โครงการแลกเปลยนเรยนรวธปฏบตงานทเปนเลศของกรมสงเสรมสหกรณ ถอดบทเรยนองคความร “การสงเสรมสหกรณใหผานเกณฑมาตรฐาน

ของส านกงานสหกรณจงหวดตราด”

โดย กรมสงเสรมสหกรณ

ส านกพฒนาและถายทอดเทคโนโลยการสหกรณ และส านกงานสหกรณจงหวดตราด

ค าน า กรมสงเสรมสหกรณไดเหนชอบแผนการขบเคลอนตามเกณฑการบรหารจดการภาครฐ ของกรมสงเสรม

สหกรณ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 เพอยกระดบการด าเนนงานของกรม ฯ ใหเปนไปตามเกณฑคณภาพ การบรหารจดการภาครฐ และใหเกดผลเปนรปธรรมตามแผนฯ ทก าหนด โดยส านกพฒนาและถายทอดเทคโนโลยการสหกรณ ไดรบผดชอบโอกาสการปรบปรง/พฒนาตนเอง (OFI) : ไมพบแนวทางอยางเปนระบบ และการปฏบตอยางชดเจน ในการน า ผลการด าเนนงานทด ของหนวยงานมาถายทอดและแลกเปลยนเรยนร เชน การถอดบทเรยน หรอสรางเวทแลกเปลยนเรยนร โครงการ : แลกเปลยนเรยนรวธทเปนเลศของกรมสงเสรมสหกรณ เปาหมาย/ตวชวด : มองคความร ของหนวยงานทเปนเลศ ไมนอยกวา 5 องคความร

ส านกงานสหกรณจงหวดตราด มผลการประเมนผลการปฏบตงาน ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2559 กลมจงหวดขนาดเลกในระดบดเดน 97.794 คะแนน จากคะแนนเตม 100 คะแนน พบวา มตท 1 ประสทธผลของการปฏบตงาน มาตรฐานสหกรณ คะแนนเตม 10 คะแนน ไดคะแนนผลการปฏบตงาน 9.759 คะแนน คดเปนรอยละ 97.59 จากผลการปฏบตงานดเดนดงกลาว จงไดด าเนนการถอดบทเรยนเพอจดท าองคความรเรอง “การสงเสรมสหกรณใหผานเกณฑมาตรฐานของส านกงานสหกรณจงหวดตราด” เพอเปนแนวทางใหขาราชการ และหนวยงาน ทเกยวของ ใชเปนองคความรในการแนะน าสงเสรมสหกรณใหผานเกณฑมาตรฐานตอไป

ส านกพฒนาและถายทอดเทคโนโลยการสหกรณ ขอขอบคณสหกรณจงหวดตราด และผทรงความร ไดแก นายโชคด หนเพชร ต าแหนง ผอ านวยการกลมจดตงและสงเสรมสหกรณ รวมทงเจาหนาทของส านกงานสหกรณจงหวดตราด ทอ านวยความสะดวกในการเกบขอมล คณะท างานการจดการความรทเกยวกบกระบวนการท างานเพอเพมประสทธภาพการท างาน ประจ าปงบประมาณ 2560 (KM ทม) กลมแผนพฒนาการถายทอดเทคโนโลยการสหกรณ หวงเปนอยางยงวาองคความรเรอง “การสงเสรมสหกรณใหผานเกณฑมาตรฐานของส านกงานสหกรณจงหวดตราด” จะเปนประโยชนในการปฏบตงานทสามารถน าไปพฒนากระบวนการสงเสรมสหกรณ สมาตรฐาน และพฒนาสหกรณใหมความเขมแขงยงขน

กรมสงเสรมสหกรณ ส านกพฒนาและถายทอดเทคโนโลยการสหกรณ

29 สงหาคม 2560

สารบญ หนา

ค าน า

บทท 1 ความส าคญและทมา

ความส าคญและทมาของโครงการแลกเปลยนเรยนรวธปฏบตทเปนเลศ 1 ขอมลพนฐานของส านกงานสหกรณจงหวดตราด 1

บทท 2 การด าเนนการของส านกงานสหกรณจงหวดตราด

2.1 งบประมาณ 5 2.2 แผนปฏบตงานและงบประมาณรายจาย ประจ าปงบประมาณ พ.ศ.2560 5 2.3 ผลการประเมนการปฏบตงานส านกงานสหกรณจงหวดตราด 7 ผลการเขาแนะน า สงเสรมสหกรณและกลมเกษตรกรตามระบบการสงเสรมสหกรณ (CPS) 10

บทท 3 การปฏบตงานทดเลศ เรอง การสงเสรมและพฒนาใหสหกรณผานเกณฑมาตรฐาน

มาตรฐานสหกรณ 22 การสงเสรมและพฒนาใหสหกรณผานเกณฑมาตรฐาน 23 แนวทางการด าเนนการใหผานเกณฑมาตรฐานสหกรณ 26 แนวคด/ขนตอนกระบวนงาน 28 สรปขนตอนการด าเนนงานเพอพฒนาสหกรณสมาตรฐาน 28

1

บทท 1 ความส าคญและทมาของโครงการแลกเปลยนเรยนรวธปฏบตทเปนเลศ

ถอดบทเรยนองคความร : การสงเสรมสหกรณใหผานเกณฑมาตรฐานของส านกงานสหกรณจงหวดตราด

ความส าคญและทมาของโครงการแลกเปลยนเรยนรวธปฏบตทเปนเลศ กรมสงเสรมสหกรณไดเหนชอบแผนการขบเคลอนตามเกณฑการบรหารจดการภาครฐ ของกรมสงเสรม

สหกรณ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 เพอยกระดบการด าเนนงานของกรม ฯ ใหเปนไปตามเกณฑคณภาพ การบรหารจดการภาครฐ และใหเกดผลเปนรปธรรม จากผลการวเคราะหโอกาสในการปรบปรงพฒนาตนเอง พบวา ไมพบแนวทางอยางเปนระบบ และการปฏบตอยางชดเจน ในการน าผลการด าเนนงานทด ของหนวยงานมาถายทอดและแลกเปลยนเรยนร เชน การถอดบทเรยน หรอสรางเวทแลกเปลยนเรยนร โดยก าหนดโครงการแลกเปลยนเรยนรวธปฏบตทเปนเลศของกรมสงเสรมสหกรณ มเปาหมาย/ตวชวด : มองคความรของหนวยงานทเปนเลศไมนอยกวา 5 องคความรตอหนวยงาน

จากการขาดการน าผลการด าเนนงานทดของหนวยงานของกรมสงเสรมสหกรณ มาถายทอดและแลกเปลยนเรยนรวธปฏบตทเปนเลศ ใหกบบคลากรของกรมฯ และหนวยงานทเกยวของ

เพอเปนประโยชนในการปฏบตการสงเสรมสหกรณใหผานเกณฑ โดยเพมประสทธภาพการพฒนาสถาบ นเกษตรกร ดวยตวของสมาชกและสถาบนเกษตรกรเองเปนหลก และสามารถมบทบาทส าคญในการบรหารและพฒนาสถาบนดวยตนเอง สงเสรมสนบสนนและพฒนาสหกรณใหมความเขมแขง จงไดจดท าองคความรเรอง “การสงเสรมสหกรณใหผานเกณฑมาตรฐานของส านกงานสหกรณจงหวดตราด” ขน เพอเปนแนวทางใหขาราชการ และหนวยงานทเกยวของใชเปนองคความรในการแนะน าสงเสรมสหกรณใหผานเกณฑมาตรฐานตอไป

ขอมลพนฐานของส านกงานสหกรณจงหวดตราด

ส านกงานสหกรณจงหวดตราด ตงอย ณ ศาลากลางจงหวดตราด ถนนราษฎรนยม ต าบลบางพระ อ าเภอเมอง จงหวดตราด มหลกการบรหารจดการส านกงานฯ ดงน

วสยทศน

"มงพฒนาสหกรณและกลมเกษตรกร ใหมความเขมแขง มภมคมกน และทนตอการเปลยนแปลง"

2

พนธกจ ๑. สรางคานยมและผลกดนระบบสหกรณใหมสวนรวม ในการสรางสงคมอยเยนเปนสขตามปรชญา

ของเศรษฐกจพอเพยง ๒. สนบสนนสหกรณและกลมเกษตรในการใหบรการแกสมาชกใหเกดความพงพอใจ ๓. สนบสนนสหกรณและกลมเกษตรใหมสวนรวมกบชมชนในการพฒนาสงคม ๔. สนบสนนสหกรณและกลมเกษตรกรรวมกบคคาในการด าเนนธรกจอยางมคณภาพ และเทยงธรรม

ตามความตองการของลกคา ๕. พฒนาบคลากรในระบบสหกรณใหรวมมอและมสวนรวมในการบรหารจดการ และการด าเนน

ธรกจของสหกรณใหพงพาตนเองได และชวยเหลอกนมากขน ๖. สนบสนนการด าเนนธรกจและการเชอมโยงเครอขายกบผมสวนไดสวนเสยตางๆ ๗. พฒนาสหกรณและกลมเกษตรกรใหมความเขมแขงรวมทงเปนองคกรแหงการเรยนร ๘. พฒนาระบบการบรหารราชการของกรมสงเสรมสหกรณใหเกดธรรมาภบาล และมสมรรถนะสง ๙. พฒนาบคลากรของกรมสงเสรมสหกรณใหมความสามารถมคณธรรม จรยธรรม และมความสข

ในการปฏบตงาน

ยทธศาสตรของสหกรณจงหวดตราด

๑. สงเสรม และเผยแพรเกยวกบอดมการณ หลกการวธการและระบบสารสนเทศเพอยกระดบคณภาพการใหบรการแกสถาบนเกษตรกรและประชาชนทวไป

๒. สงเสรม พฒนา เสรมสรางจตส านกความเปนสหกรณ การมสวนรวม การสรางเครอขายพนธมตรทางเศรษฐกจ สงคมและวฒนธรรมใหเขมแขงในระบบสหกรณ

๓. สงเสรม สนบสนน พฒนาระบบสหกรณเปนพลงส าคญในการขบเคลอนเศรษฐกจและสงคม ในระดบชมชน ทองถน และประเทศ

๔. พฒนาองคกร บคลากร เพอขบเคลอนยทธศาสตรไปสการปฏบตอยางมประสทธภาพ เปาหมายของหนวยงาน 1. เพอใหกลมธรรมชาตมความมนคง 2. เพอใหกลมธรรมชาตด าเนนการไปอยางโปรงใสตรวจสอบได ตาม พ.ร.บ.สหกรณ พ.ศ.2542 3. เพอใหกลมธรรมชาตไดรบการสนบสนนจากภาครฐอยางจรงจง 4. เพอใหคณะกรรมการ/ฝายจดการเปนผบรหารมออาชพ 5. สหกรณ/กลมเกษตรกรสามารถจดท าแผนกลยทธอยางมออาชพ 6. สหกรณ/กลมเกษตรกรสามารถควบคมภายในอยางมประสทธภาพ 7. สหกรณ/กลมเกษตรกรสามารถใชเงนจากแหลงอนบรหารอยางถกวธ 8. สงเสรมการรวบรวมผลตผลสมาชก เพอแกไขปญหาดานราคา 9. เพอใหสหกรณ/กลมเกษตรกรชวยเหลอซงกนและกน 10.เพอใหสหกรณ/กลมเกษตรกรมเวบไซตเปนของตนเอง 11. สหกรณ/กลมเกษตรกร มสอประชาสมพนธททนสมย 12. สหกรณ/กลมเกษตรกรสามารถบรหารธรกจอยางไรพรมแดน

3

อ านาจหนาทของส านกงานสหกรณจงหวดตราด มรายละเอยดดงน

(ก) ด าเนนการตามกฎหมายวาดวยสหกรณ กฎหมายวาดวยการจดทดนเพอการครองชพและกฎหมายอนทเกยวของ (ข) สงเสรมและพฒนางานสหกรณทกประเภท และกลมเกษตรกร (ค) สงเสรม เผยแพร และใหความรเกยวกบอดมการณ หลกการ และวธการสหกรณใหแกบคลากรสหกรณ

กลมเกษตรกรและประชาชนทวไป (ง) สงเสรมและพฒนาธรกจของกลมเกษตรกรและสหกรณ (จ) ปฏบตงานรวมกบหรอสนบสนนการปฏบตงานของหนวยงานอนทเกยวของหรอทไดรบมอบหมาย

บคลากรของส านกงานสหกรณจงหวดตราด ประกอบดวย

ชอ นายดสต นามสกล ทองทา ต าแหนง สหกรณจงหวดตราด

โทรศพท 039 511 589 ตอ 16 โทรสาร 039 511 589 ตอ 15

4

โครงสรางของส านกงานสหกรณจงหวดตราด กรมสงเสรมสหกรณ กระทรวงเกษตรและสหกรณ

---------------------------------------------

สหกรณจงหวดตราด

ฝายบรหารทวไป จ านวน 2 ราย

กลมจดตงและสงเสรม

สหกรณ จ านวน 3

ราย

กลมสงเสรม

และพฒนาธรกจ

สหกรณ จ านวน 1

ราย

กลมสงเสรมและพฒนาการบรหารการจดการสหกรณ

จ านวน 3 ราย

กลมตรวจการสหกรณ จ านวน 1 ราย

กลมสงเสรมสหกรณ 1 จ านวน 3 ราย

กลมสงเสรมสหกรณ 2 จ านวน 3 ราย

กลมสงเสรมสหกรณ 3 จ านวน 1 ราย

กลมสงเสรมสหกรณ 4 จ านวน 1 ราย

พนกงานราชการ

จ านวน 13 ราย ลกจางประจ า

จ านวน 1 ราย จางเหมารายป จ านวน 5 ราย

5

บทท 2

การด าเนนการของส านกงานสหกรณจงหวดตราด 2.1 งบประมาณ

ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2559 จ านวน 58,863,512.38 บาท 1. งบประมาณรายจายประจ าป 9,663,215.38 บาท (รอยละ16)

