invtro_38

•IN•VITRO•

h μηνιαια εκδοση με θεμα την υγεια • διανεμεται δωρεαν h

h σεΠτεμΒριοσ 2012 h τ. 38

h Ιός Δυτικού Νείλου. Μας ταλαιπωρεί ακόμη

h Υποχόνδριος με τις ιατρικές εξετάσεις

h Βρείτε τη χαρά στα μικρά πράγματα

h Φυσικό «κομπιούτερ» μας παρακολουθεί

Όταν ο πελαργός δεν έρχεται

Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή

30

Από την εποχή που ανακαλύ-φθηκαν τα εμβόλια, αρκετές μολυσματικές ασθένειες τεί-νουν να εξαφανισθούν. Γιατί

προστατεύεται αυτός που εμ-βολιάζεται, αλλά και οι γύρω

του, αφού περιορίζονται οι πιθανότητες μεταφοράς της

μόλυνσης στον περίγυρο. Όμως, για την ανοσία, είναι

απαραίτητες και οι επαναλη-πτικές δόσεις στην ενήλικη

ζωή.

Eκδoτης

Αντωνης ΔελλΑτoλΑς

ςυμβουλος εκδοςης

βΑγγελης πΑπΑκωςτΑς

διευθυντριΑ

βικυ κΑρΑτζΑφερη

ΑρχιςυντΑκτριΑΑννΑ πΑπΑΔομΑρκΑκη

ςυνερΓaτες: ηλέκτρα Αλευρίτη, ςοφία νέτα, βασιλική μανιάτη, Άννα Αλιμαντήρη

διορθωςη: κώστας θέος μαρία Παπαρρηγοπούλου

aRT diREcToRΔημήτρης Λύρας

EΠεΞερΓΑςιΑ ΦωτοΓρΑΦιΑς Μαίρη Δημητριάδου

εμΠορικο τμημΑΜάνθος ΚαλούμενοςΤηλέφωνα - Fax: 210 6898448 - 210 6898226

υΠευθυνη εΠικοινωνιΑςΕλένη Σαμπάνη[email protected]

υΠευθυνος ΠΑρΑΓωΓης - διΑνομηςΜάριος Φιλιππούσης

εκτυΠωςη: iRiS aEBE

ΦωτοΓρΑΦιες: shutterstock.com

μηνιαία έκδοση για την υγείαδιανέμεται δωρεάν

Σύνταξη 210 6856700, εσωτ. 311

Διαφήμιση210 6847222

4•in•vitro

IndexςεΠτεμβριος 2012

28Συνέντευξη Δημήτρης Καραγιάννηςη μιζέρια είναι «μολυσματική νό-σος», που οδηγεί σε απελπισία και παραίτηση, υπογραμμίζει ο παιδο-ψυχίατρος, δρ του δημοκρίτειου Πανεπιστημίου, δημήτρης καραγιάν-νης. Αντίρροπη δύναμη στην κρίση θεωρεί τις ουσιαστικές σχέσεις που μοιράζονται τα σημαντικά θέματα, ενώ τονίζει πως τα νιάτα είναι πλα-σμένα για ηρωισμό.

[email protected]

Webwww.issuu.com/invitromagazine

JOEL BOOKS Α.Ε.καφαντάρη 27, Αθήνα, 11631τηλ.: 210.68.56.700,Fax.: 210.68.51.008

17 10 ερωτήσεις: Οι επενδύσεις απαιτούν εξειδίκευσηο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας και γενικός διευθυντής της demo, κ. δημήτρης δέμος, αναφέρεται στην ανάγκη για ανάπτυξη των ελληνικών φαρμακευ-τικών βιομηχανιών, καθώς οι εξαγω-γές του κλάδου αποτελούν σημαντικό βήμα για την έξοδο της χώρας από την οικονομική κρίση.

18 Ημικρανία

ο συνεχής πονοκέφαλος δεν είναι το καλύτερο που μπορεί να μας συμβεί.

χάνουμε τη δυνατότητα να λειτουρ-γήσουμε κανονικά. και όταν αυτός παίρνει τη μορφή ημικρανίας, τότε

όλα μας ενοχλούν: το φως, οι ήχοι, οι μυρωδιές. κι όμως, η λύση είναι στα χέρια μας. Αρκεί να επισκεφθούμε

τον σωστό γιατρό.

24: Υπογονιμότητα

το πρώτο «παιδί του σωλήνα», η λουίζ μπράουν, είναι σήμερα 34 ετών. Όμως, από τότε μέχρι σήμερα, οι επιστήμονες μας «προσφέρουν» 350.000 μωρά με τις μεθό-

δους της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. ο… πελαργός μπορεί να έρθει με μικρο-γονιμοποίηση ωαρίων, ενώ τα έμβρυα μπορούν να απαλλαγούν από κληρονομικά

γενετικά νοσήματα.

Αdvertorialin•vitro•5ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

H διεθνής παρουσία της TEVAΑπό την ίδρυσή της, το 1901, μέχρι σήμερα, η TEVA παρέχει αποτελεσματικά, ασφαλή και ποιοτικά φαρμακευτικά προ-ϊόντα. Μέσα από μια μακρά ιστορία 111 ετών στον χώρο της φροντίδας της υγείας, έχει καθιερωθεί ως ηγέτιδα εταιρεία παγκόσμιας εμβέλειας στην αγορά παραγω-γής και εμπορίας γενοσήμων. Ταυτόχρονα, επενδύει στην έρευνα και ανάπτυξη καινοτόμων θεραπευτι-κών σκευασμάτων στις κατηγορίες των νευρολογι-κών διαταραχών, των αυτοάνοσων νοσημάτων, της ογκολογίας και της αντιμετώπισης του Πόνου.

Η TEVA συμπεριλαμβάνεται στις 15 μεγαλύτερες φαρμακοβιομηχανίες του κόσμου, επιχειρεί σε 120 χώρες, μεταξύ των οποίων και σε 29 ευρω-παϊκές χώρες, απασχολώντας περισσότερους από 46.000 εργαζόμενους παγκοσμίως. Μέσα στο 2011 προμήθευσε 71 δισεκατομμύρια δισκία και 535 εκατομμύρια στείρων δόσεων, ενώ κατά μέσο όρο λαμβάνονται 2.200 δόσεις φαρμάκων της TEVA κάθε δευτερόλεπτο κάθε ημέρας.

Επιπλέον, η TEVA διαθέτει τη μεγαλύτερη ομάδα Έρευ-νας και Ανάπτυξης (R&D) γενοσήμων της βιομηχανίας, με περισσότερους από 1.000 επιστήμονες και συνολικά 17 κέντρα R&D γενοσήμων και 17 πρωτοτύ-πων, σε όλο τον κόσμο. Μέσα από τις προσπάθειες των επιστημό-νων της στα τμήματα Έρευνας και Ανάπτυξης σε Ισραήλ, Ευρώπη και Αμερική, αλλά και στρατηγικές εξαγορές, η εται-ρεία επιδιώκει τη διαρκή διεύρυνση του χαρτοφυ-λακίου της, την ανάπτυξη νέων θεραπειών και τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας στους ανθρώπους που τις έχουν ανάγκη.

Επίκεντρο της αποστολής της TEVA αποτε-λεί η δέσμευσή της να αναπτύσσει και να παράγει ασφαλή προϊόντα υψηλής ποιότητας. Στην κατεύθυνση αυτή απασχολεί 6.000 εργα-ζόμενους στον τομέα του ποιοτικού ελέγχου και της διασφάλισης ποιότητας, η οποία επιτυγχάνεται μέσω ενός ολοκληρωμένου και αποτελεσματικού μηχανισμού ελέγχων και διαδικασιών σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η TEVA στην ΕλλάδαΗ TEVA ξεκίνησε τη λειτουργία της στην Ελλάδα το 2008, απασχολεί πάνω από 40 εργαζόμενους και σή-μερα διαθέτει στην ελληνική αγορά πρωτότυπα, βιο-ομοειδή και γενόσημα προϊόντα στις θεραπευτικές κα-τηγορίες της Νευρολογίας και Ογκολογίας-Αιματολογίας. Η μητρική εταιρεία, για περισσότερα από 10 χρόνια πριν από την εγκατάστασή της στην Ελλάδα, προμήθευε, και συνεχίζει να προμηθεύει και σήμερα, κάποιες από τις μεγαλύτερες ελληνικές φαρ-μακοβιομηχανίες γενοσήμων με Δραστικές Ουσίες Φαρμάκων (APIs). Όλα αυτά τα χρόνια, στην Ελλάδα, έχουν διακινηθεί πάνω από 3 εκα-τομμύρια δισκία και στείρες δόσεις φαρμάκων της εταιρείας.

Γενόσημα φάρμακα: το κλειδί για τα σύγχρονα συστήματα υγείας

Τα γενόσημα, ή αλλιώς ουσιωδώς όμοια φάρμακα, πε-ριέχουν την ίδια δραστική ουσία με το πρωτότυπο και

έχουν ακριβώς την ίδια δράση με τα πρωτότυπα σκευ-άσματα αναφοράς. Τα ισοδύναμα ουσιωδώς όμοια

φάρμακα μπορούν να περιέχουν διαφορετικά έκ-δοχα (δηλαδή μη δραστικά συστατικά) π.χ. άμυλο, χρωστικές, γλυκαντικές ουσίες κ.λπ. και μπορεί να διαφέρουν από το πρωτότυπο στο μέγεθος, το χρώμα ή τη μορφή. Καμία όμως από αυτές τις διαφοροποιήσεις δεν επηρεάζει το θεραπευτικό αποτέλεσμα. Τα γενόσημα φάρμακα μπορούν να κυκλοφο-ρούν σε όλες τις αγορές, έχοντας ως «ταυτότη-τα» είτε ένα εμπορικό σήμα (επώνυμο γενόσημο

– branded generic) είτε το όνομα της δραστικής ουσίας του φαρμάκου συνοδευόμενου από το όνο-

μα της παραγωγού εταιρείας. Είναι ευνόητο ότι η εμπορική ονομασία ούτε προσδίδει ούτε αφαιρεί κάτι

από τα χαρακτηριστικά του φαρμάκου. Επιπλέον, τα γενόσημα ακολουθούν τους ίδιους αυ-

στηρούς κανόνες παραγωγής με εκείνους των πρωτο-τύπων και υπόκεινται σε αυστηρούς ποιοτικούς ελέγχους,

τόσο κατά τη φάση της παραγωγής όσο και μετά την κυκλο-φορία τους. Στο πλαίσιο της μείωσης της ιατροφαρμακευτικής δαπάνης

διεθνώς, προωθείται η χρήση των γενοσήμων φαρμάκων, ως μέρος ενός υγιούς συστήματος υγείας καθώς

από την ευρεία χρήση τους προκύπτουν δύο βασικά οφέλη: α) η εξοικονόμηση χρημά-των για τα δημόσια ασφαλιστικά ταμεία και

β) η εξοικονόμηση χρημάτων για τους ίδιους τους ασθενείς.

Στην κατεύθυνση αυτή, η μακρά εμπειρία της TEVA στην ανάπτυξη

και διάθεση γενοσήμων φαρμάκων, της προσδίδει την ευελιξία που χρειάζε-

ται για να προσαρμόσει το επιχειρηματικό της μοντέλο στις ανάγκες του ασφαλιστι-

κού συστήματος σε κάθε χώρα και αγορά που δραστηριοποιείται. Η εταιρεία υποστηρί-ζει τα συστήματα υγείας στην αναγκαία

απελευθέρωση πόρων, ώστε περισσότεροι άνθρωποι να

αποκτούν πρόσβαση σε δοκιμασμένες θεραπευ-τικές επιλογές. Με ένα μοναδικό χαρτοφυλάκιο

προϊόντων, με αδιαμφισβή-τητη ποιότητα και ανταγωνι-

στική τιμολογιακή πολιτική, η TEVA αποτελεί «σύμμαχο» των

συστημάτων υγείας, είτε αυτά προκρίνουν τη συνταγογράφηση με

βάση τη δραστική ουσία ή το εμπορικό σήμα είτε επιδιώκουν άμε-σο όφελος μέσα από διαγωνισμούς και εκπτώσεις.

Ηγέτιδα εταιρεία στην παγκόσμια αγορά γενοσήμων για πάνω από 100 χρόνια!

TEVA

Tης Βίκυς Καρατζαφέρη

6•in•vitro

Επιστροφή στα δικά μας!

Editorial

Άρτι αφιχθείσα από ολιγοήμερες διακοπές και όλα είναι όπως τα άφη-σα. Ίσως λίγο χειρότερα. Η γκρίνια παραμένει, τα προβλήματα συνωστί-ζονται, Κύριος οίδε τι περιμένει τους ασφαλισμένους από δω και πέρα…

Κάθε χρόνο στις καλοκαιρινές διακοπές έχω την ψευδαίσθηση ότι όλα κυλάνε ρολόι και ότι, όταν επιστρέψω, τα προβλήματα θα έχουν συρ-ρικνωθεί, αν όχι εκλείψει. Στην παρούσα φάση, όμως, στη δίνη ενός «περίεργου» Σεπτέμβρη, «ορόσημο», όπως τον έχουν χαρακτηρίσει, όλα μυρίζουν μπαρούτι. Οι ασθενείς πληρώνουν τα φάρμακά τους από τα πενιχρά τους έσοδα, ευελπιστώντας να πάρουν πίσω τη συμμετοχή τους από τους ασφαλιστικούς τους οργανισμούς, οι γιατροί του ΕΟΠΥΥ ξεκινούν κινητοποιήσεις μέσα στον Σεπτέμβριο και το φακελάκι όχι μόνο δεν έχει πάψει να υφίσταται ως… θεσμός, αλλά κάποιοι έχουν το θράσος να ζητούν παραπάνω χρήματα από τους ασθενείς, γιατί η «τα-ρίφα», λέει, είναι υψηλότερη. Λεχώνα πήγε στο δημόσιο μαιευτήριο όπου γέννησε να επανελέγξουν το παιδί της για ίκτερο και ο γιατρός της όχι μόνο δεν της μίλησε, αλλά της γύρισε θυμωμένα και επιδει-κτικά την πλάτη, επειδή εκείνη «τόλμησε» να του βάλει στο φακελάκι λιγότερα χρήματα από όσα εκείνος ήθελε…

Πάμε στα άλλα τώρα, στα του περιοδικού μας, που σε αυτό το τεύχος μάς προετοιμάζει για το φθινόπωρο. Είναι η εποχή των τσεκ απ και των εμβολίων αλλά και της προσαρμογής των φοιτητών στη νέα τους ζωή. Στη σελίδα του παιδιού μαθαίνουμε πώς να μιλήσουμε στα παιδιά μας για την ανεργία που, δυστυχώς, τείνει να γίνει ο κανόνας στην ελ-ληνική οικογένεια, ενώ στον αντίποδα, στην ψυχολογία, μαθαίνουμε να απολαμβάνουμε τις μικρές, καθημερινές στιγμές ευτυχίας – γιατί η χαρά της ζωής κρύβεται στα απλά, μικρά πράγματα. Το μεγάλο μας θέμα είναι η αντιμετώπιση της υπογονιμότητας με τις νέες μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Η Ελλάδα δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από τις χώρες του εξωτερικού, καθώς ό,τι καινούρ-γιο εφαρμόζεται έξω, το εφαρμόζουμε και εδώ.

Τι είναι: Ο όρος «πονόλαιμος» είναι γενικός και περιλαμβάνει ένα ευρύ πεδίο πα-ραγόντων που τον προκαλούν. Οφείλεται συχνότερα σε φλεγμονές του φάρυγγα και των γειτονικών περιοχών και σπανιότερα σε γενικές παθήσεις: κεφαλαλγί-ες, τραυματισμούς, ξένα σώματα. Είναι ένα συνηθισμένο σύμπτωμα σε όλες τις ηλικίες, ωστόσο, παρατηρείται συχνότερα στα παιδιά. Δεν ανησυχούμε όταν: Ο πονόλαιμος δεν επανεμφανίζεται ή υποχωρή-σει μέσα σε λίγες ημέρες ή ακόμη συνοδεύεται από συμπτώματα κρυο-λογήματος ή γρίπης.Ανησυχούμε όταν: Ο πονόλαιμος επιμένει, ειδικά σε μεγάλες ηλι-κίες, σε άτομα που καπνίζουν ή κάνουν κατάχρηση οινοπνεύμα-τος, καθώς καθίσταται ύποπτος για νεοπλασίες. Υπάρχουν επίσης περιπτώσεις που ο πόνος, που αντανακλά στον λαιμό, προέρχε-ται από τον οισοφάγο, το στομάχι, την καρδιά, τον θυρεοειδή ή τον αυχένα. Φλεγμονές του λαιμού παρατηρούνται συχνά και σε άτομα που πάσχουν από ανοσοανεπάρκεια (σύνδρο-μο AIDS), λευχαιμία, λευκοπενία, ακοκκιοκυτταραιμία. Κυριότερες αιτίες και παράγοντες επικινδυνότηταςΑπό τις πλέον συχνές αιτίες είναι οι φλεγμονές του φάρυγγα. Η οξεία φαρυγγίτιδα οφείλεται σε μι-κρόβια (β-αιμολυτικό, στρεπτόκοκκο, σταφυλό-κοκκο, αιμόφιλο, της ινφλουένζας κ.ά.), αλλά και σε ιούς (ιός της ινφλούενζας, παραϊν-φλουένζας, αδενοϊούς, ρινοϊούς εντεροϊ-ούς κ.ά.). Και στις δύο αυτές περιπτώσεις έχουμε πονόλαιμο, πυρετό, δυσκολία στην κατάποση με ένα κάψιμο στον λαιμό κι έναν ερεθιστικό βήχα. Επι-πλέον, οι τραχηλικοί λεμφαδένες είναι διογκωμένοι και πονούν. Να σημειωθεί εδώ ότι τα παιδιά αρρωσταίνουν συχνότερα από μία οξεία φαρυγγίτιδα.Η οστρακιά, επίσης, είναι οξεία φαρυγγοαμυγδαλίτι-δα και προκαλείται από τον β-αιμολυτικό στρε-πτόκοκκο της ομάδας Α. Σύνηθες σύμπτωμα είναι η εμφάνιση εξανθή-ματος στο πρόσωπο, τον θώρα-κα, την κοιλιά και τα άκρα. Οι χρόνιες φαρυγγίτιδες προκαλούν, επίσης, έντονο πόνο στον λαιμό, είναι πιο συχνές στους ενήλικες, εμφανίζουν συνήθως εντονότερα συμπτώματα, αλλά πιο επίμονα.Οι αμυγδαλίτιδες είναι κι αυτές από τις πιο συνηθισμένες φλεγμονές. Προσβάλλο-νται πολύ συχνά παιδιά από ενός έτους και πάνω, αλλά και ενήλικες μέχρι 58 ετών. Σε όλες τις μορφές της οξείας αμυγδαλίτιδας έχουμε πονόλαιμο, δυσκολία στην

κατάποση, γενική κακουχία και υψηλό πυρετό. Στα παιδιά μπορεί να εμφανιστεί κε-φαλαλγία, πόνος στην κοιλιά και υψηλός πυρετός.

Η λοιμώδης μονοπυρήνωση ή αδενικός πυρετός έχει ως σύμπτωμα τον πονό-λαιμο. Προσβάλλει κυρίως τα παιδιά και τους εφήβους και διαρκεί δύο με

τρεις εβδομάδες. Η φλεγμονή της γλωσσικής αμυγδαλής στη βάση της γλώσσας προκαλεί

κι αυτή έντονο πόνο στον λαιμό, δυσκολία κατάποσης και αλλοίωση της φωνής (σαν να υπάρχει ζεστή πατάτα στο στόμα).

Τα νεοπλάσματα του στόματος και του φάρυγγα είναι μία άλλη κατη-γορία παθήσεων, στην οποία εμφανίζεται το συγκεκριμένο σύμπτω-

μα. Ο όγκος αρχικά μπορεί να εμφανιστεί με μορφή έλκους ή διά-βρωσης του βλεννογόνου. Προκαλεί δυσκολία στην κατάποση, η

οποία μάλιστα επιδεινώνεται έπειτα από λήψη όξινων υγρών.Τα ξένα σώματα. Πιο «ακίνδυνα» σε σχέση με μία σοβαρή

πάθηση, ένα κόκαλο ψαριού, για παράδειγμα, που μπορεί να καρφωθεί στον φάρυγγα ή στην αμυγδαλή, είναι δυ-

νατόν να προκαλέσει δυνατό και έντονο πονόλαιμο και πολλές φορές πανικό λόγω της δυσκολίας στην κατά-

ποση. Σε μία τέτοια περίπτωση, θα χρειαστεί άμεση αφαίρεση από τον γιατρό.

Οι φλεγμονές των δοντιών είναι ένας ακόμη λό-γος. Αποτελούν τις συχνότερες αιτίες αποστη-

μάτων, προκαλούν δυνατό πόνο στον λαιμό και έχουν ανάγκη άμεσης αντιμετώπισης με

ισχυρά αντιβιοτικά και πιθανόν χειρουργι-κή παροχέτευση.

Αλλά και όλες οι φλεγμονές του φάρυγ-γα και των αμυγδαλών μπορούν να

προκαλέσουν ως επιπλοκή πλαγιο-φαρυγγικό και οπισθοφαρυγγικό

απόστημα με δυσκολία κατάπο-σης και έντονα συμπτώματα.

Τα νοσήματα του θυρεοειδούς φέρουν ως σύμπτωμα ενο-

χλητικό πονόλαιμο και πιο συγκεκριμένα η οξεία και

υποξεία θυρεοειδίτιδα, η μεγάλη βρογχοκήλη και τα νεοπλάσματα του

θυρεοειδούς.Η γαστροοισοφαγική παλιν-

δρόμηση είναι και αυτή μία πάθηση, κατά την οποία ο πόνος στον λαιμό είναι συ-χνός. Ο ασθενής νιώθει ένα αίσθημα καψίματος στον λαιμό και «κόμπιασμα», που επιδεινώνεται μετά τα γεύματα, ειδικά όταν ξαπλώνει στο κρεβάτι του. Τέλος, οι φλεγμονώδεις και νεοπλασματικές παθήσεις της αυχενικής μοίρας και της σπονδυλικής στήλης έχουν και πάλι ως σύμπτωμα τον πόνο στον λαιμό, και επιπλέον προκαλούν διόγκωση του οπίσθιου τοιχώματος του φάρυγγα.

Κλείνει, γδέρνει και πονάει…Από τους ενήλικες μέχρι τα μικρά παιδιά, όλοι μας κατά καιρούς έχουμε νιώσει τη βασανιστική ενόχληση ενός πονόλαιμου. Οι λόγοι που τον προκαλούν είναι πολλοί, ενώ η ένταση και τα συμπτώματα πολύ συχνά διαφέρουν από ασθενή σε ασθενή

αντιβιο-τική θεραπεία.

• Εφόσον ο πονό-λαιμος επιμένει, για να

διαπιστώσουμε τι κρύβεται πίσω από το συγκεκριμέ-νο σύμπτωμα απαιτείται η επίσκεψη σε έναν ειδικό

γιατρό.

tips

• Ένας πονόλαιμος ενδέχε-

ται να είναι ένα μικρό πρό-βλημα, που θα ξεπεραστεί από μόνο του, χωρίς να κρύβει κάτι πιο επικίνδυνο. Κατ' αρχήν αντι-μετωπίστε το με ένα παυσίπονο.• Καταναλώνετε πολλά χλιαρά ροφήματα και μαλακά φαγη-τά, για να μην καταπονείτε περαιτέρω την πάσχουσα

περιοχή.• Ξεκουραστείτε και αποφύγετε την κού-

ραση.• Παρακολου-θείτε στενά το

ενδεχόμενο εμφάνισης πυρετού, ένδειξη

λοίμωξης που θα χρει-αστεί

Συνεργάστηκε ο Γεράσιμος Αγγελάτος, ιατρός ΩΡΛWarning

ΠονόλαιμοςΓράφει η Σοφία Νέτα

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012 in•vitro•7

8•IN•VITRO ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

Μεγάλη επιτυχία αποτελεί η διάκριση δύο Ελλήνων µαθητών στη Βιολογία, στην 23η Παγκόσµια Ολυµπιάδα Βιολογίας που έγινε στη Σινγκαπούρη. Ο Κωνσταντίνος Σαµαράς - Τσακίρης κατέκτησε το χάλκινο βραβείο και η

Ευφροσύνη Κορωναίου απέσπασε έπαινο. Την ελληνική αποστολή συγκροτού-σαν τέσσερις µαθητές, ο Κωνσταντίνος Σαµαράς και η Ειρήνη Κωνσταντινί-δου από τα εκπαιδευτήρια Μαντουλίδη, η Ευφροσύνη Κορωναίου από το 2ο Λύκειο Χαλκίδας και η Αγάπη Ρισσάκη από το 2ο Λύκειο Γλυκών Νερών, καθώς και δύο εκπαιδευτικοί - συνοδοί, ο Παναγιώτης Στα-σινάκης και η Βενετία Νικήτα. Η ελληνική οµάδα διαγωνίστηκε µαζί µε άλλους 250 µαθητές και µαθήτριες από 60 χώρες, στο πλαίσιο της 23ης Παγκόσµιας Ολυµπιάδας Βιολογί-ας. Η Ελλάδα συµµετέχει στην Ολυµπιάδα Βιολογίας από το 2005 και είναι η δεύτερη φορά τα τελευ-ταία τρία χρόνια που πετυχαίνει διάκριση. Το Δ.Σ. της Πανελλήνιας Ένωσης Βιοεπιστη-µόνων και η Οργανωτική Επιτροπή του Πανελλήνιου Διαγωνισµού Βιολογίας συνεχάρη θερµά τους επιτυχόντες µαθητές και τους ευχήθηκε κάθε επιτυχία στην αρχό-µενη επιστηµονική τους ζωή, αλλά και προσω-πική ευτυχία.

ΕπίκαιραΕλλάδα Γράφει η Άννα Αλιμαντήρη

Ζοφερή πραγ-µατικότητα αντιµετωπί-

ζουν τα κοινωφελή Ιδρύµα-τα και Σωµατεία που εξυπηρε-

τούν παιδιά µε ειδικές ανάγκες και κοινωνικά προβλήµατα. Τριάντα

δύο φορείς παιδικής προστασίας που εξυπηρετούν περισσότερα από 15.000

παιδιά σε συνέντευξη Τύπου επισήµαναν ότι πολλοί από τους φορείς κινδυνεύουν να µην

ανοίξουν τον Σεπτέµβρη.Σύµφωνα µε στοιχεία του προέδρου της Ένωσης

«Μαζί για το Παιδί», καθηγητή Χρήστου Μπαρτσόκα, «14 εκ των 32 φορέων έχουν απλήρωτο προσωπικό από 2 έως

8 µήνες. Ο ΕΟΠΥΥ δεν έχει πληρώσει τροφεία και νοσήλια στα ιδρύµατα που τα δικαιούνται από 1.1.2012 ενώ η κρατική επιχο-

ρήγηση έχει κοπεί κατά 50% σε σχέση µε το 2010 και καθυστερεί τραγικά η καταβολή της». Ο πρόεδρος του «Χατζηπατέρειου Κέντρου Αποκατάστασης Σπαστι-κών Παιδιών» Γιώργος Παπαδάκης σηµείωσε πως από τη µια το κρά-τος αδυνατεί να είναι συνεπές απέναντι στους προνοιακούς φορείς και από την άλλη έχει δηµιουργήσει µια σειρά από αντικίνητρα για τους ιδιώτες που θέλουν να µας βοηθήσουν.

Σε κί

νδυνο

ιδρύµατα

για παιδιά

Βιολογία

: Διεθ

νής δ

ιάκριση µαθητώ

ν

FACTS

> Οι τέσσερις µαθη-τές και µαθήτριες επιλέχτηκαν µεταξύ χιλίων και πλέον µαθητών της Β’ και της Γ’ Λυκείου, µέσω του Πανελλήνιου Δι-αγωνισµού Βιολογίας (ΠΔΒ) που διεξάγεται

υπό την αιγίδα του υπουργείου Παι-

δείας.

FACTS

> Οι δωρεές δεν εκπίπτουν από το εισόδηµα του δωρητή, αλλά αποτελούν και φορολογικό τεκ-µήριο. H ακίνητη περιουσία των ιδρυµάτων όπου στεγάζουν τις υπηρεσίες τους – και δεν αξιοποιεί-ται για κερδοσκο-πικό σκοπό – και αυτή υπάγεται στο ίδιο φορολο-γικό νοµοσχέδιο για τη φορολογία ακινήτων.

ΕΙΠΑΝ

Χρήστος Καλατζάκος, µέλος Δ.Σ. του Ιδρύµατος «Παιδική Στέγη»

«Πρέπει η πολιτεία να προχωρήσει στην αξιολόγηση και πιστο-ποίηση των φορέων βάσει διεθνών προδιαγραφών µε σκοπό τη δηµιουργία Εθνικού Μητρώου Μη Κερδοσκοπικών Σωµατείων και να δηµιουργήσει ένα πλαίσιο Εθνικής Στρατηγικής για θέµατα κοινωνικής πρόνοιας».

ΕΙΠΑΝ

Πανελλήνια Ένωση Βιοεπιστημόνων

«Η διάκριση που πέτυχαν οι µαθη-τές µας αποκτά ιδιαίτερη σηµασία

αν λάβουµε υπόψη ότι είχαν να ανταγωνιστούν µαθητές που απο-

κτούν πολύ περισσότερες γνώ-σεις Βιολογίας σε θεωρητικό και

πρακτικό επίπεδο από τα σχολεία τους και προετοιµάζονται ειδικά για την Ολυµπιάδα για µεγάλο χρονικό διάστηµα. Οι µαθητές µας, αµέσως

µετά την εξοντωτική διαδικασία των πανελλαδικών εξετάσεων, παρακο-λούθησαν επιµορφωτικό πρόγραµ-

µα εκπαίδευσης στο Βιολογικό Τµήµα του Πανεπιστηµίου Αθηνών και στο Ίδρυµα Ιατρο-Βιολογικών Ερευνών της Ακαδηµίας Αθηνών,

που επιχείρησε να καλύψει τις µεγάλες ελλείψεις της παρεχό-

µενης Βιολογικής παιδείας στο ελληνικό σχολείο».

UpDown

in•vitro•9ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

Το 31% των Ελλήνων

απόλαυσε το σεξ την πρώτη του

φορά! Όμως ο βαθμός ικανοποί-ησης ήταν 47% για

τους άνδρες και 16% για τις γυναίκες! Ένας στους τρεις Έλλη-νες δεν είχε σεξουαλική διαπαιδα-

γώγηση. Το 83% των νέων έως 25 ετών

χρησιμοποι-εί προφυλα-κτικό μόνιμα

Άλλαξαν τα τηλέ-φωνα για ραντεβού με τους γιατρούς του ΕΟΠΥΥ. Το τηλέφωνο 184 αντικαταστάθηκε από τους αριθμούς 14784, 14884 και 14900, 14554.Το κόστος της κάθε κλήσης είναι 0,90 ευρώ.

Mαγνητάκια για το ψυγείο μάς δείχνουν το σωστό μέγεθος στις μερίδες! Το mednutrition.gr ξε-κίνησε ενημερωτική καμπάνια για το μέ-γεθος (των μερίδων), που… μετράει.

Το Χρυσό Μετάλλιο της Αμερικανικής Ένωσης Επεμβατικής Ακτινολογίας έλαβε ο ομότιμος καθη-γητής Ακτινολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Δ. Κελέκης. O Έλληνας καθηγη-τής θεωρείται ως ο «πατέρας» της Επεμ-βατικής Ακτινολογίας στην Ελλάδα.

Τον πρόεδρο της ορ-γάνωσης «Φαρμακο-ποιοί του Κόσμου» Σπύρο Σερεμίδη βρά-βευσε η Λέσχη Lions Αθηνών - Εκάλη. Η πρόεδρος της λέσχης Ευαγγελία Φρονι-μίδου αναφέρθηκε στην ανιδιοτελή προ-σφορά του κ. Σερε-μίδη στο παγκόσμιο κοινωνικό σύνολο.

Παχυσαρκία: το μήλο κάτω απ’ τη μηλιάΟ δείκτης μάζάς ςώμάτΟς της μητέρας και του πατέρα σχετίζεται άμεσα με τον δείκτη μάζας σώμα-τος των παιδιών, σύμφωνα με την πρόσφατη πανελ-λαδική μελέτη GRECO, που έδειξε ότι οι πιθανότητες για υπέρβαρα ή παχύσαρκα παιδιά αυξάνονται κατά 162% όταν ένας γονιός είναι υπέρβαρος ή παχύσαρ-κος και τριπλασιάζονται όταν και οι δύο γονείς είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι. Παράλληλα, η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας του πατέρα επηρεάζει την παιδική παχυσαρκία, καθώς βρέθηκε ότι το 63% των πατεράδων υπέρβαρων ή παχύσαρκων ελληνόπου-λων ακολουθούσε απόλυτα καθιστική ζωή, προφανώς επηρεάζοντας και τα επίπεδα σωματικής δραστηριό-τητας όλης της οικογένειας. Το σωματικό βάρος του παιδιού επηρεάζει και η ηλικία των γονέων, ιδίως της μητέρας. Οι πιθανότητες παχυσαρκίας στα παιδιά μει-ώνονται όσο αυξάνεται η ηλικία της μητέρας.

Η ηλικία θέλει δροσιάμίκρΟτερη θνησιμότητα (10%) παρουσιάζουν οι ηλι-κιωμένοι με πυρετό που χρησιμοποιούν ανεμιστήρα ή κλιματιστικό έναντι όσων δεν κάνουν χρήση ψυκτικών μέσων (19%). Τη σχετική μελέτη τους παρουσίασαν οι SOS ΙΑΤΡΟΙ στο Παγκόσμιο Συνέδριο Επείγουσας Ιατρι-κής στο Δουβλίνο. Στη διεθνή βιβλιογραφία φαίνεται ότι και μόνο μια ώρα έκθεσης σε δροσερό περιβάλ-λον αποτρέπει φαινόμενα θερμοπληξίας. Όμως στην έρευνα διαπιστώθηκε φοβία των ηλικιωμένων για τα ψυκτικά μέσα, η οποία τους οδηγεί στη μη χρήση τους, παρότι τα διαθέτουν. Το γεγονός αυτό χρήζει παρέμβασης από το οικογενειακό περιβάλλον, ώστε να ενθαρρύνει τα ηλικιωμένα άτομα να χρησιμοποιούν ανεμιστήρα ή κλιματισμό, όταν ασθενούν, πάντα στο πλαίσιο της ορθολογικής χρήσης.

Ευεργετική και η μπίρα στην καρδιάη κάτάνάλώςη μέτριας ποσότητας μπίρας από νέ-ους υγιείς άνδρες μειώνει το φορτίο της καρδιάς και βελτιώνει την ενδοθηλιακή λειτουργία ακόμη και δύο ώρες μετά το γεύμα.Στο συμπέρασμα αυτό κα-ταλήγει η πρώτη μελέτη, διεθνώς, για την επίδραση της μπίρας και των επιμέρους συστατικών της – αλ-κοόλ και αντιοξειδωτικές ουσίες – στην ενδοθηλι-ακή λειτουργία και την αρτηριακή σκληρία. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε από το Ελληνικό Ινστιτούτο Διατροφής και την Πρώτη Προπαιδευτική Παθο-λογική Πανεπιστημιακή Κλινική της Ιατρικής στο Λαϊκό Νοσο-κομείο και το Τμήμα Επιστή-μης - Διαιτολογίας - Διατροφής στο Χαροκόπειο Πανεπιστή-μιο. Οι εθελοντές κατάφεραν με κατανάλωση 400 ml μπίρας να μειώσουν μεταγευματικά τον κίνδυνο για μελλοντικά καρδιαγγει-ακά επεισόδια και να βελτιώσουν την αγγειακή τους λειτουργία.

FACTS

> Μετά το έμφραγ-μα ή τη στε-φανιαία νόσο, μειωμένο κίνδυνο θνησιμότητας παρουσιάζουν οι υπέρβαροι και οι παχύσαρκοι! Ακο-λουθούν αυτοί με φυσιολογικό βά-ρος, ενώ οι αδύ-νατοι (ΒΜΙ<22) παρουσιάζουν 2 με 3 φορές μεγα-λύτερο κίνδυνο θνησιμότητας από αυτούς με φυσιολογικό ΒΜΙ 22-25.

