บทเรมตนบชาพระรตนตรยโย โส ภะคะวา อะระหง สมมาสมพทโธ , พระผมพระภาคเจา พระองคใด , เปนพระอรหนต , ดบเพลงกเลสเพลงทกขสนเชง , ตรสรชอบไดโดยพระองคเอง ,สวากขาโต เยนะ ภะคะวะตา ธมโม , พระธรรมเปนธรรมทพระผมพระภาคเจา พระองคใด , ตรสไวดแลว, สปะฏปนโน ยสสะ ภะคะวะโต สาวะกะสงโฆ , พระสงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา พระองคใด , ปฏบตดแลว ,ตมมะยง ภะคะวนตง สะธมมง สะ สงฆง , อเมห สกกาเรห ยะถาระหง อาโรปเตห อ ะ ภปชะยามะ , ขาพเจาทงหลาย ขอบชาอยางยง , ซงพระผมพระภาคเจา พระองคนน พรอมทงพระธรรมและพระสงฆ ดวยเครองสกการะทงหลาย

เหลาน , อนยกขนตามสมควรแลวอยางไรสาธโน ภนเต ภะคะวา สจระปะรนพพโตป , ขาแตพระองคผเจรญ , พระผมพระภาคเจา แมปรนพพานนานแลว ทรงสรางคณสำาเรจประโยชนไวแกขาพเจาทงหลาย ปจฉมา ชะนะตานกมปะมานะสา , ทรงมพระหฤทยอนเคราะหแกขาพเจาทงหลาย อนเปนชนรนหลง ,อเม สกกาเร ทคคะตะปณณากา ระภเต ป ะ ฏคณหาต , ขอพระผมพระภาคเจา , จงรบเครองสกการะอนเปนบรรณาการของคนยากทงหลายเหลาน ,อมหากง ฑฆะรตตง หตายะ สขายะ , เพอประโยชนและความสขแกขาพเจาทงหลาย ตลอดกาลนานเทอญ .

2

คำาบชาพระรตนตรยอะระหง สมมาสมพทโธ ภะคะวา , พระผมพระภาคเจา , เปนพระอรหนต , ดบเพลงกเลสเพลงทกขสนเชง ตรสรชอบไดโดยพระองคเอง , พทธง ภะคะวนตง อภวาเทม , ขาพเจาอภวาทพระผมพระภาคเจา ,ผร ผตน ผเบกบาน , ( กราบ )สวากขาโต ภะคะวะตา ธมโม , พระธรรมเปนธรรมทพระผมพระภาคเจา ตรสไวดแลว , ธมมง นะมสสาม , ขาพเจานมสการพระธรรม , ( กราบ )สปะฏปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสงโฆ , พระสงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา ปฏบตดแลว , สงฆง นะมาม . ขาพเจานอบนอมพระ

3

สงฆ ( กราบ )(หนทะ มะยง พทธสสะ ภะคะวะโต ปพพะภาคะ นะมะการง กะโร มะเส)นะโม ตสสะ ภะคะวะโต , ขอนอบนอมแดพระผมพระภาคเจา พระองคนน , อะระหะโต , ซงเปนผไกลจากกเลส ,สมมาสมพทธสสะ , ตรสรชอบไดโดยพระองคเอง . ( กลาว ๓ ครง ) พทธาภถต( หนทะ มะยง พทธาภถตง กะโรมะ เส. )โย โส ตะถาคะโต พระตถาคตเจานน พระองคใด ,อะระหง , เปนผไกลจากกเลส ,สมมาสมพทโธ , เปนผตรสรชอบไดโดยพระองคเอง

4

วชชาจะระณะสมปนโน , เปนผถงพรอมดวยวชาและจะระณะสคะโต , เปนผไปแลวดวยด ,โลกะวท , เปนผรโลกอยางแจมแจง ,อะนตตะโร ปรสะทมมะสาระถ , เปนผสามารถฝกบรษทสมควรฝกได อยางไมมใครยงกวา ,สตถา เทวะมะนสสานง , เปนครผสอนของเทวดาและมนษยทงหลาย , พทโธ , เปนผร ผตน ผเบกบานดวยธรรม ,ภะคะวา , เปนผมความจำาเรญ จำาแนกธรรมสงสอนสตว,โย อมง โลกง สะเทวะกง สะมาระกง สะพร หมะกง , สสสะมะณะพราหมะณง ปะ ชง สะเทวะมะนสสง สะยง อ ะ ภญญา สจ ฉกตวา ปะเวเทส , พระผมพระภาคเจา พระองคใด , ไดทรงทำาความดบทกขให

5

แจงดวย พระปญญาอนยงเองแลว , ทรงสอนโลกนพรอมทงเทวดา , มาร , พรหม , และหมสตว พรอมทงสมณพราหมณ , พรอมทงเทวดาและมนษยใหรตาม ,โย ธมมง เทเสส , พระผมพระภาคเจา พระองคใด , ทรงแสดงธรรมแลว ,อาทกลยานง , ไพเราะในเบองตน ,มชเฌกลยาณง , ไพเราะในทามกลาง ,ปะรโยสานะกลยาณง , ไพเราะในทสด ,สาตถง สะพยญชะนง เกวะละป ะ ร ปณณง ปะรสทธง พร หมะจ ะ รยง ปะกา เสส ทรงประกาศพรหมจรรย , คอแบบแหงการปฏบตอนประเสรฐ บรสทธ บรบรณสนเชง , พรอมทงอรรถะ พรอมทงพยญชนะ , ตะมะหง ภะคะวนตง อ ะ ภปชะยาม , ขาพเจาบชาอยางยง เฉพาะพระผมพระ

6

ภาคเจา พระองคนน ,ตะมะหง ภะคะวนตง สระสา นะมาม .ขาพเจานอบนอมพระผมพระ ภาคเจา พระองคนน , ดวยเศยรเกลา .( กราบระลกพระพทธคณ )

ธมมาภถต( หนทะ มะยง ธมมาภถตง กะโรมะ เส. )โย โส สวากขาโต ภะคะวะตา ธมโม , พระธรรมนนใด เปนสงทพระผมพระภาคเจา ,ไดตรสไวดแลว ,สนทฏฐโก , เปนสงทผศกษาและปฏบต พงเหนไดดวยตนเอง อะกาลโก , เปนสงทปฏบตได และใหผลไดไมจำากดกาล , เอหปสสโก , เปนสงทควรกลาวกบผอนวา ทานจงมาดเถด , โอปะนะยโก , เปนสงทควรนอมเขามาใส

7

ตว ,ปจจตตง เวทตพโพ วญญห , เปนสงทผร กรไดเฉพาะตน , ตะมะหง ธมมง อ ะ ภปชะยาม , ขาพเจาบชาอยางยง เฉพาะพระธรรมนน ,ตะมะหง ธมมง สระสา นะมาม . ขาพเจานอบนอมพระธรรมนน , ดวยเศยรเกลา . ( กราบระลกพระธรรมคณ ) สงฆาภถต( หนทะ มะยง สงฆาภถตง กะโรมะ เส. )โย โส สปะฏปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสงโฆ , สงฆสาวกของพระผมพระภาคเจานน หมใด , ปฏบตดแลว , อชปะฏปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสงโฆ , สงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา หมใด , ปฏบตตรงแลว ,

8

ญายะปะฏปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสงโฆ , สงฆสาวกของพระผมพระภาคเจาหมใด , ปฏบตเพอรธรรม , เปนเครองออกจากทกขแลว ,สามจปะฏปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสงโฆ , สงฆสาวกของพระผมพระภาคเจาหมใด , ปฏบตสมควรแลว ,ยะททง , ไดแกบคคลเหลาน คอจตตาร ปรสะยคาน อฏฐะ ปรสะปคคะลา , คแหงบรษ ๔ ค นบเรยงตวบรษได ๘ บรษ ,เอสะ ภะคะวะโต สาวะกะสงโฆ , นนแหละ สงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา อาหเนยโย , เปนสงฆควรแกสกการะทเขานำามาบชา , ปาหเนยโย , เปนสงฆควรแกสกการะทเขาจดไวตอนรบ ,

9

ทกขเณยโย , เปนผควรรบทกขณาทาน ,อญชะลกะระณโย , เปนผทบคคลทวไปควรทำาอญชล ,อะนตตะรง ปญญกเขตตง โลกสสะ , เปนเนอนาบญของโลก ,ไมมนาบญอนยงกวา ,ตะมะหง สงฆง อ ะ ภปชะยาม , ขาพเจาบชาอยางยง เฉพาะพระสงฆสาวกหมนน

ตะมะหง สงฆง สระสา นะมาม . ขาพเจาขอนอบนอม พระสงฆหมนน , ดวยเศยรเกลา .( กราบระลกพระสงฆคณ ) รตนตตยปปะณามคาถา( หนทะ มะยง ระตะนตตะยปปะณามะคาถาโย เจวะ สงเวคะปะรกตตะนะ ปาฐญจะ ภะณามะ เส . )

