กรรมวธการผลตผนระนาดทม

ของชางประสาท ภานทต

โดยนางสาวปวณนช อดาราศกด

ความเปนมา และความส าคญ ของโครงการ

ประวตความเปนมาของระนาดทม

ระนาดทมเปนเครองดนตรประเภทตทสรางขนในรชกาลท 3 กรงรตนโกสนทรลกษณะคลายระนาดเอกอาจกลาวไดวาระนาดทม มววฒนาการมาจากกรบ ซงบางต าราอาจกลาววาระนาดทมมววฒนาการจากระนาดเอก โดยระนาดทมมลกษณะแตกตางจากระนาดเอก คอ ลกระนาดทมมขนาดกวางและยาวกวาลกระนาดเอก ผนระนาดทม จะประกอบดวยลกระนาดจ านวน 17 ลก เรยงล าดบเสยง จากต าไปสงเขาเปนผนเดยวกนดวยเชอก

ผนระนาดทม

ในปจจบน ผนระนาดทมมกรรมวธในการผลตไมตางจากในอดต ไมวาจะเปน รปราง ลกษณะ ชนดของไม ตลอดจนจ านวนลกยงคงเดมการผลตยงคงใชไมไผบง ในการผลตและรอยดวยเชอก ผนระนาด ประกอบดวย ลกระนาดจ านวน 17 ลก รอยลกระนาดทงหมดเรยงล าดบระดบเสยงจากต าไปสงเขาไปสงเขาเปนผนเดยวกนดวยเชอก เรยกลกแรกใหระดบเสยงต าสงเรยกวา “ลกตน” เรยกลกสดทายคอ ลกท 17 ซงใหระดบแหลมสดเรยกวา “ลกยอด”

อาจกลาวไดวา ระนาดทมไดรบอทธพลมาจากระนาดเอกเปนการคดสรางสรรคเครองดนตรนเพอใหบรรเลงรวมไปกบระนาดเอก สงเกตไดจากแนวทางการบรรเลงทมจงหวะโยน ลอ ขด ในทางของตนเอง เพอเตมเตมชองวางของท านองใหเกดความไพเราะและเตมเตมใหบทเพลงมความสมบรณมากยงขน ทงยงในเรองของรปราง ลกษณะ ทคลายคลงกน ดงกลาวขางตนไดสะทอนใหเหนวา ระนาดทมเปนเครองดนตรทน ามาตอยอดจากระนาดเอก

ระนาดทม

ระนาดเอก

วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาประวตของชางประสาท ภานทต

2. เพอศกษากรรมวธการผลตผนระนาดทมของ

ชางประสาท ภานทต

3. เพอเผยแพรกรรมวธการผลตผนระนาดทมของ

ชางประสาท ภานทต

ผานเวบไซด pirun.ku.ac.th/~b5511100307

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ไดขอมลประวตของชางประสาท ภานทต

2. ไดขอมลจากการศกษากรรมวธการผลตผนระนาดทมของชางประสาท ภานทต

3.ไดเผยแพรกรรมวธการผลตผนระนาดทมของชางประสาท ภานทต

ผานเวบไซด pirun.ku.ac.th/~b5511100307

ระยะเวลาท าโครงการ

เดอน มกราคม – พฤษภาคม ป พ.ศ. 2558

เดอน มกราคม กมภาพนธ มนาคม เมษายน พฤษภาคม

รายการ

1.คนควารวบรวมขอมลและงานวจยทเกยวของ

2.รวบรวมขอมลจากการออกภาคสนาม

3.เรยบเรยงขอมล

4.สรปผลการวจยและท าเปนรปเลม

แผนการด าเนนงานตลอดการท าวจย/โครงการ

การผลต

การผลตเปนกจกรรมและหนาทพนฐานของธรกจ องคการจ าเปนตองมการผลตออกมาเปนผลผลตในรปของสนคาหรอบรการ เพอตอบสนองความตองการของลกคา

การใชเครองจกร เครองมอ และแรงงานในการผลตสนคาจากงานฝมอจนถงเทคโนโลยชนสง ในการผลตสนคาทางอตสาหกรรมจะแปรเปลยนวตถดบใหเปนผลตภณฑตางๆ อยางกวางขวาง

การสมภาษณ

การสมภาษณ คอ การสนทนาระหวางผสมภาษณกบผถกสมภาษณกบผถกสมภาษณ เพอคนหาความจรงทมวตถประสงคทแนนอน วธการสอสารวธตางๆ เชน ค าพด ตวหนงสอ ทาทาง เครองหมาย ความรสกทแสดงออกของสหนาและอนๆ เปนวธทไดรายละเอยดลกซงกวาการสงเกตเพยงอยางเดยวท าใหมองเหนปญหาไดกวางขวางขน

