weekly brief 20 sep - 26 sep 11

WEEKLY BRIEF TFPA Trade & Technical Vol. 2

issue 34

20 Sep - 26 Sep 2011

www. tha i food.org

Thai Food Processors’ Association

Pineapple

Sweet Corn

Tuna

Seafood

Fruits&Vegetables

Food Ingredient&Ready-to-Eat

นายกฯยนไมตกลบเงนเดอน1.5หมน ขอดเพมผ จบสายอาชพ

Thailand lnternational Logistics Fair 2011

มะกนออกระเบยบอนญาตน�าเข ามะละกอมาเลย

ขมทองสงออก: อาหารทะเลแชแขง

‘ ไทยฟ ดส ’หนนเกษตรอนทรย

WEEKLY BRIEFTFPA Trade & Technical

Vol. 2 Issue 3420 Sep - 26 Sep 2011

2 3

ContentsContents3

4 6 6 7 7 7 8 8 9 9 10 11

12

13 14 15 16 17

18 19 20 21

2223 24 26 27 28

04

13

22

18

29

03 ขาวประชาสมพนธ• Thailand lnternational LogisticsFair 2011 (เอกสารแนบ 1)

สถานการณดานมาตรฐานและความปลอดภย อาหาร • Update for EU Regulations. (August 2011) • มะกนออกระเบยบอนญาตน�าเขามะละกอมาเลย • มะกนออกคาธรรมเนยมตรวจสอบโรงงาน ป 55 • ออสซเสนอเปลยนมาตรฐานก�าหนดคา MRLs • อยออกเงอนไขการใชสอาหาร Quinoline Yellow, Sunset Yellow และ Ponceau 4R • ไตหวนปรบปรงการตดฉลากอาหารกระปองแบบสญญากาศและบรรจกระปอง • มะกนออกขอก�าหนดการตดฉลากปลอดกลเตน • แคนาดาอนญาตใหใช citric acid ในขาวโพดออนกระปอง • มะกนออกก�าหนดคาสารตกคางของสาร chlorantraniliprole • อนเดยเพมรายชอถว • ไทย-อนโดเคลอนอาหารมนคง จบมอผลกดน3ยทธศาสตรส�าคญ เพมผลผลต-สรางความปลอดภย • Proposed Draft Principles and Guidelines for National Food Control Systems(เอกสานแนบ 2)

สถานการณดานประมง • ขมทองสงออก: อาหารทะเลแชแขง

สถานการณดานเกษตร• วกฤตศก.สหรฐ-ยโรปฟดไทย ยอดค�าสงซอสนคาเกษตรวบ15%เลงขยายตลาดจน-อนเดย • เกษตรฯเดนหนาบางระก�าโมเดล จอชงครม.ของบฯเคลอน925ลาน • พาณชยสงจบตาผกราคาพงหลงน�าทวม-ใกลกนเจ • ‘ไทยฟดส’หนนเกษตรอนทรย • เกษตรฯเตรยมดนยทธศาสตรพชพลงงานเขาครม. สถานการณนโยบายครม.ชดใหม และ ประเดนแรงงาน • นายกฯยนไมตกลบเงนเดอน1.5หมน ขอดเพมผจบสายอาชพ • “รฐบาลป”เอาใจ”ขรก.-ลกจางรฐ”ขนเงนเดอนขนต�า 1.5 หมนบาทดเดย 1 มกราฯ • คลงเรงฟนฟ SME • ขบเคลอนสงออกควบคกระตนบรโภคภายใน

สถานการณดานการคา• กลมขนสงมนนโยบายพลงงานรฐ • “กตตรตน” หนกใจวกฤตเศรษฐกจโลก • ชชองเจาะตลาด’อาหรบ’ หมวดอาหารรง • ดชนอตสาหกรรมต�าสดรอบ 5 เดอน • สงออกสงหาคมขยายตว 31% น�าเขาเชอเพลงพงกระฉด คาขาดดลพนลานดอลลาร • รมว.พาณชย วางแผนแมบทกระทรวงพาณชย 10 ป เนนสรางความสมดลเศรษฐกจ ใหเพมขนรอยละ 1(เอกสารแนบ3)

อตราแลกเปลยน

ขาวประชาสมพนธ

12

Thailand lnternational Logistics Fair 2011 (เอกสารแนบ 1)

ขอเชญรวมงาน Thailand lnternational

LogisticsFair 2011 ในวนท 22 – 25 กนยายน

2554 (10.00-18.00 น.) ณ ศนยนทรรศกสรและการ

ประชม BITEC บางนา

พบกบบรการดารโลจสตกสทหลากหลาย เพม

ทางเลอกในการสงออก ชวยลดระยะการสงมอบ ลด

ตนทนการจดการ และเพมศกยภาพการแขงขนใหกบ

ธรกจ



4 5

WEEKLY BRIEF

สถานการณดานมาตรฐานและความปลอดภยอาหาร

Update for EU Regulations. (August 2011)

ในเดอนสงหาคม สหภาพยโรปไดมการปรบปรง

ขอก�าหนดตางๆ ทงหมด 4 หวขอ คอ Novel Food,

Pesticide, Contaminant และ Food hygiene ดงน

Novel food

• Commis s ion Implement ing Dec i s ion

(2011/494/EU)

ก�าหนดให phosphated maize starch เปน Novel

food ingredient ภายใตกฏระเบยบ (EC) No 258/97


(2011/497/EU)

ก�าหนดให fermented black bean extract เปน

Novel food ingredient ภายใตกฏระเบยบ (EC) No

258/97


(2011/513/EU)

ก�าหนดให Phosphatidylserine from soya phos-

pholipids เปน Novel food ingredient ภายใตกฏ

ระเบยบ (EC) No 258/97

• Corrigendum to Commission Implementing

Decision 2011/513/EU ก�าหนดให Phosphatidylserine

from soya phospholipids เปน Novel food ingredient

ภายใตกฏระเบยบ (EC) No 258/97

Pesticide

• Commission Regulation (EU) No 812/2011

แกไข (EC) No 396/2005 เกยวกบ คา MRL ของ

สาร dimethomorph, fluopicolide, mandipropamid,

metrafenone, nicotine และ spirotetramat ในผลตภณฑ

อาหาร 10 ประเภท ไดแก (1)ผลไมสดหรอแชแขง (2)ผก

สดหรอแชแขง (3)ถว (4)oilseeds and oilfruits (5)ซเรย

ล (6)ชา กาแฟ โกโก และสมนไพร (7)HOPS (8)เครอง

เทศ (9)sugar plants (10)ผลตภณฑจากสตว มผลบงคบ

ใชตงแต 14/08/2011


แกไข (EC) No 396/2005 เกยวกบ คา MRL ของสาร

acequinocyl, emamectin benzoate, ethametsulfu-

ron- methyl, flubendiamide, fludioxonil, kresoxim-

methyl, methoxyfenozide, novaluron, thiacloprid

และ trifloxystrobin ในผลตภณฑอาหาร 10 ประเภท

ไดแก (1)ผลไมสดหรอแชแขง (2)ผกสดหรอแชแขง (3)

ถว (4)oilseeds and oilfruits (5)ซเรยล (6)ชา กาแฟ

โกโก และสมนไพร (7)HOPS (8)เครองเทศ (9)sugar

plants (10)ผลตภณฑจากสตว

มผลบงคบใชตงแต 14/08/2011

Contaminant


แกไข (EC) No 333/2007 เกยวกบวธการสมตวอยาง

และวเคราะหปรมาณ lead, cadmium, mercury,

inorganic tin, 3-MCPD และ benzo(a)pyrene ใน

อาหาร(Foodstuff) มผลบงคบใช 01/09/2012


แกไข (EC) No 1881/2006 เกยวกบคาสงสดของ

Polycyclic aromatic

hydrocarbons ในผลตภณฑอาหาร ไดแก น�ามน

และไขมน โกโก น�ามนมะพราว เนอสตวรมควน สตวน�า

รมควน หอยรมควน สด แชเยน แชแขง ผลตภณฑธญ

ญาพชและอาหารทารก ผลตภณฑนมส�าหรบทารก และ

ผลตภณฑทางการแพทยส�าหรบทารก

มผลบงคบใช 01/09/2012

Food hygiene

Commission Implementing Regulation (EU) No

809/2011

แกไข (EC) No 2074/2005 เกยวกบเอกสารการน�า

เขาและรปแบบ Health Certificate ส�าหรบการน�าเขา

ผลตภณฑสตวน�าแชแขง(frozen fishery products)

โดยตรงจาก freezer vessel มผลบงคบใช 01/04/2012

• Commi s s ion Imp lement i ng Dec i s ion

(2011/395/EU)

ยกเลกขอก�าหนด 2006/241/EC ในการหามน�า

เขาผลตภณฑสตวน�าทน�าเขาจาก ประเทศ Mada-

gascar

ทมา : http://www.foodlaw.rdg.ac.uk/



6 7

Vol. 2 Issue 2

66 7

มะกนออกระเบยบอนญาตน�าเขามะละกอมาเลย

เมอวนท 11 สงหาคม

2554 กระทรวงเกษตรสหรฐฯ (USDA) ไดประกาศกฎ

ระเบยบการอนญาตน�าเขามะละกอเขาสประเทศสหรฐฯ

หลงจากไดเปดรบฟงความเหนตอการน�าเขาและ

รายงานการวเคราะหความเสยง ศตรพชของมะละกอ

จากมาเลเซยไปแลวเมอวนท 15 มนาคม 2554 ถง

16พฤษภาคม 2554 โดยมสาระส�าคญ

1. มะละกอไดรบอนญาตการน�าเขาสสหรฐฯ เพอ

การพาณชยเทานน

2. มะละกอตองผานการบ�าบดดวยวธฉายรงสไมค�า

กวา 400 เกรย ตามระเบยบน�าเขาผกและผลไมของ

สหรฐฯ ( 7 CFR part 305)

2.1 หากมการฉายรงสมะละกอนอกสหรฐฯ แตละ

การขนสงจะตองไดรบการตรวจรบรองลวงหนา (Pre-

clearance pragram) โดยเจาหนาท APHIS/USDA

รวมกบเจาหนาทดานอารกขาพชของมาเลเซย (NPPO)

เพอตรวจรบรองรวมถงออกใบสขอนามยพช (Phytos-

anitary certificate) และออกใบรบรองการบ�าบดดวย

วธการฉายรงสใหการขนสงนนๆ

2.2 หากมการฉายรงสเมอมาถงดานน�าเขาสหรฐฯ

ในแตละการขนสงตองไดรบการตรวจรบรองโดยเจา

หนาทอารกขาพช (NPPO) ของมาเลเซย ณ ดานสง

ออกมาเลเซยเพออกใบสขอนามยพช (Phytosanitary

certificate) ใหการขนสงนนๆ

3. มะละกออาจจะไดรบการสมตรวจ ณ ดานน�า

เขาสหรฐฯ

ทมา : ส�านกงานทปรกษาการเกษตรตางประเทศ ประจ�ากรงวอชงตน

ด.ซ วนท 20 / 09 / 2554

มะกนออกคาธรรมเนยมตรวจสอบโรงงาน ป 55

เมอวนท 11 สงหาคม

2554 ส�านกงานอาหารและยาสหรฐฯ (USFDA) แจง

เวยนตอสมาชกองคการการคาโลก (WTO) เรองอตรา

คาธรรมเนยมปงบประมาณ 2555 ส�าหรบการตรวจ

สอบโรงงานทงภายในประเทศและตางประเทศ คา

ธรรมเนยมนมผลบงคบใชตงแตวนท 1 ตลาคม 2554

จนถงวนท 30 กนยายน 2555

ในเรองนทางสมาคมฯ ไดศกษาราย

ละเอยดแลว ซงมประเดนทเกยวของกบผสงออกสนคา

อาหารไทย และผน�าเขาสนคาอาหารไปยงสหรฐฯ 2

เรอง คอ เรองของการเปลยนแปลงคาธรรมเนยมการ

ตรวจสอบซ�า (Re-inspection) และการเรยกคนสนคา

ทถกปฏเสธ (Recall order)ในปงบประมาณ 2012

โดยใน section III ไดก�าหนดวาผน�าเขาสนคาอาหาร

จากตางประเทศ (ภายใต section 743(a)(2)(A)(ii)

ออสซเสนอเปลยนมาตรฐานก�าหนดคา MRLs

เมอวนท 19 สงหาคม 2554

ออสเตรเลยแจงเวยนตอสมาชกองคการการคาโลกเสนอ

แกไขขอก�าหนดมาตรฐาน Australia New Zealand

Food Standards Code เพอก�าหนดคา MRLs ส�าหรบ

สารเคมทใช ในการเกษตรและสขภาพสตวเพอใหสอด

คลองกบกฏระเบยบ อนๆทเกยวของกบความปลอดภย

และใชสารเคมทางการเกษตร เปดรบขอคดเหนถงวนท

10 ตลาคม 2554

ทมา : มกอช. วนท 20 / 09 / 2554

อยออกเงอนไขการใชสอาหาร Quinoline Yellow, Sunset Yellow และ Ponceau 4R

เมอวนทวนท 19 สงหาคม 2554

สหภายโปรแจงเวยนตอสมาชกองคการการคาโลก (WTO)

เรองราง Commission Regulation แกไข Annex III

ของ EC No 1333/2008 เกยวกบการแกไขเงอนไขการ

ใช Quinoline Yellow, Sunset Yellow และ Ponceau

4R เปดรบขอคดเหนถงวนท 18 ตลาคม 2554

สามารถดเอกสารเพมเตมไดทhttp://members.wto.org/crnattach-

ments/2011/sps/EEC/11_2757_00_e.pdf

ทมา : มกอช. วนท 20 / 09 / 2554

ไตหวนปรบปรงการตดฉลากอาหารกระปองแบบสญญากาศและบรรจกระปองเมอวนท 25 สงหาคม 2554 กระทรวงสาธารณะสขของไตหวนไดแจงเวยนตอประเทศ

สมาชกองคการการคาโลกเกยวกบการแกไขกฏ

ระเบยบ Governing Food Sanitation ในเรอง

สขลกษณะทดในการผลตอาหารบรรจแบบสญญากาศ

และ อาหารพรอมรบประทาน เมอวนท 29 ตลาคม

2553 ตาม G/SPS/N/TPKM/209 ซงเปนการก�าหนด

เกยวกบสขลกษณะทดการผลตของอาหาร บรรจ

แบบสญญากาศ และ อาหารพรอมรบ

ประทาน ทจดเกบและจ�าหนายทอณหภมหอง, แช

แยน และแชแขง ซงขณะนมผลบงคบใชแลวตงแตวน

ท 22 สงหาคม 2554 เปนตนไป สามารถศกษารายละเอยด

เพมเตมไดท http://members.wto.org/crnattachments/2011/sps/

TPKM/11_2800_00_e.pdf

ทมา : มกอช.วนท 20 / 09 / 2554

ในกฏระเบยบ FD&C) จะตองเสยคาธรรมเนยมในกรณ

ทมการตรวจสอบซ�า และใน section IV ไดก�าหนดวา

ผน�าเขาสนคาอาหารจากตางประเทศ (ภายใต sec-

tion 743(a)(2)(A)(ii) ในกฏระเบยบ FD&C)จะตองเสย

คาธรรมเนยมในกรณทมการเรยกคนสนคาทถกปฏเสธ

ซงอตราธรรมเนยมทก�าหนดขนนนเปนในลกษณะของ

เบยเลยงของเจาหนาทปฏบตกจกรรมดงกลาว โดย

ใน section II , Table 3 ไดก�าหนดอตราการเสยคา

ธรรมเนยมออกเปน 2 กรณ ดงน

สามารถศกษารายละเอยดเพมเตมไดจาก http://members.wto.org/

crnattachments/2011/sps/USA//11_2684_00_e.pdf

ทมา : มกอช วนท 20 / 09 / 2554



8 98

มะกนออกขอก�าหนดการตดฉลากปลอดกลเตน

เมอวนท 12 สงหาคม 2554 ส�านกงานอาหารและ

ยาสหรฐ (FDA) แจงเวยนตอสมาชกองคการการคาโลก

(WTO) เรองขอก�าหนดการตดฉลากอาหารทปราศจากก

ลเตน ซง Gluten-free เปนการตดฉลากแบบ

สมครใจ Gluten free หมายความวาไมมสวน

ประกอบของขาวสาล ไรน บารเลย หรอพนธผสม (เรยก

โดยรวมวาเมลดตองหาม: prohibited grains)

เป ดรบความคดเหนถงวนท 3 ตลาคม 2554

สามารถศกษารายละเอยดเพมเตมไดจาก

http://www.gpo.gov/fdsys/pkg/FR-2011-08-03/pdf/2011-19620.

pdf

ทมา : มกอช.วนท 21 / 09 / 2554

แคนาดาอนญาตใหใช citric acid ในขาวโพดออนกระปอง

เมอวนท 5 สงหาคม 2554 กระทรวงสาธารณสข

แคนาดาอนญาตใหใช citric acid เปน PH-adjust-

ing agent ในขาวโพดออนกระปองทคาสงสดท 0.03

เปอรเซนต เปดรบความคดเหนถงวนท 13 ตลาคม 2554


http://www.gazette.gc.ca/rp-pr/p1/2011-07-30/

html/notice-avis-eng.html#d110

ทมา : มกอช.วนท 21 / 09 / 2554

มะกนออกก�าหนดคาสารตกคางของสาร chlorantraniliprole

เมอวนท 11 สงหาคม 2554 สหรฐฯ ก�าหนดคา

สารตกคางของสาร chlorantraniliprole ดงน

• Beet sugar และ molasses ท 9.0 ppm

• เบอรร large shrub/tree ท 2.5 ppm

• เบอรร low growing ท 1.0 ppm

• หวหอมท 0.30 ppm

• ชาแหงท 50.0 ppm

• ใบ Ti ท 13.0 ppm

• ราก Ti ท 0.3 ppm

• ผกจ�าพวกแตงท 0.5 ppm

• ผกจ�าพวกผลไมท 1.4 ppm

• ผกจ�าพวกใบ รากและหวท 40.0 ppm

• ผก ราก และ หวท 0.30 ppm

• และ shallot ใบสดท 0.20 ppm

มผลบงคบใชตงแตวนท 27 กรกฎาคม 2554


http://www.gpo.gov/fdsys/pkg/FR-2011-07-27/html/2011-18708.htm

ทมา : มกอช.วนท 21 / 09 / 2554

อนเดยเพมรายชอถว

เมอวนท 8 สงหาคม 2554

อนเดยเสนอใหผ อนผนข อก�าหนดเกยวกบการน�าเข า

สนคาทแจงในSchedule 6 จากการน�าเขาพชกกกน

ส�าหรบประเทศตางๆ โดยเพมรายชอถว 2 รายการ

ในรายการท 6 และ 7 ของค�าสงประกาศเปนครงแรก

ประกาศนจะท�าใหพชและผลตภณฑจากพชทไมเคยน�า

เขาไดสามารถน�าเขาใน อนเดยไดเปดรบความคดเหน

ถงวนท 30 กนยายน 2554

สามารถศกษารายละเอยดเพมเตมไดจาก http://www.agricoop.

nic.in

ทมา : มกอช.วนท 21 / 09 / 2554



10 1111

ไทย-อนโดเคลอนอาหารมนคง จบมอผลกดน3ยทธศาสตรส�าคญ เพมผลผลต-สรางความปลอดภย

นายธระ วงศสมทร รมว.เกษตรและสหกรณ

เปดเผยภายหลงเปนประธานพธเป ดการประชมระดบ

ผ เชยวชาญวาดวยการ เกษตรยงยนและความมนคง

ดานอาหาร ระหวางไทยและอนโดนเซย ครงท 2 ท

โรงแรม บณฑรก สปา รสอรท แอนด วลลา เกาะสมย

จ.สราษฎรธาน วา ตลอด 10 ปทผานมา ภาคการเกษตร

ไดเผชญกบปจจยมากมายทกอใหเกดการเปลยนเปลง สง

ผลกระทบในทางลบตอภาคการผลตและสถานะของความ

มนคงดานอาหารไดในอนาคต เชน ภยพบตทางธรรมชาต

และปรากฏการณโลกรอน

ดง นน การประชมร วมระดบผ เชยวชาญด าน

การเกษตรของทง 2 ประเทศ จะเนนหารอรวมกนเพอ

สรางความปลอดภยในอปทานของอาหารในยทธศาสตร

3 ดานทส�าคญ คอ 1.การเพมผลผลตและคณภาพของ

ผลตภณฑ โดยการปรบปรงพฒนาปจจยน�าเขา เชน

เมลดพนธ และป ย 2.ดานปจจยพนฐานของทรพยากร

การเกษตร โดยเฉพาะดนและน�าททง 2 ประเทศตอง

ปรบปรงประสทธภาพในการบรหารจดการ การใช

ประโยชน 3.การใชเทคโนโลยสารสนเทศทางการเกษตร

มาประยกตใชกบการวางแผนการผลต ระบบการเตอน

ภยลวงหนา เพอลดความเสยงและบรรเทาความสญเสย

จากผลกระทบการเปลยนแปลงสภาพภม อากาศและภย

พบตทางธรรมชาต

“การประชมในครงนกระทรวงเกษตรฯ ใหความ

ส�าคญตอประเดนการพฒนาการเกษตรทยงยนและความ

มนคงดานอาหาร ของทง 2 ประเทศทเนนการประยกต

ใช เทคโนโลยด านการเกษตร เพอก อให เกดการผลต

การเกษตรทยงยนและกอใหเกดความมนคงดานอาหาร ใน

ระยะยาว อาท แนวทางลดการสญเสยหลงการเกบเกยว

การเตอนภยเรองการเปลยนแปลงสภาพภมอากาศทมผล

ตอภาคเกษตร การจดการน�าอยางยงยน ซงสอดคลองกบ

ผลการประชมครงท 1 เมอป 2552 ทผานมา โดยไทยได

น�าผลการประชมครงนนมาประกอบการยกรางยทธศาสตร

ความมนคง อาหารของกระทรวงเกษตรและสหกรณ (ป

2555 - 2558) ดวย”

นายธระ กลาวอกวา การประชมครงนมเจาหนาท

ระดบสงและผ เชยวชาญดานการเกษตรและ เทคโนโลย

การเกษตรจากหนวยงานภาครฐของไทยและอนโดนเซย

เขารวมประชมเปนจ�านวนกวา 80 คน ซงจะเปนโอกาส

แลกเปลยนความร และประสบการณในการประยกตใช

เทคโนโลย เพอการเกษตรยงยนและสรางความมนคง

อาหารในระยะยาว อกทงเปนการสงเสรมความรวมมอและ

ความสมพนธทดระหวางกระทรวง เกษตรฯ 2 ประเทศ

ตอไป

ทมา : แนวหนา วนท 21/9/2011

Proposed Draft Principles and Guide-lines for National Food Control System(ตามเอกสารแนบ 2)

เนองดวยทาง มกอช. ไดประสานมายงสมาคม

วา Codex Committee on Food Import an Export

Inspection and Certification Systems (CCFICS)

ก�าลงจดท�าแนวทางส�าหรบระบบการตรวจสอบดานอาหาร

ภายในประเทศ (National food inspection systems)

ขณะน อยระหวางการเวยนรางแกไข(Proposed Draft

Principles and Guidelines for National Food Con-

trol Systems) ขอขอคดเหนจากประเทศสมาชกในขนท

3 กอนเสนอ CCFICS ครงท 19 เพอพจารณารบรองใน

ขนท 4 ทงนสามารถศกษารายละเอยดเพมเตมได

ทมา : ส�านกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต



12 1313

สถานการณดานเกษตรสถานการณดานประมง

ขมทองสงออก: อาหารทะเลแชแขง

บรษท Sprintech Development ltd. ผน�าเขาและ

สงออกผลตภณฑอาหาร ไดแก อาหารทะเลแชแขง เนอ

แชแขง และอาหารส�าเรจรปตลาดน�าเขาส�าคญไดแก จน

เวยดนาม และประเทศเอเชยตะวนออกเฉยงใต ตองการ

สงซอสนคา Canned Tuna จากไทยเพอสงไปยงประเทศ

แอฟรกาใต หากผประกอบการไทยสนใจตดตอโดยตรงกบ

Mr. Eddie Chu อเมล[email protected] หรอ

สคร. ณ เมองฮองกง ทอเมล thaicomm@netvigator.

com

ทมา : ขาวสด ฉบบวนท 18 ก.ย. 2554

วกฤตศก.สหรฐ-ยโรปฟดไทย ยอดค�าสงซอสนคาเกษตรวบ15%เลงขยายตลาดจน-อนเดย

นายนวต สธมชยกล รองปลดกระทรวงเกษตรและ

สหกรณ เปดเผยวา ไดหารอแนวทางการเตรยมความ

พรอม กรณการ สงออกสนคาเกษตรและอาหารของ

ไทยไปสหรฐอเมรกาและสหภาพยโรปรวมกบ นายพร

ศลป พชรนทรตนะกล ประธาน คณะกรรมการธรกจ

เกษตรและอาหาร สภาหอการคาแหงประเทศไทย รวม

ทงนายกสมาคมผผลตอาหารส�าเรจรป ผแทนสมาคม กง

ไทย สมาคมผผลตไกเพอสงออกไทย ผสงออกขาวไทย

ศนยวจยธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร

และ ภาคเอกชนทเกยวของ พบวา ปญหาวกฤตเศรษฐกจ

สหรฐอเมรกาและสหภาพยโรป ท�าใหเกด การชะลอค�า

สงซอสนคาเกษตรจากประเทศไทย ซงกรณดงกลาวผ

สงออก ผ ประกอบการภาคเอกชนและเกษตรกรจ�าเปน

ตองปรบตวและเตรยมความพรอมเพอ รบมอกบปญหา

ดงกลาว โดยสนคาทคาดวา จะไดรบผลกระทบมการ

ชะลอการสงซอ ไดแก ขาว สบปะรด และกง เนองจาก

สหรฐอเมรกา และสหภาพยโรปเปน ตลาดใหญของสนคา

ทง 3 ชนดของไทย

โดยสภาหอการคาไทยแจงวา ขณะนยอดค�าสงซอ

สนคาเกษตรหลายตวจากไทยชะลอตวลงประมาณ 10-15%

ซงกระทรวงเกษตรและสหกรณมองวา ตลาดของประเทศ

จนและอนเดยนาจะเปนทางเลอกและโอกาสทดของสนคา

เกษตร ไทย เนองจากทง 2 ประเทศมการปรบเปลยน

นโยบายดานการน�าเขาสนคาเกษตรเพอตอบสนองการ

บรโภคของประชากร นบพนลานคน อยางไรกตาม ใน

สวนของเกษตรกร จ�าเปนตองปรบตวในดานการผลตเพอ

ผลตสนคาทตรงกบความตองการบรโภค ของตลาดทง 2

ประเทศ ขณะเดยวกน ผประกอบการและผสงออกกตอง

ปรบกระบวนการ ผลต การแปรรปสนคา-ผลตภณฑ และ

การตลาดเพอใหสอดรบกบรสนยมและรปแบบการ บรโภค

ของตลาดเปาหมาย ซงทงภาคเอกชน และเกษตรกร

จ�าเปนตองเรงปรบตวใหทนกอนทจะเกดผลกระทบจาก

การชะลอ ปรมาณ การสงซอสนคาจากประเทศไทยของ

ตลาดสหรฐและสหภาพยโรปมากกวาน สวนภาครฐ ก

จ�าเปนตองเรงการเจรจาเพอแสวงหาความรวมมอ ระหวาง

รฐบาลตอรฐบาล รวมถงผประกอบการ และภาคเอกชน

กบทง 2 ประเทศ เพอใหเกดบรรยากาศทางการคาและ

ความรวมมอในการ ขยายตลาดการสงออกสนคาเกษตร

ของไทยไปยงจนและอนเดยเพมมากขน




14 15

เ ก ษ ต ร ฯ เ ด น ห น า บ า ง ร ะ ก� า โ ม เ ด ล จอชงครม.ของบฯเคลอน925ลาน

นายธระ วงศสมทร รมว.เกษตรและสหกรณ เปด

เผยความคบหนา การด�าเนนงานตามแผน บางระก�า

โมเดลทมการบรณาการของทกหนวยงานในพนทเขาไป

แกไขปญหาตาม โมเดล 2P2R วา ขณะนกรมชลประทาน

ไดหารอกบจงหวดในพนทล มน�ายม เพอแกไขและปองกน

ปญหาอยางยงยน โดยไดก�าหนดแผนงานโครงการบรรเทา

อทกภยพนท อ.บางระก�า จ.พษณโลก ระยะเรงดวน เพอ

ด�าเนนการกอสรางโครงขายแกมลงฝ งขวาของแมน�ายม

ใน อ.บางระก�า 3 แหง ไดแก แกมลงบงตะเครง แกม

ลงบงขแรง และแกมลงบงระมาณ พรอมอาคารประกอบ

และคนคลองเชอมทง 3 แกมลง ซงจะสามารถเกบกกน�า

ไดรวมประมาณ 32 ลาน ลบ.ม.พนทรบประโยชน 44,000

ไร ระยะเวลากอสราง 3 ป ( 2555-2557

) งบประมาณ 925 ลานบาท โดยกระทรวงเกษตรฯจะ

เรงเสนอเขาส ทประชมคณะรฐมนตรเพออนมตขอใช งบ

ประมาณในป 2555 ใหด�าเนนการไดทนท

ส�าหรบความคบหนาการใหความชวยเหลอพนท

การเกษตรทได รบความเสยหาย ซงคาดว าจะมพนท

ประสบภยประมาณ 3.5 ลานไร โดยจากงบประมาณ

ทได รบอนมตจากครม.ประมาณ 8 พนล านบาทนน

ขณะน ได เ ร มมการทยอยจ ายเงนช วยเหลองวดแรก

จ�านวน 180 ลานบาท โดยโอนเงน ผานธนาคารเพอ

การเกษตรและสหกรณการเกษตร (ธ.ก.ส.) ไปยงจงหวด

ทประสบภยแลว ทงน การด�าเนนการจายเงนชวยเหลอ

สามารถด�าเนนการได เรวนน เนองจากการใช ข อมล

ภาพถายดาวเทยมและขอมลเกษตรกรทมาขนทะเบยน

ไว กอนหนาน ท�าใหสามารถด�าเนนการจายเงนชวย

เหลอใหแกพนทการเกษตรท เสยหายแน นอนไดทนท


พาณชยสงจบตาผกราคาพงหลงน�าทวมใกลกนเจ

น�าทวมท�าผกเสยหาย ดนราคาพง “พาณชย” จบตา

ใกลชด เพอไมให มการฉวยโอกาสปรบขนราคาจนผ

บรโภคเดอดรอน เชอราคาไมนาแพงกวาปกอน...