10

พทโธ สสทโธ กรณามะหณณะโว , พระพทธเจาผบรสทธ มพระกรณาดจหวงมหรรณพ ,โยจจนตะสทธพพะระญาณะโลจะโน , พระองคใดมตา คอ ญาณอนประเสรฐหมดจดถงทสด ,โลกสสะ ปาปปะกเลสะฆาตะโก , เปนผฆาเสยซงบาป และอปกเลสของโลก ,วนทาม พทธง อะหะมาทะเรนะ ตง , ขาพเจาไหวพระพทธเจาพระองคนน โดยใจเคารพเออเฟ อ ,ธมโม ปะทโป วยะ ตสสะ สตถโน , พระธรรมของพระศาสดา สวางรงเรองเปรยบดวงประทป ,โย มคคะปากา มะตะเภ ทะภนนะโก , จำาแนกประเภท คอ มรรค ผล นพพาน สวนใด ,

11

โลกตตะโร โย จะ ตะทตถะทปะโน , ซงเปนตวโลกตตระ , และสวนใดทชแนวแหงโลกตตระนน ,วนทาม ธมมง อะหะมาทะเรนะ ตง , ขาพเจาไหวพระธรรมนน โดยใจเคารพเออเฟ อ ,สงโฆ สเขตตาภ ะ ยะตเขตตะสญญโต , พระสงฆเปนนาบญอนยงใหญ กวานาบญอนดทงหลาย ,โย ทฏฐะสนโต สคะตานโพธะโก , เปนผเหนนพพาน ตรสรตามพระสคต , หมใด ,โลลปปะหโน อะรโย สเมธะโส , เปนผละกเลสเครองโลเล เปนพระอรยะเจา มปญญาด ,วนทาม สงฆง อะหะมา ทะเรนะ ตง , ขาพเจาไหวพระสงฆหมนน , โดยใจเคารพ

12

เออเฟ อ ,อจเจวะเมกนตะภปชะเนยยะกง , วตถต ตะยง วนทะยะตาภสงขะตง , ปญญง มะ ยายง มะมะ สพพปททะวา , มา โหนต เว ตสสะ ปะภาวะสทธยา . บญอนใด ทขาพเจาผไหวอยซงวตถสาม คอ พระรตนตรย อนควรบชายง โดยสวนเดยว ไดกระทำาแลวเปนอยางยงเชนน ๆ ขออปททวะ ( ความชว ) ทงหลาย จงอยามแกขาพเจาเลย ดวยอำานาจความสำาเรจอนเกดจากบญนน . สงเวคะปรกตตนปาฐะอธะ ตะถาคะโต โลเก อปปนโน , พระตถาคตเจาเกดขนแลว ในโลกน ,อะระหง สมมาสมพทโธ , เปนผไกลจากกเลส , ตรสรชอบไดโดยพระองคเอง ,

13

ธมโม จะ เทสโต นยยานโก , และพระธรรมททรงแสดง , เปนธรรมเครองออกจากทกข ,อปะสะมโก ปะรนพพานโก , เปนเครองสงบกเลส เปนไปเพอปรนพพาน ,สมโพธะคาม สคะตปปะเวทโต , เปนไปเพอความรพรอม เปนธรรมทพระสคตประกาศ ,มะยนตง ธมมง สต ะ วา เอวง ช า นามะ , พวกเราเมอไดฟงธรรมนนแลว , จงไดร อยางนวา ,ชาตป ทกขา , แมความเกดกเปนทกข ,ชะราป ทกขา , แมความแกกเปนทกข ,มะระณมป ทกขง , แมความตายกเปนทกข ,โสกะป ะ รเทวะทกขะโทมะนสสปายาสาป

14

ทกขา , แมความโศก ความรำาไรรำาพน ความไมสบายกาย ความไมสบายใจ ความคบแคนใจ กเปนทกข ,อปปเยห สมปะโยโค ทกโข , ความประสบกบสงไมเปนทรกทพอใจ กเปนทกข ,ปเยห วปปะโยโค ทกโข , ความพลดพรากจากสงเปนทรกทพอใจ กเปนทกข ,ยมปจฉง นะ ละภะต ตมป ทกขง , มความปรารถนาสงใด ไมไดสงนน นนกเปนทกข ,สงขตเตนะ ปญจปาทานกขนธา ทกขา , วาโดยยอ อปาทานขนธทง ๕ เปนตวทกข ,เสยยะถทง , ไดแกสงเหลาน คอ รปปาทานกขนโธ , ขนธอนเปนทตงแหงความยดมน คอ รป ,

15

เวทะนปาทานกขนโธ , ขนธอนเปนทตงแหงความยดมน คอ เวทนา ,สญญปาทานกขนโธ , ขนธอนเปนทตงแหงความยดมน คอ สญญา ,สงขารปาทานกขนโธ , ขนธอนเปนทตงแหงความยดมน คอ สงขาร ,วญญาณปาทานกขนโธ , ขนธอนเปนทตงแหงความยดมน คอ วญญาณ ,เยสง ปะรญญายะ , เพอใหสาวกกำาหนดรอบรอปาทานขนธเหลานเอง ,ธะระมาโน โส ภะคะวา , จงพระผมพระภาคเจานน เมอยงทรงพระชนมอย ,เอวง พะหลง สาวะเก วเนต , ยอมทรงแนะนำาสาวกทงหลาย เชนนเปนสวนมาก , เอวง ภาคา จะ ปะนสสะ ภะคะวะโต สาวะเก ส อะนสาสะน พะหลา ปะวตตะต อนง คำาสงสอนของพระผมพระภาคเจานน , ยอม

16

เปนไปในสาวกทงหลาย , สวนมาก , มสวนคอ การจำาแนก อยางนวา ,รปง อนจจง , รปไมเทยง ,เวทะนา อนจจา , เวทนาไมเทยง ,สญญา อนจจา , สญญาไมเทยง ,สงขารา อนจจา , สงขารไมเทยง , วญญาณง อนจจง , วญญาณไมเทยง ,รปง อ ะ นตตา , รปไมใชตวตน ,เวทะนา อ ะ นตตา , เวทนาไมใชตวตน ,สญญา อ ะ นตตา , สญญาไมใชตวตน , สงขารา อ ะ นตตา , สงขารไมใชตวตน , วญญาณง อ ะนตตา , วญญาณไมใชตวตน , สพเพ สงขารา อนจจาสงขารทงหลายทงปวงไมเทยงสพเพ ธมมา อะนตตาต , ธรรมทงหลาย

17

ทงปวงไมใชตวตน ดงน , เต ( หญงวา ตา ) มะยง โอตณณามะ หะ , พวกเราทงหลาย เปนผถกครอบงำาแลว,ชาตยา , โดยความเกด ,ชะรามะระเณนะ , โดยความแก , และความตายโสเกห ปะรเทเวห ทกเขห โทมะนสเสห อปายาเสห , โดยความโศก ความรำาไรรำาพน ความไมสบายกาย ความไมสบายใจ ความคบแคนใจ ทงหลาย ,ทกโขตณณา , เปนผถกความทกข หยงเอาแลว ,ทกขะปะเรตา , เปนผมความทกข เปนเบองหนาแลว ,อปเปวะนามมสสะ เกวะลสสะ ทกขกขนธสสะ อนตะกรยา ปญญา เยถาต , ทำา

18

ไฉน การทำาทสดแหงกองทกขทงสนน จะพงปรากฏชดแกเราได ,

(สำาหรบภกษ สามเณร)

จระปะรนพพตมป ตง ภะคะวนตง อททสสะ อะระหนตง สมมาสมพทธง , เราทงหลายอทศเฉพาะพระผมพระภาคเจา , ผไกลจากกเลส , ตรสรชอบไดโดยพระองคเอง , แมปรนพพานนานแลว พระองคนนสทธา อะคารสมา อะนะคารยง ปพพะชตา , เปนผมศรทธา ออกบวชจากเรอน ไมเกยวของดวยเรอนแลว ,ตส สะ มง ภะคะวะต พรหมะจะรยง จะรามะ ,ประพฤตอยซงพรหมจรรย ในพระผมพระภาคเจาพระองคนน,

19

ภกขนง สกขาสาชวะสะมาปนนา , ถงพรอมดวยสกขาและธรรมเปนเครองเลยงชวตของภกษทงหลาย ,( สามเณรพงเวนประโยคน หรอเปลยนสวดวาดงน สามเณรานง สกขาสาชวะสะมาปนนา , ถงพรอมดวยสกขาและธรรม เปนเครองเลยงชวตของสามเณรทงหลาย ) ตง โน พรหมะจะรยง อมสสะ เกวะลสสะ ทกขกขนธสสะ อนตะกรยายะ สงวตตะต .ขอใหพรหมจรรยของเราทงหลายนน , จงเปนไปเพอการทำาทสด ,แหงกองทกขทงสนน เทอญ . (สำาหรบคฤหสถสวด) จระปะรนพพตมป ตง ภะคะวนตง สะระณง คะตา เราทงหลาย ผถงแลวซงพระผมพระภาคเจา แมปรนพพานนานแลว พระองคนน เปนสรณะ ,ธมมญจะ สงฆญจะ , มพระธรรมดวย ถงพระสงฆดวย ,

