๑ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

การบรรยายเรอง ปรชญา และแนวคดหลกเกยวกบจรยธรรม

เนอหา

เกรนน า เรองทจะบรรยายน คอ “ปรชญาและแนวคดหลกเกยวกบจรยธรรม” มค าทจะตองท าความเขาใจกนเสยกอน ๒ ค า คอ

- ปรชญา - แนวคดหลก

“ปรชญา” ตรงกบภาษาองกษฤษวา “PHILOSOPHY” หมายถง หลกแหงความรและความจรง “ปรชญาเกยวกบจรยธรรม” คอ หลกแหงความรเกยวกบจรยธรรม “แนวคดหลก” ตรงกบภาษาองกฤษวา “KEY CONCEPT” หมายถง หลกทคดขน “แนวคดหลกเกยวกบจรยธรรม” คอ หลกทคดขนเกยวกบจรยธรรม

เมอจะพดถง “จรยธรรม” จะตองพดถง “คณธรรม” ดวย เพราะมกจะมค า ๒ ค าน ควบคกนอยเสมอทงในการพดและการเขยนควบคกนเปน“คณธรรมและจรยธรรม”

ค าวา “คณธรรม” ทเขยนเหมอนกน ออกเสยงเหมอนกน แตมความหมายตางกนกม เชน

ในพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑

มาตรา ๓๔ บญญตวา การจดระเบยบขาราชการพลเรอน ตองจดใหขาราชการปฏบตราชการอยางมคณธรรม

มาตรา ๔๒ บญญตวา การจดระเบยบขาราชการพลเรอนสามญ ใหค านงถงระบบคณธรรม

ค าวา “คณธรรม” ในมาตรา ๓๔ กบค าวา “คณธรรม” ในมาตรา ๔๒ เขยนเหมอนกน ออกเสยงเหมอนกน แตมความหมายไมเหมอนกน คอ

ค าวา “คณธรรม” ในภาษาไทย ตรงกบภาษาองกฤษอย ๒ ค า คอ

โดย นายประวณ ณ นคร กรรมการ ก.พ. และอดตเลขาธการ ก.พ.

วนท ๒๔ พฤษภาคม ๒๕๕๕ การสมมนาคณะกรรมการจรยธรรม

เรอง“ เดนหนาพลกวกฤตเปนโอกาส ขาราชการไทยใสสะอาดดวยจรยธรรม” จดโดย ส านกงาน ก.พ.

๒ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

เนอหา

VIRTUE กบ MERIT

ทง ๒ ค า หมายถง ความดงาม เหมอนกน

แตเปนความดงาม คนละทาง

VIRTUE เ ป น ค ว า ม ด ง า ม ท า ง จ ต ภ า พ เ ป น ค ณ ล ก ษ ณ ะ ท อ ย ภ า ย ใ น ต ว ค น คอความดงามในจตใจ ซงท าใหเคยชนประพฤตด เชน ความซอสตยสจรต ท าใหคนไมทจรต

MERIT เปนความดงามทางกายภาพ คอความดงามในคณลกษณะทปรากฏภายนอก เชน มความรด มความสามารถด มทกษะด มคณลกษณะอนทเหมาะสม

VIRTUE อยภายในตวคนซงมองไมเหน

MERIT ปรากฏภายนอกตวคน ซงมองเหน

หน มท บอกสาวว า “ฉนร ก เธอ” เป นการแสดงออกภายนอก แตจะม VIRTUE คอความรกทแทจรงอยในจตใจหรอไม ไมแน

อย า ง ไ ร ก ด ค น ม VIRTUE ค อ ม ค ณ ธ ร ร ม เ ป น ค น ม ค ว า มด ง า ม ใ น จ ต ใ จ ย อ ม ท า ใ ห เคยชนประพฤตด ซงจะสงผลใหมจรยธรรม

ดงนน “คณธรรม” ทตรงกบภาษาองกฤษวา VIRTUE จงเปนปจจยสงเสรมใหมจรยธรรม คอ เมอมความดงามในจตใจ กท าใหเคยชนประพฤตด การประพฤตดกคอการมจรยธรรม

สารสงเคราะห คณธรรมเปนปจจยสงเสรมจรยธรรม

การพฒนาใหขาราชการมจรยธรรม จงควรพฒนาใหขาราชการมคณธรรมกอนแลวขาราชการจะมจรยธรรมไปเอง

การบรรยายในวนนจะพดในแงทฤษฎหรอหลกแหงความรเกยวกบจรยธรรมจะไมพดถง การปฏบตตามประมวลจรยธรรม แตจะพดถงเนอหาสาระเกยวกบ

ก. ความหมายของจรยธรรม ข. จดมงหมายของจรยธรรม ค. การรกษาจรยธรรม

ก. ความหมายของจรยธรรม ค าวา “จรยธรรม” มในรฐธรรมนญมาตรา ๒๗๙ และในพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน

พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๗๙

๓ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

เนอหา

รฐธรรมนญ มาตรา ๒๗๙ วรรคหนง บญญตวา “มาตรฐานทางจรยธรรม” ของผด ารงต าแหนงทางการเมอง ขาราชการ หรอเจาหนาทของรฐแตละ

ประเภทใหเปนไปตามประมวลจรยธรรม ทก าหนดขน รฐธรรมนญ มาตรา ๒๗๙ วรรคส บญญตวา “การพจารณา สรรหา กลนกรอง หรอแตงตงบคคลใดเขาสต าแหนงทมสวนเกยวของในการใชอ านาจ

ร ฐ ร ว ม ท ง ก า ร โ ย ก ย า ย ก า ร เ ล อ น ต า แ ห น ง ก า ร เ ล อ น เ ง น เ ด อ น แ ล ะ การลงโทษบคคลนน จะตองเปนไปตามระบบคณธรรมและค านงถงพฤตกรรมทางจรยธรรมของบคคลดงกลาวดวย

พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑ มาตรา ๗๒ บญญตวา “ใหสวนราชการมหนาทด าเนนการใหมการเพมพนประสทธภาพและเสรมสรางแรงจงใจแกขาราชการ

เรอนสามญ เพอใหขาราชการพลเรอนสามญมคณภาพ คณธรรม จรยธรรม”

ค าทเกยวกบจรยธรรม พจารณาจากรฐธรรมนญและกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการพลเรอน ปรากฎวามค าท เกยวกบ

จรยธรรม อย ๔ ค า คอ (๑) จรยธรรม (๒) มาตรฐานทางจรยธรรม (๓) ประมวลจรยธรรม (๔) พฤตกรรมทางจรยธรรม ความหมายของค าแตละค าดงกลาว เปนดงน

(๑) จรยธรรม ค าวา “จรยธรรม” มาจากค าวา “จรย” และ “ธรรม”

“จรย” แปลวา “ความประพฤต” “ธรรม” มความหมายหลายอยาง ในทนขอแปลวา “สภาพททรงไวโดยชอบ” เมอรวม ๒ ค า เปน “จรยธรรม” จะหมายถง “สภาพททรงไวซงความประพฤตโดยชอบ” ตรงกบภาษาองกฤษวา “ETHICS”

(๒) มาตรฐานทางจรยธรรม ค าวา “มาตรฐานทางจรยธรรม” มในรฐธรรมนญมาตรา ๒๗๙ ซงบญญตใหมาตรฐานทาง

จรยธรรมของขาราชการเปนไปตามประมวลจรยธรรม ค าวา “มาตรฐาน” พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน แปลวา “สงทถอเอาเปนหลกส าหรบเทยบ

ก าหนด”

๔ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

เนอหา

ดงนน ค าวา “มาตรฐานทางจรยธรรม” กคอ “สงทถอเอาเปนหลกส าหรบเทยบก าหนดทางจรยธรรม” ตรงกบภาษาองกฤษวา “ETHICAL STANDARD”

(๓) ประมวลจรยธรรม ค า ว า “ประมวลจร ยธ ร รม ” ม ใ น ร ฐ ธ ร รมนญมาต รา ๒๗๙ ซ ง บญญ ต ใ ห ม าต รฐ าน

ทางจรยธรรมของขาราชการเปนไปตามประมวลจรยธรรม ค า ว า “ประมวล” พจนาน ก รมฉบ บร าชบณฑ ตยสถาน แปลว า “รวบรวม” ด งน น

