spc control

81
การควบคุมการผลิตในเชิงสถิติ TC011-2009 TC011-2009 สงวนลิขสิทธ์ นายวินัย วงศศรี Quality Engineer Quality System Section

Upload: vinod-muthiah

Post on 20-Apr-2015

2.364 views

Category:

Documents


9 download

TRANSCRIPT

Page 1: SPC Control

การควบคมการผลตในเชงสถต

TC011-2009TC011-2009

สงวนลขสทธนายวนย วงศศรQuality Engineer

Quality System Section

Page 2: SPC Control

2

COURSE OBJECTIVE • สงทผเขาอบรมจะไดรบจากการอบรม

1. มความเขาใจเกยวกบหลกการของ Control Chart2. สามารถเลอกใช Control Chart ทเหมาะสมไปประยกตใช

ในหนวยงานของตน3. เขาใจหลกการวเคราะหความสามารถของกระบวนการ4. สามารถน า Minitab Program มาชวยในการค านวณทาง

สถตพนฐานได5. น าความรทงหมดทไดจากการฝกอบรมไปใชงานไดจรง

Statistical Process Control

Page 3: SPC Control

TC011-2009TC011-2009

Page 4: SPC Control

4Statistical Process Control

Control Chart - Purpose

• วตถประสงคหลกของแผนภมควบคม

ใชเปนเครองมอตรวจสอบ ความเปลยนแปลงไปของกระบวนการผลต เพอแกไขปญหาดานคณภาพไดอยางรวดเรวและไมกอใหเกดความเสยหายตอสนคาทผลต

การวเคราะหแผนภมควบคมอยางสม าเสมอ จะท าใหผผลตสามารถปรบปรงคณภาพ สนคาทผลตใหดยงขนตลอดเวลา แผนภมควบคมมสวนชวยลดความแปรปรวนของกระบวนการผลต ท าใหการผลตสนคามคณภาพดสม าเสมอ

Page 5: SPC Control

5Statistical Process Control

Benefit of Control Chart

1. ควบคมกระบวนการผลตไดทนตอเหตการณ2. ตรวจสอบคามาตรฐานทก าหนด3. รถงสมรรถนะของกระบวนการ4. ชวยปองกนปญหาดานคณภาพ5. ชวยปองกนการปรบแตงกระบวนการโดยไมจ าเปน6. ชวยใหขอมลเพอแกไขกระบวนการผลต

• ประโยชนของแผนภมควบคม

Page 6: SPC Control

6Statistical Process Control

Type of Control Chart

แผนภมควบคมจ าแนกไดเปน 2 ประเภทหลก ๆ คอ

• แผนภมควบคมชนดแปรผนหรอ แบบตอเนอง ; Variable Control Charts

2. แผนภมควบคมตามลกษณะหรอ แบบไมตอเนอง ; Attribute Control Charts

• ประเภทของแผนภมควบคม

Page 7: SPC Control

7Statistical Process Control

Type of Control Chart

Variable Control Charts ประกอบดวย• แผนภม X ; เพอควบคมคาเฉลย• แผนภม R ; เพอควบคมคาพสย• แผนภม S ; เพอควบคมคาเบยงเบนมาตรฐาน• แผนภม I-MR

Page 8: SPC Control

8

Attribute Control Charts ประกอบดวย• แผนภม p ; เพอควบคมสดสวนของเสย• แผนภม np ; เพอควบคมจ านวนของเสย• แผนภม c ; เพอควบคมรอยต าหน• แผนภม u ; เพอควบคมรอยต าหนตอหนวยทท าใหเกด

ของเสย

Statistical Process Control

Type of Control Chart

Page 9: SPC Control

9Statistical Process Control

Control Chart Structure

7.5

8.5

9.5

10.5

11.5

12.5

0 10 20 30

Upper Control

Limit ;UCL

Lower Control

Limit ; LCL

Center line ; CL

Page 10: SPC Control

10Statistical Process Control

Control Chart Step by step

• ขนตอนการสรางแผนภมควบคม

แผนภมชนดตางๆ มขนตอนในการสรางดงตอไปน

1. ก าหนดสงทตองการควบคมหรอ วตถประสงคของการควบคมการเลอกทจะควบคมคณสมบตใด ขนอยกบความส าคญ

ของคณสมบตนน ทจะมผลตอคณภาพสนคา ในกรณทคณสมบตทมผลตอคณภาพสนคามหลายชนด การใชแผนภมพาเรโตเพอวเคราะหใหรวาคณสมบตใด มความส าคญมากนอยเพยงใด จะชวยใหการก าหนดสงทจะท าการควบคมท าไดดขน

Page 11: SPC Control

11Statistical Process Control

Control Chart Step by step

2. ก าหนดจ านวนตวอยาง และความถในการเกบขอมลจ านวนตวอยางทจะท าการเกบขนอยกบชนดของแผนภม

