การรักษาทารกแรกเกิด 60 ราย ที่มี ... ·...

8
การรักษาทารกแรกเกิด 60 รายที่มีปัญหาตัวเหลืองที่ไม่ได้เกิดจากภาวะเม็ดเลือดแดงแตกด้วยแสงจากหลอดฟลูออเรสเซนต์ 219 ขนาด 18 วัตต์ 4 หลอด พร้อมโคมสะท้อนแสง เปรียบเทียบ กับหลอดฟลูออเรสเซนต์ (T8) ขนาด 18 วัตต์ 8 หลอด ในโรงพยาบาลเลิดสิน การรักษาทารกแรกเกิด 60 ราย ที่มีปัญหาตัวเหลือง ที่ไม่ได้เกิดจากภาวะเม็ดเลือดแดงแตกด้วยแสงจากหลอด ฟลูออเรสเซนต์ ขนาด 18 วัตต์ 4 หลอด พร้อม โคมสะท้อนแสง เปรียบเทียบกับหลอดฟลูออเรสเซนต์ (T8) ขนาด 18 วัตต์ 8 หลอดในโรงพยาบาลเลิดสิน พิจัย ชุณหเสวี*, วิพัฒน์ เจริญศิริวัฒน์* * กลุ่มงานกุมารเวชศาสตร์ โรงพยาบาลเลิดสิน วัตถุประสงค์: เพื่อศึกษาประสิทธิผลของหลอดฟลูออเรสเซนต์พร้อมโคมสะท้อนแสง ขนาด 18 วัตต์ จ�านวน 4 หลอด เปรียบเทียบกับหลอดฟลูออเรสเซนต์ ขนาด 18 วัตต์ 8 หลอด ในการรักษาภาวะ ตัวเหลืองในทารกแรกเกิดที่มีปัญหาตัวเหลืองที่ไม่ได้เกิดจากภาวะเม็ดเลือดแดงแตก วิธีการศึกษา: เป็นโครงการน�าร่อง เป็นการศึกษาไปข้างหน้าเชิงวิเคราะห์ในทารกแรกเกิดที่มีภาวะ ตัวเหลืองที่ไม่ได้เกิดจากเม็ดเลือดแดงแตกในโรงพยาบาลเลิดสินที่อยู ่ในเกณฑ์ที่น�าเข้าศึกษา ในระหว่าง เดือนมีนาคม ถึงเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2555 จ�านวน 60 รายโดยแบ่งเป็นกลุ่มละ 30 ราย ทั้งสองกลุ่ม จะได้รับการตรวจร่างกายตามมาตรฐานการรักษาผู้ป่วย ตรวจเลือดเพื่อตรวจระดับบิลลิรูบิน, Reticulocyte, Blood group, coomb’s test มีการตรวจวัดพลังงานแสงในครั้งแรกที่เริ่มการรักษา ตรวจวัดระดับสารบิลลิรูบิน ทุก 24 ชั่วโมง จนจบการรักษาในผู้ป่วยแต่ละราย มีการบันทึกข้อมูล อื่นๆ ตามมาตรฐานการพยาบาล ผลการศึกษา: พบว่า จากจ�านวนทารกที่มีปัญหาตัวเหลืองที่ไม ่ได้เกิดจากภาวะเม็ดเลือดแดง แตกที่รับการรักษาด้วยการส่องไฟจ�านวน 60 คน โดยจ�านวน 30 คนได้รับการส่องไฟด้วยหลอด ฟลูออเรสเซนต์ (T8) 18 วัตต์ 8 หลอด กับจ�านวน 30 คนที่ได้รับการส่องไฟด้วยหลอดไฟฟลูออเรสเซนต์ 18 วัตต์ พร้อมโคมสะท้อนแสง จ�านวน 4 ชุด โดยข้อมูลพื้นฐานของผู้ป่วยไม่มีความแตกต่างกันใน ทั้ง 2 กลุ ่ม พบว่า อัตราการลดลงของค่าบิลิรูบินใน 24 ชั่วโมง และ 48 ชั่วโมงในกลุ ่มที่ได้รับการส่องไฟ ด้วยหลอดขนาด 18 วัตต์ พร้อมโคม จ�านวน 4 ชุด เมื่อเทียบกับกลุ่มที่ใช้หลอดฟลูออเรสเซนต์ ขนาด 18 วัตต์ จ�านวน 8 หลอดมาตรฐาน ไม่พบความแตกต่างกันอย่างมีนัยส�าคัญทางสถิติ การเปลี่ยนแปลง ของอุณหภูมิและการเปลี่ยนแปลงของน�้าหนักในทั้งสองกลุ่มตัวอย่างไม่พบความแตกต่างกันอย่าง มีนัยส�าคัญทางสถิติ สรุป: การรักษาภาวะตัวเหลืองในทารกแรกเกิดโดยวิธีการส่องไฟด้วยหลอดฟลูออเรสเซนต์ ชนิด Daylight รุ่น T8 ขนาด 18 วัตต์ พร้อมโคมสะท้อนแสง จ�านวน 4 หลอด ให้ผลการรักษาทารกแรกเกิด ครบก�าหนดที่มีภาวะตัวเหลืองที่ไม่ได้มีสาเหตุมาจากการแตกท�าลายของเม็ดเลือดแดงไม่มีความ แตกต่างกับการรักษาด้วยหลอดฟลูออเรสเซนต์ ชนิด T8 ขนาด 18 วัตต์ จ�านวน 8 หลอดที่ใช้ใน ปัจจุบัน (วารสารกุมารเวชศาสตร์ 2556 ; 52 : 219-226) ค�าส�าคัญ: ภาวะตัวเหลืองในทารกแรกเกิดที่ไม่ได้เกิดจากภาวะเม็ดเลือดแดงแตก, การส่องไฟด้วย หลอดฟลูออเรสเซนต์ชนิด T8 18 วัตต์พร้อมโคมสะท้อนแสง, การส่องไฟด้วยหลอดฟลูออเรสเซนต์ ชนิด T8 18 วัตต์ 8 หลอด นิพนธ์ต้นฉบับ

