گوشه ای از تنگناها و...

33
. ت س ا هان ف ص ر ا ه ش ان ت س ر ه ش ن ی ا ز ک ر م. ت س ا ران ی ا ز ک ر م در هان ف ص ا ان ت سی ا ها ن ا ت س ر ه ش ی ار ک# ی هان ف ص ا ان ت س ر ه ش اهان ادش;pma&) ی ار دودم;pma&ان د ن) چ ت خ ت ی ا) ری ه ش ن ی . ا ت س ی ا ن ها6 ج رت ه ش که دارای ت س ا ران ی ی ا خ ی ار رگ و ی ر6 ی رهای ه ش ی ار ک ت ی ها ف ص ا ;pma&ز ک ر م ر ی & ن و هان ف& ص ا ان ;pma&ت س ا ;pma&ز ک ر م هان ف& ص ر ا ه & ش ;pma& زدد. گ ی م ر6& ی ان وی ف& ص ;pma& دوره ه6 ن نF ی ا ن ا وف ک & ش و اوج ;pma&ت س وده ا6 & ب ران& ی ا ن ی & ش# یO پ ن می ;pma&و س هان ف& ص . ا ;pma&ت س ه اS ت;pma& ف ز گزار& قه رود د ت;pma& ی ا ارر ت ک و در ران & ی ا ;pma&ز ک ر می درر ی ;pma&و ک م;pma&ه ی ی ه ای ق;pma& ط ن م در ر ه & ش ن ی . ا ;pma&ت س ا هان ف& ص ا ای ت س ر ه ش وای ه و6 تF . ا ت س ور ا ش ک ن یدی ا صاS ن ف ی و ا گ ت ه ز ق ری، گ ش زد گ ز ک را م و ار) هد ش م و ران ه ن شار) پ( ت ی مع6 ج رn ظ ن ار ران ی رگ ا ر6 ی ر ه ش ی، مکارش;pma& ار ل ف ک;pma& اری، ج یر6 یهک;pma& اری،ر ق ن ه6 ت;pma& ی وا ب ی م نF ی ا ت& س ع د ی ا ;pma&ت ص ره;pma& ا و هی . ار ;pma&ت س م اn ظ ن م ;pma& ول ص فل و دارای د ت;pma& ع م نF ا رد. هک ار ری اش مکا ت ا ی و خ ورشار ب ا ت ن ت م1

Upload: others

Post on 13-Dec-2020

14 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

شهرستان اصفهان یکی از شهرستانهای استان اصفهان در مرکز ایران است. مرک��ز این شهرس��تانشهر اصفهان است.

اصفهانیکی از شهرهای بزرگ و تاریخی ایران است که دارای شهرت جهانی است. این ش��هرپایتخت چند دودمان از پادشاهان پیشین ایران بوده است و اوج شکوفایی آن بهدوره صفویان ب�ر می گ�ردد. شهر اصفهان مرکز استان اصفهان و نیز مرکز شهرستاناصفهان است. این شهر در منطقه ای نیمه کویری در مرکز ایران و در کنارزاینده رود قرار گرفته است. اصفهان سومین ش��هر ب��زرگ ای��ران از نظر جمعیت )پساز تهران و مشهد( و از مراکز گردشگری، ف��رهنگی و اقتص��ادی این کش��ور اس��ت. آب وهوای آن معتدل و دارای فصول منظم است. از هنرها و صنایع دستی آن می توانبه نقره ک��اری،

برنج کاری، قلم کارسازی، مینیاتورسازی و خاتم کاری اشارهکرد.

جندين رودخانه از جمله رودخانه هاي م��اربر در س��ميرم ، مرغ��اب نج��ف آب��اد ، گلپايگ��ان و غ��يره در زاين��دهس��طح اس��تان جري��ان دارد ام��ا يكي از بزرگ��ترين رودخان��ه ه��اي داخلي فلات مرك��زي ايران

است كه از ارتفاعات زردكوه بختياري سرچشمه گرفته و سپس با جهت غ�رب ب�ه جن�وب ش�رقرود

1

Page 2: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

استان به تالاب گاوخوني واقع در شهر اص�فهان مي ري��زد و نقش بس�زايي در ط�راوت و ش�ادابي وسرسبزي محيط شهرهاي همجوار به ويژه از نظر محيط زيست و اقتصادي ايفا مي كند .

آثار معماري ارزشمندي كه از ادوار مختلف تاريخ اصفهان بر جاي مانده است در زمره عالي ترين و كم نظيرترين آفرينش��هاي جه��ان ب��ه ش��مار مي رون��د . رم��ز و راز ش��كوه جاودان��ه فرهن��گ و تم��دن اصفهان را ازيك سو بايد در پيشينه تاريخي و خلق آث��ار ش��گفت انگ��يز معم��اري و شهرس��ازي و ن��يز هنرهاي زيبايي جستجو كرد كه هر يك از آنها همچون فانوسي در گ��ذرگاه ت��اريخ اين م��رزو ب��وم مي درخشيده و هيچگاه در برابر تندباد حوادث تاريخي خاموش نشده اند و از سوي ديگر اينچنين اعتلاي ماندگاري را باي��د مول��ود مس��اعد ب��ودن م��وقعيت ت��اريخي ، اقليمي و ف��رهنگي خط��ه پهن��اور اس�تان

اصفهان دانست كه اين شهر در مركزيت آن واقع شده است .

تقسیمات کشوری این شهرستان دارای نه شهر است: شهر اصفهان، خوراسگان، بهارستانشهرها:

)شهر(، نیک آباد، نصرآباد، کوهپایه )شهر(، سگزی، تودشک، محمدآباد.

بخشها: بخش مرکزیبخش کوهپایه

بخش جلگهبخش بن رود

بخش جرقویه علیابخش جرقویه سفلی

دهستانها: دهستان جرقويه سفلى

دهستان جرقويه وسطىدهستان تودشك

دهستان جبلدهستان زفره

دهستان سيستاندهستان براآن جنوبىدهستان براآن شمالى

دهستان جىدهستان قهاب جنوبىدهستان قهاب شمالى

دهستان كرارجدهستان محمودآباد

2

Page 3: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

فرآورده های کشاورزی

از فراورده های آن می توان به پنبه، تنباکو، غلات، برنج و صیفی اشاره کرد.

اصفهان:مهمترين فرصت ها و قابليت هاي استان

3

Page 4: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

- موقعيت مكاني ويژه استان )قرار گرفتن استان در مركز كش��ور و در مس��ير راه ه��اي استان (9ترانزيتي شمال-جنوب و شرق- غرب و همجواري با

درصد13- استان اصفهان در مركز ثقل حمل و نقل كشور قرارداشته و ساليانه باحدود ميلي��ون نف��ر مس��افر20از سهم حمل و نقل بار داراي بارنامه صادره كشور و با ح��دود

حمل و نقل با صورت وضعيت به ترتيب رتبه هاي اول و سوم را در سطح كشور دارد.

