เอกสารคำสอน...

36
เอกสารคำสอน ชุดวิชา 93458 การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ (Flowering and Ornamental Plant Production Management) หน่วยที10 การจัดการการผลิตกุหลาบ อาจารย์ ดร. บุณฑริกา นันทา สาขาวิชาเกษตรศาสตร์และสหกรณ์ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช ตำบลบางพูด อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี โทรศัพท์ 02-504-8046-8 แฟกซ์ 02-503-357

Upload: others

Post on 02-Jan-2020

9 views

Category:

Documents


2 download

TRANSCRIPT

Page 1: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

เอกสารคำสอน

ชดวชา 93458 การจดการการผลตไมดอกไมประดบเชงธรกจ

(Flowering and Ornamental Plant Production Management)

หนวยท 10 การจดการการผลตกหลาบ

อาจารย ดร. บณฑรกา นนทา

สาขาวชาเกษตรศาสตรและสหกรณ

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

ตำบลบางพด อำเภอปากเกรด จงหวดนนทบร

โทรศพท 02-504-8046-8

แฟกซ 02-503-357

Page 2: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

i

สารบญ

หนา

รายละเอยดชดวชา ii

แผนผงแนวคดหนวยท 10 1

แผนการสอนประจำหนวยท 10 2

แบบประเมนผลตนเองกอนเรยน 4

ตอนท 10.1 ความรทวไปเกยวกบกหลาบ 6

ตอนท 10.2 การจดการการผลตกหลาบตดดอก 12

ตอนท 10.3 กรณตวอยางการจดการการผลตกหลาบ 22

แนวตอบกจกรรมหนวยท 10 28

แบบประเมนตนเองหลงเรยน 30

เฉลยแบบประเมนผลตนเองหนวยท 10 32

บรรณานกรม

Page 3: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

ii

ชดวชา 93458 การจดการการผลตไมดอกไมประดบเชงธรกจ

(Flowering and Ornamental Plant Production Management)

คำอธบายชดวชา

ประเภทของไมดอกไมประดบ แนวคดเดยวกบการจดการการผลต การตลาดปจจยการผลต การ

จดการในกระบวนการผลต และการปฏบตหลงการเกบเกยว การตดสนใจผลต และการเลอกใชเทคโนโลยการ

ผลตไมดอกไมประดบทมความสำคญทางเศรษฐกจของประเทศไทยใหเหมาะกบสภาพแวดลอมทางการผลต

และอนรกษสงแวดลอมโดยใหสอดคลองกบศกยภาพในการประกอบธรกจ

วตถประสงค

1. เพอใหมความรความเขาใจเรองไมดอกไมประดบ 2. เพอใหมความรความสามารถในการตดสนใจผลตไมดอกไมประดบใหสอดคลองกบศกยภาพและ

สภาพแวดลอมในการประกอบธรกจ

3. เพอใหมความรความสามารถในการเลอกใชเทคโนโลยการผลตไมดอกไมประดบอยางเหมาะสมกบสภาพแวดลอมทางการผลตและการอนรกษสงแวดลอม

4. เพอใหมความสามารถในการจดการการผลตไมดอกไมประดบแตละประเภทไดอยางมประสทธภาพ

Page 4: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

1

แผนผงเเนวคด

หนวยท 10 การจดการการผลตกหลาบ

การจดการการผลตกหลาบ

10.1 ความรทวไปเกยวกบกหลาบ

10.2 การจดการการผลตกหลาบตดดอก

10.3 กรณตวอยางการจดการการผลตกหลาบ

10.1.1 สถานการณการตลาดและการผลตกหลาบในตางประเทศ

10.1.2 สถานการณการตลาดและการผลตกหลาบในประเทศไทย

10.1.3 ลกษณะทางพฤกษศาสตรและการแบงประเภทกหลาบ

10.1.4 การขยายพนธกหลาบ

10.2.1 การเตรยมดนและการปลกกหลาบ

10.2.2 การดแลกรกษากหลาบ

10.2.1 การตดดอกและการปฏบตหลงการเกบเกยว

10.3.1 กรณตวอยางการผลตกหลาบตดดอก

10.3.2 กรณตวอยางการผลตกหลาบกระถาง

Page 5: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

2

แผนการสอนประจำหนวยท 10

การจดการการผลตกหลาบ

ตอนท

10.1 ความรทวไปเกยวกบกหลาบ

10.2 การจดการการผลตกหลาบตดดอก

10.3 กรณตวอยางการจดการการผลตกหลาบ

แนวคด

1. กหลาบเปนพชทมดอก และสสนสวยงามจงทำใหเปนไมตดดอกทไดรบความนยม อกทงยงเปนพชเศรษฐกจทสรางรายไดใหกบผปลกอยางมากดงจะเหนไดจากปรมาณการซอขายกหลาบตดดอกใน

ตลาดประมลประเทศเนเธอรแลนดทมปรมาณการซอขายเปนอนดบ 1 มาเปนเวลานาน พนทปลก

กหลาบสวนใหญอยในทวปยโรปเนองจากมสภาพอากาศทเหมาะสม สำหรบประเทศไทยนนมการ

ปลกกหลาบตดดอกมากทสดท อำเภอ พบพระ จงหวดตาก กหลาบเปนไมพมทมรากแขนง ลำตน

มทงแบบตงตรงและเลอยแลวแตชนดและพนธ ใบเปนใบประกอบแบบขนนก ปลายใบเแหลมยอด

ออนมสแดง ดอกเปนดอกสมบรณเพศมทงดอกเดยวและดอกชอ ผลเปนผลกลม การขยายพนธ

กหลาบสามารถทำไดทงแบบอาศยเพศและไมอาศยเพศ

2. การปลกกหลาบควรเลอกพนทไดรบแสงเตมวน หรอไดรบแสงอยางนอย 6 ชวโมง ดนหรอวสด

ปลกทใชปลกกหลาบควรระบายนำไดด การปลกกหลาบนนสามารถทำไดทง ปลกในโรงเรอนและ

ปลกกลางแจงขนอยกบสภาพพนทและความพรอมในการลงทน การปลกกหลาบโดยทวไปแลว

สามารถทำไดไมยากหากจะตองมการดแลรกษาเปนอยางดเนองจากกหลาบเปนพชทเขตหนาว

ดงนนจงควรดแลรกษากหลาบตงแตการใหนำ การใสปย การปองกนและกำจดศตรพช การตด

กหลาบขายควรใชกรรไกรทคม และสะอาดในการตด เมอตดแลวตองมการนำไปแชสารยดอาย

การปกแจกน คดเกรด บรรจกลอง แลวจงขนสงไปยงผรบซอ

3. สวนกหลาบคณตมเปนสวนกหลาบตดดอกทดำเนนธรกจโดยมเจาของคนเดยว เปนสวนทมการผลต แบบครบวงจร เจาของกจการมแนวคดในการแขงขนกบคแขงโดยการคดเลอกสายพนธทม

ความ แปลกใหม และผลตสนคาทมคณภาพ และราคาไมแพงใหกบลกคา อกทงเจาของกจการยง

ไดดำเนน การผลตโดยผลตตามหลกวชาการและพยายามปรบปรงระบบการผลตของสวนตนเอง

เสมอ สวนสวนกหลาบสยามโรซาเรยนเปนสวนกหลาบกระถางทดำเนนธรกจคนเดยวมการผลตท

ครบวงจรคอ มการผลตและขายเองเจาของกจการมแนวคดในการแขงขนกบคแขงโดยเนนทพนธ

กหลาบทนำ มาขายตองเปนกหลาบทสามารถออกดอกไดทกรงเทพฯ ดอกมกลนหอมออกดอกดก

ดอกใหญ และเนนผลตสนคาทมคณภาพใหกบลกคา

Page 6: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

3

วตถประสงค

เมอศกษาหนวยท 10 จบแลว นกศกษาสามารถ

1. อธบายความรเบองตนเกยวกบกหลาบได

2. อธบายเรองการจดการการผลตกหลาบได

3. อธบายการจดการการผลตของกรณศกษาการจดการการผลตกหลาบได

กจกรรมระหวางเรยน

1. ทำแบบประเมนผลตนเองกอนเรยนหนวยท 10

2. ศกษาเอกสารการสอนตอนท 10.1-10.3

3. ปฏบตกจกรรมตามทไดรบมอบหมายในเอกสารการสอนแตละตอน 4. ชมรายการวซดประจำชดวชา 5. ฟงรายการวทยกระจายเสยง (ถาม) 6. ชมรายการวทยโทรทศน (ถาม) 7. ทำแบบประเมนผลตนเองหลงเรยนหนวยท 10

สอการสอน

1. เอกสารการสอน 2. แบบฝกปฏบต 3. รายการสอนทางวทยโทรทศนหรอวซดประจำชดวชา (ถาม) 4. กจกรรมประจำชดวชา (ถาม) 5. การสอนเสรม (ถาม)

การประเมนผล

1. ประเมนผลจากแบบประเมนผลตนเองกอนเรยนและหลงเรยน

2. ประเมนผลจากกจกรรมและแนวตอบทายเรอง

3. ประเมนผลจากกจกรรมประจำชดวชา (ถาม)

4. ประเมนผลจากการสอบไลประจำภาคการศกษา

เมออานแผนการสอนแลว ขอใหทำแบบประเมนตนเองกอนเรยน

หนวยท 10 ในแบบฝกปฏบต แลวจงศกษาเอกสารการสอนตอไป

Page 7: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

4

แบบประเมนผลตนเองกอนเรยน หนวยท 10

เพอประเมนความรเดมของนกศกษาเกยวกบเรอง “การจดการการผลตกหลาบ” ขอใหนกศกษาอาน

คำถามแลวเขยนวงกลมลอมรอบขอคำตอบทถกตองทสด

1. ไมตดดอกชนดใดทมมลคาการสงออกผานตลาดประมลมากทสด ก. กลวยไม ข. กหลาบ ค. ทวลป ง. เบญจมาศ จ. เยอบรา

2. เพราะเหตใดพนทปลกกหลาบในประเทศเนเธอรแลนจงมจำนวนลดลง ก. ขาดแรงงานในการทำงาน ข. สภาพอากาศไมเหมาะสมตอการปลก ค. ตนทนการผลตสง ง. พนทปลกมปรมาณจำกด จ. เกษตรกรนยมปลกทวลปมากกวา

