บรหาร

ปท 2 ฉบบท 19 ประจ ำเดอนกรกฎำคม 2557 พบกบจดหมายขาวกนอกเชนเคย ส าหรบเดอนน ส านกงานประกนคณภาพมขาวทนาสนใจตอเนองมาตลอด โดยมรายละเอยดตางๆ เกยวกบธรรมาภบาลสถานศกษาและคณธรรมคณาจารยกบการประกนคณภาพการศกษา (ราง) ตวบงชการประกนคณภาพการศกษาภายใน ของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา ตลอดจนภาพกจกรรมทนาสนใจคะ ธรรมาภบาลสถานศกษา และคณธรรมคณาจารยกบการประกนคณภาพการศกษา

แนวทางการบรหารจดการการศกษาในประเทศไทยตอจากนไป ควรยดหลก

ธรรมาภบาลหรอหลกการบรหารจดการบานเมองทด ซงเปนแนวทางทสรางความส าเรจ ในการบรหารจดการในกจการทมคนจ านวนมาก เชน ภาคธรกจ เอกชน หรอรฐวสาหกจ โดยเรมตนจากการท าความเขาใจหลกธรรมาภบาลพนฐานกอน แลวจงก าหนดนยามเปนกรอบใหเหมาะกบการบรหารจดการการศกษาแตละระดบ/แตละประเภทการศกษา หลกธรรมาภบาล เมอน ามาใชในกระบวนการบรหารจดการการศกษา ซงอาจเรยกวาธรรมาภบาลทางการศกษาในระดบสถานศกษา/สถาบนการศกษา มผก าหนดไวหลายแนวทาง เชน ในแนวทางของ UNESCAP ก าหนดไวเปน 8 หลก ไดแก หลกการมสวนรวม หมายถง การบรหารจดการสถานศกษา โดยเปดโอกาสใหผมสวนไดสวนเสยไดมสวนรวมใหความคดเหนในการพฒนา/ปรบปรงหลกสตร หรอก าหนดระเบยบขอบงคบบางอยางของสถานศกษา หลกการปฏบตตามกฎหมาย หมายถง การบรหารจดการสถานศกษา ตามกรอบทกฎหมายก าหนด ไมพยายามหลกหรอเลยงกฎหมาย ไมมการด าเนนการใดๆ โดยอาศยชองว าง หรอชอง โหวของกฎหมาย หรอการตความตวบทกฎหมาย โดยองประโยชนสวนตน หลกความโปรงใส หมายถง การบรหารจดการการศกษาโดยเปดเผยโปรงใส เชน การใหขอมลสถาบนเปนขอมลสาธารณะ ไดแก หลกสตร เนอหาสาระ วธการจดการเรยนการสอน คณสมบตของผสอนและคาเรยนทเรยกเกบ หลกความรบผดชอบ หมายถง การบรหารจดการการศกษา โดยมความรบผดชอบตรวจสอบได

หลกความสอดคลอง หมายถง ความสอดคลองตองกนของพนธกจตางๆ ของสถานศกษา กบแผนนโยบายและยทธศาสตรทางการศกษาและทางดานอนๆ ทเกยวของกน อาท นโยบายและยทธศาสตรของการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ

การศกษานอกจากเปนกระบวนการสรางและสงสมทนมนษย ซงถอเปนการลงทนทใหผลตอบแทนทงตอบคคลและสงคมในระยะยาวในอตราทสงกวา การลงทนทางกายภาพดานเศรษฐกจอนๆ การศกษาอาจจดไดวาเปนการเตรยมอปทานและอปสงคของก าลงคนใหพอเหมาะ เปนการรกษาเสถยรภาพและ การเตบโตทางเศรษฐกจ กระบวนการบรหารจดการการศกษา จงมความละเอยดออน ซบซอน และยงยากมากกวาการบรหารจดการการผลตทางเศรษฐกจหลายเทานก ยงเมอเงอนไขทางเศรษฐกจและสงคมมความหลากหลายมากขน กระบวนการบรหารจดการการศกษา เพอใหการศกษาบรรล เจตนารมณยอมจะมปจจยท เปนเงอนไขและขอก าหนดมากขน โดยเฉพาะประเทศก าลงกาวเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC)

หลกความเสมอภาค หมายถง การบรหารจดการดวยหลกความเสมอภาคหรอเทาเทยมกนในระหวางหนวยงานตางๆ ระหวางบคคลผปฏบตงานดานตางๆ และระหวาง ผมสวนไดสวนเสยภายในสถานศกษา

หลกความมประสทธภาพและประสทธผล หมายถง ความเปนเหตเปนผล และความสมเหตสมผล

อยางไรกตาม ปญหาตางๆ ทปรากฏในวงการศกษาไทยไดสรางความวตกกงวลกบสงคม สวนหนงเกดจากการบรหารจดการ อกสวนหนงเกดจากบคลากรทางการศกษาโดยเฉพาะครอาจารยทบกพรองในหนาทและปฏบตตวไมเปนตนแบบทดใหกบศษย ซงในระยะหลงพบวาครกระท ารนแรงกบศษยมากขน และปรากฏในหลายครงทผบรหารปกปดขอมลความคด หรอพยายามเบยงเบนใหเปนประเดนอนๆ

