การขั�บเคลื่�อนเร�องเท่�าท่�นสื่�อในประเท่ศไท่ยโดย

เขั�มพร วิ�ร ณราพ�นธ์#ผู้%&จั�ดการสื่ถาบ�นสื่�อเด�กแลื่ะเยาวิชน

(สื่สื่ย.)Child and Youth Media Institute

ป+ญหาวิ�กฤติ�เด�ก- เยาวิชน

เด�ก-เยาวิชน1 ใน 3 ขัอง

ประชากร

สื่ ขัภาพกาย

สื่ ขัภาพจั�ติ

ควิามร นแรงเพศยาเสื่พติ�ด

ค�าน�ยม

สื่ถานการณ#• สื่�งคมแลื่ะโลื่ก

เปลื่1�ยนแปลื่งไปอย�างรวิดเร�วิ

• สื่�อหลื่อมรวิม

• ธ์ รก�จัอ ติสื่าหกรรมการสื่�อสื่ารเติ�บโติอย�างรวิดเร�วิ

เด�กเยาวิชนอย%�ในโลื่กท่1�เปลื่1�ยนไปโดยขัาดควิามเขั&าใจัแลื่ะควิามเท่�าท่�น

เสื่พสื่�อวิ�นลื่ะ 7 ชม.

บร�โภค

เหงาไม�ร%&จั�กติ�วิ

เอง

สื่ร&างพลื่เมอง

ในระบอบประชาธ์�ปไติย

สื่ร&างสื่�งคมแห�งการเร1ยนร%&

สื่ร&างกระบวินการเร1ยนร%&ติลื่อดช1วิ�ติ

ปฏิ�ร%ประบบการเร1ยนร%&

ท่�กษะแห�งศติวิรรษท่1� 21

1.ม1จั�ติสื่4าน5กติ�อโลื่ก ด&านพลื่เมอง ด&านสื่ ขัภาพ ด&านสื่��งแวิดลื่&อม2.ท่�กษะการเร1ยนร%&แลื่ะนวิติกรรม ควิามค�ดสื่ร&างสื่รรค# การค�ดเช�งวิ�พากษ# การแก&ป+ญหา การสื่�อสื่ารแลื่ะการร�วิมมอท่4างาน3.ท่�กษะด&านสื่ารสื่นเท่ศ สื่�อ แลื่ะ เท่คโนโลื่ย1 4.ท่�กษะช1วิ�ติแลื่ะการท่4างาน การปร�บติ�วิ การค�ดร�เร��ม การเร1ยนร%&ขั&ามวิ�ฒนธ์รรมฯลื่ฯ

การตระหนั�กในัความสำ�าค�ญ

ของการเท่�าท่�นัสำ��อในัสำ�งคมไท่ย

การด4าเน�นงานเร�องเท่�าท่�นสื่�อขัองหน�วิยงานติ�างๆ

• การจั�ดก�จักรรมก�บเด�กเยาวิชนขัอง ม%ลื่น�ธ์�เพ�อการพ�ฒนาเด�ก เช่�นั ค�ายเท่�าท่�นัสำ��อ /การค�ดค&านสื่�อท่1�ไม�เหมาะสื่ม

ป9 2523- 33

• ร�ฐบาลื่ ติ�;งคณะอน กรรมการศ5กษาบท่บาท่สื่�อมวิลื่ชน ม1ขั&อเสื่นอเร�องการจั�ดกระบวินการเท่�าท่�นสื่�อให&เด�กเยาวิชน

2535

ป9 2538• สื่�มมนาท่�ศท่างการจั�ดสื่�อมวิลื่ชนศ5กษาใน

ประเท่ศไท่ย โดยม%ลื่น�ธ์�เพ�อการพ�ฒนาเด�ก ร�วิมก�บคณะคร ศาสื่ติร# จั ฬา เช�ญวิ�ท่ยากรจัากประเท่ศสื่ก�อติแลื่นด#ป9 2544-8 • โครงการเด�กไท่ยร%&ท่�นในโรงเร1ยน ขัองกลื่ �ม