ค าวา “ประมวลจรยธรรม” กคอ “ขอก าหนดทางจรยธรรมทรวบรวมขนไว” ตรงกบภาษาองกฤษวา “CODE OF EHTICS”

(๔) พฤตกรรมทางจรยธรรม ค าวา “พฤต” พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน แปลวา “ความประพฤต” “กรรม” แปลวา “การ

กระท า” ดงนน ค าวา “พฤตกรรมทางจรยธรรม” กคอ “การกระท าทแสดงออกทางจรยธรรม”

ลกษณะของจรยธรรม ค าวา “จรยธรรม” (Ethics) เปน “นามธรรม” เมอก าหนดเปน “รปธรรม” เพอใชในแตละกลมคน จะมการก าหนดเปน “มาตรฐานทางจรยธรรม” โดย

ก าหนดเปนขอปฏบต (Do) หรอ ขอหาม (Don’t) ไว มประกาศตบงคบ (Commandment) และมาตรการบงคบ (Sanction) แตกตางกนตามจดมงหมาย (Objectioves) เรยกชอตาง ๆ กน เชน

“มารยาท” (Manner) ใชในสงคมทวไป มจดมงหมายเพอความเปนระเบยบเรยบรอย มประกาศตบงคบในระดบ “ควร” มมาตรการบงคบทางสงคม (Social Sanction) เชน เปนทรงเกยจหรอไมเปนทยอมรบนบถอ

“จรรยาวชาชพ” (Professional Ethics) ใชในวงการผประกอบวชาชพตางๆ เชน แพทย วศวกร ส ถ า ป น ก ม จ ด ม ง ห ม า ย เ พ อ ป ร ะ ส ท ธ ผ ล ใ น ก า ร ป ร ะ ก อ บ ว ช า ช พ น น ๆ แ ล ะ เพอธ ารงไวซงเกยรตและศกดศร ของผประกอบวชาชพนน ซงมมโนธธรม คอ จตส านก (Conscience) ก ากบอยดวย มประกาศตบงคบในระดบ “พง” มมาตรการบงคบในทางการประกอบวชาชพ (Professional Sanction) เปนมาตรการแกไข (Correction) เชน วากลาวตกเตอน หรอสงใหไดรบการพฒนา หรอน าไปประกอบการพจารณาในการแตงตงใหด ารงต าแหนงตาง ๆ หรอการเลอนเงนเดอน เปนตน

ส าหรบขาราชการพลเรอน พระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ.๒๕๕๑ ใหถอวา การรบราชการเปนการประกอบวชาชพ อยางหนง ซงบญญตใหขาราชการรกษาจรรยาขาราชการ ตามทสวนราชการเจาสงกดก าหนดและใหผบงคบบญชาก ากบควบคมและด าเนนการแกไขพฤตกรรมตามควรแกกรณ ดงทบญญตไวในมาตรา ๗๙ วา ขาราชการพลเรอนสามญผใดไมปฏบตตามจรรยาขาราชการใหผบงคบบญชาน าไปประกอบการพจารณาแตงตง เลอนเงนเดอน หรอสงใหไดรบการพฒนา

๕ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

เนอหา

“วนย” (Discipline) ใชในวงการผท างานตาง ๆ มจดมงหมายเพอประสทธภาพในการท างานนน ๆ มประกาศตบงคบในระดบ “ตอง” มมาตรการบงคบทางวนย(Disciplinary sanction) ซงเปนมาตรการลงโทษ (Punishment) การรบราชการเปนการท างานอยางหนง จงตองมขอก าหนดทางวนยใหขาราชการยดถอปฏบตในการท างาน

“ประมวลจรยธรรม” (Code of Ethics) เปนรปธรรมอยางหนงของจรยธรรม ใชส าหรบเจาหนาทของรฐ ซงรฐธรรมนญบญญตไวในมาตรา ๒๗๙ ใหมาตรฐานทางจรยธรรมของเจาหนาทของรฐแตละประเภทเปนไปตามประมวลจรยธรรมทก าหนดขน และบญญตไวในมาตรา ๒๘๐ ใหผตรวจการแผนดน เสนอแนะหรอใหค าแนะน าในการจดท าหรอปรบปรงประมวลจรยธรรมและส งเสรมใหเจาหนาทของรฐมจตส านกในดานจรยธรรม

ส าหรบขาราชการพลเรอน ก.พ. ในฐานะองคกรกลางบรหารทรพยากรบคคลของขาราชการพลเรอน ไดก าหนดมาตรฐานทางจรยธรรมขนเปน “ประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน” โดยความเหนชอบของคณะรฐมนตร

ประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน ไมใชวนยขาราชการพลเรอน เปนมาตรฐานทางจรยธรรม อกสวนหนงตางหากจากวนย แตรฐธรรมนญมาตรา ๒๗๙ บญญตวา การฝาฝนหรอไมปฏบตตามประมวลจรยธรรม ใหถอวาเปนการกระท าผดทางวนย และใหก าหนดขนตอนการลงโทษตามความรายแรงแหงการกระท าไวในประมวลจรยธรรมดวย และประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอนท ก .พ. ก าหนดไว ขอ ๑๘ ก าหนดใหการฝาฝนจรยธรรมตามทก าหนดไวในหมวด ๒ เปนความผดวนยตามกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการพลเรอน

ประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน ท ก.พ. ก าหนดไวนน มประกาศตบงคบในระดบ “ตอง” มมาตรการบงคบใชทงมาตรการลงโทษ (Punishment) และมาตรการแกไข (Correction) โดยสงใหไดรบการพฒนาดวย ซงไมสอดคลองกบรฐธรรมนญทบญญตใหใชมาตรการลงโทษ (Punishment) อยางเดยว เหตทมมาตรการบงคบใชประมวลจรยธรรมในทางแกไข (Correction) อยดวยนน เนองจากรางประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน ม ๒ ตอนรวมกนอย ตอนหนงเปน จรรยาขาราชการ ตามกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการพลเรอน อกตอนหนงเปน จรยธรรมขาราชการพลเรอน ตามรฐธรรมนญ จงมมาตรการบงคบใชทงในทางลงโทษ (Punishment) และ ในทางแกไข (Correction) อยในรางประมวลจรยธรรมนน เมอไปพจารณาในคณะกรรมการกฤษฎกา ถกทกทวงวาเอาจรรยาขาราชการ ซงกฎหมายวาดวยระเบยบขาราชการพลเรอนบญญตใหสวนราชการแตละแหงเปนผก าหนด ไปรวมไวในประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอนท ก.พ. เปนผก าหนดไมได เพราะผก าหนดเปนคนละคนกน จงไดตดจรรยาขาราชการออกจากประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน แตไมไดแกมาตรการบงคบใช จงยงคงมมาตรการแกไข (Correction) โดยสงใหไดรบการพฒนาซงเปนมาตรการทใชส าหรบจรรยาอยในประมวลจรยธรรมใหเลอกใชดวย

๖ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

เนอหา

สรป

คว ามหมายของค า ว า “จร ย ธ ร รม” (Ethics) ท จ ะน า ม า ใ ช ก บ ข า ร าชก า รน น หม ายถ ง “สภาพททรงไวซงความประพฤตโดยชอบ” ซงเปน “นามธรรม”

เมอก าหนดเปน “รปธรรม” เปนขอหามหรอขอปฏบตทางจรยธรรมจะเรยกวา “มาตรฐานทางจรยธรรม” (Ethical Standard) ซงรฐธรรมนญบญญตใหก าหนดเปน “ประมวลจรยธรรม” (Code of Ethics)

เม อม ก า รปฏ บ ต ต ามมาตรฐ านทางจร ยธ ร รม หร อปฏ บ ต ฝ า ฝ นมาตรฐ านทางจร ย ธ ร รม จะเรยกวา “พฤตกรรมทางจรยธรรม” (Ethical Behavior)

ขอคด

เมอรความหมายของค าวา “จรยธรรม” “มาตรฐานทางจรยธรรม” “ประมวลจรยธรรม” และ “พฤตกรรมทางจรยธรรม”แลว คงจะใชถกวา

“มจรยธรรม” ไมใช “มประมวลจรยธรรม”

“ผดประมวลจรยธรรม” ไมใช “ผดจรยธรรม”

ใช ว า “ผ ดจรยธรรม” ไม ได เพราะ “จร ยธรรม” เปน “นามธรรม” ไมมข อก าหนดเปน ขอปฏบตวาใหท าอยางไร ไมมขอหามไมใหท าอยางไร จงไมมการกระท าผดขอหามหรอไมปฏบตตามขอปฏบต

ใชวา “มจรยธรรม” ได คอ ม “สภาพททรงไวซงความประพฤตโดยชอบ”

แต ใช ว า “มประมวลจร ยธรรม” ไมถ ก เพราะจะหมายถ งมประมวลจร ยธรรมท พม พ ไว เปนเลม ๆ

ใช ว า “ผดประมวลจร ยธ รรม” ได ค อ ผ ดข อก าหนดทางจร ย ธ ร รม ซ ง ก าหนด ไว เ ป น ขอหามและขอปฏบต

เมอเหนรปของจรยธรรม ซงมหลายรปทใชส าหรบขาราชการ คอ จรรยา วนย และประมวลจรยธรรม อาจมขอสงสยวา ท าไมจงตองมหลายรป มจรรยา วนย หรอ “ประมวลจรยธรรม” อยางใดอยางหนง เพยงอยางเดยวไมพอหรอ?