ควบคม ปรมาณการผลต และคาใชจายในการเกบ และทดสอบตวอยาง แนวทางในการก าหนดจ านวนตวอยาง และ วธการเกบตวอยาง อาจแบงไดเปน 2 วธคอ

2.1) เลอกเกบตวอยางโดยแบงเปนชวงเวลาทแนนอน เชน เกบตวอยางทกๆครงชวโมง หรอทก ๆ ชวโมง โดยเกบตวอยางทผลตได ณ ชวงเวลานน ๆ

Page 12: SPC Control

12Statistical Process Control

Control Chart Step by step

2.2) เกบตวอยางจากผลผลตทไดในชวงเวลาใดเวลาหนง ตวอยางเชน ผควบคมเครอง อาจเกบผลผลตทไดระหวางเวลา 8.00-9.00 น. ไว แลวท าการสมตวอยางจากผลผลตในชวงเวลาดงกลาว

โดยทวไป นยมใชวธแรก คอเกบตวอยางจากกระบวนการผลต ณ เวลาทแนนอน ทงนเพราะ วธนจะใหผลของคณภาพสนคา ณ เวลาทเกบขอมล ซงเมอเกดปญหากสามารถปรบปรงกระบวนการไดทนตอเหตการณ

Page 13: SPC Control

13Statistical Process Control

Control Chart Step by step

ขอสงเกตเกยวกบการก าหนดจ านวนตวอยาง

1.) จ านวนตวอยางทมากจะท าให ขดจ ากดควบคมบน และ ลางอยใกลเสนกงกลาง ท าใหแผนภมแคบจงสามารถบอกเหต เมอเกดการเปลยนแปลงไปของกระบวนการผลตไดดกวา

2.) จ านวนตวอยางมากท าใหเสยคาใชจายในการตรวจสอบสง3.) ถาการทดสอบตวอยางเปนแบบท าลาย จ านวนตวอยางไม

ควรใชมาก ในทางปฎบตอาจใชเพยง 4-5 ตวอยางกเพยงพอ

Page 14: SPC Control

14Statistical Process Control

Control Chart Step by step

3. การรวบรวมขอมลการเกบรวบรวมขอมล จะใชตารางบนทกผลแตกตางกน

ไปตามประเภทแผนภมควบคม เพอน าไปใชในการค านวณหาเสนพกดควบคมตอไป

4. ค านวณขดจ ากดควบคม และสรางแผนภมควบคมขดจ ากดควบคมประกอบดวย ขดจ ากดควบคมบน( UCL )

, เสนกงกลาง ( CL ) , และขดจ ากดควบคมลาง ( LCL ) โดยทวไปจะเขยนลงบนกระดาษกราฟ โดยใชมาตราสวนทเหมาะสม โดยตองค านงถงความงายในการลงจด และวเคราะหขอมลดวย

Page 15: SPC Control

15

5. เขยนจด และวเคราะหแผนภมควบคม

เมอไดแผนภมควบคมแลว ขนตอนตอไปเปนการเขยนจดของตวอยางขอมลลงในแผนภมควบคม โดยปกตถาจดบนแผนภมควบคมแสดงลกษณะใดลกษณะหนงทผดปกต ผควบคมกระบวนการผลต ควรท าการตรวจสอบกระบวนการผลต เพราะกระบวนการผลตอาจผดปกตไปจากเดม

Statistical Process Control

Control Chart Step by step

Page 16: SPC Control

16Statistical Process Control

Control Chart Step by step

6. การปรบปรงแผนภมควบคม จดทเขยนลงในแผนภมทสอความผดปกตจะถกตดออก

แลวน าจดทเหลอไปค านวณขดจ ากดควบคม และสรางแผนภมควบคมใหม ซงโดยทวไปจะไดแผนภมทแคบลง แผนภมทปรบปรงแลวนสามารถน าไปใชควบคมกระบวนการผลตในอนาคต

Page 17: SPC Control

17Statistical Process Control

Control Chart Step by step

7. การใชแผนภมควบคมเพอการพฒนาคณภาพสนคาเปาหมายส าคญของการใชแผนภมควบคม กเพอพฒนา

คณภาพสนคาทผลต การประยกตใชแผนภมควบคมกบกระบวนการผลต จะสงผลทางจตวทยากบผควบคมกระบวนการ ซงผควบคมกระบวนการทกคนตองการผลตสนคาทมคณภาพด ดงนนเมอมเครองมอ ทสามารถบอกสถานภาพของคณภาพสนคาทผลตได ผควบคมกระบวนการยอมยนด และเอาใจใสในการควบคมกระบวนการผลตใหดยงขนเรอยๆ

Page 18: SPC Control

18Statistical Process Control

Definition of “ In Control ”

