انسان و سوسياليسم در کوبا

فهرستفهرست

انسان و سوسياليسم در کوبا

راهی را که بايد پيمود

خالصه

ياشار آذری: بازنويس

htm.rnash/net.javaan.www://http: : آدرس انترنتی کتابخانهآدرس انترنتی کتابخانه

,١WC London BM Kargar XX, UK٣N : : آدرس پستیآدرس پستی

yasharazarri@yahoo.com : : ايملايمل

ياشار آذریياشار آذری: : مسئول نشر کارگری سوسياليستیمسئول نشر کارگری سوسياليستی

١٣٨٠١٣٨٠: : تاريخ بازنويسیتاريخ بازنويسی

١

نشر کارگری سوسياليستی

»»انسان و سوسياليسم در کوباانسان و سوسياليسم در کوبا«« به قلم ارنستو چه گوارابه قلم ارنستو چه گوارا

ه ای ه مقال وارا ب ه گ ه ای است از چ ل نام ذرد، در اص ی گ ده م ر خوانن ه از نظ ک

انو« ی ه ارلوس ک ردبير » ک ا«س ه در . »مارچ ه نام ن هفت دئو«اي ه وي پايتخت » مونت

آن ١٩٦٥ مارس ١٢اين مقاله نخستين بار در شماره ی . منتشر می شد » اروگوئه«

.به چاپ رسيد

:رفيق عزيز

ن يادداشت فرم ب اي ا را طی س نمه يم می ک ا تنظ ه. ه افريق ال ب ر ح ه ه دوارم ب امي

ين . وعده ی خود اگر چه با تأخير وفا کرده باشم ورد بحث، هم عالقه مندم موضوع م

. خوانندگان اروگوئه ای مطالب جالبی خواهد بودیتيتر مقاله باشد که به نظر من برا

دئول ارزه ی اي رمايه داری در مب خنگويان س ته س ه پيوس ی ک ا مطلب ان ب وژيکی ش

رح م مط ای سوسياليس ی ه ی از ويژگ وان يک ه عن ا، ب ونی م م، راه کن سوسياليس

ام ساختن سوسياليسم است ای دولت هنگ رد در پ ردن ف ان ک من سعی . می کنند، قرب

ه دا ب ه در ابت نم، بلک ری رد ک ه را صرفا در عرصه ی نظ ن نظري ه اي رد ک واهم ک نخ

رد تشريح حقايق موجود در کوبا ان خواهم ک ری را بي ی ت . می پردازم، آنگاه مطلب کل

یدر آغاز کلي ارزه ی انقالب ه اتی از تاريخچه ی مب د از ب ل و بع ان در دوران قب خودم

.دست گرفتن قدرت، ارائه می دهم

١٩٥٣ ژوئيه ٢٦همه به خوبی می دانند که تاريخ دقيق شروع مبارزه ی انقالبی،

دل کاسترو . جه رسيد به نتي ١٩٥٩بود که در ژانويه ری في راد تحت رهب گروهی از اف

٢

انسان و سوسياليسم در کوبا

دند ه ور ش ه حمل تان اورينت ع در اس ادا واق ان مونک ه پادگ حرگاه آن روز ب آن . در س

ه . حمله به شکست انجاميد و نتيجه ی شکست، فاجعه آميز بود افرادی که جان سالم ب

و عموم ا عف از توانستند در بردند روانه ی زندان ها شدند و تنها پس از آزادی ب ی، ب

.دست به مبارزه ی انقالبی بزنند

ود، انسان ه های سوسياليسم ب در آن جريان که صرفا نشان دهنده ی رويش جوان

ل اساسی را داشت رديم. نقش يک عام اد ک ه او اعتم ا دربست ب ه يک -م رد، ب ه ف ب

أموري -انسان شناخته؛ به کسی که اسم و رسمش معلوم بود تی و پيروزی يا شکست م

.که به او واگذار شده بود، بستگی به ميزان توانايی عمل وی داشت

ا گرفت . سپس نوبت به مبارزه ی چريکی رسيد ه در دو حيطه ی مجزا پ اين مرحل

د از ارت بودن ه عب ه می بايست بسيج : ک ده ای ک دار نش وز بي وده ی هن ی ت ردم يعن م

ه روی محرک ه ني ن بسيج و عامل نشر می شد؛ و پيشتازان آن يعنی چريک ها ک ی اي

االت . آگاهی انقالبی و شور و شوق مبارزه جويی بودند ل و انفع قشر پيشتاز عامل فع

.بود که زمينه ی ذهنی الزم را برای کسب پيروزی فراهم ساخت

ا و در ار م ارگری در افک بش ک گ جن د فرهن تای رش ز، در راس ه ني در آن مرحل

از چارچوب تحول انقالبی که در عادات و ب وع پيوست، عامل اساسی ب ه وق ا ب ينش م

ود ه . هم فرد ب ی ب ه در صفوف نيروهای انقالب دگان سييرامايسترا ک هر يک از رزمن

ر ه تند و ب ی هس الی عمل وابق ع د، دارای س يده ان اال رس ات ب ه آن مدرج ين اساس ب

د ه ان اال دست يافت ده . درجات ب راد رزمن ود و اف انی ب ام، نخستين دوران قهرم آن هنگ

م فقط ا، آن ه رين خطره برای قبول سنگين ترين مسئوليت ها و به جان خريدن بزرگت

.به خاطر انجام وظيفه، از هم پيشی می گرفتند

هنگام کار در زمينه ی آموزش انقالبی، ما اغلب به اين موضوع می پردازيم که در

.رفتار رزمندگان امروز می توان شمايلی از انسان فردا، مشاهده کرد

ی تع ز وجود داشته است هد کامل به اهداف انقالب ا ني اريخ م اطع ديگر ت در . در مق

ای ه ه اهد نمون ا ش ورا م همگين فل ان س ای طوف ر و در روزه ران اکتب دوران بح

٣

نشر کارگری سوسياليستی

وديم ردم ب ه ی م دئولوژيکی . فوق العاده ای از دالوری و فداکاری هم دگاه اي ر از دي اگ

ت د گف يم، باي اه کن ئله نگ ه مس افت: ب ته در ي ه را پيوس ار قهرمانان ن رفت ه اي ن راهی ک

.زندگی روزمره تجلی دهد، از وظايف اساسی ما به شمار می رود

ه ی ائن ١٩٥٩در ژانوي ورژوازی خ ی اعضای ب رکت برخ ا ش ی ب ت انقالب حکوم

روی اصلی در صحنه، تضمينی . تشکيل گرديد وان ني ه عن حضور ارتش شورشيان ب

.برای حفظ قدرت بود

ادها ت تض کل گرف ی زود ش دی خيل امی . ی ج ادها، هنگ ن تض ه ی اول، اي در وهل

ه ی رب ترو فوري دل کاس ه في دند ک رف ش ت ١٩٥٩ط ام نخس ت و مق ری حکوم رهب

ه وزيری را به عهده گرفت اين جريان در ژوئيه ی همان سال، بر اثر فشار توده ها، ب

.استعفای رئيس جمهور اوروتيا انجاميد

اريخ انقالب ون در ت امال اکن ا خصوصيات ک ا شخصيتی ب دار کوب مشخص خود پدي

نظم اعالم حضور م رد ی شده بود، شخصيتی که از آن پس بطور م ردم : ک وده ی م . ت

-اين موجود کثيرالچهره، آنگونه که ادعا می شود، حاصل جمع عناصر همگون نيست

ه اکم ب ام ح د ي آن هم عناصری که به دست نظ ه ان زل يافت ه مانن -ک قماش تن د يک ک

دل کاسترو، . گله ی گوسفند عمل کند ا از في رانش، اساس وده از رهب ه ت درست است ک

بی درنگ تبعيت می کند ليکن شايستگی وی در جلب اين اعتماد دقيقا ناشی از تفسير

ه و بيان بی کم و کاست آمال و آرزوهای مردم و تالش خالصانه ی او در عمل کردن ب

.وعده هايش بوده است

در اصالحات ارضی و در اجرای وظيفه ی دشوار اداره ی موسسات اقتصادی توده

ت، در ر گذاش ت س ا را پش يج خوکه ه ی خل ه ی قهرمانان رد، تجرب رکت ک ت ش دول

ده شد ا دستجات مختلف اشرار مسلح سازمان سيا، آبدي ام بحران . رويارويی ب در اي

د ح رد؛ و امروز اکتبر در يکی از مهم ترين تصميم گيری های دوران جدي دا ک ضور پي

.نيز به کار ساختن سوسياليسم ادامه می دهد

٤

انسان و سوسياليسم در کوبا رد ذيری و اطاعت ف در نگاهی سطحی شايد چنين به نظر آيد که مدعيان تز تسليم پ