ถาจะตอบอยางก าปนทบดน อาจตอบวา

“กกฎหมายบญญตใหมทงจรรยา วนย และประมวลจรยธรรม จงตองมทง ๓ รป”

คอ พ.ร.บ. ระเบยบขาราชการพลเรอน บญญตใหม จรรยา และ วนย

รฐธรรมนญ บญญตใหม ประมวลจรยธรรม

๗ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

เนอหา

ตอบอยางวา กถก แตถกเพยง ๕๐%

ถาจะใหถกสก ๗๐% ตองบอก เหตผลวา ท าไมกฎหมายจงบญญตใหมทงจรรยา วนยและประมวลจรยธรรม

เหตผลทตองมทงจรรยา วนยและประมวลจรยธรรม เพราะมอยางใดอยางหนงเพยงอยางเดยว ไมกระชบพอทจะรกษาพฤตกรรมทด ของขาราชการได

เปรยบเหมอนการแตงกายไปในงานพธ ตองใสทงเสอกลาม เสอเชต และเสอนอก ถาใสแตเสอนอก ตวเดยวจะมชองโหวใหเหนรางกายและปองกนลมไมได เปรยบเหมอนมแตวนยอยาง

เ ด ย ว จ ะ ม ช อ ง โ ห ว ใ ห ห ล บ เ ล ย ง ไ ด ม า ก เ พ ร า ะ ข อ ก า ห น ด ว น ย ก า ห น ด ไ ว ก ว า ง ๆ ท าใหตความหลบเลยงได เชนวนยก าหนดวา

“กระท าการอนไดชอวาเปนผประพฤตชวอยางรายแรง เปนความผดวนยอยางรายแรง”

อยางไรคอ “ชว”

อยางไร คอ “รายแรง”

อยในดลพนจของผพจารณาแตละคน จงเลยงกนกได แกลงกนกได ชวยกนกได ไมศกดสทธพอในการควบคมพฤตกรรมของขาราชการ

ถาใสแตเสอเชต ตวเดยวจะไมมอะไรซบเหงอ เหงอยงออกมาเปอนเสอเชตใหเหนอย เปรยบเหมอนมแตประมวลจรยธรรม อยางเดยว ไมพอทจะควบคมจตส านก คนกยงฝาฝนประมวลจรยธรรมอย จงตองมจรรยาไวควบคมจตส านกของขาราชการ ผรบราชการซงเปนการประกอบวชาชพอยางหนงดวย

อกเหตผลหนง การกระท าผดประมวลจรยธรรมไมเปนความผดรายแรง ลงโทษไลออก ปลดออกไมได จงตองมวนยก ากบอยอกชนหนงเพอใหเขมแขง ศกดสทธเพยงพอโดยไลออก ปลดออกได

ถาใสแตเสอกลาม ตวเดยว ไมมดชดพอทจะปกคลมรางกาย เปรยบเหมอนมแตจรรยา จะไมศกดสทธ ขงขง เขมแขงพอทจะควบคมพฤตกรรมของขาราชการ เพราะมาตรการบงคบใชจรรยา เปนเพยงมาตรการแกไข (Correction) ไมใชมาตรการลงโทษ (Punishment) อยางวนย

จงตองมทงจรรยา วนยและประมวลจรยธรรม

ถ า จ ะ ต อ บ ใ ห ไ ด ค ะ แ น น ถ ง ๙ ๐ % ต อ ง อ า ง ค ว า ม จ า เ ป น ด ว ย ว า จ า เ ป น อ ย า ง ไ ร จงตองมทงจรรยา วนยและประมวลจรยธรรม

ความจ าเปนทตองมตองทงจรรยา วนยและประมวลจรยธรรม เพราะมเพยงอยางใดอยางหนงหรอแมม ๒ อยาง จะไมมประสทธภาพพอทจะรกษาพฤตกรรมทดของขาราชการ

๘ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

เนอหา

เปรยบเหมอนการกรองน าสกปรกใหสะอาด ซงตองกรองถง ๓ ชน คอ

ขนท ๑ กรองดวยตะแกรง เอาขยะออก เหมอนใชวนย กรองหยาบ ๆ

ข น ท ๒ ก ร อ ง ด ว ย ผ า เ อ า ฝ น แ ล ะ ต ะ ก อ น อ อ ก เ ห ม อ น ใ ช ป ร ะ ม ว ล จ ร ย ธ ร ร ม กรองละเอยด ใหปลอดการเบยงเบน

ขนท ๓ กรองดวยหมอกรอง ใหใสสะอาด เหมอนใชจรรยา ก ากบจตส านกใหประพฤตด

ถาจะตอบใหไดคะแนน ๑๐๐% ตองเพมเหตผลอกประการหนง คอ

จรรยา ใชส าหรบผประกอบวชาชพ

วนย ใชส าหรบคนท างาน

ประมวลจรยธรรม ใชส าหรบ เจาหนาทของรฐ

ขาราชการ เปนทง

- ผประกอบวชาชพ ซงตองมจรรยาควบคม - คนท างาน ซงตองมวนยควบคม - เจาหนาทของรฐ ซงตองมประมวลจรยธรรมควบคม

ขาราชการจงตองรกษาทงจรรยา วนย และประมวลจรยธรรม

สารสงเคราะห

รความหมาย ใชใหถก ผกใหเชอมโยง

“จรยธรรม” เปน “นามธรรม” ไมใช “รปธรรม”

ตองใชวา “มจรยธรรม” ไมใช “มประมวลจรยธรรม”

ตองใชวา “ผดประมวลจรยธรรม” ไมใช “ผดจรยธรรม”

“มารยาท” “จรรยา” “วนย” “ประมวลจรยธรรม” ตางกเปนรปธรรมของ “จรยธรรม”

ขาราชการเปนทงผประกอบวชาชพ คนท างานและเจาหนาทของรฐ

ตองใชทงจรรยา วนย และประมวลจรยธรรม เปนเครองควบคมพฤตกรรมของขาราชการในการปฏบตตนและปฏบตงาน

ข. จดมงหมายของจรยธรรม

พจารณาจดมงหมายของจรยธรรมตามทรฐธรรมนญบญญตไวในมาตรา ๒๗๙ วา มาตรฐานทางจรยธรรม

๙ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

เนอหา

ของเจาหนาทของรฐแตละประเภทใหเปนไปตามประมวลจรยธรรมทก าหนดขน และการพจารณาสรรหา กลนกรองหรอแตงตงบคคลใดเขาสต าแหนงทมสวนเกยวของในการใชอ านาจรฐ ตองค านงถงพฤตกรรมทางจรยธรรมของบคคลดงกลาวดวย

จะเหนวา จดมงหมายทรฐธรรมนญบญญตเกยวกบจรยธรรมไว จะมงไปทธรรมาภบาล (GOOD GOVERNANCE) หรอการบรหารกจการบานเมองทด โดยค านงถงการคมครองสทธเสรภาพของประชาชน ป ร ะ ส ท ธ ผ ล ข อ ง ง า น แ ล ะ ก า ร ร ก ษ า ป ร ะ โ ย ช น ส ว น ร ว ม แ ล ะ ของประเทศชาตเปนส าคญ ทงน ไมมงถงการธ ารงเกยรตและศกดศรของขาราชการ ดงเชนจรรยาวชาชพตามทบ ญ ญ ต ไ ว ใ น พ ร ะ ร า ช บ ญ ญ ต ร ะ เ บ ย บ ข า ร า ช ก า ร พ ล เ ร อ น พ . ศ . ๒ ๕ ๕ ๑ มาตรา ๗๙

