สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 ·...

70
มูลนิธิการศึกษาทางไกลผ่านดาวเทียม สงวนลิขสิทธิคู่มือการจัดการเรียนการสอน ทางไกลผ่านดาวเทียม กลุ่มสาระการเรียนรูสังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม โรงเรียนวังไกลกังวล (ระดับประถมศึกษา) ถนนเพชรเกษม อำาเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ สังกัดสำานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ

Upload: others

Post on 02-Jan-2020

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

มลนธการศกษาทางไกลผานดาวเทยม

สงวนลขสทธ

คมอการจดการเรยนการสอนทางไกลผานดาวเทยม

กลมสาระการเรยนร

สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

โรงเรยนวงไกลกงวล (ระดบประถมศกษา) ถนนเพชรเกษม อำาเภอหวหน จงหวดประจวบครขนธ

สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ

Page 2: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

วาง

Page 3: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

273

กลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรมชนประถมศกษาปท ๓จำานวนหนวยการเรยนร ๓ หนวย เวลา ๓๓ ชวโมง

หนวยการเรยนร

หนวยการเรยนรท ชอหนวยการเรยนร เวลา (ชวโมง)

๔ สงแวดลอมและเทคโนโลยดดวยพระบารมฯ

๑. สาระการเรยนร/ทดสอบกอนเรยน

๒. สภาพแวดลอมชมชนในอดตและปจจบน

๓. ประเภทของสงแวดลอม

๔. สงแวดลอมทางธรรมชาต

๕. สงแวดลอมทมนษยสรางขน

๖. ความสมพนธของสงแวดลอมและธรรมชาต

๗. ลกษณะของเมองและชนบท

๘. มลพษทเกดจากการกระทำาของมนษย

๙. พอของแผนดน

๑๐. การดแลรกษาสงแวดลอม

๑๐

๕ เทยวทวไทย

๑๑. แผนผง

๑๒. แผนท

๑๓. ประโยชนของแผนท

๑๔. ภาพถายและเขมทศ

๑๕. หวหนถนมนตขลง

๑๖. แอวเมองเหนอ

๑๗. เทยวภาคกลาง

๑๘. เทยวภาคตะวนอก

๑๙. เทยวภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

๒๐. เทยวภาคตะวนตก

๒๑. เทยวภาคใต

๑๑

Page 4: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

274

หนวยการเรยนรท ชอหนวยการเรยนร เวลา (ชวโมง)

๖ มรดกไทย

๒๒. องคประกอบของวฒนธรรม

๒๓. องคประกอบของวฒนธรรม

๒๔. ศาสนสถาน

๒๕. พระไตรปฎกและเรองนารจากพระไตรปฎก

๒๖. มารยาทชาวพทธ

๒๗. ศาสนพธ

๒๘. วนมาฆบชา

๒๙. วนวสาขบชา

๓๐. มงคล๓๘

๓๑. สวดมนตไหวพระ

๓๒. พทธสภาษต

๓๓. ทบทวนเนอหา/ทดสอบหลงเรยน

๑๒

รวม ๓๓

Page 5: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

275

กำาหนดการเรยนรรายชวโมง และสงทโรงเรยนปลายทางตองเตรยม

กลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

ครงทวน/เดอน/ป

เวลา

จำานวน

ชวโมงเรองทสอน

มาตรฐาน

การเรยนร/ตวชวด

สงท ร.ร. ปลายทาง

ตองเตรยม (คร/นกเรยน)

หนวยการเรยนรท ๔ สงแวดลอม

และเทคโนโลยดดวยพระบารมฯ

 

๓พ.ย.๕๗

๐๘.๓๐-๐๙.๓๐น.

๑/๖๐

 

สาระการเรยนร/ทดสอบกอนเรยน

 

 

– แบบทดสอบ/สมด

 

 

๖พ.ย.๕๗

๑๐.๓๐-๑๑.๓๐น.

๑/๖๐

 

สภาพแวดลอมชมชนในอดต

และปจจบน

ส๕.๒ ป.๓/๓

ป.๓/๕

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

 

๑๐พ.ย.๕๗

๐๘.๓๐-๐๙.๓๐น.

๑/๖๐

 

ประเภทของสงแวดลอม

 

ส๕.๒ ป.๓/๓

ป.๓/๕

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

 

๑๓พ.ย.๕๗

๑๐.๓๐-๑๑.๓๐น.

๑/๖๐

 

สงแวดลอมทางธรรมชาต

 

ส๕.๒ ป.๓/๓

ป.๓/๕

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

 

๑๗พ.ย.๕๗

๐๘.๓๐-๐๙.๓๐น.

๑/๖๐

 

สงแวดลอมทมนษยสรางขน

 

ส๕.๒ ป.๓/๓

ป.๓/๕

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

 

๒๐พ.ย.๕๗

๑๐.๓๐-๑๑.๓๐น.

๑/๖๐

 

ความสมพนธของสงแวดลอม

และธรรมชาต

ส๕.๒ ป.๓/๓

ป.๓/๕

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

 

๒๔พ.ย.๕๗

๐๘.๓๐-๐๙.๓๐น.

๑/๖๐

 

ลกษณะของเมองและชนบท

 

ส๕.๒ ป.๓/๓

ป.๓/๕

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

 

๒๗พ.ย.๕๗

๑๐.๓๐-๑๑.๓๐น.

๑/๖๐

 

มลพษทเกดจากการกระทำาของมนษย ส๕.๒ ป.๓/๓

ป.๓/๕

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

 

๑ธ.ค.๕๗

๐๘.๓๐-๐๙.๓๐น.

๑/๖๐

 

พอของแผนดน

 

ส๕.๒ ป.๓/๓

ป.๓/๕

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๑๐

 

๔ธ.ค.๕๗

๑๐.๓๐-๑๑.๓๐น.

๑/๖๐ 

 

การดแลรกษาสงแวดลอม

 

ส๕.๒ ป.๓/๓

ป.๓/๕

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

หนวยการเรยนรท ๕ เทยวทวไทย

๑๑

 

๘ธ.ค.๕๗

๐๘.๓๐-๐๙.๓๐น.

๑/๖๐

 

แผนผง

 

ส๕.๑ ป.๓/๑

ป.๓/๒

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๑๒

 

๑๑ธ.ค.๕๗

๑๐.๓๐-๑๑.๓๐น.

๑/๖๐

 

แผนท

 

ส๕.๑ ป.๓/๑

ป.๓/๒

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

Page 6: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

276

กำาหนดการเรยนรรายชวโมง และสงทโรงเรยนปลายทางตองเตรยม

กลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

ครงทวน/เดอน/ป

เวลา

จำานวน

ชวโมงเรองทสอน

มาตรฐาน

การเรยนร/ตวชวด

สงท ร.ร. ปลายทาง

ตองเตรยม (คร/นกเรยน)

๑๓

 

๑๕ธ.ค.๕๗

๐๘.๓๐-๐๙.๓๐น.

๑/๖๐

 

ประโยชนของแผนท

 

ส๕.๑ ป.๓/๑

ป.๓/๒

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๑๔

 

๑๘ธ.ค.๕๗

๑๐.๓๐-๑๑.๓๐น.

๑/๖๐

 

ภาพถายและเขมทศ

 

ส๕.๑ ป.๓/๑

ป.๓/๒

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๑๕

 

๒๒ธ.ค.๕๗

๐๘.๓๐-๐๙.๓๐น.

๑/๖๐

 

หวหนถนมนตขลง

 

ส๕.๑ ป.๓/๑

ป.๓/๒

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๑๖

 

๒๕ธ.ค.๕๗

๑๐.๓๐-๑๑.๓๐น.

๑/๖๐

 

แอวเมองเหนอ

 

ส๕.๑ ป.๓/๑

ป.๓/๒

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๑๗

 

๒๙ธ.ค.๕๗

๐๘.๓๐-๐๙.๓๐น.

๑/๖๐

 

เทยวภาคกลาง

 

ส๕.๑ ป.๓/๑

ป.๓/๒

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

วนพฤหสบดท ๑ มกราคม ๒๕๕๘ หยดวนขนปใหม

๑๘

 

๕ม.ค.๕๘

๐๘.๓๐-๐๙.๓๐น.

๑/๖๐

 

เทยวภาคตะวนออก

 

ส๕.๑ ป.๓/๑

ป.๓/๒

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๑๙

 

๘ม.ค.๕๘

๑๐.๓๐-๑๑.๓๐น.

๑/๖๐

 

เทยวภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

 

ส๕.๑ ป.๓/๑

ป.๓/๒

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๒๐

 

๑๒ม.ค.๕๘

๐๘.๓๐-๐๙.๓๐น.

๑/๖๐

 

เทยวภาคตะวนตก

 

ส๕.๑ ป.๓/๑

ป.๓/๒

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๒๑

 

๑๕ม.ค.๕๘

๑๐.๓๐-๑๑.๓๐น.

๑/๖๐

 

เทยวภาคใต

 

ส๕.๑ ป.๓/๑

ป.๓/๒

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

หนวยการเรยนรท ๖ มรดกไทย

๒๒

 

๑๙ม.ค.๕๘

๐๘.๓๐-๐๙.๓๐น.

๑/๖๐

 

องคประกอบของวฒนธรรม

 

ส๑.๒ ป.๓/๑

ป.๓/๓

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๒๓

 

๒๒ม.ค.๕๘

๑๐.๓๐-๑๑.๓๐น.

๑/๖๐

 

องคประกอบของวฒนธรรม

 

ส๑.๒ ป.๓/๑

ป.๓/๓

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๒๔ ๒๖ม.ค.๕๘

๐๘.๓๐-๐๙.๓๐น.

๑/๖๐

 

ศาสนสถาน

 

ส๑.๒ ป.๓/๑

ป.๓/๓

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

Page 7: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

277

กำาหนดการเรยนรรายชวโมง และสงทโรงเรยนปลายทางตองเตรยม

กลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

ครงทวน/เดอน/ป

เวลา

จำานวน

ชวโมงเรองทสอน

มาตรฐาน

การเรยนร/ตวชวด

สงท ร.ร. ปลายทาง

ตองเตรยม (คร/นกเรยน)

๒๕

 

๒๙ม.ค.๕๘

๑๐.๓๐-๑๑.๓๐น.

๑/๖๐

 

พระไตรปฎกและเรองนารจาก

พระไตรปฎก

ส๑.๒ ป.๓/๑

ป.๓/๓

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๒๖

 

๒ก.พ.๕๘

๐๘.๓๐-๐๙.๓๐น.

๑/๖๐

 

มารยาทชาวพทธ

 

ส๑.๒ ป.๓/๑

ป.๓/๓

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๒๗

 

๕ก.พ.๕๘

๑๐.๓๐-๑๑.๓๐น.

๑/๖๐

 

ศาสนพธ

 

ส๑.๒ ป.๓/๑

ป.๓/๓

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๒๘

 

๙ก.พ.๕๘

๐๘.๓๐-๐๙.๓๐น.

๑/๖๐

 

วนมาฆบชา

 

ส๑.๒ ป.๓/๑

ป.๓/๓

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๒๙

 

๑๒ก.พ.๕๘

๑๐.๓๐-๑๑.๓๐น.

๑/๖๐

 

วนวสาขบชา

 

ส๑.๒ ป.๓/๑

ป.๓/๓

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๓๐

 

๑๖ก.พ.๕๘

๐๘.๓๐-๐๙.๓๐น.

๑/๖๐

 

มงคล๓๘

 

ส๑.๒ ป.๓/๑

ป.๓/๓

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๓๑

 

๑๙ก.พ.๕๘

๑๐.๓๐-๑๑.๓๐น.

๑/๖๐

 

สวดมนตไหวพระ

 

ส๑.๒ ป.๓/๑

ป.๓/๓

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๓๒

 

๒๓ก.พ.๕๘

๐๘.๓๐-๐๙.๓๐น.

๑/๖๐

 

พทธสภาษต

 

ส๑.๒ ป.๓/๑

ป.๓/๓

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๓๓

 

๒๖ก.พ.๕๘

๑๐.๓๐-๑๑.๓๐น.

๑/๖๐

 

ทบทวนเนอหา/ทดสอบหลงเรยน  – – ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

Page 8: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

278

ภาษาไทย

✍พดอภปราย

แสดงความคดเหน

ภาษาองกฤษ

✍คำาศพทเกยวกบ

สถานทสำาคญในชมชน

ธรรมชาตสงแวดลอม

ศลปะ

✍วาดแผนทแสดงทตง

ในชมชน

✍การวาดภาพระบายส

✍การใชสญลกษณแสดง

ทตงสถานทสำาคญ

วทยาศาสตร

✍บอกสถานทตงทสำาคญ

ในชมชนตามทศตางๆ

การวางแผนผงการจดกจกรรมแบบบรณาการ

สงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต

Page 9: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

279

ภาษาไทย

✍การพดอภปราย

แสดงความคดเหน

✍การอาน

✍ศกษาคนควาคำาขวญ

ประจำาจงหวด

ภาษาองกฤษคำาศพท

✍คำาศพทชออำาเภอ

จงหวดสถานททองเทยว

✍กจกรรมการทองเทยว

ศลปะ

✍วาดภาพระบายส

✍นำาเสนอผลงาน

✍อธบายผลงาน

✍แรงบนดาลใจ

สขศกษา

✍การรกษาความสะอาด

ของชมชน

การวางแผนผงการจดกจกรรมแบบบรณาการ

เทยวทวไทย

Page 10: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

280

ศลปะ

✍วาดภาพประเพณ

วฒนธรรม

✍การจดองคประกอบภาพ

✍การใชส

กอท.