وجود پتانسيلهاي قوي كارآفريني رو به رشد-

- رتبه سوم صنعت گردشگري خارجي با توجه ب��ه داش��تن ق��ابليت ه��اي توريس��تي ش��هر برخورداري از جاذبه هاي گردشگري بسيار در زمينه ه��اي ت��اريخي ، ط��بيعي وو اصفهان

انسان ساخت با ارزش ملي و فراملي و وجود بيش از پنج هزار اثر تاريخي غيرمنقول و ده هزار اثر شناخته شده منق�ول بازمان��ده از ادوار مختل�ف در ج�اي ج�اي اس�تان و ن�يز چشم اندازها و گردش��گاههاي ط�بيعي و ي��ا اح��داث ش��ده طي س��الهاي اخ��ير در حاش��يه رودخانه پربركت زاينده رود و مناظر حاشيه آن و تبديل استان به عنوان ي��ك قطب مهم

گردشگري كشور

وجود سرمايه هاي انساني )ظرفيت هاي علمي ، هنري ، فني ، تخصص��ي و م��ديريتي-�� و ...( انباشته شده به عن��وان مكم�ل فع�اليت ه�اي س�رمايه گ��ذاري در راس�تاي اقتص�اد

دانايي محور

- وجود ظرفيتهاي قوي دانشگاهي و مراكز توليد علم و فن آوري ، مراك��ز ب��رگ علمي ،تحقيقاتي متعدد ، مراكز آموزش فني و حرفه اي

- وجود بخش غير دولتي توانمند زمينه ساز جذب سرمايه گذاري خارجي

- اس��تقرار ص��نايع م��ادر و ب��زرگ در س��طح ملي همچ��ون ذوب آهن ، فولادمبارك��ه ، پالايش��گاه ، دي ام تي ، داروس��ازي ، پتروش��يمي ، هواپيم��ا و هليكوپترس��ازي ، ص��نايع و مراكز نظامي ، انرژي اتمي ، راهه��اي اص�لي و ف��رعي مناس�ب ، فرودگ�اه بين المللي ، خط��وط راه آهن و از هم��ه مهم��تر رودخان��ه زاين��ده رود ... فرص��تهاي خ��وبي را ب��راي

جويندگان فعاليتهاي اقتصادي در سطح استان فراهم نموده است .

-داشتن درجه حرارت مناسب فصل هوا، بطوريكه ميانگين درجه حرارت هواي زمس��تان ،30 ت��ا 4/20، در تابس��تان بين 5/25 تا 7/14درجه سانتيگراد، در بهار 9 تا 5استان بين

درجه سانتيگراد متغير است. با توسعه راههاي اصلي، احداث6/13 تا 7/6و در پائيز بين

4

Page 5: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

كنارگذر ها، احداث آزادراهها،احداث كمربندي ها در طي يك ده��ه مبل��غ قاب��ل ت��وجهي از اعتبارات كل كشور وارد استان اصفهان گرديده كه باعث توسعه صنايع مادر در منطق��ه شده است. افزايش و توسعه ص��نايع در منطق��ه ب��اعث اف��زايش رش�د جمعيت ميگ��ردد.

% از جمعيت ك�ل كش�ور در اص�فهان زن��دگي ميكنن�د ت��راكم متوس�ط7بطوريكه تقريب��ا نفر در7/1605 تا 5/1 نفر در كيلومتر مربع بوده كه از رقم 6/42جمعيت استان حدود

شهرستانهاي مختلف استان متفاوت مي باشد.- داشتن درجه حرارت مناسب فصل هوا، درجه سانتيگراد، در بهار9 تا 5بطوريكه ميانگين درجه حرارت هواي زمستان استان بين

درجه سانتيگراد6/13 تا 7/6، و در پائيز بين 30 تا 4/20، در تابستان بين 5/25 تا 7/14 متغيير است. با توسعه راهه��اي اص��لي، اح��داث كنارگ��ذر ه��ا، اح��داث آزادراهه��ا،اح��داث كمربندي ه��ا در طي ي��ك ده��ه مبل��غ قاب��ل ت��وجهي از اعتب��ارات ك��ل كش��ور وارد اس��تان اصفهان گرديده كه باعث توسعه صنايع مادر در منطقه ش��ده اس�ت. اف��زايش و توس��عه

% از جمعيت7صنايع در منطقه باعث افزايش رش��د جمعيت ميگ��ردد. بطوريك��ه تقريب��ا نف��ر در6/42كل كشور در اصفهان زندگي ميكنند تراكم متوسط جمعيت اس��تان ح��دود

نف��ر در شهرس��تانهاي مختل��ف اس��تان7/1605 ت��ا 5/1كيلوم��تر مرب��ع ب��وده ك��ه از رقم متفاوت مي باشد.

5

Page 6: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

از اهميت زاينده رود همين بس که با خشک شدن آن نه تنها تمامي فعاليت هاي اقتصادي و اجتماعي ساکنان اصفهان دچار دگرگوني مي شود، بلکه پيامدهاي روحي – رواني، زيست

محيطي، و حتي سياسي آن در سطوح منطقه اي و ملي تأثيري ژرف برجاي مي نهد.

6

Page 7: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

41500ًرود حوضه ي آبريز زاينده رود با مساحت حدود کيلومتر مربع، حوضه ي کاملا بسته اي است که هيچ خروجي به دريا ندارد. رودخانه زاينده رود از کوه هاي زاگرس در

غرب اصفهان سرچشمه مي گيرد و در باتلاق گاوخوني در شرق اصفهان به پايان مي رسد. قمست عمده اي از حوضه به خصوص در پايين دست )منطقه دودشت( داراي اقليم

ميلي متر در سال است.130خشک و نيمه خشک است. متوسط بارش در اصفهان ميلي متر و حداقل بارش حوضه در ورزنه1400حداکثر ميزان بارش حوضه در کوهرنگ با

ميلي متر است. بخش عمده اي از بارندگي حوضه در ماه هاي زمستان رخ مي دهد88با و در فصل تابستان بارش مؤثري وجود ندارد. همچنين متوسط سالانه ي تبخير و تعرق

ميلي متر است؛ لذا بدون دسترسي به منابع قابل اطمينان آب،1500پتانسيل در حوضه کشاورزي در سطح حوضه ي زاينده رود ممکن نخواهد بود.