พจารณาจดมงหมายของจรยธรรมตามทผตรวจการแผนดนแนะน าในการจดท าประมวลจรยธรรมวาใหยดมนในคานยมหลก ๙ ประการ คอ

(๑) การยดมนในคณธรรมและจรยธรรม (๒) การมจตส านกทด ซอสตยสจรตและรบผดชอบ (๓) การยดประโยชนของประเทศชาตเหนอกวาประโยชนสวนตน และไมมผลประโยชนทบซอน (๔) การยนหยดท าในสงทถกตอง เปนธรรม และถกกฎหมาย (๕) การใหบรการแกประชาชนดวยความรวดเรว มอธยาศยและไมเลอกปฏบต (๖) การใหขอมลขาวสารแกประชาชนอยางครบถวน ถกตอง และไมบดเบอนขอเทจจรง (๗) การมงผลสมฤทธของงาน รกษามาตรฐาน มคณภาพ โปรงใสและตรวจสอบได (๘) การยดมนในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข (๙) การยดมนในหลกจรรยาวชาชพขององคกร

จะเหนวา จดมงหมายในการจดท าประมวลจรยธรรม ตามค าแนะน าของผตรวจการแผนดน มงไปทการบรหารกจการบานเมองทดตามหลกธรรมาภบาล (Good Governance) โดยไมมงถงการธ ารงเกยรตและศกดศรของขาราชการ

แตตามค าปรารภในประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน ไดแสดงความมงหมายของการก าหนดมาตรฐานทางจรยธรรมขนเปนประมวลจรยธรรมวาเพอการบรหารกจการบานเมองทด และเพอผดงเกยรตและศกดศรของขาราชการอนควรแกความไววางใจและความเชอมนของประชาชน และด ารงตนตงมนเปนแบบอยางทดงาม สมกบความเปนขาราชการในพระบาทสมเดจพระเจาอยหวดวย

การทค าปรารภในประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน ไดเพมจดมงหมายเพอผดงเกยรตและศกดศรของขาราชการดวยน เขาใจวาเพราะตามรางประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอนนน มจรรยาขาราชการรวมอยดวย แตเมอตดจรรยาขาราชการออกจากประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน เพราะถกกรรมการกฤษฎกา

๑๐ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

เนอหา

ทกทวง ไมไดตดค าปรารภถงจดมงหมายเกยวกบการผดงเกยตและศกดศรของขาราชการ ซงเปนจดมงหมายของจรรยาขาราชการออกดวย จงยงคงมจดมงหมายในการผดงเกยตและศกดศรของขาราชการอยในประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน อกทงยงมขอก าหนดใหขาราชการด ารงตนเปนแบบอยางทด รกษาชอเสยงและภาพลกษณของขาราชการอยดวย

อยางไรกด เนองจากในทางทฤษฎ “จรยธรรม” มมาตรฐานอยหลายรปแบบ ส าหรบใชกบแตละกลมคน โดยมจดมงหมายแตกตางกนตามแตละกลมคน เชน “มารยาท” ใชส าหรบสงคมทวไป มจดมงหมายเพอความเรยบรอย “จรรยาวชาชพ” ใชส าหรบผประกอบวชาชพ มจดมงหมายเพอธ ารงเกยรตและศกดศรของผประกอบวชาชพนน ๆ และเพอประสทธผลของการประกอบวชาชพนน “วนย” ใชส าหรบคนท างาน มจดมงหมายเพอประสทธภาพในการท างานนน ๆ ดงนน เมอพดถงจดมงหมายของ “จรยธรรม” ในภาพรวม จงตองรวมจดมงหมายของมาตรฐานทางจรยธรรมทกรปแบบ มาเปนจดมงหมายโดยรวมของ “จรยธรรม” เปนดงน

(๑) เพอความเรยบรอย (๒) เพอธ ารงเกยตและศกดศรของบคคล (๓) เพอประสทธภาพและประสทธผลของงาน (๔) เพอความเปนธรรมในสงคม (๕) เพอคมครองสทธและเสรภาพของประชาชน (๖) เพอรกษาประโยชนสวนรวมและของประเทศชาตตามหลกธรรมาภบาล

แตเฉพาะประมวลจรยธรรม มจดมงหมายตามรฐธรรมนญเพยงเพอการบรหารกจการบานเมองทดตามหลกธรรมาภบาล (Good Governance) เทานน

การบรหารกจการบานเมองทดตามหลกธรรมาภบาลนน มเปาหมายส าคญก าหนดไวในพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. ๒๕๔๖ ดงน

๑. เพอใหเกดประโยชนสขของประชาชน ๒. เพอใหเกดผลสมฤทธตอภารกจของรฐ ๓. เพอใหมประสทธภาพและเกดความคมคาในเชงภารกจของรฐ ๔. เพอใหไมมขนตอนการปฏบตงานเกนจ าเปน ๕. เพอใหภารกจของสวนราชการทนตอสถานการณ ๖. เพอใหประชาชนไดรบการอ านวยความสะดวกและไดรบการตอบสนอง

ความตองการ

๑๑ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

เนอหา

ดงนน การก าหนดมาตรฐานทางจรยธรรม ในประมวลจรยธรรมจงควรก าหนดเพอใหบรรลเปาหมายตามหลกธรรมาภบาลดงกลาวขางตน ไมนาจะก าหนด หามไมใหละเมดหลกส าคญทางศลธรรมและศาสนา ตามประมวลจรยธรรมขอ ๑๒ จนขาราชการดมสราเพออวยพรคสมรส หรอทตดมสราเพอสงสรรค กท าไมได เพราะผดประมวลจรยธรรม ทง ๆ ทการดมสราในโอกาสเชนนน ไมไดเสยหลกธรรมาภบาลแตอยางใด

ข า ร า ช ก า ร จ ง จ า เ ป น ต อ ง ด ม ส ร า ต า ม ป ร ะ เ พณ ซ ง ฝ า ฝ น ป ร ะม ว ล จ ร ย ธ ร ร ม จ น ท า ใ ห ประมวลจรยธรรมขาดความศกดสทธ

สารสงเคราะห การก าหนดขอหามและขอปฏบตในประมวลจรยธรรม ตองก าหนดใหสอดคลองกบวตถประสงคของการใหมประมวลจรยธรรม

ค. การรกษาจรยธรรม ความหมายของค าวา “รกษา” พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน ใหความหมายของค าวา “รกษา” ไว ๔ อยาง คอ

(๑) ระวง (๒) ดแล (๓) ปองกน (๔) เยยวยา

เมอน าความหมายของค าวา “รกษา” ตามพจนานกรมมาใชในการรกษาจรยธรรมของขาราชการ กจะหมายถง การระวง ดแล ปองกนและเยยวยา คอ

(๑) การทขาราชการแตละคนระวงในการปฏบตตนใหสอดคลองกบขอปฏบตทางจรยธรรมและไมฝาฝนขอปฏบตทางจรยธรรม

(๒) การทผบงคบบญชา องคกร ผเกยวของและสงคม ดแล สงเสรมและพฒนาใหขาราชการมจรยธรรม

(๓) การทผบงคบบญชา องคกร ผเกยวของและสงคม ปองกนมใหขาราชการฝาฝนขอปฏบตทางจรยธรรม

(๔) การทผบงคบบญชา เยยวยาโดยด าเนนการลงโทษ (Punishment) หรอแกไข (Correction) แกขาราชการผฝาฝนหรอไมปฏบตตาม ขอปฏบตทางจรยธรรม

ผมหนาทรกษาจรยธรรม ไดแก ๑. ตวขาราชการเอง ๒. ผบงคบบญชา

๑๒ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

เนอหา

๓. องคกร ๔. ผเกยวของ ๕. สงคม

วธการรกษาจรยธรรม ๑. การรกษาจรยธรรมโดยตวขาราชการเอง

มวธการ ดงน (๑) เรยนรและเขาใจจรยธรรม

เพอใหขาราชการเรยนรและเขาใจจรยธรรม ตองจดใหมการฝกอบรม หรอจดท าคมอปฏบตในการรกษาจรยธรรมใหขาราชการเรยนร