20

ตสสะ ภะคะวะโต สาสะนง , ยะถาสะต , ยะถาพะ ลง , มะนะสกะโรมะ อะนปะฏ ปชชามะ , จกทำาในใจอย ปฏบตตามอย ซงคำาสงสอนของพระผมพระภาคเจานน , ตามสตกำาลง , สา สา โน ปะฏปตต , ขอใหความปฏบตนน ๆ ของเราทงหลาย, อมสสะ เกวะลสสะ ทกขกขนธสสะ อนตะกรยายะ สงวตตะต . จงเปนไปเพอการทำาทสดแหงกองทกขทงสนน เทอญ . ตงขณก ปจจ ะ เวก ข ะ ณ ะ ปาฐะ ( หนทะ มะยง ตงขะณกะปจจะเวกขะณะปาฐง ภะณามะ เส )

(ขณะใชสอยจวร)ปะฏสงขาโย นโส จวะรง ปะฏเสวาม , ยาวะเทวะ สตสสะ ปะฏฆาตายะ, อณหสสะ ปะฏฆาตายะ, ฑงสะมะกะสะวาตาตะปะส

21

รงสะปะสมผสสานง ปะฏฆาตายะ , ยาวะเทวะ หรโกปนะ ปะฏจฉาทะนตถง (ขณะบรโภคบณฑบาต)ปะฏสงขาโย นโส ปณฑะปาตง ปะฏเสวาม ,เนวะ ทะวายะ นะ มะทายะนะ มณฑะนายะ นะ วภสะนายะ, ยาวะเทวะ อมสสะ กายสสะ ฐตยา, ยาปะนายะ, วหงสปะระตยา พรหมะจะรยานคคะหายะ , อตปราณญจะ เวทะนง ปะฏหงขาม นะวญจะ เวทะนง นะ อปปาเทสสาม, ยาตะรา จะ เม ภะวสสะต อะนะวชชะตา จะ ผาสวหาโร จาต ฯ (ขณะใชสอยเสนาสนะ)ปะฏสงขาโย นโส เสนาสะนง ปะฏเสวาม, ยาวะเทวะ สตสสะ ปะฏฆาตายะ, อณหสสะ ปะฏฆาตายะ, ฑงสะมะกะสะวาตาตะปะสรงสะปะสมผสสานง ปะฏฆาตายะ, ยา

22

วะเทวะ อตปะรสสะยะ วโนทะนง ปะฏสลลา นารามตถง,

(ขณะบรโภคคลานเภสช)ปฏสงขาโย นโส คลานะ ปจจะยะ เภสชชะปะรกขาโร ปะฏเสวาม, ยาวะเทวะ อปปนนานง เวยยาพาธกานง เวทะนานง ปะฏฆาตายะ, อพพะยาปชฌะปะระมะ ตายาต ฯ

ปตตทานะคาถา(หนทะ มะยง สะระภณเญนะ ปตถทานะ คาถาโย ภะณา มะเส)

ยาเทวะตา สนต วหาระวา สน, ถเป ฆะเร โพธฆะเร ตะหง ตะหง, ตา ธมมะทาเนนะ ภะวนต ปชตา, โสตถง กะโรนเตธะ วหาระมณฑะเล, เถรา จะมชฌา นะวะกา จะภกขะโว, สารามกา ทานะปะต อปาสกา, คามา จะ เทสา นคะมา จะ อสสะรา, สปปาณะภตา สขตา ภะวนต เต, ชะลา พชา เยป จะ อณฑะ

23

สมภะวา, สงเสทะชาตา อะถะโว ปะปาตกา, นยยานกง ธมมะวะรง ปะฏจจะ เต, สพเพป ทกขสสะ กะโรนต สงขะยงฯ

ฐาต จรง สะตง ธมโม , ธมมทธะรา จะปคคะลา, สงโฆ โหต สะมคโค วะ, อตถายะ จะ หตายะ จะ, อมเห รกขะต สทธมโม, สพเพป ธมมะจารโน, วฑฒง สมปาปเณยยามะ ธมเม อะรยปปะเวทเตฯ.

ปะสนนา โหนต สพเพป ปาณโน พทธะสาสะเน, สมมา ธารง ปะเวจฉนโต, กาเล เทโว ปะวสสะต, วฑฒภาวายะ สตตานง, สะมทธง เนต เมทะนง, มาตา ปตา จะ อตตะระชง, นจจง รกขนต ปตตะกง, เอวง ธมเมนะ ราชาโน, ปะชง รกขนต สพพะทาฯ.. นมสการพระอรหนต ๘ ทศ

24

(หนทะ มะยง สะระภญเญนะ พทธะมงคะละคาถาโย ภะณามะ เส) สมพทโธ ทปะทง เสฏโฐ, นสนโน เจวะ มชฌเม,โกณฑญโญ ปพพะภาเค จะ, อาคะเนยเย จะ กสสะโป,สารปตโต จะ ทกขเณ, หะระตเย อปาล จะ,ปจฉเม ป จะ อานนโท , พายพเพ จะ คะวมปะต,โมคคลลา โน จะ อต ตาเร, อสาเณ ป จะ ราหโล,อเมโข มงคะลา พทธา , สพเพ อธะ ปะตฏฐตา,วนทตา เต จะ อม เหห , สกกาเร ห จะป ชตา,เอเต สงอา นภาเวนะ , สพพะโสตถ ภะวน ตโน,

25

อจเจ วะมจจน , ตะนะมส สะเนยยง,นะมส สะมาโน , ระตะนต ตะยง ยง,ปญญา ภสนทง , วปลง อะลตถง,ตสสา นภาเว , นะหะตน ตะราโย ฯ

(หนทะ มะยง สาระภญเญนะ รตนะคณง กะโร มะเส)อมนา สกกาเรนะ ขาขอนอมสกการบชา องคสมเดจพระศาสดา ผทรงปญญา และบารม ทรงสงาดวยราศ ประเสรฐเลศด มพระคณ ทรงมเมตตา เกอหนน แผบญคำาจนใหพนภย ทานเปนประทป ดวงสดใส ใหกำาเนดพระรตนะตรยทดวงงาม องคแหงรตนะมสาม ระบอนามไปทวธาน องค

26

พระพทธะชนนะส ตรสรชอบดในพระธรรม ชาวพทธทกคน จงจดจำาชวยกนแนะนำาใหแพรไป ทกคนจะเกดเลอมใส พระธรรมนำาสขใจสถาพร ผแนะนำา ซงสงสอน คอศษยพระชนนะวรทกพระองค มวลหมภกษสงฆ ไดดำารงพระศาสนามา ลกขอกมกราบวนทาพทธศาสนา จงถาวร เถด เอย

(หนทะ มะยง สาระภญเญนะ มาตาปตา คณง กะโรมะเส)อมนาสกกาเรนะ ขาขอกราบ สกการะบชา อนพระบดร มารดา ผขาขอนอม ระลกคณ ทานมเมตตาการณ อปการะคณตอบตรธดา ไดใหกำาเนดลกเกดมา ทงการศกษาและอบรม ถงแมลำาบาก สดขนขม ทกขระทม สกเพยงใด ทานไมเคยจะหวนไหว ตอสงใด ทไดเลยงมา พระคณทานลนฟา

27

ยงกวาธาราและแผนดน ลกขอบชาเปนอาจนต ตราบจนสนดวงชวา ขอปวงเทพไทยชวยรกษาพระบดร มารดา ของขาเทอญ.(หนทะ มะยง สาระภญเญนะ อาจารยะ คณง กะโร มะเส)อมนา สกกาเรนะ ขาขอนอม คารวะบชา อนคณพระอปชฌายา ผใหการศกษาและอบรม เรมตนจากวยประถมใหวทยาคมเสมอมา เพมพนสตปญญาอกวชา ศลธรรมประจำาใจ ทานชทางสวางสดใส ทงระเบยบ วนยประจำาตน ศษยทดตองหมนฝกฝนใหประพฤตตนตลอดไป จงสงวรสำารวมเอาไว ทงกายและใจใหมนคง ตงจตไวใหเทยงตรงเพอจรรโลงในพระคณ ขอผลบญโปรดจงเกอหนน อาจารยผมพระคณ ทกทานเทอญ.