از دولت، صحيح می گويند، چرا که توده با اشتياق و انضباطی بی نظير وظايفی را که

اع و حکومت معين نموده، خواه در زمينه ی اقتصاد و ف ه ی دف رهنگ، خواه در زمين

.ورزش و امثالهم، اجرا می کند

ا موضوع را . ابتکار عمل معموال از جانب فيدل يا فرماندهی عالی انقالب است آنه

وان شده را از آن خود می سازند د عن ز عقاي ردم ني د و م . برای مردم تشريح می کنن

ين ی حزب و حکومت نيز در بعضی موارد با استفاده از هم ه ی محل روش، يک تجرب

.ميم می دهندعرا در نظر می گيرند و ت

ی شور و شوق تک تک ذا وقت با اين همه گاهی اشتباهاتی از دولت سر می زند، ل

ردد ج می شوند، . مردم کاهش يابد در مجموع کل جامعه دچار خمودگی می گ امور فل

رد ی گي ورت نم ه ای ص ل مالحظ ار قاب ه ک ان ک ح . چن ان تص اه زم تباهآنگ يح اش

ه در مارس . فرا می رسد زی است ک ان چي ن هم در نتيجه ی سياست های ١٩٦٢اي

.بر حزب تحميل کرده بود» آنيبال اسکاالنته«فرقه گرايانه ای بوقوع پيوست، که

افی تمر ک ول و مس دامات معق مين اق رای تض می ب ين مکانيس ه چن ت ک ح اس واض

اط . نيست د طی سال مورد نياز، برقراری ارتب ا باي وده است؛ و م ا ت های ساختاری ب

يم ر کن ده آن را بهت اال . آين ئولين رده ب ل مس ار عم دامات و ابتک اره ی اق ا در ب یام

ت وان گف ی ت ت م رای درک : حکوم هودی ب ی و ش ا حس ی تقريب ون از روش اکن

.واکنش های عمومی نسبت به مشکالت بزرگ جاری، استفاده می کنيم

دل استاد ن في ار است اي ا شيوه ای . ک ه ب رد، چگون ا پی ب د ت ل دي د او را در عم باي

وده ای، ارتعاشات دعوت . خاص، خود را با مردم در می آميزد زرگ ت در اجتماعات ب

ی دو ساز، بر يکديگر اثر می گذارند و صوت زفيدل از توده و پاسخ آنها مانند هم نوا

گيرودار محاوره ای که تدريجا به شدت فيدل و توده ها، در . جديدی به وجود می آورند

ارزه و و حدت آن افزوده می شود، ناگهان به نقطه ی اوجی می رسند که فريادهای مب

.پيروزی نمايانگر حد کمال آنست

٥

نشر کارگری سوسياليستی

آن کس که به طور زنده تجربه انقالب را لمس نکرده باشد، یچيزی که درکش برا

رد الکتيکی ف ين وحدت فشرده ی دي اط مشکل است، هم ه موجب ارتب وده است ک و ت

راد، از وهی از اف وان انب ه عن وده را، ب ال ت ين ح ود و در ع ی ش ل آن دو م متقاب

.تأثيرپذيری برخوردار کرده است

ود، و آن وان مشاهده نم م می ت پديده ای از اين نوع را تحت نظام سرمايه داری ه

وم هستند هنگامی است که سياست مدارانی پيدا می شوند که قادر به بسيج . افکار عم

بش ا جن ر اينه يکن اگ ند و ل اعی نباش يل اجتم ای اص ب-ه د زدن برچس ر بودن اگ

ود امال صحيح نمی ب ا ک ه آنه ه -سرمايه داری ب ود ک د ب انی مطرح خواهن ا زم ط ت فق

ه ی ه سبب خشونت جامع ردم ب ات م وز توهم ا هن د و ي ده باش ا زن ده ی آنه برانگيزن

.باشدسرمايه داری زدوده نشده

م فرماست ر انسان حک ی رحمی ب ر ب ی ب وانين مبتن ه ی سرمايه داری، ق در جامع

ت اجز اس وال از درک آن ع ه او معم ک . ک ا ي ده ب ه ش ود بيگان ان از خ ن انس اي

رمايه دار وصل است ه ی س ل جامع ه ک انون ارزش، ب ی ق امرئی، يعن دناف ن ن . بن اي

ی ر م دگی او اث ب زن ه ی جوان ر هم انون ب ين ق ير و سرنوشت او را تعي ذارد و مس گ

.می کند

د، یقوانين کور سرمايه داری که به چشم مردم عاد رد بدان ه ف نامرئی اند، بی آن ک

د ی کنن ر م ود . در او اث ر خ ا را در براب ی انته اهرا ب ق ظ ک اف تردگی ي ط گس رد فق ف

ثال و آن تصويری است که مبلغين نظام سرمايه داری به . می بيند پرده می کشند؛ و م

رای کسب موفقيت - حال درست يا نادرست -زندگی راکفلرها را وان سرمشقی ب ه عن ب

در اين تصوير آنچه ناپيداست مقدار فقر و مصيبت و محروميتی است . مطرح می کنند

ا سرمايه ی کالن انباشته شده اش که بايد بر جمع کثيری تحميل شود تا يک راکفلر ب

ردن اذهان هميشه ظاهر گردد، و متأسفانه برای نيروهای مردمی نيز امکان روشن ک

.وجود ندارد

٦

انسان و سوسياليسم در کوبا

ا : بجاست اگر همچنين بحث شود ( ارگران کشورهای امپرياليستی چون ت چطور ک

م رام انترناسيوناليس تند، م رم هس ريک ج ته ش ورهای وابس تثمار کش دودی در اس ح

ه ر چگون ن ام د؛ و اي ارگر را از دست می دهن ه ی ک دگی طبق موجب سستی در رزمن

اما ورود به آن مبحث، ما را از هدف های . توده های کشورهای امپرياليستی می شود

).اين يادداشت فراتر خواهد برد

ته ين نشس رات در کم و از خط ی ممل ت، راه ه موفقي يدن ب ق، راه رس ر طري ه ه ب

د ا شايستگی های الزم می تواند بر آنه ب خطراتی که فرد -تصوير می شود ايق آي و ا ف

ن راه، . به هدف دست يابد رار دارد و او در طول اي رد در فاصله ای دور ق ايزه ی ف ج

ر : بعالوه، اين مسابقه همانند رقابت گرگ هاست . بی کس و تنهاست موفقيت يک نف

.فقط به قيمت شکست ديگران حاصل می شود

وسياليسم را در حال من می خواهم فرد، اين بازيگر درام شگفت و گيرای ساختن س

وان ه عن م ب رد، و ه ه ف وان ذات منحصر ب ه عن م ب ی ه ه اش، يعن ب هستی دوگان قال

.عضوی از جامعه، وصف کنم

ام ه او ساخته ای است ناتم ن ک . فکر می کنم در آغاز بايد نقص وی برمال گردد، اي

ا مس د و زدودن آنه ه حال راه می يابن ای گذشته ب تلزم در ضمير آگاه فرد، آثار و بقاي

