เครองสขาวกบชมชน

โดย

ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต

ส านกงานพฒนาวทยาศาสตร สวทช.

สถานะการณการผลตขาวในประเทศไทย นาป นาปรง

แหลงเพาะปลก 5 อนดบแรก

อบลราชธาน นครราชสมา สรนทร รอยเอด ศรสะเกษ

พษณโลก นครสวรรค สพรรณบร พจตร ก าแพงเพชร

สถานะการณการผลตขาวในประเทศไทย

โรงสขาวในประเทศไทย

จ านวนโรงสขาวในประเทศไทย

38,437 ราย 100 %

โรงสขาวขนาดเลก < 100 ตน / วน

37,852 ราย 98.5 %

โรงสขาวขนาดกลาง 100 – 200 ตน / วน

503 ราย 1.3 %

โรงสขาวขนาดใหญ > 200 ตน / วน

82 ราย 0.2 %

กระบวนการสขาว

ผลตผลจากการสขาว 1.ขาวกลอง 68 -70 % ของขาวเปลอก

1.1ขาวขาวเตมเมลด 50-55%

1.2ขาวขาวหก 15-18%

2.แกลบ 20 – 24 % ของขาวเปลอก

3.ร า 8 – 10 %ของขาวเปลอก

ความส าคญของเครองสขาวขนาดเลกส าหรบชมน

• เปนการสรางมลคาเพม และสรางรายไดเพมในการสแปรรปขาวใหกบเกษตรกรในทองถน

• ชวยใหเกษตรกรสามารถรวมกลมกนสขาวบรการสมาชก และจ าหนายในชมชน ท าใหเกดการพงพาตนเองไดอยางครบวงจร

• ชวยสงเสรมเกษตรกรในชมชนทท าเกษตรอนทรย มทางเลอกในการสขาวอนทรยพนธทองถนทอดมไปดวยคณคาทางสารอาหาร เชน ขาวกลองหอมมะลนลสรนทรอนทรย

• ชวยใหเกษตรกรมความมนคงทางอาหาร โดยสามารถปลกและเกบขาวเปลอกส าหรบสบรโภคโดยไมตองขนกบโรงสขนาดใหญในพนท

การพฒนาเครองสขาวขนาดเลกในประเทศไทย

• การพฒนาเครองสขาวขนาดเลกโดยสวนใหญมขนาดก าลงการผลต < 150 กก.ขาวเปลอก / ชม. จะเปนการพฒนาเนนเฉพาะการสขาวกลอง ซงยงมขอจ ากดการใช เนองจากยงขาดอปกรณบางสวน เชน อปกรณแยกขาวเปลอกออกจากขาวกลอง

• การพฒนาเครองสขาวขนาด 1 ตน ขาวเปลอก / ชม.จะมคอนขางนอย และตวเครองสขาวยงมราคาคอนขางสง

การพฒนาเครองสขาวขนาดเลกส าหรบชมชน ศนยเทคโนโลยโลหะและวสดแหงชาต สวทช.

• ออกแบบและพฒนาอปกรณทใชในการสขาวใหท างานตอเนองอยบนโครงสรางเดยวกน และเปนแบบ นอคดาว ถอดประกอบงาย

• ออกแบบระบบการกะเทาะเปลอกแบบลกยางคพรอมปรบแกปญหาลกยางเปนสกเปนรอง

• ตสฝดส าหรบแยกขาวกลอง และแกลบถกออกแบบใหปรบปรมาณลมดดได

• ชดขดขาวขาวออกแบบใหมรอบการขดทเหมาะสมลดการหกเมลดขาว และออกแบบใหมชดระบบดดเยนภายนอกผานหองตะแกรงขด ดดร าขาวไดหมด และลดความรอนในการขดส ท าใหเมลดขาวแตกหกนอย

• ออกแบบใหเครองสขาวมลกษณะการท างานเหมาะกบผปฏบตงานมากขน

เครองสขาวขนาดเลกส าหรบชมชนตนแบบ รนมาตรฐาน

• สมรรถนะในการส ขาวกลองประมาณ 150-200 กก.ขาวเปลอก / ชม. • สมรรถนะในการส ขาวขาวประมาณ 120 -150 กก.ขาวเปลอก / ชม. • ประสทธภาพในการสขาวกลองไดประมาณ 65 - 70 % จากขาวเปลอก 100 % • ประสทธภาพในการสขาวขาวไดประมาณ 55 – 62 %