(๒) ส านกในหนาททจะตองรกษาจรยธรรม เพอใหขาราชการส านกในหนาททจะตองรกษาจรยธรรม ตองด าเนนการเสรมสรางและพฒนา

ใหมจตส านกในการรกษาจรยธรรม

(๓) ตระหนกในความส าคญและจดมงหมายของการรกษาจรยธรรม เ พ อ ให ข า ร า ชก า รต ร ะหน ก ใน คว ามส า คญและจ ด ม ง หม ายข อ งก า ร ร กษ าจ ร ย ธ ร รม ต อ ง ม การฝกอบรมและก าชบกวดขน

(๔) ปฏบตตามประมวลจรยธรรม เพอใหขาราชการปฏบตตามประมวลจรยธรรมตองมการจงใจ เสรมสราง พฒนา ป องกน

ควบคมและด าเนนการลงโทษ (Sanction) ตามควรแกกรณ

๒. การรกษาจรยธรรมโดยผบงคบบญชา ผบงคบบญชาตองด าเนนการใหผอยใตบงคบบญชามจรยธรรมโดย สอนใหจ า ท าใหด และ อย

ไกล ๆ ซงมวธการดงน (๑) เสรมสรางและพฒนา (๒) ปองกน (๓) ควบคม

(๑) การเสรมสรางและพฒนาใหมจรยธรรม การเสรมสรางและพฒนาใหขาราชการมจรยธรรม อาจท าโดย

(ก) ผบงคบบญชาเอง ใชภาวะผน า (Leadership) ปฏบตตนเปนแบบอยางทดในการมพฤตกรรมทางจรยธรรม ไมท าตวเปนแมปสอนลกใหเดนตรง

(ข) ฝกอบรมใหขาราชการมจรยธรรม (ค) ใชวธการเทคนคหรอกจกรรมทสามารถสรางทศนคต จตส านกและพฤตกรรมของ

๑๓ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

เนอหา

ขาราชการใหเปนไปในทางมจรยธรรม ทงนอาจสอดแทรกเขาไปในกระบวนการตาง ๆ ของการบรหารทรพยากรบคคล เชน ในกระบวนการคดเลอก เพอแตงตง กระบวนการประเมนเพอใหบ าเหนจความชอบ เปนตน โดยไมจ าตองจดด าเนนการเปนการเฉพาะ

(ง) เสรมสรางแรงจงใจใหขาราชการมจรยธรรมตามมาตรา ๗๒ แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ. ๒๕๕๑

(๒) การปองกนมใหฝาฝนประมวลจรยธรรม ท าไดโดย

(ก) เอาใจใสสงเกตการณฝาฝนจรยธรรม (ข) ศกษาหาเหตทท าใหฝาฝนจรยธรรม (ค) ขจดเหตทอาจกอใหเกดการฝาฝนหรอไมปฏบตตามประมวลจรยธรรม

เหตทอาจกอใหเกดการฝาฝนหรอไมปฏบตตามประมวลจรยธรรม อาจมดงตอไปน (ก) ความไมร

คอไมรวามขอหามหรอขอปฏบตทางจรยธรรมก าหนดไวอยางไร จงท าผดไปเพราะไมรวาผด ตองด าเนนการใหร เชน อบรม ท าคมอปฏบตตนให

(ข) การเสยขวญ อาจเพราะรสกวา - ไมไดรบความสนใจ - จะไมมนคง - จะไมปลอดภย - จะไมไดรบความเปนธรรม

จงไมมจตใจทจะท าด ในการรกษาจรยธรรม ตองท าใหมขวญดโดยเสรมสรางขวญ (Morale) ดวยการ รบขวญ ขวญ อยทการทผปฏบตงานมความรสกวาเขาไดรบการเอาใจใสเปนสวนตว ไมใชถกปลอยให

ท างานกนไปวนหนง ๆ เหมอนเครองจกร จงตองมการรบขวญคนทเขาท างานใหม ดวยการใหพบผบรหาร ใหการตอนรบ ท าการปฐมนเทศเพอครอบใหเปนคนของหนวย เปนตน ส าหรบคนทท างานอยแลว กจะตองไดพบปะผใหญเพอถามไถ และปรบทกข ตลอดจนการรบฟงปญหาและชวยแกปญหาหรอแสดงความเมตตากรณากนบาง ทงน เปนการสรางขวญรายบคคล (Individual morale)

ปลอบขวญ คนทประสบปญหาชวตหรอชะตากรรม ยอมเสยขวญ ตองคอยถามไถ ปลอบใจ แสดงความเสยใจ

และหาทางแกไขบาง เปนการสรางขวญรายบคคล (Individual morale)

๑๔ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

เนอหา

ท าขวญ เมอพนกงานไดรบความสญเสย หรอเสยหายเนองจากการท างานตามหนาท จะตองท าขวญดวย

การใหประโยชนชดเชยแกเขาหรอทายาทบาง เปนการสรางขวญโดยทวไป บ ารงขวญ คนท างานอาจกงวลในเรองความมนคง ความปลอดภย ความเปนธรรม จงตองคอยบ ารงขวญดวย

การท าใหเขารสกวา จะมความมนคง ความปลอดภย และไดรบความเปนธรรมโดยทวกน เปนการสรางขวญหม (Group Morale)

(ค) การเสยก าลงใจ อาจเพราะ - ไมไดรบการยอมรบ - ไมไดรบความจรงใจ - ไมไดรบผลตอบแทน - ไมไดรบความเปนธรรม

จงไมมจตใจทจะท าด ในการรกษาจรยธรรม ตองท าใหมก าลงใจในการปฏบตตวด อยาใหเขาคดวา ท าดไมไดด

(ง) ความจ าเปน อาจเพราะ - ถกลอลวง - ถกขมข - ถกบงคบ - ขดสน - ตอบแทนบญคณ

จงตองฝาฝนประมวลจรยธรรมดวยความจ าเปน ตองหาทางปองกนและแกไข

(จ) กเลส เชน - ความอยาก - ความเหอ - ความประมาท - ความวาเหว - ความเหงา

จงฝาฝนประมวลจรยธรรมเพราะกเลสชกน า ตองหาทางปองกนและแกไข

๑๕ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

เนอหา

(ฉ) อบายมข คอ หนทางแหงความเสอม ความฉบหาย เชน - เลนการพนน - เทยวในถนหรอเวลาอโคจร - มวเมาในกามารมณ - คบคนชวเปนมตร

จงหลงระเรง ปฏบตในทางฝาฝนประมวลจรยธรรม ตองสงสอน และหาทางก าชบกวดขน

ทงน ผบงคบบญชาจะตองเอาใจใสสงเกตการณวา ผอยใตบงคบบญชามเหตอยางหนงอยางใดดงกลาวหรอไม หากมกจะตองหาทางปองกนและแกไข

(๓) การควบคมมใหฝาฝนประมวลจรยธรรม ท าไดโดย (ก) ดแลระมดระวงมใหมการปฏบตฝาฝนประมวลจรยธรรม (ข) เมอรวาอาจมการฝาฝนหรอไมปฏบตตามประมวลจรยธรรมตองหาทางปองกนและแกไข (ค) เมอมขาราชการผใดฝาฝนประมวลจรยธรรม กด าเนนการลงโทษตามสมควรแกกรณ

๓. การรกษาจรยธรรมโดยองคกร องคกรทมหนาทรกษาจรยธรรมของขาราชการ มหลายองคกร เชน องคกรตามรฐธรรมนญ ไดแก ผตรวจการแผนดน ซงมหนาทสงเสรมใหขาราชการมจตส านกในดาน

จรยธรรมและรายงานการกระท าทฝาฝนประมวลจรยธรรม เพอใหผรบผดชอบในการบงคบการด าเนนการ Sanction ตามมาตรา ๒๗๙ วรรคสาม

อ ง ค ก ร ฝ า ย บ ร ห า ร ไ ด แ ก ค ณ ะ ร ฐ ม น ต ร ซ ง ม ห น า ท ก า ห น ด น โ ย บ า ย อ อ ก ร ะ เ บ ย บ แบบแผน สงเสรมสนบสนนและก าชบกวดขน