Upload: others

Post on 17-Feb-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: การรักษาทารกแรกเกิด 60 ราย ที่มี ... · 2014-01-31 · 220 พิจัย ชุณหเสวี และคณะ วารสารกุมารเวชศาสตร์

การรกษาทารกแรกเกด 60 รายทมปญหาตวเหลองทไมไดเกดจากภาวะเมดเลอดแดงแตกดวยแสงจากหลอดฟลออเรสเซนต 219ขนาด 18 วตต 4 หลอด พรอมโคมสะทอนแสง เปรยบเทยบ กบหลอดฟลออเรสเซนต (T8) ขนาด 18 วตต 8 หลอด ในโรงพยาบาลเลดสน

การรกษาทารกแรกเกด 60 ราย ทมปญหาตวเหลองทไมไดเกดจากภาวะเมดเลอดแดงแตกดวยแสงจากหลอด

ฟลออเรสเซนต ขนาด 18 วตต 4 หลอด พรอมโคมสะทอนแสง เปรยบเทยบกบหลอดฟลออเรสเซนต (T8) ขนาด 18 วตต 8 หลอดในโรงพยาบาลเลดสน

พจย ชณหเสว*, วพฒน เจรญศรวฒน*

* กลมงานกมารเวชศาสตร โรงพยาบาลเลดสน

วตถประสงค: เพอศกษาประสทธผลของหลอดฟลออเรสเซนตพรอมโคมสะทอนแสง ขนาด 18 วตตจ�านวน 4 หลอด เปรยบเทยบกบหลอดฟลออเรสเซนต ขนาด 18 วตต 8 หลอด ในการรกษาภาวะ ตวเหลองในทารกแรกเกดทมปญหาตวเหลองทไมไดเกดจากภาวะเมดเลอดแดงแตก วธการศกษา: เปนโครงการน�ารอง เปนการศกษาไปขางหนาเชงวเคราะหในทารกแรกเกดทมภาวะ ตวเหลองทไมไดเกดจากเมดเลอดแดงแตกในโรงพยาบาลเลดสนทอยในเกณฑทน�าเขาศกษา ในระหวางเดอนมนาคม ถงเดอนสงหาคม พ.ศ. 2555 จ�านวน 60 รายโดยแบงเปนกลมละ 30 ราย ทงสองกลม จะไดรบการตรวจรางกายตามมาตรฐานการรกษาผปวย ตรวจเลอดเพอตรวจระดบบลลรบน, Reticulocyte, Blood group, coomb’s test มการตรวจวดพลงงานแสงในครงแรกทเรมการรกษา ตรวจวดระดบสารบลลรบน ทก 24 ชวโมง จนจบการรกษาในผปวยแตละราย มการบนทกขอมล อนๆ ตามมาตรฐานการพยาบาลผลการศกษา: พบวา จากจ�านวนทารกทมปญหาตวเหลองทไมไดเกดจากภาวะเมดเลอดแดง แตกทรบการรกษาดวยการสองไฟจ�านวน 60 คน โดยจ�านวน 30 คนไดรบการสองไฟดวยหลอด ฟลออเรสเซนต (T8) 18 วตต 8 หลอด กบจ�านวน 30 คนทไดรบการสองไฟดวยหลอดไฟฟลออเรสเซนต 18 วตต พรอมโคมสะทอนแสง จ�านวน 4 ชด โดยขอมลพนฐานของผปวยไมมความแตกตางกนใน ทง 2 กลม พบวา อตราการลดลงของคาบลรบนใน 24 ชวโมง และ 48 ชวโมงในกลมทไดรบการสองไฟดวยหลอดขนาด 18 วตต พรอมโคม จ�านวน 4 ชด เมอเทยบกบกลมทใชหลอดฟลออเรสเซนต ขนาด 18 วตต จ�านวน 8 หลอดมาตรฐาน ไมพบความแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถต การเปลยนแปลงของอณหภมและการเปลยนแปลงของน�าหนกในทงสองกลมตวอยางไมพบความแตกตางกนอยาง มนยส�าคญทางสถต สรป: การรกษาภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดโดยวธการสองไฟดวยหลอดฟลออเรสเซนต ชนด Daylight รน T8 ขนาด 18 วตต พรอมโคมสะทอนแสง จ�านวน 4 หลอด ใหผลการรกษาทารกแรกเกด ครบก�าหนดทมภาวะตวเหลองทไมไดมสาเหตมาจากการแตกท�าลายของเมดเลอดแดงไมมความ แตกตางกบการรกษาดวยหลอดฟลออเรสเซนต ชนด T8 ขนาด 18 วตต จ�านวน 8 หลอดทใชใน ปจจบน (วารสาร กมารเวชศาสตร 2556 ; 52 : 219-226)ค�าส�าคญ: ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดทไมไดเกดจากภาวะเมดเลอดแดงแตก, การสองไฟดวย หลอดฟลออเรสเซนตชนด T8 18 วตตพรอมโคมสะทอนแสง, การสองไฟดวยหลอดฟลออเรสเซนต ชนด T8 18 วตต 8 หลอด

นพนธตนฉบบ

Page 2: การรักษาทารกแรกเกิด 60 ราย ที่มี ... · 2014-01-31 · 220 พิจัย ชุณหเสวี และคณะ วารสารกุมารเวชศาสตร์

220 พจย ชณหเสว และคณะ วารสารกมารเวชศาสตร กรกฎาคม - กนยายน 2556

บทน�า ภาวะตวเหลองในเดกทารกแรกเกดยงเปน

ปญหาทพบบอย1 การสองไฟ (Phototherapy) เปนอก

วธการหนงซงนยมใชทงในโรงพยาบาลสวนกลาง สวน

ภมภาค และโรงพยาบาลอ�าเภอ1 Phototherapy2,3 จะ

ชวยเปลยน Unconjugated bilirubin ซงละลายไดดใน

ไขมนใหอยในรปละลายไดดในน�า (Isomerization) แลว

ขบออกทางปสสาวะ4,5,6 ในปจจบนเปนททราบวา แสง

ในชวงความยาวคลน 400-500 nm เปนชวงความยาว

คลนทเหมาะสม7 และแสงทความยาวคลน 450-460

nm จะเปนชวงความยาวคลนทมประสทธภาพสงสด6,7

ความเขมแสงทเหมาะสมส�าหรบ Standard Phototherapy

อยางนอย 6 uW/cm2/nm10,11,12 มการประดษฐเครอง

Phototherapy ออกมาหลายแบบ ทงดวยหลอดไฟ

tungsten ซงใหแสงผาน Fiber optic ทงสองตวเดกโดยตรง

หรอผาน blanket11, การสองไฟดวยหลอดฟลออเรสเซนต

ชนด Daylight11,12,13,18, การใชหลอดฟลออเรสเซนตชนด

deep blue light13 ซงใหความเขมแสงเนนทความยาว

คลน 450-470 nm ไดสงกวาหลอดฟลออเรสเซนตชนด

Daylight13 หรอจากหลอด LED (Light-Emitting Diode)12

ซงใหความเขมของแสงสงมาก (มากกวา 30 uW/cm2/nm)