پيش تر از آن که گروهي از حاکمان در گستره ي تاريخ ايران زمين سپاهان )اصفهان( را شاهدي بر قدرت و شکوه حکمراني خويش جلوه گر سازند، اين سرزمين جلوگاه طبيعت

بود. کسي نبود تا ديگري را بيازارد. درختان سر به آسمان کشيده با دلربايي شاخساران سبز خود پهلو به پهلو، چمن زارهاي پهناور به همره سرود باد و آواي نسيم و طنين نغمه

هاي دل انگيز پرنده هاي رنگارنگ و ترنم بال هاي آنان همه بر بستر جاودان موج هاي خروشان زنده رود با پايکوبي و هيجاني وصف ناپذير، زيباترين و شگفت انگيزترين

سمفوني حيات و شادماني را بر پيشاني فلات مرکزي ايران رقم مي زدند. زاينده رود، مرواريدهاي سپيد دامنه هاي زردکوه بختياري را در هر بهار با گرماي عشق خويش به قطرات آب مبدل مي کرد و روح زندگي را در اين قطرات چنان جاري مي ساخت که

زردکوه بر خود مي باليد که زنده رود، تالاب گاوخوني را نيز از سينه ي او آب مي دهد و بدين سان نام او را همواره جاودان مي سازد. زردکوه از اين رو تالاب گاوخوني را نيز

فرزند خود مي دانست و زنده رود را رگ جاري سينه ي خويش. او نمي پنداشت زماني خواهد رسيد که رگ سينه اش را تکه تکه کنند. آنگاه زاينده رود همانند اژدهايي مهربان از فراز کوهرنگ تا گاوخوني آرميده بود و هر از چند گاهي با خروش ناگهاني اش به هر سو

طراوت نثار مي کرد. بهشت سبز سپاهان را کويري خسته از شمال و جنوب و مشرق دربرگرفته بود. مردمان از هر سو خود را به اين بهشت مي رساندند و هرکدام به نوعي در

سمفوني حيات همراه با زنده رود در جشن و هيجان طبيعت شرکت مي جستند.ً در زمينه ي حوضچه ي آبياري زاينده رود اين خردادبه در »المسالک و الممالک« احتمالا

قبل از ديگران در اين مورد اظهار نظر کرده و گفته است: »سرچشمه ي زرين رود، دره ي اصفهان است. از اين رود روستاهاي هفت گانه )اصفهان( سيراب مي شوند«. بر اساس

توسط دانشکده ي علوم1344تحقيقات اقتصادي و اجتماعي زاينده رود که در سال سياسي و اقتصادي دانشگاه تهران انجام گرفته است، بلوکات آبخور زاينده رود، منطقه اي را شامل مي شود که از پل زمان خان شروع مي شود و بر مبناي طومار منسوب به شيخ

بهايي، نظم و نسق خاصي بر آن حاکم است. اين حوضه ي وسيع که در طرفين شرق و

7

Page 8: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

جنوب شرقي و جنوب غربي اصفهان واقع شده است تا حاشيه ي گاوخوني ادامه مي يابد. حسين ابري به نقل از مأخذ پيش تر ذکر شده، ميزان وابستگي اراضي بلوکات آبخور

زاينده رود را به ترتيب از سرچشمه تا پاياب )غرب به شرق( در جدول زير نشان داده(1است. )جدول

بر اساس بررسي هاي تاريخي موجود، در دوران هاي گوناگون تقسيم آب زاينده رود و ماهه ي دوم سال که هوا گرم و آب6بهره برداري هر يک از روستاها از آب رودخانه در

کمتري موجود بوده است، تابع تعداد سهامي بوده است که در طومار منسوب به شيخبهايي تعيين گرديده بود.

ردیف نام بلوک درصد وابستگی اراضی به آب زاینده رود درصد91 آیدغمش و اشیان 1 درصد95 گرکن 2 درصد6/58 اشترجان 3 درصد35 ماربین 4 درصد66 جی 5 درصد47 کراج 6 درصد14 براآن 7 درصد80 رودشت 8

بر اساس کاوش در متون تاريخي مي توان چنين نتيجه گيري کرد که رودخانه ي زاينده رودبه عنوان شاهرگ حياتي و تمدن ساز در فلات مرکزي ايران داراي جايگاهي ويژه

واستثنايي بوده است. يکپارچگي اکوسيستم رودخانه که از زردکوه بختياري تا تالابگاوخوني موجب تنوع زيستي، گياهي، جانوري و نيز پيدايش جامعه هاي انساني متعددگرديده، رمز

اصلي در پايداري محيط زيست و جريان هاي انساني در حاشيه ي اين رودافسانه اي بوده است. هرگز نمي توان در دوره اي از تاريخ زاينده رود، گسستگي دراکوسيستم رودخانه را

مشاهده کرد و تمامي فعاليت هاي انساني و تقسيمات آبي اين رودتاريخي همواره بر اساس اصل يکپارچگي قوانين حاکم بر تقسيم آب رودخانه ي زاينده رودو مندرجات طومار

منسوب به شيخ بهايي، ساکنان ساحل رودخانه از بالادست تا پاياب، براساس اصول منطقي به نحو عادلانه اي داراي حق برداشت از آب رودخانه بوده اند ومديريت بهره

برداري از آب به شيوه اي مشارکتي توسط مردم و با نظارت نمايندگان مورداعتماد آنانانجام مي گرفته است.

تالاب گاوخوني از جنبه ي پيوستگي با اکوسيستم زاينده رود و نقش فزاينده اي که در اقتصاد مردم منطقه ي جرقويه و به ويژه روستا – شهر ورزنه ايفا مي کرده است، همواره جايگاه متمايزي داشته است و بنابر نقل قول يکي از ساکنان کهن سال ورزنه تا پنجاه سال

گذشته در ايام زمستان صدوپنجاه هزار گوسفند از نيزارهاي آن تعليف مي شده اند. اين نيزارهاي انبوه که تا کيلومترها به همراه تنوع گياهي کم نظير آن وجود داشته، موطن حيات

8

Page 9: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

وحش پرندگان بي شماري بوده است که برخي از آن ها در فصل هاي خاص مهاجرت مي کرده اند. از سي سال گذشته شکار بي رويه و نيز کاهش ورودي آب به تالاب نه تنها در شرايط زيست محيطي منطقه ايجاد بحران کرده، بلکه موجب کاهش اشتغال، افزايش

فقر و مهاجرت هاي فزاينده به حاشيه ي شهر اصفهان شده است. از جنبه ي تاريخي ابن رسته در »الاعلاق النفيسه« مي گويد: »... آن گاه باقيمانده ي آب

روستاي روي دشت را که آخرين روستاي اين مسير است سيراب مي کند و سپس بهزمين فرو مي رود«.

ميرزا محمدحسين خان تحويل دار، در کتاب »جغرافياي اصفهان«، گاوخوني را جايي مي داند که: »... غير از آب هاي مادي هاي مزبور، زمين گاوخوني تمام فاضلاب رودخانه را که در اوقات سيلابي بزرگ به اندازه شط بغداد مي شود، مي خورد و باز )هل من مزيد( مي

گويد: گاوخوني زميني است وسيع و محيطش دو فرسنگ، کنارش گزستان و ميانش را کسي نديده«. بر اساس پژوهش حسيني ابري در کتاب زاينده رود از سرچشمه تا تالاب،

»محققاني که، رساله ها و جزوه هاي جديدتر در مورد اصفهان نوشته اند نيز به علت دشواري دسترسي به مرداب گاوخوني نتوانسته اند اين مرداب را از نزديک مشاهده کنند.

