ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

244
หน้า ๑๑ เล่ม ๑๓๐ ตอนพิเศษ ๑๒๖ ราชกิจจานุเบกษา ๓๐ กันยายน ๒๕๕๖ ประกาศคณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ เรื่อง บัญชียาหลักแห่งชาติ .. ๒๕๕๖ อาศัยอํานาจตามความในข้อ () แห่งระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยคณะกรรมการ พัฒนาระบบยาแห่งชาติ .. ๒๕๕๑ ได้กําหนดให้คณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ มีอํานาจหน้าทีในการจัดทําบัญชียาหลักแห่งชาติ เพื่อให้บัญชียาหลักแห่งชาติมีการปรับปรุงแก้ไข ตามสภาพของปัญหา สุขภาพ วิทยาการ และข้อมูลเกี่ยวกับยาที่เปลี ่ยนแปลงไปอย่างต่อเนื่องทันสถานการณ์ คณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ จึงออกประกาศไว้ดังต่อไปนีข้อ ให้ยกเลิก () ประกาศคณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ เรื่อง บัญชียาหลักแห่งชาติ .. ๒๕๕๕ ลงวันที๒๙ มีนาคม ๒๕๕๕ () ประกาศคณะกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ เรื่อง บัญชียาหลักแห่งชาติ (ฉบับที) .. ๒๕๕๕ ลงวันที๒๑ สิงหาคม .. ๒๕๕๕ ข้อ ให้ใช้รายการยาในบัญชีแนบท้ายประกาศฉบับนี้เป็นยาในบัญชียาหลักแห่งชาติ ทั้งนีให้มีผลบังคับใช้ตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป ประกาศ วันทีสิงหาคม .. ๒๕๕๖ พงศ์เทพ เทพกาญจนา รองนายกรัฐมนตรี ประธานกรรมการพัฒนาระบบยาแห่งชาติ

Upload: benz-wongumpornpinit

Post on 23-Jul-2015

658 views

Category:

Health & Medicine


27 download

TRANSCRIPT

Page 1: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

หนา ๑๑ เลม ๑๓๐ ตอนพเศษ ๑๒๖ ง ราชกจจานเบกษา ๓๐ กนยายน ๒๕๕๖

ประกาศคณะกรรมการพฒนาระบบยาแหงชาต เรอง บญชยาหลกแหงชาต

พ.ศ. ๒๕๕๖

อาศยอานาจตามความในขอ ๘ (๔) แหงระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยคณะกรรมการพฒนาระบบยาแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๑ ไดกาหนดใหคณะกรรมการพฒนาระบบยาแหงชาต มอานาจหนาท ในการจดทาบญชยาหลกแหงชาต เพอใหบญชยาหลกแหงชาตมการปรบปรงแกไข ตามสภาพของปญหาสขภาพ วทยาการ และขอมลเกยวกบยาทเปลยนแปลงไปอยางตอเนองทนสถานการณ

คณะกรรมการพฒนาระบบยาแหงชาต จงออกประกาศไวดงตอไปน ขอ ๑ ใหยกเลก (๑) ประกาศคณะกรรมการพฒนาระบบยาแหงชาต เรอง บญชยาหลกแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๕

ลงวนท ๒๙ มนาคม ๒๕๕๕ (๒) ประกาศคณะกรรมการพฒนาระบบยาแหงชาต เรอง บญชยาหลกแหงชาต (ฉบบท ๒)

พ.ศ. ๒๕๕๕ ลงวนท ๒๑ สงหาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ ขอ ๒ ใหใชรายการยาในบญชแนบทายประกาศฉบบนเปนยาในบญชยาหลกแหงชาต ทงน ใหมผลบงคบใชตงแตบดนเปนตนไป

ประกาศ ณ วนท ๗ สงหาคม พ.ศ. ๒๕๕๖ พงศเทพ เทพกาญจนา

รองนายกรฐมนตร ประธานกรรมการพฒนาระบบยาแหงชาต

Page 2: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

รายการบญชยาหลกแหงชาต

ทายประกาศคณะกรรมการพฒนาระบบยาแหงชาต เรอง บญชยาหลกแหงชาต พ.ศ. ๒๕๕๖

รายการบญชยาหลกแหงชาต ประกอบดวย (๑) บญชยาสาหรบโรงพยาบาลและสถานบรการสาธารณสข (๒) บญชยาจากสมนไพร

“บญชยาสาหรบโรงพยาบาลและสถานบรการสาธารณสข” หมายความวา รายการยาแผนปจจบนสาหรบใชในโรงพยาบาลและสถานบรการสาธารณสข ตามภาคผนวก ๑ ซงประกอบดวยบญชยอย ๕ บญช ไดแก บญช ก บญช ข บญช ค บญช ง และบญช จ รวมทงรายการยาเภสชตารบโรงพยาบาล ตามภาคผนวก ๒

บญช ก หมายความวา รายการยามาตรฐานทใชในการปองกนและแกไขปญหาสขภาพทพบบอย มหลกฐานชดเจนทสนบสนนการใช มประสบการณการใชในประเทศไทยอยางพอเพยง และเปนยาทควรไดรบการเลอกใชเปนอนดบแรกตามขอบงใชของยานน

บญช ข หมายความวา รายการยาทใชสาหรบขอบงใชหรอโรคบางชนดทใชยาในบญช ก ไมได หรอไมไดผล หรอใชเปนยาแทนยาในบญช ก ตามความจาเปน

บญช ค หมายความวา รายการยาทตองใชในโรคเฉพาะทาง โดยผชานาญ หรอผทไดรบมอบหมายจากผอานวยการของสถานพยาบาลนนๆ โดยมมาตรการกากบการใช ซงสถานพยาบาลทใชจะตองมความพรอม ตงแตการวนจฉยจนถงการตดตามผลการรกษา เนองจากยากลมน เปนยาทถาใชไมถกตอง อาจเกดพษหรอเปนอนตรายตอผปวยหรอเปนสาเหตใหเกดเชอดอยาไดงาย หรอเปนยาทมแนวโนมในการใชไมตรงตามขอบงชหรอไมคมคาหรอมการนาไปใชในทางทผด หรอมหลกฐานสนบสนนการใชทจากด หรอมประสบการณการใชในประเทศไทยอยางจากด หรอมราคาแพงกวายาอนในกลมเดยวกน

บญช ง หมายความวา รายการยาทมหลายขอบงใช แตมความเหมาะสมทจะใชเพยงบางขอบงใช หรอมแนวโนมจะมการสงใชยาไมถกตอง หรอเปนรายการยาทมราคาแพง จงเปนกลมยาทมความจาเปนตองมการระบขอบงใชและเงอนไขการสงใชยา การใชบญชยาหลกแหงชาตไปอางองในการเบกจายควรนาขอบงใชและเงอนไขการสงใชไปประกอบในการพจารณาอนมตการเบกจายจงจะกอประโยชนสงสด

ทงนยาในบญช ง จาเปนตองใชสาหรบผปวยบางราย แตอาจทาใหเกดอนตรายตอผปวย หรอกอปญหาเชอดอยาทรายแรง การสงใชยาซงตองใหสมเหตผลเกดความคมคาสมประโยชน

Page 3: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

-๒-

จะตองอาศยการตรวจวนจฉยและพจารณาโดยผชานาญเฉพาะโรคทไดรบการฝกอบรม ในสาขาวชาทเกยวของจากสถานฝกอบรม หรอไดรบวฒบตร หรอหนงสออนมตจากแพทยสภา หรอทนตแพทยสภาเทานน และโรงพยาบาลจะตองมระบบการกากบประเมนและตรวจสอบการใชยา (Drug Utilization Evaluation, DUE) โดยตองมการเกบขอมลการใชยาเหลานนเพอตรวจสอบในอนาคตได

บญช จ หมายความวา บญช จ(๑) รายการยาสาหรบโครงการพเศษของกระทรวง ทบวง กรม หรอหนวยงานของรฐ ทมการกาหนดวธการใชและการตดตามประเมนการใชยาตามโครงการ โดยมหนวยงานนนรบผดชอบ และมการรายงานผลการดาเนนงานตอคณะอนกรรมการพฒนาบญชยาหลกแหงชาตเปนระยะตามความเหมาะสม เพอพจารณาจดเขาประเภทของบญชยอยอนในบญชยาหลกตอไปเมอมขอมลเพยงพอ

บญช จ(๒) รายการยาสาหรบผปวยทมความจาเปนเฉพาะ ใหเขาถงยาไดอยางสมเหตผลและคมคา ซงมการจดกลไกกลางเปนพเศษในกากบการใชยาภายใตความรบผดชอบรวมกนของระบบประกนสขภาพ ซงดแลโดย กรมบญชกลาง กระทรวงการคลง สานกงานประกนสงคม กระทรวงแรงงาน สานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต และหนวยงานอนๆ ทเกยวของ โดยมแนวทางกากบการใชยาตามภาคผนวก ๓

“รายการยาสาหรบผปวยทมความจาเปนเฉพาะ” ตามบญช จ(๒) หมายความวา ยาทจาเปนตองใชสาหรบผปวยเฉพาะราย โดยยามความเหมาะสมทจะใชเพยงบางขอบงใช หรอมแนวโนมจะมการสงใชยาไมถกตอง หรอ เปนยาทตองอาศยความร ความชานาญเฉพาะโรค หรอใชเทคโนโลยขนสง และ เปนยาทมราคาแพงมาก หรอสงผลอยางมากตอความสามารถในการจายทงของสงคมและผปวย จงตองมระบบกากบและอนมตการสงใชยา (authorized system) ทเหมาะสม โดยหนวยงานสทธประโยชนหรอหนวยงานกลางทไดรบมอบหมาย ทงน เพอใหเปนไปตามขอบงใชและเงอนไขการสงใชยา จงจะกอประโยชนสงสด โรงพยาบาลจะตองมระบบการกากบประเมนและตรวจสอบการใชยา และมเกบขอมลการใชยาเหลานน เพอใหตรวจสอบโดยกลไกกลางในอนาคตได

“บญชยาจากสมนไพร” หมายความวา รายการยาจากสมนไพรทเปนยาแผนไทยหรอยาแผนโบราณ และยาพฒนาจากสมนไพร ซงมตวยาในสตรตารบ และรายละเอยดตาม ภาคผนวก ๔ โดยมรายการยาจากสมนไพรทแนบรายการเภสชตารบโรงพยาบาลรวมอยแลว

“เภสชตารบโรงพยาบาล” หมายความวา รายการยาทโรงพยาบาลสามารถผลตขนใชภายในโรงพยาบาลตามเภสชตารบของโรงพยาบาล หรอตามทระบในภาคผนวก ๒ หรอยาจากสมนไพรทปรากฏรวมอยในบญชยาจากสมนไพรดวย

Page 4: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

ภาคผนวก 1 รายการยาในบญชยาสาหรบโรงพยาบาลและสถานบรการสาธารณสข

ตามบญชยาหลกแหงชาต พ.ศ. 2556

Page 5: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

1

คาอธบายรายการยาในบญชยาสาหรบโรงพยาบาลและสถานบรการสาธารณสขตามบญชยาหลกแหงชาต พ.ศ. 2556

รายละเอยดของรายการยาประกอบดวยชอสามญของยา รปแบบของยา บญชยอย นอกจากนยงอาจม ความแรงของยา ขนาดบรรจยา เงอนไข (การสงใชยาหรอการเลอกยาเขาบญชยาของโรงพยาบาล) คาเตอนและขอควรระวง หมายเหตรายละเอยดสถานะของยา และขอกาหนดอนๆ

ใหถอวายาทมคณสมบตตรงตามขอกาหนดขางตน เปนยาในบญชยาหลกแหงชาต

การแสดงชอสามญทางยา (generic name และรปแบบยา (dosage form)

สวนใหญชอสามญทางยาจะแสดงดวยชอ International Nonproprietary Name (INN) หากชอ INN นนไมเปนทรจกแพรหลาย จะแสดงดวยชอ INN ตามดวยชออนไวในวงเลบ ในกรณยาชนดนนไมมชอ INN ใหใชชออนแทน เชน British Approved Names (BAN) , United States Approved Name (USAN) เปนตน

ยาทกรายการหมายถงยาทมสารออกฤทธ 1 ชนดทมรปแบบยาตามทระบไวเทานน เวนแตยาสตรผสมจะแสดงชอสามญทางยาของสารออกฤทธในสตรยารายการนนทงหมด

รปแบบยาทแสดงในบญช หมายถง รปแบบยาทวไป ทมไดมการพฒนารปแบบการบรหารยาเปนพเศษหรอเปนการเฉพาะ ในกรณทหมายถงรปแบบยาทมการพฒนารปแบบการบรหารยาเปนพเศษหรอ จาเพาะเจาะจง จะระบขอกาหนดเพมเตมไว โดยระบรปแบบยานนๆ อยางชดเจน ตวอยางรปแบบทมการพฒนารปแบบยาเปนพเศษ เชน ยาเตรยมสาหรบออกฤทธนานทกชนด vaginal tablet, rectal suppository, sublingual tablet, enteric coated tablet, effervescent tablet, orodispersible tablet, microspheres suspension for injection เปนตน ตวอยางการจาเพาะเจาะจงรปแบบยาบางชนด เชน Ibuprofen film coated tablet หมายถง ยาเมด ibuprofen ชนดเคลอบฟลม ไมรวมถงชนดเคลอบนาตาล ชนดตอกอดเมดธรรมดา รวมทงชนดออกฤทธนาน เปนตน

ในกรณเปนเภสชตารบโรงพยาบาลจะระบอกษร “hosp” ไวในวงเลบทายรปแบบยา เชน sol (hosp) หมายถง ยาทสถานพยาบาลผลตเองในรปแบบ solution เปนตน

คาจากดความรปแบบยาทสาคญ

tab / cap หมายถง ยาเมด หรอแคปซล แบบ immediate release (IR) สาหรบกนทวไป ทมไดมการพฒนารปแบบการบรหารยาเปนการเฉพาะหรอเปนพเศษ เชน compressed tablet, film coated tablet, sugar coated tablet เปนตน

SR tab / cap หมายถง ยาเมดหรอแคปซลสาหรบรบประทานทเปนยาออกฤทธนานทกชนด เชน controlled release, extended release, modified release, slow release เปนตน

EC tab / cap หมายถง ยาเมดหรอแคปซล สาหรบรบประทานทออกแบบใหตวยาละลายในลาไส (enteric coated)

dry syrup หมายถง ผงแหงของสวนผสมตวยาหรอสารเคม ทตองเตมนากระสายยาทเหมาะสมกอนใชจงจะไดยานาเชอมตามตองการ เชน ยานาแขวนตะกอน สารละลายใส เปนตน

Page 6: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

2

syrup หมายถง oral solution หรอ suspension โดยมสารเพมความหวาน (footnote; โดยมสารเพมความหวานเปนนาตาลซโครส อาจใชนาตาลชนดอนแทนนาตาลซโครส (เชน dextrose) หรอใชสารอนทไมใชนาตาล (เชน sorbitol glycerin และ propylene glycol) สาหรบผปวยทตองการควบคมนาตาล อาจใชสารเพมความหวานอนทไมใหพลงงานแทน (เชน saccharin หรอ artificial sweetener อน) (เชน hydroxyethylcellulose หรอ methylcellulose) สารทใชแทนนาตาลทใหความหวานและความหนดชนดอนๆ ในความเขมขนสง)

eye drop หมายถง ยาเตรยมปราศจากเชอสาหรบหยอดตา sterile solution หมายถง ยาปราศจากเชอในรปแบบของสารละลาย สาหรบฉด หยดเขาทางหลอดเลอดดา หรอ irrigation

ขอกาหนดเฉพาะของรายการยา ขอกาหนดเฉพาะของรายการยาทสาคญ มดงน

1) ความแรง ยาบางรายการทระบความแรงของสารออกฤทธไว ใหถอวารายการยาทมความแรงตามทกาหนดเปนยาในบญชยาหลกแหงชาตเทานน โดยแสดงรายละเอยดเฉพาะของความแรงยาไวในวงเลบทายรปแบบยาหรอยาสตรผสมบางชนดมการระบความแรงไวทชอยาหรอทกลมยา เชน

- Gliclazide tab (เฉพาะ 80 มลลกรม) หมายถง ไมรวมยาในความแรงอน เชน Gliclazide 30 มลลกรม เปนตน

- Sodium phosphates enema มตวยาสาคญตอ 100 ml คอ Sodium biphosphate 15.2-16.8 กรม และ Sodium phosphate 5.7-6.3 กรม ทงนไมรวมสตรทมสดสวนของสวนประกอบทแตกตางจากทกาหนด เชนม Sodium biphosphate นอยกวา 15.2 กรม

- Amino acid solution ชนด high essential amino acid มสดสวนของ essential amino acid > 60% ของ total amino acid ทงนไมรวมถงสตรทม essential amino acid ตากวาหรอเทากบ 60% 2) ขนาดบรรจ ยาบางรายการทระบขนาดบรรจไว อาท ยากลม contrast media เปนตน ใหถอวายาทมขนาดบรรจตามทกาหนดเทานนเปนยาในบญชยาหลกแหงชาต

3) เงอนไข ซงประกอบไปดวย

3.1) เงอนไขการสงใชยา บญชยาหลกแหงชาตเปนมาตรการหนงในระบบยาแหงชาตในการสงเสรมการใชยาอยางเปนขนตอนอยางสมเหตผล ดงนน หากรายการยาใดมหลายขอบงใช แตมความเหมาะสมทจะใชเพยงบางขอบงใช หรอมแนวโนมวาจะมการสงใชไมถกตอง กไดระบขอบงใชไวในเงอนไขการสงยา เพอเปนแนวทางในการสงใชยาสาหรบแพทย รวมทง เปนขอมลสาหรบสถานพยาบาลเพอประกอบการจดระบบกากบ ตดตาม ใหเกดการใชยารายการนน ๆ อยางสมเหตผล

การระบเงอนไขการสงใชยานนมหลกการเพอสงเสรมใหมการเขาถงยาโดยมการใชยาอยางอยางสมเหตผล โดย

ยาในบญช ก และ ข จะระบเงอนไขกตอเมอพจารณาวายานอยในบญช ก หรอ ข เมอมเงอนไขเฉพาะภาวะหรอโรคนนเทานน ถาใชในภาวะหรอโรคอนจะไมถอวาอยในบญช

ยาในบญช ค และ ง ควรมการระบเงอนไขทกรายการ เนองจาก ยาในกลมนมหลายขอบงใช มแนวโนมการใชทไมถกตอง ยามราคาแพง มกจะใชไดหลายกรณ

Page 7: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

3

สาหรบยาในบญช จ(2) เปนยาทมการจดกลไกสาหรบผปวยทมความจาเปนเฉพาะใหสามารถเขาถงยาดยงขน การระบเงอนไขจงตองกาหนดแนวทางกากบการใชยาเพมเตมจากขอบงใชทคดเลอกไวในบญชยาหลกแหงชาต

แนวทางกากบการใชยาบญช จ(2) ตามภาคผนวก 3 ประกอบดวยหวขอดงตอไปน คอ 1. ระบบอนมตการใชยา 2. คณสมบตของสถานพยาบาล 3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา 4. เกณฑอนมตการใชยา/เกณฑการวนจฉยโรค 5. ขนาดยาทแนะนา/วธการใหยา 6. ระยะเวลาในการรกษา 7. การตดตาม/การประเมนผลการรกษา 8. ขอแนะนาเพมเตม โดยการขออนมตใชยาสถานพยาบาลตองปฏบตตามแนวทางทกาหนดทกขอ และมการเกบขอมลการใชยาเหลานน เพอใหตรวจสอบโดยกลไกกลางในอนาคตได คาอธบายของแตละหวขอเปน ดงน

1. ระบบอนมตการใชยา เปนระบบทใชในการกากบการใชยาของหนวยงานสทธประโยชน หรอหนวยงานกลางท

ไดรบมอบหมาย แบงเปน 2 ระบบ ดงน ระบบทตองขออนมตกอนการรกษา (Pre-Authorization)

เปนระบบทตองขออนมตการใชยาจากหนวยงานสทธประโยชน หรอหนวยงานกลาง กอนใหการรกษา ซงใชในกรณทไมใชภาวะฉกเฉน โดยรายละเอยดของระบบอนมตการใชยาในแตละแนวทางกากบการใชยา ไดพจารณาตามความเหมาะสมของยาและขอบงใช

ระบบทตองขออนมตภายหลงการรกษา (Post- Authorization) เปนระบบทตองขออนมตการใชยาจากหนวยงานสทธประโยชน หรอหนวยงานกลาง

ภายหลงการรกษา ซงใชในกรณเมอผปวยมาดวยภาวะฉกเฉน หรอจาเปนตองไดรบยาในทนทมเชนนนผปวยอาจถงแกชวตได โดยรายละเอยดของระบบอนมตการใชยาในแตละแนวทางกากบการใชยา ไดพจารณาตามความเหมาะสมของยาและขอบงใช

ทงนมยาบางรายการมระบบอนมตการใชยาทงแบบกอนการรกษา และระบบภายหลงการรกษา เชน ยา Human normal immunoglobulin, intravenous (IVIG) ในขอบงใช โรคภมคมกนบกพรองปฐมภม (primary immunodeficiency diseases) เปนตน

2. คณสมบตของสถานพยาบาล สถานพยาบาลทมการใชยาตองเปนสถานพยาบาลทมความเหมาะสมในประเดนทสาคญ

เชน - ความพรอมของเครองมออปกรณทตองใชในการรกษา/วนจฉยโรค - ความพรอมของบคลากรทตองใชในการรกษา/วนจฉยโรค เปนตน

โดยมการลงทะเบยนสถานพยาบาลกบหนวยงานสทธประโยชน หรอหนวยงานกลางทไดรบมอบหมาย

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา แพทยผสงใชยาตองมคณสมบตเหมาะสมในการใชยาใหเปนไปอยางสมเหตผลตามแนวทาง

กากบการใชยาทกาหนด โดยมการลงทะเบยนแพทยผทาการรกษากบหนวยงานสทธประโยชน หรอหนวยงานกลางท

ไดรบมอบหมาย 4. เกณฑอนมตการใชยา / เกณฑการวนจฉยโรค

Page 8: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

4

เกณฑอนมตการใชยา หรอเกณฑการวนจฉยโรค ไดแก ขอกาหนดในการวนจฉยโรค หรอการใชยาใหเปนไปตามมาตรฐานการรกษาและหลกฐานทางวชาการ เนองจากยาบญช จ(2) เปนยาทมความเหมาะสมทจะใชเพยงบางขอบงใช หรอมแนวโนมจะมการสงใชยาไมถกตอง หรอเปนยาทตองอาศยความร ความชานาญเฉพาะโรค หรอใชเทคโนโลยขนสง เพอใหเปนไปตามขอบงใช จงจะกอใหเกดประโยชนสงสดในการรกษา

5. ขนาดยาทแนะนา / วธการใหยา ขนาดยาทแนะนา หรอวธการใหยา มขอกาหนดตามมาตรฐานการรกษาและหลกฐานทาง

วชาการ ทงน โดยคานงถงขอจากดของระบบประกนสขภาพในภาพรวมของประเทศดวย 6. ระยะเวลาในการรกษา

ระยะเวลาในการรกษา มขอกาหนดตามมาตรฐานการรกษาและหลกฐานทางวชาการ ทงน โดยคานงถงขอจากดของระบบประกนสขภาพในภาพรวมของประเทศดวย

7. การตดตาม / การประเมนผลการรกษา การตดตาม หรอประเมนผลการรกษา มขอกาหนดตามมาตรฐานการรกษา และหลกฐาน

ทางวชาการ เพอใหทราบถงผลการรกษา อาการไมพงประสงค และการพจารณาตรวจวนฉยทจาเปนเพอปรบปรงแนวทางการรกษาผปวยตามความเหมาะสม

8. ขอแนะนาเพมเตม ขอแนะนาทมขอมลทางวชาการสนบสนนเพอใหเกดประโยชนในการรกษา

3.2) ขอมลสาคญอนๆ ของรายการยา เชน คาเตอนและขอควรระวง หมายเหต ทสาคญของตวยานน

- คาเตอน และขอควรระวง ระบในกรณซงมผลขางเคยงจากการใชยาทมความสาคญ เชน พบบอย หรออาจเปนอนตรายทงทมระบไวในเอกสารกากบยาหรอเปนขอมลใหม ทควรสอสารใหผใชบญชรบทราบ โดยมหลกฐานยนยนชดเจน

- หมายเหต ไดแก คาแนะนา ขอสงเกต คาอธบาย ทสาคญซงตองการสอสารใหผใชบญชรบทราบ

Page 9: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

5

บญชยาสาหรบโรงพยาบาลและสถานบรการสาธารณสข

กลมยา 1 Gastro-intestinal system

1.1 Antacids and other drugs for dyspepsia

1. Aluminium hydroxide + Magnesium hydroxide chewable tab, tab, susp, susp (hosp)

2. Simeticone (Simethicone) chewable tab, susp ก 3. Aluminium hydroxide + Magnesium hydroxide +

Simeticone 25-50 mg chewable tab, tab ก

4. Compound Cardamom Mixture (Mist Carminative) เฉพาะสตรทไมม sodium bicarbonate

mixt, mixt (hosp) ก

5. Aluminium hydroxide chewable tab, tab, susp, susp (hosp)

1.2 Antispasmodics and other drugs altering gut motility

1. Dicycloverine hydrochloride (Dicyclomine hydrochloride)

tab ก

2. Domperidone tab (as base/maleate), susp (as base/maleate)

3. Hyoscine butylbromide (Hyoscine-n-butylbromide) tab, syr, sterile sol ก 4. Metoclopramide tab, syr, sterile sol ก 5. Mebeverine hydrochloride tab ข 1.3 Ulcer-healing drugs and drugs used in variceal bleeding

1. Omeprazole EC cap (as base) ก 2. Ranitidine hydrochloride film coated tab ก 3. Omeprazole sodium sterile pwdr ข 4. Ranitidine hydrochloride sterile sol ข 5. Pantoprazole sodium sterile pwdr ค 6. Sucralfate tab , susp ค เงอนไข

ใชเฉพาะกรณหญงตงครรภ

Page 10: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

6

7. Bismuth subsalicylate tab ง เงอนไข

1. ใชเปน second-line drug ในการกาจด H.pyroli 2. หามใชในเดกอายนอยกวา 12 ป

8. Lauromacrogol 400 (Polidocanol) sterile sol ง เงอนไข 1. ใชชวยหาม variceal bleeding ผานทาง endoscopy และใชสาหรบ sclerotherapy 2. ใชสาหรบ varicose vein และ hemorrhoid

9. Octreotide acetate sterile sol (เฉพาะ 0.1 mg/ 1 ml) ยกเวนชนดออกฤทธนาน

เงอนไข 1. ใชสาหรบ high output pancreatic fistula 2. ใชสาหรบ variceal bleeding ในกรณทมหลกฐานวาเปนภาวะเลอดออกจาก portal hypertensive gastropathy โดยใชรวมกบ therapeutic endoscopic intervention

1.4 Drugs used in acute diarrhea

1. Oral rehydration salts (ORS) oral pwdr, oral pwdr (hosp)

เมอผสมนาแลวมตวยาสาคญตอลตร ดงน - Sodium chloride 2.6 g - Trisodium citrate dihydrate 2.9 g - Potassium chloride 1.5 g - Glucose 13.5 g

และม molar concentration ตอลตรดงน - Glucose 75 mEq - Sodium 75 mEq

- Chloride 65 mEq - Potassium 20 mEq - Citrate 10 mmol - Osmolarity 245 mOsm

คาแนะนา การชดเชยสารนาและเกลอแรเปนเปาหมายสาคญในการรกษาโรคทองรวงเฉยบพลน การใชยาตานแบคทเรย ในผปวยสวนใหญเปนสงไมจาเปนและควรหลกเลยง

2. Zinc sulfate oral sol (hosp) ก คาแนะนา ปจจบนองคการอนามยโลกและยนเซพแนะนาใหเดกเลกอายตากวา 5 ขวบทกคน ทมอาการทองรวงไดรบ ธาตสงกะสเสรมในกระบวนการรกษา โดยใหยานาน 10-14 วน เพราะชวยลดความรนแรงของโรค ลดระยะ เวลาการเปนโรคและปองกนการเกดทองรวงในครงถดไปไดดวย

3. Loperamide hydrochloride cap, tab ข เงอนไข

หามใชกบเดกอายนอยกวา 12 ป ควรใชกบผใหญเฉพาะเมอจาเปนและไมมขอหามใช

Page 11: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

7

1.5 Drugs used in chronic bowel disorders

1. Sulfasalazine tab, EC tab ค เงอนไข

ใชสาหรบ chronic inflammatory bowel disease

2. Mesalazine (Mesalamine) EC tab , rectal supp ค เงอนไข 1. ชนดเมด ใชเปนทางเลอกของ sulfasalazine ในกรณผปวยแพยากลมซลฟา หรอตองการลดอาการขางเคยง

จากการใชยา 2. ชนดเหนบทวารหนก ใชสาหรบ ulcerative colitis (บรเวณ sigmoid และ rectum) และ radiation proctitis

1.6 Laxatives

1. Bisacodyl EC tab, rectal supp ก 2. Castor oil oil ก 3. Glycerol rectal supp ก 4. Senna tab ก 5. Magnesium hydroxide susp, susp (hosp) ก 6. Magnesium sulfate mixt, mixt (hosp), sol,

sol (hosp) ก

7. Sodium phosphates enema ก มตวยาสาคญตอ 100 ml ดงน - Sodium biphosphate 15.2 - 16.8 g - Sodium phosphate 5.7 - 6.3 g

8. Lactulose syr ข เงอนไข

ใชสาหรบ hepatic encephalopathy หรอ chronic constipation ในเดกอายนอยกวา 6 ป หรอ ใชเปนทางเลอกในหญงตงครรภ

9. Macrogols (Polyethylene glycol, PEG) with electrolytes

oral pwdr (hosp) ค

เงอนไข ใชสาหรบเตรยมลาไสใหญกอนการผาตดหรอตรวจลาไส

หมายเหต ไมแนะนาใหใชเปนยาระบายหรอยาถาย

Page 12: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

8

10. Sodium phosphates oral sol ค มตวยาสาคญตอ 5 ml ดงน - Sodium biphosphate 0.9 g - Sodium phosphate 2.4 g

เงอนไข ใชสาหรบเตรยมลาไสใหญกอนการผาตดหรอตรวจลาไส

คาเตอนและขอควรระวง 1. ไมควรรบประทานเกนครงละ 45 มลลลตร และไมเกน 90 มลลลตร ภายใน 24 ชวโมง 2. ไมแนะนาใหใชยานเพอทดแทนการขาดฟอสเฟต หรอใชเปนยาระบายหรอยาถาย 3. ควรระวงในผปวยสงอาย ผปวยโรคไตวาย และผปวยโรคหวใจลมเหลว

1.7 Local preparations for anal and rectal disorders

1. Local anesthetic + Corticosteroid with/without astringent

cream, oint, rectal supp ข

เงอนไข 1. หนงรปแบบใหเลอก 1 สตร 2. ใชไมเกน 7 วน

1.8 Drugs affecting intestinal secretions

1. Colestyramine (Cholestyramine) oral pwdr ข เงอนไข

ใชสาหรบ bile-acid diarrhea และ short bowel syndrome

2 . Pancreatic enzymes ตองม lipase activity ไมนอยกวา 1,200 USP units/cap หรอ tab

cap, tab , EC cap , EC tab ง

เงอนไข ใชเฉพาะผปวยทเปน pancreatic insufficiency เทานน

3. Ursodeoxycholic acid (Ursodiol) cap ง เงอนไข

ใชสาหรบ cholestatic liver disease ไดแก primary biliary cirrhosis, sclerosing cholangitis, biliary atresia, neonatal hepatitis, chronic cholestasis และ TPN-induced cholestasis หมายเหต

สวนใหญนวในถงนาดใชยานไมไดผล

Page 13: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

9

กลมยา 2 Cardiovascular system

2.1 Positive inotropic drugs

1. Digoxin tab, elixir, sterile sol ก 2. Milrinone lactate sterile sol ง

เงอนไข 1. ใชเพมการบบตวของหวใจในผปวยหลงการผาตดหวใจ 2. ใชทดแทนหรอเสรม dopamine หรอ dobutamine ใน advanced heart failure 3. ใชเพอเพมการบบตวของหวใจในผปวย advanced heart failure ทเคยใช beta blocker มากอน

2.2 Diuretics

1. Furosemide tab, sterile sol ก 2. Hydrochlorothiazide (HCTZ) tab ก 3. Mannitol sterile sol ก 4. Spironolactone tab ก 5. Amiloride hydrochloride + Hydrochlorothiazide (HCTZ) tab (เฉพาะ 5 + 50 mg) ข 2.3 Anti-arrhythmic drugs

1. Adenosine sterile sol ก เงอนไข

ใชสาหรบ supraventricular arrhythmias และการตรวจพเศษทางหวใจ

2. Atropine sulfate sterile sol ก เงอนไข

ใชสาหรบ symptomatic bradycardia และการตรวจพเศษทางหวใจ

3. Lidocaine hydrochloride (preservative free) sterile sol (เฉพาะ 1%,2%) /sterile sol (hosp)

ยากาพรา เงอนไข

ใชสาหรบ ventricular arrhythmias

4. Magnesium sulfate sterile sol ก เงอนไข

ใชสาหรบ ventricular tachycardia และ refractory supraventricular tachyarrhythmias

5. Verapamil sterile sol ก เงอนไข

ใชสาหรบ supraventricular arrhythmias (SVT) และ atrial fibrillation (AF)

Page 14: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

10

6. Amiodarone hydrochloride tab, sterile sol ค เงอนไข

ใชสาหรบ supraventricular, ventricular และ atrial arrhythmias

7. Flecainide acetate tab ง เงอนไข

ใชกบผปวยทใชยาอนควบคมจงหวะการเตนผดปกตของหวใจไมไดหรอไมไดผล

8. Propafenone hydrochloride tab ง เงอนไข 1. ใชกบผปวยทใชยาอนควบคมการเตนของหวใจไมไดผล 2. ใชสาหรบ refractory supraventricular tachyarrhythmias

2.4 Beta-adrenoceptor blocking drugs

1. Atenolol tab ก 2. Metoprolol tartrate immediate release tab ก 3. Propranolol hydrochloride tab ก 4. Carvedilol tab ค

เงอนไข ใชสาหรบ systolic heart failure

5. Labetalol hydrochloride sterile sol ค ยากาพรา

เงอนไข ใชสาหรบ hypertensive emergencies ในหญงตงครรภ ในกรณทไมสามารถใช hydralazine hydrochloride ได

2.5 Drugs affecting the renin-angiotensin system and some other

antihypertensive drugs

2.5.1 Vasodilator antihypertensive drugs

1. Hydralazine hydrochloride tab, sterile pwdr ก เงอนไข

ชนดฉดใชสาหรบ hypertensive emergencies1 ในหญงตงครรภ

1 hypertensive emergencies หมายถง ภาวะทม target organ damage (TOD) เชน hypertensive encephalopathy, acute pulmonary edema,

eclampsia เปนตน โดยสวนใหญผปวยจะมความดน diastolic ตงแต 120-130 mmHg และควรใชยาฉดในการรกษา

Page 15: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

11

2. Sodium nitroprusside sterile pwdr ก เงอนไข

ใชเปนมาตรฐานการรกษาใน hypertensive emergencies (ยกเวนในหญงตงครรภ)

2.5.2 Centrally acting antihypertensive drugs

1. Methyldopa tab ก เงอนไข

ใชสาหรบรกษาความดนเลอดสงในหญงตงครรภ

2.5.3 Alpha-adrenoceptor blocking drugs

1. Prazosin hydrochloride tab ข 2. Doxazosin mesilate immediate release tab ค

2.5.4 Angiotensin-converting enzyme inhibitors

1. Enalapril maleate tab ก 2. Captopril tab ก

เงอนไข ใชสาหรบ hypertensive urgency2

หมายเหต กรณทสถานพยาบาลไมมยาฉดหรอไมสามารถใชยาฉดในการรกษา hypertensive emergencies

อาจพจารณาใช captopril เปนทางเลอกในการรกษา

2.5.5 Angiotensin-II receptor antagonists

1. Losartan potassium tab (เฉพาะ 50, 100 mg) ข เงอนไข

ใชกบผปวยทใชยาในกลม Angiotensin-converting enzyme inhibitors ไมได เนองจากเกดอาการไมพงประสงคจากการใชยาในกลมดงกลาว

2 hypertensive urgency หมายถง ภาวะทมความดนเลอดสงรนแรง (severe elevated blood pressure) ทไมมภาวะ target organ damage (TOD) โดยสวนใหญผปวยจะมความดน diastolic ตงแต 120-130 mmHg ผปวยเหลานควรใชยารบประทานในการรกษา

Page 16: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

12

2.6 Nitrates, calcium-channel blockers and other vasodilators

2.6.1 Nitrates

1. Glyceryl trinitrate sterile sol ก เงอนไข

ใชสาหรบ hypertensive emergencies ในกรณทม coronary ischemia 2. Isosorbide dinitrate tab, sublingual tab ก 3. Isosorbide mononitrate tab ก 2.6.2 Calcium-channel blockers

ยากลมนชนดทเปน short-acting dihydropyridine (เชน nifedipine immediate release) ไมแนะนาใหใชรกษา essential hypertension, hypertensive emergencies , hypertensive urgency และ angina pectoris เนองจากมยาอนทปลอดภยกวา

1. Amlodipine besilate tab ก 2. Diltiazem hydrochloride slow release cap/tab

(เฉพาะ 120 mg) ไมรวมชนด controlled release

เงอนไข ใชสาหรบ ischemic heart disease (IHD)

3. Verapamil hydrochloride tab, SR tab (เฉพาะ 240 mg) ก เงอนไข

ใชสาหรบ ischemic heart disease (IHD)

4. Diltiazem hydrochloride immediate release tab ข เงอนไข

ใชสาหรบ ischemic heart disease (IHD) ไมแนะนาใหใชในการรกษา essential hypertension

5. Nicardipine hydrochloride sterile sol ค เงอนไข 1. ใชกบผปวย hypertensive emergencies ทไมมภาวะแทรกซอนทางหวใจ 2. ใชเปนยาแทน (alternative drug) ในกรณทไมสามารถใชยา sodium nitroprusside หรอ glyceryl trinitrate

(nitroglycerin) ได

6. Nifedipine SR cap/SR tab (เฉพาะ 20 mg)

เงอนไข 1. ใชสาหรบความดนเลอดสงในหญงตงครรภทใช methyldopa และ hydralazine แลวไมไดผล 2. ใชสาหรบ intractable Raynaud’s phenomenon

Page 17: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

13

7. Nimodipine tab, sterile sol ง เงอนไข

ใชโดยแพทยผเชยวชาญดานประสาทวทยาและประสาทศลยศาสตรสาหรบปองกนพยาธสภาพของระบบประสาททอาจดาเนนตอไปจากการหดตวของหลอดเลอด ภายหลงการเกด subarachnoid hemorrhage

2.6.3 Other vasodilators

1. Sildenafil (as citrate) tab ง เงอนไข 1. ใชสาหรบผปวยภาวะ pulmonary arterial hypertension (PAH) ทเกดจากโรคหวใจแตกาเนด (CHD) ชนด systemic-to-pulmonary shunt หรอโรค idiopathic pulmonary arterial hypertension (IPAH) หรอ PAH associated with connective tissue disease (CNTD) และ 2. อยใน WHO functional classification of PAH ≥ II และ 3. ไดรบการตรวจวนจฉยตามขนตอนวธทปรากฏในแนวทางเวชปฏบต 4. แนะนาใหหยดยาเมอผลการประเมนทก 3 เดอนมอาการทรดลงอยางตอเนองอยางนอย 2 รอบการประเมน

เกณฑอาการทรดลงหมายถงการตรวจพบอยางนอย 2 ขอตอไปนคอ 4.1 ตรวจรางกายมอาการแสดงของ progressive right heart failure 4.2 WHO functional classification เพมขนกวาเดม 4.3 6MWT ลดลงกวาเดม 25% 4.4 Echocardiography พบลกษณะทบงชวาอาการทรดลงเชน right atrium และ right ventricle โตขน กวาเดม, right ventricular systolic pressure (RVSP) สงขนกวาเดม, RV dysfunction, TAPSE < 1.5 cm,

RAP > 15 mmHg, CI ≤ 2 L/min/m2, pericardial effusion

2.7 Sympathomimetics

2.7.1 Inotropic sympathomimetics

1. Dopamine hydrochloride sterile sol ก 2. Isoprenaline hydrochloride

(Isoproterenol hydrochloride) sterile sol ก

3. Dobutamine hydrochloride sterile sol ข

2.7.2 Vasoconstrictor sympathomimetics

1. Norepinephrine (Noradrenaline) sterile sol (as bitartrate or hydrochloride)

2. Ephedrine hydrochloride วตถทออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 2

sterile sol ค

2.7.3 Drugs used in cardiopulmonary resuscitation

1. Epinephrine (Adrenaline) sterile sol ก

Page 18: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

14

2.8 Anticoagulants

1. Warfarin sodium tab ค 2. Heparin sodium sterile sol ค 3. Enoxaparin sodium sterile sol ค

เงอนไข 1. ใชสาหรบ deep vein thrombosis และ pulmonary embolism 2. ใชสาหรบ venous stroke และ cardioembolic stroke 3. ใชกบผปวย acute coronary syndrome (ACS) ทตองรบการรกษาดวยวธ Percutaneous Coronary

Intervention หมายเหต

ในกรณ ACS ทมแผนการรกษาแบบ conservative ใหใช fondaparinux แทน ซงมราคายาตามหมายเหตของรายการยาลาดบท 4

4. Fondaparinux sodium sterile sol (2.5 mg/0.5 ml) ง เงอนไข

ใชสาหรบ acute coronary syndrome ทไมตองทา Percutaneous Coronary Intervention (conservative management)

หมายเหต ราคายา fondaparinux sodium ขนาด 2.5 mg (0.5 ml) ทตอรองได syringe ละไมเกน 208.65 บาท (ราคา

รวมภาษมลคาเพม) กาหนดยนราคา 730 วน นบจากวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ใหดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

2.9 Antiplatelet drugs

1. Aspirin (Acetylsalicylic acid) tab (เฉพาะ 75-325 mg), EC tab (เฉพาะ 75-325 mg)

2. Clopidogrel bisulfate tab ง เงอนไข

1. ใชกบผปวยทใช aspirin ไมได เฉพาะกรณทใชปองกนโรคเกยวกบหลอดเลอดหวใจหรอสมองแบบ ทตยภม (secondary prevention)

2. ใหรวมกบ aspirin หลงการใสขดลวดคายนผนงหลอดเลอด (stent) เปนระยะเวลาไมเกน 1 ป 3. ใชในกรณผปวยโรคหลอดเลอดหวใจทไดรบ aspirin แลวยงเกด acute coronary syndrome หรอ

recurrent thrombotic events 4. ในกรณทไดรบการวนจฉยอยางชดเจนแลววาเปน non-ST elevated acute coronary syndrome ให

ใช clopidogrel รวมกบ aspirin เปนระยะเวลาไมเกน 1 ป

หมายเหต ระมดระวงการใชยา clopidogrel รวมกบ aspirin เนองจากเพมความเสยงในการเกดอาการเลอดออก

ไดมากกวาการใช aspirin หรอ clopidogrel เพยงชนดเดยว

Page 19: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

15

3. Dipyridamole sterile sol ง เงอนไข

ใชสาหรบการตรวจวนจฉยเทานน

4. Eptifibatide sterile sol ง เงอนไข

ใชรวมกบการรกษาดวยสายสวนขยายหลอดเลอดหวใจเทานน

5. Ticlopidine hydrochloride tab ง เงอนไข

ใชกบผปวยทไมสามารถใช clopidogrel ไดยกเวนกรณ atrial fibrillation คาเตอนและขอควรระวง

อาจทาใหเกด neutropenia การสงใชจงตองตดตามระดบเมดเลอดขาวทก 2 สปดาหตดตอกนใน 3 เดอนแรก จากนนควรตดตามเปนระยะรวมกบการตรวจการทางานของตบ

2.10 Fibrinolytic drugs

1. Streptokinase sterile pwdr ก 2. Alteplase (Recombinant tissue - type plasminogen

activator) sterile pwdr ง

เงอนไข 1. ใชสาหรบ myocardial ischemia หรอภาวะหลอดเลอดแดงสวนปลายอดตน ในกรณทผปวยแพ

streptokinase หรอเคยไดรบ streptokinase ภายใน 1 ป 2. ใชสาหรบ acute arterial ischemic stroke โดยแพทยผเชยวชาญดานระบบประสาท 3. ใชสาหรบ massive pulmonary embolism ในผปวยทมความเสยงตอการเกด massive bleeding และม

hemodynamic instability 4. ใชในกรณทม acute vascular access thrombosis (หมายถง A-V fistula หรอ A-V graft สาหรบทา

hemodialysis)

2.11 Hemostatics

1. Tranexamic acid sterile sol ก

คาเตอนและขอควรระวง ใชกบผปวยทประสบอบตเหตและมภาวะเลอดออกรนแรง การใหยาภายใน 3 ชวโมงมประสทธผลในการลด

อตราการเสยชวต แตการใหยาหลงจาก 3 ชวโมงอาจเพมอตราการเสยชวตจากภาวะเลอดออก

หมายเหต การใช tranexamic acid ไมสามารถทดแทนการรกษาทจาเปนอนๆ ได เชน การใหเลอด เปนตน

Page 20: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

16

2. Tranexamic acid cap ค

เงอนไข 1. ใชในทางทนตกรรมเฉพาะกรณหามเลอดดวยวธปกตแลวไมไดผล 2. ใชกอนทาหตถการในชองปากในผปวยทมแนวโนมเลอดออกแลวหยดยาก 3. ใชสาหรบภาวะระดมากผดปกต (menorrhagia)

3. Human thrombin + Calcium chloride + Fibrinogen +Tranexamic acid

sterile sol ง

เงอนไข 1. ใชสาหรบภาวะเลอดออกจากอบตเหต การถอนฟน การผาตดผปวยทมภาวะเลอดออกแลวหยดยาก เชน

hemophilia, thrombocytopenia, platelet dysfunction, von Willebrand's disease และ congenital factor VII deficiency เปนตน

2. ใชกบผปวยทไดรบการผาตดซงไมสามารถหามเลอดดวยวธปกตได เชน การผาตดตบ การผาตดหวใจ การผาตดปอด เปนตน

4. Factor VIII concentrate, dried sterile preparation for intravenous use

จ(1)

เงอนไข ใชสาหรบโครงการศกษาของสานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต ทชอวา “โครงการพฒนาระบบการบรหาร

จดการ การดแลผปวยกลมโรคเลอดออกงายฮโมฟเลย ในระบบประกนสขภาพถวนหนา” เทานน

5. Factor IX concentrate, dried sterile preparation for intravenous use

จ(1)

เงอนไข เชนเดยวกบ Factor VIII concentrate, dried

6. Factor IX complex (Coagulation factors II, VII, IX, X) concentrate, dried

sterile preparation for intravenous use

จ(1)

เงอนไข เชนเดยวกบ Factor VIII concentrate, dried

2.12 Lipid-regulating drugs

1. Gemfibrozil

cap (เฉพาะ 300, 600 mg), tab (เฉพาะ 600 mg)

2. Nicotinic acid immediate release tab ก

Page 21: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

17

3. Simvastatin tab (เฉพาะ 10, 20 และ 40 mg)

เงอนไข 1. ใชเปนยาเสรม (adjunct therapy) สาหรบภาวะไขมนในเลอดผดปกต รวมกบการควบคมอาหารและ

การปรบเปลยนพฤตกรรม 2. กรณใชปองกนโรคหลอดเลอดหวใจและหลอดเลอดสมอง เกณฑในการเรมใชยาและเปาหมายในการ

รกษา ตองเปนไปตามเกณฑดงน 2.1 การปองกนแบบทตยภม (secondary prevention)

2.1.1 ผปวยมประวตเกด cardiovascular event เรมใชยาเมอ LDL-C 100 mg/dL โดยมเปาหมายลดใหตากวา 100 mg/dL กรณมโรคหวใจขาดเลอดรนแรงลดใหตากวา 70 mg/dL

2.1.2 ผปวยมโรคหลอดเลอดหวใจโคโรนาร (coronary heart disease) เรมใชยาเมอ LDL-C 130 mg/dL โดยมเปาหมายลดใหตากวา 100 mg/dL

2.2 การปองกนแบบปฐมภม (primary prevention) 2.2.1 ผปวยทมความเสยงเทยบเทาผเปนโรคหลอดเลอดหวใจโคโรนาร (coronary heart

disease risk equivalent) เรมใชยาเมอ LDL-C 130 mg/dL โดยมเปาหมายลดใหตากวา 100 mg/dL ผปวยเหลานไดแก 2.2.1.1 ผปวยโรคหลอดเลอดแดงสวนปลาย, abdominal aortic aneurysm หรอ symptomatic carotid artery disease หรอ 2.2.1.2 ผปวยโรคเบาหวาน หรอ 2.2.1.3 ผมความเสยงตอการเปนโรคหลอดเลอดหวใจใน 10 ปจากการคานวณดวย Framingham score (general cardiovascular disease: 10-year risk) เกนกวา 20%

2.2.2. ผปวยอนๆ ใหดวามปจจยเสยงตอไปนกขอ 1) สบบหร

2) ความดนเลอดสง (ความดนเลอด 140/90 มลลเมตรปรอท หรอกาลงใชยาลดความดนเลอดอย) 3) HDL cholesterol นอยกวา 40 mg/dL (หาก HDL-C ≥ 60 mg/dL ใหหกลบจานวนปจจยเสยงออกหนงขอ) 4) มประวตครอบครว (เฉพาะพอ แม พ นอง) เปนโรคหลอดเลอดหวใจ หรอมการเสยชวตอยางกะทนหน ในญาตผชายอาย 55 ป หรอ ญาตผหญงอาย 65 ป 5) อาย ผชาย ≥ 45 ป ผหญง ≥ 55 ป 2.2.2.1 กรณมปจจยเสยง 0-1 ขอ เรมใชยาเมอ LDL-C ≥ 190 mg/dL โดยมเปาหมายลดใหตากวา 160 mg/dL 2.2.2.2 กรณมปจจยเสยงตงแต 2 ขอขนไป ใหประเมนความเสยงตอการเปนโรคหลอดเลอดหวใจใน 10 ปจากการคานวณดวย Framingham score

ความเสยงตากวา 10 % เรมใหยาเมอ LDL-C ≥ 160 mg/dL โดยมเปาหมายลดใหตากวา 130 mg/dL

ความเสยงระหวาง 10-20 % เรมใหยาเมอ LDL-C ≥ 130 mg/dL โดยมเปาหมายลดใหตากวา 130 mg/dL

ความเสยงมากกวา 20% ใชหลกเกณฑตามขอ 2.2.1

Page 22: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

18

คาเตอนและขอควรระวง 1. กรณผปวยรายใหมไมควรใหยา simvastatin เกนวนละ 40 mg สาหรบผปวยทเคยใชมานานเกน 1 ป

โดยไมเกดผลขางเคยงใหใชยาในขนาดเดมตอไปได 2. หามใชยา simvastatin รวมกบ gemfibrozil, cyclosporine, danazol หรอ ยาในกลม strong

CYP3A4 inhibitors เชน itraconazole, ketoconazole, erythromycin, clarithromycin, telithromycin, HIV protease inhibitors เปนตน หากหลกเลยงไมได ใหหยดยา simvastatin ระหวางใชยาดงกลาว

3. หลกเลยงการใชยา simvastatin 3.1 ในขนาดเกนวนละ 20 mg เมอใชรวมกบยา amlodipine หรอ amiodarone 3.2 ในขนาดเกนวนละ 10 mg เมอใชรวมกบยา diltiazem หรอ verapamil

4. Colestyramine (Cholestyramine) oral pwdr ข 5. Fenofibrate

cap (เฉพาะ 100, 200 และ 300 mg)

6. Atorvastatin tab (เฉพาะ 40 mg) ง

เงอนไข 1. ใชกบผปวยทใชยา simvastatin ในขนาด 40 mg ตดตอกน 6 เดอน แลวยงไมสามารถควบคมระดบ LDL-C

ไดถงคาเปาหมาย (ดเงอนไข simvastatin) หรอ 2. ใชกบผปวยทไมสามารถใช simvastatin ได กลาวคอมผลขางเคยง ไดแก มคา alanine aminotransferase

(ALT) เพมขน 3 เทาของคาสงสดของคาปกต (upper limit of normal) หรอคา Creatine phosphokinase (CPK) เพมขนมากกวา 5 เทาของคาสงสดของคาปกต

คาเตอนและขอควรระวง 1. หลกเลยงการใชยา atorvastatin รวมกบ cyclosporine, HIV protease inhibitor (tipranavir + ritonavir),

hepatitis C protease inhibitor (telaprevir) 2. หลกเลยงการใชยา atorvastatin

2.1 ในขนาดเกนวนละ 40 mg เมอใชรวมกบยา nelfinavir 2.2 ในขนาดเกนวนละ 20 mg เมอใชรวมกบยา clarithromycin, itraconazole, HIV protease inhibitor

(saquinavir + ritonavir, darunavir + ritonavir, fosamprenavir, fosamprenavir + ritonavir) 3. ระมดระวงการใชยา atorvastatin รวมกบยา lopinavir + ritonavir โดยใหใชยา atorvastatin ในขนาดตาสด

เทาทจาเปน

Page 23: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

19

กลมยา 3 Respiratory system 3.1 Bronchodilators

3.1.1 Adrenoceptor agonists

1. Procaterol hydrochloride syr ก

2. Salbutamol sulfate tab, aqueous sol, DPI, MDI, sol for nebulizer

3. Terbutaline sulfate tab, syr, sterile sol ก

4. Terbutaline sulfate sol for nebulizer ก

5. Procaterol hydrochloride tab ข

3.1.2 Compound antimuscarinic bronchodilators

1. Ipratropium bromide + Fenoterol hydrobromide

MDI, sol for nebulizer ก

3.1.3 Theophylline

1. Aminophylline tab, sterile sol ก 2. Theophylline SR cap, SR tab ก 3. Theophylline + Glyceryl guaiacolate syr (50+30 mg in 5 ml) ก

หมายเหต จะนาออกจากบญช เมอจดหา theophylline syr ได เพราะไมมหลกฐานชดเจนทสนบสนนเหตผลในการใชยา

สตรผสม

3.2 Corticosteroids

1. Beclometasone dipropionate DPI, MDI ก 2. Budesonide DPI, MDI, susp for nebulizer ก 3. Fluticasone susp for nebulizer ก 4. Fluticasone MDI ค

เงอนไข ใชเปนยาทางเลอกกรณตองการใชยาทม potency สงในการรกษา

Page 24: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

20

5. Budesonide + Formoterol DPI ค

หมายเหต 1. ใชสาหรบควบคมอาการเทานน

2. การใช long acting beta2-agonist (LABA) เชน formoterol และ salmeterol เปนยาเดยว เพมความเสยง ของโรคหดกาเรบรนแรงและการเสยชวตจากโรคหด

6. Fluticasone + Salmeterol DPI, MDI ค

หมายเหต เชนเดยวกบ Budesonide + Formoterol

3.3 Leukotriene receptor antagonists

1. Montelukast sodium chewable tab ( เฉพาะ 4 และ 5 mg ), film coated tab (เฉพาะ 10 mg)

เงอนไข ชนด chewable tab 4 mg ใชในเดกอายตงแต 2-5 ขวบ

คาเตอนและขอควรระวง ควรตดตามอาการไมพงประสงคทาง neuropsychiatric จากการใชยาอยางตอเนอง

3.4 Antihistamines ไมควรใช antihistamines เปนประจา (routinely) ในโรคหวด (common cold) เนองจากมประสทธผลไม

แตกตางจากยาหลอก (placebo)

1. Brompheniramine maleate tab, syr ก 2. Chlorpheniramine maleate

(Chlorphenamine maleate) cap, tab, syr, sterile sol ก

3. Diphenhydramine hydrochloride cap, sterile sol ก 4. Hydroxyzine hydrochloride tab, syr ก 5. Cetirizine hydrochloride tab, syr ก 6. Loratadine tab, syr ก

3.5 Pulmonary surfactants

1. Phospholipids (ชนด Poractant alfa หรอ Beractant)

sterile intratracheal susp ง

เงอนไข 1. ใหเลอกหนงรายการทจดซอไดถกกวาระหวาง Poractant alfa กบ Beractant 2. ใชโดยผเชยวชาญกมารแพทย

Page 25: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

21

3.6 Cough preparations

3.6.1 Cough suppressants

1. Dextromethorphan hydrobromide tab, syr ก 2. Opium and Glycyrrhiza Mixture Compound

(Brown Mixture ; Mist. Tussis) mixt (hosp)

3. Squill and Ammonia Mixture mixt (hosp) ก 4. Codeine phosphate + Glyceryl guaiacolate tab/cap (เฉพาะ 10+ 100 mg) ค

3.6.2 Expectorant and demulcent cough preparations

ยาละลายเสมหะ (mucolytics) ไมจดเปนยาในบญชยาหลกแหงชาต เนองจากไมมประสทธผลทางคลนกทชดเจน

1. Ammonium carbonate and senega mixture

mixt (hosp) ก

2. Glyceryl guaiacolate tab, syr ก

3.7 Systemic nasal decongestants

1. Pseudoephedrine hydrochloride วตถทออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 2

tab, syr ก

3.8 Other respiratory preparations

1. Aromatic Ammonia Spirit spirit , spirit (hosp) ก

Page 26: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

22

กลมยา 4 Central nervous system

4.1 Hypnotics and anxiolytics ยานอนหลบ (hypnotics) ไมจดเปนยาในบญชยาหลกแหงชาต เนองจากควรรกษาทตนเหตของการนอนไมหลบ

การใชยาเกนความจาเปนมกนาไปสปญหาการตดยา

1. Chloral hydrate วตถทออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 4

oral sol (hosp) ก

2. Chlordiazepoxide

วตถทออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 4 cap,tab ก

3. Diazepam วตถทออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 4

cap, tab, sterile sol ก

4. Lorazepam วตถทออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 4

tab ก

5. Clonazepam วตถทออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 4

tab ข

6. Dipotassium clorazepate วตถทออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 4

cap, tab ข

7. Hydroxyzine hydrochloride tab, syr ข 8. Alprazolam

วตถทออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 2 tab ง

เงอนไข ใหตดตามการสงใช

4.2 Drugs used in psychoses and related disorders

4.2.1 Antipsychotic drugs

1. Chlorpromazine hydrochloride tab, sterile sol ก 2. Fluphenazine tab (as hydrochloride), sterile

sol (as decanoate) ก

3. Haloperidol tab (as base), oral sol (as base), sterile sol (as base or decanoate)

4. Perphenazine tab ก 5. Trifluoperazine hydrochloride tab ก

Page 27: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

23

6. Clozapine tab ค

เงอนไข 1. ไมควรใชเปนยาตวแรกในการรกษา 2. ควรไดรบการวนจฉย และการรกษาเบองตนโดยแพทยผเชยวชาญดานจตเวชศาสตร

7. Flupentixol (Flupenthixol) tab (as hydrochloride), sterile sol (as decanoate)

เงอนไข ใชในกรณใชยาอนไมไดผล

8. Pimozide tab ค

เงอนไข 1. ไมควรใชเปนยาตวแรกในการรกษา 2. ควรไดรบการวนจฉย และการรกษาเบองตนโดยแพทยผเชยวชาญดานจตเวชศาสตร

9. Risperidone tab (ไมรวมชนดละลายในปาก) , oral sol, oral sol/syr(hosp)

เงอนไข 1. ไมควรใชเปนยาตวแรกในการรกษา 2. ควรไดรบการวนจฉย และการรกษาเบองตนโดยแพทยผเชยวชาญดานจตเวชศาสตร 3. ชนดนาใชกบเดกหรอผทไมสามารถกนยาเมดได คาเตอนและขอควรระวง

ไมควรใชในเดกอายตากวา 5 ขวบ

10. Thioridazine hydrochloride tab ค 11. Zuclopenthixol tab (as hydrochloride), sterile

sol/sterile emulsion (as acetate or decanoate)

เงอนไข ใชในกรณใชยาอนไมไดผล

4.2.2 Antimanic drugs

1. Carbamazepine tab ก 2. Lithium carbonate cap, tab ก 3. Sodium valproate EC tab, oral sol ก 4. Carbamazepine SR tab ข 5. Sodium valproate SR tab ข

Page 28: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

24

6. Lamotrigine tab (เฉพาะ 25, 50, 100 mg) ค

เงอนไข 1. ใชสาหรบ rapid cycling mood disorder หรอ recurrent mood disorder ทไมตอบสนองตอการรกษาอน 2. ใชในกรณปองกน depression ใน Bipolar disorder ทไมตอบสนองตอการรกษาอน

4.3 Antidepressant drugs

1. Amitriptyline hydrochloride film coated tab ก 2. Fluoxetine hydrochloride cap, tab ก 3. Imipramine hydrochloride tab ก 4. Nortriptyline hydrochloride tab ก 5. Mianserin hydrochloride tab ข 6. Clomipramine hydrochloride tab ค 7. Sertraline tab (เฉพาะ 50 mg) ค

เงอนไข 1. ไมควรใชเปนยาตวแรกในการรกษา 2. ควรไดรบการวนจฉยและการรกษาเบองตนโดยแพทยผเชยวชาญดานจตเวชศาสตร

8. Trazodone hydrochloride tab ค 4.4 Central nervous system stimulants

1. Methylphenidate วตถทออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 2

tab (เฉพาะ10 mg) ค

เงอนไข ใชสาหรบ Attention-Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD)

4.5 Drugs used in nausea and vertigo .

4.5.1 Drugs used in nausea and vomiting

1. Domperidone tab (as base/maleate), susp (as base/maleate)

2. Metoclopramide tab, syr, sterile sol ก

3. Ondansetron tab (as base or hydrochloride), sterile sol (hydrochloride)

Page 29: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

25

4.5.2 Drugs used in vestibular disorders

1. Dimenhydrinate compressed tab, film coated tab, syr, sterile sol

2. Betahistine mesilate (Betahistine mesylate)

tab (เฉพาะ 6, 12 mg) ข

4.6 Analgesics and antipyretics

1. Paracetamol (Acetaminophen) tab, syr ก

หมายเหต แนะนาใหใชเปน first-line drug สาหรบ osteoarthritis

2. Aspirin (Acetylsalicylic acid) compressed tab, film coated tab (เฉพาะขนาด 300 mg ขนไป)

คาเตอนและขอควรระวง หามใชในเดกและวยรนอายตากวา 18 ป สาหรบลดไข แกปวด เพราะเสยงตอการเกด Reye's syndrome

หมายเหต Aspirin ชนด EC tab ดดซมไดชาจงมการเรมตนออกฤทธชา ไมเหมาะจะนามาใชในขอบงใชน

3. Ibuprofen film coated tab, susp ก

คาเตอนและขอควรระวง 1. เมอมขอบงชใหใช NSAIDs แนะนาใหใช ibuprofen เปนยาขนานแรกสาหรบบรรเทาอาการปวดทาง ทนตกรรม ปวดประจาเดอน ปวดขอ และปวดกลามเนอ 2. ใชในเดกทมอาย 3 เดอนขนไปเทานน 3. ระมดระวงการใชในผปวยทมเกลดเลอดตา เชน ไขเลอดออก

4.7 Analgesics

4.7.1 Opioid analgesics

1. Buprenorphine hydrochloride วตถทออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 2

sublingual tab, sterile sol ค

2. Codeine phosphate ยาเสพตดใหโทษประเภท 2

tab ค

3. Fentanyl ยาเสพตดใหโทษประเภท 2

sterile sol (as citrate), transdermal therapeutic system (as base)

เงอนไข ใชกบผปวยโรคมะเรงทมความเจบปวดรนแรง

Page 30: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

26

4. Methadone hydrochloride ยาเสพตดใหโทษประเภท 2

tab, oral sol ค

5. Morphine sulfate ยาเสพตดใหโทษประเภท 2

cap, tab, SR cap, SR tab, oral sol , sterile sol

6. Nalbuphine hydrochloride sterile sol ค 7. Pethidine hydrochloride

ยาเสพตดใหโทษประเภท 2 sterile sol ค

8. Tramadol hydrochloride cap, tab, SR cap, SR tab, sterile sol

4.7.2 Drugs for neuropathic pain

1. Amitriptyline hydrochloride film coated tab ก

2. Carbamazepine tab ก 3. Nortriptyline hydrochloride tab ก 4. Carbamazepine SR tab ข 5. Gabapentin cap (เฉพาะ 100, 300, 400 mg),

tab (เฉพาะ 600 mg) ง

เงอนไข ใชบรรเทาอาการปวดซงเกดจากความผดปกตของเสนประสาทเทานน

หมายเหต ไมมหลกฐานวามประสทธผลในการบรรเทาอาการปวดทเกดจากความผดปกตของกลามเนอ เนอเยอพงผด