เมอ วนท 20 ก.ย. ผสอขาวรายงานจากกระทรวง

พาณชยวา ผลกระทบจากน�าทวมสงในหลายจงหวดภาค

กลาง และภาคเหนอตอนลาง ซงเปนแหลงเพาะปลกผก

และผลไม ประกอบกบใกลถงชวงเทศกาลกนเจในวนท

25 ก.ย.น สงผลใหราคาผกสดในตลาดกรงเทพฯ และ

ปรมณฑล ปรบตวสงขนอยางรวดเรวกโลกรม (กก.) ละ

5-10 บาท เชน ผกคะนาเพมเปน กก. 30-32 บาท ผก

บงจน กก.ละ 28-30 บาท ผกกวางตง กก.ละ 25-28

บาท เปนตน และอาจมแนวโนมเพมขนอก เพราะหลาย

พนทเพาะปลกในภาคกลางมน�าทวมตอเนอง เสนทางการ

ขนสงถกตดขาด และจะมความตองการบรโภคผกเพมขน

ในชวงกนเจสปดาหหนา

นาง วชร วมกตายน อธบดกรมการคาภายใน กลาว

วา ไดสงการใหเจาหนาทจบตาราคาผกสด และผลไมใน

ชวงนอยางใกลชด เพอไมใหมการฉวยโอกาสปรบขนราคา

จนผบรโภคเดอดรอน แตหากประชาชนไดรบความเดอด

รอน สามารถแจงไดทสายดวน 1569 โดยกรมฯ พรอม

จะเชอมโยงน�าผกสดไปจ�าหนายให เพราะขณะนแหลง

เพาะปลกผกส�าคญในจงหวดนครราชสมา นครปฐม และ

ราชบร ยงไมไดรบความเสยหาย และเชอวาราคาผกจะ

ไมแพงขนรนแรงเหมอนปทแลว.

ทมา : ไทยรฐ 20 ก.ย. 2554



16 1716

‘ไทยฟดส’หนนเกษตรอนทรย

“ไทยฟดส” สนบสนนชมชนพฒนาเกษตรอนทรย

รวมเปนพนธมตรพฒนา “หบเมย” ต�าบลหนตง จงหวด

นครนายก เปนแหลงเกษตร ทองเทยว เชงธรรมชาต

รกษาวฒนธรรมพนบาน มนใจชวยพฒนาเศรษฐกจเตบโต

อยางยงยน

นสพ.ไชยศกด บญประสพธนโชต ประธานเจาหนาท

บรหารกล มบรษทไทยฟดส กรปฯ เปดเผยกบ “ฐาน

เศรษฐกจ” วาเนองจากกลมบรษทไทยฟดสฯ ด�าเนนธรกจ

เกยวกบอาหารหรอปศสตวครบวงจรคอผลตทงอาหาร

คนและอาหาร สตว จงตระหนกถงความปลอดภยของผ

บรโภค กลมบรษทไทยฟดสฯจงไดรวมโครงการ “มอนหบ

เมย” ซงเปนโครงการสงเสรมชาวบานใชวถชวตแบบพอ

เพยง รกษธรรมชาต รกษสงแวดลอม รกษวฒนธรรมพน

บาน และพฒนาทองถนเปนแหลงทองเทยวเชงธรรมชาต

โดยเมอเรวๆ นไดมอบมลไกจ�านวนหนงเพอใหชาวบาน

ไดน�าไปผสมเปนปยส�าหรบใชปลก พชไมตองใชป ยเคม

“ทผานมากลมบรษทไทยฟ ดสกร ปฯไดรวมพฒนา

สงคม อาทการมอบทนการศกษาตงแตระดบประถมฯ

จนถงอดมศกษา เพราะตระหนกดวาการศกษาจะชวย

พฒนาเดกใหมความรและคณธรรมรวมพฒนา ประเทศ

ชาตในวนขางหนา ขณะเดยวกนการใชชวตความเปนอย

ของคนในสงคมมความส�าคญการบรโภคอาหาร ปลอดภย

การอยในสงคมสงบและรมเยน เปนสงททกคนปรารถนา

ซงโครงการม อนหบเมยเป นโครงการทสอดคล องกบ

นโยบายของกลมบรษทไทย ฟดสฯจงไดรวมกจกรรมกบ

โครงการดงกลาว”

นายธนเดช แกวเพญศร ทปรกษาโครงการมอนหบ

เมย กลาววา “หบเมย” ตงอยในอาณาเขต ต�าบลหนตง

อ�าเภอเมอง จงหวดนครนายก โดยต�าบลหนตงมทงหมด

9 หมบาน แต 5 หมบานของต�าบลนอย ในหบเมย และ

หบเมยเปนแหลงทยงคงความอดมสมบรณของธรรมชาต

ทงภาคการเกษตร ทองเทยวและวฒนธรรม การเปนแหลง

เกษตรคอชาวบานในพนทนประกอบอาชพเกษตรกรรม ม

แหลงทองเทยวทเปนภเขา แมน�า และวฒนธรรมคอชาว

บานเปนลาวเวยงมบรรพบรษสบเชอสายมาจากประเทศ

ลาวจง มประเพณวฒนธรรมตางๆ อาทประเพณส ขวญ

ขาว กวนสมป (ขาวทพย)

“ขณะนทกภาคสวนทงในพนทและนกธรกจจากสวน

กลางหลายบรษท รวมถงสถาบนการศกษาหลายแหง มอง

เหนศกยภาพทจะร วมกนพฒนาหบเมยใหคงความเปน

ธรรมชาตและดงดดนก ทองเทยวเขามาดมด�าความเปน

ธรรมชาตอยางแทจรง สมผสกบพชเกษตรอนทรยทจะไม

ท�าเพยงพชผกเทานน แตจะลงลกไปถงการท�านาขาว โดย

ทกภาคสวนจะมความสมพนธกนในชมชนขาวอนทรยท

ปลกในพนทจะถก ปอนใหกบแหลงทองเทยวแทนการปอน

ใหกบโรงส นกทองเทยวทเขามาในหบเมยจะไดพกแหลง

ทองเทยวธรรมชาต รบประทานขาวและพชผกอนทรย ชม

วฒนธรรมพนบาน”

นายธนเดช กลาววาขณะนเครอขายโครงการไดเรม

ขนมาประมาณ 2 ปแลว เวลานมผ สนบสนนทเปนบรษท

เอกชนเขามารวมโครงการตงแตเรมคด แผนโครงการ จะ

ท�าอยางไรใหคนมาเทยวหบเมย และชาวบานตองเตรยม

ตวรบอยางไร นนคอท�าหบเมยใหเปนแหลงธรรมชาต ม

บรษทสนบสนนดานการผลตและดานการตลาดแลว คาด

วาหลงจากนนโยบายการพฒนาหบเมยใหเปนแหลงทอง

เทยวธรรมชาต จะมความชดเจนขนเรอยๆ

จากหนงสอพมพฐานเศรษฐกจฉบบท 2,672 22-24 กนยายน พ.ศ.

2554

เกษตรฯเตรยมดนยทธศาสตรพชพลงงานเขาครม.

เกษตรฯดนยทธศาสตรผลตพชพลงงานทดแทนระยะ

5 ปเขาครม.หวงก�าหนดการผลตมนส�าปะหลง ออยให

เกดความสมดล พลงงานวอนรฐหนนพลงงานทดแทน

จรงจง

นายธระ วงศสมทร รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตร

และสหกรณ เปดเผยในงานสมมนาเรอง “เกษตรเพอ

พลงงาน”วา เรวๆนกระทรวงเกษตรฯจะเสนอยทธศาสตร

การผลตพชพลงงาน ระยะ 5 ป (ป55-59) ใหทประชม

คณะรฐมนตร (ครม.)พจารณา เพอก�าหนดผลผลตดาน

การเกษตรทเปนวตถดบในการผลตพลงงานทดแทน 2

ชนด คอ ยทธศาสตรมนส�าปะหลง และยทธศาสตร

ออย ใหสอดคลองกบเปาหมายความตองการของภาค

อตสาหกรรม

โดยการผลตพชพลงงาน จะตองเกดขนภายใตการ

สร างสมดลระหวางพชอาหารและพชพลงงาน ดงนน

กระทรวงเกษตรฯจงตองบรณาการรวมกบหนวยงานท

เกยวของ ทงภาครฐและเอกชน ทเกยวของในดานพลงงาน

และพลงงานทดแทน เพอสรางความชดเจนดานพลงงาน

ทดแทน และ ตองสามารถลดความเสยงทจะเกดขนตอ

ความมนคงดานอาหารดวย

นายไกรฤทธ นลคหา อธบดกรมพฒนาพลงทดแทน

และอนรกษพลงงานกระทรวงพลงงาน กลาววา แผน

พฒนาพลงงานทดแทน 15 ป ขณะนท�าไดเพยง 10%

จากทป 54 มเปาหมายทงปประมาณ 16% การทแผนการ

พฒนาพลงงานทดแทนของประเทศ ไมสามารถขบเคลอน

ไปส เปาหมายได เนองจาก การพฒนาดาน พลงแสง

อาทตย พลงงานลม และการพฒนาพลงงานจากชว

มวล ไมสามารถท�าไดตามเปา ซงสวนใหญเกดจากขอ

กฎหมาย และระเบยบของทางการ เกยวกบการลงทน

ของภาคเอกชน

“ผลการขบเคลอนแผนพฒนาพลงงานทดแทน จะไม

สามารถท�าไดตามเปาหมาย แตในระยะยาว 15 ป คาด

วาจะท�าไดตามเปาทวางไว แตตองยอมรบวาหากรฐบาล

ไมมการผลกดน หรอสรางแรงจงใจในการใชพลงงาน

ทดแทน หรอ หากรฐบาลไมยกเลกการขายและใชเบนซน

91 การพฒนาพลงงานทดแทนในรปตางๆ กไมประสบ

ความส�าเรจ”นายไกรฤทธ กลาว

ทมา : กรงเทพธรกจออนไลน วนท 22 กนยายน 2554



18 19

สถานการณนโยบายครม.ใหมและประเดนแรงงาน

นายกฯยนไมตกลบเงนเดอน1.5หมน ขอดเพมผจบสายอาชพ

“ยง ลกษณ” ยน ไมตกลบเงนเดอนปรญญาตร 15,000

บาทแน แตขอเวลาทบทวนผจบสายวชาชพดวย เพอให

เกดความรอบคอบ เพอเปนนโยบายทสงผลกบคนสวน

ใหญของประเทศ สวนรายชอ กสทช.ขณะนยงไมไดรบ

เรอง

เมอ วนท 20 ก.ย. น.ส.ยงลกษณ ชนวตร นายก

รฐมนตร กลาวภายหลงการประชมคณะรฐมนตร (ครม.)

ถงการปรบเงนเดอนขาราชการ 15,000 บาท ทสงกลบ

ใหทบทวนวา ไมใชเปนการทบทวน แตเปนหลกการท

คณะท�างานของกระทรวงการคลงเปนผเสนอ ตนเปนหวง

อยากใหดในผลกระทบดวย เพอใหดแลสวนของราชการให

ครอบคลมไมใชเฉพาะปรญญาตร อยางไรกตาม คงจะไป

ทบทวนใหละเอยดอกครง ยนยนวาไมไดมการตกลบแต

อยางใด เปนเพยงการเสนอเพมเตมมากกวา ในประเดน

ทมขอกงวลใจ

เมอ ถามวา ขอกงวลใจของนายกฯในเรองนคออะไร

น.ส.ยงลกษณ กลาววา เปนในสวนของสายวชาชพทไม

ไดพดถง อยางผทจบ ปวช., ปวส. คงตองไปดโครงสราง

รวมดวย เพอใหเกดความรอบคอบ เพราะนโยบายนเปน

ประเดนทสงผลกระทบกบคนสวนใหญ จงตองใหทกหนวย

งานพจารณาอยางครอบคลม ผสอขาวถามวา แตนโยบาย

ปรญญา 15,000 บาท ไมไดพดถง ปวช., ปวส. น.ส.ยง

ลกษณ กลาววา เปนการชวยเหลอเพมเตม ตวนโยบาย

ยงคงอย เมอถามวา ไดรบรายชอคณะกรรมการ กสทช.

แลวหรอยง น.ส.ยงลกษณ กลาววา ยงไมไดรบเรอง


“รฐบาลป”เอาใจ”ขรก.-ลกจางรฐ”ขนเงนเดอนขนต�า 1.5 หมนบาทดเดย 1 มกราฯ

ครม.เอาใจ ขาราชการ อนมตปรบขนเงนเดอนขนต�า

“ขรก.-ลกจางรฐ” 1.5 หมนบาท ราว 6.49 แสนคน เรม

มผล 1 ม.ค.55 คาดรฐบาลใชงบกวา 1.8 หมนลานบาท

ทท�าเนยบรฐบาล น.ส.อนตตมา อมรววฒน

อนตมา รองโฆษกประจ�าส�านกนายกรฐมนตร เปดเผยผล

การประชมคณะรฐมนตร (ครม.)วา ทประชมมมต ใหปรบ

เพมคาครองชพ ส�าหรบขาราชการ และบคลากรภาครฐ

ทมเงนเดอนไมถง 1.5 หมนบาท ใหไดรบเงนเดอนขนต�า

1.5 หมนบาท โดยใหมผลตงแตวนท 1 ม.ค.2555 ซง

การปรบเพมเงนครงนจะใชงบประมาณทงสน 18,396 ลาน

บาท รวมทงคาดวาในปตอไปจะใชงบประมาณเพมขนอก

น.ส.อนตตมา กลาวตอวา การปรบเพมเงน

เดอนครงนครอบคลมบคลากรภาครฐ 5 กล ม ไดแก

ขาราชการ ลกจางประจ�า ลกจางชวคราว พนกงาน

ราชการ ทหารกองประจ�าการจ�านวนราว 6.49 แสนคน

โดยคาดวาในปงบประมาณ 2556 จะใชงบประมาณเพม

เปน 2.45 หมนลานบาท

“ทประชม ครม. ยงมมตใหส�านกงานคณะ

กรรมการคขาราชการพลเรอน (ก.พ.) พจารณาการปรบ

โครงสรางอตราบญชเงนเดอนขาราชการทงระบบทกปเปน

เวลา 4 ป จนกวาฐานเงนเดอนจะอยท 1.5 หมนบาท

เพอน�าเสนอใหครม.พจารณาเหนชอบตอไป”

ทมา : สยามรฐ(Submitted by tawatchai on Tue) 20/09/2011



20 21

Vol. 2 Issue 31

20

คลงเรงฟนฟ SME

ครม.อนมต เอสเอมอแบงกปลอยก 2 พนลานบาท

กลมผประกอบการรายยอย ใชฟ นฟกจการ และเปนเงน

ทนหมนเวยน หลงประสบภยพบตน�าทวม รายละไมเกน

1 ลานบาท ดอกเบยคงท 8% รฐชวยชดเชย 2% ผอน

ช�าระนานถง 6 ป และ 2 ปแรกช�าระแคดอกเบย

นาย วรฬ เตชะไพบลย รฐมนตรชวยวาการกระทรวง

การคลง กลาววา คณะรฐมนตรมมตเหนชอบใหธนาคาร

จดเตรยมวงเงนสนเชอ จ�านวน 2,000 ลานบาท เพอชวย

เหลอผประกอบการเอสเอมอ ส�าหรบใชฟ นฟ ปรบปรง

และเปนเงนทนหมนเวยนส�าหรบกจการทไดรบผลกระทบ

จากเหตภยพบตใน พนทตามประกาศของทางราชการ

ทง นหลงจากเหตการณภยพบตทหลายจงหวดในแถบ

ภาคเหนอ ภาคอสาน และภาคกลางรวม 41 จงหวดได

ประสบอยในขณะน ครม.ไดมมตเหนชอบตามทกระทรวง

การคลงเสนอใหเอสเอมอแบงก สถาบนการเงนของรฐ

ด�าเนนการชวยเหลอ และเยยวยาผประกอบการเอสเอ

มอ ทไดรบความเดอดรอนจากภยพบตตามนโยบายเรง

ดวนของรฐบาล

ส�าหรบ เงอนไขการเขารวมโครงการ ประกอบดวย ก

รายละไมเกน 1 ลานบาท หรอตามความเปนจรง อตรา

ดอกเบยคงท 8% ตอป ตลอดสญญา โดยรฐบาลชวย

ชดเชยดอกเบยให 2% ทกป

สวน ผประกอบการจะจายเพยง 6% ตอป ระยะ

เวลาผอนช�าระนานถง 6 ป และ 2 ปแรกช�าระแตเพยง

ดอกเบย ยงไมตองช�าระคนเงนตนเพอใหกจการมความ

เขมแขง โดยไมตองใชหลกประกน หรอการค�าประกน

รวมทงการตรวจสอบประวตทางการเงน (Credit Bureau)

จะไมน�ามาใชเปนเงอนไขในการปฏเสธการใหสนเชอ

นาย วรฬ กลาวเพมเตมวา รฐบาลไดใหความส�าคญ

กบเหตภยพบตทเกดขนกบผประกอบการ และเหนวาม

ความจ�าเปนเรงดวนทจะตองใชเงนก เพอน�าไปปรบปรง

ซอมแซม ฟนฟกจการ รวมถงจ�าเปนตองมเงนทนสวน

หนงเปนทนหมนเวยนในธรกจ ซงผ ประกอบการทยนขอก

จะตองมสถานประกอบการอยในพนทประสบเหต ภยพบต

และกจการไดรบผลกระทบ โดยจะตองมหนงสอรบรอง

จากหนวยงานราชการในพนทวาเปนผประกอบการ อยใน

พนททประสบเหตภยพบต และไดรบผลกระทบ

“รฐบาล โดยกระทรวงการคลง ตงใจช วยเหลอ

เยยวยาใหผ ประกอบการฟนตวจากภยพบตในครงน เพอ

ใหกจการเอสเอมอในพนทสามารถกลบมาด�าเนนการได

ตามปกต ซงจะท�าใหเศรษฐกจในชมชนเขมแขงดงเดม”

ทมา : จากหนงสอพมพขาวหน ฉบบวนท 21 กนยายน 2554

ขบเคลอนสงออกควบค กระต นบรโภคภายใน

หลงเปน ส.ส.มานาน 4 สมยตดตอกน ลาสด

“ศรวฒน ขจรประศาสน” บตรชาย พล.ต.สนน ขจร

ประศาสน ทไดบมเพาะประสบการณทางการเมองมากวา

10 ปกไดรบความไววางใจจากรฐนาวา “ยงลกษณ ชน

วตร” ใหด�ารงต�าแหนงรฐมนตรช วยวาการกระทรวง

พาณชยเปนครงแรก ซงเขาไดเปดบานสนามบนน�าให

สมภาษณพเศษกบทมงาน “ฐานเศรษฐกจ” ถงภารกจท

ไดรบมอบหมาย ตลอดจนมมมองดานตางๆ ในนโยบาย

ของรฐบาลทเปนขอกงขา

ยอมรบหนกใจ รมต.ปายแดง:

นายศรวฒน กลาววา การเขามาท�างานทกระทรวง

พาณชยได รบมอบหมายจากรองนายกรฐมนตร และ

รฐมนตรวาการกระทรวงพาณชย(กตตรตน ณ ระนอง)

ใหดแล 5 หนวยงาน ประกอบดวย 3 กรมใหญไดแก

กรมสงเสรมการสงออก กรมพฒนาธรกจการคา กรม

ทรพยสนทางปญญา กบอก 2 องคการมหาชน ไดแก

สถาบนวจยและพฒนาอญมณและเครองประดบแหงชาต

และศนยสงเสรมศลปาชพระหวางประเทศ ซงถามวา

หนกใจหรอไมเจาตวตอบวา ตอนแรกยอมรบวาหนกใจพอ

สมควร แตพอเขามาท�างานจรงๆ แลวพบวาขาราชการ

ของกระทรวงพาณชยมศกยภาพมากกถอเปนโชคดทได

รวม งานกน

“การไดท�างานร วมกบคนในกระทรวงทมศกยภาพ

ตรงนจะท�าใหเราไมเหนอยมาก แตว าการน�านโยบาย

ของรฐบาล หรอทานรองนายกฯทดแลเรองเศรษฐกจส

ภาคปฏบต โดยท�าหนาทเปนผ ประสานและบรณาการ

การท�างานกถอเปนภาระทหนกพอสมควร ซงกระทรวง

พาณชยถอเปนกระทรวงทประชาชนใหความสนใจมาก

เพราะมหนาท ดแลเรองปากทองประชาชน ทงผมและ

คณภม สาระผล(รฐมนตรชวยพาณชยอกทานหนง) ก

แบงหนาทกนไปมากพอสมควร” อานเพมเตมทhttp://

www.thannews.th.com/index.php?option=com_co

ntent&view=art icle&id=84698:2011-09-21-06-33-

17&catid=87:2009-02-08-11-23-26&Itemid=423

ทมา : จากหนงสอพมพฐานเศรษฐกจฉบบท 2,672 22-24 กนยายน

พ.ศ. 2554



22 23

สถานการณดานการคา

กลมขนสงมนนโยบายพลงงานรฐ

กลม ขนสงมนนโยบายพลงงานรฐ สบสนหนกวางแผน

ธรกจไมได ตบเทาถก “พชย” 26 ก.ย.น ขอค�าตอบชดๆ เรอง

ความชดเจนถงนโยบายโครงสรางราคาพลงงานภาพรวม

นายขวญชย ตยะวานช นายกสมาคมผ ประกอบการ

ขนสงสนคาภาคอสาน เปดเผยวา ผประกอบการขนสง

ในนามสหพนธการขนสงทางบกแหงประเทศไทย จะ

เขาพบนายพชย นรพทะพนธ รมว.พลงงาน วนท 26

ก.ย.น เพอทจะขอความชดเจนถงนโยบายโครงสรางราคา

พลงงานภาพรวม โดยเฉพาะราคาน�ามนดเซล กาซหง

ตม และกาซธรรมชาตส�าหรบยานยนต (เอนจว) ทขณะ

นผ ประกอบการเกดความสบสนถงทศทางราคาท�าใหไม

สามารถวางแผนการท�า ธรกจในระยะยาวได “อยากให

ราคาพลงงานสะทอนตนทนทแทจรง เพราะการทตรงไว

แลวท�าใหโครงสรางอนๆบดเบยวไป ท�าใหผ ประกอบการ

ปรบตวไมถก อยางลาสดรฐบาลไดยดมาตรการลดภาษ

น�ามนดเซลไปถงสนป แตกาซหงตมและเอนจวจะขนเมอ

ใดกไมมความชดเจน ท�าใหคนทจะซอรถบรรทกคนใหม

ไมร จะซอรถชนดใดด”

นายขวญชยกลาววา สงทจะเสนอรฐบาลคอ สมาคม

เหนดวยทจะลอยตวราคาพลงงาน แตสวนของเอนจว

ราคาทเหมาะสมควรจะอยทไมเกน 50% ของราคาดเซล

หากเมอใดทราคาเอนจวแพงกวาระดบดงกลาว ผประกอบ

การรถบรรทกจะหนไปใชน�ามนดเซล นอกจากน ขอส�าคญ

คอ หากจะขยบราคาเอนจวแลวจะตองไมขาดแคลนดวย

นาย สรวทธ เสยมภกด นายกสมาคมผประกอบการ

คาผผลตเอทานอลไทย กลาววา จากนโยบายทรฐบาล

ลดราคาเบนซน 91 และ 95 น�ามนดเซลลง ดวยการ

ยกเลกการเกบเงนเขากองทนน�ามน ท�าใหสวนตางราคา

เบนซนกบแกสโซฮอลลดลงจนท�าใหขณะนยอดขายแกส

โซฮอล 95 ลดแลวเฉลย 15-20% แกสโซฮอล 91 ลดลง

4-5% โดยผใชหนไปเตมเบนซน 91 แทนท�าใหสตอกเอ

ทานอลในประเทศเหลอ 50 ลานลตร จงไดขอเวลาพบ

รมว.พลงงาน เพอขอทราบนโยบายทชดเจนถงนโยบาย

พลงงานทดแทน

ทงน สมาคมจะเสนอขอความชวยเหลอจากรฐในการ

แกไขกฎหมายเปดชองใหกบผ ผลตเอ ทานอลสามารถ

ขยายตลาดในประเทศไดมากขน เนองจากกฎหมาย

ปจจบนมขอบงคบใหขายเอทานอลในประเทศไดเฉพาะผ

คา มาตรา 7 เทานน

ซ ง ราคาส งออกขณะน ใกล เคยงกบราคาขายใน

ประเทศ แตการสงออกมความเสยงในคาใชจายอนๆ ทง

คาขนสง การดแล ฯลฯ “สมาชกของสมาคมพยายามทก

วธ ทงการหาตลาดในประเทศเพม และเรงการสงออก

ซงยอมรบวาผลกระทบดงกลาวท�าใหผ ผลตเอทานอลตอง

หยดการผลตในหลายๆโรง งาน เพอลดตนทน”.


“กตตรตน” หนกใจวกฤตเศรษฐกจโลก

“กตต รตน” รมว.พาณชย หนกใจวกฤตเศรษฐกจโลก

เชอไมตดการซอสนคาประเภทอาหารจากเอเชยตะวนออก

เฉยงใต ชอาเซยนหาทางออก พงพากนเอง เพมก�าลง

ซอในประเทศ ...

นาย กตตรตน ณ ระนอง รองนายกรฐมนตรและ

รมว.พาณชย เปดเผยวา ปญหาเศรษฐกจในสหภาพยโรป

(อย) เปนเรองทนาหนกใจ แตประเทศในแถบตะวนตกม

ความตองการซอเพอการบรโภคสง เชอวาจะไมตดการซอ

สนคาประเภทอาหารจากเอเชยตะวนออกเฉยงใต เพราะ

อาหารจ�าเปนตอการด�ารงชวต และยงมราคาไมสงมากนก

แตจะลดการซอสนคาฟ มเฟอยแทน ซงคงจะตดการซอ

จากกลมประเทศเดยวกน “ในระยะสน ยงไมกงวลมาก

นกกบปญหาหนในยโรป ทจะกระทบตอเศรษฐกจไทย แต

ระยะยาวมความกงวลแนนอน ไมชากเรวจะตองกระทบ

ถง แตขณะนยงพอมเวลาทอาเซยนจะพงพากนเอง และ

เพมก�าลงซอในประเทศ”

ดาน นายธระชย ภวนาถนรานบาล รมว.คลง กลาววา

วกฤตเศรษฐกจการเงนโลกทก�าลงเกดขน สงผลใหก�าลง

ซอของประเทศในยโรป และสหรฐฯลดลง และยอมสงผลก

ระทบตอภาคการสงออกของไทย รวมถงเศรษฐกจประเทศ

ก�าลงพฒนาหลายๆ ประเทศ แตไทยไดวางนโยบายรบมอ

กบวกฤตเศรษฐกจการเงนโลกอยแลว ดวยการหนมาพงพา

เศรษฐกจภายในประเทศ โดยเฉพาะการบรโภคและการ

ลงทนภาคเอกชน ซงหากตอไปเศรษฐกจในประเทศใหญๆ

ยงชะลอตวลง ไทยกไมตกใจ เพราะพรอมรบมอ สวนใน

สปดาหหนา จะเขารวมประชมธนาคารโลก และกองทน

การเงนระหวางประเทศ (ไอเอมเอฟ) คาดจะหารอปญหา

เศรษฐกจยโรป และสหรฐฯ ทยงไมสามารถแกปญหาได

อยางเบดเสรจ ดงนน จะเสนอขอหวงใยในการแกปญหา

โดยอยากใหแกปญหาตรงจด แบบเบดเสรจเดดขาด ม

ความคบหนา ไมใชตองกลบมาแกไขซ�าอก

“วกฤต การเงนของโลก เปนปญหาจากนโยบายท

บดเบอน หละหลวมของประเทศใหญๆ ซงกระจายวงกวาง

มากขน ดงนน ประเทศทก�าลงพฒนา รวมถง ไทย ควร

มขอทวงตง รวมถงทงไอเอมเอฟ และเวลดแบงก ควร

ตดตามการด�าเนนนโยบายของประเทศตางๆ อยางใกล

ชด เพอใหการปรบปรงและแกไขปญหา ด�าเนนการอยาง

รวดเรวและชดเจนมากยงขน”



24 25

สวนนางผองเพญ เรองวรยทธ ผชวยผวาการ สาย

ตลาดการเงน ธนาคารแหงประเทศไทย (ธปท.)