ศ�ลื่ปวิ�ฒนธ์รรมมายา• การท่ดลื่องพ�ฒนาหลื่�กสื่%ติรเร�องเท่�าท่�นสื่�อ

ในโรงเร1ยนขัองคาท่อลื่�ก

การด4าเน�นงานเร�องเท่�าท่�นสื่�อขัองหน�วิยงานติ�างๆ

• ย%เนสื่โกร�วิมก�บมหาวิ�ท่ยาลื่�ยเกษติรศาสื่ติร# จั�ดท่4าร�างหลื่�กสื่%ติรระด�บม�ธ์ยมติ&น ท่ดลื่องสื่อน 8 โรงเร1ยน

• จั�ดอบรมคร%ในโรงเร1ยน แลื่ะท่4าก�จักรรมในโรงเร1ยน• สื่4าน�กงานกองท่ นสื่น�บสื่น นการสื่ร&างเสื่ร�มสื่ ขัภาพ(สื่สื่สื่.) เร��มโครงการเท่�าท่�นสื่�อเพ�อสื่ ขัภาพ

• สื่น�บสื่น นโครงการวิ�ยม�นสื่#เท่�าท่�นสื่�อ ขัองกลื่ �มมะขัามป=อม

ป9 2547-8

ป9 2547

ป9 2548-9

• เก�ดแผู้นงานสื่�อสื่ร&างสื่ ขัภาวิะเยาวิชน (สื่สื่ย) . ภายใติ&สื่สื่.เร��มสื่น�บสื่น นโครงการเท่�าท่�นสื่�อขัองเยาวิชนในพ;นท่1�ติ�างๆ

• การรณรงค#เร�องสื่�อ /การเฝ้=าระวิ�งสื่�อขัองภาค1เครอขั�ายครอบคร�วิ

• การยกร�าง พรบ.กองท่ นสื่�อป9 2551-2553 เก�ดท่1วิ1สื่าธ์ารณะ กระแสื่การใช&สื่�อเพ�อ

ประโยชน#สื่าธ์ารณะกฏิหมาย กสื่ท่ช. 2 ฉบ�บ

กลื่ไกท่างนโยบายขั�บเคลื่�อนการเท่�าท่�นสื่�อ

ในสื่�งคมไท่ย

2544

2551 2558

พรบ.กสื่ท่ช-แผู้นแม�บท่ 2555- 9

ดพรบ .สื่4าน�กงานกองท่ นสื่น�บสื่น นการสื่ร&างเสื่ร�มสื่ ขัภาพ สื่สื่สื่.

พรบ.กองท่ นสื่�อปลื่อดภ�ยแลื่ะสื่ร&างสื่รรค#พ.ศ.2558

การขั�บเคลื่�อนเร�องเท่�าท่�นสื่�อขัองเด�ก เยาวิชน ครอบคร�วิ

โดย เครอขั�ายด&านสื่�อเพ�อเด�ก เยาวิชน แลื่ะครอบคร�วิ

สื่น�บสื่น นโดยสื่4าน�กงานกองท่ นสื่น�บสื่น นการสื่ร&างเสื่ร�มสื่ ขัภาพ สื่สื่สื่.

ระหวิ�างป9 2546 - /2558

สำ�ขภาวะท่��สำมบู รณ์"สื่ ขัภาวิะเก�ดจัากการเร1ยนร%&ท่1�ด1

สื่�อ oสื่�อศ�ลื่ปวิ�ฒนธ์รรม แลื่ะการแสื่ดง : ดนติร1พ;นบ&าน

น�ท่านพ;นบ&าน การลื่ะเลื่�นพ;นบ&าน ห �นเงา ลื่ะคร แจัโก� ก�งฟู%ม&ง หน�งบ�กติ;อ กลื่องยาวิ

o สื่�อภ%ม�ป+ญญาท่&องถ��น : ภาษาถ��น ขันม อาหารพ;นบ&าน การท่อผู้&า จั�กสื่าน ผู้&าบาติ�ก ผู้&าม�ดย&อม กรงนกห�วิจั ก สื่ม นไพร ขัองเลื่�นพ;นบ&าน ติ4านาน ประวิ�ติ�ศาสื่ติร#ช มชนo สื่�อก�จักรรมสื่ร&างการเร1ยนร%& : ค�าย น�ท่รรศการ ปลื่%ก