Επικίνδυνο για την υγεία μας αποδεικνύεται το Διεθνές Νο-μισματικό Ταμείο και η τρόικα, αφού τα σκληρά μέτρα που επιβάλλουν, οδηγούν σε αύξη-

ση των εμφραγμάτων. Σύμφωνα με τα διαθέ-σιμα επιστημονικά δεδομένα, στην Ελλάδα, αλλά και τις άλλες χώρες του κόσμου όπου εφαρμόστηκε η πολιτική «διάσωσης», όπως τη Ρωσία, την Τουρκία, την Εσθονία κ.λπ., το ποσοστό των εμφραγμάτων αυξήθηκε ανη-συχητικά.Η αιτία είναι ο «φονικός» συνδυασμός οργα-νικών παραγόντων κινδύνου με την ψυχολο-γική καταρράκωση του πληθυσμού από την έντονη οικονομική δυσπραγία και τα σκληρά μέτρα που επιβάλλονται από το ΔΝΤ.Για τον… επικίνδυνο συνδυασμό μίλησαν σε συνέντευξη Τύπου υπό την αιγίδα του υπουργείου Υγείας ο επίκουρος καθηγητής Καρδιολογίας και πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Διαβήτη, Παραγόντων Κινδύνου και Καρδιάς (ΕΔΙΠΑΚΚ) Στέφανος Φούσας και

ο αντιπρόεδρος του ΕΔΙΠΑΚΚ και πρόεδρος της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας (ΕΔΕ) Ανδρέας Μελιδώνης.Οι ειδικοί σημείωσαν πως με αυτά τα δεδο-μένα αποτελεί αδήριτη ανάγκη η αλλαγή του τρόπου ζωής όλων μας, με στόχο την καταπολέμηση των κυριότερων παραγόντων κινδύνου εμφάνισης εμφράγματος, δηλαδή της υπέρτασης, του καπνίσματος, του σακχα-ρώδη διαβήτη, της παχυσαρκίας, της έλλει-ψης σωματικής άσκησης, των υψηλών τιμών χοληστερόλης και του άγχους. Μάλιστα, η ανάγκη ρύθμισης των παραπά-νω παραγόντων εντείνεται από το γεγονός ότι στη χώρα μας το 35,2% του πληθυσμού είναι υπέρβαρο, το 22,5% παχύσαρκο και οι πάσχοντες από σακχαρώδη διαβήτη φθά-νουν το 10% του πληθυσμού. Τα στοιχεία αυτά απαιτούν την άμεση λήψη προληπτικών μέτρων για την ορθή αντιμετώπιση των οξέ-ων καρδιαγγειακών συμβάντων, τα οποία, τελικά, αποτελούν μια από τις μεγαλύτερες «μάστιγες» του σύγχρονου κόσμου.

ΕΙΠΑΝ

Στέφανος Φούσας, επίκουρος καθηγη-τής Καρδιολογίας

«Ένας από τους βα-σικότερους στόχους της σύγχρονης Ιατρι-κής είναι η πρόλη-ψη. Οι παράγοντες κινδύνου για το έμφραγμα του μυο-καρδίου που πρέπει με κάθε τρόπο να καταπολεμηθούν, είναι το κάπνισμα, η καθιστική ζωή και η ψυχολογική πίεση λόγω ΔΝΤ».

Περισσότερα εμφράγματα λόγω… τρόικας

10•in•vitro ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

Ηάσκηση μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκί-νου στον μαστό, ισχυρίζονται ερευνητές που μελέτησαν περισσότερες από 3.000 γυναίκες, εκ των οποίων οι μισές

έπασχαν από τη νόσο. Σύμφωνα με τους ειδικούς, ποτέ δεν είναι αργά να ξεκινήσει μια γυ-ναίκα να ασκείται, καθώς η έρευνα έδειξε ότι ακόμα και γυναίκες που υιοθέτησαν ένα 10ωρο-19ωρο πρόγραμμα άσκησης στα μετέπειτα αναπαραγωγικά τους χρόνια ή ακόμα και μετά την εμμηνόπαυση μείωσαν τις πιθανότητες καρκίνου του μαστού κατά 30%, μόλις 3 μονάδες λιγότερο απ’ όσες αθλούνταν καθ’ όλη τη διάρκεια της ενήλικης ζωής τους. Η σχέση, μάλιστα, είναι αντιστρόφως ανά-λογη. Δηλαδή, όσο περισσότερο ασκείται μια γυναίκα τόσο μειώνεται ο κίνδυνος.Όμως, διαπιστώθηκε ότι η αύξηση του σωματικού βάρους επιφέρει αντίθετα αποτελέσματα. Αυ-ξάνει τον κίνδυνο για καρ-κίνο στον μαστό και κα-ταργεί όλα τα οφέλη της άσκησης.

ΕπίκαιραΚόσμος Γράφει η Σοφία Νέτα

Μεγά-λος

αριθ-μός ανθρώπων κα-

ταφεύγει στο αλκοόλ προκειμένου να αντιμετωπί-

σει το καθημερινό στρες, που προκαλείται, κατά κύριο λόγο,

από προβλήματα που σχετίζονται με τη εργασία.

Το ICM πραγματοποίησε τον Μάιο του 2012 έρευνα σε 2.008 άτομα ηλικίας 30-45

ετών, η οποία έδειξε ότι το 44% έπινε ύστερα από μια άσχημη μέρα και το 37% σκεφτόταν να

πιει κατά την επιστροφή στο σπίτι. Το ένα πέμπτο των αντρών και το ένα έκτο των γυναικών έπιναν καθημερινά ή τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας. Από τα άτομα

που έπιναν, το ένα τρίτο των αντρών και τέσσερις στις δέκα γυναίκες κατανάλωναν ποσότητες πάνω από το καθημερινό προτεινό-

μενο όριο.Ειδικοί επισήμαναν ότι το αλκοόλ είναι λάθος τρόπος αντιμετώπισης του στρες και ότι μεσοπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα μπορεί να προ-

σθέσει προβλήματα που σχετίζονται με την εργασία, τα οικονομικά ή την οικογένεια.

Δουλειά + στρες

= αλκοόλ..

.

Fitness

εναντί

ον καρκίνο

υ του μαστο

ύ

UpDown

FACTS

> Το αλκοόλ μπορεί να προκαλέσει διατα-ραχές στον ύπνο (νύ-στα, φτωχή ποιότητα ύπνου), να οδηγήσει σε αύξηση του σωμα-τικού βάρους και να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης σοβαρών παθήσεων, όπως καρκίνου, καρδιακών και ηπατικών νόσων.

>�Όσο μεγαλύτερη είναι η κατανάλωση αλκοόλ τόσο πε-ρισσότερο το σώμα συνηθίζει. Οι ειδικοί προτείνουν την τα-κτική διακοπή της κατανάλωσης, έτσι ώστε το σώμα να μην αναπτύσσει ανοχή ή ακόμα και εξάρτηση από το αλκοόλ.

FACTS

>Οι γυναίκες που δεν ασκού νταν και πάχυναν, αύξησαν κατά 28% τις πιθανότητες να νοσήσουν, συγκριτικά με όσες δεν ασκούνταν μεν, αλλά δεν πάχυναν. Οι γυναίκες που ασκούνταν, αλλά πάχυναν, επίσης αύξησαν τον κίνδυνο καρκίνου στον μαστό, συγκρι-τικά με τις γυναίκες φυσιο-

λογικού βάρους που δεν ασκούνταν.

>�Οι ερευνητές εξέτασαν τον χρόνο που περνούσαν οι γυ-ναίκες κάνοντας ασκήσεις. Όμως οι γυναίκες ασκούνται εκτελώντας απλώς τις καθη-μερινές τους δραστηριότητες. Η ενσωμάτωση της άσκησης στις άλλες ασχολίες αποτελεί έναν εύκολο τρόπο αύξησης της σωματικής δραστηριό-τητας.

ΕΙΠΑΝ

Lauren McCullough,ερευνήτρια

University of North Carolina

«Η άσκηση ωφελεί τις γυναίκες ανε-ξάρτητα από την ηλικία τους και

από την απώλεια βάρους. Ακόμα και οι υπέρβαρες γυναίκες

που ασκούνται, αλλά δεν χάνουν βάρος, μπορεί

να μειώσουν τον κίνδυνο καρκίνου

του μαστού».


Οι ασθενείς με καρκίνο τελικού σταδίου επιθυμούν να περνούν τις τελευταίες μέρες της ζωής τους σε οικείο περιβάλλον και όχι στο νοσοκομείο, να μην

υποβάλλονται σε χημειοθεραπείες ή άλλες επιθετικές αγωγές προκειμένου να παρατα-θεί η ζωή τους και να νιώθουν ότι ο γιατρός τους τούς αντιμετωπίζει ως ανθρώπους και όχι μόνο ως ασθενείς.Στα συμπεράσματα αυτά κατέληξε έρευ-να που πραγματοποιήθηκε σε περίπου 400 Αμερικανούς, μέσης ηλικίας 59 ετών, που έμαθαν ότι διένυαν τους τελευταίους 6 μήνες της ζωής τους, και στους φροντιστές τους.Η ερευνήτρια Holly Prigerson από το Dana-Farber Cancer Institute της Βοστόνης, επι-σήμανε ότι από τα σημαντικότερα σημεία

που εντόπισε η έρευνα ήταν η επιθυμία να δίδεται προσοχή στις ψυχολογικές και πνευ-ματικές τους ανάγκες, να λαμβάνουν την πρέπουσα προσοχή από την ομάδα περίθαλ-ψης μέχρι τέλους και να νιώθουν πολύτιμοι. Η προσευχή, ο διαλογισμός και η επίσκεψη ιερωμένου είναι τρόποι που τους βοηθούν να απελευθερωθούν από το άγχος και να γα-ληνέψουν τις τελευταίες ημέρες τους.Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στην on-line έκδοση του περιοδικού «Archives of Internal Medicine», έδειξε πόσο σημαντικός είναι ο τόπος που θα ήθελαν να πεθάνουν και ο τρό-πος που θα περνούσαν τις τελευταίες τους μέρες. Οι ειδικοί, ωστόσο, επισήμαναν ότι το περιβάλλον της μονάδας εντατικής θερα-πείας δεν μπορεί να γίνει ευχάριστο, καθώς εκεί δίδεται η μάχη για τη διατήρηση της ζωής με κόστος την ποιότητά της.

Η αύξηση του σωματι-

κού βά-ρους, που συνοδεύει τη διακοπή του καπνί-

σματος, αγγίζει τα 5 κιλά τον

πρώτο χρό-νο. Όμως, η μέτρια

αύξηση του βάρους εί-ναι λιγότε-ρο απειλη-τική από το κάπνισμα

Πρόσφατη έρευνα επιβεβαίωσε τις 3 γονιδιακές ποικιλο-μορφίες που είχαν αναφερθεί παλαιό-τερα και ανακάλυ-ψε επιπλέον 8, που συνδέονται με την οστεοαρθρίτιδα, ανε-βάζοντας τον συνολι-κό αριθμό σε 11.

Οι καταναλωτές τείνουν να υποεκτι-μούν την ποσότητα ζάχαρης που περιέ-χεται στους χυμούς και στα smoothies, ενώ υπερεκτιμούν την ποσότητά της στα αναψυκτικά. Η υπερ-κατανάλωση γλυκών ποτών συμβάλλει στην παχυσαρκία.

Επιστήμονες από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βοστόνης ανακάλυ-ψαν ένα γονίδιο, το FOXO1, το οποίο εν-δεχομένως να παίζει σημαντικό ρόλο στον παθολογικό μηχανι-σμό της νόσου Πάρ-κινσον.

Οι βιολογικές ντομά-τες περιέχουν περισ-σότερες φαινολικές ενώσεις από εκείνες που αναπτύσσονται με τις συμβατικές μεθόδους καλλιέρ-γειας. Συνεπώς παρέ-χουν στον οργανισμό περισσότερα αντιο-ξειδωτικά.

Σχιζοφρένεια ή μανιοκατάθλιψη = αυτισμός;Υψηλότερό κίνδυνο αυτισμού διατρέχουν τα παιδιά με πάσχοντες από σχιζοφρένεια ή διπολι-κή διαταραχή συγγενείς α’ βαθμού. Μελέτη που διεξήχθη από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Βόρειας Καρολίνας επιβεβαίωσε το ήδη γνωστό στην κλινική πρακτική, ότι δηλαδή οι συγκεκρι-μένες διαταραχές συνδέονται, χωρίς ωστόσο να αποσαφηνίσει την αιτιατή σχέση. Οι ερευνητές δι-απίστωσαν ότι τα παιδιά με οικογενειακό ιστορικό σχιζοφρένειας είχαν τριπλάσιο κίνδυνο αυτισμού, ενώ τα παιδιά των οποίων οι γονείς ή τα αδέλφια έπασχαν από διπολική διαταραχή διέτρεχαν μεν υψηλό κίνδυνο, όχι όμως στο ίδιο επίπεδο.Ο επικε-φαλής της μελέτης Dr Patrick Sullivan δήλωσε ότι οι τρεις παθήσεις ενδεχομένως να έχουν κοινούς αιτιατούς παράγοντες και σε περαιτέρω έρευνα θα προσπαθήσει να τους αποκρυπτογραφήσει.

Οι γονείς κρυολογούν σπανιότεραερεΥνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Psychosomatic Medicine» υποδεικνύει ότι οι γονείς είναι λιγότερο ευάλωτοι στο κρυολόγημα συγκριτικά με τους ανθρώπους που δεν έχουν παιδιά. Ερευνητές ανέλυσαν στοιχεία 795 ενη-λίκων και έδωσαν στους εθελοντές ρινικές στα-γόνες που περιείχαν είτε ρινοϊό, που προκαλεί το κοινό κρυολόγημα, είτε έναν ιό γρίπης. Δια-πιστώθηκε μειωμένο ποσοστό κρυολογημάτων κατά 52% στους γονείς συγκριτικά με τους συμ-μετέχοντες χωρίς παιδιά. Μάλιστα, όσο περισ-σότερα παιδιά είχαν τόσο πιο προστατευμένοι ήταν. Παρατηρήθηκε, επίσης, περαιτέρω μείω-ση, που άγγιζε το 73%, της πιθανότητας κρυολο-γήματος, όταν οι γονείς δεν συγκατοικούσαν με τα παιδιά τους. Όμως στους γονείς ηλικίας 18-23 ετών δεν παρατηρήθηκε μειωμένος κίνδυνος.

Ο καφές προστατεύει και το δέρμαΤο βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, μια συχνή μορ-φή καρκίνου του δέρματος, προστέθηκε στη λί-στα των νόσων των οποίων ο κίνδυνος εμφάνισης μειώνεται με την αύξηση της κατανάλω-σης καφέ. Ο Jiali Han, αναπληρωτής καθηγητής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Harvard, και οι συ-νεργάτες του ανέλυσαν στοι-χεία 112.897 ανθρώπων, από τους οποίους οι 22.786 ανέπτυξαν βασικοκυττα-ρικό καρκίνωμα μέσα σε μια 20ετία. Παρατήρησαν αντίστροφη σχέση μεταξύ της συνολικής κατανάλωσης καφέ και σοκολάτας και του κινδύνου ανάπτυξης βασικοκυτ-ταρικού καρκινώματος.

FACTS

> Είναι σημαντικό οι ασθενείς με καρ-κίνο να γράφουν τις μελλοντικές οδηγίες και επι-θυμίες τους και να τις συζητούν με την οικογένεια και τον γιατρό τους, προκειμέ-νου αυτές να εκ-πληρωθούν στην περίπτωση που η κατάσταση της υγείας τους δεν τους επιτρέπει να λάβουν οι ίδιοι αποφάσεις.

ΕΙΠΑΝ

Dr. Michele Evans, U.S. National Institute on Aging

«Για τους γιατρούς που αντιμετωπίζουν ασθενείς με καρκίνο είναι πολύ σημαντικό να αλλάξουν στάση και να εστιάσουν στην ποιότητα ζωής κατά τις τελευταίες ημέρες του ασθε-νούς, όταν δεν είναι πια πιθανή η ίαση».

Καρκινοπαθείς: Θέλουν γαλήνη και ανθρωπιά

ΡεπορτάζΑντισύλληψη

Συνεργάστηκαν οι καθηγητές Γυναικολογίας κ.κ. Γιώργος Κρεατσάς και Άρης Αντσακλής και ο πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Οικογενειακού Προγραμματισμού κ. Νίκος Σαλάκος

Γράφει η Άννα Αλιμαντήρη

Διαλέγω πότε θα μείνω έγκυος

Νέα γυναίκα σκέφτεται το θέμα της αντισύλληψης. Τι επιλογές έχει; Την πλήρη αποχή, που είναι και η πιο… ασφαλής μέθοδος; Να εμπι-

στευθεί τον σύντροφό της (διακεκομμένη επαφή), που είναι η πλέον ανασφαλής μέ-θοδος; Να χρησιμοποιήσει προφυλακτικό, το οποίο παρέχει και προστα-σία από σεξουαλι-κώς μεταδιδόμενα νοσήματα όπως ΑΙDS, έρπη, χλα-μύδια, βλεννόροια, σύφιλη, κονδυλώ-ματα; Να χρησιμοποι-ήσει το χάπι;Στο αντισυλληπτι-κό χάπι κα-ταφεύγει το 22%-23% των γυ-ναικών στην Ευρώπη, για να διασφαλίσει την αποτελε-σματικότητα της αντισυλληπτικής μεθόδου που χρησιμοποιεί. Στη χώρα μας, όμως, η χρήση των αντι-συλληπτικών χαπιών παραμένει περιο-ρισμένη στο 3% των γυναικών. Αντίστοιχα, όμως, το 85% των γυναι-κών με ενεργή σεξουαλική ζωή που δεν παίρνουν αντισύλ-ληψη, μένουν έγκυες μέσα σε έναν χρόνο.Σήμερα οι ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες υπο-λογίζονται σε πάνω από 80 εκατομμύρια διεθνώς. Μία στις πέντε καταφεύγουν στην έκτρωση, πράξη που βάζει σε κίνδυνο όχι μόνο την αναπαραγωγική τους ικανότητα και την ψυχική τους υγεία, αλλά και την ίδια τη ζωή τους. Το 2006, πραγματοποιήθηκαν 481 εκτρώ-

Πολλαπλοί ρόλοιΣήμερα η γυναίκα καλείται να είναι επι-τυχημένη επαγγελματίας, καλή σύζυγος και με μια υγιή προσωπική ζωή. Για τον λόγο αυτόν, και με δεδομένο το τεράστιο άγχος που τη γεμίζει η σύγχρονη κοινω-νία, θα πρέπει να διαθέτει μεγαλύτερη συναισθηματική πληρότητα προκειμένου να προασπίζει, μεταξύ άλλων, την ανα-παραγωγική της υγεία. Η αναπαραγωγική υγεία ορίζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ως μια κατάσταση φυσικής, ψυχικής και κοι-νωνικής ευεξίας, σε όλους τους τομείς που σχετίζονται με το αναπαραγωγικό σύστημα, σε όλα τα στάδια της ζωής της γυναίκας.Υπονοεί ότι η γυναίκα πρέπει να διατηρεί ικανοποιητική και ασφαλή σεξουαλική ζωή, ελεύθερη να αποφασίζει πότε θέλει να δημιουργήσει οικογένεια.

Δικαιώματα Το 1995 ο Χάρτης της IPPF για τα σεξου-αλικά και αναπαραγωγικά δικαιώματα συμπεριέλαβε τα εξής:

>�Το δικαίωμα στη ζωή, άρα η ζωή κα-μίας γυναίκας δεν πρέπει να τεθεί σε κίνδυνο λόγω μιας εγκυμοσύνης.

>�Το δικαίωμα στην πληροφόρηση και στην εκπαίδευση σε σχέση με τη σε-ξουαλική και αναπαραγωγική υγεία για όλους, τις μεθόδους ρύθμισης της γονιμότητας, ώστε όλες οι αποφάσεις να λαμβάνονται με τη συγκατάθεση του ατόμου.

>Το δικαίωμα απόφασης εάν ή πότε μπορεί να αποκτήσει κάποιος παιδί.

>�Το δικαίωμα στα οφέλη της επιστημο-νικής προόδου και σε νέες τεχνολογί-ες και υπηρεσίες ασφαλείς, αποτελε-σματικές και αποδεκτές σχετικά με την αναπαραγωγική υγεία.

Οικογενειακός προγραμματισμόςΣήμερα 350 εκατομμύρια ζευγάρια σε ολόκληρο τον κόσμο δεν έχουν πρόσβα-ση στις υπηρεσίες οικογενειακού προ-γραμματισμού. Οι εγκυμοσύνες σε εφήβους κάτω των 18 ετών κρύβουν έως και 24% μεγαλύ-τερο κίνδυνο βρεφικής θνησιμότητας. Αντίστοιχα, πρώτη εγκυμοσύνη μετά τα 35 είναι επικίνδυνη για τη μητέρα και για το βρέφος. Ταυτόχρονα, το μεγαλύτερο ποσοστό θανάτων από AIDS εντοπίζεται σε ηλικίες μικρότερες των 25 ετών. Το 10% των ατόμων αναπαραγωγικής ηλικίας μολύνεται από σεξουαλικά μετα-διδόμενα νοσήματα, που αποτελούν την κύρια αιτία στειρότητας σε άνδρες και γυναίκες.

Μελέτες έχουν δείξει

έλλειψη γνώ-σης για την

αντισύλληψη και παρερμη-νείες, παρά την εξέλιξη

των μεθόδων αντισύλλη-ψης, ακόμη και μεταξύ

των γιατρών, συμπεριλαμ-βανομένων

και των γυναικολό-γων, είπε ο πρόεδρος

της Ευρωπαϊ-κής Εταιρείας

Αντισύλ-ληψης και

Αναπαραγω-γικής Υγείας

Johannes Bitzer

σεις μόνο στο νοσοκομείο «Αλεξάνδρα», ενώ, το 2005, στα ιδιωτικά μαιευτήρια πραγ-ματοποιήθηκαν 66.000 εκτρώσεις! Σχετικά στοιχεία παρουσιάσθηκαν με αφορ-μή την Παγκόσμια Ημέρα Αντισύλληψης (26 Σεπτεμβρίου).Οι ειδικοί χαρακτηρίζουν το σύγχρονο χάπι ως τη σπουδαιότερη αντισυλληπτική μέθοδο γιατί έχει ελάχιστες ποσότητες ορμονών, πολύ υψηλά επίπεδα ασφάλειας και χωρίς ανεπιθύμητες ενέργειες. Επιπλέον, προ-

σφέρει σημαντική προστασία έναντι του καρκίνου της μήτρας, μειώνει τον

κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου των ωοθηκών στο μισό και δεν έχει

καμία επίπτωση στον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του

μαστού. Σε μελέτη της Α’ Μαι-

ευτικής και Γυναικο-λογικής Κλινικής του Νοσοκομείου Αλεξάν-δρα», διαπιστώθηκε ότι μεταξύ των νεα-ρών Ελληνίδων μόνο το 9%-14,8% λαμ-βάνει αντισυλληπτι-κό χάπι. Παράλληλα διαπιστώνονται και

προβλήματα από την επικίνδυνη σεξουαλι-

κή συμπεριφορά των νέων, όπως τραυ-

ματικές εμπειρί-ες που οδηγούν σε σεξουαλική δυσλειτουργία, αυξημένος κίν-δυνος μετάδο-σης νοσημάτων

ή περιτοναϊκών φλεγμονών με ορατό κίνδυνο την υπογονιμότητα ή

έκπτωτη κύηση κα-θώς και αυξημένος

κίνδυνος ανεπι-θύμητων κυήσε-

ων και εκτρώσεων.

Φυσικές�μέθοδοι• Διακεκομμένη συνουσία (αποτελε-

σματικότητα πολύ περιορισμένη) • Περιοδική αποχή (μέθοδοι ρυθμού

και SDM)

Ορμονικές�μέθοδοι• Αντισυλληπτικά χάπια (το χάπι) • Επείγουσα Αντισύλληψη ή αντισύλ-

ληψη ανάγκης • Κολπικός δακτύλιος • Ενδομήτριο σύστημα απελευθέρω-

σης προγεστερόνης (MIRENA) • Ενδομητρικά σπειράματα • Σπιράλ

Μέθοδοι�φραγμού• Ανδρικά προφυλακτικά (η αποτελε-

σματικότητα κυμαίνεται από 64% ως 97%)

• Γυναικείος σπόγγος

Οι συνηθέστερες μέθοδοι αντισύλληψης στη χώρα μας είναι:



Ιός Δυτικού ΝείλουΓράφει η Άννα Αλιμαντήρη

Μια νέα …τροπι-κή ασθέ-νεια «χτυ-

πά την πόρτα μας» τα τρία τελευταία καλοκαίρια, εξαιτίας των κου-νουπιών. Ο ιός του Δυτικού Νεί-λου – που ονομά-σθηκε έτσι, γιατί πρώτη φορά αναγνωρίστηκε το 1937στην επαρχία του Δυτικού Νείλου στην Ουγκάντα – φτάνει στη χώρα μας από τα άγρια πτηνά και μεταδίδεται σε μας από τα κουνούπια.Καθώς το καλοκαίρι προ-βλέπεται μακρύ, οι ειδικοί του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), προβλέπουν αύξηση των κρου-σμάτων ακόμη και τον Σεπτέμβριο, με βάση τα σημερινά δεδομένα, ιδίως στην περιο-χή της πρωτεύουσας, λόγω της δυσκολίας καταπολέμησης των κουνουπιών σε αστικό περιβάλλον.Διεθνώς, τα σημαντικότερα μέτρα για την πρόληψη της νόσου, είναι το συστηματικό και έγκαιρο πρόγραμμα καταπολέμησης των κουνουπιών, η επιδημιολογική επιτήρηση και η ενημέρωση του κοινού για την προστασία από τα κουνούπια, καθώς δεν υπάρχει ούτε συγκεκριμένη θεραπεία ούτε προληπτικό εμβόλιο.Εντούτοις, οι ψεκασμοί στις κρίσιμες περι-

ΜεταγγίσειςΠονοκέφαλο για τους αρμοδίους αποτελεί η αιμοδοσία, αφού η νόσος μπορεί να μεταδοθεί και με μετάγγιση αίματος. Έτσι τέθηκαν σε καρα-ντίνα οι περιοχές με τα περισσότερα κρούσματα και σε ακτίνα 10 χλμ. Και συγκεκριμένα οι περιο-χές της Αττικής: Παλαιό Φάληρο, Άγιος Δημήτρι-ος, Αργυρούπολη - Ελληνικό, Άλιμος, Ηλιούπο-λη, Γλυφάδα, Καλλιθέα, Νέα Σμύρνη, Μοσχάτο, Μαρούσι, Χαλάνδρι και 2ο Δημοτικό Διαμέρισμα του Δήμου Αθηναίων (Νέος Κόσμος, Κυνοσάρ-γους, Μετς, Παγκράτι και Άγιος Ιωάννης - Γούβα), καθώς και στην υπόλοιπη χώρα, η Κύμη και το Αλιβέρι Ευβοίας, η Σάμος και η Νάουσα.Αιτία του αποκλεισμού είναι ότι ο ιός μπορεί να μείνει στο αίμα για 42 ημέρες. Για τον λόγο αυτό, η Ελληνική Ομοσπονδία Θαλασσαιμίας και ο Πανελλήνιος Σύλλογος Πασχόντων από Μεσογει-ακή Αναιμία ζήτησαν τον μοριακό έλεγχο του αί-ματος, ώστε οι ασθενείς να είναι ασφαλείς όταν χρειάζονται μετάγγιση, επισημαίνοντας ότι η ζωή χιλιάδων πολυμεταγγιζόμενων ασθενών κινδυ-νεύει, είτε από τη χορήγηση μολυσμένου αίματος είτε από τη μη χορήγηση. Για τον μοριακό έλεγχο του αίματος εγκρίθη-καν για το ΚΕΕΛΠΝΟ 300.000 ευρώ για αγορά αντιδραστηρίων, ενώ ξεκίνησε διαπραγμάτευση για εκπτώσεις από τις εταιρίες που διαθέτουν αντιδραστήρια, ώστε να υπάρξει προσφορότερη τιμή. Η μία εταιρεία δέχθηκε απομείωση των χρε-ωστικών υπολοίπων των περσινών εξετάσεων για τον ιό κατά 10.000 τεστ, διέθεσε άλλα 20.000 τεστ δωρεάν, ενώ παρείχε έκπτωση στις τιμές της κατά 10%.

Συμβουλές προφύλαξης> Χρησιμοποιήστε εντομοαπωθητικά στο ακάλυ-

πτο δέρμα (όχι στο πρόσωπο ή σε αμυχές) και στα ρούχα, που περιέχουν τα συστατικά: DEET, πικαριδίνη ή ικαριδίνη, αιθέρια έλαια ευκα-λύπτου ή IR3535. Εντομοαπωθητικά με DEET αντενδείκνυνται σε βρέφη μέχρι 2 μηνών, ενώ όσα περιέχουν αιθέρια έλαια ευκαλύπτου αντενδείκνυνται σε παιδιά κάτω των 3 ετών.

> Φορέστε ανοιχτόχρωμα και φαρδιά ρούχα που καλύπτουν όσο περισσότερο γίνεται το σώμα.

> Προσέξτε περισσότερο τις ώρες που τα κου-νούπια τσιμπούν: από το σούρουπο μέχρι το χάραμα.

> Χρησιμοποιήστε σίτες, που εμποδίζουν την εί-σοδο των κουνουπιών στο σπίτι και εντομοκτό-να, ταμπλέτες, φιδάκια κ.λπ.

> Χρησιμοποιήστε κουνουπιέρες όταν δεν μπο-ρείτε να χρησιμοποιήσετε άλλο προληπτικό μέτρο (για βρέφη κ.λπ.).

> Χρησιμοποιήστε ανεμιστήρες, που δυσκο-λεύουν τα κουνούπια να σας προσεγγίσουν, ή κλιματιστικά, που μειώνουν τη δραστηριότητά τους.

> Κουρέψτε το γρασίδι, τους θάμνους και τις φυλλωσιές όπου βρίσκουν καταφύγιο τα ενή-λικα κουνούπια.

> Χρησιμοποιήστε λάμπες κίτρινου χρώματος για τον φωτισμό εξωτερικών χώρων (προσελ-κύουν λιγότερο τα κουνούπια).

Απομακρύ-νετε το στά-σιμο νερό από λεκά-νες, βάζα, γλάστρες,

ώστε να μην έχουν πρό-σβαση τα

κουνούπια να εναπο-θέσουν τα αβγά τους.

Ακόμα και το έδαφος που παραμένει για μεγάλα διαστήματα υγρό μετά

το πότισμα, μπορεί να αποτελέ-

σει σημείο εναπόθεσης

αβγών.

οχές την εποχή που τα κουνούπια είναι ακόμη

προνύμφες δεν έγιναν στο 90% των δήμων, λόγω οικο-

νομικής κρίσης, με αποτέλεσμα η αναχαίτιση της μετάδοσης του ιού να γίνεται ολοένα και δυσκο-

λότερη.Φέτος, τα κρού-σματα μέχρι στιγ-

μής είναι 40 και έχουν καταλήξει

2 ασθενείς.

Πώς μεταδίδεται•Από μολυσμένα κουνούπια.• Από μεταγγίσεις, μεταμοσχεύσεις και σπανιότατα από τη μητέρα στο έμβρυο. • Δεν μεταδίδεται από άτομο σε άτομο μέσω της κοινωνικής, σεξουαλικής ή άλλης επαφής.

Πώς εκδηλώνεται • Το 80% των ατόμων δεν εκδηλώνουν κανέ-

να σύμπτωμα.• Το 20% μπορεί να εμφανίσει πυρετό, κό-

πωση, πονοκέφαλο, μυαλγίες, αρθραλγίες, εμετούς, εξάνθημα και σπανιότερα διό-γκωση των λεμφαδένων. Η νόσος περνάει από μόνη της, συνήθως σε 3-10 ημέρες.

• Λιγότερο από το 1% μπορεί να εμφανίσει τη σοβαρή μορφή της νόσου (εγκεφαλί-τιδα, μηνιγγίτιδα, μηνιγγοεγκεφαλίτιδα ή χαλαρή παράλυση), με υψηλό πυρετό, πο-νοκέφαλο, δυσκαμψία αυχένα, αποπροσα-νατολισμό, τρόμο, κώμα, μυϊκή παράλυση. Εκεί χρειάζεται άμεση ιατρική φροντίδα, ενδεχομένως και νοσηλεία.

Ο πόλεμος του… κουνουπιού!


Έρευνες δείχνουν πως το τσεκ-άπ είναι στοι-χείο - κλει-δί για τη μακροζω-ία. Χαρα-κτηριστικό παράδειγ-μα οι γυ-ναίκες, που ζουν περίπου 6 χρόνια πε-ρισσότερο από τους άνδρες. Μέρος αυτής της «πρωτιάς» είναι και οφείλεται στο ότι δίνουν με-γαλύτερη σημασία στην πρό-ληψη

«Η υγεία πάνω απ’ όλα» λένε συχνά οι Έλλη-νες στις συζητήσεις τους, αλλά το οξύ-μωρο είναι πως δεν

κάνουν συχνά εξετάσεις για να τη διασφα-λίσουν. Οι λόγοι είναι πολλοί, αλλά όλοι τόσο «μι-κροί» μπροστά στο μεγαλείο της πρόληψης και της έγκαιρης διάγνωσης που σώζουν ζωές… Αρκετοί είναι αυτοί που συμπεριφέ-ρονται στα θέματα της υγείας σαν να είναι αθάνατοι ή σαν να πιστεύουν ότι το «κακό» θα συμβεί στον διπλανό τους και όχι στους ίδιους. Αν αναλογιστούμε κιόλας ότι είμαστε πρωταθλητές στο κάπνισμα, στην παχυσαρ-κία, στην έλλειψη φυσικής άσκησης, τότε η αποφυγή του τσεκ-άπ είναι μια μορφή αυτο-κτονίας!Κάποιοι άλλοι, σύμφωνα με τους ψυχολό-γους, γνωρίζουν πως οι εξετάσεις θωρα-κίζουν τον οργανισμό τους και προστατεύ-ουν την υγεία τους, αλλά φοβούνται και μόνο στη σκέψη μιας ενδεχόμενης αρνη-τικής διάγνωσης. Έτσι, προτιμούν να πα-ραμερίζουν το πρόβλημα, να στρουθοκα-μηλίζουν και, αντί εξετάσεων, να κάνουν την προσευχή τους κάθε βράδυ. Μεγάλη ευθύνη ανήκει, βέβαια, και στην πολιτεία, καθώς τα αίτια του φαινομένου έχουν πρω-τίστως να κάνουν με την παιδεία μας – ή

μάλλον την έλλειψή της.Αποθαρρυντικά είναι τα ποσοστά των Ελ-λήνων που κάνουν ευλαβικά τις βασικές προληπτικές εξετάσεις, καθώς, σύμφωνα με έρευνα (Hellas Health I), περίπου το 30% του ελληνικού πληθυσμού δεν έχει μετρή-σει ποτέ τη χοληστερίνη ή το σάκχαρο, το 50% των γυναικών δεν έχει κάνει τις βασικές εξετάσεις της ψηλάφησης του μαστού και της μαστογραφίας και πάνω από το 75% των αντρών δεν έχει μετρήσει το προστατικό αντιγόνο (PSA).

Όλα με μέτροΓια ένα υγιές άτομο το πρώτο τσεκ-άπ πρέ-πει να γίνεται στην ηλικία των 30 χρόνων, χωρίς αυτό να είναι απόλυτο, καθώς μπορεί να αρχίσει και νωρίτερα, αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα υγείας, κληρονομική προδιάθεση για κάποια πάθηση, καθώς κι αν πρόκει-ται για αθλητή ή καπνιστή. Η συχνότητα με την οποία πρέπει να γίνονται οι περιοδικές προληπτικές εξετάσεις είναι συνάρτηση των αρχικών ευρημάτων, αλλά και του βαθμού επικινδυνότητας ή της κληρονομικής προ-διάθεσης που κάθε άτομο διαθέτει. Για την τρίτη ηλικία, δηλαδή τα άτομα άνω των 65 ετών, ένα απλό βασικό τσεκ-άπ περιλαμβά-νει κάποιες κοινές εξετάσεις και για τα δύο φύλα και κάποιες μόνο για τους άνδρες ή τις γυναίκες ατομικά.

Στον φόβο μας για τις εξετάσεις έρχε-ται να προστεθεί – σημείο των καιρών – και η οικονομική δυσπραγία των πο-λιτών. Πολλοί είναι αυτοί, διαγνωσμέ-νοι ασθενείς και μη, που δεν έχουν την οικονομική δυ-νατότητα να κάνουν το αναγκαίο τσεκ-άπ. Αυτό οδηγεί σε ψυχολογικό βάρος, με αποτέλεσμα, σε ποσοστό που ξεπερνά το 80%, να παρουσιάζουν άγ-χος και κατάθλιψη.