กระดกและขอ

4.7.3 Antimigraine drugs

4.7.3.1 Drugs for acute migraine attack

1. Paracetamol (Acetaminophen) tab ก 2. Aspirin (Acetylsalicylic acid) compressed tab, film coated

tab (เฉพาะขนาด 300 mg ขนไป) ก

คาเตอนและขอควรระวง ดรายละเอยดหวขอ 4.6 Analgesics and antipyretics

หมายเหต ดรายละเอยดหวขอ 4.6 Analgesics and antipyretics

3. Ibuprofen film coated tab ก 4. Ergotamine tartrate + Caffeine compressed tab, film coated

tab (เฉพาะ 1 + 100 mg) ค

Page 31: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

27

4.7.3.2 Drugs used in the prophylaxis of migraine

1. Amitriptyline hydrochloride film coated tab ก 2. Propranolol hydrochloride tab ก 3. Cyproheptadine hydrochloride tab ข 4. Sodium valproate EC tab, SR tab ง

เงอนไข ใชโดยผเชยวชาญดานระบบประสาทเทานน

5. Topiramate tab ง

เงอนไข 1. หามใชเปนยาตวแรกในการปองกนไมเกรน 2. ใชในกรณใชยาอนแลวไมไดผล

4.8 Antiepileptics

4.8.1 Drugs used in the control of epilepsy

1. Carbamazepine tab, syr, susp ก 2. Magnesium sulfate sterile sol ก 3. Phenobarbital

(Phenobarbitone) วตถทออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 4

tab (as base) ก

4. Phenytoin base chewable tab ก 5. Phenytoin sodium cap, SR cap ก 6. Sodium valproate EC tab, oral sol ก

เงอนไข ไมแนะนาใหใชสาหรบ post-traumatic seizure

7. Carbamazepine SR tab ข 8. Clonazepam

วตถทออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 4 tab ข

9. Sodium valproate SR tab ข 10. Lamotrigine tab (เฉพาะ 25, 50, 100 mg) ง

เงอนไข ใชโดยแพทยผเชยวชาญดานระบบประสาทกบผปวยทใชยาอนไมไดหรอไมไดผล

Page 32: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

28

11. Levetiracetam tab (เฉพาะ 250 และ 500 mg) ง

เงอนไข 1. ใชกบผปวยทมการทางานของตบบกพรอง หรอ 2. ใชโดยแพทยผเชยวชาญดานระบบประสาทกบผปวยทใชยาอนไมไดหรอไมไดผล

12. Nitrazepam วตถทออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 2

tab ง

เงอนไข ใชโดยแพทยผเชยวชาญดานกมารประสาทวทยา สาหรบ infantile spasms

13. Topiramate cap, tab ง

เงอนไข ใชโดยแพทยผเชยวชาญดานระบบประสาทกบผปวยทใชยาอนไมไดหรอไมไดผล

14. Vigabatrin tab ง

เงอนไข 1. ใชโดยแพทยผเชยวชาญดานระบบประสาท โดยการควบคมโรคลมชก 2. ใชโดยแพทยผเชยวชาญดานกมารประสาทวทยา สาหรบ infantile spasms

4.8.2 Drugs used in status epilepticus

1. Diazepam วตถทออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 4

sterile sol ก

2. Phenobarbital sodium (Phenobarbitone sodium) วตถทออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 4

sterile pwdr , sterile sol ก

3. Phenytoin sodium sterile sol ก 4. Sodium valproate sterile pwdr ค 5. Midazolam hydrochloride

วตถทออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 2 sterile sol ง

เงอนไข ใชสาหรบ refractory status epilepticus

4.9 Drugs used in movement disorders

1. Diazepam วตถทออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 4

cap,tab ก

2. Levodopa + Benserazide as hydrochloride (Co-beneldopa)

cap/tab (200+50 mg) ก

Page 33: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

29

3. Levodopa + Carbidopa as monohydrate

(Co-careldopa) tab (100+25 mg, 250+25 mg) ก

4. Propranolol hydrochloride tab ก เงอนไข

ใชสาหรบ essential tremor

5. Trihexyphenidyl hydrochloride tab ก 6. Baclofen tab ข 7. Clonazepam

วตถทออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 4 tab ข

8. Levodopa + Benserazide as hydrochloride (Co-beneldopa)

CR cap/dispersible tab (100+25 mg)

9. Bromocriptine mesilate tab ค 10. Entacapone tab ง

เงอนไข ใชโดยแพทยผเชยวชาญในกรณทใชยาอนไมไดผล

11. Piribedil SR tab (เฉพาะ 50 mg) ง

เงอนไข ใชโดยแพทยผเชยวชาญเทานน

12. Botulinum A toxin sterile pwdr (เฉพาะ 100 และ 500 IU)

จ(2)

เงอนไข 1. ใชสาหรบโรคคอบด (cervical dystonia) ชนดไมทราบสาเหต (idiopathic) โดยมแนวทางกากบการใชยา

เปนไปตามรายละเอยดในภาคผนวก 3 2. ใชสาหรบโรคใบหนากระตกครงซก (hemifacial spasm) ชนดไมทราบสาเหต (idiopathic) โดยมแนวทาง

กากบการใชยาเปนไปตามรายละเอยดในภาคผนวก 3

4.10 Drugs used in substance dependence

4.10.1 Drugs used in alcohol dependence

1. Disulfiram tab ค

เงอนไข ใชกบผปวยตดแอลกอฮอลทยนยอมจะใชยานรวมกบวธจตสงคมบาบดเพอเปนการควบคมตนเองไมใหกลบไปดมซา

คาเตอนและขอควรระวง การกนยา Disulfiram รวมกบแอลกอฮอล จะทาใหเกดอาการไมสบายเนองมาจากการสะสมของ acetaldehyde

ในเลอด

Page 34: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

30

4.10.2 Drugs used in smoking cessation

1. Nortriptyline hydrochloride tab ก

4.10.3 Drugs used in opioid dependence

1. Clonidine hydrochloride tab ข

เงอนไข ใชสาหรบ heroin withdrawal

2. Methadone hydrochloride ยาเสพตดใหโทษประเภท 2

oral sol ง

เงอนไข ใชสาหรบผปวยตดเฮโรอน

Page 35: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

31

กลมยา 5 Infections 5.1 Antibacterial drugs

5.1.1 Penicillins

1. Amoxicillin trihydrate cap, dry syr ก 2. Ampicillin sodium sterile pwdr ก 3. Cloxacillin sodium sterile pwdr ก 4. Dicloxacillin sodium cap, dry syr ก 5. Phenoxymethylpenicillin potassium

(Penicillin V) cap, tab, dry syr ก

6. Benzylpenicillin (Penicillin G) sterile pwdr (as sodium or potassium)

7. Benzathine benzylpenicillin (Penicillin G benzathine)

sterile pwdr ก

8. Procaine benzylpenicillin (Penicillin G procaine)

sterile sol, sterile susp ก

9. Amoxicillin trihydrate + Potassium clavulanate (Co-amoxiclav)

tab (เฉพาะ 500/125 mg) ค

เงอนไข ใชเปนยาแทน (alternative drug) ของ oral co-trimoxazole ในการรกษา melioidosis

10. Amoxicillin trihydrate + Potassium clavulanate (Co-amoxiclav)

tab (เฉพาะ 500/125, 875/125 mg), dry syr (เฉพาะ 200/28.5, 400/57 mg)

เงอนไข 1. ใชสาหรบการตดเชอทสงสยวาอาจจะเกดจากเชอ H. influenzae และ/หรอ M. catarrhalis ทดอตอ

ampicillin 2. ใชรกษาโรคตดเชอผสมระหวางแบคทเรยชนด aerobes และ anaerobes

11. Amoxicillin sodium + Potassium clavulanate (Co-amoxiclav)

sterile pwdr ค

เงอนไข 1. ใชรกษาโรคตดเชอแบคทเรยจาเพาะทดอตอ ampicillin โดยเฉพาะทผลตเอนไซม beta-lactamase 2. ใชรกษาโรคตดเชอผสมระหวางแบคทเรยชนด aerobes และ anaerobes

12. Ampicillin sodium + Sulbactam sodium sterile pwdr ค

เงอนไข เชนเดยวกบ Co-amoxiclav sterile pwdr

Page 36: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

32

13. Piperacillin sodium + Tazobactam sodium sterile pwdr ง

เงอนไข 1. ใชในกรณทใชยากลม third generation cephalosporins ไมได โดยใหพจารณาเลอกใชกอนยากลม

carbapenems ทงใน empiric และ specific therapy สาหรบ nosocomial infection เชน pneumonia, complicated skin and soft tissue infection, intra-abdominal infection และ febrile neutropenia

2. ใชในกรณพเศษตามคาแนะนาของแพทยผเชยวชาญดานโรคตดเชอ

5.1.2 Cephalosporins, cephamycins and other beta-lactams

1. Cefalexin (Cephalexin) cap, dry syr ก เงอนไข

ใชสาหรบการตดเชอแบคทเรยกรมบวกโดยเฉพาะอยางยง S. aureus ในผปวยทแพ penicillin แบบไมรนแรงและการตดเชอในชมชนจากแบคทเรยกรมลบบางชนด เชน E. coli เปนตน

2. Cefazolin sodium sterile pwdr ก เงอนไข

ใชปองกนการตดเชอภายหลงการผาตด

3. Cefuroxime axetil tab, dry syr ข เงอนไข 1. ใชสาหรบการตดเชอ H. influenzae ทดอตอ ampicillin และ M. catarrhalis 2. ใชกบผปวยทแพหรอไมสามารถใชยา co-amoxiclav ได หรอแพยากลม penicillins ชนดไมรนแรง

4. Cefotaxime sodium sterile pwdr ค เงอนไข 1. ใชสาหรบการตดเชอในทารกแรกเกด เพอหลกเลยงการเกด kernicterus จากการใชยา ceftriaxone 2. ใชสาหรบโรคตดเชอในระบบประสาทสวนกลางทเกดจากแบคทเรยกรมลบ ในเดกอายนอยกวา 1 ป 3. ใชเปนยาแทน (alternative drug) ของ ceftriaxone แตตองใหยาบอยกวา ceftriaxone

5. Ceftriaxone sodium sterile pwdr ค เงอนไข 1. ใชสาหรบ serious community acquired bacterial infection ยกเวนการตดเชอ Pseudomonas

aeruginosa 2. ใชสาหรบ gram-negative meningitis ยกเวนในเดกอายนอยกวา 1 ป 3. ใชสาหรบการตดเชอ Penicillin Resistant S. pneumoniae (PRSP) 4. ใชสาหรบการตดเชอแบคทเรยกรมลบบางกรณในผปวยทไตทางานบกพรองซ งไมสามารถใชยากลม

aminoglycosides ได 5. ใชสาหรบการตดเชอ Gonococcus

Page 37: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

33

6. Ceftazidime sterile pwdr ค เงอนไข

ใชเปน empiric/specific therapy สาหรบการตดเชอ P. aeruginosa และ melioidosis

7. Cefixime cap, dry syr ง เงอนไข 1. ใชเปน switch therapy ในการรกษาโรคตดเชอแบคทเรยกรมลบ 2. ใชรกษาหนองในแทเฉพาะทอวยวะเพศและทวารหนก เมอไมสามารถใชยา Ceftriaxone ได

8. Cefoperazone sodium + Sulbactam sodium sterile pwdr ง เงอนไข

ใชสาหรบ nosocomial infection จากเชอแบคทเรยกรมลบ โดยเฉพาะการตดเชอ Acinetobacter sp.

9. Cefoxitin sodium sterile pwdr ง เงอนไข 1. ใชเปนยาแทน (alternative drug) ของยามาตรฐานในการปองกนการตดเชอจากการผาตดในชองทอง ซง

เปนไปตามแนวทางการใชยาตานจลชพ เพอปองกนการตดเชอจากการผาตด 2. ใชสาหรบการตดเชอ Non-tuberculosis Mycobacterium sp. (atypical mycobacterium) สาหรบกลม

rapid growers เทานน หมายเหต

ไมแนะนาใหใชรกษาโรคตดเชออนๆ เพราะเปน beta-lactamase inducer

10. Ertapenem sodium sterile pwdr ง เงอนไข ใชเปน documented therapy สาหรบเชอทสราง extended spectrum beta-lactamases (ESBL) เทานน

หมายเหต ราคายา Ertapenem sodium ขนาด 1 g ทตอรองได ขวดละไมเกน 984.40 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม)

กาหนดยนราคา 730 วน นบจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ใหดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

11. Imipenem + Cilastatin sodium sterile pwdr ง เงอนไข 1. ใชสาหรบโรคตดเชอในโรงพยาบาลทเกดจากแบคทเรยรปแทงกรมลบทดอยาหลายชนด (Multiple-Drug-

Resistant, MDR) ซงควรมผลการทดสอบความไวทางหองปฏบตการมายนยน 2. ใชในกรณพเศษตามคาแนะนาของแพทยผเชยวชาญดานโรคตดเชอ

12. Meropenem sterile pwdr ง เงอนไข

เชนเดยวกบ Imipenem + Cilastatin sodium

Page 38: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

34

5.1.3 Tetracyclines

1. Doxycycline hyclate (Doxycycline hydrochloride)

cap, tab ก

2. Tetracycline hydrochloride cap, tab ก 5.1.4 Aminoglycosides

ยา streptomycin sulfate, amikacin sulfate และ kanamycin sulfate ดท Antituberculous drugs

1. Neomycin sulfate tab ก หมายเหต

ใชสาหรบปองกนการตดเชอจากการผาตดสาไสใหญแบบไมฉกเฉน

2. Gentamicin sulfate sterile sol ก 3. Amikacin sulfate sterile sol ข

เงอนไข ใชสาหรบการตดเชอแบคทเรยกรมลบชนดทดอตอ gentamicin และ/หรอ netilmicin

หมายเหต จดเปนบญช ค เมอใชรกษา multidrug-resistant tuberculosis (MDR-TB)

4. Netilmicin sulfate sterile sol ง เงอนไข

ใชเฉพาะการตดเชอแบคทเรยกรมลบทดอตอยา gentamicin และ amikacin ซงตองมผลการทดสอบความไวทางหองปฏบตการมายนยน

5.1.5 Macrolides

1. Erythromycin estolate susp/dry syr ก

เงอนไข ใชกบเดกอายตากวา 6 ป

หมายเหต หามใชกบผปวยโรคตบ

2. Erythromycin stearate or succinate dry syr ก 3. Roxithromycin cap/tab (เฉพาะ 100 และ 150

mg) ก

Page 39: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

35

4. Azithromycin cap (ไมรวมชนดออกฤทธนาน), dry syrup (ไมรวมชนดซอง และชนดออกฤทธนาน)

เงอนไข 1. ใชสาหรบการตดเชอทางเดนหายใจสวนลาง กรณทใชยาอนไมไดหรอไมไดผล 2. ใชรกษาการตดเชอ non-tuberculous mycobacterium (NTM) 3. ยา azithromycin ขนาด 2 กรม กนคร ง เ ดยว สาหรบรกษาผปวย early syphilis ท ไมสามารถใช

ยา penicillin หรอ doxycycline หรอ ceftriaxone ได

5. Azithromycin sterile pwdr ง

เงอนไข 1. ใชสาหรบการตดเชอของทางเดนหายใจสวนลางทรนแรงและอาจเกดจาก atypical pathogen เชน

legionellosis เปนตน 2. ใชสาหรบ severe rickettsiosis

6. Clarithromycin tab, dry syr ง

เงอนไข 1. ใชสาหรบการตดเชอของทางเดนหายใจ ในกรณทใชยาอนไมไดหรอไมไดผล 2. ใชในขอบงใชพเศษสาหรบโรคตดเชอ non-tuberculous Mycobacterium sp. (atypical mycobacterium) 3. ใชใน triple therapy หรอ quardruple therapy สาหรบกาจดเชอ H. pylori หลงจากไดรบการตรวจยนยนวา

มเชอแลว หรอใชสาหรบ complicated ulcer ทไมไดเกดจากการใชยา NSAIDs 5.1.6 Quinolones

1. Norfloxacin tab ก 2. Ofloxacin tab (เฉพาะ 100, 200 mg) ข

เงอนไข ใชเปนยาแทน (alternative drug) ในการรกษาโรคตดเชอแบคทเรยกรมลบ

หมายเหต จดเปนบญช ค เมอใชรกษา multidrug-resistant tuberculosis (MDR-TB) โดยเปน second-line therapy

ดขอ 5.1.9 Antituberculosis drugs

3. Ciprofloxacin hydrochloride tab ง

เงอนไข ใชในกรณพเศษตามคาแนะนาของแพทยผเชยวชาญดานโรคตดเชอ เชน ใชตอเนองจากยาฉด (sequential

therapy หรอ switch therapy)

Page 40: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

36

4. Ciprofloxacin lactate sterile sol ง

เงอนไข ใชในกรณพเศษตามคาแนะนาของแพทยผเชยวชาญดานโรคตดเชอ เชน 1. ใชสาหรบรกษาการตดเชอแบคทเรยกรมลบทไมสามารถใชยากลม beta-lactam และ/หรอยากลม

aminoglycoside ได 2. ใชเปน empiric therapy ใน 3 วนแรกของการรกษารวมกบยากลม beta-lactam และ/หรอ aminoglycoside

ในการรกษา severe hospital-acquired pneumonia ในกรณทไมสามารถรบประทานยาได

5. Levofloxacin hemihydrate tab (เฉพาะ 500 mg) ง

เงอนไข ใชในกรณพเศษตามคาแนะนาของแพทยผเชยวชาญดานโรคตดเชอ เชน ใชรกษาแบบผปวยนอก ในกรณ

moderate to severe community-acquired pneumonia และ lower respiratory tract infection ทสงสย Drug-Resistant S. pneumoniae (DRSP) หรอ pathogen ททาใหเกด atypical pneumonia ทใช macrolide ไมไดหรอไมไดผล หรอ ใชตอเนองจากยาฉด (sequential therapy หรอ switch therapy) หมายเหต 1. ผปวย community-acquired pneumonia (CAP) ทม comorbidities หรอ เคยใชยาปฏชวนะในชวง 3 เดอน

ทผานมา IDSA 2007 (Infectious Diseases Society of America 2007) แนะนาใหใช levofloxacin ในขนาด 750 mg วนละครง อยางนอย 5 วน หรอในขนาด 500 mg วนละครง อยางนอย 7 วน

2. จดเปนบญช ง เมอใชรกษา multidrug-resistant tuberculosis (MDR-TB) โดยเปน second-line therapy ดขอ 5.1.9 Antituberculous drugs

6. Levofloxacin hemihydrate sterile sol ง

เงอนไข ใชในกรณพเศษตามคาแนะนาของแพทยผเชยวชาญดานโรคตดเชอ เชน ใชรกษาแบบผปวยใน ในกรณ

moderate to severe community-acquired pneumonia และ lower respiratory tract infection ทสงสย Drug-Resistant S. pneumoniae (DRSP) หรอ pathogen ททาใหเกด atypical pneumonia หมายเหต

จดเปนบญช ง เมอใชรกษา multidrug-resistant tuberculosis (MDR-TB) โดยเปน second-line therapy ดขอ 5.1.9 Antituberculous drugs

5.1.7 Some other antibacterials

1. Chloramphenicol sodium succinate sterile pwdr ค

เงอนไข ใชรกษา rickettsiosis (scrub typhus, murine typhus) ทไมสามารถใชยาฉดอนได

2. Metronidazole cap/tab (as base), susp (as benzoate), sterile sol (as base)

Page 41: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

37

3. Clindamycin cap (as hydrochloride), sterile sol (as phosphate)

เงอนไข 1. ใชสาหรบการตดเชอแบคทเรยชนด anaerobes, แบคทเรยกรมบวกชนดรนแรงในผปวยทแพยากลม

beta-lactam แบบ type I (anaphylaxis หรอ urticaria) หรอการตดเชอผสมระหวางแบคทเรยกรมบวก และ anaerobe

2. ใชเปนยาแทน (alternative drug) ในการปองกนหรอรกษา Pneumocystis jirovecii pneumonia (PCP) ในผปวยเอดส

3. ไมควรใชรกษาโรคตดเชอนอกเหนอไปจากขอ 1และขอ 2 เนองจากความเสยงตอการเกด Antibiotics Associated Colitis (AAC)

หมายเหต AAC เกดไดกบยาตานจลชพทออกฤทธกวางทกชนดแมแต amoxicillin

4. Lincomycin hydrochloride sterile sol ข

เงอนไข ใชสาหรบการตดเชอแบคทเรยกรมบวก (methicillin sensitive Staphylococcus หรอ Streptococcus) ทม

อาการรนแรงนอยถงปานกลาง โดยเฉพาะผปวยทมประวตการแพยากลม penicillins

5. Nitrofurantoin tab ข

เงอนไข ใชรกษาการตดเชอของทางเดนปสสาวะสวนลางและปองกนการกลบเปนซาในหญงตงครรภทใชยาในบญช ก

(เชน amoxicillin หรอ cephalexin) ไมไดหรอไมไดผล

6. Colistimethate sodium (Sodium Colistinmethanesulphonate)

sterile pwdr ง

เงอนไข ใชสาหรบการตดเชอกรมลบทดอตอยากลม carbapenems

7. Fosfomycin sodium sterile pwdr ง

เงอนไข ใชสาหรบการตดเชอ Methicillin Resistant S. aureus (MRSA) ทมอาการรนแรงนอยถงปานกลาง

โดยใชรวมกบยาอนเพอปองกนการดอยา

8. Sodium fusidate tab ง

เงอนไข ใชสาหรบการตดเชอ Methicillin Resistant S. aureus (MRSA) ทมอาการไมรนแรงถงรนแรงปานกลาง

หรอใชเปน switch therapy ตอจากยาฉด โดยใชรวมกบยาอนเพอปองกนการดอยา

Page 42: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

38

9. Vancomycin hydrochloride sterile pwdr ง

เงอนไข ใชสาหรบการตดเชอ Methicillin Resistant S. aureus (MRSA) ทรนแรง หรอการตดเชอ methicillin

resistant S. epidermidis (MRSE)

10. Linezolid tab จ(2) เงอนไข ใชสาหรบโรคตดเชอ Methicillin Resistant Staphylococcus aureus (MRSA) โดยมแนวทางกากบการใชยา

เปนไปตามรายละเอยดในภาคผนวก 3

หมายเหต ราคายา Linezolid ขนาด 600 mg ทตอรองได เมดละไมเกน 1,283.00 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม) กาหนด

ยนราคา 730 วน นบจากวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ใหดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

5.1.8 Sulphonamides and trimethoprim

1. Sulfadiazine tab ก

เงอนไข ใชรกษาการตดเชอ toxoplasmosis

2. Sulfamethoxazole + Trimethoprim (Co-trimoxazole)

cap, tab, susp, sterile sol ก

3. Trimethoprim tab ข

เงอนไข ใชรกษาปอดอกเสบจากเชอ Pneumocystis jirovecii โดยใชรวมกบยาอนในกรณทไมสามารถใชรวมกบ

ยา sulfonamides ได 5.1.9 Antituberculous drugs

1. Ethambutol hydrochloride film coated tab ก 2. Isoniazid tab ก 3. Pyrazinamide tab ก 4. Rifampicin cap, tab, dry syr, syr, susp ก 5. Streptomycin sulfate sterile pwdr ก 6. Tuberculin Purified Protein Derivative

(Tuberculin PPD) inj ก

Page 43: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

39

7. Isoniazid + Rifampicin cap/tab (เฉพาะ 100+150 mg และ 150+300 mg)

เงอนไข ใชเปนยารวมในการรกษาวณโรคในระยะ maintenance

8. Isoniazid + Rifampicin + Pyrazinamide tab (เฉพาะ 75 + 150 + 400 mg) ข

เงอนไข ใชเปนยารวมในการรกษาวณโรคในระยะ initial และ maintenance

9. Isoniazid + Rifampicin + Pyrazinamide + Ethambutol hydrochloride

tab (เฉพาะ 75 + 150 + 400 + 275 mg)

เงอนไข ใชเปนยารวมในการรกษาวณโรคในระยะ initial

10. Amikacin sulfate sterile sol ค

เงอนไข ใชรกษา multidrug-resistant tuberculosis (MDR-TB) โดยเปน second-line drug

หมายเหต ดรายละเอยดเพมเตมใน 5.1.4 Aminoglycosides

11. Cycloserine cap ค

เงอนไข เชนเดยวกบยา amikacin sulfate

12. Ethionamide tab ค

เงอนไข เชนเดยวกบยา amikacin sulfate

13. Kanamycin sulfate sterile pwdr ค

เงอนไข เชนเดยวกบยา amikacin sulfate

14. Ofloxacin tab (เฉพาะ 100, 200 mg) ค

เงอนไข ใชรกษา multidrug-resistant tuberculosis (MDR-TB) โดยเปน second-line therapy หรอกรณแพยา

หมายเหต จดเปนบญช ข เมอใชเปนยาแทน (alternative drug) ในการรกษาโรคตดเชอแบคทเรยกรมลบ ดขอ 5.1.6

Quinolones

Page 44: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

40

15. Para-aminosalicylic acid (PAS) EC tab ค

เงอนไข เชนเดยวกบยา amikacin sulfate

16. Levofloxacin hemihydrate tab (เฉพาะ 500 mg), sterile sol ง

เงอนไข ใชรกษา multidrug-resistant tuberculosis (MDR-TB) โดยเปน second-line therapy

หมายเหต ดรายละเอยดเพมเตมใน 5.1.6 Quinolones

5.1.10 Antileprotic drugs

1. Clofazimine cap ก 2. Dapsone tab ก

5.2 Antifungal drugs

1. Fluconazole cap ก

เงอนไข 1. ใชสาหรบ invasive fungal infection บางชนด 2. ใชสาหรบ dermatomycoses

2. Griseofulvin tab ก 3. Ketoconazole tab ก 4. Nystatin oral susp ก 5. Saturated solution of potassium iodide (SSKI) sol (hosp) ก 6. Itraconazole cap ค

เงอนไข ใชสาหรบโรคตดเชอ Penicillosis marneffei, cryptococcosis, vaginal candidiasis และ

dermatomycoses

7. Amphotericin B sterile pwdr (เฉพาะ conventional formulations)

เงอนไข ใชสาหรบการรกษา invasive fungal infections

Page 45: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

41

8. Fluconazole sterile sol ค

เงอนไข ใชเปนยาแทน (alternative drug) ของ amphotericin B ในการรกษา cryptococcosis หรอ candidiasis

เมอผปวยไมสามารถใช amphotericin B ได

9. Itraconazole oral sol ง

เงอนไข 1. ใชกบผปวยทรบประทานยาแคปซลไมได 2. เปนยาแทน (alternative drug) สาหรบ invasive fungal infection

10. Liposomal amphotericin B sterile pwdr จ(2)

เงอนไข ใชรกษา invasive fungal infections (ยกเวน aspergillosis) ในผปวยทไมสามารถทนตอยา conventional

amphotericin B โดยมแนวทางกากบการใชยาเปนไปตามรายละเอยดในภาคผนวก 3

11. Voriconazole tab, sterile pwdr จ(2)

เงอนไข ใชรกษา invasive aspergillosis โดยมแนวทางกากบการใชยาเปนไปตามรายละเอยดในภาคผนวก 3

หมายเหต 1. ราคายา Voriconazole ขนาด 50 mg ทตอรองได เมดละไมเกน 356.67 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม) 2. ราคายา Voriconazole ขนาด 200 mg ทตอรองได เมดละไมเกน 1,391.00 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม) 3. ราคายาฉด Voriconazole ขนาด 200 mg ทตอรองได ขวดละไมเกน 4,199.75 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม)

ราคายาลาดบท 1-3 กาหนดยนราคา 730 วน นบจากวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ใหดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

5.3 Antiviral drugs

5.3.1 Non-antiretrovirals Aciclovir ชนด topical (Aciclovir cream) ไมจดเปนยาในบญชยาหลกแหงชาต เนองจากมประสทธผลตา

และไมแนะนาใหใช

1. Aciclovir (Acyclovir) oral susp, oral susp (hosp) ก

เงอนไข ใชสาหรบการตดเชอ varicella-zoster และ herpes simplex ในผปวยเดกทมภมคมกนบกพรอง

2. Aciclovir (Acyclovir) tab ก

เงอนไข 1. ใชสาหรบการตดเชอ varicella - zoster และ herpes simplex ในผปวยทมภมคมกนบกพรอง

Page 46: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

42

2. ใชสาหรบการตดเชอ herpes zoster ในผปวยทมภมคมกนปกต ยกเวนอสกอใส (chicken pox) ในเดก 3. ใชรกษาและควบคม recurrent herpes simplex infection ทรนแรงในผปวยทมภมคมกนปกต

3. Aciclovir sodium (Acyclovir sodium) sterile pwdr, sterile sol ค

เงอนไข 1. ใชสาหรบการตดเชอ varicella - zoster และ herpes simplex ในผปวยทมภมคมกนบกพรอง 2. ใชสาหรบ herpetic encephalitis และ herpes ophthalmitis 3. ใชกบทารกแรกเกดทมารดาปวยเปนโรคไขอสกอใสในชวง 5 วนกอนคลอดและในชวง 2 วนหลงคลอด

เพอปองกนโรคอสกอใสในเดกแรกเกด (neonatal varicella) 4. ใชในกรณพเศษตามคาแนะนาของแพทยผเชยวชาญดานโรคตดเชอ

4. Ganciclovir sodium sterile pwdr ง เงอนไข 1. ใชสาหรบการตดเชอ cytomegalovirus (CMV) 2. ใชในกรณพเศษตามคาแนะนาของแพทยผเชยวชาญดานโรคตดเชอ

5. Oseltamivir phosphate cap, dry syr จ(1) เงอนไข

ใชสาหรบการดาเนนงานตามแผนยทธศาสตรปองกน แกไข และเตรยมพรอมรบปญหาโรคไขหวดนก และการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญของประเทศ

5.3.2 Antiretrovirals ยากลมนเปนยาตามนโยบายเอดสแหงชาตของกรมควบคมโรค สานกงานประกนสงคม สานกงานหลกประกน

สขภาพแหงชาต และกรมบญชกลาง

1. Atazanavir sulfate cap จ(1) 2. Didanosine (ddI) tab, oral pwdr จ(1) 3. Efavirenz cap, tab จ(1) 4. Indinavir sulfate cap จ(1) 5. Lamivudine (3TC) tab (เฉพาะ 100, 150 mg), syr จ(1) 6. Lamivudine + Stavudine + Nevirapine tab (เฉพาะ 150+30+200 mg) จ(1) 7. Lopinavir + Ritonavir tab, oral sol จ(1) 8. Nelfinavir mesilate tab, dry syr จ(1) 9. Nevirapine tab, susp จ(1) 10. Ritonavir cap, oral sol จ(1) 11. Saquinavir cap (as base or mesilate) จ(1) 12. Stavudine (d4T) cap, dry syr จ(1) 13. Tenofovir disoproxil fumarate tab จ(1) 14. Zidovudine (AZT) cap, oral sol จ(1) 15. Zidovudine + Lamivudine (AZT+3TC) tab (เฉพาะ 300+150 mg) จ(1)

Page 47: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

43

16. Zidovudine + Lamivudine + Nevirapine tab (เฉพาะ 250+150+200 mg) จ(1) 17. Darunavir ethanolate (DRV) tab จ(2)

เงอนไข ใชเปนยาแทน (alternative drug) ในกรณททนผลขางเคยงของ Lopinavir + Ritonavir ไมได โดยมแนวทาง

กากบการใชยาเปนไปตามรายละเอยดทคณะอนกรรมการดานการพฒนาและบรการผตดเชอเอชไอว/ผปวยเอดส ของสานกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตกาหนด

หมายเหต 1. ราคายา Darunavir ethanolate (DRV) ขนาด 300 mg ทตอรองได เมดละไมเกน 61.2575 บาท (ราคารวม

ภาษมลคาเพม) 2. ราคายา Darunavir ethanolate (DRV) ขนาด 600 mg ทตอรองได เมดละไมเกน 122.515 บาท (ราคารวม

ภาษมลคาเพม) ราคายาลาดบท 1 และ 2 กาหนดยนราคา 730 วน นบจากวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ใหดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

5.3.3 Viral hepatitis

1. Lamivudine (3TC) tab (เฉพาะ 100, 150 mg) ง เงอนไข 1. ใชสาหรบโรคไวรสตบอกเสบบเรอรง (chronic hepatitis B) ทม HBeAg positive หรอ negative โดยตองม

ระดบ Alanine aminotransferase (ALT) สงกวาหรอเทากบ 1.5 เทาของคาปกต และม HBV DNA มากกวา 10,000 copies/ml (หรอ 2,000 IU/ml) และ/หรอมผล liver histology แสดงวาเปนโรคไวรสตบอกเสบบเรอรง

2. ใชสาหรบ compensated หรอ decompensated cirrhosis ทตรวจพบ HBV DNA 3. ใชกบผปวย HBsAg positive ทไดรบยาเคมบาบดหรอยากดภมคมกน 4. ใหตรวจ HIV serology negative 2 ครง หางกน 3 เดอน และเปนระยะตลอดเวลาการรกษา ยกเวนในกรณท

มความจาเปนเรงดวนตองรกษาผปวยทตดเชอไวรสตบอกเสบบ ใหมผล HIV serology negative ในครงแรก

หมายเหต ระดบ ALT ทผดปกตตองวนจฉยแยกโรคอนๆ ททาให ALT สงกวาปกต เชน fatty liver, drug-induced

hepatitis, autoimmune hepatitis

2. Tenofovir disoproxil fumarate tab ง เงอนไข 1. ใชสาหรบโรคไวรสตบอกเสบบเรอรงเฉพาะกรณดงตอไปน

1.1 ใชในกรณ rescue ในผปวยทดอตอยาในกลม nucleoside analog (NRTI) เชน lamivudine โดยใช tenofovir เปนการรกษาเสรมและไมใหใชเปนยาเดยว

1.2 ใชในกรณทผปวยยงม HBV DNA มากกวา 1,000 copies/ml (หรอ 200 IU/ml) หลงรกษาดวยยาในกลม nucleoside analog (NRTI) เชน lamivudine เปนเวลา 24 สปดาห

2. ใหตรวจ HIV serology negative 2 ครง หางกน 3 เดอน และเปนระยะตลอดเวลาการรกษา ยกเวนในกรณทมความจาเปนเรงดวนตองรกษาผปวยทตดเชอไวรสตบอกเสบบ ใหมผล HIV serology negative ในครงแรก

Page 48: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

44

3. Peginterferon alfa-2a sterile sol จ(2)

เงอนไข ใชรกษาโรคไวรสตบอกเสบซเรอรง (genotype 2, 3) โดยมแนวทางกากบการใชยาเปนไปตามรายละเอยดในภาคผนวก 3 หมายเหต 1. ราคายา Peginterferon alfa-2a ขนาด 135 mcg (0.5 ml) ทตอรองได syringe ละไมเกน 3,150.00

บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม) ซงเปนราคาทรวมราคายา Ribavirin ไวดวย กาหนดยนราคา 730 วน นบจากวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ใหดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

2. ราคายา Peginterferon alfa-2a ขนาด 180 mcg (0.5 ml) ทตอรองได syringe ละไมเกน 3,150.00 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม) ซงเปนราคาทรวมราคายา Ribavirin ไวดวย กาหนดยนราคา 730 วน นบจากวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ใหดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

4. Peginterferon alfa-2b sterile pwdr จ(2)

เงอนไข ใชรกษาโรคไวรสตบอกเสบซเรอรง (genotype 2, 3) โดยมแนวทางกากบการใชยาเปนไปตามรายละเอยดในภาคผนวก 3 หมายเหต 1. ราคายา Peginterferon alfa-2b ขนาด 100 mcg ทตอรองได ขวดละไมเกน 3,150.00 บาท (ราคารวม

ภาษมลคาเพม) ซงเปนราคาทรวมราคายา Ribavirin ไวดวย กาหนดยนราคา 730 วน นบจากวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ให ดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

2. ราคายา Peginterferon alfa-2b ขนาด 100 mcg ทตอรองได redipen ละไมเกน 3,150.00 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม) ซงเปนราคาทรวมราคายา Ribavirin ไวดวย กาหนดยนราคา 730 วน นบจากวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ใหดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

5. Ribavirin cap/tab (เฉพาะ 200 mg) จ(2)

เงอนไข ใช ribavirin รวมกบ peginterferon alfa ชนด 2a หรอ 2b ในการรกษาโรคไวรสตบอกเสบซเรอรง

(genotype 2, 3) โดยมแนวทางกากบการใชยาเปนไปตามรายละเอยดในภาคผนวก 3 หมายเหต ราคา ribavirin cap/tab (เฉพาะ 200 mg) ใหดหมายเหตราคา Peginterferon alfa-2a และ Peginterferon alfa-2b ในรายการยาลาดบท 3 และ 4

Page 49: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

45

5.4 Antiprotozoal drugs 5.4.1 Antimalarials

1. Chloroquine phosphate tab ก 2. Primaquine phosphate tab ก 3. Quinine compressed/film coated tab

(as sulfate), sterile sol (as dihydrochloride)

4. Artesunate tab (ไมรวม lactab และ rectocap), sterile pwdr

เงอนไข 1. ใชรกษามาลาเรยตามขอกาหนดในแนวทางการบาบดรกษาหรอการใชยาฉบบปจจบนของกรมควบคมโรค

กระทรวงสาธารณสข 2. หามใชในการปองกน

หมายเหต ในกรณใชยานในพนททมการระบาดของมาลาเรย ใหโรงพยาบาลรฐแจงสานกควบคมโรคนาโดยแมลง

กรมควบคมโรค

5. Mefloquine hydrochloride tab ค

เงอนไข เชนเดยวกบ artesunate

5.4.2 Other antiprotozoal drugs

1. Metronidazole cap/tab (as base), susp (as benzoate), sterile sol (as base)

เงอนไข ใชสาหรบ amebiasis, giardiasis และ urogenital trichomoniasis

2. Pyrimethamine tab ก

เงอนไข ใชสาหรบโรคตดเชอ Toxoplasma โดยเฉพาะผปวยทมภมคมกนบกพรอง และผปวยเอดส

3. Pentamidine isetionate (Pentamidine isethionate)

sterile pwdr ง

เงอนไข ใชสาหรบปองกนหรอรกษาปอดอกเสบทเกดจาก Pneumocystis jirovecii ทดอตอยา co-trimoxazole

หรอ trimethoprim

Page 50: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

46

5.5 Anthelmintics

1. Albendazole tab, susp ก 2. Diethylcarbamazine citrate tab ก 3. Mebendazole tab, susp, susp (hosp) ก 4. Niclosamide tab ก 5. Praziquantel tab ก 6. Pyrantel embonate (Pyrantel pamoate) tab, susp ก 7. Ivermectin tab ข

5.6 Antiseptics

1. Chlorhexidine gluconate sol (aqueous) (เฉพาะ 2%, 4% และ 5%), sol/sol (hosp) (เฉพาะ 2%, 4% in 70% alcohol)

หมายเหต Chlorhexidine gluconate 5% เปนชนดเขมขนทใชเตรยม Chlorhexidine แบบ freshly prepared

2. Ethyl alcohol sol, sol (hosp), gel (hosp) ก 3. Gentian violet sol (paint) ก 4. Hydrogen peroxide sol ก 5. Potassium permanganate pwdr (hosp) ก 6. Povidone-iodine sol, sol (hosp) ก 7. Tincture of iodine (Iodine in alcohol) sol, sol (hosp) ก

Page 51: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

47

กลมยา 6 Endocrine system

6.1 Drugs used in diabetes

6.1.1 Insulins

1. Biphasic isophane insulin (Soluble insulin + Isophane insulin)

sterile susp ก

2. Isophane insulin (NPH; Isophane protamine insulin)

sterile susp ก

3. Soluble insulin (Neutral insulin; insulin injection)

sterile sol

4 Insulin aspart sterile sol ง

เงอนไข 1. ใชเฉพาะผปวยทเกด hypoglycemia บอยเมอใช conventional insulin 2. ใชสาหรบควบคมภาวะ postprandial hyperglycemia

หมายเหต ราคายา Insulin aspart ขนาด 300 IU (3 ml) ทตอรองได cartridge ละไมเกน 181.90 บาท (ราคารวม

ภาษมลคาเพม) และ pre-filled pen ละไมเกน 363.80 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม) กาหนดยนราคา 730 วน นบจากวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ใหดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

5. Insulin aspart + insulin aspart protamine sterile susp ง

เงอนไข เชนเดยวกบ Insulin aspart

หมายเหต ราคายา Insulin aspart + insulin aspart protamine (30/70) ขนาด 300 IU (3 ml) ทตอรองได cartridge

ละไมเกน 181.90 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม) และ pre-filled pen ละไมเกน 363.80 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม) กาหนดยนราคา 730 วน นบจากวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ใหดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

Page 52: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

48

6. Insulin glargine sterile sol ง

เงอนไข ใชเฉพาะผปวยโรคเบาหวานชนดท 1 ทใช multiple daily insulin injections สตรทฉด NPH insulin กอน

นอน แลวมภาวะนาตาลตาในเลอดอยางรนแรง หรอนาตาลตาในเลอดชวงกลางคน (nocturnal hypoglycemia) บอยครง จนรบกวนการดาเนนชวตตามปกต

คาแนะนา ผปวยควรตรวจระดบนาตาลในเลอดดวยตนเองอยางสมาเสมอ เพอใหการใชยา insulin glargine เกดประโยชน

สงสด

หมายเหต multiple daily insulin injections หมายถง การฉดอนซลนวนละหลายครงตามมออาหารและกอนนอน

6.1.2 Oral antidiabetic drugs

1. Glibenclamide tab (เฉพาะ 2.5, 5 mg) ก

คาเตอนและขอควรระวง พงระมดระวงในผปวยสงอายหรอผปวยทมการทางานของไตบกพรอง

2. Glipizide tab ก 3. Metformin hydrochloride tab ก 4. Acarbose tab ค

เงอนไข ใชสาหรบผปวยเบาหวานบางรายทมระดบนาตาลในเลอดหลงอาหารสง

หมายเหต การใชยาใหไดผลควรรบประทานพรอมอาหารคาแรก

5. Pioglitazone hydrochloride tab (เฉพาะ 15, 30 mg) ง

เงอนไข ใชเปนยาชนดทสามเพมเตมหลงจากใชยา sulfonylureas และ metformin แลวเกด secondary failure

หรอใชเมอแพยา metformin หรอ sulfonylureas

6. Repaglinide tab (เฉพาะ 0.5, 1, 2 mg) ง

เงอนไข ใชเฉพาะกบผปวยทจาเปนตองใชยากลม sulfonylureas และแพ sulfonamides

Page 53: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

49

6.1.3 Treatment of hypoglycemia

1. Diazoxide ยากาพรา

tab ง

เงอนไข 1. ใชสาหรบ persistent hyperinsulinemic hypoglycemia of infancy (PHHI หรอ nesidioblastosis) 2. ใชสาหรบ insulinoma ทผาตดไมได

6.2 Thyroid and antithyroid drugs

6.2.1 Thyroid hormones

1. Levothyroxine sodium (L-thyroxine sodium)

tab ก

2. Liothyronine sodium ยากาพรา

tab ง

เงอนไข ใชแทน levothyroxine sodium ชวคราวระหวางรอทา total body scan ในผปวยมะเรงตอมไทรอยด

6.2.2 Antithyroid drugs

1. Lugol's solution (Aqueous iodine oral solution , Strong iodine solution)

oral sol (hosp) ก

2. Propylthiouracil tab ก 3. Saturated solution of potassium iodide (SSKI) oral sol (hosp) ก 4. Thiamazole (Methimazole) tab ก

6.3 Corticosteroids

1. Dexamethasone cap/tab (as base), sterile sol (as sodium phosphate or acetate)

2. Hydrocortisone ชนดเมดเปนยากาพรา

tab (as base), sterile pwdr (as sodium succinate), sterile susp (as acetate)

3. Prednisolone cap, tab ก 4. Fludrocortisone acetate

ยากาพรา tab ข

เงอนไข ใชสาหรบ replacement therapy ใน adrenocortical insufficiency

Page 54: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

50

5. Methylprednisolone sterile pwdr/sterile susp (as hemisuccinate or sodium succinate or acetate)

เงอนไข 1. ใชสาหรบ induction ในการปลกถายอวยวะ 2. ใชรกษา acute rejection ในการปลกถายอวยวะ (renal allograft acute rejection), SLE ชนดรนแรง,

glomerulonephritis ชนดรนแรง, vasculitis, aplastic anemia, idiopathic thrombocytopenic purpura, demyelinating disease

6. Triamcinolone acetonide sterile susp ค

คาเตอนและขอควรระวง 1. หามฉดในตาแหนงหรอรอยโรคทมการตดเชอหรอสงสยวาจะมการตดเชอ 2. กรณฉดเขาขอ ไมแนะนาใหใชในระยะยาวเกนกวา 1 ป โดย

2.1 ไมควรฉดเขาขอใหญในคราวเดยวกนเกน 2 ขอ ยกเวนผปวยเดกทเปนโรคขออกเสบเรอรง 2.2 การฉดยาซาเขาขอเดยวกนควรเวนระยะหางอยางนอย 3 เดอน

3. กรณฉดเขารอยโรค (intralesional injection) สาหรบโรคผวหนง ควรฉดเขาในชนหนงแท หลกเลยงการฉดเขาในชนหนงกาพราหรอไขมนใตผวหนง เพราะทาใหเกดผลขางเคยง เชน ผวหนงบาง เปนตน

6.4 Sex hormones

6.4.1 Female sex hormones

1. Medroxyprogesterone acetate tab (เฉพาะ 2.5, 5 และ10 mg) ก 2. Norethisterone tab ก 3. Conjugated estrogens tab ข 4. Estradiol valerate tab ข 5. Hydroxyprogesterone caproate sterile oily sol for inj ข 6. Conjugated estrogens sterile pwdr ค

6.4.2 Male sex hormones and antagonists

1. Testosterone enantate (Testosterone enanthate)

sterile oily sol for inj ค

2. Cyproterone acetate tab ง

เงอนไข ใชในผปวย moderate to severe hirsutism ทมขอหามใช หรอมผลขางเคยงจากการใชยา combined oral

contraceptive หรอ spironolactone คาเตอนและขอควรระวง

อาการทเกยวของกบความเปนพษของตบ (ดซาน ตบอกเสบ ตบวาย) มกเกดขนหลงการใชยานตดตอกน เปนเวลานานหลายเดอน ควรตดตามการทางานของตบและพจารณาหยดยา หากพบหลกฐานการเกดพษตอตบ

Page 55: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

51

6.5 Hypothalamic and pituitary hormones

6.5.1 Hypothalamic and anterior pituitary hormones

1. Chrorionic gonadotrophin (Human Chorionic Gonadotrophin ; HCG)

sterile pwdr ง

เงอนไข ใชสาหรบกระตนการเคลอนตวของอณฑะ ในผปวยเดกทม undescended testis และใชทดสอบการทางาน

ของอณฑะ (HCG test)

2. Tetracosactide (Cosyntropin) ยากาพรา

sterile pwdr ง

เงอนไข ใชสาหรบวนจฉยโรคทางตอมไรทอ

3. Thyrotropin alfa sterile pwdr จ(2)

เงอนไข ใชสาหรบ well-differentiated thyroid cancer โดยมแนวทางกากบการใชยาเปนไปตามรายละเอยดใน

ภาคผนวก 3 6.5.2 Posterior pituitary hormones and antagonists

1. Chlorpropamide tab ง

เงอนไข ใชสาหรบ partial central diabetes insipidus กรณทไมสามารถจดหายา desmopressin ได

2. Desmopressin acetate (DDAVP) tab, nasal spray, nasal sol, sterile sol

เงอนไข 1. ใชสาหรบ diabetes insipidus 2. ชนดเมดใชกบผปวยทไมสามารถใชยาทางจมกไดเทานน

6.6 Drugs affecting bone metabolism

1. Calcitonin-salmon sterile sol ง เงอนไข

1. ใชกบผปวย osteoporosis ทม acute pain หลงภาวะ fracture 2. ใชกบผปวย severe hypercalcemia

คาเตอนและขอควรระวง ใชยานในระยะเวลาสนทสด ในขนาดตาสดทมประสทธผลการรกษา

Page 56: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

52

หมายเหต 1. มหลกฐานทเปน Randomize controlled trial หลายฉบบทแสดงวาผปวยทไดรบยา calcitonin ชนด

รบประทานและชนดพนจมก มความเสยงตอการเกดมะเรงสงกวากลมทไดรบยาหลอก 2. ยา calcitonin ชนดพนจมกมขอมลชดเจนวารปแบบดงกลาวมความเสยงตอการเกดมะเรง และขอมลดาน

ประสทธภาพยงไมเพยงพอ จงไมบรรจอยในบญชยาหลกแหงชาต

2. Disodium pamidronate sterile pwdr, sterile sol ง

เงอนไข 1. ใชสาหรบ severe osteogenesis imperfecta ทมความเสยงสงตอการเกดกระดกหก 2. ใชสาหรบภาวะ hypercalcemia ทเกดจากโรคมะเรง 3. ใชสาหรบปองกนโรคแทรกซอนทางกระดกซงม osteolytic lesion จากภาพรงส (plain X-ray หรอ CT-

scan) และเกดจากโรคมะเรงดงตอไปน 3.1 multiple myeloma โดยให pamidronate ไมเกน 2 ป 3.2 โรคมะเรงเตานมระยะแพรกระจาย โดยให pamidronate ไมเกน 1 ป

หมายเหต สาหรบเงอนไขตามขอ 3 นน ใชยาขนาด 60 – 90 mg ทก 3 – 4 สปดาห และ ใหหยดยาหลงจากมการลกลาม

ของโรคมากขน 6.7 Other endocrine drugs

6.7.1 Bromocriptine and other dopaminergic drugs

1. Bromocriptine mesilate tab ค

เงอนไข ใชสาหรบ prolactinoma , acromegaly, amenorrhea ทงทมและไมม galactorrhea

6.7.2 Drugs affecting gonadotrophins

1. Leuprorelin acetate sterile pwdr (เฉพาะ 3.75 mg) จ(2)

เงอนไข ใชสาหรบภาวะ central (gonadotrophin dependent) precocious puberty โดยมแนวทางกากบการใชยา

เปนไปตามรายละเอยดในภาคผนวก 3

หมายเหต ราคายา Leuprorelin acetate ขนาด 3.75 mg ทตอรองได Pre-filled syringe (dual chamber) ละไมเกน 4,996.00 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม ) กาหนดยนราคา 730 วน นบจากวนถดจากวนประกาศใน ราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ใหดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

Page 57: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

53

กลมยา 7 Obstetrics, gynaecology and urinary-tract disorders

7.1 Drugs used in obstetrics

7.1.1 Prostaglandins, prostaglandins antagonists and oxytocics

1. Methylergometrine maleate sterile sol ก 2. Oxytocin sterile sol ก 3. Alprostadil sterile sol (เฉพาะ 0.5 mg/ml) ง

เงอนไข ใชกบผปวยโรคหวใจแตกาเนดทตองพง ductus arteriosus

4. Indomethacin sodium ยากาพรา

sterile pwdr ง

เงอนไข ใชกบผปวยเดกเพอปด patent ductus arteriosus

5. Sulprostone sterile pwdr ง

เงอนไข ใชชวยชวตผปวย severe post-partum hemorrhage

7.1.2 Myometrial relaxants

1. Terbutaline sulfate tab, sterile sol ก

7.2 Treatment of vaginal and vulval conditions

1. Clotrimazole vaginal tab ก 2. Nystatin vaginal tab ก 3. Conjugated estrogens vaginal cream ข

7.3 Contraceptives

1. Etonogestrel implant 1 rod (68 mg/rod) ก 2. Ethinylestradiol + Levonorgestrel tab (เฉพาะ 30 + 150 mcg) ก 3. Levonorgestrel tab (เฉพาะ 750 mcg), implant

2 rods (75 mg/rod) ก

เงอนไข Levonorgestrel รปแบบยาเมดใชสาหรบคมกาเนดกรณฉกเฉนเทานน

4. Medroxyprogesterone acetate sterile susp ก

Page 58: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

54

5. Ethinylestradiol + Desogestrel tab (เฉพาะ 20 + 150 mcg) ข 6. Lynestrenol tab (เฉพาะ 0.5 mg) ข

7.4 Drugs for genito-urinary disorders

7.4.1 Drugs for benign prostatic hyperplasia

1. Alfuzosin hydrochloride SR tab (เฉพาะ 10 mg) ค 2. Doxazosin mesilate immediate release tab (เฉพาะ

2 และ 4 mg) ค

3. Finasteride tab (เฉพาะ 5 mg) ง เงอนไข

ใชกบผปวยโรคตอมลกหมากโตทมอาการผดปกตในการปสสาวะระดบปานกลางถงรนแรง และมขนาดของตอมลกหมากมากกวา 40 ml

หมายเหต Finasteride ขนาด 1 mg ทใชรกษาศรษะลานไมจดเปนยาในบญชยาหลกแหงชาต

7.4.2 Drugs for urinary frequency enuresis, and incontinence

1. Oxybutynin hydrochloride immediate release tab ค เงอนไข

1. ใชใน overactive urinary bladder และ urinary incontinence ยกเวน stress incontinence 2. ไมใชสาหรบ nocturnal enuresis (ปสสาวะรดทนอนในเดก)

หมายเหต ยามประสทธภาพตา ประโยชนทไดไมชดเจน ผลขางเคยงเกดไดบอย และมคาใชจายสง ควรพจารณาใชอยางรอบคอบ

7.4.3 Drugs used in alkalinisation of urine

1. Potassium citrate oral sol (hosp), dry pwdr for oral sol (hosp)

2. Sodium citrate + Citric acid (Shohl’s solution)

oral sol (hosp) ก

3. Sodium citrate + Potassium citrate oral sol (hosp) ก

Page 59: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

55

กลมยา 8 Malignant disease and immunosuppression

8.1 Cytotoxic drugs

8.1.1 Alkylating drugs

1. Busulfan tab ค 2. Chlorambucil tab ค

เงอนไข สาหรบโรคไตใหใชกรณ idiopathic membranous glomerulonephritis

3. Cyclophosphamide tab, sterile pwdr ค 4. Melphalan tab ค 5. Ifosfamide sterile pwdr ง

เงอนไข 1. ใชเปน second-line treatment สาหรบ non-Hodgkin’s lymphoma ชนด relapse หรอ refractory 2. ใชกบผปวยทเปน sarcoma 3. ใชสาหรบ Wilms’tumor และ neuroblastoma 4. ใช สาหรบ germ cell tumor

8.1.2 Cytotoxic antibiotics

1. Bleomycin sterile pwdr (as sulfate or as hydrochloride)

2. Dactinomycin sterile pwdr ค 3. Doxorubicin hydrochloride sterile pwdr, sterile susp ,

sterile sol ค

เงอนไข ไมใชกบผปวยโรคหวใจขาดเลอดเฉยบพลน และผปวยทม cardiomyopathy ทม left ventricular ejection

fraction นอยกวา 50%

4. Idarubicin hydrochloride sterile pwdr ง

เงอนไข ใชกบผปวย acute myelogenous leukemia

Page 60: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

56

5. Mitomycin sterile pwdr , sterile sol ง

เงอนไข 1. ใชเปน alternative drug ของ BCG สาหรบมะเรงกระเพาะปสสาวะชนด superficial bladder cancer 2. ใชรกษามะเรงปอดระยะลกลาม 3. ใชรกษามะเรงตบโดยการฉดเขาหลอดเลอดแดงเฉพาะท 4. ใชรกษามะเรงทวารหนก (anal canal) โดยใชรวมกบรงสรกษาในการทา transcatheter oily chemo

embolization (TOCE)

6. Mitoxantrone hydrochloride sterile pwdr, sterile sol ง

เงอนไข 1. ใชสาหรบ acute myeloid leukemia และมะเรงตอมนาเหลอง 2. ใชสาหรบมะเรงตอมลกหมากทไมตอบสนองตอการรกษาดวยยาฮอรโมน

8.1.3 Antimetabolites

1. Cytarabine sterile pwdr, sterile sol ค 2. Fluorouracil (5-FU) sterile sol ค 3. Mercaptopurine tab ค 4. Methotrexate tab (as base or sodium),

sterile pwdr / sterile sol (as sodium)

5. Capecitabine tab ง

เงอนไข ใชสาหรบ advanced breast cancer โดยใชเปน second หรอ third-line drug หลงการใช anthracycline

และ/หรอ taxane มาแลว

6. Gemcitabine hydrochloride sterile pwdr ง

เงอนไข 1. ใชสาหรบ advanced pancreatic cancer 2. ใชสาหรบ advanced non-small cell lung cancer 3. ใชสาหรบ advanced bladder cancer 4. ใชเปน second-line หรอ subsequent line ใน advanced ovarian cancer ทดอตอยาในกลม taxane

7. Oxaliplatin sterile pwdr ,sterile sol ง

เงอนไข ใชเปน adjuvant therapy ใน stage III colorectal cancer โดยใชรวมกบ 5-FU + leucovorin based-

regimen ในคนไขทม Eastern Co-operative Oncology Group (ECOG) performance status ตงแต 0 - 1

Page 61: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

57

8. Tegafur + uracil capsule (100/224 mg) ง

เงอนไข ใชใน adjuvant treatment ใน stage II colorectal cancer

หมายเหต ราคายา Tegafur + uracil (100/224 mg) ทตอรองได แคปซลละไมเกน 56.00 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม)

กาหนดยนราคา 730 วน นบจากวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ใหดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

9. Tioguanine (Thioguanine) tab ง

เงอนไข ใชสาหรบ chronic myeloid leukemia, acute lymphocytic leukemia และ acute non-lymphocytic

leukemia

8.1.4 Vinca alkaloids and etoposide

1. Etoposide cap (as base), sterile sol (as base)

2. Vinblastine sulfate sterile pwdr, sterile sol ค 3. Vincristine sulfate sterile pwdr, sterile sol ค

8.1.5 Other antineoplastic drugs

1. Asparaginase (Crisantapase) sterile pwdr ค 2. Cisplatin sterile pwdr, sterile sol ค 3. Carboplatin sterile pwdr, sterile sol ค 4. Hydroxycarbamide (Hydroxyurea) cap ค 5. Tretinoin (all-trans-Retinoic acid) cap ง

เงอนไข ใชรกษาโรค acute myelogenous leukemia ชนด M3 (acute promyelocytic leukemia) ทไดรบการ

ตรวจ chromosome หรอ PML/RARA โดยจะตองหยดใชยาเมอผลการตรวจ chromosome ไมยนยนวาพบ t (15;17) หรอ PML/RARA เปนลบ

6. Paclitaxel sterile sol ง

เงอนไข 1. ใชสาหรบ advanced breast cancer ทไดรบ anthracycline มาแลว หรอไมสามารถให anthracycline ได 2. ใชเปน adjuvant treatment สาหรบ high risk, node positive breast cancer 3. ใชสาหรบมะเรงรงไข 4. ใชสาหรบ advanced non-small cell lung cancer 5. ใชสาหรบ AIDS-related Kaposi’s sarcoma

Page 62: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

58

7. Docetaxel sterile sol จ(2) เงอนไข 1. ใชกบผปวยโรคมะเรงเตานมระยะเรมตนหรอระยะลกลาม ทมปญหาโรคหวใจ โดยมแนวทางกากบการใชยา

เปนไปตามรายละเอยดในภาคผนวก 3 2. ใชเปน second-line drug สาหรบโรคมะเรงปอด ชนด non-small cell ระยะลกลาม โดยมแนวทางกากบการ

ใชยาเปนไปตามรายละเอยดในภาคผนวก 3 3. ใชสาหรบมะเรงตอมลกหมากระยะแพรกระจาย โดยมแนวทางกากบการใชยาเปนไปตามรายละเอยดใน

ภาคผนวก 3 8. Imatinib mesilate tab (เฉพาะ 100 และ 400 mg) จ(2)

เงอนไข 1. ใชสาหรบ chronic myelogenous leukemia (CML) ระยะ chronic stable phase โดยมแนวทางกากบการ

ใชยาเปนไปตามรายละเอยดในภาคผนวก 3 2. ใชสาหรบ gastrointestinal stromal tumors (GISTs) ระยะลกลามหรอมการกระจายของโรค โดยมแนวทาง

กากบการใชยาเปนไปตามรายละเอยดในภาคผนวก 3 8.2 Drugs affecting the immune response

1. Dexamethasone cap (as base) , tab (as base), sterile sol (as sodium phosphate or acetate)

2. Prednisolone cap, tab ก 3. Azathioprine tab ค

เงอนไข กรณ multiple sclerosis ใหใชโดยผเชยวชาญดานประสาทวทยา

4. Ciclosporin (Cyclosporin) cap, oral sol, oral susp, sterile sol

เงอนไข กรณผปวยไตมเงอนไข คอ 1. กรณผปวยปลกถายไตในระยะ maintenance therapy ใหใชยารบประทานชนด microemulsion 2. ใชกบผปวย mininal change disease (MCD) ทม relapse บอย 3. ใชกบผปวย focal segmental glomerulosclerosis (FSGS) ทดอตอ prednisolone และ cyclophosphamide

Page 63: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

59

5. Methylprednisolone sterile pwdr/sterile susp (as hemisuccinate or sodium succinate or acetate)

เงอนไข 1. ใชสาหรบ induction therapy ในการปลกถายอวยวะ 2. ใชสาหรบ acute rejection ในการปลกถายอวยวะ (renal allograft acute rejection), SLE ชนดรนแรง,

glomerulonephritis ชนดรนแรง, vasculitis, aplastic anemia, idiopathic thrombocytopenic purpura, demyelinating disease

6. Antithymocyte immunoglobulin, rabbit (ATG) sterile pwdr , sterile sol ง

เงอนไข 1. ใชรกษาระยะ induction ในผปวยทมความเสยงสงตอการเกด acute renal allograft rejection 2. ใชรกษาภาวะ acute renal allograft rejection ทไมตอบสนองตอ pulse methylprednisolone หรอทม

พยาธสภาพรนแรง

หมายเหต จดเปนบญช จ(2) เมอใชสาหรบ severe aplastic anemia ดขอ 9.1.2 Drugs used in hypoplastic,

hemolytic and renal anemias

7. Basiliximab sterile pwdr ง

เงอนไข ใชสาหรบ induction therapy ในผปวยปลกถายไต

8. Mycophenolate mofetil cap ง

เงอนไข ใชเปน alternative drug ในกรณผปวยปลกถายไตในระยะ maintenance therapy

9. Tacrolimus cap, sterile sol (concentrate for infusion)

เงอนไข 1. ชนดรบประทานใชกบผปวยปลกถายไตในระยะ maintenance therapy กรณมผลขางเคยงจากการใช

ciclosporin เชน severe gum hypertrophy, hirsutism เปนตน 2. ชนดรบประทานใชกบผปวยปลกถายไตระยะ maintenance therapy หลงเกดภาวะ acute rejection

ทรนแรง 3. ใชกบผปวยปลกถายตบ

10. BCG (Bacillus Calmette-Guérin) freeze-dried pwdr for bladder instillation

เงอนไข ใชสาหรบมะเรงกระเพาะปสสาวะชนด superficial bladder cancer

Page 64: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

60

11. Human normal immunoglobulin,intravenous (IVIG)

sterile pwdr, sterile sol จ(2)

เงอนไข 1. ใชสาหรบโรคคาวาซากระยะเฉยบพลน (acute phase of Kawasaki disease) โดยมแนวทางกากบการใชยา

เปนไปตามรายละเอยดในภาคผนวก 3 2. ใชสาหรบโรคภมคมกนบกพรองปฐมภม (primary immunodeficiency diseases) โดยมแนวทางกากบการใช

ยาเปนไปตามรายละเอยดในภาคผนวก 3 3. ใชสาหรบโรค idiopathic thrombocytopenic purpura (ITP) ชนดรนแรง โดยมแนวทางกากบการใชยา

เปนไปตามรายละเอยดในภาคผนวก 3 4. ใชสาหรบ autoimmune hemolytic anemia (AIHA) ทไมตอบสนองตอการรกษาตามขนตอนของมาตรฐาน

การรกษาและมอาการรนแรงทอาจเปนอนตรายถงแกชวต โดยมแนวทางกากบการใชยาเปนไปตามรายละเอยดในภาคผนวก 3

5. ใชสาหรบโรค Guillain – Barré syndrome ทมอาการรนแรง โดยมแนวทางกากบการใชยาเปนไปตาม รายละเอยดในภาคผนวก 3

6. ใชสาหรบโรคกลามเนอออนแรงชนดรายระยะวกฤต (myasthenia gravis, acute exacerbation หรอ myasthenic crisis) โดยมแนวทางกากบการใชยาเปนไปตามรายละเอยดในภาคผนวก 3

7. ใชสาหรบโรค pemphigus vulgaris ทมอาการรนแรง และไมตอบสนองตอการรกษาดวยยามาตรฐาน โดยม แนวทางกากบการใชยาเปนไปตามรายละเอยดในภาคผนวก 3

8. ใชสาหรบ hemophagocytic lymphohistiocytosis (HLH) โดยมแนวทางกากบการใชยาเปนไปตามรายละเอยดในภาคผนวก 3

8.3 Sex hormones and hormone antagonists in malignant disease

8.3.1 Progestogens, anti-estrogens and enzyme inhibitors

1. Tamoxifen citrate tab ค

เงอนไข ใชสาหรบมะเรงเตานม

2. Letrozole tab (เฉพาะ 2.5 mg) จ(2)

เงอนไข ใชสาหรบมะเรงเตานมทม hormone receptor เปนบวก โดยมแนวทางกากบการใชยาเปนไปตามรายละเอยด