กลาวถงขาวทวากระทรวงการคลงตองการแกไขปญหาหน

สนของกองทนเพอ การฟนฟและพฒนาระบบสถาบนการ

เงน (กองทนฟนฟฯ) โดยเรววา ขณะน ธปท.กบกระทรวง

การคลงยงปรกษาหารอความเปนไปไดในกรณตางๆ ยงไม

ไดขอสรป ซง ธปท.จะน�าไปปรกษาหารอกบคณะกรรมการ

ธปท. (กกธ.) หรอบอรดแบงกชาต กอนตดสนใจ อยางไร

กตาม ในชวง 3-4 ปทผานมา การบรหารทนส�ารอง

ทางการระหวางประเทศของไทย ไดปรบเปลยนการลงทน

สนทรพยหลายประเภทมากขน เพอใหไดผลตอบแทนทด

เพราะ ธปท.มภาระตองจายอตราดอกเบยพนธบตร ธปท.

ทออกมาเพอดดซบสภาพคลองเงนบาท จากการเขาดแล

คาเงนบาททแขงคาขนตอเนองคอนขางมาก.


ชชองเจาะตลาด’อาหรบ’ หมวดอาหารรง

ผเชยวชาญตลาดตะวนออกกลางชชองผประกอบการ

ไทยเจาะตลาด เผยเคลดไมลบร จกค ค าใหลกซงอยา

ยงตรงเรองธรกจทนท ก�าหนดกล มเปาหมายใหชดเจน

เผยสนคาทมโอกาสรงตลาดกาลคอหมวดอาหาร เพราะ

ตะวนออกกลางชความมนคงปลอดภยอาหารเปนวาระ

แหงชาต

นายวทยากร มณเนตร หวหนากลมงานสนคา 3

สนคาแฟชน ส�านกกจกรรมสงเสรมการสงออก กรมสง

เสรมการสงออก กระทรวงพาณชย เปดเผยในงานสมมนา

หวขอ “จดเตม SMEs ไทยโกยก�าไรตะวนออกกลาง” วา

กลยทธการเข าส ตลาดตะวนออกกลางตองร จกตลาด

ภมภาคนใหลกซง โดยเฉพาะการร จกขนบธรรมเนยม

วฒนธรรมและรจกคคาซงมความส�าคญมาก ทสด หาก

ร กลยทธชองทางแตไมร จกพฤตกรรมค คาอาจไมประสบ

ความส�าเรจได ดงนนการท�าธรกจกบคนตะวนออกกลาง

ครงแรกจงคอยๆ ท�าความรจก ไมควรเรมตนเจรจาธรกจ

ทนท ซงแตกตางจากคนยโรปหรอสหรฐอเมรกาจะไมม

การทกทายหรอสนทนาเกยวกบ ดนฟาอากาศแตจะเจรจา

ธรกจทนท กลมประเทศตะวนออกกลาง มประชากรรวม

กบประมาณ 270 ลานคน แตแบงไดเปน 3 กลมคอกลม

จซซ มทงหมด 6 ประเทศ ประกอบดวย สหรฐอาหรบ

เอมเรตส(ยเออ) บาหเรน ซาอดอาระเบย คเวต กาตาร

และโอมาน กลมอาหรบอน 5 ประเทศ ไดแก เลบานอน

จอรแดน ซเรย อรกและเยเมน กลมประเทศทไมใชอาหรบ

ไดแก อหราน ตรก ไซปรส และอสราเอล

นายวทยากร กลาววาตะวนออกกลางมหลากหลาย

วฒนธรรม ผประกอบการตองมเปาหมายใหชดเจนจะเจาะ

ลกคากลมเปาหมายใดจะเลอก ตะวนออกกลางลวน หรอ

กลมฟลปปนสทอย ในตะวนออกกลาง เชน สงออกขาว

หอมมะล ไปยเออคนทรบประทานขาวหอมมะลในยเออ

คอคนจนและฟลปปนสเปนหลก

ประเทศสหรฐอาหรบเอมเรตส หรอยเออ เรยกได

วาเปนตลาดทเขายากทสด เพราะประเทศนมประชากร

5 ลานคนเศษ แตมคนยเออเพยงแค 600,000-700,000

คนเทานนทเหลออก 4 ลานคนเศษเปนชาวตางชาต โดย

เฉพาะคนอนเดย บงกลาเทศ ปากสถาน ซงคนอนเดย

เปนคนทมความละเอยดมาก การท�าสญญากบอนเดย

จงตองพมพใหละเอยด การทไดพบกบนกธรกจหลาก

หลายประเทศทยเออ การเขาส ตลาดอนๆ ในภมภาค

ตะวนออกกลางจะมความงายมากขนเพราะถอวาไดผาน

ดานหนเรยบ รอยแลว

“คนอาหรบเปนคนรวยและมความพรอมทางดาน

เทคโนโลย แตการท�าธรกจกบคนอาหรบตดตอทางอ-เมล

จะไมคอยไดผล หรอหากเราท�าธรกจสงออกสบ แตเขา

ตองการสนคาแชมพ เราควรจะหาใหเขาดวย เพราะคน

อาหรบจะชอบการเปนเครอขายธรกจ”

นายเฉลมพล ฮนพงษสมานนท ประธานสภานกธรกจ

ไทยในสหรฐอาหรบเอมเรตส กลาววาตะวนออกกลางมน

โยบายแหงชาตทเรยกวาความปลอดภยและความมนคง

อาหาร เพราะภมภาคนมสนคาหลกคอน�ามน จงตระหนก

อยเสมอวาหากไมมน�ามนชวตกจบ เพราะฉะนนผประกอบ

การสนคาอาหารมองตลาดตะวนออกกลางมองใหญไดเลย

ไม ตองมองเลก เจรจาขายลอตแรกส�าเรจแลวถามตอได

เลยวาจะสงซอลอตตอไปจ�านวนเทาใด เขาจะใหความ

สนใจทนทเพราะอาหารถอวาเปนวาระแหงชาต สนคา

ขาว น�าตาล น�า เปนสนคาอาหารทส�าคญมาก

นอกจากนเรองของธรรมชาต สงแวดลอม แบรนด

สนคา เปนสงทผประกอบการสงออกของไทยตองใหความ

ส�าคญเพราะเปนสงทค คา ลกคา จะตองใหความส�าคญ

อยางแนนอนในเวลาไมเกน 10 ปขางหนา เหมอนกบท

20 ปกอนทพดกนถงไอเอสโอ แตวนนไอเอสโอเปนเรอง

พนฐานส�าหรบผสงออกและผน�าเขาไปแลว

ดานนายอครวฒ ตงศรกศลวงศ กรรมการผจดการ

บรษท เวกา อนเตอรเทรดแอนดเอกซบชน จ�ากด รบ

จดงานแสดงสนคาไทยในโกลบลวลเลจ ทเมองดไบ สหรฐ

อาหรบเอมเรตส กลาววางานโกลบลวลเลจ เปนงานแสดง

สนคานานาชาต ทมแนวคดน�าสนคาจากประเทศตางๆ

มารวมจดในทเดยวกน จดโดยรฐบาลดไบ มนกทองเทยว

ทงจากกลมจซซ ยโรป และอนๆ มาเลอกซอสนคาในงาน

แสดงสนคาโกลบลวลเลจจ�านวนมาก จงถอเปนอกชอง

ทางหนงของผประกอบการสงออกไทยโดยเฉพาะเอสเอมอ

น�า สนคาไปเปดตลาดในงานดงกลาว

จากหนงสอพมพฐานเศรษฐกจฉบบท 2,672 22-24 กนยายน พ.ศ.

2554



26 27

ดชนอตสาหกรรมต�าสดรอบ 5 เดอน

นาย พยงศกด ชาตสทธผล ประธานสภาอตสาหกรรม

แหงประเทศไทย (ส.อ.ท.) เปดเผยวา จากผลส�ารวจความ

เชอมนภาคอตสาหกรรมไทย ในเดอน ส.ค. 54 จ�านวน

40 กลมอตสาหกรรม พบวา ดชนอตสาหกรรมในเดอน

ส.ค. ปรบลดลงมาอยท 102.5 จากระดบ 105.2 ในเดอน

ก.ค. และเปนระดบความเชอมนต�าสดในรอบ 5 เดอน

จากทต�าสดในเดอน ม.ค. ท 102.3 แตดชนความเชอ

มนในชวงคาดการณ 3 เดอนอยท 110.0 ปรบตวเพมขน

จาก 107.4 ในเดอน ก.ค.

ทง น เนองจากดชนดานยอดค�าสงซอโดยรวม ยอด

ขายโดยรวม ปรมาณการผลต และผลประกอบการ ปรบ

ลดลงตอเนอง นอกจากน ยงมความกงวลตอตนทนการ

ผลต โดยเฉพาะนโยบายรฐบาลในการปรบขนคาแรงขนต�า

อตราดอกเบยทปรบสงขนอยางตอเนอง การแขงคาของ

คาเงนบาททสงผลกระทบตอการสงออก ภาวะน�าทวมใน

หลายพนท และความผนผวนตอเศรษฐกจโลก

อยางไรกตาม ในวนท 6 ต.ค.น คณะกรรมการรวม

ภาคเอกชน 3 สถาบน (กกร.) จะหารอกบนายกตตรตน

ณ ระนอง รองนายกรฐมนตร และรมว.พาณชย เพอ

เสนอยทธศาสตรพฒนาอตสาหกรรมในระยะสนและระยะ

ยาว 4 ดาน คอ

1. อตสาหกรรมเกษตรแปรรปทตองเรงเพมมลคาตอ

ผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (จดพ) จากปจจบน 9%

เปน 20%

2. อตสาหกรรมทองเทยวใหเขมแขง

3. เรงเปนศนยกลางการคาการลงทนในภมภาค

4. เรงเปนศนยกลางโลจสตกสภมภาค

ทมา : จากหนงสอพมพขาวสด ฉบบวนท 23 กนยายน 2554

สงออกสงหาคมขยายตว 31% น�าเขาเชอเพลงพงกระฉด คาขาดดลพนลานดอลลาร

ตว เลขสงออกเดอนสงหาคม ขยายตว 31% สนคา

ทงกลมเกษตร และอตสาหกรรม พงกระฉด น�าโดย ขาว

และยางพารา อเลกทรอนกส เครองใชไฟฟา สวนการน�า

เขาเพมขนสงเชนกน โดยเฉพาะ เชอเพลง ท�าใหเดอน

สงหาคมขาดดลการคา 1 พนลานดอลล พาณชยเชอทง

ปโตได 20% ตามเปา

นาย ยรรยง พวงราช ปลดกระทรวงพาณชย

แถลงภาวะการคาระหว างประเทศของ ไทยในเดอน

สงหาคม 2554 วา การสงออกมมลคาทงสน 21,567

ลานดอลลารสหรฐ ขยายตวเพมขน 31.1% สงสดเปน

ประวตการณของการสงออกรายเดอน ถาคดในรปเงนบาท

การสงออกมมลคา 640,550 ลานบาท เพมขน 21.5%

สนคาสงออกทส�าคญเพมขนในทกหมวด โดยเฉพาะสนคา

เกษตรกบอตสาหกรรมการเกษตร ขยายตว 64.3% อาท

ขาว ขยายตว 67.0% ยางพารา ขยายตว 69.6% เชน

เดยวกบสนคาอตสาหกรรมส�าคญขยายตว 16.5% โดย

เฉพาะเครองอเลกทรอนกส ขยายตว 9.3% เครองใช

ไฟฟา ขยายตว 5.2% สงผลใหการสงออกชวง 8 เดอน

แรก (ม.ค.-ส.ค.) ป2554 มมลคา 158,066 ลานดอลลาร

สหรฐ ขยายตวเพมขน 26.4% และหากคดในรปเงนบาท

การสงออกมมลคา 4,754,392 ลานบาท เพมขน 17.5%

เมอเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน

ทงน ตลาดสงออกทส�าคญขยายตวทกกลม โดย

ในกลมตลาดหลก โดยยโรป เพมขน 26.7% ญป น เพม

ขน 25.5% เกาหลใต 51.4% จน 50.1% แอฟรกา 48.1%

และ แคนาดา 23.6%

ขณะ ทการน�าเขาเดอนสงหาคม 2554 ม มลคา

22,770 ลานดอลลารสหรฐ เพมขน 44% เมอเทยบ

กบชวงเดยวกนของปทผ านมา หากคดในรปเงนบาท

684,925 ลานบาท เพมขน 33.64% สนคาน�าเขาเพมขน

ทกกลม อาท สนคาเชอเพลง เพมขน 77.5% สนคาทน

เพมขน37.6% สนคาอปโภคและบรโภค เพมขน 28.7%

สนคาวตถดบ/กงส�าเรจรป เพมขน 41.2% สงผลใหเดอน

สงหาคมขาดดลการคามลคา 1,203 ลานดอลลารสหรฐ

สวนการน�าเขาในระยะ 8 เดอน (มกราคม - สงหาคม)

มมลคา 153,025 ลานดอลลารสหรฐ เพมขน 28.5% คด

เปนรปเงนบาท 4,658,467 ลานบาท เพมขน 19.48%

โดยในระยะ 8 เดอนแรกของปน ไทยยงคงไดดลการคา

รวม 5,041.4 ลานดอลลารสหรฐ

“อยา กงวลเรองการขาดดลการคาเพราะเปนการ

น�าเขาสนคา ทน และวตถดบเขามาเพอผลตสนคาสงออก

ตอไป และไมตองวตกเรองเศรษฐกจสหรฐ และประเทศ

ในกลมยโรปชะลอตวเพราะไทยไดกระจายตลาดสงออก

มากขนในชวงท ผานมา”

ทงนคาดวาทงป2554 การสงออกของไทยจะม

มลคาทงสน 2.34 แสนลานดอลลารสหรฐ ขยายตวใน

อตรา 20%

ทมา : จากหนงสอพมพแนวหนา ฉบบวนท 23 กนยายน 2554



28 29

อตราแลกเปลยนรมว.พาณชย วางแผนแมบทกระทรวง

พาณชย 10 ป เนนสรางความสมดลเศรษฐกจ ผลกดนการบรโภคในประเทศใหเพมขนรอยละ 1 (เอกสารแนบ3)

ในงานสมมนารบฟ งความคดเหนร างแผนแม บท

กระทรวงพาณชยในระยะ 10 ป ซงจดโดยกระทรวง

พาณชย รวมกบสถาบนบณฑตบรหารธรกจ ศศนทร

แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย สถาบนนานาชาตเพอ

เอเชยแปซฟกศกษา มหาวทยาลยกรงเทพ และบรษท

เบเคอร แอนด แมคเคนซ นายกตตรตน ณ ระนอง

รองนายกรฐมนตรและรฐมนตรวาการกระทรวงพาณชย

กลาววา ประเทศไทยมความจ�าเปนตองปรบสมดล โดย

ลดการพงพาการสงออกและหนมาใหความส�าคญกบการ

บรโภคภายในประเทศใหมากขน เพราะเมอเศรษฐกจ

ของประเทศคคาทส�าคญ อาท สหรฐและยโรปในปจจบน

ซบเซา อาจท�าใหการสงออกของไทยไดรบผลกระทบตาม

ไปดวย ดงนนแผนแมบทของกระทรวงพาณชยในระยะ

10 ป คอตงแตป 2555-2564 นน จงไดวางเปาหมาย

การเพมก�าลงซอภายในประเทศใหสงอกไมต�ากวารอยละ

15 จากปจจบนทบรโภคภายในประเทศมสดสวนรอยละ

30 ขณะทการสงออกมสดสวนถงรอยละ 70 โดยการ

เพมก�าลงซอภายในประเทศนน รฐบาลเนนทการปรบขน

คาแรงขนต�า รบจ�าน�าขาวในราคาสง เพอใหกลมคนทม

รายไดนอยใหมก�าลงซอมากขน

ทมา : กระทรวงพาณชย กนยายน 2554



30 31


33.31 34.2931.69

61.60

53.5748.97

48.93 47.7142.04

32.3436.72

36.12

4.80 5.02 4.68

0.00

10.00

20.00

30.00

40.00

50.00

60.00

70.00

2551 2552 2553

THB

Year

YEARLY MID RATES OF EXCHANGE OF COMMERCIAL BANGKOK IN BANGKOK

THB / 1 USD THB /1 GBP THB / 1 EUR THB / 100 JPY THB/CNY

31



20 Sep - 26 Sep 2011

32

THAIFOODPROCESSORS’ASSOCIATIONTel : (662) 261-2684-6 Fax : (662) 261-2996-7E-mail: [email protected]

สมาคมผผลตอาหารส�าเรจรป

ขอขอบคณเวปไซต ดงตอไปน1. http://www.thannews.th.com 2. http://www.thairath.co.th 3. http://www.bangkokbiznews.com 4. http://www.tnsc.com 5. http://www.prachachat.net6. http://www.dailynews.co.th7. http://www.acfs.go.th8. http://www.posttoday.com9. http://www.matichon.co.th10. http://www.naewna.com

เสนอขอคดเหน/ขอเสนอแนะ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………......................................................

Executive Director

วกรานต โกมลบตร E-mail: [email protected]

Administrative Manager

ลนดา เปลยนประเสรฐ E-mail: [email protected]

Trade and Technical Manager

สพตรา รวไพโรจน E-mail: [email protected]

Division-Fruit and Vegetable Products

E-mail : [email protected]

Head of Trade & Technical

วภาพร สกลคร E-mail: [email protected]

Trade and Technical Officer

อญชล พรมมา E-mail: [email protected]

ธณฐยา จนทรศร E-mail: [email protected]

Division-Fisheries Products

E-mail : [email protected]

Head of Trade & Technical

ชนกานต ธนพทกษ E-mail: [email protected]

Trade and Technical Officer

รตนา ชศร E-mail: [email protected]

ธนญญา ตงจนตนา E-mail: [email protected]

IT Support Officer

ปวณรตน ใจกลา E-mail: [email protected]

Data Management Office

ญดา ชนารกษ E-mail: [email protected]

Commercial Relation Executive

กญญาภค ชนขนทด E-mail: [email protected]

Administrator

วส กรงรธรรม E-mail: [email protected]

ศรณย ถนประชา E-mail: [email protected]

Accountant

วมล ดแท E-mail: [email protected]

TFPA TEAM

'Q-{.f,Ihaihnd lntena,ianalLoqitlcs fah 2011

ThailandlnternationalLogisticsFair 2011

Qrl'+.ss l',113'Jfrl$."",

Please complete al l sections'Iilte

I j r v l r . l l l , l r c . t lMs t l o the r

@n*,R,fr ;til3llfrl$ona ILogisticsFair 2011

ll ddle

Name ol Company/Organ zation :

Posla lz ip. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Type (s) oi

A. How did you lirst learn about the iai.?

Inte.net O E-mail

Q w e o e , p r e a < e s p e c r t v r . . . . . . . .

O Assoc al on / chamberol Comm6rce

O DEPThalbnd (Fan orsanizet

Q exrioiror

O lhar I'ade C€-€ O'lr" ol Co_ mq c'ar A'lai '

O Masaz ne / N6w6pap6,

Q wrnaao

O orhe6 (please specit)

B. ls thls the lirst visii by your conrpany to the

O Yes, Year : . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . O

C. Please indicate the p{rpose(s)ot your visit?

O Estab ish @ntacl*lsil supplieB O

O Eva uale show lorlulue panicipal on O

Source producls/s€ru cesO s€6k Gpres€ntatives

O orhers (please specit)

o "tDEP.',DfHln*:Lz,H!3:stb,

Department of Export Promotion, Ministry of Commerce'Royal Thai Government441100 Nonthaburi I Rd., Bang Krasor, Nonthaburi 1 lq)o, ThailandTel | (66) 2 507 8386-9 Fax: (66) 2 547 4284Website : www.logisticsf air.com, www.tradelogistics.go,th,www.thaitradefair.com, E-mail ; [email protected]

CX/FICS 11/19/3 5

Appendix 1

PROPOSED DRAFT PRINCIPLES AND GUIDELINES

FOR NATIONAL FOOD CONTROL SYSTEMS

(at Step 3 of the Procedure)

SECTION 1 INTRODUCTION

1. This document is intended to assist the national government, and their competent authority(ies) in the development, operation and improvement of national food control system. It highlights the key principles and elements that should be given due consideration. It is not intended that the guidance results in “one system” being appropriate to all circumstances. Rather, various approaches may be used, as appropriate to the national circumstances, to achieve an effective national food control system.

2. While the focus of the Principles and Guidelines for National Food Control Systems is on the production, storage, transport and sale of foods within national borders, the document is consistent with and should be read in conjunction with other related Codex texts, in particular the Principles for Food Import and Export Inspection and Certification (CAC/GL 20-1995), the Guidelines for the Design, Operation, Assessment and Accreditation of Food Import and Export Inspection and Certification (CAC/GL 26-1997) and the Guidelines for Food Import Control Systems (CAC/GL 47-2003).

3. In addition, the Food and Agricultural Organisation (FAO) publications Assuring Food Safety and Quality: Guidelines for Strengthening National Food Control Systems (FAO Food and Nutrition Paper 76), Strengthening National Food Control Systems Guidelines to Assess Capacity Building Needs and the relevant standards and guidelines developed by the World Organisation for Animal Health (OIE) are valuable resources for member governments and organizations.

4. The principles and guidelines set out in this document are consistent with and are drawn from existing Codex documents. Competent authorities may apply these principles and guidelines, where appropriate, according to their particular situations.

SECTION 2 OBJECTIVE OF A NATIONAL FOOD CONTROL SYSTEM

5. The objective of a national food control system is to protect the health of consumers and ensure fair practices in the food trade.

SECTION 3 PRINCIPLES OF A NATIONAL FOOD CONTROL SYSTEM

6. To meet the objectives of a national food control system the following principles should apply:

PRINCIPLE 1 PROTECTION OF CONSUMERS

7. National food control systems should be designed and maintained with the primary goal to protect the health of consumers. In the event of a conflict, precedence should be given to protecting the health of consumers.

PRINCIPLE 2 THE WHOLE FOOD CHAIN APPROACH

8. The national food control system should cover the entire food chain from production to consumption, including feed, primary production and harvest, processing, storage, distribution, transport, retail, import and export.

PRINCIPLE 3 TRANSPARENCY

9. All aspects of a national food control system should be transparent and open to scrutiny by all interested parties, while respecting legal requirements to protect confidential information as appropriate. Transparency considerations apply to all participants in the food chain and this can be achieved through clear documentation and communication.

supatra

Highlight

supatra

Highlight

supatra

Highlight

supatra

Highlight

supatra

Highlight

supatra

Highlight

supatra

Highlight

supatra

Highlight

supatra

Highlight

supatra

Highlight

supatra

Highlight

CX/FICS 11/19/3 6

PRINCIPLE 4 ROLES AND RESPONSIBILITY

10. All participants in a national food control system have specific responsibilities.

11. Food business operators2 have the primary responsibility for managing food safety and for complying with requirements relating to those aspects of food under their control.

12. Consumers also have a role in managing food safety risks under their control and where relevant should be provided with information in how to achieve this.

13. The competent authorities have the responsibility to monitor compliance with and enforce legal requirements. They also have the responsibility to establish and maintain up-to-date and science based legal requirements, to ensure the effective operation of the national food control system.

14. Academics and scientific institutions may have a role in contributing to a national food control system, as they are a source of expertise to support the risk based and scientific foundation of such a system.

PRINCIPLE 5 CONSISTENCY AND IMPARTIALITY

15. All aspects of a national food control system should be applied consistently and impartially. The competent authority and all participants acting in official functions should be free of improper or undue influence or conflict of interest.

PRINCIPLE 6 INCORPORATION OF RISK BASED, SCIENCE BASED AND EVIDENCE BASED DECISION MAKING

16. Competent authorities should be making decisions within a national food control system based on scientific information, evidence and/or risk analysis principles3 as appropriate.

PRINCIPLE 7 COOPERATION AND COORDINATION BETWEEN MULTIPLE COMPETENT AUTHORITIES

17. The competent authorities within a national food control system should operate in a cooperative and coordinated manner, within clearly assigned responsibilities, for the most effective use of resources in order to avoid duplication/gaps and to facilitate information exchange.

PRINCIPLE 8 PREVENTIVE MEASURES

18. To prevent or to react to food safety incidents a national food control systems should encompass the core elements of prevention, intervention and response.

PRINCIPLE 9 SELF ASSESSMENT AND REVIEW PROCEDURES TO ENSURE IT MAINTAINS ITS FITNESS FOR PURPOSE

19. The national food control system should possess the capacity to undergo continuous improvement and include mechanisms to evaluate its effectiveness.

PRINCIPLE 10 RECOGNITION OF SYSTEMS [EQUIVALENCE]

20. Competent authorities should recognise that food control systems although designed and structured differently may be capable of meeting the same objective and should be provided for in the national food control system.

2 For the purpose of this document food business operator includes producers, processors, wholesalers, distributors,

importers, exporters and retailers 3 In accordance with members obligations under the World Trade Organisation Agreements, risk analysis frameworks

adopted by national governments in the context of a national food control system should be consistent with the Codex Working Principles for Risk Analysis for Food Safety for Application by Governments (CAC/GL 62-2007) and relevant risk analysis policies developed by the World Organisation for Animal Health (OIE).

supatra

Highlight

supatra

Highlight

supatra

Highlight

supatra

Highlight

supatra

Highlight

supatra

Highlight

supatra

Highlight

supatra

Highlight

supatra

Arrow

CX/FICS 11/19/3 7

SECTION 4 FRAMEWORK FOR THE DESIGN AND OPERATION OF THE NATIONAL FOOD CONTROL SYSTEM

21. The national food control system of a country will be based on that country’s particular governmental or constitutional arrangements and institutions, (e.g. presence or absence of sub national governments), national goals and objectives.

22. Defining the roles and responsibilities of key participants in a national food control system is essential for ensuring the objectives are met efficiently and effectively and opportunities for duplication and gaps are minimised. For example, where different authorities in the same country have jurisdiction over different parts of the food chain, conflicting requirements must be avoided to prevent legal and commercial problems and obstacles to trade. Also, while provincial or state laws may exist there should be a competent authority at the national level capable of ensuring uniform application. [New Zealand]

23. The competent authority has a pivotal role in the national food control system, in that it:

• provides leadership and coordination for the national food safety control system;

• develops, implements, monitors, manages and reviews the national food control system;

• establishes and enforces science and risk based regulatory controls that encourage and promote positive food safety outcomes;

• supports and enables fair trade in food; and

• advances/fosters knowledge, science, research and education regarding food safety. [New Zealand]

24. The design and operation of a national food control system should follow a logical and transparent process. This should include the consistent application of a systematic framework for the evaluation and, as necessary, control of food safety risks associated with existing, new or re-emerging hazards. This food safety risk management framework should be based upon internationally agreed standards and guidelines and incorporate the following steps:

• preliminary risk activities, including identification and characterisation of the risk and ranking or prioritisation of the risk for risk management consideration;

• identification, analysis and selection of possible risk management options;

• implementation of the selected risk management option(s); and

• monitoring of the outcome or effectiveness of the implemented option(s) and review or revision as appropriate. [New Zealand]

25. Two national food control systems, although not the same and designed differently, may be able to deliver similar outcomes. [EU]

26. The national competent authorities should consider undertaking arrangements with other countries national competent authorities, including the establishment of equivalence agreements, in order to make efficient use of their own resources. [EU]

27. Thus every country may have a different national food control system that is designed, implemented and continuously improved, applying the above principles to achieve the objective.

SECTION 4.1 SYSTEM CHARACTERISTICS

Australia proposes incorporating this section into the body of section 4.

28. A national food control system should possess three main characteristics which can be used in self-assessment or other evaluation to determine if the system is fully functional and effective:

29. Situational awareness means that a national food control system avails itself of accurate and current information on the entire food chain as a whole and its various parts and participants. [New Zealand] This information should include, but not be limited to:

• Statistical data on production, trade and consumption;

supatra

Highlight

supatra

Highlight

CX/FICS 11/19/3 8

• Knowledge of operators at various stages of the food chain;

• Typical and atypical use of products, raw materials and by-products;

• Structure of production and supply chains;

• Production technologies, processes and practices;

• Through chain traceability;

• Consumer practice on selection, storage and handling of products;

• Food safety hazards associated with different products; and

• Epidemiological data on foodborne disease.