- งบบคลากร 2,868,760.00 บาท (รอยละ 29.69) - งบด าเนนงาน 6,067,159.85 บาท (รอยละ 62.79) - งบลงทน 92,000.00 บาท (รอยละ 0.95) - งบอดหนน 535,295.53 บาท (รอยละ 5.54) - งบรายจายอน (ถาม) 100,000.00 บาท (รอยละ 1.03)

2. กองทนพฒนาสหกรณ 48,200,000.00 บาท (รอยละ 82) 3. งบประมาณกลมจงหวด 1,000,000.00 บาท (รอยละ 2)

ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2560 จ านวน 58,863,512.38 บาท 1. งบประมาณรายจายประจ าป 9,663,215.38 บาท (รอยละ16)

- งบบคลากร 2,868,760.00 บาท (รอยละ 29.69) - งบด าเนนงาน 6,067,159.85 บาท (รอยละ 62.79) - งบลงทน 92,000.00 บาท (รอยละ 0.95) - งบอดหนน 535,295.53 บาท (รอยละ 5.54) - งบรายจายอน(ถาม) 100,000.00 บาท (รอยละ 1.03)

2.2 แผนปฏบตงานและงบประมาณรายจาย ประจ าปงบประมาณ พ.ศ.2560 ของส านกงานสหกรณจงหวดตราด ประกอบดวย แผนงาน ผลผลต/โครงการ กจกรรมหลก กจกรรมรอง ดงน

1. แผนงานพนฐาน (Function) แผนงานบคลากรภาครฐ รายการบคลากรภาครฐ กจกรรมหลก คาใชจายบคลากรภาครฐกรมสงเสรมสหกรณ กจกรรมรอง บคลากรภาครฐกรมสงเสรมสหกรณ แผนงาน พนฐานดานการสรางความสามารถในการแขงขนของประเทศ ผลผลต/โครงการ สหกรณและกลมเกษตรกรไดรบการพฒนาสความเขมแขง กจกรรมหลก พฒนาเกษตรกรสเกษตรกรปราดเปรอง กจกรรมรอง พฒนาเกษตรกรปราดเปรอง กจกรรมหลก สงเสรมและพฒนาสหกรณและกลมเกษตรกรสความเขมแขง กจกรรมรอง สงเสรมสหกรณและกลมเกษตรกรตามระบบ CPS กจกรรมรอง ก ากบคมครอง ดแลระบบสหกรณ กจกรรมรอง เสรมสรางและสนบสนนความเขมแขงของสหกรณและกลมเกษตรกร กจกรรมรอง พฒนาความเขมแขงสหกรณภาคการเกษตรและกลมเกษตรกร - คณะกรรมการกลางกลมเกษตรกร

6

กจกรรมรอง พฒนาศกยภาพสมาชกสหกรณและกลมเกษตรกร กจกรรมรอง รายจายเพอการลงทนส าหรบครภณฑและสงกอสราง (งบลงทน) กจกรรมรอง พฒนาศกยภาพสหกรณนอกภาคเกษตร - โครงการเสรมสรางคณภาพการใหบรการ - พฒนาสหกรณเครดตยเนยนเปนสถาบนการเงนชมชน

2. แผนงานยทธศาสตร (Agenda) แผนงานยทธศาสตรพฒนาเกษตรกรรมยงยนและเสรมสรางความเขมแขงของเกษตรกรอยางเปนระบบ โครงการ พฒนาพนทโครงการหลวงและโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร กจกรรมหลก การพฒนาอนเนองมาจากพระราชด าร กจกรรมรอง สงเสรมและพฒนาสหกรณอนเนองมาจากพระราชด าร กจกรรมรอง การประกวดการขบเคลอนปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในสหกรณทกประเภทและกลมเกษตรกร กจกรรมรอง เกษตรทฤษฎใหม โครงการ ระบบสงเสรมการเกษตรแบบแปลงใหญ กจกรรมหลก สนบสนนสหกรณเปนผคาขายสนคาเกษตรรายใหญ กจกรรมรอง สนบสนนสหกรณเปนผคาขายสนคาเกษตร โครงการ ศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร กจกรรมหลก พฒนาศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร กจกรรมรอง พฒนาศนยเรยนรการเพมประสทธภาพการผลตสนคาเกษตร ผลผลต/โครงการ พฒนาความเขมแขงสหกรณ กจกรรมหลก พฒนาความเขมแขงและยกระดบชนสหกรณ กจกรรมรอง พฒนาความเขมแขงและยกระดบชนสหกรณ - โครงการสรางความเขมแขงของสหกรณในพนทการเกษตรแบบแปลงใหญ - โครงการพฒนาสหกรณภาคการเกษตรเปนองคกรหลกระดบอ าเภอ

3. แผนงานบรณาการ แผนงานบรณาการ แผนงานบรณาการพฒนาพนทเขตเศรษฐกจพเศษ โครงการ บรหารจดการผลตผลทางการเกษตรในเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ กจกรรมหลก พฒนาสหกรณชายแดน กจกรรมรอง พฒนาสหกรณชายแดนในเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ แผนงาน แผนงานบรณาการพฒนาเศรษฐกจฐานรากและชมชนเขมแขง โครงการ พฒนากลมอาชพสรางมลคาเพมในสงกดสถาบนเกษตรกร กจกรรมหลก พฒนากลมอาชพสรางมลคาเพมในสงกดสถาบนเกษตรกร กจกรรมรอง พฒนากลมอาชพในสถาบนเกษตรกรเพอสรางมลคาเพม แผนงาน แผนงานบรณาการพฒนาและเพมประสทธภาพการใชพลงงานทเปนมตรกบสงแวดลอม โครงการ สงเสรมบรหารจดการธรกจการผลตไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยในสหกรณภาคการเกษตร กจกรรมหลก บรหารจดการธรกจการผลตไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยในสหกรณภาคการเกษตร กจกรรมรอง สงเสรมบรหารจดการธรกจการผลตไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตยในสหกรณภาคการเกษตร

7

2.3 ผลการประเมนการปฏบตงานส านกงานสหกรณจงหวดตราด

ท าเนยบสหกรณจงหวดตราด

ปงบประมาณ พ.ศ. 2557

สหกรณจงหวด คอ 1) นายถาพร ณ นคร ระยะเวลาด ารงต าแหนง 17 ม.ย. 2554 – 12 ก.พ. 2557 2) นางสมจตร สองสวาง ระยะเวลาด ารงต าแหนง 2 พ.ค. 2557 – 25 ก.ย. 2557

ปงบประมาณ พ.ศ. 2558

สหกรณจงหวด คอ 1) นางศศธร วเศษ ระยะเวลาด ารงต าแหนง 25 ก.ย. 2557 – 26 ธ.ค. 2557 2) นางสาวยาใจ ไวพยาบาล ระยะเวลาด ารงต าแหนง 12 ม.ค. 2558 – 30 ก.ย. 2558

ปงบประมาณ พ.ศ. 2559

สหกรณจงหวด คอ นายอนรตน เลอนลอย ระยะเวลาด ารงต าแหนง 11 เม.ย. 2559 – 2 ม.ค. 2560 ปงบประมาณ พ.ศ. 2560

สหกรณจงหวด คอ นายดสต ทองทา ระยะเวลาด ารงต าแหนง 7 เม.ย. 2560 – ปจจบน

1. ผลการประเมนการปฏบตงานในภาพรวมของประเทศ

ล าดบท (ใหระบล าดบทได

จากการประเมน)

ปงบประมาณ พ.ศ. (3 ปยอนหลง)

คะแนนของ

หนวยงาน

คะแนนเตม

คะแนน สงสด คะแนน ต าสด

คะแนน เฉลย

40 2557 82.337 100 93.964 67.676 83.647 31 2558 94.249 100 99.245 79.927 92.155 1 2559 97.794 100 97.794 80.331 91.167

2. ผลการประเมนการปฏบตงานของกลมจงหวดขนาดเลก

ล าดบท (ใหระบล าดบทไดจากการประเมน)

ปงบประมาณ พ.ศ. (2 ปยอนหลง)

คะแนนของ

หนวยงาน

คะแนนเตม คะแนน สงสด

คะแนน ต าสด

คะแนน เฉลย

6 2558 94.249 100 96.975 79.927 91.746 1 2559 97.794 100 97.794 85.647 90.565

8

สรปขอมลสหกรณ/กลมเกษตรกรของสหกรณจงหวดตราด ในปงบประมาณ พ.ศ. 2559

จ านวนสหกรณและจ านวนสมาชกสหกรณ

จ านวนสหกรณและจ านวนสมาชกสหกรณ ประเภท

สหกรณ

จ านวนสหกรณ (แหง) จ านวนสมาชกสหกรณ (คน)

1. สหกรณการเกษตร 33 23,319 2. สหกรณประมง 4 286 3. สหกรณนคม - - 4. สหกรณออมทรพย 3 5,854 5. สหกรณรานคา 3 16,543 6. สหกรณบรการ 7 798 7. สหกรณเครดตยเนยน 6 4,749

รวม 56 51,549 สถานะสหกรณ

ประเภทสหกรณ จ านวนสหกรณ (แหง) จ านวนสหกรณทงหมด (1) + (2) + (3) + (4)

ด าเนนงาน/ธรกจ (1)

หยดด าเนนงาน/ธรกจ (2)

เลก (3) จดตงใหม (4)

1. สหกรณการเกษตร 33 - 1 1 35 2. สหกรณประมง 4 - 1 - 5 3. สหกรณนคม - - - - - 4. สหกรณออมทรพย 3 - - - 3 5. สหกรณรานคา 3 - - - 3 6. สหกรณบรการ 7 - - - 7 7. สหกรณเครดตยเนยน 6 - - - 6

รวม 56 - 2 1 59

9

ปรมาณธรกจของสหกรณในปงบประมาณ พ.ศ. 2559

ประเภทสหกรณ ปรมาณธรกจ ของ

สหกรณ (แหง)

ปรมาณธรกจ แยกตามประเภทการใหบรการ (ลานบาท)

รบฝากเงน ใหเงนก จดหาสนคามาจ าหนาย

รวบรวมผลผลตและแปร

รป

บรการ และอน ๆ

รวมทงสน

1. สหกรณการเกษตร 33 547.39 703.82 313.11 591.93 1.78 2,158.05 2. สหกรณประมง 4 - 0.06 2.53 10.21 - 12.81 3. สหกรณนคม - - - - - - - 4. สหกรณออมทรพย 3 2,424.15 3,535.75 - - - 5,959.89 5. สหกรณรานคา 3 95.55 - 1,232.43 - - 1,327.99 6. สหกรณบรการ 7 0.35 6.39 0.13 - 0.268 7.16 7. สหกรณเครดตยเนยน 6 91.27 84.43 0.62 - - 176.33 รวมทงสน 56 3,158.73 4,330.47 1,548.85 602.14 2.05 9,642.15

ผลการด าเนนงานของสหกรณ

ประเภทสหกรณ ผลการด าเนนงานปลาสดทมการปดบญชในปงบประมาณ พ.ศ. 2559 ก าไร (ขาดทน) สทธ ในภาพรวม

(ลานบาท) (5) – (7)

ผลการด าเนนงานในภาพรวม การด าเนนงานมผลก าไร - ขาดทน (1)

จ านวนสหกรณ (แหง)

(2) รายได (ลานบาท)

(3) คาใชจาย (ลานบาท)

สหกรณทมผลก าไร สหกรณทขาดทน

(4) จ านวนสหกรณ (แหง)

(5) ก าไร (ลานบาท)

(6) จ านวนสหกรณ (แหง)

(7) ขาดทน (ลานบาท)

1. สหกรณ การเกษตร

33 897.43 857.51 25 43.36 8 3.07 40.28

2. สหกรณประมง

4 13.158 13.361 2 0.13 2 0.33 -0.20

3. สหกรณนคม - - - - - - - - 4. สหกรณ

ออมทรพย 3 278.50 104.91 3 173.58 - - 173.58

5. สหกรณรานคา 3 1,250.67 1,233.22 3 17.45 - - 17.45 6. สหกรณบรการ 7 3.30 2.19 5 1.16 2 0.05 1.10 7. สหกรณ

เครดตยเนยน 6 21.59 15.90 4 6.22 2 0.53 5.69

รวมทงสน 56 2,464,66 2,227.11 42 241.92 14 4.00 237.92

10

ผลการสงเสรมสหกรณ/กลมเกษตรกร ตามระบบ CPS ในปงบประมาณ พ.ศ. 2559

1. อ าเภอ เมองตราด ประกอบดวย สหกรณ 27 แหง สมาชก 41,098 คน กลมเกษตรกร 11 แหง สมาชก 769 คน รายชอ สหกรณและกลมเกษตรกร มดงน