ในภาคผนวก 3

12. Sirolimus (Rapamycin) oral sol (เฉพาะ 1 mg/ml), tab (เฉพาะ 1 mg)

เงอนไข ใชกบผปวยปลกถายไตในระยะ maintenance therapy ทตองการหลกเลยงการใช prednisolone รวมทงเพอหลกเลยงพษตอไตจาก ciclosporin หรอ tacrolimus

Page 65: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

61

3. Megestrol acetate tab ง

เงอนไข ใชสาหรบ advanced breast cancer ทมผลการตรวจ hormone receptor เปนบวก

8.3.2 Prostate cancer

1. Flutamide tab ง

เงอนไข ใชเปน monotherapy สาหรบการรกษามะเรงตอมลกหมากในระยะแพรกระจายโดยเปน second-line drug

ของ bilateral orchiectomy

Page 66: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

62

กลมยา 9 Nutrition and blood

9.1 Whole blood, blood products and drugs used in some blood disorders

9.1.1 Whole blood and blood products 1. Fresh dried plasma ก 2. Fresh frozen plasma ก 3. Frozen cryoprecipitate ก 4. Leukocyte depleted platelets concentrate ก 5. Leukocyte depleted pooled platelets concentrate,

random donor (LD-PPC) ก

6. Lyophilized cryoprecipitate ก 7. Packed red cell ก 8. Packed red cell, leukocyte depleted ก 9. Packed red cell, leukocyte poor ก 10. Platelets concentrate, random donor ก 11. Platelets concentrate, single donor ก 12. Whole blood ก 13. Leukocyte depleted platelets concentrate, single donor ข เงอนไข

ใชเฉพาะผปวยทมกลมเลอดหายาก Rh- หรอมความจาเปนตองใชเลอดเรงดวนแตขาดเลอดเทานน

14. Packed red cell, leukocyte depleted single donor 2 units ข เงอนไข

ใชเฉพาะผปวยทมกลมเลอดหายาก Rh- หรอมความจาเปนตองใชเลอดเรงดวนแตขาดเลอดเทานน

15. Packed red cell, irradiated ค เงอนไข

ใชกบผปวยปลกถายเซลลตนกาเนดเมดเลอด

16. Packed red cell, leukocyte poor, irradiated ค

เงอนไข ใชกบผปวยปลกถายเซลลตนกาเนดเมดเลอด

Page 67: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

63

17. Platelets concentrate, irradiated ค

เงอนไข ใชกบผปวยปลกถายเซลลตนกาเนดเมดเลอด

18. Packed red cell, leukocyte depleted irradiated ง เงอนไข

ใชกบผปวยปลกถายเซลลตนกาเนดเมดเลอดทเคยแพตอ Packed red cell, leukocyte poor, irradiated

9.1.2 Drugs used in hypoplastic, hemolytic and renal anemias 1. Folic acid tab (เฉพาะไมนอยกวา 5 mg) ก 2. Oxymetholone tab ข 3. Deferoxamine mesilate (Desferrioxamine mesilate) sterile pwdr ค

หมายเหต

ดรายละเอยดเพมเตมในกลมยา 16

4. Iron sucrose sterile sol ค

เงอนไข ใชสาหรบรกษา iron deficiency anemia ในผปวย chronic kidney disease ทไดรบการลางไตรวมกบการให

epoetin therapy

5. Antithymocyte immunoglobulin, rabbit (ATG) sterile pwdr, sterile sol จ(2)

เงอนไข ใชสาหรบ severe aplastic anemia โดยมแนวทางกากบการใชยาเปนไปตามรายละเอยดในภาคผนวก 3

หมายเหต จดเปนบญช ง เมอใชกรณปลกถายไต ดขอ 8.2 Drugs affecting the immune response

6. Deferiprone tab (เฉพาะ 500 mg) ง

เงอนไข ใชสาหรบรกษาภาวะธาตเหลกเกนเรอรง เนองจากการรบเลอดในผปวยธาลสซเมยทมอายตงแต 6 ปขนไป

7. Epoetin alfa (epoetin alpha) sterile pwdr/sterile sol (เฉพาะ 1000, 2000, 3000, 4000, 5000 IU)

จ(2)

เงอนไข ใชสาหรบภาวะเลอดจางจากโรคไตเรอรงทไมพบสาเหตอนทรกษาได โดยมแนวทางกากบการใชยาเปนไปตาม

รายละเอยดในภาคผนวก 3

Page 68: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

64

8. Epoetin beta sterile sol (เฉพาะ 2000, 3000, 5000 IU)

จ(2)

เงอนไข ใชสาหรบภาวะเลอดจางจากโรคไตเรอรงทไมพบสาเหตอนทรกษาได โดยมแนวทางกากบการใชยาเปนไปตาม

รายละเอยดในภาคผนวก 3

9.1.3 Drugs used in bone marrow transplantation

1. Filgrastim sterile sol ง เงอนไข 1. ใชสาหรบปลกถายไขกระดกหรอเซลลตนกาเนดเมดเลอด เพอเคลอนยาย progenitor cell จากไขกระดก

ออกมาในเลอดของผใหหรอผปวย เพอนาไปใชทงใน allogeneic และ autologous transplantation 2. ใชรกษา febrile neutropenia ทเกดจากยาเคมบาบด ใหพจารณาในผปวยทตองเขารบการรกษาในโรงพยาบาล

รวมกบการใหยาตานเชอจลชพในผปวยความเสยงสง กลาวคอมขอใดขอหนงดงตอไปน 2.1 Profound neutropenia ซงม absolute neutrophil count นอยกวา 100 /mm3 2.2 มปอดอกเสบชนด bacterial pneumonia หรอ lobar pneumonia หรอ มภาวะ septicemia

3. ใชปองกน febrile neutropenia แบบปฐมภม (primary prophylaxis) ในกรณดงตอไปน 3.1 ผปวยทจะไดรบยาเคมบาบดดวยสตรทมความเสยงสงตอการเกด febrile neutropenia มากกวารอยละ 20 3.2 ผปวยทมความเสยงตอการเกด febrile neutropenia รอยละ 10 - 20 รวมกบการประเมนปจจยเสยงของ

ผปวย กลาวคอ มขอใดขอหนงดงตอไปน อายมากกวา 65 ป ม performance status ทไมด (Eastern Co-operative Oncology Group (ECOG)

performance status มากกวาหรอเทากบ 2) มภาวะ neutropenia (absolute neutrophil count < 1,500/mm3) หรอมโรคแทรกซอน

ในไขกระดกทเกดจากโรคมะเรงดงกลาว 4. ใชปองกน febrile neutropenia แบบทตยภม (Secondary prophylaxis) ในผปวยทเคยเกด febrile

neutropenia จากการรบยาเคมบาบดในครงกอน และเปนผปวยทมเปาหมายการรกษาเพอหายขาด (curative aim)

หมายเหต 1. ไมแนะนาใหใชยากลม Granulocyte-Colony Stimulating Factors (G-CSF) ในกรณทผปวยไดรบเคมบาบด

โดยไมไดหวงผลการรกษาเพอหายขาด สาหรบ palliative chemotherapy แนะนาใหลดขนาดยาเคมบาบดลงตามมาตรฐาน

2. Febrile neutropenia หมายถง ภาวะทผปวยมไขรวมกบนวโทรฟลในเลอดตา โดย ไข คอ 1) ภาวะทอณหภมกายของผปวยซงวดทางปาก ณ เวลาใดๆ มากกวาหรอเทากบ 38.3°C หรอ 2) ภาวะทอณหภมกายซงวดทางปากมากกวาหรอเทากบ 38.0°C นานตดตอกนเกน 1 ชวโมง นวโทรฟลในเลอดตา คอ 1) จานวนนวโทรฟลในเลอด (absolute neutrophil count) นอยกวา

0.5 x 109/L หรอ 2) จานวนนวโทรฟลในเลอดนอยกวา 1.0 x 109/L ซงคาดวาจะลดลง เหลอนอยกวาหรอเทากบ 0.5 x 109/L ภายใน 48 ชวโมง

Page 69: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

65

2. Lenograstim sterile pwdr ง

เงอนไข เชนเดยวกบ filgrastim

9.2 Fluids and electrolytes

1. Glucose with/without sodium chloride sterile sol ก 2. Intermittent peritoneal dialysis sterile sol ก 3. Potassium acetate sterile sol (hosp) ก 4. Potassium chloride syr (hosp), elixir (hosp),

compressed tab, EC tab, sterile sol

คาเตอนและขอควรระวง 1. ควรรบประทานยา potassium chloride หลงอาหารทนทในกรณยาเมดควรดมนาอยางนอย 180

มลลลตร และไมควรนอนราบอยางนอยครงชวโมงหลงจากรบประทานยา 2. หามใชยา potassium chloride ชนด elixir กบผปวยเดกอายตากวา 2 ขวบ เนองจากมแอลกอฮอลเปน สวนประกอบ

5. Potassium citrate oral sol (hosp), dry pwdr for oral sol (hosp)

6. Sodium acetate sterile sol (hosp) ก 7. Sodium bicarbonate tab, sterile sol ก 8. Sodium chloride tab (เฉพาะ 300 mg), sterile sol ก 9. Sodium lactate intravenous

infusion compound (Ringer-Lactate solution for injection ; Hartmann’s solution for injection)

sterile sol ก

10. Water for injection sterile sol ก 11. Calcium polystyrene sulfonate oral pwdr ข 12. Continuous ambulatory

peritoneal dialysis basic bag sol, double bag sol ค

Page 70: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

66

9.3 Vitamins Multivitamins ในบญชยาหลกแหงชาต มวตามนเปนสวนประกอบเทานน การผสมแรธาต (mineral) หรอ

ตวยาสาคญอนๆ ไมถอเปนยาในบญชยาหลกแหงชาต

1. Folic acid tab (เฉพาะ 400 mcg และ 5 mg) ก 2. Multivitamins syr ก

มวตามนอยางนอย 8 ชนดทใหปรมาณยาตอวน ดงน - Vitamin A 1,300 - 2,000 IU - Vitamin B6 ≥ 0.5 mg - Vitamin D 200 - 1,000 IU - Vitamin B12 ≥ 0.9 mcg - Vitamin B1 ≥ 0.5 mg - Niacinamide ≥ 6 mg - Vitamin B2 ≥ 0.5 mg - Vitamin C ≥ 40 mg

หมายเหต มปรมาณใกลเคยงกบปรมาณสารอาหารทควรไดรบประจาวนในเดกอาย 1 - 3 ขวบ

3. Multivitamins drop ก มวตามนอยางนอย 8 ชนดทใหปรมาณยาตอวน ดงน

- Vitamin A 1,300 - 2,000 IU - Vitamin B6 ≥ 0.3 mg - Vitamin D 200 - 1,000 IU - Vitamin B12 ≥ 0.5 mcg - Vitamin B1 ≥ 0.3 mg - Niacinamide ≥ 4 mg - Vitamin B2 ≥ 0.4 mg - Vitamin C ≥ 35 mg

หมายเหต มปรมาณใกลเคยงกบปรมาณสารอาหารทควรไดรบประจาวนในทารกอาย 6 - 11 เดอน

4. Multivitamins cap, tab ก มวตามนอยางนอย 9 ชนดทใหปรมาณยาตอวน ดงน

- Vitamin A 2,000 - 5,600 IU - Vitamin B12 ≥ 1.8 mcg - Vitamin D 200 - 2,000 IU - Niacinamide ≥ 12 mg - Vitamin B1 ≥ 0.9 mg - Folic acid 300-1000 mcg - Vitamin B2 ≥ 0.9 mg - Vitamin C ≥ 45 mg - Vitamin B6 ≥ 1.0 mg

หมายเหต มปรมาณใกลเคยงกบปรมาณสารอาหารทควรไดรบประจาวนในเดกอาย 9 - 12 ป และผใหญ

5. Vitamin A cap, tab (เฉพาะ 25,000-50,000 IU ตอ 1 cap/tab)

6. Vitamin B1 (Thiamine as hydrochloride or mononitrate)

tab (เฉพาะ 10-100 mg), sterile sol (เฉพาะ 100 mg/ml)

7. Vitamin B2 tab (เฉพาะไมตากวา 10 mg) ก

Page 71: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

67

8. Vitamin B6 (Pyridoxine hydrochloride) tab (เฉพาะ 10-100 mg), sterile sol (เฉพาะ 100 mg/ml)

คาเตอนและขอควรระวง การรบประทานวตามน B6 ขนาดตงแต 200 มลลกรมตอวน ขนไปเปนเวลานาน มความสมพนธกบการเกด

neuropathy ได

9. Vitamin B12 (Cyanocobalamin หรอ Hydroxocobalamin)

tab (เฉพาะไมตากวา 100 mcg), sterile sol (เฉพาะ 1000 mcg/ml)

10. Vitamin C tab (เฉพาะ 50, 100 mg) ก 11. Vitamin D2 (Ergocalciferol) cap ก

เงอนไข เปน first -line drug ในผปวยทมภาวะขาดวตามน D

12. Vitamin K1 (Phytomenadione) sterile sol ก 13. Vitamin B complex cap, tab ก

มวตามนอยางนอย 8 ชนดทใหปรมาณยาตอวน ดงน - Vitamin B1 ≥ 0.9 mg - Folic acid ≥ 300 mcg - Vitamin B2 ≥ 0.9 mg - Niacinamide ≥ 12 mg - Vitamin B6 ≥ 1.0 mg - Pantothenic acid ≥ 4 mg - Vitamin B12 ≥ 1.8 mcg -Biotin ≥ 20 mcg

หมายเหต มปรมาณใกลเคยงกบปรมาณสารอาหารทควรไดรบประจาวนในเดกอาย 9 - 12 ป และผใหญ

14. Vitamin C sterile sol ข 15. Vitamins B complex sterile sol ข

ประกอบดวยวตามนอยางนอย 4 ชนด ทใหปรมาณยาตอวน ดงน - Vitamin B1 ≥ 0.9 mg - Vitamin B6 ≥ 1.0 mg - Vitamin B2 ≥ 0.9 mg - Niacinamide ≥ 12 mg

หมายเหต มปรมาณใกลเคยงกบปรมาณสารอาหารทควรไดรบประจาวนในเดกอาย 9 - 12 ป และผใหญ

16. Alfacalcidol (1 alpha-hydroxyvitamin D3) cap, tab ค เงอนไข 1. ใชกบผปวย Kidney disease stage 5 (หรอ end stage kidney disease) ทมระดบแคลเซยมในเลอดตา

รวมกบภาวะ hyperparathyroidism 2. ใชกบผปวยทมภาวะพรองฮอรโมนพาราไทรอยดอยางรนแรงและฉบพลน

Page 72: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

68

17. Vitamin E emulsion (hosp), syr ค เงอนไข 1. ใชกบทารกแรกเกดทมนาหนกตวนอยหรอเกดกอนกาหนดเทานน 2. ใชปองกนและรกษาภาวะขาดวตามนอในทารก และเดกทมปญหาการยอยไขมนและ/หรอการดดซมไขมน

บกพรองเทานน หมายเหต

ตารบยา water-miscible vitamin E (ม emulsifier ในสตรตารบ เชน polysorbate 80 เปนตน และใชเปน นากระสายยา)

9.4 Intravenous nutrition

การใหอาหารทางหลอดเลอดดามความเสยงตอการตดเชอ

1. Amino acid solution for infants sterile sol ค มกรดอะมโนจาเปนทง 9 ชนด คอ isoleucine, leucine, lysine, methionine, phenylalanine, threonine, tryptophan, valine, histidine และอยางนอยตองม arginine, cysteine, tyrosine และ taurine โดยตองไมม sugar alcohol ในสตร

2. Amino acid solution ชนด high branched chain amino acid

sterile sol ค

มสดสวนของ branched chain amino acid 35-45% ของ total amino acid

3. Amino acid solution ชนด high essential amino acid sterile sol ค มสดสวนของ essential amino acids > 60% ของ total amino acids

4. Amino acid solution with/without minerals sterile sol ค

5. Complete water-soluble and fat soluble vitamin preparation

preparation for intravenous use (sterile pwdr, sterile sol, sterile emulsion)

Complete water-soluble and fat soluble vitamin preparation ทไดจากการผสมตารบทม fat soluble vitamins 4 ชนด คอ A, D, E, K กบ ตารบทม water soluble vitamins 9 ชนด คอ B1, B2, B6, B12, niacinamide, folic acid, pantothenic acid, biotin และ vitamin C

เงอนไข ใชกบผปวยทไดรบอาหารทางหลอดเลอดดา (parenteral nutrition) และตองการทง water-soluble และ fat-

soluble vitamins

Page 73: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

69

6. Complete water-soluble vitamin preparation

preparation for intravenous use (sterile pwdr)

ทประกอบดวย water soluble vitamins 9 ชนด คอ B1, B2, B6, B12, niacinamide, folic acid, pantothenic acid, biotin และ vitamin C เงอนไข

ใชกบผปวยทไดรบอาหารทางหลอดเลอดดา (parenteral nutrition) และตองการเฉพาะ water soluble vitamins หรอมขอหามใชสาหรบ fat-soluble vitamins

7. Complete fat-soluble vitamin preparation preparation for intravenous

use (sterile pwdr, sterile sol, sterile emulsion)

ทประกอบดวย fat soluble vitamins 4 ชนด คอ A, D, E และ K เงอนไข

ใชกบผปวยทไดรบอาหารทางหลอดเลอดดา (parenteral nutrition) และตองการเฉพาะ fat-soluble vitamins หรอมขอหามใชสาหรบ water-soluble vitamins

8. Multivitamin injection preparation for intravenous use (sterile sol)

ทประกอบดวย fat soluble vitamins 3 ชนด คอ A, D และ E กบ water soluble vitamins 9 ชนด คอ B1, B2, B6, B12, niacinamide, folic acid, pantothenic acid, biotin และ vitamin C เงอนไข

ใชกบผปวยทไดรบอาหารทางหลอดเลอดดา (parenteral nutrition) และไดรบยาปองกนการแขงตวของเลอด

9. Three-in-one parenteral nutrition sterile sol ง ประกอบดวย glucose, amino acid และ fat emulsion เงอนไข

ใชกบผปวยอายตงแต 11 ปขนไปทมภาวะทพโภชนาการระดบปานกลางถงรนแรง และไมสามารถรบอาหารทาง enteral ไดเพยงพอ (นอยกวา 60% ของพลงงานทตองการตอวน) คาเตอนและขอควรระวง 1) ผลตภณฑ three-in-one parenteral nutrition ไมม multivitamins และ trace minerals และอาจม

electrolytes เชน โซเดยม โปแตสเซยม แคลเซยม สงกะส ไมเพยงพอ ดงนนควรเตมสารอาหารเหลานใหเพยงพอ ตามคาแนะนาการใชของแตละผลตภณฑอยางเครงครด และเฝาระวงตดตามอยางใกลชด

2) การใหทาง peripheral ไมแนะนาใหใชเกน 14 วน 3) การใหอาหารทางหลอดเลอดดามความเสยงตอการตดเชอ

10. Dextrose solution with minerals and electrolytes sterile sol ค ม dextrose ไมนอยกวา 20% และม minerals อยางนอย 2 ชนด เงอนไข

ยานมความเขมขนของนาตาลสงจงหามใหทาง peripheral vein ตองใหทาง central vein เทานน

Page 74: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

70

11. Fat emulsion sterile emulsion (เฉพาะ 20%) ค Fat emulsion ประกอบดวย long chain triglycerides และ phospholipids ซงมหรอไมม medium chain

triglycerides (MCT)

12. Multiple trace mineral solution sterile sol ค อยางนอยตองประกอบดวย Zn, Cu และ I

9.5 Minerals

1. Calcium carbonate cap, tab ก 2. Calcium gluconate sterile sol ก 3. Ferrous sulfate cap, tab, oral sol, drop ก 4. Iodine cap ก

คาเตอนและขอควรระวง 1. ควรใชเฉพาะในพนททขาดไอโอดนสงเทานน 2. อาจทาใหเกด iodine-induced thyrotoxicosis

5. Magnesium hydroxide tab, susp, susp (hosp) ก 6. Magnesium sulfate sterile sol, oral sol, oral sol(hosp) ก 7. Sodium fluoride tab, oral sol, oral sol(hosp) ก

คาเตอนและขอควรระวง ระวงการใชในพนททมฟลออไรดสง เพราะอาจทาใหเกด fluorosis

8. Trace element solution อยางนอยตองประกอบดวย Zn, Cu, I และ Cr

oral sol (hosp) ก

9. Zinc sulfate oral sol (hosp), cap, tab, sterile sol (hosp)

10. Aluminium hydroxide tab, susp, susp (hosp) ข คาเตอนและขอควรระวง

กรณทใชรกษา hyperphosphatemia ในผปวยทมไตบกพรอง ไมควรใชตดตอกนเปนระยะเวลานาน เนองจากอาจเกดพษจาก Aluminium

11. Ferrous fumarate cap, tab, oral sol, susp ข 12. Copper sulfate solution sterile sol (hosp), oral sol

(hosp) ค

13. Dipotassium hydrogen phosphate sterile sol ค 14. Oral acidic phosphate solution (Joulie's solution)

มตวยาสาคญ คอ Potassium phosphate และ/หรอ Sodium phosphate monobasic/dibasic

oral sol (hosp)

Page 75: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

71

15. Oral neutral phosphate solution มตวยาสาคญ คอ Potassium phosphate และ/หรอ Sodium phosphate monobasic/ dibasic

oral sol (hosp)

9.6 Vitamins and minerals for pregnancy and lactating mothers

1. Ferrous fumarate tab (เฉพาะ 65 mg as iron) ก คาเตอนและขอควรระวง

ระมดระวงการใชในผปวยโรคธาลสซเมย

2. Ferrous sulfate tab (เฉพาะ 60 และ 65 mg as iron)

คาเตอนและขอควรระวง ระมดระวงการใชในผปวยโรคธาลสซเมย

3. Folic acid tab (เฉพาะ 400 mcg และ 5 mg)

เงอนไข 1. ใชสาหรบเสรมโฟเลทตลอดการตงครรภ 2. ใชสาหรบเสรมโฟเลทในชวง 6 เดอนแรกของการใหนมบตร 3. กรณหญงตงครรภทเคยมประวตตงครรภหรอคลอดบตรทมภาวะ neural tube defect หรอปากแหวง เพดานโหว ควรใชความแรง 5 mg

4. Potassium Iodide tab (เฉพาะ 150 mcg as iodine)

เงอนไข 1. ใชสาหรบเสรมไอโอดนตลอดการตงครรภ 2. ใชเสรมไอโอดนในชวง 6 เดอนแรกของการใหนมบตร 3. หามใชในผทมภาวะไทรอยดเปนพษ

คาเตอนและขอควรระวง ควรตดตามเฝาระวงภาวะไทรอยดเปนพษ

5. Ferrous salt + Folic acid tab (เฉพาะ 60 mg as iron + 400 mcg)

เงอนไข 1. ใชสาหรบเสรมธาตเหลกและโฟเลทตลอดการตงครรภ 2. ใชสาหรบเสรมธาตเหลกและโฟเลทในชวง 6 เดอนแรกของการใหนมบตร

คาเตอนและขอควรระวง ระมดระวงการใชในผปวยโรคธาลสซเมย

Page 76: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

72

6. Ferrous salt + Folic acid + Potassium Iodide tab (เฉพาะ 60 mg as iron + 400 mcg + 150 mcg as iodine)

เงอนไข 1. ใชเสรมธาตเหลก โฟเลท และไอโอดนตลอดการตงครรภ 2. ใชสาหรบเสรมธาตเหลก โฟเลท และไอโอดนในชวง 6 เดอนแรกของการใหนมบตร 3. หามใชในผทมภาวะไทรอยดเปนพษ

คาเตอนและขอควรระวง 1. ควรตดตามเฝาระวงภาวะไทรอยดเปนพษ 2. ระมดระวงการใชในผปวยโรคธาลสซเมย

9.7 Metabolic disorders

1. Penicillamine (D-Penicillamine)

ยากาพรา

cap, tab ค

เงอนไข ใชรกษา wilson’s disease

คาเตอนและขอควรระวง ระวงการใชกบหญงตงครรภเพราะเปนสารกอวรป (teratogen)

2. Imiglucerase sterile pwdr จ(2) เงอนไข ใชสาหรบ Gaucher’s disease โดยมแนวทางกากบการใชยาเปนไปตามรายละเอยดทสานกงานหลกประกน

สขภาพแหงชาต สานกงานประกนสงคม กระทรวงแรงงาน และกรมบญชกลาง กระทรวงการคลงประกาศกาหนด

Page 77: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

73

กลมยา 10 Musculoskeletal and joint diseases

10.1 Drugs used in rheumatic diseases and gout

10.1.1 Non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs)

1. Aspirin (Acetylsalicylic acid) tab, EC tab ก

เงอนไข ไมใชสาหรบโรค gout

2. Diclofenac sodium EC tab, sterile sol ก 3. Ibuprofen film coated tab, susp ก

คาเตอนและขอควรระวง 1. เมอมขอบงชใหใช NSAIDs แนะนาใหใช ibuprofen เปนยาขนานแรกสาหรบบรรเทาอาการปวดทาง ทนตกรรม ปวดประจาเดอน ปวดขอ และปวดกลามเนอ 2. ใชในเดกทมอาย 3 เดอนขนไปเทานน 3. ระมดระวงการใชในผปวยทมเกลดเลอดตา เชน ไขเลอดออก

4. Indomethacin cap ก 5. Naproxen compressed tab (as base) ก 6. Piroxicam cap (as base),

compressed tab (as base), film coated tab (as base)

10.1.2 Disease-modifying antirheumatic drugs (DMARDs)

1. Chloroquine phosphate compressed tab, film coated

tab ข

คาเตอนและขอควรระวง การใชยาอาจเปนพษตอจอประสาทตา ควรตรวจจอประสาทตาทก 6 เดอน ระหวางการใชยา

2. Hydroxychloroquine sulfate tab ข

คาเตอนและขอควรระวง การใชยาอาจเปนพษตอจอประสาทตา ควรตรวจจอประสาทตาทก 6 เดอน ระหวางการใชยา

3. Azathioprine tab ค

Page 78: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

74

4. Methotrexate tab (as base or sodium), sterile pwdr/sterile sol (as sodium)

คาเตอนและขอควรระวง การใชยาอาจเกดการกดไขกระดกและเปนพษตอตบ ควรตรวจคา complete blood count (CBC) SGOT, SGPT และคา alkaline phosphatase ทก 3-6 เดอน ระหวางการใชยา

5. Sulfasalazine EC tab ค 6. Sodium aurothiomalate sterile sol ค 7. Ciclosporin (Cyclosporin) cap, oral sol, sterile sol ง เงอนไข

1. ใชในกรณทใชยา methotrexate แลวไมไดผล หรอใชไมไดเนองจากแพ 2. ผปวยมการทางานของไตเปนปกต และไมมภาวะความดนเลอดสง

10.1.3 Drugs for treatment of gout and hyperuricaemia

1. Colchicine tab ก 2. Allopurinol tab ก

เงอนไข หามใชรกษา acute gout

คาเตอนและขอควรระวง ควรเฝาระวงอาการไมพงประสงคทางผวหนงชนดรายแรงจากยา เชน Steven-Johnson syndrome (SJS),

toxic epidermal necrolysis (TEN) และ drug rash with eosinophilia and systemic symptoms (DRESS) เนองจากมรายงานการเกดอาการไมพงประสงคดงกลาวเพมมากขน ผปวยทมความเสยงสงขนไดแก ผทเรมใชยา (ในชวง 4 สปดาหแรก) ผทมภาวะไตเสอม ผทใช allopurinol ในขนาดสง และผทใชยาขบปสสาวะในกลม thiazide รวมดวย

3. Probenecid film coated tab ก

เงอนไข หามใชรกษา acute gout

4. Benzbromarone tab ค เงอนไข หามใชรกษา acute gout

คาเตอนและขอควรระวง ใชดวยความระมดระวง เนองจากมรายงานการเกด cytolytic liver damage ทาใหผปวยถงแกชวต หรอตองเปลยนตบ

Page 79: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

75

10.2 Drugs used in neuromuscular disorders

10.2.1 Drugs which enhance neuromuscular transmission 1. Pyridostigmine bromide tab ก 2. Neostigmine methylsulfate sterile sol ข

10.2.2 Skeletal muscle relaxants

1. ยากลมนใชบรรเทาการหดเกรงของกลามเนอทเปนรนแรงในโรคบางชนด เชน บาดทะยก การบาดเจบของ ไขสนหลง และ multiple sclerosis 2. ไมใชยากลมนกบอาการหดเกรงกลามเนอจากการเลนกฬาหรอการบาดเจบ 3. ควรใชยากลมนดวยความระมดระวง เนองจากการลด muscle tone อาจเพม disability ใหกบผปวย

1. Diazepam cap, tab, sterile sol ก 2. Baclofen tab ข 3. Tizanidine hydrochloride tab ข

10.3 Drugs for relief of soft-tissue inflammation

10.3.1 Rubifacients

1. Methyl salicylate cream compound cream (hosp) ก 2. Methyl salicylate ointment compound

(Analgesic Balm) oint (hosp) ก

Page 80: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

76

กลมยา 11 Eye 11.1 Anti-infective eye preparations

11.1.1 Antibacterials and eye wash solution 1. ใชเปนยาสาหรบการตดเชอแบคทเรยเทานน 2. ควรใชยาใหเหมาะสมกบชนดของเชอ เชน ชนดกรมบวก หรอกรมลบ

1. Boric acid eye wash sol ก 2. Chloramphenicol eye drop, eye oint ก 3. Tetracycline hydrochloride eye oint ก 4. Gentamicin sulfate eye drop, eye oint ค

หมายเหต ประสทธผลของ gentamicin ไมแตกตางจาก tobramycin

5. Polymyxin B sulfate + Neomycin sulfate + Gramicidin

eye drop ค

หมายเหต ยาทมสวนผสมของ polymyxin B อาจสงผลใหเกดการดอของเชอในทาง systemic จงตองใชอยางระมดระวง

เฉพาะกรณทมความจาเปนเทานน

6. Cyclosporine eye drop (hosp) ง

เงอนไข ใชกบผปวย Keratoconjuctivitis sicca ทมอาการตาแหงรวมกบการอกเสบของพนผวกระจกตา

7. Fusidic acid eye drop (in gel base) ง

เงอนไข ใชสาหรบหนงตาอกเสบ (blepharitis) ทใช chloramphenicol หรอ gentamicin แลวแพหรอไมไดผล

หมายเหต ยาเปลยนเปนของเหลวเมอยาสมผสถกตา

11.1.2 Antibacterials with corticosteroids

1. การใชยากลมนควรอยในความดแลของผเชยวชาญ เพราะยามทใชจากด หากใชไมถกตองอาจไมปลอดภย 2. หามใชในอาการตาแดงทยงมไดรบการตรวจวนจฉยสาเหตทชดเจน เพราะอาจเกดอนตรายได เชน การใชใน อาการตาแดงทเกดจากเชอ herpes simplex virus อาจทาใหเกดแผลทกระจกตาไปจนถงตาบอดได เปนตน 3. ใชสาหรบการอกเสบรนแรงในลกตาสวนหนาหรอหลงผาตด และปองกนการตดเชอแบคทเรยในกลมเสยง

1. Dexamethasone sodium phosphate + Neomycin sulfate

eye drop ค

Page 81: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

77

2. Dexamethasone sodium phosphate + Chloramphenicol + Tetrahydrozoline hydrochloride

eye drop ค

3. Dexamethasone + Neomycin sulfate + Polymyxin B sulfate

eye oint ค

หมายเหต ยาทมสวนผสมของ polymyxin B อาจสงผลใหเกดการดอของเชอในทาง systemic จงตองใชอยางระมดระวง

เฉพาะกรณทมความจาเปนเทานน

11.1.3 Antifungals

1. Natamycin eye susp ง

เงอนไข ใชสาหรบการตดเชอราทแผลกระจกตา

11.1.4 Antivirals

1. Aciclovir (Acyclovir) eye oint ค

11.2 Corticosteroids and other anti-inflammatory preparations 1. Antazoline hydrochloride + Tetrahydrozoline

hydrochloride eye drop ก

2. Fluorometholone eye susp (as base) ค

เงอนไข ใชรกษาเยอบตาอกเสบทไมไดเกดจากการตดเชอ เชน ภมแพ การระคายเคอง เปนตน

หมายเหต การใชยานตองระวงการตดเชอราทกระจกตา การเกด steroid glaucoma และการใชยาตดตอกนเปนเวลานาน

อาจทาใหเกด steroid cataract

3. Prednisolone acetate eye susp ค

เงอนไข 1. ใชรกษามานตาอกเสบและ/หรอหลงผาตดตา 2. ใชรกษากระจกตาอกเสบหลงจากการตดเชอไวรสทชน stroma หรอชนเยอบโพรงตา (endothelium) หมายเหต

การใชยานตองระวงการตดเชอราทกระจกตา การเกด steroid glaucoma และการใชยาตดตอกนเปนเวลานาน อาจทาใหเกด steroid cataract

4. Sodium cromoglicate (Cromolyn sodium) eye drop ค

Page 82: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

78

11.3 Mydriatics and cycloplegics 1. Atropine sulfate eye drop ค 2. Cyclopentolate hydrochloride eye drop ค 3. Phenylephrine hydrochloride eye drop ค 4. Tropicamide eye drop ค

11.4 Drugs for treatment of glaucoma

1. Glycerol oral sol (hosp) ก 2. Acetazolamide tab ก 3. Pilocarpine eye drop (as hydrochloride or

nitrate) ก

4. Timolol maleate eye drop ก 5. Betaxolol hydrochloride eye susp, eye sol ค 6. Brimonidine tartrate eye drop ค

เงอนไข 1. ใชรกษาตอหนในกรณทมขอหามใช topical beta-blockers 2. ใชเปนยาเสรม (adjunct therapy) เพอใหไดระดบความดนในลกตาทปลอดภย

7. Brinzolamide eye susp ค 8. Bimatoprost eye drop ง

เงอนไข ใชเฉพาะกรณทใชยารกษาตอหนชนดอนแลวความดนในลกตายงไมลดลงอยในขนทปลอดภย

หมายเหต ราคายา Bimatoprost ความแรง 0.03%w/v ทตอรองได ขนาด 3 ml ขวดละไมเกน 139.00 บาท (ราคารวม

ภาษมลคาเพม) กาหนดยนราคา 730 วน นบจากวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ใหดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

11.5 Local anesthetics

1. Tetracaine hydrochloride eye drop ก

เงอนไข หามใหผปวยนากลบบาน

11.6 Tear deficiency, ocular lubricants and astringents

1. Hypromellose (with preservative) eye drop ก

Page 83: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

79

2. Carbomer (with preservative, with/ without sorbitol)

eye gel ข

3. White petrolatum + Mineral oil + Liquid lanolin anhydrous (preservative free)

eye oint ค

เงอนไข ใชกบผปวยตาแหงปานกลางถงตาแหงมาก ทใชนาตาเทยมทม preservative ไมได

4. Hypromellose + Dextran 70 (preservative free)

eye drop ง

เงอนไข ใชเฉพาะกบผปวยตาแหงมาก ทใชนาตาเทยมทม preservative ไมได

5. Acetylcysteine (N-acetylcysteine) eye drop ง

เงอนไข ใชสาหรบละลาย mucus ของนาตาในผปวยโรคกระจกตาทม mucus ผดปกต

6. Dried protein-free dialysate of calf blood eye gel ง

เงอนไข ใชเพมการสมานของแผลทกระจกตา

11.7 Ocular diagnostic and peri-operative preparations and photodynamic treatment

1. Balance salt sol for ocular irrigation , sol for intraocular irrigation

2. Carbachol sterile sol for intraocular use ค เงอนไข

ใชหดมานตาระหวางการผาตด

3. Diclofenac sodium with preservative eye drop ค 4. Fluorescein sodium sterile sol for inj ค 5. Sodium chondroitin sulfate + Sodium hyaluronate sterile sol for intraocular use ค 6. Sodium hyaluronate sterile sol for intraocular use ค 7. Bevacizumab sterile sol จ(2)

เงอนไข 1. ใชสาหรบ age-related macular degeneration (AMD) โดยมแนวทางกากบการใชยาเปนไปตามรายละเอยด

ในภาคผนวก 3 2. ใชสาหรบ diabetic macular edema (DME) โดยมแนวทางกากบการใชยาเปนไปตามรายละเอยดใน

ภาคผนวก 3

Page 84: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

80

กลมยา 12 Ear, nose, oropharynx and oral cavity

12.1 Drugs acting on the ear

12.1.1 Otitis externa and otitis media 1. Chloramphenicol ear drop ก 2. Dexamethasone + Framycetin sulfate +

Gramicidin ear drop/ear oint (เฉพาะ 0.5 mg+5 mg+ 0.05 mg in 1 ml or 1 g)

3. Hydrocortisone + Neomycin sulfate + Polymyxin B sulfate

ear drop (เฉพาะ 10 mg + 3400 U+ 10000 U in 1 ml)

12.1.2 Drugs used in otomycosis 1. Acetic acid ear drop (hosp) (เฉพาะ 2% in

aqueous และ 2% in 70% isopropyl alcohol)

คาเตอนและขอควรระวง หามใชในผปวยทแกวหทะล

2. Boric acid ear drop (hosp) (เฉพาะ 3% in Isopropyl alcohol)

คาเตอนและขอควรระวง หามใชในผปวยทแกวหทะล

3. Gentian violet sol (hosp) ก

คาเตอนและขอควรระวง หามใชในผปวยทแกวหทะล

4. Clotrimazole ear drop ข

12.1.3 Other drugs acting on the ear

1. Ofloxacin ear drop ค

เงอนไข ใชสาหรบหนาหนวกเรอรงทแกวหทะล ทใช Chloramphenicol ไมไดผล

หมายเหต ควรม guideline ทชดเจนกากบการใชยาน เพราะการใชยาอาจสงผลใหเกดปญหาเชอดอยากลม quinolones

2. Sodium bicarbonate ear drop (hosp) ก

Page 85: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

81

12.2 Drugs acting on the nose

12.2.1 Drugs used in nasal allergy

1. Budesonide nasal spray ข

เงอนไข ใชกบผปวยอาย 6 ปขนไป

2. Fluticasone furoate nasal spray ง

เงอนไข ใชกบผปวยอาย 2 ปขนไปในขอบงใช 1. โพรงจมกอกเสบจากภมแพทเกดตามฤดกาลและตลอดป

2. เยอบตาอกเสบจากภมแพ

หมายเหต ราคายา Fluticasone furoate ความแรง 27.5 mcg/dose ทตอรองได ขนาด 120 dose ขวดละไมเกน

240.75 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม) กาหนดยนราคา 730 วน นบจากวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ใหดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

12.2.2 Topical nasal decongestants

1. Ephedrine hydrochloride วตถทออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 2

nasal drop (hosp) (เฉพาะ 0.5-3%) ก

2. Sodium chloride sterile sol (for irrigation) (เฉพาะ 0.9%)

3. Oxymetazoline hydrochloride nasal drop, nasal spray ข

12.3 Drugs acting on the oropharynx and oral cavity

12.3.1 Drugs used in treatment of oral ulcer 1. Borax (in glycerin) sol, sol (hosp) ก 2. Chlorhexidine gluconate mouthwash sol / mouthwash

sol (hosp) (เฉพาะ 0.1-0.2% w/v) ก

3. Fluocinolone acetonide oral cream (hosp), oral gel (hosp), sol (hosp)

4. Talbot’s solution sol (hosp) ก 5. Iodine Paint, compound sol (hosp) ก 6. Iodoform (in ether) sol (hosp) ข

Page 86: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

82

12.3.2 Oropharyngeal antifungal drugs 1. Clotrimazole lozenge ก 2. Miconazole nitrate oral gel ก 3. Nystatin oral susp ก

12.3.3 Antiseptics for root canal treatment

1. Camphorated parachlorophenol sol (hosp) ก 2. Camphorated phenol sol (hosp) ก 3. Chlorhexidine gluconate sol (hosp) (เฉพาะ 2%) ก 4. Clove oil oil ก 5. EDTA sol (hosp) (เฉพาะ 14% หรอ

17% ) ก

6. Formocresol (Cresolated formaldehyde, Formaldehyde and Cresol solution)

sol (hosp) ก

7. Sodium hypochlorite sol (hosp) ก 12.3.4 Drugs used in prevention and treatment of dental plaque and caries

1. Chlorhexidine gluconate mouthwash sol / mouthwash

sol (hosp) (เฉพาะ 0.1-0.2%w/v) ก

2. Sodium fluoride tab, oral sol ก

หมายเหต ระวงการใชในพนททมฟลออไรดสง เพราะอาจทาใหเกด fluorosis

12.3.5 Other dental preparations

1. Epinephrine (Adrenaline) sterile sol ก 2. Artificial saliva (Saliva substitutes) sol (hosp) ก 3. Hydrogen peroxide mouthwash sol (1.5% w/v ) ก 4. Sodium chloride sterile sol ก 5. Special mouthwash

ทมตวยาสาคญคอ chloroxylenol mouthwash sol (hosp) ก

6. Tincture of iodine (Iodine in alcohol) sol, sol (hosp) ก

Page 87: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

83

7. Zinc oxide pwdr (hosp) ก

หมายเหต ใชอดคลองรากฟนทใชบดเคยวหรอใชสาหรบอดฟนชวคราวทตองการให remove ออกไดงาย

8. Zinc oxide with zinc acetate pwdr (hosp) ก

หมายเหต ใชสาหรบอดคลองรากฟนและอดชวคราวทตองการความแขงแรงมาก

9. Carnoy's solution sol (hosp) ค 10. White head varnish varnish (hosp) ค

Page 88: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

84

กลมยา 13 Skin

13.1 Anti-infective skin preparations

13.1.1 Antibacterial preparations

1. Sulfadiazine silver (Silver sulfadiazine) cream ก 2. Fusidic acid cream ข 3. Sodium fusidate oint ข 4. Mupirocin oint ข

เงอนไข จากดการใชเฉพาะ Methicillin - resistant S.aureus (MRSA)

13.1.2 Antifungal preparations

1. Benzoic acid + Salicylic acid (Whitfield’s ointment)

oint, oint (hosp) ก

2. Sodium thiosulfate sol, sol (hosp) ก 3. Clotrimazole cream ก 4. Ketoconazole cream ก

13.1.3 Parasiticidal preparations

1. Benzyl benzoate emulsion/lotion (เฉพาะ 25%) ก 2. Sulfur (Sulphur) oint ก 3. Permethrin

ยากาพรา cream (เฉพาะ 5%) ก

เงอนไข ใชในหด และโลน หมายเหต เปนยากาพราอยระหวางการแกไขปญหาการขาดแคลนยา

13.2 Emollient and barrier preparations

1. Aluminium acetate (Aluminium subacetate)

sol (hosp) ก

2. Mineral oil oil (hosp) ก 3. Olive oil oil ก

Page 89: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

85

4. Urea cream (hosp), oint (hosp) ก 5. White petrolatum oint (hosp) ก 6. Zinc oxide oint (hosp), paste (hosp) ก 7. Zinc sulfate lotion (hosp) ก

13.3 Topical antipruritics

1. Calamine lotion, lotion (hosp) ก

หมายเหต หากในสตรตารบยาม phenol เปนสวนประกอบ ตองมความเขมขนของ phenol ไมเกน 0.5 - 1%

2. Menthol + Phenol + Camphor ทก topical dosage form (hosp) ก

13.4 Topical corticosteroids

ควรระมดระวงการใชยาทาสเตยรอยดทมความแรงสงและสงมากในเดกเลก และผสงอาย โดยเฉพาะผวหนงบรเวณรอบดวงตา ขอพบตางๆ เยอบปาก ทวาร และอวยวะเพศ เนองจากบคคลกลมนมผวหนงบาง จงอาจมผลขางเคยงตอผวหนงบรเวณททายา และยาอาจถกดดซมทาใหเกดผลขางเคยงทเปน systemic side-effect ได

1. Hydrocortisone acetate cream ก 2. Prednisolone cream ก 3. Betamethasone dipropionate cream, oint ก 4. Betamethasone valerate cream ก 5. Triamcinolone acetonide cream, lotion ก 6. Clobetasol propionate cream ก 7. Betamethasone valerate lotion, sol ข 8. Desoximetasone (Desoxymethasone) cream ข 9. Betamethasone dipropionate +

Salicylic acid oint (เฉพาะ 0.05%+3%) ค

เงอนไข 1. ใชสาหรบ chronic eczema 2. ใชสาหรบโรคสะเกดเงน (psoriasis)

10. Clobetasol propionate oint ค

เงอนไข ใชสาหรบโรคผวหนงเรอรงทไมตอบสนองตอยาอน เชน โรคสะเกดเงนทเลบซงเปนบรเวณทหนาและ

ตองใชยาทเพมการดดซมเพอใหเกดประสทธผลในการรกษา

Page 90: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

86

11. Clobetasol propionate lotion ง

เงอนไข ใชสาหรบโรคผวหนงเรอรงทไมตอบสนองตอยาอน

12. Mometasone furoate cream ง

เงอนไข ใชกรณตองใชยาเปนเวลานาน

13.5 Other preparations for psoriasis (excluding topical corticosteroids)

1. Coal tar ทก topical dosage form (hosp) ก 2. Salicylic acid lotion (hosp) , oint (hosp) ,

paste (hosp) ก

3. Dithranol (Anthralin) paste (hosp) ก 4. Methotrexate tab (as base or sodium) ข

เงอนไข ใชสาหรบสะเกดเงนชนดปานกลางถงรนแรงทดอตอยาอน

5. Methoxsalen tab, topical sol (paint) ค 6. Calcipotriol oint ง

เงอนไข ใชในกรณทไมตอบสนองหรอเกดผลขางเคยงตอ coal tar หรอ topical steroid

7. Acitretin cap ง

เงอนไข 1. ใชสาหรบสะเกดเงนชนดปานกลางถงรนแรง ทไมตอบสนองตอยาอนหรอมขอหามในการใช methotrexate 2. ใชโดยแพทยผเชยวชาญดานตจวทยา สาหรบรกษาโรคผวหนงเรอรงอนๆ ทไมตอบสนองตอการรกษาทวไป คาเตอนและขอควรระวง

หามใชในหญงตงครรภ และหลงจากหยดยานแลวใหคมกาเนดเปนระยะเวลาอยางนอย 3 ป

8. Ciclosporin (Cyclosporin) cap, oral sol ง

เงอนไข 1. ใชสาหรบสะเกดเงนชนดปานกลางถงรนแรง ทไมตอบสนองตอยาอนหรอมขอหามในการใช methotrexate 2. ใชสาหรบ atopic dermatitis ชนดรนแรง 3. ใชโดยแพทยผเชยวชาญดานตจวทยา สาหรบรกษาโรคผวหนงเรอรงอนๆ ทไมตอบสนองตอการรกษาทวไป

Page 91: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

87

13.6 Preparations for warts and calluses

1. Podophyllin (Podophyllum resin) paint, paint (hosp) ก 2. Salicylic acid oint (hosp), paste (hosp) ก 3. Silver nitrate sol (hosp), crystal (hosp), stick

(hosp) ก

4. Trichloroacetic acid sol (hosp) ก 5. Salicylic acid + Lactic acid colloidal sol ข

Page 92: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

88

กลมยา 14 Immunological products and vaccines 1. Anti-D immunoglobulin, human

ยากาพรา inj ก

2. BCG vaccine (Bacillus Calmette-Guérin) inj ก 3. Diphtheria antitoxin (DAT)

ยากาพรา inj ก

4. Diphtheria-Tetanus vaccine ทงชนด DT (children type) และ dT (adult type)

inj ก

5. Diphtheria-Tetanus-Pertussis vaccine (whole cell) (DTPw)

inj ก

6. Diphtheria-Tetanus-Pertussis-Hepatitis B vaccine (DTP-HB)

inj ก

7. Hepatitis B vaccine (HB) inj ก 8. Influenza vaccine ชนดวคซนรวม 3 สายพนธ

(trivalent) ตามทองคการอานามยโลกกาหนดในแตละป ก

เงอนไข 1. ผสงอายทมอายมากกวา 65 ป ทกราย 2. ผปวยทมโรคเรอรงรวมดวย 7 โรค ไดแก โรคหอบหด โรคปอดอดกนเรอรง โรคไตวาย โรคหวใจ โรคเบาหวาน โรคหลอดเลอดสมอง และผปวยมะเรงทไดรบการรกษาดวยวธเคมบาบด 3. สาหรบบคลากรดานสาธารณสขทมความเสยง

9. Influenza vaccine ชนด pandemic influenza สายพนธตามทองคการอนามยโลกกาหนดในแตละป

10. Measles-Mumps-Rubella vaccine (MMR) inj ก 11. Measles vaccine inj ก 12. Poliomyelitis vaccine, live attenuated (OPV) oral sol, oral susp ก 13. Rabies immunoglobulin, horse (ERIG) inj ก 14. Rabies vaccines

ยกเวนชนด human diploid cell vaccine (HDCV) inj ก

เงอนไข 1. ใชสาหรบ post-exposure protection 2. ใชสาหรบ pre-exposure protection ในประชากรกลมทมความเสยงสง

15. Rubella vaccine inj ก 16. Tetanus antitoxin, horse inj ก

Page 93: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

89

17. Tetanus vaccine (Tetanus toxoid) inj ก

18. Japanese encephalitis vaccine, inactivated (inactivated JE vaccine)

inj ก

19. Japanese encephalitis vaccine, live attenuated (Live Attenuated JE vaccine)

inj ข

เงอนไข ใชในกรณท inactivated Japanese encephalitis vaccine ขาดแคลน และเปนไปตามขอกาหนดของ

สานกงานคณะกรรมการอาหารและยา และคณะกรรมการวคซนแหงชาต

20. Rabies immunoglobulin, human (HRIG) inj ข

เงอนไข ใชสาหรบผทแพ rabies immunoglobulin, horse (ERIG)

21. Tetanus antitoxin, human (Anti-tetanus immunoglobulin, human)

inj ข

เงอนไข ใชสาหรบผทแพ tetanus antitoxin, horse

22. Hepatitis B immunoglobulin, human (HBlG) inj ค

เงอนไข ใชรวมกบการฉด Hepatitis B vaccine เฉพาะในกรณดงตอไปน 1. ทารกแรกเกดทมารดาม HBsAg เปนบวก 2. เมอผวหนงหรอเยอเมอกสมผสกบเลอดหรอสารคดหลงทม HBsAg เปนบวก เชนบคลากรทางการแพทย

ทเกดอบตเหตสมผสโรคจากการทางานตามแนวปฏบตของสถานพยาบาลนน ๆ หรอผทถกขมขน 3. ปองกนผปวยจากการกลบเปนโรคตบอกเสบบซาหลงจากไดรบการเปลยนตบแลว

หมายเหต ในทารกแรกเกดซงมารดามอายครรภปกต การใหวคซนภายใน 24 ชวโมง สามารถปองกนการตดเชอไดมาก

อยแลว การให HBlG ไมทาใหการปองกนสงขน

Page 94: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

90

กลมยา 15 Anesthesia

15.1 General anesthesia 15.1.1 Intravenous anesthetics

1. Etomidate sterile emulsion ค

เงอนไข ใชสาหรบนาสลบ (Induction of general anesthesia) ในผสงอายหรอผปวยทมปญหาดานหวใจและ

หลอดเลอด

2. Propofol sterile emulsion ค 3. Thiopental sodium (Thiopentone sodium) sterile pwdr ค 4. Ketamine hydrochloride

วตถออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 2 sterile sol ง

เงอนไข 1. ใชฉดเขากลามเนอกบผปวยทหาเสนเลอดสาหรบใหนาเกลอไมได และใชในกรณทผปวยมความดนเลอดตา 2. ใชในการระงบความรสกสาหรบการทาหตถการทใชระยะเวลาสนๆ 3. ใชเปนยาเสรม (adjunct therapy) เพอระงบอาการปวดรนแรง (intractable pain)

15.1.2 Inhalational anesthetics 1. Halothane volatile liquid ค 2. Isoflurane volatile liquid ค 3. Sevoflurane volatile liquid ค

15.1.3 Muscle relaxants (Neuromuscular blocking drugs)

1. Atracurium besilate sterile sol ค 2. Cisatracurium besilate sterile sol ค 3. Pancuronium bromide sterile sol ค 4. Rocuronium bromide sterile sol ค 5. Suxamethonium chloride

(Succinylcholine chloride) sterile pwdr, sterile sol ค

6. Vecuronium bromide sterile pwdr ค

Page 95: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

91

15.1.4 Sedative and analgesic peri-operative drugs 1. Diazepam

วตถออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 4 cap, tab, sterile sol ก

2. Fentanyl citrate ยาเสพตดใหโทษประเภท 2

sterile sol ค

3. Morphine sulfate ยาเสพตดใหโทษประเภท 2

sterile sol ค

4. Pethidine hydrochloride ยาเสพตดใหโทษประเภท 2

sterile sol ค

5. Midazolam hydrochloride วตถออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 2

sterile sol ง

เงอนไข ใชเสรมยาระงบความรสกทวตว และใชรกษาผปวยทมอาการกระวนกระวายหรอชก หลงใหยาระงบความรสก

6. Midazolam maleate วตถออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 2

tab ง

เงอนไข ใชเตรยมผปวยกอนใหยาระงบความรสก (premedication) เทานน โดยเบกไดวนละไมเกน 2 เมด ตอผปวย

หนงราย

15.1.5 Anticholinesterases and antimuscarinic drugs used in anesthesia 1. Atropine sulfate sterile sol ก

เงอนไข ใชแกฤทธยาหยอนกลามเนอ

2. Neostigmine methylsulfate sterile sol ก

เงอนไข ใชแกฤทธยาหยอนกลามเนอ

15.1.6 Drugs for malignant hyperthermia

1. Dantrolene sodium sterile pwdr ง ยากาพรา

เงอนไข ใชสาหรบ malignant hyperthermia

Page 96: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

92

15.2 Local anesthesia

1. Benzocaine gel, oint ก 2. Lidocaine hydrochloride gel, oint, spray, sterile sol

(dental cartridge), sterile sol (local infiltration), viscous sol

3. Lidocaine + Prilocaine cream ก

4. Lidocaine hydrochloride + Epinephrine sterile sol (local infiltration), sterile sol (dental cartridge)

5. Mepivacaine hydrochloride sterile sol (dental cartridge) ก 6. Mepivacaine hydrochloride + Epinephrine sterile sol (dental cartridge) ก 7. Bupivacaine hydrochloride sterile sol ข

คาเตอนและขอควรระวง อาจทาใหเกดพษตอหวใจ

หมายเหต ใชในกรณ local infiltration

8. Bupivacaine hydrochloride sterile sol ค คาเตอนและขอควรระวง

อาจทาใหเกดพษตอหวใจ หมายเหต

ใชในกรณ regional anesthesia และ analgesia

9. Lidocaine hydrochloride sterile sol ค หมายเหต

ใชในกรณ regional anesthesia

10. Lidocaine hydrochloride + Epinephrine sterile sol ค หมายเหต

ใชในกรณ regional anesthesia

Page 97: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

93

กลมยา 16 Antidotes ยาในกลมนหลายชนดไมปรากฏเปนยาในบญชน เนองจากเปนยากาพรา (orphan drugs) ทมปญหาการจดหา

และไมมทะเบยนตารบยา แตควรสงเสรมใหมการจดหามาใชและควรอนมตใหเบกคายาได หมายเลขโทรศพทของศนยพษวทยา เชน ศนยพษวทยา ร.พ.รามาธบด โทร.0 2201 1083 ศนยพษวทยา

ร.พ.ศรราช โทร.0 2419 7007

1. Acetylcysteine (N-acetylcysteine) sterile sol ก

เงอนไข ใชแกพษทเกดจากการไดรบ paracetamol เกนขนาด

2. Antivenom sera - งเหา - งจงอาง - งสามเหลยม - งเขยวหางไหม - งแมวเซา - งกะปะ - งทบสมงคลา

inj ก

3. Polyvalent antivenom for hematotoxin inj ก

เงอนไข ใชแกพษตอระบบเลอดในรายทถกงไมทราบชนดกด

4. Polyvalent antivenom for neurotoxin inj ก

เงอนไข ใชแกพษตอระบบประสาทในรายทถกงไมทราบชนดกด

5. Atropine sulfate sterile sol ก

เงอนไข ใชตานพษ cholinesterase inhibitors (เชน organophosphates, carbamates) และภาวะ cholinergic crisis

6. Benzatropine mesilate (Benztropine mesylate)

sterile sol ก

เงอนไข ใชบาบดภาวะ dystonia เนองจากยา

7. Calcium gluconate sterile sol ก

เงอนไข ใชบาบดพษทเกดจาก hydrofluoric acid และ calcium channel blockers หมายเหต ใหฉดเขาเสนเลอดอยางชาๆ การฉดเรวอาจทาใหผปวยเสยชวตได

Page 98: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

94

8. Charcoal, activated pwdr ก

เงอนไข ใชดดซบสารพษทวไป

9. Diazepam วตถทออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 4

sterile sol ก

เงอนไข ใชบาบดอาการชกทเกดจากยา หรอสารพษ

10. Diphenhydramine hydrochloride cap, sterile sol ก

ยากาพรา เงอนไข

ใชบาบดภาวะ dystonia เนองจากยาในเดกและในผใหญ

11. Ethanol ยากาพรา

sterile sol, sterile sol (hosp) ก

เงอนไข ใชบาบดพษจาก methanol และ ethylene glycol

12. Macrogols (Polyethylene glycol, PEG) with electrolytes

oral pwdr , oral pwdr (hosp) ก

เงอนไข ใชทาหตถการลางกระเพาะและลาไส (whole bowel irrigation) กรณไดรบสารพษ หรอลางผวหนง

กรณสมผส phenol

13. Naloxone hydrochloride sterile sol ก

เงอนไข 1. ใชบาบดอาการพษจากสารกลม opioids และ clonidine 2. ใชบาบดภาวะกดการหายใจทไมทราบสาเหต

14. Pralidoxime chloride (2-PAM) sterile pwdr ก

เงอนไข ใชบาบดพษทเกดจาก organophosphates

15. Sodium bicarbonate sterile sol (เฉพาะ 44.6 mEq) ก

เงอนไข 1. ใชบาบดภาวะ hyperkalemia และพษทเกดจากสาร tricyclic antidepressants, antiarrythmics type I 2. ใชปรบปสสาวะใหเปนดาง เพอเรงการกาจดสารพษ เชน salicylates, metformin, phenformin เปนตน

Page 99: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

95

16. Vitamin K1 (Phytomenadione) sterile sol ก

เงอนไข ใชบาบดพษจากยา anticoagulants (coumarin derivatives)

17. Cyclophosphamide sterile pwdr ค

เงอนไข ใชบาบดพษจากสาร paraquat ภายใตการกากบดแลของศนยพษวทยา

18. Deferoxamine mesilate (Desferrioxamine mesilate)

sterile pwdr ค

เงอนไข ใชกาจดพษจากภาวะธาตเหลกสงผดปกตเฉยบพลน และเรอรง

19. Dimercaprol (British Anti-Lewisite, BAL) ยากาพรา

sterile oil solution for IM use ค

เงอนไข ใชบาบดพษเฉยบพลนจากปรอท ทอง และสารหน และใชรวมกบ sodium calcium edetate ในกรณบาบด

พษเฉยบพลนจากตะกว คาเตอนและขอควรระวง

หามใชในผปวยทมประวตแพถวลสงเนองจากยานมสวนผสมของนามนถวลสง

20. Penicillamine (D-Penicillamine) cap, tab ค

ยากาพรา

เงอนไข ใชบาบดอาการพษจากสารทองแดง ตะกว ปรอท และสารหน

คาเตอนและขอควรระวง ระวงการใชกบหญงตงครรภเพราะเปนสารกอวรป (teratogen)

21. Protamine sulfate sterile sol ค

เงอนไข ใชในกรณทมเลอดออกมากผดปกตจากการไดรบ heparin เกนขนาด

22. Sodium calcium edetate (Edetate calcium disodium, Calcium EDTA)

ยากาพรา

sterile sol ค

เงอนไข ใชบาบดพษจากตะกว สงกะส และแมงกานส

Page 100: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

96

23. Sodium nitrite ยากาพรา

sterile sol , sterile sol (hosp) ค

เงอนไข ใชบาบดพษจากไซยาไนด และไฮโดรเจนซลไฟด

คาเตอนและขอควรระวง การใชยาปรมาณมากเกนไปอาจทาใหเกดภาวะ cardiovascular collapse, methaemoglobinaemia และ

อาจถงตายได

24. Sodium thiosulfate ยากาพรา

sterile sol , sterile sol (hosp) ค

เงอนไข ใชบาบดพษจากไซยาไนด

25. Vitamin B6 (Pyridoxine hydrochloride) sterile sol (เฉพาะ 50 mg) ค

เงอนไข ใชบาบดพษจากยา Isoniazid และเหดสมองวว (Gyromitra spp.)