Υποχόνδριος… με το τσεκ-άπ

Οι άνδρες οι πιο… αργοκίνητοιΝαι μεΝ αποκαλούνται το «ισχυρό φύλο», αλλά οι άνδρες φαίνεται να μην τα πηγαίνουν και πολύ καλά με τις εξε-τάσεις, σε σύγκριση με τις γυναίκες.Το οξύμωρο στην υπόθεση είναι πως οι άνδρες, βάσει ερευνών, έχουν περισσό-τερο στρες και υιοθετούν συχνά επιβλα-βείς συνήθειες, συνεπώς θα έπρεπε να είναι και πιο συνεπείς στο τσεκ-άπ τους. Μάλιστα, υπάρχουν και κάποιες ασθέ-νειες, οι οποίες απασχολούν συχνότερα ή και μόνο άνδρες, τόσο λόγω των συ-νηθειών τους – για παράδειγμα επειδή μέχρι πριν από μερικά χρόνια οι άνδρες κάπνιζαν και έπιναν περισσότερο – όσο και εξαιτίας των χαρακτηριστικών του φύλου τους.Τα καρδιαγγειακά και τα γαστρεντερο-λογικά προβλήματα ή τα ουρολογικά είναι σαφώς γένους αρσενικού. Χαρα-κτηριστικό παράδειγμα είναι τα αποτε-λέσματα ερευνών, που δείχνουν πως πολλοί από τους άνδρες που πάσχουν από προστάτη θα είχαν σωθεί, αν έγκαι-ρα είχαν επισκεφτεί τον ουρολόγο τους και είχαν υποβληθεί σε μία γρήγορη και ανώδυνη εξέταση.Για να μην τους αδικούμε, όμως, πρέπει να σημειωθεί πως τα τελευταία χρόνια οι άνδρες στα αστικά κέντρα είναι πε-ρισσότερο ενημερωμένοι και φροντί-ζουν να κάνουν συχνά τσεκ-άπ. Ωστόσο δεν συμβαίνει το ίδιο με τους ανθρώ-πους στα χωριά οι οποίοι, και λόγω ελ-λιπούς ενημέρωσης αλλά και, κυρίως, λόγω της απόστασης, αποφεύγουν τις εξετάσεις.

Φοβούνται ή βαριούνται;αυτή ή αρΝήσή που έχει το ανδρικό φύλο στο τσεκ-άπ, εν συγκρίσει με τις γυναίκες που είναι πιο «υποψιασμένες» και πιο οργανωτικές, οφείλεται σε πολ-λούς παράγοντες.Σύμφωνα με τους ψυχολόγους, οι άν-δρες έχουν την τάση να μην κάνουν συχνά προληπτικές εξετάσεις, είτε από φοβία, είτε από αμέλεια είτε από απλή άγνοια των κινδύνων. Με άλλα λόγια, ορισμένοι άνδρες φοβούνται τα απο-τελέσματα του τσεκ-άπ γι’ αυτό και το αποφεύγουν, άλλοι υιοθετούν την κατα-στροφική θεωρία του «ωχαδελφισμού» και κάποιοι άλλοι δεν έχουν λάβει τη σωστή ενημέρωση για την αναγκαιότητα των συχνών εξετάσεων, ειδικά από κά-ποια ηλικία κι έπειτα.

Γιατί δεν κάνουμε εξετάσεις;

Χωρίς προληπτικό έλεγχο χάνουμε την έγκαιρη διάγνωση και την αποτελεσματική θεραπεία οξειών παθήσεων ή χρόνιων νοσημάτων,

όπως η υπέρταση, η υπερχοληστερολαιμία και ο σακχαρώδης διαβήτης


Βίωσα τη φρίκη της ελονοσί-ας, τους οδυνη-ρούς πό-νους και τη θέληση για ζωή. Ευτυχώς, βγήκα δυνατή…

Πριν από δεκατρία χρόνια, και συγκεκρι-μένα το 1999, επιστρέφαμε οδικώς με την οικογένειά μου από ένα ταξίδι προς τη Λί-μνη Μαλάουι. Κατά τη διάρκεια του ταξι-διού είχαμε ένα αρκετά σοβαρό ατύχημα, στο οποίο τραυματίστηκα στο κεφάλι και το πόδι.

Το ατύχημα κατέστρεψε ολοσχερώς το αυτοκίνητό μας, κι έτσι εκείνο το βράδυ, επειδή δεν προλαβαίναμε να γυρίσουμε στη Ζάμπια, αναγκαστήκαμε να διανυκτε-ρεύσουμε στο μοναδικό κατάλυμα που υπήρχε στην περιοχή και προοριζόταν κυ-ρίως για οδηγούς φορτηγών. Έτσι, κρεμά-σαμε την κουνουπιέρα την οποία κουβα-λούσαμε από το σπίτι μας σε περίπτωση που το ξενοδοχείο στη Λίμνη Μαλάουι δεν θα διέθετε.

Δυστυχώς, αναγκαστήκαμε να μοιρα-στούμε ένα μονό κρεβάτι με τα τρία μικρά παιδιά μας. Για να τα προστατέψουμε από τα κουνούπια, οι ενήλικες κοιμηθήκαμε στις άκρες του κρεβατιού κι έτσι ακου-μπούσαμε στην κουνουπιέρα, πράγμα επικίνδυνο για την υγεία μας. Όπως ήταν λογικό, υπήρχαν πολλά κουνούπια, τα οποία μας τσίμπησαν.

Δύο εβδομάδες αργότερα, στην πόλη Λουσάκα πια, και προσπαθώντας να για-τρευτώ ιδιαίτερα από τον πόνο στο πόδι μου, ανέπτυξα πυρετό και μάλιστα κάθε φορά που στεκόμουν όρθια, είχα λιπο-θυμική τάση. Όταν εξετάστηκα στην κλι-νική, το τεστ για μαλάρια βγήκε θετικό… Ο γιατρός με ρώτησε αν και πού είχα τα-ξιδέψει. Όταν άκουσε για το πρόσφατο ταξίδι στο Μαλάουι, μου ζήτησε να πάρω κινίνη. Είχα ακούσει πολλά αρνητικά για τη θεραπεία με κινίνη, το χειρότερο των οποίων ήταν η προσωρινή απώλεια της ακοής.

Εγώ αντέδρασα και επέμεινα να πάρω το φάρμακο Fancidar. O γιατρός υποχώρη-σε και πήρα Fancidar… Είδα μια ελαφρά βελτίωση για μια - δυο μέρες, και αμέσως μετά ο πυρετός ανέβηκε πολύ περισσό-τερο από πριν και είχα έντονες ενοχλή-σεις στο στομάχι και εμετούς. Κατάλαβα το λάθος μου και αποφάσισα μόνη μου να αρχίσω ενέσεις με κινίνη. Μετά τις τρεις πρώτες ενέσεις ήμουν σε απελπισία, κα-θώς αυτές ήταν οδυνηρές, η ακοή μου εξασθένησε σε σημαντικό βαθμό, και τα άλλα προβλήματα δεν υποχωρούσαν, ιδι-αίτερα οι πόνοι και η ναυτία.

Νιώθοντας διπλά ένοχη, τηλεφώνησα στον καθηγητή C. Chintu, που ήταν και οικογε-νειακός μας γιατρός. Μου είπε να μη συνε-χίσω την κινίνη, μου έδωσε ένα ελαφρότε-ρο φάρμακο και συνέστησε υπομονή.

Πράγματι, μέσα στις επόμενες 24 ώρες άρχισα να αισθάνομαι κάπως καλύτερα και αυτό συνεχίστηκε μέχρι την πλήρη ανάρρωσή μου.

Eλένη Κορομβλη

«Χτυπήθηκα»από ελονοσίαH συντονίστρια των Φαρμακοποιών του Κόσμου Eλένη Κορομβλή, που έζη-σε τον τρόμο της ελονοσίας, διηγείται στο «In Vitro» την απίστευτη περιπέ-τειά της στη Νότια Αφρική.

ΕxperienceEλονοσία


ΡεπορτάζΠολιτική υγείας

Οι γιατροίΤόσό η Ένωση ΙαΤρων ΈόΠΥΥ όσο και ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών έχουν εξαγ-γείλει αναστολή των συμβάσεων με τον Οργανισμό από τις 3 Σεπτεμβρίου, εάν δεν δοθεί σαφές χρονοδιάγραμμά σχετικά με την αποπληρωμή των 570 εκατ. ευρώ των παλαιοτέρων οφειλών του 2010 και 2011, των ασφαλιστικών φορέων που εντάχθηκαν στον ΕΟΠΥΥ και εάν δεν δοθεί δέσμευση για την πληρωμή των ιατρικών επισκέψεων και πράξεων εντός 45 ημε-ρών. Παράλληλα, ο ΙΣΑ έχει ζητήσει να θεσπι-στεί νομοθετική ρύθμιση για την απευθεί-ας χρηματοδότηση του ΕΟΠΥΥ, ώστε να μην διατίθενται τα χρήματα σε αυτόν μέσω των ασφαλιστικών ταμείων, καθώς επίσης και να δημιουργηθεί Επιτροπή Διαχειριστικού Ελέγχου, στην οποία θα συμμετέχουν εκ-πρόσωποι όλων των υγειονομικών κλάδων, προκειμένου να εξετάζεται η διαχείριση των πόρων και ο καταμερισμός τους με ισότιμο τρόπο.Στα μέσα Αυγούστου οι γιατροί του ΕΟΠΥΥ πληρώθηκαν ιατρικές επισκέψεις μέχρι τον περασμένο Μάιο, καθώς και κάποιες κλι-νικές πράξεις ή εργαστηριακές εξετάσεις μέχρι τον Απρίλιο. Οφείλονται ακόμη για το 2012 οι επισκέψεις Ιουνίου, ενώ παρα-μένει ανεξόφλητο το υπόλοιπο 10% των επισκέψεων από τον Ιανουάριο, ιατρικές πράξεις, οφειλές σε εργαστήρια κλπ.

Οι φαρμακοποιοίσΈ ανασΤόλη της πίστωσης προς τον ΕΟ-ΠΥΥ έχουν ήδη προβεί οι φαρμακοποιοί της Ημαθίας, Θεσπρωτίας, Εύβοιας, Φλώ-ρινας, Γρεβενών, Χανίων, Ρεθύμνου, Ηρα-κλείου, Λασιθίου, Μαγνησίας, Κορινθίας, Αργολίδας, Κυκλάδων, Κέρκυρας, Κοζάνης, Ροδόπης, ενώ από 1ης Σεπτεμβρίου θα μπουν στην κινητοποίηση και οι φαρμακο-ποιοί της Καστοριάς και της Ιθάκης - Κε-φαλλονιάς.Η 1η Σεπτεμβρίου αποτελεί και την ημε-ρομηνία που έχει επιλέξει ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος να ξεκινήσει η πανελλαδική κινητοποίηση του κλάδου, στην οποία έχει αποφασίσει να συμμε-τέχει και ο φαρμακευτικός σύλλογος Λέ-σβου.

Οι κλινικέςΈνΤόσ αΥγόΥσΤόΥ ο ΕΟΠΥΥ πλήρωσε προ-καταβολή νοσηλίων για τον Απρίλιο στις ιδιωτικές κλινικές, όταν έπρεπε να έχουν πληρωθεί ώς τις 15 Ιουνίου. Ήδη είναι λη-ξιπρόθεσμες οι προκαταβολές νοσηλίων Μαΐου και Ιουνίου, όπως και οι εκκαθαρί-σεις Ιανουαρίου και Φεβρουαρίου 2012, που φθάνουν τα 100 εκατ. ευρώ, ποσά που, αν δεν καταβληθούν άμεσα, ο κλάδος θα αποφασίσει κινητοποιήσεις.

Ο ΕΟΠΥΥ οφείλει 570 εκατ. στους γιατρούς,

536 εκατ. σε διαγνωστικά κέντρα και ιδιωτικές κλινικές,

500 εκατ. σε ιατροφαρμα-κευτικό υλι-

κό, 229 εκατ. σε φαρμα-κοποιούς

και 1,5 δισ. στα δημόσια νοσοκομεία.

Γράφει η Άννα Παπαδομαρκάκη

Σε θέση «μάχης» βρίσκο-νται για-τροί και

φαρμακοποιοί εξαι-τίας των οφειλών του ΕΟΠΥΥ προς αυτούς για τις υπηρεσίες ή τα προϊόντα που διέθεσαν στους ασφαλισμένους του νεοσύστατου φορέα περί-θαλψης.Ο Οργανισμός, μαζί με την υποχρέωση κάλυψης των ασφα-λισμένων των τεσσάρων μεγα-λύτερων ασφαλιστικών Ταμείων της χώρας (ΙΚΑ, ΟΠΑΔ, ΟΑΕΕ και ΟΓΑ), «κληρονόμησε» και τις οφειλές των κλάδων Υγείας που παρέλαβε από τα παραπάνω ταμεία. Έτσι, το αποτέλεσμα σήμερα είναι να υπολογίζονται τα… χρωστούμενα σε περισσότερα από 3,5 εκατ. ευρώ, για οφειλές που δημιουρ-γήθηκαν από το 2009 μέχρι και σήμερα.Το δυσάρεστο, βέβαια, είναι ότι, σύμφωνα με όλες τις δηλώσεις του υπουργού Υγείας Ανδρέα Λυκουρέντζου, δεν προβλέ-πεται να υπάρχει δυνατότητα έκτακτης επιχορήγησης του ΕΟΠΥΥ, τουλάχιστον όχι τώρα, και ούτε και μέχρι την περίοδο που θα μπορούμε να μιλάμε για έναρξη ανάκαμψης της οι-κονομίας της χώρας.Στο μεταξύ, όμως, όλοι οι φο-ρείς που παρέχουν υπηρεσίες υγείας στους ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ θα πρέπει να περι-μένουν την πληρωμή τους ανα-λογικά, καθώς θα εξελίσσεται η ροή χρημάτων προς τον Ορ-γανισμό από τα προβλεπόμενα του κρατικού προϋπολογισμού

και τις εισφορές των ασφαλισμέ-νων. Οι τελευταίες, όμως, είναι μει-ωμένες φέτος κατά 40% σε σχέση με πέρυσι, εξαιτίας της ανεργίας και της ύφεσης.Χαρακτηριστικό παράδειγμα, που έχει φέρει ο πρόεδρος του ΕΟΠΥΥ Γεράσιμος Βουδούρης, είναι ότι, ενώ αναμένονται από το ΙΚΑ σε μηναία βάση 140 εκατ. ευρώ, με δυσκολία πλέον το ΙΚΑ καταφέρνει να εισπράττει περί τα 80-85 εκατ. ευρώ. Έτσι, έως το τέλος του μήνα ο ΕΟΠΥΥ αναμένει να εισπράξει 200 εκατ. ευρώ, από τα οποία θα πληρωθούν αναλογικά, γιατροί, φαρμακοποιοί, αλλά και ιδιωτικές κλινικές και διαγνωστικά κέντρα.

Και καθώς οι πάροχοι των υπηρε-σιών υγείας αναγνωρίζουν ότι με τον ρυθμό που εξελίσσεται η ροή των πόρων προς τον Οργα-νισμό πρόκειται τελικά για «στα-γόνα στον ωκεανό», το σύνολο

των εκπροσώπων των φορέων προσανατολίζεται σε κινητοποιή-σεις των κλάδων.

Το δίλημμα Μόνο που, καθώς ολόκληρη η

οικονομία της χώρας χωλαίνει, υπάρχουν και σκέψεις για τήρηση

χαμηλότερων τόνων, που με τη σειρά τους οδηγούν και σε μετάθε-ση των κινητοποιήσεων χρονικά, αν

οι πληρωμές που θα πραγματοποι-ηθούν τους επιτρέψουν να διατηρηθούν «ζωντανοί» στην αγορά, καθώς το σύνολο των παρόχων είτε είναι αυτοαπασχολού-μενοι (γιατροί) είτε λειτουργούν επιχειρή-σεις, συνήθως μικρές και μεσαίες (φαρ-μακεία, διαγνωστικά κέντρα - κλινικές). Η στάση που τελικά θα επιλεγεί από τον καθένα μένει να φανεί… διά του αποτελέ-σματος, αφού σε κάθε κλάδο επικρατούν οι φωνές που υποστηρίζουν τις κινητοποι-ήσεις, αλλά και οι αντίθετες.

Μαχητικό Σεπτέμβριο φέρνουν οι καθυστερήσεις

πληρωμών


1Κύριε Δέμο, πώς δημιουργήθηκε η εταιρεία Demo;

Η Demo ξεκίνησε το 1967 από τον Σταύρο και τη Δήμητρα Δέμου ως οικογενειακή επιχείρηση. Χωρίς οργανωμένα συστήματα μάρκετινγκ, με μικρή «πίτα» στην αγορά, παρήγαγε κάψουλες, δισκία, ενέσιμα, υπό-θετα, αλοιφές, σιρόπια. Απ’ όλα, μια μικρή παραγωγή.

2Πότε άρχισαν οι εξαγωγές της;Η Demo είχε εξ αρχής έναν εξαγωγικό

χαρακτήρα. Ξεκινήσαμε από το1980 με την Κύπρο, λόγω των δεσμών αλλά και της κοινής γλώσσας στα υλικά συσκευασίας και ακολούθησαν οι αφρικανικές χώρες.Όμως η διαφοροποίηση ήρθε με τις οδηγίες της Ε.Ε. για ενιαίες, υψηλές προδιαγραφές ποιότητας στην παραγωγή εντός των ευρω-παϊκών συνόρων, με κλινικές μελέτες, προ-διαγραφές στους χώρους παραγωγής κ.λπ. Στην Αγγλία, όταν καταθέσαμε τον πρώτο φάκελο για έγκριση, λες και περνούσα διαγώνισμα. Οι ερωτήσεις έπεφταν βρο-χή. Φυσικά, στις επόμενες καταθέσεις φακέλων δεν υπήρχαν τέτοιες ερωτήσεις, γιατί είχαν πεισθεί από τις προηγούμενες απαντήσεις.

3Ποια ήταν η νέα στρατηγική που έφε-ρε η ανάληψη της «νέας γενιάς»;

Με τις αλλαγές στην ευρωπαϊκή νομοθε-σία, καταλάβαμε ότι δεν μπορούμε να είμαστε καλοί σε όλα, ούτε ήμασταν δια-τεθειμένοι να δουλεύουμε με χαμηλότε-ρης ποιότητας προδιαγραφές. Και επειδή τα κεφάλαια είναι περιορισμένα, δεν θα μπορούσαμε να έχουμε καινούργιες εγκα-ταστάσεις για κάθε είδος παραγωγής. Κρατήσαμε λοιπόν μόνο τα ενέσιμα και επικεντρωθήκαμε στην αναβάθμιση της ποιότητας παραγωγής στις υψηλότερες προδιαγραφές.

4 Τι καινοτομία έχει να προσφέρει η εταιρεία;

Ήμασταν οι πρώτοι – και παραμένου-με στην Ελλάδα – παραγωγοί πλαστικής αμπούλας και μία από τις πρώτες πέντε εταιρείες σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτή η διαφορετική μορφή δημιούργησε ένα καινοτόμο προϊόν, λόγω εύκολης χρήσης. Κινηθήκαμε πέρα από το μόριο, για να κάνουμε το προϊόν πιο εύχρηστο από τις νοσοκόμες, που πλέον δεν είχαν κίνδυνο να κοπούν, αποφεύγοντας έτσι τον κίνδυ-νο μόλυνσης. Συνεχίσαμε με τη χορήγη-ση αντιβίωσης σε πλαστικό ασκό, πρώτοι παγκοσμίως.

5Ποιες είναι οι επενδύσεις της Demo;Η πρώτη γραμμή παραγωγής πλαστικών

αμπουλών ήταν το 1997 και σήμερα υπάρ-χουν 20. Διαθέτουμε το τέταρτο μεγαλύτε-ρο εργοστάσιο στην Ευρώπη στο είδος μας.Τα τελευταία 5 χρόνια επενδύσαμε 40 εκατ. ευρώ σε παραγωγικές εγκαταστά-σεις.Θα συνεχίζαμε το επενδυτικό πρόγραμμα,

αν υπήρχε σταθερό πλαίσιο λειτουργίας του κλάδου και της χώρας, όμως βρισκόμα-στε σε αναμονή εξελίξεων.

6 Σε ποιους τομείς δραστηριοποιείστε;Οι τομείς που δραστηριοποιούμαστε,

είναι η ανάπτυξη γενόσημων φαρμάκων, η παραγωγή τους στην Ελλάδα και η πώληση σε 50 χώρες διεθνώς. Επίσης εισάγουμε καινοτόμα φάρμακα για τη μεσογειακή αναιμία για την πώλησή τους στην Ελλάδα και στις γειτονικές χώρες, καθώς και βιο-ισοδύναμα προϊόντα.

7 Η Ελλάδα δεν είναι χώρα αναφοράς στα φάρμακα. Τι επιπτώσεις υπάρ-

χουν;Πρόκειται για μια μόνιμη υπόσχεση του κράτους. Εντούτοις, σχεδόν δύο δεκαετί-ες στην Ευρώπη δεν είμαστε ακόμη χώρα αναφοράς. Έτσι, δραστηριοποιούμαστε με αντιπροσώπους. Επίσης, αναγκαστικά, καταθέτουμε για έγκριση στα κέντρα ανα-φοράς στο εξωτερικό. Έτσι, το ελληνικό Δημόσιο χάνει έσοδα από παράβολα και χρεώσεις που πληρώνουμε στο εξωτερικό.

8Πρόσφατα εκλεγήκατε πρόεδρος της ΠΕΦ, έπειτα από πολυετή εκλογή σας

σε διάφορες θέσεις. Ποιοι είναι οι νέοι στόχοι σας;Δεν αλλάζει κάτι από τις προτάσεις της Ένωσης της τελευταίας 10ετίας. Είναι πο-σοτικοποιημένες στο όφελος για το κράτος και δεν αφορούν το «πορτοφόλι» μας, αλλά την ανάπτυξη της οικονομίας της χώρας.Όμως πετάγονται στον κάλαθο των αχρή-στων. Δεν έχει να κάνει με τα προηγούμενα Δ.Σ. της Ένωσης, στα οποία είχα ευθύνες ως αντιπρόεδρος του συλλόγου που ήμουν.

9Πώς επέδρασαν τα μέτρα των μνημονί-ων στις φαρμακοβιομηχανίες;

Υπάρχει μια αλλεπάλληλη θύελλα νέων αποφάσεων σε κάθε μνημόνιο για το φάρμακο, που μετέχει στη δαπάνη υγείας με 20%. Από αυτό, τα γενόσημα είναι το 18%, δηλαδή το 3,6% της δαπάνης. Και ο κλάδος έχει 40 εργοστάσια και 8.500 ερ-γαζομένους. Είναι ο μοναδικός υγιής κλά-δος - τομέας ανάπτυξης της οικονομίας, με εξαγωγές και επενδύσεις 200 εκατ. ευρώ τα τελευταία 5 χρόνια.Και τώρα συζητείται η συνταγογράφηση με δραστική ουσία, συγκρίνοντας τις ελάχι-στες τιμές, αντί να εξετάζονται φαρμακο-οικονομικές και επιδημιολογικές μελέτες, σε συνδυασμό με επώνυμο γενόσημο, ώστε να εξασφαλιστεί δραστική περικοπή των δαπανών.

10Τι ελπίζετε για την αναστροφή της κρίσης;Η Ελλάδα, κατά τη γνώμη μου, μόνο από «καραμπό-

λα» θα σωθεί. Από τις δικές μας δυνάμεις να ξεπεράσουμε την κρίση δεν πρόκειται. Έχουμε χάσει την αξιοπιστία μας, δεν υπάρχει κανένα στρατηγικό όραμα, παίρνουμε συνέχεια παρατάσεις. Όμως, η μοναδική λογική για να βγούμε από την κρίση, είναι η ανάπτυξη. Για να υπάρξει όμως, χρειάζονται χρήματα. Αντίθετα, μας ζητούνται χρήματα, όταν το εμπο-ρικό ισοζύγιο είναι ελλειμματικό. Όλα τα χρήματα έφυγαν, είναι στο εξωτερικό. Ακόμη κι αν ανοίγαμε τα σεντούκια μας, πάλι δεν «βγαίνει» ο λογαριασμός.

10

ερ

ωτή

σει

ς στον Δημήτρη ΔέμοΓενικό διευθυντή της Demo και πρόεδρο της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας

18•in•vitro

Με ενδιαφέρειΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

Αλτσχάιμερ

Συνεργάστηκε η Μάγδα Τσολάκη, νευρολόγος - ψυχίατρος, καθηγήτρια ΑΠΘ και πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νόσου Alzheimer

Το 1907, ο Αυστριακός

ψυχία-τρος Alois Alzheimer

περιέγραψε τα παθολο-

γοανατο-μικά χαρα-κτηριστικά μιας «πε-ρίεργης», όπως τη

χαρακτήρι-σε, νόσου, που έμελλε να πάρει το όνομά του. Αναφορές της νόσου,

όμως, υπάρ-χουν σε

αρχαίους αι-γυπτιακούς παπύρους,

ήδη από τον 24ο αιώνα

π.Χ.

Γράφει η Βασιλική Μανιάτη

Πώς πυροδοτείται ο μηχανισμός της άνοιαςΚαινούρια δεδομενα αποκαλύπτουν ότι πριν από την εμφάνιση της άνοιας είχε υπάρξει ένα έντονα στρεσογόνο πε-ριστατικό, σε ποσοστό που ξεπερνά το 80%. Για παράδειγμα, το διαζύγιο ενός παιδιού, ο θάνατος αγαπημένου προσώ-που, μια σοβαρή και απειλητική ασθέ-νεια, αλλά και σοβαρά οικονομικά προ-βλήματα ή η πρόωρη συνταξιοδότηση. Οι ειδικοί τονίζουν ότι η καθημερινότη-τα έχει γίνει μια δύσκολη αρένα με πολύ μεγάλες προκλήσεις. Αλλά επειδή τα στρεσογόνα ερεθίσμα-τα δεν είναι εύκολο να ξεπεραστούν από άτομα μεγάλης ηλικίας, πρέπει να βρεθεί τρόπος να μείνουν απαθή για να διατηρή-σουν τον εγκέφαλό τους σε άριστη κατά-σταση.

Πολλαπλές άνοιεςΑν θέλουμε να ορίσουμε τι είναι η νόσος Αλτσχάιμερ θα λέγαμε ότι είναι όλες οι προοδευτικές άνοιες που διάχυτα προ-σβάλλουν τον εγκέφαλο, με αποτέλε-σμα νοητικά, λειτουργικά, ψυχολογικά, συμπεριφορικά και κοινωνικά προβλή-ματα. Η φυσική πορεία της ασθένειας για έναν ασθενή είναι συνήθως επιδει-νούμενη. Στα αρχικά στάδια παρατη-ρούνται ήπιες λειτουργικές και νοητικές διαταραχές. Καθώς η νόσος εξελίσσεται, παρουσιάζονται σοβαρότερα νοητικά ελλείμματα, απώλεια της αυτονομίας και διαταραχές συμπεριφοράς. Στα σοβαρότερα στάδια και όταν ο οικο-γενειακός περίγυρος δεν μπορεί να αντε-πεξέλθει στην απαιτητική φροντίδα του ασθενούς, μπορεί να εισαχθεί σε ίδρυμα.

Γερασμένη ΕυρώπηΣύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, τα ηλικιωμένα άτομα σήμερα αντιπροσω-πεύουν στην Ευρώπη το 16% του γενικού πληθυσμού, ενώ το 2025 το ποσοστό αυτό αναμένεται να αγγίξει το 24%, δηλαδή ένα στα τέσσερα άτομα θα είναι ηλικίας 65 ετών και άνω. Στην Ελλάδα μέχρι και το 2050 τα άτομα ηλικίας 65 και άνω θα απο-τελούν το 30% του γενικού πληθυσμού. Ο επιπολασμός της άνοιας στην Ευρώπη το 2006 (EUROCODE) υπολογίζεται στα 10.000.000, ενώ στην Ελλάδα ο αντίστοι-χος αριθμός ανέρχεται στις 160.000. Η συχνότητα της νόσου στις αναπτυγμέ-νες χώρες είναι 10% άνω των 70 ετών, ενώ στην Ελλάδα είναι 6% άνω των 70 ετών. Όμως η συχνότητα αυξάνεται τόσο στις αναπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες, ώστε να μιλάμε για ένα φαινόμενο που θα πάρει δια-στάσεις πανδημίας (105 εκατομμύρια άτομα υπολογίζεται ότι θα πάσχουν έως το 2050).

Έως και 25 χρόνια νωρίτερα από την κλινική εκδήλω-ση της νόσου Αλτσχάιμερ μπορούν να εντοπισθούν τα πρώτα ύποπτα συμπτώ-

ματα, κάτι που αποδεικνύεται εξαιρετικά χρήσιμο για πρόωρη διάγνωση και αντιμετώ-πιση της νόσου. Η ανακοίνωση αυτή, η οποία έγινε από Αμερικανούς ερευνητές, γίνεται σχεδόν ταυτόχρονα με μια άλλη σημαντική ερευνητική δημοσίευση από την Ισλανδία, που κάνει λόγο για τον εντοπισμό ενός γονι-δίου, το οποίο δείχνει ότι παρέχει προστασία από τη νόσο.Σύμφωνα με την πρώτη μελέτη, οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον κατάφεραν να δημιουργήσουν ένα «χρονολόγιο» της αφανούς προόδου της νόσου, πολύ πριν αυτή εκδηλωθεί. Οι επι-στήμονες μελέτησαν επί χρόνια οικογένει-ες (συνολικά 128 μέλη) που έχουν γενετικό κίνδυνο εμφάνισης Αλτσχάιμερ και διαπί-στωσαν ότι ο οργανισμός αυτών των ατόμων εμφάνισε τα πρώτα σημάδια της νόσου έως και 25 χρόνια πριν από τα πρώτα ορατά συ-μπτώματα.Μάλιστα, στα άτομα με τη σχετική γενετική προδιάθεση, που έχουν κληρονομήσει μία από τις τρεις μεταλλάξεις, οι οποίες σίγουρα προκαλούν τη νόσο, αυτή αρχίζει να εμφανί-ζεται μετά την ηλικία των 30 ή 40 ετών, αντί για τη συνήθη ηλικία των 65 - 75 ετών.

Τρόποι προφύλαξηςΜπορεί κάποιος να προφυλαχθεί από τη νόσο; Υπάρχουν παράγοντες που δεν επηρε-άζονται, όπως η ηλικία και τα γονίδια. Υπάρ-

χουν, όμως, και παράγοντες που μπορούν να επηρεαστούν από τις επιλογές κάποιου, όπως:Η αντιμετώπιση αγγειακών παραγόντων, δη-λαδή το κάπνισμα, ο σακχαρώδης διαβήτης, η αρτηριακή πίεση, η χοληστερίνη, η αυξη-μένη ομοκυστεΐνη, η παχυσαρκία. Η διατροφή (η μεσογειακή δίαιτα, με κα-τανάλωση ψαριών, ελαιόλαδου, οσπρίων, φρούτων και λαχανικών παίζει προστατευτι-κό ρόλο).Δραστηριότητες, χόμπι, σωματική και νοητι-κή άσκηση και ψυχική ισορροπία.Έχει ενοχοποιηθεί και το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού ως παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση άνοιας, του οποίου η εκρίζωση είναι σήμερα δυνατή.

Τα 10 ύποπτα συμπτώματα 1 Απώλεια μνήμης (π.χ. ραντεβού). 2 Δυσκολίες στην εκτέλεση γνωστών πράξε-

ων (π.χ. δέσιμο γραβάτας). 3 Προβλήματα επικοινωνίας με τη γλώσσα

(λάθος λέξεις). 4 Αποπροσανατολισμός σε τόπο και σε χρόνο

(χάνονται). 5 Φτωχή - μειωμένη κριτική ικανότητα (λά-

θος ρούχα σε σχέση με τον καιρό). 6 Προβλήματα με την αφηρημένη σκέψη 7 Απώλεια αντικειμένων - σφάλματα τοπο-

θέτησης. 8 Αλλαγές στην προσωπικότητα, στο συναί-

σθημα, στη συμπεριφορά. 9 Απώλεια πρωτοβουλιών, αδιαφορία, παθη-

τικότητα. 10 Κινητική ανησυχία, υπερδιέγερση.

Βήματα για την πρώιμη

διάγνωση της νόσου

Ημικρανία


Συνεργάστηκε η Κλημεντίνη Καραγεωργίου, διευθύντρια του Nευρολογικού Tμήματος στο Γενικό Νοσοκομείο «Γ. Γεννηματάς» και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Κεφαλαλγίας


Διάγνωση και θεραπείαΗ διάγνωσΗ της ημικρανίας γίνεται με τη λεπτομερή λήψη του ιστορικού από τον γιατρό και με τη βοήθεια ημερολογίου των κρίσεων ημικρανίας. Ο εργαστηριακός έλεγχος δεν είναι άμεσα απαραίτητος για τη διάγνωση. Η θεραπεία είναι συμπτωματική ή προληπτική. Η συμπτωματική θεραπεία περιλαμβάνει αναλγητικά, ενώ προφυλακτική θεραπεία δίνεται συστηματικά, εφόσον υπάρχουν πάνω από δύο κρίσεις την εβδομάδα ή μια κρίση πολύ βαριά που καθιστά ανάπηρο τον ασθενή. Εκτός από τη φαρμακευτική αγωγή, υπάρχουν και μη φαρμακευτικές προσεγγί-σεις, όπως είναι η άσκηση (γυμναστική, γιό-γκα, πιλάτες, χορός, ασκήσεις χαλάρωσης), με την οποία αντιμετωπίζεται το στρες (γε-νεσιουργός αιτία της ημικρανίας), καθώς και η ομοιοπαθητική θεραπεία και ο βελονισμός.

Οι «ύποπτες» τροφέςΤροφέσ που μπορεί να «πυροδοτούν» μια ημικρανία είναι:• Επεξεργασμένες τροφές και πίκλες.• Προϊόντα αρτοποιίας.• Σοκολάτα και γαλακτοκομικά προϊόντα.• Τροφές που περιέχουν γλουταμινικό μονο-

νάτριο (υπάρχει στο κινέζικο φαγητό).• Τροφές που περιέχουν τυραμίνη, στις οποί-

ες περιλαμβάνονται το κόκκινο κρασί, τα καπνιστά ψάρια, το συκώτι του κοτόπου-λου, τα κίτρινα τυριά και ορισμένες ποικιλί-ες φασολιών.

• Εσπεριδοειδή, μπανάνα ή αβοκάντο.• Επεξεργασμένα κρέατα με νιτρώδη άλατα,

όπως λουκάνικα, σαλάμι ή μπέικον.• Κρεμμύδια.• Καρύδια και φιστικοβούτυρο.

Ημικρανία στα παιδιάΠάνω άΠο Το 5% των παιδιών σχολικής ηλικίας πάσχει από ημικρανίες, πράγμα που επηρεάζει τη σχολική ζωή και το παιχνίδι. Όμως με καλό ύπνο και χαλάρωση, οι κρίσεις μπορούν να μειωθούν στο μισό. Επίσης στην πρόληψη βοηθά τα παιδιά:Να τρώνε τακτικά και να μην παραλείπουν κανένα γεύμα.Να διατηρούν ομαλό ωράριο ύπνου.Να ασκούνται συστηματικά και συχνά.Να αναγνωρίζουν, με τη βοήθεια των γονέων και των ειδικών, τους παράγοντες που «πυ-ροδοτούν» τις ημικρανίες (π.χ. στρες, σοκο-λάτα ή τυρί) και να τους αποφεύγουν.Οι γονείς να συζητούν με τον παιδίατρο για φαρμακευτική αγωγή, αν οι ημικρανίες δεν είναι δυνατό να ελεγχθούν με άλλες μεθό-δους.

Ενοχοποι-ούνται για ημικρανία

τα προβλή-ματα ύπνου, η νηστεία, το στρες, η

κούραση και τροφές όπως η σοκολάτα, τα εσπεριδο-ειδή, το κινέ-ζικο φαγητό, το αλκοόλ. Όμως, πολ-λές φορές, αρκεί λίγο φαγητό ή

ένα φλιτζάνι καφέ για να υποχωρήσει η ημικρανία

Πυροτέχνημα στο κεφάλι μου!