อยางไรกด หลอดไฟฟลออเรสเซนต ชนด

Daylight ยงเปนทนยม และแนะน�าใหใชเปน Standard

Phototherapy9,12 เนองจากมราคาถก สามารถหาซอได

ทวไป ทงในระดบอ�าเภอหรอต�าบล และในปจจบนม

นโยบายประหยดพลงงาน สนคาทแสดงความสามารถ

ในการประหยดพลงงานเปนทนยมเพมขน โคมสะทอน

แสงกเปนอกววฒนาการหนงทมการน�าเสนอในการ

ประชมเชงปฏบตการของกระทรวงพลงงาน วาสามารถ

ใหความเขมของแสงเทาเดม แตลดจ�านวนหลอดไฟลง

ได 50% มการศกษากอนหนานพบวา โคมสะทอนแสง

พรอมหลอดฟลออเรสเซนต 18 วตต 4 หลอด สามารถ

ใหความเขมของแสงทระยะหาง 30 และ 40 เซนตเมตร

ไดไมแตกตางอยางมนยส�าคญทางสถตเมอเทยบกบ

หลอดฟลออเรสเซนต 18 วตต 8 หลอด19 การศกษาครง

นเปนการศกษาเปรยบเทยบผลการรกษาระหวางการสอง

ไฟดวยหลอดฟลออเรสเซนตชนด T8 ขนาด 18 วตต 8

หลอด (กลมแรก) กบการสองไฟดวยหลอดฟลออเรส

เซนต ขนาด 18 วตต 4 หลอด พรอมโคมสะทอนแสง

(กลมทสอง) วาใหผลการรกษาแตกตางกนหรอไม โดย

เบองตนน จะท�าการศกษาในทารกแรกเกดทมปญหา

ตวเหลองทไมไดเกดจากการแตกตวของเมดเลอดแดง

ในโรงพยาบาลเลดสน จากการศกษาคนควาทงวารสาร

ในประเทศและตางประเทศไมพบผใดท�าการศกษามา

กอน คณะผวจยจงท�าการศกษาเปรยบเทยบในผปวย

ประมาณการกลมละ 30 คน

วตถประสงค เพอใหทราบถงผลการรกษาทารกแรกเกดท

มปญหาตวเหลองทไมไดเกดจากภาวะเมดเลอดแดง

แตกดวยแสงจากหลอดฟลออเรสเซนต ขนาด 18 วตต

4 หลอด พรอมโคมสะทอนแสง เปรยบเทยบ กบหลอด

ฟลออเรสเซนต (T8) ขนาด 18 วตต 8 หลอด

วตถและวธการ เปนการศกษาไปขางหนาเชงวเคราะห (pro-

spective study) ศกษาผลของการรกษาจากชดใหแสง

จากหลอดไฟทง 2 แบบในการรกษาภาวะตวเหลองใน

ทารกแรกเกดครบก�าหนดชนด non hemolytic ทมคา

บลลรบนในเลอดอยระหวาง 13-18 มก/ดล. ในหอผปวย

กมารเวชกรรม 1 ดวย Fluorescent daylight (T8) 18 วตต

พรอมโคมสะทอนแสง 4 หลอด กบเครองทใชหลอด

Fluorescent daylight (T8) ขนาด 18 watts 8 หลอด

น�าเครองดงกลาวมาศกษาการใชงานจรงใน

การรกษาภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดครบก�าหนด

ชนดทไมไดเกดจากเมดเลอดแดงแตก ในหอผปวย

กมารเวชกรรม 1 โดยสมตวอยางโดยคอมพวเตอรสม

(computer randomise) เรมท�าการศกษาในระหวางเดอน

เมษายน ถงเดอนสงหาคม พ.ศ. 2555 โดยกลมประชากร

ตวอยาง จะกลาวถงตอไป โดยศกษาเปรยบเทยบคา

ระดบบลลรบนในเลอดของผปวยทารกแรกเกดทรบ

การรกษาดวยเครองทใชหลอด Fluorescent daylight

Page 3: การรักษาทารกแรกเกิด 60 ราย ที่มี ... · 2014-01-31 · 220 พิจัย ชุณหเสวี และคณะ วารสารกุมารเวชศาสตร์

การรกษาทารกแรกเกด 60 รายทมปญหาตวเหลองทไมไดเกดจากภาวะเมดเลอดแดงแตกดวยแสงจากหลอดฟลออเรสเซนต 221ขนาด 18 วตต 4 หลอด พรอมโคมสะทอนแสง เปรยบเทยบ กบหลอดฟลออเรสเซนต (T8) ขนาด 18 วตต 8 หลอด ในโรงพยาบาลเลดสน

(T8) กบเครองทใชหลอด Fluorescent daylight (T8)