ปAา ด%หน�ง เด�นปAา

oสื่�อบ คคลื่ : ปราชญ#ชาวิบ&าน ผู้%&น4าช มชน พ�อคร% แม�คร%

oสื่�อใหม� / สื่�อOn line oฯลื่ฯ

แนวิค�ด สื่ร&างระบบสื่�อช มชน

พ;นท่1�ค ณค�า

พ;นท่1�ควิามสื่�มพ�นธ์#

พ;นท่1�ป+ญญา

พ;นท่1�สื่4าน5ก/

รวิมกลื่ �มพลื่เมอง

/ปชติพ;นท่1�

ควิามสื่ ขั

ใช&สื่�อใหม�สื่ร&างการปป.

เท่�าท่�นตินเอง

เท่�าท่�นสื่�อเท่�าท่�นสื่�งคม

สื่%�การเปBนพลื่เมองในระบอบประชาธ์�ปไติยท่1�แขั�งขั�น

การสำร#างต#นัแบูบูเม�อง 3 ดี�

• เพชรบ ร1

• พ�ท่ลื่ ง•

อ ติรด�ติถ#

• ศร1สื่ะเกษ

ระดี�บูจั�งหว�

ดี

ระดี�บูช่�มช่นั

โครงการพ;นท่1�น1;ด1จั�ง ณ ย�านเมองเก�า จั�ดีก'จักรรม “Hi ก�นัและก�นั พื้�*นัท่��นั�*ดี�จั�ง ณ์ แพื้ร�งภ ธร ”

ช่�มช่นั3 ดี� ของกล��มในัภาวะยากล�าบูาก

เด�กในสื่ภาวิะยากลื่4าบาก ท่ กภ%ม�ภาค)

3 จั�งหวิ�ดชายแดนใติ&

กลื่ �มชาติ�พ�นธ์ #

แรงงานขั&ามชาติ�

สำ�ปดีาห"ป-ดีท่�ว�

โครงการเยาวช่นัผล'ตสำ��อและพื้�ฒนัาท่�กษะเท่�าท่�นัสำ��อในัโรงเร�ยนัและช่�มช่นั

อบรมแกนน4าช มชน

อบรมคร%

ผล'ตสำ��อหลายร ปแบูบู

Idea Grow - Animation ·ÓäÁµéͧà·èҷѹÊ×èÍ.mp4

เท่�าท่�นตินเอง

เท่�าท่�นสื่�อเท่�าท่�นสื่�งคม

สื่%�การเปBนพลื่เมองในระบอบประชาธ์�ปไติยท่1�แขั�งขั�น

กรณ1ติ�วิอย�างช มชน

พ;นท่1� 3 ด1ในช มชนเมอง

วิ�ติถ ประสื่งค#1.กระบวินการพ;นท่1�สื่ ขั

ภาวิะเพ�อเด�กในสื่ภาวิะยากลื่4าบากในเมอง

2.สื่�งเสื่ร�มกลื่ไกการปกป=องค &มครองเด�กในสื่ภาวิะยากลื่4าบาก ผู้�านการกระบวินการพ�ฒนาพ;นท่1�สื่ ขัภาวิะ 3ด1

กลื่ �มเป=าหมาย เด�กท่1�ถ%กท่อดท่�;งให&อย%�ก�บสื่ภาวิะแวิดลื่&อมท่1�

ไม�เหมาะสื่มท่1�อาศ�ยในช มชนวิ�ดดวิงแขั แลื่ะช มชนใกลื่&เค1ยงคอ ช มชนแฟูลื่ติรถไฟู ช มชนติรอกสื่ลื่�กห�น อาย 3-15 ป9

สื่4ารวิจัขั&อม%ลื่แลื่ะสื่ถานการณ#กระบวินการ 3 ด1 โดย

เด�ก-เยาวิชน

ออกแบบพ;นท่1�สื่ร&างสื่ ขัภาวิะ

1

2ก�จักรรมแลื่ะการ

ใช&สื่�อ

3

ก'จักรรมเมนั เร�องย'*ม

• เด�ก ไม�ก�นอาหารเช&า

• ก�นอาหารขัยะ

• สื่4ารวิจัป+ญหา• ค ยก�นหาท่างออก• ท่4าสื่�อ• ก�จักรรมท่างเลื่อก

อาหารสื่ ขัภาพ

ป+ญหา

ร#านัเร�องย'*ม

สำ�ารวจัช่�มช่นัค#นัหารากเหง#า และประว�ต'ศาสำตร"