در نتيجه با زبان ديگر کم و بيش همان مطالب گذشتگان را تکرار کرده اند. براي نمونهتوصيفي که در يکي از متون تحت عنوان گاوخوني يا گاوخاني آمده چنين است:

مرداب گاوخاني در جنوب شرقي اصفهان واقع است. بلوک جرقويه در جنوب غربي آن، و ابرقو در جنوب آن واقع شده است. وسعت اين مرداب در موقع طغيان زاينده رود يعني

بهار زياد مي شود. در اطراف نيزارهاي زيادي است، به طوري که نزديک شدن به آن خطرناک، و ممکن است انسان در زمين فرو برود. فقط بعضي راه هاي مخصوص است که بلدهاي محلي از آن اطلاع دارند و در موقع چرا گوسفندان از اين راه ها استفاده مي

کنند.« هزار رأس150 سال گذشته حدود 40 – 30معمرين روستاي ورزنه اظهار مي دارند تا

دام در فصل زمستان در اين علف زارها تعليف مي شدند، اما امروزه اين ظرفيت به مراتب کمتر شده است زيرا اين ظرفيت چرا، در سال هاي اخير با گسترش اراضي

زراعتي و زهکشي اراضي اطراف شاخ ميان به شدت در حال کاهش است. از اين گذشته علفزارهاي حاشيه ي گاوخوني مأمن حيواناتي از قبيل گورخر، آهو و انواع پرندگان است، که با وجود شکار بي رويه ي سال هاي بعد از انقلاب، هنوز حيات آن ها قطع نشده است.

اما شوري آب رودخانه در مدخل مرداب حيات آبزيان را قطع مي کند، به طوري که در چندکيلومتري بعد از پل ورزنه، ماهي و ديگر آبزيان در رودخانه مشاهده نمي شوند.«

ورود آلاينده هاي گوناگون از پساب واحدهاي صنعتي به زاينده رود و نيز زه آب هاي مزارع ( در پاياب رودخانه گشته است و اينک باECموجب افزايش ميزان هدايت الکتريکي آب )

خشک شدن تالاب، هر آنچه بر بستر خشک و تفتيده ي آن بر جاي مانده، رسوبات مهلکاست که به نوبه ي خود بسياري از جانداران را در حاشيه ي تالاب نابود کرده است

9

Page 10: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

10

Page 11: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

آب و ه��واي نيمه بياب��اني ك��ه شهرس��تان اص��فهان را در برمي گ��يرد.وض*عیت آب و ه*وا:

خشكي هوا و كمي بارندگي از مشخص��ات اين ن��وع آب و هواس��ت. رودخان��ه زاين��ده رود ب��ه طرز چشمگيري بر روي آب و ه��واي اين ناحي��ه ت��أثير مثبت داش��ته و آن را تع��ديل مي كن��د. اقلیم شهر اصفهان در شمال و شرق از منطق�ه ک�ویری ت�اثیر گرفت�ه و در جن��وب ب�ه جهت وجود کوه صفه از هوای خنک تری بهره مند است. آب و هوای اصفهان به طور کلی معتدل و خشک است و مقدار بارش باران و برف به نس��بت کمی دارد. ح��داکثر درج��ه ح��رارت در

درجه سانتی گراد است که تابستانهایی گرم و شک را می سازد.۴۰تابستان

11

Page 12: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

رودها و واحدهای مهم آبی و موقعیتهای طبیعی و جاذبه های گردشگری:

كوه صفه و چشمه هاي آن

دنباله ارتفاعات شاه ك��وه لنج��ان در جن��وب اص��فهان ب��ه دو رش��ته ك��وه كم ارتف��اع ص��فه و باباسعيد متصل ميشود كه جهت آنها از جنوب به شرق است، ارتف��اع ك��وه ص��فه در جن��وب

متر ميرسد اين رشته ك��وه ب��ا تض��اريس زي��ادي ك��ه دارد و ب��ه علت2400شهر اصفهان به نزديكي آن به شهر بر زيبايي موقعيت طبيعي اصفهان افزوده اس��ت در ك��وه ص��فه چش��مه هاي آب طبيعي واقع شده كه از قديم شهرت داشته و تفرجگاه مردم كوهن��ورد و جوانه��اي علاقه مند به ورزش و راهپيمايي بوده است. از آن جمله چشمه درويش كه به شكل حوض

متر بعد200طبيعي و مسقف در پايه كوه واقع شده و آب از آن خارج نمي شود. در حدود از آن با راه صعب العبور چشمه گ��ل زرد واق��ع ش��ده ك��ه غ��ير از اش��خاص كوهن��ورد كس��ي

متر در مغرب چشمه درويش، قسمت ص��فه مانن��دي1000نميتواند به آنجا برود متجاوز از واقع شده كه به همين جهت اين كوه را كوه صفه مي نامند. اين قس��مت را مس��طح ك��رده اند و بر روي آن عمارتي به اصطلاح چهارطاقي بنا كرده اند كوه در اين قسمت مانند ديوار

12

Page 13: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

صافي است و سايه مياندازد. در مغرب اين صفه چشمه ديگري به ن��ام چش��مه نق��ط واق��ع شده كه به صورت سنگابي است و از بالاي كوه آب در آن قطره قطره ميچك��د و حيوان��ات كوهي و كوهن��وردان از آب آن ك��ه بس��يار خن��ك اس��ت مياش��امند. آث��ار باقيمان��ده قلع��ه دي��و ) قرارگاه اسماعيليان طرفداران حسن صباح ( بر فراز كوه صفه ديده مي شود. هم چ��نين آثار برجهاي ديدباني انفرادي از پايين به بالاي كوه يكي در كنار چشمه پا چن��ار و ديگ��ري در كمرگاه و زير ديواره گل زرد هنوز باقي است كه از آنجا رفت و آمدها ب��ه س��وي قلع��ه دي��و زير نظر داشته اند. براي صعود ب��ه قل��ه ص��فه چه��ار ط��رف راه وج��ود دارد. ولي به��ترين و مناسبترين راه براي همگان از طريق چشمة خاجيك به نزديك گردنه بادو س��پس ب��ه س��مت

 راست گردنه بادكه پشت كوه صفه به حساب مي آيد.

به عنوان شاهرگ حياتي و تمدن ساز در فلات مرکزي ايران :رودخانه ي زاينده رود

اين چشمه در خيابان مدرّس و در نيم كيلومتري ايستگاه سرچشمه ق��رار:چشمة هفتون متر مي رسد و پس از گذش��تن از پ��ل ط��وقچي و18 تا 15دارد. عرض بستر اين چشمه به

خيابان سروش، پس از چند كيلومتر به ده هفتون مي رسد.

كه از دو منبع سرچشمه مي گيرد، يكي در محل باغ مراد كه چشمه اي:چشمة خوراسگان است قديمي و در زمان ديالمه به صورت خندق، قلعة طبرك را احاط��ه ك��رده ب��ود، چش��مه

م��تر مي باش��د ك��ه پس از طي7دوم، در پ��ا قلع��ه، در مح��وطه اي بيض��ي ش��كل ب��ه ع��رض مسافتي حدود نيم كيلومتر به مسير چشمة اول مي رسد و هر دو چش��مه، مجموع��اً چش��مة باقرخ��ان را تش��كيل مي دهن��د. اين چش��مه پس از پيم��ودن مس��افتي، ب��ه خياب��ان بزرگمه��ر

مي رسد. اين چشمه از بزرگترين چشمه هاي اصفهان به شمار مي ايد.

