بسم الله الرحمن الرحیم برنامه ریزی

بسم الله الرحمن بسم الله الرحمن الرحیمالرحیم

برنامه ریزیبرنامه ریزی

تهیه و تنظیمتهیه و تنظیم

امید آقایارلو امید آقایارلو

فهرست مطالبفهرست مطالب- تعاریف و مفاهیم- تعاریف و مفاهیم11

- اهمیت و فواید برنامه ریزی- اهمیت و فواید برنامه ریزی22

- لوازم برنامه ریزی- لوازم برنامه ریزی33

- برنامه ریزی و کنترل- برنامه ریزی و کنترل44

- برنامه ریزی استراتژیک- برنامه ریزی استراتژیک55

- برنامه ریزی عملیاتی- برنامه ریزی عملیاتی66

- تکنیک های برنامه ریزی- تکنیک های برنامه ریزی77

- برنامه ريزي و بودجه- برنامه ريزي و بودجه88

- برنامه ریزی عقالیی و تعاملی - برنامه ریزی عقالیی و تعاملی 99

- مطالب مهم برنامه ریزی- مطالب مهم برنامه ریزی1010

فهرست منابع مورد استفادهفهرست منابع مورد استفادهاللهی، رض@ا)11 آیت اللهی، رض@ا)- آیت ری@زی 13801380- برنام@ه و م@دیریت ری@زی، س@ازمان برنام@ه اص@ول ری@زی (، برنام@ه و م@دیریت ری@زی، س@ازمان برنام@ه اص@ول ،)

کشور، تهران.کشور، تهران.(، اص@ول و مب@انی برنام@ه ری@زی اس@تراتژیک، موسس@ه (، اص@ول و مب@انی برنام@ه ری@زی اس@تراتژیک، موسس@ه 13821382- آهنگ@ران، محمداس@ماعیل)- آهنگ@ران، محمداس@ماعیل)22

فزهنگی انتشاراتی زهد، تهران.فزهنگی انتشاراتی زهد، تهران.(، مطالع@ات آم@ایش س@رزمین، دف@تر آم@ایش و (، مطالع@ات آم@ایش س@رزمین، دف@تر آم@ایش و 13831383- س@ازمان م@دیریت و برنام@ه ری@زی)- س@ازمان م@دیریت و برنام@ه ری@زی)33

توسعه پایدار، تهران.توسعه پایدار، تهران.(، ق@انون برنام@ه چه@ارم توس@عه، مع@اونت ام@ور (، ق@انون برنام@ه چه@ارم توس@عه، مع@اونت ام@ور 13831383- س@ازمان م@دیریت و برنام@ه ری@زی)- س@ازمان م@دیریت و برنام@ه ری@زی)44

اداری، مالی و منابع انسانی، تهران.اداری، مالی و منابع انسانی، تهران.نث@اری)55 محم@د و علیرض@ا ش@کوهی، نث@اری)- محم@د و علیرض@ا ش@کوهی، راهنم@ای 13811381- اس@تراتژیک: ری@زی برنام@ه راهنم@ای (، اس@تراتژیک: ری@زی برنام@ه ،)

کاربردی ایجاد و توسعه، انتشارات بیست، اصفهان.کاربردی ایجاد و توسعه، انتشارات بیست، اصفهان.(، مقدم@ه ای ب@ر اص@ول و مب@انی برنام@ه ری@زی منطق@ه (، مقدم@ه ای ب@ر اص@ول و مب@انی برنام@ه ری@زی منطق@ه 13681368- مجته@دزاده، غالمحس@ین)- مجته@دزاده، غالمحس@ین)66

ای، @انتشارات د@فتر آمو@زش ضم@ن خدم@ت وز@ارت آموزش و @پرورش، @تهران.ای، @انتشارات د@فتر آمو@زش ضم@ن خدم@ت وز@ارت آموزش و @پرورش، @تهران.(، پیش@نهاد روش@ی ب@رای بودج@ه ری@زی عملی@اتی، مرک@ز (، پیش@نهاد روش@ی ب@رای بودج@ه ری@زی عملی@اتی، مرک@ز 13841384- مجلس ش@ورای اس@المی)- مجلس ش@ورای اس@المی)77

پژوهش مجلس، تهران.پژوهش مجلس، تهران.(، م@دیریت اس@تراتژیک)مجموع@ه مقال@ه(، ترجم@ه (، م@دیریت اس@تراتژیک)مجموع@ه مقال@ه(، ترجم@ه 13721372- مرک@ز آم@وزش م@دیریت دول@تی)- مرک@ز آم@وزش م@دیریت دول@تی)88

عباس@ منو@ریان، مو@سسه چاپ @و ا@نتشارات م@رکز آموز@ش مد@یریت @دولتی، ته@ران.عباس@ منو@ریان، مو@سسه چاپ @و ا@نتشارات م@رکز آموز@ش مد@یریت @دولتی، ته@ران.(، برنام@ه ری@زی، انتش@ارات برت@ر چ@اپ، تهران.(، برنام@ه ری@زی، انتش@ارات برت@ر چ@اپ، تهران.13851385- موس@وی ش@اهرودی، س@ید محم@د)- موس@وی ش@اهرودی، س@ید محم@د)99

- تعاریف و مفاهیم- تعاریف و مفاهیم11

وظایف مدیریت:وظایف مدیریت:- برنامه ریزی- برنامه ریزی11- سازماندهی- سازماندهی22- استخدام- استخدام33- هدایت- هدایت44- کنترل- کنترل55

سوال اساسی مطرح )فلسفه برنامه ریزی(:سوال اساسی مطرح )فلسفه برنامه ریزی(:چرا برنامه ریزی الزم است؟چرا برنامه ریزی الزم است؟

- تعاریف و مفاهیم- تعاریف و مفاهیم11نظریه تصمیم:نظریه تصمیم:- وضع موجود- وضع موجود

- وضع مطلوب )هدف(- وضع مطلوب )هدف(- برنامه جهت دستیابی به اهداف- برنامه جهت دستیابی به اهداف

- بازخور )ارزیابی و کنترل(- بازخور )ارزیابی و کنترل(

تعریف برنامه ریزی:تعریف برنامه ریزی:سلس@له ی@ک از عب@ارت ری@زی سلس@له برنام@ه ی@ک از عب@ارت ری@زی منظم، برنام@ه منظم، عملی,ات عملی,ات ب@وده ک@ه ب@ه منظ@ور ب@وده ک@ه ب@ه منظ@ور سیس,تماتیک و مرتب,ط ب,ا یک,دیگرسیس,تماتیک و مرتب,ط ب,ا یک,دیگر

مع@ین و مش@خص توس@ط ی@ک مع@ین و مش@خص توس@ط ی@ک اه,د,افاه,د,افدس@ت@یابی @ب@ه یکس@ر@ی دس@ت@یابی @ب@ه یکس@ر@ی دولت و ,ی,ا دولتنه,ا,د، ,س,ازم,ان و ,ی,ا ی@ک نه,ا,د، ,س,ازم,ان ب@رای ی@ک ب@رای مع,ین مع,ینم,دت م,دت

انجام می گیرد.انجام می گیرد.


عناصر کلیدی برنامه ریزی:عناصر کلیدی برنامه ریزی:

- روش برنامه ریزی- روش برنامه ریزی11

- محیط اجتماعی- محیط اجتماعی22

- سیستم برنامه ریزی- سیستم برنامه ریزی33

- برنامه ریز- برنامه ریز44

مختصری در نظریه دولت:مختصری در نظریه دولت:سرمایه داری خالص.................................اقتصاد سرمایه داری خالص.................................اقتصاد مختلط..............................سوسیالیستی خالصمختلط..............................سوسیالیستی خالص


دالیل ضرورت برنامه ریزی:دالیل ضرورت برنامه ریزی:- تصحیح کننده رفتار بازار- تصحیح کننده رفتار بازار11- رفتار عقالیی و افزایش کارایی- رفتار عقالیی و افزایش کارایی22- محدودیت منابع- محدودیت منابع33

انواع برنامه ریزی:انواع برنامه ریزی:- از نظر زمانی)کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت(- از نظر زمانی)کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت(11- از نظر مکانی)کالن، بخشی، منطقه ای(- از نظر مکانی)کالن، بخشی، منطقه ای(22- از نظر حوزه عملکرد)اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، - از نظر حوزه عملکرد)اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، 33

فرهنگی(فرهنگی(


رویکردهای متفاوت در برنامه ریزی:رویکردهای متفاوت در برنامه ریزی:

- نگرش خرد- نگرش خرد11

- نگرش کالن- نگرش کالن22

- نگرش توسعه- نگرش توسعه33

- نگرش آمایش- نگرش آمایش44

-اهمیت و فواید برنامه -اهمیت و فواید برنامه 22 ریزیریزی

همانگونه که از تعاریف فوق مشخص می شود، برنامه ریزی به همانگونه که از تعاریف فوق مشخص می شود، برنامه ریزی به معنای مشخص نمودن طرح کار و نقشه برای حرکتهای آینده معنای مشخص نمودن طرح کار و نقشه برای حرکتهای آینده می باشد. بدیهی است که این امر از مهمترین ارکان مدیریت می باشد. بدیهی است که این امر از مهمترین ارکان مدیریت بوده و هیچ مدیری نباید اهداف سازمان را بدون برنامه تعقیب بوده و هیچ مدیری نباید اهداف سازمان را بدون برنامه تعقیب

کند.کند.

مدیران پس از دریافت جرقه ای در اندیشه خود، در صورتی که مدیران پس از دریافت جرقه ای در اندیشه خود، در صورتی که بتواند به عنوان یک هدف برای سازمان مطرح شود، واکنشهای بتواند به عنوان یک هدف برای سازمان مطرح شود، واکنشهای گوناگونی از خود بروز می دهند: بعضی هیجان زده و با شتاب گوناگونی از خود بروز می دهند: بعضی هیجان زده و با شتاب

و بدون برنامه دست به کار شده، اقدام می نمایند و هر چه و بدون برنامه دست به کار شده، اقدام می نمایند و هر چه افراد از این سو و آن سو به آنان تذکر و هشدار می دهند که افراد از این سو و آن سو به آنان تذکر و هشدار می دهند که

جوانب این امر سنجیده نیست، توجه نکرده، غرش کنان به جوانب این امر سنجیده نیست، توجه نکرده، غرش کنان به پیش می روند تا زمانی که سر به سنگ می خورد و از حرکت پیش می روند تا زمانی که سر به سنگ می خورد و از حرکت باز می ایستند، در آن هنگام، نادم و پشیمان به گوشه ای پناه باز می ایستند، در آن هنگام، نادم و پشیمان به گوشه ای پناه

می برند.می برند.

- اهمیت و فواید برنامه - اهمیت و فواید برنامه 22ریزیریزی

این افراد هر روز به نحوی و با خیال جدیدی پای به عرصه این افراد هر روز به نحوی و با خیال جدیدی پای به عرصه سازمان نهاده و هر زمان حرف جدید و هر لحظه سازمان نهاده و هر زمان حرف جدید و هر لحظه

تصمیم ناپخته ای اتخاذ و عمر شریف خود و همکاران و تصمیم ناپخته ای اتخاذ و عمر شریف خود و همکاران و امکانات بیت المال را فدای ناپختگیهای خود می کنند.امکانات بیت المال را فدای ناپختگیهای خود می کنند.

اما دسته دیگری از مسؤوالن که دارای واکنشی صحیح اما دسته دیگری از مسؤوالن که دارای واکنشی صحیح و منطقی هستند به هنگام دریافت یک هدف عملیاتی به و منطقی هستند به هنگام دریافت یک هدف عملیاتی به

برنامه ریزی می پردازند و با برنامه ای صحیح و دقیق برنامه ریزی می پردازند و با برنامه ای صحیح و دقیق کار را شروع می کنند؛ اینان مسؤوالنی موفق بوده و کار را شروع می کنند؛ اینان مسؤوالنی موفق بوده و

مجموعه تحت امرشان را می توانند عاقالنه رهبری مجموعه تحت امرشان را می توانند عاقالنه رهبری کنند.کنند.


برنامه ریزی دارای فواید بسیار زیادی است که برنامه ریزی دارای فواید بسیار زیادی است که در ذیل با توجه به روایات به مواردی از آن در ذیل با توجه به روایات به مواردی از آن

اشاره می کنیم:اشاره می کنیم:

- مانع ندامت- مانع ندامت11

- حالل مشکالت- حالل مشکالت22

- استفاده ی بهتر از امکانات- استفاده ی بهتر از امکانات33


. مانع ندامت. مانع ندامت11برنامه ریزی موجب می شود انسان با دید مشخصی وارد کار برنامه ریزی موجب می شود انسان با دید مشخصی وارد کار

شده، هدفی را دنبال کند؛ این امر به او آرامش می بخشد، با شده، هدفی را دنبال کند؛ این امر به او آرامش می بخشد، با خاطری آسوده کار را شروع و پیگیری می نماید و هرگز خاطری آسوده کار را شروع و پیگیری می نماید و هرگز

دغدغه آن ندارد که با شکست مواجه شود و از انجام دادن دغدغه آن ندارد که با شکست مواجه شود و از انجام دادن کارهایش پشیمان شود. این اطمینان خاطر در حین کار و کارهایش پشیمان شود. این اطمینان خاطر در حین کار و

آگاهی به آینده طرحها تأثیر زیادی در روحیه ی مدیران داشته آگاهی به آینده طرحها تأثیر زیادی در روحیه ی مدیران داشته و بازتابش در عملکرد آنان به خوبی بروز می کند.و بازتابش در عملکرد آنان به خوبی بروز می کند.

ناگفته نماند که این آرامش خاطر از روی تخیل و دلخوش ناگفته نماند که این آرامش خاطر از روی تخیل و دلخوش بودن به امور غیر واقعی نیست، بلکه کاری که با طرح و بودن به امور غیر واقعی نیست، بلکه کاری که با طرح و

برنامه دقیق شروع شود، امکان موفقیت آن بسیار زیاد است برنامه دقیق شروع شود، امکان موفقیت آن بسیار زیاد است و احتمال شکست و پشیمانی در آن به قدری ناچیز است که و احتمال شکست و پشیمانی در آن به قدری ناچیز است که

انسانهای عاقل، خاطر خویش را با آن نمی آزارندانسانهای عاقل، خاطر خویش را با آن نمی آزارند


. حالل مشکالت. حالل مشکالت22

کسانی که توان چاره اندیشی جهت حل مشکالت را کسانی که توان چاره اندیشی جهت حل مشکالت را دارند سختیها در مقابل آنان سر بر نمی آورند، اما دارند سختیها در مقابل آنان سر بر نمی آورند، اما افرادی که بدون برنامه، کاری را شروع می کنند، افرادی که بدون برنامه، کاری را شروع می کنند، چون اشکاالت کار را پیش بینی نکرده اند و اینان چون اشکاالت کار را پیش بینی نکرده اند و اینان

همیشه در دنیایی از مشکالت غوطه ورند و از همیشه در دنیایی از مشکالت غوطه ورند و از گرفتاریها و کار زیاد شکایت دارند، اما اگر خوب گرفتاریها و کار زیاد شکایت دارند، اما اگر خوب

توجه کنند، خواهند فهمید که باید از بی برنامه بودن توجه کنند، خواهند فهمید که باید از بی برنامه بودن و بی تدبیری خود شکوه کنند.و بی تدبیری خود شکوه کنند.