3. สาเหตททำใหผปลกกหลาบตดดอกในจงหวดนครปฐมหนมาปลกพชผกคออะไร ก. ราคากหลาบตกตำ ข. ตองใชทกษะในการปลกสง ค. ขาดแคลนแรงงาน ง. คาแรงงานสง จ. มการสะสมของโรคและแมลง

4. Landscape หรอ Shrub rose หรอกหลาบพม เปนกหลาบทมการนำมาใชประโยชนอยางไร

ก. ใชเปนกหลาบตดดอก ข. ปลกเปนกหลาบกระถาง ค. ปลกเพอประดบตกแตงสวน ง. ปลกเพอใชในอตสาหกรรมนำหอม จ. ปลกเพอนำกลบมาทำบหงา

5. กหลาบตดดอกทไดรบความนยมมากทสดคอกหลาบชนดใด

ก. Landscape หรอ Shrub Rose

ข. Miniature Rose

ค. Grandiflora

ง. Hybrid Tea Rose

Page 8: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

5

จ. Climbing Rose

6. แสงมผลอยางไรตอการผลตกหลาบ

ก. ทำใหไดกหลาบทมคณภาพด ข. ทำใหตนกหลาบไมสงตดกงไดงาย ค. ทำใหกหลาบออกดอกจำนวนมาก ง. ถกทกขอ

7. การขยายพนธกหลาบโดยการเพาะเมลดมวตถประสงคเพออะไร

ก. การปรบปรงพนธกหลาบ ข. ทำใหไดกหลาบทมรากแกว ค. เพอใชเปนตนตอ ง. ขอ ก . กบ ข. ถก

จ. ขอ ก . กบ ค. ถก

8. ดนทใชปลกกหลาบควรเปนดนทมลกษณะอยางไร ก. ดนเหนยวอมนำไดด ข. ดนรวนระบายนำไดด ค. ดนทราบทมการระบายอากาศด ง. ดนทมอนทรวตถสง จ. ดนทรายผสมดนเหนยว

9. โรคใบจดสดำของกหลาบมการระบาดในชวงใดมากทสด ก. ฤดฝน ข. ฤดรอน ค. ฤดหนาว ง. ชวงทมอากาศชน จ. ชวงทมหมอกและนำคางลงจด

10. เพราะเหตใดจงไมควรขนกหลาบไปพรอมกบผกและผลไม

ก. ทำใหกหลาบไดรบความเสยหาย

ข. ผลไมอาจหลนมาทบกหลาบทำใหเสยหาย

ค . ทำใหกหลาบมกลนของผผลไมตดไป

ง . ทำใหกหลาบเสอมคณภาพเรว สซด

จ. ถกทกขอ

Page 9: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

6

แผนการสอนตอนท 10.1

ความรทวไปเกยวกบกหลาบ

โปรดอานหวเรอง แนวคด และวตถประสงคของตอนท 10.1 แลวจงศกษารายละเอยดตอไป

หวเรอง

10.1.1 สถานการณการตลาดและการผลตกหลาบในตางประเทศ

10.1.2 สถานการณการตลาดและการผลตกหลาบในประเทศไทย

10.1.3 ลกษณะทางพฤษศาสตรและการแบงประเภทกหลาบ

10.1.4 การขยายพนธกหลาบ

แนวคด

1. กหลาบเปนไมดอกทมความสำคญทางเศรษฐกจซงจะเหนไดจากปรมาณการซอขายในตลาดโลก การ

ผลตกหลาบใหไดผลผลตทมคณภาพตองอาศยปจจยทางดานสงแวดลอมทดและเหมาะสม ประเทศท

มการผลตกหลาบเปนจำนวนมาก คอ ประเทศเนเธอรแลนด และประเทศในแถบทวปยโรป รวมถงใน

ประเทศทมสภาพอากาศทไมเหมาะสมแตสามารถผลตกหลาบได เชนประเทศอสราเอล

2. กหลาบเปนไมดอกทมการขายอยทวไปในประเทศไทย โดยตลาดสำคญทมการขายกหลาบ มาก

ทสดในกรงเทพมหานครฯ คอ ตลาดปากคลองตลาด และตลาดสมมเมอง ชวงทราคาของกหลาบม

ราคาด คอ ชวงเทศกาลวนวาเลนไทน นอกจากนประเทศไทยยงไดนำเขากหลาบจากตางประเทศ

โดยเฉพาะจาก ประเทศจน และปรมาณความตองการในการใชงานดอกกหลาบทนำเขาจาก

ประเทศจนยงนอยกวากหลาบ ทปลกภายในประเทศ เนองจากกหลาบทนำเขาจากประเทศจนม

ราคาสงกวา

3. กหลาบเปนไมพมผลดใบ จดเปนพชทอยในวงศ Rosaceae มระบบรากเปนรากแขนง ลำตนตง

ตรงมหนามหรอไมมหนามกไดขนอยกบชนดและพนธ ใบเปนใบประกอบแบบขนนก รปร ปลายใบ

แหลม โคนใบมนปลายใบแหลม ดอกมทงท เปนดอกเดยวและดอกชอ เปนดอกสมบรณเพศ

กหลาบสามารถแบงไดเปน 2 ประเภทใหญๆ คอ แบงตามยค และแบงตามการคา ในการปลก

กหลาบใหม คณภาพตองอาศยปจจยหลายดาน คอ อณหภม ความชน และแสง เขามาเกยวของ

4. กหลาบสามารถขยายพนธไดหลายวธ คอ การเพาะเมลด การตดตา การตอกง การตดชำ การทำ

stenting การตอน และการเพาะเลยงเนอเยอ

Page 10: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

7

วตถประสงค

อนทเมออานต 10.1 แลว นกศกษาสามารถ

1. อธบายสถานการณการตลาดและการผลตกหลาบในตางประเทศได 2. อธบายสถานการณการตลาดและการผลตของกหลาบในประเทศไทยได 3. อธบายลกษณะทางพฤกษศาสตรและแบงประเภทกหลาบได 4. อธบายวธการขยายพนธกหลาบได

Page 11: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

8

สาระสำคญและกจกรรมตอนท 10.1

ความรทวไปเกยวกบกหลาบ

สาระสำคญ

กหลาบเปนดอกไมทไดรบความนยมมากทสดในโลกเนองจากมสสนหลากหลาย มความสวยงาม และ

มกลนหอม จนไดชอวาเปนราชนแหงดอกไม กหลาบมมลคาการซอขายเปนอนดบ 1 ของตลาดประมลไม

ดอกไมประดบในประเทศเนเธอแลนดทงแตป 2549 จนถงปจจบน

1. สถานการณการตลาดและการผลตกหลาบในตางประเทศ

ในตลาดตางประเทศกหลาบเปนไมตดดอกทไดรบความนยมสงสด ชวงทมการใชดอกกหลาบจำนวนมาก

ไดแก วนแม และวนวาเลนไทน ประเทศเนเธอรแลนดเปนมการลงทนปลกกหลาบสงมากทสดในทวปยโรปแต

เนองจากตนทนการผลตกหลาบสงขนจงทำใหพนทการผลตลดลง และยายการลงทนไปปลกในประเทศแถบอพฟรกา

การผลตกหลาบในตางประเทศ เนนการผลตกหลาบตดดอกทมคณภาพด

2. สถานการณการตลาดและการผลตกหลาบในประเทศไทย

ประเทศไทยมการใชประโยชนจากกหลาบในหลายรปแบบทงไมตดดอก ไมกระถาง และมการนำเขา

กหลาบจากประเทศจน มาเลเซย อนโดนเซย และเนเธอรแลนด แตผใชดอกไมนยมสงกหลาบทปลกในประเทศ

ไทยมากกวาเนองจากมราคาถกกวากหลาบจากตางประเทศ พนทผลตกหลาบตดดอกในประเทศไทยทมากทสด

อยท อ. พบพระ จ. ตาก และพนทอนเชน เชยงใหม เชยงราย นครปฐม และกาญจนบร เปนตน

3. ลกษณะทางพฤกษศาสตร

กหลาบเปนไมพมผลดใบมลกษณะทางพฤกษศาสตร ดงน

ราก เปนรากแขนง ถาเปนตนทปลกจากเมลดอาจมรากแกว แตขนาดจะไมใหญ ลำตน มทงตนตงตรง

หรอเลอยสเขยวมทงลำตนแบบทมหนามและไมมหนาม ใบ เปนใบประกอบแบบขนนกรปร หรอรแกมรปไข

ปลายใบแหลม โคนใบมน ขอบใบจกร ยอดออนมสแดง แตละใบอาจประกอบดวยใบยอย 3-9 ใบ ดอก เปน

ดอกสมบรณเพศมทงดอกเดยว และดอกชอขนอยกบชนดและพนธ ผล เปนผลกลมประกอบดวยผลยอยขนาด

เลกจำนวนมาก ลกษณะเปนทรงกลมสแดง ดำ และมผลยาว และผลมหนาม และไมมหนาม เมอผลแกจะ

เปลยนจากสเขยวเปนสสม เหลอง หรอนำตาล

4. การแบงประเภทของกหลาบ

กหลาบเปนพชทมความหลากหลาย มมากมายหลายชนด ดงนนจงไดมการแบงประเภทของกหลาบ

ออกเปนหลายประเภท แตสำหรบเรองนจะแบงกหลาบออกเปน 2 ประเภทใหญ คอ แบงตามยค และแบง

ตามการคา ซงมรายละเอยด ดงน

4.1 แบงตามยค กหลาบสามารถแบงไดเปนยคเกากบยคใหม โดยยคใหมจะแตกตางจากยคเกา คอ สามารถออกดอกไดอยางตอเนอง สวนกหลาบยคเกาจะออกดอกปละครงและมทรงพมใหญ ซงในหวขอนจะ