เปBนเรอนร�บรอง ขัองเจั&าศ�กด�Cประเสื่�รฐ ณ จั4าปาศ�กด�C เม�อสื่ม�ยร�ชกาลื่ท่1� 5 ได&เขั&ามาติ�ดติ�อราชการแลื่ะหน1ภ�ยสื่งคราม

บู#านัเร�องย'*ม สำ �ช่�มช่นัเร�องย'*ม

Before

after

ในช มชน

มหกรรมรองเม�อง เร�องย'*ม... คร�*งแรกของช่�มช่นั

การเปล��ยนัแปลงเด�ก

• พฤติ�กรรมการก�นเปลื่1�ยน

• เห�นศ�กยภาพขัองตินเอง

• ม1แกนน4า• ม1การรวิมกลื่ �ม• เด�กกลื่ �มยาเสื่พ

ติ�ดร�วิมก�จักรรม

ผู้%&ใหญ� ช มชน• เห�นรากเหง&า

แลื่ะขัองด1ในช มชน

• เห�นแนวิท่างการท่4างานเช�งบวิก

• ภาคร�ฐเห�นศ�กยภาพเด�มมองวิ�าเปBนช มชนท่1�เปBนป+ญหา

• เปBนช มชนท่1�เปDดติ�วิเองมากขั5;น

•แกนน4าเขั&มแขั�งขั5;น

•ชาวิบ&านม1สื่�วินร�วิมก�บช มชนมากขั5;น

•ค ยก�นมากขั5;นใน

เร�องการพ�ฒนาช มชน

ควิามร�วิมมอ

คร ศ�ลื่ปE จั ฬาฯ

อาสำาสำม�คร

• ภาคธ์ รก�จั• การรถไฟู• ไปรษณ1ย#• เขัติปท่ มวิ�น

ภาคนโยบายให&ควิามสื่นใจั

แนวิท่างการขั�บเคลื่�อนเร�องเท่�าท่�นสื่�อ ขัองเครอขั�ายสื่�อเพ�อเด�ก เยาวิชน แลื่ะครอบคร�วิ

สื่ร&างควิามร%&สื่ร&างเคร�องมอ

การเร1ยนร%&แลื่ะmodel

การท่4างาน

ภาคนโยบาย

ภาคควิามร%&ภาคสื่�งคม

พื้รบู . กองท่�นัพื้�ฒนัาสำ��อปลอดีภ�ยและสำร#างสำรรค" พื้.ศ.255826 ม�นัาคม 2558

สื่�งเสื่ร�มการพ�ฒนา

สื่�อสื่ร&างสื่รรค#ท่1�เขั&าถ5ง

ใช&ประโยชน#ได&

พ�ฒนาศ�กยภาพผู้%&ผู้ลื่�ติสื่�อ

สื่�งเสื่ร�มเด�กเยาวิชน ประชาชน เท่�าท่�นสื่�อ

เฝ้=าระวิ�งสื่�อใช&สื่�อ

ในการพ�ฒนาตินเอง ช มชนแลื่ะสื่�งคม

สื่�งเสื่ร�มการม1สื่�วินร�วิมขัองประชาชน

อย�างกวิ&างขัวิางเขั&าถ5ง

เพ�อให&เก�ดการพ�ฒนาสื่�อ

วิ�ติถ ประสื่งค#

สื่�งเสื่ร�มการวิ�จั�ย

องค#ควิามร%& นวิติกรรม

การท่4างานร�วิม

ก�บเครอขั�ายแลื่ะหน�วิยงานติ�างๆ

การอบูรมเพื้��อสำร#างว'ท่ยากรกระบูวนัการเท่�าท่�นัสำ��อ

เพื้��อสำร#างพื้ลเม�องในัระบูอบูประช่าธ'ปไตยเครอขั�าย Thai civicEducation

การร%&เท่�าท่�นสื่�อเพ�อพ�ฒนาควิามเปBนพลื่เมองในระบอบ

ประชาธ์�ปไติย

เป=าหมายสื่%งสื่ ดพ�ฒนาค ณภาพประชาชน ท่1�เก;อหน นสื่�งคมประชาธ์�ปไติย สื่ร&างพลื่เมองท่1�ติระหน�กในสื่�ท่ธ์�เสื่ร1ภาพ บท่บาท่แลื่ะหน&าท่1�ขัองตินเอง แสื่ดงควิามค�ดเห�น ม1สื่�วินร�วิมในท่ กภาคสื่�วินขัองสื่�งคม แลื่ะติ�ดสื่�นใจัร�วิมก�นเพ�อสื่ร&างประโยชน#ติ�อสื่�งคม