. استفاده ی بهتر از امکانات. استفاده ی بهتر از امکانات33

مدیران بسیاری هستند که اگر به سبب ناتوانی در مدیریت مدیران بسیاری هستند که اگر به سبب ناتوانی در مدیریت مورد اعتراض قرار گیرند همه مشکالت را از کمبود امکانات مورد اعتراض قرار گیرند همه مشکالت را از کمبود امکانات

می دانند و خویشتن را از ضعف مبرا نشان می دهند، می دانند و خویشتن را از ضعف مبرا نشان می دهند، امکانات مادی هم که زبان ندارند تا از خود دفاع کنند و مقصر امکانات مادی هم که زبان ندارند تا از خود دفاع کنند و مقصر اصلی را نشان دهند، اما مدیرانی که دارای توان برنامه ریزی اصلی را نشان دهند، اما مدیرانی که دارای توان برنامه ریزی

هستند، در موارد بسیاری با امکانات ناچیزی کارهای بزرگی هستند، در موارد بسیاری با امکانات ناچیزی کارهای بزرگی را به انجام می رسانند؛ مدیران بی برنامه با امکانات بسیار را به انجام می رسانند؛ مدیران بی برنامه با امکانات بسیار

وسیعتر به یک چنین موفقیتی نائل نمی شوند.وسیعتر به یک چنین موفقیتی نائل نمی شوند.


مدیرانی که از نظر امکانات در تنگنا هستند، اگر به مدیرانی که از نظر امکانات در تنگنا هستند، اگر به خوبی فکر کنند و با برنامه ای منظم امکانات را در خوبی فکر کنند و با برنامه ای منظم امکانات را در

موارد ضروری و الزم به کار گیرند و از معطل موارد ضروری و الزم به کار گیرند و از معطل ماندن بیجای آن جلوگیری کنند، می توانند با درایت، ماندن بیجای آن جلوگیری کنند، می توانند با درایت،

بیشترین بهره برداری را داشته باشند.بیشترین بهره برداری را داشته باشند.اما اگر مدیر برنامه نداشته باشد، دریایی از امکانات اما اگر مدیر برنامه نداشته باشد، دریایی از امکانات

z در z در را در موارد غلط به کار خواهد گرفت و نهایتا را در موارد غلط به کار خواهد گرفت و نهایتاجهت تحقق اهداف سازمانی هیچ حرکت مثبتی ارائه جهت تحقق اهداف سازمانی هیچ حرکت مثبتی ارائه

نخواهند کرد.نخواهند کرد.


در مبحث برنامه ریزی، افراد برنامه ریز باید به در مبحث برنامه ریزی، افراد برنامه ریز باید به z به z توجه داشته باشند که ذیال z به چند مسأله کامال z توجه داشته باشند که ذیال چند مسأله کامال

بیان آنها می پردازیم:بیان آنها می پردازیم:

الف( اعتقاد به امکان حل مشکلالف( اعتقاد به امکان حل مشکل

ب( استفاده از روند گذشتهب( استفاده از روند گذشته

پ( تفکرپ( تفکر


الف( اعتقاد به امکان حل مشکلالف( اعتقاد به امکان حل مشکل

در برنامه ریزی، قبل از هر چیز باید ناامیدی و در برنامه ریزی، قبل از هر چیز باید ناامیدی و یأس را از فکر دور داشت و معتقد بود که هر یأس را از فکر دور داشت و معتقد بود که هر مشکلی راه حلی دارد و می توان با یافتن راه مشکلی راه حلی دارد و می توان با یافتن راه

و پیمودن آن به نتیجه رسید.و پیمودن آن به نتیجه رسید.


ب( استفاده از روند گذشتهب( استفاده از روند گذشتهپس از این که انسان به این باور رسید که برنامه ریزی امکان پس از این که انسان به این باور رسید که برنامه ریزی امکان پذیر است باید اطالعاتی را که بر اساس تجارب گذشته به پذیر است باید اطالعاتی را که بر اساس تجارب گذشته به

z مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. z مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد.دست آمده، گرد آورد و کامال دست آمده، گرد آورد و کامالاستفاده از تجارب گذشته در امر برنامه ریزی، دارای اهمیت استفاده از تجارب گذشته در امر برنامه ریزی، دارای اهمیت خاصی است که باید به آن توجه داشت، زیرا در طول تاریخ، خاصی است که باید به آن توجه داشت، زیرا در طول تاریخ،

بخش عظیمی از پیشرفت انسانها مرهون این مسأله بوده بخش عظیمی از پیشرفت انسانها مرهون این مسأله بوده است.است.

حال اگر بنا شود در برنامه ریزی از تجربیات استفاده شود، حال اگر بنا شود در برنامه ریزی از تجربیات استفاده شود، ناچار باید این تجربیات به صورت اطالعات دسته بندی شده، ناچار باید این تجربیات به صورت اطالعات دسته بندی شده،

تهیه و آماده شود.تهیه و آماده شود.

لوازم برنامه ریزی


گفتنی است که این اطالعات گاهی در قالب آمار و گاهی گفتنی است که این اطالعات گاهی در قالب آمار و گاهی تحلیلهای آماری و یا گزارش از سوابق اقدامات مشابه و تحلیلهای آماری و یا گزارش از سوابق اقدامات مشابه و

زمانی هم به اشکال دیگر در دسترس افراد قرار می زمانی هم به اشکال دیگر در دسترس افراد قرار می گیرد.گیرد.

چه بسیار اتفاق می افتد کاری که امروز عده ای می چه بسیار اتفاق می افتد کاری که امروز عده ای می z انجام z انجام خواهند برایش برنامه ریزی کنند، گذشتگان عینا خواهند برایش برنامه ریزی کنند، گذشتگان عینا

داده و با ثمرات تلخ و شیرین او دست و پنجه نرم نموده داده و با ثمرات تلخ و شیرین او دست و پنجه نرم نموده اند و نقاط ضعف و ابهام آن مشخص شده است که اند و نقاط ضعف و ابهام آن مشخص شده است که اطالع از این موارد به انسان بینش می بخشد و می اطالع از این موارد به انسان بینش می بخشد و می

تواند بهترین یاور او باشد.تواند بهترین یاور او باشد.


پ( تفکرپ( تفکرچه بسیارند مدیرانی که تنها کار می کنند و جز در مواردی نمی چه بسیارند مدیرانی که تنها کار می کنند و جز در مواردی نمی

اندیشند، در حالی که بر مدیران الزم است درباره حل اندیشند، در حالی که بر مدیران الزم است درباره حل مشکالت و ارائه طرحهای جدید در جهت پیشبرد سازمان به مشکالت و ارائه طرحهای جدید در جهت پیشبرد سازمان به سوی اهداف آن بیندیشند و مطمئن باشند که پس از قدری سوی اهداف آن بیندیشند و مطمئن باشند که پس از قدری

تأمل و تفکر راه را خواهند یافت.تأمل و تفکر راه را خواهند یافت. پس از آن که فرد یا گروهی که تصمیم به برنامه ریزی دارند، پس از آن که فرد یا گروهی که تصمیم به برنامه ریزی دارند،

اطالعات الزم را به دست آورند و نسبت به گذشته آگاهی اطالعات الزم را به دست آورند و نسبت به گذشته آگاهی یافتند، باید بنشینند و فکر کنند، زیرا این »فکر« است که می یافتند، باید بنشینند و فکر کنند، زیرا این »فکر« است که می

تواند راه رسیدن به اهداف سازمانی و عملیاتی را بر مبنای تواند راه رسیدن به اهداف سازمانی و عملیاتی را بر مبنای اطالعات صحیح به آنان نشان دهد.اطالعات صحیح به آنان نشان دهد.


برنام@ه ری@زی و کن@ترل رابط@ه بس@یار ن@زدیکی ب@ا یک@دیگر برنام@ه ری@زی و کن@ترل رابط@ه بس@یار ن@زدیکی ب@ا یک@دیگر س@یس@تم دانش@مندان از@ بس@یار@ی بطوری@ک@ه س@یس@تم دا@رن@د دانش@مندان از@ بس@یار@ی بطوری@ک@ه دا@رن@د و دان@س@ته مع@نی بی@ کن@ترل را @ب@دون ری@زی@ و برن@ام@ه دان@س@ته مع@نی بی@ کن@ترل را @ب@دون ری@زی@ برن@ام@ه عن@وا@ن می کن@ن@د ک@ه ب@دون@ وج@ود @نظ@ارت @و کن@ترل هیچ عن@وا@ن می کن@ن@د ک@ه ب@دون@ وج@ود @نظ@ارت @و کن@ترل هیچ سی@س@تمی @نمی@ توان@د ب@ه@ ب@ا@الت@رین ظ@رفی@ت@ خ@ود ب@رس@د. سی@س@تمی @نمی@ توان@د ب@ه@ ب@ا@الت@رین ظ@رفی@ت@ خ@ود ب@رس@د.

تعریف نظارت و کنترل:تعریف نظارت و کنترل:فع@الیتی اس@ت ک@ه ب@اعث تط@بیق عملی@ات انج@ام ش@ده ب@ا فع@الیتی اس@ت ک@ه ب@اعث تط@بیق عملی@ات انج@ام ش@ده ب@ا نظ@ارت دیگ@ر، ب@ه @عب@ارت@ برن@ام@ه می ش@و@د. نظ@ارت ا@ه@داف@ دیگ@ر، ب@ه @عب@ارت@ برن@ام@ه می ش@و@د. ا@ه@داف@ ا@ز انح@راف ا@ز انح@راف مس@ت@مر می@ توان@د@ اه@داف م@ورد@ نظ@ر@ را مس@ت@مر می@ توان@د@ اه@داف م@ورد@ نظ@ر@ را

حفظ می نماید.حفظ می نماید.


فرآیند نظارت و کنترل:فرآیند نظارت و کنترل:

ی@ک وظیف@ه ی@ا نظ@ارت ی@ک وظیف@ه در م@دیریت فرآین@د، کن@ترل ی@ا نظ@ارت در م@دیریت فرآین@د، کن@ترل اساس@ی و مهم ب@ه ش@مار می رود. فرآین@د کن@ترل اساس@ی و مهم ب@ه ش@مار می رود. فرآین@د کن@ترل ش@امل س@نجش نت@ایج عملی@ات ی@ا ه@دفهای مطل@وب ش@امل س@نجش نت@ایج عملی@ات ی@ا ه@دفهای مطل@وب ل@ز@وم در@ ص@ورت@ ت@ا@ ب@ود@ه@ ب@رن@ام@ه @ری@زی@ ش@ده@ ل@ز@وم و در@ ص@ورت@ ت@ا@ ب@ود@ه@ ب@رن@ام@ه @ری@زی@ ش@ده@ و حص@@ول منظ@@ور ب@@ه اص@@الحی @@الزم حص@@ول ا@ق@@دامات@ منظ@@ور ب@@ه اص@@الحی @@الزم ا@ق@@دامات@ انج@ام @ نظ@ر@ م@ورد@ اه@داف@ ب@ه@ ن@ی@ل انج@ام @اطمین@ان @از نظ@ر@ م@ورد@ اه@داف@ ب@ه@ ن@ی@ل اطمین@ان @از گ@ی@رد. @بط@ور@ کلی@ @در @سل@س@له@ @فرآین@دهای@ م@دی@ریت، گ@ی@رد. @بط@ور@ کلی@ @در @سل@س@له@ @فرآین@دهای@ م@دی@ریت،

ن@ظارت و کن@ترل از ا@هم فرآیندها است.@ن@ظارت و کن@ترل از ا@هم فرآیندها است.@


مراحل فرآیند کنترل:مراحل فرآیند کنترل:

- تعیین و برنامه ریزی هدف ها و موازین- تعیین و برنامه ریزی هدف ها و موازین11

- سنجش نتایج حاصله و یا عملکرد- سنجش نتایج حاصله و یا عملکرد22

- تعیین میزان انحراف- تعیین میزان انحراف33

- تعیین علل انحراف- تعیین علل انحراف44

- اقدامات اصالحی - اقدامات اصالحی 55


فرآين@د برنام@ه ري@زي اس@تراتژيك از مب@احث م@ديريتي و فرآين@د برنام@ه ري@زي اس@تراتژيك از مب@احث م@ديريتي و ا@ز ش@اخه ب@ه علم @م@دير@يت اس@ت @ك@ه خ@ود ا@ز ش@اخه م@رب@وط ب@ه علم @م@دير@يت اس@ت @ك@ه خ@ود م@رب@وط دلي@ل ب@ه@ انس@ا@ني عل@وم باش@د.@ مي@ انس@اني دلي@ل ع@ل@وم ب@ه@ انس@ا@ني عل@وم باش@د.@ مي@ انس@اني ع@ل@وم م@اه@يت خ@ا@ص خ@ود@ از@ پيچي@د@گي ه@ايي ن@يز بر@خ@وردار م@اه@يت خ@ا@ص خ@ود@ از@ پيچي@د@گي ه@ايي ن@يز بر@خ@وردار م@ي باش@ند. زي@را مانن@د عل@و@م تج@رب@ي امك@ان@ مش@ا@هده م@ي باش@ند. زي@را مانن@د عل@و@م تج@رب@ي امك@ان@ مش@ا@هده ب@ه و @ر@س@يدن در @آز@مايش@گاه و @آزم@اي@ش ب@ه مس@تقيم و @ر@س@يدن در @آز@مايش@گاه و @آزم@اي@ش مس@تقيم ب@@ه @@تع@@داد وج@@ود @@ن@@دارد.@ در @@آن ب@@ه @@تع@@داد ق@@ا@نون @@ع@لمي@ وج@@ود @@ن@@دارد.@ در @@آن ق@@ا@نون @@ع@لمي@ نظري@ه وج@ود@ و@ دي@دگ@اه در @اين @زمين@ه@ نظري@ه وج@ود@ ص@ا@حبنظ@ر@ان و@ دي@دگ@اه در @اين @زمين@ه@ ص@ا@حبنظ@ر@ان آ@ن@ و @نادرس@تي در@س@تي@ ز@م@ا@ن ب@ا @گذ@ش@ت ك@ه آ@ن@ دا@رد و @نادرس@تي در@س@تي@ ز@م@ا@ن ب@ا @گذ@ش@ت ك@ه دا@رد

اثبات مي گردد.اثبات مي گردد.


