รายงานโครงการวิจัย -...

รายงานโครงการวจย

การศกษาแนวทางการบรหารจดการสถาบนการอาชวศกษา เพอรองรบการเขาสประชาคมอาเซยน

The study for management guidelines of vocational education institute for entry into the ASEAN community

โดย

นายธาร วารสงด ดร.กลยกร ไพบลย นางจตตมา สวรตน นางสาวพชรนทร เหสกล อาจารยธรวช บณยโสภณ

แหลงทน มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ

มนาคม 2557

ผรบผดชอบโครงการ ทปรกษาโครงการ รองศาสตราจารยสมนก วสทธแพทย รองศาสตราจารย ดร.ชาญชย ทองประสทธ นางสชาดา จตรเมตตาชน หวหนาโครงการ นายธาร วารสงด คณะนกวจย ดร. กลยกร ไพบลย

นางจตตมา สวรตน นางสาวพชรนทร เหสกล

อาจารยธรวช บณยโสภณ

ก

คานา

โครงการวจยการศกษาแนวทางการบรหารจดการสถาบนการอาชวศกษาเพอรองรบการเขาสประชาคมอาเซยน ในการวจยเพอศกษาสภาพการดาเนนงาน และการเตรยมความพรอมการจดการศกษาในระดบปรญญาตรของสถาบนการอาชวศกษาเพอรองรบการเขาสประชาคมอาเซยน เพอศกษาแนวทางการบรหารจดการอาชวศกษาของประเทศกรณศกษา และเพอจดทาขอเสนอแนะ แนวทางการพฒนาการจดการศกษาของสถาบนการอาชวศกษา สาหรบเปนขอเสนอแนะใหแกผบรหารสถานบนการอาชวศกษาประกอบการตดสนใจในการบรหารจดการ การศกษาวจยครงนดาเนนการโดยการรวบรวมและวเคราะหขอมลจากเอกสารและงานวจยทเกยวของ การเกบรวบรวมขอมลจากแบบสอบถาม การลงพนท การสมภาษณผบรหารในสถานศกษาอาชวศกษา และการสมมนากลมยอย เพอนาผลทไดจากการศกษามาประมวลผลและจดทาเปนขอเสนอแนะแนวทางการบรหารจดการของสถาบนการอาชวศกษา คณะผวจยหวงเปนอยางยงวา รายงานการวจยฉบบนจะเปนประโยชนตอการพฒนา การอาชวศกษาของประเทศ และขอขอบคณมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ ทใหการสนบสนนทนวจยในการดาเนนการวจยในครงน รวมทงขอขอบคณเปนอยางสงตอผบรหาร หวหนาแผนก เจาหนาทจากสถานศกษาอาชวศกษา ทมสวนในการใหขอมล ขอคดเหน และขอเสนอแนะตางๆ อนเปนประโยชนตอผลการวจยในครงน

คณะผวจย มนาคม 2557

ข

สารบญ คานา ก สารบญ ข สารบญตาราง ง สารบญภาพ ฉ สารบญแผนภม ช บทท 1 บทนา 1-1 หลกการและเหตผล 1-1 วตถประสงค 1-2 ขอบเขตการวจย 1-2 วธดาเนนการวจย 1-3 คาจากดความ 1-7 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1-7 บทท 2 การจดอาชวศกษาของประเทศไทย 2-1 ตอนท 1 การอาชวศกษาของประเทศไทย 2-1 ตอนท 2 การบรหารจดการสถาบนอาชวศกษา 2-41 ตอนท 3 สถานศกษาระดบอาชวศกษากบการเตรยมความพรอมเขาส ประชาคมอาเซยน 2-57 บทท 3 การจดอาชวศกษาของตางประเทศ 3-1 ตอนท 1 ประชาคมอาเซยน 3-1 ตอนท 2 แนวทางการบรหารจดการศกษาของประเทศสงคโปร 3-12 ตอนท 3 แนวทางการบรหารจดการศกษาของประเทศมาเลเซย 3-28 บทท 4 ผลการศกษาขอมลปฐมภม 4-1 ตอนท 1 ผลการศกษาขอมลเชงพนทและสมมนากลมยอย 4-1 ตอนท 2 ผลการศกษาขอมลจากแบบสอบถาม 4-13

ค

สารบญ บทท 5 สรปผลการศกษา และขอเสนอแนะ 5-1 ตอนท 1 สภาพการดาเนนการและการเตรยมความพรอมการจดการศกษา ของสถาบนการอาชวศกษาของไทย 5-1 ตอนท 2 แนวทางการบรหารจดการอาชวศกษาของประเทศกรณศกษา 5-5 ตอนท 3 ขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาการจดการศกษาของสถาบน การอาชวศกษา 5-6 บรรณานกรม บ-1 ภาคผนวก เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

ง

สารบญตาราง ตารางท หนา 1-1 แสดงจานวนและรอยละของแบบสอบถามทจดสงและตอบกลบ

จาแนกตามภาค 1-4

1-2 กรอบการศกษาและการรวบรวมขอมล 1-5 2-1 จานวนสถานศกษา คร และนกเรยน/นกศกษาในระบบโรงเรยนสงกด สอศ.

ปการศกษา 2548-2556 2-8

2-2 จานวนสถานศกษา คร และนกเรยน/นกศกษาในระบบโรงเรยนสงกด สช. ปการศกษา 2548-2556

2-9

2-3 รายชอสถาบนการอาชวศกษาและสานกงานสถาบน 2-45 2-4 รายชอประเภทวชาและสาขาวชาทจดทากรอบคณวฒการศกษาวชาชพแลว 2-51 2-5 รายละเอยดการเปดสอนหลกสตรปรญญาตร ปการศกษา 2556 2-53 3-1 คณสมบตและเงอนไขสาหรบผทจะขนทะเบยนเปนบคลากรวชาชพอาเซยน 3-10 3-2 จานวนผไดรบใบประกอบวชาชพในแตละสาขาวชาชพของประเทศไทย 3-11 3-3 โครงสรางระบบการศกษาของสงคโปร 3-14 4-1 แสดงคาความถและรอยละขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม 4-13 4-2 แสดงคาคะแนนเฉลยและระดบการประเมนเกยวกบการเตรยมความพรอม

การจดการศกษาของสถานศกษา 4-15

4-3 แสดงคาคะแนนเฉลยและระดบการประเมนเกยวกบแนวทางการบรหารจดการดานการจดการเรยนการสอนของสถานศกษา

4-19

4-4 แสดงคาคะแนนเฉลยและระดบการประเมนเกยวกบแนวทางการบรหารจดการดานการใหบรการวชาการของสถานศกษา

4-22

4-5 แสดงคาคะแนนเฉลยและระดบการประเมนเกยวกบแนวทางการบรหารจดการดานการวจย / พฒนานวตกรรมของสถานศกษา

4-25

4-6 แสดงคาคะแนนเฉลยและระดบการประเมนเกยวกบแนวทางการบรหารจดการดานการทานบารงศลปวฒนากรรมของสถานศกษา

4-29

4-7 แสดงคาคะแนนเฉลยและระดบการประเมนเกยวกบแนวทางการบรหารจดการดานการบรหารทรพยสนและการเงนของสถานศกษา

4-32

จ

สารบญตาราง (ตอ) ตารางท หนา 4-8 แสดงคาคะแนนเฉลยและระดบการประเมนเกยวกบแนวทางการบรหาร

จดการดานการบรหารงานบคคลของสถานศกษา 4-35

4-9 แสดงคาคะแนนเฉลยและระดบการประเมนเกยวกบแนวทางการบรหารจดการดานการประกนคณภาพการศกษาของสถานศกษา

4-38

4-10 แสดงคาคะแนนเฉลยและอนดบการประเมนเกยวกบอนดบความสาคญปจจยการพฒนาการจดการศกษาสถาบนการอาชวศกษา

4-42

ฉ

สารบญภาพ ภาพท หนา 2-1 แสดงรปแบบเชงระบบในการจดการอาชวศกษาเพอพฒนาผเรยน 2-5 2-2 โครงสรางการบรหารสถาบนการอาชวศกษา 2-44 2-3 การพฒนาคณภาพตามกรอบมาตรฐานคณวฒอาชวศกษาแหงชาต 2-50 3-1 เสนทางการศกษาของประเทศสาธารณรฐสงคโปร 3-15

ช

สารบญแผนภม แผนภมท หนา 4-1 เปรยบเทยบระดบการเตรยมความพรอมจาแนกตามประเภทสถานศกษา 4-16 4-2 เปรยบเทยบระดบการเตรยมความพรอมของสถานศกษาจาแนกตามภมภาค 4-17 4-3 เปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยแตละขอกบคาคะแนนเฉลย

รวมการเตรยมความพรอม 4-18

4-4 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการจดการเรยนการสอนจาแนกตามประเภทสถานศกษา

4-20

4-5 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการจดการเรยนการสอนจาแนกตามภมภาค

4-21

4-6 เปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยแตละขอกบคาคะแนนเฉลยรวมแนวทางการบรหารจดการดานการจดการเรยนการสอน

4-21

4-7 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการใหบรการวชาการจาแนกตามประเภทสถานศกษา

4-23

4-8 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการใหบรการวชาการจาแนกตามภมภาค

4-28

4-9 เปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยแตละขอกบคาคะแนนเฉลยรวมแนวทางการบรหารจดการดานการใหบรการวชาการ

4-28

4-10 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการวจย / พฒนานวตกรรมจาแนกตามประเภทสถานศกษา

4-26

4-11 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการวจย / พฒนานวตกรรมจาแนกตามภมภาค

4-27

4-12 เปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยแตละขอกบคาคะแนนเฉลยรวมแนวทางการบรหารจดการดานการวจย / พฒนานวตกรรม

4-28

4-13 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการทาน บารงศลปวฒนธรรมจาแนกตามประเภทสถานศกษา

4-30

4-14 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการทานบารงศลปวฒนธรรม จาแนกตามภมภาค

4-30

ซ

สารบญแผนภม (ตอ) แผนภมท หนา 4-15 เปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยแตละขอกบ

คาคะแนนเฉลยรวมแนวทางการบรหารจดการดานการทานบารงศลปวฒนธรรม 4-31

4-16 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการบรการการเงนและทรพยสนจาแนกตามประเภทสถานศกษา

4-33

4-17 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการบรการการเงนและทรพยสนจาแนกตามภมภาค

4-33

4-18 เปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยแตละขอกบ คาคะแนนเฉลยรวมแนวทางการบรหารจดการดานการเงนและทรพยสน

4-34

4-19 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการบรหารงานบคคลจาแนกตามประเภทสถานศกษา

4-39

4-20 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการบรหารงานบคคลจาแนกตามภมภาค

4-37

4-21 เปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยแตละขอกบ คาคะแนนเฉลยรวมแนวทางการบรหารจดการดานการบรหารงานบคคล

4-37

4-22 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการประกนคณภาพการศกษาจาแนกตามประเภทสถานศกษา

4-40

4-23 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการประกนคณภาพการศกษาจาแนกตามภมภาค

4-40

4-24 เปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยแตละขอกบคา คะแนนเฉลยรวมแนวทางการบรหารจดการดานการประกนคณภาพการศกษา

4-41

4-25 เปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนแตละดานกบคาคะแนนเฉลยของปจจยการจดการศกษา

4-43


1-1

บทท 1

บทน า หลกการและเหตผล

สงคมไทยเปนสงคมแหงภมปญญาและการเรยนรทสรางโอกาสใหคนไทยทกคนคดเปน ท าเปนมเหตผล สามารถเรยนรไดตลอดชวตพรอมรบการเปลยนแปลง มการเสรมสรางฐานทางวทยาศาสตรเทคโนโลย มนวตกรรม ความคดรเรมสรางสรรค สามารถสงสมทนทางปญญาเพอเสรมสมรรถนะและขดความสามารถในการแขงขนของประเทศอยางรทนโลก และสามารถรกษาตอยอดภมปญญาทองถนไดอยางเหมาะสม ควบคกบการสบสานประเพณ วฒนธรรม และศาสนา โดยผานกระบวนการจดการศกษาทสบทอดตอเนองกนมา และมแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตใชเปนกรอบแนวทางการพฒนา

ในระยะของแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 10 (พ.ศ.2550-2554) ประเทศไทยยงคงตองเผชญกบการเปลยนแปลงทส าคญในหลายบรบท ทงทเปนโอกาสและขอจ ากดตอการพฒนาประเทศ จงตองมการเตรยมความพรอมของคนและระบบใหมภมคมกน พรอมรบการเปลยนแปลงและผลกระทบทอาจเกดขน โดยอญเชญปรชญาเศรษฐกจพอเพยงมาเปนแนวปฏบตในการพฒนาแบบบรณาการเปนองครวมทมคนเปนศนยกลางการพฒนาตอเนอง จากแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 8 และฉบบท 9 ทใหความส าคญตอการรวมพลงสงคมจากทกภาคสวนใหมสวนรวมด าเนนการในทกขนตอนของแผน พรอมทงสรางเครอขายการขบเคลอนยทธศาสตรการพฒนาสการปฏบตรวมทงการตดตามตรวจสอบผลการด าเนนงานตามแผนอยางตอเนอง (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต: ก)

เมอพจารณาจากแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต จะเหนไดวาองคประกอบหนงของการพฒนาใหสงคมไทยเปนสงคมแหงภมปญญาและการเรยนรกคอการศกษา โดยเฉพาะการจดการศกษาระดบอาชวศกษาซงเปนการศกษาทมบทบาทส าคญยงในการจดเตรยมบคคลใหมอาชพในอนาคต และเพอชวยใหผมอาชพอยแลวมความกาวหนาในอาชพของตน การจดการศกษาดานอาชวศกษาหรอวชาชพจะให ไ ดผลดควรจะมหลกสตรวธการสอนท เหมาะสมกบความกาวหนาของนวตกรรมและเทคโนโลยทางการศกษาของอตสาหกรรมและสาขาวชานน ๆ ประยกตแนวคดปรชญาการอาชวศกษาทถกตองเหมาะสมกบสถานการณทางดานการเมอง สงคมและเศรษฐกจ ใชเครองมอ/อปกรณทมคณภาพและมจ านวนทเหมาะสมกบผเรยน มคร


1-2

อาจารย ผสอนทมความรความสามารถในวชาชพ เขาใจการด าเนนงานดานอาชวศกษาเปนอยางด นอกจากนควรมผบรหารและการบรหารงานทกระท าไดตรงเปาหมาย โดยเฉพาะอยางยงเมอประเทศไทยตองมการเตรยมความพรอมเขาสประชาคมอาเซยนซงมผลทงในดานโอกาสและผลกระทบตอวถชวตและการมงานท าของประชากรในประเทศ ประกอบกบมการจดตงสถาบนการอาชวศกษาซงเปนการพฒนาบทบาทการจดการศกษาจากระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง ใหสามารถจดการศกษาในระดบปรญญาตรได ท าใหการศกษาของการอาชวศกษามการพฒนาพนธกจทางวชาการทเขมแขงขน ตอบโจทยการพฒนาสงคมและเศรษฐกจของประเทศในแนวคดทางวชาการระดบอดมศกษา ดวยเหตนคณะผวจยจงมความสนใจทจะศกษาแนวทางการบรหารจดการสถาบนการอาชวศกษาเพอรองรบการเขาสประชาคมอาเซยนและเปนการเตรยมความพรอมจดการศกษาในระดบอดมศกษา เพอใชเปนขอมลเสนอแนะหนวยงานทเกยวของตอไป

วตถประสงค 1) เพอศกษาสภาพการด าเนนงาน และการเตรยมความพรอมการจดการศกษาในระดบปรญญาตรของสถาบนการอาชวศกษาเพอรองรบการเขาสประชาคมอาเซยน 2) เพอศกษาแนวทางการบรหารจดการอาชวศกษาของประเทศกรณศกษา 3) เพ อจดท าขอเสนอแนะ แนวทางการพฒนาการจดการศกษาของสถาบน การอาชวศกษา ขอบเขตการวจย 1) ศกษาแนวทางการจดการอาชวศกษาในระดบปรญญาตรสายเทคโนโลยหรอสายปฏบตการ

2) ตามพระราชบญญตอาชวศกษา พ.ศ.2551 ก าหนดใหสถาบนอาชวศกษาเปนสถาบนอดมศกษาดานวชาชพและเทคโนโลยมวตถประสงคใหการศกษา สงเสรมวชาการและวชาชพชนสงทช านาญการปฏบตการสอน การวจยการถายทอดวทยาการและเทคโนโลย ทะนบ ารงศาสนา ศลปะและวฒนธรรม และอนรกษสงแวดลอม รวมทงใหบรการวชาการและวชาชพแกสงคม และตามมาตรา 48 แหงพระราชบญญตการศกษา พ.ศ.2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ.2545 ระบวา “ใหหนวยงานตนสงกดและสถานศกษาจดใหมระบบการประกนคณภาพภายในเปนสวนหนงของกระบวนการบรหารการศกษาทตองด าเนนการอยางตอเนอง” ในขณะทมาตรา 49 แหงพระราชบญญตฉบบเดยวกนระบถงการประเมนคณภาพภายนอกไววา “ใหมส านกรบรอง


1-3

มาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา มฐานะเปนองคการมหาชนท าหนาทพฒนาเกณฑ วธการประเมนคณภาพภายนอก และท าการประเมนผลการจดการศกษาเพอใหมการตรวจสอบคณภาพของสถานศกษา และเมอพจารณาจากหลกการบรหารจดการองคกรโดยทวไป จะใหความส าคญกบปจจยพนฐานทส าคญทรจกโดยทวไป คอ 4M ประกอบดวย คน (Man) เงน (Money) วสดหรอวตถดบ (Material) และวธปฏบตงาน (Method) คณะผวจยจงก าหนดกรอบการศกษาเปน 7 ดาน ดงน

- กระบวนการจดการเรยนการสอน - การวจย การพฒนานวตกรรม และกระบวนการเผยแพร - การใหบรการวชาชพแกสงคม - การท านบ ารงศลปวฒนธรรม - การบรหารทรพยสนและเงน - การบรหารจดการบคลากร - การประกนคณภาพการศกษา

3) ศกษาขอมลการจดการศกษาอาชวศกษาของตางประเทศทใชเปนกรณศกษา 2 ประเทศ คอ ประเทศสงคโปร และประเทศมาเลเซย เนองจากเปนประเทศสมาชกประชาคมอาเซยน และมการจดการศกษาระดบอาชวศกษาทชดเจน

วธด าเนนการวจย

1) การศกษาขอมลทตยภม เปนการศกษาขอมลจากเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการอาชวศกษาของประเทศไทย บทบาทและสภาพการจดการศกษาทเปนอยในปจจบน ปญหา อปสรรค ความพรอม และแนวทางการพฒนา และการศกษาขอมลจากเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการอาชวศกษาของประเทศทใชเปนกรณศกษา ไดแกประเทศสงคโปร และมาเลเซย และแนวทางทใชเปนขอมลการพฒนาการจดการอาชวศกษาของไทย

2) ศกษาขอมลปฐมภม เปนการศกษาขอมลจากแบบสอบถาม การสมภาษณ การศกษาเชงพนท และการจดสมมนากลมยอย เกยวกบบทบาทและสภาพการจดการศกษาทเปนอยในปจจบน ปญหา อปสรรค ความพรอม และแนวทางการพฒนา โดยมรายละเอยดการด าเนนการ ดงน

2.1) การส ารวจจากแบบสอบถาม เปนแบบสอบถามส าหรบหวหนาแผนกวชา ในสถาบนทสงกดสถาบนอาชวศกษาจ านวน 161 แหง โดยมกรอบการสอบถามดงน


1-4

ตอนท 1 ขอมลทวไป ตอนท 2 ขอมลเกยวกบการเตรยมความพรอมการจดการศกษา ตอนท 3 ความคดเหนเกยวกบการบรหารจดการสถาบนการอาชวศกษา

สวนท 1 การจดการเรยนการสอน สวนท 2 การใหบรการวชาการ สวนท 3 การวจย/ พฒนานวตกรรม สวนท 4 การท านบ ารงศลปวฒนธรรม สวนท 5 การบรหารทรพยสนและการเงน สวนท 6 การบรหารงานบคคล สวนท 7 การประกนคณภาพ

ตอนท 4 ขอมลเกยวกบการประเมนปจจยทมผลตอการพฒนาการจดการศกษา ตอนท 5 ขอมลเกยวกบขอเสนอแนะแนวทางการพฒนา จากการจดสงแบบสอบถามไปยงสถานศกษา จ านวน 161 แหง แบบสอบถามส าหรบ

หวหนาแผนกวชาจดสงไปสถานศกษาละ 7 ชด รวมเปนจ านวน 1,127 ชด ไดรบคนจ านวน 816 ชด คดเปนรอยละ 72.40 เมอจ าแนกตามภาค พบวา สถานศกษาในภาคตะวนออกมอตราตอบกลบมากทสด (รอยละ 77.78) สถานศกษาในกรงเทพมหานครอตราตอบกลบมจ านวนนอยทสด (รอยละ 51.65) รายละเอยดดงตารางท 1 ตารางท 1-1 แสดงจ านวนและรอยละของแบบสอบถามทจดสงและตอบกลบ จ าแนกตามภาค

ภาค จ านวน

สถานศกษา สง ตอบกลบ

จ านวน รอยละ จ านวน รอยละ อตราตอบกลบ กรงเทพมหานคร 13 91 8.07 47 5.76 51.65 กลาง 43 301 26.71 225 27.57 74.75 ตะวนออกเฉยงเหนอ 39 273 24.22 202 24.75 73.99 ใต 27 189 16.77 128 15.69 67.72 ตะวนออก 9 63 5.59 49 6.00 77.78 เหนอ 30 210 18.63 165 20.22 78.57

รวม 161 1,127 100.00 816 100.00 72.40


1-5

2.2) การสมภาษณ และการศกษาเชงพนท การเกบรวบรวมขอมลจากสถาบนการอาชวศกษา ไดแก วทยาลยอาชวศกษาพษณโลก วทยาลยเทคนคสราษฎรธาน และวทยาลยอาชวศกษาปทมธาน ระหวางวนท 9-24 ธนวาคม 2556 รวมทงศกษาเชงพนท ณ วทยาลยเทคนคปากปาสก ประเทศลาว ในวนท 21 มกราคม 2557

2.3) การสมมนากลมยอย ด าเนนการจดสมมนากลมยอยในวนศกรท 19 กรกฎาคม 2556 ณ หองประชมราชพฤกษ อาคารนวมนทรราชน มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ โดยมประเดนในการสมมนา คอ แนวทางการบรหารจดการสถาบนการอาชวศกษาในแตละดานทเปนเรองเรงดวนและส าคญตองด าเนนการภายในป 2558 และเรองทควรพฒนาอยางตอเนองภายในระยะเวลา 5 ป ใน 7 ดาน ไดแก ดานการเรยนการสอน ดานการวจยพฒนานวตกรรม ดานบรการวชาการ ดานท านบ ารงศลปวฒนธรรม ดานการเงนและทรพยสน ดานการบรหารงานบคคล และดานประกนคณภาพการศกษา แบงการสมมนาเปน 2 กลม โดยมผเขารวมสมมนาจ านวน 41 คน ประกอบดวยผบรหาร ผสอน เจาหนาททเกยวของจากสถานศกษาสงกดส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา

ตารางท 1-2 กรอบการศกษาและการรวบรวมขอมล กรอบ

การศกษา แหลงขอมล วธการ เนอหา

กระบวนการจดการเรยนการสอน

- เอกสารและงานวจยทเกยวของ - บคลากรทเกยวของกบการจดการเรยนการสอนในสถาบนอาชวศกษา

- รวบรวม วเคราะหและประมวลผลขอมล - การสมภาษณ สอบถามและสมมนากลมยอย

- สภาพการจดการเรยนการสอน - ปญหา อปสรรค - ความพรอม - แนวทางการพฒนา

การวจย การพฒนานวตกรรม และกระบวนการเผยแพร

- เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการด าเนนการวจย และการเผยแพรผลงานวจย - บคคลทเกยวของกบนโยบาย การด าเนนการวจย และการเผยแพร และผมประสบการณด าเนนการวจยในสถาบนอาชวศกษา


- สภาพการด าเนนการวจย และการเผยแพรผลการวจย - ปญหา อปสรรค - ความพรอม - แนวทางการพฒนา


1-6

ตารางท 1-2 กรอบการศกษาและการรวบรวมขอมล (ตอ) กรอบ

การศกษา แหลงขอมล วธการ เนอหา

การใหบรการวชาชพแกสงคม

- เอกสารและงานวจยทเกยวของ - บคลากรทเกยวของกบการใหบรการวชาการในสถาบนอาชวศกษา


- บทบาทและสภาพการใหบรการวชาการ - ปญหา อปสรรค - ความพรอม - แนวทางการพฒนา

การท านบ ารงศลปวฒนธรรม

- เอกสารและงานวจยทเกยวของ - บคลากรทเกยวของกบการจดการเรยนการสอนและหนวยงานทมสวนเกยวของในสถาบนอาชวศกษา


- บทบาทการท านบ ารงศลปวฒนธรรม - ปญหา อปสรรค - ความพรอม - แนวทางการพฒนา

การบรหารทรพยสนและเงน

- เอกสารและงานวจยทเกยวของ - บคลากรทเกยวของกบการเงนและทรพยสน หนวยงานผใหและรบบรการในสถาบนอาชวศกษา


- ปญหา อปสรรค - ความเสยง - ความพรอม - แนวทางการพฒนา

การบรหารจดการบคลากร

- เอกสารและงานวจยทเกยวของ -การสมภาษณผเชยวชาญทเกยวของในการพฒนาบคลากรดานการศกษาและอตสาหกรร

-รวบรวม วเคราะหและประมวลผลขอมล - การสมภาษณ สอบถามและสมมนากลมยอย

-ความพรอมของการบรหารจดการบคลากร -แนวทางการพฒนาบคลากรของสถาบนอาชวศกษา

การประกนคณภาพการศกษา

- เอกสารและงานวจยทเกยวของ - บคลากรทเกยวของกบการประกนคณภาพการศกษาในระดบอาชวศกษาและระดบอดมศกษา


- ตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพการศกษาระดบอาชวศกษา และระดบอดมศกษา - ปญหา อปสรรคในการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษา - ความพรอมและแนวทางการพฒนา


1-7

ค าจ ากดความ สถาบนการอาชวศกษา หมายถง สถานศกษาสงกดส านกงานคณะกรรมการการ

อาชวศกษา ทจดตงขนเพอด าเนนการจดการเรยนการสอนระดบปรญญาตรสายเทคโนโลย ซงประกอบดวย 19 สถาบน มสถานศกษารวม 161 แหง แนวทางการบรหารจดการ หมายถง ขอเสนอแนะการบรหารจดการส าหรบสถาบนการอาชวศกษา ใน 7 ดาน คอ กระบวนการจดการเรยนการสอน การวจย การพฒนานวตกรรม และกระบวนการเผยแพร การใหบรการวชาชพแกสงคม การท านบ ารงศลปวฒนธรรม การบรหารทรพยสนและเงน การบรหารจดการบคลากร การประกนคณภาพการศกษา ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. ไดขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาสถาบนการอาชวศกษาในการเตรยมความพรอม ในการจดการศกษาระดบปรญญาตร 2. เปนขอมลส าหรบผบรหารประกอบการตดสนใจการบรหารจดการอาชวศกษาใหมประสทธภาพ


2-1

บทท 2

การจดอาชวศกษาของประเทศไทย การศกษาขอมลการจดอาชวศกษาของประเทศไทย เปนการศกษาแนวทางการจดการอาชวศกษาของประเทศไทย รวมทงการด าเนนการจดตงและแนวทางการด าเนนการสถาบนการอาชวศกษาทด าเนนการจดการศกษาในระดบปรญญาตรสายเทคโนโลย และการเตรยมการเพอการเขาสประชาคมอาเซยนของสถานศกษาระดบอาชวศกษา แบงการน าเสนอเปน 3 ตอน คอ ตอนท 1 การอาชวศกษาของประเทศไทย ตอนท 2 การบรหารจดการสถาบนการอาชวศกษา

ตอนท 3 สถานศกษาระดบอาชวศกษากบการเตรยมความพรอมเขาสประชาคมอาเซยน โดยแตละตอนมรายละเอยด ดงน

ตอนท 1 การอาชวศกษาของประเทศไทย

การอาชวศกษา ตามพระราชบญญตการอาชวศกษา พ.ศ. 2551 ไดใหความหมายไว คอ มาตรา 4 “การอาชวศกษา” หมายความวา กระบวนการศกษาเพอผลตและพฒนาก าลงคน

ในดานวชาชพระดบฝมอ ระดบเทคนค และระดบเทคโนโลย มาตรา 6 การจดการอาชวศกษาและการฝกอบรมวชาชพตองเปนการจดการศกษาในดาน

วชาชพทสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และแผนการศกษาแหงชาต เพอผลตและพฒนาก าลงคนในดานวชาชพระดบฝมอ ระดบเทคนค และระดบเทคโนโลย รวมทงเปนการยกระดบการศกษาวชาชพใหสงขนเพอใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน โดยน าความรในทางทฤษฎอนเปนสากลและภมปญญาไทยมาพฒนาผรบการศกษาใหมความรความสามารถในทางปฏบตและมสมรรถนะจนสามารถน าไปประกอบอาชพในลกษณะผปฏบตหรอประกอบอาชพโดยอสระได

องคการยเนสโก (UNESCO Recommendations อางถงใน บญญศกด ใจจงกจ และคณะ, 2541) ใหความหมายของ การอาชวศกษา หมายถง กระบวนการจดการศกษาทกรปแบบและทกระดบทจดใหเรยนเรองเทคโนโลยตาง ๆ และวทยาศาสตรทเกยวของพรอมกบการสรางทกษะ ความรสามารถปฏบต (Know-how) ทศนคตและความเขาใจเรองตาง ๆ ทเกยวกบอาชพทงหลายทเปนองคประกอบส าคญของเศรษฐกจและสงคม”


2-2

ปรยาพร วงศอนตรโรจน (2543) กลาววา “การจดและบรหารอาชวศกษาเปนการพยายามทจะจดด าเนนการเกยวกบการอาชวศกษา ไดแก โรงเรยน หลกสตร ครนกเรยน วสดอปกรณ อาคารและโรงฝกงาน เปนตน ใหเปนไปอยางมประสทธภาพและใหผลผลต คอ ผเรยนทมคณภาพ”

ปยวรรณ วรวทยรตนกล (2544) กลาววา “การอาชวศกษา หมายถง การจด การศกษาดานวชาชพ เพอพฒนาผเรยนใหมความร ความสามารถ ทกษะ และคณลกษณะพง ประสงคตามความตองการของตลาดแรงงาน”

พมพพชชา ทรพยเจรญ (2551) กลาววา การอาชวศกษา คอ กระบวนการทางการศกษาและ ฝกอบรมวชาชพ เพอผลตและพฒนาก าลงคนระดบกงฝมอ ระดบฝมอ ระดบเทคนค และระดบเทคโนโลย ซงในการจดการบรหารอาชวศกษาจะมความแตกตางกนไปในดาน เปาหมาย วตถประสงควธการ เทคนค รวมทงการประเมนผลงาน ทงนขนอยกบแตละหนวยงานทจด ไดแก โรงเรยน วทยาลย และสถาบนการศกษาอนๆ โดยยดหลกในเรองของคณภาพผเรยน สอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงานและการประกอบอาชพอสระ การพฒนาเศรษฐกจและสงคม ตลอดจนยกระดบความสามารถในการแขงขนของประเทศในประชาคมโลก

จากขอความขางตน สรปไดวา “การอาชวศกษา” หมายความถง กระบวนการศกษาและการฝกอบรมวชาชพเพอผลตและพฒนาก าลงคนระดบฝมอ ระดบเทคนค และระดบเทคโนโลย ทมคณภาพตามความตองการของตลาดแรงงานและการประกอบอาชพอสระ สอดคลองกบการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ

หลกการ/ปรชญาการจดการศกษาอาชวศกษา ธรวฒ บณยโสภณ (2555) กลาวถง แนวคดพนฐานเกยวกบทฤษฎการจดการอาชวศกษาใหม

ประสทธภาพนน มตนแบบมาจาก Professor Dr. Charles Prosser ซงเปนผบกเบกงานดานการพฒนาระบบการอาชวศกษาของประเทศสหรฐอเมรกาจนเจรญกาวหนา ไดเสนอทฤษฎการจดอาชวศกษาไว 16 ขอ ดงน

1. ประสทธภาพของการจดการอาชวศกษาจะแปรผนกบสภาพแวดลอมทผเรยนไดรบการฝก ซงจ าลองสภาพแวดลอมจรงทผเรยนตองประสบกอนส าเรจการศกษาและออกไปประกอบอาชพ

2. การฝกอาชพจะมประสทธผลกตอเมอการศกษากระท าในลกษณะเดยวกนกบการท างานจรง คอ มขนตอนการปฏบตงานทใชเครองมอเครองจกร เชนเดยวกนกบทใชในการปฏบตงานจรงในอาชพนน

3. ประสทธภาพของการอาชวศกษาจะแปรผนกบการฝกอาชพรายบคคลโดยตรง โดยเฉพาะอยางยงใหมนสยในการคดเปนและท าเปนส าหรบอาชพนน


2-3

4. ประสทธภาพของการอาชวศกษาจะแปรผนกบการจดใหผฝกรายอาชพรายบคคลไดใชความสนใจ ความถนด และใชสมองของตนอยางเตมท

5. การฝกอาชพทมประสทธผลของชางในแตละอาชพ จะสามารถจดใหแกกลมทตองการและไดประโยชนจากการฝกเทานน

6. การฝกอาชพอยางมประสทธผลจะแปรผนกบการฝกประสบการณเฉพาะอยางหลายๆ ครง เพอสรางพฤตกรรมของนกเรยนทถกตองในการฝกทกษะ รวมทงพฤตกรรมทตองการใหเปลยนแปลงหรอพฒนาขน เพอใหเรยนรทกษะทจ าเปนในการหางานท า

7. การฝกอาชพจะมประสทธผลไดตองขนอยกบครผสอน ซงจะตองมประสบการณวชาชพสง ในการประยกตความรและทกษะในการปฏบตงาน

8. ในแตละอาชพครผสอนจะตองมความสามารถในการผลตชางทมมาตรฐานขนต าไดในระดบหนง และรกษามาตรฐานของการผลตไว ถาการอาชวศกษาไมสามารถจดไดถงขนนแลว กจะไมมประสทธผล

9. การจดการอาชวศกษาตองตระหนกถงความสภาพความเปนจรงในปจจบน และตองฝกทกษะรายบคคล เพอสนองความตองการของตลาดแรงงานนน

10. การสรางนสยของนกเรยนในการปฏบตงานจะไดผลกตอเมอนกเรยนไดฝกท างานจรงในโรงงาน ไมใชฝกแตแบบฝกหด หรอฝกแบบลองผดลองถกในสถานศกษาเทานน

11. แหลงขอมลของเนอหาสาระทเชอถอไดของการฝกทกษะเฉพาะในแตละอาชพจะมาจากแหลงเดยวกนเทานน คอ ประสบการณของผช านาญงานของอาชพนน

12. ในแตละอาชพจะมเนอหาวชาอยจ านวนหนง ซงเปนวชาปฏบตของอาชพนนโดยเฉพาะ และไมมคณคาในทางปฏบตส าหรบอาชพอน

13. การอาชวศกษาจะมประสทธภาพกเมอใหบรการหรอตอบสนองตอความตองการของบคคลหรอกลมบคคล โดยวธการทกลมบคคลนนไดรบประโยชนมากทสด

14. การอาชวศกษาทมประสทธภาพจะแปรผนกบวธการสอน และความสมพนธกบผเรยน โดยพจารณาคณลกษณะพเศษของกลมผเรยน

15. การอาชวศกษาจะมประสทธภาพกเมอมการจดการศกษาในลกษณะทยดหยนไดแทนทจะใชมาตรฐานทตายตวเกนไป

16. ในขณะทรฐพยายามลดคาใชจายตอหวในการฝกอาชพ แตกตองใชงบประมาณขนต าจ านวนหนงทเพยงพอในการจดการอาชวศกษาใหมประสทธผลได

จากทฤษฎการจดอาชวศกษาทง 16 ขอทกลาวมาน เปนทฤษฎทมสาระทส าคญของการจดอาชวศกษา เพอฝกทรพยากรบคคลใหมความรความช านาญขนพนฐานทจ าเปนในการประกอบอาชพ


2-4

ดงนนสถาบนอาชวศกษา จงตองค านงความพรอมในดานตาง ๆ เชน ผบรหารสถานศกษา ครผสอน อปกรณชวยสอน วสดฝกเครองมอเครองจกร สถานทฝกงาน ทงภายในและภายนอก และสถานศกษา เปนตน ในการบรหารอาชวศกษาระบบทวภาคใหบรรลผลส าเรจตามเปาหมาย จะเกยวของโดยตรงในการบรหารเชงระบบ ทงปจจยน าเขา กระบวนการ และผลลพธทเกดขน ตงแตการรบสมครและคดเลอกนกเรยน/นกศกษาเขามาเรยน และการจงใจใหคนเกงมาเรยนอาชวศกษาระบบทวภาค ครผสอนตองมความรความสามารถและมประสบการณอยางเพยงพอ ผลตนกเรยน/นกศกษาทมความสามารถตรงกบความตองการของตลาดแรงงาน เพอใหเกดการพฒนาเศรษฐกจและสงคมทสอดคลองกบการพฒนาประเทศ

ความจ าเปนและรปแบบในการจดการอาชวศกษาของไทย การจดการอาชวศกษา และการฝกอบรมวชาชพ คอ การพฒนาก าลงคนระดบกงฝมอ ระดบ

ฝมอ ระดบเทคนค และระดบเทคโนโลย เพอใหเกดคณภาพตามสมรรถนะอาชพทก าหนดไวโดยจดไวในสถานศกษาของรฐ สถานศกษาของเอกชน สถานประกอบการ หรอโดยความรวมมอระหวางสถานศกษากบสถานประกอบการอยางตอเนองและมประสทธภาพตามมาตรฐานสากล ทงนจะตองสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต แผนการศกษาแหงชาต ปรชญาการอาชวศกษา ภายใตการสนบสนนทรพยากรตามหลกเศรษฐกจพอเพยง เพอผลตก าลงคนทมคณภาพใหมศกยภาพในการพฒนาประเทศตามนโยบายดานการศกษาของรฐบาล โดยยดหลกการจดการศกษาเพอพฒนาสงคมไทยใหเปนสงคมแหงการเรยนร และเพอใหคนไทยทงปวงไดรบโอกาสเทาเทยมกนทางการศกษา และพฒนาไดอยางตอเนองตลอดชวต อนเปนเงอนไขไปสระบบเศรษฐกจฐานความร สามารถพงตนเองได และสามารถแขงขนไดในระดบนานาชาต ทงนเปาหมายและวตถประสงคของการจดการศกษาดานการอาชวศกษาทส าคญทสดนน อยทการมงมนพฒนาคนใหเตมตามศกยภาพทมอย โดยค านงถงสภาพแวดลอม การพฒนาทยงยน การใหการศกษาตลอดชวต มคณวฒวชาชพ โดยจดการเรยนรแบบเปดและยดหยน มการรองรบและเทยบโอนประสบการณ ใหความส าคญกบการอาชวศกษาในระดบสงโดยก าหนดเปนวาระแหงชาต มการปฏรปการลงทนใหสอดคลองกบแผนพฒนาของประเทศ

เมอพจารณาถงกระบวนการจดการเรยนรเพอพฒนาผเรยนอาชวศกษาในเชงระบบสามารถแสดงในภาพท 2-1


2-5

ภาพท 2-1 แสดงรปแบบเชงระบบในการจดการอาชวศกษาเพอพฒนาผเรยน ทมา: อนนท งามสะอาด, 2553

จากภาพท 2-1 แสดงรปแบบเชงระบบในการจดการอาชวศกษาเพอพฒนาผเรยน ดงน 1) ปจจย (Input) ไดแก แนวโนมการอาชวศกษา ประกอบดวย การปฏรปการศกษาทศวรรษท

สอง (1552-2561) พระราชบญญตอาชวศกษา พ.ศ. 2551 มาตรา 8 และภาระกจของสถานศกษาอาชวศกษา

2) กระบวนการ (Process) ไดแก การพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะ การจดการเรยนร การพฒนานวตกรรมและเทคโนโลย การก าหนดกจกรรมพฒนาผเ รยน การพฒนาการวดและการประเมนผล

3) ผลผลต (Output) ไดแก ผส าเรจการศกษาอาชวศกษา ระดบฝมอ ระดบเทคนค ระดบเทคโนโลย มคณภาพและสมรรถนะเปนทพงพอใจขอวสถานปนะกอบการ และมปรมาณเพยงพอตอความตองการก าลงคน

พระราชบญญตอาชวศกษา พ.ศ. 2551 มาตรา 8 การจดการอาชวศกษาและการฝกอบรมวชาชพ ไดแบงรปแบบในการจดการอาชวศกษาในประเทศไทยไว 3 รปแบบ ดงน

1) การศกษาในระบบ เปนการจดการศกษาวชาชพทเนนการศกษาในสถานศกษาอาชวศกษาหรอสถาบนเปนหลก โดยมการก านหดจดมงหมาย วธการศกษา หลกสตร ระยะเวลา การวดและการประเมนผลทเปนเงอนไขของการส าเรจการศกษาทแนนอน

2) การศกษานอกระบบ เปนการจดการศกษาวชาชพทมความยดหยนในการก าหนดจดมงหมาย รปแบบ วธการศกษา ระยะเวลา การวดและการประเมนผลทเปนเงอนไขของการส าเรจการศกษา โดยเนอหาและหลกสตรจะตองมความเหมาะสม สอดคลองกบสภาพปญหาและความตองการของบคคลแตละกลม


2-6

3) การศกษาระบบทวภาค เปนการจดการศกษาวชาชพท เกดจากขอตกลงระหวางสถานศกษาอาชวศกษาหรอสถาบนกบสถานประกอบการ รฐวสาหกจ หรอหนวยงานของรฐ ในเรองการจดการหลกสตรการเรยนการสอน การวดและการประเมนผล โดยผเรยนใชเวลาสวนหนงในสถานศกษาอาชวศกษาหรอสถาบน และเรยนภาคปฏบตในสถานประกอบการ รฐวสาหกจ หรอหนวยงานของรฐ เพอประโยชนในการผลตและพฒนาก าลงคน สถานศกษาอาชวศกษาหรอสถาบนสามารถจดการศกษาตามวรรคหนงในหลายรปแบบรวมกนได ทงน สถานศกษาอาชวศกษาตองมงเนนการจดการศกษาระบบทวภาคเปนส าคญ

ผเรยนอาชวศกษาในรปแบบตางๆ ทมประสบการณในงานอาชพ หรอท างานในอาชพนนอยแลวสามารถน าความรและประสบการณทมอยมาขอยกเวนรายวชาโดยกระบวนการ “การเทยบโอนความรและประสบการณ” เขาสหนวยกต ซงเปนการยอมรบความรและประสบการณของผเรยนเปนสวนหนงของผลการเรยนของผจบการศกษาตามหลกสตรทศกษา

หนวยงานทเกยวของในการจดการอาชวศกษา การจดการอาชวศกษาในปจจบน ด าเนนการโดยภาครฐและเอกชน ทงในระบบและนอก

ระบบโรงเรยน โดยการจดการอาชวศกษาในระบบโรงเรยนม 4 หนวยงานหลกทด าเนนการ ไดแก 1) ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา 2) ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน สงกดส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ 3) ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และ 4) ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา และมสถานศกษาในสงกดกระทรวงอนนอกเหนอจากกระทรวงศกษาธการทจดการอาชวศกษา ไดแก กระทรวงวฒนธรรม กระทรวงมหาดไทย และหนวยงานทจดการศกษาเฉพาะทางอนๆ โดยหนวงานหลกในการจดการศกษาระดบอาชวศกษาคอส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา และส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกาเอกชน มการด าเนนการดงน

1. ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา (สอศ.) เปนองคกรหลกทมงมนผลตและพฒนา

ก าลงคนอาชวศกษาใหมคณภาพและมาตรฐานสอดคลองกบการพฒนาเศรษฐกจและสงคมสงผลตอการเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ มหนาทโดยตรงในการจดการศกษาวชาชพ เพอพฒนาก าลงคนระดบกงฝมอ และระดบผช านาญการเฉพาะสาขาวชาชพ (ระดบเทคนค) ใหสอดคลองกบตลาดแรงงาน สภาพเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม เทคโนโลย และสงแวดลอม สามารถเปนผปฏบตงาน หวหนางานหรอผประกอบการ และการประกอบอาชพอสระได โดยเนนการแกปญหา สรางองคความรในอาชพ มบคลกภาพ คณธรรม คณธรรมและเจตคตทด


2-7

ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาไดด าเนนการในการผลตและพฒนาก าลงคนเพอตอบสนองความตองการก าลงคนในการพฒนาประเทศ โดยในปชวงระยะเวลา 1 – 2 ปทผานมาไดเนนการสรางภาพลกษณทดใหกบการอาชวศกษา เพอสรางความนยมในการเรยนวชาชพใหกบสงคม มเปาหมายเพอเพมปรมาณผเรยน ในขณะเดยวกนไดใชกจกรรมการบรการสงคมในโครงการและวาระพเศษตางๆ เพอใหสงคมไดรบรศกยภาพของผเรยนอาชวศกษา และเปนการสรางประสบการณใหกบผเรยนทงในดานการฝกงานวชาชพและปลกฝงจตส านกการบรการสงคม นอกจากนไดเนนเครอขายความรวมมอกบทกภาคสวนใหเขามารวมรบผดชอบและมบทบาทในการจดการอาชวศกษารวมกนมากขน

สถานศกษาในสงกด สอศ. มจ านวนทงหมด 421 แหง ประกอบดวย 1. วทยาลยเทคนค 120 แหง 2. วทยาลยอาชวศกษา 37 แหง 3. วทยาลยเกษตรและเทคโนโลย 43 แหง 4. วทยาลยสารพดชาง 52 แหง 5. วทยาลยการอาชพ 137 แหง 6. วทยาลยพณชยการ 5 แหง 7. วทยาลยเทคโนโลยอตสาหกรรมการตอเรอ 3 แหง 8. วทยาลยศลปหตกรรม 2 แหง 9. วทยาลยบรหารธรกจและการทองเทยว 3 แหง 10. วทยาลยประมง 4 แหง 11. กาญจนาภเษกวทยาลยชางทองหลวง 1 แหง 12. วทยาลยเทคโนโลยและการจดการ 12 แหง 13. วทยาลยอาชวศกษาเทคโนโลยฐานวทยาศาสตร 1 แหง 14. วทยาลยการอาชวศกษา 1 แหง

โดยท าการเปดสอนใน 3 ประเภทหลกสตร ไดแก 1) หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) 2) หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพขนสง (ปวส.) และ 3) หลกสตรวชาชพระยะสน และประเภทวชา รวม 9 ประเภท ไดแก 1) อตสาหกรรม 2) พาณชยกรรม/บรหารธรกจ 3) ศลปกรรม 4) คหกรรม 5) เกษตรกรรม 6) ประมง 7) อตสาหกรรมทองเทยว 8) อตสาหกรรมสงทอ และ 9) เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร


2-8

ตารางท 2-1 จ านวนสถานศกษา คร และนกเรยน/นกศกษาในระบบโรงเรยนสงกด สอศ. ปการศกษา 2548-2556

ขอมล ปการศกษา

2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 สถานศกษา (แหง)

408 404 404 404 415 415 415 416 421

คร (คน)* 16,731 16,581 16,460 16,766 16,730 14,466 14,856 14,935 15,109 นกเรยน/

นกศกษา (คน) 615,548 679,928 689,252 681,434 695,096 693,038 665,677 661,326 652788

หมายเหต: * จ านวนครเฉพาะขาราชการ ทมา: กลมพฒนาระบบสารสนเทศ ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ส านกงาน

ปลดกระทรวงศกษาธหาร http://www.moe.go.th/data_stat/ ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและก าลงคนอาชวศกษา http://techno.vec.go.th/Default.aspx?tabid=659 ระหวางปการศกษา 2548-2556 มจ านวนสถานศกษาในสงกดส านกงานคณะกรรมการ

การศกษาอาชวศกษาเพมขน จ านวนครซงเปนขาราชการมจ านวนลดลง ในขณะทจ านวนนกเรยนนกศกษา ระหวางป 2548 – 2553 มจ านวนเพมขน แตระหวางป 2553-2556 มจ านวนลดลง

2. ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน

ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน (สช.) เปนหนวยงานในสงกดส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ มอ านาจหนาทตามพระราชบญตโรงเรยนเอกชน พ.ศ. 2550 ดงน

1) เสนอแนะ นโยบาย ยทธศาสตร แผนพฒนาการศกษาเอกชนตอคณะกรรมการ 2) สงเสรม สนบสนนดานวชาการ การประกนคณภาพ การวจยและพฒนาเพอประกน

คณภาพการศกษา 3) รบผดชอบการด าเนนงานเกยวกบกองทน 4) ด าเนนการจดสรรเงนอดหนนการศกษาเอกชนตามมาตรการทคณะกรรมการก าหนด

มาตรา 13(4) 5) เปนศนยสงเสรมสนบสนนขอมล และทะเบยนกลางทางการศกษาเอกชน ตลอดจน

ตดตาม ตรวจสอบ และประเมนผลการจดการศกษาเอกชน 6) ปฏบตหนาทอนตามทคณะกรรมการมอบหมาย

http://www.moe.go.th/data_stat/

http://techno.vec.go.th/Default.aspx?tabid=659


2-9

โดยมพนธกจในการสงเสรมสนบสนนการพฒนาคณภาพการศกษาเอกชนอยางเปนระบบและตอเนอง พฒนาระบบบรหารจดการและบคลากรส านกงานบรหารคณะกรรมการสงเสร มการศกษาเอกชนโดยใชหลกธรรมภบาล สงเสรมการมสวนรวมสวนบคคล หนวยงานภาครฐและเอกชน ในการพฒนาการศกษาเอกชน และสนบสนนการจดการศกษาเอกชนในเขตพฒนาพเศษเฉพาะกจจงหวดชายแดนภาคใต ในการจดการศกษาระดบอาชวศกษามสถานศกษาสงกด สช. จ านวน 432 แหง รายละเอยดดงตารางท 2-2 ตารางท 2-2 จ านวนสถานศกษา คร และนกเรยน/นกศกษาในระบบโรงเรยนสงกด สช. ปการศกษา

2548-2556

ขอมล ปการศกษา

2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 สถานศกษา (แหง) 401 411 417 424 427 421 Na 428 432 คร (คน)* 17,587 17,862 18,288 18,288 17,753 21,625 Na 18,257 17,966 นกเรยน/นกศกษา (คน)

389,933 416,872 401,254 401,254 404,348 404,758 na 363,414 343,988

ทมา: - ส านกงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ . สถต

การศกษาเอกชน. http://www.opec.go.th/index.php - กลมพฒนาระบบสารสนเทศ ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ส านกงาน

ปลดกระทรวงศกษาธการ. สารสนเทศเพอการศกษา. http://www.mis.moe.go.th/mis-th/ จากขอมลในตารางท 2-2 พบวา ระหวางปการศกษา 2548 – 2556 จ านวนสถานศกษาเอกชนประเภทอาชวศกษาไดเพมขนอยางตอเนอง และจ านวนครไดมการเพมขนและลดลงสลบกนไป ในปการศกษา 2553 มจ านวนครทงสน 21,625 คน สวนจ านวนนกเรยน/น กศกษานน ตงแตปการศกษา 2548 จ านวนนกเรยนนกศกษาเพมขนอยางตอเนองจนถงปการศกษา 2553 จากนนมแนวโนมลดลงตอเนอง

ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา (2549) ไดก าหนด “ระเบยบบรหารสถานศกษา” โดยอาศยอ านาจตามความในมาตรา 30 แหงพระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2546 ไววาสถานศกษาอาชวศกษามหนาทจดการศกษา ฝกอบรม และสงเสรมการประกอบ

http://www.opec.go.th/index.php

http://www.mis.moe.go.th/mis-th/


2-10

อาชพของประชาชนตามเจตจ านงของกฎหมายวาดวยการศกษาแหงชาต กฎหมายวาดวยการอาชวศกษา และกฎหมายอนทเกยวของ ตามนโยบายของรฐบาล และแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต โดยด าเนนการจดการศกษาใหมความทนสมย ยดหยน สอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน สถานประกอบการ ประสานความรวมมอกบสถานศกษาทอยในจงหวดในดานการจดการวชาการ การใชบคลากร และทรพยากรรวมกน การจดการศกษาโดยการระดมทรพยากร ทงภาครฐ ภาคเอกชน ชมชนโดยรวม เพอพฒนาการอาชวศกษา การจดการศกษาใหผเรยนเปนผมสมรรถนะทางวชาชพ เปนศนยการเรยนรและการใหบรการวชาชพแกชมชนทองถน การวจยเพอพฒนาองคความร เทคโนโลยและนวตกรรม และสงเสรมการจดการศกษาเชงธรกจ และรบจางผลตเพอจ าหนายทสอดคลองกบการเรยนการสอน ในการบรหารสถานศกษา พอบรรลวตถประสงคดงกลาวใหสถานศกษาด าเนนการดงกลาวตอไปน

1) จดการใหมความทนสมย ยดหยน สอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน สถานประกอบการ และการประกอบอาชพอสระ เพอการด ารงชวตตามสภาพเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม เทคโนโลยและสงแวดลอม มงเนนการปฏบตงานจรง ตามความพรอมและศกยภาพของสถานศกษา

2) จดการศกษาโดยประสานความรวมมอกบสถานศกษาและหนวยงานอน ทงในดานการวชาการ การใชบคลากรและทรพยากรรวมกน

3) จดการศกษาโดยการระดมทรพยากรดานการเงน ทรพยสน และบคลากรทงรฐ องคกรปกครองสวนทองถน บคคล ครอบครว ชมชน องคกรชมชน องคกรเอกชน องคกรวชาชพ สถาบนศาสนา สถานประกอบการ สถาบนสงคมอน รวมทงความรวมมอในการจดกจกรรม และการจดหาทนเพอพฒนาการอาชวศกษา

4) จดการศกษาใหผเรยนเปนผมสมรรถนะทางวชาชพ สามารถประกอบอาชพเปนพลเมองดของสงคม มความสามารถในการคด เรยนร วางแผนและพฒนาตนเอง

5) เปนศนยการเรยนรดวยตนเอง และการใหบรการวชาชพแกชมชนและทองถน 6) วจยเพอพฒนาองคความรเทคโนโลยและนวตกรรม 7) ท านบ ารงศาสนาศลปวฒนธรรม ประเพณ สงเสรมการกฬา พลานามยและอนรกษ

สงแวดลอม 8) สงเสรมการจดการศกษาเชงธรกจ การรบงานการคา และการรบจดบรการ รบจาง ผลต

เพอจ าหนายทสอดคลองกบการเรยนการสอน


2-11

โดยใหสถานศกษาแบงการบรหารงานออกเปน 4 ฝายดงน 1) ฝายบรหารทรพยากร แบงออกเปน 8 งาน ไดแก งานบรหารงานทวไป งานบคลากร งาน

การเงน งานการบญช งานพสด งานอาคารสถานท งานทะเบยน และงานประชาสมพนธ 2) ฝายแผนงานและความรวมมอ แบงออกเปน 7 งาน ไดแก งานวางแผนและงบประมาณ

งานศนยขอมลสารสนเทศ งานความรวมมอ งานวจย พฒนา นวตกรรม และสงประดษฐ งานประกนคณภาพและมาตรฐานการศกษา งานสงเสรมผลตผล การคาและประกอบธรกจ งานฟารมและโรงงาน

3) ฝายพฒนากจการนกเรยนนกศกษา แบงออกเปน 6 งาน ไดแก งานกจกรรมนกเรยน นกศกษา งานครทปรกษา งานปกครอง งานอาชพและการจดหางาน งานสวสดการนกเรยน นกศกษา งานโครงการพเศษและบรการชมชน

4) ฝายวชาการ แบงออกเปนแผนกและงาน 6 งาน ไดแก แผนกวชา งานพฒนาหลกสตรการเรยนการสอน งานวดผลและประเมนผล งานวทยบรการและหองสมด งานอาชวศกษาระบบทวภาค งานสอการเรยนการสอน

หลกการในการจดการอาชวศกษาและการฝกอบรมวชาชพ สถานศกษาและหนวยงานตนสงกดตองจดการอาชวศกษาและการฝกอบรมวชาชพ โดยค านงถงหลกการตอไปน

1. การมเอกภาพดานนโยบายและมความหลากหลายในทางปฏบต โดยมการกระจายอ านาจจากสวนกลางไปสสถานศกษาและสถาบนการอาชวศกษา

2. การศกษาในดานวชาชพส าหรบประชาชนวยเรยนและวยท างานตามความถนดและความสนใจอยางทวถงและตอเนองจนถงระดบปรญญาตร

3. การมสวนรวมของชมชน สงคม และสถานประกอบการในการก าหนดนโยบายการผลตและพฒนาก าลงคน รวมทงการก าหนดมาตรฐานการอาชวศกษา

4. การศกษาทมความยดหยน หลากหลาย และมระบบเทยบโอนผลการเรยนและระบบเทยบโอนประสบการณการท างานของบคคลเพอเขารบการศกษาและการฝกอบรมวชาชพอยางตอเนอง

5. การมระบบจงใจใหสถานประกอบการมสวนรวมในการจดการอาชวศกษาและการฝกอบรมวชาชพ

6. การระดมทรพยากรทงจากภาครฐและเอกชนในการจดการอาชวศกษาและการฝกอบรมวชาชพ โดยค านงถงการประสานประโยชนอยางทวถงละเปนธรรม

7. การมระบบการพฒนาครและคณาจารยของการอาชวศกษาอยางตอเนอง เพอใหทนตอความเปลยนแปลงของเทคโนโลย


2-12

การพฒนาคณภาพการศกษาอาชวศกษา การพฒนาคณภาพการศกษาอาชวศกษา หมายความวา กระบวนการพฒนาการศกษาเขาส

คณภาพทสอดคลองกบมาตรฐานการศกษาของชาต โดยมการก าหนดมาตรฐานการศกษา การจดระบบและโครงสรางการวางแผน และการด าเนนงามตามแผน รวมทงการสรางจตส านกใหเหนวาการพฒนาคณภาพการศกษาจะตองด าเนนการอยางตอเนองและเปนความรบผดชอบรวมกนของทกคน (กฎกระทรวง ขอ 2) โดยมแนวปฏบตดงตอไปน

1) ใหสถานศกษาก าหนดมาตรฐานการศกษาของสถานศกษา ใหสอดคลองกบมาตรฐานการศกษาของชาต และมาตรฐานการศกษาการอาชวศกษาตามทกระทรวงศกษาธการประกาศก าหนด และตองครอบคลมสมรรถนะวชาชพทกหลกสตรและสาขาวชา รวมทงเหมาะสมกบสภาพผเรยน สถานศกษา สถานประกอบการ ชมชน ทองถนและเทคโนโลย (กฎกระทรวง ขอ 23)

2) ใหสถานศกษาอาชวศกษาจดโครงสรางการบรหารทเออตอการพฒนาคณภาพการศกษาและสอดคลองกบระบบการประกนคณภาพภายใน (กฎกระทรวง ขอ 24)

3) ใหสถานศกษาอาชวศกษาจดท าแผนพฒนาการศกษาของสถานศกษาและตองสอดคลองกบแนวทางทสถานศกษาไดก าหนดไว ดงตอไปน (กฎกระทรวง ขอ 25)

3.1) วสยทศน พนธกจ เปาหมาย กลยทธ และแผนด าเนนการของสถานศกษา 3.2) กระบวนการเรยนรและการฝกประสบการณ 3.3) การวจยและนวตกรรม 3.4) การบรการทางวชาการแกชมชนและสงคม 3.5) การทะนบ ารง ศลปะ วฒนธรรม การกฬาและนนทนาการ 3.6) การบรหารและการจดการสถานศกษา 3.7) การพฒนาบคลากรของสถานศกษา 3.8) การเงนและงบประมาณของสถานศกษา

มาตรฐานการอาชวศกษา มาตรฐานการอาชวศกษา หมายความถง ขอก าหนดเกยวกบคณลกษณะ คณภาพและมาตรฐานในการจดการอาชวศกษาทพงประสงค เพอใชเปนเกณฑในการสงเสรม การก ากบดแล การตรวจสอบ การประเมนผล และการประกนคณภาพการจดการอาชวศกษา (พ.ร.บ.การอาชวศกษา มาตรา 4)

กระทรวงศกษาธการไดประกาศใชมาตรฐานการอาชวศกษา พ.ศ. 2555 เพอการประกนคณภาพภายในของสถานศกษา เมอวนท 4 กรกฎาคม 2555 โดยใชเปนเปาหมายในการจดการ


2-13

อาชวศกษาในสถานศกษา ทงภาครฐ เอกชน และดานการประกนคณภาพในสถานศกษา ซงมาตรฐานการอาชวศกษา พ.ศ. 2555 ประกอบดวย 2 สวน คอ สวนท 1 การจดการอาชวศกษา มจ านวน 7 มาตรฐาน 35 ตวบงช และสวนท 2 การฝกอบรมวชาชพ มจ านวน 1 มาตรฐาน 10 ตวบงช รวม 2 สวน จ านวน 8 มาตรฐาน 45 ตวบงช (ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา, 2555) ดงนคอ สวนท 1 การจดการอาชวศกษา มจ านวน 7 มาตรฐาน 35 ตวบงช มาตรฐานท 1 ดานผเรยนและผส าเรจการศกษาอาชวศกษา จ านวน 9 ตวบงช

พฒนาผเรยนและผส าเรจการศกษาอาชวศกษาใหมความรในเชงวชาการ ทกษะทางวชาชพ และคณลกษณะทพงประสงค สามารถเปนผประกอบการหรอท างานในสถานประกอบการจนเปนทยอบรบ หรอศกษาตอในระดบทสงขน

ตวบงชท 1.1 รอยละของผเรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนเฉลยสะสม 2.00 ขนไป ตวบงชท 1.2 ระดบความพงพอใจของสถานประกอบการ หนวยงาน ชมชน ทมตอคณภาพ

ของผเรยน ตวบงชท 1.3 รอยละของผเรยนทผานเกณฑการประเมนมาตรฐานวชาชพ ตวบงชท 1.4 รอยละของผเรยนทมคะแนนเฉลยจากการทดสอบทางการศกษาระดบชาตดาน

อาชวศกษา (V-NET) ตงแตคาคะแนนเฉลยระดบชาตขนไป ตวบงชท 1.5 รอยละของผเรยนทมคะแนนเฉลยจากการทดสอบทางการศกษาระดบชาตดาน

อาชวศกษา (V-NET) ตงแตคาคะแนนเฉลยระดบชาตขนไปในกลมวชาภาษาองกฤษ ตวบงชท 1.6 รอยละของผเรยนทผานเกณฑการทดสอบมาตรฐานอาชพของสถาบนคณวฒ