ประสทธภาพในการใชงานเครองสขาวขนาดเลกส าหรบชมชน

พนธขาว % นน.ขาวกลองเตมเมลด % นน.ขาวกลองหก %นน. แกลบ

ขาวหอมนล 67 - 72 2 – 5 20 – 23

ขาวหอมมะลแดง 66 - 71 3 – 6 22– 26

ขาวหอมมะล 105 65 - 69 2 – 4 24 - 28

ขาวหอมนล ขาวหอมมะลแดง ขาวหอมมะล 105

การทดสอบใชงานเครองสขาวขนาดเลกส าหรบชมชนสหกรณด าร อ.พราว จ.เชยงใหม

• การใชงานเครองสขาวจะเปนการสขาวกลองของกลมเปนหลก และมการรบจางสขาวใหกบสมาชกบาง

• มการสขาวหลากหลายชนด เชนขาวหอมนล ขาวมะลแดง ขาวขาวมะล 105 ขาวเหนยว

• เครองสขาวมประสทธภาพในการสขาวกลองไดขาวกลองเตมเมลดประมาณ 65 - 68 %

ไดปลายขาวกลองประมาณ 5 – 8 %

การทดสอบงานใชงานเครองสขาวขนาดเลกส าหรบชมชน สหกรณการเกษตรผกไห อ.ผกไห จ.พระนครศรอยธยา

• การใชงานเครองสขาวบรการสขาวแกสมาชกในกลม และรบจางสขาวใหกบลกคารายยอย

• มการสขาวทง ขาวกลอง และขาวขาว เชน ขาวหอมชลสทธ

• มการออกแบบตดตงเพมหวขดขาวเปน 2 ชด และตะแกรงกลมคดขนาดขาวเตมเมลด

• เครองสขาวมประสทธภาพในการสขาวไดขาว ขาวประมาณ 55 -60 %

ปลายขาว 10 -15 %

การทดสอบใชงานเครองสขาวขนาดเลกส าหรบชมชน กลมเกษตรกรเกษตรอนทรย หมบานสามขา อ.แมทะ จ.ล าปาง

• ใหการสขาวบรการสมาชกภายในชมชน

• สขาวอนทรยหลากหลายสายพนธ เชน ขาวหอมลานนา ขาวหอมนล ขาวมะลแดง ขาวขาวมะล105 ขาวเหนยว ฯลฯ

• ประสทธภาพในการสขาวไดขาวสารประมาณ 55 - 65 %

ปลายขาว 10 -15 % ร าขาว 8 %

การคดรายไดจากการใชงานเครองสขาวขนาดเลกส าหรบชมชน

1.รายไดจากการรบจางสขาว กก.ละ 2 บาท สขาววนละ 1.5 ตน = 60,000 บาท / เดอน หรอ 2. รายไดจากการสขาวแบบไดขาวสารและปลายขาว การรบจางสขาว 1 ตน ไดขาวสาร 50 กก. ปลายขาว 100 กก. ร าขาว 60 กก. ( 50*25 + 100*10 + 60*10 = 2,850 บาท / ตน หรอ 4,275 บาท / วน ) = 85,500 บาท / เดอน หมายเหต 1 เดอน ท างาน 20 วน / สขาววนละ 1.5 ตน / 8 ชม.

ความคมคาในการใชงานเครองสขาวขนาดเลก

ตนทนคาใชจายในการใชงานเครองสขาวขนาดเลกส าหรบชมชน

1.คาไฟฟา มอเตอรตนก าลง. 8.5 แรงมา ( ท างานวนละ 8 ชม. ) = 3,000 บาท / เดอน 2.คาวสดสนเปลอง ลกยางกะเทาะเปลอก แกนขนขด ตะแกรงสายพาน = 4,000 บาท / เดอน 3.คาแรงงาน จ านวน 2 คน = 12,000 บาท / เดอน รวมคาใชงายทงหมด = 19,000 บาท / เดอน หมายเหต 1 เดอน ท างาน 20 วน / สขาววนละ 1.5 ตน / 8 ชม.