28

กรวดนำ<า อมนา(หนทะ มะยง อททสะนาธฏฐานะคาถาโย ภะณามะ เส)

อมนา ปญญะกมเมนะ      อปชฌายา คณตตะราอาจะรยปะการา จะ                     มาตาปตา จะ ญาตะกา(ปยา มะมง)สรโย จนทมา ราชา     คณะวนตา นะราป จะพรหมะมารา จะอนทา จะ(ต)      โลกะปาลา จะ เทวะตายะโม มตตา มะนสสา จะ            มชฌตตา เวรกาป จะสพเพ สตตา สข โหนต ปญญาน ปะกะตา นเมสขง จะ ตวธง เทนต                     ขปปง ปาเปถะ โว มะตง

29

อมนา ปญญะกมเมนะ     อมนา อททเสนะ จะขปปาหง สละเภ เจวะ                  

ตณห ปาทานะเฉ ทะนงเยสน ตาเน หนา ธมมา               

ยาวะ นพพา นะโต มะมงนสสนต สพพะทา เยวะ                ยตถะ ชาโต ภะเว ภะเวอช จตตง สะตปญญา                 

สลเลโข วรยม หนามารา ละภนต โนกาสง              กาตญจะ วรเย สเมพทธา ทปะ วะโร นาโถ                ธมโม นาโถ วะรต ตะโมนาโถ ปจเจกะ พทโธ จะ            สงโฆ นาโถต ตะโร มะมง

30

เตโสต ตะมา นภาเวนะ              มาโร กาสง ละภนต มา ฯ

บทแผเมตตาสพเพ สตตา อนวาสตวทงหลายทงปวง ทเปนเพอนทกข เกด แก เจบ ตาย ดวยกนทงหมดทงสนอะเวรา โหนต ขอจงอยาไดมเวร ตอกนและกนเลยอพพะยาปชฌา โหนต ขอจงอยาไดพยาบาทเบยดเบยน ซงกนและกนเลยอะนฆา โหนต ขอจงพากนอยเปนสข อยามทกขเลยสข อตตานง ปะรหะรนต ขอจงรกษาตนของตนใหเปนสขเถดสพเพ สตตา อนวาสตวทงหลายทงปวง ทเปนเพอนทกข เกด แก เจบ ตาย ดวยกนทงหมดทงสน

31

กมมะทกขา ปะมลจนต ขอจงไดมความพนทกขเถดชะราธมมาห เราไมลวงพนความแกชราไปไดพยาธ ธมมาห เราไมลวงพนความเจบไขไปไดมระณา ธมมาห เราไมลวงพนความตายไปไดสพเพ สตตา อนวาสตวทงหลายทงปวง ทเปนเพอนทกข เกด แก เจบ ตาย ดวยกนทงหมดทงสน

กมมะสะกา มกรรมเปนของตว กมมะทายะทา มกรรมเปนมรดก กมมะโยน มกรรมเปนกำาเนด กมมะพนธ มกรรมเปนพวกพอง กมมะปะฏสาระณา มกรรมเปนทพงอาศย ยงกมมงกะรสสาม ไดทำากรรมอนใดไว กลยานงวา ดกตาม ปา

32

ปะกงวา ชวกตาม ตสสะทายะทา ภะวสสาม เขาทงหลายเหลานน จะไดรบผลกรรมนนแล

อทงโน ยาตยงโหนต สขตา โหนต ยาตะโย ขอกศลผลบญททำาน จงถงพญาตมตรและศษยฉน พอแม ครอปชฌาย ฆาศกกน ทวายขนธปานดบลวงลบไป ขอใหทานเหลานนพลนไดผล สวนกศลผลบญพนผองใส อยสวรรคชนแมนหรอแดนใด จงสขใจเกษมสนตทกวนเทอญ

อกาสะ วนทาม พนเต เจตยง สพพง สพพะทาถาเน สปะฏธตง สารรกกะทา ต มหาโพธง พทธะรปง สะกาลง สะทา กายะสา วาจาสา มานาสา เจวะ วนทา เมเต ตะถาคะเต สะยาเน อาสาเน ทาเน คะมะเน จาป สพพะทา(กราบ)

33

(คกเข

วนทาม พนเต สพพง อะปะราทง ขะมะถะเม พนเต มะยากะตง ปญยง สามนา อนโมธตพพง สามนา กะตง ปญญง มยหง ทาทพพง สาธ สาธ อนโมทาม (กราบ)

รตตะนะตะเย ปะมาเถนะ ทวารตตะเย นะตะตง สพพง อะปะราทง ขะมะทโนพนเต (วา ๓ หน กราบ แลวกลาว)

( อกาสะ ขะมา มะพนเต ) ดวยกศลผลบญทขาพเจาไดมาทำาวตร

เชาวนน ขอใหบญสงเกษมศร บญมเกสรมา บญพาเกสรเพม บญเสรมเกสรด ดวยเดชะพระบารมของพระสมมาสมพทธเจา จงปกเกลาเกศา ใหไดดวงปญญาอนลำาเลศ หากขาพเจายงเวยนวายตายเกด อยในวฏฐะสงสารใดๆกด ขนชอวา ความทกขยากไรทรพยเขญใจ ขอจงอยาไดมแกขาพเจา ขอใหขาพเจามความสขกาย สขใจ

34

ปราศจากโรคภยทงหลายทงปวงดวยเทอญ

คำาคารวะออกพรรษาสาธ สาธ สาธ ผขาทงหลายไดพรอมกนมา

รกษาศลอโบสถ อนพรอมดวยองคแปดประการอนพระพทธเจาทรงบญญตไว กสนปลายมาศสามเดอนแลว บดนผขาทงหลาย ไดนำาเครองบชา มาสองประการ คอวาบชาภายในและภายนอก ภายในมจตใจขนธทงหา ภายนอกมดอกไมและธปเทยน ผขาทงหลายจงไดจดเรยงกนไวชองหนาแลวจงอธฐานใหเปนหาขนธ ขนธทหนงนน ผขาทงหลายขอถวายสมมาแกพรสรรพภญญเจา ตนเปนเจาโปรดสตวเนองนอง ขนธถวนสองนน ผขาทงหลายขอถวายสมมาแก พระนวโรเจากตตะระธรรมเจาเกาดวงงาม อนวาขนธถวนสามนน ผขาทงหลาย ขอถวายสมมาแกพระอรยะสงฆ ตนถะโลงสลาถวนถ อนวาขนธถวนสนน ผขาทงหลายขอถวายสมมาแก พระสถป รปของพระพทธเจาและเจดย กบทงโพธศรมหาโภษ อนอยในหมนโยชนชมพ ดตระการงามในมนษยแหลงหลา อน

35

วาขนธถวนหานนผขาทงหลายขอถวายสมมาแก พระเทพบตร เทพธดา พระอนทร พระพรหม พระยายมพบาล ทาวจะตโลกะบาลทงส นางนวดนอยธรณ อศวรเปนเคลา อนเปนเจาแกพระสทธา ผขาทงหลาย บอาจพรรณนานบตอเรยงกนยงโทษ อนเปนเคลาตาบตอเทาบนนกด หลอนวาโทษเกดจากกายวาจ มโนทวารวถ จตใจหลอนวาไดหลงใหลพลงพลาด บฉลาดอาจวาแมนครองธรรม วาแมนของบเปนกรรมและโทษ หลอนวาไดปากโพดและไดกลาววาจา ไดคนหาตเตยนรปของพระพทธเจาวาบงาม หลอนวาไดตรวาจอมธรรมมสอนเศรา ขอแกพระเปนเจาจงโปรดกรณา อยาเปนโทษาโทษตอง อยาใหเปนบาปของอยในวฏฐะสงสารอนหนงนน ผขาทงหลายไดแตงทาน มเครองหวานและเครองสม มเครองตมและเครองแกง หลอนวามแมลงตกใส เปนฝนไงปลวไปสดวสยบรเมอ นกวาเชอใจแลวจงนำามาถวายบชาเคนแจก ใหแกพระแกวเจาทงสาม ในอารามขวางเขต ถวายแกเจาตนวเศษ กหากแลวทกวนมาอยาไดเปนโทษาโทษตอง อยาไดเปนบาปของนำาไป

36

สดวสย เมอจะมรณาต ครนผขาคะคลาดแคลว ขอใหเมยเมองแกวชอวานรพาน หลอนวาอยเหนนานนกเหนอย ไดเยยดเหมอยและแขงขา เทยวไปมาและกลาวเวา ขอแกพระเจาจงโปรดอนญาโต อยาใหเปนโทษาโทษตอง อยาใหเปนบาปของในวฏฐะสงสาร กขาเทอญ...

คำา ทำาวตรเยน

โย โส ภะคะวา อะระหง สมมาสมพทโธ , พระผมพระภาคเจา พระองคใด , เปนพระอรหนต , ดบเพลงกเลส , เพลงทกขสนเชง , ตรสรชอบไดโดยพระองคเอง ,สวากขาโต เยนะ ภะคะวะตา ธมโม , พระธรรมเปนธรรมทพระผมพระภาคเจา พระองคใด , ตรสไวดแลว,

37

สปะฏปนโน ยสสะ ภะคะวะโต สาวะกะสงโฆ , พระสงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา พระองคใด , ปฏบตดแลว ,ตมมะยง ภะคะวนตง สะธมมง สะสงฆ ง , อเมห สกกาเรห ยะถาระหง อาโร ปเตห อภปชะยามะ , ขาพเจาทงหลาย ขอบชาอยางยง , ซงพระผมพระภาคเจา พระองคนน พรอมทงพระธรรมและพระสงฆ ดวยเครองสกการะทงหลายเหลาน , อนยกขนตามสมควรแลวอยางไรสาธโน ภนเต ภะคะวา สจระปะรนพพโตป ,ขาแตพระองคผเจรญ , พระผมพระภาคเจา แมปรนพพานนานแลว ทรงสรางคณสำาเรจประโยชนไวแกขาพเจาทงหลาย ปจฉมา ชะนะตานกมปะมานะสา , ทรงมพระหฤทยอนเคราะหแกขาพเจาทงหลาย อนเปนชนรนหลง ,