วชาชพ หรอหนวยงานทคณะกรรมการประกนคณภาพภายในการอาชวศกษารบรอง ตวบงชท 1.7 รอยละของผส าเรจการศกษาตามหลกสตรเทยบกบแรกเขา ตวบงชท 1.8 รอยละของผส าเรจการศกาทไดงานท า หรอประกอบอาชพอสระ หรอศกษาตอ

ภายใน 1 ป ตวบงชท 1.9 ระดบความพงพอใจของสถานประกอบการ หนวยงาน หรอสถานศกษา หรอ

ผรบบรการทมตอคณภาพของผส าเรจการศกษา มาตรฐานท 2 ดานหลกสตรและการจดการเรยนการสอนอาชวศกษา จ านวน 5 ตวบงช

พฒนาหลกสตรและการจดการเรยนการสอนใหสอดคลองกบความตองการของสถานประกอบการหรอประชาคมอาเซยน โดยเนนผเรยนเปนส าคญดวยเทคนควธการสอนทหลากหลาย มงเนนสมรรถนะ อาชพ และบรณาการ คณธรรม จรยธรรม คานยม คณลกษณะทพงประสงค และปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง


2-14

ตวบงชท 2.1 ระดบคณภาพในการใชและพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะรายวชาทสอดคลองกบความตองการของสถานประกอบการ หรอประชาคมอาเซยน

ตวบงชท 2.2 ระดบคณภาพในการจดท าแผนการจดการเรยนรรายวชา ตวบงชท 2.3 ระดบคณภาพในการจดการเรยนการสอนรายวชา ตวบงชท 2.4 ระดบคณภาพในการวดและประเมนผลการจดการเรยนการสอนรายวชา ตวบงชท 2.5 ระดบคณภาพในการฝกงาน มาตรฐานท 3 ดานการบรหารจดการอาชวศกษา จ านวน 12 ตวบงช

บรหารจดการอาชวศกษาโดยใชสถานศกษาเปนฐาน มคณะกรรมการสถานศกษาหรอวทยาลย มการจดท าแผนบรหารจดการสถานศกษา มการพฒนาสถานศกษาตามอตลกษณ ผบรหารมภาวะผน า มระบบฐานขอมลสารสนเทศในการบรหารจดการ มการบรหารความเสยง มระบบผดแลผเรยน มการพฒนาและดแลสภาพแวดลอมภมทศนอาคารสถานท มการบรหารจดการวสดครภณฑ มการพฒนาครและบคลากรทางการศกษา มการบรหารการเงนและงบประมาณ มการระดมทรพยากรในการจดการอาชวศกษากบเครอขาย

ตวบงชท 3.1 ระดบคณภาพในการปฏบตงานของคณะกรรมการสถานศกษาหรอวทยาลย ตวบงชท 3.2 ระดบคณภาพในการจดท าแผนการบรหารจดการสถานศกษา ตวบงชท 3.3 ระดบคณภาพในการพฒนาสถานศกษาตามอตลกษณ ตวบงชท 3.4 ระดบคณภาพในการบรหารงานและภาวะผน าของผบรหารสถานศกษา ตวบงชท 3.5 ระดบคณภาพในการบรหารจดการระบบฐานขอมลสารสนเทศของสถานศกษา ตวบงชท 3.6 ระดบคณภาพในการบรหารความเสยง ตวบงชท 3.7 ระดบคณภาพในการจดระบบดแลนกเรยน ตวบงชท 3.8 ระดบคณภาพในการพฒนาและดแลสภาพแวดลอม และภมทศนของ

สถานศกษา และการใชอาคารสถานท หองเรยน หองปฏบตการ โรงฝกงาน ศนยววทยบรการ ตวบงชท 3.9 ระดบคณภาพในการบรหารจดการวสด อปกรณ ครภณฑ และคอมพวเตอร ตวบงชท 3.10 ระดบคณภาพในการพฒนาครและบคลากรทางการศกษา ตวบงชท 3.11 ระดบคณภาพในการบรหารการเงนและงบประมาณ ตวบงชท 3.12 ระดบคณภาพในการระดมทรพยากรในการจดการอาชวศกษา กบเครอขายทง

ในประเทศ และ/หรอตางประเทศ มาตรฐานท 4 ดานการบรการวชาการและวชาชพ จ านวน 1 ตวบงช

บรการวชาการและวชาชพสอดคลองกบความตองการของทองถน ชมชน ตวบงชท 4.1 ระดบคณภาพในการบรหารจดการการบรการวชาการและวชาชพ


2-15

มาตรฐานท 5 ดานนวตกรรม สงประดษฐ งานสรางสรรค หรองานวจย จ านวน 2 ตวบงช สงเสรมใหคร และผเรยนจดท านวตกรรม สงประดษฐ งานสรางสรรคหรอ

งานวจยทเปนประโยชน ตลอดจนมการเผยแพร ตวบงชท 5.1 ระดบคณภาพในการบรหารจดการโครงการ สงประดษฐ งานสรางสรรค หรอ

งานวจยของผเรยน ตวบงชท 5.2 ระดบคณภาพในการบรหารจดการโครงการ สงประดษฐ งานสรางสรรค หรอ

งานวจยของคร มาตรฐานท 6 ดานการปลกฝงจตส านกและเสรมสรางความเปนพลเมองและพลโลก จ านวน

4 ตวบงช ปลกฝงจตส านกและเสรมสรางความเปนพลเมองและพลโลก ในดานการรก

ชาต เทดทนพระมหากษตรย สงเสรมการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข ทะนบ ารง ศาสนา ศลปะ วฒนธรรม อนรกษณสงแวดลอม ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง และสงเสรมกฬาและนนทนาการ

ตวบงชท 6.1 ระดบคณภาพในการปลกฝงจตส านกดานการรกชาต เทดทนพระมหากษตรย สงเสรมการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข และทะนบ ารง ศาสนา ศลปะ วฒนธรรม

ตวบงชท 6.2 ระดบคณภาพในการปลกฝงจตส านกดานการอนรกษณสงแวดลอม ตวบงชท 6.3 ระดบคณภาพในการสงเสรมดานกฬาและนนทนาการ ตวบงชท 6.4 ระดบคณภาพในการปลกฝงจตส านกดานปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง มาตรฐานท 7 ดานการประกนคณภาพการศกษา จ านวน 2 ตวบงช

จดระบบการประกนคณภาพภายในสถานศกษา ด าเนนงานตามมาตรฐานการอาชวศกษา พ.ศ. 2555 และน าผลการประเมนมาใชในการปรบปรงและพฒนาคณภาพการศกษา

ตวบงชท 7.1 ระดบคณภาพในระบบการประกนคณภาพภายใน ตวบงชท 7.2 ระดบคณภาพในการด าเนนงานตามมาตรฐานการอาชวศกษา พ.ศ. 2555

สวนท 2 การฝกอบรมวชาชพ มจ านวน 1 มาตรฐาน 10 ตวบงช

มาตรฐานท 8 ดานการฝกอบรมหลกสตรวชาชพระยะสน จ านวน 10 ตวบงช จดการฝกอบรมหลกสตรวชาชพระยะสนสอดคลองกบความตองการของ

ชมชน สถานประกอบการ


2-16

ตวบงชท 8.1 ระดบคณภาพในการจดท าแผนการบรหารจดการการฝกอบรมหลกสตรวชาชพระยะสน

ตวบงชท 8.2 ระดบคณภาพในการใชและพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะรายวชาทสอดคลองกบความตองการของชมชน สถานประกอบการ

ตวบงชท 8.3 ระดบคณภาพในการจดท าแผนการจดการเรยนรรายวชา ตวบงชท 8.4 ระดบคณภาพในการฝกอบรมหลกสตรวชาชพระยะสน ตวบงชท 8.5 ระดบคณภาพในการะดมทรพยากรในการจดการฝกอบรมหลกสตรวชาชพระยะสน ตวบงชท 8.6 รอยละของครผสอนหลกสตรวชาชพระยะสนทไดรบการพฒนา ตวบงชท 8.7 ระดบคณภาพในการบรหารการเงนและงบประมาณ ตวบงชท 8.8 รอยละของผส าเรจการฝกอบรมหลกสตรวชาชพระยะสนทมผลคะแนนการ

ฝกอบรม 2.00 ขนไป ตวบงชท 8.9 รอยละของผส าเรจการฝกอบรมตามหลกสตรเทยบกบแรกเขา ตวบงชท 8.10 ระดบความพงพอใจของผส า เรจการฝกอบรมทม ตอการน าความร

ความสามารถไปใชประโยชน

สรปผลการตดตามการด าเนนงานดานอาชวศกษา การจดการเรยนรการอาชวศกษา เปนการจดการศกษาเพอเตรยมก าลงคนระดบตนและ

ระดบกลางดานเทคโนโลยในสาขาวชาตางๆ ใหตรงกบความตองการของสถานประกอบการและตลาดแรงงาน เพอใหสามารถแขงขนไดในระดบนานาชาต รวมทงการพฒนาเทคโนโลยเพอการพฒนาประเทศ จงมความจ าเปนตองผลตและพฒนาก าลงคนดานอาชวศกษาใหมความเหมาะสมในแตละสาขาอาชพ และมปรมาณสอดคลองกบปรมาณความตองการทเพมขน การพฒนาคณภาพของผจบการศกษาดานอาชวศกษา จงตองตระหนกถงมาตรฐานอาชพทเปนสากล มกรอบหลกสตรทยดหยนมากขน เพอความคลองตวตอการปรบและพฒนาหลกสตร ใหทนตอการเปลยนแปลงโครงสรางทางเศรษฐกจและสงคม จงตองมการสนบสนนใหจดโปรแกรมวชาชพพเศษหรอกลมวชาชพทเกดขนใหมทเปนไปตามความตองการของสงคมและประเทศไดทนท และจะผลกดนใหผจบอาชวศกษาในแตละระดบเขาสตลาดแรงงานมากขน

จากขอมลการตดตามการจดการอาชวศกษาในชวงทผานมา (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2551) พบวา จากพฒนาการทเปนไปอยางตอเนองท าใหปจจบนส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา (สอศ.) เปนหนวยงานหลกในการผลตและพฒนาก าลงคนดานวชาชพ รวมทงสงเสรมและพฒนาการจดอาชวศกษาใหมคณภาพไดมาตรฐาน จงมหนาทในการควบคมดแลการจด


2-17

อาชวศกษาของภาครฐและเอกชน ทงในระดบประกาศนยบตรวชาชพ ประกาศนยบตรวชาชพชนสง และปรญาตร รวมทงการจดการฝกอบรมวชาชพ ไดปรบเปลยนบทบาทจากเดมทเคยจดการศกษาตามความพรอมของสถานศกษา หรออปทาน (supply driven) มาเปนความตองการของผใชผลผลต หรออปสงค (Demand driven) โดยความรวมมอกนระหวางสถานศกษากบสถานประกอบการ เพอใหไดผส าเรจการศกษาทมคณภาพและมาตรฐาน ทงความร ความสามารถ และคณลกษณะทพงประสงค สามารถประกอบอาชพในสถานประกอบการหรออาชพอสระไดอยางมนใจ เปลยนคานยมการศกษาเพอประกาศนยบตรหรอปรญญาบตรมาเปนการศกษาเพอใหเกดสมรรถนะ (competency) มความเปนเลศทางวชาชพ มรายไดด มเกยรตและศกดศร มเสนทางความกาวหนา (career path) ทชดเจน สามารถศกษาตอไดสงสด และเพมจ านวนผศกษาตอดานการอาชวศกษาใหมากยงขน

ในการตดตามและประเมนผลการจดการเรยนรการอาชวศกษา ครอบคลม 5 ประเดน ดงน 1. หลกสตร 2. การจดการเรยนการสอน 3. การจดอาชวศกษาระบบทวภาค 4. การประกนคณภาพการศกษา 5. มาตรฐานอาชพ มาตรฐานสมรรถนะ และระบบคณวฒวชาชพ

1) หลกสตร 1.1 การใชหลกสตร ตามหลกสตรการอาชวศกษาของส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา

ประกอบดวย ดงน หลกสตรภาษาไทย 1) ประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) พทธศกราช 2545 (ปรบปรง พ.ศ. 2546) 2) ประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) พทธศกราช 2545 (เพมเตม พ.ศ. 2548) 3) ประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) พทธศกราช 2556) 4) ประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) พทธศกราช 2546 5) ประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) พทธศกราช 2546 (เพมเตม พ.ศ. 2548) 6) ประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) พทธศกราช 2546 (เพมเตม พ.ศ. 2549) 7) ประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) พทธศกราช 2557 8) ประกาศนยบตรครเทคนคชนสง (ปทส.) เปนหลกสตรเทยบเทาปรญญาตร ทงน สอศ. ไดมการแปลหลกสตรดงกลาวขางตนเปนภาษาองกฤษ


2-18

โดยสรป การจดการเรยนการสอนของสถานศกษาอาชวศกษาในระบบ ทใชหลกสตรของส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา (สอศ.) ไดจดหลกสตรไว 3 ระดบ คอ ระดบประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) ประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) ประกาศนยบตรครเทคนคชนสง (ปทส.) ในสถานศกษาบางแหง และปรญญาตรสายเทคโนโลย หรอสายปฏบตการ โดยแบงเปนประเภทวชาชางอตสาหกรรม พณชยกรรม คหกรรม เกษตรกรรม ศลปกรรม อตสาหกรรมสงทอ อตสาหกรรมประมง อตสาหกรรมทองเทยว ส าหรบโรงเรยนอาชวศกษาเอกชน สงกดส านกบรหารงานคณะกรรมการสงเสรมการศกษาเอกชน (สช.) สวนใหญจะจดการศกษาในประเภทวชาชางอตสาหกรรมและพณชยกรรม โดยใชหลกสตรของ สอศ. และหลกสตรของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล นอกจากน สอศ. ยงมการจดการศกษาระบบทวภาค และหลกสตรระยะสนในสถานศกษาอกหลายแหง

1.2 การปรบและพฒนาหลกสตรใหสอดคลองกบโครงสรางเศรษฐกจและสงคม การทผเรยนและผปกครองมคานยมในการศกษาตอในระดบอดมศกษา เปนสาเหตส าคญ

ประการหนงของการขาดแคลนแรงงานระดบกลาง ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา (สอศ.) จงไดก าหนดกลยทธเพอแกปญหาดงกลาว โดยการจดการเรยนการสอนใหกบคน 2 กลม คอ กลมทตองการศกษาตอ และกลมทประสงคจะท างาน ในอตราสวนใกลเคยงกน โดยมงเนนการสอสาร (Communication) การท างาน (Work-methods) ความกาวหนาในอาชพ (Occupancy) สขอนามย (Health) ความปลอดภยในการท างาน (Safety) สงแวดลอม (Environment) และเทคโนโลยใหม และรวมกบส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) เพอหาแนวทางในการแนะแนวการศกษาตอดานอาชพ และการจดอาชวศกษาในโรงเรยนมธยมศกษา

สอศ. ไดด าเนนการปรบปรงและพฒนาหลกสตร ดงน 1) หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) พ.ศ. 2545 (ปรบปรง พ.ศ. 2546) และหลกสตร

ประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) พ.ศ. 2546 ใหเปนหลกสตรทมงเนนใหผเรยนมสมรรถนะในการประกอบอาชพ มความรเตมภม ปฏบตไดจรงและเขาใจชวต เปดโอกาสใหผประกอบการวชาชพมสวนรวมในการเรยนการสอนวชาชพ สามารถถายโอนประสบการณการเรยนร จากสถานประกอบการ ตลอดจนสามารถสะสมการเรยนรและประสบการณได โดยเฉพาะหลกสตร ปวส. ไดมการพฒนาหลกสตรสาขาวชาใหมมงเนนการพฒนาเทคโนโลยทเปนฐานในการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ เพอตอบสนองความตองการของภาคธรกจและอตสาหกรรมไดตรงและรวดเรว มยทธศาสตรพฒนาผเรยนจาการปฏบตงานจรง (Solid Practical) เพอใหเกดความรจรงจากการปฏบตงาน (Solid Knowledge) มงเนนใหผเรยนไดเรยนงานวชาชพจากสภาพการปฏบตงานในสถานประกอบการ (On-the job training) บรณาการเรยนการสอนในชนเรยนกบการฝกงานในสถานประกอบการเขาดวยกน โดยใหสถานศกษาน ารายวชาใหผเรยนไปฝกงานในสถานประกอบการเปนระยะเวลาครงหลกสตร หรออยาง


2-19

นอย 1 ภาคเรยน ตามแผนการเรยนของนกศกษาแตละกลม ซงการฝกงานตามแนวคดนผเรยนจะไดรบประสบการณการปฏบตงานจรงมากขน มทกษะความสามารถตรงกบความตองการของภาคอตสาหกรรม

2) หลกสตรระดบปรญญาตรสายปฏบตการ/สายเทคโนโลยการพฒนาใหเนนความเปนเลศทางวชาชพ

3) หลกสตรระยะสน เพอสนองนโยบายรฐบาลเกยวกบการสรางงาน สรางรายได ซงส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาไดจดท าโครงการตางๆ เชน โครงการมหากรรมสงเสรมอาชพอสระ 108 อาชพ จดท าหลกสตรวชาชพระยะสนส าหรบผพการ ไดแก ผพการทางสายตา การไดยน และรางกาย โครงการสงเสรมและฝกอบรมอาชพระยะสน (9+1 และ 12+1) ใหกบนกเรยนทจบ ม.3 และม.6

4) การพฒนาหลกสตรใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน โดยไดมความรวมมอกบสถานประกอบการ กระทรวงแรงงาน กระทรวงอตสาหกรรม ส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต และเครอขายการจดการอาชวศกษา เพอศกษาความตองการก าลงคนและพฒนาหลกสตรอาชวศกษาใหสอดคลองกบความตองการก าลงคนของกลมอตสาหกรรมเปาหมาย 13 กลมอตสาหกรรม คอ อตสาหกรรมยานยนตและชนสวน อาหาร ปโตรเคม ซอฟแวร แฟชน (เครองหนง อญมณ สงทอ) ทองเทยว ผลตภณฑยาง เฟอรนเจอรไม เซรามกส ไฟฟาและอเลกทรอนกส แมพมพ โลจสตกส สงแวดลอม พลงงานทดแทน หลกสตรดงกลาวสามารถน าไปประยกตใชใหสอดคลองกบงานในทองถนและเทคโนโลย เพอใหผเรยนสามารถท างาน

2) การจดการเรยนการสอน/การวดและประเมนผล 2.1 การปรบวธเรยน เปลยนวธสอน ปฏรปวธสอน สอศ. ไดปรบภารกจการจดการเรยนการสอนอาชวศกษาแนวใหมเพอมงเนนใหเกดผลสมฤทธทางการเรยนทด สามรรถผลตก าลงคนไดตรงตามความตองการ เปนผจบการศกษาทมคณภาพ รจรง ท าได เขาใจชวต คดเปน แกปญหาเปน มสมรรถนะในวชาชพตามสาขาทเลอกเรยน มทกษะในการสอสารทงทางดานภาษา และ ICT เขาใจกระบวนการวจยอยางงาย มทกษะและความรดานการจดการธรกจ มคณธรรมและจรยธรรม ส านกงานคณะกรรมการอาชวศกษาจงไดก าหนดแนวปฏบตใหกบผบรหารสถานศกษา คร บคลากรในสถานศกษาทวประเทศไดท าการปรบเปลยนกระบวนการจดการเรยนการสอนวชาชพ โดยใหความส าคญกบการเรยนเปนชนงาน เรยนเปนเรอง เรยนเปนโครงการ เพอใหผเรยนไดรจกลงมอปฏบตงานจรงทครบถวน ตงแตกระบวนการคด รวบรวมขอมล การวางแผน การเตรยมเครองมอ อปกรณ วสด การลงมอปฏบตจรง การแกปญหา การปรบปรง


2-20

“ชนงาน” “โครงการ” ตลอดจนการวดผล การสรป การวเคราะหผลของ “ชนงาน” “โครงการ” ในองครวมเพอประเมนผลการปฏบตงาน การพฒนาชนงาน บนทกผลการปฏบตงาน ซงเปนการจดการเรยนการสอนททงครและผเรยนจะตองมการวางแผนรวมกนและท างานเปนทม ส าหรบครผสอนใหมการปรบเปลยนวธสอน ดวยการบรณาการเนอหาทสอนตามหลกสตรใหเออตอการเรยนเปน “ชนงาน” เรยนเปน “เรอง” เรยนเปน “โครงการ” เกดการเปลยนแปลงในกระบวนการเรยนการสอนทครตองมการวางแผนรวมกน สนบสนนและสงเสรมใหผเรยนไดเรยนรไดเตมศกยภาพ และเพอใหสอดคลองกน จงตองปฏรปวธสอบ การวดผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนสามารถท าไดตลอดเวลาทมการเรยนรและฝกฝน หรอการปฏบตซ าหลายๆครง จนเกดความช านาญเปนทกษะทเกดขนในตวผเรยน การสอบเพอวดผลสมฤทธทางการเรยนทบงบอกถงสมรรถนะและคณภาพของผเรยน การประเมนผลการเรยน จงตองประเมนจากกระบวนการคด กรบวนการวางแผน กระบวนการท างาน กระบวนการแกปญหา โดยใชหลกวทยาศาสตร (การวจยอยางงาย) กระบวนการกลม กระบวนการประเมนผลชนงาน คณธรรม จรยธรรม ความตงใจ ความมงมน ความใสใจ และคณภาพผลงาน ไมเนนสอบเพอวดความจ า การจดการเรยนการสอนวชาชพ ไดเนนผเรยนไดเรยนจากสถาณการณจรง โดยใหแนวทางการด าเนนงานกบสถานศกษาในการจดโอกาสใหผเรยนไดเรยนจาก 3 สถานการณ คอ เรยนจากสถาณการณจรงในสถาณศกษา เรยนจากสถาณการณจรงในสถานประกอบการ และเรยนจากสถาณการณจรงในชมชน ทงน มการฝกผเรยนโดยใหสถานศกษารบงานเอกชนเขามาด าเนนการในสถาณศกษา หรอรบงานการคา และถอวา เปนสวนหนงของกระบวนการจดการเรยนการสอนทสรางโอกาสใหผเรยนไดน าความรและประสบการณการเรยนวชาชพน ามาสรางรายไดทเกดขนจรงในระบบเศรษฐกจทท าใหผเรยนเกดความเชอมนวาสามารถผลตสนคาหรอชนงานไดคณภาพและมาตราฐานจรง ไดเรยนรกระบวนการรบผลตชนงานในระบบเศรษฐกจทแทจรง ซงใหทกษะและประสบการณกบผเรยนไดมากกวา 2.2 การจดการเรยนรทเนนการสงเสรมคณธรรมและจรยธรรม กระทรวงศกษาธการ ไดประกาศนโยบายและทศทางหลกในการปฏรปการศกษาโดยยด “คณธรรมน าความร” ในการจดการศกษา เนองจากสภาพสงคมไทยในยคปจจบนไดเกดปญหาเกยวกบคณธรรมจรยธรรม คานยม วถประชาธปไตย และการแตกแยกขาดความสามคค จงจ าเปนตองเรงเสรมสรางคณธรรม ความตระหนกและส านกในคานยมและวถประชาธปไตย ความสมานฉนท และสนตวธ เพอใหเกดสนตสขในสงคมไทย ดงนน องคกรหลกของกระทรวงศกษาธการ และหนวยงานทเกยวของและทกภาคสวนของสงคมไดด าเนนงานในการจดการศกษาและปลกฝง


2-21

คณธรรมน าความรตามนโยบายและยทธศาสตรการเสรมสรางคณธรรมในระบบการศกษา ส าหรบการอาชวศกษา จากการตดตามผลการด าเนนงานพบวา สอศ. ไดด าเนนงาน ดงน 1) จดกจกรรมคายอาสาพฒนา 40 คาย และกจกรรมองคการนกศกษาใหแกนกเรยน/นกศกษา 2) จดประกวดสอการเรยนการสอนดานคณธรรมจรยธรรม 3) ด าเนนโครงการวจยคณธรรมจรยธรรมของนกเรยน/นกศกษา ซงจะเปนการสรางวฒนธรรมคณธรรมน าความรสสถานศกษา 2.3 การสงเรมความรความเขาใจหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง สอศ. ไดก าหนดแนวทางเรงขบเคลอนหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงไปสทกองคการและสถานศกษาในสงกด 421 แหง ทวประเทศ โดยมทศทางการด าเนนงาน 5 มาตรการ ไดแก 1) ใหเผยแพรองคความรและสรางความเขาใจหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงทถกตองแกบคลากรและนกเรยนนกศกษาทกคน 2) สรางคานยมและสงเสรมบทบาทของบคลากรใหมสวนรวมในการบรหารจดการสถานศกษาอยางเปนระบบและพรอมรบการเปลยนแปลงภายใตแนวคดการมเหตผล ความพอประมาณ และมระบบคมกนทเขมแขง 3) บรณาการความรหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงสหลกสตร การเรยนการสอน การวจย กจกรรมเสรมหลกสตร และงานบรการวชาชพแกสงคม 4) สงเสรมการท างานระบบเครอขายเพอเสรมแรงใหเกดพลงในการพฒนาสถานศกษาอยางโปรงใสและเปนธรรม ประหยด และมประสทธภาพ 5) สรางระบบตดตามและประเมนผลโครงการและทกกจกรรมภายใตตวชวดตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง 2.4 การเทยบโอนผลการเรยนร หลกการเทยบโอนความรและประสบการณ คอ การยอมรบผลการเรยนรทไดจากประสบการณ ดงนนการจดการศกษาตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) และหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพขนสง (ปวส.) ของสถาบนอาชวศกษาสงกด สอศ. ไดเปดโอกาสใหนกเรยน นกศกษา ประชาชน สามารถน าความรและประสบการณมาขอรบการประเมนเทยบโอน เพอยกเวนการเรยนรายวชาในสถานศกษาทเขาเรยนและนบเปนสวนหนงของผลการเรยนตามหลกสตร ส าหรบการเทยบโอนผลการเรยนราบวชา/กลมวชาในหลกสตรเดยวกนหรอตางหลกสตรซงเปนการจดการศกษาทงในระบบและนอกระบบ สถานศกษาสามารถด าเนนการไดตามปกต การเทยบโอนผลการเรยนร สามารถด าเนนการได 2 ลกษณะ คอการเทยบโอนความรและประสบการณจากการศกษานอกระบบและตามอธยาศย และการเทยบโอนผลการเรยนรายวชา/กลมวชาจากศกษาในระบบและนอกระบบ ทงนการเทยบโอนความรและประสบการณเขาสหนวยกต ตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) และหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพขนสง (ปวส.) สามารถด าเนนการไดทกหมวดวชา โดยเทยบโอนไดไมเกน 2 ใน 3 ของจ านวนหนวยกตตามโครงสรางหลกสตร ส าหรบรายวชาทเรยนจาก


2-22

หลกสตรอนของกระทรวงศกษาธการทอยในระดบเดยวกนหรอเทยบเทา และยงไมจบหลกสตรสามารถน าผลการเรยนมาเทยบโอนได โดยปฏบตตามระเบยบกระทรวงศกษาธการวาดวยการจดการศกษาและประเมนผลการเรยนตามหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) และหลกสตรประกาศนยบตรวชาชพขนสง (ปวส.) ทก าหนดไว 2.5 การพฒนาความรวมมอระหวางหนวยงานอนทงภาครฐ/ เอกชน/ ตางประเทศ 1) โครงการจดอาชวศกษาในโรงเรยนมธยมศกษา เปนความรวมมอระหวางส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษากบส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน สบเนองจากทผานมาเดกสวนหนงเมอจบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายแลวแตไมไดเรยนตอ ขณะทเดกบางสวนจบระดบมธยมศกษาตอนตนแลวตองการเรยนตอสายอาชพ แตโรงเรยนอาชวศกษาทงของรฐและเอดชนยงกระจายไมทวถง เพราะสวนใหญจะตงอยในเขตเมอง จงเปนอปสรรคในการเรยนตอของเดกบางกลม 2) โครงการเพชรน างามอาชวศกษา เปนโครงการความรวมมอระหวางส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา (สอศ.) ธนาคารพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมแหงประเทศไทย (SME BANK) และวทยาลยปองกนราชอาณาจกร (วปอ.) เปนกจกรรมหนงอยภายใตศนยบมเพาะอาชวศกษาแหงชาตของ สอศ. มวตถประสงคเพอคดเลอกตวแทนนกศกษาจากสถาบนอาชวศกษา ระดบ ปวส. ปท 2 ทมความสามารถทางทกษะวชาชพซงผานการอบรมความรพนฐานการเขยนแผนธรกจ และมความตงใจจะประกอบอาชพอสระภายหลงจบการศกษาจากทวประเทศเขารบการอบรมตอยอด และท าการประกวดแผนธรกจ เพอพฒนาเปนผประกอบการใหมทมศกยภาพ 3) โครงการความรวมมอกบภาคเอกชน/สถานประกอบการ ไดมการพฒนาการจดการเรยนการสอนดานวชาชพใหกวางขวางตรงกบความตองการก าลงคนของสถานประกอบการ โดยท าความรวมมอกบเครอขายอาชวศกษาในการเรยนแบบทวภาครวมกบสถานประกอนการซงเปนกลไกส าคญทเออใหการจดอาชวศกษาแนวใหมไดตรงกบความตองการของตลาดแรงงาน ในปงบประมาณ 2548 ไดมสถานประกอบการเขารวมจดการศกษาดานวชาชพ 4) โครงการรวมมอกบประเทศเพอนบาน ไดมการสงเสรมความรวมมอกบประเทศเพอนบานและสนบสนนใหประเทศไทยเปนศนยกลางการศกษาในภมภาค เชน ท าความรวมมอกบสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว ในการพฒนาโรงเรยนเทคนคแขวงนครเวยงจนทร เพอเปนตนแบบโรงเรยนเทคนคอาชวศกษาของลาว และไดเขารวมเปนคณะกรรมการโครงการพฒนาคณภาพการศกษาและคณภาพชวตด าเนนงานพฒนาการศกษาดานอาชวศกษาของวทยาลยก าปงเฌอเตบล ซงเปนโรงเรยนทสมเดจพระเทพรตนสดาฯสยามบรมราชกมาร พระราชทานความชวยเหลอดานการศกษาแกกมพชาในโครงการโรงเรยนพระราชทาน ณ ราชอาณาจกรกมพชา เปนตน


2-23

3) การจดอาชวศกษาระบบทวภาค แนวทางการปฏรปการศกษาใหมเปนการจกการศกษาทมงเนนการสรางสมรรถนะของคนในการประกอบอาชพ โดยมหลกการทส าคญคอ ตองผลตก าลงคนใหสอดคลองกบความตองการของประเทศและมความสามารถทจะปฏบตงานไดทนท ทงนเนองจากผประกอบการสวนใหญเหนวาผทจบจากระบบการศกษาแลวยงไมสามารถปฏบตงานไดทนทแตตองไปอบรมหรอฝกปฏบตงานจรง เพอการพฒนาความรใหเทาทนกบเทคโนโลยทกาวไกลอกดวย เพอลดการสญเสยดงกลาว สอศ. จงไดก าหนดแนวทางเปนหลกการทจะพฒนาการอชศกษาวา จะตองใหผเรยนไดฝกงานและท างานจรงในสถานประกอบการ สอศ. ไดขอใหสถานศกษาการอาชวศกษาทงของรฐและเอกชนจดการเรยนการสอนแบบทวภาค แนวคดการจดอาชวศกษาระบบทวภาค จะประกอบไปดวยผเขารวมงาน 2 ฝาย คอ สถานประกอบการ และสถาบนการอาชวศกษารวมกนฝกอาชพและใหความรแกนกเรยน/นกศกษา โดยสถานประกอบการเนนการฝกทกษะดานอาชพ และสถาบนการอาชวศกษาเนนการจดการเรยนการสอนในภาคทฤษฏ โดยแตละฝายมพนธกจดงน สถานประกอบการ รบผดชอบในการฝกอาชพใหแกนกเรยน/นกศกษา ตามขอตกลงความรวมกบสถาบนการอาชวศกษา โดยเนนการฝกใหผเรยนมความช านาญในการปฏบตงาน และเรยนรวฒนธรรมของการท างาน ซงสถานประกอบการจะเปนผรบสมครนกเรยน/นกศกษา ตามกฏระเบยบของสถาบนการอาชวศกษาหรอคดเลอกรวมกบสถาบนการอาชวศกษา สถาบนอาชวศกษา จดการเรยนการสอนวชาพนฐาน และวชาชพพนฐาน ตามขอตกลงรวมกนกบสถานประกอบการ โดย คร อาจารย ในสถานศกษาจะใหความรดานทฤษฎทจ าเปน และสอดคลองตอการฝกทกษะวชาชพในสถานประกอบการ

ดงนน ผเรยนในรปแบบทวภาคจงมสถานะเปนทงนกเรยน/นกศกษาในสถาบนการอาชวศกษา และเปนพนกงานฝกอาชพในสถานประกอบการในเวลาเดยวกน นกเรยน/นกศกษาจงมทกษะและความรทจะท างานไดเปนอยางด มโอกาสประกอบอาชพอสระ หรอหางานท าไดโดยงายเพราะมประสบการณ และไดรบประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช,) หรอประกาศนยบตรวชาชพขนสง (ปวส.) หรอระดบปรญญาสายเทคโนดลยหรอสายปฏบตการ

4) การประกนคณภาพ พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ.2546 และกฏกระทรวงแบงสวนราชการ ก าหนดใหส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา โดยส านกมาตรฐานการอาชวศกษาและวชาชพ มหนาทพฒนาระบบ หลกเกณฑ และวธการประกนคณภาพในสถาบนการอาชวศกษา


2-24

สถานศกษารวมทงระบบการเรยนรทบรณาการ ศาสนา ศลปะ วฒนธรรม และการกฬากบการอาชวศกษา โดยด าเนนการพฒนาระบบประกนคณภาพอาชวศกษาบนพนฐานการวจย ตามองคประกอบของการประกนคณภาพการอาชวศกษา 3 สวน สรปการด าเนนงานดงน

1. การควบคมคณภาพ 1.1 ไดด าเนนการพฒนามาตรฐานการอาชวศกษา พ.ศ. 2555 เพอการประกนคณภาพ

ภายในของสถานศกษา เมอวนท 4 กรกฎาคม 2555 โดยใชเปนเปาหมายในการจดการอาชวศกษาในสถานศกษา ทงภาครฐ เอกชน และดานการประกนคณภาพภายในสถานศกษา ซงประกอบดวย 2 สวน คอ สวนท 1 การจดการอาชวศกษา มจ านวน 7 มาตรฐาน 35 ตวบงช และสวนท 2 การฝกอบรมวชาชพ มจ านวน 1 มาตรฐาน 10 ตวบงช รวม 2 สวน จ านวน 8 มาตรฐาน 45 ตวบงช

1.2 ไดด าเนนการพฒนาเกณฑมาตรฐานการอาชวศกษา ใหสถานศกษาน าไปใชในการประกนคณภาพภายในสถานศกษา

2. การตรวจสอบคณภาพ 2.1 ไดด าเนนการจดท าคมอ การประกนคณภาพภายในสถานศกษาศกษาอาชวศกษา

เพอใชเปนแนวทางในการก ากบตดตาม ตรวจสอบ ทบทวน ระบบการประเมนตนเอง 2.2 ไดด าเนนการจดท าเอกสารตวอยางการด าเนนงาน/กจกรรม/โครงการ ในการ

ด าเนนงานของสถานศกษา ตามตวบงชมาตรฐานการอาชวศกษา 2.3 ไดก าหนดใหสถานศกษาสงรายงานการประเมนตนเองใหกบส านกงาน

คณะกรรมการการอาชวศกษา ภายในวนท 30 พฤษภาคม ของทกป 3. การประเมนคณภาพ

3.1 ไดพฒนาระบบการตรวจประเมนภายในโดยตนสงกด 3.2 พฒนาเอกสารคมอการประเมนคณภาพสถานศกษาโดยตนสงกด และแบบบนทก

ขอมลภาคสนามการประเมนคณภาพสถานศกษาอาชวศกษา 3.3 ประกาศของส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาใหมการตรวจประเมนภายใน

โดยตนสงกด ทกแหง 1 ครง/ 2 ป ทงนการตรวจประเมนใหแลวเสรจภายใน วนท 30 กนยายน ของทกป 3.4 ไดพฒนาผตรวจประเมนภายในโดยตนสงกดใหแกอาชวศกษาจงหวดทวประเทศ

สรปผลการประเมนคณภาพภายในสถานศกษา

การประเมนคณภาพภายในสถานศกษาโดยตนสงกดสถานศกษาทกประเภทสวนใหญไดรบการประเมนอยในระดบด รองลงมา คอ ระดบดมาก สวนระดบพอใชมเพยงสถานศกษาประเภทวทยาลยเทคโนโลยและการจดการบางแหง และไดน าผลจากการประเมนตนเองในสวนทเปนจดทตอง


2-25

พฒนามาพฒนาปรบปรง โดยจดท าแผนงาน/ งาน/โครงการรองรบไวในแผนปฏบตการประจ าปของสถานศกษา ส าหรบการจดท ารายงานการประเมนตนเอง (SAR) สถานศกษาสวนใหญด าเนนการจดท าทงในระดบสถานศกษา ระดบแผนกวชา จนถงระดบบคคล มบางสวนทจดท าเพยงระดบสถานศกษาและแผนกวชา แตยงท าไมถงระดบบคคล และทกแหงไดมการรายงานผลการประเมนตนเองเสนอตอสาธารณะชนไดรบทราบ ส าหรบมาตรฐานและตวบงชของการประเมนคณภาพภายในทสถานศกษามคาคะแนนในระดบต าและตองด าเนนการแกไขและพฒนาใหดขนสวนใหญ คอ มาตรฐานเกยวกบผเรยนและผส าเรจการศกษาวชาชพ มาตรฐานเกยวกบหลกสตรและการจดการเรยนการสอน และมาตรฐานเกยวกบกจกรรมการพฒนาคณภาพผเรยน โดยในสวนของตวบงชจะมความแตกตางกนตามบรบทของสถานศกษาแตละประเภท สรปผลการประเมนคณภาพภายนอก

การประเมนคณภาพภายนอกของส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) หรอ สมศ. พบวา สถานศกษาสวนใหญผานการประเมนคณภาพภายนอก โดยมคาระดบคะแนนอยทชวงรอยละ 80.05 – 89.85 มากทสด ส าหรบตวบงชทสรางความกงวลใจใหกบสถานศกษาจ านวนมาก คอ กลมตวบงชพนฐาน คอ ตวบงชท 4 ผลงานทเปนโครงงานทางวชาการหรอสงประดษฐของผเรยนทไดน าไปใชประโยชน ตวบงชท 5 ผลงานทเปนนวตกรรม สงประดษฐ งานสรางสรรค หรองานวจยของครทไดน าไปใชประโยชน ตวบงชท 2 ผเรยนมความรและทกษะทจ าเปนในการท างาน และตวบงชท 3 ผเรยนผานการทดสอบมาตรฐานทางวชาชพหรอจากองคกรทเปนทยอมรบขอจ ากดในการด าเนนงานของสถานศกษา คอ

1. สถานศกษาขนาดเลกมอตราการหมนเวยนเขาออกของบคลากรมาก สงผลใหการด าเนนงานประกนคณภาพของสถานศกษาขาดความตอเนอง

2. บคลากรอตราจางขาดความร ความเขาใจ และตระหนกถงความส าคญของการด าเนนงานประกนคณภาพ

3. การเกบขอมลบางตวชวดท าไดยาก เพราะตองเกบขอมล 3 ปยอนหลง เชน ขอมลเกยวกบการมงานท าหรอการศกษาตอของผทจบการศกษา

4. การแจงเกณฑการประเมนลาชา และเกณฑการประเมนภายนอกไมตรงกบบรบทของอาชวศกษา เชน ตวบงชท 2 ผเรยนมความรและทกษะทจ าเปนในการท างานใชผลสอบคะแนน V – NET ซงขอสอบ V – NET เปนขอสอบทฤษฎเปนสวนมาก แตนกศกษามความถนดทางดานปฏบต ท าใหคะแนนทไดคอนขางต า ตวบงชท 3 ผเรยนผานการทดสอบมาตรฐานทางวชาชพจากองคกรเปนทยอมรบดวยบางสาขาไมไดเขารวมทดสอบกบส านกพฒนามาตรฐานและทดสอบฝมอแรงงาน เนองจากไมมสาขาอาชพตามประกาศอตราจาง ท าใหผลคะแนนทไดคอนขางต า ตวบงชท 4 ผลงานท


2-26

เปนโครงงานทางวชาการหรอสงประดษฐของผเรยนทไดน าไปใชประโยชน เกณฑการประเมนของจ านวนชนงานตอผเรยนคอนขางสงเกนไปท าใหระดบคะแนนการประเมนต า

5) มาตรฐานอาชพ มาตรฐานสมรรถนะ และระบบคณวฒวชาชพ จากการทส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา มแนวนโยบายในการจดท าหลกสตรใน

ลกษณะของการขบเคลอนจากความตองการของตลาดแรงงานหรอสถานประกอบการ (Demand driven) ซงองคประกอบหนงของการจดหลกสตรนคอตองน าหลกสตรฐานสมรรถนะมาใชในการจดการเรยนการสอนใหกบผเรยนในสายอาชวศกษาทงระบบ ส าหรบขอก าหนดส าคญของหลกสตรฐานสมรรถนะคอ จะตองน าสมรรถนะของผปฏบตงานในแตละอาชพมาพฒนาเปนหลกสตรจงท าใหจ าเปนทตองมการพฒนาคณวฒวชาชพไทยขนเพอเปนตวก าหนดมาตรฐานสมรรถนะของอาชพตางๆ ขน ส าหรบน ามาพฒนาหลกสตรฐานสมรรถนะตอไป

ส าหรบการพฒนารางมาตรฐานอาชพนใชวธการวเคราะหหนาท (Functional Analysis) โดยเชญผเชยวชาญในอาชพแตละสาขามาเปนตวแทนกลมอาชพและครผสอนทมความเชยวชาญในสาขาอาชพมารวมกนด าเนนการจดท าเปนตนรางแลวท าการทวนสอบ (Verify) โดยจดสงใหสถานประกอบการทเกยวของกบอาชพนนๆ เปนผทวนสอบ ปญหาและอปสรรคในการจดการอาชวศกษา

ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2553) ไดศกษาวจยเรอง “การศกษาความตองการก าลงคนเพอวางแผนการผลตและพฒนาก าลงคนของประเทศ” พบวา สาเหตปญหาทเกยวเนองกบการอาชวศกษา ใน 2 มต ไดแก ในมตของความตองการก าลงคน (demand side) และมตของการผลตก าลงคน (supply side) พบประเดนส าคญทเกยวของกบการผลตก าลงคนดานอาชวศกษา ดงน

1. การผลตก าลงคนสวนใหญไมไดองดานความตองการของประเทศ (demand driven) สถาบนหรอสถานศกษาตางๆ เลอกผลตก าลงคนไปตามขดความสามารถทางทรพยากรของตนเอง (supply driven) ท าใหเกดปญหาคนวางงานไปพรอมๆ กบปญหาการขาดแคลนก าลงคน

2. ผลการศกษาจ านวนก าลงคนทขาดแคลน (skill shortage) ในป 2551 พบวา แรงงานทขาดแคลนมากทสด คอ แรงงานในดานการผลต/แรงงานทวไป คดเปนรอยละ 23.55 ของจ านวนแรงงานทขาดแคลนทงหมด และอาชพทขาดแคลนแรงงานสวนใหญจะอยในสายอาชพการผลตและการบรการ

3. โครงสรางตลาดแรงงานทเปนอยมลกษณะแหวงกลาง กลาวคอ มการใชแรงงานทมการศกษาในระดบมธยมศกษาตอนตนหรอต ากวาสงมาก รองลงมาคอ มธยมศกษาตอนปลาย สวน


2-27

ตรงกลางซงเวาไปอยฐานราก มการใชนอยทสดคอ ปวช. และ ปวส. จากนนจงขยบขนไปทปรญญาตร ปรญญาโท

4. ผท เรยนจบสายวชาชพระดบประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช .) และระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) ประมาณรอยละ 75 จะศกษาตอในระดบปรญญาตร เนองจากตองการเรยนตอเพอใหไดเงนเดอนทสงขน และมเพยงรอยละ 25 เขาสตลาดแรงงาน จงท าใหเกดสภาพขาดแคลนแรงงานในระดบกลางรนแรงมาก

5. ผทเรยนในสายวชาชพ ไดแก ระดบประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) ประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) แลวศกษาตอระดบปรญญาตร จ านวนหนง จ าเปนตองใชวฒการศกษาระดบ ปวช. และ ปวส. สมครงานเนองจากสถานประกอบการบางแหงไมประสงคจะรบนกศกษาทจบระดบปรญญาตรเขาท างาน เพราะตองจายคาจางในอตราทสงกวาระดบ ปวช. และ ปวส. นอกจากน พบวา นกศกษาทจบการศกษาระดบปรญญาตรตองเขาเรยนหลกสตรอาชพระยะสนเพอน าความรไปประกอบอาชพ

6. สถานศกษาในสายสามญเพมเปาหมายการรบนกเรยนทจบมธยมศกษาปท 3 เขาเรยนตอมธยมศกษาตอนปลายมากขน โดยมเงนอดหนนในการจดการศกษาขนพนฐาน ซงเปนเหตผลส าคญททกสถานศกษาในสายสามญตองเรงเพมปรมาณผเรยนเพอใหไดคาใชจายรายหวเพมขน สงผลกระทบใหมผสมครเรยนอาชวศกษาลดลง

7. เมอวเคราะหการผลตก าลงแรงงานในระดบพนท พบวา ผจบการศกษาในระดบ ปวช. ปวส. และอดมศกษา (ป.ตร/โท) มจ านวนมากเกนกวาความตองการในพนท จงเกดความไมสอดคลองกนในการผลต สวนทผลตเกนความตองการจ าเปนตองไปหางานนอกพนท มเพยงบางจงหวดเทานนทมการผลตในสาขาวชาทเปนทตองการ (อปทาน) มากกวาจ านวนทผลตได (อปสงค)

8. กลมแรงงานระดบมธยมหรอต ากวาลงมา มความตองการก าลงคนมากกวาคนทผลตได แตทผลตเกนกวาความตองการคอแรงงานสายชาง ปวช. และ ปวส. ขนไป ซงมการใชนอยในระดบกลมจงหวด โดยเฉพาะกลมจงหวดทมระดบการพฒนาต า อยางไรกตามพบวาหลายจงหวดยงขาดแคลนแรงงานระดบบนทจบการศกษาสงกวาปรญญาตร

9. ปญหาความไมสอดคลองกนในเชงปรมาณ พบวา สถานศกษาดานอาชวศกษาผลตก าลงคนไดไมตรงกบสาขาทตลาดตองการ สวนปญหาความไมสอดคลองเชงคณภาพพบวา ผจบดานอาชวศกษาขาดความสามารถดานสมรรถนะหลก (Core Competencies) และสมรรถนะดานสายงาน (Functional Competencies) นอกจากน ยงพบวาทกกลมแรงงานยงมชองวาง (GAP) ระหวางระดบความสามารถดานตางๆ ทมอยกบความคาดหวงของสถานประกอบการ โดยเฉพาะความสามารถในดานคอมพวเตอร ภาษาตางประเทศ และทกษะในการวเคราะหแกไขปญหา


2-28

10. คณภาพผเรยนอาชวศกษาบางแหงไมเปนทยอมรบจากสถานประกอบการ สาเหตเนองจากสถานศกษาจดการศกษาโดยไมไดศกษาความตองการของสถานประกอบการ รวมทงการขาดความพรอมในดานเครองมอ อปกรณ อาคาร สถานท และขอจ ากดของเงนอดหนนทไดรบ

12. ภาพลกษณในการใชความรนแรงในการทะเลาะววาทของนกเรยนอาชวศกษาบางกลม สงผลตอทศนคต และการยอมรบของผปกครองและสงคม

ปญหาและอปสรรคในการจดการอาชวศกษา แบงเปน 7 ดาน ไดแก - การจดการเรยนการสอน - การวจย การพฒนานวตกรรม - การใหบรการวชาการแกสงคม - การท านบ ารงศลปวฒนธรรม - การบรหารทรพยสนและเงน - การบรหารจดการบคลากร - การประกนคณภาพการศกษา โดยมรายละเอยดดงน 1) ปญหาดานการจดการเรยนการสอน

ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2551) ดวงนภา มกรานรกษ (2554) ไดตดตามและประเมนผลการจดการเรยนรระดบอาชวศกษา และส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (2552) ไดจดท ารายงานผลการประเมนคณภาพภายนอกรอบสอง ดานการอาชวศกษา ระยะครงวงจร (พ.ศ. 2549 – 2551) ปญหาดานการจดการเรยนการสอนพบวา

- ผเรยนสวนหนงมพนฐานความรต ากวาเกณฑมาตรฐานและผสมครเขาศกษาตอมแนวโนมลดลง

- ผจบอาชวศกษามความร ทกษะ และคณลกษณะทจ าเปนตอการปฏบตงานยงไมสอดคลองกบความตองการของสถานประกอบการจ านวนผส าเรจการศกษาดานอาชวศกษายงไมสอดคลองกบเปาหมายในการผลตและการมงานท าเทาทควร หนวยงานทรบบคลากรเขาท างานจะเนนวฒบตรมากกวาเนนสมรรถนะในการปฏบตงานจรง

- เครองมอเครองจกร และอปกรณการฝกเกา ลาสมย เสอมคณภาพ สอการเรยนการสอนขาดแคลน มงบประมาณวสดฝกไมเพยงพอ สงผลตอการเรยน การฝกทกษะ การใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศทเกยวของกบการอาชวศกษายงมจ ากด และไมมประสทธภาพเทาทควร


2-29

- ความรวมมอกบสถานประกอบการในการจดการเรยนการสอนยงมจ ากด การระดมทรพยากรการศกษาจากภาคสวนตาง ๆ ไมจรงจงและตอเนอง

- สถานศกษามการจดการเรยนการสอนทเนนการฝกปฏบตและการใชเครองมออปกรณการเรยนการสอน แตสถานศกษาบางประเภทมจ านวนชวโมงฝกปฏบตและอตราการใชเครองมออปกรณต ากวาภาพรวม

- บางสถานศกษามงบประมาณวสดฝกต า สงผลตอการเรยนและฝกทกษะ - หลกสตรการศกษายงไมชดเจนวาจะใหผส าเรจการอาชวศกษาควรทจะศกษาตอใน

ระดบสงหรอเขาท างาน ประกอบกบการจดการเรยนการสอนยงไมสามารถสรางสมรรถนะในการปฏบตงานไดจรง

- ผส าเรจการอาชวศกษามสมรรถนะไมสอดคลองกบความตองการของผใช และความเปลยนแปลงของเทคโนโลย และสถานประกอบการ ขาดทกษะความรพนฐานทจ าเปน ผส าเรจการอาชวศกษาใหมยงไมสามารถปฏบตงานไดตรงลกษณะงาน ดงนนสถานประกอบการสวนใหญตองน าไปฝกอบรมกอนเขาปฏบตงานจรง ยงไปกวานนก าลงคนทผลตออกมาขาดคณลกษณะดานความรและทกษะทจ าเปนอยางพอเพยง เชน ทกษะดานการสอสารทงภาษาไทย ภาษาตางประเทศ (ฟง พด อาน เขยน) การใชคอมพวเตอร และความรดานเทคโนโลยสารสนเทศ รวมไปถงขาดคณลกษณะทส าคญตอการปฏบตงานจรงบางประการ เชน การคดวเคราะหอยางเปนระบบ การแกปญหาในงาน การท างานเปนทม ความรบผดชอบในงาน ความซอสตย ความอดทน ความขยน มวนยตรงตอเวลา ภาวะผน า

- ผส าเรจการอาชวศกษาใหมยงไมสามารถปฏบตงานไดตรงลกษณะงาน หรอความตองการของสถานประกอบการ

- นกเรยน นกศกษาไมนยมเรยนสายอาชวศกษา รวมไปถงผท ศกษาในระดบอาชวศกษาลาออกกลางคนจ านวนมาก สงผลใหประเทศขาดก าลงแรงงานระดบกลางทมคณภาพ อกทงความนยมเรยนอาชวศกษา ระดบประกาศนยบตร (ปวช.) และระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) ยงนยมศกษาตอในระดบอดมศกษาอยมาก รวมทงสถาบนอาชวศกษาเองกยงมปญหาดานภาพพจนวา เดกเกเร ชอบชกตอย ทะเลาะววาท และถงขนการฆาตกรรมกน รวมถงผลการจดการเรยนการสอนยงดอยคณภาพสงผลใหผปกครองไมนยมสงบตรหลานเขาศกษา ท าใหจ านวนและสดสวนของผเรยนอาชวศกษาเพมไดนอย ผเรยนนยมเรยนสายสามญมากกวาสายอาชวศกษา และผส า เรจการศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) และระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) สวนมากเลอกศกษาตอในระดบปรญญาในสาขาทไมตรงกบการเรยนในระดบ ปวช. และ ปวส.


2-30

- แมวาสถานศกษาอาชวศกษาทงรฐและเอกชนจะจดใหมการทดสอบมาตรฐานวชาชพส าหรบผทจะส าเรจการศกษาในแตละแผนกวชาและสาขาวชากตาม แตสวนใหญผเขาสอบไมครบตามจ านวนผส าเรจการศกษา และขอสอบทแตละสถานศกษาใชสอบยงไมเปนมาตรฐานเดยวกนทวทงประเทศ ขณะทภาพรวมของการทดสอบปรากฏวาผเขารบการทดสอบผานเกณฑมาตรฐานวชาชพถงรอยละ 83.36 แตโดยภาพรวมสถานประกอบการหรอหนวยงานทใชผส าเรจการศกษาสวนใหญยงไมพอใจกบคณภาพของผส าเรจการศกษา

- ผส าเรจการศกษาระดบ ปวช. สวนใหญจะศกษาตอ มผส าเรจการศกษาทเขาสตลาดแรงงานเพยงรอยละ 21.21 สวนผส าเรจการศกษาระดบ ปวส. ทเขาส ตลาดแรงงานมรอยละ 39.97 ยงเปนจ านวนทนอยกวาทควรจะเปน

- แมวาจะมการจดท าหลกสตรในสาขาวชาชพใหเปนหลกสตรฐานสมรรถนะแตครผสอนสวนใหญยงขาดความเขาใจและยงไมไดน าหลกสตรไปใชสอนเพอใหเกดสมรรถนะตามทระบไว สวนใหญยงสอนแบบเดมเนองจากขาดแคลนวสดฝกทเหมาะสมกบเนอหาหลกสตรหรอเครองมอเครองจกรช ารดไมสามารถใชงานได

- การจดกจกรรม/โครงการพฒนานกเรยนนกศกษาสวนใหญจะเปนกจกรรมดานคณธรรมจรยธรรม กจกรรมตามวาระหรอกจกรรมในวนส าคญทวไป สวนกจกรรมพฒนาผเรยนในดานวชาการยงมไมมากและกรณทมการจดกจกรรมรวมกบหนวยงานอนกเปนกจกรรมทเกดประโยชนกบผเรยนนอยหรอผเรยนไดรบประโยชนไมทวถงและเปนเพยงบางสวนของความรในหลกสตรของสาขานนๆ เมอเปรยบเทยบกบเนอหาทงหลกสตร

2) ปญหาดานการวจย การพฒนานวตกรรม

ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2551) ไดตดตามและประเมนผลการจดการเรยนรระดบอาชวศกษา และส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (2552) ไดจดท ารายงานผลการประเมนคณภาพภายนอกรอบสอง ดานการอาชวศกษา ระยะครงวงจร (พ.ศ. 2549 – 2551) ปญหาดานการวจยและการพฒนานวตกรรมพบวา

- ผลการวจยดานการสนบสนนการพฒนาระบบการอาชวศกษายงมนอย และการวจย พฒนา สรางสรรคสงประดษฐทางดานอาชวศกษายงมขอจ ากด

- อาจารยมผลงานวจยและนวตกรรมนอยมาก โดยภาพรวมแลวไมถง 1 ชนตอป และงานวจย นวตกรรม โครงงานบางชนทพฒนาขนมไดน ามาใชประโยชน ซงสถานศกษาทกแหงควรสนบสนนอาจารยในการผลตโครงงาน นวตกรรม งานวจย ดวยการสนบสนนเงนทนท าวจยมากกวาท


2-31

เคยไดรบในภาพรวมเทากบ 2,225.42 บาทตออาจารย 1 คนตอป ซงเปนอปสรรคในการท าวจย โครงงาน นวตกรรมของอาจารย

- วทยาลยสวนใหญมจ านวนนกเรยนนกศกษานอยท าใหไมสามารถจดท าชนงานไดตามเกณฑของตวบงชของการประกนคณภาพ

- การจดสรรงบประมาณลาชาทกปท าใหไมสามารถประดษฐชนงานไดทน บางวทยาลยไมไดรบจดสรรงบประมาณควรสนบสนนงบประมาณโครงการสงประดษฐ นวตกรรมอยางตอเนองเพราะจะมผลกระทบตอตวบงชการประกนคณภาพ

- ขาดงบประมาณเพอใชในการเดนทางไปแสดงผลงาน หนวยงานทเกยวของควรจดโครงการ/กจกรรมทเปนเวทกลางใหสถานศกษาน าผลงานสงประดษฐไปจดแสดง /เผยแพร รวมทงสนบสนนงบประมาณ และควรมกรรมการดานการเกษตรรวมดวย ผลงานนวตกรรม สงประดษฐทไดรบค าแนะน าจากคณะกรรมการเพอน าไปปรบปรงและพฒนายงขาดงบประมาณสนบสนนอยางตอเนองและเพยงพอ

- ผปฏบตงานไมมความรในกระบวนการขอจดสทธบตร รวมทงไมไดรบความสะดวกจากเจาหนาทกรมทรพยสนทางปญญาของจงหวด และเหนวามความยงยากเรองงานเอกสารในการเบกจายเพอจดซอวสด ควรมผรบผดชอบในกระบวนการจดท าเอกสารตาง ๆ

- ครอาจารยมชวโมงสอนมากและตองรบผดชอบกจกรรม/โครงการตาง ๆ ท าใหไมมเวลาในการคดประดษฐนวตกรรม การมครอตราจางจ านวนมากท าใหการคดประดษฐนวตกรรมไมมความตอเนอง ควรใหหนวยงานกลางของส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา เปนผประสานขอมลกบกรมทรพยสนทางปญญา และท าคมอแนวทางในการขอจดสทธบตรใหผเกยวของทราบ ผลงานนวตกรรม สงประดษฐมกถกลอกเลยนแบบในเชงธรกจ เหนสมควรใหหนวยงานทเกยวของไดประสานกบกรมทรพยสนทางปญญาก าหนดแนวทางใหผลงานนวตกรรม สงประดษฐไดรบการคมครองตงแตวนทมเผยแพรอยางเปนทางการ ควรก าหนดสดสวนผลประโยชนทควรไดรบระหวางส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา ครอาจารย และนกเรยนนกศกษา เพอเปนขวญก าลงใจแกผคดประดษฐและผปฏบตงาน

- สถานศกษาอาชวศกษาสวนใหญไมไดก าหนดทศทางในการพฒนาหรอสรางองคความรของสถานศกษาทชดเจน มกขนกบนโยบายของตนสงกด อยางไรกตามสถานศกษาอาชวศกษาของรฐจะมผลงานมากกวาโรงเรยนเอกชน ซงสวนใหญเปนการพฒนาองคความรหรอผลงานสงประดษฐทน ามาใชประโยชนในระดบชมชน การประชาสมพนธเผยแพรยงอยในวงแคบ ผลงานสวนหนงมการสรางขนมาแลวกเกบไวโดยมไดน าไปพฒนาตอยอดหรอใชประโยชนในงานจรง


2-32

- ขาดงบประมาณสนบสนนใหจดสรางองคความรอยางจรงจง และสถานศกษาสวนใหญไมมแผนในการพฒนาองคความรและการจดสรรงบประมาณในการพฒนาองคความรไวเปนการเฉพาะ สวนใหญเปนการเสนอโครงการและขออนมตงบประมาณจากครผสอนโดยทวไปยงขาดการก าหนดเปาหมาย แนวทางและหลกเกณฑในการพจารณาทชดเจน

3) ปญหาดานการใหบรการวชาการแกสงคม ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2551) ไดตดตามและประเมนผลการจดการเรยนร

ระดบอาชวศกษา พบวา สถานศกษาอาชวศกษาทกประเภทมการใหบรการวชาการแกสงคมนอยมาก ภาพรวมโดยเฉลย 5 ปตอ 1 ชนตออาจารย 1 คน (ภาพรวมเทากบ 0.22 ตออาจารย 1 คนตอป) รวมทงงบประมาณสนบสนนการบรการวชาการตอสงคมนอยมาก โดยภาพรวมนอยกวารอยละ 1 ตองบด าเนนการ สถานศกษาอาชวศกษาจงควรพฒนาแนวทางการด าเนนงานใหบรการวชาการแกสงคมมากขน เนองจากมความพรอมดานบคลากรทมความสามารถจะถายทอดความรสสงคมได

ส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (2552) ไดจดท ารายงานผลการประเมนคณภาพภายนอกรอบสอง ดานการอาชวศกษา ระยะครงวงจร (พ.ศ. 2549 – 2551) พบวา

- สถานศกษาสวนใหญมไดจดท าแผนการบรการวชาการและวชาชพทชดเจน ไมบรณาการเขากบการเรยนการสอนและการวจยของสถานศกษา

- จ านวนครอาจารยผสอนและงบประมาณทมจ ากด เมออาจารยผสอนไปใหบรการภายนอกกจะมปญหาการขาดการสอนภายใน กรณนกเรยนนกศกษาทออกไปบรการวชาการภายนอกกมผลกระทบในการตองขาดเรยนในบางวชา และกรณบรการในวนหยดกไดประสบการณสวนหนงซงมไดมการประเมนผลอยางชดเจน แตสวนใหญผรบบรการมความพงพอใจในการใหบรการของสถานศกษา

4) ปญหาดานการท านบ ารงศลปวฒนธรรม

ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2551) ไดตดตามและประเมนผลการจดการเรยนรระดบอาชวศกษา พบวา สถานศกษาอาชวศกษาทกประเภทมกจกรรมการท านบ ารงศลปวฒนธรรมนอยมาก ภาพรวมโดยเฉลย 2 ปตอ 1 กจกรรมตอนกศกษา 1 คน (ภาพรวมเทากบ 0.57 ตอนกศกษา 1 คนตอป) รวมทงงบประมาณสนบสนนกจกรรมการท านบ ารงศลปวฒนธรรมนอยมาก ยกเวน สถานศกษาเอกชนทมงบประมาณมากกวาสถานศกษาประเภทอน


2-33

5) ปญหาดานการบรหารทรพยสนและเงน ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2551) ไดตดตามและประเมนผลการจดการเรยนรระดบ