✍นกเรยนหาขอมลเกยวกบ

การสบสานวฒนธรรม

ประเพณไดทางอนเทอรเนต

ภาษาไทย

✍การบรรยายภาพ

✍การแสดงความคดเหน

✍การคดวเคราะห

ภาษาองกฤษ

✍คำาศพทเกยวกบ

วฒนธรรมประเพณ

ของภาคตางๆ

การวางแผนผงการจดกจกรรมแบบบรณาการ

มรดกไทย

Page 11: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

281

๑. มาตรฐานการเรยนร

มาตรฐาน ส ๔.๓ เขาใจความเปนมาของชาตไทย วฒนธรรมภมปญญาไทยมความรกความภมใจและธำารง

ความเปนไทย

ตวชวด

ป.๓/๓ เลาวรกรรมของบรรพบรษไทยทมสวนปกปองประเทศ

๒. สาระสำาคญ

วรกรรมของบรรพบรษไทยทมสวนปกปองประเทศภมปญญาทองถนและเอกลกษณไทย

๓. สาระการเรยนร

ความร

๑. วรกรรมของบรรพบรษไทยทมสวนปกปองประเทศ

๒. ภมปญญาทองถน

๓. เอกลกษณไทย

ทกษะ/กระบวนการ

๑. ศกษา

๒. คนควา

๓. รวบรวมขอมล

๔. วเคราะห

๕. หาขอสรป

คณลกษณะ

๑. มงมน

๒. ใฝเรยนร

๓. รกความเปนไทย

หนวยการเรยนรท ๔ ภมปญญาไทย ระยะเวลาในการสอน ๑๐ ชวโมง

ตวอยางแผนการจดการเรยนร

กลมสาระสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

Page 12: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

282

๔. การประเมนผลรวบยอด

ชนงานหรอภาระงาน

แผนผงความคดเรองวรบรษไทยทมสวนรวมปกปองประเทศ

๕. การประเมนผล

ประเดน

การประเมน

ระดบคณภาพ

ดมาก (๔) ด (๓) พอใช (๒) ปรบปรง (๑)

ความร

ความเขาใจ

บอกอภปราย

สรปประเดน

ปญหา

สมบรณชดเจน

ใจความถกตอง

ความหมายชดเจน

บอกอภปราย

ประเดนปญหาได

สมบรณแตไมครบ

ทกประเดนแตละ

ประเดนไดใจความ

บอกอภปราย

ประเดนปญหาได

สมบรณแตไม

ครบถวนทกประเดน

ความสมบรณ

มนอย

อภปราย

ประเดนปญหาได

แตไมสามารถ

สรปได

ความสมบรณไมม

ทกษะ

การปฏบตงาน

ใชวธหลากหลาย

ในการคนควา

รวบรวมขอมล

มการจำาแนกและ

สรปไดด

นำาเสนอครบ

มการคนควา

รวบรวมขอมล

แตไมหลากหลาย

แตไดเนอหาท

พอสรปไดมการ

นำาเสนอทด

มการคนควา

รวบรวมขอมล

สามารถสรปและ

นำาเสนอทไดเนอหา

แตขาดความชดเจน

คนควารวบรวม

ขอมลไมสมบรณ

ขาดการจำาแนก

เนอหาขาดความ

สมบรณ

คณธรรม

คณนสย

ใฝรใฝเรยน

รจกสรางงานดวยความ

ขยนและพยายาม

รบผดชอบมงมนทำางาน

ไดสมบรณ

ใฝรใฝเรยน

แตไมสมำาเสมอ

มความพยายามและ

รบผดชอบทำางาน

เสรจทนกำาหนด

พยายามสรางงาน

ทไดรบมอบหมาย

แตยงลาชาขาดความ

รอบคอบ

งานไมสมบรณ

ไมมความพยายาม

ในการทำางานและ

ขาดความ

รบผดชอบงาน

ไมเสรจตามกำาหนด

๖. กจกรรมการเรยนร

๑. ศกษาคนควารวบรวมขอมล

๒. สนทนาอภปรายจำาแนกหาขอเทจจรงและสรป

๓. นำาเสนอผลวจารณเหตการณตางๆดวยเหตผล

๔. สรปเรองราวบนทกผลเปนแผนทความคด

Page 13: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

283

๗. กจกรรมการเรยนร

๑. เอกสาร/ตำารา/ใบงาน/ใบความร

๒. ขอมลสารสนเทศ/แหลงเรยนร

๓. ผลงานนกเรยน

wwwwwwww

Page 14: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

284

๑. จดประสงคการเรยนร

๑. สวดมนตกราบพระและปฏบตตนเปนผนบถอศาสนาพทธทด(หรอศาสนาอนทตนนบถอ)

๒. ปฏบตตนรกษาศลและฝกสมาธได

๓. ปฏบตตนตามแบบอยางทดตามพอแมครและพระมหากษตรยไทย

๔. รวมกจกรรมและปฏบตศาสนพธไดถกตองตามวนสำาคญตางๆของศาสนาทตนนบถอ

๕. เขยนรายงานและทำาโครงงานตามเรองทเรยนได

๒. กระบวนการจดการเรยนร

หนวยการเรยนรท ๖ มรดกไทย เรอง มารยาทชาวพทธ ระยะเวลาในการสอน ..... ชวโมง

กจกรรมโรงเรยนตนทาง กจกรรมโรงเรยนปลายทาง

๑. สวดมนตพรอมๆกนและสนทนาความหมายและบทสวดมนต

๒. ศกษา คนควา เขยนรายงาน เกยวกบวนสำาคญๆทางพระพทธศาสนาและ

กจกรรมทนกเรยนควรทำา

๓. รวบรวมขาว ความร และรายงานหนาชนเกยวกบ วนวสาขบชา วน

อาสาฬหบชาวนเขาพรรษาวนมาฆบชา

๔. จดกลมนกเรยน จดปายนเทศ รวบรวมจดทำาสมดนทานชาดก รวบรวม

หลกฐานการทำาดตามวย ศกษาหาความหมายของพระรตนตรยสำารวจ

ตนเองฯลฯ

๕. จดกจกรรมตรวจสอบความเขาใจ

– เขยนผงมโนทศนเกยวกบเบญจศล เบญจธรรมโอวาท๓สงคหวตถ๔

ฆราวาสธรรม๔อตถะ๓

๖. รวมกนระดมความคดเกยวกบ

– ขอปฏบตทใหประโยชนแกตนเอง

– ขอปฏบตทใหประโยชนแกผอน

๗. สำารวจชมชนเกยวกบสถานทสำาคญทางศาสนา

– มสถานทสำาคญทางศาสนาอะไรบาง

กจกรรมโรงเรยนปลายทาง

– ภาพพระพทธประวต

– หนงสอสวดมนต

– นทานชาดก

– ไปวด-สวดมนตในโบสถ

– ฟงพระเทศน

– ถวายอาหารพระ

– ผงความคด

(นกเรยนชวยกนคด)

– ฝกสมาธทกวน

พว.

วนพระ

ทำาความดถวายสวดมนต

ตกบาตร

จดดอกไม

ถอศล๕

ทำาสมาธ

แผนการจดการเรยนร

กลมสาระสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม

Page 15: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

285

กจกรรมโรงเรยนตนทาง กจกรรมโรงเรยนปลายทาง

– สภาพชมชนมลกษณะทพบเหนเปนอยางไร มการเปลยนแปลง

อยางไรบาง

– ปญหาในชมชนมเรองใดบาง

– หลกการศกษาหลกธรรมในศาสนาแลวมขอเสนอแนะในการแกไข

อยางไร

๘. ศกษาเรองมงคล

ใหนกเรยนศกษาเรองมงคล๓๘แลวเลอกเรองทชอบทสด๑ เรองแลว

บอกเหตผลประกอบ

๙. ศกษาพทธศาสนสภาษต

กลมนกเรยนศกษาแลวบอกคำาแปลหาภาพวาดภาพประกอบ จดทำาสมด

เลมเลก

๑๐. ศกษาเรองนารจากพระไตรปฎกผลดเปลยนกนเลาสกนฟงหลงจากศกษา

และรวบรวมขอมล

๑๑. ฝกอานภาษาบาลทงายๆ คนห เชนความทตรงกบความหมายวา “ตนเปน

ทพงแหงตน”

๑๒. จบกลมคนหาขอคดแบงนกเรยนเปนกลมๆ อานนทานชาดก ศกษาเรอง

นารจากพระไตรปฎกสรปเนอหาโดยยอพรอมบอกขอคดและนำาเสนอ

๑๓. ศกษาวถชาวพทธดงน

หนาทชาวพทธ(การไหวพระสวดมนตและแผเมตตา)

ศาสนพธ(การกราบพระถวายของใสบาตรฯลฯ)

ชาวพทธตวอยาง(พระบาทสมเดจพระเจาอยหวและพระราชวงศ)

สตสมปชญญะและสมาธฝกสมาธเบองตน(บอกประโยชนได)

๑๔. อานเรองชาวพทธตวอยาง (ตามทครเตรยมมาให)แตละกลม เลอกอาน

กลมละ๑คน บนทกขอคดทไดหรอความรสกทประทบใจแลวนำาเสนอ

เพอแลกเปลยนความคดเหนและชวยกนอภปรายสรปรายงานพรอมภาพ

วาดภาพ

๑๕. ศกษา คนควา รวบรวมทำารายงาน จากหองสมดและหนงสอสงพมพ

ตางๆ เกยวกบประเพณไทยทเกยวของกบพระพทธศาสนา เชน พธโกนจก

ประเพณขนบานใหมฯลฯ

๑๖. ศกษา คนควา เรยบเรยง ความคด ความเขาใจ เกยวกบธรรมะและ

ประชาธปไตย

(หมายเหต:คนไดจากธรรมาธปไตยไมมา จงหาประชาธปไตยไมเจอของ

พระพรหมคณาภรณ(ป.อ.ปยตโต))

๑๗. ศกษาคนควาและเรยบเรยงเกยวกบพระพทธรป

(หมายเหต:จากสารานกรมไทยสำาหรบเยาวชน โดยพระราชประสงค

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวเลมท๒๙)

– สวดมนตบทตางๆใหคลอง

– ทำาบญตกบาตรทกสปดาห/

วน

– ปฏบตตามศล๕

รวบรวมเกยวกบธรรมะ

– เพลงพนบาน

– เพลงรองเรอหรอเพลง

กลอมเดก

– โคลงโลกนต

– สำานวนไทย

– ภาษตและคำาสอนภาคใต

– นทานคตธรรม

– นทาน๔ภาค

ตวอยาง:ประชมโคลงโลกนต

อายยนรอยขวบ ปหมาย

ความเกดทงความตาย ไปร

วนเดยวเดกหญงชาย เหนเกดตายนา

เดกดงนนยงผ แกรอยพรรษา

สำานวนเกา

ตวอยาง:สภาษตรอยแปด

เนอเนาเอาเกลอทา

คดวาเนาจะจางลง

ทงเกลอทงเนอสง

รสเนายงกวากอนกอน

– ประเพณมงคลตางๆ

– ประเพณวนสงกรานต

– ประเพณลอยกระทง

– วนสำาคญทางศาสนาตางๆ

– วนมาฆบชา

– วนวสาขบชา

– วนเขาพรรษา-ออกพรรษา

– วนสารท

– พธสขวญ

– พธบวชนาค

ฯลฯ

Page 16: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

286

ภาคผนวก

ตวอยางผงความคด สถานทสำาคญของชมชน

ส ๕.๑ ขอ ๑ (๑)

วด ศาสนาพทธ

สถานท สำาคญ

ทางศาสนา

สถานท สวนราชการ

อนๆตลาด

ทวาการอำาเภอ

โรงพยาบาล

ไปรษณย

สถานตำารวจ

โรงเรยน

สถานรถไฟ

สวนสาธารณะ

มสยด อสลาม

โบสถ ครสต

สนาม เดกเลน

สถานทสำาคญ ของชมชน

Page 17: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

287

เนอหา - สาระ

เรอง องคประกอบทางกายภาพเชงภมศาสตร

๑. สำาหรบครผสอนไดศกษาสรางความรความเขาใจและปรบการสอนใหเหมาะสมกบวยของเดกระดบชนประถมปท๓

ลกษณะทางกายภาพเชงภมศาสตรหมายถงลกษณะสภาพแวดลอมทางธรรมชาตทอยรอบตวเราอยในชนของ

เปลอกโลกอนเปนชนปฏสมพนธระหวางแผนดนแผนนำาอากาศและสงมชวต

ลกษณะทางกายภาพของพนท สงผลในการดำารงชวตของมนษยในพนทนนๆ เชนจงหวดภาคเหนอของไทย

มลกษณะภมประเทศเปนทราบสงภมอากาศรอนหรอหนาวมากกวาภาคอนๆทรพยากรมปาไม จงหวดทอยชายทะเล

พนดนมลกษณะเปนดนทรายภมอากาศไมรอนจดหนาวจด อากาศเยนสบาย เพราะมลมบกลมทะเล เปนเมองตาก

อากาศและประมงซงการดำารงชวตของทองถนคอประกอบอาชพการทองเทยวและจบสตวนำา(ปปลาหอยกง)

องคประกอบการศกษาทางกายภาพเชงภมศาสตร๓ประการคอ

๑. ลกษณะภมประเทศ

๒.ลกษณะภมอากาศ

๓. ทรพยากรและสงแวดลอม

๑. ลกษณะภมประเทศ

หมายถงลกษณะสงๆตำาๆของพนผวโลก เชนทราบ (ทราบลมทราบสง) เนนเขาภเขาหนองบง แมนำา

ลำาคลองทะเลทะเลสาบแหลมอาวเกาะ

ปจจยสำาคญทกอใหเกดลกษณะภมประเทศเนองจาก

๑. ภายในโลกมความรอนและแรงกดดนทำาใหเปลอกโลกบบอด ยกตวสงขนหรอหดตวในลกษณะตางๆ

เปนภเขาทราบเหวแองลก

๒. ตวกระทำาภายนอกโลกทเกดจากการสกกรอนถกทำาลายหรอทบถมอนเกดจากการกระทำาของนำา ลม

(กระแสการพดพา)อณหภมของอากาศและธารนำาแขง

ความสำาคญของภมประเทศ

๑. มนษยจะเลอกตงถนฐานและประกอบอาชพบรเวณทราบลม ทราบชายฝง เพราะมดนแดนลกษณะ

ภมประเทศทอดมสมบรณเหมาะตอการประกอบอาชพเชนทำาเกษตรอตสาหกรรมการประมงเปนตน

๒. ภมประเทศเปนปจจยหนงททำาใหอากาศในแตละแหงแตกตางกน เชนภมประเทศทเปนเทอกเขาสง จะม

อากาศคอนขางหนาวบรเวณชายทะเลจะมอากาศเยนสบาย

Page 18: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

288

๓. ลกษณะภมประเทศมความสำาคญ (อทธพล) ตอทรพยากรธรรมชาต ในเขตเทอกเขาหรอทราบสง จะม

ปาไม สตวปาอดมสมบรณ เขตทราบลม มดนนำาทอดมสมบรณเหมาะตอการเพาะปลกบรเวณภเขา

มแรธาต

๒. ลกษณะภมอากาศ

หมายถงลกษณะของอากาศเฉลยบรเวณใดบรเวณหนง ในระยะเวลายาวตอเนอง โดยมองคประกอบทสำาคญ

ไดแกอณหภมความชนปรมาณนำาฝนความกดอากาศลมบนพนผวอากาศรอนหนาวอบอน

ภมอากาศ มอทธพลตอการดำารงชวตของมนษยและสตว เชน มนษยจะตงบานเรอนอาศยอยในบรเวณทม

ภมอากาศอบอนหรอไมรอนมาก เพอประกอบอาชพทงาย และสะดวกสบาย เชน เกษตรกรรมอตสาหกรรมการ

ทองเทยว

ภมอากาศมอทธพลตอสขภาพประเพณ วฒนธรรมและศลปกรรมตางๆของมนษย เชนคนทอยประเทศ

ทหนาวจะแตงกายดวยเสอผาทปกคลมการสรางบานเรอนจะตองทำาการปองกนอากาศหนาวประเทศไทยอยในเขตรอน