Page 12: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

9

กลาวถงกหลาบยคใหมเพยงอยางเดยว กหลาบยคใหมแบงออกเปน 7 กลม ดงน Polyantha Rose เปน

กหลาบทลำตนแขงแรงเจรญเตบโตชา ดอกเปนชอมขนาดเลก Hybrid Tea Rose เปนกหลาบทไดรบความ

นยมมากทสด ดอกมขนาดใหญทสด กานดอกยาวนยมปลกเปนไมตดดอก Floribunda Rose เปนกหลาบท

ดอกมรปรางคลาย Hybrid Tea ดอกเปนชอและบานพรอมกน เหมาะสำหรบเปนไมประดบแปลง

Grandiflora Rose เปนกหลาบทมขนาดทรงพมใหญ ดอกขนาดปานกลาง ออกดอกเปนชอ กานชอดอกยาว

ปานกลาง นยมปลกเปนฉากหลงในการจดภมทศน Climbing Rose หรอกหลาบเลอย จะมลำตนเลอยนยม

ปลกตามรวบาน หรอปลกเกาะตนไม Miniature Rose หรอกหลาบหนเหมาะสำหรบปลกเปนไมกระถาง

กหลาบหน ในปจจบนมหลายแบบมรปรางเหมอนกหลาบดอกใหญแตกตางกนทขนาดของตน Landscape

Rose หรอกหลาบพม เปนกหลาบทนำมาใชในงานจดภมทศนมการออกดอกตลอดป

4.2 การแบงประเภทกหลาบตามการคา กหลาบตดดอกแบงตามลกษณะการใชประโยชนทางการคาในตลาดโลกออกเปน 5 ประเภท ดงน กหลาบดอกใหญ หรอกหลาบกานยาวเปนกหลาบ Hybrid tea

ไดรบความนยมมากในประเทศสหรฐอเมรกา โคลมเบย เอกวาดอร เมกซโก ญปน ซมบบเว ฝรงเศส และ

อตาล กหลาบดอกกลาง หรอ กหลาบกานขนาดกลาง เปนกหลาบ Hybrid Tea มความยาวกานระหวาง 40-

60 ซม. อายการปกแจกนยาว และทนการขนสงไดด กหลาบดอกเลก หรอ กหลาบกานสน มความยาวกาน

30-50 เซนตเมตร เปนกหลาบทไดรบความนยมปลก และใชงานมากในยโรป โดยเฉพาะ เยอรมนน และ

เนเธอรแลนด กหลาบดอกชอ เปนกหลาบชนดใหม ม 4-5 ดอกตอหนงชอ ผลผลตรวม 120-160 ดอกตอ

ตารางเมตร ความยาวกานอยระหวาง 40-70 ซม. กหลาบหน มตนขนาดเลกหรอแคระตามธรรมชาต

5. ปจจยทมผลตอการปลกกหลาบ

5.1 อณหภม ทมความเหมาะสมตอการเจรญเตบโตของกหลาบ คอ กลางคน 15-18 องศาเซลเซยส

กลางวน 20-25 องศาเซลเซยส เปนอณหภมททำใหไดดอกทมคณภาพด ผลผลตสง หากอณหภมตำกวา 15

องศาเซลเซยส จะทำใหดอกมลกษณะผดปกต ใหดอกจำนวนนอย ถาอณหภมสงกวา 21 องศาเซลเซยส จะทำ

ใหกานดอกสน

5.2 ความชน ความชนทเหมาะสมกบการเจรญเตบโตของกหลาบ คอ รอยละ 70-80 หากความชน

สงมากเกนไปจะทำใหโรคสามารถเขาทำลายไดงาย

5.3 แสง มผลตอการใหผลผลตของกหลาบ ปรมาณการผลตและคณภาพของดอกกหลาบ ถาความเขมแสงมาก และชวงวนยาวจะทำใหไดดอกกหลาบทมคณภาพด

6. การขยายพนธกหลาบ

ขยายพนธกหลาบสามารถทำไดหลายวธ ไดแก การเพาะเมลด เปนวธทใชสำหรบนกปรบปรงพนธพช

หรอเกษตรกรทตองการปลกเพอใชเปนตนตอ การตดตา และการตอกงเปนวธการขยายพนธทตองการเปลยน

ยอดของกหลาบใหเปนพนธด โดยระบบรากของกหลาบตองเปนระบบรากทแขงแรง เพอใหตนเจรญเตบโตเรว

วธตดตาทนยมใชกบกหลาบ การตดชำ เปนวธการขยายพนธทนยมใชกบกหลาบหน การทำ Stenting เปน

การนำตนตอทยงไมออกรากมาเสยบตอกบกงพนธดทมความยาวใกลเคยงกน จากนนใชไมหนบสวนของตนตอ

Page 13: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

10

และพนธดไวและนำไปปกชำใหเกดราก วธการนเปนวธการขยายพนธทเหมาะกบการปลกกหลาบโดยไมใชดน

ดงภาพท 10.1

ภาพท 10.1 การทำ stenting

การตอน สมยกอนเปนทนยมมากมขอจำกดคอ ตนทไดมความแขงแรงนอยกวาตนทไดจากการตดตาหรอตอ

กงบนตนตอกหลาบปา และ การเพาะเลยงเนอเยอพช นยมใชกบกหลาบพนธใหมเพอเพมปรมาณ กหลาบท

ไดจากการปรบปรงพนธ ตนทไดจากการเพาะเลยงเนอเยอจะมการเจรญเตบโตเรว

หลงจากอานสาระสำคญของตอนท 10.1 นแลว โปรดศกษารายละเอยดของเนอหาสาระใน

เอกสารการสอนชดวชาหนวยท 10 ตอนท 10.1 และประกอบกจกรรมระหวางเรยนตามทกำหนดไวทาย

เอกสารการสอนชดวชาแตละเรองในตอนท 10.1

กจกรรมท 10.1.1 ประเทศในแถบยโรปนยมใชกหลาบในรปแบบใด และนยมใชในชวงใด

กจกรรมท 10.1.2

1. ประเทศไทยมการนำเขากหลาบตดดอกจากประเทศใดมากทสด 2. หากตองการขายกหลาบใหไดราคาดควรขายในชวงใด 3. พนทปลกกหลาบทสำคญทสดของไทยอยทใด

Page 14: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

11

กจกรรมท 10.1.3

1. ดอกของกหลาบมลกษณะอยางไร 2. กหลาบชนดใดทไดรบความนยมมากในปจจบน และกหลาบดงกลาวมลกษณะเปนอยางไร

กจกรรมท 10.1.4

1. การขยายพนธกหลาบวธใดททำใหตนกหลาบมความสมำเสมอ 2. หากตองการขยายพนธกหลาบโดยการตอกงควรใชตนตอชนดใดจงทำใหไดตนกหลาบทใหผลผลต