อาชวศกษา พบวา ผบรหารสถานศกษาทกประเภทมภาวะผน า มความสามารถในการบรหารจดการ แตมขอสงเกต คอ สถานศกษาเอกชนสวนใหญมสดสวนของบคลากรสายสนบสนน 1 คนตอการดแลนกศกษา 57 คน ในขณะทรอยละของเงนเดอนบคลากรตองบด าเนนการของสถานศกษาเอกชนต ากวาสถานศกษาประเภทอน และต ากวาภาพรวม รวมทงรอยละคาใชจายสวนกลางและรอยละของเงนเหลอจายตองบด าเนนการสงกวาภาพรวมและสงกวาสถานศกษาประเภทอน

6) ปญหาดานการบรหารจดการบคลากร ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2551) นกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน

(2544) ดวงนภา มกรานรกษ (2554) และส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (2552) ไดกลาวถงปญหาทเกดขนในดานการบรหารจดการบคลากร คอ

- อตราสวนระหวางครผสอนทมคณวฒวชาชพและนกศกษาซงเทากบ 1 : 34 กยงถอวามากกวามาตรฐานทควรจะเปน (1 : 30 หรอต ากวาในบางสาขาวชา) ท าใหครไมสามารถดแลผเรยนไดอยางทวถงในการฝกปฏบตงานจ า อกทงครทมาสอนสวนใหญไมจบตรงสายวชาชพ นอกจากนยงพบวาสถานศกษามครอตราจางเมอท างานไดประมาณ 2 – 3 ป แลวลาออก ซงกอใหเกดปญหาอยางมาก เนองจากครวชาชพนนตองอาศยความช านาญการและประสบการณ

- สถานศกษาบางแหงไมสนบสนนใหครไดรบความร/ทกษะทางวชาชพเพมเตม และคณภาพ ควรจดอบรมครดานการจดการเรยนการสอน การวจย และการผลตสอ นวตกรรม เพราะทผานมาเปนการพฒนาดานงานสนบสนน เชน งานพสด การควบคมภายใน เปนตน ควรมแผนพฒนาครระยะยาวและแจงวทยาลยลวงหนา ควรจดในชวงปดภาคเรยนเพราะจะไดไมกระทบตอการจดการเรยนการสอน การพฒนาครและบคลากรทางการศกษายงไมทวถงโดยเฉพาะครวชาชพ เชน ชางไฟฟา ครอตราจางเมอไดรบการพฒนาแลวลาออกท าใหเสยงบประมาณ สวนใหญจะเปนการอบรมลกษณะการตอยอดครภณฑทไดรบจดสรร ขาดการอบรม เพอฝกทกษะ การแกปญหา การเรยนการสอนเทคนคพนฐาน

- วทยาลยบางแหงครและบคลากรมจ านวนนอยและงานสนบสนนทตองรบผดชอบมาก เมอเขารบการพฒนาท าใหไมมผสอนแทนสงผลกระทบตอการจดการเรยนการสอนและงานทรบผดชอบ รวมถงงบประมาณมไมเพยงพอในการสงบคลากรเขารบการพฒนา ครและบคลากรมการโยกยายบอย และไมมการถายทอดความร ท าใหบคลากรทบรรจใหมตองพฒนาใหมอยเรอย ๆ ควรจดสรรอตราสายสนบสนนใหเพยงพอ เพอใหครอาจารยปฏบตงานสอนไดอยางเตมท


2-34

- ควรหาแนวทางใหทนการศกษาแกนกเรยนนกศกษาของสถานศกษาสงกดส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา เพอกลบมาบรรจเปนครเมอส าเรจการศกษาแลว ส าหรบอตราจางและพนกงานราชการควรใหบรรจในสถานศกษาเดม เพอเปนขวญก าลงใจและลดปญหาการโอนยาย

- ทนไปตางประเทศของครและบคลากรทางการศกษามกอยในกลมเดม ๆ ไมกระจายอยางทวถง ท าใหวทยาลยขาดโอกาสในการไดรบทน ส านกความรวมมอด าเนนโครงการพฒนาครในสถานประกอบการอยางตอเนอง เพราะครจะไดฝกประสบการณจรงและไดเรยนรเทคโนโลยใหม ๆ

- คร – อาจารยบางสาขามจ านวนนอยตองรบภาระงานสอนมาก แตบางสาขามจ านวนมากเกนความตองการ คณภาพครไมสอดคลองกบภารกจ อตราการเขา-ออกของคร-อาจารยคอนขางสง โดยเฉพาะสถานศกษาเอกชน คร-อาจารยยงไมไดรบการสนบสนนอยางจรงจงและตอเนองอตราก าลงบคลากรสายสนบสนนการสอนยงขาดแคลน

- ครทสอนในระดบอาชวศกษา มปรมาณและคณภาพไมสอดคลองกบภารกจ สงผลตอคณภาพของนกเรยน ท าใหไมสามารถพฒนาความร ทกษะ และคณลกษณะทจ าเปนตอการปฏบตงานของผส าเรจการศกษาระดบอาชวศกษา

- บคลากรและครโรงเรยนเอกชนสวนหนงมวฒต า และหรอไดรบเงนเดอนไมเตมวฒ ขาดการพฒนาอยางเปนระบบ ครโรงเรยนเอกชนขาดความมนคงในอาชพ

- โรงเรยนประสบปญหาการขาดแคลนครบางสาขาวชา ซงจะสงผลกระทบตอการจดการเรยนการสอนและคณภาพการศกษาเอกชนในภาพรวม

- ปญหาดานบคลากรมความส าคญตอการบรหารโรงเรยนเอกชนเปนอยางมาก การด าเนนงานทกดานตองอาศยบคลากรชวยในการด าเนนงาน การบรหารงานบคลากรในโรงเรยนเอกชนนนจะขนอยกบเจาของหรอผทไดรบแตงตงใหเปนผรบอนญาตซงเปนผบรหารสงสดในโรงเรยน บางคนจะมการควบคมกวดขนเพอใหโรงเรยนมคณภาพ ในขณะเดยวกนกตองการผลก าไรจากการด าเนนกจการนนดวย จงตองมการควบคม กวดขนเพอใหโรงเรยนมคณภาพ ในขณะเดยวกนกตองการผลก าไรจากการด าเนนกจการนนดวย จงตองมการควบคมบคลากรใหปฏบตงานอยางเตมท

- ผบรหารสวนใหญไมใชนกการศกษาขาดพนความรดานการศกษา จตวทยาการศกษา การบรหารการศกษาและประสบการณดานอนๆ ทมความจ าเปนตอการจดการศกษาส าหรบการปฏบตงานบรหารบคลากรของผบรหารโรงเรยนเอกชนนนจะตองปฏบตตามกฎหมายระเบยบของกระทรวงศกษาธการ และระเบยบอนๆ ทงนเพอใหการบรหารงานด าเนนไปดวยความเรยบรอย

- สถาบนอาชวศกษาขาดแคลนคร คณาจารยทงเชงปรมาณและคณภาพอยางตอเนอง เนองจากนโยบายจ ากดอตราก าลงคนภาครฐ ผนวกกบการใชมาตรการจงใจใหครออกกอนเกษยณ ท า


2-35

ใหสญเสยอตราครไปจ านวนมาก อกทงบณฑตครศาสตรและศกษาศาสตรบางสวน หลงจากส าเรจการศกาแลวไมประกอบอาชพครสงผลใหเกดการขาดแคลนครทงเชงปรมาณและคณภาพ

- ปจจบนพบวาปญหาครผสอนในบางสาขาวชามการเปลยนแปลงบอยครงในหนงป การศกษาท าใหการสอนไมตอเนอง ซงถอวาเปนปญหามากส าหรบสถานศกษาอาชวศกษาทงของภาครฐและเอกชน

7) ปญหาดานการประกนคณภาพการศกษา ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา (2551) และส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมน

คณภาพการศกษา (องคการมหาชน) (2552)ไดสรปปญหา การประกนคณภาพการศกษา คอ - ขาดความรความเขาใจในเรองการประกนคณภาพ การจดท า SAR รายบคคลขาด

ความตอเนอง - ควรมการปรบเกณฑการประกนคณภาพภายนอก การฝกทกษะประสบการณจรงใน

สถานประกอบการโดยเรมจากนกเรยนในระดบ ปวช. 2 เพราะนกเรยนระดบ ปวช. 1 ยงขาดทกษะและความรพนฐานในการท างาน การประเมนคณภาพภายนอกคณะกรรมการประเมนแตละชดมมาตรฐานการประเมนตางกน กรรมการบางชดนบแผนการสอนของครเปนนวตกรรม งานวจย แตกรรมการบางชดไมนบรวม กรรมการบางคณะนบการฝกปฏบตของกจกรรมศนยซอมสรางเพอชมชนเปนการฝกประสบการณของนกเรยนนกศกษาดวย แตกรรมการบางคณะไมนบ

- สถานศกษาอาชวศกษาสวนใหญ (75%) มความตนตวในเรองการประกนคณภาพภายในมากขน เมอเปรยบเทยบกบการประเมนภายนอกในรอบแรก ทงน อาจเปนเพราะในรอบสองเปนการประเมนเพอรบรองมาตรฐานคณภาพการศกษา จงมการเตรยมการตามมาตรฐานการประกนคณภาพภายในของกระทรวงศกษาธการ 6 มาตรฐาน 34 ตวบงช ซงแตกตางจากรอบแรกทมมาตรฐานการประกนคณภาพภายในทหลากหลายทงสถานศกษาของรฐและเอกชน

- การด าเนนการของสถานศกษายงมปญหาตงแตการจดท าแผนพฒนาและแผนปฏบตงานประจ าป ซงสวนใหญไมมการจดท าแผนพฒนาแผลแผนปฏบตงานในการประกนคณภาพภายในทเหมาะสม จงท าใหขาดทศทางในการด าเนนงานทมความชดเจนตงแตเรมตน

- การปฏบตกจกรรมและ/หรอโครงการตางๆ ของสถานศกษาไมมการก าหนดเปาหมายทชดเจน เมอปฏบตแลวกมไดมการประเมนผลการด าเนนงานใหเหมาะสม และการจดท ารายงานการประเมนยงไมละเอยดชดเจนพอทจะใชประโยชนเพอการพฒนาตนเองและรองรบการประเมนภายนอกจาก สมศ. ได


2-36

- การน าผลการประเมนคณภาพภายนอกรอบแรกและขอเสนอแนะของ สมศ. ไปใชในการพฒนาสถานศกษาอยางถกตองยงมนอย

- ระบบและกลไกการประกนคณภาพภายในของสถานศกษายงไมเขาไปสระบบการปฏบตงานปกตของบคลากร จดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค ของการจดการอาชวศกษา

จากการศกษาของมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ (2556) เสนอตอส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา ถงจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค ของการจดการอาชวศกษา พบวา

จดแขง 1) นโยบายของรฐในปจจบนใหการสนบสนนการจดการศกษาดานอาชวศกษา เพอ

ตอบสนองความตองการก าลงคนของภาคธรกจและอตสาหกรรม รวมทงองคกรของรฐและเอกชนอยางตอเนอง

2) ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษามพระราชบญญตทรองรบความสามารถในการผลตและพฒนาทรพยากรบคคลในระดบ ปวช. ปวส. และปรญญาตรสายเทคโนโลยและสายปฏบตการ โดยมงมนทจะจดหลกสตรการเรยนการสอนแตละสาขาอาชพ ใหสอดคลองกบความตองการของสถานประกอบการ

3) ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษามจ านวนหลกสตรสาขาวชาชพตาง ๆ ทงระยะสนและระยะยาวทมความยดหยนเพอตอบสนองความตองการดานทรพยากรก าลงคน ของสถานประกอบการกลมธรกจและอตสาหกรรมตางๆ

4) สถานประกอบการจ านวนมากใหความรวมมอในการผลตและพฒนาก าลงคน อาชวศกษาระดบตางๆ สงผลใหผเรยนมความรและทกษะในการประกอบอาชพ

5) มสถานศกษาอาชวศกษาทงรฐและเอกชนจ านวนมากกระจายอยทกภมภาค สงผล ใหผเรยนสามารถเขาถงการศกษาตอเนองและฝกอาชพในระดบอาชวศกษาไดอยางทวถง

จดออน 1) รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการมการเปลยนแปลงตวบคคลบอยครงมากในรอบ 2 ป

ทผานมา และรฐมนตรบางคนไมมความรความสามารถและประสบการณในการบรหารคณภาพ การศกษาของประเทศ สงผลใหนโยบายการจดการศกษาดานอาชวศกษาของประเทศขาดความ ตอเนอง และปรบเปลยนไปตามนโยบายของรฐมนตรใหมแตละคน


2-37

2) การแตงตงโยกยายผบรหารระดบสงทก าหนดนโยบายและผบรหารระดบสถานศกษา ของส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา ไมไดค านงถงผทมความร ความเขาใจ ในสายงาน อาชวศกษา ท าใหการพฒนาการเรยนการสอนดานอาชวศกษาขาดความเชอมโยงและไมสอดคลอง กบความตองการของสถานประกอบการและของประเทศ เชน ยายบคคลทไมมความช านาญดานการอาชวศกษาและเทคโนโลยมาจากกระทรวงอน หรอยายผบรหารสถานศกษาทมความเชยวชาญ ดานอตสาหกรรมไปปฏบตงานดานการโรงแรมและทองเทยว เปนตน

3) การรบครอาชวศกษาสาขาตางๆ ทงสายเทคโนโลยและสายปฏบตการของส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาในปจจบน รบจากผทส าเรจการศกษาใหมทไมเคยมประสบการณ การท างานจรงในสถานประกอบการกอนมาเปนครผสอนสาขาอาชพตาง ๆ จงท าใหไมสามารถถายทอดเทคโนโลยและประสบการณตรงใหผเรยนไดเรยนรและเตรยมความพรอมกอนเขาสโลก อาชพ

4) ครอาชวศกษาขาดแคลนจ านวนมาก เนองจากจ านวนผเรยนเพมขน แตจ านวน ครผสอนลดลง อนเนองมาจากไมไดรบอตราใหมเพมขน และครผสอนเมอเกษยณอายราชการ ไดรบคนมานอย ไมเพยงพอส าหรบการจดการเรยนการสอนดานอาชวศกษาและเทคโนโลย ใหมประสทธภาพ สงผลใหสดสวนครประจ าการตอผเรยนไมไดตามเกณฑมาตรฐานการเรยน การสอนดานอาชวศกษา

5) ปจจบนครอาชวศกษาทเปนครอตราจางรายปของสถานศกษาอาชวศกษาทงภาครฐและเอกชนมเปนจ านวนมากทมาสอนชวคราวเพอรองานใหมทมความมนคงและสวสดการดกวาจงมการเขา-ออกบอยมาก โดยเฉพาะครชางอตราจางรายป สงผลกระทบตอการจดการเรยนการสอนทมปญหามาอยางตอเนอง เพราะตองเรงรบหาครผสอนมาสอนทดแทน ทงทไมมความถนดหรอเชยวชาญในการถายทอดความรและทกษะในสาขาวชาชพนน

6) แหลงเรยนร เชน หองสมด ศนยวทยบรการ และหองปฏบตการคอมพวเตอรของสถานศกษาอาชวศกษาสวนใหญคบแคบ ลาสมยและมจ านวนไมเพยงพอตอการจดการเรยนการสอน และความตองการของผเรยน

7) สถานศกษาอาชวศกษาไดรบครภณฑการศกษาไมตรงตามหลกสตรรายวชาและความตองการจดการเรยนการสอน จงไมไดถกใชประโยชนและกองทงไว โดยไมไดใชสอนจ านวนมาก สงผลใหสถานศกษาเสยพนทใชสอยในการจดการเรยนการสอนเพอเกบครภณฑทไมไดใชงานในปจจบน ท าใหมปญหาวกฤตขาดแคลนหองเรยนจ านวนมาก รวมทงครภณฑทมอยเดมลาสมยและมจ านวนไมเพยงพอในการฝกปฏบต ตวอยางเชน วทยาลยการอาชพเกาะคาซงเปนสถานศกษาอาชวศกษาในสงกดของส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาท าค าขอครภณฑยานยนตพนฐานทขาดแคลนมากและไมมจะสอน แตสวนกลางของส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาสงครภณฑจกรเยบผาไปให เปนตน


2-38

8) หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) ทใชในปจจบนและหลกสตรปรบปรงมจ านวนชวโมงปฏบตนอยกวาเดม สงผลใหผเรยนมชวโมงฝกปฏบตนอยลง ซงจะท าใหผเรยนขาดทกษะอาชพทจ าเปนตอการท างานจรงในสถานประกอบการ

9) การจดการเรยนการสอนในระบบทวภาคและสหกจศกษาขาดความรวมมออยางจรงจงกบสถานประกอบการในพน ทกลม จงหวด เพอรวมกน จดการเรยนการสอนในระบบทวภาค (Dual system) หรอการฝกงาน (Apprenticeship) ทงเชงปรมาณและคณภาพ

10) ผเขาศกษาตอในระดบอาชวศกษาสวนมากเปนผทมผลการเรยนอยในระดบปานกลางและคอนขางออนทมความสนใจในวชาชพ แตมจดออนในเรองทกษะการเขยนภาษาไทยและจดออนในการอานและเขยนภาษาองกฤษ

11) สถานศกษาอาชวศกษาไดรบ การจดสรรงบประมาณตามรายหวผเรยน ไมเพยงพอในการบรหารจดการศกษาดานอาชวศกษาทงของรฐและเอกฃน เพราะตองน าเงนบางสวนไปใชจางครอตราจางรายป ซอมบ ารงครภณฑเกาทช ารดเสยหาย จายคาสาธารณปโภค เปนตน จงท าใหการเรยนการสอนภาคปฏบตขาดวสดฝกทใชในการสรางเสรมประสบการณวชาชพ

12) สถานศกษาอาชวศกษาไมมความคลองตวในการบรหารจดการศกษาและขาดการ กระจายอ านาจ ทงในเรองของงบประมาณ บคลากร การจดซอครภณฑการศกษา หลกสตร เปนตน ใหสอดคลองกบความตองการของสภาพการจางงานในพนทกลมจงหวด

13) ผเรยนทเรยนจบในระดบ ปวช. และ ปวส. ในสายเทคโนโลยจ านวนมากไปศกษาตอระดบปรญญาตรในสาขาทไมตรงกบวชาชพทเรยนมา เชน เรยนจบ ปวช. สาขาวชาชางยนต ชางไฟฟา ชางอเลกทรอนกส แตไปเรยนตอสาขาวชาการจดการทวไป สงคมศาสตร ศกษาศาสตร เปนตน ท าใหสถานประกอบการขาดแรงงานระดบกลางจ านวนมาก และ รฐเกดความสญเปลาในการลงทนเพอผลตชางอตสาหกรรม

14) ครอาชวศกษาจ านวนมากทงสายเทคโนโลยและสายปฏบตการไมไดรบการเพมพน ความรความช านาญในวชาชพทสอน จงท าใหไมทนตอความเปลยนแปลงของเทคโนโลยในปจจบน สงผลใหผเรยนไดรบการถายทอดทกษะทลาสมยและไมตรงตามความตองการของสถานประกอบ การกลมธรกจและอตสาหกรรมสาขาตาง ๆ เชน กลมอตสาหกรรมยานยนต อตสาหกรรมไฟฟา และอเลกทรอนกส อตสาหกรรมอาหารและเครองดม อตสาหกรรมแมพมพ อตสาหกรรมเหลก และเหลกกลา อตสาหกรรมสงทอ อตสาหกรรมปโตรเคม ธรกจการโรงแรมและทองเทยว เปนตน

15) รฐไมสามารถสนบสนนงบประมาณในการจดซอครภณฑการศกษาและสอการเรยน การสอนดานอาชวศกษา ซงสวนใหญมราคาแพง เพราะตองจดซอจากตางประเทศ ท าใหประสบปญหาใน


2-39

การจดการเรยนการสอนทงภาคทฤษฎและภาคปฏบต สงผลกระทบท าใหการผลตก าลงคนอาชวศกษาไมมคณภาพตามความตองการของสถานประกอบการ

16) ปจจบนสถานศกษาอาชวศกษาสวนใหญใชครอตราจางรายปและเจาหนาทอตราจาง ทขาดความร ความช านาญ และประสบการณในการแนะแนวการศกษาไปท าหนาทนกแนะแนว ตามโรงเรยนมธยมศกษาตาง ๆ ท าใหไมสามารถสรางความสมพนธและความเขาใจทดกบผบรหาร โรงเรยนมธยมศกษาในพนท สงผลใหไมไดรบความรวมมอจากสถานศกษาเหลานน อกทงผบรหาร โรงเรยนมธยมศกษาเกรงวานกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตนจะหนไปศกษาตอดานอาชวศกษา มากขน ซงสงผลใหจ านวนผเรยนในระดบมธยมศกษาตอนปลายลดลง และมผลกระทบตองบ ประมาณรายหวทโรงเรยนจะไดรบจดสรรในแตละป

17) ความรวมมอทางวชาการกบตางประเทศของส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา ยงไมมประสทธภาพเทาทควร เพราะขาดผบรหารทมความรความสามารถในเรองของการตาง ประเทศ จงท าใหเกดปญหาเรองการสอสารและความตอเนองของโครงการความรวมมอทาง วชาการในการพฒนาหลกสตรการเรยนการสอน คณภาพครผสอนและสอการเรยนการสอน รวมทงการแลกเปลยนครผเชยวชาญและแลกเปลยนนกเรยนนกศกษากบประเทศผน าดาน อตสาหกรรม

โอกาส 1) รฐบาลมนโยบายในการพฒนาโครงสรางพนฐานดานคมนาคมและโลจสตกสของ

ประเทศ เชน รถไฟความเรวสง การขนสงระบบราง การกอสรางถนนเพอเชอมตอระหวางประเทศ เปนตน จงมความตองการก าลงคนในระดบ ปวช. ปวส. และปรญญาตรในสายเทคโนโลยและ สายปฏบตการเปนจ านวนมากในปจจบนและอนาคต

2) กระทรวงศกษาธการมนโยบายใหโอกาสการจดการศกษาในระดบอาชวศกษาเพมขน โดยเพมสดสวนจ านวนผเรยนในสายสามญศกษาตอสายอาชวศกษาเปน 50:50 และสงเสรมให สถานศกษาอาชวศกษารวมมอในการจดการศกษาระบบทวภาคกบสถานประกอบการมากยงขน เพอผลตก าลงคนอาชวศกษาใหสามารถท างานไดตรงตามความตองการของสถานประกอบการ และสามารถประกอบอาชพอสระได รวมทงมเงนเดอนทมากกวาจบสายสามญ

3) ความตองการแรงงานของสถานประกอบการกลมธรกจและอตสาหกรรมตาง ๆ ในปจจบนและในอนาคตมสงมาก โดยเฉพาะอยางยงเมอเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) ในป พ.ศ. 2558

4) ผเรยนอาชวศกษามโอกาสทจะไดศกษาตอเนองในระดบปรญญาตรทตรงตามสาขา วชาชพเดม ซงจะท าใหมความเชยวชาญวชาชพเฉพาะดานเพมขน และเปนการตอยอดความ รเพอ


2-40

ยกระดบมาตรฐานวชาชพใหสอดคลองกบความตองการของสถานประกอบการและกลม อตสาหกรรมตางๆ ของประเทศ

5) ครผสอนมโอกาสกาวหนาทางวชาชพโดยท าผลงานวชาการ เชน ช านาญการ เชยวชาญ ผชวยศาสตราจารย รองศาสตราจารย ศาสตราจารย เปนตน

อปสรรค 1) นโยบายการเพมจ านวนสถานศกษาอาชวศกษา 1 อ าเภอ 1 สถานศกษา เปนอปสรรค

อยางมากในการจดสรรงบประมาณแผนดนเพอการพฒนาสถานศกษาอาชวศกษาทมอยแลวใหม ความเขมแขงและตามทนตอความเปลยนแปลงของเทคโนโลย เพราะปจจบนยงไมมความพรอม ในดานทรพยากรการศกษาในภาพรวมทจะผลตก าลงคนอาชวศกษาในระดบตาง ๆ ใหมคณภาพ ตามความตองการของสถานประกอบการ ทงนเนองจากการจดตงสถานศกษาใหมจะตองใช งบประมาณจ านวนมากในการจดหาอาคารสถานท ครผสอน ครภณฑและอปกรณการศกษา เปนตน ท าใหงบประมาณทจะจดสรรใหกบสถานศกษาเกาซงมไมเพยงพออยแลวในปจจบน ยงมปญหามากขนในการจดการเรยนการสอนใหมประสทธภาพ

2) ผลการวจยพบวา ภายใน 5 ปขางหนา (ป พ.ศ. 2561) เฉพาะครชางอตสาหกรรม ประจ าการทมความเชยวชาญและประสบการณการสอนในสาขาชางยนต ชางไฟฟา ชางอเลกทรอนกส ชางกอสราง ชางเชอมโลหะ ชางแมพมพ ชางกลโรงงาน เปนตน จะเกษยณ อายเปนจ านวนมากกวา 1,000 คน ซงจะเปนปญหาวกฤตขาดแคลนครชางอตสาหกรรมในอนาคต หากส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษายงไมมการก าหนดนโยบายการวางแผนอตราก าลง อยางเปนรปธรรม จะสงผลกระทบอยางรนแรงตอการขาดแคลนครชางและครอาชวศกษาทม ประสบการณสง ซงสงผลตอคณภาพมาตรฐานการศกษา และคณภาพของผเรยน

3) ภาพลกษณการใชความรนแรงของผเรยนในสถานศกษาอาชวศกษา ท าใหเกดภาพพจนในทางลบ และกอใหเกดทศนคตทไมดของผปกครองในการสงบตรหลานเขาเรยนตอใน สถานศกษาอาชวศกษา

4) คานยมของผปกครองบางสวนทตองการใหบตรหลานจบการศกษาในระดบปรญญาตร จงท าใหมผเรยนเขาศกษาตอในระดบมธยมศกษาตอนปลายสายสามญเปนจ านวนมากกวาสายอาชพในปจจบน

5) ผเรยนอาชวศกษาในปจจบนขาดทกษะชวต มปญหาเรองการพฒนาบคลกภาพ การเขาสงคมทถกตอง การท างานรวมกนเปนทม ฯลฯ และมความรรอบตวนอยมากซงเปนอปสรรคตอการเตรยมความพรอมเขาสโลกแหงอาชพ


2-41

6) มวศวกร นกเทคโนโลย และนกปฏบตการในโรงงานอตสาหกรรมจ านวนมากทมความเชยวชาญพเศษในการสอนวชาชพเฉพาะทางและมความประสงคจะเปนคร แตไมมใบประกอบวชาชพครท าให ขาดค ณสมบ ตในการประกอบอาชพคร และท าให สถานศกษาเสยโอกาสในการรบครทมความสามารถดานเทคโนโลยเฉพาะทางจากสถานประกอบการมาถายทอดเทคโนโลยททนสมยใหกบผเรยน แมวาครสภาจะมการจดหลกสตรเพอใหครผสอนเขาอบรม เพอขอใบอนญาตแตกระบวนการตองเสยคาใชจายและเสยเวลาในการฝกอบรม จงหาครทมความสามารถพเศษไดยาก

7) ผประกอบการในสาขาวชาชพตาง ๆ ยงไมมมาตรฐานอาชพ และขาดการใหการรบรองคณวฒวชาชพแกบคลากรในภาคอตสาหกรรม สงผลใหขาดการเชอมโยงระหวางภาคอตสาหกรรมและสถานศกษาในการจดท าหลกสตรฐานสมรรถนะและการเทยบโอนประสบการณสคณวฒทางการศกษา เพราะปจจบนมหนวยงานของกระทรวงศกษาธการ เชน สภาการศกษามาด าเนนการซ าซอนกบส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา และสถาบนคณวฒวชาชพท าใหสงคมเกดความสบสน ตอนท 2 การบรหารจดการสถาบนอาชวศกษา

มาตรา 13 แหงพระราชบญญตการอาชวศกษา พ.ศ. 2551 ก าหนดให “สถานศกษา

อาชวศกษาสามารถรวมกนเปนสถาบนได การรวมสถานศกษาอาชวศกษาเพอจดตงเปนสถาบนการอาชวศกษาใหกระท าไดโดยค าแนะน าของคณะกรรมการการอาชวศกษา และค านงถงการประสานความรวมมอใหเกดประโยชนสงสดในการใชทรพยากรรวมกน ทงนใหเปนไปตามทก าหนดในกฎกระทรวง...”

ตอมาคณะกรรมการการอาชวศกษา (กอศ.) ไดประกาศคณะกรรมการการอาชวศกษา เรอง ก าหนดหลกเกณฑการรวมและการแยกสถานศกษาเพอจดตงเปนสถาบนการอาชวศกษา พ.ศ. 2554 ลงวนท 9 มนาคม 2554 ตามมาตรา 13 โดยมหลกการส าคญ 5 ประการ ดงน

1. ความเปนเลศในการจดการอาชวศกษาและการฝกอบรมวชาชพ โดยมกระบวนการผลตและพฒนาก าลงคน เพอเพมผลผลตและสงเสรมการพฒนาเศรษฐกจและเทคโนโลยของประเทศใหไดระดบมาตรฐานสากล

2. การกระจายอ านาจไปสระดบปฏบต เพอใหการจดการอาชวศกษาและการฝกอบรมวชาชพในทกระดบ มคณภาพและประสทธภาพเกดผลส าเรจแกประชาชน โดยเฉพาะนกเรยนและนกศกษา

3. ตอบสนองความตองการการผลตและการพฒนาก าลงคนดานวชาชพ ระดบฝมอ ระดบเทคนค ระดบเทคโนโลย และภมปญญาทองถน รวมทงเปนการยกระดบการศกษาวชาชพใหสงขน เพอใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน


2-42

4. การประสานความรวมมอใหเกดประโยชนสงสดในการใชทรพยากรและเทคโนโลยชนสง จากภาคสวนตาง ๆ ทงภาครฐ ภาคเอกชนและชมชน ในการพฒนาศกยภาพของการจดการอาชวศกษา

5. การประกนคณภาพและการก ากบมาตรฐาน ตามมาตรฐานวชาชพในระดบสากล

จากประกาศคณะกรรมการการอาช ว ศกษาดงกล าว ส าน กงานคณะกรรมการ การอาชวศกษาจงไดท าการประเมนสถานศกษาอาชวศกษาเพอเขารวมจดตงเปนสถาบนการอาชวศกษา มาตงแตวนท 1 ตลาคม 2554 จนสามารถเสนอรางกฎกระทรวงการรวมสถานศกษาอาชวศกษาเพอจดตงสถาบนการอาชวศกษา พ.ศ...ผานคณะรฐมนตรเมอวนท 15 มกราคม 2555 (และประกาศกฎกระทรวงฯ ในราชกจจานเบกษา ไดในวนท 27 มถนายน 2555

สถานะและวตถประสงคของสถาบนการอาชวศกษา สถาบนการอาชวศกษา 19 สถาบน เกดจากการรวมสถานศกษาอาชวศกษา 161 แหง ตาม

กฎกระทรวงการรวมสถานศกษาอาชวศกษาเพอจดตงสถาบนการอาชวศกษา พ.ศ. 2555 ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 129 ตอนท 56 ก หนา 18 ลงวนท 27 มถนายน 2555 เปนไปตามมาตรา 13 แหงพระราชบญญตการอาชวศกษา พ.ศ. 2551 สถาบนการอาชวศกษามสถานะตามมาตรา 15 และ 16 ดงน

มาตรา 15 ใหสถาบนการอาชวศกษาตามาตรา 13 และมาตรา 14 เปนนตบคคลและเปนสวนราชการในสงกดส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา

มาตรา 16 ใหสถาบนตามาตรา 15 เปนสถาบนอดมศกษาดานวชาชพและเทคโนโลย มวตถประสงคใหการศกษา สงเสรมวชาการและวชาชพชนสงทช านาญการปฏบต การสอน การวจย การถายทอดวทยาการและเทคโนโลย ท านบ ารงศาสนา ศลปะและวฒนธรรม และอนรกษสงแวดลอม รวมทงใหบรการวชาการและวชาชพแกสงคม

เมอจดตงเปนสถาบนการอาชวศกษาแลว จะสามารถจดการอาชวศกษาไดจนถงระดบปรญญาตรทเรยกวาระบบ 3-2-2 คอ ปวช.- ปวส. –ปรญญาตร (ตอเนอง)

การบรหารจดการสถาบนการอาชวศกษา มาตรา 17 แหงพระราชบญญตการอาชวศกษา พ.ศ. 2551 บญญตวา สถาบนอาจแบงสวน

ราชการ ดงตอไปน (1) ส านกงานผอ านวยการสถาบน (2) วทยาลย (3) ส านก (4) ศนย สถาบนอาจใหมสวนราชการทเรยกชออยางอนทมฐานะเทยบเทาวทยาลย เพอด าเนนการตามวตถประสงคในมาตรา 16 เปนสวนราชการของสถาบนอกกได


2-43

ในมาตรา 25 แหงพระราชบญญตการอาชวศกษา พ.ศ. 2551 ก าหนดอ านาจและหนาทของสภาสถาบนฯ ดงน

1) อนมตแผนพฒนาของสถาบนเกยวกบการอาชวศกษาและฝกอบรมวชาชพของสถาบนใหสอดคลองกบนโยบายการศกษาของชาต

2) ออกขอบงคบ ระเบยบ และประกาศของสถาบนเกยวกบการด าเนนงานของสถาบน 3) พจารณาการจดตง การรวม และการยบเลกสวนราชการของสถาบนการอาชวศกษาตาม

มาตรา 17 รวมทงการแบงหนวยงานภายในของสวนราชการดงกลาว 4) อนมตการรบสถานศกษาอน หรอสถานประกอบการเขาสมทบ หรอยกเลกการสมทบของ

สถานศกษา หรอสถานประกอบการดงกลาว 5) พจารณาใหความเหนชอบหลกสตรการศกษาของสถาบนใหสอดคลองกบมาตรฐานท

คณะกรรมการการอาชวศกษาก าหนด 6) อนมตการใหปรญญา ประกาศนยบตรวชาชพชนสง และประกาศนยบตรวชาชพ 7) พจารณาและใหความเหนชอบในการเขาด าเนนการจดตงศนยวจย หองทดลอง

หองปฏบตการเพอพฒนาการอาชวศกษาและการฝกอบรมวชาชพกบสถานประกอบการหรอภาคเอกชนตามมาตรา 53

8) ก ากบมาตรฐานการศกษา ควบคมคณภาพ ตดตาม ตรวจสอบและประเมนผลการจดการศกษาของสถาบนใหเปนไปตามมาตรฐานการอาชวศกษาทกระดบ

9) พจารณาใหความเหนเกยวกบการแตงตงและถอดถอนศาสตราจารยและศาสตราจารยพเศษ 10) พจารณาเสนอแนะตอรฐมนตร เพอแตงตง หรอถอดถอนผอ านวยการสถาบน 11) แตงตงและถอดถอนรองผอ านวยการสถาบน ผชวยผอ านวยการสถาบน และอาจารยพเศษ 12) แตงตงคณะกรรมการ คณะอนกรรมการ หรอบคคลใดบคคลหนง เพอพจารณาหรอเสนอ

ความเหนในเรองใดเรองหนง หรอเพอมอบหมายใหปฏบตการอยางหนงอยางใดอนอยในอ านาจและหนาทของสภาสถาบน

13) ก าหนดนโยบายเกยวกบการจดหารายได ออกขอบงคบและวางระเบยบเกยวกบการบรหารการเงนและทรพยสนของสถาบน

14) ใหความเหนชอบในการก าหนดตรา เครองหมาย หรอสญลกษณของสถาบน 15) ปฏบตหนาทอนทเกยวของกบสถาบนทมไดระบใหเปนอ านาจหนาทของผใดโดยเฉพาะ

โครงสรางการบรหารสถาบนการอาชวศกษา) ในระยะเรมตน 1-2 ป สถาบนการอาชวศกษา แบงสวนราชการ ดงน


2-44

ภาพท 2-2 โครงสรางการบรหารสถาบนการอาชวศกษา

สภาสถาบนการอาชวศกษา

ผอ านวยการสถาบนการอาชวศกษา

รองผอ านวยการสถาบนการอาชวศกษา

ส านกอ านวยการสถาบน - งานบรหารทวไป - งานเลขานการสถาบน - งานการเงนและบญช - งานพสดและอาคารสถานท

- งานบรหารบคคล - งานนตกร - งานเทคโนโลยสารสนเทศ - งานทะเบยนและประมวลผล

ส านกพฒนายทธศาสตรและความรวมมอ

- งานแผนแมบท/ แผนงาน/ โครงการ งบประมาณและการตดตามแผน รายงานผล

- งานความรวมมอกบสถานประกอบการ องคการ หนวยงานธรกจและการตลาด

ส านกพฒนาวทยากร - งานสงเสรมพฒนาบคลากร

- งานสงเสรมพฒนาภมปญญาทองถนและภมปญญาไทย

- วเคราะห สงเสรม สนบสนนนผลตนวตกรรมและสงประดษฐ

- งานสงเสรมและพฒนาองคกรวชาชพ กจกรรมน.ร./ น.ศ.

- สงเสรมและพฒนาศลปวฒนธรรมและบรการชมชน สงคม

- โครงการพเศษ กจกรรมกฬา นนทนาการ ยาเสพตด หอพก และสวสดการ

ส านกจดการศกษาระดบปรญญา

- จดการศกษาระดบปรญญาตรประเภทวชาหรอภาควฃาของกลมวชาชพตางๆ เชน อตสาหกรรม บรหารธรกจ

- งานวชาการเกยวกบงานประกนคณภาพ มาตรฐานการอาชวศกษา มาตรฐานอาชพ งานคณวฒวชาชพ งานนเทศ ตดตามแผน ประเมนผล

วทยาลย จดการศกษาระดบ ปวช. ปวส. ปรญญาตร และหลกสตรพเศษ - ฝายวชาการ - ฝายบรหารทรพยากร - ฝายพฒนากจการนกเรยน นกศกษา - ฝายแผนงานและความรวมมอ

คณะกรรมการวทยาลย

ควบคม ก ากบ ตดตาม มาตรฐานการจดการศกษา

ระดบปรญญาตร


2-45

ทตงและผท าหนาทผอ านวยการสถาบน กฎกระทรวง การรวมสถานศกษาอาชวศกษาเพอจดตงสถาบนการอาชวศกษา พ.ศ. 2555 ให

จดตงสถาบนการอาชวศกษา 19 แหง โดยมส านกงานสถาบนดงน

ตารางท 2-3 รายชอสถาบนการอาชวศกษาและส านกงานสถาบน

ท สถาบนการอาชวศกษาภาค ส านกงานสถาบน จ านวนวทยาลยในสงกด (แหง)

1 สถาบนการอาชวศกษาภาคกลาง 1 วทยาลยการอาชวศกษาปทมธาน 10 2 สถาบนการอาชวศกษาภาคกลาง 2 วทยาลยอาชวศกษาสงหบร 7 3 สถาบนการอาชวศกษาภาคกลาง 3 วทยาลยเทคนคนครนายก 10 4 สถาบนการอาชวศกษาภาคกลาง 4 วทยาลยเทคนคราชบร 9 5 สถาบนการอาชวศกษาภาคกลาง 5 วทยาลยเทคนคสมทรสงคราม 7 6 สถาบนการอาชวศกษาภาคใต 1 วทยาลยเทคนคพทลง 11 7 สถาบนการอาชวศกษาภาคใต 2 วทยาลยเทคนคตรง 7 8 สถาบนการอาชวศกษาภาคใต 3 วทยาลยเทคนคหาดใหญ 9 9 สถาบนการอาชวศกษาภาคตะวนออก วทยาลยเทคนคจนทบร 9 10 สถาบนการอาชวศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 1 วทยาลยเทคนคหนองคาย 10 11 สถาบนการอาชวศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 2 วทยาลยเทคนคสกลนคร 4 12 สถาบนการอาชวศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 3 วทยาลยเทคนคมหาสารคาม 9 13 สถาบนการอาชวศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 4 วทยาลยเทคนคอบลราชธาน 7 14 สถาบนการอาชวศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 5 วทยาลยเทคนคหลวงพอคณ ปรสทโธ 9 15 สถาบนการอาชวศกษาภาคภาคเหนอ 1 วทยาลยอาชวศกษาเชยงใหม 7 16 สถาบนการอาชวศกษาภาคภาคเหนอ 2 วทยาลยเทคนคพะเยา 9 17 สถาบนการอาชวศกษาภาคภาคเหนอ 3 วทยาลยพณชยการบงพระ พษณโลก 8 18 สถาบนการอาชวศกษาภาคภาคเหนอ 4 วทยาลยเทคนคนครสวรรค 6 19 สถาบนการอาชวศกษาภาคกรงเทพมหานคร วทยาลยพณชยการเชตพน 13 รวม 161


2-46

สถาบนการอาชวศกษาประกอบดวยสวนราชการ 161 แหง ดงตอไปน 1. สถาบนการอาชวศกษาภาคกลาง 1 ประกอบดวย วทยาลยเทคนคนนทบร วทยาลยเทคนค

ปทมธาน วทยาลยเทคนคธญบร วทยาลยการอาชวศกษาปทมธาน วทยาลยเทคนคสระบร วทยาลยอาชวศกษาสระบร วทยาลยเทคนคพระนครศรอยธยา วทยาลยเทคนคอตสาหกรรมยานยนต วทยาลยเทคโนโลยและอตสาหกรรมการตอเรอพระนครศรอยธยา และวทยาลยอาชวศกษาพระนครศรอยธยา

2. สถาบนการอาช ว ศกษาภาคกลาง 2 ประกอบดวย วทยาลย เทคนคชยนาท วทยาลยเทคนคลพบร วทยาลยอาชวศกษาลพบร วทยาลยเทคนคสงหบร วทยาลยเทคนคสงหบร แหงท 2 วทยาลยอาชวศกษาสงหบร และวทยาลยเทคนคอางทอง

3. สถาบนการอาชวศกษาภาคกลาง 3 ประกอบดวย วทยาลยเทคนคฉะเชงเทรา วทยาลยเทคนคจฬาภรณ (ลาดขวาง) วทยาลยอาชวศกษาฉะเชงเทรา วทยาลยเกษตรและเทคโนโลยฉะเชงเทรา วทยาลยเทคนคสมทรปราการ วทยาลยเทคนคนครนายก วทยาลยการอาชพนครนายก วทยาลยเทคนคปราจนบร วทยาลยเทคนคบรพาปราจน และวทยาลยเทคนคสระแกว

4. สถาบนการอาชวศกษาภาคกลาง 4 ประกอบดวย วทยาลยเทคนคนครปฐม วทยาลยอาชวศกษานครปฐม วทยาลยเทคนคกาญจนบร วทยาลยอาชวศกษากาญจนบร วทยาลยการอาชพกาญจนบร วทยาลยเทคนคสพรรณบร วทยาลยอาชวศกษาสพรรณบร วทยาลยเทคนคราชบร และวทยาลยเทคนคโพธาราม

5. สถาบนการอาชวศกษาภาคกลาง 5 ประกอบดวย วทยาลยเทคนคสมทรสาคร วทยาลยเทคนคสมทรสงคราม วทยาลยเทคนคเพชรบร วทยาลยอาชวศกษาเพชรบร วทยาลยการอาชพวงไกลกงวล วทยาลยเทคนคประจวบครขนธ และวทยาลยการอาชพบางสะพาน

6 .สถาบนการอาชวศกษาภาคใต 1 ประกอบดวย วทยาลยเทคนคสราษฎรธาน วทยาลยอาชวศกษาสราษฎรธาน วทยาลยเทคนคนครศรธรรมราช วทยาลยเทคนคสชล วทยาลยเทคนคทงสง วทยาลยเทคโนโลยและอตสาหกรรมการตอเรอนครศรธรรมราช วทยาลยอาชวศกษานครศรธรรมราช วทยาลยศลปหตถกรรมนครศรธรรมราช วทยาลยการอาชพนครศรธรรมราช วทยาลยเทคนคชมพร และวทยาลยเทคนคพทลง

7. สถาบนการอาชวศกษาภาคใต 2 ประกอบดวย วทยาลยเทคนคระนอง วทยาลยเทคนคพงงา วทยาลยเทคนคภเกต วทยาลยอาชวศกษาภเกต วทยาลยเทคนคกระบ วทยาลยเทคนคตรง และวทยาลยการอาชพตรง

8. สถาบนการอาชวศกษาภาคใต 3 ประกอบดวย วทยาลยเทคนคปตตาน วทยาลยอาชวศกษาปตตาน วทยาลยการอาชพปตตาน วทยาลยประมงปตตาน วทยาลยเทคนคยะลา วทยาลยอาชวศกษายะลา วทยาลยเทคนคหาดใหญ วทยาลยอาชวศกษาสงขลา และวทยาลยเทคนคสตล


2-47

9. สถาบนการอาช ว ศกษาภาคตะวนออก ประกอบดวย วทยาลยเทคนคชลบ ร วทยาลยเทคนคสตหบ วทยาลยอาชวศกษาชลบร วทยาลยอาชวศกษาเทคโนโลยฐานวทยาศาสตร (ชลบร) วทยาลยเทคนคระยอง วทยาลยเทคนคมาบตาพด วทยาลยเทคนคบานคาย วทยาลยเทคนคจนทบร และวทยาลยเทคนคตราด

10. สถาบนการอาชวศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 1 ประกอบดวย วทยาลยเทคนคหนองคาย วทยาลยอาชวศกษาหนองคาย วทยาลยเทคโนโลยและอตสาหกรรมการตอเรอหนองคาย วทยาลยเทคนคบงกาฬ วทยาลยเทคนคหนองบวล าภ วทยาลยเทคนคเลย วทยาลยอาชวศกษาเลย วทยาลยเทคนคอดรธาน วทยาลยอาชวศกษาอดรธาน และวทยาลยเทคนคกาญจนาภเษกอดรธาน

11. สถาบนการอาชวศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 2 ประกอบดวย วทยาลยเทคนคสกลนคร วทยาลยเทคโนโลยและการจดการนครพนม วทยาลยเทคนคบานแพง และวทยาลยการอาชพนวมนทรราชนมกดาหาร

12. สถาบนการอาชวศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 3 ประกอบดวย วทยาลยเทคนคกาฬสนธ วทยาลยเทคนคมหาสารคาม วทยาลยอาชวศกษามหาสารคาม วทยาลยเทคนคขอนแกน วทยาลยอาชวศกษาขอนแกน วทยาลยการอาชพขอนแกน วทยาลยเทคนครอยเอด วทยาลยอาชวศกษารอยเอด และวทยาลยการอาชพรอยเอด

13. สถาบนการอาชวศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 4 ประกอบดวย วทยาลยเทคนคอบลราชธาน วทยาลยอาชวศกษาอบลราชธาน วทยาลยเทคนคเดชอดม วทยาลยเทคนคศรสะเกษ วทยาลยการอาชพศรสะเกษ วทยาลยเทคนคยโสธร และวทยาลยเทคนคอ านาจเจรญ

14. สถาบนการอาชวศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 5 ประกอบดวย วทยาลยเทคนคนครราชสมา วทยาลยอาชวศกษานครราชสมา วทยาลยเทคนคหลวงพอคณ ปรสทโธ วทยาลยเทคนคสรนาร วทยาลยเทคนคชยภม วทยาลยเทคนคบรรมย วทยาลยเทคนคคเมอง วทยาลยเทคนคสรนทร และวทยาลยอาชวศกษาสรนทร

15. สถาบนการอาชวศกษาภาคภาคเหนอ 1 ประกอบดวย วทยาลยเทคนคเชยงใหม วทยาลยอาชวศกษาเชยงใหม วทยาลยเกษตรและเทคโนโลยเชยงใหม วทยาลยเทคนคล าพน วทยาลยเทคนคล าปาง วทยาลยอาชวศกษาล าปาง และวทยาลยการอาชพนวมนทราชนแมฮองสอน

16. สถาบนการอาชวศกษาภาคเหนอ 2 ประกอบดวย วทยาลยเทคนคเชยงราย วทยาลยอาชวศกษาเชยงราย วทยาลยเทคนคกาญจนาภเษกเชยงราย วทยาลยเทคนคพะเยา วทยาลยเกษตรและเทคโนโลยพะเยา วทยาลยเทคนคนาน วทยาลยเทคนคแพร วทยาลยอาชวศกษาแพร และวทยาลยเกษตรและเทคโนโลยแพร


2-48

17. สถาบนการอาชวศกษาภาคเหนอ 3 ประกอบดวย วทยาลยเทคนคพษณโลก วทยาลยอาชวศกษาพษณโลก วทยาลยพณชยการบงพระพษณโลก วทยาลยเทคนคเพชรบรณ วทยาลยเทคนคสโขทย วทยาลยอาชวศกษาสโขทย วทยาลยเทคนคอตรดตถ และวทยาลยอาชวศกษาอตรดตถ

18 สถาบนการอาชวศกษาภาคเหนอ 4 ประกอบดวย วทยาลยเทคนคนครสวรรค วทยาลยอาชวศกษานครสวรรค วทยาลยการอาชพนครสวรรค วทยาลยเทคนคก าแพงเพชร วทยาลยเทคนคพจตร และวทยาลยเทคนคอทยธาน

19. สถาบนการอาชวศกษาภาคกรงเทพมหานคร ประกอบดวย วทยาลยเทคนคมนบร วทยาลยเทคนคกาญจนาภ เษกมหานคร วทยาลยเทคนคดอนเมอง วทยาลยเทคนคดสต วทยาลยเทคนคราชสทธาราม วทยาลยอาชวศกษาเสาวภา วทยาลยอาชวศกษาธนบร วทยาลยพณชยการอนทราชย วทยาลยพณชยการบางนา วทยาลยพณชยการเชตพน วทยาลยพณชยการธนบร กาญจนาภเษกวทยาลยชางทองหลวง และวทยาลยการอาชพกาญจนาภเษกหนองจอก

การพฒนาหลกสตรของสถาบนการอาชวศกษา พระราชบญญตการอาชวศกษา พ.ศ. 2551 เนนความส าคญของการจดการอาชวศกษา และการฝกอบรมวชาชพใหสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงฃาต และแผนการศกษาแหงชาต เพอพฒนาก าลงคนดานวชาชพระดบฝมอ ระดบเทคนคและระดบเทคโนโลย รวมทงเพอยกระดบการศกษาวชาชพใหสงขน และสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน รวมไปถงการเตรยมความพรอมเขาสประชาคมอาเซยน โดยเฉพาะอยางยงพฒนาศกยภาพในการแขงขน และสามารถเขาสการเปดเสรทงทางดานเศรษฐกจและสงคมในอนาคต จงไดก าหนดนโยบายในการยกระดบทกษะฝมอและเตรยมความพรอมแกกลมเปาหมายใหมสมรรถนะทไดมาตรฐานสากล สอดคลองกบการปรบโครงสรางเศรษฐกจอตสาหกรรมและการผลตสนคาและบรการทมการแขงขนทงดานคณภาพ ปรมาณแระยะเวลาในการผลต โดยพฒนาระบบการจดการอาชวศกษาตามแรงขบจากผใช “demand driven” ภายใตความรวมมอกนระหวางสถานศกษาอาชวศกษาหรอสถาบนกบสถานประกอบการซงเปนหนวยทใชผลผลตของอาชวศกษา เพอผลตก าลงคนตามความตองการของตลาดแรงงาน น าความรในทางทฤษฎอนเปนสากลและภมปญญาไทยมาพฒนาผรบการศกษาและฝกอบรมวชาชพใหมความรความสามารถในทางปฏบต และมสมรรถนะจนสามารถน าไปประกอบอาชพในลกษณะผปฏบตหรอประกอบอาชพโดยอสระได (ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา, 2555) เนองจากการจดการอาชวศกษาเปนกลไกส าคญในการขบเคลอนและการพฒนาคณภาพการศกษาใหสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต แผนการศกษาแหงชาตประกอบกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และพระราชบญญตการอาชวศกษา พ.ศ. 2551


2-49

ตองการใหมการกระจายอ านาจทางวชาการสสถานศกษาและสถาบนการอาชวศษา เพอใหเกดความคลองตวในการบรหารจดการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาจงก าหนดกรอบมาตรฐานคณวฒอาชวศกษาแหงชาต เพอเปดโอกาสใหสถาบนการอาชวศกษาในแตะแหงสามารถพฒนาหลกสตรไดเอง โดยยดกรอบคณวฒวการศกษาวชาชพตามสาขาวชาในการพฒนาหลกสตรการอาชวศกษา ในรปแบบอาศยแรงขบจากผใช หลกสตรทจะพฒนาจะตองเปนหลกสตรแบบฐานสมรรถนะ “competency based curriculum” ซงน าสมรรถนะของผประกอบอาชพทปฏบตงานอาชพ มาตรฐานอาชพหรอมาตรฐานสมรรถนะมาเปนปจจยในการพฒนาหลกสตรการอาชวศกษา เพอท าใหผส าเรจการศกษามสมรรถนะวชาชพทตรงกบสมรรถนะอาชพสามารถประกอบอาชพไดทนท ดงภาพท 2-3 การพฒนาคณภาพตามกรอบมรตรฐานคณวฒอาชวศกษา


2-50

INPUT PROCESS OUTPUT หลกสตร นกศกษา คณาจารย

บคลากรทางการศกษา ทรพยากร งบประมาณ ฯลฯ

กระบวนการจดการเรยนรคคณธรรม การพฒนาคณาจารย บคลากร การบรหารและบรการวชาการ ฯลฯ

คณภาพนกศกษา และผส าเรจการศกษา ความพงพอใจของหนวยงาน ชมชน

ความสามารถในการแขงขน

ภาพท 2-3 การพฒนาคณภาพตามกรอบมาตรฐานคณวฒอาชวศกษาแหงชาต ทมา ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา. (2555).

การประกนคณภาพ

พ.ร.บ.การศกษาแหงชาต

มาตรฐานการศกษาของชาต พ.ร.บ.การอาชวศกษา แผนการศกษาชาต

กรอบมาตรฐานคณวฒอาชวศกษาแหงชาต

กรอบมาตรฐานหลกสตรการอาชวศกษา

กรอบคณวฒการศกษาวชาชพ ระดบปรญญาตร สาขาวชา...

หลกสตรการอาชวศกษา ระดบปรญญาตร สาขาวชา...

