laeveld issue 4

LAEVELDAGROCHEM

Vol. 1 No. 4 - SUMMER 2012 Saam boer ons vooruit!

PlaagdoderGesonde wins en

veilige voedsel

Yellow SpotReduce the riskIS

SN

222

2-96

63

Bêreboekie:Romantieseresepte &familievermaak

’n iPad in ons kompetisie op bladsy 25WEN!

EDITORIAL:Editor-in-Chief – Corné LiebenbergManaging Editor – Fiona MoscaCreative Director – Gwynedd Peters

PUBLISHERS:Main Angel Publishing462 Grysbok Street, Waterkloof RidgeTel: 012 342 3630Fax: 086 242 0031e-mail: [email protected]

DESIGN & LAYOUT:designlogikArt Director – Nick Hlozeke-mail: [email protected]

IMAGES:Stock Xchange, Ford Motor Company South Africa, Laeveld Agrochem, Knysna Tourism, Lasea De Beer, iStock.

PRINTED BY:Four ImagesTel: 012 349 1113Fax: 012 349 1090www.4images.co.za

CONTRIBUTORS:Phillip Venter (Zinchem), Jan Viljoen, Gerhard Verdoorn, Dr Charles Gilfillan, Glwadys Aymone Gbetibouo & Claudia Ringler, Poison Control Centre SA.

All editorial, business and production cor-respondence should be addressed to Main Angel Publishing: Postnet Suite 335, Private bag x1028, Lyttelton, 0140Unless otherwise agreed to, all contributions are the property of Laeveld Magazine, and its publishers.The editor and publisher reserve the right to alter copy and visual material as deemed necessary.The opinions expressed in Laeveld Magazine are not necessarily those of the publishers or Laeveld Agrochem, its suppliers, subsidiaries or affiliates.© Copyright by Main Angel Publishing. All rights reserved.

I N HOU DSOPGAW E | CON T E N T SLAEVELD2. Redakteursbrief4. Laeveld Nuus6. Laeveld Agenteprofiel

8. SUKSESVERHAAL: Sinksulfaat & sonneblomme is ‘n

wenspan!

10. LAEVELD GEMEENSKAP: Gevaarlike goggas? – sê wie?

12. PLAAG- EN ONKRUIDBEHEER: Bosluisbeheer: Strategiese bena-

dering met betrekking tot die beheer van bloubosluis

14. PLAAG- EN ONKRUIDBEHEER: Gesonde wins en veilige voedsel

met plaagdoder

18. PRODUCT PROFILE: Evaluation Report on Marinure® DS

20. LAEVELD COMMUNITY: Management to reduce the risk of

Yellow Spot

24. FUN & GAMES - WEN 'n iPad! Games & activities for the family

26. GRONDGESONDHEID: Spreek grondgesondheid aan met Rescue

30. PRODUKPROFIEL: Axial®

Styg uit met vertroue vir uitstekende grasbeheer in koring en gars

34. TRAVEL: Knysna & the Garden Route

36. PRODUCT PROFILE: Eco-T: Larger, healthier, more effective root systems

38. CLIMATE CHANGE: The South African farming sector’s vulnerability to climate change and variability

44. RECIPES: Romantic Recipes

48. WHEELS: Revolutionary Ford Ranger

52. YOUR HEALTH: Safety precautions when handling

poisonous substances

LAEVELD Summer/Somer 2012 - 1

Laeveld Agrochem

Laeveld Agrochem

www.facebook.com/LaeveldAgrochem

4 - LAEVELD Summer/Somer 2012

LAEVELDNUUS Die jongste nuus uit Laeveld Agrochem

‘n LaeveLd wenresep

Katryn Barwise, dogter van Antoinette

Barwise van Laeveld Agrochem se

Tzaneen depot is in November 2011 as

Mej. Limpopo gekroon.

Tydens die seremonie wat by die

Bolivia Lodge in Polokwane plaasgevind

het, het sy ‘n reis na Rio de Janeiro, ‘n

Mercedes vir die jaar, R70 000 se ju-

wele van Anglo Platinum, en nog hope

kleiner pryse toegeken. Baie geluk

vanaf die hele Laeveld-familie.


LAEVELDNUUSDie jongste nuus uit Laeveld Agrochem

pLatteLand premier

Die Platteland filmpremier wat op 3

November 2011 gehou is, was volgens

almal wat dit bygewoon het, 'n reuse

sukses. Vir een “glamorous” aand het

bekendes en genooide gaste byme-

kaar gekom en gekuier, terwyl hulle

die eerste vertoning van die film saam

geniet het.

Baie geluk Laeveld op die film debuut!


1 2 3

LAEVELDAGENTEPROFIEL

By Laeveld Agrochem is ons trots op ons verteen-woordigers en die gehalte diens wat hulle lewer. Saam met ons uitstekende produkte het ons 'n wenspan wat min ander kan klop.

1 – Louis BothaVereeniging en Potchefstroom

Louis Botha is gebore in Vereenig-

ing 1985. Hy het daar gematrikuleer

en besluit om sy passie vir die natuur

verder te vat en het daarna Natuur-

bestuur gaan studeer. Hy het ook sy

FGASA veldgids kursusse voltooi en

het daarna in die wild- en jagbedryf

begin werk.

Hy het in Naboomspruit as Bestuurder

en Profesionele jagter op 'n wildsplaas

gewerk en letterlik sy passie vir die

natuur uitgeleef, totdat die geleent-

heid in die landbou chemiese bedryf

homself voorgedoen het in 2008, waar

hy by sy pa aangesluit het in die

Vereeniging streek.

Hier het dinge baie vining gebeur en

Louis kon nie sy opgewondenheid keer

om aan te sluit by die Laeveld Groep nie.

Volgens Louis:

"Ek voel trots om te kan sê ek is deel

van so ‘n fantastiese groep! My passie

en nuuskierigheid vir die bedryf en

die natuur word net elke dag meer

en meer.

Ek is op my gelukkigste in die bos en

natuur waar ek myself kan uitleef in

die skepping wat ons uit God se hand

ontvang het. Dit verstom my elke dag

hoe presies elke plant, elke insek, elke

boom ens bymekaar gesit is om die

perfekte prentjie te skep.


vir 'n volledige ontleding en sak-pas aanbevelings van hoe om die beste opbrengs uit u oes te haal kontak jou naaste Laeveld agent.

Nuwe manne in die Laeveld span

Ek het nooit gedink dat die land-

bouchemiese bedryf my tot so groot

mate sou interesseer nie maar ek kan

met sekerheid sê die gogga het be-

hoorlik gebyt!"

Louis Botha – sel: 079 962 2190e-pos: [email protected]

2 – Gert YsselBiesiesvlei, Sannieshof, Mareetsane,

Stella, Kameel, Delareyville, Migdol,

Rostrataville en Vermaas

Gert Yssel is gebore in 1959 en het

skool gegaan te Ventersdorp Hoër-

skool. Na skool het hy sy diensplig

gaan voltooi te Bloemfontein en daarna

sy graad in B.Sc. Agric. (Agronomie

en Landbou ekonomie) aan die Univer-

siteit van die Vrystaat, behaal.

Gert sluit aan by NWK in 1984 as se-

nior landboukundige te Lichtenburg en

het onder meer gewerk met mielies,

grondbone, sonneblom, katoen en ko-

ring. Hy verlaat NWK om by die Ga-

zankulu Development Corporation aan

te sluit en werk daar onder meer met

sitrus, sagte vrugte, tabak ens. In 1991

sluit hy aan by Sentraal Wes as senior

Landbou ekonoom.

Daarna het hy self gaan boer en ook

'n vervoer besigheid op die been ge-

bring. In Desember 2010 sluit hy by

Laeveld Agrochem aan om weer in die

landbou sektor betrokke te raak.

Volgens Gert:

"Ek glo ek sal 'n verskil kan maak in

die boerdery besighede van my kliënte

aangesien ek glo in volhoubare land-

bou-produksie."

Gert Yssel – sel: 083 235 5050e-pos: [email protected]

3 – André Pretorius Bronkhorstspruit en Witbank-omgewing

André is 'n man wie se hande vir niks

verkeerd staan nie en hy weet hoe

om kliënte te help om maksimum po-

tensiaal uit 'n oes te haal. André het

onlangs sy eie depot oopgemaak en

nooi boere in die Bronkhorstspruit /

Witbank-omgewing om in te loer vir

'n koppie koffie of 'n lekker gesels oor

die landbou en besigheid.

andré pretorius – sel: 083 654 8859e-pos: [email protected]


SUKSESVERHAAL

Ná die strooptyd in Mei is mnre. Ben en Jaco Bamberger

van Ottosdal vol lof vir die voordele wat sinksulfaat bied.

T ydens besoeke aan hul boerdery

deur die streeksverteenwoordiger

van Zinchem is tekorte aan sink in hul

grond uitgewys. Hulle het besluit om

sinktoedienings bykomend op dele van

die lande te doen. Omdat ons graag

wou weet wat die opbrengsverhoging

op die bykomende kapitaalbesteding

sou wees, het ons ook strookproewe ge-

plant sodat ons die opbrengsverhoging

(al dan nie) presies kon bepaal. Dit

was ’n baie nat jaar met vele probleme.

Onkruidbestryding was maar een van

die kwessies wat spesiale aandag sou

verg. Sinksulfaat is tydens die planttyd

op die ry toegedien teen 5kg/ha. Die

5kg sinksulfaat is opgelos in 200 liter

water en met die onkruiddoderspuit

300m wyd oor die ry toegedien. Die

plante was sedert opkoms buitenge-

woon sterk en mooi. Gedurende die

hele groeitydperk kon geen tekorte

waargeneem word nie. Ons kon nie

wag vir strooptyd nie. Dit was gou

duidelik dat die opbrengs van die son-

neblomme besonder goed was.

Die proefstroke is eerste gestroop en

geweeg. In daardie stadium het dit

amper gevoel of die stropers te sta-

dig loop, maar ons moes geduldig wag

vir die kontroleblokke. Die streeksver-

teenwoordiger van Zinchem het intus-

sen weer aan ons verduidelik wat die

funksie van sink in plante is en waarom

ons kon verwag om ’n beter opbrengs

te kry met die ekstra sinktoediening.

Sink is betrokke by die vorming van

chlorofil, dit speel ’n rol in die vorm-

ing van groeihormone en dit aktiveer

ensieme. Dit is waarom sink so ’n groot

rol speel. “Nee, wat,” sê die Bamberg-

ers. “Om te meet, is om te weet. Ons

weet nou dat voorkoming (grondtoe-

Sinksulfaat &sonneblommeis ‘nWENSPAN!


Sukses met Zinchem

diening) beter is as genesing deur

die gebruik van blaarvoeding. Ons sal

nie weer nalaat om seker te maak dat

ons plante die regte hoeveelheid en

die regte bron sink (Zinchem se sink-

sulfaat) tydens planttyd kry nie. Wys

ons waar anders ons ’n opbrengs van

667% op ons kapi-

taaluitleg kan kry.

Ons het ook mielies

op proefpersele ge-

plant en kan nie

wag vir die resul-

tate nie,” sê Jaco.

Die opbrengs in die kontroleblokke

was 1 706, 60kg/ha en dié op die pro-

efpersel waar 5kg/ha sinksulfaat toege-

dien is, was 1 840, 16kg/ha. Die op-

brengsverhoging was 7,8% of 133,6kg/ha

en teen ’n sonneblomprys van R4 000/

ton realiseer die proefstrook R534,24/

ha meer vir die Bambergers. Die koste

van die sinksulfaat was R80/ha. Dus, vir

elke rand wat aan sinksulfaat bestee is,

is R6, 67 verdien, oftewel ’n opbrengs

van 667% op die kapitaaluitleg.

Zinchem se nuwe reeks multi-mikro-

elemente maak voorsiening vir grond-

toediening sowel as blaarvoeding. Die

nuwe grondtoedieningsproduk vir ryge-

wasse verskaf onmiddellik die mikro-

elemente (Zn, Cu, Mn, Fe en B) om

saailinge te vestig en te onderhou

in die vegetatiewe groeistadium. Die

klem in die grondtoedieningsproduk vir

rygewasse lê op sink en yster wat ’n

rol speel in die vorming van chlorofil.

