1111

အတြအတြအတြအတြ ((((၂၂၂၂) ) ) ) အမတအမတအမတအမတ ၇။၇။၇။၇။ ႏဝငဘာလႏဝငဘာလႏဝငဘာလႏဝငဘာလ ၊၊၊၊ ၂၀၁၆၂၀၁၆၂၀၁၆၂၀၁၆ ခႏစခႏစခႏစခႏစ

အေရးေတာပ ဂာနယအေရးေတာပ ဂာနယအေရးေတာပ ဂာနယအေရးေတာပ ဂာနယ စာတညးအဖြ႕အမာစာတညးအဖြ႕အမာစာတညးအဖြ႕အမာစာတညးအဖြ႕အမာ

ႏငငေရးအေျခအေန ဘာျဖစေနသလႏငငေရးအေျခအေန ဘာျဖစေနသလႏငငေရးအေျခအေန ဘာျဖစေနသလႏငငေရးအေျခအေန ဘာျဖစေနသလ ((((၁)၁)၁)၁)

ၾသဇာန႔အာဏာၾသဇာန႔အာဏာၾသဇာန႔အာဏာၾသဇာန႔အာဏာ

ျပညတြငးျပညပ ႏစေနရာလးမာ ေဒၚေအာငဆနးၾကည ၾသဇာရတယဆတာ ဘယသမ မျငငးၾကပါ။ ေရြးေကာကပြ ကလညး ႏငထားၿပး ဆေတာ ႏငငတကာစႏႈနးန႔ဆရင သအာဏာရၿပ....ေပါ၊ ဒါေပမ ဗမာျပညမာ ဒါမး ျဖစမလာခဘး။ၾသဇာရလ႔ အာဏာ ရတာလား၊ အာဏာရလ႔ ၾသ ဇာရတာလား၊ ဗမာျပည စစအပစကေတာ အာဏာရခလ႔ ၾသဇာရခၾကတာ အထငအရားပ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည အဖ႔ေတာ ၾသဇာရတာန႔ အာဏာရတာ တျခားစျဖစေနတယ၊ သကယတင သ႔ပါတ NLD မာ ၾသဇာ လညးရတယ၊ အာဏာလညး ရတယ၊ ဒါေပမ တငးျပည ႏငငေရးမာကေတာ ၾသဇာက အာဏာက လကညႇး မၫႊနႏငဘး၊ ၂၀၀၈ ေျခဥက ဒါက ခြငမျပဘး။ဒါက ဆပမကငမ ရၾကတ ျပညပႏငငေတြက (ႏငငခငး ဆကဆေရး မာ) သတထား ဆကဆလာၾကတာ ေတြ႔ရတယ၊ ကာခပက သမၼတ၊ ႏငငျခားေရးဝနႀကးတ႔န႔ထပတ ဦးတကခစာရငးထ ထညထားၾကရတယ။ ကာခပကလညး ၂၀၀၈ ေျခဥထက အႏစအသားျဖစတ တ႔တာ၀န အေရးသးပါး၊ ျမနမာႏငငေရးမာ တပမေတာရ႕ ဦးေဆာငမႈ အခနးအျပင တပမေတာ ရ႕ မ ၆ ခကဆတာေတြက အလဥးသငသလ ေျပာလႊတတတတယ။ သတ႔ကလညး အစးရန႔ စစတပက အတြလက လခငေနၾက တာဆေတာ အ ေျႏၵရရ နားေထာငေပးခၾကတယ။အာဏာဟာ ျပညသ႔ဆက ဆငးလာတာမဟတ။ ၂၀၀၈ ေျခဥက စးဆငးလာ တာျဖစလ႔ ဒျပနာဟာ ေသာငမတင ေရမက ျဖစၿမျဖစေနပါတယ။

2222

((((၂)၂)၂)၂)

လႊတေတာန႔ အစးရလႊတေတာန႔ အစးရလႊတေတာန႔ အစးရလႊတေတာန႔ အစးရ

လႊတေတာပငးမာ ကယစားလယတခ႕ ဥပေဒအသစျပ႒ာနးတာ၊ ဥပေဒေဟာငး အခ႕ ပယဖကတာ။ ျပငတာ ျဖညစြက တာေတြ အားသြနခြနစက လပၾကပါတယ။ အကးရတနသေလာကလညး ရပါတယ၊ ဒါေပမ မလေလာကပါဘး။ ဆငပါးစပ ႏမး ပကပ။ အေျခအေနၾကညရတာက လႊတေတာ လမးေၾကာငးေပၚက အာဏာက တးခ႕ယလ႔ရတယလ႔ တရားေသသတမတထားပ ပ။ စႏၵဂတ စစတကထး ပျပၿပး ၂၀၀၈ ေျခဥက မန႔ ပားသလက စားသလ အဖားအနားသားက လညပတဝါးေနလ႔ကေတာ စစအာ ဏာရငစနစက ဒးႏန႕ေနပါလမမယ။ ၾကာရင ရ’ထားပါတယဆတ ပ႐ပလး ေလသလပတာန႔ လးပါးပါးေတာမာပါ။ အစးရယႏရားမာ လညး ဘာမလပမရတ အေျခအေနပ။ NLD ေျပာေရးဆခြငရသကယတငက အၿမတမးအတြငးဝနေတြ တရြတဆြ ကန႔လန႔တကေန တာက နတသေႏာေျပာထြကလာတယ။ ျဖတလညး မပစရဘး။ အမားစက စစဗလလထြကေတြျဖစလ႔ ဓာတလကခရမာ စးရမပ ရတယ။ ဒါအျပင အခနမေရြးန႔ အခနကက ေပါကကြလာႏငတ ဗးေတြက အစအရ ရေနေသးတယ။ ျမစဆ ကစၥ၊ အေနာကျခမးမာ ႐ဟငဂာ/ ဘဂၤRလ/ အၾကမးဖကဆတ အေရး။ ေတာင၊ အေရ႕၊ ေျမာကျခမးက တကပြေတြ စပလာတ အေရး၊ NCA လကမတ ထးၾကေရးန႔ ဒတယအႀကမ ၂၁ ရာစ ပငလညလာခကစၥေတြ တနးစေနပါတယ၊ ဒါေတြဟာ စစတပဘကက သတ႔ျဖစေစခငသလ ဖြ ထားလကတျပနာေတြပ။ NLD က ေျဖရငးႏငရင ေျဖရငးေပေတာပ၊ မေျဖရငးႏငရငေတာ တပမေတာကပ တငးျပညက ၿငမ ေအာင ထနးျပပါလမမယ။ စစအပခပေရး နယေျမေတြ၊ ပဒမ ၁၄၄ ထတျပနတာေတြ မားသထက မားလာမာပါ၊ ခ ဝ-မငးလားကစၥ ရာဇသေပးၿပး အကစမးထားတာ ရတယ၊ ေစာေစာပငးကတညးက ‘ေဘာစနးယားလ ျဖစသြား မယ’၊ ‘ေဘာလကနလ ျဖစသြားမယ’ ဆတ ေျခာကလးလန႔လးေတြလညး မေမဖ႔လတယ။ အခလညး အစးရ နာမညခထားတ သမၼတန႔ ႏငငျခားေရးဝနႀကးတ႔က ေျခတ ေအာင ႏငငတကာထြက ေခးငားေတာငးရမး လကခေနၾကခနမာ သတ႔က အမမာေနရငး ျဖနးမေလာက စစက တကေနၾကတယ၊ ရလာသမ ဘ႑ာေငြေၾကးန႔ အေထာကအပမနသမဟာ စစတပ ထငျဖနးေနတာန႔တင သထေရသြနျဖစေနပါၿပ။

((((၃)၃)၃)၃)

တႏငငလး အပစရပေရးကစၥတႏငငလး အပစရပေရးကစၥတႏငငလး အပစရပေရးကစၥတႏငငလး အပစရပေရးကစၥ

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ခေနာကပငး ေျပာတစကားေတြအေပၚ တငးရငးသားေတြ အာ႐စကေနၾကတယ။ လကေတြ႕က မက ၾကညၾကတယ။ စစတပအေပၚ သဘယေလာက တာဝနခႏငမလ သခငၾကတယ။ စစတပဟာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည သေဘာထားန႔ ဆန႔ကငၿပး တကပြေတြ တးခ႔ေနတာလ႔ ထငသက အမားစျဖစတယ။ စစတပကေတာ မယၾကဘး။ စစအပစ ေဟာငး/သစေတြန႔ ခ႐နေတြအေပၚ ခမတထားတ ဆငရငေတြ ႐ပသမးၿပးၿပးခငး ျပညထေရး၀နႀကးက လကလႊတထားၿပးသား အပခပေရးအာဏာေတြ ျပနေတာငးယတကစၥ ၾကညတာန႔ ဗေလာငးဗလ စစတပဆတာ ရငးေနၿပပ။တကယက စစတပန႔ အစးရရ႕ အကးစးပြားဟာ တခါတရ တထပတညးကတယ။ တခါတရ ေျဖာငေျဖာငႀကး ဆန႔ကင ေနတတတယ။ ဒအခါ စစတပအလက လကလပေပးရတာေတြ ရခတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက အရာရာက ေအးေအးခမးခမး ျဖစေစခငတသေဘာထား ေဖာျပ တယ။ စစတပက မလကနာဘး။ ျပနာရ႕ ဆခကက အဒမာ ရတယ။ ဘာလပႏငသလ။ ဘာမ လပ မျပႏငဘး။

ေျပာခငတာက-ႏငငအေနန႔ တလးတစညးတညး ဆကလကတညရေရးမာ ခလ သြားေနလ႔ကေတာ အလပမျဖစဘး။ စစတပက ေနာကဆတခငဆတ- NLD က ေရ႕တးခငတး၊ ဒါပရေတာတယ။လကရအေနအထားႀကးကျဖင စစတပကလြၿပး ဘယ သမ မႀကကပါေၾကာငး တငျပလကပါတယ။

စာတညးအဖြ႔ (၂၈၊ ၁၀၊ ၂၀၁၆)

3333

ဗမာျပညဗမာျပညဗမာျပညဗမာျပည ကြနျမနစပါတဗဟကြနျမနစပါတဗဟကြနျမနစပါတဗဟကြနျမနစပါတဗဟ စညး႐းေရးေကာမတစညး႐းေရးေကာမတစညး႐းေရးေကာမတစညး႐းေရးေကာမတ မမမမ ၿဗတနၿဗတနၿဗတနၿဗတန ကြနျမနစပါတဗဟေကာေကာမတထသ႕ကြနျမနစပါတဗဟေကာေကာမတထသ႕ကြနျမနစပါတဗဟေကာေကာမတထသ႕ကြနျမနစပါတဗဟေကာေကာမတထသ႕

ေပးပ႕သညေပးပ႕သညေပးပ႕သညေပးပ႕သည သဝဏလႊာသဝဏလႊာသဝဏလႊာသဝဏလႊာ

(အဂၤလပဘာသာ- မရငး)

Dated: 2016, October 1st

To:

Central Committee

Communist Party of Britain

From:

Central Organizing Committee

Communist Party of Burma

Subject: Felicitations to the Fifty-fourth Congress of the Communist Party of Britain.

Dear Comrades,

At a time when the working peoples of the world are facing the economic woes and social chaos which

ensue from the rabid attempts of the imperialists to save capitalism from its doom, we, comrades from a South-

east Asian nation hail the congress of comrades who are struggling against capitalism in Europe, the continent

where most of the world's capitalist nations are situated.

The post-Cold War contention and re-division of regions under their influence among the big powers,

instead of coming to an end has in fact become ever more intense and treacherous. New problems of war refugees

and their resettlement, undeniable outcomes of their imperialist rivalry, have reached unprecedented heights in

history. At a time when the US imperialist tries to focus its concentration of military power in the China Seas,

Burma, a country that offers western outlets to China, is also being drawn into the maelstrom. Being sandwiched

between the world's two most populous nations and situated at a crucial point of one of the world's most important

sea lanes, powerful nations never lose sight of our country's politics, and now the manipulative designs of western

nations are overtly going full swing in Burma's politics.

At a time like this, the struggles and movements of the peoples of Europe to rein in the imperialists are of

utmost value to the all the peoples of the world. Just like the time during the Vietnam War, we must unite to thwart

the efforts of the imperialist forces from fanning war around the world.

4444

In our country, as the people have come to realize the inevitable limitations of the new elected

government, their interest and inclination towards Marxism and Leftism has gained momentum. We shall make use

of this opportunity and revitalize our party's work with the peoples of our nation.

Success to the Fifty-fourth Congress of the Communist Party of Britain!

Long Live the Fraternal Relationship between the Communist Party of Britain and the Communist Party of

Burma!

Central Organizing Committee

Communist Party of Burma

ဗမာျပညဗမာျပညဗမာျပညဗမာျပည ကြနျမနစပါတဗဟကြနျမနစပါတဗဟကြနျမနစပါတဗဟကြနျမနစပါတဗဟ စညး႐းေရးေကာမတစညး႐းေရးေကာမတစညး႐းေရးေကာမတစညး႐းေရးေကာမတ မမမမ

ၿဗတနၿဗတနၿဗတနၿဗတန ကြနျမနစပါတဗဟေကာေကာမတထသ႕ကြနျမနစပါတဗဟေကာေကာမတထသ႕ကြနျမနစပါတဗဟေကာေကာမတထသ႕ကြနျမနစပါတဗဟေကာေကာမတထသ႕

ေပးပ႕သညေပးပ႕သညေပးပ႕သညေပးပ႕သည သဝဏလႊာသဝဏလႊာသဝဏလႊာသဝဏလႊာ

ရကစြ- ၂၀၁၆ ခႏစ၊ ေအာကတဘာလ ၁ ရက

သ႕

ဗဟေကာမတ

ၿဗတနကြနျမနစပါတ

မ

ဗဟစညး႐းေရးေကာမတ

ဗမာျပညကြနျမနစပါတ

အေၾကာငးအရာ။ ။ ၿဗတနကြနျမနစပါတ၏ (၅၄)ႀကမေျမာကကြနဂရကသ႔ သဝဏလႊာေပးပ႔ျခငး။

ခစလစြာေသာရေဘာမားခငဗား-

ကမၻာလပသားျပညသမားအေနျဖင နယခ႕သမားမားက အရငး႐ငစနစကဆးမႈက ကာကြယေရးအတြက အ႐းအမး လး

ပနးမႈက ရငဆငေနရေသာ အခနတြင အေ႐႕ေတာငအာ႐တကႏငငတခမ မမတ႔က ကမၻာေပၚ႐အရငး႐ငႏငငအမားစတည႐ရာ ဥ

ေရာပတကတြင အရငး႐ငစနစက ဆန႔ကငတကပြဝငေနၾက ေသာရေဘာမား၏ ကြနဂရကက ဂဏျပႏႈတဆကလကပါသည။

5555

အငအားႀကးႏငငႀကးမားအၾကား စစေအးေခတလြနကာလ နယေျမလယကမႈႏငခြေဝမႈမာ အဆးသတဖ႔ေနေနသာသာ

လကေတြ႔တြင ပ၍ ျပငးထန၊ ပ၍ေကာကကစလာသညကေတြ႕ေနရသည။ သတ႔၏ နယခ႕အားၿပငမႈေၾကာငျဖစေပၚလာေသာ စစ

ေျပးဒကၡသညႏင ျပနလညေနရာခထားေရးျပနာသစမားသည သမငးတြငမႀကဖးေလာကေအာင မားျပားလာသည။ ယခလ

အေမရကနနယခ႕သမားက တ႐တပငလယတြင စစအငအားစၿပရန လးပနးမႈေၾကာင တ႐တျပညအတြက အေနာကဖကတခါး

ေပါကမား႐ရာ ဗမာျပညမာလညး ဤဝဂယကအတြငးသ႔ ဆြသြငးျခငးခရပါေတာသည။ ကမၻာေပၚတြငလဦးေရအမားဆးႏငငႀကး

ႏစခအၾကားတြငတည႐ကာ ကမၻာအေရးအပါဆးပငလယေရေၾကာငးမားေပၚတြင တည႐ေနသည ကၽြ နေတာတ႔ျမနမာႏငင၏ ႏငင

ေရးက အငအားႀကးႏငငမားက အၿမပင မကျခညျပတမခေစာငၾကညေနၾကပါသည။ ယခအခါတြင အေနာကႏငငမား၏ ဗမာျပည

ႏငငေရးက စြကဖကရန အႀကအစညမားက ျမနမာႏငငအတြငးတြင အစြမးကန အေကာငအထညေဖာေနၾကပါသည။

ဤကသ႔ေသာအေျခအေနေအာကတြင ဥေရာပတကျပညသမား၏နယခသမားမားက ထနးခပရန တကပြဝငလႈပ႐ားၾက

သညမားမာ ကမၻာျပညသမားအတြက အကးႀကးလပါသည။ ဗယကနမစစပြတနးကလပင ကၽြ နေတာတ႔အားလး စညးလးကာ နယ

ခ႕အငအားစမား၏ တကမၻာလးအား မးေလာငတကသြငးရန ႀကစညမႈမားက တြနးလနၾကရပါမည။

ကၽြ နေတာတ႔ႏငငတြင အသစတငေျမႇာကလကေသာအစးရ၏ အကန႔အသတမားက ျမငေတြ႔လာၾကသညျပညသမား၏

မာကစဝါဒက စတဝငစားမႈႏင တမးၫႊတမႈတးပြားလာေနပါသည။ ကၽြ နေတာတ႔အေနျဖင ဤအခြငေကာငးက အသးျပကာ ကၽြ န

ေတာတ႔ႏငငမ ျပညသမားႏင အတ ပါတလပငနးမားက အားသစေလာငးသြားၾကပါမည။

ၿဗတနကြနျမနစပါတ၏ ငါးဆယေလးႀကမေျမာကကြနဂရကေအာငျမငပါေစ။

ၿဗတနကြနျမနစပါတႏငဗမာျပညကြနျမနစပါတတ႔အၾကားမ ညေနာငပါတဆကသြယေရးအဓြန႔႐ညပါေစ။

ဗဟစညး႐းေရးေကာမတ

ဗမာျပညကြနျမနစပါတ

6666

အေျခခအေၾကာငးရငးကမေမအေျခခအေၾကာငးရငးကမေမအေျခခအေၾကာငးရငးကမေမအေျခခအေၾကာငးရငးကမေမသငသငသငသငၾကၾကၾကၾကပါပါပါပါ

ရေဘာဖးသေခာငးရေဘာဖးသေခာငးရေဘာဖးသေခာငးရေဘာဖးသေခာငး

အေရးေတာပဂာနယ၊အေရးေတာပဂာနယ၊အေရးေတာပဂာနယ၊အေရးေတာပဂာနယ၊ အတြအတြအတြအတြ((((၂၂၂၂) ) ) ) အမတအမတအမတအမတ ၇၇၇၇

ကၽြ နေတာတ႔ႏငငမာဒေန႔ျဖစပကေနတာေတြ ေတာေတာမားမားဟာ မကစလညစရာလ ျဖစေနပါတယ။ ဒမကေရစစကား

ေတြ တေဖာငေဖာင ေျပာေနတအၾကားက ႏငငေရးအေၾကာငးျပတ အေျပာအဆ-အေရးအသားအေၾကာငးျပၿပး အဖမးခေနရတာ

ေတြ ဆကလကေတြ႕ျမငေနရတာ၊ ေငြကနေၾကးက အေျမာကအျမားခၿပး ၿငမးခမးေရးေဆြးေႏြးပြ၊ ၂၁ပငလညလာခႀကး တၿခမး

ၿခမး ကငးပေနတအၾကားက တကပြေတြ တရမလပ၊ စစေျပးဒကၡသညေတြ အေျပးမရပျဖစေနရတာ၊ ျပညပရငးႏးျမႇပႏမႈေတြ စးဝင

ေနတယဆတအခနမာ အလပသမားျပနာေတြ တးသထက တး၊ ကၽြ နျပခရတယဆတာမးအထ ျဖစ၊ လယသမားေျမ ဆး႐ႈးမႈ

ေတြ မားသထကမားျဖစေနရတာ၊ တရားဥပေဒစးမးေရးစကားေတြ စစညေအာင ၾကားေနရတအၾကားကပ ရာဇဝတမႈေတြန႔ မးယစ

ေဆးဝါး သးစြေဖာကကားမႈျပနာဟာ ဆးသထကဆးလာေနတာ- ဒါေတြ ဘာေၾကာင ဒလျဖစ ေနရတာလဆတာက ဗမာႏငင

သားတငးက သခငေနၾကပါတယ။

ေနာကၿပး တယလဖနးကငတလေတြ မားသထကမားလာ၊ အငတာနကတကသေတြ မားသထကမားလာ၊ အေနရာရာမာ

ျပညပက သငတနးေတြေပးတာေတြ မားသထကမားလာေနတအၾကားက ဒႏငငမာေကာငးသားလငယေတြန႔ မဘေတြရ႕မေကနပမႈ

ေတြဟာ ေလာသြားတယမရဘ ဘာေၾကာငတးသထကတး မားလာေနရတာလ။ ျပညပက အကအညမးစ ေဒၚလာသနးေပါငးမား

စြာ ဝငလာေနလကန႔ ေဒၚလာ ေဈးႏႈနး၊ ကန ေဈးႏႈနးေတြ ဘာျဖစလ႔ ေတာကေလၽာကတကေနရတာလ။

ကမၻာႀကးက တခကငၾကညလကပါ။

စစပြေတြ၊ စစေျပးဒကၡသညေတြ၊ အလပလကမေတြ၊ အငတေဘးျပနာေတြ ရကသတတပတ မျမငရ၊ မၾကားရဘးလ႔

ရလ႔လား။ မရပါဘး။ ကမၻာေပၚမာ အန႒ာ႐ျမငကြငးေတြက မတတအတငးအတာ၊ မတတအသြငသဏၭာနေတြန႔ ေတြ႕ၿမေတြ႕ေနရ

တာက ဆနးစစၾကညႏငရင ဗမာ ျပညက ျပနာကလညး အေျဖထတႏငမာပါ၊

အငမတန ကြယ၀ထြနးကားပါတယဆတႏငငႀကးေတြမာကပ ရက လထအေပၚ မတရားႏပစကတာ၊ တယသနေဖာက

ခြေရးသမားေတြေၾကာင အျပစမလထေတြ ေသေၾကၾကရတာ၊ သတ႔ရ႕အေရ႕အလယပငး၊ အာဖရကေျမာကပငးစတေဒသေတြမာ

ဆငႏႊေနတ နယခ႕စစပြေတြေၾကာင ႏစဖကစစသားန႔လထေတြ ေသေနၾကတာ၊ ဒါေတြဟာ ေလာသြားတယမရ၊ တးၿပးရငးသာ တး

7777

လာေနတာ ေတြ႕ေနၾကရပါတယ။ လမးေရး၊ ဘာသာေရးျပနာ-အဓက႐ဏးဆတာေတြကလညး အေတာမသတ။ ေျပာရရင

ပထမ ကမၻာစစေနာကပငး၊ ဒတယကမၻာစစ ေနာကပငးကာလေတြန႔ တပတညးပ ျဖစပါတယ။

အရငးဆး ေတြ႕ႏင၊ ေျပာႏငတအခကတခ႕ကေျပာရရင ဂလဘယလကေဇးရငးျဖစစဥႀကး အရနရႀကးထြားလာလ႔ ဥစၥာ

ဓနေတြ၊ ပငဆငမႈေတြ ကမၻာအႏ႔ ျပန႕စးသြားတာမဟတပါဘး။ ေသြးစပမႈေတြသာ ျပန႕စးသြားတာျဖစပါတယ။ တဆကတညး

ျပန႕ပြားတာက ကးေကာမႈစစပြ၊ အရငးအျမစလတစစပြေတြသာ ျဖစပါတယ၊ အငတစနစ ထြနးကား၊ သတငးစနစ ျမနဆနလာလ႔

လတနးစား ကြာဟမႈက ဆြမၫႏငပါဘး၊ ပသာ ကြာဟဆးဝါးေစပါတယ။ စမးသပခနးေတြ၊ သေတသနခနးေတြထကေန အရငး

အျမစသစေတြ၊ ပစၥညးသစေတြထတလပႏငတယဆေပမယ အဒအကးက ခစားရတာဟာ ကမၻာထပဆးကသကြယေတြသာ ျဖစ

ပါတယ။

ကမၻာေပၚမာ စစန႔လကနကက လက႐းျပထားတ အရငးရငစနစႀကး ရေနသေ႐ြ႕ စစပြေတြ၊ ဒမကေရစက အညအမၽ မခ

စားရတာေတြ ရၿမ ရေနမာသာ ျဖစပါတယ။

အလားတ ဗမာျပညမာလညး စစန႔လကနကက လက႐းျပၿပး တငးျပညရ႕ဥစၥာဓနန႔ အခြငအေရးေတြက ေမာငပငစးထား

တ စစဗ႐က ရကႀကးေတြရ႕ အာဏာစကက မဖယရားႏငေသးသေ႐ြ႕ ျပညသေတြ ဒကၡမးစခစားေနၾကရမာသာျဖစပါတယ။ ဒႏင

ငမာ စစအပစရယလ႔ ေပၚေပါကလာတာကက ျပညတြငးစစႀကးကအမျပၿပး ဖဆပလလကယာဂဏးသားေတြန႔ ပးေပါငးေပေပါကခ

တာပါ။ အာဏာအဆကဆက သမးၿပးတ ေနာကမာ စစဗ႐ကရကလတနးစားရယလ႔ ပပျပငျပင ျဖစလာခပါတယ။ လထက ျပည

တြငးစစန႔ၿခမးေျခာက၊ အာဏာသမးပြေတြန႔ အႏငကငၿပး ကယပငဓနဥစၥာေတြအျဖစ ခးဝကစေဆာငးခရာကေန ၁၉၈၈ ခႏစ

ေနာကပငးမာေတာ ဦးပငအပါအဝင သတ႔ရ႕ဓနအေဆာကအအေတြက တရားဝင ေၾကညာထေထာငခပါတယ။ တပါတညးမာ သတ႔

ရ႕ ခ႐နေပါငးစဟာလညး အေမာငရပထကေန တရားဝငခနထြကလာၾကပါတယ။ ဒလ တငးျပညက ရာစႏစတဝကေကာ အပစးၿပး

တညေဆာကခတ စစဗလခပေတြရ႕ ဓနအေဆာကအအန႔ အာဏာအသကအအက ကေန႔အခါမာ ဖယရားပစလကႏငၿပလ႔ ဘယ

သ ေျပာႏငပါသလ။ အဒစစအပစဟာ သတ႔ရ႕႐ႈးနမမႈက သေဘာထားႀကးစြာန႔ ဝနခအသအမတျပလကၿပလ႔ ဘယသေျပာႏငပါ

သလ။ အသသာဆး သာဓကတခကေတာ ၂၀၀၈ဖြ႕စညးပဥပေဒန႔ အဒါႀကးက ဒေန႔ သတ႔ အေသအလ ကာကြယေနၾကတယ ဆတ

အခကပါပ။ ဒေတာ ဒေန႔မာ ေတြ႕ေနရတ နားမလညႏငစရာေတြက သးသပရာမာ ဒအခကက ထညမစဥးစားလ႔ မျဖစပါဘး။ ကၽြ န

ေတာတ႔ ဘလးစညး လစညး ခြႏငဖ႔ လပါတယ။ တညတညေျပာရရင လတနးစားစညး ခြျခားဖ႔ပါ။ ဒေန႔ ဒတငးျပညမာ ဘယသ

ေတြ ေကာငးစားၿပး ဘယသေတြ ဆငးရဒကၡေရာကေနတယဆတာက ျပနစဥးစားလကရင အေျခအေနက အရငးသားနားလညႏင

ပါတယ။ လြနခတ ဆယစႏစမားအတြငးကန႔ ဘာမား ျခားနားပါသလ။ မတျခားနားတေနရာ၊ မတျခားနားတရာသဥတမာ ျမငေတြ႕

ရတ ေရာဂါေဟာငးလ႔ပ ဆခငပါတယ။ နာတာရညေရာဂါပါ။

ဒေန႔ ဗမာျပညအေၾကာငးေျပာတငး ထပတနးကပါေနတ ျပညတြငးစစကစၥကပ ျပနၾကညပါ။ ဒျပညတြငးစစ ျဖစေပၚရတာ

ဟာ ဒမကေရစက အညအမၽခစားခြငမေပးတာကေန ၁၉၄၈ ခႏစမာ စတငေပၚေပါကတာျဖစပါတယ။ ဒေနာကမာေတာ တငးရငး

သားေဒသေတြက အစးရစစတပေတြ ခထားရာကေန အဒစစတပေတြက ျပညသလထအေပၚမတရားအႏငကငတာေတြ မားလြနး

လာလ႔ တငးရငးသားေတြက လကနကကင တကၾကတာျဖစပါတယ။ အခလညး ဒျပနာကေျဖရငးမယဆရင လတငး- ဆငးရ

ခမးသာ၊ သ႕လကယလမေ႐ြး ဒမကေရစ အညအမၽ ခစားခြငေပးတာ၊ အစးရစစတပေတြက စညးကမးတက ျပနထနးခပတာ

ေတြက စရပါလမမယ။ လတနးစားျပနာ၊ လတနးစားစစျပနာျဖစပါတယ။

အးအမဖကသမးတာ၊ ေျမယာလယကတာ၊ မးယစေဆးဝါးကနကးတာ စတကစၥေတြကေတာပလ႔ေတာငရငးပါတယ။ စစ

ခ႐နႀကးေတြန႔ ျပညပအရငးရငႀကးေတြ ေကာငးစားဖ႔အတြက ဗမာျပညကဆငးရသားျပညသလထက အႏငကငတာဆတာ ဘယ

သမဆ သပါတယ။

စစဗ႐ကရကဓနရငႀကးေတြန႔ သတ႔ရ႕ခ႐နေတြ၊ ကပပါးရပပါးေတြက အထးကနထားၿပး ကနလတနးစားမား၊ အငအားစ

မား ေသြးစညးၾကဖ႔ အလြနအေရးႀကးပါတယ။

8888

ကနးမာေရးေစာငေရာကမႈသညကနးမာေရးေစာငေရာကမႈသညကနးမာေရးေစာငေရာကမႈသညကနးမာေရးေစာငေရာကမႈသည ေရာငးကနမဟတေရာငးကနမဟတေရာငးကနမဟတေရာငးကနမဟတ

ေကာဇငမငးေကာဇငမငးေကာဇငမငးေကာဇငမငး

အေရးေတာပဂာနယ၊အေရးေတာပဂာနယ၊အေရးေတာပဂာနယ၊အေရးေတာပဂာနယ၊ အတြအတြအတြအတြ((((၂၂၂၂) ) ) ) အမတအမတအမတအမတ ၇၇၇၇

အညာကမေရာကတာၾကာၿပျဖစေသာ ကြၽနေတာအတြက ေညာငျပာသာဒၾကးက ေတြ႔လကရသညႏင ခစားခကတ႔ ထက

ျမက ႏးၾကားလာေလသည။

ေညာငျပာသာဒပငႀကးကား ခမးနားႀကးကယလသည။ အ႔အ႔ဆငးဆငးရလသည။ အဘနနး ထးျခားဆနးၾကယလသည။

ေညာငပငၾကးမသည ႀကးမားထယဝါေသာအကငးႀကးေတြ အဖကဖကသ႔ ျဖာထြကေနသည။ ထျဖာထြကေန ေသာအကငးၾကးေတြ

မသည ေညာငမတဆတေတြ ေျမသ႔ တြရရြကဆငးေနၾကသည။ ေညာငမတဆတတ႔သည အျမစမသည ပငစညအျဖစသ႔ ႀကးထြား

သနမာလာျပနေသာအခါ ေညာငပငႀကးေအာကတြင ေညာငပငေတြ အမားၾကးေပါကေနသလ ျဖစေနသည။ ေညာငမတဆတေတြ

က ဘယတပငညာတပင ေပါကေနရာ တခါးေပါကေတြလ ျဖစေနၾကသျဖင ထအေပါကေတြက ေညာငတခါးေတြဟလညး ေခၚၾက

သည။ ေညာငျပာသာဒပငႀကးသည နနးေတာၾကးႏငပငတေနေသးေတာသည။

ေညာငတခါးေပါကတခ၏ အလညတြင ေကာကေရအးစငတခက ေတြ႔ရသည။ ေရအးအသစေလးေတြက ေရေတြ စမျဖာ

စရႊေနသည။ ေရအးေဘး ခငးထားေသာသေပၚတြင ျမကပငေလးေတြႏင စမးစမးစစျဖစေနသည။ ေရကသလျပသ၏ေစတနာက

စမးစေနေသာ ျမကပငကေလးမားေပၚတြင ေတြ႔ျမငေနရသည။ ငယငယက အလယတနးစကားေျပတြင သငခရဖးေသာ ဆရာေဇာ

ဂ၏ေဆာငးပါးက သတရမသည။ ေရခမးစငကေလးမားသည ေႏြဥးေပါကတြင ပနးေနရာမာ ထြကေပၚလာၾကေသာ ေႏြဥးကက

သေရပငျဖစသညဟ ဆရာေဇာဂကဆသည။

သ႔ေသာ ထေႏြဥးကကသေရသည တေန႔ထကတေန႔ ပမခကခၾကမးတမးလာေသာ ကေနာတ႔ေခတၾကးႏင ဆေလာပါ

ေသး၏ေလာဟ ကြၽနေတာ ေတြးေတာမေလသည။ ေရက ခြကျဖငခပေသာကၿပးး ခပေသာကထားေသာခြကက ေရထျပနႏစခပကာ

ေနာကတေယာကက ေသာကေသာစနစသည ေရာဂါဘယ ထေျပာလေသာ ဒေန႔ေခတႀကးတြင အႏရာယက ဖတေခၚေနသလမား

ျဖစေနေလမညလားဟ ေတြးမေလသည။ ယေန႔ေခတ ဆငးရသားလတနးစားအၾကားတြင ေရာဂါဘယမားသည လြနစြာထေျပာမား

ျပားလာေသာေၾကာင ထသ႔ေတြးမျခငးျဖစသည။ ေရာဂါေတြ ေပါမားလကပမာ ဆငးရမြေတမႈ ပေပာကေရးအတြကမား ထေရာဂါ

ေတြက ျဖန႔ထားသလားဟ ထငရေလာကသည။

9999

မေတြ႔ရတာၾကာၿပျဖစေသာ အညာက မတေဆြတေယာကသည ကးစကတတေသာ အသညးေရာငအသားဝါေရာဂါေၾကာင

ေဆး႐တကေနရသညက မေန႔ကပ ကြၽနေတာသခရသည။ ကြၽနေတာထက အသကငယေသာ ႏမဝမးကြတေယာကသညလညး တ

ဘေရာဂါေၾကာင ကြယလြနခေလၿပ။ ဘပး၊ စပး၊ တဘပးေတြသည ဆငးရသားေတြက ရကရကစကစက ႏပစကကလ မငးမေန

ေလသည။ ကြၽနေတာ ေမးျမနးစစမးၾကညေသာအခါ ဟတေယာကလညး ဘပးေၾကာင၊ ဒတေယာကလညး စပးေၾကာင၊ ေနာကတ

ေယာကလညး တဘေၾကာငဟဆကာ အသကဆးပါး ကြယလြနသြားၾကသ ေတာေတာမားမားအေၾကာငးက ၾကားသလာရသည။

ဆငးရသားမားအတြကေတာ ထေရာဂါမားသည ေအအငဒအကစထက ပဆးသည ဟ ကြၽနေတာ ထငသည။ ဘပး၊ စပး၊ တဘပး

တ႔သည ဆငးရသားတ႔၏ ေသမငးတမနမား ျဖစေနၾကေလၿပ။

ေဆးဝါးကသစရတတ႔မာ မကလးျပးစရာ ထတလန႔ေခာကခားစရာေကာငးေလာကေအာင ေခါငခကေနေလသည။ ဆငး

ရသားမားအတြကဆလင ဘပး၊စပး၊ တဘပးတ႔မာ ကမရႏငေသာ ေရာဂါမားပင ျဖစသည။ ခမးသာသေတြက ဘနေကာကသြား

ကၾကၿပး ေရာဂါေပာကကငးသေတြ ရၾကသည။ ဆငးရသားမားမာ အပမကပင မမကႏငၾက။ ဘနေကာကသြားၿပး ေဆးကသရ

သည ကနကစရတမာ ဆငးရသားေတြ ဘာမမစားဘ တသကလး ရသမဝငေငြက စထားလငပင လေလာကႏငလမမညမထင။ အ

ထးကေဆး႐ၾကးမား၏ကနကစရတမာလညး ဆငးရသားေတြအတြကေတာ အမေတြျခေတြခေရာငးမ တတႏငေလာကၾကမည ကန

က စရတမးျဖစသည။ လအခ႕ကကတကခမးသာေနခနတြင လအခ႕ စတျပတသတေနေအာင ဆငးရမြေတေနၾကေလၿပ။ ဆငး

ရခမးသာကြာဟမႈသည မးႏငေျမလ အလမးကြာေနေလၿပ။ လအခငးခငး အဆငအတနး ကြျပားကြာဟျခားနားမႈမာ စတနာစရာ

ေကာငးသည။ စကဆပ ရြရာစရာလညး ေကာငးလသည။

အဆးခငး ႏႈငးယဥၾကညမညဆလင မဆလေခတကမ အခမေဆးကသခြင ရခေသးသည။ ခေတာ ျပညသ႔ေဆး႐မာ

လညး အားလး ကယတငဝယရသည။ အားလး ကယတငကခၾကရသည။ ဒေန႔ေခတႀကးတြင ဘာကမ အလကားမရေတာေပ။ ပက

ဆဆငးရသမားမာ ေဆး႐ေပၚတြင အလြနမကႏာငယၾကရသည။ ပကဆမေပးႏငလင အေစာငကလညး ေငါကသည။ အလပသ

မားကလညး ေငါကသည။ သနာျပႏင ဆရာဝနမားကား ဆဖြယမရေတာ။ ဆရာဝနမားကား မးေပၚက ကလာေသာ လတနးစားတ

ရပႏင တသည။ ဆရာဝနထက ၉၀ ရာႏႈနးသည သတ႔ကယသတ႔ အထးပဂၢလမား၊ သတပါးထက အစစအရာရာသာလြနသမားဟ

အထငရတတၾကသည။ ဆငးရသားမားက ကနးမာေရး နားမလညရေကာငးလား၊ ပညာဗဟသတနညးရေကာငးလားဟ အထငအ

ျမငေသးၾကသည။ လျမငလင ေငါကခငေနေသာ ဆရာဝနေတြက ခပမားမားျဖစသည။ ဆငးရသားမားကလညး ဆရာဝနမား

သနာျပမားက ကယတငရငမားဟ သေဘာထားကာ ဘာေျပာေျပာ ဆရာ၊ ဆရာ ေခၚၿပး မကႏာငယေလးေတြႏင င႔ခၾကရသည။

ရနကနေဆး႐ႀကးတြင ေဆး႐ဝနထမးမား အေကာငးဘကသ႕ ျပျပငလာသညၾကားလကရေသာလညး တခလးလကၡဏာႏင ေရ

ရညလကၡဏာ မေဆာငေသးပါ။

ေဆးမကႏင၍ေသေသာသမားမာ ဒေန႔ေခတတြင အလြနပငမားျပားလာေနသည။ ဘယသမ ေသေသခာခာ စာရငး

ေကာကယ ေလလာထားတာမး မေတြ႔ရ။ အကယ၍မား လကေတြ႔ကက စာရငးေကာကယ သေတသနျပၾကညလင အလြန

ေၾကာကစရာေကာငးသည ရလဒမး ထြကေပၚလာမညမာ ေသခာလပါသည။

ကနးမာေရး ေစာငေရာကမႈ စနစႀကးကား ဆးဆးဝါးဝါး ပကစးေနေလၿပ။

အထးကဆရာဝနမားမာ ရနကနႏင မႏေလးၿမ႕ႀကးမားမာသာ ေပါေပါမားမား ရၾကသည။ အထးကဆရာဝန နညးနညး

ပါးပါး ရေသာ ၿမ႕မာလညး တႏငငလးတြင ဆယၿမ႕ထကပလမမညမထင။ ကနၿမ႕မားမာ သာမနဆရာဝနမားေလာကသာ ရၾက

သည။ သာမနဆရာဝန ေတာေတာမားမားမာလညး အားမကးရ။ သာမနဆရာဝနမားထတြင အလြနပင မယၾကညထကေသာ

ဆရာဝနမားစြာက ယေန႔ေခတတြင ေတြ႔ျမငေနရေလသည။ ရဖနရခါတြင ကနးမာေရးလကစားေသာ သာမနပညာတတ တေယာက

ပင နားလညႏငေလာကေသာ အရာမးက ႐း႐းဘြ႔ရဆရာဝနမားက နားမလညၾကသညက စတပကေလာကစရာၾကေတြ႔ၾကရသည။

ဆရာဝနအဆးျဖတမားၿပး ေသဆးၾကေသာ လနာမားက ယေန႔ေခတတြင ေတြ႔ျမငေနရသညမာလညး မနညးလေတာေလၿပ။ ဤ

ကား ပညာေရးစနစပကစးလာျခငး၏ ေနာကဆကတြအကးရလဒ ျဖစသည။ ၈၈ အေရးအခငးမတငခငက ဘြ႔ရေသာ ဆရာဝနမား

မာ သပမဆးလေသး။ ၈၈ ေနာကပငးဘြ႔ရေသာ ဆရာဝနမားမာ မယၾကညထကေသာသမား အမားအျပားေပၚေပါကလာသညမာ

10101010

လတငးအသပင ျဖစသည။ ႏငငျခားတငးျပညမားတြင ဆကလကပညာသငမညဆလငလညး ထ ၈၈ ေနာကပငး ဘြ႔ရဆရာဝန

မားက ႏငငတကာက အသအမတျပလကချခငး မရၾကေတာ။ ဆကလကပညာသငလလင အနမဆးအဆင စာေမးပြ တခခ ထပမ

ေျဖဆၿပးမသာ ဆကလကပညာသငခြငရၾကသည။

ဆငးရသားတ႔သည ေရာဂါတခခကေရာကမာက စးရမပပနေနၾကရသည။ ေရာဂါၾကး တခခ ကေရာကသညႏင မြလငမြ၊

မမြလငေသဖ႔ သာ ရေတာသည။ တခါတရမြလညးမြ ေသလညးေသၾကရသည။

ဆငးရသားမားသည ဆငးရလြနးေသာေၾကာင သတ႔ပတဝနးကငသညလညး အႏရာယထေျပာေသာ ပတဝနးကငမား

ျဖစေနေလသည။ သတ႔က အႏရာယရေသာ အရာမားစြာက ဝနးရစၿပေနၾကေလသည။ သတ႔ေနထငေသာ ပတဝနးကငသည

လညး အႏရာယ ျဖစသည။ သတ႔ စားေသာ အစားအေသာကသညလညး အႏရာယျဖစသည။

သတ႔ရပကြကမားတြင အမားဆးေတြ႔ရေလရေသာ ေရခမးစငမားသညလညး အခအခါ ေႏြဥးကကသေရ ဟတႏငပါဥး

ေတာမညလားဟ ကြၽနေတာ အေတြးေပၚမသည။

စငစစတြငကား ဆငးရျခငးကယ၌သညပငလညး ေရာဂါတချဖစေနေလသညတကား။

ၿငမးခမးေရးလား၊ၿငမးခမးေရးလား၊ၿငမးခမးေရးလား၊ၿငမးခမးေရးလား၊ ေဝးေသးတယေဝးေသးတယေဝးေသးတယေဝးေသးတယ

ေစာအယထးေစာအယထးေစာအယထးေစာအယထး

ေခတသစဗမာျပညသမငးမာ အဂၤလပကလနနယခ႕စနစက ဆန႔ကငတကခကရငးန႔ အမးသားစညးလးညၫြတေရးက

ခကခကခခန႔ တညေဆာကခရတာျဖစတယ။ ကလနနယခ႕စနစက ျပတျပတသားသားဆန႔ကငႏငတအခနမာ အမးသားစညးလး

ညၫြတေရးစတဓာတဟာ အျမငဆးအဆငကေရာကတတၿပး ကလနနယခ႕စနစက ဆန႔ကငရာမာ ေတြေဝယမးယငမႈေတြ ေပၚ

ေပါကတအခါမာ အမးသားစညးလးေရး စတဓာတဟာလညး ေလာ႔ရလာကာ အမးသားစညးလး ညၫြတေရးလပငနးေတြမာ ထ

ခကနစနာမႈေတြ ရတတၾကပါတယ။

11111111

ဒလအမးသားစညးလးညၫြတေရးက အဆငဆင၊ အေကြ႕အေကာက၊ အခကအခအမးမးက ေကာျဖတလာၾကရငးန႔ ဒ

တယကမၻာစစႀကးကာလက ေရာကလာလာတအခါ နယခ႕ဖကဆစဂပနက ေတာလနဖ႔ လးပနးၾကရငးန႕ တညေဆာကလကတ အ

မးသားစညးလးညၫြတေရးဟာ သမငးမာ တခါမမရခဖးတ အမးသားစညးလးညၫြတမႈက ရရလကၾကပါတယ။ ဒါေၾကာငလညး

နယခ႕ဖကဆစဂပနက ေအာငျမငစြာတြနးလန ေအာငပြခလကပါတယ။ ဒေအာငပြအရနဟာ ဗမာျပညက လြတလပေရးပနးတင

အထ တြနးပ႔ႏငခပါတယ။

ဒါေပမ ဖကဆစဂပနက ေအာငျမငစြာေတာလနအၿပး လြတလပေရးတကပြမာ ရငဆငရတာက ဖကဆစဂပနမဟတဘ

အဂၤလပ ကလနနယခ႕သမား ျဖစေနျပနတယ။ အဂၤလပနယခ႕သမားဟာ ဒတယကမၻာစစႀကးမာ ေအာငႏငသျဖစေပမယ ေသ

ေကာငေပါငးလ ျဖစသြားပါတယ။ သ႕ရ႕ကလနနယပယအေတာမားမားက လကလႊတရတအေျခအေန ျဖစသြားတယ။ အဂၤလပ က

လနနယပယဆငရာ လပငနးအေတာမားမားက အေမရကနက လႊေပးလကရပါတယ။ အေတာမားမားကလညး လြတလပေရးေပး

ရပါတယ။ တခ႕က ဒမနယအဆငန႔ အပခပတာ လပလကရပါ တယ။

ဒလလပတအခါမာ အဂၤလပနယခ႕သမားဟာ ေနမဝငအငပါယာပငရငႀကးပပ ေသြးခြအပခပရာမာ အလြန ပါးနပလမၼာ

တာေၾကာင မစားရတအမ သန႔ပကတာမးမာေတာ အလြနကၽြ မးကငပါတယ။ ဒါေၾကာင ဖဆပလအဖြ႕ခပက နညးအမးမးန႔ ေသြး

ခြပါတယ။ ဖဆပလ အဖြ႕ ခပကလညး ဖကဆစဂပနက ေအာငျမငစြာ ေတာလနႏငၿပးတအခါမာ လြတလပေရးတကပြအတြက

အဖြ႕ခပက တးခ႕ဖြ႕စညးရာမာ အလေတာရ ေတြကပါ....ပါဝငေစလကပါတယ။ ဒလလပလကတာဟာ အဂၤလပနယခ႕သမားအ

တြက အမးသားစညးလးညၫြတမႈက ၿဖခြဖ႔ အခကအလကရ သြားေစခပါတယ။ တဆကတညးမာ ကြနျမနစဆန႔ကငေရးပါ သြတ

သြငးေပးလကႏငပါတယ။ ဒလန႔ ဗမာျပညႏငငေရးေလာကမာ လးဝလြတလပေရးယေရးန႔ ဒမနယအဆငန႔ေနေရးကစၥ ေပၚလာပါ

တယ။ ေျမျပန႔ေဒသန႔ ေတာငတနးေဒသကစၥ (ျပညမန႔ေတာငတနးေဒသ။ နယျခားေဒသကစၥ) ေတြ ေပၚပါတယ၊ ဗလခပေအာင

ဆနးတ႔ အဂၤလနကသြားၿပး လြတလပေရးအတြကအေရးဆၿပး ေအာငဆနး-အကတလ စာခပခပေတာ ဗလခပေအာငဆနး ေခါငး

ေဆာငတ ကယစားလယအဖြ႕ထမာပါတ ဂဠနဦးေစာန႔သခငဗစနတ႔ႏစဦးဟာ စာခပမာ လကမတ မထးၾကပါဘး။ ဒဟာလညး အဂၤ

လပနယခ႕ သမားအတြက အခကအလကျဖစခပါတယ။

၁၉၄၆ ခႏစ ေအာကတဘာလမာ ဖဆပလအဖြ႕ခပဥက႒ ဗလခပေအာငဆနးကယတငက ဗမာျပညကြနျမနစက ဖဆ

ပလ အဖြ႕ထကေန ထတပယပစလကတာဟာလညး အဂၤလပနယခ႕သမားအတြက အခကအလကေကာငးတခ ရသြားေစ႐မက

ဖဆပလ အဖြ႕ခပထက ကြနျမနစဆန႔ကငေရးသမားေတြက အားေပးအားေျမႇာကျပသြားခသလ ျဖစသြားခပါတယ။ ဒါေပမ ကြနျမ

နစပါတဟာ ဖဆပလ အဖြ႕ခပက ရနသလ သေဘာမထားဘ ဖဆပလ-ကြနျမနစ ညၫြတေရးက စကလကမတတတ လပေဆာင

ပါတယ။ ဗလခပေအာငဆနးကလညး ဗမာျပည ကြနျမနစပါတက ဖဆပလ အဖြ႕ခပကေန ထတပယခေပမယ ဗမာျပညကြနျမနစ

ပါတက ရနသလ႔ သေဘာမထားခပါဘး။

ဒါေပမ ဘယလပျဖစျဖစ အမးသားၿပကြမႈကေတာ စတငေပၚေပါကေနၿပျဖစပါတယ။ ဒလအေျခအေနမာ အဂၤလပ နယ

ခ႕သမားဟာ ဗလခပေအာငဆနးတ႔က လပႀကတာ၊ ႏ-အကတလစာခပန႔ ဗမာျပညက လြတလပေရးေပးတာေတြ လပလက

တယ။ နနးရငးဝနေဟာငး ခာခကေတာ ဗမာျပညက လြတလပေရးေပးရင ျပညတြငးစစျဖစလမမယဆၿပး ႏပေၾကာငးေပးလကခပါ

ေသးတယ။

ဗမာျပညကြနျမနစပါတဟာ ဗမာျပညလြတလပေရးက အသအမတျပတယ။ ဒါေၾကာင လြတလပေရး အခမးအနား

လညး တကခတယ၊ ေရြးေကာကပြလညး ဝငတယ။ လႊတေတာလညး တကခတယ။ လြတေတာမာ လြတလပေရးန႔ပတသကတ

ဗမာျပည ကြနျမနစပါတရ႕ သေဘာထားန႔ ေရ႕လပသငတအလပေတြက ပြငပြငလငးလငးပ တငျပပါတယ။ ျဖးအမတ သခငသနး

ေဖက တငျပခတာျဖစပါတယ။ ဗမာျပညလြတ လပေရးဟာ ႏငငေရးအရလြတလပၿပး စးပြားေရး၊ စစေရးေတြမာ အခပအေႏာင

ေတြန႔ ရေနေသးတာက ရငးျပသြားခပါတယ။ ဗမာျပည ကြနျမနစပါတဟာ အတကအခပါတတခအေနန႔ လႊတေတာ (ပါလမန)မာ

ေျပာသငေျပာထကတာေတြက တာဝနေကစြာ တငျပေျပာဆခတာပျဖစပါတယ။ ဖဆပလ အစးရ ျဖတခေရး တခြနးမမပါပါဘး။

ဖဆပလ အစးရအေနန႔ အဒ အေႏာငအဖြ႕ေတြက ဘယလေကာလႊားသငတယ။ ဘယလ သေဘာထားသငတယဆတာေတြ ေျပာ

12121212

တာ ျဖစပါတယ။ တနညးအားျဖင တာဝနယစတန႔ ပြငပြငလငးလငး ေဝဖနသငတာေတြက ေဝဖနသြားတာပ ျဖစတယ။ ဗမာျပည

ကြနျမနစပါတရညမနးထားတာက ဗမာျပညဟာ အမခကငးတ လးဝလြတလပေရးန႔အတ ဗမာျပညလမးစ ျပညသတရပလး လြတ

ေျမာကသြားဖ႔ ျဖစလ႔ပါပ၊ ဝမးနညးဖ႔ေကာငးတာက ဗမာျပညကြနျမနစပါတေမၽာမနးသလ မျဖစလာဘ ဗမာျပညဟာ ကလနတပငး

ပေဒသရာဇ တပငးႏငင ျဖစသြားပါတယ။

ဖဆပလ အစးရန႔ ႏငငေရးအငအားစတခ႕ဟာ ကလနတပငး၊ ပေဒသရာဇတပငးႏငငအတငး ဆကၿပးသြားလပါတယ။

တနညးအားျဖင ဓနရငဒမကေရစလမးေၾကာငးအတငး တငးျပညက တညေဆာကသြားခငတယ။ ဗမာျပညကြနျမနစပါတ အပါအ

ဝင ႏငငေရးအငအားစတခ႕က ဒမကေရစသစ(ဝါ)ျပညသ႕ဒမကေရစလမးေၾကာငးန႔ တငးျပညကတညေဆာကခငတယ။ ဗမာျပည

ႏငငေရးေလာကမာ အျမငအမးမး အ႐ႈပအေထြး အမးမးရတယဆေပမယ အရငးခကေတာ အဒလမးေၾကာငးႏစေၾကာငးရ႕ ပဋပ

ကၡက လာတာပ ျဖစတယ။ ဒပဋပကၡဟာ အမးသား စညးလးညၫြတမႈ ၿပကြေစတ အကေၾကာငးေတြပါပ။ ဒါေပမ ဒပဋပကၡေတြက

ဒမကေရစ နညးကက ေျဖရငးမယဆရင အမးသားစညးလး ည ၫြတမႈက ထနးသမးႏငၿပး တငးျပညဟာလညး ဖြ႕ၿဖးတးတက

သြားမာပ ျဖစပါတယ။

ဒါေပမ ဖဆပလ အစးရဟာ ဒမကေရစနညးကက မေျဖရငးဘ အၾကမးဖကဖမးဆးႏပကြပတာေတြ လပတယ။ အထး

သျဖင ၁၉၄၈ ခႏစ။ မတလ ၂၈ ရကမာ ဗမာျပညကြနျမနစပါတက အလစအငကယၿပး ဖမးဆးႏပကြပတာလပပါတယ။ ဗမာျပည

ကြနျမနစပါတက ရနသအျဖစ သတမတၿပး အျပတၿဖခြငးဖ႔ လပတာျဖစပါတယ။ ဗမာျပညကြနျမနစပါတ ေခါငးေဆာငအေတာ

မားမား တကြတျပား ထြကေျပး လြတေျမာကသြားၾကတယ။ တခ႕ အဖမးခရပါတယ။ တကြတျပား ထြကေျပးလြတေျမာကသြားတ

ေခါငးေဆာငအငအားစေတြဟာ ျပနလညစစညးၾကၿပး လကနကကငတကပြ ဆငႏႊလကရပါတယ။ အဒါဟာ ဗမာျပညမာ ျပညတြငး

စစႀကး ျဖစေပၚေစလကတာပါ။ ျပညတြငးစစဟာ ဗမာျပည အမးသားၿပကြမႈရ႕ အျမငဆးအဆငပါပ။ ျပညတြငးစစ စျဖစျဖစခငး မာ

ပ ဆရာႀကးသခငကယေတာမႈငးက ျပညတြငးၿငမးခမးေရး တညေဆာကဖ႔ လးပနးပါတယ။ ဆရာႀကးသခငကယေတာမႈငးရ႕ သမ

နာ၊ ကယမနာ ၿငမးခမးေရးက တညေဆာကဖ႔ လးပနးပါတယ။ ဖဆပလ အစးရက ငါန႔မတ ငါရနသလ႔ သေဘာထားၿပး သေဘာ

ထား ကြလြသေတြက အျပတတကေရးပ လပပါတယ။ ဒါေၾကာငပ ျပညတြငးစစဟာ နက႐ႈငးကယျပန႔သြားပါတယ။ အမးသားစညး

လးညၫြတေရးကေတာ တစစၿပကြသြားပါတယ။ ဖဆပလအစးရရ႕ လကနကန႔ဒမကေရစလၿပး ၿငမးခမးေရးတည ေဆာကမယဆ

တ လမလည လညျဖားမႈအရ ၁၉၅၈ ခႏစ လကနကခပြႀကးေတြျဖစခပါတယ။ ဒါေပမ ၿငမးခမးေရးေတာ မရခပါဘး။

ဗမာျပညကြနျမနစပါတက ဖဆပလအဖြ႕ခပထကေန ထတပယလကၿပးတေနာကမာ ဆရယလစပါတဟာ ဖဆပလ

အဖြ႕ခပမာ တြငကယလာပါတယ။ အဒလ ဆရယလစပါတ တြငကယလာတာန႔အမၽ ဖဆပလအဖြ႕ဝင ႏငငေရးပါတ အဖြ႕အစညး

ေတြဟာ လညး လႈပလႈပရားရားေတြ ျဖစလာပါတယ။ ဗလခပေအာငဆနးကဆးသြားတေနာကမာ ဆရယလစပါတဟာ ဖဆပလ

အဖြ႕ခပက လး၀ အပစးမသြားတယ။ ဆရယလစပါတဟာ ဆရယလစပါတအမညေတာင မေဖာေတာဘ ဖဆပလအဖြ႕ခပနာမညပ

ဆကသးပါတယ။ အဒအခနကစၿပး ဖဆပလ အဖြ႕ခပ တပေပါငးစႀကးဟာ လးဝၿပကြသြားပါတယ။

လြတလပေရးရၿပး ဖဆပလ အစးရဖြ႕တအခါမာ သတငးစာေတြမာ ဖဆဆရယအစးရလ႔ပ ေဖာျပေလရပါတယ။ ဖဆ

ပလ အစးရဟာ ဆရယလစတပမးေတြအားကးန႔ ျပညတြငးစစက ဖနတးခတာျဖစပါတယ။ ျပညတြငးစစက အေၾကာငးျပၿပး တြင

ကယလာတ ဆရယလစ စစဗလတစဟာ စစအပစ ဖြ႕တညလာတယ။ ၁၉၅၈-၅၉ မာ ဖဆပလ ႏစျခမးကြသြားတာက အေၾကာငး

ျပၿပး ဗလေနဝငး ေခါငးေဆာငတ ဆရယလစ စစဗလတစက အာဏာသမးပါတယ။ ဒါေပမ အမေစာငအစးရဆၿပး မလမတပတန႔

ျပညသလထႀကးက လမညာခတယ။ ျပညတြငးစစရနက ပျမႇငလကပါတယ။ ၁၉၆၀ မာ အမေစာငအစးရက ေ႐ြးေကာကပြ ကငးပ

ေပးပါတယ။ သန႔ရငး ဖဆပလ အႏငရၿပး ပထစ အစးရဖြ႕ပါတယ။ တညၿမ ဖဆပလ ႐ႈးပါတယ။ တညၿမဖဆပလက ပငးတ စစဗလ

တသကက ဗလေနဝငး၊ ဗလေအာငႀကးတ႔က ဓားစာခေတြအျဖစ တပက ထတပယပစ လကတယ။ ဗလေနဝငး၊ ဗလေအာငႀကး

တ႔ဟာ သတ႔ရ႕စစအပစက ေတာငတငးေအာငလပၿပး တပမေတာတခလးက သတ႔ ရ႕လကကငတတအျဖစ အသးျပကာ ၁၉၆၂

ခႏစ၊ မတလ ၂ ရကေန႔မာ အာဏာသမးပါတယ။ အဒေန႔ကစၿပး ေတာလနေရးအစးရနာမညန႔ ဗလေနဝငးစစအပစဟာ စစအာဏာ

ရငစနစက ထေထာငပါေတာတယ။

13131313

၁၉၆၂ ခႏစ၊ မတလ ၂ ရကေန႔မာ ဗလေနဝငးစစအပစက အာဏာသမးတာက အဒတနးက ေျမေပၚလကဝ ႏငငေရး

အငအားစ တခ႕က ေထာကခပါတယ။ ေကာငးသားလငယေတြက ျပတျပတသားသား ဆန႔ကငကန႔ကြကပါတယ။ ဒါေၾကာင

၁၉၆၂ ခႏစ ဇလင ၇ ရကေန႔မာ ရနကနတကသလအဓပတလမးေပၚန႔ ေကာငးဝငးအတြငးမာ ဗလေနဝငးစစအပစက ေကာငးသား

ရာေကာက ေသြးေခာငးစး ပစသတခတအျပင ဇလင ၈ ရကေန႔လငးအားႀကးအခနမာ တကသ အေဆာကအဦက မငးခြဖကဆး

လကပါတယ။ စစအာဏာရငစနစ ပြဦးထြက လကစြမးျပတာပါပ။ စစအပစက ျပညသတရပလး၊ ႏငငေရးအငအားစအားလး၊

ေကာငးသားလငယ အားလးက ရနသအျဖစသေဘာထားၿပး စစေၾကညာတာပ ျဖစပါတယ။ ဗလေနဝငးကယတင ဓား-ဓားခငး၊ လ-

လခငး ရငဆငမယဆၿပး ႐ငး႐ငးစငးစငးက ေၾကညာသြားတာပါ။

၁၉၆၃ ခႏစမာ ေတာလနေရးေကာငစအစးရက ၿငမးခမးေရးေစစပေဆြးေႏြးဖ႔ ကမးလမးပါတယ။ ေတာတြငးလကနက

ကင အငအားစ အားလး လာေရာကေဆြးေႏြးပါတယ။ ေတာလနေရးေကာငစအစးရက ေဆြးေႏြးဘကအျဖစ သေဘာထား ေဆြးေႏြး

ပါတယ။ ဒါေပမ ဗလေနဝငးရ႕ ေတာလနေရးေကာငစအစးရက လကနကကငေတာလနေရးအငအားစေတြက ရနသအျဖစ သေဘာ

ထားၿပး လကနကခေရးကပ ေဆြးေႏြးပါတယ။ မရတအခါမာ ေဆြးေႏြးပြက တဖကသတ ဖကသမးပစပါတယ။ ဆရာႀကးသခင

ကယေတာမႈငးရ႕ မေသခင ၿငမးခမးေရး ျမငေတြ႕သြားခငတယဆတဆႏၵ မျပညဝခေတာပါ။

ဗလေနဝငးစစအပစက မဆလ ပါတ၊ ေကာငစ၊ လႊတေတာ ဆတာေတြန႔ စစအာဏာရငစနစက ကငသးေနစဥ ၁၉၈၀

ခႏစအတြငးမာ ဗမာျပညကြနျမနစပါတန႔ ေဆြးေႏြးျဖစခပါတယ။ ဗမာျပညကြနျမနစပါတက ရနလတသေဘာထားေတြ မထားၾက

ေတာဘ အျပနအလန အသအမတျပၾကၿပး ျပညတြငးၿငမးခမးေရးက တညေဆာကဖ႔ အဆျပပါတယ။ ဗလေနဝငးက ကြနျမနစပါ

တက ဖကၿပး မဆလထဝငဖ႔၊ ဗမာျပည ကြနျမနစပါတရ႕ ျပညသ႕တပမေတာကလညး ဖကၿပး မဆလတပထ ေပါငးထညဖ႔၊ ဗမာ

ျပညကြနျမနစပါတရ႕ အေျခခေဒသကလညး ဖကသမးပစဖ႔ပ ေတာငးဆပါတယ။ အဓပၸာယက ႁခြငးခကမရ လကနကခေရးပါပ။

မရတအခါမာ ဗလေနဝငးကယတငပ ေဆြးေႏြးပြက တဖကသတ ဖကသမးခပါတယ။

၁၉၈၈ ခႏစ ဒမကေရစအေရးေတာပလထအကြမႈႀကးက စစအပစန႔ စစအာဏာရငစနစက အၿပးတင မတကဖက

လကႏငဘ မဆလ ပါတန႔ ၁၉၇၄ အေျခခဥပေဒကသာ ဖကသမးလကႏငခတယ။ ဒါေၾကာင စစအပစက ထပဆင အာဏာသမး

တာ လပႏငခတယ။ ပါတစ ဒမကေရစ ေရြးေကာကပြက ကငးပေပးမယဆတကတန႔ န၀တ စစအစးရက စစအပစက ဖြ႕စညးလက

ႏငတယ။ ဒါေပမ ၉၀ ခႏစမာ ေ႐ြးေကာက ပြလပၿပး ေရြးေကာကပြရလဒက အသအမတမျပဘ မကႏာေျပာငတကၿပး အမးသား

ညလာခက ကငးပတာလပခတယ။ ၈၉ ခႏစကစၿပး နဝတအစးရဟာ လကနကကငေတာလနေရး အဖြ႕အစညးေတြက တဖြ႕ခငးစ

ခြၿပး အပစအခတရပစေရး၊ ၿငမးခမးေရးန႔ ေဒသဖြ႕ၿဖးေရးဆတာ လပတယ။ အပစအခတရပစေရး လပလကတအဖြ႕အစညးေတြမာ

တပဖြ႕ေတြ တးခ႕ခြငမရ၊ လထစညး႐းေရးလပခြငမရ၊ ဘ႑ာေရးေကာက ခခြငမရဘ စးပြားေရး လမးက ဖြငေပးတယ။ ဒလန႔

အပစအခတ ရပစေရးလပတ လကနကကငအဖြ႕အစညးေတြရ႕ ေခါငးေဆာငေတြဟာ ေခတေပၚစးပြားေရးသမားေတြ ျဖစကနတယ။

အဖြ႕အစညးေတြဟာ ဥပေဒအတြငးလလ၊ ဥပေဒပအဖြ႕အစညးလလ ဖားတပငး၊ ငါးတပငး အဖြ႕အစညးေတြ ျဖစကနပါတယ။

တနညးအားျဖင လကနကကငတကပြလပစဥက အဖြ႕အစညးေတြက ျဖတေလးျဖတစနစန႔ ေခမႈနးသလ အပစအခတ ရပစေရး

လပၿပး ျဖတေလးျဖတစနစန႔ ေတာလနေရးအဖြ႕အစညးေတြက သငးကြပပစပါတယ။ ဒါဟာ နဝတ၊ နအဖ စစအစးရက လကနက

ကင အဖြ႕အစညးေတြ၊ ေတာလနေရး အဖြ႕အစညးေတြက ရနသလ သေဘာထားၿပး တဖကလည ေခမႈနးပစေနတာပျဖစပါတယ။

မာရသြနအမးသားညလာခႀကးကငးပၿပး ၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒက အတညျပလပႏငလာတအခါမာ စစအပစဟာ ပၿပး

ေမာကမာလာပါတယ။ ကစၥအဝ၀က ၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒေဘာငထမာသာ ေျဖရငးရမယဆတာပါပ။ ၂၀၁၀ ေ႐ြးေကာကပြ ကငးပ

ၿပး ေဘာငးဘခၽြတေတြက ႀက႕ဖြ႕အစးရဖြ႕တာဟာ စစအပစအေနအထားက ခငၿမဖ႔န႔ စစအာဏာရငစနစ အသားကေအာင လပတာ

ျဖစတယ။ ဒါေၾကာင ႏငငေရးအငအားစေတြန႔ ျပညသလထေတြ ဘယလပ ကန႔ကြကကန႔ကြက စစအစးရ တျဖစလ ေဘာငးဘခၽြ တ

အစးရက ဂ႐မစကခပါ။

၂၀၁၅ ေ႐ြးေကာကပြက ၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒအရ ကငးပတယ။ ဒခပ အႏငရတယ။ ဒါေၾကာင ဒခပဦးေဆာငတ

အစးရ ေပၚလာတယ။ ဒခပကတငတ သမၼတန႔ ဝနႀကးေတြရယ၊ ကာခပကတငတ ဒသမၼတန႔ဝနႀကးေတြရယပါတ အစးရႏစဖြ႕လ

14141414

ျဖစသြားပါတယ။ ကမၻာမာ ၫြန႔ေပါငးအစးရေတြ ဖြ႕စညးေလရပါတယ။ ဒါေပမ ေရြးေကာကပြန႔တကလာတပါတကတငတ သမၼတန႔

ဝနႀကး၊ ကာခပကတငတ ဒသမၼတန႔ ဝနႀကး ဆတ အစးရအဖြ႕မးကေတာ ဗမာျပညတျပညတညးသာ ရပါတယ။

၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒအရ ေဘာငးဘခၽြတႀက႕ဖြ႕အစးရကစၿပး လကနကကငေတာလနေရးအဖြ႕စညးေတြက ျပညနယ

အဆင အပစအခတရပစေရးတ႔၊ ျပညေထာငစအဆင အပစအခတရပစေရးဆၿပး မလမမပတလပၿပး NCA ဆတစာခပ လကမတ

ထးတအဆငအထ ေရာကပါတယ။ ဒါေပမ လကနကကငတကပြေတြ ဆကျဖစေနပါတယ။

ရေဆးတငေနတရေဆးတငေနတရေဆးတငေနတရေဆးတငေနတ ျပညထေရးဝနႀကးျပညထေရးဝနႀကးျပညထေရးဝနႀကးျပညထေရးဝနႀကး ဗလေကာေဆြဗလေကာေဆြဗလေကာေဆြဗလေကာေဆြ ((((ေဇာလတေဇာလတေဇာလတေဇာလတ))))

ျပညထေရးဝနႀကး ဗလေကာေဆြရ႕ ေျပာစကားေတြၾကားလကရပါတယ။ “ ရေဆးတငတယ”ဆတ စကားက ဒတခါေတာ အသးအႏႈနးန႔ ျဖစရပက ကြကတပလ႔ ဆရမယ။

ဘာလ႔လဆေတာ “ကးကနးျပင - ကးတနေကာက - ငါးခရအေရး ” မာ အရကတကြ အကးနညးျဖစသြားရတ သ႔ လက ေအာကက ရတပဖြ႔အတြက ရေဆးတငေပးဖ႔ အဓကသြားရတ ခရးစဥမ႔ပ။ သက ဘလလညးေျပာပါတယ။ “ moral courage ရ ေအာင ငါျပနလပေပးမယ” တ။

ရေဆးတငပ တငနညးကေတာ သငးတယ။ (ဗကပ)န႔ တကခဖးသက ပြထတၿပး ရေဆးတငရတာျဖစတယ။ စစဗလစစသားထမာေတာ (ဗကပ)န႔ စစတကရတာက

သတ႔အၾကားမာ ကြားစရာ၊ ဂဏယစရာတစခပ ထငပါတယ။ ဒအခကန႔ သတ႔စစဗလေတြ အခငးခငးအၾကားမာလညး အျပနအ လန ေကာၾကပေပၚတယ။ ျပညထေရးဝနႀကးတင (ဗကပ)န႔ ရေဆးတငေနတာ မဟတပါ။ စစတပပင “ျမဝတသတငးစာ” အာေဘာ ကေန ၃ ရက ဆကတက (ေအာကတဘာ ၁၂၊ ၁၃၊ ၁၄ ရက ) (ဗကပ) န႔ရေဆးတငတ အေရးအသားေတြက သတျပမပါတယ။

ဒါေတြဟာ (ဗကပ)က သတ႔နညးသတ႔ဟနန႔ အသအမတျပတ နညးတစချဖစပါလမမယ။ ထားပါေတာ။

15151515

ျပညထေရးဝနႀကးက ရခငခရးစဥက တစေယာကတညး မလာဘး။ အနးကပစစကအျဖစ ဇနးမယားက အေဖာေခၚခတာ

ျဖစတယ။ “ငါ ရေမေတြေတာင ေနရေသးတာ၊ ငါမနးမက ဘာလ႔မလကရရမာလ၊ ဒလမ ဒ႔က ေနမျပရင အားငယမာေပါကြ” လ႔ လညး ဆလကေသးတယ။ ျပညထေရးဝနႀကး ဒစတန႔ထြငမႈက ကာခပကေတာ၊ တငးမးကေတာေတြ၊ ရခပကေတာေတြ လက လပၾကပါမလား။

“တစလကမမ အဆး႐ႈး မခႏငဘး” တ။ ဒစကားက “သခးေျပးမ ထးကြငးထ” တာျဖစပါတယ။ လၿပနးႀကကေျပာနညး ျဖစပါတယ။ ႀက႕ဖြ႔ပါတဥက႒ဗလသနးေ႒းေျပာတာန႔ ျပညထေရးဝနႀကး ေျပာတာဟာ တေလသ

တညးပ မဟတလား။ “ မယား ေလးေယာက၊ ကေလး ၄၀” ဆတ တြကနညးန႔ လဥးေရ ေပါက ပြားမႈက သးသပတ နာမညေကာ ဘနးႀကး တစပါးေျပာတာန႔ တေလသတညးျဖစေနတာက သတျပမပါတယ။