วางแผนปรบปรง และพฒนา

ขอก าหนดเฉพาะ ของหลกสตร

กระบวนการจดการเรยนร (มงเนนสมรรถนะ)

ประเมนหลกสตร อยางตอเนอง

การวดผล ประเมนผล ตามสภาพจรง


2-51

หลกสตรปรญญาตรทส านกมาตรฐานการอาชวศกษาและวชาชพ และหนวยศกษานเทศก ไดจดท ากรอบคณวฒการศกษาวชาชพ (คอศ. 1) แลวในป พ.ศ. 2555 ม 8 ประเภทวชา มสาขายอยรวมทงหมด 28 สาขาวชา ดงน

ตารางท 2-4 รายชอประเภทวชาและสาขาวชาทจดท ากรอบคณวฒการศกษาวชาชพแลว

ประเภทวชา สาขาวชา

อตสาหกรรม เทคโนโลยไฟฟา เทคโนโลยเครองกล เทคดโนโลยแมพมพ เทคโนโลยอเลกทรอนกส เทคโนโลยยางและโพลเมอร เทคโนโลยสถาปตยกรรม เทคโนโลยการกอสราง เทคโนโลยการจดการอตสาหกรรมเฟอรนเจอรและเครองเรอน เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร เทคโนโลยสารสนเทศ บรหารธรกจ การบญช การตลาด คอมพวเตอรธรกจ การจดการส านกงาน การจดการโลจสตกส อตสาหกรรมทองเทยว การทองเทยว การโรงแรม ศลปกรรม ศลปกรรม ออกแบบผลตภณฑ ชางทองหลวง คอมพวเตอรกราฟก ออกแบบอญมณและเครองประดบ คหกรรม เทคโนโลยอาหารและโภชนาการ การออกแบบแฟชน การจดการงานคหกรรม เกษตรกรรม เทคโนโลยการผลตพฃ เทคโนโลยการผลตสตว ประมง เทคโนโลยเพาะเลยงสตวน า เทคโนโลยแปรรปสตวน า


2-52

ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาไดประกาศเรองใหใชหลกสตรปรญญาตรสายเทคโนโลย หรอ สายปฏบตการ พ.ศ.2556 ของสถาบนการอาชวศกษา 9 สถาบน 16 สาขาวชา โดยมผลตงแตภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556 ส าหรบ 16 สาขาวชา ในหลกสตรปรญญาตรสายเทคโนโลย ทเปดใหมในปการศกษา 2556 ประกอบดวย 1. สถาบนการอาชวศกษาภาคกลาง 1 จ านวน 4 สาขาวชา ไดแก เทคโนโลยไฟฟา เทคโนโลยยานยนต การโรงแรม และเทคโนโลยแมพมพ 2. สถาบนการอาชวศกษาภาคใต 1 จ านวน 5 สาขาวชา ไดแก เทคโนโลยไฟฟา เทคโนโลยยานยนต และเทคโนโลยอเลกทรอนกส เทคโนโลยยางและโพลเมอร คอมพวเตอรธรกจ 3. สถาบนการอาชวศกษาภาคใต 2 จ านวน 2 สาขาวชา ไดแก เทคโนโลยยานยนต และการโรงแรม 4. สถาบนการอาชวศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 2 จ านวน 1 สาขาวชา คอเทคโนโลยไฟฟา 5. สถาบนการอาชวศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 3 จ านวน 7 สาขาวชา ไดแก เทคโนโลยไฟฟา เทคโนโลยยานยนต เทคโนโลยแมพมพ เทคโนโลยอเลกทรอนกส เทคโนโลยกอสราง การบญช และคอมพวเตอรธรกจ 6. สถาบนการอาชวศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 4 จ านวน 7 สาขาวชา ไดแก เทคโนโลยไฟฟา เทคโนโลยยานยนต เทคโนโลยอเลกทรอนกส เทคโนโลยกอสราง การบญช การตลาด และคอมพวเตอรธรกจ 7.สถาบนการอาชวศกษาภาคเหนอ 1 จ านวน 5 สาขาวชา ไดแก เทคโนโลยไฟฟา เทคโนโลยยานยนต การบญช การโรงแรม และเทคโนโลยการผลตพช 8. สถาบนการอาชวศกษาภาคเหนอ 2 จ านวน 3 สาขาวชา ไดแก เทคโนโลยยานยนต การตลาด และการทองเทยว 9. สถาบนการอาชวศกษากรงเทพมหานคร จ านวน 10 สาขาวชา ไดแก เทคโนโลยไฟฟ า เทคโนโลยสถาปตยกรรม เทคโนโลยกอสราง เทคโนโลยสารสนเทศ การบญช การตลาด คอมพวเตอรธรกจ การจดการส านกงาน การโรงแรม และชางทองหลวง การเปดสอนหลกสตรปรญญาตรจ านวน 16 สาขา ในสถาบนการอาชวศกษา 9 แหง ในวทยาลย 43 แหง สาขาทเปดสอน รายละเอยดของสถาศกษาทเปดสอน มดงน


2-53

ตารางท 2-5 รายละเอยดการเปดสอนหลกสตรปรญญาตร ปการศกษา 2556 สาขาวชา สถาบนการอาชวศกษา วทยาลย

กลมวชาอตสาหกรรม เทคโนโลยไฟฟา ภาคกลาง 1 ภาคใต 1 วทยาลยเทคนคสราษฎรธาน ภาคใต 1 วทยาลยเทคนคนครศรธรรมราช ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 2 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 3 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 4 วทยาลยเทคนคยโสธร ภาคเหนอ 1 วทยาลยเทคนคล าปาง กรงเทพมหานคร วทยาลยเทคนคมนบร เทคโนโลยยานยนต ภาคกลาง 1 ภาคใต 1 วทยาลยเทคนคสราษฎรธาน ภาคใต 2 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 3 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 4 วทยาลยเทคนคอบลราชธาน ภาคเหนอ 1 วทยาลยเทคนคเชยงใหม ภาคเหนอ 2 วทยาลยอาชวศกษาแพร เทคโนโลยแมพมพ ภาคกลาง 1 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 3 เทคโนโลยอเลกทรอนกส ภาคใต 1 วทยาลยเทคนคสราษฎรธาน ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 3 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 4 วทยาลยเทคนคศรสะเกษ เทคโนโลยยางและโพลเมอร ภาคใต 1 วทยาลยเทคนคสราษฎรธาน เทคโนโลยสถาปตยกรรม กรงเทพมหานคร วทยาลยเทคนคราชสทธาราม เทคโนโลยการกอสราง ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 3 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 4 วทยาลยเทคนคเดชอดม กรงเทพมหานคร วทยาลยเทคนคดสต กลมสารสนเทศและการสอสาร เทคโนโลยสารสนเทศ กรงเทพมหานคร วทยาลยอาชวศกษาธนบร กลมวชาพาณชยการ/ บรหารธรกจ การบญช ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 3 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 4 วทยาลยอาชวศกษาอบลราชธาน ภาคเหนอ 1 วทยาลยอาชวศกษาล าปาง กรงเทพมหานคร


2-54

ตารางท 2-5 รายละเอยดการเปดสอนหลกสตรปรญญาตร ปการศกษา 2556 (ตอ) สาขาวชา สถาบนการอาชวศกษา วทยาลย

เทคโนโลยการตลาด ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 4 วทยาลยการอาชพศรสะเกษ ภาคเหนอ 2 วทยาลยอาชวศกษาแพร กรงเทพมหานคร วทยาลยพณชยการอนทราชย คอมพวเตอรธรกจ ภาคใต 1 วทยาลยอาชวศกษานครศรธรรมราช ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 3 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 4 วทยาลยเทคนคอ านาจเจรญ กรงเทพมหานคร วทยาลยพณชยการบางนา การจดการส านกงาน กรงเทพมหานคร วทยาลยการอาชพกาญจนาภเษกหนอง

จอก กลมวชาอตสาหกรรมทองเทยว เทคโนโลยการทองเทยว ภาคเหนอ 2 วทยาลยอาชวศกษาเชยงราย การโรงแรม ภาคกลาง 1 ภาคใต 2 ภาคเหนอ 1 วทยาลยอาชวศกษาเชยงใหม กรงเทพมหานคร วทยาลยพณชยการเชตพน กลมวชาศลปกรรม ชางทองหลวง กรงเทพมหานคร กาญจนาภเษกวทยาลยชางทองหลวง กลมเกษตรกรรม เทคโนโลยการผลตพช ภาคเหนอ 1 วทยาลยเกษตรและเทคโนโลยเชยงใหม

ยทธศาสตรการผลตและพฒนาก าลงคนอาชวศกษาสสากล พ.ศ. 2555 – 2569 คณะกรรมการการอาชวศกษา ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา ไดก าหนด

ยทธศาสตรการผลตและพฒนาก าลงคนอาชวศกษาสสากล พ.ศ. 2555 – 2569 รายละเอยดดงน 1) ดานการเพมปรมาณผเรยนสายอาชพ ก าหนดเปาหมายของการด าเนนงานโดย

1.1) รกษาเปาหมายผเรยนในระดบ ปวช. การเพมปรมาณผเรยนในระดบ ปวส. 1.2) ลดปญหาการออกกลางคน โดยวางเปาหมายใหลดลงรอยละ 5 ดวยการปองกน/

ดแลรายบคคล การวจยพฒนา แกปญหารายวทยาลย/รายสาขาวชา การวเคราะหแกปญหาเชงระบบ กลมเปาหมายใน 50 วทยาลยทมปญหาการออกกลางคนสง

1.3) จดการเรยนการสอนในระดบพนทและภาพรวมตามความตองการในแตละสาขา 1.4) เปดโอกาสใหนกเรยนเขาเรยนสายอาชพดวยระบบโควตา


2-55

1.5) เขาถงกลมเปาหมายผมสวนส าคญตอการเลอกเรยนอาชวศกษาในเชงรก ซงไดแก นกเรยน และผปกครอง

2) ดานการขยายโอกาสในการเรยนอาชวศกษาและการฝกอบรมวชาชพ 2.1) จดอาชวศกษาครอบคลมทกพนท สาขาอาชพ การขยายกลมเปาหมาย 2.2) จดตงสถาบนการอาชวศกษาในรปแบบกลมจงหวด 18 กลมจงหวดและ

กรงเทพมหานคร รวม 19 สถาบน และสถาบนการอาชวศกษาเกษตร ภาคละ 1 แหง จ านวน 4 แหง 2.3) จดตงสถานศกษาอาชวะอ าเภอในกลมอ าเภอชนหนง 2.4) สงเสรมการจดอาชวะชายแดนใตสสนตสข ศนยฝกอบรมอาชวะ อาชวะสองระบบ

และการจดหลกสตรอาชวะทองถน และสนบสนนทนการศกษาแกผดอยโอกาส 2.5) มงผลตและพฒนาก าลงคนในสาขาทเปนความตองการของตลาดแรงงาน สาขาท

เปนนโยบายรฐบาล และการเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ โดยการจดอาชวศกษาเฉพาะทาง อาท ปโตรเคม การสรางเกษตรรนใหม ครวไทยสครวโลก พลงงานทดแทน โลจสตกส/รถไฟความเรวสง อญมณ ยานยนต ไฟฟา อเลกทรอนกส ทองเทยว/โรงแรม ฯลฯ

2.6) ขยายกลมเปาหมายอาชวะในโรงเรยนการศกษาขนพนฐาน และอาชวะเพอคนพการ อาชวะวยแรงงาน อาชวะสงวย อาชวะเพอสตร อบรมระยะสน/ตลาดนดอาชพ ศนยซอมสรางเพอชมชน เทยบโอนความรและประสบการณ เพอตอยอดและพฒนาทกษะทง Upgrade Skills และ Re Skills รวมจดอาชวศกษาในสถานพนจ เรอนจ า คายทหาร และ อปท. ฯลฯ

2.7) สน บสน น ให ห น ว ย ง าน / อ ง ค ก ร ร ว ม จ ดอา ช ว ศ กษาซ ง ไ ด แก ส ถานประกอบการ อปท. และภาคเอกชนจากสาขาอาชพตางๆ ฯลฯ

2.8) จดอาชวะทางเลอก อาชวะทายาท วทยาลยอาชวศกษาฐานวทยาศาสตร อาชวะอนเตอร และอาชวะเทยบโอนประสบการณ

2.9) เพมชองทางการเรยนอาชวศกษาดวย อาชวะทางไกล และเครอขายวทยเพอการศกษาและพฒนาอาชพ (R-radio network)

3) ยกระดบคณภาพการจดอาชวศกษา 3.1) ระดบสถานศกษา และระดบหองเรยน สงเสรมคณภาพและสรางความเขมแขงใน

การพฒนาและยกระดบคณภาพการจดอาชวศกษาโดย - พฒนาการจดการเรยนรตามแนวทาง Constructionism, Project Based

Learning Authentic Assessment, การเพมพนทกษะประสบการณจากการเรยนในสถานทจรง/สถานการณจรง อาท Fix It Center และกรณภยพบต


2-56

- พฒนาระบบนเทศ การจดการความรและถายทอดประสบการณจากครรนพสครรนใหม (นเทศภายใน) และการนเทศทางไกล

- สรางความเขมแขงการประกนคณภาพภายใน สนบสนนใหทกวทยาลย ผานการประเมนคณภาพภายนอกระดบดมาก และเตรยมพรอมรบการประเมนระดบสากล

- ยกระดบคณภาพสถานศกษาขนาดเลก ใหเปนตามวตถประสงคของการจดตง ตามความตองการของพนท และการใหบรการกลมเปาหมายพเศษ อาท คนพการ, วยท างาน, สงวย, สตร ฯลฯ

- ใช ICT เพอการเรยนการสอน สนบสนนความพรอมในดาน Hardware สอการเรยนการสอน สงเสรมการประกวดสอ/สอออนไลน และจดตงวทยาลยตนแบบการใช ICT เพอการเรยนการสอน

- พฒนาคร สรางเครอขายคร Social Media และ Network สนบสนนใหครท าวจยเพอพฒนาคณภาพ

- จดหาสอ/หนงสอ วสดฝก อปกรณการเรยนการสอน ททนสมยและเพยงพอ 3.2) ระดบผเรยน ยกระดบความสามารถของผเรยนเพอใหผส าเรจอาชวศกษา มขด

ความสามารถในการแขงขนทงสมรรถนะหลก (Core Competency) และสมรรถนะการท างานตามต าแหนงหนาท (Function Competency) โดยใช V-NET การประเมนดานมาตรฐานวชาชพ และ การประเมนระดบหองเรยน สรางเสรมทกษะอาชพในอนาคตดวยกจกรรมองคการวชาชพ ปลกฝงคณธรรมจรยธรรม วถประชาธปไตย ความมวนย เสรมสรางทกษะชวต ความสามารถดานนวตกรรม/ส ง ป ร ะ ดษฐ ก า ร เ ป น ผ ป ร ะ กอบกา ร พฒน าท กษ ะกา ร ค ดบนพ น ฐ าน Competency Based Technology Based Green Technology และCreative economy รวมทงการแกปญหาดานพฤตกรรมและการใชเวลาใหเกดประโยชน อาท สภาพบรษอาชวะ ลกเสอ กฬา และการปองกน/แกไขการทะเลาะววาท

3.3) เตรยมผเรยนสการเปนประชาคม ASEAN โดยการเพมจ านวนสถานศกษา English Program (EP) Mini English Program (MEP) ทกจงหวด ใชหลกสตร/สอตางประเทศ สนบสนนการฝกงานตางประเทศ/บรษทตางประเทศและในประเทศ ยกระดบทกษะดานภาษาองกฤษในงานอาชพ สงเสรม การเรยนรภาษาประเทศคคา จดระบบ Sister School ทกประเทศใน ASEAN

4) ดานการเพมประสทธภาพการบรหารจดการ 4.1) ดานบรหารทวไป ประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการบรหารจดการ

ไดแก Web Portal, E-office และ Data based รวมทงการปรบภาพลกษณเชงบวก


2-57

4.2) ดานงบประมาณ ใชแนวทาง Strategic Performance, Based Budgeting: SPBB และ Formula Funding โดยการจดงบประมาณตามความจ าเปนพนฐาน ความเสมอภาค และตามนโยบาย, การกระจายอ านาจจดซอจดจาง, จดหางบประมาณคาสาธารณปโภคและคาจางครใหเพยงพอ

4.3) ดานบรหารงานบคคล สรางเครอขายคร/สมาคมวชาชพ จดหาลกจาง พนกงานราชการใหเพยงพอ รวมทงการพฒนาระบบบรหารงานบคคลของสถาบนการอาชวศกษา

4.4) ดานการสรางความรวมมอทกภาคสวนทงในประเทศและตางประเทศเพอพฒนา การจดอาชวศกษา ดงน

- องคการ/สมาคมวชาชพ สภาอตสาหกรรม สภาหอการคา กระทรวงแรงงาน กระทรวงอตสาหกรรม สถานประกอบการ ในการจดอาชวศกษาระบบทวภาค การฝกงาน ฯลฯ

- ประเทศเพอนบาน ประเทศในกลมอาเซยน - องคการระหวางประเทศ ไดแก VOCTECH, CPSC /APACC, SEARCA และ

UNIVOC ฯลฯ - ประเทศตางๆ ในภมภาคของโลก ไดแก สาธารณรฐประชาชนจน อสลาเอล

ญปน เดนมารก เยอรมน ฯลฯ

ตอนท 3 สถานศกษาระดบอาชวศกษากบการเตรยมความพรอมเขาสประชาคมอาเซยน

จากการประชมรฐมนตรศกษาอาเซยนในครงท 4 ไดรบมอบหมายใหส านกงานเลขาธการอาเซยนและ Southeast Asian Ministers of Education Organization (SEAMEO) จดท าแผนปฏบตการทางดานการศกษา 5 ป (Work Plan on Education 2011-2015: WPE) ซงแผนดงกลาวจะใหความส าคญ ใน 4 ดาน อนไดแก (1) ความตระหนกในเรองอาเซยน (ASEAN Awareness) (2) การเขาถงการศกษาทมคณภาพ (Access to Quality Education) (3) การสงสรมการเคลอนยายและการสรางระบบการศกษาแบบสากล (Cross-border Mobility and Internationalization of Education) และ (4) การสนบสนนภาคสวนตางๆ ดวยการศกษา (Support for Other Sectoral Bodies Whose Programmes Require Education Inputs) เพอด าเนนแผนดงกลาวใหไปสความส าเรจ กระทรวงศกษาธการจงไดก าหนดนโยบายสการสรางประชาคมอาเซยนดงน

1. การเผยแพรความร ขอมลขาวสาร และเจตคตทดเกยวกบอาเซยน เพอสรางความตระหนก และเตรยมความพรอมของคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา นกเรยน นกศกษา และประชาชนเพอกาวสประชาคมอาเซยน ภายในป พ.ศ. 2558


2-58

2. การพฒนาศกยภาพของนกเรยน นกศกษา และประชาชนใหมทกษะทเหมาะสมเพอเตรยมความพรอม

3. การพฒนามาตรฐานการศกษา เพอสงเสรมการหมนเวยนของนกศกษา และครอาจารยในอาเซยน รวมทงเพอใหมการยอมรบในคณสมบตทางวชาการรวมกนในอาเซยน

4. การเตรยมความพรอมเพอเปดเสรการศกษาในอาเซยน โดยจดท าขอตกลงความรวมมอดานการศกษา การพฒนาความสามารถ ประสบการณในสาขาวชาชพส าคญตางๆ

5. การพฒนาเยาวชนเพอเปนทรพยากรส าคญในการกาวสประชาคมอาเซยน นอกจากนแลวเพอใหการด าเนนงานมความเปนรปธรรมมากขนหนวยงานตางๆ ในกระทรวงศกษาธการไดจดท าโครงการตางๆ อาท โครงการ Spirit of ASEAN หรอ การจดท ายทธศาสตรอดมศกษาไทย ในการเตรยมความพรอมสการเปนประชาคมอาเซยนในป พ.ศ. 2558 เปนตน อกทงกรมพฒนาฝมอแรงงาน ยงไดรวมมอกบผประกอบการเพอจดท าโครงการน ารองเพอการพฒนาศกยภาพของแรงงานดานภาษาและวฒนธรรม โดยมกลมเปาหมายเปนแรงงานทท างานแลว และแรงงานใหมทจะเขาสระบบ เพอฝกภาษาทเนนถงการสอสารเปนหลก อยางไรกด ปจจบนหนวยงานอนๆ ทงภาครฐและเอกชนไดมความตนตวในการเตรยมพรอมทจะรองรบการเปนประชาคมอาเซยนมากขนโดยรปแบบในการเตรยมความพรอมเพอเตรยมตวเขาสการเปนประชาคมอาเซยนนนสวนใหญอยในรปการจดสมมนาใหความร การเตรยมความพรอมของสถานศกษาอาชวศกษาเขาสประชาคมอาเซยน

เพอเตรยมความพรอมของสถานศกษาอาชวศกษาเขาสประชาคมอาเซยน ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาไดเตรยมการบรหารจดการอาชวศกษาสประชาคมอาเซยน ดงน

วสยทศน (Vision) “ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา มงมนในการบรหารการจดการอาชวศกษาและการ

ฝกอบรมวชาชพเพอผลตและพฒนาก าลงคนใหมสมรรถนะวชาชพกาวสประชาคมอาเซยน ภายในป พ.ศ. 2558”

พนธกจ (Mission) 1. พฒนาก าลงคนอาชวศกษาในทกระดบดานการใชภาษาเพอการสอสาร การใชเทคโนโลย

สารสนเทศและการมคณลกษณะทพงประสงคในการเขาสประชาคมอาเซยน


2-59

2. พฒนาระบบเครอขายความรวมมอการจดการเรยนการสอนอาชวศกษานานาชาตในระดบอาเซยนและภมภาค

3. จดการอาชวศกษาและฝกอบรมวชาชพใหมสมรรถนะตรงตามสาขาวชาชพสอดคลองกบความตองการและเปนไปตามมาตรฐานของประชาคมอาเซยน

4. สงเสรมการเรยนรในดานศาสนา ศลปะและการแลกเปลยนวฒนธรรมในอาเซยน

เปาประสงค (Purpose) 1. สถานศกษาจดการเรยนการสอนโดยใชภาษาตางประเทศท าใหผเรยนมคณลกษณะทพง

ประสงค โดยมหลกสตรทเปนสากลและเชอมโยงกบประเทศตาง ๆ ในอาเซยน ตวชวดความส าเรจ 1.1 จ านวนหลกสตรทไดรบการพฒนาและเปนทยอมรบในเปนมาตรฐานสากล ตลอดจน

ถกน ามาใชในการเทยบโอนผลการเรยนระหวางประเทศอาเซยน 1.2 ระดบความส าเรจในการใชภาษาเพอการสอสารของผเรยนในระดบตาง ๆ 1.3 จ านวนสาขาวชาทจดการเรยนการสอนโดยใชภาษาองกฤษในการสอสาร 1.4 ระดบสมรรถนะของผเรยนและผส าเรจการศกษาในการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอ

การสอสาร 1.5 จ านวนผเรยนทผานเกณฑคณลกษณะ ทพงประสงคในการเขาสประชาคมอาเซยน 1.6 จ านวนอาสาสมครจากเครอขายและชาตตาง ๆ เพอชวยสอนวชาชพโดยใช

ภาษาตางประเทศอน เชน ภาษาจน ญปนและภาษาอาเซยนอน ๆ 2. สถานศกษาจดประชม สมมนา วชาการแลกเปลยนองคความรในการจดการอาชวศกษา

ระหวางครและผบรหารและศกษาดงานในอาเซยนและภมภาคตาง ๆ ตวชวดความส าเรจ 2.1 จ านวนเครอขายความรวมมอระหวางองคกรระหวางประเทศ และสถาบนการศกษา

ในอาเซยน 2.2 จ านวนครงในการจดประชมสมมนาระหวางประเทศระหวางผบรหารครและบคลากร

ทางการศกษาในระดบนานาชาตในดานการพฒนาการบรหารสถานศกษาและการจดการเรยนร 2.3 ระดบความส าเรจในการน าผลการศกษาดงานของผบรหาร ครและบคลากรทางการ

ศกษามาพฒนาสถานศกษา 2.4 จ านวนครงในการจดกจกรรมประชมวชาการขององคการวชาชพของผเรยนและ

ผส าเรจการศกษาในระดบนานาชาต


2-60

2.5 ระดบความส าเรจในการเขารวมกจกรรมการแขงขนทกษะในดานตางๆ ระหวางประเทศ

3. สถานศกษามการจดหาคมอ ต ารา และหนงสออานนอกเวลา ทเปนภาษาองกฤษ ทงวชาชพ และวชาสามญสมพนธ พรอมทงสงเสรมใหมกจกรรมเสรมการเรยนการสอนในรปแบบตางๆ

ตวชวดความส าเรจ 3.1 ระดบความส าเรจในการจดสงสนบสนนและใหความรในการเปนประชาคมอาเซยน 3.2 จ านวนครงในการจดกจกรรมและรปแบบกจกรรมทสนบสนนการเขาสประชาคม

อาเซยน 4. สถานศกษาจดกจกรรมเพอสรางความสมพนธ และเครอขายระหวางนกเรยนนกศกษาท

เปนตวแทนจากประเทศตางๆ ทงระดบสถานศกษาและระดบนานาชาต ตวชวดความส าเรจ 4.1 จ านวนครงในการจดกจกรรมดานศลปะ ศาสนา และวฒนธรรมระหวางประเทศ 4.2 ระดบความส าเรจในการเขารวมกจกรรมดานศลปะ ศาสนา และวฒนธรรมระหวาง

ประเทศ 5. สถานศกษามการพฒนาดานการวจย นวตกรรมและสงประดษฐ และเทคโนโลย

สารสนเทศตลอดจนมการแปลกเปลยนขอมลขาวสารในกลมสถาบนอาชวศกษาอาเซยน ตวชวดความส าเรจ 5.1 ระดบความส าเรจในการพฒนาดานเทคโนโลยสารสนเทศในสถานศกษาทเชอมโยง

กจกรรมสอาเซยน 5.2 รอยละของงานวจย นวตกรรมและสงประดษฐทเขารวมกจกรรมและผานมาตรฐาน

รวมกบสถานศกษาและสถาบนอาชวศกษานานาชาต 6. สถานศกษามการจดการศกษาเพอขยายโอกาสทางการศกษาวชาชพอยางทวถงและ

เสมอภาคทกกลมเปาหมายอยางมมาตรฐานทไดรบการยอมรบของกลมประเทศในอาเซยน ตวชวดความส าเรจ 6.1 ระดบความส าเรจในการจดท ามาตรฐานวชาชพเพอสรางบทบาทการเปนผน าในการ

จดการอาชวศกษาแหงอาเซยน เชน ดานวชาชพเกษตร ทงในหลกสตรระยะสนและระยะยาว เปนตน 7. ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาจดระบบการสรางแรงจงใจใหกบสถานศกษา

ผบรหาร คร และบคลากรทางการศกษา ตลอดจนนกเรยนนกศกษาไดมความมงมน ตงใจและมความพยายามในการพฒนาตนเองในทกมต


2-61

ตวชวดความส าเรจ 7.1 ระดบความส าเรจในการพฒนาตนเองสมาตรฐานของผบรหาร คร และบคลากร

ทางการศกษา ตลอดจนนกศกษาเพอกาวสประชาคมอาเซยน

กลยทธ(Strategy) 1. สถานศกษาทกแหงเรงรดการสอนภาษาองกฤษ ทเปนภาษากลางของอาเซยน และ

ก าหนดใหมการประเมนผลความสามารถในการใชภาษาองกฤษของนกศกษาอยางเปนรปธรรมและก าหนดใหนกศกษาในสาขาการทองเทยว การโรงแรม เรยนภาษาอนเพมอก 1 ภาษา และด าเนนการตามนโยบายกระทรวงศกษาธการทก าหนดใหทกคนในสถานศกษาสอสารดวยภาษาองกฤษสปดาหละ 1 วน

2. พฒนาสอการสอน ต าราทเปนภาษาองกฤษ เชน สาขาวชาการโรงแรม สาขาวชาปโตรเคมและสาขาวชาเครองมอวด ไดรวมมอกบสถานประกอบการจดการต าราภาษาองกฤษใชในการสอน

3. สถานศกษาทมความรวมมอกบประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตอยแลว ขยายความรวมมอไปยงประเทศอนๆใหครบทง 10 ประเทศ

4. สรางความตระหนกใหกบนกศกษาและผบรหารเพอใหเขาใจการเปนประชาคมอาเซยน 5. เปดสอน English Program ในปการศกษา 2555 โดยคดเลอกสถานศกษาเปดสอน

ประเภท วชาละ 1 สาขา

แนวทางการบรหารจดการอาชวศกษาและการฝกอบรมอาชพสประชาคมอาเซยน เนองจากสงคมมความคาดหวงอยากใหอาชวศกษามบทบาทส าคญในการเตรยมก าลงคนเขาสประชาคมอาเซยนอยางมประสทธภาพ ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา จงไดเตรยมการใหสถานศกษาในอาชวศกษาด าเนนการดงน

1. ประเภทวทยาลยท วไป เนนการเรยนการสอนท ใชภาษาอง กฤษเขมขนขน ใชภาษาองกฤษเพอการสอสารในชวตประจ าวน ใชภาษาองกฤษเพอการสอสารสปดาหละ 1 วน จดการเรยนการสอนภาษาองกฤษเพอการสอสารระดบชาง ใชภาษาองกฤษเพอการสงงาน-รบงานตามสาขาอาชพได สามารถใชศพทเทคนคแตละสาขาได ประเภทวทยาลยท จดการเรยนการสอนโดยใชภาษาองกฤษแบบเขมทงใชภาษาอาเซยน เชน ภาษามาเลเซย ภาษาพมา ภาษากมพชา ฯลฯ รวมทงภาษาทมการใชอยางแพรหลายเชน ภาษาจน ภาษาเกาหล เปนตน รวมทงภาษาทรวมกบสถานศกษาตางประเทศ

2. เตรยมมาตรฐานฝมอชางอาเซยน 3. เตรยมสอการเรยนการสอนททนสมย เชน สงตพมพ E-Learning, Social Media


2-62

4. คดเลอกนกเรยนนกศกษาเขาเรยนในกลม”อาชวะอนเตอร” ซงเรยนเปนบางสาขา เชน สาขาวชาปโตรเคม วทยาลยเทคนคหาดใหญ กลมทเรยนในชน ปวช .1-3 ควรมกจกรรมไดพฒนาตนเอง เชน เขาคายอาเซยน อบรมภาษาองกฤษ กลมทเรยนชน ปวส. ควรมหลกสตร วธการเรยนทเหมาะสม

5. ควรมค ารบรองวาผส าเรจการศกษาอาชวศกษามมาตรฐานฝมอ คณลกษณะอนพงประสงคเปนทยอมรบและตอบค าถามสงคมไดวานกเรยนนกศกษาส าเรจการศกษาไปแลวตองมงานท า

6. ควรปรบเปลยนวฒนธรรมของนกเรยนนกศกษาอาชวศกษา เชน การกลาแสดงออก การเสนอความคดเหน กลาพด วธการน าเสนอ ความมวนย ความรบผดชอบ ฯลฯ

7. ท าความรวมมอกบกลมประเทศอนๆ นอกเหนอกลมอาเซยน เชน เกาหล จน อสราเอล ฯลฯ เพอเปนการเตรยมก าลงคน ใหมความเชอมนและสามารถแขงขนในกลมประเทศอาเซยนได

8. สอการเรยนการสอนควรเนนการใชภาษาองกฤษ ปจจบนสามารถสบคนทางอนเตอรเนทไดสะดวก ค าสงทใชในชนเรยนหรอทวไปควรเปนภาษาองกฤษ นกเรยนอาชวศกษาควรใชภาษาองกฤษเพอการท างาน (Working Language) ได ใหผเรยนมโอกาสใชภาษาองกฤษกบเจาของภาษา ใชภาษาองกฤษโดยครเรมตนสอสารระหวางครดวยกนและบคลากรอนๆโดยไมตองกงวลความถกผดของไวยากรณ

9. จดกจกรรมการพดภาษาองกฤษบอยครงหรอเปนชวงเวลาของทกๆวน หรอใชเปนชวตประจ าวน จดอบรมภาษาองกฤษเพอการสอสารหลกสตร 30-60 ชวโมง การประชมสมมนาใชภาษาองกฤษ ตงเขต English Zone โดยเปนเขตใชภาษาองกฤษ100% จดเพลงสากลและจดรายการเสยงตามสายเปนภาษาองกฤษ จดการเรยนการสอนโดยบรณาการกจกรรมใหผเรยนใชกระบวนการ วธการและทกษะชวต ครทสอนภาษาองกฤษควรใชภาษาองกฤษสอสารตลอดคาบการเรยนการสอน แมนอกหองเรยนกใหใช บอย ๆ นกเรยนนกศกษาจะไดเรยนรอยางตอเนอง ครทสอนในรายวชาอนควรใชค าสงเปนภาษาองกฤษ วธการขนตอน เครองมอ อปกรณ และเนอหาทสอนควรใชเปนภาษาองกฤษมากขน บางรายวชาสามารถใชเปนภาษาองกฤษตลอดหลกสตรได เชน วชาพลศกษาสามารถบรณาการกบภาษาทาทางไดงาย

10. ควรจบคกบโรงเรยนในกลมอาเซยนเปนลกษณะ Sister School โดยมการแลกเปลยนครและนกเรยนทก ๆ ปหรอเรยนรวมกนในเวลาเดยวกนโดยใชการสอสารทางอนเตอรเนต

11. ส านกความรวมมอ ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาไดแบงกลมวทยาลยทจดการเรยนการสอนโดยใชภาษาองกฤษ ดงน

1) กลม Bilingual การศกษาทเกยวของกบการเรยนการสอนสองภาษาเนอหาสาระทางวชาการในทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ


2-63

2) กลม EP (English Program) โดยเนนใหผเรยนใหมศกยภาพเปนพลโลกดวยการพฒนาหลกสตรและการสอน การบรหารคณภาพระดบมาตรฐานสากล โครงการจดการเรยนการสอนตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการเปนภาษาองกฤษ

3) กลม MINI-EP ใชภาษาองกฤษสอนอยางนอย 4 รายวชา 4) กลมทวไป โดยจดกจกรรมเสรมทกษะภาษาองกฤษทงการอานเขยนฟงพด โดยคร

ตางประเทศ ศกษาดงาน การเรยนผานสอ กจกรรมกลม ฯลฯ

คณลกษณะของนกศกษาทจบอาชวศกษา ดงน 1. คณลกษณะทวไป ไดแก

1) สามารถสอสารภาษาองกฤษไดด 2) ผานการฝกงานจากสถานประกอบการในตางประเทศอยางนอย 1 ภาคเรยน 3) มวนยและผานกจกรรมดานคณธรรมและจตอาสา 4) สามารถใช IT ในการสอสารและคนควาขอมล 5) มความรภาษาตางประเทศ นอกเหนอจากภาษาองกฤษ อก 1 ภาษา

2. คณลกษณะเฉพาะ 1) ผานการทดสอบมาตรฐานฝมอแรงงาน ไดรบใบรบรองในการสมครไปท างานใน

ตางประเทศได 2) ผานมาตรฐานภาษาองกฤษ ตามต าแหนงงาน 3) สามารถศกษาตอในสถานศกษาอาชวศกษาภายใตประชาคมอาเซยนได 4) ผานกระบวนการฝกประสบการณเปนผประกอบการ

กลาวไดวา หากสถานศกษาอาชวศกษาบรหารจดการและฝกอบรมวชาชพอยางมทศทาง จะท าใหนกเรยนนกศกษาอาชวศกษา มคณลกษณะอนพงประสงคเพ อสามารถแขงขนในเวทระดบประชาคมอาเซยนได

การด าเนนงานการเตรยมความพรอมสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนของสถานศกษา สงกดส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา

การด าเนนงานการเตรยมความพรอมสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) ของสถานศกษา สงกดส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา พบวา สถานศกษาสงกดส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา มการด าเนนงานดงน


2-64

1. สถานศกษาจ านวนมากมการก าหนดและมอบนโยบายของสถานศกษาในการเตรยมความพรอมสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) แกบคลากรของสถานศกษาไดรบทราบ

2. มการเผยแพรความร/ขอมลขาวสารเกยวกบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) โดยสถานศกษาบางแหงมการด าเนนงานตงแต ภาคเรยนท1/2552 และเรมมการด าเนนงานมากทสดภาคเรยนท 1/2555

3. มการสนบสนนการพฒนาทกษะภาษาตางประเทศแกครผสอน โดยเฉพาะอยางยงภาษาองกฤษ รองลงมา คอภาษาจน ญปน และเกาหล นอกจากนยงมภาษามลาย พมา และกมพชาดวย

4. การด าเนนงานความรวมมอกบสถาบนการศกษาตางประเทศนน สถานศกษาจ านวนมาก ยงไมมความพรอมในการด าเนนงาน มเพยง 98 แหงทไดด าเนนการความรวมมอกบสถาบนการศกษาตางประเทศ การประสานความรวมมอกบสถาบนการศกษาตางประเทศมทงสวนกลางเปนผประสานงานให และสถานศกษาบางแหงด าเนนการเอง

5. การจดการเรยนการสอนภาษาตางประเทศใหกบผเรยน สถานศกษาสวนใหญเนนการจดการเรยนการสอนภาษาองกฤษ รองลงมา คอภาษาจน ญปน เกาหล มลาย พมา และกมพชา

6. การจดการเรยนการสอน English Program (EP) และ Mini English Program (MEP) มการด าเนนงานเพยง 45 แหง ทเปนสถานศกษาน ารอง

ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา ไดด าเนนการศกษาวเคราะห วจยการพฒนากรอบคณวฒแหงชาต เพอเปนกลไกในการสรางความเชอมโยงระหวางคณวฒการศกษา และระดบความสามารถในการปฏบตงานของบคคล ตามแนวทางการปฎรปการศกษาทศวรรษทสอง (2552-2561) และยทธศาสตรการผลตและพฒนาก าลงคน โดยไดรบความรวมมอจากภาคเครอขายทเกยวของในประเทศและส านกงานยเนสโกกรงเทพฯและปารส ไดใหความรวมมอจดประชมสมมนา เรอง กรอบคณวฒแหงชาตระดบนานาชาต เพอการแลกเปลยนเรยนรในเดอนเมษายน 2554 และ ASEAN ไดจดการประชมตอเนองตามโปรแกรมความรวมมอดานเศรษฐกจเขตการคาเสรอาเซยน ออสเตรเลย และ นวซแลนด (Economic Cooperation Work Program - ECWP ASEAN - AUSTRALIA - NEW ZEALAND Free Trade Area - AANZFTA) เพอหาแนวทางการพฒนากรอบคณวฒภมภาคอาเซยนรวมกบประเทศสมาชก 10 ประเทศ เพอพฒนาสรางความรความเขาใจ แนวคดประสบการณ การพฒนา และการใชกรอบคณวฒแหงชาตระดบภมภาค และรวมกนเชอมโยงหลกการและกฎเกณฑทเกยวกบการรบรองคณวฒและการประกนคณภาพการจดการศกษาของประเทศดวยกรอบคณวฒแหงชาต

ขอเสนอแนวคดกรอบคณวฒภมภาคอาเซยนมวตถประสงคเพอใหเกดการเทยบเคยงคณวฒระหวางประเทศสมาชก อนจะสงผลใหเกดการ 1) สนบสนนการเรยนรตลอดชวต 2) เพมพนการรบรอง


2-65

คณวฒ 3) สงเสรมสนบสนนการเทยบโอนหนวยการเรยนและการเคลอนยายผเรยน และ 4) สงการเคลอนยายก าลงคนในภมภาค โดยมงเนนการด าเนนการดวยความสมครใจ ไมกระทบตอกรอบคณวฒแหงชาตของประเทศสมาชก และตองเปนไปตามขอตกลงรวมกนระหวางประเทศสมาชก

กรอบคณวฒภมภาคอาเซยนตองมกลยทธและกระบวนการประกนคณภาพ เพอใหเกดความเชอมนในการอางองและเทยบเคยงคณวฒระหวางประเทศ รวมทงโครงสรางองคประกอบ ผลลพธการเรยนร ระดบ ความครอบคลม ปรมาณการเรยนร กระบวนการอางอง และการจดการ

ส าหรบประเทศไทยระบบคณวฒทงระดบพนฐาน อาชวศกษา และอดมศกษาไดใหความส าคญผลลพธการเรยนรแตละระดบคณวฒอยแลว มการแบงระดบผลลพธการเรยนรตามความซบซอน มรายละเอยด ความครอบคลมของการเรยนรแตละระดบปรมาณการเรยนร และการบรหารจดการทคลองตว มประสทธภาพ โดยเฉพาะระดบอดมศกษาทจดใหมกรอบคณวฒอดมศกษาไทย และมการน าสการปฏบตโดยมกฎหมายรองรบเรยบรอยแลว ซงสามารถเทยบเคยงในระดบนานาชาตไดอยางด ประกอบกบไดมการพฒนากรอบคณวฒแหงชาตเพอเสนอขออนมตตามขนตอน โดยไดก าหนดไว 9 ระดบ และใหความส าคญผลลพธการเรยนรตามระดบความซบซอน ซงยดโยงกบกรอบคณวฒการศกษาทกระดบของประเทศ การพฒนากรอบคณวฒแหงชาตของประเทศไทยสามารถพฒนาควบคและเทยบเคยงกบแนวคดกรอบคณวฒภมภาคอาเซยน ไดอยางด ทงลกษณะโครงสราง การจดการ กระบวนการเทยบเคยง อางองตามเกณฑความเชอมโยงและการสนบสนนดานงบประมาณจากรฐ นอกจากนประเทศไทยยงมระบบการประกนคณภาพหลกสตรและสถานศกษาทเขมแขงทงการประกนคณภาพภายในและภายนอก เชนการรบรองวฒ การจดทะเบยนสถาบนการศกษา และคณสมบตของคร

ดงนนขอเสนอแนะในการด าเนนการม 2 ประเดนหลกคอ 1) การผลกดนกรอบคณวฒแหงชาต ซงตองเรงจดท ารายละเอยดประกอบการน าเสนอเพอขออนมตตามขนตอน การสรางความรความเขาใจ การพฒนาบคลากรและเตรยมจดโครงสรางระบบงาน ระเบยบ กฎหมาย/กฎเกณฑทเกยวของเพอรองรบองคกรรบผดชอบกรอบคณวฒแหงชาต 2) การสนบสนนสงเสรมการพฒนากรอบคณวฒภมภาคอาเซยนดวยการพฒนากรอบคณวฒแหงชาตควบคไปดวยกน การศกษาการเชอมโยงคณวฒระดบนานาชาตทมการด าเนนการรวมกนอยแลวในภมภาค การจดใหมโครงการทดลองเชอมโยงคณวฒกบประเทศเพอนบาน และการตดตามความกาวหนาของการพฒนากรอบคณวฒภมภาคอาเซยนอยางใกลชด เพอการปรบกรอบคณวฒแหงชาตใหสอดคลองเชอมโยงกน


3-1

บทท 3

การจดอาชวศกษาของตางประเทศ การศกษาขอมลการจดอาชวศกษาของตางประเทศ เปนการศกษาขอมลเกยวกบประชาคมอาเซยน การจดการศกษาในภาพรวมและในระดบอาชวศกษาของประเทศกรณศกษา คอประเทศสงคโปร และประเทศมาเลเซย โดยแบงการน าเสนอเปน 3 ตอน ไดแก

ตอนท 1 ประชาคมอาเซยน ตอนท 2 แนวทางการบรหารจดการศกษาของประเทศสงคโปร ตอนท 3 แนวทางการบรหารจดการศกษาของประเทศมาเลเซย แตละตอนมรายละเอยดดงน ตอนท 1 ประชาคมอาเซยน

ในป พ.ศ. 2535 ประเทศสมาชกอาเซยน (Association of South East Asian Nations:

ASEAN) ในขณะนนไดแก ไทย มาเลเซย อนโดนเซย สงคโปร ฟลปปนส และบรไน ไดรวมกนจดตงเขตการคาเสรอาเซยน (ASEAN Free Trade Area: AFTA) โดยมวตถประสงคเพอสงเสรมการขยายตวทางการคาระหวางประเทศสมาชก กระชบความสมพนธและขยายความรวมมอทางเศรษฐกจการคาระหวางกน สรางความสามารถในการแขงขนของสมาชกอาเซยน รวมถงการสรางบรรยากาศตอการลงทน โดยการลดภาษระหวางกน นอกจากน กลมประเทศสมาชกอาเซยนยงคงใหความส าคญในการเสรมสรางความแขงแกรงทางเศรษฐกจรวมกนอยางตอเนอง โดยในป พ.ศ. 2546 ผน าอาเซยนไดลงนามปฏญญาวาดวยความรวมมอในอาเซยน ฉบบท 2 (Declaration of ASEAN Concord ll หรอ Bali Concord ll) เพอจดตงประชาคมอาเซยน หรอ ASEAN Community ภายใน พ.ศ. 2563 (ค.ศ. 2020) โดยสนบสนนการรวมตวและความรวมมอรอบดาน ไดแก ดานการเมอง ดานเศรษฐกจ และดานสงคมและวฒนธรรม ประกอบดวย 3 เสาหลก ไดแก ประชาคมการเมองความมนคงอาเซยน (ASEAN Policy Security Community: APSC) ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) และประชาคมวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio-Cultural Community: ASCC) ตอมาในการประชมสดยอดผน าอาเซยนครงท 12 ในเดอนมกราคม พ.ศ. 2550 ทเซบ ประเทศฟลปปนส ผน าอาเซยนไดตกลงใหมการจดตงประชาคมอาเซยนใหแลวเสรจเรวภายในป พ.ศ. 2558 (ค.ศ. 2015)


3-2

แผนงานการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน (ค.ศ. 2009 – 2015) ทประชมสดยอดอาเซยน ครงท 13 ทประเทศสงคโปร เมอวนท 20 พฤศจกายน 2550 ไดเหนพองใหจดท าแผนงานการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน เพอรองรบการด าเนนมาตรการตาง ๆ เพอสงเสรมการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน โดยครอบคลมคณลกษณะตาง ๆ ไดแก การพฒนามนษย การคมครองและสวสดการสงคม ความยตธรรมและสทธ ความยงยนดานสงแวดลอม การสรางอตลกษณอาเซยน และการลดชองวางการพฒนา

โดยคณลกษณะในการพฒนามนษยมงสงเสรมความเปนอยและคณภาพชวตทดของประชาชน โดยประชาชนเขาถงโอกาสอยางเทยงธรรมในการพฒนามนษย สงเสรมและลงทนในดานการศกษาและการเรยนรตลอดชวต การฝกอบรมและการเสรมสรางขดความสามารถ สงเสรมนวตกรรมและการประกอบการ สงเสรมการใชภาษาองกฤษ เทคโนโลยสารสนเทศ วทยาศาสตรเชงประยกตและเทคโนโลยในการด าเนนกจกรรมการพฒนาทางดานสงคมและเศรษฐกจ ใหความส าคญกบการศกษา ซงมาตรการทเกยวของกบการจดการศกษาอาชวศกษา คอ ปรบปรงคณภาพและความเหมาะสมของการศกษา รวมทงการฝกอบรมดานเทคนค วชาชพและทกษะ ในการศกษาในภมภาคอาเซยน โดยพฒนาโครงการใหความชวยเหลอดานวชาการ รวมทงการฝกอบรมครผสอนและจดโครงการแลกเปลยนเจาหนาทดานการศกษาระดบสงภายในป 2552 โดยเฉพาะในประเทศกมพชา ลาว พมา และเวยดนาม สนบสนนการเรยนภาษาของประเทศสมาชกอาเซยน และสงเสรมการแลกเปลยนผเชยวชาญทางดานภาษา สงเสรมการเรยนรตลอดชวต

รวมถงการลงทนในการพฒนาทรพยากรมนษย ซงมเปาหมายสงเสรมและพฒนาศกยภาพทรพยากรมนษยของอาเซยน โดยด าเนนกจกรรมเชงยทธศาสตรและพฒนาคณสมบต ความสามารถ การเตรยมความพรอมทดใหกบแรงงานอาเซยน เพอทจะเออตอการรบมอกบประโยชนและกบสง ทาทายตาง ๆ ทจะเกดขนจากการรวมตวในภมภาคได โดยมมาตรการสงเสรมการใชภาษาองกฤษเปนภาษาทางธรกจระหวางประเทศในสถานทท างาน จดท าการประเมนเพอก าหนดความตองการการฝกอบรมในอาเซยน โดยเฉพาะในประเทศกมพชา ลาว และเวยดนาม เพอรวมกนจดท าโครงการความรวมมอทางดานวชาการส าหรบผใชแรงงาน สงเสรมทกษะทางดานเทคโนโลยสารสนเทศใหกบผใชแรงงานในอาเซยนโดยการจดหลกสตรหรอโครงการฝกอบรมรวมกน ออกแบบและด าเนนโครงการฝกอบรมทจะสนองตอบความตองการของโรงงานอตสาหกรรมทมมลคาเพมสง เพอชวยเสรมสรางขดความสามารถในการแขงขนของอาเซยนในระดบโลก จดการแขงขนดานทกษะในอาเซยนเปนประจ าเพอสนบสนนใหเกดการพฒนาในหมผใชแรงงานในอาเซยน โดยเฉพาะความพยายามทจะบรรลมาตรฐานในเรองขดความสามารถของภมภาค


3-3

นอกจากนนยงสงเสรมการจางงานทเหมาะสม ทเนนสงเสรมใหรวมหลกการการท างานอยางถกตองและเหมาะสมไวในวฒนธรรมการท างานของอาเซยน รวมถงสขภาพและความปลอดภยในทท างาน และท าใหเกดความมนใจวาการสงเสรมการบรหารกจการจะเปนสวนหนงของนโยบายการจางงานของอาเซยน เพอใหบรรลผลตามยทธศาสตรการจางงาน โดยมมาตรการเสรมสรางขดความสามารถของภาครฐในการตดตามตลาดแรงงานและตวชวดทรพยากรมนษยและคดคนนโยบายรองรบผลกระทบตอสงคม จดท ากรอบดานทกษะระดบชาตเพอน าไปสการยอมรบทกษะในระดบอาเซยน จดตงเครอขายผเชยวชาญดานอตสาหกรรมในอาเซยน เพอสงเสรมความสมพนธระหวางอตสาหกรรมทแขงแกรง มความกลมกลน มผลผลตมากขนและมงานทด และด าเนนการตามแผนปฏบตการในเรองความปลอดภยในวชาชพและกรอบสขภาพในระดบชาตส าหรบอาเซยนตามทไดรบการยนยนโดยอาเซยน-โอชเนต (ASEAN Occupational Safety and Health Network: ASEAN-OSHNET)

โครงสรางประชากรของอาเซยน อาเซยนมประเทศสมาชก 10 ประเทศ มจ านวนประชากรประมาณ 590 ลานคน โดยม

ประชากรทอยในก าลงแรงงานสงถงประมาณ 303 ลานคน ซงเปนกลมตลาดทก าลงไดรบความสนใจจากนานาประเทศ โดยสดสวนการประกอบอาชพเมอจ าแนกตามภาคบรการมากกวารอยละ 50 ของภาคเศรษฐกจทงประเทศ ในขณะทประเทศไทยนนมสดสวนการประกอบอาชพในภาคเกษตรกรรมเปนสวนใหญ เชนเดยวกบกลมประเทศ CLMV (กมพชา ลาว พมา และเวยดนาม) ทมสดสวนการประกอบอาชพในภาคเกษตรกรรมมากกวารอยละ 50 ของภาคเศรษฐกจทงประเทศ เมอพจารณาการจางงานจ าแนกตามอาชพ ประเทศสงคโปรในป พ.ศ. 2552 เปนประเทศทสดสวนการจางงานทประกอบวชาชพมากทสด รอยละ 36.44 ของการจางงานทงประเทศ รองลงมาไดแก มาเลเซย (20.8) ไทย (8.12) และฟลปปนส (7.4) สวนประเทศในกลม CLMV นน สดสวนการจางงานสวนใหญอยอาชพเกษตร ประมง และปาไม

ขดความสามารถในการแขงขนดานการผลตและพฒนาก าลงคนของอาเซยน การจดอนดบขดความสามารถในการแขงขนทางดานการผลตก าลงคน พบวา จากการจด

อนดบของ World Economic Forum ป พ.ศ. 2553/2554 ซงไดท าการส ารวจจาก 139 ประเทศ พบวาอตราการเขาเรยนตอในทกระดบการศกษาของประเทศสงคโปรมอตราการเรยนตอในทกระดบการศกษาอยในอนดบทสงกวาประเทศอนๆในอาเซยน ไดแก การศกษาตอในระดบประถมศกษา มธยมศกษาและอดมศกษา อยในอนดบท 44 15 และ 30 ตามล าดบ สวนประเทศไทย อยในอนดบท


3-4

100 96 และ 54 ตามล าดบ สวนการจดการเรองคณภาพของระบบการศกษาในภาพรวม ประเทศสงคโปรอยในอบดบท 1 รองลงมาคอประเทศมาเลเซย (23) บรไน (31) อนโดนเซย (40) และไทย (69) นอกจากนคณภาพการศกษาขนพนฐาน คณภาพดานคณตศาสตร/วทยาศาสตร และคณภาพของ Business School นน ประเทศสงคโปรกเปนผน าทงในระดบอาเซยนและระดบโลกเชนกน โดยเฉพาะคณภาพของ Business School สงคโปรอยในอนดบท 6 รองลงมาคอ มาเลเซย (35) อนโดนเซย (55) ไทย (58) และฟลปปนส (61) ตามล าดบ

นอกจากน ขดความสามารถในการแขงขนจากการจดอนดบของสถาบนพฒนาการบรหารจดการระหวางประเทศ (International Institution of Management Development: IMD) ทงหมด 58 ประเทศในป พ.ศ. 2553 พบวาประเทศสงคโปรมความสามารถในการแขงขนเปนอนดบท 1 เพมขนจากป พ.ศ. 2552 ทเคยอยในอนดบท 3 ซงต ากวา สหรฐอเมรกาและฮองกง สวนความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยนน แมวาจะอยในอนดบท 26 เทาเดมกบป พ.ศ. 2552 แตกอยในอนดบทต ากวาประเทศคแขงหลายประเทศโดยเฉพาะประเทศสงคโปร ฮองกง ไตหวน มาเลเซย และจน ทความสามารถหลายๆ ดานอยในระดบทสงกวาประเทศไทย ไดแก ดานเศรษฐกจ ดานประสทธภาพของภาครฐ ดานประสทธภาพของเอกชน และดานโครงสรางพนฐาน เมอเปรยบเทยบความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยกบประเทศในอาเซยน โดยพจารณาจากปจจยหลกทง 4 กลมขางตน พบวา อนดบของประเทศไทยดกวาประเทศอนโดนเซยและฟลปปนส ในทกๆ ดาน ในขณะทอนดบของประเทศสงคโปรดกวาประเทศไทยในทกดานเชนกน ส าหรบประเทศมาเลเซยนน พบวา ดานศกยภาพทางเศรษฐกจเทานนทประเทศไทยดกวา แตปจจยอนๆ ทเหลอ ไมวาจะเปนดานประสทธภาพของภาครฐ ดานประสทธภาพของเอกชน และดานโครงสรางพนฐาน ประเทศมาเลเซยอยในอนดบทดกวาประเทศไทยเปนอยางมาก ดงนนการใหความส าคญกบเกณฑตวชวดทง 3 ดาน โดยเฉพาะอยางยงดานโครงสรางพนฐาน นาจะท าใหความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยอยในอนดบทสงขนในอนาคต นอกจากน World Economic Forum ป พ.ศ. 2555/2556 การจดอนดบขดความสามารถในการแขงขนจากการส ารวจทงหมด 139 ประเทศ พบวา สงคโปร อยในอนดบท 3 แตประเทศอน ๆ ในอาเซยนนน อยในอนดบทหางจากประเทศสงคโปรเปนอยางมาก ซงอนดบความสามารถในการแขงขนอยในอนดบทมากกวา 25 ขนไป สวนขดความสามารถดานก าลงคนนน ไมวาจะเปนในดานทกษะของแรงงาน ประเทศไทยกอยในอนดบทตามหลงประเทศอนในอาเซยน หากไมนบรวมกลม CLMV

ระบบการศกษาของประเทศสมาชก ภาพรวมของระบบการศกษาของประเทศในกลมอาเซยน แบงเปนการศกษาระดบปฐมวย

การศกษาขนพนฐาน การอาชวศกษา และการศกษาขนอดมศกษา สวนใหญมลกษณะครอบคลม


3-5

การศกษาในระบบ การศกษานอกระบบ และการศกษาตามอธยาศย จากขอมลพนฐานในดานการศกษาของประเทศสมาชกอาเซยนทง 10 ประเทศ พบวาประเทศอาเซยนทกประเทศใหความส าคญกบการพฒนาการศกษาของประเทศ เพราะการศกษานนมสวนส าคญในการพฒนาเศรษฐกจใหเจรญกาวหนามากขน ทงประเทศทเปนสมาชกดงเดมและประเทศสมาชกใหม หากเปรยบเทยบการศกษาระดบตางๆ ของไทย พบวาในการศกษาระดบปฐมวยและขนพนฐานของไทยมความกาวหนาในการด าเนนการพฒนาการศกษาในระดบหนง เมอเปรยบเทยบกบประเทศอนๆ ในอาเซยน ยกเวน สงคโปร ทคอนขางกาวหนากวาประเทศอนๆ ในอาเซยน มการเปดชองทางหลายสวน เพอสงเสรมกระบวนการเรยนร แตกมบางสวนทเปนแนวทางเดยวกนกบประเทศอาเซยนอนๆ ดวย

ในการเปรยบเทยบโครงสรางระดบการศกษาของสมาชกในอาเซยนนน พบวามลกษณะทคลายกน คอ แบงเปนระดบปฐมวยหรอระดบการศกษากอนวยเรยน การศกษาขนพนฐาน ระดบเตรยมอดมศกษา และการศกษาขนอดมศกษา ซงอาจจะแตกตางกนบางในจ านวนปทเรยนของแตละระดบ คอ การศกษาขนพนฐาน ทประกอบดวยระดบประถมศกษา มธยมศกษาตอนตน และมธยมศกษาตอนปลาย เชน ประเทศไทย ใชรปแบบ 6-3-3 ประเทศบรไนใชรปแบบ 7-3-2-2 ประเทศเวยดนามและประเทศลาว ใชรปแบบ 5-4-3 เปนตน

ในระดบการศกษากอนวยเรยน ประเทศในอาเซยนจะเนนการศกษาไปในทางเดยวกนคอ เปนการศกษาเพอเตรยมความพรอมทงทางดานรางกายและสตปญญาแกเดกส าหรบการเรยนในระดบประถมศกษา

การศกษาขนพนฐาน ประกอบดวยระดบประถมศกษาและมธยมศกษา โดยสวนมากจะมการศกษาภาคบงคบอยทระดบมธยมศกษาตอนตน เชน ประเทศไทย อนโดนเซย และเวยดนาม ซงการศกษาในระดบถดไปจะเปนการเลอกตามความสนใจของผเรยนเอง ทจะเลอกศกษาตอในระดบมธยมศกษา หรอท าการศกษาตอในสายวชาชพ ซงจะมความแตกตางของวธการสอบเขาและระบบการเรยนของแตละประเทศ

ระดบเตรยมอดมศกษา เปนการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลายส าหรบสายสามญ 2-3 ปและส าหรบสายอาชวศกษา 3-4 ป ขนอยกบรปแบบของแตละประเทศทใช ซงจะมหลกสตรและการแบงกลมประเภทวชาทแตกตางกน

ในระดบอดมศกษากเชนเดยวกน การก าหนดหลกสตรขนอยกบการปฏรปการศกษาของแตละประเทศ แตทมการสอดรบกนในกลมอาเซยน คอ มแนวทางในการกระจายโอกาสทางการศกษา เนนคณภาพการศกษาโดยยกระดบคณภาพการเรยนการสอนสระดบสากล การพฒนามหาวทยาลยวจย และการศกษาเฉพาะทางใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงานทเปนฐานก าลงทมความรหลากหลาย มความยดหยนในการปรบตว และเปดเสรทางการศกษา ตลอดจนเพมมลคาทาง


3-6

การศกษาในการน ารายไดเขาประเทศและสงวนเงนตราในการเรยนตอตางประเทศ ซงประเทศสงคโปรเปนประเทศทกาวหนาในประเดนตางๆ ทกลาวมานมากกวาประเทศอนๆ ในอาเซยน และประเทศทอยระหวางการด าเนนการปรบปรงและพฒนาใหเหมาะสมมากยงขน ทเหนเดนชด คอ ประเทศไทย มาเลเซย ลาว เปนตน

ประชากรวยเรยนของประเทศสมาชกอาเซยน ทมจ านวนมากทสด คอ อนโดนเซย รองลงมา ไดแก ฟลปปนส ไทย และมาเลเซย ตามล าดบ โดยในป พ.ศ. 2549-2553 ประชากรวยเรยนในทกระดบมแนวโนมเพมสงขน เนองจากประชากรของแตละประเทศมจ านวนเพมมากขนเมอพจารณาในระดบอนปรญญาและปรญญาตร ประเทศอนโดนเซยมประชากรวยเรยนในระดบการศกษานมากทสด รองลงมาไดแก ฟลปปนส ไทย พมา และมาเลเซย สวนนกเรยนทศกษาในระดบมธยมศกษาตอนปลายของประเทศสมาชกอาเซยน แบงออกเปน 2 สาย คอ สายสามญและสายอาชวศกษา ซงในป พ.ศ. 2550-2552 ทงประเทศไทยและประเทศอนๆในอาเซยน มจ านวนนกเรยนทศกษาสายสามญมากกวาจ านวนนกเรยนทศกษาสายอาชวศกษา โดยประเทศไทยมสดสวนของนกเรยนทศกษาสายสามญตอสายอาชวศกษา คดเปน 60:40 สวนในประเทศอนๆ นน พบวามสดสวนมากกวาประเทศไทยเปนอยางมาก ไดแก บรไน (84:16) มาเลเซย (85:15) สงคโปร (89:11) และเวยดนาม (86:14) ตามล าดบ ยกเวน อนโดนเซยทมสดสวนของนกเรยนทศกษาสายสามญตอสายอาชวศกษาใกลเคยงกบของประเทศไทย คดเปน 62:38 สวนจ านวนผทจบการศกษาในระดบปรญญาตรของประเทศในกลมอาเซยนนน ในป พ.ศ. 2550 – 2552 ประเทศบรไน กมพชา มาเลเซยและไทย มแนวโนมผจบการศกษาในระดบนเพมสงขน แตในประเทศเวยดนามมแนวโนมลดลง

แนวทางการพฒนาก าลงแรงงานของประเทศสมาชกในอาเซยน การเตรยมความพรอมดานก าลงแรงงานตอการเขาสประชาคมอาเซยน ประเทศสมาชกแตละ

ประเทศมแนวทางเพอการพฒนาดานก าลงคน ดงน ประเทศไทยไดมการก าหนดนโยบายดานก าลงแรงงานของประเทศไวในนโยบายของรฐ และ

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 โดยใหความส าคญตอเศรษฐกจทพงตนเองและแขงขนไดในเวทโลก สามารถอยในประชาคมภมภาคและโลกไดอยางมศกดศร โดยมประเดนในการพฒนาของแผนฯ ท 11 เกยวกบดานก าลงคน คอ การมงพฒนาคนใหมคณภาพเปนก าลงส าคญในการพฒนาประเทศใหมนคงและสามารถแขงขนในเวทโลกไดอยางตอเนอง ซงมยทธศาสตรทเกยวของกบการพฒนาก าลงคนดงน ยทธศาสตรขอท 2 การพฒนาคนสสงคมแหงการเรยนรตลอดชวตอยางยงยน โดยการสรางความพรอมใหแกก าลงคนทงกอนเขาตลาดแรงงานรวมถงการวางแผนพฒนาทรพยากรมนษยอยางมระบบ ยทธศาสตรขอท 4 การสรางความเชอมโยงกบประเทศในภมภาคเพอความมนคง


3-7

ทางเศรษฐกจและสงคม โดยมงเชอมโยงมตของการพฒนาเศรษฐกจภายในประเทศกบมตของความรวมมอกบประเทศในภมภาคตางๆ บนพนฐานของการพงพาซงกนและกน และมภมคมกนตอกระแสการเปลยนแปลงจากภายนอก อกทงสรางความเปนหนสวนทางเศรษฐกจในภมภาคดานการพฒนาทรพยากรมนษย การเคลอนยายแรงงาน อยางไรกด นอกจากแผนฯ ท 11 แลว ในแตละกระทรวงยงมแผนยทธศาสตรทเกยวของกบการพฒนาก าลงคนอกดวย

ประเทศสงคโปร แนวคดการศกษาและการพฒนาแรงงาน ประกอบดวย 2 สวนหลก คอ กอนการท างาน (Pre – employment Education and Training: PET) ดแลเรองการพฒนาการศกษาตงแตวยกอนเขาเรยนจนถงระดบมหาวทยาลย ซงเตรยมความพรอมทางดานการศกษาและทางดานทกษะในดานตางๆ เพอเตรยมความพรอมเขาสตลาดแรงงาน และหลงจากเขาท างานแลว (Continuing Education and Training: CET) จะมความหลากหลายมากกวา นอกจากน ยงดแลผใหญและผอยในวยแรงงานโดยมเปาหมายเพอใหแรงงานมสมรรถนะ (Competency) ทตองการ เพอใหแรงงานมความมนคงในการท างาน สามรถหางานไดและเพอใหภาคอตสาหกรรมไดรบผลประโยชนจากสมรรถนะของแรงงานฝมอ ซงจะมผลตอความเจรญทางเศรษฐกจของประเทศในทสด ซงหวใจของ CET คอ ระบบ Singapore Workforce Skills Qualifications หรอ WSQ เปนระบบส าคญในการฝกเพมทกษะและความรใหแกแรงงาน

ประเทศมาเลเซย เนนการเตรยมพรอมใหแกผเรยนในดานความรพนฐาน การสรางโอกาสเรยนรแมจะอยในชวงวยท างานแลว การพฒนาใหเกดการเรยนรทกษะใหมๆ ในการท างาน การสรางสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนร การพยายามน าเอา ICT เขามาใชเพอชวยในการเรยนร นอกจากน เพอจดระบบมาตรฐานแรงงาน ประเทศมาเลเซยไดมการน ากรอบคณวฒมาเลเซย (Malaysia Qualification Framework: MQF) ซงไดรวบรวมคณวฒการศกษาในสายการศกษาตางๆ มาจดระบบใหมมาตรฐานเดยวกนทวทงประเทศ โดยมหนวยงาน The Malaysian Qualifications Agency (MQA) เปนผดแลรบผดชอบ ภายใตกรอบกฎหมายของกระทรวงศกษาธการ โดย MQF นนเปน การสงเสรมการเรยนรตลอดชวตตามสภาพจรง และเปดโอกาสแกบคคลทไมมคณวฒพนฐานทมความรความสามารถจากประสบการณการท างานหรอการเรยนรด วยตนเองไดรบคณวฒในระดบ ทสงขน โดยกรอบคณวฒมาเลเซยไดแบงคณวฒออกเปน 3 ประเภทตามรปแบบการศกษา

ประเทศอนโดนเซย โดยรฐบาลของประเทศอนโดน เซยไดมการก าหนดแนวทาง การเตรยมพรอมในดานก าลงคน ในชวง ค.ศ. 2010 – 2014 ไวดงน

1. ดานอปสงค: การขยายการลงทนในดานแรงงาน การลดชองวางทเกดจากตลาดแรงงาน ปรบโครงสรางนโยบายดานตลาดแรงงาน


3-8

2. ดานอปทาน: สนบสนนการพฒนาทกษะของแรงงานโดยอาศยชองทางตางๆ ใน การสนบสนนใหมแหลงขอมลในดานตลาดแรงงาน และโอกาสในดานการท างาน

3. การสงเสรมใหแรงงานมคณภาพ: การอบรมดานสมรรถนะแรงงาน การสงเสรมพฒนาสรางแนวทางในการอบรมและทดสอบสมรรถนะแรงงาน การเชอมโยงทางดานการศกษาและ การท างานเขาดวยกน ซงในการพฒนาดานสมรรถนะนน ไดรบความรวมมอจากรฐบาลประเทศออสเตรเลย (Australian Agency for International Development: AusAID) กระทรวงแรงงานและการยายถน (Ministry Manpower and Transmigration) ไดใชแนวคดกรอบคณวฒวชาชพของประเทศออสเตรเลย (Australian Qualification Framework) มาเปนแนวทางในการพฒนาสมรรถนะแรงงาน โดยเรยกระบบนวา National Competency Standard (Standard Kompetensi Kerja Nasional Indonesia: SKKNI) ซงวตถประสงคของการจดตง SKKNI นน เพอ 1) การศกษาหลงภาคบงคบเปนทยอมรบในทวประเทศ 2) เปนเครองมอในการเชอมโยงแรงงานระหวางโลกของการเรยนและการท างานผานการเทยบโอนประสบการณจากการเรยน และการท างาน 3) เปนตวกลางในการรวมบรณาการระหวางนายจาง แรงงาน และองคกรอนๆ ทเกยวของ 4) เสนอการฝกอบรมและการศกษาทหลากหลาย 5) สงเสรมการศกษาและการฝกอบรมในแรงงานทกระดบเพอสรางใหเกด การเรยนรตลอดชวต 6) สงเสรมการจดคณภาพการศกษา โดยเฉพาะอยางยงในดานอาชวศกษาเพอใหสามารถตอบสนองตอความตองการของผใชโดยตรงอนน าไปสการพฒนาเศรษฐกจของประเทศ 7) ประชาสมพนธและสงเสรมใหระบบคณวฒเปนทยอมรบทงในและตางประเทศ

ประเทศฟลปปนส แนวทางดานการผลตและพฒนาก าลงคนนนเปนสวนหนงของนโยบาย ‚The 22 – Point Labor and Employment Agenda‛ มแนวทางในการพฒนาก าลงแรงงานของประเทศ อาท

การลงทนดานเทคโนโลยสารสนเทศในการเชอมโยงขอมลหนวยงานทดแลดานทกษะและหนวยงานทดแลดานก าลงคนใหมความสอดคลองกน

การจดตงคณะกรรมการอบรมในดานอตสาหกรรม (Industrial Training Board) คณะกรรมการกลมนจดตงขนโดยมวตถประสงคเพอเปนหนวยงานกลางในการประสานความรวมมอระหวางรฐและเอกชน ดานการอบรม และการสรางหลกสตรทตรงตอความตองการของภาคอตสาหกรรมโดยตรง เพอใหตรงตอความตองการของภาคเอกชน

การใหทนการศกษาแกแรงงานทตองการอบรม

การรวมมอกบสหประชาชาต ในการสรางโอกาสของผทอยในถนหางไกลและไดรบโอกาสในการศกษาต า


3-9

นอกจากน ประเทศฟลปปนส ไดมการพฒนากรอบคณวฒวชาชพฟลปปนส (The Philippine National Qualification Framework: PMQF) เพอสรางแนวทางในดานคณวฒของประเทศฟลปปนส โดย PNQF นนจะครอบคลมในสวนของการศกษาทงระบบไดแก การศกษาพนฐาน อาชวศกษา และอดมศกษา ซงระดบการศกษาทระบไวใน PNQF สามารถสรางความเชอมนแกผทจะเขาสตลาดแรงงานทงในประเทศและตางประเทศ จากคณภาพการศกษาทไดรบการยอมรบอยางกวางขวาง

ประเทศบรไน ไดน าแผนพฒนาแหงชาต ฉบบท 9 มาใช ซงเปนสวนหนงภายใต Brunei’s tional vision 2035 หรอ Wawasan Brunei 2035 นน ใหความส าคญกบดานการศกษาเปนส าคญ โดยมแนวทางในการเตรยมพรอมดานก าลงคน คอ มงหวงใหจ านวนแรงงานทมการศกษา (Education Workforce) มจ านวนเพมขน การเสรมสรางขดความสามารถของทรพยากรมนษย และเพมจ านวนแรงงานทมทกษะสง