Die grondtoedieningsproduk vir ry-

gewasse kan gebandplaas word saam

met die plantermengsel, breedwerpig

oor die ry uitgespuit word met plant-

tyd of in die plantervoor toegedien

word met die Zinchem-grondtoediener.

Die sonneblomblaarvoedingsproduk

bevat dieselfde mi-

kro-elemente as die

grondtoedienings,

met molibdeen wat

bykom.

Die klem in die son-

neblomblaarvoedingsproduk verskuif

egter meer na boor, wat onder meer

noodsaaklik is vir goeie bestuiwing,

blom- en vrugvorming. Daar word met

die produk geprobeer om die voorkoms

van dowwe pitte te beperk en gevolg-

lik beter opbrengste te realiseer. Die

sonneblomblaarvoedingsproduk kan

toegedien word twee tot drie weke

ná opkoms en opgevolg word met ’n

tweede bespuiting (waar prakties) net

voor blomtyd.

Grond- en blaarvoeding het elk

voordele sowel as tekortkominge. Die

doel is egter om noodsaaklike mikro-

elemente op die mees ekonomiese,

praktiese en kostedoeltreffende wyse

toe te dien. L

Mede-Skrywers: Phillip Venter, besigheidsbestu-urder van Zinchem en Jan Viljoen, landboukun-dige van Leaveld. Oorspronklik gepubliseer in die

Landbouweekblad, 23 September 2011

Ons kon nie wag vir strooptyd nie. Dit was gou duidelik dat die opbrengs van die sonneblommebesonder goed was.


GevaarlikeGOGGAS?

– sê wie?Mense wat mielies, mieliepap, mieliebrood, stampmielies en ander mieliegeregte eet, weet seker nie eers dat daardie mielies

proteïene bevat wat die plante help om insekpeste te beveg nie.

Hulle weet seker ook nie dat sommige van die kultivars weerstan-

dig teen bepaalde onkruiddoders is nie. Maar as iemand belangrik

iets oor geneties gemodifiseerde organismes in die media kwyt

raak, dan snak almal na hulle asems oor die verskriklike goed

wat met hulle kan gebeur as hulle sulke voedselsoorte inneem.

S uid Afrika se graanprodusente

plant reeds op meer as 70% van

die mieliegronde kultivars wat geneties-

gemodifiseer is om met behulp van

bepaalde gene peste en plae te beveg.

Dit lewer beter opbrengste, verlaag die

behoefte na insekdoders en gee beter

winsmarges vir die boere. So, terwyl

mens in die agterkop ‘n vae onrus oor

hierdie baanbrekertegnologie het, is

daar stellings wat sommige mense maak

ten einde die geneties-gemodifiseerde

gewasse as duiwelsdinge af te maak.

Daar word, onder andere, beweer dat

die stuifmeel van sulke gewasse ons

inheemse plante kan besoedel en met

kruisbestuiwing die plantspesies se

egtheid aantas. Verder word beweer

dat hierdie nuwe kultivars die insek-

bevolking sodanig manipuleer dat daar

nie meer kos vir insekvretende voëls is

nie. Die stelling word ook gemaak dat

die kos wat van sulke gewasse gepro-

duseer word die mens se gesondheid

kan benadeel en selfs gevreesde siek-

tes kan veroorsaak.

As ek my kwasi-wetenskaplike hoedjie

opsit, dan kom daar kwelvrae by my

op. As die mielie kon kruisteel met

van ons inheemse plante soos grasse

(mielies is maar net groot grasse) waar

is die afgelope 300 jaar se basterplante

dan? Of lees mens dan die ding ver-

keerd in die sin dat genetiesgemodi-

LAEVELDGEMEENSKAP


Geneties-Gemodifiseerde Gewasse

fiseerde mielies met inheemse plante kan verbaster? Is die beskerming van die plant met ‘n bt-geen teen insekte soos stronkboorder dan slegter as om die insekte almal met redelike toksiese plaagdoders dood te spuit? Waar is die kliniese gevalle van mense wat siektes opgedoen het as gevolg van die inname van geneties-gemodifiseerde organismes soos mielies en soja?

Daar is bepaalde voordele vir die omgewing as geneties-gemodifiseerde gewasse aangeplant word om voedsel en vesel te produseer. Minder insek-doders word toegedien wat dus die moontlike skade aan die insekbevolk-ing verminder. Dis net die insekte wat die plant vreet wat benadeel word ter-wyl ander skotvry daarvan afkom en nie in ‘n plaagdodernewel omkom nie.

Grondbewerking word ook minder om-dat daar met bepaalde onkruiddoders op die ongewenste plante toegeslaan word. Dit beteken noodwendig dat erosie verminder word. Maar die grootste voordeel lê waarskynlik daarin dat minder nuwe grond gebreek moet word om groter hoeveelhede voedsel vir ‘n steeds groeiende wêreldbevolk-ing te produseer.

Die aantygings oor siektes wat mense mag opdoen is seker die mees aan-vegbare omdat daar so baie ander dinge is wat mense aantas en siek

maak. Suid-Afrika se water is ernstig onder verdenking en as mens elke dag kos inneem wat besoedel is met wateroorgedraagde E. coli dan wonder ’n mens hoekom niemand iets daaroor kwyt raak nie. As ’n mens kyk na al die vreemde stowwe wat in kos in-gewerk word om die geur en smaak te verbeter dan wonder ‘n mens hoekom niemand daaroor lawaai maak nie. Daar

is haas geen pakkie skyfies wat MSG-vry is nie en boonop is tartrasien ook baie gewild. Die mens misbruik alkohol en tabak, beoefen onveilige omgang en eksperimenteer met narkotiese mid-dels, maar dit is “sosiale probleme”.

Dit is so asof iemand na ‘n slaansak soek en genadiglik die geneties gemodifiseerde gewasse ontdek het. Een baie prominente Suid-Afrikaanse persoon gaan gal af by elke geleent-heid oor die nuwe gewasse maar sit self op die troon van ‘n mynkoninkryk waarvan die voetspoor oor etlike hon-derde duisende hektaar strek. Nou vra ‘n dom mens soos ek myself: nou hoe nou? Iewers word daar ‘n vuil vadoek oor die oë van die publiek getrek en diesulkes het self geraam-tes in hul eie kaste.

Lekker eet aan daardie pap! L

Voorheen gepubliseer in die Agri tydskrif, met

die toestemming van Agri SA: Kontak Gerhard

Verdoorn by [email protected].

Dit is so asof iemand na ‘n slaansak soek en genadiglikdie geneties gemodifiseerde gewasse ontdek het...


PLAAG &ONKRUIDBEHEER

BosluisBEHEERStrategiese benadering met betrekking tot die beheer van bloubosluis

S trategiese bosluisbeheer verwys na

bloubosluisbeheer op plase waar

daar geweldige probleme is met hoë

bosluisladings in die laat somer en

herfs. Dit is belangrik om te onthou dat

die normale multigasheer bosluisbe-

heer (dip/sproei of opgietmiddels) moet

inskakel en saam met die strategiese

bloubosluisbeheer geskied.

Omdat laas somer buitengewoon nat

was, was daar 'n ontploffing van blou-

bosluis getalle op baie plase en die

bloubosluis siklus het tot in die winter

aangehou. Dit beteken dat daar 'n hoë

getal van bloubosluis eiers op die veld

teenwoordig is. Die eiers gaan na die

eerste lente reëns uitbroei en as die

eerste generasie bosluise nie beheer

word nie sal dit lei tot nog 'n ontploff-

ing van bloubosluise in die laat sommer

en herfs.

Om 'n ontploffing in die bloubosluis be-

volking in die laat somer en herfs te ver-

my is dit baie belangrik om strategiese

beheer nou toe te pas, voordat die eerste

generasie volwasse bosluise aanleiding

gee tot 'n groot getal larfies in die

tweede en daaropvolgende generasies.

Dit is baie belangrik om te onthou dat

alhoewel die opgietmiddels uitstekende

doeltreffendheid teen bosluise het (be-

halwe natuurlik in die geval van blou-

bosluis weerstand), hierdie formulasies

'n hele paar aanwendings nodig mag

hê voordat volkome verspreiding van

die produk oor die dier bereik word.

Veral aan die onderlyn van die pens

sal daar nie voldoende bedekking van

die produk na die eerste aanwending

wees om 'n swaar uitdaging van blou-

bosluis besmetting te beheer nie.

Daarom beveel ons aan dat vir die

eerste strategiese behandeling 'n kom-

binasie van 'n makrosikliese laktoon


Bloubosluisbeheer

bv. Ecomectin 1% Inspuitbaar plus 'n

opgietmiddel soos Coopers Redline of

Triatix Bees Opgietmiddel gesament-

lik gebruik moet word. Hierdie kombi-

nasie is nie net die mees doeltreffende

manier om die lente opkoms van blou-

bosluise te beheer nie, maar sal ook

voldoende beheer van multigasheer

bosluise verseker.

Sodra die boer die toename in

die eerste generasie bloubosluise

waarneem, sal die toediening van 'n

kombinasie van Ecomectin 1% Inspuit-

baar en 'n opgietmiddel die bosluis-

bevolking baie doeltreffend verminder.

Maar dit moet onthou word dat wan-

neer beeste na nuwe kampe geskuif

word, is daar nuwe larfies wat wag

om op die beeste te klim. Dit word

dus aanbeveel dat wanneer beeste

na nuwe kampe geskuif is moet hulle

weer behandel word. Dit word aan-

beveel dat beeste deur die lente op

'n maandelikse basis behandel word

m.a.w. drie inspuitings een maand uit

mekaar uit. (langer tussenposes kan ge-

bruik word indien beeste nie na nuwe

kampe geskuif word nie – beeste moet

behandel word sodra die eerste vol-

wasse bloubosluise waargeneem word).

Hierna kan die normale bosluis be-

heer toegepas word, bv. Opgietmiddels

(Coopers Redline, Decaspot 0,5% of

Clout), dip of sproei (Triatix 125/250 of

Ecobash) om bosluis beheer dwarsdeur

die somer en herfs te handhaaf.

Die gebruik van makrosikliese laktone

(Ecomectin 1%) is veral nuttig op

plase waar bloubosluisweerstand 'n

probleem is. L

Skrywer: Dr Charles Gilfillan BSc(Agric)

BVSc(Hons) Tegniese Bestuurder, Afrivet


Plaagdoders kan die winsgewendheid van ’n boerdery ’n groot hupstoot gee, maar as gifstowwe verkeerd gebruik word,

kan dit ernstige besoedeling van die omgewing veroorsaak.

’n Landery met gesonde gewasse

wat groen en geil staan, is seker

een van die mooiste dinge wat die

mens kan skep. Dis net so mooi soos

’n trop skape of beeste wat in die

veld wei en blinkvet hulle eienaar se

finansiële toekoms verseker. Dis al-

gemeen bekend dat so ’n landery en

veetrop ’n enorme inset van die boer

vereis. Dit gaan gepaard met skrik-

wekkende koste wat die winsmarge ’n

redelike knou kan gee as alles nie vlot

verloop nie. Uiteindelik wil die boer

’n goeie opbrengs van smaaklike en

veilige voedsel produseer wat vir hom

’n gesonde wins kan voorsien sodat hy

die volgende seisoen se aanplanting of

dektyd nie op sy knieë by die bank-

bestuurder hoef te begin nie.

Een van die grootste bedreigings wat

die boer in die gesig staar, is plae,

siektes en onkruide wat ’n goeie oes

of diereproduksie oornag in ’n fiasko

kan omskep. Moderne plantkultivars en

diererasse is ontwikkel om maksimum-

opbrengste te lewer, maar die keersy

van die munt is dat die veredeling

van plante en diere tot die inboet van

weerstand teen bepaalde plae en siek-

tes kan lei.

Desnoods moet die landbouer hom ver-

laat op moderne bestuurstegnologieë

om aanvalle van plae, onkruide en siek-

tes die hoof te bied. Landboumiddels

en veemiddels, of plaagdoders is juis

oor die laaste halfeeu ontwikkel om die

ongewenste ongewerweldes, gewerwel-

des, plante, swamme, bakterieë en vi-

russe te beveg sodat oeste en diere-

produkte winsgewend geproduseer kan

word. Dis ’n baie ernstige vraag of die

wêreld se bevolking gevoed sou kon

word as dit nie vir die beskerming met

plaagdoders was nie.