26. Botulinum antitoxin ยากาพรา

inj

เงอนไข ใชบาบดพษ Botulism

27. Calcium folinate (Leucovorin calcium) cap, tab, sterile pwdr, sterile sol ง

เงอนไข 1. ใชบาบดพษจากสาร folic acid antagonists, methotrexate, trimethoprim และ pyrimethamine 2. ใชปองกนพษจาก methotrexate เฉพาะกรณใชยานในขนาดสง 3. ใหรวมกบ fluorouracil (5-FU) ในการบาบดมะเรงลาไส

28. Flumazenil sterile sol ง

เงอนไข ใชบาบดอาการสงบประสาททเกดจากการใชยาในกลม benzodiazepines เกนขนาด

29. Mesna sterile sol ง

เงอนไข ใชเฉพาะกบผปวยทไดรบยา ifosfamide หรอ cyclophosphamide ขนาดสง (มากกวา 1.5 g/m2) เพอ

ปองกนภาวะเลอดออกในทางเดนปสสาวะ

Page 101: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

97

30. Methylene blue (Methylthioninium chloride) ยากาพรา

sterile sol , sterile sol (hosp) ง

เงอนไข ใชบาบด methemoglobinaemia

คาเตอนและขอควรระวง ควรใชอยางระมดระวงในผปวยภาวะการทางานของไตบกพรองขนรนแรง และในผปวยขาดเอนไชม G6PD

31. Norepinephrine (Noradrenaline) sterile sol (as bitartrate or hydrochloride)

เงอนไข ใชบาบดภาวะความดนเลอดตกเนองจากยา เชน ยากลม beta-blockers, calcium channel blockers และ

theophylline เปนตน

32. Phenobarbital sodium (Phenobarbitone sodium)

sterile pwdr, sterile sol ง

วตถทออกฤทธตอจตและประสาทประเภท 4 เงอนไข

ใชบาบดอาการชกทเกดจากยา

33. Succimer ยากาพรา

cap ง

เงอนไข ใชบาบดพษจากตะกว

Page 102: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

98

กลมยา 17 Contrast media and Radiopharmaceuticals

17.1 X - ray contrast media, iodinated

17.1.1 Drugs used in urography and computed tomography

1. Iopromide sterile sol (เฉพาะ 300 mg/ml as iodine), (50 ml, 100 ml) sterile sol (เฉพาะ 370 mg/ml as iodine), (100 ml)

เงอนไข ใชสาหรบ urography และ computed tomography (CT)

หมายเหต 1. ขนาด 300 mg/ml ใชกบเครองเอกซเรยคอมพวเตอรชนด multi-slice CT สวน 370 mg/ml ใชกบชนด

single-slice CT และการตรวจหลอดเลอดดวยเครองเอกซเรยคอมพวเตอร (computed tomography angiography; CTA)

2. ราคายา Iopromide ความแรง 300 mg/ml (Iodine) ขนาด 50 ml ขวดละไมเกน 369.15 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม)

3. ราคายา Iopromide ความแรง 300 mg/ml (Iodine) ขนาด 100 ml ขวดละไมเกน 738.30 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม)

4. ราคายา Iopromide ความแรง 370 mg/ml (Iodine) ขนาด 100 ml ขวดละไมเกน 781.10 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม)

ราคายาในขอท 2-4 กาหนดยนราคา 730 วน นบจากวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ใหดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

17.1.2 Drugs used in angiography

1. Iopamidol sterile sol (เฉพาะ 300 mg/ml as iodine), (100 ml)

เงอนไข ใชสาหรบ interventional neuroradiology

หมายเหต ยา Iopamidol ความแรง 300 mg/ml (Iodine) ขนาด 100 ml มผนาเขามากกวา 1 ราย แตมผเสนอราคา 1

ราย ราคาทตอรองได ขวดละไมเกน 791.80 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม) กาหนดยนราคา 740 วน นบจากวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ให ดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

Page 103: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

99

2. Iopromide sterile sol (เฉพาะ 300 และ 370 mg/ml as iodine), (100 ml)

เงอนไข 1. ขนาด 300 mg/ml as iodine ใชสาหรบ diagnostic angiography และ body interventional radiology 2. ขนาด 370 mg/ml as iodine ใชสาหรบ body interventional radiology

หมายเหต 1. ราคายา Iopromide ความแรง 300 mg/ml (Iodine) ขนาด 100 ml ขวดละไมเกน 738.30 บาท (ราคารวม

ภาษมลคาเพม)

2. ราคายา Iopromide ความแรง 370 mg/ml (Iodine) ขนาด 100 ml ขวดละไมเกน 781.10 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม)

ราคายาลาดบท 1 และ 2 กาหนดยนราคา 730 วน นบจากวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ใหดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

17.1.3 Drugs used in myelography

1. Iopamidol sterile sol (เฉพาะ 300 mg/ml as iodine), (10 ml)

เงอนไข ใชสาหรบ myelography

หมายเหต ราคายา Iopamidol ความแรง 300 mg/ml (Iodine) ขนาด 10 ml ทตอรองได ขวดละไมเกน 403.39 บาท

(ราคารวมภาษมลคาเพม) กาหนดยนราคา 740 วน นบจากวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ใหดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

17.1.4 Drugs used in cardiovascular catheterization

1. Iopromide sterile sol (เฉพาะ 300 และ 370 mg/ml as iodine), (50 ml, 100 ml)

เงอนไข ใชสาหรบ cardiovascular catheterization เฉพาะผสงอาย ผปวยเดก ผปวยโรคหลอดเลอดแดงสวนปลาย

และผปวยโรคหวใจลมเหลว

หมายเหต 1. ราคายา Iopromide ความแรง 300 mg/ml (Iodine) ขนาด 50 ml ขวดละไมเกน 369.15 บาท (ราคารวม

ภาษมลคาเพม) 2. ราคายา Iopromide ความแรง 300 mg/ml (Iodine) ขนาด 100 ml ขวดละไมเกน 738.30 บาท (ราคารวม

ภาษมลคาเพม)

Page 104: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

100

3. ราคายา Iopromide ความแรง 370 mg/ml (Iodine) ขนาด 50 ml ขวดละไมเกน 390.55 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม)

4. ราคายา Iopromide ความแรง 370 mg/ml (Iodine) ขนาด 100 ml ขวดละไมเกน 781.10 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม)

ราคายาลาดบท 1-4 กาหนดยนราคา 730 วน นบจากวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ใหดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

17.1.5 Drugs used in Intracavitary, Hysterosalpingography (HSG),

Urethrography, Voiding cysto-urethrography

1. Meglumine ioxitalamate + Sodium ioxitalamate sterile sol (เฉพาะ 350 mg/ml as iodine), (50 ml, 100 ml)

เงอนไข ใชสาหรบ intracavitary, hysterosalpingography (HSG), urethrography, voiding cysto-

urethrography

หมายเหต 1. ราคายา Meglumine ioxitalamate + Sodium ioxitalamate ความแรง 350 mg/ml (Iodine) ขนาด 50 ml

ขวดละไมเกน 321.00 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม) 2. ราคายา Meglumine ioxitalamate + Sodium ioxitalamate ความแรง 350 mg/ml (Iodine) ขนาด 100

ml ขวดละไมเกน 620.60 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม) ราคายาลาดบท 1-2 กาหนดยนราคา 730 วน นบจากวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ใหดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

17.2 X - ray contrast media, non – iodinated

1. Barium sulfate pwdr for oral susp ก

หมายเหต ตองเปน Barium sulfate ทบรสทธและใชในทางการแพทยสาหรบการตรวจวนจฉยโรคเทานน

17.3 Contrast media for magnetic resonance imaging (MRI diagnostic agents)

1. Meglumine gadopentetate sterile sol (เฉพาะ 469 mg/ml of

gadopentetic acid), (10 ml, 15 ml)

เงอนไข ใชสาหรบ MRI

หมายเหต 1. ใชสาหรบ creatinine clearance (GFR) มากกวา 60 ml/min/1.73 m2

Page 105: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

101

2. ราคายา Meglumine gadopentetate ความแรง 469 mg/ml (gadopentetic acid) ขนาด 10 ml ขวดละไมเกน 631.30 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม)

3. ราคายา Meglumine gadopentetate ความแรง 469 mg/ml (gadopentetic acid) ขนาด 15 ml ขวดละไมเกน 909.50 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม)

ราคายาในขอท 2 และ 3 กาหนดยนราคา 730 วน นบจากวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ใหดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

2. Meglumine gadoterate sterile sol (เฉพาะ 377 mg/ml of gadoteric acid), (10 ml, 15 ml)

เงอนไข ใชสาหรบ MRI

หมายเหต 1. ใชสาหรบ creatinine clearance (GFR) อยระหวาง 30 - 60 ml/min/1.73 m2 2. ราคายา Meglumine gadoterate ความแรง 377 mg/ml (gadoteric acid) ขนาด 10 ml ขวดละไมเกน

684.80 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม) 3. ราคายา Meglumine gadoterate ความแรง 377 mg/ml (gadoteric acid) ขนาด 15 ml ขวดละไมเกน

984.40 บาท (ราคารวมภาษมลคาเพม) ราคายาในขอท 2 และ 3 กาหนดยนราคา 730 วน นบจากวนถดจากวนประกาศในราชกจจานเบกษา เงอนไขและรายละเอยดอนๆ ใหดตามแบบเสนอยาในเวบไซต www.nlem.in.th

17.4 Radiopharmaceuticals 1. Tc-99m dextran sterile sol for inj (hosp) ง

เงอนไข ใชเพอการตรวจวนจฉยโรคการอดกนของระบบทางเดนนาเหลอง (lymphatic obstruction)

2. Tc-99m diethylene triamine penta acetic acid (DTPA)

sterile sol for inj (hosp), aerosol for inhalation (hosp)

เงอนไข 1. ใชเพอการคานวณหาคา glomerular filtration rate (GFR) 2. ใชเพอการตรวจวนจฉยโรคทางเดนหายใจ (ventilation lung scan)

3. Tc-99m dimercaptosuccinic acid (DMSA) sterile sol for inj (hosp) ง

เงอนไข 1. ใชเพอการตรวจวนจฉยโรคการอกเสบและแผลเปนของเนอไต 2. ใชประเมนการทางานของไต

Page 106: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

102

4. Tc-99m dimercaptosuccinic acid V (DMSA [V]) sterile sol for inj (hosp) ง

เงอนไข ใชเพอการตรวจวนจฉยโรค medullary thyroid cancer

5. Tc-99m iminodiacetic acid (IDA) sterile sol for inj (hosp) ง

เงอนไข ใชเพอการตรวจวนจฉยโรคทางเดนนาด

6. Tc-99m methylene diphosphonate (MDP) sterile sol for inj (hosp) ง

เงอนไข ใชเพอการตรวจวนจฉยโรคกระดกและขอ

7. Tc-99m phytate sterile sol for inj (hosp) ง

เงอนไข ใชเพอการตรวจวนจฉยโรคตบและมาม

8. Tc-99m sulfur colloid sterile sol for inj (hosp) ง เงอนไข

ใชเพอการตรวจวนจฉยโรค reticuloendothelial system

หมายเหต อกษรยอ cap = capsule COPD = chronic obstructive pulmonary disease DPI = dry powder inhaler EC = enteric coated g = gram GnRH = gonadotrophin-releasing hormone hosp = hospital formulary (เภสชตารบโรงพยาบาล) inj = injection IM = intramuscular IU = International unit mcg = microgram MDI = metered dose inhaler mEq = milliequivalent

mixt = mixture mg = milligram ml = milliliter mmol = millimole mOsm = milliosmole oint = ointment pwdr = powder sol = solution SR = ยาออกฤทธนาน supp = suppository susp = suspension syr = syrup tab = tablet U = unit USP = United States Pharmacopeia

Page 107: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

103

ภาคผนวก 2 รายการยาเภสชตารบโรงพยาบาล (ทเปนยาแผนปจจบน)

1. สตรตารบยาของเภสชตารบโรงพยาบาล

CREAMS Betamethasone Dipropionate Cream (0.05%w/w of betamethasone) Betamethasone Dipropionate

(equivalent to Betamethasone 0.05 g) 0.0643 g

Non-ionic Buffered Cream Base q.s. 100.00 g Group : 13.4 Topical Corticosteroids Betamethasone Valerate Cream (0.1%w/w of betamethasone) Betamethasone Valerate (equivalent to Betamethasone 0.1g) 0.1214 g

Non-ionic Buffered Cream Base q.s. 100.00 g Group : 13.4 Topical Corticosteroids Hydrocortisone Acetate Cream (1%w/w of Hydrocortisone acetate) Hydrocortisone Acetate 1.00 g Non-ionic Buffered Cream Base q.s. 100.00 g Group : 13.4 Topical Corticosteroids Methyl Salicylate Cream Compound Methyl Salicylate 15.00 ml Menthol 6.00 g Eugenol 2.00 ml Cajuput Oil 1.20 ml Turpentine Oil 1.50 ml Cetyl Alcohol 1.75 g Stearyl Alcohol 1.75 g Glyceryl Stearate and PEG-100 Stearate mixture (Aracel® 165) 2.00 g White Beeswax (White Wax) 2.00 g Liquid Paraffin 2.00 ml Carbomer 940 0.80 g Propylene Glycol 5.00 ml Sodium Lauril Sulfate (Sodium Lauryl Sulfate) 1.00 g Triethanolamine q.s. Preservatives q.s. Purified Water q.s. 100.00 g Group : 10.3 Drugs for the relief of soft-tissue inflammation

Page 108: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

104

Prednisolone Cream Prednisolone 0.50 g Non-ionic Buffered Cream Base q.s. 100.00 g Group : 13.4 Topical Corticosteroids Sulfadiazine Silver (Silver Sulfadiazine) Cream Sulfadiazine Silver 1.00 g Carbomer 940 0.30 g Triethanolamine 0.30 ml Propylene Glycol 2.50 ml Cetyl Alcohol 7.00 g Liquid Paraffin 23.50 ml Polysorbate 80 6.50 ml Wool Fat 1.00 g Paraben Conc 1.00 ml Purified Water q.s. 100.00 g Group : 13.1.1 Antibacterial Preparations Triamcinolone Acetonide Cream Triamcinolone Acetonide 0.02 หรอ 0.10 g Non-ionic Buffered Cream Base q.s. 100.00 g Group : 13.4 Topical Corticosteroids Urea Cream Urea 5.00-40.00 g Non-ionic Buffered Cream Base q.s. 100.00 g Group : 13.2 Emollient and Barrier Preparations

EAR DROPS Sodium Bicarbonate Ear Drop Sodium Bicarbonate 5.00 g Glycerol (Glycerin) 30.00 ml Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 12.1 Drugs Acting on the Ear Note : ยานเมอเกบทอณหภม 15-25 องศาเซลเซยส จะมอายไมเกน 4 สปดาห

หลงเตรยมยา

Page 109: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

105

ELIXIRS Potassium Chloride Elixir

Potassium Chloride 10.00 g Ethyl Alcohol 95% 3.20 ml Aspartame 0.03 g Cream Soda 0.03 ml Edicol Apple Green 1% 0.3 ml Simple Syrup 50.00 ml Paraben Conc 1.00 ml Purified Water q.s. 100.00 ml

Group : 9.2 Fluids and Electrolytes Note : 15 ml ประกอบดวย Potassium 20 mEq

LOTIONS Benzyl Benzoate Lotion Benzyl Benzoate 25.00 g Emulsifying Wax B.P. 2.00 g Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 13.1.3 Parasiticidal Preparations Calamine Lotion Calamine, in fine powder 15.00 g Zinc Oxide, in fine powder 5.00 g Bentonite 3.00 g Sodium Citrate 0.50 g Glycerol (Glycerin) 5.00 ml Flavouring Agent q.s. Purified Water q.s. 100.00 ml ในตารบอาจเพม Liquified Phenol 0.50 g Camphor 0.10 g Menthol 0.10 g Group : 13.3 Topical Antipruritics Salicylic Acid Lotion

Salicylic Acid 3.00 g Ethyl Alcohol 95% 25.00 ml Purified Water 25.00 ml

Page 110: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

106

Propylene Glycol q.s. 100.00 ml Group : Other Preparations for Psoriasis (excluding Topical Corticosteroids)

Note : อาจเตม Lactic acid, Urea อยางละ 1 % และยานจะมอายไมเกน 4 สปดาห หลงเตรยมยา

Triamcinolone Acetonide Lotion

Triamcinolone Acetonide 0.10 g Lactic Acid 10.00 ml Acetone 1.00 ml Ethyl Alcohol 95% 5.00 ml Propylene Glycol 50.00 ml Paraben Conc 1.00 ml Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 13.4 Topical Corticosteroids Zinc Sulfate Lotion Synonyms : White Lotion Zinc Sulfate 4.00 g Sulfurated Potash 4.00 g Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 13.2 Emollient and Barrier Preparations Note : - เขยาขวดกอนใช - ยานเมอเกบทอณหภม 15-25 องศาเซลเซยส จะมอายไมเกน 4 สปดาห

หลงเตรยมยา

MIXTURES Ammonium Carbonate and Senega Mixture Ammonium Carbonate 0.80 g Ipecacuanha Tincture 2.00 ml Senega Tincture 6.66 ml Methyl Hydroxybenzoate (Methylparaben) 0.10 g Propyl Hydroxybenzoate (Propylparaben) 0.02 g Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 3.6.2 Expectorant and Demulcent Cough Preparations Note : กอนจายยาใหเจอจางดวยนาเชอมในอตราสวน 1 : 1

Page 111: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

107

Compound Cardamom Mixture Synonyms : Compound Cardamom Mixture ; Mist Carminative Compound Cardamom Tincture 1.20 ml Capsicum Tincture (Capsic Tincture) 0.40 ml Ginger Tincture 0.80 ml Camphor 0.20 ml Ethyl Alcohol 95% 13.45 ml Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 1.1 Antacids and Other Drugs for Dyspepsia Magnesium Sulfate Mixture Synonyms : Mist. Alba ; White Mixture Magnesium Sulfate 40.00 g Light Magnesium Carbonate 5.00 g Peppermint Spirit 2.50 ml Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 1.6 Laxatives Note : - ระมดระวงการใชในผปวยโรคไตและตบ - ยานเมอเกบทอณหภม 15-25 องศาเซลเซยส จะมอายไมเกน 4 สปดาห

หลงเตรยมยา

Opium and Glycyrrhiza Mixture Compound Synonyms : Brown Mixture ; Mist. Tussis

Glycyrrhiza Fluidextract 12.00 ml Antimony Potassium Tartrate 24.00 mg Camphorated Opium Tincture 12.00 ml Glycerol (Glycerin) 12.00 ml Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 3.6.1 Cough Suppressants Squill and Ammonia Mixture Ammonium Carbonate 2.00 g Squill Tincture 3.40 ml Camphorated Opium Tincture 13.33 ml Senega Tincture 12.00 ml Syrup 6.70 ml Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 3.6.1 Cough Suppressants

Page 112: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

108

NASAL DROPS Ephedrine Hydrochloride Nasal Drop Ephedrine Hydrochloride 0.50-3.00 g Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 12.2.2 Topical Nasal Decongestants Note : ยานเมอเกบทอณหภม 15-25 องศาเซลเซยส จะมอายไมเกน 4 สปดาห

หลงเตรยมยา

OINTMENTS Benzoic Acid and Salicylic Acid Ointment Synonyms : Whitfield’s Ointment Benzoic Acid, fine powder 6.00 g Salicylic Acid, in fine powder 3.00 g Hydrophilic Ointment Base q.s. 100.00 g Group : 13.1.2 Antifungal Preparations Coal Tar Ointment Coal Tar 3.00-5.00 g Polysorbate 80 0.50 g Hydrophilic Ointment Base q.s. 100.00 g Group : Other Preparations for Psoriasis (Excluding Topical Corticosteroids) Dithranol (Anthralin) Ointment

Dithranol 0.10-1.00 g Lassar’ s Paste q.s. 100.00 g Lassar’ s Paste Zinc Oxide 24.00 g Corn Starch 24.00 g Salicylic Acid 1.00 g White Soft Paraffin 50.00 g Group : Other Preparations for Psoriasis (Excluding Topical Corticosteroids)

Methyl Salicylate Ointment Compound Synonyms : Analgesic Balm Methyl Salicylate 25.00 ml Hard Paraffin 15.20 g White Beeswax (White Wax) 7.00 g White Vaseline 33.00 g

Page 113: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

109

Menthol 10.00 g Camphor 5.00 g Peppermint Oil 0.45 g Eucalyptus Oil 2.75 g Clove Oil 0.10 g Capsicum Tincture (Capsic Tincture) 1.50 g Group : 10.3 Drugs for the relief of soft-tissue inflammation Nitrofural (Nitrofurazone) Ointment Synonyms : Nitrofurazone Soluble Dressing Nitrofurazone 0.20 g Polyethylene Glycol 400 66.60 ml Polyethylene Glycol 4000 33.30 g Group : 5.6 Antiseptics Salicylic Acid Ointment Salicylic Acid 3.00-5.00 g Hydrophilic Ointment Base q.s. 100.00 g Group : 13.6 Preparations for Warts and Calluses Sulfur (Sulphur) Ointment

Precipitated Sulfur 6.00-10.00 g Luquid paraffin (Mineral Oil) 10.00 ml

White Ointment q.s. 100.00 g White Ointment White Beeswax (White Wax) 5.00 g White Soft Paraffin 95.00 g Group : 13.1.3 Parasiticidal Preparations Urea Ointment

Urea 20.00-40.00 g Hydrophilic Ointment Base q.s. 100.00 g Group : 13.2 Emollient and Barrier Preparations

Page 114: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

110

PAINTS Iodine Paint, Compound Synonyms : Mandl's Paint Iodine 1.25 g

Potassium lodide 2.50 g Purified Water 2.50 ml Peppermint Oil 0.40 ml Glycerol (Glycerin) q.s. 100.00 ml Group : 12.3.1 Oropharyngeal Antiseptics Podophyllin Paint (Podophyllum Resin) Synonyms : Podophyllin Paint, Compound Podophyllum Resin 10.00-25.00 g Compound Benzoin Tincture q.s. 100.00 ml Group : 13.6 Preparations for Warts and Calluses

PASTES Salicylic Acid Paste

Salicylic Acid 3.40 g Glycerol (Glycerin) 5.00 g Zinc Oxide, fine powder 25.00 g Starch 25.00 g White Soft Paraffin q.s. 100.00 g Group : 13.6 Preparations for Warts and Calluses Zinc Oxide Paste Zinc Oxide , fine powder 25.00 g Starch , fine powder 25.00 g White Soft Paraffin q.s. 100.00 g Group : 13.2 Emollient and Barrier Preparations

Page 115: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

111

POWDERS Macrogol Oral Powder Synonyms : Polyethylene Glycol ; PEG Lavage Polyethylene Glycol 4000 5.50 g Potassium Chloride 0.07 g Sodium Chloride 0.15 g Sodium Bicarbonate 0.17 g Sodium Sulfate 0.57 g Group : 1.6 Laxatives Note : ผสมนา 100 ml Oral Rehydration Salts Synonyms : O.R.S. Sodium Chloride 2.60 g Trisodium Citrate Dihydrate 2.90 g Potassium Chloride 1.50 g Glucose 13.50 g Group : 1.4 Drugs Used in Acute Diarrhoea Note : เปนสตรเตรยมผงเกลอแรสาหรบผสมนา 1 ลตร เมอผสมนา 1 ลตรแลวจะม Glucose 75 mEq, Sodium 75 mEq (mmol), Chloride 65 mEq (mmol),

Potassium 20 mEq (mmol), Citrate 10 mEq (mmol), Osmolarity 245 mOsm

SCRUBS Povidone-Iodine Scrub Povidone-iodine 7.50 g Sodium Lauril Sulfate (Sodium Lauryl Sulfate) (LZV) 20.00 g Cocamide DEA 3.00 ml Isopropyl Myristate 0.75 ml Propylene Glycol 1.50 ml Sodium Chloride 0.25 g Preservative q.s. Citric Acid q.s. to pH 4.5-5.0 EDTA 0.075 g Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 5.6 Antiseptics

Page 116: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

112

SHAMPOOS Tar Shampoo Coal Tar Solution 5.00 ml Shampoo Base q.s. 100.00 ml Shampoo Base Sodium Lauryl Ether Sulfate 20.00 gm Sodium Lauril Sulfate (Sodium Lauryl Sulfate) Needle 20.00 gm EDTA 0.10 gm Polysorbate 80 1.00 ml Cocamidopropyl Betaine 4.00 ml Cocamide diethanolamide (Cocamide DEA) 4.00 ml Polyethylene Glycol 400 4.00 ml Propylene Glycol 3.00 ml Glycerol (Glycerin) 3.00 ml Panthenol (D-panthenol) 0.20 ml Sodium Chloride 2.00 gm Methyl Hydroxybenzoate (Methylparaben) 0.10 gm Propyl Hydroxybenzoate (Propylparaben) 0.02 gm Citric Acid q.s. to pH 4.5-5.5 Deionized Water q.s. 100.00 ml Group : 13.5 Other Preparations for Psoriasis (Excluding Topical Corticosteroids) Note : อาจเตม Salicylic Acid 3.0% ได

SOLUTIONS Aluminium Acetate Solution Synonyms : Burow's Solution Aluminium Subacetate Solution 54.50 ml Glacial Acetic Acid 1.50 ml Purified Water q.s. 100.00 ml Aluminium Subacetate Solution Aluminium Sulfate 14.50 g Acetic Acid 16.00 ml Precipitated Calcium Carbonate 7.00 g Purified Water q.s. 100.00 ml ในตารบอาจม Boric Acid 0.90 g Group : 13.2 Emollient and Barrier Preparations Note : กอนใชใหเจอจางดวยนา 1:10 - 1:40

Page 117: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

113

Cloral Hydrate Oral Solution Synonyms : Chloral Hydrate Oral Solution; Chloral Hydrate Mixture, Pediatric Cloral Hydrate (Chloral hydrate) 10.00 g Citric Acid, Monohydrate 0.75 g Paraben Conc 1.00 ml Glycerol (Glycerin) 10.00 ml Purified Water 20.00 ml Color, Flavor q.s. Simple Syrup q.s. 100.00 ml Group : 4.1 Hypnotics and Anxiolytics Storage : ควรใชภายใน 3 เดอน เมอเกบยาทอณหภมหอง Note : ขอหามใช 1. Hypersentivity 2. Severe hepatic impairment 3. Severe renal impairment

4. gastritis Copper Sulfate Sterile Solution

Copper (II) sulfate (CuSO4. 5H2O) 0.157 g Distilled Water q.s. 100.00 ml Group : 9.5 Minerals Ethyl Alcohol Solution Synonyms : Ethyl Alcohol 70% Ethyl Alcohol 95% 73.70 ml Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 5.6 Antiseptics Note : ควรแตงสดวย Brilliant Blue Glycerol Oral Solution

Glycerol (Glycerin) 50.00 ml Peppermint Spirit, Color q.s. Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 11.4 Drugs for Treatment of Glaucoma Intraperitoneal Dialysis Solution (Isotonic Solution) (1.5% Dextrose in Dialysis) Dextrose, anhydrous 15.00 g Sodium Chloride 5.56 g Sodium Acetate 4.49 g Calcium Chloride 0.257 g Magnesium Chloride 0.05-0.10 g

Page 118: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

114

Sodium Metabisulfite 0.01 g Water for Injection q.s. 1000.00 ml Group : 9.2 Fluids and Electrolytes

Intraperitoneal Dialysis Solution (2.5% Dextrose in Dialysis) Anhydrous Dextrose 25.00 g Sodium Chloride 5.56 g Sodium Lactate 4.49 g Calcium Chloride 0.257 g Magnesium Chloride 0.05-0.10 g Sodium Metabisulfite 0.01 g Water for Injection q.s. 1000.00 ml Group : 9.2 Fluids and Electrolytes Intraperitoneal Dialysis Solution (4.25% Dextrose in Dialysis) Anhydrous Dextrose 42.50 g Sodium Chloride 5.56 g Sodium Lactate 4.49 g Calcium Chloride 0.257 g Magnesium Chloride 0.05-0.10 g Sodium Metabisulfite 0.01 g Water for Injection q.s. 1000.00 ml Group : 9.2 Fluids and Electrolytes Lugol's Solution Synonyms : Aqueous Iodine Oral Solution , Strong Iodine Solution Iodine 5.00 g Potassium Iodide 10.00 g Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 6.2.2 Antithyroid Drugs Magnesium Sulfate Solution Synonyms : Saturated Magnesium Sulfate Solution Magnesium Sulfate 50.00 g Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 1.6 Laxatives Note : ยานเมอเกบทอณหภม 15-25 องศาเซลเซยส จะมอายไมเกน 4 สปดาห

หลงเตรยมยา

Page 119: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

115

Neutral Phosphate Oral Solution Dibasic Sodium Phosphate (Disodium Hydrogen Phosphate) 0.539 g

Potassium Dihydrogen Phosphate 1.30 g Monobasic Sodium Phosphate Dihydrate

(Sodium Dihydrogen Phosphate Dihydrate) 0.297 g

Glycerol (Glycerin) 5.00 ml Simple Syrup 40.00 ml Paraben Conc 1.00 ml Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 9.5 Minerals Note : 5 ml ประกอบดวย Sodium, Potassium อยางละ 0.475 mEq และ Phosphate 0.95 mEq Potassium Acetate Sterile Solution

Potassium Acetate 2.95 g Water for Injection q.s 10.00 ml Group : 9.2 Fluids and Electrolytes Note : - 5 ml ประกอบดวย Potassium 15 mEq - ควรใชอยางระมดระวงในผปวยโรคหวใจ - ไมควรใชในผปวยทการทางานของไตบกพรองและมอาการปสสาวะนอย ไมมปสสาวะ ภาวะเลอดคง

ไนโตรเจน (Azotemia) Addison’s Disease ภาวะทมโปแตสเซยมในเลอดสง

- ไมควรใชยาในผปวยทไดรบ Potassium-sparing Diuretics - ยาฉดเขาหลอดเลอดดาควรใหอยางชา ๆ เพราะถาความเขมขนของโปแตสเซยมในเลอดสง จะมผล

ตอการทางานของหวใจ ภาวะ Peripheral และ Pulmonary Edema

Potassium Citrate Oral Solution

Potassium Citrate 6.60 g Orange Powder 0.005 g

Paraben Conc 1.00 ml Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 7.4.3 Drugs Used in Alkalinisation of Urine และ 9.2 Fluids and Electrolytes Povidone-Iodine Solution Povidone-Iodine 10.00 g Propylene Glycol 0.25 ml Polyethylene Glycol 400 0.50 ml Dibasic Sodium Phosphate

(Sodium Phosphate, Disodium Phosphate) 1.32 g

Page 120: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

116

Citric Acid 0.92 g Cetomacrogol 1000 หรอ Nonoxinol 9 0.02 g Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 5.6 Antiseptics Note : ยาม pH = 4-5 Saturated Solution of Potassium Iodide Oral Solution (SSKI)

Potassium Iodide 100.00 g Sodium Thiosulfate 0.05 g Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 6.2.2 Antithyroid Drugs Sodium Acetate Sterile Solution

Sodium Acetate 4.07 g Water for Injection q.s 10.00 ml Group : 9.2 Fluids and Electrolytes Note : - 5 ml ประกอบดวย Sodium 20 mEq - ใชอยางระมดระวงในผปวยโรคหวใจลมเหลว ความดนโลหตสง การทางานของไตบกพรอง

ภาวะ Peripheral และ Pulmonary Edema

Sodium Citrate and Citric Acid Oral Solution Synonyms : Shohl’s solution

Methyl Hydroxybenzoate (Methylparaben) 0.035 g Propyl Hydroxybenzoate (Propylparaben) 0.025 g Ethyl Alcohol 95% 1.50 ml Sucrose 5.00 g Sodium Citrate dihydrate 10.00 g Citric Acid anhydrous 6.00 g Lemon Oil q.s. Color q.s. Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 7.4.3 Drugs Used in Alkalinisation of Urine Note : 5 ml ประกอบดวย Sodium 5 mEq ซงให bicarbonate ประมาณ 5 mEq Sodium Citrate and Potassium Citrate Oral Solution Sodium Citrate 24.80 g Potassium Citrate 27.20 g Propylene Glycol 10.00 ml

Page 121: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

117

Simple Syrup 20.00 ml Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 7.4.3 Drugs Used in Alkalinisation of Urine Note : 5 ml ประกอบดวย Sodium, Potassium อยางละ 12.65 mEq Sodium Thiosulfate Solution Sodium Thiosulfate 20.00 g Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 13.1.2 Antifungal Preparations Note : ยานเมอเกบทอณหภม 15-25 องศาเซลเซยส จะมอายไมเกน 4 สปดาห

หลงเตรยมยา

Tincture of Iodine Solution (Iodine in Alcohol) Synonyms : Weak Iodine Solution ; Iodine Tincture Iodine 2.50 g Potassium Iodine 2.50 g Purified Water 2.50 ml Ethyl Alcohol 95% q.s. 100.00 ml Group : 5.6 Antiseptics Trace Element Solution (Oral Solution)

Zinc Sulfate (ZnSO4 .7H2O) 5.719 g Manganese sulfate (MnSO4 . H2O) 0.923 g Copper (II) sulfate pentahydrate (CuSO4 . 5H2O) 0.707 g Potassium Iodine (KI) 0.026 g Chromic Trichloride (CrCl3 . 6H2O) 0.012 g Sodium Molybdate (Na2MoO4 . 2H2O) 0.008 g Cobalt (II) sulfate Heptahydrate (CoSO4 . 7H2O) 0.008 g Distilled Water q.s. 1000.00 ml Group : 9.5 Minerals Note : Distilled Water ทใชเตรยมยากลม Minerals ตองปราศจาก Minerals Zinc Sulfate Sterile Solution Zinc Sulfate (ZnSo4 . 7H2O) 0.44 g Distilled Water q.s. 100.00 ml Group : 9.5 Minerals

Page 122: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

118

SPIRITS Aromatic Ammonia Spirit Ammonium Carbonate 3.20 g Ammonia Solution 30% 3.50 ml Lemon Oil 1.00 ml Lavender Oil 0.10 ml Ethyl Alcohol 95% 70.00 ml Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 3.8 Other respiratory preparations

SUSPENSIONS Aluminium Hydroxide and Magnesium Hydroxide Suspension Synonyms : Alumina and Magnesia Oral Suspension Aluminium Hydroxide Compressed Gel equivalent to Aluminium Oxide 3.56 g

Magnesium Hydroxide Paste equivalent to Magnesium Hydroxide 1.80 g Sorbitol Solution 70% 10.00 ml Syrup U.S.P. 5.00 ml Paraben Conc 1.00 ml Peppermint Oil q.s. Color q.s. Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 1.1 Antacids and Other Drugs for Dyspepsia Note : ใหมสวนประกอบ Al2O3 = 3.1-4.0 % w/w , Mg(OH)2 = 1.4-2.2 % w/w Aluminium Hydroxide Suspension Synonyms : Aluminium Hydroxide Gel ; Colloidal Aluminium Hydroxide ;

Aluminium Hydroxide Mixture

Aluminium Hydroxide Paste equivalent to Aluminium Oxide 4.00 g

Glycerol (Glycerin) 9.33 ml Sorbitol Solution 5.00 ml Peppermint Oil 0.026 ml Methyl Hydroxybenzoate (Methylparaben) 0.10 g Propyl Hydroxybenzoate (Propylparaben) 0.02 g Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 1.1 Antacids and other drugs for dyspepsia และ 9.5 Minerals

Note : ปรบความหนดดวย Suspending Agent ตามความเหมาะสม

Page 123: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

119

Bentonite Magma Suspension Synonyms : Bentonite Magma Bentonite 7.00 g Glycerol (Glycerin) 20.00 ml Paraben Conc 1.00 ml Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 16. Antidotes Note : ยานเมอเกบทอณหภม 15-25 องศาเซลเซยส จะมอายไมเกน 4 สปดาห

หลงเตรยมยา

Magnesium Hydroxide Suspension Synonyms : Milk of Magnesia Magnesium Hydroxide 7.50 g Glycerol (Glycerin) 9.33 ml Sorbitol Solution 5.00 ml Peppermint oil 0.026 ml Methyl Hydroxybenzoate (Methylparaben) 0.10 g Propyl Hydroxybenzoate (Propylparaben) 0.02 g Citric Acid 0.10 g Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 1.1 Antacids and Other Drugs for Dyspepsia , 1.6 Laxatives และ 9.5 Minerals

Note : ปรบความหนดดวย Suspending Agent ตามความเหมาะสม

Mebendazole Suspension Mebendazole 2.00 g Carboxymethyl Cellulose Sodium (medium viscosity grade) 1.00 g Citric Acid 0.30 g Sorbitol Solution 10.00 ml Syrup 12.00 ml Paraben Conc 1.00 ml Flavouring Agent q.s. Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 5.5 Anthelmintics Note : แตงสและกลนไดตามทเหนเหมาะสม

Page 124: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

120

SYRUPS Acetaminophen (Paracetamol) Syrup Synonyms : Acetaminophen (Paracetamol) Syrup, Pediatric Acetaminophen (Paracetamol) 24.00 g Polyethylene Glycol 1500 75.00 g Glycerol (Glycerin) 150.00 ml EDTA 0.10 g Methyl Hydroxybenzoate (Methylparaben) 1.00 g Propyl Hydroxybenzoate (Propylparaben) 0.20 g Syrup 400.00 ml Sorbitol Solution 70% 100.00 ml Citric Acid 0.30 g Sodium Citrate 1.00 g Sodium Chloride 0.20 g Color, Flavor q.s. Purified Water q.s. 1,000.00 ml Group : 4.6 Analgesics and Antipyretics Chlorpheniramine Maleate Syrup Synonyms : Chlorpheniramine Syrup , Pediatric Chlorpheniramine Maleate 0.04 g Simple Syrup 40.00 ml Sorbitol Solution 10.00 ml Paraben Conc 1.00 ml Color, Flavor q.s. Purified Water q.s. 100.00 ml pH = 4 - 5 Group : 3.4 Antihistamines Note : เพมความหนด แตงสและกลนไดตามความเหมาะสม Ferrous Sulfate Drops Ferrous Sulfate 12.50 g Citric Acid 0.20 g Paraben Conc 1.00 ml Syrup q.s. 100.00 ml Group : 9.5 Minerals Storage : เกบใหพนแสง ใหบรรจในขวดสชา Note : 100 ml ประกอบดวย ferrous ion 2.5 g

Page 125: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

121

Glyceryl Guaiacolate Syrup Guaifenesin (Glyceryl Guaiacolate) 2.00 g Citric Acid 0.80 g Sodium Citrate 0.05 g Sodium Chloride 0.50 g Menthol 0.03 g Paraben Conc 1.00 ml Glycerol (Glycerin) 10.00 ml Polyethylene Glycol 4000 10.00 g Syrup 50.00 ml Ethyl Alcohol 95% 0.03 ml Color, Flavor q.s. Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 3.6.2 Expectorant and Demulcent Cough Preparations Potassium Chloride Syrup Potassium Chloride 10.00 g Citric Acid 0.60 g Aspartame 0.10 g Menthol 0.01 g Methyl Hydroxybenzoate (Methylparaben) 0.10 g Propyl Hydroxybenzoate (Propylparaben) 0.02 g Sorbitol Solution 20.00 ml Purified Water 30.00 ml Flavoring Agent q.s. Syrup q.s. 100.00 ml Group : 9.2 Fluids and Electrolytes Note : 15 ml ประกอบดวย Potassium 20 mEq

TINCTURES Thiomersal (Thimerosal) Tincture Thiomersal (Thimerosal) 0.10 g Ethyl Alcohol 95% 52.50 ml Acetone 10.00 ml Ethylenediamine 0.02 g Monoethanolamine 0.10 g Merbromin (Mercurochrome) 0.40 g Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 5.6 Antiseptics

Page 126: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

122

DENTAL PREPARATIONS Artificial Saliva Solution (Saliva Substitutes) Carboxymethyl Cellulose Sodium 0.30 g Magnesium Sulfate 0.003 g Potassium Chloride 0.06 g Monobasic Sodium Phosphate Dihydrate

(Sodium Dihydrogen Phosphate Dihydrate) 0.05 g

Glycerol (Glycerin) 2.00 ml Paraben Conc 1.00 ml Purified Water q.s. 100.00 ml Group : 12.3.3 Other Dental Preparations Storage : เกบในภาชนะปดสนท ในตเยน Camphorated Parachlorophenol Solution Synonyms : Chlorocamphene Camphor 21.00 g Parachlorophenol (4-Chlorophenol ) 9.00 g Group : 12.3.1 Oropharyngeal Antiseptics Storage : เกบในภาชนะปดสนท ปองกนแสงแดด Note : - ระคายเคองผวหนงและเนอเยอ - เตรยมยาตวนใน Hood ตลอดขนตอน และสวมถงมอ

Camphorated Phenol Solution Synonyms : Camphophenol Phenol 30.00 g Camphor 60.00 g Liquid Paraffin q.s. 100.00 ml Group : 12.3.1 Oropharyngeal Antiseptics Storage : เกบในภาชนะปดสนท ปองกนแสงแดด Note : - ระคายเคองผวหนงและเนอเยอ - เตรยมยาตวนใน Hood ตลอดขนตอน และสวมถงมอ Carnoy’s Solution Absolute Ethyl Alcohol 6.00 ml Chloroform 3.00 ml Glacial Acetic Acid 1.00 ml Ferric Chloride 1.00 g Group : 12.3.3 Other Dental Preparations

Page 127: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

123

Storage : เกบในขวดแกวสชา ปองกนแสงแดด Note : - สวนประกอบเปนสารมพษ ตองระมดระวงในการใช - สารระเหยของ Absolute Ethyl Alcohol เปนสารไวไฟ EDTA Solution EDTA 14.30 g Cetrimide 0.083 g Sodium Hydroxide 1.00 g Distilled Water q.s. 100.00 ml Group : 12.3.3 Other Dental Preparations Storage : เกบในภาชนะทไมเปนโลหะหนก Note : - ไมใหใชทผวฟน (tooth surface) เพราะอาจทาใหฟนสญเสยแคลเซยม (Tooth

Decalcification)

- ใหเตรยมใชขณะนนเลย (Freshly Prepared) - ตารบนตองระวงเกยวกบนาทใช เพราะ EDTA เปน Chealating Agent นาตองบรสทธมาก ๆ

Fluocinolone Acetonide Gel Fluocinolone Acetonide 0.18 g Ethyl Alcohol 95% 1.82 ml Propylene Glycol 45.45 ml Polyethylene Glycol 400 36.36 ml Paraben Conc 1.82 ml Carboxymethylcellulose 1500 4.36 g Glycerol (Glycerin) 14.55 ml Hot Water 100.00 ml Group : 12.3.3 Other Dental Preparations Fluocinolone Acetonide Solution Fluocinolone Acetonide 0.18 g Ethyl Alcohol 95% 1.82 ml Propylene Glycol 45.45 ml Polyethylene Glycol 400 36.36 ml Paraben Conc 1.82 ml Carboxymethylcellulose 1500 0.91 g Glycerol (Glycerin) 3.64 ml Hot Water 100.00 ml Group : 12.3.3 Other Dental Preparations

Page 128: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

124

Formaldehyde and Cresol Solution Synonyms : Cresolated Formaldehyde; Formocresol Formocresol Conc Formaldehyde (Formalin) 37-38 % 19.00 ml Cresol 35.00 ml Glycerol (Glycerin) 25.00 ml Steriled Water 21.00 ml ใหเกบ Formocresol Conc ในขวดแกวสชา กอนนามาใชใหเจอจางกอนดวย Glycerol และ Water

ใน อตราสวน Glycerol : Water : Formocresol Conc = 3:1:1 (240 ml : 80 ml : 80 ml)

Group : 12.3.1 Oropharyngeal Antiseptics Storage : เกบในภาชนะปดสนท ปองกนแสงแดด Note : - เตรยมยาใน Hood เนองจากมสวนประกอบของ Formaldehyde

- อนตรายของ Formaldehyde ไอระเหยจะทาใหระคายเคองตา จมก ระบบทางเดนหายใจและอาจทาใหเกดการไอ กลนลาบาก (Dysphagia) ทางเดนหายใจเกดการหดเกรงและบวม ปอดบวม หอบ หากสารละลายทเขมขนสงๆ ถกผวหนงทาใหผวหนงขาวและแขงดาน ทาใหเกดผนแพสมผสและอาการแพ

- Glycerol ชวยปองกนการเกดตะกอนทเกดจาก Polymerization ของ Formaldehyde เปน Solid Paraformaldehyde

Talbot’s Solution Synonyms : Iodine and Zinc Iodide Glycerite Zinc Iodide 4.00 g Iodine, Crystal 3.00 g Glycerol (Glycerin) 60.00 ml Purified Water 40.00 ml Group : 12.3.1 Oropharyngeal Antiseptics Storage : เกบในภาชนะทปดสนท ปองกนแสงและควรเกบในทเยนเพราะ Iodine เปนสารระเหด

Whitehead’s Varnish Synonyms : Compound Paint of Iodoform BPC. Benzoin, powder 10.00 g Iodoform 10.00 g Storax (Styrax prepared) 7.50 g Tolu Balsam 5.00 g Diethyl Ether 100.00 ml Group : 12.3.3 Other Dental Preparations Storage : เกบในภาชนะปดสนท ปองกนแสงแดด และเกบในตเยน

Page 129: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

125

Zinc Oxide+ Zinc Acetate Powder Synonyms : Compound Zinc Oxide Cavity Bases Zinc Acetate 1.00 g Zinc Oxide Powder q.s. 100.00 g Group : 12.3.3 Other Dental Preparations Storage : เกบในภาชนะปดสนท

Page 130: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

126

2. สตรตารบของสารชวยในเภสชตารบโรงพยาบาล

CREAM BASES Non-ionic Buffered Cream Base Cetostearyl Alcohol 10.00 g Cetomacrogol 1000 3.00 g White Soft Paraffin 10.00 g Liquid Paraffin 10.00 g Monobasic Sodium Phosphate

(Sodium Dihydrogen Phosphate) 2.50 g

Citric Acid, Monohydrate 0.50 g EDTA 0.01 g Propylene Glycol 5.00 ml Chlorocresol 0.15 g Purified Water q.s. 100.00 g Note : ยาม pH 5-6

OINTMENT BASES Hydrophilic Ointment Base Stearyl Alcohol 25.00 g White Soft Paraffin 25.00 g Liquid Paraffin 10.00 g Sodium Lauril Sulfate (Sodium Lauryl Sulfate) 1.00 g Propylene Glycol 10.00 ml Paraben Conc 1.00 ml Purified Water q.s. 100.00 g

PRESERVATIVES Paraben Conc Methyl Hydroxybenzoate (Methylparaben) 10.00 g Propyl Hydroxybenzoate (Propylparaben) 2.00 g Propylene Glycol q.s.

100.00 ml

Page 131: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

127

ภาคผนวก 3 แนวทางกากบการใชยา บญช จ(2)

แนวทางกากบการใชยา Botulinum A toxin

ขอบงใชโรคคอบด (cervical dystonia) ชนดไมทราบสาเหต (idiopathic)

1. ระบบอนมตการใชยา ขออนมตการใชยา botulinum A toxin จากหนวยงานสทธประโยชนกอนการรกษา (pre-authorization)

เฉพาะครงแรกและครงทสองของการสงใชยา โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยกอนทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน หมายเหต มการอนมต 2 ครง เนองจากผปวยบางรายอาจไมตอบสนองตอการรกษา ดงนนหลงการอนมตครงแรกใหแพทยผรกษาบนทกผลของการรกษา ยนยนประโยชนของการรกษาดวย botulinum A toxin ในผปวยนน เพอขออนมตการรกษาในครงถดไป 2. คณสมบตของสถานพยาบาล

เปนสถานพยาบาลทมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

3.1 เปนแพทยผเชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในสาขาประสาทวทยาหรอเวชศาสตรฟนฟ ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2

3.2 ในกรณสถานพยาบาล ไมมแพทยตามขอ 3.1 ใหผอานวยการโรงพยาบาลแตงตงแพทยทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาสาขาอายรศาสตร หรอสาขากมารเวชศาสตร ทมความรความชานาญในการใชยาดงกลาวอยางนอย 2 คน

4. เกณฑอนมตการใชยา อนมตการใชยา botulinum A toxin ในโรคคอบดโดยมเกณฑดงน

4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill)† 4.2 ผปวยไดรบการตรวจวนจฉยวาเปนโรคคอบดชนดไมทราบสาเหต ดวยเกณฑดงตอไปน

4.2.1 มอาการบดเกรงของลาคอและใบหนา สงผลใหรางกายสวนนนมรปรางทผดปกต 4.2.2 อาการคอยเปนคอยไป ผปวยโดยสวนใหญ (มากกวา 50%) มกมอาการปวดรวมดวย โดยเฉพาะใน

สวนของกลามเนอทบดเกรงบรเวณลาคอ 4.2.3 อาการบดเกรงไมจาเปนตองเกดตลอดเวลา อาจเปนเพยงบางเวลาในชวงแรกๆ โดยทวไป อาการจะ

คอยๆ เพมมากขนในชวง 5 ปแรก จนอาจสงผลใหผปวยบางรายมลาคอบดเกรงตลอดเวลา 4.2.4 ไมสามารถบงคบใหอาการเกรงหายไปได แตผปวยบางรายอาจมเทคนคททาใหอาการบดเกรงลดลง

ชวคราว ดงทเรยกวา sensory tricks เชน ใชมอแตะทบรเวณคางหรอสวนหลงของคอ

† ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวด และความทกขทรมานเปนสาคญ

Page 132: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

128

4.2.5 อาการบดเกรงอาจเกดขนไดในหลายทศทาง ทพบบอยสด คออาการบดเกรงททาใหใบหนาและคางบดออกไปทางดานขาง ทเรยกวา torticollis แตผปวยอาจมอาการบดเกรงของคอไปทางดานหนา ดานหลง หรออาจเปนในลกษณะผสมหลายๆ ลกษณะได

4.2.6 ผปวยบางรายอาจมการเคลอนไหวผดปกตอนๆ รวมดวย เชน อาการสนของใบหนาและลาคอ 4.2.7 ผปวยสวนใหญมอายมากกวา 20 ป

หมายเหต โรคคอบดทเกดรวมกบโรคทางระบบประสาทอนๆ หรอจากยาบางชนด จดเปนกลมโรคคอบดชนดททราบสาเหต (secondary cervical dystonia) 4.3 ผปวยมอาการรนแรงระดบปานกลางขนไป ดวยเกณฑดงตอไปน

4.3.1 ระดบความรนแรงนอย ไดแก กลมทมอาการบดเกรงนอยกวา 20 องศา ออกจากแกนกลางของรางกาย มอาการ

ปวดไมรนแรง และมอาการบดเกรงเพยงบางเวลา 4.3.2 ระดบความรนแรงปานกลาง ไดแก กลมทมอาการบดเกรงระหวาง 20-50 องศา ออกจากแกนกลาง

ของรางกาย รวมกบมอาการบดเกรงมากกวาครงหนงของเวลาทางาน และ/หรอมอาการปวดทมความรนแรงมากกวา 5 จาก 10 (วดดวย visual analogue scale)

4.3.3 ระดบความรนแรงมาก ไดแก กลมทมอาการบดเกรงมากกวา 50 องศา ออกจากแกนกลางของรางกาย ทเกดขนเกอบตลอดทงวน รวมกบอาการปวดทมความรนแรงมากกวา 5 จาก 10 (วดดวย visual analogue scale)

4.4 ผปวยมอาการทสงผลกระทบตอกจวตรประจาวนและคณภาพชวต 4.5 ใหการรกษาดวยวธการอนแลวไมไดผล 4.6 อนญาตใหใชยาเฉพาะบรเวณลาคอเทานน ไมอนญาตใหใชยาในบรเวณอน เชน ใบหนา ปาก หรอ ลาตว 4.7 มการประเมนผลการตอบสนองตอการรกษาในสองครงแรก เพอขออนมตการใชยาระยะยาว กลาวคอ

ภายหลง 1 เดอนจากการใหยาครงแรก ผปวยควรมอาการดขนอยางนอย 30% ถาผปวยไมตอบสนอง แพทยอาจขออนมตใหยาซาอก 1 ครง ซงถาไมตอบสนองหลงการใชยา 2 ครง ใหหยดการใชยา และพจารณาการรกษาในแนวทางอนๆ เชน การผาตด

4.8 กรณทผปวยไดรบการอนมตการใชยาระยะยาวหลงจากผานเกณฑในขอ 4.6 แลว แตภายหลงพบวาผปวยไมตอบสนองตอการรกษา ใหหยดการใชยา และพจารณาการรกษาในแนวทางอนๆ เชน การผาตด

4.9 ขนาดยาตอผปวย 1 ราย อนมตไมเกน 300 unit/ป สาหรบยา Botox และไมเกน 1,000 unit/ป สาหรบยา Dysport

4.10 กรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทใชยากบผปวย†† 5. ขนาดยาทแนะนาและวธการใหยา

ขนาดยาและความถในการใหยา Botox ขนาดยาเรมตน 50-150 unit ตอ 1 ครงการรกษา Dysport ขนาดยาเรมตน 250-500 unit ตอ 1 ครงการรกษา

หมายเหต ฉดยาหางกนไมนอยกวา 3 เดอน เนองจากการฉดยากอน 3 เดอน จะเรงใหเกด antibody ทาใหการรกษาลมเหลวไดในอนาคต

†† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยาโดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2)

Page 133: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

129

แนวทางกากบการใชยา Botulinum A toxin ขอบงใชโรคใบหนากระตกครงซก (hemifacial spasm) ชนดไมทราบสาเหต (idiopathic)

1. ระบบอนมตการใชยา

ขออนมตการใชยา botulinum A toxin จากหนวยงานสทธประโยชนกอนการรกษา (pre-authorization) เฉพาะครงแรก โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยกอนทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน

2. คณสมบตของสถานพยาบาล

เปนสถานพยาบาลทมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

เปนแพทยผเชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในสาขาประสาทวทยา เวชศาสตรฟนฟ ประสาทศลยศาสตร หรอจกษวทยา ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2

4. เกณฑอนมตการใชยา

อนมตการใชยา botulinum A toxin ในโรคใบหนากระตกครงซก โดยมเกณฑดงน 4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill)† 4.2 ผปวยไดรบการตรวจวนจฉยวาเปนโรคใบหนากระตกครงซกชนดไมทราบสาเหต ดวยเกณฑดงตอไปน

4.2.1 มอาการกระตกขนเอง เปนๆ หายๆ ทกลามเนอใบหนาซงเลยงโดยเสนประสาทใบหนา (เสนประสาทสมองท 7) ขางหนงขางใดเพยงขางเดยว ผปวยบางรายอาจมอาการเคลอนไหวดวยกนของกลามเนอใบหนา (facial synkinesia)

4.2.2 อาการคอยเปนคอยไป โดยเรมตนกระตกทกลามเนอรอบตา (orbicularis oculi) กอน เมอเปนมากขน จะกระจายไปทแกมและกลามเนอรอบปาก (orbicularis oris)

4.2.3 การกระตกเปนแบบสน รวดเรวเปนแลวหยด ทเรยก clonic spasm และเมอเปนมากขนอาจมอาการกระตกแลวเกรงคาง ทาใหตาปดหรอปากเบยวคางเปนเวลาหลายวนาท ทเรยก tonic spasm หรอในระหวางทเกรงคางแบบ tonic มการกระตก clonic ขนาดเลกๆ เกดขนไปพรอมกน ทเรยก tonic-clonic spasm

4.2.4 ไมสามารถบงคบใหกระตกหรอหยดกระตกได 4.2.5 โรคนมกพบในเพศหญงมากกวาเพศชาย 2.5 เทา ผปวยสวนใหญมอายระหวาง 45-60 ป โดยมกมอาย

เฉลย 50-54 ป หมายเหต ผปวยโรคใบหนากระตกครงซกทมรอยโรคทระบบประสาทสวนปลาย หรอระบบประสาทสวนกลาง จดเปนกลมททราบสาเหต (symptomatic hemifacial spasm) 4.3 ผปวยมอาการรนแรงระดบปานกลางขนไป ดวยเกณฑดงตอไปน

4.3.1 ระดบความรนแรงนอย ไดแก กลมทมอาการกระตกเฉพาะทกลามเนอรอบตา (orbicularis oculi) ทาใหมการกระตกของเปลอกตาบน (eyelid contraction) เทานน แตไมมการปดลงมาของเปลอกตาบน

† ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวด และความทกขทรมานเปนสาคญ

Page 134: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

130

4.3.2. ระดบความรนแรงปานกลาง ไดแก กลมทมอาการกระตกทกลามเนอรอบตา ทาใหหนงตาปด ระหวาง 10-50% ของชองการมองเหน (palpebral fissure) หรอมการกระตกของตาและปากพรอมกน

4.3.3 ระดบความรนแรงมาก ไดแก กลมทมอาการกระตกทกลามเนอรอบตา ทาใหหนงตาปด ระหวาง 50-100% ของชองการมองเหน (palpebral fissure) หรอมการกระตกแบบ tonic spasm

4.4 ผปวยมอาการทสงผลกระทบตอกจวตรประจาวนและคณภาพชวต 4.5 ใหการรกษาดวยวธการอนแลวไมไดผล 4.6 ไมอนมตใหมการใชยา botulinum A toxin ตอไป และใหพจารณาการรกษาในแนวทางอน เมอ

4.6.1 รกษาไปแลว 2 ครง ผปวยไมตอบสนองตอการรกษา (ดวธการประเมนผลตามขอ 6) 4.6.2 ผปวยดอตอการรกษา เชน เกด antibody ตอยา 4.6.3 ผปวยไดรบการรกษาดวยการผาตดแลวไดผล

4.7 ขนาดยาตอผปวย 1 รายอนมตไมเกน 100 unit/ป สาหรบยา Botox และไมเกน 400 unit/ป สาหรบยา Dysport

4.8 กรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทใชยากบผปวย††

5. ขนาดยาทแนะนาและวธการใหยา ขนาดยาและความถในการใหยา Botox ขนาดยาเรมตน 15-30 unit ตอ 1 ครงการรกษา Dysport ขนาดยาเรมตน 60-120 unit ตอ 1 ครงการรกษา

หมายเหต ฉดยาหางกนไมนอยกวา 3 เดอน เนองจากการฉดยากอน 3 เดอน จะเรงใหเกด antibody ทาใหการรกษาลมเหลวไดในอนาคต 6. การประเมนผลการรกษา

6.1 ประเมน ณ เวลา 6 สปดาห หลงใหยา ซงสวนใหญเปนเวลาทใหผลการรกษาสงสด (peak improvement) 6.2 ใชการประเมนแบบ subjective assessment โดยใหผปวยประเมนเองวาดขนมากนอยเพยงใดเปรยบเทยบ

กบกอนการรกษา โดยอาจวดเปนรอยละ หรอวดดวย visual analogue scale เปนตน (อานรายละเอยดเพมเตมในคมอการใชยาอยางสมเหตผลตามบญชยาหลกแหงชาต)

†† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยาโดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2)

Page 135: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

131

แนวทางการกากบการใชยา จ(2) Linezolid ชนดรบประทาน ขอบงใชโรคตดเชอ Methicillin-resistant Staphylococcus aureus (MRSA)

1. ระบบอนมตการใชยา

ขออนมตการใชยา linezolid แบบยากนจากหนวยงานสทธประโยชนกอนการรกษา (pre-authorization) โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยกอนทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน

2. คณสมบตของสถานพยาบาล

เปนสถานพยาบาลทมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

3.1 เปนแพทยผเชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในอนสาขาอายรศาสตรโรคตดเชอ หรออนสาขากมารเวชศาสตรโรคตดเชอ ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2

3.2 ในกรณสถานพยาบาล ไมมแพทยตามขอ 3.1 ใหผอานวยการโรงพยาบาลแตงตงแพทยทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาสาขาอายรศาสตร หรอสาขากมารเวชศาสตร ทมความรความชานาญในการใชยาดงกลาวอยางนอย 2 คน

4. เกณฑอนมตการใชยา

อนมตการใชยา linezolid ในโรคตดเชอ MRSA โดยมเกณฑดงน 4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill)† 4.2 ตดเชอ MRSA ทตองไดรบการรกษานานกวา 14 วน และใชยากน fusidic acid รวมกบ rifampicin

ไมไดหรอลมเหลวหลงรกษาอยางนอย 2 สปดาห ตามเกณฑครบทกขอดงน 4.2.1 ไดรบการวนจฉยวาเปนโรคตดเชอ MRSA โดยมผลเพาะเชอจากเลอดหรอสงสงตรวจทไดจาก

ตาแหนงทปราศจากเชอมายนยนวาขน MRSA 4.2.2 จาเปนตองไดรบการรกษานานกวา 14 วน ตามความเหนของแพทยผเชยวชาญตามขอ 3 เชน การ

ตดเชอทขอและกระดก 4.2.3 ใชยากน fusidic acid + rifampicin ไมไดเนองจากเชอดอยา fusidic acid หรอลมเหลวหลงรกษา

ไปแลวอยางนอย 2 สปดาห โดยประเมนจากอาการทางคลนกทไมดขน และผลเพาะเชอขนเชอ MRSA อยางตอเนอง

หมายเหต กรณผปวยมการตดเชอทมสาเหตจากการใสอปกรณทางการแพทย ใหพจารณารกษาทสาเหตดวย

† ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวดและความทกขทรมานเปนสาคญ

Page 136: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

132

4.3 ผปวยโรคตดเชอ MRSA ททนผลขางเคยงจาก vancomycin ไมได และไมดขนหลงจากรกษาดวยวธการตางๆอยางนอย 3 วน และไมมยาอนทดแทนไดนอกจาก linezolid ตามความเหนของผเชยวชาญในขอ 3

หมายเหต ผลขางเคยงสาคญทอาจทาใหผปวยทนตอยา vancomycin ไมได ไดแก พษตอไต (nephrotoxicity) กลาวคอ หลงใหยา vancomycin แลว serum creatinine สงขน ≥3.0

mg/dL หรอกรณทมภาวะไตบกพรองอยเดม (มคา serum creatinine ≥2.0 mg/dL และไมไดทา chronic dialysis อย) หลงใหยา vancomycin แลว serum creatinine เพมขนจากเดม ≥1.0 mg/dL

ภาวะเมดเลอดขาวตา (neutropenia) กลาวคอ คา absolute neutrophil count (ANC) < 500 cells/μL หรอคา ANC ทคาดวาจะลดลงถง<500 cells/μL ภายใน 48 ชม. สาหรบ profound neutropenia หมายถง ภาวะทมคา ANC<100 cells/μL

พษตอห (ototoxicity) กลาวคอ ในผปวยบางรายทไดรบยาเปนระยะเวลานาน ทาใหเกดความเปนพษตอหซงนาไปสการสญเสยการไดยนและการทรงตวได

4.4 มการกรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทใชยากบผปวย††

5. ขนาดยาทแนะนาและวธการใหยา ใหยา Linezolid ทางปากในขนาด 600 มลลกรม วนละ 2 ครง

6. ระยะเวลาในการรกษา ควรหยดยา linezolid เมอเปนไปตามเกณฑขอหนงขอใด ดงน

6.1 กรณผปวยตอบสนองตอการรกษาโดยสมบรณ ใหใชยาไปจนกวาอาการทางคลนกหายไปและ/หรอรอยโรคหายไปหรอเหลอนอยทสด โดยทวไปประมาณ 2-4 สปดาห ยกเวนกรณตดเชอทลนหวใจ หรอ การตดเชอในกระดก ใหยาประมาณ 4-12 สปดาห

6.2 หลงใหยาไปแลว 14 วน ผปวยไมตอบสนองตอการรกษาซงหมายถงขอใดขอหนงดงน 6.2.1 มการดาเนนโรคตอเนอง (persistent) เชน ผลการเพาะเชอขน MRSA ตลอด 6.2.2 อาการทางคลนกรนแรงมากขน หรอภาพรงสแสดงความผดปรกตมากขนโดยไมสามารถอธบายดวย

สาเหตอน 6.2.3 ทราบวาเชอดอตอยา linezolid จากผลเพาะเชอ

6.3 สามารถใชยาปฏชวนะอนรกษาไดผลไมแตกตางกนหรอดกวา 6.4 สถานะโรคเดมของผปวยเปลยนเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill)

†† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยา โดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2)

Page 137: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

133

แนวทางกากบการใชยา Liposomal amphotericin B ขอบงใชโรค invasive fungal infections ในผปวยทไมสามารถทนตอยา Conventional amphotericin B

1. ระบบอนมตการใชยา

ขออนมตการใชยา liposomal amphotericin B จากหนวยงานสทธประโยชนหลงการรกษา (post-authorization) โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยหลงทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน

2. คณสมบตของสถานพยาบาล

เปนสถานพยาบาลทมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

3.1 เปนแพทยผเชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในอนสาขาอายรศาสตรโรคตดเชอ หรออนสาขาอายรศาสตรโรคระบบการหายใจและภาวะวกฤตโรคระบบการหายใจ หรออนสาขากมารเวชศาสตรโรคตดเชอ หรออนสาขากมารเวชศาสตรโรคระบบการหายใจ ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2

3.2 ในกรณสถานพยาบาล ไมมแพทยตามขอ 3.1 ใหผอานวยการโรงพยาบาลแตงตงแพทยทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาสาขาอายรศาสตร หรอสาขากมารเวชศาสตร ทมความรความชานาญในการใชยาดงกลาวอยางนอย 2 คน

4. เกณฑอนมตการใชยา

อนมตการใชยา liposomal amphotericin B ในโรค invasive fungal infections (ยกเวนกรณ aspergillosis ใหพจารณาใช voriconazole กอน) ในผปวยทไมสามารถทนตอยา conventional amphotericin B ได โดยมเกณฑดงน

4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill)† 4.2 ไดรบการวนจฉยแนนอน (definite) วาเปนโรค invasive fungal infections ซงหมายถงขอใดขอหนงดงน

4.2.1 ตรวจพบเชอรารปสาย (hyphae) หรอยสต (yeast) และมการทาลายเนอเยอรวมดวย ทยนยนดวยผลการตรวจทางพยาธวทยาหรอทางเซลลวทยาของสงสงตรวจทไดจากการตดชนเนอหรอการเจาะดดจากตาแหนงทปราศจากเชอ (sterile site)

4.2.2 เพาะเชอขนราสาย (mold) หรอยสต จากสงสงตรวจทไดจากการตดชนเนอ หรอการเจาะดดจากตาแหนงทปราศจากเชอ และมอาการทางคลนก หรอผลเอกซเรยทเขาไดกบการตดเชอ

4.2.3 เพาะเชอจากเลอดขนราสายและมขอบงชวากอโรคตดเชอจรง หรอเพาะเชอจากเลอดขนยสต

† ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวดและความทกขทรมานเปนสาคญ

Page 138: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

134

4.3 ไดรบการวนจฉยทเปนไปได (probable) วาเปนโรค invasive fungal infections ซงหมายถงการวนจฉยทไมใชแบบ definite และประกอบดวยองคประกอบตอไปนครบทกขอ 4.3.1 มปจจยเสยงดานผปวย อยางนอย 1 ขอไดแก ม neutrophil < 500/mm3 มากกวา 10 วนในชวงท

เ ร ม เ กด โ ร คจาก เ ช อ รา หรอ ไดรบการปลกถายไขกระดกแบบ allogeneic หรอ ได สเตยรอยดมากกวา 0.3 มลลกรมตอกโลกรมตอวน ของ prednisolone ตดตอกนมานานกวา 3 สปดาห หรอไดยากดภมคมกน เชน ciclosporin, alemtuzumab ในชวง 90 วนทผานมา หรอ มโรคภมคมกนบกพรองอยางรนแรงแตกาเนด

4.3.2 มอาการทางคลนกทเขาไดกบการตดเชอรา ตวอยางเชน กรณปอดอกเสบ – มความผดปรกตใน CT chest อยางนอย 1 อยาง คอ dense well circumscribed lesion หรอ air-crescent sign หรอ cavity กรณหลอดลมอกเสบ – ม ulcer, nodule, pseudomembrane, eschar หรอ plaque ใน trachea หรอ bronchus กรณการตดเชอในโพรงไซนสหรอจมก – มภาพรงสยนยน รวมกบอาการอยางนอย 1 อยาง คอ ปวดเฉพาะท แผลในจมกแบบ eschar หรออาการลกลามเขากระดกใกลเคยงรวมถงกระบอกตา กรณโรคในสมอง – มอยางนอย 1 ใน 2 ขอ คอ มกอนในสมอง หรอ ม enhancement ของเยอหมสมองจาก MRI หรอ CT

4.3.3 มผลการตรวจทางหองปฏบตการทบงถงการตดเชอรา เชน พบเชอราสายในเสมหะ BAL bronchial brush หรอ sinus aspirate จากการตรวจดวยกลองจลทรรศนหรอเพาะเชอขน หรอ การตรวจ beta D glucan ใหผลบวกสาหรบ invasive fungal infection อนๆ นอกเหนอจาก Cryptococcus และ Zygomycetes

4.4 ไดรบการวนจฉยวาไมสามารถทนตอยา conventional amphotericin B ซงหมายถงขอใดขอหนงดงน 4.4.1 ผไดรบ conventional amphotericin B แลว serum creatinine สงขนมากกวากอนใหยาอยางนอย

2 เทา และมคา ≥ 3.0 mg/dL ทงนผปวยควรจะมคา serum creatinine กอนและหลงใหยาหางกนอยางนอย 3 วน และมการเตรยมผปวยดวยการให NSS กอนใหยา conventional amphotericin B ดวย

4.4.2 ในกรณทมภาวะไตทางานบกพรองอยเดม (หมายถง ผปวยทมคา serum creatinine ≥ 2.0 mg/dL และไมไดทา chronic dialysis อย) ไดรบ conventional amphotericin B แลว serum creatinine เพมขนจากเดม ≥ 1.0 mg/dL

4.4.3 มผลขางเคยงจากการใหยา conventional amphotericin B ทไมสามารถควบคมดวยวธการอนๆ ได อยางนอย 3 วน เชน มไขรวมกบอาการหนาวสนมาก หรอม refractory hypokalemia เปนตน