กลมประเทศ CLMV ประกอบดวยประเทศกมพชา ลาว พมา และเวยดนาม ไดมแนวทางในการเตรยมความพรอมดานก าลงแรงงาน โดยใชการศกษาเปนเครองมอทส าคญตอการเพมผลตภาพโดยเฉพาะอยางยงในสาขาดานอาชวศกษา และชางเทคนคยงคงเปนทตองการอยางมาก และปรบโครงสรางตลาดแรงงานเปลยนจากผลตภาพแรงานต าทมการใชแรงงานอยางเขมขนมาเปนแรงงานทมทกษะมากขน จงเนนการฝกอบรมเพอเพมทกษะแรงงานทอยในตลาดแรงงานและทก าลงจะเขาสตลาดแรงงาน โดยเฉพาะทกษะในดานการปฏบตงานในเชงธรกจ เทคโนโลยสารสนเทศ และภาษาองกฤษ

ขอตกลงยอมรบรวมกน (Mutual Recognition Agreements: MRAs) ของการเคลอนยายแรงงานเสร

การเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) ในป พ.ศ. 2558 มความนาสนใจและทาทายอยหลายประการ เพราะไมไดเปนเพยงแคการจดตงเขตการคาเสรอาเซยน (AFTA) เทานน แตยงมเปาหมายทส าคญอกหลายประการ ไดแก 1) เพอเปนตลาดเดยวและฐานการผลตรวมกน 2) เพอสรางเสรมขดความสามารถในการแขงขน 3) เพอการพฒนาเศรษฐกจอยางเสมอภาค และ 4) การบรณาการเขากบเศรษฐกจโลก ภายใตการเปนตลาดและฐานการผลตเดยวกนนน กอใหเกดการเคลอนยายสนคา บรการ การลงทน เงนทนและแรงงานฝมออยางสะดวกและเสรมากขน ซงการด าเนนการเพอใหเกดการเคลอนยายของแรงงานมฝมออยางเสร (Free Flow of Skilled Labor) โดยรวมมอทจะสรางมาตรฐานทชดเจนของแรงงานฝมอ และอ านวยความสะดวกใหกบแรงงานฝมอทมคณสมบตตามมาตรฐานทก าหนดใหสามารถเคลอนยายไปท างานในกลมประเทศสมาชกใหงายขน ขอตกลงของ AEC ทเกยวของกบการเคลอนยายแรงงาน ไดแก กรอบ


3-10

ความตกลงการคาบรการ (ASEAN Framework Agreement on Services: AFAS) คอการลด/ยกเลก กฎระเบยบทเปนอปสรรคตอการคาบรการในอาเซยน เชน ขอจ ากด /อปสรรคตอการเขาสตลาดและขอจ ากดตอการปฏบตกบตางชาต เปนตน และตามปฏญญาวาดวยความรวมมอในอาเซยน ฉบบท 2 (Bali Concord II) สมาชกอาเซยนไดก าหนดใหจดท าขอตกลงยอมรบรวมกน (Mutual Recognition Agreement: MRAs) ดานคณสมบตในสาขาวชาชพหลก เพอความสะดวกในการเคลอนยาย นกวชาชพหรอแรงงานเชยวชาญ หรอผมความสามารถพเศษของอาเซยนไดอยางเสร การเคลอนยายแรงงานเสรดงกลาว เปนการเคลอนยายเฉพาะแรงงานฝมอ และตองมคณสมบตตามมาตรฐานทก าหนดไวในขอตกลงยอมรบรวมกนของประชาคมอาเซยน ซงสมาชกอาเซยนมการลงนามรวมกนใน MRAs 7 สาขาอาชพ คอ แพทย ทนตแพทย พยาบาล นกบญช สถาปนก วศวกร และนกส ารวจ สวนสาขาอนๆ อยในระหวางพจารณา เชน บคลากรวชาชพทองเทยว ประกอบดวย 2 สาขาหลก ครอบคลม 32 ต าแหนงงาน ซงสมาชกอาเซยน 9 ประเทศไดลงนามในขอตกลงรวมกนไปแลวเมอเดอนมกราคม พ.ศ. 2552 ยกเวนประเทศไทยทยงไมไดลงนามในขอตกลงน เปนตน สวนใน 7 สาขาวชาชพทไดลงนามไปแลวนน ไดก าหนดคณสมบตและเงอนไขส าหรบผทจะขนทะเบยนเปนบคลากรวชาชพอาเซยน ดงน

ตารางท 3-1 คณสมบตและเงอนไขส าหรบผทจะขนทะเบยนเปนบคลากรวชาชพอาเซยน วชาชพ องคกรทก ากบดแลในไทย คณสมบต

แพทย แพทยสภาและกระทรวงสาธารณสข มประสบการณ 5 ป ทนตแพทย ทนตแพทยสภาและกระทรวงสาธารณสข มประสบการณ 5 ป พยาบาล สภาการพยาบาล มประสบการณ 5 ป นกบญช คณะกรรมการก ากบดแลการประกอบ

วชาชพบญช ประสบการณตามประเทศผรบก าหนด

สถาปนก สภาสถาปนก - จบปรญญาตร หลกสตร 5 ป - มประสบการณ 10 ป โดยท างานตอเนอง 5 ป มผลงานชดเจน 2 ป - ท างานอสระ/ รวมกบสถาปนกในประเทศ

วศวกร สภาวศวกร - มประสบการณ 7 ป - มผลงานทชดเจน 2 ป - ตองท างานรวมกบวศวกรในประเทศ

นกส ารวจ สภาวศวกร มประสบการณ 2 ป


3-11

สวนผทจบการศกษาในสาขาทสามารถประกอบอาชพทง 7 ตามขอตกลงยอมรบคณสมบตนกวชาชพ (MRAs) ของประชาคมอาเซยนไดนน ตองจบการศกษาทเกยวของกบประเทศทมผจบการศกษาระดบปรญญาตรในสาขาทเกยวของกบวชาชพขางตนมากทสด คอ ประเทศอนโดนเซย โดยในปพ.ศ. 2552 มผจบการศกษาสาขาวศวกรรมศาสตร สถาปตยกรรมและการสรางอาคาร จ านวน 129,112 คน และจบสาขาแพทย/สขภาพ จ านวน 45,938 คน ซงมจ านวนมาก หากมการเคลอนยายแรงงานไดอยางเสรในอาเซยน ประเทศอนโดนเซยจะเปนอกหนงประเทศทจะมการเคลอนยายของแรงงานโดยเฉพาะอยางยงสาขาดานวศวกรรมศาสตร

ส าหรบประเทศไทยนน มจ านวนทไดรบใบอนญาตการประกอบวชาชพทง 7 วชาชพ ดงน ตารางท 3-2 จ านวนผไดรบใบประกอบวชาชพในแตละสาขาวชาชพของประเทศไทย อาชพ จ านวนผไดรบใบประกอบ

วชาชพ (คน) หมายเหต

แพทย 41,015 ผขนทะเบยนใบประกอบวชาชพ ป 2554 ทนตแพทย 11,868 ผขนทะเบยนใบประกอบวชาชพ ป 2554 พยาบาล 148,539 ผขนทะเบยนใบประกอบวชาชพ ป 2554 นกบญช 47,862 ไดรบใบอนญาตจากสภาบญช ป 2553 สถาปนก 16,786 ไดรบใบอนญาตจากสภาสถาปนก ป 2553 วศวกร* 21,057 ผไดรบใบอนญาตและตออายจากสภาวศวกร ป 2553 หมายเหต: * นกส ารวจในประเทศไทยไมไดแยกกออกมาจากวศวกร

ผลกระทบจากการเคลอนยายแรงงานฝมออาเซยน จากการสมภาษณ 7 วชาชพขางตน สรปประเดนเปนขอไดเปรยบและขอเสยเปรยบดงน ขอไดเปรยบ ไดแก ระบบการศกษาของประเทศไทยและคณภาพการศกษาไทยใน 7 วชาชพ ดงน เมอเปรยบเทยบกบประเทศอนๆในอาเซยนแลวยงอยในแถวหนาสกบประเทศสวนใหญได ศกยภาพของแรงงานไทยนนสามารถสกบตางประเทศได พระราชบญญตทเกยวของกบวชาชพตางๆ เปนสงทปกปองผประกอบวชาชพไดเปนอยางด ตราบใดทยงไมมการแกไขกฎหมายนและมการสอบขอใบอนญาตเปนภาษาไทย อยางไรกตาม ในระยะยาวขอไดเปรยบนอาจจะตองไดรบการแกไข สวนขอเสยเปรยบ ไดแก นโยบายของรฐและกฎหมายเกยวกบการเคลอนยายแรงงานยงคงไมมความชดเจนและไมแสดงใหเหนถงความส าคญของสมาคมวชาชพ คนไทยมกมนสยรกความสะดวกสบายและไมชอบการเปลยนแปลงจงไมอยากยายไปท างานตางประเทศเหมอนบางประเทศในอาเซยน ภาษายงคงเปนอปสรรคส าคญทสด โดยเฉพาะ


3-12

ภาษาองกฤษและเดกไทยยงคงขาดทกษะพนฐาน เชน ทกษะในการคดวเคราะห ท าใหเสยเปรยบชาตอนๆ ระบบการศกษาไทยยงคงเปนปญหาส าคญท าใหขาดแรงงานระดบกลาง ในดานยทธศาสตรการเคลอนยายแรงงานไทยยงคงเนนเชงรบมากกวาเชงรก แมวาสภาวชาชพตางๆ มการประชาสมพนธเกยวกบเรองการเคลอนยายแรงงานเปนอยางมากแตสมาชกกลบใหความสนใจ/ตนตวนอยมาก ตอนท 2 แนวทางการบรหารจดการศกษาของประเทศสงคโปร แนวคด หลกการ โครงสราง การจดการศกษา

สงคโปร (Singapore) หรอชอเปนทางการวาสาธารณรฐสงคโปร (Republic of Singapore) เปนนครรฐทตงอยบนเกาะในเอเชยตะวนออกเฉยงใต โดยอยทางใตสดของคาบสมทรมาเลย สงคโปรเปนประเทศขนาดเลกมพนทประมาณ 700 ตารางกโลเมตร ประกอบดวยเกาะหลก 1 เกาะ (รอยละ 88 ของพนททงหมด) และเกาะเลกๆ ทรายรอบอกประมาณ 60 เกาะ ประชากรของประเทศประกอบดวยหลายเชอชาต ซงอาจแบงไดเปน 4 กลมหลก คอ ชาวจน ชาวมาเลเซย ชาวอนเดย และชาตอน ๆ นโยบายส าคญประการหนงของรฐบาลคอ การอยอยางปรองดองเพอใหแตละชนชาตคงความเปนชาตและศาสนาของตน สงคโปรเปนประเทศทมการเมองเขมแขงมากประเทศหนงและมความมนคงทางเศรษฐกจอยางมาก

โดยมอตราการขยายตวทางเศรษฐกจสงขนอยางตอเนอง ภายใตขอจ ากดหลายประการ ไดแกทรพยากรธรรมชาตนอย ท าใหไมสามารถท าการคาโดยอาศยวตถดบภายในประเทศในการผลตสนคาเพอสงออกได แตสงคโปรยงคงประสบความส าเรจทางเศรษฐกจ ทงนเปนเพราะสงคโปรมความโดดเดนในเรองทตงของประเทศซงเหมาะสมทจะเปนทาเรอทจะรองรบสนคาจากนานาประเทศและรฐบาลใชประโยชนจากท ตงของประเทศอยางชาญฉลาด จงจดตงทาเรอปลอดภาษ รวมทงนโยบายทางเศรษฐกจของรฐบาลทปรบเปลยนรปแบบเศรษฐกจจากเดมทเนนเฉพาะการเปนแหลงขนถายสนคามาสเศรษฐกจทเนนอตสาหกรรม เทคโนโลยและการลงทนจากตางชาต สงผลใหมชาวตางชาตจากบรษทอตสาหกรรมชนน าเขามาใหความรและฝกทกษะตางๆ ใหกบคนสงคโปร ท าใหสงคโปรเปนประเทศส าคญในการสงสนคาอตสาหกรรมหลายชนด เชน น ามน อปกรณไฟฟาและอเลกทรอนกส ซงนโยบายทดทางเศรษฐกจนสงผลโดยตรงตอนโยบายดานการศกษาของประเทศ โดยเฉพาะการจดการอาชวศกษา เพอรองรบตลาดแรงงานดานอตสาหกรรม รวมถงการจดการศกษาโดยอาศยความรวมมอกบบรษทชนน า ซงเขามาฝกทกษะนกเรยนนกศกษา จนกอตงเปนสถาบนฝกอาชพ จะเหนไดวาการพฒนาระบบการศกษาของประเทศสงคโปรนนมความเชอมโยงกบนโยบายทางดานระบบเศรษฐกจของประเทศโดยตรง


3-13

ระบบการศกษาของสงคโปร ก าหนดใหเดกทกคนตองอยในระบบโรงเรยนอยางต า 10 ป แบงเปนระดบประถมศกษา 6 ป ระดบมธยมศกษา 4 ป โดยเปนการศกษาภาคบงคบทรฐให การอดหนนแบบใหเปลา เดก ๆ จะตองเรยนร 2 ภาษาควบคกนไป ไดแก ภาษาองกฤษเปนภาษาหลก และเลอกเรยนภาษาแม อก 1 ภาษา คอ จน (แมนดารน) มาเลย หรอทมฬ (อนเดย)

ระดบประถมศกษาแบงออกเปน 2 ชวง ไดแก ประถมศกษาตอนตน (ป.1-ป.4) และประถมศกษาตอนปลาย (ป.5-ป.6) ซงในชนประถมศกษาตอนปลายน ถอเปนชวงทมความส าคญมาก เพราะนกเรยนจะถกแยกออกเปน 3 กลม ขนอยกบความสามารถของแตละคน เมอ จบ ป.6 ทกคนตองผานการทดสอบระดบชาต โดยคะแนนผลการสอบจะมสวนส าคญอยางยงตอการศกษาตอในระดบมธยมศกษา ทม 3 หลกสตรใหเลอกตามความสามารถ ใชเวลา 4-5 ป หากเดกสงคโปรตองการเรยนตอมหาวทยาลยตองสอบผานประกาศนยบตร GCE (General Certificate of Education) ในระดบโอเลฟเวล (O-level) คอ มคะแนนถงตามเกณฑทก าหนด จงจะเขาศกษาตอในจเนยรคอลเลจ หรอเตรยมอดมศกษา ซงเปนหลกสตร 2 ป กอนเขามหาวทยาลย และตองสอบเอเลฟเวล (F-level) ใหไดในปสดทายจงจะเขาศกษาในมหาวทยาลยได สวนผสนใจทางดานชางเทคนค และพาณชยการ สามารถเขาศกษาตอในวทยาลยโพลเทคนค หลกสตร 3 ป และวทยาลยเทคนค ภายใตสถาบนการศกษาทางเทคนค หรอไอทอ (Institute of Technical Education : ITE) ซงผทไดคะแนนดจะสามารถเขาศกษาตอวทยาลยโพลเทคนค และมหาวทยาลยได ทงน ผทจบมธยมศกษากวารอยละ 65 จะไดเรยนสายอาชพรอยละ 25 เรยนจเนยรคอลเลจ และรอยละ 10 เขาสตลาดแรงงานทนท โครงสรางการจดการศกษาและการสอบเพอเลอนระดบในแตละชวงแสดงในตารางท 3-3 และภาพท 3-1


3-14

ตารางท 3-3 โครงสรางระบบการศกษาของสงคโปร (Yoong & Hoe, 2009: 20) ชวงอาย (ป) ระดบการศกษา ลกษณะของการสอบ 12+ ถง 13+ มธยมศกษาขนตน (Lower Secondary)

- แบบพเศษ (Special/Express) - แบบปกต (กลมศกษาทวไป: Normal: Academic) - แบบปกต (กลมเนนดานเทคนค : Normal: Technical

S1 - S2

3+ ถง 5+ กอนเขาเรยน (Pre-school) (ไมเปนทางการ) สถานรบเลยงเดก อนบาล 1 และ 2

6+ ถง 9+ ประถมศกษาขนตน (Primary: Foundation stage) P1 - P4 10+ ถง 11+ ประถมศกษาขนปลาย (Primary: Oriental stage) P5 -P6;

PLSE ( Primary School Leaving Exam)

14+ ถง 15+ มธยมศกษาขนสง (Upper Secondary) - แบบพเศษ (Special/Express)

S3 - S4 (Arts, Commerce, Science); O Level Exam

- แบบปกต (กลมศกษาทวไป :Normal: Academic) - แบบปกต (กลมเนนดานเทคนค: Normal: Technical)

S3 - S4: N Level Exam N5: O Level Exam

12+ ถง 16+ โรงเรยนพเศษ (ออกนอกระบบ) - 16+ ถง 17+ เตรยมอดมศกษา (Pre-university)

วทยาลย หรอสถาบนศนยกลาง (Junior Colleges or Centralized Institute)

JC1 - JC2, CI1 - CI3 A Level Exam

โพลเทคนค (Polytechnic) เรยน 3 ป ไดอนปรญญา สถาบนเทคนค และอาชวศกษา Institute of Technical Education; Vocational

เรยน 1-2 ปหลงจากสอบระดบ O หรอ N

(12+ ถง 17+) โปรแกรมรวมพเศษ เพอการสอบระดบ A โดยตรง (Integrated Program direct to A Level Exam: IP)

19+ อดมศกษา หรอท างาน (University or Workforce)


3-15

ภาพท 3-1 เสนทางการศกษาของประเทศสาธารณรฐสงคโปร ทมา Ministry of Education Singapore, 2011

(3-4 )

A level Alternative Qualifications ( - 3 )

(2-3 )

( + ) (4-6 )

SEC 5N (A)

O level

N level

(4-6 )

(4-6 )

(4-6 )

( 4 )

(5 )

(4 )

(1- 4 )

/

( )

( )

PLSE

(6 )


3-16

ยทธศาสตร นโยบาย การสงเสรมการสนบสนน การจดการศกษา ผน าสงคโปรเชอวาประชาชนของสงคโปรเปนทรพยากรทมคาทสดทจะสานตอความกาวหนา

ทางเศรษฐกจและน าประเทศใหเจรญรงเรองตอไป ดงนน การพฒนาประชากรจงเปนสงจ าเปนอยางยง (Tan, et al. 2001, 13; Federal Research Division, 1991, 112) นโยบายในการพฒนาประชากรคอการลงทนใหกบประชากรในเรองของการศกษาเพราะรฐบาลเชอวาการศกษาจะท าใหคนมชวตทดขนและรจกคด มสตปญญาทจะรวมกนพฒนาเศรษฐกจและรกษาประเทศตอไปไดในอนาคต (Federal Research Division, 1991: 112; The Government of Singapore, 1992: 58) หลกฐานหนงทแสดงใหเหนวารฐบาลตงใจพฒนาการศกษาใหกบประชาชนอยางแทจรง กคอการทมเงนใหกบภาคการศกษา เชน ในป พ.ศ. 2552 - 2553 รฐบาลสงคโปรไดลงทนดานการศกษามากพอสมควร ซงเมอคดเฉลยออกมาจะพบวามการจดสรรใหกบนกเรยนในระดบประถมศกษาประมาณ 5,643 เหรยญสงคโปรตอนกเรยนหนงคน เปนเงน 7,864 เหรยญสงคโปรตอคนในระดบมธยมศกษา 10,968 เหรยญสงคโปรตอคนส าหรบนกเรยน Junior College/Centralized Institute 12,617 เหรยญสงคโปรตอคนส าหรบนกเรยน Polytechnic 1,011 เหรยญสงคโปรตอคนส าหรบนกเรยน Institute of Technical Education และระดบมหาวทยาลยคนละ 19 ,157 เหรยญสงคโปร (Ministry of Education Singapore, 2010: 51)

การก าหนดนโยบายทางการศกษานน รฐบาลเปนผวางแผนนโยบายและตดสนใจโดยยดหลกการกระจายอ านาจจากศนยกลาง และน านโยบายไปด าเนนการโดยกระทรวงศกษาธการ (Ministry of Education) กระทรวงศกษาธการเปนผก าหนดและประกาศใชหลกสตร การสอบ การตดสนใจในการเลอกหนงสอทใชในการเรยน ก าหนดมาตรฐานการศกษา รวมไปถงการปฏรปหลกสตร ส าหรบโรงเรยนเอกชน กระทรวงศกษาธการท าหนาทเปนทปรกษา การจดการการศกษาลกษณะนท าใหการด าเนนการเปนไปอยางรวดเรวและไดผล เนองจากประชากรไมมากและประเทศมขนาดเลกจงควบคมไดงาย การตดตามดแลสามารถท าไดอยางทวถงและตอเนอง

อาจกลาวไดวานโยบายดานการศกษาของสงคโปรมความเชอมโยงกบนโยบายทางดานเศรษฐกจ การเมองและสงคมของประเทศ (Tan, et al. 2001: 7) โดยเรมตงแตกอนทจะไดรบเอกราช ดงเหนไดจากการทผน าของสงคโปรไดประกาศจดยนอยางชดเจนวาจะด าเนนนโยบายการสรางชาตใหอยกนอยางปรองดองของคนหลายเชอชาต การยนหยดอยไดดวยตนเอง และการแขงขนทางเศรษฐกจ (Tan, et al. 2001: 7) และเนองจากการมหลายชนชาตทตองอยรวมกนอยางปรองดองท าใหรฐบาลตองก าหนดนโยบายสองภาษา (Bilingual Policy) โดยก าหนดใหภาษาองกฤษเปนภาษาราชการทใชตดตอสอสารเปนสอกลางของทกชนชน และก าหนดใหมภาษาแม (Mother Tongue) 3 ภาษาคอ ภาษามาเลย ภาษาจน และภาษาทมฬ (Dixon, 2005: 1) การก าหนดนโยบายเรองภาษาน


3-17

เปนสงส าคญอยางยงเนองจากไดสงผลตอการก าหนดนโยบายดานการศกษาของรฐบาล อกทงสงผลใหสงคโปรประสบความส าเรจในการจดการศกษาใหประชากรของประเทศในเวลาตอมา โดยในป พ.ศ. 2509 รฐบาลไดผนวกนโยบายสองภาษาเขากบระบบการศกษา สงผลใหโรงเรยนและสถานศกษาตางๆ ตองสอนดวยภาษาองกฤษตงแตระดบประถมศกษาถงมหาวทยาลย ขณะเดยวกนกตองเรยนภาษาองกฤษและภาษาแมของแตละชนชาตเปนวชาบงคบส าหรบคนแตละชนชาต จากเหตผลดงกลาวท าใหคนสงคโปรสวนใหญใชภาษาไดดทงสองภาษาคอ ภาษาองกฤษและภาษาแม ปจจบนประชากรประมาณรอยละ 96 สามารถอานออกและเขยนได (Department of Statistics, Ministry of Trade & Industry, Republic of Singapore, 2009:12)

อกตวอยางหนงทสะทอนใหเหนถงการทนโยบายทางเศรษฐกจและสงคมของประเทศทน าโดยรฐบาลพรรคเดยวมผลตอการเปลยนแปลงการก าหนดนโยบายดานการศกษา คอ การปฏรปดานการศกษาในสงคโปร จากผลการประเมนในป พ.ศ.2528 ท าใหรฐบาลสงคโปรตระหนกถงความจ าเปนทตองยกระดบการศกษาใหสงขน เนองจากไดเรยนรวาการเตบโตในเศรษฐกจโลกตองใชความรเปนพนฐาน (Knowledge-Driven) เพราะมการแขงขนสง (Tan, et al., 2001: 7) จากแนวคดดงกลาวรฐบาลสงคโปรไดตงจดหมายในดานการศกษาวา จะตองท าใหนกเรยนทกคนกาวถงศกยภาพสงสดของแตละบคคล แนวคดนไดเรมตงแตชวงป พ.ศ. 2528 - 2529 การปฏรปการศกษาอนเนองมาจากแนวคดนของรฐบาลกคอรฐบาลไดเรมอนญาตใหโรงเรยนชนดมคณภาพสามารถเปนอสระจากกระทรวงศกษาธการและเรยกวาเปน Independent School ท าใหมอสระในการบรหารจดการในทกๆ ดาน (สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, 2550: 110) ตอมาในชวงป พ.ศ. 2534 รฐบาลไดรบรายงานวาเศรษฐกจของประเทศอยในระดบทดขนแตแรงงานชาวสงคโปรมการศกษาทไมดพอ ไมไดมาตรฐานหากเทยบกบสหรฐอเมรกา ญปน และไตหวน ขณะเดยวกนมนโยบายการเปดประเทศของจน และอนโดนเซยซงอาจท าใหเกดการอพยพของแรงงานเพอไปท างานทใหผลตอบแทนทดกวา ดวยเหตนรฐบาลจงมแนวคดทจะสนบสนนใหมการฝกทางดานอาชพ (Vocational Training) ใหกบแรงงาน รวมทงการปรบเปลยนรปแบบการสอบในการเลอนชนจากประถมศกษาไปมธยมศกษาวามใชเพยงแคผานหรอไมผาน แตตองมการจดระดบของความสามารถดวย (Tan et al., 2001: 10)

การปฏรปการศกษาครงส าคญอกครง คอ ในปพ.ศ. 2540 โดยมพนธกจส าคญ คอ ตองการสรางนกเรยนใหเปนนกคด (Critical and Creative Thinking) เพราะรฐบาลเชอวาการมความคดรเรมและคดเปนคอเครองมอส าคญของการแขงขนในเศรษฐกจโลกและจะท าใหสงคโปรกาวตอไปได จากแนวคดดงกลาวจงก าหนดนโยบายทจะท าใหชาวสงคโปรเปนนกคดและเรยนรในวฒนธรรมของตนเอง (Thinking School, Learning Nation) ซงมงทจะพฒนาเดกรนใหมใหมเจตนารมณทจะคดในวถใหมๆ แกปญหาใหมๆ และสรางโอกาสใหมในอนาคต จากนโยบายนเองกอใหเกดโรงเรยนสอนการคดและม


3-18

การก าหนดจดมงหมายทตองการทางการศกษา (Desired Outcome) ทจะตองชวยใหผเรยนไปถงจดมงหมายเหลานนใหได โดยจะตองพยายามท าใหผเรยนเปน Active Learner รจกวพากษวจารณ มความรดานสารสนเทศ รจกประยกตใชความรทมมาแกปญหาตางๆ มความคดรเรมสรางสรรคสงใหมๆ และสามารถท างานเดยวหรองานกลมได (Ministry of Education Singapore, 2011; Tan et al, 2001: 11 - 12) ตอมาในป พ.ศ. 2546 รฐบาลสงคโปรมนโยบายเพมเตมในเรองการใหนกเรยนรจกสรางนวตกรรม (Innovation and Enterprise) และในป พ.ศ. 2547 ไดเนนในเรอง Teach Less and Learn More แนวคดนเรยกรองใหโรงเรยนปรบปรงคณภาพการสอนใหมปฏสมพนธกนมากขนระหวางครและนกเรยน และจะตองสรางนกเรยนใหเปนผมความรและมทกษะในดานตางๆ เปนการเตรยมนกเรยนใหพรอมส าหรบอนาคต ดงนน การสอนจงเนนทการท าใหนกเรยนเกดความเขาใจ รจกคดวเคราะหวจารณ รจกซกถามและแกปญหาตางๆ ได (Ministry of education Singapore, 2010: V) เพอใหแนวคดดงกลาวประสบความส าเรจ กระทรวงศกษาธการของสงคโปรจงก าหนดยทธศาสตรการพฒนาการจดการเรยนการสอน ดงน (สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, 2550: 110; Ministry of Education Singapore, 2011)

1. การสอนใหคดแบบวพากษวจารณ รจกถามค าถามและมความคดรเรมอยางชดเจน 2. การลดเนอหาวชาในหลกสตรและเพมเวลาใหกบกระบวนการเรยนร โดยก าหนดให

นกเรยนตองท าโครงงานมสดสวนรอยละ 30 ของเวลาเรยน 3. ปรบปรงคณภาพของการมปฏสมพนธระหวางครกบนกเรยน 4. การสอนตองเนนทงความรและทกษะตางๆ อนน าไปสการเตรยมตวทจะด ารงชวตตอไปได 5. ทบทวนวธประเมนผล และใหโครงงานมสดสวนของคะแนนในวชา 6. การประเมนโรงเรยนเนนใหความส าคญกบการทโรงเรยนประเมนดานกระบวนการเรยนร

มากกวาการเนนเฉพาะผลการเรยนอยางเดยว การปฏรปอกอยางหนงทเกดขนในเวลาใกลเคยงกน (พ.ศ. 2540) คอ การประกาศใชแผนหลก

ดานเทคโนโลยสารสนเทศ (Master Plan for Information and Technology) เนองจากเปนสวนหนงของนโยบาย Thinking School, Learning Nation ซงเปนการพยายามน าเทคโนโลยสารสนเทศมารวมไวในกระบวนการสอนในทกโรงเรยน ซงรฐบาลใหการสนบสนนทงโครงสรางพนฐาน การฝกครใหมและการอบรมครประจ าการ มการตดตงเครอขายสารสนเทศในทกโรงเรยน การใหบรการดานเทคนคหากประสบปญหา และมเปาหมายทจะมคอมพวเตอรหนงเครองตอนกเรยนสองคน รวมทงก าหนดใหรอยละ 30 ของเวลาในหลกสตรจะตองมการสอนทใชคอมพวเตอรภายในป พ.ศ.2545 (สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, 2550: 110) ตอมาในป พ.ศ.2545 กระทรวงศกษาธการสงคโปรมนโยบายเพมเตม คอ ใหทกโรงเรยนรวมเทคโนโลยสารสนเทศไวในหลกสตรการเรยนแบบเนน


3-19

ผเรยนเปนศนยกลาง ในสวนของการประเมนความรหรอการสอบใหใชเทคโนโลยสารสนเทศมาชวย (Tan, 2005: 1) ภายใตนโยบายดงกลาวทด าเนนการมาตงแตตน ผลทไดคอมคอมพวเตอรหนงเครองตอนกเรยนหกคน และมการจดคอมพวเตอรไวใหในหองเรยน หองสมด หองฉายภาพยนตร และทางเดนไปโรงอาหาร หองเรยนสวนใหญตดตง single-beam projector และครไดรบเงนอดหนนในการซอคอมพวเตอรสวนตว ท าใหอตราการมคอมพวเตอรของคร คอหนงคนตอหนงเครอง และมการใชคอมพวเตอรชวยในการสอนอยางนอยรอยละ 10 ขณะเดยวกนรฐบาลไดใหการสนบสนนโดยการสรางเวบไซตเพอชวยในการเรยนภาษา เชน Happy Town ส าหรบภาษาจน Nadi Nam ส าหรบภาษามาเล และ Naadi ส าหรบภาษาทมฬ รวมไปถงการใหเงนสนบสนนในการซอซอฟทแวรและพฒนาซอฟทแวรขนเองใหกบแตละโรงเรยน นอกจากนรฐบาลยงใหการสนบสนนใหโรงเรยนท าโครงงานและท าวจย อกทงใหความชวยเหลอโดยเชอมโยงครในโรงเรยนทสนใจกบผเชยวชาญเรองคอมพวเตอรเพอใหเกดการแลกเปลยนประสบการณและใหค าแนะน า การฝกครใหสามารถใชคอมพวเตอรมาชวยสอน ชวยในการน าเสนอผลงาน ชวยกระตนใหเดกรจกคด และครตองมความสามารถในการออกแบบบทเรยนของตวเองได (Micro Lessons) เปนอกสงหนงทรฐบาลสงคโปรไดพยายามด าเนนการ (Tan, 2005: 1 - 2) จากความพยายามดงกลาวนอกเหนอจากทครรจกใชเทคโนโลยในการสอนและท าวจยมากขน และจากนโยบายทใหผนวกสารสนเทศเขากบบทเรยนท าใหนกเรยนสามารถน าเสนองานโดยใช PowerPoint รจกการใชซอฟทแวรเพอตรวจแกงานเขยนและลงตพมพเผยแพรทางอนเทอรเนต ท าใหเกดการแลกเปลยนผลงานกนไดระหวางนกเรยน อกทงนกเรยนยงสามารถสรางภาพยนตรของตนเองได (i-movie) และมการประกวดผลงานทสรางสรรคโดยการใช Computer Programming, Video Production, Digital Presentation นอกจากน การจดสอบกพฒนาใหใชคอมพวเตอรในการตรวจและรายงานผล การตรวจโครงงานของนกเรยนในบางโรงเรยนไดพฒนาไปใหใชคอมพวเตอรชวยตรวจได มการจดตง Centre for Research in Pedagogy and Practice ขนภายในสถาบนการศกษาแหงชาต (National Institute of Education : NIE) เพอท าวจยและพฒนาการสอนโดยใชเทคโนโลยสารสนเทศ นบเปนความส าเรจของหลายหนวยงาน เชน โรงเรยนตางๆ กระทรวงศกษาธการ สถาบนการศกษาแหงชาต และบรษทตางๆ ทใหการสนบสนนดานรางวลใหกบนวตกรรมทเกดขน รวมมอกนผลกดนเทคโนโลยสารสนเทศใหเปนสวนหนงของการจดการศกษา (Tan, 2005: 2 - 3)

จากการทรฐบาลสงคโปรใหความส าคญกบการพฒนาประชากรของประเทศ และเชอวาการใหการศกษาทดกบประชากรคอการพฒนาทดทสดและคมคากบการลงทน ดงนน การก าหนดนโยบายดานการศกษาของกระทรวงศกษาธการสงคโปรจงเปนผลสบเนองมาจากการปฏรปการศกษาทผานมาและมเปาหมายเพมเตมทจะชวยนกเรยนใหคนพบตวตนทแทจรงวามความสามารถในดานใด และท าสงนนใหดทสด โดยสามารถตระหนกถงศกยภาพสงสดทตวเองจะท าได รวมไปถงการพฒนาการเรยนร


3-20

ตอสงทตนเองสนใจและเพอการท างานในอนาคตโดยรจกทจะเรยนรไดดวยตนเองตลอดชวต (Ministry of Education Singapore: 2011) นอกจากน Yoong และ Hoe (2000: 23) ไดกลาวถงผลทคาดหวงโดยรวมของรฐบาลในปจจบนนนกคอ การศกษาท าหนาทหลก 2 ประการ คอ การพฒนาคนแตละคน และใหการศกษากบประชากร (Develops the Individual and Educates the Citizen) และเพอใหบรรลถงเปาหมาย รฐบาลไดจดโครงสรางทางการศกษาใหมความยดหยนและหลากหลาย เออใหนกเรยนไดพบกบความสนใจทหลากหลายของตนเองรวมไปถงวธการเรยนรในเรองนนๆ ทแตกตางกนไปในแตละบคคล นอกจากนรฐบาลสงคโปรยงจดระบบการศกษาทเปนแบบฐานกวาง (Broad-Based Education) เพอชวยใหนกเรยนมการพฒนาในแบบองครวมทงในชนเรยนและนอกชนเรยน (Ministry of Education of Singapore: 2011) ทงนเปนเพราะรฐบาลเชอวาวธการดงกลาวจะชวยใหผเรยนไดรบการสนบสนนใหเรยนรในทกษะทหลากหลายเพอใหตรงกบความตองการทแทจรงของพวกเขาในอนาคต รวมทงรฐบาลจะชวยสนบสนนพรสวรรคทงหลายนนใหพฒนาไปไดดยงขนทงในการเรยนดานวชาการ กฬา และศลปะ

นอกจากนน สงคโปรยงมสถาบนการศกษาแหงชาตสงคโปร หรอ เอนไออ (National Institute of Education : NIE) ซงเปนศนยวจยดานการศกษาและการฝกหดคร โดยรฐบาลสงคโปร ถอวา ‚คร คอ หวใจของการศกษา‛ และท าใหเหนเปนทประจกษ ดวยการสงเสรมอาชพคร ใหเปนทนยมของสงคม มเกยรต ไดรบเงนเดอนสงเทาวศวกร และมเสนทางความกาวหนาในอาชพ ท าใหสามารถคนหวกะท 30% แรกของประเทศมาสวชาชพนได โดยวาทครทกคนตองเขารบการฝกอบรมวชาครจากเอนไออ เปนเวลา 1 ป และเมอปฏบตหนาทครแลวกตองเขารบการประเมนและพฒนาทกป หากไมผานการประเมนในครงท 3 กจะถกใหออกจากการเปนคร

การจดการศกษาของสงคโปรมจดเดนทนาสนใจ ดงน 1. ระบบการศกษาของประเทศสงคโปรมความยดหยนและหลากหลาย ทงการจดการศกษา

ในระบบและอธยาศย สรางทางเลอกใหกบผเรยน และชวยใหผเรยนคนพบความสามารถของตนเอง ใหสามารถพฒนาไดเตมตามศกยภาพ ไปสการใฝเรยนรตลอดชวต

2. การบรณาการเทคโนโลยสารสนเทศเขากบหลกสตรและกระบวนการเรยนร 3. มกระบวนการประกนคณภาพการศกษาทมคณภาพ การวดและประเมนผลทมมาตรฐาน

สามารถสะทอนผลคณภาพผส าเรจการศกษาไดอยางแทจรง 4. การปฏรปการศกษาและการขบเคลอนนโยบายการศกษาของประเทศมความตอเนอง

สามารถพฒนาคณลกษณะของผส าเรจการศกษาไดตามคาดหวง ใชกลไกการศกษาเปนเครองมอสงเสรมความเขาใจอนดระหวางชนในชาต ใหตระหนกและภาคภมใจในความเปนชนชาตสงคโปร รวมถงเปนเครองมอการพฒนาคณภาพประชากรของประเทศ


3-21

5. ภาคเอกชนมบทบาทส าคญในการใหความรวมมอในการจดการศกษากบภาครฐ เชน เปนสถานทฝกปฏบตงานจรง ใหทนจดตงหนวยงาน ศนยทดสอบตางๆ และเปนแหลงฝกงานของนกศกษา

6. ยกระดบวชาชพครใหมคณคา เปนบคคลส าคญ มคาตอบแทนทด ดงดดใหสนใจอาชพคร และมระบบการคดเลอกครทด คดคนทมคณภาพ ระบบการจดการศกษาระดบอาชวศกษา

การจดการระดบอาชวศกษาของประเทศสงคโปรจดอยในระดบเตรยมอดมศกษา (Pre-University or Post Secondary) มสถานศกษาหลายประเภท ดงน

1) Junior College หรอ Centralized Institute เมอสอบผานระดบ GCE ‘O’ Level นกเรยนมสทธสมครเขาเรยนในระดบเตรยมอดมศกษา สามารถเลอกเรยนท Junior College ไดโดยใชเวลาเรยนประมาณ 2 ป หรอเลอกเรยนท Centralized Institute ซงเปนหลกสตรการเรยน 3 ป สถาบนทง 2 แบบนเปนการเรยนสายสามญ เพอเตรยมนกเรยนใหพรอมทจะเขาเรยนในระดบมหาวทยาลย หลกสตรประกอบดวยวชาบงคบ 2 วชา ไดแก General Paper และภาษาแม นอกจากนยงตองเรยนศลปะ วทยาศาสตร หรอวชาตางๆ ทางดานธรกจ หลกสตรนไดรบการปรบปรงเมอป พ.ศ. 2545 และใชอยางจรงจงในป พ.ศ. 2549 โดยหลกสตรใหมเนนพฒนาทกษะดานการคด เนนลกษณะการบ รณาการ นอกจากนรฐบาลไดปรบเปลยนรปแบบของการสอบและการเรยนเพมเตมเพอเปนการเพมทางเลอกใหนกเรยนมากขน ขณะเดยวกนเปนการเพมความรใหกบนกเรยนดวย ทงนเนองมาจากรฐบาลพบวา ผทจบออกไปท างานนนมกมการเปลยนงานอยบอยๆ บางคนถงกบเปลยนรปแบบของงานตางไปจากสาขาเดมของตนทเรยนมา นอกจากนหลกสตรใหมไดผนวกทกษะการใชชวตเขากบความรดานวชาการ ดงนนนกเรยนจงตองท าโครงงานสงและขณะเดยวกนตองเรยนวชาศกษาพเศษเพม 1 วชา ทงนวชาดงกลาวตองแตกตางไปจากสาขาเดมทก าลงเรยนอย ดงนนในการเรยนนกเรยนมโอกาสเลอกโปรแกรมใหตนเอง 3 แบบดวยกน คอ H1, H2, H3 แบบแรกจะเรยนเหมอนแบบท 2 แตใชเวลาครงเดยวของแบบท 2 คอ 120 ชวโมง แบบท 2 เรยนเหมอนกบหลกสตรเดมใชเวลาเรยน 240 ชวโมง สวนแบบท 3 มความหลากหลายมากขนแตเพมในสวนของการท าโครงการและการศกษาในระดบลกในสงตางๆ Yoong และ Hoe (2009: 25) อธบายวา ปกตนกเรยนแตละคนจะเรยน 7 วชา ประกอบดวย 4 วชาจากกลม H1 อนไดแก General Paper, Project Work, Mother Tongue, One Elective และอก 3 วชาในกลม H2 และในกลมนตองมอยางนอย 1 วชาทตองมาจากกลมวชาทแตกตางกนอยางสนเชง ไดแก วชาในกลมคณตศาสตร วทยาศาสตร ศลปศาสตรและมนษยศาสตร สวนวชาในกลม H3 คอการท าโครงงานหรอการศกษาเรองบางเรองในระดบลก เกณฑการใหคะแนนแบงไดดงน


3-22

1. แบบ H1, H2 แบงการใหระดบออกเปน A B C D E S ถาไดต ากวา S คอไมผาน 2. แบบ H3 แบงการใหระดบออกเปน 4 ระดบ ไดแก Distinction (ยอดเยยม) Merit (ด)

Pass (ผาน) และ Ungraded (ไมมเกรด) เมอเรยนจบแลวนกเรยนตองเขาสอบ Singapore-Cambridge General Certificate of

Education Advanced Level (GCE A Level) เมอสอบผานแลวจงจะมสทธสมครเขาศกษาในมหาวทยาลยได ส าหรบนกเรยนทสอบไมผาน GCE A Level สามารถเลอกเรยนตอโพลเทคนค

General Paper เปนหลกสตรทคาดวาเมอเรยนจบแลวผเรยนจะสามารถแสดงความคดเหนและความเขาใจทมตอวชาตางๆ ในกลมของมนษยศาสตรและวฒนธรรมเชนเดยวกนกบวชาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย รวมไปถงประเดนส าคญตางๆ ทเกยวของกบประเทศสาธารณรฐสงคโปร นอกจากนยงครอบคลมถงความสามารถในการเรยนรสงตางๆ และความเขาใจในความหลากหลายของประเดนตางๆ ผานการอานแบบ Extensive Reading และการเรยนรดวยตวเอง ซงนกเรยนตองรจกการอนมานขอมลตางๆ รอบตวทเกยวของกบเรองทก าลงศกษา รจกการยอความ การประเมนขอมล และรจกการสงเกต การตความ และประยกตใชความรท มอยเพอจดการกบงานทไดรบมอบหมายใหท าได ขณะเดยวกนนกเรยนตองเปนผมทกษะการใชภาษาทด นนคอใชไดอยางไพเราะ หลากหลาย และเหมาะสมกบความแตกตางของบรบท

ผลทคาดหวงในตวผเรยนเมอจบการศกษาระดบเตรยมอดมศกษานกเรยนจะตอง 1. มศลธรรม จรรยาทดในการทจะแยกแยะถกผดได 2. พรอมทจะปรบตวใหอยไดหากตองเผชญกบปญหาใดกตาม 3. สามารถปรบตวเขากบวฒนธรรมทตางไปจากของตนและมความรบผดชอบตอ

สงคม 4. รจกสรางนวตกรรมใหมๆ 5. รจกคดวเคราะหและสามารถพดชกจงผอนได 6. มงมนสความเปนเลศในการท าสงตางๆ 7. ด ารงชวตอยางเปนสข มสขภาพแขงแรงและชนชอบในเรองสนทรยศาสตร 8. ภมใจทไดเปนคนสงคโปร และเขาใจสงคโปรในความสมพนธทมตอโลกใบน

2) สถาบนโพลเทคนค (Polytechnic) สถาบนโพลเทคนคอยในกลม Post Secondary เชนกนโดยเปนอกทางเลอกส าหรบนกเรยนทจบชนมธยมศกษาขนสงและประสงคจะศกษาตอในสายวชาชพใชเวลาเรยน 3 ป ไดรบอนปรญญา (Diploma) สถาบนโพลเทคนคกอตงโดยรฐบาล มจดประสงคเพอผลตผส าเรจการศกษาเพอเปนแรงงานในอตสาหกรรมและธรกจ เพอรองรบนโยบายของประเทศในการทจะเปนประเทศผน าดานอตสาหกรรมในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต นกเรยนท


3-23

จบการศกษาจากสถาบนแหงน ไ ดรบการยอมรบวามทกษะดและพรอมทจะท างานใหกบภาคอตสาหกรรม ปจจบนในสงคโปรมโพลเทคนคทงหมด 5 แหง ไดแก Nanyang, Polytechnic Ngee Ann Polytechnic, Republic Polytechnic, Singapore Polytechnic และ Temasek Polytechnic สาขาวชาทเปดสอนในสถาบนทง 5 สถาบนมความใกลเคยงกน ไดแก วศวกรรมศาสตร เทคโนโลยและสารสนเทศ บรหารธรกจ การบญช การสอสารมวลชน การออกแบบสอดวยระบบดจตอล การออกแบบผลตภณฑ วทยาศาสตรสขภาพ สวนสาขาเฉพาะทางทมเฉพาะบางสถาบนเทานน เชน ดานการศกษาแบบบรณาการ ดานมนษยศาสตร ดานการทองเทยวและการโรงแรม โพลเทคนคทกแหงมหลกสตรส าหรบนกเรยนตางชาตดวย (Polytechnic, 2011)

ผทสนใจศกษาในสถาบนโพลเทคนคตองมผลสอบ GCE O Level หรอ GCE N Level แลวเทานน โดยมเงอนไขปลกยอยในการรบเขาศกษาของแตละสาขาและแตละสถาบน สถาบนโพลเทคนคมโครงการความรวมมอกบภาคเอกชนโดยสรางศนยฝกอาชพเฉพาะทางในดานตางๆ รวมไปถงการฝกงานในบรษทเหลานน ส าหรบคณภาพของสถาบนโพลเทคนคเหลานสามารถยนยนไดจากสถตการมงานท าเมอจบการศกษาคดเปนรอยละ 88.3 ของนกศกษาจบใหมทงหมดในป พ.ศ.2553 ซงเพมจากป พ.ศ. 2552 ประมาณรอยละ 27.3 (Puri, 2010) ผทไดคะแนนดเมอเรยนจบแลวมโอกาสศกษาตอในระดบอดมศกษาได

3) สถาบนเทคนคศกษา (Institute of Technical Education : ITE) สถาบนเทคนคศกษากอตงโดยรฐบาลในป พ.ศ. 2535 มจดประสงคเพอจดการศกษาทเกยวของกบการฝกทางดานเทคนคและอตสาหกรรมเพอใหนกศกษามทกษะในดานดงกลาวอยางแทจรง และเนนเปนทางเลอกใหก บนกเรยนทมระดบผลการเรยนปานกลางและคะแนนไมสงพอทจะศกษาตอใน Junior College หรอ Centralized Institute เพอศกษาตอในระดบมหาวทยาลยได หลกสตรนใชเวลาศกษาประมาณ 2 ป หลกสตรก าหนดและรบรองมาตรฐานโดยรฐบาล ปจจบนเปดด าเนนการ 3 แหง ไดแก สถาบนดานเทคนคศกษาสวนกลาง (ITE Central) สถาบนดานเทคนคศกษาสวนตะวนออก (ITE East) และสถาบนดานเทคนคศกษาสวนตะวนตก (ITE West) ทง 3 แหงมพนธกจและจดมงหมายใกลเคยงกนแตบรหารแยกออกจากกนและยดนโยบายและหลกสตรจากกระทรวงศกษาธการสงคโปร ITE ทง 3 แหงเปดใหบรการสาขาวชาท ใกล เ คยงกน ไดแก สาขาทางธรกจและบรการ วศวกรรมศาสตร อเลกทรอนกสและคอมพวเตอร ส าหรบสถาบนดานเทคนคศกษาสวนกลางเปดสอนสาขาทแตกตางไป คอ สาขาออกแบบและสอสาร และสถาบนสวนตะวนออกเปดสอนสาขาทนอกเหนอจากทอนคอ สาขาเกยวกบธรกจโรงแรม โดยรฐบาลสงคโปรไดทมงบมหาศาลกวาหมนลานบาท ในการจดอาคารสถานท และหาอปกรณการเรยนการสอนทท าใหนกศกษาไดเรยนรการปฏบตงานจรง เชน เครองบนหรอ


3-24

เครองยนตกลไกตางๆ เปนตน ในสถาบนทง 3 แหง โดยสถาบนดานเทคนคศกษาทกแหงใหบรการหลกสตรส าหรบนกศกษาตางชาตดวย

ผทสนใจเขาศกษาในสถาบนดานเทคนคศกษาตองสอบผาน GCE O Level หรอ GCE N Level แลวเทานน นกศกษาสามารถเลอกเรยนได 2 หลกสตรโดยหลกสตรแรกตองเรยน 32 วชา หลกสตรทสอง ตองเรยน 49 วชา เมอเรยนจบจะไดรบประกาศนยบตรรบรอง หลกสตรตางๆ เปดสอนทงแบบเตมเวลาและแบบลวงเวลา นอกจากนทง 3 สถาบนมศนยฝกเทคโนโลยดานตางๆ โดยความรวมมอกบภาคเอกชน เชน Automation Lab, Practical Office Training และ Electrical Installation Bus Training (Institute of Technical Education, 2011) นกศกษายงสามารถขอเขาฝกงานกบบรษทตางๆ ทสถาบนมขอสญญาอย ส าหรบคณภาพของนกศกษาทจบจากสถาบนกลมนไดรบการยนยนถงความพงพอใจถงรอยละ 90 ของบรรดาเจาของกจการและหวหนางานเมอรบนกศกษากลมนเขาท างาน (Human Resources Development Working Group, 2010)

4) สถาบนศลปะ (Arts Institute) สถาบนศลปะจดตงขนส าหรบนกเรยนทมความสนใจในเรองของศลปะเชงสรางสรรค (Ministry of Education Singapore, 2010) โดยนกเรยนสามารถเลอกเรยนไดท LASALLE College Arts หรอ Nangyang Academy Fine Arts เมอจบการศกษาจะไดรบอนปรญญา สถาบนแหงนเปดสอนในสาขา Visual Arts, Music, Theatre, Dance, Interior Design และ Fashion Design แนวทางการพฒนาการจดการศกษาระดบอาชวศกษา

สถาบนเทคนคศกษา (Institute of Technical Education : ITE) ไดก าหนดแผนยทธศาสตร 5 ป เรยกวา ITE Advantage (2003-2009) เพอพฒนาสถาบนไปสความเปนผน าระดบโลก ตลอดจนสรางความเขมแขงขององคกร รวมทงขอไดเปรยบเชงแขงขนแกผเรยน อาจารยผสอน ผปกครองและผมสวนเกยวของ สงททาทายทสามารถท าไดคอ

1. จดการเรยนทมงเนนความร ทกษะ อาชพเปนพนฐานของการเรยนดานอาชวศกษา 2. เพมปรมาณผเรยนอาชวศกษาหลงจากส าเรจการศกษาระดบมธยมศกษาเปนรอยละ 25

ถง 30 3. เตรยมบคลากรทมความรความสามารถ ทกษะ ประสบการณ ทมคณภาพเพอรองรบการ

เปลยนแปลงภาคอตสาหกรรมในอนาคต โดยก าหนดหลกการปฏบตงานทด ของ ITE คอ ใหทกคนมสวนรวมในการก าหนดเปาหมาย ภายใตพนธกจ วสยทศน ผลผลตทมคณภาพ โดยเปดโอกาสใหผ เรยนในระบบและผทท างานใน


3-25

โรงงานอตสาหกรรมไดรบความร ทกษะอาชพเพมเตม มคณภาพตรงกบความต องการของภาคอตสาหกรรม เปนการใหทกคนมโอกาสเรยนรตลอดชวต

ปรชญา การปฏบตงานของ ITE ประกอบดวย Hands on, Minds on, Hearts on มรายละเอยดดงน

1. Hands on : มงเนนใหนกเรยนไดฝกทกษะประสบการณจรงอยางมคณภาพ 2. Minds on : มงเนนใหนกเรยนรจกคดรเรมสรางสรรคสงใหม ๆ อยางมคณภาพ 3. Hearts on : มงเนนใหนกเรยนเปนผมคณภาพ มคณธรรม เชอมนใจในตนเอง และ

รบผดชอบตออชมชน สงคมและประเทศชาต โครงสรางการบรหารจดการของ ITE เปนลกษณะ ONE ITE SYSTEM, THREE COLLEGE ภายใตหลกการบรหารจดการ ดงน

1. มหนวยงานกลาง HQ ท าหนาทและควบคม 2. การจดการเรยนการสอนตองมคณภาพและมาตรฐานเดยวกน 3. การด าเนนงานตองมการวางแผนและน าแผนไปสการปฏบต ตามพนธกจ วสยทศนและเปา

หมายทก าหนดไวอยางชดเจน

โครงสรางสถาบน ITE ประกอบดวย 3 วทยาลย ตามภมศาสตรทตง คอ ITE College East, ITE College West และ ITE College Central โดยแตละสถาบนจะเชยวชาญหรอเปนเลศในสาขาทแตกตางกน เชน

- ITE College East มชอเสยงทางดาน Life Sciences, Logistic Management และ Nursing

- ITE College West มชอเสยงทางดาน Chemical Process Technology และ Precision Engineering

- ITE College Central มชอเสยงทางดาน Digital Media Technology และ Wafer Fabrication 5

โดยแตละสถาบนยงมวทยาลยทเปนวทยาเขตในสงกดอก ดงน - ITE College West มวทยาเขตไดแก Ang Mo Kio Campus, Bukit Batok Campus,

Balestier Campus, Clementi Campus และ Dover Campus - ITE College Central มวทยาเขต ไดแก Bedok Campus, Bisha Campus, MacPherson

Campus, Tampines Campus และ Yishun Campus


3-26

ปจจบน ITE มหลกสตรทเปดสอนระดบประกาศนยบตรใน 3 หลกสตร ทงแบบ full-time และ part-time คอ

1. Nitec (General Certificate of Education) ส าหรบผเรยนปกตทวไป 2. Higher Nitec ส าหรบนกเรยนมขอก าหนดพเศษ 3. Master Nitec ส าหรบผทมประสบการณการท างาน โดยม 4 คณะ ไดแก คณะวศวกรรม (School of Engineering) ธรกจและบรการ (School of

Business and Services) เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (School of Info-Communications Technology) และวทยาศาสตรประยกตและสขภาพ (School of Applied and Health Sciences)

ITE ประสบความส าเรจอยางมากในการจดการศกษา โดยมประเดนส าคญทสงผลตอความส าเรจ ไดแก

1. วางแผนก าหนดเปาหมาย วตถประสงคในการจดอาชวศกษาอยางชดเจน 2. มความมงมนตอวสยทศน และพนธกจของสถาบน 3. สรางคณะผน าทเขมแขง โดยใหทกคนมสวนรวมในการบรหารจดการ 4. ด าเนนการ Best Practices ตามบรบทของแตละสถานศกษาโดยมงเนนความเลศในการ

จดการเรยนการสอนใหเปนทยอมรบของชมชน สถานประกอบการ 5. มงมนพฒนางานอยางตอเนอง โดยรบฟงความคดเหนจากทกคนในองคกร 6. สรางชอเสยงใหเชอมน 7. สรางวฒนธรรมองคกรใหเขมแขงทกคนยอมรบและมสวนรวมภายใต ITE CARE โดยมงเน

นใหผส าเรจการศกษามงานทมสถานประกอบการพงพอใจ 8. ประชาสมพนธอยางตอเนองโดยมออาชพ และเนนความตอเนอง ทงน ITE ไดก าหนดมาตรฐานตวชวดความส าเรจ ประกอบดวย 1. จ านวนผเรยน 2. ผลตอบรบจากนายจาง 3. จ านวนรอยละของผจบหลกสตร 4. ภาพลกษณเปนทนยม 5. ผส าเรจการศกษามงานท า 6. ความพงพอใจของผเรยน


3-27

ITE ใชกรอบแนวคดการพฒนาสความเปนเลศ ไดแก บรการสงคม และภาวะผน าทจะพฒนาใหไดรบรางววล SQA โดยมงสรางภาพลกษณให ITE อยในใจของชมชน และยกยองคนเกง คนด เปนเลศดาน Project และมงพฒนาบคลากร ดงน Multi skill หมนเวยนหนาท มความสามารถสงขน พฒนาบคลากรอยางตอเนอง และสงเสรมใหผ เรยนเดนทางไปอบรมในตางประเทศ และมการแลกเปลยนโครงการระหวางประเทศ สรางความรวมมอในการแขงขนระดบโลก โดยจดการเรยนการสอนใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน เนนการปฏบตจรง ใชแบบจ าลองสถานการณ (Simulation) มการบนทกเทปเพอการศกษา ดยอนหลง เรยนจากของจรง มหองพกผอน เชน หองซอมดนตร ART Center และนวตกรรมเพอการเรยนการสอนจะใชระบบสารสนเทศ ประกอบดวย E-TUTOR, E-STUDENT ทงครและนกเรยนลงทะเบยนและควบคมการเรยนการสอนดวยระบบ ON-LINE จงท าใหเกดรปแบบการเรยนร SMART ROOM ถงรปแบบการเรยนการสอนเปนแบบฐานสมรรถนะ ประกอบดวย PEEP MODEL ไดแก

1. PLAN = การวางแผน 2. EXPLORE = การส ารวจ 3. PRACTICSE = การฝกปฏบต 4. PERFORM = การพฒนารปแบบการปฏบต

น.ส. อนดราน ทร ร ย ราจาห ( เดลน วส , ธนวาคม 2556) รฐมนตรอาว โสแหง ร ฐ

กระทรวงศกษาธการสงคโปร กลาววาการจดการศกษาในสงคโปรยงคงมปญหาคลายคลงกบไทย ตรงทคานยมของสงคมและผปกครอง ทตองการใหลกหลานเรยนมหาวทยาลย ทง ๆ ทประเทศตองการก าลงชางฝมอ และเมอท าคะแนนไดไมถงเดกหลายคนจงใชชองทางการเรยนสายอาชพเปนทางผาน เพอกาวเขาไปเรยนตอในมหาวทยาลย ขณะเดยวกนผทประสบความส าเรจในการท างานแลวบางสวนกอยากกลบมาเรยนในมหาวทยาลย เพราะถอวามเกยรต จากปญหาดงกลาว นายล เซยน ลง นายกรฐมนตรสงคโปร จงไดตงคณะท างาน เพอปรบหลกสตรการเรยนการสอนของสงคโปรทงระดบ ปวช. ปวส. และมหาวทยาลย ใหเคลอนยายหากนได เปนแอพพลายเล รนนง คอ สามารถประยกตใชในการด าเนนชวตไดจรง หรอ เรยนแลวปฏบตไดจรงไมเนนทองจ า บนหลกคดทวา คนไมจ าเปนตองท างานอาชพเดยวตลอดชวต สามารถเปลยนอาชพไปในสายตางๆ ได ส าหรบความรวมมอดานการศกษาระหวางประเทศไทยและสงคโปร ไดด าเนนการมาอยางตอเนองจนถงปจจบน มทงโครงการโรงเรยนคพฒนาไทย-สงคโปร การแลกเปลยนนกเรยน การอบรมคร ตลอดจนการแลกเปลยนทางวชาการ โดยเฉพาะในสวนของส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา (สอศ.) ไดมความรวมมอกบไอทอ โดยการสนบสนนของมลนธเทมาเสก ของส งคโปรมา


3-28

ตงแตป พ.ศ. 2552 และก าลงจะเรมความรวมมอระยะ 3 โดยพฒนาสถาบนการอาชวศกษาในรปแบบ ‚ไอทอโมเดล‛ ขนในประเทศไทย ซง ดร.ชยพฤกษ เสรรกษ เลขาธการคณะกรรมการการอาชวศกษา (กอศ.) กลาววาความรวมมอกาวตอไปจะมการแลกเปลยนเดกและคร ในจ านวนทมากขนและระยะเวลาทนานขน รวมทงท าวทยาลยทสอนสไตลไอทอ 3 แหง ไดแก สาขาเกยวกบการท างานในเรอเดนสมทรขนาดใหญ ทวทยาลยเทคโนโลยและอตสาหกรรมการตอเรอนครศรธรรมราช สาขาเทคโนโลยระบบเสยงและแสง ทวทยาลยเทคนคหาดใหญ และสาขาวชาแมคคาทรอนกส ทวทยาลยเทคนคเชยงราย

ตอนท 3 แนวทางการบรหารจดการศกษาของประเทศมาเลเซย แนวคด หลกการ โครงสราง การจดการศกษา