จะสรางบานหลงคาทรงสงทเปนเรอนไทย

ความสำาคญของภมอากาศ

๑. ความสำาคญตอลกษณะภมประเทศ เชน บรเวณทมอากาศรอนฝนตกชกตลอดป ทำาใหเกดลกษณะ

ภมประเทศทเปนแมนำาลำาธารหนองบง

๒. ความสำาคญตอทรพยากร เชนบรเวณใดทมอากาศรอนชนฝนจะตกชกทำาใหเกดทรพยากรปาไมและสตว

ชกชม

๓. ความสำาคญตอมนษย ภมอากาศมอทธพลตอชวตความเปนอย ตลอดจนวฒนธรรมประเพณ เชน การ

สรางบานเรอนและการแตงกายคนเมองหนาวแตงกายเสอผาหนาปกคลมคนเมองรอนใสเสอผาบาง

๓. ทรพยากรธรรมชาต

หมายถงสงทเกดขนเองตามธรรมชาต และมนษยนำามาใชใหเกดประโยชนเพอการดำารงชวต เศรษฐกจ และ

การพกผอนม๓ประเภทคอ

๑. ทรพยากรหมนเวยนสามารถปรบสภาพใหเหมอนเดมหรอใกลเคยงได เชนดนมแรธาตในการเพาะปลก

หากแรธาตชนดใดหมดไปมนษยสามารถจดเพมใหเหมอนเดม

นำาเนาเสย มนษยสามารถปรบปรงแกไขใหกลบสภาพเดมและนำามาใชหมนเวยน พระบาทสมเดจ

พระเจาอยหวทรงนำากงหนลมปนนำาใหมธาตออกซเจนกลบมาใชใหม

Page 19: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

289

๒.ทรพยากรสญสน ไมมวฏจกรการหมนเวยนหรอปรบสภาพใหเขาสสภาพเดม เชนนำามนปโตรเลยม

กาซธรรมชาตทรพยากรสญสนนมจำานวนจำากด และเปนประโยชนตอมนษย ไมสามารถจะสรางขนมา

ทดแทนมนษยจำาเปนตองใชอยางประหยดและคมคามฉะนนจะเกดความเสยหายตอประเทศโลก

๓. ทรพยากรสญสน แตสามารถสรางทดแทนได เชนปาไม สตวปา สตวนำาปลาปหอยกง แตทรพยากร

เหลานจะตองใชเวลาในการสรางทดแทน การใชจงควรระมดระวง จะตองมการสรางทดแทนอยเสมอ

หรอมระยะเวลางดใชในบางโอกาสเชนไมจบปลาในฤดวางไขเปนตน

ประโยชนของทรพยากรธรรมชาตกคอ เปนประโยชนในการประกอบอาชพพฒนาชมชนและประเทศให

เจรญกาวหนา

หมายเหต ครควรไดศกษาเนอหาสาระขางตน เพอสรางความเขาใจในการจดการเรยนการสอนใหแกนกเรยนในเรอง

แนวทางการเรยนลกษณะทางกายภาพเชงภมศาสตร ไมวาพจารณาศกษาจากประเดน๓ขอคอ ลกษณะ

ภมประเทศภมอากาศและทรพยากรธรรมชาตของสถานทนนๆ

wwwwwwww

Page 20: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

290

เรอง ชมชนของฉน

สำาหรบนกเรยนทควรร

ชมชนเปนทตงของบานและสถานทอำานวยความสะดวกตางๆ

ชมชนทเลกทสด เรยกวา หมบาน

หลายหมบาน เรยกวา ตำาบล

หลายตำาบล เรยกวา อำาเภอ

หลายอำาเภอ เรยกวา จงหวด

หลายจงหวด เปน ประเทศ

การศกษาหาความรในเชงภมศาสตรของชมชนตางๆใหศกษาจากองคประกอบทางกายภาพ๓ประการคอ

๑. ลกษณะภมประเทศของชมชนทตง เชน เราอยในชมชนตำาบลหวหนลกษณะจะเปนทะเลชายหาดทราย

จะคอยๆลาดลงสทะเล

๒. ลกษณะภมอากาศของชมชนทตง เชน ชมชนตำาบลหวหนมลกษณะภมประเทศเปนทะเลภมอากาศจะ

เยนสบายไมรอนจดหนาวจดเพราะมลมบกลมทะเล

๓. ทรพยากรธรรมชาตของชมชนทตง เชน ชมชนตำาบลหวหนมลกษณะภมประเทศเปนทะเลทรพยากร

ธรรมชาตของหวหนคอสตวนำาทะเลปลาปหอยกง

เมอศกษาองคประกอบทงสามขางตนสามารถทราบถงการดำารงชพของชมชนนนๆ ได เชน ตำาบลหวหน

ชาวชมชนจะประกอบอาชพจบสตวนำา (ทะเล)หวหนมภมอากาศเยนสบายจดเปนเมองทองเทยวพกผอนมหตถกรรม

อตสาหกรรมทตามมาคอการทำาของชำารวยจำาหนายนกทองเทยว เชน ผาโขมพตรสงประดษฐจากเปลอกหอยและ

การพานกทองเทยวชมทะเลดปะการงฯลฯ

สถานทสำาคญของชมชน

๑. สถานทซงเปนสวนราชการทสำาคญ ไดแก

๑. โรงเรยนเปนสถานทใหการอบรมสงสอนใหความรแกเยาวชนบคลากรทสำาคญในโรงเรยนม คร

นกเรยนคนงานภารโรง

๒. เขตอำาเภอเปนสถานทใหบรการเกยวกบทะเบยนบานบตรประชาชนทะเบยนสมรสทะเบยนทหาร

รบแจงเกดหรอตาย

๓. สถานตำารวจ เปนสถานททำาการของตำารวจ รบแจงความ ตดตามจบผราย รกษาความสงบสขของ

ชมชน

Page 21: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

291

๔. ทวาการไปรษณยเปนสถานทใหบรการสงขาวสารทางจดหมายและโทรเลขตลอดจนบรการสงสงของ

และเงนเพอนำาไปใหผทอยไกล

๕. สถานอนามย โรงพยาบาล เปนสถานทใหบรการเกยวกบการรกษาพยาบาล ดแลเรองสขภาพการ

ปองกนโรคภยไขเจบ

๒. สถานทซงเปนทตงของศาสนา ไดแก

๑. วดตางๆใชเปนสถานทประกอบพธกรรมทางศาสนาพทธ

๒. มสยดใชเปนสถานทประกอบพธศาสนาอสลาม

๓. โบสถใชเปนสถานทประกอบพธศาสนาครสต

๓. สถานทอนๆ ไดแก

๑. ตลาดเปนทตงของรานคาผคนในชมชนจะซอหรอขายสงของณสถานทแหงน

๒. สวนสาธารณะเปนสถานทพกผอนหยอนใจ

๓. สนามเดกเลนเปนสถานทใหเดกไดเลนสนกสนาน

๔. หองสมดประชาชนจะมหนงสอทนารนาอานบรการใหบคคลในชมชนหาความร

๕. โรงมหรสพหรอโรงภาพยนตร เปนสถานทสำาหรบบรการใหชมชนไดเขาชมการแสดงตางๆ เชนลเก

ดนตรหรอฉายภาพยนตรเปนการพกผอนบนเทงจตใจ

๖. พพธภณฑสถานเปนโบราณสถานทแสดงถงประวตศาสตรหรอสถานทองเทยว

ฯลฯ

wwwwwwww

Page 22: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

292

ตวอยางผงความคด การศกษาทองถนของเรา

ส ๕.๑ ขอ ๓ (๑)

แผนผงแผนท

องคประกอบของแผนผงแผนท

ความหมายแผนผงแผนท

เครองมอภมศาสตรอยางงาย

ดวงอาทตย

มาตราสวน

ภเขา

ทศ

แมนำา

ลกษณะ

อาคารบานเรอน

ธรรมชาต

เครองมอบอกตำาแหนง

ดวงจนทร

ดวงดาว

เครองมอวดระยะทาง

กาวเดน

เมตรกโลเมตร

เสนลองตจด(เสนแวง)

บอกสถานทและเวลา

เสนละตจด(เสนรง)

บอกสถานทและอากาศ

เครองมอชวยหาตำาแหนง

ทไมรจก

ภาพยอของสงตางๆเชนสงของ

อาคารสถานท

Page 23: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

293

เนอหา - สาระ

เรอง แผนผงและแผนท

แผนผงและแผนทเปนเครองมอในการชวยหาตำาแหนงของสถานททไมรจก

การอานแผนทเปนจะทำาใหหาสถานททตองการจะไปไดถกตอง

การสรางแผนผงแผนทจะตองมความรเกยวกบองคประกอบดงน

– ทศทศตะวนออกตกเหนอใต

– สญลกษณตางๆเชนบานแมนำาภเขาทางรถไฟฯลฯ

– มาตราสวน

– เสนลองตจด(เสนแวง)นอกจากจะรสถานทแลวยงสามารถรเวลา

– เสนละตจด(เสนรง)นอกจากจะรสถานทแลวยงสามารถรภมอากาศ

๑. แผนผง เปนภาพยอสวนของสงตางๆ เชนสงของอาคารสถานท จะเขยนแผนผงในลกษณะทมองจาก

ทสง เพอแสดงตำาแหนงของสงของอาคารสถานทตางๆ ใหเขาใจงายๆ เชนแผนผงบานแผนผงโรงเรยน

แผนผงชมชน

Page 24: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

294

เทศบาล

บาน

ตลาด

วด โรงเรยน

สถานอนามย

ทงนา

สวนสาธารณะ

ถนน

ถนน

ถนน

วด

ตวอยางแผนผงชมชน

แมนำา

หมบาน

หมบานประมง

ทาสะพานปลา

สวนสาธารณะ

ถนน

Page 25: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

295

๒. แผนท เปนสงทมนษยเขยนขน เพอแสดงปรากฏการณบนพนผวโลกลงในแผนวสดแบนราบ โดยการ

ยอสวนลงในขนาดทตองการใชสเสนสญลกษณ

องคประกอบของแผนทโดยกำาหนดวงกลมเปนโลกจะม

๑. เสนสมมตทลากในแนวนอนรอบโลกจากทศตะวนตกไปทศตะวนออกม๑๘๐เสนเรยกวาละตจดทสำาคญ

คอ

๒. เสนสมมตทลากในแนวตงจากทศเหนอลงใตม๓๖๐เสนเรยกลองตจด

ทสำาคญคอเสนเมอรเดยนแบงโลกเปน๒สวนคอซกตะวนออกและตะวนตกขางละ๑๘๐เสน

๓. ทศในแผนทเปนททราบวาดานบนเปนทศเหนอดานลางเปนทศใตดานซายเปนทศตะวนตกและดานขวา

เปนทศตะวนออก

๔. มาตราสวนคอ อตราสวนยอระยะทางบนแผนทกบระยะทางจรงบนภมประเทศ อาจจะใชมาตราสวน

๑ : ๑๐๐,๐๐๐

๕. สญลกษณเปนเครองหมายทใชแทนสงตางๆดงเชน

แทนเมอง

แทนทางรถไฟ

แทนแมนำา

เสนศนยสตร แบงโลกเปน๒ซก

–อากาศรอน

E

N

W

S

ON

OS

Page 26: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

296

แทนภเขา

แทนทะเลสาบ

เครองมอภมศาสตรอยางงาย

เครองมอบอกตำาแหนงไดแกความรเรองทศตางๆจะชวยใหเรารวาเรายนอยตรงทศอะไรของแมนำาภเขาฯลฯ

สงทชวยในการบอกทศไดแกเขมทศดวงอาทตยดวงจนทรและดวงดาว

๑. เขมทศ เปนเครองมอทมนษยประดษฐขน โดยใชแรงดงดดของแมเหลก เขมทศบอกทศเหนอ เราสามารถ

หาทศใตทศตะวนตกตะวนออกไดเมอเราหมนเขมทศไปหาทศนนๆ

๒. ดวงอาทตย ในตอนเชา อาทตยขนทางทศตะวนออกถาเรากางมอขวาไปทางดวงอาทตย กางมอซายตรง

ขามเราจะรวาเปนทศตะวนตกดานหนาเปนทศเหนอดานหลงเปนทศใต

เหนอ

ออก

ใต

ตก

E

N

W

S

เหนอ

ออก

ใต

ตก

Page 27: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

297

ถาเราไปทะเลเราสามารถใชดวงอาทตยกำาหนดเวลา

เชน เวลาเชา เราจะเหนดวงอาทตยโผลจากพนผวนำาไมสงมากนก

เวลาสาย ดวงอาทตยจะคอยๆสงขน

เวลาเทยง ดวงอาทตยจะคอยๆคลอยหมนไปทางซาย

เวลาเยนคำา ดวงอาทตยจะคอยๆตำาลงจนลบขอบฟา

๓. ดวงจนทร เปนบรวารของโลกจะขนตกทศทางเดยวกบดวงอาทตยหมนรอบโลก๒๙ วน เรามองเหน

ดวงจนทรในแตละวนตางกนบางวนเตมดวงบางวนครงดวง เปนเวลาขางขน ถาดวงจนทรเวาแหวง

จนกระทงบางวนมองไมเหนเราเรยกวาขางแรม

เราสามารถใชดวงจนทรบอกทศทางไดกคอ

ชวงขางขนดวงจนทรจะหนสวนทแหวงไปทางทศตะวนออก

ชางขางแรมดวงจนทรจะหนสวนทแหวงไปทางทศตะวนตก

๔. ดวงดาวสามารถบอกทศได เชน ดาวเหนอซงเปนดาวฤกษมแสงสวางในตวเอง จะอยประจำาทศเหนอ

ประโยชนของทศ

บอกตำาแหนงสถานท

ชวยในการเดนเรอเครองบน

ชวยในการอานแผนท

wwwwwwww

ตะวนออก

ตะวนตก

Page 28: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

298

ตวอยางผงความคด สงแวดลอมทางธรรมชาต

ส ๕.๒ ขอ ๑ (๑) - (๘)

สงแวดลอม ทางธรรมชาต

สงแวดลอม มชวต

สตว

พช สงแวดลอม ไมมชวต

นำา

ดน

การพงพากน ทางธรรมชาต

wwwwwwww

ทรพยากร ธรรมชาตและ สงแวดลอม

ผลเสยจากการทำาลาย ทรพยากรธรรมชาต

สงแวดลอม ทางธรรมชาต

ความหมายการอนรกษ สงแวดลอม

ทรพยากร ธรรมชาต

ประเภทของ ทรพยากรธรรมชาต

การอนรกษ ทรพยากรธรรมชาต

หนแรธาต

ดน

สตวปา

ปาไม

อากาศ

นำา

Page 29: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

299

เนอหา - สาระยอ

เรอง สงแวดลอมทรพยากรธรรมชาต

สาระสำาคญ

ทรพยากรและสงแวดลอม มความหมายเดยวกน เปนสงทมความสมพนธตอการดำารงชวตของมนษย ม

ประโยชนตอมนษย

ทรพยากรและสงแวดลอมธรรมชาตยอมสญสนหรอหมดไปจากโลกนได

มนษยควรเหนคณคาและความสำาคญรจกปฏบตตนดแลรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