ขนาด 18 watts ทใชอยเดม โดยทารกแรกเกดทมปญหา

ตวเหลองทเขารบการรกษาน จะมคาบลลรบนในเลอด

อยระหวาง 13-18 มก/ดล. และตองรบการรกษาดวย

การสองไฟเพยงอยางเดยว และตองไมมปญหาโรคอนๆ

รวมดวย โดยศกษาการลดลงของคาบลลรบนในเลอด

ทเวลา 24, 48 ชวโมงหลงเรมการสองไฟ เปรยบเทยบ

ระหวางผปวยทไดรบการสองไฟดวยเครองทใชหลอด

Fluorescent daylight (T8)18 วตตพรอมโคมสะทอน

แสง 4 หลอด กบเครองทใชหลอด Fluorescent daylight

(T8) ขนาด 18 watts 8 หลอด ทใชอยเดม ทงนผปวย

ทไดเขาโครงการวจยตองไดรบความยนยอมในการท�า

วจยจากผปกครอง และการท�าการวจยน ไดผานการ

พจารณาจากคณะกรรมการจรยธรรมการวจยในคน

โรงพยาบาลเลดสน

รายละเอยดอปกรณ 1. เครองวดความเขมของแสงส�าหรบ Pho-

totherapy ยหอ MEDIPREMA รน baby blue (ไดรบ

ความเออเฟอจากบรษท TEQ )

2. โครงเครองใหแสงส�าหรบ Phototherapy

ทมอยเดมในโรงพยาบาลเลดสน 4 ชด โดย 2 ชดเปนชด

ทใชหลอดฟลออเรสเซนต (T8) ขนาด 18 วตต 8 หลอด

(ทใชอยในปจจบน) และอก 2 ชดเปนชดทใชหลอด

ฟลออเรสเซนต (T8) 18 วตต พรอมโคมสะทอนแสง 4

ชด (ภาพท 2)

3. หลอด Fluorescent daylight (T8) ทน�ามา

ทดสอบคอ หลอดฟลออเรสเซนต ยหอ Philips ขนาด

18 วตต

4. โคมสะท อนแสงทน� ามาทดสอบยห อ

Bestlight ของบรษท บรหารพลงงาน จ�ากด

5. เครองวดระดบ bilirubin ยหอ Optima Inc,

Japan รน BR 400 ซงไดรบการ Calibration ตามก�าหนด

เวลาสม�าเสมอ

กลมประชากรตวอยาง การศกษาครงน ด�าเนนการทหอผปวยทารก

แรกเกด กมารเวชกรรม 1 โรงพยาบาลเลดสน ใน

ระหวางเดอนเมษายน ถงเดอนสงหาคม พ.ศ. 2555 โดย

ศกษาเฉพาะผปวยทารกแรกเกดทคลอดในโรงพยาบาล

เลดสน โดยก�าหนดเกณฑดงน

เกณฑทก�าหนดใหอยในการศกษา คอ

1. ทารกแรกเกดครบก�าหนด อายครรภระหวาง

37-42 สปดาห

2. น�าหนกแรกเกดตงแต 2,500 กรมขนไป

3. ไมมภาวะ Birth Asphyxia โดยม Apgar

score ท 1 และ 5 นาท มากกวา 6

4. มคาระดบ microbilirubin ตงแต 13-18

มก/ดล.

เกณฑคดออกจากการศกษา

1. มปญหาตวเหลองจากการแตกตวของเมด

เลอดแดง โดยดจาก G6PD, Coomb’s test Reticolocyte

count > 12%

2. ทารกแรกเกดนนมปญหาอาการเจบปวย

อนๆ รวมดวย

3. มการรกษาตวเหลองดวยวธอนๆ รวมดวย

4. มการรกษาตวเหลองดวยเครองสองไฟอนๆ

เชน blanket เปนตน รวมดวย

5. มระดบบลลรบนในเลอดมากกวา 18 มก/

ดล.

จากจ�านวนผปวยทารกตวเหลองในชวงเวลา

ดงกลาว 91 คน อยในเกณฑทก�าหนดใหอยในการศกษา

จ�านวน 60 ราย อยในเกณฑคดออกจากการศกษา 31

ราย โดยเปนจากขาดสาร G6PD 3 ราย, มอาการตด

เชอหรอสงสยตดเชอ ไดรบยาปฏชวนะ 17 ราย, มคา

บลลรบนเรมตนมากกวา 18 มก/ดล. จ�านวน 4 ราย

และน�าหนกตวแรกเกดนอยกวา 2,500 กรม จ�านวน 7

ราย เมอไดจ�านวนผปวยครบตามตองการ จงหยดการ

เกบขอมล

Page 4: การรักษาทารกแรกเกิด 60 ราย ที่มี ... · 2014-01-31 · 220 พิจัย ชุณหเสวี และคณะ วารสารกุมารเวชศาสตร์

222 พจย ชณหเสว และคณะ วารสารกมารเวชศาสตร กรกฎาคม - กนยายน 2556

วธด�าเนนการวจย เจาหนาทประจ�าหอผปวยกมารเวชกรรม 1 ได

อธบายขนตอนวธการรกษาทารกแรกเกดตวเหลองให

กบมารดาและผปกครองไดรบทราบโดยละเอยด และ

ยนยอมเขาโครงการวจย ทารกทงหมดจะไดรบการตรวจ

รางกาย ตรวจวดสญญาณชพ ชงน�าหนก วดความยาว

วดรอบศรษะ ตามมาตรฐานการรกษาผปวย ตรวจเลอด

เพอตรวจระดบ bilirubin, Reticulocyte, Blood group,

coomb’s test มการตรวจวดพลงงานแสงในครงแรกท

เรมการรกษา ตรวจวดระดบสารบลลรบน ทก 24

ชวโมง จนจบการรกษาในผปวยแตละราย บนทกการ

เปลยนแปลงอณหภม น�าหนก การขบถาย ตามมาตรฐาน

การพยาบาล โดยแบงผปวยทท�าการรกษาเปน 2 กลมๆ

ละ 30 คน

กลมท 1 ไดรบการรกษาแบบมาตรฐานของ

หอผปวยกมารเวชกรรม 1 โรงพยาบาลเลดสน (ดวย

เครอง Phototherapy Unit ผท�าการวจยไดท�าการเปลยน

หลอดไฟใหม เปนหลอด Fluorescent (T8) ชนด Daylight

ยหอ Philips ขนาด 18 วตตใหมทงหมด 8 หลอด) (ภาพ

ท 1)

กลมท 2 ไดรบการรกษาดวยเครอง Phototherapy

Unit ผท�าการวจยไดท�าการเปลยนหลอดไฟใหม เปน

หลอด Fluorescent daylight (T8) ยหอ Philips ขนาด 18

วตตใหมพรอมโคมสะทอนแสง จ�านวน 4 หลอด (ภาพ

ท2)

