1. PLAN LINGSTICO DE CENTRO POR QUE E PARA QUE IES Illa de Arousa

2. COMPETENCIA COMUNICATIVA A comunicacin ocupa o 80% da actividade humana 3. COMPETENCIA COMUNICATIVA Un 45% a Escoitar Un 30% a Falar Un 16% a Ler Un 9% a Escribir 4. COMPETENCIA LINGSTICA Habilidade para utilizar a lingua, dicir, para expresar e interpretar conceptos, pensamentos, sentimentos, feitos e opinins a travs de discursos orais e escritos e para interactuar lingsticamente en todos os posbeis contextos sociais e culturais. 5. SUBCOMPETENCIAS BSICAS CAPACIDADE MODALIDADE EXPRESIN PRODUCIN COMPRENSIN ORAL / ESCRiTA FALAR ESCOITAR INTERAC CIONAR ESCRIBIR LER 6. SUBCOMPETENCIAS BSICAS Presenza transversal en todo o proceso de ensino- aprendizaxe 7. SUBCOMPETENCIAS BSICAS ...ou non 8. REAS NON LINGSTICAS Que traballan coa lngua 9. REA de CIENCIAS Comprender e expresar mensaxes cientficas utilizando a linguaxe oral e escrita con propiedade as como outros sistemas de notacin e de representacin cando sexa preciso. Utiliza-los conceptos bsicos das Ciencias da Natureza para elaborar unha interpretacin cientfica dos principais fenmenos naturais, as como para analizar e valorar algns desenvolvementos e aplicacins tecnolxicas de especial relevancia. Aplicar estratexias persoais, coherentes cos procedementos da Ciencia, na resolucin de problemas: identificacin do problema, formulacin de hipteses, planificacin e realizacin de actividades para contrastalas, sistematizacin e anlise dos resultados e comunicacin dos mesmos. Obxectivos Xerais de Etapa 10. REA de CIENCIAS Explicar oralmente ou por escrito es etapas sucesivas dun experimento. Argumentar as afirmacins de carcter cientfico e tcnico. Utilizar un lxico preciso na expresin dos fenmenos naturais. Transmitir ideas sobre a natureza. Competencias bsicas 1ESO 11. REA de SOCIAIS Adquirir e empregar o vocabulario especfico que ofrecen as ciencias sociais para que a sa incorporacin ao vocabulario habitual aumente a precisin no uso da linguaxe e enriqueza a comunicacin. Obter, comprender e relacionar informacin verbal, escrita, grfica, icnica, estatstica e cartogrfica procedente de fontes diversas, includas as que corresponden ao contorno fsico e social, aos medios de comunicacin e s tecnoloxas da informacin. Aprender a tratala de xeito autnomo e crtico de acordo co fin perseguido, e comunicala aos demais de maneira organizada e intelixible. Realizar tarefas en grupo e participar en debates cunha actitude construtiva, crtica e tolerante, fundamentando adecuadamente as opinins e valorando o dilogo como unha va necesaria para a solucin dos problemas humanos e sociais. Obxectivos Xerais de Etapa 12. REA de SOCIAIS Utilizar o vocabulario relacionado coa Prehistoria. Comprender un texto narrativo (O achado das pinturas de Altamira). Buscar as ideas bsicas do tema e interpretar e organizar a informacin. Elaborar respostas escritas. Competencias bsicas 1ESO (Tema 2) 13. REA de MATEMTICAS Incorporar linguaxe habitual os modos de argumentacin e as formas de expresin matemtica (numrica, alxbrica, xeomtrica, grfica, probabilista, etc.), tanto nas situacins que se suscitan na vida coti como nas procedentes dos mbitos matemtico ou cientfico, co obxecto de mellorar a comunicacin e promover a reflexin sobre as propias actuacins. Desenvolver destrezas bsicas na utilizacin das fontes da