หมายเหต ในกรณผปวยเดก (อาย < 18 ป) การพจารณาคา serum creatinine ใหอยในดลยพนจของแพทย 4.5 กรณทมภาวะไตทางานบกพรองอยเดมโดยคา serum creatinine ≥ 3.0 mg/dL ไมไดทา chronic dialysis

อย และไมไดเปน end stage renal disease ใหพจารณาใช liposomal amphotericin B ไดโดยไมจาเปนตองใช conventional amphotericin B มากอน

Page 139: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

135

4.6 อนมตการใชยาครงละไมเกน 7 วน โดยตองมการประเมนผลการรกษา ณ วนท 3 และ 5 ของการใหยากอนจะขออนมตใชยาครงถดไป

4.7 มการกรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทใชยากบผปวย††

5. ขนาดยาทแนะนาและวธการใหยา ใหยา liposomal amphotericin B ในขนาด 3-5 มลลกรมตอนาหนกตว 1 กโลกรมตอวน วนละ 1 ครง ดวยวธ

IV infusion ในเวลา 2 ชวโมง (ลดลงเหลอ 1 ชวโมงไดหากผปวยทนยาไดด)

6. ระยะเวลาในการรกษา 6.1 กรณผปวยทตอบสนองตอการรกษาโดยสมบรณ ระยะเวลาของการรกษามเกณฑดงน

6.1.1 กรณ candidemia หรอกรณ fungemia ใหไดนานไมเกน 14 วน หลงผลเพาะเชอในเลอดเปนลบ (โดยทวไปผลเพาะเชอในเลอด มกเปนลบภายใน 7 วน หลงใหยารกษา)

6.1.2 กรณ deep organ infection ใหไดจนกวาอาการทางคลนกหายไปและรอยโรคในภาพรงสหายไป หรอเหลอนอยทสด โดยทวไปประมาณ 4-12 สปดาห

หมายเหต ในกรณทสามารถเปลยนเปนยาตานเชอราแบบกนได จะตองเปลยนใหเรวทสด 6.2 ควรหยดยา liposomal amphotericin B เมอ

6.2.1 สามารถใชยาตานเชอราชนดอนในการรกษาไดผลไมแตกตางกนหรอดกวา เชน ดจากผลเพาะเชอ 6.2.2 ผปวยไมตอบสนองตอการรกษาภายใน 7 – 14 วน หลงใหยา ซงหมายถงขอใดขอหนงดงตอไปน

มการดาเนนโรคตอเนอง (persistent) เชน ผลเพาะเชอในกระแสเลอดขนเชอตลอด อาการทางคลนกรนแรงมากขน หรอภาพรงสแสดงความผดปรกตมากขนโดยไมสามารถอธบาย

ไดดวยสาเหตอน ทราบวาเชอดอตอยา liposomal amphotericin B จากผลเพาะเชอ สถานะโรคเดมของผปวยเปลยนเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill)

†† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยาโดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2)

Page 140: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

136

แนวทางการกากบการใชยา จ(2) Voriconazole ขอบงใช invasive aspergillosis

1. ระบบอนมตการใชยา

ขออนมตการใชยา voriconazole ทงแบบยาฉดและยากนจากหนวยงานสทธประโยชนหลงการรกษา (post-authorization) โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยหลงทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน

2. คณสมบตของสถานพยาบาล

เปนสถานพยาบาลทมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

3.1 เปนแพทยผเชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในอนสาขาอายรศาสตรโรคตดเชอ หรออนสาขาอายรศาสตรโรคระบบการหายใจและภาวะวกฤตโรคระบบการหายใจ หรออนสาขากมารเวชศาสตรโรคตดเชอ หรออนสาขากมารเวชศาสตรโรคระบบการหายใจ ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2

3.2 ในกรณสถานพยาบาล ไมมแพทยตามขอ 3.1 ใหผอานวยการโรงพยาบาลแตงตงแพทยทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาสาขาอายรศาสตร หรอสาขากมารเวชศาสตร ทมความรความชานาญในการใชยาดงกลาวอยางนอย 2 คน

4. เกณฑอนมตการใชยา

อนมตการใชยา Voriconazole ในโรค invasive aspergillosis โดยมเกณฑดงน 4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill)† 4.2 ไดรบการวนจฉยวาเปนโรค invasive aspergillosis ตามเกณฑขอใดขอหนงดงน

4.2.1 ตรวจพบเชอรารปสาย (hyphae) แบบ dichotomous branching septate hyphae โดยการตรวจทางพยาธวทยาหรอทางเซลลวทยาของสงสงตรวจทไดจากการตดชนเนอหรอการเจาะดดจากตาแหนงทปราศจากเชอ (sterile site)

4.2.2 เพาะเชอขนรา Aspergillus spp. จากสงสงตรวจทไดจากการตดชนเนอหรอการเจาะดดจากตาแหนงทปราศจากเชอ

4.2.3 มปจจยเสยงตอการเกด invasive fungal infection รวมกบอาการทางคลนกทเขาไดโดยความเหนของแพทยผเชยวชาญ รวมกบตรวจพบหรอเพาะเชอขนเชอรา Aspergillus spp. จากสงสงตรวจทไมปราศจากเชอ เชน เสมหะ sinus aspirate หรอผลตรวจเลอด galactomannan ใหผลบวก กรณทรอผลตรวจ galactomannan และยงเกบสงสงตรวจเพอตรวจดวยกลองจลทรรศน

† ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวดและความทกขทรมานเปนสาคญ

Page 141: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

137

ไมได ใหใชยา voriconazole ได 7 วน โดยใหยาอยางตอเนองและหยดยาทนทถาไมตอบสนองตอการรกษา

4.2.4 กรณผปวยตอบสนองตอยา หรอตองการใหยาเกน 7 วน ตองมหลกฐานสนบสนนการตดเชอ invasive aspergillosis ตามเกณฑขอ 4.2.1 หรอ 4.2.2

4.3 มการกรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทจะใชยากบผ ปวย การอนมตการใชยา voriconazole ชนดฉดใหสงแบบฟอรมทก 1 สปดาห ชนดกนใหสงทก 2 สปดาห††

5. ขนาดยาทแนะนาและวธการใหยา ใหยา voriconazole ทางปากในขนาด 200 มลลกรม วนละ 2 ครง ทก 12 ชวโมง ใหใชยาฉดเฉพาะกรณทผปวยไมสามารถกนหรอรบยาเขาทางเดนอาหารได โดยใน 24 ชวโมงแรกแนะนาให

ใชยาในขนาด 6 มลลกรมตอกโลกรมทก 12 ชวโมง ดวยวธ IV infusion จากนนใหในขนาด 4 มลลกรมตอกโลกรมทก 12 ชวโมง เมอสามารถเปลยนเปนยากนได จะตองเปลยนใหเรวทสด

6. ระยะเวลาในการรกษาและเกณฑการหยดยา ควรหยดยา voriconazole เมอเปนไปตามเกณฑขอหนงขอใด ดงน 6.1 กรณผปวยตอบสนองตอการรกษาโดยสมบรณ ใหใชยาไปจนกวาอาการทางคลนกหายไปและ/หรอรอย

โรคหายไปหรอเหลอนอยทสด โดยทวไปประมาณ 4-12 สปดาห 6.2 หลงใหยาไปแลว 7-14 วน ผปวยไมตอบสนองตอการรกษาซงหมายถงขอใดขอหนงดงน

6.2.1 มการดาเนนโรคตอเนอง (persistent) เชน ผลการเพาะเชอในกระแสเลอดขนเชอตลอด 6.2.2 อาการทางคลนกรนแรงมากขน หรอภาพรงสแสดงความผดปรกตมากขนโดยไมสามารถอธบาย

ไดดวยสาเหตอน 6.2.3 ทราบวาเชอดอตอยา voriconazole จากผลเพาะเชอ

6.3 สามารถใชยาตานเชอราชนดอนในการรกษาไดผลไมแตกตางกนหรอดกวา เชน ดจากผลเพาะเชอ 6.4 สถานะโรคเดมของผปวยเปลยนเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill)

†† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยา โดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2)

Page 142: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

138

แนวทางกากบการใชยา Peginterferon alfa ชนด 2a และ 2b รวมกบ Ribavirin ขอบงใชรกษาโรคไวรสตบอกเสบซเรอรง (genotype 2, 3)

1. ระบบอนมตการใชยา

ขออนมตการใชยา Peginterferon alfa (ชนด 2a/2b) และ Ribavirin จากหนวยงานสทธประโยชนกอนการรกษา (pre-authorization) ทกครง โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยกอนทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน

2. คณสมบตของสถานพยาบาล

เปนสถานพยาบาลทมความพรอมในการวนจฉยและรกษาโรค คอ 2.1 สามารถตรวจหรอสงตรวจ Hepatitis C virus (HCV) RNA / HCV Genotype ได 2.2 สามารถทา Liver biopsy หรอสงตรวจ fibroscan ได 2.3 รายงานผล Histologic activity index (HAI) score หรอ Metavir score รวมทงมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษาปญหา

แทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา 3.1 เปนแพทยผเชยวชาญไดรบหนงสออนมตบตร หรอวฒบตรจากแพทยสภาในสาขาผเชยวชาญทางระบบ

ทางเดนอาหารและตบ หรอ 3.2 เปนแพทยอายรกรรมทปฏบตงานดานโรคตบไมนอยกวา 5 ป โดยไดรบการรบรองจากผอานวยการหรอ

หวหนาสถานพยาบาล

4. เกณฑอนมตการใชยา อนมตการใชยา Peginterferon alfa (ชนด 2a/2b) ในขอบงใชโรคไวรสตบอกเสบซเรอรง (genotype 2, 3)

โดยมเกณฑครบทกขอตามขอกาหนด ดงตอไปน 4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill) † 4.2 ผปวยโรคไวรสตบอกเสบซเรอรงทสมควรไดรบการรกษา คอ (ทกขอตอไปน)

4.2.1 ผปวยเปนโรคไวรสตบอกเสบซเรอรง ทไมเคยไดรบการรกษาดวย Peginterferon alfa (ชนด 2a/2b) รวมกบ Ribavirin มากอน

4.2.2 มความเขาใจและพรอมทจะรบการรกษา พรอมทงตองมการลงลายมอชอในใบแนะนาการปฏบตตนใน การใชยา (ทงผรบการรกษาและคสมรส)

4.2.3 มอาย 18-65 ป ††

ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวดและความทกขทรมาน เปนสาคญ

Page 143: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

139

4.2.4 มคา Alanine aminotransferase (ALT) มากกวาหรอเทากบ 1.5 เทา โดยไมมตบอกเสบจากสาเหตอยางอน เชน ยา สมนไพร แอลกอฮอล อวน (Non-alcoholic steato hepatitis; NASH)

4.2.5 HCV genotype 2 และ 3 ทม RNA positive ≥ 5,000 IU/ml 4.2.6 ผลการเจาะตบพบวาม significant fibrosis (F2) (Metavir มากกวาหรอเทากบ 2) หรอมผล

fibroscan ทมคา pKA ≥ 7.5 4.2.7 ในกรณทมตบแขง ตองเปนตบแขงในระยะเรมตนทตบยงทางานไดด โดยมคา Child-Pugh score นอย

กวาหรอเทากบ 6 4.3 ตองหยดดมแอลกอฮอลทกชนดไมตากวา 6 เดอน 4.4 ไมมขอหามของการรกษาโรคไวรสตบอกเสบซเรอรง ดงน

1) มประวตแพยา Interferon และ Ribavirin 2) ภาวะซมเศรารนแรง (major depressive) ทยงควบคมไมได 3) ตงครรภ หรอไมเตมใจทจะยนยอมในการคมกาเนด 4) ผปวยทไดรบการผาตดปลกถายอวยวะ ไดแก ไต, หวใจ หรอ ปอด 5) มโรคทอาจจะกาเรบมากขนถาไดรบ Interferon โดยเฉพาะ immune mediated diseases 6) มโรคประจาตวทยงควบคมรกษาไมไดด เชน ความดนโลหตสง เบาหวาน โรคหลอดเลอดหวใจ

ตบตน ถงลมโปงพอง โรคธยรอยดเปนพษ 7) ผมโรครวมอนซงอาจทาใหการตอบสนองตอการรกษาไมด หรอการรกษาทไดรบทาใหเกดอนตรกรยาท

รนแรง (major drug interaction) ซงเปนอนตรายตอผปวย 8) เปนโรคพษสราเรอรง 9) ผปวยทอยระหวางการใหยาเคมบาบด 10) ผปวยดมแอลกอฮอลระหวางรบการรกษา

4.5 เกณฑการหยดยา 4.5.1 ผปวยไดรบการรกษาครบเปนเวลา 24 สปดาห 4.5.2 ผปวยจาเปนตองหยดใชยา เนองจากไมสามารทนผลขางเคยงหรออาการไมพงประสงคจากยา

Peginterferon alfa (ชนด 2a/2b) หรอ Ribavirin ได ซงทาใหตองหยดใชยานานกวา 4 สปดาห 4.5.3 ไมปฏบตตามคาแนะนาในการใชยาทไดลงลายมอชอไวแลว และแพทยผรกษาเหนสมควร

4.6 กรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทใชยากบผปวย††

5. ขนาดยาทแนะนา ขนาดทแนะนา

- Peginterferon alfa 2a: 180 ไมโครกรม ฉดเขาใตผวหนง (SC) สปดาหละ 1 ครง รวมกบการกนยา Ribavirin 800-1,400 มลลกรมตอวน

†† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยาโดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2)

Page 144: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

140

- Peginterferon alfa 2b: 1.5 ไมโครกรม/กโลกรม ฉดเขาใตผวหนง (SC) สปดาหละ 1 ครง รวมกบการกนยา Ribavirin 800-1,400 มลลกรมตอวน

หมายเหต หามเปลยนชนดยาระหวาง Peginterferon alfa ชนด 2a กบ Peginterferon alfa ชนด 2b ในการรกษาผปวย

รายเดยวกนและหามใชยาเกนกวาปรมาณยาทระบไวบนกลอง

6. ระยะเวลาในการรกษา ใหการรกษาเปนเวลา 24 สปดาห

7. การประเมนผลการรกษา

- เจาะ HCV RNA หลงสนสดการรกษา (End-of-treatment response; ETR) - เจาะ HCV RNA หลงสนสดการรกษา 24 สปดาห เปนครงท 2 (Sustained virological response; SVR)

Page 145: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

141

แนวทางการกากบการใชยา Thyrotropin alfa ขอบงใช well-differentiated thyroid cancer

1. ระบบอนมตการใชยา

ขออนมตการใชยา Thyrotropin alfa จากหนวยงานสทธประโยชนกอนการรกษา (pre-authorization) ทกครง โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยกอนทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน

2. คณสมบตของสถานพยาบาล

เปนสถานพยาบาลทมความพรอมในการวนจฉยและรกษาโรค โดยการใหเภสชรงสเพอทา radio ablation รวมทงมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

เปนแพทยผเชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในสาขาเวชศาสตรนวเคลยร หรออนสาขาอายรศาสตรตอมไรทอและเมตะบอลสม ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2

4. เกณฑอนมตการใชยา อนมตการใชยา thyrotropin alfa ในโรค well-differentiated thyroid cancer เพอเพมระดบ TSH ใน

เลอดกอนการรกษาโดยการทาลายเนอตอมไทรอยดหลงผาตด (thyroid remnant ablation) ดวย I-131 โดยมเกณฑดงน

4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill)† 4.2 ไดรบการวนจฉยแนนอนวาเปน well-differentiated thyroid cancer โดยการตรวจทางพยาธวทยา 4.3 ไดรบการผาตดตอมไทรอยดแบบ near total thyroidectomy เปนอยางนอย 4.4 มลกษณะตามเกณฑตอไปนอยางนอย 1 ขอ

4.4.1 มภาวะตอมใตสมอง (pituitary gland) ไมสามารถหลง TSH ใหมระดบในเลอดสงกวา 25 มลล ยนตตอลตรได ระดบ TSH ดงกลาวใหวดเมอหยดยาฮอรโมนไทรอยดแลวอยางนอย 3 สปดาห

4.4.2 เปนผปวยจตเวชทมประวตอาการกาเรบเมอมภาวะขาดไทรอยด (hypothyroidism) โดยมลายลกษณอกษรยนยน ซงผปวยดงกลาวไดรบการวนจฉยโดยจตแพทยตามมาตรฐานทางการแพทย และไดรบการรกษาดวยยาทางจตเวช เชน โรคซมเศรา โรคจตเภท

4.4.3 ผปวยทมมภาวะขาดไทรอยด (hypothyroidism) แลวเกดความผดปรกตขอใดขอหนงดงตอไปนจนตองเขารบการรกษาในโรงพยาบาล มอาการและอาการแสดงของภาวะหวใจลมเหลว และม ejection fraction นอยกวา 50%

หรอ ejection fraction ลดลง 10% † ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวดและความทกขทรมานเปนสาคญ

Page 146: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

142

ความดนเลอดตาผดปรกต เชน Systolic blood pressure < 90 mmHg รวมกบมอาการและอาการแสดงของภาวะเลอดไปเลยงอวยวะตางๆ ไมเพยงพอ เชน หนามด เวยนศรษะ เปนตน

ระดบอเลคโตรไลทผดปรกต เชน hyponatremia (serum Na+ < 125 mmol/L), hyperkalaemia (serum K+ > 5 mmol/L)

4.4.4 ผปวยมอาการหรออาการแสดงของภาวะขาดฮอรโมนไทรอยดรนแรง (Zulewski score มากกวาหรอเทากบ 10 คะแนน) ระหวางรอการรกษาดวย I-131 และมระดบ TSH ในเลอดนอยกวา 25 มลลยนตตอลตร

4.4.5 ผปวยอายนอยกวา 18 ป ทมโรคมะเรงลกลามหรอกระจายออกนอกตอมไทรอยด 4.5 มการกรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทใชยากบผปวย††

5. ขนาดยาทแนะนาและวธการใหยา ใหฉด thyrotropin alfa 0.9 มลลกรม เขากลามเนอบรเวณสะโพก 2 ครง หางกน 24 ชวโมง

6. ระยะเวลาในการรกษาและเกณฑการหยดยา 6.1 ใหทาการประเมนหลงไดรบยาครงแรกภายใน 6 - 12 เดอน หากพบวายงม thyroid remnant เหลออย

สามารถใหยาซาไดไมเกน 1 ครง 6.2 ใหหยดใชยาเมอเกดผลขางเคยงหรออาการไมพงประสงครายแรงทแพทยผรกษาพจารณาแลวเหนวา

เกดผลเสยมากกวาประโยชนทจะไดรบ เชน ภาวะหวใจเตนผดจงหวะ อาเจยนรนแรง hypersensitivity เปนตน

†† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยา โดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2)

Page 147: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

143

แนวทางกากบการใชยา Leuprorelin acetate ขอบงใชภาวะ central (gonadotrophin dependent) precocious puberty

1. ระบบอนมตการใชยา

ขออนมตการใชยา leuprorelin acetate จากหนวยงานสทธประโยชนกอนการรกษา (pre-authorization) การอนมตแตละครงมระยะเวลา 12 เดอน เมอครบกาหนดใหขออนมตใหมทกครง โดยขออนมตในกาหนดเวลาไมเกน 30 วน หลงจากวนครบกาหนด เนองจากมผลกระทบตอสขภาพของผปวย โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยกอนทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน

2. คณสมบตของสถานพยาบาล

เปนสถานพยาบาลทมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

เปนแพทยผเชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในอนสาขากมารเวชศาสตรโรคตอมไรทอและเมตะบอลสม ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2

4. เกณฑอนมตการใชยา

อนมตการใชยา leuprorelin acetate ในภาวะ central (gonadotrophin dependent) precocious puberty โดยมเกณฑตอไปนครบทกขอ

4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill)† 4.2 ผปวยไดรบการตรวจวนจฉยวาเปน central precocious puberty ทมการพฒนาทางเพศทตยภม

(secondary sex characteristics) กอนอาย 8 ปในเดกหญง หรอกอนอาย 9 ปในเดกชาย 4.3 มผลการตรวจทางหองปฏบตการครบทกขอ ดงตอไปน

4.3.1 ระดบ luteinizing hormone (LH) มระดบสงเหมอนเดกเรมเขาสวยหนมสาว (pubertal LH level) กลาวคอ ม basal LH มากกวา 0.3-0.5 IU/L หรอ peak LH หลงกระตนดวย gonadotrophin-releasing hormone (GnRH) มากกวา 6 IU/L (ICMA) หรอมากกวา 10 IU/L (RIA) หรอระดบ LH/FSH หลงกระตนดวย GnRH มากกวา 1

4.3.2 อายกระดกลาหนาอายจรง กลาวคอ มอายมากกวา 1.0 SD ของอายตามปฏทน อยางรวดเรวภายใน 6-12 เดอน

4.3.3 ผลการทา MRI ของสมองและตอมใตสมอง โดยพจารณาทา MRI ในเดกชายทกรายและเดกหญงทเรมมอาการเมออายตากวา 7 ป หรอเดกหญงทเรมมอาการเมออายมากกวา 7 ป และตรวจรางกายพบสงผดปกต

หมายเหต อาจเพมผลการตรวจอนไดตามความจาเปนเชน ultrasound pelvis ในเพศหญง 4.4 อายทเรมใชยา leuprorelin acetate ในเดกหญงไมมากกวา 11 ป หรอเดกชายไมมากกวา 12 ป

† ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวด และความทกขทรมานเปนสาคญ

Page 148: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

144

4.5 ไมเปนผปวยทมารบการรกษาชามาก กลาวคอ อายกระดกมากกวา 12.5 ป ในเดกหญง หรอมากกวา 14 ป ในเดกชาย เนองจากยงไมมหลกฐานยนยนวาการใชยาในขณะทอายกระดกเจรญมากแลว จะชวยใหความสงสดทายเพมขน

4.6 มการกรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทขออนมตใชยากบผปวย††

5. ขนาดยาทแนะนาและวธการใหยา 5.1 ขนาดยาทแนะนาใหใช 100-150 ไมโครกรมตอกโลกรม IM หรอ SC ทก 4 สปดาห 5.2 หลงจากใชยาไปแลว 3-6 เดอน หากขนาดยาดงกลาวไมสามารถลดระดบฮอรโมนลงได (peak LH

หลงฉดยา 1-2 ชวโมง ควรนอยกวา 4-5 IU/L) ใหปรบขนาดยาเพมไดจนถง 300 ไมโครกรมตอกโลกรม ทก 4 สปดาห

6. ระยะเวลาในการรกษา

6.1 ระยะเวลาการรกษาไมสามารถกาหนดไดแนนอน ผปวยแตละรายใชระยะเวลาการรกษาไมเทากน โดยใหขออนมตการใชยาจากหนวยงานกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2) ทก 1 ป

6.2 การหยดยา leuprorelin acetate ใหพจารณาอายกระดกเปนหลก คอใหหยดยาเมออายกระดก (bone age) 13 ป ขนไปในเดกหญง หรอ 14 ปครง ขนไปในเดกชาย โดยอายจรง (chronological age) ควรมากกวา 9 ป ขนไปในเดกหญง และมากกวา 10 ป ขนไปในเดกชาย (เนองจากตองพจารณาในดานความพรอมของรางกาย หรอ maturity ของเดกดวย)

†† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยา โดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2)

Page 149: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

145

แนวทางการกากบการใชยา Docetaxel ขอบงใชมะเรงเตานมระยะเรมตนหรอระยะลกลาม เฉพาะผปวยทมปญหาโรคหวใจ

1. ระบบอนมตการใชยา

ขออนมตการใชยา docetaxel จากหนวยงานสทธประโยชนกอนการรกษา (pre-authorization) โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยกอนทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน 2. คณสมบตของสถานพยาบาล

เปนสถานพยาบาลทมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา 3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

3.1 เปนแพทยทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในสาขาอายรศาสตรมะเรงวทยา หรอสาขารงสรกษาและมะเรงวทยา หรออนสาขาศลยศาสตรมะเรงวทยา ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2

3.2 ในกรณสถานพยาบาล ไมมแพทยตามขอ 3.1 ใหผอานวยการโรงพยาบาลแตงตงแพทยทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาสาขาอายรศาสตร หรอสาขาศลยศาสตร ทมความรความชานาญในการใชยาดงกลาวอยางนอย 2 คน

4. เกณฑอนมตการใชยา

อนมตการใชยา docetaxel ในโรคมะเรงเตานมระยะเรมตนหรอระยะลกลาม เฉพาะผปวยทมปญหาโรคหวใจ โดยมเกณฑดงน

4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill)† 4.2 กรณมะเรงเตานมระยะเรมตน ใชเปน Adjuvant therapy ตามเงอนไขทงสองขอตอไปน

4.2.1 ใชกบผปวยทมการกระจายของโรคไปตอมนาเหลอง (node positive) หรอ ผปวยทไมมการ กระจายของโรคไปตอมนาเหลอง (node negative) แตมความเสยงตอการกลบเปนซาสง ซง เปนไปตามเกณฑ St. Gallen consensus 1998 ขอใดขอหนงดงน

มขนาดกอนเนองอกมากกวา 2 เซนตเมตร negative results on tests for expression of estrogen receptor and progesterone

receptor (ER and PR negative) มผลการตรวจ hormone receptor เปนลบ (ER and PR-negative) ม tumor histologic grade 2 หรอ 3 มอายนอยกวา 35 ป

4.2.2 ใชกบผปวยทม left ventricular ejection fraction นอยกวา 50% หรอเคยไดรบ anthracycline มากอน

† ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวดและความทกขทรมานเปนสาคญ

Page 150: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

146

4.3 กรณมะเรงเตานมระยะแพรกระจาย(metastatic breast cancer) หรอระยะลกลามเฉพาะท (locally advanced breast cancer) ใชเปนยาเดยวในการรกษา ตามเงอนไขทงสองขอตอไปน 4.3.1 ผปวยม left ventricular ejection fraction < 50% หรอเคยไดรบ anthracycline มา กอน 4.3.2 ผปวยเคยไดรบยา paclitaxel มาแลว

หมายเหต ผปวยตองอยในสภาพรางกายดพอสมควรคอม Eastern Co-operation Oncology Group (ECOG) performance status ตงแต 0 ถง 2 (หรอม ECOG 0-2) ดงรายละเอยดดานลาง ดงรายละเอยดดานลาง ECOG PERFORMANCE STATUS SCALE

Scale Description of scale 0 Asymptomatic, normal activity 1 Symptomatic; ambulatory, able to carry out activity of daily living 2 Symptomatic; in bed less than 50% of the day; occasionally need nursing care. 3 Symptomatic; in bed more than 50% of the day ; need nursing care. 4 Bed ridden may need hospitalisation.

4.4 มการกรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทจะใชยากบผปวย††

5. ขนาดยาทแนะนาและวธการใหยา

5.1 กรณมะเรงเตานมระยะเรมตน ขนาดยาทแนะนาคอ docetaxel 75 มลลกรมตอพนทผว 1 ตารางเมตร ทางหลอดเลอดดา โดยให

รวมกบ cyclophosphamide 600 มลลกรมตอพนทผว 1 ตารางเมตร ทก 3 สปดาห รวม 4 ครง 5.2 กรณมะเรงเตานมระยะแพรกระจายหรอระยะลกลามเฉพาะท

ขนาดยาทเหมาะสมสาหรบคนไทยคอ 75 มลลกรมตอพนทผว 1 ตารางเมตร (ขนาดยาโดยทวไปคอ 60-100 มลลกรมตอพนทผว 1 ตารางเมตร) ใหยาทางหลอดเลอดดา โดยใชเวลานานกวา 1 ชวโมง (หยดยาทนททมผลขางเคยง รนแรงเกดขน) ใหยาเปน cycle หางกนครงละ 3 สปดาห

หมายเหต 1) ควรให dexamethasone เปน pre-medication ในผปวยทกราย เพอลดอบตการณและความ

รนแรงของภาวะคงนา (fluid retention) และแอนาฟแลกซส 2) การใหยาในขนาดสงมผลตอการตอบสนองของเนองอก (tumor response) โดยมอบตการณ

ของผลขางเคยงเพมขน แตไมมผลตอชวงเวลาทโรคสงบ (time to tumor progression, TTP) และอตราการอยรอดโดยรวม (overall survival)

†† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยา โดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2)

Page 151: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

147

6. ระยะเวลาในการรกษาและเกณฑการหยดยา 6.1. กรณมะเรงเตานมระยะเรมตน

ใหยาตามขนาดยาทแนะนาเปน cycle ทก 3 สปดาหรวม 4 cycle เทานน 6.2. กรณมะเรงเตานมระยะแพรกระจายหรอระยะลกลามเฉพาะท

6.2.1 ใหยาจนผปวยม maximum response (กอนเนอมะเรงไมยบตอไปอกแลว) แลวใหเพมไดอก 1-2 cycle 6.2.2 ใหใชยา 6-8 cycle 6.2.3 กรณทผปวยตอบสนองตอยาไดด ควรจะหยดยา (drug holiday) หลงไดรบยาครบ 6-8 cycle แลวใหยาใหมเมอโรคกลบมาใหม หรอลกลามมากขน

Page 152: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

148

แนวทางกากบการใชยา Docetaxel ขอบงใช มะเรงปอดชนด non-small cell ระยะลกลาม

1. ระบบอนมตการใชยา

ขออนมตการใชยา docetaxel จากหนวยงานสทธประโยชนกอนการรกษา (pre-authorization) ทกครง โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยกอนทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน

2. คณสมบตของสถานพยาบาล เปนสถานพยาบาลทมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะ

รวมดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา เปนแพทยผเชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในสาขาอายรศาสตรมะเรงวทยา

หรอสาขารงสรกษาและมะเรงวทยา หรออนสาขาศลยศาสตรมะเรงวทยา ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2

4. เกณฑอนมตการใชยา

อนมตการใชยา docetaxel ในโรคมะเรงปอดชนด non-small cell ระยะลกลาม โดยมเกณฑดงน 4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill) †

4.2 ใชเปนยาสตรทสองหลงจากใชยา platinum ไมไดหรอไมไดผล 4.3 ผปวยตองอยในสภาพรางกายดมาก คอม Eastern Co-operation Oncology Group (ECOG)

performance status ตงแต 0 ถง 1 (หรอม ECOG 0-1) ดงรายละเอยดดานลาง

ECOG PERFORMANCE STATUS SCALE

SCALE DESCRIPTION OF SCALE 0 ASYMPTOMATIC NORMAL ACTIVITY. 1 SYMPTOMATIC ; AMBULATORY ABLE TO CARRY OUT ACTIVITY OF DAILY LIVING. 2 SYMPTOMATIC; IN BED LESS THAN 50% OF THE DAY ; OCCASIONALLY NEED NURSING CARE. 3 SYMPTOMATIC ; IN BED MORE THAN 50% OF THE DAY ; NEED NURSING CARE. 4 BED RIDDEN MAY NEED HOSPITALISATION.

† ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวดและความทกขทรมานเปนสาคญ

Page 153: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

149

4.4 มการกรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทจะใชยากบผปวย††

5. ขนาดยาทแนะนาและวธการใหยา 60-75 มลลกรมตอพนทผว 1 ตารางเมตร ใหยาทางหลอดเลอดดาโดยใชเวลานานกวา 1 ชวโมง (หยดยา

ทนททมผลขางเคยงรนแรงเกดขน) ใหยาเปน cycle หางกนครงละ 3 สปดาห ควรให dexamethasone เปน pre-medication ในผปวยทกรายเพอลดอบตการณและความรนแรงของ

ภาวะคงนา (fluid retention) และแอนาฟแลกซส หมายเหต การใหยาในขนาดสงกวาทแนะนาเพมผลขางเคยงและอตราการเสยชวตของผปวย 6. ระยะเวลาในการรกษา

6.1 โดยทวไปแนะนาใหใชยา 4 cycle 6.2 ใหใชยาไดสงสดไมเกน 6 cycle

†† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยา โดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2)

Page 154: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

150

แนวทางกากบการใชยา Docetaxel ขอบงใช มะเรงตอมลกหมากระยะแพรกระจาย

1. ระบบอนมตการใชยา

ขออนมตการใชยา docetaxel จากหนวยงานสทธประโยชนกอนการรกษา (pre-authorization) ทกครง) โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยกอนทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน

2. คณสมบตของสถานพยาบาล

เปนสถานพยาบาลทมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

เปนแพทยผเชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในสาขาอายรศาสตรมะเรงวทยา หรอสาขารงสรกษาและมะเรงวทยา หรออนสาขาศลยศาสตรมะเรงวทยา ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2

4. เกณฑอนมตการใชยา

อนมตการใชยา docetaxel ในโรคมะเรงตอมลกหมากระยะแพรกระจาย โดยมเกณฑดงน 4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill) †

4.2 ใชในผปวยทไมตอบสนองตอการรกษาดวยยาฮอรโมนแลว 4.3 ใหใชรวมกบ prednisolone 4.4 ผปวยตองอยในสภาพรางกายดมาก คอม Eastern Co-operation Oncology Group (ECOG)

performance status ตงแต 0 ถง 1 (หรอม ECOG 0-1) ดงรายละเอยดดานลาง

ECOG PERFORMANCE STATUS SCALE

SCALE DESCRIPTION OF SCALE 0 ASYMPTOMATIC NORMAL ACTIVITY. 1 SYMPTOMATIC; AMBULATORY ABLE TO CARRY OUT ACTIVITY OF DAILY LIVING. 2 SYMPTOMATIC; IN BED LESS THAN 50% OF THE DAY ; OCCASIONALLY NEED NURSING CARE. 3 SYMPTOMATIC ; IN BED MORE THAN 50% OF THE DAY ; NEED NURSING CARE. 4 BED RIDDEN

MAY NEED HOSPITALISATION.

4.5 ภายหลงหยดยาหากโรคลกลาม ไมแนะนาใหใชยาอก † ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวดและความทกขทรมานเปนสาคญ

Page 155: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

151

4.6 มการกรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทจะใชยากบผปวย††

5. ขนาดยาทแนะนาและวธการใหยา 60-75 มลลกรมตอพนทผว 1 ตารางเมตร ใหยาทางหลอดเลอดดาโดยใชเวลานานกวา 1 ชวโมง (หยดยา

ทนททมผลขางเคยงรนแรงเกดขน) ใหยาเปน cycle หางกนครงละ 3 สปดาห โดยใหรวมกบ prednisolone 5 มลลกรม ใหยาทางปากวนละ 2 ครง ทกวนตลอดชวงของการรกษา

ควรให dexamethasone เปน pre-medication ในผปวยทกรายเพอลดอบตการณความรนแรงของภาวะคงนา (fluid retention) และแอนาฟแลกซส หมายเหต การใหยาบอยกวาทแนะนาไมเพมอตราการรอดชวตของผปวย 6. ระยะเวลาในการรกษา

ใหใชยาไดสงสดไมเกน 6 cycle

†† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยา โดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2)

Page 156: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

152

แนวทางกากบการใชยา Imatinib mesilate ขอบงใช chronic myelogenous leukemia (CML) ระยะ chronic stable phase

1. ระบบอนมตการใชยา ขออนมตการใชยา imatinib mesilate จากหนวยงานสทธประโยชนกอนการรกษา (pre-authorization)

ทกครง โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยกอนทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน

2. คณสมบตของสถานพยาบาล เปนสถานพยาบาลทมความพรอมในการวนจฉยและรกษาโรค คอ 2.1 สามารถตรวจหา Philadelphia chromosome t(9;22)(q34;q11) ดวยวธ quantitative

chromosome study ได 2.2 สามารถตรวจ chromosomal cytogenetic ดวยวธมาตรฐาน หรอดวย real-time quantitative

PCR (RQ-PCR) หรอ fluorescence in situ hybridization (FISH) ทมมาตรฐานได รวมทงมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษา

ปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา 3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

เปนแพทยผเชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในสาขาอายรศาสตรโรคเลอด ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2

4. เกณฑอนมตการใชยา

อนมตการใชยา imatinib mesilate ในโรค CML โดยมเกณฑดงน 4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill) † 4.2 ผปวยไดรบการตรวจวนจฉยวาเปน CML ในระยะ chronic stable phase โดยตองตรวจพบขอหนง

ขอใดดงตอไปน 4.2.1 ม Philadelphia chromosome positive โดยการตรวจดวยวธ quantitative

chromosome study หรอ 4.2.2 ม BCR-ABL gene positive โดยการตรวจดวยวธ polymerase chain reaction (PCR)

หรอ fluorescence in situ hybridization (FISH) 4.3 ไมอนมตใหมการใชยา imatinib mesilate ตอไป และใหพจารณาการรกษาในแนวทางอน เมอ

4.3.1 ไมได complete hematologic response ใน 6 เดอน หรอ 4.3.2 ไมได major cytogenetic response ใน 12 เดอน หรอ 4.3.3 ไมได complete cytogenetic response ใน 18 เดอน

† ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวดและความทกขทรมานเปนสาคญ

Page 157: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

153

เกณฑการพจารณา cytogenetic response ใหใชวธการตรวจ metaphase จาก chromosome analysis เทานน กรณทผลการตรวจไมม metaphase สามารถใหยาตอไปไดไมเกน 3 เดอน และตองตรวจซา หากยงไมสามารถตรวจได ใหหยดยา

4.4 มการกรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทใชยากบผปวย††

5. ขนาดยาทแนะนาและวธการใหยา 5.1 400 มลลกรมตอวน 5.2 ไมอนมตใหใชยา imatinib mesilate ในขนาดเกน 400 มลลกรมตอวน

6. การตดตาม/การประเมนผลการรกษา ผปวยทได complete cytogenetic response ควรทาการตรวจ chromosome ทก 6 เดอน ถามการ

กลบคนของ Philadelphia chromosome โดยทผลเลอด CBC อยในเกณฑปกต สามารถใหยาตอไปไดอก 3 เดอน และตรวจหา Philadelphia chromosome ซา ซงถายงไมได complete cytogenetic response ใหหยดยา imatinib mesilate หมายเหต ในกรณทมการตรวจ RQ-PCR ทไดมาตรฐาน สามารถใชแทนการตรวจ cytogenetic ทก 6 เดอนไดแตใหมการตรวจ cytogenetic ทก 12 เดอน รวมดวย กรณทผลการตรวจไมม metaphase สามารถใหยาตอไดไมเกน 3 เดอน และตองตรวจซา หากยงไมสามารถตรวจได ใหหยดยา

††

โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยา โดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2)

Page 158: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

154

แนวทางกากบการใชยา Imatinib mesilate ขอบงใช gastrointestinal stromal tumors (GISTs) ระยะลกลามหรอมการกระจายของโรค

1. ระบบอนมตการใชยา

ขออนมตการใชยา imatinib mesilate จากหนวยงานสทธประโยชนกอนการรกษา (pre-authorization) ทกครง โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยกอนทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน

2. คณสมบตของสถานพยาบาล

เปนสถานพยาบาลทมความพรอมในการวนจฉยและรกษาโรค โดยสามารถวดขนาดของเนองอกไดดวยรงสวนจฉยทแมนยา เชน computerized tomography (CT) หรอ magnetic resonance imaging (MRI) รวมทงมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

เปนแพทยผเชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในสาขาอายรศาสตรมะเรงวทยา หรออนสาขาศลยศาสตรมะเรงวทยาซงปฏบตงานในสถานพยาบาลทไดรบการอนมตในขอ 2

4. เกณฑอนมตการใชยา อนมตการใชยา imatinib mesilate ในโรค GISTs โดยมเกณฑดงน

4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill) † 4.2 ผปวยไดรบการตรวจวนจฉยวาเปน GISTs (gastrointestinal stromal tumors) ทม Kit (CD117) ให

ผลบวก 4.3 เปนโรคระยะลกลามทผาตดไมได หรอมการกระจายของโรค 4.4 ไมอนมตใหมการใชยา imatinib mesilate ตอไป และใหพจารณาการรกษาในแนวทางอน เมอม

progressive disease อยางชดเจน 4.5 มการกรอกแบบฟอรมทกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทใชยากบผปวย††

5. ขนาดยาทแนะนาและวธการใหยา 5.1 400 มลลกรมตอวน 5.2 ไมอนมตใหมการใชยา imatinib mesilate เกนกวาขนาดทแนะนา (400 มลลกรมตอวน) แมวาการใหยาไม

ไดผลหรอโรคลกลามขนขณะใหยาท 400 มลลกรมตอวน

6. การประเมนผลการรกษา 6.1 ประเมนผลการรกษาทก 12 สปดาห ดวยรงสวนจฉยทสามารถวดขนาดของเนองอกได เชน computerized

tomography (CT) หรอ magnetic resonance imaging (MRI)

† ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวดและความทกขทรมานเปนสาคญ †† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยา โดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2)

Page 159: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

155

6.2 ควรระบผลการตอบสนองดวย SWOG (south west oncology group) หรอ RECIST (response evaluation criteria in solid tumor) criteria วาเปน

ก. โรคหายไปหมด (complete) หรอ ข. รกษาหายไปบางสวน (partially response) หรอ ค. คงท (stable) ตาม SWOG (Southwest Oncology Group) หรอ RECIST criteria

6.3 ในกรณทผลการตรวจทางรงสวทยาพบวามรอยโรคขนาดใหญขนเพยงตาแหนงเดยว (ไมเกน 25%) ในขณะทตาแหนงอนเลกลง หรอคงท แพทยผรกษาสามารถพจารณาหยดยา หรอใหยาตออก 2 เดอน และทาการตรวจซาเพอความชดเจนวาเปน stable disease หรอ progressive disease

Page 160: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

156

แนวทางกากบการใชยา Human normal immunoglobulin, intravenous (IVIG) ขอบงใช โรคคาวาซากระยะเฉยบพลน (acute phase of Kawasaki disease)

1. ระบบอนมตการใชยา

1.1 กรณโรคคาวาซากระยะเฉยบพลน ขออนมตการใชยา IVIG จากหนวยงานสทธประโยชน ภายหลงการรกษา (post-authorization) เนองจากผปวยสวนใหญเปนเดกเลก มกมาดวยอาการฉกเฉน และจาเปนตองไดรบยาอยางทนทวงทมฉะนนอาจทาใหผปวยเสยชวตได โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยหลงทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน

1.2 กรณโรคคาวาซากระยะเฉยบพลนทดอตอการรกษาดวย IVIG ในครงแรก ใหขออนมตจากหนวยงานสทธประโยชน กอนการใหยา IVIG ซาอก 1 ครง (pre-authorization) โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยหลงทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน

2. คณสมบตของสถานพยาบาล

เปนสถานพยาบาลทสามารถทาการตรวจ echocardiogram ได หรอสามารถสงตอเพอรบการตรวจ echocardiogram ไดในโรงพยาบาลเครอขายภายในเวลาไมเกน 2 สปดาห นบจากวนทใหการวนจฉยโรค รวมทงมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

3.1 เปนแพทยผเชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในสาขากมารเวชศาสตร ซงปฏบตงานในสถาน พยาบาลตามขอ 2

3.2 ในกรณสถานพยาบาล ไมมแพทยตามขอ 3.1 ใหผอานวยการโรงพยาบาลแตงตงแพทยทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาสาขากมารเวชศาสตร ทมความรความชานาญในการใชยาดงกลาวอยางนอย 2 คน

4. เกณฑอนมตการใชยา

อนมตการใชยา IVIG ในโรคคาวาซากระยะเฉยบพลน ในกรณดงตอไปน 4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill) † 4.2 สามารถวนจฉยโรคไดครบถวนตามเกณฑของคาวาซาก โดยมอาการและอาการแสดงดงตอไปน

4.2.1 มไขตดตอกนอยางนอย 5 วน 4.2.2 มอาการแสดงอยางนอย 4 ใน 5 อยาง ดงน

เยอตาสวนลกตา (bulbar) แดงทตาทงสองขางโดยไมมขตา มการเปลยนแปลงของรมฝปากและเยอบชองปากโดยมรมฝปากแดง มรอยแยกทรมฝปาก

ลนเปนตมและมสแดงคลายผลสตรอเบอร หรอมคอหอยแดงอยางชดเจน † ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวดและความทกขทรมานเปนสาคญ

Page 161: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

157

มการเปลยนแปลงของผวหนงบรเวณมอและเทา โดยมฝามอหรอฝาเทาแดง มอหรอเทาบวม (ในระยะเฉยบพลน) ซงตอมาจะมการลอกของผวหนงบรเวณรอบๆ เลบมอหรอเลบเทา (ในระยะพกฟนหรอระยะกงเฉยบพลนทสปดาหท 2 และ 3 ของโรค)

มผนผวหนงลกษณะหลายรปแบบ (polymorphous rash) คลาพบตอมนาเหลองบรเวณลาคอ โดยมขนาดโตกวา 1.5 เซนตเมตร และมกคลาพบเพยง

ดานใดดานหนงของลาคอ 4.2.3 ไดรบการวนจฉยแยกโรคทมอาการคลายกนออกแลว ไดแก โรคตดเชอไวรส (เชน measles,

adenovirus, enterovirus, Epstein-Barr virus), scarlet fever, staphylococcal scalded skin syndrome, toxic shock syndrome, bacterial cervical lymphadenitis, drug hypersensitivity reactions, Stevens-Johnson syndrome, juvenile rheumatoid arthritis, Rocky mountain spotted fever, leptospirosis, mercury hypersensitivity reaction (acrodynia)

4.3 วนจฉยโรคไดไมครบถวนตามเกณฑของคาวาซาก (incomplete Kawasaki disease) แตมการตรวจทางหองปฏบตการทเขาไดกบโรค ตามเกณฑของ American Heart Association และ American Academy of Pediatrics (AHA/AAP guidelines) ไดแกขอใดขอหนงดงตอไปน 4.3.1 มคา ESR > 40 mm/hour และ/หรอ CRP > 3 mg/dL รวมกบผลการตรวจทาง

หองปฏบตการอนพบความผดปกตตงแต 3 ขอขนไป ไดแก ALT สงกวา2.5 เทาของคาปกต WBC count > 15,000/mm3 มภาวะโลหตจาง (เมอเทยบกบอายของผปวย) platelet count > 450,000/mm3 (ไขมากกวา 7 วน) การตรวจปสสาวะพบเมดเลอดขาว > 10/HPF serum albumin < 3g/dL

4.3.2 ตรวจพบความผดปกตของ echocardiogram 4.4 กรณโรคคาวาซากระยะเฉยบพลนทดอตอการรกษาดวย IVIG ในครงแรก พจารณาให IVIG ซาไดอก

1 ครงเทานน (ใชขนาดยาและวธการใหยาตามขอ 5) โดยมเกณฑการวนจฉยดงตอไปน ลกษณะทางคลนกและผลการตรวจทางหองปฏบตการยงคงเขาไดกบโรคคาวาซาก ยงตรวจไมพบสาเหตอนๆ ของไข หลงจากการให IVIG dose แรกเสรจสนไปแลวนานกวา 36 - 48 ชวโมงผปวยยงคงมไขอย

4.5 มการกรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทใชยากบผปวย††

5. ขนาดยาทแนะนาและวธการใหยา ใหยาในขนาด 2 กรมตอนาหนกตว 1 กโลกรมตอครง โดยการใหยาเพยงครงเดยว (single dose) ภายใน

ระยะ 10 วนหลงจากทเรมมไข เนองจากมหลกฐานวาการใหยาเกนกวาระยะเวลาดงกลาวไมใหประโยชนในการรกษา ใหยาดวยวธ continuous drip โดยเรมใหยาในขนาด 0.6 มลลลตรตอนาหนกตว 1 กโลกรมตอ

†† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยา โดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2)

Page 162: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

158

ชวโมง และเพมอตราครงละเทาตวทก 30 นาท (ขนาดสงสดไมเกน 4.8 มลลลตรตอนาหนกตว 1 กโลกรมตอชวโมง) จนไดอตราทให IVIG ไดหมดใน 12 ชวโมง

6. การตดตามผลการรกษา

6.1 ขณะใหยาควรบนทกสญญาณชพ ทก 15 นาท ใน 2 ชวโมงแรก หลงจากนนถาไมพบความผดปกตใหบนทกทก 1 ชวโมง

6.2 ใหสงเกตการเกดผน และการหายใจ ถามอาการผดปกตใหหยดการใหยา และรกษาอาการแพ 6.3 ผปวยโรคคาวาซากทกรายทยงไมไดรบการตรวจ echocardiogram ณ วนทวนจฉยโรค ตองไดรบการ

ตรวจechocardiogram ภายในเวลาไมเกน 2 สปดาห 6.4 ควรทา echocardiogram ซาท 2 เดอน หลงเรมปวย

Page 163: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

159

แนวทางกากบการใชยา Human normal immunoglobulin, intravenous (IVIG) ขอบงใช โรคภมคมกนบกพรองปฐมภม (primary immunodeficiency diseases)

1. ระบบอนมตการใชยา ขออนมตการใชยา IVIG จากหนวยงานสทธประโยชนดงน 1.1 กรณ Post- Authorization

กรณเมอผปวยมาดวยภาวะฉกเฉนและจาเปนตองไดรบยาในทนท มเชนนนผปวยอาจถงแกชวตได (life-threatening) ใหขออนมตการใชยา IVIG จากหนวยงานสทธประโยชนภายหลงการรกษา พรอมแนบรายงานการใช IVIG โดยเรวทสด โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยหลงทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน 1.2 กรณ Pre-Authorization สาหรบในกรณทไมใชภาวะฉกเฉน เชน การใหเพอการรกษาตามปกต (Replacement Therapy) จะตองมการลงทะเบยนผปวยไวลวงหนากบหนวยงานสทธประโยชน และกอนไดรบยาในครง (course) ตอไป ใหขออนมตการใชยา IVIG จากหนวยงานสทธประโยชนกอนการรกษา เนองจากผปวยไมจาเปนตองไดรบยาในทนท ยกเวนในรายทมอาการรนแรง และฉกเฉนควรทาตามแบบ post-authorization แลวจงแจงใหหนวยงานสทธประโยชนทราบภายหลงการรกษา 2. คณสมบตของสถานพยาบาล

เปนสถานพยาบาลทมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

สถานพยาบาลจาเปนตองใชยาโดยแพทยผมความพรอมในการใชยานทงในแงความสามารถในการวนจฉยโรค การใชยาใหตรงตามขอบงใช การระมดระวงอนตรายจากยา และการตดตามผลการรกษา ไดแก

3.1 เปนแพทยผเชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในอนสาขากมารเวชศาสตรโรคตดเชอ หรออนสาขากมารเวชศาสตรโรคภมแพและภมคมกน หรออนสาขาอายรศาสตรโรคตดเชอ หรออนสาขาอายรศาสตรโรคภมแพและภมคมกนทางคลนก ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2 หมายเหต ผปวยควรพบแพทยผเชยวชาญผใหการวนจฉย ทก 3-6 เดอน

3.2 ในกรณสถานพยาบาล ไมมแพทยตามขอ 3.1 ใหผอานวยการโรงพยาบาลแตงตงแพทยทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาสาขาอายรศาสตร หรอสาขากมารเวชศาสตร ทมความรความชานาญในการใชยาดงกลาวอยางนอย 2 คน ซงสามารถรบคาปรกษาจากแพทยผเชยวชาญเพอใหการรกษาผปวยในภาวะฉกเฉน หรอเปนการรกษาตามปกตแบบตอเนองโดยมหนงสอสงตวจากแพทยผเชยวชาญ 4. เกณฑการวนจฉยโรค

ผปวยโรคภมคมกนบกพรองปฐมภมอาจมอาการทางคลนกทหลากหลาย การวนจฉยโรคอาจคลาดเคลอนไดหากไมไดรบการยนยนดวยผลการตรวจทางหองปฏบตการทเหมาะสม รวมกบการตรวจพบลกษณะทางคลนกบางประการทชวยใหวนจฉยแยกโรคไดอยางแมนยา เกณฑการวนจฉยโรคภมคมกนบกพรองปฐมภมประกอบดวย

Page 164: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

160

4.1 อาการแสดงทางคลนก (clinical presentation) 4.1.1 มภาวะตดเชอของระบบทางเดนหายใจ และระบบอนๆ ไดบอย เชน ปอดอกเสบ หอกเสบ

ไซนสอกเสบ การตดเชอในทางเดนอาหาร สมองตดเชอ การตดเชอบรเวณผวหนง การตดเชอของระบบกระดกและกลามเนอ ซงอาจรนแรงถงขนตดเชอในกระแสเลอด โดยม spectrum ของเชอดงแสดงไวในตารางท 1

4.1.2 การตรวจรางกายทชวยในการวนจฉยโรค คออาจพบนาหนกตวนอย อาจตรวจไมพบตอมนาเหลองหรอตอมทอนซล

4.1.3 มผลการตรวจทางหองปฏบตการทสนบสนนการวนจฉยโรค ดงแสดงไวในตารางท 2 ตารางท 1 spectrum ของเชอทมกเปนสาเหตของการตดเชอในผปวยโรคภมคมกนบกพรอง

ปฐมภม A. Bacterial respiratory tract and gastrointestinal infections

Haemophilus influenzae Streptococcus pneumoniae Staphylococcus aureus Neisseria meningitidis Pseudomonas aeruginosa เชออนๆ ทอาจพบได คอ Mycoplasma, Campylobacter,

Ureaplasma urealyticum

B. Enterovirus Echovirus เปน virus สาคญทพบบอย Coxsackie virus A และ B Poliovirus

C. Opportunistic organism เชน Pneumocystis jirovecii (Pneumocystic carinii)

Page 165: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

161

ตารางท 2 ผลการตรวจทางหองปฏบตการทสนบสนนการวนจฉยโรคภมคมกนบกพรองปฐมภม

A. ผลการตรวจทางหองปฏบตการทจาเปนในการวนจฉยครงแรก Complete blood count (CBC) Quantitative serum immunoglobulin (IgG, IgA, IgM) levels

B. ผลการตรวจทางหองปฏบตการทควรพจารณาในการวนจฉยครงแรก เชน CD marker เชน CD3, CD4, CD8 (T cells), CD19 or CD20 (B

cells), CD16/56 (NK cells)

Serum IgE level IgG subclasses T cell function Antigen specific antibody response

4.2 เกณฑการวนจฉยโรคภมคมกนบกพรองปฐมภมแตละชนด

4.2.1 Common Variable Immunodeficiency (CVID) Male or female, one of major isotypes (IgM, IgG, and IgA) < 2 SD mean for age

and all of the following criteria 1. Onset > 2 years of age 2. Absent isohemagglutinin and/or poor response to vaccine

3. Defined causes of hypogammaglobulinemia have been excluded 4.2.2 Severe Combined Immunodeficiency (SCID)

Male or female < 2 years of age with either 1. < 20% CD3+T cells, an absolute lymphocyte count < 3,000/mm3 and proliferative responses to mitogen less than 10% of control or

2. The presence of maternal lymphocytes in the circulation 4.2.3 DiGeorge anomaly Male or female with CD3+T cells < 1,500/mm3 and at least one of the

following: 1. Cardiac defect 2. Hypocalcemia of greater than 3 weeks duration that requires therapy 3. Dysmorphic facies or palatal abnormalities 4.2.4 X-linked agammaglobulinemia (XLA or Bruton's agammaglobulinemia)

Male patients with less than 2% CD19+ B cells in whom other causes of hypogammaglobulinemia have been excluded and at least one of the following criteria:

1. Onset of recurrent bacterial infections in the first 5 years of life

Page 166: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

162

2. Serum IgG, IgM, and IgA more than 2 SD below normal for age 3. Absence of isohemagglutinins 4.2.5 Autosomal recessive agammaglobulinemia Male or female patients with less than 2% CD19+ B cells in whom other causes

of hypogamma-globulinemia have been excluded and at least one of the following criteria:

1. Onset of recurrent bacterial infections in the first 5 years of life 2. Serum IgG, IgM, and IgA more than 2 SD below normal for age 3. Absence of isohemagglutinins 4.2.6 X-linked hyper-IgM syndrome

Male patient with serum IgG concentration < 2 SD below normal for age, normal number of T cells and B cells and one or more of the following:

1. Serum IgM concentration at least 2 SD above normal for age 2. Pneumocystis jiroveci in the first year of life 3. Parvovirus-induced aplastic anemia 4. Cryptosporidium-related diarrhea 5. Severe liver disease (sclerosing cholangitis)

4.2.7 Autosomal recessive hyper-IgM syndrome Male or female patient with serum IgG and IgA concentration < 2 SD below

normal for age, serum IgM concentration at least 2 SD above normal for age, normal number of T cells and B cells, and lymphadenopathy

4.2.8 Ataxia telangiectasia Male or female with progressive cerebellar ataxia and at least one of the

following 1. Ocular or facial telangiectasia 2. Serum IgA < 2 SD normal for age 3. Alpha fetoprotein > 2 SD 4. Increased chromosomal breakage after exposure to irradiation 4.2.9 Wiskott-Aldrich syndrome

Male patient with congenital thrombocytopenia (less than 70,000/mm3), small platelets, or male patient splenectomized for thrombocytopenia, and at least one of the following

1. Eczema 2. Abnormal antibody response to polysaccharide antigens 3. Recurrent bacterial or viral infections 4. Autoimmune diseases 5. Lymphoma, leukemia, or brain tumors 4.2.10 X-linked lymphoproliferative syndrome (XLP)

Page 167: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

163

Male patient experiencing death, lymphoma/Hodgkin disease, immunodeficiency, aplastic anemia or lymphohistiocytic disorder following acute EBV infection

4.2.11 Isolated IgG subclass deficiency All of the following 1. Reduction in one or more of IgG subclass (value below 2 SD for age

appropriate level) 2. No other cause of other primary immunodeficiency can be identified 4.2.12 IgA with IgG subclass deficiency All of the following 1. Reduced IgA (value below 2 SD for age appropriate level) 2. Reduction in one or more of IgG subclass (value below 2 SD for age

appropriate level) 3. No other cause of other primary immunodeficiency can be identified 4.2.13 Specific antibody deficiency with normal Ig concentrations and numbers of B

cells All of the following 1. Abnormal antibody response to vaccine 2. No other cause of other primary immunodeficiency can be identified

4.2.14 Reticular dysgenesis All of the following without other cause such as malignancy or drug 1. Markedly decreased T cells 2. Decreased or normal B cells 3. Decreased serum Immunoglobulin 4. Granulocytopenia 5. Thrombocytopenia 4.2.15 Omenn syndrome

All of the following 1. Normal or decreased B cells 2. Decreased serum immunoglobulin 3. Elevated serum IgE 4. Erythroderma 5. Eosinophilia 6. Adenopathy 7. Hepatosplenomegaly 4.2.16 Thymoma with immunodeficiency (Good syndrome) All of the following 1. Thymoma 2. Decreased numbers of B cells

Page 168: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

164

3. Decreased serum immunoglobulin 4.2.17 Transient hypogammaglobulinemia of infancy At least criteria number 1-4 at the initial diagnosis 1. Age < 2 years old 2. Decreased serum IgG and IgA 3. Normal numbers of B cells 4. No other cause of other primary immunodeficiency can be identified 5. Recovery after 2 years of age 4.2.18 Cartilage hair hypoplasia All of the following 1. Normal or decreased numbers of T cells 2. Normal or decreased numbers of B cells 3. Short-limbed dwarfism with metaphyseal dysostosis 4. Sparse hair 5. Anemia 6. Neutropenia 4.2.19 Hyper-IgE syndrome (sporadic or autosomal dominant form) At least criteria number 1-4 1. serum IgE > 2,000 IU/mL or more than 2 SD normal for age 2. Staphylococcal skin abscess 3. Pneumonia and pneumatocoele 4. Disorders of bone, joint, and teeth such as osteoporosis, hyperextensible

joint, scoliosis, retain primary teeth 5. Candidiasis 6. Facial features such as broad nasal bridge, and facial asymmetry 4.2.20 WHIM syndrome All of the following 1. Hypogammaglobulinemia 2. Decreased B cells 3. Severe neutropenia 4. Warts or human papilloma virus infection หมายเหต เกณฑการวนจฉยโรคภมคมกนบกพรองปฐมภมแตละชนดตามขอ 4.2 ดดแปลงจาก 1. Diagnostic criteria for primary immunodeficiencies by Pan-American Group for

Immunodeficiency (PAGID) and European Society for Immunodeficiencies (ESID) Clin Immunol 1999;93:190-97.

2. Classification of primary immunodeficiency by Primary Immunodeficiency Diseases Classification Committee, The International Union of Immunological Societies. J Allergy Clin Immunol 2006;117:883-96.

