Ervin Zentner

ANTENE I RADIOSUSTAVI

ISBN 953-6647-17-6

Zagreb, Graphis 1999.

SADRŽAJ

Predgovor XI 1. PASIVNE ANTENE 1.1. Uvod 1 1.2. Parametri antena 2

1.2.1. Uvod 2 1.2.2. Polarizacija antene 2 1.2.3. Dijagram zračenja 12 1.2.4. Impedancija 14 1.2.5. Usmjerenosl 16 1.2.6. Dobitak 17 1.2.7. Efektivna površina 17 1.2.8. Efektivna duljina ili visina 18 1.2.9. Temperatura šuma 19 1.2.10. Veze između pojedinih parametara antena 24 1.2.11. Ostale električne i mehaničke karakteristike 26

1.3. Teoremi 27

1.3.1. Uvod 27 1.3.2. Teorem recipročnosti 27 1.3.3. Istovjetnost dijagrama zračenja odašiljačke i prijamne antene 30 1.3.4. Istovjetnost impedancije odašiljačke i prijamne antene 31 1.3.5. Istovjetnost efektivne duljine odašiljačke i prijamne antene 32 1.3.6. Princip dualnosti 34 1.3.7. Teorem ekvivalencije 35 1.3.8. Babinetov princip 37

1.4. Elementarni izvori zračenja 38

1.4.1. Uvod 38 1.4.2. Elementarni električni dipol 40 1.4.3. Elementarni magnetski dipol 44 1.4.4. Elementarna površina 49

1.5. Aproksimacije pri izračunavanju polja 53 1.6. Dipoli i unipoli 59

1.6.1. Uvod 59 1.6.2. Parametri dipola uz idealiziranu raspodjelu struje 59 1.6.3. Parametri dipola uz stvarnu raspodjelu struje 63 1.6.4. Električki kratak dipol i unipol 71 1.6.5. Međuimpedancija dipola 74 1.6.6. Metode pobuđivanja dipola i unipola te mogućnost

transformacije impedancije 82 1.6.7. Posebni oblici dipola i unipola 87

1.7. Skup točkastih izvora 90 1.8. Pravilni linearni nizovi 92

1.8.1. Opći prikaz 92 1.8.2. Analiza niza s jednolikom raspodjelom amplituda 95 1.8.3. Nizovi s nejednolikom raspodjelom amplituda 104 1.8.4. Sinteza niza s jednakim razmakom elemenata 111 1.8.5. Ostale metode sinteze niza za zadani dijagram zračenja 112

1.9. Nepravilni linearni nizovi 123 1.10. Planarni nizovi 125

1.10.1. Uvod 125 1.10.2. Pravilan pravokutni niz 125 1.10.3. Kružni niz 129

1.11. Superusmjereni nizovi 132 1.12. Yagi-antene 135 1.13. Otvor kao izvor zračenja 139

1.13.1. Uvod 139 1.13.2. Pravokutni otvor 139 1.13.3. Lijevak-antene 151 1.13.4. Prorez-antene 161

1.14. Reflektor-antene 166

1.14.1. Ravni reflektor 166 1.14.2. Kutni reflektor 168 1.14.3. Parabolni reflektor 170 1.14.4. Dvostruki reflektori 178

1.15. Leća-antene 180

1.15.1. Uvod 180 1.15.2. Dielektrične leće 180 1.15.3. Metalne leće 181

1.16. Širokopojasne antene 184

1.16.1. Opći principi frekvencijski neovisnih antena 184 1.16.2. Istokutne antene 184 1.16.3. Logaritmički periodske antene 186

1.17. Helikoidne antene 192 1.18. Mikrotrakaste antene 198

1.18.1. Uvod 198 1.18.2. Mikrotrakasta antena s pravokutnom pločicom 198 1.18.3. Mikrotrakasta antena s kružnom pločom 216 1.18.4. Niz mikrotrakastih antena 225

2. AKTIVNE ANTENE 226 2.1. Uvod 226 2.2. Jednoelementna prijamna antena 227

2.2.1. Uvod 227 2.2.2. Parametri antene 228 2.2.3. Prilagodba aktivne antene s obzirom na šum 236

2.3. Prijamni niz s automatskim namještanjem faze 241 2.4. Odašiljački niz s automatskim namještanjem faze 250 2.5. Utjecaj brzine izvora na niz s automatskim namještanjem faze 255 2.6. Niz s pomičnom glavnom laticom 258