informacin para, con sentido crtico, adquirir novos coecementos. Adquirir una preparacin bsica no campo das tecnoloxas, especialmente as da informacin e a comunicacin. Fortalecer a capacidade de razoamento, actuando ante os problemas que se suscitan na vida coti de acordo con modos propios da actividade matemtica, tales como a exploracin sistemtica de alternativas, as preguntas ante as apreciacins intuitivas, a flexibilidade para modificar o punto de vista, a precisin na linguaxe, a xustificacin dos razoamentos, a perseveranza na procura de solucins ou a necesidade da sa verificacin. . Obxectivos Xerais de Etapa 14. REA de MATEMTICAS Saber relacionar a informacin dun texto cos conceptos numricos aprendidos. Saber expresar os procedementos utilizados na resolucin dun problema relacionado con nmeros decimais. Entender un texto e discernir se as unidades de medida utilizadas se axustan ao contexto. Expresar un razoamento poendo coidado nas unidades utilizadas. Saber describir correctamente unha figura plana ou espacial. Saber expresar explicacins cientficas baseadas nos conceptos xeomtricos aprendidos. Analizar informacin dada, utilizando os coecementos adquiridos. Competencias bsicas 1ESO 15. REA de MSICA Utilizar a voz, o corpo, obxectos, instrumentos e dispositivos electrnicos para expresar ideas e sentimentos, enriquecendo as propias posibilidades de comunicacin e respectando outras formas distintas de expresin. Recoecer as caractersticas de diferentes obras musicais como exemplos da creacin artstica e do patrimonio cultural, recoecendo as sas intencins e funcins e aplicando a terminoloxa apropiada para describilas e valoralas criticamente. Utilizar de forma autnoma diversas fontes de informacin -medios audiovisuais, internet, textos, partituras e outros recursos grficos- para o coecemento e gozo da msica Comprender e valorar as relacins entre a linguaxe musical e outras linguaxes e mbitos de coecemento, as como a funcin e o significado da msica en diferentes producins artsticas e audiovisuais e nos medios de comunicacin. Obxectivos Xerais de Etapa 16. REA de MSICA Ser quen de comunicar axeitadamente e con rigor valoracins persoais sobre as distintas manifestacins musicais coecidas con anterioridade na aula Empregar a terminoloxa musical axeitada para comunicar aos demais xuzos sobre aquelas pezas que gozan dunha especial relevancia. Identificar no mbito cotin situacins nas que se produce un uso indiscriminado do son, analizando as sas causas e propoendo solucins posibles. Criterios de avaliacin 2ESO 17. REA de EDUCACIN FSICA A Educacin Fsica, polo seu carcter aberto, flexible e amplo supn un espacio inmellorable para o desenrolo das competencias bsicas. Por iso ten influencia na maiora das competencias bsicas: *Competencia en comunicacin lingstica: a travs de calquera tarefa que desenvolva a expresin oral, a lectura e a escritura. Cun vocabulario propio e moi extenso como no caso da actividade fsica e o deporte. Obxectivos Xerais de Etapa 18. REA de EDUCACIN FSICA Expresar e comunicar, de forma individual e colectiva, estados emotivos e ideas utilizando as combinacins de algns elementos da actividade fsica como espacio, tempo e intensidade. Criterios de avaliacin 2ESO 19. REA de FSICA e QUMICA Comprender e utilizar o mtodo cientfico para expor e resolver situacins reais, sexan