ت ی اس الش دائم ت . ت ه اس ان دارای دو جنب ن جري ق : اي ه از طري و جامع ک س از ي

رد خود را آموزش های مستقيم و غيرمستقيم وارد عمل می شود؛ و از سوی ديگر ف

.به يک جريان آگاهانه ی خودآموزی می سپارد

ا گذش ه جامع ته ی جديدی که در حال شکل گيری است، دائما بايد به رقابتی سخت ب

د . برخيزد رار می ده أثير ق ن ناشی از فشار -گذشته نه تنها آگاهی فرد را تحت ت و اي

رار می داده زوا ق رد را در ان ه بطور سيستماتيک ف ای آموزشی است ک -سنگين بقاي

رای االيی، راهی ب ط ک ر سلطه ی رواب الی و زي ن دوره ی انتق بلکه به لحاظ ماهيت اي

ه . لول اقتصادی جامعه ی سرمايه دار است کاال س . اثرگذاری فراهم می کند انی ک ا زم ت

٧

نشر کارگری سوسياليستی نعکس اهی انسان م ا در آگ د و نتيجت ار آن در سازمان تولي کاال وجود داشته باشد، آث

.خواهد شد

ز در بطن ر و تحول انفجار آمي روز يک تغيي مارکس دوره ی انتقالی را ناشی از ب

ه لحاظ تضاده ام ب ه نظ ود ک ام سرمايه داری توصيف نم ی خود سرانجام نظ ای درون

م . نابود می شود چون ليکن ما در عرصه واقعيت تاريخ، کشورهايی را ديده ايم که ه

د ده ای -شاخه های سست و ضعيف درخت امپرياليسم، زودتر از همه قطع شده ان پدي

.که لنين پيش بينی کرده بود

ن کشورها سرمايه دار ار آن را م یدر اي ه آث ود ک رده ب در رشد ک رق آنق ه ط ردم ب

ی . گوناگون حس کنند ه تضادهای درون ود ک ن نب ا اي اما علت وقوع انفجار اين نظام ه

د ده بودن ذير ش اره ناپ امال چ ر ک رمايه داری ديگ ه . س روع اينگون ل ش وال عوام معم

درت استعمارگر خارجی، : انفجارها از اين قبيل اند وغ يک ق رای آزادی از ي ارزه ب مب

از وقايع خارجی مانند جنگ که طبقات ممتاز همواره بارگران تنگدستی و نکبت ناشی

ه در پی بخش ک ا جنبش های آزادي دازد، و ي عواقب آن را بر گرده ی محرومان می ان

ام . استعماری هستند -سرنگون ساختن رژيم های نو ه انج مابقی کار را عمل آگاهانه ب

.می رساند

ه در اين کشورها هنوز يک آموزش کامل در ارتبا اعی صورت نگرفت ار اجتم ط با ک

. است و راه درازی در پيش است تا جريان ساده ی تملک منجر به غنای توده ها شود

ک ر، ي وی ديگ رمايه از س ول س رار معم و، و ف ک س ادی از ي دگی اقتص ب مان عق

رای . دوره ی انتقالی سريع را که عاری از تحمل سختی ها باشد غيرممکن می سازد ب

نای اقتصادی راهی طوالنی بايد پيموده شود، و وسوسه های زيادی برای ساختن زيرب

توسل به روش فرسوده اتکا بر منافع مادی، به عنوان اهرمی برای تسريع توسعه ی

.اقتصادی وجود دارد

ول ه ق ه ب د خود معروف اين خطر هست ک ا انسان نتوان انعی شوند ت ا م درخت ه

د ن خو . جنگل را ببين د و غرق شدن در اي زار کن ه کمک اب وان ب ه می ت ال ک اب و خي

٨

انسان و سوسياليسم در کوبا

مثال کاال به عنوان سلول اقتصادی، سودآوری، (فرسوده ی باقيمانده از سرمايه داری

ه ) يا منافع مادی شخصی به عنوان انگيزه و امثالهم ت، راه ب به سوسياليسم دست ياف

رد د ب ن بست نخواه ايی جز ب ما مسافت دراز. ج ایش ا دو راهی ه دد طی می را ب تع

ه ا ب ا کج ه دقيق د ک د فهمي می کنيد و تازه به چنين بن بستی می رسيد و مشکل خواهي

رده و . بيراهه افتاده ايد ار خود را ک ه شده، ک در اين منوال، پايه های اقتصادی ريخت

برای ساختن کمونيسم الزم است هم زمان با . رشد آگاهی را تضعيف و کند نموده است

. مادی نوين، انسان نوين نيز ساخته شودساختن زيربناهای

م است ا بسيار مه وده ه ن . از اين رو، انتخاب ابزار صحيح برای بسيج ت ا اي اساس

اهيتی اخالق د م زار باي حيح از یاب تفاده ی ص د اس من نباي ند، در ض ته باش داش

رد اعی را فراموش ک ای دارای خصلت اجتم زه ه ژه انگي ه وي ادی، ب ای م زه ه . انگي

زه های : همان طور که قبال گفتم ا انگي در لحظات مخاطره آميز، يافتن واکنشی قوی ب

وعی . اخالق، مشکل نيست اد ن نش، مستلزم ايج ن واک رات اي ليکن زنده نگهداشتن اث

ه يک . های جديد باشد است که مبتنی بر يک سلسله ارزش یآگاه د ب لذا کل جامعه باي

.مدرسه ی عظيم تبديل شود

دو ظهور سرمايه داری یخطوط کل اهی در ب ری آگ زی شبيه شکل گي اين پديده چي

ت وزش . اس ز آم ود ني ب خ ردم را در مکت ه زور، م ل ب من توس رمايه داری ض س

د ی ده ذيری . م ريح گريزناپ ه ی تش ه وظيف د ک ی کنن انی م تقيم را کس ات مس تبليغ

ا ا ب ار را ي ن ک ا جامعه ی طبقاتی را به عهده دارند؛ و اي ه های الهی؛ ي ه ی نظري ارائ

اين شيوه موجب خمودگی توده ها . نظريه های مکانيکی قوانين طبيعت انجام می دهند

د روی منحوسی می بينن می شود، چرا که آنها عامل ستم کشی خويش را در وجود ني

.که مبارزه با آن فايده است

ا اين با در پس آنچه می ماند اميدواری به بهبود اوضاع است؛ و ره سرمايه داری ب

د ه نمی دادن دی ارائ ه ی امي ه هيچ روزن . نظام های کاستی پيش از آن تفاوت داشت ک

ه در اينجا نيز اصل نظام کاست برای بعضی ها کماکان پابرجا خواهد ماند، بدين معنا ک

٩

نشر کارگری سوسياليستی فرد مطيع، طبق اعتقادات کهن، مثل همه ی خوبان، پاداش خويش را پس از مرگ در

گفت ان ای ش ت دني د گرف ری خواه ز ديگ ان . گي ه ارمغ ده را ب ن عقي رمايه داری اي س

ا تالش و ابتکار و : آورده است د ب اختالفات طبقاتی کار تقدير است، ولی فرد می توان

د ا ياب االتری ارتق ان و . چيزهايی از اين قبيل از طبقه ی خود به طبقه ی ب ن جري ل اي ک

ر و رياست اخته، تزوي ود س رد خ انه ی م ازدن نما: افس رای ج اختگی ب يشی است س

.دروغ به عنوان حقيقت

ه مراتب بيشتر برخوردار است . در مورد ما مسئله ی آموزش مستقيم از اهميت ب

از د؛ و هيچ ني را حقيقت دارن د زي ده ان انع کنن ردم داده می شود ق ه م توضيحاتی که ب

وزارت آموزش و اين امر را دستگاه های آموزشی دولت، مانند . به فريب کاری نيست

ه ی ه ای در زمين وان وظيف ه عن ی، ب ش حزب اهی بخ کيالت آگ رورش و تش پ

ا . های عمومی، فنی و ايدئولوژيکی اجرا می کنند آموزش ا ج آموزش در ميان توده ه

د ه شکل عادت در می آي ی شده ب د پيش بين ار جدي د و رفت ه جذب . می افت ا ب وده ه ت

ا د و روی کس ی دهن ه م وزش ادام أثير آم د ت داده ان وزش ن ود را آم وز خ ه هن نی ک