ျပညထေရးဝနႀကးေျပာစကားေတြက ထလြယရလြယလ႔အဖြ႔အစညးႏစခအၾကား လြယလြယန႔ေသြးမတတႏငမယအနာက လန႔ ထးဆြေပးေနတာေတြပျဖစတယ။

ရဟတယာဥန႔ ဝနထမးေတြသယထတျပေနတာက ႀကဖန ဂဏလပေနတယ။ တကယေတာ ဒါဟာ တနပစား ေျဖရငး နညးပ။ လ႕ အဖြ႔ အစညး ႏစခက ပမေဝးကြာေစဖ႔န႔ နာၾကညးမနးတးမႈေတြက ပမနက႐ႈငးကယျပန႔ေစဖ႔ကသာ ဥးတညေစပါတယ။

ျပနၾကားေရးဝနႀကး ဥးေဖျမငတ႔အဖြ႔က သးသပျပေနတ (ျပနာမတညမၿငမျဖစလာတအခါ အနညးန႔အမား ေဘးလြတ ရာက ေရႊ႔ ေျပာငးၾကပါတယ။ ျပနာေျဖရငး တညၿငမသြားတအခါမာ မတညၿငမမႈေၾကာင ေရြ႕ေျပာငးသြားသ လ ၁၀၀ မာ လ ၁၀၀ လးျပနလာဖ႔ မေသ ခာဘး) ဆတအခကက ျပညထေရးဝနႀကး နဖးေပၚလကတင စဥးစားၾကညသငတယ။

“ဝႈကကဒ” ေတြ ထတေပးၿပး၊ ႀက႕ဖ႔ြပါတအတြက မေတြ သယယခတာ ဘယသေတြလ။ အခေတာ အေနာကဖကက “အဝင - အလာ ေတြ” ရ႕ လညေခာငးေသြးန႔ေျခေဆးၿပး “တစလကမမ အဆးမခႏငဘး” ေျပာေနတ “မးခစစတ”ေလာက ေကာက ကစ ယတမာတာရႏငပါဥးမလား။

ရခငတငးရငးသားေတြက နဘနကငးၿပး မးခစစတသြငးေပးတစကားကလညး ၾကညပါဥး။ “ဖားကန႔မာ သြားၿပး လပစား ေနမယအစား ဒနယေျမမာ လာၿပးေတာ ကယနယေျမက ေနပါလားကြာ၊ လကေၾကာတငးတငးန႔ လပပါလားကြာ” တ။ ဘယ ေလာက ေစာကားလကသလ။ ရခငေတြ၊ ခငးေတြ၊ ကရငေတြ၊ ရမးေတြ၊ ဗမာေတြ၊ မြနေတြ၊ ဖားကန႔ထကေဝးတ အမနးခငးန႔ အျခားႏငငေတြဆ ထြကခြာသြားရၿပး ရရာအလပမးစ လပကငေနၾကရတာက ျပညထေရးဝနႀကး မသဟနေဆာငေနတယ။ ခငး ျပညနယမ “ႏ႔ေသာကန႔ တတေထာက” ပ ကနေတာတာက ျပညထေရးဝနႀကးသပမရဘး။

ဒါအျပင ဝနႀကးရ႕“လက လန႔ျပနကာရမယ” ဆတ ေျဖရငးနညးကလညး တကယအဖြယသတပ။ ဒအေျပာမာ တစဖက

လမႈ အသငးအဝငးက ခးႏမလကၿပး။ အျခားတစဖကက ေျမႇာကဆြေပးလကပါတယ။ ကခငျပညနယသြားေနတ ရခငေတြက လကေၾကာ မတငးဘးတ။

“ဖားကန႔မာသြားၿပးလပစားေနမယအစား ဒနယေျမမာ လာၿပးေတာ ကယနယေျမက ေနပါလားကြာ၊ လကေၾကာတငးတငး န႔ လပပါလားကြာ။ ဟမာခဏတျဖတ ေကာကသြားတးမယအစား ဒမာ ဝငးကေပးလကရင ဘယေလာကေကာငးမလ။ ဒ႔ရခငေတြ က ကယနယေျမမေနဘန႔ ကခငျပညနယက သြားၿပးေနမယဆရင ငါတ႔ ဘယလသြားလပမလ၊ ငါတ႔လမး၊ ဒ႔တငးရငးသားေတြက ကယ နယေျမက ပစခြာသြားရင လြတတေနရာက ဝငလာမာကြ၊ ဒလဝငလာမာက မျဖစေစခငဘး” တ။

ဒငးတ႔မာ “ တရားဥပေဒန႔အည” ဆတစကားကလညး ေျပာလကရတာ အျမႇပက ထြကလ႔ပါပ။ ေအာကတဘာ ၉ ရကေန႔ကတညးက (ဘးသးေတာင၊ ေမာငေတာ၊ ရေသေတာငနယေျမမားက)သမၼတထက စစတပက

စတႀကက လပခြငလငစင ရထားၿပးၿပပ။ တကယေတာ “၂၀၀၈ အေျခခ ဥပေဒ” ၊ ပဒမ ၂၀ ၊ ပဒမခြ (က မ စ အထ) ဘာမဆ စစ တပက လပႏငတာပ။ ဒပဒမေတြအရ လပေနတာက အစးရက ဘယလ ဝငေရာကစြကဖကႏငမာလ။ တကယလကေတြ႔မာ စစ တပက ကခငျပညနယမာ၊ ရမးျပညနယမာ ထးစစဆငေနတာေတြက အစးရ ဟန႔တားႏငျခငးမရပါဘး။ တကယေတာ “ စစဆင ေရးနယေျမ အျဖစသတမတတယ” ဆတာ တပပငနယ လပလကတာပျဖစတယ။

လကရျဖစေပၚခတ ျပနာအေပၚ ျပနၾကားေရးဝနႀကးန႔အဖြ႔ရ႕ သးသပခကကေတာ“အခနၾကာျမငစြာျဖစေပၚခတ အ ေၾကာငးတရားမားက အေျချပ၍ ယချဖစစဥ ေပၚေပါကလာသည” လ႔ သးသပပါတယ။ ျပနာဇာစျမစက ေဖာထတ သးသပပ မတေလေတာ ျပနာက အေျဖရာ၊ ေျဖရငးပကလညး ျခားနားေပေတာမယ။

စစအပစကေတာ ရခငျပညနယက ေသြးန႔ယမးေငြ႔ေတြ အဆကမျပတထတလပေပးတ အေရ႕အလယပငးက “ဂါဇာကမး ေျမာငေဒသ” လ ကငသးခငေနပရတယ။ (၂၀၁၆ ခႏစ၊ ေအာကတဘာ ၁၈ )

16161616

အေရးေတာပအေရးေတာပအေရးေတာပအေရးေတာပ ဂာနယဂာနယဂာနယဂာနယ ကာတြနးကာတြနးကာတြနးကာတြနး

အေရးေတာပဂာနယအေရးေတာပဂာနယအေရးေတာပဂာနယအေရးေတာပဂာနယ လ႕အခြငအေရးဆတာလ႕အခြငအေရးဆတာလ႕အခြငအေရးဆတာလ႕အခြငအေရးဆတာ

ညေ႒းေကာညေ႒းေကာညေ႒းေကာညေ႒းေကာ

သရဦးေ႐ႊမနး ဆမြနေကာငးေတာငးသလ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည အေမရကနခရးမ ေရႊအးရြကျပနလာခတယ။ ဒဏခတ ပတဆ႔မႈ ႐ပသမးျခငးန႔ အမညပကစာရငးမ ပယဖကျခငးဆတ ဆလာဘက သယေဆာငလာ႐တငမက၊ အပဆအျဖစ ကလသမဂၢ လ႕အခြငအေရး ေကာမရင တြင ျမနမာျပညလ႕အခြငအေရးကစၥ ႏစစဥထညသြငးေဆြးေႏြးရာမ ယခႏစအဖ႔ ကငးလြတခြငကလညး သယေဆာငလာခတယ။ ဒါအျပင ကလသမဂၢ အေထြေထြအတြငးေရးမး ဦးေဆာငဖြ႕စညးထားတ ျမနမာျပညမတေဆြႏငငမား အဖြ႕ဆတ ျမနမာအေရး ေစာငၾကညအဖြ႕ကလညး ဖကသမးႏငခတယ။ ထေရာကတ ျပျပငေျပာငးလေရးမား မျမငေတြ႕ရေသးဘ စစခ႐နေတြက ဒေလာကထ လြတၿငမးခြင မေပးသငေၾကာငး လ႕အခြငအ ေရး ေစာငၾကညအဖြ႕ HRW လအဖြ႕မားက ေထာကျပေန တၾကားက လြတၿငမးခြငေပးလကတာ ျဖစတယ။

17171717

သကတမးကနဆးခါနး သမၼတအဘားမားအစးရက အေမရကနႏငငျခားေရးေပၚလစ ေအာငျမငမႈျပယဂအျဖစ ဗမာျပည

ဒမကေရစန႔ လ႕အခြငအေရး တးတကမႈရေၾကာငး ဗနးတငခငေနတာ ထငရားပါတယ။

တကယပ ဗမာျပညမာ လ႕အခြငအေရး ခးေဖာကမႈေတြ ေလာပါးသြားၿပလား။ သတငးသမားတဦးရ႕ အေမးက ႏငငေတာ အတငပငခ ပဂၢလက လအခြငအေရးျပနာ မရတႏငင ဘယႏငငမားရသလလ႔ အေမးကအေမးန႔ ျပနေျဖတယ။ အခငအမာ ျပနာက ေယဘယျပၿပး ဘယသ႕ကမား အကာအကြယေပးခငေနတာလ။

ကပါႀကး၊ ေဒၚခငဝငး၊ ဆြမလြတရြယဂာ၊ ေကာငးခါးရြာကခငဆရာမေလးႏစဦး စသည အစးရေဟာငးတနးက စြနးခတ ေသြးေတြ မေျခာကေသးဘး။ အသတခရတရြာသား၊ မဒမးကငခရတတငးရငးသ၊ ဗးဆမန ေသဆးတကေလး အႏပစကခရတ အမေစ၊ ပနဒရာ၊ အငးဝ လကနကးေရာငးစား၊ စစေဘးသင ဒကၡသည စသညစသည အစးရသစလကထကတင လ႕အခြငအေရး ခးေဖာကမႈမားက ဖာေထးဖးဖ ေပးေနတ အမးသားလ႕အခြငေရးေကာမရင၊ ဆငတေကာငလးျမငေနမ ဆငေျခရာရာေနရဦးမာ လား။

ဘးသးေတာငေမာငးေတာ နယျခားေစာငရကငးသးခ အတကခရတအေပၚ ႏငငေတာပနကန အၾကမးဖကမႈအျဖစ ပဒမ ၁၄၄ ထတ၊ အေရးေပၚအေျခအေနေၾကညာ၊ စစတပတးခ႕၊ ကာလအစညးအေဝးေခၚ၊ သမၼတ႐းမေၾကညာခကထတၿပး RSO လ ျပညပအဖြ႕အစညးမားန႔ ဆကစပၿပး အယခငဒါ လ ISIS လ အၾကမးဖကအဖြ႕မားရ႕ လပပကငပမးလ႔ ေျပာတယ။ ျမနမာႏငင ရ တပဖြ႕က ေလကငေပးေနတ ဥေရာပသမဂၢ EU က လကပတနးေကာငးသားသပတ ၿဖခြတနးက မကႏာပကခတာက အဖတဆယ ခငတာလား၊ မးစမးျပခငတာလား၊ ျမနမာအစးရန႔ တသားတညးရပတညေၾကာငး ေျပာတယ။ အေမရကန ေျပာေရးဆခြငရသက လညး ေထာကခကညမယအေၾကာငး ေျပာတယ။ ႀကးတအမႈေသးေအာင လပတာလား၊ ေသးတအမႈ ႀကးေအာငလပတာလား။ တ႐တန႔ေျခာကတာ အလပသပမျဖစလ႔ ကလားန႔ေျခာကၿပး ရခငေဒသ လ႕အဖြ႕အစညးအတြငး အစြနးႏစဖက ကြျပားေအာင ထမ တဆင တျပညလး မတညမၿငမျဖစေအာင တမငလပေနတာလား။

ဒမကေရစန႔ လ႕အခြငအေရးဆတာ အေနာကႏငငႀကးမားရ႕ သေဘာတရားအေျခခ ဆတာထက ႏငငျခားေရးေပၚလစ ဆ တာက ပမနပါတယ။ စ- ႏစမးထား ကငသးပါတယ။ ကယက ေမာငးသမေလယာဥမ ဒးန႔ခြငးရင အၾကမးဖကသမားကတကတာ၊ တဖကက ျပနတကရင လ႕အခြငအေရး ခးေဖာကတာ။ ရကပစသတရင တရားဥပေဒစးမးေရး ျဖစၿပး၊ အလပလကမ လမတ ေယာကက ျပနခခရင အၾကမးဖကတာ၊ အရပသား အမရာေတြက ဒးန႔ခြငးတာက လ႕အခြငအေရးက ကာကြယတာျဖစၿပး၊ ရစခနး က ဗးခြတာက အၾကမးဖကတာျဖစပါတယ။ အာဏာရငတ႔ ဒမကေရစတ႔၊ အၾကမးဖကမႈတ႔၊ လ႕အခြငအေရးတ႔၊ ဆတာေတြဟာ လ သလသးတ တဆပတးေတြပါပ။

ကလသမဂၢ လ႕အခြငအေရးဆးျဖတခက မတတမးမားမာေတာ အၾကမးဖကမႈဆတာ အျပစမအရပသားမားက ပစမတ ထား တကခကတာလ႔ ဖြငဆပါတယ။

ေပၚလစဆတာ ရပတညခကန႔ အကးစးပြားေပၚၾကညၿပး ခမတၾကတာပါ။ ေပၚလစေျပာငးေတာ ေလသလညးေျပာငးၿပ ေပါ။

(၁၇ ေအာကတဘာ ၂၀၁၆)

18181818

ပားရညဆမးလြနပားရညဆမးလြနပားရညဆမးလြနပားရညဆမးလြန ဗမာျပညႏငငေရးဗမာျပညႏငငေရးဗမာျပညႏငငေရးဗမာျပညႏငငေရး

ေမာငသနးျမေ႐ႊေမာငသနးျမေ႐ႊေမာငသနးျမေ႐ႊေမာငသနးျမေ႐ႊ

ဒခပအစးရသစ တကလာၿပး ပားရညဆမး ၆ လ အတြငး ႏငငေတာအတငပငခပဂၢလ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ ျပညပ ခရးစဥေတြမာ ႏငငျခားဆကဆေရး ရလဒသစေတြ ရရလာတယလ႔ ဆႏငေသာလညး ျပညတြငးေရးျပနာ ကငတြယရာမာ မထ ရက မတ႔ရက ျဖစေနတနးပ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ေကာေဇာနခငးႀကဆတ တ႐တျပညခရးမာ သမၼတရကငဖငက နယစပတညၿငမေရး ၿငမး ခမးေရးန႔ ဖြ႕ၿဖးေရးအတြက မတေဆြေကာငးပသစြာ ကညမယ၊ မဟာဗဟာေျမာက ပးေပါငးေဆာင႐ြကမႈက ျမႇငတငမယလ႔ ေျပာ တယ။ အမျဖေတာန႔ ကလသမဂၢ အေထြေထြညလာခသ႔ သြားေရာကတ အေမရကနခရးမာ ႏငငေတာထပတနးေခါငးေဆာင တဦး ရ႕ အေဆာငအေယာငမားန႔ ဧညဝတျပခရကာ သမၼတအဘားမားက ရသငတဆလာဘအျဖစ ဒဏခတပတဆ႔မႈမားက ႐ပသမးဖ႔ရ ေၾကာငး ေၾကညာတယ။

တကယေတာ ေ႐ြးေကာကပြမာ ေတာငၿပကမးၿပ အႏငရကာ အရပသားတပငးအစးရအျဖစ ေပၚထြကလာတ ဒခပအစးရ အဖ႔ အေျခအ ေနသစမာ ျပနာသစမားက ေစာငႀကေနတာ ျဖစပါတယ။

ျပညပဆကဆေရးမာ အျပငကအပ အတြငးမကးေအာင၊ အတြငးကအပ အျပငကမကးေအာင ရြ႕ေစာငးေနတ ႏငငျခား ဆကဆေရးက ပမနအေျခအေနတရပ ေရာကေအာင ထနးၫႇဖ႔လပါတယ။ အမအခကငးတ၊ ကယအားကယကးတ၊ လြတလပတ ဘကမလကမႀကး ၅ ခက ေပၚမာ ခငခငမာမာရပႏငဖ႔ လပါတယ။ အာဏာၿမဖ႔ တဖကဖကက ေျပးကပေနရတဘဝမး၊ စးပြားေရးန႔ အခပအျခာ အလအထပလပရတဘဝမး၊ ကယျပညသကဖႏပဖ႔ ျပညပက မကႏာခေသြးရ လာဘထးရတ ဘဝမးမ လြတဖ႔လပါ တယ။

တကသမၽ အာဏာရအစးရတငးန႔ တဖကသတ ဆကဆတ ႏငငျခားေရးေပၚလစျဖစေစ၊ ဒဏခတပတဆ႔တ ႏငငျခားေရး ေပၚလစျဖစေစ သကဆငရာႏငငႀကးမားရ႕ အကးစးပြားအရ ကငသးၾကတာပါ။ စးပြားေရးအကးစးပြား ႏငငေရးအကးစးပြား တခ မဟတတခ ပါပါတယ။ အကာ အကြယေပးတာျဖစျဖစ၊ ပတတာဖြငတာျဖစျဖစ သတ႔အကးစးပြားပါပါတယ။ ႏစႏငငတနးတ အျပန အလန အကးရဖ႔ဆတာ ျပနာေပါငးစ သပြတအလကေနတ နာတာရည လမမာျဖစေနတ စစအာဏာရငစနစေအာကက ဗမာ ျပညအဖ႔ မလြယပါဘး။

- စစေအးလြနကာလ တေလၽာကလး (၁၉၈၈-၂၀၁၀) မာရယေလာန႔ အပခပခတ စစအစးရ

- လထအေပၚ ဗလကအႏငကင ဖႏပကၽြ နျပခတ စစအစးရ

19191919

- အျပစမျပညသ ေထာငေသာငးခ ညႇဥးပနးႏပစက ေထာငသြငးအကဥးခ သတျဖတခတ စစအစးရ -တငးျပညရ႕ သယ ဇာတ အရငးအျမစေတြ ျဖခါျပာခါကေအာင လကၫႇးထး ေရာငးစားခတ စစအစးရ - သဘာဝပတဝနးကင ပကသဥး၊ ယဥေကးမႈ အေမြအႏစေတြဖကဆး၊ ေနာကမးဆကေတြက ဆးေမြေတြတပႀကး ခနထားခတ စစအစးရ

- ဒမကေရစလညးကငးမ အမးသားတနးတမႈလညးမရတ ျပညတြငးစစန႔ အဆငေနရာရ အာဏာသမးတကလာတ စစ အစးရ

- စစဗ႐ကရကမားန႔ အေပါငးပါခ႐နတစက တငးျပညရ႕ အတြငးပစၥညးမနသမၽ လယကဓားျပတကထားသမၽက အကာ အကြယေပးေနတ စစအစးရ

- လကဝါးႀကးအပထားတ ေျမယာ၊ အးအမန႔ ဘ႑ာအရငးမနသမၽ တရားဝငေအာငျပထားတ ၂၀၀၈ (ဖြ႕စညးအပခပပ အေျခခဥပ ေဒ)အရ ရာသကပန ကယကယကယ အာဏာအပႏငးထားတ စစအစးရ…ထမ

၂၀၁၆ ဧၿပ ၁ မာ ၂၀၀၈ က ကာကြယထနးသမးဖ႔ ကတသစၥာျပၿပး အာဏာလႊေျပာငး ရရခတ ဒခပ အရပသားတပငး အစးရအဖ႔ စနေခၚမႈႀကးပါတယ။

ဒခပရ႕ ျပျပငေျပာငးလေရးမဝါဒက အမးသားျပနလညရငၾကားေစေရး၊ ျပညတြငးၿငမးခမးေရး၊ တရားဥပေဒစးမးေရး ျဖစ ၿပး ေနာကဆး မ၂၀၀၈ျပငေရးျဖစေၾကာငး အတအလငး ေျပာထားပါတယ။ ဦးစားေပးလပငနးအေနန႔ အမးသားျပနလညရငၾကား ေစေရး၊ ၂၁ရာစပငလန႔ ရခငေဒသ သဟဇာတျဖစေရး ျဖစေၾကာငး ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက အာဆယပါလမနညလာခမာ ေျပာ တယ။

ထပတကရငဆငမႈကေရာင၊ လမးေပၚမထြကဘ ၿငမးခမးစြာအသြငကးေျပာငးေရး လမးစဥကလညး ေၾကညာထားတယ။ ယခငအစးရ လကထက အမႈကစၥမားက လႊတေတာမာ မေမးျမနးဖ႔ အမတေတြက ေျပာတယ။ အစးရက အကပ႐ကေစမယ ေမးခြနးမား မေမးဖ႔ ဒခပဗဟက ၫႊနၾကားတယ။ တမတသားပါလ႔ အခကအခမရေၾကာငး ပးေပါငးေဆာငရြကသြားမာ ျဖစေၾကာငး လညး ေျပာတယ။

ေပၚလစကမေဝဖနခင မအရႀက႕ခငၿပး နညးပရယာယအရ ေပာေပာငးတာလား၊ မမအေလၽာ႔ေပးေရးလား ဆတာက အကးသကေရာကမႈက ၾကညဖ႔လပါတယ။

အာဏာလႊေျပာငးေရး ေခာေမြ႕ဖ႔ ေစစပရပါတယ။ တပခပကေလးန႔တင မၿပးလ႔ အၿငမးစားဆတ တပခပႀကးအထ ေစ စပရတယ။ ႀက႕ဖြ႕သမၼတဗလခပႀကးေဟာငးက ခပမာမာ ဆငးသြားတာျဖစတယ။ ေျဗာငလပသြားတယ။ ေကာကစမး၊ သစ၊ ေရႊ လကကနႏႈက တးသြားတယ။ စမကနးသစေတြ သ႕ခ႐နေတြက ခေပးသြားတယ။ ေကာကမကအသငး ေကာမရငရေငြေတြ ေဒၚလာသနး၈၀ စာရငးေပာကသြားတယ။ ဗ႐ကေရစ ယႏရားေတြထမာ မးကေရႊကယေတြ ထးထညသြားတယ။ ခပပတထားတ သ႕ပငဆငမႈစာရငးက ျပနယသြားတယ။ ကယကယကယ လြတၿငမးခမးသာခြင ဥပေဒထတသြားတယ။

၂၀၀၈ ျပငေရးက (အနညးဆး ၂ ႏစ) ေနာကတနးပ႔ၿပး ေစစပရတာျဖစတယ။ ၄၃၆ အသာထားလ႔ ၅၉(စ)ေတာင ျပင မရတအတြက ႏငငေတာအတငပငခ ဆတာက ထြငရတယ။ အစးရသစမာ ႀက႕ဖြ႕ေဟာငးေတြကလညး ေနရာေပးရတယ။ ဝနထမး အသက ၆၀ ျပည အၿငမးစား ယရမယ ဥပေဒန႔ ၿငေနတ တပခပကေလးက ကယဥပေဒ ကယထတၿပး ၆၅ ႏစလ႔ ျပငတာက ၿငမၿငမ သကသက သေဘာတေပးရတယ။ စြမးအားရငေတြ မဘသေတြရ႕ ေျဗာငကတ မာဖးယားဂဏး လပရပေတြက လြတၿငမးခမးသာ ခြငေပးၿပး ေကေအးေပးခတယ။ ရာဇဝတမႈမကငးတ စးပြားေရးေသာငးကနးမႈႀကးေတြ (မးယစေဆး သစ ေကာကစမး စသည) လကသည မေပၚဘး။

ဒခပအရပသားတပငးအစးရသစ တကလာၿပး ရက ၁၀၀ စမကနးက ေၾကာျငာဝငတာပ ျဖစပါတယ။ ပြစညသလေတာ ျဖစခပါတယ။ တကယတမး ပြထတလာတ ၂၁ ပငလကေတာ ပြက စပကေတာမလ ျဖစလာတယ။ ကယစားျပ အမးသား အဖြ႕ အစညး အသးသးက မမတ႔ အႏစႏစအလလ ႀကတခခရတာေတြ ညလာခမာ အခြငအေရးရတနး ပြငအနလာေတာ စစဗ႐ကရက ေတြ အ႐ႈကအထးခရသလျဖစကာ မခမရပ ႏငျဖစ လာတယ။ အမးသားညၫြတေရး ဘယလတညေဆာကမလ၊ စစအပစမာ ေစတနာေကာငးမရပါဘး။ ျပညတြငးစစ ဘယလရပမလ၊ စစအပစက ေနာကဆတလစတ မရပါဘး။

20202020

စစတပငးအစးရေဟာငး အထငခထားတ ၿငမးခမးေရးေဆြးေႏြးပြက ဆကခတးခ႕ထားတယဆတ ‘၂၁ ရာစပငလ’ဟာ ကာခပမ ၆ ခကက မေကာလႊားႏငခပါဘး။ ကးကန႔၊ တအာဝး၊ ရခင ၃ ဖြ႕က ‘လကနကကငလမးစဥစြန႔လႊတေၾကာငး’ (လက နကခဖ႔သေဘာတေၾကာငး) မေၾကညာလ႔ တကခြငမရဘး။ ‘ဝ’ က ခြျခားဆကဆတာ မေကနပလ႔ ျပနတယ။ ညလာခၿပးတာန႔ ကခငမာ ၾကညးေၾကာငးေလေၾကာငးန႔ ထးစစ ျပနစတယ။ ရမး န႔ ကရငမာ တကပြေတြျပနျဖစတယ။

ရခငေဒသ ဘးသးေတာင-ေမာငးေတာဘကမာလညး ႏငငေတာပနကနသမားက နယျခားေစာငရစခနး ၃ ခက ဝငစး သြားလ႔ (၉ ေအာကတဘာ ၂၀၁၆) ပဒမ ၁၄၄ န႔ အေရးေပၚအမန႔ထတၿပး စစတပက ဝငရငးေနရေၾကာငး၊ စစေတြမာ ရငးလငးပြ လပေသာလညး သတငးသမားေတြ ေမးျမနးခြင မရခဘး။

စစဗလခပႀကးမားက ေဂာက(ေခာက)ထကဖ႔ တညးတညးလေတာတတငးျပညက ကယဖ႔ ျပငလာၾကျပနပါၿပ။ သတ႔ မရရင မျဖစေၾကာငး ျပသလာျပနပါၿပ။ သတ႔ဟာ အေရးပါအရာေရာကေၾကာငး သေအာင ထတေဖာလာၾက ျပနပါၿပ။ ျပညတြငးစစန႔ မမအဆငေနရာက ျမႇငလာတ စစအပစဟာ (ေခတမစားေတာတ) စစအပခပေရးအစား အရပဘကအပခပေရးသ႔ အသြငကး ေျပာငးရာမာ သတ႔အႏစႏစအလလ တညေဆာကခတ စစဗ႐ကရကယႏရားက အရပသားအစးရတရပလကထ အလြယတက ထး အပလမမယလ႔ ထငပါသလား။

ဦးႏလညး ဒလပထငခဖးတယ။ ဂပနေခတအဓပတ ေဒါကတာဗေမာလညး ဒလပထငခဖးတယ။ ဗမာပေဒရာဇ ေနာကဆး မငးဆက သေပါမငးလညး ဒလပ ထငေယာငမားေရာဂါ စြကပရာက ပါေတာမဇာတခငးသြားရတယ။

ႏငငေရးအရ ဖႏပမႈဥပေဒတခ႕ ဖကသမးႏငခတယ (ဧညစာရငး န႔ ပဒမ ၅ ၊ တခ႕က ေနာကကလကၿပး နငယနကြငး ပတလပတာ ခရတယ (ၿငမးစစ)၊ ဖႏပေရးယႏရားသစ ဖြ႕ဖ႔ျပငတာလညးရတယ (အေရးေပၚစမခန႔ခြမႈ ဗဟေကာမတ ဖြ႕စညးျခငး)၊ လ႕အခြငအေရး ကာကြယဖ႔ ဥပေဒျပတာလညးရတယ (ႏငငသားမား၏ ပဂၢလဆငရာ လြတလပမႈႏင လၿခမႈက ကာကြယေပးေရး ဥပေဒၾကမး)။ ေရ႕ကလကန႔ေရး ေနာကက ေျခန႔ဖက ျဖစစဥက ဒခပအစးရအေနန႔ တေလၽာကလး ရငဆငေနရပါလမမယ။

လကသနး မငဆြတၿပး လထကတငေျမႇာကလကတ လႊတေတာမာ ေျမသမးယာသမးကစၥေတြ၊ လပခြငလပခ မမၽတတ ကစၥေတြ၊ ေကာငးသားသမဂၢ တရားဝငဖြ႕စညးခြငန႔ ဒမကေရစပညာေရး ျပျပငေျပာငးလေရးကစၥေတြ ကယကယေလာငေလာင တငျပေတာငးဆတာ မၾကားရဘး။ ျပညတြငးစစ ဒဏခကေအာကမာ မဒမးကငခရတ တငးရငးသေတြ၊ အသတခရတ အျပစမျပည သေတြ လၿခမႈကငးမ ဆာေလာငေနတကေလးငယေတြအေၾကာငးန႔ သတ႔ရ႕ ၿငမးခမးေရးလအငဆႏၵက လသထငရား ေတာငးဆ ေပးတာ မရဘး။ ဥပေဒက ထနးသမးေစာငေရာကရမယ လပဂၢလအဖြ႕အစညးေတြကယတငက ဥပေဒကမကကြယျပ၊ ေငြမကႏာ လကၿပး လထက အကာအကြယ မေပးႏင႐တငမက လညမ တကနငးေနတ၊ ျဖစခငတငးျဖစေနတ တငးျပည။ ယခငကအတငး ခးၿမ-လၿမ-ဗလကၿမ ကစၥေတြက ႏငငေတာက ဘယလကငတြယမလ၊ ဘယလ ေျဖရငးေပးမလ အေမးေတာငမခရဘး။

ပဆးတာက အစးရသစက အထငမကခင မထခကေစခငတအတြက လထက ကယပငအသန႔ ခပတညးထားတ လထ တကပြေတြက မထေလးစားလပ ဟန႔တားႏပကြပဖ႔ ႀကးစားလာျခငးပါပ။ အစးရသစက ပညာျပေနတာ ယႏရားေဟာငးထက ဗ႐ ကရကေတြ ျဖစတယ။ ဒါက ျမငေအာငမၾကညႏငေလာကေအာင အစးရသစဟာ ေအာကေျခလြတေနၿပလား။ စစဘကအရပဘက ႏစပါးၾကညေရးက ဦးစားေပးရတအတြက လထဟာ အဖကသမားျဖစသြားၿပလား။

ႏငငေရးအကဥးသားလႊတတာ ကာလသေဘာထားမပါဘ ဥပေဒနညးနာရာ လႊတရတာျဖစတယ (မလႊတခငတသေတြက ဆကဖမး ထားတနးပ)။ ျပညပေရာက အတကအခေတြ ျပညေတာျပနဖ႔အေရး အတငပငခပဂၢလ/ႏငငျခားေရးဝနႀကးရ႕ နမညပက စာရငး ပယဖကဖ႔၊ ႏငင ေရးခဝနခကပယဖကဖ႔ သ႐းတခခငးက ၫႊနၾကားခကေပးၿပးမ ျပနရတာျဖစတယ။ (အေထြေထြ လြတ ၿငမးခမးသာခြင ေၾကညာတာ မဟတဘး)

ျပညထေရးေအာကက ဌာန ၅ ခ (ေထြအပ၊ ရ၊ မးသတ၊ စသးလး၊ အကဥးဦးစး) ျပညနယ-တငးေဒသ အစးရေအာက လႊ ေပးထားတာက ၂၀၀၈ ပါ ပဒမမားအရ ဟဆကာ ျပႏ႐ပသမးသြားျပနတယ။

ျမငေနရတာက အဆငေျပခငရင (အပခပေရးယႏရား ေခာေမြ႕ေစခငရင) ပါဝါမာကကငထားတ ကာခပက ၾကညေအာင လပထား ရမယ ဆတ ခ႐နေခတပကသေဌး အေတြးမး အတကအခေတြထ ကးစကလာတာပါပ။ တရားဥပေဒအထကမာ ဘယ သမ မရဘးဆတာ မဟတပါဘး။ ဒါဟာ ရြတလ႔ေကာငးတ စကားသကသကပါပ။ တရားဥပေဒအထကမာ တငမက တရားဥပေဒ အပမာပါ စစအပစရေနပါတယ။ ၂၀၀၈ က သတ႔ေရးဆြခတာပါ။

21212121

ဗမာျပညစးပြားေရးဟာ အဖြဆၿပး ေန႔ခငးညခငး ထးတကလာမာ မဟတဘး။ စစခ႐နေတြ ဝါဒျဖန႔သလ ႏငငျခားအရငး အႏးေတြ ဒလေဟာ ဝငလာ၊ ေရႊမးေငြမးေတြ ရြာလာမာမဟတဘး။ ကမၻာစးပြားေရးဟာ အေရးႀကးတလမးဆမာ ေရာကေနတယ။ ၂၀၀၈ က စခတ စးပြားေရး ထငးမႈငးမႈမ မလြတေျမာကေသးဘး။ ကမၻာန႔အဝမး ဝယလအားက၊ ကနသြယေရးခညန႔၊ ရငးႏး ျမႇပႏမႈ ထငးမႈငး၊ ဘ႑ာေရး ေဈးကြက အေျပာငးအလျမန၊ ေငြတနဖး အၿပငခ၊ ကယကးစးပြားကာကြယ၊ နညးပညာလႈငးသစ တရပအတြက ၿပငဆင ဆတ အေနအထားေအာကမာ လာမယႏစအခ႕အတြငး ကမၻာစးပြားေရး တကရပမရဘးလ႔ အမားက သး သပၾကတယ။

ဗမာျပညစးပြားေရးက ေပၚလစေတာင တာမစႏငေသးဘး။

လထဟာ ေမၽာလငခကႀကးတယ။ လမႈဒကၡအေပါငးကလညး ခႏငရညရတယ။ ႏငငေရးအသလညး ႏးၾကားတယ။ တငး ျပည ဘာျဖစေနတယ ဆတာ မသႏငေလာကေအာင ထထငးေနတာ မဟတဘး။ တကပြသဏၭာနက လထက သ႕ကယပငအသန႔ ေ႐ြးခယပါလမမယ။ ၂၀၀၈ ေအာကမာ ဒးတပသငျမတေရးကေတာ ေရြးမာမဟတတာ ေသခာပါတယ။

(၁၄ ေအာကတဘာ ၂၀၁၆)

ကာခပန႔စစတပမကႏာကကာခပန႔စစတပမကႏာကကာခပန႔စစတပမကႏာကကာခပန႔စစတပမကႏာက ၾကညေနရေသာၾကညေနရေသာၾကညေနရေသာၾကညေနရေသာ အစးရန႔လႊတေတာအစးရန႔လႊတေတာအစးရန႔လႊတေတာအစးရန႔လႊတေတာ

((((မငးေဝမငးေဝမငးေဝမငးေဝ) ) ) )

အေရးေတာပဂာနယ၊အေရးေတာပဂာနယ၊အေရးေတာပဂာနယ၊အေရးေတာပဂာနယ၊ အတြအတြအတြအတြ((((၂၂၂၂) ) ) ) အမတအမတအမတအမတ ၇၇၇၇

“ ရာႏႈနးျပညသာ အႏငရေအာငမေပးပါ၊ ကနတာ ကၽြ နမတ႔ ၾကညလပပါမယ” ဆတ ဒခပအစးရ ၾကညလပေနရတပပါပ။ လတတေလာ ေပၚေပါကျဖစပြားလာေနတ အေျခအေနေတြရ႕ဖအားမးစက ဒခပအစးရအဖ႔ (ကာလ) အစညးအေဝး မဟတေသာလညး ကာလကစၥေတြက အဆးအျဖတေပးၾကတ အထးအစညးအေဝးေခၚၾကရတ အေနအထားက ဆကေရာကသြား ေစပါတယ။ အစညးအေဝးအစအစဥက ၾကညျပနေတာလညး စစတပန႔သကဆငတာေတြခညးအဓက ျဖစေနတယ။ ၾကညရတာ“အမးသားကာကြယေရးႏငလၿခေရးဆငရာကစၥရပမားႏင စပလဥးသည အထးအစညးအေဝး” ဆတ ဒအစ အမက ဒခပအစးရဘကက အေရးေပၚ ထြငလကရတာပလ႔ ယဆပါတယ။

ဒါဟာ လကေတြ႔အားျဖင ၁၁ ဥးပါ(ကာလ)က ေရာငလႊလကတ သေဘာလ႔ ျမငတယ။ (ကာလ) အစညးအေဝးသာ ေခၚရင ဒခပအစးရ ရ႕ အဆးအျဖတအခနးက အားနညးလတယမဟတလား။ ၁၁ ဥး(ကာလ)မာ သမၼတ၊ လႊတေတာဥက႒ႏစဥးန႔ ႏငငျခားေရးဝနႀကးပ ဒခပအစးရဘကက ပပျပငျပင ရပတညမယသရတာ မဟတလား။

22222222

အကယ၍ ၁၁ ဥးပါ (ကာလ) အစညးအေဝးသာေခၚလကရင အစညးအေဝးရလဒျဖစတ “ သမၼတ႐းသတငးထတျပနခက (၁/၂၀၁၆)” ထက ေဝါဟာရေတြ၊ အသးအႏႈနးေတြ၊ ေလသေတြက အခလမဟတဘ၊ တမးတမညေျပာငးလသြားႏငတယေလ။

စစတပဘကက“အၾကမးဖကတကခကမႈ”က မးကနယမးကနလပခငပရတယ။ ဒါမးေတြက ဒခပအစးရက ပါးခပတပ ေပးရတာလား၊ အၿမးဆြရတာလား တခခပ။ ဒါေတြက ညႇၿပးမ ဒသတငးထတျပနခက ထြကလာတာပါ။ ဒလညႇၾကရတယဆတာက အစးရေျပာခြငရက ဖးကြယ မထားပါဘး။ “အစးရန႔ တပမေတာ ေၾကေၾကလည ျဖစေအာင ေဆြးေႏြးၿပးမ ထြကလာတာ” လ႔ ဆပါ တယ။

ႀက႕ဖြ႔ပါတဥက႒သစ (ဗလ) ဥးသနးေ႒းရ႕သေဘာထား၊ အေရးအသားန႔ သးႏႈနးထားတစကားလးေတြကပ သာဓက ေဆာငပါရေစ။

- “ပေဒသရာဇေခတျပညေထာငစတပမေတာက ရာမးပနးဝါေဒသထ ေအာငေျမခ႕ကာ ကလားျဖကလားနကတ႔၏ ခညားေလးစားမႈ ရယခသည ”--- တ။

- “ျမနမာအဂၤလပတတယစစပြကာလ၊ ကးးေကာသက ခခေခမႈနးရန စနစတက စဖြ႔စစျပငေနသည ျမနမာတပမ ေတာ ေရ႕တနးတပမးတပသားမားထ ေရႊနနးေတာက အမန႔စာတေစာင ေရာကရခသည၊ ‘အဂၤလပတပမားက ခခ တကခကျခငး မျပရ၊ ခခသက သပနဟသတမတမည’ နယခ႕ပရယာယစစပရယာယမားက နားမလညေသာ ႏငင ေရးသမား၏ မကမမားယြငးေသာ အဆးအျဖတႏငၫႊနၾကားမႈက တမးသားလးက အလြယတက ကြၽနျဖစေစခ သည” တ။

ဗလသနးေ႒း ဒသေဘာထားန႔ အသးအႏႈနးေတြက ဗလသနးေ႒း တဥးခငးရ႕ သေဘာထားသာမကဘး၊ စစအပစဝင အားလးရ႕ သေဘာထားကပါ တက႐ကထငဟပျပေနတာျဖစပါတယ။ ဒါဟာ စစအပစရ႕ အေျခခသေဘာထားပါပ။ ႀက႕ဖြ႔ပါတဟာ ဒသေဘာထားက ကငစြၿပး လႈပရားေနမာလညး ေသခာပါတယ။

ႀက႕ဖြ႔ပါတသာ အာဏာရထားခနဆရင ႀက႕ဖြ႔ပါတဥက႒ရ႕ဒသေဘာထားေတြဟာ ႀက႕ဖြ႔အစးရသေဘာထားန႔ လကေတြ႔ ကငသးမယ ေပၚ လစေတြ ျဖစလာမာ ေသခာပါတယ။ ဒသေဘာထားန႔ ေပၚလစေတြက စစတပဘကကလညး ႏစကယတစတ ပစ ေထာကခမာျဖစပါတယ။

ေရြးေကာကပြ ႐ႈးနမထားရတအေနအထားမ႔သာ ဆရယမဒယာေပၚကေန အခလမျဖစညစကယ ေရးသားေနတာပါ။ စစ အပစခငးဆေတာ ဘယစကားလး သးရမယဆတာ သတယ။ သေရးတာထမာ ဖးကြယမထားႏငတအခကတခကေတာ ႏငငေရး သမားေတြက မနးတးတ အာဃာတက ဖးကြယမထားဘးဆတအခကပါပ။

ဗလသနးေ႒းတ႔ အာဃာတထားတ ႏငငေရးသမားဆတာေတြထမာေတာ “ဂဟတစစပြ”လ႔ သေဘာထားထတျပနခကထ ထညေရးတ ႏငငေရးပါတန႔ ႏငငေရးသမားေတြေတာ မပါဘးထငပါတယ။ ဒပါတက ႀက႕ဖြပါတန႔ ညေနာငမဟာမတေတြ မဟတ လား။

သမၼတ႐းသတငးထတျပနခကမာ အခက ၁၂ ခကပါေသာလညး တတကက ကနးဂဏနးန႔ေဖာျပတာဆလ႔ ေသေက ဒဏရာစာရငး၊ လကနကဆး႐ႈးစာရငး၊ ဖမးမသ၊ သမးဆညးရတ လပေသနတပစၥတ (သးမရ) တစလကဆတာမးေတြေလာကသာ ပါရတာပါ။ ကနတာေတြကေတာ ေဝေဝဝါးဝါးပ။

အေရ႕ အလယပငး ႏငငအခ႕ရ အစြနးေရာကပဂၢလမား၏ ေငြေၾကးေထာကပမႈအလးအရငး ယခတယလ႔ ဆေသာလညး ဘယႏငင၊ ဘယသလ႔ တတကကမေဖာျပပါဘး။ ေငြေၾကးေထာကပမႈ ဆတာမာလညး လတဥးဆကသြယမႈျဖင လ႕ဝကေဆာင ရြကခတယလ႔ လးထားျပနတယ။ သမးဆညးရမတလကနကေတြဆလ႔ ၾကညျပနေတာလညး ဓားေတြပ ေတြ႔ရပါတယ။

အေရ႕အလယပငးႏငငတခ႕ကေန ေငြေၾကးေထာကပမႈ အလးအရငးန႔ယထားတယ ဆတ “(RSO) အၾကမးဖကအဖြ႔န႔ ဆကႏြယေသာ အကာလမလ မဂာဟဒငန (Aqa Mul Mujahidin ) အဖြ႔” ဟာ ဒလ ဓားလြတေတြပ ကငႏငသလား လ႔ေမးခြနး ထတစရာန႔ ရယပြဖြ႔စရာ ျဖစလ႔ေနပါတယ။

ဓားလြတကငၿပး စခနးဝငစး၊ လသတ၊ ေသနတသမးသြားတယဆတ အျဖစကလညး ဗလသနးေ႒း၊ ဗလခငရ၊ တက သလ ျမတသ တ႔ရ႕ ရာမးပနးဝါဇာတမာနက အးမသတခရတာမ႔ အလြနကပ မခမခသာျဖစၾကမာပါ။

ဒခပအစးရန႔စစတပ အၾကားမာ အျမငမတတာေတြ၊ ပြတတကမႈေတြက ျပနာတငး၊ ျဖစရပတငးမာ ေရာငလႊမရႏငဘ ထပတကက ႀကေနရတာပါ။ ဆကၿပးေတာလညး ႀကေနၾကရဥးမာပါ။

ဒခပအစးရဘကက “သငျမတေရး/သဟဇာတျဖစေရးမ” ဆတာန႔ ေလာ႔ေလာ႔ ေပါေပါလပၿပး ကငတြယေနတာကလညး သတျပ မပါတယ။ လႊတေတာထမာလညး အလားတပါပ။ “တပမေတာသားေတြ ပါဝငေနမႈေၾကာင လႊတေတာလပငနးေတြ အခက အခမရပါဘး” ဆတ လႊတေတာဥက႒ႀကး ဥးဝငးျမငရ႕ေလေျပထးသကလားၾကားလကၾကရမာပါ။

အစးရန႔လႊတေတာဟာ “ ကာခပန႔ စစတပ” ရ႕ မကႏာက ၾကညၿပးလပေနရတယဆတာကလညး စညးကမးျပညဝေသာ ဒမ ကေရစ စညးဝငးထမာ လႊေရာငလ႔မရတ ပကတအေျခအေနတစရပပ မဟတပါလား။

23232323

ကားလမာကစကားလမာကစကားလမာကစကားလမာကစ

အတပၸတအကဥးႏငမာကစဝါဒကရငးျပခကတခအတပၸတအကဥးႏငမာကစဝါဒကရငးျပခကတခအတပၸတအကဥးႏငမာကစဝါဒကရငးျပခကတခအတပၸတအကဥးႏငမာကစဝါဒကရငးျပခကတခ

((((ဗလာဒမာအလစခလနငဗလာဒမာအလစခလနငဗလာဒမာအလစခလနငဗလာဒမာအလစခလနင) ) ) )

ရေဘာေအာငထကရေဘာေအာငထကရေဘာေအာငထကရေဘာေအာငထက

ပစၥညးမလတနးစား၏လတနးစားဆငရာနညးပရယာယ အငမတနေစာတ ၁၈၄၄-၄၅ ခႏစ ကာလမားကတညးကပ မာကစဟာ အေစာပငး႐ပဝါဒရ႕အားနညးခကေတြ- ဆလတာ

လကေတြ႕ ေတာလနေရးလပငနးျဖစေပၚဖ႔အေျခအေနေတြ၊ ဒါမမဟတ အေရးပါမႈကနားမလညမႈေတြ-က စးစမးေလလာၿပးေနာက သဟာ သ႕တသကတာမာ သ႕ရ႕သေဘာတရားေရးလပငနးန႔အတ ပစၥညးမလတနးစားရ႕နညးပရယာယျပနာေတြက တရမလပ သတျပအာ႐စကခပါတယ။ သ အာ႐စက ျပစခတာေတြက ပမာဏႀကးမားလတ မာကစရ႕ေရးသားခကေတြထမာ ေတြ႕ရႏငပါ တယ။ အထးသျဖင ၁၉၁၃ ခႏစမာထတေဝခတ သန႔ အနဂယတ႔ရ႕ အျပနအလနေပးစာေလးတြထမာ ျဖစပါတယ။ သ႕ေရးသား ခကေတြက အားလးစစညးတာ၊ စစေဆးတာ၊ ေလလာသးသပတာ မလပရေသး ပါဘး။ ဒေတာ ကၽြ နေတာတ႔အေနန႔ ဒေနရာမာ မာကစက ဒနယပယအေၾကာငးမပါရင ႐ပဝါဒဟာမျပညစ၊ တဖကသတက၊ အသကမေနလမမယ လ႔ သေဘာထားခေၾကာငး သ႕ ရ႕ ေယဘယအကဆးန႔ တေတာငးလတ မတခကေတြကေန ေကာကယလ႔ရေၾကာငး ေျပာတာန႔ပ ေကနပရပါတယ။ မာကစက ပစၥညးမလတနးစား နညးပရယာယရ႕ အေျခခလပငနးက သ႕ရ႕ အႏပဋေလာမ႐ပဝါဒ ကမၻာအျမငန႔ပတသကတ ဖြငဆခကေတြန႔ အည တတကက ေဖာျပခပါတယ။ ေရ႕တနးေရာကလတနးစားရ႕ မနကနတနညးပရယာယဆတာဟာ လ႕အဖြ႕အစညးတရပမာ ရတ လတနးစားအားလးအၾကားက ဆကစပေရးက ေပါငး႐းထညသြငးစဥးစားၿပး အဒလ႕အဖြ႕အစညးေရာကရေနတအဆင၊ ဒလ အဖြ႕အစညးန႔ တျခားလ႕အဖြ႕အစညးေတြရ႕ ဆကစပမႈတ႔ကပါ စဥးစားတြကခကမ ရရႏငပါတယ။ တခနတညးမာ လတနးစားအား လး၊ ႏငငအားလးက မလႈပမရားတ အေသအျဖစ မၾကညျမငဘ လႈပရားေျပာငးလမႈရတအရင (လႈပရားေျပာငးလမႈတရားေတြက လတနးစားအသးသးရ႕စးပြားေရးအေျခအေနက ပငးျဖတတယ) အျဖစ သေဘာထားၾကညျမငရပါတယ။ လႈပရားေျပာငးလမႈက လညး အတတသေဘာန႔သာမက၊ အနာဂတသေဘာအရပါ ၾကညျမငရၿပး ေႏးေကြးတ အေျပာငးအလေတြကသာ ျမငတ “ျဖစေပၚ ေျပာငးလမႈသမား evolutionists” ေတြရ႕ အလြယတကနားလညမႈမးမဟတဘ မာကစက အနဂယဆက ေရးသလ အႏပဋေလာမ နညးကစြာ နားလညယရပါမယ။ သေရးတာက “အဒလ အတငးအတာန႔ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈေတြမာ အႏစ၂၀ဆတာ တရကထက မပ ဘး၊ ဒါေပမ ေနာငမာေတာ အႏစ၂၀ က လႊမးၿခထားတေန႔ရကေတြ ေရာကလာပါလမမယ။ (အတြသး၊ ႏာ ၁၂၇)

ျဖစေပၚတးတကမႈအဆငတငး၊ အခနတငးမာ ပစၥညးမနညးပရယာယဟာ ဒလ႕သမငးရ႕ မချဖစေပၚလာမယ အႏပဋေလာ မ တရားက ထညသြငးစဥးစားရပါမယ။ တဖကမာေတာ ေရ႕တနးေရာကလတနးစားမာ လတနးစားအသန႔ အငအား-တကကြထက သနမႈတ႔ ျဖစေပၚ တးတကဖ႔အတြက ႏငငေရးအရထငးမႈငးျခငး၊ ဒါမမဟတ ေလးကနပငးတြ႕ျခငးဆတကာလေတြက အသးခရပါ မယ။ ေနာကတဖကမာေတာ ဒအသးခတာ ရ႕ရညရြယခကဟာ “အျမငဆးရညမနးခက”ျဖစတ “အႏစႏစဆယက လႊမးၿခတ” ေန႔ ထးေန႔ျမတမားရ႕ လပငနးထးလပငနးျမတေတြအတြက လကေတြ႕အေျဖေတြ ရာေဖြေရးျဖစရပါမယ။ ဒဟာန႔ဆကစပၿပး မာကစရ႕ အေၾကာငးျပခကႏစခကဟာ အလြနအေရးပါလပါတယ။ တခကက သ႕ရ႕ “အဘဓမၼာခၽြတၿခကမႈ(Poverty of Philosophy) ကမး” ထမာ ပါၿပး ဒါဟာ ပစၥညးမလတနးစားရ႕စးပြားေရးတကပြ၊ စးပြားေရးအဖြ႕ အစညး ေတြန႔ သကဆငပါတယ။ ေနာကတခကကေတာ

24242424

ကြနျမနစပါတေၾကညာစာတမးထမာ ပါဝငၿပး ပစၥညးမလတနးစားရ႕ တာဝနလပငနးေတြန႔ ပတသကပါတယ။ ပထမတခကက ေတာ ဒလပါ-

“အႀကးစားစကမႈလပငနးက တဦးန႔တဦးမသၾကတလေတြက ေနရာတခမာ စေပးလကတယ။ သတ႔ရ႕ အကးစး ပြားေတြက ၿပငဆငမႈက ခြျခားပစလကတယ။ ဒါေပမ လပခေတြက ထနးသမးေရးဆတ သတ႔ရ႕အလပရငက ဆန႔ကငတ ဘအကးစးပြားဟာ သတ႔က တြနးလနေရးဆတ တညတစဥးစားမႈမာ စစညးေပးလကတယ။ စ စညးမႈ- အစမေတာ သးျခားစ၊ ကယအစေလးေတြန႔ကယ ျဖစေနတယ။ ရငဆငေနရတာက အၿမတမးပ စစညး မႈရတ အရငး။ သတ႔ (အလပသမားေတြ)အဖ႔ အသငးအပငးရေရးဟာ လပခထက အေရးႀကးလာပါတယ။ ဒ တကပြမာ-တကယျပညတြငးစစမာ- လာေတာမယတကပြအတြက လအပတအငအားစေတြဟာ စစညးညၫြတ ၾက၊ ႀကးထြားလာၾကပါတယ။ ဒအဆငကေရာကလာၿပဆလ႔ရရင အဖြ႕အစညးေတြဟာ ႏငငေရးလကၡဏာ ေဆာငလာၾကပါေတာတယ။ (မာကစ- အဘဓမၼာခၽြတၿခကမႈ။ ၁၈၄၇)

ကၽြ နေတာတ႔အဖ႔ ဒမာပ ေနာငလာမယ ဆယစႏစေတာေတာမားမားအတြက စးပြားေရးတကပြေတြအတြက လပငနးစဥန႔ နညးပရ ယာယလမးစဥကရၿပ၊ ဒၾကာရညတကာလႀကးအတြငးမာ ပစၥညးမလတနးစားဟာ “ေရာကလာမယ”တကပြႀကးအတြက ျပငဆငပါလမမယ။ ဒဟာက မာကစန႔အနဂယတ႔က ၫႊနးဆခတ ၿဗတသၽအလပသမားလႈပရားမႈဥပမာေတြန႔ ႏႈငးယဥၾကညသငပါ တယ။ သတ႔ရ႕ ဥပမာေတြထမာ စကမႈ “ဥစၥာပစၥညး”က “ပစၥညးမလတနးစားကဝယယဖ႔” ႀကးစားတာ (အျပနအလနေပးစာ အတြ၁၊ ႏာ၁၃၆)၊ သတ႔က တကပြေတြကေန အာ႐လႊပစတာ၊ “အလပသမားေတြက ဘယလစတဓာတကေအာငလပတာ”၊ (အတြ ၂၊ ႏာ ၂၁၈)၊ ၿဗတသၽအလပသမားေတြ ဘယလ ဓနရငစတေပါကကနတယ ဆတာေတြ- “ဒအားလးထမာ ဓနရငအပသဆးႏငငက ဓန ရင” ေတြဟာ ဓနရငလတနးစားန႔အတ ဓနရငမငးစးရာဇာေတြ (ခားတစစ Chartists)၊ ဓနရငပစၥညးမေတြ ရေနေစခငဟနတတယ လ႔ ဆတာ (၁၈၆၆၊ အတြ၃၊ ႏာ ၃၀၅)၊ ေနာကၿပး ၿဗတသၽအလပသမားေခါငးေဆာငေတြ ဘယကေန ဘယလျဖစၿပး “ျပတသားတ ဓနရငလညးမဟတ၊ အလပသမားလညး မဟတတလေတြ” ျဖစကနရတယဆတာ (ဟး႐တခ က ရညၫႊနးခက၊ အတြ ၄၊ ႏာ ၂၀၉)၊ ၿဗတသၽရ႕ လကဝါးႀကးအပထားႏငမႈေၾကာင အဒလကဝါးႀကးအပမႈ တညရေနသေ႐ြ႕ “ၿဗတသၽလပသားေတြဟာတတ တတမလႈပမာ မဟတဘး” (အတြ၄၊ ႏာ ၄၃၃) ဆတာေတြက ေရးသားေဖာျပခပါတယ။ အလပသမားလႈပရားမႈႀကးရ႕ တခလး ဆငရာလမးေၾကာငး (ေနာကၿပး ရလဒ)န႔ ပတသကတ စးပြားေရးတကပြေတြရ႕နညးပရယာယက ဒေနရာမာအလြနကယျပန႔၊ ၿခငမ၊ အႏပဋေလာမနညးကန႔ တကယေတာလနတ ရပတညခကကေန နားလညယထားတာျဖစပါတယ။

ကြနျမနစပါတေၾကညာစာတမးဟာ ႏငငေရးတကပြနညးပရယာယလမးစဥအတြက အေျခခကတ မာကစဝါဒမေတြက တငျပထားပါတယ။

“ကြနျမနစေတြဟာ လတတေလာရညမနးခကေတြရရေရးအတြကန႔ အလပသမားလတနးစားရ႕ ကာလအလက အကးစး ပြားေတြ ရရေရးအတြက တကပြဝငၾကပါတယ။ ဒါေပမ လကရလႈပရားမႈမာေတာ သတ႔ဟာ ဒလႈပရားမႈရ႕ လကရန႔ အနာဂတတ႔ ကလညး အာ႐ျပပါတယ။ ဒါေၾကာငလညး ၁၈၄၈ခႏစတနးက မာကစက ပလနႏငငက“လယယာေတာလနေရး”က ေထာကခ ခတာျဖစပါတယ။ “၁၈၄၆ ခႏစမာ ကရာက (Krakow) ပနကနမႈက ျဖစေပၚေစခတပါတျဖစပါတယ။ ” ၁၁၁၁

ဂာမနမာေတာ မာကစက ၁၈၄၈ ခႏစန႔ ၁၈၄၉ ခႏစတ႔မာ အလြနအကၽြ ေတာလနတ ဒမကရကေတြကေထာကခခၿပး နညးပရယာယ လမးစဥန႔ပတသကၿပး သေျပာခတာက ျပနမ႐ပသမးခပါဘး။ သက ဂာမနဓနရငလတနးစားက “အစကတညးက ျပညသေတြအေပၚ သစၥာေဖာကေရးက တမးၫႊတတအငအား (ဓနရငလတနးစားဟာ လယသမားန႔ ပးေပါငးမသာ သ႕ရည႐ြယ ခက ေအာငျမငႏငပါတယ)ျဖစၿပး သတ႔ဟာ လ႕အဖြ႕အစညးေဟာငးက အာဏာရကယစားလယမားန႔ ေစစပတယ” လ႔ သေဘာ ထားထားပါတယ။ ဒါဟာ ဂာမန ဓနရငဒမကေရစေတာလနေရးက မာကစရ႕ သးသပပျဖစပါတယ။ တကဆငစြာပ ဒါဟာလႈပရားေန တ လ႕အဖြ႕အစညးက ႐ပဝါဒအရခြျခမးစတျဖာတ၊ ဒါအျပင ေနာကျပနဆြတာမဟတတ လႈပရားမႈအျဖစ ခြျခမးစတျဖာတ ႐ပဝါဒ ျဖစပါတယ။

“ကယကယက ယၾကညမႈမရ၊ ျပညသလထအေပၚ ယၾကညမႈမရဘ အထကက ျမညတြနေတာကတး၊ ေအာကကေတာ ေၾကာကလန႔….ကမၻာမနတငးရ႕ေျခာကလန႔မႈခရ....ဘယလအငအားမမရ၊ အရာရာကကးခ....ကယပငတထြင လပကငႏငစြမး မရ ....ကယကးစးပြားအတြက သနစြမးတလေတြရ႕ လငယပပလႈပရားမႈေတြက ပယခရမယလ႔ အေသသတမတထားတ ဦးေႏာက မလႈပရားႏငေတာတ အျမငကပစရာလအႀကး ....”။ (အတြ၃၊ ႏာ ၂၁၂)

ေနာက အႏစ၂၀ေလာကအၾကာမာ မာကစက အနဂယဆကေရးတစာတေစာငမာ (အျပနအလနေပးစာ အတြ၃။ ႏာ၂၂၄) ၁၈၄၈ ခႏစ ေတာလနေရး႐ႈးနမရတာဟာ ဓနရငလတနးစားဟာ လြတလပစြာတကခကခြငရမယဆတ ေမၽာမနးခကေလး တခအ တြက ၿငမးခမးမႈန႔ ကၽြ နသေဘာကျပမႈက လကခလကလ႔ျဖစတယလ႔ ေၾကညာခပါတယ။ ၁၈၄၈-၄၉ ခႏစ ေတာလနေရးကာလ ၿပး ဆးသြားတအခါမာ မာကစဟာ ေတာလနေရးန႔ ကစားဖ႔ ႀကးစားတာမနသမၽက ဆန႔ကငပါတယ (သ႕က ရကပါန႔ဝလစခ တ႔က ျပန တကခတာက ၾကညပါ)။ ကာလသစန႔အည လပကငေရးက တငခပါတယ။ ဒါဟာ အမညခ“ၿငမးခမးတ” နညးေတြန႔ ေတာလနေရး အသစေတြအတြက ျပငဆငေနခတာျဖစပါတယ။ ဒလပငနးက လပခငတ မာကစရ႕ သေဘာထားက သ႕ရ႕ အေမာငဆးကာလျဖစ

25252525

တ ေဖာကျပနလတ ၁၈၅၆ ခႏစက ဂာမနႏငငရ႕ အေျခအေနက သးသပမႈမာ ေတြ႕ႏငပါတယ- “ဂာမနႏငငရ႕ အေရးတခလးဟာ ဒ တယအႀကမ လယသမားစစပြရ႕ ေကာေထာကေနာကချပမႈန႔ေပၚေပါကတ ပစၥညးမလတနးစား ေတာလနေရးပ ျဖစမယ (အျပနအ လနေပးစာ- အတြ၂၊ ႏာ၁၀၈)။ ဂာမနက ဒမကေရစ(ဓနရင)ေတာလနေရး မၿပးဆးေသးခနမာ မာကစဟာ ပစၥညးမ ဆရယလစေတြ အတြက နညးပရယာယေတြန႔ လယသမားေတြရ႕ ဒမကေရစအငအားတ႔အေပၚ အာ႐စကခတယ။ သက လာဆားလ (Lasalle) ရ႕ သေဘာထားဟာ “ပကတဘာဝကစြာေျပာရရင ပရပရားႏငငအလပသမားလႈပရားမႈက သစၥာေဖာကတာျဖစတယ (အတြ၃၊ ႏာ ၂၁၀)။ အေၾကာငးက လာဆားလဟာ ဂနကာေတြန႔ ပရပရားအမးသားေရးဝါဒတ႔က လကခခလ႔ ျဖစတယလ ယဆပါတယ။

၁၈၆၅ ခႏစမာ အနဂယက“လယယာအဓကလပတႏငငတခမာ စကမႈပစၥညးမအမညခၿပး ဓနရငေတြကတကတာ၊ ပေဒသ ရာဇမငးစး ရာဇာႀကးေတြရ႕ေအာကမာ ဘာသာေရးနညးန႔ပါ ေသြးစပခေနရတ ေကးလကပစၥညးမေတြအေၾကာငး တခြနးမမေျပာရင ဒါဟာ သရေဘာေၾကာင တာပ” လ႔ မာကစန႔ သရ႕သတငးစာက ေၾကညာခကမထတျပနမမာ ေရးခပါတယ။ (အတြ၃၊ ႏာ ၂၁၇)

၁၈၆၄ ခႏစန႔ ၁၈၇၀ ခႏစအၾကား ဓနရငဒမကရကတစေတာလနေရးရ႕ အကးေကးဇးေတြက ခစားတကာလၿပးဆးတ အခန၊ ပရပရားန႔ ဩစႀတးယားက ေသြးစပသလတနးစားေတြက အထကစးကေန အဒေတာလနေရးက တနညးမဟတတနညးန႔ အၿပးသတေအာင လးပနးေနၾကခနမာ မာကစဟာ ဘစၥမတန႔ပလးေနတ လာဆားလက ထးႏက႐မက “ဩစႀတးယား ဘကလက ဝါဒထကေလၽာက”န႔ သးျခားလကၡဏာဝါဒက ကာကြယတ လစဘနကကလညး ျပျပငေပးခပါတယ။ မာကစက ဘစၥမတကေရာ ဩ စႀတးယား ဘကလကဝါဒကပါ မၫႇာမတာတကခကတ၊ “ေအာငပြရ”ပရပရားဂနကာေတြကသာမက ပရပရားေတြရ႕ စစေရးေအာင ျမငမႈေတြက ဖနတးေပးလကတ အေျခအေနေတြကပါ ဆန႔ကငတကခကဖ႔ ေတာလနတနညးပရယာယေတြ ေတာငးဆခပါတယ (အျပနအလနေပးစာ- အတြ၃၊ ႏာ ၁၃၄။ ၁၃၆၊ ၁၄၇၊ ၁၇၉၊၂၀၄၊ ၂၁၀၊ ၂၁၅၊ ၄၁၈၊ ၄၃၇၊ ၄၄၀-၄၄၁)။

၁၈၇၀ခႏစ။ စကတငဘာလ ၉ရကေန႔က မာကစရ႕နာမညေကာ အငတာေနရငနယအတြကေျပာတ မန႔ခြနးမာ သက ျပင သစ ပစၥညးမလတနးစားက အခနမတငဘ အကြမႈမလပဖ႔ သတေပးခပါတယ။ ဒါေပမ တကယတမး အကြမႈႀကးေပၚေပါကလာတ အခါမာေတာ မာကစဟာ “မးေကာငးကင”က တဟနထး ထးစစဆငၾကတ လထေတြရ႕ ေတာလနတလပရပက တကကြစြာ ေထာမ နာ ျပခပါတယ (မာကစရ႕ ကဂလမနးဆ ေပးစာ)။

အႏဋေလာမ႐ပဝါဒ႐ႈေထာငကၾကညရင အဒအေနအထားမာ ေတာလနေရးလပရပ ႐ႈးနမသြားတာဟာ တျခားကစၥ အမား အျပားမာလပ ေတာေသးတယလ႔ ဆရမာပါ။ ပစၥညးမလတနးစားတကပြရ႕ အေထြေထြလမးေၾကာငးန႔ ရလဒမာ ရရၿပးသားအေန အထားက စြန႔လႊတလကတာ၊ တကပြမတကဘ လကနကခလကတာတ႔န႔စာရင ေတာေသးတယလ႔ေျပာရမာပါ။ အဒလ လကနက ခမႈဟာ ပစၥညးမလတနးစားက စတဓာတကေစၿပး တကကြမႈက အားေလာေစမာပါ။ ႏငငေရးထငးမႈငးၿပး ဓနရငလတနးစားရ႕ တရားဝငတညရမႈ လႊမးမးေနခနမာ ဥပေဒတြငး နညးနာေတြ အသးျပေရးက ေကာငးစြာ သေဘာေပါကတမာကစက ၁၈၇၇န႔၁၈၇၈ ခႏစတ႔မာ ဆရယလစ ဆန႔ကငေရးဥပေဒန႔ပတသကၿပး မ႔စရ႕ “ေတာလနေရးစကားေတြ”က ျပငးျပငးထနထန ႐ႈတခခပါတယ။ ေနာကၿပး ျပတသားခငမာမႈန႔ ေတာလနေရးစတဓတမရတ၊ ဆရယလစဆန႔ကငေရးဥပေဒ ေပၚထြကလာရာမာ ဥပေဒျပငပ တကပြ ဆငႏႊဖ႔အသငမျဖစတ ဆရယ ဒမကရကတစပါတကလညး ပခငသာ ပမယ၊ အဒထက မေလာတ ျပငးထနမႈန႔ ႐ႈတခခပါတယ။

မတခက ၁။ ။ ဒေနရာမာ ဆလတာက ၁၈၁၅ခႏစဆတနးက ဩစႀတးယား၊ ပရပရားန႔ ႐ရားႏငငတ႔ရ႕ ပးတြခပကငမႈေအာက

မာေနရတ ကရာကသမၼတႏငငက အမးသားလြတေျမာကေရးအကြမႈက ဆလတာပါ။ ပနကနသေတြဟာ အမးသားအစးရတည ေထာငတ အေၾကာငး ေၾကညာၿပး ပေဒသရာဇဝနေဆာငမႈေတြက ဖကသမးေၾကာငးန႔ လယသမားေတြက အခမလယေတြေပးမယ အေၾကာငးတ႔ကလညး ေၾကညာခပါတယ။ တျခားေၾကညာခကေတြမာေတာ လစာျမငတ အမးသားစက႐မား တညေထာငေၾကာငး န႔ ႏငငသားေတြအားလး တနးတမႈက ေၾကညာခပါတယ။ ဒါေပမ မၾကာခငမာပ ဒအကြမႈဟာ ေခမႈနးျခငးခခရပါတယ။

26262626

အမားေသာကတ႔မးခါးေရအမားေသာကတ႔မးခါးေရအမားေသာကတ႔မးခါးေရအမားေသာကတ႔မးခါးေရ ေမာငေရႊအးေမာငေရႊအးေမာငေရႊအးေမာငေရႊအး

ဗမာျပညႀကးေျပာငးလလာေနၿပဆတာ ဘာမျငငးကြယေနစရာအေၾကာငးမရ။ အရငကန႔ မတေတာ႔တာအမန။ အသသာ ဆးက သတငးမဒယာ လြတလပမႈ၊ ဆရယမဒယာပါမကန ဒမကေရစအရသာက တစတရာေသာ အတငးအတာအထ ခစားေနၾကရ ၿပဆႏငပါတယ။ လြတလပစြာ ဝတစားဆငယင ဆခငကခင ေဖာခငျပခငတာေတြလညး ကမးကနယမးကနနးပါး လပႏငၾကပါ၏။ လမးမႀကးအလယေခါင ေသးတက မပနး႐ ပါပ။

ဒထကလြတလပတာဘာလ။ ျပညတြငးအပစးသလတနးစားေရာ ျပညပႏငငႀကးမားပါ နဖားႀကးျဖတ ဇကကနလႊတေပး လနး ႀကးပမးအားထတေနၾကတာဘာလ။ "လြတလပစြာေရာငးဝယေဖာကကားေရး" free trade ျဖစပါတယ။ "လြတလပစြာ ေရာငးဝယေဖာကကားေရး"ဟာ ကလနနယခ႕သမားေတြ ထာဝစဥကငစြခ႔တ႔ ေအာငလေတာ၊ တဖြဖြ ရြတဖတသရဇၩာယလာတ႔ ဂါ ထာေတာ တစာစာ ဟစေအာလာခ႔တ႔ ေၾကြးေၾကာသႀကး၊ ကလနနယခ႕စနစရ႕ ေရေသာကျမစ၊ ကမၻာ႔ျပညသလထန႔အစးရမားကပါ ေဈးကြကစးပြားေရးစနစရ႕ လကေအာကခအျဖစ ထားလာတ႔ ေခတသစလြနေခတရ႕ပငမေရစးပါ။

ကမၻာမာ စကမႈေတာလနေရးဆတာ အေနာကတငးမာေပၚေပါကလာတ႔ ၁၇ ရာစေခတ ဒဘကပငးသမငးဟာ "လြတ လပစြာ ေရာငးဝယေဖာကကားေရး"ဝါဒကပ ျမစဖားခပါတယ။ ႏငငတကာ အရငးရငစနစရ႕ မ႑ငပါ။ စကမႈေတာလနေရးေၾကာင ေၾကာငအေတာငပ တပေပးလကသလ အေနာကတငးက လကနကႏငငႀကးမား အသးသး အၿပငအဆငေပၚေပါကထြနးကား၊ တန ခးႀကးအားထြားလာၾကၿပး စငစစမေတာ႔ ၂၀ရာစ ေနာကပငးကမ တကမၻာလးက သငးၿခလႊမးမးလာၾကတာ မဟတပါဘး။ ေပၚတဂ လမး ဗာစက ဒဂါးမားVasco da Gama အာဖရက ေတာငဘက ဆး အငစြနးကပတၿပး အႏၵယသမဒၵရာက လမးပြငရြကလႊငႏငခ႔တ႔ ေခတကစလ႔ နာရမလပ မျပတတမး လးပနးခ႔ၾကရာမာ ေရေႏြးေငြ႕ အမဆ ပငန ယန စကပတႀကးေခတကေန ေလာငစာဆ အ လကထရြနးနစေခတကတဆင ကြနပတာသပၸနညးပညာ တးတကထြနးကားလာၿပး အငတာနကကြနရကႀကး ျဖန႔ၾကကႏငလာ ေတာ႔ ေရေၾကာေျမေၾကာေတြ တရၾကမး႐ႈ႕သြားတာေၾကာင တကမၻာလး သငးၿခမႈ globalisation လ႔ သမတလာၾက ျခငးပါ။