30. Pro-activity means that a national food control system is capable of identifying existing or emerging hazards in the environment before they materialise as risks in the food production/processing chain and at the early stages rather than in the end product. Trends and changes in the production/processing methods should also be subject to monitoring to allow early detection of emerging risks. Early warning/rapid alert systems, traceability and contingency planning for managing and preparing for potential food safety incidents should be an inherent part of a pro-active control system. [EU/US leave in/Brazil Australia delete]

31. Capability to learn [Continuous Improvement] means that a national food control system has mechanisms in place to continuously update, review and analyse the above mentioned information. A national food control system should also have mechanisms to adapt to changes in the production/processing environment, and respond and intervene where/as required at the appropriate point in the food chain. [NZ leave with edits EU/US leave in/ Australia delete]

SECTION 4.2 SYSTEM DESIGN

EU proposal include 4 paras on general guidance on applying the principles

General guidance on applying the principles

32. The design of an effective national food control system requires a continuous planning-monitoring-review cycle, which is necessary to ensure that the system continues to deliver what is expected (principle 9 of this document). Successful implementation of the principles in section 3 requires that mechanisms to deliver according to those principles are built into the design of the system (rather than added as an after-thought). Effective implementation of all of the 10 principles depends on the combined effect of a number of components including: legislative foundation, allocation of resources, staff competence and training, laboratory network, verification of compliance, enforcement, surveillance, investigation, response, stakeholder engagement, international communication and harmonisation, assessment and evaluation. [EU]

33. The design of a national food control system plays a key role in providing for the system characteristics outlined in section 4.1. Processing and analysing data collected through official controls is essential for situational awareness (29). Data collection and analytical capability of the national food controls system determines the degree of pro-activity that the system will demonstrate (principle 8). Capability to learn depends on the effectiveness and timeliness of the feed-back from evaluation and review to the design or re-design processes. [EU]

34. When establishing a national food control system countries should identify the main objectives to be addressed through the system. The main objectives should be related to and assist in implementing the principles outlined in section 3. Control programmes help to ensure that inspection actions relate to objectives, since the results of these programmes can be assessed against the objectives set for the national food control system (principle 9). More specific operational objectives should be identified and aligned with the national objectives. Competent authorities should draw up control programmes based on precise objectives and appropriate risk analysis. [EU]

35. Decision making should include comprehensive scientific evaluation (principle 6), wide stakeholder participation (principle 3), transparency of process (principle 3), consistent treatment of similar risks in different situations (principle 5), examinations of different options for risk management, and systematic,

supatra

Highlight

CX/FICS 11/19/3 9

documented decision-making (Principles 3 and 5). [EU]

36. An appropriate system design should consider a range of factors including (but not limited to) product risk, current scientific information, industry based controls, available resources, assessment, system review findings and cost effectiveness. It should also provide for flexibility in the application of control measures to reflect variations in these factors. [Australia]

37. In designing or redesigning a national food control system the government of a country along with the relevant competent authority(s) should take into consideration the guidance in the following sections. [New Zealand]

Legislation

38. Legislation should provide clarity as to the roles and responsibilities of participants in the food chain, in particular that of central government, the competent authority (or of each competent authority where there is more than one) and any authorised providers (where these are used), and industry. Legislation should set out the overarching objectives of the national food control system and any specific or lower objectives that relate to participants or sectors. It should provide the authority or basis for the setting of standards and establishment of appropriate controls at all stages of the food chain, including production, manufacture, importation, processing, storage, transportation, distribution and trade.

Australia propose use of Control programmes as used in CAC/GL 26-1997, instead of Inspection programmes

EU suggested using Verification of compliance [and that this section fits after laboratories] – the language they have provided does not align with the concepts others have included under Control Programmes

Control Programmes Inspection – Inspection [Australia] Control Programme(s) should provide ongoing monitoring of the food control system from production through manufacturing to transportation/distribution. [Uruguay proposed to delete transportation/distribution and replace with retail]

39. When designing a control programme competent authority(s) should ensure that the objectives of the national food control system is addressed, but should allow for flexibility in the nature and frequency of control programmes, to ensure control measures are appropriate, and can be modified as required. [Australia]

40. Control programme(s) should be based on clearly defined outcomes and appropriate risk analysis. In the absence of detailed scientific research, control programme(s) should be based on requirements developed from current knowledge and practice. Every effort should be made to apply risk analysis based on internationally-accepted methodology, where available. [Aust/covers Brazil]

41. National food control systems should be designed to ensure administrative procedures are in place for documentation of control programmes and their findings. [Aust]

42. Control programmes should be designed to account for factors such as:

• The risk to human health posed by the product or its packaging;

• The susceptibility of the target consumer group;

• The extent and nature of any further processing of the product;

• The effectiveness and reliability of own controls;

• History of conformity of industry; and

• Potential fraud or deception of consumers and other factors that may prevent fair trade practices.

43. The control programme (inspections, audits, visits) should cover, as appropriate:

• Establishments, installations, equipment and material

• Products, from raw material to the final products, including intermediate products.

CX/FICS 11/19/3 10

• Process: evaluation and verification of GMP, HACCP.

• Means of transport, distribution chain, and retail.

• Human resources, capabilities, skills, expertise, confidentiality, etc.

44. Where quality assurance systems are used by industry, the national food control system should take them into account where such systems relate to protecting consumer health and ensuring fair practices in the food trade. The competent authority should encourage the use of a Hazard Analysis Critical Control Point (HACCP) approach by industry. [Aust]

Assessment and Evaluation – As appropriate, assessment, audits, inspections or other tools to evaluate the effectiveness of the food control programme, including the recognition of trends.

[Australia has proposed including Assessment and Evaluation with Control (inspection)] [EU has proposed a section titled Assessment and Review] [US suggestions include language around continuous improvement that are supported by deletion of the Section on Continuous Improvement]

45. The system design should provide for the capability to evaluate the effectiveness of control programmes in the national food control system, including ongoing data collection. [Aus]

46 A national food control system should have mechanisms in place to continuously update, review and analyse the above mentioned information. A national food control system should also have mechanisms to adapt to changes in the production environment, and respond and intervene where/as required in the national food control system to ensure the protection of health of consumers and ensure of fair practices in trade. [Japan] [covers US proposal]

47. The competent authority(ies) implementing the national food control system should develop plans for periodic self-assessments and quality assurance reviews of the food control system that are designed to identify the strengths and weaknesses of their programme(s) or have their effectiveness evaluated by third parties. [Japan] [covers US proposal]

Compliance and Enforcement - Compliance and enforcement programmes to enforce laws and regulations to achieve compliance.

48. Compliance and enforcement programmes should be designed to provide for the ability for the competent authority to take action to ensure the situation is remedied where a product or process is found not to be in conformity. The resulting actions should take into account any repeated non-conformity of the same product or process to ensure that any action is proportionate to the degree of public health risk, potential fraud or deception of consumers. [Australia/also picks up some of the EU thoughts]

49. Enforcement measures should be designed to be proportionate, dissuasive, and effective and to provide for a full range of actions which include the imposing of corrective actions, administrative sanctions and criminal sanctions. [EU]

50. Compliance and enforcement programmes may include the application of the following specific measures with regard to future production: [Australia]

• Increased intensity of audits/inspection and/or monitoring of products and/or processes identified as being not in conformity and/or the undertakings concerned; and

• In the most serious or persistent cases, de-registration of the producer/processor or closure of the relevant establishment.

4.2.1 RESOURCES (INCLUDES LABORATORIES, STAFF, TRAINING ETC)

51. The competent authorities and authorised providers should have adequate resources available, including personnel, funding, laboratories, equipment and other infrastructure to support an effective national food control system which meets the objective. [Australia also covers Mexico suggestions]

52. Feed and food control laboratories are an essential part of a national food control system. Analysis of food samples for physical, chemical and microbiological contamination is important to verify the safety and quality of food (including compositional characteristics, nutrition values, adulteration, presence of

CX/FICS 11/19/3 11

contaminants, etc.) and to enable appropriate action to be taken to protect consumers whenever necessary. [EU]

53. The design of the national food control system should include laboratory support to ensure that capability is provided for food sample analysis, and, as appropriate, environmental and clinical samples. [Australia]

54. The number and location of the laboratories, including the use of private laboratories, should be determined in relation to the objectives of the system and the volume of work. If more than one laboratory is required, consideration should be given to apportioning the analytical work to achieve the most effective coverage of the food analyses to be performed and also to having a central reference laboratory equipped for sophisticated and reference analyses. In case the establishment of domestic laboratories is not a feasible option, either official or private laboratories in other countries may be considered. In such cases same quality criteria, monitoring and audit arrangements should be in place as for domestic laboratories. [EU /Japan]

Resources - Programme resources including the provision of adequate trained staff, facilities, equipment and funding.

55. In the design of a national food system, consideration should be given to the following to allow for the efficient and effective use of resources, while still ensuring the objective of the national food control system is met: [Australia]

• Clearly defined roles and responsibilities of all participants in a national food control system to ensure the system is delivered in a coordinated and consistent manner.

• The use of competent authorised providers and other available resources.

• Targeted controls to ensure the most efficient use of available resources.

• Undertaking arrangements with other countries’ competent authorities, including the establishment of equivalence agreements [Australia]

Training

56. Training programmes should be designed to ensure that all inspectors, analysts, and other individuals carrying out technical/professional duties receive the training required to adequately perform their work assignments and to maintain their professional development. [Australia/Canada]

57. The competent authority should have in place a training plan that ensures that all inspectors, analysts, and other individuals carrying out technical/professional duties receive the training required to adequately perform their work assignments to improve technical understanding and maintain professional development. The plan should include coursework as well as, when appropriate, joint inspections and/or field training and should provide for basic and advanced credentials. [Japan]

58. Programmes and training manuals should be developed to ensure consistent application of requirements and uniform application of the national food control system.

• Operating procedures including methods of inspection and control, sampling, and testing;

• Job functions and qualifications as appropriate;

• Relevant legislation and requirements;

• Arrangements for coordination with key officials in relevant ministries and private sector organisations;

• Relevant information about food contamination and food control;

• Procedures for conducting food recalls and investigations; and

• Relevant information on staff training. [Japan]

CX/FICS 11/19/3 12

Surveillance, Investigation, Response

59. The design of a national food control system should incorporate a system for surveillance, investigation and response which provides for documentation, analysis, communication and follow-up of alleged food-related incidents. [Japan/Australia/US]

60. The elements of such programmes should include the following. [Japan]

a) Surveillance and Investigation:

• Use epidemiological information supplied by local, regional and/or national authorities, as well as industry and the animal health sector, to detect incidents or outbreaks of food borne illness or injury.

• Investigate reports of illness, injury, and suspected outbreaks.

b) Review and Response:

• Correlate and analyze data.

• Conduct trace-back and trace-forward investigations of food implicated in an illness, injury, or outbreak.

• Disseminate public information.

c) Documentation:

• A written description of standard procedures regarding:

o Response to illness, injury or outbreak.

o Release of information to the public.

o Access to epidemiology support that is available to the programme.

o Follow-up/reporting.

61. Where appropriate, the national competent authority should utilize the Principles and Guidelines for the Exchange of Information in Food Safety Emergency Situations (CAC/GL 19/1995), the International Health Regulations (IHR), and the International Food Safety Authorities Network (INFOSAN), for national and international emergency notification and response. [Japan/Canada]

4.2.2 COMMUNICATION (INCLUDES STAKEHOLDER ENGAGEMENT, EDUCATION AND INTERNATIONAL COMMUNICATION) [Australia]

62. A national food control system design should promote transparency, including communication of the requirements, implementation and verification processes that are part of a national food control system. Consideration should be given to communication strategies with all stakeholders (private sector, producers, processors and consumers). [Canada]

Stakeholder Engagement and Communication

63. In order to promote consumer confidence in the safety and quality of their food, the competent authority should be clear and transparent in their communications relating to all aspects of the national food control system for which they are responsible, including the development, implementation and enforcement of the requirements. [modified EU proposal]

64. It is important that decision-making processes are transparent, allow all stakeholders in the food chain to make effective contributions, where appropriate. [modified EU proposal]

65. Risk communication with the public and the food industry in emergency situations is an important component of the national food safety system. Consumers should always be promptly, accurately and fully informed about any disease outbreak, contaminated food incident, or food recall through an alert system using effective and practical communication methods. Communication must be a two-way process to ensure that authorities are aware of and take into account consumer concerns and perceptions, where appropriate. [IACFO]

CX/FICS 11/19/3 13

Education

66. Consideration should be given to the development of industry and community relations programmes to provide outreach and education programmes and information exchange, amongst regulators, industry, consumers and academia. [Aus]

International Communication

67. The competent authority should have mechanisms in place to interact with the international community regarding international food safety standards as well as communication mechanisms to enact during food safety events of international concern. [Japan] 68. The design and operation of national food control system should be transparent to trading partners – this applies to both importing and exporting countries. System design should address the need for timely notification and communication of identified food risks both in imported as well as exported products. Timely information should be provided on existing requirements and proposed changes to requirements to trading partners. [EU]

SECTION 4.3 ELEMENTS TO CONSIDER IN IMPLEMENTATION OF THE SYSTEM

[EU proposal] General guidance on applying the principles

69. Effective implementation of control programmes requires that all staff are fully aware of what is expected from them (Principle 4) and have objectives clearly communicated to them, have the necessary knowledge and skills to carry out their tasks and that they have the necessary resources (human, material and financial resources) available to carry out their tasks. Recruitment and training policies as well as documented procedures are necessary to maintain a high level of consistency (Principle 5). Effective cooperation and coordination (Principle 7) may require regular communications – or other coordinating mechanisms – between competent authorities in order to prevent emerging threats (Principle 8) and ensures full coverage of all relevant risks (Principle 6) without overlooking any essential stages in the feed and food chain (Principle 2).

70. Effective and timely implementation of new objectives, designs and plans provides for the visible part of the system characteristics outlined in section 4.1. Situational awareness can only be evident when operational procedures, training programmes and coordination mechanisms are promptly adjusted to reflect changes in the operational environment. Similarly, pro-activity and capability to learn depend on the effectiveness of the links between design/planning processes and implementation of controls.

Legislation

71. The national food control system should be fully documented4, including a description of its scope and operation, responsibilities and actions for staff, in order that all parties involved are aware of their responsibilities. [Mexico]

72. Guidance and instructions for the interpretation of legal requirements concerning food business operators should be provided to both control staff and food business operators to ensure uniform application of legislation. For example, approval of food producing establishments is typically an activity where legal requirements are not always self-explanatory and therefore require practical implementation guidance to be effective and uniform.

73. Another example is the application of enforcement measures which requires careful judgement and depends on the specific circumstances. Guidance is necessary to ensure uniform application of enforcement measures in a wide range of varying situations.

4 Detailed guidance on documenting a national food control system can be found in the Food and Agricultural Organisation (FAO) publications Assuring Food Safety and Quality: Guidelines for Strengthening National Food Control Systems (FAO food and nutrition paper 76), Strengthening National Food Control Systems Guidelines to Assess Capacity Building Needs

CX/FICS 11/19/3 14

Continuous Improvement [Australia]

74. A national food control system should be continuously improved, for example in response to modifications to the system design, control programme data, non-compliances, food safety incidents, scientific research, history of conformance, external and self-reviews of the system. [Australia]

Control Programmes

75. Competent authority(s) should ensure that control programmes are consistent with national legislation (including regulations, guidelines, policies and procedures). [Australia]

76. The competent authority should take measures to ensure that the control system is operated in a consistent and effective manner, avoiding arbitrary and unjustified distinctions in its application. [Mexico]

77. Implementation of any control programme should be risk based and targeted at the most appropriate stages and operations. Implementation of a control programme should not compromise the quality or safety of foods, particularly in the case of perishable products. [Australia]

Assessment and Evaluation – As appropriate, assessment, audits, inspections or other tools to evaluate the effectiveness of the food control programme, including the recognition of trends.

Secretariat Note; Assessment and Evaluation – there seemed to be a general view that these activities were or could be included in either Compliance or Enforcement or in Continuous Improvement it may also only be relevant to the Design section. The Committee should have a further discussion on this particular area.

78. The effectiveness and appropriateness of the national food control system should be regularly assessed against the objective of the system, as well as against legislative and other regulatory requirements. Criteria for assessment should be established, clearly defined and documented. [Australia]

79. Self-assessment audits of the national food control system should be carried out periodically, the results of the self assessment should be taken into account in further development of the national food control system. [Australia]

80. Assessment of the efficacy of the national food control system should be targeted at the most appropriate stages in the food chain, based on risk analysis conducted in accordance with internationally accepted methodology [Australia]

81. The performance of officially accredited bodies should be regularly assessed by the competent authority. Procedures should be initiated to correct deficiencies and, as appropriate, enable withdrawal of official accreditation. [Canada/Mexico/Brazil]

Compliance and Enforcement - Compliance and enforcement programmes to enforce laws and regulations to achieve compliance

82. Competent authority(s) should ensure that compliance and enforcement programmes are implemented consistently to ensure the objective is maintained. [Australia]

83. In verifying compliance with requirements, competent authorities should acknowledge that different means can be used to achieve same objectives – unless the means have been explicitly prescribed in legislation. [EU]

84. Where a product or process is found not to be in conformity, the competent authority should take action to ensure that the operator remedies the situation. The resulting measures should take into account any repeated non-conformity of the same product or process to ensure that any action is proportionate to the degree of public health risk, potential fraud or deception of consumers.

85. The specific measures applied with regard to future production may include:

‐ Increased intensity of audits/inspection and/or monitoring of products and/or processes identified as being not in conformity and/or the undertakings concerned; and

‐ In the most serious or persistent cases, de-registration of the producer/processor or closure of the relevant establishment.

CX/FICS 11/19/3 15

86. The competent authority should provide the operator concerned, or a representative, with written notification of its decision concerning the action to be taken and the reason for the decision. Information on right of appeal against such decisions and on the applicable procedure and timeframe should also be provided.

4.3.1 RESOURCES (INCLUDES LABORATORIES, STAFF, TRAINING ETC)

87. The laboratories should have adequate facilities for physical, microbiological and chemical analyses. In addition to simple routine analysis, the laboratories can be equipped with more sophisticated instruments, apparatus and library facilities as required. It is not only the type of equipment that determines the accuracy and reliability of analytical results but also the qualification and skill of the analyst and the reliability of the method used. [EU]

88. Competent authorities should utilize laboratories that are evaluated and/or accredited under officially recognized programmes to ensure that adequate quality controls are in place to provide for the reliability of test results. Internationally recognized and validated analytical methods should be used wherever available and Good Laboratory Practices should be adhered to. [EU]

89. Laboratories should maintain the necessary analytical expertise, facilities, and equipment to carry out the tests required by the competent authority. If third party laboratories are used, the competent authority maintains a written agreement or contract with the laboratories covering the services to be provided including quality assurance and accreditation programmes. [US]

90. Competent authorities should ensure that designated laboratories participate in regular proficiency testing. Such testing may be organised nationally or internationally and national reference laboratory may have a role in organising proficiency testing programmes. [EU]

91. The effective linkages should be established between laboratories in food control agencies and those in the public health system to utilize information on foodborne diseases for developing risk based food control policies. (FAO Food and Nutrition Paper 76, page 8 last para modified) [Japan]

92. The scientific information produced by food control laboratories may be used to inform and support policy and decision making processes related to food safety and quality, for instance to design surveillance and monitoring programmes that target priority hazards or to investigate adulteration, misleading information, fraud, consumer complaints, disease outbreaks, etc. and other emerging food safety and quality issues. [EU]

Resources - Programme resources including the provision of adequate staff, facilities, equipment and funding.

93. Implementation of the national food control system requires that the competent authority (s) or delegate have access to appropriate resources including human, financial and other required support (e.g., access to inspectors, analytical capacity, vehicles, and other equipment) [Canada]

94. Competent Authorities should have, or have access to, a sufficient number of qualified personnel as appropriate in areas such as: food science and technology, chemistry, biochemistry, microbiology, veterinary science, human medicine, epidemiology, agronomic engineering, quality assurance, audit and law. [EU] Personnel should have access to adequate facilities, equipment and other resources to operate the national food control system. [Japan/Mexico]

Training

95. The competent authority should implement a training programme(s) that ensures that all inspectors, analysts, and other individuals carrying out technical/professional duties receive the training required to adequately perform their work assignments to improve technical understanding and maintain professional development. [US]

96. Programmes and training manuals should be developed, implemented and maintained to ensure consistent application of requirements

CX/FICS 11/19/3 16

Surveillance, Investigation, Response - Capability to provide for surveillance, investigation, response, documentation, analysis, and follow-up of food-related illnesses and injuries.

97. Competent authority(s) should ensure that the response system in regards to food safety incidents, is effective, with clear communication between competent authority(s), industry and consumers, and is regularly assessed. [Australia]

98. The competent authority(ies) should utilize information gained from the surveillance of foodborne illness as a risk management tool in the operation of their food control systems. Food recalls and adjustments to food production and processing operations, including emergency responses, may be based on information obtained from foodborne disease information. [US]

99. The competent authority should ensure that sufficient guidance, training and awareness programmes targeted at all relevant stakeholders are in place to facilitate effective notification of suspect cases of food related illnesses or health hazards detected in the food chain. Administrative procedures or contingency plans (as appropriate) should provide guidance on initiating coordination mechanisms when involvement of several competent authorities is required to resolve the incident. Rapid alert systems should be designed and implemented for this purpose. [EU]

4.3.2 COMMUNICATION (INCLUDES STAKEHOLDER ENGAGEMENT, EDUCATION AND INTERNATIONAL COMMUNICATION) [Australia]

Stakeholder Engagement

100. In order to promote consumer confidence in the safety and quality of their food, the competent authority should be clear and transparent in their communications relating to all aspects of the national food control system for which they are responsible (from parking lot) [Canada]

101. The competent authority should, as part of the regulatory process, engage with stakeholders including the food industry and consumers, in the development of new laws and regulations, and when making significant changes to their operating practices that will affect them. [US]

102. Communication among food safety, agriculture and other relevant authorities, consumers and consumer organizations, and the food business operators should be a continuous function of a national food control system. [IAFCO]

Education

103. Where appropriate, the competent authority(ies) should provide access to educational information on food safety risks and mitigation steps which may be taken to reduce these risks. [Aus]

International Communication

104. As appropriate, the competent authority should:

• Communicate food safety issues and concerns with trading partners.

• Participate in bilateral exchange with trading partners related to food safety regulations and their enforcement.

• Communicate and collaborate with international authorities in cases where food(s) implicated in incidents or outbreaks of foodborne illness may be circulating in international trade. [US]

4.4 CONTINUOUS IMPROVEMENT

Note: The United States does not believe a specific section devoted to this aspect of food control systems is necessary. This characteristic (continuous improvement) should be included as a characteristic if Section 4.1 above is retained and any specific provisions can be placed in the appropriate sections relating to implementation. Where specific occurred in this section we have moved it (or equivalent wording) into the body of the text above.

Note: suggest that continuous improvement be applied to all elements – rather than applying the concept to each element. [Canada/Australia]

CX/FICS 11/19/3 17

Self assessment and review procedures to ensure fitness for purpose (meeting programme design and legislation) [Canada]

105. A national food control system should be continuously improved to reflect changes in product risk, the production environment (including technology), increased scientific knowledge, and level of confidence in industry, to ensure the objective of the national food control system is met in an efficient and effective manner. [Australia] These changes may also require amendments to legislation; changes to control programmes and/or laboratory practices.

106. Recommendations for continuous improvement may be drawn from a wide range of available information, including (but not limited to), control programme data, non-compliances, food safety incidents, scientific research, history of conformance, external and self-reviews of the system, changes to product risk or the production environment. [Australia]

107. When considering and incorporating recommendations into the system design and implementation, competent authority(s) should consider cost-benefits, effectiveness and efficiency. [Australia]

108. When continuously improving the national food control system, competent authority(s) may incorporate recommendations at the level of system design or implementation as appropriate. [Australia]

109. Any review and continual improvement of the national food control system should be communicated effectively and efficiently to ensure that clear exchange of information and engagement between all stakeholders in the national food control system occurs. [Australia]

110. Food-related incidents are an opportunity to learn. Competent authorities should use these opportunities by way of carrying out "post-mortems" and feeding the "lessons-learned" back to the planning/design process. Particular attention should be paid to early warning mechanisms, coordination between competent authorities, communication to stakeholders and the use and effectiveness of contingency planning. Corrective action should be taken as appropriate. [EU]

i-1

บทสรปสาหรบผบรหาร รางแผนแมบทกระทรวงพาณชยพ.ศ. 2555-2564

1. หลกการและเหตผล

ในชวงทศวรรษท ผานมาไดเกดกระแสการเปล ยนแปลงท สาคญตางๆ ข%นท %งในระดบโลก ระดบภมภาคและระดบภายในประเทศข%นมามากมาย โดยการเปล ยนแปลงท สาคญท มแนวโนมตอเน องไปสทศวรรษหนาและจะเปนบรบทสาคญในการขบเคล อนนโยบายการพาณชยของไทย อาท การชะลอตวของเศรษฐกจโลกโดยเฉพาะในกลมประเทศพฒนาแลวและการเปล ยนข %วอานาจทางเศรษฐกจมาอยท ภมภาคเอเซยมากข%น การรวมตวเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในปพ.ศ. 2558 ภยพบตทางธรรมชาต การเปล ยนแปลงสภาพภมอากาศและผลกระทบตอความม นคงทางดานอาหารและพลงงาน ตลอดจนการเปล ยนแปลงทางโครงสรางสงคมในหลายประเทศรวมท %งไทยท ไดกาวเขาสสงคมผสงอาย เปนตน

บรบทการเปล ยนแปลงจากท %งภายนอกและภายในประเทศดงกลาวนามาซ งวสยทศนประเทศไทยป พ.ศ. 2570 ท ผานการระดมสมองและรวบรวมความคดอยางกวางขวาง โดยวสยทศนประเทศไทยป พ.ศ. 2570 มวา “คนไทยภาคภมใจในความเปนไทย มมตรไมตรบนวถชวตแหงความพอเพยง ยดม นในวฒนธรรมประชาธปไตย และหลกธรรมาภบาล การบรการสาธารณะข %นพ%นฐานท ท วถง มคณภาพ สงคมมความปลอดภยและม นคง อยในสภาวะแวดลอมท ด เก%อกลและเอ%ออาทรซ งกนและกน ระบบการผลตเปนมตรกบส งแวดลอม มความม นคงดานอาหารและพลงงาน อยบนฐานทางเศรษฐกจท พ งตนเองและแขงขนไดในเวทโลก สามารถอยในประชาคมภมภาคและโลกไดอยางมศกด @ศร” ซ งแสดงใหเหนถงแนวทางการพฒนาท บรณาการท %งทางดานเศรษฐกจ สงคม และส งแวดลอมควบคกนไปเพ อรองรบกระแสการเปล ยนแปลงท จะเกดข%นในชวงทศวรรษหนา

ท ผานมา ประเทศไทยไดเร มสญเสยความสามารถในการแขงขนท อาศยความไดเปรยบดานตนทนการผลตท มราคาถก เชน แรงงาน ท ดน วตถดบและทนธรรมชาตอ นๆ ใหกบประเทศเกดใหม (Emerging Economy) ตางๆ ในโลก เชน จน เวยดนาม อนเดย เปนตน ดงน %น การพฒนาในระยะตอไปซ งสะทอนในแนวคดของทศทางแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) ไดมงพฒนาประเทศโดยปรบสมดลพฒนาเศรษฐกจใหเนน “คณภาพ” ผานการปรบโครงสรางเศรษฐกจใหเตบโตไดจากศกยภาพท แทจรงของประเทศเพ อมงสการเปนระบบเศรษฐกจท สรางสรรคมลคา (Value Creation Economy) น นคอ ภาพแนวทางการพฒนาเศรษฐกจการคาของประเทศจะมการปรบตวท %งในเชงรกและเชงรบเพ อสรางภมคมกนทางเศรษฐกจใหสามารถรบมอกบกระแสการเปล ยนแปลงตางๆ โดยใหความสาคญกบการพฒนาสเศรษฐกจฐานความร (Knowledge-based Economy) เพ อยกระดบเปนระบบเศรษฐกจยคใหม

i-2

(New Economy) ท สามารถตอบสนองตอเง อนไขใหมๆ ท เกดจากท %งทางดานอปทานและอปสงค และสอดคลองกบแนวทางการพฒนาอยางสมดลและย งยน

กลาวคอ การพฒนาเศรษฐกจสเศรษฐกจยคใหมบนพ%นฐานเศรษฐกจฐานความรจะเนนใหผผลตและ

ผประกอบการทาการคนควาวจยและพฒนา ออกแบบและใชเทคโนโลย ซ งเปนการปรบกระบวนการผลตสนคาและบรการ หรอการปรบตวทางดานอปทาน ใหสอดคลองกบกระแสการเปล ยนแปลงท เกดข%น เชน การใชทรพยสนทางปญญา (IP) การใชเทคโนโลยเพ อการผลตท สามารถลดการปลอยกาซเรอนกระจกและประหยดพลงงาน เปนตน เพ อเพ มมลคาและคณคาใหกบสนคาและบรการใหมความซบซอนและหลากหลาย เพ อตอบสนองตออปสงคหรอความตองการของตลาดภายในและตางประเทศไดอยางเหมาะสมย งข%น จากวสยทศน (Vision) เดมของกระทรวงพาณชย “เศรษฐกจการคาของประเทศมความกาวหนาอยางม นคงและย งยน เพ อความอยดกนดของคนท %งประเทศ” ไดช%ใหเหนถงพนธกจท สาคญของกระทรวงพาณชยในการขบเคล อนเศรษฐกจการคาภายในและการคาระหวางประเทศใหเตบโตไดอยางมเสถยรภาพ ในขณะเดยวกนกบการเสรมสรางใหเศรษฐกจฐานรากและผประกอบการมความเขมแขงและสามารถแขงขนไดในระดบสากล ดงน %น กระทรวงพาณชย ในฐานะหนวยงานหลกในการขบเคล อนเศรษฐกจการคาของประเทศและเปนสวนหน งในการขบเคล อนวสยทศนของประเทศใหบรรล โดยเฉพาะอยางย งการสรางความม งค งและม นคงบนฐานเศรษฐกจสรางสรรค (Creative Economy) ท เขมแขง พ งพาตนเอง และแขงขนไดในเวทโลก กอปรกบการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในป 2558 จงตองมทศทางดาเนนการท ชดเจนใหสอดรบกบบรบทตางๆ รวมถงการเปนส อกลางใหทกภาคสวนรบรมาตรการและแนวทางท ชดเจนทางการคา