do mbito das ciencias ou non, aplicando os conceptos bsicos estudados para interpretar os fenmenos naturais e utilizando con propiedade a linguaxe para expresar mensaxes cientficas. Buscar, seleccionar e interpretar informacin cientfica a partir das fontes dispoibles, inclundo as tecnoloxas da informacin e a comunicacin. Obxectivos Xerais de Etapa 20. REA de FSICA E QUMICA Utilizar con precisin a terminoloxa especfica da Qumica e a Fsica. Expresar de forma encadeada os razoamentos fsico-qumicos. Narrar e argumentar modelos fsico-qumicos. Redactar os pasos esenciais dunha procura cientfica. Ler e comprender textos cientficos de distintas pocas. Localizar as ideas principais dun texto cientfico. Resumir ideas ou pensamentos cientficos. Debater Aprol da utilizacin que fai o home dos avances cientficos. COMPETENCIAS 3ESO 21. REA de EDUCACIN PLSTICA Adquirir e empregar con precisin a terminoloxa especfica da linguaxe plstica e visual. Expresarse con creatividade, utilizando as diversas ferramentas e tcnicas plsticas e visuais, relacionndoas con outras linguaxes e aplicando nas sas creacins as tecnoloxas da informacin e da comunicacin mis axeitadas. Aplicar as distintas tcnicas de traballo cooperativo fomentando a responsabilidade e favorecendo o dilogo e a comunicacin. Respectar os valores e as normas no proceso comunicativo e integralos na expresin de ideas a travs de mensaxes visuais con disposicin construtiva ante novos retos. Obxectivos Xerais de Etapa 22. REA de EDUCACIN PLSTICA Diferenciar imaxes pola sa funcionalidade: persuasivas, informativas, etc. Clasificar anuncios publicitarios grficos, pola relacin establecida entre as imaxes e o texto. Compoer unha imaxe con texto, que sirva para: portada de cd, adhesivo, pster, cartel, etc. (a escoller polo alumno). Distinguir os distintos tamaos de plano en calquera das linguaxes secuenciais: cmic, fotonovela, cinema. CRITERIOS de AVALICIN 1ESO 23. REA de TECNOLOXAS Analizar os obxectos e sistemas tcnicos para identificar os seus elementos e as funcins que realizan, explicar o seu funcionamento, utilizalos e controlalos de diversas formas, e recoecer as condicins fundamentais que interveen no seu deseo e construcin. Abordar con autonoma e creatividade, individualmente e en grupo, problemas tecnolxicos traballando de forma ordenada e metdica para estudar o problema, recompilar e seleccionar informacin procedente de distintas fontes, elaborar a documentacin pertinente, concibir, desear, planificar e construr obxectos ou sistemas que resolvan o problema e avaliar a sa idoneidade desde distintos puntos de vista. Actuar de xeito dialogante, flexible, responsable e voluntario no traballo en equipo, na procura de solucins, na toma de decisins e na execucin das tarefas encomendadas con actitude de respecto, cooperacin, tolerancia e solidariedade. Expresar e comunicar ideas e solucins tcnicas, as como explorar a sa viabilidade e alcance utilizando os medios tecnolxicos, os recursos grficos, a simboloxa e o vocabulario axeitados. Obxectivos Xerais de Etapa 24. REA de TECNOLOXAS A contribucin competencia en comunicacin lingstica realzase a travs da adquisicin de vocabulario especfico, que ten que utilizarse nos procesos de busca, anlise, seleccin, resumo e comunicacin de informacin. A lectura, interpretacin e redaccin de informes e documentos