Process Performance where onlyrandom variation is evident and the

data points fall between theupper and lower control limits

Page 19: SPC Control

19Statistical Process Control

Interpreting Control Chart

7.5

8.5

9.5

10.5

11.5

12.5

0 10 20 30

7.5

8.5

9.5

10.5

11.5

12.5

0 10 20 30

In Control Not In Control

Page 20: SPC Control

20Statistical Process Control

Cause of Variation

• สาเหตของความแปรผน

1. สาเหตจากสงผดปกต ( Special Cause )

2. สาเหตธรรมดา ( Common Cause )

Page 21: SPC Control

21Statistical Process Control

Cause of Variation

• Special Cause

เปนสาเหตทท าใหผลตภณฑแตกตางกนเนองมาจากความผดพลาด หรอสงผดปกตตาง ๆ เชน

- เครองจกรช ารด อปกรณจบยดไมแนน- ตงเงอนไข ( Parameter ) ผดพลาด- ความผดปกต ของวตถดบ- พนกงานท างานผดขนตอน

Page 22: SPC Control

22Statistical Process Control

Cause of Variation

• Common Causeเปนสาเหตทท าใหผลตภณฑแตกตางกนเนองมาจาก

สงทเราไมสามารถควบคมได เชน- ความเมอยลาของพนกงาน- ประสทธภาพของเครองจกร- ความแปรผนของวตถดบ ( แตอยใน Spec. )

Page 23: SPC Control

23Statistical Process Control

Cause of Variation

• Special Causeสามารถก าจดใหหมดไปไดดวยการแกไข

• Common Causeไมสามารถก าจดใหหมดไปได ดวยการแกไข แตสามารถ

ลดขนาด ไดดวยการจดการControl Chart จะท าหนาทแยก Special Cause ออกจาก

Common Cause

Page 24: SPC Control

24Statistical Process Control

Control Chart & Standard Deviation

When using Control charts, it is important to remember that:

• Control limits are typically set three standard deviations above and below the centerline (mean).

• The standard deviation used to determine control limits is estimated from the average variation within subgroups.

• Control limits are set during a timeframe when the process is “in control.”

Page 25: SPC Control

25Statistical Process Control

Rule of Detecting Lack of Statistical Control

5.1) ม 1 จดตกนอก UCL หรอ LCL

3

2

1

-1

-2

-3

UCL

LCL

CL

Page 26: SPC Control

26Statistical Process Control

5.2) ม 7 จดตดตอกนทแสดงแนวโนมขนหรอลงตลอด

3

2

1

-1

-2

-3

UCL

LCL

CL

Rule of Detecting Lack of Statistical Control

Page 27: SPC Control

27Statistical Process Control

5.3) ม 7 จดตดตอกนทอยดานใดดานหนงของเสนกงกลาง

3

2

1

-1

-2

-3

UCL

LCL

CL

Rule of Detecting Lack of Statistical Control

Page 28: SPC Control

28Statistical Process Control

5.4) ม 2จดตดตอกนเกาะอยใกลขดจ ากดควบคมบนหรอลาง

3

2

1

-1

-2

-3

UCL

LCL

CL

Rule of Detecting Lack of Statistical Control

Page 29: SPC Control

29Statistical Process Control

5.5) มจดทเปลยนระดบอยางรวดเรว

3

2

1

-1

-2

-3

UCL

LCL

CL

Rule of Detecting Lack of Statistical Control

Page 30: SPC Control

30Statistical Process Control

5.5) มจดทแสดงเปนวฎจกร

3

2

1

-1

-2

-3

UCL

LCL

CL

Rule of Detecting Lack of Statistical Control

Page 31: SPC Control

TC011-2009TC011-2009

Page 32: SPC Control

32Statistical Process Control

Variable Control Charts - Purpose

แผนภมควบคมชนดแปรผน ใชเพอควบคมคณสมบต

หรอลกษณะคณภาพทวดคาได เชน เสนผานศนยกลาง , น าหนก , อณหภม เปนตน ลกษณะคณภาพเหลานเปนคาแปรผน

จงเรยกแผนภมควบคมลกษณะคณภาพนวา แผนภมควบคม

ชนดแปรผน ( Variable Control Charts ) ซงมวตถประสงคหลก

เพอการควบคมแนวโนมเขาสศนยกลาง ( Central Tendency )

หรอ คาเฉลย ( Mean ) และการกระจาย ( Dispersion )

Page 33: SPC Control

33Statistical Process Control

X-R Chart

เปนแผนภมทนยมใชมากทสดในอตสาหกรรม แผนภม

X และ แผนภม R จะใชคกนเพอควบคมคาเฉลยของกระบวน

การ และคาการกระจายของกระบวนการ โดยจะใชเมอ

- มการวดขอมล

- มขนาดของกลมตวอยาง (n) ระหวาง 2-9 ( นยม n=5 )