การสงเกต

การรวบรวมขอมลดวยวธการสงเกต หมายถงการเกบรวบรวมขอมล โดยใชประสาทสมผสทงหาของผสงเกต เพอศกษาพฤตกรรมของมนษยหรอปรากฏการณตางๆทเกดขน

การสงเกตเปนเครองมออยางหนงในการรวบรวมขอมลเพอการวจย และเพอใหการเกบรวบรวมขอมลเปนไปอยางถกตอง เทยงตรง เปนไปตามวตถประสงคทก าหนด

ประชากรและกลมตวอยาง

- ประชากรทใชในครงนคอ ชางผลตผนระนาดทม

- กลมตวอยางในการวจยครงนคอ ชางประสาท ภานทต โดยการใชวธการสมตวอยางแบบเฉพาะเจาะจง เนองจากชางประสาท ภานทต เปนผผลตผนระนาดทมทมชอเสยงในจงหวดอยธยา และมการผลตผนระนาดทมทมเอกลกษณเปนแบบเฉพาะตว

ประวตของชางประสาท ภานทต

ประวตของชางประสาท ภานทต เกดเมอวนท 26 พฤศจกายน พ.ศ. 2512 ปจจบนอาย 46 ป เปนบตรคนท 1 ของนายจรส ภานทต กบนางวารน ภานทต มพนองรวมมารดาทงหมด 5 คน

ปจจบนชางประสาท ภานทต ไดสมรสกบนางสมคด ภานทต มบตรดวยกน 2 คน บตรคนท 1 เดกหญงบษบา ภานทต บตรคนท 2 เดกชายสราวฒ ภานทต

โดยปจจบนชางประสาท ภานทต อาศยอยท 9/1 หม9 ต าบลคสลอด อ าเภอ ลาดบวหลวง จงหวดอยธยา 13230

ประวตการศกษา - พ.ศ. 2518-2524 ศกษาในระดบประถมศกษาปท 1–6 จากโรงเรยนอยธยานสรณ

- พ.ศ. 2525-2531 ศกษาในระดบมธยมศกษาปท 1-6 จากโรงเรยนอยธยานสรณ

ประวตการท างาน - พ.ศ.2532-2546 ท างานเปนพนกงานบรษทเอกชน

- พ.ศ.2546 จากนนไดออกจากเปนพนกงานบรษทเอกชนมาผลตผนระนาดจนถงปจจบน

ชางประสาท ภานทต ไดมความสนใจในดนตรไทย เดมชางประสาท ภานทต ชอบไปงานเพอเลนดนตรไทยกบวงตางๆภายในจงหวดอยธยาอยแลว เครองมอทชางประสาท ภานทตมกเลนคอ เครองหนง จากความรกความสนใจในเรองของดนตร บวกกบการไดมโอกาสเรยนรสบสานการผลตเครองดนตรจากบดาของภรรยา คอนายปลง ภานทต ซงเปนชางผลตผนระนาดทเกาแก เปนผถายทอดความรในการผลตให ชางประสาท ภานทตจงตดสนใจออกจากการเปนพนกงานบรษทเอกชน มาผลตผนระนาดทมสบสานตอไป

กรรมวธการผลต

ผนระนาดทมของ

ชางประสาท ภานทต

วสด 1. ไมไผบง

2. ตะกว + ขผง

3. เชอกรม

4. ยางรอย(รองเชอก)

อปกรณทวไป 1. เลอยตดไม

2. กบไฟฟา

3. สวานไฟฟา

4. ดอกสวาน

4.1 ดอกสวานขนาด 4 มลลเมตร

4.2 ดอนสวานขนาด 7 มลลเมตร

5. เวอรเนย

6. ไมบรรทด

7. กระดาษทราย 7.1 กระดาษทรายเบอร 80 7.2 กระดาษทรายเบอร 120 8. เครองเจยร 9. สยอยไม 10. กาวรอน 11. ผา 12. ไมกระสวน 13. ปากกายาวหนบไม