สหกรณ กลมเกษตรกร 1. ชมนมสหกรณการเกษตรตราด จ ากด 1. กลมเกษตรกรท านาทาพรก 2. สหกรณการเกษตรเมองตราด จ ากด 2. กลมเกษตรกรท านาหนองโสน 3. สหกรณการเกษตรแหลมกลด จ ากด 3. กลมเกษตรกรท าสวนทากม 4. สหกรณการเกษตรเพอการตลาดลกคา ธกส.ตราด จ ากด

4. กลมเกษตรกรท าสวนวงกระแจะ

5. สหกรณการเกษตรแปรรปอาหารบานเปรดใน จ ากด 5. กลมเกษตรกรท าสวนหนองเสมด 6. สหกรณสวนปาลมน ามนจงหวดตราด จ ากด 6. กลมเกษตรกรท าสวนหวงน าขาว 7. สหกรณสงเสรมธรกจภาคเกษตรจงหวดตราด จ ากด 7. กลมเกษตรกรท าสวนหวยแรง 8. สหกรณกองทนสวนยางหนองโพรงพฒนา จ ากด 8. กลมเกษตรกรท าสวนอาวใหญ 9. สหกรณกองทนสวนยางบานสามงาม จ ากด 9. กลมเกษตรกรเลยงสตวทาพรก 10. สหกรณกองทนสวนยางบานหวงน าขาว จ ากด 10. กลมเกษตรกรท าสวนทากม 11. สหกรณผเลยงสกรและปศสตวตราด จ ากด 11. กลมเกษตรกรท าสวนหวยแรง 12. สหกรณเครอขายยางพาราจงหวดตราด จ ากด 13. สหกรณชาวสวนจงหวดตราด จ ากด 14. สหกรณพฒนาคณภาพยางพาราต าบลหวยแรง จ ากด 15. สหกรณยางพาราเนนดนแดง จ ากด 16. สหกรณชาวสวนยางพาราทากม จ ากด 17. สหกรณผเพาะเลยงสตวน าตราด จ ากด 18. สหกรณกงตราด จ ากด 19. สหกรณผเลยงกงตราดยงยน จ ากด 20. สหกรณออมทรพยครตราด จ ากด 21. สหกรณออมทรพยต ารวจภธรจงหวดตราด จ ากด 22. สหกรณออมทรพยสาธารณสขตราด จ ากด 23. รานสหกรณจงหวดตราด จ ากด 24. รานสหกรณโรงพยาบาลตราด จ ากด 25. สหกรณเคหสถานบานมนคงตราด จ ากด 26. สหกรณเดนรถตราด จ ากด 27. สหกรณโคนมเมองตราด จ ากด

11

ดานการด าเนนงาน 1. สหกรณผานเกณฑมาตรฐานของกรมสงเสรมสหกรณจ านวน 14 สหกรณ สหกรณไมผานเกณฑมาตรฐานของกรมสงเสรมสหกรณ จ านวน 9 สหกรณ และมสหกรณทไมสามารถน ามาจดเกณฑมาตรฐานได จ านวน 3 สหกรณ เนองจากจดตงยงไมครบ 2 ป กลมผานเกณฑมาตรฐานของกรมสงเสรมสหกรณ จ านวน 7 กลมเกษตรกร ไมมกลมทไมผานเกณฑมาตรฐานของกรมสงเสรมสหกรณ 2. สหกรณจดท างบการเงนแลวเสรจและสามารถประชมใหญไดภายใน 150 วนครบทกสหกรณ จ านวน 26 สหกรณ กลมเกษตรกรจดท างบการเงนแลวเสรจและสามารถประชมใหญไดภายใน 150 วนครบทกกลมเกษตรกร จ านวน 7 กลมเกษตรกร

3. สหกรณมผลการด าเนนงาน มก าไร จ านวน 18 สหกรณ คดเปนจ านวนเงนทงสน 226,423,526.50 บาท สหกรณมผลการด าเนนงานขาดทน จ านวน 7 สหกรณ คดเปนจ านวนเงนทงสน 1,723,849.95 บาท กลมเกษตรกร มผลการด าเนนการ มก าไร จ านวน 6 กลมเกษตรกร คดเปนจ านวนเงนทงสน 89,194.59 บาท มผลการด าเนนงาน ขาดทน จ านวน 1 กลมเกษตรกร คดเปนจ านวนเงนทงสน 104,122.01 บาท

4. สหกรณอยระหวางเรมด าเนนงาน จ านวน 1 สหกรณ 5. สหกรณอยระหวางช าระบญช จ านวน 1 สหกรณ กลมอยระหวางช าระบญช จ านวน 2 กลมเกษตรกร 6. สหกรณ/กลมเกษตรกรสามารถด าเนนงานไดดวยตนเอง สรางความเชอมนใหกบสมาชก องคกรมความ

เขมแขงมากขน

ดานสมาชก - สหกรณทมสมาชกเพมขนหลงปดบญช จ านวน 15 สหกรณ - สหกรณทมสมาชกลดลงหลงปดบญช จ านวน 5 สหกรณ - สหกรณทมสมาชกเทาเดมหลงปดบญช จ านวน 3 สหกรณ - สหกรณทเรมด าเนนธรกจได 1 ป จ านวน 3 สหกรณ - สหกรณอยระหวางช าระบญช จ านวน 1 สหกรณ - กลมเกษตรกรทมสมาชกเพมขนหลงปดบญช จ านวน 4 กลม - กลมเกษตรกรทมสมาชกลดลงหลงปดบญช จ านวน 2 กลม - กลมเกษตรกรทมสมาชกเทาเดมหลงปดบญช จ านวน 1 กลม - กลมเกษตรกรอยระหวางช าระบญช จ านวน 2 กลม

ปญหา/อปสรรคในการด าเนนงานของสหกรณ/กลมเกษตรกร

ปญหา 1. การจดการขาดประสทธภาพและปญหาการทจรต อนเนองมาจากการละเลยของคณะกรรมการด าเนนการและ

ผตรวจสอบกจการสหกรณไมตรวจสอบการด าเนนงานของผจดการสหกรณ 2. สมาชกขาดความรวมมอและสงเสรมงานสหกรณ ปญหาทส าคญคอ ธรกจการใหเงนกแกสมาชก ถาสมาชกไมให

ความรวมมอในการสงเงนกคนใหแกสหกรณสงเงนกชากจะเปนผลเสยตอสมาชกโดยสวนรวม เพราะสหกรณไมมเงนทจะน าไปสงคนกรมสงเสรมสหกรณ และไมไดรบอนมตใหกเงนในปตอไป ท าใหสถานการณทางดานการเงนของสหกรณตองชะงกตว

3. สมาชกขาดความภกดตอสหกรณ สมาชกไมเขารวมประชมใหญท าใหไมสามารถรบรความเปนไปของสหกรณ สมาชกมกจะน าผลตผลไปจ าหนายใหแกพอคาคนกลางในกรณทพอคาคนกลาง รบซอผลตผลในราคาทสงกวา ทสหกรณตงไวเพยงเลกนอย

12

4. สมาชกไมศรทธาในงานสหกรณ เกษตรกรทเขามาเปนสมาชกโดยการถกชกชวนหลงจากทเปนสมาชกแลวเมอสหกรณไมสามารถอ านวยประโยชนใหไดในเวลาอนสมควรสมาชกเหลานกจะเกดความเบอหนาย และขาดความศรทธา ในงานสหกรณ

อปสรรค 1. ผลการด าเนนงานลดลงอยางตอเนอง จนท าใหสหกรณประสบภาวะขาดทน อนเนองมาจากปจจยภายนอกสหกรณ

คอ ความตองการผลตผลของผรบซอลดลงอยางมาก 2. การเปลยนแปลงทางเศรษฐกจท าใหราคาผลผลตตกต า กระทบตอการด าเนนธรกจของสหกรณ

ขอเสนอแนะ/แนวทางแกไขปญหา

1. แนะน าสมาชกในทประชมใหญสามญประจ าปทกครง เกยวกบการเลอกตงคณะกรรมการจะตองเลอกตงจากผทมความรความสามารถ มประสบการณเกยวกบการบรหารงานสหกรณ เปนผทสามารถเสยสละเวลาใหกบสหกรณไดอยางเตมทมความซอสตยสจรต และมความเตมใจทจะเขามาบรหารงานสหกรณ

2. แนะน าใหความรแกสมาชกเกยวกบหลกการ อดมการณ และวธการสหกรณ สทธและหนาทของสมาชก 3. แนะน าสหกรณ/กลมเกษตรกร จดท าแผนกลยทธเพอวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค น าไปสการจดท า

แผนการด าเนนงานของสหกรณ เพอหลกเลยงภาวะขาดทน และพรอมรบกบอปสรรคตาง ๆ จากปจจยภายนอกสหกรณ/กลมเกษตรกร

4. แนะน าสหกรณ/กลมเกษตรกร ตดตามขาวสารอยางสม าเสมอ โดยเฉพาะขาวสารทางดานเศรษฐกจ เพอใหทราบแนวโนมการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ จะไดสามารถเตรยมพรอมรบมอตอผลกระทบทจะเกดแกสหกรณ/กลมเกษตรกร

สหกรณ/กลมเกษตรกรทมผลการด าเนนงานเดน

1. สหกรณการเกษตรเมองตราด จ ากด มการด าเนนงานทโดดเดน คอ ไดผานการรบคดเลอกใหท าโครงการผลตไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตย แบบตดตงบนพนดน พนทจ านวน 70 ไร ซงเปนทดนของสมาชก ความคบหนาในการกอสราง ชวงนยงอยระหวางการตดตงแผงโซลาเซลล ทด าเนนการไปแลวกวา 80% เมอด าเนนการเสรจแลวจะสามารถผลตไฟฟาใหแกไฟฟาสวนภมภาค ในขนาดก าลงการผลต 5 เมกะวตต

2. สหกรณสงเสรมธรกจภาคการเกษตรตราด จ ากด มการด าเนนงานทโดดเดน ดงน 1) การด าเนนธรกจรวบรวมผลไมจากสมาชกและบคคลทวไปในป 2559 รวมทงสนจ านวน 47,648,911.88 บาท

เพมขนจากปกอน 2,516,326.10 บาท ซงในปนสหกรณไดท าเงาะน าไปขายทหาง The Mall และ Top Supermarket ซงผทจะไดรบผลประโยชนโดยตรง คอ ตวสมาชก เพราะสามารถขายผลผลตไดในราคาทสงกวาทองตลาดทวไป โดยสมาชกทจะสงเงาะใหกบสหกรณนน ตองไดรบการรบรอง GAP เพราะเงาะทจะสงขายในตลาดนนตองเปนเงาะทมคณภาพคอนขางสง ถงจะเปนทยอมรบของตลาด The Mall และ Top Supermarket

2) ขายปยและเคมเกษตร 3,162,672.00 บาท เพมขนจากปกอน 2,823,425.00 บาท ซงปยทจ าหนายใหแกสมาชกนน สหกรณเปนผผสมปยจ าหนายใหสมาชกเอง หรอเรยกวา “ปยสงตด” เพราะการผสมปยใชเองนเปนการลดตนทนการผลตของสมาชก เนองจากปยสงตดเปนปยทมคณภาพและเปนสตรทเหมาะกบพนทการเพาะปลกของสมาชกโดยตรงและไดรบการรบรองจากส านกงานเกษตรจงหวดตราด อกทงยงใหความชวยเหลอคอยใหความรและใหค าปรกษาในการผลตปยทมคณภาพและราคายงถกกวาทองตลาดทวไป เพราะสหกรณสงซอแมปยจากผผลตโดยตรงโดยไมผานพอคาคนกลาง

3) ตามนโยบายรฐบาล และกรมสงเสรมสหกรณ ไดสนบสนนการด าเนนงานของสหกรณในการบรหารจดการผลตผลทางการเกษตรในเขตพฒนาเศรษฐกจพเศษ ใหสามารถกระจายผลผลตสประเทศเพอนบานไดอยางถกตองและรวดเรว เปนไปตามความตองการของผบรโภค และยงสามารถชวยยกระดบราคาผลผลตใหสงขนโดยในป พ.ศ.2559

13

สหกรณสงเสรมธรกจภาคเกษตรจงหวดตราด จ ากด ไดด าเนนการสงออกผลไม (เงาะ) ไปจ านวน 5,040 กโลกรม มลคา 116,640 บาท ไปยงคคาท กรงพนมเปญ ราชอาณาจกรกมพชา การด าเนนการสงออกดวยสหกรณ เปนการด าเนนการสงออกอยางถกตอง โดยไดรบการสงเสรมสนบสนนจากส านกงานสหกรณจงหวดตราดทใหความรทางดานกฎระเบยบทเกยวของกบการน าเขา-สงออก และชวยหาตลาดในการสงออกผลไมในปนอกดวย ซงในปนผลไมทสงออกท าไดปรมาณนอยเนองจากผลผลตเจอผลกระทบจากภยแลง ท าใหปรมาณมนอยยงไมเพยงพอกบความตองการในประเทศประกอบกบมราคาสงท าใหผบรโภคของประเทศเพอนบานหนไปบรโภคผลไมชนด อนแทน