สงและตานทางโรคราแปง

หลงจากประกอบกจกรรม 10.1.1-10.1.4 แลว โปรดตรวจสอบคำตอบจากแนวตอบทกำหนดไว

ทายหนวยท 10 ในคมอการศกษาเลมน

Page 15: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

12

แผนการสอนตอนท 10.2

การจดการการผลตกหลาบตดดอก

โปรดอานหวเรอง แนวคด และวตถประสงคของตอนท 10.2 แลวจงศกษารายละเอยดตอไป

หวเรอง

10.2.1 การเตรยมดน และการปลกกหลาบ`

10.2.2 การดแลรกษากหลาบ

10.2.3 การตดดอก และการดแลรกษาหลงการเกบเกยว

แนวคด

1. การเลอกพนทปลกกหลาบตองเลอกพนทท โลงแจงไดรบแสงแดดตลอดทงวน อยสงจาก

ระดบนำทะเลประมาณ 2,000 เมตร ดนทปลกกหลาบควรตองเปนดนทมความรวนซยระบายไดได

ด สำหรบกหลาบกระถางตองเลอกวสดปลกทระบายนำไดด สามารถเกบความชนได การเตรยม

พนทปลกควรปรบพนทใหมความลาดเอยงประมาณ 2-4% เพอใหสามารถระบายนำไดด หาก

พนทปลกเปนพนททระบายนำไมดควรยกแปลงปลกใหสงขน เพอเปนการเพมการระบายนำ การ

ปลกกหลาบสามารถปลกไดทงในโรงเรอนและพนทโลงแจง

2. กหลาบเปนไมดอกเขตหนาวเมอนำมาปลกในเขตรอนจงตองมการดแลรกษาเปนอยางดการดแลรกษา

กหลาบประกอบดวย การใหนำ การใสปย การปองกนและกำจดศตรพช และการตดแตงกงกหลาบ

3. การตดดอกกหลาบมความแตกตางกนขนอยกบชนดและพนธของกหลาบโดยสวนใหญการตดดอก

กหลาบจะเมอดอกตมและกลบรองดอกยงตดอยกบตวดอก หรอกลบรองดอกกำลงเรมแยกออก

จากดอก กหลาบบางพนธจะตดเมอกลบดอกเรมแยมหลงจากตดดอกแลวตองนำดอกไปแชนำยา

ยดอายการปกแจกนเพอใหดอกสามารถปกแจกนไดนานขน จากนนจงนำดอกทตดมาคดเกรดโดย

วดจากความยาวกานการคดเกรดจะทำในโรงคดทมเครองปรบอากาศหากไมมเครองปรบอากาศ

ตองเลอกพนททมอากาศถายเทด จากนนจงนำมาเขากำ บรรจลงกลอง และขนสงไปยงผรบซอรถ

ทใชขนควรใชรถหองเยนหรอรถปรบอากาศโดยตองควบคมอณหภมไมใหเหมาะสม

วตถประสงค

เมอศกษาตอนท 10.1 แลว นกศกษาสามารถ

1. อธบายการเตรยมดน และการปลกกหลาบได

2. อธบายการดแลรกษากหลาบได

3. อธบายการตดดอกการดแลรกษาหลงการเกบเกยวกหลาบได

Page 16: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

13

สาระสำคญและกจกรรมตอนท 10.2

การจดการการผลตกหลาบตดดอก

สาระสำคญ

การปลกกหลาบมการเจรญเตบโต และออกดอกเตมท และมคณภาพดอกดตามทผบรโภคตองการ ผ

ปลกจำเปนตนมการจดการการปลกทดซงประกอบดวย การเลอกพนทปลก การเตรยมดน การปลก การดแล

รกษา การเกบเกยวและวธปฏบตหลงการเกบเกยว โดยแตละขนตอนมรายละเอยด ดงน

1. การเลอกพนทปลกกหลาบ

พนททปลกกหลาบควรมความสงประมาณ 2,000 เมตร ขนไปจากระดบนำทะเล พนททตำกวานก

สามารถปลกไดแตคณภาพของดอกจะไมด และดอกไมใหญเทากบกหลาบทปลกในพนทสง ควรเปนทโลงแจง

ไดรบแสงแดดตลอดทงวน หากหาพนททไมมแสงแดดเตมวนอาจเลอกพนททไดรบแสงอยางนอย 6 ชวโมง

ดนทมความเหมาะสมกบการปลกกหลาบควรเปนดนรวนทมการระบายอากาศด ถาดนในพนทเปนดน

เหนยวควรปรบปรงดนโดยการเตมอนทรยวตถ และทรายเพอใหดนมความโปรง ถาดนในพนทเปนดนทรายท

ระบายนำไดดควรเพมอนทรยวตถใหดนสามารถอมนำไดมากขน การเลอกวสดปลกกหลาบควรคำนงถงสง

ตางๆ คอ สะอาด ปรมาณเกลอในวสดปลกตำ ระบายนำด และไมยบตวเรว เนองจากในการปลกกหลาบหนง

ครงตองใชระยะเวลานานจงจะปลกใหม การเตรยมดน และการเตรยมพนทปลกจงมความสำคญ

2. การเตรยมดน

ปรบหนาดนใหเรยบใหมความลาดเท 2-4% เพอใหสามารถระบายนำได หากเปนพนททการระบาย

นำไมดควรยกแปลงกวางประมาณ 90 เซนตเมตร เพอใหมการระบายนำและอากาศด ทางเดนกวางประมาณ

60 เซนตเมตร ในกรณทดนมหนจำนวนมากใหยกแปลงปลกใหสงขนประมาณ 45 เซนตเมตร ถาเปนดน

เหนยวการเตรยมดนควรผสมทราย แกลบ ปยหมก เพอใหสามารถระบายนำไดดขน หากเปนดนเหนยวจด

อาจแกไขไดโดยขดดนลกลงไปประมาณ 75 เซนตเมตร แยกดนชนลางซงอยในชวง 45-75 เซนตเมตรไว เพอ

นำไปผสมกบทราบหยาบ หนกรวดอตราสวน 1:1 แลวใสกลบเขาไปในหลม 30 เซนตเมตรกอนใสดนปลก ดน

ทใชควรเปนดนทมคา pH 5.5-6 มอนทรยวตถประมาณ 25-35 เปอรเซนต

3. การปลกกหลาบ

การปลกกหลาบสามารถปลกไดทงในโรงเรอน และปลกกลางแจง แตการปลกกหลาบในโรงเรอนจะทำ

นองจากสามารถกนนำฝนหรอนำคางซงเปนสามารถเหตหนงททำใหเกดโรคกบใหไดกหลาบทมคณภาพด เ

กหลาบได ลกษณะโรงเรอนทใชปลกกหลาบในเขตรอนสวนใหญเปนโรงเรอนทสรางขนเพอปองกนนำฝน สามารถ

ระบายอากาศไดดมความสงไมตำกวา 3.50 เมตร และควรมชองระบายอากาศเพอระบายความรอน โรงเรอนอาจ

เปนโรงเรอนพาสตกทมหลงคาสง โรงเรอนกระจกแตโรงเรอนชนดนไมเปนทนยม และโรงเรอน e-vap

Page 17: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

14

4. การดแลรกษากหลาบ

กหลาบเปนพชเมองหนาวเมอนำมาปลกในเขตรอนอาจประสบปญหาเรองของโรคและแมลงทเขามา

รบกวน อกทงกหลาบเปนพชทเมอตดดอกออกไปแลวจะตองมการตดแตงเพอใหสามารถออกดอกไดตลอด

การดแลกหลาบมรายละเอยด ดงน

4.1 การใหนำ นยมให 2 ระบบ คอ ระบบนำหยด และระบบทใชหวพนนำ การเลอกระบบการใหนำ

ขนอยกบความสามารถในการอมนำของวสด นำทใชควรมคา pH 5.8-6.5

4.2 การใสปย การใสปยใหกบกหลาบสามารถแบงไดเปน 2 ชวง ไดแก

4.2.1 การใหปยกอนปลก เปนการใหปยแกกหลาบในตงแตชวงการเตรยมดนกอนปลกกหลาบ

ทำใหพชไดธาตอาหารตงแตเรมปลกสงผลใหกหลาบสามารถเจรญเตบโตไดด ซงธาตอาหารทใชสำหรบคลกดน

กอนปลกมกจะใหปย ทรปเปลซปเปอรฟอสเฟส นอกจากนยงสามารถเพมธาตอาหารพชลงไปดอก

4.2.2 การใหปยระหวางปลก เปนการใสปยใหแกกหลาบในระยะกำลงเจรญเตบโต ในการใหปย

แกกหลาบใหมประสทธภาพควรจะมการวเคราะหปรมาณธาตอาหารทมอยในดนและนำกอนเพอใหทราบวา

ในดนมธาตอาหารตวใดทมปรมาณนอยจงใสเพมลงไป วธการนสามารถลดตนทนไดทางหนง

4.3 การปองกนศตรกหลาบ

กหลาบตดดอกเปนพชทมศตรมาก การปองกนและกำจดศตรกหลาบใหมประสทธภาพนนผปลก

จะตองรจกศตรกหลาบ การเขาทำลาย สภาพแวดลอมทเหมาะกบการเจรญเตบโตของศตรกหลาบ เปนตน

ดงนนจงควรฝกสงเกต และหมนตรวจแปลงทกวนเพอชวยใหพบโรคหรอแมลงในระยะแรก ทำใหสามารถ

กำจดไดงาย และปองกนโรคและแมลงไดทนเวลา ซงศตรกหลาบแบงไดเปน 2 ประเภทใหญ คอ โรคกหลาบ

และแมลงศตรกหลาบ ซงมรายละเอยด ดงน

4.3.1 โรคกหลาบ

โรคและเชอสาเหต การเขาทำลาย/อาการ การปองกน

โรคใบจดสดำ

เชอสาเหต Diplocarpon rosae

เกดทใบและมจดวงกลมสดำทผว

ดานบนของใบ สวนใหญเกดทใบ

ลางกอนหากเปนตดตอกนนานจะ

ทำใหตนโทรม ใบและดอกมขนาด

เลกลง

หลกเลยงการนำตนพนธทเปนโรค

มาปล ก เม อ เหน วากหลาบม

อาการของโรคควรนำกงทเปนโรค

ไป เผาท ำลาย และรบ ฉดพ น

สารเคมปองกนเชอรา

โรครานำคาง

เชอสาเหต

Peronospora sparsa

เขาทำลายทกสวนของตน สวนท

ถกทำลายจะเปนจดสนำตาลไหม

คลายใบจดสดำ แผลสวนใหญม

รปรางเปนสามเหลยม ใบทเปน

แผลจะรวงอยางรวดเรว ซงคลาย

กบโรคใบจด

ทำไดโดยรกษาความชนใหตำโดย

การระบายอากาศ หรอควบคม

ความชนไมใหเกน 85% เปนเวลา

3 ชวโมง หรอฉดพนสารกำจดเชอ

ราในชวงฤดฝน

Page 18: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

15

โรคและเชอสาเหต การเขาทำลาย/อาการ การปองกน

โรคราแปง

เชอสาเหต

Spherotheca panosa

เรมแรกจะเรมทผวใบดานบนโดย

จะแสดงล กษณะนน อวบ นำ

เลกนอย และมกมสแดงตอมาจะ

เหน เป นแผลสขาวคลมอ ยท ว

บรเวณ ใบจะหงกเสยรป

ลดความชนในตอนกลางคน โดย

ใชพดลม หรอการระบายอากาศ

หรอโดยใหความรอนและระบาย

อากาศ หรอใชสารเคมปองกนรา

แปงทก 7 วน หรอใชกำมะถนผง

ละลายนำฉดพนในชวงทมอากาศ

เยน กำจดใบหรอสวนทเปนโรค

ออกและเผาทำลาย

โรคราสเทา

เชอสาเหต Botrytis cinera

เขาทำลายดอกทำใหดอกตมเปน

จดสนำตาล จากนนจะเนา หรอ

แหงไป สามารถเกดกบดอกทแยม

บ านแล ะอาจ เน าได พบการ

ระบาดในชวงฤดฝนตอฤดหนาว

การระบาดของเชอ แพรระบาด

โดยสปอรของเชอราจะปลวไป

ตามลม

ฉดพนสารปองกนเชอราผสมกบ

สารเคลอบในในชวงทมฝนตกชก

อยางสมำเสมอ

4.3.2 แมลงศตร สตวศตร และไรศตรกหลาบ

แมลงศตร/สตวศตร/ ไร การเขาทำลาย/อาการ การปองกน

เพลยไฟ เขาทำลายโดยดดนำเลยงทยอดด

ออน ทำใหใบออน และดอกท

ออกมาใหมมรปรางเสยไป ดอกท

ถกทำลายจะมรอยดางสขาว

ใชก บ ดกกาวเห นยว หรอพ น

สารเคม

เพลยออน ตนทถกทำลายจะมอาการใบเหลอง

ดานบน ใบรวง ไมมการแตกยอด

ออนและใบออน

ฉดพนสารเคมกำจดแมลงแบบดด

ซม

เพลยหอย (Aulucaspis rosae) rosae เพลยหอยจะดดนำเลยง

ตามกง ลำตน

เกบเพลยหอยออกจากพช หรอ

ฉดพนสารเคม

ดวงกหลาบ กลางวน ดวงกหลาบจะกดกนใบ

ออนทแตกใหม และดอกยงไม

บานทำใหดอกเสยคณภาพ

ดกแสงไฟ ทำลายวชพช หรอมล

สตวทอ ยบรเวณแปลง หรอใช

สารเคม

Page 19: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

16

แมลงศตร/สตวศตร/ ไร การเขาทำลาย/อาการ การปองกน

หนอนกระทหอมหรอหนอนหนง

เหนยว (Spodoptera exigua)