มาเลเซย หรอ สหพนธมาเลเซย ตงอยในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ในเขตเสนศนยสตร ระหวางละตจด 1 องศาเหนอ และ 7 องศาเหนอ ลองตจด 100 องศาตะวนออก และ 120 องศาตะวนออก ในทางภมศาสตรมาเลเซยประกอบดวย 2 สวน คอมาเลเซยตะวนตกและมาเลเซยตะวนออกซงตงอยทางดานเหนอของเกาะบอรเนยว ทงสองสวนแยกหางจากกนประมาณ 670 กโลเมตร โดยมทะเลจนใตคนอย มาเลเซยตะวนตกตงอยทปลายแหลมเอเชยตะวนออกเฉยงใต อาณาเขตทศเหนอจดประเทศไทย และทศใตเปนประเทศสงคโปร สภาพภมอากาศเปนแบบรอนชน อณหภมเฉลยในตอนกลางวนอยทประมาณ 32 องศาเซลเซยส และ ในตอนกลางคนอยทประมาณ 22 องศาเซลเซยส แตอากาศจะเยนบนยอดเขา และมฝนตกเฉลย 200 – 250 เซนตเมตร/ ป มาเลเซยเปนประเทศทประกอบไปดวยเกาะนอยใหญกวา 1,000 เกาะ โดยแบงเปน 13 รฐ ซงประกอบไปดวยรฐ ยะโฮร (Johor) มะละกา (Melaka) ปาหง (Pahang) ปนง (Penang) เประ (Perak) ซาบาห (Sabah) ซาราวก (Sarawak) ตรงกาน (Terengganu), กลนตน (Kelantan) เนกรเซมบลน (Negeri Sembilan) เกดะห (Kedah), ปะลส (Perlis) และ สลงงอร (Selangor) โดยมสหพนธรฐ กวลาลมเปอร (Kuala Lumpur) เปนเมองหลวง มาเลเซยปกครองดวยระบอบประชาธปไตย มพระมหากษตรยเปนประมขของประเทศ ซงมาจาก สลตานของแตละรฐ หมนเวยนกนเปนราชาธบด โดยในแตละรฐจะมสลตานเปนประมขยกเวน รฐปนงกบรฐมะละกา โดยจะมการเลอกประมขของประเทศในทก ๆ 5 ป มประชากรทงสนประมาณ 29.24 ลานคน (พ.ศ. 2555) ประกอบดวยชนหลายเชอชาต ประชากรสวนใหญเปนชาวมลาย นบถอศาสนาอสลาม ซงเปนศาสนาประจ าชาต รองลงมาจะเปนศาสนาพทธ ศาสนาครสต และศาสนาฮนด และ อน ๆ ภาษา มาเลย (ภาษาราชการ) องกฤษ จน ทมฬ

https://www.google.co.th/search?rlz=1C1SKPC_enTH359&espv=213&es_sm=122&q=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B8%A2+%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3&stick=H4sIAAAAAAAAAGOovnz8BQMDgwsHnxCnfq6-gWVBbnaZlml2spV-Tn5yYklmfp5-cQmQLi7JTE7MiS9KTQcKWRXkF5TmgGXjy_OLclLikxLzsp_FvnR4IbE44yDDtEsxzetPnc0MvAwA_m-qR2EAAAA&sa=X&ei=iYshU4rWI4q0rAeqgoGoDg&ved=0CKMBEJsTKAIwFA

https://www.google.co.th/search?rlz=1C1SKPC_enTH359&espv=213&es_sm=122&q=%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%A8%E0%B8%A1%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B9%80%E0%B8%8B%E0%B8%B5%E0%B8%A2+%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%A3&stick=H4sIAAAAAAAAAGOovnz8BQMDgwsHnxCnfq6-gWVBbnaZlml2spV-Tn5yYklmfp5-cQmQLi7JTE7MiS9KTQcKWRXkF5TmgGXjy_OLclLikxLzsp_FvnR4IbE44yDDtEsxzetPnc0MvAwA_m-qR2EAAAA&sa=X&ei=iYshU4rWI4q0rAeqgoGoDg&ved=0CKMBEJsTKAIwFA


3-29

ระบบบรหารการศกษาของประเทศมาเลเซยทกประเภทและทกระดบอยในความรบผดชอบของกระทรวงศกษาธการ แบงระดบการบรหารเปน 5 ระดบ คอ ระดบชาต ระดบรฐ ระดบอ าเภอ ระดบกลมโรงเรยน และระดบโรงเรยน อยในความรบผดชอบของรฐบาลกลาง (Federal Government) ยกเวนการศกษาทมลกษณะเปนการศกษานอกระดบ (non-formal Education) จะมกรมจากกระทรวงอน ๆ ทเกยวของรบผดชอบ เชน กรมแรงงาน กรมเกษตร เปนตน

ระบบการศกษาของมาเลเซยจดอยในระดบทมมาตรฐานสงตามแบบของประเทศองกฤษ สถาบนการศกษาสวนใหญจะใชภาษาองกฤษเปนสอในการสอน ระบบการเรยนการสอนแบบ Twinning Program เปนระบบทไดรบความนยมอยางมาก เปนการรวมมอกนสถาบนในประเทศ อเมรกา องกฤษ ออสเตรเลย นวซแลนด แคนาดา สวตเซอรแลนด ฯลฯ ระบบการจดการศกษาของมาเลเซย (National Education System) เปนระบบ 6: 3: 2 คอ

การศกษาระดบประถมศกษา (Primary Education) การศกษาระดบประถมศกษา แบงออกเปนการศกษาขนพนฐาน 6 ป (ประถมศกษาปท 1-6) โดยเรมรบนกเรยนตงแตอาย 7-12 ป โดยจะมทงโรงเรยนประถมของรฐบาลและเอกชน ซงจะแบงเปนโรงเรยนประถมศกษาแหงชาตทใชภาษามาเลย (Bahasa Malaysia) เปนภาษากลางในการเรยนการสอน และวชาภาษาองกฤษ เปนวชาบงคบ และโรงเรยนทใชภาษาจน หรอทมฬ เปนภาษากลางในการเรยนการสอบ และวชาภาษาองกฤษเปนวชาบงคบ

การศกษาระดบมธยมศกษา (Secondary Education) การศกษาระดบมธยมศกษาจะรบนกเรยนตงแตอาย 13 – 17 ป จะประกอบไปดวยการศกษาใน 2 ระดบ คอ Lower Secondary (Form 1-3) และ Upper Secondary (Form 4-5) โรงเรยนทเปดสอนระดบ Upper Secondary ม 3 สาขา คอ เนนดานวชาการ Arts & Science ทางดานเทคนค และวชาชพ นกเรยนทเลอกเรยน ทางสายวชาการ และสายเทคนค เมอจบแลว จะตองสอบผานขอสอบของรฐ คอ SPM (Sijil Pelajaran Malaysia) และวชาชพ คอ SPMV (Sijil Pelajaran Malaysia Vakasional)

การศกษาระดบอดมศกษา (Higher Education) การศกษาระดบนมทงของรฐบาล Public Higher Education Intuition และสถาบนของเอกชน Private Higher Educational Institution ประกอบดวยหลกสตรตาง ๆ หลากหลายสาขาวชา หลกสตรระดบปรญญาตร เฉลย 3.5 – 4 ป การศกษาปรญญาโท เฉลย 2 ปการศกษา และระดบปรญญาเอก 3 ปการศกษาขนไป ยทธศาสตร นโยบาย การสงเสรมการสนบสนน การจดการศกษา มาเลเซยเปนประเทศหนงในเอเชย ทก าลงพฒนาเพอกาวสความเปนประเทศอตสาหกรรมใหม โดยในป 2513 ไดจดท านโยบายเศรษฐกจใหม (New Economy Policy : NEP) และในป 2534


3-30

ไดจดท านโยบายการพฒนาใหม (New Development Policy : NDP) ในการสรางความมงคงทางเศรษฐกจของประเทศอยางเปนระบบ และปจจยส าคญในการบรรลเปาหมายของชาต คอ การใหความส าคญตอการพฒนาทรพยากรมนษย แผนพฒนาการศกษาของมาเลเซย มความสอดคลองกบแผนพฒนาในอนาคตระยะยาว (The Second Outline Perspective Plan : 1991-2001) แผนพฒนาฉบบท 7 (The Seventh Development Plan) และวสยทศน 2020 (Vision 2020) ของผน าประเทศ ซงเนนการใหความส าคญสงสดตอทรพยากรมนษย ใหมขดความสามารถอนเปนกลไกส าคญทจะท าใหประเทศกาวสการเปนประเทศทพฒนาอยางยงยนได มตใหมของแผนพฒนาไดเนนบทบาทของวทยาศาสตรและเทคโนโลยใน 2 ประเดน คอ

1. การพฒนาทรพยากรมนษย โดยการยกระดบสมรรถนะการผลตดานแรงงานโดยการฝกอบรมและพฒนาสงเสรมความคดรเรม สรางสรรค และการจดการวทยาศาสตรและเทคโนโลย

2. การเสรมสรางความแขงแกรงดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย และการวจยและพฒนา โดยเฉพาะอยางยงเทคโนโลยสารสนเทศ โดยในแผนไดสงเสรมใหมโครงสรางพนฐานทางดานสารสนเทศและดานกายภาพระดบโลก ในการทจะท าใหมาเลเซยเปนศนยกลางในภมภาคน

ระบบการศกษาของมาเลเซยจดอยในระดบทมมาตรฐานสงตามแบบประเทศองกฤษ

สถาบนการศกษาสวนใหญจะใชภาษาองกฤษเปนสอในการสอน ระบบการเรยนการสอนแบบ Twinning Program หรอหลกสตรปรญญารวมระหวางประเทศ ผเรยนจะไดรบวฒปรญญาจากทงในประเทศ และตางประเทศ อนเปนทยอมรบ ซงเปนระบบทไดรบความนยมอยางมากในกลมประเทศสหราชอาณาจกรองกฤษ อเมรกา ออสเตรเลย และแคนาดา การไดรบอทธพลระบบการศกษามาจากประเทศองกฤษ บวกกบความสนใจของฝายบรหาร และความมเสถยรภาพของรฐบาล จงท าใหการศกษาของประเทศมาเลเซยพฒนาอยางตอเนอง

ลกษณะการบรหารการศกษาของประเทศมาเลเซยโดยรวมมลกษณะคอนขางจะเปนการบรหารแบบ "รวมศนยสสวนกลาง" เพอความเสมอภาค และความมมาตรฐานเดยวกนในดานการศกษาทงประเทศ ดงนน ในการก าหนดระเบยบกฎเกณฑตางๆหลกสตรการสอบและวดผล การตรวจสอบมาตรฐานคณภาพทางการศกษา การจดสรรงบประมาณ การบรรจแตงตง (คร ผบรหาร และเจาหนาทฝายสนบสนนการจดการศกษา) เปนตน จะก าหนดจากสวนกลางคอ กระทรวงศกษาธการ และยงมกจกรรมหลายกจกรรมทกระทรวงศกษาธการเปนผด าเนนการเองทงหมด

ส าหรบในเขตการปกครองพเศษของมาเลเซย จะมหนวยงานรบผดชอบในการจดการศกษา 2 หนวยงาน คอ


3-31

1. ส านกงานการศกษาแหงรฐ หรอ ส านกงานการศกษารฐ (The State Educational Office) เปนหนวยงานสงกดกระทรวงศกษาธการ ท าหนาทบรหารสถานศกษา (National education) ในแตละรฐทสงกดรฐบาลกลาง

2. ส านกงานมนตรแหงรฐฝายการศกษาของรฐบาลแหงรฐ (State Government) ในแตละรฐเปนผรบผดชอบในการจดการศกษาในสวนสถานศกษาทจดตงขนภายใตมลนธตางๆของรฐบาลแหงรฐ และการศกษานอกระบบแกประชาชน สวนหลกสตรและระบบการวดผลประเมนผล ตลอดจนการตรวจสอบมาตรฐาน จะใชของกระทรวงศกษาธการเชนเดยวกนกบสถานศกษาแหงชาตอนๆในสงกดรฐบาลกลาง

การบรหารการศกษาระดบอ าเภอจะมส านกงานการศกษาอ าเภอ หรอส านกงานการศกษาอ าเภอ (District Educational Office) รบผดชอบในการบรหารการศกษาชาตภายในอ าเภอ สวนสถานศกษาในสงกดรฐบาลแหงรฐทตงอยในแตละอ าเภอ จะขนตรงกบส านกงานมนตรแหงรฐ ฝายการศกษา

การบรหารการศกษาระดบกลมโรงเรยน เปนการบรหารงานเฉพาะการประสานงาน และความรวมมอกนทางวชาการ ตลอดจนความรวมมอดานทรพยากรทางการศกษาระหวางสถานศกษาภายในกลมโรงเรยน เพอการพฒนาคณภาพการศกษา ไมรวมสายงานบงคบบญชา โดยจะเปนการรวมกลมสถานศกษาระดบประถมศกษา และมธยมศกษาสงกดรฐบาลกลางทตงอยในเขตทางภมศาสตรเดยวกน (ตางอ าเภอกนกได แตตองอยในรฐเดยวกน) จ านวน 15-20 โรงเรยน เปน 1 กลมโรงเรยน โดยมส านกงานประสานงาน และด าเนนกจกรรมตางๆ เรยกวา ส านกงานศนยวชาการกลมโรงเรยน (Resources Center)

การบรหารการศกษาระดบสถานศกษา เปนการบรหารภายในสถานศกษา เชน มหาวทยาลย วทยาลย โรงเรยน และสถานศกษาอนๆทมชอเรยกเปนอยางอนมผบรหารสถานศกษาและคณะบรหารของสถานศกษาเปนผรบผดชอบ โดยมผทรงคณวฒทางการศกษา และสมาคมคร -ผปกครอง รวมบรหาร ซงในสวนของการจดสรรทรพยากรทางการศกษานน สถานศกษาแตละแหงจะเปนผเสนอค าของบประมาณ ตามเกณฑมาตรฐานทกระทรวงศกษาธการก าหนด ซงโดยปกตจะไดรบการจดสรรตามทเสนอ เพราะมมาตรฐานกลางก าหนดไวแลว

ดานหลกสตร การจดกจกรรมการเรยนการสอน และการวดประเมนผล จะก าหนดมาตรฐานหรอกรอบการด าเนนการ และตดตามตรวจสอบมาตรฐานคณภาพการจดการศกษาจากสวนกลางเพอสรางความเสมอภาคทางการศกษาและมาตรฐานเดยวกนทงประเทศและเปนฐานในการกาวสมาตรฐานสากล


3-32

ระบบการจดการศกษาระดบอาชวศกษา นอกจากนนรฐบาลมาเลเซยไดใหความส าคญในการฝกอบรมเพอเพมทกษะ เฉพาะอยางยง ในสายวชาทางวศวกรรมและชางกล รวมทงใหมการฝกอบรมในสาขาใหม ๆ พรอมทงขยายหลกสตรใหสงขน ทงนไดสนบสนนใหภาคเอกชนสรางสถาบนฝกอบรมใหกบพนกงาน โดยในชวงแผนฯ 7 จะสรางสถาบนฝกอบรมทกษะระดบสง 9 แหง โดยรวมกบศนยฝกทกษะ และองคกรนตบคคล เปดสอนดานอเลกทรอนกส โทรคมนาคม เทคโนโลยสารสนเทศ เทคโนโลยการผลต การผลตอปกรณเครองบน บรการดานการสรางเรอ และซอมบ ารง พรอมกนนยงไดจดสรรงบประมาณในการสรางสถาบนทกษะเยาวชนแหงชาต 6 แหง สถาบนการฝกอบรมทกษะงานอตสาหกรรม 5 แหง โดยคาดวา เมอสนแผน สถาบนการฝกอบรมของภาครฐทงหมด จะผลตแรงงานฝมอจ านวนประมาณ 200,000 คน

มาตรการเรงดวนอกมาตรการหนง คอ ใหองคกร NVTC (The National Vocational Training Council) พฒนามาตรฐานทกษะในการประกอบวชาชพของชาต โดยแบบแผนหลกสตรส าหรบการฝกฝนทกษะ จะใหความส าคญกบรายวชาดานเทคโนโลยชนสงเปนอนดบแรก เพอใหสอดคลองกบความตองการของภาคอตสาหกรรม นอกจากนรฐบาลมาเลเซยไดใหความส าคญกบบคลากรผสอนในสถาบนฝกอบรมของรฐ ตงแตปรบปรงคาจาง เงอนไขการท างาน สญญาจางงาน และมโครงการฝกอบรมบคลากรครฝกแหงชาต ท Centre for Instructor and Advanced Skill Training โดยตงเปาหมายวา จะผลตครฝกอบรมทกษะชนสง 200 คนตอป ทงนจะพจารณาเพมจ านวนครฝกจากตางชาตดวย

แนวทางการพฒนาการจดการศกษาระดบอาชวศกษา ประเทศมาเลเซยกเหมอนกบประเทศอน ๆ ทไมยอมหยดนง และตองพฒนาประเทศของตนให

เจรญขนเรอย ๆ ประกอบกบในปจจบนทวโลกไดมการกลาวถงภาพลกษณในยคโลกาภวตน ดงนนประเทศมาเลเซยจงพยายามทจะพฒนาประเทศโดยเนนใหการปฏรปการศกษา เปนกลยทธส าคญในการพฒนาก าลงคนใหมคณภาพและประสทธภาพเพอ ใหสามารถพฒนาประเทศใหกาวไปสการเปนประเทศอตสาหกรรมและเปนประเทศทพฒนาแลวอยางเตมรปแบบใหส าเรจภายในป ค.ศ. 2020

Dr. Mahathir Mohamad นายกรฐมนตรของมาเลเซยไดก าหนดวสยทศนในป ค.ศ. 2020 หรอทเรยกวา "Vision 2020" ซงครอบคลมการพฒนาในหลายมต ทงทางเศรษฐกจ การเมอง สงคม จตส านก จตวทยา และวฒนธรรม โดยระบวา จดมงหมายของการพฒนาประเทศของมาเลเซยใหเปนประเทศพฒนาแลว คอการด าเนนการ 9 ประการใหเปนผลส าเรจ คอ


3-33

1. สรางชาตใหเปนอนหนงอนเดยวกน (to establish a united nation) กลาวคอ การสรางมาเลเซยใหเปนชาตทมความเปนน าหนงใจเดยว มความส านกและจดมงหมายรวมกน เปนชาตทมความสงบ มบรณาการดานดนแดน มความสามคค มความรกและเสยสละตอชาตบานเมอง

2. สรางสงคมทมความเปนอสระ มนคงและพฒนา (to create a psychologically liberated, secured and developed society) กลาวคอ การสรางมาเลเซยใหเปนชาตทมความเปนอสระ เปนสงคมทมความเชอมนศรทธาและมนใจในตวเอง มความภาคภมใจในสงทเปนอยและความส าเรจทไดรบ มความแขงแกรงพอทจะเผชญกบปญหาอปสรรคตางๆ แสวงหาความเปนเลศ ตระหนกในศกยภาพของตน ไมตกอยใตอ านาจของผหนงผใด และเปนทยอมรบนบถอจากประชาชนชาตตาง ๆ

3. สรางสงคมประชาธปไตยทสมบรณเตมรปแบบ (to foster a matured democratic society) คอ เสรมสรางและพฒนาประเทศใหเปนสงคมประชาธปไตยทมความเจรญกาวหนาอยางเตมท เปนรปแบบประชาธปไตยแบบมาเลเซยทยดถอชมชนเปนส าคญและสามารถเปนแบบอยางใหกบประเทศอน ๆ

4. เสรมสรางสงคมทมความเจรญงอกงามทงดานคณธรรมและจรยธรรม (to establish a fully moral and ethical society) กลาวคอ การสรางคนใหมคณธรรมและจรยธรรมอยางสมบรณ เปนพลเมองทเครงครดตอศาสนา และคานยมทด

5. สรางสงคมทมเสรภาพและมความอดทน (to create a matured liberal and tolerant society) กลาวคอ สรางมาเลเซยใหเปนสงคมทมเสรภาพและความอดทนใหชาวมาเลเซยทกเชอชาตและศาสนามอสระทจะปฏบตและด าเนนกจกรรมตางๆตามขนบธรรมเนยมประเพณ วฒนธรรม และความเชอทางศาสนา โดยมจตส านกในความเปนชาตเดยวกน

6. สรางมาเลเซยใหเปนสงคมวทยาศาสตรและมความกาวหนา ( to establish a scientific and progressive society) กลาวคอ การสรางมาเลเซยใหเปนสงคมวทยาศาสตรและมความเจรญกาวหนา เปนสงคมทมนวตกรรมและรจกการมองไปในอนาคต โดยมใชเพยงแตเปนผบรโภคเทคโนโลยเทานน แตรวมเสรมสรางความเจรญกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยส าหรบอนาคต

7. สรางสงคมทเอาใจใสซงกนและกน (to establish a fully caring society) กลาวคอ สรางสงคมทมวฒนธรรมความเปนอยทเอาใจใสซงกนและกน เปนระบบสงคมทค านงถงสวนรวมมากกวาสวนตว มการสรางสวสดการทางสงคมทมใชแคการให แตมงสรางสงคมใหแขงแกรงและฟนฟสภาพสงคมใหดขน

8. สรางสงคมทมความเทยงธรรมทางเศรษฐกจ (to ensure an economically just society) กลาวคอ สรางหลกประกนการเปนสงคมทมความเทยงธรรมทางเศรษฐกจ เปนสงคมทมความยตธรรม


3-34

และความเทาเทยมในการกระจายความมงคงของประเทศ ใหทกคนมสวนรวมอยางเตมทในการพฒนาเศรษฐกจ และเปนสงคมทระบบเศรษฐกจไมมการแบงแยกเรองเชอชาต

9. สรางสงคมใหมความมงคง (to establish a prosperous society) มการเคลอนไหวทางเศรษฐกจ มการแขงขน มความแขงแกรงและยดหยน

การจะพฒนาประเทศใหมลกษณะดงกลาว ตองอาศยระบบการศกษาแหงชาตเปนแรงสนบสนนดวยโดยเฉพาะดานการสรางก าลงคนทมคณภาพ กระทรวงศกษาธการจงเกรนน าถงการปฏรปการบรหารและการจดการศกษาไวใน "Vision 2020" วากลยทธส าคญในการพฒนาคอการสรางความสมดลและความเชอมโยงระหวางวตถประสงคของการปฏรปการศกษา ความทาทาย วสยทศนและนโยบายดานการพฒนาระบบการศกษาของชาต โดย Dr. Mahathir Mohamad นายกรฐมนตรมาเลเซย ไดปาฐกถาในหวขอ "มาเลเซย : แนวทางในอนาคต" ในพธเปดการประชมสภาธรกจมาเลเซยในกรงกวลาลมเปอร เมอวนท 28 กมภาพนธ ค.ศ.1991 ซงเปนการน าเสนอแนวทางการปฏรปการศกษา เพอแปลงนโยบายไปสการลงมอปฏบต อนมแนวการด าเนนการดงน

1. ใหขยายการรบนกศกษาระดบต ากวาปรญญาตร เนองจากสถาบนการศกษาหลงมธยมศกษาปจจบนยงมทวางในการรบนกศกษาเขาเรยนไดอกจ านวนมาก รฐจงใหมหาวทยาลยตาง ๆ วางแผนการรบและผลตนกศกษาในระดบต ากวาปรญญาตรใหได 20,000 คน ในป ค.ศ. 2020 และขยายการสอนปพนฐาน (Foundation Year) เปนเวลา 1 ป ตามหลกสตรมธยมศกษาของสหราชอาณาจกรหรอตามหลกสตรดงกลาว ไปศกษาตอในระดบปรญญาตรในสถาบนการศกษาหลงมธยมศกษาในประเทศสหราชอาณาจกร หรอในประเทศออสเตรเลยตามล าดบ

2. แกไขกฎระเบยบ เพอใหมหาวทยาลยทมชอเสยงในตางประเทศมาเปดวทยาเขตในประเทศมาเลเซย การเปดวทยาลยนานาชาตทเมองปนงนบเปนกาวหนงของการน าประเทศมาเลเซย ไปสการเปนศนยกลางการศกษาของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต

3. น าบทบาทของการศกษาภาคเอกชนเขามามสวนรวมในการจดการศกษา โดยเนนการท างานรวมกนเพอขจดความซ าซอนของการจดการศกษาระหวางภาครฐและ เอกชน ใหมโนทศนเปนแบบบรรษทมาเลเซย (The Concept of Malaysia Incorporated) ทไมเพยงแตจะสนองความตองการเฉพาะชาวมาเลเซยเทานน แตยงสนองความตองการของนกศกษาตางชาตดวย

4. เนนคณภาพของการศกษา แมวาจะมความจ าเปนในการเรงผลตก าลงคนใหตอบสนองความตองการของประเทศ รฐยงเขมงวดใหสถาบนการอดมศกษาผลต นกศกษาใหไดคณภาพเปนส าคญดวย

5. จดตงคณะกรรมการรบรองมาตรฐานแหงชาต (National Accreditatons Board) เพอตรวจสอบคณวฒทไดเปนทยอมรบในระดบนานาชาต (International Acceptance)


3-35

6. ตงสภาการอดมศกษา (National Council of Higher Education) เพอเปนองคกรก าหนดและชแนะแนวทางการศกษาระดบอดมศกษาในมหาวทยาลยและมหาวทยาลยทงของภาครฐและเอกชน รบผดชอบในการวางแผนและก าหนดกลยทธในการพฒนาการศกษาระดบอดมศกษาของประเทศ

7. สงเสรมการวจยและพฒนาในสาขาทมความตองการสงคอ สาขาเทคโนโลยชวภาพและสาขาเทคโนโลยสารสนเทศโดยจดสรรทนการศกษาระดบบณฑตศกษามากขน ตลอดจนสงเสรมใหมการรวมกนท าวจยในระดบสง (post – doctoral work) ในสาขาวชาดงกลาว ทงทเปนการวจยภายในประเทศหรอความรวมมอกบนานาชาต

8. จดใหมการศกษาทางไกล มหาวทยาลยตาง ๆ จะไดรบการสงเสรมและมความยดหยนเพอจดการศกษาทตอบสนองไดทงนกศกษาปกตและผทสนใจเพอเตรยมตวเขาศกษาตอ หรอผทตองการศกษาเพอยกระดบการศกษาหรอพฒนาทกษะการท างานโดยใชกลไกทางการศกษาทางไกล


4-1

บทท 4

ผลการศกษาขอมลปฐมภม

การน าเสนอผลการศกษาขอมลปฐมภมเปนการน าเสนอผลการวเคราะหขอมลทไดจากการเกบรวบรวมขอมลจากแหลงขอมลโดยตรง โดยแบงการน าเสนอออกเปน 2 ตอน คอ

ตอนท 1 ผลการศกษาขอมลเชงพนทและสมมนากลมยอย ตอนท 2 ผลการศกษาขอมลจากแบบสอบถาม

ตอนท 1 ผลการศกษาขอมลเชงพนทและสมมนากลมยอย

เปนการน าเสนอผลการวเคราะหขอมลทไดจากเยยมสถานศกษา จากการสมภาษณผบรหาร

สถานศกษา และการสมมนากลมยอย เกยวกบสภาพความพรอมการจดการศกษาสถาบนการอาชวศกษา ปญหา / อปสรรค และขอเสนอแนะแนวทางการพฒนา ดงน

1. ดานการจดการเรยนการสอน 1.1 หลกสตรการจดการเรยนการสอน

ปญหาและอปสรรค - หลกสตรไมสอดคลองกบความตองการของสถานประกอบการ ไมไดส ารวจความ

ตองการแรงงานของแตละสาขาอาชพ - ขาดทกษะการท างาน - ขาดการสอสารทถกตอง แนวทางแกไข - การรางหลกสตรตองส ารวจความตองการแรงงานแตละสาขา - ควรมการพฒนาหลกสตรทก ๆ 5 ป - มงมนบรหารจดการอาชวศกษาและการฝกอบรมวชาชพเพอผลตและพฒนา

ก าลงคนใหมสมรรถนะกาวสประชาคมอาเซยน 1.2 สดสวนโครงสรางหลกสตร

ปญหาและอปสรรค - ขาดการพฒนาหลกสตรรวมกนใหสอดคลองกบความตองกรพฒนาอตสาหกรรม

ทงปจจบนและอนาคตในกลมประเทศอาเซยน


4-2

แนวทางแกไข - จดใหมการประชมอาชวศกษาในกลมประเทศอาเซยน - พฒนาหลกสตรใหสอดคลองกบความตองการแรงงานในอาเซยน

1.3 ความพรอมการจดการศกษาระดบปรญญาตร ปญหาและอปสรรค - ความพรอมดานทรพยากรการศกษาทเหมาะสมกบหลกสตร - คณะกรรมการการอาชวศกษาไมปฏบตตามอ านาจหนาทของตนเอง - ส านกงานคระกรรมการการอาชวศกษาไมกระจายอ านาจบรหารและจดการทง 4

ดานตาม พรบ. แนวทางแกไข - คณะกรรมการการอาชวศกษาตองเขาใจอ านาจหนาทและปฏบตหนาทของ

คณะกรรมการ - ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาตองกระจายอ านาจ ทง 4 ดาน ตาม พรบ.

การศกษาแหงชาต และ พรบ.ระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ 1.4 ปญหาการจดการศกษาระดบอาชวศกษาทผานมา ปญหาและอปสรรค

- ดานบคลากร ขาดแคลนบคลากรและผบรหารทมทกษะประสบการณ ขาดการพฒนาอยางตอเนอง

- ดานหลกสตร หลกสตรขาดการพฒนาหลกสตรทสอดคลองกบความตองการ - ดานครภณฑ ขาดครภณฑการศกษาขนพนฐาน - คณภาพผส าเรจการศกษายงไมตรงตามความตองการของสถานประกอบการ - การเพมจ านวนสถานศกษาอยางรวดเรว ท าใหรฐไมสามารถสนบสนนงบประมาณ

ดานตาง ๆ ไดอยางเพยงพอ ท าใหสถานศกษาตงใหมไมสามารถพฒนาไดตามมาตรฐาน

แนวทางแกไข - ปรบปรงวธการไดมาของครและผบรหารใหไดผทมทกษะและประสบการณ - ควรพฒนาหลกสตรเปนหลกสตรสมรรถนะ - จดท ามาตรฐานครภณฑขนพนฐาน และจดสรรงบประมาณดานครภณฑ


4-3

1.5 แนวทางการพฒนาการจดการเรยนการสอน ปญหาและอปสรรค - ขาดแคลนบคลากรในบางสาขาวชา และสวนทางกบความตองการเพมปรมาณ

ผเรยน - ครอาชวศกษารบผจบการศกษาใหม ขาดทกษะประสบการณการท างานจรงใน

สถานประกอบการ - คร อาจารยบางสวนขาดการพฒนาอยางตอเนอง เพราะตองรบภาระงานสอนและ

งานสนบสนน - เครองมอ เครองจกและอปกรณการจดการเรยนการสอนลาสมย แนวทางแกไข - เพมจ านวนบคลากรใหสดสวนครประจ าการตอผเรยนใหไดตามเกณฑมาตรฐาน

การเยนการสอน - ปรบปรงระเบยบวธการไดมาของครอาชวศกษาใหเปนผทมทกษะชวต ทกษะ

สงคม และทกษะอาชพ - สรางความรวมมอกบสถานประกอบการเพอสนบสนนในดานตาง ๆ

แนวทางการพฒนาในดานการจดการเรยนการสอน เรงดวนและส าคญ ตองด าเนนการภายในป 2558 เรองทควรพฒนาอยางตอเนองภายในระยะเวลา 5 ป - พฒนาคณภาพของครผสอนดานความรความเขาใจในดานการสอน ทสอนระดบปรญญาตร ทงในวทยาลยและสถานประกอบการ

- พฒนาครอยางตอเนอง - อบรมสมมนา คผสอนในการเขยนแผนอยางมคณภาพ - สนบสนนงบประมาณของสถาบน

- จดอบรมใหครโดยผเชยวชาญ เพอน าความรมาถายทอดไดอยางถกตอง

- ผสอนจากสถานประกอบการตองมความพรอม - สงเสรมบคลากรดานการศกษาตอและฝกอบรม - ความรวมมอกบสถานประกอบการ การจดการเรยนการสอน - ท าความรวมมอกบสถานประกอบการ - การพฒนาหลกสตรใหมความทนสมย และสอดคลองกบความตองการมากขน

- ก าหนดมาตรฐานวชาชพของผส าเรจการศกษา - เตรยมเปดสาขาทตลาดตองการเพมขน

- ปรบหองเรยนใหทนสมย ครภณฑ วสดฝก - พฒนาดานภาษา เพอรองรบการเขาส AEC โดยจดสรรงบประมาณใหวทยาลยอยางตอเนอง โดยเฉพาะภาษาองกฤษ

- ปรบครภณฑใหทนตอการเปลยนแปลงของเทคโนโลย - ปรบปรงหนงสอในหองสมดใหทนสมย - จดใหมครตางประเทศมาชวยสอนในวทยาลย


4-4

2. ดานการวจย การพฒนานวตกรรม

2.1 นโยบายสนบสนนการวจย ปญหาและอปสรรค - บคลากรขาดความรความสามารถในการวจยและการพฒนานวตกรรม - บคลากรไมไดใหความสนใจในการวจย เพราะขาดทกษะการวจย - ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาไมสนบสนนการวจยอยางเปนรปธรรม แนวทางแกไข - พฒนาบคลากรใหมความรทกษะการวจย - ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาควรก าหนดเปนนโยบายการวจย

เชนเดยวกบส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา - สงเสรมและสนบสนนใหมการพฒนาบคลากรดานการวจยในรปแบบตาง ๆ เชน

การฝกอบรมการศกษาตอ การรวมท าวจยกบหนวยงานอน 2.2 งบประมาณส าหรบการวจย ปญหาและอปสรรค

- งบประมาณสนบสนนการวจยสงประดษฐนอยมาก แนวทางแกไข - ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาควรจดสรรงบประมาณใหงานวจยและ

สงประดษฐอยางเพยงพอ

เรงดวนและส าคญ ตองด าเนนการภายในป 2558 เรองทควรพฒนาอยางตอเนองภายในระยะเวลา 5 ป - เพมคณภาพ การเตรยมการสอน การพฒนาวธการจดการเรยนการสอน - พฒนามาตรฐาน การวดและประเมนผลทชดเจน - ก าหนดหลกสตรใหเปนฐานสมรรถนะเตมรปแบบ

- การจดการเรยนการสอนมมาตรฐาน การวดและประเมนผลทชดเจน - มการควบคมคณภาพของผส าเรจการศกษา

- ปรชญาการจดการอาชวศกษาทตองเกดจากความรวมมอของสถานประกอบการ และหนวยงานอนๆ ตาม พรบ. อาชวศกษา ตองเรงท าใหเกดความรวมมอทมคณภาพใหเรวขน

- เตรยมความพรอมรบคนตางชาตเขาเรยน โดยก าหนดกฎเกณฑ ระเบยบใหรดกม


4-5

2.3 การเผยแพรผลงาน ปญหาและอปสรรค - ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาไมมวารสารงานวจย หรอวารสารวชาการ

เหมอนกบมหาวทยาลย - ขาดการสนบสนนใหมการเผยแพรผลงานวจย สงประดษฐและนวตกรรม ใน

รปแบบตาง ๆ แนวทางแกไข - ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา ควรท าวารสารงานวจยของ สอศ.เอง - สนบสนนใหมการเผยแพรงานวจย สงประดษฐและนวตกรรม เชน การจด

นทรรศการ การน าเสนอผลงาน แนวทางการพฒนาในดานการวจยและการพฒนานวตกรรม

เรงดวนและส าคญ ตองด าเนนการภายในป 2558 เรองทควรพฒนาอยางตอเนองภายในระยะเวลา 5 ป - ก าหนดตวบงชในการสงเสรม ความรความสามารถของครใหสามารถท าวจยไดอยางมคณภาพ

- ลดเวลาการปฏบตงานอนๆ ของคร - ผลงานวจยควรถกน าไปใชในวงกวาง - สงเสรมการน าเสนอผลงานวจยตอสาธารณชน - จดอบรมเพมความร ความเขาใจ ทกษะ ดานการวจยอยางตอเนอง - สงเสรมการท าวจยของนกศกษาและอาจารยอยางตอเนอง - ยกระดบคณภาพการวจยการเรยนการสอนใหมคณภาพมากขน - ประกวดงานวจยดานการเรยนการสอน สงประดษฐ และนวตกรรมทางการศกษา - รฐบาลและสถานศกษาควรจดงบประมาณ สนบสนนการวจย

- สนบสนนดานการวจย เชน ลดภาระงานสอนของคร จดงบประมาณสนบสนนการท าวจย / วจยในชนเรยน อยางเพยงพอ และตอเนอง - ใหความร ความเขาใจ และความส าคญดานการวจยแกคร - ใหทนหรอสรางแรงจงใจในการท าวจย - ผบรหารควรเหนความส าคญและก าหนดเปนนโยบายใหการสนบสนนดานการวจย - เนนงานวจยทสามารถน าไปใชงานไดจรง - ตดตามประเมนผลการก าหนดนโยบายสงเสรมการวจย และการด าเนนการวจยของสถานศกษา

3. ดานการใหบรการวชาการแกสงคม 3.1 บทบาท พนธกจการใหบรการ

ปญหาและอปสรรค - ขาดการสนบสนนดานงบประมาณในการใหบรการวชาการแกสงคม


4-6

- ขาดการก าหนดนโยบาย หรอสงทอาชวศกษาจะบรการสงคมตามศกยภาพของอาชวศกษา

- ขาดการเขยนพนธกจท สอศ.ตองมตอสงคมในดานการใหบรการ แนวทางแกไข

- สนบสนนงบประมาณใหเพยงพอ - สอศ.ตองก าหนดนโยบายการบรการ - สอศ.ตองเขยนพนธกจท สอศ.ตองใหบรการแกสงคม ใหสถานศกษาน าสการ

ปฏบตได 3.2 ขอบเขต รปแบบ วธการใหบรการทผานมา

ปญหาและอปสรรค - วธการใหบรการแกสงคมเปนไปตามการสงการเฉพาะกจของ สอศ. - ขาดวธการทถกตองทงนโยบาย ยทธศาสตร แผนกลยทธ งบประมาณใหเปน

ปจจบน บางครงท างานแลวไดรบเงนสนบสนน - รปแบบและวธการในการใหบรการวชาการมนอยเกนไป แนวทางแกไข - ควรเพมรปแบบและชองทางในการใหบรการวชาการใหมากขน - สอศ.ตองก าหนดนโยบาย การใหบรการวชาการแกสงคม เพอวทยาลยจะไดปฏบต

ไดถกตอง - สอศ.ตองสนบสนนงบประมาณอยางทวถงและเพยงพอ ทจะใหสถานศกษา

ใหบรการแกสงคมได 3.3 ปญหาการใหบรการวชาการของอาชวศกษา

ปญหาและอปสรรค - ศกยภาพของครอาชวศกษาต ากวาศกยภาพของบคลากรในสถานประกอบการทง

อตสาหกรรมและธรกจบรการ - ขาดหลกเกณฑและวธการในการบรการวชาการและวชาชพ - ขาดการสรางความรวมมอกบภาคเครอขายในการใหบรการและวชาชพ แนวทางแกไข - สอศ.ตองหาวธการไดมาของบคลากรของ สอศ.ท ศกยภาพสงกวาสถาน

ประกอบการ หรอพฒนาศกยภาพของบคลากรใหสงขน - ก าหนดนโยบาย หลกเกณฑและวธการในการบรการวชาการและวชาชพทชดเจน


4-7

3.4 ปญหาและอปสรรคการพฒนาการใหบรการวชาการ ปญหาและอปสรรค

- ขาดการก าหนดนโยบาย - ขาดการพฒนาทรพยากรมนษยทจะเขามาใหมและบคลากรเดมทมอย - ขาดการสนบสนนดานงบประมาณ แนวทางแกไข - สงเสรมและสนบสนนใหคร-อาจารย มการเชอมโยงการบรการวชาการและวชาชพ

กบกจกรรมการเรยนการสอน - สอศ.ก าหนดนโยบายทชดเจน - สอศ.ตองพฒนาทรพยากรบคคลใหมศกยภาพเขาใจวธการใหบรกาวชาการ

แนวทางการพฒนาดานการใหบรการวชาการแกสงคม

เรงดวนและส าคญ ตองด าเนนการภายในป 2558 เรองทควรพฒนาอยางตอเนองภายในระยะเวลา 5 ป - พฒนาคณภาพการบรการวชาการ ใหนกศกษาทกคนใหบรการวชาการใหตรงกบสาขาทเรยน

- การใหบรการดานวชาการทตอยอดภมปญญาทองถน แกชมชนและสงคม

- ใหมการถายทอดเทคโนโลยสชมชน - จดนทรรศการแสดงผลงานคร นกเรยน - ใหบรการวชาการแกสงคม ชมชน และทองถน - เผยแพรหนงสอ เอกสารใหมๆ ททนสมย

4. ดานการท านบ ารงศลปวฒนธรรม

4.1 ความรวมมอระหวางสถาบน ดานศลปและวฒนธรรม และการน าไปสอาเซยน ปญหาและอปสรรค

- ขาดงบประมาณสนบสนน - สอศ.ไมไดก าหนดกรอบนโยบายใหชดเจน - ขาดการเชอมโยงกจกรรมการเรยนการสอนดานศลปวฒนธรรม และประเพณ

ทองถน - ขาดการสรางความรวมมอกบภาคเครอขายภายในเขตพนท เชน วฒนธรรมจงหวด

แนวทางแกไข - สนบสนนใหมการแลกเปลยนนกศกษาทางดานศลปะและวฒนธรรมกบภาค

เครอขายตางประเทศ


4-8

- สอศ.ตองก าหนดกรอบนโยบายอยางเปนรปธรรมทปฏบตได และสนบสนนงบประมาณ การกระจายอ านาจการบรหารและจดการทง 4 ดาน ใหกบสถานศกษา

แนวทางการพฒนาดานการท านบ ารงศลปวฒนธรรม

เรงดวนและส าคญ ตองด าเนนการภายในป 2558 เรองทควรพฒนาอยางตอเนองภายในระยะเวลา 5 ป - สรางความร ความเขาใจดานการท าน บ ารงศลปวฒนธรรมใหแกบคลากรของสถาบน

- ด าเนนการดานการท านบ ารงศลปวฒนธรรมรปแบบตางๆ หลากหลายทเปนรปธรรม

- รณรงค สงเสรมศลปวฒนธรรมของทองถน - การอนรกษศลปวฒนธรรมประจ าทองถน - รณรงคการแตงกายของนกศกษา - สรางความสมพนธระหวาง บาน วด โรงเรยน - สรางจตส านกดานความรบผดชอบ - พฒนาดานคณธรรม จรยธรรม

5. ดานการบรหารทรพยสนและการเงน

5.1 กฎ ระเบยบ และขอบงคบดานการเงน ปญหาและอปสรรค

- ขาดการวางแผนงบประมาณทมประสทธภาพ - ไมมการวเคราะหผลและการจดสรรงบประมาณอยางคมคา - กฎ ระเบยบ และขอบงคบดานการเงนมขนตอนยงยากซบซอ และมการ

เปลยนแปลงตลอดเวลา แนวทางแกไข - สงเสรมและสนบสนนใหเจาหนาทผปฏบตงานเขารบการอบรมศกษากฎ ระเบยบ

ทางดานการเงนอยางตอเนอง - หาวธการจดสรรงบประมาณอยางมประสทธภาพ - หาวธการแกปญหาการสรรจดงบประมาณทดทสดและใชงบประมาณอยางคมคา

5.2 ขนตอนการด าเนนงาน ปญหาและอปสรรค - กระบวนการขอตงงบประมาณไมมหลกเกณฑวธการทชดเจน ยงยาก และซบซอน แนวทางแกไข - ปรบปรงวธการ ขนตอนการขอตงงบประมาณทมมาตรฐานตามหลกและวธการ


4-9

5.3 นโยบายทางการเงน แผนการบรหารการเงน ปญหาและอปสรรค - กระบวนการจดสรรงบประมาณขนอยกบนโยบาย สอศ. มากเกนไป ท าใหขาด

ความคลองตว - สอศ. จดสรรงบประมาณใหกบสถานศกษาลาชา ไมตรงตามแผนการใชจายเงน

แนวทางแกไข - จดสรรงบประมาณใหทนและเพยงพอ มความเหมาะสมตอการบรหารจดการ

สถานศกษา - ตองปรบปรงวธการจดสรรงบประมาณ แผนการบรหารงบประมาณใหเปนไปตาม

วธการทเหมาะสมกวาปจจบน แนวทางการพฒนาดานการบรหารทรพยสนและการเงน

เรงดวนและส าคญ ตองด าเนนการภายในป 2558 เรองทควรพฒนาอยางตอเนองภายในระยะเวลา 5 ป - ควรมการจดสรรงบประมาณใหกบสถาบน เพอด าเนนการดานทรพยสน ดานอาคารและเครองมอ เครองจกร

- ก าหนดระเบยบการเงนของสถาบน เชน การจายคาตอบแทน การจางบคลากรดานภาษาตางประเทศ เปนตน

- จดท าระเบยบการเงนการคลงของสถาบนการอาชวศกษาอยางเปนระบบ

- ควรมการเพมงบประมาณในการด าเนนการ - ควรเพมเครองมอ เครองจกรใหทนสมย - ปรบปรงระเบยบการใชเงนงบประมาณใหชดเจน โปรงใส ตรวจสอบได

- จดสรรงบประมาณอยางตอเนองทกป - จดสรรงบประมาณในการพฒนาบคลากรใหมความรความสามารถ สอสาร และถายทอดได

6. ดานการบรหารจดการบคลากร

6.1 กรอบ อตราก าลงโครงสรางทรพยากรบคคล ปญหาและอปสรรค - รฐบาลไมสนบสนนกรอบอตราก าลงโครงสรางทรพยากรบคคลใหเพยงพอกบ

ความตองการของสถานศกษา - อตราก าลงครอาชวศกษาไมสอดคลองกบสดสวนครกบนกเรยนตามหลกสากล

แนวทางแกไข - เสนอภาครฐเมอตองการสดสวนผเรยนอาชวศกษาตอสายสามญ 51:49 ตองเพม

สดสวนครดวย - รฐบาลควรจดสรรอตราก าลงใหเพยงพอกบความตองการของสถานศกษา


4-10

6.2 ความตองการพฒนาก าลงคน ปญหาและอปสรรค - วธการไดมาของคร ไมสามารถตอบสนองสงทวทยาลยตองการ ครไมสามารถ

ปฏบตงานไดจรง - ขาดงบประมาณสนบสนนในการพฒนาก าลงคน - ไมมการเชอมโยงระหวางสถานศกษาและสถานประกอบการ แนวทางแกไข - สนบสนนงบประมาณใหเพยงพอตอการพฒนาก าลงคน - แกไขระเบยบการสรรหาบคลากรใหมทกษะชวตในการท างาน - มการจดท า MOU กบมหาวทยาลยทมศกยภาพการพฒนาครชางและใหครเขารบ

การฝกอบรม 6.3 กรอบอตราก าลง โครงสรางทรพยากร

ปญหาและอปสรรค - รฐบาลไมสนบสนนกรอบอตราก าลง โครงสรางทรพยากร ใหเพยงพอ ท าให

สถานศกษาใชเงนรายไดของสถานศกษาจายคาตอบแทนแกคร และเจาหนาท - ปจจบนนโยบายของภาครฐใหเพมผเรยน แตไมเพมคร - ผทมาเปนครอาชวศกษาไมสามารถปฏบตงานปฏบตไดจรง แนวทางแกไข - ตองปรบปรงกรอบอตราก าลง และโครงสรางทรพยากร - รฐบาลควรจดสรรอตราก าลงใหเพยงพอตอความตองการของสถานศกษา

6.4 คณภาพความพรอม ทกษะดานภาษา มาตรฐานความรในวชาชพ ปญหาและอปสรรค - ไมไดรบการรบรองสมรรถนะแรงงานตามมาตรฐานวชาชพเหมอนกบสถาบน

พฒนาฝมอแรงงานทออกใบรบรองส าหรบผผานการอบรม - ครขาดทกษะดานภาษา คณภาพความพรอมทจะเปนผสอน สงผลใหนกเรยนไมได

มาตรฐานความรในวชาชพ แนวทางแกไข - ตองแบงแทงครอาชวะและเทคนคศกษา ออกมาโดยเฉพาะ - จดตงสถาบนคณวฒวชาชพ


4-11

แนวทางการพฒนาดานการบรหารจดการบคลากร เรงดวนและส าคญ ตองด าเนนการภายในป 2558 เรองทควรพฒนาอยางตอเนองภายในระยะเวลา 5 ป - การก าหนดต าแหนง - ผสอนมภาระจ านวนมาก ควรลดภาระงานของผสอน - การพฒนาบคลากรใหมความรทางดานวชาการ/ วชาชพ ตรงตามสาขา - การฝกประสบการณ/ การศกษาดงาน - อบรมภาษาใหกบบคลากรอยางตอเนอง และจดท าใบรบรองการอบรม เพอรบรองวฒใหกบบคลากรอยางเปนระบบ - พฒนาแตงตงบคลากรประจ าใหกบสถาบนการอาชวศกษาทง 19 แหง - สงเสรมใหทนการศกษาใหบคลากรไปศกษาตอในระดบปรญญาโทและปรญญาเอก เพอออกหลกสตรทเปดสอน ยงมบคลากรจบ ป.โท ป.เอก นอย

- ควรมการจดการฝกอบรมบคลากรเฉพาะวชาชพ - เพมอตราผสอน - ควรน าครฝกในสถานประกอบการมาอบรมท าความเขาใจทกอยางในงานทครฝกตองปฏบตและดแล - การสรางเครอขายดานบคลากรกบสถาบน สถานประกอบการ - ปรบปรงระเบยบระบบการบรหารงานบคคล โดยก าหนดคณสมบต ต าแหนงและคาตอบแทนใหขดเจนและเหมาะสม (กรอบการบรหารงานบคลากร) - สงเสรมใหบคลากรจดท าผลงานทางวชาการ เพอใหม - วทยฐานะทสงขน - การก าหนดกรอบคณวฒใหชดเจนในการบรรจแตงตง ใหไดผทมความรความสามารถมาชวยในการพฒนาการศกษาตอไป - ปรบทศนคตเกยวกบความรความเขาใจในบรบทของการเปนสถาบนการอาชวศกษากบสถานศกษาระดบเทคนค วทยาลย ใหเกดการยอมรบทงจากภายในและภายนอก

7. ดานการประกนคณภาพการศกษา

7.1 ปญหาการด าเนนงาน ปญหาและอปสรรค - บคลากรมความเขาใจเกยวกบการประกนคณภาพการศกษาเปนเรองเฉพาะกจ

เปนการเพมภาระงานและเกยวของกบบคคลทมหนาทรบผดชอบเทานน - สอศ. ก าหนดแนวทางการประกนคณภาพการศกษาไมสอดคลองกบการประกน

คณภาพการศกษาภายนอก (สมศ.) แนวทางแกไข - สอศ.ตองหาวธการก าหนดแนวทางใหการประกนคณภาพภายในมความ

สอดคลองกบ สมศ. - สรางความตระหนกใหแกบคลากรในสถานศกษา ใหเกดความร ความเขาใจ

เกยวกบระบบประกนคณภาพ ไมใชเรองเฉพาะกจ เปนเรองทสถานศกษาตองปฏบตเปนประจ า


4-12

7.2 ความพรอมและแนวทางในการพฒนา ปญหาและอปสรรค - ขาดการก ากบและตดตาม การด าเนนงานดานการประกนคณภาพ - สอศ. ก าหนดหลกเกณฑการประเมนภายในตามความรสกของ สอศ. - ขาดการพฒนากระบวนการ วธการกบการประเมนภายในทชดเจน แนวทางแกไข - สอศ. ตองมบคลากรระดบมนสมองทเขาใจความตองการและสงทประเมนอาชวะ

และเทคนคศกษาอยางแทจรง - ก ากบและตดตามการด าเนนงานดานการประกนอยางตอเนอง

แนวทางการพฒนาดานการประกนคณภาพการศกษา

เรงดวนและส าคญ ตองด าเนนการภายในป 2558 เรองทควรพฒนาอยางตอเนองภายในระยะเวลา 5 ป - การก าหนดเกณฑมาตรฐาน ตวบงชการประกนคณภาพทใชกบ ปวช., ปวส. หากมการเปลยนแปลง ควรมการแจงลวงหนาใหทนกอนใชในแตละปการศกษา

- การก าหนดเกณฑมาตรฐาน ตวบงชการประกนคณภาพ ควรไดรบการพจารณารวมกนจากหลายฝาย เชน สถานประกอบการ ชมชน

- สมศ. ควรมการก าหนดมาตรฐาน ตวบงชกลาง เพอรองรบนกศกษาทจะส าเรจระดบปรญญาตร ใหเปนมาตรฐานเดยวกน

- สถาบนคณวฒวชาชพ ควรก าหนดกฎเกณฑ สมรรถนะและออกขอสอบมาตรฐาน เพอทดสอบ วดผลและประเมนผล ใหเปนมาตรฐานเงนเดอนกน

- ควรปฏรปอาชวศกษาทงระบบ ตาม พรบ.การศกษาแหงชาต รวมถงการกระจายอ านาจอยาแทจรง

- การก าหนดเกณฑมาตรฐาน ตวบงชการประกนคณภาพ ควรมลกษณะเฉพาะทเหมาะสมกบระดบปรญญาตรสายเทคโนโลย ไมควรใชเกณฑมาตรฐาน ตวบงชเดยวกบมหาวทยาลยทวไป

- รฐบาลควรใหความส าคญกบผจบการศกษาระดบ ปวส. ปรญญาตรสายเทคโนโลย ดวยการมเงนเพมในความรสายเทคโนโลย นอกเหนอจากเงนเดอนปกต เพอเปนการจงใจใหคนเขาเรยนตอในสายอาชพมากขน เพอรองรบการเขาสประชาคมอาเซยน

- ใหความรความเขาใจแกบคลากรอยางตอเนองในเรองการประกนคณภาพการศกษา ทเกยวเนองกบประชาคมอาเซยน รวมถงใหครอบคลมกบการเรยนการสอนทง 3 ระดบ

- กอนถงการประเมนภายนอกรอบ 4 (2559 – 2563) ควรเรมวางกรอบเกณฑการประเมนคณภาพโดยมสถานศกษาเปนสวนหนงของการจดท าดวย โดยมการน าแนวคดเรองการพฒนาสถานศกษาใหสอดคลองกบรปแบบของอาเซยน


4-13

ตอนท 2 ผลการศกษาขอมลจากแบบสอบถาม เปนการน าเสนอผลการวเคราะหขอมลทไดจากการรวบรวมขอมลจากแบบสอบถามผบรหาร

ระดบหวหนาแผนก / สาขาวชา โดยแบงการน าเสนอออกเปน 4 สวน ดงน สวนท 1 ขอมลทวไป สวนท 2 ขอมลเกยวกบการเตรยมความพรอมการจดการศกษา สวนท 3 ขอมลเกยวกบแนวทางการบรหารจดการสถาบนการอาชวศกษา สวนท 4 ขอมลเกยวกบการประเมนปจจยการพฒนา สวนท 1 ขอมลทวไป เปนการน าเสนอผลการศกษาขอมลทวไปของผ ตอบแบบสอบถามเกยวกบ ประเภท

สถานศกษา ภมภาคทตงสถานศกษา ประสบการณท างานในสงกดส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา และบทบาทภาระหนาท ดงน

ตารางท 4-1 แสดงคาความถและรอยละขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

รายการ จ านวน รอยละ 1. ประเภทสถานศกษา

1.1 วทยาลยเทคนค 486 59.6 1.2 วทยาลยอาชวศกษา 177 21.7 1.3 วทยาลยการอาชพ 117 14.3 1.4 ไมระบ 36 4.4

2. ภมภาคของสถานศกษา 2.1 ภาคกลาง 238 29.2 2.2 ภาคใต 109 13.4 2.3 ภาคตะวนออก 67 8.2 2.4 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ 205 25.1 2.5 ภาคเหนอ 145 17.8 2.6 กรงเทพมหานคร 44 5.4 2.7 ไมระบ 8 1.0


4-14

ตารางท 4-1 แสดงคาความถและรอยละขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม (ตอ) รายการ จ านวน รอยละ

3. ประสบการณท างานในสงกดส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา

3.1 นอยกวา 5 ป 15 1.8 3.2 ระหวาง 5 – 10 ป 103 12.6 3.3 ระหวาง 11 – 15 ป 123 15.1 3.4 ระหวาง 16 – 20 ป 204 25.0 3.5 มากกวา 20 ป 363 44.5 3.6 ไมระบ 8 1.0

4. ประสบการณท างานในแตละดาน 4.1 ดานการจดการเรยนการสอน 759 93.0 4.2 ดานการใหบรการวชาการ 458 56.1 4.3 ดานการวจยและพฒนา 294 36.0 4.4 ดานการท านบ ารงศลปวฒนธรรม 152 18.6 4.5 ดานการบรหารงานบคคล 209 25.6 4.6 ดานการประกนคณภาพ 365 44.7 4.7 ดานการบรหารทรพยสนและการเงน 110 13.5

จากตารางท 4-1 ประเภทสถานศกษาทผตอบแบบสอบถามสงกด พบวา สวนมากเปน

สถานศกษาประเภทวทยาลยเทคนค คดเปนรอยละ 59.6 รองลงมาเปนสถานศกษาประเภทวทยาลยอาชวศกษา และวทยาลยการอาชพ คดเปนรอยละ 21.7 และ 14.3 ตามล าดบ และไมระบประเภทสถานศกษา คดเปนรอยละ 4.4 เมอพจารณาสถานศกษาจ าแนกตามภมภาค พบวา เปนสถานศกษาในภาคกลางมากทสด คดเปนรอยละ 29.2 รองลงมาเปนสถานศกษาภาคตะวนออกเฉลยงเหนอ, ภาคเหนอ, ภาคใต, ภาคตะวนออก และกรงเทพมหานคร คดเปนรอยละ 25.1, 17.8, 13.4, 8.2 และ 5.4 และไมระบภมภาค คดเปนรอยละ 1.0

ดานประสบการณท างานในสงกดส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา พบวา ผตอบแบบสอบถามมประสบการณท างานมากกวา 20 ปมากทสด คดเปนรอยละ 44.5 รองลงมามประสบการณท างาน ระหวาง 16 – 20 ป, ระหวาง 11 – 15 ป, ระหวาง 5 – 10 ป และนอยกวา 5 ป คดเปนรอยละ 25.0, 15.1, 12.6 และ 1.8 ตามล าดบ และไมระบ คดเปนรอยละ 1.0 สวนประสบการณท างานในแตละดาน พบวา ผตอบแบบสอบถามเกอบทงหมด คดเปนรอยละ 93.0 เคยท างานดานการจดการเรยนการสอน รองลงมา คอ ท างานดานการใหบรหารวชาการ, ดานประกนคณภาพการศกษา,


4-15

ดานการวจยและพฒนา, ดานบรหารงานบคคล, ดานการท านบ ารงศลปะและวฒนธรรม และดานการบรหารทรพยสนและการเงน คดเปนรอยละ 56.1, 44.7, 36.0, 25.6, 18.6 และ 13.5 ตามล าดบ

สวนท 2 ขอมลเกยวกบการเตรยมความพรอมการจดการศกษา เปนการน าเสนอผลการวเคราะหขอมลเกยวกบการเตรยมความพรอมการจดการศกษาระดบ

ปรญญาตร ของสถานศกษาสงกดสถานบนการอาชวศกษา ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาในดานตาง ๆ ดงน

ตารางท 4-2 แสดงคาคะแนนเฉลยและระดบการประเมนเกยวกบการเตรยมความพรอมการจด

การศกษาของสถานศกษา

รายการ s.d. ระดบ

1. มการศกษาและจดท าระบบฐานขอมลสภาพการจางงานและความตองการศกษาตอของแรงงานตามสาขาวชาจ าแนกตามภมภาค

3.39 1.00 ปานกลาง

2. มการวจย วเคราะห สงเคราะหรปแบบและระบบการจดการเรยนการสอนในระบบทวภาคทเปนอตลกษณของสถาบน


3. มการสรางเครอขาย/สรางความรวมมอกบสถานประกอบการใหสามารถปฏบตงานไดจรงในระบบทวภาคไดตามหลกสตร

3.84 0.95 มาก

4. มการเตรยมความพรอมเครองมอ/อปกรณ แหลงคนควาเรยนร ปจจยสนบสนนอยางมคณภาพไดตามมาตรฐานหลกสตร


5. มสดสวนอาจารยประจ าทมคณวฒ ความรความสามารถและประสบการณวชาชพตรงสาขาวชาตามเกณฑมาตรฐานก าหนด

3.55 1.10 มาก

6. หลกสตรรายวชา/ชดความรตามฐานสมรรถนะ มรายละเอยดเนอหา/คมอการเรยนรททนสมย มมาตรฐานทางวชาการและครอบคลมหลกสตรสาขาวชา


7. อาจารยประจ ามทกษะ ประสบการณ และความรความ สามารถในการปฏบตงานตามสาขาวชาชพ

3.85 0.90 มาก

8. มการจดท าระเบยบการสงเสรมงานวจยและพฒนางานบรการวชาการเพอยกระดบคณภาพทางวชาการสคณภาพในระดบมาตรฐานอดมศกษา


9. มกลไกและระบบประกนคณภาพการศกษาภายในเพอรองรบการประเมนคณภาพภายนอกในระดบอดมศกษา

3.59 0.96 มาก

10. มการปรบปรงและพฒนาระเบยบในดานตาง ๆ ทครอบคลมเพอการบรหารจดการและการยกระดบมาตรฐานทางวชาการ


รวม 3.55 0.78 มาก


4-16

จากตารางท 4-2 แสดงผลการศกษาขอมลเกยวกบการเตรยมความพรอมการจดการศกษาระดบปรญญาตร ของสถานศกษาสงกดสถานบนการอาชวศกษา ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา พบวา โดยภาพรวมสถานศกษามการเตรยมความพรอมอยในระดบมาก โดยมคาคะแนนเฉลย 3.55 เมอพจารณาการเตรยมความพรอมในแตละขอ พบวา ขอทสถานศกษามการเตรยมความพรอมอยในระดบมาก คอ มอาจารยประจ าทมทกษะ ประสบการณ และความรความ สามารถในการปฏบตงานตามสาขาวชาชพ, มการสรางเครอขาย/สรางความรวมมอกบสถานประกอบการใหสามารถปฏบตงานไดจรงในระบบทวภาคไดตามหลกสตร, มกลไกและระบบประกนคณภาพการศกษาภายในเพอรองรบการประเมนคณภาพภายนอกในระดบอดมศกษา และมสดสวนอาจารยประจ าทมคณวฒ ความรความสามารถและประสบการณวชาชพตรงสาขาวชาตามเกณฑมาตรฐานก าหนด โดยมคาคะแนนเฉลย 3.84, 3.85, 3.59 และ3.55 ตามล าดบ

สวนขอทมการเตรยมความพรอมอยในระดบปานกลาง คอ มการปรบปรงและพฒนาระเบยบในดานตาง ๆ ทครอบคลมเพอการบรหารจดการและการยกระดบมาตรฐานทางวชาการ , มการเตรยมความพรอมเครองมอ/อปกรณ แหลงคนควาเรยนร ปจจยสนบสนนอยางมคณภาพไดตามมาตรฐานหลกสตร, หลกสตรรายวชา/ชดความรตามฐานสมรรถนะ มรายละเอยดเนอหา/คมอการเรยนรททนสมย มมาตรฐานทางวชาการและครอบคลมหลกสตรสาขาวชา มการวจย วเคราะห สงเคราะหรปแบบและระบบการจดการเรยนการสอนในระบบทวภาคทเปนอตลกษณของสถาบน มการจดท าระเบยบการสงเสรมงานวจยและพฒนางานบรการวชาการเพอยกระดบคณภาพทางวชาการสคณภาพในระดบมาตรฐานอดมศกษา และมการศกษาและจดท าระบบฐานขอมลสภาพการจางงานและความตองการศกษาตอของแรงงานตามสาขาวชาจ าแนกตามภมภาค โดยมคาคะแนนเฉลย 3.49, 3.47, 3.47, 3.43, 3.43 และ 3.39 ตามล าดบ

แผนภมท 4-1 เปรยบเทยบระดบการเตรยมความพรอมจ าแนกตามประเภทสถานศกษา


4-17

จากแผนภมท 4-1 แสดงการเปรยบเทยบระดบการเตรยมความพรอมจ าแนกตามประเภทสถานศกษา พบวา สถานศกษาทกประเภทมการเตรยมความพรอมโดยภาพรวมอยในระดบมาก โดยสถานศกษาประเภทวทยาลยอาชวศกษามการเตรยมความพรอมมากทสด มคาคะแนนเฉลย 3.66 รองลงมา คอ วทยาลยการอาชพ และวทยาลยเทคนค มคาคะแนนเฉลย 3.53 และ 3.52 ตามล าดบ