در وج@ود انس@ان خ@اطره وامي@د دو چ@يز متف@اوت و عجيب هس@تند در وج@ود انس@ان خ@اطره وامي@د دو چ@يز متف@اوت و عجيب هس@تند باي@د م@ا و ب@ه @آين@د@ه دي@گ@ري و نگ@ا@ه مي @كن@د ب@ه گذش@ت@ه باي@د او@لي م@ا و ب@ه @آين@د@ه دي@گ@ري و نگ@ا@ه مي @كن@د ب@ه گذش@ت@ه او@لي س@عي@ ك@ني@م@ پن@داره@ايي @را@ @ك@ه ط@رح ه@اي@ @آين@ده م@ا ر@ا ا@ث@رب@خش ت@ر س@عي@ ك@ني@م@ پن@داره@ايي @را@ @ك@ه ط@رح ه@اي@ @آين@ده م@ا ر@ا ا@ث@رب@خش ت@ر م@ي @كنن@د @در ذ@هن@م@ان @تجس@م@ ك@نيم@. م@ا@ @باي@د@ @مه@ا@رت @تجس@م ك@ردن م@ي @كنن@د @در ذ@هن@م@ان @تجس@م@ ك@نيم@. م@ا@ @باي@د@ @مه@ا@رت @تجس@م ك@ردن م@انن@د ب@ن@ديم@، ب@ه @ك@ار@ نت@ايج @مثب@ت ب@ه@ د@س@ت@ي@اب@ي@ م@انن@د را @در @ر@اس@تاي@ ب@ن@ديم@، ب@ه @ك@ار@ نت@ايج @مثب@ت ب@ه@ د@س@ت@ي@اب@ي@ را @در @ر@اس@تاي@ قه@رم@ا@ن المپ@ي@ك و@ @تص@وي@ر@ س@ازي @ب@ا@ ج@زئي@ا@ت@ ب@ه ه@نگ@ام ت@م@رين@ قه@رم@ا@ن المپ@ي@ك و@ @تص@وي@ر@ س@ازي @ب@ا@ ج@زئي@ا@ت@ ب@ه ه@نگ@ام ت@م@رين@ يع@ني ب@ا@ تص@ور@ @و تجس@م ق@ر@ار گ@ر@فتن@ د@ر خ@ط @ش@روع @و@ ش@ن@يدن يع@ني ب@ا@ تص@ور@ @و تجس@م ق@ر@ار گ@ر@فتن@ د@ر خ@ط @ش@روع @و@ ش@ن@يدن تما@ش@اگرا@ن، هي@اه@وي@ دوي@دن، @ش@ني@دن ت@ير@، تما@ش@اگرا@ن، ص@داي @ش@لي@ك هي@اه@وي@ دوي@دن، @ش@ني@دن ت@ير@، ص@داي @ش@لي@ك م@ش@ا@هده@ خ@ط پاي@ان و @د@ر نه@اي@ت@ عب@ور@ از@ خ@ط@ پاي@ان@ و ش@ني@دن م@ش@ا@هده@ خ@ط پاي@ان و @د@ر نه@اي@ت@ عب@ور@ از@ خ@ط@ پاي@ان@ و ش@ني@دن ص@د@اي تش@و@ي@ق ك@ه@ اين@ تص@ورا@ت، ا@ن@ر@ژي مثبت@ ف@ر@او@ان @در آ@نه@ا ص@د@اي تش@و@ي@ق ك@ه@ اين@ تص@ورا@ت، ا@ن@ر@ژي مثبت@ ف@ر@او@ان @در آ@نه@ا ا@يج@اد ك@رد@ه و @ب@اع@ث @مي گ@ردد @امي@د@وارت@ر و@ ب@ا ا@ن@رژي بي@ش@تري ب@ه ا@يج@اد ك@رد@ه و @ب@اع@ث @مي گ@ردد @امي@د@وارت@ر و@ ب@ا ا@ن@رژي بي@ش@تري ب@ه ب@ه بي@اور@ن@د. بدس@ت ت@ري و @ن@تيج@ه@ مطل@وب@ پرداخ@ت@ه ب@ه ت@مرين@ا@ت بي@اور@ن@د. بدس@ت ت@ري و @ن@تيج@ه@ مطل@وب@ پرداخ@ت@ه ت@مرين@ا@ت

@ @تما@مي ا@ين فعال@يتهاي@ ذهني ت@جسم گفته @مي شود.تما@مي ا@ين فعال@يتهاي@ ذهني ت@جسم گفته @مي شود.


م@ا هم مي ت@وانيم ب@ا اس@تفاده از اين مه@ارت، آين@ده دلخ@واه خ@ود را تص@وير م@ا هم مي ت@وانيم ب@ا اس@تفاده از اين مه@ارت، آين@ده دلخ@واه خ@ود را تص@وير ك@ر@ده و @در ر@اه رس@يدن ب@ه@ آن @ب@رنا@م@ه ري@زي@ نم@ا@ييم.@ @مي ت@و@ان مس@ائل @و ك@ر@ده و @در ر@اه رس@يدن ب@ه@ آن @ب@رنا@م@ه ري@زي@ نم@ا@ييم.@ @مي ت@و@ان مس@ائل @و س@ازي )آين@ده نم@ا@ییم ت@حلي@ل و تج@زي@ه وق@وع، قب@ل @از را س@ازي ر@وي@داده@ا )آين@ده نم@ا@ییم ت@حلي@ل و تج@زي@ه وق@وع، قب@ل @از را ر@وي@داده@ا

(.(. Proactive FuturingProactive Futuringفعالفعاله@دف از بي@ان مط@الب ب@اال، اثب@ات امك@ان دس@تيابي ب@ه مفه@وم برنام@ه ري@زي ه@دف از بي@ان مط@الب ب@اال، اثب@ات امك@ان دس@تيابي ب@ه مفه@وم برنام@ه ري@زي

استراتژيك )ساختن آينده دلخواه( است.استراتژيك )ساختن آينده دلخواه( است. آين@ده را مي ت@وان ب@ه وج@ود آورد و آن را ب@ه ش@كل دلخ@واه س@اخت. مهم آين@ده را مي ت@وان ب@ه وج@ود آورد و آن را ب@ه ش@كل دلخ@واه س@اخت. مهم ب@ا آن چ@گون@ه@ ب@داني@م @آ@ين@د@ه @مطل@وب @چ@يس@ت و @راه@ رس@يد@ن ب@ا آن چ@گون@ه@ آ@ن@ اس@ت ك@ه ب@داني@م @آ@ين@د@ه @مطل@وب @چ@يس@ت و @راه@ رس@يد@ن آ@ن@ اس@ت ك@ه

ي@ا @ ان@د@ا@ز“ ”چ@ش@م مطل@و@ب آين@د@ه در@ك@ و تر@س@يم ي@ا @اس@ت@؟ ان@د@ا@ز“ ”چ@ش@م مطل@و@ب آين@د@ه در@ك@ و تر@س@يم @ب@ا @ب@ا VisionVisionاس@ت@؟ z z اس@ت@فاده@ ا@ز مه@ار@ت تجس@م @و@ عي@ن@يت@ بخش@يدن ا@مك@ان @پ@ذ@ير مي@ @باش@د، @دقيق@ا@ اس@ت@فاده@ ا@ز مه@ار@ت تجس@م @و@ عي@ن@يت@ بخش@يدن ا@مك@ان @پ@ذ@ير مي@ @باش@د، @دقيق@ا@

آن @چيزي كه@ در @فرآيند برن@امه ريز@ي استرا@تژيك @دنبال مي ش@ود.آن @چيزي كه@ در @فرآيند برن@امه ريز@ي استرا@تژيك @دنبال مي ش@ود.تنه@ا چ@يزي ك@ه در برنام@ه ري@زي اس@تراتژيك هم@ه اف@راد باي@د بدانن@د اين اس@ت تنه@ا چ@يزي ك@ه در برنام@ه ري@زي اس@تراتژيك هم@ه اف@راد باي@د بدانن@د اين اس@ت

كه:كه:”ه@ر چ@يزي را ك@ه تص@ور ك@نيم و ب@دان ب@اور داش@ته باش@يم، هم@ان را بدس@ت ”ه@ر چ@يزي را ك@ه تص@ور ك@نيم و ب@دان ب@اور داش@ته باش@يم، هم@ان را بدس@ت

خواهيم آورد.“خواهيم آورد.“


ب@راي كم@ك ب@ه س@ازمانها، ب@راي ت@دوين ي@ك چش@م ان@داز و ب@راي كم@ك ب@ه س@ازمانها، ب@راي ت@دوين ي@ك چش@م ان@داز و ت@دوين ت@دوين تع@يين جايگ@اه خ@ود و@ مس@ي@ر ح@ركت @درآي@ن@ده، تع@يين جايگ@اه خ@ود و@ مس@ي@ر ح@ركت @درآي@ن@ده، برنام@ه اس@ت@راتژيك الز@م اس@ت. فرآين@د برنام@ه ري@زي برنام@ه اس@ت@راتژيك الز@م اس@ت. فرآين@د برنام@ه ري@زي اين آن و دا@رد اثرگ@ذا@ر و مهم@ پي@ا@م ي@ك@ اين اس@ترا@تژيك آن و دا@رد اثرگ@ذا@ر و مهم@ پي@ا@م ي@ك@ اس@ترا@تژيك

است:است:”تنه@ا چ@يزي ك@ه ب@راي ش@روع ني@از داريم ي@ك روياس@ت، ”تنه@ا چ@يزي ك@ه ب@راي ش@روع ني@از داريم ي@ك روياس@ت، روي@اي@ي ك@ه ب@توان@د@ م@ا را @در @به@تر از گذ@ش@ته ب@ودن ي@اري روي@اي@ي ك@ه ب@توان@د@ م@ا را @در @به@تر از گذ@ش@ته ب@ودن ي@اري ده@د@. تن@ه@ا چ@ي@زي ك@ه @باي@د د@ر و@جودم@ا@ن داش@ته باش@يم ده@د@. تن@ه@ا چ@ي@زي ك@ه @باي@د د@ر و@جودم@ا@ن داش@ته باش@يم ب@ه رو@يايم@ان@ كن@د تض@مين ك@ه ب@اوري ب@ه ب@اور @اس@ت، رو@يايم@ان@ كن@د تض@مين ك@ه ب@اوري ب@اور @اس@ت، وا@قعيت خ@واه@د رس@ي@د. ت@نه@ا چ@يزي ك@ه ب@اي@د @انج@ام دهيم وا@قعيت خ@واه@د رس@ي@د. ت@نه@ا چ@يزي ك@ه ب@اي@د @انج@ام دهيم

عمل@ اس@ت و ز@مان ه@مين ح@ال است.“عمل@ اس@ت و ز@مان ه@مين ح@ال است.“

- برنامه ریزی استراتژیک- برنامه ریزی استراتژیک55 ( (StrategyStrategyتعريف استراتژي: ) تعريف استراتژي: )

اس@تراتژی مفه@ومی نظ@امی دارد و ”نقش@ه ی@ا ط@رحی ب@رای عم@ل“ ترجم@ه ش@ده اس@ت. بن@ا اس@تراتژی مفه@ومی نظ@امی دارد و ”نقش@ه ی@ا ط@رحی ب@رای عم@ل“ ترجم@ه ش@ده اس@ت. بن@ا ب@ه@ ت@ع@ری@ف@ ا@س@ترات@ژ@ی بر@نام@ه، @ا@لگ@وي @ر@فت@اري@،@ س@ياس@ت ي@ا@ تص@مي@مي@ @اس@ت @ك@ه@ س@م@ت @و ب@ه@ ت@ع@ری@ف@ ا@س@ترات@ژ@ی بر@نام@ه، @ا@لگ@وي @ر@فت@اري@،@ س@ياس@ت ي@ا@ تص@مي@مي@ @اس@ت @ك@ه@ س@م@ت @و س@و@ي د@ي@د@گ@اهها@ و@ جهت @ح@ركت س@ا@زمان @را@ نش@ان@ مي @ده@د و ب@ه@ مع@ني@ ر@اه@برد مي س@و@ي د@ي@د@گ@اهها@ و@ جهت @ح@ركت س@ا@زمان @را@ نش@ان@ مي @ده@د و ب@ه@ مع@ني@ ر@اه@برد مي

باشد.باشد. ( (Strategic PlanningStrategic Planning ) ) تعريف برنامه ريزي استراتژيك: تعريف برنامه ريزي استراتژيك:

فرآين@د برنام@ه ري@زي اس@تراتژيك گون@ه اي از برنام@ه ري@زي اس@ت ك@ه در آن ه@دف، تعري@ف و فرآين@د برنام@ه ري@زي اس@تراتژيك گون@ه اي از برنام@ه ري@زي اس@ت ك@ه در آن ه@دف، تعري@ف و تدوين تدوين

استراتژي مطرح است. استراتژي مطرح است. داليل بكارگيري برنامه ريزي استراتژيك: داليل بكارگيري برنامه ريزي استراتژيك:

- برنام@ه ري@زي اس@تراتژيك ب@راي محي@ط ه@اي ب@ه ش@دت پيچي@ده و متغي@ير ط@راحي ش@ده - برنام@ه ري@زي اس@تراتژيك ب@راي محي@ط ه@اي ب@ه ش@دت پيچي@ده و متغي@ير ط@راحي ش@ده 11است.است.

- برنام@ه ري@زي اس@تراتژيك ب@راي كس@ب نتيج@ه اس@ت و بخش@ي از م@ديريت نتيج@ه گ@را را - برنام@ه ري@زي اس@تراتژيك ب@راي كس@ب نتيج@ه اس@ت و بخش@ي از م@ديريت نتيج@ه گ@را را 22تشكيل مي دهد.تشكيل مي دهد.

- يك ابزار اساسي براي اعمال مديريت است.- يك ابزار اساسي براي اعمال مديريت است.33- برنامه ريزي استراتژيك خود را تطبيق مي دهد.- برنامه ريزي استراتژيك خود را تطبيق مي دهد.44- براي پشتيباني مشتريان الزم است.- براي پشتيباني مشتريان الزم است.55 - برنامه ريزي استراتژيك ارتباطات را گسترش مي دهد.- برنامه ريزي استراتژيك ارتباطات را گسترش مي دهد.66

- برنامه ریزی استراتژیک- برنامه ریزی استراتژیک55ري,زي برنام,ه فرآين,د كنن,ده اج,را عوام,ل ي,ا و دهن,ده تش,كيل اج,زاي ري,زي برنام,ه فرآين,د كنن,ده اج,را عوام,ل ي,ا و دهن,ده تش,كيل اج,زاي

استراتژيك:استراتژيك:- كميته راهبري:- كميته راهبري:11

متش@كل از م@ديران س@طوح ع@الي س@ازمان مي باش@د و ت@دوين و ب@ازنگري چش@م ان@داز متش@كل از م@ديران س@طوح ع@الي س@ازمان مي باش@د و ت@دوين و ب@ازنگري چش@م ان@داز س@از@مان @ س@از@مان @مط@ل@وب و ((visionvisionمط@ل@وب ن كال@ اه@د@اف ه@ا، ارزش س@ازمان،@ م@اموريت@ و (، ن كال@ اه@د@اف ه@ا، ارزش س@ازمان،@ م@اموريت@ ،)

عه@@@@@ده @@@@@اي@ن @@@@@كميت@@@@@ه ب@@@@@ر@ ه@@@@@ا@ بر@ن@ام@@@@@ه عه@@@@@ده @@@@@اي@ن @@@@@كميت@@@@@ه تص@@@@@ويب@ ب@@@@@ر@ ه@@@@@ا@ بر@ن@ام@@@@@ه تص@@@@@ويب@ مي باشد.مي باشد.

- كميته برنامه ريزي استراتژيك:- كميته برنامه ريزي استراتژيك:22ش@امل تيم اج@رائي اس@ت ك@ه مجم@وع دانش آنه@ا درب@اره محص@والت، خ@دمات، فرآين@دها و ش@امل تيم اج@رائي اس@ت ك@ه مجم@وع دانش آنه@ا درب@اره محص@والت، خ@دمات، فرآين@دها و سيس@تم@ ه@اي ك@اري@ مي @توان@د در تع@يين @ي@ا ب@ازن@گري چ@ش@م @ان@داز و د@ر تع@يين اه@داف سيس@تم@ ه@اي ك@اري@ مي @توان@د در تع@يين @ي@ا ب@ازن@گري چ@ش@م @ان@داز و د@ر تع@يين اه@داف و پ@يش@رفت@ ك@ا@ر و @نت@ايج@،@ م@وث@ر و@اق@ع@ @ش@ود@ ش@ا@مل@ م@دير@ان@ @س@ازم@ان مي@ ب@اش@د@ ك@ه@ ه@ر@ و پ@يش@رفت@ ك@ا@ر و @نت@ايج@،@ م@وث@ر و@اق@ع@ @ش@ود@ ش@ا@مل@ م@دير@ان@ @س@ازم@ان مي@ ب@اش@د@ ك@ه@ ه@ر@ ك@دام در@ جاي@گ@ا@ه @خ@ود @ب@ه @پي@اده س@ازي @برن@ا@م@ه ه@ا مي@ پ@ردا@زن@د. در ا@ين@ @كم@يت@ه م@دير ك@دام در@ جاي@گ@ا@ه @خ@ود @ب@ه @پي@اده س@ازي @برن@ا@م@ه ه@ا مي@ پ@ردا@زن@د. در ا@ين@ @كم@يت@ه م@دير

و @بقي@ه و @بقي@ه ITITم@الي، @م@دي@ر @ف@ني، م@دير@ كي@في@ت@ و ك@ن@ترل ك@ا@ال، م@دي@ر م@ن@ا@ب@ع انس@اني، م@د@ير @م@الي، @م@دي@ر @ف@ني، م@دير@ كي@في@ت@ و ك@ن@ترل ك@ا@ال، م@دي@ر م@ن@ا@ب@ع انس@اني، م@د@ير @م@ديران @مياني @سازمان @حضور د@ارند.م@ديران @مياني @سازمان @حضور د@ارند.