درت اظ ق ه از لح ت ک وده هاس وزش ت تقيم آم کل غيرمس م ش ن ه د؛ و اي ی گذارن م

.کاربردی دست کمی از آموزش مستقيم ندارد

ه است دی آگاهان ن، رون ا اي د را حس . ام اعی جدي روی اجتم ار ني ته آث رد پيوس ف

د با تواند خود را می کند و در می يابد که هنوز نمی زان کن ر . معيارهای آن، مي ذا زي ل

انع وان م ه عن فشار آموزش غير مستقيم، و با انگيزه ی محو عقب ماندگی، شخص ب

ه دست يازی هرچه زودتر به وضع دلخواه، سعی می کند خود را با وضعی وفق دهد ک

.به نظرش درست می رسد

ود در اين دوره از ساختن سوسياليسم می توان شاهد شخصيت . تولد انسان نوين ب

ل د تکام ه رون را ک د چ ل باش د کام ی توان ز نم ده و هرگ ل نش وز کام ان هن ن انس اي

.شخصيت او پا به پای توسعه اشکال اقتصادی جديد پيش خواهد رفت

١٠

انسان و سوسياليسم در کوبا در اين احوال، عالوه بر آنان که به خاطر نداشتن آموزش، يکه و تنها در کوره راه

ن ارضای جاه طلبی های شخصی ه اي ا وجود تعلق ب ه ب م هستند ک می افتند، کسانی ه

ن . شان گام بردارند رونده ی متحد، مايلند جدا از توده های همراه شطيف پي م اي اما مه

ام شوند و است که انسان ه ادغ د در جامع ه باي د ک ها هر روز آگاهی بيشتری می يابن

.ر پی می برندنيز به اهميت خويش به منزله ی نيروی محرکه ی جامعه بيشت

ال و آرزوهای دور آنها ديگر در انزوای کامل و در کوره راه های پرت به سوی آم

د ی کنن فر نم زب و . و دراز س کل از ح ود، متش تازان خ ای پيش ای پ ا در ج ه پ بلک

دل و انسان -کارگران پيشرو، می کذارند ا و هم وده ه ا ت اد ب ه در اتح های پيشروی ک

چشم های پيش تازان به آينده و به پاداشی دوخته . می دارند همراه آنها به جلو گام بر

ود : حاصل تالش . شده که در پيش است، اما نه پاداشی فردی جامعه ی نوينی خواهد ب

ه ی انسان که انسان ی جامع اوتی برخوردار باشند؛ يعن ا در آن از خصوصيات متف ه

.کمونيست

١١

نشر کارگری سوسياليستی

راهی را که بايد پيمودراهی را که بايد پيمود

ه ی را ک تراه واری هاس ده از دش والنی و آکن ود ط د پيم ن راه. باي اهی در اي گ

ان را از ه خودم سردرگم می شويم و بايد به عقب برگرديم؛ گاهی آنقدر تند می رويم ک

ا را پشت ی ه ه گرمای نفس عقب توده ها جدا می کنيم؛ و گاهی نيز آن چنان آهسته ک

ردن يم گ ی کن اس م ان احس اظ ذوق و . م ه لح ا ب عی م واره س ان هم ی م وق انقالب ش

می کنيم حتی االمکان سريع تر پيش رويم؛ و راه را برای ديگران باز کنيم لکن به اين

حقيقت واقفيم که در طول مسير بايد توشه و توان خود را از توده تأمين نماييم و توده

د توانس يم خواه ه می ده ا ارائ ه م رفتن از سرمشقی ک ه گ ت سرعت نيز فقط با روحي

.بيشتری به پيشروی خود ببخشد

ه ه ب وز جامع ه هن عليرغم تأکيدی که برانگيزه های اخالقی می شود، اين حقيقت ک

ف، سهمی در ساختن ه ب(دو گروه اصلی تقسيم شده ل مختل استثنای اقليتی که به دالي

ل نمی شود اعی )سوسياليسم متقب اهی اجتم دگی نسبی در کسب آگ ودار عقب مان ، نم

وده ارزش . گروه پيشرو از لحاظ ايدئولوژيکی جلوتر از توده است .است وين ت های ن

ری کيفی روه پيشرو دستخوش تغيي ه گ را درک می کند اما نه بطور کافی؛ در حالی ک

راول روی پيش ق وان ني ه عن واقع شده است و در نتيجه ظرفيت از خود گذشتگی را ب

زه های دارا می باشد، توده هنوز به آگاهی کافی دست د انگي ابراين باي نيافته است، بن

رد رار گي اتوری . الزم برايش مهيا شود و تا حد معينی تحت فشار ق ه ديکت اينجاست ک

ال ز اعم اتح ني ه ی ف رادی از طبق ر اف ه ب وب بلک ه ی مغل ر طبق ا ب ه تنه ا ن پرولتاري

.می شود

ی خالصه اينکه الزمه ی کسب موفقيت کامل، يک رشته مکانيسم ونه ادهای انقالب

ه . است د ک ا بيفت د ج در کنار منظره صفوف فشرده ی آينده سازان، اين مفهوم نيز باي

١٢

انسان و سوسياليسم در کوبا ا و ا، محدوديت ه دام ه ا، اق ساختن جامعه ی نوين مستلزم تثبيت يک سلسله مجراه

ا باعث تسهيل پيشرو و انتخاب طبيعی ... جم و هماهنگ است سمکانيسم های من اينه

ه ی افرادی می شوند که باي ان جامع د در صف پيشتازان حرکت کنند؛ و خادمان و خائن

.در شرف تکوين را به سزای مناسب آنان برسانند

دی هستيم . بدينگونه نهادسازی انقالب هنوز عملی نشده است ز جدي ما به دنبال چي

ا شرايط ه ب زی ک د؛ چي اد کن ل ايج م سانی کام وعی ه ه ن ل جامع ين حکومت و ک ه ب ک

اختن ژه ی س ود را وي ت کوشش خ ال نهاي ين ح د؛ و در ع ب باش م متناس سوسياليس

مانند مجامع قانونگذاری -می کنيم تا از عاريه گرفتن خزعبالت دموکراسی بورژوايی

. در جامعه ی در حال تکامل پرهيز نماييم-و غيره

ت ور، بدس تاب در خ ا ش ا ب الب، ام دريجی انق ازی ت دف نهادس ا ه ايی ب ه ه تجرب

ده ا وع رسميت و . ستآم ر ن دايش ه رس از پي م ت ايتی، ه ين رع ل چن رين عام بزرگت

تشريفات گرايی بوده است که ما را از توده ها و خود جدا کند؛ هم ترس از بسته شدن

دن انسان از ی دي ان؛ يعن ی م زه ی انقالب چشمان ما به روی واالترين و مهمترين انگي

.خودبيگانگی رها شده

ا، ود نهاده رغم نب ه علي ون ب م اکن ا ه وده ه د، ت ايق آم ر آن ف دريج ب ه ت د ب ه باي ک

را ارزه ب ا مب اه و ب ه ای آگ ورت مجموع ويش یص ت خ اريخ را بدس د، ت دفی واح ه

انسان با وجود اينکه استاندارد شده بنظر می رسد در نظام سوسياليسم، . ندزمی سا

ر و بی عيب و نقص، زيرا حتی در غياب يک مکانيسم تمام عيا موجود کاملتری است؛

ه رامکاناتی که برای اب د، ب از وجود و تأثيرگذاری او در ساختار اجتماعی فراهم می آي