- เมอชนงานผลตภายใตสภาวะเดยวกน ในชวงระยะเวลาทใกลเคยงกน

Page 34: SPC Control

34Statistical Process Control

• การก าหนดจ านวนตวอยาง

โดยทวไปมกเกบตวอยางครงละ 4 , 5 หรอ 6 ตวอยาง แตนยมเกบครงละ 5 ตวอยาง เพราะค านวณงาย ความถไมมก าหนดตายตว แตควรเกบขอมลถในชวงแรก และอาจทงชวงหางไดมากขน เมอกระบวนการผลตอยภายใตการควบคมทดขน จ านวนตวอยางทจะเกบตอวน อาจจะก าหนดโดยใชตารางมาตรฐานทางการทหารของสหรฐอเมรกา ดงตาราง

X-R Chart

Page 35: SPC Control

35Statistical Process Control

X-R Chart

ผลผลตตอวน จ ำนวนตวอยำง

( หนวย / วน ) ( หนวย / วน )

66-110 10

111-180 15

181-300 25

301-500 30

501-800 35

801-1,300 40

1,301-3,200 50

3,201-8,000 60

8,001-22,000 85

ตารางมาตรฐานทางการ ทหารของสหรฐอเมรกา ส าหรบก าหนดตวอยาง

Page 36: SPC Control

X-R Chart

• การค านวณหาเสนควบคม

R = R1 +R2+…+Rk , X = X1 +X2 +…+ Xk

UCLR = D4 R, LCLR = D3 R

UCLX = X + A2 R , LCLX = X – A2 R

คาของ D4 , D3 และ A2 เปนคาคงทขนอยกบจ านวนตวอยางของกลมขอมล

K KK = จ านวนกลมขอมล

Page 37: SPC Control

37Statistical Process Control

X-R Chart

n 2 3 4 5 6 7 8 9 10

D4 3.27 2.57 2.28 2.11 2.00 1.92 1.86 1.82 1.78

D3 * * * * * 0.08 0.14 0.18 0.22

A2 1.88 1.02 0.73 0.58 0.48 0.42 0.37 0.34 0.31

ตารางแสดงคา D4 , D3 และ A2

ขอสงเกต : ส าหรบ R-Chart กรณท n มคานอยกวา 6 คา LCLR

จะตดลบ ซงเปนไปไมได จงก าหนดให LCLR เปนศนย

Page 38: SPC Control

38Statistical Process Control

X-R Chart - Example

ตวอยาง : ในการควบคมกระบวนการกลงกานวาลว เครองยนต

ซงมขอก าหนด ใหเสนผานศนยกลางกานวาลว เทากบ

6.35± 0.2 มลลเมตร ก าหนดใหเกบตวอยางครงละ 4 ตวอยาง

โดยเกบขอมลวนละ 5 ครง แลวบนทกผลไดดงตาราง ( ดตว

อยางตามเอกสารแนบ )

Page 39: SPC Control

39Statistical Process Control

X-R Chart - Example

0Subgroup 5 10 15 20 25

6.3

6.4

6.5

6.6

6.7

Sam

ple

Mean

1

1

1

1

Mean= 6.410

UCL= 6.474

LCL= 6.346

0.0

0.1

0.2

0.3

Sam

ple

Ran

ge

1

R= 0.0876

UCL= 0.1998

LCL= 0

Xbar/R Chart for C1

Page 40: SPC Control

40Statistical Process Control

X-R Chart - Example

จากแผนภมควบคม X และ R ทได พบวา

• แผนภม X มจดทตกอยนอก UCL อย 3 จดคอ กลมตวอยางท 4 , 9 และ 20 สวนกลมตวอยางท 16 ตกอยนอก LCL

• แผนภม R กลมตวอยางท 18 ตกอยนอก UCL

• ส าหรบจดทผดปกตจะตองท าการวเคราะหถงสาเหตทเกด ซงพบวากลมตวอยางท 4 , 18 และ 20 มสาเหตทอธบายไดคอ

Page 41: SPC Control

41Statistical Process Control

X-R Chart - Example

• กลมตวอยางท 4 – ผดปกตจากสาเหตของพนกงานใหมไมช านาญงาน

• กลมตวอยางท 18 – ผดปกตเพราะเครองกลงขดของ

• กลมตวอยางท 20 – ผดปกตเพราะวตถดบไมไดมาตรฐาน

• ส าหรบกลมตวอยางท 9 และ 16 - ไมพบสาเหตทผดปกต ดงนนจง ถอวาแปรปรวนไปตามสภาพธรรมชาตของกระบวนการผลต

Page 42: SPC Control

42Statistical Process Control

X-R Chart - Example

• การปรบปรงแผนภมควบคม

การปรบปรงแผนภมควบคมท าไดโดย ท าการตดจดของ X และ R ทรสาเหตของความผดปกตออก แลวท าการค านวณขดจ ากดควบคมของแผนภมใหม แผนภมใหมทไดนจะใชในการควบคมกระบวนการในอนาคตตอไป โดยผควบคมเครองจะท าการสมตวอยางตามทก าหนด แลวเขยนจดลงบนแผนภมทปรบปรงแลวน ซงเมอเกดความผดปกตตามทกลาวมาแลว ตองท าการคนหาสาเหตกอนทจะผลตของเสยออกมา