သ႔ေပမ႔ သတ႔နဂစ႐ကေလာဘေဇာ မေလာ႔တ႔အျပင ရနးဆာယာပေမာက လမးလမးေတာကပညာခနးေတြတကၿပး လ တစက႐ပ ပးမႊားပမာဏ စက႐ပေတြန႔ အ႔မခနး မကလည႔စြမးေတြျပလ႔႔မ႔ ကမၻာတဝနး အ႔ခးဖြယရာ ငရပနးက ေရႊပနးမတၿပး အတမ အနကခြျခားဆနးစစဖ႔ မျဖစႏငေလာကေအာငဘ တဟနထးအရနျမငလာတ႔ ကမၻာ႔အခငးအကငးသစ New World Order ဆတ႔ ႏငငတကာ အရငးရငႀကးမားစနစ မးခါးေရ က ပလငးသစသြပ တဆပပတလလေလးကပၿပး ေရာငးလာ ေမတာလကေဆာင ေပးေဝမလာတ႔အေျခအေနပါ။

27272727

ေရးကလေပၚေပၚထငထင ေျပာငေျပာငထငးထငး ကလနနယခ႕စနစ မဟတေတာ႔ေပမယ သ႔သဘာဝ အရငးခေျပာငးလ လာသလား ဆေတာ႔ ကားငစဥးလ သကသတလြတမစားတာလ သယဇာတၾကြယၾကြယ လပအားခခခ ႏငငေတြကမကေစ႔ကဆ ေဈးကြကလဆ စားခြကခတဆပါ။ သတ႔ ဥေရာပ အေမရကနမာ သတ႔ခငးနယေျမလစစပြ ကမၻာစစဆတာ မျဖစေတာ႔တာ ၾကာလၿပ ဆေပမယ သတ႔အကြက သတ႔စနကန႔ ကနတတယကမၻာတဝနးမာျဖင ဝငတနးစြကတနး လတနးယကတနး စစပြေတြ တၿခမးၿခမး ျဖစတနးပါ။ အေျမာကတငသေဘၤာ ဒပလေမစဆတ႔ ႏငငျခားဆကဆေရးေပၚလစေနရာမာ ေခတသစလြနေခတမာေတာ႔ ေဝဟငက ရကရကေရာေရာ ေျပာငတလငးခါေအာင ဗးန႔ရငး တရြာလး တၿမ႕လး ျပတျပတျပနးေအာင ဒးန႔ခြငး ပစခတေခမႈနး သတျဖတေန တ႔ သတ႔အဖ႔မေတာ႔ မ႐းႏငတ႔ ဇာတလမးေဟာငးႀကး ျပနလည ဆနးသစ ႐ကကးေနၾကတနးပါ။

သတ႔စကကြငး သတ႔ေဈးကြက မဝငမခငး အမားေသာကတ႔ မးခါးေရက အႏနညး အၾကမးနညး ဘယနညးန႔ျဖစျဖစ ေသာကခငးေနတ႔ ကာလႀကးပါ။ သတ႔လ အငအားႀကးေၾကးရတတ လကနကႏငငအခငးခငးေတာင ႏငငစစးပြားေရးလပငနး ေကာပေရးရငးႀကးေတြရ႕ လြတလပစြာ ေရာငးဝယေဖာကကားခြင အျမတအစြနး ထတယခြငမားက ဥးစားေပးေနရလ႔ ကယ႔တငးသ ျပညသားမားအကး တကယ႔ဖြ႕ၿဖးေရးက လထဆႏၵအတငး ေဆာငရြကဖ႔ပလ႔ေတာင ခကခလာေနတ႔ကာလပါ။ သတ႔အျမတအစြနး က လထအကးျပမယ ဥပေဒမားျပ႒ာနး ထပါးလာရင အစးရေတြက တႏငငခငး အာဏာစကအျပငဘကက ကမးလြနအထးတရား ႐းေတြမာ တရားစြႏငခြငေပးဖ႔ စာခပေတြကမၻာအႏ႔ ခပဆေနတယ။ [[[[၁] [၂]၁] [၂]၁] [၂]၁] [၂]

ဒေတာ႔ အျခားႏငငႀကးငယ အမားစႀကးလပ ဗမာျပညရ႕အနာဂတက ဗမာျပညသလထက မဆးျဖတႏငဘ ႏငငစအရငး ရငႀကးမား စတတငးက ရငးႏးျမႇပႏ အျမတထတႏငဖ႔ ေရ႕တနးတငအဓကထား ႀကးပမးေနရတ႔ ႏငငအစးရအသငးအဝငးမား ကငလညေနတ႔ ဝဂယကသသရာထက ဆြသြငးဖ႔ တြနးအားေပးေဆာငရြကမႈမားက အမားနညးတ မလြနဆနသာေအာင စးပြားေရး ဒဏခတပတဆ႔မႈမား ႁခြငးခကမကနသေလာက ႐ပသမးလကျခငးျဖစပါတယ။

စစဗလခပမားဘကက ျပျပငေျပာငးလေရး လမးျပေျမပကားကြကဆငလာတ႔အခနမာ လပ ကန ဥေရာပအပစက ဆြ ကငရငးစြ မးစတဖက ေရမႈတတဖကေပၚလစန႔ အၾကမးနညးလရငလသလ သးၿပး ျဖတခႏငေရး regime change အတြက စတ ရညရည စမစငးျပငးလာခ႔တ႔ နညးဗဟာကေန ရငၾကားေစ႔ positive engagement နညးဗဟာကခကခငးေျပာငးလ အသးခလာ တာ ျဖစပါတယ။ အစးရပငးန႔ အငဂအမားဟာ ကမၸဏႀကးမားန႔အလားတ ပားပနးခတ လႈပရားလာၾကတာ ျမငၾကတ႔အတငးပါပ။ ဒမကေရစ အန႔အသကကေလး ထြကလာတာန႔ ဗမာျပညရ႕အမနးခငးႏငငမားအျပင ႐ရား ဂပန ကရးယား အားလးေခါငးမေဖာ ေအာင ဝငးႏႈကေနၾကတ႔ စားခြကကငးက ဝငခငလြနးလ႔ လမးေပၚတာန႔ အငမတန အရနျပငးတ႔ ကညဖးရထားႀကးလ မဆငးႏငမ တန႔ႏင ဝငခလာၾကတ႔ ဆြမးႀကးေလာငးပြေတာအခါ ေရာကေနပါၿပ။ [[[[၃]၃]၃]၃]

စးပြားေရးမာ ေရႊႀကပြစားလပတာ သတ႔အစးရမားရ႕ အဓကကတ႔ အစဥအဆကလပငနး တခပါ။ ကလနေခတဥးက လန ဒန အေျခစက ၿဗတသအေရ႕အႏၵယကမၸဏဟာ ကာလကတားမာ ႐းစက႐မက အစးရတစငေထာငခ႔၊ စစတပေရတပေထာငခ႔တ႔ သမငးရခ႔ၿပး၊ ျမနမာမငးမားက ဝတရယဘရငမန႔ ထးေဆာငးမငးအခငးခငး တက႐ကဆကဆခြင မေပးခ႔လ႔ ကမၸဏ အစးရန႔သာ ေတာကေလာက ဆကဆခ႔ရပါတယ။ အမသးလး (3 Ms - Merchants, Missionaries, Military) သမငးကမတမၾကရင ကေန႔ ေခတမာ နပါတတစ ကနသည ဒါမေျပာငးပါ၊ နပါတႏစ သာသနာျပေတြေနရာမာ အငဂအေတြ ဝငလာပါတယ၊ ကယဆယေရး လမႈ ေရး ဘာသာေရးကးကြယမႈ တနးတညမေရး ကားမတနးတညမေရး လငတလငကြ တနးတညမေရး ဆတာေတြန႔ ဝငလာၾက တယ။[[[[၄]၄]၄]၄] နပါတသး စစတပက အရနသင ကာကြယေရး႒ာနခငး "ခစၾကညေရးတတား ေဖာက"ဖ႔ဆတာက အစပး သငတနး ေတြေပးရငး သတ႔ဩဇာေညာငးလာဖ႔ လကနကႀကးငယယႏရားေတြ ေရာငး အျမတထတဖ႔ ခဥးကပလာၾကပါတယ။ [[[[၅][၆]၅][၆]၅][၆]၅][၆]

စးပြားေရးက႑သာမက ႏငငေရး ၿငမးခမးေရးေဆြးေႏြးပြေတြမာ ဘကေပါငးစပါဝငလာၾကတယ။ အဓကပနးတငကေတာ႔ တႏငငလး စစ ေျပၿငမးေရးဆတာမာလညး စစမနတ႔ျပညတြငးၿငမးခမးေရးထက ႏငငတကာအရငးရငႀကးမား တတငးတျပညလး တမးလးေဖာကဆပ လသာတနးဗငးငငဖ႔ သြားရညမသမးႏငေအာင စးပြားေရးစားကြကေတြ စားကကေတြ ျမငလာၾကလ႔ပါ။ [[[[၇]၇]၇]၇] ဗမာျပညသလထႀကးက အငမတန ေစတနာ ေမတာထားၾက သဒၶါတရားေတြပြားၾကလလ႔ေတာ႔ မဟတပါ။

လယထယာထက တြငတြငေမာငးထတေနၿပး ႏငငျခားေငြရဖ႔ ဧကေပါငးေထာငေသာငးခၿပး ျပညတြငးျပညပ အရငးရင ႀကးေတြလကထ ထးအပ၊ ဧရာမစကႀကးေတြန႔ ထြနမစကမ အတစပ႔ လပႏငမ ေခတမ စကပးေရးက႑ ထေထာငရာကမယလ႔ ယၾကညရငျဖင ၆၀% ေသာ ျပညသလထက တမငသကသက ေပယာလကန ျပတာပါပ။[[[[၈]၈]၈]၈] ဆငးရတြငး နစသထကနစၿပး ေတာ ရပမာ မေနႏင၊ ၿမ႕ႀကးေတြတက အထးစကမႈဇနေတြမာ မသဒၶါေရစာလပခက ၿမ ႔ေနဆငးရသားလတနးစားန႔ ထမငးလတ လစား ခငးတာဟာ စကမႈအရငးရင ႀကးေတြအႀကက လစာလပခ ေပါသထကေပါေအာင၊ အလပကေလးရေနတာပ ထငရခးခငေနရ ေအာင၊ ေခါငးပျဖတခငတငး ျဖတလ႔ရ ေအာင အေျခအေနေတြက ဖနတးေပးတာလ႔ပ ေကာကခကခႏငပါတယ။

ကမၻာ႔ေဈးကြက ႏငငစစးပြားေရးသမားမားန႔ မလႊမေသြ ကးလးဆကဆ ေရာငးဝယရမာမနသည၊ ႏငငျခားေငြရဖ႔ ျပည ပထတကန တးတကျမငမားေရး အခရာဆတာလညး ဟတသည။ မမတ႔ျပညတြငးမာတြငလယယာေခာငးေျမာငးက စားေသာက ကန အထြကတးေရး ေတာရပအမေထာငစမား မသားစဝငေငြတးေရးက ဥးစားေပးေဇာကခ ေဆာငရြကဖ႔၊ ျပညတြငးအႏ႔ ကးသနး

28282828

ေရာငးဝယေဖာကကားမႈ ကယျပန႔ေအာင ခ႕ထြငႏငရန အေျခခအေဆာကအအ လမးပနးဆကသြယေရး တြငကယေခာေမြ႔လၿခ ျမနဆနေသခာဖ႔ လအပမယေဆာကလပေရး ကနၾကမးပစၥညး စကယႏရားကရယာေတြ အစဥမျပတထတလပသြားႏငမယ စက႐ ႀကးေတြ ျဖစထြနးလာဖ႔ ႏငငျခားေငြက သးမသာ ေရရညတငးျပည ႀကးပြားတးတကေရး၊ သတပါးကစားစရာကအစ မခအားထားရမႈ နညးပါးေရးကစၥမား အထေျမာကေအာငျမငမာဆတာ သေဘာမေပါကဘးဆရငေတာ႔လညး ေၾကြးတငကၽြ နျဖစ ဇာတလမးေဟာငး ႀကးထမာပ တဝလညလည သသရာရညေနၾကရဥးမာပါ။ [[[[၈]၈]၈]၈]

ေတာရပကဥေပကၡာျပ ၿမ ႔ႀကးေတြတအားႀကးလာၿပး အးမ႔အမမ႔ အလပလကမ႔ လဆငးရေတြရ႕ ကးေကာရပကြကေတြ ပတခာလည ဝနးရေနတ႔အလယမာမ တာဝါႀကးေတြ ေရာပငေမာလကနတကႀကးေတြ၊ ဟတယႀကးေတြ ႏငငစယမကာန႔စား ေသာကဆငႀကးေတြ ဟးထလာတာက တစမ႔စမ႔ၾကည႔ၿပး ဖြ႕ၿဖးတးတကလခညရ႕လ႔ ျမငေနၾကရငေတာ႔ အမားေသာကတ႔ မးခါးေရ စေထာဘယရ ဗနလာန႔ ေမႊးေမႊးေလးန႔ မခၾက႐ပလ႔ ဆရပါလမ႔မယ။

၁။ http://www.globalresearch.ca/ttp-ttip-tisa-and-ceta…/5532672 TTP, TTIP, TISA and CETA: U.N. Legal Expert Calls Proposed Trade Deals "Illegal" www.globalresearch.ca Alfred de Zayas, the U.N.’s Independent Expert on the Promotion of a Democratic and Equitable International Order, is assigned the task to apply the standards of international law to proposed treat... Hide original message TTP, TTIP, TISA and CETA: U.N. Legal Expert Calls Proposed Trade Deals "Illegal" www.globalresearch.ca Alfred de Zayas, the U.N.’s Independent Expert on the Promotion of a Democratic and Equitable International Order, is assigned the task to apply the standards of international law to proposed treat... ၂။ https://www.transnational-dispute-management.com/news.asp… News - News & Events - TDM Journal (Transnational Dispute Management) - The Network for International Arbitration, Mediation and ADR, International Investment Law and Transnational Dispute Management www.transnational-dispute-management.com ၃။ http://www.sciencedirect.com/…/article/pii/S0305750X14002939 NGOs, States, and Donors Revisited: Still Too Close for ... www.sciencedirect.com Serious questions remain about the ability of NGOs to meet long-term transformative goals in their work for development and social justice. We investigate how, ၄။ http://www.irrawaddy.com/feature/girl-power-rises-burma.html ၅။ http://www.usip.org/…/us-eyes-military-ties-myanmar-officia… U.S. Eyes Military Ties With Myanmar, Official Says ... www.usip.org The U.S. is formulating its next steps in Myanmar, including gradual re-engagement with the country's military, with the aim of broadening cooperation after several ... ၆။ http://www.irrawaddy.com/…/there-is-a-new-cold-war-in-asia-… ၇။ http://fpif.org/playing-with-peace-in-myanmar/ ၈။ http://www.irrawaddy.com/in…/the-rocky-road-to-recovery.html

29292929

၀၀၀၀ေတာငတနးကေတာငတနးကေတာငတနးကေတာငတနးက လြမးပနးခ။ေဆာငးပါးအမတလြမးပနးခ။ေဆာငးပါးအမတလြမးပနးခ။ေဆာငးပါးအမတလြမးပနးခ။ေဆာငးပါးအမတ((((၃၃၃၃))))။။။။

ကၽြ နမသားကၽြ နမသားကၽြ နမသားကၽြ နမသား--------ညရငးညရငးညရငးညရငး သ႔မဟတသ႔မဟတသ႔မဟတသ႔မဟတ ကေလးစစသားျပနာကေလးစစသားျပနာကေလးစစသားျပနာကေလးစစသားျပနာ

ရေဘာ႐ႈယဥရေဘာ႐ႈယဥရေဘာ႐ႈယဥရေဘာ႐ႈယဥ

(၁)

ဒႏစ(၂၀၁၆)ထ တ႐တျပညတဝနးမာကငးပတ--အႏစ(၈၀)ျပည ခရးရညခတကပြ(Long March) အခမးအနားေတြမာ အ

သက(၉၀) ပတလည တပနေတာသား (Red Army)ေဟာငးေတြ တကေရာကလာၾကပါတယ။ (၁၀၄) ႏစ႐ြယ ရေဘာေဟာငးႀကး

တဦးေတာငပါေသး။ ခရးရည ခတကပြဆတာက- တ႐တကြနျမနစေတြ ဦးစးတ တပနေတာက အဒကာလ တ႐တျပညက အပခပ

ေနတ ခနေကရတ-ကမငတနတပမားရ႕ ျပငးထနလတ ဝငးဝနးပတဆ႔တကခကေခမႈနးမႈမားက မခႏငေတာတအဆး ဒတကခကမႈ

မားက ေရာငရားေရးအတြက သတ႔တေတြ တညေဆာကထားတ တ႐တျပညေတာငပငးမာ ရတ အေျခခေဒသေတြ (ကငကနးစနး

အပါအဝင) က စြန႔ပစၿပး ဟးအေရ႕ေျမာကဘကေဒသ (ယင အနး)က တတပလး ေသနဂၤဗဟာ ေ႐ႊ႕ေျပာငးခတကမႈပါ။ ၁၉၃၄-

ေအာကတဘာလက စလ႔ ၁၉၃၅-ေအာကတဘာလကနအထ-တႏစ

ေကာၾကာတ ခရးရညႀကးပါ။ မငေပါငး(၅၀၀၀)ေကာရညလားၿပး အလြနခက-အလြနေခါငတအရပေတြက ခကခကခခ ျဖတရ႐မ

က လကလတကခကတာ-အမးမးကလညး တြနးလနတကခကရတာလညးျဖစတာေၾကာင စထြကတနးက လေပါငး(၁၃၀˜၀၀၀)

တသနးသးေသာငးေကာဟာ-ယင အနး ေရာကေတာ တေသာငးသာသာေလးပ ကနပါေတာတယ။

အဒ-ခရးရညလမးတေလၽာကမာ ပါခၿပး ယေန႔အထ အသကရငကနရစသ တပနေတာသားေဟာငးႀကးမားက အခါႀကး

ရကႀကးေတြ (ႏငငေတာေန႔၊ တပမေတာေန႔ စသျဖင)မာ သတ႔ အေတြ႔အႀကေတြက ေကာငးေတြမာ လကလေဟာေျပာၾကပါတယ။

႐ပျမငသၾကား သတငးဌာနမားက ျပလပတ တက႐ကလႊငေပးတပြမားမာလညး-သတ႔တကေရာက ေဟာေျပာၾကပါတယ။

အခေခတ လငယေတြက-သတ႔တေတြ အခလ ၿငမးၿငမးခမးခမးေနႏငဖ႔ ဘယသေတြဘယလ စြန႔လႊတအနစနာခသြားၾက

တယ။ ဒါေၾကာင ဒါေတြက တနဖးထားဖ႔၊ ဒအာဇာနညေတြကလညး မေမဖ႔၊ ႏငငေရးအရ ပညာေပးၾကပါတယ။ ဒႏစကငးပတပြ

ေတြမာလညး သတ႔ ခညးပါ ပ။ အဒတပနေတာသားႀကးမားဟာ ခရးရညခတကပြတနးက ကေလးစစသားမားပါ။ သတ႔ဘ၀ေတြက

ျပနေျပာျပရာမာ တခ႕က မဘမေတြ၊ တခ႕က မဘက ဆငးရလြနးလ႔ မေကၽြ းႏငလ႔ ရပတကာ လညေတာငးစားေနၾကရသေတြ-

သတ႔ လညပတသြားလာေနၾကရငး တပနေတာန႔ေတြ႕ၿပး ထမငးကန ဟငးကန ေတာငးစားၾကရငး တပန႔ပါလာၾကသေတြ။ သတ႔ရ႕

အသက အတအကလညး မသၾကဘး။ တပထေရာကေတာ မနးေပးထားတ အသကေတြ။ တခ႕က ၁၀ႏစ-၁၁ႏစသားေတြပတ။

30303030

အခေတာ သတ႔တေတြက ေနာငမးဆကေတြက ေတာလနေရးအေမြ ႏငငေရးအေမြေတြ လကဆငကမးေပးေနရတ-ႏငင

ေရးမးေတြ ျဖစေနၾကပါၿပ။ ဒါအျပင- တ႐တျပညမာ- ကေလးမားေန႔(ဇြနလ-၁-ရကေန႔)ဆရင ကေလးပညာေပးကားေတြ ျပတတပါ

တယ။ မပါမၿပး-ကားေလး တကားကေတာ --“တပသားငယေလး--ကနးက” ဆတကားပါ။ ဂပနခခေရးစစပြအတြငး-ဂပနက အဖြား

ျဖစသက သတပစလကလ႔- အစကတညးက မဘမကေလး-ကနးကဟာ သတ႔႐ြာနားပတလညမာ လညလညလႈပရားေနတ ေျပာက

ကားတပက ရေအာငရာၿပး-ဆကသား အျဖစ တာဝနယ လပကငရတာေတြ-ဂပနစခနးေတြအၾကားသြားၿပး ေထာကလမးရတာေတြ-

စတအေၾကာငးအရာေတြပါ။

ဒါေတြကေတာ-တ႐တေတာလနေရးတပဖြ႕မားအတြငး မလႊမေရာငသာ ေရာကရလာၾကရတ ကေလးစစသားမားရခတယ

ဆတာက နဒါနးခတာပါ။

(၂)

ထ႔အတပ-ကၽြ နမတ႔ရ႕ ဗမာျပညတလႊားရခတ-ရဆလညးျဖစတ ေတာလနေရးတပဖြ႕မားအတြငးမာလညး ကေလးအရြယ

(မဘ လႀကးသမမား အပထနးမႈေအာကမာ အပအပငမစြာ-စာသငၾကားေနရမယ အရြယေလးမား)-အမားအျပား ရခပါတယ။ ဒါ

ေတြဟာ-ကၽြ နမတ႔ရ႕ စတဆႏၵေတြန႔ ကငးစြာျဖစေပၚလာခတ-လကေတြ႕ျဖစရပေတြပါ။ လမးေပါငးစ ျပညသေတြအေပၚ ရနသလ

သေဘာထားၿပး မၿပးႏငမစးႏင-စစဆငတကခကၿပး ျပညတြငးစစႀကးအတြငး- စးပြားေရးအရလညး မတနမဆ ခမးသာလာ-အင

အားအရလညး-ဘယသမမယဥႏငေအာင-ႀကးထြားလာေနၿပး ဩဇာအာဏာ ႀကးမားလာလ႔-ျပညတြငးစစက ‘ပးေမြးသလ-ေမြးေနတ’

ဗမာတပမေတာတြငးက-ကေလးစစသားမား အေၾကာငးကေတာ မၾကာခဏ သတငးေတြမာ ပါလာၿပးျဖစပါတယ။

ဒကေလးစစသားျပနာဟာ ျပညတြငးစစႀကး ရေနသေ႐ြ႕ ဆကလကရေနမာပါ။ ဒျပနာက အရငးအျမစကေန တ

ကယပ ေျဖရငးခငရငေတာ- ဒျပညတြငးစစႀကးက ရပစၿပး လမးေပါငးစ-အဖြ႕အစညးေပါငးစ-လတနးစားအလႊာေပါငးစ-တနးတ

အခြငအေရးရရႏငတ- ဘကစက ျပညစတ- ျပညတြငးၿငမးခမးေရးတရပ-ရေအာငဝငးဝနးႀကးစားၾကရမာပါ။

(၃)

ဒေနရာမာ-ကၽြ နမႀကေတြ႕ခရတ ကေလးစစသားေလးမားအေၾကာငး ေျပာျပပါဦးမယ။

ကၽြ နမတ႔- ဗမာျပညကြနျမနစပါတေခါငးေဆာငတ-ျပညသ႕တပမေတာက ၁၉၆၈ခႏစ ဇနနဝါရမာ ဗမာျပညအေရ႕ေျမာက

ေဒသ ‘နယစမး’ က တးဝငၿပး အဒေဒသကျပညသေတြ ၀၊ ရမး၊ လားဟ၊ အခါ (အမားစက- ၀- လမး) စတာေတြက လြတေျမာက

ေစခပါတယ။ ေဒသခ-အပ ခပသမားျဖစတ ေစာဘြားမား နယစားပယစားမားလကေအာကမာ ေကးကၽြ နမားသဖြယ အလြနပငပနး

ဆငးရႀကးစြာေနထငခရတ-လ အမားအျပား လြတေျမာကလာခၾကၿပး- ကၽြ နမတ႔တပထ အလးအရငးန႔ ဝငေရာကလာၾကပါတယ။

အဒ အပေတြထမာ-ကေလး အပတအပလညး ပါလာပါတယ။

အဒေဒသေတြမာ ေစာဘြားေတြက- ပေဒသရာဇတပငး-ေကးကၽြ နတပငးစနစန႔ အပခပေနတာပါ။ သတ႔က သတ႔ေဒသရ႕

ေခတေနာကကတ ေကးကၽြ နစနစန႔ ပေဒသရာဇစနစရ႕ အစဥအလာေဟာငး၊ ဓေလထးစေဟာငးျဖစတ ‘ေခါငးျဖတယဇပေဇာ’တ

အစဥအလာက ထနးသမးထားခတာပါ။ ဒလ ယဇပေဇာဖ႔ ကေလးငယေလးေတြက ဝယထားတတပါတယ။ တခ႕ကေတာ ေကြးန႔

သမးခထားရတာျဖစၿပး-တခ႕ကေတာ-အပစတကပြေတြမာ ႐ႈးတအပစကကေလးမားက ဖမးေခၚလာတာပါ။ အဒကေလးေတြ အ

႐ြယေရာကရင(၁၅-၁၆ႏစ) သတ႔ရ ထတလပေရး ေတာင ယာစကခငးမား ေကာငးဖ႔ (ဆနေရစပါးတးမားဖ႔ဆၿပး) ေခါငးျဖတၿပး

ယဇပေဇာတာခရပါတယ။ သတ႔ေလးေတြရ႕ပါးမာ ပါးရထးထားၿပး အမတအသားျပထားပါတယ။ ႐ြာတငးမာအသလကေလးမး-

ဆယဂဏနးထ ရတတပါတယ။ ကၽြ နမတ႔တပေတြက အဒေဒသရ စစအစးရ ေဖာကျပနေရး တပေတြ၊ ကမငတနတပကြငး တပ

ကနေတြ၊ ကာကြယေရးတပဖြ႕ေတြ စတ ေဖာကျပနေရးတပေတြက တကခကေခမႈနးၿပး အဒေဒသက လြတေျမာကေစလက

တအခါ ေစာဘြားဆးမား ထြကေျပးသြားၿပး အဒကေလးအပႀကး ကနခပါတယ။ စားရမမ-ေသာကရမမန႔(တခ႕ဆ အဝတေတာင

31313131

မပါဘး။) ကေလးေတြက ပါတေခါငးေဆာငတ ျပညသ႕တပမေတာက တပသားကေလးေတြအျဖစ ေမြးျမေစာငေရာက မဘမ

ေကာငး ေထာငကာ ျပစပးေထာငေပးခဖးပါတယ။

တကယေတာ ကၽြ နမတ႔ရ႕ ျပညသ႕ဒမကေရစေတာလနေရးဆတာ ပါတေခါငးေဆာငတ လယသမားစစပြပါ။ လယသမား

ေတြက စစဝတ ဝတၿပး ေဖာကျပနတ အပစးသလတနးစားက တကပြဝငေနတာပါ။ ပါတေခါငးေဆာငတ ျပညသ႕တပမေတာဟာ

အဖႏပခ လမးေပါငးစန႔ ပါဝငဖြ႕စညးထားတာပါ။ ဒါေၾကာင အဖႏပခလမးေပါငးစရ႕ ‘အမေထာငစႀကး’ ျဖစသလ ‘ပညာသငၾကား

ေပးတ ေကာငးေတာႀကး’ တခ ျဖစပါတယ။ အသကအ႐ြယမးစ ကေလးလႀကး စသျဖင ပပအအ ပါဝငေနတာ မဆနးပါဘး။

ဒလတပမေတာသားေတြက လသားေတြပပ၊ လ႕အခြငအေရး ခစားခြငရေအာင၊ တနးတ ဆကဆခြင ရရမဆတာကသာ အဓကပါ။

ဒါေတြန႔ ပတသကလ႔ ဗမာျပညကြနျမနစပါတ လကနကကငေတာလနေရး ႏစ ၃၀ ျပညအထမးအမတန႔ အေရ႕ေျမာကနယစပ ေဒ

သ ဖြငလစျခငး ၁၀ ႏစျပည အထမးအမတအျဖစ (၁၉၇၈ ခႏစက) ႐ကကးခတ “ၿငႇမးမရတ မးေတာကမးလၽ” မတတမးတင ႐ပရင

ကားမာ ထညသြငး႐ကကးခဖးပါတယ။

ဒါအျပင ေတာလနေရးဆတာ ဘယေတာလနေရးမ တေန႔တရက စသျဖင အခနတန႔ ၿပးေျမာကေအာငျမငခတာရယလ႔

မရခဖးပါဘး။ ေရရည ဆငႏႊရစၿမပါ။ ဒလန႔ ေတာလနေရးသမားေတြဟာ ေတာလနေရးလမးခရးမာ အ႐ြယေရာကၾကေတာ ေတာ

လနေရးအမေထာငေတြ ထေထာငၾကရတာပါ။ မမတ႔ ေတာလနေရးဇနးေမာငႏက ပြားစးလာတ သားသမးရတနာေတြက ေတာ

လနေရးထမာ ျပစပးေထာင လလားေျမာကေအာင ေစာငေရာကခၾကရတာပါ။ ဒလန႔ အ႐ြယေလးေတြရလာေတာ ေတာလနေရးထ

က စာသငေကာငးမာ စာသငေပး၊ ေတာလနေရး လကေတြ႕ အတြငးမာ ေတာလနေရးလပငနးတခ႕မာ ပါဝငလပကငခငးရငး

ဥပမာ- မမေဘးမာ ကယရ၊ ျမငးထနးစသျဖင လပကငခငးရငး ေတာလနေရး တပသားေလးေတြ ျဖစလာတာပါ။ ဒါေၾကာင ေတာ

လနေရးတပဖြ႕အတြငးမာ ေတာလနေရးတပသားကေလးေတြ ရေနတာ ေရာငလႊမရႏငတ ျဖစစဥ ျဖစရပတခပါ။

ကၽြ နေတာတ႔ နညးတ ဗမာျပည အဖႏပခ တငးရငးသားေတြကလညး အမးသားတနးတေရး၊ ဒမကေရစေရးန႔ အဖႏပခဘ

၀က လြတေျမာကေရးအတြက ကယတငႏငငေရးပါတ၊ ကယတငတပမေတာေတြန႔ တကပြဝငေနၾကတာပါ။ ဒါေၾကာင သ႕အမး

သား တပမေတာထ သ႕လမး ေတြ အသကအရြယ ႀကးႀကးငယငယ ပပအအကေလးကစ ေပါငးစပါဝငေနတာ မထးဆနးပါဘး။

ေတာလနေရးဆတာ စနစေဟာငး ဓေလထးစေဟာငးေတြက တကဖကပစၿပး လမႈစနစသစတရပ ထေထာငေရးအတြက

တကပြဝငေနတာ ျဖစတယ။ လသားလ႕အဖြ႕အစညးအတြငးမာ ဆငးရဒကၡ အန႒ာ႐ေတြက မျမငခငမေတြ႕ခငၾကလ႔ တကပြဝငေန

ၾကသေတြ ျဖစတယ။ သဘာ၀ရ႕ အလတရားေတြက ျမတႏးတနဖးထားသေတြျဖစတယ။ ႏလးသား ႏးညသေတြျဖစတယ။ ေတာ

လနေရးသမားပပ ေတာလနေရး လပငနးေတြက လထအၾကား လညလညလပကငေနရငးက ဒကၡအဝ၀ ရငဆငေနရတ မဘမ

ကေလးသငယေတြ ေတြ႕ရရင မၾကညရက မ႐ႈရက ျဖစၿပး ေကာကယ ေမြးစားမၾကတာပါပ။

(၄)

ဒလန႔ ကၽြ နမမာလညး သားေလးတေယာကရခပါတယ။ (ကၽြ နမလပ ကနတရေဘာေတြလညး ေကာကယ ေမြးစားမခၾက

တာပါပ။) သ႕နမညက- ညရငး-တ။ တကယေတာ ရတနးက (၃)ေယာကပါ။ ဒါေလးက လကကနေပါ။ ေရ႕တနးကျပနလာတ

တပဖြ႕တဖြ႕က သတ႔ ေကာကရလာတ ကေလးေတြထက အငယဆးေလး(၃)ေယာကက ကၽြ နမတ႔ ေဆးေကာငး ဝငအပသြားပါ

တယ။ ကန(၂)ေယာကက ေဆးေကာငးမာ မေပာဘး။ သတ႔ရြာသားခငးေတြရတ-တပကပ ျပနခငတယဆၿပး တငငတရရ ျဖစ

လာလ႔ ျပနပ႔ေပးလကရလ႔-သတေယာကတညး ကနခတာပါ။

လပေလးကတတတတခငခင-အသားေလးက ညညစစ- မကလးႀကးက ျပးျပး မကေတာငေကာႀကးန႔- ပါးစန႔ႀကးေတြ

ထြကေနတ မကႏာဝငးဝငးႀကးန႔ သေလးက ကၽြ နမမာ ျမငျမငခငး-ဘယႏယျဖစမနး မသပါဘး။ ေမတာေတြေရာ- အသနား-အၾကင

နာေတြေရာ-စပေပးလကမပါေတာတယ။ ‘သား-သား’ဆတာ-ပါးစပက မခမေတာပါဘး။ နမညေတာင မေခၚမပါဘး။ သားေမာင

ေကာကရ လကဆြၿပး-ေကာငးလာအပတ ကၽြ နမက ခပၿပးၿပးမကႏာေပးန႔(သရနေကာ-လ႔)ၾကညေနတ ဆရာရနလငး (ပနးဆနး

ေကာငး- ေကာငးအပ-ကြယလြန) က အခေတာင ျပနျမငေယာငေနေသးတယ။

32323232

ညရငးေလး- ေကာငးၿပးေတာ- ေဆး႐ကသနာျပသငတနးတကခငးၿပး- ေဆး႐မာပ အလပလပခငးထားၿပး နယလညေဆး

အဖြ႕ေတြန႔လညး ပါပါသြားတတပါတယ။ သနာျပ-၁ႏစတနသည ၂ ႏစတနသည လပၿပးမ ေဖာျပခကေကာငးမ-အဆငျမင ဆရာ

ဝနသငတနး တကႏငတာပါ။ ဒါေၾကာင ကၽြ နမက သ႕က သပမကျခညျပတမခဘ-ေနာကတႀကမဖြငမယ-ဆရာဝနသငတနးက

တကခငးမယလ႔ လာထားထားပါတယ။

ဒမာတင-ေမာငမငးႀကးသားေလးက ေဗြေဖာကလာပါတယ။ ေဆး႐ရကၡာ႐က-ကေလးမေလးတဦးန႔ လကထပခြငျပဖ႔ စာ

တငလာတာပါ။ ကေလးမေလးက ႐ပရညေလးက သားနားေပမယ အစြနးအထငး ရေနသကေလးလ႕ ဆၾကပါတယ။ ကၽြ နမတ႔

အေျခခ ေဒသထက တဖကႏငငက-ကနသညလလ-ပြစားလလလန႔ လကေျပးသြားၿပး-လအခ႕ၾကာမျပနေရာကလာသေလးပါ။

ကၽြ နမမာ- ကယသားလပေလးက-တခ လပမေလးန႔ သေဘာမတႏငျဖစလာေတာ ကၽြ နမတ႔ ေဆး႐က-စညး႐းေရးအရ-သတ႔-၂-

ေယာကန႔ တက႐ကသကဆငတ ရေဘာ က-က-ဆရာမသားက ကယတငပ ေဆြးေႏြးေတာ ကၽြ နေတာတ႔ ေတာ-လကေျမႇာကၿပ

ဆၿပး ေျပာလာလ႔-တေန႔-ေန႔လည ကၽြ နမက လာေတြ႕ဖ႔ ခနးလကပါတယ။

ကၽြ နမအမထ မရတရဝငလာၿပး ကၽြ နမေရ႕ ထငခမာထင-မဝမရန႔ ကၽြ နမက လမးၾကညလကတ-သ႕မကလးေလးေတြက

ျမငလကရတအခါ-ကၽြ နမတ႔ငယငယက အဖြားေျပာျပ ဆးမထားတစကားေတြ ေခါငးထေပၚလာပါတယ။ “သမးတ႔ မစဖစေနရတာ

အလြနကေကာငးတာ။ ေရးကသလ-အကးေပးေကာငးလ႔ေပါ။ မစဖစ မႀကးရတ ကေလးေတြက-ၾကညလကစမး။ မကႏာေလး

ေတြက ၫႇးေနတာ။ သမးတ႔လ လကလကထ မေနႏငဘး။ ကယေလာက ကမေကာငးရာတ သေလးေတြအေပၚညႇာရတယ-ေျမး

ရ႕” တ။

ဟတပ။ ကၽြ နမသားက မကႏာေလးၫႇး႐မက- မကလးေလးေတြကရေဝၿပး-ေဆြးရပေတြေတာင သနးေနသလပါလား။

မပက ပကေအာင ဖကမယဆၿပး ေဒါငးတငထားတကၽြ နမ- နာရဝကေလာက စကားအေျခအတင ေျပာၿပးတ ေနာက- ေနာကဆး

အ႐ႈး ေပးလကရပါတယ။

က-သကကၽြ နမကရငးျပတ စကားေတြကလညးၾကညပါဦး။ “ေဒၚေဒၚ(သကကၽြ နမက-ေဒၚေဒၚ-လ႔ေခၚတယ) တ႔က သ႕က

ဆတေကာလတေကာ-ပတတေကာငမေလးလ႔ ျမငတယဆတာ ကၽြ နေတာသပါတယ။ (ကၽြ နမ သားသမးခငး မစာမနာ စတလက

မာနပါ သးလကမတ စကားလး အတအကပါပ။ သက ဘယက ျပနၾကားထားမနး မသ။) တကယေတာ-သက သပ႐းတာ။ စတ

လညး သပေကာငးတာ။ ဒါေၾကာင သ အညာခလကရတာ။ အဒါက ကၽြ နေတာကသနားမတာပါ” တ။ ၿပး ဆကေျပာလကပက… “ဒါ

ေပမ-ေဒၚေဒၚသေဘာမတရင-ကၽြ နေတာ မယပါဘး”….တေလ။ ဘယမဖမား ဒလ အေပာဆြ-ဆြတတတ သားသမးအေပၚတငး

ခႏငပါမလ။

ဪ-ခေနခါ- သားေတြ-သမးေတြန႔ စညပငခမးသာေနေရာမယ။

၀ေတာငတနးေပၚမာ ကၽြ နမ ခနထားရစခရတ-သားတေယာကအေၾကာငးပါ။

ဗမာျပညတဝနးရ ကေလးသငယမား အားလးစတခမးသာ ကယခမးသာန႔ ပညာသငၾကားႏငၾက ပါေစ။

ကေလးစစသားဘဝမးက ကငးေဝးၾကပါေစ။

၄-၁၀-၂၀၁၆။

33333333

ေသနတေျပာငးကေသနတေျပာငးကေသနတေျပာငးကေသနတေျပာငးက

အမန႔ေပးႏငမအမန႔ေပးႏငမအမန႔ေပးႏငမအမန႔ေပးႏငမ

ၾကညဝငးၾကညဝငးၾကညဝငးၾကညဝငး

အမးသား ဒမကေရစ အဖြ႔ ခပ (NLD) ပါတဟာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာကပြမာ 'ေျပာငးလခနတနၿပ' ဆတ ေၾကြးေၾကာသန႔ ဝင ေရာက အေရြးခခၿပး ေတာငၿပကမးၿပ အႏငရခတယ။ ဒါေၾကာင (NLD) ဟာ အစးရအဖြ႔ကလညး လြတလြတကၽြ တကၽြတ ဥး ေဆာငၿပးဖြ႔စညးႏငခတယ။ ဒါေပမ ၂၀၀၈ ေျခဥေၾကာင ေဒၚေအာငဆနးစၾကည (DASSK) ကေတာ သမၼတလပခြငမရပါဘး။ သမၼ တ အထကမာေနမယလ႔ ေၾကြးေၾကာခတ (DASSK) ဟာ ႏငငေတာအတငပငခပဂၢလဆတရာထးက တထြငရယခတယ။

(NLD) အစးရျဖစလာၿပးေနာကမာ ျပညတြငးၿငမးခမးေရးရရေရးက အဓကဥးစားေပး ေဆာငရြကလာတာက ေတြ႔ရတယ။

ဥးသနးစနတ႔ ေဖာေဆာငခတ ၿငမးခမးေရးလပငနးစဥက ဆကၿပးအေမြခ လပကငရတာျဖစတယ။ ဥးသနးစနလကထကမာ ျပည တြငးၿငမးခမးေရးအတြက မာရသြနေဆြးေႏြးပြေတြ လပခၿပး ျပညလးဆငရာအပစအခတရပစေရးစာခပ (NCA) ဆတာ ေပၚထြက လာတယ။ ဒါေပမ တကယလကမတထးတအခါမာေတာ (၈) ဖြ႔ပ လကမတထးတာ ျဖစတယ။ အဖြ႔တခ႕ (KIA, NMSP) က အဖြ႔ အားလး မပါဝငတအတြကဆၿပး လကမတမထးၾကဘး။ သတ႔ေျပာတ ပါဝငခြငမရတ အဖြ႔ေတြဆတာက ရခငတပမေတာ၊ တအာငး ပေလာငအဖြ႔န႔ ကးကန႔အဖြ႔ (AA/TNLA/MNDAA/ ) တ႔ ျဖစတယ။ ဒ (၃) ဖြ႔ လကမတထးဖ႔ဆရင လကနကကငလမးစဥက စြန႔ လႊတပါတယလ႔ ေၾကညာခကက အရငထတရမယလ႔ စစတပက ရပခထားတယ။ ဝန႔မငးလား (UWSA, NDAA) အဖြ႔ေတြကေတာ သတ႔ဟာအစးရန႔ အပစရပစာခပေတြ ခပထားၿပးျဖစလ႔ ထပလကမတထး စရာမလဘးလ႔ ေျပာပါတယ။ (NLD) အစးရက ဒ အေျခ အေနက ဆကခရတာ ျဖစတယ။

(NLD) အစးရက ၂၁ ရာစပငလညလာခကငးပမယဆၿပး စတငစငးျပငးပါတယ။ အားလးပါဝငခြငရရမယလ႔လညး ဆ တယ။ ဒအတြက ေကာမတေတြ၊ ဆပေကာမတေတြ ဖြ႔တယ။ အဖြ႔အစညးအသးသးဆက ကယစားလယေတြလႊတၿပး ေဆြးေႏြး တယ။ အေတာမားမားကေတာ အဆငေျပတယ။ တကၾကမယဆတ အေျဖရတယ။ ရခင၊ ပေလာငန႔ကးကန႔အဖြ႔ေတြန႔လညး ေဆြးေႏြးတယ။ အဒ (၃) ဖြ႔ကလညး တကခငတဆႏၵရေၾကာငး ေျပာတယ။ ဒါေပမ ေနာကဆးမာေတာ သတ႔ (၃) ဖြ႔အေပၚ စစ တပရ႕ ေတာငးဆခကျဖစတ လကနကကငနညးလမးက စြန႔လႊတေၾကာငး ေၾကညာခကအရငထတရမယဆတ ဘတာကပ ျပန ဆကပါတယ။ အဒ (၃) ဖြ႔က လကနကကငပဋပကၡခပၿငမးေရး ေဆာငရြကသြားမယ ဆတာန႔အစားထးဖ႔ ညႇေသးေပမယ စစတပက လကမခလ႔ အဆငမေျပေတာဘး။ တကခငတငးတကရေအာင ေတာငၿပးပြမဟတဘးလ႔ေတာင ဥးခငေဇာဥး (ဒဗလခပၾကး ေဟာငး) က ေျပာလကပါေသးတယ။ ဒလန႔ (NLD) အစးရေျပာတ အားလးပါဝငတ ၂၁ ရာစပငလ ညလာခလညး အားလးမပါဝငႏင ျဖစခရတယ။

၂၁ ရာစ ပငလညလာခက ၂၀၁၆ ခႏစ ၾသဂတလထ ေနျပညေတာမာ ကငးပခတယ။ တကေရာကတ လကနကကင တငးရငးသား အဖြ႔ေခါငးေဆာငေတြ နာမညက ရာထးအမည ဒါမမဟတ ဥး စသျဖင ေရ႕မာမတပဘ ဒအတငးပ ေရးခတာေၾကာင

34343434

တငးရငးသား ေခါငးေဆာငေတြ မေကမနပျဖစၾကတယ။ ဒေနရာမာလညး 'တပမေတာရ႕သေဘာထားအမန'က ေတြ႔ၾကရျပနပါ တယ။ ဝအဖြ႔ကလညး ကယစားလယကတျပား ထတေပးရာမာ ေလလာသကတျပားေတြထတေပးတာေၾကာင အဆငအတနး ခြျခား ခရတယဆၿပး ညလာခမာတငမယ သတ႔စာတမးေပးခၿပး ညလာခ ဆကမတကဘ ျပနသြားၾကတယ။

၂၁ ရာစညလာခၿပးေတာ ေနာက ၆ လ အၾကာမာ အမးသားအဆငႏငငေရးေဆြးေႏြးပြကငးပမယလ႔ ဒခပအစးရက စစဥ ထားတယ။ ဒါေပမ ဒေဆြးေႏြးပြတကမယဆရင (NCA) ကလကမတထးထားတ အဖြ႔ေတြပ တကရမယဆတ ကန႔သတခကက ခ မတထားတာေတြ႔ရတယ။ ဒါဟာ ေစာစြာကတညးက စစတပက ေျပာေနတာ ျဖစတယ။ ဒအခကက (NLD) ကလညး လကခထား ရပရတယ။

ပဆးတာက ၂၁ ရာစပငလညလာခအၿပးမာ ဗမာျပညေျမာကပငးမာ ေသနတသေတြ ျပနညလာတာပ ျဖစတယ။ အဓက ေကအငအက ထးစစေတြ ဆငတာျဖစတယ။ ဒေနာက ေတာငပငးရမးန႔လညး ျဖစတယ။ ကရငျပညနယမာလညး ဒေကဘေအ ခြ ထြကအဖြ႔န႔ တကပြေတြ ျဖစတယ။ စစေဘးဒဏက မခႏငေတာတ ျပညသေတြရ႕ ထးစစေတြရပဖ႔ ဆႏၵျပပြေတြလညး ေပၚေပါက လာတယ။ ဒါေပမ (NLD) အစးရဘကကေတာ ေရငႏႈတပတေနတာ ေတြ႔ရတယ။

ဒရကပငးအတြငးမာ ရခငျပညေမာငးေတာမာ စစတပဘကက ဘဂၤRလလ႔ဆတသေတြက အပစဖြ႔ၿပး ရကငးစခနးေတြ ဝင စးတ ျဖစရပေတြ ေပၚလာတယ။ ရ ၉ ဥးကၿပး လကနကေတြလညး ၅၀ ဝနးကင ပါသြားတယ။ ေအာကတဘာ ၁၄ ရကေန႔မာ ႏငငေတာ ကာကြယေရးန႔ လၿခေရးဆငရာ အထးအစညးအေဝး လပတယ။ ရခငအေရး၊ ကခငျပညနယန႔ရမးျပညေျမာကပငး စစပြ ေတြ ကစၥ ေဆြးေႏြးၾကတယလ႔ ဆတယ။ အေသးစတေတာ မထတျပနဘး။

ေအာကတဘာ ၁၅ ရကေန႔မာ (NCA) လကမတထးတာ တႏစျပညတအခမးအနားလပတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔ ဗလမငးေအာငလႈငတ႔ မန႔ခြနးေျပာၾကတယ။ ဗလမငးေအာငလႈငက (NCA) လကမတထးမ အမးသားအဆငႏငငေရးေဆြးေႏြးပြ တကခြငရမယဆတာက ထပၿပး အတညျပေျပာတယ။ (NCA) ဟာ တပမေတာတခတညးက ခမတထားတာ မဟတဘး။ ကန လကနကကငတငးရငးသားေတြန႔ ေဆြးေႏြးညႇႏႈငးၿပး သေဘာတ ထြကေပၚလာတာျဖစတယလ႔လညး ဆတယ။ ဒမတငခငမာ ထြက လာတ (UWSA) မ ေကာကေကာအမးန႔ မဒယာေတြေတြ႔ဆေမး ျမနးရာမာေတာ (NCA) က လကမတထးမာ မဟတဘးလ႔ ထပ ေျပာထားတယ။

တဆကတညးပ ႏငငေတာအတငပငခပဂၢလ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕လမးျပေျမပ ၇ ဆငဆတာက ထတလာတယ။ အဒါေတြကေတာ

(၁) ႏငငေရးေဆြးေႏြးမႈမေဘာင ျပနလညသးသပျခငး၊ (၂) ႏငငေရးေဆြးေႏြးမႈမေဘာင ျပနလညျပငဆငျခငး၊ (၃) ျပငဆငအတညျပၿပးျဖစေသာ ႏငငေရး ေဆြးေႏြးမႈ မေဘာငန႔အည ျပညေထာငစၿငမးခမးေရးညလာခ-၂၁ ရာစ ပငလ ကငးပျခငး၊ (၄) ၂၁ ရာစ ပငလညလာခ ရလဒမားအား စစညးၿပး ျပညေထာငစသေဘာတညခက (21 st Century Panglon Conference Agreement)လကမတထးျခငး၊ (၅) ျပညေထာငစ သေဘာတညခကန႔အည ဖြ႕စညးပအေျခခဥပေဒ ျပငဆငေရးသားျခငး၊ အတညျပျခငး၊ (၆) ျပငဆငေရးသားအတညျပၿပးျဖစတ ဖြ႕စညးပအေျခခဥပေဒန႔အည ပါတစဒမကေရစ အေထြေထြေရြးေကာကပြမား ကငးပျခငး၊ (၇) ပါတစဒမကေရစအေထြေထြေရြးေကာကပြ ရလဒန႔အည ဒမကရကတစဖကဒရယ ျပညေထာငစ တညေဆာကျခငး။ တ႔ပ ျဖစတယ။ ဒါက စစတပကလညး သေဘာတထားပ ရပါတယ။

အဒ ႏငငေရးမေဘာငျပနလညသးသပျခငးန႔ ျပနလညျပငဆငေရးအဆငေတြမာ တငးရငးသားလကနကကငအဖြ႔ေတြ အားလးပါဝငလာႏငေအာင ျပငဆငႏငမလားဆတာကေတာ ေစာငၾကညရမာပ ျဖစပါတယ။ အခအခနအထေတာ (NCA) လက မတထးမ ညလာခတကလ႔ရမယလ႔ ေျပာေနတာ ျဖစတယ။ အထကမာ ေျပာသလ ရခင၊ ပေလာငန႔ ကးကန႔အဖြ႔ေတြအေနန႔ လက မတထးမယဆရင လကနကကငလမးစဥက စြန႔ပါမယဆၿပး အရငေၾကညာရမာ ျဖစပါတယ။

ျဖစစဥေတြက ၾကညရင စစတပက သေဘာတမ (NLD) က လပႏငတာေတြ႔ရမယ။ (NLD) က အစးရျဖစေပမယ ၂၀၀၈ ေျခဥရ႕ ေျခမနးကြငး အစြပခထားတာျဖစလ႔ စတသြားတငး ကယမပါႏငဘး။ ႏငငေတာအတငပငခပဂၢလရ႕ လမးျပေျမပ (၇) ဆင မာလညး စစတပ (စစအပစ) က အမးမး ပညာျပတာက ေတြ႔ၾကရပါဥးမယ။

၂၀၀၈ ေျခဥအရ အာဏာပငအစစဟာ ကာခပပ ျဖစတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည အေနန႔ သမၼတအထကမာ ေနႏငေပ မယ ကာခပအထကမာေတာ မေနႏငဘး။ ႏငငေတာတနးစဇယားမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညဟာ ကာခပအထက နပါတ ၂ ေနရာ မာ ရေပမယ ဒါဟာ စာရြကေပၚမာပ ျဖစတယ။ ဒါေၾကာငလညး ၂၀၀၈ ေျခဥျပငေရးကစၥမာ လထကေရြးခယတငေျမႇာကတ အစးရ လကေအာကမာ စစတပက ထားရဖ႔ ျပငဆငရမယလ႔ အဓကထား ေျပာေနၾကတာပ။ စစတပက အစးရက အမန႔ေပးတာ မဟတဘ

35353535

အစးရက စစတပက အမန႔ေပးတာ ျဖစရမယလ႔ ဆလတာ ျဖစတယ။ ဥက႒ေမာကေတာ “ပါတက ေသနတက အမန႔ေပးရမယ။ ပါတက ေသနတက အမန႔ေပးတာ မျဖစေစရဘး” လ႔ ေျပာခတယ။

ျပညတြငးၿငမးခမးေရးအပါအဝင ဗမာျပညရ႕ ျပနာအဝဝက ေျဖရငးေရးရ႕ ေသာခကဟာ စစ(၃)စစ (စစအပစ၊ စစအာ ဏာရငစနစန႔ စစဗ႐ကေရစယႏရား) က အၿပးအပင ဖကသမးႏင မဖကသမးႏငဆတ အေပၚမာ မတညတယ။ ေခတအဆက ဆက လထရ႕ေသြးေျမက တကပြဝငခတာေတြေၾကာင စစအပစဟာ တပါတအာဏာရငစနစန႔ ဆကမအပခပႏငေတာဘး။ ဒါ ေၾကာင ပါတစဆတာက ဟနျပလပလာရတယ။ စစ (၃) စစက ၂၀၀၈ ေျခဥန႔ အကာအကြယယထားတာ ျဖစတယ။

စစ(၃)စစက ဖကသမးဖ႔ဆရင စစတပက ျပျပငေျပာငးလေရး (RAM) လပရမယ။ စစအပစရ႕ တလကကငစစတပ အျဖစကေန အေျခခလထႀကးအေပၚ သစၥာခတ တပမေတာျဖစလာေအာင ျပျပငေျပာငးလရမယ။ ေျပာငးလလ႔လညး ရႏငတယ။ စစတပထမာ ထပသးတစကလြလ႔ ေအာကေျခအမားစႀကးက အေျခချပညသလထရ႕ သားသမးေတြ ျဖစၾကတယ။ သတ႔ဘေတြ ဟာလညး အမားျပညသေတြလပ ဆငးရႏခာ ေနၾကတာပ။ အခါအခြငသငတငးလညး စစအပစက မလလားဘးဆတာ ျပခၾက တယ။ ၁၉၉၀ ေရြးေကာကပြန႔ ၂၀၁၅ ေရြးေကာကပြတ႔က ၾကညပါ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအေနန႔လညး စစတပက ေျပာငးလႏငမ ျဖစမယဆတာက သေဘာေပါကပ ရပါတယ။ သ႔နညးသ႔ ဟနန႔ ႀကးစားေနပပါပ။ ေတြ႔ျမငေနရသေလာကကေတာ စစတပေခါငးေဆာငပငးန႔ ထေတြ႔ဆကဆၿပး ရငးႏးမႈယ၊ ျဖညးျဖညးခငး ေဆြးေႏြး နားခေနတယလ႔ ဆရမလားပ။ ေျပာရရငေတာ ေခာျမႇေရး (appeasement) ဆနတယ။ (အခ အေမရကနခရးမာ ဆနရင ျပတေအာင လပလာႏငခတယ။ အေမရကနကလညး ျဖတခငေနတာမ႔ ထးလမငးလ လ႔ ေျပာရမာပ။)

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကယတငက ထပတကေတြ႔ေရးလမး မလကဘး၊ လထအနာမခေတာဘး၊ ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးေရး လမးပ သြားမယလ႔ ေျပာထားတယ။ ဒါေၾကာငလညး ေရႊဂတငရပတညခကကေန ဂငယေကြ႔ ေကြ႔ၿပး ၂၀၀၈ ေျခဥလကခ၊ ေရြး ေကာကပြဝငခတာ ျဖစတယ။ ဒလမးလကဖ႔ အခါေတာေပးေနသေတြလညး မနညးပါဘး။ 'ထပတကေတြ႔ေရးလမးလကလ႔ တငး ျပညန႔ လထနာလၿပ။ အကးမရဘး။ သမၼတေဒါကတာေမာငေမာင လကထကကလညး ေတြ႔ဆေဆြးေႏြးေရးမလပဘ ထပတက ေတြ႔လ႔ အကးနညးခတယ။ စစတပက အတကအခမလပန႔။ စစတပက ေပးထားခကကပယ၊ ႏငငေရးဆတာ ျဖစႏငတာက လပတာ (အခ ကာခပကလညး ဒါက ထညေျပာသြား)' စတစတ ၾသဝါဒလမးၫႊနေတြ ၂၀၁၀ ေရြးေကာကပြမတငခငက အေတာ မားမား ေတြ႔ခရတယ။

မမတ႕ကေတာ တပျပျပငေရးဟာ လထအားပါမသာ ေအာငျမငႏငမယလ႔ ယတယ။ ထပတကေတြ႔တာ၊ လထနာတာ စတာ ေတြန႔ ပတသကၿပးေတာလညး ေျပာခငပါတယ။

(၁) ထပတကေတြ႔ေရးတ႔ ၿငမးခမးစြာေတြ႔ဆေဆြးေႏြးေရးတ႔ ဆတာေတြဟာ လထႀကးက ေရြးခယႏငတာ မဟတဘး။ ဖႏပအပစးသေတြကသာ ေရြးခယတာ ျဖစတယ။ လထႀကးကေတာ အေျခခအားျဖင ၿငမးခမးတလမးကပ ေရြးခယခငၾကတာပါ။ အဒလမးက အပစးသေတြက ပတထားလ႔သာ တျခားလမးေရြးရတာ ျဖစတယ။

(၂) လထႀကးက လမးေပၚထြကၾကပါလ႔ ေျပာတငးလညး လမးေပၚထြကလာမာမဟတသလ မထြကၾကပါန႔လ႔ ေျပာတငး လညး မထြကဘ ေနၾကမာ မဟတပါ။ ထြကတာ မထြကတာဟာ သတ႔ရ႕ လကေတြ႔႐ပဘ၀က ျပ႒ာနးတာ ျဖစတယ။ အခလညး အလပသမားေတြ လပခတးရဖ႔ လမးေပၚထြကေနၾကသလ လယသမားေတြလညး သမးဆညးလယျပနရေရး ထြနတးတကပြေတြ ႏႊ ေနၾကရတယ မဟတလား။

လထတကပြသဏၭာနဟာ လမးေပၚဆႏၵျပတာ တခတညးရတာ မဟတပါ။ ပစမးစ ရပါတယ။ အေျခအေန အခနအခါ လကၿပး အမးမး ေျပာငးလကငသးရမာ ျဖစပါတယ။

(၃) ထပတကေတြ႔လ႔ အကးမရဘးလ႔ ေျပာေနသေတြအေနန႔ မမတ႔ဟာ ေခတအဆကဆက အသကေပးတကပြဝငသြား သေတြရ႕ အ႐းပေပၚမာ ထငေနၾကတယဆတာ မေမၾကပါန႔လ႔ပ ေျပာခငပါတယ။ ဒကေန႔ အတငးအတာတခအထ လြတလပခြင၊ ေျပာဆေရးသားခြင၊ အသငးအပငး ဖြ႔စညးခြင စသျဖင ရေနတာေတြဟာ ျပညသေတြ ေသြးေျမကခၿပး တကပြဝငခလ႔ရခတ အသး အပြငေတြပါ။ စစအပစက သေဘာေကာငးၿပး ေပးခတာ မဟတပါဘး။ ဒအသးအပြငေတြက ဆကခကာကြယထနးသမးရမာ ျဖစသ လ ဆကလညးတးခ႕ရပါမယ။

(၄) လထနာမာစးတယ ဆၾကတယ။ လမးေပၚထြကဆႏၵျပလ႔ အၾကမးဖကၿဖခြခရၿပး လထေတြ အသကဆး႐ႈးေသြး ေျမက မာက မျဖစေစခငဘးလ႔ ဆလဟနတပါတယ။ စစ (၃) စစ ေအာကမာ လထႀကးဟာ ေန႔စဥန႔အမ ဆငးရဒကၡခေနၾကရတာပါ။ စစျဖစေနတေနရာေတြမာ အသကဆး႐ႈးရတာ၊ ကးလန႔စာစားေနရတာ၊ ေနရပေဒသမျပနႏငဘ စစေျပးဒကၡသညဘဝန႔ ဆယ စႏစ မားစြာ ေနေနၾကရတာ စတာစတာေတြဟာ ေျပာမကနေရးမကနပါ။

ဒါအျပင စစအပစထပသးန႔အေပါငးအပါတသကက တငးျပညရ႕သယဇာတေတြက စညးမရကမးမရ ထတယေရာငးခလ႔ သဘာဝပတ ဝနးကငေတြ ပကစးကနတယ။ ရာသဥတေတြ ေဖာကျပနၿပး ကပေဘးေတြ ကတယ။ သဘာဝေဘးအႏရာယေတြ

36363636

အတြက ႀကတငသတေပးတာ၊ လၿခရာေရႊ႕ေပးတာ စတ လပရမယ အစးရတာဝနေတြ ပကကြကလ႔ ျပညသေတြ အသကအးအမ စညးစမ မပကစး မဆး႐ႈးသငဘ ဆး႐ႈးၾကရတယ။ ၂၀၀၈ နာဂစမနတငးမာဆရင သနးန႔ခ အသကဆး႐ႈးရတယ မဟတလား။

လတတေလာထတျပနတ ကလသမဂၢ သဘာဝေဘးအႏရာယ ေလာကေရး UNISDR ရ႕ အစရငခစာအရ သဘာဝ ေဘး အႏရာယမားေၾကာင ေသဆးသအမားဆးႏငငစာရငးတြင ေဟတကထပဆး၌ရပတညခၿပး ျမနမာႏငငက တတယေနရာမာရေန တယ။ အဒအစရငခစာမာပ သဘာဝေဘးအႏရာယဆး႐ႈးမႈေတြဟာ လမႈစးပြားဘဝေတြန႔ ဆကစပတယလ႔လညး ေဖာျပထားတယ။ လမႈစးပြားဘဝနမကေလ ဆး႐ႈးမႈႀကးေလလ႔ ေျပာတာပါ။

လထႀကးအေနန႔ ေန႔စဥေနထငမႈဘဝအတြက သြားေရးလာေရးမာလညး ယာဥအယာဥေဟာငးေတြကပ အားကးၾကရ တယ။ အေဟာငး႐မက ယာဥစးေရမေလာကငေတာ စၿပတးေဝ႔စးၾကသြားၾကရတယ။ ဒါေၾကာင သေဘာၤေမာကကားေမာက ေသရ တာေတြလညး မၾကာမၾကာ ၾကားေနရတယ။

လမႈေရး၊ စးပြားေရး၊ ကနးမာေရး၊ ပညာေရး အဖကဖကက ခၽြတၿခကေနတယ။ လထႀကးဟာ ေန႔စဥန႔အမ နာကငခစား ေနၾကရတာ ျဖစပါတယ။ လထႀကးခစားေနရတ ဒကၡအေပါငးဟာ ေရးလ႔ကနႏငဖြယ မရပါဘး။ အခအေျခအေနက တငးျပည ျဖစ႐ႈး တငးျပညရာမဝငတ အေျခအေန ျဖစေနပါၿပ။ စစ (၃) စစ တရက အသကပရညေလ လထႀကးက တရက ပဒကၡေရာကေလပါ။

ခပရရငေတာ ၿငမးခမးတ၊ သာယာဝေျပာတ၊ တငးရငးသားအားလးတနးတအခြငအေရးရတ ျပညေထာငစက ထေထာငဖ႔ အတြက အဓက အဟန႔အတားက စစ (၃) စစပ ျဖစပါတယ။ စစ (၃) စစ ဖကသမးဖ႔ဆရင စစတပက အရငဆး ျပျပငေျပာငးလ ရမယ။ လထအားန႔သာ ေျပာငးလႏငမယ။ ေသနတက လထက အမန႔ေပးတာ မဟတဘ လထက ေသနတက အမန႔ေပးတာျဖစ ေအာင ေျပာငးလရမာ ျဖစပါေၾကာငး။

ကၽြ နမဆက၍ေရးခငေသာေဖေဖအေၾကာငးမား။ေဆာငးပါးအမတကၽြ နမဆက၍ေရးခငေသာေဖေဖအေၾကာငးမား။ေဆာငးပါးအမတကၽြ နမဆက၍ေရးခငေသာေဖေဖအေၾကာငးမား။ေဆာငးပါးအမတကၽြ နမဆက၍ေရးခငေသာေဖေဖအေၾကာငးမား။ေဆာငးပါးအမတ((((၄၁)၄၁)၄၁)၄၁)

ေဖေဖရ႕ ေဖေဖရ႕ ေဖေဖရ႕ ေဖေဖရ႕ ၿငမးခမးေရးခရးစဥမားၿငမးခမးေရးခရးစဥမားၿငမးခမးေရးခရးစဥမားၿငမးခမးေရးခရးစဥမား

လေကာေဇာလေကာေဇာလေကာေဇာလေကာေဇာ

ေဖေဖရ႕ျပညတြငးေျမေပၚႏငငေရးလႈပရားမႈအျဖစလပေဆာငမႈေတြထမာ အေကာၾကားဆးန႔ အထေရာကဆးလပငနးက ေတာ ျပညတြငးၿငမးခမးေရးလပငနးပါပ။ ေဖေဖကယတငလညး ဒလႈပရားမႈကာလေတြအတြငး လေရာစတပါအေတာပငပနးရေပ မယ ေပာေတာေပာတယလ႔ ေျပာခဖးပါတယ။

37373737

ေဖေဖက ၁၉၅၈ ခႏစေလာကက စၿပး ဆရာႀကးမႈငးရ႕-ျပညတြငးၿငမးခမးေရး ရစဦးေကာမတန႔ပးေပါငးၿပး စတငလႈပရား ပါတယ။ ဒါေပမ ၁၉၅၈-ေအာကတဘာမာ ဗလေနဝငးရ႕(စစအာဏာသမး)အမေစာငအစးရ ေပၚေပါကလာၿပး လႈပရားမႈေတြ ခကခ လာတအတြက အဒ ရစဦးေကာမတက ဖကသမးလကရပါတယ။ ၁၉၆ဝ ခႏစ- ေရြးေကာကပြမားအၿပး ဦးႏရ႕ သန႔ရငးအစးရ တက လာၿပးမ ေဖေဖတ႔ျပနၿပး လႈပရားႏငပါေတာတယ။ အဒကာလမာ ဆရာႀကးမႈငး မကစတမခြဖ႔ အေရ႕ဂာမနကသြားခရၿပး ျပနလာ ေတာလညး အသကအရြယအရ သပမလႈပရား ႏငေတာလ႔ ေဖေဖန႔ တျခားပဂၢလမားပ ဒငခလပေဆာငၾကရပါေတာတယ။

ဝနႀကးခပဦးႏကယတငလညး ျပညတြငးစစရညၾကာေလ-စစတပဩဇာႀကးေလ ျဖစမနးသလ႔ ၿငမးခမးေရးလပငနးဘက လညလာပါတယ။ ဦးႏက ပါလမနမာေပးတ မန႔ခြနးမာ ၿငမးခမးေရးအတြက ကမးလမးခကအသစေတြ ပါလာလ႔ ေဖေဖတ႔က ဒါက အခြငေကာငးယၿပး ျပညတြငးၿငမးခမးေရးအဖြ႕ဒတယအႀကမအျဖစဖြ႕ဖ႔ ျပငဆငလႈပရားပါေတာတယ။

အသလျပငဆငေနစဥမာပ တျခားအမးသားေရးျပနာတရပ ေပၚလာပါတယ။ အဒါကေတာ တ႐တျဖကးေကာမႈက တကတ တပမေတာရ႕ေနာကတႀကမ မေခါငစစဆငေရးအတြငး အေမရကနအကအည အေထာကအပမားက သမးဆညးမတကစၥ၊ ေလတပက ေလသရ ဗလပတာ ကဆးတကစၥ စတာေတြေၾကာင ျပညသလထအၾကား-အေမရကနဆန႔ကငေရးလႈပရားမႈေတြ ေပၚ ေပါကလာၿပး အေမရကနသ႐းေရ႕ ဆႏၵျပမႈ မားလညး ေပၚလာပါတယ။

အဒလထလႈပရားမႈက အေျခခၿပး ရနကနၿမ႕တြငးရ ႏငငေရးပါတမား ေကာငးသား အဖြ႕အစညးမားဟာ ၁၉၆၁- ေဖေဖာ ဝါရ(၂၇) ရက ေန႔မာ စ႐းတငပငေဆြးေႏြးၾကၿပး “ဗမာျပည တ႐တျဖကးေကာမႈႏင နယခ႕ဆန႔ကငေရး အမးသားေကာမတႀကး” ကဖြ႕စညးၾကၿပး ေဖေဖက ဥက႒အျဖစ တငေျမႇာကလကၾကပါတယ။ အဒအဖြ႕မာအလႊာစက ပဂၢလစပါဝငတာျဖစလ႔ စာေရးဆရာ၊ ဂတစာဆ၊ သတငးစာဆရာ၊ အမးသမး ေခါငးေဆာင၊ ေရ႕ေန၊ ရဟနးသဃာ …. စသျဖင အေတာက စလငပါတယ။ ဒလပငနးဟာ နယခ႕ဆန႔ကငေရးအေျခချဖစၿပး ျပညတြငးၿငမးခမးေရး လပငနးအတြကလညး အေထာကအကျဖစေနပါတယ။ အဒအဖြ႕ရ႕႐းက ကၽြ နမတ႔ရ႕ စမးေခာငး ဆဆလမး(၃၆)မာ ထားလကပါတယ။

တခါ ၁၉၆၁- မတလ (၉)ရကေန႔မာ- ျပညတြငးၿငမးခမးေရး-ဒတယအဖြ႕ကဖြ႕စညးခၿပး ဆရာႀကးမႈငးကဥက႒-ေဖေဖက ဒဥက႒အျဖစ ေဆာငရြကခၾကပါတယ။ ဆရာႀကးမႈငးဟာ အဒအခန အသက(၈၀) ေကာၿပး၊ ကနးမာေရးကလညး အေတာခခာ လာၿပျဖစလ႔ အဒျပညတြငး ၿငမးခမးေရးအဖြ႕ရ႕႐းကလညး ကၽြ နမတ႔ ဆဆလမးအမမာပ ထားလကပါေတာတယ။

တကယေတာ- အဒအဖြ႕(၂)ဖြ႕လးရ႕ လပငနးရပဆငရာအေျခခမားမာေရာ၊ ပါဝငလပေဆာငေနၾကသမားေရာ အတတနး ပါးေလာကရေနလ႔ ေနာကပငးလႈပရားမႈမားမာ တဖြ႕တညးလပ သေဘာထားၿပးလႈပရားလာခၾကတယလ႔ ေဖေဖကသရ႕ စာအပမာ ေရးထားပါတယ။

၁၉၆၁-ႏစဆနးပငး(ေဖေဖာဝါရ)ကစလ႔ ေဖေဖတ႔တေတြ ရနကနၿမ႕ရပကြက အသးသးကေရာ နယအသးသးကေရာ မရပ မနား သြားလာၿပး စညး႐းေဟာေျပာၾက ျပညတြငးၿငမးခမးေရးအဖြ႕ခြေတြ ဖြ႕ေပးၾကန႔ လႈပရားၾကတာ ၁၉၆၂ မတလ ၁ ရကေန႔ည အထပါပ။ (ေနာကတေန႔ မတလ ၂ ရကေန႔ အ႐ဏတကမာေတာ ဗလေနဝငးဦးေဆာငတ စစတပက အာဏာသမးတ ျဖစရပဆး ႀကး ေပၚေပါကခပါတယ။)

နယၿမ႕ေတြကဖတရာမာ ပထမဆးကေတာ ျမစဝကၽြ နးေပၚေဒသ(ပသမခ႐င)ကပါ။ ပသမ၊ မအပင၊ကကလတ၊ ဖာပ၊ ဘ ကေလး၊ ဇလြန စတၿမ႕မား၊ ပခးတငးအတြငးက ပခး၊ ျပည၊ ေပါငးတည၊ ေရႊေတာင၊ ႀက႕ပငေကာက၊ မငးလ၊ လကပတနး၊ သာ ယာဝတ စတၿမ႕မား၊ မႏေလးတငး အတြငးက မႏေလး၊ ေကာကဆည၊ ျမငးၿခ၊ သာစည၊ ေပာဘြယ၊ ရမညးသငး- စတၿမ႕မား၊၊ တနသၤာရဘကမ ေမာလၿမင၊ ထားဝယ၊ ၿမတ စတၿမ႕မား ဗမာျပညအႏ႔ ေဖေဖတ႔ သြားခၾကရပါတယ။