tcnicos contribe ao coecemento e capacidade de utilizacin de diferentes tipos de textos e das sas estruturas formais. COMPETENCIAS 2ESO 25. - Ensinar a convivir e ensinar a comportarse: Como medio para o desenvolvemento e crecimiento da capacidade de relacin e convivencia, son obxecto de atencin as habilidades sociais que permiten ao alumnado entablar unhas relacins mis ricas e positivas cos outros. Asimesmo, cobran importancia as dinmicas grupais que axudean aos alumnos/as a desenvolver capacidades de comunicacin e actitudes de respeto. PLAN DE ACCIN TITORIAL PLAN DE ORIENTACIN 26. PLAN DE ORIENTACIN Poer exemplos de habilidades sociais citar calquera conduta hbil de comunicacin interpersoal, por exemplo: Saber escoitar, saber eloxiar o ben feito, saber desculparse polo mal feito, saber dicir non, e presentar una queixa e tamn saber recibila, saber mostrar desacordo, saber negociar ou porse dacordo con quen non estaba dacordo, saber expresar os sentimentos e facer frente ao medo ao ridculo ou ao fracaso. dicir, ter habilidades sociais ser persoa, relacionarse ben coas demais, ser autntico e asertivo. PROGRAMA DE HABILIDADES SOCIAIS 27. PROXECTO LINGSTICO de CENTRO Plan que pretende traballar e mellorar a competencia en comunicacin lingstica. Aborda a aprendizaxe lingstica dunha maneira integrada e interdisciplinar en todas as reas do currculum 28. PLAN LINGSTICO de CENTRO O Plan Lingstico de Centro (PLC) algo mis que acordar canto descontamos nas cualificacins por faltas ortogrficas... 29. PLAN LINGSTICO de CENTRO e tamn algo mis que repartir reas para galego e reas para casteln... 30. PLC: APARTADOS 1. TAREFAS INTERDISCIPLINARES CONSENSUADAS 2. ACTUACINS PLAN DE PLURILINGISMO 3. ATENCIN DIVERSIDADE LINGSTICA 4. INTEGRACIN DAS HABILIDADES LINGSTICAS en REAS NON LINGSTICAS 5. PLANIFICACIN, SEGUIMENTO E AVALIACIN DAS ACTUACINS 31. Proxecto lector: que lemos e como 1. TAREFAS INTERDISCIPLINARES CONSENSUADAS 32. Traballos de investigacin en todas as materias Informe Monografa Proxecto cientfico- tecnolxico Traballo de investigacin autnomo 1. TAREFAS INTERDISCIPLINARES CONSENSUADAS 33. Proxecto interdisciplinar anual 1. TAREFAS INTERDISCIPLINARES CONSENSUADAS 34. Programa de Tcnicas de Estudo e Habilidades Intelectuais. 1. TAREFAS INTERDISCIPLINARES CONSENSUADAS 35. Traballo en equipos cooperativos en todas as reas 1. TAREFAS INTERDISCIPLINARES CONSENSUADAS 36. Compromiso de escritura e fala correcta adecuada 1. TAREFAS INTERDISCIPLINARES CONSENSUADAS 37. Situacin de partida: comunidade multilinge 2. ACTUACINS PLAN DE PLURILINGISMO 38. Punto de partida sociolingstico do centro 2. ACTUACINS PLAN DE PLURILINGISMO 39. O PLC debe garantir: Que o alumnado con galego como L1 poida mantela e consolidar unha competencia plena nela. Que o alumnado con casteln como L1 adquira plena competencia en galego ofrecndolle espazos e momentos de uso. Que o alumnado adquira plena competencia en casteln. Que o alumnado adquira a competencia establecida noutra(s) L3 2. ACTUACINS PLAN DE PLURILINGISMO 40. Establecemento de lingua vehicular para as distintas reas e materias 2. ACTUACINS PLAN DE PLURILINGISMO 41. Participacin en Plans de Plurilingismo: seccins bilinges, lectorados, intercambios, etc. 2. ACTUACINS PLAN DE PLURILINGISMO 42. Consensos entre os Departamentos Lingsticos: CIL 2. ACTUACINS PLAN DE PLURILINGISMO 43. Consensos entre os Departamentos Lingsticos e non Lingsticos: determinacin de produtos finais. 