แผนภมท 4-2 เปรยบเทยบระดบการเตรยมความพรอมของสถานศกษาจ าแนกตามภมภาค

จากแผนภมท 4-2 แสดงการเปรยบเทยบระดบการเตรยมความพรอมของสถานศกษาจ าแนกตามภมภาค พบวา สถานศกษาทมการเตรยมความพรอมอยในระดบมาก คอ สถานศกษาในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ มคาคะแนนเฉลย 3.76 และสถานศกษาในภาคกลาง มคาคะแนนเฉลย 3.53 สวนสถานศกษาทมการเตรยมความพรอมอยในระดบปานกลาง คอ สถานศกษาในภาคใต มคาคะแนนเฉลย 3.45 รองลงมา คอ สถานศกษาในกรงเทพมหานคร สถานศกษาในภาคเหนอ และสถานศกษาในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ โดยมคาคะแนนเฉลย 3.44, 3.43 และ 3.76 ตามล าดบ


4-18

แผนภมท 4-3 เปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยแตละขอกบคาคะแนนเฉลยรวม

การเตรยมความพรอม

จากแผนภมท 4-3 แสดงการเปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยแตละขอกบคาคะแนนเฉลยรวมเกยวกบการเตรยมความพรอมการจดการเรยนการสอนของสถานศกษา พบวา ขอทมการเตรยมความพรอมอยในระดบมากและสงกวาคาคะแนนเฉลย คอ I3 มการสรางเครอขาย/สรางความรวมมอกบสถานประกอบการใหสามารถปฏบตงานไดจรงในระบบทวภาคไดตามหลกสตร I7 มอาจารยประจ ามทกษะ ประสบการณ และความรความ สามารถในการปฏบตงานตามสาขาวชาชพ และ I9 มกลไกและระบบประกนคณภาพการศกษาภายในเพอรองรบการประเมนคณภาพภายนอกในระดบอดมศกษา และรายการทมการเตรยมความพรอมเทากบคาคะแนนเฉลยซงมการเตรยมความพรอมอยในระดบมาก คอ I5 มสดสวนอาจารยประจ าทมคณวฒ ความรความสามารถและประสบการณวชาชพตรงสาขาวชาตามเกณฑมาตรฐานก าหนด สวนรายการทมการเตรยมความพรอมต ากวาคาคะแนนเฉลยซงมการเตรยมความพรอมอยในระดบปานกลาง คอ I1 มการศกษาและจดท าระบบฐานขอมลสภาพการจางงานและความตองการศกษาตอของแรงงานตามสาขาวชาจ าแนกตามภมภาค I2 มการวจย วเคราะห สงเคราะหรปแบบและระบบการจดการเรยนการสอนในระบบทวภาคทเปนอตลกษณของสถาบน I4 มการเตรยมความพรอมเครองมอ/อปกรณ แหลงคนควาเรยนร ปจจยสนบสนนอยางมคณภาพไดตามมาตรฐานหลกสตร I6 หลกสตรรายวชา/ชดความรตามฐานสมรรถนะ มรายละเอยดเนอหา/คมอการเรยนรททนสมย มมาตรฐานทางวชาการและครอบคลมหลกสตรสาขาวชา I8 มการจดท าระเบยบการสงเสรมงานวจยและพฒนางานบรการวชาการเพอยกระดบคณภาพทางวชาการสคณภาพในระดบมาตรฐานอดมศกษา และ I10 มการปรบปรงและพฒนาระเบยบในดานตาง ๆ ทครอบคลมเพอการบรหารจดการและการยกระดบมาตรฐานทางวชาการ

-0.2

0

0.2

0.4

I1 I2 I3 I4 I5 I6 I7 I8 I9 I10การเตรยมความพรอม


4-19

สวนท 3 ขอมลเกยวกบแนวทางการบรหารจดการสถาบนการอาชวศกษา เปนการน าเสนอผลการวเคราะหขอมลเกยวกบขอเสนอแนะแนวทางการบรหารจดการสถาบน

การอาชวศกษา โดยแบงผลการวเคราะหขอมลออกเปน 7 ดาน ประกอบดวย ดานการจดการเรยนการสอน ดานการใหบรการวชาการ ดานการวจย/พฒนานวตกรรม ดานการท านบ ารงศลปวฒนธรรม ดานการบรหารทรพยสนและการเงน ดานการบรหารงานบคคล และดานการประกนคณภาพการศกษา ดงน

ดานท 1 การจดการเรยนการสอน

ตารางท 4-3 แสดงคาคะแนนเฉลยและระดบการประเมนเกยวกบแนวทางการบรหารจดการดานการจดการเรยนการสอนของสถานศกษา


1. ใหมครผชวยสอนจากสถานประกอบการในทกกลมสาขาวชา 3.79 1.00 มาก 2. สดสวนเนอหาหลกสตรและกจกรรมการเรยนรเนนประสบการณวชาชพ

จรงมากกวารอยละ 50 3.98 0.83 มาก

3. เปนหลกสตรในระบบทวภาคทกสาขาวชา 3.51 1.11 มาก 4. กจกรรมการเรยนรเนนกระบวนการวางแผน การคดวเคราะห การ

แกปญหา 3.91 0.87 มาก

5. ใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการเรยนการสอน 3.99 0.85 มาก 6. การประเมนผลเนนวดทกษะการปฏบตงานสะทอนความรความสามารถ

จรงในการท างาน 4.05 0.80 มาก

7. สถานประกอบการมสวนรวมตงแตการพฒนาหลกสตร การจดกจกรรม การเรยนการสอน การเสรมสรางทกษะวชาชพ

3.95 0.92 มาก

8. สงเสรมใหมการวจยในชนเรยน การแลกเปลยนและพฒนารปแบบกจกรรมการเรยนการสอนรวมกนของครผสอน

4.01 0.85 มาก

9. หลกสตรการศกษาจดท าเปนกลม/ชดความรทกษะหรอสมรรถนะทจ าเปนในการประกอบอาชพจรง

3.96 0.85 มาก

รวม 3.90 0.73 มาก

จากตารางท 4-3 ผลการประเมนแนวทางการบรหารจดการดานการจดการเรยนการสอน

ของสถานศกษา พบวา โดยภาพรวมมผลการประเมนอยในระดบมาก มคาคะแนนเฉลย 3.90 เมอพจารณาแนวทางการพฒนาในแตละขอ พบวา มผลการประเมนอยในระดบมากทกขอ คอ การประเมนผลเนนวดทกษะการปฏบตงานสะทอนความรความสามารถจรงในการท างาน สงเสรมใหม


4-20

การวจยในชนเรยน การแลกเปลยนและพฒนารปแบบกจกรรมการเรยนการสอนรวมกนของครผสอน ใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการเรยนการสอน สดสวนเนอหาหลกสตรและกจกรรมการเรยนรเนนประสบการณวชาชพจรงมากกวารอยละ 50 หลกสตรการศกษาจดท าเปนกลม/ชดความรทกษะหรอสมรรถนะทจ าเปนในการประกอบอาชพจรง สถานประกอบการมสวนรวมตงแตการพฒนาหลกสตร การจดกจกรรม การเรยนการสอน การเสรมสรางทกษะวชาชพ กจกรรมการเรยนร เนนกระบวนการวางแผน การคดวเคราะห การแกปญหา ใหมครผชวยสอนจากสถานประกอบการในทกกลมสาขาวชา และเปนหลกสตรในระบบทวภาคทกสาขาวชา โดยมคาคะแนนเฉลย 4.05, 4.01, 3.99, 3.98, 3.96, 3.95, 3.91, 3.79 และ 3.51 ตามล าดบ

แผนภมท 4-4 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการจดการเรยนการสอน

จ าแนกตามประเภทสถานศกษา

จากแผนภมท 4-4 แสดงการเปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการจดการเรยนการสอนจ าแนกตามประเภทสถานศกษา พบวา สถานศกษาทกประเภทมคะแนนผลการประเมนโดยภาพรวมอยในระดบมาก โดยสถานศกษาประเภทวทยาลยการอาชพ มคาคะแนนผลการประเมนสงทสด มคะแนนเฉลย 4.00 รองลงมา คอ สถานศกษาประเภทวทยาลยอาชวศกษา และวทยาลยเทคนค มคาคะแนนเฉลย 3.93 และ 3.85 ตามล าดบ


4-21

แผนภมท 4-5 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการจดการเรยนการสอน

จ าแนกตามภมภาค

จากแผนภมท 4-5 แสดงการเปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการจดการเรยนการสอนจ าแนกตามภมภาค พบวา สถานศกษาทกภมภาคมผลการประเมนโดยภาพรวมอยในระดบมาก โดยสถานศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอมคะแนนผลการประเมนสงทสด มคาคะแนนเฉลย 4.08 รองลงมา คอ สถานศกษาภาคใต สถานศกษาภาคเหนอ สถานศกษาภาคกลาง สถานศกษาภาคตะวนออก และสถานศกษากรงเทพมหานคร โดยมคาคะแนนเฉลย 3.91, 3.86, 3.84, 3.79 และ 3.66 ตามล าดบ


แนวทางการบรหารจดการดานการจดการเรยนการสอน

-0.6

-0.4

-0.2

0

0.2

I1 I2 I3 I4 I5 I6 I7 I8 I9

การจดการเรยนการสอน


4-22

จากแผนภมท 4-6 แสดงการเปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยแตละขอกบคาคะแนนเฉลยรวมแนวทางการบรหารจดการดานการจดการเรยนการสอน พบวา ขอทมคาคะแนนอยในระดบมากและสงกวาคาคะแนนเฉลย คอ I2 สดสวนเนอหาหลกสตรและกจกรรมการเรยนรเนนประสบการณวชาชพจรงมากกวารอยละ 50, I4 กจกรรมการเรยนรเนนกระบวนการวางแผน การคดวเคราะห การแกปญหา I5 ใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการเรยนการสอน I6 การประเมนผลเนนวดทกษะการปฏบตงานสะทอนความรความสามารถจรงในการท างาน I7 สถานประกอบการมสวนรวมตงแตการพฒนาหลกสตร การจดกจกรรม การเรยนการสอน การเสรมสรางทกษะวชาชพ I8 สงเสรมใหมการวจยในชนเรยน การแลกเปลยนและพฒนารปแบบกจกรรมการเรยนการสอนรวมกนของครผสอน และ I9 หลกสตรการศกษาจดท าเปนกลม/ชดความรทกษะหรอสมรรถนะทจ าเปนในการประกอบอาชพจรง สวนขอทมคาคะแนนต ากวาคาคะแนนเฉลย คอ I1 ใหมครผชวยสอนจากสถานประกอบการในทกกลมสาขาวชา และ I3 เปนหลกสตรในระบบทวภาคทกสาขาวชา

ดานท 2 การใหบรการวชาการ

ตารางท 4-4 แสดงคาคะแนนเฉลยและระดบการประเมนเกยวกบแนวทางการบรหารจดการดานการใหบรการวชาการของสถานศกษา


1. ควรมหนวยงานทมบทบาทหนาทใหบรการวชาการโดยตรง 4.26 0.79 มาก 2. ปรบสดสวนภาระงานสอน การใหบรการวชาการ และงานวจยและพฒนา

ใหมความเหมาะสม 4.19 0.83 มาก

3. งานบรการวชาการมงเนนความสามารถเลยงตวเองได 4.01 0.83 มาก 4. ปรบปรงระเบยบการใหบรการวชาการใหมความคลองตว 4.15 0.81 มาก 5. มการบรณาการงานวจยและพฒนา การจดการเรยนการสอน และการ

ใหบรการวชาการไปดวยกน 4.10 0.78 มาก

6. ใหนกศกษาทจบการศกษาแลวมสวนรวมบทบาทการใหบรการวชาการตามสาขาอาชพโดยสถานศกษาท าหนาทบรหารจดการ

4.04 0.84 มาก

รวม 4.12 0.67 มาก

จากตารางท 4-4 แสดงคาคะแนนเฉลยและระดบการประเมนเกยวกบแนวทางการบรหาร

จดการดานการใหบรการวชาการของสถานศกษา พบวา โดยภาพรวมมผลการประเมนอยในระดบมาก มคาคะแนนเฉลย 4.12 เมอพจารณาแนวทางการพฒนาในแตละขอ พบวา มผลการประเมนอยในระดบมากทกขอ คอ ควรมหนวยงานทมบทบาทหนาทใหบรการวชาการโดยตรง ปรบสดสวนภาระ


4-23

งานสอน การใหบรการวชาการ และงานวจยและพฒนาใหมความเหมาะสม ปรบปรงระเบยบการใหบรการวชาการใหมความคลองตว มการบรณาการงานวจยและพฒนา การจดการเรยนการสอน และการใหบรการวชาการไปดวยกน ใหนกศกษาทจบการศกษาแลวมสวนรวมบทบาทการใหบรการวชาการตามสาขาอาชพโดยสถานศกษาท าหนาทบรหารจดการ และ งานบรการวชาการมงเนนความสามารถเลยงตวเองได โดยมคาคะแนนเฉลย 4.26, 4.19, 4.15, 4.10, 4.04 และ 4.01 ตามล าดบ

แผนภมท 4-7 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการใหบรการวชาการจ าแนก

ตามประเภทสถานศกษา

จากแผนภมท 4-7 แสดงการเปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการใหบรการวชาการจ าแนกตามประเภทสถานศกษา พบวา สถานศกษาทกประเภทมคะแนนผลการประเมนโดยภาพรวมอยในระดบมาก โดยสถานศกษาประเภทวทยาลยการอาชพ มคาคะแนนผลการประเมนสงทสด มคะแนนเฉลย 4.23 รองลงมา คอ สถานศกษาประเภทวทยาลยอาชวศกษา และวทยาลยเทคนค มคาคะแนนเฉลย 4.14 และ 4.08 ตามล าดบ


4-24

แผนภมท 4-8 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการใหบรการวชาการจ าแนก

ตามภมภาค

จากแผนภมท 4-8 แสดงการเปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการใหบรการวชาการจ าแนกตามภมภาค พบวา สถานศกษาทกภมภาคมผลการประเมนโดยภาพรวมอยในระดบมาก โดยสถานศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอมคะแนนผลการประเมนสงทสด มคาคะแนนเฉลย 4.27 รองลงมา คอ สถานศกษาภาคใต สถานศกษาภาคกลาง สถานศกษาภาคเหนอ สถานศกษากรงเทพมหานคร และ สถานศกษาภาคตะวนออก โดยมคาคะแนนเฉลย 4.15 , 4.09, 4.06, 4.01 และ 3.96 ตามล าดบ


แนวทางการบรหารจดการดานการใหบรการวชาการ

-0.2

-0.1

0

0.1

0.2

I1 I2 I3 I4 I5 I6การใหบรการวชาการ


4-25

จากแผนภมท 4-9 แสดงการเปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยแตละขอกบคาคะแนนเฉลยรวมแนวทางการบรหารจดการดานการใหบรการวชาการ พบวา ขอทมคาคะแนนอยในระดบมากและสงกวาคาคะแนนเฉลย คอ I1 ควรมหนวยงานทมบทบาทหนาทใหบรการวชาการโดยตรง, I2 ปรบสดสวนภาระงานสอน การใหบรการวชาการ และงานวจยและพฒนาใหมความเหมาะสม และ I4 ปรบปรงระเบยบการใหบรการวชาการใหมความคลองตว สวนขอทมคาคะแนนต ากวาคะแนนเฉลยรวม คอ I3 งานบรการวชาการมงเนนความสามารถเลยงตวเองได I5 มการบรณาการงานวจยและพฒนา การจดการเรยนการสอน และการใหบรการวชาการไปดวยกน และ I6 ใหนกศกษาทจบการศกษาแลวมสวนรวมบทบาทการใหบรการวชาการตามสาขาอาชพโดยสถานศกษาท าหนาทบรหารจดการ

ดานท 3 การวจย / พฒนานวตกรรม

ตารางท 4-5 แสดงคาคะแนนเฉลยและระดบการประเมนเกยวกบแนวทางการบรหารจดการดานการวจย / พฒนานวตกรรมของสถานศกษา


1. สอศ. ควรมนโยบายสนบสนนการท าวจย/นวตกรรมโดยสนบสนนงบประมาณ สงอ านวยความสะดวกตางๆ

4.32 0.83 มาก

2. ก าหนดใหประเมนบทบาทการสงเสรมสนบสนนการวจยเปนสวนหนงของการประเมนผบรหาร

4.19 0.87 มาก

3. จดตงกองทนสงเสรมการวจยและพฒนาของอาชวศกษา 4.15 0.89 มาก 4. ปรบปรงกฎระเบยบ/ขอบงคบทเกยวกบการสงเสรมสนบสนนการวจยใหม

ความคลองตวและเออตอการสรางผลงานของอาจารย 4.17 0.88 มาก

5. จดการความรการพฒนาขดความสามารถดานการวจยและพฒนาของอาจารยอาชวศกษา

4.21 0.85 มาก

6. สงเสรมความเขมแขงการวจยในชนเรยนของอาจารยอยางตอเนองและถอเปนบทบาทดานหนงของอาจารยผสอน

4.17 0.83 มาก

7. สรางความรวมมอใหมการวจยและพฒนารวมกนระหวางสถานศกษาและสถานประกอบการ

4.15 0.89 มาก

8. ใหมการตอยอดโครงงานของนกศกษาไปสการเปนผลงานวจย 4.19 0.86 มาก 9. การพฒนาวารสารวชาการอาชวศกษาเปนวารสารวชาการระดบภม

อาเซยน 4.04 0.91 มาก

10. ปรบปรงกฎระเบยบ ขอบงคบใหเออตอการท าวจยและพฒนา 4.13 0.89 มาก รวม 4.17 0.75 มาก


4-26

จากตารางท 4-5 แสดงคาคะแนนเฉลยและระดบการประเมนเกยวกบแนวทางการบรหารจดการดานการวจย / พฒนานวตกรรมของสถานศกษา พบวา โดยภาพรวมมผลการประเมนอยในระดบมาก มคาคะแนนเฉลย 4.17 เมอพจารณาแนวทางการพฒนาในแตละขอ พบวา มผลการประเมนอยในระดบมากทกขอ คอ สอศ. ควรมนโยบายสนบสนนการท าวจย/นวตกรรมโดยสนบสนนงบประมาณ สงอ านวยความสะดวกตางๆ จดการความรการพฒนาขดความสามารถดานการวจยและพฒนาของอาจารยอาชวศกษา ก าหนดใหประเมนบทบาทการสงเสรมสนบสนนการวจยเปนสวนหนงของการประเมนผบรหาร ใหมการตอยอดโครงงานของนกศกษาไปสการเปนผลงานวจย ปรบปรงกฎระเบยบ/ขอบงคบทเกยวกบการสงเสรมสนบสนนการวจยใหมความคลองตวและเออตอการสรางผลงานของอาจารย สงเสรมความเขมแขงการวจยในชนเรยนของอาจารยอยางตอเนองและถอเปนบทบาทดานหนงของอาจารยผสอน จดตงกองทนสงเสรมการวจยและพฒนาของอาชวศกษา สรางความรวมมอใหมการวจยและพฒนารวมกนระหวางสถานศกษาและสถานประกอบการ ปรบปรงกฎระเบยบ ขอบงคบใหเออตอการท าวจยและพฒนา การพฒนาวารสารวชาการอาชวศกษาเปนวารสารวชาการระดบภมอาเซยน โดยมคาคะแนนเฉลย 4.32, 4.21, 4.19, 4.19, 4.17, 4.17, 4.15, 4.15, 4.13 และ 4.04 ตามล าดบ

แผนภมท 4-10 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการวจย / พฒนานวตกรรม



4-27

จากแผนภมท 4-10 แสดงการเปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการวจย / พฒนานวตกรรมจ าแนกตามประเภทสถานศกษา พบวา สถานศกษาทกประเภทมคะแนนผลการประเมนโดยภาพรวมอยในระดบมาก โดยสถานศกษาประเภทวทยาลยการอาชพ มคาคะแนนผลการประเมนสงทสด มคะแนนเฉลย 4.23 รองลงมา คอ สถานศกษาประเภทวทยาลยอาชวศกษา และวทยาลยเทคนค มคาคะแนนเฉลย 4.18 และ 4.14 ตามล าดบ

แผนภมท 4-11 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการวจย / พฒนานวตกรรม

จ าแนกตามภมภาค จากแผนภมท 4-11 แสดงเปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการวจย

/ พฒนานวตกรรมจ าแนกตามภมภาค พบวา สถานศกษาทกภมภาคมผลการประเมนโดยภาพรวมอยในระดบมาก โดยสถานศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอมคะแนนผลการประเมนสงทสด มคาคะแนนเฉลย 4.26 รองลงมา คอ สถานศกษาภาคใต สถานศกษาภาคเหนอ สถานศกษาภาคกลาง สถานศกษาภาคตะวนออก และสถานศกษากรงเทพมหานคร โดยมคาคะแนนเฉลย 4.17, 4.16, 4.15, 4.10 และ 3.98 ตามล าดบ


4-28


แนวทางการบรหารจดการดานการวจย / พฒนานวตกรรม

แผนภมท 4-12 แสดงการเปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยแตละขอกบคาคะแนนเฉลยรวมแนวทางการบรหารจดการดานการวจย / พฒนานวตกรรม พบวา ขอทมคาคะแนนอยในระดบมากและสงกวาคาคะแนนเฉลยรวม คอ I1 สอศ. ควรมนโยบายสนบสนนการท าวจย/นวตกรรมโดยสนบสนนงบประมาณ สงอ านวยความสะดวกตาง ๆ I2 ก าหนดใหประเมนบทบาทการสงเสรมสนบสนนการวจยเปนสวนหนงของการประเมนผบรหาร และ I5 จดการความรการพฒนาขดความสามารถดานการวจยและพฒนาของอาจารยอาชวศกษา และขอทมคะแนนเทากบคะแนนเฉลยรวม คอ I4 ปรบปรงกฎระเบยบ/ขอบงคบทเกยวกบการสงเสรมสนบสนนการวจยใหมความคลองตวและเออตอการสรางผลงานของอาจารย และ I6 สงเสรมความเขมแขงการวจยในชนเรยนของอาจารยอยางตอเนองและถอเปนบทบาทดานหนงของอาจารยผสอน สวนขอทมคะแนนต ากวาคะแนนเฉลยรวม คอ I3 จดตงกองทนสงเสรมการวจยและพฒนาของอาชวศกษา I7 สรางความรวมมอใหมการวจยและพฒนารวมกนระหวางสถานศกษาและสถานประกอบการ I9 การพฒนาวารสารวชาการอาชวศกษาเปนวารสารวชาการระดบภมอาเซยน และ I10 ปรบปรงกฎระเบยบ ขอบงคบใหเออตอการท าวจยและพฒนา

-0.2

0

0.2

I1 I2 I3 I4 I5 I6 I7 I8 I9 I10

การวจยและพฒนา


4-29

ดานท 4 การท านบ ารงศลปวฒนธรรม ตารางท 4-6 แสดงคาคะแนนเฉลยและระดบการประเมนเกยวกบแนวทางการบรหารจดการดานการ

ท านบ ารงศลปวฒนากรรมของสถานศกษา


1. ใหมการบรณาการกจกรรมดานการท านบ ารงศลปวฒนธรรมการเรยนการสอน และภมปญญาชมชนทองถนไปดวยกน

4.11 0.82 มาก

2. สรางความเขมแขงและยงยนภมปญญาทองถน ศลปวฒนธรรม 4.11 0.84 มาก 3. การสงเสรมบทบาทปราชญชมชน เขามามสวนรวมการจดการศกษาและ

ปลกฝงคานยมการรกถนฐาน 4.11 0.84 มาก

4. สนบสนนใหมการวจยและพฒนาสรางความเขมแขงศลปวฒนธรรมของชาต ชมชนและทองถน

4.06 0.86 มาก

5. เสรมสรางความเขมแขงวงจรเศรษฐกจพอเพยงในสถานศกษาอยางตอเนองเพอใหเกดเปนวถวฒนธรรม

4.11 0.84 มาก

6. ใหมกจกรรมแลกเปลยนเรยนรดานศลปวฒนธรรมรวมกนระหวางสถานศกษาในภมภาคอาเซยน

4.06 0.91 มาก

รวม 4.09 0.75 มาก


จดการดานการท านบ ารงศลปวฒนากรรมของสถานศกษา พบวา โดยภาพรวมมผลการประเมนอยในระดบมาก มคาคะแนนเฉลย 4.09 เมอพจารณาแนวทางการพฒนาในแตละขอ พบวา มผลการประเมนอยในระดบมากทกขอ คอ ใหมการบรณาการกจกรรมดานการท านบ ารงศลปวฒนธรรมการเรยนการสอน และภมปญญาชมชนทองถนไปดวยกน สรางความเขมแขงและยงยนภมปญญาทองถน ศลปวฒนธรรม การสงเสรมบทบาทปราชญชมชน เขามามสวนรวมการจดการศกษาและปลกฝงคานยมการรกถนฐาน เสรมสรางความเขมแขงวงจรเศรษฐกจพอเพยงในสถานศกษาอยางตอเนองเพอใหเกดเปนวถวฒนธรรม สนบสนนใหมการวจยและพฒนาสรางความเขมแขงศลปวฒนธรรมของชาต ชมชนและทองถน และใหมกจกรรมแลกเปลยนเรยนรดานศลปวฒนธรรมรวมกนระหวางสถานศกษาในภมภาคอาเซยน โดยมคาคะแนนเฉลย 4.11, 4.11, 4.11, 4.11, 4.11, 4.06 และ 4.06 ตามล าดบ


4-30

แผนภมท 4-13 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการท านบ ารงศลปวฒนธรรม


จากแผนภมท 4-13 แสดงการเปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการท านบ ารงศลปวฒนธรรมจ าแนกตามประเภทสถานศกษา พบวา สถานศกษาทกประเภทมคะแนนผลการประเมนโดยภาพรวมอยในระดบมาก โดยสถานศกษาประเภทวทยาลยการอาชพ มคาคะแนนผลการประเมนสงทสด มคะแนนเฉลย 4.22 รองลงมา คอ สถานศกษาประเภทวทยาลยอาชวศกษา และวทยาลยเทคนค มคาคะแนนเฉลย 4.11 และ 4.05 ตามล าดบ

แผนภมท 4-14 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการท านบ ารงศลปวฒนธรรม

จ าแนกตามภมภาค


4-31

จากแผนภมท 4-14 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการท านบ ารงศลปวฒนธรรมจ าแนกตามภมภาค พบวา สถานศกษาทกภมภาคมผลการประเมนโดยภาพรวมอยในระดบมาก โดยสถานศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอมคะแนนผลการประเมนสงทสด มคาคะแนนเฉลย 4.17 รองลงมา คอ สถานศกษาภาคใต สถานศกษาภาคกลาง สถานศกษาภาคตะวนออก สถานศกษาภาคเหนอ และสถานศกษากรงเทพมหานคร โดยมคาคะแนนเฉลย 4.15, 4.07, 4.04, 4.04 และ 3.87 ตามล าดบ


แนวทางการบรหารจดการดานการท านบ ารงศลปวฒนธรรม

จากแผนภมท 4-15 แสดงการเปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยแตละขอกบคาคะแนนเฉลยรวมแนวทางการบรหารจดการดานการท านบ ารงศลปวฒนธรรม พบวา ขอทมคาคะแนนอยในระดบมากและสงกวาคาคะแนนเฉลยรวม คอ I1 ใหมการบรณาการกจกรรมดานการท านบ ารงศลปวฒนธรรมการเรยนการสอน และภมปญญาชมชนทองถนไปดวยกน I2 สรางความเขมแขงและยงยนภมปญญาทองถน ศลปวฒนธรรม I3 การสงเสรมบทบาทปราชญชมชน เขามามสวนรวมการจดการศกษาและปลกฝงคานยมการรกถนฐาน และ I5 เสรมสรางความเขมแขงวงจรเศรษฐกจพอเพยงในสถานศกษาอยางตอเนองเพอใหเกดเปนวถวฒนธรรม สวนขอทมคะแนนต ากวาคะแนนเฉลยรวม คอ I4 สนบสนนใหมการวจยและพฒนาสรางความเขมแขงศลปวฒนธรรมของชาต ชมชนและทองถน และ I6 ใหมกจกรรมแลกเปลยนเรยนรดานศลปวฒนธรรมรวมกนระหวางสถานศกษาในภมภาคอาเซยน

-0.04

-0.02

0

0.02

0.04

I1 I2 I3 I4 I5 I6

การท านบ ารงศลปวฒนธรรม


4-32

ดานท 5 การบรหารทรพยสนและการเงน ตารางท 4-7 แสดงคาคะแนนเฉลยและระดบการประเมนเกยวกบแนวทางการบรหารจดการดาน

การบรหารทรพยสนและการเงนของสถานศกษา


1. ปรบปรงกฎระเบยบ/ขอบงคบทางการเงนและทรพยสนใหมความคลองตว โปรงใส ตรวจสอบไดและเออตอการใชงาน

4.23 0.87 มาก

2. การพฒนากฎเกณฑการจดสรรทรพยากร งบประมาณ อยางทวถง เพยงพอ โดยค านงถงการจดการศกษาอยางมคณภาพ

4.22 0.89 มาก

3. กระจายอ านาจการจดซอจดหาเครองมออปกรณ เอกสาร ต าราเรยน ใหสถานศกษาเปนผด าเนนการ

4.26 0.87 มาก

4. การใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศเพอการบรหารจดการทรพยากรของสอศ.และสถานศกษา

4.23 0.83 มาก

5. การก าหนดงบประมาณขนต าในการจดสรรใหสถานศกษาเพอใหการจดการเรยนการสอนไดอยางมคณภาพ

4.21 0.89 มาก

รวม 4.23 0.79 มาก


จดการดานการบรหารทรพยสนและการเงนของสถานศกษา พบวา โดยภาพรวมมผลการประเมนอยในระดบมาก มคาคะแนนเฉลย 4.23 เมอพจารณาแนวทางการพฒนาในแตละขอ พบวา มผลการประเมนอยในระดบมากทกขอ คอ กระจายอ านาจการจดซอจดหาเครองมออปกรณ เอกสาร ต าราเรยน ใหสถานศกษาเปนผด าเนนการ, ปรบปรงกฎระเบยบ/ขอบงคบทางการเงนและทรพยสนใหมความคลองตว โปรงใส ตรวจสอบไดและเออตอการใชงาน, การใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศเพอการบรหารจดการทรพยากรของสอศ.และสถานศกษา, การพฒนากฎเกณฑการจดสรรทรพยากร งบประมาณอยางทวถง เพยงพอ โดยค านงถงการจดการศกษาอยางมคณภาพ และการก าหนดงบประมาณขนต าในการจดสรรใหสถานศกษาเพอใหการจดการเรยนการสอนไดอยางมคณภาพ โดยมคาคะแนนเฉลย 4.26, 4.23, 4.23, 4.22 และ 4.21 ตามล าดบ


4-33

แผนภมท 4-16 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการบรการการเงนและ

ทรพยสนจ าแนกตามประเภทสถานศกษา

จากแผนภมท 4-16 แสดงการเปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการบรการการเงนและทรพยสนจ าแนกตามประเภทสถานศกษา พบวา สถานศกษาทกประเภทมคะแนนผลการประเมนโดยภาพรวมอยในระดบมาก โดยสถานศกษาประเภทวทยาลยอาชวศกษา มคาคะแนนผลการประเมนสงทสด มคะแนนเฉลย 4.25 รองลงมา คอ สถานศกษาประเภทวทยาลยการอาชพ และวทยาลยเทคนค มคาคะแนนเฉลย 4.24 และ 4.21 ตามล าดบ

แผนภมท 4-17 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการบรการการเงนและ

ทรพยสนจ าแนกตามภมภาค


4-34

จากแผนภมท 4-17 แสดงการเปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการบรการการเงนและทรพยสนจ าแนกตามภมภาค พบวา สถานศกษาทกภมภาคมผลการประเมนโดยภาพรวมอยในระดบมาก โดยสถานศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอมคะแนนผลการประเมนสงทสด มคาคะแนนเฉลย 4.35 รองลงมา คอ สถานศกษาภาคใต สถานศกษาภาคกลาง สถานศกษาภาคตะวนออก สถานศกษาภาคเหนอ และสถานศกษากรงเทพมหานคร โดยมคาคะแนนเฉลย 4.27, 4.18, 4.18, 417 และ 4.09 ตามล าดบ

แผนภมท 4-18 เปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยแตละขอกบคาคะแนนเฉลย

รวมแนวทางการบรหารจดการดานการเงนและทรพยสน จากแผนภมท 4-18 แสดงการเปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยแตละขอ

กบคาคะแนนเฉลยรวมแนวทางการบรหารจดการดานการเงนและทรพยสน พบวา ขอทมคาคะแนนอยในระดบมากและสงกวาคาคะแนนเฉลยรวม คอ I3 กระจายอ านาจการจดซอจดหาเครองมออปกรณ เอกสาร ต าราเรยน ใหสถานศกษาเปนผด าเนนการ และขอทมคาคะแนนเทากบคาคะแนนเฉลยรวม คอ I1 ปรบปรงกฎระเบยบ/ขอบงคบทางการเงนและทรพยสนใหมความคลองตว โปรงใส ตรวจสอบไดและเออตอการใชงาน และ I4 การใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศเพอการบรหารจดการทรพยากรของสอศ.และสถานศกษา สวนมคะแนนต ากวาคะแนนเฉลยรวม คอ I2 การพฒนากฎเกณฑการจดสรรทรพยากร งบประมาณ อยางทวถง เพยงพอ โดยค านงถงการจดการศกษาอยางมคณภาพ และ I5 การก าหนดงบประมาณขนต าในการจดสรรใหสถานศกษาเพอใหการจดการเรยนการสอนไดอยางมคณภาพ

-0.04

-0.02

0

0.02

0.04

I1 I2 I3 I4 I5

การบรหารการเงนและทรพยสน


4-35

ดานท 6 การบรหารงานบคคล ตารางท 4-8 แสดงคาคะแนนเฉลยและระดบการประเมนเกยวกบแนวทางการบรหารจดการดาน

การบรหารงานบคคลของสถานศกษา


1. มการจดท าแผนการก าหนดอตราก าลงและการพฒนาคนทงระยะสนและระยะยาว

4.10 0.90 มาก

2. ปรบปรงกฎระเบยบ ขอบงคบ การประเมนผลงานทางวชาการของบคลากรทางการศกษาใหเหมาะสมกบต าแหนง

4.09 0.90 มาก

3. ก าหนดเปนนโยบายเพอยกระดบความรความสามารถ ทกษะทางวชาการเพอเขาสมาตรฐานวชาชพ

4.14 0.86 มาก

4. พฒนากรอบต าแหนง มาตรฐานวชาชพบคลากรทางการศกษาทกระดบโดยเทยบเคยงมาตรฐานในระดบอดมศกษา

4.07 0.91 มาก

5. การประเมนเขาสต าแหนงทางวชาการเนนสดสวนความส าคญทกษะทางวชาชพและความสามารถในการพฒนาคณภาพผเรยน

4.11 0.89 มาก

6. สงเสรมกจกรรมสรางความรความเขาใจเกยวกบประชาคมอาเซยนใหกบบคลากรของสถานศกษา

4.06 0.88 มาก

7. พฒนาทกษะการสอสารโดยเฉพาะภาษาองกฤษและความรความเขาใจเกยวกบวถอาเซยนของบคลากรทางการศกษา

4.13 0.90 มาก

8. สงเสรมใหมกจกรรมแลกเปลยนเรยนรทางวฒนธรรมระหวางกนของบคลากรทางการศกษาไทยและประเทศในภมภาคอาเซยน

4.02 0.97 มาก

รวม 4.09 0.80 มาก


จดการดานการบรหารงานบคคลของสถานศกษา พบวา โดยภาพรวมมผลการประเมนอยในระดบมาก มคาคะแนนเฉลย 4.09 เมอพจารณาแนวทางการพฒนาในแตละขอ พบวา มผลการประเมนอยในระดบมากทกขอ คอ ก าหนดเปนนโยบายเพอยกระดบความรความสามารถ ทกษะทางวชาการเพอเขาสมาตรฐานวชาชพ, พฒนาทกษะการสอสารโดยเฉพาะภาษาองกฤษและความรความเขาใจเกยวกบวถอาเซยนของบคลากรทางการศกษา การประเมนเขาสต าแหนงทางวชาการเนนสดสวนความส าคญทกษะทางวชาชพและความสามารถในการพฒนาคณภาพผเรยน มการจดท าแผนการก าหนดอตราก าลงและการพฒนาคนทงระยะสนและระยะยาว ปรบปรงกฎระเบยบ ขอบงคบ การประเมนผลงานทางวชาการของบคลากรทางการศกษาใหเหมาะสมกบต าแหนง พฒนากรอบต าแหนง มาตรฐาน


4-36

วชาชพบคลากรทางการศกษาทกระดบโดยเทยบเคยงมาตรฐานในระดบอดมศกษา สงเสรมกจกรรมสรางความรความเขาใจเกยวกบประชาคมอาเซยนใหกบบคลากรของสถานศกษา และสงเสรมใหมกจกรรมแลกเปลยนเรยนรทางวฒนธรรมระหวางกนของบคลากรทางการศกษาไทยและประเทศในภมภาคอาเซยน โดยมคาคะแนนเฉลย 4.14, 4.13, 4.11, 4.10, 4.09, 4.07, 4.06 และ 4.02 ตามล าดบ

แผนภมท 4-19 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการบรหารงานบคคลจ าแนก

ตามประเภทสถานศกษา จากแผนภมท 4-19 แสดงการเปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการ

บรหารงานบคคลจ าแนกตามประเภทสถานศกษา พบวา สถานศกษาทกประเภทมคะแนนผลการประเมนโดยภาพรวมอยในระดบมาก โดยสถานศกษาประเภทวทยาลยอาชวศกษา มคาคะแนนผลการประเมนสงทสด มคะแนนเฉลย 4.19 รองลงมา คอ สถานศกษาประเภทวทยาลยการอาชพ และวทยาลยเทคนค มคาคะแนนเฉลย 4.12 และ 4.03 ตามล าดบ


4-37

แผนภมท 4-20 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการบรหารงานบคคลจ าแนก

ตามภมภาค

จากแผนภมท 4-20 แสดงการเปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการบรหารงานบคคลจ าแนกตามภมภาค พบวา สถานศกษาทกภมภาคมผลการประเมนโดยภาพรวมอยในระดบมาก โดยสถานศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอมคะแนนผลการประเมนสงทสด มคาคะแนนเฉลย 4.22 รองลงมา คอ สถานศกษาภาคใต สถานศกษาภาคกลาง สถานศกษาภาคเหนอ สถานศกษากรงเทพมหานคร และ สถานศกษาภาคตะวนออก โดยมคาคะแนนเฉลย 4.18, 4.05, 4.02, 4.00 และ 3.88 ตามล าดบ


แนวทางการบรหารจดการดานการบรหารงานบคคล

-0.1

-0.05

0

0.05

0.1

I1 I2 I3 I4 I5 I6 I7 I8

การบรหารงานบคคล


4-38

จากแผนภมท 4-21 แสดงการเปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยแตละขอกบคาคะแนนเฉลยรวมแนวทางการบรหารจดการดานการบรหารงานบคคล พบวา ขอทมคาคะแนนอยในระดบมากและสงกวาคาคะแนนเฉลยรวม คอ I1 มการจดท าแผนการก าหนดอตราก าลงและการพฒนาคนทงระยะสนและระยะยาว, I3 ก าหนดเปนนโยบายเพอยกระดบความรความสามารถ ทกษะทางวชาการเพอเขาสมาตรฐานวชาชพ I5 การประเมนเขาสต าแหนงทางวชาการเนนสดสวนความส าคญทกษะทางวชาชพและความสามารถในการพฒนาคณภาพผเรยน และ I7 พฒนาทกษะการสอสารโดยเฉพาะภาษาองกฤษและความรความเขาใจเกยวกบวถอาเซยนของบคลากรทางการศกษา และขอทมคาคะแนนเทากบคาคะแนนเฉลยรวม คอ I2 ปรบปรงกฎระเบยบ ขอบงคบ การประเมนผลงานทางวชาการของบคลากรทางการศกษาใหเหมาะสมกบต าแหนง สวนมคะแนนต ากวาคะแนนเฉลยรวม คอ I4 พฒนากรอบต าแหนง มาตรฐานวชาชพบคลากรทางการศกษาทกระดบโดยเทยบเคยงมาตรฐานในระดบอดมศกษา, I6 สงเสรมกจกรรมสรางความรความเขาใจเกยวกบประชาคมอาเซยนใหกบบคลากรของสถานศกษา และ I8 สงเสรมใหมกจกรรมแลกเปลยนเรยนรทางวฒนธรรมระหวางกนของบคลากรทางการศกษาไทยและประเทศในภมภาคอาเซยน

ตารางท 4-9 แสดงคาคะแนนเฉลยและระดบการประเมนเกยวกบแนวทางการบรหารจดการดานการ

ประกนคณภาพการศกษาของสถานศกษา


1. ความร ความเขาใจเกยวกบตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพการศกษาภายในระดบอาชวศกษา/ ระดบอดมศกษา

4.01 0.84 มาก

2. ความร ความเขาใจเกยวกบตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอาชวศกษา/ ระดบอดมศกษา

3.98 0.86 มาก

3. มการก าหนดนโยบายคณภาพ ใหสอดคลองกบพนธกจ ปรชญา ปณธาน และวตถประสงคของสถานศกษา

4.07 0.83 มาก

4. มการก าหนดหนวยงานรบผดชอบ และหรอมคณะกรรมการประกนคณภาพในโครงสรางการบรหารงานของสถานศกษา

4.09 0.85 มาก

5. มการก าหนดกจกรรม ระยะเวลาในการด าเนนการ และการตดตามประเมนผล เพอใหการด าเนนงานตางๆ ในสถานศกษาเกดคณภาพเพมมากขนอยางตอเนอง

4.09 0.86 มาก

6. มการจดสรรงบประมาณและทรพยากรสนบสนนในการด าเนนงาน และพฒนางานตามองคประกอบคณภาพ

3.96 0.91 มาก


4-39

ตารางท 4-9 แสดงคาคะแนนเฉลยและระดบการประเมนเกยวกบแนวทางการบรหารจดการดานการประกนคณภาพการศกษาของสถานศกษา (ตอ)


7. มการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาตามองคประกอบคณภาพ โดยการมสวนรวมจากผเกยวของทกภาคสวน

4.02 0.85 มาก

8. มผประเมนทเปนผทรงคณวฒจากภายนอกสถานศกษารวมประเมนคณภาพการศกษาดวย

4.13 0.83 มาก

9. มการรายงานผลการประเมนคณภาพการศกษาตอสาธารณชน 4.05 0.88 มาก 10. มการน าผลการประเมนคณภาพการศกษามาใชในการพฒนาการบรหาร

สถานศกษา 4.08 0.91 มาก

รวม 4.05 0.73 มาก


จดการดานการประกนคณภาพการศกษาของสถานศกษา พบวา โดยภาพรวมมผลการประเมนอยในระดบมาก มคาคะแนนเฉลย 4.05 เมอพจารณาแนวทางการพฒนาในแตละขอ พบวา มผลการประเมนอยในระดบมากทกขอ คอ มผประเมนทเปนผทรงคณวฒจากภายนอกสถานศกษารวมประเมนคณภาพการศกษาดวย, มการก าหนดหนวยงานรบผดชอบ และหรอมคณะกรรมการประกนคณภาพในโครงสรางการบรหารงานของสถานศกษา, มการก าหนดกจกรรม ระยะเวลาในการด าเนนการ และการตดตามประเมนผล เพอใหการด าเนนงานตางๆ ในสถานศกษาเกดคณภาพเพมมากขนอยางตอเนอง, มการน าผลการประเมนคณภาพการศกษามาใชในการพฒนาการบรหารสถานศกษา, มการก าหนดนโยบายคณภาพ ใหสอดคลองกบพนธกจ ปรชญา ปณธาน และวตถประสงคของสถานศกษา, มการรายงานผลการประเมนคณภาพการศกษาตอสาธารณชน, มการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาตามองคประกอบคณภาพ โดยการมสวนรวมจากผเกยวของทกภาคสวน, ความร ความเขาใจเกยวกบตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพการศกษาภายในระดบอาชวศกษา/ ระดบอดมศกษา, ความร ความเขาใจเกยวกบตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอาชวศกษา/ ระดบอดมศกษา และมการจดสรรงบประมาณและทรพยากรสนบสนนในการด าเนนงาน และพฒนางานตามองคประกอบคณภาพ โดยมคาคะแนนเฉลย 4.13, 4.09, 4.09, 4.08, 4.07, 4.05, 4.02, 4.01, 3.98 และ 3.96 ตามล าดบ


4-40

แผนภมท 4-22 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการประกนคณภาพ

การศกษาจ าแนกตามประเภทสถานศกษา

จากแผนภมท 4-22 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการประกนคณภาพการศกษาจ าแนกตามประเภทสถานศกษา พบวา สถานศกษาทกประเภทมคะแนนผลการประเมนโดยภาพรวมอยในระดบมาก โดยสถานศกษาประเภทวทยาลยอาชวศกษา มคาคะแนนผลการประเมนสงทสด มคะแนนเฉลย 4.19 รองลงมา คอ สถานศกษาประเภทวทยาลยการอาชพ และวทยาลยเทคนค มคาคะแนนเฉลย 4.14 และ 3.97 ตามล าดบ

แผนภมท 4-23 เปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการประกนคณภาพ

การศกษาจ าแนกตามภมภาค


4-41

จากแผนภมท 4-23 แสดงการเปรยบเทยบคะแนนเฉลยแนวทางการบรหารจดการดานการประกนคณภาพการศกษาจ าแนกตามภมภาค พบวา สถานศกษาทกภมภาคมผลการประเมนโดยภาพรวมอยในระดบมาก โดยสถานศกษาภาคตะวนออกเฉยงเหนอมคะแนนผลการประเมนสงทสด มคาคะแนนเฉลย 4.17 รองลงมา คอ สถานศกษาภาคใต, สถานศกษาภาคกลาง, สถานศกษาภาคเหนอ, สถานศกษากรงเทพมหานคร และสถานศกษาภาคตะวนออก โดยมคาคะแนนเฉลย 4.16, 4.04, 3.97, 3.83 และ 3.80 ตามล าดบ


แนวทางการบรหารจดการดานการประกนคณภาพการศกษา จากแผนภมท 4-24 แสดงการเปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยแตละขอกบ

คาคะแนนเฉลยรวมแนวทางการบรหารจดการดานการประกนคณภาพการศกษา พบวา ขอทมคาคะแนนอยในระดบมากและสงกวาคาคะแนนเฉลยรวม คอ I3 มการก าหนดนโยบายคณภาพ ใหสอดคลองกบพนธกจ ปรชญา ปณธาน และวตถประสงคของสถานศกษา, I4 มการก าหนดหนวยงานรบผดชอบ และหรอมคณะกรรมการประกนคณภาพในโครงสรางการบรหารงานของสถานศกษา , I5 มการก าหนดกจกรรม ระยะเวลาในการด าเนนการ และการตดตามประเมนผล เพอใหการด าเนนงานตางๆ ในสถานศกษาเกดคณภาพเพมมากขนอยางตอเนอง, I8 มผประเมนทเปนผทรงคณวฒจากภายนอกสถานศกษารวมประเมนคณภาพการศกษาดวย และ I10 มการน าผลการประเมนคณภาพการศกษามาใชในการพฒนาการบรหารสถานศกษา และขอทมคะแนนเทากบคะแนนเฉลยรวม คอ I9 มการรายงานผลการประเมนคณภาพการศกษาตอสาธารณชน สวนขอทมคะแนนต ากวาคะแนนเฉลยรวม คอ I1 ความร ความเขาใจเกยวกบตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพการศกษาภายในระดบ

-0.1

-0.05

0

0.05

0.1

I1 I2 I3 I4 I5 I6 I7 I8 I9 I10

การประกนคณภาพการศกษา


4-42

อาชวศกษา/ ระดบอดมศกษา, I2 ความร ความเขาใจเกยวกบตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอาชวศกษา/ ระดบอดมศกษา และ I7 มการด าเนนงานประกนคณภาพการศกษาตามองคประกอบคณภาพ โดยการมสวนรวมจากผเกยวของทกภาคสวน

สวนท 4 ขอมลเกยวกบการประเมนปจจยการพฒนา

เปนการน าเสนอผลการวเคราะหขอมลเกยวกบปจจยทผประเมนเหนวามความส าคญหรอมอทธพลตอคณภาพการจดการศกษาในระดบปรญญาตรของสถาบนการอาชวศกษา โดยแบงการประเมนปจจยออกเปน 8 ดาน ประกอบดวย ดานงบประมาณตอหว ดานหลกสตรการศกษา ดานคณภาพคร อาจารย ผสอน ดานบทบาทและการมสวนรวมของภาคเอกชน ชมชน ทองถน ดานมาตรฐานและการประเมนคณภาพการศกษา ดานกระบวนการจดการเรยนการสอน ดานนโยบาย ทศทาง และการบรหารการศกษา และดานทรพยากรทใชในการจดการศกษา ดงน

ตารางท 4-10 แสดงคาคะแนนเฉลยและอนดบการประเมนเกยวกบอนดบความส าคญปจจยการ

พฒนาการจดการศกษาสถาบนการอาชวศกษา รายการปจจยการจดการศกษา s.d. อนดบ ระดบ

งบประมาณตอตว 3.42 1.34 ปานกลาง หลกสตรการศกษา 3.72 1.25 มาก คณภาพครอาจารย 4.23 .98 มาก การมสวนรวมเอกชน 3.11 1.16 ปานกลาง มาตรฐาน และการประเมนคณภาพ 3.02 1.16 ปานกลาง กระบวนการจดการเรยนการสอน 3.57 1.20 มาก นโยบาย ทศทางการศกษา 3.31 1.31 ปานกลาง ทรพยากรในการจดการศกษา 3.26 1.25 ปานกลาง

รวม 3.45 0.87

จากตารางท 4-10 แสดงคาคะแนนเฉลยและผลการประเมนเกยวกบการจดอนดบ

ความส าคญปจจยการพฒนาการจดการศกษาสถาบนการอาชวศกษา พบวา อนดบความส าคญของปจจยการจดการศกษา อนดบ 1 คอ ดานคณภาพ คร อาจารย ผสอน รองลงมา คอ ดานหลกสตร, ดานกระบวนการจดการเรยนการสอน, ดานงบประมาณตอหว, ดานนโยบาย ทศทาง และการบรหารการศกษา, ดานทรพยากรทใชในการจดการศกษา, ดานบทบาทและการมสวนรวมของภาคเอกชน


4-43

ชมชน ทองถน และดานมาตรฐานและการประเมนคณภาพการศกษา อยในอนดบท 2, 3, 4, 5, 6, 7 และ 8 ตามล าดบ

แผนภมท 4-25 เปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนแตละดานกบคาคะแนนเฉลยของปจจย

การจดการศกษา จากแผนภมท 4-25 แสดงการเปรยบเทยบความแตกตางระหวางคาคะแนนเฉลยแตละดาน

กบคาคะแนนเฉลยรวมของปจจยการจดการศกษา พบวา ขอทมคาคะแนนอยในระดบมากและสงกวาคาคะแนนเฉลยรวม คอ ดานท 2 หลกสตรการศกษา, ดานท 3 คณภาพ คร อาจารย ผสอน และดานท 6 กระบวนการจดการเรยนการสอน สวนดานทมคะแนนต ากวาคะแนนเฉลยรวม คอ ดานท 1 งบประมาณตอหว, ดานท 4 บทบาท และการมสวนรวมของภาคเอกชน ชมชน ทองถน, ดานท 5 มาตรฐานและการประเมนคณภาพการศกษา, ดานท 7 นโยบาย ทศทางและการบรหารการศกษา และดานท 8 ทรพยากรทใชในการจดการศกษา

-1.00

-0.50

0.00

0.50

1.00

ดานท 1 ดานท 2 ดานท 3 ดานท 4 ดานท 5 ดานท 6 ดานท 7 ดานท 8

ปจจยการจดการศกษา


5-1

บทท 5

สรปผลการศกษา และขอเสนอแนะ การศกษาแนวทางการบรหารจดการสถาบนการอาชวศกษาเพอรองรบการเขาสประชาคมอาเชยน มวตถประสงคเพอศกษาสภาพการด าเนนการและการเตรยมความพรอมการจดการศกษาของสถาบนการอาชวศกษาของไทย เพอศกษาแนวทางการบรหารจดการอาชวศกษาของประเทศกรณศกษา ไดแกประเทศสงคโปร และมาเลเซย และเพอจดท าขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาการจดการศกษาของสถาบนการอาชวศกษา จงน าเสนอผลการศกษาเปน 3 ตอน คอ ตอนท 1 สภาพการด าเนนการและการเตรยมความพรอมการจดการศกษาของสถาบนการอาชวศกษาของไทย ตอนท 2 แนวทางการบรหารจดการอาชวศกษาของประเทศกรณศกษา ตอนท 3 ขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาการจดการศกษาของสถาบนการอาชวศกษา แตละตอนมรายละเอยด ดงน ตอนท 1 สภาพการด าเนนการและการเตรยมความพรอมการจดการศกษาของ

สถาบนการอาชวศกษาของไทย การอาชวศกษาเปนกระบวนการศกษาและการฝกอบรมวชาชพเพอผลตและพฒนาก าลงคนระดบฝมอ ระดบเทคนค และระดบเทคโนโลย ทมคณภาพตามความตองการของตลาดแรงงานและการประกอบอาชพอสระ สอดคลองกบการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ การจดการศกษาระดบอาชวศกษาตามพระราชบญญตอาชวศกษา พ.ศ. 2551 ก าหนดใหมการจดการศกษานา 3 รปแบบคอ 1) การศกษาในระบบ เปนการจดการศกษาวชาชพทเนนการศกษาในสถานศกษาอาชวศกษาหรอสถาบนเปนหลก โดยมการก านหดจดมงหมาย วธการศกษา หลกสตร ระยะเวลา การวดและการประเมนผลทเปนเงอนไขของการส าเรจการศกษาทแนนอน 2) การศกษานอกระบบ เปนการจดการศกษาวชาชพทมความยดหยนในการก าหนดจดมงหมาย รปแบบ วธการศกษา ระยะเวลา การวดและการประเมนผลทเปนเงอนไขของการส าเรจการศกษา โดยเนอหาและหลกสตรจะตองมความเหมาะสม สอดคลองกบสภาพปญหาและความตองการของบคคลแตละกลม และ 3) การศกษาระบบทวภาค เปนการจดการศกษาวชาชพทเกดจากขอตกลงระหวางสถานศกษาอาชวศกษาหรอสถาบนกบสถานประกอบการ รฐวสาหกจ หรอหนวยงานของรฐ ในเรองการจดการ


5-2

หลกสตรการเรยนการสอน การวดและการประเมนผล โดยผเรยนใชเวลาสวนหนงในสถานศกษาอาชวศกษาหรอสถาบน และเรยนภาคปฏบตในสถานประกอบการ รฐวสาหกจ หรอหนวยงานของรฐ เพอประโยชนในการผลตและพฒนาก าลงคน สถานศกษาอาชวศกษาหรอสถาบนสามารถจดการศกษาในหลายรปแบบรวมกนได ทงน สถานศกษาอาชวศกษาหรอสถาบนตองมงเนนการจดการศกษาระบบทวภาคเปนส าคญ ทงนในการจดการศกษาในสถานศกษาอาชวศกษามหนาทจดการศกษา ฝกอบรม และสงเสรมการประกอบอาชพของประชาชน โดยด าเนนการจดการศกษาใหมความทนสมย ยดหยน สอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน สถานประกอบการ ประสานความรวมมอกบสถานศกษาทอยในจงหวดในดานการจดการวชาการ การใชบคลากร และทรพยากรรวมกน การจดการศกษาโดยการะดมทรพยากร ทงภาครฐ ภาคเอกชน ชมชนโดยรวม เพอพฒนาการอาชวศกษา การจดการศกษาใหผเรยนเปนผมสมรรถนะทางวชาชพ เปนศนยการเรยนรและการใหบรการวชาชพแกชมชนทองถน การวจยเพอพฒนาองคความร เทคโนโลยและนวตกรรม และสงเสรมการจดการศกษาเชงธรกจ และรบจางผลตเพอจ าหนายทสอดคลองกบการเรยนการสอน ในการบรหารสถานศกษา ตามพระราชบญญตการอาชวศกษา พ.ศ. 2551 ก าหนดใหสถานศกษาอาชวศกษาสามารถรวมกนเปนสถาบนได การรวมสถานศกษาอาชวศกษาเพอจดตงเปนสถาบนการอาชวศกษาใหกระท าไดโดยค าแนะน าของคณะกรรมการการอาชวศกษา และค านงถงการประสานความรวมมอใหเกดประโยชนสงสดในการใชทรพยากรรวมกน ซงเปนสถาบนอดมศกษาดานวชาชพและเทคโนโลย มวตถประสงคใหการศกษา สงเสรมวชาการและวชาชพชนสงทช านาญการปฏบต การสอน การวจย การถายทอดวทยาการและเทคโนโลย ท านบ ารงศาสนา ศลปะและวฒนธรรม และอนรกษสงแวดลอม รวมทงใหบรการวชาการและวชาชพแกสงคม เมอจดตงเปนสถาบนการอาชวศกษาแลว จะสามารถจดการอาชวศกษาไดจนถงระดบปรญญาตรทเรยกวาระบบ 3-2-2 คอ ปวช.- ปวส. –ปรญญาตร (ตอเนอง)

การขบเคลอนและการพฒนาคณภาพการศกษาใหสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต แผนการศกษาแหงชาตประกอบกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และพระราชบญญตการอาชวศกษา พ.ศ. 2551 ตองการใหมการกระจายอ านาจทางวชาการสสถานศกษาและสถาบนการอาชวศษา เพอใหเกดความคลองตวในการบรหารจดการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาจงก าหนดกรอบมาตรฐานคณวฒอาชวศกษาแหงชาต เพอเปดโอกาสใหสถาบนการอาชวศกษาในแตะแหงสามารถพฒนาหลกสตรไดเอง โดยยดกรอบคณวฒวการศกษาวชาชพตามสาขาวชาในการพฒนาหลกสตรการอาชวศกษา ในรปแบบอาศยแรงขบจากผใช หลกสตร


5-3

ทจะพฒนาจะตองเปนหลกสตรแบบฐานสมรรถนะ “competency based curriculum” ซงน าสมรรถนะของผประกอบอาชพทปฏบตงานอาชพ มาตรฐานอาชพหรอมาตรฐานสมรรถนะมาเปนปจจยในการพฒนาหลกสตรการอาชวศกษา เพอท าใหผส าเรจการศกษามสมรรถนะวชาชพทตรงกบสมรรถนะอาชพสามารถประกอบอาชพไดทนท

ในป 2555 ส านกมาตรฐานการอาชวศกษาและวชาชพ และหนวยศกษานเทศก ไดจดท ากรอบคณวฒการศกษาวชาชพแลว ส าหรบหลกสตรปรญญาตร จ านวน 8 ประเภทวชา มสาขายอยรวมทงหมด 28 สาขาวช า ไดแก 1) ประเภทวชาอตสาหกรรม ประกอบดวย สาขาวชาเทคโนโลยไฟฟา เทคโนโลยเครองกล เทคดโนโลยแมพมพ เทคโนโลยอเลกทรอนกส เทคโนโลยยางและโพลเมอร เทคโนโลยสถาปตยกรรม เทคโนโลยการกอสราง และเทคโนโลยการจดการอตสาหกรรมเฟอรนเจอรและเครองเรอน 2) ประเภทวชาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร ประกอบดวยสาขาวชาเทคโนโลยสารสนเทศ 3) ประเภทวชาบรหารธรกจ ประกอบดวยสาขาวชาการบญช การตลาด คอมพวเตอรธรกจ การจดการส านกงาน และการจดการโลจสตกส 4) ประเภทวชาอตสาหกรรมทองเทยว ประกอบดวยสาขาวชาการทองเทยว และการโรงแรม 5) ประเภทวชาศลปกรรม ประกอบดวยสาขาวชาศลปกรรม ออกแบบผลตภณฑ ชางทองหลวง คอมพวเตอรกราฟก และออกแบบอญมณและเครองประดบ 6) ประเภทวชาคหกรรม ประกอบดวยสาขาวชาเทคโนโลยอาหารและโภชนาการ การออกแบบแฟชน และการจดการงานคหกรรม 7) ประเภทวชาเกษตรกรรม ประกอบดวยสาขาวชาเทคโนโลยการผลตพฃ และเทคโนโลยการผลตสตว และ 8) ประเภทวชาประมง ประกอบดวยสาขาวชาเทคโนโลยเพาะเลยงสตวน า และเทคโนโลยแปรรปสตวน า

ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาไดประกาศใชหลกสตรปรญญาตรสายเทคโนโลย หรอ สายปฏบตการ พ.ศ.2556 ของสถาบนการอาชวศกษา 9 สถาบน จดโดยสถานศกษา 43 แหง ใน 16 สาขาวชา โดยมผลตงแตภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2556

ในการด าเนนการจดการศกษาระดบอาชวศกษาพบวา มปญหาความไมสอดคลองกนในเชง

ปรมาณของการผลตก าลงคนไดไมตรงกบสาขาทตลาดตองการ สวนปญหาความไมสอดคลองเชงคณภาพพบวา ผจบดานอาชวศกษาขาดความสามารถดานสมรรถนะหลก (Core Competencies) และสมรรถนะดานสายงาน (Functional Competencies) นอกจากน ยงพบวาทกกลมแรงงานยงมชองวาง (GAP) ระหวางระดบความสามารถดานตางๆ ทมอยกบความคาดหวงของสถานประกอบการ โดยเฉพาะความสามารถในดานคอมพวเตอร ภาษาตางประเทศ และทกษะในการวเคราะหแกไขปญหา รวมถงคณภาพผส าเรจการศกษาระดบอาชวศกษาบางแหงไมเปนทยอมรบจากสถานประกอบการ สาเหตเนองจากสถานศกษาจดการศกษาโดยไมไดศกษาความตองการของสถาน


5-4

ประกอบการ รวมทงการขาดความพรอมในดานเครองมอ อปกรณ อาคาร สถานท และขอจ ากดของเงนอดหนนทไดรบ ซงเปนปญหาในดานการบรหารจดการ รวมถงปญหาในดานตางๆ ไดแก การจดการเรยนการสอน การวจย การพฒนานวตกรรม การใหบรการวชาการแกสงคม การท านบ ารงศลปวฒนธรรม การบรหารทรพยสนและเงน การบรหารจดการบคลากร การประกนคณภาพการศกษา