ေဖေဖတ႔ရ႕ ည လထတရားေဟာပြေတြဟာ တခါတရ လထဆႏၵျပပြႀကးေတြလ ျဖစသြားတတၿပး ေဟာေျပာပြေတြအၿပး ေကြးေၾကာသေတြ တငၾက သခငးေတြဆၾကန႔ အေတာစညကားပါတယ။ အထးသျဖငရနကနမာျပလပတပြေတြမာပါ။ အဆေတာ၊ ႐ပရငမငးသား၊ ဒါ႐ကတာန႔ စာေရးဆရာလညးျဖစတ (ဦး)ျမတေလးဦးစးၿပး တးဝငးအဖြ႕ေတြပါ-ပါတတပါတယ။ နယၿမ႕ေတြက လညး ကမးလးၫႊတ ၿမ႕လးကၽြတ ႀကဆၾကၿပး ေဖေဖတ႔က ၿမ႕လယ လမးမတေလာက လမးေလာကခငးၿပး အနးအနးကၽြကကၽြ က ႏႈတဆကၾကပါတယ။

ေဖေဖက အသလခရးမးေတြမာ- အႏစသကဆး အလပတခ(ဝါ)အခနတခနရခတယလ႔ ဆပါတယ။ အဒါကေတာ….ေဖ ေဖတ႔ ညပငးေဟာေျပာပြမား ၿပးသြာရင တခ႕႐ြာေတြက လာၾကရတသမားဟာ မျပနၾကဘ ေဖေဖတ႔န႔ ေတြ႕ဆခြငေတာငးၿပး သတ႔ ရ႕ အခကအချပနာမားက တငျပေျပာဆတတၾကပါတယ။ တခါတရ မးေတာငလငးသြားတတတယ….တ။ အမေစာငအစးရ လကထက မေတာမတ ျဖစရပေတြလညး ပါသတ။

အဒလ ေဆြးေႏြးပြေလးေတြအေၾကာငးေဖေဖကသစာအပထမာေရးထားပေလးၾကညပါဦး။

“ကၽြ နေတာသည ဤညပငး ေဆြးေႏြးပြမားက အလြနပင သေဘာကခပါသည။ နယျပညသလထႏင ကၽြ နေတာ ပထမဆး အႀကမ ရငးႏးစြာ နးကပစြာ ေတြ႕ဆထေတြ႕ခရပါသည။ ဤလမး ျပညသလထ၏ ယၾကညရငးႏးမႈအျပညျဖင မမအား သတ႔စတ

38383838

ဆႏၵ ခစားခကမားက ဖြငဟေျပာဆျခငး ခရေသာ မညသညမးခစျပညခစပဂၢလမဆ ထျပညသလထႀကးက ေမေပာကႏငျခငး လညး မရ၊ သတ႔၏ဆငးရဒကၡကေျဖရငးေပးလစတ စာနာစတကလညး ေမေပာကႏငျခငးမရဘ ထျပညသမားအတြက ဘာပေပး ဆပရေပးဆပရ ေပးဆပခငသည သႏၷ႒ာနမာ ပမခငမာလာပါေတာသည။ ျပညသလထသည ဤမၽပင အစြမးထကပါသည”….တ။ (ဗလမႉးခပေကာေဇာ “ဆငးစမသည မနဟငးဆသ႔” (ၿဖးေမာကသာ စာေပ)၂၀၁၂၊ ႏာ ၂၄၅)။

ဒါအျပင ေဖေဖက သတ႔က ျပညသလထက ဘာေၾကာင ဒေလာကေထာကခရတာလ-ဆတာကလညး ဆကေရးထားပါ ေသးတယ။

“ျပညသလထသည ၿငမးခမးေရးက လႈကလႈကလလ လလားၾကပါသည။ ျပညတြငးၿငမးခမးေရးသညသတ႔၏ အဓကျပ နာ ျဖစေနသည ဆသညကလညး သေဘာေပါကၾကသည။ စးပြားေရး၊ ႏငငေရးႏင သတ႔၏ ကယေရးကယတာ ျပနာအား လးသည ဤၿငမးခမးေရးျပနာအေပၚတြင တညရေနေၾကာငး ေျပာဆၾကပါသည။ ျမစဝကၽြ နးေပၚတြင ကရငအမးသားမားႏင လညး ေတြ႕ခရာ ျပညတြငးၿငမးခမးေရးႏင ပတသကၿပး သတ႔က လႈကလစြာ ႀကဆေထာကခေၾကာငး၊ ျပညတြငး ၿငမးခမးေရးအဖြ႕ ႀကးအေနႏင ဆကတကေအာငျမငေအာင ေဆာငရြကဖ႔ႏင သတ႔အဖ႔ ျပညတြငးစစေၾကာင ရြာပကလၽင ၿမ႕ကကပႏငသမား မ ဟတ၍ အလြနဒကၡေရာကၾကရေၾကာငး၊ ထ႔ေၾကာင ၿငမးခမးေရးရေအာင ႀကးစားၾကပါလ႔ အလြနလႈကလစြာ ေျပာဆခၾကပါသည။ ထ႔ျပင ေကးလကေဒသမားမ ျပညသလထ၏ ဆငးရကပတညးမႈမားသည ကၽြ နေတာတ႔ ထငတာထက အမားႀကးပမဆးဝါးတာ ေတြ႕ရပါသည။ ျပညသလထသည ထ ၁၃ ႏစေကာကာလအတြငး ‘သပန’အမညတပၿပး ျဖစပြားခေသာ အဖ အႏပအထအေထာငး အခကအခမားၾကားတြင ႀကးစြာေသာဇြႏင ရပတညခၾကပါသည။ ထ႔ျပင ေကးလကလထသည အျပတတကေရးဆတာက အလြန ရြမနးၿပး မႏစသကတာကလညး ေတြ႕ရပါသည။ ထ႔ေၾကာငပင ကၽြ နေတာတ႔၏ ႏစဦးႏစဖကေဆြးေႏြးၫႇႏႈငး အေျဖရာ၍ ျပညတြငး ၿငမးခမးေရးတညေဆာကေရး ေကြးေၾကာသက ေထာကခၾကျခငး ျဖစပါသည”… တ။

ဒလေထာကခမႈေတြေၾကာငပ- ေဖေဖကဒခရးေတြဟာ လေရာစတေရာ-ပငပနးေပမယ ေပာတယလ႔ ေျပာခဟနတပါရ႕။ ပငပနးတာလညး မေျပာန႔ေလ။ အဒခရးစဥေတြတေလာက ေတြ႕ရတ အေႏာငအယက၊ အဖကအဆးေတြကလညး နညးတာမ မ ဟတတာ။ ေဖေဖတ႔က လာဖတတ အဖြ႕ထမာေရာ၊ ဧညခတအဖြ႕ထမာေရာ၊ လထၾကားမာေရာ၊ လမးတေလာကမာေရာ ေနရာမ လပ ေထာငေစေအာင ေထာကလမးေရးေတြ သတငးေပးေတြ ျပညေနတာပါ။ သတ႔က အဖကလပငနးအမးမးေတြ လပၾကပါ တယ။ ဥပမာ-စကား ေျပာခြက(မကက႐ဖနး) အသမထြကေအာင လပတာ၊ လေတြ မလာရေအာင မေျပာရေအာင ေႏာငယကတာ၊ တရားေဟာပြနားလာ အၿငမကတာစသျဖငေပါ။ (အရငစစအစးရမား လကထကက နယလညစညး႐းေရးဆငးခတ ဒခပပါတဝငမား ႀကဆခရတ- အေျခအေနမားန႔ သပမကြာလပါဘး။)

ဒါေပမ-ဒါေတြအားလးက ေဖေဖတ႔က ျပညသလထရ႕အကအညန႔ ေကာျဖတခၾကပါတယ။ ေဖေဖတ႔နားကပၿပး ျပညသ ေတြက ဘယသကေတာ မယရဘး။ ဘယသကေတာ ေထာကလမးေရး။ ဘယသကေတာ ဘယတနးက သစၥာေဖာကဖးတယ။ သတငးေပး လပဖးတယ စသျဖင သတေပးခၾကပါတယ။

ေဖေဖခမာ-အဒခရးေတြသြားမ စတပငပနးရတာ မဟတပါဘး။ ဒျပညတြငးၿငမးခမးေရး အဖြ႕ဖြ႕စညးမယလ႔ ျပငဆငက တညးက စ’ စတညစရတာပါ။ အဒကာလက နမညႀကး အငအားအႀကးဆး အတကအခ ႏငငေရးပါတႀကးတရပက မေထာကခ လ႔ပါ။ ေဖေဖက သ႕စာအပေရးစဥမာ အဒအဖြ႕အစညးက နမညမေဖာခပါဘး။ အဒအဖြ႕အစညးထက တခ႕ပဂြလမားက ေနာက ပငး ႏငငေရးလႈပရားမႈမားမာ ျပနပါဝငလာၾကေနလ႔ပါ။ အခေတာ အေတာမားမားကြယလြနကနပါၿပ။ ေဖေဖေျပာတ အဒအဖြ႕အ စညးဟာ ပမညတ(ျပညသ႔ အမးသားညၫြတေရး တပေပါငးစ)ပါ။

ေဖေဖကတပကထြကရၿပးေနာက ပထမဆး ႏငငေရးနယပယထ ဝငတာျဖစေလေတာ-သ႕ဟာသ သပစတမရပါဘး။ ဒါ ေၾကာင လကဝသမားႀကးမားက သက အားကးတႀကး ခဥးကပတာပါ။ ဆရာႀကးမႈငးန႔ သားမကျဖစသ ဆရာႀကးဦးေယာတ႔က-ေဖ ေဖက အားေပးခလ႔သာ ေဖေဖက ရသမအငအားန႔ မျဖစမေန ဖြ႕စညးလကရတာပါ။ ေဖေဖမာ အသလ အားမလအားမရန႔ ဖြ႕စညး လကရေပမယ မၾကာခငမာပ ဒအဖြ႕အစညးႀကးဟာ အရနအဟနေကာငးေကာငးန႔ အငအားႀကးထြားလာခပါေတာတယ။

ဒမာတင ေဖေဖက ႏငငေရးသငခနးစာတခ ရရလကပါေတာတယ။ ဒါကေတာ…. ျပညသေတြ လလားေတာငတတ လမး စဥ အေၾကာငးပါပ။ တရားမနကနရင လထႀကးဟာ အလငအျမန လႈပရားတကကြလာႏငၿပး ေထာကခလာတတတယ။ အထး သျဖင လထက မမတ႔ အကးစးပြားက ကယစားျပသမားလ႔ ယၾကညသတမတခရသမားက ဦးေဆာငရင-ေထာကခမႈ ပျမနျမန ရ တတတယ ဆတာပါပ။

ေဖေဖက ဒခရးစဥမားအေၾကာငး သရ႕ၿငမးခမးေရး ခရးသြားေဖာႀကးမားအေၾကာငးေတြက သ႕ရ႕ကယတငေရးအတပၸတ “ဆငးစမ သည - မနဟငးဆသ႔”မာ ျပညျပညစစေရး၊ မတတမးတငထားပါတယ။

၁၉၆၁ ခႏစ-တႏစလးနးပါး တႏငငလးအႏ႔ လညလညသြားလာ ေဟာေျပာလႈ႔ေဆာခတ-ေဖေဖရ႕ ျပညတြငးႏငငေရး လႈပ ရားမႈသမငးအျဖစ သတငးစာေဟာငးမားထက သတငးမား-ဓာတပမားက စေဆာငးၿပး- ေဖေဖကြယလြနျခငး၂ႏစျပည (၁၀-၁၀-

39393939

၂၀၁၄) အထမးအမတအျဖစ ထတေဝခတ ဗလမးခပေဟာငးေကာေဇာရ႕ “ကမၻစစႏငၿငမးခမးေရး” (ေနရရစာအပတက) စာအပ မာ-အခနးတခနး ထညသြငး ေဖာျပထားခပါ တယ။

အခလညး ဒေဆာငးပါးက ေဖေဖကြယလြနျခငး-၄-ႏစေျမာကအထမးအမတအျဖစ ေရးဖြ႕လကပါတယ။

၁၀-၁၀-၂၀၁၆

စတဝငစားစရာ သတငးတထြာစတဝငစားစရာ သတငးတထြာစတဝငစားစရာ သတငးတထြာစတဝငစားစရာ သတငးတထြာ

ျမစမးေအးျမစမးေအးျမစမးေအးျမစမးေအး

အငယာလနဘးဘးေအာင အငယာလနဘးဘးေအာင အငယာလနဘးဘးေအာင အငယာလနဘးဘးေအာင AppleAppleAppleApple

၂၀၁၅ အငယာလန GDP ၂၆ဒမ ၃ ရာခငႏႈနး တးေၾကာငး အငယာလနဗဟစာရငး႐းရ႕ ထတျပနခကက စးပြားေရး ပညာရငမားအၾကား ရယစရာဟာသတပဒ ျဖစေနတယ။ စးပြားေရးႏဘယဆရင ေပါလခ႐မနက ‘ဘးဘးေအာငစးပြားေရး’ Leprechaun economics လ႔ ေလာငတယ။ ကနစည တးထတလ႔လား။ လထဝငေငြ တးလာလ႔လား။ ႏငငေတာထတကန တးလာ လ႔လား။ တခမမဟတပါ။ တကယေတာ EU အဖြ႕ဝင အငယာလနဟာ ေကြးဝနပေနတ စးပြားေရးကပဒဏသင PIIGS (ေပၚတက ၊ အငယာလန၊ အတလ၊ ဂရ၊ စပန) စာရငးဝင ႏငငတႏငငျဖစတယ။ လဦးေရ ၅သနးခန႔သာရၿပး ကၽြ နးငယေလးသာျဖစတ အင ယာလနဟာ ျဗနးစားႀကး GDP တႏစတာဝငေငြ တးလာကာ $၂၅၇ ဒမ ၄ ဘလယ (၂၀၁၅ ခန႔မနး) ျဖစလာတယ။ အေၾကာငး က အငယာလနဟာ အေမရကနေကာပရတမားရ႕ ဗေလာငးဗလလပရာ (စာရငးေဖာကရာ) အရပ ျဖစေနလ႔ပ။ ဥပမာဆပါစ႔ အေမ ရကန ကမၸဏ Maltronicန႔ အငယာလနကမၢဏ Coridien ေပါငးကာ အငယာလနၿမ႕ေတာ ဒပဗလငမာ ႐းစကတယ။ Maltronic ရ႕ ပေသပငပစၥညးတနဖး assets $ ၄၃ ဘလယက အငယာလနသ႔ေျပာငးတယ။ တကယေျပာငးတာ မဟတဘး။ စာရငးအရသာ ေျပာငးတာျဖစတယ။ ႐းခပ အလပသမား ပရေဘာဂ လႈပရားမႈ ဘာမမရဘး။ ဒလန႔ အငယာလန GDP ဟာ ႐တခညး ျမငသြား ပါေတာတယ။

မၾကာခငကပ ဥေရာပသမဂၢ EU က အေမရကန နညးပညာ Apple ကမၸဏက ၁၀ ႏစစာ အခြနေရာငမႈန႔ ယ႐ ၁၃ ဘလယ (ေဒၚလာ ၁၄ ဒမ ၅ ဘလယ) ႏင အတးေငြက ေပးေလာဖ႔ တရားစြတယ။ ၂၀၁၄ မာApple က အျမတေငြ ယ႐တသနးတငး အတြက အငယာလနအစးရသ႔ (စာရငးေျပာငးခ)အခြန ယ႐ ၅၀ သာေပးခေၾကာငး ေဖာျပတယ။ အေမရကန ကမၸဏ ၇၀၀ ေလာက ဟာ အဂၤလပစကားေျပာ အငယာလနႏငငက အမလပကာ အငရစအလပသမား ၁၄၀၀၀၀ က အလပေပးထားေၾကာငး အငးရစ ႏငငျခားေရးန႔ ကနသြယေရးဝနႀကး Charles Flanagan က ထတေဖာေျပာၾကားပါတယ။ (၂၀ -၉-၂၀၁၆)

ဒတာေတး အေျပာၾကမးတယဒတာေတး အေျပာၾကမးတယဒတာေတး အေျပာၾကမးတယဒတာေတး အေျပာၾကမးတယ

ဖလစပင သမၼတေရြးေကာကပြ (၆ ေမ ၂၀၁၆) မာ အနးဆးၿပငဘကထက မႏစဆေလာကအသာန႔ ေတာငၿပကမးၿပ အႏငရလာတ သမၼတသစ ဒတာေတး(၇၁ ႏစ) Rodrigo Duterte ဟာ အေျပာၾကမးေသာလညး ျပညတြငးမာ လႀကကမားလ တယ။ အကငပကျခစားၿပး မာဖးယားဂဏးမားျဖင အၿမးခငးလမေနတ အစးရေဟာငးမားက ၿငးေငြ႕လၿပျဖစတ ဖလစပငျပညသ မား အဖ႔ ဒတာေတးဟာ အသစအဆနးျဖစေနတယ။ သဟာ ဖလစပငေတာငပငး မငဒါနာအကၽြ နး ဒါဗၿမ႕ရ႕ ၿမ႕ေတာဝနအျဖစ ၂၂

40404040

ႏစ လပခတကာလအတြငး ရာဇဝတမႈမားက ျပငးျပငးထနထန ႏမနငးခမႈန႔ ဒဒး(တတး)အေျပာေၾကာင လႀကကမားတယ။ သ တကလာၿပးေနာက ၂၀၁၆ ဒတယေလးလပတ GDP ဟာ ၇ ရာခငႏႈနး ျဖစလာတယ။

မးယစေဆးသမားေတြက ျပငးျပငးထနထန အေရးယမယ။ အဖမးမခသေတြက အေသပစသတဖ႔အထ အမန႔ေပးထား တယ လ႔ ေျပာတယ။ မးယစေဆးဆြသ ၃၀၀၀ ေကာ အသတခရၿပး၊ သနးန႔ခလာေရာကအဖမးခတယလ႔ သတငးမားကဆတယ။ သ႕လပရပက လ႕အခြငအေရးစႏႈနးေတြန႔ မကကညဘးဆတ ေဝဖနမႈအေပၚ ခတၾကမးၾကမးပ တ႔ျပနတယ။ လ႕အခြငအေရးကစၥ စ စမးေရးမး တေထာငမကလ႔ ဘနကမြနး လာေျပာလညး ဂ႐မစကဘး။ ေနာကဆးေဆးသမားက သတသငမၿပးမခငး ရပမာမဟတ ဘး လ႔ေျပာတယ။ (မးယစေဆးဝါး ျပနာဟာ လေတြ သတျပ႐န႕ ၿပးျပတသြားမာ မဟတဘး။ လမႈေရးျပနာျဖစလ႕ ေရရည ေျဖရငးရမယ ကစၥ ျဖစတယ။)

ဒါတငမကဘး၊ ကလသမဂၢ လ႕အခြငအေရးအဖြ႕မားက ႏငငတကာဥပေဒအရ ျပစမႈေျမာကတယလ႔ ေဝဖနတာက ကလ သမဂၢကေန ႏတထြကမယလ႔ ၿခမးေျခာကတယ (ေနာကတာပါလ႔ ျပနေျပာတယ)။ ငတမြတမႈန႔ အၾကမးဖကမႈက ႏငေအာင မႏမ နငးႏငဘး။ အရတ ဆးရးယားမာ အရပသားေတြေသေနတာက အဆးမသတႏငဘးလ႔ ကလသမဂၢက ေဝဖနတယ။ လာအ အာဆ ယ ထပသးေဆြးေႏြးပြမာ (စက တငဘာ ၆ - ၈) အဘားမားအေပၚ အေျပာၾကမးတမတခကစကားေၾကာင သမၼတႏစဦးေတြ႕ဆပြက အေမရကနဘကက ဖကသမးခတယ။ တရားေရးန႔မညတ သတျဖတမႈမားအျဖစ ေမးခြနးမထတဖ႔န႔၊ ဖလစပငဟာ အေမရကနရ႕ ႐ပေသးမဟတ၊ မမဟာ အခပအျခာပင ႏငငတခရ႕သမၼတျဖစေၾကာငး၊ ဖလစပငျပညသမအပ ဘယသ႕ကမ ဂ႐မစကဘး စသျဖင ေျပာတယ။ ‘မနးမရႊငရ႕သား’ဆၿပး အဘားမားက ေဒသယစကားန႔ ဆတယ။ (ေနာကမ ျပနေတာငးပနတယ)။ အေမရကနက စတခ ကာ လြတလပတႏငငျခားေရးေပၚလစ ကငသးမယ၊ ႏငငတငးန႔ ရငးႏးတဆကဆေရး ထေထာငမယ၊ စစလကနကမားက တ႐တ န႔ ႐ရားထမ ဝယေတာမယ စသျဖငေျပာတယ။ (သန႕ပတသကလ႕ အေမရကနရ႕ ကလနတပငးလ ျဖစေနတ ႏငငအျဖစက ႐နး ထြကဖ႕ ႀကးစားေနတာေတြကေတာ အသအမတျပရပါမယ။) သဟာ ၿမ႕ေတာဝနဘဝမာကတညးက အေျပာၾကမးခတယလ႔ ဆ တယ။ ပပရဟနးမငးႀကး ဖလစပငက အလညလာစဥတနးက လမးေပၚမာ ၅ နာရၾကာ ကားရပထားရတာက ေခြးမသားပပ အမျပန ေနာကမလာန႔ေတာလ႔ ဆမတအေပၚ စာေရးေတာငးပနခတယလ႔ ဆတယ။ အျငငးပြားဖြယ အာဏာရငသမၼတေဟာငး မားက႔စရ႕ ႐ပအေလာငးက ဖလစပငမာ ျမႇပႏခြငျပမယလ႔လညး ဆတယ။ တ႐တန႔ အျငငးပြားေနတ ေတာငတ႐တပငလယက ကၽြ နးမားကစၥ ျပငးျပငးထနထနေျပာသ မၾကားရဘး။ အဒကၽြ နးေတြအေပၚ ငါ ေလယာဥစးၿပး ျဖတပျပမယလ႔ေျပာတယ။

အေျပာၾကမးေသာလညး သ႕ရ႕ လကေတြ႕ကတလပရပကေတာ ၁၉၆၀ စႏစမားကတညးက ျဖစပြားလာတ ျပညတြငးစစ မးက ၿငႇမးသတဖ႔ ႀကးစားျခငးပ ျဖစတယ။ ဇလင ၂၅ မာ သမၼတဒတာေတးက တဖကသတအပစရပစေၾကာငး ေၾကညာတယ။ ဖ လစပငရ လကနကကငသပန ၄ ဖြ႕အနက ၃ ဖြ႕န႔ (ဖလစပငကြနျမနစပါတ၊ မ႐အစၥလမမစ လြတေျမာကေရးတပဦး MILF၊ မ႐ အမးသား လြတေျမာကေရးတပဦး MNLF) ေနာေဝး-ေအာစလမာ အပစရပလကမတေရးထးၿပး၊ ၉လ မ ၁၂လ အတြငး အၿပးသတ ၿငမးခမးေရး သေဘာတညမႈရဖ႔ ပးတြေၾကညာခကထတ အတညျပၾကတယ (၂၆ ဩဂတ ၂၀၁၆)။ ဖလစပငကြနျမနစပါတ ေခါငး ေဆာငလညးျဖစ ဒတာေတးရ႕ဆရာလညး ျဖစခဖးတ Joes Maria Sison က ‘သမငးဝင မႀကစဖးျဖစရပ’ လ႔ေျပာတယ။ စးပြား ေရးမညမၽမႈန႔ အေမရကနစစစခနးေတြဖကသမးေရးက ဦးတညေဆြးေႏြးမယလ႔ ေျပာတယ။ လ ျပနေပးဆြၿပး အၾကမးဖကေလရတ Abu Sayaf အဖြ႕န႔ေတာ မေဆြးေႏြးဘး။ MNLF ရ႕ ၾကားဝငေျဖရငးေပးမႈန႔ ျပနေပးဆြထားတ ေနာေဝးအမးသားတဦးက အဘရာရဖ အဖြ႕က ျပနလႊတေပးခတယ။

ဖလစပင ဆးနတ(အထကလႊတေတာ) တရားေရးေကာမတဥက႒ Mrs. De Lina ဦးေဆာငၿပး ဥပေဒေကာလြန လသတ မႈျဖင သမၼတ ဒတာေတးက စြခကတငၾကားနာပြ ၃ ရကလပၿပးေနာက မခြရာမာ (၁၆-၄-၂)မျဖင ႐ႈးနမသျဖင De Lina ႏင ၈ ဦး ႏႈတ ထြကသြားရတယ။ ဒတာေတးက မးယစေဆးျပနာက ေျဖရငးဖ႔ အခန ၆ လ ထပတးေၾကာငး ေၾကညာတယ။ ရာဇဝတသား တသနးအထ သတပစမယ။ မငးတ႔အားလးက မနလာပငလယေအာထ ပစခၿပး ငါးစာေကြးပစမယ။ ၆လအတြငး မးယစေဆးျပ နာက မေျဖရငးႏငရင ငါႏတထြကမယလ႔ ေျပာတယ။

41414141

အေျပာကေတာၾကမးတယ။ သတငးသမားတေယာကက ‘ခငဗားဟာ ေဒၚနယထရမလပ ထငရာျမငရာ စြတေျပာတတ တာပ’ လ႔ ဆြေပးေတာ၊ ဒတာေတးက ‘သက ထငရာျမငရာေျပာတေကာင၊ ငါက မဟတဘး’လ႔ ခကခငး တ႔ျပနတယ။ ေနာကေတာ ထရမကထခကေအာင ေျပာမတ အတြက ေတာငးပနျပနတယ။

(၂၀-၉-၂၀၁၆)

ကးဘား ဂပန ႏင ေျမာကကရးယားကးဘား ဂပန ႏင ေျမာကကရးယားကးဘား ဂပန ႏင ေျမာကကရးယားကးဘား ဂပန ႏင ေျမာကကရးယား

စကတငဘာ ၂၄ ၊ ၂၀၁၆ ။ ႐မယရ ရငဘြနး Yomiuri Shimbun သတငးစာ အယဒတာအာေဘာမ အေရးအသားက လ ရငး ေဖာျပလကပါတယ။

ဂပနႏငကးဘားအၾကား အမားဆငရာႏငပဂၢလက က႑ႏစရပစလး၌ စးပြားေရး ပးေပါငးေဆာင႐ြကမႈက ေျမာကကရး ယားအေရး ပးေပါငးေဆာငရြကဖ႔ကလညး လမးပြငေစပါတယ။ ဝနႀကးခပ ရငဇအာေဘးဟာ ကးဘားက အလညအပတ သြား ေရာကတ ပထမဆး ဂပနဝနႀကးခပ ျဖစလာတယ။ ကးဘားသမၼတ ေရာလကကစ႐န႔ ေတြ႕ဆေဆြးေႏြးၿပး ႏစဖကစးပြားေရး ပး ေပါငးေဆာင႐ြကေရး တးျမႇငဖ႔ သေဘာတၾကတယ။ အာေဘးက ေဆးဝါးပစၥညးန႔ ကငဆာကသေရးအတြက ယနး ၁ ဒမ၂၇၃ ဘလယ ေထာကပမယအေၾကာငး ေၾကညာတယ။ ‘စးပြားေရးန႔ လမႈဖြ႕ၿဖးေရးအတြက ကးဘားန႔ ပးေပါငးေဆာငရြကလတယ။ ကးဘားဟာ ရငႏးျမႇပႏဖ႔ အလားအလာေကာငးတ ေဒသျဖစတယ’လ႔ ဆတယ။ မႏစက ဇလငလ အတြငး ကးဘား-အေမရကန ၅၄ ႏစၾကာ ျပတေတာကေနတ သတမနဆကဆေရးက ျပနလညထေထာငတယ။ ထအခနကစလ႔ တျခားႏငငမားကလညး ဟားဗ နားန႔ ဆကဆေရးေကာငးေအာင ႀကးစားလာၾကတယ။ ကးဘားဟာ နစကယႏင တျခားတြငးထြကမား ေပါမားၿပး ခရးသြားလပ ငနးဂဏသတငး ေကာၾကားတယ။

ေကြးၿမ ယနး ၁၈၀ ဘလယအနက ယနး ၁၂၀ ဘလယက ေလၽာပစဖ႔ ဂပနဘကက ကတျပတယ။ ဂပန ႏငငတကာ ပးေပါငးေဆာငရြကမႈ ေအဂငစ႐းက ကးဘားမာ ဖြငဖ႔ အစအစဥရတယ။ အေျခခအေဆာကအအန႔ စြမးအငကသ႔ နယပယမားမာ အေလးထားကညဖ႔ ျဖစတယ။ မၾကာခငႏစမားက ကးဘားဟာ ဆရယလစစနစက ထနးသမးထားေသာလညး စးပြားေရး ျပျပင ေျပာငးလမႈမားန႔ အထးစးပြားေရးဇနမား ဖြငလစခတယ။ ဒါေပမ ႏငငျခားရငးႏးျမႇပႏမႈက နညးေသးတယ။ ေရာလကကစထ႐န႔ စကားေျပာရာမာ အာေဘးက ေျမာကကရးယား ႏကလးယားန႔ ဒးလကနကျပနာက ‘မတညတအဆငအေလာက အတတရ႕ အႏရာယ’ အျဖစ ေဖာျပၿပး အတတကြေျဖရငးဖ႔ ေျပာတယ။ ေျမာကကရးယားက ျဖားေယာငးေခၚေဆာငသြားတ ဂပနအမးသားမား အေရး ကးဘားရ႕ ပးေပါငးကညမႈက ေဆြးေႏြးတယ။ ဒါေပမ ကးဘားေခါငးေဆာငက ၿငမးခမးစြာ ေျဖရငးဖ႔ အေရးႀကးေၾကာငးပ ေျပာတယ။ ႏကလးယားန႔ ဒးလကနကကစၥဟာ ေျမာကကရးယားစးပြားေရးက ေဘးသငေစၿပး ေဒသတြငးတညၿငမမႈကလညး ပကျပားေစတယ။ ဒအခကက ၿပယနး သေဘာေပါကေအာင လပဖ႔အေရးႀကးတယ။ ကးဘားအေနန႔ သကဆငရာႏငငမားမ ေျမာကကရးယားက ေဖာငးဖဖ႔ နညးေပါငးစန႔ လပေဆာငႏငလမမယလ႔ ေမၽာလငပါတယ။ ကးဘားေတာလနေရး ေခါငးေဆာင ဖဒယကကစ႐န႔လညး အာေဘး ေတြ႕တယ။ ၂၀၀၃ က ဟး႐ရးမားက အလညေရာကခဖးတ ဖဒယက ယခလေျပာပါတယ။ ‘ႏက လးယားလကနကမ ကမၻာႀကးက ဖနတးဖ႔ ရညရြယခကရေၾကာငး ႏစႏငငသေဘာတတယ’။

42424242

ကလဘယာ စစေအးလြန ၿငမးခမးေရးကလဘယာ စစေအးလြန ၿငမးခမးေရးကလဘယာ စစေအးလြန ၿငမးခမးေရးကလဘယာ စစေအးလြန ၿငမးခမးေရး

၅၂ ႏစၾကာ ကလဘယာျပညတြငးစစ အဆးသတေရး သေဘာတညခကက ကလဘယာသမၼတ ဟြမမနႏရယ ဆနးတ႔စႏင လကဝ သပနတပဖြ႕FARC-EP (Revolution Armed Force of Colombia-People's Army) ေခါငးေဆာင တငမခနက တ႔ ၂၆ စကတငဘာ ၂၀၁၆ တြင ဟားဗားနားၿမ႕၌ လကမတေရးထးတယ။ လကမတေရးထးပြသ႔ ကလအေထြေထြအတြငးေရးမး ဘနကမြနး၊ အေမရကနႏငငျခားေရးဝနႀကး ဂၽြ န ကယရ၊ ကးဘားသမၼတ ေရာလကကစထ႐န႔ လကတငအေမရကႏငင ေခါငး ေဆာင အမားအျပား တကေရာကတယ။ ၁၉၉၀ ႏစမားက အယလ ဆာေဗဒး ႏင ဂြာတမာလာ စစပြမား အဆးသတခသညအတငး ျဖစတယလ႔ဆတယ။ FARC-EP သပနတပသား ၇၀၀၀ န႔ ေနာကလက ၁၇၀၀၀ ပါဝငတယ။

သေဘာတညခကတြင စစကာလအတြငး ႏစဖကကးလြနခတျပစမႈမားက ႏစဖကေရြးခယ တငေျမႇာကထားတ တရားခ ႐းက စစေဆးရန၊ FARC-EP က တရားဝငႏငငေရးပါတအျဖစ ျပနလညရပတညဖ႔ အစးရမကညရနတ႔ ပါဝငတယ။ ယခ သေဘာ တညခကက ေအာကတဘာ ၂ တြင သေဘာတမတ လထဆႏၵခယပြ လပမယ။

ဂၽြ နကယရက သမငးဝငေန႔၊ ခကခကခခေစစပရ၊ ေရ႕မာလပစရာအခကအခေတြ အမားႀကးရေသးေၾကာငး ေျပာတယ။

ကးဘားန႔ ျပနလညသငျမတၿပးေနာက အေမရကတကမ စစေအးတကပြ လကကနပဋပကၡ အဆးသတႏငခမႈအတြက အဘားမားက အေမရကန ႏငငျခားေရးေပၚလစ ေအာငျမငမႈတရပအျဖစ ခးကးေျပာၾကားတယ။

ဒါေပမ (ေအာကတဘာ ၃၊ ၂၀၁၆) လထဆႏၵခယပြ ၉၉ ရာခငႏႈနး မ႐မား ေရတြကၿပး စာရငးအရ ၅၀ဒမ၂ ရာခငႏႈနး ဆန႔ကင၊ ၄၉ ရာခငႏႈနး ေထာကခေၾကာငး ေဖာျပတယ။ အစးရန႔သပန ႏစဖကစလးက ေလးႏစၾကာေစစပခရတ ၿငမးခမးေရးက ဆကလကထနးသမးသြားမယ လ႔ ထတေဖာေျပာၾကားတယ။

(၄ ေအာကတဘာ ၂၀၁၆)

ကမၻာစကမၻာစကမၻာစကမၻာစညးညးညးညးစနစသစန႔ ပတသက၍ တ႐တစနစသစန႔ ပတသက၍ တ႐တစနစသစန႔ ပတသက၍ တ႐တစနစသစန႔ ပတသက၍ တ႐တ----အေမရအေမရအေမရအေမရကန ကြလြခကကန ကြလြခကကန ကြလြခကကန ကြလြခက

တ႐တ-အေမရကနတ႔ဟာ ပးေပါငးေဆာငရြကေနၾကေသာလညး ပမနဆကဆေရးသစ new normal အတြက မဝါဒႏင စညးမဥးပငးတြင ရည႐ြယခကျခငး ကြျပားေနတယ။ ဒအေၾကာငးန႔ပတသကလ႔ တ႐တပညာရင Wang Jisi (ပကငးတကသလ ႏငငတကာ မဟာဗဟာ ေလ လာေရးဌာန ဥက႒) ႏင Kenneth Lieberthal(ဘ႐တကလငးတကသလ တ႐တ-အေမရကန ေရးရာ ပညာရင)တ႔ ပးတြေရးသားတ တ႐တ-အေမရကန မဟာဗဟာပငးဆငရာ သသယ China-US Strategic Distrust စာတမးမ လ ရငး ေကာကႏႈတေဖာျပလကပါတယ။)

ႏငငေရးအားျဖင တ႐တက ‘ဒမကေရစကတ ႏငငတကာဆကဆေရး’က ရပခတယ။ ဖြ႔ၿဖးဆႏငငေတြ အမားစျဖစတအ တြက ႏငငက အေျချပတ ဒမကေရစနညးက ႏငငတကာစနစက ကငသးတယ။ အေမရကနက ‘လစဘရယႏငငတကာစညးစနစ’ က ေဆာဩၿပးပဂၢလက လြတလပမႈန႔ ပဂၢလကအခြငအေရးရတ ‘ဒမကေရစကမၻာႀကး’က လႈ႔ေဆာတယ။ အထကပါအယအဆ ႏစ ရပ ကြလြမႈက မေကာလႊားႏငတ အတားအဆး က ျဖစေစတယ။

စးပြားေရးအားျဖင အေမရကနဟာ ႏငငတကာစညးမဥး တပႀကးက ျပ႒ာနးၿပး ႏငငပငလပငနးမား ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈက ကန႔သတတယ၊ အလပသမားစႏႈနးကျမႇငတယ။ သတငးလြတလပစြာစးဆငးေစတယ၊ သဘာ၀ဝနးကင ေဂဟစနစက ကာကြယဖ႔ ေျပာတယ၊ ႏငငတကာမပငခြငက ကာကြယဖ႔ေျပာတယ။ ပစဖတေကာ ပးေပါငးေဆာငရြကမႈ (ကနသြယဝနေဆာင သေဘာတည ခက)TPP(ႏငငတကာနယပယမာ၊ အတလနတတေကာပးေပါငးေဆာင႐ြကမႈ (ကနသြယေရးန႔ရငးႏးျမႇပႏမႈႏင ဝနေဆာငမႈကး သနးေရာငးဝယေရး သေဘာတခက) TAP အတြက ေစစပေဆြးေႏြးတယ။

အဒထက တခ႕စညးမဥးေတြက (ဥပမာ၊ အစးရပင စးပြားေရးလပငနးမားအေပၚ ခြျခားဆကဆတာ) တ႐တက လကမခ ႏငဘး။ တ႐တက လပေဆာငေနတ အာရ အေျခခအေဆာကအအ ရငးႏးျမႇပႏမႈဘဏ AIIB မာ အေမရကနက မပါဘး။ တ႐တက ေဆာဩေနတ ခါးပတလမးေၾကာငး One Belt One Road ကလညး ေစာငၾကည အေနအထားပရတယ။ ႏစႏငငရငးႏးျမႇပႏမႈ စာခပ ညႇႏႈငးေဆြးေႏြးေနတာ မေခာေမြ႕ေသးဘး။ နညးပညာျမင ပ႔ကနေတြ တ႐တက တငပ႔ရာမာလညး အတားအဆးေတြ ရေန ေသးတယ။ အေမရကနေဒၚလာရ႕ စးမးမႈအေနအထားက ထနးသမးထားဖ႔အတြက ႏငငတကာ ဘ႑ာေရးအဖြ႕အစညးမားအတြငး တ႐တရ႕မေပးခြင တးပြားလာမာန႔ တ႐တယြမေငြ ႏငငတကာသး ျဖစလာမာက အေမရကနက အျပသေဘာ မတ႕ျပနဘး။ အေမရ ကနႏငငအတြငး တ႐တစးပြားေရး (ပဂၢလကအပါ) လႈပရားလာမႈအေပၚ အမးသားလၿခေရး ႐ႈေထာငန႔ ကန႔သတမႈေတြလပတယ။

ဒါေတြက အေမရကနအေနန႔ တ႐တရ႕ျပညတြငးျပညပ စးပြားေရးေပၚလစက ေဘာငခတၿပး အေမရကနအတြကသာ အကးရမည စညးမဥးမား ခမတဖ႔ ႀကးစားျခငးပျဖစတယ။ ႏငငႏစခရ႕ စးပြားေရးပစ သဟဇာတမျဖစမႈဟာ အတားအဆးေတြ

43434343

ပမားလာတယ။ ႏငငတကာ လၿခေရးနယပယတြင တ႐တက ေတာငတ႐တပငလယက မ႐းဖလာပငလယျပငအျဖစ ျမငၿပး ေတာင တ႐တပငလယန႔ ပတသကတ မဝါဒ အခြငအေရးန႔ အကးစးပြားက အမးသားအခပအျခာန႔ ပငနကနယေျမတညတမႈအျဖစ သေဘာထားတယ။ ဒါေပမ အေမရကနက ေတာငတ႐တပငလယ အမားပငးက ႏငငတကာေရျပငအျဖစ ‘ႏငငတကာဥပေဒအရ လြတလပစြာ ေရေၾကာငးသြားလာခြင’က ကငစြတယ။ ဒလ မဝါဒအျငငးပြားမႈေတြရ႕ေနာကကြယမာ ပထဝႏငငေရး အေၾကာငးအ ခကေတြ ရတယ။

အေမရကနန႔တ႐တ ႏစႏငငစလးက ဆကဘာလၿခေရးက ျမငျမငမားမား အေလးထားၿပး တဦးရ႕ ဆကဘာလၿခေရးက တဦးက အႏရာယ ျပေနတယလ႔ ျမငၾကေသာလညး သတ႔တဦးခငးရ႕ အေလးထားမႈခငး ကြာျခားျပနတယ။ တ႐တက ျပညတြငး ကြနရကအတြငး ႏငငေရးအရ ထးေဖာကၿပး ေခါငးေဆာငမႈအာဏာက တကခကလာမာက စးရမတယ။ အေမရကနက online hackers ေတြရ႕ စးပြားေရးအခကအလကေတြ ခးယမႈန႔ လၿခေရးေအဂငစကြနရကက တကခကလာမႈအေပၚ စးရမတယ။ ပမန ဆကဆေရးသစ ဘာလ၊ ႏစဖက အစးရပညာရင အရပဖကအဖြ႕ အစညးေတြ ပမနေတြ႕ဆေဆြးေႏြး လာခေသာလညး သသယန႔ မယၾကညမႈက မေခဖကႏင႐တငမက ပလ႔ေတာင တးပြားလာတယ။

၂၀၁၇ မာ အမျဖေတာက ဘယသေရာကလာမလ ဆတာထက အေမရကနက ဖအားပေပးလာမာကပ တ႐တက စးရမ တယ။ အေမရကနဘကကလညး တ႐တရ႕ ႏငငေရးန႔ စးပြားေရးအေပၚ ႐ႈပေထြးတ ပပနမႈရတယ။ တန႔ေရာငဖငရ႕ ‘သသသပ သပေန၊ မေလာန႔’ ဆတ မဟာဗဟာ အယအဆအစား ပစြာတ သေဘာထားန႔ အစားထးလာမာက စးရမတယ။ မဟာဗဟာ သသယ တးပြားမႈဟာ တ႐တ-အေမရကန ပမနဆက ဆေရးသစက ထခကေစတယ။ ပမနဆကဆေရးသစ ထေထာငဖ႔အတြက ႏစဖကစလးက ပဋပကၡန႔ ထပတကတးမႈက ေရာငရားၿပး ပးေပါငးေဆာင ႐ြကေရးက လလားတ မဟာဗဟာ ရညမနးခကရေၾကာငး မမတ႔ျပညသမားက ရငးျပ႐တငမက၊ ႏစဖကအစးရမားအၾကား မၾကာခဏဆကသြယ ညႇႏႈငးျခငးျဖင အထငအျမင႐ႈပေထြးမႈက ေလာနညးေစၿပး ကယျပန႔တ သေဘာထားညၫြတမႈက ရရေစပါတယ။ ဟငနရကစဆငးဂားက ‘တ႐တျပည’ ON China ဆတ စာအပမာ ယခလတငျပခတယ။ အေမရကန- တ႐တ ‘ပးေပါငးေဆာငရြကတ တစတစ ေျပာငးလေရး ’ co-evolution ဆတ ဆက ဆေရးက ထေထာငရမယ။ ႏစႏငငစလးက ျပညတြငးေရးက ေကာငးေအာငလပ၊ ျဖစႏငသမၽ ပးေပါငးေဆာငရြက၊ ပဋပကၡက နညး ေအာင လပရမယ။ ကစဆငးဂားေျပာတ co_evolution ဆတာ ၿငမးခမးစြာယဥၿပငျခငး peaceful competation က ေျပာတာလ႔ ထငတယ။ ဘယႏငငက မမရ႕ျပညတြငးေရးက ေကာငးေအာငလပႏငသလ၊ မမျပညသေတြက ေကနပမႈေပးႏငသလ ဆတအေပၚ ၿပငဆငျခငးသညသာ အေမရကနန႔ တ႐တ အၾကား အဓပၸာယရတ ၿပငဆငမႈျဖစပါလမမယ။

ရညၫႊနး။ As Distrust Mounts, U. S and China Battle Over New Rules of Global Order.

(၁၀ ေအာကတဘာ ၂၀၁၆)

ပးဝငေနတ ပးဝငေနတ ပးဝငေနတ ပးဝငေနတ

သရသရသရသရတေစၦ ဆတာတေစၦ ဆတာတေစၦ ဆတာတေစၦ ဆတာ ((((စးထြနးေအာငစးထြနးေအာငစးထြနးေအာငစးထြနးေအာင))))

မယမငး- အသက(၈လ ) (ေသဆး) မလႏငးေရႊ - အသက (၂) ႏစ (ေသဆး) ေမာငေနလလငး (ခ) တစတ - အသက (၃ ) ႏစ (ေသဆး) မသငးသငးစး - အသက (၄) ႏစ

44444444

ေဖာျပပါ ကေလးငယ ၄ ေယာကဟာ ပနးၾကာဖကေပၚက ေရစငေရေပါကကေလးေတြလ ပဘ ကေလးငယေလးမားသာ ျဖစပါတယ။ အ ဒ ကေလး ၄ ေယာကအနက မယမငး၊ မလႏငးေရႊ၊ ေမာငေနလလငး (ခ) တစတတ႔ကေတာ ေၾကကြဖြယ ေသဆး သြား ခၾကရရာပါၿပ။ (၄) ႏစအရြယသမးေလး သငးသငးစးတစေယာကပ မေသေကာငးမေပာကေကာငး အသကရငကနရစခတာ ပါ။ အခခနမာေတာ သမးေလး သငးသငးစးဟာ တြေတးၿမ႕နယေဆး႐ကေနတဆင ရနကနေဆး႐ႀကးသ႔ေျပာငးၿပး အတြငးလနာ အျဖစ ေဆးကသခ ေနရပါတယ။

အျပစကငးစငတ၊ ျဖစငလတ သတ႔ေလးေတြအေပၚ ဘယလ အၿငးအေတးေၾကာငမား ဒလကဆးမးေမာငကမႈက ဆက ဆကၿမကၿမကႀကး ကေရာကလာခရတာလ။

မနတငးေဘး၊ ေရေဘး၊ မးေဘးအႏရာယကေရာကလ႔လား၊ မဟတပါဘး။ စစတပက ပစလကတ လကနကႀကးကည ဆန ကေရာက ေပါကကြလ႔လား၊ မဟတပါဘး။ ေႁမြကကခရတာလား၊ လပစစဓာတလကတာလား၊ မဟတပါဘး။ လမနးသမနးမ သေတာတ ဖခငအရက သမား/ဖခငေဆးသမားက အရကေၾကာင/ေဆးေၾကာငၿပး သတျဖတပစလကတာလား၊ ဒါမးလညး လးဝ မဟတပါဘး။ ဒါဆ ဘာျဖစတာလ။“သရတေစၦဝငပးတယ” ဆတ ေသြးဆာေနတ အစြအလမးေဟာငးရ႕သားေကာငေတြအျဖစ လညစငးေပးလကၾကရတ အျဖစဆးန႔ တညတညတးခၾကရတာပါ။

(၄)ႏစန႔ (၈ လ) ဆတ လမမယအအရြယေလးေတြက ေျခေထာကန႔ကန၊ တကနငး၊ လကသးန႔ထး၊ ပဆနန႔ ထခသတ။

ဘယေလာကမကမၿပးအသဉာဏမြေတလတလပရပျဖစပါသလ။ အခေတာ အဒရကစကမကမမႈက ကးလြနခတ ထြနး ႏင ဆသက သကဆငရာက ဖမးဆးထားပါၿပ။ဒါဟာ ဒျပစမႈက ကးလြနခသ “ထြနးႏင” တဥးတေယာကခငးရ႕ မကမမႈ၊ အသ ဉာဏ မရမႈ သကသကပလား။ မဟတပါဘး။ တကယေတာ ထြနးႏငကးလြနခတျပစမႈကေန ကြၽနေတာတ႔ ဗမာျပညလ႔အဖြ႔အစညး ဟာ အသဉာဏမးေမာငကမႈေအာကမာ ကေရာကေနၿပျဖစတယဆတာက အကယေလာငဆး ေခါငးေလာငးထးေဖာျပလကတာ သာ ျဖစပါတယ။

ကေလး (၄)ေယာကန႔ ထြနးႏငတ႔သာ ဒမးေမာငကမႈႀကးထ ကေရာကေနတာမဟတပါဘး။ ကေလးေတြရ႕မဘ၊ ကေလး မဘေတြ ေနထငတ ေကးလကေတာရြာကလေတြ အားလးမာ ဒမးေမာငကမႈႀကး စးမးကေရာကေနတာပါ။ ဒါဟာ တြေတးၿမ႕နယ တစခတညးရ႕ သးျခားလကၡဏာ မဟတပါဘး။

တကယေတာ ဗမာျပညအႏ႔အျပား ေတာငေပၚေျမျပန႕မကန ကေရာကေနတ ဆငးရမြေတမႈန႔ အသပညာမမႈကေန ေပါက ဖြားလာတ မးေမာငကမႈႀကးျဖစပါတယ။ အချဖစရပဟာ ဆငးရမြေတမႈန႔အသပညာမမႈက အဆကမျပတေမြးထတေပးေနတ ေၾကကြ ျဖစရပေတြထက အခ႕မသာ ျဖစပါတယ။ ဒလမး တနလႈပေၾကကြဖြယျဖစရပေတြ ဗမာျပညအႏ႔ ေတာငေပၚေျမျပန႔ မတတ အတငး အတာန႔ ျဖစပြားေနတာပါ။ လအမား သရလကၾကတာန႔ လအမားမသလကၾကတာပျခားနားပါတယ။ (ခတေလာမာကပ နဂါးပး တယဆၿပး ဘရားရငျပငမာ ျမငမေကာငး႐ႈမေကာငး လးလမေနတ မနးမႀကးငယေတြက ေရဖနးေလာငးေပးေနရတ ျဖစရပေတြက လညး တခနတညး ထြကေပၚလာေနတာ သတျပမၾကလမမယထငပါတယ။ ဧရာဝတတငးေဒသႀကး၊ ေျမာငးျမၿမ႕နယ။ ရမးေရ ေကာ ေကးရြာမာ သရစးတယဆတ အထက(ခြ)မာ တာဝနရသ အာဏာပငေတြ လာေရာက၊ အမန႕ျပနတမးထတ၊ ရအဖြ႕ ေသ နတ ၁၈ ခက ပစေဖာကၿပး ပရေလာကသားေတြက ႏငထတတ သတငးကလညး ဆကတက အကယအျပန႕ ေပၚထြြကလာေန တယ။ ဒါသာမက ေလာကကငၿမ႕မာ “ေသေသာ ငရမလား”ဆတ ကဆးစစသညေတြေရာ၊ ကန အရပသားေတြပါ မကြၽတလြတ ေသးတသေဘာ ေဖာျပတ သတငးေတြလညး ထြကေပၚလာျပနပါတယ။ )

“သရ၊ တေစၦ” ဆတာ တကယေတာ မရပါဘး။ ရတယလ႔ ေျပာေနတာဟာ ႐းအၿပး အညႇာလြယသေတြထကေန လညျဖား

လယကဖ႔ အႀကအစညရေနသေတြ၊ လကေတြ႔လပကငေတြသေတြရ႕ ၿဖးလးျဖနးလး၊ ေျခာကလးလန႔လးေတြသာျဖစပါတယ။ အပ စးသအစးရအဆကဆက၊ စစအပစန႔ခမးသာကြယဝသေတြမာ ကယပငဆရာဝန/မသားစဆရာဝနသာ မရခငေနမယ။ ကယပငေဗ ဒငဆရာ၊ ယၾတာဆရာ၊ နတဆရာ၊ ဂဏး ဆရာေတာ ကယစရၾကတာခညးပါပ။ ဒါေတာ အာဏာရမၼကႀကးန႔ အစြအလမး ေဟာငး တ႔ရ႕ မကေဖာဆးဖက မဟာမတျပမ လကၡဏာခကပါပ။ အဆကဆကေသာ အပစးသမားရ႕ တညတ ဘလကၡဏာလ႔ ေျပာရမာပါ။

45454545

တကယေတာ “သရ၊ တေစၦေတြ ရေနတယ၊ သရဝငပးေနတယ” ဆတာ ဆငးရမြေတမႈ၊ အသပညာမမႈ ဆတ သရတေစၦ ေတြ ပျဖစပါတယ။ အဒ ဆငးရမြေတမႈန႔ အသပညာမမႈဆတ သရတေစၦေတြဟာ ေသဆးသြားၾကရတ ကေလးငယေတြက ပးဝင ေနတာမဟတဘ။ ကေလးသငယေတြရ႕ မဘမားန႔ ပေယာဂကေပးမယဆတ (တကယေတာ လသတသမား)ထြနးႏင ဆသရ႕ အသဉာဏန႔ ဥးေႏာကထမာပါ ပးဝငစြကပေနတာပါ။ ဆငးရမြေတလတ ဗမာျပညလ႔အဖြ႔အစညးတခလးက မတတအတငးအတာ န႔က ပးဝငစြ ေနတာလညး ျဖစပါတယ။

ဒလ ပးဝငစြကပခရမႈဟာ တြေတးက လတခ႕မာတငမဟတဘး၊ ဗမာျပညအႏ႔ေကးလကေျမျပနေတာငေပၚအားလးမာ ပစမးစန႔ ပးဝငစြကပေနတာပါ။

ဒါေၾကာင ဒျဖစရပမာ ထြနးႏင တဥးခငးက အျပစေပးအေရးယလကတာမာတင ကြၽနေတာတ႔လ႔အဖြ႔အစညးဟာ ရပနား ေနလ႔ မရပါဘး။ ဒလမသနားမလညမႈက အခြငေကာငးယအျမတထတေနမႈေတြရ႕ ဇာစျမစျဖစတ ဆငးရမြေတမႈန႔ အသပညာမမႈက ဘကေပါငးစကေန တြနးလနတကဖကပစဖ႔လပါတယ။ ဆငးရမြေတမႈန႔ အသပညာမမႈက ေရေလာငးေပါငးသငေပးေနတာဟာ ျပညတြငးစစပါပ။ ျပညတြငးစစန႔ ကကတက ခမးသာကြယဝလာသေတြဟာ အဓကအားျဖငအပစးသအစးရ အဆကဆကန႔ စစ အပစ မးဆက သားစဥေျမးဆကပါပ။

ဒဇာစျမစက အကနအစင တးထတရငးလငးပစရပါလမမယ။ စစအပစန႔ ျပညတြငးစစဆတ ဒပေယာဂ၊ ဒသရတေစၦက မရငးႏငသေရြ႕၊ ေမာငးထတမကပစႏငသေရြ႕၊ ဒသရတေစၦေတြရ႕ ပးဝငစြကပမႈ၊ ေသြးစပလယကမႈ၊ သတျဖတမႈေတြက လညစငး ခ ေနၾကဥးမာပ ျဖစပါတယ။ ဒါက “တရားဥပေဒစးမးမႈ” တခတညးန႔ မတကဖကႏငသလ၊ “ျပနလညသငျမတေရး ေရစငေရမနး” န႔လညး ေမာငးထတဖယရားပစႏငလမမယ မဟတပါဘး။

အစြအလမးေဟာငးျဖစတ သရတေစၦလပႀကဇာတလမးေတြ၊ မးယစေဆးဝါးန႔ဘာသာေရး လမးေရး ေသြးခြရနတကေပးမႈ ေတြဟာ စစအပစန႔ျပညတြငးစစဆတ သရတေစၦေသြးစပဖတေကာငႀကးေတြရ႕ ဆးေဖာမကဖက အေပါငးအေဖာေတြပျဖစတယ ဆတ အခကကလညး လမးေပါငးစျပညသမား ႏးႏးၾကားသတရၾကဖ႔န႔ တညတၫြတတညး ဝငးဝနးဆန႔ကငတကဖကၾကဖ႔ ျဖစ ပါတယ။

အေရးေတာပ ကာတြနး

46464646

ေသြးစပေကာငေတြ ေမာငးထတၾကေသြးစပေကာငေတြ ေမာငးထတၾကေသြးစပေကာငေတြ ေမာငးထတၾကေသြးစပေကာငေတြ ေမာငးထတၾက

ရေဘာ ထြနးလရေဘာ ထြနးလရေဘာ ထြနးလရေဘာ ထြနးလ

ဥး(ဗလ)သနးစန အစးရလကထကကစလ႕ပ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညတေယာက ျပညတြငး ျပညပ ခရးေတြ မၾကာခဏ သြားပါတယ။ အာရ၊ ဥေရာပ၊ အေမရက ကမာၻအႏ႕ ေျခဆန႔ပါတယ။ အခလ အသကအရြယန မလက ကနးမာေရး အထခကခၿပး အားႀကးမာနတက လပကငသြားလာေနတာ က႐ဏာသကစရာပါ။ အေပမယ စြမးသေလာက လပကငရာတယ။ သကနးမာသန စြမးတနး သလပႏငသေရြ႕ လပသြားမယလ႕ ပငးျဖတထားပရပါတယ။ ဒါေပမ သလပေနတာေတြက ဘယသေတြအတြက ျဖစေန လ။ သ ႀကးစားအားထတမႈေတြကေန ဘယသေတြ ဘယေလာက အျမတရ ေနသလ။ သ ႀကးစားအားထတမႈေတြအေပၚမာ ဘယ သေတြ ဘယလ ေသြးစပ အျမတထတေနၾကပါသလ။

“လထအတြက အနစနာခဖ႔ လရင အနစနာခမယ”လ႔ သဆခတအတငး လပကငေနပ ရပါတယ။ သ႔ေပမ အခအခန ထေတာ သ႔အနစနာခမႈေတြ၊သ႕အားထတမႈေတြရ႕ အသးအပြငေတြက လထက မရရမခစားႏငေသးပါဘး။ ေနာငအခါမာလညး ရရ ခစားႏငမယ အလားအလာ သပမရပါဘး။ ႏငငေရး၊ စးပြားေရး ဘကေပါငးစမာ လကဝါးႀကးအပ ခပကငထားတ စစအပစ တညၿမ ေနသေရြ႕၊ သတ႔အခနယ ျပငဆငဖနတးခတ ၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒန႔ ခတေမာငးတ စစဗ႐ကေရစယႏရား လညပတေနသေရြ႔ ဖႏပေသြးစပမႈေတြကသာ လထက ခါးစညးခေနရမာပါ၊ တငး ျပညလညး ခၽြတၿခကေနဥးမာပ ျဖစပါတယ။

စစတပရ႕ အာဏာလကဝါးႀကးအပမႈက မတကဖကႏငဘ စးပြားေရး၊ လမႈေရး တရားမတမႈေတြ ေဖာေဆာငေပးႏငမာ မဟတပါဘး။ ဖႏပအပစးတ ယႏရားေဟာငးက အလးစ ၿဖခဖကဆးမႈ မျပဘ ပေကာငးေအာင ျပျပငမြမးမမယဆတာ စတကးယဥ တာပါ။ ျပျပငေျပာငးလေရး နဖးစညးေအာကမာ စစဗ႐ကေရစယႏရားေဟာငးက ပမခငမာလာတာပ ရပါလမမယ။ လကရအေျခ အေနန႔ အခငးအကငးက စစအပစဝငေတြန႔ သတ႔အေပါငးအပါ ခ႐နဓနရငႀကးေတြ အငမတန သေဘာကပါတယ။ အေျခမပက အေနမပကတအျပင အာဏာ၊ ဥစၥာန အခြငထးေတြ၊ အခြင အလမးေတြ တးပြားသထက တးပြားလာေနတာေၾကာင ေပာမဆး ေမာ မဆး ျဖစေနၾကတာပါ။

ဖငတၾကြၾကြ ဟနတျပငျပငန႔ ေရ႕ဆကရလာမယ အကးအျမတေတြကလညး သြားရညတျမားျမား ျဖစေနၾကတယ။ လကရ ဒအေျခအေန ပကစးသြားမာ၊ ဆး႐ႈးသြားမာက သတ႕သပေၾကာကပါတယ။ ဒါေၾကာငလညး အစြယတေဖြးေဖြးန စားမာန ခတၾကမာနဖၾကတယ။ ဟရမးသညရမး ရမးၾကတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက အမးမးအဖဖ ခးကးဂဏျပၾကတယ။ ဒါေပမ သတ႔က လခြၿပး ကစားတာပါ။ ဆဆအပပခ၊ အျပစရာ၊ အမားေစာငဖမးၿပး ဘယအခန ကနထတရမလ ဆတာကလညး ေခာငးေန တာပါ။

47474747

တေယာကတလည ပငလက ေျမႇာကလက သြားၿဖၿပလကန ေခာခငးတအခါခငး၊ တဖကလညန ဆလကဆလက၊ ၿခမး ေၿခာကလကန႕ ခငးလ႔ခငး လပေနတာပါ။ တကယေတာ သတ႔ ဘယေလာကပအကးအျမတထြကထြက မေကနပဘး၊ အေကာငး မျမငပါဘး။ ရနသလ႕ပ ၿမငတယ၊ ရနၿငးဖြ႕ ကလစားေခသလ သေဘာထားတယ။ ကေန႕ စစအပစရ႕လပရပက ခငးလညး စား ေသး၊ ေခါငးပလညးျဖတေသး၊ ဆဆ႐က ပတလညး လပေသးတ လရမးကားေတြရ လပရပန အလားတပါတယ။

လထေခါငးေဆာငက ေငြေၾကးေတာငတငးၿပး မေကာငးမႈ ဒစ႐ကမးစလပတ၊ သတရျဖတရ ဘာမဆလပရတ ကမာၻ႔ လမက လမးသရေတြဆ လညလညျဖားေယာငးခငးတ အလပက လပေစတယ။ သတ႔ႏစေပါငးမားစြာ လပလာတ ေဖာကျပနတ ႏငငေရး လပငနးထက ဆြသြငး လကတာလ႔ပ အားနာနာန ရငးရငးပ ေျပာပါမယ။ အားနာတာက သတ က အလပအေကၽြ း ျပသလ ျဖစေနရာတ လထ ေခါငးေဆာငကပါ။ ႏငငေရး အျမတထတၿပး ကယကးစးပြားအတြက ေသြးစပေနတ သတ႔ ကေတာ အားနာစရာ ဘာအေၾကာငးမ မရပါ။

လကရအေျခအေနဟာ တငးျပညန႔ လထအတြကေတာ အေျခအေနေကာငး မဟတပါဘး။ ေကာငးမြနတ အနာဂတက ဥး တညေနတာလညး မဟတပါဘး။ စစတကစားၿပး ႀကးပြားခမးသာလာတ စစအာဏာရင အေဟာငးအသစေတြက ဘယတနးကမ စစမနတ ၿငမးခမးေရးက လလားခတာ မဟတပါဘး။ မကျဖဆကေလ ဆရာႀကကေလပါ။ ျပညတြငးစစက ရညသထက ရည ေအာင ဆြဆန႔မယ၊ တငးျပညအႏ႔မာလညး လထ က းလန႔စာစားျဖစေနေအာင နညးမးစသးၿပး ျပနာ ပဋပကၡမးစက ဖနတး မယ။ အခလ အတကအခပါတက အာဏာတခ႕တဝက ရယထားခနမာ ပလ႔ေတာင ကေသာငးကနငးျဖစေအာင လပပါလမဥး မယ။

တကယေတာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ဗနးျပ၊ ‘အမးသားျပနလညသငၿမတေရး’ က ခတးလပၿပး ကယကးစးပြား အတြက ရငၾကားေစခငသေတြ၊ ေသြးစပ အျမတထတလသေတြမာ ျပညတြငးက စစဗလခပ အေဟာငးအသစေတြ၊ သတ႔ေရာငး ရငး ခ႐နေတြ၊ သတ႔သားသမး၊ ေျမးျမစေတြ၊ မကပါဘး။ ႏငငျခားသားအရငးရင၊ ဓနရငႀကးေတြ၊ ကမာၻ လမကဗလ လပေနတ အေနာကအပစ ဂဏးဆရာႀကးေတြန႔ သတ႔ လကေဝခ ႏငငေရးလပစားေနတ ေၾကးစား ေတြလညး ပါပါတယ။

ျပညတြငးျပညပ အေခာငသမားေပါငးစရ ႏငငေရးလပငနးႀကး အငအားေကာငး ႀကးထြားလာေနတ အခနလ ဆရမာပါ။ ဒ လပငနးႀကး ပမႀကးထြားခငမာလာေအာင နညးမးစသးၾကတယ။ လေတာလေကာငးေတြ၊ လမနေတြက နညးမးစသးၿပး ျမဆြယ ျဖားေယာငးတယ၊ ဖကဆးတယ။ ရပတညခက ခငမာသေတြက ဘကေပါငးစကေန ထးႏကတကခကတယ။ အေနာကအပစန႔ စစ အပစက သတ႕ရ႕ ဘရနသျဖစေနတ၊ သတ႔ ေသြးစပ အျမတထတမယ လမးခရးမာ အတားအဆး၊ အေႏာငအယက ျဖစေနတ လပ ဂၢလေတြ၊ အဖြ႔အစညးေတြက ပးေပါငး ထးစစဆငတယ။

လမနေတြ၊ လေကာငးေတြ နညးလာမ လမားေတြ၊ လဆးေတြ ေနရာရမယ မဟတပါလား။ အခအခါမာ လထအမားစ ႀကးရ ဘ၀က ကးလန႔စာစားန႔ ငရခကရယရခက ျဖစေနတယ။ အရငက အပစးသက ေၾကာကလ႔ င႕ခရ၊ အခေတာ ခစလ႔ င႔ခရမ လ ျဖစေနတယ။ သညးခတယဆတာ အတငးအတာတခအထသာ ျဖစပါတယ။ သညးမခႏငတအဆးမာ ဘာေတြ ျဖစလာမလ။ ျဖစသမ ျပနာေတြကလညး လထ အခြငအေရးက ဥးတညတ၊ လ႔အဖြ႔အစညးတခလး တရားမတေရးက ဥးတညတ ေျဖရငးမႈ မျပႏငဘ ‘လ အခြငအေရး’ ဆတ တသးပဂၢလ အေျချပ ေျဖရငးဖ႕သာ အားသနတာ ေတြ႔ရတယ။ တစတစ အားေကာငးလာေနတ စစဗ႐ကရက အရငးရငလတနးစား စးမးအပခပမႈ လႊမးမးေနတ လ႔အဖြ႔အစညးမာ စစဗ႐ကရကအရငးရငလတနးစား အလက တရားမတမႈပ ရမာပါ။ ဒအပစးသ အလက တနးတမႈပ ရမာပါ။

ႏငငေရး အာဏာမညမမႈ၊ ဓနအငအား မညမမႈေတြန႔ တငးျပညမာ ၿငမးခမးေရး၊ ဒမကေရစေရး၊ တနးတေရးေတြ ဘယ နညးန႔မ မထြနးကားႏငပါ။ မတရားမႈမးစ တငးကမးျပညေနဥးမာပ ျဖစပါတယ။ အာဏာပငရငအစစေတြက ထငတငးႀကေနဥးမယ အျပင ဆထကထမးပး တးၿပး ေသြးစပျခယလယၾကဥးမယ၊ အျမတထတၾကပါဥးမယ။ ဗ႐ကရက လကေဝခ အရငးရငေတြန႔ ႏငင ၿခားသား ဓနရငႀကးေတြေပါငးၿပး တငးျပညမာ ကနးေကာကစရာ ဘာတခမ မကနတအထ ေသြးစပၾကပါလမဥးမယ။ ႏငငေရး၊ စး ပြားေရး ဘကေပါငးစမာ လက၀ါးႀကးအပ ခပကငထားသေတြက ေမာငးထတရပါလမမယ။ ၂၀၀၈ အတျမစက ေျမလနၿဖဖကၿပး စစဗ႐ကေရစ ယႏရားက ႐ကခးရပါလမမယ။ လထအားန႔ ၿဖဖကရမာပါ။ အတျမစခ တညေဆာကခသေတြက စညး႐းၿပး သတ႔ ကယတင ဖကသမးတာက ေစာငမယဆရငေတာ ‘ဒဘ၀အတြကေတာ ႏမလကေလာ ေနေလေတာ’ လ သာ။

ေသြးစပေကာငေတြက လထအားန ေမာငးထတၾကပါစ ။

(၃ ေအာကတဘာ ၂၀၁၆။)

48484848

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညေျပာတာကေဒၚေအာငဆနးစၾကညေျပာတာကေဒၚေအာငဆနးစၾကညေျပာတာကေဒၚေအာငဆနးစၾကညေျပာတာက ဗလခပမႈးႀကးမငးေအာငလႈငက နားေထာငပါမလား။ဗလခပမႈးႀကးမငးေအာငလႈငက နားေထာငပါမလား။ဗလခပမႈးႀကးမငးေအာငလႈငက နားေထာငပါမလား။ဗလခပမႈးႀကးမငးေအာငလႈငက နားေထာငပါမလား။

ကေထြးကေထြးကေထြးကေထြး

တႏငငလး ပစခတတကခကမႈ ရပစေရး သေဘာတစာခပ (အငစေအ) လကမတေရးထးျခငး ႏစပတလည အခမးအ နားက ေအာကတဘာလ(၁၅)ရကေန႔က ေနျပညေတာမာ ကငးပခပါတယ။ ဒအခမးအနားမာ ႏငငေတာ၏အတငပငခပဂၢလ၊ အမး သား ျပနလညသငျမတေရးႏင ၿငမးခမးေရးဗဟဌာန ဥက႒ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည၊ တပမေတာကာကြယေရးဦးစးခပ ဗလခပမး ႀကး မငးေအာငလႈငန႔ ကရငအမးသား အစညး အ႐းဥက႒ ေစာမတးေစးဖးတ႔က မန႔ခြနးေျပာခၾကပါတယ။ သတ႔ေျပာၾကတ မန႔ခြနး ေတြထမာ အငစေအစာခပက ဆကလက အေကာငအထညေဖာၾကဖ႔န႔ စာခပမာ ပါဝငလကမတ မထးၾကေသးတ အဖြ႕ေတြ ပါဝင လာေရးကရည႐ြယၿပး ကယ႐ႈေထာငန႔ကယ ေျပာသြားၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ။ စာခပက တႏငငလးလ႔ ခထားေပမယ ခထ ပါဝင လကမတထးတ လမးစလကနကကငအဖြ႕အစညးက တညရေနတ လကနကကငအဖြ႕ အစညးမားရ႕ ထကဝကေတာင မရေသးပါ ဘး။ ဘာေၾကာငပါလ။ လကမတထးလက႐န႕ တႏငငလး အပစအခတ ရပစႏငလမမယလ႔ မယၾကညၾကတာက အဓက အ ေၾကာငးရငး ျဖစပါလမမယ။

၂၇ႏစအတြငး စစအပစလပခတ အပစအခတရပစေရး ၿငမးခမးေရးလပငနးစဥ တခလးက ျပနၾကညရင ႐း႐းသားသား ၿငမးခမးေရးရဖ႔ ရည႐ြယတာမဟတဘ၊ လမးစလကနကကငအငအားစေတြက စးပြားေရး မကလးေတြေပးကာ ေခာျမႇသမးသြငးၿပး တကစတခကစတမား ေလၽာ႔ပါးလာေစေအာင လပတယ။ အဖြ႕ေတြကြကာ အငအားခညန႔ေစတယ။ ေနာကဆးမာ သတ႔စတႀကက အတငး စးပြားေရးခ႐န၊ ႏငငေရး ေရေႁမြ အျဖစန႔ လကပါလာကာ လကနကခလာေအာင လပတာသာ ျဖစေၾကာငးေတြ႕ခရပါတယ။ သတ႔လပခတ လကနကကငထားတ အပစအခတရပစေရး၊ ေဒသဖ႔ြၿဖးေရးလပငနးမား၊ နယျခားေစာငတပန႔ ျပညသ႕စစဖြ႕စညး ေရးေတြက ေပၚထြကခတ ရလဒမားကၾကညရင ေတြ႕ေနၾကရတယ မဟတပါလား။ အခလပေနတ တႏငငလးပစခတ တကခကမႈ ရပစေရး လပငနးစဥဟာလညး အလားတပါပ၊ တကယျပနာျဖစတ အမးသားတနးတေရးန႔ ကယပငျပ႒ာနးခြငျပနာက မမ ရရ ေျဖရငးႏငေအာင တက႐ကေဆြးေႏြးေျဖရငးတာမဟတဘ ႐ႈပေထြးတဖြ႕စညးမႈေတြန႔ ႐ႈပေထြးတလပနညးေတြ သးၿပး ႏငငေရး ျပနာေတြက စကားလးျပနာေတြေလာကသာ ထငမတေအာငလပတယ။ ေနာကဆးမာ သတ႔ရ႕ ၂၀၀၈ဖြ႕စညး အပခပပ အေျခခဥပေဒအရ ေျဖရငးတာကသာ လကခလာေအာင လညပတကးသြငးေနတာက ႀကေတြ႕ေနၾကရတယ မဟတပါလား။ ဒလ အေျခအေနမာ ဘယလမးစ လကနကကငအဖြ႕အစညးကမား စတခယၾကညစြာ လကမတထးရမာပါလ။