2. ACTUACINS PLAN DE PLURILINGISMO 44. Ecoloxa lingstica como valor: canta mis variedade, mis riqueza. 3. ATENCIN DIVERSIDADE LINGSTICA 45. Ecoloxa lingstica como valor: tamn dentro da propia lingua. 3. ATENCIN DIVERSIDADE LINGSTICA 46. Plan de Acollida para alumnado inmigrante: estratexias para traer a(s) sa(s) variedade aula. 3. ATENCIN DIVERSIDADE LINGSTICA 47. Atencin s distintas capacidades lingsticas do alumnado: ofrecer variedade de contextos de uso. 3. ATENCIN DIVERSIDADE LINGSTICA 48. Comprensin/expresin de discursos orais... 4. INTEGRACIN DAS HABILIDADES LINGSTICAS en REAS NON LINGSTICAS 49. ...sempre vinculados producin. 4. INTEGRACIN DAS HABILIDADES LINGSTICAS en REAS NON LINGSTICAS 50. O proceso de lectura: campo de batalla 4. INTEGRACIN DAS HABILIDADES LINGSTICAS en REAS NON LINGSTICAS 51. O proceso de lectura: dimensins 4. INTEGRACIN DAS HABILIDADES LINGSTICAS en REAS NON LINGSTICAS Velocidade Lectora Fluidez Lectora Aprendizaxe de Vocabulario Comprensin Lectora 52. O proceso de lectura: micro-habilidades 4. INTEGRACIN DAS HABILIDADES LINGSTICAS en REAS NON LINGSTICAS Comprensin Literal Comprensin Inferencial Comprensin Interpretativa ou Crtica Qu le gusta a Claire? 53. O proceso de lectura: tipoloxas textuais 4. INTEGRACIN DAS HABILIDADES LINGSTICAS en REAS NON LINGSTICAS 54. O proceso de escrita 4. INTEGRACIN DAS HABILIDADES LINGSTICAS en REAS NON LINGSTICAS 55. O proceso de escrita: non un saber implcito. 4. INTEGRACIN DAS HABILIDADES LINGSTICAS en REAS NON LINGSTICAS 56. O proceso de escrita: planificacin 4. INTEGRACIN DAS HABILIDADES LINGSTICAS en REAS NON LINGSTICAS 57. O proceso de escrita: variedade 4. INTEGRACIN DAS HABILIDADES LINGSTICAS en REAS NON LINGSTICAS 58. Establecer prioridades de traballo en calquera dimensin educativa 5. PLANIFICACIN, SEGUIMENTO E AVALIACIN DAS ACTUACINS 59. Delimitar actuacins e establecer cronograma 5. PLANIFICACIN, SEGUIMENTO E AVALIACIN DAS ACTUACINS 60. Preparar formacin especfica: superafavor! 5. PLANIFICACIN, SEGUIMENTO E AVALIACIN DAS ACTUACINS 61. Instrumentos planificadores: vivan os cadernos! 5. PLANIFICACIN, SEGUIMENTO E AVALIACIN DAS ACTUACINS 62. Instrumentos planificadores (e avaliadores): port-folios 5. PLANIFICACIN, SEGUIMENTO E AVALIACIN DAS ACTUACINS 63. Temporalizacin : obxectivos a curto prazo 5. PLANIFICACIN, SEGUIMENTO E AVALIACIN DAS ACTUACINS 64. Temporalizacin : obxectivos a medio e longo prazo 5. PLANIFICACIN, SEGUIMENTO E AVALIACIN DAS ACTUACINS 65. Revisar a situacin sociolingstica do centro: enquisa Revisar aquelas estratexias que xa temos en marcha: Plan lector, p.e. Acordar centros de interese anuais: Curso 2014- 2015 falar, escoitar, conversar. Incorporar cando menos unha actuacin en cada apartado curso a curso: mapa de tipoloxas discursivas por reas. 6. PROPOSTA 66. Sen tolearmos!! 6. PROPOSTA 67. Queixas Zas, Mercedes: A planificacin lingstica no ensino. Gmez Vidal, Antonia e Arcos Caete, Diego: Hoja de ruta para elaborar un Proyecto Lingstico de centro. Esta presentacin case unha adaptacin-resumo deste documento. Jover, Guadalupe e Garca, Jess Mara: Hablar, escuchar, conversar. Teora y prctica de la conversacin en las aulas. Editorial Octaedro. Barcelona 2009. 6. BIBLIOGRAFA