ท ผานมากระทรวงฯ ไดมการจดทาแผนแมบทของกระทรวงพาณชย พ.ศ. 2540-2549 และวางเวนมาแลวกวา 5 ป ดงน %น ในทามกลางบรบทท ซบซอนทางการคา กระทรวงฯ จงเหนความสาคญในการจดทาแผนแมบทของกระทรวงฯ เพ อเปนกรอบการดาเนนนโยบายดานการพาณชยอนจะเปนประโยชนอยางย งตอการพฒนาเศรษฐกจของประเทศโดยรวม ท %งภาคมหภาคและจลภาค รวมถงแนวทางการกาหนดและปรบปรงกฎหมายท เก ยวของ นอกจากน% ยงจะเอ%อประโยชนในการประสานบรณาการและเช อมโยงแผนงาน/โครงการกบหนวยงานราชการอ นๆ ภาคเอกชน ท %งผผลต ผประกอบการ ผสงออก เกษตรกร และผบรโภค ตลอดจนสถาบนการศกษาจะไดรบรและมขอมลท เพยงพอในการประกอบการตดสนใจเช อมโยงเชงนโยบายในการพฒนาประเทศในระยะยาวตอไป

i-3

2. รางแผนแมบทกระทรวงพาณชย พ.ศ. 2555-2564 วสยทศน

“เศรษฐกจการคาของประเทศมความกาวหนาอยางม �นคง เปนธรรม ย �งยน และมภมคมกนตอการเปล �ยนแปลง เพ �อความอยดมสขของคนท )งประเทศ” พนธกจ

พนธกจ 1 การเสรมสรางขดความสามารถใหผประกอบการและวสาหกจ บนฐานขององคความร ความคดสรางสรรค นวตกรรม และทนวฒนธรรม โดยคานงถงมตดานส งแวดลอมและดานสงคม

พนธกจ 2 การสรางความเช อมโยงกบเศรษฐกจในภมภาคเพ อเขาสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนและเปนฐานไปสเวทโลก

พนธกจ 3 การยกระดบประเทศเขาสเศรษฐกจสรางสรรคมลคา โดยการใชนวตกรรม ความคดสรางสรรค การเปนมตรกบส งแวดลอม และการสรางคณคารวมกบสงคม

พนธกจ 4 การสรางสภาพแวดลอมภายในประเทศท เอ%อตอการประกอบธรกจไดอยางเปนธรรม

พนธกจ 5 การสงเสรมและพฒนาโครงสรางพ%นฐานทางการคาใหเปนปจจยเก%อหนนในการลดตนทน เพ มคณภาพ และสรางสรรคมลคาใหกบผประกอบการ เปาหมายหลก

1. ประชาชนมความอยดมสข (wellbeing) 2. ผประกอบการมความสามารถในการแขงขนสงและมภมคมกนตอการเปล.ยนแปลง 3. เศรษฐกจการคามความกาวหนาบนพ7นฐานของความสมดลท 7งในมตเศรษฐกจ สงคม

ส.งแวดลอม 4. ประเทศกาวขามกบดกประเทศรายไดปานกลางเขาสประเทศท.มศกยภาพสง (high

performance country)

i-4

การคาการลงทนหรอการพาณชยถอเปนเคร องมอหรอกลไกท สาคญในการนาพาประเทศไปสเปาหมายข %นสดทายคอ “ความอยดมสข” (Wellbeing) ของคนท %งประเทศ ซ งไมไดหมายถงมตทางเศรษฐกจเพยงประการเดยว แตครอบคลมถงมตดานสงคม มตดานส งแวดลอม มตกายภาพ และมตดานจตใจ นโยบายการพาณชยท ดจงควรจะครอบคลมในทกมตของความอยดมสขของมนษยอยางบรณาการ

ความทาทายของประเทศไทยท เช อมโยงโดยตรงกบนโยบายการพาณชยท สาคญม 4 ประการ คอ

1. ภาพรวมทางเศรษฐกจโลกมความไมแนนอนและผนผวนสง นโยบายการพาณชยของไทยควรมเปาหมายในการลดความผนผวนจากเศรษฐกจโลกโดยหนมาพ งตลาดภายในประเทศมากข%น อยางไรกตาม ขนาดตลาดภายในในปจจบนยงมขนาดไมใหญพอ และฐานเศรษฐกจยงไมมความเขมแขงเพยงพอ ดงน %น นยเชงยทธศาสตร (strategic implication) ท สาคญคอการสงออกยงคงมความจาเปนกบประเทศ โดยประเทศควรลดการพ งพาตลาดหลกไมก ตลาด รกษาตลาดหลกเดมและสรางตลาดใหมท มแนวโนมในการเตบโตสง ตลอดจนการเปล ยนแนวคด (mindset) ใหกบคนท %งประเทศใหมองอาเซยน (ASEAN) เปนตลาด

i-5

ภายในประเทศโดยใชจดแขงหลายๆ ดานของไทยโดยเฉพาะการเปนพ%นท เชงยทธศาสตรในการเปนศนยกลางการคาขายและการลงทนในภมภาค และสงเสรมผประกอบการใหออกไปลงทนหรอทาธรกจในอาเซยน ในขณะเดยวกนกควรใหความสาคญกบการเสรมสรางความเขมแขงใหกบตลาดภายในประเทศ ผานการสรางความเปนธรรมใหกบระบบการคาและยกระดบความสามารถในการแขงขนและขยายชองทางการตลาดและสงเสรมเกษตรกรผประกอบการรายยอย SMEs และวสาหกจชมชน

2. ประเทศไทยกาลงอยในชวงเปล ยนผานจากการขบเคล อนเศรษฐกจโดยใชทรพยากร (Factor Driven Economy) และการลงทน (Investment Driven Economy) สเศรษฐกจท ขบเคล อนโดยนวตกรรมหรอความร (Innovation Driven/Knowledge Driven Economy) โดยประเทศไทยตกอยในกบดกประเทศรายไดปานกลาง (middle income trap) ท ถกบบจากท %งจากดานลางจากประเทศเกดใหมท มทรพยากรมากและแรงงานราคาถกและดานบนจากประเทศพฒนาท มการพฒนาทางเทคโนโลยและนวตกรรม ดงน %น ทศทางหลกของประเทศคอการพฒนาสเศรษฐกจฐานความร การเพ มมลคาสนคาเพ อยกระดบคาจางและมาตรฐานการดารงชพ ซ งประเทศจาเปนตองมการยกระดบการพฒนานวตกรรม โครงสรางพ%นฐาน การศกษา ทกษะและผลตภาพแรงงานขนานใหญ นยเชงยทธศาสตรดานการพาณชยท สาคญคอการใหความสาคญกบการยกระดบนวตกรรมผานการใชประโยชนจากเทคโนโลยของโลกควบคกบการตอยอดจากองคความรของไทย ควบคไปกบการพฒนาประเทศสการเปน Regional Gateway โดยใชประโยชนจากตาแหนงเชงยทธศาสตรของประเทศเพ อยกระดบประเทศจากการเปนฐานการผลตสการเปนประเทศ Trading Nation ในการเช อมโยงอปสงคและอปทานเขาดวยกน

3. ประเทศไทยไดระบในรฐธรรมนญในการยดหลกการคาเสรและเปนธรรม แตตลาดยงมการแขงขนท ไมเปนธรรมและมปญหาการแทรกแซงกลไกตลาดหรอฝนกลไกราคา ในขณะท ประเทศไทยกาลงมการเปดตลาดมากข%นโดยเฉพาะการเขาสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) ซ งสงผลใหผประกอบการตางประเทศสามารถเขามาประกอบธรกจในประเทศไทยไดสะดวกมากข%น ดงน %น นโยบายพาณชยจะตองใหความสาคญกบการสรางการแขงขนท เปนธรรมกบทกฝายเพ อปองกนการผกขาดและการแขงขนท ไมเปนธรรม ท %งเพ อคมครองผประกอบการและผบรโภคในประเทศ

4. ประเทศไทยตองการมงสสงคมผประกอบการซ งจาเปนตองสรางความเปนผประกอบการ (Entrepreneurship) ใหกบนกศกษาและประชาชน ตลอดจนยกระดบศกยภาพใหกบ SMEs ผานการสรางความเขมแขงให SMEs นบต %งแตบมเพาะผเร มตนประกอบกจกรรม เพ มชองทางการประกอบธรจ (Mode of Entry) เชน Franchising การรวมทน (Ventures) การพาณชยอเลกทรอนกส และการเตมเตมศกยภาพใหกบธรกจท มความพรอมผานการสงเสรมผประกอบการใหเช อมตอกบหวงโซคณคาโลกและภมภาค

การศกษาของคณะท ปรกษาโดยพจารณาพลวตโลกและแนวโนมท สาคญในทศวรรษหนารวมกบการวเคราะหโครงสรางเศรษฐกจและการคาของไทย ตลอดจนศกษาทศทางแผนพฒนาฯ ฉบบท 11 และ

i-6

นโยบายรฐบาลปจจบน คณะท ปรกษาจงไดเสนอยทธศาสตรสาหรบแผนแมบทกระทรวงพาณชยพ.ศ. 2555-2564 เพ อนาไปสการปรบโครงสรางทางการคาและการลงทนของไทยเพ อใหสอดรบและไดรบประโยชนสงสดจากแนวโนมโลกและใชศกยภาพของไทยไดเตมศกยภาพ 5 ประการ ดงน%

1. การสรางขดความสามารถใหผประกอบการและวสาหกจ (Smart Enterprise)

2. การใชอาเซยนเปนฐานไปสเวทโลก (ASEAN One)

3. การยกระดบประเทศเขาสเศรษฐกจสรางสรรคมลคา (Value Creation Economy)

4. การสรางสภาพแวดลอมภายในประเทศทPเอRอตอการแขงขนและเปนธรรม (Pro

Competitive Environment)

5. การสงเสรมและพฒนาโครงสรางพRนฐานทางการคา (New Trade Infrastructure)

i-7

ยทธศาสตรทP 1: การสรางขดความสามารถใหผประกอบการและวสาหกจ (Smart Enterprise)

แกนหลกของการขบเคล อนเศรษฐกจและการคาของประเทศคอภาคเอกชน การมงสส งคมผประกอบการภาครฐจาเปนตองสงเสรมการสรางจตสานกในการเปนผประกอบการ (Entrepreneurship) ใหกบบคลากรในประเทศท %งนกศกษาและประชาชนโดยท วไปใหมความตองการประกอบธรกจ นอกจากน %นในสวนของภาคธรกจท ประกอบกจการอยแลว กระทรวงพาณชยจะตองมบทบาทสาคญในการสรางขดความสามารถในการแขงขนในทกมตใหกบผประกอบการและวสาหกจ โดยเฉพาะการยกระดบศกยภาพใหกบวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ผานการสรางความเขมแขงให SMEs นบต %งแตบมเพาะผเร มตนประกอบกจกรรม เพ มชองทางการประกอบธรจ (Mode of Entry) เชน franchising การรวมทน (Ventures) การพาณชยอเลกทรอนกส และการเตมเตมศกยภาพใหกบธรกจท มความพรอมผานการสงเสรมผประกอบการใหเช อมตอกบหวงโซคณคาโลกและภมภาค (Global/Regional Values Chain) และสงเสรมภาคธรกจใหสามารถไดประโยชนสงสดจากการเช อมโยงท แนนแฟนข%นกบอาเซยนและเอเชยท มแนวโนมเตบโตในทศวรรษหนา

กลยทธท.สาคญมดงน7

1.1 การสรางขดความสามารถในการแขงขนใหกบผประกอบการและวสาหกจอยางครบวงจรท 'งในดานการผลตและการคา ต 7งแตการวางแผน เร.มกจการ การเขาถงเงนทน การบรหารกจการ การขยายกจการ การตลาด การสงออกและการสรางตราสนคา โดยกระทรวงพาณชยควรบรณาการงานผานคลนกการคา (Trade Clinic) ท 7งในสวนกลางและสวนภมภาค เพ.อเปนท 7งศนยบรการครบวงจร (One Stop Service) ในการใหคาปรกษา รบเร.องรองเรยนดานการคา และการแกไขปญหาดานการคาใหกบผประกอบการ โดยเปนจดใหคาปรกษาและแกไขปญหาเบ7องตน (Business coaching) เชนเดยวกบบทบาทของแพทยท .วไป และสงตอใหกบหนวยงานท.เช.ยวชาญตอไปท 7งภายในกระทรวงและเช.อมโยงกบกระทรวงอ.นและองคกรภาคเอกชนเชนเดยวกบบทบาทของแพทยเฉพาะทาง

1.2 การเสรมสรางการรวมกลมทางธรกจเพ,อใหเกดความแขงแกรงมากข'นและเพ,ม

ศกยภาพใหกบสมาคมทางธรกจตางๆ โดยเฉพาะในภาคบรการ โดยสนบสนนการเช.อมโยงระหวางธรกจในหวงโซคณคา สงเสรมการรวมกลมใหเปนสมาคมการคา สงเสรมการจดทาแผนแมบทรายสาขาโดยเฉพาะในภาคบรการ โดยรวมมอกบสถาบนการศกษา สถาบนวจย และหนวยงานภาครฐ

1.3 การสงเสรมการสราง ปรบใช และตอยอดนวตกรรม ความคดสรางสรรคและการใชประโยชนจากทรพยสนทางปญญาเพ,อเพ,มมลคาใหกบสนคาและบรการของผประกอบการ โดย

i-8

กระทรวงพาณชยควรพฒนาฐานขอมลและการใชประโยชนจากองคความรดานทรพยสนทางปญญาของโลกและนาเสนอบทวเคราะหท.เปนประโยชนในการตอยอดนวตกรรม เชน การช7ใหเหนถงทศทางแนวโนมของนวตกรรมผานแผนท.สทธบตร (Patent Map) หรอแนวโนมสาขาท.มการจดทะเบยนคมครองทรพยสนทางปญญาสง

1.4 การเสรมสรางความพรอมใหกบผประกอบการในการเขาสบรบทการเปดเสรทางการคา บรการและการลงทน โดยการสรางความรความเขาใจเก.ยวกบความตกลงทางการคาฉบบตางๆ โอกาสและประโยชนหรอผลกระทบท.ไดรบจากความตกลง ตลอดจนสงเสรมการใชประโยชนจากความตกลงการคาทางการคาใหมากย.งข7น โดยสนบสนนการอานวยความสะดวกในการขอใชสทธประโยชนและเจรจาเพ.อผอนปรนความเขมงวดของกฎวาดวยแหลงกาเนดสนคา พรอมท 7งใหความชวยเหลอและเยยวยาสาหรบผประกอบการท.ไดรบผลกระทบจากการเปดเสรทางการคาในกรอบตางๆ โดยใหความชวยเหลอในการปรบเปล.ยนธรกจไปสกจการท.มแนวโนมเตบโตตามพลวตโลก

1.5 การสงเสรมผประกอบการท, มความพรอมในการเช,อมตอกบหวงโซมลคาของภมภาคหรอของโลก (Global/Regional Value Chain) ตลอดจนสงเสรมและสนบสนนผประกอบการไทยท.มความพรอมใหเปนผเลนในระดบภมภาคและสงเสรมการสรางความเขมแขงของเครอขายนกธรกจไทยในภมภาค

1.6 การสงเสรมธรกจโดยใชแนวคดการสรางมลคารวม หรอ “Creating Shared Value”

(CSV) ซ.งเนนการสรางมลคารวม (joint value creation) ระหวางผประกอบการและสงคมโดยนาโจทยหรอความตองการทางสงคมมาสรางมลคาทางเศรษฐกจ ตลอดจนสงเสรมและสนบสนนผประกอบการทางสงคม (social enterprise) และนวตกรรมทางสงคม (social innovation) รปแบบใหมๆ

1.7 กระทรวงพาณชยควรขยายบทบาทการสงเสรมและสนบสนนใหความสาคญการคา

บรการท %งการคาบรการภายในประเทศและในอาเซยนโดยเฉพาะในสาขาบรการท ผลประโยชนตกอยกบคนไทยเปนหลกและเปนสาขาบรการท ยงไมไดอยในความรบผดชอบของสวนราชการหรอหนวยงานอ นโดยตรง ยทธศาสตรทP 2: การใชอาเซยนเปนฐานไปสเวทโลก (ASEAN One)

ประเทศกลมพฒนาแลว เชน กลม G3 ยงคงเปนกลมประเทศท มขนาดเศรษฐกจขนาดใหญท สดใน

โลก อยางไรกตาม โครงสรางเศรษฐกจและการคากาลงปรบตาแหนงจากตะวนตกสตะวนออกมากข%น ใน

i-9

ทศวรรษหนา ภมภาคเอเชยจะทวความสาคญมากย งข%นนาโดยประเทศจนและอนเดย โดยปจจบน ประเทศไทยและอาเซยนมความสมพนธกบภมภาคเอเชยผานความตกลงทางการคาหลายฉบบ ในการใชประโยชนจากตลาดของอาเซยน ท %งภาครฐและผประกอบการจะตองเปล ยนกระบวนทศน (mindset) ในการมองวาตลาดอาเซยนท %งหมดคอตลาดภายในของประเทศไทย (domestic market) เพ อขยายมมมองใหกบผประกอบการวาขนาดตลาดไมจาเปนตองจากดอยเฉพาะประเทศไทยโดยใชประโยชนจากอาเซยนท มประชากรเกอบ 600 ลานคน มมลคาการคาระหวางกนสงกวาไทย 6 เทาและมนกทองเท ยวเขามาทองเท ยวถง 65 ลานคน ประเทศไทยจะตองมบทบาทนาในอาเซยนในการเช อมโยงการคาและการลงทนท แนนแฟนมากข%น (deep integration) กบเอเชย ผประกอบการไทยท มความพรอมจะตองกาวออกไปมบทบาทในการทาธรกจในอาเซยนและเอเชยมากข%นท %งผานการคาชายแดน การสงออกและการเขาไปลงทน (internationalization) และการใชประโยชนจากทรพยากรของอาเซยน ตลอดจนการรบการลงทน (internalization) อยางบรณาการเพ อใชประโยชนสงสดจากพ%นท มศกยภาพท กาลงเตบโต นอกจากน %น ในทศวรรษหนา มแนวโนมการเตบโตของตลาดใหมท มศกยภาพในภมภาคอ นๆ เชน ตะวนออกกลาง ยโรปกลางและตะวนออก และแอฟรกาใต ซ งเปนกลมภมภาคท มอตราการเตบโตสงสดในทศวรรษท แลวรองจากเอเชย ประเทศไทยจะตองศกษาถงโอกาสในภมภาคเหลาน%และใชประโยชนจากการเขาไปเปนผเลนกอนในภมภาคดงกลาว

กลยทธท.สาคญมดงน7 2.1 การสรางความตระหนก และยกระดบความรความเขาใจทPถกตองของทกภาคสวนถงนย

ท Rงในมตของโอกาสและความทาทายของกรอบความรวมมอ ASEAN โดยคานงอยเสมอวาอาเซยนคอตลาดภายในประเทศ กระทรวงพาณชยควรจดต %งกลมงานท ดแลงานดานอาเซยนเปนการเฉพาะภายใตแตละองคกร (หรอต %งหนวยงานหน งเปนเจาภาพ เชน กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ) และต %งคณะทางานรวมระหวางองคกรท บรณาการขอมลสารสนเทศในเชงลกของ ASEAN และทศทางการขบเคล อนเชงนโยบายรวมกน

2.2 การรกษาผลประโยชนของไทยในอาเซยน โดยตดตามและผลกดนการปฏบตตามพนธกรณ

ของสมาชกอาเซยนและประเทศคภาค โดยกระทรวงพาณชยควรมบทบาทเชงรกท 7งในระดบภมภาคและระดบโลกในการสรางกฎระเบยบการคาโลกท.มความเปนธรรม สนบสนนการแสดงบทบาทเชงรกของอาเซยนเพ.อเพ.มอานาจตอรองของกลมประเทศอาเซยนในเวทระหวางประเทศ/ถวงดลการรวมกลมในระดบภมภาคอ.นๆ ตลอดจนใหความสาคญกบการปฏบตตามพนธกรณเพ.อสรางความนาเช.อถอของไทยในเวทอาเซยน และเพ.อใหผลการสรางเช.อมโยงในระดบภมภาคภายใตกรอบอาเซยนมผลเปนรปธรรมตามเปาหมายท.กาหนดไว

i-10

2.3 การมบทบาทนาในการเชPอมโยงการคา การลงทนและความรวมมอทPแนนแฟนขRนกบ

เอเชยโดยใชอาเซยนเปนฐานในการตอยอดความตกลงทางการคาทP มอย เชน ASEAN+3, ASEAN+6 เพ อเปนเคร องมอสาคญในการสรางความเปนหนสวนทางเศรษฐกจในเอเชยและผลกดนใหเกดการบรณาการการคาและโครงสรางพ%นฐานทางการคาในภมภาคอยางแทจรง กระทรวงพาณชยควรกระชบและเพ มการประสานงานระหวางกรมเจรจาการคาระหวางประเทศ กรมการคาตางประเทศ และกรมสงเสรมการสงออก ในการขยายผลการเจรจา การกระตนการใชสทธประโยชน การปกปองและการรองรบผลกระทบจากการเจรจา นอกจากน %นควรเพ มการประสานงานระหวางกรมเจรจาการคาระหวางประเทศกบกรมท รบผดชอบดานภายในประเทศเพ อพฒนาผประกอบการภายในประเทศใหสอดคลองกบโอกาสท เกดข%นจากการเจรจาการคา

2.4 การสงเสรมและขยายโอกาสจากการคาชายแดน โดยใชขอไดเปรยบจากการเปนศนยกลาง

พ%นท ทางภมศาสตรในเอเชยตะวนออกเฉยงใตผานการเสรมบทบาทพาณชยจงหวด ตลอดจนสงเสรมการใชทรพยากรในภมภาคอยางเหมาะสมบนพ%นฐานผลประโยชนรวมกน กระทรวงพาณชยควรใหความสาคญกบการอานวยความสะดวกทางการคาและสงเสรมการสงออกสนคาและบรการภายในภมภาคอาเซยน พฒนาแนวทางการอานวยความสะดวกและการใหขอมลแกผประกอบการในเร.องสทธประโยชนและขอจากดภายใตกรอบความตกลงดานการคาการลงทนตางๆ เพ.อใหผประกอบการสามารถใชประโยชนจากกรอบความตกลงฯ ท.มอยไดอยางเตมท.

2.5 การนาผประกอบการและผลงทนไทยทPมความพรอมออกไปหาลทางทาธรกจในอาเซยน

โดยลดอปสรรคและขอจากด พรอมท 7งสรางแรงจงใจใหผประกอบการเตรยมพรอมและเพ.มขดความสามารถในการรบมอกบการแขงขนและพฒนาสายงานธรกจท.เขมแขงและสอดรบกบแนวโนมการพฒนาเศรษฐกจในอนาคตอยางเหมาะสม สรางแรงจงใจใหผประกอบการโดยใชมาตรการทางภาษสาหรบผท.สนใจจะออกไปลงทนในประเทศเพ.อนบานเพ.อขยายโอกาสทางการตลาดและบรรเทาปญหาขาดแคลนทรพยากรและวตถดบ

2.6 การเจรจาการคาระหวางประเทศยงคงตองดาเนนตอไปในทกระดบ แมวาไทยจะมความตก

ลงการคาเสรกบประเทศคคาสาคญในภมภาคเอเชยแลวกตาม แตการรวมตวทางเศรษฐกจภายในภมภาคยงขยายตวอยางตอเน องไมวาจะเปน ASEAN+3 หรอ ASEAN+6 หรอ Trans Pacific Partnership (TPP) และการรวมตวทางเศรษฐกจกบประเทศคคานอกภมภาค เชน สหภาพยโรป ท %งน%เพ อมใหผประกอบการไทยเสยเปรยบประเทศคแขงท เขารวมความตกลงดงกลาว นอกจากน% ควรเพ มความรวมมอหรอพจารณาการเจรจาการคาเพ อเปดโอกาสการเขาถงตลาดใหมท มศกยภาพ เชน ตะวนออกกลาง (Middle East)

i-11

แอฟรกา (Africa) ยโรปตะวนออกและกลาง (Central & Eastern Europe) และลาตนอเมรกา (Latin America) ซ งเปนภมภาคท กาลงเตบโตสง ควบคไปกบการรกษาความสมพนธทางการคาและการลงทนอนดกบกลมประเทศตลาดเดมท สาคญของไทย เชน สหรฐ สหภาพยโรป และญ ปน เปนตน นอกจากน%ควรสงเสรมบทบาทของภาคเอกชนในการลดอปสรรคทางการคาในประเทศคคา ผานการสนบสนนการรวมกลมเปนเครอขายของผประกอบการไทยในตางประเทศ และการสงเสรมใหกลไกการรวมกลมดงกลาวมบทบาทชดเจนในการรวมหารอเพ อลดอปสรรคทางการคากบภาครฐของประเทศคคา

2.7 การตดตามตรวจสอบและเพPมบทบาทดานการเตอนภยลวงหนา (Early Warning) และแนวทางการปรบตวทPเปนรปธรรมถงการใชมาตรการทางการคาใหมๆ ของประเทศตางๆ ท 7งในมตส.งแวดลอม เกษตร อตสาหกรรม แรงงาน สทธมนษยชน การประมง ความปลอดภยระหวางประเทศ เปนตน โดยใหความสาคญเปนพเศษกบสนคาและบรการศกยภาพ อาท สนคาเกษตรและอาหาร ยานยนตและช7นสวน อเลคทรอนคส ช7นสวนและสวนประกอบ ส.งทอ อญมณและเคร.องประดบ บรการดานการทองเท.ยว บรการดานสขภาพ ขนสงและโลจสตกส กอสราง เทคโนโลยสารสนเทศ และธรกจพลงงานทดแทน เปนตน

ยทธศาสตรทP 3: การยกระดบประเทศเขาสเศรษฐกจสรางสรรคมลคา (Value Creation Economy)

การกาวขามกบดกของประเทศรายไดปานกลาง (middle income trap) เปนความทาทายหลก ประการสาคญของประเทศไทย โดยในชวงแรกของการพฒนา ประเทศสามารถใชทรพยากรราคาถกผลตและขายสนคาในตลาดโลก แตเม อประเทศพฒนามากข%น คาจางแรงงานเพ มสงข%นประเทศจาเปนตองกาวข%นไปผลตสนคาท มมลคาเพ มสงข%น (value creation) เพ อรกษาและเพ มระดบมาตรฐานการดารงชพของคนในประเทศ โดยสนคาจะมมลคาเพ มข%นไดโดยผาน 2 ชองทางหลก คอ การยกระดบการผลตและการคาสนคาในหวงโซมลคาท มมลคาสงข%น เชนในดานตนน%าท เก ยวกบ การออกแบบ การวจยและการพฒนานวตกรรม การใชความคดสรางสรรค หรอในดานปลายน%าในดานการตลาด ชองทางการจดจาหนาย เปนตน รวมกบการยกระดบมาตรฐานสนคาและบรการในประเทศอยางตอเน อง อกชองทางคอการยกระดบผลตภาพการผลต (productivity) ซ งเปนปจจยสาคญในการกาหนดระดบรายไดของประเทศในระยะยาว การยกระดบผลตภาพการผลตทาไดโดยการยกระดบเทคโนโลย การใชเคร องจกร การยกระดบทกษะของแรงงาน เปนตน

นอกจากน% การเปล ยนแปลงสภาพภมอากาศยงเปนบรบทท สาคญในอนาคตท สงกระทบตอทกประเทศในโลกอยางหลกเล ยงไมได ทาใหประชาคมโลกตระหนกสงข%นในการใหความสาคญกบประเดนดานส งแวดลอม ผบรโภคท วโลกตางต นตวในการใหความสาคญกบสนคาท เปนมตรกบส งแวดลอมมากข%นซ งทาใหผผลตตองปรบตวตลอดกระบวนการผลตในหวงโซอปทาน ในขณะเดยวกนภาครฐมการกาหนดมาตรฐานสนคาท %งในลกษณะมาตรฐานบงคบหรอมาตรฐานสมครใจใหสนคาและบรการเปนมตรกบ

i-12

ส งแวดลอมมากข%น หรอแมแตภาคเอกชนในหลายประเทศเชนสหภาพยโรปกไดกาหนดมาตรฐานสนคาของตนเองเพ อบงคบกบซพพลายเออรเพ อคดใหเหลอเฉพาะซพพลายเออรท ไดมาตรฐานของตนเทาน %น ผนวกกบกระแสการคาอยางมความรบผดชอบตอสงคม ทาใหมาตรฐานตางๆ ไดรวมประเดนดานสงคม เชน แรงงาน สทธมนษยชน ความเปนธรรม เขาไปในสนคาและบรการดวย ดงน %น แนวโนมการมเปนมตรกบส งแวดลอม (Going Green) และแนวโนมการคาท เปนธรรมและรบผดชอบตอสงคม เปนปจจยสาคญท กาหนดบรบทการคาโลกในทศวรรษหนา ดงน %น สนคาจาพวกเกษตรหรอผกออแกนก การทองเท ยวท เปนมตรกบส งแวดลอม (green tourism) สนคาอตสาหกรรมท ปลอยของเสยต า (near zero waste) สนคาท ปลอยคารบอนไดออกไซดต า (low carbon emission) ยานยนตท ใชเช%อเพลงสะอาด สนคาท รบผดชอบตอสงคมและแรงงาน เปนตน จงกลายเปนอนาคตของสนคาท นาจะไดรบความนยมมากข%นในอนาคต

กระทรวงพาณชยจงควรมบทบาทสาคญในการนาประเทศเขาสเศรษฐกจการสรางมลคาใน 4 มตท

สาคญท มความเช อมโยงระหวางกน คอ

• เศรษฐกจสรางสรรค (Creative Economy) ซ งเปนแนวคดการขบเคล อนเศรษฐกจบนพ%นฐานของการใชองคความร ความคดสรางสรรค การออกแบบและการใชทรพยสนทางปญญาท เช อมโยงกบรากฐานของประเทศหรอทนทางวฒนธรรม (Cultural Capital)