.ب از نظام های ديگر بيشتر استتمرا

رايط ين ش ام یدر چن ان را در تم ه ی انس رکت آگاهان ه ش ت ک ان الزم اس کماک

يق بخشيد؛ و در ، تعمیمکانيسم های مديريت و توليد، هم به صورت فردی و هم جمع

ا ود یعين حال ارتباطی بين اين امر و لزوم آموزش ه رار نم دئولوژيکی برق ی و اي فن

ه يکديگرن دو تا بدين ترتيب برای او روشن شود که اين د جريان تا چه اندازه متکی ب

١٣

نشر کارگری سوسياليستی

ه . ات هم صورت می گيرد و پيشروی آنها تا چه حد به موز ه او ب از اين طريق است ک

ره های . کامل می يابد یوجود اجتماعی خويش آگاه ه زنجي انی ک به عبارت ديگر، زم

ل تحقق ه طور کام ود را ب د انسانيت خ لد، می توان م بگس رد از ه انگی ف از خود بيگ

.بخشد

ويش ر ی خ ت ذات حقيق د توانس رد خواه ه ف ن ک له اي ه ی مشخص حاص ا از نتيج

طريق کار آزاد شده باز يابد و همچنين وضع و حال انسانی خويش را با زبان فرهنگ

.و هنر بيان نمايد

اال . پيدا کند یبرای تحقق مورد اول، کار بايد معنا و مفهوم جديد انسان به عنوان ک

ه در آن د ک د ش ا خواه ر پ دی ب ام جدي وض، نظ ت؛ و در ع د داش ود نخواه ر وج ديگ

ه . ی ادای وظيفه ی اجتماعی فرد معين خواهد گشتسهميه ای برا ابزار توليد متعلق ب

رد یجامعه خواهد بود و ماشين آالت صرفا حالت سنگر را خواهد يافت که وظيفه ی ف

.در آن ادا می شود

ور است ه او مجب فکر انسان به تدريج از قيد و بند اين واقعيت تلخ رها می شود ک

وان د یبرای ارضای نيازهای حي ار کن د . خود ک ام می ده ه انج اری ک م در ک م ک رد ک ف

وان و ه ت ار اوست ب ه حاصل ک ه ک ق آنچ د و از طري انعکاسی از خويشتن را می بين

کار کردن ديگر متضمن آن نيست . ظرفيت کامل خود به عنوان يک انسان پی می برد

ذار شو ر واگ ه غي ه شده ب ار فروخت روی ک ه شکل ني رد، ب ه که بخشی از وجود ف د ک

ار عرصه ای م را یديگر به او تعلق ندارد بلکه ک ی وجود خود انسان، ی شود ب تجل

د؛ یادای سهمی م شود به زندگانی مشترکی که فرد انعکاس خويشتن را در آن می بين

.و باالخره اين که کار به معنای انجام وظيفه ی اجتماعی فرد در می آيد

ار مفهوم ه ک دهيم ما، در حد امکان می کوشيم ب اعی را ب ه ی اجتم د وظيف از . جدي

ه امکان فراغت بيشتری را يم ک يکسو برآنيم کار را به توسعه ی تکنولوژی وصل کن

فراهم می آورد؛ و از سوی ديگر آن را به شکل داوطلبانه اش پيوند می دهيم، زيرا با

١٤

انسان و سوسياليسم در کوبا

د را درک مارکسيستی کار، کمال انسانيت زمانی حاصل می آيد که فرد، از ناگزيری خو

.چون کاال نفروشد؛ و برای تأمين نيازهای جسمانی، اجبارا دست به توليد نزند

اری است ه های اجب ز دارای جنب وز . البته کار حتی به شکل داوطلبانه ني انسان هن

رای ر محيط ب نتوانسته است به چنان تغيير و تحولی دست يابد که در نتيجه ی آن، جب

اد ا افت ه صورت واکنش های ج واردی او ب د، و در م اعی در آي ه ی يک موجود اجتم

دل آن را یو اين چيز (بسياری هنوز تحت فشار محيط به توليد می پردازد ه في است ک

انسان بايد با رهايی از فشار مستقيم محيط اجتماعی خود، و ). الزاما اخالقی می خواند

ار د ک و، و مفهوم جدي ا محيط از طريق عادات ن وزايی در استمرار پيوند ب ه يک ن ، ب

.کامل معنوی نايل گردد، و کمونيسم يعنی همين

رد اهی ف رد، در آگ همانطور که تغيير و تحول در اقتصاد، خود به خود انجام نمی گي

رد و آهنگ . هم اين امر خود به خود نيست اهی آهسته صورت می گي رات در آگ تغيي

دارد وزونی ن د، و . م اه کن ت و گ د اس رات تن تاب تغيي اه ش ير گ ی س واردی حت در م

. قهقرايی دارد

ردم اره ک بال اش ه ق ور ک ان ط الوه، هم ه ع ارکس در : ب ور م ق تص ر«طب دی ب نقه ی » برنامه ی گوتا ن، مرحل ما با يک دوره ی انتقالی خالص، مواجه نيستيم بلکه اي

ه آغاز ود ک ی نکرده ب جديدی است که به روی انسان گشوده می شود و او پيش بين

اتی انتقال ارزات شديد طبق رم مب به کمونيسم يا دوره ی ساختن سوسياليسم در گرما گ

ام سرمايه داری در بطن آن، درک کامل رد؛ و حضور عناصری از نظ صورت می گي

.اين دوره را دشوار می سازد

ه زحمت افزون بر اين، بايد پذيرفت که ما هنوز در بدو کار هستيم، و پيش از آن ک

وری اق يم يک تئ ود را تنظ م خ م و غ د ه يم، باي ری را بکش امع ت تصادی و سياسی ج

ه اقتصاد يم، دوره ای ک صرف تفحص پيرامون ويژگی های اصلی دوره ی انتقالی بکن

زيرا عدم پيشرفت فلسفه ی مارکسيستی به علت تحجر . سياسی آن تکامل نيافته است

.رسمی رايج، مانع بررس منظم و اصولی آن دوره گشته است

١٥

نشر کارگری سوسياليستی

ور ترديد ر دو ستون ساختمان سوسياليسم ینيست که تئ ی ب د فراوان حاصله، تأکي

در ارتباط با . ی تکنولوژیه نوين و توسعانسان آموزش : خواهد داشت که عبارتند از

ذيرش ا پ اينها کار زيادی بايد صورت بگيرد، اما به خصوص هرگونه تعلل در ارتباط ب

ول است ، به عنوان يک سنگ بنای اسا یمفهوم تکنولوژ ل قب ه در . س، غيرقاب چرا ک

رفتن راه دراز است یاينجا موضوع جلو رفتن کورمال کورمال نيست بلکه در پيش گ

د رده ان وار ک ان هم بال کشورها پيشرفته ی جه ه ق ن . ک دل اي ه في ن روست ک م از اي ه

ر ه خصوص قش ا و ب ردم م ی م وژيکی و علم ات تکنول ه تعليم از ب ين مصرانه ني چن

.أکيد می کندپيشتاز را ت

ادی یها در قلمرو انديشه های جدا از فعاليت توليدی، اختالف بين ضرورت های م

ه می کوشد از . و معنوی را بهتر می توان مشاهده کرد دی است ک بشر مدت های مدي

ا . نجات دهد » از خودبيگانی «طريق فرهنگ و هنر، خويشتن را از ا ٨در حالی که ب ي

يش از ه ٨ب ار روزان اعت ک ال س ه ح رگ ب ا م ار ب ت از ک س از فراغ د، پ ی افت م

ا رينش ه دیآف اره می ياب ات دوب وی اش حي ن داروی شفابخش، آغشته. معن لکن اي

ان : ب همان مرض است وبه ميکر ا جه م سويی ب رای ه ردی ب اع از . تالش ف ه دف او ب

اهيم ه مف فرديت خويش بر می خيزد که به دست محيط سرکوب شده است و نسبت ب

ريم وار وعی عصمت م ويی آرزويش حفظ ن ه گ زيبايی چنان واکنشی نشان می دهد ک

.است

قانون ارزش، حاال ديگر صرفا . واقعيات ازو اين چيزی نيست جز تکاپو برای فرار

د بات تولي ابی از مناس رمايه داران انحصارگریبازت ار - نيست، س ه ک ين ب ی در ح حت

ان پ -گرفتن روش های کامال تجربی اب چن ه يک یيچ و ت ديل ب ه تب د ک ر می دهن ه هن ب

ه . غالم سر به زير می شود ا جامع ع روبن هنرمند بايد آن هنری را فرا گيرد که باب طب