- مديريت برنامه ريزي استراتژيك:- مديريت برنامه ريزي استراتژيك:33اين كميت@ه جهت م@ديريت ك@ل فرآين@د تش@كيل مي گ@ردد و م@واردي مانن@د پش@تيباني الزم در اين كميت@ه جهت م@ديريت ك@ل فرآين@د تش@كيل مي گ@ردد و م@واردي مانن@د پش@تيباني الزم در ته@ي@ه @ج@داول برنا@م@ه ه@ا، پي@اده س@ازي@ اه@د@اف،@ هم@ا@هنگي در@ جهت ب@ه ني@ل ته@ي@ه @ج@داول جهت برنا@م@ه ه@ا، پي@اده س@ازي@ اه@د@اف،@ هم@ا@هنگي در@ جهت ب@ه ني@ل جهت زم@ا@ني @و @ابزار@ه@ا@ي @الز@م @ب@را@ي ب@ه ح@ركت@ در آ@ور@د@ن@ م@وت@ور @س@ا@زم@ان@ ب@ر عه@د@ه @اين زم@ا@ني @و @ابزار@ه@ا@ي @الز@م @ب@را@ي ب@ه ح@ركت@ در آ@ور@د@ن@ م@وت@ور @س@ا@زم@ان@ ب@ر عه@د@ه @اين

افراد مي باشد.افراد مي باشد.


روش هاي اجرائي برنامه ريزي استراتژيك: روش هاي اجرائي برنامه ريزي استراتژيك:- تدوين چشم انداز:- تدوين چشم انداز:11

ي@اد مان@دني، مطل@وب و اي@ده آل ي@اد مان@دني، مطل@وب و اي@ده آل ، ب، بچش@م ان@داز س@ازمان باي@د خالص@هچش@م ان@داز س@ازمان باي@د خالص@همناسب را به تصوير بكشد و همه سطوح را در نظر بگيرد.مناسب را به تصوير بكشد و همه سطوح را در نظر بگيرد.

::- تدوين ماموريت- تدوين ماموريت22 - دليل وجودي سازمان - دليل وجودي سازمان

- جايگاه مشتريان)ارباب رجوع( و ذينفعان - جايگاه مشتريان)ارباب رجوع( و ذينفعان - نيازها يا مشكالت بارز فعلي - نيازها يا مشكالت بارز فعلي

- بازبيني ماموريت فعلي سازمان - بازبيني ماموريت فعلي سازمان - ارزش ها و اصول رفتاري:- ارزش ها و اصول رفتاري:33

ارزش ه@ا مالك تص@ميم گ@يري مش@ترك در كلي@ه ش@غلها و م@وقعيت ارزش ه@ا مالك تص@ميم گ@يري مش@ترك در كلي@ه ش@غلها و م@وقعيت هاست و باورهاي مشترك كاركنان هر سازمان است.هاست و باورهاي مشترك كاركنان هر سازمان است.

- برنامه ریزی استراتژیک- برنامه ریزی استراتژیک55- ارزيابي محیط دروني و بيروني:- ارزيابي محیط دروني و بيروني:44

ارزي@ابي محی@ط دروني نق@اط ض@عف و ق@وت س@ازمان را مش@خص مي س@ازد ارزي@ابي محی@ط دروني نق@اط ض@عف و ق@وت س@ازمان را مش@خص مي س@ازد و ارزيابي محیط بيروني فرصت ها و تهديدها را تعيين مي كند.و ارزيابي محیط بيروني فرصت ها و تهديدها را تعيين مي كند.

- اس,تراتژي ه,اي س,ازمان و موض,وعات اس,تراتژيك )اس,تراتژی - اس,تراتژي ه,اي س,ازمان و موض,وعات اس,تراتژيك )اس,تراتژی 55های اصلی(:های اصلی(:

قس@متي از م@اموريت وج@ودي س@ازمان را ب@ه ص@ورت خواس@ته ه@اي بلن@د قس@متي از م@اموريت وج@ودي س@ازمان را ب@ه ص@ورت خواس@ته ه@اي بلن@د م@د@ت بي@ان م@ي كن@د@ و ح@الت كلي@، چن@د @جانب@ه @و وس@يع دارد و در در@ون خ@ود م@د@ت بي@ان م@ي كن@د@ و ح@الت كلي@، چن@د @جانب@ه @و وس@يع دارد و در در@ون خ@ود

يك ايده و روش را معين مي كند.يك ايده و روش را معين مي كند.- اهداف كالن)بلند مدت(:- اهداف كالن)بلند مدت(:66

- تعيين هدف، يك تالش جمعي و تيمي است. - تعيين هدف، يك تالش جمعي و تيمي است. - داشتن ديد سيستمي و يكپارچه ضروري است. - داشتن ديد سيستمي و يكپارچه ضروري است.

- براي اهداف پيشنهادي، علت ها و معلول ها مشخص شود. - براي اهداف پيشنهادي، علت ها و معلول ها مشخص شود.- سنجش و ارزيابي عملكرد:- سنجش و ارزيابي عملكرد:77

م@يزان آن دقي@ق گ@يري ان@دازه عملك@رد، ارزي@ابي و س@نجش از ه@دف م@يزان آن دقي@ق گ@يري ان@دازه عملك@رد، ارزي@ابي و س@نجش از ه@دف در س@از@مان م@وفقيت درس@ت،@ اس@تفاد@ه ص@ورت د@ر ک@ه اس@ت در اط@الع@اتی س@از@مان م@وفقيت درس@ت،@ اس@تفاد@ه ص@ورت د@ر ک@ه اس@ت اط@الع@اتی

استراتژي ها و اهداف را تضمين مي كند.استراتژي ها و اهداف را تضمين مي كند.


- تحليل فاصله:- تحليل فاصله:88 ابزاري براي بكارگيري مقايسه سيستماتيك بين وضع موجود و ابزاري براي بكارگيري مقايسه سيستماتيك بين وضع موجود و

وضع مطلوب است.وضع مطلوب است.- اهداف خرد )اهداف سالیانه(:- اهداف خرد )اهداف سالیانه(:99

هدف های سالیانه آرمانهای بلند مدت را به بودجه های ساالنه تبدیل هدف های سالیانه آرمانهای بلند مدت را به بودجه های ساالنه تبدیل می کند. این اهداف مبنای مشخصی برای نظارت و کنترل بر می کند. این اهداف مبنای مشخصی برای نظارت و کنترل بر

عملکرد سازمان ارایه عملکرد سازمان ارایه می دهد.می دهد.

اهداف خرد )سالیانه( داراي ويژگي هاي زير مي باشد: اهداف خرد )سالیانه( داراي ويژگي هاي زير مي باشد:- خاص و قابل صراحت - خاص و قابل صراحت

- قابل اندازه گيري- قابل اندازه گيري- قابل دستيابي- قابل دستيابي

- نتيجه گرا- نتيجه گرا- كوتاه مدت- كوتاه مدت

- برنامه ریزی استراتژیک- برنامه ریزی استراتژیک55- استراتژي هاي عملياتي)وظیفه ای(:- استراتژي هاي عملياتي)وظیفه ای(:1010

اس@تراتژی وظیف@ه ای فک@ر ی@ا ای@ده اس@تراتژی اص@لی را ب@ه فع@الیت اس@تراتژی وظیف@ه ای فک@ر ی@ا ای@ده اس@تراتژی اص@لی را ب@ه فع@الیت ه@ای ط@راحی ش@ده ب@رای دس@تیابی ب@ه اه@داف س@الیانه مش@خص می ه@ای ط@راحی ش@ده ب@رای دس@تیابی ب@ه اه@داف س@الیانه مش@خص می

کند.کند.تفاوت استراتژی وظیفه ای و اصلی:تفاوت استراتژی وظیفه ای و اصلی:

الف( افق زمانیالف( افق زمانیب( مشخص بودنب( مشخص بودن

ج( مشارکت کنندگانج( مشارکت کنندگان- خط مشی:- خط مشی:1111

خ@ط مش@ی ه@ا چ@ارچوب ه@ایی ب@رای راهنم@ایی تفک@ر، تص@میم گ@یری و خ@ط مش@ی ه@ا چ@ارچوب ه@ایی ب@رای راهنم@ایی تفک@ر، تص@میم گ@یری و ا@ق@دام م@دیران و@ زیردس@ت@ان آنه@ا@ در اج@رای اس@تر@اتژی س@از@مان @اس@ت. ا@ق@دام م@دیران و@ زیردس@ت@ان آنه@ا@ در اج@رای اس@تر@اتژی س@از@مان @اس@ت.

ه@@@@@ا @@@@@ک@@@@@ه @@@@@غ@ال@ب@@@@@ا @@@@@”دس@@@@@تور مش@@@@@ی@ ه@@@@@ا @@@@@ک@@@@@ه @@@@@غ@ال@ب@@@@@ا @@@@@”دس@@@@@تور خ@@@@@ط@ مش@@@@@ی@ خ@@@@@ط@ عم@ل ه@ای عملی@اتی“ ن@یز نامی@ده می ش@وند، جهت اس@تاندارد ک@ردن عم@ل ه@ای عملی@اتی“ ن@یز نامی@ده می ش@وند، جهت اس@تاندارد ک@ردن ب@س@یاری @از تص@میمات@ تک@راری @و کن@ترل س@لیقه @و اعم@ال نظ@ر م@دیران ب@س@یاری @از تص@میمات@ تک@راری @و کن@ترل س@لیقه @و اعم@ال نظ@ر م@دیران م@فی@د @ در @اج@را@ی @اس@ت@راتژ@ی@ @ه@ای @عم@لی@اتی @می @تو@ان@د م@فی@د @و@ @زیر@دس@تان در @اج@را@ی @اس@ت@راتژ@ی@ @ه@ای @عم@لی@اتی @می @تو@ان@د و@ @زیر@دس@تان

باش@ند. @د@ر @حق@یق@ت خ@ط مش@ی@ ه@ا @بای@د @از @ا@س@ت@ر@اتژ@ی @ه@ای وظ@یف@ه ای باش@ند. @د@ر @حق@یق@ت خ@ط مش@ی@ ه@ا @بای@د @از @ا@س@ت@ر@اتژ@ی @ه@ای وظ@یف@ه ای نش@ات@ گرفته@ @و قصد @آ@نها کم@ک به @اج@را@ی ا@س@ترا@تژ@ی با@شد.@نش@ات@ گرفته@ @و قصد @آ@نها کم@ک به @اج@را@ی ا@س@ترا@تژ@ی با@شد.@


ویژگی های خط مشی:ویژگی های خط مشی:ال@ف( خ@ط مش@ی ه@ا کن@ترل غ@یر مس@تقیمی ب@ر فع@الیت ه@ای مس@تقل پدی@د می ال@ف( خ@ط مش@ی ه@ا کن@ترل غ@یر مس@تقیمی ب@ر فع@الیت ه@ای مس@تقل پدی@د می

آورد.آورد.ب( خ@ط مش@ی ه@ا ب@رای فع@الیت ه@ای مش@ابه راه ح@ل ه@ای یکس@انی ت@رویج ب( خ@ط مش@ی ه@ا ب@رای فع@الیت ه@ای مش@ابه راه ح@ل ه@ای یکس@انی ت@رویج

م@ی نماید.م@ی نماید.د( خط مشی ها تصمیم گیری را سریع تر می کند.د( خط مشی ها تصمیم گیری را سریع تر می کند.

ه( خ@ط مش@ی ه@ا پاس@خ از پیش تع@یین ش@ده ای را ب@ه مس@ایل تک@راری می دهند.ه( خ@ط مش@ی ه@ا پاس@خ از پیش تع@یین ش@ده ای را ب@ه مس@ایل تک@راری می دهند.و( خ@ط مش@ی ه@ا ع@دم قطعیت در تص@میم گ@یری ه@ای روزان@ه را ک@اهش می و( خ@ط مش@ی ه@ا ع@دم قطعیت در تص@میم گ@یری ه@ای روزان@ه را ک@اهش می

دهد.دهد.- برنامه هاي اجرايي:- برنامه هاي اجرايي:1212

پاسخ به اينكه چه كارهايي بايد انجام شود. پاسخ به اينكه چه كارهايي بايد انجام شود.- ارزيابي فرآيند برنامه ريزي استراتژيك:- ارزيابي فرآيند برنامه ريزي استراتژيك:1313

ب@ه پي ت@وان اس@تراتژيك مي ري@زي برنام@ه فرآين@د ارزي@ابي ب@ا نه@ايت در ب@ه پي ت@وان اس@تراتژيك مي ري@زي برنام@ه فرآين@د ارزي@ابي ب@ا نه@ايت در موقعيت سازمان برد.موقعيت سازمان برد.


ويژگيهاي يك برنامه ريزي استراتژيك موفق: ويژگيهاي يك برنامه ريزي استراتژيك موفق:- از پش@تيباني راه@بران و م@ديريت ارش@د برخ@وردار است.- از پش@تيباني راه@بران و م@ديريت ارش@د برخ@وردار است.11

- ي@ك فع@اليت مش@اركتي اس@ت و فق@ط ب@ه گ@روهي ب@ه ن@ام - ي@ك فع@اليت مش@اركتي اس@ت و فق@ط ب@ه گ@روهي ب@ه ن@ام 22برنامه ريزان محدود نمي شود.برنامه ريزان محدود نمي شود.

- انعط@اف پ@ذير و متناس@ب ب@ا وي@ژگي ه@اي س@ازمان ط@راحي - انعط@اف پ@ذير و متناس@ب ب@ا وي@ژگي ه@اي س@ازمان ط@راحي 33مي گردد.مي گردد.

- مس@ئوليت ه@ا و زمانبن@دي فع@اليت ه@ا را ب@ه روش@ني بي@ان - مس@ئوليت ه@ا و زمانبن@دي فع@اليت ه@ا را ب@ه روش@ني بي@ان 44مي كند و قابل اعتماد بودن نتايج را تضمين مي كند. مي كند و قابل اعتماد بودن نتايج را تضمين مي كند.

- مش@اركت همگ@اني و تف@اهم را ايج@اد مي كن@د و گس@ترش - مش@اركت همگ@اني و تف@اهم را ايج@اد مي كن@د و گس@ترش 55مي دهد.مي دهد.


ب@ا 66 را محيطي موض@وعات و اس@ت آگ@اه محي@ط ب@ه نس@بت ب@ا - را محيطي موض@وعات و اس@ت آگ@اه محي@ط ب@ه نس@بت -حساسيت پيگيري مي كند.حساسيت پيگيري مي كند.