အငစေအ တႏစေျမာကပြမာ ေျပာခတ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕မန႔ခြနးန႔ ဗလခပမးႀကး မငးေအာငလႈငရ႕ မန႔ခြနးႏစခ က ဖတၾကညလကရင ဆန႔ကငဘကျဖစေနတာ ေတြ႕ႏငပါတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက လမးစလက နကကငအဖြ႕အစညး ေတြကေရာ တပမေတာလ႔ေခၚေနတ စစအပစခပကငတာ ခေနရတစစတပကေရာ မးအငအားကမၿပငၾကဘ မးကၿငႇမးႏငတ အင

49494949

အားက ၿပငၾကဖ႔ ေတာငးဆလကတယ။ အစးရ၊ တပမေတာန႔ တငးရငးသားအဖြ႕ေတြ ဘာလပေနတယဆတာက ၾကညေနတ ျပည သေတြက ေလၽာ႔မတြကဖ႔ ေျပာခတယ။ ဗလခပမးႀကးကေတာ တပမေတာအေနန႔လညး ၿငမးခမးေရးမဝါဒ(၆)ရပက ခမတၿပး စစ မနခငၿမတၿငမးခမးေရးရရေစဖ႔ ခငခငမာမာ ရပတညေဆာငရြကေနတာျဖစေၾကာငး၊ ဒမ(၆)ရပဟာ ေခတအဆကဆကက ၿငမးခမး ေရးႀကးပမးမႈသမငးေတြက ရရလာတ တပမေတာရ႕အသတရားျဖစသလ လကရၿငမးခမးေရးက ခငၿမေစဖ႔ အရတရားလညးျဖစ တယလ႔ ေျပာခပါတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက မးအငအားမၿပငဖ႕ တကတြနးတာက ဗလခပမႈးႀကးက ကာခပမႈ(၆)ရပကပ စြစြၿမၿမကငမယလ႔ ေျပာလကတာဟာ၊ လမးစ လကနကကငေတြက သတ႔အႀကကအတငး မလကရင အျပတတကမယ။ ဘာ ေတြပ ေဆြးေႏြးပါေစ၊ ေနာကဆးမာ ၂၀၀၈ဖြ႕စညးအပခပပ အတငးသာေျဖရငးႏငမယလ႔ ေကြးေၾကာလကတာျဖစေၾကာငး ရငးေန တယမဟတပါလား။ ဗလခပမးႀကး ေျပာတအတငးဆရင ဘယေတာမ ၿငမးခမးေရးမရႏငဘး။ ဒစစပြဟာလညး အဆးသတႏငမာ မဟတဘး။ ေရရညစစပြေတြ ဆကျဖစေနလမဦးမယ။ လ႕အသကေပါငးမားစြာ ဆး႐ႈးၾကရဦးမယ။ ဒါက လမးစတငးရငးသားေတြ က ၿငမးခမးေရး လႈပရားမႈေတြလပရငး ေဖာထတေနၾကပါၿပ။ တငးရငးသားနယေျမေတြမာ တကပြေတြ ရပေပးဖ႕ေတာငးဆလာ ေနၿပ။ တကယက စစမနတၿငမးခမးေရးရဖ႔ ႀကးစားလစတ စစအပစမာ တကယရရင ႁခြငးခကမရ “တျပညလး အပစအခတ ရပစ ေရး ေၾကညာ” “လြတၿငမးခမးသာခြငေၾကညာ” …..လမးစလက နကကငအငအားစေတြ ေတာငးဆေနတ ႏငငေရးျပနာက ႏစဦးႏစဖက စားပြမာထငၿပး အေကအလည ေျပလညသညအထ ေဆြးေႏြးေျဖရငးႏငရမာ ျဖစပါတယ။ အခလျပနာန႔ တက႐က မဆငတ တျခားအငအားစမားက ေခၚယကာ၊ ႐ႈပေထြးစြာ ဖြ႕စညးတညေဆာကၿပး ဖအားေပး၊ မခြရင မအသာရေအာင ျပငဆငတ မ႐းသားတလပနညးေတြန႔ ေျဖရငးရမာမဟတပါဘး။ ဒလ မအသာ ရေအာငလပၿပး ေညာငႏစပငညလာခ လပကာ၂၀၀၈ ဖြ႕စညး အပခပပအေျခခဥပေဒဆတာက ဇြတ အတညျပခတာက အားလးက မေမၾကေသးတာ ေသခာပါတယ။

အငစေအေဆြးေႏြးပြေတြကေတာ ဆကသြားေနဆပါပ။ ၿငမးခမးလစတန႔ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ဘယလပင မးအား မၿပငေစခငေပမယ ေဆြးေႏြးေနစဥတေလၽာကလး စစတပရ႕ ထးစစဆငမႈေတြေၾကာင ျပနလညခခေနရတ လမးစလကနကကင ေဒသေတြမာ မးအားၿပငမႈက ေန႔စဥလျဖစေနခတာပါ။ ဗမာျပညရ႕ႏငငေရးျပနာက ၂၀၀၈ ဖြ႕စညးအပခပပ အေျခခဥပေဒန႔သာ ေျဖရငးလတ စစအပစရ႕ဆႏၵက အေကာငအထညေဖာေနတ ဗလခပမးႀကးမငးေအာငလႈငဟာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕စကားက ခထနားေထာငမယ အရပအေယာင မေတြ႕ရေသးသလ၊ ဗမာျပညရ႕ၿငမးခမးေရးဟာလညး အေကာငအထညေပၚဖ႔ မျဖစႏငေသး တာ ထငရားပါတယ။ (၂၈-၁၀- ၂၀၁၆)

အေရးေတာပ သတငးန႕မတခကအေရးေတာပ သတငးန႕မတခကအေရးေတာပ သတငးန႕မတခကအေရးေတာပ သတငးန႕မတခက

၁၁၁၁။ ႏငငေတာ သမငးေကာမရငက ျပနလည ဖြ႔စညးမည။ ႏငငေတာ သမငးေကာမရငက ျပနလည ဖြ႔စညးမည။ ႏငငေတာ သမငးေကာမရငက ျပနလည ဖြ႔စညးမည။ ႏငငေတာ သမငးေကာမရငက ျပနလည ဖြ႔စညးမည သရေအာငက

(၁) လြတလပေရး ႀကးပမးမႈကာလမစ၍ ယေန႔အထ သမငးျဖစစဥအမနမားက အမနအတငး ျပစေရးသားရန တာဝနေပးမည။ (၂) ျပငဆငျခငး၊ ျဖညစြကျခငး၊ ထနခနျခငးမား လးဝ မျဖစေစရန ၾကပမတသြားမည။ (၃) ရရဝဝေရးသားၾကလ႔ ျဖစေပၚလာမည ေနာကဆကတြ အကးသကေရာကမႈမားက တာဝနယသည။

လရငးကေတာ အဒေလာကပါပ။

(၁) ႏငငေတာအဆငန႔ ေရးခတာေတြဟာ အေျခခသေဘာထားကစၿပး မမနလ႔ ထြကခသမေတြဟာ အမနကနညးနညး အမားက ‘ႁဗြစ သပ’ (ႁပြတသပ) ျဖစေနတယ။ ခ တကယေရးႏငၾကမယဆရင ႀကဆရမယ ကစၥျဖစတယ။

50505050

(၂) ျပငဆငျခငး၊ ျဖညစြကျခငး၊ ထနခနျခငးေတြ လးဝ(လးဝ) ျဖစခလ႔ ၾကပမတ မၾကပမတႏင ေစာငၾကညပါမယ။ တပမေတာသမငးတ႔ ဗလခငၫြန႕န႔ ေဒၚနနျမငတ႔ လမးၫႊနမႈန႔ ေရးသားတ သမငးစာအပတ႔လ မျဖစဖ႔ အေရးႀကးတယ။ ဒါေတြက ဆန႔ကင ဘကေရးလာရင သတ႔ ၿငမေနပါမလား။

(၃) တာဝနခတာ အာမခခကေပးတာကေတာ ႀကကပါၿပ။ ခကေနတာကေတာ သမငးပညာရငေတြ ေခၽြ းျပနမယကစၥ၊ ဒကၡ ေပးသလ ျဖစသြားမယကစၥဆေတာ စးရမမပါတယ။ သတ႕အေနန႕ ပဒကသလဇာတထကလ “ဓား ကပေပၚဝ”ျဖစမာကေတာ ကြၽန ေတာတ႕လညး ေတြးပမပါတယ။

၂၂၂၂။ တႏစျပည ။ တႏစျပည ။ တႏစျပည ။ တႏစျပည NCA NCA NCA NCA အခမးအနားက ထးျခားခကမားအခမးအနားက ထးျခားခကမားအခမးအနားက ထးျခားခကမားအခမးအနားက ထးျခားခကမား

(၁) ကာခပျဖစသက ‘တပမေတာ မ ၆ ခကကသာ ျပညေထာငစႀကးတခလး ၿငမးခမးေရးအတြက ထြကေပါကတခ ျဖစတယ’ လ႔ ေျပာခတယ၊ (အဖြယသတပါပ....လ႔ အၾသတႀကး ျဖစတာန႔ တခနတညး ၿခမးေျခာကသပါေနတယလ႔ ခစားမတယ။)

(၂) NCA ရ႕ ဗသကာႀကး၊ ဂဏျပခသမၼတႀကး(ေဟာငး) ဦးသနးစနက ဖတၾကားေသာလညး တကတာမေတြ႔ရ။ အလား တ ရမးျပညနယန႔ ဗမာႏငငေရးမာ ၾသဇာရလတ ဦးခြနထြနးဦးလညး တကေရာကလာျခငးမရ။ အဖြ႔အစညးအေနန႔ UNFC တပ ေပါငးစႀကးလညး မတက။ (ဘာေၾကာငမတကတယဆတာ ဦးခြနထြနးဦးန႔ UNFC က ရငးရငးလငးလငးေျပာဆေပမယ ဦးသနးစန ဘကက မေရမရာ ဟလလ ဒလလ ေျပာတာပ ၾကားခရလ႔ ပေဟဠ ျဖစၾကရတယ။)

(၃) UWSA- ဝအဖြ႔က ကယစားလညကတအစား ေလလာသကတ လြေပးလ႕ တပေခါကျပနရတ သတငးလညးရတယ။ (ႏငငလးဆငရာ ညလာခႀကးထက ႏငငလးဆငရာ လြမားမႈႀကးလ႔ပ ေအာကေမပါတယ။)

၃၃၃၃။ လ႔အခြငအေရး ေကာမရငကစၥ။ လ႔အခြငအေရး ေကာမရငကစၥ။ လ႔အခြငအေရး ေကာမရငကစၥ။ လ႔အခြငအေရး ေကာမရငကစၥ

ေရြးေကာကပြ ေကာမရငေဟာငးနာမညပကၿပးတေနာက လ႔အခြငအေရးေကာမရင ကစၥေပၚလာတယ။ အငးဝအပခပ ဆင မသားစက အမအကမနးကေလး ၂ ေယာကက ျမငမေကာငး ႐ႈမေကာငးျဖစေအာင (ခႏၶာကယ အစတအပငးေတြ ကးေၾက ကနတအထ) ႏစရညလမား ႏပစကခတအမႈ ေပၚေပါကခတယ။ ေကာမရငက မကႏာႀကးရာ ဟငးဖတပါလပၿပး ေငြေပးေၾကေအး ေစလ႔ တႏငငလး ပြကေလာ႐ကသြားပါေတာတယ။ (လေဟာငးအဖြ႔ေဟာငးေတြက အေတြးအေခၚ ေျပာငးလေပးႏငျခငး မရဘ ဆကသးခလ႔ ေပၚလာတဒကၡပ။ ရငၾကားေစေရးေပၚလစန႔ လပခၾကလ႔ ေအာကေျခနငးျပားမား ဒလခၾကရတာပါ။ ေနာငလညး လာ ပါလမဦးမယ။ လႊတေတာထက ေကာမရင ေကာမတေတြ၊ အစးရအဖြ႔ထက ေကာမရင ေကာမတေတြ တသႀကး (စစတပကလြလ႔ ေပါေလ) မကစထမာ ျမငမပါရ႕။ လကရက လကမ ျဖစသြားမာ။)

၄၄၄၄။ ျမနမာလထက အာဏာရငစနစက ခြငမျပေတာ။ ျမနမာလထက အာဏာရငစနစက ခြငမျပေတာ။ ျမနမာလထက အာဏာရငစနစက ခြငမျပေတာ။ ျမနမာလထက အာဏာရငစနစက ခြငမျပေတာ ((((NLD NLD NLD NLD ၂၈ ၂၈ ၂၈ ၂၈ ႏစျပည ထတျပနေၾကညာခကႏစျပည ထတျပနေၾကညာခကႏစျပည ထတျပနေၾကညာခကႏစျပည ထတျပနေၾကညာခက))))

“ျမနမာျပညသလထႀကးဟာ ႏစေပါငးမားစြာ ခစားခရတ အေၾကာကတရားန႔ သမငယမႈမ ေသြဖလက လြတလပမႈအတြက ရရဝဝန႔ တစကမတမတ ႐နးကနခရတ အေတြ႔အႀကေတြက အာဏာရငစနစအား ခြငမျပေတာေၾကာငးက ၈၈ ဒမကေရစ အေရး ေတာပႀကးန႔ အေျဖေပးခတယ။”

(ဒါက စစအာဏာရငစနစ ဆန႔ကငေရး အေတြ႔အႀက နဂးခပခကျဖစတယ။ ဒါက လကရ အစးရထ ပါတထအထ လမးၫႊနခကအျဖစ သတမတေပးဖ႔ လတယ။)

၅၅၅၅။ ျခစားမႈမား။ ျခစားမႈမား။ ျခစားမႈမား။ ျခစားမႈမား

“ကမၻာဖြ႔ၿဖးဆ ႏငငမားမ ျခစားမႈမားကသာ ဖယရားႏငပါက လတ႔၏ တဦးခငး ဝငေငြသည ၄ ဆအထ တးတကမား လာဖြယ ရ၏”။ (ကမၻာဘဏ)

(ဗမာတျပညတညး ကြကၿပးေျပာရမယဆရင တဦးခငးဝငေငြဟာ ၄ ဆ ေကာသြားမာ ေသခာတယ။ အဂတလကစားဖ႔ ဆတာ အာဏာရသေတြသာ တတႏငတကစၥျဖစတယ၊ ခလညး အန႕အသကေတြ ထြကလာလ႔လားမသ။ တငခငေတာခငၾကတယ ဆရင ႏငငေတာအတငပငခပဂၢလရ႕႐းက တက႐ကတငတမးႏငေၾကာငး ထတျပနလာတာ ေတြ႔ရတယ။)

51515151

((((၆၆၆၆) ) ) ) ရခငျပညနယ၊ ေမာငးေတာၿမ႕နယတြင ရခငျပညနယ၊ ေမာငးေတာၿမ႕နယတြင ရခငျပညနယ၊ ေမာငးေတာၿမ႕နယတြင ရခငျပညနယ၊ ေမာငးေတာၿမ႕နယတြင ရစခနးႏင ဌာနခပ စးနငးချခငး အေရးအခငး။ရစခနးႏင ဌာနခပ စးနငးချခငး အေရးအခငး။ရစခနးႏင ဌာနခပ စးနငးချခငး အေရးအခငး။ရစခနးႏင ဌာနခပ စးနငးချခငး အေရးအခငး။

ဒအေရးအခငးအၿပး အထငအရားေတြ႕လာရတာကေတာ တငးျပည၏ နယနမတက အခငအခ ကာကြယေစာငေရာကမႈ ေပးရမယ အာဏာပငအဖြ႕အစညးမားရ႕တာဝနမမႈပါပ။ သတ႕ကယတငလညး မလႊမေရာငသာ ဝနခေနၾကရၿပ။

နယစပလၿခေရးက တာဝနယရမယရတပဖြ႕အတြက ရနသက ထထေရာကေရာက ကာကြယတားဆးႏငဖ႕ ထတေပးထား တ လကနကေတြဆတာက ေရးေဟာငးျပတကတြငး ျပသထားရရေတာမည ေခတေဟာငး႐ငဖယေတြပါကလား။ ကညဆနခယမး ေတြက အေရးကစၥရမ ထတေပးတယဆပါလား။

ေခတမမ ညဖငးတ လကနကေတြ ထတေပးထားျခငးခရတ ရတပဖြ႕ဝငမားရ႕အ႐းမားန႕ ရခငျပညနယရ႕နယနမတတြင ေရးဦးစြာ စညး႐းထးလကၾကၿပပ။ ဒျဖစရပမာ ျပညထေရးႏငကာကြယေရးဌာနရ႕ တာဝနမမႈပါ ကပပါေနပါတယ။

((((၇၇၇၇)))) ျမငးၿခေထာင ဆပမႈသတငးျမငးၿခေထာင ဆပမႈသတငးျမငးၿခေထာင ဆပမႈသတငးျမငးၿခေထာင ဆပမႈသတငး

ျမငးၿခေထာငတြငး ေအာကတဘာ ၁၀ ရကေန႕ ဆႏၵျပမႈတခ ျဖစခတယ။ ရနျဖစတာက တားဆးရငး ဆပမႈတခ ျဖစတာ ပါလ႕ အစက ဖးဖထားတယ။ ေနာကပငးမာ ဆႏၵျပမႈျဖစေၾကာငး ေပၚလြငလာတယ။ အကဥးဦးစးဌာနက အထကအရာရမားလညး ေရာကလာၾကတယ။ ေစာငလေလာကေအာငေပးေရးန႕ ေထာငပငက ေျပာငးေရႊ႕ေပးေရးတ႕က အထကသ႕ တငျပေပးပါမယလ႕ ကတေပးရတအဆငသ႕ပင ေရာကလာတယ။

ရအရာရတဦး ေျပာသြားတ စကားကေတာ (ရအရာရဆသက ထတေျပာတာမ႕) ထးထးျခားျခား ရတယလ႔ ဆရမယ။ “ဖ ႏပတာက တ႔ျပနတတသြားရင ေနာငလညး အဒလ လပၾကေတာမာပ။ အကဥးသားအခြငအေရး ဆး႐ႈးေအာင ဖႏပလြနးရင ထၾကြ တ႔ျပနၾကမာပ၊ တ႕ျပနတနညးက သသြားတအတြက ေထာငဆတာ တခါဆၿပးရင ေနာငလညး ဆကဆမာပ”တ။ ဖႏပလြနးရင ေထာငသာမက တျပညလးက ျပညသေတြက တ႕ျပနထၾကြမာပ။ တျပညလးဆလာမာပ။ ဒါက တရားပ။

((((၈၈၈၈) ) ) ) စစတကသလတြစစတကသလတြစစတကသလတြစစတကသလတြင စနယာေကာငးသားက ဆးမလ႔င စနယာေကာငးသားက ဆးမလ႔င စနယာေကာငးသားက ဆးမလ႔င စနယာေကာငးသားက ဆးမလ႔

ဂနယာေကာငးသား ေသဆးရတ သတငးဂနယာေကာငးသား ေသဆးရတ သတငးဂနယာေကာငးသား ေသဆးရတ သတငးဂနယာေကာငးသား ေသဆးရတ သတငး

စစတကသလ ေကာငးသားအခငးခငး ၾကမးတမးစြာ အျပစေပး၊ အႏငကငမႈ ႐ပသဗဒယ ဖငတခ ၂၀၁၆ ခႏစ ႏစဆနး ပငးက လမႈကြနရက စာမကႏာမားမာ ျပန႕ႏ႕ခတာ သတရမပါတယ။ ယခလညး ေအာကတဘာလ ၇ ရကေန႕ညက ျပငဦးလြငစစ တကသလမာ ေနာကဆးႏစ ေကာငးသား ဗလေလာငးရမာနေအာငက ဒတယႏစေကာငးသား ဗလေလာငး ေအာငညညေဇာက ထးႀကတဆးမရာမ လကလြနေသဆးသြားခပါတယ။

ႀကးႏငငယညႇဥး အေလအကငက ဗလသငတနးက ေမြးျမသငၾကားေပးသလား။ စနယာက ဂနယာက ဆးမအႏငကင ခြငက ေဒၚစနေအးေကာငးမာ တရားဝငတညေဆာကထားတာလား။ ဒလ အေလအကငေတြန႕ ဗလေလာငးေတြက ပသြငးထားတာ ျဖစေၾကာငး တခ႕က ေထာကျပေနၾကတယ။ ဗလေလာငးအခငးခငး ဒလ လပေနမေတာ ျပညသ႕အေပၚ လကနကအားကး ဗလက အႏငကင၊ မဒမးကင သတျဖတ၊ ထငသလ ရမးကားမႈေတြက အၾသစရာ မရေတာပါ။ စစတကသလေတြမာ ဗလခပေတြ ရ႕ သားသမးေတြ အခြငထးခ၊ ဗလကလာခရာမ တစတစ ဗလကအႏငကငမႈ အကငစ႐က ပမႀကးထြားလာခတယ၊ ျပညသလထ အကးစးပြား ဦးထပပနမယစတဓာတရလာေအာင စစတပက မတညေဆာကဘ စစအပစ လကကငတတတပ၊ အမန႕နာခေရးတပ အျဖစ တညေဆာကထားတာပ။ျပညသ႕အကးစးပြား ဦးထပပနဆငတ ျပညသ႕တပ မေတာမဟတဘ စစအပစတလကကငတပ ျဖစေနသမ စစတပရ႕ သတျဖတမႈ၊ မဒမးကငမႈ၊ ခးဆးလယကရမးကားမႈ၊ ကယကးစးပြားရာမႈ၊ လထအေပၚ ဗလကမႈတ႕ စစေျမ ျပငမာေရာ စစတပေရာကေလရာ ေနရာအႏ႕မာေရာ ဆကတကဆသလ ျမငေတြ႕ၾကားသေနရေပလမဦးမယ။

52525252

((((၉၉၉၉) ) ) ) အေမရကနခရးစဥအၿပးအေမရကနခရးစဥအၿပးအေမရကနခရးစဥအၿပးအေမရကနခရးစဥအၿပး

ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ေရႊအး စနအးေတြ ထမးၿပး ျပနလာေစဖ႕ ဗလေရႊမနးက အမာေတာပါးလကပါတယ။ တကယပ “သမး- ေရႊအး ထမးလာတယလ႕ ေျပာရမလား” “အေမ ေရႊအးထမးလာတယလ႕”လ႕ ေျပာရမလားမသ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည တကယပ ေရႊအးထမးျပန လာႏငခပါတယ။ အေမရကနက စးပြားေရး ပတဆ႕အေရးယမႈေတြ ဖယရားေပးလကတယ။ ဒေရႊအးက ျပညသမားအတြကေတာ မဟတပါ။ ဒခပအစးရမတကမကတညးက စးပြားေရးပတဆ႕အေရးယမႈ ဖယရားပစလကရငလညး ငတ ျပတဆငးရေနေသာ ျပညသမားအတြက ဘာမထးလာမညမဟတဘ စစဗလခပမားႏင ခ႐နမားသာ အကးရမညျဖစေၾကာငး၊ ဆငးရခမးသာ ကြာဟမႈ ပမႀကးထြားလာႏငေၾကာငး တတသနားလညသမားက တြကခကျပခၿပး ျဖစပါတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစ ၾကည ထမးလာတေရႊအးက ဦးသနးေရႊအပါအဝင ဗလခပမားႏင ခ႐နမားရ႕ အနာဂတက ကယတငေပးလကသလ ျဖစသြားပါ တယ။

ဒကစၥမာ ႏငငေရးေစာငၾကညေလလာေနသမားက ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႕ စစဗလခပမားအၾကားက အခတအဆက က လကညႇးထး ၿပး ေဝဖနလာေနၾကတယ။ အခတအဆကက ဒါေလာကသာ မကေသးပါ။ အေမရကနက အာရ- ပစဖတေဒသက သ႕မဟာဗဟာရ႕ပစမတအျဖစ ေျပာငးလသတမတလာကတညးက ဒကစၥ စတငခတယလ႕ ဆႏငပါတယ။ စစအပစႏင ဗမာစစ တပအေပၚ အေမရကနရ႕သေဘာထားက စစအပစက ေခာေမာေဖာငးဖၿပး စစဘကဆငရာ ျမငးႀကးရ႕ ဇကႀကးက အမဆြယႏင ေရး ျဖစပါတယ။ အေမရကန သမၼတ၊ ႏငငျခားေရးဝနႀကး၊ စအငေအအရာရႀကးမား ဗမာျပညက လာၿပး အခတအဆကေတြ လပ သြားခတယ။ ဗမာျပညထမာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႕ အခတအဆကေတြ လပသလ စစအာဏာပငေတြန႕လညး လပထားခတာ ပါ။ ေဒၚစ တ႐တျပညသ႕ အရငသြားျပလကတယ။ ေစာငၾကညၾကပါဦး၊ အေမရကနက သြားရင ဘယလ အကးသကေရာကမႈေတြ ျဖစဦးမလလ႕ ေထာကျပသေတြ ရခတယ။ ေဒၚစ တ႐တျပညသြားသညအေပၚ စစဗလခပမားဘကက ဘာေမာလငခကမ ထားခပ မရပါ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ အေမရကနခရးစဥအေပၚမာေတာ စစဗလခပန႕ခ႐နေတြ ေမာလငခက ပေအာလက ပရပါတယ။ သညအခကက ဗလေရႊမနးရ႕ အမာေတာပစကားက အတအလငး ေဖာျပေနပါတယ။ေဒၚစ အေမရကန မသြားမကတညးက အေမ ရကနစစတပန႕ ဗမာစစတပအၾကားမာလညး ႏစႏငငတပအခငးခငး ဆကဆေရးအတြက ခတဆကထားၿပး ျဖစတယ။ ေကအင ေအက မငးေအာငလႈငတပ ယခအႀကမ ထးစစဆငေနစဥမာ အေမရကနသအမတက ျမစႀကးနားသြားၿပး ကခငတငးရငးသားေတြ အေပၚ စာနာမႈ ထတေဖာေျပာၾကားလကပါတယ။ ဒအရငကတညးက အေနာကအငအားႀကးႏငငတခ႕မ အရာရမား စစပြျဖစပြားရာ တ႐တနယစပအနး ေရာကသြားခၿပးၿပ။ ယခ အေမရကနရ႕ေျခလမးက တ႐တျပညနား ကပသြားၿပ။ သ ဘာဆကလပမလ။ တ႐တ ႀကး ဘာဆကလပမလ။

စစျမငးႀကး ဇကႀကးက ဘယသကငႏငမလ။

ဘယသ႕ဇကႀကးက ဘယသက ကငထားသလ။

((((၁၀၁၀၁၀၁၀) ) ) ) ဗမာျပညမ အစြမးထကေသာ မကလညဆရာႀကးမားဗမာျပညမ အစြမးထကေသာ မကလညဆရာႀကးမားဗမာျပညမ အစြမးထကေသာ မကလညဆရာႀကးမားဗမာျပညမ အစြမးထကေသာ မကလညဆရာႀကးမား

ပငးဒယ ၿမ႕နယမာ ေဆာကလပမယဆတ ေပ ၂၃၈၀ ရ စမကနး တတားႀကး ေပာကထြကသြားတယ။ တခနတညးမာ ျပညသ႕ဘ႑ာေငြ ကပသနး ၂၃၈၀ လညး ေပာကသြားတယ။ ဒါသာမက ဦးသနးစန အစးရလကထကက တျပညလးမာ ေဆာက လပမယလ႕ စမကနးတငၿပး တကယမေဆာကဘ နာမညတငထားတ တတားေတြေရာ၊ တတားေဆာကဖ႕အတြက စာရငးျပထားတ ျပညသ႕ဘ႑ာေငြမားပါ အေတာမားမား ေပာကခငးမလ ေပာကေနတယ။ ဒကစၥန႕ပတသကၿပး မကလညဆရာေဒးဗစေကာပါးဖး ဗမာျပညလာၿပးတတားေတြ ေဖာကျပလကဟနတတယလ႕ သေရာေလာငေျပာငတ စကားေတြ လမႈကြနရက စာမကႏာေပၚမာ ေပၚထြကလာတယ။ အမနက ေဒးဗစေကာပါးဖးလက ဗမာျပည ဖတေခၚၿပး ဗမာျပညက တတားေတြ ေဖာကျပလညပါဆရငေတာင ေဒးဗစေကာပါးဖးလ လာရမယ မထငပါဘး။ ဗမာျပညမာ သ႕ထကအစြမးထကတ မကလညဆရာႀကးေတြ ရေနၾကလ႕ပါ။ ေတာင ႀကးေတြ အလးလက ေပာကသြားၾကတယ။ ေတာႀကးေတြ ေန႕ခငးညခငး မကစေအာကက ေပာကထြကသြားၾကတယ။ သယ ဇာတေတြ ေပာကသြားတယ။ လ႕အသကေပါငးမားစြာ ဇဝနႏတသညဘကမာလညး ဗမာျပညက မကလညဆရာႀကးေတြက အေတာ အစြမးထကၾကတယ။ တခေတာ ရတယ။ ဗမာျပညက မကလညဆရာႀကးေတြဆတာက အပကဘကသာ စြမးၾကတာကး၊ ျပညသက မကရညကေအာငသာ လပတတၿပး မကရညတတေအာင မလပတတၾက။ အသကဇဝနက ျပနလညအသကသြငး ကသႏငစြမးမရၾက။ ေပာကသြားေသာ ေတာေတြ ေတာငေတြက ျပနလညရယေပးႏငစြမးမရၾက။ ဗမာျပညက မကလညဆရာမား တငးျပညႀကးပါ ေပာကသြားေအာင လပဖ႕ ႀကးစားလာရငေတာ ဗမာျပည ျပညသမားက ေခါငးင႕သညးခၾကလမမယ မဟတပါ။

53535353

((((၁၁၁၁၁၁၁၁) ) ) ) သမငးတရားခသမငးတရားခသမငးတရားခသမငးတရားခ

ယခငအစးရလကထက ဘဂၤRလမားက မမပါတရ႕မရရေရးအတြကရညစးၿပး ဝႈကကဒမား ထတေပးခလ႕ သမငးတရားခ ျဖစခရပါၿပ-တ။လႊတေတာမာ စစတပကယစားလယက တရားဝင ထတေဖာဝနခလကတ စကားပါ။ ျပညခငၿဖးပါတကေတာ သည တကြကမာ စစတပဘကက ထးေကြၽးလကၿပ။ ဒါေပမ စစအာဏာရငစနစ ဗမာျပည ႏငငေရးဇာတခေပၚ တကလာကတညးက သ မငးတရားခအျဖစ အမညးကြကစြနးထငးခရတ ကစၥရပႀကးမားဆတာေတြက အမားႀကးပါ။ ၇- ရက ဇလငအေရးအခငး ေကာငး သားေတြက ပစသတ၊ ေကာငးသားသမဂၢအေဆာကအဦက မငးခြ ဖကဆးခတာက အစ၊ လြတလပေရး ရယခသညႏစမ စလ႕ ယေန႕ထ မးကနယမးကန အေတာမသတ ပစခတတကခကေနဆ ျပညတြငးစစ။ ရစေလးလးအေရးအခငးမား ျပညသေတြက သတခတာေတြ၊ ေရႊဝါေရာင ေတာလနေရးမာ သဃာေတာေတြပစသတခတာေတြ၊ ဒပရငးအေရး အခငးမာ သတပစခတာေတြ၊ လကပေတာငးေတာငမာ သဃာေတာေတြက မးသကၤနးကပခတာေတြ…ေျပာမယဆရင သမငးတရားခအျဖစ စစအစးရ အဆက ဆက ေျပးမလြတႏငတကစၥေတြ ျဖစရပေတြ အမားအျပား ရခပါတယ။ သတ႕စစတပကယစားလညေတြ လႊတေတာထမာ ၂၅ ရာ ခငႏႈနးေနရာက အခသား ဝငထငေနၾကတာကက ေနာငတခန သမငးစြခကအတငခရမယ ကစၥရပ ျဖစတယဆတာကေရာ ဒ စစတပ ကယစားလယ လႊတေတာအမတ သပါရ႕လား။

((((၁၂၁၂၁၂၁၂)))) ျပညသ႕လႊတေတာဥက႒ရ႕စကားတခြနးျပညသ႕လႊတေတာဥက႒ရ႕စကားတခြနးျပညသ႕လႊတေတာဥက႒ရ႕စကားတခြနးျပညသ႕လႊတေတာဥက႒ရ႕စကားတခြနး

မကေမာက လႊတေတာတြငးႏငငေရးမာ ျပညသ႕လႊတေတာဥကဌ ဦးဝငးျမင ေျပာဆလကတ စကားတခြနးက ျပငပ ႏငင ေရး အဝနးအဝငးအထ လႈပခတဂယက႐ကသြားခတယ။သက “ျပညသ႕လႊတေတာ ကယစားလယမားတြင တပမေတာသား ၂၅ ရာ ခငႏႈနး ပါဝငေနမႈေၾကာင လႊတေတာ လပငနးမားေဆာငရြကရာ၌ အခကအခ မရေၾကာငး” ေျပာလကတာပါ။ သက ပးေပါငးေဆာင ရြကေရးက အေလးတငး ေျပာဟနရပါတယ။ ဒါေပမ လြတေတာအခကအခဆတာဟာ ၂၀၀၈ ဖြ႕စညးပ ဥပေဒန႕ ၂၅ ရာခငႏႈနး တပ မေတာသားကယစားလယတ႕ ေနရာယထားမႈျဖစၿပး ဒါဟာ အခရာကတ အဟန႕အတားျဖစတယဆတာက လစလ႐ႈ ေမးမနေစ လကသလ ျဖစသြားတယ။ ခေခတက အမးသား ျပနလညရငၾကားေစေရးန႕ ျပညတြငးၿငမးခမးေရးအတြက လပေနတာပါလ႕လညး ရငးလကပါေသးတယ။ ျပညတြငးၿငမးခမးေရးန႕ ၂၁ ရာစပငလတ႕က လႊတေတာႏင အစးရတ႕က လြတလပစြာ ေဆာငၾကဥးပေဖာ လ႕ ရေနတယလ႕ ယဆပါသလား။ ၂၀၀၈ အေျခခဥပ ေဒျပငဆငေရးက နညးနညးမ မစဥးစားၾကေတာဘးလား။ စဥးစားတယဆ ရင၂၀၀၈ ဖြ႕စညးပဥပေဒျပငဆငေရးက စစတပကယစားလယေတြက အဟန႕အတားျပထားတာက ဘာလ႕ ေမေဖာကထားလက ရပါသလ။ ဒမကေရစကငစဥအေၾကာငး ဦးဝငးျမင ထညေျပာတအခါ လႊတေတာထမာ စစတပကယစားလယ ၂၅ ရာခငႏႈနး ပါဝင ေနျခငးဆတ အခကကက ဒမကေရစႏင မကကညဘးဆတာက ဦးဝငးျမင ဘာေၾကာင ေမထားရပါသလ။

လကရအစးရ လြတလပစြာ ေအာငျမငစြာ လႈပရားေဆာငရြကႏငျခငးမရဘ အကဥးအကပထ ေရာကေနသလ ျဖစေနရ တာမာ ၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒအဟန႕အတားေၾကာင၊ အေရးႀကးၿပး အခရာကသည ဝနႀကးဌာနသးခက စစတပက အပငစးထားတာ ေၾကာင၊ လႊတေတာထမာ စစတပကယစားလယ ၂၅ ရာခငႏႈနး ပါဝငေနမႈေၾကာငဆတာေတြက ႏငငေရးစတဝငစားသ အေတာ မားမားက ေထာကျပေနတအခနကမ ဦးဝငးျမငက သညသ႕သညႏယ ေျပာထြကလကျခငး ျဖစပါတယ။ မကေမာက ဗမာျပညျပ နာဟာ စစတပက စစအပစက တလကကင လပထားေသာျပနာ ျဖစၿမ ျဖစေနပါေသးတယ။ စစအာဏာရငစနစ သားစဥ ေျမးဆက တညတဖ႕ ေရးဆြထားတ ၂၀၀၈ အေျခခဥပေဒက ပယဖကႏငဦးေတာငမ စစအပစ၊ စစအာဏာရငစနစႏင စစဗ႐က ေရစယႏရားက အကနအစင မပယဖကႏငေသးဘးဆရင စစတပက အခနမေရြး အာဏာျပနယႏငမယ အေျခအေန ရၿမရေနလမ ဦးမယ။

စစမနေသာ ဒမကေရစ ေအာငပြရေရးခရးက ကြၽနေတာတ႔ျပညသမား ရညၾကာနာကငစြာ ဆကလကေလာကလမးၾက ရဦးမယဆတာ ေသခာေနပါတယ။

54545454

ဖကဆစဂပနေတာလနေရးဖကဆစဂပနေတာလနေရးဖကဆစဂပနေတာလနေရးဖကဆစဂပနေတာလနေရး စစမကႏာတခမစစမကႏာတခမစစမကႏာတခမစစမကႏာတခမ

ပါတေခါငးေဆာငတဥးပါတေခါငးေဆာငတဥးပါတေခါငးေဆာငတဥးပါတေခါငးေဆာငတဥး

ဒတယပငးဒတယပငးဒတယပငးဒတယပငး

ဗတးရနဗတးရနဗတးရနဗတးရန ((((မ႐ြာမ႐ြာမ႐ြာမ႐ြာ))))

အေရ႕ေျမာက နယစပအေျခခေဒသမာ ၁၉၇၅ ခႏစ ေမလတြင သခငဗသနးတင ေခါငးေဆာင ျပနလညဖြ႕စညးတ ဗမာ

ျပညကြနျမနစပါတ ဗဟေကာမတမာ ရေဘာေဖေသာငး ဗဟေကာမတဝင အျပညအျဖစ ေ႐ြးေကာကတငေျမႇာကခရတယ။ ၁၉၈၅

ခႏစ ဗမာျပညကြနျမနစပါတရ႕ တတယအႀကမပါတကြနဂရကမာ ပါတဗဟေကာမတ ျပနလညေ႐ြးေကာကတငေျမႇာကေရး အမည

စာရငးန႔အတ အေ႐ြးခမယရေဘာရ႕ ကယေရးအကဥးက တငျပရတယ၊ အဒကြနဂရကမာ ရေဘာေဖေသာငးကယတင ေရးသား

တငျပထားတ ကယေရးအကဥးက တာဝနရရေဘာက ဖတၾကားရာမာ “ ဗမာျပည ကြနျမနစပါတကေန အလနပါတ ခြထြကတ အ

ခန ဗနးေမာကကႀကးက အလနျဖစသြားတအခါ ကၽြ နေတာလညး အလန ျဖစသြားတယ ” ဆတတငျပခက ဖတၾကားတာ ၾကား

လကရတယ၊ ကၽြ နေတာ ကြနဂရကခနးမ လၿခေရး တာဝနယေနစဥျဖစလ႔ ၾကားရတာျဖစတယ။ ေၾသာ- ရေဘာေဖေသာငးက သ႕

အေၾကာငး မႁခြငးမခန တငျပတာျဖစတယလ႔ မတယလကမတယ။ အလနျဖစခတာ သပၾကာဟန မတပါဘး တ႐တျပညဘက သ

ခငဗသနးတငတ႔ သြားတအခါ ရေဘာေဖေသာငးလညး ပါဝငေနၿပျဖစတယ၊ ဒါ အေစာပငးက ေခါငးေဆာငတဦးရ႕ ကယေရးသမငး

ျဖစတယ၊ ေသခာမစပစမလ႔ အေသးစတေတာ မသပါဘး။ တတယကြနဂရကမာ ရေဘာေဖေသာငး ဗဟေကာမတအျဖစ ျပန

လညအေ႐ြးခရတယ။ (အေရ႕ေျမာကနယစပေဒသ ခြထြကမႈအေရးအခငး ျဖစၿပးတေနာကပငးမာ ဗမာျပညကြနျမနစပါတ ႏငင

ေရးဥးေဆာငအဖြ႕ဝင ျဖစလာခတယ။) တ႐တျပညေရာက ရေဘာေဟာငးမားအဖြ႕မာ ရေဘာေဖေသာငး ပါဝငေသာလညး ဗမာ

ျပည ျပနဝငတာ ေစာပရတယ၊ ပါတေျပာကကားအေျခခေဒသတခ ျဖစခတ ျမစဖားေဒသတငး ရစဥကတညးက ရေဘာေဖေသာငး

တ႔ ျမစ ဖားေဒသမာ လႈပရားခေသးတယဆတာ သရတယ။

၁၉၇၁ ခႏစေလာကမာ ရေဘာေဖေသာငး ေခါငးေဆာငတ ပါတကယစားလညအဖြ႕ဟာ အခါလမး လယသမား သပန

မားန႔ ပးေပါငးကာ ကငးတအေရ႕ပငးေဒသ (မနးလားဘက) က ထးေဖာကစညး႐း တကပြဝငခတယ၊ ေအာငျမငမႈမားရရၿပး ပါတ

ရ႕ ၈၁၅ စစေဒသဆၿပး ေပၚထြကလာတယ၊ ဒမာ ပါတတညေဆာကေရးန႔ တပတညေဆာကေရး ႏႈငးယဥခကအရ ေကာငးမြန

တယ၊ အဒမာ အဓက ေခါငးေဆာငျဖစတ ရေဘာေဖေသာငးရ႕ ႏငငေရး အရညအေသြးန႔ အရညအခငးက ခးကးေလးစားဖြယ

လပဟနေကာငး ရတယလ႔ ျမငတယ။ ၈၁၅ ေဒသ ျပညသ႕ တပမေတာရ႕ တကစြမးရညလညး သသသာသာ ေကာငးတယ။ ရ

55555555

ေဘာေဖေသာငး တ႐တျပညထမာေနစဥ အမေထာငရခတယတ၊ သားသမးလညး ရခတယ၊ သ႔ေပမယ ပါတက တာဝနေပးအပစဥ

တ႐တျပညရ သ႕ဇနးက သန႔အတ မလကပါ ႏငျဖစလာတယ။ ေနာကပငး သန႔ မလကႏင႐မက ၁၉၇၅ ခႏစမာ ကြာရငးစာတင

ကြာရငးျပတစလကၾကတယလ႔၊ ရေဘာေဖေသာငး ေနာကအမေထာငရငျဖစသ ရေဘာမနာ ေရးသားခကမာ ေတြ႕ရတယ။ ေနာက

ပငး ၈၁၅ ေဒသ ေရာကတအခါ ရေဘာေဖေသာငးဟာ ေဒသသ ျပညသ႕တပမေတာက ရေဘာမနာန႔ ေနာကအမေထာင ထေထာင

တယ။ သကဆးတင ဒအမေထာငန႔ပ ေနသြားခတယ။

၁၉၇၉ ခႏစ ပါတဗဟ ေကာမတ အစညးအေဝးမာ ၇၉ လမးစဥခအၿပး၊ ပါတမာ စညး႐းေရး အေျပာငးအလတခ႕လပၿပး

ေျမာကပငးဗ႐န႔ အလယပငးဗ႐ဆတ ဗ႐ႏစခေပၚလာတယ။ ေျမာကပငးဗ႐မာ ရေဘာမးျမငေခၚ ရေဘာေအာင၊ ရေဘာေဖ

ေသာငး၊ ရေဘာစငးေအာငဝငး စတ ဗဟေကာမတ ၃ ဦး ေခါငးေဆာငတယ။ အဒမာ ရေဘာေဖေသာငးက တပမးႀကး အ ျဖစ

တာဝနယတယလ႔ သရတယ။ ၁၉၈၅ ခႏစ ပါတရ႕ တတယအႀကမ ပါတကြနဂရကအၿပး ဗ႐ေတြမ ပဘေတြက ဗဟက ျပနေခၚၿပး

ဗ႐ေတြက ဗဟေကာမတေတြ ေခါငးေဆာငတအခါ ရေဘာေဖေသာငးဟာ ေျမာကပငးဗ႐ရ႕ အဓကေခါငးေဆာင ျဖစလာတယ။

ေနာကပငးကာလ ပါတတြငးျပနာေတြ စတင႐ႈပေထြးေနတ အေျခအေနမာ ရေဘာေဖေသာငး ေျမာကပငးဗ႐လပငနးေတြ ဘယ

လ ကငတြယလပေဆာငရတယဆတ အားနညးခက၊ အားသာခက အေျခအေန ဘယလရတယဆတာ ကၽြ နေတာ ထထဝငဝင နား

မလညပါ။ ကၽြ နေတာတ႔န႔ လပငနးဆက စပမႈ အလြနနညးပါတယ။

ရေဘာေဖေသာငးက ကၽြ နေတာ ၁၉၇၉ ခႏစ မာစျမငဖးတယ၊ ၀နယ ပနဆနးဌာနခပမာ သတ႔ပါတေခါငးေဆာငမား ဗဟ

ေကာမတ ေဆြးေႏြးပြလပၾကစဥ ျမငဖးတာပါ။ ေဟာေျပာပြတ႔ ေဆြးေႏြးဝငးတ႔ ရေဘာေဖေသာငး စကားေျပာတာ၊ ေဆြးေႏြးတာ

မႀကဖးေသးပါဘး၊ ၁၉၈၉ ခႏစ ရစေလးလးအေရးေတာပ အရနေကာငးေနစဥ ကၽြ နေတာတ႔ ေရ႕တးခ႕ေရး ရစသးလးတပဖြ႕

ေျမာကပငးဗ႐ဘကကေန တပဖြ႕ေတြ ျဖတသနးဖ႔ ဗဟစစေကာမရင အစအစဥအရ ဆးျဖတတယန႔တပါတယ။ အဒအခန ေျမာက

ပငးက ဗဟေခါငးေဆာငေတြျဖစတ ရေဘာေဖေသာငးန႔ ရေဘာထြနးတငလညး ပနဆနးေရာကေနတယ။ ရေဘာထြနးတငက ကၽြ န

ေတာအမက ရာဝငလာၿပး ကၽြ နေတာတ႔တပဖြ႕အေျခအေန ေမးျမနးပါေသးတယ။ ေနာကေန႔ေတြ ပနဆနးမာ ဗဟ ေခါငးေဆာငေတြ

ပါ ေဆြးေႏြပြလပစဥ ကၽြ နေတာတ႔တပဖြ႕က ရေဘာစငးခစၫႊန႔၊ ရေဘာစးခစန႔ ကၽြ နေတာတ႔က အစညးအေဝး တကခြငေပးပါ

တယ။ အဒမာ ရေဘာေဖေသာငးလညး အစညးအေဝးမာ ေတြ႕ရတယ။ အစညးအေဝးမာ ရေဘာေဖေသာငးက ေျမာကပငးဗ႐

တပဖြ႕တခ႕ အေျခအေနန႔ ကၽြ နေတာတ႔န႔ ဆကဆရမယတပေတြ၊ တပေပါငးစအေျခအေနေတြက မတဆကပါတယ။ ရေဘာေဖ

ေသာငးေျပာတအထမာ ကၽြ နေတာ မတမေနတာက ၂၀၂ ေဒသတ႔ တပေပါငးစအေနအထားတ႔ တပဖြ႕ခငးဆကဆေရး အေနအ

ထားမားဟာ ျပနာေတြေတာ ရတယ၊ သေဘာတညခကတ႔ ဆးျဖတခကတ႔ ဘာမ အေသအခာလပႏငေသးတာမဟတဘးတ။

တကယက ျပနာက ေျဖရငးမရေသးလ႔ အခနေ႐ႊ႕ထားရတယ၊ တခ႕ျပနာေတြက ၾကာေနၿပး၊ ဟေရာကရင နားလညမႈန႔

ၾကညလပၾကရမာပ ဆတာမးေျပာတယ။ (ေနာကပငးေတာ ကၽြ နေတာတ႔ ရစသးလးတပဖြ႕ ေျမာကပငးဗ႐ခြငထ ဝငေရာကခနမာ

ကးကန႔ကစ နယစပေဒသ ပါတတြငးပနကနမႈ စျဖစတယ။ ပနကနမႈျဖစဖ႔ ကၽြ နေတာတ႔တပဖြ႕က စနကတလ ျဖစသြားတယ။

အစညးအေဝးမာ ရေဘာေဖေသာငးေျပာတ အဓပၸာယက ဒကစၥ မဟတပါဘး။ တျခားေသာ ေျမာကပငးဗ႐ လကေအာကခတပန႔

တပေပါငးစ အေနအထားအေၾကာငး ကၽြ နေတာတ႔တပက ေျပာျပတာျဖစပါတယ။)

နယစပအေျခခေဒသ ပါတတြငးပနကနမႈျဖစပြားၿပး ပါတက ေျမေအာကပါတအျဖစန႔လႈပရားေနရစဥ အစပငးမာ ပါတဗဟ

က နယစပပနကနမႈန႔ ပတသကၿပး မနမနကနကန နဂးခပေဝဖနသးသပဖ႔၊ ေကာမရငတရပ ဖြ႕စညးတယ၊ အဒမာ ပါတေခါငး

ေဆာငမားရ႕ သေဘာထား အျမင၊ ထငျမငခကမား ရယႏငေရး ကၽြ နေတာတ႔ ရေဘာေဖေသာငး ယာယေနထငေနတ တ႐တျပည

ယငကနးၿမ႕က သြားေရာကေတြ႕ဆပါတယ။ ရေဘာေဖေသာငးက ပနကနမႈအေရးအခငးန႔ ပတသကတာထက ပါတတြငးအေျခအ

ေန သ႕အျမငတခ႕ ေျပာျပပါတယ၊ ရေဘာေဖေသာငး ေျပာတာက “ကၽြ နေတာတ႔တငးျပညမာ ရစေလးလးအေရးေတာပ ျဖစလာ

ေတာ ပါတယဂရေဘာေတြ ပါဝငလႈပရားႏငတယဆေတာ တကယ အားတကမတယ၊ အခေတာ ပါတက ထငသလ ျဖစမလာဘ ၿပ

ကြကနေတာ ဘာမမတတႏငဘး။ ဒကစၥ ဗဟမာ တာဝနရတယ၊ အဓက ပဘမာ ပတာဝနရတာေပါ၊ အခ ျဖစရပက ပါတေခါငး

ေဆာငမႈ နာမညပကသြားၿပ၊ အသကေတြလညး ႀကးကနၿပ၊ ဗဟေကာမတေဟာငးက ပါတျပနတညေဆာကႏငဖ႔ မလြယေတာ

ဘး။ ေနာကမးဆကက ဆကတာဝနယၾကရမာပ။ ပဘမာ အျမငမတၾကတာ ရတယ၊ ကယအျမင သ႕အျမင အားၿပငေနတယ၊

56565656

အျမငစစညး ညညၫြတၫြတန႔ ေခါငးေဆာငမႈေပးဖ႔ အခနမရလကဘးတ။ အခ ပါတက ျပညတြငးက အေျခခ အဓကထား လပေရး

ဆတာ မနကနတယ၊ ႏငငတကာ အကအညရခလညး ေအာငပြရေအာင လပႏငဖ႔ မလြယဘးဆတာ လကေတြ႕ျပတာပ” ဆတ သ

ေဘာ ေျပာပါတယ၊ ေျပာတာေတြေတာ မားပါတယ၊ ဒါေလာကပ သတထားမေတာတယ။ ေနာက ကၽြ နေတာ ယနနၿမ႕ေတာ ခြငးမင

ေရာကစဥ အနားယေနတ ရေဘာေဖေသာငးအမ ဝငျဖစပါတယ၊ အဒမာလညး စကားေျပာျဖစေသးတယ၊ အဒအခန ေတြ႕ရခတယ

ဆၿပး ကၽြ နေတာက ရ ေဘာေဖေသာငးရ႕ ဖကဆစေတာလနေရးအတြငး အေတြ႕အႀကေတြ ေမးမေတာ သန႔ေလထးအတဆငးတ ရ

ေဘာ ဂပနဖမးမပအေၾကာငးေတြ ေသခာရငးျပေနေသးတယ။ အဒေတြ႕ဆမႈဟာ ရေဘာေဖေသာငးက ေနာကဆး ေတြ႕ရျခငးျဖစပါ

တယ။ ရေဘာေဖေသာငး ေရာဂါဖစးလာလ႔ ၁၉၉၈ ခႏစမာ ေဆး႐တက ခြစတကသခခပါေသးတယ၊ ခြစတ ကသအၿပး ႏစအခ႕

ေနသြားရပါတယ။ ေနာကဆး…..

ရေဘာေဖေသာငးရ႕ရေဘာေဖေသာငးရ႕ရေဘာေဖေသာငးရ႕ရေဘာေဖေသာငးရ႕ ေသတမးစာေသတမးစာေသတမးစာေသတမးစာ

အေၾကာငးအရာ။ ။ ကၽြ နေတာ စတဓာတ

ကၽြ နေတာမေသေသးမ ကၽြ နေတာဘ၀ရ႕ ကၽြ နေတာရ႕ေနာကဆး ခငမာတေတာလနေရးစတဓာတက အစရငခခပါတယ။

ကၽြ နေတာဟာ ဗမာျပညမာ တငးရငးသားေပါငးစျပညသေတြရ႕ ဘ၀လြတေျမာကေရးအတြက၊ ဒႏစ (၂၀၀၆) ဩဂတလ (၁၅) ဆ

ရင ႏစေပါငး ၆၇ ႏစတငတင ရေတာမယ ႏစရညၾကာစြာ တကပြဝငလာခတ ဗမာျပညကြနျမနစပါတက ေမြးျမႀကးျပငးလာခတ

ဗမာျပညကြနျမနစပါတ ပါတဝငတေယာကပါ၊ ဒအတြက မခငပါတက အထးေကးဇးတငပါတယ၊ ဂဏလညးယပါတယ။

ကၽြ နေတာအ႐းျပာဟာ ဗမာျပညတြငးက ဧရာ၀တျမစရ႕ ျမစလကတက တချဖစတ တာပနေခာငး (တာပနျမစ) မ ဗနးေမာ

ၿမ႕ အထကနားမာ ပငမ ဧရာ၀တျမစအထသ႔ ပးေပါငးေရာကရသြားပါလမမယ၊ ကၽြ နေတာအ႐းျပာန႔အတ ကၽြ နေတာ ဝညာဥဟာ

လညး တပါတညးပါသြားမာပါ။

ျပညတြငးေဇာငးေပးေရး “ ျပညတြငးေဇာကခေရး” ဆတ ပါတရ႕မဟာေဆာဩခကအတငး ကၽြ နေတာအ႐းျပာန႔ ကၽြ န

ေတာ ဝညာဥဟာ ဗမာျပညတြငး ဧရာ၀တျမစထမာ ႏစေပါငးရညၾကာစြာ တြယကပမခေနၿပး ဗမာျပညသလထန႕ မခငပါတအေပၚ

သစၥာေစာငသၿမ ေစာငသၿပး မခငပါတရ႕ အလေတာေအာကမာပင ဆကလက၍ ဗမာျပညသလထရ႕ ေတာလနေရးတကပြထမာ ရ

ေဘာတ႔န႔အတ ရေနပါလမမယ။

ကၽြ နေတာဟာ စတဝါဒသမားတေယာကေတာ မဟတပါ၊ ႐ပဝါဒ သမားတေယာကသာျဖစပါတယ။ ဒါဟာ ကၽြ နေတာ မ

ေသမ ကၽြ နေတာဘ၀ ေနာကဆးေနဝငခနအထ ခငမာတ ေတာလနေရးစတဓာတပါ။ ဒလစတဓာတမးကလညး မခငပါတန႔ ျပည

သလထပ ေမြးျမ ပးေထာင တညေဆာကေပးခတာပါ၊ ဒအတြက အထးေကးဇး တငပါတယ။

အေလးနျဖင

ရေဘာေဖေသာငး

ရေဘာ ေဖေသာငးဟာ သ႕ေသတမးစာမာ ပါရတ သခစေသာ မခငပါတရ႕ ၂၀၀၆ ခႏစ ပါတေန႔အထ ေနမသြားလကရပါ။

၂၀၀၆ ခႏစ ဇြနလ ၅ ရကေန႔ နနက ၃ နာရ ၃၅ မနစမာ သခစတ ပါတန႔ျပညသက ခြခြာသြားပါတယ။ စတထခကစရာပါ။ မးဆက

ေဟာငး ပါတေခါငးေဆာငေတြဟာ အမေျမက ဘယေလာကထ ခမငျမတႏးတယဆတ ေဖာျပခကပါ။ စစအာဏာရငစနစဆး

ေၾကာင သတ႔ရ႕ အမေျမအေပၚ ခမငမႈက အသကရငလက ထေတြ႕ခြငမရလကပါဘး။

သ႕ေသတမးစာပါအတငး ကနရစသ သ႕မသားစမ ဇနး၊ သားသမး၊ ေျမးတ႔န႔အတ ဇနးေဒၚမနာကယတင အ႐းျပာက

သယေဆာငကာ ရေဘာမား၊ မတေဆြမားန႔အတ တာပနျမစကမးပါး အေရာကသြာၿပး သသေယာဇဥႀကးလတ ဗမာျပညန႔ ဧရာ၀

57575757

တျမစႀကးဆသ႔ သ႕အ႐းျပာက ေမာပါေရာကရေစေၾကာငး ရညမနးဆေတာငးလက တာပနျမစေရမာ ေမာေပးလကျခငးျဖင သ႕

ဆႏၵက ျဖညဆညးေပးလကပါတယ။

ရေဘာေဖေသာငးအား ဦးၫႊတ အေလးနျပလက

၁၀- ၈-၂၀၁၆

ႏငငေရးမးႏငငေရးမးႏငငေရးမးႏငငေရးမးရေဘာစးသမးန႔အတရေဘာစးသမးန႔အတရေဘာစးသမးန႔အတရေဘာစးသမးန႔အတ ျဖတသနးခရတျဖတသနးခရတျဖတသနးခရတျဖတသနးခရတ

ေတာလနေရးဘေတာလနေရးဘေတာလနေရးဘေတာလနေရးဘ၀၀၀၀မားမားမားမား

ရေဘာခငေမာငဝငးရေဘာခငေမာငဝငးရေဘာခငေမာငဝငးရေဘာခငေမာငဝငး

၁၉၇၀ ခ ရနကနတကသလ ေ႐ႊရတအထမးအမတ လႈပရားမႈေၾကာငး ကၽြ နေတာ ပဒမ ၅ န႔ အဖမးခရၿပး ၁၉၇၃ ဧၿပ (၁၃)

အေထြေထြ လြတၿငမးခမးသာခြငန႔ အငးစနေထာငက လြတလာတယ။ ေထာငကလြတၿပး ၆ လေကာေလာကရေတာ လာ႐ႈးကား

လမးကေန ဗမာျပညကြနျမနစပါတ လြတေျမာကေရးအေျခခေဒသ ကးကန႔ခ႐ငသ႔ ျပညသဒမကေရစေတာလနေရးမာ ပါဝငဖ႔

ေတာခခတယ။ ကးကန႔ခ႐င ေရ႕တနးတပမး ရေဘာၫြန႔ေမာင ကညမႈန႔ ကးကန႔ခ႐င႐းက ေရာကခတယ။ ခ႐ငမး ရေဘာရဒင

(ရေဘာထြနးလြင၊ ေနာင ၇၅ ဗဟေကာမတ၊ ၈၅ တတယအႀကမ ကြနဂရက ဗဟေကာမတ)ရ႕ လၿခေရးဌာနမာ ေခတေနၿပး ခ႐င

လကဖကေျခာကစက႐န႔၊ အရကခကစက႐မာ ရေဘာေမာငၾကညဆတ ျမငးၿခသားတေယာကန႔ အတေနထငရငး ရေဘာမားန႔ အ

တ ထငးေခြေရခပ ေန႔စဥလပငနးမား လပကငေနခပါတယ။ အဒလန႔ ကးကနးခ႐ငပါတရ႕ ဆကသြယေပးမႈန႔ ပါတဗဟန႔ အဆက

အသြယရလာၿပးေနာက ဗမာျပညကြနျမနစပါတ အေရ႕ေျမာကစစေဒသ၊ ကြတခငခ႐င၊ ေရ႕တနးလၽ႕ဝကစခနး (ဖငေကာငစခနး)

မာ ရေဘာျမေအာငန႔အတ လၽ႕ဝကဝါဒျဖန႔ခေရး ရနသေဒသလႈပရားေရးလပငနးမား ေဆာင႐ြကေနခပါတယ။ ၁၉၇၄ ဇနနဝါရလ

မာေတာ အေရ႕ေျမာကစစေဒသ (သလြင အေနာကျခမး) ဒႏငငေရးမး ရေဘာစးသမးရ႕ မဂ ႏငငေရးဌာနစခနးက ေရာကပါတယ။

ဒါ ရေဘာစးသမးန႔ စတငေတြ႕ချခငးပါပ။ ရေဘာစးသမးက ေႏြးေထြးခငမငစြာပ သတ႔စခနးမာ တာဝနယသြားဖ႔ ေျပာပါ တယ။ ဗဟ

အလပအဖြ႕စခနးကေတာ မသြားပါန႔ဦး။ ကၽြ နေတာတ႔မာ ေကဒါ မလေလာကဘး။ ဒမာပလပပါလ႔ ေဆြးေႏြးၿပး ဗဟရ႕ သေဘာ

တညမႈ အရ သ႕ရ႕အတြငးေရးမး တာဝနက ေပးလ႔ ဒတာဝနကပ ပထမဆး ယခရပါတယ။

58585858

ရေဘာစးသမးရ႕ ေနထငစားေသာကမႈဟာ ႐းစငးပါတယ။ မကမနထထန႔ ဟနပနကငးၿပး လယသမားေကဒါႀကး တ

ေယာကန႔ တပါတယ။ အဒအခနက အေရ႕ေျမာကစစေဒသဟာ လအငအား၊ လကနကအငအား အျပညအဝန႔ ရနသ႕ေရ႕တနး

စခနးေတြက ေခမႈနးေရးတကပြမား ေဖာေနတကာလပါ။ တခနတညးမာ ၾကကတ၊ ပနဆငး၊ ၀နယေတာငေျမာကတ႔က ရနသ႕ထ

မ သမးပကၿပး လြတေျမာကေရးအေျခခေဒသ ထေထာငတာ သပမၾကာေသးေတာ ေဒသလပငနးေတြ အပတျပငး တးခ႕လပကင

ေနရတယ။ မနးေဝ၊ မးကတေျပာကကားေဒသတးခ႕ေရး၊ ၂၀၂ စစေဒသန႔ ပးေပါငးလႈပရားေရးစတ စစေရး၊ ႏငငေရးလႈပရားမႈေတြ

အဆကမျပတ လပေနပါတယ။ ရေဘာစးသမးဟာ ေန႔မအပညမအပ အလပ လပတတပါတယ။ မဂႏငငေရးဌာနမာ တပတအတြငး

စစေရး၊ ႏငငေရး အေျခအေနပညာေပး အစညးအေဝးမားက ရေဘာစးသမး အစဥအၿမ လပေလရပါတယ။ တခါတရ ေရ႕တနးက

တပစတစေလာကန႔ ေတာငေပၚခရးၾကမး ထြကရပါတယ။ ကၽြ နေတာလညး ရေဘာစးသမးန႔အတ၊ အေျခခေဒသ တညေဆာကေရး

လပငနးေတြ၊ အစညးအေဝးမတတမးေတြ ျပစရပါတယ။ စစေရးလအပရငလညး ရေဘာစးသမး ကယရတပဖြ႕န႔အတ လႈပရားရပါ

တယ။

ရေဘာစးသမးရ႕ ငယနာမညဟာ ခစသနးျဖစတယ။ သ႕ဖခငက ဦးပါ။ စစကငးၿမ႕နယ၊ ေညာငကနး႐ြာမာေနၿပး လကမႈ

လပငနး၊ ဆင႐ပ၊ ကၽြ ႐ပစတ ကေလးကစားစရာေတြ၊ လကပသားန႔ ပနးပ႐ပတ ထ၊ ခဖနပခတၿပး အသကေမြးဝမးေကာငးတယ

လ႔ သရတယ။ ငယစဥကပ ပါတေခါငးေဆာငတ ဖကဆစဂပနေတာလနေရးထ ပါဝငခသ၊ ဗမာျပညကြနျမနစပါတရ႕ ဖကဆစ

ဂပနေတာလနေရးတပသားျဖစတယ။ ဂပနေတာလနေရးၿပးတေနာက ပါတကထတေဝတ ျပညသ႕အာဏာန႔ ကြနျမနစေန႔စဥ သ

တငးစာက ပါတရနပေငြအတြက လမးတကာလညလည ေရာငးခခသျဖစတယ။

၁၉၄၈ ခႏစ မတလ ျပညသ႕ဒမကေရစ ေတာလနေရးအစပငးမာ ဗလရနေအာငရ႕ တာဝနေပးခကအရ ဗဟဆကသား

အျဖစ ေကာကဆညသခငတငေ႐ႊက ရာေဖြဆကသြယရန ေရာကရၿပးေနာက ေကာကဆညတဝက အေျခခၿပး လကနကကင

ေတာလနေရး ဆငႏႊခရတယ။ ၁၉၅၁ ခႏစမာေတာ ပါတဗဟရ႕ တာဝနေပးခကအရ တ႐တျပညသ႔ ပညာေတာသငအျဖစ ေရာကရ

သြားခရၿပး မာကစလနငဝါဒတကသလမာ ၅ ႏစတငးတငး ပညာသငယခရသ ျဖစတယ။ ႏငငေရးမး ရေဘာစးသမးဟာ မလက မ

လတနးအဆငေလာကသာ ပညာသငယခြငရရခသ ျဖစခရာက ပါတရ႕ေမြးျမမႈေအာကမာ ႏငငျခားဘာသာတ႐တစာတတ မာကစ

လနငဝါဒ တကသလဆငးပညာတတ တေယာကျဖစလာသျဖစပါတယလ႔ နားလည သရခြငရရပါတယ။

၁၉၆၄ ခႏစမာ တ႐တျပညကြနျမနစပါတက တ႐တျပည၊ ေကြ႕ကးျပညနယမာ ေရာကရေနတ “ရေဘာေနာဆငး” ေခါငး

ေဆာငတ ကခငတပဖြ႕ေတြက ဗမာျပညကြနျမနစပါတထ လႊေျပာငးေပးအပပါတယ။ အဒအခါ ပါတက အဒတပဖြ႕က မာကစလ

နငဝါဒ ပညာေပးေရးအတြက ရေဘာစးသမးက တာဝနေပးအပခလ႔ ေကြ႕ကးျပညနယသြားေရာက ေနထငကာ အဒတပဖြ႕ေရာ အဒ

တပဖြ႕ဝငမသားစ သားသမးမား ပညာေပးေရးပါ ထမးေဆာငခရပါတယ။ ကၽြ နေတာတ႔ နယစပေရာကရ ေတာလနေရးတာဝနယရ

တ ကာလေတြမာ ဒါေၾကာင ႏငငေရးမႉးရေဘာစးသမးန႔ ေကြ႕ကးရေဘာမားန႔ မသားစဝငေတြအၾကား အထးရငးႏးကၽြ မးဝငမႈေတြ

က ေတြ႕ျမငခရတာလ႔ ဆႏငမယထငပါတယ။

၁၉၆၇ ခႏစေရာကေတာ ႏငငတကာအေျခအေန အေျပာငးအလတရပ ေပၚေပါကခၿပး ဗမာျပညန႔ တက႐ကပတသက

တာကေတာ ဗလေနဝငးက တ႐တ-ဗမာအေရးအခငးက အေနာကအပစအားကးန႔ ဖနတးလကျခငးပါပ။ ဒအခနမာ တ႐တျပည

ကြနျမနစပါတ ပစၥညးမလတနးစား ႏငငတကာစတဓာတအရ ေတာလနေရးမားက အကအည အေထာကအပေတြ ေပးေနတ အ

ခန ျဖစပါတယ။ ဒါေၾကာင အဒတနးက ဒဥက႒သခငဗသနးတငေခါငးေဆာငတ တ႐တျပညေရာကရေဘာမား ဗမာျပညေတာလန

ေရး ျပနလညဝငေရာကလပကငေရး အခြငအလမးတခ ေပၚေပါကလာပါတယ။ အဒအေျခအေနေအာကမာ အေဝးေရာက ေခါငး

ေဆာငမားအဖြ႕က ရေဘာသနးေ႐ႊ(တပမး) ရေဘာစးသမး (ႏငငေရးမး) ရေဘာေနာဆငး (ဒ-တပမး)န႔ ဦးေဇာမငး (ႏငငေရး

ဌာနမး)တ႔ ေခါငးေဆာငၿပး ၃၀၃ တပဖြ႕က လအငအား ၂၀၀ ေကာန႔ စတငဖြ႕စညးလကတယလ႔ ေလလာသရ မတသားခရ

ဖးပါတယ။ ဒတပဖြ႕ဟာ ၁၉၆၈ ဇနနဝါရတရကမာ မနဂ၊ မနလ၊ ေကာငးလ၊ ေဝါခ႐ြာမားက အေျချပၿပး ေျပာကကားစစ စတငလႈပ

ရားခၾကၿပး ဒတပဖြ႕ေတြက မနဂ၊ မနလ၊ ေဖာငးဆငစတ ႐ြာေတြက စတငတကခက သမးပကကာ နယစပ အေျခခေဒသက ဖြင

လစခတ ေဗြေဆာဦးလပငနးေတြက ပါဝငလပေဆာငခတ ေခါငးေဆာငတဦးအျဖစလညး ေလလာမတသားထားဖးပါတယ။

59595959

ကၽြ နေတာဟာ ၇၃ ခႏစေႏာငးပငးမာ နယစပအေျခခေဒသက ေရာကလာသျဖစေတာ အဒအခနမာ နယစပအေျခခေဒသ

ဟာ ခငမာတ အေျခခေဒသႀကးျဖစေနၿပ၊ လအငအား လကနကအငအား အငမတနေတာငတငးတကာလျဖစတယလ႔ ဆရမယ အ

ေနအထားပါ။ ဒငနယ၊ ၿမ႕ နယ၊ ခ႐ငစသျဖင ဖြ႕စညးထားၿပး အေရ႕ေျမာကစစေဒသ (သလြငျမစ အေနာကျခမး) တာဝနခ၊ ႏငင

ေရးမး အျဖစ ရေဘာစးသမးက တာဝနေတြက ေန႔မအား၊ ညမနား လပေဆာငေနတ အခနျဖစပါတယ။

၁၉၇၅ ခႏစ၊ ဗမာျပညကြနျမနစပါတ ဗဟေကာမတ တးခ႕အစညးအေဝးမာ ႏငငေရးမးရေဘာစးသမးဟာ အရနဗဟ

ေကာမတဝင ျဖစလာပါတယ။ ကၽြ နေတာဟာ ၇၄ မ ၇၈ အထ ႏငငေရးမးန႔ အတေနထငၿပး မမကရာ ေတာလနေရးတာဝနမားက

လပကငခပါတယ။ ႏငငေရးမးဟာ စစေရး၊ ႏငငေရး၊ ေဒသလပငနး ဘကစလပကငႏငသျဖစတာက သန႔အတ ျဖတသနးရငးမ သ

ရ နားလညခြငရၿပး ကၽြ နေတာအတြက ေတာလနေရးလပငနးအေတြ႕အႀကသငခနးစာေကာငးမားက ရရေစခပါတယ။ ရေဘာစး

သမးဟာ ေဒသလပငနးျဖစတ လထစညး႐းေရးလပငနးကလညး အခါအခြငရတငး ပညာေပးလႈ႔ေဆာစညး႐းခတယ။ ေဒသခ

ကခင၊ ရမး၊ တငးရငးသား ကးကန႔တ႐တမားကလညး အၿမမျပတ ဆကသြယလႈပရားခတယ။ ေဒသခေတြရ႕ စကပးထတလပ

ေရးဘ၀၊ ေနထငစားေသာကေရး ဘ၀ျမႇငတငေရးအတြက သငတနးမား ပ႔ခေပးတယ။ တခနတညးမာလညး ေလကားထစလယ

မား ေဖာထတစကပးေစတယ။ လထအဖြ႕အစညးမားျဖစတ လယသမားသမဂၢမား၊ ျပညသ႕စစအဖြ႕မားက ေကး႐ြာ၊ ဒငနယအ

လက ကြငးဆငးစညး႐းဖြ႕စညးပါတယ။ သးစားခေလၽာ႔ေပါေရး၊ အတးႏႈနးေလၽာ႔ေပါေရး၊ လပခတးျမႇငေရးစတ ေတာငတနးေဒသန႔

ကကညတ ေျမယာေပၚလစမားက ခမတေဆာင႐ြကခတယ။

၁၉၆၈ မတငမက မနးဂကြငး၊ မနးယားကြငးစတေဒသမားဟာ ကခငဒးဝါးဆးေတြန႔ နယခဗလက ကမငတနဗလေတြ၊

ဗလေနဝငးစစသားေတြရ႕ မတရားေသြးစပဖႏပတာေတြက ႀကတမတခခရတေဒသေတြ ျဖစပါတယ။ ဗမာျပညကြနျမနစပါတ ေခါငး