กดกนใบ และดอกใหเปนร ฉดพนดวยแบคทเรย Bacillus

thuringiensis และใชสารระงบ

การลอกคราบ

หนอนเจาะสมอฝาย

(Heliothis armigera)

กดกนดอก และเขาไปอยภายใน

ดอ ก ท ำ ให ด อก เส ยห าย ไม

สามารถขายได

ใชสารเคม สารระงบการลอก

คราบ เชน คลอฟลอาซลอน และ

สารเคมพวกโปฟโนฟอส และไซ

เพอรเมทรนผสมฟอสซาโลน เปน

ตน

ไรแดง ทำลายใบแกโดยดดนำเลยงในใบ

ทำใหเหนเปนจดสเหลองเลก และ

กลายเปนสนำตาลจนกระทงใบ

แหง บางครงพบการเขาทำลายท

ดอก ทำใหดอกบดเบยว หากพบ

เสนใยแสดงวามการระบาดอยาง

รนแรง สภาพทเหมาะสมตอการ

แพรระบาดจะอยในชวงทอณหภม

สง และความชนตำ

สามารถทำไดโดยพนดวยกำมะถน

ผง หรอฉดพนดวยกำมะถนผง

ละลายนำ หรอใชสารปองกน

กำจดไรแดง

4.4 การตดแตงกงกหลาบ

การตดแตงกงกหลาบสามารถทำไดหลายวธทงตดสงและตดตำ แตการตดแตงกงเปนการกระทำ

เพอควบคมการพฒนาการเจรญเตบโต และเปนการกษารปทรงตนใหอยในสภาพด อกทงการตดแตงกงยงเปน

เปนการตดกงทไมตองการออก ในการตดแตงกงกหลาบจะตองทราบถงวตถประสงคของการตดแตง และ

ธรรมชาตของการเจรญเตบโตของกหลาบดวย วตถประสงคของการตดแตงกงกหลาบโดยทวไป คอ การตด

แตงเพอตดกงเกาออก เปนการตดแตงกงทแหงและตาย การตดแตงเพอเอากงทเปนสวนเกนออก ตดแตงกง

ทเกดขนในบรเวณทไมเหมาะสม หรอตดกงทเกดขนแนนเกนไป ตดกงทกอใหเกดการสะสมของโรค หรอทำให

กงททำใหการพนสารเคมไมทวถง การตดแตงกงทเปนโรค เปนแผล และกงทผดปกตออก ตดแตงเพอเอากง

ทถกโรค แมลงเขาทำลาย หรอกงทแสดงลกษณะทผดปกตออก เพอปองกนไมใหเกดการระบาดตอไป การตด

แตงเพอควบคมการเจรญเตบโต และการออกดอก เปนการตดแตงกหลาบเพอควบคมทรงตน

การตดแตงกงกหลาบมหลกในการตด คอ การใชเครองมอตดแตงทสะอาด ปราศจากเชอโรค และให

รอยตดเรยบไมชำ ดงภาพท 10.2

Page 20: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

17

ภาพท 10.2 บรเวณทตดกงกหลาบ

ทมา: The rose experts

การตดแตงกงกหลาบโดยทวไปมวตถประสงคเพอใหกหลาบมการออกดอกตลอดป การตดแตงกง

กหลาบสามารถแบงไดเปน 2 แบบ คอ การตดแตงกงกหลาบตดดอก และ การตดแตงกงกหลาบทปลกใน

แปลง ซงแตละแบบมวธการดงน

4.4.2 การตดแตงกงกหลาบตดดอก

การตดแตงกหลาบตดดอกโดยทวไปในประเทศไทยนยมเพยง 2 แบบ คอการตดสง และการ

ตดตำ ดงภาพ 10.3 และ 10.4

1) การตดสง

ภาพท 10.3 การตดแตงกงกหลาบแบบตดสง

ทมา ดดแปลงจากการปลกกหลาบตดดอก (เศรษฐพงศ เลขะวฒนะ, 2543)

ตดสงกวา รอยตด ตดชดตา

ตามากไป ไมเรยบ มากไป

Page 21: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

18

2) การตดตำ ทำเมอกานดอกสน และดอกมขนาดเลก

ภาพท 10.4 การตดแตงกงกหลาบแบบตดตำ

ทมา ดดแปลงจาก การปลกกหลาบตดดอก (เศรษฐพงศ เลขะวฒนะ, 2543)

Page 22: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

19

4.4.3 การตดแตงกงกหลาบประดบแปลง

การตดแตงกงกหลาบโดยทวไปม 3 รปแบบ ดงน

กอนตดแตง หลงตดแตง รปแบบการตดแตง

hard pruning หรอเรยกวา การตดตำ

เปนการตดกงออกโดยใหเหลอตาจาก

โคนตนประมาณ 3-4 ตา การตดวธน

ควรทำในตนกหลาบทเพ งปลกใหม

กหลาบพมทมการเจรญเตบโตเปนตน

เดยวโดดเดน ทใชสำหรบการจดงาน

แสดงตางๆ หรอเปนการตดแตงเพอ

ตองการทำสาวตนกหลาบ ไมนยมทำ

กบกหลาบประเภท floribunda

Moderate pruning หรอเรยกวา การ

ตดระดบกลาง เปนการตดกงทตองการ

ตดออกครงหนงของความยาวเดม ถา

เปนกหลาบทไดรบการดแลเปนอยางด

จะสามารถใหดอกทมคณภาพด

Light pruning หรอเรยกวา การตดสง

เปนการตดกงทอยบนสดออกประมาณ

2-3 ตา หลงจากตดก งท ไมตองการ

ออกแลว วธนเปนวธทไมแนะนำใหใช

เนองจากกงทไดจะมลกษณะของกง

เรยวยาว ออกดอกเรวและดอกทไดจะ

มคณภาพดอกไมด

5. การตดดอก และการดแลรกษาหลงการเกบเกยว

5.1 วธการตดดอก จะตดเมอดอกตมและกลบรองดอกยงตดอยกบตวดอก หรอกลบรองดอกกำลง

เรมแยกตวออก หรอบางพนธตดเมอเหนกลบดอกเรมแยม หากตดดอกทออนเกนไปดอกจะไมบาน และในฤด

รอนควรตดดอกในระยทตมมากกวาเนองจากดอกจะบานเรวกวา เวลาทตดดอกควรจะเปนตอนเชาเพราะม

Page 23: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

20

อากาศเยนซงจะทำใหดอกไมเหยวงาย และตองตดดวยกรรไกรทคม สะอาด โดยการตดดอกตองใหเหลอใบทม

ใบยอย 5 ใบตดอยทโคนกง 1 ใบ

5.2 การจดการกหลาบตดดอกหลงการเกบเกยว

5.2.1 การจดการในแปลงผลต เมอตดดอกออกจากตนแลวนำดอกกหลาบไปแชในถงนำทมสาร

ยดอายการปกแจกน

5.2.2 การจดการในโรงคดบรรจ โรงคดบรรจควรตดตงระบบปรบอากาศใหมอณหภมระหวาง

20-25 องศาเซลเซยส เพอลดอตราการหายใจ และการคายนำระหวางการคดเกรดดอกกหลาบ หากโรงคด

บรรจไมมระบบปรบอากาศควรเลอกพนททำโรงคดบรรจทเยนชนไมมลมโกรก

5.2.3 การคดเกรด ของกหลาบจะใชความยาวกานของกานเปนมาตรฐานหลก โดยมความยาว

กานดอก ดงน 30, 40, 50, 60 และ 70 เซนตเมตร นอกจากนยงมปจจยอนทใชในการคดเกรดดอกกหลาบ

คอ ความแขงแรงของกาน คณภาพของใบและกานและคณภาพของดอก

5.2.4 การเขากำ ในการมดกหลาบเขากำจะขนอยกบความตองการของตลาดในแตละแกง เชน

กำละ 10, 20, 25 และ 50 ดอก ในการหอดอกควรเรยงใหหนาดอกเสมอกนและตดปลายกานดอกใหเทากน

การหอดอกควรหอ เพอปองกนการกระแทกระหวางการขนสง ดอกทเขากำแลวใหแชกานดอกในสารละลายท

ประกอบดวยนำตาล 3 กโลกรม กรดซตรค 30 กรม ตอนำ 100 ลตร ความสงของสารละลายในถงสงประมาณ

10 เซนตเมตร เปนเวลา 4 ชวโมง กอนทจะนำบรรจลงกลอง

5.2.5 การบรรจกลอง กลองขนาดมาตรฐานสำหรบการบรรจดอกไมสงไปตางประเทศมขนาด 0.4

Í 1.0 Í 0.3 เมตร กวาง Í ยาว Í สง การบรรจกหลาบสามารถทำไดประมาณ 250-400 ดอก ถาเปนการขนสง