• เศรษฐกจนวตกรรม )Innovation Economy ( ซ งเปนแนวคดการขบเคล อนเศรษฐกจบนพ%นฐานของการใชความคด แนวการปฏบต หรอการประดษฐใหมๆ หรอพฒนาดดแปลงตอยอดจากของเดมใหทนสมยและใชไดประโยชนมากข%น

• เศรษฐกจทPเปนมตรกบสPงแวดลอม (Green Economy) โดยการผนวกแนวคดเร อง Green เขาไปประยกตใชในทกกระบวนการแหงในหวงโซคณคา ต %งแตการเลอกใชวตถดบ การจดซ%อสเขยว บรรจภณฑสเขยว การตลาดสเขยว การขนสงสเขยว ตลอดจนการนาของเสยหรอขยะกลบมาใชใหมอยางครบวงจร

• เศรษฐกจการสรางคณคารวมกบสงคม (Social Economy) โดยการผนวกความตองการของสงคมและชมชนเขาเปนสวนหน งในการสรางมลคารวม (Creating Shared Value: CSV) โดยการสรางมลคาเศรษฐกจควบคไปกบการสรางมลคาใหกบสงคม โดยนาความตองการของสงคมเปนตวสรางตลาดข%นมา


i-13

3.1 กระทรวงพาณชยควรเนนบทบาทเปนผเช,อมโยงระหวางอปสงค (Demand) และอปทาน (Supply) ท 'งภายในประเทศและระหวางประเทศ โดยการสรางองคความรและบทวเคราะหดานการคาและการลงทนโดยการจดต 7งหนวยวเคราะหตลาดการคา (Trade & Market Intelligent Unit) เพ.อวเคราะหเชงลกในดานอปสงคและอปทานในตลาดตางๆ การคาและการลงทน และกฎระเบยบทางการคาท 7งระดบโลก ภมภาค รายประเทศ ตลอดจนรายสนคาท.สาคญ โดยเช.อมโยงกบเครอขายท 7งภายในกระทรวง (ฑตพาณชยและพาณชยจงหวด) และระหวางกระทรวง และการตดตามและคาดการณแนวโนมการคาการลงทนโดยการจดทารายงานทศทางการคาและการลงทนประจาป (Trade and Investment Outlook Report) โดยรวมมอกบภาคเอกชนเพ.อใหผประกอบการและหนวยงานท.เก.ยวของรบทราบทศทางการคาโลกและปญหาหรออปสรรคทางการคาในตางประเทศหรอกฎระเบยบภายในประเทศท.ภาคเอกชนเผชญ

3.2 การสงเสรมการสรางคณภาพและมาตรฐานสนคาและบรการใหสงเปนท,ยอมรบในระดบสากล ซ.งนอกจากจะทาใหไทยมศกยภาพเพ.มข7นในตลาดโลกแลว ยงสามารถใชเปนมาตรการเพ.อคมครองผบรโภคและอตสาหกรรมภายในประเทศจากสนคาและบรการท.ไมไดรบมาตรฐานท.เขามาตตลาดในประเทศอยางไมเปนธรรม กระทรวงพาณชยควรมบทบาทนาในการผลกดนและกระตนใหผประกอบการและหนวยงานราชการท.เก.ยวของใหความสาคญกบการยกระดบมาตรฐานสนคาและบรการผานการใหขอมลท.เปนระบบ ขบเคล.อนการสรางมาตรฐานใหมๆ ตลอดจนเปนแกนนารวมกบภาคเอกชนมงเนนใหมการกาหนดมาตรฐานและสรางมาตรฐานสนคาและบรการในระดบประเทศท.เปนท.ยอมรบในระดบภมภาค พรอมท 7งสรางความต.นตวใหกบผบรโภคภายในประเทศในดานคณภาพของสนคาและบรการท 7งของไทยและตางประเทศ โดยการจดทารายงานผบรโภค (Consumer Report) ประจาปโดยรวมมอกบหนวยงานท.เก.ยวของกบการคมครองผบรโภคท 7งในและตางประเทศ

3.3 การเสรมสรางการผลตและการบรโภคสนคาและบรการท,นาสการลดการปลอยกาซเรอนกระจก ลดมลพษ ลดการใชทรพยากรธรรมชาตอยางไมมประสทธภาพ และลดผลกระทบตอส,งแวดลอม สรางความตระหนกและสงเสรมในการปรบโครงสรางการผลตของประเทศสการเปนการคาท.เปนมตรกบส.งแวดลอม (Green Trade) โดยนาปจจย “Green” เขาไปอยในหวงโซคณคาต 7งแตการออกแบบไปจนถงการตลาด ท 7งการออกแบบ (Green Design) การเลอกใชวตถดบ (Green Material) การจดซ7อ (Green Purchasing) การบรรจภณฑ (Green Packaging) การตลาด (Green Marketing) การสรางตราสนคา (Green Branding) และการขนสง (Green Logistics)

3.4 การสงเสรมธรกจบรการท,สอดคลองกบ Global New Demand โดยเฉพาะแนวโนมจากการเพ.มข7นของชนช 7นกลางในเอเชยและในโลก การเขาสสงคมผสงอายของหลายประเทศ การใหความสาคญกบ

i-14

สนคาและบรการท.ใสใจสขภาพ ความเปนอยท.ด การเปนมตรกบส.งแวดลอม การใหความสาคญกบความหลากหลายทางวฒนธรรม เปนตน

3.5 การสงเสรมใชประโยชนจากองคความรท,มอยในโลก โดยการปรบปรงสภาพแวดลอมในการดาเนนธรกจ เชน กฎระเบยบตางๆ ใหเอ7อตอการดาเนนธรกจของผประกอบการจากตางชาต ดงดดการลงทนจากตางประเทศในสาขาท.เปนยทธศาสตรท.สาคญในการยกระดบนวตกรรมและเปดรบการลงทนในภาคบรการจากตางประเทศมากข7น โดยเฉพาะบรการทางการเงน โลจสตกส การทาการตลาด การสรางตราสนคา การบรหารจดการทรพยสนทางปญญา ตลอดจนการแสวงหาและตอยอดทางเทคโนโลยจากการซ7อลขสทธ lหรอใบอนญาตจากตางประเทศ ตลอดจนรวมมอในการทาวจยรวมกบบรษทตางชาตเพ.อแสวงหาความรใหม

3.6 การสงเสรมดานการตลาดและการสนบสนนชองทางการจดจาหนายสนคาและบรการรปแบบใหมๆ โดยเฉพาะในกลมบรการสรางสรรคท ในปจจบนมศกยภาพมากแตขาดการสงเสรมดานการตลาดและการประชาสมพนธจากภาครฐในฐานะตวแทนของประเทศไทย กระทรวงพาณชยควรเปดโอกาสใหผประกอบการใหมๆ ท มศกยภาพเขารวมงานแสดงสนคาและบรการระดบนานาชาต เพ อนาเสนอผลงานสรางสรรคของไทยใหเปนท รจกในระดบสากล นอกจากน%ควรสงเสรมการเช อมโยงระหวางภาคเศรษฐกจสรางสรรคและระหวางภาคเศรษฐกจสรางสรรคกบภาคเกษตร อตสาหกรรม และบรการ สงเสรมการขบเคล อนเศรษฐกจสรางสรรคบนพ%นฐานของวฒนธรรม (Thainess) และตอยอดเชงพาณชยโดยการประยกตใหมความรวมสมยและมความเปนสากล สงเสรมใหมการเขาถงแหลงเงนทนเพ อสนบสนนการเจรญเตบโตในสาขาเศรษฐกจสรางสรรค

3.7 การขยายความตองการสนคาและบรการสรางสรรคในประเทศ (Expanding Local Demand) เปนการใชอปสงคเพ อกระตนอปทาน โดยอาจเร มท กระบวนการจดซ%อจดจางของภาครฐ ใหขยายโอกาสและใหความสาคญกบสนคาและบรการสรางสรรคท ผลตในประเทศไทยอยางจรงจง แทนท การส งซ%อสนคาเขามาจากตางประเทศ

3.8 การสงเสรมเศรษฐกจการสรางคณคารวมกบสงคม (Social Economy) โดยการผนวกความตองการของสงคมและชมชนเขาเปนสวนหน งในการสรางมลคารวม (Creating Shared Value: CSV) โดยการสรางมลคาเศรษฐกจควบคไปกบการสรางมลคาใหกบสงคม โดยนาความตองการของสงคมเปนตวสรางตลาดข%นมา

i-15

ยทธศาสตรทP 4: การสรางสภาพแวดลอมภายในประเทศทPเอRอตอการแขงขนและเปนธรรม (Pro Competitive Environment)

การเพ มขดความสามารถในการแขงขนของผประกอบการจะตองทาควรคไปกบการสรางสภาพแวดลอมภายในประเทศท เอ%อตอการคาท เปนธรรม (level playing field) เพ อใหผประกอบการโดยเฉพาะ SMEs แขงขนบนพ%นฐานของการไมถกเอารดเอาเปรยบจากพฤตกรรมการคาท ไมเปนธรรมท %งภายในประเทศและจากผประกอบการตางประเทศ ในขณะท ประเทศไทยกาลงมการเปดตลาดมากข%นโดยเฉพาะการเขาสการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) ซ งสงผลใหผประกอบการตางประเทศ สามารถเขามาประกอบธรกจในประเทศไทยไดสะดวกมากข%น ดงน %น นโยบายพาณชยจะตองใหความสาคญกบการสรางการแขงขนท เปนธรรมกบทกฝายเพ อปองกนการผกขาดและการแขงขนท ไมเปนธรรม ท %งเพ อคมครองผประกอบการและผบรโภคในประเทศ


4.1 การสงเสรมการคาท,เปนธรรม โดยการบงคบใชกฎหมายแขงขนทางการคาอยางจรงจงโดยเฉพาะกบพฤตกรรมท.มลกษณะผกขาดตลาดและมลกษณะการแขงขนท.ไมเปนธรรม การบงคบใชกฎหมายตองมความโปรงใสและมประสทธผล เพ.อเพ.มประสทธภาพของตลาด คมครองผบรโภค และรองรบกบการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ตลอดจนการใชมาตรการการคาตางๆ เชน การตอบโตการทมตลาดและการอดหนน รวมท 7งมาตรการปกปองในเชงรกเพ.อปองกนการถกเอาเปรยบจากผประอบการตางประเทศ นอกจากน7 กระทรวงพาณชยควรจดทาขอมลและบทวจยถงโครงสรางตลาดสนคาและบรการตางๆ ภายในประเทศโดยใชประโยชนจากขอมลบรษทท.กรมพฒนาธรกจทางการคา โดยเฉพาะโครงสรางท.มแนวโนมจะนาไปสพฤตกรรมการแขงขนท.ไมเปนธรรม ตลอดจนใหความรกบผประกอบการและผบรโภคถงนโยบายและเคร.องมอในการกากบดแลกตกาของตลาดท.ยงมผท.รบรและเขาใจไมมากนกและเสรมสรางศกยภาพในการปกปองสทธของผบรโภคโดยรวมมอกบหนวยงานภาครฐและภาคประชาสงคมท.มบทบาทในการคมครองผบรโภคในปจจบน

4.2 การแทรกแซงกลไกตลาดเทาท,จาเปน เชน กรณมภยพบต หรอมความลมเหลวของตลาด

โดยกระบวนการแทรกแซงควรมความโปรงใส ตรวจสอบได และมกฎกตกาท.ชดเจน โดยกระทรวงพาณชยจะตองใชมาตรการบนพ7นฐานของการคานงถงผลประโยชนของผมสวนเก.ยวของท 7ง 3 สวน ไดแก ผผลต ท 7งผประกอบการและเกษตรกร ผคาและผบรโภคอยางเทาเทยมกน โดยในระยะกลางถงระยะยาวควรปรบลดแนวทางในการควบคมราคาสนคาและการแทรกแซงตลาด โดยเฉพาะตลาดสนคาเกษตร โดยควรทาการศกษาหาแนวทางในการใชประโยชนจากระบบตลาดสนคาเกษตรลวงหนาแหงประเทศไทย (AFET)

i-16

ซ.งเปนองคกรอสระท.ต 7งข7นตามพระราชบญญตการซ7อขายสนคาเกษตรลวงหนา พ.ศ 2542 ใหเกดประโยชนสงสด พรอมขยายบทบาทในการพฒนาศกยภาพเกษตรกร โดยเฉพาะในดานการบรหารจดการและการเขาถงขอมลราคาและความตองการของตลาด เพ.อผลกดนใหเกษตรกรมความแขงแกรงสามารถขายสนคาเกษตรไดในราคาท.เหมาะสม

ยทธศาสตรทP 5: การสงเสรมและพฒนาโครงสรางพRนฐานทางการคา (New Trade Infrastructure)

โครงสรางพ%นฐานทางการคา (trade infrastructure) ประกอบดวยบรการขนสง บรการส อสารและเทคโนโลยสารสนเทศ บรการการเงนและบรการประกนภย การวจยและพฒนาและทรพยสนทางปญญา ซ งโครงสรางพ%นฐานทางการคาเหลาน%เปนปจจยสาคญในการชวยอานวยความสะดวกใหกบการคา ลดตนทนใหกบผประกอบการ ปองกนความเส ยงจากความผนผวนตางๆ เพ มชองทางนวตกรรมและเคร องมอการสงผานสนคาใหมๆ เชน การพาณชยอเลกทรอนกส การพาณชยผานทางโทรศพทเคล อนท การใชประโยชนจากส อสงคม (Social Media) เปนตน กระทรวงพาณชยจงควรมบทบาทสาคญในการเปนเจาภาพรวมในการดแลและบรณาการนโยบายท เก ยวของกบโครงสรางพ%นฐานทางการคาเพ อใหหนวยงานท เก ยวของมนโยบายสอดรบกบการเพ มขดความสามารถในการแขงขนของผประกอบการ พฒนาธรกจบรการท เปนโครงสรางพ%นฐานทางการคาตางๆ เชน logistic service, e-commerce พรอมท %งการผลกดนใหผประกอบการและผบรโภคใหความสาคญกบทรพยสนทางปญญา การยกระดบการอานวยความสะดวกในดานการคมครองทรพยสนทางปญหาและการบงคบใชกฎหมาย


5.1 การเปนเจาภาพรวมในการดแลและบรณาการนโยบายท,เก,ยวของกบโครงสรางพ'นฐานทางการคา เพ.อใหหนวยงานท.เก.ยวของมนโยบายสอดรบกบการเพ.มขดความสามารถในการแขงขนของผประกอบการ ท 7งในดานการชวยอานวยความสะดวกใหกบการคา ลดตนทนใหกบผประกอบการ ปองกนความเส ยงจากความผนผวนตางๆ เพ มชองทางนวตกรรมและเคร องมอการสงผานสนคาใหมๆ เชน การพาณชยอเลกทรอนกส การพาณชยผานทางโทรศพทเคล อนท การใชประโยชนจากส อสงคม เปนตน

5.2 การสงเสรมการพฒนาธรกจบรการท,เปนโครงสรางพ'นฐานทางการคาตางๆ เชน บรการโลจสตกส บรการพาณชยอเลกทรอนกส ซ.งเปนชองทางการทาการคาท.สาคญ

i-17

5.3 การผลกดนใหผประกอบการและผบรโภคใหความสาคญกบทรพยสนทางปญญา การยกระดบการอานวยความสะดวกในดานการคมครองทรพยสนทางปญหาและการบงคบใชกฎหมาย ตลอดจนสงเสรมการยกระดบ Technological readiness ใหกบผประกอบการ

ขอเสนอแนะในการกาหนดเจาภาพหลกในการขบเคลPอนยทธศาสตร

การขบเคล อนยทธศาสตรจาเปนตองบรณาการการทางานกนท %งภายในกระทรวงและกบหนวยงาน

ภายนอก ท %งน% เพ อใหผดแลหลกในแตละยทธศาสตรมความชดเจน คณะท ปรกษาฯ เสนอเจาภาพหลกและ

เจาภาพรองสาหรบแตละยทธศาสตรดงตารางดานลางน%

ยทธศาสตร เจาภาพหลก เจาภาพรอง

การขบเคล,อนยทธศาสตรโดยรวม สานกงานปลดกระทรวงพาณชย

1. ก า ร ส ร า ง ข ด ค ว า ม ส า ม า ร ถ ใ หผป ร ะกอบการและวสาหกจ (Smart Enterprise)

• กรมพฒนาธรกจการคาเปนเจาภาพในกลมผประกอบการใหมหรอมประสบการณไมมากนก

• กรมสงเสรมการสงออกเปนเจาภาพกลมผประกอบการขนาดใหญหรอกลม Well-established SMEs

2. การใชอาเซยนเปนฐานไปส เวทโลก (ASEAN One)

กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ กรมสงเสรมการสงออก

กรมการคาตางประเทศ

3. การยกระดบประเทศเขาส เศรษฐกจสรางสรรคมลคา (Value Creation Economy)

กรมสงเสรมการสงออก กรมทรพยสนทางปญญา

4. การสรางสภาพแวดลอมภายในประเทศท.เอ7อตอการแขงขนและเปนธรรม (Pro Competitive Environment)

กรมการคาภายใน กรมการคาตางประเทศ

5. การสงเสรมและพฒนาโครงสรางพ7นฐานทางการคา (New Trade Infrastructure)

สานกงานปลดกระทรวงพาณชย กรมทรพยสนทางปญญา

i-18

ขอเสนอแนะการขบเคลPอนยทธศาสตรผานกลมสาขาการผลตและบรการทPมศกยภาพ

แผนแมบทกระทรวงพาณชยขบเคล อนผานยทธศาสตรท %ง 5 ประการขางตนโดยการขบเคล อนยทธศาสตรควรเนนกลมสาขาการผลตและบรการท ประเทศไทยมศกยภาพเปนพเศษ ซ งเม อพจารณาจากจดแขงของประเทศไทยรวมกบโอกาสท เกดจากพลวตโลกไมวาจะเปนการรวมกลมเศรษฐกจ การเปล ยนแปลงหวงโซอปทานโลก การเปล ยนแปลงรสนยมของผบรโภค การเขาสส งคมผสงอาย การเปล ยนแปลงสภาพภมอากาศ เปนตน สาขาการผลตและบรการท กระทรวงพาณชยควรใหความสาคญเปนพเศษ ไดแก

• ความตองการสนคาและบรการท มมลคาเพ มสง ตอบสนองตอความสนทรยและความใสใจในสขภาพและตองอาศยความเช ยวชาญของบคลากร นาไปสโอกาสในการขยายตวของบรการดานสขภาพ (Health service) และกลมสนคาและบรการเพPอชวตความเปนอยทP ด (Wellness) การทองเทPยวและบรการตอเนP อง รวมถงอตสาหกรรมอญมณและเครPองประดบ (Jewelry)

• ความใสใจเร องส งแวดลอมท เพ มข%น พรอม ๆ ความตระหนกในความจาเปนท ประชาคมโลกตองรวมกนแกปญหาภาวะโลกรอน เปนการเปดโอกาสในการขยายตวใหกบอตสาหกรรมดานพลงงาน โดยเฉพาะพลงงานทดแทน (Alternative Energy) โดยมความเก ยวโยงใกลชดกบประเดนทางดานการเกษตรท เก ยวของกบการผลตพชพลงงาน

• ความตองการสนคาและบรการท มมลคาเพ มสง โดยเฉพาะท เปนการตอบสนองตอแนวโนมท เพ มข%นของการใสใจสขภาพ การเขาสสงคมผสงอาย (Ageing Society) นาไปสศกยภาพของอตสาหกรรมท เก ยวของกบคณภาพของการใชชวตประจาวน โดยเฉพาะอาหารเพPอสขภาพ อาหารพรอมทาน สนคาและบรการทPเหมาะสาหรบผสงอาย

• การรวมกลมทางเศรษฐกจเปนปจจยหน งท นามาซ งการเปล ยนแปลงของหวงโซอปทานโลก ประกอบกบความตองการของผบรโภคใหความสาคญกบสนคารปแบบใหม ๆ ท มมลคาเพ มสง เปนการสรางโอกาสใหกบอตสาหกรรมท มหวงโซอปทานในหลายประเทศ และเปนอตสาหกรรมท มสดสวนของความคดสรางสรรคสง เชน อตสาหกรรมสPงทอและเครPองนงหม

• ราคาพลงงงานท ผนผวน จากความจากดของทรพยากรธรรมชาต ประกอบกบการยายฐานการผลตจากการเปล ยนแปลงหวงโซอปทานของโลก สงผลใหตองพจารณาปรบปรงเสนทางและการจดการการขนสงและโลจสตกสใหมประสทธภาพมากข%น

• รสนยมการบรโภคท ใหความสาคญกบมลคาเพ มของสนคา ความสนทรย รวมถงความเปนมตรตอส งแวดลอม นาไปสความตองการสนคาและบรการท ตอบสนองมากกวาแคการใชงาน ถอเปนการเปดโอกาสใหอตสาหกรรมท เปนมตรตอส งแวดลอมและมมลคาเพ มสง เชน บรการดานการ

i-19

ทองเทPยว ท %งน% การท อาเซยนกาหนดใหการทองเท ยวเปนหน งในสาขาท เรงรดการรวมกลม ย งเปนการสนบสนนศกยภาพของอตสาหกรรมการทองเท ยวใหมมากข%น รวมท %งกลมสนคาเศรษฐกจสรางสรรค (Creative Product & Service) โดยเฉพาะสนคาท ไทยมศกยภาพสง เชน แฟช น ดจตลคอนเทนท (digital content) การบนเทง และหตถกรรม (craft) หรอสนคาท มเน%อหาเชงวฒนธรรม (Cultural Content)

• การเปล ยนแปลงของหวงโซอปทานประกอบกบแนวโนมความตระหนกในความสาคญของการคมครองส งแวดลอม สงผลกระทบตออตสาหกรรมท มฐานการผลตในหลายประเทศและมความเก ยวของใกลชดกบส งแวดลอม เชน อตสาหกรรมยานยนต

• การรวมกลมทางเศรษฐกจของอาเซยนกบจนและอนเดย เปนการฉกฉวยโอกาสท เกดข%นจากการขยายตวทางเศรษฐกจท รวดเรวของจนและอนเดย ซ งจะทาใหมความตองการในการกอสรางโครงสรางพ%นฐานจานวนมาก และเปดโอกาสใหกบบรการดานการกอสราง และธรกจเทคโนโลยสารสนเทศท มความพรอมในการทางานในระดบระหวางประเทศ หรอท เปนสวนหน งของหวงโซมลคาของโลก

i-20

3. การปฏรประบบการบรหารกระทรวงพาณชย

โครงสรางกระทรวงพาณชยในปจจบนน 7น เปนการจดแบงตามบทบาทและหนาท.ในการทางาน (Functional Structure) ซ.งเหมาะกบองคกรท.ตองอาศยความชานาญเฉพาะทางเพ.อใหบรรลเปาหมาย และใหความสาคญกบประสทธภาพอยางมาก เน.องจากมการแบงภารกจหนาท.อยางชดเจน ทาใหการทางานของบคลากรในแตละหนวยงานบรรลเปาหมายไดอยางสะดวก และบคลากรเองกไดรบการพฒนาใหมความชานาญและเช.ยวชาญในสายงานน 7นๆ อยางไรกด องคกรในลกษณะน7กมขอเสย คอ ขาดการบรณาการการทางานรวมกน เน.องจากบคลากรมองไมเหนภาพรวมการทางานท 7งหมดของกระทรวง แตละหนวยงานรบผดชอบเฉพาะภารกจและทางานภายในสายงานของตนเอง (Silo) มองไมเหนบทบาทของตนและหนวยงานท.มตอการขบเคล.อนเปาหมายหลกขององคกร ทาใหความซ7าซอนขาดประสทธภาพ (Red Tape) และท.สาคญท.สดเปนการบมเพาะวฒนธรรมการทางานท.บคลากรในองคกรขาดความรสกผกพนตอองคกร ขาดความกระตอรนรน ขาดความสามคค เปนอปสรรคตอการตดตอประสานและการทางานขามหนวยงานดวย นอกจากน7 ลกษณะของหนวยงานแบบน7ยงมความยดหยนต.าและสงผลใหความสามารถในการปรบตวมคอนขางนอย

ท 7งน7 โครงสรางกระทรวงพาณชยท.ใชในปจจบนน 7น สวนหน.งเปนผลมาจากขอเสนอแนะในการจดทาแผนแมบทกระทรวงพาณชย พ.ศ.2540-2549 โดยมการแบงหนวยงานตามกลมภารกจ ไดแกสานกงานรฐมนตร สานกงานปลดกระทรวงพาณชย สานกงานนโยบายและยทธศาสตรการพาณชย กลมภารกจดานการคาในประเทศ (Internal Trade Cluster) ไดแก กรมการคาภายใน กรมพฒนาธรกจการคา และกรมทรพยสนทางปญญา กลมภารกจดานการคาตางประเทศ (External Trade Cluster) ไดแก กรมการคาตางประเทศ กรมเจรจาการคาระหวางประเทศและกรมสงเสรมการสงออก หนวยงานในภมภาค ไดแก สานกงานพาณชยจงหวด สานกงานการคาภายในจงหวด สานกงานสาขาช .งตวงวด สานกงานการคาตางประเทศ สานกงานพฒนาธรกจการคาจงหวดและศนยสงเสรมการสงออกในภมภาค หนวยงานในตางประเทศ ไดแก คณะผแทนถาวรไทยประจาองคการการคาโลก สานกงานพาณชยในตางประเทศ (ในปจจบน ม 3 แหง ท.กรงวอชงตน ด.ซ. กรงปกก.งและกรงบรสเซลล) สานกงานสงเสรมการคาในตางประเทศ

หนวยงานท.เปนรฐวสาหกจ (State Enterprise) ไดแก องคการคลงสนคา และหนวยงานท.เปนองคกรมหาชน (Public Organization) ไดแก ศนยสงเสรมศลปาชพระหวางประเทศ และสถาบนวจยและพฒนาอญมณและเคร.องประดบแหงชาต สานกงานคณะกรรมการกากบการซ7อขายสนคาเกษตรลวงหนา และ ตลาดสนคาเกษตรลวงหนาแหงประเทศไทย

ท 7งน7 จากการประมวลการสมภาษณเชงลกและการจดประชมระดมสมองกบผบรหารระดบสงของกระทรวงพาณชย ผแทนจากกลมสายงานตางๆ รวมไปถงผทรงคณวฒและผแทนจากหนวยงานภายนอกท.

i-21

เก.ยวของกบกระทรวงพาณชย พบวา มประเดนปญหาท.เก.ยวของกบโครงสรางองคกรและระบบบรหารการทางานของกระทรวงพาณชยในปจจบน สามารถสรปหลกๆ ไดดงตอไปน7

1) ความทบซอนในการดาเนนงานของหนวยงานตางๆ ภายในกระทรวง ซ.งอาจเกดจากแผนงานไมชดเจน หรอความเขาใจในแผนการทางานไมตรงกน

2) บทบาทและภารงานของกระทรวงขาดความชดเจน ภารงานสาคญบางประการยงขาดเจาภาพ

3) บทบาทและภารกจในปจจบนไมสอดรบกบทศทางและความเปล.ยนแปลงในอนาคต โดยภารกจสวนใหญเปนการแกไขปญหาเฉพาะหนาและเปนการดาเนนการในระยะส 7น ไมไดเปนการพฒนาท.สงผลในระยะยาว

4) การบรณาการและการประสานตดตอระหวางหนวยงานภายในไมมประสทธภาพ

5) การดาเนนงานในบางสวนขาดอสระและความคลองตว

การปรบบทบาทและโครงสรางองคกร

ในการศกษาวเคราะหจดออนของโครงสรางปจจบน คณะท.ปรกษายงไดยดถอแนวทางปฏบตท.ดของการจดโครงสรางองคกรรวมไปถงการกาหนดบทบาทภารกจของแตละสวนงานใหมความชดเจน ดงตอไปน7

1. การจดโครงสรางองคกร ตองขจดภารกจท.ไมจาเปนหรอไมสอดคลองกบสถานการณและบรบทปจจบนออกไป โดยพจารณาความจาเปนในการดาเนนงานเพ.อใหสอดคลองและตอบสนองกบวสยทศน (Vision) และพนธกจ (Mission) ตลอดจนแผนยทธศาสตรใหมของกระทรวงพาณชย ใหไดมากท.สด

2. การจดโครงสรางองคกร ควรใหความสาคญตอภารกจหลก (Core Functions) ขององคกรและภารกจสนบสนน (Support Functions) อยางเหมาะสม ท 7งน7 ท.ปรกษาพยายามจดโครงสรางใหมใหแยกประเภทของภารกจหลกและภารกจสนบสนนอยางชดเจน ท 7งในสวนกลาง สวนภมภาคและหนวยงานตางๆ ในตางประเทศ

3. โครงสรางองคกร ควรกระจายอานาจและความรบผดชอบ (Decentralization and Empowerment) จากสวนกลางใหแกสานกงานในสวนภมภาคมากท.สดเทาท.จะทาได เพ.อใหเกดสมดลระหวางประสทธภาพการดาเนนงาน และการทางานท.สามารถตอบสนองความตองการในพ7นท. ท 7งน7 เพ.อมงใหสวนปฏบตงานในภมภาคท.เปน Front Line Operator สามารถบรหารจดการตนเองไดอยางเบดเสรจและสามารถทางานตอบสนองความตองการของผประกอบการ ประชาชนและผมสวนเก.ยวของอ.นๆ ไดอยางเตมประสทธภาพ

i-22

4. การจดโครงสรางองคกรควรเปนการจดโครงสรางใหเปนแนวราบ เพ.อใหมสายการบงคบบญชา (Line of Command) ท.ส 7นท.สด เพ.อใหการดาเนนงานและการตดสนใจเปนไปไดอยางรวดเรว ในขณะเดยวกนขอบเขตของการบงคบบญชา (Span of Control) กไมควรกวางมากจนเกนไป อนจะทาใหการดแลรบผดชอบของผบงคบบญชาทาไดไมท .วถงและขาดประสทธภาพ