จากการส ารวจการเตรยมความพรอมในระดบของสถานศกษาตอการจดการศกษาระดบปรญญาตร พบวาสถานศกษามการเตรยมความพรอมอยในระดบมาก คอ 1) มการสรางเครอขาย/สรางความรวมมอกบสถานประกอบการใหสามารถปฏบตงานไดจรงในระบบทวภาคไดตามหลกสตร 2) มอาจารยประจ ามทกษะ ประสบการณ และความรความ สามารถในการปฏบตงานตามสาขาวชาชพ 3) มกลไกและระบบประกนคณภาพการศกษาภายในเพอรองรบการประเมนคณภาพภายนอกในระดบอดมศกษา และ 4) มสดสวนอาจารยประจ าทม คณวฒ คว ามรความสามารถและประสบการณวชาชพตรงสาขาวชาตามเกณฑมาตรฐานก าหนด ส าหรบดานทมการเตรยมความพรอมในระดบปานกลาง คอ 1) มการศกษาและจดท าระบบฐานขอมลสภาพการจางงานและความตองการศกษาตอของแรงงานตามสาขาวชาจ าแนกตามภมภาค 2) มการวจย วเคราะห สงเคราะหรปแบบและระบบการจดการเรยนการสอนในระบบทวภาคทเปนอตลกษณของสถาบน 3) มการเตรยมความพรอมเครองมอ/อปกรณ แหลงคนควาเรยนร ปจจยสนบสนนอยางมคณภาพไดตามมาตรฐานหลกสตร 4) หลกสตรรายวชา/ชดความรตามฐานสมรรถนะ มรายละเอยดเนอหา/คมอการเรยนรททนสมย มมาตรฐานทางวชาการและครอบคลมหลกสตรสาขาวชา 5) มการจดท าระเบยบการสงเสรมงานวจยและพฒนางานบรการวชาการเพอยกระดบคณภาพทางวชาการส คณภาพในระดบมาตรฐานอดมศกษา และ 6) มการปรบปรงและพฒนาระเบยบในดานตาง ๆ ทครอบคลมเพอการบรหารจดการและการยกระดบมาตรฐานทางวชาการ

การเตรยมความพรอมของสถานศกษาอาชวศกษาเขาสประชาคมอาเซยน ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาไดเตรยมการบรหารจดการอาชวศกษาสประชาคมอาเซยน โดยมการก าหนดกลยทธในการด าเนนการ คอ 1) สถานศกษาทกแหงเรงรดการสอนภาษาองกฤษ ทเปนภาษากลางของอาเซยน และก าหนดใหมการประเมนผลความสามารถในการใชภาษาองกฤษของนกศกษาอยางเปนรปธรรมและก าหนดใหนกศกษาในสาขาการทองเทยว การโรงแรม เรยนภาษาอนเพมอก 1 ภาษา และด าเนนการตามนโยบายกระทรวงศกษาธการทก าหนดใหทกคนในสถานศกษาสอสารดวยภาษาองกฤษสปดาหละ 1 วน 2) พฒนาสอการสอน ต าราทเปนภาษาองกฤษ เชน สาขาวชาการโรงแรม สาขาวชาปโตรเคมและสาขาวชาเครองมอวด ไดรวมมอกบสถานประกอบการจดการต าราภาษาองกฤษใชในการสอน 3) สถานศกษาทมความรวมมอกบประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตอยแลว ขยายความรวมมอไปยงประเทศอนๆใหครบทง 10 ประเทศ 4) สรางความ


5-5

ตระหนกใหกบนกศกษาและผบรหารเพอใหเขาใจการเปนประชาคมอาเซยน และ 5) เปดสอน English Program ในปการศกษา 2555 โดยคดเลอกสถานศกษาเปดสอนประเภท วชาละ 1 สาขา ตอนท 2 แนวทางการบรหารจดการอาชวศกษาของประเทศกรณศกษา

จากการศกษาแนวทางการบรหารจดการศกษาของประเทศกรณศกษาทง 2 ประเทศ ไดแก

ประเทศสงคโปร และประเทศมาเลเซย พบวา ระบบการศกษาของทงประเทศทมคณภาพการศกษาอยในอนดบ 1 ของอาเซยน ไดแกประเทศสงคโปร และอนดบ 2 ไดแกประเทศมาเลเซย มความใกลเคยงกนในสวนของการน าระบบการศกษาแบบองกฤษมาใชเปนแนวทางในการจดการศกษา และใชภาษาองกฤษเปนภาษากลางในการสอสารในชนเรยน สงผลให ระบบการศกษามความเปนสากล นอกจากน ระบบการเรยนการสอนแบบ Twinning Program ของประเทศมาเลเซย ยงเปนแรงจงใจใหนกเรยนตางชาตเขาไปศกษาตอในประเทศมาเลเซยเปนจ านวนมาก ในขณะเดยวกน นกเรยนชาวมาเลเซยทจบการศกษาจากสถาบนในประเทศ กสามารถน าผลการเรยนไปเทยบระดบกบสถาบนตางชาตได ท าใหไมเกดขอจ ากดในกรณทตองการโอนหนวยกต หรอไปศกษาตอในระดบทสงขนยงตางประเทศ นอกจากนน เรองความหลากหลายของเชอชาตและวฒนธรรมในทง 2 ประเทศ กเปนปจจยส าคญทสงผลใหมนกเรยน นกศกษาตางชาต ไดแก จน อนโดนเซย และอน ๆ เขามาศกษาตอ รวมทงยงใหความส าคญกบภาษาแม ซงเปนปจจยทสงผลใหนกเรยนมความสามารถทางภาษาเพมมากขนอกดวย อกทงการก าหนดกฎการเขาเรยนตอในระดบทสงขนดวยผลการสอบวดระดบ กท าใหสามารถแบงนกเรยนใหตรงตามความถนด และความสนใจไดสวนหนง เพอลดปญหาการเลอกเรยนผดสาขา หรอการเรยนตามเพอนทง ๆ ทตนเองไมไดถนด ซงสงผลกระทบตอการเรยนและอนาคตการท างานในระยะยาว

ประเทศสงคโปรมการจดการศกษาระดบอาชวศกษาทเขมแขงและมคณภาพสง เนองจากมการจดตงสถาบนเทคนคศกษา (Institute of Technical Education: ITE) ท าหนาทจดการศกษาทเกยวของกบการฝกทางดานเทคนคและอตสาหกรรมเพอใหนกศกษามทกษะในดานดงกลาวอยางแทจรง และเนนเปนทางเลอกใหกบนกเรยนทมระดบผลการเรยนปานกลาง จดการเรยนการสอนใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงาน เนนการปฏบตจรง ใช แบบจ าลองสถานการณ (Simulation) มการบนทกเทปเพอการศกษา ดยอนหลง เรยนจากของจรง สวนประเทศมาเลเซยมแผนแมบทการศกษาทเนนวา "ประเทศมาเลเซยเนนพฒนาการศกษาใหมมาตรฐานในระดบสากล และกาวสเปาหมายของความเปนประเทศทพฒนาแลว" โดยเรมจากการใหความส าคญตอการจดการศกษาตงแตในระดบอนบาล ดวยการก าหนดใหการศกษาระดบอนบาล เปนสวนหนงของระบบการศกษา


5-6

ชาต ในระดบประถมศกษากเปดโอกาสใหนกเรยนไดเรยนภาษาแมของตนเปนหลก ระดบมธยมกแบงออกเปนสายสามญ และวชาชพ ตามความถนดและความสนใจของนกเรยน และในสวนของระดบอดมศกษา รฐบาลกมนโยบายทจะใหสถาบนอดมศกษาบรหารแบบนอกระบบราชการ และถอการศกษาเปนสนคาทางปญญาของชาตทจะสามารถน าเงนตราเขาประเทศ และเปนสอในการเผยแผอารยะธรรมชองชาต อกทงยงกระจายความเสมอภาคทางการศกษาไวในทกระดบ ทงชาต รฐ อ าเภอ กลมโรงเรยน และโรงเรยน ภายใตความรบผดชอบของรฐบาล กสอดคลองกบยทธศาสตรทางการศกษา 7 ประการของแผนแมบท คอ เพมความเสมอภาค ปรบปรงเทคนคการสอน สนบสนนการวจยและนวตกรรม เพมความแขงแกรงของสถาบนการศกษา พฒนาสความเปนสากล สงเสรมใหมการศกษาอยางตอเนอง และตรวจตดตามผลการด าเนนงานใหมความทวถง

เพอเปนการเตรยมความพรอมของสถาบนการอาชวศกษาของไทยในการเขาสประชาคมอาเซยน ควรตองมการก าหนดแนวทางในการบรหารจดการในดานตาง ๆ เชน การก าหนดใหสถานศกษาทกแหงใชภาษาองกฤษ ซงเปนภาษากลางของอาเซยนในกระบวนการจดการเรยนการสอน และก าหนดใหมการประเมนผลความสามารถในการใชภาษาองกฤษของนกศกษาอยางเปนรปธรรม รวมทงก าหนดใหนกศกษาในสาขาการทองเทยว การโรงแรม เรยนภาษาอนเพมอก 1 ภาษา และด าเนนการตามนโยบายกระทรวงศกษาธการทก าหนดใหทกคนในสถานศกษาสอสารดวยภาษาองกฤษสปดาหละ 1 วน นอกจากนนตองมการพฒนาสอการสอน ต าราทเปนภาษาองกฤษ และการขยายความรวมมอในการจดการเรยนการสอนในระดบอาชวศกษาไปยงประเทศตาง ๆ ในภมภาคอาเซยน เพอเปนการเตรยมก าลงคน ใหมความเชอมนและสามารถแขงขนในกลมประเทศอาเซยนได และสงส าคญคอตองมการเตรยมมาตรฐานฝมอชางอาเซยน รวมถงมการใหค ารบรองวาผส าเรจการศกษาอาชวศกษามมาตรฐานฝมอ คณลกษณะอนพงประสงคเปนทยอมรบ และมงานท าแนนอนเมอส าเรจการศกษา ตอนท 3 ขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาการจดการศกษาของสถาบนการ

อาชวศกษา ขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาการจดการศกษา สถาบนการอาชวศกษา ส านกงาน

คณะกรรมการการอาชวศกษา ซงไดจากผลการศกษาขอมลทงในประเทศและตางประเทศ คณะผวจยสรปผลการศกษาขอเสนอแนะ แบงออกเปน 3 มต ดงน


5-7

มตท 1 ขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาเชงปจจย ปจจยทมความส าคญและมอทธพลตอคณภาพการจดการศกษาในระดบปรญญาตร ท

จ าเปนตองยกระดบความส าคญ 3 ปจจยหลก ประกอบดวย 1. ปจจยดานหลกสตรการศกษา โดยมขอเสนอแนะแนวทางการดงน - ตองมกลไกลและระบบการประเมนหลกสตรทจะเปดสอนอยางเปนระบบ เพอใหทราบถง

ความตองการแรงงานของตลาดงานและความตองการของผเรยน - ใหความส าคญกบกระบวนการพฒนาหลกสตร ใหมความทนสมย เนนฝกทกษะและ

ประสบการณ ว ชาชพจ ร ง เพ อ ให สามารถท า ง าน ไ ดจร ง เ ม อ จบการ ศกษา เนนท กษะ การปฏบตงานมากกวาทฤษฎ

- ใหความส าคญกบบทบาทและการมสวนรวมของภาคเอกชนในกระบวนการจดท าและพฒนาหลกสตร

- ตองมความพรอมในการน าหลกสตรไปใชจดการศกษาหรอการน าหลกสตรไป ปฏบตจรง

2. ปจจยดานกระบวนการจดการเรยนการสอน - มการก าหนดกฏระเบยบ ขอบงคบ และมาตรฐานทางวชาการและการบงคบใชใหเปนไป

ตามมาตรฐานทก าหนด - ก าหนดมาตรฐานการวดและประเมนผลทงในระหวางเรยน และกอนส าเรจการศกษา - มกลไกล ควบคมเพอใหกระบวนการจดการเรยนการสอนเปนไปตามหลกสตรและ

มาตรฐานการจดการศกษา 3. ดานคณภาพคร อาจารย ผสอน

- มการก าหนดสดสวน คณวฒ ความรความสามารถ คร อาจารย ผสอน ตามหลกสตรการศกษา

- มระบบกลไกลการพฒนาทกษะ ความรความสามารถของคร อาจารย ผสอน เพอใหกาวทนความรและวชาการใหม ๆ ทสามารถน าไปประกอบอาชพไดจรง

- ก าหนดเกณฑมาตรฐาน เพอเปดโอกาสใหภาคเอกชนทมความรความสามารถในแตละสาขาวชาชพเขามามสวนรวมการท าหนาทสอน

- ก าหนดกฏระเบยบ ขอปฏบต และแนวทางการบรหารจดการเพอยกระดบมาตรฐานวชาชพคร อาจารย ผสอน และบคลากรทางการศกษา เพอเขาสต าแหนงวชาการทสงขนโดยสะทอนหรอแสดงถงความเชยวชาญ ความรความสามารถ ในแตละสาขาอาชพอยางแทจรง


5-8

มตท 2 ขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาดานการบรหารจดการ แบงการจดการออกเปน 7 ดาน ประกอบดวย ดานการจดการเรยนการสอน ดาน

การใหบรการวชาการ ดานการวจย / พฒนานวตกรรม ดานการท านบ ารงศลปวฒนธรรม ดานการบรหารทรพยสนและการเงน ดานการบรหารงานบคคล และดานการประกนคณภาพการศกษา โดยแตละดานประกอบดวยขอเสนอแนะเรงดวนทควรยกระดบความส าคญเพอเปนแนวทางการพฒน และขอเสนอแนะทควรพจารณาเพมเตม

ดานท 1 การจดการเรยนการสอน ขอเสนอแนะเรงดวนทควรยกระดบความส าคญ 1. สดสวนเนอหาหลกสตรและกจกรรมการเรยนรเนนประสบการณวชาชพจรงมากกวา

รอยละ 50 2. กจกรรมการเรยนรเนนกระบวนการวางแผน การคดวเคราะห การแกปญหา 3. ใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการเรยนการสอน 4. การประเมนผลเนนวดทกษะการปฏบตงานสะทอนความรความสามารถจรงในการ

ท างาน 5. สงเสรมใหมการวจยในชนเรยน การแลกเปลยนและพฒนารปแบบกจกรรมการเรยน

การสอนรวมกนของครผสอน 6. หลกสตรการศกษาจดท าเปนกลม/ชดความรทกษะหรอสมรรถนะทจ าเปนในการ

ประกอบอาชพจรง 7. สถานประกอบการมสวนรวมตงแตการพฒนาหลกสตร การจดกจกรรม การเรยนการ

สอน การเสรมสรางทกษะวชาชพ ขอเสนอแนะทควรพจารณาเพมเตม 1. ใหมครผชวยสอนจากสถานประกอบการในทกกลมสาขาวชา 2. เปนหลกสตรในระบบทวภาคทกสาขาวชา

ดานท 2 การใหบรการวชาการ ขอเสนอแนะเรงดวนทควรยกระดบความส าคญ 1. ควรมหนวยงานทมบทบาทหนาทใหบรการวชาการโดยตรง 2. ปรบปรงระเบยบการใหบรการวชาการใหมความคลองตว 3. ปรบสดสวนภาระงานสอน การใหบรการวชาการ และงานวจยและพฒนาใหมความ

เหมาะสม


5-9

ขอเสนอแนะทควรพจารณาเพมเตม 1. มการบรณาการงานวจยและพฒนา การจดการเรยนการสอน และการใหบรการ

วชาการไปดวยกน 2. ใหนกศกษาทจบการศกษาแลวมสวนรวมบทบาทการใหบรการวชาการตามสาขา

อาชพโดยสถานศกษาท าหนาทบรหารจดการ 3. งานบรการวชาการมงเนนความสามารถเลยงตวเองได

ดานท 3 การวจย / พฒนานวตกรรม ขอเสนอแนะเรงดวนทควรยกระดบความส าคญ 1. ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาควรมนโยบายสนบสนนการท าวจย/นวตกรรม

โดยสนบสนนงบประมาณ สงอ านวยความสะดวกตางๆ 2. ใหมการตอยอดโครงงานของนกศกษาไปสการเปนผลงานวจย 3. จดการความรการพฒนาขดความสามารถดานการวจยและพฒนาของอาจารย

อาชวศกษา 4. ก าหนดใหประเมนบทบาทการสงเสรมสนบสนนการวจยเปนสวนหนงของการประเมน

ผบรหาร ขอเสนอแนะทควรพจารณาเพมเตม 1. จดตงกองทนสงเสรมการวจยและพฒนาของอาชวศกษา 2. ปรบปรงกฎระเบยบ/ขอบงคบทเกยวกบการสงเสรมสนบสนนการวจยใหมความคลอง

ตวและเออตอการสรางผลงานของอาจารย 3. ปรบปรงกฎระเบยบ ขอบงคบใหเออตอการท าวจยและพฒนา 4. สรางความรวมมอใหมการวจยและพฒนารวมกนระหวางสถานศกษาและสถาน

ประกอบการ 5. การพฒนาวารสารวชาการอาชวศกษาเปนวารสารวชาการระดบภมอาเซยน 6. สงเสรมความเขมแขงการวจยในชนเรยนของอาจารยอยางตอเนองและถอเปนบทบาท

ดานหนงของอาจารยผสอน ดานท 4 การท านบ ารงศลปวฒนธรรม

ขอเสนอแนะเรงดวนทควรยกระดบความส าคญ 1. เสรมสรางความเขมแขงวงจรเศรษฐกจพอเพยงในสถานศกษาอยางตอเนองเพอใหเกด

เปนวถวฒนธรรม 2. สรางความเขมแขงและยงยนภมปญญาทองถน ศลปวฒนธรรม


5-10

3. การสงเสรมบทบาทปราชญชมชน เขามามสวนรวมการจดการศกษาและปลกฝงคานยมการรกถนฐาน

4. ใหมการบรณากจกรรมดานการท านบ ารงศลปวฒนธรรมการเรยนการสอน และภมปญญาชมชนทองถนไปดวยกน

ขอเสนอแนะทควรพจารณาเพมเตม 1. สนบสนนใหมการวจยและพฒนาสรางความเขมแขงศลปวฒนธรรมของชาต ชมชน

และทองถน 2. ใหมกจกรรมแลกเปลยนเรยนรดานศลปวฒนธรรมรวมกนระหวางสถานศกษาใน

ภมภาคอาเซยน ดานท 5 การบรหารทรพยสนและการเงน

ขอเสนอแนะเรงดวนทควรยกระดบความส าคญ กระจายอ านาจการจดซอจดหาเครองมออปกรณ เอกสาร ต าราเรยน ใหสถานศกษาเปน

ผด าเนนการ ขอเสนอแนะทควรพจารณาเพมเตม 1. การใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศเพอการบรหารจดการทรพยากรของสอศ.

และสถานศกษา 2. การก าหนดงบประมาณขนต าในการจดสรรใหสถานศกษาเพอใหการจด

การเรยนการสอนไดอยางมคณภาพ 3. ปรบปรงกฎระเบยบ/ขอบงคบทางการเงนและทรพยสนใหมความคลองตว โปรงใส

ตรวจสอบไดและเออตอการใชงาน 4. การพฒนากฎเกณฑการจดสรรทรพยากร งบประมาณ อยางทวถง เพยงพอ โดย

ค านงถงการจดการศกษาอยางมคณภาพ ดานท 6 การบรหารงานบคคล

ขอเสนอแนะเรงดวนทควรยกระดบความส าคญ 1. มการจดท าแผนการก าหนดอตราก าลงและการพฒนาคนทงระยะสนและระยะยาว 2. ก าหนดเปนนโยบายเพอยกระดบความรความสามารถ ทกษะทางวชาการเพอเขาส

มาตรฐานวชาชพ 3. การประเมนเขาสต าแหนงทางวชาการเนนสดสวนความส าคญทกษะทางวชาชพและ

ความสามารถในการพฒนาคณภาพผเรยน


5-11

4. พฒนาทกษะการสอสารโดยเฉพาะภาษาองกฤษและความรความเขาใจเกยวกบวถอาเซยนของบคลากรทางการศกษา

ขอเสนอแนะทควรพจารณาเพมเตม 1. สงเสรมใหมกจกรรมแลกเปลยนเรยนรทางวฒนธรรมระหวางกนของบคลากรทาง

การศกษาไทยและประเทศในภมภาคอาเซยน 2. พฒนากรอบต าแหนง มาตรฐานวชาชพบคลากรทางการศกษาทกระดบโดยเทยบเคยง

มาตรฐานในระดบอดมศกษา 3. สงเสรมกจกรรมสรางความรความเขาใจเกยวกบประชาคมอาเซยนใหกบบคลากรของ

สถานศกษา 4. ปรบปรงกฎระเบยบ ขอบงคบ การประเมนผลงานทางวชาการของบคลากรทาง

การศกษาใหเหมาะสมกบต าแหนง ดานท 7 การประกนคณภาพการศกษา

ขอเสนอแนะเรงดวนทควรยกระดบความส าคญ 1. มการน าผลการประเมนคณภาพการศกษามาใชในการพฒนาการบรหารสถานศกษา 2. มการก าหนดหนวยงานรบผดชอบ และหรอมคณะกรรมการประกนคณภาพใน

โครงสรางการบรหารงานของสถานศกษา 3. มการก าหนดกจกรรม ระยะเวลาในการด าเนนการ และการตดตามประเมนผล เพอให

การด าเนนงานตางๆ ในสถานศกษาเกดคณภาพเพมมากขนอยางตอเนอง 4. มผประเมนท เปนผทรงคณวฒจากภายนอกสถานศกษารวมประเมนคณภาพ

การศกษาดวย 5. มการก าหนดนโยบายคณภาพ ใหสอดคลองกบพนธกจ ปรชญา ปณธาน และ

วตถประสงคของสถานศกษา ขอเสนอแนะทควรพจารณาเพมเตม 1. ความร ความเขาใจเกยวกบตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพการศกษาภายใน

ระดบอาชวศกษา/ ระดบอดมศกษา 2. ความร ความเขาใจเกยวกบตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพการศกษาภายนอก

ระดบอาชวศกษา/ ระดบอดมศกษา 3. มการจดสรรงบประมาณและทรพยากรสนบสนนในการด าเนนงาน และพฒนางาน

ตามองคประกอบคณภาพ 4. มการรายงานผลการประเมนคณภาพการศกษาตอสาธารณชน


5-12


มตท 3 ขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาระยะยาว สถาบนการอาชวศกษาควรเนนบทบาทการเปนสถาบนพฒนาวชาชพแรงงานชนสง โดยเนน

การจดการศกษา และเปนสถาบนประเมนและรบรองมาตรฐานวชาชพ เพอใหแรงงานอาชวศกษาใหมความกาวหนาตามสายงาน และการจางงานตามระดบทกษะ หรอมาตรฐานอาชพ


บ-1

บรรณานกรม เอกสารไทย “กฎกระทรวง การรวมสถานศกษาอาชวศกษาเพอจดตงสถาบนการอาชวศกษา” (2555, 27

มถนายน). ราชกจจานเบกษา เลม 129 ตอนท 56 ก. หนา 18-21 กมล สดประเสรฐ. (2540). รายงานการปฏรปการศกษาของประเทศตางๆ และวเคราะห

เปรยบเทยบกบการปฏรปการศกษาไทย. กรงเทพมหานคร : ท พ พรนท จ ากด. กรมอาเซยน กระทรวงตางประเทศ. (2552). แผนงานการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรม

อาเซยน (ค.ศ.2009 - 2015). กรงเทพมหานคร : คารสมา มเดย. กระทรวงศกษาธการ. (2546). พระราชบญญตระเบยบบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ

พ.ศ.2546 และกฏกระทรวงแบงสวนราชการ. กรงเทพมหานคร : องคการรบสงสนคาและพสดภณฑ.

ฉนทนา บญจรง. (2555). แนวทางพฒนาการจดการศกษาตามหลกสตรระยะสนของ

สถานศกษาสงกดส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาจงหวดตาก. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต, มหาวทยาลยราชภฏก าแพงเพชร.

ชลตา สชตมานนท. (2550). การจดการบรหารอาชวศกษาของโรงเรยนเทคโนโลยยานยนตโตโยตาตามมาตรฐานการศกษาระดบอดมศกษาต ากวาปรญญาตรของส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา, มหาวทยาลยราชภฏพระนคร.

ดวงนภา มกรานรกษ. (2554). อนาคตภาพการอาชวศกษาไทยในทศวรรษหนา (พ.ศ. 2554 –

256 4 ) . ว ท ย าน พ น ธ ป ร ชญา ดษฎ บณฑ ต ส า ข า ว ช า ก า รบ ร ห า ร ก า ร ศ กษา , มหาวทยาลยขอนแกน.

เตอนใจ ไพค านาม. 2553. สภาพและปญหาการบรหารสถานศกษา ตามความคดเหนของขาราชการครวทยาลยเกษตรและเทคโนโลย สงกดส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาในเขตภาคตะวนออกเฉยงเหนอ. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาบรหารการศกษา, มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน.


บ-2

ธรวฒ บณยโสภณ. (2555). การบรหารอาชวศกษาและเทคนคศกษาเพอพฒนาอตสาหกรรม.. พมพครงท 3. กรงเทพมหานคร : ศนยผลตต าราเรยน สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลา พระนครเหนอ.

บรรเลง ศรนล และคณะ. (2548). รายงานการวจยเสนทางการศกษาดานอาชวศกษาและเทคโนโลย. กรงเทพมหานคร : หางหนสวนจ ากดภาพพมพ.

บญญศกด ใจจงกจ และคณะ. (2541). บทบาทของเอกชนภาคธรกจและสถานประกอบการกบการศกษา. กรงเทพมหานคร : ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต.

ประเวศ วะส. (2542). รายงานการปฏรปการศกษาในประเทศฝรงเศส. กรงเทพมหานคร : บรษท ท พ พรน จ ากด.

ปรยาพร วงศอนตรโรจน. (2543). การจดและการบรหารอาชวศกษา. กรงเทพมหานคร : ศนยสอเสรมกรงเทพมหานคร.

ปยวรรณ วรวทยรตนกล. (2544). การจดการอาชวศกษาระบบทวภาคในจงหวดนครสวรรคตามความคดเหนของผประกอบการ. (ออนไลน). เขาถงไดจาก : http://visutsa.blogspot.com/2007/03/2_26.htm l วนทคนขอมล : 6 มถนายน 2556).

พมพพชชา ทรพยเจรญ. (2551). แนวโนมการบรหารอาชวศกษาระบบทวภาค กลมวชาธรกจคาปลกตามทศนะของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา และผทเกยวของในเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาธรกจศกษา, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

เพญพชช ศรอรณ. (2542). รายงานการวจยเรองโครงสรางการบรหารการศกษาประเทศออสเตรเลย. กรงเทพมหานคร : บรษท ท พ พรน จ ากด.

เมธ ปลนธนานนท. (2530). การบรหารจดการอาชวะและเทคนคกรงเทพ. กรงเทพมหานคร : สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง.

ลอชย แกวสข. (2554). การพฒนากลยทธการบรหารสถานศกษาอาชวศกษาเพอตอบสนอง

ความตองการก าลงคนของสถานประกอบการ. วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต สาขาการบรหารการศกษา, จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศรพรรณ ชมนม. (2543). รายงานการวจยการปฏรปการอาชวศกษาและฝกอบรมวชาชพประเทศ สหราชอาณาจกร. กรงเทพฯ : กองแผนงาน กรมอาชวศกษา.

http://visutsa.blogspot.com/2007/03/2_26.htm%20%20l


บ-3

สวสด อดมโภชน. (2543). รายงานการวจยการปฏรปการอาชวศกษาและฝกอาชพของประเทศสหรฐอเมรกา. กรงเทพฯ : บรษท พมพด จ ากด.

ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ. (2549). รายงานการวจยเปรยบเทยบการปฏรปการศกษาของประเทศในกลมอาเซยน. กรงเทพฯ: หางหนสวนจ ากด ภาพพมพ.

---------. (2545). แผนการศกษาแหงชาต (พ.ศ.2545 – 2559). กรงเทพมหานคร : พรกหวานกราฟฟค.

---------. (2545). แผนการศกษาแหงชาต ฉบบปรบปรง (พ.ศ.2552 – 2559).กรงเทพมหานคร : พรกหวานกราฟฟค.

---------. (2545). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2)

พ.ศ.2545. กรงเทพมหานคร : พรกหวานกราฟฟค. ---------. (2548). อาชวศกษาพฒนาชาต : บทเรยนจากสหพนธสาธารณรฐเยอรมน. กรงเทพฯ :

พมพด การพมพ. ---------. (2549). การวจยเปรยบเทยบการปฏรปการศกษาของประเทศในกลมอาเซยน .

กรงเทพมหานคร : ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. ---------. (2550). การสงเคราะหองคความรจากงานวจยทางการศกษา .กรงเทพมหานคร :

ดบบลว.เจ.พรอพเพอต. ---------. (2551). กรอบทศทางการพฒนาการศกษาในชวงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคม

แหงชาตฉบบท 10 (พ.ศ.2550 – 2554) ทสอดคลองกบแผนการศกษาแหงชาต (พ.ศ.2545 – 2559). กรงเทพมหานคร : โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

---------. (2551). รายงานการตดตามและประเมนผลการจดการเรยนร ระดบอาชวศกษา .กรงเทพมหานคร: เพลน สตดโอ.

---------. (2552). ขอเสนอการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง.กรงเทพมหานคร : พรกหวานกราฟฟค.

---------. (2552). ยทธศาสตรการปฏรปการศกษาของประเทศตางๆ. กรงเทพมหานคร : ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา.

---------. (2552). สรปผลการด าเนนงาน 9 ป ของการปฏรปการศกษา (พ.ศ.2542 – 2551). กรงเทพมหานคร : ว.ท.ซ. คอมมวนเคชน.


บ-4

ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา กระทรวงศกษาธการ. (2553). รายงานการวจยเรองการศกษาความตองการก าลงคนเพอวางแผนการผลตและพฒนาก าลงคนของประเทศ . กรงเทพมหานคร : พรกหวานกราฟฟค.

---------. (2553). การบรรยายทางวชาการ เพอสรางความตระหนกเรอง การกาวสประชาคมอาเซยน. กรงเทพมหานคร : พมพดการพมพ.

---------. (2553). สมรรถนะการศกษาไทยในเวทสากล พ.ศ.2552.กรงเทพมหานคร : พรกหวานกราฟฟค.

---------. (2554). นโยบายและยทธศาสตรการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสองดานการพฒนาอาชวศกษา. กรงเทพมหานคร : หางหนสวนจ ากด ว. ท. ซ. คอมมวเคชน

---------. (2555). การศกษาการพฒนากรอบคณวฒแหงชาตของประเทศไทย : เชอมโยงกบ

กรอบคณวฒอาเซยน. นนทบร : หจก.เจรญผลกราฟฟค. ---------. (2555). รายงานการวจยแนวทางการสงเสรมการเพมสดสวนผเรยนระดบมธยมศกษา

ตอนปลายสายอาชพ ตามเปาหมายในแผนการศกษาแหงชาต ฉบบปรบปรง (พ.ศ. 2552 – 2559). กรงเทพมหานคร : บรษท พรกหวานกราฟฟค จ ากด.

---------. (2555). รายงานการวจยการศกษาเพอเตรยมความพรอมดานการผลตและพฒนาก าลงคนเพอรองรบการเคลอนยายแรงงานเสรภายใตกรอบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน.กรงเทพมหานคร : พรกหวานกราฟฟค.

---------. (2556). สถตการศกษาของประเทศไทย ปการศกษา 2554. กรงเทพมหานคร : พรกหวานกราฟฟค.

---------. (2556). สภาวการณการศกษาไทยในเวทสากล พ.ศ.2556. กรงเทพมหานคร : พรกหวานกราฟฟค.

ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา. (2551) . แนวการจดการศกษา ตามมาตรา 8

พระราชบญญตการอาชวศกษา พ.ศ. 2551. กรงเทพมหานคร : ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา.

---------. (2551). พระราชบญญตการอาชวศกษา พทธศกราช 2551. กรงเทพมหานคร : ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา.

---------. (2552). ระเบยบส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาวาดวยการบรหาร

สถานศกษา พ.ศ. 2552. กรงเทพมหานคร : ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา.


บ-5

ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา. (2554). ประกาศคณะกรรมการการอาชวศกษา เรอง ก าหนดหลกเกณฑการรวมและการแยกสถานศกษาเพอจดตงเปนสถาบนการอาชวศกษา พ.ศ. 2554. กรงเทพมหานคร : ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา.

---------. (2554). ยทธศาสตร “2555” ก ระทรวงศ กษาธ ก าร ด านการอาช วศ กษา . กรงเทพมหานคร : ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา.

---------. (2554). ความเปนมาของสถาบนการอาชวศกษา. กรงเทพมหานคร : ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา.[ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://www.vei19.com/index.php?option=com_content&view=article&id=83&Itemid=57. (วนทคนขอมล : 2 สงหาคม 2556).

---------. (2555). ยทธศาสตรการผลตและพฒนาก าลงคนอาชวศกษาสสากล พ.ศ. 2555 –

2569. กรงเทพมหานคร : ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา. ---------. (2555). รายงานประจ าป 2555 ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา

กระทรวงศกษาธการ. กรงเทพฯ : วทยาลยเทคนคมนบร. ---------. (2555). มาตรฐานการอาชวศกษา พ.ศ. 2555 เพอการประกนคณภาพภายในของ

สถานศกษา. กรงเทพมหานคร : วทยาลยเทคนคมนบร. ---------. (2555). ปฏญญา 2555 สถาบนการอาชวศกษา. กรงเทพมหานคร : ส านกงาน

คณะกรรมการการอาชวศกษา. ---------. (2555). กฎกระทรวงการรวมสถานศกษาอาชวศกษาเพอจดตงสถาบนการอาชวศกษา

พ.ศ. 2555. กรงเทพมหานคร : ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา. ---------. (2555). รายงานการตดตามผลการด าเนนงานของสถานศกษา (4 ภมภาค) ประจ าป

งบประมาณ พ.ศ. 2555. กรงเทพมหานคร : วทยาลยเทคนคมนบร. ---------. (2555). แนวปฏบตเกยวกบหลกสตรการอาชวศกษาระดบปรญญาตรสายเทคโนโลย

หรอสายปฏบตการ. กรงเทพมหานคร : ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา. ---------. (2556). ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง กรอบมาตรฐานคณวฒอาชวศกษา

แหงชาต พ.ศ. 2556. กรงเทพมหานคร : ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา. ---------. (2556). ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง มาตรฐานคณวฒอาชวศกษาระดบ

ประกาศนยบตรวชาชพ พ.ศ. 2556. กรงเทพมหานคร : ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา.

http://www.vei19.com/index.php?option=com_content&view=article&id=83&Itemid=57

http://www.vei19.com/index.php?option=com_content&view=article&id=83&Itemid=57


บ-6

ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา. (2556). ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง มาตรฐานคณวฒอาชวศกษาระดบประกาศนยบตรวชาชพชนสง พ.ศ. 2556. กรงเทพมหานคร : ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา.

---------. (2556). ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรอง มาตรฐานคณวฒอาชวศกษาระดบ

ปรญญาตรสายเทคโนโลยหรอสายปฏบตการ พ.ศ. 2556. กรงเทพมหานคร : ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา.

---------. (2556). ประกาศกระทรวงศกษาธการ เรองใหสถาบนอาชวศกษาเปนหนวยงานการศกษา. กรงเทพมหานคร : ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา.

ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ. (2552). การศกษา : รากฐานประชาคมอาเซยน . กรงเทพมหานคร : โรงพมพ สกสค. ลาดพราว.

ส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (องคการมหาชน). (2552). รายงานการประเมนคณภาพภายนอกรอบสอง ระยะครงวงจร พ.ศ. 2549 – 2551 ดานการอาชวศกษา. ม.ป.ท. (เอกสารอดส าเนา).

---------. (2547). การประเมนคณภาพภายนอกสถาบนอาชวศกษา (ปวช. ปวส. อนปรญญา

หรอเทยบเทา). ม.ป.ท. ส านกมาตรฐานการอาชวศกษาและวชาชพ. (2546). หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพ

พทธศกราช 2545 (ปรบปรง พ.ศ. 2546). กรงเทพมหานคร : ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา.

---------. (2546). หลกสตรประกาศนยบตรวชาชพชนสง พทธศกราช 2546. กรงเทพมหานคร : ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา.

ส านกมาตรฐานการอาชวศกษาและวชาชพ. (2550). กรอบมาตรฐานหลกสตรอาชวศกษา. กรงเทพมหานคร : เอส พ ว การพมพ.

อนนท งามสะอาด. (2555). ยทธศาสตรการเตรยมความพรอมของสถานศกษาอาชวศกษาเพอเขาสประชาคมอาเซยน. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://www.oknation.net/blog/print.php?id=776228. (วนทคนขอมล : 6 มถนายน 2556).

http://www.oknation.net/blog/print.php?id=776228


บ-7

เอกสารตางประเทศ

Department of Statistics, Ministry of Trade & Industry (2009). Yearbook of Statistics

Singapore. Singapore. Dixon, L. (2005).The Bilingual Education Policy in Singapore: Implications for Second

Language Acquisition. Proceedings of the 4th International Symposium on Bilingualism 2005.

Federal Research Devision. (1991). Singapore: a Country Study. Washington: US government printing.

Institute of Technical Education. (2011A). Technical Education. Retrieved on 16 January, 2013 from http://www.moe.gov.sg/education/post-secondary/.

Institute of Technical Education. (2011B). About ITE. Retrieved on 16 January, 2013 from http://www.ite.edu.sg/wps/portal/aboutite/

Ministry of Education Singapore. (2010). Overview of the Education System. Retrived on 6 January, 2014 from http://www.moe.gov.sg/education/education- statistics-digest/files/esd-2010.pdf

Ministry of Education Singapore. (2011A). Desired Outcome of Education. Retrieved on 16 January, 2011 from http://www.moe.gov.sg/education/desiredoutcomes/

Ministry of Education Singapore. (2012). Education in Singapore. Singapore: Ministry of Education Singapore

Ministry of Education. (2011B). Polytechnics. Retrieved on 12 January, 2013 from http://www.moe.gov.sg/education/post-secondary/http://www.moe.gov.sg/education/post-secondary/

National Center for Education Statistics. (September 2009) Highlights From TIMSS 2007: Mathematics and Science Achievement of U.S. Fourthand Eighth-Grade Students in an International Context.

National Institute of Education (2011A). Welcome to NIE. Retrieve on 19 January, 2013 from http://www.nie.edu.sg/about-nie/general-information/welcome-to-nie

http://www.moe.gov.sg/education/post-secondary/

http://www.ite.edu.sg/wps/portal/aboutite/

http://www.moe.gov.sg/education/education-%20statistics-digest/files/esd-2010.pdf

http://www.moe.gov.sg/education/education-%20statistics-digest/files/esd-2010.pdf

http://www.moe.gov.sg/education/desiredoutcomes/




http://www.nie.edu.sg/about-nie/general-information/welcome-to-nie


บ-8

National Institute of Education (2011B). Fast Facts on NIE. Retrieved on 19 January, 2013 from http://www.nie.edu.sg/about-nie/general-information/fast-facts-nie

National University of Singapore. (2011). About Us. Retrieved on 17 January, 2013 from http://www.nus.edu.sg/aboutus/

Polytechnics. (2011A). Polytechnics. Retrieved on 17 January, 2013 from http://www.moe.gov.sg/education/post-secondary/

Polytechnics. (2011B). About us. Retrieved on 20 January, 2013 from http://www.sp.edu.sg/wps/portal/vpspws/!ut/p/c1/04_SB8K8xLLM9MSSzPy8 xBz9CP0os_hQD1NXIzdTEwP_EC9TA0__YFdLJ9cAIxMXU_2CbEdFACk bB7I!/?WCM_GLOBAL_CONTEXT=

Puri, A. (2010). Good Employment Rates for Polytechnic Grads in Singapore. Retrieved on 10 January, 2013 from http://www.sandboxadvisors.com/insights/headlines/good- employment-rates-polytechnic-grads-singapore/

Sakaguchi, C. (2008). Secondary School Social Studies Curriculum Comparison for Mutual

Understanding Cases of Thailand and Singapore. Unpublished Masters thesis, Graduate School, Chulalongkorn University.

St. Francis Academy (2011). Curriculum Description for Singpaore-Cambridge GCE ‘A’

Level. Retrieved on 18 January, 2013 from http://www.sfms.edu.sg/sfa/GCEA- CurDesc/GP-CurDesc.pdf

The ASEAN Secretariat. (2009). Roadmap for an ASEAN Community 2009-2015. Jakarta Indonesia : The ASEAN Secretariat.

U.S. Department of State. (2010). Background Note: Singapore. Retrieved 12 January 2013 from http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/2798.htm.

Wang, Y. & Lee, H. (2009). Singapore Education and Mathematics Curriculum. In Wang. Y, Lee. Y. & Berinderjeet, K. (Eds.), Mathematics Education the Singapore Journey

(13-47). Singapore: World Scientific Printers.

http://www.nie.edu.sg/about-nie/general-information/fast-facts-nie

http://www.nus.edu.sg/aboutus/


http://www.sp.edu.sg/wps/portal/vpspws/!ut/p/c1/04_SB8K8xLLM9MSSzPy8

http://www.sandboxadvisors.com/insights/headlines/good-%20employment-rates-polytechnic-grads-singapore/

http://www.sandboxadvisors.com/insights/headlines/good-%20employment-rates-polytechnic-grads-singapore/

http://www.sfms.edu.sg/sfa/GCEA-

http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/2798.htm


บ-9

Department of Statistics, Ministry of Trade & Industry, Republic of Singapore, 2009:12

Federal Research Division, 1991: 112 Ministry of Education Singapore, 2010 Ministry of Education Singapore, 2011 Tan, 2005: 1) Tan, et al. 2001: 13; The Government of Singapore, 1992 Yoong and Hoe, 2009: 20) เดลนวส 2556 สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, 2550: 110

ฌ

ภาคผนวก เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล

แบบเสนอความคดเหน การศกษาการบรหารจดการสถาบนการอาชวศกษา เพอรองรบการเขาสประชาคมอาเซยน

วนศกรท 19 กรกฎาคม 2556 ณ หองประชมราชพฤกษ อาคารนวมนทรราชน มจพ.

กลมท 1 ดานการเรยนการสอน ดานการวจยพฒนานวตกรรม ดานบรการวชาการ และดานท านบ ารงศลปวฒนธรรม

ขอใหทานพจารณาเสนอแนะแนวทางการบรหารจดการสถาบนการอาชวศกษาในแตละดานทเปนเรองเรงดวนและส าคญตองด าเนนการภายในป 2558 และเรองทควรพฒนาอยางตอเนองภายในระยะเวลา 5 ป

ดานการเรยนการสอน เรงดวนและส าคญ ตองด าเนนการภายในป 2558 เรองทควรพฒนาอยางตอเนองภายในระยะเวลา 5 ป

ดานการวจยพฒนานวตกรรม เรงดวนและส าคญ ตองด าเนนการภายในป 2558 เรองทควรพฒนาอยางตอเนองภายในระยะเวลา 5 ป

ดานบรการวชาการ เรงดวนและส าคญ ตองด าเนนการภายในป 2558 เรองทควรพฒนาอยางตอเนองภายในระยะเวลา 5 ป

ดานท านบ ารงศลปวฒนธรรม เรงดวนและส าคญ ตองด าเนนการภายในป 2558 เรองทควรพฒนาอยางตอเนองภายในระยะเวลา 5 ป

----------------------------------------- กรณาสงคนเจาหนาทประจ ากลม

แบบเสนอความคดเหน การศกษาการบรหารจดการสถาบนการอาชวศกษา เพอรองรบการเขาสประชาคมอาเซยน

วนศกรท 19 กรกฎาคม 2556 ณ หองประชมราชพฤกษ อาคารนวมนทรราชน มจพ.

กลมท 2 ดานการเงนและทรพยสน ดานการบรหารงานบคคล และดานประกนคณภาพการศกษา

ขอใหทานพจารณาเสนอแนะแนวทางการบรหารจดการสถาบนการอาชวศกษาในแตละดานทเปนเรองเรงดวนและส าคญตองด าเนนการภายในป 2558 และเรองทควรพฒนาอยางตอเนองภายในระยะเวลา 5 ป ดานการเงนและทรพยสน เรงดวนและส าคญ ตองด าเนนการภายในป 2558 เรองทควรพฒนาอยางตอเนองภายในระยะเวลา 5 ป

ดานการบรหารงานบคคล เรงดวนและส าคญ ตองด าเนนการภายในป 2558 เรองทควรพฒนาอยางตอเนองภายในระยะเวลา 5 ป

ดานประกนคณภาพการศกษา เรงดวนและส าคญ ตองด าเนนการภายในป 2558 เรองทควรพฒนาอยางตอเนองภายในระยะเวลา 5 ป

----------------------------------------- กรณาสงคนเจาหนาทประจ ากลม

แบบสอบถามหวหนาแผนกวชา การบรหารจดการสถาบนการอาชวศกษาเพอรองรบการเขาสประชาคมอาเซยน

ค าชแจง

แบบสอบถามนมวตถประสงคเพอศกษาสภาพการด าเนนงาน การบรหารจดการ การเตรยมความพรอมการจดการศกษา และจดท าขอเสนอแนะแนวทางการพฒนาของสถาบนการอาชวศกษาในการจดการศกษาระดบปรญญาตรและรองรบการเขาสประชาคมอาเซยน แบบสอบถามนแบงออกเปน 4 ตอน ตอนท 1 ขอมลทวไป ตอนท 2 ขอมลเกยวกบการเตรยมความพรอมการจดการศกษา ตอนท 3 ความคดเหนเกยวกบการบรหารจดการสถาบนการอาชวศกษา ตอนท 4 ขอมลเกยวกบการประเมนปจจยทมผลตอการพฒนาการจดการศกษา ตอนท 5 ขอมลเกยวกบขอเสนอแนะแนวทางการพฒนา ดงนน ขอความอนเคราะหทานตอบแบบสอบถามและสงกลบมายงมหาวทยาลยเทคโนโลย พระจอมเกลาพระนครเหนอ ภายในวนท 10 ตลาคม 2556 ทางโทรสารหมายเลข 02-585-7590 หรอทาง e-mail : [email protected] พรอมจดสงทางไปรษณย (ตามทอยดานหลงแบบสอบถาม) ตอนท 1 ขอมลทวไป

1. ประเภทสถานศกษา วทยาลยเทคนค วทยาลยอาชวศกษา วทยาลยการอาชพ อน ๆ ระบ..........................................................................................................................................

2. สงกดสถาบนการอาชวศกษา (ภาค......) ภาคกลาง................ ภาคใต................ ภาคตะวนออก ภาคตะวนเฉยงเหนอ........... ภาคเหนอ........... กรงเทพมหานคร

3. แผนกวชาของทานอยในประเภทวชา อตสาหกรรม พาณชยกรรม/บรหารธรกจ อตสาหกรรมทองเทยว คหกรรม เกษตรกรรม ประมง ศลปกรรม อตสาหกรรมสงทอ เทคโนโลยสารสนเทศ และการสอสาร 4. ประสบการณท างานในสงกด สอศ. นอยกวา 5 ป 5-10 ป 11-15 ป 16-20 ป มากกวา 20 ป 5. ประสบการณท างานในแตละดาน (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) การจดการเรยนการสอน การใหบรการวชาการ การวจย/ พฒนานวตกรรม การท านบ ารงศลปวฒนธรรม การบรหารงานบคคล การประกนคณภาพ การบรหารทรพยสนและการเงน

2

6. หลกสตรระดบปรญญาตรในสถานศกษาทานทมการจดการเรยนการสอนหรอคาดวาจะเปดรบนกศกษาไดในปการศกษา พ.ศ. 2557 ยงไมมการจดการเรยนการสอน

มจ านวน..............หลกสตร คอ........................................................................................................... .................................................................................................................................................................

7. ความเหมาะสมของหลกสตรปรญญาตรทรบเฉพาะผทท างานแลวเขาศกษาตอ มความเหมาะสม ควรเปดรบนกศกษาทวไป อน ๆ ระบ ....................................................................................................................................... ตอนท 2 ขอมลเกยวกบการเตรยมความพรอมการจดการศกษา ค าชแจง ขอใหทานพจารณาเกยวกบการเตรยมความพรอมในการจดการศกษาระดบปรญญาตรของสถานศกษา สถาบน และส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษาในดานตาง ๆ โดยแบงเปน 5 ระดบ ถาทานให 1 หมายถงมการด าเนนการ มการเตรยมความพรอมในขอนนอยในระดบนอยทสด และถาทาน ให 5 หมายถง มการด าเนนการ มการเตรยมความพรอมในขอนนมากทสด

ขอค าถาม ระดบความพรอม

5 4 3 2 1 1. มการศกษาและจดท าระบบฐานขอมลสภาพการจางงานและความ

ตองการศกษาตอของแรงงานตามสาขาวชาจ าแนกตามภมภาค

2. มการวจย วเคราะห สงเคราะหรปแบบและระบบการจดการเรยนการสอนในระบบทวภาคทเปนอตลกษณของสถาบน

3. มการสรางเครอขาย/สรางความรวมมอกบสถานประกอบการใหสามารถปฏบตงานไดจรงในระบบทวภาคไดตามหลกสตร

4. มการเตรยมความพรอมเครองมอ/อปกรณ แหลงคนควาเรยนร ปจจยสนบสนนอยางมคณภาพไดตามมาตรฐานหลกสตร

5. มสดสวนอาจารยประจ าท มคณว ฒ ความรความสามารถและประสบการณวชาชพตรงสาขาวชาตามเกณฑมาตรฐานก าหนด

6. หลกสตรรายวชา/ชดความรตามฐานสมรรถนะ มรายละเอยดเนอหา/คมอการเรยนรททนสมย มมาตรฐานทางวชาการและครอบคลมหลกสตรสาขาวชา

7. อาจารยประจ ามทกษะ ประสบการณ และความรความ สามารถในการปฏบตงานตามสาขาวชาชพ

8. มการจดท าระเบยบการสงเสรมงานวจยและพฒนา งานบรการวชาการเพอยกระดบคณภาพทางวชาการสคณภาพในระดบมาตรฐานอดมศกษา

9. มกลไกและระบบประกนคณภาพการศกษาภายในเพอรองรบการประเมนคณภาพภายนอกในระดบอดมศกษา

10. มการปรบปรงและพฒนาระเบยบในดานตาง ๆ ทครอบคลมเพอการบรหารจดการและการยกระดบมาตรฐานทางวชาการ

3

ตอนท 3 ความคดเหนเกยวกบการบรหารจดการสถาบนการอาชวศกษา ค าชแจง ขอใหทานเสนอความคดเหนตอแนวทางการด าเนนงาน การพฒนา และการบรหารจดการของสถาบนการอาชวศกษาใน 7 ดานคอ การจดการเรยนการสอน การใหบรการวชาการ การวจย/พฒนานวตกรรม การท านบ ารงศลปวฒนธรรม การบรหารทรพยสนและการเงน การบรหารงานบคคล และการประกนคณภาพ โดยแบงระดบความคดเหนออกเปน 5 ระดบ ถาทานใหระดบ 1 แสดงวาทานใหความส าคญตอแนวทางการพฒนา การด าเนนงาน หรอการบรหารจดการในขอนนนอยทสด และถาทานใหระดบ 5 แสดงวาทานใหความส าคญตอแนวทางการพฒนา การด าเนนงาน หรอการบรหารจดการในขอนนมากทสด สวนท 1 การจดการเรยนการสอน

ขอค าถาม ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1 1. ใหมครผชวยสอนจากสถานประกอบการในทกกลมสาขาวชา 2. สดสวนเนอหาหลกสตรและกจกรรมการเรยนรเนนประสบการณ

วชาชพจรงมากกวารอยละ 50

3. เปนหลกสตรในระบบทวภาคทกสาขาวชา 4. กจกรรมการเรยนรเนนกระบวนการวางแผน การคดวเคราะห การ

แกปญหา

5. ใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศเพอการจดการเรยนการสอน 6. การประเ มนผลเนนวดทกษะการปฏบต งานสะทอนความร

ความสามารถจรงในการท างาน

7. สถานประกอบการมสวนรวมตงแตการพฒนาหลกสตร การจดกจกรรม การเรยนการสอน การเสรมสรางทกษะวชาชพ

8. สงเสรมใหมการวจยในชนเรยน การแลกเปลยนและพฒนารปแบบกจกรรมการเรยนการสอนรวมกนของครผสอน

9. หลกสตรการศกษาจดท าเปนกลม/ชดความรทกษะหรอสมรรถนะทจ าเปนในการประกอบอาชพจรง

4

สวนท 2 การใหบรการวชาการ


5 4 3 2 1 1. ควรมหนวยงานทมบทบาทหนาทใหบรการวชาการโดยตรง 2. ปรบสดสวนภาระงานสอน การใหบรการวชาการ และงานวจยและ

พฒนาใหมความเหมาะสม

3. งานบรการวชาการมงเนนความสามารถเลยงตวเองได 4. ปรบปรงระเบยบการใหบรการวชาการใหมความคลองตว 5. มการบรณาการงานวจยและพฒนา การจดการเรยนการสอน และ

การใหบรการวชาการไปดวยกน

6. ใหนกศกษาทจบการศกษาแลวมสวนรวมบทบาทการใหบรการวชาการตามสาขาอาชพโดยสถานศกษาท าหนาทบรหารจดการ

สวนท 3 การวจย/ พฒนานวตกรรม

แนวทางการพฒนา ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1 1. สอศ. ควรมนโยบายสนบสนนการท าวจย/นวตกรรมโดยสนบสนน

งบประมาณ สงอ านวยความสะดวกตางๆ

2. ก าหนดใหประเมนบทบาทการสงเสรมสนบสนนการวจยเปนสวนหนงของการประเมนผบรหาร

3. จดตงกองทนสงเสรมการวจยและพฒนาของอาชวศกษา 4. ปรบปรงกฎระเบยบ/ขอบงคบทเกยวกบการสงเสรมสนบสนนการ

วจยใหมความคลองตวและเออตอการสรางผลงานของอาจารย

5. จดการความรการพฒนาขดความสามารถดานการวจยและพฒนาของอาจารยอาชวศกษา

6. สงเสรมความเขมแขงการวจยในชนเรยนของอาจารยอยางตอเนองและถอเปนบทบาทดานหนงของอาจารยผสอน

7. สรางความรวมมอใหมการวจยและพฒนารวมกนระหวางสถานศกษาและสถานประกอบการ

8. ใหมการตอยอดโครงงานของนกศกษาไปสการเปนผลงานวจย 9. การพฒนาวารสารวชาการอาชวศกษาเปนวารสารวชาการระดบภม

อาเซยน

10. ปรบปรงกฎระเบยบ ขอบงคบใหเออตอการท าวจยและพฒนา

5

สวนท 4 การท านบ ารงศลปวฒนธรรม


5 4 3 2 1 1. ใหมการบรณากจกรรมดานการท านบ ารงศลปวฒนธรรม

การเรยนการสอน และภมปญญาชมชนทองถนไปดวยกน

2. สรางความเขมแขงและยงยนภมปญญาทองถน ศลปวฒนธรรม 3. การสงเสรมบทบาทปราชญชมชน เขามามสวนรวมการจด

การศกษาและปลกฝงคานยมการรกถนฐาน

4. สนบสนนใหมการว จยและพฒนาสรางความเขมแขงศลปวฒนธรรมของชาต ชมชนและทองถน

5. เสรมสรางความเขมแขงวงจรเศรษฐกจพอเพยงในสถานศกษาอยางตอเนองเพอใหเกดเปนวถวฒนธรรม

6. ใหมกจกรรมแลกเปลยนเรยนรดานศลปวฒนธรรมรวมกนระหวางสถานศกษาในภมภาคอาเซยน

สวนท 5 การบรหารทรพยสนและการเงน


5 4 3 2 1 1. ปรบปรงกฎระเบยบ/ขอบงคบทางการเงนและทรพยสนใหมความ

คลองตว โปรงใส ตรวจสอบไดและเออตอการใชงาน

2. การพฒนากฎเกณฑการจดสรรทรพยากร งบประมาณ อยางทวถง เพยงพอ โดยค านงถงการจดการศกษาอยางมคณภาพ

3. กระจายอ านาจการจดซอจดหาเครองมออปกรณ เอกสาร ต าราเรยน ใหสถานศกษาเปนผด าเนนการ

4. การใชประโยชนจากเทคโนโลยสารสนเทศเพอการบรหารจดการทรพยากรของสอศ.และสถานศกษา

5. การก าหนดงบประมาณขนต าในการจดสรรใหสถานศกษาเพอใหการจดการเรยนการสอนไดอยางมคณภาพ

6

สวนท 6 การบรหารงานบคคล

สภาพปจจบน ระดบความคดเหน

5 4 3 2 1 1. มการจดท าแผนการก าหนดอตราก าลงและการพฒนาคนทงระยะ

สนและระยะยาว

2. ปรบปรงกฎระเบยบ ขอบงคบ การประเมนผลงานทางวชาการของบคลากรทางการศกษาใหเหมาะสมกบต าแหนง

3. ก าหนดเปนนโยบายเพอยกระดบความรความสามารถ ทกษะทางวชาการเพอเขาสมาตรฐานวชาชพ

4. พฒนากรอบต าแหนง มาตรฐานวชาชพบคลากรทางการศกษาทกระดบโดยเทยบเคยงมาตรฐานในระดบอดมศกษา

5. การประเมนเขาสต าแหนงทางวชาการเนนสดสวนความส าคญทกษะทางวชาชพและความสามารถในการพฒนาคณภาพผเรยน

6. สงเสรมกจกรรมสรางความรความเขาใจเกยวกบประชาคมอาเซยนใหกบบคลากรของสถานศกษา

7. พฒนาทกษะการสอสารโดยเฉพาะภาษาองกฤษและความร ความเขาใจเกยวกบวถอาเซยนของบคลากรทางการศกษา

8. สงเสรมใหมกจกรรมแลกเปลยนเรยนรทางวฒนธรรมระหวางกนของบคลากรทางการศกษาไทยและประเทศในภมภาคอาเซยน

สวนท 7 การประกนคณภาพ


5 4 3 2 1 1. ความร ความเขาใจเกยวกบตวบงชและเกณฑการประเมน

คณภาพการศกษาภายในระดบอาชวศกษา/ ระดบอดมศกษา

2. ความร ความเขาใจเกยวกบตวบงชและเกณฑการประเมนคณภาพการศกษาภายนอกระดบอาชวศกษา/ ระดบอดมศกษา

3. มการก าหนดนโยบายคณภาพ ใหสอดคลองกบพนธกจ ปรชญา ปณธาน และวตถประสงคของสถานศกษา

4. มการก าหนดหนวยงานรบผดชอบ และหรอมคณะกรรมการประกนคณภาพในโครงสรางการบรหารงานของสถานศกษา

5. มการก าหนดกจกรรม ระยะเวลาในการด าเนนการ และการตดตามประเมนผล เพอใหการด าเนนงานตางๆ ในสถานศกษาเกดคณภาพเพมมากขนอยางตอเนอง

7


5 4 3 2 1 6. ม ก า ร จ ด ส ร ร ง บป ร ะ ม าณแล ะท ร พ ย าก ร ส น บ สน น ใ น

การด าเนนงาน และพฒนางานตามองคประกอบคณภาพ


8. มผประเมนทเปนผทรงคณวฒจากภายนอกสถานศกษารวมประเมนคณภาพการศกษาดวย

9. มการรายงานผลการประเมนคณภาพการศกษาตอสาธารณชน 10. มการน าผลการประเ มนคณภาพการศกษามาใช ในการ

พฒนาการบรหารสถานศกษา

ตอนท 4 ขอมลเกยวกบการประเมนปจจยทมผลตอการพฒนาการจดการศกษา ค าชแจง ขอใหทานพจารณาปจจยแตละดานทง 8 ดานและจดอนดบความส าคญของปจจยททานเหนวามความส าคญและมอทธพลสงผลตอการพฒนาคณภาพของผเรยนในระดบปรญญาตรของสถาบนการอาชวศกษาจากมากไปนอย 3 อนดบ ลงในชองอนดบความส าคญ โดยขอใหระบอนดบความส าคญใหครบทง 3 อนดบ

ระบอนดบท 1 แสดงวาทานเหนวาปจจยดานนน มความส าคญและมอทธพลสงผลตอการพฒนาคณภาพของผเรยน เปนอนดบท 1 จากปจจย 8 ดาน



8

รายการปจจย อนดบ

ความส าคญ 3 อนดบ งบประมาณตอหว

งบประมาณรายจายทเกยวของกบการจดการศกษาทงปการศกษาเฉลยตอหว

หลกสตร หลกสตรระดบการศกษา โครงสรางหลกสตร หลกสตรรายวชา ตามสาขาวชา

รวมถงขนตอนและกระบวนการพฒนา

คณภาพ คร อาจารยผสอน ทงปรมาณและคณภาพ ไดแก สดสวนอาจารยตอผเรยน คณวฒ ความร

ความสามารถทางวชาการการถายทอดความรและเสรมสรางประสบการณจรง การประยกตใชเทคโนโลยและสอการสอนทเหมาะสม

บทบาทและการมสวนรวมของภาคเอกชน ชมชน ทองถน การก าหนดนโยบายการศกษาการเปนกรรมการในสถานศกษา การพฒนาหลกสตร

และผเรยนการสนบสนนงบประมาณและทรพยากร รวมจดการเรยนการสอนและฝกปฏบตงาน

มาตรฐานและการประเมนคณภาพการศกษา มาตรฐานและระบบการประกนคณภาพการศกษาทงภายในและภายนอก เครองมอ

และการประเมนผลผเรยนและผส าเรจการศกษา

กระบวนการจดการเรยนการสอน สดสวนภาคทฤษฎและปฏบต บทบาทการเรยนการสอนและการเรยนร (เนนบทบาท

ผเรยนหรอผสอน) การประเมนผลและการพฒนาการเรยนการสอน การวจยและพฒนาการเรยนการสอนทงในระดบการศกษาและรายวชา กฎระเบยบขอบงคบทเกยวของกบการจดการเรยนการสอนและการประเมนผล

นโยบาย ทศทาง และการบรการการศกษา นโยบายการจดการศกษาระดบชาต ระดบส านกฯ สถานศกษา การสงเสรม

สนบสนนการจดการศกษาการก ากบตดตาม หนวยงานสนบสนนทเกยวของ

ทรพยากรทใชในการจดการศกษา ปจจยสนบสนนอน ๆ นอกเหนอจากวสดฝกทใชในกจกรรมการเรยนการสอน

รวมถงเทคโนโลยสารสนเทศเพอการศกษา แหลงศกษาคนควาทมความทนสมย

9

ตอนท 5 ขอมลเกยวกบขอเสนอแนะแนวทางการพฒนา ค าชแจง

ขอใหทานเสนอแนะเกยวกบแนวทางการพฒนาปจจยแตละปจจยททานเหนวาส าคญทสด (ตอนท 4) เพอเตรยมความพรอมการจดการเรยนการสอนในระดบปรญญาตร ในระยะเรงดวน 1 -3 ป ทตองเรงด าเนนการ โดยระบปจจยเรงดวนและแนวทางการพฒนาทตองเรงด าเนนการ

รายการปจจยเรงดวน แนวทางการพฒนา

-------------------------------------------

รายงานโครงการวิจัย -...

Documents