Die blote woord plaagdoder, of gif

soos sommige mense steeds na hierdie

produkte verwys, laat baie mense se

hare rys. Miskien is dit geregverdig as

die geskiedenis van plaagdodergebruik

in ag geneem en besef word dat letter-

lik miljoene onskuldige diere en voëls

Gesonde wins en veilige voedsel met plaagdoder



Plaagdoder

gevrek het as gevolg van die onverant-

woordelike gebruik van daardie middels.

Daar is verskeie kernaspekte wat

die onderbou van verantwoordelike

plaagdodergebruik behels. ’n Vertrek-

punt is dat die boer te alle tye slegs

produkte wat wettig geregistreer is,

moet aankoop en gebruik. Middels

wat deur die Registrateur van Wet 36

van 1947 geregistreer is, gaan deur ’n

stewige proses van evaluering om te

verseker dat die middels doeltreffend

werk en met normale aanwending nie

’n wesenlike gevaar inhou nie. Boere

behoort hul landboumiddels en veemid-

dels van erkende handelaars en ver-

spreiders aan te koop.

Sulke verspreiders het ten minste

opleiding ondergaan in die verant-

woordelike gebruik van sulke mid-

dels. Die dieregesondheidskant se

handelaars en tegnici ondergaan hul

opleiding onder die toesig van die

Suid-Afrikaanse Dieregesondheidsver-

eniging (SADGV) en is dus kundig op

die gebied van veemiddels.

Die daaropvolgende grondbeginsel van

verantwoordelike gebruik is die veilige

opberging van plaagdoders.

Daar is doodeenvoudig net een veilige

manier om landboumiddels en veemid-

dels op te berg en dis agter slot en

grendel waar geen ongemagtigde of

onkundige mense toegang tot die mid-

dels kan verkry nie. ’n Ordentlike pak-

kamer moet ventilasie, beligting en

noodtoerusting asook ’n rekordboek

hê waarin die eienaar rekord kan hou

van die produkte wat aangekoop word

en gebruik word. Werkers wat met

die plaagdoders werk, behoort goed

opgelei en van persoonlike beskerm-

ingstoerusting voorsien te word sodat

velkontaminasie en die inaseming van

plaagdoders vermy kan word. Werkers

moet ook nadat hulle die dagtaak met

plaagdoders voltooi het, hulself deeg-

lik was en die veiligheidstoerusting or-

dentlik reinig.

In die landbouchemiese sektor is

daar ernstige kommer oor die feit dat

mense nie etikette lees en die aan-

wysings streng navolg nie. As iets nie

op die etiket aangedui word nie, mag

dit bloot nie gedoen word nie omdat

sulke gebruike nie getoets is nie en

sonder uitsondering tot die een of an-

der skade sal lei. Dosering is ook deel

van daardie beginsel. As die etiket ’n

bepaalde verdunning aanbeveel, moet

plaagdoder



dit nie flouer of sterker aangemaak word

nie. Te veel plaagdoder vergiftig die

omgewing, terwyl te min weerstands-

probleme by teikenorganismes skep.

Weersomstandighede speel ’n belang-

rike rol by die verantwoordelike ge-

bruik van plaagdoders. In die Wes-

Kaap is daar gereeld klagtes oor

plaagdodernewels wat deur sterk

winde na aanliggende gebiede gewaai

word en mense sowel as die omgewing

benadeel. Sodra die windsnelheid 15

km/h oorskry, moet bespuiting ge-

staak word om onnodige afdrywing van

plaagdoder te voorkom.

Baie warm toestande is ook ongewens

omdat dit tot gevolg het dat die newel

wat gespuit word, tot die dampfase

oorgaan as gevolg van die hoë temper-

atuur en die atmosfeer by die spuitarea

dus met plaagdoderdampe versadig.

Bespuitings wat net voor reënval plaas-

vind, skep weer die probleem dat die

plaagdoder nie kans kry om genoeg

saam te bind nie en dus afgewas word

waar dit dan die omgewing besoedel.

Die bestuur van leë plaagdoderhouers

en uitgediende plaagdoders:

Volgens die nuwe wet op afvalbestuur

mag leë houers nie verbrand of be-

grawe word nie. Dit mag slegs herwin

word vir omskakeling in ander plas-

tiekgebaseerde produkte. Die grootste

vereiste is dat leë plastiekhouers drie

keer met skoon water gespoel en daar-

na uitgedroog word voordat dit na die

plastiekverwerkers gaan.

Leë houers mag nie aan enige persone

vir hergebruik gegee of verkoop word

nie omdat die risiko van vergiftiging

baie groot is. Avcasa sal uitgediende

plaagdoders vanaf middel volgende

jaar bestuur. Boere sal hul uitgediende

produkte in die hande van die land-

bouchemiese bedryf kan laat vir ver-

antwoordelike vernietiging.

Die beginsel in die bedryf is eerste

in eerste uit. Dit wil sê die oudste

produkte word eerste opgebruik sodat

produkte nie opgaar en uitgedien raak

nie. Boere moet ook versigtig wees om

nie oormatig plaagdoders aan te koop

nie, want dis die teelaarde vir die op-

bou van uitgediende plaagdoders.

Dinge wat soms in die landbousektor

gebeur is dat mense blatant onver-


Plaagdoder

antwooordelik met plaagdoders werk.

Die vergiftiging van veral roofdiere en

knaagdiere op onwettige wyse skep

nie alleen ’n groot gevaar vir die natuur

en sy elemente nie, maar rig ook groot

skade aan die beeld van die land-

bousektor aan.

As daar wel probleme ontstaan met

roofdiere wat vee vang, is daar

genoegsame bestrydingsmetodes an-

ders as vergiftiging om die probleem

aan te pak. Vir die knaagdiere is daar

verskeie bestuursopsies wat die ge-

bruik van geregistreerde knaagdier-

doders insluit en dit is dus onnodig om

onwettig op te tree.

Lugbespuiting dra dikwels by tot die

ongunstige beeld wat die anti-plaagdo-

dergroepe van plaagdoders skep. Deels

is dit omdat sommige individue nie die

wet wil gehoorsaam nie en die spuitop-

erateur verplig om landboumiddels per

lugbespuiting toe te dien hoewel sulke

produkte glad nie met vliegtuie gespuit

mag word nie.

Daar is ook jaarliks verskeie klagtes

waar die wegdrywing van onder meer

onkruiddoders mede-boere se gewasse

ernstig beskadig omdat lugbespuiting

gedoen is tydens ongunstige weers-

toestande.

interessante Feit: Minder as 1% van alle gevalle van

vergiftiging of ander skade weens

plaagdoders het voorgekom nadat

die produkte streng volgens etiket-

voorskrifte aangewend is. Meeste

gevalle van menslike vergiftiging kan

toegeskryf word aan blatante misbruik

en dieselfde geld vir die nadelige

impakte op die natuurlike omgewing.

Die publiek wil graag veilige, smaak-

like en bekostigbare voedsel hê en

plaagdoders lewer beslis ’n wesenlike

bydra daartoe. Vir die landbousektor is

dit uiters belangrik om die beeld van

landbouers te bevorder deur plaagdo-

ders verantwoordelik en volgens voor-

skrif te gebruik. Dit verseker dat ver-

bruikers dit kry wat hulle verlang en

dat die boer sy regmatige wins kan

kry uit sy gewasse en vee. L

Skrywer: Dr. Gerhard H. Verdoorn


Analysis of variance was done on

the yield and fruit size distribution

of the Valencia fruit.

resuLtsYield results and fruit sizes of each

treatment are depicted in Table 1 and

2 and Figure 1.

The Marinure DS and Marinure Trace

treatment combination yielded the best

average fruit weight per tree (207.1kg),

which was statistically better than the

untreated control (186.8kg). The weights

of fruit in the Marinure DS treatment

(190.7kg) were also more than the

weight in the control treatment, but not

statistically so (see Table 1)

Results from 2009:Table 1: Mean weight of fruit per tree

treatment weight per tree (kg)

1 Marinure DS 190.7 ab

2 Marinure DS/Trace

207.1 a

3 Control 186.8 b

* Mean yield per tree, followed by a different alpha-betical letter indicates significant differences.

Statistically there were significant

differences in the fruit size distribu-

tion of sizes 105, 72, 48 and 40. The

Marinure DS treatment had a lower

percentage of smaller harvested fruit

(size 105) and a greater percentage of

larger harvested fruit (size 48 and 40)

compared to the untreated control's

and Marinure DS/Trace treatments

PRODUCTPROFILE

Growing theFruits of your Labourevaluation report

on marinure® ds


fruit size distribution. The Marinure

DS treatment had statistically more

fruit in the 48 (17.36%) and 40 (10.59%)

size than any of the other two treat-

ments (Marinure DS/Trace, 6.04% and

0.53%; untreated control 9.18% and

1.26%) (Table 2 & Figure 1).

discussionThe Marinure DS and Marinure Trace

treatment combination increased the

average fruit weight per tree. The

Marinure DS treatment increased the

average size of the fruit on the trees.

Results from 2010 - Table 2: Average fruit size distribution as a percentage

concLusionIn this trial the treatments treated with

soil applications of Marinure DS had

less small fruit (72-125) than the control

treatment and more larger fruit (64-40),

but not statistically so. The Marinure

DS treatment had the same mean yield

than the competitor treatment.

The treatment also improved mean fruit

size distribution equally well as the com-

petitor cost of the product compared to

other fruit size improving products may

be a determining factor in the selec-

tion of a product of this nature, as the

price of Marinure DS is three to five

times less expensive than the compet-

ing products with similar results. L

Marinure® DS contains Phosporic acid <1% Reg.

no. L3812 (Act no. 36 of 1947). Handle with care.

Results from 2010 - Table 2: Average fruit size distribution as a percentage

treatment 125 105 88 72 64 56 48 40

1 Marinure DS 0,29 ab 1,76 ab 3,04 ab 31,82 ab 22,06 23,38 12,09 bc 5,57

2 Marinure DSTrace

0,52 ab 4,17 b 7,35 b 45,7 b 19,02 18,21 4,28 a 0,74

3 Control 0,77 b 2,14 ab 4,48 ab 42,44 b 20,65 21,88 6,58 ab 1,07

4 Competitor 0,06 a 0,61 a 2,47 a 23,71 a 19,68 31,93 15,54 c 6,00

* Percentages in the same column followed by a different alphabetical letter differ significantly. No alphabetical letter in the same column indicates no significant differences.

Marinure® DS & Marinure Trace

Marinure DS

Marinure DS / Trace

Control

Competitor

125 105 88 72 64 56 48 400

10

20

30

40

50

ab ab b aab

bab

a

ab

bb

a

bc

aab

c

abbab a


PLAGUES & WEED CONTROL

risk Factors

F arm practices such as minimum

tillage, stubble retention, wheat-

after-wheat crop sequences and grow-

ing susceptible wheat varieties are the

main factors that increase the risk of

yellow spot.

Weather conditions are an important

risk factor. Infection by the fungus is

much greater where moist conditions

extend over longer periods during the

growing season. Temperatures of 15ºC

to 28ºC together with six to twelve

hours of leaf wetness or dew are

What is Yellow Spot?Yellow leaf spot, also known as tan spot, is a common disease

of wheat. The disease is most often observed in seedlings,

but when conditions are suitable, it can progress up the

plant where it causes significant yield loss.

Management to reduce the risk of YEllow

Spot

Yellow Spot causes tan coloured lesions on leaves that are surrounded by yellow halos. Where these lesions occur near the leaf tip, the end of the leaf rapidly turns yellow (chlorosis) and dies back.


Wheat Diseases - Yellow Spot

optimal for infection. Incidence and

severity of the disease increase as

moisture periods lengthen.

sYmptomsThe first symptoms appear on leaves

as small yellow-brown oval spots or le-

sions. Lesions may expand to 1 cm in

diameter, and are surrounded by a yel-

low margin (Figure 1 and 2). Individual

lesions may vary in shape and size,

often expanding and joining together

with other lesions. The tips of severely

affected leaves soon yellow and die.