3. สหกรณยางพาราเนนดนแดงตราด จ ากด มการด าเนนงานทโดดเดน คอ เปนสหกรณทจดตงใหมเกดจากการรวมตวของสมาชกทประสบปญหาราคายางพาราตกต า โดยมวตถประสงคในการจดตงเพอเพมมลคาผลผลตทางเกษตรโดยแปรรปยางพารา(ผลตหมอนยางพารา) ซงในปทผานมาสหกรณไดด าเนนการผลตหมอนยางพาราไดจ านวนทงสน 231,310.00 บาท

2. อ าเภอ แหลมงอบ ประกอบดวย สหกรณ 4 แหง สมาชก 1,342 คน กลมเกษตรกร 3 แหง สมาชก 186 คน มรายชอสหกรณและกลมเกษตรกร ดงน

สหกรณ กลมเกษตรกร 1. สหกรณการเกษตรแหลมงอบ จ ากด 1. กลมเกษตรกรท าสวนคลองใหญ 2. สหกรณกองทนสวนยางแหลมมะขามสามคค จ ากด 2. กลมเกษตรกรท าสวนทากม 3. สหกรณกองทนสวนยางบางปดบนรวมใจ จ ากด 3. กลมเกษตรกรท าสวนบางปด 4. สหกรณเคหสถานบานมนคงแหลมงอบ จ ากด

ดานการด าเนนงาน

1. สหกรณผานเกณฑมาตรฐานของกรมสงเสรมสหกรณทงหมดจ านวน 4 สหกรณ กลมเกษตรกรผานเกณฑมาตรฐานของกรมสงเสรมสหกรณ จ านวน 2 กลมเกษตรกร กลมเกษตรกรทไมผานเกณฑ มาตรฐานของกรมสงเสรมสหกรณ จ านวน 1 กลมเกษตรกร

2. สหกรณจดท างบการเงนแลวเสรจและสามารถประชมใหญไดภายใน 150 วน ครบทกสหกรณ จ านวน 4 สหกรณ กลมเกษตรกรจดท างบการเงนแลวเสรจและสามารถประชมใหญไดภายใน 150 วน ครบทกกลม จ านวน 3 กลม

3. สหกรณมผลการด าเนนงาน มก าไรทง 4 สหกรณ คดเปนจ านวนเงนทงสน 5,301,816.85 บาท กลมเกษตรกรมผลการด าเนนงาน มก าไร จ านวน 2 กลมเกษตรกร คดเปนจ านวนเงนทงสน 28,848.16 บาท กลมเกษตรกรมผลการด าเนนงานขาดทน จ านวน 1 กลมเกษตรกร คดเปนจ านวนเงนทงสน 13,483.55 บาท

4. สหกรณ/กลมเกษตรกรสามารถด าเนนงานไดดวยตนเอง สรางความเชอมนใหกบสมาชก องคกรมความเขมแขงมากขน

ดานสมาชก

- สหกรณทมสมาชกเพมขนหลงปดบญช จ านวน 2 สหกรณ - สหกรณทมสมาชกลดลงหลงปดบญช จ านวน 1 สหกรณ - สหกรณทมสมาชกเทาเดมหลงปดบญช จ านวน 1 สหกรณ - กลมเกษตรกรทมสมาชกเพมขนหลงปดบญช จ านวน 2 กลม - กลมเกษตรกรทมสมาชกเทาเดมหลงปดบญช จ านวน 1 กลม

14

ปญหา/อปสรรคในการด าเนนงานของสหกรณ/กลมเกษตรกร

ปญหา 1. สมาชกขาดความรวมมอและสงเสรมงานสหกรณ ปญหาทส าคญคอ ธรกจการใหสนเชอแกสมาชก ถาสมาชก

ไมใหความรวมมอในการช าระหนใหแกสหกรณ สงเงนกชา กจะเปนผลเสยตอสมาชกโดยสวนรวม สหกรณจะไมมทนในการบรหารงาน

2. สมาชกขาดความภกดตอสหกรณ สมาชกไมเขารวมประชมใหญท าใหไมสามารถรบรความเปนไปของสหกรณ สมาชกมกจะน าผลตผลไปจ าหนายใหแกพอคาคนกลางในกรณทพอคาคนกลาง รบซอผลตผลในราคาทสงกวาทสหกรณตงไวเพยงเลกนอย

3. สมาชกไมศรทธาในงานสหกรณ เกษตรกรทเขามาเปนสมาชกโดยการถกชกชวนหลงจากทเปนสมาชกแลวเมอสหกรณไมสามารถอ านวยประโยชนใหไดในเวลาอนสมควรสมาชกเหลานกจะเกดความ เบอหนาย และขาดความศรทธาในงานสหกรณ

อปสรรค 1. ภาวะภยแลงท าใหผลผลตของสมาชกเสยหายสงผลกระทบใหการช าระหนของสมาชกตอสหกรณไมตรง

ตามระยะเวลาทก าหนด 2. การเปลยนแปลงทางเศรษฐกจท าใหราคาผลผลตตกต า กระทบตอการด าเนนธรกจของสหกรณ ขอเสนอแนะ/แนวทางแกไขปญหา 1. แนะน าสมาชกในทประชมใหญสามญประจ าปทกครง เกยวกบการเลอกตงคณะกรรมการจะตองเลอกตง

จากผทมความรความสามารถ มประสบการณเกยวกบการบรหารงานสหกรณ เปนผทสามารถเสยสละเวลาใหกบสหกรณไดอยางเตมทมความซอสตยสจรต และมความเตมใจทจะเขามาบรหารงานสหกรณ

2. แนะน าใหความรแกสมาชกเกยวกบหลกการ อดมการณ และวธการสหกรณ สทธและหนาทของสมาชก 3. แนะน าสหกรณ/กลมเกษตรกร จดท าแผนกลยทธเพอวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค

น าไปสการจดท าแผนการด าเนนงานของสหกรณ เพอหลกเลยงภาวะขาดทน และพรอมรบกบอปสรรคตาง ๆ จากปจจยภายนอกสหกรณ/กลมเกษตรกร

4. แนะน าสหกรณ/กลมเกษตรกร ตดตามขาวสารอยางสม าเสมอ โดยเฉพาะขาวสารทางดานเศรษฐกจ เพอใหทราบแนวโนมการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ จะไดสามารถเตรยมพรอมรบมอตอผลกระทบทจะเกดแกสหกรณ/กลมเกษตรกร

3. อ าเภอ เขาสมง ประกอบดวย สหกรณ 16 แหง สมาชก 5,725 คน กลมเกษตรกร 8 แหง สมาชก 2,122 คน มรายชอสหกรณและกลมเกษตรกรดงน

สหกรณ กลมเกษตรกร 1. สหกรณการเกษตรเขาสมง จ ากด 1. กลมเกษตรกรท าไรเขาสมง 2. สหกรณเพอการแปรรปและสงออกจงหวดตราด จ ากด 2. กลมเกษตรกรท าสวนทาโสม 3. สหกรณตราดยางพารา จ ากด 3. กลมเกษตรกรทงนนทร 4. สหกรณการเกษตรอลมาส จ ากด 4. กลมเกษตรกรท าสวนเทพนมต 5. สหกรณกองทนสวนยางบานเสนาณรงค จ ากด 5. กลมเกษตรกรท าสวนประณต 6. สหกรณกองทนสวนยางบานทาโสม จ ากด 6. กลมเกษตรกรท าสวนวงตะเคยน 7. สหกรณกองทนสวนยางบานสลก จ ากด 7. กลมเกษตรกรท าสวนสะตอ 8. สหกรณกองทนสวนยางบานวงตก จ ากด 8. กลมเกษตรกรท าสวนแสนตง 9. สหกรณผใชน าบ าโรณ-แสนตง จ ากด

15

10. สหกรณผใชน าเขาสมง จ ากด 11. รานสหกรณบรษทสมงฟดส จ ากด 12. สหกรณเครดตยเนยนบานทาโสมจ ากด 13. สหกรณเครดตยเนยนดอนสงสามคค จ ากด 14. สหกรณเครดตยเนยนบานดนแดง จ ากด 15. สหกรณเครดตยเนยนทาหาดสามคค จ ากด 16. สหกรณเครดตยเนยนบานสลกรวมใจพฒนา จ ากด

ดานการด าเนนงาน 1. สหกรณ/กลมเกษตรกร ผานเกณฑมาตรฐานของกรมสงเสรมสหกรณ 2. สหกรณ/กลมเกษตรกร จดท างบการเงนแลวเสรจและสามารถประชมใหญไดภายใน 150 วน 3. สหกรณ/กลมเกษตรกร มผลการด าเนนงานไมขาดทน บางแหงทประสบผลขาดทนกขาดทนนอยลง 4. สหกรณ/กลมเกษตรกรสามารถด าเนนงานไดดวยตนเอง สรางความเชอมนใหกบสมาชก องคกรมความ

เขมแขงมากขน

ปญหา/อปสรรคในการด าเนนงานของสหกรณ/กลมเกษตรกร ปญหา 1. สหกรณมขอบกพรองทางดานการเงนการบญช 2. สหกรณ/กลมเกษตรกรขาดแคลนเงนทน ในการด าเนนงาน โดยสหกรณ/กลมเกษตรกรขนาดเลกขาดแหลงเงนทน

มเงนทนไมเพยงพอในการด าเนนธรกจกบสมาชก เชนใหสมาชกกยม การจดหาสนคามาจ าหนาย การรวบรวมผลผลตปจจยทนดาเนนงานของสหกรณและกลมเกษตรกรจงมบทบาทส าคญในการก าหนดขนาดและประสทธภาพของธรกจในสหกรณและกลมเกษตรกร จงนบวาทนด าเนนงานมฐานะเปนทงปจจยทส าคญและเปนปญหาทจะตองแกไข โดยเฉพาะสหกรณหรอกลมเกษตรกรขนาดเลกหรอทจดตงขนใหม ยงไมมทนด าเนนงานมากนก ดงนนสหกรณหรอกลมเกษตรกรขนาดเลก รวมทงทอยในระยะแรก ตงยอมตองการแหลงเงนทนในการน ามาประกอบธรกจหรอขยายธรกจของตนโดยทวไปสหกรณและกลมเกษตรกรมแหลงเงนทนอย 3 ทางคอ 1. ทนจากสมาชกไดแก 1) การถอหนของสมาชก 2) รบฝากเงนจากสมาชกทงประเภทประจ าและฝากออมทรพย 2. ทนจากสหกรณกลมเกษตรกร 1) เงนส ารองซงไดจากการจดสรรก าไรสทธประจ าปของสหกรณ 2) เงนสะสมอนๆตามทก าหนดไวในขอบงคบ 3. ทนจากสถาบนการเงนไดแกการกยมเงนทงจากสวนราชการธนาคารและอนๆ ทใหการสนบสนนสหกรณและกลมเกษตรกร

3. สหกรณ/กลมเกษตรกร ขาดการใชสอเผยแพร ประชาสมพนธทเขาใจงายทสมาชกจ าตดห ตดตา ตดใจ ท าใหสมาชกไมลกซงในอดมการณ สมาชกบางสวนไมสนใจทจะเรยนรไมมแรงจงใจใหเรยนรสหกรณ/กลมเกษตรกร

ขอเสนอแนะ/แนวทางแกไขปญหา 1. สหกรณมขอบกพรอง และอยในระหวางการแกไขขอบกพรอง ไดแนะน าสงเสรมสหกรณ เพอแกไข

ขอบกพรองโดยวธการประมวลขอบกพรองและขอรองเรยนตางๆ ของสหกรณพจารณาขอบกพรองและขอรองเรยนในการด าเนนงานของสหกรณและกลมเกษตรกร และตรวจสอบขอเทจจรงตามขอรองเรยน เพอหาแนวทางการแกไขและตดตามผลการแกไขขอบกพรองและขอรองเรยนเพอใหไดขอยตตรงน เมอมขอบกพรองเกดขนแลว ตองมคณะท างานหาแนวทางรวมกนวาจะท าอยางไรรวมทงก าหนดแนวทางในการด าเนนการแกไขปญหาขอบกพรองของสหกรณ/กลมเกษตรกร ใหเปนไปหรอสอดคลองตามขอก าหนดของกรมสงเสรมสหกรณ กรมตรวจบญชสหกรณและกฎหมายทเกยวของ

16

2. การระดมหนทนเรอนหนเปนทมาของเงนทดทสดของสหกรณ/กลมเกษตรกร แสดงถงความมนคงของสถาบนเกษตรกร ยงมทนเรอนหนมากยงหมายถงสหกรณ/กลมเกษตรกรมนคง ไมตองกงวลกบการไหลเขาออกของกระแสเงน ผถอหนพรอมทจะลาออกเพอถอนหนออกจากสหกรณ หากไดรบผลตอบแทนทไมนาพงพอใจ เปรยบเทยบกบการฝากเงน หากสมาชกไมพอใจดอกเบย สหกรณสามารถขนดอกเบยไดทนท แตสหกรณไมสามารถเพมเงนปนผลไดทนท หนของอยกบสหกรณเปนระยะเวลานานไมเหมอนเงนฝาก