องคกรตามประมวลจรยธรรม ไดแก ก.พ. ซงมหนาทก าหนดมาตรฐานทางจรยธรรมโดยออกเปนประมวลจรยธรรมและควบคมก ากบใหมการ

ปฏบตตามประมวลจรยธรรม

คณะกรรมการจรยธรรมประจ าสวนราชการ มหนาทตามขอ ๑๕ ของประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน กลมงานคมครองจรยธรรม มหนาทตามขอ ๑๗ ของประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน

๑๖ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

เนอหา

วธรกษาจรยธรรมโดยองคกร อาจท าไดโดย

(ก) ก าหนดนโยบาย (ข) ก าหนดยทธศาสตร (ค) ก าหนดแผนงาน โครงการ (ง) ออกระเบยบ (จ) สงเสรมและสนบสนน (ฉ) ก าชบกวดขน (ช) ควบคมดแล

ตวอยางการก าหนดยทธศาสตร

ยทธศาสตรของรฐบาลในการตอตานทจรตคอรรปชน

วตถประสงค

(๑.) ยกระดบการตอตานคอรรปชนของประเทศไทยใหอยในระดบมาตรฐานสากล (๒.) สรางภาพลกษณทดและความเชอมนศรทธาในการบรหารราชการแผนดน

แนวทาง

ยทธศาสตรตอตานการทจรตคอรรปชน ประกอบดวยแนวทางส าคญ ๆ รวม ๖ ดานดงน

(๑.) การปลกจตส านกและสรางความตระหนกร (๒.) การพฒนาองคกร (๓.) การเปดใหประชาชนมสวนรวม (๔.) การปรบปรงแกไขกฎหมาย (๕.) การตรวจสอบ เฝาระวงเชงรก (๖.) การปราบปรามทจรงจง และการลงโทษทเขมงวด

(๑.) การปลกจตส านกและสรางความตระหนกร เปนแนวทางทมงเนนการสรางจตส านกและทศนคตเชงบวกในการสรางภมคมกนและความเขมแขงใหกบสงคมไทย ครอบคลมทกภาคสวนไมวาจะเปนภาครฐ ภาคเอกชน และภาคประชาชน ควบคไปกบการปลกฝง สรางคานยมทอยบนพนฐานความถกตอง โดยอาศยกลไกของสงคมเปนการลงโทษผกระท าผดหรอทจรตคอรรปชน ประกอบดวยมาตรการด าเนนการ ดงน

การรณรงคประชาสมพนธ และสรางขาราชการไทยหวใจสขาว

๑๗ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

เนอหา

การมอบรางวลเพอเชดชเกยรตและก าหนดบญชรายชอขาราชการทมความซอสตย สจรต หรอมผลงานในการตอตานทจรตคอรรปชน (White List)

การตดเครองหมายสญลกษณแสดงการอาสาตอตานการทจรตคอรรปชน

การพฒนาและฝกอบรมหลกสตรทเกยวของกบการปลกฝงจตส านก และสรางความรในการตอตานการทจรตคอรรปชน

การก าหนดใหมการพฒนาขาราชการในเรองคณธรรมจรยธรรมอยางนอย ๑ วนตอป และจดใหมทปรกษาดานจรยธรรม เพอใหค าปรกษาแนะน าแกขาราชการ

การพฒนาคมอ “รทนคอรรปชน ตดวงจรทจรต” เพอเปนเครองมอส าหรบนกธรกจและประชาชน ใหสามารถรทนรปแบบการทจรตตาง ๆ ของเจาหนาทรฐ และแนวทางในการปองกน ตลอดจนชองทางการแจงเบาะแสและรองเรยน

การพฒนาหลกสตรและกจกรรมตาง ๆ เพอปลกฝงตงแตเดกและเยาวชน (๒.) การพฒนาองคการ

เปนแนวทางทมงเนนการพฒนาองคการทงภาครฐ ภาคเอกชน และองคกรปกครองสวนทองถนใหเปนองคการสขาว มการด าเนนการปองกนและลดความเสยงทเปนชองทางใหเกดการทจรตคอรรปชนตลอดจนวางระบบคดกรองบคคลเขาสต าแหนงในระบบราชการทค านงถงความมเหตผลทางคณธรรม (Moral Reasoning) หรอความสามารถทางดานจรยธรรม (Ethicability) ประกอบดวยมาตรการด าเนนการ ดงน

การสรางความโปรงใสในการปฏบตราชการ

การลดการใชอ านาจโดยดลยพนจของเจาหนาท โดยการปรบปรงแกไขกฎหมาย และการน าระบบเทคโนโลยสารสนเทศเขามาประยกตใชในกระบวนการท างาน

การทดสอบความสามารถทางดานคณธรรมจรยธรรม เพอเปนเงอนไขในการบรรจขาราชการเขาใหม และการแตงตงเลอนต าแหนงผบรหารระดบสง

การสงเสรมพฒนาองคกรทองถนสขาว และใหประกาศนยบตรเชดชเกยรต รวมทงใหสทธประโยชนบางประการเพอสรางแรงจงใจแกทองถนทผานการคดกรองเปนองคกรทองถนสขาว

การสงเสรมพฒนาองคกรเอกชนสขาว โดยการคดกรองและประกาศรายชอและใหประกาศนยบตรเชดชเกยรตแกธรกจเอกชนทตงมนอยบนความซอตรง

การจดตงศนยปฏบตการตอตานการทจรตคอรรปชนในแตละหนวยงานราชการ เพอบรณาการและขบเคลอนแผนการปองกนและปราบปรามการทจรตคอรรปชน และท างานเปนเครอขายกบหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของ

๑๘ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

เนอหา

(๓.) การเปดใหประชาชนมสวนรวม เปนแนวทางทมงเนนการสรางความโปรงใสในกระบวนการด าเนนงานของภาครฐ โดยเฉพาะการ

จดซอจดจางของทางราชการ ซงตงอยบนหลกการเปดเผยและมสวนรวม อนจะท าใหภาคสวนอนในสงคมไดเขามามสวนรบร ตรวจสอบ หรอรวมในกระบวนการใด ๆ เพอใหกลไกการด าเนนการมความถกตองชอบธรรม โปรงใส และนาเชอถอ ประกอบดวยมาตรการด าเนนการ ดงน

การวางระบบการตรวจสอบจากภายนอก ในกระบวนการจดซอจดจางเพอใหมกระบวนการรบฟงความคดเหนจากบคคลฝายตาง ๆ และยนยอมใหผตรวจสอบอสระจากภายนอกทผานการฝกอบรมและไดรบการรบรอง สามารถเขามาด าเนนการก ากบ สอดสองดแล และสอบทานกระบวนการจดซอจดจางของทางราชการได

การก าหนดมาตรการสนบสนนการสรางความโปรงใสในกระบวนการจดซอจดจางของทางราชการ เชน ระบบราคากลาง และการใหแตมตอแกบรษทสขาว เปนตน

การสรางกลไกการมสวนรวมของประชาชนในกระบวนการใชอ านาจหรอการจดสรรทรพยากรของภาครฐ เชน การออกใบอนญาต การใหสมปทาน ฯลฯ เพอใหเกดความโปรงใส การยอมรบและนาเชอถอ

การพฒนาระบบการแตงตง/โยกยายทโปรงใสและเปนธรรม (๔.) การปรบปรงแกไขกฎหมาย

เปนแนวทางทมงเนนการปรบปรงแกไขกฎหมายใหเปนเครองมอปองกนและปราบปรามการทจรตค อ ร ร ป ช น ท ม ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ ต ล อ ด จ น ย ก ร ะ ด บ ม า ต ร ฐ า น ก ฎ ห ม า ย ดานการปองกนและปราบปรามการทจรตคอรรปชนของไทยใหเปนทยอมรบในระดบนานาชาต ประกอบดวยมาตรการด าเนนการ ดงน

การแกไขกฎหมายตาง ๆ เพอใหสอดคลองกบพนธกรณอนสญญาสหประชาชาตวาดวยการตอตานทจรต เชน พ.ร.บ. แกไขประมวลกฎหมายอาญา พ.ร.บ. ความรวมมอระหวางประเทศในเรองทางอาญา พ.ร.บ. ประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต และ พ .ร.บ. ปองกนและปราบปรามการฟอกเงน เปนตน