ေဆာငတ ျပညသ႕တပမေတာက ဝငေရာကလႈပရားၿပး ဖႏပမႈ၊ ေသြးစပမႈန႔စနစဆးမားက တကဖက ျပညသလထက လြတေျမာက

ေစလကေတာမ လထဟာ ျပညသ႕တပမေတာက ပမေထာကခကာ ျပညသ႕တပမေတာထ ပပါဝငလာၿပး တပသားေရေသာကျမစ

လညး ပမခငမာလာခတယ။ စစေရးလပငနးေတြ လညး ပမ ကယျပန႔စြာလပေဆာငႏငခတယ။ ၁၉၇၆ ခႏစမာေတာ ေဒသခ ကခင

အမးသမးငယ ျပညသ႕တပမေတာသား ၃ ဦးက မဆယၿမ႕တြငး ဝငေရာကထးေဖာက ေထာကလမးကာ ရနသ႕အေျခအေနက သရ

ဖ႔ ကငးေထာကလႊတခတယ။ အဒေနာကမာေတာ မဆယၿမ႕ရစခနးက ဝငးထားၿပး ရနသ႕တပမ ျပညသ႕တပမေတာသ႔ ကးေျပာငး

လာသ ကးေျပာငးစစသားမားက ရနသ႕တပ ဒဗလ၊ ဗလႀကးအဆင ယနေဖာငးမား ဆငျမနးေပးၿပး မဆယရနသ႕ကငးစခနးက ဝင

ေရာက လၽပတျပက တကခကခတယ။ ရနသ႕စခနးက တကခကေခမႈနး ဖကဆးပစလကႏငၿပး၊ ရနသ႕ရတပသား အေျမာကအ

ျမား ကဆးေစခတယ။ ဒါဟာ ရေဘာစးသမးန႔ ရေဘာထြနးတငတ႔ရ႕ အျမနတက၊ အျမနအဆးသတ ေခမႈနးေရးစစပြ တပြျဖစ

တယ။ ဒစစပြဟာ ရနသက တနလႈပေျခာကျခားသြားေစခတယ။ မမတပေတြဟာ မနးဂ နယစပအေျခခေဒသကေန ေန႔ညမအပဘ

ခရးျပငးခတကၿပး မဆယၿမ႕က ဝငး၊ ေ႐ႊလျမစက ညအခနျဖတၿပး မနးဂတပက ထးေဖာကတကခကခတာ ျဖစတယ။

အဒကာလေတြမာ ႏငငေရးမးရေဘာ စးသမးဟာ ၿမ႕ေပၚကလာတ ေကာငးသားမားက ေဗာလတယာတပအျဖစ စစညး

ေလကငေပးထားတ တပဖြ႕တဖြ႕လညး ရပါတယ။ ဒတပဖြ႕က ၁၉၇၆ ဇလငအေစာပငးမာ ေတာငကနးတခမာ တငလကတယ။

မနးေပၚ၊ ေ႐ႊကငဝမးမာ တပမဟာ ၂ န႔ မနးေပၚခ႐ငတပက ေတာငထပမာ စခနးထငၿပး ၁၀၅ မငကားလမးက ထနးသမးထားပါ

တယ။ ရေဘာ (ဗလ) သနးေ႐ႊ၊ ရေဘာထြနးတငန႔ ႏငငေရးမး ရေဘာစးသမးစတ ၫႊနၾကားေရးအဖြ႕ဟာ ရနသန႔အနးဆးစခနးမာ

တကေနရာယၿပး ရနသကားလမးေစာင တပခြစခနးက ေခမႈနးေရးလပဖ႔ ျပငဆငၾကပါတယ။ ေရ႕တနးကငးတပန႔ ေထာကလမး

ေရးတပဖြ႕ ကငးေထာကျပနလာတ ရေဘာေတြက ရေဘာသနးေ႐ႊန႔ ရေဘာစးသမးတ႔ထ အစရငခၾကပါတယ။ မနကလငးအား

ႀကးမာ မနတငးတပဖြ႕ဟာ ရနသ႕ကားလမးေစာင စခနးက ထးစစဆငပါေတာတယ။ ရနသတပသားမားရ႕ ေအာသဟစသမား

ၾကားေနရပါတယ။ လကနကႀကးတပဖြ႕ကလညး ရနသ႕စခနးန႔ ကားလမးက ပစခတထနးခပထားတယ။ ဒတကပြမာ ရနသ အမား

အျပား ဒဏရာရၿပး မဆယေဆး႐မာ လနာမားန႔ ျပညလၽသြားတယလ႔ ျပနလည သတငးရရပါတယ။

ရေဘာစးသမးဦးေဆာငၿပး ၇၅၁၀ စမကနး မးမတ-မးကတ ေဒသတးခ႕ေရး၊ ေက-အင-ေအန႔ တပေပါငးစ တးခ႕ေရးတ႔က

လပေဆာငႏငခတယ။ ၇၆၊ ၇၇၊ ၇၈ ခႏစမားကေတာ စစေရးတကပြေတြ ၿခမၿခမသ ေအာငပြခေနတကာလ ျဖစတယ။ ရေဘာ

စးသမးက ေျပာကကားေဒသတးခ႕ေရး စမကနးန႔ အေျခခေဒသတညၿငမေရး၊ လထဘ၀ျမႇငတငေရးတ႔ကလညး ဂ႐တစက ႀကး

60606060

ၾကပႏငခတယ။ တခနတညးမာ ရေဘာစးသမးဟာ ေဒသျဖလပငနးကလညး လကမလႊတပါ။ ၁၉၇၄ ေမ-ဇြနအလပသမား အေရး

အခငး၊ ဦးသန႔အေရးအခငးန႔ မႈငးရာျပညအေရးအခငးန႔ ပတသကတ ဝါဒျဖန႔စာ႐ြကစာတမးမားက ၿမ႕တြငးျဖန႔ေဝရငး အထးတပ

ရငးရ႕ ကားလမးျဖတ တကပြက ေပါငးစပေပးခတယ။

ေနာကၿမ႕ေပၚက ေတာခလာတ ေကာငးသားမားန႔ ဖြ႕စညးထားတ အထးတပက စစေရးေလကငတာ၊ ေရ႕တနး စစေျမ

ျပင လကေတြ႕ ျဖတသနးေစတာေတြလညး လပခတယ။ ၇ ရကဇလငအထမးအမတ ဟဖက-မနပငးစခနးသမးတကပြကလညး

ေအာငျမငစြာစညး႐း အေကာငအထညေဖာေဆာငႏငခတယ။ ရေဘာသစေတြ အထးသျဖင ၿမ႕ေပၚက ေတာခလာသ ရေဘာေတြ

အေပၚ မာ အထးဂ႐စက အကအညေပး တတပါတယ။ ကၽြ နေတာအပါအဝင ရေဘာေတြက စာအပထက မာကစဝါဒ ေလလာတာန႔

လက ေတြ႕ကြနျမနစပါတထ ျဖတသနးရတာ မတညေၾကာငး ပခ႐းမေျပာကကားေဒသန႔ နယစပေဒသ ရေဘာေတြရ႕ ေနထငစား

ေသာကမႈဘ၀ မတႏငမႈ လကေတြ႕အေျခအေနက ပညာေပးရငး မမကယကယ ပစၥညးမတပသားေကာငး ျဖစေအာင တညေဆာက

ေရးမာ အလြနအကၽြ ေတာငးဆမႈေတြက ပညာေပးေလရပါတယ။

ရေဘာစးသမးရ႕ အားေကာငးခကကေတာ ေလလာေရးလပဟန ျဖစတယ။ ဘယေလာက အလပမားမား အလပၿပးတာန႔

ခဏနားၿပးရင မတစစာအပထတၿပး ေရးမတပါတယ။ ဒလပဟနဟာ နယစပေဒသအေရးအခငး ျဖစေပၚၿပးေနာက ကၽြ နေတာတ႔န႔

အတ ေနာကဆး တ႐တျပညထက ဂငးေဖာ႐ြာေလးတ႐ြာမာေနေတာလညး ေတြ႕ေနရၿပး ေနာကဆးကၽြ နေတာတ႔န႔ ခြသြားၿပး အနား

ယရတအထတင သဖတမသမၽ တ႐တစာနယဇငးေတြထက အခကအလကေတြ မတစထတေပးတာ၊ ေဆာငးပါးေတြေရးေပး သြား

တာ ေနာကဆးအထလပ ဆႏငပါတယ။ နယစပေဒသ သလြငျမစအေနာကဘက ႏငငေရးဌာနက တာဝနခစဥကလညး တပတ ၂

ႀကမေလာက ေလလာေဆြးေႏြးပြလပႏငေရးက စခနးမးက မနမနေဆာဩေလရပါတယ။ ေရ႕တနးတပမးေတြ ေရာကလာရင

လညး စစေရးေဆြးေႏြးပြေတြမာ ေျပာကကားစစ၊ ေခမႈနးစစစတ စစေရးလႈပရားမႈမားက ပညာေပး ေဆြးေႏြးတယ။ အထး သျဖင

ေနရာယစစမး မတကမဖ႔ ပညာေပးတယ။ ေျပာကကားစစန႔ လႈပရားစစလပၿပး ရနသသကရ အငအားက ေခမႈနးေရးစစက

တကၾကဖ႔ ေဟာေျပာတယ။ ေနာကခ႐င၊ ၿမ႕နယ၊ ဒငနယ ေဒသလပငနးေကဒါေတြ ေရာကလာရငလညး လထ အေျခအေန၊ လထ

လပငနး၊ ထတလပေရးဘ၀၊ ေနထငစားေသာကေရး ဘ၀အေျခအေန အစရငခခကေတြက နားေထာင၊ သတ႔ထမ ေလလာ မတ

သားၿပး ေဒသလပငနးမားျဖစတ ေရ႕တနးကညေရးလပငနး၊ တပမေတာသား အမေထာငမား ကညေရးလပငနး၊ အာဇာနည အမ

ေထာငမား ေမးျမနးေရးလပငနး ေဆာင႐ြကမႈ အခငအမာ အေျခအေနမားက ေမးျမနး သးသပေဝဖနပါတယ။

စခနးအသးသးရ ရေဘာမားကလညး ျပညသလထရ႕ ထတလပေရးလပငနးမားက ဝငေရာကကညေရးက လႈ႔ေဆာပါ

တယ။ လပအားခကခတ အမေထာငမားက ကၽြ နေတာတ႔ရေဘာေတြဟာ တကတကကြကြ ကညၾကတယ။ ေတာငယာခငးေပါငး

ႏတ၊ ပးႏတ၊ လယစက၊ စပါးရတ၊ စပါးပ၊ အမေဆာကစသျဖင လထလပငနးမားက ရာသအလက ကညလပေဆာငေပးခၾက

တယ။ ဒါေၾကာင ၇၄-၇၅-၇၆ ကာလေတြမာ ေဒသချပည သမားန႔အတ ရေဘာမားဟာ လြတေျမာကေဒသတခြင ေနရာအႏ႔ တက

တကကြကြလႈပရား အေျခခေဒသတညေဆာကေရး၊ ခငမာေရး၊ တးခ႕ေရးအတြက စစေရး၊ ႏငငေရး၊ ေဒသလပငနး ဘကစလပ

ေဆာငေနတာက ေတြ႕ျမငႏငပါတယ။ တနညးအားျဖင နယစပေဒသရ႕ ေတာလနေရးလပငနးေတြ အၫြန႔တလလ သကဝငလႈပရား

ေနတကာလလ႔ ဆႏငပါတယ။

ႏငငေရးမးန႔ ပတသကရင ကၽြ နေတာတ႔ရေဘာအားလး အသအမတျပ ေလလာထကတာတခကေတာ သ႕ရ႕ စတရညစြာ

ပညာေပး ေဖာငးဖတတမႈပါပ။ ဒါန႔ပတသကလ႔ အမတရစရာ အျဖစအပကတခက နမနာ တငျပပါရေစ။ အခနကာလ ေန႔ရက

အတအကေတာ မမတမေတာပါဘး။ ၇၅ ခႏစ ေႏာငးပငးေလာကလ႔ ထငပါတယ။

မနးဂ စစေဒသခြ၊ ႏငငေရးဌာနခြ႐းခနးက ၄၈ -၄၉ ေကဒါႀကးတဦးျဖစတ လၿခေရးဌာနတာဝနခ ရေဘာ(ဦး) ဖးခ ေရာက

လာတယ။ သက ႏငငေရးမးက ကစမးေမာငႀကး မနဂေဈးထက အမတအမမာ ေရာကေနတယလ႔ သတငးပ႔ပါတယ။ ဒါန႔ ႏငငေရး

မးဟာ ရေဘာဖးခန႔အတ ကယရရေဘာေလး ၂ ေယာကေခၚၿပး မနဂေဈးဘကက ထြကသြားပါတယ။ ေဈးထက ကစမးေမာင

ႀကကတတတ ေပါငမန႔၊ မန႔ကြပစတ မန႔ပသေရစာမားဝယသြားၿပး ဒငနယ႐းက အမတအမမာ စစဥဧညခပါတယ။ ကစမးေမာင

ကလညး အထကအဖြ႕အစညးက တငျပဖ႔ စာ႐ြကစာတမးေတြက ရေဘာစးသမးထအပပါတယ။ အေရ႕ေျမာကစစေဒသရ႕ ဟာ

61616161

ကြကေပာကြကေတြက ႏငငေရးမး ရေဘာစးသမးက အားမနာတမး ေျပာပါတယ။ တခါတရ စတလကမာနပါ ေျပာတာမ႔ အသေတြ

ဆညကယေလာငလြနးလပါတယ။ ႏငငေရးမးက ဘာမ ျပနမေျပာပါ။ စတရညရညနား ေထာငပါတယ။ ကစမးေမာငရ႕ အျမင သ

ေဘာထားေတြ၊ လမးစႏြယေတြန႔ ပတသကတ ထငျမကခကေတြက ဗဟက တငျပေပးဖ႔သာ တာဝနရေၾကာငး၊ ေနေရးထငေရး၊

လၿခေရးတ႔က တာဝနယေၾကာငး၊ ဒါပေျပာႏငပါတယလ႔ ခပတတပ ေျပာၿပး စကားဝငးက ႏငငေရးမးက အဆးသတလကပါ

တယ။ ရေဘာစမးေမာငလညး သ႕ကထားတ သ႕စခနးရရာက ညေနဘကမာ ျပနသြားပါတယ။

ကစမးေမာငဆတာ မငးလတရေခါငပါ။ သ႕က မနဂကြငးမ တနာရခြ ၂ နာရခရးေလာက ေတာငေပၚတေနရာမာ ကခငပစ

သပသပရပရပ အမကေလးတလး ေဆာကေပးထားပါတယ။ သေနတအမကေလးကေန ၾကညလကရင မနဂကြငးက လယကြငးစမး

စမးေတြန႔ တ႐တဗမာနယစပ ျဖတဆငးသြားတ မနဂေခာငးကလညး ျမငရတယ။ ႐ႈခငးက လြမးေမာစရာပါ။ သန႔ မလမးမကမးမာ

ဂငးေဖာ႐ြာေလး တ႐ြာရပါတယ။ ႐ြာသားကခငေတြန႔လညး မတေဆြျဖစေနၿပး ႐ြာသားေတြကလညး မၾကာမၾကာ သ႕ထ

လာလညတတပါတယ။ သက ဘာသာေဗဒ စတဝငစားသမ႔လားေတာ မေျပာတတပါ။ အဒသေနတ စခနးေလးေရာကၿပး လတခ႕

ၾကာေတာ သက ကခငစကား ေျပာတတေနပါၿပ။ အဒအမကေလးမာေနရငး စာတမးေတြ ျပစၿပး ႏငငေရးမးကတဆင တငျပလက

တာေတာ ၾကားသရဖးပါတယ။ လၽ႕ဝကကစၥမားျဖစလ႔ ဘာမ စးစမးေလလာခြငမရလ႔ ဘာမေတာ သခြင မႀကဘးလ႔ ဆရမာပါ။

ေနာက လတခ႕ ၾကာတအခါ ရေဘာဖးခ တေခါကျပနလာပါတယ။ ဒတခါေတာ သက မနဂကြငးမာ ရေဘာစမးေမာင

“ပစတာတကပြဆငေနေၾကာငး” ေျပာျပလ႔ ႏငငေရးမးက ဗဟက အစရငခ အေၾကာငးၾကားပါတယ။ “ပစတာ စာလးႀကးတကပြ

ဆငတာ မလပဖ႔” ဥက႒သခငဗသနးတငက အေၾကာငးၾကားတာ ျဖစတယ။ ဒါကဆန႔ကငၿပး မလပဖ႔ စစေဒသက တားျမစေပမယ

သက နားမေထာငေတာပါ။ စစေဒသအမန႔န႔ ႏငငေရးမးက ပစတာေတြက ခြာခပစေစၿပး မငးလတရေခါင ေခၚ ကစမးေမာငန႔ အ

ခန အေတာၾကာ ေဆြးေႏြးပါတယ။ ရေဘာစးသမးက သေျပာသမၽ နားေထာင စတရညရညန႔ သညးခနားေထာငပါတယ။ တခန

တညးမာ ပါတရ႕ၫႊနၾကားခကမားက ခပျပတျပတေျပာဆၿပး သ႕ေနထငေရး ကစၥမား၊ လအပခကမားက ေကာငးေကာငးမြနမြန

စစဥေပး ပါတယ။

ပစတာတကပြဆငၿပး တပတေလာကၾကာေတာ ဗဟလညး ပနဆနး၊ ၀နယက ေျပာငးေတာမယ။ ကစမးေမာငလညး

၀နယက ေျပာငးရမယလ႔ ၫႊနၾကားခကေရာကလာတယ။ ဒါေၾကာင ႏငငေရးမးဟာ ကစနးေမာငန႔ အခအခ ေျပာဆရျပနပါတယ။

ေနာကဆး ၫႊနၾကားခကအရ ေျပာငးေ႐ႊ႕ေရးက စစဥရပါတယ။ လၿခေရးတပစတစန႔ လၿခေရးမး ရေဘာဖးခတာဝနယၿပး ၀နယ

ေျမာကပငးက ေျပာငးေ႐ႊ႕ေနရာခထားလကပါတယ။ လမးခရးမာ ကစမးေမာငရ႕ လၿခေရးက မ႔တေပါကမ မစြနးေစရေအာင လၿခ

ေရးဌာနက တာဝနယရမယလ႔ လၿခေရးဌာနက တာဝနေပး ေသခာအပႏ စစဥေပးခတယ။

လမးခရးအတြက ျမငး၂ ေကာငန႔ ရကၡာအျပညအစ၊ လမးတေလၽာကအတြက ထမးစငပါ ျပငဆငေပးလကပါတယ။ သက

ပထမ ျမငးမစးဘ လမးေလၽာကတယ။ ခရးကလညးေဝး၊ ေတာငဆငးေတာငတကန႔ ခရးကလညး ၾကမးေတာ ရကတခ႕ရတအခါ

လမးမေလၽာကႏငေတာပါ။ ျမငးစးရနေျပာေပမယ ျမငးမစးပါ။ သ႕က ဒလပ႔တာ မေကနပလ႔ ခရးဆကမသြားေရးန႔ ေနာကေၾကာငး

ျပနေရးက လမးမာ အစာမစားဘ ဆႏၵျပပါတယ။ လၿခေရးဌာနကလညး ၫႊနၾကားခကအရ ၀နယေျမာကပငး ေရာကေအာင မျဖစ

ျဖစေအာင ပ႔ရမာပါ။ ဆႏၵမျပရန ေဖာငးဖေပမယ မရပါ။ အပလဆႏၵျပတယ။ ေခတခရးတေထာကနားေတာ ေရ႕ဆကမသြားလ

ေၾကာငး ဆႏၵျပတယ။ ေနာကဆးေတာ ထမးစငစစဥၿပး တပတအတြငး ၀ေျမာကခ႐င႐းအေရာက ခတကခၾကတယ။

ရေဘာစးသမးက သကယတငလညး စတရညသညးခၿပး ပါတဗဟရ႕ၫႊနၾကားခကက အေကာငအထညေဖာခသလ ကန

ရေဘာမားကလညး ဒရေဘာႀကးဟာ ပညာတတ ဝါရငရေဘာႀကးတေယာကျဖစတယလ႔ ေသခာရငးျပ မတဆကေပးၿပး ၀ေျမာက

ခ႐ငပ႔ေပးေရးက တာဝနအပႏငးခတယ။ ႏငငေရးမး ရေဘာစးသမးရ႕ အခငအမာစစဥေပးမႈန႔ လၿခေရးတာဝနခ ရေဘာဖးခ တာ

ဝနခကာ မငးလတရေခါင (ေခၚ) ကစမးေမာငက ျမစအေနာကဘကကေန ၀ေျမာကခ႐င ပ႔ေပးခတာက ျပနလည သတရေနမ

တယ။

ဒျဖစစဥန႔အတ ႏငငေရးမးရေဘာစးသမးဟာ ျမစအေနာကဘကမာ တာဝနယေနရာကေန ဗဟစခနးေျပာငးေ႐ႊ႕ေရး အ

တြက စစဥေဆာင႐ြကဖ႔၊ ဗမာျပညကြနျမနစပါတေခါငးေဆာငတ ျပညသ႕ဒမကေရစေတာလနေရး အႏစ ၃၀ ေျမာက အခမးအနား

62626262

န႔ နယစပအေျခခေဒသ ၁၀ ႏစေျမာက အခမးအနားႀကး ဝခးကငးပေရးအတြက ၀ေတာငခ႐င ပနဆနးက ၁၉၇၈ ခႏစထမာ

ေျပာငးေ႐ႊ႕သြားရတယ။ ကၽြ နေတာလညး ပနဆနးက ေျပာငးေ႐ႊ႕ခရတယ။ လပငနးတာဝနအရလညး အေျပာငးအလျဖစသြားၿပး ႏင

ငေရးမးန႔ ယာယကြသြားပါတယ။

ပနဆနးမာ ၁၉၇၅ ဗဟေကာမတရ႕ ၇၉ ဗဟေကာမတစည အစညးအေဝး ကငးပၿပး ၇၉ လမးစဥထြကလာတအခါ

ဗဟေကာမတအတြငး တာဝန အေျပာငးအလေတြ ေပၚေပါကလာပါတယ။ ႏငငေရးမးရေဘာစးသမးဟာ အေရ႕ေျမာကစစေဒသ ဒ

ႏငငေရးမး (ျမစအေနာကဘက တာဝနခကေန) တပမ ၄၈ ရ႕ ႏငငေရးမးအျဖစ အေျပာငးအလ ျဖစသြားပါတယ။ ကၽြ နေတာလညး

လပငနးလအပခကအရ ရမးျပညအလယပငး ၁၀၈ စစေဒသသ႔ ၁၀၈ စစေဒသ ႏငငေရးမး ရေဘာခငၫန႔အတ ဆငးသြားခရလ႔

ပနဆနးန႔ ယာယခြရျပနပါတယ။ ႏငငေရးမး ရေဘာစးသမးဟာ တပမ ၄၈ ရ႕ အငအားတခ႕န႔အတ ျမစအေနာကဘက ျပနေ႐ႊ႕

သြားရျပနပါတယ။ ဒလန႔ စပယေတာမာ ႏစတခ႕ေနထငရငး ၁၀၈ စစေဒသက ဆငးလကတကလက လပကငခရျပနပါတယ။

၁၉၈၅ ခႏစ ဗမာျပညကြနျမနစပါတရ႕ တတယအႀကမ ျပညလးကၽြ တကြနဂရက ကငးပပါတယ။ ကြနဂရကျပငဆငေရးလပငနး

ျဖစတ တညေဆာကေရးဆပေကာမတမာ ပါဝငလပကငခြငရပါတယ။ အဒ ၈၅ တတယကြနဂရကမာ ႏငငေရးမးရေဘာစးသမးဟာ

ဗဟေကာမတအျဖစ ျပနလညေ႐ြးေကာကခရျပနပါတယ။ ဒအခါ ရေဘာစးသမးဟာ အေရ႕ေျမာကစစေဒသရ႕ ပါတေကာမတ အ

တြငးေရးမးန႔ ႏငငေရးမး ျဖစလာပါတယ။ ကၽြ နေတာလညး မမသကဆငရာ အထကအဖြ႕အစညးက တငျပေတာငးဆမႈအရ လပ

ငနးတာဝန အေျပာငးအလျဖစၿပး အေရ႕ေျမာကစစေဒသ ဌာနခပက ေရာကရလာပါတယ။ သပမၾကာလကပါ။ ႏငငေရးမးက ကၽြ န

ေတာက ၀ေျမာကခ႐ငေကာမတဝငတေယာကအျဖစ ၀ေျမာကခ႐ငက လႊေျပာငးေပးၿပး တာဝနေပးခပါတယ။ ဒလန႔ ႏငငေရး မးရ႕

အေရ႕ေျမာကစစေဒသထမ ၀ေျမာကခ႐င ႏငငေရးဌာနတာဝနခတေယာကအျဖစ ၀ေျမာကခ႐င႐းစကရာ ရငတဖနးမာ အခန

တခ႕ ေနထငလပကငခပါတယ။

ဒလန႔ ေဒသဆငရာ လပငနးေတြလပကငေနရငး ၀ေျမာကခ႐င ျပနလညဖြ႕စညးေရးအတြက စစေဒသေကာမတရ႕ တက

႐ကႀကးၾကပမႈျဖင ခ႐ငကြနဂရက ကငးပပါတယ။ စစေဒသအလပအဖြ႕အျဖစ ရေဘာစးသမး တာဝနခကာ ရေဘာေအာငလြင၊ မန

ေထြး ပါဝငဖြ႕စညးၿပး ခ႐ငကြနဂရကက ဦးစးကငးပေပးပါတယ။ ကြနဂရကမာ ခ႐ငေကာမတအျဖစ ကၽြ နေတာ ျပနလညအေ႐ြးခ

ရၿပး ခ႐ငႏငငေရးဌာန လပငနးတာဝနမားက ဆကလက လပကငေနပါတယ။

ဒအေတာအတြငးမာပ ဗမာျပညရ႕အေျခအေနဟာ ဆးဝါး ဆတယတသထက ဆတယတလာလ႔ လထႀကးဟာ စစအာ

ဏာရင စးမးအပခပ ဖႏပမႈက ဆန႔ကငတြနးလနတ “၈ ေလးလးလထ အကြမႈႀကး”ဟာ တျပညလး ေနရာအႏ႔ ေတာေရာၿမ႕ပါ

မကန အရနအဟနျပငးျပငးန႔ ေပၚေပါကခတယ။ ၈၈ စကတငဘာမာ စစတပက အာဏာသမးလကျပနပါတယ။ ဒါေၾကာင လက

နကကငေတာလနလတ လငယအငအားတခ႕ ပါတအေျခခေဒသ ပနဆနးန႔ ေျမာကပငးဗ႐ဌာနခပတ႔မာ ေရာကရလကခခၾက

ရေပမယ လထအကြမႈဒေရက စးၿပး၊ ေတာလနေရးက တြနးမတငႏငခပါဘး။ ဆန႔ကငဘကအားျဖင အေျခခေဒသအတြငးရ ကး

ကန႔အမးသားမား စတင ပနကနတယ။ ဒအခါ ဗဟေကာမတအစညးအေဝး စတဓာတန႔ ဗဟရ႕ အခငအမာလပငနးမား ချပေရးန႔

ျပငဆငေရးက စစေဒသႏငငေရးမး ရေဘာစးသမးအေပၚ တာဝနကလာပါေတာတယ။ ဒါေၾကာင ႏငငေရးမးဟာ ၀ေျမာကခ႐ငန႔

စစေဒသဌာနခပ ပနဆနး ကးခသနးခ လြနးထးေဆာင႐ြကေနပါတယ။ ၀အမးသား အရနဗဟေကာမတမားျဖစတ ေကာကည

လငန႔ ေပါကယခမးတ႔ရ႕ “၀ အမးသားမားအေနန႔ ပါတအေပၚ မေကနပစရာ ဘာမမရပါဘး၊ ပါတန႔အတ ရပတညသြားမယ” ဆတ

ပါတဗဟအေပၚ တငျပခကက လး၀ယၾကညထားမႈေအာကမာ ၀ အမးသားမား ပနကနမႈေပၚေပါကၿပး ၀ေျမာကခ႐ငသ႔ လပငနး

တာဝနအရ အလာခရးလမးမာ ဖမးဆးခပေႏာငခရပါတယ။ ကၽြ နေတာလညး ခ႐င႐းစကရာ ရငတဖနးမာ အဖမးခလကရပါတယ။

ပနဆနးဗဟ ဌာနခပလညး ၀အမးသားမားက ပနကန သမးပကလကလ႔ စစေဒသအဖြ႕အစညးေတြ၊ ဗဟအဖြ႕အစညးေတြလညး

ပကသဥးသြားကာ ပါတဗဟန႔ ဗဟကေထာကခသ အငအားစတခ႕ဗဟန႔အတ တဖကႏငငသ႔ ေရာကရသြားေတာတယ။ အေျခအ

ေနေတြန႔လညး ကၽြ နေတာ လး၀ အဆကျပတသြားရပါေတာတယ။

ေနာငမာ ဇနးရ႕ဇာတ၊ ဂငးေဖာ႐ြာေလးက ေမာငးထတတာ ခလကရၿပး အခနတခ႕ ဇနး႐ြာမာ ေတာငယာခတ လပကင

စားရငး ေနထငခရပါတယ။ တဖကကလညး ေရဒယနားေထာင၊ ပါတသတငးေတြက ေလလာေနခရာ ဗဟဟာ ၁၀၁ ေဒသမာ

63636363

အေျခစကေနတယဆတ သတငးရရလကပါတယ။ ဇနးသညန႔အတ လအနညးငယသာရေသးတ သမးငယက ရငခြငပကၿပး ဗဟရ

ရာက လကလာခပါတယ။

ဒလန႔ ထနခးအေရာကမာ မေမၽာလငဘ လမးၾကားတခမာ ရေဘာစးခစ၊ ရေဘာႏငဦး၊ ရေဘာခ၊ ရေဘာေအာငလြငတ႔

၄ ေယာကန႔ ႐တတရက ဆမလကၿပး တေယာကန႔တေယာက ဝမးသာအားရ ဖကရမးႏႈတဆကႏငၾကၿပး ပါတဗဟန႔ ျပနအဆက

အသြယရပါတယ။ တဆကတညး ႏငငေရးမး ရေဘာစးသမးန႔လညး အဆကအသြယရရလာပါတယ။ သက ပါတတြငးအေျခအေန

မတဆကျပ၊ ပညာေပးပါတယ၊ ပါတဘက ဆကလကရပတညသြားဖ႔ အားေပးပါတယ။ ဒေနာက ကၽြ နေတာ ပါတရ႕ ေနရာခထား

မႈအရ ပနဝါမာ အခနတခ႕ ေနထငခရျပနပါတယ။

အခနတခ႕ ပနဝါမာ ေနထငရငး ဆကလကေနထငရန မသငေတာဘးလ႔ ထငတာန႔ တ႐တျပညထက ဇနးသည၊ သမး ၂

ေယာကတ႔န႔အတ ျပနလညဝငေရာကလာခရာမ ေနာကဆးမာ ႏငငေရးမး ရေဘာစးသမး စစဥေနရာခထားေပးတ ကခင႐ြာေလး

တ႐ြာမာ ရေဘာမသားစမားန႔အတ ေနထငခပါတယ။ ဒကာလမာေတာ ႏငငေရးမးန႔အတ ျပနလညေနထငရျပနပါတယ။ သပ

မၾကာလကပါ။ ႏငငေရးမးရေဘာစးသမးန႔ ဗဟေခါငးေဆာငမားဟာ လပငနးတာဝနမ အနားယရန မမမသားစရရာ စစခၽြ မးျပည

နယ ခငတးသ႔ ျပနသြားၾကပါတယ။

ကၽြ နေတာတ႔ကေတာ နယစပမာပ မသားစအတြကလးပနးရငး ပါတဗဟရ႕ အမန႔သေစာငကာ မမယၾကညခကပနးတင

အတြက ေမၽာလငခကအျပညန႔ လးပနးတကခကေနဆ ျဖစပါတယ။ ႏငငေရးမးကေတာ ကၽြ နေတာတ႔န႔ ေဝးရာမာ ေရာကရသြား

ေပမယ ဘာမထစတဓာတန႔ အေဝးကေန ကၽြ နေတာတ႔အတြက သေဘာတရားေရးလအပခကေတြ၊ အားသစေတြက သရ႕ ေနာက

ဆး ထြကသကအထ ျဖညဆညးေပးသြားခပါၿပ။

ႏငငေရးမးရေဘာစးသမး အပါအဝင ပထမမးဆက ေတာလနေရးေခါငးေဆာငမားရ႕ ရာသကပနေတာလနေရးစတဓာတ

ဥဒါနးတြငပါေစသတညး။

ႏငငေရးမးရေဘာစးသမးက အေလးန ျပလကပါတယ။

၂၇ စကတငဘာလ ၂၆။

ရေဘာခစေအာငသ႔ရေဘာခစေအာငသ႔ရေဘာခစေအာငသ႔ရေဘာခစေအာငသ႔ ေနာကဆးႏႈတဆကျခငးေနာကဆးႏႈတဆကျခငးေနာကဆးႏႈတဆကျခငးေနာကဆးႏႈတဆကျခငး

((((ပထမပငးပထမပငးပထမပငးပထမပငး))))

( ( ( ( ဝငးတငထြနးဝငးတငထြနးဝငးတငထြနးဝငးတငထြနး))))

( ၁ )

ကငဆာဆတ ေရာဂါဆးႀကးရ႕အႏရာယက ခါးသညးဖြယ ၾကားနာသျမငေနခရတာကေတာ ႀကမဖနမားစြာရခပါၿပ။ ဆရာ

ဗနးေမာ တငေအာငတနးကလညး ကငဆာန႔ပ ျဖစသလ၊ ကြၽနေတာတ႔ေတြ ေလးစားတ ကၽြ နေတာတ႔ေတြ အေလးထားတ ကၽြ န

ေတာတ႔ေတြရ႕ ေရ႕ကေရ႕က ပဂၢလႀကးေတြျဖစတ ရေဘာႀကးဦးေဖေသာငးတ႔၊ ရေဘာႀကးဦးစးသမးတ႔ေတြဟာလညး ဒကငဆာ

ေရာဂါန႔ပ ဆးပါးသြားခရတယ မဟတလား။ ေနာကဆးမာ ရေဘာကခစေအာငထကလညး ဒကငဆာေရာဂါဆးႀကးဟာ မဖတေခၚ

ရပါဘန႔ လာေရာကခဝင ၿငတြယစြကပေနျပနၿပလ႔ သလကရတအခါ ကၽြ နေတာတ႔ေတြအားလး စတမေကာငးျဖစမရပါတယ။ ဒါေပ

64646464

မ- ဒေလာကေတာင ျမနျမနဆနဆနႀကးေတာ ျပငးျပငးထနထန ဆးဆးဝါးဝါး ျဖစေပၚႀကေတြ႕လာရလမမယလ႔ေတာ ဘယသမ

ထငမတထားမၾကလမမယ မထငပါ။ အထးသျဖင- ကခစေအာငလ လေကာငႀကးက ခပႀကးႀကး၊ အရပအေမာငးကလညး ေကာငး

ေကာငး၊ ခႏငရညအား ကယခအားကလညး ေတာေတာက ျပညျပညဝဝႀကး ရေနတပ အတငးသားေပၚလြငေနတသတေယာက

အတြက ကငဆာဆတ ဒေရာဂါဆး အႏရာယဆးႀကးရ႕ တကကြကတကခက ထးႏကခကေတြဟာ ေတာေတာန႔ တးေပါကႏငလမ

မယမဟတ၊ လြယလြယန႔ သကေရာကအစြမးျပႏငလမမယမဟတ-လ႔ပ ယဆထားမပါတယ။ အတခပေျပာရရငေတာ ဒေလာက

ႀကး ျမနျမနဆနဆန အႏရာယသငႏငလမမယလ႔ေတာ ဘယသကမ ေမၽာလငထားၾကလမမယမထငပါ။ ကခစေအာင ကယတင

ပငလၽင အေစာပငးကေတာ ဒေလာကႀကး ျမနျမနဆနဆနန႔ လ႕ဘဝကေန ထြကခြာသြားရလမမယလ႔ယဆထားပ မရပါ။ ဒါေၾကာင

ပ ယနနျပညနယရ႕ၿမ႕ေတာ ခြနးမငေဆး႐ႀကးေပၚကေန ပထမအႀကမ၊ ဒတယအႀကမေတြအျဖစ ေဆးဝါးကသမႈေတြျပလပခၿပး ေရႊ

လက ျပနေရာကလာခနမာ၊ ‘ဘယႏယလ-’ လ႔ လမမာသြားေမးခတကၽြ နေတာက သက “အေျခအေနက အမားႀကး တးတကလာ

တယ။ ကသမႈက ထေရာကေအာငျမငတယလ႔ပ ေျပာရမာပဗ….”လ႔- သ႕ရ႕ထးစအတငး ေလသေအးေအးေလးန႔ ျပနလညရငးျပခ

႐မက မကႏာေပၚမာလညး အၿပးေအးေအးေလးတခက လကကန လငးေနခတာ သတထားမခပါတယ။

ဒႏစ ေဖေဖာဝါရလထကပ ကၽြ နေတာန႔ကၽြ နေတာသားႀကးဟာ သ႕ရ႕ေကာကဆငေလးဖြငထားရာေနရာက တခတတရ

သြားခၾကပါေသးတယ။ ကငဆာေရာဂါ ရေနတယလ႔ဆတ သ႕က ကၽြ နေတာသားႀကးက ေရႊလက ေရာကတနးေရာကခက သြား

ၾကညခငတယ-ဆလ႔ လကပ႔ရငး ေရာကျဖစျပနတာပါ။ ကၽြ နေတာသားန႔သမးဟာ ကခစေအာငက ေတာေတာက ခစခငေလး စား

ၾကပါတယ။ သတ႔ငယငယကတညးက ကခစေအာငဟာ သတ႔အေပၚ ေစတနာထားတယ၊ အၿမလလ ကညေထာကပေပးကမးမႈ

ေတြ ရခတယဆတာက သတ႔ဘာသာ သတ႔လကေတြ႕ေတြန႔ ေတြ႕ႀကသရေနခၾကၿပး၊ သတ႕ႏလးသားေတြထမာ ေလးေလးနက

နက မတသားထားတာ ရေနခပါတယ။ ဒႏစ ေဖေဖာဝါရလထမာ တ႐တႏစသစကး ေကာငးရကရညပတခနမာ ေကြ႕ႀကးျပညနယ

ထမာ အထကတနးေကာငးတကေနတသမးငယက ေရႊလက ျပနမလာႏငေပမယ ကနးရးျပညနယထက အႏပညာတကသလတခ

မာ ပနးခန႔ဒဇငးအဓက ဘာသာရပန႔ ေကာငးတကေနတ သားႀကးကေတာ အမက ျပနလာျဖစခရာကေန- “ဘဘဦးခစေအာငက

သား သြားၿပးေတြ႕ခငတယ…. …. ” လ႔ ဆလ႔ လကပ႔ခရတာျဖစပါတယ။ သားက သ႕ဘဘဦးခစေအာငအတြက ပနးခကားတခပ

ပါလာခပါတယ။ ႏစေပဝနးကငေလာကရမယ ေကြပနးခကားေလး တခပပါ။ သားတ႔တကသလဟာ တ႐တျပညမာ ေကြန႔ ပတ

သကတ နာမညအႀကးဆးၿမ႕မာ ရတာေၾကာင ေကြပနးခကလညး ဘာသာရပတခအျဖစ ေကာငးေကာငးသငၾကားေပးရာ၊ သား

ကယတငလညး ေရေဆး၊ ဆေဆးေတြသာမက ေကြပနးခကပါ ေတာေတာမားမား ဆြရပါတယ။ သတ႔တကသလက အတနးတ

ေကာငးေနဖက ေကာငးသားေတြလညး ေကြပနးခေတြ အသးသးဆြၾကရရငး၊ တေယာကရ႕ပနးခကားန႔ တေယာကရ႕ပနးခကား

က အျပနအလန အမတတရ လလယသမးဆညးၾကတာေတြလညး ရပါတယ။ ဒတခါ ေကာငးပတအမအျပနမာ သားက ပနးခကား

တခ႕က သယယလာခတာရေပမယ ေကြပနးခကားကေတာ (၃)ခပတညးပ ပါပါတယ။ အႀကးဆးကားက သားကယတငရ႕ လက

ရာ ျဖစၿပး၊ ကနေကြပနးခ (၂) ခပကေတာ- သားန႔အတနးတ တခနးတညးေန သငယခငးႏစေယာကရ႕လကရာပနးခကားေတြ

ျဖစပါတယ။ သားရ႕လကရာေကြပနးခကား(၂)ခပက သတ႔ေတြက အမတတရ ရယသြားၿပး၊ သတ႔ႏစေယာကရ႕လကရာ ပနးခ

ကားေလးေတြက အျပနအလန အလအလယ အမတတရအျဖစ သားက ျပနလညေပးထားၾကတာလ႔ ဆပါတယ။ တျခားပနးခကား

ေတြက သယယလာရတာ အခကအခ သပမႀကးလေပမယ၊ ေကြပနးခကားေတြက သယယလာရတာမာေတာ မထမမခကမေအာင

65656565

ေတာေတာက ဂ႐စကရပါတယ။ ဒၾကားထကပ အမက ျပနေရာကတအခါ၊ အမအတြက ယလာခတ သားကယတငရ႕လကရာ

ေကြပနးခကားႀကးဟာ တခခန႔တကမ ထမခၿပး၊ အကရာအစငးႀကး ထငေနတာ ေတြ႕လကရၿပး၊ သားဟာ ေတာေတာက စတခက

ခပါတယ။ ဒါေၾကာင ကခစေအာငဆက လာၾကတအခါ ကခစေအာငအတြက ယလာခတ ေကြပနးခကားဟာ သားကယတငရ႕

လကရာ ပနးခကား မဟတေတာဘ သားသငယခငးတေယာကရ႕ပနးခကားေလးတခပပ ျဖစေနခပါတယ။ သားက - “ ဘဘ ဒါက

ဘဘ အတြက ပနးခကား လကေဆာင၊ ဒါက သားကယတငဆြတ ပနးခကားေတာမဟတဘး။ သားန႔ေကာငးေနဖက သငယခငး

ရ႕ပနးခလကရာပ။ သားရ႕လကရာ ပနးခကားက သက အမတတရအျဖစ ယသြားၿပး၊ သ႕လကရာ ဒဟာက သားက အမတတရ

ျပနေပးထားတာ….” လ႔ေျပာျပရငး၊ ကခစေအာငရ႕လကထက လကေဆာငအျဖစ သားကယတင ေပးပါတယ။ ကခစေအာငက

ကၽြ နေတာသားက ရႊနးရႊနးျမျမ ျပနၾကညရငး၊ အၿပးလလန႔အတ ေကြပနးခကားေလးက လကခယပါတယ။ နာရဝက ေလာကၾကာ

ေအာင စကားစျမည ေျပာဆျဖစခၾကၿပးတေနာက အမကျပနဖ႔ အထမာေတာ- ကခစေအာငက သားက ရႊနးရႊနးစားစား ထပၾကည

ရငး၊ “သားရ႕လကေဆာင ပနးခကားက ဘဘႀကကပါတယ။ ဒါေပမ- ဘဘက သားကယတငရ႕လကရာ ပနးခကားက ပႀကက

တယ။ ပၿပ လခငတယ….”လ႔ အၿပးဖြဖြေလးန႔ ေျပာလကပါေလတယ။ သားကလညး “ဟတကဘဘ၊ သားမာ သားဆြထားၿပးသား

ေကြပနးခကားေတြ ေကာငးမာ ေတာေတာမားမား ရပါတယ။ ေနာကတေခါက လာျဖစတအခါ ကရင- ဘဘအတြက သား ထပၿပး

ေပးပါမယ”လ႔ျပနေျဖလကၿပး သားအဖႏစေယာက ကခစေအာငထက ျပနလာခၾကပါတယ။ သားအတြကေတာ အဒတေခါကဟာသ

ခစခငေလးစား တနဖးထားတ သ႕ဘဘကခစေအာငန႔ ေနာကဆး ေတြ႕လကရျခငးန႔ ေနာကဆးစကား ေျပာဆလကရျခငးလ႔ပ ဆ

ရေတာမာ ျဖစပါတယ။

ကၽြ နေတာန႔ဇနးသညကေတာ ၂၀၁၆ ေမလကနခါနးမာ ကခစေအာငထ ထပၿပး ေရာကခၾကျပနပါတယ။ အမကေတာ

မဟတ၊ သ႕ရ႕ေကာကဆငေလးဆကပ သြားခၾကတာပါ။ သ႕ဆငမာ ေကာကစမးလကေကာကေလးေတြမား ရေနမလားဆၿပး

ေကာကစမးလကေကာက လခငလ႔သြားရာရငး၊ ၾကညရငး ေရာကျဖစခၾကတာပါ။ အေၾကာငးကေတာ- ဇြနလ (၆)ရကေန႔မာ ေကြ႕

ႀကးမာ အထကတနးေနာကဆးႏစ စာေမးပြႀကးေျဖဆမယ သမးငယထ သ႕အေမက ဇြနလဆနးဆနးခငး ေရာကေအာငသြားဖ႔

ရရာမာ၊ ဇနးသညရ႕အစမက လႀကတနး ေကာကစမးလကေကာကေလးေတြလညး ေလးငါးေျခာကကြငးေလာကေတာ တပါတညး

ယလာခ ဆြလာခဖ႔ မာထားတအတြက၊ အဒကစၥအတြက ေရာကခၾကတာပါ။ ဇနးသညရ႕ ေကြ႕ႀကးမာေနတ တဦးတညးေသာ အစ

မက သ႕မတေဆြေတြက ေကာကစမးလကေကာက လခငတယ၊ သ႕က မာထားတယ၊ အဒါ ေလးငါးကြငးေတာ သ ေရာငးေပးမယ။

သယလာရင-အနညးဆး လမးစရတေတာ ကာမေအာင သ ေရာငးေပးႏငတယဆလ႔ စာေမးပြေျဖမယသမးက သြားႀကရငး၊ တခက

ခတ ႏစခကျပတသေဘာ လမးစရတကာမေအာင ေကာကစမးလကေကာကယသြားေရးအတြက ကခစေအာငဆငကလညး

ေရာကသြားျဖစခၾကတာ ျဖစပါတယ။“ ကခစေအာငေရ…. ဒသးေလးရကအတြငးမာ မနးမက ေကြ႕ႀကးက သြားျဖစမယ။ သမးက

သမး စာေမးပြႀကးမေျဖခင သမးအေမ ေရာကေအာငလာမယ။ စာေမးပြအတြငး သမးက သမးစားခငတာ အေမက ခကေကၽြ းမယ။

စာေမးပြၿပးေတာ- ေရႊလက ျပနၾကေတာလညး သမးတေယာကတညး မျဖစေတာဘ အတတျပနႏငေအာင လာႀကမယလ႔ ဟးတႏစ

ကတညးက ေျပာထားတ ကတစကားအတငး၊ ဒသးေလးရကအတြငး သြားရမာျဖစတယ။ အဒမာ သ႕အစမကလညး လကေကာက

ေလးငါးေျခာကကြငးေလာကဆြခပါ၊ သ ေရာငးေပးမယ၊ လမးစရတ ကာမတာေပါ-လ႔ဆလ႔၊ သငေတာမယ လကေကာကေလးေတြ

လကရာေနတာ၊ ေထာငပငးေလာကဆ အေတာပ။ အဒါ ခငဗားတ႔ဆငမာမား ရမလားဆၿပး လာတာပ….” လ႔ရငးျပလကေတာ

ကခစေအာငက -“ဆငမာ ရတာေတြကေတာ အဒေကာငတာထမာ အကနပဗာ၊ လကေကာကက သပမမားဘး။ ဒမာက ခ(ဂ) န႔

ျဖတသားက မားတယ။ ခငဗားတ႔ဂြင(ခြင)ကကရင- ႀကကတာရ ယသြားဗာ….” လ႔ ေျပာရငး၊ လႈကလႈကလလ ပပငာငာ တ႔ျပန

ေဖာျပပါတယ။“အခ သမးခမာထြနးက အထကတနးေနာကဆးႏစ ေကာငးစနးစာေမးပြႀကး ေျဖေတာမာေနာ၊ သားကလညး တက

သလ ေနာကဆးႏစ တကရေတာမာ- ခမာထြနးႀကးကလညး အခ ေကာငးစနးစာေမးပြႀကးၿပးရင-ဒႏစထမာပ တကသလ စတက

ရေတာမာန႔ဆရင…. ခငဗားတ႔လငမယားလညး ေတာေတာက ႐နးရလႈပရားရမာပ….”လ႔ေျပာရငး စာနာမႈအျပညန႔ ကၽြ နေတာတ႔

ဇနးေမာငႏက ၾကညပါတယ။ ကၽြ နေတာဇနးကလညး ကခစေအာငက ျပနၾကညရငး“ ကခစေအာငလညး ကနးမာေရး ေတာေတာ

က ျပနေကာငးလာတယေနာ…. လေတာင ျပနဝလာတယ။ အသားအေရလညး ေျဖးေျဖး ပမန ျပနျဖစလာတယေနာ ” လ႔ ဆလက

ေတာ ကခစေအာငက သ႕ရ႕ထးစအတငး အၿပးဖြဖြေလးန႔တ႕ျပႏ႐မက “ ဟတတယ ေတာေတာက ျပနေကာငးလာတယ။ ေနာက

66666666

တေခါကေလာက ခြနးမငက ျပနတက ျပနျပၿပးၿပဆရငေတာ လးဝအေကေလာကပါၿပ” လ႔ ေအးေအးေဆးေဆး အသြငသဏၭာနန႔

ျပနလညေျပာဆေနခပါတယ။

အဒေန႔က သ႕ဆငမာ ကၽြ နေတာတ႔လခငတ လကေကာကမး မရတအတြက ဘာလကေကာကမ ယခရျခငးမရေပမယ

သန႔ စကားစျမည ေျပာဆခရတအေပၚ၊ သ႕ကနးမာေရးအေျခအေနက ေတာေတာေလး အေကာငးဘကျပေနတအေပၚ ကၽြ နေတာ

တ႔ ဇနးေမာငႏ ႏစေယာကစလး ဝမးေျမာကဝမးသာျဖစခရပါတယ။ အျပနလမးမာ ကၽြ နေတာက ဇနးသညက- “ကခစေအာငေတာ

ဒေတာငကေန ေကာႏငေတာမယ ထငတယကြ။ ဝမးသာစရာပေဟ….” လ႔ေတာင ေျပာမပါေသးတယ။

ဒါေပမ…. ဒါေပမ….

( ၂ )

ဇြနလ (၆) ရကေန႔မာ တျပညလးစတငမယ တ႐တျပည အထကတနးေနာကဆးႏစ စာေမးပြႀကးမတငခင ဇြနလ (၂) ရက

ေန႔ကတညးက အမကေနထြကသြားတ ဇနးသညဟာ ထငထားတရကထက အမားႀကးေနာကကၿပးမ အမက ျပနလာႏငပါတယ။

စာေမးပြ ေျဖၿပးၿပျဖစတ သမးန႔အတ သားအမႏစေယာကစလး ေကြ႕ႀကးမာပ ေသာငတငေနခၾကတအတြကပါ။ ေကြ႕ႀကးအပါအဝင

တ႐တျပညအေနာကေတာင ေဒသေတြျဖစတ ဆခၽြ မး၊ ဟနန၊ ကြမရး-စတ ေဒသေတြအားလးနးပါး မးေတြသညး၊ ေရေတြႀကး၊

ကားလမးရထားလမးေတြေတာေတာမားမား ပကစးထခကကနတအတြက လမးေတြမေပါကတအတြက အမက ျမနျမနျပနလာ

ခငပါလက မလာႏငျဖစခရၿပး ဇလင (၉)ရကေန႔ကမပ တစလေကာမပ အမက ျပနေရာကပါတယ။ အဒလကာလအတြငး ကၽြ န

ေတာဟာ ေရႊလမာပ ရေနခရေပမယ ကခစေအာငထ တေခါကတကငးမ မေရာကႏငဘ ကယအလပကစၥေတြန႔ကယ လးခာလက

ေနခပါတယ။ အဓကက ဇနးသည မရတာလညး ပါပါတယ။ ဘာေၾကာငလဆေတာ- ဆငကယလညး မစးတတ၊ စကဘးေတာင

မစးတတတကၽြ နေတာက ဆငကယစးတတတ ကၽြ နေတာဇနးသညက ဆငကယေပၚတငၿပး လကေမာငးပ႔မ ကခစေအာငထက

လြယလြယကကေရာကမာ ျဖစတာေၾကာငျဖစပါတယ။

ဒအရငတနးကေတာ ကခစေအာငရ႕ေကာကဆငဖြငထားရာေနရာဟာ ကၽြ နေတာေနထငရာန႔ သပမေဝးလတေနရာမာပ

ရတာေၾကာင ထြကခလတ ဝငခလတ မၾကာခဏဆသလ ေရာကတတေလရေပမယ ဒႏစထမာ သက ဆငေနရာက ေ႐ႊ႕သြားၿပ

ျဖစတာေၾကာင ကၽြ နေတာတေယာကတညး အလြယတက မေရာကျဖစေတာတာျဖစပါတယ။ သကလညး ေကာကအေရာငးအဝယ

ေဈးကြကက အနညးငယ ထငးမႈငးစျပလာခနမာ ဆငလခေဈး ပၿပးသကသာတေနရာဆပ ေ႐ြးခယေရႊ႕ေျပာငးလကရတ အေျခအ

ေန ျဖစပါတယ။ သန႔အတ ေကာကဆငဖြင၊ ေကာကစးပြားေရးအတတ ရယယာလပၾကတ ဗမာဇနးေမာငႏက သ႕အေပၚ တကယ

က ေဆြမးရငးခာလ သေယာဇဥလညးႀကး၊ ယၾကညကးစားမႈလညး ရတာေၾကာင အစစအရာရာ သ႕လကသ႕ေျခ လပခြငရေပမယ

သက တတႏငသမၽ အကနအက သကသာေအာင အဒလငယ ဇနးေမာငႏမသားစဝငေတြန႔အတ ေဈးႏႈနးသကသာရာ ေနရာဆက

ေ႐ႊ႕ေျပာငးသြားခတာ ျဖစပါတယ။ ဒါေၾကာင- ေနရာက သပမနးလတာေၾကာင ကၽြ နေတာဇနးသည တလေကာေကာၾကာေအာင

ခရးသြားေနစဥအတြငး ကခစေအာငထ ေနာကထပတေခါကမ ထပမမေရာကျဖစသလ ဇနးန႔သမး အမက ျပနေရာကလာေတာ

လညး အမမာက အမမႈကစၥေတြေရာ၊ အေဝးကေန ေရာကလာၾကတ ဧညသညေသာငသညကစၥေတြန႔ပါ ဆကေနတအတြက ဇလင

လကနတအထ မေရာကျဖစခပါ။ ဒၾကားထမာ-ကခစေအာငက ရေဘာတေယာကဆကေနတဆင ကၽြ နေတာထ တ႐တေငြ ယြမငါး

ရာတတ လႀကန႔လမးၿပး တခတတရေပးလကပါေသးတယ။ “ကၽြ နေတာသားန႔ သမးအတြက သတတႏငသေလာက ေထာကပ

ကညတာ-” တ။ ကၽြ နေတာမာ သေပးလကတပကဆေၾကာင ဝမးသာဝမးနညး ခစားရပါတယ။ ကၽြ နေတာ သားန႔သမးအေပၚ ထား

တ သ႕ရ႕သေယာဇဥအတမအနကေၾကာင ဝမးသာစတခစားရသလ၊ ‘ငါႏယ….ကငဆာကေနရတ ကခစေအာငက ငါက မကညႏင

ဘ၊ သက ကညတာကပ အခထ ငါက လကခရယေနရတနးပါလား….’ ဆတစတန႔ ေၾကေၾကကြကြ ခစားလကရပါတယ။ တဆက

တညးမာပ-ဘာပျဖစျဖစ ကခစေအာငေတာ ကနးမာေရးေရာ စးပြားေရးပါ တစတရာ အေျခအေနေကာငးေနလ႔ အခလ လမးၿပးေပး

လကႏငတာျဖစမာပ….လ႔လညး အေကာငးျမငေထာငကေန ေတြးေတာမရငး၊ စတထမာ ခပေအးေအး ျဖစသြားမျပနပါတယ။

ဩဂတလဆနးထလညး ေရာကလာေရာ၊ ကၽြ နေတာရ႕ ‘႐ပပလႊာ ကဗာစ’ ကဗာစာအပေလးေတြ ကၽြ နေတာလကထ

ဆကဆကၿမကၿမက ေရာကလာခနမာ၊ ကဗာစာအပ လကေဆာငေပးရမယသေတြထ ကခစေအာငရ႕မကႏာႀကးဟာ ထပဆးက

67676767

ေန ေပၚလာခပါတယ။ ကၽြ နေတာစာအပေတြ ထြကသမၽ ဘာစာအပပထြကထြက၊ မပကမကြကေပးခတသေတြထမာ ကခစေအာင

ဟာ ေရ႕ဆးတနးက ရခေလသ မဟတလား။ ကၽြ နေတာတ႔လသာ စာေတြက စကလကမတတပ မားမားစားစား ေရးသားသ

တေယာက မဟတေပမယ ကခစေအာငကယတငလညး ‘ရေဘာခစေအာင’ဆတ နာမညန႔ ေဆာငးပါးေတြ စာေတြ ေရး႐သာမက

ကဗာေတြပါ ရဖနရခါ ေရးသားဖြ႕သေလရသ မဟတလား။ စာေပအႏပညာက ျမတျမတႏးႏး တနဖးထားတတ ခစတတေလသ

တေယာက မဟတလား။ ဒါေၾကာင -ကၽြ နေတာရ႕ ‘မနးဆတမးတ ဖြ႕ခမသမၽ ပရပေတြ’ ဆတ ႐ပပလႊာကဗာစစာအပေလးထမာ

အမာစာေရးသားေပးသျဖစတ အစမႀကးမမလ(ေဒၚလေကာေဇာ)အတြက ကဗာစာအပေလးေတြက ဦးဦးဖားဖား လမးပ႔ၿပးတာန႔ က

ခစေအာငဆက ကယတငသြားေပးဖ႔ သဘယမာ ရေနသလ၊ အမမာလား ဆငမာလား….ဆတာ သရေအာင ဖနးဆကၾကညလကမ

ေလမ ကၽြ နေတာမာ မယၾကညႏငေလာကေအာင အဩတနရသြားခရတာကေတာ- “ ကဗာဆရာႀကး- ကေနာ….ကေနာ….အခ

ခြနးမငေဆး႐ႀကးေပၚမာ ေဆး….ေဆး….သြငးေနတယဗာ….” ဆတ ေဖာေတာမနပလြနးလတ ကခစေအာငရ႕ျပနေျဖသက စတမ

ေကာငးစြာ ၾကားလကရျခငးပါပ။ ဖနးက သကယတငကငၿပး ေျဖေနတာျဖစေပမယ သ႕အသက မယၾကညႏငစရာ ေကာငးေလာက

ေအာငက တးတတတနခါ ႏြမးယေနတာ သသာလြနးေနခပါတယ။“ဟာဗာ….ေဆာရးဗာ…. ေဆာရး၊ ကၽြ နေတာက ခငဗား ေရႊလ

မာပ ရေနတယ ထငလ႔၊ ေနာကမပ ဆကေတာမယ။ ကစၥက အထးအေထြ ဘာမမဟတပါဘး။ အခတေလာမာ ကၽြ နေတာရ႕‘ ႐ပပ

လႊာ ကဗာစ’ စာအပအသစေလးတအပ ထြကလာလ႔….လကထလညး ေရာကလာလ႔…. ထးစအတငး ခငဗားက ေပးမလ႔…. လမး

ဆကၾကညတာပါ။ ေဆးသြငးေနတာႀကးန႔ဆေတာ…နားလကဦးဗာ။ စကားေျပာေနရင ေမာေနမာစးလ႔….ကၽြ နေတာ ဖနးခလက

ေတာမယ”လ႔ စကားက ခပသြကသြကေျပာၿပး၊ တယလဖနးက အျမနဆး ခပစလကရပါေတာတယ။ တးတမလြနးလတ သ႕ရ႕အသ

ယယေလးကေတာ ကၽြ နေတာနားထမာ အဆကမျပတေအာငက ပတငခတေနတအတြက အမက ျပနေရာကေရာကခငး၊ ခြနးမငမာ

ပ ရေနတ အစမႀကးမမလထ စကကန႔ဆကသြယၾကညရငး ကခစေအာငရ႕အေျခအေနက ပသရေအာင ေမးျမနးၾကညမေတာ….“

ေျပာရရင….ကခစေအာငရ႕ကနးမာေရးအေျခအေနက သပမေကာငးေတာဘး။ ကၽြ နမလညး မၾကာခဏ သြားၾကညပါတယ။ သ႕

ေရာဂါက ေနာကဆးအဆင ျဖစေနၿပ…. ဘယလမ မရေတာဘး။ သကဆငရာ ဆရာဝနႀကးေတြကလညး ကၽြ နမတ႔က ေသေသခာ

ခာ ရငးလငးေျပာျပထားၿပးၿပ။ ဒါေၾကာင ဒမာရေနတ သ႕ဇနး ‘ေကာထြမ’ ကယတငလညး အေျခအေနက သေနၿပးၿပ။ အဒ ေတာ….

သတ႔ရြာမာ အမမာပ ေကာငးေကာငးမြနမြနေရာကေအာင ျပနေခၚသြားႏငဖ႔၊ ဒၾကားထ လမးခလတမာပ တခချဖစမသြားဘ ခႏင

ေအာင၊ အသကရငႏငေအာငကပ အဓကထားၿပး လပေနရတအဆင ေရာကေနၿပ။ ဒါေတာင ပကဆေတြက ထပၿပးအကနခၿပး

လပေနရတာေနာ….. ေတာေတာက စတမေကာငးစရာပါ ကဝငးတငထြနးရယ….” ဆတ မမလရ႕ရငးျပသက ဝမးနညးစဖြယ ၾကား

လကရရငး၊ ရငထမာ အဆကမျပတက ထပလႈပရားလာခပါတယ။ တဆကတညးမာပ နကနက႐ႈငး႐ႈငး ေၾကကြမရငး၊ နငနငသညး

သညး စတထခက ခစားလကရပါတယ။

((((ေဆာငးပါးေဆာငးပါးေဆာငးပါးေဆာငးပါး ဒတယပငးကဒတယပငးကဒတယပငးကဒတယပငးက ေနာကတပတေနာကတပတေနာကတပတေနာကတပတ အေရးေတာပဂာနယတြငအေရးေတာပဂာနယတြငအေရးေတာပဂာနယတြငအေရးေတာပဂာနယတြင ဆကလကေဖာျပပါမည။ဆကလကေဖာျပပါမည။ဆကလကေဖာျပပါမည။ဆကလကေဖာျပပါမည။))))

68686868

လနငရ႕လနငရ႕လနငရ႕လနငရ႕ ““““အရငးရငစနစရ႕အရငးရငစနစရ႕အရငးရငစနစရ႕အရငးရငစနစရ႕ အျမငဆးအဆငအျမငဆးအဆငအျမငဆးအဆငအျမငဆးအဆင ---- နယခ႕စနစနယခ႕စနစနယခ႕စနစနယခ႕စနစ”””” ကမးကမးကမးကမး

အႏစအႏစအႏစအႏစ ၁၀၀၁၀၀၁၀၀၁၀၀ ျျျျပညပညပညပည အခါသမယကအခါသမယကအခါသမယကအခါသမယက အထမးအမတျပျခငးအထမးအမတျပျခငးအထမးအမတျပျခငးအထမးအမတျပျခငး

ခငေအးၾကညျမခငေအးၾကညျမခငေအးၾကညျမခငေအးၾကညျမ

(၁)

ရေဘာလနငဟာ “အရငးရငစနစရ႕ အျမငဆးအဆင - နယခ႕စနစ” ဆတကမးက ၁၉၁၆ ခ ေႏြဦးမာ ျပစၿပးစးခတာမ႔ ဒ

ႏစ ၂၀၁၆ ခႏစဟာ ဒကမးရ႕ အႏစ ၁၀၀ သကတမးျပညေျမာကတႏစျဖစတယ။ ဒကမးက လနငဟာ ၁၉၁၇ ဧၿပမာ ပထမအႀကမ၊

၁၉၂၀ ဇလငမာ ဒတယအႀကမ ထတေဝခပါတယ။

ဗမာျပညကြနျမနစပါတ၊ ဗဟဝါဒျဖန႔ခေရးဌာနအေနန႔ ၁၉၉၀ မတလမာ ပထမႀကမ အတြ ၄ တြခြၿပး လကေရးျဖင လညး

ေကာငး၊ ၂၀၀၉ စကတငဘာမာ ဒတယအႀကမ တေပါငးတစညးတညး ကြနပတာစာလးမားျဖငလညးေကာငး ၂ ႀကမတင ထတေဝ

ခၿပး ျဖစပါတယ။ နယခ႕စနစကမး ႏစ ၁၀၀ ျပညတ ဒေန႔အခါသမယလ ေန႔ထးေန႔ျမတက ေအာကပါစာတမးက ဘာသာျပန တငျပ

ရငး အထမးအမတျပလကပါတယ။

(“အရငးရငစနစရ႕အျမငဆးအဆင- နယခ႕စနစ” ဆတကမးဟာ လနငရ႕ အေရးႀကးတ ကမးတေစာငျဖစတယ။ မာကစ

“အရငးကမး” ပႏပထတေဝၿပးေနာက ရာစႏစဝကအတြငး ဒကမးရ႕ အေျခခသေဘာတရားေတြက အေျခခကာ လနငက အရငးရင

စနစရ႕ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈ အေျခအေနက ပထမဆးအႀကမ ခြျခမးစတျဖာ နဂးခပၿပး သ႕ရ႕နယခ႕စနစကမးက တငျပလကတာ ျဖစ

တယ။ တဆကတညး အရငးရငစနစရ႕ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈဟာ အဆငသစတရပ ေရာကရသြားၿပ။ တနညးအားျဖင နယခ႕စနစသ႔

ေရာကရသြားၿပလ႔ လနငက ၫႊနျပလကတယ။ နယခ႕စနစကမးဟာ အရငးကမးမာ ေဖာျပထားတ အရငးရငစနစမ လကဝါးႀကး

အပ အရငးရငစနစသ႔ ျဖစထြနးတးတကမႈဟာ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈအသစျဖစတယလ႔ ေထာကျပလကပါတယ။ နယခ႕စနစက ေဘာဂ

ေဗဒအရ ခြျခမးစတျဖာတျဖစစဥအတြငး နယခ႕စနစန႔ပတသကတ စတငေလာကတ ေကာကခကေတြန႔ အျမငတသတတနးႀကးက

လနငက တငျပထားတာလညး ျဖစတယ။ တနညးအာျဖင မာကစဝါဒဘ႑ာတကက နယခ႕စနစန႔ပတသကတ သေဘာတရားေတြ

ျဖညဆညးေပးလကျခငးျဖစတယ။

(၁) အရငးရငစနစရ႕ အျမငဆးအဆငဟာ နယခ႕စနစ ျဖစတယဆတာရ႕ ေခတေနာကခ ၁၉ ရာစ ေႏာငးပငးန႔ ၂၀ ရာစ

ကနဦးမာ ကမၻာအရငးရငစနစဟာ နယခ႕စနစသ႔ ကးေျပာငးသြားခတယ။ အေျခအေနသစက ကမၻာဆရယလစလႈပရားမႈက သ

69696969

ေဘာတရားေရးအရျဖစေစ၊ လကေတြ႕အရျဖစေစ အသစေရြးခယေရးန႔ ထးေဖာကလပေဆာငေရးတ႔က ေတာငးဆလာတယ။

မာကစန႔ အနဂယတ႔ သကရထငရားရစဥက အရငးရငစနစက နကနကနန ဖြငခေဝဖနခေပမယ ေခတရ႕အေျခအေနအေၾကာငး အ

ခကမား အကန႔အသတ ရေနတအေလာက အရငးရငစနစရ႕အဆငျမင တနညး လကဝါးႀကးအပအရငးရငစနစက အခငအမာ ခြ

ျခမးစတျဖာမႈ ဘယနညးန႔မ မလပႏငခဘး။ ပထမကမၻာ စစျဖစပြားၿပးေနာက ဒတယအငတာေနရငနယ လကယာဂဏးဟာ ဆ

ရယေရာဗငဝါဒန႔ ဆရယနယခ႕ဝါဒ (Social Imperialism) ရႊ႕ႏြအငထက ကေရာကသြားၿပး မမႏငင အရငးရငအစးရန႔ တဖက

တညး ျဖစသြားေတာတယ။ ေခတရ႕အေျပာငးအလက အေၾကာငးျပကာ သေဘာတရားအရ ယမးယငသြာၿပး မာကစဝါဒက ႐ပပက

ဆငးပကျဖစေအာင ျပျပငေျပာငးလပစၾကတယ။ အထးသျဖင ေကာကစကရ႕၁၉၁၅ ခႏစမာ ပြထတလာတ ‘အမးသားႏငငေတာ၊

နယခ႕ႏငငေတာန႔ ႏငငေပါငးခပအသငး’ဆတစာအပ ျဖစတယ။ အဒစာအပမာ “ultra-imperialism” (ဒါဟာေကာကစက တငျပ

ခတ အေခာငဝါဒ တမးျဖစတယ။ ေကာကစကဟာ ဂာမနန႔ ႏငငတကာ အလပသမားလႈပရားမႈရ႕ သေဘာတရားဆရာျဖစတယ။

ဒတယအငတာေနရငနယ အေခာငသမားဂဏးရ႕ ေခါငးေဆာငတဦး ျဖစတယ။) က အတအလငး ဝါဒျဖန႔ၾကတယ။ နယခ႕စနစရ႕

ပဋပကၡန႔ ေတာလနေရးအကပအတညးရ႕ ဆးဝါးျပငးထနမႈက အစြမးကန ဖးကြယထားၾကတယ။ နယခ႕စနစရ႕ ပငကယလကၡဏာ

က ျပျပငေျပာငးလပစႏငတယလ႔ ေနရာတကာမာ ဝါဒျဖန႔ၾက၊ အရငးရငစနစ အေျခအေနအေၾကာငးအခကေအာကမာ ထာဝရ

ၿငမးခမးေရးက အေကာငအထညေဖာႏငတယလ႔ စတကးယဥခၾကလ႔ ႏငငတကာ ဆရယလစလႈပရားမႈအတြငးမာ အလြနႀကးမား

တ ဗ႐တသတခေတြ ျဖစေပၚေစခတယ။ ဒါေၾကာင နယခ႕စနစရ႕လကၡဏာက နကနကနန ဖြငခႏငေရး၊ ေကာကစကရ႕ တမး

ေစာငးေနတ သေဘာတရားမးေတြက အားရရ ေခပေျပာဆႏငေရးန႔ ေခတရ႕ၾကနအငလကၡဏာေတြက ရငးလငးျပေရးတ႔ဟာ ဒ

လႈပရားမႈ ေခာေခာေမာေမာ ျဖစထြနးတးတကေရးန႔ အႏငႏငငက ျပညသေတြ စစဆန႔ကငေရး ေအာငပြရႏင-မရႏငရ႕ ကြငးဆက

ျဖစလာတယ။ ဒလအေျခအေနေအာကမာ “အရငးရငစနစရ႕ အျမငဆးအဆင - နယခ႕စနစ” ဆတ ကမးစတ ကမးတစတတနး

ႀကးက ၁၉၁၆ မာ လနငက ျပစေရးသားခတာျဖစတယ။ သဟာ နယခ႕စနစက နကနကနန စးစမးေလလာ ခြ ျခမးစတျဖာၿပး

ေကာကစကရ႕ ‘စစဝါဒ’က ေဝဖနကာ အရငးရငစနစ မခ ပကသဥးရမယဆတ ပကတဘာဝ တရားဥပေဒေတြက တဆငတက ရငး

ျပခတယ။ နယခ႕စနစ ျဖစတညလာမႈန႔ ဆရယလစစနစလႈပရားမႈ ကြၿပမႈ၊ နယခ႕စနစန႔စစပြ၊ ၿငမးခမးေရးန႔ဆရယလစ ေတာလန