ระยะไกลควรบรรจะลงในกลองกระดาษลกฟก อาจรองพนกลองดวยพลาสตกโพลเฟกซ ซงเปนพลาสตกทให

อากาศและความชนผานเขาออกไดพรอมบรรจวสดดดเอทธลนทกหลาบปลอยออกมา

5.2.6 การขนสง ในเวลา 2 ชวโมง มกวางมดหอดอกเปนชน ๆ ในรถบรรทกและมแผนไมปองกนการ

กดทบ สวนการขนสงทในระยะไกลควรบรรจกหลาบลงกลองและใชรถขนสงทเปนรถทมระบบทำความเยน

หลงจากอานสาระสำคญของตอนท 10.2 นแลว โปรดศกษารายละเอยดของเนอหาสาระใน

เอกสารการสอนชดวชาหนวยท 10 ตอนท 10.2 และประกอบกจกรรมระหวางเรยนตามทกำหนดไวทาย

เอกสารการสอนชดวชาแตละเรองในตอนท 10.2

Page 24: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

21

กจกรรมท 10.2.1

1. พนทปลกกหลาบควรมลกษณะอยางไร 2. การเตรยมดนปลกกหลาบมวธการอยางไร

กจกรรมท 10.2.2

1. การเลอกระบบการใหนำกหลาบควรพจารณาจากอะไร

2. การใหปยกหลาบตงแตชวงแรกของการเตรยมดนมประโยชนอยางไร

3. กหลาบทเปนโรคใบจดสดำจะแสดงอาการอยางไร

4. การตดแตงกงกหลาบตดดอกมวตถประสงคเพออะไร

กจกรรมท 10.2.3

1. การตดดอกกหลาบเพอนำไปขายควรกระทำชวงใดของวน และอปกรณทใชคออะไร และม

ลกษณะอยางไร

2. การคดเกรดกหลาบผผลตใชอะไรเปนเกณฑ

3. การขนสงกหลาบตดดอกมวธการอยางไร

หลงจากประกอบกจกรรม 10.2.1-10.2.3 แลว โปรดตรวจสอบคำตอบจากแนวตอบทกำหนดไวทาย

หนวยท 10 ในคมอการศกษาเลมน

Page 25: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

22

ตอนท 10.3

กรณตวอยางการจดการการผลตกหลาบ

โปรดอานหวเรอง แนวคด และวตถประสงคของตอนท 10.3 แลวจงศกษารายละเอยดตอไป

หวเรอง

10.3.1 กรณตวอยางการผลตกหลาบตดดอก`

10.3.2 กรณตวอยางการผลตกหลาบกระถาง

แนวคด

1. สวนกหลาบคณตมเปนสวนกหลาบตดดอกทมรปแบบการผลตแบบครบวงจร คอ มการผลตและขายพรอมสง มเจาของกจการคนเดยว มเนอทการผลตกหลาบประมาณ 10 ไร พนธกหลาบทปลก

มทงหมดประมาณ 8 สายพนธ เนนพนธทมความแปลกใหม เจาของกจการมแนวคดในการแขงขน

กบคแขงโดยเนนเรองคณภาพของผลผลตทตองมคณภาพด ในการผลตเจาของกจการมการวาง

ระบบการผลตทดโดยมการวางระบบนำและใหนำแบบอตโนมต และมการใหปยไปกบนำ ม

ขนตอนการผลตทตรงตามหลกทางวชาการ และพยายามลดการใชสารเคมเพอความปลอดภยของ

แรงงานในสวน และเปนการลดตนทนการผลตทางหนง

2. สวนกหลาบสยามโรซาเรยนเปนสวนกหลาบกระถางทมรปแบบการผลตแบบครบวงจร คอ มการผลตและขายเองโดยมเจาของกจการเพยงคนเดยว กลมลกคาสวนใหญ เปนกลมลกคาใน

ระดบกลางจนถงระดบบน พนธกลาบทปลกขายมหลายรอยสายพนธ เนนพนธทมสสนแปลกตา

สามารถออกดอกไดในกรงเทพมหานคร ดอกมขนาดใหญ มกลนหอม ออกดอกดก ปลกเลยงงาย

เจาของกจการมการจดการธรกจเพอความอยรอดและยงยนโดยเนนเรองคณภาพของผลผลตตองด

วตถประสงค

เมอศกษาตอนท 10.3 แลว นกศกษาสามารถ

1. อธบายการจดการการผลตและขนตอนการผลตกหลาบตดดอกได

2. อธบายการจดการการผลตและขนตอนการผลตกหลาบกระถางได

Page 26: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

23

สาระสำคญและกจกรรมตอนท 10.3

กรณตวอยางการจดการการผลตกหลาบ

สาระสำคญ

1. กรณตวอยางการผลตกหลาบตดดอก

กรณศกษาทนำมาเปนตวอยางในเรองนเปนการจดการการผลตกหลาบตดดอกของสวนกหลาบคณตม

ซงมเปนสวนทมการผลตไมตดดอก 2 ชนด คอ กหลาบตดดอก และหนาววตดดอก ซงไดดำเนนกจการมาเปน

เวลานานถง 14 ป รายละเอยดดงน

1.1 ขอมลทวไป

เจาของธรกจ : คณจรดา หตะสงห

ชอของธรกจ สวนกหลาบคณตม

ลกษณะของธรกจ : เปนธรกจขายสงแบบผลตครบวงจร มเจาของกจการดำเนนการคนเดยว

ลกษณะตลาด : เปนตลาดคงท

สถานทดำเนนธรกจ: อ. ปากชอง จ. นครราชสมา

พรรณไมทจำหนาย : กหลาบตดดอก

รปแบบธรกจ : เปนการผลตกหลาบตดดอกแบบครบวงจร มแปลงผลตเปนของตนเอง

ประมาณ 40 ไร ท รปแบบการขายเนนการขายสงใหกบพอคาคนกลางพรอมสงใหกบผรบซอ

1.2 การจดการธรกจ ในมมมองของความอยรอดและยงยน เจาของธรกจมแนวคดในการแขงขนกบ

คแขงเนนในเรองของคณภาพกหลาบ ตนทนการผลตตำ สนคาทขายมราคาไมแพง อายการปกแจกนยาว ม

ความหลากหลาย และความแปลกใหมของพนธกหลาบทคแขงทางการคาไมม สงสำคญทสดทเจาของกจการ

สามารถดำเนนกจการอยไดคอ ความซอสตยทเจาของกจการมใหกบเจาของพนธกหลาบทซอมาจาก

ตางประเทศ และกบผรบซอกหลาบ

1.3 การจดการแรงงานภายในสวน บคคลากรททำงานอยภายในสวนประกอบดวย ผจดการ 1 คน

และคนงาน 28 คน แบงเปนแรงงานตดดอกประมาณ 10 คน ทเหลอเปนแรงงานทปฏบตหนาทในแปลง

หนาทในแปลงประกอบดวย ตดแตงกงของตน ถอนหญา กำจดโรค และแมลงโดยวธกล เจาของกจการคำนง

เรองความปลอดภยของแรงงานภายในสวนเปนสำคญ โดยเฉพาะเรองการใชสารเคมในการกำจดศตรพช

1.4 การจดการการผลตกหลาบตดดอกของสวน เจาของกจการมการวางระบบการผลตเปนอยางด

ทงระบบการใหนำ การใหปยซงเปนระบบอตโนมตทงหมด การผลตเปนการผลตทเนนการผลตทใชตนทนตำ

เพอใหสามารถขายสนคาไดในราคาทไมแพงจนเกนไป นอกจากนยงมการจดบนทกบญชฟารม และ

รายละเอยดทกอยางทเกยวของกบการผลต และสงสำคญทสด คอ เจาของกจการมแนวคดทจะพฒนาระบบ

Page 27: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

24

การผลตใหดมประสทธภาพ และรกษาคณภาพของผลผลตตลอดเวลา รวมถงมการเปดโอกาสใหนกวจยไดเขา

ไปรวมทำงานวจยเพอพฒนาการผลตใหดขนกวาปจจบน

1.5 รปแบบการผลตทวไป รปแบบการผลตเปนการผลตไมตดดอกแบบครบวงจร 2 ชนด คอ

กหลาบตดดอก และหนาววตดดอก สาเหตทเจาของธรกจเลอกทจะผลตกหลาบนนเนองมาจากเปนธรกจของ

ครอบครวทมอยเดมซงไดดำเนนกจการมาแลว 14 ป จงมความเชยวชาญ และประสบการณในการผลตพชทง

2 ชนด

1.6 การเลอกพนธไมทผลต สวนคดเลอกพนธกหลาบจากประเทศเนเธอรแลนด พนธทใชเปนพนธท

มลขสทธดงนนในการซอพนธมาปลกจะตองจายคาลขสทธเทากบจำนวนตนทมการขยายพนธ พนธของ

กหลาบทผผลตเลอกมพนธกหลาบตดดอกประมาณ 28 พนธ กหลาบทปลกสวนใหญเปนกหลาบประเภท

hybrid tea และสวนหนงเปนกหลาบดอกชอ

1.7 ขนตอนการผลต

1.7.1 การเตรยมพนทปลก การเตรยมพนทปลกเรมจากการปรบพนท และสรางโรงเรอนครอบ

พนท โดยโรงเรอนทมความสงประมาณ 6.00 เมตร จากนนจงแบงแปลงยอยทอยภายใน ใหแปลงมหนาแปลง

กวางประมาณ 1.20 เมตร ทางเดนกวาง 0.80 เมตร จากนนจงปลกกงพนธกหลาบลงแปลง

1.7.2 การขยายพนธ เจาของกจการขยายพนธกหลาบทซอมาโดยวธการ stenting ใชกหลาบ

ปาเปนตนตอ

1.7.3 การยายกงลงแปลง หลงจากทกงทไดจากการขยายพนธแตกตาใหมและสามารถตงตวได

แลว จงกงพนธปลกลงแปลงโดยใชกหลาบ 10 ตนตอตารางเมตร และปลกลงในกระถางขนาด 12 นว ซงปลก

โดยไมใชดนหรอเรยกวา ปลกโดยวธไฮโดรโปนก ใชขยมะพราว โฟม และทรายเปนวสดปลก โดยเมอรดนำ

แลวใหนำไหลออก 60 เปอรเซนต ของนำทรดลงไป การปลกกหลาบในระบบทไมใชดนจะมการพบกงกหลาบ

เพอเปนการสรางอาหารใหกบตนโดยใหเหลอกงทจะใหออกดอกไว

1.8 การดแลรกษา

1.8.1 การใหนำ การใหนำกหลาบแบงเปน การใหนำกหลาบทปลกในแปลง ใหนำโดยระบบนำ

หยดโดย 4 ครงตอวน ครงละ 7-8 นาท และการใหนำกหลาบทปลกโดยไมใชดน ใหนำโดยระบบนำหยดโดย

ใหกหลาบไดนำ 125 ซซ ตอตน ตอชวโมง การใหนำจะใหนำทกครงชวโมงนาน 2 นาท

เนองจากนำในบรเวณสวนเปนนำบาดาลดงนนกอนใหนำจงตองมการปรบสภาพนำใหได pH

ประมาณ 5.7 ดวยกรดไนตรก 68 เปอรเซนต

ถาเปนฤดรอนทสภาพอากาศรอนจะเปดสปรงเกรอเพอเพมความชนใหกบอากาศใหนำทก

ชวโมงนาน 1 นาท ซงการใหนำโดยสปรงเกรอของกหลาบเจาของกจการกลาววาเปนวธการทไมควรทำ

เนองจากจะสรางความเสยหายใหกบกหลาบแตเนองจากสภาพอากาศไมเหมาะสมจงจะตองใหนำโดยวธ

ดงกลาวเพอใหสภาพอากาศเหมาะกบกหลาบทปลก

Page 28: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

25

1.8.2 การใหปย การใหปยกหลาบเปนการใหปยไปกบระบบนำ นอกจากการใหปยไปกบนำแลว

ยงมการทำปยไวใชเองโดยนำกงกหลาบทไดจากการตดแตงมาผสมกบกากเชอราไตรโคเดอรมาหมกไว

ประมาณ 1 เดอน แลวจงนำมาใสโคนตนเพอชวยปรบโครงสรางดน

1.8.3 การปองกนและกำจดศตรพช ศตรกหลาบทพบในแปลงไดแก เชอรา Fusarium กำจด

โดยใชเชอราไตรโคเดอมา เพลยไฟ หนอน กำจดโดยไวรส NPV ไรแดง กำจดโดยใชตวหำ คอ Amblyseius

longispinosus และรานำคาง กำจดโดยตวหำ คอ Amblyseius californicus การกำจดศตรพชสวนใหญของ