เครองวดความเขมของแสง ยหอ MEDIPREMA

รน baby blue จะน�ามาวดความเขมของแสงทระดบ

หนาทองของผปวย

เครองวดระดบ Bilirubin ในเลอด ยหอ Optima

Inc, Japan รน BR 400 ซงไดรบการ Calibration ตาม

ก�าหนดเวลาสม�าเสมอ

นยามตวแปร 1. Fullterm newborn หมายถง ทารกแรกเกด

อายครรภมากกวาหรอเทากบ 37 สปดาห และมน�าหนก

มากกวาหรอเทากบ 2,500 กรม

2. Non-hemolytic hyperbilirubinemia หมาย

ถง ภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดทมระดบ bilirubin

มากกวาหรอเทากบ 13 มก/ดล. และไมไดมสาเหตมา

จากโรคหรอภาวะแตกท�าลายของเมดเลอดแดง

3. Conventional phototherapy 1 หมายถง

เครองสองไฟแบบมาตรฐานทใชในหอผปวยกมารเวช

กรรม 1 ใชหลอดไฟ Fluorescent daylight (T8) ขนาด

18 วตต จ�านวน 8 หลอด วางเรยงแถวขนานกนสอง

ดานบนเหนอทารก ระยะหางระหวางทารกกบหลอด

ไฟประมาณ 30 เซนตเมตร

4. Conventional phototherapy 2 หมายถง

เครองสองไฟแบบมาตรฐานทใชในหอผปวยกมารเวช

กรรม 1 ดดแปลงใชหลอดไฟ Fluorescent daylight (T8)

18 วตต 4 หลอดพรอมโคมสะทอนแสงแทน วางเรยง

แถวขนานกนสองดานบนเหนอทารก ระยะหางระหวาง

ทารกกบหลอดไฟประมาณ 30 เซนตเมตร

การวเคราะหขอมลทางสถต ผลการศกษาทได น�ามาวเคราะหขอมลและ

สถต โดยใชโปรแกรม R 2.9.0 เปรยบเทยบขอมลพนฐาน

ของทารกทงสองกลม และผลการวจยดวย t-test ก�าหนด

คานยส�าคญทางสถต คา p มากกวา 0.05 ใชคาความ

เชอมน 95 %

ภาพท 1 แสดงภาพหลอดฟลออเรสเซนต (T8) 8 หลอด

5

กลมท1 ไดรบการรกษาแบบมาตรฐานของหอผปวยกมารเวชกรรม 1 โรงพยาบาลเลดสน (ดวยเครอง Phototherapy Unit ผท าการวจยไดท าการเปลยนหลอดไฟใหม เปนหลอด Fluorescent (T8) ชนด Daylight ยหอ Philips ขนาด 18 วตตใหมทงหมด 8 หลอด) (ภาพท 1) กลมท 2 ไดรบการรกษาดวยเครอง Phototherapy Unit ผท าการวจยไดท าการเปลยนหลอดไฟใหม เปนหลอด Fluorescent daylight (T8) ยหอ Philips ขนาด 18 วตตใหมพรอมโคมสะทอนแสง จ านวน 4 หลอด (ภาพท2) เครองวดความเขมของแสง ยหอ MEDIPREMA รน baby blue จะน ามาวดความเขมของแสงทระดบหนาทองของผปวย

เครองวดระดบ Bilirubin ในเลอด ยหอ Optima Inc, Japan รน BR 400 ซงไดรบการ Calibration ตามก าหนดเวลาสม าเสมอ

ภาพท 1 แสดงภาพหลอดฟลออเรสเซนต (T8) 8 หลอด

ภาพท 2 แสดงภาพหลอดฟลออเรสเซนต พรอมโคมสะทอนแสง นยำมตวแปร 1. Fullterm newborn หมายถง ทารกแรกเกดอายครรภมากกวาหรอเทากบ 37 สปดาห และมน าหนกมากกวาหรอเทากบ 2,500 กรม

ภาพท 2 แสดงภาพหลอดฟลออเรสเซนต พรอมโคมสะทอนแสง

5

กลมท1 ไดรบการรกษาแบบมาตรฐานของหอผปวยกมารเวชกรรม 1 โรงพยาบาลเลดสน (ดวยเครอง Phototherapy Unit ผท าการวจยไดท าการเปลยนหลอดไฟใหม เปนหลอด Fluorescent (T8) ชนด Daylight ยหอ Philips ขนาด 18 วตตใหมทงหมด 8 หลอด) (ภาพท 1) กลมท 2 ไดรบการรกษาดวยเครอง Phototherapy Unit ผท าการวจยไดท าการเปลยนหลอดไฟใหม เปนหลอด Fluorescent daylight (T8) ยหอ Philips ขนาด 18 วตตใหมพรอมโคมสะทอนแสง จ านวน 4 หลอด (ภาพท2) เครองวดความเขมของแสง ยหอ MEDIPREMA รน baby blue จะน ามาวดความเขมของแสงทระดบหนาทองของผปวย

เครองวดระดบ Bilirubin ในเลอด ยหอ Optima Inc, Japan รน BR 400 ซงไดรบการ Calibration ตามก าหนดเวลาสม าเสมอ

ภาพท 1 แสดงภาพหลอดฟลออเรสเซนต (T8) 8 หลอด

ภาพท 2 แสดงภาพหลอดฟลออเรสเซนต พรอมโคมสะทอนแสง นยำมตวแปร 1. Fullterm newborn หมายถง ทารกแรกเกดอายครรภมากกวาหรอเทากบ 37 สปดาห และมน าหนกมากกวาหรอเทากบ 2,500 กรม

Page 5: การรักษาทารกแรกเกิด 60 ราย ที่มี ... · 2014-01-31 · 220 พิจัย ชุณหเสวี และคณะ วารสารกุมารเวชศาสตร์