Φωτεινές ή μαύρες κηλίδες, σπινθήρες και σταδιακά μει-ώνεται το οπτικό πεδίο, σαν να «έπεσε» μια κουρτίνα ή να «ράγισε η εικόνα». Και τότε η

ομιλία γίνεται δύσκολη. Χάνονται οι λέξεις…Αν τα συμπτώματα αυτά σας είναι γνώριμα, τότε πάσχετε από ημικρανίες.Και δεν είστε οι μόνοι. Περίπου ένας στους πέντε ανθρώπους, συχνότερα οι γυναίκες, υποφέρει από ημικρανίες, με αποτέλεσμα να πλήττεται σοβαρά η προσωπική, επαγγελμα-τική και κοινωνική του ζωή.Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να διαρκούν από ένα τέταρτο μέχρι να περάσει ο πόνος στο κεφάλι! Η ημικρανία είναι μια μορφή κεφαλαλγίας που παρουσιάζεται περιοδικά, διαρκεί από δύο ώρες έως τρεις ημέρες, εντοπίζεται συνήθως στο μισό κεφάλι, επιδεινώνεται από την καθημερινή δραστηριότητα (τρέ-ξιμο, ανέβασμα σκάλας, δουλειές σπιτιού κ.λπ.) και συνοδεύεται από ναυτία, έμετο και ευαισθησία στο φως, τους ήχους και τις μυρωδιές. Η ημικρανία έχει πολλά πρόσωπα. Και εκτός από την ημικρανία με αύρα ή χωρίς αύρα, υπάρχουν και οι λιγότερο συχνές, όπως η αμ-φιβληστροειδική ημικρανία, η ημικρανία της βασικής, η ημικρανία χωρίς κεφαλαλγία, η

ημικρανία με παρατεταμένη αύρα, η ημικρα-νική κατάσταση, το ημικρανικό έμφρακτο και η χρόνια ημικρανία.Στην τελευταία περίπτωση, οι κρίσεις δι-αρκούν πέραν των τριών ημερών και αυτό συμβαίνει συνήθως σε άτομα που κάνουν κα-τάχρηση αναλγητικών φαρμάκων. Το ημικρα-νικό έμφρακτο παρατηρείται σε ημικρανία με παρατεταμένη αύρα και σε νέες γυναίκες καπνίστριες που κάνουν χρήση αντισυλλη-πτικών. Η ημικρανία παρατηρείται σε όλες τις ηλικίες της παραγωγικής περιόδου, από την παιδική κιόλας ηλικία (κυρίως εφηβική, νεανική) και αρχίζει να αραιώνει στις μεγαλύτερες ηλικί-ες και κυρίως στην τρίτη. Καθώς «προτιμά» περισσότερο τις γυναίκες σε αναλογία 2/1 σε σχέση με τους άνδρες, η μεγαλύτερη συχνότητα στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας έχει συσχετιστεί με τα επίπεδα των ορμονών. Ως αίτια της ημικρανίας έχουν ενοχοποιηθεί πολλαπλοί παράγοντες, από την οικογενει-ακή προδιάθεση σε διαφορετικές γενεές μέσα στην οικογένεια, μέχρι τον συσχετισμό με ορισμένα γονίδια, όταν πρόκειται για ορι-σμένες μορφές ημικρανίας με αύρα (ημιπλη-γική ημικρανία), ή ακόμη και την εμφάνιση αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου που σχετίζεται με αυτήν.

Περισσότερες πληροφορίες για την ημικρανία στη σελίδα 45

(Α)σθενές φύλο20•in•vitro ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

Κήλες Γράφει η Σοφία Νέτα

Συνεργάστηκε ο Περικλής Χρυσοχέρης, γενικός χειρουργός

Με τον όρο κήλη περιγρά-φουμε την προβολή ενός «εσωτερικού» σπλάχνου (οργάνου), διά μέσου μιας οπής (κηλικού στομίου)

του μυϊκού κοιλιακού τοιχώματος. Η οπή αυτή μπορεί να υπάρχει σαν φυσιολογικό ανατομικό στοιχείο, το οποίο, όμως, αν «ανοίξει» περισσότερο, δημιουργεί κήλη. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν ο βουβωνικός πόρος (από τον οποίο περ-νάει ο σπερματικός πόρος στον άνδρα και ο στρογγύλος σύνδεσμος στη γυναίκα), αλλά και η βουβωνοκήλη. Ενδέχεται ακό-μη το κηλικό στόμιο να δημιουργηθεί σε διάφορα σημεία του κοιλιακού τοιχώμα-τος, όπου δεν υπάρχει φυσιολογική οπή. Η κήλη διακρίνεται σε πέντε διαφορετικά είδη.

1. Κήλες της μηροβουβωνικής περιοχής (βουβωνοκήλη, μηροκήλη)

Η βουβωνοκήλη χωρίζεται σε ευθεία και λοξή, χωρίς αυτό όμως να τις διαχωρίζει ως προς την αντιμετώπισή τους. Πολλές φορές δε, συνυπάρχει και μηρο-κήλη. Οι ασθενείς συνήθως πα-ρουσιάζονται με ένα εξόγκωμα στην βουβωνική χώρα, το οποίο σε αρχικά στάδια είναι ανεπαί-σθητο και προβάλλει μόνο κατά την αύξηση της ενδοκοιλιακής πίεσης (άσκηση, βήχας, σφίξιμο). Παράλληλα ο ασθενής μπορεί να πα-ραπονείται για ένα αίσθημα βάρους, κάψιμο ή απλώς πόνο στην περιοχή, ή και όλα μαζί. Στην περίπτωση που το περιεχόμενο της κήλης ανατάσσεται, η θεραπεία είναι χειρουργική, χωρίς το χει-ρουργείο να είναι επείγον. Εάν όμως το περιεχόμενο της κήλης (π.χ. το έντερο) «σφηνώσει» μέσα στον κηλικό σάκο και δεν μπορεί να «επιστρέψει» στην κοιλία, η κήλη χαρακτηρίζεται περιεσφιγμένη και η χειρουργική αντιμετώπιση πρέπει να είναι άμεση.

2. Ομφαλοκήλες και κοιλιοκήλεςΣτην ομφαλοκήλη το χάσμα (κηλικό στό-μιο) βρίσκεται κάτω από τον ομφαλό και στις περισσότερες περιπτώσεις υπάρχει εκ γενετής, καθώς από αυτό το σημείο περνά ο ομφάλιος λώρος και αργότερα μεγαλώνει. Οι κήλες αυτές μπορεί να κά-νουν περίσφιξη και καλό είναι να χειρουρ-γούνται πριν προκαλέσουν πρόβλημα. Επι-διορθώνονται είτε με τη λαπαροσκοπική τεχνική είτε με την κλασική ανοικτή, με πλαστική αποκατάσταση. Η επιλογή της τεχνικής εξαρτάται, μεταξύ άλλων, από το μέγεθος της κήλης, τη σωματοδομή του ασθενούς και από τη συνεκτίμηση άλλων παθολογικών παραγόντων του ασθενούς.

3. Επιγαστρικές κήλεςΒρίσκονται επί της μέσης γραμμής και πάνω από τον ομφαλό. Συνήθως είναι μικρές και περιέχουν προπεριτοναϊκό

λίπος. Είναι εξαιρετικά απίθανο οι κήλες αυτές να περιέχουν τμήμα εντέρου ή να

κάνουν περίσφιξη / νέκρωση. Η ανοι-κτή πλαστική αποκατάσταση ή η

λαπαροσκοπική αποκατάσταση με πλέγμα είναι η μέθοδος εκλογής για αυτές τις μικρές

επιγαστρικές κήλες.

4. Μετεγχειρητικές και μεγάλες κοιλιοκήλες

Οι κήλες αυτές παρουσιάζονται στο ση-μείο όπου υπήρχε τομή λόγω παλαιό-τερου χειρουργείου ή παραμελημένες κοιλιοκήλες που ξεκίνησαν μικρές, αλλά επειδή δεν αντιμετωπίστηκαν εγκαίρως γίνονται μεγάλες, με περιεχόμενο που

δεν δύναται να αναταχθεί στην κοιλιά. Είναι μια κατηγορία από μόνες τους

και μπορούν να αποτελέσουν χρό-νιο και πολύ δύσκολο πρόβλημα για τον ασθενή και τον χειρουρ-

γό.Συνήθως ο ασθενής δυσκο-λεύεται να κάνει καθημερινές κινήσεις (π.χ. να σηκωθεί από το κρεβάτι ή από ένα κάθι-σμα) και αναπτύσσει χρόνια προβλήματα στη μέση του. Εδώ δεν αρκεί το «μπάλω-μα» του κηλικού στομίου με

πλέγμα. Χρειάζεται αποκατά-σταση της φυσιολογικής ανα-

τομίας του μυϊκού τοιχώματος.

5. Κήλη SpiegelΒρίσκεται στο πλάγιο κοιλιακό τοί-

χωμα, στο πλάγιο όριο του ορθού κοιλιακού. Κατά κανόνα παρουσιάζε-

ται με έναν μη συγκεκριμένο πόνο και αίσθημα βάρους στην περιοχή. Τις πε-ρισσότερες φορές δεν υπάρχει καθαρό

κηλικό στόμιο και σάκος, αλλά προβολή του περιτοναίου από ένα σημείο, όπου το τοίχωμα παρουσιάζει αδυναμία / χαλάρω-ση (κήλη πλάγιου κοιλιακού τοιχώματος). Οι κήλες αυτές μπορεί να είναι ιδιοπαθείς ή να προκαλούνται από τραυματισμό, αμ-βλύ ή οξύ. Δεν προκαλείται περίσφιξη. Η βέλτιστη μέθοδος αντιμετώπισης είναι η λαπαροσκοπική «ενίσχυση» του τοιχώμα-τος στο σημείο αυτό με πλέγμα.

Πώς να την αποφύγετεΚόψτε το κάπνισμα: Ο χρόνιος βήχας των καπνιστών, αυξάνει την ενδοκοιλιακή πίε-ση, με αποτέλεσμα να δημιουργεί συνθή-κες για εμφάνιση κήλης. Αντιμετωπίστε τη δυσκοιλιότητα: Ένα μεγάλο ποσοστό ατόμων που έχουν πρό-βλημα δυσκοιλιότητας εμφανίζουν κήλη, λόγω της πίεσης που ασκούν στον εαυτό τους για να ενεργηθούν. Αποφύγετε την άρση βαρέων αντικειμέ-νων ή φορέστε ειδική ζώνη στη μέση, αν είστε αναγκασμένοι να το κάνετε.Γυμναστείτε. Η άσκηση ενδυναμώνει το κοιλιακό τοίχωμα, κάνοντάς το λιγότερο ευάλωτο στην ενδοκοιλιακή πίεση.

Κήλη: Πώς να την αποφύγετε

Μπορεί η εμφάνιση κήλης να μην έχει άμεση σχέση με την κληρονομικότητα από γονιδιακή άποψη,

αλλά αν ένα παιδί έχει πάρει στοιχεία από τη σωματική κατασκευή των γονιών του, τα οποία ευνοούν τη δημιουργία

κήλης, τότε αυξάνονται οι πιθανότητες να δημιουργηθεί και σε αυτό κήλη κάποια στιγμή στη ζωή του

ΑντιγήρανσηΝύχια


Συνεργάστηκε ο Μάρκος Αϊβαλιώτης, MD, PhD, επιστημονικός υπεύθυνος δερματολογικού τμήματος «ΙΑΣΩ General»

Γράφει η Σοφία Νέτα

Η επανα-λαμβανό-

μενη αφαί-ρεση και επανατο-ποθέτηση τεχνητών

(ακρυ-λικών) νυχιών

ενδέχεται να προ-καλέσει

ρήξεις του νυχιού στο ελεύθερο άκρο του, αλλά και

μόνιμα ση-μάδια από τραυματι-σμούς της επιφάνειάς

του

Τα νύχια μας δεν είναι τόσο «νε-κρά» όσο νομίζουμε. Είναι μία ζωντανή δομή κι αυτός είναι ο λόγος που υπόκεινται στους νό-μους της φθοράς και της γήραν-

σης. Επιπλέον, αντανακλούν τη γενικότερη υγεία μας. Η φροντίδα τους είναι πρωτίστως ζήτημα υγείας, αισθητικής και, βεβαίως, συ-νήθεια πολιτισμού. Μαζί με τους ιδρωτοποιούς και τους σμηγ-ματογόνους αδένες, αλλά και τις τρίχες, τα νύχια αποτελούν τα «εξαρτήματα» του δέρ-ματος. Για τον γυναικείο πληθυσμό, βέβαια, δεν αποτελούν μόνο ένα «εξάρτημα», αλλά κι έναν «δείκτη» ομορφιάς και καλαισθησί-ας, καθώς, τα τελευταία χρόνια, τα όμορφα και λαμπερά νύχια, αποκτούν έναν συνεχώς αυξανόμενο κοσμητικό ρόλο.

Προάγγελος ασθένειαςΠολλοί άνθρωποι ανησυχούν για την παρου-σία διάφορων αλλοιώσεων στην επιφάνεια των νυχιών, όπως αυλακώσεις, βοθρία (μι-

κρές λακκουβίτσες) κ.ά. Συνήθως αποδεικνύ-εται ότι πρόκειται για μικρές παραλλαγές, που εμφανίζονται σε διάφορες ηλικίες και δεν σχετίζονται με κάτι παθολογικό. Μπορεί, δηλαδή, να οφείλονται σε φυσική φθορά ή σε προγενέστερους τραυματισμούς. Υπάρ-χουν, όμως, και κάποιες περιπτώσεις, όπου οι προαναφερθείσες, αλλά και κάποιες άλ-λες επιπλέον αλλοιώσεις της επιφάνειας και της υφής των νυχιών, σχετίζονται με παθολο-γικές καταστάσεις. όπως: Παθήσεις των ίδιων των νυχιών π.χ. ονυχομυ-κητίαση, υπωνύχια αιματώματα από τραυμα-τισμούς, καλοήθεις ή κακοήθεις νεοπλασίες των νυχιών κ.ά. Παθήσεις του δέρματος που εκδηλώνονται και από τα νύχια (π.χ. ψωρίαση, ομαλό λειχή-να, ιχθύαση, γυροειδή αλωπεκία κ.ά.) και Ασθένειες που αφορούν όλο τον οργανισμό αλλά εκδηλώνονται και από τα νύχια π.χ. σιδηροπενική αναιμία, χρόνιες πνευμονοπά-θειες, νεφρική ανεπάρκεια, λοιμώδη νοσή-ματα, νοσήματα του κολλαγόνου κ.ά.

Στα χέριαΩστόσό τα νύχια μας δεν είναι πάντα τόσο ωραία όσο θα θέλαμε. Eιδικά στις γυναίκες, μπορεί να είναι εύθραυστα, να «ανοίγουν» ή να «μαδάνε» στο ελεύθερό τους άκρο. Τρεις είναι κυρίως οι λόγοι που ευθύνονται γι’ αυτή την εικόνα: η συχνή επαφή των χεριών με νερό για τις δουλειές του σπιτιού, η έλλειψη βιταμινών (όπως Α, B6, C) και αμινοξέων (π.χ. κυστίνη) και η σταδιακή φυσική φθορά, που εί-ναι πιο έντονη σε κάποιους ανθρώπους.

Στα πόδιαΚαι εδΩ ισχύει ό,τι και για τα χέρια, για τη φθορά και τις ελλείψεις, μόνο που εμφανίζο-νται νωρίτερα απ’ ό,τι στα χέρια, ενώ επιπλέον τα νύχια των ποδιών υπόκεινται σε μία πρό-σθετη και διαρκή φθορά λόγω βαδίσματος και συνήθως στενών παπουτσιών, τα οποία προκα-λούν συνεχείς μικρούς τραυματισμούς. Τότε τα νύχια των ποδιών γίνονται παχιά, με κιτρινωπό ή σκούρο χρώμα και ανομοιόμορφη ανάπτυ-ξη, χωρίς να υπάρχει δερματική ή οργανική πάθηση. Μάλιστα, μπορεί να δημιουργηθεί και αιμάτωμα, που μπορεί να προκαλέσει από-πτωση του νυχιού και αντικατάστασή του από νέο. Τότε χρειάζονται ευρύχωρα υποδήματα και τακτικό πεντικιούρ. Επίσης, σε ορισμένους ηλικιωμένους επέρχεται έντονη πάχυνση, επι-μήκυνση και στρέβλωση των νυχιών (ιδίως των μεγάλων δακτύλων) που ονομάζεται ονυχογρύ-πωση και παρουσιάζει μεγάλες δυσκολίες στην περιποίηση και στην αντιμετώπιση γενικά.

Προσοχή στις αλλαγές όταν αλλαζόύν το χρώμα, το πάχος, η υφή, η κυρτότητα και άλλα γνωρίσματα μπορεί να προκληθεί σύγχυση ή και αγωνία. Σε τέτοιες πε-ριπτώσεις συνιστάται η αναζήτηση της γνώμης δερματολόγου. Στην πλειονότητα τέτοιων πε-ριπτώσεων η απάντηση θα είναι καθησυχαστι-κή. Αλλά και όταν υπάρχει κάτι παθολογικό, η εξέταση του ειδικού μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα χρήσιμη. Π.χ. σε ονυχομυκητίαση, θα υποδει-χθεί η ανάλογη εξέταση και η κατάλληλη φαρ-μακευτική αγωγή. Εάν, όμως, υπάρξει ένδειξη γενικότερης οργανικής νόσου, οι πληροφορίες από την εξέταση των νυχιών μπορεί να επιταχύ-νουν ή να επιβεβαιώσουν άμεσα τη διάγνωση.

Προσοχή στην περιποίησησύχνα το χρώμα των νυχιών, ιδίως των γυναι-κών, μεταβάλλεται προς κίτρινο ή εμφανίζονται κατάλευκα στίγματα ή γραμμώσεις στην επι-φάνειά τους. Η αιτία τις περισσότερες φορές είναι χημική και σχετίζεται με τη χρόνια χρήση διαλυτικών ουσιών των βαφών μανικιούρ ή των διαλυμάτων αποχρωματισμού τους (π.χ. ασετόν).

Χρησιμοποιήστε πάντα προστατευτικά γάντια κατά τη διάρκεια των οικιακών εργασιών. Η συχνή επαφή με το νερό αλλά και τα βα-ριά απορρυπαντικά για τις δουλειές του σπιτιού έχουν ως αποτέλεσμα τα θαμπά και εύθραυστα νύχια.

Για την αφαίρεση του βερ-νικιού, προτιμήστε προϊό-ντα χωρίς ασετόν. Τα νύχια σας θα είναι πιο λαμπερά, χωρίς αντιαισθητικές γραμ-μώσεις.

Χρησιμοποιήστε ειδικά σκευάσματα τοπικής χρήσης (υδατικές κρέμες, λάδια κ.λπ.) που βοηθάνε στην καλύτερη εμφάνιση των νυχιών και των δακτύ-λων.

Ενισχύστε τη διατρο-φή σας με βιταμίνες και φροντίστε για τη συχνή περιποίηση των νυχιών από ειδικούς.

Φτάστε στα… άκρα!

Tips

22•in•vitro

Ηealthy tipsΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

Για την έναρξη της φοιτητικής ζωής

Προσπαθήστε να είστε οικο-νόμοι, ειδικά σε αυτές τις δύσκολες μέρες που

ζούμε. Πριν πάτε στο

super market, φτιάξτε έναν

κατάλογο με αυτά που πραγματικά χρειάζεστε και ψωνίστε μόνο αυτά,

ενώ ρωτήστε τους συμφοι-τητές σας από πού ψωνίζουν και βρίσκουν καλές τιμές.

goodΟργανωθείτε. Καλή είναι η χαλάρωση, καλή και η ξεκούρα-ση, αλλά εάν τα αφήνετε όλα τελευταία στιγμή, τότε μετά θα σας φαίνονται βουνό. Στα μαθήματα της σχολής σας, προσπαθήστε να είστε επιμελείς φοιτητές όσο μπορείτε, ενώ όσον αφορά στην καθαριότητα του σπιτιού σας, φτιάξ-τε ένα πρόγραμμα και φροντίστε να το τηρείτε.

Κοιμηθείτε σωστά. Τα φοιτητικά ξενύχτια σίγουρα θα σας μείνουν αξέχαστα, αλλά όλα πρέπει να γίνονται με μέτρο. Ο βραδι-νός ύπνος δεν αναπληρώνεται, κι αν χάνετε επανειλημμένα τις βραδινές ώρες ύπνου, τότε πιθανόν να αισθάνεστε μια έντονη κό-πωση και η μνήμη σας να είναι αδύναμη. Η έλλειψη ύπνου έχει συνδεθεί με το στρες, την κατάθλιψη, την κατάρρευση του ανοσο-ποιητικού συστήματος και την παχυσαρκία.

Ζήστε το! Πολλοί είναι αυτοί που υποστηρί-ζουν πως τα φοιτητικά χρόνια είναι τα καλύτε-ρα, καθώς αποκτάς νέους φίλους, καινούριες εμπειρίες και ανοίγουν οι ορίζοντες του μυα-λού. Δεν έχετε παρά να το ευχαριστηθείτε, με μέτρο βέβαια και υπευθυνότητα.

Γυμναστείτε. Τώρα που έχετε περισσό-τερο χρόνο και είστε πιο χαλαροί, καλό θα ήταν να ξεκινήσετε ένα πρόγραμ-μα εκγύμνασης. Εάν δεν μπορείτε να αντέξετε οικονομικά το γυμναστήριο, εναλλακτική και πολύ καλή λύση είναι

το περπάτημα με φίλους, όπως και ένα ραντεβού για μπάσκετ ή ποδόσφαι-

ρο.

Ξεκινήστε κάποια αθλητική δραστηριό-τητα με τους συμφοιτητές σας. Η καλύτερη

άσκηση είναι η διασκεδαστική, γι’ αυτό διαλέξ-τε ένα άθλημα που να σας αρέσει και φτιάξτε

μια μικρή ομάδα. Έτσι, εκτός από τα οφέλη στη φυσική σας κατάσταση, θα περνάτε δη-

μιουργικό χρόνο μαζί.

Τηρείτε τους κανόνες ασφαλείας του σπιτιού. Κλειδώνετε την κεντρι-κή πόρτα το βράδυ και τη δική σας, ακόμα κι αν είστε μέσα στο σπίτι.

Η εγκληματικότητα και οι διαρρήξεις τον τελευταίο καιρό έχουν πά-ρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις, γι’ αυτό πρέπει να είστε προσεκτικοί,

ιδιαίτερα με αγνώστους που μπαίνουν στην πολυκατοικία.

Προφυλαχτείτε στις σεξουαλικές σας επαφές. Το προφυλακτι-κό, όπως όλοι ξέρουμε, εκτός από μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύ-

νη, προφυλάσσει και από σεξουαλικά μεταδιδόμενες ασθέ-νειες, που στις μέρες μας είναι πολύ συχνές στους νέους. Να

θυμάστε πάντα πως, όταν έχουμε ερωτική επαφή με κάποιον απροφύλαχτα, είναι σαν να έχουμε και με όλους τους προηγού-

μενους ερωτικούς του συντρόφους.

IN•VITRO•23ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

Μην αγχώ-νεστε τις µέρες της

εξεταστικής. Το άγχος σε

µεγάλο βαθ-µό µπορεί

να δηµιουρ-γήσει πολλά προβλήµατα

υγείας, γι’ αυτό

κρατήστε το µακριά και µην επηρε-άζεστε από διπλανούς

συµφοιτητές που µπορεί να είναι αγ-χώδεις. Εάν έχετε προ-ετοιµαστεί

σωστά, τότε όλα θα πάνε

καλά, εάν πάλι όχι, να

είναι καλά οι επαναληπτι-κές περίοδοι εξεταστικής!

Μην παρατάτε τα φαγητά από εδώ και από εκεί. Εκτός από την άσχηµη εικόνα του σπιτιού σας, σκεφτείτε πως τα βακτηρίδια πολλαπλασιάζονται σε θερµοκρασία δωµατίου, γι’ αυτό τυλίξτε ή συ-σκευάστε αµέσως τα προϊόντα και τοποθετήστε τα στο ψυγείο.

Μην πετάτε τίποτα από φαγώσιµα. Αντί να τα πετά-ξετε στα σκουπίδια, µπορείτε να χρησιµοποιήσετε τα περισσευούµενα λαχανικά για να φτιάξετε σούπες. Απλώς κόψτε τα σε µικρά κοµµάτια και βράστε τα µέσα σε ζωµό µέχρι να µαλακώσουν. Επίσης, µπορεί-τε µε το περισσευούµενο κρέας να φτιάξετε πίτες.

Ìçí ðßíåôå áëêïüë. ¸íá ðïôü ìéá óôï ôüóï äåí åßíáé áðá-ãïñåõôéêü, áëëÜ ïé õðåñâïëéêÝò ðïóüôçôåò, ìå Üäåéï óôï-

ìÜ÷é êáé ìå ðñïïðôéêÞ íá ïäçãÞóåôå êéüëáò, ìüíï êáêü ìðïñïýí íá êÜíïõí óå åóÜò, áëëÜ êáé óôïõò ãýñù óáò.

Μην αρχίσετε το κάπνισµα, απλώς για να δείξετε ότι «µεγα-λώσατε» και για να εγκλιµατιστείτε µε τους καινούριους σας

φίλους. Ο κάθε άνθρωπος έχει τη δική του προσωπικότητα και τον δικό του τρόπο ζωής. Αν πάλι ήδη καπνίζετε, προ-

σπαθήστε να µην το αυξήσετε, καθώς µπορεί να πέσετε σε αυτή την παγίδα, αφού δεν έχετε την παρουσία ή την γκρίνια

των γονιών.

Μην παρασύρεστε από παρέες στη χρήση επικίνδυνων ου-σιών, που βλάπτουν ανεπανόρθωτα τον οργανισµό σας. Μην

ξεχνάτε, άλλωστε, πως τους νέους σας φίλους τους ξέρετε µόνο κάποιους µήνες και, εάν φαίνονται «µυ-

στήριοι» ή σας αναγκάσουν να κάνετε κάτι που δεν θέλετε, καλό θα ήταν να τους

αποµακρύνετε από κοντά σας.

Áðïöåýãåôå íá ðáñáããÝëíåôå öáãçôü êáèçìå-ñéíÜ áðÝîù. Åßíáé ëïãéêü íá ìçí Ý÷åôå ìÜèåé íá ìáãåéñåýåôå üëá ôá öáãçôÜ, üðùò åðßóçò íá Ý÷åôå âáñåèåß ôéò ìðÜìéåò ôçò ìáìÜò ðïõ óáò áíÜãêáæå íá ôñþôå óôï ó÷ïëåßï, áëëÜ ìçí îå÷íÜôå ðùò ôßðïôá äåí óõãêñßíåôáé ìå ôï óðéôéêü, õãéåéíü öáãçôü. Ðïëëïß åßíáé ïé öïéôçôÝò, Üë-ëùóôå, ðïõ ðáßñíïõí ðïëëÜ êéëÜ ôï ðñþôï Ýôïò, áêñéâþò ãéáôß ôï ðáñáêÜíïõí ìå ôá delivery.

Áðïöýãåôå ôïõò ðïëëïýò êá-öÝäåò. Óå ìéêñÝò äüóåéò, ü÷é ðáñáðÜíù áðü äõï öëéôæÜíéá çìåñçóßùò, ï êáöÝò îõðíÜåé ôïí ïñãáíéóìü êáé ðñïêáëåß åõåîßá. Áíôßèåôá, ç õðåñ-âïëéêÞ êáôá-íÜëùóç äçìéïõñãåß õðåñäéÝ-ãåñóç ôïõ íåõñéêïý

óõóôÞìáôïò, åêíåõñéóìü êáé óõ÷íÜ åñéóôéêÞ äéÜèåóç êáé õðï-ãëõêáéìßá, ìå áðïôÝëåóìá ôçí ðôþóç ôùí åðéðÝäùí åíÝñãåéáò. ÐñïóðáèÞóôå íá áíôéêáôáóôÞ-

óåôå óôáäéá-êÜ Ýíá ìÝñïò ôïõò ìå ôóÜé Þ Üëëá öõôé-êÜ ñïöÞìáôá ìéêñüôåñçò ðåñéåêôéêüôç-ôáò óå êáöå-Àíç.

bad

24•in•vitro

Cover StoryΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή Γράφει η Βίκυ Καρατζαφέρη

Συνεργάστηκε ο Κωνσταντίνος Πάντος, γυναικολόγος, διευθυντής εξωσωματικής κλινικής «Γένεσις Αθηνών», Γεωργία Κόκκαλη, MSc, εμβρυολόγος, μέλος Δ.Σ. Προεμφυτευτικής

Διάγνωσης της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ανθρώπινης Αναπαραγωγής και Εμβρυολογίας (ESHRE)

Η επιστήμη στην υπηρεσία του… πελαργού

Το πρώτο «παιδί του σωλή-να» παγκοσμίως είναι η Λουίζ Μπράουν, η οποία γεννήθηκε τον Ιούλιο του 1978, έπειτα από εννέα

χρόνια προσπαθειών. Από τότε μέχρι σήμερα οι μέθοδοι της υποβοηθούμε-νης αναπαραγωγής έχουν συμβάλει στη γέννηση πέντε εκατομμυρίων παιδιών σε όλο τον κόσμο, όπως ανακοινώθη-κε στο πλαίσιο του 28ου Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ανθρώπινης Ανα-παραγωγής και Εμβρυολογίας (ESHRE), που πραγματοποιήθηκε στην Κωνστα-ντινούπολη.Χάρη στην πρόοδο της επιστήμης κάθε χρόνο γονιμοποιούνται στο εργαστήριο και γεννιούνται σχεδόν 350.000 μωρά. Ο αριθμός αυτός αντιπροσωπεύει το

0,3% των 130 εκατομμυρίων νέων γεν-νήσεων που καταγράφονται ετησίως σε όλο τον πλανήτη. Σύμφωνα με τα στοι-χεία, κάθε χρόνο γίνονται σε όλο τον κόσμο 1,5 εκατομμύριο κύκλοι εξωσω-ματικής – με περισσότερο από το ένα τρίτο από αυτούς να πραγματοποιού-νται στην Ευρώπη.Τα ποσοστά επιτυχίας έχουν, πλέον, σταθεροποιηθεί. Σχεδόν το ένα τρίτο των γονιμοποιημένων εμβρύων που εμ-φυτεύονται στις γυναίκες οδηγούν στη γέννηση βρεφών. Μάλιστα η τάση των τελευταίων χρόνων είναι να εμφυτεύο-νται στη γυναίκα σε κάθε κύκλο εξωσω-ματικής λιγότερα έμβρυα, με αποτέλε-σμα να έχουν ελαττωθεί οι πολύδυμες κυήσεις που συνοδεύονται από υψηλό-τερο κίνδυνο επιπλοκών για τη μητέρα,

γέννηση βρεφών με χαμηλό σωματικό βάρος και αναπτυξιακές δυσκολίες.Στην πραγματικότητα, ο αριθμός των τριδύμων γεννήσεων έχει μειωθεί κάτω από 1%, ενώ για πρώτη φορά μειώθηκε και ο αριθμός των διδύμων γεννήσεων, οι οποίες, πλέον, αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 20% του συνόλου των γεννήσεων έπειτα από εξωσωματική γονιμοποίηση.

Τα απαραίτητα «βήματα»Στις μέρες μας, λοιπόν, είναι πολύ δύ-σκολο ένα ζευγάρι που θέλει να κάνει παιδί και έχει σύμμαχο έναν καλό για-τρό να μην τα καταφέρει, καθώς η επι-στήμη έχει κάνει άλματα σε αυτόν τον τομέα και συνεχώς μας εκπλήσσει με τις νέες της ανακαλύψεις. Τα ποσοστά

επιτυχίας είναι τέτοια, που σχεδόν μία στις δύο γυναίκες που προσπαθούν να αποκτήσουν παιδί κυοφορούν με την πρώτη προσπάθεια.Η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι πλέον πιο εύκολη από ό,τι ήταν στο παρελθόν, πιο προσιτή, και η γυναίκα παίρνει πολύ λιγότερα φάρμακα. Η κοι-νωνία ξεπέρασε κατά πολύ τις «αγκυ-λώσεις» του παρελθόντος σχετικά με την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και έτσι τη χαρά τού να μπορεί να γίνει κά-ποιος γονιός τη μοιράζονται περισσό-τεροι. Στην Ελλάδα, άλλωστε, εφαρμό-ζονται πολλές πρωτοποριακές μέθοδοι, από εκείνες που εφαρμόζονται σε χώ-ρες του εξωτερικού, όπως η προεμφυ-τευτική γενετική διάγνωση, ακόμα και σε ζευγάρια που δεν είναι γόνιμα.

Η εξωσωματική γονιμοποίηση αποτελείται από ορισμένα στάδια. Πριν ξεκινήσει η όλη διαδικασία, το ζευγάρι θα υποβληθεί σε ορισμένες απαραίτητες ιατρικές και αιμα-τολογικές εξετάσεις, που σκοπό έχουν να αυξήσουν όσο το δυνατό περισσότερο την επιτυχή εφαρμογή της μεθόδου.Από τον άνδρα, αυτό που χρειάζεται είναι το σπέρμα. Η γυναίκα, μετά τη λεγόμενη ωοθηκική διέγερση, την οποία προκαλούν τα φάρμακα, υποβάλλεται σε διακολπική λήψη ωαρίων. Ακολουθούν η γονιμοποίηση των ωαρίων με το σπέρμα του συζύγου και, τέλος, η τοποθέτηση των γονιμοποιημένων ωαρίων στη μήτρα.Η εμβρυομεταφορά γίνεται συνήθως την 2η ή την 3η μέρα μετά τη γονιμοποίηση. Ορό-

σημο αποτέλεσε το 1997 η εφαρμογή της καλλιέργειας των εμβρύων έως το στάδιο της βλαστοκύστης. Η βλαστοκύστη είναι το στάδιο που φτάνει το γονιμοποιημένο ωάριο την 5η-6η μέρα ζωής του και περιλαμβάνει περίπου 150 κύτταρα. Η εμβρυομεταφορά, λοιπόν, την 6η μέρα μετά τη γονιμοποίηση βλαστοκύστεων οδηγεί σε καλύτερα ποσο-στά εμφύτευσης και επιτυχίας της εγκυμο-σύνης. Σκόπιμο είναι, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, να μεταφερθούν όσο το δυνατόν λιγότερα σε αριθμό έμβρυα, χωρίς, όμως, να μειωθεί η πιθανότητα επιτυχίας της με-θόδου. Αυτό γίνεται για να αποφευχθούν, όσο είναι δυνατόν, οι πολύδυμες κυήσεις, με τις πιθανές μαιευτικές και περιγεννητικές επιπλοκές που αυτές ενέχουν, αλλά και το

συναισθηματικό, οικονομικό και οικογενεια-κό κόστος που επιφέρουν.Στην περίπτωση που υπάρχουν υπεράριθμα έμβρυα, αυτά μπορεί να διατηρηθούν στην κατάψυξη για τυχόν μελλοντική χρήση από το ζευγάρι. Με τον τρόπο αυτό προσδοκάται η αύξηση του ποσοστού κυήσεων από ένα και μόνο θεραπευτικό κύκλο, αφού δίνει τη δυνατότητα στη γυναίκα να κάνει επανει-λημμένες εμβρυομεταφορές, με το λιγότε-ρο δυνατό οικονομικό και συναισθηματικό κόστος και ιατροφαρμακευτική παρέμβαση. Κάποια γυναίκα που κάνει προσπάθεια μπο-ρεί να βγάλει και 10-15 ωάρια, από τα οποία να γονιμοποιηθούν 10-12. Ο γιατρός δεν τα τοποθετεί όλα. Τα επιπλέον έμβρυα τοποθε-τούνται στην κατάψυξη και παραμένουν συ-

ντηρημένα σε υγρό άζωτο, μέχρι το ζευγάρι να τα χρειαστεί. Αυτό μπορεί να συμβεί σε δυο περιπτώσεις:Είτε εάν δεν επιτύχει η προσπάθεια, οπότε να μην επαναληφθεί η ωοληψία, είτε εάν η γυναίκα θελήσει να αποκτήσει δεύτερο παιδί, έπειτα από κάποια χρόνια. Τα έμβρυα μπορούν να παραμείνουν στην κατάψυξη για δεκαετίες. Με τον νέο νόμο, όμως, μετά το 2005 ορίζονται ως ανώτατο όριο συντήρησης τα πέντε χρόνια, που μπορούν να επεκτα-θούν και για άλλα πέντε χρόνια, με τη σύμ-φωνη γνώμη του ζευγαριού. Πέρυσι μια γυ-ναίκα απέκτησε δίδυμα, με έμβρυα που ήταν έντεκα χρόνια στην κατάψυξη! Γέννησε ουσι-αστικά τα δίδυμα αδερφάκια του πρώτου της παιδιού, μετά από διάστημα έντεκα ετών.