Symptoms of yellow leaf spot can be

confused with aluminium toxicity. In

partially resistant varieties, dark rings

often form around small tan lesions.

disease cYcLeYellow leaf spot, caused by the fungus

Pyrenophora tritici-repentis, is predom-

inantly a stubble-borne disease. The

fungus survives from season to season

on stubble in small black fruiting bod-

ies. These fruiting bodies contain large

numbers of spores which are forc-

ibly ejected during humid conditions.

Spores land on nearby wheat plants

and will infect leaves if they remain

wet for more than six hours.

Often the early infection of seedlings

does not progress to adult plants. How-

ever, when conditions are wet during

the season, a second type of spore is

produced. This secondary spore is dis-

persed by the wind and can result in

rapid disease development higher up

the plant; and in other wheat crops. It

is secondary spread that causes high

yield loss.

In summer and

autumn, black fruiting

bodies on stubble

indicate the presence

of yellow leaf spot

inoculum.

In adult stages

yellow spot lesions are

usually more defined

with less chlorosis. In

wet springs infection

may be seen as pink

staining on glumes

and seed.


manaGement

Yellow leaf spot is most severe where

successive wheat crops are grown on

retained stubble. Rotating wheat with

barley, oats or a non-cereal crop will

reduce the impact of this disease. Foliar

fungicides are registered to control yel-

low leaf spot, but they may not be eco-

nomical. Management options include:

›› Not sowing wheat into infected

stubbles. In most instances, a one-

year rotation out of wheat is highly

effective in reducing early disease

occurrence.

›› Avoiding susceptible varieties. Re-ducing the number of susceptible

crops grown in a district will re-

duce inoculum load from season

to season. Expression of resistance

PLAGUES & WEED CONTROL


The disease cycle of yellow spot Pyrenophora tritici-repentis


ranges from moderately resistant

(MR) to very susceptible (VS).

Where wheat is to be sown into

wheat stubbles it is best to avoid

varieties that are rated susceptible.

›› Where the previous winter crop

experienced some yellow spot,

wet conditions are thought likely

to persist and susceptible variet-

ies have been sown then fungiside

use may be economic. If only one

fungiside spray is to be used this

should be timed to protect a mini-

mum of the flag and flag-1 leaves.

If two sprays are planned, spray at

growth stage (GS) 31 to 32 with a

second at GS39 to 49. A fungiside

application can provide protection

for up to three weeks.

›› Seed treatments are not effective

against this disease.

Prosaro®, Amistar Xtra® and products

incorporating propiconazole and te-

buconazole are all registered for the

control of yellow spot. They are only

likely to deliver yield benefits provid-

ed the symptoms have been correctly

diagnosed, a susceptible variety has

been sown, moist conditions persist

and they are applied at appropriate

time. L

Wheat Diseases - Yellow Spot


A one-year break from wheat is highly effective at reducing the occurrence of yellow spot. If diseaseoccurs and a fungicide is required then timing should aim to protect the flag and flag-1 leaves.


PUZZLE tim

e

sudoku easY

7 6 3 5

1 6 7 3 5

3 4

6 3 1 8 4 9

3 9 1 5 8 7

4 2 9

3 1 6

6 1 4 9

9 4 8 1 2

sudoku diFFicuLt

9 2 1 6 8

6 2

1 7 3 5 4

4

6 8

8 1 3 5

9

3 9

1 9 6 4

GAMES &ACTIVITIES


Games & Activities for the Family

Raai Wie?Hierdie Suid-Afrikaanse stêr, ‘n boorling van Pretoria, is 'n bekende Afrikaanse sanger, liedjieskrywer en TV-aanbieder.

Hy het in 2002 sy deurbraak in die Afrikaanse musiek-

bedryf gemaak met sy album Meisie Meisie. Meer onlangs

het sy treffer deuntjie Kaptein (span die seile) baie aandag

op gewilde Suid-Afrikaanse radiostasies ontvang...

Identifiseer dié bekende sanger/

akteur korrek en staan die

kans om ‘n Apple iPad te wen!*

WEN'nAppleiPAD!

Hoe om te wen:Dit is eenvoudig: stuur vir ons jou antwoord en selnommer via e-pos: [email protected] of SMS: 082 771 7942

*Terme & voorvaardes van toepassing. Kompetisie sluit einde Maart.


GRONDGESONDHEID

G alltec en Agchem het ‘n holistiese

benadering tot plantvoeding.

Grond is die “medium” waarin ‘n gewas

se wortelsstelsel gehuisves word. Dit

is hier waar ‘n gewas sy meeste nutri-

ente, water en suurstof moet opneem

vir optimale groei en ontwikkeling. In-

dien daar enige wanbalanse in hier-

die “medium” is word groei nadelig

beinvloed. Dit is dus hier waar ons

moet begin om die grond te verbeter.

Grond beskik oor 3 hoof eienskappe

nl: Chemiese -, Fisiese-, en Biologiese-

eienskappe.

Indien daar enige wanbalanse binne

enige van hierdie hoofeienskappe van

die grond voorkom of ontstaan, word

optimale groei benadeel. Wat biolo-

giese eienskappe betref, is gronde in

Suid-Afrika stadig maar seker besig om

dood te gaan.

Die hoofrede hiervoor is dat landbou

grond in Suid-Afrika beperk raak, en

sodoende word gronde oorbewerk en

oorbemes om aan die groeiende vraag

na voedsel te kan voorsien. Gronde

word sodoende “uitgeput”.

Met RESCUE is die hoofdoel om die

grond weer in balans te bring in terme

van sekere fisiese, biologiese en in ‘n

mate chemiese eienskappe. RESCUE

dien ook in ‘n mate as buffer teen

sulke veranderinge in die grond.

RESCUE is die afgelope jaar met groot-

sukses deur verskeie produsente gebruik.

In vorige artikels het ons al verwys na die gebruik van

RESCUE as grondkondisioneerder en ook na sommige

resultate. In hierdie uitgawe gaan ons kyk na ander resultate,

en hoekom RESCUE so goed werk.

Spreekgrondgesondheid

aan metRESCUEen sien die resultate


Gewasse sLuit in:

›› Sitrus ›› Aartappels›› Sojabone ›› Koring›› Tabak ›› Tamaties

›› Mangoes ›› Piesangs›› Makadamia ›› Avokado›› Groen rissies (Peppers)›› Botter skorsies (Butternut)›› Kopkool

sitrusRESCUE is by verskeie lokaliteite toe-

gedien soos bv. Louws Creek, Mar-

ble Hall, Letsitele, Mussina, Weipe.

Die eerste waarnemings wat deur die

produsente gemaak is was verbeterde

wortelontwikkeling en die feit dat erd-

wurms weer voorkom.

sojaBone

RESCUE is met groot sukses in die

Oos-Vrystaat gebruik, en visuele ver-

skille is waargeneem waar RESCUE

teen 180kg/ha toegedien is.

Wat verder dadelik waargeneem is,

is die baie goeie stikstofbindende

nodules wat op die wortels van die

plante gevorm het. By die RESCUE be-

handelde gedeeltes was daar visueel

meer nodulering as by onbehandelde

gedeeltes. Volgens literatuur is daar

‘n direkte verband tussen humiensuur

konsentrasie in die grond en aantal

nodules gevorm. RESCUE bevat 10%

humien en fulviensuur, wat die beter

nodulering verklaar.

Bo: Een van die waarnemings wat deur

die produsente gemaak is is die feit dat

erdwurms weer voorkom.

Bo: Soyaboonplante na die toediening

van RESCUE teen 180kg/ha.

Grondkondisioneerder


GRONDGESONDHEID

makadamiaJaarliks vind daar uitbreidings ten op-

sigte van makadamia aanplantings plaas.

Dit is ook hier waar RESCUE tot sy

reg kom tydens uitplanting van bome.

RESCUE (500g/plantgat) word met die

grond gemeng en teruggeplaas in die

plantgat saam met die nuwe boompie.

Ongeveer 8 weke later word ‘n addis-

ionele 500g RESCUE om die boompie

gegooi waar die mikrospuitjie geleë is.

Uitstekende resultate is verkry waar

boompies (met RESCUE geplant) 1 jaar

later groter is as boompies wat sonder

RESCUE geplant is en 2 jaar oud is.

tamatiesIn die Limpopo provinsie (Mussina) is

oplei tamaties ook met sukses verbou

met die toediening van RESCUE teen

1000 kg/ha. Op Sandquest, by Mnr.

Mike Henning is oplei tamaties geplant

met RESCUE. Aanvanklike groei was

goed en vrugte met uitstekende grootte

en kwaliteit is ge-oes. Die koue peri-

ode wat na die tweede pluk voorgekom

het, het groei gestrem en plante het

baie stadig gegroei. Een van die blok

bestuurders het ‘n bier blikkie in die

helfte gesny en vol RESCUE gemaak

en by elke drupper gegooi. Volgens

Mnr. Henning het hy nog nie sulke

groot vrugte en goeie opbrengs gekry

nie (Figuur 5).

Hieruit is dit duidelik dat RESCUE nie

net die grondgesondheid verbeter nie,

maar ook ‘n positiewe invloed op ge-

wasproduksie het. Daarom kan ons met

trots sê dat RESCUE jou grond se red-

dingsboei is.

Hieruit is dit duidelik dat RESCUE

nie net die grondgesondheid verbeter

nie, maar ook ‘n positiewe invloed op

gewasproduksie het. Daarom kan ons

met trots sê dat RESCUE jou grond se

reddingsboei is.

kontak jou naaste Laeveld agrochem agente vir meer inligting.

SOOS MANNA UIT DIE HEMEL...Jou grond se reddingsboei

Bewerkbare landbougrond is wêreldwyd ’n skaars kommoditeit. Van ons vrugbaarste landbougrond word toenemend onbeskikbaar om aan die wêreld se groeiende voedsel sekuriteits krisis te voldoen.

Die belangrikste aspek wat aangespreek moet word is roofl andbou wat ’n diepgewortelde kul-tuur wêreldwyd is. Roofl andbou is die situasie waar boere elke jaar deeglike en goeie bewer-kingspraktyke toepas, altyd volgens aanbeveling bemes, goeie onkruidbeheer toepas, en waar die gewasse netjies in rye of boorde, hektare vol staan. Tog word daar telkens op grondontledings uitgewys dat grondstruktuur swak is en die katioon uitruilvermoë van die grond laag is. Grondsteri-lisasiemetodes wat gebruik word om skadelike grondsiektes uit te skakel, elimineer egter ook voordelige organismes.

Die somtotaal van die jarelange praktyke is grond wat as dooie, koolstofvrye medium met min mikrobe-aksie sonder struktuur of waterreten-sievermoë beskryf kan word. Vinnige oplossings is nie meer volhoubaar vir die toestand waarin ons grond huidiglik verkeer nie. Vandag se boer-derypraktyke moet daarop gefokus wees om dit

waaroor ons beskik, in stand te hou. Grond moet optimaal bestuur word en lewe, koolstof en hu-mus moet teruggeplaas word om aspekte rondom grondvrugbaarheid aan te spreek.

Die antwoord is om ’n strategie van “natuurlike grondoplossings” in plek te stel. In boeretaal beteken dit: Voed die grond sodat die grond die plant kan voed. Galltec se reeks van ver-pilde hoendermis produkte met lewendige mikrobes is ideaal hiervoor. Met Galltec se teg-nologie, tegniese ondersteuning en produkte word gepoog om grondpotensiaal weer te ont-sluit. Galltec se tegnologie is daarop gefokus om te verseker dat produkte aan die hoogste kwaliteits vereistes voldoen en oor eienskappe beskik wat grond potensiaal in die breë aanspreek. Galltec se tegniese ondersteuning verseker dat probleemoplossings korrek en aanbevelings akkuraat gedoen word.

Die voordele vir die boer en vir sy bewerkbare grond is legio en daar kan gerus van Galltec se dienste en produkte gebruik gemaak word om ’n meer winsgewende en volhoubare vennootskap te vestig.

Verpilde, Koolstofverrykte

Geregistreer, vervaardig en versprei deur:Galltec: Natuurlike grond oplossingsMpy. Reg. Nr. 2009/007119/07Posbus 589, Silverton 0127, Gauteng, Suid-AfrikaTel: +27 12 803 0145 Faks: +27 12 803 8418

Raadpleeg u naaste Laeveld-agent of die vervaardiger indien spesifi eke programme of enige ander inligting benodig word rondom die gebruik van die Galltec produkreeks.