نگ@ر اس@ت و 77 واق@ع پيام@دها و نت@ايج اق@دامات، اه@داف، درب@اره و - نگ@ر اس@ت واق@ع پيام@دها و نت@ايج اق@دامات، اه@داف، درب@اره -مو@ض@وعات ر@ا ب@ه ط@ور @ج@ام@ع و @يكپارچ@ه م@ورد@ بر@رس@ي ق@رار مي مو@ض@وعات ر@ا ب@ه ط@ور @ج@ام@ع و @يكپارچ@ه م@ورد@ بر@رس@ي ق@رار مي

دهد.دهد.

- ش@واهد انگ@يزه بخش ب@راي توص@يه ه@اي خ@ود ارائ@ه مي دهد.- ش@واهد انگ@يزه بخش ب@راي توص@يه ه@اي خ@ود ارائ@ه مي دهد.88

- ب@راي رف@ع اختالف نظره@ا روش مناس@بي ارائ@ه مي دهد.- ب@راي رف@ع اختالف نظره@ا روش مناس@بي ارائ@ه مي دهد.99

- پويا و جاري است و نه ايستا و راكد.- پويا و جاري است و نه ايستا و راكد.1010

ب@ه ط@ور منظم و مس@تمر 1111 برنام@ه ه@ا برنام@ه ري@زي و ب@ه ط@ور منظم و مس@تمر - فرآين@د برنام@ه ه@ا برنام@ه ري@زي و - فرآين@د ب@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ا@زنگري@ ب@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ا@زنگري@

مي شود و بهبود مي يابد.مي شود و بهبود مي يابد.


برنام@ه ری@زی ج@امع چ@ون چ@تری ب@ر س@ازمان و عملی@ات آن س@ایه برنام@ه ری@زی ج@امع چ@ون چ@تری ب@ر س@ازمان و عملی@ات آن س@ایه هایش@ان فع@الیت انج@ام در را م@دیران و گس@تراند هایش@ان م@ی فع@الیت انج@ام در را م@دیران و گس@تراند م@ی راهنم@ایی م@ی کن@د. @ام@ا این @ن@وع @برنام@ه ری@زی، م@دیران پای@ه @را راهنم@ایی م@ی کن@د. @ام@ا این @ن@وع @برنام@ه ری@زی، م@دیران پای@ه @را ن@ی@ا@ز @نخو@اه@د نم@ود.@ ان@ج@ام@ برنام@ه@ ه@ای@ @عملی@ات@ی @خ@ود بی@ ن@ی@ا@ز @نخو@اه@د نم@ود.@ در ان@ج@ام@ برنام@ه@ ه@ای@ @عملی@ات@ی @خ@ود بی@ در م@دی@ران@ پای@ه@ با@ی@د @ب@ا@ ال@ه@ا@م@ ا@ز @اه@د@اف @و @اس@ترات@ژی@ ه@ای@ ک@لی م@دی@ران@ پای@ه@ با@ی@د @ب@ا@ ال@ه@ا@م@ ا@ز @اه@د@اف @و @اس@ترات@ژی@ ه@ای@ ک@لی س@ازما@ن@ اه@د@اف ج@ز@ئی @ش@ده د@ر واح@د ت@حت ن@ظ@ارت@ خ@ود @را@ @س@ازما@ن@ اه@د@اف ج@ز@ئی @ش@ده د@ر واح@د ت@حت ن@ظ@ارت@ خ@ود @را@ @

ش@ک@ل داده @و@ برا@ی تح@ق@ق آن کو@شش@ نم@ایند.@ش@ک@ل داده @و@ برا@ی تح@ق@ق آن کو@شش@ نم@ایند.@تعریف برنامه ریزی عملیاتی:تعریف برنامه ریزی عملیاتی:

تع@یین چگ@ونگی از عب@ارت عملی@اتی ری@زی تع@یین برنام@ه چگ@ونگی از عب@ارت عملی@اتی ری@زی و اه,دافاه,دافبرنام@ه و روش روش پیش بی,نی,پیش بی,نی,تب@دی@ل @این ا@ه@دا@ف ب@ه @ص@ور@ت عملی@ات@ و @تب@دی@ل @این ا@ه@دا@ف ب@ه @ص@ور@ت عملی@ات@ و @

ا@ج@@@@@@@@@@@@@رای @@@@@@@@@@@@@آن ا@ج@@@@@@@@@@@@@رای @@@@@@@@@@@@@آن ه@@@@@@@@@@@@@ا@ی ه@@@@@@@@@@@@@ا@ی می باشد.می باشد.


عناصر اصلی برنامه ریزی عملیاتی:عناصر اصلی برنامه ریزی عملیاتی:

- هدف- هدف11

- پیش بینی- پیش بینی22

- هدف:- هدف:11

ک@ه اس@ت ای نقط@ه از عب@ارت ه@دف کلی ک@ه بط@ور اس@ت ای نقط@ه از عب@ارت ه@دف کلی بط@ور کوشش ها معطوف به آن می باشد.کوشش ها معطوف به آن می باشد.

ب@وده ک@ه برنام@ه نه@ایی نتیج@ه برنام@ه ری@زی ه@دف ب@وده ک@ه در برنام@ه نه@ایی نتیج@ه برنام@ه ری@زی ه@دف در مقص@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ود مقص@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ود

برنامه ریز نیل به آن می باشد.برنامه ریز نیل به آن می باشد.

- برنامه ریزی عملیاتی- برنامه ریزی عملیاتی66 ه@دفی اس@ت ک@ه تم@ام ه@دفی اس@ت ک@ه تم@ام ه,دف نه,ایی:ه,دف نه,ایی:

س@ا@زمان@ امکان@اتش د@ر راه رس@یدن س@ا@زمان@ امکان@اتش د@ر راه رس@یدن به آن @بسیج @شده است@.به آن @بسیج @شده است@.

یکی از زی@ر ه@دف ه@ای یکی از زی@ر ه@دف ه@ای ه,دف کلی:ه,دف کلی:ب@الفص@ل ه@د@ف ه@ای ن@ه@ایی س@ازمان ب@الفص@ل ه@د@ف ه@ای ن@ه@ایی س@ازمان ت@رین عم@د@ه ص@ور@ت ب@ه ک@ه@ ت@رین ب@و@ده عم@د@ه ص@ور@ت ب@ه ک@ه@ ب@و@ده ا@ه@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@دافا@ه@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@داف

می ظ@@اهر س@@ازمان ه@@ای می بخش ظ@@اهر س@@ازمان ه@@ای بخش گردد.گردد.

ج,زئی: ج,زئی:ه,دف ب@ه ه,دف کلی ه@دف ه@ر ب@ه کلی ه@دف ه@ر ج@@زئی یکس@@ری @@اه@@داف@ ج@@زئی ص@@ورت@ یکس@@ری @@اه@@داف@ ص@@ورت@

تقسیم می شود.تقسیم می شود.مش,خص: مش,خص:ه,دف ک@ه ه,دف اس@ت ه@دفی ک@ه اس@ت ه@دفی

محاس@به و@ م@طالع@ه محاس@به ب@ط@ور @دقی@ق و@ م@طالع@ه ب@ط@ور @دقی@ق ش@ده@ @و @ب@ا@ ی@ک فع@الی@ت@ قاب@ل حص@ول ش@ده@ @و @ب@ا@ ی@ک فع@الی@ت@ قاب@ل حص@ول

می@ باشد. @می@ باشد. @

سلسله مراتب اهداف:سلسله مراتب اهداف:هدف نهاییهدف نهایی

هدف کلیهدف کلی

هدف جزئیهدف جزئی

هدف مشخصهدف مشخص


- متض@من راه ح@ل ه@ای عملی - متض@من راه ح@ل ه@ای عملی 99باشند.باشند.

- ب@ه م@اموریت س@ازمان توج@ه - ب@ه م@اموریت س@ازمان توج@ه 1010کامل داشته باشد.کامل داشته باشد.

داش@ته 1111 اس@تمرار و ت@والی داش@ته - اس@تمرار و ت@والی -باشد.باشد.

- متناس@ب ب@ا ق@درت اج@رایی - متناس@ب ب@ا ق@درت اج@رایی 1212موجود باشد.موجود باشد.

ش@کل 1313 مجری@ان نظ@ر ب@ا ش@کل - مجری@ان نظ@ر ب@ا -گرفته شده باشد.گرفته شده باشد.

و 1414 ارزی@ابی نظ@ارت، قاب@ل و - ارزی@ابی نظ@ارت، قاب@ل -کنترل باشد.کنترل باشد.

در اه,,داف تع,,یین در اص,,ول اه,,داف تع,,یین اص,,ول برنامه ریزی عملیاتی:برنامه ریزی عملیاتی:

- مطالعه شده باشند.- مطالعه شده باشند.11- صراحت داشته باشند.- صراحت داشته باشند.22- محاسبه شده باشند)کمی(- محاسبه شده باشند)کمی(33- مدت انجام آن معین باشد.- مدت انجام آن معین باشد.44معین 55 آن انج@ام ه@ای هزین@ه معین - آن انج@ام ه@ای هزین@ه -

باشد.باشد.- واقع گرا باشند.- واقع گرا باشند.66م@دت 77 بلن@د و کلی اه@داف ب@ا م@دت - بلن@د و کلی اه@داف ب@ا -

سازمان هماهنگ باشد.سازمان هماهنگ باشد.- ب@ا س@ایر اه@داف هماهن@گ باشند.- ب@ا س@ایر اه@داف هماهن@گ باشند.88


اولویت بندی بین اهداف:اولویت بندی بین اهداف:تع@یین ه@دف، بس@یار مهم می باش@د. ام@ا مهم@تر و در عین ح@ال تع@یین ه@دف، بس@یار مهم می باش@د. ام@ا مهم@تر و در عین ح@ال

پ@یچی@ده ت@رین قس@مت در این خص@وص، کاس@تن از تع@داد غالب@ا پ@یچی@ده ت@رین قس@مت در این خص@وص، کاس@تن از تع@داد غالب@ا متع@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@د@د متع@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@د@د

س@ایر و بودج@ه کمب@ود دلی@ل )ب@ه ش@ده ا@نتخ@اب س@ایر ه@دف @ه@ای و بودج@ه کمب@ود دلی@ل )ب@ه ش@ده ا@نتخ@اب ه@دف @ه@ای ا@مکان@ات( و گ@زینش@ ض@رور@ی ت@ری@ن ه@دف@ ه@ا از @می@ان @آن ه@ا می ا@مکان@ات( و گ@زینش@ ض@رور@ی ت@ری@ن ه@دف@ ه@ا از @می@ان @آن ه@ا می

باشد.@باشد.@روش های اولویت بندی اهداف:روش های اولویت بندی اهداف:

نظر خواهی از جامعه ذینفع نظر خواهی از جامعه ذینفع- روش نظرخواهی ساده:- روش نظرخواهی ساده:11 نظر خواهی از کل جامعه نظر خواهی از کل جامعه- روش نظر خواهی کامل:- روش نظر خواهی کامل:22االهم:33 االهم فی االهم:- روش االهم فی و - روش اهمیت ب@ر حس@ب اه@داف بن@دی طبق@ه و اهمیت ب@ر حس@ب اه@داف بن@دی طبق@ه

اینک@ه و خو@دکف@ایی ه@دف م@ث@ل س@از@مان@. ی@ا جامع@ه آن @ب@رای اینک@ه ض@رورت و خو@دکف@ایی ه@دف م@ث@ل س@از@مان@. ی@ا جامع@ه آن @ب@رای ض@رورت در را چ@@@@@@ی@زی چ@@@@@@ه بای@@@@@@د در کش@@@@@@اور@زان را چ@@@@@@ی@زی چ@@@@@@ه بای@@@@@@د کش@@@@@@اور@زان

زمین های خود کشت نمایند.زمین های خود کشت نمایند.


هم@انطور ک@ه از ن@ام آن پیداس@ت در این هم@انطور ک@ه از ن@ام آن پیداس@ت در این - روش ج,امع:- روش ج,امع:44روش ه@ر ه@د@فی @از لح@اظ@ ا@ق@تص@ادی-@اجت@ماعی و ف@رهنگی روش ه@ر ه@د@فی @از لح@اظ@ ا@ق@تص@ادی-@اجت@ماعی و ف@رهنگی و@ هر@ک@دام ب@ه @ش@عب پ@ای@ی@ن ت@ر@ تقس@یم@ ش@ده @و ب@ه@ بررس@ی@ و@ هر@ک@دام ب@ه @ش@عب پ@ای@ی@ن ت@ر@ تقس@یم@ ش@ده @و ب@ه@ بررس@ی@ آ@نه@@@@@@@@@@@ا@ @@@@@@@@@@@ ت@@@@@@@@@@@ک@ آ@نه@@@@@@@@@@@ا@ @@@@@@@@@@@ت@@@@@@@@@@@ک ت@@@@@@@@@@@ک@ ت@@@@@@@@@@@ک

ب@ه اص@ولی ک@ه دارای این روش گ@اهی پ@رد@ازیم. در ب@ه اص@ولی ک@ه دارای م@ی این روش گ@اهی پ@رد@ازیم. در م@ی اهمی@ت بیش@تری هس@تند ض@رایب@ بیش@ت@ری د@اده خ@واه@د ش@د. اهمی@ت بیش@تری هس@تند ض@رایب@ بیش@ت@ری د@اده خ@واه@د ش@د.

این روش همچ@ون روش ج@امع این روش همچ@ون روش ج@امع - روش ج,امع م,رامی:- روش ج,امع م,رامی:55ب@ه ه@ر @ک@دا@م ری@ز@ان ب@ر@نام@ه ب@ه ه@ر @ک@دا@م ب@وده @ل@یکن @ب@ر حس@ب@ م@را@م ری@ز@ان ب@ر@نام@ه ب@وده @ل@یکن @ب@ر حس@ب@ م@را@م و @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ و @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ش@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ع@ب ش@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ع@ب

ف@رهنگی( ض@رایب و اقتص@ادی-اجتماعی )مثال ه@ا ف@رهنگی( ض@رایب گ@روه و اقتص@ادی-اجتماعی )مثال ه@ا گ@روه متفاوتی داده خواهد شد.متفاوتی داده خواهد شد.

- برنامه ریزی عملیاتی- برنامه ریزی عملیاتی66- پیش بینی:- پیش بینی:22

هم@انطور ک@ه اش@اره گردی@د برنام@ه ری@زی ی@ک ن@وع آین@ده نگ@ری ب@وده ل@ذا هم@انطور ک@ه اش@اره گردی@د برنام@ه ری@زی ی@ک ن@وع آین@ده نگ@ری ب@وده ل@ذا تع@یین از ب@ن@ابرا@ین پس ت@ش@کیل @می ده@د. بی@نی پیش را آ@ن تع@یین ا@س@اس از ب@ن@ابرا@ین پس ت@ش@کیل @می ده@د. بی@نی پیش را آ@ن ا@س@اس اه@داف قس@مت اص@ل@ی ک@ار@ برن@ام@ه ری@ز @عملی@اتی پی@ش بی@نی عمل@ی@ات و اه@داف قس@مت اص@ل@ی ک@ار@ برن@ام@ه ری@ز @عملی@اتی پی@ش بی@نی عمل@ی@ات و

کاره@ایی است ک@ه برای@ دس@تیا@بی به @اهداف م@ورد @نیاز @می باش@د.کاره@ایی است ک@ه برای@ دس@تیا@بی به @اهداف م@ورد @نیاز @می باش@د.باش@ند. می اساس@ی بس@یار هزین@ه و زم@ان عام@ل دو بی@نی پیش باش@ند. در می اساس@ی بس@یار هزین@ه و زم@ان عام@ل دو بی@نی پیش در

سواالت مطرح در پیش بینی دقیق عبارتند از:سواالت مطرح در پیش بینی دقیق عبارتند از:- چه فعالیتی؟ )پیش بینی فعالیت ها(- چه فعالیتی؟ )پیش بینی فعالیت ها(11- از چه روشی؟ )پیش بینی روش های انجام کار(- از چه روشی؟ )پیش بینی روش های انجام کار(22- در چه مدت زمانی؟ )پیش بینی زمانی(- در چه مدت زمانی؟ )پیش بینی زمانی(33- در چه مکانی؟ )پیش بینی موقعیت مکانی برنامه(- در چه مکانی؟ )پیش بینی موقعیت مکانی برنامه(44- با چه منابعی؟ )پیش بینی منابع(- با چه منابعی؟ )پیش بینی منابع(55

می آن اج,رای ن,یز عملی,اتی ری,زی برنام,ه مرحل,ه می آخ,رین آن اج,رای ن,یز عملی,اتی ری,زی برنام,ه مرحل,ه آخ,رین باشد.باشد.