اين چشمه در ضلع جنوبي خيابان احمدآباد و در محلة قديمي ب��اغ م��راد:چشمة راهروان متري سرچشمة خوراسگان قرار دارد.30 متر است و در 9واقع است. عرضه اين چشمه

آب آن پس از گذشتن از خيابان سروش ب��ه روس��تاي ره��روان مي رس��د و در ده مزب��ور ب��همصرف كشاورزي و آبياري كشتزارها مي رسد.

- چشمه ني مقابل حس��ن آب��اد2-چشمه ني واقع در كوه گبرها 1چشمه هاي كوه صفه : - چش��مه گ��ل زر5- چشمه خاجيك واقع در قلب ك��وه 4- چشمه قطار واقع در زرده پران 3

-8- چش��مه لن��گ واق��ع در تخت رس�تم 7- چشمه علي واقع در گردنه ب��اد 6نزديك فرح آباد چشمه درويش واقع در دامنه كوه.

- چشمه4- چشمه بابا عبداله 3- چشمه لاتاريك 2- چشمه توني 1 :چشمه های شاهکوه- چشمه روچهار.5سنجد

-4- چشمه آب بيد 3- چشمه لاگرا 2-چشمه بخش علي 1 :چشمه هاي كوه كلاه قاضي- چشمه صادق يا چشمه آب گلُ.6- چشمه توني 5چشمه قدبريده

كيلومتري شرق اصفهان ب��اتلاق ب��زرگ و مش��هوري ب��ه ن��ام140تالاب گاوخونی: در فاصله مرداب گاوخوني وجود دارد. رودخان��ه زاين��ده رود پس از پيم��ودن فرس��نگها راه و مش��روب

كيلوم��تري پ��ل ورزن��ه و در23كردن مرداب وارد شده و فرو مي رود. مرداب گ��اوخوني در

13

Page 14: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

شمال شرقي دهستان جرقويه و جنوب غربي شهرستان ن��ائين و غ��رب منطق��ه ندوش��ن از استان يزد و شمال اراضي متعدد به اين غربي كوير ابرقو و شرق دهس��تان رودش��ين واق��ع شده است. مرداب شبيه گلابي است ك��ه ب��ه س��مت جن��وب كش��يده ش��ده اس��ت . م��رداب گاوخوني در كتابهاي قديم به نام هاي: گاوخوني، گاوخاني و گاوخانه نيز آمده ك��ه از دو ج��زء

»گاو« به معناي بزرگ و »خاني« به معناي چاه و چشمه، تشكيل شده است.

بر روی رودخانه زاینده رود چندین پل تاریخی از زمان صفویان و قب��لپل های تاریخی : پ��ل الل��ه« ی��ا »س��ی و س��ه پلاز آن برجا مانده است.در اصفهان پل های مشهور ت��اریخی »

پل زمانخ��ان نف��ر رئیس ای��ل »استان چهارمحال بختیاری« ، و در پل خواجو« و »وردی خان پ��ل« بن��ا ش��ده اس��ت.لازم ب��ه ذک��ر اس��ت یکی از ق��دیمیترین پل ه��ای زاین��ده رود »نفر

خاص��ی دارن��د. حاشیه س��ازی اینگردشگری« می باش�د. این پله��ا ه��ر ک��دام جاذب��ه شهرستان و بیش��ه های پ��یرامون این رودخان��ه دربوس��تان ها، و شهر اص��فهان، شهر سامانرودخانه در

فصل تابستان گردشگاه مناسبی برای ایرانگردان و جهانگردان است .

بازارهای تاریخی : بازار اصفهان- بازار قیصریه اصفهان یا بازار صفویه ی��ا ب��ازار س��لطانی - بازار شاهی یا بازارچه بلند بازار دردشت - بازار بیدآباد- ب��ازار ریس��مان - ب��ازار غ��از - ب��ازار

مسگرها- بازارترکش دوزها- بازارکلاهدوزها- بازار لواف ها و بازار آهنگرها

مس��جد علی-مس��جد ام��ام-مس��جد حکیم- مس��جد ح��اج :مس**اجد ت**اریخی اص**فهان محمدجعفر آباده ای-مسجد علیقلی آقا-مسجد قطبیه- مسجد ایلچی-مسجد آق��ا ن��ور- مس��جد رکن الملک-مسجد سید-مس��جد رحیم خ��ان-مس��جد ص��فا- مس��جد ذوالفق��ار- مس��جد خ��ان-

مسجد مقصودبیک مسجد شیخ لطف الله- مسجد مصری- مسجد جمعه- مسجد لنبان-

میدان نقش جهان-مِنارْ جُنبان-هتل عباسی- برج کبوترخانه-سایر آثار تاریخی اصفهان: گذر چهارباغ عباسی-سبزه میدان- کاخ چهلستون- آتشگاه اصفهان- کاخ عالی قاپو- کاخ

هشت بهشت-مدرسه چهارباغ

گوشه ای از قابلیتهای شهرستان:

وجود عرصه هاي طبيعي پارك ملي كلاه قاضي درجنوب و جنوب شرقي و پارك ملي و پناهگاه حيات كيلومتر از 30وحش قميشلو در غرب و شمال غرب كلان شهر اصفهان در فاصله كمتر از

مركز شهر اصفهان كه تأثير بسزايي در تبادل هوا و كاهش آلاينده ها داشته و به مثابه ريه هاي تنفسي اين شهر قلمداد مي گردند.

عبور رودخانه زاينده رود از شهرهاي مختلف شهرستان لنجان، مباركه، فلاورجان، خميني شهر واصفهان باعث ايجاد پوشش گياهي مناسبي در حاشيه رودخانه و بخشهاي مختلف شهر خصوصاً جنوب و جنوب غربي شهر اصفهان شده است كه اين موضوع نقش بسزايي در جذب انواع آلاينده هاي اتمسفري داشته و دارد.

وجود تالاب بین المللی گاو خونی در پاياب زاينده رودوجود زيستگاههاي منحصربفرد و ارزشمند خشکی وآبی با توجه به جغرافياي متنوع شهرستان نظير

زيستگاههاي آبي و نقش مهم در جذب پرندگان مهاجر در شهرستان وجود گونه هاي متنوع حيات وحش حایز اهمیت و يا درمعرض خطر انقراض در زيستگاهها و مناطق

شهرستان وجود جاذبه هاي گردشگري طبيعي در شهرستان كه نقش بسيار مؤثري در جذب اكوتوريست، رشد

اقتصادي و افزايش درآمد جوامع محلي ايفا مي كند.

14

Page 15: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

تهيه طرح جامع منابع آب رودخانه زاينده رود و هواي كلان شهر اصفهان استفاده از سيستم هاي آبياري تحت فشار به منظور صرفه جويي و حفاظت از منابع آب جهت

آبياري فضاي سبز در برخي شهرهاي شهرستان توانمندي مديريت شهري در توسعه فضاي سبز كه به عنوان يكي از مهمترين عوامل در جذب

آلايندها مي باشد قابل ذكراست كه شهر اصفهان داراي بالاترين سرانه فضاي سبز در بين كلان شهرهاي كشور مي باشد.

گوشه ای از تنگناها و مشکلات جدایی زیستگاهها به واسطه عبور جاده ها وتوسعه شهرها و جزيره اي شدن برخي از

مناطق تحت مديريت از جمله پارك ملي كلاه قاضي و پناهگاه حيات وحش قميشلو به دليل رشد و توسعه شهری به طرف اين مناطق.