เนอหา

๑. ความหมาย สงแวดลอมหมายถงสงตางๆทมอยรอบตวเรารวมถงสงมชวตและสงทไมมชวตเกดขนเอง

ตามธรรมชาตและมนษยสรางสงแวดลอมขนมา

ตวอยาง

สงแวดลอมทเกดขนเองตามธรรมชาตไดแกบรรยากาศนำาดนแรธาตพชและสตว

สงแวดลอมทมนษยสรางขนไดแกบานทอยอาศยสะพานถนนเขอนกนนำาขดคคลองฯลฯ

๒. สงแวดลอมทางธรรมชาตหมายถงสงตางๆทเกดขนเองโดยธรรมชาตแบงเปน๒ประเภท

๒.๑ สงแวดลอมทมชวต กนอาหารเจรญเตบโตมความรสกสบพนธไดหายใจขบถาย เคลอนไหวได

เชนปาไมสตวปาสตวนำาปลาปหอยกงฯลฯ

หมายเหต การจดทำาผงความคดครควรปฏบต

๑. ตงหวขอเรองไว

๒. กระตนความคด และคอยๆ ตอผงความคดเมอนกเรยนมความร ความเขาใจ สามารถสรปความคด

รวบยอดได

๓. ไมควรนำาผงความคดทมรปเตมสมบรณของครสอนนกเรยนควรใหนกเรยนมสวนรวมในการทำาผง

ความคดจะเกดความสนก

wwwwwwww

Page 30: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

300

๒.๒ สงแวดลอมทไมมชวต มคณสมบตตรงขามกบสงแวดลอมทมชวต ขอ ๑ ไดแก ดนหน แร ธาต

กาซนำาอากาศ

การพงพากนทางธรรมชาตสงแวดลอมธรรมชาตตองอาศยกน เชนมนษยอาศยดนในการเพาะปลกอาศยนำา

เพออปโภคบรโภคอาศยอากาศบรสทธหายใจปาไม ตนไมอาศยดนดนอาศยตนไมปกคลมใหความชมชนนำา อากาศ

ชวยใหตนไมเจรญเตบโตสงแวดลอมตางๆจะมการพงพาอาศยกนทางธรรมชาตเรยกวาวฏจกรของธรรมชาต

๓. ทรพยากรธรรมชาตหมายถงสงทมอยตามธรรมชาตโดยเกดขนเองและทรพยากรทมนษยสรางขนมา

ตวอยาง ทรพยากรทมนษยสรางขนเชนการสรางเขอนกนนำาการขดคลองหนองบงการนำานำามนกลน

เพอใชฯลฯ

ตวอยาง ทรพยากรธรรมชาต ไดแก อากาศนำาดนแรธาตปาไมสตวปาพลงงานความรอนพลงงาน

แสงแดดพลงงานลมเปนทรพยากรธรรมชาตทมประโยชนและมความสำาคญอยางยงตอมนษย

๔. การอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมตามธรรมชาตหมายถงการใชทรพยากรธรรมชาตอยาง

ประหยดคมคาเพอจะไดมทรพยากรไวใชในการดำารงชพตอไปไดนานๆ

หลกการอนรกษทรพยากรมดงน

๑. ประหยดการใชเพอใหใชไดนานๆ

๒. ใชใหเกดประโยชนคมคามากทสด

๓. ใชแลวสามารถนำากลบมาใชใหมไดอก (RECYCLE) ชวยลดการทำาลายทรพยากรธรรมชาต และ

สงแวดลอมลงได

๔. ควรมการบำารงรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

๕. ผลเสยจากการทำาลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

สงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต มความสำาคญและจำาเปนตอมนษยหากมนษยใชอยางฟมเฟอยไมถกตอง

อาจมการเปลยนแปลงเกดผลเสยเปนอนตรายไดดงเชนการเปลยนแปลงของ

๑. อากาศ โรงงานอตสาหกรรมทอไอเสยรถยนตปลอยกาซพษคารบอนไดออกไซด ไปรวมกบคารบอน-

มอนนอกไซด ฝนละอองทเกดจากการเผาไหม ฯลฯสงเหลานจะไปรวมกบอากาศบรสทธ ทำาให

เกดพษเปนอนตราย

๒. นำามความจำาเปนตอมนษยในการบรโภคดมใชแมนำาลำาคลองหากมขยะมลฝอยหรอสงปฏกลทมนษย

ทงลงในนำาทำาใหเกดเนาเสยมผลกระทบตอสงทมชวตทอาศยอยในนำาเชนหอยปปลากงฯลฯ

๓. ดน ดนเสอมคณภาพเกดจากการเพาะปลกไมถกวธ ในสมยโบราณมนษยจะบำารงดนโดยการปลกพช

หมนเวยนเพอใหดนมความสมบรณ ในสมยนมนษยใชปยเรงผลผลตทำาใหดนเสอมคณภาพไดผลผลต

นอย

๔. ปาไมมการตดไมทำาลายปาปาไมมตนไมพนดนขาดความชมชนฝนไมตกตามฤดกาล เพราะพนทใด

มตนไมปกคลมดน (ปาอดมสมบรณ) รากตนไมทำาหนาทยดดนไมใหพงทลายและอมนำาไวใหชมชน

ฝนจะตกตามฤดกาลนอกจากนปาไมยงเปนทอยอาศยของสตวปา เชน ชาง เสอ กระทง กวาง เกง

กระตายฯลฯหากไมมปาปาถกทำาลายสตวปาจะหนหรอลมตาย

Page 31: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

301

๕. สตวปา มนษยลาสตวปาเปนกฬาหรออาหารทำาใหสตวบางชนดสญพนธ สมเดจพระนางเจาพระ-

บรมราชนนาถทรงเปนองคผนำาใหมโครงการอนรกษสตวปากลาวคอนำาสตวปามาเลยงเพาะพนธเพอ

ขยายเลยงไวจนสามารถออกไปมชวตขางนอกได เชนทรงเพาะพนธเตานกหายากฯลฯทหวยทราย

ใหญ

๖. นำามน ตองกลนจากปโตรเลยมออกใชเกยวกบเครองยนต มนษยใชนำามนเปลองอาจหมดไดปจจบน

มการศกษาคนควาสงแทนนำามน

ชดการสอนประเภททรพยากรซงครผผลตขนเพอเปนตำาราเลมจวหรอตำาราแผนเดยว

แผนท ๑ทรพยากรวาดวยดน

ชดท ๑  ดน

เกดจากการผกรอนของหนรวมกบซากพชซากสตวทบถมเปนเวลานานม๓ชนดใหญๆคอ

ดนรวนลกษณะรวนเนอดนหยาบโปรงมสดำาอากาศและนำาซมผานไดดเหมาะแกการเพาะปลก

ดนเหนยว มลกษณะเหนยว เนอดนละเอยด อากาศ นำาซมไดยาก เปยกนำามกเกาะกนแนนเหนยว แหง

จะแขงเหมาะแกการปลกขาวทำานาดนเหนยวบางชนดนำามาปนชามหมอไหโองของใชตางๆ

Page 32: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

302

ดนทราย เปนดนรวนหยาบมทรายปนอยในเนอดน ไมอมนำา ไมเหมาะแกการเพาะปลก เพราะมอาหารพช

นอยมกตดชายทะเลมพชบางชนดทขนไดเชนมนสำาปะหลง

ประโยชนของดน

๑. ใชเพาะปลกพช

๒. เปนทอยอาศยของมนษยและสตว

๓. ทำาเครองใช

๔. กอสรางบานเรอน

ชดท ๒  นำา

ม๓ประเภท

๑. นำาจดอยตามแมนำาลำาคลองนำามาทำาความสะอาดรางกายดมกนใชได

๒.นำาเคมมเกลอและแรธาตมากไปไมสามารถดมไดมนษยนำานำาทะเลตากแหงเปนเกลอสมทรเปนตน

๓. นำากรอยเกดจากรอยตอระหวางนำาจดและนำาเคม(แมนำากบทะเล)

ประโยชนของนำา

๑. มนษยสตวพชใชนำาเพอดมกนในรางกายมสวนประกอบของนำา๒ใน๓สวนจงควรดมนำา

๒. ใชชำาระรางกายซกลางทำาความสะอาด

๓. เปนทอยอาศยของสตวพชนำา

๔. เปนประโยชนตอการเกษตรอตสาหกรรม

๕. เปนเสนทางคมนาคมทางนำา

๖. ใชกระแสนำาผลตกระแสไฟฟาจากการสรางเขอน

ชดท ๓  อากาศ

อากาศเปนสงแวดลอมทอยรอบตวเราทงในดนในนำาเรามองอากาศไมเหน แตรสกไดดวยการเคลอนทของ

อากาศเรยกวาสายลม

คนสตวพชตองการอากาศหายใจอากาศทบรสทธอยตามทงนาชายทะเลบนภเขา

อากาศทไมบรสทธจะมฝนละอองควนพษปะปนกบกลนเหมน

ตนไมสามารถทำาใหอากาศบรสทธ เพราะตนไมจะดดเอากาซคารบอนไดออกไซด ทอยในอากาศไปปรงอาหาร

และคายออกซเจนใหคนไดสดอากาศหายใจในเวลากลางวน

เราจงควรปลกตนไมไวในบานหรอตามถนนหนทาง

Page 33: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

303

ชดท ๔  ปาไม

ประกอบดวยตนไมเลกใหญหลายประเภทหลายชนดเชนตนรงตนเตงตนตะแบกตนตะเคยนฯลฯ

ประโยชนเกดจากปาไม

๑. ตนไมปกคลมดนใหชมชนซมซบนำาทำาใหดนรวน ชวยไมใหนำาทวมปองกนการพงทลายของดนจากราก

ตนไมทยดไว

๒. เปนทอยอาศยของสตวปาเชนเกงกวางเสอชางลงชะนกระตายสตวเลอยคลานนกและแมลง

๓. มนษยเอาไมมาปลกสรางบานทำาเรอเปนพาหนะ ทำาเครองใช ตโชวเกาอทำาเครองจกรสานจากหวาย

๔. มนษยใชไมบางชนดเปนอาหารยารกษาโรคเชนหนอไมผลไมบางชนดเชนเผอกมนเหด

๕. ปาไมยงผลตกาซออกซเจนชวยในการหายใจของคนและสตว

ชดท ๕  สตวปา

เปนทรพยากรธรรมชาต เชน เสอ กวางชาง เกงหมปา ลง กระตาย ง นกหม แรดอาศยอยในโพรงหน

โพรงไมซอกหน ในปาซงมตนไมหนาทบสตวตองพงพาตนเองปรบตวใหเขากบสงแวดลอมสตวชวยสมดลธรรมชาต

เชนสตวบางชนดแพรพนธเรวและมจำานวนมากจะเปนอาหารของสตวทใหญกวาเชนกระตายปาออกลกครงละหลายๆ

ตวและแพรพนธรวดเรวจะเปนอาหารของเสอหนเปนอาหารของง

ปจจบนสตวถกคกคามคนลาสตวเปนเกมกฬาหรอมาทำาอาหารโดยความเชอทผด เชน ลาหม เอาอวยวะ

มาทำายาลางทำาอาหารถาไมมการปองกนจะทำาใหสตวสญพนธได

ประเทศไทยจงมพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปาเมอวนท๒๖ธนวาคม๒๕๐๓และในวนนรฐบาล

กำาหนดใหเปนวนคมครองสตวปาแหงชาต

ชดท ๖  หนและแรธาต

๑. หน เปนสวนของเปลอกโลก มรปราง ส ขนาดแตกตางกนมชอเรยกแตกตางกน ตามลกษณะทเกดม

๓ประเภทคอ

๑.๑ หนอคน เกดจากหนทหลอมละลายภายในโลกดนพงออกมาบนพนผวโลก เยนตวและกลายเปน

หนเนอแขง

๑.๒ หนชนเกดจากการผผงของหนอคนผสมกบซากพชซากสตวมองเหนเปนชนๆ

๑.๓ หนแปรเกดจากหนชนหรอหนอคนอดตวกนแนนเปนเวลานานเชนหนออนหนดนดานหนชนวน

หนบางชนดมคาราคาแพงคนนำามาทำาเปนเครองประดบเชนเพชรพลอยเปนตน

๒. แรธาต เปนทรพยากรทเกดขนเองตามธรรมชาตมนษยนำาแรธาตเปนวตถดบปอนโรงงาน อตสาหกรรม

ผลตเปนสนคาเครองใชสอยเครองประดบ

Page 34: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

304

ประโยชนของหนและแรธาต

๑. ใชกอสรางบานเรอนถนนหนทางฯลฯ

๒. ใชเปนสวนผสมคอนกรต

๓. ใชทำาปนซเมนตปนขาว

๔. ทำาเครองใชตางๆเชนครกหนลบมด

๕. ทำาเครองประดบเชนเพชรพลอยทบทมฯลฯ

๖. ใชเปนวตถดบในโรงงานอตสาหกรรม

wwwwwwww

Page 35: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

305

ใ บ ง า นกลมสาระการเรยนร

สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ตวอยาง เกม คนเกง “ถามมาตอบได”

คำาชแจง

๑. ครเขยนคำาถามเกยวกบสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตดงน

๑. สงตางๆทกสงทอยรอบตวเราทงสงทมชวตอยและไมมชวต เกดขนเองตามธรรมชาตหรอมนษยสรางขน

เราหมายถงอะไร

๒.สงแวดลอมทมชวตไดแกอะไรมอะไรบาง

๓.สงทอยตามธรรมชาตเรยกวาทรพยากรธรรมชาตมอะไรบาง

๔.มนษยใชทรพยากรใดบางททำาเกษตรกรรม

๕.การมปาไมทสมบรณเปนประโยชนอยางไรบาง

๖.ทำาอยางไรไดชอวา“เรารกษสงแวดลอม”

๒. ครเขยนบตรคำาใหนกเรยนเปนคำาตอบ เมอครถาม และนกเรยนถอคำาตอบไวใหชบตรคำา ซงเปนคำาตอบทถก

จนเหลอคนเกงตอบถกเพยง๑คน

ตวอยางบตรคำา

ตนไม นำา ดน เขอน ถนน

ยารกษา สตว ผก ปลาปหอย ฯลฯ

๓. หรอ ครแบงกลมนกเรยนออกเปน๔  -  ๖ กลม ครแจกกระดาษหรอกระดานทลบได พรอมปากกาเขยนคร

ตงคำาถามใหทายกลมใดทายถกมรางวลฯลฯ

wwwwwwww

Page 36: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

306

ใ บ ง า น ท ๑กลมสาระการเรยนร

สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมชมชนของฉน “สงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต”

คำาชแจง ใหกลมทรบผดชอบบนทกสงแวดลอมทรพยากรธรรมชาต

ผรวมคณะรายงานจากการศกษานอกหองเรยน

Aสงแวดลอมและทรพยากรทเกดขนเองตามธรรมชาต

Bสงแวดลอมและทรพยากรทมนษยสรางขน

๑. .......................................................................................................................................................................................................................................................................