ประมาณความคมคาในการใชงานเครองสขาวชมชน = ตนทนคงท / ( รายได – คาใช จาย ) = 300,000 / ( 60,000 – 19,000 ) = 7.4 เดอน

ปญหาและอปสรรคในการใชงานเครองสขาวขนาดเลกส าหรบชมชน

1. การจดการแบงชนดของขาว ทจะสขาวของเครองสขาว

2. การชงน าหนกของขาวทจะท าการสขาว

3. การท าระบบบญชของขาวเปลอกทจะท าการสขาว

4. การจดการตกลงวนเวลาทจะท าการสขาวทชดเจน

หลกในการบรหารจดการใชงานเครองสขาวขนาดเลกส าหรบชมชนอยางมก าไรในเบองตน

1.การบรหารการจดการใชงานเครองสขาวอยางมประสทธภาพ 2.การจดท าระบบบญช การคดค านวณปรมาณขาว ปลายขาว ร าขาว จากกระบวนการสขาว 3. การบรหารจดการการซอมบ ารงรกษาเครองสขาว 4.การบรหารจดการดานการตลาด STP & Marketing mix 4Ps + 3C +1M

การบรหารการจดการใชงานเครองสขาวอยางมประสทธภาพ

1.ผใชงานตองมความรความเขาใจในขนตอนการใชงานเครองสขาวเปนอยางด 2.ผใชงานตองเขาใจในขอจ ากดของอปกรณตางๆในเครองสขาว 3.ผใชงานตองตะหนกถงความปลอดภยในการใชงานเครองสขาว 4. ผใชงานตองตระหนกและค านงถงความสะอาดของขาว และปองกน สงสกปรกทอาจจะปนลงในขาวทส 5.ผใชงานควรจดสรรเวลาในการสขาวใหมเหมาะสม และเกดประสทธภาพในการสขาว

การจดท าระบบบญช การคดค านวณปรมาณขาว ปลายขาว ร าขาว จากกระบวนการสขาว

1. กอนการสขาวผใชงานควรท าการตรวจชงขาวเปลอกและค านวณปรมาณขาว ปลายขาว ของลกคา 2. การค านวณปรมาณขาวถาเปนการสขาวแบบหกขาว ปลายขาว ร าขาวบางสวนใหกบโรงสขาว เชน ลกคาน าขาวเปลอกมาส 100 กก. ลกคาจะได ขาวสาร 50 - 55 กก. ปลายขาว 5 - 8 กก. โรงสขาวจะได ขาวสาร 5 -10 กก. ปลายขาว 7 - 12 กก. ร าขาว 8 - 10 กก. แกลบ 20 -24 กก. 3.ผจดการเครองสขาวจะตองมการท าบญช ค านวณขาวลกคาแตละราย และ บญช ขาว ปลายขาว ร าขาวของกจการ บญชรายรบรายจายตางๆของเครองสขาว เพอใชในการประมวลผลหาความคมคาในการท างาน

การบรหารจดการการซอมบ ารงรกษาเครองสขาว 1.ผใชงานเครองสขาวตองมการท าการซอมบ ารงรกษาเครองสขาวตามคมอ หรอตารางการปฎบตงาน 2.ผใชงานจะตองมการเตรยมสตอกอะไหลทจ าเปนของเครองสขาว ซงแบงเปน 2 สวน 2.1 อะไหลเฉพาะ เชน แกนขดขาว ลกยางกะเทาะเปลอก สายพานแบน นอตสายพาน ประมาณ 2 -3 ชด 2.2 อะไหลทวไป เชน ลกปนแบรง สายพานพลเลย นอต ทวไป 2 -3 ชด 3.ผใชงานควรจะตองมเครองมออปกรณซอมบ ารงขนพนฐาน เชน ประแจแหวน ไขควง ทอดจารบ แปรงลวด ฆอน คม ฯลฯ

product

การบรหารจดการดานการตลาด STP & Marketing Mix 4Ps + 3C +1M

Customers

S W O T

Segmentation Targeting

Company

Competitors

Market Attractiveness

Promotion

price

Place

Positioning