การแกไข พ.ร.บ. มาตรการของฝายบรหารในการปองกนและปราบปรามการทจรต พ.ศ. ๒๕๕๑ เพอใหอายความสะดดลงกรณผตองหาหลบหนหรอไมสามารถจบกมตวได จนกวาจะมการจบกมหรอไดตวผกระท าผดมาฟองลงโทษ รวมทง ใหอ านาจยดอายดทรพยสนจากการกระท าผดและสามารถตรวจสอบขอเทจจรงกอนกระบวนการไตสวน

การแกไขกฎหมายของหนวยงานตาง ๆ เพอลดกระบวนการในการใชดลยพนจใหเปนระบบมากขน และเพมมาตรการลงโทษทเดดขาด รวมทง การก าหนดใหเจาหนาทรฐผมอ านาจแสดงบญชทรพยสน เชน ประมวลกฎหมายทดน พ.ร.บ.ปาไม พ.ร.บ.สญชาต พ.ร.บ. ควบคมอาคาร เปนตน

๑๙ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

เนอหา

ก าหนดมาตรการลงโทษส าหรบองคกรและ/หรอบคคลในภาคเอกชนทเกยวของกบการทจรตคอรรปชน

(๕.) การตรวจสอบ เฝาระวงเชงรก เปนแนวทางทมงเนนการวางกลไกการตรวจสอบและเฝาระวงเชงรก ทงกลไก การเฝาระวงของทง

ภาครฐและภาคเอกชน กลไกการตรวจสอบตามกฎหมาย ตลอดจน การเชอมโยงและบรณาการการรบแจงเบาะแสและเรองรองเรยนใหสามารถแกไขปญหาไดอยางเบดเสรจเดดขาด รวมถงการวางระบบขอมลสารสนเทศเกยวกบการตอตานการทจรตประพฤตมชอบ ประกอบดวยมาตรการด าเนนการ ดงน

การจดตงศนยตอตานการทจรตคอรรปชน เปนศนยปฏบตการในการบรณาการดานการตรวจสอบ รบแจงเบาะแสและเรองรองเรยน ปองกน และปราบปรามในรปแบบอยางเบดเสรจ ณ จดเดยว (One – Stop Service) รวมทงสามารถการเชอมโยงขอมลสารสนเทศและรายงานการด าเนนงานไปยงศนยบญชาการนายกรฐมนตรได

การสนบสนนกลไกตาง ๆ เชน กลไกสนขเฝาบาน (Watchdog)ของภาคเอกชน ตลอดจนสรางใหเกดความเชอมโยงกบการด าเนนการปราบปรามทจรตของภาครฐอยางจรงจง กลไกการตรวจสอบภาคสอสารมวลชน และกลไกการเฝาระวงซงกนและกนเองของภาคเอกชน โดยอาศยการด าเนนการของภาคเอกชนในการตอตานและก าหนดมาตรการเชงลบตอองคกรหรอบรษทเอกชนทเกยวของกบการทจรตคอรรปชน เปนตน

การพฒนาระบบการคมกนผชเบาะแสและพยาน

(๖.) การปราบปรามทจรงจง และการลงโทษทเขมงวด เปนแนวทางทมงเนนการด าเนนการปราบปรามทจรตอยางจรงจง รวมถงการก าหนดมาตรการในการ

ลงโทษทเขมงวดและรนแรงขน เพอใหทกภาคสวนเกดความตนตว และเกรงกลวตอการประพฤตทมชอบ ประกอบดวยมาตรการด าเนนการ ดงน

การประกาศลงโทษผกระท าผดการทจรตคอรรปชน เพอแสดงใหเหนถงเจตจ านงในการด าเนนการปราบปรามการทจรตคอรรปชนอยางจรงจง

การแกกฎ ก.พ. เพอใหการเนนการสอบสวนการทจรตมความรวดเรว รดกม

การก าหนดใหขาราชการทเกยวของกบการทจรตคอรรปชนไมสามารถเตบโตหรอกาวหนาได (Blacklist)

ตวอยางการก าหนดแผนงานโครงการ มมตคณะรฐมนตร เมอวนท ๒๔ เมษายน ๒๕๕๕ เหนชอบขอเสนอของส านกงาน ก.พ.ร. วาง

แผนการสงเสรมและพฒนาระบบธรรมาภบาลในภาคราชการ เพอการบรหารกจการบานเมองทดอยางยงยน ก าหนดแผนด าเนนงานเปน ๓ สวน ประกอบดวย โครงการส าคญ ๘ โครงการ ดงน

๒๐ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

เนอหา

สวนท ๑ : การสงเสรมและพฒนาการบรหาร/ธรรมาภบาลในภาคราชการผานการเรยนรจากการปฏบตจรง ประกอบดวย ๒ โครงการ คอ (๑) โครงการสงเสรมและพฒนาความเปนเลศในการใหบรการประชาชน (๒) โครงการสงเสรมและยกระดบธรรมาภบาลในสวนราชการ

สวนท ๒ : การพฒนากลไกการขบเคลอนธรรมาภบาลในระบบราชการแบบยงยน ประกอบดวย ๕ โครงการ คอ (๑) โครงการทบทวนบทบาทและโอนถายภารกจของภาครฐใหแกภาคสวนอน ๆ (๒) โครงการสงเสรมใหภาคสวนอน ๆ เขามามสวนรวมในการบรหารกจการบานเมอง (๓) โครงการจดวางระบบความสมพนธและประสานความรวมมอระหวางราชการบรหารสวนกลาง สวนภมภาค และสวนทองถน (๔) โครงการพฒนาระบบการบรหารงานแบบบรณาการ (๕) โครงการออกแบบและวางระบบบรหารราชการรปแบบใหม

สวนท ๓ : การพฒนาระบบสนบสนนการพฒนาธรรมาภบาลม ๑ โครงการ คอ โครงการวดระดบความเชอถอและไววางในในการบรหารงานภาครฐ

ทงน โดยมงเนนการปรบตวของระบบราชการใหสามารถรองรบตอยทธศาสตรการฟนฟและสรางอนาคตของประเทศ ตลอดจนการตอบสนองความตองการของประชาชนตามสภาพแวดลอมและบรบททเปลยนแปลงไป อนจะน าไปสความส าเรจในการสรางคณคาแกประชาชน ยกระดบธรรมาภบาลของประเทศและท าใหประชาชนมความเชอถอไววางใจในการท างานของภาคราชการ

โดยครอบคลมระยะเวลาด าเนนการรวม ๓ ป เรมตงแตเดอนเมษายน ๒๕๕๕ ถงเดอนมนาคม ๒๕๕๘

ตวอยาง ๒ แผนงานเชงรกของรฐบาลในการตอตานทจรต

แผนงานเชงรกของรฐบาลมงเนนการด าเนนงานภายใต ๔ แนวทาง ดงน (๑.) ดานการปลกจตส านกและสรางความตระหนกร

ประกอบดวย ๓ มาตรการ ไดแก

การสรางขาราชการไทยหวใจสขาว เปนการรณรงคสรางความตนตว และสรางตนแบบการเปนขาราชการทด ตอตานการทจรตคอรรปชน โดยการคนหาขาราชการและคนดทเปนแบบอยางทดของสงคม อนเปนการจดประกายใหสงคมไดรบร รบทราบ ถงคณคาของความดทเกดจากการกระท าโดยขาราชการหรอคนดจากทกภมภาคของประเทศ รวมทงการวางโปรแกรมอบรมและพฒนาอยางตอเนอง เพอสรางขาราชการหวใจสขาว ทงน จะมการพจารณาคดเลอกจากกรรมการผทรงคณวฒดานตาง ๆ ทงในระดบเขตพนทและระดบประเทศ เพอคดเลอกเปนขาราชการตนแบบหวใจสขาว

การมอบรางวลเพอเชดชเกยรต และก าหนดบญชรายชอขาราชการทมความซอสตยสจรต หรอมผลงานในการตอตานทจรตคอรรปชน