5. ภายใตโครงสรางองคกรใหม ควรมการกาหนดลกษณะงาน (Functional Description) ซ.งอธบายบทบาทหนาท.และความรบผดชอบท.ชดเจนของแตละหนวยงาน เพ.อใหแตละหนวยงานไดปฏบตอยางมประสทธภาพ ไมเกดปญหาจากความสบสนและการทางานท.ซ7าซอนกน หรอหาเจาภาพในการทางานน 7นไมได

6. การจดโครงสรางองคกร ตองคา นงถงการพฒนาความกาวหนาในอาชพ (Career Development) ของพนกงานในองคกร เพ.อทาใหพนกงานมแรงจงใจในการทางานและทางานอยางเตมความสามารถ เตมกาลง กลาวคอ การจดโครงสรางองคกรคร 7งน7 ไดมการรวมสายงาน ภารกจหรอกลมอาชพ (Job Family) ท.มความคลายคลงกนหรอเก.ยวของกนมาไวดวยกน อาท สายงานยทธศาสตร ท.มฝายแผนและฝายบญชการเงนอยดวยกน สายงานอานวยการท.เปนสายงานสนบสนน มฝายทรพยากรบคคล ฝายกฎหมายและฝายธรการอยดวยกน อนจะทาใหพนกงานสามารถเตบโตและมเสนทางความกาวหนาในสายอาชพตามความรความสามารถ และสามารถโอนยายภายในกลมอาชพเดยวกนได

7. การจดโครงสรางควรสงเสรมใหเกดการประสานงานและสรางความรวมมอระหวางหนวยงาน

หลกคดในการปรบบทบาทและโครงสรางกระทรวงน 7น เพ.อตอบรบกบทศทางและการขบเคล.อนยทธศาสตร โดยมการจดแบงกลมงานใหสอดคลองกบภารกจหลกๆ ท.คานงถงการบรรลผลสมฤทธ lตามประเดนยทธศาสตรเปนหลก (Strategic Reorganization and Reallocation)

i-23

ขอเสนอแนะการปรบปรงบทบาทและโครงสรางในสวนกลาง

เม.อพจารณาทศทางของยทธศาสตรใหมภายใตแผนแมบทกระทรวงพาณชย พ.ศ. 2555 -2564 คณะผวจยพบวากระทรวงพาณชย มหนาท.และบทบาทดงตอไปน7

ภายใตหนาท.และบทบาทท.มการปรบเปล.ยนใหมของกระทรวงน7 สะทอนถงบทบาทการทางานของกระทรวงพาณชยท.ตองใหน7าหนกอยางเทาเทยมกนใน 2 สวน คอ บทบาทในการควบคมกากบดแล (Regulate Role) เพ.อสรางกตกาการแขงขนตามกลไกตลาดท.เปนธรรมสาหรบท 7งผผลต เกษตรกร ผประกอบการคาและผบรโภค และบทบาทในการอานวยความสะดวก (Facilitate Role) เพ.อพฒนาผประกอบการ และเพ.อสงเสรมการคาและการลงทนท 7งในและนอกประเทศ

สงเสรมการคาการลงทนท�งในและนอกประเทศ(Trade and Investment Competitiveness)

Regional Clusters

Regional Integration

Internationalize

สรางกตกาการแขงขนท-เป.นธรรม(Fair Competition)

LocalizeMOC

• Regulations & Enforcement• Optimal Intervention Mechanisms• Consumer Protection

ท-มา: SIGA Analysis

• Market Intelligence• Capacity Building• Matching Trade & Investment Opportunity • Trade & Investment Promotion/Facilitation

การวเคราะหโครงสรางกระทรวงพาณชยในป*จจบน

สานกงานปลด(สน.นโยบายเศรษฐกจการพาณชย)

กรมทรพยสนทางปTญญา

กรมพฒนาธรกจการคา

กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ

กระทรวงพาณชย

กรมการคาตางประเทศ กรมการคาภายใน กรมสงเสรม

การสงออก

สนง.นโยบายและยทธศาสตรการพาณชย

Trade and Economic Cooperation Internationalization

ผแทน WTO พาณชยภมภาค

Planning & Strategy

Capability Building & Pro-competitive Environment

i-24

จากทศทางวสยทศนและประเดนยทธศาสตรใหม ตลอดจนการกาหนดบทบาทหลกของกระทรวงดงกลาว สงผลตอการกาหนดโครงสรางการบรหารของกระทรวงพาณชยในสวนกลางท.คณะผวจยเหนวา มบทบาทหนาท.สาคญหลกๆ ไดแก

• กลมงานดานการวางแผนนโยบายและยทธศาสตร (Planning and Strategy)

• กลมงานการบรหารงานเพ,อขบเคล,อนยทธศาสตร (Management) โดยมท 7งกลมงานความรวมมอทางเศรษฐกจระหวางประเทศ (Trade and Economic Cooperation) และกลมงานพฒนาศกยภาพและสรางความแขงแกรงดานปจจยและสภาพแวดลอมในประเทศ (Capability Building and Pro-competitive Environment)

• กลมงานดานการสงเสรมการสงออกและโอกาสประกอบธรกจในตางประเทศ (Internationalization)

ท 7งน7 โดยหลกการแลวสวนกลางไมควรมหนวยงานมากเกนไป เพราะจะทาใหเกดความลาชาและ

ซ7าซอนในการทางาน ดงน 7น คณะท.ปรกษาเหนวาการปรบบทบาทและจดกระบวนทพการบรหารราชการ

กระทรวงพาณชยควรมลกษณะดงตอไปน7

แนวทางการปรบปรงกลมงานดานการวางแผนนโยบายและแผนยทธศาสตร

1. สานกงานปลดกระทรวงพาณชย

• เพ.มบทบาทการประสานงานระหวางหนวยงานในสวนกลางกบพาณชยภมภาค เน.องจากในระบบการดาเนนงานท.ผานมา พาณชยจงหวด ซ.งเปนผแทนของกระทรวงพาณชยท.ประจาอยในภมภาคน 7น อาจไมทราบอยางชดเจนนกถงกรอบภารกจของหนวยงานตางๆ ภายใตกระทรวงพาณชย ทาใหเวลามปญหาหรอมความตองการท.เกดจากในพ7นท. ท.จะตองตดตอประสานงานเขามายงสวนกลางทาไดคอนขางลาบาก ประกอบกบบคลากรท.อยในสวนกลางกไมคอยอานวยความสะดวกและใหความรวมมอมากนก ในอนาคต สานกงานปลดกระทรวงพาณชยจงควรจดต 7งสานกงานบรหารสวนภมภาคข7นมาอยางเปนทางการ เพ.อประสานงานในเร.องของกรอบภารกจของแตละหนวยงานใหชดเจน เพ.อทาความเขาใจกบพาณชยจงหวดวาเร.องดงกลาวอยในความรบผดชอบของหนวยงานใด นอกจากน7 สานกบรหารสวนภมภาค ยงตองมบทบาทหนาท.เปนตวกลางคอยเช.อมโยงระหวางสวนกลางกบสวนภมภาค ในการสงตอภารกจตางๆ ลงไปและประสานตดตอขอความรวมมอจากภมภาคเขามายงสวนกลางดวย

• เพ.มบทบาทการประสานและบรณาการการทางานรวมกบหนวยงานรปแบบอ.นๆ ท 7งรฐวสาหกจองคกรมหาชนและองคกรอสระท.อยภายใตการกากบดแลของกระทรวงพาณชย เพ.อใหการขบเคล.อนและการดาเนนงานสอดคลองและเปนไปตามทศทางเดยวกนกบแผนยทธศาสตรกระทรวงพาณชย

i-25

• ในสวนของงานพาณชยภมภาค เพ.อตอบสนองกบบทบาทในการบรหารจดการและประสานเพ.อบรณาการงานระหวางสานกงานพาณชยจงหวดกบหนวยงานสวนกลางของกระทรวงพาณชย คณะท.ปรกษาขอเสนอใหมการจดต 7งสานกงานบรหารพาณชยจงหวด ข7นมารบผดชอบบทบาทน7 และขอเสนอใหมการจดต 7งศนยพาณชยภมภาค ท.จะทาหนาท.พฒนาและขบเคล.อนการดาเนนงานของกระทรวงพาณชยใหมความเหมาะสมกบศกยภาพและความตองการของพ7นท.ในลกษณะของคลสเตอร เพ.อประสานเช.อมโยงกบสานกงานพาณชยจงหวดในแตละภาค ในลกษณะของ Hub and Spoke โดยอาจพจารณาตามการจดแบงภมภาคตามทาเลท.ต 7ง อาท ศนยพาณชยภาคกลาง ศนยพาณชยภาคเหนอ ศนยพาณชยภาคใตและศนยพาณชยภาคตะวนออกเฉยงเหนอ หรอการแบงตามคลสเตอรของกระทรวงมหาดไทยและสานกงาน ก.พ.ร.เปนตน นอกจากน7 ศนยดงกลาวยงควรเปนศนยกลางการใหบรการดานการพาณชยครบวงจร ซ.งจะทาใหนกธรกจและประชาชนในสวนภมภาคไดรบการบรการท.สะดวก รวดเรวและไดมาตรฐานเดยวกนกบในสวนกลาง

• สานกงานปลดกระทรวงพาณชยควรมการจดต 7งหนวยงานภายในท.ดแลรบผดชอบดานการคาชายแดน ซ.งในปจจบนประเทศไทยมพ7นท.จงหวดท.ตดชายแดนประเทศเพ.อนบาน ท 7งทางฝ .งประเทศพมา มาเลเซย ลาวและกมพชาอยหลายแหง มมลคาการคาชายแดนเพ.มสงข7นทกป สานกงานบรหารการคาชายแดนท.จะจดต 7งข7นน7 จงควรทาหนาท.ในการบรหารจดการความสมพนธกบประเทศเพ.อนบานในเร.องการคา การตลาด การลงทน การประกอบธรกจและการใชวตถดบทรพยากรจากประเทศเพ.อนบาน รวมถงตดตามขบเคล.อนนโยบายของสานกงานปลดกระทรวงพาณชยในประเดนท.เก.ยวของกบการคาชายแดนดวย

• ในสวนของงานตางประเทศ ซ.งปจจบนมสานกงานพาณชยในตางประเทศ 3 แหง ท.มลกษณะเปนศนยบรหารงานภมภาค (Regional Center) ไดแก สานกงานพาณชยท.กรงวอชงตน ดซ ดแลภมภาคอเมรกา สานกงานพาณชยท.กรงบรสเซลล ดแลภมภาคยโรป และสานกงานพาณชยท.กรงปกก.ง ดแลภมภาคเอเชยน 7น ทางคณะท.ปรกษาเสนอใหมการจดต 7งสานกงานพาณชยประจาภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต หรออาเซยนข7นอกหน.งแหง ณ ประเทศอนโดนเซย เพ.อใหสอดรบกบยทธศาสตรใหมท.ใหความสาคญกบภมภาคอาเซยน รองรบการเปดเสรประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) ในป พ.ศ. 2558

2. สานกงานนโยบายและยทธศาสตรการพาณชย

(ในปจจบนเปนหนวยราชการภายในกระทรวงพาณชย มฐานะเทยบเทาระดบกรม เกดดวยการ

ยบรวมหนวยงานหลก 2 หนวยงานภายใตสานกงานปลดกระทรวงพาณชย ไดแก สานกงานยทธศาสตรการ

พาณชยและสานกดชนเศรษฐกจการคาของสานกงานปลดกระทรวงพาณชย)

i-26

บทบาทและภารกจในการจดทาแผนยทธศาสตรการพาณชยในอนาคตอาจจะประสบปญหาในการขบเคล.อน เน.องจากสานกงานนโยบายและยทธศาสตรการพาณชยเปนหนวยงานเทยบเทาระดบกรม ดงน 7น หากพจารณาจากสายการบงคบบญชาแลว ไมมอานาจหนาท.ท.จะแปลงยทธศาสตรใหเปนแนวทางปฏบตสาหรบกรมอ.นๆ ท.เปนระดบปฏบตการ ตางจากทศทางนโยบายและแผนปฏบตราชการท.ทางสานกปลดกระทรวงพาณชยจดทาข7น อนจะทาใหแผนยทธศาสตรการพาณชยไมไดรบความสนใจและขบเคล.อนไปในทศทางเดยวกนท 7งกระทรวง ในขณะเดยวกน หากแบงบทบาทและหนาท.ไมชดเจนดพอ อาจสงผลใหการทางานมความซ7าซอนกบภารกจของสานกงานปลดกระทรวงพาณชยได โดยเฉพาะในการประสานงานกบหนวยงานภายนอกกระทรวงเพ.อจดทาและขบเคล.อนแผนยทธศาสตรตางๆ ดงน 7น คณะท.ปรกษาจงขอเสนอใหมการทบทวนแนวคดการจดต 7งสานกนโยบายและยทธศาสตรการพาณชย พรอมกบบทบาทหนาท.และภารกจของสานกใหม เพ.อเปนการแกไขปญหาในการดาเนนงานท.อาจเกดข7นในอนาคต

โดย คณะท.ปรกษาเหนวา ในภาพรวมการทางานของสานกงานนโยบายและยทธศาสตรการพาณชยท.ตองการใหเปน Intelligence Unit เพ.อวเคราะหเชงลกในดานอปสงคและอปทานในตลาดตางๆ การคาและการลงทน และกฎระเบยบทางการคาท 7งระดบโลก ภมภาค รายประเทศ ตลอดจนรายสนคาท.สาคญ โดยเช.อมโยงกบเครอขายท 7งภายในกระทรวง ฑตพาณชยในตางประเทศและพาณชยจงหวดน 7น ตองการบคลากรท.มความรความสามารถเฉพาะดาน โดยเฉพาะอยางย.งในดานการวเคราะหและวจยทางเศรษฐศาสตร ในขณะท.ขาราชการประจาของกระทรวงพาณชยน 7นมทกษะในการบรหารจดการ ดงน 7น หากภารกจเหลาน7ยงอยในสานกฯ การทางานกอาจขาดประสทธภาพและไมบรรลตามวตถประสงคท.ต 7งไวนก คณะท.ปรกษาจงขอเสนอใหตดภารกจของการเปน Intelligence Unit ใหอยในรปแบบขององคกรอสระ ภายใตการควบคมและกากบดแลของสานกนโยบายและยทธศาสตรการพาณชย เชน รปแบบมลนธอยางมลนธสถาบนวจยนโยบายเศรษฐกจการคลง (สวค.) ท.ดาเนนการภายใตนโยบายของกระทรวงการคลง เปนตน

กลมงานความรวมมอทางเศรษฐกจพาณชยระหวางประเทศ

3. กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ

• ในระยะส 7น บทบาทท.กรมเจรจาฯ ควรใหความสาคญมากย.งข7น คอ การรวบรวมและเผยแพรขอมลสถานะและความคบหนาเก.ยวกบการทาความตกลงการคาเสรใหมลกษณะท.เปนมตรกบผใชขอมลมากย.งข7น (user friendly) รวมถงการแกไขปญหาท.มการรองเรยนภายในกรอบดงกลาวโดยทาหนาท.ในลกษณะท.เปน FTA Coordinating Center โดยควรจดใหมชองทางเพ.อช7แจงขอเทจจรง ใหคาปรกษาแนะนาแกหนวยงานภาครฐและภาคเอกชนเก.ยวกบความคบหนาสถานะการเจรจา FTA พนธกรณและขอผกพน

i-27

ตามความตกลง FTA ของไทย และโอกาส รวมไปถงสทธประโยชนท.เอกชนจะไดรบจากผลของการเจรจาเปดเสรในระดบตางๆ ดวย

• ในระยะยาว บทบาทของการเจรจาเพ.อเปดเสรทางการคาในดานตางๆ เร.มมแนวโนมท.จะลดลง เน.องจากท .วโลกไดมการเปดเสรกนอยางกวางขวางแลว ดงน 7น บทบาทในอนาคตจงควรใหน7าหนกกบการสรางความรวมมอทางเศรษฐกจ โดยในระยะยาวอาจพจารณาศกษาการรวมกบกรมการคาตางประเทศ โดยอาจพจารณาปรบช.อหนวยงานเปนกรมพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจระหวางประเทศ (Department of External Economic Development Cooperation) และผลกดนภารกจท.เปนงานประจา อาท การข7นทะเบยนทางการคาของกรมการคาตางประเทศออกไปใหเอกชนเขามา (Outsourcing) เพ.อใหเหลอแตบทบาทหลก คอ การประสานและสรางความรวมมอทางเศรษฐกจพาณชยระหวางประเทศ พรอมบทบาทในการแกไขปญหาขอพพาททางการคาและการกดกนทางการคาท.ไมเปนธรรมท.จะเร.มทวความรนแรงข7นในอนาคต เพ.อปกปองผประกอบการและผบรโภคในประเทศ

4. กรมการคาตางประเทศ

• เพ.มบทบาทในการอานวยความสะดวก และการปรบบทบาทหนาท.โดยใหความสาคญกบการแกไขปญหาในเชงรกอนสบเน.องมาจากมาตรการและขอจากดทางการคาท.มใชภาษ (Non-tariff Barrier) อาท การตอบโตการทมตลาด ตลอดจนการเพ.มบทบาทมากข7นในการตดตามตรวจสอบและเพ มบทบาทดานการเตอนภยลวงหนา (Early Warning) พรอมกบเสนอแนวทางการปรบตวใหผประกอบการอยางเปนรปธรรมถงการใชมาตรการทางการคาใหมๆ ของประเทศตางๆ ท 7งในมตส.งแวดลอม เกษตร อตสาหกรรม แรงงาน สทธมนษยชน การประมง ความปลอดภยระหวางประเทศ เปนตน โดยใหความสาคญเปนพเศษกบสนคาและบรการศกยภาพ อาท สนคาเกษตรและอาหาร ยานยนตและช7นสวน อเลคทรอนคส ช7นสวนและสวนประกอบ ส.งทอ อญมณและเคร.องประดบ บรการดานการทองเท.ยว บรการดานสขภาพ ขนสงและโลจสตกส กอสราง เทคโนโลยสารสนเทศ และธรกจพลงงานทดแทน เปนตน

กลมงานพฒนาศกยภาพและสรางความแขงแกรงดานปจจยและสภาพแวดลอมในประเทศ

5. กรมการคาภายใน

• คณะท.ปรกษาขอเสนอใหกรมการคาภายในไดทาการทบทวนบทบาทของกรมฯ ท.ตองคานงถงผลประโยชนของผมสวนเก.ยวของท 7ง 3 สวน ไดแก ผผลต ท 7งผประกอบการและเกษตรกร ผคาและผบรโภคอยางเทาเทยมกน และเสนอใหมการปรบลดแนวทางในการควบคมราคาสนคาและการแทรกแซงตลาด โดยเฉพาะตลาดสนคาเกษตร ท 7งน7 ควรจะใชระบบตลาดสนคาเกษตรลวงหนาแหงประเทศไทย (AFET) ซ.งเปนองคกรอสระท.ต 7งข7นตามพระราชบญญตการซ7อขายสนคาเกษตรลวงหนา พ .ศ 2542 ใหเกดประโยชน

i-28

สงสด โดยปรบแกไขปญหาเร.องความครอบคลมของสนคา ใหขยายจากสนคาหลกท.ในปจจบนมเพยง 3 ชนด ไดแก ขาว ยางพาราและมนสาปะหลง พรอมขยายบทบาทในการพฒนาศกยภาพเกษตรกร โดยเฉพาะในดานการบรหารจดการและการเขาถงขอมลราคาและความตองการของตลาด เพ.อผลกดนใหเกษตรกรมความแขงแกรงสามารถขายสนคาเกษตรไดในราคาท.เหมาะสม

• ในดานการสงเสรมใหมการแขงขนทางการคาท.เปนธรรมน 7น คณะผวจยขอเสนอใหพจารณาแยกสานกงานคณะกรรมการการแขงขนทางการคาใหเปนองคกรอสระ (Independent Organization) เพ.อใหมความเปนกลางและปลอดจากการแทรกแซงทางการเมอง เน.องจากบทบาทหนาท.ของสานกงานฯ มต 7งแตการตดตามสอดสองพฤตกรรมของผประกอบการ การศกษาวเคราะห วจยเก.ยวกบสนคา การบรการและพฤตกรรมการประกอบธรกจใหมการปฏบตเปนไปตามพระราชบญญตการแขงขนทางการคา การรบเร.องรองเรยนและการพจารณากรณรองเรยนท.เกดข7น รวมท 7งการใหขอเสนอแนะแนวทางและใหความเหนในการปองกนการใชอานาจเหนอตลาด การรวมธรกจ การลดและการจากดการแขงขนในการประกอบธรกจตอคณะกรรมการการแขงขนทางการคา

6. กรมพฒนาธรกจการคา

• กรมพฒนาธรกจการคาในปจจบนยงคงมบทบาทในการใหบรการเร.องทะเบยนการคา และบทบาทในการกากบดแลผประกอบธรกจ มากกวาบทบาทในการสงเสรมและพฒนาธรกจ ดงน 7น คณะผวจยจงขอเสนอใหมการปรบบทบาทหนาท.และภารกจของกรมใหมใหมความชดเจนมากข7นและใหน7าหนกกบบทบาทสงเสรมและสนบสนนธรกจและผประกอบการ (Facilitation Roles) โดยเฉพาะกลมผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) ใหสามารถปรบตว โดยใชนวตกรรมเขามาเพ.มมลคา การเพ.มผลตภาพการผลตรวมถงสนบสนนใหผประกอบการไทยเปนผเลนระดบภมภาค (Regional Players) สามารถเปนสวนหน.งของหวงโซมลคาและใชประโยชนจากการรวมกลมเศรษฐกจในภมภาคไดอยางเตมประสทธภาพ ท 7งน7 อาจมการจดต 7ง Trade Clinic ข7นภายในกรมพฒนาธรกจการคา เพ.อเปนศนยบมเพาะ (Incubator) และเปน One Stop Service ในการใหคาปรกษาเบ7องตนแกผประกอบการ กอนจะสงตอใหกบหนวยงานท.รบผดชอบและมความเช.ยวชาญเฉพาะดานภายในกระทรวงฯ ตอไป

นอกจากน7 ในสวนของภารงานท.มลกษณะเปนภารกจประจา อาท ทะเบยนธรกจ บญชธรกจและขอมลธรกจตางๆ ควรมการผองถายหนาท.ออกไป โดยอาจอาศยแนวทางการ Outsourcing เพ.อใหภารกจหลกของกรมเปนเร.องการพฒนาธรกจและผประกอบการ

• คณะผวจยขอเสนอใหกรมพฒนาธรกจการคาใหความสาคญกบบทบาทการสนบสนนธรกจของประเทศ ใหมความสามารถในการแขงขนและตอบสนองความตองการใหมๆ ของตลาด โดยเฉพาะในดานธรกจบรการและพาณชยอเลกทรอนกสท.มประเทศไทยมศกยภาพและมอตราการเจรญเตบโตสงข7นอยางรวดเรว ท 7งน7 ในเบ7องตนควรมการพจารณาขยายแนวทางการสนบสนนและพฒนาธรกจบรการจากธรกจ

i-29

บรการหลกๆ ท.ทางกรมพฒนาธรกจการคาใหความสาคญอยในปจจบน ไดแก ธรกจรานอาหาร ธรกจสปา ธรกจการดแลผสงอาย ใหครอบคลมธรกจบรการอ.นๆ อาท ธรกจซอฟทแวรและดจตอลคอนเทน ธรกจท.มฐานอยบนวฒนธรรม (Cultural Goods) และธรกจท.สนบสนนโครงสรางพ7นฐานทางการคา (Trade Infrastructure) โดยเฉพาะอยางย.งธรกจดานโลจสตกส ท.ปจจบนยงขาดเจาภาพหลกในการบรณาการการพฒนาและสนบสนน

7. กรมทรพยสนทางปญญา

• ปรบบทบาทใหกรมทรพยสนทางปญญา จากเดมท.เนนในเร.องของการจดทะเบยนเพ.อการปกปองและคมครองทรพยสนทางปญญา มาใหความสาคญกบการบรการในดานการสงเสรมใหผประกอบการสามารถแปลงทรพยสนทางปญญาไปสการผลตสนคาและบรการ เพ.อใหสามารถสรางรายไดในเชงพาณชย นอกจากน7 บทบาทใหมยงตองเนนการสงเสรมใหผประกอบการชาวไทยใชประโยชนจากทรพยสนทางปญญา โดยเฉพาะแนวทางการสบคนและตอยอดจากทรพยสนทางปญญาท.มการจดทะเบยนอยท .วโลก ท 7งท.หมดอายการคมครองไปแลวและท.ยงไมหมดอาย แตไมไดมการจดทะเบยนคมครองในประเทศไทย

ขอจากดของการทางานของกรมทรพยสนทางปญญาในปจจบน ทาใหตองมการปรบเปล.ยนระบบการบรหารจดการ โดยแบบอยางในหลายประเทศ มกจะมการปรบสถานะใหหนวยงานท.ดแลดานทรพยสนทางปญญาหรอดานสทธบตรเปนองคกรอสระหรอเปนเอกชนไปเลย อาท Intellectual Property Corporation of Malaysia (MyIPO) ของมาเลเซย ท 7งน7โดยมวตถประสงคเพ.อใหเกดความคลองตวในการทางานและสามารถดาเนนงานเพ.อสรางรายไดเล7ยงตนเอง อยางไรกด บทบาทและพนธกจของกรมทรพยสนทางปญญาในปจจบน นอกจากการสนบสนนใหมการจดทะเบยนเพ.อคมครองทรพยสนทางปญญาประเภทตางๆ แลว ยงคงมหนาท.ในการปกปองคมครองสทธในทรพยสนทางปญญาท 7งในประเทศและตางประเทศดวย ดงน 7น แนวทางในการปรบสถานะองคกรเปนหนวยงานอสระอาจไมเหมาะสมกบภารกจในปจจบนนก อยางไรกด เพ.อแกไขปญหาของการดาเนนงานท.ผานมาท 7งในเร.องการขยายกาลงคนและการใชงบประมาณท.สงผลใหกรมทรพยสนฯ ไมสามารถใหบรการตอบสนองความตองการของผประกอบการไดลาชาไมเตมประสทธภาพ ทางคณะผวจยขอเสนอใหทางกระทรวงพาณชยไดทบทวนแนวทางการจดสรรงบประมาณ โดยใหจดสรรรายไดสวนหน.งท.ไดจากการดาเนนงานของกรมฯ นามาใชในการบรหารจดการ รวมท 7งพจารณานาแนวทางการใหสถาบนอดมศกษาและหนวยงานอ.นๆ ท.มบคลากรท.มความเช.ยวชาญในสาขาเทคโนโลยตางๆ และมศกยภาพทางดานการตรวจสอบการสทธบตรการประดษฐ เขามามสวนรวมในการตรวจสอบการประดษฐอนจะสงผลใหระบบการจดทะเบยนสทธบตรเปนไปดวยความสะดวกและรวดเรวย.งข7นในอนาคต

i-30

กลมงานดานสงเสรมตลาดและโอกาสทางธรกจในตางประเทศ

8. กรมสงเสรมการสงออก

• ปรบเปล.ยนบทบาทจากการสงเสรมการสงออกสนคา มาเปนการสงเสรมการคาอยางบรณาการ คอผนวกรวมเร.องการการลงทน ท 7งดงดดการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ (Foreign Direct Investment: FDI) โดยมการรวมมอและประสานงานกบคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (BOI) และสงเสรมการออกไปลงทนยงตางประเทศของผประกอบการชาวไทย (Outward Investment) นอกจากน7 ยงเนนการพฒนาและสรางโอกาสใหกบผประกอบการขนาดกลางและขนาดยอมในการเขาถงตลาดตางประเทศใหมากย.งข7น การปรบเปล.ยนบทบาทดงกลาวเพ.อรองรบการเปล.ยนแปลงเน.องจากปจจบนนกธรกจและผประกอบการไทยจานวนมากมศกยภาพเพยงพอท.จะขยายธรกจไปยงตางประเทศ ประกอบกบประเทศไทยกาลงกาวจากการเปนประเทศผผลต (Manufacturing Base) สการเปนประเทศผคา (Trading Nation) ประเทศผลงทน (Investor Country) รวมถงการปรบโครงสรางธรกจไปสภาคธรกจบรการ (Service Provider) ใหมากข7น เพ.อสรางความสามารถในการแขงขน

• เพ.มบทบาทและใหความสาคญในเร.องการเปนท.ปรกษาทางธรกจ เพ.อใหคาปรกษาและชวยเหลอดาเนนการแกไขปญหาและอปสรรคแกภาคเอกชนในการสงสนคา บรการ ธรกจและการลงทนโดยเฉพาะธรกจของไทยท.มขนาดกลางและขนาดเลกใหสามารถออกไปแขงขนนอกประเทศได