Page 43: SPC Control

43Statistical Process Control

X-S Chart

แผนภม X และแผนภม S เมอ S เปนคาเบยงเบนมาตรฐานของกลมตวอยาง เมอเปรยบเทยบกบแผนภม R แลวจะพบวา แผนภม R นน การค านวณจะงายกวา แตแผนภม S จะมคาแมนย ากวา โดยเฉพาะอยางยงเมอจ านวนตวอยางในแตละกลมมคามากกวา 10 ซงในปจจบนแผนภม S ไดรบความนยมเพมมากขน เนองจากมเครองชวยค านวณเขามาชวย ซงในการใชแผนภม X และ S ควรพจารณาดงน

Page 44: SPC Control

44Statistical Process Control

X-S Chart

• เมอใดควรใช X-S Chart

- เมอเครองมอทใชวดมขดความสามารถในการบนทก และค านวณไดทนท หรอเมอพนกงานมขดความสามารถในการค านวณเพยงพอ

- เมอตองการตวชบ งความแปรผนของกระบวนการทมประสทธภาพ

- เมอขนาดของกลมตวอยาง N > 10

- เมอชนงานผลตภายใตสภาวะเดยวกน เวลาใกลเคยงกน

Page 45: SPC Control

45Statistical Process Control

• วธการค านวณ X-S Chart

1.) ค านวณคาเฉลยส าหรบกลมตวอยางแตละกลม และบนทกผล

2.) ค านวณคาเบยงเบนมาตรฐานส าหรบกลมตวอยางแตละกลม

3.) เขยนกราฟคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐานบนแผนภม

4.) พจารณาแผนภมทได

X-S Chart

Page 46: SPC Control

46Statistical Process Control

X-S Chart

• การค านวณหาเสนควบคม

X = X1+X2+…Xn , S =

X = X1+X2+…Xk , S = S1+S2+…Sk

UCLS = B4 S , LCLS = B3 S

UCLX = X+A3 S , LCLX = X-A3S

1

2

n

xxi

n

K K

เมอ n = จ านวนชนงานใจกลมขอมล , K = จ านวนกลมขอมล

เมอ B4 , B3 และ A3 เปนคาคงทตามตาราง

Page 47: SPC Control

47Statistical Process Control

X-S Chart

n 2 3 4 5 6 7 8 9 10

B4 3.27 2.57 2.27 2.09 1.97 1.88 1.82 1.76 1.72

B3 * * * * 0.03 0.12 0.19 0.24 0.28

A3 2.66 1.95 1.63 1.43 1.29 1.18 1.10 1.03 0.98

• ตารางแสดงคา B4 , B3 และ A3

ขอสงเกต : ไมม LCLS ทจ านวนอยางในแตละกลมนอยกวา 6

Page 48: SPC Control

48Statistical Process Control

Individuals and Moving Range Chart ( X-MR )

ในบางกรณไมสามารถเกบขอมลเปนกลมได เชนการทดสอบแบบท าลาย หรอเมอผลตภณฑมลกษณะเปนเนอเดยวกน

( Homogenous ) เชน pH ของสารเคม

ดงนนเมอจ าเปนตองควบคมกระบวนการผลตจากตวอยางเพยง 1 ตวอยางใหใช X-MR Chart แตทงนการใช X-MR Chart มขอควรค านงถงดงน

Page 49: SPC Control

49

Individuals and Moving Range Chart ( X-MR )

Statistical Process Control

• ขอควรค านงถงในการใช X-MR Chart

1.) X-MR Chart ไม Sensitive มากพอในการตรวจจบการเปลยนแปลงของกระบวนการ เมอเทยบกบ X-R Chart

2.) ใหระมดระวงในการแปรความหมายแผนภม ถากระบวนการไม Symmetrical

3.) X-MR Chart ไมสามารถแยกแยะ Repeatability ของกระบวนการ ทางทดควรเกบขอมลเปนกลม อาจเปนกลมละ 2-4 กได เพอหาคา X และ R

4.) X จะแปรปรวนนอยทสดเมอ n = 100 ขนไป

Page 50: SPC Control

50Statistical Process Control

Individuals and Moving Range Chart ( X-MR )

• วธการค านวณ X-MR Chart

1.) ก าหนดความถในการเกบขอมล

2.) เกบรวบรวมขอมล

3.) บนทกขอมลลงบนแผนภม

4.) ค านวณคา MR จากขอมล 2 ขอมลทไดจากการวดตามล าดบ

โดยท MR = I Xi+1-Xi I

Page 51: SPC Control

51Statistical Process Control

Individuals and Moving Range Chart ( X-MR )