3. การระดมเงนฝากการรบเงนฝากจากสมาชก เปนจดมงหมายและกจกรรมหลกทส าคญของสหกรณ เปนแหลงเงนทนทไดมาโดยไมตองมหลกประกนและเสยดอกเบยในอตราทต าเมอเทยบกบการกเงนจากแหลงภายนอกอน ๆผบรหารสหกรณควรใหความสนใจเปนพเศษ เพราะเปนการเปดโอกาสใหสมาชกมาเงนมาฝากดวยความ “สมครใจ” ซงแตกตางจากระดมทนเรอนหน โดยเฉพาะอยางยงสหกรณทยงมเงนทนด าเนนงานไมเพยงพอ ควรเรงระดมเงนฝากใหมากยงขนโดยการปรบตวกลยทธ และเปดเกมรก อยางจรงจงตอเนอง สงทควรใหความส าคญควบคกบการระดมเงนฝาก คอการปรบปรงระบบการบรหารจดการใหมประสทธภาพการควบคมภายในทรดกม โปรงใส มเครองมอ ททนสมยสาหรบใชในการบรหารและบรการสมาชก

4. ควรใหการศกษาอบรมโดยเจาหนาทสงเสรมสหกรณรวมกบสหกรณ เชญวทยากรผทรงคณวฒ หรอสมาชกทประสบความส าเรจ ในการใชสหกรณเปนเครองมอแกไขปญหาการด ารงชพสหกรณ/กลมเกษตรกร พจารณาหาโอกาสไปศกษาดงานสหกรณ หรอกลมทประสบความส าเรจและมการจดท าสอเปนเอกสารหรอสออยางอน ทสามารถเชอมโยงหรอดงดดความสนใจในเรองสหกรณอยางสม าเสมอ

สหกรณ/กลมเกษตรกรทมผลการด าเนนงานเดน 1. สหกรณการเกษตรเขาสมง จ ากด

- ด าเนนธรกจจดหาสนคามาจ าหนาย ปรมาณธรกจ จ านวน 50,026,098.34 บาท ด าเนนธรกจรวบรวมผลตผล (รวบรวมผลไม เงาะ มงคด ลองกอง) ปรมาณธรกจ 10,100,693.00 บาท

2. สหกรณการเกษตรเพอการแปรรปและสงออกจงหวดตราด จ ากด - ด าเนนธรกจรวบรวมผลตผล โดยไดรวบรวมผลไมและผลปาลม ปรมาณธรกจ 78,454,440.00 บาท

3. สหกรณตราดยางพารา จ ากด - ด าเนนธรกจรวบรวมผลตผล (เศษยางพารา) ปรมาณธรกจ 25,911,365.68 บาท

5. อ าเภอบอไร ประกอบดวย สหกรณ 5 แหง สมาชก 2,148 คน กลมเกษตรกร 4 แหง สมาชก 1,105 คน มรายชอสหกรณและกลมเกษตรกร ดงน

สหกรณ กลมเกษตรกร 1. สหกรณการเกษตรบอไร จ ากด 1. กลมเกษตรกรท าสวนชางทน 2. สหกรณการเกษตรเทศบาลต าบลหนองบอน จ ากด 2. กลมเกษตรกรท าสวนดานชมพล 3. สหกรณการเกษตรโครงการหมบานทบทมสยาม 01 จ ากด 3. กลมเกษตรกรท าสวนนนทรย 4. สหกรณเคหสถานบานมนคงคลองแกว-ปะอา จ ากด 4. กลมเกษตรกรท าสวนหนองบอน 5. สหกรณเครดตยเนยนบอพลอย จ ากด

ดานการด าเนนงาน 1. สหกรณ/กลมเกษตรกร ผานเกณฑมาตรฐานของกรมสงเสรมสหกรณ 2. สหกรณ/กลมเกษตรกร จดท างบการเงนแลวเสรจและสามารถประชมใหญไดภายใน 150 วน 3. สหกรณ/กลมเกษตรกร มผลการด าเนนงานไมขาดทน บางแหงทประสบผลขาดทนกขาดทนนอยลง 4. สหกรณ/กลมเกษตรกรสามารถด าเนนงานไดดวยตนเอง สรางความเชอมนใหกบสมาชก องคกรมความ

เขมแขงมากขน

17

ปญหา/อปสรรคในการด าเนนงานของสหกรณ/กลมเกษตรกร

ปญหา 1. สหกรณ/กลมเกษตรกรขาดแคลนเงนทน ในการด าเนนงาน โดยสหกรณ/กลมเกษตรกรขนาดเลก ขาดแหลง

เงนทน มเงนทนไมเพยงพอในการด าเนนธรกจกบสมาชก เชน ใหสมาชกกยม การจดหาสนคามาจ าหนาย การรวบรวมผลผลตปจจย ทนด าเนนงานของสหกรณและกลมเกษตรกรจงมบทบาทส าคญในการก าหนดขนาดและประสทธภาพของธรกจในสหกรณและกลมเกษตรกร จงนบวาทนด าเนนงานมฐานะเปนทงปจจยทส าคญ และเปนปญหาทจะตองแกไขโดยเฉพาะสหกรณหรอกลมเกษตรกรขนาดเลกหรอทจดตงขนใหม ยงไมมทนด าเนนงานมากนก ดงนนสหกรณหรอกลมเกษตรกรขนาดเลกรวมทงทอยในระยะแรกตงยอมตองการแหลงเงนทนในการน ามาประกอบธรกจหรอขยายธรกจของตน โดยทวไปสหกรณและกลมเกษตรกรมแหลงเงนทนอย 3 ทางคอ

1. ทนจากสมาชกไดแก 1) การถอหนของสมาชก 2) รบฝากเงนจากสมาชกทงประเภทประจ าและฝากออมทรพย

2. ทนจากสหกรณกลมเกษตรกร 1) เงนส ารองซงไดจากการจดสรรก าไรสทธประจ าปของสหกรณ 2) เงนสะสมอนๆ ตามทก าหนดไวในขอบงคบ

3. ทนจากสถาบนการเงนไดแกการกยมเงนทงจากสวนราชการธนาคารและอนๆ ทใหการสนบสนนสหกรณและกลมเกษตรกร

2. สมาชก สหกรณ/กลมเกษตรกร ขาดการมสวนรวม สาเหตซงดไดจาก สมาชกมาท าธรกจกบสหกรณและจ านวนสมาชกทเขารวมประชมใหญสามญประจ าปคอนขางนอย สมาชกขาดจตส านกไมเหนคณคาของการรวมกลม ขาดความรบผดชอบตอสถาบนเกษตรกร สหกรณ/กลมเกษตรกร

3. สหกรณ/กลมเกษตรกร จดหาสนคาและบรการทไมตรงความตองการของสมาชกท าใหสมาชกไมมาใชบรการ 4. สหกรณ/กลมเกษตรกร ขาดการใชสอเผยแพร ประชาสมพนธทเขาใจงายทสมาชกจ าตดห ตดตา ตดใจ ท าให

สมาชกไมลกซงในอดมการณ สมาชกบางสวนไมสนใจทจะเรยนรไมมแรงจงใจใหเรยนรสหกรณ/กลมเกษตรกร

ขอเสนอแนะ/แนวทางแกไขปญหา 1. การระดมหนทนเรอนหนเปนทมาของเงนทดทสดของสหกรณ/กลมเกษตรกร แสดงถงความมนคงของ

สถาบนเกษตรกร ยงมทนเรอนหนมากยงหมายถงสหกรณ/กลมเกษตรกร มนคงไมตองกงวลกบการไหลเขาออกของกระแสเงนผถอหน พรอมทจะลาออกเพอถอนหนออกจากสหกรณ หากไดรบผลตอบแทนทไมนาพงพอใจเปรยบเทยบกบการฝากเงน หากสมาชกไมพอใจดอกเบยสหกรณ สามารถขนดอกเบยไดทนท แตสหกรณไมสามารถเพมเงนปนผลไดทนท หนของอยกบสหกรณเปนระยะเวลานานไมเหมอนเงนฝาก

2. การระดมเงนฝากการรบเงนฝากจากสมาชกเปนจดมงหมาย และกจกรรมหลกทส าคญของสหกรณเปนแหลงเงนทนทไดมา โดยไมตองมหลกประกน และเสยดอกเบยในอตราทต าเมอเทยบกบการกเงนจากแหลงภายนอกอนๆ ผบรหารสหกรณควรใหความสนใจเปนพเศษ เพราะเปนการเปดโอกาสใหสมาชกมาฝากเงนดวยความ “สมครใจ” ซงแตกตางจากระดมทนเรอนหน โดยเฉพาะอยางยงสหกรณทยงมเงนทนด าเนนงานไมเพยงพอ ควรเรงระดมเงนฝากใหมากยงขน โดยการปรบตวกลยทธและเปดเกมรกอยางจรงจงตอเนองสงทควรใหความส าคญควบคกบการระดมเงนฝาก คอการปรบปรงระบบการบรหารจดการใหมประสทธภาพ การควบคมภายในทรดกม โปรงใส มเครองมอ ททนสมย ส าหรบใชในการบรหารและบรการสมาชก

18

3. มแผนงานและใหการศกษาอบรม อยางสม าเสมออยางทวถงมการจดชนสมาชก เพอใหสมาชกไดมขอเปรยบเทยบ วาผทปฏบตด มความรบผดชอบจะไดรบสทธประโยชนตอบแทนทดกวา

4. สหกรณมการส ารวจความตองการของสมาชก และจดท าขอมลพนฐานเพอเปนขอมลประกอบการตดสนใจ เชน สนคาทคณภาพ ตรงตามความตองการในสนคา จดหาสนคาและบรการทมคณภาพมประโยชนตอสมาชก และแนะน าท าความเขาใจกบสมาชกในตวสนคา และบรการและการท าความเขาใจ เพอเปลยนทศนคตหรอความนยมในสนคาหรอบรการบางอยาง ทสมาชกเชอถอฝงลกในใจ แตบางครงสนคาและบรการเหลานน ไมเปนประโยชนหรอไมมคณภาพเทากบสนคาหรอบรการของสหกรณ

5. สหกรณ/กลมเกษตรกร ตองชใหสมาชกเหนถงขอเสย ของการไมขายผลผลตกบสหกรณ การไมใชบรการธรกจสหกรณ ท าใหสหกรณออนแอ และตอไปจะไมมสถาบนทเปนหลกใหเปรยบเทยบ พอคากจะขดรดเอาตามใจชอบสมาชก อาจมความจ าเปนทไมสามารถสงผลผลตหรอซอสนคากบสหกรณ เชน หาง ไกล ทรกนดาร ไมมยานพาหนะ ตนทนการขนสงสนคาสง ฉะนนสหกรณจงตองพจารณาจดรบซอ หรอจดใหบรการในเชงรก ดวยพรอมทงการจดประชมชแจงในกลมหรอการจดเสวนา รวมทงการสงเอกสารเผยแพรตองท าอยางจรงจงตอเนอง ใหสมาชกมสวนรวมเสนอแนะและรบฟงความคดเหนดวย

6. ควรใหการศกษาอบรม โดยเจาหนาทสงเสรมสหกรณรวมกบสหกรณ เชญวทยากรผทรงคณวฒ หรอสมาชก ทประสบความส าเรจ ในการใชสหกรณเปนเครองมอแกไขปญหาการด ารงชพสหกรณ/กลมเกษตรกร พจารณาหาโอกาสไปศกษาดงานสหกรณ หรอกลมทประสบความส าเรจและมการจดท าสอเปนเอกสารหรอสออยางอนทสามารถเชอมโยงหรอดงดดความสนใจในเรองสหกรณอยางสม าเสมอ

สหกรณ/กลมเกษตรกรทมผลการด าเนนงานเดน 1. สหกรณการเกษตรบอไร จ ากด - ด าเนนธรกจจดหาสนคามาจ าหนายใหแกสมาชก จ านวน 521 ราย ปรมาณธรกจ จ านวน 15,721,937 บาท - ด าเนนธรกจรวบรวมผลตผลจากสมาชกจ านวน 42 ราย (รวบรวมผลไม เงาะ มงคด ลองกอง) ปรมาณธรกจ

5,909,317 บาท

4. อ าเภอ คลองใหญ ประกอบดวย สหกรณ 3 แหง สมาชก 282 คน มรายชอสหกรณดงน 1. สหกรณประมงไมรด จ ากด 2. สหกรณเคหสถานบานมนคงคลองใหญ จ ากด 3. สหกรณเคหสถานบานมนคงคลองใหญ 2 จ ากด

ดานการด าเนนงาน 1. สหกรณ ผานเกณฑมาตรฐานของกรมสงเสรมสหกรณและมบางแหงไมผานเกณฑมาตรฐาน ของสหกรณ

แตเปนสวนนอย 2. สหกรณ จดท างบการเงนแลวเสรจและสามารถประชมใหญไดภายใน 150 วน 3. สหกรณ มผลการด าเนนงานไมขาดทน 4. สหกรณสามารถด าเนนงานไดดวยตนเอง สรางความเชอมนใหกบสมาชก องคกรมความเขมแขงมากขน

ดานสมาชก สหกรณทมสมาชกเพมขนหลงปดบญช จ านวน 1 สหกรณ - สหกรณทมสมาชกเทาเดมหลงปดบญช จ านวน