สวนเนนวธการเขตกรรมและชววธ ซงจะใหแรงงานเดนเกบโรคแมลงเมอพบ เนนการลดใชสารเคมใหนอยทสด

1.8.4 การตดแตงทรงพม มการตดแตงตามหลกวชาการรวมกบการสงเกตถาตนสงจนไม

สามารถฉดสารเคมไดจงตด นอกจากนทรงพมตนทมใบจำนวนมากจะสามารถระบายความรอนไดด

1.9 การเกบเกยวผลผลต การตดดอกกหลาบจะตดในตอนเชาโดยเลอกดอกทบานเลกนอย เมอตดแลว

นำดอกทตดมาแชสารเพอปองกนไมใหผอนนำตาไปใชขยายพนธตอได และนำไปแชนำผสมสารยดอายการปก

แจกนจากนนจงนำไปคดเกรดโดยใชความยาวกานดอกเปนเกณฑ คอ 30 40 50 60 และ 70 เซนตเมตร

1.10 การกำหนดราคา การกำหนดราคาเปนไปตามความยาวของกานดอก

2. กรณตวอยางการผลตกหลาบกระถาง

กรณศกษาในเรองนไดนำตวอยางการผลตกหลาบกระถางของสวนสยามโรซาเรยนซงมการผลต

กหลาบองกฤษกระถาง และกหลาบเลอย มรายละเอยดดงน

2.1 ขอมลทวไป

เจาของกจการ: คณปารชาต ธรธรรมานนท

ชอของธรกจ: สยามโรซาเรยน

ลกษณะของธรกจ : เปนธรกจขายสงแบบผลตครบวงจร

ลกษณะตลาด : เปนตลาดเคลอนท

สถานทดำเนนธรกจ: เขตคลองสามวา กรงเทพมหานครฯ

พรรณไมทจำหนาย : ะถางสายพนธจากตางประเทศทมความแปลกใหมกหลาบกร

รปแบบธรกจ : เปนการผลตกหลาบกระถางแบบครบวงจร มแปลงผลตเปนของตนเอง

ประมาณ 150 ตารางวา รปแบบการขายเนนการขายปลกใหกบลกคาระดบกลางถงระดบบน

2.2 การจดการธรกจ ในมมมองของความอยรอดและยงยน เจาของธรกจมแนวคดในการแขงขนกบ

คแขงเนนเรองของคณภาพของกหลาบทผลตตองด มความหลากหลาย มความแปลกใหมของสายพนธ เนน

สายพนธทสามารถออกดอกไดทกรงเทพฯ ดอกขนาดใหญ และสสนแปลกตา

2.3 การจดการแรงงานภายในสวน แรงงานทใชเปนแรงงานประจำจำนวน 2 คน มหนาทรดนำ และดแล

กหลาบทงหมดซงมประมาณ 2,000 กง และอาจจางแรงงานชวคราวเพมเตมแรงงานทจางเปนแรงงานชาวตางชาต

Page 29: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

26

2.4 การจดการการผลต เจาของกจการมการจดการดานพนทไดอยางดเนองจากมพนทการผลต

ประมาณ 150 ตารางวา ซงเปนพนททนอยแตเจาของกจการสามารถผลตกหลาบกระถางเสยบยอดไดถง

2,000 กง การผลตเจาของกจการมความพยายามทจะลดตนทนในการผลตใหตำลงเพอใหขายสนคาไดถกลง

และเจาของกจการมแนวคดทจะพฒนาการผลตของตวเองใหดขน ปจจบนเจาของกจการกำลงจะขยายกจการ

โดยหาพนททมขนาดใหญขนในแถบจงหวดราชบรเพอใหสามารถผลตกหลาบไดในปรมาณทมากขน

2.5 รปแบบการผลตทวไป เปนการผลตกหลาบทมเจาของคนเดยวโดยใชเงนลงทนสวนตวเปนเงน

ประมาณ 200,000 บาท

2.6 การเลอกพนธไมทผลต คดเลอกพนธทสามารถปลกไดในประเทศไทย และมหลกเกณฑในการ

พจารณาเปนพเศษ คอ สามารถออกดอกไดในกรงเทพมหานครฯ ดอกมกลนหอม ขนาดดอกใหญกลบดอก

แนน ถาเปนดอกเลกจะตองเปนตนทออกดอกจำนวนมาก ปลกเลยงงาย มสสนแปลกตา

2.7 ขนตอนการผลต

2.7.1 การเตรยมพนทปลก ปรบพนทใหเรยบเนองจากเปนการผลตกหลาบในกระถางจงไมไดม

การเตรยมพนทมากนก

2.7.2 การขยายพนธ ใชวธการตดตา และการเสยบยอด โดยสงตนตอกหลาบจากจงหวด

เชยงใหม สวนตนแมพนธไดจากการสงซอจากตางประเทศ

2.7.3 การปลกกหลาบลงกระถาง เมอกงทตดตา หรอเสยบยอดแตกตาใหมกงยาวประมาณ 1

นว และสามารถตงตวไดจงยายตนจากถงพลาสตกดำลงกระถางพลาสตกขนาด 8 นว โดยใชดน ขยมะพราว

แกลบดบ และปยคอก เปนวสดปลก เมอกหลาบเจรญเตบโตไดระดบหนงจงยายไปใสกระถางขนาด 12 นว ซง

ใชเวลาประมาณ 6 เดอน จงสามารถออกขายได

2.8 การดแลรกษา

2.8.1 การใหนำ เนองจากพนททใชปลกกหลาบมพนทขนาดเลกการใหนำจงใหโดยการใชสาย

ยางรดนำซงการรดนำจะรดนำวนละ 1 ครงในตอนเชา

2.8.2 การใหปย การใหปยกหลาบกระถางใหสปดาหและ 1 ครง โดยใหปยเคมสตรเสมอ

รวมกบการใหปยจลธาต ปยของผกไฮโดรโปนก และปยคอกซงไดแก มลหม และมลไก

2.8.3 การปองกนและกำจดศตรพช ศตรกหลาบทพบไดแก เพลยไฟ ปองกนโดยการฉดพน

สารเคมในระยะดอกตมกอนดอกบาน หากมการเขาทำลายของเพลยไฟแลวใหเดดดอกทถกเพลยไฟเขาทำลายทง

และฉดพนสารกำจดแมลง และไรแดง ปองกนโดยใชฉดนำพนแรงๆ หากเกดการระบาดฉดพนดวยสารกำจดแมลง

2.8.4 การตดแตงทรงพม การตดแตงทรงพมกหลาบทางสวนจะตดแตงเพอบงคบใหออกดอก

และตดแตงเพอใหกหลาบมดอกใหญการตดแตงทำเพอชะลอการออกดอก การตดดอกออกจะตดกงโดยตด

เหนอกงทมใบครบ 5 ใบ ประมาณ 1 นว

2.9 การกำหนดราคา การกำหนดราคาของกหลาบกระถางขนอยกบพนธของกหลาบถาเปนกหลาบ

พนธใหมราคากจะสง และขนาดกระถางซงมรายละเอยดของราคาดงน

Page 30: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

27

2.10 การขนสง การขนสงกหลาบกระถางขนสงโดยรถกระบะ

หลงจากอานสาระสำคญของตอนท 10.3 นแลว โปรดศกษารายละเอยดของเนอหาสาระใน

เอกสารการสอนชดวชาหนวยท 10 ตอนท 103 และประกอบกจกรรมระหวางเรยนตามทกำหนดไวทาย

เอกสารการสอนชดวชาแตละเรองในตอนท 10.3

กจกรรมท 10.3.1

1. สวนกหลาบคณตมมการจดการธรกจในมมมองความอยรอดและยงยนอยางไร 2. การไดมาของพนธกหลาบของสวนคณตมไดมาอยางไร และมเงอนไขในการขยายพนธอยางไร 3. เจาของกจการมการปองกนและกำจดศตรพชอยางไร

กจกรรมท 10.3.2

1. เจาของกจการมแนวคดในการแขงขนกบคแขงอยางไร 2. เกณฑในการคดเลอกพนธกหลาบของเจาของกจการเปนอยางไร 3. การกำหนดราคาของกหลาบกระถางใชอะไรเปนเกณฑ

Page 31: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

28

แนวตอบกจกรรมหนวยท 10

การจดการการผลตกหลาบ

ตอนท 10.1 ความรทวไปเกยวกบกหลาบ

แนวตอบกจกรรม 10.1.1

ประเทศในแถบทวปยโรปนยมใชกหลาบตดดอก สวนใหญนยมใชในชวงเทศกาลวนวาเลนไทน และ

เทศกาลวนแม

แนวตอบกจกรรม 10.1.2

1. ประเทศไทยมการนำเขากหลาบจากประเทศจนมากทสด 2. หากตองการขายกหลาบใหไดราคาดควรขายดอกกหลาบในชวงเทศกาลวนวาเลนไทน 3. พนทปลกกหลาบทสำคญของประเทศไทยอยใน จงหวดเชยงใหม เชยงราย ตาก นครปฐม