Τα πρώτα κρίσιμα στάδια


Περισσότερες πληροφορίες για την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή

στη σελίδα 45

Οι τεχνικές καταπο-λέμησης του στρες μπορούν να αυξή-σουν τα ποσοστά επιτυχίας της εξω-

σωματικής γονιμο-

ποίησης, σύμφωνα με αμε-ρικανική έρευνα από το

Πολιτειακό Πανεπι-

στήμιο του Οχάιο

Μικρογονιμοποίηση ωαρίωνΜέχρι πρόσφατα δεν ήταν δυνατό να βοηθηθούν ζευγάρια που οι άνδρες εμφάνιζαν σοβαρό πρό-βλημα στον αριθμό ή στην κινητικότητα του σπέρ-ματος ή ακόμα και αζωοσπερμία, δηλαδή παντελή έλλειψη σπερματοζωαρίων στο σπέρμα τους. Πλέον, με την έλευση της μικρογονιμοποίησης, κάτω από ένα ισχυρό μικροσκόπιο λαμβάνεται ένα σπερματοζωάριο με μικροπιπέτα και τοποθετεί-ται μέσα στο κυτταρόπλασμα του ωαρίου, προκα-λώντας, έτσι, τη γονιμοποίησή του. Ακόμα και σε άνδρες με αζωοσπερμία μπορεί να ληφθούν σπερ-ματοζωάρια με βιοψία στον όρχι. Με τη μέθοδο αυτή, πάνω από 95% των ζευγαριών με προβλήμα-τα σπέρματος καταφέρνουν να επιτύχουν γονιμο-ποίηση.

Τα τελευταία χρόνια η εφαρμογή της προεμ-φυτευτικής γενετικής διάγνωσης έχει επε-κταθεί, πέρα από την αποτροπή μετάδοσης κληρονομικών νοσημάτων, στην απόκτηση υγιών και ταυτόχρονα ιστοσυμβατών τέκνων, προς άλλα νοσούντα τέκνα της ίδιας οικογέ-νειας.Το 2005 εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στη χώρα μας προεμφυτευτική γενετική διάγνω-ση με έλεγχο ιστοσυμβατότητας για μια οικο-γένεια που είχε ένα άρρωστο παιδί από χρό-νια κοκκιωματώδη νόσο και η επιτυχία της μεθόδου δημοσιεύτηκε σε έγκριτο επιστη-μονικό περιοδικό. Επίσης, για πρώτη φορά στην Ελλάδα εφαρμόστηκε η προεμφυτευτι-κή γενετική διάγνωση με έλεγχο ιστοσυμβα-τότητας και σε οικογένεια με άρρωστο παιδί από δρεπανοκυτταρική αναιμία, με αποτέ-

λεσμα τη γέννηση διδύμων, προκειμένου να γίνει η μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων στο άρρωστο αδερφάκι τους. Μέχρι σήμερα, έχει εφαρμοστεί προεμ-φυτευτική γενετική διάγνωση και ανάλυση ιστοσυμβατότητας σε τουλάχιστον 40 οικο-γένειες με τις εξής ενδείξεις: μεσογειακή αναιμία, δρεπανοκυτταρική αναιμία, αναιμία Fanconi, σύνδρομο φυλοσύνδετου Bruton, σύνδρομο οξείας ολικής ανοσοανεπάρκειας, σύνδρομο Wiskot-Aldrich κ.ά. Επίσης, ο έλεγ-χος ιστοσυμβατότητας με την προεμφυτευ-τική διάγνωση έχει αναδειχθεί ένα πολύτιμο θεραπευτικό εργαλείο για τις οικογένειες που έχουν παιδιά που πάσχουν από σοβαρά νοσήματα, όπως η λευχαιμία.

Ιστοσυμβατά παιδιά

Πριν από είκοσι χρόνια έμοιαζε με σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά σήμερα είναι πραγματικότητα. Μπορούν να γεννηθούν παιδιά απαλλαγμένα από κληρονομικά γενετικά νο-σήματα. Πώς γίνεται αυτό;Για την αποφυγή κυήσεων με έμβρυο με σοβαρό γενετικό νόσημα, όπως η β-μεσογειακή αναιμία, η κυστική ίνωση και άλλες, τα τελευταία χρόνια εφαρμόζεται η προεμφυτευτική διάγνωση στα γονιμοποιημένα ωάρια κατά την εξωσωματική γονιμοποίηση. Για τη γενετική διάγνωση λαμβάνεται ένα κύτταρο από κάθε γονιμοποιημένο ωάριο που αναπτύσσεται στο εργαστήριο. Έτσι διαπιστώνουμε τις παθήσεις (κληρονομικά νοσήματα) από την τρίτη, κιόλας, ημέρα της γονιμοποίησης. Η μητέρα έχει, έτσι, τη σιγουριά ότι θα αποκτήσει ένα υγιέστατο παιδάκι.Η προεμφυτευτική γενετική διάγνωση μπορεί να εφαρμοστεί για όλα τα γενετικά νοσήματα, εφόσον είναι γνωστή η γενετική διαταραχή, όπως είναι η μεσογειακή αναιμία (φορείς: 10% του

ελληνικού πληθυσμού) και η κυστική ίνωση (φορείς: 5% του ελληνικού πληθυσμού), αλλά και πολλά άλλα σπάνια γονιδιακά νοσήματα, συμπεριλαμβανομένων των μεσογειακών συνδρό-μων και σχετιζόμενων αιμοσφαιρινοπαθειών, χρόνιας κοκκιω-ματώδους νόσου, οζώδους σκλήρυνσης, συγγενούς υπερπλα-σίας των επινεφριδίων, της χορείας του Huntington, της νόσου Cadasil, της φυλοσύνδετης αγαμμασφαιριναιμίας τύπου Bruton και των νευρομυϊκών νοσημάτων. Με την προεμφυτευτική γενετική διάγνωση αποκλείεται, επί-σης, η μετάδοση στην επόμενη γενιά γονιδίων που αλλοιώνουν την ποιότητα ζωής ή μειώνουν το προσδόκιμο επιβίωσης, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και ο καρκίνος. Ήδη έχει εφαρμο-στεί με επιτυχία η προεμφυτευτική γενετική διάγνωση για τον αποκλεισμό γονιδίων που συσχετίζονται με νεοπλασίες, όπως νευροϊνωμάτωση, πολλαπλή ενδοκρινική νεοπλασία τύπου ΙΙ και ρετινοβλάστωμα, και έχουν γεννηθεί υγιή παιδιά.

Προεμφυτευτική γενετική διάγνωση

26•IN•VITRO

Cover StoryΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή

Πρόσφατα, μια καινούργια μέθο-δος ήρθε για να βοηθήσει τα ζευγά-ρια, όπου οι γυναίκες είναι μεγάλης αναπαραγωγικής ηλικίας ή υπάρχει ιστορικό με τις λεγόμενες καθ’ έξιν αποβολές ή με ιστορικό με επανει-λημμένες αποτυχημένες προσπάθει-ες εξωσωματικής γονιμοποίησης: ο προεμφυτευτικός γενετικός έλεγ-χος όλων των χρωμοσωμάτων με τη μέθοδο του Συγκριτικού Γενομικού Υβριδισμού με μικροσυστοιχίες DNA (CGH-Array). Σύμφωνα με τη μέθοδο αυτή, ελέγχο-νται και τα 23 ζευγάρια χρωμοσωμά-

των σε κάθε γονιμοποιημένο ωάριο πριν από την εμφύτευσή του στη μήτρα. Η νέα αυτή μέθοδος εφαρμό-ζεται σε μερικές χώρες του εξωτερι-κού, αλλά και στην Ελλάδα από ιδιω-τικό κέντρο ήδη από το 2010. Η νέα πρωτοποριακή τεχνική του Συγκριτικού Γενομικού Υβριδισμού με μικροσυστοιχίες DNA (CGH-Array) βασίζεται στον πολλαπλασιασμό ολόκληρου του γονιδιώματος που πε-ριέχεται στον πυρήνα ενός και μόνο κυττάρου σε επίπεδο μικρογραμμα-ρίων. Στη συνέχεια, με απλά λόγια, το πολλαπλασιασμένο υλικό τοποθε-

τείται σε ένα μικροτσίπ, δηλαδή στην πλατφόρμα ή μικροσυστοιχία DNA, όπου γίνονται χιλιάδες ανεξάρτη-τες μετρήσεις που καλύπτουν όλα τα χρωμοσώματα, ακόμα και μικρές πε-ριοχές αυτών, σε μοριακό επίπεδο. Η αυτοματοποιημένη αυτή πολύπλοκη διαδικασία επιτρέπει στους επιστή-μονες να επιλέξουν τα ευπλοειδικά έμβρυα, δηλαδή τα έμβρυα με άρτιο χρωμοσωματικό υλικό για τη μεταφο-ρά στη μήτρα της υποψήφιας μητέ-ρας. Πρόκειται για μια ελπιδοφόρα διαδι-κασία, που ενδεχομένως να επιφέρει

την επανάσταση στην εξωσωματική γονιμοποίηση, την προεμφυτευτική διάγνωση και τον προγεννητικό έλεγ-χο, διασφαλίζοντας, έτσι, καλύτερα ποσοστά εγκυμοσύνης κατά την εξω-σωματική γονιμοποίηση, ταχύτερη και ακριβέστερη διάγνωση κατά τον προ-εμφυτευτικό έλεγχο και αλλαγή των δεδομένων που αφορούν στον προ-γεννητικό έλεγχο των εμβρύων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ήδη στην Ελλάδα γεννήθηκαν τα πρώτα δίδυμα με αυτή τη μέθοδο τον Ιούνιο του 2011 και έκτοτε έχουν γεννηθεί παιδιά από άλλες 30 γυναίκες.

Πλήρης έλε

γχος

χρω

µοσωµάτων για υγιή µωρά


Μέχρι σήµερα γνωρίζαµε για την κατάψυξη ωαρίων, η οποία έδινε παράταση στη µητρό-τητα. Μια γυναίκα, δηλαδή, που κινδύνευε να χάσει τη γονιµότητά της είτε λόγω ηλι-κίας είτε γιατί δεν είχε τις προϋποθέσεις να κάνει ακόµα παιδί (π.χ. λόγω έλλειψης συ-ντρόφου) είτε ακόµα επειδή είχε κάποια κα-κοήθεια και έπρεπε να υποβληθεί σε χηµει-οθεραπεία και ακτινοβολία, µπορούσε να καταψύξει τα ωάριά της για αργότερα, όταν θα υπήρχαν οι προϋποθέσεις να κάνει οικο-γένεια. Το µειονέκτηµα, όµως, της συγκε-κριµένης µεθόδου (κατάψυξη ωαρίων) ήταν ότι µια γυναίκα, η οποία είχε διαγνωστεί µε κακοήθεια και χρειαζόταν να υποβληθεί σε χηµειοθεραπεία, έπρεπε να καθυστερήσει τη θεραπεία της, προκειµένου να πάρει ορ-µόνες που διεγείρουν τις ωοθήκες, ώστε να παράγει πολλά ωάρια, τα οποία θα φυλάσ-σονταν στην κατάψυξη για αργότερα, όταν θα τελείωνε η περιπέτεια της υγείας της. Επιπλέον, υπήρχε ο φόβος ότι οι ορµόνες ενδεχοµένως να επιβάρυναν περισσότερο την κατάστασή της.Τώρα πια η κατάψυξη ωοθηκικού ιστού γίνεται προκειµένου να ολοκληρώσουν οι γυναίκες τη θεραπεία του καρκίνου µε ακτι-νοβολία ή χηµειοθεραπεία, που ενδέχεται να καταστρέψει τις ωοθήκες, και µετά να µεταµοσχευθεί στις ωοθήκες, ώστε να κα-ταστούν και πάλι γόνιµες. Πιο συγκεκριµένα, µε λαπαροσκόπηση γίνε-ται αποφλοίωση της ωοθήκης. Λαµβάνεται, δηλαδή, µόνο ο φλοιός της ωοθήκης, κα-ταψύχεται και διατηρείται στους -196ο C σε υγρό άζωτο. Στη συνέχεια, µόλις η γυναίκα γίνει καλά, αποψύχεται και πραγµατοποιεί-ται µεταµόσχευση πάνω στην ωοθήκη από την οποία αφαιρέθηκε. Η µέθοδος αυτή εφαρµόζεται, ήδη, στην Ελλάδα. Έγινε σε πέντε γυναίκες που νοσούν από διαφορετικές µορφές καρκίνου και εκτιµάται ότι σε περίπου δύο χρόνια, όταν θα έχει ολοκληρω-θεί η θεραπεία από την ασθέ-νεια, ο ωοθηκικός ιστός θα έχει µεταµοσχευθεί ξανά στις ίδιες. Ο ωοθηκικός ιστός µπορεί να µείνει στην κατάψυξη µέχρι και δέκα χρόνια βάσει νόµου. Στην ουσία, ο νόµος λέει πέντε χρόνια, τα οποία, όµως, µπορούν να ανανεωθούν µε τη σύµφωνη γνώµη του ζευγαριού και να γίνουν δέκα χρόνια.

Κακή ψυχολογία. Η γκρίζα ζώνηΟι ψυχολόγοι υποστηρίζουν ότι είναι πολύ σηµαντική η ανακάλυψη της υπογονιµότητας από το ζευγάρι. Γιατί η αλήθεια είναι πως η αδυναµία από-κτησης παιδιού δεν είναι κάτι που συνειδητοποιείται εύκολα – είναι ένα από τα πιο δύσκολα υπαρξιακά ζητή-µατα, που, κάποιες φορές, αρκεί µια απλή αναφορά του για να επιφέρει κλυδωνισµούς στη σχέση του ζευγα-ριού. Η πρώτη επίπτωση είναι ότι η σε-ξουαλική ζωή του ζευγαριού γίνεται «δηµόσια». Ο γιατρός ελέγχει πόσες επαφές είχαν, αν ήταν αρκετά συ-χνές κ.τ.λ., οπότε η ερωτική επαφή του ζευγαριού µετατρέπεται, πλέον, σε µία πιεστική κατάσταση, που µόνο στόχο έχει την τεκνοποίηση.Όταν περάσει ένα ικανό χρονικό δι-άστηµα ελεύθερων επαφών, χωρίς επίτευξη εγκυµοσύνης (συνήθως ένας χρόνος) γίνονται κάποιες ιατρι-κές εξετάσεις για να εντοπιστεί τυ-χόν πρόβληµα. Και αν εντοπιστεί πρόβληµα, πρέπει να υπάρξει αποδοχή για να οδηγη-θεί το ζευγάρι στην επιλογή κάποιας µεθόδου υποβοηθούµενης αναπαρα-γωγής.Πολλές φορές, κάποιοι αισθάνο-νται ενοχή, επειδή δεν µπορούν να προσφέρουν ένα παιδί στον / στη σύντροφό τους. Δεν είναι λίγες, µά-λιστα, οι περιπτώσεις που το ζευγά-ρι δεν µπορεί να «σηκώσει» αυτό το

βάρος και χωρίζει. Άγχος, θλίψη, πόνος είναι τα συναισθήµατα που

«καταδιώκουν» το ζευγάρι. Ειδικά αν συγκριθεί µε άλλα

ζευγάρια που «επέµειναν», προσπάθησαν πολλές φο-

ρές και τα κατάφεραν…Αν σε όλα αυτά προστε-

θεί και το οικονοµικό κόστος που συνεπά-

γεται η εφαρµογή κάποιας µεθόδου εξωσωµατικής γονιµοποίησης, µπορεί εύκολα να

εξηγηθεί η πίεση που αισθάνονται οι

υποψήφιοι γονείς.

Ένα από τα τελευταία επιστημονικά επιτεύγματα είναι και η κατάψυξη ωοθηκικού ιστού στους -196 οC και στη συνέχεια

η μεταμόσχευσή του. Έτσι, για παράδειγμα, μια γυναίκα που πάσχει από καρκίνο δεν θα στερηθεί τη δυνατότητα

να αποκτήσει παιδί, αφού γίνει καλά. Η μέθοδος αυτή έχει αρχίσει δειλά-δειλά να εξαπλώνεται στις ΗΠΑ, αλλά και στην Ευρώπη, και έχουν γεννηθεί περίπου δέκα μωρά έπειτα από

κρυοσυντήρηση και μεταμόσχευση ωοθηκικού ιστού.

Πλήρης έλε

γχος

χρω

µοσωµάτων για υγιή µωρά

28•IN•VITRO

ΣυνέντευξηΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

Ψυχοθεραπεία Στη Βίκυ Καρατζαφέρη

Η φωνή του σε ηρεµεί από το πρώτο άκουσµα. Ευγενής, προσηνής και ενδιαφέρων, ο κ. Καραγιάννης διερευνά τις οικογενειακές σχέσεις και πώς αυτές επηρεάζονται από τις νέες κοινωνικές συνθήκες, και βάζει τις καταστάσεις στη σωστή τους διάσταση. Χωρίς µελοδραµατισµούς και ποµπώδεις εκφράσεις, αλλά µε λόγια καρδιάς, µας βοηθά να αντιµετωπίσουµε τη δύσκολη καθηµερινότητά µας και µας αποκαλύπτει ότι ελεύθερος χρόνος είναι όλο το 24ωρο, αν ασχολείσαι µε αυτά που αγαπάς

Κύριε Καραγιάννη, τι είναι αυτό που σας τράβηξε στην Ψυχιατρική;Ο αρχικός µου προσανατολισµός ήταν για την Καρδιοχειρουργική. Ήταν τότε που οι πρώτες µεταµοσχεύσεις καρδιάς µε είχαν θέλξει. Όταν, όµως, παρακολούθησα ως φοιτητής, για ένα σηµαντικό διάστηµα στο Νοσοκοµείο Saint Merry Hospital στο Λονδίνο, αλλεπάλληλες καρδιοχειρουρ-γικές επεµβάσεις, η µαγεία χάθηκε και τα ερωτήµατα που µε απασχολούσαν δεν αφορούσαν πια την επιβίωση, αλλά την ίδια τη ζωή και το νόηµά της. Ήταν επόµενο, πια, να ασχοληθώ µε την Ψυχιατρική, αλλά επιλέγοντας να εστιάσω στη λειτουργικότητα των ανθρωπίνων σχέ-σεων, στην ανάπτυξη και διεύρυνση εκεί-νων των παραγόντων που επιτρέπουν τη βίωση της οµορφιάς της ζωής µέσα στην καθηµερινότητα.

Θα έλεγε κανείς ότι αυτό το διάστηµα που υφιστάµεθα µεγάλη κοινωνική όσο και οικονοµική πίεση έχουµε µεγαλύτε-ρη ανάγκη από ειδικούς όπως εσείς… Με ποιον τρόπο µπορούµε να ξαναβρούµε την ελπίδα;Η µιζέρια είναι µολυσµατική µεταδοτική νόσος, που κινδυνεύει να προκαλέσει µια επιδηµία που θα προσβάλει όσους έχουν αδύνατο ψυχικό ανοσοποιητικό µηχανι-σµό. Η συνεχής γκρίνια, το παράπονο, η ένταση και η απελπισία οδηγούν τους αν-θρώπους στην παραίτηση, αφού λειτουρ-γούν ως άλλοθι. Η µετάδοση πικρών πληροφοριών δεν αποσκοπεί, πλέον, στην ανατροπή της αρνητικής κατάστασης, αλλά στην επιβε-βαίωση της πλήρους καταστροφής και, τελικά, στην αποδοχή της. Έχουµε να αντισταθούµε στη µιζέρια! Όχι απλώς µε την αγανάκτηση, γιατί τότε οδηγούµαστε στο συµπέρασµα ότι, αφού οι άλλοι φταίνε, τελικά τίποτα δεν αλλά-ζει, τίποτα δεν µπορεί να γίνει. Έχουµε να αντισταθούµε µε το να αναδείξουµε όλες τις δηµιουργικές µας δεξιότητες. Όχι απλώς να διαχειριστούµε τη λιτότη-τα, αλλά να ονειρευτούµε λύσεις που φαντάζουν άπιαστες. Το σύνθηµα του

«Η λύπηση δεν ταιριάζει στα νιάτα»

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ

Παιδοψυχίατρος, ψυχοθεραπευτής, διδάκτωρ Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Αλεξανδρού-πολης, επιστημονικός διευθυντής Ψυχοθε-ραπευτικού και Εκπαιδευτικού Ινστιτούτου «Αντίστιξη»

Μάη του ’68 «Γίνετε ρεαλιστές, ζητήστε το αδύνατο!» είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Αλλά το αδύνατο δεν µπορούµε να το ζη-τούµε να µας χαριστεί από κάποιον άλλο. Το αδύνατο έχουµε να το διεκδικήσουµε από τον εαυτό µας. Ο καθένας µας έχει να υπερβεί την προσωπική του αθυµία, το δικό του βόλεµα και να ζητήσει να πραγ-µατώσει το δικό του άπιαστο προσωπικό όνειρο. Τι έγιναν οι εφηβικές µας ανα-ζητήσεις; Αν κινήσουµε πικρά το κεφάλι µας, τότε εµείς είµαστε αυτοί που έχουµε κουρέψει τη ζωή µας.Δεν έχουµε ανάγκη από ειδικούς που θα µας βγάλουν ψυχοπαθολογικές διαγνώ-σεις και θα µας χορηγήσουν ηρεµιστι-κά χάπια, αλλά από ανθρώπους που δεν θα µας χαριστούν και οι οποίοι θα µας εµπνεύσουν και θα µας αναζωπυρώσουν την επιθυµία για ζωή µε νόηµα.

Η οικονοµική κρίση παρασύρει και τον θε-σµό της οικογένειας πιστεύετε; Τι µπορού-µε να κάνουµε για να διατηρήσουµε υγιή τον πυρήνα της οικογένειας στη νέα εποχή που αρχίζει να διαφαίνεται;Οι περίοδοι κρίσης ευνοούν τη σύµπτυξη και την αναζήτηση καταφυγίων σε κλει-στές οµάδες δικών µας ανθρώπων. Εποµέ-νως, κατ’ αρχάς, η οικονοµική κρίση ίσως φέρνει τις οικογένειες κοντά, αφού έτσι µπορούν να διαχειριστούν τις οικονοµικές δυσκολίες µε αλληλεγγύη. Αν, όµως, η οικογένεια λειτουργεί αµυντικά, τότε δεν ευνοείται η προσωπική διαφοροποίηση και η προσωπική ανάπτυξη. Είναι τότε που τα διώροφα οικογενειακά σπίτια παρέ-χουν οικονοµικές λύσεις, αλλά που οι νέοι άνθρωποι εκπαιδεύονται στο βόλεµα. Η οικογένεια σήµερα µπορεί να βασίζεται σε συντρόφους αλληλέγγυους. Που δεν βρέθηκαν µαζί για να αποκατασταθούν, αλλά από συνειδητή απόφαση για κοινή πορεία στη ζωή. Η οικογένεια τότε παρέχει συναισθηµατι-κή κάλυψη, αλλά λειτουργεί και ως φρο-ντιστήριο ελευθερίας. Η οικογένεια στη λειτουργική έκφρασή της παρέχει τη δυ-νατότητα συνύπαρξης διαφορετικών γε-νιών, µε την τιµή που αρµόζει στην κάθε

µια. Είναι τότε που οι ρίζες - γονείς δεν λειτουργούν καθηλωτικά, αλλά ως αναφο-ρά. Είναι τότε που ο καρπός - παιδιά δεν είναι ο στόχος, αλλά η συνέπεια της αγα-πητικής συνύπαρξης των γονιών.

Έχετε ασχοληθεί εκτενώς µε τα προβλή-µατα γάµου. Πόσο εφικτό είναι για ένα ζευγάρι να διασώσει τον έρωτα, άρα και τον γάµο, παρακάµπτοντας τα προβλήµατα της καθηµερινότητας;Θα τολµήσω να τονίσω αυτό που αποτε-λεί βαθιά µου πεποίθηση. Σήµερα παρά ποτέ στην ιστορία της ανθρωπότητας υφί-σταται η δυνατότητα ύπαρξης των πλέον ικανοποιητικών γάµων. Σήµερα οι νέοι που επιλέγουν να παντρευτούν είναι και φίλοι. Θέλουν να µοιράζονται τα µυστικά τους, τις ανησυχίες τους, τους προβληµα-τισµούς τους. Στο παρελθόν άντρες και γυναίκες ήταν επιφυλακτικοί και προτιµούσαν να µοιρα-στούν τα σηµαντικά τους θέµατα, όχι µε τον σύζυγό τους, αλλά µε κάποιον άλλο άντρα ή γυναίκα αντίστοιχα. Σήµερα οι νέοι µπορούν στη συντροφική τους σχέση να χαίρονται τον έρωτα µε αµοιβαιότητα και όχι όπως στο παρελθόν, που η σε-ξουαλική σχέση κάλυπτε απλώς κάποιες σεξουαλικές ανάγκες και όχι αναγκαστικά και των δύο. Τέλος, σήµερα οι νέοι που αποφασίζουν να είναι µαζί, το πράττουν ως επιλογή τους και όχι ως κοινωνική υπο-χρέωση.Οι προσδοκίες, εποµένως, σήµερα από τη συνύπαρξη των συντρόφων είναι πολλές και συνεπώς είναι πολλές και οι µαταιώ-σεις, όταν δεν συνυπάρχει η επιθυµία µε την ωριµότητα. Μια ωριµότητα που δεν αφορά µια συγκεκριµένη ηλικία, αλλά τη συνειδητή απόφαση ότι καθηµερινά έχεις να υπερασπίζεσαι την επιλογή σου. Η κα-θηµερινή φροντίδα της σχέσης δεν είναι υποχρέωση, αλλά δικαίωµα. Δεν αφορά στην αποφυγή των προβληµάτων και των χωρισµών, αλλά στη βίωση της οµορφιάς που υφίσταται στη σχέση, για όποιους την καλλιεργούν. Αυτό προϋποθέτει τη συνει-δητοποίηση ότι τίποτα στη σχέση δεν σου χαρίζεται και ότι σηµαντικό δεν είναι να

βρεις κάποιον που να σε αγαπά και να σε φροντίζει, αλλά απαιτεί το να είσαι εσύ ερωτικός, στην κάθε έκφραση της ζωής σου (προσωπικής και επαγγελµατικής), και να βιώνεις δηµιουργικά και αισθαντι-κά την κάθε σου στιγµή.

Τι µπορούν να περιµένουν οι νέοι στις ση-µερινές κοινωνικές συνθήκες; Τι µπορούν να προσφέρουν οι γονείς;Οι νέοι σήµερα έχουν να συναντήσουν δύσκολες κοινωνικοοικονοµικές καταστά-σεις. Αν οι γονείς τους ειδικά και η κοινω-νία µας γενικότερα τους λυπηθούν, τότε αυτό θα αφορά ενοχές και όχι φροντίδα. Τότε, εκτός από την οικονοµική λεηλασία που τους προξενήσαµε, θα τους προκαλέ-σουµε και ψυχική καταστροφή. Η λύπηση δεν ταιριάζει στα νιάτα. Τα νιάτα είναι πλασµένα για τον ηρωισµό. Εποµένως οι σηµερινοί νέοι µπορούν να είναι τυχεροί, αν αξιοποιήσουν τις σηµερι-νές προκλήσεις και παράγουν τις υπερ-βάσεις, που πλέον δεν είναι µια πολυτέ-λεια για λίγους, αλλά µια πρόσκληση για όλους. Και οι γονείς; Να αναρωτηθούν για το νόη-µα της δικής τους ζωής. Να αναρωτηθούν αν στο διάβα της δικής τους ζωής αποτα-µίευσαν και εµπειρίες που δεν µπορούν να υποτιµηθούν. Να αναρωτηθούν αν οι αξίες ζωής που υπηρέτησαν άξιζαν και έχουν διαχρονική αξία ή αν ήταν µόνο κα-ταναλωτικές και εποµένως άχρηστες στις νέες απαιτητικές συνθήκες. Να αναρω-τηθούν αν το πραγµατικό νόηµα της ζωής τους αφορούσε στο τι αγόρασαν ή στο τι έζησαν. Το τι απέφυγαν ή το τι δηµιούρ-γησαν. Οι γονείς, δηλαδή, µπορούν να προσφέρουν την επεξεργασµένη σοφία που δεν ζητά την επιβεβαίωση και όχι την απογοήτευση, που σαν σκουριά θα οξει-δώσει τη ζωή των παιδιών τους.

Με τη σύζυγό σας έχετε ιδρύσει το θε-ραπευτικό και εκπαιδευτικό Ινστιτούτο «Αντίστιξη». Ελπίζω να µη γίνοµαι αδιά-κριτη, αλλά πώς λειτούργησε η σχέση σας; Μαζί στο σπίτι, µαζί και στη δουλειά…Η ερώτηση φαντάζοµαι ότι εννοεί τις απί-

στευτες δυνατότητες που υπάρχουν στη συντροφική σχέση. Το «µαζί» δεν σηµαί-νει την ταύτιση στον χρόνο και στον τόπο, αλλά τη συµπόρευση στην επιθυµία και προς την επιθυµία. Μια κοινή επιθυµία που εκφράζεται µε την κοινή στόχευση, µέσα από την κοινή δέσµευση, αλλά που δεν έχει τίποτα ίδιο και όµοιο. Είµαστε δι-αφορετικές προσωπικότητες και ενώ κοι-νωνούµε και µοιραζόµαστε το κάθε τι, η ξεχωριστή προσωπική ανέλιξη επιφυλάσ-σει διαρκείς πολυποίκιλες εκπλήξεις.

Έχετε πλούσιο συγγραφικό έργο, δίνετε συχνά διαλέξεις, βλέπετε κόσµο στο Ιν-στιτούτο… Υπάρχει ελεύθερος χρόνος και πώς τον αξιοποιείτε; Και βέβαια υπάρχει ελεύθερος χρόνος! 24 ώρες το 24ωρο είναι ελεύθερος χρόνος! Αλίµονο αν ελεύθερος χρόνος µας είναι µόνο ο χρόνος της διασκέδασης και των χόµπι. Αλίµονο αν ο χρόνος της εργασίας µας καταγράφεται µόνο ως χρόνος παρα-γωγής χρηµάτων, που θα µας δώσουν τη δυνατότητα να ζήσουµε ελεύθερα στη συ-νέχεια. Ο χρόνος που έχω µε τους υπέρο-χους ανθρώπους που µου εµπιστεύονται τα θέµατα της ζωής τους είναι απαιτητι-κός, αλλά πολύ σηµαντικός και για µένα. Ο χρόνος που διαθέτω για τις διαλέξεις και στα εκπαιδευτικά σεµινάρια είναι δη-µιουργικός και εποµένως απόλυτα ελεύ-θερος. Ο χρόνος που µοιράζοµαι µε τη γυναίκα µου και µε τα παιδιά µου είναι συναρ-παστικός στις χιλιάδες διαφορετικές αποχρώσεις του και εποµένως απόλυτα ελεύθερος. Οι φίλοι και οι ατελείωτες συζητήσεις µας, ο αθλητισµός ως αθλού-µενος, αλλά και ως φίλαθλος, η τέχνη σ’ όλες τις µορφές της και η φύση µε την αποπλανητική και ιαµατική οµορφιά της είναι καλέσµατα ζωής που µε διεκδικούν και υποκύπτω ευχάριστα. Τέλος, η συγ-γραφή δεν αποτελεί αυτοσκοπό, αλλά αποτελεί την έκφραση της συναρπαστικής συνάντησης πολύτιµων εµπειριών ζωής και θεµάτων, που καταθέτουν οι θερα-πευόµενοί µου, µε το προσωπικό µου βλέµµα και το προσωπικό µου βίωµα.


Το σύνθηµα του Μάη του ’68 «Γίνε-τε ρεαλιστές, ζητήστε το αδύνατο!» είναι πιο επίκαιρο από ποτέ. Αλλά

το αδύνατο δεν µπορούµε να το ζη-τούµε να µας χαριστεί από κάποιον

άλλο. Το αδύνατο έχουµε να το διεκδικήσουµε από τον εαυτό µας.

Οι σηµερινοί νέοι µπορούν να είναι τυχεροί, αν αξιοποιήσουν τις σηµε-ρινές προκλήσεις και παράγουν τις

υπερβάσεις, που πλέον δεν είναι µια πολυτέλεια για λίγους, αλλά µια πρό-

σκληση για όλους.

Αλίµονο αν ο χρόνος της εργασίας µας καταγράφεται µόνο ως χρόνος παραγωγής χρηµάτων, που θα µας δώσουν τη δυνατότητα να ζήσουµε

ελεύθερα στη συνέχεια.

Δεν έχουµε ανάγκη από ειδικούς που θα µας χορηγήσουν ηρεµιστικά

χάπια, αλλά από ανθρώπους που δεν θα µας χαριστούν και οι οποίοι

θα µας εµπνεύσουν και θα µας αναζωπυρώσουν την επιθυµία για ζωή

µε νόηµα.

30•in•vitro

ReviewΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

Εμβολιασμοί

Συνεργάστηκε ο Κωνσταντίνος Νταλούκας, παιδίατρος


Στη «μάχη» για τα λοιμώδη νοσήματα

Πρέπει να εμβολιάζουμε τα παιδιά μας; Μπορούμε να αποφύγουμε κάποια εμβόλια που κρίνονται «ύποπτα» για σοβαρές παρενέργειες; Οι ειδικοί είναι κάθετοι: Θεωρούν ζωτικής σημασίας την πραγματοποίηση όλων των εμβολίων στα παιδιά και όχι μόνο, καθώς κάποια

από αυτά πρέπει να επαναληφθούν και στην ενήλικη ζωή μας με «ανα-μνηστικές» δόσεις.Επισημαίνουν ότι η καχυποψία αρκετών γονέων οφείλεται στο γεγονός ότι έχουν πέσει θύματα παραπληροφόρησης κυρίως μέσω του Διαδικτύ-ου. Εκεί αναφέρονται ανακριβείς πληροφορίες ότι κάποια εμβόλια είναι επικίνδυνα και ευθύνονται για αυτισμό ή διάφορα άλλα σοβαρά νοσήμα-τα, πληροφορίες που τις χαρακτηρίζουν εγκληματικά επικίνδυνες, στην περίπτωση που υιοθετηθούν από τους γονείς. Εξηγούν ότι τα εμβόλια που γίνονται στα παιδιά σήμερα, σε όλο τον κόσμο, είναι ασφαλή και πολύ αποτελεσματικά. Δεν έχουν σοβαρές παρενέργειες και η προστα-σία που παρέχουν σε σχέση με τον κίνδυνο που υπάρχει από τη φυσική νόσο είναι ασυγκρίτως μεγαλύτερη.

Τέσσερις λόγοι που καθιστούν τον εμβολιασμό απαραίτητοΑ. Υπάρχει πάντοτε ένας μικρός κίνδυνος, αν ο εμβολιασμός σταμα-τήσει, μια μικρή επιδημία να πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Κάποια μικρόβια όπως ο τέτανος, για παράδειγμα, επιζούν στο έδαφος. Επομέ-νως, ο κίνδυνος για τον τέτανο δεν θα εκλείψει ποτέ και αυτό κάνει τον εφόρου ζωής εμβολιασμό για τον τέτανο απαραίτητο. Β. Κανένα εμβόλιο δεν είναι 100% αποτελεσματικό. Πάντοτε θα υπάρ-χει ο κίνδυνος κάποιοι να μην έχουν ανοσία, ακόμα και αν έχουν εμβολι-αστεί. Όσο οι άλλοι γύρω τους, όμως, είναι εμβολιασμένοι, θα προστα-τεύονται και αυτοί. Γ. Υπάρχει ένα μικρό ποσοστό ανθρώπων που δεν μπορούν να εμβολια-στούν για ιατρικούς λόγους. Οι άνθρωποι αυτοί δεν είναι προστατευμέ-νοι. Είναι πολύ σημαντικό, λοιπόν, οι άλλοι γύρω τους να έχουν ανοσία για να μην μπορούν να τους μεταδώσουν τις ασθένειες από τις οποίες δεν προστατεύονται. Δ. Πολλές από τις αρρώστιες για τις οποίες εμβολιαζόμαστε είναι ακόμη συχνές σε κάποια μέρη του πλανήτη. Αν δεν εμβολιαστούμε, σε κάποιο ταξίδι μας είναι εύκολο να κολλήσουμε και στη συνέχεια να είμαστε η αιτία που θα εξαπλωθεί η νόσος αυτή.

Εάν παρατηρήσουμε προσεκτικά τους νέους πίνακες ανα-γκαιότητας εμβολιασμού που εξέδωσε πρόσφατα η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμού, αρκετοί ίσως από εμάς με έκπληξη θα διαπιστώσουμε ότι πολλά από τα εμβόλια που συστήνο-νται – κάποια και ως υποχρεωτικά – για την ενήλικη ζωή δεν μάθαμε ποτέ ότι έπρεπε να τα έχουμε κάνει. Οι νέοι πίνακες απεστάλησαν από τον εν λόγω φορέα στους για-τρούς όλων των ειδικοτήτων, με ένδειξη ανά ηλικία, ώστε να εφαρμόζεται ένα ενιαίο πρόγραμμα εμβολιασμών για παιδιά και ενήλικες. Τα εμβόλια που προτείνονται από την

ΕΕΕ αποζημιώνονται 100% από όλα τα ασφαλιστικά ταμεία.