تم@امی کوش@ش ه@ای برنام@ه ری@زان در عملی@اتی ظ@اهر می گ@ردد تم@امی کوش@ش ه@ای برنام@ه ری@زان در عملی@اتی ظ@اهر می گ@ردد ک@ه در@ @نه@ای@ت ب@رای@ د@س@تیاب@ی@ ب@ه م@ام@وری@ت ه@ا@ی س@ا@زمان الزم ک@ه در@ @نه@ای@ت ب@رای@ د@س@تیاب@ی@ ب@ه م@ام@وری@ت ه@ا@ی س@ا@زمان الزم ری@زی@ بر@نام@ه@ ش@د نی@زاش@ار@ه قبال@ ک@ه هم@انطو@ر ری@زی@ م@ی @باش@د.@ بر@نام@ه@ ش@د نی@زاش@ار@ه قبال@ ک@ه هم@انطو@ر م@ی @باش@د.@ ا@س@تر@اتژی@ک ی@ک@ ن@و@ع @از@ برن@ام@ه@ ر@ی@زی ب@ود@ه ک@ه @نهای@ت@ا ب@ه @عملی@ات@ ا@س@تر@اتژی@ک ی@ک@ ن@و@ع @از@ برن@ام@ه@ ر@ی@زی ب@ود@ه ک@ه @نهای@ت@ا ب@ه @عملی@ات@ م@نج@ر خ@واه@د ش@د@.@ ل@ی@کن از@ د@ی@ر @ب@از تکن@ی@ک @ه@ایی تحت @عن@وان م@نج@ر خ@واه@د ش@د@.@ ل@ی@کن از@ د@ی@ر @ب@از تکن@ی@ک @ه@ایی تحت @عن@وان ک@ردن ع@مل@ی@اتی تص@ویر@ی @جهت ب@رنا@م@ه@ @ری@زی ه@ای ک@ردن رو@ش ع@مل@ی@اتی تص@ویر@ی @جهت ب@رنا@م@ه@ @ری@زی ه@ای رو@ش

بر@نامه @ها مورد استفا@ده قر@ار می گر@فته است.@بر@نامه @ها مورد استفا@ده قر@ار می گر@فته است.@اتف@اق ب@ه ق@ریب اک@ثر اس@تراتژیک ری@زی برنام@ه نظ@راز اتف@اق ص@رف ب@ه ق@ریب اک@ثر اس@تراتژیک ری@زی برنام@ه نظ@راز ص@رف ن@م@وداری می ب@ه ش@یوه@ تص@ویری اج@ر@ایی ن@م@وداری می برن@ام@ه ری@زی@ ه@ای@ ب@ه ش@یوه@ تص@ویری اج@ر@ایی برن@ام@ه ری@زی@ ه@ای@

باشد، زیرا:باشد، زیرا:- موض@وعات بیش@تری در فض@ای کم@تری قاب@ل بی@ان است.- موض@وعات بیش@تری در فض@ای کم@تری قاب@ل بی@ان است.11- بسیار سریع و غالبا آسانتر تفهیم می گردد.- بسیار سریع و غالبا آسانتر تفهیم می گردد.22آس@انتر 33 را برنام@ه در نظ@ر تجدی@د و ارزی@ابی کن@ترل، اج@را، آس@انتر - را برنام@ه در نظ@ر تجدی@د و ارزی@ابی کن@ترل، اج@را، -

خواهد نمود.خواهد نمود.


روش های برنامه ریزی تصویری:روش های برنامه ریزی تصویری:- روش نمودار گانت- روش نمودار گانت11- روش های شبکه ای- روش های شبکه ای22

((PERTPERT- روش پرت )- روش پرت )1-21-2((CPMCPM- روش سی.پی.ام. )- روش سی.پی.ام. )2-22-2

PERT: Program Evaluation and Review PERT: Program Evaluation and Review TechniqueTechnique

CPM: Critical Path MethodCPM: Critical Path Method

تکنیک های برنامه ریزیتکنیک های برنامه ریزی -7 -7

روش نمودار گانت:روش نمودار گانت:روش نم@ودار گ@انت نخس@تین و اساس@ی ت@رین روش تص@ویری در روش نم@ودار گ@انت نخس@تین و اساس@ی ت@رین روش تص@ویری در این روش در خالل جن@گ باش@د. ری@زی عملی@اتی می این روش در خالل جن@گ بر@نام@ه باش@د. ری@زی عملی@اتی می بر@نام@ه جه@انی@ اول@ توس@ط ه@نری ال. گ@ا@نت اب@داع گردی@ده و هم @اکن@ون جه@انی@ اول@ توس@ط ه@نری ال. گ@ا@نت اب@داع گردی@ده و هم @اکن@ون م@ورد رو@ش @ه@ای @تص@وی@ری عن@وان @یکی@ @از @به@تری@ن ب@ه@ م@ورد ن@ی@ز رو@ش @ه@ای @تص@وی@ری عن@وان @یکی@ @از @به@تری@ن ب@ه@ ن@ی@ز

است@فاده@ @قرا@ر@ می@ @گیرد@. است@فاده@ @قرا@ر@ می@ @گیرد@. این روش اص@وال ب@رای زمانبن@دی انج@ام وظ@ایف ب@ه وج@ود آم@ده و این روش اص@وال ب@رای زمانبن@دی انج@ام وظ@ایف ب@ه وج@ود آم@ده و

دارای دو بعد است:دارای دو بعد است:ب@ر 11 را وظ@ایف( ح@تی ی@ا )و عملی@ات عم@ودی ش@رح مح@ور ب@ر - را وظ@ایف( ح@تی ی@ا )و عملی@ات عم@ودی ش@رح مح@ور -

حس@ب تق@دم@ و ت@اخر@ انج@ام@ آنه@ا )@مراح@ل@ انج@ام ک@ار( ر@ا نم@ایش حس@ب تق@دم@ و ت@اخر@ انج@ام@ آنه@ا )@مراح@ل@ انج@ام ک@ار( ر@ا نم@ایش می دهد.می دهد.

- محور افقی نیز نشان دهنده زمان می باشد.- محور افقی نیز نشان دهنده زمان می باشد.22مثال: مثال:


ویژگی های نمودار گانت:ویژگی های نمودار گانت:

این نمودار نشان می دهد که:این نمودار نشان می دهد که:

- چه کارهایی و یا عملیاتی باید انجام گیرد.- چه کارهایی و یا عملیاتی باید انجام گیرد.11

- هر کار و یا عملیات از چند وظیفه تشکیل شده است.- هر کار و یا عملیات از چند وظیفه تشکیل شده است.22

- چه وظایفی باید بطور همزمان دنبال گردد.- چه وظایفی باید بطور همزمان دنبال گردد.33

- در داخل هر عملیات چه وظایفی باید بطور سریالی - در داخل هر عملیات چه وظایفی باید بطور سریالی 44انجام شود.انجام شود.

- زمان شروع و پایان هر وظیفه در چه تاریخی می باشد.- زمان شروع و پایان هر وظیفه در چه تاریخی می باشد.55

- دستیابی به هدف نهایی در چه تاریخی بدست می آید.- دستیابی به هدف نهایی در چه تاریخی بدست می آید.66


ایرادات این روش:ایرادات این روش:

- رابط@ه بین وظ@ایف مختل@ف در ه@ر ک@ار مش@خص نمی باشد.- رابط@ه بین وظ@ایف مختل@ف در ه@ر ک@ار مش@خص نمی باشد.11

ب@ا س@ایر وظ@ایف کاره@ا و 22 ب@ا س@ایر وظ@ایف کاره@ا و - رابط@ه بین وظ@ایف ی@ک ک@ار را - رابط@ه بین وظ@ایف ی@ک ک@ار را عملیات دیگر مشخص نمی نماید.عملیات دیگر مشخص نمی نماید.

- ت@اریخ ش@روع و پای@ان ه@ر وظیف@ه مش@خص می باش@د، لیکن - ت@اریخ ش@روع و پای@ان ه@ر وظیف@ه مش@خص می باش@د، لیکن 33معین نش@ده اس@ت ک@ه @در @ه@ر لحظ@ه از @زم@ان م@ا@ چن@د@ در ص@د معین نش@ده اس@ت ک@ه @در @ه@ر لحظ@ه از @زم@ان م@ا@ چن@د@ در ص@د

در هر وظیفه پیشرفت خواهیم داشت.در هر وظیفه پیشرفت خواهیم داشت.

- کن@ترل ک@ردن عملی@ات و تع@یین اینک@ه در ه@ر لحظ@ه از زم@ان - کن@ترل ک@ردن عملی@ات و تع@یین اینک@ه در ه@ر لحظ@ه از زم@ان 44باش@د م@ی پیش@رفت ای @از مرح@ل@ه چ@ه در@ عمل@ی@ات باش@د ک@ل@ م@ی پیش@رفت ای @از مرح@ل@ه چ@ه در@ عمل@ی@ات ک@ل@

دشوار می باشد. دشوار می باشد.


روش های شبکه ای:روش های شبکه ای:کوش@ش ه@ایی ک@ه در رف@ع ای@رادات وارده ب@ه روش نم@ودار گ@انت ب@ه عم@ل کوش@ش ه@ایی ک@ه در رف@ع ای@رادات وارده ب@ه روش نم@ودار گ@انت ب@ه عم@ل

آم@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@د، آم@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@د، برنامه ریزی به روش شبکه ای را بوجود آورد. برنامه ریزی به روش شبکه ای را بوجود آورد.

تعریف شبکه:تعریف شبکه:ش@بکه، تص@ویری ج@امع و دقی@ق از وض@ع کلی و تم@امی مراح@ل الزم ب@رای ش@بکه، تص@ویری ج@امع و دقی@ق از وض@ع کلی و تم@امی مراح@ل الزم ب@رای

اجرای یک برنامه و روابط آن با یکدیگر است.اجرای یک برنامه و روابط آن با یکدیگر است.معم@وال ج@زیی ت@رین قس@مت ه@ر مرحل@ه از ک@ار در ش@بکه را فع@الیت می معم@وال ج@زیی ت@رین قس@مت ه@ر مرحل@ه از ک@ار در ش@بکه را فع@الیت می

نامند.نامند.فعالیت ) (:فعالیت ) (:

ی@ک را برنام@ه ی@ک ی@ا ی@ک ط@رح انج@ام از و معین ی@ک ه@ر قس@مت مش@خص را برنام@ه ی@ک ی@ا ی@ک ط@رح انج@ام از و معین ه@ر قس@مت مش@خص فع@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@الیت @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@فع@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@الیت @@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

می نامن@د. نتیج@ه ه@ر فع@الیت ی@ک روی@داد ب@وده ک@ه خ@ود منش@اء فع@الیت می نامن@د. نتیج@ه ه@ر فع@الیت ی@ک روی@داد ب@وده ک@ه خ@ود منش@اء فع@الیت بعدی خواهد بود.بعدی خواهد بود.


رویداد) (:رویداد) (:رویداد نشان دهنده شروع و پایان یک فعالیت است. رویداد نشان دهنده شروع و پایان یک فعالیت است.

اساس شبکه را رویداد و فعالیت تشکیل می دهند.اساس شبکه را رویداد و فعالیت تشکیل می دهند.روش و مراحل تنظیم شبکه:روش و مراحل تنظیم شبکه:

- تعریف هدف- تعریف هدف11- تهیه فهرستی منطقی از فعالیت ها- تهیه فهرستی منطقی از فعالیت ها22- تعیین تقدم و تاخر رویدادها و فعالیت ها- تعیین تقدم و تاخر رویدادها و فعالیت ها33- شناخت دقیق روابط بین فعالیت ها- شناخت دقیق روابط بین فعالیت ها44


مزایای عمده برنامه ریزی شبکه ای:مزایای عمده برنامه ریزی شبکه ای:- رواب@ط بین تم@امی فع@الیت ه@ا خ@واه ب@ه ص@ورت مس@تقیم و خ@واه غ@یر - رواب@ط بین تم@امی فع@الیت ه@ا خ@واه ب@ه ص@ورت مس@تقیم و خ@واه غ@یر 11

مستقیم را بیان می کند.مستقیم را بیان می کند.- مش@کالت و موان@ع احتم@الی در ط@ول برنام@ه را مش@خص و قاب@ل رف@ع - مش@کالت و موان@ع احتم@الی در ط@ول برنام@ه را مش@خص و قاب@ل رف@ع 22

می کند.می کند.- نش@ان می ده@د ک@ه چ@ه فع@الیت ه@ایی بای@د ب@ه م@وازات یک@دیگر و چ@ه - نش@ان می ده@د ک@ه چ@ه فع@الیت ه@ایی بای@د ب@ه م@وازات یک@دیگر و چ@ه 33

ف@ع@الیت های@ی باید @به صورت @سری انجا@م@ @ش@ود.ف@ع@الیت های@ی باید @به صورت @سری انجا@م@ @ش@ود.- روابط بین فعالیت ها را بطور دقیق نشان می دهد.- روابط بین فعالیت ها را بطور دقیق نشان می دهد.44- برنام@ه ه@ای بس@یار پیچی@ده و مفص@ل را بس@یار س@اده و قاب@ل درک - برنام@ه ه@ای بس@یار پیچی@ده و مفص@ل را بس@یار س@اده و قاب@ل درک 55

بیان خواهد کرد.بیان خواهد کرد.- ب@رای تع@یین زم@ان دقی@ق ه@ر فع@الیت از آم@ار و احتم@ال اس@تفاده می - ب@رای تع@یین زم@ان دقی@ق ه@ر فع@الیت از آم@ار و احتم@ال اس@تفاده می 66

کند.کند. - زم@ان الزم جهت انج@ام کام@ل ی@ک ط@رح را تقریب@ا دقی@ق بی@ان می کن@د.- زم@ان الزم جهت انج@ام کام@ل ی@ک ط@رح را تقریب@ا دقی@ق بی@ان می کن@د.77

- تکنیک های برنامه ریزی- تکنیک های برنامه ریزی77- روی@داد جوشش@ی: روی@دادی اس@ت - روی@داد جوشش@ی: روی@دادی اس@ت 66

فع@الیت چن@د آغ@ازین@ نق@ط@ه فع@الیت ک@ه@ چن@د آغ@ازین@ نق@ط@ه ک@ه@ است.است.