• การค านวณหาเสนควบคม

R = R1+R2+…Rk , X = X1+X2+…Xk

UCLMR = D4 R , LCLMR = D3 R

UCLX = X+E2 R , LCLX = X-E2 R

K-1 K

* เมอ K คอจ านวนครงทท าการอานคา

* เมอ D4 , D3 และ E2 เปนคาคงทตามตาราง

Page 52: SPC Control

52Statistical Process Control

n 2 3 4 5 6 7 8 9 10

D4 3.27 2.57 2.28 2.11 2.00 1.92 1.86 1.82 1.78

D3 * * * * * 0.00 0.14 0.18 0.22

E2 2.66 1.77 1.46 1.29 1.18 1.11 1.05 1.01 0.98

• ตารางแสดงคา D4 , D3 และ E2

ขอสงเกต : ไมมคา LCLMR เมอจ านวนตวอยางในแตละกลมนอยกวา 7

Individuals and Moving Range Chart ( X-MR )

Page 53: SPC Control

TC011-2009TC011-2009

Page 54: SPC Control

54Statistical Process Control

Attribute Control Charts- Purpose

เนองจากขอจ ากดของ Variable Chart ทไมสามารถใชในการควบคมลกษณะคณภาพทไมสามารถวดได อกประการหนงคอ ผลตภณฑหนง จะประกอบดวยลกษณะคณภาพมากมายหลายอยาง สนคาบางประเภทอาจมลกษณะคณภาพนบรอย เนองจาก Variable Chart สามารถควบคมลกษณะคณภาพไดเพยง 1 อยาง ตอ 1 แผนภมควบคมเทานน ดงนน เมอสนคานนมลกษณะคณภาพนบรอย อาจตองใชแผนภมนบรอยในการควบคมคณภาพสนคา เชนกน

Page 55: SPC Control

55Statistical Process Control

Attribute Control Charts- Purpose

Attribute Control Charts จะชวยลดความจ าเปนในการใชแผนภมจ านวนมากลงได โดยการใชแผนภมเดยว เพอควบคมลกษณะคณภาพหลาย ๆ อยางพรอมกน Attribute Control Charts แบงออกได 2 กลมคอ

1.) แผนภมเพอควบคมของเสยในกระบวนการ – P Chart , np Chart

2.) แผนภมเพอควบคมรอยต าหน หรอสาเหตทท าใหสนคาเปนของเสย –

U Chart , C Chart

Page 56: SPC Control

56Statistical Process Control

P-Chart

แผนภม P ใชในการควบคมกระบวนการผลต โดยควบคมคาสดสวนของเสย โดยทวไปคาสดสวนของเสยมคานอย ปกตจะต ากวา 0.15 หรอ 15 % เนองจากคาของ P มคานอย ดงนนจ านวนตวอยางในแตละกลมจงมกตองมจ านวนมาก จงจะสรางแผนภมไดด และนยมใหจ านวนตวอยางในแตละกลมมจ านวนเทากน ( ไมเทากนกสามารถค านวณได )

Page 57: SPC Control

57Statistical Process Control

P-Chart

• วตถประสงคของ P-Chart

1.) ค านวณหาระดบเฉลยของคณภาพสนคา วาผลตแลวมของด/เสย เทาใด

2.) ผบรหารสามารถใชระดบคณภาพทประเมนไดจาก P-Chart ในการก าหนดระดบคณภาพสนคา รวมถงปรบปรงคณภาพสนคาใหดขน

3.) เพอตดสนใจวาจะสงสนคาใหลกคาหรอไม ปองกนผลกระทบตอลกคา และชอเสยงขององคกร

Page 58: SPC Control

58Statistical Process Control

P-Chart• เมอใดควรใช P-Chart

- เมอขอมลเปนแบบ Attribute

- เมอตองการพจารณาคาสดสวนของผลตภณฑทไมเปนไปตามขอก าหนด ในกลมทน ามาตรวจสอบ

- ใชไดกบกลมตวอยางทมขนาดของกลมตวอยางเทากน หรอไมเทากนได ( ± 25 % )

- n = 50-200 หรอมากกวา ตอ 1 กลมตวอยาง และไมนอยกวา 25 กลมตวอยาง

Page 59: SPC Control

59Statistical Process Control

P-Chart

• วธการค านวณ P-Chat

1.) ก าหนดขนาด และความถในการเกบขอมล โดยปกตจะเกบขอมลวนละ 1 กลมขอมล และควรครอบคลมชวงเวลาการผลตไมนอยกวา 1 เดอน