Page 169: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

165

โปรดใหความสนใจ การใชยาโดยขาดการวนจฉยโรคทแมนยาจดเปนการใชยาอยางไมสมเหตผล สถานพยาบาลอาจไมไดรบการชดเชยยาหากไมระบการวนจฉยโรคตามขอ 4.2 ขอใดขอหนงใหกบผปวย

5. เกณฑอนมตการใชยา อนมตการใช IVIG ในโรคภมคมกนบกพรองปฐมภม (primary immunodeficiency diseases) ดวย

เกณฑดงน 5.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill) †

5.2 ผปวยไดรบการวนจฉยวาเปนโรคภมคมกนบกพรองปฐมภม (primary immunodeficiency diseases) ประเภทใดประเภทหนงดงน โดยมการระบชอโรคอยางชดเจนตามตารางท 3

5.2.1 ผป วย โรคภม คมก นบกพรองปฐมภมประเภทท ข าด B cell เ ชน X-linked agammaglobulinemia, severe combined immunodeficiency

5.2.2 ผปวยโรคภมคมกนบกพรองปฐมภมประเภททมปรมาณ immunoglobulin ตา และมความผดปกตในการสราง specific antibody เชน common variable immunodeficiency, hyper-IgM syndrome

5.2.3 ผปวยโรคภมคมกนบกพรองปฐมภมประเภททมปรมาณ immunoglobulin ปกต แตมความผดปกตในการสราง specific antibody เชน Wiskott-Aldrich syndrome, hyper-IgE syndrome, specific antibody deficiency

5.2.4 ผปวยโรคภมคมกนบกพรองปฐมภมประเภททมปรมาณ immunoglobulin subclass ผดปกต รวมกบมการตดเชอบอยๆ หรอมความผดปกตในการสราง specific antibody

5.3 ไมใชผปวยทมภาวะ selective IgA deficiency เนองจากไมมขอบงช และอาจเปนอนตรายตอผปวยเนองจากเกดภาวะแอนาฟแลกซสไดงายจากการใช IVIG

5.4 มการกรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทใชยากบผปวย††

† ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวดและความทกขทรมานเปนสาคญ ††

โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยา โดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2) 

Page 170: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

166

ตารางท 3 รายชอโรคภมคมกนบกพรองปฐมภมแตละชนด ทตองไดรบการระบในแบบฟอรมขออนมตการใชยา

01 Common variable immunodeficiency 02 Severe combined immunodeficiency (SCID) 03 DiGeorge anomaly 04 X-linked agammaglobulinemia (XLA or Bruton's agammaglobulinemia) 05 Autosomal recessive agammaglobulinemia 06 X-linked hyper-IgM syndrome 07 Autosomal recessive hyper-IgM syndrome 08 Ataxia-telangiectasia and diseases of DNA repair defects 09 Wiskott-Aldrich syndrome 10 X-linked lymphoproliferative syndrome (XLP) 11 Isolated IgG subclass deficiency 12 IgA with IgG subclass deficiency 13 Specific antibody deficiency with normal Ig concentrations and numbers of B cells 14 Reticular dysgenesis 15 Omenn syndrome 16 Thymoma with immunodeficiency (Good syndrome) 17 Transient hypogammaglobulinemia of infancy 18 Cartilage hair hypoplasia 19 Hyper- IgE syndrome 20 WHIM syndrome

6. ขนาดยาทแนะนาและวธการใหยา

เรมดวย 400-600 มลลกรมตอนาหนกตว 1 กโลกรมตอครง ทก 2-4 สปดาห จากนนปรบระดบใหได IgG trough level มากกวา 500 มลลกรมตอเดซลตร หรอ มากกวา 800 มลลกรมตอเดซลตร กรณทม bronchiectasis หรอการตดเชอทรนแรง หมายเหต ยาแตละบรษทอาจมวธการใหยาทแตกตางกน โปรดอานวธใหยาจากเอกสารกากบยากอนใหยา 7. ระยะเวลาในการรกษา

ขนอยกบชนดของโรคและดลยพนจของแพทยผวนจฉย โดยประเมนวาผปวยมความจาเปนตองใช IVIG ตอเนองหรอไม เชนกรณ IgG subclass deficiency อาจพจารณาหยดการให IVIG หลงการรกษา 6 เดอน ถง 1 ป สาหรบผปวยภมคมกนบกพรองทไดรบการรกษาดวยการปลกถายไขกระดก ควรใหแพทยผวนจฉยหรอแพทยผทาการรกษาเปนผพจารณาใหความเหนในการหยดการให IVIG ตามมาตรฐานการรกษา

Page 171: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

167

แนวทางกากบการใชยา Human normal immunoglobulin, intravenous (IVIG) ขอบงใช โรค idiopathic thrombocytopenic purpura (ITP) ชนดรนแรง

1. ระบบอนมตการใชยา

ขออนมตการใชยา IVIG จากหนวยงานสทธประโยชน ภายหลงการรกษา (post-authorization) เนองจากผปวยสวนใหญมกมาดวยอาการฉกเฉน และจาเปนตองไดรบยาอยางทนทวงทมฉะนนอาจทาใหผปวยเสยชวตได โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยหลงทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน

2. คณสมบตของสถานพยาบาล

เปนสถานพยาบาลทมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

เปนแพทยผเชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในสาขาอายรศาสตรโรคเลอด หรออนสาขาโลหตวทยาและมะเรงในเดก ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2

4. เกณฑอนมตการใชยา

อนมตการใชยา IVIG ในโรค idiopathic thrombocytopenic purpura (ITP) ชนดรนแรง โดยมเกณฑดงน

4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill) † 4.2 ผปวยแตละรายอนมตใหใชยา IVIG ไดไมเกน 2 กรมตอกโลกรม ตอการรบไวในโรงพยาบาล 1 ครง

และไมใหยาซาในการรกษาคราวเดยวกน 4.3 เปนผปวยทไดรบการวนจฉยวาเปนโรค ITP ทมอาการรนแรง โดยมเกณฑครบถวนทกขอดงน

4.3.1 มเลอดออกผดปกตทเกดจากจานวนเกลดเลอดตา 4.3.2 ม isolated thrombocytopenia รวมกบมจานวน megakaryocyte ในไขกระดกปกต 4.3.3 ไมมสาเหตอนๆ ของจานวนเกลดเลอดตา เชน ตดเชอ ยา เปนตน 4.3.4 เปนไปตามเกณฑในขอ 4.3 absolute indication หรอในขอ 4.4 relative indication ขอใด

ขอหนง 4.4 กรณม absolute indication โดยผปวยโรค ITP มอาการรนแรง เปนไปตามเกณฑครบถวนทกขอ

ดงน 4.4.1 ไมใช IVIG เปนยาขนานแรก และไมใช IVIG เปนยาเดยวในการรกษา โดยให IVIG รวมกบเกลด

เลอด และคอรตโคสเตอรอยด 4.4.2 มจานวนเกลดเลอดนอยกวา 20,000/mm3

† ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวดและความทกขทรมานเปนสาคญ

Page 172: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

168

4.4.3 มภาวะเลอดออกรนแรงทคกคามตอชวต ไดแก ภาวะเลอดออกในอวยวะสาคญ เชน สมอง ปอด ชองทอง ชองอก และทางเดนอาหาร

4.4.4 ใชยา IVIG ภายหลงการใหการรกษามาตรฐาน แลวไมตอบสนองตอการรกษา เชน anti-Rho (D) immune globulin, คอรตโคสเตรอยด หรอเกลดเลอดรวมกบคอรตโคสเตรอยดนาน 3-7 วนยงคงมจานวนเกลดเลอดตามากหรอมจานวนลดลง

4.5 กรณม relative indication โดยผปวยโรค ITP ทจาเปนตองไดรบการตดมาม โดยมเกณฑครบถวนทกขอดงน 4.5.1 มจานวนเกลดเลอดนอยกวา 50,000/mm3 กอนการผาตด 4.5.2 ไดรบ คอรตโคสเตรอยด และ anti-Rho (D) immune globulin แลว แตไมสามารถเพม

จานวนเกลดเลอดใหมากกวา 50,000/mm3 ได 4.6 มการกรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทใชยากบผปวย††

5. ขนาดยาทแนะนาและวธการใหยา เดกและผใหญ ใหยาในขนาด 400 มลลกรมตอนาหนกตว 1 กโลกรมตอวน เปนเวลา 2-5 วน หรอ ใหยา

ในขนาด 1 กรมตอนาหนกตว 1 กโลกรมตอวน เปนเวลา 2 วน โดยเรมใหยาในขนาด 0.6 มลลลตรตอนาหนกตว 1 กโลกรมตอชวโมง และเพมอตราครงละเทาตวทก 30 นาท (ขนาดสงสดไมเกน 4.8 มลลลตรตอนาหนกตว 1 กโลกรมตอชวโมง) จนไดอตราทให IVIG ไดหมดใน 8-12 ชวโมง ใหยาซาครงทสอง 24 ชวโมงหลงการใหยาครงแรก หมายเหต ผปวยหลงการตดมาม ไมจดอยในเกณฑการอนมตการใชยา IVIG

†† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยา โดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2)

Page 173: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

169

แนวทางกากบการใชยา Human normal immunoglobulin, intravenous (IVIG) ขอบงใช autoimmune hemolytic anemia (AIHA) ทไมตอบสนองตอการรกษา ตามขนตอนของมาตรฐานการรกษาและมอาการรนแรงทอาจเปนอนตรายถงแกชวต

1. ระบบอนมตการใชยา

ขออนมตการใชยา IVIG จากหนวยงานสทธประโยชน ภายหลงการรกษา (post-authorization) เนองจากผปวยสวนใหญมกมาดวยอาการฉกเฉน และจาเปนตองไดรบยาอยางทนทวงทมฉะนนอาจทาใหผปวยเสยชวตได โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยหลงทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน

2. คณสมบตของสถานพยาบาล

เปนสถานพยาบาลทมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

เปนแพทยผ เชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในสาขาอายรศาสตร หรออายรศาสตรโรคเลอด ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2

4. เกณฑอนมตการใชยา

อนมตการใช IVIG ในโรค autoimmune hemolytic anemia (AIHA) เมอครบตามเงอนไขดงตอไปน 4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill) † 4.2 ไดรบการวนจฉยวาเปนโรค AIHA ตามเกณฑครบทกขอตอไปน

4.1.1 เปนภาวะโลหตจางชนด acquired hemolytic anemia 4.1.2 ตรวจรางกายพบอาการแสดงของโลหตจาง ดซาน อาจมตบและมามโต 4.1.3 ตรวจสเมยรเลอด พบ spherocyte, polychromasia และ nucleated red blood cell 4.1.4 ตรวจ direct Coombs’ test ใหผลบวก รวมกบการเพมขนของ reticulocyte count และ

การตรวจพบ bilirubin ในปสสาวะ (indirect bilirubin เพมสงขนในเลอด) 4.2 ไมตอบสนองตอการรกษาตามขนตอนของมาตรฐานการรกษา ไดแก ไมตอบสนองตอ

corticosteroid และการใหเลอด 4.3 มอาการรนแรงทอาจเปนอนตรายถงแกชวต ไดแก unstable angina กลามเนอหวใจตายจากการ

ขาดเลอด (myocardial infarction) หวใจวาย และ stroke 4.4 ไมเปนผปวยเดก เนองจากไมมหลกฐานสนบสนน และเดกสวนใหญไมตอบสนองตอการรกษาดวย

IVIG แมใหยาในขนาดสงมาก (เชน 1 กรมตอนาหนกตว 1 กโลกรม เปนเวลา 5 วน) แลวกตาม 4.5 มการกรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทใชยากบผปวย††

† ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวดและความทกขทรมานเปนสาคญ

Page 174: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

170

5. ขนาดยาทแนะนา และวธการใหยา

400 – 500 มลลกรมตอนาหนกตว 1 กโลกรมตอวน เปนเวลา 4-5 วน หรอ 1 กรมตอนาหนกตว 1 กโลกรมตอวน เปนเวลา 2 วน ขนาดรวมไมเกน 2 กรมตอนาหนกตว 1 กโลกรม และไมอนมตใหใชยาซาในการรกษาคราวเดยวกน

ใหยาดวยวธหยดเขาหลอดเลอดดาอยางตอเนอง โดยเรมใหยาในขนาด 0.6 มลลลตรตอนาหนกตว 1 กโลกรมตอชวโมง (30 มลลกรมตอนาหนกตว 1 กโลกรมตอชวโมง) และเพมอตราครงละเทาตวทก 30 นาท ขนาดสงสดไมเกน 4.8 มลลลตรตอนาหนกตว 1 กโลกรมตอชวโมง (240 มลลกรมตอนาหนกตว 1 กโลกรมตอชวโมง) และหยดเขาหลอดเลอดดาอยางตอเนองจนยาหมด

หากใหยาดวยวธขางตนโดยใชยาในขนาดสงสดคอ 1 กรมตอนาหนกตว 1 กโลกรม ยาจะหมดในเวลาประมาณ 5-6 ชวโมง หมายเหต ยาแตละบรษทอาจมวธการใหยาทแตกตางกน โปรดอานวธใหยาจากเอกสารกากบยากอนใหยา 6. การตดตามผลการรกษา

6.1 ขณะใหยาควรวดชพจร และความดนโลหต ทก 15 นาท ใน 2 ชวโมงแรก หลงจากนนถาไมพบความผดปกตใหบนทกทก 1 ชวโมง จนสนสดการให IVIG แลว 60 นาท

6.2 ใหสงเกตการเกดผน และการหายใจ ถามอาการผดปกตใหหยดการใหยา และรกษาอาการแพ 6.3 หากเกดอาการขางเคยง เชน มอาการเวยนศรษะ ปวดศรษะ หรอคลนไสอาเจยน ใหแกไขโดยการลด

อตราการใหยาลงรอยละ 25-50

†† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยา โดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2) 

Page 175: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

171

แนวทางกากบการใชยา Human normal immunoglobulin, intravenous (IVIG) ขอบงใช โรค Guillain–Barré syndrome ทมอาการรนแรง

1. ระบบอนมตการใชยา

เนองจากการใช IVIG ใหใชเฉพาะเมอผปวยมาดวยภาวะฉกเฉน เชน severe type, progressive weakness หรอม acute respiratory failure จาเปนตองไดรบยาในทนท (ไมนานเกน 1-2 วน) มเชนนนผปวยอาจถงแกชวตได (Life-threatening) จงควรกาหนดใหขออนมตการใชยา IVIG จากหนวยงานสทธประโยชนภายหลงการรกษา (post-authorization) โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยหลงทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน หมายเหต ควรมระบบการอนมตการใชยาภายในโรงพยาบาล (pre-authorization) เนองจากไมไดเปนโรคทเปนภาวะฉกเฉนทตองใหในทนท อาจรอปรกษาใน 24-48 ชวโมงกอนได 2. คณสมบตของสถานพยาบาล

เปนสถานพยาบาลทมคณสมบตในการดแลผปวย Guillain – Barré syndrome ทสาคญ ไดแก ICU ทม respiration care ยาทจาเปน รวมทงมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

เปนแพทยผเชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในสาขาประสาทวทยา หรออนสาขากมารเวชศาสตรประสาทวทยา ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2

4. เกณฑการวนจฉยโรค ผปวยไดรบการวนจฉยวาเปนโรค Guillain–Barré syndrome โดยมลกษณะทางคลนกครบถวน

ดงตอไปน 4.1 อาการ อาการแสดงและผลการตรวจทางหองปฏบตการทตองม ไดแก

4.1.1 แขน และขาออนแรงทงสองขาง 4.1.2 ไมม deep tendon reflexes (areflexia) หรอมการตอบสนองทลดลงของขอเขาหรอ biceps 4.1.3 มการดาเนนโรคในชวงเวลาหลายวน โดยมอาการตงแตเรมตนจนถงรนแรงทสดไมเกน 4 สปดาห 4.1.4 cerebrospinal fluid (CSF) analysis พบปรมาณของโปรตนเพมขน โดยพบเซลลนอยกวา

10 เซลลตอมลลลตร (บางครงการเพมขนของโปรตนอาจตรวจไมพบจนเขาปลายสปดาหท สองของโรค)

4.2 อาการ อาการแสดงและผลการตรวจทางหองปฏบตการทสนบสนนการวนจฉย ไดแก 4.2.1 อาการออนแรงมลกษณะคอนขาง symmetry 4.2.2 ม sensory symptoms หรอ signs เลกนอย 4.2.3 มการออนแรงของอวยวะทควบคมโดยเสนประสาทสมอง โดยเฉพาะอยางยงการออนแรงของ

กลามเนอใบหนาทงสองซก ซงเปนชนด LMN

Page 176: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

172

4.2.4 หลงการดาเนนโรคสนสดลงแลว 2-4 สปดาห ผปวยจะมอาการเรมดขน 4.2.5 ม autonomic dysfunction 4.2.6 ไมมไขขณะเรมมอาการ 4.2.7 กลามเนอสวนปลายอาจออนแรงมากกวา หรอเทากบสวนตน 4.2.8 พบลกษณะ electrodiagnostic features ทตรงแบบ (typical) ดงตอไปน

- slow nerve conduction velocity หรอ conduction block - พบ normal หรอ small compound muscle action potentials - absent or prolonged F-waves - acute denervation หรอ decreased recruitment / interference pattern

หมายเหต ผลการตรวจขนกบชวงเวลาททาการตรวจ electrodiagnostic test

5. เกณฑอนมตการใชยา

อนมตการใช IVIG ในโรค Guillain–Barré syndrome ทมอาการรนแรง ดวยเกณฑดงน 5.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill) †

5.2 ผปวยไดรบการวนจฉยวาเปนโรค Guillain–Barré syndrome ตามเกณฑการวนจฉยโรคในขอ 4 5.3 ผปวยตองมอาการรนแรง ซงหมายถงอาการหายใจลมเหลวหรอมอาการกลามเนอออนแรงขนรนแรง

รวมดวย (เชน ตองใชอปกรณชวยในการเดน) หรอมอาการเลวลงอยางรวดเรว 5.4 อนมตใหใช IVIG ไดไมเกน 2 กรมตอนาหนกตว 1 กโลกรมตอการรบไวในโรงพยาบาล 1 ครง โดย

อนมตในรายทสามารถให IVIG ภายใน 2 สปดาห หลงจากผปวยเรมมอาการทางคลนก 5.5 มการกรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทใชยากบผปวย††

6. ขนาดยาทแนะนา และวธการใหยา ขนาดยาทแนะนา คอ 2 กรมตอนาหนกตว 1 กโลกรมตอการรบไวในโรงพยาบาล 1 ครง แบงให 2-5 วน

(เชน 0.4 กรมตอนาหนกตว 1 กโลกรมตอวน นาน 5 วน) ใหยาดวยวธ continuous drip และตองไดรบ IVIG ภายใน 2 สปดาหหลงจากเรมมอาการทางคลนก

7. ขอสงเกต ประสทธผลของ IVIG เทยบเทากบ plasma exchange การใหสเตยรอยด รวมกบ IVIG หรอ plasma exchange พบวาไมมประโยชน การให IVIG รวมกบ plasma exchange พบวาไมมประโยชนมากกวาอยางใดอยางหนงเพยง

อยางเดยว

† ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวดและความทกขทรมานเปนสาคญ †† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยา โดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2) 

Page 177: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

173

แนวทางกากบการใชยา Human normal immunoglobulin, intravenous (IVIG) ขอบงใช โรคกลามเนอออนแรงชนดรายระยะวกฤต

(myasthenia gravis, acute exacerbation หรอ myasthenic crisis)

1. ระบบอนมตการใชยา ขออนมตการใชยา IVIG จากหนวยงานสทธประโยชนภายหลงการรกษา (post-authorization) เนองจาก

เปนโรคฉกเฉนและจาเปนตองใหยาในทนทมฉะนนผปวยอาจถงแกชวตได โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยหลงทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน

2. คณสมบตของสถานพยาบาล

เปนสถานพยาบาลทมศกยภาพในการดแลผปวยทใชเครองชวยหายใจ รวมทงมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

เปนแพทยผเชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในสาขาประสาทวทยา หรออนสาขากมารเวชศาสตรประสาทวทยา ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2

4. เกณฑอนมตการใชยา

อนมตการใช IVIG ในโรคกลามเนอออนแรงชนดรายระยะวกฤตเทานน (ไมอนมตใหใชในโรคกลามเนอออนแรงชนดรายในระยะอน) โดยมเกณฑดงน 4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill) † 4.2 ผปวยไดรบการตรวจวนจฉยวาเปนโรคกลามเนอออนแรงชนดรายระยะวกฤต อยางชดเจนโดยม

ประวต อาการและอาการแสดงดงตอไปน 4.2.1 มการหายใจลมเหลวซงมสาเหตจากกะบงลมหรอกลามเนอระหวางซโครงออนแรง 4.2.2 มอาการแสดงทางคลนกขอใดขอหนงดงน

4.2.2.1 มหนงตาตก เหนภาพซอน หรอการกลอกตาผดปกต (oculomotor disturbance) 4.2.2.2 มอาการทเกยวเนองกบเสนประสาทสมอง เชน อมพาตใบหนาครงซก (facial palsy)

หรอ bulbar weakness 4.2.2.3 ม generalized weakness หรอ proximal muscle weakness 4.2.2.4 ม fluctuation of weakness

4.2.3 มประวตหรอมผลทางหองปฏบตการขอใดขอหนงดงน 4.2.3.1 มบนทกในประวตวาเปนโรคกลามเนอออนแรงชนดราย (MG) 4.2.3.2 repetition nerve stimulation (RNS) test ใหผลบวก

† ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวดและความทกขทรมานเปนสาคญ

Page 178: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

174

4.2.3.3 prostigmine test ใหผลบวก 4.2.3.4 single-fiber electromyography (SFEMG) ใหผลบวก

4.3 อนมตใหใชยา IVIG ไดไมเกน 2 กรมตอกโลกรม ตอการรบไวในโรงพยาบาล 1 ครง โดยอาจใหยา 1 หรอ 1.2 กรมตอ กโลกรมกอนในวนแรก ถาไมไดผลจงใหตอจนครบ 2 กรมตอกโลกรม หลงการรกษาภาวะฉกเฉน แพทยควรใหการรกษาโรคดวยวธการอนทเหมาะสมตอไป

4.4 มการกรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทใชยากบผปวย†† 5. ขนาดยาทแนะนา

ใหยา IVIG ในขนาด 1-1.2 กรมตอกโลกรม เปนเวลา 1 วน แลวประเมนผลการรกษา หากไมไดผล จงใหตออกจนครบ 2 กรมตอกโลกรม โดยมวธการบรหารยาดงน

5.1 ใหยา IVIG 0.4 กรมตอกโลกรมตอวน เปนเวลา 3 วน หากไมไดผลจงพจารณาใหตออก 2 วน จนครบ 2 กรมตอกโลกรม (ขนาดยารวม 1.2 กรมตอกโลกรม มประสทธผลเทากบ 2 กรมตอกโลกรม)

5.2 1 กรมตอกโลกรมตอวน เปนเวลา 1 วน หากไมไดผลจงพจารณาใหตออก 1 วน จนครบ 2 กรมตอกโลกรม (ขนาดยารวม 1 กรมตอกโลกรม มประสทธผลเทากบ 2 กรมตอกโลกรม)

†† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยา โดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2) 

Page 179: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

175

แนวทางกากบการใชยา Human normal immunoglobulin, intravenous (IVIG) ขอบงใช โรค pemphigus vulgaris ทมอาการรนแรง และไมตอบสนองตอการรกษาดวยยามาตรฐาน

1. ระบบอนมตการใชยา

ขออนมตการใชยา IVIG จากหนวยงานสทธประโยชนภายหลงการรกษา (post-authorization) เนองจากผปวยสวนใหญเปนผปวยหนก อาการฉกเฉนเรงดวน และจาเปนตองไดรบยาในทนทมเชนนนผปวยอาจถงแกชวตได โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยหลงทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน

2. คณสมบตของสถานพยาบาล

เปนสถานพยาบาลทมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

3.1 เปนแพทยผเชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในสาขาสาขาตจวทยา ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2

3.2 ในกรณสถานพยาบาล ไมมแพทยตามขอ 3.1 ใหผอานวยการโรงพยาบาลแตงตงแพทยทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาสาขาอายรศาสตร หรอสาขากมารเวชศาสตร ทมความรความชานาญในการใชยาดงกลาวอยางนอย 2 คน

4. เกณฑการวนจฉยโรค ผปวยไดรบการวนจฉยวาเปนโรค pemphigus vulgaris โดยมลกษณะทางคลนกครบถวนดงตอไปน 4.1 อาการ และอาการแสดงเขาไดกบโรค pemphigus vulgaris 4.2 มผลการตรวจทางหองปฏบตการทสนบสนนการวนจฉย ขอใดขอหนงดงตอไปน

histopathology พบลกษณะทางพยาธวทยาเขาไดกบโรค pemphigus vulgaris direct immunofluorescence study ใหผลบวกวาม IgG หรอ C3 ตดอยทชองวางระหวาง

เซลล keratinocyte (Intercellular space) indirect immunofluorescence study ใหผลบวก anti-intercellular antibody enzyme link immunosorbent assay (ELISA) สาหรบ desmoglein 1 และ 3 ให

ผลบวกชนดหนงชนดใด หรอทงสองชนด 5. เกณฑอนมตการใชยา อนมตการใช IVIG ในโรค pemphigus vulgaris ทมอาการรนแรง ดวยเกณฑดงน

5.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill) †

† ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวดและความทกขทรมานเปนสาคญ

Page 180: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

176

5.2 ผปวยไดรบการวนจฉยวาเปนโรค pemphigus vulgaris ตามเกณฑการวนจฉยโรคในขอ 4 5.3 ผปวยตองมอาการรนแรง ซงหมายถงมพนทรอยโรค (body surface area involvement) > 30%

ของพนทผวกาย 5.4 มความจาเปนตองใช IVIG เนองจากไมสามารถใชยาอนได ซงหมายถงขอใดขอหนงดงตอไปน

5.4.1 ไมสามารถควบคมโรคไดดวยยา prednisolone 1 มลลกรมตอนาหนกตว 1 กโลกรมตอวน รวมกบยากดภมคมกนเชน cyclophosphamide หรอ azathioprine ในขนาด 100 มลลกรมตอวน เมอใหยาตดตอกนนาน 6 สปดาห

5.4.2 ไมสามารถใชการรกษาทใชอยได เนองจากผลขางเคยงของยาหรอพษของยาทใชอย เชน โรคตดเชอทรนแรงเบาหวานทควบคมไดไมด โรคกระดกพรนจนยบตวลง การกดไขกระดก

5.4.3 มขอหามใชยากลม immunosuppressive drugs 5.5 หากควบคมโรคไดอนมตใหใช IVIG ไดไมเกน 6 cycle แตถาใหยาครบ 3 cycle แลวยงควบคมโรคไมได

ใหพจารณาหยดยา 5.6 มการกรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทใชยากบผปวย†† 6. ขนาดยาทแนะนา และวธการใหยา

ขนาดยาทแนะนา คอ 2 กรมตอนาหนกตว 1 กโลกรมตอ cycle แบงใหในเวลา 3 วน โดย 1 cycle มระยะเวลา 3-4 สปดาห ถาให 3 cycle แลวยงควบคมโรคไมไดใหพจารณาหยดยา หากควบคมโรคไดและไมมรอยโรคใหมนาน 3 สปดาหแลว ใหคอย ๆ ลดขนาดยาลง หรอใหยาในระยะเวลาทหางออกไป รวมทงหมดไมเกน 6 cycle แลวพจารณาเปลยนไปใชยาอน

†† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยา โดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2) 

Page 181: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

177

แนวทางกากบการใชยา Human normal immunoglobulin, intravenous (IVIG) ขอบงใช hemophagocytic lymphohistiocytosis (HLH)

1. ระบบอนมตการใชยา

ขออนมตการใชยา IVIG จากหนวยงานสทธประโยชนภายหลงการรกษา (post-authorization) เนองจากผปวยสวนใหญมกจะมาดวยอาการฉกเฉน และจาเปนตองไดรบยาในทนทมเชนนนผปวยอาจถงแกชวตได โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยหลงทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน

2. คณสมบตของสถานพยาบาล

เปนสถานพยาบาลทมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

เปนแพทยผเชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในอนสาขาโลหตวทยาและมะเรงในเดก หรออนสาขากมารเวชศาสตรโรคตดเชอ ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2

4. เกณฑอนมตการใชยา

การใช IVIG ในโรค hemophagocytic lymphohistiocytosis (HLH) ชนดรนแรงทอาจเปนอนตรายถงชวตมขอกาหนดดงน

4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill) † 4.2 ผปวยเดกทไดรบการวนจฉยวาเปนโรค HLH โดยตองมการตรวจพบครบถวนทง 4 ขอตอไปน

4.2.1 มไข 4.2.2 มามโต 4.2.3 Cytopenia มากกวา หรอ เทากบ 2 cell lines (โดยมอยางนอย 2 ใน 3 ขอตอไปน)

Hemoglobin < 9 g/dL (อายนอยกวา 4 สปดาห Hb < 12 g/dL) Absolute neutrophil <1,000/ μL Platelet < 100,000/ μL

4.2.4 มการตรวจพบ Hemophagocytosis ในไขกระดก ตอมนาเหลอง นอกจากนอาจมผลการตรวจอน ๆ ทสนบสนนการวนจฉยโรค HLH ไดแก

4.2.5 Hypertriglyceridemia และ/หรอ hypofibrinogenemia Fasting triglyceride > 2 mmol/L Fibrinogen < 1.5 g/L

4.2.6 Serum ferritin > 500 μg/L

† ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวดและความทกขทรมานเปนสาคญ

Page 182: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

178

4.2.7 Soluble interleukin-2 receptor (sCD25) > 2,400 U/mL 4.2.8 Natural killer cell activity ตา หรอ ไมม

4.3 มการกรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทใชยากบผปวย††

†† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยาโดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2)

Page 183: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

179

แนวทางกากบการใชยา Letrozole ขอบงใช มะเรงเตานมทม hormone receptor เปนบวก

1. ระบบอนมตการใชยา

ขออนมตการใชยา letrozole จากหนวยงานสทธประโยชนกอนการรกษา (pre-authorization) เฉพาะครงแรก โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยกอนทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน

2. คณสมบตของสถานพยาบาล

เปนสถานพยาบาลทมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

หมายเหต กรณเปนสถานพยาบาลระดบทตยภมทมความพรอมในการรกษามะเรงเตานม ใหสถานพยาบาลแจงความประสงคตอหนวยงานกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2) เพอขออนมต และลงทะเบยนสถานพยาบาลแตละแหงเปนกรณไป

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

เปนแพทยผเชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในสาขาอายรศาสตรมะเรงวทยา รงสรกษาและมะเรงวทยา หรออนสาขาศลยศาสตรมะเรงวทยา ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2

4. เกณฑอนมตการใชยา

อนมตการใชยา letrozole ในโรคมะเรงเตานม ดวยเกณฑดงตอไปน 4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill) † 4.2 มผลการตรวจ hormone receptor เปนบวก 4.3 ผปวยอยในภาวะหมดประจาเดอน (post menopause) แลว ซงหมายถงขอหนงขอใดตอไปน 4.3.1 ผปวยมอายมากกวา 60 ป

4.3.2 ผปวยไดรบการผาตดรงไขออกทงหมด 4.3.3 ผปวยหมดประจาเดอนตามธรรมชาตกอนการเกดมะเรงเตานมนานมากกวา 1 ป และควร

ตรวจระดบของ FSH และ estradiol วาอยในภาวะหมดประจาเดอนจรง หมายเหต กรณหมดประจาเดอนหลงการผาตดเอามดลกออก หรอหลงจากการใหเคมบาบด ไมจดเปนภาวะหมดประจาเดอนตามความหมายขางตน 4.4 เปนการใชยาในกรณใดกรณหนงดงน

4.4.1 เปนโรคระยะแพรกระจาย (advanced breast cancer) 4.4.2 เปนโรคระยะแรก โดยใชยานเปนยาเสรม (adjuvant therapy) แบบ switching therapy คอ

ใหใชยา tamoxifen 2-3 ป ตามดวย letrozole จนครบทงหมดรวมกนเปน 5 ป หรอ ให letrozole 2 ป แลวตามดวย tamoxifen 3 ป จนครบทงหมดรวมกนเปน 5 ป

4.5 มการกรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทใชยากบผปวย††

† ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวดและความทกขทรมานเปนสาคญ

Page 184: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

180

5. ขนาดยาทแนะนาและวธการใชยา 2.5 มลลกรมตอวน

6. การประเมนผลการรกษาและเกณฑการหยดยา 6.1 การประเมนวาการรกษาไมไดผลหรอม progressive disease ใหพจารณาจากอาการ (เชน มอาการ

เหนอยหอบมากขน) การตรวจรางกาย การตรวจ tumor marker ในผปวยบางราย หรอการใช imaging technique เชน X-ray, CT เปนตน

6.2 ไมอนมตใหมการใชยา letrozole ตอไป และใหพจารณาการรกษาในแนวทางอน เมอ 6.2.1 ใชยาในโรคระยะแพรกระจายแลวไมไดผล 6.2.2 ใชยาแลวไดผลแตตอมาม progressive disease 6.2.3 ผปวยทนตอผลขางเคยงของยาไมได

6.2.4 กรณใชรกษาเสรมมะเรงเตานมระยะแรก รวมระยะเวลาการใหยา letrozole และ tamoxifen มากกวา 60 เดอน

7. ขอแนะนาเพมเตม

แพทยควรปองกน ตดตาม และรกษาภาวะกระดกบางระหวางใหยา letrozole โดยใหแคลเซยมเสรมวนละ 1,200–1,500 มลลกรม แนะนาใหผปวยออกกาลงกาย และหยดสบบหร

†† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยา โดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2)

Page 185: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

181

แนวทางการกากบการใชยา Antithymocyte globulin ชนด rabbit ขอบงใชภาวะเลอดจางเหตไขกระดกฝอ ชนดรนแรง (severe aplastic anaemia)

1. ระบบอนมตการใชยา

ในการใหยาครงแรก ใหขออนมตการใชยา antithymocyte globulin ชนด rabbit (ATG) จากหนวยงานสทธประโยชนหลงการรกษา (post-authorization) โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยหลงทาการรกษา กบหนวยงานสทธประโยชน กรณประสงคจะใหยาซาอก 1 ครง ใหขออนมตการใชยาและลงทะเบยนกอนการรกษา (pre-authorization) 2. คณสมบตของสถานพยาบาล

เปนสถานพยาบาลทมความพรอมในการวนจฉยและรกษาโรค โดยสามารถใหเลอดและเกลดเลอดได รวมทงมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางทพรอมจะดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

3.1 เปนแพทยผเชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในสาขาอายรศาสตรโรคเลอด หรอสาขากมารเวชศาสตรโรคเลอด หรออนสาขาโลหตวทยาและมะเรงในเดก ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2

3.2 ในกรณสถานพยาบาล ไมมแพทยตามขอ 3.1 ใหผอานวยการโรงพยาบาลแตงตงแพทยทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาสาขาอายรศาสตร หรอสาขากมารเวชศาสตร ทมความรความชานาญในการใชยาดงกลาวอยางนอย 2 คน

4. เกณฑอนมตการใชยา

อนมตการใชยา ATG ในภาวะเลอดจางเหตไขกระดกฝอ ชนดรนแรง (severe aplastic anaemia) โดยมเกณฑน

4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill)† 4.2 ไดรบการวนจฉยวาเปนภาวะเลอดจางเหตไขกระดกฝอ ชนดรนแรง โดยมเกณฑการวนจฉยครบทกขอ

ดงตอไปน 4.2.1 ตรวจชนเนอไขกระดก (bone marrow biopsy) พบ 1) Cellularity นอยกวารอยละ 25 ของคาปรกต หรอ 2) Cellularity นอยกวารอยละ 50 ของคาปรกต โดยมเซลลสรางเมดเลอด (hematopoietic

cells) นอยกวารอยละ 30 รวมกบมผลการตรวจเปนไปตามเกณฑตอไปนอยางนอย 2 ขอ 2.1) Absolute reticulocyte count นอยกวา 40,000 /μL หรอ corrected reticulocyte count นอยกวา 1%

† ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวดและความทกขทรมานเปนสาคญ

Page 186: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

182

2.2) Absolute neutrophil count นอยกวา 500 /μL 2.3) จานวนเกลดเลอด (platelet count) นอยกวา 20,000 /μL

4.2.2 ไมพบสาเหตอนททาใหเกดภาวะพรองเมดเลอดทกชนด (pancytopenia) เชน มะเรงเมดเลอดขาวชนดเฉยบพลน (acute leukemia), myelodysplastic syndromes, โรคhemophagocytic syndromes ทเกดจากเชอไวรส (VAH) เปนตน

4.3 อาจพจารณาใหยา ATG ซาไดอกไมเกน 1 ครง โดยตองประเมนหลงใหยาครงแรกอยางนอย 12 สปดาห และมผลเปนไปตามเกณฑขอใดขอหนงดงน

4.3.1 ผปวยกลบมาเปนซา 4.3.2 ผปวยไมตอบสนองตอการรกษา 4.3.3 ผปวยตอบสนองตอการรกษาไมสมบรณ กลาวคอ ผลการตรวจเฮโมโกลบนนอยกวาคาปรกต

ของประชากรวยเดยวกน รวมกบ Neutrophil count นอยกวา 1.5×109/L และจานวนเกลดเลอดนอยกวา 150×109/L

4.4 มการกรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทใชยากบผปวย††

5. ขนาดยาทแนะนาและวธการใหยา ขนาดยาทแนะนา ATG ชนด rabbit แตกตางตามชอการคา ในทนระบเฉพาะทมจาหนาย ดงน 5.1 Thymoglobuline® ขนาดยาวนละ 2.5 – 3.5 มลลกรมตอนาหนกตว 1 กโลกรม ดวยวธ IV

infusion เปนเวลา 12 – 18 ชวโมง ตดตอกน 5 วน ทงนกอนใหยาควรทดสอบการแพหรอแอนาฟแลกซส โดยใหยาประมาณ 2.5 mg ใน normal saline 100 ml ดวยวธ IV infusion เปนเวลา 1 ชวโมง หากแพยารนแรงหรอเกดแอนาฟแลกซสใหหยดยา 5.2 ATG-Fresenius® ขนาดยาวนละ 5.0 – 7.5 มลลกรมตอนาหนกตว 1 กโลกรม ดวยวธ IV infusion เปนเวลาอยางนอย 4 ชวโมง ตดตอกน 5-7 วน ทงน การใหยา 30 นาทแรก ใหหยดยาชาๆ แลวปรบเปน ปรกตถาไมพบอาการผดปรกต (เชน ปฏกรยาแอนาฟแลกซส) และตดตามผปวยอยางใกลชดใน 3 วนแรกของการใหยา หมายเหต ควรใชยา ATG รวมกบ cyclosporine ในการรกษา severe aplastic anaemia เนองจากใหผลการรกษาเหนอกวาให ยาเดยว 6. ระยะเวลาในการรกษาและเกณฑการหยดยา

เกณฑการหยดยา มดงน 6.1 โดยทวไปหยดยาเมอใหยาครบ 1 ครง กลาวคอ Thymoglobuline® 5 วน หรอ ATG-Fresenius® 5-7

วน 6.2 ผปวยแพยารนแรงหรอเกดแอนาฟแลกซส 6.3 ผปวยทไดรบการรกษาดวย ATG ตามเกณฑขอ 4 แลว 2 ครง แลวยงไมตอบสนอง ควรพจารณาการ

รกษาดวยวธการอนแทน

†† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยา โดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2)

Page 187: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

183

แนวทางกากบการใชยา Epoetin alfa/beta (epoetin alpha/beta: EPO) ขอบงใช ภาวะเลอดจางจากโรคไตเรอรงทไมพบสาเหตอนทรกษาได

1. ระบบอนมตการใชยา

ระบบการอนมตการใชยา epoetin (EPO) ดาเนนการเปน 2 ขนตอน ขนตอนแรก เปน pre-authorization หากหนวยงานสทธประโยชนนนมระบบควบคมอยแลวใหดาเนนงานตามขนตอนของหนวยงานสทธประโยชน หากยงไมมระบบควบคมใหดาเนนการอนมตไดภายในโรงพยาบาล โดยใหโรงพยาบาลนนตงคณะกรรมการตรวจสอบความถกตองของแนวทางการใชยาและอนมตการใชยา แลวเขาสขนตอนท 2 เปน post-authorization ในระบบสวนกลาง (หมายถงมคณะกรรมการตรวจสอบจากหนวยงานสทธประโยชนตดตามการใชยา) ภายหลงจากมการใชยาแลว

สาหรบสถานพยาบาลอนทไมใชโรงพยาบาล ใหอนมตดวยระบบ pre-authorization ดวยหนวยงานสทธประโยชนเทานน

2. คณสมบตของสถานพยาบาล

2.1 เปนโรงพยาบาลทมแพทยและพยาบาลทไดรบการฝกอบรมการดแลผปวยโรคไตเรอรง สาหรบกรณทโรงพยาบาลมหนวยไตเทยม หนวยไตเทยมของโรงพยาบาลนนตองไดรบการรบรองจากแพทยสภา

2.2 เปนสถานพยาบาลทมเครองฟอกเลอดดวยเครองไตเทยม โดยสถานพยาบาลนนจะตองผานการรบรองจากแพทยสภา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

3.1 เปนแพทยผเชยวชาญไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในอนสาขากมารเวชศาสตรโรคไต หรออนสาขาอายรศาสตรโรคไต ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2

3.2 เปนแพทยผเชยวชาญไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในสาขากมารเวชศาสตร หรออายรศาสตรทไดรบมอบหมายจากแพทยผเชยวชาญทางดานโรคไต หรอทผอานวยการโรงพยาบาลมอบหมาย ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลทไดรบการอนมตในขอ 2

4. เกณฑอนมตการใชยา

การใช epoetin ในภาวะเลอดจางจากโรคไตเรอรงทไมพบสาเหตอนทรกษาได มขอกาหนดดงน 4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill) † 4.2 เกณฑการวนจฉยภาวะเลอดจางจากโรคไตเรอรงทไมพบสาเหตอนทรกษาได

ผปวยไดรบการวนจฉยวามภาวะเลอดจากโรคไตเรอรงทไมพบสาเหตอนทรกษาได ตามเกณฑดงตอไปน

กรณท 1 ผปวยโรคไตเรอรงระยะท 5 (Chronic kidney disease stage 5) ไดแก 1.1 ระยะเรมใหยา (Initial Phase)

† ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง (palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวด และความทกขทรมานเปนสาคญ

Page 188: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

184

ผปวยโรคไตเรอรงระยะท 5 ทไมเคยไดรบยา EPO มากอน ตองมคณสมบต ครบถวนทงสามขอ ดงน 1.1.1 ตองตรวจพบสงเหลานทกขอในผปวยกอนการรกษาดวยยา EPO

มคา Hb ทตรวจไดนอยกวา 10 g/dL หรอมคา Hct นอยกวา 30 % ผปวยเปนโรคไตเรอรงระยะท 5 (มคา GFR นอยกวา 15 ml/min/1.73 m2 หรอ end-

stage renal disease) ††† มคา Serum ferritin มากกวา 100 ng/mL มคา TSAT มากกวาหรอเทากบ 20%

1.1.2 ตองตรวจไมพบสงเหลานทกขอในผปวยกอนการรกษาดวยยา EPO ผปวยกาลงมภาวะเลอดออก (active bleeding) ผปวยมลกษณะทางคลนก หรอ ผลการตรวจทางปฏบตการโลหตวทยาพนฐาน ทเขาไดกบ

กลมโรค EPO- resistant bone marrow disease ไดแก aplastic anemia, myelodysplastic

syndrome, myelofibrosis, myelopthisic anemia หรอ ผทไดรบการวนจฉยแลววาม ภาวะ pure red cell aplasia (PRCA)

ผปวยมภาวะ megaloblastic anemia ซงมหลกฐานนาเชอไดวาเกดจากการขาดโฟเลต หรอ วตามนบ 12

1.1.3 ถามโรครวม (co-morbid disease) ททาใหเกดภาวะเลอดจาง (anemia) กตองไดรบการรกษาโรคนนรวมไปดวย เชน ถาตรวจพบ Stool occult blood ใหผลบวก (Positive) ตองมการดาเนนการรกษา

1.2 ระยะการรกษาตอเนองเพอควบคมภาวะเลอดจางจากโรคไตเรอรง (Maintenance phase) การพจารณาสงใช EPO ตอเนองแกผปวยโรคไตเรอรงระยะท 5 เพอควบคมภาวะเลอดจางจากโรคไตเรอรง(maintenance phase) ผปวยตองมคณสมบตครบถวนทงสามขอดงน

1.2.1 ตองตรวจพบสงเหลานทกขอในผปวยกอนการขอเบกยา EPO คราวตอไป ผปวยเคยไดรบการอนมตใหใชยา EPO แลว ในกรณทมการทา dialysis แลว ตองมการแสดงคา Kt/V ภายในชวงเวลาไมเกน 3 เดอน

(กอนวนยนขอเบกยา) โดยคา Kt/V ทไดควรเปนดงน - ควรมคา Kt/V ไมนอยกวา 1.8/ครง สาหรบผททา Hemodialysis 2 ครง/สปดาห

หรอ - ควรมคา Kt/V ไมนอยกวา 1.2/ครง สาหรบผททา Hemodialysis 3 ครง/สปดาห

หรอ - ควรมคา Kt/V ไมนอยกวา 1.7/สปดาห สาหรบผททา Continuous Ambulatory

Peritoneal Dialysis (CAPD) ตองมการแสดงคา Serum ferritin ภายในชวงเวลาไมเกน 6 เดอน โดยคา Serum ferritin

ควรมากกวา 100 ng/mL

††† KDOQI Clinical Practice Guidelines and Clinical Practice Recommendations for Anemia in Chronic Kidney Disease 2006.

Page 189: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

185

ตองมการแสดงคา TSAT ภายในชวงเวลาไมเกน 6 เดอน โดยคา TSAT ควรมากกวาหรอเทากบ 20%

1.2.2 ตองตรวจไมพบสงเหลานในผปวยกอนการขอเบกยา EPO คราวตอไป ผปวยมลกษณะทางคลนก หรอ ผลการตรวจทางปฏบตการโลหตวทยาพนฐาน ทเขาไดกบ

กลมโรค EPO-resistant bone marrow disease ไดแก aplastic anemia, myelodysplastic syndrome,myelofibrosis, myelopthisic anemia หรอ ผทไดรบการวนจฉยแลววามภาวะ PRCA

1.2.3 ถามโรครวม (co-morbid disease) ททาใหเกดภาวะเลอดจาง (anemia) กตองไดรบการ รกษาโรคนนรวมไปดวย

กรณท 2 ผปวยโรคไตเรอรงระยะท 4 (Chronic kidney disease stage 4) ไดแก 2.1 ระยะเรมใหยา (Initial Phase)

ผปวยโรคไตเรอรงระยะท 4 ทไมเคยไดรบยา EPO มากอน ตองมคณสมบตครบถวนทงสามขอดงน 2.1.1 ตองตรวจพบสงเหลานทกขอในผปวยกอนการรกษาดวยยา EPO

มคา Hemoglobin (Hb) ทตรวจไดนอยกวา 10 g/dL หรอมคา Hematocrit (Hct) นอยกวา 30 %

ผปวยเปนโรคไตเรอรงระยะท 4 (มคา GFR เทากบ 15-30 mL/min/1.73 m2) มคา Serum ferritin มากกวา 100 ng/mL มคา TSAT มากกวาหรอเทากบ 20%

2.1.2 ตองตรวจไมพบสงเหลานทกขอในผปวยกอนการรกษาดวยยา EPO ผปวยกาลงมภาวะเลอดออก (active bleeding) ผปวยมลกษณะทางคลนก หรอ ผลการตรวจทางปฏบตการโลหตวทยาพนฐาน ทเขาไดกบ

กลมโรค EPO-resistant bone marrow disease ไดแก aplastic anemia, myelodysplastic

syndrome, myelofibrosis, myelopthisic anemia หรอ ผทไดรบการวนจฉยแลววามภาวะ PRCA

ผปวยมภาวะ megaloblastic anemia ซงมหลกฐานนาเชอไดวาเกดจากการขาดโฟเลต หรอวตามนบ 12

2.1.3 ถามโรครวม (co-morbid disease) ททาใหเกดภาวะเลอดจาง (anemia) กตองไดรบการรกษาโรคนนรวมไปดวย เชน ถาตรวจพบ Stool occult blood ใหผลบวก (Positive) ตองมการดาเนนการรกษา

2.2 ระยะการรกษาตอเนองเพอควบคมภาวะเลอดจางจากโรคไตเรอรง (Maintenance phase) การพจารณาสงใชยา EPO ตอเนองแกผปวยโรคไตเรอรงระยะท 4 เพอควบคมภาวะเลอดจางจาก โรค ไตเรอรง (maintenance phase) ผปวยตองมคณสมบตครบถวนทงสามขอดงน

2.2.1 ตองตรวจพบสงเหลานทกขอในผปวยกอนการขอเบกยา EPO คราวตอไป ผปวยเคยไดรบการอนมตใหใชยา EPO แลว ตองมการแสดงคา Serum ferritin ภายในชวงเวลาไมเกน 6 เดอน โดยคา Serum ferritin

ควรมากกวา 100 ng/mL

Page 190: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

186

ตองมการแสดงคา TSAT ภายในชวงเวลาไมเกน 6 เดอน โดยคา TSAT ควรมากกวาหรอเทากบ 20%

2.2.2 ตองตรวจไมพบสงเหลานในผปวยกอนการขอเบกยา EPO คราวตอไป ผปวยมลกษณะทางคลนก หรอผลการตรวจทางปฏบตการโลหตวทยาพนฐาน ทเขาไดกบ

กลมโรค EPO-resistant bone marrow disease ไดแก aplastic anemia, myelodysplastic syndrome, myelofibrosis, myelopthisic anemia หรอผทไดรบการวนจฉยแลววามภาวะ PRCA

2.2.3 ถามโรครวม (co-morbid disease) ททาใหเกดภาวะเลอดจาง (anemia) กตองไดรบการ รกษาโรคนนรวมไปดวย

4.3 ใหหยดใชยา EPO ในผปวยทเกดภาวะ PRCA หลงไดรบยา EPO 4.4 มการกรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทใชยากบผปวย††

†† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยา โดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2)

Page 191: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

187

แนวทางกากบการใชยา Bevacizumab ขอบงใช โรคจดภาพชดจอตาเสอมเหตสงวยแบบเปยกทมเสนเลอดงอกใหมใตรอยบมจอตา

(Wet form of subfoveal, juxtafoveal choroidal neovascularization (CNV) due-to aged related macular degeneration)

1. ระบบการอนมตการใชยา

ขออนมตการใชยา bevacizumab จากหนวยงานสทธประโยชนกอนการรกษา (pre-authorization) โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยกอนทาการรกษา (เฉพาะการใหยาในครงแรก) กบหนวยงานสทธประโยชน

2. คณสมบตของสถานพยาบาล

สถานพยาบาลทมการใชยาตองเปนสถานพยาบาลทมความพรอมในการวนจฉยและรกษาโรค โดยมเครองมออปกรณทตองใชในการรกษา/วนจฉยโรค เชน Fundus fluorescein angiography (FFA), Optical Coherence Tomography (OCT) เปนตน รวมทงมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

เปนแพทยผเชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในสาขาจกษวทยา และมประสบการณดานการรกษาโรคจอตาอยางนอย 1 ป ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2

4. เกณฑอนมตการใชยา

อนมตการใชยา bevacizumab ในโรคจดภาพชดจอตาเสอมเหตสงวยแบบเปยกทมเสนเลอดงอกใหมใตรอยบมจอตา โดยมเกณฑดงน

4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill)† 4.2 ผปวยไดรบการตรวจวนจฉยวาเปนโรคจดภาพชดจอตาเสอมทมสาเหตจากสงวยแบบเปยก ทมเสน

เลอดใหมงอกใตรอยบมจอตา ดวยเครอง FFA หรอ OCT ตามความเหมาะสม และตองมผลการถายภาพ จอประสาทตามาแสดง

4.3 ใหประเมนรอยโรคหลงไดรบยาครบ 3 ครงแรก ใหใชยาตอไดเฉพาะผปวยทเปนไปตามเกณฑดงน 4.3.1 ระดบสายตาคงทหรอดขน และ 4.3.2 การบวมของจอตาบรเวณจดภาพชดคงทหรอลดลง หรอ การรวของส fluorescein จากเสน เลอดลดลงจากนนใหประเมนทก 1 เดอน หากไมเปนไปตามเกณฑขางตนใหหยดใชยา (ดขอ 6.2) ทงน อนมตใหเบกยาไมเกน 12 ครงตอตา 1 ขาง

หมายเหต ยา bevacizumab 1 ขวด (ขนาด 100 มลลกรม) ใหแบงใชไมนอยกวา 30 ครง (ครงละ 1.25 มลลกรม)

4.4 มการกรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทใชยากบผปวย†† † ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง(palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวดและความทกขทรมาน เปนสาคญ

Page 192: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

188

5. ขนาดยาทแนะนาและวธการใหยา

ขนาดยา bevacizumab ทแนะนา คอ 1.25 มลลกรม เรมตนดวยการฉดเขาวนตาเดอนละ 1 ครง ตดตอกน 3 เดอน หากตอบสนองตอการรกษาแตไมเตมท ใหฉดยาตอไดเดอนละ 1 ครง ครงละ 1.25 มลลกรม ตามดลยพนจของแพทย

6. ระยะเวลาในการรกษาและเกณฑการหยดยา 6.1 ใหใชยา bevacizumab ไมเกน 12 ครงตอตา 1 ขาง กลาวคอ ใชยาไดสงสด 12 ครง ของการรกษา ทรอยโรคเดมตอตา 1 ขาง

6.2 เกณฑการหยดยา 6.2.1 ผปวยไมตอบสนองตอการรกษา โดยพจารณาจาก

ระดบของสายตาแยลง และ ความหนาของจอตาบรเวณจดภาพชดเทาเดมหรอมากขน หรอ การรวของส fluorescein

เทาเดมหรอเพมขน 6.2.2 ผปวยตอบสนองตอการรกษาอยางเตมท โดยพจารณาจาก

ความหนาของจอตาบรเวณจดภาพชดเทาปรกต และ ไมพบการรวของส fluorescein

†† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยา โดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2)

Page 193: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

189

แนวทางกากบการใชยา Bevacizumab ขอบงใช โรคจดภาพชดจอตาบวมจากเบาหวาน (Diabetic Macular Edema)

1. ระบบการอนมตการใชยา ขออนมตการใชยา bevacizumab จากหนวยงานสทธประโยชนกอนการรกษา (pre-authorization) โดยมการลงทะเบยนแพทย สถานพยาบาล และผปวยกอนทาการรกษา (เฉพาะการใหยาในครงแรก) กบหนวยงานสทธประโยชน 2. คณสมบตของสถานพยาบาล

สถานพยาบาลทมการใชยาตองเปนสถานพยาบาลทมความพรอมในการวนจฉยและรกษาโรค โดยมเครองมออปกรณทตองใชในการรกษา/วนจฉยโรค เชน Fundus fluorescein angiography (FFA), Optical Coherence Tomography (OCT) เปนตน รวมทงมแพทยเฉพาะทางตามทระบไวในขอ 3 และมแพทยเฉพาะทางสาขาอนทพรอมจะรวมดแลรกษาปญหาแทรกซอนทอาจจะเกดจากโรคและ/หรอการรกษา

3. คณสมบตของแพทยผทาการรกษา

เปนแพทยผเชยวชาญทไดรบหนงสออนมตหรอวฒบตรจากแพทยสภาในสาขาจกษวทยา และมประสบการณดานการรกษาโรคจอตาอยางนอย 1 ป ซงปฏบตงานในสถานพยาบาลตามขอ 2

4. เกณฑอนมตการใชยา

อนมตการใชยา bevacizumab ในโรคจดภาพชดจอตาบวมจากเบาหวาน โดยมเกณฑดงน 4.1 ตองไมเปนผปวยระยะสดทาย (terminally ill)† 4.2 ผปวยไดรบการตรวจวนจฉยจากอาการทางคลนกวาเปนโรคจดภาพชดจอตาบวมจากเบาหวาน โดย

อาจยนยนดวยเครอง OCT หรอ FFA ตามความเหมาะสม และตองมผลการถายภาพจอประสาทตามาแสดง

4.3 ใหประเมนรอยโรคหลงไดรบยาครบ 3 ครงแรก ใหใชยาตอไดเฉพาะผปวยทเปนไปตามเกณฑดงน 4.3.1 ระดบสายตาคงทหรอดขน และ 4.3.2 การบวมของจอตาบรเวณจดภาพชดคงทหรอลดลง หรอ การรวของส fluorescein จากเสน เลอดลดลง

จากนนใหประเมนทก 1 เดอน หากไมเปนไปตามเกณฑขางตนใหหยดใชยา (ดขอ 6.2) ทงน อนมตให เบกยาไมเกนปละ 6 ครงตอตา 1 ขาง

หมายเหต ยา bevacizumab 1 ขวด (ขนาด 100 มลลกรม) ใหแบงใชไมนอยกวา 30 ครง (ครงละ 1.25 มลลกรม)

4.4 มการกรอกแบบฟอรมกากบการใชยาบญช จ(2) ทกครงทใชยากบผปวย††

† ผปวยระยะสดทาย (terminally ill) หมายถง ผปวยโรคทางกายซงไมสามารถรกษาได (incurable) และไมสามารถชวยใหชวตยนยาวขน (irreversible) ซงในความเหนของแพทยผรกษา ผปวยจะเสยชวตในระยะเวลาอนสน หมายเหต ผปวยดงกลาวควรไดรบการรกษาแบบประคบประคอง(palliative care) โดยมงหวงใหลดความเจบปวดและความทกขทรมาน เปนสาคญ †† โปรดเกบรกษาขอมลไวเพอใชเปนหลกฐานในการตรวจสอบการใชยา โดยหนวยงานการกากบดแลการสงใชยาบญช จ(2)

Page 194: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

190

5. ขนาดยาทแนะนาและวธการใหยา ขนาดยา bevacizumab ทแนะนา คอ 1.25 มลลกรม เรมตนดวยการฉดเขาวนตาเดอนละ 1 ครง

ตดตอกน 3 เดอน หากตอบสนองตอการรกษาแตไมเตมท ใหฉดยาตอไดเดอนละ 1 ครง ครงละ 1.25 มลลกรม ตามดลยพนจของแพทย

6. ระยะเวลาในการรกษาและเกณฑการหยดยา

6.1 ใหใชยา bevacizumab ไมเกนปละ 6 ครงตอตา 1 ขาง กลาวคอ ใชยาไดสงสด 6 ครง ของการรกษา ทรอยโรคเดมตอตา 1 ขาง ภายในระยะเวลา 12 เดอน

6.2 เกณฑการหยดยา 6.2.1 ผปวยไมตอบสนองตอการรกษา โดยพจารณาจาก

จดภาพชดขาดเลอด หรอ ระดบของสายตาแยลง และมความหนาของจอตาบรเวณจดภาพชดเทาเดมหรอมากขน

หรอ ระดบของสายตาแยลง และมการรวของส fluorescein เทาเดมหรอเพมขน

6.2.2 ผปวยตอบสนองตอการรกษาอยางเตมท โดยพจารณาจาก ความหนาของจอตาบรเวณจดภาพชดเทาปรกต หรอ ไมพบการรวของส fluorescein

Page 195: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

191

ภาคผนวก 4 บญชยาจากสมนไพร

กลมท 1 ยาแผนไทยหรอยาแผนโบราณ 50 รายการ 1.1 ยารกษากลมอาการทางระบบไหลเวยนโลหต (แกลม)

(1) ยาหอมทพโอสถ ยาผง ยาเมด ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.)

(2) ยาหอมเทพจตร ยาผง ยาเมด ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.)

(3) ยาหอมนวโกฐ ยาผง ยาเมด ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.)

(4) ยาหอมแกลมวงเวยน ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) (5) ยาหอมอนทจกร ยาผง ยาเมด

ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) 1.2 ยารกษากลมอาการทางระบบทางเดนอาหาร

1.2.1 กลมยาขบลม บรรเทาอาการทองอด ทองเฟอ (1) ยาธาตบรรจบ ยาแคปซล ยาผง ยาลกกลอน

ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาลกกลอน (รพ.) (2) ยาธาตอบเชย ยานา (รพ.) (3) ยาเบญจกล ยาแคปซล ยาผง ยาเมด ยาลกกลอน

ยาแคปซล (รพ.) ยาชง (รพ.) ยาเมด (รพ.) (4) ยาประสะกะเพรา ยาผง ยาเมด

ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) (5) ยาประสะกานพล ยาแคปซล ยาผง ยาเมด

ยาผง (รพ.) (6) ยาประสะเจตพงค ยาแคปซล ยาผง

ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) (7) ยามนทธาต ยาผง ยาเมด

ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) (8) ยามหาจกรใหญ ยาเมด

ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) (9) ยาวสมพยาใหญ ยาผง (10) ยาอภยสาล ยาลกกลอน ยาเมด

Page 196: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

192

1.2.2 กลมยาบรรเทาอาการทองผก (1) ยาถายดเกลอฝรง ยาแคปซล ยาเมด (2) ยาธรณสนฑะฆาต ยาแคปซล ยาผง ยาเมด ยาลกกลอน

ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) 1.2.3 กลมยาบรรเทาอาการทองเสย (1) ยาธาตบรรจบ ยาแคปซล ยาผง ยาลกกลอน

ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาลกกลอน (รพ.) (2) ยาเหลองปดสมทร ยาเมด

ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) 1.2.4 กลมยาบรรเทารดสดวงทวารหนก

(1) ยาผสมเพชรสงฆาต ยาแคปซล ยาแคปซล (รพ.)

(2) ยารดสดวงมหากาฬ ยาเมด ยาลกกลอน ยาแคปซล (รพ.)

1.3 ยารกษากลมอาการทางสตศาสตรนรเวชวทยา (1) ยาประสะไพล ยาแคปซล ยาผง ยาเมด ยาลกกลอน

ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาลกกลอน (รพ.) (2) ยาปลกไฟธาต ยาแคปซล (รพ.) ยาลกกลอน (รพ.) (3) ยาไฟประลยกลป ยาแคปซล ยาผง ยาเมด

ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) (4) ยาไฟหากอง ยาผง

ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) (5) ยาเลอดงาม ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) (6) ยาสตรหลงคลอด ยาตม (รพ.)

1.4 ยาแกไข (1) ยาเขยวหอม ยาผง

ยาเมด (รพ.) ยาผง (รพ.) (2) ยาจนทนลลา ยาแคปซล ยาผง ยาเมด

ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) (3) ยาประสะจนทนแดง ยาแคปซล ยาผง ยาเมด

ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) (4) ยาประสะเปราะใหญ ยาผง ยาเมด

ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) (5) ยามหานลแทงทอง ยาเมด

ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) (6) ยาหาราก ยาแคปซล ยาผง ยาเมด

Page 197: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

193

1.5 ยารกษากลมอาการของระบบทางเดนหายใจ 1.5.1 ยาบรรเทาอาการไอ

(1) ยาแกไอผสมกานพล ยาลกกลอน (รพ.) (2) ยาแกไอผสมมะขามปอม ยานา (รพ.) (3) ยาแกไอผสมมะนาวดอง ยาลกกลอน (รพ.) (4) ยาแกไอพนบานอสาน ยานา (รพ.) (5) ยาตรผลา ยาเมด ยาลกกลอน ยาแคปซล (รพ.) ยาชง (รพ.) (6) ยาประสะมะแวง ยาเมด

ยาผง (รพ.) ยาลกกลอน (รพ.) (7) ยาอามฤควาท ยาผง ยาลกกลอน

ยาผง (รพ.) ยาลกกลอน (รพ.)

1.5.2 ยาบรรเทาอาการหวด

(1) ยาปราบชมพทวป ยาแคปซล (รพ.) ยาลกกลอน (รพ.)

1.6 ยาบารงโลหต

(1) ยาบารงโลหต ยาแคปซล ยาผง ยาเมด ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.)

1.7 ยารกษากลมอาการทางกลามเนอและกระดก 1.7.1 ยาสาหรบรบประทาน

(1) ยากษยเสน ยาลกกลอน (รพ.) (2) ยาแกลมอมพฤกษ ยาผง (รพ.) (3) ยาธรณสนฑะฆาต ยาแคปซล ยาผง ยาเมด ยาลกกลอน

ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) (4) ยาผสมโคคลาน ยาชง (รพ.) ยาตม (รพ.) (5) ยาผสมเถาวลยเปรยง ยาลกกลอน (รพ.) (6) ยาสหศธารา ยาแคปซล ยาผง ยาเมด ยาลกกลอน

ยาแคปซล (รพ.) ยาลกกลอน (รพ.)

1.7.2 ยาสาหรบใชภายนอก (1) ยาขผงไพล ยาขผง (รพ.) (2) ยาประคบ ยาประคบสมนไพร (สด/แหง) (รพ.)

1.8 ยาบารงธาต ปรบธาต (1) ยาตรเกสรมาศ ยาชง (รพ.) (2) ยาตรพกด ยาแคปซล (รพ.) (3) ยาเบญจกล ยาแคปซล ยาผง ยาเมด ยาลกกลอน

ยาแคปซล (รพ.) ยาชง (รพ.) ยาเมด (รพ.) (4) ยาปลกไฟธาต ยาแคปซล (รพ.) ยาลกกลอน (รพ.)

Page 198: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

194

กลมท 2 ยาพฒนาจากสมนไพร 24 รายการ 2.1 ยารกษากลมอาการของระบบทางเดนอาหาร

2.1.1 กลมยาขบลม บรรเทาอาการทองอด ทองเฟอ (1) ยาขมนชน ยาแคปซล ยาเมด

ยาแคปซล (รพ.) ยาเมด (รพ.) (2) ยาขง ยาแคปซล ยาชง

ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาชง (รพ.) 2.1.2 กลมยาบรรเทาอาการทองผก

(1) ยาชมเหดเทศ ยาแคปซล ยาชง ยาแคปซล (รพ.) ยาชง (รพ.)

(2) ยามะขามแขก ยาแคปซล ยาเมด ยาชง ยาแคปซล (รพ.) ยาชง (รพ.)

2.1.3 กลมยาบรรเทาอาการทองเสย (1) ยากลวย ยาผง (รพ.) (2) ยาฟาทะลายโจร ยาแคปซล ยาเมด ยาลกกลอน

ยาแคปซล (รพ.) ยาลกกลอน (รพ.) 2.1.4 กลมยารกษาแผลในกระเพาะอาหาร

(1) ยากลวย ยาผง (รพ.) 2.1.5 กลมยาบรรเทาอาการคลนไส อาเจยน

(1) ยาขง ยาแคปซล ยาชง ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาชง (รพ.)

2.2 ยารกษากลมอาการของระบบทางเดนหายใจ (1) ยาฟาทะลายโจร ยาแคปซล ยาเมด ยาลกกลอน

ยาแคปซล (รพ.) ยาลกกลอน (รพ.)

2.3 ยารกษากลมอาการทางระบบผวหนง (1) ยาทงเจอรทองพนชง ยาทงเจอร (รพ.) (2) ยาทงเจอรพล ยาทงเจอร (รพ.) (3) ยาบวบก ยาครม

ยาครม (รพ.) (4) ยาเปลอกมงคด ยานาใส (รพ.) (5) ยาพญายอ ยาครม ยาโลชน สารละลาย (สาหรบปายปาก)

ยาโลชน (รพ.) สารละลาย (สาหรบปายปาก) (รพ.) ยาขผง (รพ.) ยาทงเจอร (รพ.)

(6) ยาวานหางจระเข ยาเจล ยาโลชนเตรยมสด (รพ.) (7) ยาเมลดนอยหนา ยาครม

Page 199: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

195

2.4 ยารกษากลมอาการทางกลามเนอและกระดก 2.4.1 ยาสาหรบรบประทาน

(1) ยาเถาวลยเปรยง ยาแคปซล (รพ.) (2) ยาสารสกดจากเถาวลยเปรยง ยาแคปซล

2.4.2 ยาสาหรบใชภายนอก (1) ยาพรก ยาเจล

ยาครม (รพ.) ยาเจล (รพ.) ยาขผง (รพ.) (2) ยาไพล ยาครม (3) ยานามนไพล ยานามน (รพ.)

2.5 ยารกษากลมอาการทางระบบทางเดนปสสาวะ (1) ยากระเจยบแดง ยาชง (รพ.) (2) ยาหญาหนวดแมว ยาชง ยาชง (รพ.)

2.6 ยาแกไข แกรอนใน (1) ยาบวบก ยาแคปซล (รพ.) ยาชง (รพ.) (2) ยามะระขนก ยาแคปซล ยาชง ยาเมด

ยาแคปซล (รพ.) ยาชง (รพ.) (3) ยารางจด ยาแคปซล (รพ.) ยาชง (รพ.) (4) ยาหญาปกกง ยาแคปซล (รพ.) ยาชง (รพ.)

2.7 ยาถอนพษเบอเมา (1) ยารางจด ยาชง (รพ.)

2.8 ยาลดความอยากบหร (1) ยาหญาดอกขาว ยาชง (รพ.)