- رویداد واسطه:- رویداد واسطه:77- ش@ماره گ@ذاری روی@دادها:روی@دادها - ش@ماره گ@ذاری روی@دادها:روی@دادها 88

گ@ذار@ی ش@ماره ص@ورت@ی ب@ه گ@ذار@ی بای@د ش@ماره ص@ورت@ی ب@ه بای@د ش@وند ک@ه@ هم@وار@ه ش@مار@ه روی@داد ش@وند ک@ه@ هم@وار@ه ش@مار@ه روی@داد پ@ای@انی ر@وی@د@اد از پ@ای@انی پ@ا@ی@ه @کوچ@ک@تر@ ر@وی@د@اد از پ@ا@ی@ه @کوچ@ک@تر@ باش@د@. ض@من@ا رو@ی@داد @تک@راری @مج@از باش@د@. ض@من@ا رو@ی@داد @تک@راری @مج@از

ن@می@ باش@د@. ن@می@ باش@د@. - طول کمانها:- طول کمانها:99

- واحد زمان:- واحد زمان:1010- حلق@ه در ش@بکه: در ش@بکه وج@ود - حلق@ه در ش@بکه: در ش@بکه وج@ود 1111

حل@ق@ه مج@ا@ز نب@وده و@ نبای@د در @ش@بکه حل@ق@ه مج@ا@ز نب@وده و@ نبای@د در @ش@بکه ه@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ا ه@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ا

حلقه ای شکل گیرد.حلقه ای شکل گیرد.

قواعد ترسیم شبکه:قواعد ترسیم شبکه:- فعالیت پیش نیاز)پایه(: - فعالیت پیش نیاز)پایه(: 11از 22 قب@ل ت@اخر: و تق@دم اص@ل از - قب@ل ت@اخر: و تق@دم اص@ل -

کلی@ه بای@د فع@الیت ی@ک کلی@ه ش@روع بای@د فع@الیت ی@ک ش@روع ترس@یم ماقب@ل ه@ای ترس@یم فع@الیت ماقب@ل ه@ای فع@الیت

شده باشد.شده باشد.ه@@ر 33 ه@@ا: فع@@الیت نم@@ایش ه@@ر - ه@@ا: فع@@الیت نم@@ایش -

ب@ر ب@ار ی@ک ب@ر فع@ا@لیت @بای@د ف@ق@ط ب@ار ی@ک فع@ا@لیت @بای@د ف@ق@ط روی شبکه ظاهر گردد.روی شبکه ظاهر گردد.

بای@د 44 ش@بکه روی@داد: نم@ایش بای@د - ش@بکه روی@داد: نم@ایش -دارای ی@ک روی@داد آغ@ازین و ی@ک دارای ی@ک روی@داد آغ@ازین و ی@ک

رویداد پایانی باشد.رویداد پایانی باشد.روی@دادی 55 پوشش@ی: روی@داد روی@دادی - پوشش@ی: روی@داد -

چن@د پای@ان نقط@ه ک@ه چن@د اس@ت پای@ان نقط@ه ک@ه اس@ت فعالیت باشد.فعالیت باشد.


روش پرت:روش پرت:

”پ@رت“ روش@ی جهت ب@ه ح@داقل رس@اندن ت@اخیر، وقف@ه و ”پ@رت“ روش@ی جهت ب@ه ح@داقل رس@اندن ت@اخیر، وقف@ه و تض@ا@د در ا@نج@ام برنا@م@ه و هما@هن@گ س@اختن@ قس@مت ه@ای تض@ا@د در ا@نج@ام برنا@م@ه و هما@هن@گ س@اختن@ قس@مت ه@ای مخ@تل@ف @ی@ک ط@رح @اج@ر@ایی@ می ب@اش@د. ب@ه عب@ارت دیگ@ر مخ@تل@ف @ی@ک ط@رح @اج@ر@ایی@ می ب@اش@د. ب@ه عب@ارت دیگ@ر

زم,ان زم,ان در @این @رو@ش @م@ا ب@ه @د@نب@ال@ تع@یین @هرچ@ه @د@قی@ق ت@ر@ در @این @رو@ش @م@ا ب@ه @د@نب@ال@ تع@یین @هرچ@ه @د@قی@ق ت@ر@ ب@رای@ نی@ل @ب@ه @ی@ک ه@دف نه@ایی @و کوت@ا@ه ک@ردن این ب@رای@ نی@ل @ب@ه @ی@ک ه@دف نه@ایی @و کوت@ا@ه ک@ردن این الزمالزم

ز@مان@ تا ح@د ممکن می@ باش@یم.ز@مان@ تا ح@د ممکن می@ باش@یم.

ط,ول م,دت ط,ول م,دت پس ب@ه عب@ارت دقی@ق ت@ر ”پ@رت“ مبت@نی ب@ر پس ب@ه عب@ارت دقی@ق ت@ر ”پ@رت“ مبت@نی ب@ر ا,ج,رای ,برنام,ه و ,روش ه,ای ک,وت,اه ک,ردن این ا,ج,رای ,برنام,ه و ,روش ه,ای ک,وت,اه ک,ردن این

قرار دارد. قرار دارد.مدتمدت


روش برآورد زمان:روش برآورد زمان:TE = (A+4M+B)/6TE = (A+4M+B)/6A:A:زمان حداقلزمان حداقل M:M: زمان محتملزمان محتمل B:B: زمان حداکثرزمان حداکثر

نظارت، کنترل و ارزیابی:نظارت، کنترل و ارزیابی:اس@اس ارزی@ابی در روش پ@رت ب@ر زم@ان س@نجی ق@رار دارد، اس@اس ارزی@ابی در روش پ@رت ب@ر زم@ان س@نجی ق@رار دارد، و اینک@ه آی@ا: فع@الیت م@ورد نظ@ر مط@ابق زم@انی ک@ه ب@رای و اینک@ه آی@ا: فع@الیت م@ورد نظ@ر مط@ابق زم@انی ک@ه ب@رای

آن برآورد شده، انجام می گیرد؟ آن برآورد شده، انجام می گیرد؟ مثال:مثال:


روش سی.پی.ام.:روش سی.پی.ام.:

اض@افه ب@ا اس@ت ”پ@رت“ روش هم@ان تقریب@ا ام.“ پی. اض@افه ”س@ی. ب@ا اس@ت ”پ@رت“ روش هم@ان تقریب@ا ام.“ پی. ”س@ی. اینکه:اینکه:

اوال: ک@اهش و اف@زایش هزین@ه ه@ا را تنه@ا در تقب@ل و تطوی@ل زم@ان اوال: ک@اهش و اف@زایش هزین@ه ه@ا را تنه@ا در تقب@ل و تطوی@ل زم@ان می @ مس@تقیم @هزین@ه ب@ه @محا@س@به@ ب@ل@ک@ه ه@ا @ندا@نس@ت@ه می @بر@نا@م@ه مس@تقیم @هزین@ه ب@ه @محا@س@به@ ب@ل@ک@ه ه@ا @ندا@نس@ت@ه بر@نا@م@ه

پردازد.پردازد.

س@ابقه ب@دون ه@ای برنام@ه اج@رای ب@ه ن@درت ب@ه چ@ون س@ابقه ثانی@ا: ب@دون ه@ای برنام@ه اج@رای ب@ه ن@درت ب@ه چ@ون ثانی@ا: ب@رآورد زم@ان مش@کالت بس@یار کم@تری لح@اظ از پ@ردازد، ب@رآورد زم@ان مش@کالت بس@یار کم@تری م@ی لح@اظ از پ@ردازد، م@ی دا@ش@ت@ه و ک@وش@ش خ@ود@ @را @ص@رف محا@س@به هز@ی@ن@ه ه@ای @برنام@ه دا@ش@ت@ه و ک@وش@ش خ@ود@ @را @ص@رف محا@س@به هز@ی@ن@ه ه@ای @برنام@ه

می@ کند.می@ کند.


زم@ان دو فع@الیت ه@ر اج@رای ب@رای ام.“ پی. ”س@ی. زم@ان در دو فع@الیت ه@ر اج@رای ب@رای ام.“ پی. ”س@ی. در من@ظ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ور من@ظ@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ور

می گردد:می گردد:ب@ا هزین@ه معم@ولی 11 آن فع@الیت ب@ا هزین@ه معم@ولی - زم@ان ط@بیعی ک@ه طی آن فع@الیت - زم@ان ط@بیعی ک@ه طی

انج@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ام انج@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@ام می گردد.می گردد.

- زم@ان فش@رده ک@ه ب@رای انج@ام فع@الیت ه@ا در زم@ان کوت@اه - زم@ان فش@رده ک@ه ب@رای انج@ام فع@الیت ه@ا در زم@ان کوت@اه 22 تر@ و با @هزین@ه بیش@تر انج@ام می@ گیرد.@تر@ و با @هزین@ه بیش@تر انج@ام می@ گیرد.@

“. . . ” کمترین که است این در ام پی سی سعی کلی .“ بطور . . ” کمترین که است این در ام پی سی سعی کلی بطورکمترین در آن با را برنامه بتوان که را مناسبی کمترین هزینه در آن با را برنامه بتوان که را مناسبی هزینه

. آورد بدست را کرد اجرا مناسب .زمان آورد بدست را کرد اجرا مناسب زمان


بودجه:بودجه:ب@رآورد و درآم@دها بی@نی پیش دهن@ده نش@ان ک@ه اس@ت ب@رآورد س@ندی و درآم@دها بی@نی پیش دهن@ده نش@ان ک@ه اس@ت س@ندی

هزینه های می باشد.هزینه های می باشد.بودجه ریزی عملیاتی:بودجه ریزی عملیاتی:

بودج@ه ری@زی عملی@اتی دو عام@ل ”ص@رفه ج@ویی“ و ”اثربخش@ی“ بودج@ه ری@زی عملی@اتی دو عام@ل ”ص@رفه ج@ویی“ و ”اثربخش@ی“ نظ@ام@ در@ کن@د@. اض@افه @می@ ر@ی@ز@ی س@نت@ی@ ب@و@دج@ه@ ب@ه @ا@بع@اد نظ@ام@ ر@ا در@ کن@د@. اض@افه @می@ ر@ی@ز@ی س@نت@ی@ ب@و@دج@ه@ ب@ه @ا@بع@اد ر@ا تم@ا@یز ”@اثر@بخ@ش@ی“ و@ ع@ملی@ا@ت@ی @بی@ن @”ک@ارا@یی“ ری@ز@ی@ تم@ا@یز بو@دج@ه@ ”@اثر@بخ@ش@ی“ و@ ع@ملی@ا@ت@ی @بی@ن @”ک@ارا@یی“ ری@ز@ی@ بو@دج@ه@ ق@ای@ل می@ @ش@ویم@. ”ک@ا@را@یی“ اس@ت@فاده م@ف@ی@د از@ من@ابع@ م@و@رد نظ@ر ق@ای@ل می@ @ش@ویم@. ”ک@ا@را@یی“ اس@ت@فاده م@ف@ی@د از@ من@ابع@ م@و@رد نظ@ر

بو@د@ه @در حا@لی @که@ ”ا@ثرب@خشی@“ ب@ا عم@ل@کرد ک@ار م@رتبط @اس@ت.@بو@د@ه @در حا@لی @که@ ”ا@ثرب@خشی@“ ب@ا عم@ل@کرد ک@ار م@رتبط @اس@ت.@م@دیریت بخش اص@الح ری@زی عملی@اتی بودج@ه م@دیریت بخش مهم@ترین ه@دف اص@الح ری@زی عملی@اتی بودج@ه مهم@ترین ه@دف می بخش این مخ@ارج @در اثربخش@ی اف@زایش@ می عم@ومی @و بخش این مخ@ارج @در اثربخش@ی اف@زایش@ عم@ومی @و

باشد.باشد.


پس ب@ه منظ@ور اص@الح نظ@ام بودج@ه ری@زی از روش موج@ود ب@ه روش پس ب@ه منظ@ور اص@الح نظ@ام بودج@ه ری@زی از روش موج@ود ب@ه روش هدفمن@د و عملی@اتی و ب@ه ص@ورت قیمت تم@ام ش@ده س@ازمان م@دیریت هدفمن@د و عملی@اتی و ب@ه ص@ورت قیمت تم@ام ش@ده س@ازمان م@دیریت

برن@ام@ه @ری@زی@)@م@اده@ برن@ام@ه @ری@زی@)@م@اده@ و@ و @دس@تگاههای 138138و@ بر@ن@ام@ه @چه@ارم@( ق@انون و @دس@تگاههای بر@ن@ام@ه @چه@ارم@( ق@انون ق@انون برنام@ه چه@ارم( م@وظ@ف @ب@ه انج@ام@ ام@وری ق@انون برنام@ه چه@ارم( م@وظ@ف @ب@ه انج@ام@ ام@وری 144144اج@رایی)م@اده @اج@رایی)م@اده @

در این زمینه گردیده اند.در این زمینه گردیده اند.اهداف روش قیمت تمام شده:اهداف روش قیمت تمام شده:

- ارتقاء ارایه کیفیت خدمات به مردم- ارتقاء ارایه کیفیت خدمات به مردم11- ف@راهم آوردن زمین@ه استانداردس@ازی خ@دمات دس@تگاههای اجرایی- ف@راهم آوردن زمین@ه استانداردس@ازی خ@دمات دس@تگاههای اجرایی22- افزایش انگیزه کارکنان و مدیران انجام دهنده فعالیت- افزایش انگیزه کارکنان و مدیران انجام دهنده فعالیت33زمین@ه س@ازی 44 و ه@ای موج@ود و ظ@رفیت من@ابع از بهین@ه اس@تفاده زمین@ه س@ازی - و ه@ای موج@ود و ظ@رفیت من@ابع از بهین@ه اس@تفاده -

س@@@@@@@@@@@@@@@@@@اختار س@@@@@@@@@@@@@@@@@@اختار ا@ص@@@@@@@@@@@@@@@@@@الح ا@ص@@@@@@@@@@@@@@@@@@الح بودجه ریزی و اجرای بودجهبودجه ریزی و اجرای بودجه

- اعطای اختیارات الزم به مدیران انجام دهنده فعالیت- اعطای اختیارات الزم به مدیران انجام دهنده فعالیت55- کن@ترل نت@ایج فع@الیت ه@ا و خ@دمات ب@ه ج@ای کن@ترل مراح@ل انج@ام کار- کن@ترل نت@ایج فع@الیت ه@ا و خ@دمات ب@ه ج@ای کن@ترل مراح@ل انج@ام کار66


روش اجرایی:روش اجرایی:

- شناس@ایی فع@الیت و خ@دمات قاب@ل ارای@ه ب@ه روش - شناس@ایی فع@الیت و خ@دمات قاب@ل ارای@ه ب@ه روش 11قیمت تمام شدهقیمت تمام شده

- محاس@به قیمت تم@ام ش@ده فع@الیت و ی@ا خ@دمت و - محاس@به قیمت تم@ام ش@ده فع@الیت و ی@ا خ@دمت و 22تایید آن در سازمان مدیریت و برنامه ریزیتایید آن در سازمان مدیریت و برنامه ریزی

و 33 مج@ری واح@د مس@ئول بین توافقنام@ه مبادل@ه و - مج@ری واح@د مس@ئول بین توافقنام@ه مبادل@ه -ری@یس دس@تگ@اه اج@رایی: در این توا@فقنام@ه موض@وع@ ری@یس دس@تگ@اه اج@رایی: در این توا@فقنام@ه موض@وع@ و @ع@ن@وان @فع@الی@ت و@ ی@ا@ خ@دمت@، ت@ع@ه@دات@ و@ا@ح@د @مج@ری و @ع@ن@وان @فع@الی@ت و@ ی@ا@ خ@دمت@، ت@ع@ه@دات@ و@ا@ح@د @مج@ری

و ت@عهدا@ت دستگاه@ اجرای@ی لحاظ @می گردد@.و ت@عهدا@ت دستگاه@ اجرای@ی لحاظ @می گردد@.