๒. .......................................................................................................................................................................................................................................................................

๓. .......................................................................................................................................................................................................................................................................

๔. .......................................................................................................................................................................................................................................................................

๕. .......................................................................................................................................................................................................................................................................

๖. .......................................................................................................................................................................................................................................................................

๗. .......................................................................................................................................................................................................................................................................

๘. .......................................................................................................................................................................................................................................................................

๙. .......................................................................................................................................................................................................................................................................

๑๐. .......................................................................................................................................................................................................................................................................

จากการศกษานอกหองเรยนกลม..................................................................................................................................................................สงเกตสงแวดลอม

และทรพยากรธรรมชาต.............................................................................มดงน

(เขยนภาพประกอบระบายสสวยงาม)

wwwwwwww

Page 37: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

307

ใ บ ง า น ท ๒กลมสาระการเรยนร

สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ชมชนของฉน “สงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาต”

คำาชแจง นกเรยนปฏบต“เรารกษสงแวดลอมอะไรบาง”บนทกสงครมรางวล

เวลา รายการ สถานท หมายเหต

wwwwwwww

Page 38: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

308

สงแวดลอม ทางสงคม

วฒนธรรมขนบธรรมเนยม

ประเพณ

วถชวตทองถน

๒.ประเภทของสงแวดลอม

ทางสงคมศลปกรรม

ภมปญญาชาวบาน

๑.ความหมาย

ศกษา ประเพณไทย

๔.ความสำาคญและแนวทางอนรกษสงแวดลอม

ปฏบตตนตามประเพณไทย

เผยแพร

ภาคภมใจใน ศลปวฒนธรรมไทย

ชวยกนรกษา วฒนธรรมไทย

๓.อทธพลของสงแวดลอมทมตอการดำาเนนชวต

ตวอยางผงความคด การเรยนรสงแวดลอมทางสงคม 

ส ๕.๒ ขอ ๓

Page 39: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

309

เนอหา - สาระยอ

สงแวดลอมทางสงคม

๑. ความหมาย

สงแวดลอมทางสงคมหมายถงสงทมนษยสรางขนเพอแสดงถงความเปนอยเปนหลกฐานทางประวตศาสตร

ความเจรญรงเรองของชมชนในทองถนนนๆมาตงแตโบราณจนถงปจจบน

สงแวดลอมทางสงคมมความสำาคญตอความเปนอยของผคนทอาศยอยในทองถน ดงนนเราจงควรเขาใจวา

สงแวดลอมทางสงคมประกอบดวยประเภทตางๆ เชน วถชวต ศลปกรรมวฒนธรรมขนบธรรมเนยมประเพณ และ

ภมปญญาความรของทองถนนนๆ

๒. ประเภทของสงแวดลอมทางสงคม

๑. ศลปกรรม เปนผลงานทเกดจากการสรางสรรคดานความรสกนกคดออกมาเปนรปธรรมของมนษย

ไดแก รปปน รปแกะสลก รปภาพ สงกอสรางนาฏศลป ดนตร การเลน ลกษณะของศลปกรรมในทองถน มกเปน

โบราณสถานโบราณวตถและการเลนพนบาน

โบราณสถาน คอสงกอสรางท เปนหลกฐานเกยวกบประวตศาสตร วรรณคดและศลปะ เชน วด

พระศรรตนศาสดารามกรงเทพฯพระปฐมเจดยนครปฐม

โบราณวตถ วตถหรอสงทมนษยสรางขน ใชเปนหลกฐานทางประวตศาสตร เชน พระแกวมรกต

พระพทธชนราชปนใหญพญาตาป

ดนตรและการเลนพนบาน เปนการเลนทแสดงออกถงความรนเรงมดนตรและการรองโตตอบกนระหวาง

ชายหญง เชน เพลงซอของทองถนภาคเหนอ ลำาตด เพลงฉอย เพลงเรอ เพลงอแซวของทองถนภาคกลาง

เพลงหมอลำาทองถนภาคตะวนออกมโนราหทองถนภาคใต

๒.วฒนธรรมหมายถงสงทเคยแสดงระเบยบแบบแผนความงามความไพเราะความเจรญทมนษยสรางขน

ฝงอยในจตใจของคนใหประพฤตปฏบตตาม เชน การแตงกาย การกนการอย ทอยอาศย ศลปะ วรรณคดชาตไทย

เปนชาตเกาแกมวฒนธรรมเปนเอกลกษณของตนเองไดแก

๒.๑ ภาษาไทยเราใชภาษาไทยเปนภาษาราชการคนไทยทกคนควรจะไดฟงพดอานเขยนภาษาไทยไดด

๒.๒การแตงกาย เรามเครองแตงกายประจำาชาต เรยกวาชดไทยชายแตงกายสวมกางเกง ใสเสอพระ-

ราชทานหรอนงโจงกระเบนสวมเสอราชปะแตนหญงนงผาซนหรอโจงกระเบนสวมเสอคอกลม

แขนกระบอก

Page 40: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

310

๒.๓การแสดงกรยามารยาท คนไทยสภาพออนนอมถอมตนพดจาสภาพ ไมหยาบคาย เมอเดนผาน

ผใหญจะกมหวเลกนอย เมอยนตอหนาผใหญจะยนเทาชดกมหนาเลกนอยมอประสานกนดานหนา

ผใหญใหสงของจะยกมอไหวขอบคณถาทำาผดจะขอโทษ

๒.๔ การแสดงความเคารพ คนไทยใหความเคารพนบถอผอาวโสกวา จะเรยกผทสงอายกวาตนวา

พลงปานาอาซงเปรยบเสมอนญาตผใหญของตน

๒.๕ ความเปนอย คนไทยมความเปนอยอยางไทย มขนบธรรมเนยมเปนของตนเอง เปนคนใจบญ

สนทานมความเมตตาปราน เปนผให คนไทยรกความสงบ ไมเบยดเบยนยดมนในศาสนาคนไทย

ทเปนชาวพทธจะไปวดทำาบญตกบาตรและรวมพธสำาคญตางๆเชนวนอาสาฬหบชาวนเขาพรรษา

วนออกพรรษาวนสำาคญทเปนประเพณไทยปฏบตกนมาเชนวนสงกรานตวนลอยกระทงฯลฯ

๓. ขนบธรรมเนยมหมายถงความประพฤตหรอการแสดงออกทางกายวาจา ใจทปฏบตกนมาแตโบราณ

เชน การแสดงความเคารพตอผใหญ การเชอฟงคำาสงสอนผอาวโสกวา การแสดงความจงรกภกด ตอชาต ศาสนา

พระมหากษตรย

๔.ประเพณหมายถง การปฏบตตามสงทดของทองถนหรอของชาต เชนภาคตะวนออกเฉยงเหนอ มพธ

สขวญ ภาคเหนอ มพธรดนำาดำาหว ประเพณประจำาชาตไทย ไดแก พธบวช พธแตงงาน พธศพ พธลอยกระทง

พธสงกรานตเปนตน

๕.ภมปญญาชาวบานหมายถง ความรของชาวบานซงเรยนรมาจากพอแม บรรพบรษ ตกทอดกนมาซง

อาจจะเปนในลกษณะดงน

๕.๑ ลกษณะความประพฤต เชนผใหญสอนใหเดกเคารพมความกตญญกตเวทตอพอแมและผมพระคณ

ผใหญสอนใหมความเออเฟออาทรตอผอน แบงปนขาวของ ชวยเหลอผอนตามอตภาพของตน

เปนตนหรอ

๕.๒ ลกษณะของการทำามาหากน เชนพอแมปยาตายายซงมอาชพประมงอาชพทำาไรทำาสวนทำานา

การทอผา จกสานฯลฯกจะสงสอนใหบตรหลานมอาชพสบทอดกนตอมาซงปจจบนบตรหลาน

มการพฒนาอาชพผลตภณฑใหทนสมยเจรญกาวหนาเปนทสนใจ

๕.๓ ลกษณะศลปะตางๆเชนเครองปนดนเผาศลปะการฟอนรำาการละเลนตางๆ

๕.๔ ลกษณะการใชสมนไพร เปนยารกษาโรคตางๆ เชนการใชสมนไพรรกษาโรคการใชสมนไพร เปน

ยาประคบนวดเพอสขภาพฯลฯ

๓. อทธพลสงแวดลอมทางกายภาพทมตอวถชวตการดำาเนนชวต

๑. การสรางทอยอาศย ประเทศไทยตงอยในเขตรอน มทรพยากรปาไม อทธพลดงกลาวทำาใหคนไทย

สรางบานทอยอาศยในลกษณะใตถนสงปองกนสตวรายหรอทำาการเลยงสตวเปนทอยของสตวเลยงวว ควายหลงคา

ทรงสงเปนทระบายอากาศวสดทสรางบานเปนไม

Page 41: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

311

บานแบบไทยม๓แบบคอ

๑.๑ บานไม ใชไมเนอแขงเปนเสาและพนหลงคามงดวยจากหรอสงกะสหรอกระเบอง ใตถนสงปจจบน

พบไดในชนบท

๑.๒ บานตก ใชวสดคอนกรตเสรมเหลก ผนงกออฐ พนบานเทปน ปกระเบอง หรอปาเก หลงคา

มงกระเบองหรอเทปนบานเหลานพบไดในเมอง

๑.๓ บานครงตกครงไม ชนลางเปนคอนกรตชนบนหลงคาสงมบนไดขนมระเบยงนอกชานหนาตาง

มากมหองหลายหองพนบานและฝาบานเปนไมผอยรสกเยนสบาย

๒. อาหารการกนคนไทยมกนยมบรโภคอาหารรสจดเผดเคมเปรยวหวานฯลฯ

ภาคเหนอเปนอาหารจดมกมไขมนมากเชนแกงฮงเลเพราะอากาศหนาว

ภาคใตอาหารรสจดเผดจดเชนแกงเหลองแกงไตปลาชอบกนผกเปนเครองเคยง

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอมอาหารเปนเอกลกษณ ไดแกสมตำานำาตกซปหนอไม ตำาซวปลารามรสจด

ไมตางกบภาคใต

ภาคกลาง มกจะเปนอาหารทมรสปานกลางนยมอาหารยโรป เพราะมความสมพนธกบตางชาตมากมาย

ซงอาหารบางชนดทนยมทานเขาไปซงอาจทำาใหเกดความอวนมประโยชนตอรางกายนอยมากหรอใหโทษ

เชนไกทอดหรออาหารทำาดวยแปงเปนสวนใหญ

๓. การประกอบอาชพคนไทยประกอบอาชพแตกตางกนตามความร ความสามารถสภาพแวดลอมธรรมชาต

เชนดนนำาภมอากาศคนในชนบทกบคนในเมองจะประกอบอาชพแตกตางกนไปดงเชน

– คนทอยบรเวณตามปาเขามปาไมมากอาชพของเขาจะเปนพวกเผาถานทำาปาไมหรอทำาเหมองแร

– คนทอยบรเวณใกลทะเลมอาชพทำาประมงจบสตวทำานาเกลอ

– คนทอยบรเวณราบลมใกลแมนำาลำาคลองจะประกอบอาชพทำาเกษตรทำานาทำาสวนทำาไร

คนททำานา เรยกวาชาวนา อทธพลทมตอการทำานา คอ ลกษณะภมประเทศ และภมอากาศภาคกลาง เปน

ทราบลมมนำาอดมสมบรณจงมอาชพทำานาเปนหลก

คนททำาสวน เรยกวาชาวสวนมสวนผลไมสวนผกสวนดอกไม อาชพนจะมอยทวไปพชพนธในแตละภาค

จงแตกตางกน เชนสวนทเรยนมกอยแถวตะวนออกเฉยงใต เชน จนทบร ระยองตราดปราจนบร ลนจ ลำาไยจงหวด

ภาคเหนอเชยงใหมลำาพนเปนตน

คนททำาไร เรยกวาชาวไร พชไรตองการนำานอยพชไร ไดแก มนสำาปะหลง ขาวโพดออยสบปะรด ยาสบ

มกปลกทวไปเชนอำาเภอหวหนปราณบรปลกออยทสพรรณบรกาญจนบรเปนตน

คนททำาประมง เรยกวาชาวประมง มกทำาบรเวณทมทะเล เชน ภาคตะวนออกเฉยงใต ภาคกลางตอนใต

(เพชรบรประจวบครขนธ)ภาคใตนอกจากจะหาปลายงทำานากงนาหอยนาเกลอภาคกลางมประมงนำาจด ใกลแมนำา

ลำาคลองปลาเศรษฐกจไดแกปลาชอนปลาสลดปลาดกปลาคง

Page 42: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

312

คนคาขาย เรยกวาพอคาแมคาบคคลเหลานจะรบซอสงของผลตผลจากชาวไร ชาวสวนชาวนาหรอโรงงาน

หตถกรรมอตสาหกรรมมาขายใหแกลกคาหรอผซออกตอหนง

คนทมอาชพเปนชางตางๆตามความชำานาญหรอความรของตนเองมาประกอบอาชพเชนชางไมกอสรางบาน

ชางซอมเครองยนตชางไฟฟาชางโทรศพทชางยนตชางตดเสอผาชางตดผมเปนตน

๔. ความสำาคญและแนวทางการอนรกษสงแวดลอมทางสงคม

ศลปวฒนธรรมขนบธรรมเนยมประเพณ วฒนธรรมและภมปญญาชาวบานแสดงใหเหนความเจรญรงเรอง

ของชาตไทย คนไทยทกคนควรเหนคณคาอนรกษสงแวดลอมทางสงคมเพอใหเกดความภาคภมใจตามแนวทางการ

อนรกษสงแวดลอมทางสงคมดงน

๑. หมนศกษาหาความร ทำาความเขาใจในศลปวฒนธรรมของไทย และภมปญญาทองถนปฏบตตน โดย

เขารวมกจกรรมตามทควร

๒. ภมใจ เผยแพรและเชญชวนใหผอนสนใจในศลปวฒนธรรมและประเพณไทย เชน เชญชวนใหชาว

ตางประเทศไดรำาไทยเทยวชมโบราณสถานของไทย

๓. ชวยดแลรกษา ทำานบำารง โบราณวตถ โบราณสถานบรจาคทรพยสน แรงกาย บรณะซอมแซม เมอ

พบเหนคนทำาลายควรวากลาวตกเตอนหรอแจงเจาหนาท

๔. จงภาคภมใจในศลปวฒนธรรมประเพณประจำาชาตไทย ไมดหมนลบหลเหยยดหยาม เชนการแตงกาย

ดวยผาไทย การแสดงกรยามารยาทของความเปนไทย การรบประทานอาหาร และขนมของไทย

กนและใชของไทยผลตสนบสนนสนคาหนงตำาบลหนงผลตภณฑเปนตน

wwwwwwww

Page 43: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

313

พลงงาน

ดวงอาทตย

ความหมาย

กระแสลม

นำา

การนำาพลงงาน ไปใชอยางประหยด

ตวอยางผงความคด พลงงานและสงแวดลอม (สำาหรบคร)