38

อเม สกกาเร ทคคะตะปณณาการะภเต ป ะ ฏคณหาต , ขอพระผมพระภาคเจา , จงรบเครองสกการะอนเปนบรรณาการของคนยากทงหลายเหลาน ,อมหากง ฑฆะรตตง หตายะ สขายะ , เพอประโยชนและความสขแกขาพเจาทงหลาย ตลอดกาลนานเทอญ .คำาบชาพระรตนตรยอะระหง สมมาสมพทโธ ภะคะวา , พระผมพระภาคเจา , เปนพระอรหนต , ดบเพลงกเลส , เพลงทกขสนเชง ตรสรชอบไดโดยพระองคเอง , พทธง ภะคะวนตง อ ะ ภวาเทม , ขาพเจาอภวาทพระผมพระภาคเจา ,ผร ผตน ผเบกบาน , ( กราบ )สวากขาโต พทธะโคตะเมนะ ภะคะวะตา

39

ธมโม , พระธรรมเปนธรรมทพระผมพระภาคเจา ตรสไวดแลว ,ธมมง นะมสสาม , ขาพเจานมสการพระธรรม , ( กราบ )สปะฏปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสงโฆ , พระสงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา ปฏบตดแลว , สงฆง นะมาม . ขาพเจานอบนอมพระสงฆ ( กราบ )(หนทะ มะยง พทธสสะ ภะคะวะโต ปพพะภาคะ การญเจวะ พทธานสสะตนะยญจะ กะโรมะ เส )นะโม ตสสะ ภะคะวะโต , ขอนอบนอมแดพระผมพระภาคเจา พระองคนน , อะระหะโต , ซงเปนผไกลจากกเลส ,สมมาสมพทธสสะ , ตรสรชอบไดโดย

40

พระองคเอง . ( กลาว ๓ ครง ) ( กราบ )( หนทะ มะยง พทธานสสะตนะยง กะโรมะ เส )ตง โข ปะนะ ภะคะวนตง เอวง กลยาโณ กตตสทโท อพภคคะโต , กกตตศพทอนงามของพระผมพระภาคเจานน , ไดฟงไปแลว อยางนวา ,อตป โส ภะคะวา , เพราะเหตอยางน ๆ พระผมพระภาคเจานน,อะระหง , เปนผไกลจากกเลส ,สมมาสมพทโธ , เปนผตรสรชอบไดโดยพระองคเอง ,วชชาจะระณะสมปนโน , เปนผถงพรอมดวยวชชาและจะระณะ สคะโต , เปนผไปแลวดวยด ,โลกะวท , เปนผรโลกอยางแจมแจง ,

41

อะนตตะโร ปรสะทมมะสาระถ , เปนผสามารถฝกบรษทสมควรฝกไดอยางไมมใครยงกวา ,สตถา เทวะมะนสสานง , เปนครผสอนของเทวดาและมนษยทงหลาย , พทโธ , เปนผร ผตน ผเบกบานดวยธรรม ,ภะคะวาต . เปนผมความจำาเรญ จำาแนกธรรมสงสอนสตว ดงน. พทธาภคต( หนทะ มะยง พทธาภคตง กะโรมะ เส )พทธะวาระหนตะวะระตาทคณาภยตโต ,พระพทธเจา ประกอบดวยคณ , มความประเสรฐแหงอรหนตะคณ เปนตน ,สทธาภญาณะกะรณาห สะมาคะตตโต , มพระองคอนประกอบดวยพระญาณ และพระกรณาอนบรสทธ ,โพเธส โย สชะนะตง กะมะลงวะ สโร

42

,พระองคใดทรงกระทำาชนทดใหเบกบาน , ดจอาทตยทำาบวใหบานวนทามะหง ตะมะระณง สระสา ชเนนทง , ขาพเจาไหวพระชนสห , ผไมมกเลส พระองคนน ดวยเศยรเกลา , พทโธ โย สพพะปาณนง สะระณง เขมะมตตะมง , พระพทธเจา พระองคใด เปนสะระณะอนเกษมสงสด ของสตวทงหลาย ,ปะฐะมานสสะตฏฐานง วนทาม ตง สเรนะหง , ขาพเจาไหวพระพทธเจาพระองคนน อนเปนทตงแหงความระลก องคทหนง ดวยเศยรเกลา , พทธสสาหส สะ ม ทาโส ( ทาส ) วะ , พทโธ เม สามกสสะโร , ขาพเจาเปนทาสของพระพทธเจา,พระพทธเจาเปนนาย มอสระ

43

เหนอขาพเจา,พทโธ ทกขส สะ ฆาตา จะ วธาตา จะ หตส สะ เม พระพทธเจา เปนเครองกำาจดทกข และทรงไวซงประโยชนแกขาพเจา ,พทธสสาหง นยยาเทม สะรรญชวตญ จ ทง , ขาพเจามอบกายถวายชวตน แดพระพทธเจา,วนทนโตหง ( ตหง ) จะรสสาม พทธสเสวะ สโพธตง ขาพเจาผไหวอยจกประพฤตตาม ซงความตรสรดของพระพทธเจา,นตถ เม สะระณง อญญง , พทโธ เม สะ ระณง วะรง สรณะอนของขาพเจาไมม , พระพทธเจาเปนสรณะอนประเสรฐของขาพเจา , เอเตนะ สจจะวชเชนะ วฒเฒยยง สตถ

44

สาสะเน , ดวยการกลาวคำาสตยน ขาพเจาพงเจรญในพระศาสนาของพระศาสดา , พทธง เม วนทะมาเนนะ ( มานายะ ) ยง ป ญญง ปะสตง อธะ ขาพเจาผไหวอยซงพระพทธเจา,ไดขวนขวายบญใด ในบดน , สพเพป อนตะรายา เม มาเหสง ตสสะ เตชะสา . อนตรายทงปวง อยาไดมแกขาพเจา ดวยเดชแหงบญนน .( กราบหมอบลงวา )กาเยนะ วาจายะ วะ เจตะสา วา , ดวยกายกด ดวยวาจากด ดวยใจกด ,พทเธ กกมมง ปะกะตง มะยา ยง , กรรมนาตเตยนอนใดทขาพเจากระทำาแลว ในพระพทธเจา,พทโธ ปะฏคณหะต อจจะยนตง , ขอ

45

พระพทธเจา จงงดซงโทษลวงเกนอนนน ,

กาลนตะเร สงวะรตง วะ พทเธ . เพอการสำารวมระวง ในพระพทธเจาในกาลตอไป . ธมมานสสต( หนทะ มะยง ธมมานสสะตนะยง กะโร มะเส )สวากขาโต ภะคะวะตา ธมโม , พระธรรม เปนธรรมทพระผมพระภาคเจา พระไดตรสไวดแลว ,สนทฏฐโก , เปนสงทผศกษาและปฏบต พงเหนไดดวยตนเอง, อะกาลโก , เปนสงทปฏบตได และใหผลไดไมจำากดกาล , เอหปสสโก , เปนสงทควรกลาวกบผอนวา ทานจงมาดเถด , โอปะนะยโก , เปนสงทควรนอมเขามาใส

46

ตว ,ปจจตตง เวทตพโพ วญญห ต . เปนสงทผรกรไดเฉพาะตนดงน ,

ธมมาภคต

( หนทะ มะยง ธมมาภคตง กะโรมะ เส )สวากขาตะตา , ทคณะโย คะวะ เสนะ เสยโย , พระธรรมเปนสงทประเสรฐเพราะประกอบดวยคณ คอ ความทพระผมพระภาคเจา ตรสไวดแลว เปนตน ,โย มคคะ ปากะปะ รยตต วโมกขะเภ โท , เปนธรรมอนจำาแนกเปน มรรค ผล ปรยต และนพพาน ,ธมโม กโลกะปะตะนา ตะทะธารธาร , เปนธรรมทรงไวซงผทรงธรรม จากการ

47

ตกไปสโลกทชว ,วนทามะหง ตะมะหะรง วะระธมมะเมตง ,ขาพเจาไหวพระธรรมอนประเสรฐนน อนเปนเครองขจดเสยซงความมด , ธมโม โย สพพะปาณนง สะระณง เขมะมตตะมง , พระธรรมใด เปนสรณะอนเกษมสงสด ของสตวทงหลาย ,ทตยา นสสะตฏฐานง วนทาม ตง สเรนะ หง , ขาพเจาไหวพระธรรมนน , อนเปนทตงแหงความระลกองคทสอง ดวยเศยรเกลา , ธมมสสาห ส ส ะ ม ทาโส ( ทาส ) วะ , ธมโม เม สามกสสะโร , ขาพเจาเปนทาสของพระธรรม พระธรรมเปนนายมอสระเหนอขาพเจา ธมโม ทกขส สะ ฆาตา จะ วธาตา จะ

48

หตสสะ เม พระธรรมเปนเครองกำาจดทกข และทรงไวซงประโยชนแกขาพเจา ,ธมมสสาหง นยยาเทม สะรรญชวตญจทง , ขาพเจามอบกายถวายชวตน แดพระธรรมวนทนโตหง ( ตหง ) จะรสสาม ธมมสเส วะ สธมมะตง , ขาพเจาผไหวอยจกประพฤตตาม ซงความเปนธรรมดของพระธรรม ,นตถ เม สะระณง อญญง ธมโม เม สะระณง วะรง สรณะอนของขาพเจาไมม พระธรรมเปนสรณะอนประเสรฐของขาพเจา , เอเตนะ สจจะวชเชนะ วฒเฒยยง สตถ สาสะเน , ดวยการกลาวคำาสตยน ขาพเจาพงเจรญในพระศาสนาของพระศาสดา, ธมมง เม วนทะมาเนนะ ( มานายะ ) ยง ป