نحوه و روش محاسبه قیمت تمام شده:نحوه و روش محاسبه قیمت تمام شده:

الف( در سال اول و دوم برنامه چهارم:الف( در سال اول و دوم برنامه چهارم:

- هزینه های پرسنلی) حقوق و دستمزد(- هزینه های پرسنلی) حقوق و دستمزد(11

- هزینه های مصرفی)مواد مستقیم(- هزینه های مصرفی)مواد مستقیم(22

و ه@ا فع@الیت تم@ام ش@ده قیمت در محاس@به و تذکر: ه@ا فع@الیت تم@ام ش@ده قیمت در محاس@به تذکر: چه@ارم برنام@ه دوم و اول س@الهای در چه@ارم خ@دمات برنام@ه دوم و اول س@الهای در خ@دمات و )ام@وال س@رمایه @ای باالس@ری، ه@ای@ و ه@زین@ه )ام@وال س@رمایه @ای باالس@ری، ه@ای@ ه@زین@ه غ@یر مص@ر@فی مس@تقیم @و غ@یر پرس@ن@لی غ@یر دار@ایی(،@ مص@ر@فی مس@تقیم @و غ@یر پرس@ن@لی دار@ایی(،@

مستقیم را شامل نمی شود.مستقیم را شامل نمی شود.


ب( بقیه سالهای برنامه چهارم:ب( بقیه سالهای برنامه چهارم: 2020از س@ال س@وم برنام@ه چه@ارم ب@ه بع@د، ح@داقل از س@ال س@وم برنام@ه چه@ارم ب@ه بع@د، ح@داقل

اج@رایی مش@مول دس@تگاههای واح@دهای اج@رایی مش@مول درص@د دس@تگاههای واح@دهای درص@د این روش ف@وق ق@رار گرفت@ه و عالوه ب@ر هزین@ه این روش ف@وق ق@رار گرفت@ه و عالوه ب@ر هزین@ه ه@ای ف@وق بای@د هزین@ه ه@ای پرس@نلی غ@یر مس@تقیم، ه@ای ف@وق بای@د هزین@ه ه@ای پرس@نلی غ@یر مس@تقیم، هزین@ه ه@ای م@واد مص@رفی غ@یر مس@تقیم، هزین@ه هزین@ه ه@ای م@واد مص@رفی غ@یر مس@تقیم، هزین@ه ه@ای باالس@ری و هزین@ه ه@ای س@رمایه ای ح@داقل ه@ای باالس@ری و هزین@ه ه@ای س@رمایه ای ح@داقل

برای واحد مجری محاسبه گردد.برای واحد مجری محاسبه گردد.


چگونگی هزینه کرد صرفه جویی حاصل:چگونگی هزینه کرد صرفه جویی حاصل:م@یزان 11 م@یزان - ایج@اد 6060- جهت حاص@ل ج@ویی ص@رفه درص@د ایج@اد جهت حاص@ل ج@ویی ص@رفه درص@د

انگ@یزه در@ کارکنان واح@د مجری@ هزی@نه خواه@د شد. انگ@یزه در@ کارکنان واح@د مجری@ هزی@نه خواه@د شد. م@یزان 22 م@یزان - و 4040- کیفی ارتق@اء جهت باقیمان@ده درص@د و کیفی ارتق@اء جهت باقیمان@ده درص@د

تش@وی@ق کارکن@ان@ س@تا@دی واح@ده@ای ذیرب@ط @می باش@د. از تش@وی@ق کارکن@ان@ س@تا@دی واح@ده@ای ذیرب@ط @می باش@د. از درص@د جهت ارت@ق@اء و بهب@و@د کیفی خ@دمات درص@د جهت ارت@ق@اء و بهب@و@د کیفی خ@دمات 3030رقم@ ف@وق رقم@ ف@وق

نظ@ی@ر اص@الح ن@ظ@ام م@دی@ریتی،@ آم@وزش@ و ب@هس@ازی کارکن@ان نظ@ی@ر اص@الح ن@ظ@ام م@دی@ریتی،@ آم@وزش@ و ب@هس@ازی کارکن@ان ب@رای ت@جه@یزات و @ی@ا خری@د امکا@ن@ات باز@س@ازی و ب@رای تج@ه@یر ت@جه@یزات و @ی@ا خری@د امکا@ن@ات باز@س@ازی و تج@ه@یر

د@رص@د ب@اقی ما@ن@ده ن@یز@ جهت@ تش@ویق د@رص@د ب@اقی ما@ن@ده ن@یز@ جهت@ تش@ویق 1010واح@د @مج@ری و@ واح@د @مج@ری و@ نظ@ارت نام@ه آ@ئین این اج@رای ب@ر ک@ه نظ@ارت کارکن@ان @س@تا@دی نام@ه آ@ئین این اج@رای ب@ر ک@ه کارکن@ان @س@تا@دی

دارند@ هزی@نه خوا@هد @شد.دارند@ هزی@نه خوا@هد @شد.

- برنامه ریزی عقالیی و - برنامه ریزی عقالیی و 99تعاملیتعاملی

برن@امه ريزي عقاليي عب@ارت اس@ت از مجم@وعه اي از اص@ول ي@ا برن@امه ريزي عقاليي عب@ارت اس@ت از مجم@وعه اي از اص@ول ي@ا فنون @استر@اتژي@ك برا@ي رسيدن ب@ه هدف @معين…@فنون @استر@اتژي@ك برا@ي رسيدن ب@ه هدف @معين…@

در برن@امه ريزي عقاليي، فراين@د برن@امه ريزي ش@امل مجم@وعه اي در برن@امه ريزي عقاليي، فراين@د برن@امه ريزي ش@امل مجم@وعه اي اين@ فر@اين@د س@ياس@ت گذ@اران و اين@ فر@اين@د س@ياس@ت گذ@اران و از @روش@ها تلقي م@ي@ ش@ود. در از @روش@ها تلقي م@ي@ ش@ود. در را و ه@دفها را برن@ا@م@ه ريزا@ن مي كو@ش@ند مش@ك@الت مهم، @نيازه@ا و ه@دفها برن@ا@م@ه ريزا@ن مي كو@ش@ند مش@ك@الت مهم، @نيازه@ا شناس@ا@ي@ي و @ا@ه@داف كلي را@ ب@ه @اه@دا@ف@ ج@زئي تب@ديل@ و ش@قوق شناس@ا@ي@ي و @ا@ه@داف كلي را@ ب@ه @اه@دا@ف@ ج@زئي تب@ديل@ و ش@قوق ه@مچ@نين ك@نن@د. دوره @عم@ل@ @را @ت@وص@ي@ف@ مخ@تل@ف را@ه@ ه@اي ه@مچ@نين و@ ك@نن@د. دوره @عم@ل@ @را @ت@وص@ي@ف@ مخ@تل@ف را@ه@ ه@اي و@ ن@يز @م@ش@خص م@ي ش@و@د @و @ و@ @فا@ي@دة@«@ ه@ر@ ش@ق خ@ا@ص ن@يز @م@ش@خص م@ي ش@و@د @و @»ه@ز@ين@ه و@ @فا@ي@دة@«@ ه@ر@ ش@ق خ@ا@ص »ه@ز@ين@ه

بر@ن@ا@م@ه عم@ل @آن ا@نتخ@ا@ب@ مي@ @گ@ردد@. آ@ن@ گ@ا@ه@ بر@نام@ه ب@ه @اج@را@يي و بر@ن@ا@م@ه عم@ل @آن ا@نتخ@ا@ب@ مي@ @گ@ردد@. آ@ن@ گ@ا@ه@ بر@نام@ه ب@ه @اج@را@يي و ب@رنا@م@ة ا@ج@راي@ي@ ب@ه@ پ@ر@و@ژه تب@ديل@ م@ي@ @ش@و@د@ @س@پس @ب@رنا@م@ه ا@ج@را@ ب@رنا@م@ة ا@ج@راي@ي@ ب@ه@ پ@ر@و@ژه تب@ديل@ م@ي@ @ش@و@د@ @س@پس @ب@رنا@م@ه ا@ج@را@

شده @با @ت@وجه به@ ه@دف ا@صلي@ @مورد@ ار@زي@ا@بي@ ق@ر@ار مي@ گيرد.شده @با @ت@وجه به@ ه@دف ا@صلي@ @مورد@ ار@زي@ا@بي@ ق@ر@ار مي@ گيرد.

- برنامه ریزی عقالیی و - برنامه ریزی عقالیی و 99تعاملیتعاملی

در برنامه ريزي تعاملي، فرايند برنامه ريزي خيلي قالبي در برنامه ريزي تعاملي، فرايند برنامه ريزي خيلي قالبي و از پيش تعيين شده، نيست. در اين الگو، تفسير و از پيش تعيين شده، نيست. در اين الگو، تفسير

عمل، مفهوم مبادله اطالعات و طبيعت پوياي تعامل عمل، مفهوم مبادله اطالعات و طبيعت پوياي تعامل بين افراد و نظام و محيط مورد تأكيد مي باشد. طبق بين افراد و نظام و محيط مورد تأكيد مي باشد. طبق

اين الگو، برنامه ريزي كوششي است به منظور اين الگو، برنامه ريزي كوششي است به منظور وساطت بين عمل و نظر. در اين الگو برنامه ريزي وساطت بين عمل و نظر. در اين الگو برنامه ريزي

به عنوان يك سلسله روشهاي منطقي، مرتبط به هم به عنوان يك سلسله روشهاي منطقي، مرتبط به هم و داراي توالي تلقي نمي شود؛ بلكه برنامه ريزي از و داراي توالي تلقي نمي شود؛ بلكه برنامه ريزي از

ديد اين الگو عبارت است از تعامل، تفسير، ديد اين الگو عبارت است از تعامل، تفسير، تصميم گيري و باز تعامل، تفسير و تصميم گيري.تصميم گيري و باز تعامل، تفسير و تصميم گيري.


چند مطلب مهم:چند مطلب مهم:

در پایان مبحث برنامه ریزی، توجه به چند مطلب در پایان مبحث برنامه ریزی، توجه به چند مطلب و بحث پیرامون آن مطالب الزم به نظر می و بحث پیرامون آن مطالب الزم به نظر می

رسد:رسد:

الف( حد دقت در برنامه ریزیالف( حد دقت در برنامه ریزی

ب( وسواس در برنامه ریزیب( وسواس در برنامه ریزی

پ( آزمایش برنامهپ( آزمایش برنامه

ت( تصویب برنامهت( تصویب برنامه

- مطالب مهم برنامه ریزی- مطالب مهم برنامه ریزی1010الف( حد دقت در برنامه ریزیالف( حد دقت در برنامه ریزی

در برنامه ریزی باید یک اصل کلی را رعایت کرد و آن، این که در در برنامه ریزی باید یک اصل کلی را رعایت کرد و آن، این که در هنگام برنامه ریزی، دقت بیشتر و در اجرا، سرعت زیادتر مطلوب هنگام برنامه ریزی، دقت بیشتر و در اجرا، سرعت زیادتر مطلوب

است؛ اما این دقت و حساب شده عمل کردن هم حدی دارد.است؛ اما این دقت و حساب شده عمل کردن هم حدی دارد.

اصل و ریشه ژرف نگری و دقت در امور، توقف نمودن به هنگام اصل و ریشه ژرف نگری و دقت در امور، توقف نمودن به هنگام شبهه است.شبهه است.

بدین معنا که اگر در موردی به نتایج کار، علم نداری و نمی دانی بدین معنا که اگر در موردی به نتایج کار، علم نداری و نمی دانی این کار در نهایت به کجا خواهد انجامید، آیا این کار مفید است و این کار در نهایت به کجا خواهد انجامید، آیا این کار مفید است و یا مضر و آیا این عمل دارای بازتاب و نتیجه مثبت است یا منفی یا مضر و آیا این عمل دارای بازتاب و نتیجه مثبت است یا منفی

باید توقف کنی و دست به کار نشوی، اما در جایی که جوانب امر باید توقف کنی و دست به کار نشوی، اما در جایی که جوانب امر z روشن است و شبهه ای وجود ندارد، تعلل ورزیدن بیش از z روشن است و شبهه ای وجود ندارد، تعلل ورزیدن بیش از کامال کامال

حد بی معناست. حد بی معناست.


ب( وسواس در برنامه ریزیب( وسواس در برنامه ریزیاگر کسی با وجود خوب اندیشیدن در اطراف اگر کسی با وجود خوب اندیشیدن در اطراف

شبهات و یافتن راه حلهایی برای آنها باز مردد شبهات و یافتن راه حلهایی برای آنها باز مردد بود، دچار وسواس در برنامه ریزی شده، باید بود، دچار وسواس در برنامه ریزی شده، باید

قاطعانه این صفت را از خود دور کند و با قدرت قاطعانه این صفت را از خود دور کند و با قدرت وارد عمل گردد، زیرا این صفت، نه تنها دور وارد عمل گردد، زیرا این صفت، نه تنها دور

اندیشی نبوده، بلکه ترس است.اندیشی نبوده، بلکه ترس است.


پ( آزمایش برنامهپ( آزمایش برنامهپس از تهیه و تدوین برنامه، جهت اطمینان بیشتر نسبت به پس از تهیه و تدوین برنامه، جهت اطمینان بیشتر نسبت به

نتایج، باید حتی االمکان برنامه را در محدوده ای کوچک نتایج، باید حتی االمکان برنامه را در محدوده ای کوچک z اگر z اگر آزمایش کرد و به دقت مورد ارزیابی قرار داد، مثال آزمایش کرد و به دقت مورد ارزیابی قرار داد، مثالبرنامه ای برای روستاهای کشور تهیه شده، الزم است برنامه ای برای روستاهای کشور تهیه شده، الزم است حدود ده روستای مختلف را- که دارای اقلیمها، آداب و حدود ده روستای مختلف را- که دارای اقلیمها، آداب و

سنن اجتماعی و مذاهب گوناگونند- انتخاب نمود و برنامه سنن اجتماعی و مذاهب گوناگونند- انتخاب نمود و برنامه را در آن آزمایش کرد.را در آن آزمایش کرد.

z نتایج z نتایج در زمان اجرا بهتر است که برنامه ریزان، مستقیما در زمان اجرا بهتر است که برنامه ریزان، مستقیمارا مد نظر بگیرند و پس از ارزیابی دقیق، نقاط ضعف را مد نظر بگیرند و پس از ارزیابی دقیق، نقاط ضعف

برنامه را مشخص کرده برطرف کنند.برنامه را مشخص کرده برطرف کنند.


ت( تصویب برنامهت( تصویب برنامهپس از تهیه برنامه و انجام دادن آزمایش، برنامه پس از تهیه برنامه و انجام دادن آزمایش، برنامه

جهت تصویب به مراجع مربوط ارسال می جهت تصویب به مراجع مربوط ارسال می گردد، در صورتی که نظر خاصی ارائه شد، در گردد، در صورتی که نظر خاصی ارائه شد، در

برنامه اعمال و پس از اصالحات و تصویب، برنامه اعمال و پس از اصالحات و تصویب، برنامه جهت اجرا ابالغ می گردد.برنامه جهت اجرا ابالغ می گردد.

تشکر تشکر با با

بسم الله الرحمن الرحیم برنامه ریزی

Documents