ส ๕.๒ ขอ ๓ - ขอ ๔

แหลงกำาเนด

การนำาพลงงานไปใช

ปดไฟฟาเมอเลกใช

ประหยดนำามนเชอเพลง

ใชความรอน

ผลตกระแสไฟฟา

โรงงานอตสาหกรรม

ผลไมอาหารตากแหง

หงตม

ใชนำาประปาอยางประหยด

ผลกระทบจากการใชพลงงานไมถกตอง

เชอเพลงหมดเรว

โลกรอนเรว

มสารพษในบรรยากาศซงมผลตอมนษยพชและสตว

สงทมาทำาใหเกดการเปลยนแปลงเปนลม

ความสามารถในการทำาใหเกดความรอน

Page 44: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

314

กระแสนำาพลงงาน

ความรอน

พลงงานทเกดจากกระแสลม

ลม

พาย

กาตมนำา ดวงอาทตย

การเผาไหม

ทรพยากร

เขอนกนนำา

ทรพยากรธรรมชาต

แรธาตและนำามนกาซ

ดนหนแร

เครองใช

บานเรอน

ทรพยากรทมนษยสรางขน

นำาตนไม

ตวอยางผงความคดเรอง “ทรพยากรและสงแวดลอม”

ตวอยางผงความคดเรอง “พลงงาน”

แผนท ๑

Page 45: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

315

สงแวดลอม

กลางวนกลางคน

ความหมาย

นำาขนนำาลง

ฯลฯ

การเปลยนแปลงทางสงแวดลอม

คณประโยชน

ตดไมทำาลายปา

เกดมลพษทางอากาศ

ทอยอาศย

เทคโนโลย/เขอน

พลงงานไฟฟา

มนษยสรางกำาหนดขน

ฝนแลง

ไมทงสงปฏกลลงในนำา

การปรบปรงแกไขสงแวดลอม

ปลกปาทดแทน

สงทเกดขนเองตามธรรมชาตเชนหนดนทรายดวงอาทตยตนไมดวงจนทร

สงทมนษยสรางขนมาเพอประโยชนทดแทน

สงทอยรอบตว

ลมพาย

เกดตามธรรมชาตโดยธรรมชาตกำาหนด

นำาทวม

โทษ

Page 46: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

316

เนอหา - สาระยอสงแวดลอมทางสงคม

ทรพยากรทอยรอบตวเราเปนไดทงพลงงานและสงแวดลอม

๑. พลงงานหมายถงความสามารถในการเปลยนแปลง

๑. พลงงานทเกดขนเองตามธรรมชาตเชนพลงงานความรอนทเกดจากแสงอาทตย

มนษยใชพลงงานทเกดขนตามธรรมชาตมาใหประโยชนในชวตประจำาวนเชน

● ใชพลงงานจากดวงอาทตยใหความสวางและความรอนเชนตากผาตากผลไมและอาหารใหแหง

ซงเรยกวาการถนอมอาหารไวใชนอกฤดกาลการผลตกระแสไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตย หรอ

ทเรยกวาโซลาเซลล

● ใชพลงงานจากลมหมนกงหนวดนำาจากทหนงมาสทหนงเพอการเพาะปลกทำานา

● ใชพลงงานจากนำาโดยการสรางเขอนผลตกระแสไฟฟา

๒.มนษยสามารถผลตพลงงานขนใชในยามจำาเปนไดเชน

มนษยใชเชอเพลง นำามนถานหนผลตกระแสไฟฟาในเวลากลางคนสรางเขอนทดนำานอกจากไวใช

ในเรองการเกษตรกรรมแลวยงใชผลตกระแสไฟฟา

๒. สงแวดลอมหมายถงสงทอยรอบตวเราซงอาจเกดขนโดยธรรมชาตหรอสงแวดลอมทมนษยสรางขน

๒.๑ สงแวดลอมทเกดขนเองตามธรรมชาตไดแกดวงอาทตยโลกดวงจนทร

ดวงอาทตยเปนสงแวดลอมทมขนาดใหญมคณประโยชนตอมนษยมากมายเชน

● ใหแสงสวางและความรอน

● ดงดดโลกใหหมนรอบดวงอาทตยกอใหเกดฤดกาลตางๆคอฤดรอนฤดฝนฤดหนาว

โลก เปนทอยอาศยของมนษยมอากาศหอหมโลกบนโลกมภเขาพนดนพนนำาปาไม มแรธาตอดมสมบรณ

โลกจงเปนทอยอาศยและการดำารงชวตของคนและสตว มนษยสรางบานอาศยใชทรพยากรตางๆ เปนเครองอปโภคและ

บรโภค

โลกเปนบรวารของดวงอาทตย ดวงอาทตยจงดงดดไวใหหมนรอบใชเวลา ๑ รอบ ตอ๓๖๕วนหรอ ๑ป

นอกจากโลกจะหมนรอบใชเวลา ๑ รอบดวงอาทตยแลว ยงหมนรอบตวเอง สวนใดของโลกหนเขาหาดวงอาทตย

สวนนนจะเปนกลางวนและอกสวนตรงขามจะเปนเวลากลางคนโลกหมนรอบตวเองเปนเวลา๒๔ชวโมงหรอ๑วน

Page 47: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

317

ดวงจนทร คอสงแวดลอมทเปนบรวารของโลก เราเหนดวงจนทรเวลากลางคนดวงจนทรจะหมนรอบโลก

เปนระยะเวลา๓๐วนหรอ๑ เดอน เกดขางขนขางแรมตามจนทรคตของไทยการหมนของดวงจนทรมผลมายงโลก

เชนกนทเหนไดชดคอการดงดดสวนทเปนนำาบนพนผวโลกถาดวงจนทรหมนมาตรงสวนไหนทเปนแมนำาหรอทะเล

หรอมหาสมทรกจะสงแรงดงดดทำาใหแมนำาทะเลมหาสมทรสวนนนเปนนำาขนสง

สงแวดลอมทมนษยสรางขนเพอใชประโยชนหรอทดแทนสงแวดลอมทธรรมชาตสรางขนและเสอมโทรมไป

เชน การสรางบานเปนทอยอาศยซงตองใชวสดคอไม หรอปน การสรางเขอนทดนำาเพอการผลตกระแสไฟฟา กรม

ชลประทานการเกษตรการสรางโรงงานไฟฟาโดยใชเชอเพลงนำามนหรอถานหนเชอเพลงจากพช

พลงงานตางๆ สงแวดลอมตางๆ ทเกดขนเองตามธรรมชาตหรอมนษยสรางขนมา ถาไมรจกการใชยอม

มวนเสอมสลายหมดไปทำาใหเกดปญหาการดำารงชวตเราควรปฏบตตนในการใชโดย

๑. มสวนรวมในการใชพลงงานและทรพยากรหรออปกรณไฟฟาแลวควรปดสวตช เปนการประหยดคาไฟฟา

ชวยลดภาระของรฐบาลในการลงทนสรางโรงไฟฟาใชนำาประปาอยางประหยด

๒.มสวนรวมในการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอมใหคงสภาพ เชนการปลกพชหมนเวยนทดแทน เพอ

บำารงความสมบรณของดนทใชในการเกษตรการปลกตนไมเพอสรางปาใหอดมสมบรณ ชวยใหพนดน

ชมชนเกบกกนำาไมเกดอทกภย

๓. ศกษาหาความรสงทกอใหเกดผลเสยผลกระทบตอพลงงานและสงแวดลอม

● สงเสรมการใชวสดทสามารถนำามาใชหมนเวยนใหมเชนควรใชภาชนะทยอยสลายไดแทนถงพลาสตก

การแยกเปนประเภทๆเพอกลบมาทำาประโยชนใหมเปนตน

● สงเสรมการใชผลตภณฑฉลากสเขยว ซงคณะกรรมการนกธรกจเพอสงแวดลอมไทยรเรมโครงการ

ฉลากเขยวซงมผลกระทบตอสงแวดลอมนอยกวา

● สงเสรมการใชอปกรณไฟฟา ซงการไฟฟาฯ รบรองคณภาพกำาหนดหมายเลขรบรองเบอร ๕ เชน

ตเยนหมอหงขาวไฟฟาหลอดประหยดไฟ

wwwwwwww

Page 48: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

318

ใ บ ง า น ท ๑กลมสาระการเรยนร

สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง พลงงานและสงแวดลอม

นกเรยนทำาเปนการบาน รวมกจกรรมกบคณพอคณแม

คำาชแจง ใหนกเรยนบนทกผลของการทดลองกาและกาใน

๑. พลงงานความรอน

● ผลการทดลองจากการคนควาการตมนำาบนเตาไฟคอ

นำาเยนลง

นำาคงสภาพปกต

นำารอนขนใชปรอทวดความรอนสงขนถง......องศา

● ผลการทดลองจากการคนควาการยางปลาเนอหมเนอไก

เนอปลาเนอหมเนอไกสกเกดจากการไดรบความรอน

เนอปลาเนอหมเนอไกมลกษณะแหงลงกวาเดม

เนอปลาเนอหมเนอไกคงสภาพเดม

● ผลการทดลองจากการคนควาการนำากระดาษหรอผายางบนเตาไฟ

ผากระดาษคงสภาพปกต

ผากระดาษไหมและมสภาพเปลยนแปลงไป

ผากระดาษเปยกชน

● ผลการทดลองจากการคนควาการนำาโลหะเชนทองแดงเหลกเผาบนเตาไฟ

โลหะไหมเปลยนสภาพ

โลหะคงสภาพเดมแตมความรอน

โลหะคงสภาพเดมแตมความเยน

๒. พลงงานเกดจากกระแสลม

● ผลการทดลองโดยใชพดลมเปาบนผาหรอกระดาษทชนเกดปรากฏการณ

ผากระดาษคงสภาพเดม

ผากระดาษแหง(ชนเลกนอย)

ลมพดทำาใหอากาศเยนสบาย

Page 49: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

319

● ผลการทดลองโดยใชพดลมเปาตรงกงหนกระดาษโลหะ(ใบพด)

กงหนหมนเคลอนทหมนไปโดยรอบ

ใชกระแสลมพดกงหนทดนำาจากคลองเขาสทนาได

กระแสลมแรงเกดจากวาตภยพดบานเรอนพง

๓. พลงงานเกดจากกระแสนำา

● ผลการทดลองจากการเทนำาจากแกวนำาซงอยทสงลงภาชนะซงมทรายบรรจอย

นำาจะไหลจากทสงลงสทตำาพดพาสงทกดขวาง

กระแสนำาเปลยนพลงงานผลตกระแสไฟฟา

กระแสนำาแรงเกดอทกภยทำาลายบานเรอน

๔. ใหนกเรยนใชกระจกใสสองใหตรงกบดวงอาทตย และใชวสดดงนรองใตกระจก

๑. สำาลหรอนน

ผลการทดลอง.................................................................................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

๒.นำาใสในถวยแกวและตากแดดไวนานๆ

ผลการทดลอง.................................................................................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

๓.โลหะเชนคอนตอกตะปกรรไกรถวยชามและสแตนเลส 

ผลการทดลอง.................................................................................................................................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

๕. นำาตวเลขใสในวงเลบใหขอความถกตองตรงกน

๑.โลกหมนรอบตวเอง (............) เกดกลางวนกลางคน

๒.โลกหมนรอบดวงอาทตย (............) เกดฤดกาล

๓.ดวงจนทรหมนรอบโลก (............) เกดขางขนขางแรม

๔.อากาศรอนลอยตวขนสงอากาศเยนเขามาแทนท (............) เกดกระแสลม

๕.นำาทวมพดพาบานพงเสยหาย (............) อทกภย

๖.ลมพดแรงพดบานพงเสยหาย (............) การปลกปาทดแทน

Page 50: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

320

๗.การอนรกษธรรมชาต (............) ปดสวตชไฟเมอเลกใชงาน

๘.การสรางเขอนกนนำา (............) วาตภย

๙.การทำาลายธรรมชาต (............) การตดไมทำาลายปา

๑๐.พลงงานความรอน (............) การผลตกระแสไฟฟา

(............) ไมทงขยะในแมนำาลำาคลอง

(............) เกบกกนำาเพอการเกษตร

(............) นำาของใชแลวมาปรบปรงใหม

(............) การถนอมอาหาร

wwwwwwww

Page 51: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

321

ใ บ ง า น ท ๒กลมสาระการเรยนร

สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ทรพยากรและสงแวดลอม

ครแจกใบงานและใหนกเรยนทำาพรอมกบคร

คำาชแจง ใหขดเครองหมายและในวงเลบ

๑. (............) สงแวดลอมเกดขนไดตามธรรมชาต

๒. (............) สงแวดลอมทเกดจากมนษย

๓. (............) สตวสามารถสรางสงแวดลอมขนได

๔. อานเรองตอไปนแลวแยกประเภททขดเสนใตเขยนลงในตารางใหถกตอง

เชาวนหนงพอพาเดกชายแดงไปด

๑. ดวงอาทตย ขนเหนอแมนำา เดกชายแดงถามพอวานำาในแมนำาไหลไปทใดพอตอบวา “นำาในแมนำาไหล

ลงสทะเล เดกชายแดงพดกบพอวา “เสยดายนำา ควรจะทำาการสรางเขอน เพอผลตกระแสไฟฟาและะชวยกนปลก

ตนไมเพอสรางปาไมใหความชมชน

พอชวนเดกชายแดงกลบบานและดมนำาเยนผสมกบนำาแขงพอยกอาหารมาวางบนโตะบอกวายงรอนอย

ใหแดงตกขาวใสจานและมากนจะไดไปโรงเรยน

๑. สงแวดลอมทธรรมชาตสรางขน

๑. ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

๒. ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

๓. ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

๔. ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

๒. สงแวดลอมทมนษยสรางขน

๑. ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

๒. ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

๓. ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

๔. ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Page 52: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

322

ใ บ ง า น ท ๓กลมสาระการเรยนร

สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ทรพยากรและสงแวดลอม

คำาชแจง แบงกลมนกเรยนใหนกเรยนประดษฐตามความสนใจ

การประดษฐภาชนะและของเลนจากเศษวสดคนละ๑ชนเชน

– ทำากระทงจากใบตอง

– พบถงจากกระดาษ

– ทำาของเลนจากกลองวสด

wwwwwwww

Page 53: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

323

ใ บ ง า น ท ๔กลมสาระการเรยนร

สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม เรอง ทรพยากรและสงแวดลอม

คำาชแจง ๑. ตงเวรกรรมการประจำาวนเกบขยะ แยกขยะเปยก แหงขยะทนำามาใชประโยชนขายได เชน

ขวด,กระดาษ

๒. ใหกรรมการบนทกรายงานในตอนเชากอนเขาเรยนชวโมงแรก

กรรมการประจำาวน..........................................ท........................เดอน................................................พ.ศ. ........................