وجود صنايع بزرگ يا شهرک های صنعتی، معادن و تعداد زياد روستا در داخل یامجاورت مناطق تحت مديريت محيط زيست

عدم وجود منابع آبی کافی و فقر پوشش گیاهی به دليل خشكسالي هاي متعدد درمناطق چهارگانه

عدم تخصيص حقآبه تالاب گاوخوني بدلیل کم آبی و افزایش مصرف آب در سایر بخش ها كه منجر به خشكي كامل آن شده است.

ميزان بالاي مصرف كود و سموم كشاورزي در مزارع، باغات و گلخانه ها و عدم وجودالگوهاي كشت متناسب با توانايي هاي محيط

وجودكانونهاي بحراني )تپه هاي ماسه اي و پهنه هاي ماسه اي( در شهرستان به ویژهشرق اصفهان

فقدان زيرساختهاي لازم يا بدون برنامه ريزي و مديريت صحيح براي توسعه گردشگري طبيعي از جمله راه ، برق، آب، گاز و برنامه هاي مديريتي جامع

موقعيت نامناسب و مديريت ضعيف در برخي از محل هاي دفن زباله شهري وروستايي در شهرستان

آلودگي هواي كلان شهر اصفهان و شهرهاي متصل و مجاور به آن عدم توانايي یا همکاری شركت گاز و ... در تامين گاز طبيعي مورد نياز نيروگاه ها و

صنايع بزرگ شهرستان مخصوصا در ماههاي سرد سال و استفاده اجباري اين صنايع از سوخت هاي فسيلي مايع و آلودگي شديد هوا و بيماري هاي ناشي از آن

پايداري هوا در اغلب اوقات سال بدليل موقعيت توپوگرافي و اقليمي كلان شهر روز از سال.260اصفهان و بروز پديده اينورژن )وارونگي( در

استقرار نامناسب صنايع بزرگ و آلاينده در غرب و جنوب غرب كلان شهر اصفهاننظير نيروگاههاي بزرگ شهيد محمد منتظري و اسلام آباد در محدوده و حريم شهر اصفهان و شاهين شهر و استفاده از سوخت سنگين مازوت در بيشتر اوقات سال حجم

62عظيمي از خطرناك ترين آلاينده ها را به فضاي اين شهرها تخليه مي نمايد. تجمع كيلومتري مركز استان در 50 درصد جمعيت استان در داخل شعاع 70درصد صنايع و

درصد مساحت استان با تأكيد بر شهرستان اصفهان7مساحتی حدود از بين رفتن و استفاده ناصحيح ازمنابع خاك رس و آلودگي هوا بوسيله هزاران کارگاه

توليدي آلاينده نظير كوره سنتي آجرپزي، گچ پزی و آهک مستقر در پيرامون شهر اصفهان و برداشت از معادن گچ، شن وماسه، خاک رس وتونان خصوصا در شرق شهراصفهان

احداث واحدهاي صنعتي فاقد مجوز و عدم برخورد قانوني با ساخت وسازهاي غيرمجاز

قديمي بودن فرايند تصفيه خانه هاي فاضلاب انساني شهرها و تخليه پسابهاي صنعتيكارگاههاي توليدي و آلاينده درون شهري به شبكه فاضلاب انساني و استقرار نامناسب برخي از تصفيه خانه ها

15

Page 16: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

آبياري اراضي كشاورزي با پساب غير استاندارد و تهديد بهداشت و سلامت عموميجامعه

عدم بهره گيري از پتانسيل پسابهاي تصفيه شده صنعتي و انساني بدليل فرايندنامناسب تصفيه خانه ها و كيفيت بالاي استاندارد پسابها

رشد بی رویه و بدون مطالعه شهرکهای صنعتی خصوصی با توجه به وجود فضا و ناحیه صنعتی( 2 شهرک و 9ظرفیت خالی در شهرکهای صنعتی موجود)

فقدان بانك اطلاعات جامع در خصوص نوع و ميزان آلاينده هاي آب، خاك و هواي شهرستان و كانونهاي توليد آلودگي)كشاورزي، صنعت، حمل و نقل و يا خدمات(

افزایش روزافزون مصارف آب و برهم زدن موازنه آن و محدودیت های شديد دربهره برداري از منابع آبي شهرستان.

عدم وجود فرهنگسرا وساختمان اداری مناسب در مركز شهرستان به عنوان ادارهحفاظت محیط زیست شهرستان

آلودگي هواي كلان شهر اصفهان و شهرهاي متصل و مجاور به آنموقعيت نامناسب و مديريت ضعيف در بخش مديريت پسماند شهرستان

فعاليت هزاران کارگاه توليدي آلاينده در محدوده قانوني شهرها خصوصاً كلا ن شهراصفهان

قديمي بودن فرايند توليد در بسياري از واحدهاي صنعتي شهرستان افزایش روزافزون مصارف آب ضمن برهم زدن موازنه آب محدودیت های شديدي را

در بهره برداري از منابع آبي شهرستان ايجاد نموده است. آبياري اراضي كشاورزي با پساب غير استاندارد و تهديد بهداشت و سلامت عمومي

جامعهفق�دان بان��ك اطلاع�ات ج�امع در خص�وص ن�وع و م�يزان آلاين�ده هاي آب، خ�اك و ه�واي

شهرستان و كانونهاي توليد آلودگي)كشاورزي، صنعت، حمل و نقل و يا خدمات(

مشخصات اداره ) ساختمان، نشانی، تلفن نمابر( تاسیس شد و در1390اداره حفاظت محیط زیست شهرستان اصفهان در مهر ماه

حال حاضر درآدرس ذیل واقع می باشد: دروازه شیراز، خیابان هزارجریب، انتهای خیابان کارگر،ساختمان اداره کل آب و

فاضلاب استان ) درب جنوبی اداره(

36693499 فاکس : 36690948-36690935-36690912 تلفن :

16

Page 17: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

وظایف ، خدمات، مراجعانمحیط زیست طبیعی:محیط زیست انسانی:

پاسخ به کلیه استعلامهای بخش های تولیدی ،صنعتی و خدماتی وبرخوردقانونی باصنایع آلاینده پایش واحدهای صنعتی

تشکیل جلسات مدیریت پسماند و سبز و جلسات مرتبط پيگيري امور مرتبط با پسماندهاي بیمارستانی ، صنعتی، خانگی

مردمی وشهرداریهابررسی ورسیدگی به شکایات زیست محیطی آموزش و اطلاع رسانی آموزه هاي زيست محيطي به اقشار مختلف

مراجعه کنندگان این اداره عبارتند از متقاضیان در بخشهاي مختلف معدن، واح��دهای تولی��دی و ص��نعتی، خ��دماتی و رف��اهی ، دوس��تداران ط��بيعت،

17

Page 18: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

همیاران محیط زیس��ت، ش��اكيان فع��الیت واح��دهای آلاین��ده، دانش��جویان ودانش آموزان.استان اصفهانمشخصات درصد از مساحت6/57 كيلومتر مربع ) معادل 107045با مساحت  استان اصفهان