• เพ.อใหสามารถรองรบกบภารกจและบทบาทหนาท.ในการสงเสรมการทาธรกจและการออกไปลงทนในตางประเทศ คณะผวจยขอเสนอแนวทางการปรบโครงสรางกรมสงเสรมการสงออก โดยเสนอใหมการจดต 7ง “ศนยอานวยความสะดวกทางธรกจในตางประเทศ (Regional Business Center)” ท.เปนผเช.ยวชาญดานการตลาดและการประกอบธรกจ ใหกบเอกชนไทยท.ตองการไปประกอบธรกจหรอลงทน โดยพจารณาภมภาคท.มศกยภาพและเปนโอกาสของผประกอบการไทย อาท ภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต หรอ อาเซยน และภมภาคเอเชยตะวนออก เปนตน ท 7งน7 การดาเนนการในระยะเร.มแรก อาจอาศยแนวทางการขยายอตรากาลงและงบประมาณใหกบสานกงานสงเสรมการคาในตางประเทศ โดยคดเลอกประเทศท.มศกยภาพและมธรกจไทยสนใจออกไปทาการคาและลงทน อาท สานกงานสงเสรมการคาในเวยดนาม เพ.อใหเปนศนยอานวยความสะดวกทางธรกจในอาเซยน เปนตน

i-31

ท �งน� ขอเสนอแนะการปรบปรงบทบาทและโครงสรางหนวยงานในสวนภมภาคและในตางประเทศ ตลอดจนหนวยงานรปแบบอ &นท &อยภายใตการกากบดแลของกระทรวงพาณชย และการปฏรปกฎหมายการพาณชยโปรดพจารณาเพ &มเตมในรายงานฉบบเตม

สรปการปรบเพ<มน>าหนกบทบาทของหนวยงานภายในกระทรวงTrade and Economic Cooperation

Internationalization

Capability Building & Pro-competitive Environment

กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ: เจรจาเป]ดเสรการคา เพ-อขยายตลาด ขยายผลการใชสทธประโยชนจากขอตกลงทางการคา รวมท�งการสรางหนสวนและความรวมมอทางเศรษฐกจการคา

กรมการคาตางประเทศ: กากบดแลดานการนาเขา-สงออก อานวยความสะดวกทางการคาและปกปองผลประโยชนและแกไขปTญหาขอพพาททางการคาและการกดกนทางการคาท-ไมเป.นธรรม

กรมการคาภายใน: กากบดแลตลาดในประเทศ สงเสรมสภาพแวดลอมและปTจจยท-เอ�ออานวยใหเกดการแขงขนอยางเป.นธรรม

กรมพฒนาธรกจการคา: จดทะเบยน ควบคมกากบผประกอบการ สงเสรมผประกอบการและพฒนาธรกจบรการ ธรกจโครงสรางพ�นฐานทางการคา ท-เป.นธรกจใหมและขาดเจาภาพ

กรมทรพยสนทางป*ญญา: ปกปอง คมครองทรพยสนทางปTญญา สงเสรมการใชประโยชนจากทรพยสนทางปTญญาในเชงพาณชย และการสนบสนนใหภาคเอกชนพฒนาและตอยอดทรพยสนทางปTญญา

กรมสงเสรมการสงออก: สนบสนนการสงออกสนคา ทาการตลาดและจดงาน นาธรกจและนกลงทนไปสรางโอกาสทางการคาท�งในเวทภมภาคและในเวทนานาชาต

i-32

แผนการปรบเปล,ยน (Transition Plan)

ในการปรบเปล.ยนโครงสรางและบทบาทการบรหารกระทรวงพาณชยในคร 7งน7 คณะท.ปรกษาไดจดทาแผนการปรบเปล.ยน (Transition Plan) เพ.อกาหนดระยะเวลาท.เหมาะสมเพ.อใหมข 7นตอนในการเตรยมความพรอมรองรบการดาเนนงาน รวมถงการกาหนดคณะทางานและชองทางการส.อสารเพ.อช7แจง สรางความเขาใจอนดใหแกบคลากรทกระดบ ซ.งจะชวยลดผลกระทบและเปนการบรรเทาเปนการปองกนความเส.ยงจากปญหา ขอจากดและเหตสดวสยตางๆ ของการปรบบทบาทและโครงสรางตามท.ไดนาเสนอไปแลว

กอนการดาเนนงานปรบเปล.ยนบททบาทและโครงสรางการบรหารของกระทรวงพาณชย ท 7งในสวนกลาง สวนภมภาคและในตางประเทศน 7น ส.งสาคญเรงดวนประการแรกท.ตองทา คอ คณะผบรหาร กระทรวงพาณชยจาเปนตองพจารณาแตงต 7งคณะทางานบรหารการปรบเปล.ยนกระทรวงฯ สบทบาทและโครงสรางการบรหารงานใหม (Transition Team) โดยมผบรหารอยางนอยระดบรองปลดกระทรวงมาเปนประธานคณะกรรมการ รวมดวยผบรหารจากหนวยงานทกหนวยงานในกระทรวง อาท อธบดจากสานกงานปลดกระทรวงพาณชยและอธบดกรมตางๆ มาเปนคณะทางาน และฝายบรหารจะตองส.อสารผานชองทางภายในตางๆ ขององคกร อาท เสยงตามสาย โปสเตอร เวบไซตหรอจดหมายขาว เพ.อใหบคลากรท 7งในสวนกลาง สวนภมภาคและหนวยงานในตางประเทศ ทราบถงการจดต 7งและบทบาทของคณะทางานบรหารการปรบเปล.ยนโครงสรางองคกร ฉะน 7น หากมขอสงสยหรอตองการคาช7แจงในเร.องการปรบเปล.ยนโครงสรางและบทบาทหนาท.ของหนวยงานตางๆ กจะสามารถมผท .ตดตอไดโดยตรง ประการท.สอง คอ การสรางชองทางส.อสารภายในระหวางคณะทางานฯ กบบคลากรท .วท 7งองคกร เพ.อใหเกดการแลกเปล.ยนขอมลท.ด สามารถสรางความเขาใจท.ถกตองและชวยลดโอกาสของความเส.ยงท.จะเกดกระแสการตอตานในองคกรดวย

นอกจากน7 คณะท.ปรกษาเหนวาถงแมมการกาหนดโครงสรางองคกรใหมและมการปรบบทบาทหนาท.เพ.อการทางานท.ชดเจนแลว หากจะใหบคลากรในแตละหนวยงานรบผดชอบและทางานของตนเองไดอยางเตมความสามารถน 7น บคลากรกระทรวงพาณชยตองทราบถงบทบาทภารกจและหนาท.ท.หนวยงานไดรบอยางชดเจน (Functional Description) และตองมการต 7งเปาหมายในการทางาน โดยอาจกาหนดเปนตวช7วด (Key Indicators) ท.ชดเจนและสามารถใชวดไดจรง เพ.อประโยชนในการตดตามผลการปฏบตงานใหสอดคลองกบบทบาทหนาท.และความรบผดชอบดวย

การพฒนาสมรรถนะบคลากรและสภาพแวดลอมทางเทคโนโลยท,เก,ยวของ

การพฒนาสมรรถนะบคลากร

i-33

จากการสมภาษณและประชมระดมสมองรวมกบขาราชการกระทรวงพาณชยท 7งระดบกลางและระดบสง พบวาหน.งในปญหาและอปสรรคท.ทาใหแตละหนวยงานไมสามารถปฏบตและดาเนนงานไดลลวงตามภารกจและบทบาทท.ควรจะเปนน 7น สาเหตหลกนอกจากปญหาโครงสรางและระบบบรหารจดการแลว ยงมาจากประเดนการขาดสมรรถนะของบคลากรในกระทรวงพาณชย ดงน 7น เพ.อใหกระทรวงพาณชยสามารถขบเคล.อนการดาเนนการไดตามวสยทศนและประเดนยทธศาสตรใหมในแผนแมบทกระทรวงพาณชย พ.ศ. 2555-2564 คณะท.ปรกษาจงขอเสนอแนวทางการพฒนาสมรรถนะบคลากรใหมความเช.ยวชาญมขดความสามารถในการปรบตวรองรบกบบรบทและความเปล.ยนแปลงท.เกดข7นอยางรวดเรว รวมท 7งมการทางานท.ประสานกนอยางบรณาการของคนในกระทรวงและมการใหบรการแกผประกอบการ ประชาชนและหนวยงานภายนอกอยางมศกยภาพ ซ.งแนวทางท.เสนอแนะครอบคลมประเดนดงตอไปน7

1) การฝกอบรมและพฒนาบคลากร

ในปจจบน บทบาทของการวางแผนยทธศาสตรการพฒนาบคลากรของกระทรวงรวมถงฝกอบรมและพฒนาบคลากรน 7น อยในความรบผดชอบของสถาบนกรมพระจนทบรนฤนาท ภายใตสานกงานปลด กระทรวงพาณชย อยางไรกด จากความตองการและศกยภาพของบคลากรท.มความเช.ยวชาญแตกตางกน ปจจบน ในแตละหนวยงานจงเร.มมการดาเนนงานอบรมบคลากรตามลกษณะความสนใจและความจาเปนของตนเอง

ขอเสนอแนะ

• การพฒนาและปรบหลกสตรใหสอดคลองกบทศทางการพฒนาและประเดนยทธศาสตร โดยเฉพาะประเดนทางการคาและการลงทนใหมๆ ท.เกดข7นในโลก รวมถงผลกระทบตอการดาเนนงานและแนวทางในการรบมอของบคลากรในกระทรวง

• ในสวนของผอานวยการสานกงานสงเสรมการคา ท.จะตองไปประจาในตางประเทศและพาณชยจงหวดท.ประจาสานกงานพาณชยจงหวดท 7ง 76 จงหวดท .วประเทศน 7น ตองการการฝกอบรมและพฒนาทางดานวชาการ เพ.อเสรมบทบาทในดานของ Regime นอกเหนอไปจากการสงเสรมการคา (Trade Promotion) และควรมระบบการพฒนาบคลากรในสวนน7เปนการลวงหนาอยางเปนระบบ กอนท.จะตองออกไปประจาการ เพ.อใหมความรอบรในหนาท.และมความเขาใจในเชงพ7นท.และวฒนธรรม ไมใชมแตการเรยนรในขณะทางาน (Learn on the job) เหมอนในลกษณะปจจบน

• การสรางเครอขายการพฒนาและฝกอบรมจากภายนอก ท 7งน7 นอกจากการจางเหมาใหเอกชนหรอสถาบนการศกษาเปนผดาเนนการจดฝกอบรมตามความตองการแลว กระทรวงพาณชยยงควรประสานสรางความรวมมอกบสถาบนการศกษาและหนวยงานภายนอกท.มความเช.ยวชาญเฉพาะทางในการรวมวางหลกสตร รวมไปถงการใชอปกรณเคร.องมอและส.งอานวยความสะดวกจากภายนอก ท 7งน7 ควรเนนการสรางความรวมมอกบเครอขายฝกอบรมของตางประเทศและหนวยงานระหวางประเทศท.สาคญ เพ.อประโยชนใน

i-34

การแลกเปล.ยนองคความรและแลกเปล.ยนแนวทางการพฒนาบคลากร โดยมการจดสงบคลากรกระทรวงพาณชยไปรวมสมมนา ฝกอบรมและฝกงานในหนวยงานตางประเทศเหลาน7 เพ.อประโยชนในการกลบมาถายทอดแกบคลากรอ.นๆ ในกระทรวงตอไป

2) การโอนยายและหมนเวยนการทางาน

เพ.อใหการปฏบตงานภายใตกรอบทศทางและยทธศาสตรของกระทรวงพาณชยบรรลเปาหมาย บคลากรในกระทรวงพาณชยทกคนควรมโอกาสในการโอนยายและหมนเวยนการทางานไปยงสายงานตางๆ ท .วกระทรวงฯ เพ.อเพ.มทกษะการทางานใหมความรอบรในงานและความเขาใจท.รอบดาน ท 7งน7 การโอนยายและหมมเวยนการทางานน 7นมความจาเปนอยางย.งโดยเฉพาะในขาราชการท.เขามาใหมและผบรหารระดบตน เพ.อใหมทศนคตท.ดในการทางานและมความเขาใจระบบงานของกระทรวงท 7งระบบเม.อตองเตบโตข7นเปนผบรหารระดบสงตอไป

3) การส,อสารและบรณาการการทางานระหวางบคลากรในองคกร

เน.องจากวฒนธรรมขององคกร ในบางกรณเนนการทางานเช.อมโยงเฉพาะในสวนงานหรอแผนกของตนเอง (การทางานแบบ Silo) อาจสงผลใหการประสานงานและทางานรวมกนขาดประสทธภาพ จากการไมไดรบความรวมมอ การส.อสาร การเช.อมโยง ดงน 7น เพ.อกอใหเกดประโยชนทางการบรณาการอยางสงสด ทางกระทรวงพาณชยโดยสานกงานปลดกระทรวงพาณชยจงควรจดกจกรรมในลกษณะของ Team Building ท 7งในหนวยงานและขามหนวยงาน ท 7งน7 ลกษณะของกจกรรมควรมจดมงหมายในการละลายพฤตกรรมและมการเสวนาแลกเปล.ยนมมมองการทางาน เพ.อใหบคลากรในองคกรมความรก ความสามคค มความเขาใจ สามารถแกไขปญหาและประสานงานทางานรวมกนไดอยางมประสทธภาพ

4) การจดสรรบคลากร โดยคานงถงบทบาทและศกยภาพ

การจดสรรบคลากรท.มความร ความสามารถสอดรบกบบทบาทและภารกจของงานมความสาคญอยางย.งท.จะขบเคล.อนใหการปฏบตงานของกระทรวงพาณชยลลวงตามวสยทศนและประเดนยทธศาสตรท.กาหนดไว โดยเฉพาะในตาแหนงงานท.เสมอนเปนหนวยงานหนาดาน (Frontline Operator) ท 7งในระดบภมภาคและในตางประเทศ ท.เปนเสมอนผแทนของกระทรวงพาณชยในการทางานเพ.อใหบรการและประสานงานรวมกบภาคท.เก.ยวของจานวนมาก ซ.งควรมทกษะและความเช.ยวชาญเฉพาะ ในลกษณะตอไปน7

1) ตาแหนงผอานวยการสานกงานสงเสรมการคาในตางประเทศ (สคร.)

i-35

• มทกษะและความสามารถดานภาษาตางประเทศ โดยเฉพาะภาษาองกฤษ และภาษาทองถ.นของประเทศท.พานก รวมไปถงความรความเขาใจพ7นฐานทางดานวฒนธรรมและทศนคตของประเทศน 7นๆ

• มทกษะในการมองภาพรวมภารกจของกระทรวงพาณชยและความสามารถในการเช.อมโยงและบรณาการการทางานกบหนวยงานตางๆ ท 7งในและนอกประเทศ

• มทกษะในการเกบขอมล การประมวลและวเคราะหขอมลท 7งในเชงปรมาณและเชงคณภาพ มขดความสามารถในการวเคราะหขอมลตลาดและสภาวะทางเศรษฐกจของประเทศท.สานกงานต 7งอย เพ.อใหสามารถช7ชองทางตลาดและโอกาสสาหรบธรกจไทย

• มความเขาใจกฏระเบยบในการนาเขาสงออก พรอมท 7งแนวทางสงเสรมการประกอบธรกจและการลงทนในตางประเทศของประเทศท.สานกงานต 7งอย ท.อาจเปนโอกาสหรออปสรรคแกผประกอบการและธรกจของไทย

• มความสามารถในการเจรจา การสรางเครอขายและการแกไขปญหาเฉพาะหนาอยางมประสทธภาพ

2) ตาแหนงพาณชยจงหวด

• มความเขาใจภาพรวมเศรษฐกจการคาของจงหวดกลมจงหวด ประเทศไทยและตางประเทศ • มทกษะในการเกบขอมล การประมวลและวเคราะหขอมลท 7งในเชงปรมาณและเชงคณภาพ

มขดความสามารถในการวเคราะหขอมลทางดานอปสงคและอปทาน รวมไปถงสภาวะทางเศรษฐกจของพ7นท.

• มความร ความเขาใจและความสามารถในการเช.อมโยงงานและภารกจของจงหวด/กลมจงหวดใหเขากบบรบทความรวมมอระหวางภมภาค โดยเฉพาะการรวมกลมประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) ท.กาลงจะกลายเปนตลาดเดยวกน (Single Market)

• มความเขาใจถงบทบาทและกรอบภารกจของหนวยงานตางๆ ในกระทรวงพาณชย เพ.อประโยชนในการประสานความรวมมอและสงตอความตองการของพ7นท.เขามายงหนวยงานในสวนกลางท.มความเช.ยวชาญเฉพาะทาง

• มความความสามารถในการเจรจา การสรางเครอขายและการแกไขปญหาเฉพาะหนาอยางมประสทธภาพ

• มทกษะและความสามารถดานภาษาองกฤษในระดบท.สามารถตดตอส.อสาร ในกรณ ท.ตองประจาอยในจงหวดท.ตดกบประเทศเพ.อนบาน การมทกษะภาษาทองถ.นของประเทศเพ.อนบานจะชวยอานวยความสะดวกในการตดตอประสานงานไดอยางมประสทธภาพ

i-36

การพฒนาสภาพแวดลอมทางเทคโนโลยและขอมลสารสนเทศของกระทรวง

วตถประสงคของการพฒนาระบบสารสนเทศและการส.อสารของกระทรวงพาณชย คอการตอบสนองความตองการการใชขอมลของผใชท 7งภายในหนวยงานและภายนอกกระทรวงฯ และตอบสนองความตองการการตดตอส.อสารระหวางหนวยงานหรอบคคลภายนอกกบกระทรวงฯ และการตดตอส.อสารระหวางหนวยงานหรอบคลากรภายในกระทรวงดวยกนเอง ความตองการตางๆ เหลาน7มวตถประสงคหลากหลาย เชน เพ.อการตดตอส.อสารหรอการทาธรกรรมกบกระทรวงฯ (transaction) เพ.อการตดสนใจเชงธรกจของภาคเอกชน เชน การเขาสธรกจ การขยายกาลงการผลต การตลาด ฯลฯ เพ.อการตดสนใจเชงนโยบาย เพ.อความรความเขาใจของผบรโภค และเพ.อการศกษาวเคราะหวจย การพฒนาระบบ ICT ของกระทรวงฯ จงมเปาหมายเพ.อตอบสนองวตถประสงคตางๆ เหลาน7อยางครอบคลม วสยทศน วสยทศนการพฒนาระบบ ICT ของกระทรวงพาณชยตามความเหนของท.ปรกษา มดงตอไปน7

1. กระทรวงฯ มระบบบรการซ.งมผรบบรการเปนศนยกลาง (user-centered)

การดาเนนงานของกระทรวงชวยสนบสนนการดาเนนงานของผรบบรการใหเกดประสทธภาพสงสด ผรบบรการมตนทนต.าสดในการดาเนนการต.าสด ท 7งตนทนท.เปนตวเงนและไมใชตวเงน และเกดความพงพอใจสงสด

2. ผบรหารของกระทรวงสามารถเขาถงสารสนเทศเพ.อการตดสนใจเชงนโยบายไดอยางรวดเรวและมคณภาพ

ผบรหารภายในกระทรวงสามารถเรยกดขอมลท.จาเปนตอการตดสนใจจากหนวยงานตางๆ ท 7งภายในภายนอกไดอยางรวดเรวและครบถวน และเปนขอมลซ.งผานการวเคราะหประมวลผลมาแลวอยางเหมาะสมและมคณภาพ

3. ผประกอบการและผบรโภคมโอกาสในการเขาถงสารสนเทศของกระทรวงฯ ท.เทาเทยมกน เพ.อสงเสรมการพฒนาท.เทาเทยมกน (inclusive development)

สรางโอกาสท.เทาเทยมกนในการเขาถงขอมลเพ.อการตดสนใจระหวางผประกอบการ SMEs กบผประกอบการรายใหญ และความเทาเทยมกนในการเขาถงขอมลระหวางผผลตและผบรโภค

4. การปฏบตงานภายในหนวยงานมประสทธภาพสงสด ดวยการใช ICT อยางเหมาะสม

มการเลอกใชและลงทนในเทคโนโลยสารสนเทศท.มความเหมาะสมกบการปฏบตงานของหนวยงานมากท.สด ชวยสงเสรมใหการปฏบตงานใหเปนไปอยางมประสทธภาพสงสด

i-37

การดาเนนงาน

1) เช �อมโยงระบบฐานขอมลของหนวยตางๆ ท �งภายในและภายนอกกระทรวงฯ เขาดวยกน เพ �อลดความซ�าซอนของการเกบขอมล และทาใหผใชขอมลสามารถเขาถงขอมลท �งหมดไดจากแหลงเดยว โดยมรปแบบและมาตรฐานเดยวกน ปจจบนกระทรวงฯ มฐานขอมลกระจายอยตามหนวยงานตางๆ โดยแตละหนวยงานสรางระบบ

ฐานขอมลของตนเองท.แยกออกจากกน โดยขาดการเช.อมโยงเขาดวยกนท 7งในแงการใชทรพยากรรวมกนและรปแบบและมาตรการการจดเกบขอมล ทาใหมการจดเกบขอมลท.ซ7าซอนกน ส7นเปลองทรพยากรในการจดเกบและการปรบปรงขอมลใหทนสมย นอกจากน7ยงสรางตนทนใหแกผใชขอมล โดยผใชจะตองเขาไปยงหนวยงานตางๆ ดวยตนเองเพ.อใหไดขอมลท.ครบถวน และเพ.มตนทนในการจดการขอมลเพ.อใหอยในรปแบบและมาตรฐานเดยวกน ดงน 7นจงควรมการเช.อมโยงฐานขอมลของหนวยงานตางๆ เขาดวยกน โดยควรดาเนนการต 7งแตในข 7นการออกแบบฐานขอมล (database design) ไปจนถงการดแลรกษาฐานขอมล (database maintenance) การดาเนนงานดงกลาวจะเปนสวนสาคญท.สนบสนนใหระบบ MOC Single Window ซ.งเปนเปาหมายของการพฒนาของกระทรวงพาณชยสามารถเปนจรงได

2) ลดตนทนในการเขาถงสารสนเทศของกระทรวงฯ ของผใช ขอมลท.ไมเปนความลบ ควรใหผประกอบการและผบรโภคแตละรายสามารถเขาถงโดยมตนทน

ต.าสด ซ.งจะทาใหขอมลเหลาน 7นถกนาไปใชประโยชนอยางเตมท. ผประกอบการและผบรโภคมขอมลประกอบการตดสนใจไดดย.งข7น นอกจากน7ยงชวยสงเสรมความโปรงใสในการดาเนนงานของท 7งภาครฐและเอกชน ชวยสงเสรมธรรมาภบาลในการดาเนนงานของกระทรวงฯ และผประกอบการในประเทศ การลดตนทนในการเขาถงสารสนเทศของกระทรวงฯ ยงชวยสรางโอกาสในการเขาถงสารสนเทศของกระทรวงฯ ท.เทาเทยมกนระหวางผประกอบ SMEs และผประกอบการรายใหญ และระหวางผประกอบการกบผบรโภค อนเปนการสงเสรมการพฒนาท.เทาเทยมกน กระทรวงฯ ควรลงทนในสวนท.สามารถตอบสนองความตองการของผใช โดยเฉพาะอยางย.งผประกอบการ SMEs หรอดาเนนการในลกษณะซ.งทาใหเกด cost sharing ของผใชขอมล ซ.งโดยท .วไปผประกอบการ SMEs ไมสามารถลงทนไดดวยตนเอง จงขาดขอมลในการตดสนใจเชงธรกจ ไมสามารถแขงขนกบรายใหญซ.งมความสามารถในการลงทนดานขอมลสารสนเทศไดมากกวา ตวอยางการดาเนนงาน เชน ขอมลงบการเงนของบรษทท.จดทะเบยนกบกระทรวงพาณชย ควรใหผประกอบการ SMEs สามารถเขาถงไดดวยตนทนท.ต.า

3) สรางมลคาเพ �ม (value added) ใหแกสารสนเทศของกระทรวงฯ

i-38

มว ตถประสงคเพ.อทาใหขอมลท.กระทรวงฯ มอยถกนามาใชใหเกดประโยชนสงสด โดยนาสารสนเทศท.กระทรวงมอยมาวเคราะหวจยเพ.มเตม เพ.อใหไดนย (implication) เพ.มเตมในการดาเนนธรกจและการตดสนใจบรโภค ท 7งน7อาจตองมการเกบขอมลเพ.มเตมเพ.อใหไดการวเคราะหท.สมบรณ ตวอยางการดาเนนการ เชน

• ขอมลการจดทะเบยนธรกจ อาจนามาวเคราะหเพ.มเตมเพ.อใชเปนขอมลในการตดสนใจเร.มตนธรกจของผประกอบการ เชน อตราความสาเรจของการประกอบธรกจ โดยเฉพาะธรกจท.เร.มตนใหม รวมท 7งอาจมการเกบขอมลเพ.มเตมเพ.อใหสามารถวเคราะหปจจยท.สงผลตอความสาเรจในการดาเนนธรกจ ซ.งจะทาใหเกดผเลนใหมๆ มากข7น อนจะชวยสงเสรมสภาพแวดลอมของการแขงขนของตลาด

• ขอมลโครงสรางตลาดรายสนคา ซ.งบอกถงจานวนผผลต สวนแบงตลาดของผผลตรายตางๆ ฯลฯ

• สถตการนาเขาสงออก การลงทนของประเทศอ.นๆ ในตลาดสาคญๆ นอกเหนอจากไทยและประเทศคคาของไทย ซ.งจะเปนประโยชนในการเขาสตลาดใหม

4) พฒนาชองทางในการทาธรกรรม (transaction) ระหวางผใชบรการกบกระทรวงฯ

ในอนาคตการเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนจะทาใหผใชบรการของกระทรวงฯ ไมจากดขอบเขตอยท.ผใชบรการในประเทศเทาน 7น แตจะครอบคลมผใชบรการจากประเทศตางๆ ในภมภาคอาเซยน การลดตนทนของผใชบรการของกระทรวงฯ ใหต.าสดจงเปนองคประกอบสาคญในการเพ.มขดความสามารถในการแขงขนของประเทศ ตวอยางการพฒนาชองทางการทาธรกรรม เชน การใชแบบฟอรมอเลกทรอนกส การแจงผลการดาเนนงานทางอนเทอรเนตหรอโทรศพทมอถอ ฯลฯ

5) จดเกบขอมลสถตการคาในรปแบบท �สะดวกตอการใชงาน มผใชเปนศนยกลาง

เน.องจากความตองการของผใชมหลากหลายและสลบซบซอน (sophisticated) ขอมลสถตการคาจงควรมความยดหยนในการเขาถงขอมล เพ.อใหเหมาะกบความตองการของผใชแตละรายมากท.สด เชน การจดเกบในรปแบบแฟมขอมลท.ผใชสามารถนาไปประมวลผลตอไดงาย เชน แฟมตวอกษร (text file), CSV (Comma-Separated Values) หรอ spreadsheet เชน Microsoft Excel เปนตน ผใชสามารถดงขอมลอนกรมเวลาไดอยางรวดเรว ผใชสามารถทาตารางไขวจากขอมลสถตตามมตคณสมบตตางๆ ตวอยางฐานขอมลขอมลสถตการคาท.มความยดหยนในการใชงานซ.งเปนตนแบบท.ดในการพฒนา เชน ฐานขอมลสถตการคา COMTRADE ของสหประชาชาต UN ฐานขอมล WITS ของธนาคารโลก ซ.งไดบรณาการขอมลการคาหลายๆ ฐานขอมลเขาดวยกน เชน สถตการนาเขาสงออก อตราภาษศลกากร ฯลฯ

i-39

นอกจากน7ยงไดคานวณดชนบางตวท.ใชบอยซ.งเปนประโยชนในเชงการวเคราะห เชน ความไดเปรยบเชงเปรยบเทยบท.ปรากฏ (Revealed Comparative Advantage) การกระจกตวของตลาด (Herfindahl-Hirschman Index) เปนตน

6) พฒนาระบบจดการองคความรภายในองคกร (Knowledge Management)

พฒนาระบบท.ทาใหเกดการแบงปนความร (knowledge sharing) ภายในองคกร เพ.อลดตนทนในการเรยนร ลดโอกาสในการดาเนนงานผดพลาดซ7า และทาใหความรยงดารงอยแมจะมการเปล.ยนแปลงบคลากร ส.งสาคญในการจดการองคความรภายในองคกรคอการสรางเครอขายความรภายในองคกรใหเกดข7น โดยในระยะเร.มตนผบรหารควรใหความสาคญกบการเขาใชเครอขายขายความรในองคกร เพ.อใหเกด network effect จนมผเขาใชจานวนถง critical mass ท.ทาใหเครอขายดารงอยไดดวยตนเอง

7) กระจายสารสนเทศของกระทรวงฯ ไปสผท �เก �ยวของอยางท �วถง และมประสทธภาพ

ปญหาประการหน.งของผประกอบการธรกจและผบรโภค คอการไมทราบขอมลการเปล.ยนแปลงของสภาวะแวดลอม และการบรการของภาครฐ โดยเฉพาะอยางย.งผประกอบการ SMEs เชน การเตรยมพรอมในการเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน กระทรวงฯ จงควรเปล.ยนแนวคดการใหบรการขอมล จากเดมซ.งผใชขอมลเปนผเสาะแสวงหา มาเปนผใชขอมลไดรบการประชาสมพนธใหทราบถงแหลงขอมลท.ตนเองสนใจ เพ.อใหผเก.ยวของสามารถตอบสนองตอการเปล.ยนแปลงไดอยางถกตองและทนทวงท แนวคดน7สามารถเปนจรงไดในปจจบน เน.องจากการพฒนาของเทคโนโลยสารสนเทศ เชน การขยายตวเครอขายสงคม (social network) ผานเทคโนโลยสารสนเทศ จงทาใหตนทนการประชาสมพนธต.า และเกดประสทธผลหากเจาะจงกลมเปาหมายไปยงผท.จะไดรบประโยชนจากสารสนเทศดงกลาวอยางถกตอง

weekly brief 20 sep - 26 sep 11

Documents