2.) บนทกจ านวนผลตภณฑทไมเปนไปตามขอก าหนด และค านวณคาสดสวนของเสย ; p = np

3.) เขยนกราฟบน P-Chartn

Page 60: SPC Control

60Statistical Process Control

P-Chart

• การค านวนหาเสนควบคมของ P-Chart

p = n1p1+n2p2+…nkpk

UCLp = p+3

LCLp = p-3

n1+n2+…nk

n

pp )1(

n

pp )1(

n1p1,n2p2…= จ านวนของเสยทพบในแตละกลม

n1,n2…= ขนาดของกลมตวอยาง

หมายเหต : ถา LCLp ทค านวณไดตดลบ ให LCLp = 0

Page 61: SPC Control

61

ตวอยาง : พนกงานเกบขอมลการผลตชนสวนพลาสตก ในการ

ท างาน 25 วนของเดอนมนาคม โดยแตละวนทท าการผลตจะ

สมชนงานมา 300 ตว แลวตรวจสอบ Appearance ชนงานทม

ต าหนจะถกบนทกไวในชองจ านวนของเสย ตามตารางการเกบ

ขอมล

Statistical Process Control

P-Chart - Example

Page 62: SPC Control

62Statistical Process Control

P-Chart - Example

2520151050

0.06

0.05

0.04

0.03

0.02

0.01

0.00

Sample Number

Pro

por

tion

P Chart of March

1

P=0.0184

UCL=0.04168

LCL=0

Page 63: SPC Control

63Statistical Process Control

P-Chart - Example

จาก P-Chart พบวาคา p ในกลม ตวอยางท 19 ตกออกนอก UCLp เมอสอบถามผควบคมเครองพบวา ในวนดงกลาวมปญหาเรองเครองจกรขดของ ท าใหตองปรบเครองหลายครง จงมของเสยออกมามากกวาปกต สวนวนอนๆ ไมมสาเหตผดปกตใด ๆ ทงในจด P-Chart กกระจายอยในลกษณะปกต ไมแสดงสภาวะผดปกต แตประการใด

Page 64: SPC Control

64Statistical Process Control

P-Chart - Example

• การปรบปรงแผนภมควบคม

การปรบปรงแผนภมควบคมท าไดโดยตดจดทตกนอก UCLpและสามารถหาสาเหตไดออกแลวท าการค านวณขดจ ากดควบคมใหม

แผนภ ม ค วบค มท ป ร บปร ง แล วน จ ะ ใช เ พ อ ควบค ม กระบวนการผลตในอนาคต และใชเพอเปนพนฐานส าหรบการปรบปรงคณภาพสนคา โดยการลดจ านวนของเสยลง

Page 65: SPC Control

65Statistical Process Control

np-Chart

เปนแผนภมทพฒนามาจาก P-Chart เชนเดยวกน P-Chart ใชเพอควบคมสดสวนของเสย แต np-Chart ใชเพอควบคมของเสยส าหรบพนกงานระดบปฏบตการ จ านวนของเสยทนบไดอาจสอความหมายไดดกวาสดสวนของเสย เงอนไขทส าคญคอจ านวนตวอยางแตละกลมตองเทากน

การสราง และการประยกตใช np-Chart มขนตอน และวธการเหมอน P-Chart ทกประการ เพยงแตคณคาของ UCL ,LCL และ CL ดวยจ านวนตวอยาง n กจะไดขดจ ากดควบคม

Page 66: SPC Control

• การค านวนหาเสนควบคมของ np-Chart

np = np1+np2+…npk

UCLnp = np+3 = np+3

LCLnp = np-3 = np-3

66Statistical Process Control

np-Chart

n

npnp )1(

K

เมอ np1,np2…คอจ านวนของเสยแตละกลมตวอยาง จาก K กลม

n= จ านวนตวอยางในแตละกลมตวอยาง

)1( pnp -

)1( pnp -

n

npnp )1( -

Page 67: SPC Control

67Statistical Process Control

np-Chart

0 5 10 15 20 25

0

5

10

15

Sample Number

Sam

ple

Cou

nt

NP Chart for np

1

NP=5.52

UCL=12.50

LCL=0

Page 68: SPC Control

68Statistical Process Control

C-Chart

C-Chart เปนหนงในแผนภมควบคมรอยต าหน ใชในการ

ควบคมจ านวนรอยต าหน สวนอกประเภทคอ U-Chart ใชควบ

คมรอยต าหนตอหนวย แผนภมทงสองนมเงอนไขส าคญ 2

ประการคอ

- ประการแรก จ านวนเฉลยของรอยต าหน จะตองนอยกวาจ านวนรอยต าหนทมโอกาสเกดขนมาก

- ประการทสอง การเกดรอยต าหนตาง ๆ เปนอสระตอกน คอโอกาสทเกดรอยต าหนครงตอไปไมขนกบรอยแรก