(Thai Civic Education, 2557)

กระท่รวงพื้�ฒนัาสำ�งคมฯ จั�ดีสำม�ช่ช่าเดี4กเยาวช่นั

เร��องเท่�าท่�นัสำ��อออนัไลนั" ป5 2558

ร�วิมก�บ กสื่ท่ช. ด&านกระจัายเสื่1ยง

เร�องการสื่ร&างการเท่�าท่�นสื่�อ

ขัองประชาชน

ร�วิมมอก�บหน�วิยงานท่1�เก1�ยวิขั&อง ผู้ลื่�กด�นให&ม1หลื่�กสื่%ติรเท่�าท่�นสื่�อใน

โรงเร1ยนแลื่ะช มชนร�วิมก�บสื่4าน�กงานคณะกรรมการก�จัการกระจัายเสื่1ยง ก�จัการโท่รท่�ศน#แลื่ะก�จัการโท่รคมนาคมแห�งชาติ� (กสื่ท่ช.) แลื่ะ Thai Civic Education จั�ดเวิท่1ร�วิมค�ด ร�วิมขั�บเคลื่�อนแผู้นย ท่ธ์ศาสื่ติร#ร%&เท่�าท่�นสื่�อเพ�อควิามเปBนพลื่เมองในระบอบประช�ปไติย เม�อวิ�นท่1� 17 ธ์�นวิาคม 2557 ณ โรงแรมร�ชมอนด# สื่ไติลื่�ซคอนเวินช��น นนท่บ ร1

แผู้นย ท่ธ์ศาสื่ติร#ร%&เท่�าท่�นสื่�อเพ�อควิามเปBนพลื่เมองในระบอบประชาธ์�ปไติย

(Strategic Plan on Strengthening Media Literacy for Democratic Citizen: Thai Model

แผู้นย ท่ธ์ศาสื่ติร#ร%&เท่�าท่�นสื่�อเพ�อควิามเปBนพลื่เมองในระบอบประชาธ์�ปไติย(Strategic Plan on Strengthening Media Literacy for

Democratic Citizen

-------------------------------------------------------------------------------------------------

กสื่ท่ช.

ร�วิมก�บ FES /สื่ถาบ�นสื่�อเด�กแลื่ะเยาวิชน/ ม1เด1ยมอน�เติอร#/สื่ถาบ�นแห�งชาติ�เพ�อการพ�ฒนาเด�กแลื่ะเยาวิชน

กลื่ �มThai Civic Education

ธ์�นวิาคม 2557

แผู้นย ท่ธ์ศาสื่ติร#ร%&เท่�าท่�นสื่�อเพ�อควิามเปBนพลื่เมองในระบอบประชาธ์�ปไติย(Strategic Plan on Strengthening Media Literacy

for Democratic Citizen

วิ�สื่�ยท่�ศน# ประชาชนได&ร�บการพ�ฒนาให&ม1ควิามร%&เท่�าท่�นสื่�อเพ�อสื่ร&างควิามเปBนพลื่เมองในระบอบประชาธ์�ปไติย 

เป=าหมาย ภายในป9 พ.ศ.2560 สื่�งคมไท่ยม1ระบบแลื่ะกลื่ไกในการพ�ฒนาควิามร%&เท่�าท่�นสื่�อเพ�อควิามเปBนพลื่เมองในระบอบประชาธ์�ปไติย