49

ญญง ปะสตง อธะ ขาพเจาผไหวอยซงพระธรรม ไดขวนขวายบญใดในบดน , สพเพป อนตะรายา เม มาเหสง ตสสะ เตชะสา . อนตรายทงปวง อยาไดมแกขาพเจา ดวยเดชแหงบญนน .( กราบหมอบลงวา )กาเยนะ วาจายะ วะ เจตะสา วา , ดวยกายกด ดวยวาจากด ดวยใจกด ,ธมเม กกมมง ปะกะตง มะยา ยง , กรรมนาตเตยนอนใดทขาพเจากระทำาแลว ในพระธรรม,ธมโม ปะฏคณหะต อจจะยนตง , ขอพระธรรม จงงดซงโทษลวงเกนอนนน กาลนตะเร สงวะรตง วะ ธมเม . เพอการสำารวมระวง ในพระธรรมในกาลตอ

50

ไป . สงฆานสสต( หนทะ มะยง สงฆานสสะตนะยง กะโรมะเส )สปะฏปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสงโฆ , สงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา หมใด , ปฏบตดแลว , อชปะฏปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสงโฆ , สงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา หมใด , ปฏบตตรงแลว ,ญายะปะฏปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสงโฆ , สงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา หมใด , ปฏบตเพอรธรรมเปนเครองออกจากทกขแลว ,สามจปะฏปนโน ภะคะวะโต สาวะกะสงโฆ , สงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา หมใด

51

,ปฏบตสมควรแลว,ยะททง , ไดแกบคคลเหลาน คอจตตาร ปรสะยคาน อฏฐะ ปรสะปคคะลา , คแหงบรษ ๔ ค นบเรยงตวบรษได ๘ บรษ ,เอสะ ภะคะวะโต สาวะกะสงโฆ , นนแหละ สงฆสาวกของพระผมพระภาคเจา,อาหเนยโย , เปนสงฆควรแกสกการะทเขานำามาบชา , ปาหเนยโย , เปนสงฆควรแกสกการะทเขาจดไวตอนรบ ,ทกขเณยโย , เปนผควรรบทกษณาทาน ,อญชะลกะระณโย , เปนผทบคคลทวไปควรทำาอญชล ,อะนตตะรง ปญญกเขตตง โลกสสาต . เปนเนอนาบญของโลก , ไมมนาบญอนยง

52

กวา ดงน . สงฆาภคต( หนทะ มะยง สงฆาภคตง กะโรมะเส )สทธมมะโช สปะฏปต ตคณา ทยตโต ,พระสงฆทเกดโดยพระสทธรรม ประกอบดวยคณ มความปฏบตด เปนตน ,โยฏฐพพโธ อะรยะ ปคคะละ สงฆะ เสฏโฐ , เปนหมแหงพระอรยบคคลอนประเสรฐ ๘ จำาพวก ,สลาทธมมะ ปะวะรา สะยะกา ยะจตโต ,มกายและจต อนอาศยธรรม มศลเปนตน อนบวร ,วนทามะหง ตะมะรยานะคะณง สสทธง ,ขาพเจาไหวหมแหงพระอรยะเจาเหลานน อนบรสทธดวยด ,

53

สงโฆ โย สพพะปาณนง สะระณง เข มะมตตะมง , พระสงฆหมใด , เปนสะระณะอนเกษมสงสด ของสตวทงหลาย ,ต ะ ตยา นสสะตฏฐานง วนทาม ตง สเร นะหง , ขาพเจาไหวพระสงฆหมนน , อนเปนทตงแหงความระลก องคทสาม ดวยเศยรเกลา ,สงฆสสาห ส ส ะ ม ทาโส ( ทาส ) วะ สงโฆ เม สามกสสะโร , ขาพเจาเปนทาสของพระสงฆ พระสงฆเปนนาย มอสระเหนอขาพเจา ,สงโฆ ทกขส สะ ฆาตา จะ วธาตา จะ หตส สะ เม , พระสงฆเปนเครองกำาจดทกข และทรงไวซงประโยชนแกขาพเจา ,สงฆสสาหง นยยาเทม สะรรญชวตญจทง ,

54

ขาพเจามอบกายถวายชวตน แดพระสงฆ,วนทนโตหง ( ตหง ) จะรสสาม สงฆสโส ปะฏปนนะตง , ขาพเจาผไหวอยจกประพฤตตาม ซงความปฎบตดของพระสงฆ,นตถ เม สะระณง อญญง สงโฆ เม สะระณง วะรง , สรณะอนของขาพเจาไมม พระสงฆเปนสรณะอนประเสรฐของขาพเจา ,เอเตนะ สจ จะวชเชนะ วฒเฒยยง สตถ สาสะเน , ดวยการกลาวคำาสตยน ขาพเจาพงเจรญในพระศาสนาของพระศาสดาสงฆง เม วนทะมาเนนะ ( มานายะ ) ยง ปญญง ปะสตง อธะ , ขาพเจาผไหวอยซง พระสงฆไดขวนขวายบญใดในบดน ,สพเพป อนตะรายา เม มาเหสง ตสสะ เต

55

ชะสา . อนตรายทงปวง อยาไดมแกขาพเจา ดวยเดชแหงบญนน .( กราบหมอบลงวา )กาเยนะ วาจายะ วะ เจตะสา วา , ดวยกายกด ดวยวาจากด ดวยใจกด ,สงเฆ กกมมง ปะกะตง มะยา ยง , กรรมนาตเตยนอนใด ทขาพเจากระทำาแลว ในพระสงฆ,สงโฆ ปะฏคณหะต อจจะยนตง , ขอพระสงฆ จงงดซงโทษลวงเกนอนนน ,กาลนตะเร สงวะรตง วะ สงเฆ . เพอการสำารวมระวง ในพระสงฆ ในกาลตอไป

56

อ ะ ตต ะ ปจจ ะ เวกข ะ ณ ะ ปาฐะ(หนทะ มะยง อะตตะปจจะเวกขะณะปาฐง ภะณะมาเส) อชชะ มะยา อะปจจะเวกขตตะวา ยง จวะรง ปะรภตตง, ตง ยาวะเทวะ สตสสะ ปะฏฆาตายะ, อณหสสะ ปะฏฆาตายะ, ฑงสะมะกะสะวาตาตะปะสรงสะปะสมผสสานง ปะฏฆาตายะ, ยาวะเทวะ หรโกปนะ ปะฏจฉา ทะนตถง อชชะ มะยา อะปจจะเวกขตตะวา โย ปณฑะปาโต ปะรภตโต, โส เนวะ ทะวายะ นะ มะทายะ นะ มณฑะนายะ นะ วภสะนายะ, ยาวะเทวะ อมสสะ กายสสะ ฐตยา ยาปะนายะ,วหงสปะระตยา พรหมะจะรยานคคะหายะ, อต ปราณญจะ เวทะนง ปะฏหงขาม นะวญจะ เวทะนง นะ อปปาเทสสาม, ยาตะรา จะ เม ภะวสสะต อะนะวชชะตา จะ ผาสวหาโร

57

จาต ฯ อชชะ มะยา อะปจจะเวกขตะวา ยง เสนาสะนง ปะรภตตง, ตง ยาวะเทวะ สตสสะ ปะฏฆาตายะ, อณหสสะ ปะฏฆาตายะ, ฑงสะมะกะสะวาตาตะปะสรงสะปะสมผสสานง ปะฏฆาตายะ, ยาวะเทวะ อตปะรส สะยะ วโนทะนง ปะฏสลลา นารา มตถง ฯ อชชะ มะยา อะปจจะเวกขตตะวา โยคลานะ ปจจะยะ เภสชชะปะรกขาโร ปะรภตโต , โสยาวะเทวะ อปปนนานง เวยยาพาธกานง เวทะนานง ปะฏฆาตายะ, อพพะยาปชฌา ปะระมะตายาต. เทวะธรรม

หรโอต ตปปะ สมปนนา สกกะธมมา สะมาหตา สนโตสปปรสาโลเก เทวะธมมา ต วจจะเร (กราบ)

58

วนทาบาย

วนทาม พทธง ภะวะปา ระตณณง,ตโลกะเกตง ตภะเว กะ นาถง,โยโลกะเสฏโฐ สะกะลง กเลสง,เฉตะวานะ โพเธส ชะนง อะนนตงฯ,ยง นมมะทายะ นะทยา ปลเน จะ ตเร,ยง สจจะพนธะครเก สมะนา จะลคเค,ยงตตถะ โยนะกะปเร มนโน จะปาทง,ตง ปาทะวะลญ ชะนะมะหง สระสา นะมามฯ,สวณณะมาลเก สวณระปพพะเต,สมะนะกเฏ โยนะกะปเร นมมะทายะ นะทยา,ปญจะปาทะวะรง ฐานง อะหง วนทาม ทระโต