Page 69: SPC Control

69Statistical Process Control

C-Chart

• แผนภมควบคมรอยต าหน ประยกตใชไดกบ

- รอยต าหนในมวนกระดาษ

- จ านวนรอยต าหนในแผนเหลก

- จ านวนฟองอากาศในกระจกหรอ ภาชนะแกว

- รอยต าหนในผา และอน ๆ

เนองจากขอจ ากด และเงอนไขในการใชงาน แผนภม

ควบคมรอยต าหน จงไมสามารถประยกตใชในทกอตสาหกรรม

Page 70: SPC Control

70Statistical Process Control

C-Chart

• เมอใดควรใช C-Chart

- เมอเปนขอมลแบบไมตอเนอง ( ซงนบได )

- เมอขอบกพรองนนมโอกาสเกดไดตลอดชนงาน เชน ขอบกพรองบนชนงานพนส , รอยต าหนจากการประกอบ

- เมอขอบกพรองนนเกดจากแหลงตาง ๆ กน

- ขนาดของตวอยางทท าการตรวจสอบตองเทากน เชน จ านวนชนสวน , ขนาดของพนท , ปรมาตรทตรวจสอบ

Page 71: SPC Control

71Statistical Process Control

C-Chart

• การค านวณหาเสนควบคม C-Chart

C = C1+C2+…Ck

UCLc = C+3

LCLc = C-3

C

C

K

เมอ K คอจ านวนของกลมตวอยาง

Page 72: SPC Control

72Statistical Process Control

C-Chart - Example

ตวอยาง : ในการผลตกระเบองเคลอบดนเผา ท าการสมตว

อยางวนละ 1 ครง ครงละ 1 ตารางเมตร เปนเวลา 25 วนจาก

สายการผลตหนง ผลทไดตามตารางเกบขอมล

Page 73: SPC Control

73Statistical Process Control

C-Chart - Example

0 5 10 15 20 25

0

10

20

Sample Number

Sam

ple

Cou

nt

C Chart for C1

1

1 1

C=5.64

UCL=12.76

LCL=0

0 5 10 15 20 25

0

10

20

Sample Number

Sam

ple

Cou

ntC Chart for C1

1

1 1

C=5.64

UCL=12.76

LCL=0

Page 74: SPC Control

74Statistical Process Control

C-Chart - Example

• การปรบปรงแผนภมควบคม

จากการวเคราะห C-Chart ทได พบวามจดตกนอก

UCLc 3 จด คอวนท 6 , 13 และ 27 ซงวนท 6 และ 27 สามารถ

คนหาสาเหตได สวนวนท 13 ไมพบความผดปกต

ท าการตดจดทคนหาสาเหตไดออก แลวท าการปรบปรง

ขดจ ากดควบคม แผนภมทปรบปรงแลวน จะใชเพอควบคม

กระบวนการผลตตอไป

Page 75: SPC Control

75Statistical Process Control

U-Chart

C-Chart จะใชกบกรณทกลมตวอยางมขนาด 1หนวย เชนกระเบองเคลอบ 1 ตร.ม. , ผา 1 ตร.ม. , กระดาษ 1 รม เปนตน แตถาจ านวนแตละกลมตวอยางไมเทากน แผนภมควบคมทใชจะเปน U-Chart

การสราง U-Chart มขนตอน และวธการเหมอนกนกบ C-Chart ทกประการ เพยงแตวาจะตองค านวณจ านวนรอยต าหนตอหนวย คอ

u = c/n

Page 76: SPC Control

76Statistical Process Control

U-Chart

• การค านวณหาเสนควบคม ของ U-Chart

u = C1+C2+…+Ck

UCLu = u+3

LCLu = u-3

n1+n2+…+nk

n

u

n

u

C1,C2…= จ านวนของขอบกพรอง

n1,n2…= ขนาดของตวอยางn = คาเฉลยของกลมตวอยาง

Page 77: SPC Control

77Statistical Process Control

U-Chart - Example

ตวอยาง จากการตรวจสอบรอยต าหนทพบในชนงานโฟม ทผลตระหวางเดอนกนยายน และตลาคม โดยจ านวนตวอยางทสมตรวจสอบขนอยกบจ านวนชนงานทขนผลต ( ดเอกสารแนบ )

Page 78: SPC Control

78Statistical Process Control

U-Chart - Example

0 5 10 15 20 25

0.6

1.1

1.6

Sample Number

Sam

ple

Cou

ntU Chart for C

U=1.191

UCL=1.668

LCL=0.7132

Page 79: SPC Control

79Statistical Process Control

U-Chart - Example

จากตวอยางพบวาจดตาง ๆ ตกอยภายในขดจ ากดควบคมทงหมดดงนนจงไมจ าเปนตองปรบปรงแผนภมควบคม ขดจ ากดควบคมของแผนภมควบคมน สามารถน าไปใชกบการควบคม กระบวนการผลตในเดอนถดไปไดเลย

Page 80: SPC Control

80Statistical Process Control

Summary of Attribute Control Chart

np

u

cn คงทเทานน

n คงทหรอไมกได p

ของเสย รอยต าหน

Page 81: SPC Control

81Statistical Process Control