درجه49 دقيقه عرض شمالي و 27 درجه و 34 دقيقه تا 42 درجه و 30كشور( بين دقيقه طول شرقي در بخش مركزي ايران در جلگه اي32 درجه و 55 دقيقه تا 38و

حاصلخيز و پربركت واقع شده و به طور خلاصه مي توان گفت اكثر شهرها و است . شكل استان از لحاظ گسترش در زاينده رود روستاهاي ان حاصل جريان

532/5امتداد طول و عرض جغرافيايي به گونه اي است كه ميانگين طول آن كيلومتر مي باشد405كيلومتر و عرض استان برابر با

استان اصفهان از شمال به استانهاي مركزي ، قم و سمنان ، از جنوب به استانهاي فارس و كهگيلويه و بويراحمد ، از مشرق به استانهاي يزد و خراسان و از غرب به

استانهاي لرستان و چهارمحال و بختياري محدود مي شود . تقسيمات كشوري بر اساس آخرين

125 شهر و 103 بخش ، 45 شهرستان ، 23استان اصفهان داراي  1390در سال دهستان مي باشد.

18

Page 19: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

، برابر1390جمعيت استان اصفهان طبق نتايج سرشماري نفوس و مسكن در سال نفر زن بوده كه2364216 نفر مرد و2451647 نفر ، شامل 4815863با

خانوار زندگي مي كنند .1410236 در نفر و جمعیت ساکن در نقاط روستایی4111355جمعیت ساکن در نقاط شهری

نفر مي باشد.704508 آب و هواي استان از نوع بياباني است كه وجود رشته كوههاي زاگرس در قسمت غرب آن مانع نفوذ رطوبت به نواحي مركزي و شرق استان مي گردد . از طرفي

وجود نواحي پست و كويري شرق استان هواي بخش وسيعي از آن را تحت تاثير خودقرار مي دهد .

120 ميليمتر و متوسط بارش شهر اصفهان حدود 160متوسط بارش ساليانه استان ميليمتر است . تنوع رژيم حرارتي در استان تحت تاثير مناطق كوهستاني و كويري و وزش بادهاي غربي است به طوري كه ميانگين درجه حرارت سالانه در مناطق غرب

درجه سانتيگراد مي رسد . در بين مناطق استان ، خور با ميانگين4و جنوب به حدود 10/6 درجه سانتيگراد گرمترين و سميرم با دماي ميانگين سالانه 19/5دماي سالانه

درجه سانتيگراد سردترين منطقه استان اصفهان مي باشد . جندين رودخانه از جمله رودخانه هاي ماربر در سميرم ، مرغاب نجف آباد ، گلپايگان و غيره در سطح استان جريان دارد اما يكي از بزرگترين رودخانه هاي داخلي فلات

است كه از ارتفاعات زردكوه بختياري سرچشمه گرفته وزاينده رود مركزي ايران سپس با جهت غرب به جنوب شرق استان به تالاب گاوخوني واقع در شهر اصفهان مي ريزد و نقش بسزايي در طراوت و شادابي و سرسبزي محيط شهرهاي همجوار

.به ويژه از نظر محيط زيست و اقتصادي ايفا مي كند آثار معماري ارزشمندي كه از ادوار مختلف تاريخ اصفهان بر جاي مانده است در زمره عالي ترين و كم نظيرترين آفرينشهاي جهان به شمار مي روند . رمز و راز

شكوه جاودانه فرهنگ و تمدن اصفهان را ازيك سو بايد در پيشينه تاريخي و خلق آثار شگفت انگيز معماري و شهرسازي و نيز هنرهاي زيبايي جستجو كرد كه هر يك از آنها

همچون فانوسي در گذرگاه تاريخ اين مرزو بوم مي درخشيده و هيچگاه در برابر تندباد حوادث تاريخي خاموش نشده اند و از سوي ديگر اينچنين اعتلاي ماندگاري را

بايد مولود مساعد بودن موقعيت تاريخي ، اقليمي و فرهنگي خطه پهناور استان .اصفهان دانست كه اين شهر در مركزيت آن واقع شده است

19

Page 20: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

اصفهان: مهمترين فرصت ها و قابليت هاي استان

- موقعيت مكاني ويژه استان )قرار گرفتن استان در مركز كشور و در مسير راه استان (9هاي ترانزيتي شمال-جنوب و شرق- غرب و همجواري با

- استان اصفهان در مركز ثقل حمل و نقل كشور قرارداشته و ساليانه باحدود 20درصد از سهم حمل و نقل بار داراي بارنامه صادره كشور و با حدود 13

ميليون نفر مسافر حمل و نقل با صورت وضعيت به ترتيب رتبه هاي اول و سومرا در سطح كشور دارد.

وجود پتانسيلهاي قوي كارآفريني رو به رشد - رتبه سوم صنعت گردشگري خارجي با توجه به داشتن قابليت هاي توريستي شهر -

برخورداري از جاذبه هاي گردشگري بسيار در زمينه هاي تاريخي ، اصفهان و طبيعي و انسان ساخت با ارزش ملي و فراملي و وجود بيش از پنج هزار اثر

تاريخي غيرمنقول و ده هزار اثر شناخته شده منقول بازمانده از ادوار مختلف در جاي جاي استان و نيز چشم اندازها و گردشگاههاي طبيعي و يا احداث شده طي

و مناظر حاشيه آن و تبديل زاينده رود سالهاي اخير در حاشيه رودخانه پربركتاستان به عنوان يك قطب مهم گردشگري كشور

)ظرفيت هاي علمي ، هنري ، فني ، تخصصي و مديريتي وجود سرمايه هاي انساني - و ...( انباشته شده به عنوان مكمل فعاليت هاي سرمايه گذاري در راستاي اقتصاد

دانايي محور - وجود ظرفيتهاي قوي دانشگاهي و مراكز توليد علم و فن آوري ، مراكز برگ

علمي ، تحقيقاتي متعدد ، مراكز آموزش فني و حرفه اي- وجود بخش غير دولتي توانمند زمينه ساز جذب سرمايه گذاري خارجي

20

Page 21: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

- استقرار صنايع مادر و بزرگ در سطح ملي همچون ذوب آهن ، فولادمباركه ، پالايشگاه ، دي ام تي ، داروسازي ، پتروشيمي ، هواپيما و هليكوپترسازي ، صنايع و

مراكز نظامي ، انرژي اتمي ، راههاي اصلي و فرعي مناسب ، فرودگاه بين المللي ، خطوط راه آهن و از همه مهمتر رودخانه زاينده رود ... فرصتهاي خوبي را براي

جويندگان فعاليتهاي اقتصادي در سطح استان فراهم نموده است . داشتن درجه حرارت مناسب فصل هوا، بطوريكه ميانگين درجه حرارت هواي

، در تابستان بين25.5 تا 14.7درجه سانتيگراد، در بهار 9 تا 5زمستان استان بين درجه سانتيگراد متغير است. با توسعه13.6 تا 6.7، و در پائيز بين 30 تا 20.4