ေရးစတ ျပနာေတြရ႕ အတြငးပငးဆကစပမႈက ရငးျပခတယ။

((((၂၂၂၂) ) ) ) ၎ကမးရ႕၎ကမးရ႕၎ကမးရ႕၎ကမးရ႕ အတြငးသေဘာန႔အတြငးသေဘာန႔အတြငးသေဘာန႔အတြငးသေဘာန႔ အေျခခအျမငမားအေျခခအျမငမားအေျခခအျမငမားအေျခခအျမငမား

ဒကမးမာ ႐ရားဘာသာန႔ ပႏပထတေဝျခငးအမာ၊ ျပငသစန႔ ဂာမနဘာသာျဖင ပႏပထတေဝျခငးအမာတ႔အျပင အခနး

၁၀ ခနး ပါဝငတယ။ ပထမ ၇ ခနးဟာ နယခ႕စနစ ျဖစတညလာတျဖစစဥန႔ ၎ရ႕ၾကနအငလကၡဏာေတြက ထတေဖာတငျပထား

တယ။ ေနာက ၃ ခနးကေတာ ေရ႕မာတငျပထားတ အေျခခအတျမစေပၚမာ ႏငငေရးလကေတြ႕ အေကာငအထညေဖာေဆာငမႈန႔

ဆကစပၿပး ခြျခမးစတျဖာကာ၊ နယခ႕စနစရ႕မႊားလေသြးစပမႈ၊ ပပသးေဆြးေျမ႕မႈန႔ေဖာကျပနမႈတ႔က ေဖာထတဖြငခၿပး နယခ႕စနစ

ရ႕ သမငးကၾကမၼာန႔ ပစၥညးမလတနးစား ေတာလနေရးရ႕အၾကား ဆကစပမႈက ၫႊနျပထားပါတယ။

၁။၁။၁။၁။ နယခ႕စနစနယခ႕စနစနယခ႕စနစနယခ႕စနစ ျဖစတညလာမႈျဖစတညလာမႈျဖစတညလာမႈျဖစတညလာမႈ ျဖစစဥ။ျဖစစဥ။ျဖစစဥ။ျဖစစဥ။ အရငးရငစနစဟာ လြတလပစြာ ယဥၿပငမႈမ လကဝါးႀကးအပမႈသ႔ ကးေျပာငးခၿပး ေယဘ

ယအားျဖင ၁၉ ရာစ ေႏာငးပငး ႏစေပါငး ၃၀ အတြငး လးဝၿပးေျမာကခတယ။ သပၸန႔နညးပညာေတာလနေရးက အရငးရငစနစ ဖြ႕

ၿဖးတးတကမႈ မညညာတတရားဥပေဒေတြက ျဖစေပၚလာေစၿပး နယခ႕အငအားႀကးႏငငအခငးခငးအၾကား လယကမႈဟာ ကမၻာ

အဝနးအဝငးအတြငး စစပြပစျဖင ေပၚေပါကလာေစပါတယ။ ဒါန႔ပတသကလ႔ “နယခ႕စနစဟာ အေမရကတကန႔ဥေရာပတက၊ အဒ

ေနာက အာရတကရ႕အျမငအဆးအဆငအေနျဖင ၁၈၉၈ မ ၁၉၁၄ ခႏစအထ၊ ဒကာလေတြအတြငးမာ လးဝျဖစတညလာခတယ”

လ႔ လနငက ၫႊနျပခပါတယ။ အဓကေဖာျပခကကေတာ “အေမရကန-စပနစစပြ (၁၈၉၈)၊ အဂၤလပ-ဘးဝါးစစ(Anglo-Bower War)

(၁၈၉၉-၁၉၀၂)၊ ဂပန-႐ရားစစပြ(၁၉၀၄-၁၉၀၅)ႏင ဥေရာပတကရ႕စးပြားေရးကပတ႔ဟာ ေခတသစကမၻာသမငးရ႕ အဓက သမငး

မတတငေတြျဖစတယ”။

၂။၂။၂။၂။ နယခ႕စနစနယခ႕စနစနယခ႕စနစနယခ႕စနစ စးပြားေရးရ႕စးပြားေရးရ႕စးပြားေရးရ႕စးပြားေရးရ႕ အႏစသာရ။အႏစသာရ။အႏစသာရ။အႏစသာရ။ လကဝါးႀကးအပမႈက လြတလပစြာယဥၿပငမႈက အစားထးလကျခငးဟာ နယခ႕စနစ စး

ပြားေရးရ႕ အရငးခၾကနအငလကၡဏာ ျဖစတယ။ နယခ႕စနစရ႕အႏစသာရလညးျဖစတယ”လ႔ လနငက ယဆတယ။ ဒါအျပင “နယ

70707070

ခ႕စနစက ၎ရ႕စးပြားေရး အႏစသာရအလကေျပာရရင နယခ႕စနစဟာ လကဝါးႀကးအပအရငးရငစနစျဖစတယ”လ႔ လနငက မတ

ယတယ။

၃။၃။၃။၃။ နယခ႕စနစရ႕နယခ႕စနစရ႕နယခ႕စနစရ႕နယခ႕စနစရ႕ စးပြားေရးစးပြားေရးစးပြားေရးစးပြားေရး ၾကနအငလကၡဏာႀကးၾကနအငလကၡဏာႀကးၾကနအငလကၡဏာႀကးၾကနအငလကၡဏာႀကး ၅၅၅၅ ရပ။ရပ။ရပ။ရပ။ နယခ႕စနစအဆငရ႕ စးပြားေရး ေဖာျပခကအျဖစ (၁) “ကနထတလပမႈန႔

အရငးအႏးစစညးမႈ ဒလ ျမငမားတအတငးအတာအထ ဖြ႕ၿဖးတးတကေရာကရလာတအတြကေၾကာင စးပြားေရးဘဝအတြငးမာ

လကဝါးႀကးအပအဖြ႕အစညးေတြ ျဖစေပၚလာတယ”လ႔ လနငက ယဆတယ။ ဒမာ လနငက ဂာမန၊ အေမရကန၊ ၿဗတနစတ ဖြ႕ၿဖး

ၿပး အရငးရငႏငငေတြမ အခကအလက ကနးဂဏနးအမားအျပားက အသးခၿပး မာကစက “အရငးကမး”မာ တငျပခတ အျမငေတြ

က သကေသထျပခတယ။ တနညးအားျဖင လြတလပစြာ ယဥၿပငမႈက ကနထတလပမႈစစညးမႈက ျဖစေပၚေစတယ။ ကနထတလပ

မႈစစညးမႈက တစတခေသာ အဆငသ႔ ဖြ႕ၿဖးတးတကေရာကရသြားတအခါ လကဝါးႀကးအပမႈက ျဖစေပၚေစပါလမမယ။ အဒေနာက

“ကနထတလပမႈစစညးျခငးဟာ လကဝါႀကးအပမႈေပၚေပါကလာျခငးရ႕ လကရအဆင အရငးရငစနစဖြ႕ၿဖးတးတကမႈရ႕ ေယဘယန႔

အေျခခတရားျဖစတယ”လ႔ ရငးရငးလငးလငး ၫႊနျပခတယ။ (၂) “ဘဏအရငးအႏးန႔ စကမႈအရငးအႏးတ႔ ပးေပါငးသြားၿပး၊ ဒ‘ေငြ

ေၾကးအရငးအႏး’ အေျခခေပၚမာ ဘ႑ာဘရငႀကး(ဘ႑ာေရး လကဝါးႀကးအပသမား) ေတြ ျဖစတညလာတယ”။ (၃) အရငးအႏး

တငပ႔မႈ။ လြတလပစြာယဥၿပငမႈ လးဝ လႊမးမးျခယလယေနတ အရငးရငစနစေဟာငးန႔ပတသကလ႔ေျပာရရင စတငထကတာက

ေတာ ကနစညတငပ႔ျခငးပါပ။ လကဝါးႀကးအပမႈ လႊမးမးျခယလယေနတ အသစလြငဆး အရငးရငစနစအဖ႔ေျပာရရင စတငထက

တာကေတာ အရငးအႏးတငပ႔ျခငး ျဖစတယ”။ “ကနစညတငပ႔ျခငးန႔မတတ အရငးအႏးတငပ႔ျခငးဟာ ထးျခားတ အေရးႀကးတ အ

ဓပၸာယသေဘာေဆာငတယ” လ႔ လနငက ၫႊနျပလကတယ။ အရငးရငစနစ “ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈ မညညာျခငးန႔ မဝေရစာ စားေနရတ

ေနထငမႈအဆငအတနးဟာ ဒလထတလပေရးပစရ႕ အရငးခကတ ေရာငလႊမရႏငတ အေျခအေနအေၾကာငးအခကန႔ မရမျဖစတ

အခကေတြ ျဖစတယ”။ ၎ရ႕အႏစသာရမာ “အရငးအႏးတငပ႔ျခငးဟာ ကနစညတငပ႔ျခငးက အားေပးတ နညးနာျဖစလာတယ”။

တခနတညးမာ “တစတခေသာအတငးအတာအရ အရငးအႏးတငပ႔ႏငငရ႕ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈမာ ရပတမႈတခ႕ျဖစေပၚတတပါတယ”။

(၄) “ကမၻာႀကးက ခြေဝယထားတ အရငးရငေတြရ႕ ႏငငတကာ လကဝါးႀကးအပမဟာမတ ျဖစတညလာခတယ”။ ႏငငတကာ လက

ဝါးႀကးအပမဟာမတအဖြ႕ ျဖစတညလာမႈန႔ ျဖစထြနးတးတကလာမႈတ႔န႔ ပတသကလ႔ အရငးအႏးတငပ႔မႈ တးမားလာတာန႔အမၽ၊

အႀကးဆး လကဝါးႀကးအပမဟာမတရ႕ ျပညပဆကဆမႈ၊ ကလနဆကဆမႈန႔ ‘အငအားအဝနးအဝငး’ အစြမးကန တးခ႕လာတာန႔ အ

မၽ ဒလကဝါးႀကးအပမဟာမတအဖြ႕ဟာ ‘သဘာဝကစြာ’ကမၻာလကၡဏာေဆာငတ သေဘာတညခကရရသြားၿပး ‘ႏငငတကာ ကာ

တယ’ ျဖစတညလာတယ”လ႔ လနငက ၫႊနျပခတယ။ ႏငငတကာ ကာတယ(cartel) ဟာ ႏငငတကာ လကဝါးႀကးအပအဖြ႕ ျဖစ

တယ။ ၎က ျပညတြငးျပညပေဈးကြကက လကဝါးႀကးအပထားတယ။ ကမၻာႀကးတခလးက စမအပခပ ျခယလယတယ။ လနင

က ဒလ လကဝါးႀကးအပမႈ “ႀကးမားကယျပန႔ ၿပငဘကကငးတအဆင”က “အဆငလြနလကဝါးႀကးအပ”(super monopoly) အျဖစ

ေခၚေဝၚလကပါတယ။ သက လၽပစစဓာတ၊ ေရန-ေရနစမး၊ ေရေၾကာငးသယယပ႔ေဆာငေရး၊ မးရထားလမးေဖာကလပေရး၊ သြပ

ထတလပေရး၊ ယမးဘလး ထတလပေရးစတ အခကအလကမားစြာက ဥပမာထားၿပး ႏငငတကာကာတယရ႕ ျဖစတညလာမႈန႔ ဖြ႕

ၿဖးတးတကလာမႈတ႔က ရငးျပတယ။ ဒါေတြအရ လနငက “မာကစဝါဒအျမငမ ၾကညၿပး အရငးရငႏငငအခငးခငး ဆကဆမႈ အလြန

နးကပမႈရတအခနမာ နယခ႕စနစအေၾကာငးေျပာဆေဆြးေႏြးရာမာ ႏငငတႏငငတညးအေၾကာငးကသာ ေဆြးေႏြးေျပာဆေနျခငးမး

ဟာ ယတမတနဘး”လ႕ ယဆခတာျဖစတယ။

(၅) “ကမၻာေပၚက အႀကးဆး အရငးရငႏငငႀကးေတြဟာ ကမၻာႀကးက ခြေဝလ႔ ၿပးသြားခၿပ”။ “အရငးရငစနစမ လကဝါးႀကးအပ

အရငးရငစနစသ႔ ကးေျပာငးသြားျခငး တနညးအားျဖင ဘ႑ာေငြေၾကးအရငးအႏးသ႔ ကးေျပာငးျခငးဟာ ကမၻာႀကးက ခြေဝေရး

အတြက တကပြျပငးထနတ ဆကဆမႈျဖစတယ”။ “ကၽြ နေတာတ႔ အဒကာလက စစေဆးၾကည ႐ႈလကေတာ ကမၻာႀကးက ခြေဝမႈဟာ

ၿပးဆးခၿပ။ ၿပးဆးခၿပဆတာက ေနာကထပ အသစတဖန ျပနလညခြေဝမႈ မျဖစႏငဘးလ႔ ေျပာဆတာမဟတဘ…. ေျပာငးျပနအား

ျဖင အသစတဖန ျပနလညခြေဝမႈ ျဖစႏင႐မက ျပနလညခြေဝမႈက ေရာငလႊလ႔ မရႏငဘးလ႔ ေျပာသငတယ”လ႔ လနငက ၫႊနျပခ

တယ။

၄။၄။၄။၄။ နယခ႕စနစနယခ႕စနစနယခ႕စနစနယခ႕စနစ ျဖစတညလာမႈအတြငးျဖစတညလာမႈအတြငးျဖစတညလာမႈအတြငးျဖစတညလာမႈအတြငး ဘ႑ာေငြေၾကးအရငးအႏးရ႕ဘ႑ာေငြေၾကးအရငးအႏးရ႕ဘ႑ာေငြေၾကးအရငးအႏးရ႕ဘ႑ာေငြေၾကးအရငးအႏးရ႕ အဆငေနရာန႔အခနးက႑။အဆငေနရာန႔အခနးက႑။အဆငေနရာန႔အခနးက႑။အဆငေနရာန႔အခနးက႑။ စးပြားေရး အေျခခအတျမစ

ေထာငကေျပာရရင မကေမာကနယခ႕စနစရ႕အရငးခအကဆးၾကနအငလကၡဏာဟာ ဘ႑ာေငြေၾကးအရငးအႏး(Financial capital)

71717171

န႔ ႏငငတကာ ဘ႑ာဘရငႀကးေတြ(ႏငငတကာ ဘ႑ာေရးလကဝါးႀကးအပသမားေတြ) လႊမးမးအပခပမႈ ျဖစတယ။ ဘ႑ာေငြ

ေၾကးအရငးအႏးဟာ နယခ႕အငအားႀကး ႏငငအားလးရ႕ အႀကးမားဆး ေထာကတငျဖစတယ။ ဘ႑ာေငြေၾကးအရငးအႏးဟာ က

လနေဒသအားလးက တကယ စးမးထားမႈျဖစတယ။ “ဘ႑ာေငြေၾကးဟာ စးပြားေရးဆကဆမႈအားလးအတြက တညရေနၿပး ႏငင

တကာဆကဆမႈအားလးအတြငးက ႀကးမားလတ အငအားစျဖစလ႔ အဆးအျဖတအခနးကပါတယလ႔ ေျပာမယဆရငေတာင ေျပာ

ႏငတယ။ ၎ဟာ တခ႕ ႏငငေရးအရ လးဝလြတလပတႏငငေတြက ခပကငႏင႐မက လကေတြ႕အရ ခပကငေနႏငတယ”။ ဘ

႑ာေငြေၾကးအရငးအႏးဟာ စးပြားေရးက ေကာလြနေနတ လႊမးမးျခယလယေနတ အငအားစတမး ျဖစတယ။ “ဘ႑ာေငြေၾကး

အရငးအႏး အေျခခအတျမစေပၚမာ ရငသနႀကးျပငးလာတ စးပြားေရးမဟတတ အေပၚထပအေဆာကအအ တနညးအားျဖင ဘ႑ာ

ေငြေၾကးအရငးအႏးရ႕ ေပၚလစန႔ အယဝါဒေရးရာတ႔ဟာ ကလနေဒသလယကေရး တမးၫႊတမႈက အားျဖညေပးတယ” လ႔ လနငက

ၫႊနျပတယ။

၅။၅။၅။၅။ နယခ႕စနယခ႕စနယခ႕စနယခ႕စနစရ႕နစရ႕နစရ႕နစရ႕ ပပသးေဆြးေျမ႕မႈ၊ပပသးေဆြးေျမ႕မႈ၊ပပသးေဆြးေျမ႕မႈ၊ပပသးေဆြးေျမ႕မႈ၊ မႊားလေသြးစပမႈန႔မႊားလေသြးစပမႈန႔မႊားလေသြးစပမႈန႔မႊားလေသြးစပမႈန႔ ေသပနးပြငမႈ။ေသပနးပြငမႈ။ေသပနးပြငမႈ။ေသပနးပြငမႈ။ နယခ႕စနစရ႕ မႊားလေသြးစပမႈန႔ ပပသးေဆြးေျမ႕မႈက အဓက

အားျဖင ဘက ၃ ဘကျဖင ေဖာျပႏငတယလ႔ လနငက ယဆတယ။ (၁) အထးသျဖင အသကရငသနေရးအတြက“အတးေငြမားက

ဝငေငြအျဖစထားရ ေနထငစားေသာကေနတ (rentier) လတနးစား ျဖစတညလာျခငး (၂) အရငးအႏးတငပ႔မႈ တဟနတး တးပြား

လာျခငး (၃) ကလနေဒသအေပၚ လယကမႈ၊ ေသြးစပမႈန႔ မခရမႈေတြ ဆးဝါးသထက ဆးဝါးလာေနျခငး။ လကဝါးႀကးအပမႈ ျပငးထန

လာတာန႔အမၽ ကနထတလပမႈ လအဖြ႕အစညးလကၡဏာ ေဆာငလာျခငးန႔ ကနထတအရငးအႏး (ကနထတပရေဘာဂ) ပဂၢလက

ပငဆငမႈအၾကားက ပဋပကၡသာမက မႊားလေသြးစပမႈန႔ ပပသးေဆြးေျမ႕မႈတ႔ဟာ တေန႔တျခား ဆးဝါးျပငးထနလာတယလ႔ လနငက

ယဆတယ။ ေသပနးပြငမႈန႔ပတသကရင စးပြားေရးအရ လကဝါးႀကးအပမႈဟာ ႏငငေရးအရ ဘကစေဖာကျပနမႈဆသ႔ ဆကေရာက

သြားေစတယ။ လြတလပစြာယဥၿပငမႈက ဒမကေရစစနစက ေတာငးဆတယဆရင ပေဒသရာဇ သကဦးဆပငစနစက ဆန႔ကငရ

မယ။ လကဝါးႀကးအပမႈဟာ အႏစသာရအရ အခြငအာဏာအားလး စစညးေရးက လကစားေနတာျဖစလ႔ အရငးရငလတနးစားဟာ

ျမငတကလာတ တးတကတလတနးစားအျဖစကေန ပပသးေဆြးေျမ႕တ၊ ယယြငးပကျပားေနတ၊ အနာအဆာပြားေနတ၊ ေဖာကျပန

တ လတနးစားအျဖစသ႔ ေျပာငးသြားခၿပ”လ႔ လနငက ယဆတယ။ အရငးရငစနစရ႕ ေမြးရာပါပဋပကၡအမးမးဟာ အဆကမျပတ

ျပငးထနလာေနတယ။ ဦးစြားအားျဖင ပစၥညးမလတနးစားန႔ အရငးရငလတနးစားရ႕ ပဋပကၡဟာ ပမထကျမကသညးသနလာတယ။

ဒတယအားျဖင နယခ႕ႏငငန႔ ကလန၊ ကလနတပငးႏငငေတြရ ျပညသလထအၾကားက ပဋပကၡဟာ ပမထကျမကသညးသနလာ

တယ။ တတယအားျဖင နယခ႕ႏငငအခငးခငးအၾကားရ ပဋပကၡဟာလညး ပမထကျမကသညးသနလာတယ။ “ပဂၢလက စးပြားေရး

ဆကဆမႈန႔ ပဂၢလကပငဆငမႈ ဆကဆေရးတ႔ရ႕ အတြငးပငးအႏစသာရန႔ မဆေလာတ အေပၚယအခြအျဖစသ႔ ေျပာငးလသြားခၿပ။

တကယလ႔ လေတြက ဒအေပၚယအခြက ေခမႈနးေရးအတြက အခနဆြေနရင ၎ဟာ မခ ယယြငးေဆြးေျမ႕လာေတာမယ။ ၎ဟာ

ယယြငးေဆြးေျမ႕ေနတ အေျခအေနအတြငး ႏႈငးယဥျခငးအားျဖင ရညလားတအခနတခက ဆြထားႏငေပမယ ေနာကဆးမာ ေခ

မႈနးျခငးခရမာကေတာ ေရာငလႊမရႏငပါဘး”။ ပစၥညးမလတနးစား ေတာလနေရးအေၾကာငးအခကဟာ ရငမညလာလ႔ “နယခ႕စနစ

ဟာ ဆရယလစစနစရ႕ အႀကကာလျဖစတယ” လ႔ လနငက ယဆခတာ ျဖစတယ။

၆။၆။၆။၆။ နယခ႕စနစစစပြရ႕နယခ႕စနစစစပြရ႕နယခ႕စနစစစပြရ႕နယခ႕စနစစစပြရ႕ ေရေသာကျမစ၊ေရေသာကျမစ၊ေရေသာကျမစ၊ေရေသာကျမစ၊ လကၡဏာန႔လကၡဏာန႔လကၡဏာန႔လကၡဏာန႔ အကးဆကမား။အကးဆကမား။အကးဆကမား။အကးဆကမား။ လနငက စးပြားေရးန႔ ႏငငေရးဖြ႕ၿဖးတးတကမႈ မညညာ

ျခငးဟာ အရငးရငစနစ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈရ႕ အကြငးမတရားန႔ ေရာငလႊလ႔မရတ အလားအလာျဖစတယလ႔ လနငက ယဆခတယ။

နယခ႕စနစစစပြဟာ ကနထတအရငးအႏး ပဂၢလကပငဆငမႈစနစအေပၚမာ အရငးခတယ။ နယခ႕စနစစစပြဟာ နယခ႕ႏငငေတြရ႕

ကလနေဒသ၊ အငအားအဝနးအဝငး၊ ကနၾကမးထြကရရာေဒသန႔ ရငးႏးျမႇပႏမႈေနရာအတြက လယကတ စစပြျဖစတယ။ ဒါေၾကာင

ကမၻာႀကးက ဗလကစးမးေရးန႔ ဓားျပတကလယကဖ႔အတြက စတငလကတ စစပြျဖစတယ။ ေကာကစကရ႕ အဆငလြန နယခ႕စနစ

(ultra-imperialism) တနညး “အဆငလြနနယခ႕စနစရ႕ေပၚလစသစတမး”က ႏငငတကာ ပးေပါငးထားတ ဘ႑ာေငြေၾကး အရငး

အႏးဟာ ကမၻာႀကးက အတတကြ ေသြးစပၿပး၊ ႏငငအသးသးက ဘ႑ာေငြေၾကးေတြ အခငးခငးတကခကမႈန႔ အစားထးလမမယလ႔

ဆတယ။ လနငက အဆငလြနနယခ႕စနစကာလဆတာ မရဘး။ “ၿငမးခမးေရး မဟာမတေတြဟာ စစပြအတြက ျပငဆငေနၾကၿပ”။

နယခ႕အငအားႀကး ႏငငတခ႕ တနညးအားျဖင “အဆငလြနနယခ႕ႏငင”ေတြရ႕ မဟာမတက ဖြ႕စညးလကၾကေပမယ “ဒါဟာ ေရ႕

ေနာက တဆကတညးျဖစတ စစပြ ၂ ႀကမအၾကားမ ‘အသက႐ႉေခာငတ အခကအတန႔ေလး’သာ ျဖစလမမယ။ အသစျဖစထြနး တး

တကလာတ ဟနခကမညမႈေတြေၾကာင ၿငမးခမးေရးဟာ ဖကဆးမႈေတြန႔ မလႊသာမေရာငသာ ႀကေတြ႕ရလမမယလ႔ လနငက ၫႊန

72727272

ျပခတယ။ “စစပြဟာ အယဥေကးဆးေတြက ျဖစေပၚေစၿပး ယဥေကးမႈအဖြ႕ၿဖးဆးႏငငေတြဟာ ငတမြတတအေျခအေနသ႔ ကဆငး

သြားေတာတယ။ ဒါေပမ အျခားတဖကကၾကညရင စစပြဆတ ဒႀကးမားလတသမငးျဖစစဥဟာ လ႕အဖြ႕အစညးရ႕ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈ

က အရငဘယတနးကန႔မမတေအာင အရနအဟန ထပမျမနဆနေစပါလမမယ။ နယခ႕စနစ ျဖစထြနးတးတကလာမႈ တနညး လက

ဝါးႀကးအပ အရငးရငစနစ ျဖစထြနးလာလမမယ။ စစပြရ႕ ႐ကခတမႈေအာကမာ ႏငငတကာ လကဝါးႀကးအပအရငးရငစနစ ေျပာငး

လျဖစေပၚလာလမမယ”လ႔ လနငက တခနတညးမာ ၫႊနျပခတယ။ ကၽြ နေတာတ႔ဟာ ယခအခါ ကမၻာ စးပြားေရး ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈရ႕

ဒအဆငကာလက ေရာကရေနပါၿပ။ ဒအဆငကာလဟာ ဆရယလစစနစရ႕ အႀကကာလအဆငသ႔ ခဥးကပေနၿပျဖစတယ။

((((၃၃၃၃) ) ) ) ၎ကမးရ႕၎ကမးရ႕၎ကမးရ႕၎ကမးရ႕ မကေမာကေခတတနဖးမကေမာကေခတတနဖးမကေမာကေခတတနဖးမကေမာကေခတတနဖး

လနငရ႕ ဒကမးဟာ ယခ ၂၀၁၆ ဆရင ရာစႏစတခ ၾကာသြားခၿပ။ ဒါေပမ လနငရ႕ အရငးရငစနစ စးပြားေရးအဆင ကာ

လေတြန႔ပတသကလ႔ ခြျခမးစတျဖာမႈေတြ၊ အရငးရငစနစဟာ နယခ႕စနစအဆငသ႔ ဝငေရာကသြားခၿပဆတာန႔ ပတသကတ သပၸ

နညးက အကျဖတခကစတ သေဘာတရား တထြငစမးသစခကေတြဟာ ယေန႔တင ေခတမေနဆျဖစတယ။ မကေမာက အရငးရင

စနစ စးပြားေရးက ခြျခမးစတျဖာ သေတသနျပေရးန႔ ပတသကလ႔ လမးၫႊနအဓပၸာယသေဘာ ေဆာငေနဆလညးျဖစတယ။

၁။ မကေမာက အရငးရငစနစရ႕ သမငးအေျခအေနေတြဟာ ေျပာငးလမႈ မရဘး။ လကဝါးႀကးအပမႈဟာ မကေမာက အရငးရင

စနစ ရ႕ အႏစသာရန႔ ၾကနအငလကၡဏာ ျဖစၿမျဖစေနတယ။ အရငးရငစနစရ႕ နယခ႕စနစအဆငသ႔ ဝငေရာကသြားတ ဒရာစႏစ

တခေကာအတြငး အေျပာငးအလတခလးက ၾကညလကရင ကမၻာအရငးရငစနစဟာ အေရးႀကးတ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈအသစေတြ ရ

လာတယ။ အရငးရငဟာ အရငကန႔ ႏႈငးယဥရင ပၿပးကြယဝလာတယ။ လ႕က႐ဏာဆနမႈေတြန႔ ျပညစလာတယ။ အသကရငသန

စြမးအား ပရလာတယ။ ၂၀ ရာစ ေႏာငးပငးကတညးက မကေမာက သပၸန႔နညးပညာဟာ အရနအဟနျပငးျပငးန႔ ျဖစထြနးတး

တကေနျခငးက အရငးရငစနစ တဆငတက ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈအတြက ပမအကးရတ အေၾကာငးအခကေတြက ဖနတးေပးတယ။

ဒါေပမ ဒေျပာငးလမႈအသစေတြက ထးေဖာကၿပး ဦးေနာက ၾကညၾကညလငလငန႔ ၾကညလကရင မကေမာကေခတ အရငးရငစနစ

ကမၻာရ႕ သကဝငလႈပရား ဖတလတမႈအရဆး စးပြားေရးအျခငးအရာေတြဟာ လကဝါးႀကးအပမႈအျခငးအရာေတြ ျဖစၿမျဖစေနတယ

ဆတာ ေတြရပါလမမယ။ လကဝါးႀကးအပမႈမ “အထးလကဝါးႀကးအပမႈ”(special monoply)န႔ ႏငငေတာလကဝါးႀကးအပမႈ အျဖစ

သ႔ ျဖစထြနးတးတကခၿပး၊ ႏငငေတာလကဝါးႀကးအပမႈမ ႏငငတကာလကဝါးႀကးအပမႈအျဖစသ႔ ျဖစထြနးတးတကချပနတယ။ စး

ပြားေရးဂလဘယလကေဇးရငးက ကမၻာစးပြားေရး ဖြ႕ၿဖးတးတကေရးအတြက နကနတ႐ကခတမႈ တသတတနးႀကးက ေဆာငၾကဥး

လာတယ။ ဒအျခငးအရာေတြက လကဝါးႀကးအပမႈဟာ တညရၿမတညရေန႐မက ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈ အတငးအတာဟာ ႏႈငးယဥျခငး

အားျဖင ယခငကထက ပမနက႐ႈငးလာတယ။ မကေမာကအရငးရငစနစရ႕ နယခ႕စနစ သမငးအေျခအေနဟာ ေျပာငးလမႈ မရပါ

ဘး။ မာကစက လြတလပစြာယဥၿပငမႈဟာ လကဝါးႀကးအပအျဖစသ႔ မခဖြ႕ၿဖးတးတကသြားလမမယလ႔ ႀကတငနမတဖတခတယ။

လနငက သာမနလကဝါးႀကးအပမႈ၊ ဘ႑ာဘရငတ႔ရ႕ လကဝါးႀကးအပမႈဟာ ႏငငေတာလကဝါးႀကး အပမႈန႔ ႏငငတကာလကဝါး

ႀကးအပမႈသ႔ မခ ဖြ႕ၿဖးတးတကသြားလမမယလ႔ ႀကတငနမတဖတခတယ။ မကေမာကအရငးရငစနစ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈအသစေတြ

က မာကစဝါဒရ႕ အရငးရငစနစဖြ႕ၿဖးတးတကမႈန႔ပတသကတ သပၸနညးက အကျဖတခကေတြက ထပမ သကေသျပလကတာက

ေတာ မကေမာကအရငးရငစနစရ႕ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈအသစေတြက မကေမာကအရငးရငစနစဟာ လကဝါးႀကးအပရ႕ အဆငျမင

ကာလသ႔ ဝငေရာကေနဆ ဒါမမဟတ ဝငေရာကသြားခၿပဆတာ တဆငတက ရငးျပလကတာျဖစတယ။ အရငးရငစနစ ဖြ႕ၿဖးတး

တကမႈဟာ ပမ စနမနာက ျဖစလာတယ။

၂။ မကေမာက အရငးရငစနစအတြငး ဘ႑ာေငြေၾကးအရငးအႏးရ႕ ထးျခားတအဆငေနရာန႔ အခနးက႑ဟာ ဘယလမ အစားထး

လ႔မရ ျဖစၿမျဖစေနတယ။ လနငက ဘ႑ာေငြေၾကးဘရငႀကးေတြန႔ အရငးအႏးတငပ႔မႈ သေဘာတရားအရ ႏငငတကာ အရငးအႏး

လညပတမႈ အျခငးအရာေတြက သပၸနညးက ရငးျပခတယ။ လနငက ဘ႑ာေငြေၾကးအရငးအႏးန႔ စကမႈအရငးအႏးတ႔ ေပါငးစညး

ၿပ ဘ႑ာေငြေၾကးဘရငႀကးေတြ ျဖစလာကာ စကမႈလပငနးစးပြားေရးက ထနးခပသလ ျပညတြငး ႏငငေရးက ထနးခပၾကတယ။

ေငြေၾကးအရငးအႏးက တငပ႔ၿပး တငပ႔လကတႏငငရ႕ အရငးရငစနစစးပြားေရး ျဖစထြနးတးတကေရးက တြနးေဆာေပးသလ ေသြး

စပမႈန႔ ဖႏပမႈစတာေတြက အားျဖညေပးတယ။ လကရ စးပြားေရးဖြ႕ၿဖးတးတကလာတာန႔အမၽ ကမၻာစးပြားေရး တေပါငးတစညး

တညးျဖစမႈ၊ ကမၻာေဈးကြက ျဖစတညလာမႈန႔ ျဖစထြနးတးတကမႈ၊ ကမၻာအဆင ဘ႑ာေငြေၾကးဘရင ေငြရငေၾကးရငႀကးေတြ ေပၚ

73737373

ထြကလာမႈ၊ အတငးအတာႀကးမားလတ နယေကာကမၸဏႀကးေတြ တကမၻာလး အႏ႔အျပားေပၚထြကလာမႈန႔အတ ႏငငအသးသး

ျပညတြငး အရငးအႏးေဈးကြက အေျခခအတျမစေပၚမာ ႏငငတကာ အရငးအႏး ေဈးကြက ျဖစေပၚလာတယ။ အဒကေန ေပၚထြက

လာတ လနငရ႕အျမငကေတာ နယခ႕စနစဟာ လကဝါးႀကးအပ ဘ႑ာေငြေၾကးအရငးအႏးရ႕ တကမၻာလးက လယကမႈစနစန႔ လႈပ

ရားမႈျဖစတယဆတာပါပ။ လနငရ႕ အကျဖတခကန႔အျမငဟာ အလြနနကနပါတယ။ ၂၀ ရာစေႏာငးပငးန႔ ၂၁ ရာစကနဦး တကမၻာ

လးမာ ဘ႑ာေငြေၾကးအရငးအႏးရ႕ ေလာဘေဇာလြနကမႈန႔ ျဖစေပၚလာတ အကပအတညးက ဘ႑ာေငြေၾကးအရငးအႏးဟာ

မကေမာကအရငးရငႏငငေတြက ဥစၥာဓနလယကရာမာ အသးျပတ ထကျမကတလကနက ျဖစၿမျဖစတယဆတာက ေဖာျပေန႐မ

က နယခ႕စနစ မမကယမမ ဇဝနခပေစတ လကနကလညးျဖစတယ။ အရငက အရငးရငစနစစးပြားေရးကပဆတာ ကနထတလပ

မႈပလၽတ စးပြားေရးအကပအတညးအျဖစ အဓက ေဖာျပတာျဖစတယ။ ယခအခါ ကမၻာလကၡဏာေဆာငတ ဘ႑ာေငြေၾကးအကပ

အတညးအျဖစ ျဖစထြနးတးတကလာတယ။ ဥပမာ-အာရတကရ႕ ဘ႑ာေငြေၾကးအကပအတညး၊ ဥေရာပ အေကြးကပ၊ အေမရ

ကန အေကြးကပစသည။ ဒ တသတတနးႀကးေသာ ျပနာေတြ ေပၚထြကလာရျခငးဟာ လကဝါးႀကးအပမႈရ႕ အသစလြငဆးန႔

အျမငဆးအဆငကာလမာ ေပၚထြကလာတ ျပနာအသစေတြရ႕ ထငဟပခကျဖစတယ။ လနငရ႕ ဘ႑ာေငြေၾကးဘရငေတြရ႕

လကဝါးႀကးအပမႈန႔ အရငးအႏးရ႕ တကမၻာလးလညပတမႈစတာေတြန႔ ပတသကတ သေဘာတရားဟာ ကမၻာအရငးအႏးေဈးကြကန႔

ကမၻာလကၡဏာေဆာငတ ဘ႑ာေငြေၾကး အကပအတညးစတ ျပနာေတြက စးစမး ေလလာရာမာ အေရးႀကးတ သေဘာတရား

အေထာကအထားေတြျဖစတယ။

၃။ ႏငငေရး စးပြားေရး ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈမညညာျခငးဟာ မကေမာကေခတ အရငးရငစနစဖြ႕ၿဖးတးတကမႈရ႕ အကြငးမတရား ျဖစၿမ

ျဖစေနတယ။ လနငက ဒကမးထမာ အရငးရငစနစရ႕ ႏငငေရး စးပြားေရး ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈမညညာျခငးတရားေတြက ေဖာျပထား

႐မက ဒတယအႀကမ ပႏပျခငး နဒါနးမာ ကနထတအရငးအႏး ပဂၢလကပငစနစန႔ နယခ႕စနစ စစပြတ႔ မလြမေသြ ဆကစပေနမႈက

ရငးရငးလငးလငး ၫႊနျပထားတယ။ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈ မညညာျခငးတရားေတြက သကေသျပလကတာကေတာ ၎က ဂ႐မစကဘ

စးပြားေရးအရ ကမၻာေဈးကြကက ခြေဝၿပးသြားခၿပ။ ဒါအျပင ႏငငေရးအရ ကလနေဒသန႔ ပတသကတ နယေျမခြေဝမႈလညး ၿပးသြား

ခၿပ။ ကမၻာေဈးကြက ထပမခြေဝေရးန႔ ကလနေဒသေတြက ေခါငးပျဖတ အၫြန႔ခးေရးအတြက နယခ႕စနစရ႕ကးေကာေရးစစဟာ

မလြမေသြ ေပၚေပါကလာရလမဦးမယ။ နယခ႕စနစရ႕အႏစသာရက ခြျခမးစတျဖာျခငးမအစခၿပး ရရလကတေကာကခကက သ

မငးက လကေတြ႕ျပခၿပးၿပ။ ပထမကမၻာစစ ျဖစပြားၿပးေနာက မၾကာမ ဒတယကမၻာစစ ေပၚေပါကခတယ။ မကေမာကကမၻာမာ

ကမၻာအတငးအတာန႔ခ စစပြေပၚေပါကဖ႔ ခကေပမယ မတတေဒသမာ မတတ ႏငငမားအၾကား အဝနးအဝငးမႀကးလတ စစပြေတြ

အဆကမျပတ ေပၚေနဆျဖစတယ။ လနငက“အရငးရငေတြက ကမၻာႀကးက ခြေဝလကျခငးဟာ သတ႔ရ႕ စတသေဘာထားေတြက

ယတမာပကစကတာေၾကာင မဟတဘ စစညးမႈဟာ ဒလအဆငကာလက ေရာကရေနတာေၾကာင ျဖစတယ။ သတ႔ဟာ အျမတ

အစြနး ရရေနတ ဒလမးေၾကာငးက မေလၽာကမျဖစ ေလၽာကလမးေနရ႐မက သတ႔ဟာ အရငးအႏးအရ၊ အငအားအရ ကမၻာႀကးက

ခြေဝၾကတာျဖစၿပး ကနစညထတလပမႈန႔ အရငးရငစနစေအာကမာ တျခားနညးလညး မရႏငပါဘး”လ႔ ေထာကျပလကပါတယ။

၄။ နယခ႕စနစရ႕သမငးအဆငေနရာန႔ ဆရယလစေတာလနေရး ျဖစထြနးတးတကမႈအလားအလာဟာ အေျပာငးအလ မရပါဘး။

ဘယလ အရာကစၥမဆ ေမြးဖြားလာျခငး၊ ဖြ႕ၿဖးတးတကျခငးန႔ ပကသဥးသြားျခငးဆတ ျဖစစဥေတြက ေကာျဖတရစၿမပါပ။ အရငး

ရငစနစ လ႕အဖြ႕အစညးဟာ ႁခြငးခကမဟတပါဘး။ တဖကမာ ေဈးကြက ကမၻာအသြငေဆာငျခငး၊ အရငးအႏး ကမၻာအသြင

ေဆာငျခငး၊ ကနထတလပမႈ ကမၻာအသြငေဆာငျခငးတ႔ဟာ စးပြားေရးကမၻာအသြငေဆာငျခငးက ထငဟပတ ၾကနအငလကၡဏာ

ေတြ ျဖစတယ။ လကဝါးႀကးအပ အႀကးစားပစျဖစတ နယေကာကမၸဏေတြဟာ အဆငျမငနညးပညာသစ စကမႈလပငနး ဖြ႕ၿဖးတး

တကေရးက ပမျမနဆနေစၿပး နညးပညာလကဝါးႀကးအပမႈ ျဖစစဥက အရနအဟန ျမႇငေပးလကတယ။ မကေမာကေခတ နညး

ပညာသစေတာလနေရး တဟနတး ျဖစထြနး တးတကလာမႈ၊ စကမႈလပငနး အေဆာကအအန႔ အလပအကင ရရမႈ အေဆာကအအ

ျပျပငေျပာငးလမႈက စကမႈလပငနးစးပြားေရးမ အငေဖာေမးရငးစးပြားေရးသ႔ ေျပာငးလမႈက ေဖာေဆာငေပးတယ။ အငေဖာေမးရငး

နညးပညာက ကယစားျပမႈအျဖစထားၿပး အဆငျမငနညးပညာက အေျခခအတျမစအျဖစထားတ အေမရကနရ႕ စးပြားေရးသစဟာ

စးပြားေရးတးတကမႈ ဆကလကၿပး ၁၀ ႏစတင အေကာငအထညေပၚေနျခငးက အရငးရငစနစမာ တစတရာ အသက ရငသနစြမး

အား ရေသးတယဆတာက သကေသျပလကျခငးျဖစတယ။ အျခားတဖကမာ ကနထတလပမႈ လ႕အဖြ႕အစညးလကၡဏာေဆာငမႈ

အဆကမျပတ ျဖစထြနးတးတကေနျခငးန႔ ပဂၢလကပငဆငမႈအၾကားက ပဋပကၡဟာ အဆကမျပတ သညးသနလာေနတယ။ အရငး

74747474

ရငစနစ လ႕အဖြ႕အစညး ရငဆငေနရတ မားျပားျပငးထနလတ လ႕အဖြ႕အစညး ပဋပကၡေတြဟာ အရငးရငစနစရ႕ေအာကမာ ဘယ

လမ မေျဖရငးႏငပါဘး။ ဘယအရငးရင ႏငငပျဖစျဖစ ကနးစဝါဒ၊ လစဘရယဝါဒသစစတ ျပျပငေျပာငးလေရး ကရယာအမးမးက

ဘယလပအသးခခ နယခ႕စနစရ႕အသကက ဆြဆန႔လ႔သာရႏငေပမယ ၎ရ႕ပကသဥးမႈဆသ႔ ဦးတညေနတ သမငးကၾကမၼာက

ေတာ ဘယလမ တားဆးလ႔ မရႏငပါဘး။ အရငးရငစနစက ေနာကဆးမာ ဆရယလစစနစက အစားထးသြား ပါလမမယ။ ဒါဟာ

လေတြရ႕ဆႏၵအရ ေျပာငးေ႐ႊ႕ပစလ႔မရတ ပကတဘာဝတရား ျဖစၿမျဖစေနပါတယ။ လနငက နယခ႕စနစက အရငးရငစနစရ႕ “ထး

ျခား” တ အဆငတဆငန႔ “အျမငဆး” အဆငအျဖစ ႐ႈျမငၿပး၊ “အရငးရင စနစအတြငး ႀကးထြားရငသနလာတ လကဝါးႀကးအပမႈဟာ

အရငးရငစနစရ႕ ေသပနးပြငေနတ အေျခအေနျဖစတယ”။ “နယခ႕စနစဟာ အကးအေျပာငးျဖစေနတ အရငးရငစနစျဖစတယ။ ဒါမ

မဟတ ပၿပး တတပပေျပာရမယဆရင ေသပနးပြငေနတ အရငးရငစနစ ျဖစတယ” လ႔ ၫႊနျပခတယ။ ဒေနရာမာ လနငက နယခ႕

စနစဟာ “ဆရယလစစနစသ႔ ကးေျပာငးတ အစခခကသာျဖစတယ”လ႔သာ ေျပာဆခတာျဖစၿပး အရငးရငစနစ ခကခငး ျပတျပတ

ျပနး ပကသဥးသြားေတာမယလ႔ ေျပာတာမဟတဘး။ ဆန႔ကငဘကအားျဖင “ယယြငးပပသးေဆြးေျမ႕ေနတ အေျခ အေနအတြငး

မာ အရငးရငစနစဟာ ႏႈငးယဥျခငးအားျဖင ရညၾကာတကာလတခက ထနးသမးထားႏငတယ” ဆတာက အထးအေလးထား ေျပာ

သြားတာျဖစတယ။ တခ႕က နယခ႕စနစဟာ ယခ “ေသပနးပြငတာ” ပျဖစၿပး “ေသ”တာ မဟတဘးလ႔ ဆၾကျပနတယ။ “ေသပနး

ပြငတာ”က ေသဆးေတာမယအေနန႔ နားလညေနရင ဒါဟာ သပက အကြငးမဆနလြနးသြားၿပ။ ဒါဟာ “ကးေျပာငးမႈ”တခ ရဖ႔ လ

အပတယ၊ ျဖစစဥတခရဖ႔ လအပတယဆတာ သနားလညရမယ။ “ေသပနးပြငတယ”ဆတာ အလားအလာတခ ျဖစတယ။ လ႔အဖြ႕

အစညး ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈရ႕ တရားဥပေဒသ ျဖစတယ။ ကနထတဆကဆမႈရ႕ တခ႕ဘကေတြက ကနထတစြမးအားစ ဖြ႕ၿဖးတးတက

ေရးက တြနးေဆာေပးႏငေနေသးရင အရငးရငစနစဟာ ခကခငးေသဆးသြားမာ မဟတဘး။ လနငရ႕ အေျခခအကျဖတခကဟာ

ဒေန႔အထ မနေနတယဆတာ ေတြ႕ရတယ။ ရာစႏစဝကနးပါးအတြငး အရငးရငႏငငေတြအတြငးမာ ေလျပငးမနတငးကတပစမး

ဆရယလစ ေတာလနေရးေတြ မေပၚေပါကခေပမယ အဒႏငငေတြအတြငး ဆရယလစစနစ တးတကေကာငးမြနေအာင စမေဆာင

ရြကမႈေတြကေတာ ဘယတနးကမ မရပတန႔ခဖးဘး။ ႏငငတကာမာ အလပသမားလတနးစားရ႕ အမးမးေသာ ဥပေဒတြငး ဥပေဒပ

တကပြေတြ တေလၽာကလး အဆကမျပတ ေပၚေပါကေနတယ။ ဒအေထာကအထားေတြအရ အေမရကန နယးေယာကတကသလ

ႏငငေရးသပၸပါေမာကၡ အာမနက တကမၻာလးအဝနးအဝငးအတြငး အေနာကတငးဟာ အသကရငသနဖ႔ မခအားထားရမယ အ

ေၾကာငးအခက တျဖညးျဖညးေပာကကြယလာေနၿပ၊ ဒါေၾကာင ေမးမနဆတယတေပာကကြယမႈသ႔ ဆကေရာကေတာမယ အေရး

ဟာ ေရာငလႊလ႔ မရႏငေတာဘးလ႔ ထငျမငယဆပါသတ။

(၃)

ရေဘာလနငျပစခတ “အရငးရငစနစရ႕အျမငဆးအဆင - နယခ႕စနစ” ဆတကမးရ႕ ပထမအႀကမ ထတေဝျခငး အမာ

စာမာ “ဒကမးက ေလလာရင နယခ႕စနစရ႕ေဘာဂေဗဒ အႏစသာရက နားလညဖ႔ အေထာကအက ျဖစလမမယ။ မေလလာရင

ေခတသစစစပြန႔ ေခတသစႏငငေရးက နားလညသးသပႏငလမမယမဟတ”ဆတသေဘာမး ေရးခတယ။ အမနတကယပ မက

ေမာကေခတ အရငးရငစနစရ႕ အေျပာငးအလေတြန႔အႏစသာရက ဆပကငမဖ႔ဆရင ဒကမးက ေလလာသငတယ။ မခ ေလလာရ

လမမယ။ အဒလ ေလလာရာမာ ဒဘာသာျပနစာတမးဟာ တစတရာ အေထာကအကျဖစလမမယလ႔လညး ယၾကညမပါတယ။

ကၽြ နေတာတ႔အေန႔န႔ ဒကမးရ႕ ေန႔ထးေန႔ျမတျဖစတ “ႏစ ၁၀၀ ျပညျခငးအထမးအမတ” မာ ရေဘာလနငရ႕ ၫႊနျပခက

အတငး နယခ႕စနစကမးက အပတတကတ ႀကးစား ေလလာသြားၾကပါစ႔။

ရေဘာလနငရ႕ “အရငးရငစနစရ႕ အျမငဆးအဆင - နယခ႕စနစ”ကမးရ႕ အလငးေရာင ထာ၀စဥထြနးေျပာငပါေစသ

တညး။

ေအာကတဘာ ၆၊ ၂၀၁၆။

ကးကား။ ျပညသ႕ကြနရက၊ တ႐တျပညကြနျမနစပါတ သတငးကြနရကတ႔မာ ၂၀၁၅၊ ဇနနဝါရလက ေဖာျပခတ- Parsing the

imperialism is the highest stage of capitalism and its contemporary value ဆတစာတမး။

75757575

((((မကေမာကမကေမာကမကေမာကမကေမာက ကမၻာဆရယလစစနစကမၻာဆရယလစစနစကမၻာဆရယလစစနစကမၻာဆရယလစစနစ

ဖြ႕ၿဖးတးတကေစေရးဖြ႕ၿဖးတးတကေစေရးဖြ႕ၿဖးတးတကေစေရးဖြ႕ၿဖးတးတကေစေရး

ႀကးပမးအာထတေနတႀကးပမးအာထတေနတႀကးပမးအာထတေနတႀကးပမးအာထတေနတ ကာလသ႔ကာလသ႔ကာလသ႔ကာလသ႔

လမးဝငေနျခငးလမးဝငေနျခငးလမးဝငေနျခငးလမးဝငေနျခငး))))

ေအးျမမြနသေအးျမမြနသေအးျမမြနသေအးျမမြနသနးနးနးနး

၂၁ ရာစ ကနဦးမာ ကမၻာဆရယလစစနစဟာ ထြနးလငးေတာကပတအလငးေရာငေတြ ေပၚထြကခသလ ထးျခားခကေတြ

လညး အမားအျပား ေပၚထြကခတယ။ တးတကမႈ အမားအျပားလညး ရရပါတယ။ အရငးရငစနစ အကပအတညးသစတခ ႀကေန

ရတ ပတဝနးကငအေျခအေနေအာကမာ ကမၻာဆရယလစစနစဟာ ဒေရနမကာလမ ႐နးထြကရငး အသစတဖန ဖြ႕ၿဖးတးတကေစ

တ အခြငအေရးေတြ ရရေနတယ။ တခနတညးမာ ကမၻာအရငးရငစနစရ႕ ပမျပငးထႏ႐ႈပေထြးတ အားၿပငမႈေတြ၊ စနေခၚမႈေတြန႔

လညး ရငဆငေနရပါတယ။ တခလးအရၾကညရရင ၂၁ ရာစ ဆရယလစစနစရ႕ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈဟာ ဆဗယကန႔ အေရ႕ဥေရာပႏင

ငေတြ ၿပကြသြားၿပးေနာက “အရငးရငစနစဟာ ကမၻာန႔အဝနး တေပါငးတစညးတညးျဖစလာေနၿပ” ဆတ ေလလးထြားေျပာဆမႈေတြ

န႔ မာနေထာငလႊားတ ေကာကခကေတြက ခးဖကပစလကတယ။ ဒတကယျဖစရပဟာ အရငးရငစနစ ေသနဂၤဗဟာသမားေတြ

ထးထးျခားျခား ႀကးပမးလပေဆာငေနတ ေရရည အကယအျပန႔ ကငသးခတ “မတကလကရ

ဘန႔ ေအာငပြရတယ”ဆတ ၿငမးခမးစြာ တစတစကးေျပာငးေရး အႀကအစညကလညး ေခမႈနးပစလကတာျဖစတယ။ “အေနာက

တငး လစဘရယဒမကေရစစနစဟာ လသားလ႕အဖြ႕အစညးရ႕ ေနာကဆးပနးတငျဖစတယ” “သမငးနဂးခပသြားၿပ” ဆတ ယတမး

စကားေတြကလညး အဆးသတပစလကပါတယ။ ကြနျမနစစနစဟာ အရငးရငစနစက မခအစားထးလမမယဆတ ပကတဘာဝ

သမငးရ႕တရားဥပေဒသေတြ မနကနေၾကာငး၊ မာကစဝါဒအမနတရားရ႕အငအားေတြ အသစတဖန ရငသနလာေၾကာငး တကမၻာ

လး အတငးအတာအတြငး အားရရန႔ ႀက႕ႀက႕ခငခင သကေသျပလကတာလညး ျဖစတယ။ ဒါေၾကာင ၂၁ ရာစဟာ ကမၻာဆရယ

လစစနစ ဖြ႕ၿဖးတးတကေစတရာစ ျဖစပါလမမယ။

မကေမာကမကေမာကမကေမာကမကေမာက ကမၻာဆရယလစစနစဟာကမၻာဆရယလစစနစဟာကမၻာဆရယလစစနစဟာကမၻာဆရယလစစနစဟာ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈဖြ႕ၿဖးတးတကမႈဖြ႕ၿဖးတးတကမႈဖြ႕ၿဖးတးတကမႈ ျပျပငေျပာငးလမႈအတြငးျပျပငေျပာငးလမႈအတြငးျပျပငေျပာငးလမႈအတြငးျပျပငေျပာငးလမႈအတြငး ဖြ႕ၿဖးတးတကေစေရးကဖြ႕ၿဖးတးတကေစေရးကဖြ႕ၿဖးတးတကေစေရးကဖြ႕ၿဖးတးတကေစေရးက ႀကးပမးအားႀကးပမးအားႀကးပမးအားႀကးပမးအား

ထတေနတထတေနတထတေနတထတေနတ ကာလသ႔ကာလသ႔ကာလသ႔ကာလသ႔ လမးဝငေနျခငးလမးဝငေနျခငးလမးဝငေနျခငးလမးဝငေနျခငး

၂၀ ရာစ ၈၀-၉၀ ခႏစေတြအတြငး ဆဗယကန႔ အေရ႕ဥေရာပႏငငေတြ အေျပာငးအလျဖစသြာၿပးေနာက ကမၻာဆရယလစ

စနစ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈဟာ ဆးဝါးျပငးထနတ ဒေရနမကာလသ႔ ကဆငးသြားတယ။ ဒါေပမ အႏစ ၂၀ ေကာကာလဆတ တေတာငး

76767676

လတ အခနအတြငး ၂၁ ရာစ ကနဦးမာပ ကမၻာအရငးရငစနစဟာ နက႐ႈငးလတ အကပအတညးအတြငး ကေရာကသြားခရာ ကေန႔

အထ နက႐ႈငးလတ ႐ႊ႕ၫြနအငထက မတကႏငေသးဘး။ ကယတငလညး ႐နးထြကႏငဖ႔ အလားအလာ မရဘး။ အခနၾကာျမငစြာ

ဆပကငထားၾကတ “ကြနျမနစဝါဒ ႐ႈးနမသြားၿပဆတ သေဘာတရား” “ဆရယလစစနစ ေခတမမေတာဘးဆတ သေဘာတရား”

“ကြနျမနစပါတေတြ ေမးမနေပာကကြယသြားၿပဆတ သေဘာတရား” “သၿပငေတး” ေတြဟာ ႐တတရက အသတတသြား႐မက သ

တ႔ရ႕ ခငမာလတ အေျခခစတဓာတဆတာကလညး ဆး႐ႈးသြားတာေၾကာင “ဓာတျပားေဟာငး ႀကးျပနဖြင”ဖ႔ ခကသြားၾကၿပ။ ဒါက

အေျခခကကေျပာရရင အရငးရငစနစဟာ ေတာငဆငးလမးက စတငသြားေနပါၿပ။ ဆရယလစစနစဟာလညး ဒေရနမကာလထက

ေန စတငထြကလာေနပါၿပ။ ဆဗယကန႔ အေရ႕ဥေရာပႏငငေတြ အေျပာငးအလ ျဖစသြားတ လြနခတ အႏစ ၂၀ ေကာန႔ ႏႈငးစာရင

ဒကမၻာႀကးဟာ အမနတကယပ အေျပာငးအလေတြ ျပငးျပငးထနထန ျဖစသြားခၿပ။ လေတြဟာ ဒကမၻာႀကးက လး၀သစလြငတ

အျမငန႔ အကခတၾကညျမငတာ မလပလ႔မျဖစေတာဘး။ ကမၻာအသြငအျပင၊ ဖြ႕ၿဖးတးတက ေျပာငးလမႈေတြ၊ အေရးႀကးတ အျဖစ

အပကေတြ၊ လ႕အဖြ႕အစညးစနစေတြက အသစတဖန အကခတ ေဝဖနသးသပသြားၾကရလမမယ။ ဒလ အေျခအေနမးေအာက

မာ ဆရယလစစနစရ႕ကၾကမၼာန႔ အရငးရငစနစရ႕ကၾကမၼာက တကတကကြကြ ေလးေလးနကနက စးစမးေလလာသြားေရးဟာ

အဓက ျပနာ ျဖစ လာေနပါၿပ။

ဆဗယကန႔ အေရ႕ဥေရာပ အေျပာငးအလမေန ကေန႔အထ ႏစ ၂၀ ေကာအတြငး ကမၻာေပၚမာ ႀက႕ႀက႕ခငခင ရပတညခ

ၾကတ ကြနျမနစပါတေတြဟာ အကပအတညးေတြက ရငဆငရငး ျပနလညဖြ႕စညးမႈ၊ ျပနလညရငသနမႈန႔ ျဖစထြနးတးတကမႈေတြ

က ေကာျဖတခရတယ။ ဆဗယကန႔အေရ႕ဥေရာပ အေျပာငးအလျဖစလကတ လြနခတ အႏစ ၂၀ ေကာက ကြနျမနစပါတ အဖြ႕

အစညးေတြန႔ အငအားစေတြဟာ ကမၻာအဝနးအဝငးအတြငး ယခင မရခဖးတ ထခကနစနာမႈမး ျဖစေပၚခဖးတယ။ တဖကမာ ကြန

ျမနစပါတ အဖြ႕အစညးေတြဟာ ျပငးထနတ ထးႏကတကခကမႈေတြခရၿပး တခ႕ဟာ ဖကသမးကြယေပာကသြားခရတယ။ တခ႕

ဟာ အလေျပာငး သ႔မဟတ ဆရယဒမကရကတစပါတ အမးအစားအျဖစ အမညေျပာငးလခၾကတယ။ ဒါမမဟတ ျပညတြငး ႏငင

ေရးဇာတခေဘးမာ ဘာမမမႈေလာကတ အစြနးေရာက ေရဒကယဂဏးအပစအျဖစ ေျပာငးလသြားျခငးတ႔ျဖစတယ။ အျခားတဖကမာ

ကြနျမနစပါတ အဖြ႕အစညးအမားအျပားဟာ ေဘးကပနကပ အေျခအေနအတြငး အငအားရရ ႀက႕ႀက႕ခငခင တကပြဝငခၾက

တယ။ ဆရယလစဝါဒန႔ ကြနျမနစဝါဒ တကပြပနးတငက စြစြၿမၿမ ဆပကငထားခၾကတယ။ မမႏငငရ႕ ပကတ အေျခအေနန႔ ကက

ညတ သေဘာတရား ေသနဂၤဗဟာန႔ လႈပရားမႈပစက စးစမးေလလာၾကတယ။ ဒါေၾကာင မတတအတငးအတာအရ ေအာငျမငမႈ

ေတြ ရရခၾကတယ။ ႏငငတကာကြနျမနစလႈပရားမႈအတြက အေျခခအတျမစက ဆကလကသမးပကထားႏငခတယ။ ဒေန႔ မေလၽာ႔

တ ဇြလ႔လန႔ ႀက႕ႀက႕ခငခင ရပတညခၾကတ ဒလကြနျမနစပါတ အဖြ႕အစညးေတြဟာ တခ႕လေတြ ႀကတငနမတဖတ ေျပာဆခ

သလ တမျမပေပာကကြယသြားျခငး မရဘ၊ ၎တ႔ဟာ အသကရငတညရေရး ကာကြယထနးသမးျခငးမ ေအာငျမငခကအသစ

ေတြ ရရေအာင ႀကးပမးအားထတရငး ႏငငတကာကြနျမနစဝါဒလႈပရားမႈ ၂၁ ရာစမာ ဖြ႕ၿဖးတးတကေရးက တြနးေဆာေပးခတယ။

သကဆငရာ စာရငးဇယားေတြအရ မကေမာကကမၻာေပၚရ ႏငင ၁၀၀ ေကာေလာကမာ ကြနျမနစပါတအမညက စြစြၿမၿမ

ထနးသမးထားတ ဒါမမဟတ မာကစဝါဒ လကၡဏာရတ ႏငငေရးပါတ ၁၃၀ ေကာရတယ။ ယခအခါ ဆရယလစႏငငေတြရ ကြနျမ

နစပါတ အသးသးရ႕ ပါတဝငအေရအတြကမာ ၉၇ သနး ၅ သနး ရတယ။ ၎တ႔အနက တ႐တျပညကြနျမနစပါတရ႕ပါတဝင အေရ

အတြကမာ ၈၈ သနးေကာ ရတယ။ တျခားကြနျမနစပါတေတြျဖစတ အာဏာရဆရယလစႏငငေတြအနက ဗယကနမ ကြနျမနစ

ပါတမာ ပါတဝင ၄ သနး ၅ သနး၊ ေျမာကကးရးယား အလပသမားပါတမာ ပါတဝင ၄ သနးေကာ၊ ကးဘားကြနျမနစပါတမာ ပါတ

ဝင ၁ သနးေကာ၊ လာအ ျပညသ႕ေတာလနေရးပါတမာ ပါတဝင ၁ သနးေကာ ရေနပါၿပ။ ဆရယလစႏငငေတြအျပင ကမၻာေပၚမ

တျခားႏငငေတြရ၊ ကြနျမနစပါတအဖြ႕အစညး ၁၂၀ ေကာမာ ပါတဝင စစေပါငး ၈ သနး ၅ သနးအထ ရေနပါၿပ။ ၎ တ႔အနက ပါ

တဝင ၁ ေသာငးေကာ ရတ ပါတ ၃၀ ေကာရတယ။ အာဏာရၿပး တငးေရးျပညရာ ကစၥေတြက ေဆာင႐ြကေနတ (ဒါမ မဟတ

ယခတေလာကာလမာ အာဏာရၿပး တငးေရးျပညရာကစၥေတြက ေဆာင႐ြကခဖးတ) ကြနျမနစပါတ ၃၀ နးပါး ရတယ။ ႏငင အသး

သးမ ကြနျမနစပါတေတြဟာ မတတလ႕အဖြ႕အစညး ပတဝနးကင၊ မတတတငးျပညရ႕ ပကတအေျခအေနအေၾကာငးအခကန႔

မတတ လ႕အဖြ႕အစညးစနစေအာကမာ ရေနၾကတာမ႔ ေတာလနေရး၊ တညေဆာကေရး၊ ဖြ႕ၿဖးတးတကေရး လမးေၾကာငးတ႔က စး

စမးေလလာတအခါ မတတထးျခားခက အသးသးရေနတယ။ ရရခက ေအာငျမငခကအသးသးဟာလညး ႏစအသေခၤ အဓြန႔ရည

စြာ တညတေနတယ။ ဒါေပမ နညးနညးမ သသယရစရာ မလတာကေတာ ဒကြနျမနစပါတေတြဟာ မကေမာက ကမၻာႏငငေရး ပါ

77777777

တေတြအနက အေရးပါအရာေရာကတအငအားစ ျဖစေနၿမျဖစတယ။ ကမၻာဇာတခေပၚမာ ႏငငေရး၊ စးပြားေရးစနစန႔ ဦးတညခ

တကေနတ ပနးတငတ႔န႔ ပတသကရင အေရးႀကးတ႐ကခတမႈ ရပါတယ။ ၂၁ ရာစ ကမၻာဆရယလစစနစ ဖြ႕ၿဖးတး တကမႈ အသစ

ရရေစတ အဓကအငအားစ တပဖြ႕လညး ျဖစတယ။

ကမၻာကြနျမနစပါတကမၻာကြနျမနစပါတကမၻာကြနျမနစပါတကမၻာကြနျမနစပါတ အဖြ႕အစညးအဖြ႕အစညးအဖြ႕အစညးအဖြ႕အစညး အမးအစားန႔အမးအစားန႔အမးအစားန႔အမးအစားန႔ ပ႕ႏ႔တညရေနမႈပ႕ႏ႔တညရေနမႈပ႕ႏ႔တညရေနမႈပ႕ႏ႔တညရေနမႈ

ကြနျမနစပါတ အဖြ႕အစညးေတြရ႕ အမးအစားန႔ ပ႕ႏ႔တညရေနပကၾကညရင အဓက အားျဖင -

(၁) ဆရယလစစနစ အေကာငအထညေဖာေဆာငေရး ႏငငေတာအာဏာက ဆပကငထားတ ကြနျမနစပါတမား။

တ႐တ၊ ဗယကနမ၊ ကးဘား၊ လာအန႔ ေျမာကကးရးယားစတ ကြနျမနစပါတ အဖြ႕အစညးေတြျဖစတယ။ ၎တ႔ဟာ ေရရည အာ

ဏာဆပကငထားတ ပါတေတြျဖစၾကၿပး မမႏငငရ႕လကေတြ႕အေျခအေနန႔ ဆေလာတ ဆရယလစစနစတညေဆာကေရး၊ ျပျပင

ေျပာငးလေရးန႔ ဖြ႕ၿဖးတးတကေရးလမးေၾကာငးတ႔က စးစမးေလလာခလ႔ စးပြားေရး၊ လမႈေရးဘကတ႔မာ ကမၻာျပညသေတြက အာ႐

စးစကၾကညေနရတ ေအာငျမငခကေတြ ရရခၾကတယ။ လကေတြ႕ေအာငျမငခကေတြက ဆရယလစစနစရ႕ သာလြနခကေတြက

လကေတြ႕ျဖင သကေသျပေနတယ။ တ႐တျပညကြနျမနစပါတဟာ ကမၻာေပၚမာ အႀကးမားဆး မာကစဝါဒ အာဏာရ ႏငငေရးပါတ

ျဖစတယ။ ကမၻာေပၚမာ ပါတဝငအမားဆး ႏငငေရးပါတလညး ျဖစသလ ကမၻာေပၚမာ လဦးေရအမားဆးျဖစတ တ႐တျပည ထးျခား

ခကပါတ ဆရယလစစနစက စြစြၿမၿမဆပကငထားၿပး ဖြ႕ၿဖးတးတကေနတ အေရ႕တငးႏငငႀကး ျဖစတယ။ မကေမာကကာလမာ

တ႐တျပညဟာ ကမၻာေပၚမာ ဒတယ စးပြားေရးအငအားအႀကးဆးႏငင ျဖစတယ။

(၂) ဖြ႕ၿဖးတးတကၿပး အရငးရငႏငငမ ကြနျမနစပါတမား။ အဓကအားျဖင အေနာကဥေရာပမ ကြနျမနစပါတေတြ၊ အေမ

ရကတကမ အေမရကနကြနျမနစပါတ၊ ကေနဒါကြနျမနစပါတန႔ အာရတကမ ဂပနကြနျမနစပါတတ႔ ျဖစတယ။ ဒပါတေတြဟာ

သမငးအေျခအေန အေၾကာငးအခကအသစေအာကမာ “ဖြ႕ၿဖးၿပး အရငးရငစနစႏငငေတြဟာ ဆရယလစစနစက ဘယလကး

ေျပာငးမလ” ဆတာက ဆကလက စးစမးေလလာေနၾကတယ။ ဒါဟာ မကေမာကကြနျမနစလႈပရားမႈအတြငးမ သမငးပစၧာတခ ျဖစ

တယ။ ေယဘယအားျဖင ပါလမနဒမကေရစျဖင ၿငမးခမးစြာကးေျပာငးေရး လမးေၾကာငးက ဆပကငထားၾကတာ ျဖစတယ။ အရငး

ရငစနစရ႕ ႏလးအမေဒသေတြမာေတာ မေလၽာ႔တဇြလ႔လျဖင ဆကလကတကပြဝငေနၾကပါတယ။ ဒလန႔ တခ႕လညး တငးေရးျပည

ရာ ကစၥေတြက ပါဝငေဆာငရြကေနတ ႏငငေရးပါတေတြ ျဖစလာၿပး အစးရရ႕ ေပၚလစဆးျဖတခကအေပၚ အေရးႀကးတ ဩဇာ

သကေရာကမႈရပါတယ။ ဥပမာ-ဂပနကြနျမနစပါတဟာ ဖြ႕ၿဖးၿပး အရငးရငစနစႏငငေတာမာ “ခနပေကာလြား တးတကေရးက

ႀကးပမး အားထတေနပါတယ”။ ဒပါတဟာ ယခအခါ လႊတေတာအတြငး အမတ ၂၁ ေနရာ ရေနၿပး လႊတေတာအတြငး တတယ

အငအားအႀကးဆး ပါတျဖစပါတယ။ ယခအခါ ဖြ႕ၿဖးၿပး အရငးရငႏငငေတြအတြငး ပါတဝငဦးေရ အမားဆးလညး ျဖစၿပး ျဖစထြနး

တးတကမႈ အေကာငးဆး ပါတအဖြ႕အစညးတခ ျဖစတယ။ ပါတဝင ၄ သနးရၿပး ဂပနျပညတြငး ႏငငေရးေလာကမာ အေရးပါ အရာ

ေရာကတ အငအားစတရပျဖစတယ။ အေနာကဥေရာပမ ျပငသစကြနျမနစပါတ၊ အတလ ျပနလညတညေဆာကေရး ကြနျမနစ

ပါတ၊ ဂရကြနျမနစပါတစတ ကြနျမနစပါတတ႔ဟာ သေဘာတရားေရးန႔ လကေတြ႕ဘကမာ တစတရာ ေအာငျမငမႈေတြ ရရေနၾက

တယ။ အထးသျဖင ၂၁ ရာစ ကနဦးကာလ အရငးရငစနစစးပြားေရးကပ ျဖစေပလာၿပးေနာက အရငးရငႏငငရ ကြနျမနစပါတ အဖြ႕

အစညးေတြဟာ ေပၚလစန႔ေသနဂၤဗဟာက တဆငတကထနးညႇခၾကတယ။ လကယာဂဏး အရငးရငလတနးစား ႏငငေရးပါတ

ေတြ အကယအျပန႔ ကငသးေနၾကတ လစဘရယဝါဒသစ စးပြားေရး၊ လမႈေရးေပၚလစက နကနကနန ေဝဖနခတယ။ လ႕အဖြ႕

အစညးအတြငးရ ေအာကေျခလထက ပမ ဂ႐စကလာတယ။ လႊတေတာပတကပြန႔ လ႕အဖြ႕အစညး လႈပရားမႈေတြက ပမအာ႐စက

လာတယ။ ဒါေၾကာင လထရ႕ ကယကယျပန႔ျပန႔ ေထာကခမႈ တဆငတက ရငသနမႈ ရရလာပါတယ။

(၃) ယခင ဆဗယကန႔ အေရ႕ဥေရာပေဒသရ ကြနျမနစပါတအဖြ႕အစညးမား။ ႐ရား၊ ယကရနး၊ ဘလာ႐စတ ႏငငေတြမ

ကြနျမနစပါတေတြဟာ မကေမာကကာလမာ ႏႈငးယဥခကအားျဖင ျဖစထြနးတးတကမႈ ေကာငးပါတယ။ ဆဗယကန႔ အေရ႕ဥေရာပ

အေျပာငးအလ ေပၚေပါကၿပးေနာက ျပငးထနတ စမးသပစစေဆးမႈက ခၾကရၿပး ရပတညခက ခငခငမာမာျဖင ျဖစထြနးတးတကမႈ

အသစက ႀကးပမးအားထတခၾကတယ။ ႐ရားကြနျမနစပါတဟာ လႊတေတာအတြငး နပါတတစ အငအားအႀကးဆးပါတ ျဖစခဖး

တယ။ ေလာေလာဆယဆယ ႏစတခ႕အတြငး ဩဇာကဆငးသြာၿပး ပါတဝင အေရအတြကလညး ကဆငးသြားခတယ။ ၎ပါတ

78787878

က “ဆရယလစစနစ တထြငဆနးသစေရး”က တငျပၿပး လက ယာဂဏး အာဏာရ ႏငငေရးပါတက ဆန႔ကငတ တကပြအမးမးက

တကတကကြကြ ဆငႏႊေနပါတယ။ ျပညတြငးႏငငေရးဇာတခမာလညး ႐ရား ကြနျမနစပါတဟာ အေရးပါတ အငအားစတရပ ျဖစၿမ