การรกษาทารกแรกเกด 60 รายทมปญหาตวเหลองทไมไดเกดจากภาวะเมดเลอดแดงแตกดวยแสงจากหลอดฟลออเรสเซนต 223ขนาด 18 วตต 4 หลอด พรอมโคมสะทอนแสง เปรยบเทยบ กบหลอดฟลออเรสเซนต (T8) ขนาด 18 วตต 8 หลอด ในโรงพยาบาลเลดสน

ผลการศกษา มผ ปวยทารกแรกเกดทมภาวะตวเหลองทอย

ในการศกษาจนเสรจสนรวม 60 คน แบงเปนกลมท 1

รบการรกษาดวย conventional phototherapy 1 ซงเปน

เครองทใชหลอด Fluorescent daylight รน T8 ขนาด 18

วตต 8 หลอด จ�านวน 30 คน (หญง : ชาย = 17 : 13 ) และ

กลมท 2 รบการรบการรกษาดวย conventional photo-

therapy 2 ซงเปนเครองทใชหลอด Fluorescent daylight

รน T8 ขนาด 18 วตต 4 หลอด พรอมโคมสะทอนแสง

จ�านวน 30 คน (หญง : ชาย = 21 : 9) ทารกทงสองกลม

เมอดปจจยพนฐานแลวพบความแตกตางอยางไมมนย

ส�าคญทางสถต (ตารางท 1)

ตารางท 1 เปรยบเทยบขอมลพนฐานของทารกกลม CPT 1 และ

CPT 2 (Mean + SD)

Clinical and baseline Lab characteristics

CPT 1(n = 30)

CPT 2(n = 30)

p-value(95% CI)

Sex (girl : boy) 17 : 13 21 : 9 0.284

Birth weight 3,054.00 � 466.370 2,979.33 � 371.214 0.495

Gestational age (wk) 38.77 � 1.278 38.63 � 0.999 0.654Hematocrit 56.57 � 4.739 55.57 � 4.854 0.423

Reticolocyte count (%)

4.24 � 1.972 4.05 � 1.886 0.802

Initial bilirubin (mg/dl)

14.54 � 1.290 14.37 � 1.116 0.508

Irradiance (uW/cm2/nm)

7.99 � 0.714 8.12 + � 0.623 0.455

ระดบของบลลรบนในระยะทเรมใหการรกษา ใน

กลมทไดรบการรกษาดวยเครอง CPT1 มคาเฉลยบลลรบน

14.54 � 1.290 มก/ดล. ขณะทกลมทไดรบการรกษาดวย

เครอง CPT 2 มคาเฉลยบลลรบน 14.37 � 1.116 มก/

ดล. พบวาไมมความแตกตางกนอยางมนยส�าคญทาง

สถต (p = 0.508) เชนเดยวกบความเขมของแสงทใชท

ไมมความแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถตเชนกน

(p = 0.455) หลงใหการรกษาแลว 24 ชวโมง พบวาระดบ

บลลรบนของทงสองกลมไมมความแตกตางกนอยางม

นยส�าคญทางสถต (p=0.792) โดยคาเฉลยระดบบลลรบน

ในกลมทไดรบ CPT 1 มคาเฉลยบลลรบน 12.45 � 1.895

มก/ดล. ระดบบลลรบนในกลมทไดรบ CPT 2 มคาเฉลย

บลลรบน 12.32 � 2.00 มก/ดล. เชนเดยวกบเปอรเซนต

ทลดลงของบลลรบนเมอรกษาแลว 24 ชวโมง ไมม

ความแตกตางอยางมนยส�าคญทางสถต (p = 0.974)

(ตารางท 2)

หลงใหการรกษาแลว 48 ชวโมง พบวาระดบ

บลลรบนของทงสองกลมไมมความแตกตางกนอยางมนย

ส�าคญทางสถต (p = 0.936) โดยคาเฉลยระดบบลลรบน

ในกลมทไดรบ CPT 1 มคาเฉลยบลลรบน 11.21 � 1.468

มก/ดล. ระดบบลลรบนในกลมทไดรบ CPT 2 มคา

เฉลยบลลรบน 11.25 � 1.651 มก/ดล. เชนเดยวกบ

เปอรเซนตทลดลงของบลลรบนเมอรกษาแลว 48 ชวโมง

ไมมความแตกตางอยางมนยส�าคญทางสถต (p = 0. 801)

(ตารางท 4)

คาเฉลยของอณหภมรางกายของทงสองกลม พบ

วา ไมมความแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถต (p=

0.236)

ตารางท 2 เปรยบเทยบผลการรกษาของทารกกลม CPT 1 และ

CPT 2 (Mean + SD)

Laboratory charactoristics CPT 1(n = 30)

CPT 2(n = 30)

p-value

Initial bilirubin ( mg/dl) 14.154 � 1.290 14.37 � 1.116 0.508

Bilirubin at 24 hr after phototherapy (mg/dl)

12.45 � 1.895 12.32 � 2.004 0.792

Absolute fall at 24 hr (mg/dl) 2.09 � 1.54 2.05 � 1.692 0.928

Percent fall at 24 hr (%) 14.22 � 11.946 14.32 � 12.169 0.974

Bilirubin at 48 hr after phototherapy (mg/dl)

11.21 � 1.468 11.25 � 1.651 0.936

Absolute fall at 48 hr (mg/dl) 3.57 � 1.817 3.42 � 1.914 0.801

Percent fall at 48 hr (%) 23.72 � 10.807 23.02 � 11.382 0.843

Temperature (C) 36.93 � 0.106 36.98 � 0.202 0.236

Stool (Time/day) 3.10 � 0.759 3.37 � 1.129 0.287

บทวจารณ จากมาตรฐานความเขมของแสงทเพยงพอตอ

การรกษาภาวะตวเหลองในทารก ควรจะมากกวา

หรอเทากบ 6 uW/cm2/nm11 ในปจจบนมใชหลอดไฟ

Fluorescent ขนาด 18 วตต 8 หลอดเปนมาตรฐานใน

การสองไฟ (Standard Phototherapy) มการศกษากอน

หนานพบวา อปกรณประหยดพลงงานทใหชอวา โคม

Page 6: การรักษาทารกแรกเกิด 60 ราย ที่มี ... · 2014-01-31 · 220 พิจัย ชุณหเสวี และคณะ วารสารกุมารเวชศาสตร์