2 สหกรณ

19

ปญหา/อปสรรคในการด าเนนงานของสหกรณ/กลมเกษตรกร ปญหา 1. สหกรณบรหารงาน โดยคณะกรรมการด าเนนการของสหกรณขาดความรความสามารถในการบรหารเปนบางสวน 2. สมาชกขาดความรวมมอและสงเสรมงานสหกรณ ปญหาทส าคญ คอ ธรกจการใหสนเชอแกสมาชกไมให

ความรวมมอในการสงคนเงนก ใหแกสหกรณ สงเงนกลาชา ท าใหสมาชกตองเสยคาปรบ กจะเปนผลเสยตอสมาชกโดยสวนรวม สหกรณกจะขาดสภาพคลอง ไมสามารถใหเงนกกบสมาชกรายใหมทมความเดอดรอนไดท าใหสถานการณทางดานการเงนของสหกรณขาดความเคลอนไหว

3. สมาชกไมรจกหนาทของตนเอง ขาดความเชอมนและศรทธาในสหกรณ และ ไมเขารวมประชมใหญ ใชสทธตามหลกประชาธปไตย ในการเลอกคณะกรรมการด าเนนการบรหารงานสหกรณ

อปสรรค 1. สมาชกสหกรณบางรายไมอยในพนทของการด าเนนงานของสหกรณ เนองจากไปประกอบอาชพนอกพนท

ท าใหไมสามารถตดตามทวงถามการสงคนเงนกไดตามก าหนด จงท าใหเสยคาปรบ หรอสงคนเงนกไมเปนไป ตามก าหนด และไมสามารถเขารวมประชมใหญประจ าปของสหกรณได

2. การเปลยนแปลงทอยของสมาชก ไมแจงใหคณะกรรมการด าเนนการทราบ จงขาดการตดตอ ขอเสนอแนะ/แนวทางแกไขปญหา 1. มอบหมายใหคณะกรรมการด าเนนการ ไปตดตามสมาชก ทมสนเชอกบสหกรณมาก และมหนคางช าระเกน 2. แนะน าสมาชกในทประชมใหญสามญประจ าปทกครง เกยวกบการการใชสทธเลอกตงคณะกรรมการด าเนนการ

จะตองเลอกจากผทมความรความสามารถ และมประสบการณเกยวกบการบรหารงาน เปนผทสามารถเสยสละเวลาใหกบสหกรณอยางแทจรง บรหารงานดวยความซอสตย สจรต โปรงใส และเปนธรรมโดยน าหลกธรรมมาภบาลมาปรบใชในการบรหารงานสหกรณ เพมเตมความรแกสมาชกเกยวกบหลกการ อดมการณ และวธการสหกรณ สทธและหนาทของสมาชก

3. ใหสหกรณจดท าแผนกลยทธเพอพฒนาองคกรไปสความส าเรจ มวธการบรหารจดการและมตวชวดความส าเรจทชดเจน สรางการเรยนร มการก าหนดทศทาง มกระบวนการท างาน มความสอดคลองกบสภาพแวดลอม เพอใหองคกรสามารถด ารงอยไดในอนาคต โดยอาศยการมสวนรวมของทกฝาย

สหกรณทมผลการด าเนนงานเดน 1. สหกรณเคหสถานบานมนคงคลองใหญ จ ากด มการด าเนนงานทโดดเดนคอ ไดผานการรบรอง ตาม

ประกาศกรมสงเสรมสหกรณ เรองผลการจดระดบมาตรฐานสหกรณประจ าป 2559 ประเภทบรการ ผานเกณฑมาตรฐานสหกรณระดบดเลศ

2. สหกรณเคหสถานบานมนคงคลองใหญ 2 จ ากด มการด าเนนงานทโดดเดนคอ ไดผานการรบรอง ตามประกาศกรมสงเสรมสหกรณ เรอง ผลการจดระดบมาตรฐานสหกรณระดบดเลศ

6. อ าเภอ เกาะชาง ประกอบดวย สหกรณ 2 แหง สมาชก 307 คน มรายชอสหกรณ ดงน 1. สหกรณการเกษตรเมองตราด จ ากด 2. สหกรณบรการเกาะชาง จ ากด

ดานการด าเนนงาน

ดานการควบคมภายในดานการปฏบตการและการบรหารงาน สหกรณมการก าหนดแผนการด าเนนงานและงบประมาณรายจายซงไดรบอนมตจากทประชมใหญเพอเปนแนวทางในการปฏบตงาน ผลการด าเนนงานการรบฝากเงนสงกวาเปาหมายทก าหนดไว สวนการใชจายเงนของสหกรณ อยภายในวงเงนทก าหนดไว

20

ปญหา/อปสรรคในการด าเนนงานของสหกรณ/กลมเกษตรกร

ปญหา 1. สมาชกขาดความรในเรองสทธและหนาทของตนเอง ไมใหความรวมมอในกจกรรมของสหกรณ 2. สมาชกช าระหนไมตรงตามก าหนดสญญา ท าใหสหกรณมการตงคาเผอหนสงสยจะสญ ซงถอเปนคาใชจาย

ของสหกรณ และท าใหขาดสภาพคลองทางการเงนเนองจากไมมเงนทนหมนเวยน 3. สมาชกขาดจตส านกในความเปนเจาของสหกรณ ไมเขารวมประชมใหญ และไมรวมกจกรรมของสหกรณ อปสรรค 1. ราคาผลผลตตกต า กระทบตอการด าเนนธรกจของสหกรณ 2. สมาชกบางรายอยนอกพนทท าใหไมสามารถตดตอประสานงานได ขอเสนอแนะ/แนวทางแกไขปญหา 1. แนะน าสมาชกในทประชมใหญสามญประจ าปทกครง ในการเลอกตงคณะกรรมการจะตองเลอกตงจากผทมความร

ความสามารถ มประสบการณเกยวกบการบรหารงานสหกรณ เปนผทเสยสละเวลาใหกบสหกรณได มความซอสตยสจรต 2. แนะน าใหความรแกสมาชกเกยวกบหลกการ อดมการณ และวธการสหกรณ สทธและหนาทของสมาชก 3. แนะน าสหกรณ จดท าแผนกลยทธเพอวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรค น าไปสการจดท าแผนการ

ด าเนนงานของสหกรณ เพอหลกเลยงภาวะขาดทน และพรอมรบกบอปสรรคตาง ๆ จากปจจยภายนอกสหกรณ 4. มการประชาสมพนธงานของสหกรณ ตดตามขาวสารอยางสม าเสมอ

สหกรณทมผลการด าเนนงานเดน 1. สหกรณการเกษตรเกาะชาง จ ากด มการด าเนนงานทโดดเดน คอ ไดผานการรบรองตามประกาศกรมสงเสรมสหกรณ

เรอง ผลการจดระดบมาตรฐานสหกรณประจ าป 2559 ประเภทการเกษตร ผานเกณฑมาตรฐานสหกรณระดบดเลศ 2. สหกรณบรการเกาะชาง จ ากด มการด าเนนงานทโดดเดนคอ ไดผานการรบรองตามประกาศกรมสงเสรมสหกรณ

เรอง ผลกาจดระดบมาตรฐานสหกรณประจ าป 2559 ประเภทบรการ ผานเกณฑมาตรฐานสหกรณระดบ ดมาก

21

การด าเนนงานขบเคลอนแผนพฒนาความเขมแขงสหกรณ พ.ศ. 2559-2560 ในปงบประมาณ พ.ศ. 2559 แผน/ผลการยกระดบชนสหกรณ ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2559 ของหนวยงาน

สหกรณเปาหมาย

ระดบชนของสหกรณ กอน การยกระดบ

ระดบชนของสหกรณ หลง การยกระดบ

หมายเหต

1. สหกรณการเกษตรเพอการแปรรปและสงออกจงหวดตราด จ ากด

2 2 ขาดการมสวนรวมของสมาชก

2. สหกรณการเกษตรแหลมกลด จ ากด 2 2 อตราสวนทางการเงน

3. สหกรณการเกษตรแหลมงอบ จ ากด 2 1

4. สหกรณเครดตยเนยนทาหาดสามคค จ ากด 2 2 อตราสวนทางการเงน

5. สหกรณเครดตยเนยนบอพลอย จ ากด 2 1

6. สหกรณเครดตยเนยนบานสลกรวมใจพฒนา จ ากด 2 2 อตราสวนทางการเงน

7. สหกรณเครอขายยางพาราจงหวดตราด จ ากด 2 2 การควบคมภายใน

8. สหกรณผใชน าเขาสมง จ ากด 2 1

9. สหกรณผใชน าบ าโรณ-แสนตง จ ากด 2 1

10. สหกรณออมทรพยสาธารณสขตราด จ ากด 2 1

11. สหกรณสงเสรมธรกจภาคเกษตรจงหวดตราด จ ากด 3 2

วธด าเนนการขบเคลอนแผนพฒนาความเขมแขงสหกรณ พ.ศ. 2559-2560

ประชมเชงปฏบตการใหสหกรณมความเขาใจหลกเกณฑการยกระดบชนสหกรณในแตละองคประกอบ พรอมหาแนวทางรวมกนเพอยกระดบชนสหกรณในองคประกอบทยงมปญหา ปจจยส าเรจในการยกระดบชนสหกรณ

ไดรบความรวมมอจากสหกรณเปนอยางด และมความพยายามทจะบรรลเปาหมายการยกระดบชน ปญหา/อปสรรคในการด าเนนงาน

ดานการมสวนรวมของสมาชก สหกรณตองท าความเขาใจกบสมาชกใหเขามารวมด าเนนธรกจ และตวสหกรณเองตองด าเนนธรกจทสามารถตอบสนองความตองการของสมาชกไดจรง

ดานการควบคมภายใน สหกรณบางแหงไมมการจดจางเจาหนาทบญชของสหกรณ เนองจากมทนไมเพยงพอ ถงแมจะมการมอบหมายคณะกรรมการด าเนนการแตไมสามารถจะด าเนนการจดท างบการเงนไดเอง

---------------------------------------------

22

บทท 3 การปฏบตงานทดเลศ เรอง การสงเสรมและพฒนาใหสหกรณผานเกณฑมาตรฐาน

มาตรฐานสหกรณ

กรมสงเสรมสหกรณไดออกประกาศ เรอง ก าหนดระดบมาตรฐานสหกรณ ฉบบลงวนท 28 มนาคม พ.ศ. 2551 เพอการปฏบตภารกจสงเสรมสนบสนนและพฒนาสหกรณ ใหมความเขมแขง โดยก าหนดสหกรณเปน 2 ระดบ คอระดบไดมาตรฐานและระดบต ากวามาตรฐานมตวชวดระดบมาตรฐานสหกรณ 7 ขอ สหกรณทผานตวชวดทง 7 ขอ ถอวาผานเกณฑมาตรฐาน แตถาสหกรณ ตกตวชวดขอใดขอหนง ถอวาสหกรณนนไมผานเกณฑมาตรฐาน ซงกรมสงเสรมสหกรณไดถอใช เกณฑดงกลาวมาเปนระยะเวลาหนงแลว ในปงบประมาณ 2553 อธบดกรมสงเสรมสหกรณ (นายฉกรรจ แสงรกษาวงศ) ไดหารอรวมกบผบรหารกรมสงเสรมสหกรณ มความเหนรวมกนวาจ าเปนอยางยงทตองเรงการพฒนาและสรางความเขมแขงใหสถาบนเกษตรกร (กลมเกษตรกรและสหกรณ) ซงกรมสงเสรมสหกรณไดก าหนดยทธศาสตรเสรมสรางความเขมแขงใหสถาบนเกษตรกรไวแลว โดยมแผนขบเคลอน 5 แผน ซงในแผนท 5 เปนแผนการพฒนาสถาบนเกษตรกรให เขมแขงและย งยน และในสวนหน งของแผน คอ เพมประสทธภาพการพฒนาสถาบนเกษตรกร ดวยตวของสมาชกและสถาบนเกษตรกรเองเปนหลก และกรมสงเสรมสหกรณเปนหนวยงานใหการสนบสนนเทาทจ าเปน เพอใหสมาชกมบทบาทส าคญ ในการบรหารและพฒนาสถาบนดวยตนเอง ซงกรมสงเสรมสหกรณ ใชการจดมาตรฐานสหกรณ เปนกลไกหลกในการพฒนาระบบสหกรณ กรมสงเสรมสหกรณจงไดมการปรบปรงการจดระดบมาตรฐานสหกรณใหม และออกประกาศ เรอง ก าหนดระดบมาตรฐานสหกรณ ประกาศ ณ วนท 23 มถนายน 2553 และก าหนดระดบมาตรฐานสหกรณ ออกเปนสระดบ คอ

1. ระดบมาตรฐานดเลศ 2. ระดบมาตรฐานดมาก 3. ระดบมาตรฐานด 4. ระดบไมผานมาตรฐาน

โดยใชตวชวดผลการด าเนนงานของสหกรณ 7 ขอ ตามเดม แตไดเพมเตมการประเมนการจดระดบมาตรฐานสหกรณ โดยแบงวธการประเมนออกเปน 2 สวน คอ ผลการด าเนนงานของสหกรณ และกระบวนการบรหารจดการภายในสหกรณ รวมทงสน 137 ขอ ในปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๕9 ณ วนท ๑ กนยายน ๒๕๕9