หมายเหต 1. รายละเอยดของยาแตละรายการตามภาคผนวก 5 2. รพ. ในเครองหมายวงเลบ หมายถง รปแบบยาจากสมนไพรทเปนเภสชตารบโรงพยาบาล

Page 200: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

196

ภาคผนวก 5 รายละเอยดรายการยาตามบญชยาจากสมนไพร

กลมท 1 ยาแผนไทยหรอยาแผนโบราณ 50 รายการ

1.1 ยารกษากลมอาการทางระบบไหลเวยนโลหต (แกลม)

(1) ยาหอมทพโอสถ ยาผง ยาเมด ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 142 กรม ประกอบดวย

1. ดอกพกล ดอกบนนาค ดอกสารภ ดอกมะล เกสรบวหลวง ดอกกระดงงา ดอกจาปา ดอกบวจงกลน หวแหวไทย กระจบ แกนฝาง แกนจนทนแดง แกนจนทนขาว แกนจนทนเทศ กฤษณา เปลอกชะลด เปลอกอบเชย เปลอกสมลแวง แกนสนเทศ เหงาวานนา เหงากระชาย หวเปราะหอม ดอกคาไทย รากชะเอมเทศ แกนสรามฤต ลาตนขาตน ลกจนทน ดอกจนทน หนกสงละ 4 กรม

2. โกฐสอ โกฐเขมา โกฐหวบว โกฐเชยง โกฐจฬาลมพา โกฐกระดก โกศกานพราว โกฐพงปลา โกฐชฎามงส หนกสงละ 2 กรม 3. เทยนดา เทยนแดง เทยนขาว เทยนขาวเปลอก เทยนตาตกแตน เทยนเยาวพาณ เทยนสตตบษย เทยนเกลดหอย เทยนตากบ หนกสงละ 1 กรม 4. พมเสน หนก 2 กรม การบร หนก 1 กรม

ขอบงใช แกลมวงเวยน ขนาดและวธใช ชนดผง

รบประทานครงละ 1 – 1.4 กรม ละลายนากระสายยา เมอมอาการ ทก 3 - 4 ชวโมง ไมควรเกนวนละ 3 ครง

นากระสายยาทใช นาดอกไมหรอนาสก

ชนดเมด รบประทานครงละ 1 – 1.4 กรม เมอมอาการ ทก 3 - 4 ชวโมง ไมควรเกนวนละ 3 ครง ขอหามใช - ขอควรระวง - ควรระวงการรบประทานรวมกบยาในกลมสารกนเลอดเปนลม (anticoagulant) และ

ยาตานการจบตวของเกลดเลอด (antiplatelets) - ควรระวงการใชยาอยางตอเนอง โดยเฉพาะอยางยงในผปวยทมความผดปกตของตบ

ไต เนองจากอาจเกดการสะสมของการบรและเกดพษได - ควรระวงการใชยาในผปวยทแพละอองเกสรดอกไม

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

(2) ยาหอมเทพจตร ยาผง ยาเมด ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 366 กรม ประกอบดวย

1. ดอกพกล ดอกบนนาค ดอกสารภ เกสรบวหลวง ดอกบวขม ดอกบวเผอน หนกสงละ 4 กรม ดอกมะล หนก 183 กรม

Page 201: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

197

2. ผวมะกรด ผวมะงว ผวมะนาว ผวสมตรงกานหรอสมจก ผวสมจน ผวสมโอ ผวสมเขยวหวาน หนกสงละ 4 กรม ผวสมซา หนก 28 กรม 3. โกฐสอ โกฐเขมา โกฐหวบว โกฐเชยง โกฐจฬาลมพา โกฐกระดก โกศกานพราว โกฐพงปลา โกฐชฎามงส หนกสงละ 4 กรม 4. เทยนดา เทยนแดง เทยนขาว เทยนขาวเปลอก เทยนตาตกแตน เทยนเยาวพาณ เทยนสตตบษย เทยนเกลดหอย เทยนตากบ หนกสงละ 4 กรม 5. ลกจนทน ดอกจนทน ลกกระวาน ดอกกานพล แกนจนทนแดง แกนจนทนขาวหรอ แกนจนทนชะมด กฤษณา กระลาพก ขอนดอก เปลอกชะลด เปลอกอบเชย หวเปราะหอม รากแฝกหอม หนกสงละ 2 กรม 6. พมเสน หนก 4 กรม การบร หนก 1 กรม

ขอบงใช แกลมกองละเอยด ไดแก อาการหนามด ตาลาย สวงสวาย (อาการทรสกใจหวววงเวยน คลนไส ตาพราจะเปนลม) ใจสน และบารงดวงจตใหชมชน

ขนาดและวธใช ชนดผง รบประทานครงละ 1 - 1.4 กรม ละลายนาสก เมอมอาการ ทก 3 - 4 ชวโมง ไมควรเกน

วนละ 3 ครง ชนดเมด รบประทานครงละ 1 - 1.4 กรม เมอมอาการ ทก 3 - 4 ชวโมง ไมควรเกนวนละ 3 ครง

ขอหามใช - ขอควรระวง - ควรระวงการรบประทานรวมกบยาในกลมสารกนเลอดเปนลม (anticoagulant) และ

ยาตานการจบตวของเกลดเลอด (antiplatelets) - ควรระวงการใชยาอยางตอเนอง โดยเฉพาะอยางยงในผปวยทมความผดปกตของตบ

ไต เนองจากอาจเกดการสะสมของการบรและเกดพษได - ควรระวงการใชยาในผปวยทแพละอองเกสรดอกไม

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

(3) ยาหอมนวโกฐ ยาผง ยาเมด ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) สตรตารบยา ในผงยา 212 กรม ประกอบดวย

1. โกฐสอ โกฐเขมา โกฐหวบว โกฐเชยง โกฐจฬาลมพา โกฐกระดก โกฐกานพราว โกฐพงปลา โกฐชฎามงส หนกสงละ 4 กรม 2. เทยนดา เทยนแดง เทยนขาว เทยนขาวเปลอก เทยนตาตกแตน เทยนเยาวพาณ เทยนสตตบษย เทยนเกลดหอย เทยนตากบ หนกสงละ 4 กรม 3. เปลอกสมลแวง หญาตนนก รากแฝกหอม เปลอกชะลด หวเปราะหอม กระลาพก ขอนดอก เนอไมกฤษณา หนกสงละ 4 กรม 4. เหงาขงแหง ดอกดปล รากเจตมลเพลงแดง เถาสะคาน รากชาพล หนกสงละ 3 กรม 5. หวแหวหม ลกกระวาน ดอกกานพล ดอกจนทน ลกจนทน เปลอกอบเชยญวน ลกผกชลา แกนสน หนกสงละ 4 กรม 6. แกนสกข ลกราชดด ลกสารพดพษ แกนจนทนเทศ แกนจนทนแดง ลกกระดอม เถาบอระเพด หนกสงละ 4 กรม 7. เกสรบวหลวง ดอกบนนาค ดอกพกล ดอกสารภ ดอกมะล หนกสงละ 4 กรม

Page 202: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

198

8. เนอลกมะขามปอม เนอลกสมอพเภก รากชะเอมเทศ หนกสงละ 4 กรม 9. พมเสน หนก 1 กรม

ขอบงใช 1. แกลมวงเวยน คลนเหยน อาเจยน (ลมจกแนนในอก) ในผสงอาย 2. แกลมปลายไข (หลงจากฟนไขแลวยงมอาการ เชน คลนเหยน วงเวยน เบออาหาร ทองอด และออนเพลย)

ขนาดและวธใช ชนดผง รบประทานครงละ 1 - 2 กรม ละลายนากระสาย เมอมอาการ ทก 3 - 4 ชวโมง ไมควรเกนวนละ 3 ครง นากระสายยาทใช กรณแกลมวงเวยน คลนเหยน อาเจยน (ลมจกแนนในอก) ในผสงอาย ใชนาลกผกช

(15 กรม) หรอเทยนดา (15 กรม) ตมเปนนากระสายยา กรณแกลมปลายไข (หลงจากฟนไขแลวยงมอาการ เชน คลนเหยน วงเวยน

เบออาหาร ทองอด ออนเพลย) ใชกานสะเดา (33 กาน หรอ 15 กรม) ลกกระดอม (7 ลก หรอ 15 กรม) และเถาบอระเพด (7 องคล หรอ 15 กรม) ตมเปนนากระสายยา

ถาหานากระสายยาไมได ใหใชนาสกแทน ชนดเมด รบประทานครงละ 1 - 2 กรม ทก 3 - 4 ชวโมง เมอมอาการ ไมควรเกนวนละ 3 ครง

ขอหามใช หามใชในหญงตงครรภ และผทมไข ขอควรระวง - ควรระวงการรบประทานรวมกบยาในกลมสารกนเลอดเปนลม (anticoagulant) และ

ยาตานการจบตวของเกลดเลอด (antiplatelets) - ควรระวงการใชยาในผปวยทแพละอองเกสรดอกไม อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม ในสตรตารบไดตดไครเครอออก เนองจากมขอมลงานวจยบงชวาไครเครอทใชและมการ

จาหนายในทองตลาด เปนพชในสกล Aristolochia ซงพชในสกล Aristolochia มรายงานพบวากอใหเกดความเปนพษตอไต (nephrotoxicity) และเมอป ค.ศ. 2002 องคการอนามยโลกไดประกาศใหพชสกล Aristolochia เปนสารกอมะเรงในมนษย

(4) ยาหอมแกลมวงเวยน ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 225 กรมประกอบดวย 1. รากชะเอมเทศ หนก 32 กรม แกนจนทนเทศ หนก 24 กรม

2. ดอกกานพล โกศเชยง โกศหวบว รากแฝกหอม เกสรบวหลวง หนกสงละ 12 กรม 3. เปลอกสมลแวง หนก 10 กรม เปลอกอบเชยญวน เปลอกอบเชยเทศ กฤษณา กระลาพก โกศจฬาลมพา โกศพงปลา เปลอกชะลด หนกสงละ 8 กรม 4. พมเสน ขอนดอก ดอกบนนาค ดอกพกล ดอกสารภ หนกสงละ 6 กรม 5. เถามวกแดง 5 กรม นาประสานทองสะต แกนจนทนแดง หนกสงละ 4 กรม

ขอบงใช แกลมวงเวยน ออนเพลย นอนไมหลบ ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 600 มลลกรม – 1 กรม ละลายนาสก เมอมอาการ ทก 3 – 4 ชวโมง

ไมควรเกนวนละ 3 ครง ขอหามใช -

Page 203: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

199

ขอควรระวง - ควรระวงการรบประทานรวมกบยาในกลมสารกนเลอดเปนลม (anticoagulant) และยาตานการจบตวของเกลดเลอด (antiplatelets)

- ควรระวงการใชกบผปวยทมประวตแพเกสรดอกไม อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

(5) ยาหอมอนทจกร ยาผง ยาเมด ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 98 กรม ประกอบดวย

เถาสะคาน รากชาพล เหงาขง ดอกดปล รากเจตมลเพลงแดง ลกผกชลา โกฐสอ โกศเขมา โกศกานพราว โกศพงปลา โกศจฬาลมพา โกศเชยง โกศกกกรา โกฐนาเตา โกฐกระดก เทยนดา เทยนขาว เทยนแดง เทยนขาวเปลอก เทยนเยาวพาณ แกนจนทนแดง แกนจนทนเทศ เถามวกแดง เถามวกขาว รากยานาง เปลอกชะลด เปลอกอบเชย เปลอกสมลแวง กฤษณา กระลาพก เถาบอระเพด ลกกระดอม กายาน ขอนดอก ลกจนทน ดอกจนทน ลกกระวาน ดอกกานพล ลาพนแดง ดอกสารภ ดอกพกล ดอกบนนาค ดอกจาปา ดอกกระดงงา ดอกมะล ดอกคาไทย แกนฝางเสน ดวว พมเสน หนกสงละ 2 กรม

ขอบงใช 1. แกลมบาดทะจต 2. แกคลนเหยนอาเจยน 3. แกลมจกเสยด

ขนาดและวธใช ชนดผง รบประทานครงละ 1 – 2 กรม ละลายนากระสายยา ทก 3 – 4 ชวโมง ไมควรเกน วนละ 3 ครง นากระสายยาทใช

กรณแกลมบาดทะจต ใชนาดอกมะล กรณแกคลนเหยนอาเจยน ใชนาลกผกช เทยนดาตม ถาไมมใชนาสก กรณแกลมจกเสยด ใชนาขงตม

ชนดเมด รบประทานครงละ 1 - 2 กรม ทก 3 - 4 ชวโมง ไมควรเกนวนละ 3 ครง

ขอหามใช หามใชในหญงตงครรภ ขอควรระวง - ควรระวงการรบประทานรวมกบยาในกลมสารกนเลอดเปนลม (anticoagulant) และ

ยาตานการจบตวของเกลดเลอด (antiplatelets) - ควรระวงการใชกบผปวยทมประวตแพเกสรดอกไม อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม ในสตรตารบไดตดไครเครอออก เนองจากมขอมลงานวจยบงชวาไครเครอทใชและมการ

จาหนายในทองตลาด เปนพชในสกล Aristolochia ซงพชในสกล Aristolochia มรายงานพบวากอใหเกดความเปนพษตอไต (nephrotoxicity) และเมอป ค.ศ. 2002 องคการอนามยโลกไดประกาศใหพชสกล Aristolochia เปนสารกอมะเรงในมนษย

Page 204: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

200

1.2 ยารกษากลมอาการทางระบบทางเดนอาหาร

1.2.1 กลมยาขบลม บรรเทาอาการทองอด ทองเฟอ

(1) ยาธาตบรรจบ ยาแคปซล ยาผง ยาลกกลอน ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาลกกลอน (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 104 กรม ประกอบดวย

1. เนอลกสมอไทย หนก 16 กรม 2. โกศกานพราว หนก 8 กรม 3. เหงาขง โกศเขมา โกศพงปลา โกศเชยง โกศสอ เทยนดา เทยนขาว เทยนสตตบษย เทยนเยาวพาณ เทยนแดง ลกจนทน ดอกจนทน ดอกกานพล เปลอกสมลแวง ลกกระวาน ลกผกชลา ใบพมเสนตน ดอกดปล หวเปราะหอม การบร หนกสงละ 4 กรม

ขอบงใช บรรเทาอาการทองอด ทองเฟอ ขนาดและวธใช ชนดผง

ผใหญ รบประทานครงละ 1 กรม ละลายนากระสายยา วนละ 3 ครง กอนอาหาร เมอมอาการ เดก อาย 6 - 12 ป รบประทานครงละ 500 มลลกรม ละลายนากระสายยา วนละ 3 ครง กอนอาหาร เมอมอาการ นากระสายยาทใช

กรณแกทองอด ทองเฟอ ใชกระเทยม 3 กลบ ทบชงนารอนหรอใชใบกะเพรา ตมเปนนากระสายยา

ถาหานากระสายยาไมไดใหใชนาสกแทน ชนดแคปซลและชนดลกกลอน

ผใหญ รบประทานครงละ 1 กรม วนละ 3 ครง กอนอาหาร เมอมอาการ เดก อาย 6 - 12 ป รบประทานครงละ 500 มลลกรม วนละ 3 ครง กอนอาหาร เมอมอาการ ขอหามใช หามใชในหญงตงครรภ และผทมไข ขอควรระวง - ควรระวงการรบประทานรวมกบยาในกลมสารกนเลอดเปนลม (anticoagulant) และ

ยาตานการจบตวของเกลดเลอด (antiplatelets) - ควรระวงการใชยาอยางตอเนอง โดยเฉพาะอยางยงในผปวยทมความผดปกตของตบ ไต เนองจากอาจเกดการสะสมของการบรและเกดพษได

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม ในสตรตารบไดตดไครเครอออก เนองจากมขอมลงานวจยบงชวาไครเครอทใชและมการ

จาหนายในทองตลาด เปนพชในสกล Aristolochia ซงพชในสกล Aristolochia มรายงานพบวากอใหเกดความเปนพษตอไต (nephrotoxicity) และเมอป ค.ศ. 2002 องคการอนามยโลกไดประกาศใหพชสกล Aristolochia เปนสารกอมะเรงในมนษย

Page 205: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

201

(2) ยาธาตอบเชย ยานา (รพ.) สตรตารบ ในยานา 100 มลลลตร ประกอบดวย

1. เปลอกอบเชยเทศ เปลอกสมลแวง ลกกระวาน ดอกกานพล รากชะเอมเทศ หนกสงละ 800 มลลกรม 2. เกลดสะระแหน การบร หนกสงละ 50 มลลกรม

ขอบงใช ขบลม บรรเทาอาการทองอด ทองเฟอ ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 15 - 30 มลลลตร วนละ 3 ครง หลงอาหาร ขอหามใช - ขอควรระวง ควรระวงการใชยาอยางตอเนอง โดยเฉพาะอยางยงในผปวยทมความผดปกตของตบ ไต

เนองจากอาจเกดการสะสมของการบรและเกดพษได อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

(3) ยาเบญจกล ยาแคปซล ยาผง ยาเมด ยาลกกลอน ยาแคปซล (รพ.) ยาชง (รพ.) ยาเมด (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 100 กรม ประกอบดวย ดอกดปล รากชาพล เถาสะคาน รากเจตมลเพลงแดง เหงาขงแหง หนกสงละ 20 กรม ขอบงใช บรรเทาอาการทองอด ทองเฟอ ขนาดและวธใช ชนดชง

รบประทานครงละ 1.5 – 2 กรม วนละ 3 ครง หลงอาหาร ชนดผง รบประทานครงละ 800 มลลกรม – 1 กรม วนละ 3 ครง หลงอาหาร ชนดแคปซล ชนดเมด และชนดลกกลอน

รบประทานครงละ 800 มลลกรม – 1 กรม วนละ 3 ครง หลงอาหาร ขอหามใช หามใชในหญงตงครรภ ผทมไข และเดกเลก ขอควรระวง - ไมควรใชยานในฤดรอน เนองจากอาจทาใหไฟธาตกาเรบ - ไมควรรบประทานตดตอกนนานเกน 7 วน อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

(4) ยาประสะกะเพรา ยาผง ยาเมด ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 92 กรม ประกอบดวย

1. ใบกะเพราแดง หนก 47 กรม 2. ผวมะกรด หนก 20 กรม 3. รากชะเอมเทศ มหาหงค หนกสงละ 8 กรม 4. พรกไทยลอน เหงาขง ดอกดปล หวกระเทยม หนกสงละ 2 กรม

5. เกลอสนเธาว หนก 1 กรม ขอบงใช บรรเทาอาการทองอด ทองเฟอ จกเสยด ขนาดและวธใช ชนดผงและชนดเมด (แบบอดเปยก) เดก อาย 1 – 3 เดอน รบประทานครงละ 100 – 200 มลลกรม อาย 4 – 6 เดอน รบประทานครงละ 200 – 300 มลลกรม

Page 206: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

202

อาย 7 – 12 เดอน รบประทานครงละ 400 – 600 มลลกรม โดยนายาละลายนากระสายยา (ทงไวใหตกตะกอน แลวใชหลอดหยดดดสวนนาใส) รบประทานวนละ 2 ครง เชาและเยน เมอมอาการ

นากระสายยาทใช กรณแกทองอด ทองเฟอ ใชนาสก หรอนาใบกะเพราตม กรณแกจกเสยด ใชไพลเผาไฟพอสก ฝนกบนาสก

ชนดแคปซลและชนดเมด เดก อาย 6 - 12 ป รบประทานครงละ 1 กรม วนละ 2 ครง เชาและเยน เมอมอาการ

ขอหามใช หามใชในหญงตงครรภ และผทมไข ขอควรระวง - อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

(5) ยาประสะกานพล ยาแคปซล ยาผง ยาเมด ยาผง (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 250 กรม ประกอบดวย

1. ดอกกานพล หนก 125 กรม 2. เปลอกซก หนก 10 กรม เหงาขมนชน หนก 8 กรม เปลอกเพกา เปลอกขอาย หนกสงละ 4 กรม 3. เหงาขงแหง ดอกดปล หนกสงละ 3 กรม เหงาไพล รากเจตมลเพลงแดง เถาสะคาน รากชาพล หนกสงละ 2 กรม พรกไทยลอน หนกสงละ 1 กรม เหงาวานนา หวกระชาย การบร หนกสงละ 4 กรม 4. รากแฝกหอม หวเปราะหอม รากกรงเขมา ใบกระวาน ลกกระวาน ลกผกชลา หนกสงละ 4 กรม เนอไม ลกจนทน หนกสงละ 8 กรม 5. เทยนดา เทยนขาว โกศสอ โกฐกระดก หนกสงละ 4 กรม 6. รากขาวสาร หนก 8 กรม รากแจง หนก 4 กรม 7. กามะถนเหลอง หนก 4 กรม

ขอบงใช บรรเทาอาการปวดทอง จกเสยด แนนเฟอจากอาหารไมยอย เนองจากธาตไมปกต ขนาดและวธใช ชนดผง

รบประทานครงละ 1 กรม ละลายนากระสายยา วนละ 3 ครง หลงอาหาร เมอมอาการ นากระสายยาทใช

ใชไพลเผาไฟพอสกฝนกบนาปนใสเปนนากระสาย ถาหานากระสายยาไมไดใหใชนาสกแทน

ชนดแคปซลและชนดเมด รบประทานครงละ 1 กรม วนละ 3 ครง หลงอาหาร เมอมอาการ

ขอหามใช หามใชในหญงตงครรภ และผทมไข ขอควรระวง ควรระวงการใชยาอยางตอเนอง โดยเฉพาะอยางยงในผปวยทมความผดปกตของตบ ไต

เนองจากอาจเกดการสะสมของการบรและเกดพษได อาการไมพงประสงค -

Page 207: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

203

ขอมลเพมเตม ในสตรตารบไดตดไครเครอออก เนองจากมขอมลงานวจยบงชวาไครเครอทใชและมการจาหนายในทองตลาด เปนพชในสกล Aristolochia ซงพชในสกล Aristolochia มรายงานพบวากอใหเกดความเปนพษตอไต (nephrotoxicity) และเมอป ค.ศ. 2002 องคการอนามยโลกไดประกาศใหพชสกล Aristolochia เปนสารกอมะเรงในมนษย

(6) ยาประสะเจตพงค ยาแคปซล ยาผง ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 66 กรม ประกอบดวย

1. รากเจตพงค หนก 33 กรม 2. เหงาขา หนก 16 กรม 3. รากระยอม พรกไทยลอน เถาบอระเพด หนกสงละ 2 กรม

4. ดอกจนทน ลกจนทน ลกกระวาน ใบกระวาน ดอกกานพล รากกรงเขมา เนอลกสมอทะเล รากพญารากขาว เปลอกตนหวา เกลอสนเธาว การบร หนกสงละ 1 กรม

ขอบงใช แกกษยจกเสยด ขบผายลม ขนาดและวธใช ชนดผง รบประทานครงละ 1 กรม ละลายนาสก วนละ 2 ครง เชาและเยน กอนอาหาร

ชนดแคปซลและชนดเมด รบประทานครงละ 1 กรม วนละ 2 ครง เชาและเยน กอนอาหาร ขอหามใช หามใชในหญงตงครรภ และผทมไข ขอควรระวง ควรระวงการใชยาอยางตอเนอง โดยเฉพาะอยางยงในผปวยทมความผดปกตของตบ ไต

เนองจากอาจเกดการสะสมของการบรและเกดพษได อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม ในสตรตารบไดตดไครเครอออก เนองจากมขอมลงานวจยบงชวาไครเครอทใชและมการ

จาหนายในทองตลาด เปนพชในสกล Aristolochia ซงพชในสกล Aristolochia มรายงานพบวากอใหเกดความเปนพษตอไต (nephrotoxicity) และเมอป ค.ศ. 2002 องคการอนามยโลกไดประกาศใหพชสกล Aristolochia เปนสารกอมะเรงในมนษย

(7) ยามนทธาต ยาผง ยาเมด ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 93 กรม ประกอบดวย

1. เหงาขง ลกเบญกาน หนกสงละ 9 กรม 2. โกฐสอ โกฐเขมา โกฐหวบว โกฐเชยง โกฐจฬาลมพา เทยนดา เทยนแดง เทยนขาว เทยนขาวเปลอก เทยนตาตกแตน ลกผกชลอม ลกผกชลา หวกระเทยม เปลอกสมลแวง เปลอกโมกมน แกนจนทนแดง แกนจนทนเทศ ดอกกานพล ดอกดปล รากชาพล เถาสะคาน รากเจตมลเพลงแดง พรกไทยลอน ลกจนทน การบร หนกสงละ 3 กรม

ขอบงใช บรรเทาอาการทองอด ทองเฟอ แกธาตไมปกต ขนาดและวธใช ชนดผง ผใหญ รบประทานครงละ 1 กรม

เดก อาย 6 - 12 ป รบประทานครงละ 500 มลลกรม ละลายนาสก วนละ 3 ครง กอนอาหาร

Page 208: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

204

ชนดแคปซลและชนดเมด ผใหญ รบประทานครงละ 1 กรม วนละ 3 ครง กอนอาหาร เดก อาย 6 - 12 ป รบประทานครงละ 500 มลลกรม วนละ 3 ครง กอนอาหาร ขอหามใช - หามใชในเดกอายตากวา 1 ขวบ เนองจากเปนยารสรอน ทาใหลน ปากแสบรอนได - หามใชในหญงตงครรภ และผทมไข ขอควรระวง - ควรระวงการรบประทานรวมกบยาในกลมสารกนเลอดเปนลม (anticoagulant) และ

ยาตานการจบตวของเกลดเลอด (antiplatelets) - ควรระวงการใชยาอยางตอเนอง โดยเฉพาะอยางยงในผปวยทมความผดปกตของตบ ไต เนองจากอาจเกดการสะสมของการบรและเกดพษได

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม ในสตรตารบไดตดไครเครอออก เนองจากมขอมลงานวจยบงชวาไครเครอทใชและมการ

จาหนายในทองตลาด เปนพชในสกล Aristolochia ซงพชในสกล Aristolochia มรายงานพบวากอใหเกดความเปนพษตอไต (nephrotoxicity) และเมอป ค.ศ. 2002 องคการอนามยโลกไดประกาศใหพชสกล Aristolochia เปนสารกอมะเรงในมนษย

(8) ยามหาจกรใหญ ยาเมด ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 114 กรม ประกอบดวย 1. ใบกระพงโหม หนก 60 กรม

2. ยาดาสะต หนก 8 กรม 3. โกศสอ โกศเขมา โกศพงปลา โกศกานพราว โกศกระดกเทยนดา เทยนแดง เทยนขาว เทยนขาวเปลอก เทยนเยาวพาณ เนอลกสมอไทย เนอลกสมอพเภก เนอลกมะขามปอม ลกจนทน ดอกจนทน ลกกระวาน ดอกกานพล รากชะเอมเทศ เมลดโหระพา ลกผกชลา สารสมสะต เหงาขมนออย หวกระเทยม หนกสงละ 2 กรม

ขอบงใช 1. แกลมซาง 2. บรรเทาอาการทองอด ทองเฟอ

ขนาดและวธใช 1. แกลมซาง ชนดผงและชนดเมด (แบบอดเปยก) เดก อาย 1 – 5 ขวบ รบประทานครงละ 500 มลลกรม – 1.5 กรม ละลายนาสก เพมและลดไดตามสวน

วนละ 2 ครง เชาและเยน กอนอาหาร 2. บรรเทาอาการทองอด ทองเฟอ ชนดผงและชนดเมด (แบบอดเปยก) เดก อาย 1 – 5 ขวบ รบประทานครงละ 500 มลลกรม – 1.5 กรม ละลายนาสก เพมและลดไดตามสวน

วนละ 2 ครง เชาและเยน กอนอาหาร ชนดเมดและชนดแคปซล เดก อาย 6 – 12 ป รบประทานครงละ 1.5 กรม วนละ 2 ครง เชาและเยน กอนอาหาร ขอหามใช -

Page 209: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

205

ขอควรระวง - ควรระวงการรบประทานรวมกบยาในกลมสารกนเลอดเปนลม (anticoagulant) และยาตานการจบตวของเกลดเลอด (antiplatelets) - หากรบประทานแลวมอาการทองเสย ควรหยดรบประทานยา

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม - (9) ยาวสมพยาใหญ ยาผง สตรตารบ ในผงยา 108 กรม ประกอบดวย

1. ดอกดปล หนก 54 กรม 2. ลกผกชลา ลกจนทน ดอกจนทน หนกสงละ 8 กรม 3. ลกกระวาน ดอกกานพล โกศสอ โกศเขมา โกศหวบว โกศเชยง โกศจฬาลมพา เปลอกอบเชย เปลอกสมลแวง เนอลกสมอเทศ เนอลกสมอไทย เหงาวานนา เถาบอระเพด เหงาขงแหง รากพญารากขาว หนกสงละ 2 กรม

ขอบงใช บรรเทาอาการทองอด ทองเฟอ จกเสยด ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 1 กรม ละลายนาสกหรอผสมนาผงปนเปนลกกลอน ทก 4 ชวโมง ขอหามใช หามใชในหญงตงครรภ และผทมไข ขอควรระวง - ควรระวงการรบประทานรวมกบยาในกลมสารกนเลอดเปนลม (anticoagulant) และ

ยาตานการจบตวของเกลดเลอด (antiplatelets) - ควรระวงการใชรวมกบยา phenytoin, propranolol, theophylline และ rifampicin เนองจากตารบนมดอกดปลในปรมาณสง

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม ในสตรตารบไดตดไครเครอออก เนองจากมขอมลงานวจยบงชวาไครเครอทใชและมการ

จาหนายในทองตลาด เปนพชในสกล Aristolochia ซงพชในสกล Aristolochia มรายงานพบวากอใหเกดความเปนพษตอไต (nephrotoxicity) และเมอป ค.ศ. 2002 องคการอนามยโลกไดประกาศใหพชสกล Aristolochia เปนสารกอมะเรงในมนษย

(10) ยาอภยสาล ยาลกกลอน ยาเมด สตรตารบ ในผงยา 181 กรม ประกอบดวย

1. หศคณเทศ หนก 24 กรม พรกไทยลอน แกนจนทนเทศ หนกสงละ 16 กรม รากเจตมลเพลงแดง หนก 12 กรม 2. หวบกรอ หนก 15 กรม เนอลกสมอไทย เนอลกสมอเทศ หนกสงละ 13 กรม 3. เทยนแดง หนก 11 กรม เทยนขาวเปลอก หนก 10 กรม เทยนตาตกแตน หนก 9 กรม เทยนขาว หนก 8 กรม 4. โกฐเขมา หนก 9 กรม โกศสอ หนก 8 กรม 5. เหงาวานนา หนก 7 กรม ดอกกานพล หนก 4 กรม ลกกระวาน หนก 3 กรม ดอกจนทน หนก 2 กรม ลกจนทน หนก 1 กรม 6. ลกพลงกาสา หนก 6 กรม

ขอบงใช บาบดโรคลม บรรเทาอาการจกเสยดแนน ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 1.5 – 2 กรม วนละ 2 ครง เชาและเยน กอนอาหาร ขอหามใช หามใชในหญงตงครรภ และผทมไข

Page 210: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

206

ขอควรระวง ควรระวงในการรบประทานรวมกบยาในกลมสารกนเลอดเปนลม (anticoagulant) และยาตานการจบตวของเกลดเลอด (antiplatelets)

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

1.2.2 กลมยาบรรเทาอาการทองผก

(1) ยาถายดเกลอฝรง ยาแคปซล ยาเมด สตรตารบ ในผงยา 117 กรม ประกอบดวย 1. ดเกลอฝรง หนก 60 กรม ยาดาสะต หนก 12 กรม

2. ใบมะกา ใบมะขาม ใบสมปอย เนอในฝกคน รากขกาแดง รากขกาขาว รากตองแตก ฝกสมปอย เนอลกสมอไทย เนอลกสมอดง เถาวลยเปรยง หนกสงละ 3 กรม ขเหลกทง 5 หนก 3 กรม

3. หวหอม หนก 3 กรม 4. หญาไทร ใบไผปา หนกสงละ 3 กรม

ขอบงใช ใชบรรเทาอาการทองผกเฉพาะในรายททองผกมากหรอในรายทมอาการทองผกเรอรงและใชยาอนแลวไมไดผล

ขนาดและวธใช ชนดแคปซลและชนดเมด ครงแรก รบประทาน 1 กรม วนละ 1 ครง กอนนอน ถาไมถาย วนตอไป รบประทานเพมเปน 1.5 กรม แตไมเกน 2.5 กรม ตอวน (ตามธาตหนกธาตเบา)

ขอหามใช - หามใชในหญงตงครรภ และเดก - หามใชในภาวะทางเดนอาหารอดตน (gastrointestinal obstruction/ileus) - หามใชในผปวยทมภาวะผดปกตเฉยบพลนททางเดนอาหาร (acute gastro-intestinal conditions) เชน คลนไส อาเจยน

ขอควรระวง - เนองจากเปนยาถายอยางแรง ไมควรใชยานในผปวยออนเพลยมากหรอมภาวะขาดนา - เมอถายแลว ใหเวนอยางนอย 2 วน แลวจงใชยานอกครง

- ควรระวงการใ ชยาในผ ส งอาย และผ ป วยท มความผดปกตของไตหรอตบ (renal/hepatic impairment) เนองจากยามสวนประกอบของแมกนเซยม

อาการไมพงประสงค ปวดเสยดทอง ขอมลเพมเตม -

(2) ยาธรณสนฑะฆาต ยาแคปซล ยาผง ยาเมด ยาลกกลอน ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 160 กรม ประกอบดวย

1. พรกไทยลอน หนก 96 กรม 2. ยาดาสะต หนก 20 กรม 3. เนอลกสมอไทย มหาหงค การบร หนกสงละ 6 กรม 4. รงทอง (ประสะ) หนก 4 กรม 5. ผกแพวแดง (ทงตน) เนอลกมะขามปอม หนกสงละ 2 กรม

Page 211: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

207

6. ลกจนทน ดอกจนทน ลกกระวาน ดอกกานพล เทยนดา เทยนขาว หวดองดง หวบก หวกลอย หวกระดาดขาว หวกระดาดแดง ลกเรว เหงาขง รากชะเอมเทศ รากเจตมลเพลงแดง โกศกระดก โกศเขมา โกศนาเตา หนกสงละ 1 กรม

ขอบงใช แกเถาดาน ทองผก ขนาดและวธใช ชนดผง

รบประทานครงละ 500 มลลกรม - 1 กรม ละลายนาสกหรอผสมนาผง ปนเปนลกกลอน วนละ 1 ครง กอนอาหารเชาหรอกอนนอน ชนดแคปซล ชนดเมด และชนดลกกลอน รบประทานครงละ 500 มลลกรม - 1 กรม วนละ 1 ครง กอนอาหารเชาหรอกอนนอน

ขอหามใช หามใชในหญงตงครรภ ผทมไข และเดก ขอควรระวง - ควรระวงการรบประทานรวมกบยาในกลมสารกนเลอดเปนลม (anticoagulant) และ

ยาตานการจบตวของเกลดเลอด (antiplatelets) - ควรระวงการใชยาอยางตอเนอง โดยเฉพาะอยางยงในผปวยทมความผดปกตของตบ

ไต เนองจากอาจเกดการสะสมของการบรและเกดพษได - ควรระวงการใชรวมกบยา phenytoin, propranolol, theophylline และ rifampicin เนองจากตารบนมพรกไทยในปรมาณสง - ควรระวงการใชในผสงอาย

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

1.2.3 กลมยาบรรเทาอาการทองเสย

(1) ยาธาตบรรจบ ยาแคปซล ยาผง ยาลกกลอน ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาลกกลอน (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 104 กรม ประกอบดวย

1. เนอลกสมอไทย หนก 16 กรม 2. โกฐกานพราว หนก 8 กรม 3. เหงาขง โกฐเขมา โกฐพงปลา โกฐเชยง โกฐสอ เทยนดา เทยนขาว เทยนสตตบษย เทยนเยาวพาณ เทยนแดง ลกจนทน ดอกจนทน ดอกกานพล เปลอกสมลแวง ลกกระวาน ลกผกชลา ใบพมเสนตน ดอกดปล หวเปราะหอม การบร หนกสงละ 4 กรม

ขอบงใช บรรเทาอาการอจจาระธาตพการ ทองเสยชนดท ไม เ กดจากการตดเ ชอ เ ชน อจจาระไมเปนมกหรอมเลอดปน ทองเสยชนดทไมมไข เปนตน

ขนาดและวธใช ชนดผง ผใหญ รบประทานครงละ 1 กรม ละลายนากระสายยา วนละ 3 ครง กอนอาหาร เมอมอาการ

เดก อาย 6 - 12 ป รบประทานครงละ 500 มลลกรม ละลายนากระสายยา วนละ 3 ครง กอนอาหาร เมอม อาการ

Page 212: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

208

นากระสายยาทใช กรณบรรเทาอาการอจจาระธาตพการ ทองเสยชนดทไมเกดจากการตดเชอ ใช เปลอกแคหรอเปลอกสะเดา หรอเปลอกลกทบทมตม แทรกกบนาปนใสเปนนา กระสายยา ถาหานากระสายยาไมไดใหใชนาสกแทน

ชนดแคปซลและชนดลกกลอน ผใหญ รบประทานครงละ 1 กรม วนละ 3 ครง กอนอาหาร เมอมอาการ

เดก อาย 6 - 12 ป รบประทานครงละ 500 มลลกรม วนละ 3 ครง กอนอาหาร เมอมอาการ ขอหามใช หามใชในหญงตงครรภ และผทมไข ขอควรระวง - ควรระวงการรบประทานรวมกบยาในกลมสารกนเลอดเปนลม (anticoagulant) และ

ยาตานการจบตวของเกลดเลอด (antiplatelets) - ควรระวงการใชยาอยางตอเนอง โดยเฉพาะอยางยงในผปวยทมความผดปกตของตบ ไต เนองจากอาจเกดการสะสมของการบรและเกดพษได - ในกรณทองเสยชนดทไมเกดจากการตดเชอ ใชไมเกน 1 วน หากอาการไมดขน ควรปรกษาแพทย

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

(2) ยาเหลองปดสมทร ยาเมด ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 90 กรม ประกอบดวย 1. เหงาขมนชน หนก 30 กรม 2. ชนยอย ครง สเสยดเทศ เปลอกสเสยดไทย ใบเทยน ใบทบทม หวแหวหม

เหงาขมนออย เปลอกเพกา รากกลวยตบ หวกระเทยมคว ดอกดปล หนกสงละ 5 กรม ขอบงใช บรรเทาอาการทองเสยชนดทไมเกดจากการตดเชอ เชน อจจาระไมเปนมกหรอมเลอด

ปน ทองเสยชนดทไมมไข เปนตน ขนาดและวธใช ชนดผงและชนดเมด (แบบอดเปยก)

ผใหญ รบประทานครงละ 1 กรม ละลายนากระสายยา ทก 3 – 5 ชวโมง เมอมอาการ เดก อาย 3 – 5 เดอน รบประทานครงละ 200 มลลกรม อาย 6 – 12 เดอน รบประทานครงละ 300 – 400 มลลกรม อาย 1 – 5 ขวบ รบประทานครงละ 500 – 700 มลลกรม อาย 6 – 12 ป รบประทานครงละ 800 มลลกรม – 1 กรม

ละลายนากระสายยา ทก 3 – 5 ชวโมง เมอมอาการ นากระสายยาทใช

ใชนาเปลอกลกทบทมหรอเปลอกแคตม แทรกกบนาปนใสเปนนากระสายยา สาหรบเดกเลกใหบดผสมกบนากระสายยา ใชรบประทานหรอกวาดกได ถาหานากระสายยาไมได ใหใชนาสกแทน

Page 213: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

209

ชนดแคปซลและชนดเมด เดก อาย 6 – 12 ป รบประทานครงละ 800 มลลกรม – 1 กรม เมอมอาการ ผใหญ รบประทานครงละ 1 กรม ทก 3 - 5 ชวโมง เมอมอาการ

ขอหามใช - ขอควรระวง ใชไมเกน 1 วน หากอาการไมดขน ควรปรกษาแพทย อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

1.2.4 กลมยาบรรเทารดสดวงทวารหนก

(1) ยาผสมเพชรสงฆาต ยาแคปซล ยาแคปซล (รพ.) สตรท 1 รปแบบยา ยาแคปซล ยาแคปซล (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 100 กรม ประกอบดวย

เถาเพชรสงฆาต หนก 70 กรม รากอคคทวาร หนก 20 กรม โกศนาเตา หนก 10 กรม ขอบงใช บรรเทาอาการรดสดวงทวารหนก ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 1.2 กรม วนละ 3 ครง หลงอาหารทนท ขอหามใช - ขอควรระวง ควรระวงการใชยาในหญงตงครรภและใหนมบตร อาการไมพงประสงค ทองเสย ขอมลเพมเตม -

สตรท 2 รปแบบ ยาแคปซล (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 85 กรม ประกอบดวย

เถาเพชรสงฆาต หนก 50 กรม กะเมง (ทงตน) หนก 15 กรม โกฐนาเตา หวกระชาย หนกสงละ 10 กรม

ขอบงใช บรรเทาอาการรดสดวงทวารหนก ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 500 มลลกรม – 1 กรม วนละ 3 ครง หลงอาหารทนท ขอหามใช -

ขอควรระวง ควรระวงการใชยาในหญงตงครรภและหญงใหนมบตร อาการไมพงประสงค ทองเสย มวนทอง ขอมลเพมเตม -

(2) ยารดสดวงมหากาฬ ยาเมด ยาลกกลอน ยาแคปซล (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 110 กรม ประกอบดวย

1. มดยอบคว หนก 5 กรม 2. ขอบชะนางแดง (ทงตน) ขอบชะนางขาว (ทงตน) หนกสงละ 5 กรม 3. โกฐกกกรา โกฐสอ โกฐจฬาลาพา โกฐกานพราว โกฐพงปลา หนกสงละ 5 กรม

Page 214: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

210

4. เทยนดา เทยนแดง เทยนขาว เทยนขาวเปลอก เทยนตาตกแตน หนกสงละ 5 กรม 5. แกนสนเทศ ลกจนทน ดอกจนทน เถาสะคาน เปลอกสมลแวง ดอกดปล พรกไทยลอน เหงาขง เปลอกอบเชยเทศ หนกสงละ 5 กรม

ขอบงใช บรรเทาอาการรดสดวงทวารหนก ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 800 มลลกรม - 1 กรม วนละ 3 ครง กอนอาหาร ขอหามใช -

ขอควรระวง - ควรระวงการรบประทานรวมกบยาในกลมสารกนเลอดเปนลม (anticoagulant) และยาตานการจบตวของเกลดเลอด (antiplatelets) - ควรระวงการใชยาในหญงตงครรภและหญงใหนมบตร

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

1.3 ยารกษากลมอาการทางสตศาสตรนรเวชวทยา

(1) ยาประสะไพล ยาแคปซล ยาผง ยาเมด ยาลกกลอน ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาลกกลอน (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 162 กรม ประกอบดวย 1. เหงาไพล หนก 81 กรม 2. ผวมะกรด เหงาวานนา หวกระเทยม หวหอม พรกไทยลอน ดอกดปล เหงาขง

เหงาขมนออย เทยนดา เกลอสนเธาว หนกสงละ 8 กรม 3. การบร หนก 1 กรม

ขอบงใช 1. ระดมาไมสมาเสมอหรอมานอยกวาปกต 2. บรรเทาอาการปวดประจาเดอน 3. ขบนาคาวปลาในหญงหลงคลอดบตร

ขนาดและวธใช กรณระดมาไมสมาเสมอหรอมานอยกวาปกต ชนดผง รบประทานครงละ 1 กรม ละลายนาสก วนละ 3 ครง กอนอาหาร เปนเวลา 3 - 5 วน เมอระดมา ใหหยดรบประทาน ชนดแคปซล ชนดเมด และชนดลกกลอน รบประทานครงละ 1 กรม วนละ 3 ครง กอนอาหาร เปนเวลา 3 - 5 วน เมอระดมา ใหหยดรบประทาน

กรณปวดประจาเดอน ในกรณทมอาการปวดประจาเดอนเปนประจา ใหรบประทานยากอนมประจาเดอน 2 - 3 วนไปจนถงวนแรกและวนทสองทมประจาเดอน ชนดผง รบประทานครงละ 1 กรม ละลายนาสก วนละ 3 ครง กอนอาหาร ชนดแคปซล ชนดเมด และชนดลกกลอน รบประทานครงละ 1 กรมวนละ 3 ครง กอนอาหาร

Page 215: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

211

กรณขบนาคาวปลาในหญงหลงคลอดบตร ชนดผง รบประทานครงละ 1 กรม ละลายนาสก วนละ 3 ครง กอนอาหาร ใหรบประทาน จนกวานาคาวปลาจะหมด แตไมเกน 15 วน ชนดแคปซล ชนดเมด และชนดลกกลอน รบประทานครงละ 1 กรม วนละ 3 ครง กอนอาหาร ใหรบประทานจนกวา นาคาวปลาจะหมด แตไมเกน 15 วน ขอหามใช - หามใชในหญงตกเลอดหลงคลอด หญงตงครรภ และผทมไข

- หามรบประทานในหญงทมระดมากกวาปกต เพราะจะทาใหมการขบระดออกมามากขน ขอควรระวง - ควรระวงการใชยาอยางตอเนอง โดยเฉพาะอยางยงในผปวยทมความผดปกตของตบ ไต เนองจากอาจเกดการสะสมของการบรและเกดพษได

- กรณระดมาไมสมาเสมอหรอมานอยกวาปกต ไมควรใชตดตอกนนานเกน 1 เดอน - กรณขบนาคาวปลาในหญงหลงคลอดบตร ไมควรใชตดตอกนนานเกน 15 วน

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม - (2) ยาปลกไฟธาต ยาแคปซล (รพ.) ยาลกกลอน (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 100 กรม ประกอบดวย

1. พรกไทยลอน หนก 50 กรม 2. ดอกดปล รากชาพล ผกแพวแดง (ทงตน) เถาสะคาน เหงาขงแหง ลกผกชลอม เหงาวานนา หวแหวหม ผวมะกรด ลกพลงกาสา หนกสงละ 5 กรม

ขอบงใช กระตนนานม กระจายเลอดลมในหญงหลงคลอด ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 500 มลลกรม – 1.5 กรม วนละ 3 ครง กอนอาหาร ขอหามใช หามใชในหญงตกเลอดหลงคลอด หญงตงครรภ และผทมไข ขอควรระวง ควรระวงการใช รวมกบยา phenytoin, propranolol, theophylline และ rifampicin

เนองจากตารบนมพรกไทยในปรมาณสง อาการไมพงประสงค แสบรอนยอดอก ขอมลเพมเตมอน ๆ แพทยแผนไทยดงเดมใชเปนยาแทนการอยไฟของหญงหลงคลอด

(3) ยาไฟประลยกลป ยาแคปซล ยาผง ยาเมด ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 71 กรม ประกอบดวย

1. รากเจตมลเพลงแดง สารสมสะต แกนแสมทะเล ผวมะกรด การบร หนกสงละ 6 กรม 2. เหงาขมนออย เหงากระทอ เหงาขา เหงาไพล เปลอกมะรม หนกสงละ 5 กรม

3. พรกไทยลอน เหงาขง ดอกดปล หวกระเทยม หนกสงละ 4 กรม ขอบงใช ขบนาคาวปลาในเรอนไฟ ชวยใหมดลกเขาอ ขนาดและวธใช ชนดผง

รบประทานครงละ 1 กรม ละลายนาสก วนละ 3 ครง กอนอาหาร ใหรบประทาน จนกวานาคาวปลาจะหมด แตไมเกน 15 วน

Page 216: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

212

ชนดแคปซลและชนดเมด รบประทานครงละ 1 กรม วนละ 3 ครง กอนอาหาร ใหรบประทานจนกวานาคาวปลา

จะหมด แตไมเกน 15 วน ขอหามใช - หามใชในหญงตกเลอดหลงคลอด หญงตงครรภ และผทมไข

- หามใชในหญงทผาคลอด เนองจากทาใหแผลหายชา ขอควรระวง ควรระวงการใชยาอยางตอเนอง โดยเฉพาะอยางยงในผปวยทมความผดปกตของตบ ไต

เนองจากอาจเกดการสะสมของการบรและเกดพษได อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม - (4) ยาไฟหากอง ยาผง ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 100 กรม ประกอบดวย

รากเจตมลเพลงแดง เหงาขง พรกไทยลอน สารสมสะต ฝกสมปอย หนกสงละ 20 กรม ขอบงใช ขบนาคาวปลาในเรอนไฟ ชวยใหมดลกเขาอ ขนาดและวธใช ชนดผง

รบประทานครงละ 1 – 1.5 กรม ละลายนาสก วนละ 3 ครง กอนอาหาร ใหรบประทานจนกวานาคาวปลาจะหมด แตไมเกน 15 วน ชนดแคปซลและชนดเมด

รบประทานครงละ 1 – 1.5 กรม วนละ 3 ครง กอนอาหาร ใหรบประทานจนกวา นาคาวปลาจะหมด แตไมเกน 15 วน ขอหามใช - หามใชในหญงตกเลอดหลงคลอด หญงตงครรภ และผทมไข

- หามใชหญงทผาคลอด เนองจากทาใหแผลหายชา ขอควรระวง - อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

(5) ยาเลอดงาม ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 102 กรม ประกอบดวย

1. เหงาขงแหง ตะไครบาน (ลาตน) สะระแหน (ทงตน) เหงากระชาย เหงากระทอ ผวมะกรด ใบมะนาว รากและใบกะเพรา หวกระเทยม เปลอกเพกา โกฐจฬาลมพา ชาพล (ทงตน) ลกเรวหอม ลกจนทน ดอกกานพล ดอกดปล เหงาไพล พรกไทยลอน รากเจตมลเพลงแดง รากชะเอมเทศ หนกสงละ 5 กรม 2. พมเสน การบร หนกสงละ 1 กรม

ขอบงใช บรรเทาอาการปวดประจาเดอน ชวยใหประจาเดอนมาเปนปกต แกมตกด ขนาดและวธใช ชนดผง รบประทานครงละ 1 – 2 กรม ละลายนาสก วนละ 3 ครง กอนอาหาร ชนดแคปซล รบประทานครงละ 1 – 2 กรม วนละ 3 ครง กอนอาหาร ขอหามใช หามใชในหญงตกเลอดหลงคลอด หญงตงครรภ และผทมไข ขอควรระวง ควรระวงการใชยาอยางตอเนอง โดยเฉพาะอยางยงในผปวยทมความผดปกตของตบ ไต

เนองจากอาจเกดการสะสมของการบรและเกดพษได

Page 217: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

213

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

(6) ยาสตรหลงคลอด ยาตม (รพ.) สตรตารบ ในยา 130 กรม ประกอบดวย

1. แกนแกแล แกนขนน วานชกมดลก แกนฝางเสน เถาสะคาน รากเจตมลเพลงแดง ดอกดปล โกฐเชยง เถากาแพงเจดชน หนกสงละ 10 กรม 2. พรกไทยลอน รากชาพล ดอกคาฝอย ดอกมะล ดอกพกล ดอกบนนาค ดอกสารภ เกสรบวหลวง หนกสงละ 5 กรม

ขอบงใช ขบนาคาวปลา บารงเลอด ชวยใหมดลกเขาอเรวในหญงหลงคลอด ขนาดและวธใช นายาใสนาพอทวม ตมดวยไฟปานกลาง นานครงชวโมง นาเฉพาะสวนนามารบประทาน

ครงละ 250 มลลลตร วนละ 3 ครง กอนอาหาร หรอดมแทนนา รบประทานตดตอกน 1 สปดาหหรอจนกวานาคาวปลาจะหมด แตไมเกน 15 วน ขอหามใช หามใชในหญงตกเลอดหลงคลอด หญงตงครรภ และผทมไข ขอควรระวง - ควรระวงในการรบประทานรวมกบยาในกลมสารกนเลอดเปนลม (anticoagulant)

และยาตานการจบตวของเกลดเลอด (antiplatelets) - ควรระวงการใชยาในผปวยทแพละอองเกสรดอกไม

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตมอน ๆ - แพทยแผนไทยดงเดมใชเปนยาแทนการอยไฟของหญงหลงคลอด

- ยา 1 หอ สามารถใชตดตอกนประมาณ 5 - 7 วน โดยใหอนนาสมนไพรทกครงกอนการรบประทานยา

1.4 ยาแกไข

(1) ยาเขยวหอม ยาผง ยาเมด (รพ.) ยาผง (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 90 กรม ประกอบดวย

ใบพมเสน ใบผกกระโฉม ใบหมากผ ใบหมากเมย ใบสนพราหอม รากแฝกหอม หวเปราะหอม แกนจนทนขาวหรอจนทนชะมด แกนจนทนแดง วานกบแรด วานรอนทอง เนระพส พษนาศน มหาสดา ดอกพกล ดอกบนนาค ดอกสารภ เกสรบวหลวง หนกสงละ 5 กรม

ขอบงใช 1. บรรเทาอาการไข รอนในกระหายนา 2. แกพษหด พษอสกอใส (บรรเทาอาการไขจากหดและอสกอใส)

ขนาดและวธใช ชนดผง ผใหญ รบประทานครงละ 1 กรม ละลายนากระสายยา ทก 4 – 6 ชวโมง เมอมอาการ เดก อาย 6 – 12 ป รบประทานครงละ 500 มลลกรม ละลายนากระสายยา ทก 4 – 6 ชวโมง เมอมอาการ

นากระสายยาทใช กรณบรรเทาอาการไข รอนในกระหายนา ใ ช นาสก หรอนาดอกมะล

เปนนากระสายยา

Page 218: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

214

กรณแกพษหด พษอสกอใส ละลายนารากผกชตม เปนนากระสายยา ทงรบประทาน และชโลม

หมายเหต การชโลมใชยาผงละลายนา 1 ตอ 3 แลวชโลม (ประพรม) ทวตามตวบรเวณทตมใสยงไมแตก

ชนดเมด ผใหญ รบประทานครงละ 1 กรม ทก 4 – 6 ชวโมง เมอมอาการ

เดก อาย 6 - 12 ป รบประทานครงละ 500 มลลกรม ทก 4 – 6 ชวโมง เมอมอาการ

ขอหามใช - ขอควรระวง - ควรระวงการใชยาในผปวยทแพละอองเกสรดอกไม

- ไมแนะนาใหใชในผทสงสยวาเปนไขเลอดออก เนองจากอาจบดบงอาการของไขเลอดออก - หากใชยาเปนเวลานานเกน 3 วน แลวอาการไมดขน ควรปรกษาแพทย

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม - ทางการแพทยแผนไทย แนะนาใหผปวยหด อสกอใส หามรบประทานอาหารทะเล ไข

และนาเยน เนองจากผดสาแดง - ในสตรตารบไดตดไครเครอออก เนองจากมขอมลงานวจยบงชวาไครเครอทใชและม

การจาหนายในทองตลาด เปนพชในสกล Aristolochia ซงพชในสกล Aristolochia มรายงานพบวากอใหเกดความเปนพษตอไต (nephrotoxicity) และเมอป ค.ศ. 2002 องคการอนามยโลกไดประกาศใหพชสกล Aristolochia เปนสารกอมะเรงในมนษย

(2) ยาจนทนลลา ยาแคปซล ยาผง ยาเมด ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 99 กรม ประกอบดวย

โกศสอ โกศเขมา โกศจฬาลมพา แกนจนทนขาวหรอจนทนชะมด แกนจนทนแดง ลกกระดอม เถาบอระเพด รากปลาไหลเผอก หนกสงละ 12 กรม พมเสน หนก 3 กรม

ขอบงใช บรรเทาอาการไขตวรอน ไขเปลยนฤด ขนาดและวธใช ชนดผง

ผใหญ รบประทานครงละ 1 - 2 กรม ละลายนาสก ทก 3 - 4 ชวโมง เมอมอาการ เดก อาย 6 - 12 ป รบประทานครงละ 500 มลลกรม – 1 กรม ละลายนาสก ทก 3 - 4 ชวโมง เมอมอาการ

ชนดแคปซลและชนดเมด ผใหญ รบประทานครงละ 1 - 2 กรม ทก 3 - 4 ชวโมง เมอมอาการ เดก อาย 6 - 12 ป รบประทานครงละ 500 มลลกรม – 1 กรม ทก 3 - 4 ชวโมง เมอมอาการ

ขอหามใช -

Page 219: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

215

ขอควรระวง - ไมแนะนาใหใชในผทสงสยวาเปนไขเลอดออก เนองจากอาจบดบงอาการของไขเลอดออก - หากใชยาเปนเวลานานเกน 3 วน แลวอาการไมดขน ควรปรกษาแพทย

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม แนะนาใหใชยาจนทนลลาไดในหญงทมไขทบระดหรอไขระหวางมประจาเดอน

(3) ยาประสะจนทนแดง ยาแคปซล ยาผง ยาเมด ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 64 กรม ประกอบดวย

1. แกนจนทนแดง หนก 32 กรม 2. รากเหมอดคน รากมะปรางหวาน รากมะนาว หวเปราะหอม โกฐหวบว แกนจนทนเทศ แกนฝางเสน หนกสงละ 4 กรม 3. เกสรบวหลวง ดอกบนนาค ดอกสารภ ดอกมะล หนกสงละ 1 กรม

ขอบงใช บรรเทาอาการไขตวรอน (ไขพษ) แกรอนในกระหายนา ขนาดและวธใช ชนดผง

ผใหญ รบประทานครงละ 1 กรม ละลายนากระสายยา ทก 3 - 4 ชวโมง เดก อาย 6 - 12 ป รบประทานครงละ 500 มลลกรม ละลายนากระสายยา ทก 3 - 4 ชวโมง นากระสายทใช ใชนาสก หรอนาดอกมะล ชนดแคปซลและชนดเมด

ผใหญ รบประทานครงละ 1 กรม ทก 3 - 4 ชวโมง เดก อาย 6 - 12 ป รบประทานครงละ 500 มลลกรม ทก 3 - 4 ชวโมง ขอหามใช - ขอควรระวง - ควรระวงการใชยาในผปวยทแพละอองเกสรดอกไม

- ไมแนะนาใหใชในผทสงสยวาเปนไขเลอดออก เนองจากอาจบดบงอาการของไขเลอดออก - กรณบรรเทาอาการไข รอนในกระหายนา หากใชยาเปนเวลานานเกน 3 วนแลวอาการไมดขน ควรปรกษาแพทย

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

(4) ยาประสะเปราะใหญ ยาผง ยาเมด ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 80 กรม ประกอบดวย 1. หวเปราะหอม หนก 40 กรม

2. โกฐสอ โกฐเขมา โกฐหวบว โกฐเชยง โกฐจฬาลมพา เทยนดา เทยนแดง เทยนขาว เทยนขาวเปลอก เทยนตาตกแตน ลกจนทน ดอกจนทน ลกกระวาน ดอกกานพล แกนจนทนเทศ แกนจนทนแดง ดอกบนนาค ดอกสารภ ดอกพกล เกสรบวหลวง หนกสงละ 2 กรม

Page 220: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

216

ขอบงใช ถอนพษไขตานซางสาหรบเดก ขนาดและวธใช ชนดผงและชนดเมด (แบบอดเปยก) เดก อาย 1 – 5 ป

รบประทานครงละ 500 มลลกรม – 1 กรม ละลายนากระสายยา ทก 3 - 4 ชวโมง นากระสายยาทใช นาดอกไมเทศหรอนาสก

ชนดแคปซลและชนดเมด เดก อาย 6 – 12 ป รบประทานครงละ 1 กรม ทก 3 - 4 ชวโมง

ขอหามใช - ขอควรระวง - ควรระวงในการรบประทานรวมกบยาในกลมสารกนเลอดเปนลม (anticoagulant)

และยาตานการจบตวของเกลดเลอด (antiplatelets) - ควรระวงการใชยาในผปวยทแพละอองเกสรดอกไม - ไมแนะนาใหใชในผทสงสยวาเปนไขเลอดออก เนองจากอาจบดบงอาการของไขเลอดออก - หากใชยาเปนเวลานานเกน 3 วน แลวอาการไมดขน ควรปรกษาแพทย

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

(5) ยามหานลแทงทอง ยาเมด ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 103 กรม ประกอบดวย 1. เนอในเมลดสะบามอญ (สม) หวายตะคา (สม) เมลดมะกอก (สม) ลกมะคาดควาย (สม)

ถานไมสก แกนจนทนแดง แกนจนทนเทศ ใบพมเสน ใบยานาง หมกหอม หนกสงละ 10 กรม

2. เบยจนควใหเหลอง 3 กรม ขอบงใช 1. แกไขกาฬ หด อสกอใส (บรรเทาอาการไขจากไขกาฬ หด และอสกอใส) 2. แกรอนในกระหายนา ขนาดและวธใช ชนดผง

ผใหญ รบประทานครงละ 1.5 - 2 กรม ละลายนาสก วนละ 2 ครง เชาและเยน กอนอาหาร

เดก อาย 6 - 12 ป รบประทานครงละ 500 มลลกรม - 1 กรม ละลายนาสก วนละ 2 ครง เชาและเยน กอนอาหาร

ชนดแคปซลและชนดเมด ผใหญ รบประทานครงละ 1.5 - 2 กรม วนละ 2 ครง เชาและเยน กอนอาหาร

เดก อาย 6 - 12 ป รบประทานครงละ 500 มลลกรม - 1 กรม วนละ 2 ครง เชาและเยน กอนอาหาร

ขอหามใช -

Page 221: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

217

ขอควรระวง - ไมแนะนาใหใชในผทสงสยวาเปนไขเลอดออก เนองจากอาจบดบงอาการของไขเลอดออก - หากใชยาเปนเวลานานเกน 3 วน แลวอาการไมดขน ควรปรกษาแพทย

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

(6) ยาหาราก ยาแคปซล ยาผง ยาเมด สตรตารบ ในผงยา 100 กรม ประกอบดวย

รากยานาง รากคนทา รากมะเดอชมพร รากชงช รากไมเทายายมอม หนกสงละ 20 กรม ขอบงใช บรรเทาอาการไข ขนาดและวธใช ชนดผง

ผใหญ รบประทานครงละ 1 – 1.5 กรม ละลายนาสก วนละ 3 ครง กอนอาหาร เมอมอาการ เดก อาย 6 - 12 ป รบประทานครงละ 500 มลลกรม – 1 กรม ละลายนาสก วนละ 3 ครง กอนอาหาร เมอมอาการ ชนดแคปซลและชนดเมด ผใหญ รบประทานครงละ 1 – 1.5 กรม วนละ 3 ครง กอนอาหาร เมอมอาการ

เดก อาย 6 - 12 ป รบประทานครงละ 500 มลลกรม – 1 กรม วนละ 3 ครง กอนอาหาร เมอมอาการ

ขอหามใช - ขอควรระวง - ไมแนะนาใหใชในผทสงสยวาเปนไขเลอดออก เนองจากอาจบดบงอาการของ

ไขเลอดออก - หากใชยาเปนเวลานานเกน 3 วน แลวอาการไมดขน ควรปรกษาแพทย

- ไมแนะนาใหใชในหญงทมไขทบระดหรอไขระหวางมประจาเดอน อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

1.5 ยารกษากลมอาการของระบบทางเดนหายใจ

1.5.1 ยาบรรเทาอาการไอ

(1) ยาแกไอผสมกานพล ยาลกกลอน (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 100 กรม ประกอบดวย

รากชะเอมเทศ หนก 48 กรม บวย หนก16 กรม มะนาวดองแหง หนก 10 กรม นาตาลกรวด หนก 4 กรม พมเสน เกลดสะระแหน หนกสงละ 3 กรม เหงาวานนา ผลมะแวงเครอ ดอกกานพล เนอลกสมอพเภก เปลอกอบเชย เนอลกมะขามปอม ดอกเกกฮวย หลอฮงกวย ผวสมจน หนกสงละ 2 กรม

ขอบงใช บรรเทาอาการไอ ขบเสมหะ

Page 222: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

218

ขนาดและวธใช อมครงละ 200 - 300 มลลกรม เมอมอาการไอ ทก 4 ชวโมง ขอหามใช - ขอควรระวง ควรระวงการใชในผปวยททองเสยงาย เนองจากมะขามปอมมฤทธเปนยาระบาย อาการไมพงประสงค ทองเสย ขอมลเพมเตม -

(2) ยาแกไอผสมมะขามปอม ยานา (รพ.) สตรตารบท 1 ในยา 100 มลลลตร ประกอบดวย

สารสกดนามะขามปอมเขมขน (ความเขมขน 40 เปอรเซนต) 60 มลลลตร สารสกดใบเสนยด (ความเขมขน 10 เปอรเซนต) 10 มลลลตร กลเซอรน 5 มลลลตร สารสกดรากชะเอมเทศ 0.45 มลลลตร เกลอแกง 0.5 กรม เกลดสะระแหน 0.01 มลลกรม

สตรตารบท 2 ในยา 100 มลลลตร ประกอบดวย สารสกดนามะขามปอมเขมขน (ความเขมขน 25 เปอรเซนต) 30 มลลลตร มะนาวดองแหง 8 มลลกรม สารสกดรากชะเอมเทศ 5 มลลลตร ผวสมจน 3.3 มลลกรม บวย 3 มลลกรม เนอลกสมอพเภก 3 มลลกรม เนอลกสมอไทย 1 มลลกรม หลอฮงกวย 2 มลลกรม เกลดสะระแหน 0.08 มลลกรม นาตาลทรายแดง 40 มลลกรม

ขอบงใช บรรเทาอาการไอ ขบเสมหะ ขนาดและวธใช จบเมอมอาการไอ ทก 4 ชวโมง ขอหามใช ผปวยเบาหวานทไมสามารถควบคมระดบนาตาลในเลอดได ขอควรระวง ควรระวงการใชในผปวยททองเสยงาย เนองจากมะขามปอมมฤทธเปนยาระบาย อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

(3) ยาแกไอผสมมะนาวดอง ยาลกกลอน (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 99 กรม ประกอบดวย

1. มะนาวดองแหง บวย หนกสงละ 35 กรม รากชะเอมเทศ หนก 17 กรม รากชะเอมไทย หนกสงละ 3 กรม ผลมะแวงเครอ หนกสงละ 2 กรม เนอลกมะขามปอม หนก 1 กรม 2. เปลอกอบเชยญวณ หนก 3 กรม ดอกกานพล หนก 1 กรม 3. เกลดสะระแหน หนก 2 กรม