GEBRUIKSAANWYSINGS: AANBEVOLE TOEDIE-NINGSDOSISSEDie toedieningsdosisse in die volgende tabel moet slegs as gids gebruik word. Die toedieningsdosis word bepaal deur grondvrugbaarheid asook die grond- en gewastipe.

7 : 5 : 7 (9)Produkontleding (benaderd)Droëgewigbasis % Gew./Gew.

Vog 120 g/kg Stikstof N 35 g/kgFosfaat P 22 g/kgKalium K 35 g/kgSwael S 8 g/kgKalsium Ca 26 g/kgMagnesium Mg 9 g/kgSink Zn 800 mg/kgKoper Cu 130 mg/kgMolibdeen Mo 10 mg/kgYster Fe 2300 mg/kgBoron B 80 mg/kgMangaan Mn 1100 mg/kgHumien- Fulviensuur >10 %

Gekomposteerde pluimveemis (verpil)Misstof Groep 2 Reg. Nr. B3891 Wet Nr. 36 of 1947

GEWAS / TOEPASSINGAANBEVOLE

TOEDIENINGSDOSIS

Grasperke en setperke 100 – 500 g/m²Graan- en rygewasse 200 – 500 kg/ha

Wingerdbou 500 – 1000 kg/haVrugte- en neutboorde 500 – 1000 kg/ha

Tuinbou 500 – 1000 kg/haBlombedryf 500 – 1000 kg/ha

Inheemse plante/fynbos 100 – 500 kg/ha

EIENSKAPPE: VOORDELE:

• Grondopknapper • Versterk wortelontwikkeling by plante• Organiese basis • Verhoog die katioonuitruilvermoë van grond• Ten volle gekomposteer • Wakker natuurlike mikrobe-aksie in grond aan• Verpilde vorm • Verminder uitloging van voedingstowwe• Geen patogene • Verbeter die grondstruktuur • Verhoog die waterretensievermoë van grond

RESCUEVerdien

Agri Bonuspunte

op ENIGE produk

deur Laeveld

gekoop

DIE PERFEKTE GRONDKONDISIONEERDER VIR:

Laeveld Agrochem - Saam boer ons vooruit! Vind u naaste agent by www.laeveld.co.za of 012 998-5909

i

Tuinbou

Wingerdbou

Gras- en setperke

Vrugte -en neutboorde

Graan- en rygewasse


Food SecuritySOOS MANNA UIT DIE HEMEL...Jou grond se reddingsboei

Bewerkbare landbougrond is wêreldwyd ’n skaars kommoditeit. Van ons vrugbaarste landbougrond word toenemend onbeskikbaar om aan die wêreld se groeiende voedsel sekuriteits krisis te voldoen.

Die belangrikste aspek wat aangespreek moet word is roofl andbou wat ’n diepgewortelde kul-tuur wêreldwyd is. Roofl andbou is die situasie waar boere elke jaar deeglike en goeie bewer-kingspraktyke toepas, altyd volgens aanbeveling bemes, goeie onkruidbeheer toepas, en waar die gewasse netjies in rye of boorde, hektare vol staan. Tog word daar telkens op grondontledings uitgewys dat grondstruktuur swak is en die katioon uitruilvermoë van die grond laag is. Grondsteri-lisasiemetodes wat gebruik word om skadelike grondsiektes uit te skakel, elimineer egter ook voordelige organismes.

Die somtotaal van die jarelange praktyke is grond wat as dooie, koolstofvrye medium met min mikrobe-aksie sonder struktuur of waterreten-sievermoë beskryf kan word. Vinnige oplossings is nie meer volhoubaar vir die toestand waarin ons grond huidiglik verkeer nie. Vandag se boer-derypraktyke moet daarop gefokus wees om dit

waaroor ons beskik, in stand te hou. Grond moet optimaal bestuur word en lewe, koolstof en hu-mus moet teruggeplaas word om aspekte rondom grondvrugbaarheid aan te spreek.

Die antwoord is om ’n strategie van “natuurlike grondoplossings” in plek te stel. In boeretaal beteken dit: Voed die grond sodat die grond die plant kan voed. Galltec se reeks van ver-pilde hoendermis produkte met lewendige mikrobes is ideaal hiervoor. Met Galltec se teg-nologie, tegniese ondersteuning en produkte word gepoog om grondpotensiaal weer te ont-sluit. Galltec se tegnologie is daarop gefokus om te verseker dat produkte aan die hoogste kwaliteits vereistes voldoen en oor eienskappe beskik wat grond potensiaal in die breë aanspreek. Galltec se tegniese ondersteuning verseker dat probleemoplossings korrek en aanbevelings akkuraat gedoen word.

Die voordele vir die boer en vir sy bewerkbare grond is legio en daar kan gerus van Galltec se dienste en produkte gebruik gemaak word om ’n meer winsgewende en volhoubare vennootskap te vestig.

Verpilde, Koolstofverrykte

Geregistreer, vervaardig en versprei deur:Galltec: Natuurlike grond oplossingsMpy. Reg. Nr. 2009/007119/07Posbus 589, Silverton 0127, Gauteng, Suid-AfrikaTel: +27 12 803 0145 Faks: +27 12 803 8418

Raadpleeg u naaste Laeveld-agent of die vervaardiger indien spesifi eke programme of enige ander inligting benodig word rondom die gebruik van die Galltec produkreeks.

GEBRUIKSAANWYSINGS: AANBEVOLE TOEDIE-NINGSDOSISSEDie toedieningsdosisse in die volgende tabel moet slegs as gids gebruik word. Die toedieningsdosis word bepaal deur grondvrugbaarheid asook die grond- en gewastipe.

7 : 5 : 7 (9)Produkontleding (benaderd)Droëgewigbasis % Gew./Gew.

Vog 120 g/kg Stikstof N 35 g/kgFosfaat P 22 g/kgKalium K 35 g/kgSwael S 8 g/kgKalsium Ca 26 g/kgMagnesium Mg 9 g/kgSink Zn 800 mg/kgKoper Cu 130 mg/kgMolibdeen Mo 10 mg/kgYster Fe 2300 mg/kgBoron B 80 mg/kgMangaan Mn 1100 mg/kgHumien- Fulviensuur >10 %

Gekomposteerde pluimveemis (verpil)Misstof Groep 2 Reg. Nr. B3891 Wet Nr. 36 of 1947

GEWAS / TOEPASSINGAANBEVOLE

TOEDIENINGSDOSIS

Grasperke en setperke 100 – 500 g/m²Graan- en rygewasse 200 – 500 kg/ha

Wingerdbou 500 – 1000 kg/haVrugte- en neutboorde 500 – 1000 kg/ha

Tuinbou 500 – 1000 kg/haBlombedryf 500 – 1000 kg/ha

Inheemse plante/fynbos 100 – 500 kg/ha

EIENSKAPPE: VOORDELE:

• Grondopknapper • Versterk wortelontwikkeling by plante• Organiese basis • Verhoog die katioonuitruilvermoë van grond• Ten volle gekomposteer • Wakker natuurlike mikrobe-aksie in grond aan• Verpilde vorm • Verminder uitloging van voedingstowwe• Geen patogene • Verbeter die grondstruktuur • Verhoog die waterretensievermoë van grond

RESCUEVerdien

Agri Bonuspunte

op ENIGE produk

deur Laeveld

gekoop

DIE PERFEKTE GRONDKONDISIONEERDER VIR:

Laeveld Agrochem - Saam boer ons vooruit! Vind u naaste agent by www.laeveld.co.za of 012 998-5909

i

Tuinbou

Wingerdbou

Gras- en setperke

Vrugte -en neutboorde

Graan- en rygewasse


PRODUKPROFIEL

‘n Volhoubare strategie om die

ontwikkeling van onkruidweer-

stand te beperk is egter net so be-

langrik soos effektiewe onkruidbeheer.

Sodoende sal produsente verhoed dat

onkruide in die toekoms bepaal hoe

die bestuurspraktyke op hul plase

gaan lyk. Produsente moet ingeligte

besluite neem en onkruiddoders uit

al die beskikbare chemiegroepe ge-

bruik om die toenemende probleme

met on-kruidbeheer, en hul weerstand

teen onkruiddoders, aan te spreek.

Syngenta is op die voorpunt van navors-

ing om grasonkruide te beheer met die

unieke en moderne pinoxaden chemie

in Axial®.

styg uit met vertrouevir uitstekende grasbeheer in

koring en gars

AXIAl®

Die vroegtydige beheer van kompeterende onkruide is

een van die belangrikste maniere om opbrengste te

verhoog en die gewas se volle potensiaal te bereik.

Verhoogde opbrengste is veral belangrik waar die wins-

gewendheid van graanproduksie bedreig word en is ‘n

effektiewe teenvoeter vir verhoogde produksiekoste. On-

kruidbeheer is hoofsaaklik daarop gemik om kompetisie

vir energiebronne uit te skakel en om spasie te skep

tydens die volle groeisiklus van die gewas.


Axial

Axial® is deur Syngenta ontwikkel as

‘n EC formulasie, gebasseer op nuwe

en moderne tegnologie. Axial® bevat

45 g/l pinoxaden as aktiewe bestand-

deel, “cloquintocet-mexyl” as beveiliger

en TEHF as benatter. Axial® is dus ‘n

tegnologies gevorderde, naopkoms on-

kruiddoder met betroubare selektiewe

grasbeheer vir die vooruitstrewende

koring- en garsprodusent.

Axial® se primêre teikenarea is asetiel

Ko-ensiem A karboksilase (asetiel-KoA),

‘n ensiemsteem in die chloroplaste van

plantselle. Binne-in die plant inhibeer

pinoxaden die sintese van vetsure en

die bou van selmembrane, met die

gevolg dat plante ophou groei en afsterf.

Chemiese klas: ......Phenylpyrazolin

Algemene naam: ...Pinoxaden

Uniekheid: ................ Nuwe “den”-klas onk-

ruiddoder (Groep A)

Dit noodsaaklik om onkruiddoders met

verskillende groepkodes in programme

af te wissel, of om gebruik te maak

van tenkmengels met sulke produkte

om volhoubare, effektiewe onkruidbe-

heer te verseker. Daar word ook aan-

beveel om ander beheermaatreëls (Bv.

verbouings- en biologiese tegnieke) te

integreer in onkruidbeheerprogramme.

Axial® bied gemaklike, buigbare toe-

dieningsopsies

Waar raaigras (Lolium spp.) en klein-

saadkanariegras (Phalaris spp.) die

probleemspesies is, moet Axial® teen

778 ml/ha toegedien word. Indien slegs

wildehawer (Avena spp.) teenwoordig

is, kan Axial® se dosis na 555 ml/ha

verlaag word.

Axial® kan enige tyd van die dag op

onkruide, wat nie onder stremming ver-

keer nie, toegedien word. Die optimale

tyd van toediening vir grasbeheer is

die 2 - 3-blaarstadium (wanneer die

meerderheid van die grassade reeds

ontkiem het, maar voordat aggressiewe

groei kon plaasvind). Die uitstel van

‘n Axial® bespuiting tot na die 4-blaar

stadium mag swakker beheer van die

grasse tot gevolg hê. Onkruid wat

onder droogte, koue of enige ander

stremmingtoestande (bv. versuiptoe-

stande) verkeer se beheer mag ook

swakker wees. Hergroei van grasse

mag voorkom indien Axial® onder on-

gunstige toestande gespuit word.

Axial® is mengbaar met verskeie benat-

ters sowel as onkruid-, swam- en in-

sekdoders. Effektiwiteit kan egter beïn-

vloed word deur verskeie faktore soos

formulasie van die betrokke produkte

en kwaliteit van die water. Dus moet ‘n

fisiese verenigbaarheidstoets altyd uit-

gevoer word voordat produkte gemeng

word.


PRODUKPROFIEL

axiaL® is rËenvas Binne een uurAxial® het ‘n ingeboude benattings-

middel (TEHF) vir vinnige opname,

beter reënvastheid en vinnige ver-

spreiding in onkruide.

Soos die meeste ander naopkoms on-

kruiddoders, benodig Axial® ook ‘n

benatter om verspreiding en opname

te versnel. Vir die graanprodusent se

gemak het Axial® reeds ‘n ingeboude

benatter (TEHF) om pinoxaden se ak-

tiwiteit en effektiwiteit te verbeter.