ชอ - สกล

ผปฏบตเกบประโยชนมาสง

รายการสงของ จำานวน หมายเหต

ลงชอ................................................................................................................................. ประธานเวรประจำาวน.................................................................................................................................

wwwwwwww

Page 54: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

324

เนอหา - สาระ (ตวอยาง)เรอง ทตงและองคประกอบโรงเรยนของฉน

ทตง

โรงเรยนของฉนชอ โรงเรยนวงไกลกงวล ตงอยท เลขท ๒ ถนนเพชรเกษม ตำาบลหวหน อำาเภอหวหน

จงหวดประจวบครขนธ

หมายเหตทตงขนอยกบสถานทการศกษาทนกเรยนเรยนอย

แผนผง โรงเรยนวงไกลวงวล (ประถมศกษา)

อาคารเรยนหลงท๑

๒ธรการ

อาคารเรยนหลงท๓

อาคารเรยนหลงท๔

อาคารเรยนหลงท๕

๖โรงครว

Page 55: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

325

อาณาเขต

ทศตะวนออก ตดตอกบ ถนนเพชรเกษม

ทศตะวนตก ตดตอกบ ทดนของการรถไฟ

ทศเหนอ ตดตอกบ บานพกบคคลเทศมนตร

ทศใต ตดตอกบ ททำาการคายนเรศวร

ความรเรองทศ

ก. สงธรรมชาตทสงเกตและกำาหนดทศ

๑. ดวงอาทตยขนในตอนเชาจะเปนทศตะวนออก

๒. ใหนกเรยนยนตรงกางแขนขวาไปทางดวงอาทตยขนซงเปนทศตะวนออก

๓. กางแขนซายตรงระดบแขนขวาแขนซายหรอตรงขามกบแขนขวาเปนทศตะวนตก

๔. ดานหนาทเราหนหนาไปจะเปนทศเหนอและ

๕. ดานหลงของเราจะเปนทศใต

๖. สญลกษณการเขยนแสดงทศตางๆเปนรปดงน

ข. เขมทศจะบอกวาทศใดอยตรงไหน

ประโยชนของการเรยนรแผนผง

๑. รแผนผงจะชวยใหคนหาสถานทไดถกตอง

๒. แผนผงเปนความรเบองตนของการศกษาแผนททศสญลกษณมาตราสวนฯลฯ

เพลง

โรงเรยนของเรานาอย คณครใจดทกคน

นกเรยนกไมซกซน เราทกคนชอบไปโรงเรยน

เพลงประจำาโรงเรยน

....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

N

E

S

W

Page 56: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

326

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวเสดจฯทอดพระเนตรโครงการกอสรางอาคารการศกษาทางไกลผานดาวเทยมทโรงเรยนวงไกลกงวลโดยมนายขวญแกววชโรทยประธานกรรมการบรหารมลนธการศกษาทางไกลผานดาวเทยมกราบบงคมทลถวายรายงาน

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯสยามบรมราชกมารเสดจฯทอดพระเนตรโครงการการศกษาทางไกลผานดาวเทยม

ทโรงเรยนวงไกลกงวล

โรงเรยนวงไกลกงวลอำาเภอหวหนจงหวดประจวบครขนธ

ชนเรยนตางๆทโรงเรยนวงไกลกงวล

Page 57: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

มลนธการศกษาทางไกลผานดาวเทยม

สงวนลขสทธ

คมอการจดการเรยนการสอนทางไกลผานดาวเทยม

กลมสาระการเรยนร

สงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม

(ประวตศาสตร)

โรงเรยนวงไกลกงวล (ระดบประถมศกษา) ถนนเพชรเกษม อำาเภอหวหน จงหวดประจวบครขนธ

สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ

Page 58: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

328

หนาวาง

Page 59: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

329

หนวยการเรยนรท ชอหนวยการเรยนร เวลา (ชวโมง)

๓ ประวตศาสตรนาร ๑๕

๑. ทดสอบกอนเรยน/เนอหา ๑

๒. พอขนศรอนทราทตย ๑

๓. สมเดจพระรามาธบดท๑ ๑

๔. สมเดจพระเจาตากสนมหาราช ๑

๕. พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลก ๑

๖. พระบาทสมเดจพระเจาอยหวภมพลอดลยเดช ๑

๗. สมเดจพระนางเจาสรกตพระบรมราชนนาถ ๑

๘. สมเดจพระนเรศวรมหาราช ๑

๙. ชาวบานบางระจน ๑

๑๐. พระยาพชยดาบหก ๑

๑๑. ทาวเทพกระษตรทาวศรสนทร ๑

๑๒. ภมปญญาทองถน ๑

๑๓. ปจจยทำาใหเกดภมปญญาทองถน ๑

๑๔. การละเลนเดกไทย ๑

๑๕. ทบทวน/ทดสอบหลงเรยน ๑

รวม ๑๕

กลมสาระการเรยนร สงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรม (ประวตศาสตร)ชนประถมศกษาปท ๓จำานวนหนวยการเรยนร ๑ หนวย เวลา ๑๕ ชวโมง

หนวยการเรยนร

Page 60: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

330

กำาหนดการเรยนรรายชวโมง และสงทโรงเรยนปลายทางตองเตรยม

กลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม (ประวตศาสตร)

ครงทวน/เดอน/ป

เวลา

จำานวน

ชวโมงเรองทสอน

มาตรฐาน

การเรยนร/ตวชวด

สงท ร.ร.ปลายทาง

ตองเตรยม (คร/นกเรยน)

หนวยการเรยนรท ๓ ความเปนไทย

๑ ๕พ.ย.๕๗

๑๒.๓๐-๑๓.๓๐น.

๑/๖๐ ทดสอบกอนเรยน/เนอหา – สมดแบบฝกหด

๒ ๑๒พ.ย.๕๗

๑๒.๓๐-๑๓.๓๐น.

๑/๖๐ พอขนศรอนทราทตย ส๔.๒ ป.๓/๑

ป.๓/๓

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๓ ๑๙พ.ย.๕๗

๑๒.๓๐-๑๓.๓๐น.

๑/๖๐ สมเดจพระรามาธบดท๑ ส๔.๒ ป.๓/๑

ป.๓/๓

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๔ ๒๖พ.ย.๕๗

๑๒.๓๐-๑๓.๓๐น.

๑/๖๐ สมเดจพระเจาตากสนมหาราช ส๔.๒ ป.๓/๑

ป.๓/๓

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๕ ๓ธ.ค.๕๗

๑๒.๓๐-๑๓.๓๐น.

๑/๖๐ พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลก ส๔.๒ ป.๓/๑

ป.๓/๓

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

วนพธท ๑๐ ธนวาคม ๒๕๕๗ หยดวนรฐธรรมนญ

๖ ๑๗ธ.ค.๕๗

๑๒.๓๐-๑๓.๓๐น.

๑/๖๐ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว

ภมพลอดลยเดช

ส๔.๒ ป.๓/๑

ป.๓/๓

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๗ ๒๔ธ.ค.๕๗

๑๒.๓๐-๑๓.๓๐น.

๑/๖๐ สมเดจพระนางเจาสรกต

พระบรมราชนนาถ

ส๔.๒ ป.๓/๑

ป.๓/๓

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

วนพธท ๓๑ ธนวาคม ๒๕๕๗ หยดวนสนป

๘ ๗ม.ค.๕๘

๑๒.๓๐-๑๓.๓๐น.

๑/๖๐ สมเดจพระนเรศวรมหาราช ส๔.๒ ป.๓/๑

ป.๓/๓

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๙ ๑๔ม.ค.๕๘

๑๒.๓๐-๑๓.๓๐น.

๑/๖๐ ชาวบานบางระจน ส๔.๒ ป.๓/๑

ป.๓/๓

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๑๐ ๒๑ม.ค.๕๘

๑๒.๓๐-๑๓.๓๐น.

๑/๖๐ พระยาพชยดาบหก ส๔.๒ ป.๓/๑

ป.๓/๓

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๑๑ ๒๘ม.ค.๕๘

๑๒.๓๐-๑๓.๓๐น.

๑/๖๐ ทาวเทพกระษตรทาวศรสนทร ส๔.๒ ป.๓/๑

ป.๓/๓

– ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

Page 61: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

331

กำาหนดการเรยนรรายชวโมง และสงทโรงเรยนปลายทางตองเตรยม

กลมสาระการเรยนร สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม (ประวตศาสตร)

ครงทวน/เดอน/ป

เวลา

จำานวน

ชวโมงเรองทสอน

มาตรฐาน

การเรยนร/ตวชวด

สงท ร.ร.ปลายทาง

ตองเตรยม (คร/นกเรยน)

๑๒ ๔ก.พ.๕๘

๑๒.๓๐-๑๓.๓๐น.

๑/๖๐ ภมปญญาทองถน ส๔.๓ ป.๓/๒ – ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๑๓ ๑๑ก.พ.๕๘

๑๒.๓๐-๑๓.๓๐น.

๑/๖๐ ปจจยททำาใหเกดภมปญญาทองถน ส๔.๓ ป.๓/๒ – ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๑๔ ๑๘ก.พ.๕๘

๑๒.๓๐-๑๓.๓๐น.

๑/๖๐ การละเลนเดกไทย ส๔.๓ ป.๓/๒ – ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

๑๕ ๒๕ก.พ.๕๘

๑๒.๓๐-๑๓.๓๐น.

๑/๖๐ ทบทวนบทเรยน/ทดสอบหลงเรยน – ภาพใบความร

– ใบกจกรรม

Page 62: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

332

๑. มาตรฐานการเรยนร

มาตรฐาน ส ๔.๓ เขาใจความเปนมาของชาตไทย วฒนธรรมภมปญญาไทยมความรกความภมใจและธำารง

ความเปนไทย

ตวชวด

ป.๓/๑ ระบพระนามและพระราชกรณยกจโดยสงเขปของพระมหากษตรยไทยทเปนผสถาปนาอาณาจกรไทย

ป.๓/๒ อธบายพระราชประวตและพระราชกรณยกจของพระมหากษตรยในรชกาลปจจบนโดยสงเขป

๒. สาระสำาคญ

พระนามและพระราชกรณยกจของพระมหากษตรยไทยทเปนผสถาปนาอาณาจกรไทย

๓. สาระการเรยนร

ความร

๑. พระราชกรณยกจของพระมหากษตรยไทยทเปนผสถาปนาอาณาจกรไทย

๒.พระราชกรณยกจของพระมหากษตรยไทยในรชกาลปจจบน

ทกษะ/กระบวนการ

๑. ศกษา

๒. คนควา

๓. รวบรวมขอมล

๔. วเคราะห

๕. จำาแนกขอมล

๖. สรป

หนวยการเรยนรท ๓ ความเปนไทย ระยะเวลาในการสอน ๑๐ ชวโมง

ตวอยางแผนการจดการเรยนร

กลมสาระสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม(ประวตศาสตร)

Page 63: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

333

คณลกษณะ

๑. ใฝเรยนร

๒. มวนย

๓. ซอสตย

๔. จตสาธารณะ

๔. การประเมนผลรวบยอด

ชนงานหรอภาระงาน

แผนผงความคดเรองพระราชกรณยกจของพระมหากษตรยไทย

๕. การประเมนผล

ประเดน

การประเมน

ระดบคณภาพ

ดมาก (๔) ด (๓) พอใช (๒) ปรบปรง (๑)

ความร

ความเขาใจ

บอกอภปราย

สรปประเดน

ปญหา

สมบรณชดเจน

ใจความถกตอง

ความหมายชดเจน

บอกอภปราย

ประเดนปญหาได

สมบรณแตไมครบ

ทกประเดนแตละ

ประเดนไดใจความ

บอกอภปราย

ประเดนปญหาได

สมบรณแตไม

ครบถวนทกประเดน

ความสมบรณ

มนอย

อภปราย

ประเดนปญหาได

แตไมสามารถ

สรปได

ความสมบรณไมม

ทกษะ

การปฏบตงาน

ใชวธหลากหลาย

ในการคนควา

รวบรวมขอมล

มการจำาแนกและ

สรปไดด

นำาเสนอครบ

มการคนควา

รวบรวมขอมล

แตไมหลากหลาย

แตไดเนอหาท

พอสรปไดมการ

นำาเสนอทด

มการคนควา

รวบรวมขอมล

สามารถสรปและ

นำาเสนอทไดเนอหา

แตขาดความชดเจน

คนควารวบรวม

ขอมลไมสมบรณ

ขาดการจำาแนก

เนอหาขาดความ

สมบรณ

คณธรรม

คณนสย

ใฝรใฝเรยน

รจกสรางงานดวยความ

ขยนและพยายาม

รบผดชอบมงมนทำางาน

ไดสมบรณ

ใฝรใฝเรยน

แตไมสมำาเสมอ

มความพยายามและ

รบผดชอบทำางาน

เสรจทนกำาหนด

พยายามสรางงาน

ทไดรบมอบหมาย

แตยงลาชาขาดความ

รอบคอบ

งานไมสมบรณ

ไมมความพยายาม

ในการทำางานและ

ขาดความ

รบผดชอบงาน

ไมเสรจตามกำาหนด

Page 64: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

334

๖. กจกรรมการเรยนร

๑. ศกษาคนควารวบรวมขอมล

๒. สนทนาอภปรายจำาแนกหาขอเทจจรงและสรป

๓. นำาเสนอผลวจารณเหตการณตางๆดวยเหตผล

๔. สรปเรองราวบนทกผลเปนแผนทความคด

๗. กจกรรมการเรยนร

๑. เอกสาร/ตำารา/ใบงาน/ใบความร

๒. ขอมลสารสนเทศ/แหลงเรยนร

wwwwwwww

Page 65: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

335

๑. จดประสงคการเรยนร

๑. ทำาโครงงานและอภปรายเกยวกบวฒนธรรมประเพณไทยเกยวกบภาษาการแตงกายการแสดงความเคารพ

(ทกทาย)ฯลฯได

๒. ทำาโครงงานและอธบายเกยวกบภมปญญาไทยในแตละภาคแตละทองถนได

๓. สนทนาอธบายเกยวกบโครงการศลปาชพตามชมชนในภาคตางๆได

๔. วเคราะหงานศลปาชพและผลตภณฑทเกดจากภมปญญาไทยได

๕. ชนชมการทำาความดของตนเองบคคลในครอบครวโรงเรยนและชมชน

๒. กระบวนการจดการเรยนร

หนวยการเรยนรท ๔ ภมปญญาไทย เรอง ภมปญญาทองถน ระยะเวลาในการสอน ๓ ชวโมง

กจกรรมโรงเรยนตนทาง กจกรรมโรงเรยนปลายทาง

๑. กลมนกเรยน เรยนรเกยวกบกจวตรประจำาวนของตนเองครอบครว ชมชน

สภาพแวดลอมในทองถนทอยอาศยเกยวกบภาษาการแตงกายการทกทาย

การแสดงความเคารพการพดจา การละเลนและประเพณตางๆ จดทำา

โครงงานเพอสบคนสงเกตและศกษามารายงานหนาชนและรวมอภปราย

วเคราะหสภาพปจจบนและปญหา

๒. แสดงบทบาทสมมตเกยวกบประเพณไทยทแตกตางกนระหวางภาคและ

ทองถนพรอมรองเพลงกจกรรมเขาจงหวะสรปเปนแนวคดเกยวกบ

ปจจบนและอดต

๓. เชญวทยากรมาบรรยายในหองเรยน เพอพฒนาแนวคดพนฐานเกยวกบ

ศาสนาศลธรรมจรยธรรมหนาทพลเมองและขนบธรรมเนยมประเพณ

๔. ใหนกเรยนมสวนรวมในการจดกจกรรมของหองเรยน ชนเรยน และ

โรงเรยน ตงแตเปดเทอมอยางตอเนอง โดยเฉพาะในสปดาหทจดวนเกด

โรงเรยนวนพบผปกครอง(วนประชมเครอขายผปกครอง)