224 พจย ชณหเสว และคณะ วารสารกมารเวชศาสตร กรกฎาคม - กนยายน 2556

สะทอนแสงลดหลอด สามารถชวยสะทอนแสงจาก

ดานหลงของหลอดไฟออกมา สามารถใหความเขมของ

แสงจากหลอดฟลออเรสเซนต 18 วตต 4 หลอด ได

เทยบเทากบหลอดฟลออเรสเซนต 18 วตต 8 หลอดท

ไมไดมโคมสะทอนแสง19

ไดศกษาเปรยบเทยบผลการใชงานในการรกษา

ผปวย พบวา จากจ�านวนทารกทรบการรกษาดวยการ

สองไฟ (Phototherapy) ทไมเปนชนดเมดเลอดแดงแตก

(non hemolytic jaundice) จ�านวน 60 คน โดยจ�านวน

30 คน ไดรบการสองไฟดวยหลอด Fluorescent

Daylight 18 วตต 8 หลอด (เครองเดมทใชในปจจบน)

กบจ�านวน 30 คน ทไดรบการสองไฟดวยหลอดไฟ

Fluorescent (T8) ขนาด 18 วตตพรอมโคมสะทอนแสง

จ�านวน 4 หลอด โดยขอมลพนฐานของผปวยไมมความ

แตกตางกนในทง 2 กลม พบวา อตราการลดลงของคา

บลรบนใน 24 ชวโมงในกลมทไดรบการสองไฟดวย

หลอด Fluorescent (T8) 4 หลอดพรอมโคมเมอเทยบ

กบกลมทใชหลอด Fluorescent ขนาด 18 วตต เทากบ

2.05 � 1.692 : 2.09 � 1.54 ซงไมมความแตกตางกน

อยางมนยส�าคญ การเปลยนแปลงอณหภมในทงสอง

กลมตวอยาง ไมพบความแตกตางกนอยางมนยส�าคญ

ทางสถต และการเปลยนแปลงของน�าหนกกไมแตกตาง

กนอยางมนยส�าคญทางสถต

โดยสรปจากงานวจยน การใชหลอด Flourescent

daylight (T8) ขนาด 18 วตตจ�านวน 4 หลอด พรอมโคม

สะทอนแสง สามารถทดแทนการใชหลอดFluorescent

(T8) ขนาด 18 วตต 8 หลอดในการรกษาภาวะตวเหลอง

ในทารกแรกเกดทไมไดเกดจากภาวะเมดเลอดแดง

แตกได

บทสรป การรกษาภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดโดย

วธการสองไฟดวยหลอด Fluorescent ชนด Daylight

ขนาด 18 วตต พรอมโคมสะทอนแสงจ�านวน 4 หลอด

มประสทธภาพในการใหความเขมของแสงทเพยงพอ

ตอการรกษาภาวะตวเหลอง สามารถใชทดแทนหลอด

Fluorescent ชนด Daylight รน T 8 ขนาด 18 วตตทใช

อยในปจจบนได

จากการศกษาเปรยบเทยบการรกษาทารกแรก

เกดครบก�าหนดทมภาวะตวเหลองทไมไดมสาเหตมา

จากการแตกท�าลายของเมดเลอดแดงดวยการสองไฟ

แบบมาตรฐานดวยหลอด Fluorescent daylight (T8)

18 วตต 4 หลอดพรอมโคมสะทอนแสง และดวยหลอด

Fluorescent daylight (T8) ขนาด 18 วตต 8 หลอด

กลมละ 30 ราย ซงขอมลพนฐานทงสองกลมไมพบ

ความแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถต พบวา การ

ลดลงของคาบลลรบนในเลอดไมพบความแตกตางกน

อยางมนยส�าคญทางสถต และความแตกตางของอณหภม

ร างกายในการรกษาดวยหลอดไฟทงสองชนดกไม

แตกตาง ผท�าการวจยแนะน�าใหใชหลอด Fluorescent

daylight รน T8 ขนาด 18 วตต จ�านวน 4 หลอด พรอม

โคมสะทอนแสง ทระยะหาง 30-40 เซนตเมตร ในการ

รกษาภาวะตวเหลองในทารกแรกเกดครบก�าหนดท

ไมไดมสาเหตมาจากการแตกท�าลายของเมดเลอดแดงได

กตตกรรมประกาศ ผท�าการวจยขอขอบพระคณ นายแพทยอทย

ตณศลารกษ อดตผอ�านวยการโรงพยาบาลเลดสน ท

สนบสนนการท�าวจย ขอขอบคณ นายแพทยบญชย

พพฒนวนชกล อดตหวหนากลมงานกมารเวชศาสตร

ทสนบสนนการท�าวจย ขอขอบคณเจาหนาทหอผปวย

กมารเวชกรรม 1 ทรวมมอในการวจย และขอขอบคณ

นางสาว ฉตรระว จนดาพล เจ าหนาทเวชสถตท

ชวยท�าการวเคราะหวจยขอมล ขอขอบคณ อาจารย

นายแพทย อรรถสทธ ศรสบต ทใหค�าปรกษาเรองการ

ใชสถตการวจย และขอขอบคณบรษท ทอคว ทสนบสนน

เครองวดความเขมของแสงในการวจยครงน

เอกสารอางอง 1. สาธต โหตระกตย, ประพทธ ศรบณย, อนนต เตชะ

เวช, บรรณาธการ. ปญหาทพบบอยในทารกแรกเกด: การดแลรกษา. กรงเทพฯ: ภาควชากมารเวชศาสตร คณะแพทยศาสตรโรงพยาบาลรามาธบด มหาวทยาลย

Page 7: การรักษาทารกแรกเกิด 60 ราย ที่มี ... · 2014-01-31 · 220 พิจัย ชุณหเสวี และคณะ วารสารกุมารเวชศาสตร์

การรกษาทารกแรกเกด 60 รายทมปญหาตวเหลองทไมไดเกดจากภาวะเมดเลอดแดงแตกดวยแสงจากหลอดฟลออเรสเซนต 225ขนาด 18 วตต 4 หลอด พรอมโคมสะทอนแสง เปรยบเทยบ กบหลอดฟลออเรสเซนต (T8) ขนาด 18 วตต 8 หลอด ในโรงพยาบาลเลดสน

มหดล; 2533. 2. Brown AK, Kim MH, Wu PY, Bryla DA.