สมทรสาคร ราชบร และกาญจนบร

แนวตอบกจกรรมท 10.1.3

1. ดอกกหลาบมทงดอกเดยว และดอกชอ จดเปนดอกสมบรณเพศ ประกอบดวย กลบเลยง กลบดอก เกสรเพศผและเกสรเพศเมย ลกษณะของดอกมความหลากหลายตามชนดและพนธซงมทงพนธทเปน

กลบดอกเดยว และกลบดอกซอนดอกซอน กลบดอกมหลายส เชน สแดง สชมพ สเหลอง เปนตน

2. กหลาบทไดรบความนยมมากทสดคอ กหลาบ Hybrid tae rose ซงมลกษณะดอกใหญ กานดอก

ยาว ตนใหญ และมความแขงแรง

แนวตอบกจกรรมท 10.1.4

1. การขยายพนธโดยการเพาะเลยงเนอเยอจะทำใหไดตนกหลาบทมความสมำเสมอออกดอกพรอมกน 2. การใชตนตอปาเปนตนตอจะทำใหไดกหลาบทใหผลผลตสงและตานทานตอโรคราแปง

ตอนท 10.2 การจดการผลตกหลาบตดดอก

แนวตอบกจกรรม 10.2.1

1. พนทปลกกหลาบควรเปนพนทโลงแจง ตนกหลาบไดรบแสงแดดตลอดทงวนหรอไดรบแสงอยางนอย 6 ชวโมง

2. การเตรยมพนทปลกทำไดโดยปรบหนาดนใหเรยบ ความลาดเทรอยละ 2-4 เพอใหสามารถระบาย

นำได ถาเปนพนททการระบายนำไมดควรยกแปลงใหสงขนเพอเพมการระบายนำ ถาพนทเปนบรเวณทมหน

มากใหยกแปลงสงประมาณ 45 เซนตเมตร ถาเปนดนเหนยวแกไขไดโดยขดดนลกลงไปประมาณ 75

เซนตเมตร แลวนำดนชนลางทลกประมาณ 45-75 เซนตเมตร นำไปผสมกบทราบหยาบกบหนกรวดแลวใส

กลบไปในหลมกอนใสดนปลก

Page 32: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

29

แนวตอบกจกรรม 10.2.2

1. ความสามารถในการอมนำของวสดปลก หากเปนวสดปลกทอมนำไดนอยไมควรใชระบบหวพนนำเนองจากจะทำใหสนเปลองนำ

2. ทำใหกหลาบเจรญเตบโตไดด แขงแรง เนองจากไดนำอาหารไปใชตงแตตน สงผลใหตนกหลาบใหผลผลตด มคณภาพ

3. มจดเปนดวงกลมสดำทผวดานบนของใบ มกจะเกดทใบลางกอน 4. การตดแตงกงกหลาบเปนการบงคบใหกหลาบออกดอก ควบคมจำนวนดอก ความยาวกานดอก

ระยะเวลาในการออกดอก หรอตดในกรณทตนสงเกนไปไมสามารถออกดอกได อกทงกงทอยปลายยอดจะม

ขนาดเลกไมมคณภาพจงตองตดแตงกงออก

แนวตอบกจกรรม 10.2.3

1. การตดกหลาบควรตดในชวงเชาทมอากาศเยน อปกรณทใช คอ กรรไกร ทมความคม และสะอาด 2. การคดเกรดกหลาบใชความยาวกานเปนเกณฑ โดยมความยาวกานดอก ดงน 30 40 50 60 และ

70 เซนตเมตร

3. การขนสงกหลาบมกวางกหลาบซอนเปนชนๆ โดยมไมพาดอย 2 ขาง เพอปองกนการกดทบ ถา

การขนสงใชเวลานานควรบรรจลงกลองและใชรถขนสงทมหองเยนหรอรถปรบอากาศ โดยตองระวงเรอง

อณหภมในการขนสง และไมควรขนกหลาบไปพรอมกบผลไม เนองจากผลไมมการปลอยกาซเอทลนซงจะทำ

ใหดอกกหลาบเสอมคณภาพเรว

ตอนท 10.3 กรณตวอยางการจดการการผลตกหลาบ

แนวตอบกจกรรม 10.3.1

1. เจาของกจการเนนการผลตกหลาบทมคณภาพ ใชตนทนตำ มความหลากหลาย แปลกใหม ราคาไมแพง 2. ตนพนธกหลาบไดจากการสงซอจากประเทศเนเธอรแลนดโดยการซอผานนายหนา การขยายพนธ

ตองมการจายคาลขสทธพนธเทาจำนวนกงขยายพนธออกไป

แนวตอบกจกรรมท 10.3.2

1. เจาของกจการเนนผลตสนคาทมคณภาพด มความหลากหลาย มความแปลกใหมของสายพนธ 2. การคดเลอกพนธของเจาของกจการมหลกเกณฑในการพจารณา คอ

2.1 สามารถออกดอกไดในกรงเทพมหานครฯ 2.2 มกลนหอม ดอกใหญ กลบดอกแนน หากเปนดอกเลกตองออกดอกจำนวนมาก 2.3 ปลกเลยงงาย 2.4 ดอกมสสนแปลกตา

3. กำหนดตามขนาดของกระถางเปนเกณฑ

Page 33: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

30

แบบประเมนผลตนเองหลงเรยน หนวยท 10

เพอประเมนความกาวหนาในการเรยนรของนกศกษาเกยวกบเรอง“การจดการการผลตกหลาบ”

ขอใหนกศกษาอานคำถามแลวเขยนวงกลมลอมรอบขอคำตอบทถกตองทสด

1. กหลาบถงผลตมากทสดทจงหวดใด ก. เชยงราย ข. เชยงใหม

ค. เลย ง. ตาก

จ. นครปฐม

2. ขอใดเปนการแบงกหลาบโดยใชยคเปนเกณฑ

ก. hybrid tea rose

ข. long stemmed rose

ค. medium stemmed rose

ง. short stemmed rose

จ. spray rose

3. ถาพนทปลกกหลาบมอณหภมสงกวา 21 องศาเซลเซยสสงผลอยางไรตอกหลาบ

ก. ออกดอกนอย ข. ดอกสซด ค. กานดอกสน ง. ดอกมขนาดเลก จ. ดอกมลกษณะผดปกต

4. พนทปลกกหลาบควรมลกษณะอยางไร ก. ไดรบแสงแดดเตมวน ข. ไดรบแสงแดดอยางนอย 6 ชวโมง

ค. เปนพนททมความลาดเทประมาณรอยละ 2-4

ง. เปนพนททระบายนำไดด จ. ถกทกขอ

5. ในการปลกกหลาบกระถางสงทควรคำนงถงในการเลอกวสดปลกคออะไร

ก . ความคงทนของวสดปลก

ข. ความสามารถในการระบายนำของวสดปลก

ค. ราคาไมแพง

ง. สามารถหาไดในทองถน

Page 34: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

31

จ. มนำหนกเบา

6. โรงเรอนปลกกหลาบควรมความสงอยางนอยเทาใด

ก . 3 เมตร

ข. 3.5 เมตร

ค. 4 เมตร

ง. 4.5 เมตร

จ. 5 เมตร

7. การหกกง (bending) ทำเพอวตถประสงคใด

ก . เพอใหแตกทรงพม

ข. เพอใหออกดอกจำนวนมาก

ค. เพอใชเปนกงสรางอาหาร

ง. ผทตองการปลกตนไมเปนงานอดเรก

จ. ถกทกขอ

8. การตดแตงกหลาบมวตถประสงคเพออะไร

ก . การตดแตงเพอตดกงเกาออก

ข. การตดแตงเพอเอากงทเปนสวนเกนออก

ค. การตดแตงกงทเปนโรค เปนแผล และกงทผดปกตออก

ง. การตดแตงเพอควบคมการเจรญเตบโต และการออกดอก

จ. ถกทกขอ

9. เจาของกจการสวนกหลาบคณตมมแนวคดในการแขงขนกบคแขงอยางไร

ก . ผลตสนคามความแปลกใหม

ข. ผลตสนคาทมคณภาพ

ค. ผลตสนคาทมราคาแพง

ง. ผลตสนคาทมความหลากหลาย

จ. ถกทกขอ

10. แนวคดในการคดเลอกพนธกหลาบสวนสยามโรซาเรยนเนนในเรองใดมากทสด

ก. เลอกพนธททนทางโรค

ข. เลอกพนธทสามารถทนอากาศรอนได

ค. เลอกพนธทสามารถออกดอกไดในกรงเทพ

ง. พนธทออกดอกเรว

จ. ถกทกขอ

Page 35: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

32

เฉลยแบบประเมนผลตนเองหนวยท 10

กอนเรยน หลงเรยน

1. ข 1. ข 2. ค 2. ก 3. จ 3. ค 4. ค 4. จ 5. ง 5. ข 6. ก 6. ข 7. ง 7. ค 8. ง 8. จ 9. ก 9. จ 10. ง 10. ค

Page 36: เอกสารคำสอน การจัดการการผลิตไม้ดอกไม้ประดับเชิงธุรกิจ 10 ...agri.stou.ac.th/UploadedFile/หน่วยที่10

33

บรรณานกรรม

ธญญะ เตชะศลพทกษ. (2539). กหลาบราชนแหงไมดอก. กรงเทพฯ สำนกพมพบานและสวน

เศรษฐพงศ เลขะวฒนะ. (2543). การปลกกหลาบตดดอก โรงพมสำนกสงเสรมและฝกอบรม กำแพงแสน

Anabel Evans (2008). Diversification FloraCulture International October.

(2009). Rose imports FloraCulture International February.

(2009). An “Anti Weed” tool FloraCulture International February.

Liisa E. Särkkä, Christian Eriksson. (2003). Effect of bending and Harvesting heigh combinations

on cut rose yield in dense plantation with high intensity lighting science direct

Hessayon D.G. (1995). The Rose Expert London: Transworld Publishers Ltd.

HOGAN, ELIZABETH L. (1989). Sunset Book Rose Menlo Park California, Lane Publishing Co.