Axial® is reënvas binne een uur na

toediening. Axial® word vinnig deur

die blare opgeneem van waar dit

dan doeltreffend op- (akropetaal) en

afwaarts (basipetaal) deur die plant

versprei. Vatbare onkruide hou reeds

binne 48 uur na toediening van Axial®

op met groei. Onkruide word geel na

2-3 weke en sterf binne 5-7 weke.

axiaL® Het ‘n inGeBoude BeveiL-iGer vir korinG en Gars Koring en gars toon verhoogde onkruid-

dodertoleransie as gevolg van Axial®

se ingeboude beveiliger (“cloquintocet-

mexyl”). Toleransieproewe in Australië

het getoon dat Axial® teen ‘n dosis van

60g pinoxaden/ha, geringe tekens van

gewasfitotoksisiteit kan veroorsaak. Dié

dosis is egter byna dubbel dit wat in

Suid-Afrika geregistreer is (35 g pi-

noxaden/ha). Uitgebreide navorsing het

wel getoon dat Axial® soms tydelike

verkleuring van gewasse mag veroor-

saak, maar geen negatiewe uitwerking

op die finale oesopbrengs is waarge-

neem nie. Moenie Axial® op hawer ge-

bruik of oor aangrensende hawer spuit

of spuitstof daarheen laat wegdryf nie.

axiaL® is veiLiG vir opvoLG-Gewasse Axial® word vinnig in grond afgebreek

en bied volledige buigbaarheid met

betrekking tot die plant van opvolgge-

wasse. Pinoxaden breek binne een dag

af in die grond en die hoof metaboliete

het ‘n halfleeftyd van tussen 1 en 16 dae.

Pinoxaden het dus nie ‘n blywende of

kumulatiewe werking in die grond nie.

axiaL® Het ‘n omGewinGs-vriendeLike toksikoLoGiËse proFieL Die orale LD50 van pinoxaden vir rotte

is >5000 mg/kg en dermaal is die LD50

>2000 mg/kg. Daar was geen velsensiti-

witeit of irritasie op konyne gevind nie.

Die LD50 vir voëls is >5620 mg/kg en

geen skade word aan erdwurms aan-

gerig nie. Geen effek word verwag op


Axial

gunstige arthropoda (geleedpotige) or-

ganismes nie. Die LD50 vir bye is >200

mg/kg oraal en >100 mg/kg dermaal. Ak-

watiese organismes is nie sensitief vir

pinoxaden nie, maar wel vir Axial®, die

geformuleerde produk. Axial® het geen

negatiewe effek op dikotiele plante nie.

axiaL® steL ‘n nuwe standaard in GrasBeHeer Wildehawer, raaigras en kleinsaad-

kanariegras is eenjarige probleem-

grasse in die meeste graan produ-ser-

ende areas. In die Verenigde Koninkryk

is aangetoon dat vyf wildehawer of agt

raaigras plante/m2 opbrengs met tot 5%

kan verlaag (James Clarke, Landbou-

kundige, ADAS, UK). Teoreties sal dit

dan beteken dat teen ‘n gemiddelde

opbrengs van 3 t/ha en ‘n prys van

R3 000/t vir koring (SAFEX, Jan 2011),

‘n verlies van R450/ha kan voorkom. Dit

is egter bekend dat daar in areas soos

Porterville meer as 10 000 raaigras plan-

te/m2 kan voorkom. ‘n Mens kan net

wonder watter potensiële verliese dit

mag inhou.

Tydens ontwikkelings- en demonstra-

sieproewe in Suid-Afrika het Axial® uit-

stekende beheer van eenjarige grasse in

verskeie areas gegee, ook waar ander

onkruiddoders faal as gevolg van “fop”,

“dim” en “Su” weerstandbiedendheid.

Hoekom axiaL® u Graanvennoot BeHoort te wees›› Unieke,”den”-chemie.

›› ‘n Volhoubare strategie om die

ontwikkeling van onkruidweerstand

te beperk.

›› Die beste keuse vir breëspektrumbe-

heer van gemengde graspopulasies.

›› Die gemak van ‘n ingeboude benat-

tingsmiddel.

›› Vinnige opname en reënvas binne

een uur na toediening.

›› Effektiewe opwaartse en afwaartse

verspreiding binne die plant.

›› Vinnige werking – onkruide hou op

groei binne 48 uur na toediening.

›› Gemaklike, buigbare toediening en

mengbaar met ‘n verskeidenheid

benatters sowel as onkruid-, swam-

en insekdoders.

›› Ongekende gewasveiligheid in ko-

ring en gars.

›› Voordelige, omgewingsvriendelike

toksikologiese profiel.

Axial SL® bevat Pinoxaden 45g/l (phenylpyrazolin),

Reg. no. L8517 (Act no. 36 of 1947).


KNYSNA&the Garden RouteKnysna is situated between lush forests and the shores of a peaceful estuary and offers many activities and attractions to a wide variety of people. The town is one of the Garden Route's best known travel destinations and was named one of the Top 100 Destinations in the World in the TripAdvisor 2008 Travellers’ Choice Destinations Awards.

The Knysna area consists of Knysna,

Sedgefield, Brenton, Noetzie,

Rheenendal, Belvidere and Buffalo Bay.

Indigenous forests, fynbos, lakes, rivers,

mountains and beautiful coastlines com-

bined with a moderate climate make

the Knysna area a natural Eden.

Visitors are spoilt for choice with a

kaleidoscope of unforgettable experi-

ences to choose from. From leisurely

relaxation, high energy adventure and

sporting activities to shopping, haute

cuisine, Knysna oysters or downing the

locally brewed beer, Knysna reflects

the finer things in life.

Track the mysterious Knysna forest el-

ephant, take a ferry trip or a sunset

yacht cruise, hike or cycle in the beau-

tiful forests, take a walk on the beach

or sip your favourite drink while watch-

ing the sun set over the estuary. With

a rich history, gourmet restaurants and

a variety of art & craft rambles to add,

the options are limitless.

Discover a wonderfully different Knys-

na, see her colourful townships and

experience her essence. There are a

variety of township and cultural tours

available. Stay in a homestay, explore

the local Rastafarian community, eat an

African delicacy called “Roosterkoek” or

take part in a drumming session. Meet

the people – from the Woodcutters in

Karatara, to the Italians in Gouna, the

Khoi and San Tribes like the Griqua

and the Xhosa Speaking people. Expe-

rience the Rainbow Nation at its best.

TRAVEL

Best time to visitKnysna has a moderate climate that

makes it the perfect destination all year

round. Peak season is in the height of

summer in December, but the area is

popular with international tourists from

September (spring) to April (autumn).

The mild winters on the Garden Route

ensure sunny and beautiful wind-still

days and are often referred to as the

“secret season”. Truth be told, day-time

temperatures rival a balmy European

summer, with an average winter tem-

perature around 19`C.

in and around tHe areaThe Knysna area consists of Noetzie,

Brenton, Sedgefield, Buffalo Bay and

Rheenendal. With ten beautiful beach-

es, a variety of lakes and forests the

surrounding areas offer a multitude of

activities. Swimming, canoeing, fishing,

boating or sailing, there is something

for everyone. The area host a variety

of farmer’s and open air markets, art &

craft routes and specialty shops, cafes,

coffee shops and restaurants. Brenton is

the home of the endemic Brenton Blue

Butterfly, and the surrounding forests

host the mysterious Knysna elephants.

Explore the wonders of the indigenous

forests or hike the many historical trails

in the area and visit the old goldmine

at Millwood and learn about the excite-

ment of the gold rush.

How to Get aroundThere are taxi’s and Tuk-tuks available,

as well as private tour guides, Call

Knysna Tourism for more information.

wHat to eatIn and around Knysna one will find

a selection of fine restaurants, activi-

ties, cultural and heritage experienc-

es, adventure and natural encounters

to match your mood, age, physique

and budget. Wine and dine your way

through a formidable array of fine res-

taurants, seafood taverns, pubs, coffee

shops, delicatessens and other inter-

esting eateries. The famous Knysna

oyster features on many a menu, but

your culinary experience need not end

there. From fusion food with an Ori-

ental flavour to nouveau cuisine; from

traditional South African dishes such

as Cape Malay-inspired bobotie to a

Xhosa delicacy known as umnqusho;

from a meaty braai to a syrupy sweet

koeksister, Knysna offers it all. L

travel tips and planning information:knYsna tourismt: +27 44 382 5510

e: [email protected]: www.visitknysna.co.za


Eastern Cape


PRODUCTPROFILE

BeneFits›› Enhanced root growth with denser,

more extensive root systems

›› Control of common crop root diseases

›› Improved germination and faster

seedling development

›› Improved shoot growth and a

healthier plant

›› Improved delivery of nutrition

through more effective root systems

›› Improved tolerance and recovery

from stress or suboptimal conditions

›› Ideal for use in IPM programmes

and following soil sterilisation

›› Versatile - Eco-T can be applied as

a seed treatment, in furrow or as

a soil drench and is effective on a

wide range of crops

Bio manaGementThe BioManagement range consists of

pest and disease control products of

which the active ingredients are of Bio-

logical or Organic origin. This includes

Fungi, Bacteria, Baculoviruses and Plant

Extracts. These products are designed

to be non toxic to the environment and

non-target organisms and are ideal

for commercial IPM programmes and

organic farming.

Eco-T is a wettable powder concentrate containing spores of the beneficial fungus Trichoderma harzianum. Trichoderma

works by developing a symbiotic relationship with plant root

systems that result in enhanced root growth and provides

protection against common soil diseases like Fusarium,

Rhizoctonia and Pythium. Eco-T is ideal for use as a stand-

alone fungicide, as part of an IPM program or as a beneficial

inoculant to build the soil food web and stimulate a healthy,

productive crop.

eco-tFor larger, healthier, more effective

Root SYStEMS


Eco-T

1.An illustration of enhanced root

growth in Eco-T treated dry beans.

2. Maize seeds treated with Eco-T

showing enhanced germination

and development.

Illustrations of Trichoderma’s mode of action that enables it to control disease:

3. An electonmicrograph showing

Trichoderma (T) coiled around

Rhizoctonia (R) parasitising the pathon-

gen fungi and inhibiting its growth.

4.In-vitro plates illustrating Tricho-derma’s ability to compete with

and exclude the pathogen, Rhizoctonia,

from the area it occupies. L

Eco-T contains: Trichoderma harzianum (2x109

spores/gram) Reg. no. L6938 (Act no. 36/1947)

1. 2.

3.

4.


CLIMATE

I n this analysis, vulnerability to climate change is conceptualised as

a function of three factors:

1. Exposure: The direct danger (the stressor) together with the nature and extent of changes in a region’s climate variables (temperature, pre-cipitation, and extreme weather events).

2. Sensitivity: The human–environmen-tal conditions that exacerbate or ameliorate the hazard, or trigger an impact. Exposure and sensitivity are intrinsically linked and mutually in-fluence potential impacts.

3. Adaptive capacity: Represents the potential to implement adaptation

measures in efforts to avert potential impacts (Figure 1).

Several indicators representing these three components were selected to fa-cilitate the study’s examination of vul-nerability in South Africa. The selected indicators represent both the biophysi-cal conditions of the farming regions and the socioeconomic conditions of the farmers.

resuLts oF vuLneraBiLitYassessmentAnalysis of vulnerability indicators shows that provinces in South Africa demonstrate vast diversity in environ-mental and socioeconomic conditions.

In southern Africa, by the middle of the 21st century climate change is expected to cause temperature increases

of 1–3ºC, broad summer rainfall reductions of 5–10%, and

an increase in the incidence of both droughts and floods.

Consequently, climate change has significant potential to

negatively affect crop production in South Africa, and in

turn the well-being of the country’s farmers.

ADAPTING TOCLIMATE CHANGE?

Mapping the South African FarmingSector’s Vulnerability to Climate

Change and Variability


Climate Change & Variability

The coastal provinces of the Eastern

Cape, KwaZulu-Natal, and the West-

ern Cape exhibit the highest frequency

of extreme events (droughts and floods)

over the past century, whereas the des-

ert region of the Northern Cape and

the steppe arid regions of the North

West and Free State provinces exhibit

the lowest frequency. The highest incre-

mental temperature increase by 2050 is

found in the desert region of the North-

ern Cape and the steppe arid regions of

Free State and Mpumalanga, and rainfall

changes are predicted to be greatest in

the Gauteng and North West provinces.