د اده ممکن . باشد و دستگاه متمردان را مقهور کن وق الع فقط صاحبان استعدادهای ف

ره . است بتوانند اثر واقعی خود را بيافرينند ه ی جي رو مابقی يا به جرگ خواران بی آب

.می پيوندند و يا زير فشار له می شوند

١٦

انسان و سوسياليسم در کوبا د، ه اسمش را تعريف آزادی می گذارن نوعی مکتب کندوکاو هنری جعل می شود ک

ان » کندوکاو«اما اين ام عي د و فقط هنگ اهرا نامحسوس ان محدوديت هايی دارد که ظ

ا رو می شوند که مشکالت واقعی انسان و از خود بيگانگی او ما را با آن محدوديت ه

ه دريچه ی یسوژه های اندوهناک بی معنی يا تفنن ها . به رو می کند ه منزل ذل ب مبت

ن ا اي د، و ب ان تشويش انسان در می آين وگيری از غلي رای جل اطمينان بی دردسری ب

تفاده راض اس رای اعت ر ب ه ی هن وان از حرب ه می ت ردد ک ه می گ ده سخت مقابل عقي

.نمود

ه دست از پ ان ک زد آن رو می ري ان ف ر سرش رين ب اران از آف د ب ا نکنن از آن -ا خط

رد رای ادا و اطوار در آوردن هايش می گي ه هر حال -آفرين هايی که يک ميمون ب ب

.شرط الزم آنست که هنرمند، خيال گريز از قفس نامرئی اش را به خود راه ندهد

ی هنگامی که انقالب قدرت را بدست گرفت، آنها که تحت نظام قبل به کلی رام و اهل

د ابقی . شده بودند، مهاجرت دسته جمعی کردن ی -م ر انقالب ی و غي و در - انقالب راهی ن

ل . برابر خود يافتند م و بيش از قب يکن مسيرها ک و خورد، و ل کندوکاو هنری تکانی ن

اين طرز تلقی . پنهان گرديد » آزادی«معين بودند و مفهوم گريز اين بار پشت کلمه ی

ر در یحت ورژوايی ب ده آليسم ب أثير اي ابی از ت ه بازت ميان انقالبيون هم ظاهر گشت، ک

.آگاهی آنان بود

وعی تعصب ا ن ا ب رايش ه ه گ ان مشابهی روی داده، اينگون ه جري در کشورهايی ک

ت ده اس ه ش راط مواج مار . اف ه ش ات ب ع از منهي امع آن در واق کل ج ه ش گ ب فرهن

ا ترسيم دقيق طبيعت محسوب می شده است می رفته و قله ی عروج فرهنگ . همان

ايش آن ان نم ا خواه ه آنه ور ک اعی، آنط ات اجتم انيکی واقعي وه مک دها، جل بع

د ی گردي گ تلق ه ی فرهن ه قل د ب عود هنرمن انه ی ص د، نش ده آل : بودن ه ای اي جامع

عی در ا س ه آنه ه ای ک اد، جامع ومت و تض ه خص اری از هرگون ا ع ق آن و تقريب خل

.داشتند

١٧

نشر کارگری سوسياليستی

ا از دانش . سوسياليسم جوان است و مرتکب اشتباهاتی می شود ون غالب ا انقالبي م

م و ره اي ی به و ب ی ن ا روش وين ب ان ن رورش انس رای پ ری الزم ب هامت فک و ش

رده است روش داع ک موضوع (های سنتی نيز متأثر از جامعه ای هستند که آنها را اب

عدم شناخت مسايل در سطح ). اينجا نيز مطرح می شود رابطه ی شکل و محتوا در

ادی غرق مشکالت هستيم در . وسيعی مشاهده می شود و ما در زمينه ی سازندگی م

ز برخوردار االيی ني وذ انقالب ب ه از نف د ک م وجود ندارن وذی ه ا نف دان ب ضمن هنرمن

ه هدف اصلی، ی بايد بار وظيفه ی دستياب یبنابراين افراد حزب . باشند ی آموزش ب يعن

.مردم را، راسا به دوش بگيرند

رای همگان ه ب زی ک ی است، چي از اين رو آنچه اکنون دنبال می شود ساده گردان

ارگزار آن أمور و ک ه م زی ک م باشد، چي ل فه د قاب ه . را بفهم ی ب ری حقيق دوکاو هن کن

تن ارزش ومی از در آميخ ان می رسد و فرهنگ عم ا پاي ونی سوسياليستی ب ای کن ه

به اين ترتيب رئاليسم سوسياليستی . بنا می شود ) لذا بی خطر (قايای فرهنگی گذشته ب

.بر پايه های هنر قرن پيش ظهور می کند

وای ه شايد محت اتی است، ک ز دارای سيرتی طبق وزدهم ني رن ن اما هنر رئاليستی ق

درد و سرمايه دار آن به مراتب از هنر منحط قرن بيستم بيشتر باشد که برمال کننده ی

ه . رنج انسان از خودبيگانه است در عرصه ی فرهنگ، سرمايه داری هر چه در چنت

ری ين فساد هن داشته عرضه نموده، و اينک چيزی جز بوی تعفن يک جسد، يعنی هم

.امروز، از آن به جای نمانده است

ب ر را در قال ا نسخه ی معتب د تنه را باي ی چ د رئاليسم سوسياليستی ول ای منجم ه

ا نمی جستجو يم؟ م و کن يم، » آزادی«انيم ت م کن ر رئاليسم سوسياليستی عل را در براب

ه ز ب د ني ه ی جدي ل جامع د کام ا رش دارد و ت ارجی ن ود خ وز وج ه آزادی هن را ک چ

ر تخت مو . وجود نخواهد آمد ه ب ا تکي د ب ه ی ب با اين وجود، ما نباي ه داعي د اعظمی ک

د ی صور هنر رئاليسم به هر قيمتی را دارد، کليه ی ه بع وزدهم ب از نيمه ی اول قرن ن

ه گذشته » پرودونی«را تخطئه کنيم، زيرا اين همان اشتباه خواهد بود، يعنی لغزيدن ب

١٨

انسان و سوسياليسم در کوبا د و در حال خودسازی و غل و زنجير زدن به هنر نمايی انسانی که تازه به دنيا می آي

.است

دئولوژي د آوردن يک مکانيسم اي ديم پدي ه -کیآنچه ما بدان نيازمن فرهنگی است ک

درت ريشه کن ساختن علف های م ق دوکاو آزاد را داشته باشد و ه اب تحمل کن هم ت

.هرزه ای را که در زمين بکر سوبسيد پرداختن های دولتی به راحتی رشد می کنند

داده، بلکه عکس آن رخ داده است؛ و انيکی رخ ن در کشور ما اشتباه رئاليسم مک

زوم آف دن ل د علتش هم نفهمي ه عقاي ه ن وينی ک وين است، انسان ن رينش يک انسان ن

.نوزدهم را معرف باشد و نه عقايد قرن بيمار و منحط ما را

رای يم آناگر چه اين هنوز يک آرزوی ذهنی است و روش و قاعده ی معينی ب تنظ

ا يکی . نشده است، لکن ما بايد در پی ساختن انسان قرن بيست و يکم باشيم ن دقيق اي

ه . های ماست اف مطالعات و فعاليت از اهد ن زمين ا در اي ه م وريکی ک هر موفقيت تئ

يم ب کن ات -کس ای تحقيق ه برمبن وريکی ک امع تئ ری ج ه گي ر نتيج رعکس، ه ا ب و ي

ا حاصل شود ه مارکسيسم -مشخص م ا ارزشی ب ه ی کمک ب ه منزل ه - ب لنينيسم و ب

.آرمان بشريت خواهد بود

ان ه انس نش علي ان دادن واک ا نش رن ب اط ق ه ی انحط ه ورط ا ب وزدهم، م رن ن ق

م ر . بيستم لغزيده اي ا راه را ب ر طرف شود و م ر ب اکی نيست، اگ ا اشتباه هولن ن ام اي