อจเจวะมจจน ตะนะมส สะเนยยง,นะมสสะมาโน ระตะนต ตะยง ยง,ปญญาภสนทง วปลง อะลตถง,ตสสานภาเวนะ หะตน ตะราโยฯ,อามนตะยาม โว ภกขะเว ปะฏเวทะ

59

ยาม โว ภกขะเว,ขะยะวะยะ ธมมา สงขารา อปปะมาเทนะ สมปาเทถาต. (กราบ)

กรวดนำ<า อมนา(หนทะ มะยง อททสสะนาธฏฐานะคาถาโย ภะณามะ เส)

อมนา ปญญะกมเมนะ       อปชฌายา คณตตะราอาจะรยปะการา จะ                     มาตาปตา จะ ญาตะกา(ปยา มะมง)สรโย จนทมา ราชา     คณะวนตา นะราป จะพรหมะมารา จะอนทา จะ(ต)      โลกะปาลา จะ เทวะตายะโม มตตา มะนสสา จะ            มชฌตตา เวรกาป จะสพเพ สตตา สข โหนต ปญญาน ปะกะตา นเม

60

สขง จะ ตวธง เทนต                ขปปง ปาเปถะ โว มะตง

อมนา ปญญะกมเมนะ     อมนา อททเสนะ จะขปปาหง สละเภ เจวะ                  

ตณห ปาทานะเฉ ทะนงเยสน ตาเน หนา ธมมา               

ยาวะ นพพา นะโต มะมงนสสนต สพพะทา เยวะ                ยตถะ ชาโต ภะเว ภะเวอช จตตง สะตปญญา                 

สลเลโข วรยม หนามารา ละภนต โนกาสง              กาตญจะ วรเย สเมพทธา ทปะ วะโร นาโถ                ธมโม นาโถ วะรต ตะโม

61

นาโถ ปจเจกะ พทโธ จะ            สงโฆ นาโถต ตะโร มะมงเตโสต ตะมา นภาเวนะ              มาโร กาสง ละภนต มา ฯ

บทแผเมตตาสพเพ สตตา อนวาสตวทงหลายทงปวง ทเปนเพอนทกข เกด แก เจบ ตาย ดวยกนทงหมดทงสนอะเวรา โหนต ขอจงอยาไดมเวร ตอกนและกนเลยอพพะยาปชฌา โหนต ขอจงอยาไดพยาบาทเบยดเบยน ซงกนและกนเลยอะนฆา โหนต ขอจงพากนอยเปนสข อยามทกขเลยสข อตตานง ปะรหะรนต ขอจงรกษาตนของตน ใหเปนสขเถด

62

สพเพ สตตา อนวาสตวทงหลายทงปวง ทเปนเพอนทกข เกด แก เจบ ตาย ดวยกนทงหมดทงสนกมมะทกขา ปะมลจนต ขอจงไดมความพนทกขเถดชะราธมมาห เราไมลวงพนความแกชราไปไดพยาธ ธมมาห เราไมลวงพนความเจบไขไปไดมระณา ธมมาห เราไมลวงพนความตายไปไดสพเพ สตตา อนวาสตวทงหลายทงปวง ทเปนเพอนทกข เกด แก เจบ ตาย ดวยกนทงหมดทงสน กมมะสะกา มกรรมเปนของตว กมมะทายะทา มกรรมเปนมรดก กมมะโยน มกรรมเปนกำาเนด กมมะพนธ มกรรมเปน

63

พวกพอง กมมะปะฏสาระณา มกรรมเปนทพงอาศย ยงกมมง กะรสสาม ไดทำากรรมอนใดไว กลยานงวา ดกตาม ปาปะกงวา ชวกตาม ตสสะทายะทา ภะวสสาม เขาทงหลายเหลานน จะไดรบผลกรรมนนแล

อทงโน ยาตยงโหนต สขตา โหนต ยาตะโย

ขอกศลผลบญททำาน จงถงพญาตมตรและศษยฉน พอแม ครอปชฌายฆาศกกน ทวายขนธปานดบลวงลบไป ขอใหทานเหลานนพลนไดผล สวนกศลผลบญพนผองใส อยสวรรคชนแมนหรอแดนใด จงสขใจเกษมสนตทกวนเทอญ

อกาสะ วนทาม พนเต เจตยง สพพง สพพะทาถาเน สปะฏธตง สารรกกะทา ต มหาโพธง พทธะรปง สะกาลง สะทา กายะสา วาจาสา มานาสา เจวะ วนทา เมเต ตะ

64

(คกเ

ถาคะเต สะยาเน อาสาเน ทาเน คะมะเน จาป สพพะทา(กราบ)

วนทาม พนเต สพพง อะปะราทง ขะมะถะเม พนเต มะยากะตง ปญยง สามนา อนโมธตพพง สามนา กะตง ปญญง มยหง ทาทพพง สาธ สาธ อนโมทาม (กราบ)

รตตะนะตะเย ปะมาเถนะ ทวารตตะเย นะตะตง สพพง อะปะราทง ขะมะทโนพนเต (วา ๓ หน กราบ แลวกลาว)

( อกาสะ ขะมา มะพนเต ) ดวยกศลผลบญทขาพเจาไดมาทำาวตร

เยนวนน ขอใหบญสงเกษมศร บญมเกสรมา บญพาเกสรเพม บญเสรมเกสรด ดวยเดชะพระบารมของพระสมมาสมพทธเจา จงปกเกลาเกศา ใหไดดวงปญญาอนลำาเลศ หากขาพเจายงเวยนวายตายเกด อยในวฏฐะสงสารใดๆกด ขนชอวา ความทกข

65

ยากไรทรพยเขญใจ ขอจงอยาไดมแกขาพเจา ขอใหขาพเจามความสขกาย สขใจ ปราศจากโรคภยทงหลายทงปวงดวยเทอญ

บทอาราธนา พรหมมา จะโลกา ธปะต สะหมปะต กตอญชล อญธวะรง อะญาจะถะ สนตธะสตตา ปะระชกขะชาธกา เทเสตธมมง อะนกมปมง ปะชง ทาวสะหมสะบดพรหมเปนบรมในพรหมมา ทรงมฤทธศกด กวาบรษททกหมพรหมนอมหตนะมสสะการ ประดษฐานนะภพรหม ควรแลวจงบงคมสรมาศพระสมมา ทลขอพรอนประเสรฐ วาระเลศมะโหรา ปวงสตวในโลกา กเลสนอย กยงม เชญองคสดตะญานธรรมวาราชอญชลโปรดปวงประชาช ใหสำาเรจอทธผล เชญองคพระจอมปราศผโลกนาถ

66

ทศพล จงทรงรบพรหมนมนต ทานอบรมแสดงธรรม นมนตเถดทานเจาขา ผปรชาประเสรฐลำา โปรดแสดงพระสจธรรมเทศนาและวาท จงไดสำาเรจสมนฐ โปรดเทศนาพระธรรมเทอญ..

คำาสาธการเมอพระเทศนจบสาธ พทธะสโพธตา สาธ ความตรสรดจรงของพระพทธเจา สาธ ธมมะสธมมะตา สาธ ความเปนธรรมดจรงของพระธรรม สาธ สงฆสสปะฏปตต สาธ ความปฏบตดจรงของพระสงฆอะโห พทโธ พระพทธเจานาอศจรรยยงอะโห ธมโม พระธรรมเจานาอศจรรยยงอะโห สงโฆ พระสงฆเจานาอศจรรยยงอะหง พทธญจะ ธมมญจะ สงฆญจะ สะ ระณง คะตา

67

ขาพเจาถงแลวซงพระพทธเจา พระธรรมเจา พระสงฆเจา วาเปนทพงทระลกอปาสกตตง เทเสส ภกขสงฆสสะ สมม ขา ขาพเจาขอแสดงตนวาเปนอบาสกา ในทจำาเพาะหนาพระภกษสงฆเอตงเม สะระณงเขมง เอตง สะระณะมต ตะมงพระรตนตรยน เปนทพงของขาพเจาอนเกษม พระรตนตรยนเปนทพงอนสงสดเอตง สะระณะมาคมมะ สพพะทกขา ปะ มจจะเย เพราะอาศยพระรตนตรยน เปนทพง ขาพเจาพงพนจากทกขทงปวงยะถาพะลง จะเรยาหง สมมาสมพทธะสา สะนงขาพเจาจกประพฤตซงพระธรรมคำาสงสอน ของพระสมมาสมพทธเจา โดยสมควรแกกำาลง

68

ทกขะนสสะระณสเสวะ ภาคนสสง อะนา คะตาขอขาพเจาพงมสวนแหงพระนพพาน อนเปนทยกตนออกจากทกข ในอนาคตกาลเบองหนาโนนเทอญ…

บทพจารณาประจำาวนยะถาปจจะยง ปะวตตะมานง ธาตมตตะ

เมเวตง ยะททง จวะรง ตะทปะภญชะโก จะปคคะโล ธาตมตตะโก นสสตโต นชชโว สญโญ สพพาน ปะนะ อมาน จวะราน อะชคจฉะนยาน อมง ปตกายง ปตตะวา อะตวยะชคจฉะนยานชายนต ยะถาปจจะยง ปะวตตะมานง ธาตมตตะเมเวตง ยะททง ปณฑะปาโต ตะทปะภญชะโก จะ ปคคะโล ธาตมตตะโก นสสตโต นชชโว สญโญ สพโพ ปะนายง ปณฑะ