Μύθοι και αλήθειες για τα εμβόλια από τον ΠΟΥH Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας δημοσίευσε φέτος τους επικρατέστερους μύθους για τα εμβόλια, ώστε να αφυπνι-σθούν οι ενήλικες διεθνώς και να θυμηθούν πόσο πολλά δεν γνωρίζουν για την προστασία τους. Παραθέτουμε τους τρεις σημαντικότερους. Μύθος 1: Η καλύτερη υγιεινή και αποστείρωση αρκούν για να προστατευθούμε από τα λοιμώδη νοσήματα.

Σωστό: Χωρίς τα εμβόλια, τα νοσήματα θα επανεμφανι-στούν. Η προσωπική υγιεινή δεν αρκεί. Μύθος 2: Ακόμα κι αν είναι κανείς εμβολιασμένος, μπορεί να κολλήσει το αντίστοιχο νόσημα. Σωστό: Το 90% όσων μολύνονται δεν είναι εμβολιασμένοι ή δεν έχουν κάνει όλες τις δόσεις των εμβολίων. Μύθος 3: Τα εμβόλια προκαλούν άγνωστες παρενέργειες. Σωστό: Καμία από τις παρενέργειες αυτές, όμως, δεν είναι τόσο σοβαρή όσο τα νοσήματα από τα οποία προστατεύ-ουν τα εμβόλια.

Οι θέσεις της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμού


ΔιφθερίτιδαΠρόκειται για μεταδοτική νόσο που οφείλεται στο μικρόβιο της διφθερίτιδας και προσβάλ-λει τη μύτη, τον λαιμό και το δέρμα. Δημιουργεί ένα παχύ λευκό στρώμα στο πίσω μέρος του λαιμού, που μπορεί να προκαλέσει ασφυκτικά φαινόμενα στο παιδί. Τα μωρά είναι ιδιαί-τερα ευαίσθητα στις επιπλοκές από τη διφθερίτιδα. Μπορεί, επίσης, να δημιουργήσει βλά-βες στην καρδιά και στο νευρικό σύστημα, προκαλώντας παράλυση ή και θάνατο.

ΤέτανοςΠροκαλείται από το μικρόβιο του τετάνου, το οποίο είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό στο περιβάλ-λον και μπορεί να βρεθεί στο χώμα, στις βρομιές, στη σκόνη, στην κοπριά και στις ανθρώπι-νες ακαθαρσίες. Επίσης μπορεί να μεταδοθεί με δάγκωμα ζώων. Η νόσος αυτή επηρεάζει το νευρικό σύστημα. Αν το μικρόβιο του τετάνου εισέλθει σε μια ανοιχτή πληγή, τότε μπορεί να βάλει σε κίνδυνο τη ζωή του ατόμου. Μέσω των νεύρων μπορεί να προσβάλει τους μύες και να προκαλέσει υπερβολικούς μυϊκούς πόνους, σπασμούς και θάνατο.

ΚοκκύτηςΠρόκειται για μια πολύ μεταδοτική νόσο του αναπνευστικού συστήματος, που μπορεί να προκαλέσει έντονο παροξυσμικό βήχα, εμετούς και ασφυκτικά συμπτώματα. Ο πα-ροξυσμικός βήχας μπορεί να γίνει τόσο έντονος, που όσο διαρκεί, το παιδί μπορεί να δυσκολεύεται να αναπνεύσει αέρα κατά τη διάρκεια της εισπνοής. Ο κοκκύτης μπορεί να διαρκέσει εβδομάδες ή μήνες και μπορεί να προκαλέσει εγκεφαλικές βλάβες ή ακόμα και θάνατο. Η ηλικία που διατρέχει τον μεγαλύτερο κίνδυνο είναι όταν το παιδί είναι μικρότερο των 6 μηνών.

Πολιομυελίτιδα Πρόκειται για πολύ μεταδοτική νόσο. Ο ιός της πολιομυελίτιδας ζει στον λαιμό και στο πεπτικό σύστημα των ανθρώπων. Ο ιός μπορεί να προσβάλει το νευρικό σύ-στημα και να προκαλέσει μη αναστρέψιμες παραλύσεις μυών ή ακόμα και θάνατο.

Αιμόφιλος της Ινφλουέντζας τύπου b (Hib)H νόσος δεν έχει καμία σχέση με τη γρίπη. Πρόκειται για λοίμωξη από μι-κρόβιο, που μπορεί να προκαλέσει μηνιγγίτιδα, πνευμονία, επιγλωττί-δα (οίδημα του πίσω μέρους του λαιμού), κώφωση και θάνατο. Τα παιδιά που είναι μικρότερα της ηλικίας των 5 ετών είναι αυτά που κινδυνεύουν περισσότερο.

ΙλαράΕπίσης μεταδοτική και νόσος που οφείλεται στον ιό της ιλαράς. Μπορεί να προκαλέσει πνευμονία, σπασμούς, κώφωση, μόνιμες εγκεφαλικές βλάβες ή ακόμα και θάνατο. Εμφανίζεται με ένα χα-ρακτηριστικό εξάνθημα, υψηλό πυρετό, βήχα, συνάχι και δακρύρ-ροια, και μπορεί να κρατήσει 1-2 εβδομάδες.

Μαγουλάδες (παρωτίτιδα)Είναι ιογενής νόσος. Το συνηθέστερο σύμπτωμα είναι το οίδημα και ο πόνος στα μάγουλα και στον αυχένα. Συνήθως προσβάλλει τα παιδιά αλλά και οι ενήλικες μπορεί να νοσήσουν από μαγουλάδες. Στους μεγά-λους ο πόνος είναι ιδιαίτερα ισχυρός. Κάποια από τα παιδιά που θα νοσή-σουν με μαγουλάδες μπορεί να κουφαθούν ή να πάθουν μηνιγγίτιδα.

ΕρυθράΠροκαλείται από τον αντίστοιχο ιό. Στα παιδιά συνήθως είναι ελαφριά εξανθηματική νό-σος, αλλά είναι πολύ σοβαρή για τα αγέννητα έμβρυα. Αν μια έγκυος γυναίκα, που δεν έχει ανοσία στην ερυθρά, έρθει σε επαφή με τον ιό αυτό στην αρχή της εγκυμοσύνης, μπο-ρεί να αποβάλει. Μετά την επαφή με τον ιό, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης το έμβρυο μπορεί να γεννηθεί κωφό, τυφλό, με βλάβες στην καρδιά ή στον εγκέφαλο.

ΑνεμοβλογιάΠροκαλείται έπειτα από επαφή με τον ιό της ανεμοβλογιάς. Η νόσος προκαλεί χαμηλό ή και καθόλου πυρετό, κυρίως όμως κνησμώδες εξάνθημα με φυσαλίδες που σπάνε και δη-

μιουργούν κρούστα. Σε κάποια από τα παιδιά που θα νοσήσουν από ανεμοβλογιά η νόσος θα προκαλέσει σοβαρή δερματική λοίμωξη, πνευμονία, εγκεφαλικές βλάβες ή και θάνα-το. Μεταδίδεται πάρα πολύ εύκολα.

Ηπατίτιδα ΒΠροκαλείται από τον ιό της ηπατίτιδας Β, ο οποίος προσβάλλει το συκώτι και κάποιες φορές μπορεί να προκαλέσει καρκίνο του ήπατος ή άλλα σοβαρά προβλήματα στο ήπαρ (συκώτι) του παιδιού. Η ηπατίτιδα Β μπορεί να είναι οξεία και χρόνια. Η ηπατίτι-δα Β μπορεί να περάσει από τη μητέρα στο έμβρυο κατά τη διάρκεια του τοκετού. Τα παιδιά που θα μολυνθούν νωρίς στη ζωή τους με τον ιό διατρέχουν και τον μεγαλύτε-ρο κίνδυνο να αναπτύξουν τη χρόνια μορφή της νόσου.

Ηπατίτιδα ΑΠροκαλείται από τον αντίστοιχο ιό . Η νόσος μεταδίδεται με νερό και τροφές που έχουν μολυνθεί από τον ιό της ηπατίτιδας Α. Όπως και οι άλλες ηπατίτιδες, προσβάλ-

λει το ήπαρ (συκώτι). Όσοι προσβληθούν, αναρρώνουν πλήρως και δεν παραμένουν μολυσμένοι για την υπόλοιπη ζωή τους.

Πνευμονοκοκκική νόσοςΟφείλεται στο μικρόβιο του πνευμονιόκοκκου, που μπορεί να προκαλέσει τέσσερις σοβαρές λοιμώξεις: Μηνιγγίτιδα (λοίμωξη των μηνίγγων του εγκεφάλου). Μικροβιαιμία (είσοδος του πνευ-μονιοκόκκου στην κυκλοφορία του αίματος). Πνευμονία (λοίμω-ξη των πνευμόνων). Και, τέλος, οξεία μέση ωτίτιδα.Οι επιπλοκές από πνευμονοκοκκικές λοιμώξεις μπορεί να προ-καλέσουν σοβαρές βλάβες στο παιδί, συμπεριλαμβανομένης της κώφωσης, της εγκεφαλικής βλάβης ή τον θάνατο.

Μηνιγγιτιδοκοκκική νόσοςΠρόκειται για πολύ σοβαρή μικροβιακή νόσο, που προκαλεί φλεγμονή των μηνίγγων, μεμβρανών που τυλίγουν τον εγκέφα-λο και τον νωτιαίο μυελό. Μπορεί, επίσης, να περάσει στην κυ-

κλοφορία του αίματος και να προκαλέσει σηψαιμία (λοίμωξη του αίματος). Τα παιδιά μπορεί να πεθάνουν από τη μηνιγγιτιδοκοκκι-

κή μηνιγγίτιδα, καθώς μπορεί και κινείται πολύ γρήγορα μέσα στο σώμα τους.

Εμβόλια: από τι προφυλάσσουν

32•in•vitro

Γνωρίζεις ότι... ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

Νέα φάρμακα

Χάπι news

Ελπιδοφόρα νέα θεραπεία για τον καρκίνο του μαστούΕλπιδοφόρα είναι τα ευρήματα της

μελέτης Φάσης ΙΙΙ EMILIA, που πα-ρουσιάστηκε στο Ετήσιο Συνέδριο της Αμερι-κανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας (ASCO) για την αντιμετώπιση του HER2 - θετικού καρ-κίνου του μαστού. Η μελέτη κατέδειξε ότι η υπό έρευνα θεραπεία trastuzumab emtansine μείωσε κατά 35% τον κίνδυνο επιδείνωσης της νόσου ή θανάτου των ασθενών με HER2 - θετι-κό τοπικά προχωρημένο καρκίνο του μαστού, σε σύγκριση με εκείνες που έλαβαν λαπατινί-μπη σε συνδυασμό με καπεσιταμπίνη. Μέσα στο 2012 προγραμματίζεται η υποβολή φακέλου για την έγκριση της θεραπείας στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ.

Μετα-ανάλυση για τον διαβήτη τύπου 2 Nέα δεδομένα από μια post hoc

ανάλυση έδειξαν ότι ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 ηλικίας 65 και άνω που έλαβαν θεραπεία με σιταγλιπτίνη (100 mg/ημέρα) πέτυχαν παρόμοια μείωση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, με αυτούς που έλαβαν μια σουλφονυλουρία, ενώ παράλληλα παρουσίασαν σημαντικά λι-γότερες υπογλυκαιμίες (χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα). Πιο συγκεκριμένα, από τους ασθενείς που έλαβαν σουλφονυ-λουρία, 28,2% εμφάνισαν ένα ή περισσό-τερα επεισόδια συμπτωματικής υπογλυκαιμί-ας σε σύγκριση με το 6,2% των ασθενών που έλαβαν σιταγλιπτίνη.

Προς έγκριση νέα θεραπεία για την πολλαπλή σκλήρυνσηΣυμπληρωματική Αίτηση Έγκρισης

Βιολογικού Παράγοντα στον FDA των ΗΠΑ και αίτηση αδείας κυκλοφορίας στον EMA υποβλήθηκε, για το alemtuzumab ως θεραπεία της υποτροπιάζουσας πολλαπλής σκλήρυνσης.Το πρόγραμμα κλινικής ανάπτυξης περιελάμ-βανε δύο μελέτες Φάσης ΙΙΙ, στις οποίες το alemtuzumab έδωσε καλύτερα αποτελέσματα από την υψηλή δόση υποδόριας ιντερφερόνης βήτα-1α ως προς τα κλινικά και τα απεικονιστικά καταληκτικά σημεία, που συμπεριελάμβαναν και μείωση στο ποσοστό υποτροπής. Επιπλέον, ασθε-νείς με αναπηρία που έλαβαν alemtuzumab είχαν πάνω από τις διπλάσιες πιθανότητες για επιβε-βαιωμένη μείωση της αναπηρίας στα δύο χρόνια.

Παρασκευ-άστηκε

εμβόλιο γονιδιακής θεραπεί-ας για τη διακοπή

του καπνί-σματος.

Εμποδίζει την είσοδο της νικο-

τίνης στον οργανισμό.

Αντίθετα από εμβό-λια, που

εκπαίδευαν το ανοσο-ποιητικό

να παράγει αντισώματα

Πράσινο φως για την κυκλοφορία του πρώτου φαρμάκου για την πρόληψη του AIDS έδωσαν οι ΗΠΑ. Πρόκειται για το αντιρετροϊκό φάρμακο Truvada. Ωστότο, τόσο ο FDA όσο και οι γιατροί υπογράμμισαν ότι η χρήση του σκευάσματος σε καμιά περίπτωση δεν αντικαθιστά τις ασφαλείς σεξουαλικές πρακτικές.Εξάλλου θετικά είναι τα μηνύματα και για την αντιμετώπιση του ιού HIV, καθώς παρασκευά-στηκε νέο χάπι, ασφαλές και αποτελεσματικό, το οποίο λαμβάνεται άπαξ ημερησίως και συνδυά-ζει 4 φάρμακα μαζί, γεγονός που θα καταστήσει αποτελεσματικότερη τη συμμόρφωση των ασθε-νών. Το τετραπλό χάπι είναι το πρώτο που περι-

λαμβάνει ένα είδος φαρμάκου κατά του HIV, που είναι γνωστό ως αναστολέας της ιντεγκράσης, το οποίο σταματά τον πολλαπλασιασμό του ιού.Τέλος, αναμένεται σύντομα η κυκλοφορία μιας εξέτασης για τον ιό HIV, την οποία ο ενδιαφερό-μενος θα μπορεί να κάνει στο σπίτι του. Θα είναι φθηνό και θα πωλείται σε φαρμακεία και Ίντερ-νετ. Πρόκειται για το τεστ OraQuick που χρησιμο-ποιεί δείγμα σάλιου και δίνει αποτελέσματα σε 20-40 λεπτά. Ο FDA, ωστόσο, προειδοποιεί ότι το τεστ μπορεί να μην είναι 100% ακριβές, καθώς ανιχνεύει τον ιό στο 92% των περιπτώσεων και είναι κατά 99% ακριβές στα αρνητικά αποτελέ-σματα.

Τρία σημαντικά νέα στο… μέτωπο του HIV

Εξελίξεις στην αντιμετώπιση του διαβήτη τύπου 2Ανακοινώθηκαν πρόσφατα τα αποτελέσματα μελετών για την αξιολόγηση της ινσουλίνης glargine και της λιξισενατίδης, σύμφωνα με τα οποία η ινσουλίνη glargine (rDNA προέ-λευσης) δεν είχε καμία στατιστικά σημαντική επίπτωση σε καρδιοαγγειακά συμβάμματα σε σύγκριση με την τυπική θεραπευτική αγω-γή. Επίσης, καθυστέρησε την εξέλιξη από προ-διαβητικό στάδιο σε διαβήτη τύπου 2 και δεν υπήρξε καμία συσχέτιση της χορήγησής της με τυχόν αυξανόμενο κίνδυνο καρκίνου. Επίσης, οι ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 σε αρχικό στάδιο, που δεν ελέγχονταν επαρ-κώς με μετφορμίνη και έλαβαν ινσουλίνη glargine παρουσίασαν μεγαλύτερη μείωση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης HbA1c σε σύγκριση με τους ασθενείς που έλαβαν σι-ταγλιπτίνη. Τέλος, η χορήγηση άπαξ ημερησί-ως του υπό έρευνα αγωνιστή των υποδοχέων GLP-1 λιξισενατίδη, σε συνδυασμό με βασική ινσουλίνη και από του στόματος αντιδιαβητι-κά δισκία, μείωσε σημαντικά τα επίπεδα της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης HbA1c σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2. Ανδρικό αντισυλληπτικό σε μορφή τζελΕπιστήμονες αναπτύσσουν ένα νέο αντισυλ-ληπτικό για άνδρες σε μορφή γέλης, το οποίο οι άντρες θα μπορούν να χρησιμοποιούν στο σπίτι. Περιέχει τεστοστερόνη και μια προγε-στίνη που ονομάζεται Nesterone. Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε, ανάλογα με τη δο-σολογία υπήρξε παντελής έλλειψη σπερμα-τοζωαρίων στο 69%-70% των αντρών που έλαβαν τη νέα γέλη.


Πίθηκοι «φωτίζουν» τη σκέψη της κίνησηςΠώς θα μΠορούςαν οι μακρινοί μας συγγενείς - πίθηκοι να βοηθήσουν στην ανάπτυξη τεχνητών μελών;Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Σεντ Λούις των ΗΠΑ, Τόμας Πιρς και Ντάνιελ Μοράν, μελέτησαν με τη βοήθεια υπολογιστή την εγκεφαλική δρα-στηριότητα πιθήκων, όταν έκαναν κινήσεις για να πιάσουν κάτι που τους ενδιέφερε. Σύμφωνα με άρθρο τους στην επιστημονική επιθεώρηση «Science», οι ερευνητές μελέτησαν τον ραχιαίο προκινητικό φλοιό του εγκεφάλου των πειρα-ματόζωων, την περιοχή, δηλαδή, στην οποία αποδίδεται η αντίληψη της κίνησης. Έτσι, απο-κωδικοποίησαν τις νευρωνικές διεργασίες των πιθήκων κατά την κίνησή τους, όπως από ποια γωνία προσέγγιζαν το αντικείμενο, πώς τοποθε-τούσαν το χέρι τους και πώς έβρισκαν τον τελικό τους στόχο.Τα ευρήματα ενδέχεται να οδηγήσουν μελλο-ντικά στη δημιουργία προσθετικών άκρων που θα κινούνται με τη σκέψη. Πάντως, για την ώρα, μάθαμε ότι ο κάθε πίθηκος χρησιμοποιούσε διαφορετικές στρατηγικές για την προσέγγιση του στόχου του, ενώ οι ερευνητές μπορούν πια να προβλέψουν την κάθε προσέγγιση «διαβάζο-ντας» την εγκεφαλική δραστηριότητα των πειρα-ματόζωων.

Τεχνητή μέδουσα κατά καρδιοπαθειώνΗ ΠρώτΗ «τεχνΗτΗ» μέδουσα που κολυμπά όπως οι πραγματικές αναμένεται να προσφέρει καλύτερη γνώση σχετικά με τη λειτουργία του καρδιακού μυός. Το «μεδουσοειδές» δημιούργη-μα ειδικών από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Καλιφόρνιας (Caltech), αποτελείται από σιλικόνη και καρδιακά μυϊκά κύτταρα αρουραίου.Για τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώ-ρηση «Nature Biotechnology», ο καθηγητής Μη-χανικής Ιστών και Εφαρμοσμένης Φυσικής του Χάρβαρντ, Κιτ Πάρκερ, σημείωσε πως η «τεχνη-τή» μέδουσα θα επιτρέψει την έρευνα καρδιολο-γικών φαρμάκων, καθώς σήμερα δεν λαμβάνεται υπ’ όψιν η δομή της καρδιάς, παρότι οι καρδιοπά-θειες προκαλούν δομικές αλλαγές στον καρδια-κό μυ. Μελετώντας τον τρόπο σύσπασης του «με-δουσοειδούς» για να κινηθεί, θα κατανοήσουμε το πώς οι διαφορετικές μυϊκές δομές της καρδιάς κάνουν τα καρδιακά κύτταρα να λειτουρ-γούν με διαφορετικούς τρόπους.Αφού πέτυχε την κίνηση του με-δουσοειδούς για μια ώρα, η ομάδα τώρα θα επιχειρήσει να το κάνει να στρίβει, αλλά και να του ενσωματώσει έναν απλό «εγκέφαλο», ώστε να κατευθύνεται στο φως ή να αναζητά τροφή. Απώτερος στόχος είναι να κατασκευα-στούν συνθετικά εμφυτεύματα, που θα αντικαταστήσουν τους με-ταλλικούς βηματοδότες.

Ένα… δά-γκωμα στο κινητό θα μπορεί να ανιχνεύσει τον καρκίνο

του στό-ματος. Το λογισμικό

αναπτύσσε-ται στο Πα-νεπιστήμιο Στάνφορντ. Δαγκώνο-ντας μια συσκευή

με κάμερα, θα απει-κονίζεται

πανοραμικά το στόμα

μας και τη… φωτογραφία θα τη στέλ-νουμε στον γιατρό μας

με mms

Science

Φυσικό «κομπιούτερ», ενσωμα-τωμένο στα κύτταρά μας, θα μπορεί να αναλάβει την πα-ρακολούθηση της υγείας μας αδιάκοπα, αλλά και την αυτό-

ματη χορήγηση της θεραπείας μας; Οι ερευνητές της Ομοσπονδιακής Πολυτε-χνικής Σχολής της Ζυρίχης, με επικεφαλής τον Μάρτιν Φουσενένγκερ, δημιούργησαν για πρώτη φορά ένα ψηφιακό κύκλωμα που εκτελεί απλές αριθμητικές πράξεις, με βάση τα ανθρώπινα κύτταρα. Συγκεκριμένα, ανέ-πτυξαν μια βιολογική εκδοχή, αντίστοιχη με ηλεκτρονικά κυκλώματα, που περιλαμ-βάνει έναν «ημι-αθροιστή» και έναν «ημι-αφαιρέτη», χρησιμοποιώντας δύο ομάδες εμβρυϊκών κυττάρων του νεφρού. Αυτές οι ομάδες κυττάρων προσθέτουν ή αφαιρούν δυο δυαδικούς αριθμούς, δημι-ουργώντας τη βάση, για τη μελλοντική ανά-πτυξη ενός υπολογιστή μέσα στο ανθρώπινο σώμα.Το επίτευγμα, που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «Nature», είναι το πιο σύνθε-το βιολογικό ψηφιακό κύκλωμα που έχει δημιουργηθεί μέχρι σήμερα, και, επιπλέον,

αναπτύχθηκε με ανθρώπινα κύτταρα. Μέχρι σήμερα, τα βιολογικά κυκλώματα είχαν ως βάση μόρια DNA ή βακτηρίων, δυσκολεύο-ντας έτσι την ενσωμάτωσή τους στον άνθρω-πο. Στα κομπιούτερ, οι πληροφορίες κωδικοποι-ούνται με βάση τα ψηφία 1 και 0, ανάλογα με την παρουσία ή την απουσία ηλεκτρονί-ων. Εδώ οι ερευνητές, αντί για ηλεκτρόνια, χρησιμοποίησαν το αντιβιοτικό ερυθρομυκί-νη και τη φλορετίνη, ουσία από τα φύλλα της μηλιάς.Οι δυο ουσίες παράγουν μια πράσινη ή μια κόκκινη φθορίζουσα πρωτεΐνη – ένα σήμα που ισοδυναμεί με το αποτέλεσμα της αριθ-μητικής πράξης. Και λειτουργούν παράλλη-λα, χωρίς να εμποδίζουν τις συνήθεις λει-τουργίες των κυττάρων.Στόχος των ερευνητών, είναι να βελτιώσουν αυτά τα βιολογικά κυκλώματα, με απώτερο όνειρο τη δημιουργία βιολογικών υπολο-γιστών, ώστε οι ουσίες που δημιουργούν τα «ψηφία» τους να μπορούν να αλλάζουν ανάλογα με τις ανάγκες, αναδεικνύοντας την παρουσία μιας φλεγμονής, στην οποία θα χο-ρηγείται αυτόματα το κατάλληλο φάρμακο.

Μια νέα, βελτιωμένη γενιά ρομποτικών συ-σκευών χειρουργικών επεμβάσεων είναι έτοιμη να εισέλθει στην αγορά για να αντα-γωνιστεί με τα 1.500 ρομπότ DaVinci που κατασκευάζονται. Το ρομπότ Amadeus, έχει τεχνολογία απτι-κής ανάδρασης, δηλαδή επιτρέπει στον χειρουργό να καταλάβει πόση πίεση ασκεί στους ιστούς όταν κόβει ή ράβει μια πληγή, κάτι που δεν κάνει το μοντέλο DaVinci.

Το Amadeus είναι πιο ευέλικτο και η εταιρεία παραγωγής προσβλέπει σε έγκριση από τον FDA το 2014. Αν και οι υποστηρικτές της νέας τεχνολογίας εκτιμούν ότι η νέα γενιά ρομπότ θα συνεχίσει να μειώνει τον χρόνο επέμβασης και θα βελτιώσει την ακρίβεια, πρόσφατη έκθεση οικονομικής αξιολόγησης των νέων τεχνολογιών εκφράζει αμφιβολίες για το αν δικαιολογείται η δαπάνη 3 εκατομ-μυρίων δολαρίων.

Amadeus εναντίον DaVinci


ΤεχνολογίαΓράφει η Άννα Αλιμαντήρη

Ενσωματωμένο φυσικό «κομπιούτερ»

μας παρακολουθεί


ΡεπορτάζHπατίτιδα Γράφει η Άννα Αλιμαντήρη

Φέτος, η Παγκόσμια Κοινότητα Ασθενών και ο ΠΟΥ καλούν τις

κυβερνήσεις να εντατικο-ποιήσουν τις προσπάθειές

τους για μείωση του

στιγματισμού με καμπάνιες

ευαισθη-τοποίησης της κοινής γνώμης.

Διαφορετι-κά, όλες οι

προσπάθειες βελτίωσης της ποιότη-τας ζωής και επιβίωσης των ασθε-

νών θα πάνε χαμένες

Συνεργάστηκε ο Σ. Καραταπάνης, πρόεδρος του Δ.Σ. της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης Ήπατος (ΕΕΜΗ), διευθυντής Α’ Παθολογικής Κλινικής Γ.Ν. Ρόδου

Λόγω άγνοιας, οι πάσχοντες θεω-ρούν ότι δεν κινδυνεύουν. Έτσι, όμως, αυξάνεται ο κίνδυνος περαι-τέρω μετάδοσης της λοίμωξης

Καταστρέφει σιωπηρά η χρόνια ηπατίτιδα

Πολύ περισσότερα από τα θύματα του AIDS είναι αυτά της ηπατίτιδας, κα-θώς ένας στους δώδε-κα πάσχει από τη νόσο,

διεθνώς. Κάθε χρόνο 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι πεθαίνουν από διάφορες μορφές ηπατίτιδας στον κόσμο, ενώ 500 εκατομμύ-ρια πάσχουν από τις χρόνιες μορφές της, Β και C.Στη φετινή 2η Παγκόσμια Ημέρα Ηπατί-τιδας, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας προειδοποίησε ότι «ο στιγματισμός των ασθενών αποτελεί τη μέγιστη απειλή για τον αγώνα ενάντια στην Ηπατίτιδα». Στόχος είναι ο αποστιγματισμός, αλλά και η ενημέ-ρωση και ευαισθητοποίηση του πληθυσμού, ώστε να κάνουν τις απαραίτητες εξετάσεις για τη διάγνωση της νόσου.Δυστυχώς όμως, μέχρι σήμερα, το 81% των χωρών με χαμηλά εισοδήματα δεν έχει χρη-ματοδοτήσει καμία καμπάνια ενημέρωσης του κοινού, ενώ το 85% δεν έχει λάβει κα-νένα μέτρο για μείωση ή αντιμετώπιση του στιγματισμού των ασθενών. Σύμφωνα με την Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Ήπατος (ΕΕΜΗ), η χρόνια ιογενής ηπατίτιδα αποτελεί μια παγκόσμια επιδημία, που επη-ρεάζει τους πάντες, παντού, χωρίς να κάνει διακρίσεις σε φυλή, ηλικία και κοινωνικοοι-κονομικό επίπεδο. Στη χώρα μας, 400.000 Έλληνες πάσχουν από χρόνια ηπατίτιδα Β ή C και οι περισσότεροι από αυτούς δεν το γνωρίζουν.Λόγω της άγνοιας, οι πάσχοντες υποθέτουν ότι δεν κινδυνεύουν, δεν κάνουν εξετάσεις, ούτε θεραπεία, και αποσπούν την προσοχή της κοινής γνώμης από τα μηνύματα ευαι-σθητοποίησης. Έτσι όμως, αυξάνεται ο κίν-δυνος περαιτέρω μετάδοσης της λοίμωξης, αφού οι άνθρωποι εξακολουθούν να είναι απληροφόρητοι για τους τρόπους μετά-δοσης και αντιμετώπισης, ενώ παράλληλα ενισχύεται ο στιγματισμός των φορέων και των πασχόντων.Οι ιοί της ηπατίτιδας που προκαλούν χρόνια νόσο, όπως η B και η C, μεταδίδονται με εν-δοφλέβια χρήση ναρκωτικών, τατουάζ και τρυπήματα, κοινή χρήση αντικειμένων μέσα στην οικογένεια, όπως ξυριστικές μηχανές, οδοντόβουρτσες, τσιμπιδάκια, χτένες, αλλά και με μετάγγιση αίματος. Επίσης μετα-δίδονται κατά τη γέννα ή το σεξ, ενώ δεν μεταδίδονται με φτέρνισμα ή βήχα, φιλί ή αγκαλιά, κοινή χρήση οικιακών σκευών, θη-λασμό, τροφή ή νερό ή καθημερινή επαφή στον χώρο εργασίας.Η νόσος από την οξεία φάση περνάει σε χρόνια, χωρίς συμπτώματα, όμως στη χρό-νια αυτή φάση προκαλεί καρκίνο, κίρρωση ή ανεπάρκεια του ήπατος, με αποτέλεσμα να χρειάζεται μεταμόσχευση.Και όλα αυτά, τη στιγμή που μπορεί να αντι-μετωπισθεί. Συγκεκριμένα, με την κατάλλη-λη αγωγή η ηπατίτιδα Β μπορεί να φθάσει σε μακροχρόνια ύφεση, ενώ ο ιός της ηπατί-τιδας C μπορεί να εκριζωθεί.

Όταν οι ασθενείς αναλαμβάνουν δράσηΌμως η οικονομική κρίση που διέρχεται η

χώρα μας δυσχεραίνει τη θεραπευτική αντι-μετώπιση των ασθενών με χρόνιες ιογενείς ηπατίτιδες. Και αυτό, γιατί, αφενός μεν, πολ-λοί ασθενείς δεν διαθέτουν, πλέον, την απαι-τούμενη ασφαλιστική κάλυψη, αφετέρου δε, οι απαιτούμενες μοριακές τεχνικές διάγνω-σης παραμένουν χωρίς κοστολόγηση.H πρόληψη της λοίμωξης στηρίζεται κυρίως στην ενημέρωση των ομάδων αυξημένου κινδύνου σχετικά με τους τρόπους μετάδο-σης και κυρίως στην εφαρμογή προγραμ-

μάτων εμβολια-σμού έναντι των ιών ηπατίτιδας Α και Β. Η Ελληνική Εται-ρεία Μελέτης Ήπατος στοχεύ-

ει στην πρόληψη, θεραπεία και βελτίω-ση της ποιότητας ζωής των ασθενών, με ενημέρωση των επαγγελματιών υγείας, των ασθενών, αλλά και όσων ενδιαφέρονται να ενημερωθούν.Παράλληλα, δημιουργήθηκε και στη χώρα μας Σύλλογος Ασθενών με Ηπατίτιδα, με στόχο την απρόσκοπτη πρόσβαση των ασθενών στη θεραπεία και την ευαισθητο-ποίηση της κοινής γνώμης για την ηπατίτι-

δα. Το τηλέφωνο του συλλόγου είναι 6946 007 990.

Ξέρετε ότι:

> Οι ιοί της ηπατίτιδας Β και C μεταδίδο-νται παρεντερικά (με τη γέννα, σεξ δίχως προφυλάξεις, μοίρασμα συριγγών κ.λπ.) και προκαλούν οξεία και χρόνια λοίμωξη, ενώ οι ιοί Α και Ε μεταδίδονται με την κο-προανοστοματική οδό (μολυσμένο νερό ή φαγητό) και δεν προκαλούν χρονιότη-τα.

> Έλεγχο για ηπατίτιδα Β και C χρειάζο-νται οι συγγενείς των φορέων και όσοι έρχονται σε στενή επαφή μαζί τους. Η διάγνωση της οξείας ή χρόνιας ιογενούς ηπατίτιδας στηρίζεται στην ανεύρεση των κατάλληλων ορολογικών δεικτών στο αίμα με ειδικές εξετάσεις.

> Πολλοί άνθρωποι ζουν επί χρόνια με τους ιούς, δίχως να αναπτύξουν σοβαρά προ-βλήματα. Σε αρκετούς όμως υπάρχει κίν-δυνος ανάπτυξης κίρρωσης ή ηπατοκυτ-ταρικού καρκίνου. Οι άνθρωποι αυτοί με χρόνια ηπατίτιδα Β ή C σε εξέλιξη μπορεί να αισθάνονται καλά για πολύ καιρό και να εμφανίσουν συμπτώματα μόνο σε προχωρημένο στάδιο της νόσου.

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

ΜακροβιότηταΓράφει η Βασιλική Μανιάτη

Το 68% των ηλικιωμένων

κατοίκων ανέφερε

τουλάχιστον μία φορά την εβδο-μάδα την

κατανάλωση τσαγιού, το οποίο

φαίνεται να μειώνει τα

επίπεδα λιπι-δίων ακόμα

και σε διαβη-τικούς, ενώ βελτιώνει

τη νεφρική λειτουργία,

όπως εκφρά-ζεται από

την κάθαρση κρεατινίνης.

«Ξορκίζουν» καρδιαγγειακά και καρκίνοΣύμφωνα με στοιχεία από την Παγκόσμια Ορ-γάνωση Υγείας (ΠΟΥ), οι ηλικιωμένοι (> 65 ετών) είναι το 20% του παγκόσμιου πληθυσμού, και το ποσοστό αναμένεται να φτάσει στο 24% μέχρι το 2020. Οι καρδιαγγειακές παθήσεις εκτιμώνται ως η κυριότερη αιτία νοσηρότητας και θνησιμό-τητας. Αφού το 30% των συνολικών θανάτων προκύπτει από καρδιαγγειακές παθήσεις. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η καρδιαγγειακή νόσος προ-καλεί σχεδόν το ήμισυ του συνόλου των θανάτων (42%) και κοστίζει 169 δισ. ευρώ τον χρόνο. Ομοίως, οι καρδιαγγειακές παθήσεις έχουν επη-ρεάσει και τις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισο-δήματος. Στην Ινδία και την Κίνα, η καρδιαγγεια-κή νόσος πλήττει περισσότερους ανθρώπους από ό,τι σε όλες τις οικονομικά αναπτυγμένες χώρες του κόσμου μαζί. Οι συνήθειες του τρόπου ζωής φαίνεται να κατέχουν σημαντικό ρόλο στην πρό-ληψη της νόσου. Ο τρόπος ζωής των κατοίκων της Ικαρίας φαίνεται να δρα προστατευτικά απέναντι στα καρδιαγγειακά και στα νεοπλασματικά νοσή-ματα. Η μακροχρόνια κατανάλωση μεσογειακού τύπου διατροφής, σε συνδυασμό με τη ζωή στο βουνό και τη χαλιναγώγηση του στρες παίζουν σημαντικό ρόλο, χωρίς, όμως, οι ακριβείς μηχα-νισμοί να έχουν διευκρινιστεί. Καρδιολόγοι και παθολόγοι επισκέπτονται κάθε χρόνο το νησί και διενεργούν πλήρη παθολογική και καρδιολογική εξέταση (υπερηχοκαρδιογράφημα, ηλεκτροκαρ-διογράφημα, βιοχημικό έλεγχο) στους μόνιμους κατοίκους. Συνολικά, αποτιμώνται περισσότερες από 300 παράμετροι, κλινικές, βιοχημικές, ψυχο-κοινωνικές και διαιτητικές.