วตถประสงคของการจดมาตรฐานสหกรณ 1. วดความเปนสถาบนสหกรณ จดแรกเรมของการจดมาตรฐานสหกรณคอเพอวดความเปนสถาบนสหกรณ องคกรของสมาชก เหนไดวาเกณฑชวดสวนหนงมาจากขอกฎหมาย สวนหนง เปนหลกการสหกรณ เชน หากสหกรณด าเนนงานขาดทนกไมสามารถพงตนเองไดแลวจะเปนทพงแกสมาชกไดอยางไร หรอถาสมาชกไมท าธรกจกบสหกรณหรอรวมท าธรกจนอย ยอมแสดงวาสหกรณไมไดใหบรการธรกจทเหมาะสมแกสมาชก หรอสมาชกไมไดประโยชนจากการท าธรกจกบสหกรณเทาทควร จงอนมานไดวาสหกรณแหงนไมใชองคกรของสมาชกอยางแทจรง 2. ประเมนศกยภาพในการด าเนนงานของสหกรณ ผลจากการจดระดบมาตรฐานสหกรณสะทอนใหเหนวาสหกรณมจดออนจดแขงอยางไร มศกยภาพทจะอ านวยบรการประโยชนแกสมาชก ซงเปนเจาของสหกรณไดดเพยงใด มความสามารถในการบรหารจดการมากนอยเพยงใด

23

3. แบงระดบสหกรณเพอการสงเสรมและพฒนา การจดระดบมาตรฐานสหกรณเปนขอมลเบองตนแกเจาหนาทของกรมสงเสรมสหกรณในการแบงระดบสหกรณ เพอการสงเสรมและพฒนาใหเหมาะสมกบสภาพขอเทจจรงและสอดคลองกบความตองการของสหกรณ เพอเสรมสรางความเขมแขงกาวหนาแกสหกรณตอไป

ประโยชนทสหกรณไดรบจากการจดมาตรฐานสหกรณ 1. สหกรณไดทราบถงสถานะและผลการด าเนนงานของตนในภาพรวมเบองตน เนองจากตวชวดระดบมาตรฐานสหกรณเปนเกณฑเบองตนทวไปทสหกรณสามารถด าเนนงานใหผานได โดยยดหลกการและวธการสหกรณ ซงสอดคลองอยางยงกบปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

2. สหกรณสามารถก าหนดแนวทางการด าเนนงานหรอแนวทางการพฒนาใหผานมาตรฐานในแตละระดบได เชน หากสหกรณตกมาตรฐานขอใด กตองวเคราะหหาสาเหตและแกไขปรบปรงใหผานเกณฑมาตรฐานขอนน ๆ หากสหกรณผานมาตรฐานในระดบดกควรพจารณาหาแนวทาง ทจะยกระดบการผานมาตรฐานสหกรณใหเปนระดบดมากหรอดเลศ 3. สหกรณไดรบสทธบางประการทกรมสงเสรมสหกรณก าหนด เชน การพจารณาขอกเงนกองทนพฒนาสหกรณ การพจารณาคดเลอกเขารวมโครงการตาง ๆ ของกรมสงเสรมสหกรณ เปนตน

การสงเสรมและพฒนาใหสหกรณผานเกณฑมาตรฐาน ส านกงานสหกรณจงหวดตราด มสหกรณในพนทรบผดชอบทงหมด จ านวน 56 สหกรณ ผลการด าเนนงาน

ของสหกรณ ในรอบปบญชลาสด ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2559 น ามาจดมาตรฐานสหกรณ จ านวน 53 สหกรณ คดเปนรอยละ 94.64 มไมน ามาจดมาตรฐานสหกรณ จ านวน 3 สหกรณ เนองจากเปนสหกรณจดตงใหมยงไมครบ 2 ป คดเปนรอยละ 5.36 มสหกรณ ผลการด าเนนงานผานเกณฑมาตรฐาน จ านวน 35 สหกรณ คดเปนรอยละ 66.04 และยงไมผานมาตรฐาน 18 สหกรณ คดเปนรอยละ 33.96

มาตรฐานสหกรณ กรมสงเสรมสหกรณ ก าหนดเกณฑมาตรฐานสหกรณ 7 ขอ ดงน 1. ผลการด าเนนงานในรอบสองปบญชชยอนหลงการด าเนนงานไมขาดทน เวนแตปใดสหกรณมอทกภยหรอ

ภยธรรมชาตจนเกดความเสยหายตอสมาชกและสหกรณโดยรวม ใหตดปนนออก 2. ผลการด าเนนงานในรอบสองปบญชยอนหลงไมมการกระท าอนถอไดวาทจรตตอสหกรณ 3. ผลการด าเนนงานในรอบปบญชสดทาย สหกรณจดท างบการเงนแลวเสรจและสงใหผสอบบญชตรวจสอบ

แลวน าเสนอเพออนมตทประชมใหญของสหกรณ ภายในหนงรอยหาสบวน นบแตวนสนปทางบญช 4. ผลการด าเนนงานในรอบปบญชสดทาย สหกรณตองมสมาชกไมนอยกวารอยละ 60 ของสมาชกทงหมด

รวมท าธรกจกบสหกรณ 5. ตองจดจางเจาหนาทสหกรณปฏบตงานประจ ารบผดชอบด าเนนการและธรกจของสหกรณหากไมมการจดจาง

ตองมบคคลอน เชน กรรมการ สมาชกทไดรบมอบหมายใหปฏบตหนาทประจ า 6. ผลการด าเนนงานในรอบสองปบญชยอนหลง สหกรณตองมการจดสรรก าไรสทธและจายเงนทนสวสดการ

สมาชก หรอทนสาธารณประโยชนอยางนอยหนงครง 7. ผลการด าเนนงานในรอบปบญชสดทาย สหกรณตองไมกระท าการอนใดฝาฝนกฎหมาย ระเบยบ ค าสง

ของนายทะเบยนสหกรณ

24

ขนตอนการด าเนนงาน ประกอบดวย 6 ขนตอนดงน

ขนตอนท 1 ก าหนดเปาหมาย

ด าเนนการประชมคณะท างานเพอพฒนาสหกรณสมาตรฐาน 1.1 รบทราบตวชวดการสงเสรมสหกรณผานเกณฑมาตรฐาน 1.2 พจารณาก าหนดเปาหมายตามตวชวดเพอพฒนาสหกรณสมาตรฐาน เทยบกบผลการ

ด าเนนงานในปทผานมา 1) รกษาระดบมาตรฐานสหกรณเดมในปทผานมา โดยในปงบประมาณ พ.ศ. 2558 มสหกรณท

ผานเกณฑมาตรฐาน จ านวน 29 แหง ไดแก (1) สหกรณการเกษตรเมองตราด จ ากด (2) สหกรณการเกษตรแหลมกลด จ ากด (3) สหกรณกองทนสวนยางบานสามงาม จ ากด (4) สหกรณการเกษตรแปรรปอาหารบานเปรดใน จ ากด (5) สหกรณชาวสวนจงหวดตราด จ ากด (6) สหกรณสวนปาลมน ามนจงหวดตราด จ ากด (7) สหกรณการเกษตรแหลมงอบ จ ากด (8) สหกรณการเกษตรเขาสมง จ ากด (9) สหกรณผใชน าเขาสมง จ ากด (10) สหกรณกองทนสวนยางบานสลก จ ากด (11) สหกรณกองทนสวนยางบานทาโสม จ ากด (12) สหกรณกองทนสวนยางบานเสนาณรงค จ ากด (13) สหกรณผใชน าบ าโรณ-แสนตง จ ากด (14) สหกรณการเกษตรบอไร จ ากด (15) สหกรณการเกษตรเกาะชาง จ ากด (16) สหกรณออมทรพยครตราด จ ากด (17) สหกรณออมทรพยต ารวจภธรจงหวดตราด จ ากด (18) สหกรณออมทรพยสาธารณสขตราด จ ากด (19) รานสหกรณจงหวดตราด จ ากด (20) รานสหกรณโรงพยาบาลตราด จ ากด (21) สหกรณเดนรถตราด จ ากด (22) สหกรณเคหสถานบานมนคงตราด จ ากด (23) สหกรณเคหสถานบานมนคงแหลมงอบ จ ากด (24) สหกรณเคหสถานบานมนคงคลองใหญ จ ากด (25) สหกรณเคหสถานบานมนคงคลองใหญ 2 จ ากด (26) สหกรณเครดตยเนยนทาหาดสามคค จ ากด (27) สหกรณเครดตยเนยนดอนสงสามคค จ ากด (28) สหกรณเครดตยเนยนบานสลกรวมใจพฒนา จ ากด (29) สหกรณเครดตยเนยนบานทาโสม จ ากด

25

2) ก าหนดเปนเปาหมายในปปจจบน โดยใหยกระดบมาตรฐานสหกรณจาก C หรอ F ใหเปน A หรอ B เทานน ซงเปาหมายสดทายคอ การสงเสรมสหกรณทน ามาจดมาตรฐานสหกรณใหผานเกณฑมาตรฐานระดบดเลศ (เกรด A) โดยในปงบประมาณ พ.ศ. 2559 ก าหนดเปาหมายใหมการยกระดบมาตรฐานเพมขนจากปทผานมา จ านวน 1 แหง ซงทประชมคณะท างานเพอพฒนาสหกรณสมาตรฐาน ไดพจารณาคดเลอกสหกรณทมแนวโนมสามารถพฒนาใหผานเกณฑมาตรฐานได จ านวน 1 แหง ไดแก สหกรณการเกษตรเพอการแปรรปและสงออกจงหวดตราด จ ากด ผลการด าเนนงานระดบด (เกรด C) และไดพจารณาสหกรณส ารองทจะสามารถพฒนาใหผานเกณฑมาตรฐานอกจ านวน 4 แหง ไดแก 1.สหกรณบรการเกาะชาง จ ากด ผลการด าเนนงานระดบด (เกรด C) 2.ชมนมสหกรณการเกษตรตราด จ ากด ผลการด าเนนงานไมผาน (เกรด F) 3.สหกรณกองทนสวนยางบางปดบนรวมใจ จ ากด ผลการด าเนนงานไมผาน (เกรด F) และ 4.สหกรณการเกษตรเทศบาลต าบลหนองบอน จ ากด ผลการด าเนนงาน ไมผาน (เกรด F)

นอกจากน ในปงบประมาณ พ.ศ. 2559 ยงมสหกรณทจดตงใหมครบ 2 ป ทน าเขามาจดมาตรฐานเพมอก จ านวน 3 แหง ไดแก 1.สหกรณกงตราด จ ากด 2.รานสหกรณบรษทสมงฟดส จ ากด 3.สหกรณการเกษตรอลมาส จ ากด ซงสหกรณเหลานเปนเปาหมายทจะพฒนาใหผานเกณฑมาตรฐานดวย

ขนตอนท 2 ด าเนนการวเคราะห ประเมนสถานภาพ

จดประชมเชงปฏบตการ (ครงท 1) เพอด าเนนการวเคราะห ประเมนสถานภาพและผลการด าเนนการของสหกรณเปาหมายโดยพจารณาจากเกณฑมาตรฐานในแตละขอ พรอมทงหาแนวทางแกไข ส าหรบสหกรณเปาหมายทจะสามารถยกระดบใหผานเกณฑมาตรฐานเพมขน กลมจดตงและสงเสรมสหกรณรวมกบกลมสงเสรมสหกรณทดแลสหกรณเขาประชมรวมกบคณะกรรมการด าเนนการ ชแจงเกณฑการด าเนนงานสหกรณใหผานเกณฑมาตรฐาน และรวมกนวเคราะหสถานภาพปจจบนของสหกรณ ซงจากผลการวเคราะหสถานภาพปจจบนของสหกรณในการประชมเชงปฏบตการครงท 1 น ไดน าผลการวเคราะหเขาทประชมคณะท างานเพอพฒนาสหกรณสมาตรฐาน เพอหาแนวทางแกไขและพฒนาสหกรณสมาตรฐานโดยละเอยดตามเกณฑประเมนมาตรฐานทง 7 ขอ

ขนตอนท 3 จดท าแผนพฒนาสหกรณ จดประชมเชงปฏบตการ (ครงท 2) เพอด าเนนการจดท าแผนพฒนาใหสหกรณ และหาแนวทางแกไขให

ด าเนนงานผานเกณฑมาตรฐาน จากผลการวเคราะหสถานะภาพ การหาแนวทางแกไขและพฒนาสหกรณสมาตรฐาน จากขอมลการประชมเชงปฏบตการครงท 1 กลมจดตงและสงเสรมสหกรณพรอมดวยกลมสงเสรมสหกรณเขาประชมรวมกบคณะกรรมการด าเนนการ ไดน าผลการวเคราะหรวมทงแนวทางแกไขพฒนาสหกรณทผ านการวเคราะหในเบองตนใหสหกรณไดรบทราบ รวมหาแนวทางแกไขพฒนาทเหมาะสมกบการด าเนนงานของสหกรณ และด าเนนการจดท าแผนพฒนาสหกรณทสหกรณสามารถด าเนนการใหผานเกณฑมาตรฐานไดในปงบประมาณ พ.ศ. 2559 ซงแผนการพฒนาควรตองเปนแผนทสามารถพฒนาใหผานเกณฑมาตรฐานไดอยางยงยน