69

ปาโต อะชคจฉะนโย อมง ปตกายง ปตตะวา อะตวยะ ชคจฉะนโย ชายะต ยะถาปจจะยง ปะวตตะมานง ธาตมตตะเมเวตง ยะททง เสนาสะนง ตะทปะภญชะโก จะ ปคคะโล ธาตมตตะโก นสสตโต นชชโว สญโญ สพพาน ปะนะ อมาน เสนาสะนาน อะชคจฉะนยาม อมง ปตกายง ปตตะวา อะตวยะ ชคจฉะนโย ชายนด

ยะถาปจจะยง ปะวตตะมานง ธาตมตตะเมเวตง ยะททง คลานะ ปจจะยะ เภสชชะปะรกขาโร ตะทปะภญชะโกจะ ปคคะโล ธาตมตตะโก นสสตโต นชชโว สญญ สพโพ ปะนายง คลานะ ปจจะยะ เภสชชะ ปะรกขาโร อะชคจฉะ นโย อมง ปตกายง ปตตะวา อะตวยะ ชคฉนโย ชายะต.

ปลงศลแปด

70

ผขาปลงศลแปดไวในธรรมดวงยอด ขอขอดไวศล๕ บไดลบ ขอใหเปนบนไดแกวบนไดทองเทยวไต ขอใหขามแมนำาสมทรใหญคงคา ขอใหเปนนาวาสงเมย เมยงฟา เปนนาวานะทแกว บนไดทองเทยวทอง เปนบนไดจองนาวพาขนสสวรรค เปนวมารรอยชนรองรบอาสาในสขาเมยงแมนแดนสวรรคอนสขลน อยาไดจนของเขา คอเฮาอยโลกลม บญใหมาเลอมกง บงฮอนผอนหนาว ขอใหพวกผขาไดขามดานกนดาร ขอไดไปพระนพพาน บอนพระองคไปแลว กอขาเทอญ....

อาราธนาศ ล 5

มะยง ภนเต วสง วสง รกขะณตถายะตสะระเณนะ สะหะ ปญจะ สลาน ยาจามะ

71

ทตยมป มะยง ภนเต วสง วสง รกขะณตถายะตสะระเณนะ สะหะ ปญจะ สลาน ยาจามะ

ตะตยมป มะยง ภนเต วสง วสง รกขะณตถายะตสะระเณนะ สะหะ ปญจะ สลาน ยาจามะ....

สาธ สาธ เจาผศาลากวาง อารามหลวงวดใหญ พวกผขามานง ฮตอยาใหหมอง มานงครองอยาใหเศรา พวกผขาลาพระเจา หนไปสางใสเฮอน ผขามาทำาบญเกอ เพอเหลอพอและแม ลกอยบานหลานอยพนใหบญไดดงกน กอขาเทอญ..

บทคารวะพระรตนตรย ( ลา กลบบาน ) ขาขอนอมนมสการ ขออำานวยพรพระ

อาจารย,พระประธานผศกดสทธ ถาหากพวกขาทำาผดพลาดพลงไป, ขอโทษ

72

ขออภย กรรมอยาไดตดตาม, ขามเขตเยาวเรศเขามาในถนพระอาราม, ทกๆ คนหวงจะทำาความงาม สรางกศลตดตามทำาความงามกนทกคน, เรมตนไดมาคารวะและบชา, ดวยธป เทยนและดวงมาลาตอคณพระรตนตรย, ไดขอศลจากคณพระทานไป, แตละขอใดๆ ขอใหไดดงสมใจปอง, ไดฟงเทศนและฟงธรรม, ขอผลบญจงนำากลบมาคมครอง, ขอจงมาเปนสะพานทองรบรองขานอยเทอญ, ขาแตพระสงฆผเจรญ, พวกขาทงหลายจะขอลา, ขอกราบกมวนทาไปสบานตน, เพราะกจอนทางบานนนมากม ขอกราบกมอญชล, ขอใหพระสงฆจงเจรญ..

หนทะทาน มะยง ภนเต อาปจฉามะ พะห กจจา มะยง พะหกะระณยาพระสงฆผรบลากลาวคำาวา ยสสะทาน ตม

73

เห กาลง มญญะถะ ผลาพงรบพรอมกนวา สาธ ภนเต แลวกราบ ๓ ครง

คาถาปองกนภยสบทศเมอสวดคาถานกอาจสามารถปองกนอนตรายจาก

สตวปานานาชนด และภตผปศาจทงหลายได ถาผใดสวดเปนประจำา กจะอยเยนเปนสข ไมมโรคภยไขเจบมาเบยดเบยน และรอดพนจากภยนตรายทงหลาย จงตงใจสวดทกเชาทกเยน กอนออกจากบานไหนกตาม ถาสวดคาถานจะเปนสรมงคลแกตวเอง มโชคมลาภและปองกนอนตรายตางๆ

บระพารสมง พระพทธะคณง บรพารสมง พระธมเมตง บรพารสมง พระสงฆานง ทกขะโรคะ ภะยง ววญชยเย สพพะทกข สพพะโศก สพพะโรค สพพะภย สพพะเคราะห เสนยดจญไร ววญชยเย สพพะธะนง สพพะลาภง ภะวนตเม รกขนต สรกขนตฯ

74

อาคะเนยรสมง พระพทธะคณง อาคะเนยรสมง พระธมเมตง อาคะเนยรสมง พระสงฆานง ทกขะโรคะ ภะยง ววญชยเย สพพะทกข สพพะโศก สพพะโรค สพพะภย สพพะเคราะห เสนยดจญไร ววญชยเย สพพะธะนง สพพะลาภง ภะวนตเม รกขนต สรกขนตฯ

ทกษณรสมง พระพทธะคณง ทกษณรสมง พระธมเมตง ทกษณรสมง พระสงฆานง ทกขะโรคะ ภะยง ววญชยเย สพพะทกข สพพะโศก สพพะโรค สพพะภย สพพะเคราะห เสนยดจญไร ววญชยเย สพพะธะนง สพพะลาภง ภะวนตเม รกขนต สรกขนตฯ

  หรดรสมง พระพทธะคณง หรดรสมง พระธมเมตง หรดรสมง พระสงฆานง ทกขะโรคะ ภะยง ววญชยเย สพพะทกข สพพะ

75

โศก สพพะโรค สพพะภย สพพะเคราะห เสนยดจญไร ววญชยเย สพพะธะนง สพพะลาภง ภะวนตเม รกขนต สรกขนตฯ

  ปจจมรสมง พระพทธะคณง ปจจมรสมง พระธมเมตง ปจจมรสมง พระสงฆานง ทกขะโรคะ ภะยง ววญชยเย สพพะทกข สพพะโศก สพพะโรค สพพะภย สพพะเคราะห เสนยดจญไร ววญชยเย สพพะธะนง สพพะลาภง ภะวนตเม รกขนต สรกขนตฯ

  พายพรสมง พระพทธะคณง พายพรสมง พระธมเมตง พายพรสมง พระสงฆานง ทกขะโรคะ ภะยง ววญชยเย สพพะทกข สพพะโศก สพพะโรค สพพะภย สพพะเคราะห เสนยดจญไร ววญชยเย สพพะธะนง สพพะลาภง ภะวนตเม รกขนต สรกขนตฯ

76

  อดรรสมง พระพทธะคณง อดรรสมง พระธมเมตง อดรรสมง พระสงฆานง ทกขะโรคะ ภะยง ววญชยเย สพพะทกข สพพะโศก สพพะโรค สพพะภย สพพะเคราะห เสนยดจญไร ววญชยเย สพพะธะนง สพพะลาภง ภะวนตเม รกขนต สรกขนตฯ

  อสานรสมง พระพทธะคณง อสานรสมง พระธมเมตง อสานรสมง พระสงฆานง ทกขะโรคะ ภะยง ววญชยเย สพพะทกข สพพะโศก สพพะโรค สพพะภย สพพะเคราะห เสนยดจญไร ววญชยเย สพพะธะนง สพพะลาภง ภะวนตเม รกขนต สรกขนตฯ

ปฐวรสมง พระพทธะคณง ปฐวรสมง พระธมเมตง ปฐวรสมง พระสงฆานง ทกขะโรคะ ภะยง ววญชยเย สพพะทกข สพพะโศก สพพะโรค สพพะภย สพพะเคราะห

77

เสนยดจญไร ววญชยเย สพพะธะนง สพพะลาภง ภะวนตเม รกขนต สรกขนตฯ

อากาศรสมง พระพทธะคณง อากาศรสมง พระธมเมตง อากาศรสมง พระสงฆานง ทกขะโรคะ ภะยง ววญชยเย สพพะทกข สพพะโศก สพพะโรค สพพะภย สพพะเคราะห เสนยดจญไร ววญชยเย สพพะธะนง สพพะลาภง ภะวนตเม รกขนต สรกขนตฯ

78