ျဖစေနဆပါပ။

(၄) ဖြ႕ၿဖးဆႏငငမားအတြငးရဖြ႕ၿဖးဆႏငငမားအတြငးရဖြ႕ၿဖးဆႏငငမားအတြငးရဖြ႕ၿဖးဆႏငငမားအတြငးရ ကြနျမနစပါတအဖြ႕အစညးမားကြနျမနစပါတအဖြ႕အစညးမားကြနျမနစပါတအဖြ႕အစညးမားကြနျမနစပါတအဖြ႕အစညးမား။။။။ ဆဗယကန႔ အေရ႕ဥေရာပ အေသြးအေရာင ေျပာငးလမႈ

ျဖစေပၚၿပးေနာက ကြနျမနစပါတအမညက ႀက႕ႀက႕ခငခင ဆပကငထနးသမးထားၿပး လႈပရားေနတ ႏငငေရးပါတ တခ႕ရတယ။ အ

ေျခအေနသစေအာကမာ အမးသားထးျခားခကပါရၿပး ဖြ႕ၿဖးဆႏငငေတြရ႕ လကေတြ႕န႔ကကညတ လမးေၾကာငးန႔ တကပြေသနဂၤ

ဗဟာက ဆကလက စးစမးေလလာခၾကတယ။ တခ႕ေကာငးမြနတ ေအာငျမငမႈေတြ ရရခတယ။ ဥပမာ-အႏၵယကြနျမနစပါတ

(မာကစဝါဒ) ဟာ ပါတဝင ၈ သနးေကာရၿပး လႊတေတာတြငးမာ တတယအငအားႀကးပါတ ျဖစေနတယ။ မကေမာကကာလမာ ဆ

ရယလစႏငငမဟတတ ႏငငေတြအတြငးမ အငအားအႀကးဆး လကဝဂဏးႏငငေရးပါတျဖစတယ။ ဒပါတဟာ အေနာကဘဂၤလား

ျပညနယမာ ႏစေပါငး ၃၀ နးပါး ဆကတက အာဏာဆပကငခဖးတယ။ ေတာငအာဖရက ကြနျမနစပါတဟာ လမးခြျခားေရးဝါဒ

အဆးသတသြားၿပးေနာကမ အာဖရက အမးသားကြနဂရကပါတ၊ ေတာငအဖရက အလပသမားသမဂၢမ အလပသမားသမဂၢ ကြနဂ

ရကတ႔န႔ ၃ ပြငဆင အာဏာဆပကငေရး မဟာမတဖြ႕လကၿပးေနာက ေတာငအာဖရကရ႕ အာဏာဆပကငထားတ ႏငငေရးပါတ

တရပ ျဖစလာလ႔ မမႏငငရ႕ႏငငေရးေလာကမာ အေရးပါတအဆငေနရာန႔ ဩဇာသကေရာကမႈ ရလာတယ။ ယခအခါ ေတာငအာ

ဖရက ကြနျမနစပါတမာ ပါတဝငအငအား ၂ သနး ၂ ေသာငးေကာ ရၿပး အာဖရကတကမာ အႀကးဆး ကြနျမနစပါတျဖစတယ။ ဒါ

အျပင နေပါကြနျမနစပါတရ႕ ေလာေလာဆယဆယ ျဖစထြနးတးတကမႈတ႔ဟာ လေတြအာ႐စကစရာ ျဖစလာပါတယ။ နေပါကြနျမ

နစပါတ (ညၫြတေသာ မာကစ၊ လနငဝါဒ- UML ) ဒဥက႒ ဘဟနဒရ(Bhandary) ဟာ ၂၀၁၅ နေပါ သမၼတေ႐ြးေကာကပြမ ကမၻာ

ေပၚမာ ပထမဆး ကြနျမနစ အမးသမးသမၼတ ျဖစလာတယ။ အဒပါတရ႕ဥက႒ အလ(Ollie)ဟာ ဝနႀကးခပအျဖစ အေ႐ြးခရတယ။

နေပါ ညၫြတေသာကြနျမနစပါတ (ေမာဝါဒ) ရ႕ေခါငးေဆာင အနဆာရ - ကတလတဟာ လႊတေတာဥက႒တာဝန ထမးေဆာငပါ

တယ၊ ယခမကေမာကကာလမာ နေပါကြနျမနစပါတ (UML)၊ နေပါကြနျမနစပါတ (ေမာဝါဒ)တ႔ဟာ တျခားႏငငေရးပါတေတြန႔

ၫြန႔ေပါငးအစးရ ဖြ႕စညးခၾကတယ။ ၎တ႔အတြငး ပါဝငတ ပါတအမားစဟာ ဆရယလစဝါဒပါတေတြ ျဖစၾကတယ။

အထကေဖာျပခတ ကြနျမနစပါတေတြအျပင တျခားလကဝဂဏး ႏငငေရးပါတေတြ အမားအျပား ရေသးတယ။ သတ႔ဟာ

မာကစဝါဒန႔ ဆရယလစဝါဒတ႔က အေတြးအေခၚလမးၫႊနအျဖစ မထားၾကေပမယ အားလးဟာ အရငးရငစနစက ဆန႔ကငတယ။

လစဘရယဝါဒသစက ဆန႔ကငတယ။ အရငးရငလတနးစား လကယာႏငငေရးပါတေတြက ဆန႔ကငတယ။ ဗလကစးမးေရးဝါဒက

ဆန႔ကငတယ။ ကလနဝါဒ စတာေတြက ဆန႔ကငတယ။ တခ႕က တစတခေသာ ဆရယလစစနစပစ ထေထာငေရးက ဆပကင

ထားၾကေသးတယ။ ဥပမာ-၂၁ ရာစ ကနဦးကာလ လကတငအေမရက လကဝဂဏး ႏငငေရးပါတေတြရ႕ ဆရယလစသေဘာ

တရားန႔ လႈပရားမႈ။ ဒလႈပရားမႈဟာ ကမၻာျပညသေတြက အာ႐စကၾကည႐ႈခရတ လႈပရားမႈ ျဖစတယ။ ၎တ႔အနက ဗငနဇြလားရ႕

“၂၁ ရာစ ဆရယလစစနစ”ဟာ သေဘာတရားအရေရာ လကေတြ႕အရပါ ႏႈငးယဥျခငးအရ ဂယက႐ကခတမႈႀကးပါတယ။ သမၼတ

ဟဂဗာခက ကြယလြနသြားၿပးေနာကမာ အလြနႀကးမားတ အခကအခေတြန႔ ရငဆငရေပမယ အေရးပါတ သေဘာတရားန႔ လက

ေတြ႕ေဖာေဆာငမႈရ႕ ဂယက႐ကခတမႈ ရပါတယ။ တခ႕ႏငငေရးပါတေတြထက ေကာလြနေနတ အေတြးအေခၚေရစး ေၾကာငးေတြ

လညး ရပါေသးတယ။ ဥပမာ-ေဈးကြကဆရယလစစနစ၊ ဇ၀လကၡဏာ ဆရယလစစနစ(The ecological socialism)၊ စးပြားေရး ဒမ

ကေရစ ဆရယလစစနစ၊ လစဘရယ ဆရယလစစနစ စသည။

ခပလကရင-၂၁ ရာစကနဦး ကမၻာဆရယလစစနစဟာ ဆဗယကန႔ အေရ႕ဥေရာပ ေျပာငးလသြားၿပးေနာက ကေရာက

ခတ ဒေရနမကာလမ ျပနထြကလာခၿပ။ ျပငးထနဆးဝါးလတ ႐ႈးနမမႈန႔ စမးသပမႈေတြက ေကာျဖတၿပးေနာက အားမာနအျပညျဖင

စစစခနးက ကာကြယထနးသမးတ အေျခခေပၚမာ မမကယကယ သခတငၿပး ေရ႕ခတကခတယ။ ေခတကာလရ႕ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈ

အတြငး ျပျပငေျပာငးလေရး၊ ဆနးသစတထြငေရးတ႔န႔ လကေလာညစြာ အရငးရငစနစရ႕ အကပအတညးသစအတြငးမာ အခြင

အေရးေတြက ေမၽာလငႀကဆခတယ။ ဒေရနမကေန တျဖညးျဖညး ႐နးထြကၿပး ဖြ႕ၿဖးတးတကေရး ျပျပငေျပာငးလေရးအတြငးမာ

ဖြ႕ၿဖးတးတကေရးက ႀကးပမးအားထတေနတ ကာလသ႔ စတင လမးဝငေနၿပ လ႔ ေျပာႏငပါၿပ။

79797979

၂၁၂၁၂၁၂၁ရာစရာစရာစရာစ ကနဦးကနဦးကနဦးကနဦး ကမၻာဆရယလစစနစကမၻာဆရယလစစနစကမၻာဆရယလစစနစကမၻာဆရယလစစနစ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈဖြ႕ၿဖးတးတကမႈဖြ႕ၿဖးတးတကမႈဖြ႕ၿဖးတးတကမႈ ရငဆငေနရတရငဆငေနရတရငဆငေနရတရငဆငေနရတ အခြငအလမးန႔အခြငအလမးန႔အခြငအလမးန႔အခြငအလမးန႔ စနေခၚမႈစနေခၚမႈစနေခၚမႈစနေခၚမႈ

၂၁ ရာစ ကနဦး ကမၻာဆရယလစစနစ ျဖစထြနးတးတကမႈဟာ ႀကေတာငႀကခ အခြငအလမးေတြန႔ ႀကရေပမယလညး

ဆးဝါးျပငးထနတ စနေခၚမႈေတြကလညး ရငဆငရပါတယ။ အခြငအလမးသစေတြန႔ အကးရတ အေၾကာငးအခကေတြကေန ၾကည

ရင အဓကအားျဖင-

(၁) အရငးရငစနစ အကပအတညးျဖစထြနးေနတာန႔အတ လစဘရယဝါဒသစ အငအားေတြက ေရ႕ေဆာငမႈယလကၿပး

လကယာဂဏး ႏငငေရးပါတေတြက ႏငင ေရးဇာတခက အခငအမာ သမးပကလကတ အေျခအေနဟာ အလညအေျပာငးက စတင

လကျခငးပါပ။ ဒါန႔ပတသကလ႔ ကြနျမနစပါတေတြ အပါအဝငျဖစတ လကဝဂဏးေတြအဖ႔ ေျပာရရင၊ ကမၻာဆရယလစ လႈပရားမႈ

အဖ႔ေျပာရရင အသကရငတညရေရးန႔ ဖြ႕ၿဖးတးတကေရးပတဝနးကငရ႕ အကးရတ အေျပာငးအလျဖစတယဆတာ သသယရစရာ

မလပါဘး။

(၂) အရငးရငစနစအကပအတညး ေပၚေပါကလာျခငးန႔ ျပငးထနလာျခငးဟာ ကမၻာေပၚမာ ဆရယလစစနစန႔ တးတက

တ အငအားစေတြက အရငးရငစနစက ေဝဖနတအျမငေတြန႔ ရပခခကေတြဟာ လကေတြ႕ရ႕ စမးသပစစေဆးမႈန႔ ေထာကခမႈက ရ

ရေစလကျခငးပါပ။ အခနရညၾကာစြာ လစလ႐ႈခၾကတ ႏငငေရးအယအဆေတြန႔ အသေတြ၊ ဖးကြယထား ျခငးခေနရတ ကြနျမနစ

ပါတစတ ဆရယလစအငအားစေတြက အလြနႀကးမားတ အားေပးမႈေတြ ရရေစလကပါတယ။ ဒါေၾကာင ဆရယလစဝါဒ သေဘာတ

ရား အသစတဖန စကထေရးန႔ စနစတကျဖစေအာင ျပနလညျပျပငေရး အလညအေျပာငးျဖစေစတ အေျခအေန အေၾကာငးအခက

ေကာငးေတြ ရရပါတယ။ အကပအတညးျဖစေပၚလာၿပးေနာက အေနာကတငးန႔ကမၻာအဝနးအဝငးအတြငး ေပၚထြကခတ “မာကစ

က လႀကကမားလာျခငး”ဟာ အဒဘကရ႕ ထငဟပခကတချဖစတယ။

(၃) ဆဗယကန႔ အေရ႕ဥေရာပ အေျပာငးအလ ျဖစေပၚၿပးေနာက ႏစေပါငး ၂၀ ေကာ ခချငငးခနမႈ၊ ထနးၫမႈန႔ ထသား

ေပသားရေအာင ေလကငမႈေတြက ေကာျဖတရငး ကြနျမနစပါတအပါဝငျဖစတ ကမၻာဆရယလစအငအားစ အမားအျပားဟာ ႏငင

အသးသးရ႕ ဇာတခေပၚမာ ခငခငၿမၿမရပတညတ အေျခခအေပၚမာ အငအားစေတြဟာ ျပနလညအသကဝငလာတယ။ အရငးရငစ

နစ ဆန႔ကငေရးတကပြန႔လႈပရားမႈ အေျမာကအျမား ဆငႏႊခၾကတယ။ ၎တ႔ဟာ သေဘာတရားအရ ျပနလညစဥးစားျခငးန႔ လက

ေတြ႕ အေကာငအထညေဖာေဆာငမႈက ထသားေပသားရေအာင ေလကငခၾကတယ။ ၎တ႔ဟာ တခလးအရ အေရးနမသြားမႈ ျဖစ

သြားရျခငးမ ေျပာငးလေနတ ျပညတြငးျပညပ အေျခအေနန႔ တစတစ လကေလာညေထြ ရေရး၊ အားအငျပညၿဖး တကတကကြကြ

ျဖစလာေရးအတြက၊ လကဦးမႈမရာမ အေျပာငးအလက ရငဆငရငး ႏးၾကားမႈျမႇငတငေရးအတြက ရငမညမႈသစဆသ႔ တစတစန႔ ခ

တကလာခၾကတယ။ ဒါဟာ ကမၻာဆရယလစစနစ ဖြ႕ၿဖးတးတကေရးအတြက တစတရာ စညး႐းေရးအေျခခအတျမစန႔ အငအား ေရ

ေသာကျမစက အတျမစခေပးလကတာျဖစတယ။

(၄) ႏငငတကာအဝနးအဝငးအတြငး အငအားေတာငတငးလတ လကယာဂဏးအငအားစေတြရ႕ မဟာမတဖြ႕ ထးစစဆင

မႈက ရငဆငရငး ကြနျမနစပါတန႔ လကဝဂဏးအငအားစေတြကလညး မမတ႔အခငးခငးအၾကား ဆကဆမႈန႔ပးေပါငးေဆာငရြကမႈ

တ႔က အားျဖညခၾကတယ။ ဆဗယကန႔အေရ႕ဥေရာပ အေျပာငးအလျဖစေပၚခၿပးေနာက တကြတျပားစ အသးသး ခခၿပငဆငေနရာ

မ လကဝဂဏးအငအားစေတြရ႕ စညးလးညၫြတစြာ ပးေပါငးေဆာငရြကေရးအျဖစ ေျပာငးလေရးက ႀကးပမးအားထတခလ႔ ကမၻာ

ဆရယလစစနစ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈဟာ တစတရာ အတငးအတာအထ အားသာမႈ ျဖစတညလာခတယ။

(၅) ဆဗယကန႔ အေရ႕ဥေရာပ အေျပာငးအလဟာ ႏစေပါငး ၂၀ ေကာ ရခပါၿပ။ အခနကာလရ႕ အနယထငမႈ၊ လကေတြ႕

ရ႕ စမးသပစစေဆးမႈန႔ သမငးရ႕စစစမႈတ႔က ေကာျဖတခရတယ။ ဒေန႔ သမငးျဖစရပမနေတြရ႕ ေရာငျပနဟပခကေတြဟာ အဆက

မျပတျဖစတည ေပၚလြငထငရားလာၿပး ပကတဘာဝကတ၊ ကးေၾကာငးဆေလာတ ဆငျခငမႈေတြ ျဖစလာကာ နကနလတ တရား

80808080

ေတြရ႕ အေတြ႕အႀကသငခနးစာ နဂးခပမႈေတြက ေဖာထတတငျပလကျခငးျဖစတယ။ ဒါဟာ အဓပၸာယအရ ေလးနကကယျပန႔ၿပး

၂၁ ရာစ ကမၻာဆရယလစစနစရ႕ ျဖစထြနးတးတကမႈသစန႔ ဖြ႕ၿဖးတးတကေစမႈဆသ႔ ဦးတညေရးအတြက တနဖးရလတ သမငး

မျငမးကးကားစရာအျဖစ အေထာကအက ရရလကပါတယ။

(၆) တ႐တျပညထးျခားခကပါရတ ဆရယလစစနစဟာ ၂၁ ရာစ ကနဦးကာလမာ ဧရာမေအာငျမငခကေတြ ရရခတယ။

ဒါဟာ ကမၻာဆရယလစလႈပရားမႈ တခလး ဒေရနမကာလအတြငးမ တစတတပငး ဒေရျမငမႈပ ျဖစတယ။ ဒါဟာ ကမၻာေပၚရ ကြနျမ

နစပါတေတြန႔ တးတကတအငအားစ အမးမးအတြက အားေပးမႈႀကး ျဖစတယ။ ၂၁ ရာစ ကမၻာ ဆရယလစစနစ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈ

ေမၽာလငခကက ျမငေတြ႕ေစပါတယ။ ဒါဟာ ၂၁ ရာစ ကမၻာဆရယလစစနစ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈရ႕ အတအက အေသခာဆး၊ အခငမာ

ဆး၊ အေထာကအကျဖစႏငဆး”အေျခခေဒသ” န႔ “စစစခနး” ျဖစတယဆတာ သသယျဖစစရာ မလပါဘး။

ဓမၼတာအတငးပေပါ။ ၂၁ ရာစ ဆရယလစစနစ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈဟာ ျပနာသစေတြ၊ စနေခၚမႈသစေတြန႔လညး ရငဆင

ေနရပါတယ။ အဓက အားျဖင-

(၁) ကမၻာအရငးရငစနစန႔ ဆရယလစစနစရ႕ အငအားက ႏႈငးယဥၿပး တခလးအေျခအေနရၾကညရင “အရငးရငစနစက

အငအား ေတာငတငးၿပး ဆရယလစစနစက အငအားခညန႔ေနဆ” အေျခအေနဟာ အရငးခအားျဖင မေျပာငးလေသးဘး။ အရငး

ရငစနစရ႕ တခလးအေျခအေနအရ ထးစစအရနအဟနဟာ အားေကာငးၿပးရငး အားေကာငးေနဆ အခနကာလမာပ ရေနဆျဖစ

တယ။ ဆရယလစစနစမဟတတ ႏငငေတြ၊ ဆရယလစပါတေတြန႔ အငအားစေတြကေတာ ျပန႔ႀကေနၿပး အငအားေသးငယ ခညန႔

ေနဆ အေျခအေနျဖစတယ။

(၂) ႏငငအသးသးမ (ဆရယလစႏငငေတြမအပ) ကြနျမနစပါတစတ ဆရယလစစနစ အငအားစေတြဟာ ႏငငေရး ဩ

ဇာ သကေရာကမႈအရၾကညရင အထးသျဖင အကပအတညးေပၚေပါကခတ အေနာကတငးႏငငေတြမ ကြနျမနစပါတစတ ဆရယ

လစဝါဒ ႏငငေရးပါတအဖြ႕အစညးေတြဟာ ႏငငအသးသးရ႕ႏငငေရးဇာတခေပၚမာ ဝငးပယထားျခငးခေနရ႐မက ေခာငထးထား

ျခငး ခေနရဆျဖစတယ။ ၎တ႔ရ႕ အျမငအယအဆ ေပၚလစေတြဟာ မမႏငငအစးရရ႕ ေပၚလစဆးျဖတခကေတြအေပၚ ဩဇာသက

ေရာကဖ႔ ခကခေနဆ ျဖစတယ။

(၃) ႏငငတကာမာ အေနာကတငးႏငငအမားစရ ဆရယလစ ႏငငေရးပါတေတြန႔ အငအားစေတြဟာ လ႕အဖြ႕အစညး

လႈပရားမႈေတြအေပၚ ေခါငးေဆာငမႈစြမးအားန႔ ဩဇာသကေရာကမႈ စြမးပကားမာ ႏႈငးယဥျခငးအားျဖင ခညနေနတယ။ ၎တ႔ဟာ

အရငးရငစနစ အကပအတညးရ႕ စြမးအားေတြက အသးခမႈ မလေလာကဘး။ အေတြ႕အႀကလညး မကြယဘး။ အကပအတညး

က ေကာလႊားေရးမာ အကးသကေရာကမႈရတ ေသနဂၤဗဟာ နညးပရယာယေတြ တငျပဖ႔ အခကႀကေနတယ။ အကပအတညးက

မေကမနပျဖစေနတ၊ အရငးရငစနစရ႕စးမးအပခပမႈက ဆန႔ကငေနတ လထလႈပရားမႈက အကးသကေရာကတ ေရ႕ေဆာငၫႊန

ျပမႈ ေပးဖ႔ အခကႀကေနၾကတယ။

(၄) ကမၻာဆရယလစစနစလႈပရားမႈရ႕ အဓကမ႑ငကေန တနညး အလပသမားလတနးစားဘကကေနၾကညရင အတငး

အတာ အလြနႀကးမားတ တကမၻာလးမ အလပသမားလတနးစားဟာ ပကတဘာ၀အရ တျဖညးျဖညး ျဖစတည၊ ဖြ႕ၿဖးတးတကခေပ

မယ တကမၻာလးက အလပသမားလတနးစားဟာ မမဘာသာတညရေနတ(အသတရား မရငသနေသးတ) ပကတလတနးစား အေျခ

အေနအတငး ရေနေသးတယ။ တကမၻာလးလကၡဏာေဆာငတ အလပသမားလတနးစား အယဝါဒျဖစတညမႈ ရငးရငးလငးလငး မရ

ေသးဘး။ အလပသမားလတနးစားဟာ ျပန႔ႀကတအေနအထားမာ ရေနဆျဖစေန႐မက အခငးခငးအၾကား ယဥၿပငမႈန႔ အခငးပြားမႈ

ေတြ ရေနတယ။ ဒါဟာ ကမၻာဆရယလစ လႈပရားမႈ နကနကနန ဆငႏႊသြားေရးအတြက အခပအေႏာငျဖစေနတယ။

အရငးရငစနစဟာအရငးရငစနစဟာအရငးရငစနစဟာအရငးရငစနစဟာ မမကယကမမကယကမမကယကမမကယကယယယယ ထနးၫမႈစြမးပကားန႔ထနးၫမႈစြမးပကားန႔ထနးၫမႈစြမးပကားန႔ထနးၫမႈစြမးပကားန႔ တထြငဆနးသစမႈတထြငဆနးသစမႈတထြငဆနးသစမႈတထြငဆနးသစမႈ အလြနအားေကာငးၿပးအလြနအားေကာငးၿပးအလြနအားေကာငးၿပးအလြနအားေကာငးၿပး ကမၻာဆရယလစစနစကမၻာဆရယလစစနစကမၻာဆရယလစစနစကမၻာဆရယလစစနစ

လႈပရားမႈဟာလႈပရားမႈဟာလႈပရားမႈဟာလႈပရားမႈဟာ တခလးအရတခလးအရတခလးအရတခလးအရ ဒေရနမဒေရနမဒေရနမဒေရနမ ကာလမာပကာလမာပကာလမာပကာလမာပ ရေနဆရေနဆရေနဆရေနဆ

81818181

အထကပါ ေဖာျပခကေတြက ခပၿပး ကမၻာဆရယလစစနစ ၂၁ ရာစ ကနဦးကာလမာ ရငဆငခရတ အခြငအလမးေတြန႔

စနေခၚမႈေတြက ၾကညၿပး ေကာကခက ၃ ရပ ခႏငပါတယ။

(၁) မကေမာကအရငးရငစနစ အကပအတညးကာလမာ မာကစဝါဒရ႕ အရငးရငစနစအကပအတညးန႔ ဆရယလစစနစ

ေတာလနေရးရ႕ ဆကစပမႈန႔ပတသကတ မေတြဟာ လကေတြ႕အေရးႀကးတ လမးၫႊနအဓပၸာယသေဘာ ေဆာငေနဆျဖစတယ။

ဒါေပမ ဒမေတြက လကေတြ႕အသးခတအခါ ေနရာမေရြး ေဒသမေရြး ေခတကာလရ႕ အေျပာငးအလအရ လကေတြ႕ေဖာေဆာငရန

လအပတယ။ လ႕အဖြ႕အစညး အေၾကာငးအခကေတြ မတေျပာငးလခကအတငး လကေတြ႕ကလညး လကလေျပာငးလရမယ။

အကပအတညးက ဆရယလစစနစလႈပရားမႈအတြက သာမနအခနကာလန႔မတတ အခြငအလမးေတြန႔ အေျခအေန အေၾကာငးအ

ခကေတြက ဖနတးေပးတယ။ ဒါေပမ အကပအတညးဟာ ဆရယလစေတာလနေရး ဒေရျမငက မခ ေဆာငၾကဥးေပးလာမာေတာ

မဟတဘး။ ဒေရျမငဆတာကေတာ အတဘာ၀န႔ပကတဘာ၀ အေၾကာငးအခကေတြ၊ အေၾကာငးရပေတြ ေပါငးစညးမၿပး အကး

သကေရာက စြမးေဆာငမႈအေပၚမာ မတညပါတယ။ “အကပအတညးက စး”ၿပး တခေကာငး လပလကျခငးျဖင “လပငနးတရပလး

က တခတညး ၿပးေျမာကေအာငျမငလမမယ”လ႔ မတယၿပး ကမၻာလကၡဏာေဆာငတ ဆရယလစေတာလနေရး လကၡဏာက ျပျပင

ေျပာငးလ လကေတြ႕အေကာငအထညေဖာဖ႔ လပေဆာငတစဥးစားနညးဟာ ကေလးကလားဆနတအမားမး ကးလြနျခငး ျဖစ

တယ။

(၂) အရငးရငစနစဟာ ႏစတရာနးပါးရတ ျပျပငေျပာငးလေရးန႔ ထနးၫမႈေတြမတဆင မာကစ၊ အနဂယတ႔ ေခတန႔

လး၀မတတ အရငးရငစနစက အကပအတညးေျဖရငးေရးစြမးအား၊ တထြငဆနးသစမႈစြမးပကား၊ ထနးၫမႈစြမးအား၊ ဆေလာတ

စြမးအားန႔ အပခပစးမးေရးေသနဂၤဗဟာ နညးပရယာယတ႔ျဖင ေျဖရငးခတယ။ အရငးရငးနစအကပအတညး ျဖစေပၚတပစ၊

အတငးအတာ၊ ကာလပတ၊ ျပငးအားန႔ ႐ကခတမႈစတာတ႔ဟာလညး လးဝမတဘး။ ဆရယလစစနစလႈပရားမႈန႔ ေတာလနေရး အ

ေပၚ ႐ကခတမႈဟာလညး ႐ႈပေထြးၿပး နကနက႐ႈငး႐ႈငး ေျပာငးသြားခၿပ။ ၂၁ ရာစ အရငးရငစနစဟာ ႏငငတကာလကဝါးႀကးအပ

အရငးရငစနစအဆငသ႔ ေျပာငးလသြားခၿပ။ ႏငငတကာ လကဝါးႀကးအပအရငးရငလတနးစားရ႕ စးမးအပခပမႈ အတငးအတာ၊

အငအား အားလးဟာ ခငမာမႈန႔အငအားေတာငတငးမႈ ရရခၿပ။ အရငးရငစနစရ႕ မမကယကယ ထနးၫႏငမႈန႔တထြင ဆနးသစႏင

စြမးအားဟာ အလြနေတာငတငးေနဆျဖစတယ။ အရငးရငစနစရ႕ အငအား၊ စြမးပကားေတြဟာ အကြငးမသာလြနမႈ ရေနဆ ျဖစ

တယ။ ကမၻာဆရယလစစနစလႈပရားမႈဟာ ႏႈငးယဥျခငးအားျဖင အခနရညၾကာစြာ တခလးအရ ဒေရနမကာလအျဖစ ရေနလမဦး

မယ။ ကၽြ နေတာတ႔ဟာ အရငးရငစနစလ႕အဖြ႕အစညးရ႕ မမကယကယ ထနးၫႏႈငမႈစြမးပကား၊ အေနာကတငး အရငးရငႏငင

ေတြရ႕ စးပြားေရး၊ သပၸန႔နညးပညာ၊ စစေရးဘကတ႔မာ အခနၾကာျမငစြာ သာလြနမႈက အပငစးထားတ ပကတဘာဝ လကေတြ႕တ႔

က အျပညအဝ ခန႔မနး နကနကနန သရနားလညးထားဖ႔ လအပၿပး၊ လ႕အဖြ႕အစညး ၂ ရပ ေရရညပးေပါငးေဆာငရြကေရးန႔ တက

ပြဆငေရး ဘကအသးသးအတြက ဂ႐တစကေဆာငရြက၊ ျပငဆငသြားေရးက နကနကနန သရနားလညထားဖ႔ လအပပါတယ။

(၃) တ႐တျပညထးျခားခကပါတ ဆရယလစစနစဟာ ကမၻာဆရယလစစနစ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈရ႕ အႀကးမားဆး ထြနး

လငးခက ျဖစလာတယ။ ကမၻာဆရယလစစနစရ႕ မျငမးကးကားစရာန႔ ေကာ႐းမ႑ငျဖစလာတယ။ ဆရယလစတ႐တျပညဟာ

ကမၻာအေရ႕တငးမာ ေပၚထြနးလာတာ ျဖစၿပး ဆရယလစစနစရ႕သာလြနမႈ၊ အားေပးႏႈးေဆာႏငစြမးအားန႔ စြေဆာငႏငစြမးအားတ႔က

အျပညအဝ ေဖာျပေနတယ။ ဒေန႔ ကမၻာလဦးေရ ရ႕ ၅ ပ ၁ ပ ရတ ဆရယလစတ႐တျပညရ႕ အေထြေထြ ႏငငေတာအငအားဟာ

ယခငေခတန႔ ယခေခတ မတေတာပါ။ တ႐တျပညထးျခားခကပါတ ဆရယလစစနစသာ ဖြ႕ၿဖးတးတကလာရင ကမၻာဆရယလစ

စနစ ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈဆတာ ဗလာစကားသကသက မဟတေတာပါဘးလ႔ ေျပာႏငပါလမမယ။ “ကၽြ နေတာတ႔ မမတမသန ယၾကည

ရမာကေတာ တ႐တျပညထးျခားခကပါတ ဆရယလစစနစ အဆကမျပတ ဖြ႕ၿဖးတးတကလာတာန႔အမၽ တ႐တျပည ဆရယလစစ

နစဟာ ရငကကၿပးရငး ရငကကလာပါလမမယ။ တ႐တျပညဆရယလစစနစရ႕ သာလြနမႈဟာလညး တဆငတက ေပၚလြငလာၿပး

ဆရယလစစနစလမးေၾကာငးဟာ ကယေျပာသထက ကယေျပာလာပါလမမယ။ တ႐တျပည ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈလမးေၾကာငးဟာ

ကမၻာႀကးအေပၚ ႐ကခတမႈ ႀကးမားသထက ႀကးမားလာပါလမမယ”လ႔ ရေဘာရကငဖငက ေျပာခပါတယ။

၂၃ စကတငဘာ၊ ၂၀၁၆။

82828282

မရငး- “People’ Tribune “ ၉,၂၀၁၆ တ႐တဘာသာဝကဆကမ

ဒအေျခအေနေတြြန႔ဒအေျခအေနေတြြန႔ဒအေျခအေနေတြြန႔ဒအေျခအေနေတြြန႔ သမငးသစသမငးသစသမငးသစသမငးသစ ျဖစလာမလားျဖစလာမလားျဖစလာမလားျဖစလာမလား

((((ေဖာငပတေဆာငးပါးေဖာငပတေဆာငးပါးေဖာငပတေဆာငးပါးေဖာငပတေဆာငးပါး))))

ေအးၿငမးေအးၿငမးေအးၿငမးေအးၿငမး

ဒကာလအတြငး လႈပလႈပခတခတန႔ ပြဆတကစၥေတြ မားလတယ။ ရခငအေရး၊ ေအာငစးမးေကာကစၥ။ ဆငရင႐ပသမး ျခငးေနာကဆက၊ UWSA န႔ မငးလားၾကားမာ ေပၚေပါကလာတ ျပနာ၊ NCA လကမတထးမထးန႔ NLD အတြငး စညး႐းေရး အ ေျခအေန စသျဖငႏငငေရးပရပက အကညးတနေစတ အျဖစအပကေတြေပၚခတယ။

((((၁)၁)၁)၁) ရခငျပညနယတြငးက ဘဂၤRလ၊ ႐ဟငဂာ၊ အၾကမးဖကရခငျပညနယတြငးက ဘဂၤRလ၊ ႐ဟငဂာ၊ အၾကမးဖကရခငျပညနယတြငးက ဘဂၤRလ၊ ႐ဟငဂာ၊ အၾကမးဖကရခငျပညနယတြငးက ဘဂၤRလ၊ ႐ဟငဂာ၊ အၾကမးဖကမႈမႈမႈမႈ

ရခငျပညနယအတြငးမာ AA ရခငတပမေတာန႔ အစးရတပေတြ တကပြျဖစၾကလ႔ အရနရစျပေနခန ဒသတငးက ဖးလႊမး သြားတ အျဖစအပကတခ ေပၚလာခတယ။ အဒါကေတာ ေမာငးေတာဘကက ရကငးစခနး ဝငစးခရတ ကစၥ ျဖစတယ။ ရ ၉ ဦး ေသဆးသြားၿပး ေသနတ(ေနာကဆးစာရငးအရ ၆၄) လကန႔ ခယမးမးေကာကအခ႕ ယေဆာငသြားခတယ။ ခေတာ ဒျပနာက ႏငငတကာျပနာ ျဖစသြားပါၿပ။ ဒေဆာငးပါးမာ စစတပ၊ အစးရ၊ ကလသမဂၢန႔ ပါဝငပတသကမႈရတ ႏငငေတြရ႕ ထတျပန ခကေတြက ခြျခမးစတျဖာျပေနမာ မဟတဘး။ အၾကမးဖကမႈ ျမစဖားခရာသမငးက ေျခရာေကာကျပခငတာပါ။ မေမသငတာ ေျပာ ပါမယ။

၁။ အၾကမးဖကထပေခါင အစမာဘငလာဒငတ႔ တာလဘနတ႔ဆတာ အေမရကန CIA ကေမြးဖြားေပးလကတသေတြ ျဖစ တယ။ အလားတအဖြ႔ေတြ အမားႀကး ရပါေသးတယ။ ဘကကနသြားသေတြလညး တပတေခါငးႀကး ....

၂။ ပပေႏြးေႏြး တရကအာဏာသမးပြရ႕ လကသညဟာ CIA ကေမြးထားၿပး အေမရကနမာ အေျခစကေနထငတ မဆလင ဘာသာေရး ေခါငးေဆာင ဂလငျဖစတယ။

၃။ ခ အစးရ၊ စစတပဘကက လကညႇးထးျပေနတ RSO, ARIF အဖြ႔ဆတာေတြကေကာ ဘယသေမြးထားတာလ၊ သတ႔ တေတြ အငအားေသးသြားၿပး နယစပမာ လေနရခန - တ႐တအစးရန႔ ဗမာစစအစးရ အေပးအယမကာ ေကာကျဖ-ကမငး ဓာတ ေငြ႔ပကလငးစမကနး ျဖစတညလာေတာမ အေမရကနဘကက ေျခလမးျပငလာတာပါ၊ ဒါေၾကာင ရခငျပညနယ မတညၿငမေရး အတြက ကလတ႔ NGO တ႔စတ ဆငးဘတေတြ ခတၿပး လႈပရားလာရာက ေပၚလာတ အေရးအခငးအျဖစ သးသပလ႔ရပါတယ။ မလ သ႔ ျမားဦးက တ႐တန႔ စစအစး ရက ခနထားတာျဖစတယ။

ဒါေပမ အစးရအေျပာငးအလျဖစလာေတာ အခးတမး ျပငရပါတယ။ ေမာငးေတာ အေရးအခငးေပၚလာေတာ စစတပက အမး၊ ဘာသာ၊ ႏငငကာကြယသႀကးဂကဖမးၿပး စစတပေတြ လႊတပါတယ။ ထးစအတငး စစတပဝငၿပဆတာန႔ ေနဝငမးၿငႇမး လပ မယ၊ ရြာေတြ မး႐ႈ႕ ခရမယ၊ လဖမးတ သတတအမႈေတြ ေပၚမယ။ တျခားမဟတတ႐တ မႈခငးေတြလညး ေပၚေတာတာပါပ။

ဒေနရာမာ အေမရကနအဖ႔ အခကအခတရပျဖစသြားတာ ေတြ႔ရတယ။ ဒမကေရစတ႔၊ လ႔အခြငအေရးတ႔ ေအာဟစ ထား တာကလညး ရပလ႔မရ၊ OIC မကႏာလညးၾကညရ၊ ဗမာအစးရန႔ စစတပကလညး လကလႊတမခႏင ျဖစေနတယ။ သအမတႀကး စေကာမာစရယဟာ ‘စစပြေတြ ရပစေရး’ ပါးစပကေအာၿပး ျပညတြငးေနရာအႏ႔ အလႈပရားဆး သအမတျဖစေနတယ။ ၁၉၄၈ ခႏစ လြတလပေရးရၿပးကတညးကစလ႔ အာဏာရလာတ အစးရအဆကဆကဟာ ဒနယစပကကယကးအတြက၊ ကယေထာကခသ ေမြး ေရး အမးမးလပကငခၾကတာ ကေန႔အထပါပ။

83838383

((((၂)၂)၂)၂) ေအာငစးမးေကာ ေရယာဥနစျမပမႈေအာငစးမးေကာ ေရယာဥနစျမပမႈေအာငစးမးေကာ ေရယာဥနစျမပမႈေအာငစးမးေကာ ေရယာဥနစျမပမႈ

တေန႔မဟတတေန႔၊ တေနရာမဟတ တေနရာ ျဖစကျဖစရမယကစၥပါ။ အငမတနက ဆး႐ႈးမႈႀကးတ ျဖစရပႀကးတခပ။ ချဖစသြားၿပ၊ ျဖစ ၿပးခတာေတြလညး မားလၿပ၊ ျပျပငေျပာငးလခန မေရာကေသးလ႔ မျပျပငရင ေနာငလညး ႀကၾကရလမဦးမယ။ ချဖစရပမာ ႏစ ၆၀ စစအပစ စးမးအပခပခတ ကာလအတြငး စားရသမစား၊ ဝါးရသမ ဝါးခၾကလ႔ အခြခညးကနတ ဝနႀကးဌာန၊ အေၾကြးမားသာထားခတ ဝနႀကးဌာနစသျဖင ရခၾကရာမာ သယယပ႔ေဆာငေရး(-န႔ ဆကသြယေရး) ဝနႀကးဌာနလညး အပါအဝင ျဖစတယ။ စတျပတသတေနတ ေရယာဥအနညးအကဥးသာ ရေတာတ ဒဌာနဟာ တးပြားလာေနတ ခရးသညေတြရ႕ လအပခက က ျဖညဆညးမေပးႏငတာ ၾကာပါၿပ။ ဒေတာ ျပညသေတြက ပဂၢလကပငအျမနယာဥေတြကပ အားကးရပါေတာတယ။ ခလညး သတငးကၽြတေကာငးပတရကကေလးအမ ျပနရမာမ႔ အလအယက ၿပတးစးရာက ျဖစပြားသြားတ ျဖစရပတခပါပ။ ႏငငအၫြန႔အဖး ေကာငးသေကာငးသားေတြ၊ အနေႏာအနႏဂဏးဝင ဆရာဆရာမေတြန႔ အျပစမျပညသေတြ (စာရငးေတြ႕ ၇၀ ေကာ) ေသဆးၾကရ ပါတယ။ ကနရစသမသားစေတြန႔ ေဆြမးသားခငးေတြ ရငကြၾကရပါၿပ။ ခ ဗမာျပညေျမာကပငးမာ အလဟသ တကေနတ တကပြ ႀကးတခရ႕ အေသအေပာကန႔ ခနထးၾကညသငတယ။ ေျပာခငတာက တျပညလးမာ (မေသသငဘ) ေသေနၾကရတယ ဆတာပ။ ၂ ေနရာစလး မေသထကဘး။

ခဒကစၥ ေျပာဆေနၾကတာေတြမာ ယာဥပငရင ယာဥေမာငးန႔ ေရယာဥသမားမားကပ တရားခအျဖစ ‘ေဇာငး’ေပး ေဖာျပေန ၾကတာက မားတယ။ သတ႔လညး တာဝနရတာ အမနပါ။ တခ႕က သမၼတႀကး ေမးျမနးေဖာမရလ႔ အျပစဆၾကတယ။ သမၼတႀကး ေမးေတာ ေမးတယ။ ေနာကကတာ ရတယ။ ဒါေပမ ဗလသနးေရႊ နာဂစတနးက လေနခတာန႔ေတာ မတဘးထငပါတယ။ ေတာ လနေရးေကာငစေခတက ‘ဝနႀကး’တာဝန ေပးထားတသေတြက ‘တာဝနခ’လ႔ သးတယ။ အခလညး တာဝနရတသေတြ တာဝနခ သငပါတယ။ ရခငကစၥမာ ျပညထေရးန႔ နယစပေရးရာဝနႀကးေတြ တာဝနယရမယ။ ေအာငစးမးေကာကစၥမာ ပ႔ေဆာင/ ဆကသြယ ေရးဝနႀကး တာဝနယရမာပါ။ ႏငငတကာစႏႈနးန႔ဆရင ကယသကၡာ ကယ တနဖးထားၿပး အလလ ႏတထြကကနၾကၿပေပါ။ ဒါေပမ တာဝနယတအစဥအလာဟာ ဗလေနဝငးကတညးက မရတာပါ။ တာဝနယေၾကးဆရင ၆၂ ဇလင အေရးအခငးကစၿပး ေနာကအေရး အခငးေတြအထ စကတငတကရမယသေတြ လကခးေရလ႔ မကနႏငဘး။ သမားကလႊခတ အစဥအလာသာ ထြနးကားခတာက လား။

((((၃)၃)၃)၃) ဆငရင႐ပသမးျခငးန႔ ခ႐နျပနာဆငရင႐ပသမးျခငးန႔ ခ႐နျပနာဆငရင႐ပသမးျခငးန႔ ခ႐နျပနာဆငရင႐ပသမးျခငးန႔ ခ႐နျပနာ

ဒေန႔ ခ႐နေတြရ႕ ပငဆငမႈဟာ အေမရကန ေဒၚလာ ၆၇ ဘယယေကာ ရတ ဗမာျပညရ႕ GDP က ေကာႏငတယလ႔ တြက သက တြကတယ။ ဦးသနးစနလကထက ဗမာျပညမာ ေဒၚလာ ၁ ဘလယအထက ခမးသာသ လပငနးရင၂၀ မျပညဘး။ အခ အခနေတာ ၂၀ န႔ ၅၀ ၾကားအထ တးမားလာတယ။ ဒလျဖစသေတြဟာ လႊတေတာအတြငး လပပငခြငရသတဦးႏင NLD ထပပငး ေခါငးေဆာငတခ႕န႔ နးစပသေတြ ျဖစေနၾကတာ ေတြ႔ရေၾကာငး ေဖာထတသက ေဖာထတတယ။

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက ခ႐နေတြရ႕ခမးသာၾကြယဝမႈေတြက တငးျပညအတြက အသးခခငေနတယ။ ေကာငးေသာ ခ႐န န႔ မေကာင ေသာ ခ႐နလ႔ သ႐ပခြခတယ။ အခေျပာတာက “မမတ႔အတြက လပခၿပးၿပ။ တငးျပညအတြက မမတ႔န႔ ပးေပါငးၿပး လပေဆာငၾကပါ”လ႔ ဖတေခၚခတယ။ တငးျပည စးပြားေရးအေျခအေနမေကာငးတာက ‘ရက ၁၀၀ အတြငး စးပြားေရး ေကာငးလာ ေစရမယ’လ႔အာမခတ ဝနႀကးတပါးရ႕စကားက ဖးလႊမးသြားခပါၿပ။ ခ ၆ လ ေကာလာခေတာ သမၼတေရာ ေဒၚေအာငဆနးစၾကည ကပါ ဝနခေတာငးပနခရတယ။ တငးျပညမာ စးပြားေရးကြာဟမႈက ႀကးသထကႀကးလာေနတယ။ ဝငေငြ တရက ၂၀၀၀ ကပ မေကာတသက ၁၅ သနးေကာ ရလာပါၿပ။ ဒလ ကြာဟမႈျဖစသြားတာမာ သတ႔လကခကမကငးလ႔ သတ႔က မ႑ငထား တည ေဆာကမာကေတာ ျပညသေတြက ဘဝငကလမယမထငဘး။ ေကာငးေသာခ႐နလ႔ အ႐ပ ရးၾကညရင ပါးေဖာငးဗကပႀကးေတြပ ေတြ႔ရလမမယ။ ေဇကမၻာႀကးက ႀကေျပာထားတာ ရတယ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက (တငးျပညအတြက) အသးခရမယ....တ။

ခေတာ အသးကလာၿပေပါ။ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညရ႕ ဂပနခရးမာ ေဒၚလာ ၈ ဘလယခန႔ (၇ ဒမ ၇၃ ဘလယ) အက အည ရလာခတယ။ ဂပန-ျမနမာ စးပြားေရးဖရမတကၾကဖ႔ စးပြားေရးလပငနးရငႀကး ၃၀ ေကာ အဆငသငျဖစၾကပါၿပ။ တငးျပညက ေကာငးေအာင ဘယလလပၾကမလ။ ေစာငၾကညပါမယ။ ဂပနကေတာ အမယမားလတ စးပြားေရးလပငနးေတြ ႏငငအႏ႔ ထေထာင ထားႏငခၾကၿပ။ ဆငရငေတြ႐ပသမးၿပးတေနာက ခ႐နေတြ ေျခလမးစပလာခတယ။ မဆယေလယာဥပကြငး ေဆာကလပခြငရေရး အတြက ဦးေနဝငးေျမး ၂ ေယာကရယ၊ (ထး) ေတဇန႔ ဦးစငးအကေပါငးတ႔ အၿပငႀကၾကတာ ေတြ႔လကရတယ။ ရနကနၿမ႕သစ စမ ကနး ျပနလပေတာမယ။ လၾကားေကာငး ပတလကတ တျခားေဆာကလပေရးလပငနးေတြလညး ေဝေဝစညစည ျဖစလာတယ။

84848484

ဖဆပလေခတ ဝနႀကးခပဦးႏက အစးရဌာနတခ႕ ျခစားမႈေတြမားလာလ႕ (အဒလေတြၾကား) ထင႐းေသတာတလး ခေပး လကရင တခဏန႕ ေသတာႀကး ေပာကသြားလမမယလ႕ ေျပာခတယ။ အခလညး စားခငစရာ အကြက (ထငး႐ႈးေသတာ) ေတြ တကြကၿပးတကြက ေပၚလာေနပါတယ။ ခ႐နဦးေရလညး တးသထကတးလာတယ။ ျခေကာငေရလညး ပြားသထကပြားလာမာက ေတာ အေသအခာပါ။ တငးေဒသႀကးန႔ ျပညနယအခ႕မာေတာ ဝနႀကးခပေတြ ႏတထြကေပးဖ႔ ဆႏၵျပေတာငးဆမႈေတြ ၾကားလာ ရၿပ။

((((၄)၄)၄)၄) တ႐တ၊ အေမရကန၊ ဂပန၊ အႏၵယန႔ ျမနမာ ႏငငေရးတ႐တ၊ အေမရကန၊ ဂပန၊ အႏၵယန႔ ျမနမာ ႏငငေရးတ႐တ၊ အေမရကန၊ ဂပန၊ အႏၵယန႔ ျမနမာ ႏငငေရးတ႐တ၊ အေမရကန၊ ဂပန၊ အႏၵယန႔ ျမနမာ ႏငငေရး

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညန႔ သမၼတဦးထငေကာတ႔ ႏငငတကာ ခရးထြကေနၾကတာ သပမားပါတယ။ ျပညတြငးမးေတြဘက မလညႏငေသး၊ တျခားႏငငေတြကေတာ ျပညတြငးမးေပၚတာန႔ ခရးစဥေတြ ဖကေလရၾကတယ။ ဒါက ၾကညျခငးျဖင ႏငငတကာ ရငးႏးျမႇပႏမႈ၊ ဘ႑ာေငြေၾကးန႔ ကးသနးေရာငးဝယမႈေတြအေပၚ အေျခစကထားၿပး ဒမကေရစေရးအတြက သတ႔ရ႕ ေထာကခမႈ၊ ဖ အားေပးမႈေတြက အေတာ ေမာကးထားပရပါတယ။

တ႐တအေနန႔ ဘကစက အေျခခထားၿပးၿပ၊ ဂပနကလညး ထထဝငဝင လပထား/ လပေနပါတယ၊ အႏၵယက တးဝငေန ဆျဖစတယ။ ရငးႏးျမႇပႏမႈ အပငးမာ အေမရကနက အခနယရပါဦးမယ။

စစညညျဖစလာခန ဗမာျပညရ႕လမႈဘဝက မနးေမာၾကညမတယ။ (၁) ခ႐နေတြ ပခမးသာလာမယ (၂) ျပညသေတြအ ေနန႔ ဆလေပးရမယသမားလာမယ၊ ျပညတြငးျပညပ သ႔တပညကယတပည ခယၾကၿပး အမးသားစညးလးညၫြတမႈ ၿပကြႏငတယ (၃) တငးျပညအတြငး တညရခ/ တညရတးပြားလာေနဆ လဆးလမက (မာဖးယား) ဂဏးေတြ အငအားေကာငးလာမယ၊ လကရ ဇကရ ပလပလာလမမယ။ (ခေတာင ရာဇဝတမႈခငးေတြမားလြနးလ႔ တထတထတ တလန႔လန႔ ျဖစေနၾကရၿပ မဟတလား)။

((((ကကကက)))) ျပညနယျပညနယျပညနယျပညနယ/ / / / နယစပ ပါတႏငငေရးနယစပ ပါတႏငငေရးနယစပ ပါတႏငငေရးနယစပ ပါတႏငငေရး - လကနကခယမးဆတာ အလကား ထားလ႔ မရ(ႏငငေရးအကး စးပြားအတြက) အသးခေန ရမယဆတ စစအပစရ႕ ေပၚလစေၾကာင တကပြေတြ အဆကမျပတေပၚေနတယ။ တငးရငးသားပါတေတြရ႕ အဓကလပငနးက ကယအမးသားေတြက ကယဆယေရး၊ ျပစေစာငေရာကေရးန႔ စစပြေတြမျဖစေရး ေမတာရပခတ ကစၥေတြပ တဝလညလည ျဖစေန တယ။ စစျဖစေနေလေတာ လထ တးတကရာတးတကေၾကာငး စမကနးခၿပး မလပႏငၾကပါဘး။

((((ခခခခ)))) ျပညမပါတ ႏငငေရးျပညမပါတ ႏငငေရးျပညမပါတ ႏငငေရးျပညမပါတ ႏငငေရး - ပါတႀကးေတြက ၂၀၁၇ ဧၿပ ၁ ရကေန႔ ၾကားျဖတေရြးေကာကပြအတြက ျပငဆငေနၾကတာ ရတယ။ ဒအ ထက စတဝငစားစရာ ပါတႀကးအခ႕ရ႕ အေျခအေနက တငျပခငပါတယ။

ဒခပဒခပဒခပဒခပ။ ။ အာဏာ (တစတတပငး) ရတာ ၆လ ေကာ ၇လ နးပါး ရၿပ။ ေရြးေကာကပြႏငတာ တႏစ ရေတာမယ။ ကတစကားေတြန႔ ထတျပနခကေတြပ ရလကတယ။ ဆငးရမြေတမႈေတြပ ရလကတယ၊ ဒခပတကလာၿပးေနာကမာ ဒမကေရစက ေမာလငထားတ ေကာငးသား၊ အလပသမား၊ လယသမားန႕ဒခပက ကမးရနေနာငသနးပင ဖမးဆးခရတာ၊ ေထာငကခရတာ စတ ဒမကေရစ ပတ ပငခရမႈေတြပ ရလကတယ။ အနာဂတ ေမာမနးခကေတြ ဘယေရာကကနၿပလ။

ဒခပအေနန႔ အစးရပငးန႔ပါတအပငးရယလ႔ ၂ ပငးရရာမာ အစးရအပငးက တာဝနမေကတာ ဝနခသြားၾကၿပ။ ပါတအပငး မာ ၾကညေတာ ညၫြတမႈၿပကြေနတာ အထငအရားေတြ႔ေနရတယ။ လသထငရား ရမးျပညနယဒခပေတြ ထတလကရတာ-ဒခပ အမႈေဆာငေတြထက တေယာကတေပါကကစၥ၊ အစးရန႔ ပါတထမာ ေအာကေျခလြတ ဘဝငျမငေနတသေတြေၾကာင လထရ႕ ဒဏ

85858585

ခတခရလမမယလ႔ ပါတေခါငးေဆာငေတြက ေျပာေနရတာေတြဟာ စစတပအႀကက၊ ႀက႕ဖြ႔အႀကကျဖစေနတယ။ ပထငရားတ စာ ရငးဇယားတခက “ရနကနတငး လႊတေတာကယစားလယ ၄၅ ဦး ရတအနက ၃၀ ေကာေလာကက မသငမတင ျဖစေနတယ”လ႔ ထတျပနလာပါတယ။(ကယပါတကေတာင ရငၾကားမေစႏငပါလား။) ဒါေပမ ဥက႒ေဒၚေအာငဆနးစၾကညကေတာ ေနရာေစဝငၿပင မယ၊ ေနရာတငးမာ ႏငရမယလ႔ ေျပာထားခတယ။

ႀက႕ဖြ႔ႀက႕ဖြ႔ႀက႕ဖြ႔ႀက႕ဖြ႔။ ။ သလညး ေနရာေစ ဝငၿပငမယ အဖြ႔ျဖစတယ။ လစလပမဆႏၵနယ ၃၄ ေနရာအနက အခကငးပမယ ၁၉ ေနရာစလး ဝငၿပငမယ ကယစားလယအားလး အႏငရေအာင စမထားတယလ႔ ေျပာပါတယ။ ဒပါတအေၾကာငး ခအခန ေျပာရာမာ စတဝငစား စရာ ၂ ခက ရပါတယ။ (၁) က ၂၀၁၅ ေရြးေကာကပြမာ ဖ႐ဖရျဖစသြားၿပးတေနာက ဥက႒အသစတေယာက တကလာတာ ျဖစ တယ။ စစဗလေဟာငးပါပ။ (၂) ေနာကတခကက သ႔ပါတရ႕ ေပၚလစေၾကညာခကျဖစတယ။ ဒအထမာ ဒမကေရစေရး၊ လ႔အခြင အေရးစတာေတြဟာ လကေတြ႔မာ က႔ယ႔ကားယားေတြခညးပ။ ဒမကေရစေရး၊ လ႔အခြငအေရးႏင ပြငလငးျမငသာမႈ ဟသည အသး အႏႈနးမားသည လကေတြ႔မကဘ လ႔အခြငအေရးက အေၾကာငးျပၿပး အမး ဘာသာ သာသနာက ထခကႏငသည/ မမတ႔ပါတ၏ ဦးစားေပးေဆာငရြကမညလပငနးစဥသည အမးဘာသာ ကာကြယေစာငေရာကေရး ျဖစသည/ ျပညသလထ၏ စားဝတေနေရးႏင လၿခေရးသည ဒတယ ဦးစားေပးျဖစၿပး လ႔အခြငအေရးထက အေရးႀကးသည.... လ႔ သ႔အငတာဗးမာ ေျပာခတယ။ ကြယလြနသဝန ႀကး ဦးေအာငေသာငးရ႕ လပငနးစဥေတြမ႔ အသစမဟတပါဘး၊ စစတပရ႕မဝါဒေတြန႔ စညးမကြလပါဘး။ ဦးေအာငေသာငး လက ထကက ေပၚေပါကခတ လမးေရး ဘာသာေရး ထပတကေတြ႔မႈမား အၾကမးဖကသတျဖတမႈမားဆ ဦးတညထားမ႔ အႏရာယ ႀကးလ ပါတယ။

တစညတစညတစညတစည။ ။ ကလညး ေနရာေစၿပငမယလ႔ ဆပါတယ။ သတ႔လညး တႏငငလး ၿပငခၿပ။ ၁ ေနရာသာ ရခေပမယ ဘ႑ာေရး ေတာင တပါတမ႔ ၿပငႏငၾကပါတယ၊ အမာခေကဒါႀကးေတြကလညး အသကအရြယ ႀကးကနၾကပါၿပ။ ျပနလညဖြ႔စညးမႈေတြ လပလကၾက ေပမယ ႏပသစလြငမလာပါဘး။ ႀက႕ဖြ႔က ေနာင ၅ ႏစ ေနာင ၁၀ ႏစ ေၾကြးေၾကာသတင စတကးယဥထားၾကေပမယ သတ႔ စတကး မယဥႏငၾကပါဘး။ ျပညမထက ကနတပါတေတြကေတာ အမျဖညအဆငပ ရပါတယ။ ပါတႀကးေတြ အဓကၿပငရမာက တငးရငးသားပါတေတြပ ျဖစပါတယ။ အထးသျဖင လကရဒခပအေနအထားအရ ၿပးခတ ေရြးေကာကပြေလာကေတာ မႏငႏငဘး .... လ႔ တြကပါတယ။ မႏငလညး သတ႔အဖ႔ လႊတေတာ န႔ အစးရ အဖြ႔အေနအထားက ဒအတငး ဆကထနးထားႏငမာပါ။

((((၅)၅)၅)၅) တငးရငးသားမားန႔ တငးရငးသားမားန႔ တငးရငးသားမားန႔ တငးရငးသားမားန႔ NCA NCA NCA NCA ကစၥကစၥကစၥကစၥ

- တငးရငးသား လကနကကငအဖြ႔အစညးအားလး ထကေရာကခြငရမသာ တႏငငလး အတငးအတာေဆာငတ စစမနတ ၿငမးခမးေရးက တကလမးႏငမယလ႔ ယၾကညေၾကာငး၊ ခနလပထားတ ၃ ဖြ႔က ဖတၾကားဖ႔ ႏငငေရးပါတေတြန႔ လကနကကင အဖြ႔ ေတြက ညလာခ ပးတြကငးပေရးေကာမတစညးေဝးပြမာ တကတြနးခၾကတယ။

- ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက UNFC က လကမတ အရငထး၊ ကနတာေတြ ေနာကမ ေျဖရငးဆတသေဘာထား

- ကာခပကေတာ လကနကအရငစြန႔ဖ႔ ေျပာထားခတယ

- ဒ ၃ ဦးရ႕ အျမငအယအဆေတြ မတၾကတာကေတာ ျမငတအတငးပ။ သပသသာတယ။ ဒါေၾကာငလညး ၿငမးခမးေရး ျဖစစဥ ၅ ႏစ ၾကာဦး မယလ႔ NCA တာဝနခတဦးက ေျပာခတာျဖစမယ။

ဒအေျခအေနမာ စစတပ ဘာလပေနသလ။ တကပြေတြ ဆကတကေဖာေနတယ။ လကနကကင အဖြ႔အစညးေတြအတြငး သပလတ လပငနးလပတယ။ ဝန႔ မငးလားကစၥ၊ RCSS န႔ TNLA ထပတကတးမႈ၊ DKBA အတြငး ခေလာကဆနမႈစတာေတြမာ သ႔ လကရာေတြ မကငးဘး။ အားနညးသြားတအပငးက ဝငစားတယ။ ခပလကရင တျပညလး မတညမၿငမျဖစေအာင လပေနတယ။

ဒအခနမာပ ေဒၚေအာငဆနးစၾကညအေနန႔ စကားတခြနး ကၽြ ထြကသြားတာ ရတယ။ ဂပနျပညမာ ေျပာခတာ ျဖစတယ။ “ျပညတြငးစစ မရပစတာရ႕ အဓကအခကအခက စစမရပခငတ စတဓာတေတြေၾကာင ျဖစတယ”....ဆတစကား၊ မားသလား ဆေတာ မမားဘး။ ပညာရဆနဆန ေျပာလကတာပါ။ ျပနာတကသြားတာက အဒစတဓာတမး ဘယသ႔ဆမာ ရသလ ....ဆတာ ထညေျပာမသြားတာပ။ ဒစတဓာတမးက စစန႔ အကးရေနတ၊ စစေၾကာင အာဏာကငထားႏငတ စစအပစဆမာပ ရတာျဖစတယ။ တငးရငးသား တဦးကေတာ “ထးစစ လပေနတသဟာ ၿငမးခမးေရး မလလားလ႔ပ” .... လ႔ ေထာကျပသြားတယ။

((((၆)၆)၆)၆)

နဂးနဂးနဂးနဂး

86868686

ေဒၚေအာငဆနးစၾကညက “ဗမာျပညဟာ သမငးသစက ေရးထးခန” လ႔ သတမတ ေျပာဆထားတယ။

ကၽြ နေတာတ႔ စးရမေနတာက ခ႐နကစၥ။ လယယာ အေျခခႏငငမာ စကရသမ အကနစက၊ စားရသမ အကနစား၊ လဦးေရ ၇၀ ရာခင ႏႈနးအထ ရတ လယသမားအေရးက အဓက အာ႐စက ေျဖရငးရမယအစား ခ႐နေတြက စားရသမ အကနစား၊ ဝါးရသမ အကနဝါးခတယ။ ေလယာဥကြငးလညး မေရာင၊ တတားေတြ၊ လမးေတြ၊ ဓာတသတေတြ၊ လကနကခယမး၊ ေလယာဥ၊ သခပကာကား၊ အေျမာက၊ တငကား အကနဝါးခတယ။ ေျမႀကးေတြေတာင အလြတမေပး ဧကသနးခ ဝါးခတယ။ ခလညး ဝါးၾက ေတာမယ။ လတနးစား ကြာဟခကႀကးၿပး မခမရပႏငျဖစၾက မာ စးရမပါတယ။

ေနာကတခက NCA ကစၥမာ စစတပသေဘာထားအတငး သတမတ အေကာငအထညေဖာလကမာက ျဖစတယ။

ဆငးရတြငး နကသထကနကလာၿပျဖစတ ျပညသေတြအေနန႔ ဒထကပၿပး ဆငးရဒဏက ခႏငၾကေတာမယ မထငဘး၊

‘သမငးသစ’ ဆတာ ေကာငးေသာသမငး ျဖစဖ႔လပါတယ။

သမငးသစက ၂၀၀၈ ေအာကက ေရးထးလ႔မရေၾကာငး ဒခပေခါငးေဆာငမား ျမငသလာတအထ လထက စတရညသညး ခ ေစာငဆငးေနလမမယလ႔ ယဆေနရငေတာ သမငးသငခနးစာ မယတတတာပ ျဖစပါလမမယ၊

(၇၊ ၁၁၊ ၂၀၁၆)

((((အေရးေတာပအေရးေတာပအေရးေတာပအေရးေတာပ ဂာနယတြငဂာနယတြငဂာနယတြငဂာနယတြင အပတစဥအပတစဥအပတစဥအပတစဥ ေဖာျပလာခေသာေဖာျပလာခေသာေဖာျပလာခေသာေဖာျပလာခေသာ လနင၏လနင၏လနင၏လနင၏ ဘာလပၾကမလဘာလပၾကမလဘာလပၾကမလဘာလပၾကမလ---- မတစမတစမတစမတစမားမားမားမား….….….….စာတမးစာတမးစာတမးစာတမး အစအဆးကအစအဆးကအစအဆးကအစအဆးက ဗမာျပညဗမာျပညဗမာျပညဗမာျပည ကြနျမနစပါတကြနျမနစပါတကြနျမနစပါတကြနျမနစပါတ ဝဘဆကတြငဝဘဆကတြငဝဘဆကတြငဝဘဆကတြင ေဖာျပထားၿပးျဖစသျဖငေဖာျပထားၿပးျဖစသျဖငေဖာျပထားၿပးျဖစသျဖငေဖာျပထားၿပးျဖစသျဖင တကေရာကဖတ႐ႈႏငၾကပါၿပ။တကေရာကဖတ႐ႈႏငၾကပါၿပ။တကေရာကဖတ႐ႈႏငၾကပါၿပ။တကေရာကဖတ႐ႈႏငၾကပါၿပ။))))

87878787

မာတကာမာတကာမာတကာမာတကာ

စာတညးအဖြ႕အမာစာတညးအဖြ႕အမာစာတညးအဖြ႕အမာစာတညးအဖြ႕အမာ((((၁၁၁၁)))) …..…..…..…..သဝဏလႊာသဝဏလႊာသဝဏလႊာသဝဏလႊာ((((အဂၤလပဘာသာအဂၤလပဘာသာအဂၤလပဘာသာအဂၤလပဘာသာ----မရငးမရငးမရငးမရငး) () () () (၃၃၃၃)))) သဝဏလႊာသဝဏလႊာသဝဏလႊာသဝဏလႊာ ((((ဘာသာျပနဘာသာျပနဘာသာျပနဘာသာျပန) () () () (၄၄၄၄)))) အေျခခအေၾကာငးရငးကမေမအေျခခအေၾကာငးရငးကမေမအေျခခအေၾကာငးရငးကမေမအေျခခအေၾကာငးရငးကမေမသငသငသငသငၾကၾကၾကၾကပါပါပါပါ ((((၅၅၅၅)))) ကနးမာေရးေစာငေရာကမႈသညကနးမာေရးေစာငေရာကမႈသညကနးမာေရးေစာငေရာကမႈသညကနးမာေရးေစာငေရာကမႈသည ေရာငးကနမဟတေရာငးကနမဟတေရာငးကနမဟတေရာငးကနမဟတ((((၇၇၇၇)))) ၿငမးခမးေရးလား၊ၿငမးခမးေရးလား၊ၿငမးခမးေရးလား၊ၿငမးခမးေရးလား၊ ေဝးေသးတယေဝးေသးတယေဝးေသးတယေဝးေသးတယ((((၉၉၉၉)))) ရေဆးတငေနတရေဆးတငေနတရေဆးတငေနတရေဆးတငေနတ ျပညထေရးဝနႀကးျပညထေရးဝနႀကးျပညထေရးဝနႀကးျပညထေရးဝနႀကး ဗလေကာေဆြဗလေကာေဆြဗလေကာေဆြဗလေကာေဆြ((((၁၃၁၃၁၃၁၃)))) အေရးေတာပအေရးေတာပအေရးေတာပအေရးေတာပ ဂာနယဂာနယဂာနယဂာနယ ကာတြနးကာတြနးကာတြနးကာတြနး----၁၁၁၁ ((((၁၄၁၄၁၄၁၄)))) လ႕အခြငအေရးဆတာလ႕အခြငအေရးဆတာလ႕အခြငအေရးဆတာလ႕အခြငအေရးဆတာ((((၁၅)၁၅)၁၅)၁၅) ပားရညဆမးလြနပားရညဆမးလြနပားရညဆမးလြနပားရညဆမးလြန ဗမာျပညႏငငေရးဗမာျပညႏငငေရးဗမာျပညႏငငေရးဗမာျပညႏငငေရး((((၁၆၁၆၁၆၁၆)))) ကာခပန႔စစတပမကႏာကကာခပန႔စစတပမကႏာကကာခပန႔စစတပမကႏာကကာခပန႔စစတပမကႏာက ၾကညေနရေသာၾကညေနရေသာၾကညေနရေသာၾကညေနရေသာ အစးရန႔လႊတေတာအစးရန႔လႊတေတာအစးရန႔လႊတေတာအစးရန႔လႊတေတာ((((၁၉၁၉၁၉၁၉)))) …..…..…..…..မာကစဝါဒကရငးျပခကတခမာကစဝါဒကရငးျပခကတခမာကစဝါဒကရငးျပခကတခမာကစဝါဒကရငးျပခကတခ ((((၂၁၂၁၂၁၂၁)))) အမားေသာကတ႔မးခါးေရအမားေသာကတ႔မးခါးေရအမားေသာကတ႔မးခါးေရအမားေသာကတ႔မးခါးေရ ((((၂၄၂၄၂၄၂၄)))) ၀၀၀၀ေတာငတနးကေတာငတနးကေတာငတနးကေတာငတနးက လြမးပနးခ။ေဆာငးပါးအမတလြမးပနးခ။ေဆာငးပါးအမတလြမးပနးခ။ေဆာငးပါးအမတလြမးပနးခ။ေဆာငးပါးအမတ((((၃၃၃၃)()()()(၂၆၂၆၂၆၂၆)))) ေသနတေျပာငးက အမန႔ေပးႏငမေသနတေျပာငးက အမန႔ေပးႏငမေသနတေျပာငးက အမန႔ေပးႏငမေသနတေျပာငးက အမန႔ေပးႏငမ((((၃၀)၃၀)၃၀)၃၀) ေဖေဖရ႕ ၿငမးခမးေရးခရးစဥမားေဖေဖရ႕ ၿငမးခမးေရးခရးစဥမားေဖေဖရ႕ ၿငမးခမးေရးခရးစဥမားေဖေဖရ႕ ၿငမးခမးေရးခရးစဥမား((((၃၃)၃၃)၃၃)၃၃) စတဝငစားစရာ သတငးတထြာစတဝငစားစရာ သတငးတထြာစတဝငစားစရာ သတငးတထြာစတဝငစားစရာ သတငးတထြာ((((၃၅)၃၅)၃၅)၃၅) ပးဝငေနတ သရတေစၦ ဆတာပးဝငေနတ သရတေစၦ ဆတာပးဝငေနတ သရတေစၦ ဆတာပးဝငေနတ သရတေစၦ ဆတာ((((၃၉)၃၉)၃၉)၃၉) အေရးေတာပကာတြနးအေရးေတာပကာတြနးအေရးေတာပကာတြနးအေရးေတာပကာတြနး----၂(၄၁)၂(၄၁)၂(၄၁)၂(၄၁) ေသြးစပေကာငေတြ ေမာငးထတၾကေသြးစပေကာငေတြ ေမာငးထတၾကေသြးစပေကာငေတြ ေမာငးထတၾကေသြးစပေကာငေတြ ေမာငးထတၾက((((၄၁)၄၁)၄၁)၄၁) ဗလခပမႈးႀကးမငးေအာငလႈငက နားေထာငပါမလား။ဗလခပမႈးႀကးမငးေအာငလႈငက နားေထာငပါမလား။ဗလခပမႈးႀကးမငးေအာငလႈငက နားေထာငပါမလား။ဗလခပမႈးႀကးမငးေအာငလႈငက နားေထာငပါမလား။((((၄၃)၄၃)၄၃)၄၃) အေရးေတာပ သတငးန႕မတခကအေရးေတာပ သတငးန႕မတခကအေရးေတာပ သတငးန႕မတခကအေရးေတာပ သတငးန႕မတခက((((၄၄)၄၄)၄၄)၄၄) ဖကဆစဂပနေတာလနေရးဖကဆစဂပနေတာလနေရးဖကဆစဂပနေတာလနေရးဖကဆစဂပနေတာလနေရး စစမကႏာတခမစစမကႏာတခမစစမကႏာတခမစစမကႏာတခမ….(….(….(….(၄၈၄၈၄၈၄၈)))) ႏငငေရးမးႏငငေရးမးႏငငေရးမးႏငငေရးမး ရေဘာစးသမးန႕အတရေဘာစးသမးန႕အတရေဘာစးသမးန႕အတရေဘာစးသမးန႕အတ….(….(….(….(၅၁၅၁၅၁၅၁)))) ရေဘာခစေအာငသ႔ရေဘာခစေအာငသ႔ရေဘာခစေအာငသ႔ရေဘာခစေအာငသ႔ ေနာေနာေနာေနာကဆးႏႈတဆကျခငးကဆးႏႈတဆကျခငးကဆးႏႈတဆကျခငးကဆးႏႈတဆကျခငး((((၅၆၅၆၅၆၅၆)))) လနငရ႕လနငရ႕လနငရ႕လနငရ႕ ““““အရငးရငစနစရ႕အရငးရငစနစရ႕အရငးရငစနစရ႕အရငးရငစနစရ႕ အျမငဆးအဆငအျမငဆးအဆငအျမငဆးအဆငအျမငဆးအဆင ---- နယခ႕စနစနယခ႕စနစနယခ႕စနစနယခ႕စနစ””””….(….(….(….(၅၉၅၉၅၉၅၉)))) မကေမာကမကေမာကမကေမာကမကေမာက ကမၻာဆရယလစစနစကမၻာဆရယလစစနစကမၻာဆရယလစစနစကမၻာဆရယလစစနစ((((၆၅၆၅၆၅၆၅)))) ဒအေျခအေနေတြြန႔ဒအေျခအေနေတြြန႔ဒအေျခအေနေတြြန႔ဒအေျခအေနေတြြန႔ သမငးသစသမငးသစသမငးသစသမငးသစ ျဖစလာမလားျဖစလာမလားျဖစလာမလားျဖစလာမလား((((၇၁၇၁၇၁၇၁))))

88888888