راههاي اصلي، احداث كنارگذر ها، احداث آزادراهها،احداث كمربندي ها در طي يك دهه مبلغ قابل توجهي از اعتبارات كل كشور وارد استان اصفهان گرديده كه باعث توسعه صنايع مادر در منطقه شده است. افزايش و توسعه صنايع در منطقه باعث

% از جمعيت كل كشور در اصفهان7افزايش رشد جمعيت ميگردد. بطوريكه تقريبا .زندگي ميكنند

پارک ملی کلاه قاضیKolah Ghazi national parkنام انگلیسی:

نام فارسی : پارک ملی کلاه قاضی

عرضN3230 اليN3200 طول شرقي و E5215 اليE5145بين پارك ملي كلاه قاضي در استان اصفهان شمالي واقع شده است . مساحت آن

21

Page 22: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

هكتار مي باشد.47142درحدود

: انجير , بادام كوهي , انار , عناب , شيپوري , بيد , خارشتر, درمنه , اسپند, گل جاليز,پوشش گياهي شنگ , انواع گرامينه, كلاغك , گل مريم , سلين , انواع گون , گل گندم , علف شوره , علف

مار , ريواس , اسپرس , چوبك .

: كل و بز و قوچ و ميش , آهو, خرگوش , پلنگ , گرگ , كفتار , يوزپلنگ, روباه , شغال , تشيپستاندارانوگربه وحشي.

:كبك , تيهو, باقرقره , كلاغ سياه , چكاوك , كاكلي , دم جنبانك, زاغ نوك سرخ, زاغي, گنجشك سانانپرندگانو عقابها . : مارجعفري, افعي شاخدار, مارقيطاني , مار پلنگي , مارمولك , لاك پشت .خزندگان

2534كوه كلاه قاضي قسمتي از رشته كوه ماهدشت مي باشد . بلندترين قله اين كوه به ارتفاع مترميباشدكه درجنوب خاوري اصفهان واقع وشكلي شبيه كلاه قاضيان درادوار گذشته دارد. كوه كلاه قاضي

22

Page 23: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

از مناطق حفاظت شده شكار ممنوع و پناهگاه حيات وحش مي باشد و داراي پاسگاههاي مختلف شكارباني است و چشمه هاي زيادي در دامنه هاي اين كوه وجود دارد كه گله هاي حفاظت شده بز و پازن از آن

كيلومتري30استفاده مي كنند. اين كوه را معمولأ از گردنه أي موسوم به گردنه لاشتر در فاصله حدود اصفهان در جاده اصفهان به شهرضا صعودمي كنند. اين كوهستان داراي دره هاي متعدد شمالي و جنوبي

است و وجه تسميه آن شكل كاملأ مشخصي است كه قله آن دارد و از شهر اصفهان به شكل كلاه قاضيانقديم ديده مي شود.

كوه كلاه قاضي داراي ديواره هاي بلند با سنگهاي مناسب جهت صخره نوردي مي باشد به همين دليل موردتوجه صخره نوردان قرار گرفته و مسيرهاي گوناگوني در آن گشايش شده است.

در دره اي به نام دره شاهين كه در قسمت جنوب خاوري كوه واقع شده گروه كوهنوردي چكاد كوهستان اصفهان به همت ساير علاقه مندان در صدد ايجاد محلي با مسيرهاي متنوع آموزشي مي باشد كه تا پایان

. هیجده مسير مختلف در آن باز گرديده است1381سال

تاريخ حفاظت منطقه از ابتدا تاكنون شكارگاه سلطنتي از زمان صفويه و بعد از آن به خصوص درزمان قاجاريه و حكومت ظل السلطان بر

اصفهان : اعلام محدوده فعلي كلاه قاضي تا كوه صفه در جنوب غرب اصفهان به عنوان منطقه قرق از سوي1346

شوراي عالي شكارباني و نظارت برصيد :تقسيم منطقه به دوقسمت و اعلام بخشي به عنوان پارك وحش)محدوده فعلي كلاه قاضي ( و1348

بخشي به عنوان حفاظت شده:تنزل سطح حفاظتي قسمت پارك حيات وحش به پناهگاه حيات وحش1354:اعلام قسمت حفاظت شده به عنوان منطقه آزاد1369 هكتار باقي ماندن به عنوان پناهگاه حيات وحش طي3227 هكتار به پارك ملي و 47184:ارتقاء 1374

مصوبه شوراي عالي حفاظت محيط زيست

موقعيت عمومي جنوب شرقي شهر اصفهان و در مجاورت شهرجديد بهارستان

هكتار50911: وسعت ويژگي و سيماي عمومي متر است. دورشته كوه1720 ومتوسط ارتفاع منطقه 2534 متر تا 1350توپوگرافي : تغييرات ارتفاع از

23

Page 24: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

اصلي به نام هاي شيدان در شمال منطقه و رشته كوه كلاه قاضي در غرب و جنوب قراردارد.چشم انداز ::سيماي كوهستاني -دشتي

جاذبه هاي اكوتوريستي رشته كوه كلاه قاضي عامل جذب بسياري از گروههاي كوهنوردي و طبيعت گردان مي باشد.

ذخاير فسيلي عامل حضور بسياري از دانشجويان ،استادان و محققين در منطقه است . گونه هاي حيات وحش اعم ازگياهي و جانوري موجود در منطقه عامل جذب پژوهشگران و دانشجويان مي

باشد.وضعيت عمومي و اقتصادي : در درون منطقه سكونتگاه انساني وجود ندارد.

تالاب گاوخونی

gavkhouny swampنام انگلیسی: نام فارسی: تالاب )باتلاق( گاوخونی

طرحها و مطالعات پیشنهادی در سطح شهرستان

انجام مطالعات لازم در ارتباط با سلامت، بيماريها و آلودگي محيط زيستی در -شهرستان

Gisانجام مکانیابی محلهای دفن زباله در شهرستان با استفاده از -

24

Page 25: گوشه ای از تنگناها و مشکلاتisfahan-doe.ir/dorsapax/userfiles/file/esfahan-97-2-4.docx · Web view- موقعيت مكاني ويژه استان (قرار گرفتن

مطالعه اثرات ایجاد كمربند سبز و توسعه فضاي سبز شهري در اطراف -شهرهاي شهرستان به منظور جلوگيري از تغيير كاربري و توسعه بي رويه شهر و همچنين تلطيف هواي شهري

مطالعه و بررسي همگون بودن توسعه صنعتي شهرستان با شاخص هاي توسعه -پايدار

مطالعات امكان سنجي استفاده از پساب تصفيه شده در آبياري اراضي كشاورزي با -اولويت گياهان غيرمثمر متناسب با اقليم منطقه مورد استفاده

تهيه بانك اطلاعاتي كانونهاي آلاينده محيط زيست شهرستان-تهيه بانك اطلاعات نوع و ميزان پسماندهاي مختلف موجود در شهرستان شناسائی و مهار فرآیندها و عوامل تهدید فعاليتهای انسانی و طبیعی غیرمترقبهمطالعه راهکارهای کاهش عوامل تهدید تالاب گاوخونیطالعه راهکارهای کاهش عوامل تهدید رودخانه زاینده رود

25