MRS 37

REZERVISANJA, POTENCIJALNE OBAVEZE I POTENCIJALNA SREDSTVA

Ovaj standard treba da primjenjuju sva pravna lica, prilikom obračunavanja rezervisanja, potencijalnih obaveza i potencijalnih sredstava, osim:- onih koja nastaju kao rezultat izvršnih ugovora1, osim ako je ugovor štetan (teretan)2;- onih koje obrađuje neki drugi standard (MRS 11- Ugovor o izgradnji, MRS 12 – Porez na

dobit, MRS 17 – Lizing, MRS 19 – Primanja zaposlenih, MRS 39 – Finansijski instrumenti: Priznavanje i mjerenje i MSFI 4 – Ugovori o osiguranju).

Ovaj standard definiše rezervisanja kao obaveze sa neizvjesnim vremenom dospijeća ili iznosom.

Ovaj standard se primjenjuje na rezervisanja za restruktuiranje (uključujući obustavljanje poslovanja).

Ovaj standard niti zabranjuje niti zahtijeva kapitalizaciju troškova koji su priznati kada je izvršeno rezervisanje.

Generalno posmatrano, sva rezervisanja su potencijalna, jer je njihov tajming i iznos neizvjestan. U okviru ovog standarda termin “potencijalan” koristi se za sredstva i obaveze koji nisu priznati jer:- se njihovo postojanje potvrđuje tek sa nastajanjem ili nenastajanjem neizvjesnih budućih

događaja koji nisu pod kontrolom pravnog lica;- ne ispunjavaju kriterijume za priznavanje.

Ovaj standard pravi razliku između:- rezervisanja, koja se priznaju kao obaveze (samo ako se može izvršti pouzdana procjena

obaveze) zato što predstavljaju sadašnju obavezu i zato što je vjerovatno da će za njihovo izmirenje biti potreban odliv resursa koji sadrže ekonomske koristi;

- potencijalnih obaveza, koje se ne priznaju kao obaveze zato što predstavljaju ili: vjerovatne obaveze, jer tek treba potvrditi da li preduzeće ima sadašnju obavezu koja

može dovesti do odliva sredstava; sadašnja obaveza, koja ne ispunjava kriterijume za priznavanje iz ovog standarda, jer

nije vjerovatno da će se odlivom sredstava podmiriti obaveze, ili nije moguće napraviti pouzdanu procjenu iznosa obaveze.

Rezevisanje treba priznati kada: (ako donji uslovi nisu ispunjeni rezervisanje ne treba priznati)- neko preduzeće ima sadašnju obaveza (zakonsku ili izvedenu) koja je rezultat prošlih

događaja;- je vjerovatno da će izmirenje obaveze dovesti do odliva sredstava;- je moguće izvršiti pouzdanu procjenu iznosa obaveze.

Prošli događaj uslovljava nastanak sadašnje obaveze, ako je uzimajući sve raspoložive dokaze, izvjesno da sadašnja obaveza postoji na datum bilansiranja. Isti je slučaj i sa sudskim sporovima (utvrđuje se da li sadašnja obaveza postoji na datum bilansiranja).

Prošli događaj koji dovodi do nastanka sadašnje obaveze naziva se obavezujućim događajem, samo u slučaju ako se izmirenje obaveze ostvaruje primjenom zakona i kada taj događaj dovodi do opravdanog očekivanja ostalih strana da će pravno lice izmiriti obavezu.

1 Izvršni ugovor – nijedna strana nije izvršila nijednu od svojih obaveza ili su djelimično ispunile svoje obaveze u istom iznosu.

2 Štetan ugovor – troškovi ispunjenja obaveze prema ugovoru su veći od ekonomskih koristi koje se očekuju da će biti primljene prema tom ugovoru.

1

Potencijalne obaveze se ne priznaju u rezervisanja, već se samo objavljuju osim ako je odliv sredstava po tim obavezama veoma mali. Potencijalne obaveze se kontinuirano procjenjuju, kako bi se utvrdilo da li je odliv sredstava postao vjerovatan. Rezervisanje se priznaje ako odliv sredstava (za stavku koja je prethodno vođena kao potencijalna obaveza) postane vjerovatan.

Potencijalna sredstva se ne priznaju u finansijskim izvještajima, jer bi to moglo dovesti do priznavanja prihoda koji možda nikada neće biti ostvareni. Kada je realizacija prihoda sasvim izvjesna, tada to više nije potencijalno sredstvo, može da bude priznato i vrši se njegovo objavljivanje na dan bilansiranja.

Iznos priznat kao rezervisanje treba da bude najbolja procjena rashoda koji će biti potrebni da bi se izmirila sadašnja obaveza na dan bilansiranja. Neizvjesnosti u vezi mjerenja rezervisanja koja uključuju veliki broj stavki, rješavaju se statističkom metodom “očekivana vrijednost”3. Kada postoji kontinuirani raspon mogućih ishoda korisi se srednja tačka raspona.

Nadoknade:

- se priznaju kada je sasvim sigurno da će preduzeće primiti nadoknadu kada ispuni svoju obavezu. Iznos koji se priznaje za tu nadoknadu ne treba da bude veći od iznosa rezervisanja.;

- treba tretirati kao posebnu aktivu;- rashodi koji se odnose na rezervisanja mogu se prikazati kao neto iznos priznat za

nadoknadu u bilansu uspjeha.

Rezervisanja treba revidirati na svaki datum bilansiranja i izvršiti njihovu ispravku da bi se odrazile najbolje procjene. Kada je sigurno da preduzeće neće imati više rashode za izmirenje obaveza, rezervisanja se ukidaju.

Rezervisanja treba koristiti samo za rashode za koje je rezervisanje prvobitno priznato.

MRS pruža uputstvo za primjenu principa priznavanja i mjerenja u tri specifična slučaja: budući poslovni gubici, štetni ugovori i restruktuiranja:

1. Rezervisanja ne treba priznati za buduće poslovne gubitke. Očekivani budući poslovni gubici su indikator da može doći do umanjenja određene poslovne aktive i tada bi se primjenjivao MRS 36 – Obezvrjeđenje sredstava.

2. Sadašnja obaveza prema štetnom ugovoru trebala bi se priznati kao rezervisanje. Štetni ugovor je onaj ugovor u kojem troškovi izvršenja ugovorene obaveze premašuju ekonomske koristi kojev se očekuju prema tom ugovoru.

3. Restruktuiranje predstavlja program koji je planiran i kontrolisan od strane menadžmenta, a koji značajno mijenja opseg ili način vođenja posla. Rezervisanje za troškove restruktuiranja se priznaje kada se ispune uobičajeni kriterijumi priznavanja za rezervisanja. Rezervisanja za restruktuiranje uključuju samo direktne izdatke koji nastaju u procesu restuktuiranja, odnosno: (a) neminovno proističu iz samog restruktuiranja i (b) nisu povezani sa tekućim aktivnostima pravnog lica.Izvedena obaveza restruktuiranja se javlja samo kada preduzeće:(a) ima detaljan formalni plan restrutuiranja;(b) pruža valjana očekivanja da će se izvršiti restruktuiranje implementacijom plana ili najavom njegovih glavnih karakteristika.Kada restruktuiranje podrazumijeva prodaju operacija, obaveze neće nastati sve dok se preduzeće ne obaveže prodajnim ugovorom.

Objavljivanje

3 Ponderisanje svih mogućih ishoda sa njihovim pridruženim vjerovatnoćama.2