ขนตอนท 4 แนะน าและสงเสรมสหกรณสมาตรฐาน แนะน าสงเสรมสหกรณเปาหมาย ผลกดนใหมการด าเนนการตามแผนทก าหนด โดยกลมสงเสรมสหกรณจะ

ด าเนนการตดตามและผลกดนการด าเนนงานของสหกรณตามแผนการพฒนาสหกรณสมาตรฐานอยางตอเนอง โดยการเขารวมประชมคณะกรรมการด าเนนการสหกรณเปนประจ าทกเดอน รวมถง หากพบปญหาอปสรรคในการด าเนนงานเจาหนาทสงเสรมจะใหค าแนะน าแกสหกรณ หรอในบางกรณทยงไมสามารถจะใหการแนะน าไดในทนท ใหน าปญหาอปสรรคเขาหารอคณะท างานเพอพฒนาสหกรณสมาตรฐาน ในการประชมประจ าเดอนของส านกงานสหกรณ แลวจงแนะน าสงเสรมสหกรณตามแนวทางทเหมาะสมตอไป

26

ขนตอนท 5 ตดตามประเมนผล ประเมนผลการด าเนนงานของสหกรณเปาหมาย ถงแนวโนมของการด าเนนการใหผานเกณฑมาตรฐาน กอน

สหกรณเปาหมาย ปดบญชประจ าป โดยเจาหนาทสงเสรมสหกรณจะมการรายงานผลการด าเนนงานใหผานเกณฑมาตรฐานของสหกรณเปาหมายทประชมประจ าเดอนส านกงานสหกรณ ซงคณะท างานเพอพฒนาสหกรณและกลมเกษตรกรสมาตรฐาน จะรวมกนประเมนสถานการณแนวโนมของการด าเนนงานของสหกรณใหผานเกณฑมาตรฐานอยางตอเนองเปนประจ าทกเดอน หากพบขอขดของหรอปญหาอปสรรคในการด าเนนงานของสหกรณ จะหารอแนวทางการแกไขพฒนารวมกนและใหเจาหนาทสงเสรมสหกรณไดน าไปแนะน าสงเสรมสหกรณตอไป

ขนตอนท 6 รายงานผล 5. รายงานผลการจดระดบมาตรฐานสหกรณ/กลมเกษตรกร ผานระบบการประเมนระดบมาตรฐานสหกรณและ

กลมเกษตรกร ของกรมสงเสรมสหกรณ หลงจากสหกรณปดบญชประจ าป และประชมใหญแลวเสรจในปงบประมาณ พ.ศ. 2559 เจาหนาทสงเสรมสหกรณจะบนทกรายงานการประเมนผลมาตรฐานสหกรณในระบบประเมนระดบมาตรฐานสหกรณของกรมสงเสรมสหกรณ โดยจะรายงานหลงจากสหกรณประชมใหญแลวเสรจภายใน 2 วน หลงจากนน กลมจดตงและสงเสรมสหกรณจะรวบรวมสรปรายงานตามแบบรายงานใหกรมสงเสรมสหกรณทราบดวย

แนวทางการด าเนนการใหผานเกณฑมาตรฐานสหกรณ

ส านกงานสหกรณจงหวดตราดมแนวทางการด าเนนงานใหสหกรณผานเกณฑมาตรฐาน 7 ขอ ดงน ขอ 1 ผลการด าเนนงานในรอบสองปบญชยอนหลงการด าเนนงานไมขาดทน เวนแตปใดสหกรณม

อทกภยหรอภยธรรมชาตจนเกดความเสยหายตอสมาชกและสหกรณโดยรวม ใหตดปนนออก มแนวทางการด าเนนการใหผานเกณฑมาตรฐาน ดงน

1. คณะกรรมการด าเนนการจะตองไดรบการอบรมและพฒนาความรในเรองของการบรหารงานของสหกรณอยางสม าเสมอ

2. สหกรณควรมการระดมทน เพอใชเปนเงนทนหมนเวยนภายในสหกรณ ไดแก การระดมทนโดยการถอหนเพม หรอระดมทนโดยการรบฝากเงนจากสมาชก

3. คณะกรรมการจะตอง เรยนรและคอยตดตาม ขอมล ขาวสารสภาวะทางการตลาดอยเสมอ และ เตรยมแผนรองรบกรณราคาพชผลทางการเกษตรผนผวน

4. เพมปรมาณธรกจของสหกรณโดยพจารณาจากวตถประสงคตามขอบงคบของสหกรณ หาธรกจอนรองรบ นอกเหนอจากธรกจเดมทท าอย แตไมประสบผลส าเรจ เพอเพมรายไดใหสหกรณมก าไร และยงสงผลใหสหกรณมสมาชกมารวมท าธรกจกบสหกรณเพมขน

5. ควบคมคาใชจายใหเปนไปตามแผนงานทก าหนด รวมถงลดคาใชจายทไมจ าเปน 6. สหกรณจะตองปฏบตงานตามแผนงานทก าหนด มการเปรยบเทยบผลกบแผนเสนอทประชมกรรมการ

อยางสม าเสมอ และควบคมคาใชจายใหเปนไปตามแผนงาน และเหมาะสม 7. คณะกรรมการจะตองวางแผนการออกตดตามหน ใหช าระหนใหไดตามก าหนด รวมถงตดตามหนคางเดนดวย

โดยการใชวธออกตรวจเยยมจนถงบาน 8. สหกรณควรมการระดมทน เพอใชเปนเงนทนหมนเวยนภายในสหกรณ ไดแก การระดมทนโดยการถอหนเพม

หรอระดมทนโดยการรบฝากเงนจากสมาชก ขอ 2 ผลการด าเนนงานในรอบสองปบญชยอนหลงไมมการกระท าอนถอไดวาทจรตตอสหกรณ ม

แนวทางการด าเนนการใหผานเกณฑมาตรฐาน ดงน

27

1. คณะกรรมการจะตองมการรายงานผลการด าเนนงาน รายงานรายไดรายจาย ตอทประชมคณะกรรมการอยเสมอ

2. ผตรวจสอบกจกจการ จะตองตรวจสอบรายการทางการเงนการบญชอยเสมอ หากพบขอบกพรอง ใหรบรายงานคณะกรรมการเพอแกไขตอไป

3. คณะกรรมการด าเนนงานตามหลกธรรมาภบาล ขอ 3 ผลการด าเนนงานในรอบปบญชสดทาย สหกรณจดท างบการเงนแลวเสรจและสงใหผสอบบญช

ตรวจสอบแลวน าเสนอเพออนมตทประชมใหญของสหกรณ ภายในหนงรอยหาสบวน นบแตวนสนปทางบญช มแนวทางการด าเนนการใหผานเกณฑมาตรฐาน ดงน

1. ผมหนาทจดท าบญช จะตองจดท าเอกสารทางดานการเงนการบญชใหเปนปจจบน 2. เจาหนาทสงเสรมสหกรณจะตองดแล ชวยเหลอสหกรณในการจดท าบญชอยางใกลชด ขอ 4 ผลการด าเนนงานในรอบปบญชสดทาย สหกรณตองมสมาชกไมนอยกวารอยละ 60 ของสมาชก

ทงหมด รวมท าธรกจกบสหกรณ มแนวทางการด าเนนการใหผานเกณฑมาตรฐาน ดงน 1. สหกรณส ารวจความตองการของสมาชกในดานการใหบรการของสหกรณ วา สมาชกมความตองการสนคา หรอการ

บรการดานใด แลวด าเนนการตามความตองการของสมาชก ทงนตองค านงถงศกยภาพของสหกรณดวย 2. สหกรณตองมการประชาสมพนธ เพอใหสมาชกเกดความเชอมน และศรทธาในตวของสหกรณ แลวยนดท

จะใชบรการสหกรณ 3. แนะน าใหสหกรณส ารวจ และวเคราะหขอมลการท าธรกจของสมาชก โดยน าขอมลสมาชกทไมท าธรกจ

หรอรวมท าธรกจกบสหกรณปรมาณนอย น ามาวางแผนผลกดนใหมารวมท าธรกจกบสหกรณเพมขน หรอกรณทด าเนนการผลกดนแลวไมสามารถรวมท าธรกจกบสหกรณไดใหแนะน าใหลาออก

ขอ 5 ตองจดจางเจาหนาทสหกรณปฏบตงานประจ ารบผดชอบด าเนนการและธรกจของสหกรณหากไมมการจดจางตองมบคคลอน เชน กรรมการ สมาชกทไดรบมอบหมายใหปฏบตหนาทประจ า มแนวทางการด าเนนการใหผานเกณฑมาตรฐาน ดงน

1. เจาหนาทของสหกรณจะตองไดรบการอบรมเกยวกบการปฏบตงานอยเสมอ 2. สหกรณจะตองมอบหมายหนาทใหกรรมการหรอสมาชก ปฏบตหนาทประจ า หรอจดจางเปนเจาหนาท

ของสหกรณ ขอ 6 ผลการด าเนนงานในรอบสองปบญชยอนหลง สหกรณตองมการจดสรรก าไรสทธและจายเงนทน

สวสดการสมาชก หรอทนสาธารณประโยชนอยางนอยหนงครง มแนวทางการด าเนนการใหผานเกณฑมาตรฐาน ดงน

1. สหกรณจะตองมการจดสรรก าไรสทธเพอเปนทนสวสดการสมาชกหรอทนสาธารณประโยชน ตามขอบงคบ รวมทงตองมการจายทนดงกลาวดวย

2. เจาหนาทสงเสรมสหกรณจะตองก ากบดแลสหกรณอยางใกลชด ขอ 7 ผลการด าเนนงานในรอบปบญชสดทาย สหกรณตองไมกระท าการอนใดฝาฝนกฎหมาย ระเบยบ

ค าสงของนายทะเบยนสหกรณ มแนวทางการด าเนนการใหผานเกณฑมาตรฐาน ดงน 1. เจาหนาทสงเสรมสหกรณจะตองก ากบดแลสหกรณอยางใกลชด 2. สหกรณจะตองปฏบตใหเปนไปตามทกฎหมายก าหนด ไมกระท าการอนใดฝาฝนกฎหมาย ระเบยบ ค าสง

ของนายทะเบยนสหกรณ

28

แนวคด/ขนตอนกระบวนงาน

กระบวนงานการสงเสรมสหกรณใหผานเกณฑมาตรฐาน

สรปขนตอนการด าเนนงานเพอพฒนาสหกรณสมาตรฐาน

ขนตอนท 1 ก าหนดเปาหมาย คณะท างานรวมกบเจาหนาทสงเสรมสหกรณรวมกนก าหนดเปาหมายในการสงเสรมสหกรณสมาตรฐาน โดยมงเปาหมายไปทสหกรณหรอกลมเกษตรกรทตกเกณฑมาตรฐาน และสหกรณหรอกลมเกษตรกรทจดตงใหม

ขนตอนท 2 ด าเนนการวเคราะห ประเมนสถานภาพ เพอหาสาเหตทตกเกณฑมาตรฐาน คณะท างานรวมกบเจาหนาทสงเสรมสหกรณทรบผดชอบ เจาหนาทจากกรมตรวจบญชสหกรณพรอมทง คณะกรรมการ สมาชก และฝายจดการของสหกรณเปาหมาย ประชมเชงปฏบตการรวมกนวเคราะห หาสาเหตทตกเกณฑมาตรฐาน โดยการพจารณาจากเกณฑมาตรฐานในแตละขอ พรอมทงหาแนวทางแกไข

ขนตอนท 3 จดท าแผนพฒนาสหกรณ คณะท างานรวมกบเจาหนาทสงเสรมสหกรณทรบผดชอบพรอมทงคณะกรรมการและสมาชกของสหกรณ/กลมเกษตรกรเปาหมาย ประชมเชงปฏบตการรวมกนเพอหาแนวทางแกไขและจดท าแผนพฒนาใหสหกรณ/กลมเกษตรกร ด าเนนงานใหผานเกณฑมาตรฐาน

ขนตอนท 4 แนะน าและสงเสรมสหกรณสมาตรฐาน เจาหนาทสงเสรมสหกรณลงพนท แนะน าสงเสรมสหกรณเปาหมาย ผลกดนใหมการด าเนนการตามแผนพฒนาฯ ทก าหนด

ก าหนดเปาหมาย

วเคราะห ประเมน

สถานภาพสหกรณ

จดท าแผนพฒนาสหกรณ

แนะน าและสงเสรม

สหกรณสมาตรฐาน

ตดตามประเมนผล

รายงานผล

29

ขนตอนท 5 ตดตามประเมนผลการด าเนนงานของสหกรณเปาหมาย คณะท างานรวมกบเจาหนาทสงเสรมสหกรณทรบผดชอบ ตดตามประเมนผลการด าเนนงานของสหกรณเปาหมาย ถงแนวโนมของการด าเนนการใหผานเกณฑมาตรฐาน กอนสหกรณเปาหมาย ปดบญชประจ าป

ขนตอนท 6 รายงานผลการจดระดบมาตรฐานสหกรณ เจาหนาทสงเสรมสหกรณทรบผดชอบสหกรณเปาหมาย รายงานผลการจดระดบมาตรฐานสหกรณ ผานระบบการประเมนระดบมาตรฐานสหกรณและกลมเกษตรกร ของกรมสงเสรมสหกรณ

---------------------------------------------