Ω-3 λιπαρά οξέα, τα ευεργετικάαύτό πόύ πάντως διακρίνει τους ηλικιωμένους κατοίκους της Ικαρίας είναι η διατροφή: κατα-ναλώνουν συχνότερα ψάρι, φρούτα, λαχανικά, όσπρια και τσάι σε σύγκριση με τους κατοίκους άλλων περιοχών. Το 50,5% των υπερηλίκων ανέφερε τήρηση θρησκευτικής νηστείας. Επίσης συνηθίζουν τη μεσημεριανή ανάπαυση (ποσοστό 75%) συχνότερα από τους νεότερους, ενώ εμ-φανίζουν και χαμηλότερα ποσοστά κατάθλιψης. Όσοι ακολουθούν μεσογειακή διατροφή, έχουν μειωμένο καρδιαγγειακό κίνδυνο, ενώ η συχνή εβδομαδιαία κατανάλωση ψαριού σχετίζεται με καλύτερη διατασιμότητα της αορτής, δηλαδή κα-λύτερη αγγειακή ηλικία.Όσο για την ερωτική διάθεση; Αυτή δεν τους εγκαταλείπει για κανένα λόγο. Ο ηλικιωμένοι που συμμετείχαν στην έρευνα, ηλικίας από 76 έως και 99 χρόνων, ομολόγησαν ότι κάνουν έρωτα μέχρι και μία φορά την εβδομάδα και ότι αντλούν μεγάλη ικανοποίηση από τις ερωτικές τους δραστηριότητες. Το 50% ανέφερε ολο-κλήρωση της ερωτικής συνεύρεσης και το 30% μέτρια αυτοπεποίθηση κατά τη διάρκεια της επαφής. Μόνο το 20% δεν έχει καμία σεξουαλι-κή δραστηριότητα.

Οι Ικαριώτες παραδίδουν μα-θήματα μακροζωίας στους Έλληνες αλλά και σε όλο τον πλανήτη. Σύμφωνα με μεγάλη ελληνική επιστημονική έρευνα,

οι κάτοικοι της Ικαρίας κερδίζουν έξτρα χρόνια ζωής και μάλιστα ποιοτικής, εντάσσοντας στην καθημερινότητά τους το περπάτημα, την υγιει-νή διατροφή, την κοινωνικότητα, τη μεσημε-ριανή σιέστα, την όρεξη για σεξ αλλά και την αισιόδοξη διάθεση.Σύμφωνα με τα δημογραφικά στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, ενώ στην υπό-λοιπη Ευρώπη μόνο το 0,1% του πληθυσμού ζει πάνω από 90 χρόνια, στην Ικαρία το αντί-στοιχο ποσοστό είναι δεκαπλάσιο. Το… «φαι-νόμενο της Ικαρίας» παρατηρείται, επίσης, στη Σαρδηνία, τη Λόμα Λίντα του Μεξικoύ, τη Νικόγια της Κόστα Ρίκα και την Οκινάβα της Ια-πωνίας – περιοχές με τα μεγαλύτερα ποσοστά υπερηλίκων στον κόσμο.Όπως εξήγησαν σε συνέντευξη Τύπου οι καθη-γητές καρδιολογίας, Χριστόδουλος Στεφανά-δης και Χρήστος Πίτσαβος, και η επιμελήτρια Β΄ της Α΄ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλι-νικής του «Ιπποκράτειου», Χριστίνα Χρυσοχό-ου, εάν γίνει εφικτός ο καθορισμός του τρόπου με τον οποίο μπορούν οι συνήθειες του τρόπου ζωής να επηρεάσουν το κίνδυνο καρδιαγγεια-

in•vitro•35

Ο τρόπος ζωής των κατοίκων της Ικαρίας φαίνεται να δρα προστα-τευτικά στα καρδιαγγειακά και στα νεοπλασματικά νοσήματα

κής νόσου σε πληθυσμούς μεσηλίκων και ηλι-κιωμένων, θα αποκτηθεί ένα εργαλείο για να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής. Επιπλέον θα αξιο-ποιηθούν πιο αποτελεσματικά οι υπάρχοντες πόροι περίθαλψης, ιδιαίτερα στους κατοίκους απομονωμένων νησιωτικών περιοχών.

Όλο με κάτι ασχολούνταιΠαρά το προχωρημένο της ηλικίας τους, οι συμμετέχοντες στην έρευνα είπαν ότι δεν τους αρέσει να περνούν τη μέρα τους χωρίς να ασχολούνται με κάτι. Το 85% των συμμετε-

χόντων ανέφερε μέτρια ενασχό-ληση με φυσική δραστηριότητα. Η ενασχόληση με φυσική καθημερι-νή δραστηριότη-

τα μεταξύ των υπερηλίκων (άνω των 80 ετών) φαίνεται να σχετίζεται με 54% μικρότερη πιθανότητα εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου. Επίσης, σχετίζεται με μικρότερη περιφέρεια μέσης (δείκτης κεντρικής παχυσαρκίας), μικρό-τερο επιπολασμό σακχαρώδους διαβήτη και υψηλότερη HDL χοληστερόλη. Το «φαινόμενο της Ικαρίας» ήταν το αντικείμε-νο συνεδρίου με θέμα «Στοχεύοντας στη μα-κροζωία: από την πρόληψη στη θεραπεία».

«Έσπασαν» τον κωδικό της μακροζωίας

Γράφει η Βασιλική Μανιάτη

36•IN•VITRO

Η δίαιταΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

Συνεργάστηκε η Μαρκέλλα Συµεοπούλου, κλινική διαιτολόγος - διατροφολόγος BSc, MSc

Ενδεικτικό διαιτολόγιο

ΠΡΩΙΝΟ

•Γάλα µε δηµητριακά ολικής αλέσεως και απο-ξηραµένα σύκα.

ΔΕΚΑΤΙΑΝΟ

•Φρυγανιές ολικής άλεσης µε ταχίνι και µέλι.ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΟ

•Μαυροµάτικα φασόλια µε χορταρικά.ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΟ

• Μια χούφτα ανάλατους ξηρούς καρπούς (καρύ-δια, αµύγδαλα κ.λπ.) και δυο φρούτα ή γιαούρ-τι µε καρύδια και φρούτο.

ΒΡΑΔΙΝΟ

•Ψαρόσουπα µε βραστά λαχανικά και ρύζι.

Τips > Να υπάρχει ποικιλία

στη διατροφή σας.

> Να τρώτε καθηµερινά επαρκείς ποσότητες φρούτων και λαχανικών (πέντε την ηµέρα): πέρα από φυτικές ίνες, είναι πλούσια σε αντι-οξειδωτικές βιταµίνες και ιχνοστοιχεία.

> Δώστε έµφαση στην κατανάλωση οσπρίων και λαδερών φαγητών.

> Επιλέξτε άπαχες τροφές πλούσιες σε πρωτεΐ-νη, όπως ψάρι και κοτόπουλο.

> Να προτιµάτε τα ολικής αλέσεως δηµητρια-κά, όπως ψωµί, µακαρόνια, ρύζι και δηµητρι-ακά πρωινού.

> Περιορίστε την προσθήκη αλατιού και στη θέση του χρησιµοποιήστε µπαχαρικά.

> Προτιµήστε την κατανάλωση ευεργετικών λι-παρών από ξηρούς καρπούς, σπόρους, ελιές, ελαιόλαδο και λιπαρά ψάρια και περιορίστε την πρόσληψη κορεσµένων λιπαρών από ζωι-κές πηγές, όπως κρέας, τυρί και βούτυρο.

Ορόλος της διατροφής στην υγεία είναι αδιαµφισβήτητος για τους ανθρώπους όλων των ηλικιών, µε εξέχουσα σηµασία για τους ανθρώπους

της τρίτης ηλικίας. Πολλά από τα προβλή-µατα που αντιµετωπίζουν οι ηλικιωµένοι επιδεινώνονται είτε άµεσα είτε έµµεσα από τη φτωχή διατροφή. Οπότε η σωστή διατροφή φαίνεται πως µπορεί να βελτιώσει την ποιότητα ζωής, να καθυστερήσει την έναρξη και την εξέ-λιξη των χρόνιων νοσηµάτων και πιθανώς να επηρεάζει και τη διάρκεια ζωής. Με τη διαδικασία της γήρανσης επέρ-χονται φυσιολογικές µεταβολές που µπορούν να επηρεάσουν τις διατροφι-κές ανάγκες: αλλαγές στη σύσταση του σώµατος, µείωση της οστικής πυκνότητας και της ανοσοποιητικής λειτουργίας, γα-στρεντερικά προβλήµατα, διαταραχές της

όρασης και των νοητικών λειτουργιών. Αποτέλεσµα αυτών των µεταβολών εί-

ναι, αφενός η µείωση της δύναµης και της κινητικότητας των ανθρώπων αυτών και η αυξηµένη ευπάθεια σε ασθένειες, αφετέ-ρου η µειωµένη ικανότητα επίτευξης µιας

σωστής διατροφής.Ουσιαστικής σηµασίας είναι και οι πα-ράγοντες κοινωνικής φύσης που επη-

ρεάζουν το θέµα. Η ελλιπής πληροφόρηση για τις συγκεκρι-µένες διατροφικές ανάγκες, η οικονοµική κατάσταση και η πρόσβαση στην τροφή, καθώς και η µοναξιά, είναι µερικοί µόνο, αλλά σηµαντικοί ανασταλτικοί παράγο-ντες στη διατήρηση µιας ισορροπηµένης διατροφής. Η «κακή» διατροφή µπορεί να αναφέρε-ται τόσο σε περιπτώσεις υποσιτισµού (που αφορά την ανεπαρκή κάλυψη των ενερ-γειακών αναγκών) όσο και υπερσιτισµού, που αδυνατεί να καλύψει τις ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά. Η διατήρηση ενός υγιούς βάρους µε έµ-φαση στα επιµέρους θρεπτικά συστατι-κά θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα και για αυτήν την ηλικιακή οµάδα. Τόσο το υπερβάλλον όσο και το ελλιπές βάρος µπορούν να αποτελέσουν επιβαρυντικούς παράγοντες για τις εκάστοτε συνοδές κα-ταστάσεις. τ

ης

τρίτ

ης

ηλι

κίας Θρεπτικά

τρόφιμα µε χαµηλό

κόστος


Αν ο γιατρός το επιτρέπει, χαμηλής έντασης

και τακτική δραστηριό-τητα, όπως το περπά-τημα ή το κολύμπι, μπορεί να βοηθήσει

ουσιαστικά στην καλή σας υγεία,

μειώνοντας σημα-

ντικούς παράγοντες

κινδύνου και συμ-

βάλλοντας στον περι-ορισμό της απώλειας

της μυϊκής μάζας

Πολύτιμα διατροφικά στοιχείαΠαρότι μειώνονται οι ενεργειακές ανάγκες σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα, οι ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά παραμένουν ίδιες. Βιταμίνη D και ασβέστιοΜε την αύξηση της ηλικίας επέρχεται μία σταδιακή μείωση της οστικής μάζας, με συ-νέπεια να αυξάνεται ο κίνδυνος οστεοπόρω-σης και καταγμάτων. Παράλληλα μειώνεται η ικανότητα του oργανισμού να συνθέτει βιταμίνη D από την έκθεση στον ήλιο, γε-γονός που δυσχεραίνει την απορρόφηση ασβεστίου. Διατροφικές πηγές ασβεστίου αποτελούν το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα, επιλεγμένα ψάρια όπως ο σολομός και οι σαρδέλες (με το ψαροκόκαλο), τα αμύ-γδαλα, το μπρόκολο και το κουνουπίδι, ενώ η βιταμίνη D συναντάται σε τρόφιμα όπως το συκώτι, τα αυγά, τα γαλακτοκομικά προϊό-ντα, καθώς και σε λιπαρά ψάρια όπως ρέγκα, σολομός, τόνος και σαρδέλες. Βιταμίνη B12 και φυλλικό οξύΗ έλλειψη της βιταμίνης Β12 αποτελεί σύνη-θες φαινόμενο σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα. Βρίσκεται στο κρέας, στα πουλερικά, στα ψάρια και στο αυγό, ωστόσο υπάρχει πιθα-νότητα να μην καλύπτονται οι ανάγκες μέσω της τροφής και ενδεχομένως να απαιτείται χρήση συμπληρώματος. Χαμηλά επίπεδα φυλλικού οξέος φαίνεται να εμπλέκονται και στην παθογένεια των καρδι-αγγειακών νοσημάτων, συνεπώς η επαρκής διατροφική πρόσληψη είναι σημαντική. Βασι-κές πηγές αποτελούν τα πράσινα λαχανικά, τα εσπεριδοειδή, τα όσπρια, τα φιστίκια, τα μανιτάρια και το συκώτι. Φυτικές ίνεςΟι φυτικές ίνες είναι άπεπτα συστατικά των τροφών που βοηθούν την υγεία του γαστρε-ντερικού συστήματος. Βασικές πηγές είναι τα φρούτα και τα λαχανικά, τα όσπρια και τα ολικής αλέσεως δημητριακά (ψωμί, μακα-ρόνια, ρύζι κ.τ.λ.). Σημαντικός είναι ο ρόλος τους στην πρόληψη της δυσκοιλιότητας αλλά και της γενικότερης υγείας, αφού συμβάλ-λουν στην καλύτερη ρύθμιση του σακχάρου και των επιπέδων χοληστερόλης. Νερό και πρόσληψη υγρώνΜιας και σταδιακά μειώνεται η ικανότητα του οργανισμού να ρυθμίζει τα επίπεδα των υγρών του στο σώμα, τόσο ως παρενέργεια της φαρμακευτικής αγωγής όσο και επειδή το αίσθημα της δίψας γίνεται λιγότερο ευ-αίσθητο, εξαιρετικά σημαντική είναι η πρό-σληψη επαρκούς ποσότητας υγρών από τον οργανισμό. Ω-3 λιπαρά οξέαΤα ω-3 λιπαρά οξέα τα συναντάμε σε λιπαρά ψάρια όπως η ρέγκα, ο κολιός, το σκουμπρί, η σαρδέλα, ο σολομός, ο τόνος και η πέστρο-φα. Έρευνες δείχνουν πως μπορούν να μει-ώσουν τόσο τη φλεγμονή και τα καρδιαγγει-ακά συμβάντα όσο και να βοηθήσουν στην καλή λειτουργία του εγκεφάλου.

Σαρδέλες208 θερμίδες/100 γρ.ω-3 λιπαρά οξέα: 1,48 γρ.ω-6 λιπαρά οξέα: 3,54 γρ.βιταμίνη D: 68% της Συνιστώμενης Ημερήσιας Πρόσληψης (ΣΗΠ)βιταμίνη Β12: 149% της ΣΗΠβιταμίνη Β6: 26% της ΣΗΠ

Γιαούρτι 143 θερμίδες/1 τεμάχιο με 2% λιπα-ρά (περίπου 227 γρ.)βιταμίνη Β12: 21% της ΣΗΠβιταμίνη Β2: 29% της ΣΗΠασβέστιο: 42% της ΣΗΠψευδάργυρος: 13% της ΣΗΠσελήνιο: 11% της ΣΗΠμαγνήσιο: 10% της ΣΗΠ

Φασόλια225 θερμίδες/1 φλιτζάνι βρασμένα φασόλια (περίπου 177 γρ.)βιταμίνη Κ: 19% της ΣΗΠβιταμίνη Β1: 19% της ΣΗΠφυλλικό οξύ: 58% της ΣΗΠασβέστιο: 6% της ΣΗΠσίδηρος: 22% της ΣΗΠμαγνήσιο: 19% της ΣΗΠκάλλιο: 20% της ΣΗΠχαλκός: 19% της ΣΗΠ ψευδάργυρος: 12% της ΣΗΠ

Μπρόκολο49 θερμίδες/1 φλιτζάνι βρασμένο (περίπου 140 γρ.)φυτικές ίνες: 4,6 γρ. (18% της ΣΗΠ)βιταμίνη Α: 43% της ΣΗΠβιταμίνη C: 151% της ΣΗΠασβέστιο: 6% της ΣΗΠ κάλλιο: 12% της ΣΗΠ

Υποσημείωση: Για την ανάλυση των τροφίμων χρησιμοποιήθηκε η βάση του αμερικάνικου υπουργείου Γεωργίας (USDA SR-21) και ο υπολογισμός της ΣΗΠ έγινε βάσει διαιτολογίου 2.000 θερμίδων. Ενδέχεται να διαφέρουν τα ποσοστά ανά-λογα με την ημερήσια ενεργειακή σας πρόσληψη.

Καρύδια185 θερμίδες/28 γρ. (14 μισά καρύδια)φυτικές ίνες: 1,9 γρ. (8% της ΣΗΠ)μονοακόρεστα λιπαρά οξέα: 2,5 γρ.πολυακόρεστα λιπαρά οξέα: 13,3 γρ.εκ των οποίων ω-3: 2,57 γρ.και ω-6: 10,76 γρ. φυλλικό οξύ: 7% της ΣΗΠχαλκός: 22% της ΣΗΠμαγγάνιο: 48% της ΣΗΠ


Ανεργία

Baby boomΓράφει η Βίκυ Καρατζαφέρη

Συνεργάστηκε η Κατερίνα Λετουσάκη, κλινική ψυχολόγος - οικογενειακή σύμβουλος

Τελευταία, η λέξη ανεργία έχει ενταχθεί στο καθημερινό μας λεξιλόγιο, φωτογραφίζοντας ένα μοντέλο ζωής που, δυστυ-χώς, σε πολλές περιπτώσεις

τείνει να αποτελέσει μία παγιωμένη κατάστα-ση. Τα ποσοστά ανεργίας ολοένα αυξάνονται, καλλιεργώντας ένα κλίμα αβεβαιότητας και απειλώντας τη δομή της σύγχρονης ελληνικής οικογένειας. Το θέμα είναι: μιλάμε για αυτό στα παιδιά μας και αν ναι, πώς;Οι ειδικοί είναι κάθετοι. Επιβάλλεται να μιλή-σουμε στα παιδιά μας, εάν χάσαμε τη δουλειά μας, καθώς η απόλυση και, κατ’ επέκταση, η απώλεια του μισθού αποτελούν μία μεγάλη αναστάτωση για όλη την οικογένεια. Μία οδυ-νηρή αλήθεια είναι προτιμότερη από ένα ψέμα ότι όλα συνεχίζονται όπως πριν. Εκτός αυτού, τα παιδιά διαισθάνονται πως κάτι σοβαρό συμ-βαίνει. «Διαβάζουν» τα μάτια μας, ακούνε τους ψιθύρους και τα «συνθηματικά» πίσω από τις κλειστές πόρτες, συναισθάνονται τη στενοχώ-ρια και την αγωνία. Και όσο τα «προφυλάσσου-με» από την αλήθεια, το μόνο που καταφέρ-νουμε είναι να εντείνουμε την ανασφάλειά τους και να γιγαντώνουμε τους φόβους τους.

Πότε πρέπει να μιλήσουμε και πώςΗ συζήτηση για το θέμα πρέπει να γίνει αμέσως μόλις ο γονιός λάβει την ειδοποίηση από τη δουλειά του, ώστε τα παιδιά να έχουν τον χρό-νο να το «χωνέψουν» και να βιώσουν σταδιακά τις αλλαγές στη ζωή τους. Βέβαια «δραματι-κές» εκφράσεις του τύπου «δεν με χρειάζονται πια», «η ζωή μας δεν θα είναι ποτέ ξανά η ίδια» κ.τ.λ. πρέπει να αποφεύγονται, καθώς προ-καλούν μεγάλη ανησυχία στο παιδί και ενίοτε ενοχή («αν ήμουν πιο υπάκουος μπορεί να μην

έδιωχναν τον μπαμπά από τη δουλειά»).Πέρα από το κομμάτι της διαχείρισης του προ-βλήματος που αφορά τα παιδιά, ο ίδιος ο άνερ-γος γονέας ανεβαίνει τον δικό του Γολγοθά… Η αυτοεκτίμησή του κλονίζεται, η πίστη, η ελπί-δα, η αισιοδοξία χάνονται και, όσο παρατείνε-ται η ανεργία, μπορεί να προκληθεί κατάθλιψη. Αν, μάλιστα, ο άνεργος είναι ο πατέρας, η κα-τάσταση είναι πιο δύσκολη, γιατί ακυρώνεται ο ρόλος του ως «κουβαλητή».Το καλύτερο είναι, λοιπόν, να πείτε στο παιδί: «Είμαι λυπημένος/η που έχασα τη δουλειά μου, αλλά πιστεύω ότι σύντομα θα βρω άλλη, ενδεχομένως καλύτερη από την προηγούμενη. Θα υπάρξει ένα διάστημα που θα είμαι περισ-σότερες ώρες στο σπίτι από πριν, αλλά θα βγαί-νω και έξω για να συναντώ ανθρώπους, στην προσπάθειά μου να βρω άλλη δουλειά. Συμ-βαίνουν αυτά, δεν φταις εσύ για αυτό. Όλα θα πάνε καλά». Γενικά οι πολλές λεπτομέρειες δεν χρειάζονται γιατί μπερδεύουν το παιδί. Ωστόσο εννοείται ότι όσο μεγαλύτερο είναι, τόσο πιο εύκολα μπορεί να καταλάβει και να προσαρμο-στεί στη νέα κατάσταση.

Το… τσουνάμι των αλλαγώνΟπωσδήποτε η δύσκολη οικονομική κατάσταση που συνεπάγεται η ανεργία επιφέρει δραστικές αλλαγές στην καθημερινότητα της οικογένειας. Οι έξοδοι και τα δώρα ελαττώνονται, μπορεί να μην ξαναπάνε διακοπές για πολύ καιρό, τα χρέη συσσωρεύονται, η μητέρα αναγκάζεται να αυτοσχεδιάσει στην κουζίνα… Όμως οι δυσκο-λίες πρέπει να μοιράζονται στην οικογένεια, αλλά όχι με φράσεις όπως «από δω και πέρα ξέχνα τον παιδότοπο, τα ακριβά αθλητικά πα-πούτσια και τα πάρτι», που δεν βοηθούν στην προσαρμογή των παιδιών.

Πώς να μιλήσετε στα παιδιά για την ανεργία

Πολλές φορές, όταν τα παιδιά είναι αρκετά με-γάλα, λόγου χάρη στην εφηβεία, οι γονείς νομί-ζουν ότι έχουν το δικαίωμα να τους ανοίγονται περισσότερο, να τους αποκαλύπτουν λεπτο-μέρειες, να «λυγίζουν» μπροστά τους. Όμως ένα παιδί, όσο ώριμο κι αν είναι, δεν μπορεί να αναλάβει ένα τέτοιο «βάρος» ευθύνης, αποκα-λύψεων και, τελικά, παρηγοριάς του γονέα. Ο άνεργος πρέπει να στραφεί σε κάποιον ενήλικο για στήριξη.Επιπλέον οι ειδικοί δεν συνιστούν στους γονείς να «θυσιάζονται» και να εξακολουθούν να αγοράζουν ρούχα και παιχνίδια στα παιδιά, με χρήματα που είναι βέβαιο ότι θα τους λείψουν και μάλιστα άμεσα – χρήματα που θα κληθούν να καλύψουν βασικές βιοποριστικές ανάγκες της οικογένειας. Αυτή η συμπεριφορά το μόνο που κάνει είναι να απαλύνει τις ενοχές του γονέα. Όμως σε μια χώρα που βουλιάζει λόγω

της οικονομικής κρίσης το πιο πιθανό είναι να μην ευθύνεται ο ίδιος που έχασε την εργασία του. Σε κάθε περί-

πτωση πρέπει οι γονείς να είναι μαζί σε αυτό. Να εξηγήσουν στα παιδιά τους ότι η αξία ενός ανθρώπου δεν εξαρτάται μόνο από το επάγγελ-μά του και να προσπαθήσουν να διατηρήσουν έναν δραστήριο ρυθμό στην καθημερινότητά τους, τηρώντας τα ωράριά τους. Επιπλέον, επει-δή «ουδέν κακόν αμιγές καλού», ο άνεργος γονέας έχει τη μοναδική ευκαιρία να ξεκου-ραστεί, να απολαύσει σπάνιες οικογενειακές στιγμές – που τις έχανε όσο εργαζόταν πολλές ώρες –, να συνοδεύσει τα παιδιά του σε δρα-στηριότητες και να τα βοηθήσει στα μαθήματα.

Μια οδυνηρή αλήθεια είναι προτιμό-τερη από ένα ψέμα ότι όλα συνεχί-ζονται όπως πριν. Τα παιδιά διαισθά-νονται πως κάτι σοβαρό συμβαίνει


ΨυχολογίαΕυζωία

Συνεργάστηκε η Χριστίνα Σεργιάννη, PhD, Ψυχολόγος - Ψυχοθεραπεύτρια


Σκέψεις για το μέλλον και το πα-ρελθόν μάς απορροφούν συχνά, με αποτέλεσμα να χάνουμε τα όμορφα πράγματα που συμβαί-νουν σε εμάς σήμερα. Όχι. Δεν

μιλάμε για τα μεγάλα και σημαντικά, αλλά για τα απλά, καθημερινά που βιώνουμε. Η εκτίμηση των μικρών, καθημερινών πραγμά-των συμβάλλει σημαντικά στο «χτίσιμο» της προσωπικής ευτυχίας. Αντίθετα, η αναζήτηση της ευτυχίας μέσα από μεγάλες αλλαγές στη ζωή συχνά αποτελεί πηγή άγχους και ανασφά-λειας. Για παράδειγμα, αν αναρωτιόμαστε εάν ένας γάμος θα μας κάνει περισσότερο ευτυχισμέ-νους ή αν η μετακόμιση σε μία άλλη πόλη είναι αυτή που θα φέρει στη ζωή μας τη «μεγάλη ανατροπή», κάτι τέτοιο θα μας έκανε να αναλω-νόμαστε σε σκέψεις και σε υποθετικά σενάρια, τα οποία κάθε άλλο παρά συμβάλλουν στην καθημερινή μας ευτυχία.Πόσες φορές έχει χαλάσει η μέρα σας επειδή το πρωί βρήκατε πολλή κίνηση μέχρι να φτάσε-τε στο γραφείο ή χύθηκε ο καφές, ο υπολογι-στής κόλλησε, ο εκτυπωτής χάλασε; Έρευνες έχουν δείξει πως οι άνθρωποι που στέκονται στα μικρά αρνητικά της καθημερινότητας τείνουν να είναι λιγότερο ευτυχισμένοι και να εμφανίζουν στοιχεία κατάθλιψης. Αντίθετα, οι άνθρωποι που εστιάζουν σε οτιδήποτε θετικό συμβαίνει στην καθημερινότητά τους, όσο μι-κρό και αν είναι αυτό, τείνουν να είναι πιο ευτυ-χισμένοι σε σχέση με τους υπόλοιπους. Για τους ανθρώπους αυτούς, ένα τηλεφώνημα από έναν φίλο, ένα ηλιοβασίλεμα, ένα κέρμα

στον δρόμο, η μυρωδιά του φρεσκοψημένου ψωμιού, μπορούν να αποτελέσουν αφορμές βίωσης θετικών συναισθημάτων. Και γιατί αυτό είναι σημαντικό; Διότι οι άνθρωποι που συστηματικά βιώνουν θετικά συναισθήματα φαίνεται να είναι περισ-σότερο ανθεκτικοί απέναντι στις αντιξοότητες της ζωής, βιώνουν λιγότερο άγχος και είναι θω-ρακισμένοι απέναντι στην κατάθλιψη.

Ευγνωμοσύνη αντί για πίεσηΣύμφωνα με τη θεωρία της Θετικής Ψυχολογί-ας, τρία είναι τα βασικά στοιχεία που μπορούν να κάνουν την καθημερινότητά μας περισσότε-ρο θετική: Να είμαστε ευγνώμονες. Το συναίσθημα της ευγνωμοσύνης είναι ένα συναίσθημα που εύ-κολα μπορούμε να προκαλέσουμε. Ένας απλός τρόπος είναι να ρίξουμε μια ματιά γύρω μας και να εντοπίσουμε ένα πράγμα (ή και περισσότε-ρα) το οποίο θεωρούμε ότι είναι ένα δώρο για εμάς.Να είμαστε «ανοιχτοί» στο παρόν. Το να είμα-στε «ανοιχτοί» σε ό,τι συμβαίνει στο εδώ και τώρα, μας επιτρέπει να απολαμβάνουμε τα μικρά πράγματα, όπως είναι η φυσική ομορφιά ή οι τυχαίες πράξεις καλοσύνης που συμβαί-νουν στην καθημερινότητα. Συνήθως αυτά είναι πράγματα που παραβλέπουμε, καθώς είμαστε απορροφημένοι σε σκέψεις γύρω από το γιατί η ζωή μας δεν ακολουθεί την πορεία που θα έπρεπε.Να μην πιέζουμε τα πράγματα. Τα θετικά συ-ναισθήματα δεν μπορούμε να τα εκβιάσουμε. Αυτό που μπορούμε, όμως, να κάνουμε είναι να

Στα «μικρά» είναι η χαρά

Οι άνθρωποι που στέκονται στα μικρά αρνητικά τείνουν να είναι λιγότερο ευτυχισμένοι και να εμφανίζουν στοιχεία κατάθλιψης

δημιουργήσουμε γύρω μας τις προϋποθέσεις για τη βίωσή τους.

Αναλάβετε δράση!Μπορεί να εκτιμούμε τις «στιγμές ευτυχίας» όταν έρχονται, όμως μπορούμε και να τις δημιουργή-σουμε και να τις εντάξουμε στη ζωή μας, εντοπί-ζοντας προηγουμένως αυτά που θα μπορούσαν να ομορφύνουν τη δική μας ζωή.Και αυτό μπορεί να γίνει με την… άσκηση της «Υπέ-ροχης Μέρας». Πάρτε μία κόλλα χαρτί και περιγράψτε με λεπτο-μέρειες πώς θα ήταν για εσάς μία υπέροχη μέρα!

Θα ήσαστε μόνοι ή με παρέα; Τι θα κάνατε; Τι θα τρώγατε; Όσο θα φαντάζεστε αυτήν την ημέρα, προσπαθήστε να εμπλέξετε όσες περισσότερες από τις αισθήσεις σας μπορεί-

τε. Φανταστείτε πώς θα μυρίζει ο καφές σας εκεί-νη την ημέρα, τι γεύση θα έχει το αγαπημένο σας φαγητό, τι μουσική θα ακούτε κ.τ.λ. Παράλληλα, προσπαθήστε να απομονώσετε σκέψεις που πιθα-νώς σαμποτάρουν την ευχαρίστηση που παίρνετε μέσα από αυτή τη διαδικασία και οι οποίες παρεμ-βαίνουν στο πλάνο σας για την υπέροχη μέρα. Για παράδειγμα, σκέψεις του τύπου «σιγά μη με αφή-σουν τα παιδιά να διαβάσω ήρεμα το βιβλίο μου» θα πρέπει να παραμεριστούν γιατί στο φανταστι-κό πλάνο για την υπέροχη μέρα σας οι πρακτικές δυσκολίες δεν χωράνε! Τέλος, μοιραστείτε αυτό που έχετε γράψει με ένα κοντινό σας πρόσωπο και συζητήστε το μαζί του/της.

Αν η ευτυχία είναι αυτό που επιδιώκετε στη ζωή, η επικέντρωση στα μικρά θετικά στοιχεία της καθημερινότητας και η ενίσχυση της βίωσης θετικών

συναισθημάτων φαίνεται να αποτελούν τα συστατικά της επιτυχίας

40•in•vitro

ΕναλλακτικάΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

Διαλογισμός Γράφει η Άννα Αλιμαντήρη

Συνεργάστηκε η Μάγδα Χάιδου, Κέντρο Διαλογισμού Sri Chinmoy Αθήνα

Γαλήνη πέρα από τον νου

«Οδιαλογισμός είναι θεϊκό δώρο. Απλοποιεί την εξωτερική μας ζωή και ενεργοποιεί την εσωτε-ρική. Οδηγεί σε μια φυ-

σική και αυθόρμητη ζωή, δίνοντας ταυτόχρο-να συνείδηση στην ίδια μας τη θεϊκότητα».Κάπως έτσι περιγράφουν οι δάσκαλοι του διαλογισμού την τέχνη τους της εσωτε-ρικής ενόρασης και της ανακάλυψης του εσωτερικού εαυτού. Πιο πρακτικά, όμως, ο διαλογισμός μάς βοηθά μέρα με τη μέρα να αναπτύξουμε τη συγκέντρωση και την εστί-αση, αυξάνει τις μαθησιακές ικανότητες και τον οραματισμό. Επίσης, όμως, βελτιώνει τη φυσική κατάσταση, ενισχύει το ανοσο-ποιητικό, καθυστερεί το γήρας, περιορίζει τις λοιμώξεις και τις φλεγμονές, επιταχύνει την ανάρρωση, βελτιώνει τους βιολογικούς δείκτες, ρυθμίζει την πίεση, μειώνει τον κίνδυνο καρδιακής προσβολής αλλά και το άγχος. Σε ψυχικό επίπεδο, μας μαθαίνει την αυτοκυριαρχία, την αυτοεκτίμηση, την αυτο-πεποίθηση, την έμπνευση και μας οδηγεί σε μεγαλύτερη κατανόηση και συμπόνια.Υπάρχουν πολλοί τρόποι να διαλογιστούμε. Ωστόσο, όλες οι μεγάλες φιλοσοφικές πα-ραδόσεις (ταοϊσμός, σουφισμός, ινδουισμός, ακόμα και οι πυθαγόρειοι), όλοι οι τρόποι και οι τεχνικές, μοιράζονται όμοιες ιδέες, όπως η σιωπή του νου και η ανακάλυψη του εσωτερικού εαυτού. Τελικός στόχος είναι πάντα η ηρεμία του νου και η αποκάλυψη της εσωτερικής μας συνειδητότητας.Αρχικά, συνήθως χρειάζεται καθοδήγηση από έναν δάσκαλο, όμως ο ανώτερος διαλο-γισμός βιώνεται με προσωπικές εμπειρίες, και μόνο μέσα από τον προσωπικό διαλογι-σμό ανακαλύπτουμε τις κρυμμένες δυνατό-τητές μας.

Για αρχάριουςΦυσιολογικά, οι σκέψεις διαδέχονται η μία την άλλη κάθε στιγμή και η απομάκρυνσή τους είναι δύσκολη υπόθεση…Ωστόσο, το πρώτο βήμα του διαλογισμού είναι η συγκέντρωση. Εδώ κατευθύνουμε την προσοχή μας σε ένα σημείο, διώχνοντας οτιδήποτε άλλο. Με τη συγκέντρωση, σταθε-

ροποιούμε την προσοχή μας σε κάτι μικρό. Με τον διαλογισμό, από αυτό το σημείο, επεκτεινόμαστε προς όλες τις κατευθύνσεις. Επίσης, συνυπολογίζουμε μικρές λεπτομέ-ρειες που επηρεάζουν, όπως το τι τρώμε, πώς ντυνόμαστε, πού και με ποιον διαλογι-ζόμαστε, τι κάνουμε πριν και μετά, τι μουσι-κή ακούμε κ.λπ.

Για προχωρημένους Στο επόμενο επίπεδο, βασική αρχή είναι η αυτοπαρατήρηση και η αποστασιοποίηση από σκέψεις και συναισθήματα. Ο διαλογιζό-μενος δεν τα αποφεύγει, αντίθετα τα βιώνει ψύχραιμα.Με ασκήσεις διαλογισμού μπορούμε να πε-τύχουμε την επαφή με τον εσωτερικό μας εαυτό. Ακολουθούμε την εσωτερική φωνή, για να φτάσουμε στον εσωτερικό μας κόσμο. Συνήθως είναι δύσκολο να βρει κανείς τον σωστό δρόμο σ’ αυτόν τον εσωτερικό κόσμο μόνος του. Ένας πνευματικός δάσκαλος, που ταυτίζεται με τον μαθητή του και τον οδηγεί

εσωτερικά στον διαλογισμό του, είναι σχεδόν απαραίτητος σ’ αυτό το

στάδιο.

7 συμβουλές για τον διαλογισμό Η διάρκεια του διαλογισμού δεν είναι τόσο σημαντική όσο η συγκέντρωση. Αν μπορούμε

να διαλογιστούμε με σιωπηλό μυαλό για 5 λεπτά, μπορού-

με σ’ αυτόν τον χρόνο να φέρουμε στην επιφά-

νεια την εσωτερική ειρήνη και χαρά, ανεξάρτητα από κάθε εξωτερική επιτυχία.

1. Σταματώντας τις σκέψειςΣκοπός είναι να προχωρήσουμε

πέρα από το μυα-λό. Ο διαλογι-

σμός δεν επιτυγχάνεται με σκέψεις. Όταν το μυαλό μας είναι σιωπηλό, μπορούμε να εισέλθουμε σε μία καινούργια συνείδηση, μία συνείδηση η οποία δεν περιορίζεται από το σκεπτόμενο μυαλό.

2. ΣυγκέντρωσηΜε οτιδήποτε και αν ασχολούμαστε, θα είμαστε πιο επιτυχημένοι αν είμαστε πλή-ρως συγκεντρωμένοι, σε ένα σημείο μόνο. Όταν διαλογιζόμαστε, η προσοχή επικε-ντρώνεται στον διαλογισμό.