. نظر طلبی غيراصول نگشاييم تجديد

ه وده های وسيع ب د و ت وام می گيرن عقايد جديد به نحو مطلوبی در درون جامعه ق

رای رشد وجود . درجات باالتری از رشد می رسند امکانات مادی همگون و يکسان، ب

د داشت ال خواه ه دنب ی را ب ان . کليه ی افراد جامعه، ثمربخشی تالشهای فعل حال زم

.مبارزه است، آينده نيز به ما تعلق دارد

١٩

نشر کارگری سوسياليستی

خالصهخالصه

ا : خالصه بگويم مشکل بسياری از هنرمندان و روشنفکران ما در گناه اوليه ی آنه

ی نيستند بدين معنی : نهفته است ا انقالب ا حقيقت ه آنه ارون ممکن است از . ک درخت ن

های نسل. طريق پيوند، گالبی بدهد، ولی ما بايد به فکر کاشتن درخت گالبی هم باشيم

د زه ان ه من اه اولي ه از آن گن در . جديدی قدم به عرصه ی وجود خواهند گذاشت ک هر ق

اي ات خودنم دان آن وسيع شود، یکه صحنه ی فرهنگ و امکان ال ظهور هنرمن احتم

.بزرگ هم بيشتر می شود

م ار از ه ادهايش دچ اطر تض ه خ ه ب ل حاضر را، ک ه نس ن است ک ا اي ه ی م وظيف

م گسيختگی گرديده، از انحراف باز داريم و به او اجازه ندهيم که نسل های بعدی را ه

ابع طرز فکر رسمی . به انحراف بکشاند ه ضمن اينکار نبايد غالمان حرف شنو و ت ب

ه اوريم؛ و ن ود بي يه«وج جويان بورس ت » دانش ه ی دول ه هزين ان ب ه اموراتش ک

د ی کنن ه م ر باصطالح آزاد را تجرب د و هن ی چرخ د . م و خواهن ه جل دم ب ونی ق انقالبي

اج . گذاشت که نغمه ی انسان نوين را با صدای حقيقی مردم خواهند سرود ن احتي و اي

.به زمان دارد

.جوانان و حزب نقش مهمی را ايفا می کننددر جامعه ی ما

اری از ه ای ع ه خميرماي را ک د، چ ت خاصی برخوردارن ژه از اهمي ه وي ان ب جوان

ا . آلودگی های پيشين هستند برای ساختن انسان نوين اق ب ان در انطب رفتار ما با جوان

مودن امور تعليماتی جوانان هر روز کامل تر می شود و درگير ن . آمال و اهداف ماست

ا در . آنان در نيروی کار از ابتدای امر همواره مد نظر است دانشجويان بورسيه ی م

دی مشغولند ار ي ه ک وارد . تعطيالت و يا در ضمن تحصيل، ب ار در م اداش یک ه پ جنب

٢٠

انسان و سوسياليسم در کوبا

ه تلقی نمی شود وينی . دارد، در موارد ديگر جنبه ی آموزش، ليکن هرگز تنبي نسل ن

.در شرف تولد است

ازم ک س زب ي رف ح ه از ط ت ک ارگرانی اس رين ک کل از بهت تاز و متش ان پيش

ه حزب يک اقليت . عضويت در حزب پيشنهاد می شوند یشان برا همکاران ن ک ا اي ب

ادی برخوردار ار زي وذ و اعتب به شمار می رود، ولی به لحاظ کيفيت کادرهايش از نف

ا تبديل حزب به يک حزب توده ای آرزو و آرمان ماست، در صورتی . است وده ه ه ت ک

ق ه از طري امی ک ی هنگ ند؛ يعن يده باش تاز رس ا پيش راز ب م ط د ه طحی از رش ه س ب

.آموزش، کمونيسم را پذيرا شده باشند

خود حزب . اين هدف آموزشی به طور دائم محور فعاليت های ما را تشکيل می دهد

ت ده اس ق زن ک سرمش ر . ي د مظه ای آن باي تگی کادره ی و از خودگذش خت کوش س

ن امر . باشند د؛ و اي ر کنن ه سرانجام مقصود رهب ا را ب وده ه ا عمل خود ت د ب آنها باي

ها مبارزه دشوار با مشکالت سازندگی اقتصادی، دشمنان طبقاتی، فساد متضمن سال

.به جا مانده از گذشته، و امپرياليسم است

ای وده ه وه ت ی از انب وان جزي ه عن رد ب ش ف اره ی نق واهم در ب ی خ ون م اکن

دهمس يحاتی ب اريخ، توض ويز . ازنده ی ت خه و تج ت، نس ه ماس ويم تجرب ی گ ه م آنچ

.نيست

ال الب را در س ه ی انق روی محرک دل ني م في ت آن، و ه ای نخس ر آن ه ين رهب چن

رد أمين ک ت . را ت رده اس ين ک واره او تعي ز هم الب را ني گ انق روه . آهن ا گ ام

ه ا ل مالحظ ون ه یقاب د از انقالبي زی رش ر مرک وازات رهب ه م د ب ه دارن تند ک م هس

روی . می کنند و توده ی وسيعی هم هست که به لحاظ ايمان به رهبرانش، از ايشان پي

وده ای ت ته ه ال و خواس ه آم ران در توجي ايی رهب ان، ناشی از توان ن ايم د؛ اي می کن

.است

و گوشت مص د کيل د چن ر باي ه يک نف ن نيست ک ا موضوع اي ادر اينج د، ي رف کن

روز ا دستمزدهای ام ا ب رود؛ و ي ا ب ار دري د کن ال می توان ار در س د ب داریچن ه مق چ

٢١

نشر کارگری سوسياليستی

ر . جنس لوکس می توان از خارج تهيه کرد رد خود را کامل ت ه ف موضوع اين است ک

ته يش داش يش از پ ئوليتی ب تر و مس ی بيش ای درون اکی از غن د، احساسی ح حس کن

.باشد

ن مس ا اي رد در کشور م دگی ف ه در آن زن ه دوران شکوهمندی ک د ک ئله را می فهم

ت؛ تگی اس ود گذش داکاری و از خ د، دوران ف ی کن ار آشناست ام ا ايث ون ب م اکن . و ه

د، رزمندگان سييرامايسترا و جاهای ديگر اولين کسانی بودند که اين مسئله را فهميدن

داکاری و از کوبا کشور پيشتاز آمريکای التين . بعدها کل کوبا آنرا فهميد است و بايد ف

ا داشتن موقعيت يک پيشگام، ه ب خودگذشتگی را به منصه ی ظهور برساند، چرا ک

.راه کسب آزادی کامل را به توده های آمريکای التين نشان می دهد

د اذعان یدر داخل کشور، رهبر ا باي د؛ و در اينج ا کن د نقش پيشتاز خود را ايف باي

ذارد نمود که در يک انقالب واقعی ار آن می گ ه چيزش را در اختي ، انقالبی که فرد هم

تاز ه ی پيش ودن وظيف ده دار ب دارد، عه ادی ن اداش م وچکترين پ ت ک ار درياف و انتظ

ره ز بی به ألم ني ج و ت انقالبی ضمن آن که از شکوه و عظمت برخوردار است، از رن

.نيست

د من راهنمای عمل اين گفته اگر چه ممکن است مضحک به نظر آيد، ولی به اعتقا

ی، احساسات عميق عاشقانه ی اوست ی حقيق ی . يک انقالب ه انقالب رمکن است ک غي

دگی يک . باشد کيفيتاصيلی را بتوان يافت که فاقد اين از اهم جلوه های پرالتهاب زن

ر اذ ب رهب ا خونسردی هشيارانه و اتخ درنگ ی، ضرورت ترکيب احساسات آتشين ب

ه . س تنش عصبی است تصميمات دردناک بدون احسا انقالبيون پيشتاز ما بايد عشق ب

وب خود ال مطل ذير کم ه شکلی جدايی ناپ ا را ب رين هدف ه ه واالت خلق ها و عشق ب

ه حبتآنها نمی توانند به م . سازند د ک های کوچک روزمره اکتفا و به سطح تنزل نماين

.افراد عادی عشق خود را بيان می کنند

يادگيری یارند که تازه به حرف آمده اند، اما موردی برا د یرهبران انقالب فرزندان

د » بابا«کلمه داکاری و از خودگذشتگی . نيافته ان د بخشی از ف ه باي د ک همسرانی دارن