๕. กลมนกเรยนทำาโครงงานเกยวกบวฒนธรรมประเพณไทยดานตางๆ เชน

ดานการแตงกายการพดจาทกทายแสดงความเคารพความเปนอยฯลฯ

สารานกรมไทยฯเลมท๑๓

เกยวกบ

– เรอนไทย

– ชวตชนบทไทย

– หตถกรรมพนบาน

– จตรกรรมไทย

– นาฏศลปไทย

– ตกตาไทย

– การละเลนของไทย

– อาหารไทย

– การประดษฐผกและผลไม

– การละเลนพนเมอง

– การละเลนในขณะทำางาน

– การละเลนในเทศกาลสำาคญ

– การละเลนในงานทำาบญ

ตวอยางแผนการจดการเรยนร

กลมสาระสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม(ประวตศาสตร)

Page 66: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

336

กจกรรมโรงเรยนตนทาง กจกรรมโรงเรยนปลายทาง

รายงานหนาชน รวมอภปราย แสดงความคดเหน ยอมรบความคดเหน

ของผอน(คดแบบโยนโสมนสการ)

๖. เชอมนในวฒนธรรมอนดงาม โดยใชขอมลสารสนเทศมาสนบสนน

กลมนกเรยนคนควาจากหองสมด และสอบถามจากชมชน เพอทราบ

วฒนธรรมไทย เปรยบเทยบกบอารยธรรมจากตางประเทศ(นกทองเทยว)

ชวยกนวเคราะห เพอเขาใจความดงามทบรรพบรษประพฤตปฏบตและ

สงสมมาจนทกวนนโดยใชคำาถามดงน

– การแสดงความเคารพของคนไทยดวยวธอยางไร

– ชาวตางชาตเชนยโรปและอเมรกาเขาแสดงการทกทายอยางไร

– คนฝรงทมาเมองไทยชอบใหคนไทยไหวหรอไมเพราะเหตใด

– คนไทยไมชอบใหจบศรษะใชหรอไมเพราะเหตใด

– คนไทยไมใชเทาชสงของเพราะเหตใดนกเรยนคดวาเหมาะสมหรอไม

– คนไทยไมนยมแตงกายเปดเผยสวนตางๆของรางกายใชหรอไม เพราะ

เหตใด

– ปจจบนนวยรนนยมแตงกายเปดเผยมากขน เหมาะสมหรอไม เพราะ

เหตใด

– นกเรยนควรแตงกายอยางไร เมอไปวดหรอศาสนสถานอนๆ วงและ

สถานทราชการ

– นกเรยนควรทกทายชาวตางประเทศอยางไร

– ถานกเรยนไปเทยวประเทศอน นกเรยนคาดหวงจะใหเขาแสดงกรยา

อยางไรตอเรา

– ประเพณทแตกตางกนทำาใหเกดประโยชนอยางไร

– นกเรยนคดวาชาวตางประเทศเขามาเทยวบานเมองเราเพราะเหตใด

ชวยกนอภปราย

– ถานกเรยนไปเทยวตางประเทศนกเรยนคาดหวงจะไดเหนอะไรบาง

– ชาตใดในเอเชยทไดชอวามวฒนธรรมแขงแรงเพราะเหตใด

– ชาตใดในเอเชยทสามารถเผยแพรวฒนธรรมไปเกอบทวโลก เพราะ

เหตใด

ฯลฯ

๗. ครใหนกเรยนตงคำาถามเกยวกบขนบธรรมเนยมประเพณแลวจดรวบรวม

ไว อภปรายและแสดงความคดเหน แลกเปลยน เพอใหนกเรยนเหน

คณคาของวถชวตไทยสามารถนำามาเปนแบบอยางทดในการดำาเนนชวต

ในการอธบายเหตผลควรยกตวอยางประกอบ วเคราะห เปรยบเทยบการ

ตงถนฐาน ภมประเทศ ภมอากาศ พทธศาสนา ซงเกยวของกบการ

ตามประเพณ

– ภาพตางๆเกยวกบวฒนธรรม

ประเพณไทย

– สารานกรมไทยฯฉบบ

เสรมการเรยนรเลม๔

– สงของเครองใชทเกยวกบวถ

ชวตไทยและหตถกรรม

พนบาน

– อดเทปเพลงไทยมาเปดฟงใน

หองเรยน

– อดเทปภาษาไทยทพดทกทาย

กนและเพลงพนบานเพลง

กลอมเดกฯลฯ

– การละเลนพนเมองของเดก

ไทย

• ภาคกลาง • ภาคเหนอ • ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ– การละเลนพนเมองของ

ผใหญ

๑.การเลนเพลงและระบำารำา

ฟอน

• การรองเพลง • การเลนเพลงในภาคกลาง

และภาคตะวนออก

• การรำาฟอนในภาคเหนอ • การรองรำาฟอนเซง

เตนในภาคตะวนออก

เฉยงเหนอ

• การเลนเพลงในภาคใต๒.การเลนเขาผ

๓.การกฬาและนนทนาการ

Page 67: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

337

กจกรรมโรงเรยนตนทาง กจกรรมโรงเรยนปลายทาง

ดำารงชวตของประชากรไทยในยคตางๆ จากอดตจนถงปจจบนอะไรท

ควรเปลยนไปตามยคสมยแตบางอยางหรอหลายอยางทเปนคณสมบตท

ดยงคงรกษาไว เพอความเหมาะสมและความเปนไทยตระหนกในความ

สำาคญของการเปนไทย

๘. กลมนกเรยนทำาโครงงานเกยวกบงานศลปาชพจงหวดใด ชมชนใด มงาน

ศลปาชพใด และเชอมโยงจนเกดหนงตำาบลหนงผลตภณฑ จนไดรบ

รางวลชนะเลศพรอมภาพ (ถาม) เชนประเภทภมปญญาไทย “ผาไหม

มดหม” ชาวอำาเภอบานเขวา จงหวดชยภม มการปลกหมอนเลยงไหม

เปนอาชพ และมการทอผาไหมมดหมซงเปนภมปญญาของชาวบาน

ลวดลายคดคนขนมาตามความนยม มสสนสวยงาม เนอผาด ลวดลายท

คดขนเองเรยกวา“หมขอสนบ”(จากสดยอดแหงภมปญญาผลตภณฑผา

และสราแชไทยผลตภณฑชนะเลศ๒๕๔๕)

๙. ใหนกเรยนแตละคนมสมดบนทกความด เมอใดทำาความด ใหบนทกลง

สมดโดยมพอแมคร เซนรบรองรวบรวมไดรายสปดาหรายงานหนาชน

อภปราย แลกเปลยนความคดเหน และประสบการณพรอมทงพดถง

การทำาความดของพอแมครคนในครอบครว โรงเรยนและชมชน เปน

ตวอยางทด

๑๐. กลมนกเรยนตดตามขาว ตดขาวเกยวกบงานศลปาชพ งานหนงตำาบล

หนงผลตภณฑ ทเกดจากภมปญญาไทย รวบรวมเปนสมดภาพ และ

มขอความประกอบหรออาจวาดภาพระบายสประกอบ

๑๑. ใหกลมนกเรยนทำาโครงงาน ศกษาปญหาในครอบครวหมบาน ชมชน

และลำาดบความสำาคญของปญหา เมอทราบปญหาและสาเหตของปญหา

ใหอภปรายรวมกน ชวยกนคดวาจะแกปญหาอยางไรครตงคำาถามและ

ใหนกเรยนแตละกลมชวยกนตงคำาถามเชน

– ปญหาของเราคออะไรอะไรคอสาเหตของปญหา

– ปญหาของครอบครวคออะไร(เศรษฐกจ)อะไรคอสาเหตของปญหา

– ปญหาของโรงเรยนเราคออะไรเพราะอะไรอะไรคอสาเหตของปญหา

– ปญหาของชมชนเราคออะไร(ดานเศรษฐกจ)

๑)..................... ๒)..................... ๓)..................... ๔).....................

– เราควรแกปญหาอยางไร

๑)..................... ๒)..................... ๓)..................... ๔).....................

– กอนแกปญหาควรทำาอยางไร(ลำาดบความสำาคญของปญหา)

– ปญหาทกอยางแกเหมอนกนหรอไมเพราะเหตใด

– เดกๆ(นกเรยน)ชวยพอแมแกปญหาไดหรอไมดวยวธใดบาง

ผลตภณฑศลปาชพทสำาคญ

– งานถม

– งานครำา

– งานตกแตงดวยปกแมลงทบ

– งานเครองเงนและเครองทอง

– ทอผาจก

– ทอผาไหมแพรวา

– ทอผาไหมมดหม

– จกสานยานลเภา

– จกสานไมไผลายขด

– แกะสลกไม

– เคลอบดนเผา

– สลกหนง

– สลกหน

– งานปก

– ดอกไมประดษฐ

(จากสารานกรมไทยฯเลมท๒๙)

– ความหมายของศลปาชพ

– ความเปนมาของแนวพระ

ราชดำารและการดำาเนนงาน

กอนตงเปนมลนธ

– การดำาเนนงานภายหลงตง

เปนมลนธแลว

– การจดตงศนยศลปาชพ

๑.โรงฝกศลปาชพสวนจตรลดา

๒.ศนยศลปาชพบางไทร

๓.ศนยศลปาชพบานกดนาขาม

๔.ศนยศลปาชพบานแมตำา

๕.ศนยศลปาชพบานจาร

๖.ศนยศลปาชพจ.แมฮองสอน

๗.ศนยศลปาชพ

Page 68: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

338

กจกรรมโรงเรยนตนทาง กจกรรมโรงเรยนปลายทาง

– สงทพอ แม ป ยา ตา ยายทำามาแตอดต มสวนใดทเราควรรกษาไว

เพราะเหตใด(เกยวกบภมปญญาไทย)

๑๒. หากในชมชนมปญหาสำาคญทตองชวยแกไขมดงน จะชวยกนแกปญหา

อยางไร

ปญหา วธแกปญหา

คนทเปนผรหรอภมปญญาทองถน (จดทำาเอกสารตำาราเกยวกบภมปญญา

มจำานวนลดลงเชนหมอตำาแย ทองถนไวใหลกหลาน

หมอยาแผนโบราณผทำาพธเชญ – จดการเรยนการสอนเกยวกบ

สขวญฯลฯ ภมปญญาทองถน

– ศกษาจากสมดขอย…)

๑๓. บนทกพฤตกรรมวดผลประเมนผล

เครองปนดนเผาพระตำาหนก

ทกษณราชนเวศน

๘.ศนยศลปาชพบานเนนธมมง

ศลปาชพ

สมเดจพระนางเจาฯพระบรมราชนนาถ

พระราชทานโครงการ

คนไทยภมภาคตางๆ

ผลตงานศลปหตถกรรม

อาชพเสรม

อาชพหลก

สมบตทางวฒนธรรม

ของชาต

สงเสรมการตลาด

พฒนาคณภาพ

ภมปญญาไทย

อนรกษศลปหตถกรรม

พนบาน

พว.

Page 69: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ชนประถมศกษาปท ๓ ภาคเรยนท ๒ ปการศกษา ๒๕๕๗

339

หมายเหต : ควรเพมเตมเรองวดไทยจากสารานกรมไทยฯเลมท๒๘และพระพทธรปจากสารานกรมไทยฯเลมท๒๙

ผลตภณฑศลปาชพ ทสำาคญ

พว.

งานเครองเงนเครองทอง

งานจกสาน

ยานลเภา

หวาย

ไมไผ

กระจด

งานแกะสลกไม

หนงหน

เครองปนดนเผารปสตว

แจกนกระถาง

งานศลปประดษฐอนๆ

ตกตาชาวเขา

ดอกไม ปกผา

แบบไทยชาวเขา

งานทอผา

ผายกดอกผาแพรวา

ผาจก

ผาไหม

งานลงยาส

งานครำา

งานถมทอง

wwwwwwww

Page 70: สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม · 2019-04-24 · เที่ยวภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

คมอครสอนทางไกลผานดาวเทยมสำาหรบโรงเรยนปลายทาง

340

บรรณานกรม

เอกสารประกอบหลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช๒๕๔๔คมอการจดการเรยนร กลมสาระสงคมศกษา

ศาสนาและวฒนธรรมกรมวชาการกระทรวงศกษาธการ

ผงมโนทศน กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม คณะอนกรรมการวชาการจดทำาผงมโนทศน

กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรมกรมวชาการกระทรวงศกษาธการ

สารานกรมไทยสำาหรบเยาวชน

เอกสารประกอบหลกสตรการศกษาขนพนฐานพทธศกราช๒๕๕๑คมอการจดการเรยนร กลมสาระสงคมศกษา

ศาสนาและวฒนธรรมสำานกวชาการและมาตรฐานการศกษากระทรวงศกษาธการ