3. Πού διαλογιζόμαστεΒοηθά πολύ ένα συγκεκριμένο και ήσυχο μέρος, στο οποίο θα διαλογιζόμαστε κάθε μέρα, όπως μια γωνιά στο δωμάτιό μας, με τη φωτογραφία ενός αγίου ή ενός δασκά-λου, με ένα λουλούδι ή ένα κερί. Αν διαλο-γιζόμαστε σ’ αυτόν τον χώρο κάθε μέρα, τότε καταφέρνουμε να δημιουργήσουμε στο σημείο μία ξεχωριστή ατμόσφαιρα.

4. ΖήλοςΧρειάζεται ζήλος και καθημερινή προσπά-θεια για να ανακαλύψουμε την εσωτερική ειρήνη αν δεν είμαστε ικανοποιημένοι με τον εαυτό μας. Αυτός ο ζήλος είναι ίσως πιο σημαντικός από την εκπαίδευση σε πολλές τεχνικές.

5. Εγκαρτέρηση και υπομονήΤα αποτελέσματα δεν έρχονται σε μία μέρα. Κάθε φορά που διαλογιζόμαστε, αυ-ξάνουμε τις δυνατότητές μας. Ακόμη και αν δεν έχουμε δυνατές εμπειρίες, χρειάζεται υπομονή.

6. Χρήση των ιδιοτήτων της πνευματι-κής καρδιάςΗ καρδιά είναι ο τόπος της ψυχής. Εστιά-ζοντας σ’ αυτήν, αμέσως οι σκέψεις έχουν μικρότερη δύναμη και έτσι μπορούμε να εισέλθουμε στην απεραντοσύνη του δια-λογισμού.

7. Καλλιεργώντας τη χαράΣκοπός του διαλογισμού είναι να ανυψώ-σουμε τη συνειδητότητά μας, ώστε να έχουμε πιο θετική άποψη για τη ζωή και

τον εαυτό μας.

Ο αληθι-νός δια-

λογισμός έρχεται από μόνος του, σαν δώρο. Δεν μπο-ρούμε να

τον εξανα-γκάσουμε, ούτε απο-τελεί δικό μας κατόρ-θωμα. Το

κατόρθωμα είναι να

μείνουμε στη σιωπή

του νου και συγκε-ντρωμένοι εσωτερικά. Τα υπόλοι-πα απλώς

θα μας δοθούν

Βοοkmarks

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

To «In Vitro» και σε ηλεκτρονική μορφήΠλέον µπορείτε να διαβάσετε το «In Vitro» και µέσω Διαδικτύου. H διαδικασία είναι πολύ απλή. Πληκτρολογήστε την παρακάτω διεύθυνση issuu.com/invitromagazine και θα εµφανιστούν στην οθόνη σας όλα τα τεύχη του περιοδικού. Πατώντας στο εξώφυλ-λο του ενός θα µπορέσετε να το ανοίξετε και να το ξεφυλλίσετε σε πραγµατικό χρόνο. Aν θέλετε µπορείτε να το κατεβάσετε σε µορφή PDF στην επιφάνεια του υπολογιστή σας. Έτσι δηµιουργεί-τε το προσωπικό σας αρχείο από τεύχη του «In Vitro». Προσοχή όµως διότι απαγορεύεται η αναπαραγωγή και αναδηµοσίευση των θεµάτων του περιοδικού.

Οι βδέλλες στην αρχαιότητα και σήμεραΑπό την αρχαιότητα οι βδέλ-λες χρησιµοποιούνται για τη θεραπεία ασθενειών. Τότε, οι άνθρωποι πίστευαν ότι ρουφούν το «βρόµικο» αίµα. Σήµερα, χρησιµοποιούνται για σειρά παθήσεων, όπως υπέρταση, απόφραξη αγγεί-ων, φλεγµονές του κερατοειδούς και του αµφιβλη-στροειδούς, αιµατώµατα στα µάτια, γλαύκωµα και καταρράκτης, χρόνια ωτίτιδα, ιγµορίτιδα κ.ά.Με το βιβλίο της «Η Χρήση Ιατρικών Βδελλών (Hirudo Medicinalis) στις Χώρες της Ευρώπης, των ΗΠΑ και στη Ρωσία - Εισαγωγικά, Ενδείξεις και Τεχνικές, Νο-µικές Πτυχές», η γιατρός κ. Αλεξάνδρα Νοβοτσίδου «φωτίζει» την ιστορία της χρήσης ιατρικών βδελλών, τις ενδείξεις, τις τεχνικές, αλλά και τις νοµικές πτυ-χές της χρήσης τους.

Βαλβιδοπάθειες λόγω εξέλιξης, όχι λοιμώξεωνΜεγάλες µεταβολές και εξε-λίξεις στις βαλβιδοπάθειες έχουν συντελεστεί τα τελευ-ταία 50 χρόνια, λόγω των αιτιών, της διάγνωσης και της αντιµετώπισής τους. Η σύγ-χρονη τεχνολογία επιτρέπει την πλήρη και λεπτοµερή απεικόνιση και τον καθορισµό της αιτιολογίας των βαλβιδοπαθειών. Επιπλέον, η διόρ-θωση ή/και αντικατάσταση βαλβίδας µπορεί σήµερα να γίνει όχι µόνο στο χειρουργείο, αλλά και στο εργαστή-ριο καθετηριασµών διαδερµικά.Με το βιβλίο του «Βαλβιδοπάθειες», ο καθηγητής του Ohio State University Χαρίσιος Μπουντούλας εξηγεί ότι παθήσεις όπως ο ρευµατικός πυρετός και η σύφιλη, που παλαιότερα αποτελούσαν τις κυριότερες αιτίες των βαλβιδοπαθειών, σήµερα έχουν εξαφανισθεί στον ανε-πτυγµένο κόσµο και τη χώρα µας, ενώ έχουν προκύψει άλλες αιτίες όπως η αύξηση του µέσου όρου ζωής.

Προτείνουμε

Business mailΓαία: επίσηµα εγκαίνια στις εγκαταστάσεις του Ιατρικού Τα επίσηµα εγκαίνια των νέων της εγκαταστάσεων πραγµατοποίησε η Μαιευτική - Γυναικολογική Κλινική «Γαία» του Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, στο Μαρούσι.Η κλινική είναι εξοπλισµένη µε άρτια βιοϊατρική τεχνολογία, Μονάδα Εντατικής Θεραπείας Ενηλίκων και Νεο-γνών, σύγχρονες αίθουσες µαιεύσεων / ωδινών µε φυσικό φωτισµό.Διαθέτει όλες τις απαιτούµενες ειδικότητες ιατρών και µπορεί να αντιµετωπίσει, µε υψηλές συνθήκες ασφά-λειας, όλα τα περιστατικά σε 24ωρη βάση.Η «Γαία», που πρόσφατα ανακοίνωσε τη λειτουργία Τµήµατος Εξωσωµατικής Γονιµοποίησης (IVF), συνεργάζε-ται µε το Fetal Medicine Foundation (FMF) του Λονδίνου, ενώ αναµένεται σύντοµα νέα συνεργασία µε το Ελλη-νικό Πανεπιστήµιο. Παράλληλα, διαθέτει το τελευταίας τεχνολογίας ροµποτικό σύστηµα Da Vinci S – HD.Ο διευθύνων σύµβουλος του Οµίλου Ιατρικού Αθηνών Δρ Βασίλης Αποστολόπουλος ανέφερε ότι η επένδυση έφθασε τα 25 εκατ. ευρώ από την έναρξη της συνεργασίας µε το «Ερρίκος Ντυνάν», ενώ για τη µετεγκατάστα-ση στο Ιατρικό απαιτήθηκαν επιπλέον 5 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, ανακοίνωσε ότι στον προγραµµατισµό του Ιατρικού Κέντρου είναι η επέκταση της «Γαίας» και στο Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης.

IN•VITRO•41

•IN•VITRO•

Συνεργασία Medical Pharmaquality µε ChiesiΤην έναρξη της συνεργασίας µε την ιταλική φαρµακευτική Chiesi ανακοίνωσε η ελληνική φαρµακευτική εταιρεία Medical Pharmaquality, µετά την επιτυχηµένη πορεία της στην ελληνική φαρµακευτική αγορά το 2012, κατά το οποίο εισήγαγε 10 γενόσηµα φάρµακα.Η εταιρεία Chiesi ιδρύθηκε το 1935 µε έδρα την Πάρµα και σήµερα διατηρεί θυγατρικές εταιρείες σε 24 χώρες, µεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Η Medical Pharmaquality ιδρύθηκε τον Μάρτιο του 2011 και είναι αµιγώς ελληνική εταιρεία.Από την 1η Ιουνίου 2012, η Medical Pharmaquality αναλαµβάνει και αυτή την ευθύνη της ιατρικής ενηµέρω-σης για το προϊόν πιροξικάµης της Chiesi. Με αυτή τη συνεργασία, η Medical Pharmaquality, αφού πέτυχε τον πρώτο της στρατηγικό στόχο ανάπτυξης, δηλαδή τη δραστηριοποίηση στην αγορά γενοσήµων προϊόντων, προχωρεί στον επόµενο, που είναι η συνεργασία µε ερευνητικές εταιρείες και πρωτότυπα προϊόντα.

Zeincro: εξαγορά της Trial Μasters για κλινικές µελέτες στα ΒαλκάνιαΤην εξαγορά της Trial Μasters Ltd., εταιρείας µε ηγετική παρουσία στη διεξαγωγή κλινικών µελετών στην Ουγγαρία και τη Ρουµανία, ανακοίνωσε η Zeincro, εταιρεία παροχής υπηρεσιών στον χώρο της κλινικής έρευνας και ανάπτυξης νέων φαρµάκων, µε δραστηριότη-τα σε Ελλάδα, Κύπρο και Τουρκία. Με την εξαγορά αυτή, η Zeincro διευρύνει σηµαντικά την παρουσία της στην προσφορά υπηρεσιών κλινικής έρευνας προς τη διεθνή φαρµακοβιοµηχανία, στην ευρύτερη περιοχή της Κεντρικής και Νο-τιοανατολικής Ευρώπης. Επιπλέον των υπηρεσιών στον τοµέα των κλινικών µελετών, η Zeincro παρέχει υπηρεσίες διαχείρισης κινδύνου, φαρµακοεπα-γρύπνησης, προγραµµάτων συµµόρφωσης ασθενών, µετεγκριτικών κλινικών µελετών ασφάλειας και αποτελεσµατικότητας, καθώς και ρυθµιστικών υποθέσεων εγκρίσεων κυκλοφορίας φαρµάκων.

Merck Serono: 50 χρόνια συµπληρώµατα βιταµινών ΒEκπαιδευτικές δραστηριότητες και ενηµερωτικές παρουσιάσεις για επαγγελµατίες υγείας οργανώνει η Merck Serono µε αφορµή την 50ή επέτειο της κυκλοφορίας των συµπλεγµάτων βιταµινών Β, ενός από τα πρώτα συµπλέγµατα βιταµινών παγκοσµίως.Στόχος των εκδηλώσεων είναι να επιστήσουν την προσοχή στα κύ-ρια συµπτώµατα και τις παρενέργειες της έλλειψης βιταµινών Β.

42•in•vitro

ΟμορφιάΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

Μαλλιά Γράφει η Βασιλική Μανιάτη

Συνεργάστηκε η δερματολόγος Ιουλία Κασσάτη

Τips από γενιά σε γενιά

Στην Kένυα οι γυναίκες βά-ζουν γάλα στα μαλλιά και το αφήνουν για 20 λεπτά, για να βελτιώσουν τη θρέψη της τρί-χας. Mετά το ξεπλένουν. Στην Ελλάδα, πάλι, βάζουμε ελαιό-λαδο, τυλίγουμε το κεφάλι με ζεστή πετσέτα και μετά λού-ζουμε το πρώτο χέρι χωρίς νερό, μόνο με σαμπουάν!

Διαλέγουμε σαμπουάν σύμ-φωνα με τον τύπο των μαλ-λιών μας και τη συχνότητα που λουζόμαστε. Κάνουμε μασάζ με απαλές κινήσεις για 2-3 λεπτά και στο τελευ-ταίο ξέβγαλμα χρησιμοποι-ούμε κρύο νερό.

Για έξτρα λάμψη ξεβγάζου-με τα μαλλιά με νερό της βροχής ή με νερό αναμεμιγ-μένο με ξύδι.

Αφήνουμε τα μαλλιά να στεγνώνουν φυσικά όποτε μπορούμε, αποφεύγοντας το σεσουάρ.

Για το βάψιμο των μαλλιών προτιμούμε απαλές, φυτικές βαφές, με ενυδατικά και θρεπτικά συστατικά.

Μετά το μπάνιο στη θάλασ-σα ή στην πισίνα, ξεβγά-ζουμε τα μαλλιά με καθαρό νερό και τους περνάμε ένα κοντίσιονερ που δεν ξεβγά-ζεται για θρέψη και απαλό-τητα.

Γερά και λαμπερά Σύμβολα αιώνιας θηλυκότητας αλλά και νιότης και αρρενω-πότητας, τα λαμπερά και υγιή μαλλιά απαιτούν τακτική και επιμελή φροντίδα ανάλογα με

τον τύπο τους, ώστε να μην αντιμετωπίζουν προβλήματα όπως τριχόπτωση, πιτυρίδα, ξη-ρότητα, ψαλίδα και θαμπάδα.Στη Γαλλία οι γυναίκες μετά την ηλικία των 35 χρόνων κόβουν κάθε χρόνο 1-2 εκατοστά τα μαλλιά τους. Στην Ελλάδα πάρα πολλές γυναίκες λατρεύουν να διατηρούν ένα μα-κρύ μήκος στα μαλλιά τους, κάτι που ενίοτε προσδίδει γοητεία αλλά συνεπάγεται μια απαιτητική καθημερινή ρουτίνα φροντίδας, με μάσκες, σέρουμ, κατάλληλα σαμπουάν και προϊόντα styling.

Με εξαίρεση την άνοιξη και το φθινόπωρο, που τα μαλλιά πέφτουν και «ανανεώνονται», το υπόλοιπο διάστημα του χρόνου η απώλεια

τριχών πρέπει να μας οδηγήσει στον ειδικό δερματολόγο. Επίσης τα βαμμένα μαλλιά

θέλουν εξειδικευμένα προϊόντα, ειδικά αυτή την περίοδο, μετά τις θερι-

νές διακοπές, την έκθεση στον ήλιο και στο νερό της θάλασσας και της πισίνας.Με προσοχή καθαρίζου-

με και το τριχωτό της κεφαλής των παι-

διών, κάνοντας απαλό μασάζ με τα δάχτυλα και όχι με τα

νύχια και χρησιμοποι-ώντας σαμπουάν και μαλακτι-

κή κρέμα με απαλή σύνθεση και, ιδανικά, χωρίς πολλά χημικά.

Όσο για τους άνδρες, η φαλά-κρα συνιστά μόνιμη απειλή

για εκείνους, ενώ πολύ συχνά

έχουν πιτυρί-δα και

ξηροδερμία ή λιπαρότητα. Στον απόηχο του καλοκαιριού, όσο η ζέστη κρατά ακόμη, το συχνό λούσιμο με ένα απαλό, ελαφρύ σα-μπουάν καθαρίζει το κεφάλι, απαλλάσσο-ντάς το από τον ιδρώτα και τις δυσάρεστες οσμές, χωρίς να φθείρει τις τρίχες.Κομβικός, εξάλλου, αναδεικνύεται και ο ρό-λος της διατροφής. Η σωστή διατροφή είναι ωφέλιμη τόσο για τους 150.000 θύλακες που έχουμε στο κεφάλι μας όσο και για το σώμα μας. Αν δώσουμε έμφαση σε συστατι-κά όπως η πρωτεΐνη και ο σίδηρος, τα μαλ-λιά μας θα μας ανταμείψουν με περισσότε-ρο όγκο και λάμψη.

Άπαχο κόκκινο κρέας: Η έλλειψη σιδήρου μπορεί να οδηγήσει, σύμφωνα με έρευ-νες, σε απώλεια των μαλλιών, ειδικά στις γυναίκες, που δεν έχουν την κληρονομικό-τητα των ανδρών. Ο σίδηρος που προσφέ-ρουν τροφές όπως το κόκκινο κρέας μπορεί να ενδυναμώσει τα μαλλιά, αλλά και να επιβραδύνει την αραίωσή τους, όπου αυτή εμφανίζεται.

Αβγά: Τροφή πλούσια σε βιοτίνη, ένα είδος Βιταμίνης Β, που ενισχύει τη δύναμη των μαλλιών και, κυρίως, τη σωστή υγεία του κε-φαλιού. Η έλλειψη βιοτίνης είναι υπεύθυνη για τα θαμπά μαλλιά.

Γλυκοπατάτες: Είναι γεμάτες Β-καροτίνη, την οποία ο οργανισμός μας μετατρέπει σε βιταμίνη Α, που θρέφει δέρμα και μαλλιά. Η βιταμίνη Α είναι αυτή που εξισορροπεί την ξηρότητα του δέρματος του κεφαλιού, λει-τουργώντας, έτσι, ανασταλτικά ενάντια στην πιτυρίδα.

Φρούτα: Είναι γεμάτα βιταμίνη C, που βο-ηθάει τον οργανισμό να απορροφήσει κα-λύτερα τον σίδηρο. Η έλλειψη της συγκε-κριμένης βιταμίνης είναι υπεύθυνη για τα αδύναμα, ξηρά μαλλιά.

Λιπαρά ψάρια: Ψάρια πλούσια σε Ω-3 λι-παρά συμβάλλουν καθοριστικά στην καλή υγεία του τριχωτού. Η έλλειψη των Ω-3 συμβάλλει στην ξηροδερμία και στα θαμπά μαλλιά.

Απαλές υφές και υπέροχες µυρωδιές

για τη φροντίδα του τριχωτού

ης κεφαλής

IN•VITRO•43

ShoppingΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

Προϊόντα για όλους τους τύπους μαλλιών

Απαλές υφές και υπέροχες µυρωδιές

για τη φροντίδα του τριχωτού

ης κεφαλήςbeauty

Fructis Pure Brillance ShampooΗ οικολογικά σχεδιασµένη σύνθεση κατά των αλάτων και των καταλοίπων του νερού (κατά 94% βιοδιασπώµενη, χωρίς σιλικόνη, χρωστικές και paraben) δίνει τη δυνατότητα στα µαλλιά να ξανακερδίζουν τη λάµψη τους, ενώ το ενεργό συµπύκνωµα φρούτων επανα-φέρει τη δύναµή τους.

Kiehl’s Magic ElixirΣυµπύκνωµα αναδόµησης των µαλλιών µε µια «µαγική» σύνθεση για πιο λαµπερά και υγιή µαλλιά. Πρόκειται για ένα µίγµα από φύλλα δεντρολίβανου, ελαίου αβοκάντο, καρθαµέλαιου και αλόης, που διατηρεί µια υγιή αναλογία υγρασίας, θρεπτικών στοιχεί-ων και µικροχλωρίδας.

Schwarzkopf Professional BC Oil MiracleΤο BC Oil Miracle είναι µια µάσκα τε-λειώµατος, η οποία προσφέρει άµεση ενυδάτωση, απαράµιλλη και µε διάρκεια λάµψη, εξαιρετικά απαλό άγγιγµα και λείανση χωρίς να βαραίνει τα µαλλιά.

Syoss mask colorΕπανορθωτική φόρµουλα που διατηρεί το χρώ-µα στα βαµµένα µαλλιά, χωρίς να τα βαραίνει, θεραπεύοντας τις ξηρές και ταλαιπωρηµένες άκρες, δίνοντας όγκο και προσθέ-τοντας λάµψη.

Apivita Nature’s Hair ColorΜόνιµη βαφή µαλλιών που προστατεύει και περιποιείται τα µαλλιά χάρη στα βιο-λογικά έλαια ηλίανθου και ελιάς και στα βιολογικά εκχυλίσµατα µελιού και δεντρο-λίβανου που περιέχει. Δεν περιέχει στη σύνθεσή της χηµικές ουσίες που συχνά ενοχοποιούνται για αλλεργίες και άλλες ανεπιθύµητες δράσεις.

Elvive Color Vive Σαµπουάν περιποίησης ειδικά σχεδιασµένο για να προστατεύει και να περιποιείται τα βαµµένα µαλλιά ή τα µαλλιά µε ανταύγειες. Με αντηλιακά φίλτρα και βιταµίνη Ε που θρέ-φει την τρίχα και παρέχει προστασία από τις εξωτερικές επιθέσεις που προκαλεί το φως.

Jurlique Baby’s Gentle Shampoo Απαλά καθαριστικό που φέρεται «τρυφερά» στα µαλλιά των µωρών, προσφέροντας ενυ-δάτωση και παράλληλα έχει ηρεµιστικές ιδι-ότητες. Περιέχει χαµοµήλι, γλυκερίνη, µέλι και αγριοκάστανο.

Herbal Essences μάσκα μαλλιών «Μαλλιά ξεδιψάστε»Μάσκα για βαθιά ενυ-δατική περιποίηση για τα ξηρά και ταλαιπωρη-µένα µαλλιά. Απλώνεται από τη ρίζα ώς τις άκρες και θέλει πολύ καλό ξέ-βγαλµα έπειτα από ένα, µόλις, λεπτό. Ελαφρύ προϊόν, που µπορεί να εφαρµόζεται 2-3 φορές την εβδοµάδα.

44•IN•VITRO ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

NOΣΟΚΟΜΕΙΑ > ΑΤΤΙΚHΣΑΘΗΝΑ> Γενικό Νοσο κο µείο Αθηνών «Γ.

Γεννηµατάς» (Γενικό Κρατικό Αθη-νών) Μεσογείων 154, Χολαργός

> Γενικό Νοσοκο µείο Αθηνών «Η Ελπίς» Δηµητσάνης 7, Αµπελό-κηποι

> Ερρίκος Ντυ νάν, Μεσογείων 107 > Γενικό Αντικαρ κινικό Νοσοκοµείο

Αθηνών «Άγιος Σάββας», Λ. Αλε-ξάνδρας 171

> Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Ιπ-ποκράτειο», Βασ. Σοφίας 114

> Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Λαϊ-κό», Αγ. Θωµά 17

> Μαιευτήριο Αθηνών «Έλενα Βε-νιζέλου», πλ. Έλενας Βενιζέλου 2

> Γενικό Νοσοκοµείο Αθηνών «Κορ-γιαλένειο-Μπενάκειο Ε.Ε.Σ» (Ερυ-θρός Σταυρός), Αθανασάκη 1

> Γ.Ν. Νοσηµάτων Θώρακος «Σω-τηρiα», Μεσογείων 152

> Γενικό Νοσοκο µείο Αθηνών «Ευ-αγγελισµός», Υψηλάντου 45

> Γενικό Νοσοκοµείο Παίδων Aγλα-ΐα Κυριακού, Θηβών και Λεβαδεί-

ας, Αµπελόκηποι > Νοσοκοµείο Αφρ. & Δερµ. Νόσων

Αθηνών «Ανδρέας Συγγρός», Δραγούµη 5

> Ιασώ General, Λεωφ. Μεσογείων 264, Xολαργός

> Γενικό Νοσοκοµείο «Ασκλ η πιείο Βούλας», Βασ. Παύλου 1

ΠΕΙΡΑΙΑΣ> Γενικό Αντικαρκινικό Νοσοκοµείο

Μεταξά, Μπότσαρη 51 > Γενικό Νοσοκοµείο Πειραιά «Τζά-

νειο», Zαννή και Αφεντούλη

ΧΑΪΔΑΡΙ> Πανεπιστηµιακό Γενικό Νοσο-

κοµείο «Αττικό», Ρίµινι 1

ΚΑΛΛΙΘΕΑ> Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέ-

ντρο, Λ. Συγγρού 356

ΦΑΛΗΡΟ> Metropolitan Hospital, Εθνάρ-

χου Μακαρίου & Ελ.Βενιζέλου

1 Ν. Φάληρο

ΚΗΦΙΣΙΑ> Γ.Ν. Αττικής ΚΑΤ, Νίκης 2

ΜΑΡΟΥΣΙ> Ιασώ, Κηφισίας 37 > Γ.Ν. Σισµανό-

γλειο, Σισµανoγλείου 1

Ν. ΙΩΝΙΑ> Γ.Ν.Ν. Αγία Όλγα, Αγ. Όλγας 3

ΝΙΚΑΙΑ> Γ.Ν. Νίκαιας, Μαντούβαλου

Δηµ. 3

ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ> Σισµανόγλειο, Σισµανόγλου 1

ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ > ΑΤΤΙΚHΣ> Κολοκούρη Ελένη Μεσογείων

117, εντός εµπορικού κέντρου, > Γρηγορόπουλος Σωτήρης Δευ-

τέρας Μεραρχίας 2 & Ακτή Μια-ούλη, Πειραιάς, > Πλυ τάς Νικόλα-ος Κηφισίας 125-127, Ν. Ψυχικό,

> Λουράντος Κώστας Οµήρου 6, Ν. Σµύρνη,

> Μπακάκος Αγ. Κων/νου 3, Οµό-νοια

> Λένα Τριανταφύλλη Μπακάκου, Λεωφ. Κηφισίας 281, Κηφισιά

> Βλάχος Κων/νος Στουρνάρη 53 (δίπλα στο θέατρο Αλάµπρα), Αθήνα,

> Βλάχος Παντελής Θεοτοκο-πούλου 6, Χαλάνδρι, (πλησίον AGORA CENTER),

> Αντωνό πουλος Νίκος Περικλέους 79, Κηπούπολη Περιστέρι,

> Μαρούλης Γεώργιος Πανεπιστη-µίου 6, Αθήνα,

> Κούβαρης Κώστας Ηρώων Πολυ-τεχνείου 37, Πειραιάς,

> Λαζαρίδου-Παπαδοπούλου Ευγε-νία Τραλέων 61, Γαλάτσι,

> Λύγδας Νικόλαος Παναγή Τσαλδά-ρη 37, Περιστέρι,

> Μαραγκού Βασιλείου - Μαραγκού Ιωάννη Ακαδηµίας 76, Αθήνα,

> Μώρος Δηµήτρης 2ας Μαίου, 26, Ν. Σµύρνη,

> Ραφτόπουλος Γιώργος Κηφισίας 5, Αµπελόκηποι,

> Σαµαράς Ανδρέας Αλεξάνδρας

146Β & Λουκάρεως, Αµπελόκη-ποι,

> Σταµατίου-Βέρου Μαρία Ε. Βενι-ζέλου 126, Ν. Ερυθραία,

> Σταυροπούλου Αικατερίνη Μεσο-γείων 437 & Αγ. Παρασκευής, Αγ. Παρασκευή,

> Σκρέκα Αθανασία, Αττικής 94, Άνω Γλυφάδα

> Τσιροπούλου Σοφία Σπερχειού 61, Χρυσούπολη Περιστέρι,

> Γιαννακάκου-Σκουµπουρδή Αγγε-λική Περικλέους 11, Μαρούσι

> Μπακογιάννη Πολυξένη, Δωδεκα-νήσου 39, Άλιµος

> Αικατερίνη Παγιαύλα- Ευαγγέλου, Κώστα Βάρναλη 38, Χαλάνδρι

ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:> Hiltonia Spa Βασιλίσσης Σοφίας

46, Αθήνα> Εµπορικό κατάστηµα Public

Καρα γεώργη Σερβίας 1, Πλα τεία Συντάγµατος, Αθήνα.

Πού θα μας βρίσκετε...

ΙΝ● VITROΤώρα κάθε τελευταία

Πέμπτη του μήνα το «ΙΝ VITRO»

κυκλοφορείκαι μαζί με

«ΤO ΠΟΝΤΙΚΙ»

ΑΝΑΖΗΤΗΣΤΕ ΤΟ ΕΠΟΜΕΝΟ ΤΕΥΧΟΣ ΜΕ «ΤΟ ΠΟΝΤΙΚΙ» ΣΤΙΣ 28 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ

Ôï ðåñéïäéêü ãéá ôçí õãåßá

ΕΙΔΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΚΕΦΑΛΑΛΓΙΑΣ > ΓNA «Γ. Γεννηματάς», Αθήνα,

τηλ.:210-7768307-8. > Ναυτικό Νοσοκομείο Αθηνών, Αθήνα,

τηλ.: 210-7261148. > Ερυθρός Σταυρός, Αθήνα, τηλ.: 1535. > Aεροπορίας 251, Αθήνα, τηλ..:210-7463300. > Στρατιωτικό 401, Αθήνα, τηλ.: 210-7494090. > ΑΧΕΠΑ, Θεσσαλονίκη, τηλ.: 1535. > Γ.Ν. «Παπανικολάου», Θεσσαλονίκη,

τηλ.: 1535. > Γ.Ν. «Παπαγεωργίου», Θεσσαλονίκη,

τηλ.: 2310-693229. > Γ.Ν. «Αγιος Δημήτριος», Θεσσαλονίκη,

τηλ.: 2313-322422. > Β’ ΙΚΑ «Παναγία», Θεσσαλονίκη, τηλ.:

2310-479657> Γ.Ν. Καβάλας, τηλ.: 1535. > Γ.Ν. Χανίων, τηλ.: 28210-22540.

ΚΕΝΤΡΑ ΥΠΟΒΟΗΘΟΥΜΕΝΗΣ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΣ> Αλεξάνδρα, Βασ. Σοφίας 80, 115 28, Αθήνα,

Τηλ.: 213-2162000, 210-3381100> Αρεταίειον, Βασ. Σοφας 76, 11528 Αθήνα,

Τηλ.: 210-7238511-8> Αττικόν, Ρίµινι 1, 12462, Χαϊδάρι,

Τηλ.: 210-5831000> Έλενα, Πλατεία Έλενας Βενιζέλου 2, 11521,

Αθήνα , Τηλ.: 210-6432221> EMBRYOART, Λ. Αλεξάνδρας 194, 11522, Αθή-

να, Τηλ.: 210-6450364 Site: www.embryoart.gr

> EMBRYOLAND, Αργολίδας 2 & Λεωφ. Κηφι-σίας, Αµπελόκηποι, Tηλ.: 210-7779920 , Fax: 2106911200, Site: www.embryoland.gr

> IVF & GENETICS, Λεωφ. Κηφισίας 296 & Ναβα-ρίνου 40, Χαλάνδρι, Tηλ.: 210-6859000, Fax: 210-6859969, Site: www.ivf.gr

> LIFE CLINIC, Tηλ.: 210-8100631, Site: www.lifeclinic.gr

> NEOGENESIS, Λεωφ. Κηφισίας 3, Μαρούσι, Tηλ.: 210-6828150, Fax: 210-6836090, Site: www.neogenesis.gr

> SERUM, Ευήνου 8, Αθήνα, Τηλ.: 210-7700744, 210-7756733, Fax: 210-7489567, Site: www.serum.gr

> ΑΚΕΣΩ, Αδριανείου & Σώχου 7, Νέο Ψυχικό , Τηλ.: 210-6776700, Fax: 210-6716700, Site: www.akeso.com

> ΒΙΟΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ, Ερυθρού Σταυρού 5 & Λεωφ. Κηφισίας, Μαρούσι, Τηλ.: 2106801775, Fax: 2106801774, Site: www.biodimiourgia.gr

> ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΣ & ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ, Σοφοκλέους 10, Χαλάνδρι, Τηλ.: 2106851945, Fax: 2106824040, Site: www.kapetanakis-center.gr

> ΔΙΑΓΝΩΣΗ - IVF, Τηλ.: 210-6438 838, Fax:

210-6438805, Site: www.diagnosis.gr/ivf> ΕΜΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗ, Βουρνάζου 10-12, Αθήνα,

Τηλ.: 210-6446190, Fax: 210-6446082> EMBIO MEDICAL CENTER, Εθνικής Αντιστάσε-

ως 77, Χαλάνδρι, Τηλ.: 210-6774179, Site: www.ivf-embryo.gr

> ΕΜΒΡΥΟ , Πατριάρχου Ιωακείµ 19 Αθήνα, Τηλ.: 210-7258080, Fax: 210-7294447

> EΜΒΡΥΟΓΕΝΕΣΙΣ, Λεωφ. Κηφισίας 60, Μαρού-σι, Τηλ.: 210-6104682-7, Fax: 210-6104688, Site: www.embryogenesis.gr

> ΕΥΓΟΝΙΑ, Βεντήρη 7, Αθήνα, Τηλ.: 210-7236333, 210-7211108, 210-7211108, Fax: 2107213623, Site: www.eugonia.com.gr

> ΙΑΚΕΝΤΡΟ, Φραγκοκκλησιάς 4, Τηλ.: 210-6179340 , Site: www.iakentro.com

> ΙΑΣΩ, Λεωφ. Κηφισίας 37-39, Μαρούσι, Τηλ.: 210-6184000, Fax: 210-6184158, Site: www.iaso.gr

> ΙΑΤΡΕΙΟ ΥΠΟΒΟΗΘΟΥΜΕΝΗΣ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩ-ΓΗΣ, Σεµιτέλου 2, Τηλ.: 210-7704600

> ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ, Βεντήρη 7 , Τηλ.: 210-7236333, 210-7217534, 210-7211108, Fax: 210-7213623, Site:www.iatrikierevna.gr

> ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑΣ, Παστέρ 15, Αθήνα, Τηλ.: 210-6454902, 210-6459202, 210-6446202, Fax: 2106445486, Site: www.iga.gr

> ΚΕΝΤΡΟ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗΣ - ΓΕ-ΝΕΣΙΣ ΑΘΗΝΩΝ, Παπανικολή 14-16, Χαλάνδρι, Τηλ.: 210 68 94 326, Fax: 210 68 90 897, Site: www.pantos.gr

> ΚΕΝΤΡΟ ΒΙΟΓΕΝΕΤΙΚΗΣ , Αγίου Δηµητρί-ου 114, Πειραιά, Τηλ.: 2104616766 , Fax: 2104616766, Site: www.biogenetics.gr

> ΚΕΝΤΡΟ ΓΟΝΙΜΟΤΗΤΑΣ, Βουρνάζου 10-12, Τηλ.: 210-6411417, Fax: 216-411810

> ΚΕΝΤΡΟ ΕΞΩΣΩΜΑΤΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ (IVF ATHENS CENTER), Λεωφ. Κηφισίας 5, Μα-ρούσι, Τηλ.: 210-6859500, 210-6859502, 210-6859503 , Fax: 210-6859503, Site: www.reproduction.gr

> ΚΕΝΤΡΟ ΜΗΤΡΟΤΗΤΑ, Παπαδιαµαντοπού-λου 6 και Αλκµάνος 2, Τηλ.: 210-7220492, 210-7293415, 210-6040413, Fax: 210-7293415, Site: http://users.hol.gr/~mitrotis/indexe.html

> Κλινική «Κοντόπουλος», Κόδρου 22, Χαλάν-δρι, Τηλ.: 210-6877900

> ΜΑΙΕΥΤΗΡΙΟ ΛΗΤΩ - ΕΜΒΡΥΟΓΟΝΙΑ, Μουσών 7-13, Τηλ.: 210-6902125, Site: www.leto.gr

> ΜΗΤΕΡΑ IVF, Λεωφ. Κηφισίας & Ερυθρού Σταυ-ρού 6, Τηλ.: 210-6869827, Fax: 210-6893707, Site: www.mitera.gr

> ΜΗΤΡΟΤΗΤΑ - ΥΓΕΙΑ, Bασιλίσσης Σοφί-ας και Σεµιτέλου 4, Τηλ.: 210-7757016, 210-7787727, Fax: 2107754785, Site: www.maternityhealth.gr

> ΜΙΤΩΣΙΣ, Κολοκοτρώνη 154, Πειραιάς, Τηλ.: 210-4535285, Fax: 210-4522747 Site: www.mitosis.gr

> ΜΟΝΑΔΑ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ , Αναστασίου 8, Ψυχικό, Τηλ.: 210-6912900, Fax: 210-6945153, Site: www.gynecology.gr/firstpage.html

ΧρηστικάΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

46•IN•VITRO

Last pageΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2012

Ο ανθρώπινος οργανισμός

Η µήτρα κατά την παραγωγική φάση

Τις πρώτες 14 ηµέρες του µηνιαίου κύκλου της γυναίκας, το ενδο-µήτριο αναπτύσσεται για να αναπληρώσει το στρώµα που έχασε κατά τον προηγούµενο κύκλο. Η εικόνα αυτή που ελήφθη στη διάρ-κεια της ύστερης παραγωγικής φάσης δείχνει την πλήρη αναγέννη-σησ των κυττάρων που αποτελούν το ενδοµήτριο. Εκκριτικά (πρά-

σινα) και βλεφαριδοφόρα (κίτρινα) κύτταρα βρίσκονται σε πυκνή διάταξη. Εάν δεν συµβεί εγκυµοσύνη, το ενδοµήτριο καταστρέφε-ται και αποβάλλεται κατά την περίοδο έπειτα από 28 ηµέρες περί-που. Ο χρόνος διαφέρει σε κάθε γυναίκα.

[µικροφωτογραφία από οπτικό µικροσκόπιο]

invtro_38

Documents