2.6.1. Uvod 258 2.6.2. Kontinuirano pomicanje glavne latice promjenom

frekvencije 261 2.6.3. Kvantizirano pomicanje glavne latice 266

2.7. Nizovi s više simultanih dijagrama zračenja 269 2.8. Adaptivni antenski sustavi 272

2.8.1. Uvod 272 2.8.2. Primjena adaptivnog niza za komunikacije 275 2.8.3. Primjena adaptivnog niza u radarima 278

2. TEORIJSKE OSNOVE RAD1OKOMUN1KACIJSKIH SUSTAVA 280

3.1. Uvod 280 3.2. Prikaz signala fazorima 282 3.3. Vremenski neograničen periodički signal 283 3.4. Vremenski ograničen signal 284 3.5. Vremenski neograničen signal 286 3.6. Korelacijske funkcije 291 3.7. Slučajni signal 295 3.8. Analitički signal 299 3.9. Uskopojasni šum 304

3.10. Spektar moduliranog signala uz modulaciju argumenta sa slučajnim signalom 309

3.11. Izobličenje signala s modulacijom argumenta nakon prolaza radiokanalom 314 3.11.1. Utjecaj frekvencijske karakteristike radiokanala na

modulacijski signal 314 3.11.2. Smetnje zbog preklapanja spektra dvaju moduliranih

Signala 317 3.12. Korelator i optimalni filtar 319

4. MREŽE ZA MOBILNE KOMUNIKACIJE l PRIJAM RADIOTELEV1ZIJSKIH EMISIJA 323

4.1. Uvod 323 4.2. Statističke metode određivanja jačine polja pri širenju

elektromagnetskog vala u blizini površine Zemlje 324

4.2.1. Rasprostiranje uz zanemarivanje utjecaja atmosfere 324 4.2.2. Polje kao funkcija vremena i prostora 332 4.2.3. Logaritmički normalna raspodjela 335 4.2.4. Ravlcighova raspodjela 341 4.2.5. Ekscentrična Ravleighova ili Riccova raspodjela 345

4.3. Jednosmjerni prijenos 347 4.3.1. Zona pokrivanja 347 4.3.2. Oblik mreže odašiljača i raspodjela kanala 365

4.4. Dvosmjerni prijenos 371 4.4.1. Vrste službi i način rada mobilnih mreža 371 4.4.2. Oblik mreže i planiranje radiokanala 374 4.4.3. Djelotvornost mobilnog radiosustava 376 4.4.4. Glavne značajke sustava 379 4.4.5. GSM mobilni sustav 383 4.4.6. TETKA sustav za privatne mreže 394

5. RADARSKI SUSTAVI 396

5.1. Uvod 396 5.2. Osnove impulsnog radara 397

5.2.1. Uvod 397 5.2.2. Radarska jednadžba 400 5.2.3. Frekvencije radarskih odašiljača 401 5.2.4. Pokazivači 403 5.2.5. Refleksijska površina cilja 407 5.2.6. Mjerenje udaljenosti 409 5.2.7. Mjerenje azimuta 419 5.2.8. Mjerenje elevacije i visine 420

5.3. Detekcija cilja na temelju jednog odjeka 423 5.3.1. Uvod 423 5.3.2. Osnovna koncepcija statističke teorije odlučivanja 423 5.3.3. Signal odjeka konstantne amplitude 428 5.3.4. Signal odjeka fluktuira 437

5.4. Detekcija cilja na temelju slijeda odjeka 442 5.4.1. Uvod 442 5.4.2. Analogna integracija 444 5.4.3. Digitalna integracija 451 5.4.4. Usporedba različitih metoda integracije 403

5.5. Princip i/dvajanja pokretnih ciljeva 4d5 5.5.1. Uvod ' 465 5.5.2. MTI-radar s faznom detekcijom 472 5.5.3. Koherentna obrada signala prije detekcije 484 5.5.4. Nekoherentm MTI-radar 489 5.5.5. MTI-radar na pokretnom objektu 490

5.6. Princip praćenja cilja 492 5.6.1. Uvod 492 5.6.2. Praćenje po kutu 493 5.6.3. Praćenje po udaljenosti 498

5.7. Radar sa sintetskom antenom 501 5.8. 5.9. Sekundarni radar 508 5.10. Osobitosti radara za automatsku kontrolu zračnog prometa 518

5.9.1. Uvod 518 5.9.2. ATI-sustav 519 5.9.3. MTl-sustav 521 5.9.4. Potiskivanje smetnji 523 5.9.5. Prijenos i prikazivanje podataka 528

5.10. Brodski radar 529 5.11. Primjena radara u meteorološke svrhe 536 5.12. Ometanje i maskiranje 537

Literatura 541 Abecedno kazalo 545

Povratak na popis literature.