กรรมวธการผลตผนระนาดทม

ของชางประสาท ภานทต

แบงเปนขนตอนไดดงตอไปน

ขนตอนท 1 การเตรยมไม 1. การเลอกไม ไมทเลอกใชคอไมไผบงขนาดขอของไมมความยาว 14 นว 1 ลก 15นว 2 ลก 16 นว 3 ลก 17 นว 3 ลก 18 นว 8 ลก ไดครบ 1 ผน รวมทงหมด 17 ลก ไมทเหมาะทจะน ามาผลตผนระนาดทมจะตองเปนไมทมอาย 4 ปขนไป เมอน ามาท าผนจะท าใหผนมเสยงดงกงวานและน าไปแชน าเปนระยะเวลา 4 เดอน เพอปองกนไมใหแมลงตางๆทจะมากดกนผน

2. การตดไมควรทจะตดใหไดขอมาดวย ไมอยางนนเมอตอาจจะท าใหลกระนาดทมแตกรนไมคงทนได

3. น าไมทได มาตดเกบขอบดานขางใหไดความกวางประมาณ 6 เซนตเมตรทกๆลก

ไมไผบง

การตดไมใหไดขอ

การไสขางไม

ขนตอนท 2 การเขากระสวน

ขนตอนนเปนขนตอนทส าคญเปนอยางมาก จะท าการวดไมไผทไดมาใหไดรปทรงทตองการโดยน าไมไผทไดมาหนบทปากกาจบไมจากนน วดดานบนลางใหมสวนโคงตามแบบของกระสวน วดรรอยเชอกและวดดานทองของไมขนาดความกวางในการควานทองของลกระนาด

การเขากระสวน

ขนตอนท 3 การเจาะรรอยเชอก

1. จะท าการเจาะร โดยน าไมมาหนบไวกบปากกาจบไมใหแนน จากนนใชสวานมอท าการเจาะรรอยทงหมด 4 ร ตอ 1 ลกจะตองเจาะใหรทงสองมาบรรจบกนตรงกลางดานหลงพอด ไมอยางนนเมอท าการรอยเชอก จะท าใหเชอกไปโคดอยภายในซงจะมผลตอเสยง อาจท าใหเสยงอบ ไมดงกงวานได

2. เมอท าการเจาะทง 4 ร เรยบรอยแลว จะท าการเจาะตกแตงดานหลงรรอยเชอกเพอความเรยบรอยและท าใหสะดวกตอการรอยเชอก

การเจาะรรอยเชอก

การเจาะตกแตงรดานหลง

ขนตอนท 4 การควานทองลกระนาด

1. จะท าการตดตะกวกอน เพอใหแนใจวาการควานทองออกนนจะไมท าใหเสยไมมากเกนไป จนไมสามารถแกไขปรบแตงเสยงใหตรงจากการตดตะกว จากนนใชเครองเจยร เจยรไมใหเวาลงไปทงสองดานโดยจะกระท าใหมความเวาเทาๆกน

2. จากนนใชกระดาษทรายขดตกแตงไมทงดานหนาและดานหลงใหเรยบรอย

การตดตะกวและเจยรไม

การขดตกแตงโดยกระดาษทราย

ขนตอนท 5 การทาสฝนเคลอบไม

1. ทาสฝนเคลอบไมจะกระท าโดยใชสผง(สเหลอง)น าไปผสมกบน าจากนนใชฟองน าจมสฝนและทาไปบนไม เพอแกไขไม เมอไมมสไมเหมอนกน หรอไมสกปรกกจะทาสผงเคลอบเพอความสวยงามของผน

2. จากนนรอใหจนกวาจะแหง ประมาณ30นาท น าผามาเชดขดไม เพอน าฝนผงสวนเกนของสทตดอยออก

การทาสฝนเคลอบไม

การเชดฝนออกจากไม

วดโอขนตอนกรรมวธการผลตผนระนาดทม

ขนตอนท 6 การรอยเชอก

1. จะท าการรอยเชอกจากเสยงต าสด เรยงตอกนไปจนลกเสยงสงสด แลวมดเชอกไวฝงเสยงสง

2. จากนนน าผนระนาดไปใสรางแลวท าการเทยบเสยง

การรอยเชอก

การน าผนระนาดใสรางแลวเทยบเสยง

อภปรายผล

จากการศกษาประวตของชางประสาท ภานทต พบวา ชางประสาท ภานทต มความสนใจทางดานดนตรไทย จนไดรเรมศกษาความรจากนายปลง ภานทต ผเปนบดาของภรรยา จนผลตระนาดทมไดอยางมฝมอ มการเกบรายละเอยดในทกๆสวน คณภาพของเสยงทออกมา มความใสดงกงวาน ไพเราะ ลกษณะของผนมความสมสวนสวยงามและมคณภาพ