Efficacy of phototherapy in prevention and management of neonatal hyperbiliru-binemia. Pediatrics 1985;75:393-400.

3. Cockington RA. A guide to the use of phototherapy in the management of neona-tal hyperbilirubinemia. J Pediatr 1979; 95: 281-5.

4. Brown AK, McDonagh AF. Phototherapy for neonatal hyperbilirubinemia: efficacy, mechanism and toxicity. Adv Pediatr 1980; 27: 341-89.

5. Maisels MJ. Neonatal jaundice. In: Avery GB, ed. Neonatology : pathophysiology and management of the newborn. 3rd ed. Phila-delphia : Lippincott; 1987. p. 534-608.

6. McDonagh AF. Phototherapy: a new twist to bilirubin. J Pediatr 1981; 99: 909-11.

7. Raethel HA. Wavelengths of light producing photodecomposition of bilirubin in serum from a neonate with hyperbilirubinemia. J Pediatr 1975; 87: 110-14.

8. สาธต โหตระกตย. Hyperbilirubinemia. ใน: ธราธป โคละทต, สนทร ฮอเผาพนธ, บรรณาธการ. Neonatology for pediatricians. กรงเทพฯ: The Royal College of Pediatricians of Thailand, Pediatric Society of Thailand, Thai Neonatal Society; 2542. หนา 84.

9. Maisels MJ. Phototherapy hyperbilirubine-mia. In: Nelson NM, ed. Current therapy in neonatal- perinatal—2. 2nd ed. Toronto: Decker; 1990. p.261.

10. Dennery PA, Seidman DS, Stevenson DK. Neonatal hyperbilirubinemia. N Engl J Med 2001; 344: 581-90.

11. American Academy of Pediatrics Subcom-mittee on Hyperbilirubinemia. Manage-ment of hyperbilirubinemia in the newborn infant 35 or more weeks of gestation. Pedi-atrics 2004; 114: 297- 316.

12. Practice parameter: management of hyper-bilirubinemia in the healthy term newborn. American Academy of Pediatrics. Provi-sional Committee for Quality Improvement and Subcommittee on Hyperbilirubinemia. Pediatrics 1994; 94: 558-65.

13. Tan KL. Efficacy of fluorescent daylight, blue, and green lamps in the management of nonhemolytic hyperbilirubinemia. J Pediatr 1989; 114: 132-7.

14. ศล บรรจงจตร. วศวกรรมการสองสวาง = Illumina tion engineering. กรงเทพฯ : ซเอดยเคชน; 2538.

15. กรมพฒนาและสงเสรมพลงงาน. ส�านกก�ากบและอนรกษพลงงาน. ค มอการอนรกษพลงงานส�าหรบเจาของอาคารควบคมและโรงงานควบคมตามพระราชบญญตการสงเสรมการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2535. พมพครงท 5. กรงเทพฯ: กรม, [2541?]

16. Cremer RJ, Perryman PW, Richards DH. Influence of light on the hyperbilirubi- naemia of infants. Lancet 1958; 1: 1094-7.

17. Piazza AJ, Stoll BJ. Jaundice and hyper-bilirubinemia in the newborn. In: Kliegman RM, Nelson WE, eds. Nelson textbook of pediatrics. 18th ed. Philadelphia, Pa.: Saunders; 2007. p.756-66.

18. De Carvalho M, De Carvalho D, Trzmie-lina S, Lopes JM, Hansen TW. Intensified phototherapy using daylight fluorescent lamps. Acta Paediatr 1999; 88: 768-71.

19. วพฒน เจรญศรวฒน, พจย ชณหเสว. การศกษาวดคาความเขมของแสงจากหลอดฟลออเรสเซนต (T8) 18 วตต 8 หลอด เปรยบเทยบกบ 4 หลอดทมโคมสะทอนแสงในการรกษาทารกตวเหลอง. วารสารกมารเวชศาสตร 2556; 52: 146-152

Page 8: การรักษาทารกแรกเกิด 60 ราย ที่มี ... · 2014-01-31 · 220 พิจัย ชุณหเสวี และคณะ วารสารกุมารเวชศาสตร์

226 พจย ชณหเสว และคณะ วารสารกมารเวชศาสตร กรกฎาคม - กนยายน 2556

Objective: To compare the efficacy between 4 T8 (18 watts) with light reflecting lamp holder and 8 T8 (18 watts) fluorescent tubes phototherapy for 60 neonatal non-hemolytic jaundice patients.Method: The study was prospective study of phototherapy for neonatal non-hemolytic jaundice during March 2012 to August 2012 where a total of 60 patients were divided equally into 2 groups. Serum bilirubin level, reticulocyte counts, blood group and Coomb’s test were tested. Light intensity and serum bilirubin level were measured at the outset and every 24 hr. till the end of phototherapyOutcome: 4 T8 (18 watts) fluorescent tubes with light reflecting lamp holder is equally effective as 8 T8 (18 watts) fluorescent tubes in the phototherapy treatment of neonatal non-hemolytic jaundice. The declining level of bilirubin level at 24 and 48 hr. were not different significantly between these 2 groups of neonates using both methods. Conclusion: Phototherapy for neonatal non-hemolytic jaundice with 4 T8 (18 watts) fluorescent tubes with light reflecting lamp holder was as effective as the presently used 8 T8 (18 watts) fluorescent tubes. (Thai J Pediatr 2013 ; 52 : 219-226)Keywords: Neonatal non-hemolytic jaundice, phototherapy with T8 (18 watt) fluorescent tubes mounted on light reflecting lamp holder.

Treatment of 60 Neonatal Non-hemolytic Jaundice Patients in Lerdsin Hospital:

Comparing the use of 4 tube 18 Watts (T8) light reflecting lamp holder and 8 tube 18 Watts (T8) Fluorescent light Phototherapy

Pijai Chunhasewee*, Vipat Chareonsiriwat** Department of Pediatric. Lerdsin Hospital