•  

กรอบย ท่ธ์ศาสื่ติร#

1.การขั�บเคลื่�อนเช�งนโยบายการสื่�อสื่ารเช�งร ก

2.การเสื่ร�มสื่ร&างศ�กยภาพ3.การวิ�จั�ย พ�ฒนา แลื่ะจั�ดการ

ควิามร%&4.การสื่ร&างเครอขั�ายแลื่ะการสื่�ง

เสื่ร�มการม1สื่�วินร�วิมขัองภาค1

เท่�าท่�นัสำ��อในัระบูบูการศ7กษาไท่ย

การศ5กษาขั�;นพ;นฐาน ก�บการเท่�าท่�นสื่�อ

• การร%&เท่�าท่�นสื่�อก�บหลื่�กสื่%ติรแกนกลื่างการศ5กษาขั�;นพ;นฐาน พ ท่ธ์ศ�กราช ๒๕๕๑

• การร%&เท่�าท่�นสื่�อ อย%�ในสื่มรรถนะท่1�ติ&องเร�งพ�ฒนาเพ�อผู้%&เร1ยนในศติวิรรษท่1� 21

• การออกแบบการเร1ยนการสื่อนแลื่ะการเลื่อกใช&ประโยชน#สื่�อเพ�อการร%&เท่�าท่�นสื่�อ

สื่มรรถนะขัองผู้%&เร1ยน•ควิามสื่ามารถในการสื่�อสื่าร

•ควิามสื่ามารถในการค�ด•ควิามสื่ามารถในการแก&ป+ญหา

•ควิามสื่ามารถในการใช&เท่คโนโลื่ย1

รายวิ�ชาเพ��มเติ�มวิ�ชาหน&าท่1�พลื่เมองจั ดเน&นท่1� 3 ควิามเปBนพลื่เมองด1ในระบอบประชาธ์�ป

ไติยฯ

ม.1 ต�วช่�*ว�ดีท่�� 7 ม�สำ�วนัร�วมและร�บูผ'ดีช่อบูในัการต�ดีสำ'นัใจั ติรวิจัสื่อบขั&อม%ลื่เพ�อใช&ประกอบการติ�ดสื่�นใจั ในัก'จักรรมต�าง ๆ

ม.2 ต�วช่�*ว�ดีท่�� 7 ม�สำ�วนัร�วมและร�บูผ'ดีช่อบูในัการต�ดีสำ'นัใจั ติรวิจัสื่อบขั&อม%ลื่เพ�อใช&ประกอบการติ�ดสื่�นใจัในัก'จักรรมต�าง ๆ และร%&ท่�นขั�าวิสื่าร

ม.3 ต�วช่�*ว�ดีท่�� 7 ม�สำ�วนัร�วมและร�บูผ'ดีช่อบูในัการต�ดีสำ'นัใจั ติรวิจัสื่อบขั&อม%ลื่ ตรวจัสำอบูการท่�าหนั#าท่��ของ บู�คคลเพื้��อใช่#ประกอบูการต�ดีสำ'นัใจั

ม.4-6 ต�วช่�*ว�ดีท่�� 9 ร%&ท่�นขั�าวิสื่ารแลื่ะร%&ท่�นสื่�อ

ป+ญหา อ ปสื่รรค ขั&อท่&าท่าย• โดยภาพรวิมสื่�งคมไท่ยย�งไม�ติระหน�กใน

ควิามสื่4าค�ญ• ย�งไม�เปBนวิาระแห�งชาติ�ขัองร�ฐบาลื่ / ไม�ม1

แผู้นย ท่ธ์ศาสื่ติร#ท่1�ท่ กฝ้Aายขั�บเคลื่�อนร�วิมก�น

• กลื่ไกท่1�จัะขั�บเคลื่�อน เช�อมประสื่านระด�บชาติ� ย�งไม�ได&ท่4าบท่บาท่ท่1�ช�ดเจัน แลื่ะจัร�งจั�ง

• บ คลื่ากรการศ5กษาในระบบสื่�วินใหญ� ย�งไม�ติระหน�ก ไม�เขั&าใจั ขัาดท่�กษะ

• การศ5กษานอกระบบย�งอย%�ในระด�บจั ลื่ภาค /น4าร�อง / ติ&นแบบ

• ไม�ได&เปBนกระแสื่สื่�งคม /ไม�เปBนวิ�ถ1ช1วิ�ติหรอวิ�ฒนธ์รรม

ขัอขัอบค ณค�ะ thank you