The most sensitive provinces — mainly

due to their high proportion of small-

holder subsistence farmers — are the

Eastern Cape, KwaZulu-Natal, and Lim-

popo. Smallholder farmers constitute

70% of the farming population in the

Eastern Cape, KwaZulu-Natal, Mpuma-

langa, and the North West province,

and inappropriate land uses in these

regions have severely degraded land

and reduced production capacity. The

Eastern Cape and Limpopo provinces

have the highest shares of agricultural

GDP, the lowest average farm-asset val-

ues, the lowest literacy rates, and the

highest unemployment rates.


CLIMATE

The least-sensitive provinces are the Western Cape, Gauteng, and Free State. A common feature of these re-gions is that they have a low percent-age of subsistence farmers and the least-populated rural areas. Gauteng and the Western Cape have greater infrastructure development, high levels of literacy, and lower unemployment rates. The Western Cape is the least sensitive province, largely due to a high degree of crop diversification, low levels of land degradation, and high reliance on irrigation.

Combining the indicators for sensitivity and exposure, KwaZulu-Natal, Limpopo,

and the Eastern Cape are predicted to suffer the largest impacts of climate change and variability. With the excep-tion of Limpopo, these provinces have both the largest exposure and the high-est sensitivity.

The Mpumalanga and North West provinces fall within the mid-range of vulnerability, based on these two indicators, whereas the Northern Cape, Western Cape, Free State, and Gauteng have the lowest risk of nega-tive impacts because of the prevalence of commercial farming and the lack of land degradation.


Climate Change & Variability

I ndicators of adaptive capacity dif-

fer considerably across the nine

provinces. Capacity is greatest in the

Western Cape due to the combined

effects of well-developed infrastructure,

high literacy rates and income lev-

els, low unemployment rates and HIV

prevalence, and relatively high capi-

tal wealth. Gauteng and the Northern

Cape fall within the mid-range for this

indicator, whereas adaptive capacity

is low in KwaZulu-Natal, the Eastern

Cape, Free State, Limpopo, and North

West due to high dependence on ag-

riculture, high unemployment rates and

HIV prevalence, and low levels of in-

frastructure development.

Assessing results based on all three

components of vulnerability, Limpopo,

the Eastern Cape and KwaZulu-Natal

are the most vulnerable provinces;

Mpumalanga, the North West, Gauteng,

and the Northern Cape fall within the

mid-range of vulnerability; and the

Western Cape has the lowest level of

vulnerability. The vulnerability of the

Free State is considered indeterminate

because it exhibits both low exposure

and low adaptive capacity.

poLicY impLicationsIn examining vulnerability at the prov-

ince level, caution must be taken given

enormous heterogeneity in household-

level resource access, poverty levels,

and adaptive capacity. Ideally, future

household-level research will facilitate

improved targeting of policies to re-

duce climate change vulnerability. That

said, the results of this study show that

the provinces deemed most vulnerable

to the effects of climate change and

variability do not always equate with

the most vulnerable populations. Rather,

results suggest that the overall vulner-

ability of the South African farming sec-

tor is characterized by a combination

of medium-level exposure risk coupled

with medium to high levels of social

vulnerability.

In light of large spatial differences in

vulnerability, policymakers should tai-

lor policies to local conditions. In high-

ly vulnerable regions policy-makers

should enact measures (1) to support

the effective management of environ-

mental resources (soil, vegetation, and

water); (2) to promote increased mar-

ket participation, especially within the

large subsistence-farming sector; (3) to

stimulate both agricultural intensification

and livelihood diversification away from

risky agriculture; and (4) to enact social

programmes and spending on health,

education, and welfare to help main-

tain and augment both physical and

intangible human capital. Policymakers

should also invest in rural infrastructure

development. In areas of high expo-

sure, such as the coastal zones, priority

should be given to the development of

accurate early warning systems, as well

as appropriate relief programmes and

agricultural insurance. L

Authors: Glwadys Aymone Gbetibouo & Claudia Ringler


Nuwe Generasie GlifosaatMAMBA

DMA 480SL

Mamba DMA 480 SL contains glyphosate (dimethylamine [DMA] salt [caition])Reg no. L8388, Act no. 36 of 1947)

Onkruid kan moontlik inheemse habitatte vernietig, inheemse plante en diere dreig, natuurlike stelsels soos riviere en woude belemmer en plaas- en bosproduktiwiteit verminder. Grond- en waterbestuurders gaan ook dikwels materiaal-en arbeidskostes aan hul pogings om onkruid te beheer.MAMBA DMA 480 SL is ‘n brëe spektrum sistemiese onkruiddoder wat hoogs effektief is in die doodmaak van onkruid en die uitwissing van ‘n wye verskeidenheid van ongewenste plante; insluitende grasse, breëblaar-, meerjarige- en houtagtige onkruide. Hierdie nuwe formulasie wat gepatenteer en eksklusief vanaf Dow Agro Sciences beskikbaar is, bevat ‘n derde-generasie glifosaat, nl. diemetielamien (DMA) sout. Met die insluiting van die bedryf se nuutste in glifosaat tegnologie, is MAMBA DMA 480 SL nie net veilig vir gebruikers en lede van die publiek nie, maar het ook ‘n lae omgewingsinvloed .

Hoe werk dit?MAMBA DMA 480 SL word hoofsaaklik deur die blare in die plant geabsorbeer, maar ook deur sagte stengel weefsel. Die glifosaat beweeg dan deur die hele plant waar dit op verskillende ensiem sisteme

werk om aminosuur metabolisme te inhibeer deur wat bekend staan as die “Shikimic suur roete”. Hierdie roete bestaan in die hoër plante en mikro-organismes, maar nie in diere nie. Plante wat met glifosaat behandel is, sterf stadig oor ‘n tydperk van dae of weke en omdat die chemikalieë deur die hele plant vervoer is, oorleef geen deel nie.

KenmerkeMaklik hanteerbare formulasie• Lae skuim• Lae viskositeit, voordelig vir gebruik

selfs by laer temperature• Goeie tenkmengselverenigbaarheid,

veral met fenoksie onkruiddoders Hoë lading aktiewe bestandeel• Logistieke voordele• Behandel meer hektaar/houer• Minder vervoer-,verpakking-, bergings-

en hanteringskostesMaksimum lading bevorderingsmiddels• Eksklusiewe gepatenteerde mengsel van

moderne bevorderingsmiddels• Uitmuntende opname en reënvastheid• Lewer konsekwente en bewese

breëspektrum onkruidbeheerKan by glifosaat-tolerante mielies toegedien word

Verdien

Agribonus

punte op enige

produk wat deur

Laeveld

gekoop is.

LAE

OMGEWINGSINV

LOED

Regoor Suid-Afrika, is onkruid ‘n groot bedreiging vir boere en die

natuurlike omgewing.

Laeveld Agrochem - Saam boer ons vooruit Vind jou naaste agent by www.laeveld.co.za of 012 998 5909Laeveld Agrochem - Saam boer ons vooruitLaeveld Agrochem - Saam boer ons vooruitLaeveld Agrochem - Saam boer ons vooruit


RECIPES

cHocoLate mousseIngredients• 125gcreamcheese

• ½cupsugar

• 1egg

• 250gdarkcookingchocolate

• 600mlcream,lightlywhipped

Instructions1. Beat the cream cheese, sugar and

egg together until smooth.

2. Break the chocolate into small pieces

and melt over a double boiler or in

the microwave.

3. Add the melted chocolate to the

cream cheese mixture and stir

through until well combined.

4. Stir in the cream, again stirring until

well combined.

5. Chill until required.

6. Pipe or spoon into glass bowls,

chocolate cups or use as a filling

for desserts.

Lemon souFFLÉsIngredients• 4largeeggs,yolksandwhites

separated, at room temperature

• 8tbspcastorsugar,divided

• ¼cupall-purposeflour

• 1cupmilk

• 2tspzestplus1/3cupjuicefrom

2 large lemons

• 3tbspicingsugar,plusextrafor

dusting

• ¼tspcreamoftartar

Instructions1. You’ll need 6 ramekins. Whisk egg

yolks, 4 tbsp granulated sugar and

the flour in a medium saucepan un-

til blended. Heat milk in a 2-cup

glass measure in microwave until it

comes to a simmer. Whisk hot milk

in a thin stream into yolk mixture

until smooth. Cook over medium-low

heat, whisking slowly and constant-

ly, until mixture starts to bubble and

thickens, about 5 minutes. Scrape

RomanticRECIPES

mixture into a large bowl; whisk in

lemon zest and juice, and 3 tbsp

icing sugar.

2. Heat oven to 200ºC. Butter and coat

ramekins with 2 tbsp granulated

sugar; tap out excess. Place rame-

kins on a rimmed baking sheet.

3. Beat egg whites and cream of tartar

in large bowl with mixer on me-

dium speed until soft peaks form.

Gradually beat in remaining 2 tbsp

castor sugar; continue to beat until

stiff,glossypeaksform.Stir¼ofthe

egg white mixture into yolk mixture

to loosen, and then fold in remain-

ing egg whites until just blended.

Spoon soufflé mixture into prepared

ramekins. Level tops.

4. Bake 15 minutes, or until puffed

and tops are lightly browned. Im-

mediately dust with icing sugar and

serve hot.

deLectaBLe crÈme BrÛLÉeIngredients

600ml whipping cream

4 egg yolks

100g(½cup)castorsugar

5ml (1 tsp) vanilla essence

Method

1. Place the cream in the top of a

double saucepan or in a heatproof

bowl over a pan of hot water, heat-

ing gently, but do not allow to boil.

2. Beat the egg yolks, half the castor

sugar and vanilla essence together

in a bowl. Add the cream and mix

well together.

3. Place 6 ramekin dishes in a roast-

ing pan, then fill the pan up with

hot water until it reaches roughly

halfway up the side of the ramekins.

Pour the custard mixture slowly into

the ramekins, dividing it equally be-

tween them.

4. Bake in the oven at 150°C for about

1 hour or until set. Do not allow the

water to boil. If it does, lower the

oven temperature immediately. Re-

move ramekins from roasting pan

and leave to cool for 1 hour.

5. Chill for 2–3 hours, preferably over-

night. Sprinkle the top of each

créme brûlée with the remaining

sugar and put under a hot grill for

about 2–3 minutes until the sugar

turns to caramel. Chill again for 2–3

hours before serving.


Heartwarming Fare


tiramisuServes 8

Ingredients• 185mlstrongblackcoffee

• 60ml(¼cup)brandy

• 125g(1packet)fingerbiscuits

• 2largeeggs,separated

• 30ml(2tbsp)castorsugar

• 10ml(2tsp)brandy(extra)

• 250g(1tub)mascarponecheese

• 10ml(2tsp)cocoapowder

Method1. Mix the coffee and the brandy to-

gether in a cup.

2. Dip both sides of half the packet

of biscuits into this mixture and ar-

range in the bottom of a shallow

round or square dish.

3. Cream the egg yolks and castor

sugar together until thick and pale

yellow. Add the additional 10 ml

brandy and the mascarpone cheese

to the egg mixture and mix until

smooth.

4. Beat the egg whites until stiff and

fold into the cheese mixture. Pour

half the mixture over the biscuits.

5. Dip the rest of the biscuits in the

coffee and arrange on top of the

cheese mixture layer and then pour

the rest of the cheese mixture over

the top.

6. Place in the fridge for 4 hours to set

and sprinkle with cocoa just before

serving.

RECIPES


strawBerrY cHeesecakeIngredients

Biscuit Crust

• 2x200gpacketstennisbiscuits

• 125gbutter,melted

Filling

• 30g(50ml)gelatine

• 100mlwarmwater

• 4eggs

• 250g(1¼cups)castorsugar

• 2 x 250g tubs cream cheese or

smooth cottage cheese

• 100mlraspberrypurée

• 250mltubcream

Method

Biscuit Crust

Preheat the oven to 180°C. Lightly oil

a 24 cm spring form baking tin or deep

flan tin. Crush the biscuits and mix with

the melted butter. Press into base and

sides of the tin. Bake for 10 minutes,

and then allow to cool.