๒๑ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

เนอหา

เปนการด าเนนการดานบวกในการกระตนจตส านกของขาราชการและสรางความรบรในทกภาคสวน เพอใหเกดคานยมการยกยองเชดชคนด ซอสตยสจรต ในขณะเดยวกนเปนการสรางกระแสในทางกลบโดยการลงโทษทางสงคม (Social Sanction) แกผทจรตคอรรปชน โดยการก าหนดใหมการมอบรางวลเพอเชดชเกยรตขาราชการทมความซอสตยสจรต มผลงานประจกษชดแจงในการตอตานการทจรตคอรรปชน รวมถงจดท าบญชรายชอขาราชการทมความซอสตยสจรต ตอตานการทจรตคอรรปชน (White List) เพอเปนสวนหนงในการประเมนเลอนขน หรอแตงตงในต าแหนงทสงขน

การตดเครองหมายสญลกษณแสดงการอาสาตอตานคอรรปชน เปนการสรางความตนตว และปลกจตส านกขาราชการผใหบรการ รวมทงความละอาย

ตอการประพฤตมชอบในหนาท และรบอามสสนจางอนไมชอบ โดย ๑) การจดท าตราสญลกษณทแสดงถงการประกาศตนไมทจรตคอรรปชนทกรปแบบ

และก าหนดใหขาราชการทอาสาตดตราสญลกษณพรอมชอแสดงตนเมอใหบรการประชาชน เพอเปนการประกาศตนไมทจรต

๒) การจดท าปายสญลกษณในการประกาศเจตนารมณทจะไมรบสนบนหรอคอรรปชนทกรปแบบ พรอมชองทางการรองเรยนหากพบการทจรตคอรรปชน เพอตดตงในศนยบรการประชาชนทกแหงของรฐ

(๒.) ดานการพฒนาองคการ ประกอบดวย ๒ มาตรการ ไดแก

การสรางความโปรงใสในการปฏบตราชการ เปนการสงเสรมใหสวนราชการรเรมจดท าขอเสนอการเปลยนแปลงเพอสรางความโปรงใส

ในการปฏบตราชการของตนเอง โดยมงเนนพฒนาหรอปรบปรงกระบวนการหลกทมความเสยงสงตอการเกดการทจรตคอรรปชน ผานกระบวนการเรยนรจากการปฏบตจรง (Action Learning) ซงเปนกระบวนการทมงเนนใหเกดการพฒนาทเกดจากความเตมใจและยอมรบรวมกนจากผปฏบตงานภายในหนวยงานเอง อนจะเปนการขบเคลอนผลกดนใหเกดผลสมฤทธในการเสรมสรางความโปรงใสในการปฏบตราชการอยางแทจรงและยงยน

การจดตงศนยปฏบตการตอตานการทจรตคอรรปชน เปนการจดตงกลไกเพอท าหนาทในการบรณาการและขบเคลอนแผนการปองกนและ

ปราบปรามการทจรตคอรรปชน โดยมสถานะเปนสวนราชการตามนยของมาตรา ๓๑ วรรคสองแหงกฎหมายระเบยบบรหารราชการแผนดน รายงานขนตรงตอหวหนาสวนราชการ รวมทงท างานเปนเครอขายเชอมโยงกบส านกงานปองกนและปราบปรามการทจรตในภาครฐและหนวยงานอนๆ ทเกยวของ

(๓.) ดานการตรวจสอบ เฝาระวงเชงรก ประกอบดวยมาตรการดงน

การจดตงศนยตอตานการทจรตคอรรปชน

๒๒ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

เนอหา

เปนศนยปฏบตการในการบรณาการดานการตรวจสอบ รบแจงเบาะแสและเรองรองเรยน ปองกน และปราบปราม อยางเบดเสรจครบวงจร ณ จดเดยว (One – Stop Service) รวมทงสามารถเชอมโยงขอมลสารสนเทศและรายงานการด าเนนงานไปยงศนยบญชาการนายกรฐมนตรได โดยองคประกอบและหนาทของศนยตอตานการทจรตคอรรปชน มดงน

- เวบไซต และชองทางการสอสารรบเรองรองเรยนประเภทตาง ๆ รวมถงสอทางสงคมออนไลน (Social Network) รวมทงเปนศนยในการแจงขาวสาร และเผยแพรขอมลการตอตานการทจรตคอรรปชนตาง ๆ

- ศ น ย ร บ แ จ ง เ บ า ะ แ ส แ ล ะ เ ร อ ง ร อ ง เ ร ย น ท จ ร ต ค อ ร ร ป ช น ซ ง เ ป น สายด วน เ ลขส ต ว ใ ห บ ร ก า รตลอด ๒๔ ช ว โ ม ง และการ เป ดกล อ งขา ว เ พ อ ร บ เ บาะแสและ เรองรองเรยนตามสถานทราชการ และบรเวณพนทสาธารณะทประชาชนเขาถงไดงาย

- ส ารวจความพงพอใจประชาชน/เอกชน หลงจากด าเนนการตามยทธศาสตรตอตานการทจรตคอรรปชน และประกาศผลส ารวจความพงพอใจฯ ทก ๒-๓ เดอน

- ตดตามและรายงานสถานะความกาวหนาของการด าเนนมาตรการและผลลพธภายใตแผนยทธศาสตรตอตานการทจรตคอรรปชน

- รายงานอนดบหนวยงานปลอดคอรรปชน ๕ หนวยงานแรก และอนดบหนวยงานคอรรปชนสง ๕ อนดบแรกจากผลโหวตของประชาชน ทกเดอน

- แสดงขอมลสถตตาง ๆ ทเกยวของกบการตอตานทจรตคอรรปชน เชน การแสดงคะแนนอนดบคอรรปชนรายองคการ (Scorecard) และฐานขอมลแสดงสถานะคอรรปชนตาง ๆ (Corruption Index Database) เปนตน

(๔.) ดานการปราบปรามทจรงจงและการลงโทษทเขมงวด ประกอบดวยมาตรการดงน

การประกาศลงโทษผกระท าผดการทจรตคอรรปชน เ ป น ก า ร ด า เ น น ค ด ก บ ผ ท ก ร ะท า ก า ร ท จ ร ต ใ น ภ า ค ร ฐ แ ล ะป ร ะก า ศ ล ง โ ท ษ

ใหสาธารณชนไดรบร เ พอสร างความตนตวและเกรงกลวตอการกร ะท าการทจรต ควบค ไปกบ การใหโอกาสผทตองการกลบตวอยางแทจรง

สรป โ ด ย ท จ ด ม ง ห ม า ย ข อ ง ก า ร ก า ห น ด ใ ห ม ป ร ะ ม ว ล จ ร ย ธ ร ร ม ต า ม ร ฐ ธ ร ร ม น ญ

มงไปทการบรหารกจการบานเมองทดตามหลกธรรมาภบาล (Good Governance) จงควรมการก าหนดยทธศาสตรแผนงาน โครงการในการรกษาจรยธรรมของขาราชการตามแนวตวอยางการก าหนดยทธศาสตรแผนการโครงการ ดงกลาวขางตน

๒๓ ขาราชการ ขาของแผนดน : ซอสตย รบผดชอบ ตรวจสอบได

เนอหา

๔. การรกษาจรยธรรมโดยผทเกยวของ ผเกยวของกบการรกษาจรยธรรม คอ หวหนากลมงานคมครองจรยธรรมประจ าสวนราชการตาง ๆ

ซงมหนาทตามขอ ๒๑ และขอ ๒๒ ของประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอนรวมทงขาราชการชนผใหญในแตละสวนราชการ กตองปฏบตตนเปนตวอยางทดในการรกษาจรยธรรม เพอน าใหขาราชการทกคนมจรยธรรมดวย

๕. การรกษาจรยธรรมโดยสงคม สงคมทจะชวยรกษาจรยธรรมของขาราชการ

(ก) ประชาชน (ข) สอมวลชน (ค) องคกรเอกชน

วธการรกษาจรยธรรมของขาราชการโดยสงคม (ก) ดแล สงเกตการณ (ข) แจงใหทางราชการทราบหรอรองเรยน (ค) ออกขาว (ง) แนะน าชวยเหลอ (จ) สรางคานยมหรอประเพณในทางทด สารสงเคราะห ผมหนาทรกษาจรยธรรมของขาราชการไมใชมเฉพาะแตตวขาราชการแตละคน ยงม

ผ บ ง ค บ บ ญ ช า อ ง ค ก ร ผ เ ก ย ว ข อ ง แ ล ะส ง ค ม ซ ง จ ะ ต อ ง ด า เ น น ก า ร เ พ อ ใ ห ข า ร า ช ก า ร มจรยธรรมดวย

จบการบรรยาย