ขอบงใช บรรเทาอาการไอ ขบเสมหะ ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 200 - 300 มลลกรม เมอมอาการไอ ทก 4 ชวโมง ขอหามใช - ขอควรระวง - อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

(4) ยาแกไอพนบานอสาน ยานา (รพ.) สตรตารบ ในยานา 100 มลลลตร ประกอบดวย

1. เนอลกมะขามปอมแหง 2 กรม รากชะเอมไทย 1.8 กรม เนอลกสมอไทย 1.6 กรม รากชะเอมเทศ หนก 600 มลลกรม

Page 223: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

219

2. เหงาขมนออย กะเพราแดง (ทงตน) หนกสงละ 600 มลลกรม ดอกดปล เหงาขง 200 มลลกรม พรกไทยลอน ชาพล (ทงตน) หนกสงละ 100 มลลกรม ดอกกานพล 60 มลลกรม 3. เกลอสนเธาวสะต 400 มลลกรม สารสมสะต 140 มลลกรม 4. โกฐจฬาลมพา หนก 100 มลลกรม 5. นาตาลทรายแดง 5 กรม เกลดสะระแหน 30 มลลกรม นาผง 5 มลลกรม

ขอบงใช บรรเทาอาการไอ ขบเสมหะ ขนาดและวธใช จบเมอมอาการไอ ทก 4 ชวโมง ขอหามใช - ขอควรระวง - อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

(5) ยาตรผลา ยาเมด ยาลกกลอน ยาแคปซล (รพ.) ยาชง (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 90 กรม ประกอบดวย

เนอลกสมอไทย เนอลกสมอพเภก เนอลกมะขามปอม หนกสงละ 30 กรม ขอบงใช บรรเทาอาการไอ ขบเสมหะ ขนาดและวธใช ชนดชง

รบประทานครงละ 1 - 2 กรม ชงนารอนประมาณ 120 – 200 มลลลตร ทงไว 3 - 5 นาท ดมในขณะยงอน เมอมอาการไอ ทก 4 ชวโมง ชนดแคปซล ชนดเมด และชนดลกกลอน รบประทานครงละ 300 - 600 มลลกรม เมอมอาการไอ วนละ 3 - 4 ครง

ขอหามใช - ขอควรระวง ควรระวงการใชในผปวยททองเสยงาย อาการไมพงประสงค ทองเสย ขอมลเพมเตม -

(6) ยาประสะมะแวง ยาเมด ยาผง (รพ.) ยาลกกลอน (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 96 กรม ประกอบดวย

1. ผลมะแวงตน ผลมะแวงเครอ หนกสงละ 24 กรม 2. ใบสวาด ใบตานหมอน ใบกะเพรา หนกสงละ 12 กรม 3. เหงาขมนออย หนก 9 กรม สารสมสะต หนก 3 กรม

ขอบงใช บรรเทาอาการไอ มเสมหะ ทาใหชมคอ ชวยขบเสมหะ ขนาดและวธใช ชนดผง ละลายนามะนาวแทรกเกลอรบประทาน

ผใหญ รบประทานครงละ 1 – 1.4 กรม เมอมอาการ

เดก อาย 6 - 12 ป รบประทานครงละ 200 - 400 มลลกรม เมอมอาการ

Page 224: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

220

ชนดเมดและชนดลกกลอน ละลายนามะนาวแทรกเกลอรบประทานหรอใชอม ผใหญ รบประทานครงละ 1 – 1.4 กรม เมอมอาการ เดก อาย 6 - 12 ป รบประทานครงละ 200 - 400 มลลกรม เมอมอาการ

ขอหามใช - ขอควรระวง - ไมควรใชตดตอกนนานเกน 15 วน หากอาการไมดขน ควรปรกษาแพทย - ไมควรใชนามะนาวแทรกเกลอ กบผปวยทตองจากดการใชเกลอ อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

(7) ยาอามฤควาท ยาผง ยาลกกลอน ยาผง (รพ.) ยาลกกลอน (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 70 กรม ประกอบดวย 1. รากชะเอมเทศ หนก 35 กรม

2. โกฐพงปลา เทยนขาว ลกผกชลา เนอลกมะขามปอม เนอลกสมอพเภก หนกสงละ 7 กรม ขอบงใช บรรเทาอาการไอ ขบเสมหะ ขนาดและวธใช ชนดผง

ผใหญ รบประทานครงละ 1 กรม ละลายนากระสายยา เมอมอาการ เดก อาย 6 - 12 ป รบประทานครงละ 500 มลลกรม ละลายนากระสายยา เมอมอาการ

นากระสายยาทใช ละลายนามะนาวแทรกเกลอ ใชจบหรอกวาดคอ ชนดลกกลอน

ผใหญ รบประทานครงละ 1 กรม เมอมอาการ

เดก อาย 6 - 12 ป รบประทานครงละ 500 มลลกรม เมอมอาการ

ขอหามใช - ขอควรระวง ไมควรใชนามะนาวแทรกเกลอ กบผปวยทตองจากดการใชเกลอ อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม ในสตรตารบไดตดไครเครอออก เนองจากมขอมลงานวจยบงชวาไครเครอทใชและมการ

จาหนายในทองตลาด เปนพชในสกล Aristolochia ซงพชในสกล Aristolochia มรายงานพบวากอใหเกดความเปนพษตอไต (nephrotoxicity) และเมอป ค.ศ. 2002 องคการอนามยโลกไดประกาศใหพชสกล Aristolochia เปนสารกอมะเรงในมนษย

Page 225: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

221

1.5.2 ยาบรรเทาอาการหวด

(1) ยาปราบชมพทวป ยาแคปซล (รพ.) ยาลกกลอน (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 465 กรม ประกอบดวย

1. เหงอกปลาหมอ (ทงตน) พรกไทยดา ใบกญชาเทศ หนกสงละ 120 กรม 2. หศคณเทศ ดอกกานพล หนกสงละ 10 กรม หวบกรอ เนอลกสมอเทศ เนอลกสมอไทย รากเจตมลเพลงแดง เหงาขง หนกสงละ 8 กรม 3. เทยนแดง เทยนตาตกแตน เทยนแกลบ หนกสงละ 6 กรม เทยนดา โกศสอ โกฐเขมา ลกพลงกาสา ลาพนหางหม หนกสงละ 4 กรม

4. ดอกดปล การบร หนกสงละ 2 กรม ลกจนทน ดอกจนทน ลกกระวาน หนกสงละ 1 กรม ขอบงใช บรรเทาอาการหวดในระยะแรก และอาการทเกดจากการแพอากาศ ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 750 มลลกรม – 1.5 กรม วนละ 4 ครง กอนอาหารและกอนนอน ขอหามใช - หามใชเมอพบภาวะแทรกซอนจากการแพอากาศ เชน ไซนสอกเสบ การตดเชอ

แบคทเรยทมอาการเจบบรเวณไซนส ไขสง นามกและเสมหะเขยว เปนตน - หามใชในหญงตงครรภ ผทมไข เดก

ขอควรระวง - ควรระวงการใชกบผปวยโรคความดนเลอดสง โรคหวใจ โรคแผลเปอยเพปตก และโรคกรดไหลยอน เนองจากเปนตารบยารสรอน

- ควรระวงการใชยาเกนขนาดในผปวยทมความผดปกตของตบ ไตหรอทางเดนปสสาวะ เนองจากอาจเกดพษจากการบร - ควรระวงการใชยาน รวมกบยา phenytoin, propranolol, theophylline และ rifampicin เนองจากตารบนมพรกไทยในปรมาณสง

อาการไมพงประสงค แสบรอนยอดอก ขอมลเพมเตมอน ๆ -

1.6 ยาบารงโลหต

(1) ยาบารงโลหต ยาแคปซล ยาผง ยาเมด ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาเมด (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 75 กรม ประกอบดวย

1. แกนฝาง ดอกคาไทย หนกสงละ 10 กรม 2. ครง หนก 4 กรม 3. เหงาขงแหง ดอกดปล รากเจตมลเพลงแดง เถาสะคาน รากชาพล เถาขมนเครอ เถามวกแดง แกนกาลงววเถลง ดอกสารภ ดอกพกล ดอกบนนาค เกสรบวหลวง หนกสงละ 2 กรม 4. ดอกจนทน ลกจนทน ลกกระวาน ดอกกานพล เทยนดา เทยนแดง เทยนขาว เทยนขาวเปลอก เทยนตาตกแตน โกฐสอ โกฐเขมา โกฐหวบว โกฐเชยง โกศจฬาลมพา หนกสงละ 1 กรม 5. เนอลกสมอไทย เนอลกสมอดง เนอลกสมอพเภก เปลอกชะลด เปลอกอบเชยเทศ แกนจนทนแดง แกนแสมสาร แกนแสมทะเล กฤษณา หนกสงละ 1 กรม

ขอบงใช บารงโลหต

Page 226: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

222

ขนาดและวธใช ชนดผง รบประทานครงละ 1 กรม ละลายนากระสายยาวนละ 2 ครง เชาและเยน กอนอาหาร นากระสายยาทใช

ใชนาตมดอกคาไทย หรอดอกคาฝอย เปนนากระสายยา ถาหานากระสายไมไดใหใชนาสกแทน

ชนดแคปซลและชนดเมด รบประทานครงละ 1 กรม วนละ 2 ครง เชาและเยน กอนอาหาร

ขอหามใช หามใชกบหญงตงครรภ ผทมไข ขอควรระวง - ควรระวงการใชยากบผปวยทแพละอองเกสรดอกไม

- ควรระวงการรบประทานรวมกบยาในกลมสารกนเลอดเปนลม (anticoagulant) และยาตานการจบตวของเกลดเลอด (antiplatelets)

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

1.7 ยารกษากลมอาการทางกลามเนอและกระดก

1.7.1 ยาสาหรบรบประทาน

(1) ยากษยเสน ยาลกกลอน (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 236 กรม ประกอบดวย

1. ดอกดปล หนก 40 กรม เหงาขง หนก 20 กรม รากชาพล หนก 24 กรม เถาสะคาน หนก 12 กรม รากเจตมลเพลงแดง หนก 8 กรม 2. เถาโคคลาน กาลงววเถลง เถาวลยเปรยง เถาพรกไทย เถามากระทบโรง หวกระชาย แกนแสมสาร เหงาไพล หนกสงละ 10 กรม 3. การบร หนก 6 กรม ลกจนทน ดอกกานพล เหงาวานนา เหงากระทอ ลกกระวาน พรกไทยลอน รากชะเอมเทศ เปลอกอบเชยเทศ หนกสงละ 4 กรม 4. ดอกจนทน โกศนาเตา ดอกมะล ดอกพกล ดอกบนนาค ดอกสารภ เกสรบวหลวง หนกสงละ 2 กรม

ขอบงใช บรรเทาอาการปวดหลง ปวดเอว ปวดเมอยตามรางกาย ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 750 มลลกรม – 1 กรม วนละ 4 ครง กอนอาหารและกอนนอน ขอหามใช หามใชกบหญงตงครรภ หญงใหนมบตร และเดก ขอควรระวง - ควรระวงการใชยาในผปวยทแพละอองเกสรดอกไม

- ควรระวงการรบประทานรวมกบยาในกลมสารกนเลอดเปนลม (anticoagulant) และ ยาตานการจบตวของเกลดเลอด (antiplatelets)

- ควรระวงการใชยาอยางตอเนอง โดยเฉพาะอยางยงในผปวยทมความผดปกตของตบ ไต เนองจากอาจเกดการสะสมของการบรและเกดพษได

อาการไมพงประสงค แสบรอนยอดอก ขอมลเพมเตม -

Page 227: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

223

(2) ยาแกลมอมพฤกษ ยาผง (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 70 กรม ประกอบดวย

1. เหงาไพล เหงาขมนออย เหงาขา หวกระเทยม รากเจตมลเพลงแดง พรกไทยลอน ลกจนทน ดอกจนทน การบร หนกสงละ 5 กรม 2. ผกเสยนผ (ทงตน) เปลอกตนทองหลาง เปลอกตนกมบก เปลอกตนกมนา เกลอสนเธาว หนกสงละ 5 กรม

ขอบงใช บรรเทาอาการปวดตามเสนเอน กลามเนอ มอ เทา ตงหรอชา ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 1 กรม ชงนารอนดมประมาณ 120 - 200 มลลลตร วนละ 3 ครง

กอนอาหาร ขอหามใช หามใชกบหญงตงครรภ ผทมไข และเดก ขอควรระวง ควรระวงการใชยาอยางตอเนอง โดยเฉพาะอยางยงในผปวยทมความผดปกตของตบ ไต

เนองจากอาจเกดการสะสมของการบรและเกดพษได อาการไมพงประสงค แสบรอนยอดอก ขอมลเพมเตมอน ๆ -

(3) ยาธรณสนฑะฆาต ยาแคปซล ยาผง ยาเมด ยาลกกลอน ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 160 กรม ประกอบดวย

1. พรกไทยลอน หนก 96 กรม 2. ยาดาสะต หนก 20 กรม 3. เนอลกสมอไทย มหาหงค การบร หนกสงละ 6 กรม 4. รงทองประสะ หนก 4 กรม 5. ผกแพวแดง เนอลกมะขามปอม หนกสงละ 2 กรม

6. ลกจนทน ดอกจนทน ลกกระวาน ดอกกานพล เทยนดา เทยนขาว หวดองดง หวบก หวกลอย หวกระดาดขาว หวกระดาดแดง ลกเรว เหงาขง รากชะเอมเทศ รากเจตมลเพลงแดง โกศกระดก โกศเขมา โกฐนาเตา หนกสงละ 1 กรม

ขอบงใช แกกษยเสน ขนาดและวธใช ชนดผง

รบประทานครงละ 500 มลลกรม - 1 กรม ละลายนาสกหรอผสมนาผงปนเปนลกกลอนวนละ 1 ครง กอนอาหารเชาหรอกอนนอน ชนดแคปซล ชนดเมด และชนดลกกลอน รบประทานครงละ 500 มลลกรม - 1 กรม วนละ 1 ครง กอนอาหารเชาหรอกอนนอน

ขอหามใช หามใชกบหญงตงครรภ ผทมไข และเดก ขอควรระวง - ควรระวงการรบประทานรวมกบยาในกลมสารกนเลอดเปนลม (anticoagulant) และ

ยาตานการจบตวของเกลดเลอด (antiplatelets) - ควรระวงการใชยาอยางตอเนอง โดยเฉพาะอยางยงในผปวยทมความผดปกตของตบ

ไต เนองจากอาจเกดการสะสมของการบรและเกดพษได - ควรระวงการใชยานรวมกบยา phenytoin, propranolol, theophylline และ rifampicin เนองจากตารบนมพรกไทยในปรมาณสง - ควรระวงการใชในผสงอาย

Page 228: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

224

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม - (4) ยาผสมโคคลาน ยาชง (รพ.) ยาตม (รพ.) สตรตารบท 1 รปแบบ ยาชง สตรตารบ ในผงยา 100 กรม ประกอบดวย เถาโคคลาน โดไมรลม ผลมะตมออน ทองพนชง (ทงตน)

หนกสงละ 25 กรม สตรตารบท 2 รปแบบ ยาตม สตรตารบ ในยา 105 กรม ประกอบดวย เถาโคคลาน หนก 50 กรม สวนเหนอดนทองพนชง หนก

25 กรม โดไมรลม ผลมะตมออน หนกสงละ 15 กรม สตรตารบท 3 รปแบบ ยาตม สตรตารบ ในยา 100 กรม ประกอบดวย เถาโคคลาน เถาเอนออน แกนฝาง เถาสะคาน หนกสงละ

20 กรม โดไมรลม ทองพนชง (ทงตน) หนกสงละ 10 กรม ขอบงใช บรรเทาอาการปวดเมอยตามรางกาย ขนาดและวธใช ชนดชง รบประทานครงละ 1 กรม ชงนารอนประมาณ 120 - 200 มลลลตร วนละ 3 ครง กอน

อาหาร ชนดตม นาตวยาทงหมดมาเตมใหนาทวมตวยา ตมนาเคยว สามสวนเหลอหนงสวน ดมครงละ

120 - 200 มลลลตร วนละ 3 ครง กอนอาหาร ขอหามใช - ขอควรระวง - อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม โคคลานในทน คอ โพคาน ซงเปนสมนไพรทมชอพฤกษศาสตรวา

Mallotus repandus (Willd.) Müll. Arg. วงศ Euphorbiaceae

(5) ยาผสมเถาวลยเปรยง ยาลกกลอน (รพ.) สตรตารบท 1 ในผงยา 100 กรม ประกอบดวย เถาวลยเปรยง แกนดกหน (มะดก) แกนดกใส

(ขนทองพยาบาท) เหงาไพล หนกสงละ 25 กรม สตรตารบท 2 ในผงยา 100 กรม ประกอบดวย เหงาไพล หนก 40 กรม เถาวลยเปรยง แกนดกหน

(มะดก) แกนดกใส (ขนทองพยาบาท) หนกสงละ 20 กรม ขอบงใช บรรเทาอาการปวดเมอยตามรางกาย ขนาดและวธใช รบประทานครง 900 มลลกรม – 1.5 กรม วนละ 3 ครง หลงอาหารทนท ขอหามใช หามใชในหญงตงครรภ ขอควรระวง - ควรระวงการใชในผปวยทเปนแผลในกระเพาะอาหารเนองจากเถาวลยเปรยงมกลไก

ออกฤทธเ ชนเดยวกบยาแกปวดในกลมยาตานการอกเสบท ไม ใ ชสเตยรอยด (Nonsteroidal Anti-Inflammatory Drugs: NSAIDs)

Page 229: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

225

- การใชยานอาจทาใหเกดการระคายเคองของระบบทางเดนอาหาร อาการไมพงประสงค ปวดทอง ทองผก ปสสาวะบอย คอแหง ใจสน ขอมลเพมเตม -

(6) ยาสหศธารา ยาแคปซล ยาผง ยาเมด ยาลกกลอน ยาแคปซล (รพ.) ยาลกกลอน (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 1,000 กรม ประกอบดวย

1. พรกไทยลอน หนก 240 กรม รากเจตมลเพลงแดง หนก 224 กรม ดอกดปล หนก 96 กรม หศคณเทศ หนก 48 กรม 2. เนอลกสมอไทย หนก 104 กรม รากตองแตก หนก 80 กรม 3. เหงาวานนา หนก 88 กรม 4. การบร หนก 14 กรม ดอกจนทน หนก 13 กรม เทยนแดง หนก 11 กรม ลกจนทน หนก 12 กรม เทยนตาตกแตน มหาหงค หนกสงละ 10 กรม เทยนสตตบษย หนก 9 กรม เทยนขาว รากจงจอ หนกสงละ 8 กรม เทยนดา หนก 7 กรม โกฐกกกรา หนก 6 กรม โกฐเขมาหนก 5 กรม โกศกานพราว หนก 4 กรม โกศพงปลา หนก 3 กรม

ขอบงใช ขบลมในเสน แกโรคลมกองหยาบ ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 1 – 1.5 กรม วนละ 3 ครง กอนอาหาร ขอหามใช หามใชกบหญงตงครรภ และผทมไข ขอควรระวง - ควรระวงการบรโภคในผปวยโรคความดนเลอดสง โรคหวใจ โรคแผลเปอยเพปตก และ

โรคกรดไหลยอน เนองจากเปนตารบยารสรอน - ควรระวงการใชยาอยางตอเนอง โดยเฉพาะอยางยงในผปวยทมความผดปกตของตบ ไต เนองจากอาจเกดการสะสมของการบรและเกดพษได - ควรระวงการใชยาน รวมกบยา phenytoin, propranolol, theophylline และ rifampicin เนองจากตารบนมพรกไทยในปรมาณสง

อาการไมพงประสงค รอนทอง แสบทอง คลนไส คอแหง ผนคน ขอมลเพมเตม -

1.7.2 ยาสาหรบใชภายนอก

(1) ยาขผงไพล ยาขผง (รพ.) สตรตารบท 1 ในยา 100 กรม ประกอบดวยตวยาสาคญ

นามนไพล 30 กรม ทไดจากการทอดไพลกบนามนพชในสดสวนนาหนก 2 ตอ 1 นามนระกา 10 กรม

สตรตารบท 2 ยา 100 กรม ประกอบดวยตวยาสาคญ นามนไพลจากการกลน 14 กรม นามนระกา 10 กรม

ขอบงใช บรรเทาอาการปวดเมอย ขนาดและวธใช ทาและถเบา ๆ บรเวณทมอาการวนละ 2 - 3 ครง ขอหามใช - หามทายานบรเวณขอบตาและเนอเยอออน

- หามทายานบรเวณผวหนงทมบาดแผลหรอมแผลเปด ขอควรระวง - อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

Page 230: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

226

(2) ยาประคบ ยาประคบสมนไพรสด (รพ.) ยาประคบสมนไพรแหง (รพ.) สตรตารบ ในยา 130 กรม ประกอบดวย

1. เหงาไพล 50 กรม ใบมะขาม 30 กรม ผวมะกรด 20 กรม เหงาขมนชน 10 กรม ตะไคร (ลาตน) 10 กรม ใบสมปอย 10 กรม 2. เกลอเมด 1 ชอนโตะ การบร 2 ชอนโตะ

ขอบงใช ประคบเพอลดอาการปวด ชวยคลายกลามเนอ เอน และขอ ขนาดและวธใช นายาประคบไปนง แลวใชประคบ ขณะยงอน วนละ 1 - 2 ครง ลกประคบ 1 ลกสามารถใชได 3 - 4 ครง โดยหลงจากใชแลวผงใหแหง กอนนาไปแชตเยน ขอหามใช - หามประคบบรเวณทมบาดแผล

- หามประคบเมอเกดการอกเสบเฉยบพลน เชน ขอเทาแพลง หรอมอาการอกเสบ บวม แดง รอน ในชวง 24 ชวโมงแรก เนองจากจะทาใหมอาการอกเสบบวมมากขน และอาจมเลอดออกมากตามมาได โดยควรประคบหลงเกดอาการ 24 ชวโมง

ขอควรระวง - ไมควรใชลกประคบทรอนเกนไป โดยเฉพาะบรเวณผวหนงทเคยเปนแผลมากอนหรอบรเวณทมกระดกยน และตองระวงเปนพเศษในผปวยโรคเบาหวาน อมพาต เดก และผสงอาย เพราะมกมความรสกในการรบรและตอบสนองชา อาจทาใหผวหนงไหมพองไดงาย - หลงจากประคบสมนไพรเสรจใหม ๆ ไมควรอาบนาทนท เพราะเปนการลางตวยาจากผวหนง และรางกายยงไมสามารถปรบตวไดทน (จากรอนเปนเยนทนททนใด) อาจทาใหเปนไขได

- ควรระวงการใชกบผทแพสวนประกอบของยาประคบ อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม 1) ยาประคบสมนไพรสด ผลตจากสมนไพรสด (เกบไดประมาณ 3 วน) นาหนกไมนอยกวา

ลกละ 400 กรม 2) ยาประคบสมนไพรแหง ผลตจากสมนไพรแหง (เกบไดประมาณ 2 ป) นาหนกไมนอยกวา ลกละ 200 กรม

1.8 ยาบารงธาต ปรบธาต

(1) ยาตรเกสรมาศ ยาชง (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 90 กรม ประกอบดวย เปลอกฝนตน เกสรบวหลวง ลกมะตมออน หนกสงละ 30 กรม ขอบงใช แกออนเพลย ปรบธาตในผปวยทเพงฟนจากการเจบปวย เชน ไข ทองเสย ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 1 กรม ชงนารอนประมาณ 120 - 200 มลลลตร ดมขณะยายงอน

วนละ 4 ครง กอนอาหารและกอนนอน ขอหามใช -

ขอควรระวง - ไมควรรบประทานตดตอกนเกน 1 เดอน - หากใชเกนจากขนาดทแนะนา อาจจะทาใหทองผก - ควรระวงการใชยาในผปวยทแพละอองเกสรดอกไม

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

Page 231: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

227

(2) ยาตรพกด ยาแคปซล (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 90 กรม ประกอบดวย 1. เนอลกสมอไทย เนอลกสมอพเภก เนอลกมะขามปอม หนกสงละ 10 กรม 2. เหงาขงแหง พรกไทยลอน ดอกดปล หนกสงละ 10 กรม 3. รากเจตมลเพลงแดง รากชาพล เถาสะคาน หนกสงละ 10 กรม ขอบงใช ปรบสมดลธาต ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 250 – 500 มลลกรม วนละ 3 ครง กอนอาหาร ขอหามใช หามใชกบหญงตงครรภ ผทมไข ขอควรระวง - ไมควรใชยานในฤดรอน สงผลใหไฟธาตกาเรบ - ควรระวงการใชรวมกบยา phenytonin, propranolol, theophylline และ

rifampicin เนองจากตารบนมพรกไทยและดอกดปลในปรมาณสง อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

(3) ยาเบญจกล ยาแคปซล ยาผง ยาเมด ยาลกกลอน ยาแคปซล (รพ.) ยาชง (รพ.) ยาเมด (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 100 กรม ประกอบดวย ดอกดปล รากชาพล เถาสะคาน รากเจตมลเพลงแดง

เหงาขงแหง หนกสงละ 20 กรม ขอบงใช บารงธาต แกธาตใหปกต ขนาดและวธใช ชนดชง

รบประทานครงละ 1.5 – 2 กรม วนละ 3 ครง หลงอาหาร ชนดผง รบประทานครงละ 800 มลลกรม – 1 กรม วนละ 3 เวลา หลงอาหาร ชนดแคปซล ชนดเมด และชนดลกกลอน

รบประทานครงละ 800 มลลกรม – 1 กรม วนละ 3 ครง หลงอาหาร ขอหามใช หามใชในหญงตงครรภ ผทมไข และเดกเลก ขอควรระวง - ไมควรใชยานในฤดรอน จะสงผลใหไฟธาตกาเรบ - ไมควรรบประทานตดตอกนนานเกน 7 วน อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

(4) ยาปลกไฟธาต ยาแคปซล (รพ.) ยาลกกลอน (รพ.) สตรตารบ ในผงยา 100 กรม ประกอบดวย

1. พรกไทยลอน หนก 50 กรม 2. ดอกดปล รากชาพล ผกแพวแดง (ทงตน) เถาสะคาน เหงาขงแหง ลกผกชลอม

เหงาวานนา หวแหวหม ผวมะกรด ลกพลงกาสา หนกสงละ 5 กรม ขอบงใช ปลกไฟธาตใหบรบรณ ปรบระบบการยอยอาหารใหดขน ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 500 มลลกรม – 1.5 กรม วนละ 3 ครง กอนอาหาร ขอหามใช หามใชกบหญงตกเลอดหลงคลอด หญงตงครรภ และผทมไข ขอควรระวง ควรระวงการใชรวมกบยา phenytoin, propranolol, theophylline และ rifampicin

เนองจากตารบนมพรกไทยในปรมาณสง อาการไมพงประสงค แสบรอนยอดอก ขอมลเพมเตม -

Page 232: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

228

กลมท 2 ยาพฒนาจากสมนไพร 24 รายการ 2.1 ยารกษากลมอาการของระบบทางเดนอาหาร

2.1.1 กลมยาขบลม บรรเทาอาการทองอด ทองเฟอ

(1) ยาขมนชน ยาแคปซล ยาเมด ยาแคปซล (รพ.) ยาเมด (รพ.) ตวยาสาคญ ผงเหงาขมนชน (Curcuma longa L.) มสารสาคญ curcuminoids ไมนอยกวารอยละ

5 โดยนาหนก (w/w) และนามนระเหยงายไมนอยกวารอยละ 6 โดยปรมาตรตอนาหนก (v/w)

ขอบงใช บรรเทาอาการแนนจกเสยด ทองอด ทองเฟอ ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 500 มลลกรม - 1 กรม วนละ 4 ครง หลงอาหารและกอนนอน ขอหามใช หามใชกบผททอนาดอดตน หรอผทไวตอยาน

ขอควรระวง - ควรระวงการใชกบผปวยโรคนวในถงนาด ยกเวนภายใตการดแลของแพทย - ควรระวงการใชกบหญงตงครรภ ยกเวนภายใตการดแลของแพทย - ควรระวงการใชกบเดก เนองจากยงไมมขอมลดานประสทธผลและความปลอดภย - ควรระวงการใชยานรวมกบสารกนเลอดเปนลม (anticoagulants) และยาตานการจบตวของเกลดเลอด (antiplatelets) - ควรระวงการใชยานรวมกบยาทกระบวนการเมแทบอลซม ผานเอนไซม Cytochrome P450 (CYP 450) เนองจากสาร curcumin ยบยง CYP 3A4, CYP 1A2 แตกระตนเอนไซม CYP 2A6 - ควรระวงการใชรวมกบยารกษาโรคมะเรงบางชนด เชน doxorubicin, chlormethine, cyclophosphamide และ camptothecin เนองจาก curcumin อาจมผลตานฤทธยาดงกลาว

อาการไมพงประสงค ผวหนงอกเสบจากการแพ ขอมลเพมเตม -

(2) ยาขง ยาแคปซล ยาชง ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาชง (รพ.) ตวยาสาคญ ผงเหงาขง (Zingiber officinale Rosc.) ทมนามนหอมระเหย ไมนอยกวารอยละ 2 โดย

ปรมาตรตอนาหนก (v/w) ขอบงใช 1. บรรเทาอาการทองอด ขบลม แนนจกเสยด 2. ปองกนและบรรเทาอาการคลนไส อาเจยน ทมสาเหตจากการเมารถ เมาเรอ 3. ปองกนอาการคลนไส อาเจยน หลงการผาตด ขนาดและวธใช - บรรเทาอาการทองอด ขบลม แนนจกเสยด

รบประทานวนละ 2 – 4 กรม - ปองกนและบรรเทาอาการคลนไส อาเจยนจากการเมารถ เมาเรอ รบประทานวนละ 1 – 2 กรม กอนเดนทาง 30 นาท – 1 ชวโมง หรอเมอมอาการ - ปองกนอาการคลนไส อาเจยน หลงการผาตด รบประทานครงละ 1 กรม กอนการผาตด 1 ชวโมง

ขอหามใช -

Page 233: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

229

ขอควรระวง - ควรระวงการใชยานรวมกบสารกนเลอดเปนลม (anticoagulants) และยาตานการจบตวของเกลดเลอด (antiplatelets)

- ควรระวงการใชกบผปวยโรคนวในถงนาด ยกเวนภายใตการดแลของแพทย - ไมแนะนาใหรบประทานในเดกอายตากวา 6 ขวบ อาการไมพงประสงค อาการแสบรอนบรเวณทางเดนอาหาร อาการระคายเคองบรเวณปากและคอ ขอมลเพมเตม -

2.1.2 กลมยาบรรเทาอาการทองผก

(1) ยาชมเหดเทศ ยาแคปซล ยาชง ยาแคปซล (รพ.) ยาชง (รพ.) ตวยาสาคญ ผงใบชมเหดเทศ [Senna alata (L.) Roxb., Cassia alata L. (ชอพอง)] ทม

สารสาคญ hydroxyanthracene derivatives โดยคานวณเปน rhein-8-glucoside ไมนอยกวารอยละ 1.0 โดยนาหนก (w/w)

ขอบงใช บรรเทาอาการทองผก ขนาดและวธใช ชนดชง

รบประทานครงละ 3 – 6 กรม ชงนารอนประมาณ 120 - 200 มลลลตร นาน 10 นาท วนละ 1 ครง กอนนอน ชนดแคปซล รบประทานครงละ 3 – 6 กรม วนละ 1 ครง กอนนอน

ขอหามใช ผปวยทมภาวะทางเดนอาหารอดตน (gastrointestinal obstruction) หรอปวดทองโดยไมทราบสาเหต

ขอควรระวง - ควรระวงการใชในเดกอายตากวา 12 ป หรอผปวย inflammatory bowel disease - การรบประทานยานในขนาดสงอาจทาใหเกดไตอกเสบ (nephritis) - ไมควรใชยานตดตอกนเปนระยะเวลานาน เพราะจะทาใหทองเสย ซงสงผลใหมการสญเสยนาและเกลอแรมากเกนไปโดยเฉพาะโพแทสเซยม และทาใหลาไสใหญชนตอยา ถาไมใชยาจะไมถาย - ควรระวงการใชในหญงตงครรภและหญงใหนมบตร

อาการไมพงประสงค อาจทาใหเกดอาการปวดมวนทอง เนองจากการบบตวของลาไสใหญ ขอมลเพมเตม -

(2) ยามะขามแขก ยาแคปซล ยาเมด ยาชง ยาแคปซล (รพ.) ยาชง (รพ.) ตวยาสาคญ ผงใบ หรอผงใบและฝกมะขามแขก (Senna alexandrina Mill.) ขอบงใช บรรเทาอาการทองผก ขนาดและวธใช ชนดชง รบประทานครงละ 2 กรม ชงนารอนประมาณ 120 - 200 มลลลตร กอนนอน ชนดแคปซลและชนดเมด รบประทานครงละ 800 มลลกรม – 1.2 กรม กอนนอน ขอหามใช ผปวยทมภาวะทางเดนอาหารอดตน (gastrointestinal obstruction) หรอปวดทองโดย

ไมทราบสาเหต ขอควรระวง - ควรระวงการใชยานในเดกอายตากวา 12 ป หรอในผปวย inflammatory bowel

disease

Page 234: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

230

- การรบประทานยาในขนาดสง อาจทาใหเกดไตอกเสบ (nephritis) - ไมควรใชยานตดตอกนเปนเวลานาน เพราะจะทาใหทองเสย ซงสงผลใหมการสญเสยนาและเกลอแรมากเกนไปโดยเฉพาะโพแทสเซยม และการใชตดตอกนเปนระยะเวลานานจะทาใหลาไสใหญชนตอยา ถาไมใชยาจะไมถาย - ควรระวงการใชยานกบหญงตงครรภและหญงใหนมบตร

อาการไมพงประสงค ปวดมวนทอง ผนคน ขอมลเพมเตม -

2.1.3 กลมยาบรรเทาอาการทองเสย

(1) ยากลวย ยาผง (รพ.) ตวยาสาคญ ผงกลวยนาวาชนดแกจด [Musa sp.(ABB group) "Klui Nam Wa"] หรอกลวยหกมก ชนดแกจด [Musa sp. (ABB group ) “triploid” cv.] ขอบงใช รกษาแผลในกระเพาะอาหาร บรรเทาอาการทองเสยชนดทไมเกดจากการตดเชอ เชน

อจจาระไมเปนมก หรอมเลอดปน ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 10 กรม ชงนารอน 120 - 200 มลลลตร วนละ 3 ครง กอนอาหาร ขอหามใช -

ขอควรระวง - ไมควรใชกบผททองผก - การรบประทานยานตดตอกนนาน ๆ อาจทาใหทองอดได

อาการไมพงประสงค ทองอด ขอมลเพมเตม -

(2) ยาฟาทะลายโจร ยาแคปซล ยาเมด ยาลกกลอน ยาแคปซล (รพ.) ยาลกกลอน (รพ.) ตวยาสาคญ ผงจากสวนเหนอดนของฟาทะลายโจร [Andrographis paniculata (Burm. f.) Wall.

ex Nees] ทมสาระสาคญ total lactone โดยคานวณเปน andrographolide ไมนอยกวารอยละ 6 โดยนาหนก (w/w)

ขอบงใช บรรเทาอาการทองเสยชนดทไมเกดจากการตดเชอ เชน อจจาระไมเปนมก หรอมเลอดปน ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 500 มลลกรม – 2 กรม วนละ 4 ครง หลงอาหารและกอนนอน ขอหามใช - หามใชในผทมอาการแพฟาทะลายโจร

- หามใชในหญงตงครรภและหญงใหนมบตร เนองจากอาจทาใหเกดทารกวรปได ขอควรระวง - หากใชยานตดตอกนเปนเวลานาน อาจทาใหแขนขามอาการชาหรอออนแรง

- หากใชฟาทะลายโจรตดตอกน 3 วน แลวไมหาย หรอ มอาการรนแรงขนระหวางใชยาควรหยดใชและพบแพทย - ควรระวงการใชยานรวมกบสารกนเลอดเปนลม (anticoagulants) และยาตานการจบตวของเกลดเลอด (antiplatelets) - ควรระวงการใชยานรวมกบยาลดความดนเลอดเพราะอาจเสรมฤทธกนได - ควรระวงการใชยานรวมกบยาทกระบวนการเมแทบอลซม ผานเอนไซม Cytochrome P450 (CYP 450) เนองจากฟาทะลายโจรมฤทธยบยงเอนไซม CYP 1A2, CYP 2C9 และ CYP 3A4

Page 235: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

231

อาการไมพงประสงค อาจทาใหเกดอาการผดปกตของทางเดนอาหาร เชน ปวดทอง ทองเดน คลนไส เบออาหาร วงเวยนศรษะ ใจสน และอาจเกดลมพษได

ขอมลเพมเตม -

2.1.4 กลมยารกษาแผลในกระเพาะอาหาร

(1) ยากลวย ยาผง (รพ.) ตวยาสาคญ ผงกลวยนาวาชนดแกจด [Musa sp.(ABB group) "Klui Nam Wa"] หรอกลวยหกมก ชนดแกจด [Musa sp. (ABB group ) “triploid” cv.] ขอบงใช รกษาแผลในกระเพาะอาหาร ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 10 กรม ชงนารอน 120 - 200 มลลลตร วนละ 3 ครง กอนอาหาร ขอหามใช -

ขอควรระวง - ไมควรใชกบผททองผก - การรบประทานตดตอกนนานๆ อาจทาใหทองอดได

อาการไมพงประสงค ทองอด ขอมลเพมเตม -

2.1.5 กลมยาบรรเทาอาการคลนไส อาเจยน

(1) ยาขง ยาแคปซล ยาชง ยาแคปซล (รพ.) ยาผง (รพ.) ยาชง (รพ.) ตวยาสาคญ ผงเหงาขง (Zingiber officinale Rosc.) ทมนามนหอมระเหย ไมนอยกวารอยละ 2 โดย

ปรมาตรตอนาหนก (v/w) ขอบงใช 1. บรรเทาอาการแนนจกเสยด ทองอด ทองเฟอ 2. ปองกนและบรรเทาอาการคลนไส อาเจยน ทมสาเหตจากการเมารถ เมาเรอ 3. ปองกนอาการคลนไส อาเจยน หลงการผาตด ขนาดและวธใช - บรรเทาอาการทองอด ขบลม แนนจกเสยด

รบประทานวนละ 2 – 4 กรม - ปองกนและบรรเทาอาการคลนไส อาเจยน ทมสาเหตจากการเมารถ เมาเรอ รบประทานวนละ 1 – 2 กรม กอนเดนทาง 30 นาท – 1 ชวโมง หรอเมอมอาการ - ปองกนอาการคลนไส อาเจยน หลงการผาตด รบประทานครงละ 1 กรม กอนการผาตด 1 ชวโมง

ขอหามใช - ขอควรระวง - ควรระวงการใชรวมกบสารกนเลอดเปนลม (anticoagulants) และยาตานการจบตว

ของเกลดเลอด (antiplatelets) - ควรระวงการใชในผปวยโรคนวในถงนาด ยกเวนภายใตการดแลของแพทย

- ไมแนะนาใหรบประทานในเดกอายตากวา 6 ขวบ อาการไมพงประสงค อาการแสบรอนบรเวณทางเดนอาหาร อาการระคายเคองบรเวณปากและคอ ขอมลเพมเตม -

Page 236: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

232

2.2 ยารกษากลมอาการของระบบทางเดนหายใจ

(1) ยาฟาทะลายโจร ยาแคปซล ยาเมด ยาลกกลอน ยาแคปซล (รพ.) ยาลกกลอน (รพ.) ตวยาสาคญ ผงจากสวนเหนอดนของฟาทะลายโจร [Andrographis paniculata (Burm. f.) Wall.

ex Nees] ทมสารสาคญ total lactone โดยคานวณเปน andrographolide ไมนอยกวารอยละ 6 โดยนาหนก (w/w)

ขอบงใช 1. บรรเทาอาการเจบคอ 2. บรรเทาอาการของโรคหวด (common cold) เชน เจบคอ ปวดเมอยกลามเนอ

ขนาดและวธใช บรรเทาอาการหวด เจบคอ รบประทานครงละ 1.5 – 3 กรม วนละ 4 ครง หลงอาหาร และกอนนอน ขอหามใช - หามใชกบผทมอาการแพฟาทะลายโจร

- หามใชกบหญงตงครรภและหญงใหนมบตร เนองจากอาจทาใหเกดทารกวรปได - หามใชฟาทะลายโจรสาหรบแกเจบคอในกรณตาง ๆ ตอไปน - ผปวยทมอาการเจบคอเนองจากตดเชอ Streptococcus group A - ผปวยทมประวตเปนโรคไตอกเสบ เนองจากเคยตดเชอ Streptococcus group A - ผปวยทมประวตเปนโรคหวใจรหมาตค - ผปวยทมอาการเจบคอเนองจากมการตดเชอแบคทเรย และมอาการรนแรง เชน มตมหนองในคอ มไขสง และหนาวสน

ขอควรระวง - หากใชตดตอกนเปนเวลานาน อาจทาใหแขนขามอาการชาหรอออนแรง - หากใชฟาทะลายโจรตดตอกน 3 วน แลวไมหาย หรอ มอาการรนแรงขนระหวางใชยา ควรหยดใชและพบแพทย - ควรระวงการใชรวมกบสารกนเลอดเปนลม (anticoagulants) และยาตานการจบตวของเกลดเลอด (antiplatelets) - ควรระวงการใชรวมกบยาลดความดนเลอดเพราะอาจเสรมฤทธกนได - ควรระวงการใชรวมกบยาทกระบวนการเมแทบอลซม ผานเอนไซม Cytochrome P450 (CYP 450) เนองจากฟาทะลายโจรมฤทธยบยงเอนไซม CYP 1A2, CYP 2C9 และ CYP 3A4

อาการไมพงประสงค อาจทาใหเกดอาการผดปกตของทางเดนอาหาร เชน ปวดทอง ทองเดน คลนไส เบออาหาร วงเวยนศรษะ ใจสน และอาจเกดลมพษได

ขอมลเพมเตม -

2.3 ยารกษากลมอาการทางระบบผวหนง

(1) ยาทงเจอรทองพนชง ยาทงเจอร (รพ.) ตวยาสาคญ สารสกดเอทลแอลกอฮอล (70 เปอรเซนต) ของใบทองพนชงสด (Rhinacanthus nasutus (L.)

Kurz) รอยละ 10 โดยนาหนกตอปรมาตร (w/v) ขอบงใช ทาแกกลากเกลอน โรคผวหนงทเกดจากเชอรา นากดเทา

Page 237: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

233

ขนาดและวธใช ทาบรเวณทมอาการ วนละ 2 ครง เชา – เยน ทาจนกวาจะหาย และใชตอเนองอก อยางนอย 2 สปดาห ขอหามใช - หามทาบรเวณขอบตาและเนอเยอออน - หามทาบรเวณผวหนงทมบาดแผลหรอมแผลเปด ขอควรระวง - อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

(2) ยาทงเจอรพล ยาทงเจอร (รพ.) ตวยาสาคญ สารสกดเอทลแอลกอฮอล (70 เปอรเซนต) ของใบพลสด (Piper betle L.) รอยละ 50 โดย

นาหนกตอปรมาตร (w/v) ขอบงใช บรรเทาอาการผวหนงอกเสบ อาการอกเสบจากแมลง กด ตอย ขนาดและวธใช ทาบรเวณทมอาการ วนละ 2 ครง เชา – เยน ขอหามใช - หามทาบรเวณขอบตาและเนอเยอออน - หามทาบรเวณผวหนงทมบาดแผลหรอมแผลเปด ขอควรระวง - อาการไมพงประสงค เมอทาตดตอกนเปนเวลานาน อาจทาใหผวหนงเปนสดา แตเมอหยดยาแลวอาการจะ

หายไป ขอมลเพมเตม -

(3) ยาบวบก ยาครม ยาครม (รพ.) ตวยาสาคญ สารสกดเอทลแอลกอฮอล (70 เปอรเซนต) ของใบบวบกแหง [Centella asiatica (L.)

Urb.] รอยละ 7 โดยนาหนก (w/w) ขอบงใช ใชสมานแผล ขนาดและวธใช ทาความสะอาดแผลดวยยาฆาเชอกอนทายา ใชทาบรเวณทเปนแผลวนละ 1 - 3 ครง หรอ ตามแพทยสง ขอหามใช - หามใชในผปวยทแพพชในวงศ Apiaceae (Umbelliferae) เชน ยหรา ผกช

- หามใชในผทมประวตเปนโรคมะเรงผวหนง - หามใชในแผลเปด

ขอควรระวง ควรหลกเลยงการใชตดตอกนเปนเวลานาน อาการไมพงประสงค มรายงานวาการทาสารสกดใบบวบกชนดขผงหรอผง อาจทาใหเกดผนแพสมผสได ขอมลเพมเตม -

(4) ยาเปลอกมงคด ยานาใส (รพ.) ตวยาสาคญ สารสกดเอทลแอลกอฮอล (95 เปอรเซนต) ของเปลอกมงคดแหง (Garcinia

mangostana L.) รอยละ 10 โดยนาหนกตอปรมาตร (w/v) ขอบงใช ทาแผลสด และแผลเรอรง ขนาดและวธใช ทาบรเวณทเปนแผล วนละ 2 ครง เชา – เยน ขอหามใช หามทาบรเวณขอบตาและเนอเยอออน ขอควรระวง - อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม แพทยแผนโบราณใชเปลอกมงคดฝนกบนาปนใสในการรกษาแผลเบาหวาน

Page 238: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

234

(5) ยาพญายอ ยาครม ยาโลชน สารละลาย (สาหรบปายปาก) ยาโลชน (รพ.) สารละลาย (สาหรบปายปาก) (รพ.) ยาขผง (รพ.) ยาทงเจอร (รพ.)

ตวยาสาคญ สารสกดเอทลแอลกอฮอลของใบพญายอแหง [Clinacanthus nutans (Burm. f.) Lindau] โดยมปรมาณแตกตางกนตามรปแบบยาดงน 1. ยาครม ทมสารสกดเอทลแอลกอฮอล (95 เปอรเซนต) ของพญายอรอยละ 4 - 5 โดยนาหนก (w/w) 2. สารละลาย (สาหรบปายปาก) ทมสารสกดเอทลแอลกอฮอล (70 เปอรเซนต) ของพญายอในกลเซอรนรอยละ 2.5 - 4 โดยนาหนก (w/w) 3. ยาโลชน ทมสารสกดเอทลแอลกอฮอล (70 เปอรเซนต) ของพญายอรอยละ 1.25 โดยนาหนก (w/w) 4. ยาขผง ทมสารสกดเอทลแอลกอฮอล (95 เปอรเซนต) ของพญายอ รอยละ 4 - 5 โดยนาหนก (w/w) 5. ยาทงเจอร ทมสารสกดเอทลแอลกอฮอล (70 เปอรเซนต) ของพญายอสด รอยละ 10 โดยนาหนกตอปรมาตร (w/v)

ขอบงใช 1. ยาครม บรรเทาอาการของเรมและงสวด 2. สารละลาย (สาหรบปายปาก) รกษาแผลในปาก (aphthous ulcer) แผลจากการ ฉายรงสและเคมบาบด 3. ยาโลชน บรรเทาอาการผดผนคน ลมพษ ตมคน

4. ยาขผง บรรเทาอาการอกเสบ ปวด บวมจากแมลงกดตอย 5. ยาทงเจอร บรรเทาอาการของเรม และงสวด

ขนาดและวธใช ทาบรเวณทมอาการ วนละ 5 ครง ขอหามใช - ขอควรระวง - อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม - (6) ยาวานหางจระเข ยาเจล ยาโลชนเตรยมสด (รพ.) ตวยาสาคญ ชนดเจล ยาทมปรมาณของวนวานหางจระเข [Aloe vera (L.) Burm.f.] ไมนอยกวารอยละ 70 โดย นาหนก (w/w) ชนดโลชนเตรยมสด ยาทมปรมาณของวนวานหางจระเข [Aloe vera (L.) Burm.f.] ไมนอยกวารอยละ 60 โดย

นาหนก (w/w) ขอบงใช รกษาแผลไฟไหม นารอนลวก (burn) ขนาดและวธใช ชนดเจล ทาบรเวณผวหนงทถกไฟไหม นารอนลวก วนละ 3-4 ครง

ชนดโลชนเตรยมสด ทาบรเวณผวหนงทถกไฟไหม นารอนลวก วนละ 3-4 ครง ขอหามใช - ขอควรระวง ไมควรใชในผทมประวตแพวานหางจระเข หรอผลตภณฑทผสมวานหางจระเข

Page 239: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

235

อาการไมพงประสงค อาจทาใหเกดอาการคน มผนแดง หรอผนแพสมผสได หากมอาการดงกลาวใหหยดใชยา ขอมลเพมเตม ยาโลชนเตรยมสด มอายการเกบ 7 วน เกบยาไวในตเยน (อณหภม 2-8 องศาเซลเซยส)

(7) ยาเมลดนอยหนา ยาครม ตวยาสาคญ ยาทมปรมาณนามนบบเยนจากเมลดนอยหนา [Annona squamosa Linn.] รอยละ 20 โดยนาหนก (w/w) ขอบงใช กาจดเหา ขนาดและวธใช ชโลมครม 20 - 30 กรม ทผม ทงไวประมาณ 3 ชวโมง ใชสปดาหละ 1 ครง ตดตอกน

3 สปดาห ขอหามใช - ขอควรระวง ควรระวงอยาใหครมเขาตา และอยาใชบรเวณทมแผลหรอแผลถลอก อาการไมพงประสงค อาจทาใหเกดอาการคน มผนแดง หรอผนแพสมผสได หากมอาการดงกลาว ใหหยดใชยา ขอมลเพมเตม - ควรใสครมหมกผมตดตอกนอยางนอย 2-3 สปดาห ๆ ละ 1 ครง เพอฆาตวเหาใหมท

ออกมาจากไขเหาใหไดทงหมด - ควรเกบยาไวในตเยน (อณหภม 2-8 องศาเซลเซยส)

2.4 ยารกษากลมอาการทางกลามเนอและกระดก

2.4.1 ยาสาหรบรบประทาน

(1) ยาเถาวลยเปรยง ยาแคปซล (รพ.) ตวยาสาคญ ผงจากเถาของเถาวลยเปรยง [Derris scandens (Roxb.) Benth.] ขอบงใช บรรเทาอาการปวดกลามเนอ ลดการอกเสบของกลามเนอ ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 500 มลลกรม – 1 กรม วนละ 3 ครง หลงอาหารทนท ขอหามใช หามใชในหญงตงครรภ ขอควรระวง - ควรระวงการใชกบผปวยโรคแผลเปอยเพปตก เนองจากเถาวลยเปรยงออกฤทธคลาย

ยาแกปวดกลมยาตานการอกเสบท ไม ใ ชสเ ตยรอยด (Nonsteroidal Anti-Inflammatory Drugs: NSAIDs) - อาจทาใหเกดการระคายเคองระบบทางเดนอาหาร

อาการไมพงประสงค ปวดทอง ทองผก ปสสาวะบอย คอแหง ใจสน ขอมลเพมเตม -

(2) ยาสารสกดจากเถาวลยเปรยง ยาแคปซล ตวยาสาคญ สารสกดจากเถาของเถาวลยเปรยง [Derris scandens (Roxb.) Benth.] ทสกดดวย

50 เปอรเซนตของเอทลอลกอฮอล ขอบงใช บรรเทาอาการปวดหลงสวนลาง (low back pain) และอาการปวดจากขอเขาเสอม

(Knee Osteoarthritis) ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 400 มลลกรม วนละ 2 ครง หลงอาหารทนท ขอหามใช หามใชกบหญงตงครรภ

Page 240: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

236

ขอควรระวง - ควรระวงการใชในผปวยโรคแผลเปอยเพปตก เนองจากเถาวลยเปรยงออกฤทธคลายยาแกปวดกลมยาตานการอกเสบทไมใชสเตยรอยด (Nonsteroidal Anti-Inflammatory Drugs: NSAIDs)

- อาจทาใหเกดการระคายเคองระบบทางเดนอาหาร อาการไมพงประสงค เวยนศรษะ ปวดศรษะ อจจาระเหลว ขอมลเพมเตม - 2.4.2 ยาสาหรบใชภายนอก

(1) ยาพรก ยาเจล ยาครม (รพ.) ยาเจล (รพ.) ยาขผง (รพ.) ตวยาสาคญ ยาทมสารสกดเอทลแอลกอฮอล (95 เปอรเซนต) จากผลพรกแหง (Capsicum annuum

L., Capsicum frutescens L.) โดยควบคมความแรงของสาร capsaicin ในผลตภณฑสาเรจรปรอยละ 0.025 โดยนาหนก (w/w)

ขอบงใช บรรเทาอาการปวดขอ ปวดกลามเนอ (musculoskeletal pain) ขนาดและวธใช ทาบรเวณทปวด 3 - 4 ครง ตอวน ขอหามใช - หามใชในผปวยทแพ capsaicin

- หามสมผสบรเวณตา - ระวงอยาทายาพรกบรเวณผวทบอบบางหรอบรเวณผวหนงทแตก เนองจากทาใหเกดอาการระคายเคอง

ขอควรระวง - การใชรวมกบยารกษาโรคหวใจ กลม angiotensin-converting enzyme inhibitor (ACE inhibitor) อาจทาใหเกดอาการไอเพมขน - อาจเพมการดดซมของยาโรคหอบหด คอ theophylline ชนดออกฤทธเนนนาน

- ควรระวงเมอใชยาพรกรวมกบยากลมตอไปน Angiotensin converting enzyme inhibitors Anticoagulants Antiplatelet agents Barbiturates Low molecular weight heparins Theophylline Thrombolytic agents

อาการไมพงประสงค ผวหนงแดง ปวด และแสบรอน ขอมลเพมเตม สาร capsaicin เปนสารทไดจากการสกดผลพรกแหง

(2) ยาไพล ยาครม ตวยาสาคญ ยาทมปรมาณนามนหอมระเหยงายจากเหงาไพล [Zingiber montanum (Koenig) Link

ex Dietr.] รอยละ 14 โดยปรมาตรตอนาหนก (v/w) ขอบงใช บรรเทาอาการบวม ฟกชา เคลดยอก ขนาดและวธใช ทาและถเบา ๆ บรเวณทมอาการวนละ 2 - 3 ครง ขอหามใช - หามทาบรเวณขอบตาและเนอเยอออน

Page 241: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

237

- หามทาบรเวณผวหนงทมบาดแผลหรอมแผลเปด ขอควรระวง - อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

(3) ยานามนไพล ยานามน (รพ.) ตวยาสาคญ ยาทมสารสกดนามนไพล [Zingiber montanum (Koenig) Link ex Dietr.] ทไดจากการทอด (hot oil extract) ไมนอยกวารอยละ 90 ในตารบ ขอบงใช บรรเทาอาการบวม ฟกชา เคลดยอก ขนาดและวธใช ทาและถเบา ๆ บรเวณทมอาการวนละ 2 - 3 ครง ขอหามใช หามทาบรเวณขอบตาและเนอเยอออน

หามทาบรเวณผวหนงทมบาดแผลหรอมแผลเปด ขอควรระวง - อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

2.5 ยารกษากลมอาการทางระบบทางเดนปสสาวะ

(1) ยากระเจยบแดง ยาชง (รพ.) ตวยาสาคญ ผงกระเจยบแดง (Hibiscus sabdariffa L.) ขอบงใช ขบปสสาวะ แกขดเบา ขนาดและวธใช รบประทาน ครงละ 2 – 3 กรม ชงนารอน 120 – 200 มลลลตร วนละ 3 ครง หลงอาหาร ขอหามใช หามใชกบผปวยทมการทางานของไตบกพรอง

ขอควรระวง กระเจยบแดงอาจทาใหเกดอาการทองเสยได เนองจากมฤทธเปนยาระบาย อาการไมพงประสงค อาจมอาการปวดมวนทองได ขอมลเพมเตม - ควรหลกเลยงการกนกระเจยบแดงตดตอกนเปนเวลานาน เนองจากผลการศกษา

ในสตวทดลองพบวา ทาใหเกดพษตอเซลลของอณฑะและตวอสจได - ควรหลกเลยงการกนกระเจยบแดงตดตอกนเปนเวลานานในหญงมครรภและหญงใหนมบตร เนองจากผลการศกษาในหน (rat) พบวาอาจทาใหลกหนเขาสวยเจรญพนธชาลง - สวนทใชของกระเจยบแดง ไดจากสวนกลบเลยง

(2) ยาหญาหนวดแมว ยาชง ยาชง (รพ.) ตวยาสาคญ ผงจากใบและสวนยอดของหญาหนวดแมว [Orthosiphon aristatus (Blume) Miq.] ขอบงใช ขบปสสาวะ แกขดเบา ขบนวขนาดเลก ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 2 - 3 กรม ชงนารอนประมาณ 120 - 200 มลลลตร

ดมวนละ 2 - 3 ครง ขอหามใช หามใชกบผปวยทมการทางานของหวใจและ/หรอไตบกพรอง ขอควรระวง - ควรระวงการใชยานกบผปวยทตองจากดปรมาณโพแทสเซยม เชน ผทเปนโรคหวใจ

เนองจากยาหญาหนวดแมวมปรมาณโพแทสเซยมสง

Page 242: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

238

- ควรระวงการใชยานรวมกบยาลดนาตาลในเลอดชนดรบประทาน (Oral hypoglycemic agents) หรอรวมกบการฉดอนสลน เพราะอาจเสรมฤทธกนได

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม -

2.6 ยาแกไข แกรอนใน

(1) ยาบวบก ยาแคปซล (รพ.) ยาชง (รพ.) ตวยาสาคญ ผงจากสวนเหนอดนของบวบก [Centella asiatica (L.) Urb.] ขอบงใช แกไข แกรอนใน ชาใน ขนาดและวธใช ชนดชง

รบประทานครงละ 2 - 4 กรม ชงนารอนประมาณ 120 - 200 มลลลตร วนละ 3 ครง หลงอาหาร ชนดแคปซล รบประทานครงละ 400 มลลกรม วนละ 3 ครง หลงอาหาร

ขอหามใช หามใชกบผปวยทแพสมนไพรวงศ Apiaceae (Umbelliferae) ขอควรระวง - ไมแนะนาใหใชกบผทสงสยวาเปนไขเลอดออกเนองจากอาจบดบงอาการของไขเลอดออก

- หากใชยาเปนเวลานานเกน 3 วน แลวอาการไมดขนควรปรกษาแพทย - หลกเลยงการใชยานตดตอกนเปนเวลานาน เพราะอาจทาใหเกดพษตอตบไดในผปวยบางราย - ควรระวงการใชยานรวมกบยาทมผลตอตบ ยาขบปสสาวะ และยาทมผลขางเคยงทาให งวงนอน เพราะอาจเสรมฤทธกนได - บวบกอาจเพมระดบนาตาลและคอเลสเตอรอลในเลอด และทาใหประสทธผลของยาลดนาตาลและยาลดคอเลสเตอรอลลดลง - ควรระวงการใชรวมกบยาทมกระบวนการเมแทบอลซมผาน Cytochrome P450 (CYP 450) เนองจากบวบกมฤทธยบยงเอนไซม CYP 2C9 และ CYP 2C19

อาการไมพงประสงค งวงนอน คลนไส อาเจยน แสบทอง มวนทอง ทองอด และปสสาวะบอย ขอมลเพมเตม -

(2) ยามะระขนก ยาแคปซล ยาชง ยาเมด ยาแคปซล (รพ.) ยาชง (รพ.) ตวยาสาคญ ผงจากเนอผลแกทยงไมสกของมะระขนก (Momordica charantia L.) ขอบงใช แกไข แกรอนใน เจรญอาหาร ขนาดและวธใช ชนดชง

รบประทานครงละ 1 – 2 กรม ชงนารอนประมาณ 120 - 200 มลลลตร วนละ 3 ครง กอนอาหาร

ชนดแคปซลและชนดเมด รบประทานครงละ 500 มลลกรม - 1 กรม วนละ 3 ครง กอนอาหาร ขอหามใช หามใชในเดกหรอหญงใหนมบตร เนองจากมรายงานวาทาใหระดบนาตาลในเลอดลดลง

อยางมากจนเกดอาการชกได ขอควรระวง - ไมแนะนาใหใชกบผทสงสยวาเปนไขเลอดออก เนองจากอาจบดบงอาการของ

ไขเลอดออก

Page 243: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

239

- หากใชยาเปนเวลานานเกน 3 วนแลว อาการไมดขน ควรปรกษาแพทย - ควรระวงการใชยานรวมกบยาลดนาตาลในเลอดชนดรบประทาน (Oral Hypoglycemic Agents) อน ๆ หรอรวมกบการฉดอนสลน เพราะอาจทาใหเกดการเสรมฤทธกนได - ควรระวงการใชยานในผปวยโรคตบ เพราะเคยมรายงานวาทาใหการเกดตบอกเสบได

อาการไมพงประสงค คลนไส วงเวยน ชาปลายมอปลายเทา hypoglycemic coma อาการชกในเดก ทองเดน ทองอด ปวดศรษะ และอาจเพมระดบเอนไซม gamma-glutamyl transferase และ alkaline phosphatase ในเลอดได

ขอมลเพมเตม -

(3) ยารางจด ยาแคปซล (รพ.) ยาชง (รพ.) ตวยาสาคญ ผงใบรางจดโตเตมท (Thunbergia laurifolia Lindl.) ขอบงใช ถอนพษไข แกรอนใน ขนาดและวธใช ชนดชง

รบประทานครงละ 2 - 3 กรม ชงนารอน 120 - 200 มลลลตร วนละ 3 ครง กอนอาหาร หรอเมอมอาการ ชนดแคปซล รบประทานครงละ 500 มลลกรม - 1 กรม วนละ 3 ครง กอนอาหาร

ขอหามใช - ขอควรระวง - ไมแนะนาใหใชในผทสงสยวาเปนไขเลอดออก เนองจากอาจบดบงอาการของ

ไขเลอดออก - หากใชยาเปนเวลานานเกน 3 วนแลว อาการไมดขน ควรปรกษาแพทย - ควรระวงการใชยานกบผปวยเบาหวาน เพราะอาจเกดภาวะนาตาลในเลอดตา - ควรระวงการใชยานกบผปวยทตองใชยารกษาโรคอยางตอเนอง เพราะยารางจดอาจเรงการขบยาเหลานนออกจากรางกาย ทาใหประสทธผลของยาลดลง

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม ในทางการแพทยแผนไทย จะใชใบหรอราก ตาและคนนาซาวขาว รบประทานแกพษผด

สาแดง

(4) ยาหญาปกกง ยาแคปซล (รพ.) ยาชง (รพ.) ตวยาสาคญ ผงหญาปกกง [Murdannia loriformis (Hassk.) R.S. Rao & Kammathy ] ขอบงใช แกไข แกรอนใน แกนาเหลองเสย ขนาดและวธใช ชนดชง

รบประทานครงละ 2 – 3 กรม ชงนารอนประมาณ 120 – 200 มลลลตร วนละ 3 ครง กอนอาหาร ชนดแคปซล รบประทานครงละ 400 - 500 มลลกรม วนละ 3 ครง กอนอาหาร

ขอหามใช - ขอควรระวง - ไมแนะนาใหใชในผทสงสยวาเปนไขเลอดออกเนองจากอาจบดบงอาการของ

ไขเลอดออก - หากใชยาเปนเวลานานเกน 3 วน แลวอาการไมดขนควรปรกษาแพทย

อาการไมพงประสงค -

Page 244: Ratchakitcha1 56 บัญชียาหลักแห่งชาติ รวม

240

ขอมลเพมเตม ตามภมปญญาเดมใชทงตน คนนาแลวตงทงไวเพอใหตกตะกอน แลวนาสวนใสไปรบประทาน

2.7 ยาถอนพษเบอเมา

(1) ยารางจด ยาชง (รพ.) ตวยาสาคญ ผงใบรางจดโตเตมท (Thunbergia laurifolia Lindl.) ขอบงใช ถอนพษเบอเมา ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 2 – 3 กรม ชงนารอนประมาณ 120 - 200 มลลลตร วนละ 3 ครง

กอนอาหาร หรอเมอมอาการ ขอหามใช - ขอควรระวง - ควรระวงการใชยานกบผปวยเบาหวาน เพราะอาจเกดภาวะนาตาลในเลอดตา

- ควรระวงการใชยานกบผปวยทตองใชยารกษาโรคอยางตอเนอง เพราะยารางจด อาจเรงการขบยาเหลานนออกจากรางกาย ทาใหประสทธผลของยาลดลง

อาการไมพงประสงค - ขอมลเพมเตม ในทางการแพทยแผนไทย จะใชใบหรอราก ตาและคนนาซาวขาว รบประทานแกพษผด

สาแดง

2.8 ยาลดความอยากบหร

(1) ยาหญาดอกขาว ยาชง (รพ.) ตวยาสาคญ ผงหญาดอกขาว [Vernonia cinerea (L.) Less.] ขอบงใช ลดความอยากบหร ขนาดและวธใช รบประทานครงละ 2 กรม ชงนารอนประมาณ 120 - 200 มลลลตร หลงอาหาร วนละ

3 - 4 ครง ขอหามใช - ขอควรระวง ควรระวงการใชกบผปวยโรคหวใจ โรคไต เนองจากยาหญาดอกขาวมโพแทสเซยมสง อาการไมพงประสงค ปากแหง คอแหง ขอมลเพมเตม -