٢٢

انسان و سوسياليسم در کوبا

دايره ی دوستان آنها محدود به . آنان باشند تا انقالب بتواند به سر منزل مقصود برسد

ره، . جمع رفقای انقالبی شان است ن داي ا وجود خارج از اي رای آنه دگی ديگری ب زن

.ندارد

در چنين شرايطی انسان بايد بهره مند از احساس انسان دوستی، عدالت خواهی و

ی خشک و ب گراي ی، مکت ار تعصبات افراط ادا گرفت ا مب د ت االيی باش ويی ب ت ج حقيق

ه یما بايد ب. انزوا از توده ها گردد ده، ب ه انسان های زن وقفه بکوشيم تا اين عشق ب

.مل در آيد؛ عملی که سرمشق ديگران باشد و نيروی محرکه ايجاد کندع

رژی ام ان دئولوژيکی انقالب در درون حزب، تم روی محرک اي ن ني فرد انقالبی، اي

ان م ی خود را صرف چنين فعاليت بی وقفه ای م رسد، ی کند که فقط با مرگ او به پاي

انی حاصل شد ه ساختن سوسياليسم در مقياس جه چنانچه پس از . ه باشد مگر آن ک

د و او روکش کن ی او ف ش انقالب ی، آت تره ی مل ايف در گس رين وظ رم ت ام مب انج

ری اوست ه تحت رهب انترناسيوناليسم پرولتری را بدست فراموشی بسپارد، انقالبی ک

اری تسلی وعی خم ار ن د داد و در نتيجه دچ ه ی خود را از دست خواه روی محرک ني

استفاده آنيسم، اين دشمن آشتی ناپذير ما، به نفع خود از بخش خواهد شد که امپريال

ی ورانترناسيوناليسم پرولتری نه تنها يک وظيفه بلکه يک ضر . خواهد نمود ت انقالب

.ما مردم خود را در اين مکتب آموزش می دهيم. است

د البته در اوضاع کنونی خطراتی نهفته است که فقط به تعصب گرايی و يا قطع پيون

خطر ديگر مربوط . ده ها در نيمه ی راه انجام وظيفه ی خطير، منحصر نمی شود با تو

ا شود ر م ان گي ه امکان دارد گريب ايی است ک ه ضعف ه ا . ب ه ب د ک ر کسی فکر کن اگ

ه فرزندش از د نگران باشد ک الب، در عوض نباي ای انق ه پ ام هستی اش ب ريختن تم

انواده اش برآورده نمی شود، آنگاه داشتن بعضی چيزها محروم بماند، و يا مايحتاج خ

د وبا چنين توقعی مصونيت فکر اش را در برابر ميکر ده از دست خواه ب ها فساد آين

.داد

٢٣

نشر کارگری سوسياليستی ايی را داشته ان چيزه د هم ا باي دان م ه فرزن اده است ک در مورد ما اين اصل جا افت

د، الزم نيست زی را ندارن دان باشند که فرزندان مردم عادی دارند، و اگر آنها چي فرزن

د . ما داشته باشند ارزه کنن رای آن مب د و ب د بفهمن ا باي انواده های م ن مسئله را خ . اي

ی اش را هر انقالب را انسان ه ی انقالب د روحي ام می رسانند، و انسان باي ه انج ا ب ه

.روز صيقل بدهد

يم ی ده ه م ود ادام ه حرکت خ ا ب ب م دين ترتي دل . ب اور في تون پهن ن س در رأس اي

تاده تايس ان - اس ه ترس م و ن رمنده اي ه ش وع ن ن موض تن اي ا از گف س از او . و م پ

يم روی عظ ه ني ان ک بهترين کادرهای حزب قرار گرفته اند، و درست پشت سر آنها چن

د ه ان ردم جای گرفت ل م ی حس می شود، ک ه راحت راد: آن ب ساختار مستحکمی از اف

ه رادی ک د، اف ی دارن ر م ام ب ترک گ دفی مش وی ه ه بس رد، ک د ک ه باي د چ ه ان دريافت

ه انسان ه عرصه ی آزادی راه یهايی که می جنگند تا از معرک ه در شوند و ب از ب ني

.يابند

ن اه شدن اي اين مجموعه ی بزرگ خود را متشکل می کند و اين تشکل نتيجه ی آگ

ده و . مجموعه به لزوم چنين تشکلی است روی پراکن ن مجموعه يک ني حاال ديگر اي

ی نيست جدا ا ز هم نيست، همانند هزاران ترکش نارنجکی که منفجر شده باشد؛ نيروي

ا اجزای ديگر، در انديشه ی نجات خويشتن از ئکه هر جز اگزير ب ش در کشمکشی ن

.آينده ای تاريک باشد

ار را ت پرافتخ ن حقيق اوان اي د ت يش است و باي ا در پ داکاری ه ه ف يم ک ی دان ا م م

ک وان ي ه عن ه ب ردازيم ک ت، نبپ م مل ده داري ه عه تاز را ب ا،. قش پيش ت م در موقعي

ی تن در رأس مردم رار داش ال ق ه در قب يم ک ی دان م م ن را ه ری، اي ه در رأس رهب ک

ه . آمريکای التين قرار دارند، بايد از جان خود مايه بگذاريم هر يک از ما، آگاه است ک

ار د ا پيشروی در کن اداش اوست؛ و ب ه، پ ام وظيف نودی از انج ه سوی خش ران، ب يگ

انسان نوينی که خطوط پيکرش در افق نمايان است، سهم خود را از فداکاری به موقع

.می پردازد

٢٤

انسان و سوسياليسم در کوبا

::حال اجازه بدهيد چند نتيجه بگيرمحال اجازه بدهيد چند نتيجه بگيرم

ت ا سوسياليس ريم م را آزادت ريم زي ل ت ريم؛ کام ل ت را کام ريم زي ا آزادت . ه

آنچه هنوز نداريم گوشت . استاستخوان بندی آزادی کامل ما از هم اکنون شکل گرفته

واهيم ود خ ه وج ا ب ا را م دی؛ و اينه ن استخوان بن ن اي ر ت ه ايست ب و پوست و جام

.آورد

. ما و توشه ی روزانه ی آن به قيمت خون و فداکاری فراهم شده استیآزاد

.قسطی است که بايد برای بنای آزادی بپردازيم: فداکاری ما آگاهانه است

ی ط ا راه يش روی م ت پ ه اس ناخته نهفت ايی ناش م ه يچ و خ ا پ ه . والنی ب ا ب م

.ما انسان قرن بيست و يکم؛ يعنی خود را خواهيم ساخت. محدوديت های خود واقفيم

رينش انسانی ه آف رد؛ و ب ه خواهيم ک ما در عمل روزانه، خود را ساخته و پرداخت

.نوين با تکنولوژی جديد دست خواهيم يافت

د د و از مسير فرد تا آنجا که بتوان ور کن ردم را متبل ال و ارزش های م رين آم واالت

.اصلی منحرف نشود، در بسيج و رهبری توده ها نقش پيدا می کند

.هموارکننده ی راه، گروه پيشتاز است که شامل بهترين، يعنی حزب است

ا . خميرمايه ی اصلی کار ما، جوانان هستند چشم اميد ما به آنان دوخته است و آنه

.اده می کنيم، تا درفش انقالب را از ما تحويل بگيرندرا آم

دفی ه ه رده باشد، ب زی را روشن ک ه چي ن نام ه ی اي ر مضمون جسته و گريخت اگ

زی سالم. رسيده است که انگيزه ی نوشتن آن بود ه چي های تشريفاتی ما را بپذيريد ک

.است» يا مريم مقدس«شبيه فشردن دست يا عبارت

!! يا مرگ يا وطن يا مرگ يا وطن

٢٥