Filling

1. Mix the gelatine in the warm water.

2. Beat the eggs and castor sugar to-

gether until light and creamy. Add

the cream cheese and purée and

mix well.

3. Whip cream to form soft peaks and

fold in gently.

4. Pour the gelatine mixture down the

side of the bowl into the cheese

mixture and fold in without beating.

5. Pour gently into the crust and chill

until set.

Serving Suggestion: Serve with extra

fruit purée and a display of fresh fruit.

Heartwarming Fare


WHEELS

The all-new Ranger boasts all the toughness and rugged

capabilities of a pickup truck, but also features smart

technology, outstanding safety, superior fuel economy and

high standards of quality and comfort.

REVOLUTIONARYFoRDRANGER


Ford Ranger

Totally new from the ground up, the

all-new Ranger was designed and

developed to be among the forerun-

ners – if not the pack leader – in every

area that is important to pickup truck

customers, from a work and leisure

perspective. The pickup now delivers

more payload and towing capability

and, at the same time, is fitted with

innovative features that significantly en-

hance the driving experience.

For nearly 20

years, the all-new

Ranger has been

one of Ford’s most

popular pickups

across the globe, providing millions

of customers with Ford Tough Truck

capabilities. Having gone through a

comprehensive global development

programme, the all-new Ranger builds

on its strong heritage and is now set

to blaze new trails ahead.

“The all-new Ranger is South African

built, but has benefitted from Ford’s

global expertise, making it the perfect

solution for South African consumers,”

says Ben Pillay, Ford Marketing Man-

ager. “The first pickup built under the

One Ford strategy, it is a no compromis-

es truck that provides customers with

quality, fuel efficiency, safety and smart

technology in one complete package.”

technology in one complete package.”

DEVELOPED FOR THE WORLD,PRODUCED IN SOUTH AFRICA

Designed and developed by a glob-

al team headquartered in Australia,

the product development teams had

full access to Ford’s global capa-

bilities, testing facilities and pickup

truck knowledge. The pickup will be

manufactured in three continents with

South Africa producing vehicles at its

Silverton assembly plant in Pretoria

for export to 148

markets around

the world. The

all-new Ranger

will ultimately

be sold in 180

markets, making it one of the farthest-

reaching Ford products in the world.

The collaboration was crucial in devel-

oping the all-new Ranger. Everything

is new – engines, gearboxes, frame,

suspension, steering system, brakes,

chassis, exterior sheet metal, vehicle

interior. The list continues with brand-

new features for safety and passenger

comfort.

Tested in South Africa, Australia, Dubai,

Thailand, North America, Brazil and

Sweden, Ranger had to face severe

heat and cold, monsoon rains, high

altitudes as well as rushing rivers, arid

deserts and potholed roads. Prototypes

clocked more than a million kilometres

Totally newfrom the ground up


WHEELS

on the road supported by countless

hours of exhaustive testing in state-of-

the-art laboratories.

SMART AND COMFORTABLE

At 5274mm long and 2163mm wide,

the all-new Ranger is bigger than the

previous-generation model. It remains

easily manoeuvrable on narrow city

streets and during parking thanks to

a responsive steering system that re-

quires no more than 3.5 turns of the

wheel lock-to-lock – one of the best in

the segment.

Making full use of the spacious interior,

the all-new Ranger offers more practi-

cal stowage than most competitors. The

glove box is large enough to accommo-

date a 16-inch laptop computer while

door pockets can comfortably fit 1.5-li-

tre water bottles. Ample storage for

mobile phones and other small items

can be found in the console and in

areas within easy reach of the driver.

Underneath the rear seats, a convenient

hidden storage area for tools can be

easily accessed.

Poised to be a leader in innovation, the

all-new Ranger comes with smart tech-

nologies that make the pickup easier,

safer and more fun to drive. On se-

lected models with Bluetooth®1, USB

and iPod®2 connectivity, there is voice

control over the radio, CD, iPod, USB,

electronic air-conditioning and mobile

phone. Dual-zone climate control and

cruise control are available on the high

series. And with all of these features,

it’s still one of the most fuel-efficient

pickups in the segment.

The all-new Ranger’s rugged capabil-

ity was purposefully engineered and

carefully crafted into the pickup, giving

customers a tough truck that they can

truly rely on whether in high waters,

on challenging terrains, or just commut-

ing to work. The all-new Ranger will

certainly be a dependable companion

for them both on and off road in any

condition.

“The all-new Ranger is the culmination

of years of hard work and dedication.

Hundreds of engineers and Ford staff

from around globe have been involved

in making the introduction of the all-

new Ranger a success,” continued Pil-

lay. “The all-new Ranger is capable,

comfortable, powerful, fuel-efficient,

safe, and has been designed, engi-

neered and produced to lead in its

segment. Introducing it to the South Af-

rican public is a proud moment for us.”

did You know?›› the all-new ranger will be manu-

factured on three continents with south africa producing vehicles at its silverton assembly plant in pretoria for export to 148 markets around the world

›› the all-new ranger features more power, innovative technol-

ogy, and enhanced comfort and safety, promising to transform the pickup truck experience

›› the all-new ranger is one of the most high-tech compact pickups, featuring smart technologies such as Bluetooth®1 with voice control and rear view camera system in certain derivatives L

Ford Ranger



Safety and health in the use of agrochemicals has been one of the primary concerns of international organisations and of many governments, employers and workers and their organisations for many years. Some agrochemicals such as pesticides are extremely hazardous to the health of workers and the general public, and also to the environment. However, they can be used safely if proper precautions are taken.

M any industrially developed coun-

tries therefore enforce strict

regulations with regard to the pro-

duction, sale and use of pesticides,

the most hazardous group among ag-

rochemicals. These countries have

banned or severely restricted the use

of some very hazardous pesticides. It

may happen that other countries may

be compelled to import those banned

or restricted agrochemicals because of

specific needs, for example to eradi-

cate a particular pest. For these coun-

tries the economic benefits of agricul-

tural development outweigh the risks

involved. Therefore, although the safety

and health problems may vary in differ-

ent countries, it is important to estab-

lish clear, common procedures for the

use of agrochemicals.

All those who are responsible for the

production, import, storage and sale

of agrochemicals have a role to play

in ensuring safety and health in their

use. International organisations, gov-

ernments, employers and workers and

their organisations, and community lead-

ers have a fundamental role: educating

agrochemical users on the hazards of

the substances they handle, how these

enter the body, the nature of toxic ef-

fects and the proper methods of use,

and informing them of the duties and

responsibilities of government authori-

ties, other organisations and the public.

How danGerous suBstances can enter tHe BodYMost agrochemicals will have an ad-

verse effect if they enter the body, but

YOURHEALTH

Handle with careSafety precautions when handlingpoiSonouS SuBStanCeS


Handling Poisonous Substances

those that are more toxic are particu-

larly dangerous, even in small amounts.

Many agricultural workers die and

many more are poisoned or injured

each year by such substances entering

the body; the main routes of absorp-

tion are through the respiratory tract

(inhalation), through the skin (dermal

absorption) and through the digestive

tract (ingestion).

InhalationBreathing agrochemicals into the lungs

is more likely to happen if they are

in the form of gases, fine spray drop-

lets, dust, fumes and smoke. Gases mix

with the air. Others tend to remain sus-

pended in the air for some time after

release, for example by spraying. Often

these particles are so small or well dis-

persed that they cannot be seen. Spray-

ing agrochemicals without adequate

precautions is noted to be a common

cause of poisoning by inhalation. Us-

ers of fumigants and gases are particu-

larly at risk of poisoning by inhalation.

IngestionContamination of the lips and mouth or

accidental swallowing of agrochemicals

is often caused by poor hygiene or

bad practice. Failure to wash properly

before eating is a common cause, as

is smoking during work. Attempting to

clean a blocked sprayer nozzle by put-

ting it between the lips and blowing

through it is another bad practice.

In some countries pesticides and vet-

erinary products are decanted from


IMPORTANT INFORMATION:Keep for future reference

YOURHEALTH

large and properly labelled containers

into unlabelled bottles and sold. These

could subsequently be mistaken for soft

drinks and consumed. Such practices

should be banned. Even very small

quantities of a toxic substance could

cause death if ingested in this way.

Inhaled toxic substances could sub-

sequently be ingested by swallowing

contaminated sputum.

Many agrochemicals can also cause

localised ill-effects on contact with skin

or eyes even if they are not absorbed.

They include some pesticides, strong

acids such as sulphuric acid and strong

alkalis such as caustic soda.

Veterinary products may also cause

problems when their use is subject to

the added task of controlling the animal

being treated. Accidental self-injection

or needle grazing of the skin could occur.

common aGrocHemicaLsAgricultural chemicals may be pur-

chased in various concentrations and

forms (liquid, powder, granules, pellets

etc.), depending on their intended use.

Many of the more potent chemicals re-

quire the farmer to have completed

chemical training.

Commonly used agrochemicals include:

›› Glyphosate ›› Aluminium/Zinc phosphide

›› Organophosphates

›› Pyrethroids

›› Methyl bromide

›› Sodium Fluoroacetate

›› Strychnine

›› Paraquat, Diquat

›› Cresol

›› Alkaline and acid-cleaning agents

›› Formalin

›› Nutritional supplements – selenium

and copper

›› Livestock vaccines.

side eFFects oF exposureSome of the immediate and long-term

effects of chemical exposure can in-

clude: poisoning, headache, nausea,

skin rashes and irritation, chemical

burns, cancer, birth defects, diseases of

the lungs, liver or kidneys and nervous

system disorders.

saFe transport oF cHemicaLs›› Transport chemicals separately from

food, water, animal feeds, seeds and

fertilisers.

›› Drums of agricultural chemicals

should not be transported in en-

closed cabins with the driver and

passengers.

›› Secure your load.

›› Carry a written record of the chem-

icals you are transporting.

›› Take all appropriate protective gear along with you.

saFe use oF cHemicaLs›› Ensure anyone using agricultural

chemicals is suitably trained to

use both the chemical and any


YOURHEALTH


equipment required for application.

›› Use chemical decanting kits to re-

duce the risk of spills and splashes

while mixing chemicals.

›› Only mix the quantity of chemical

required for the task at hand.

›› Make sure the decanting and mix-

ing area is well ventilated. If this

is not possible, ensure that appro-

priate protective gear is worn for

enclosed environments.

›› Follow the manufacturers’ instruc-

tions on the label.

›› Always wear protective clothing

such as chemical-resistant gloves,

face shields or masks, overalls and

goggles.

›› Avoid exposing non-target animals

or plants.

›› Triple rinse equipment after chemi-

cal application and dispose of the

rinse water appropriately.

saFe disposaL procedures›› Always follow the manufacturers’

instructions for proper disposal of

both chemicals and rinsate from

equipment.

›› Thoroughly triple rinse and then

puncture empty containers to pre-

vent reuse for other purposes.

›› Return empty containers to the man-

ufacturer or check with your local

council on proper disposal methods.

›› Audit your chemical store on a

regular basis and dispose of any

excess or outdated chemicals in the

appropriate manner.

cLassiFication and reLated measuresAll agrochemical users must know

how to use the products safely by in-

creasing their knowledge of the haz-

ards involved. Knowledge is a power-

ful weapon which can be obtained by

reading and understanding the label on

the container. By strictly following the

instructions on the label, agrochemical

users will learn to protect themselves,

other people, livestock, wildlife and the

environment.

note:Agrochemical users must also remem-

ber that the products they obtain for

use are not highly concentrated. Usu-

ally the active ingredient in the agro-

chemical product is mixed with other

substances; in some instances it may

be dissolved in a solvent that might

penetrate the skin. The symbol to be

used on the label is calculated, based

on the percentage weight or volume

of the active ingredient in the agro-

chemical product. Therefore, a product

with 10% of the active ingredient might

belong to a lower toxicity class than

another product with 25% of the same

active ingredient. It may be claimed

by the manufacturers that the latter

product is more potent, but users must

remember that it is also more toxic.

emergency poison centre numbers:Gauteng: ...................................011 911 8688

Western Cape: .......................021 931 6129

Chess A4 Afr ad.indd 1 2011/09/26 9:47 AM

laeveld issue 4

Documents