ดงนน จงจ าเปนอยางยงทตองเรงสรางและพฒนา “คณธรรม” (Moral) ขนส าหรบคร คณาจารย และบคลากรทางการศกษา นอกเหนอจากกรอบหรอเกณฑจรรยาบรรณวชาชพครคณาจารยและบคลากรทางการศกษา เกณฑมาตรฐานวนย และมาตรฐานปฏบตตามกฎหมายทก าหนดไว “คณธรรม” นน มผ ใหความหมายไวหลากหลาย ดงท ศนยคณธรรม (องคการมหาชน) ไดนยามไว หมายถง (1) ความด (2) ความซอ และ (3) ความรบผดชอบ ความด เปนทงความประพฤต การกระท าและความคดทด สงท “ด” นนเปนทเขาใจและส านกไดดวยเหตผลของแตละบคคล มาตรฐานค าวา “ด” ของแตละคนอาจแตกตางกนบาง แตกจะไมแตกตางถงขน “ถก” หรอ “ผด” และ “ด” หรอ “ชว” และกอาจไมจ าเปนตองใชมาตรฐานของคนคนหนงไปตดสนคนอกคนหนง กรณบคลากรทางการศกษานน อาจอางองมาตรฐานปฏบตทางจรยธรรม จรรยาบรรณและวนย ความซอ มองใน 2 นยยะ 1. ความซอสตย และ 2. ความซอตรง (Integrity) บคลากรทางการศกษาพงประพฤตปฏบตทงซอตรง และซอตรง อนหมายถง ไมทจรต คอรรปชน ไมรบสนบน/ไมใหสนบน ปฏบตหนาทอยางมศกดศร มอดมการณ และไมมสา ความรบผดชอบ หมายถง ความรสกรบผดชอบตอตนเอง ตอครอบครว และตอสงคม เวลาน ถงเวลาแลวทการบรหารจดการสถานศกษาในประเทศไทยตองยด หลกธรรมาภบาล ทง 8 ประการ ผนวกกบหลกคณธรรม เปนทงกลไกและกลวธทส าคญอกทางหนงจะท าใหการศกษาของไทยมระบบ มมาตรฐานและคณภาพ เทยบเคยงได กบการศกษาในสากล หรออาจกลาวไดวาเปนการยากมากทสถานศกษาไทยจะมคณภาพดเทยบเคยงกบสถานศกษาทดในสากลหากไมยดหลกธรรมาภบาลอยางเครงครดในการบรหารจดการสถานศกษา ทมา : ศ.กตตคณ ดร.เทยนฉาย กระนนทน ประธานกรรมการศนยคณธรรม (องคการมหาชน) และอดตอธการบด จฬาลงกรณมหาวทยาลย จลสาร สมศ. ประจ าเดอน เมษายน –พฤษภาคม 2557

ตามทส านกงานประกนคณภาพ ไดน า (ราง) ตวบงชการประกนคณภาพการศกษาภายใน ปการศกษา 2557 ของส านกงานคณะกรรมการ การอดมศกษา (สกอ.) เพอเรมใชในการประเมนคณภาพภายใน รอบปการศกษา 2557 ซงตวบงชใหมม 3 ระดบ คอ ระดบหลกสตร จ านวน 14 ตวบงช แบงเปนตวบงชมาตรฐาน 1 ตวบงช และตวบงชพฒนา 13 ตวบงช ระดบคณะวชา จ านวน 8 ตวบงช และระดบมหาวทยาลย จ านวน 10 ตวบงช

โดยรายละเอยดของตวบงชตางๆ ไดกลาวไวในจดหมายขาวปท 2 ฉบบท 17 ประจ าเดอนพฤษภาคม 2557 แลวนน ในฉบบนขอขยายความในตวบงชระดบหลกสตร ในตวบงชระดบมาตรฐาน 1 ตวบงช ซงยงไมไดกลาวประเดนพจารณา จ านวน 12 ขอ ซงเกยวของกบเกณฑมาตรฐานหลกสตรและเกณฑตางๆ ทเกยวของ เปนเกณฑมาตรฐานหลกสตร พ.ศ. 2548 ซงคณาจารยทกทาน และผเกยวของกบการเรยนการสอน ควรทราบเพอเตรยมความพรอมรบประเมนฯ ดงน

เกณฑการประเมน ตร โท เอก 1. จ านวนอาจารยประจ าหลกสตร

ไมนอยกวา 5 คน และเปนอาจารยประจ าเกนกวา 1 หลกสตรไมได และประจ าหลกสตรตลอดระยะเวลาทจดการศกษาตามหลกสตรนน

ไมนอยกวา 5 คน และเปนอาจารยประจ าเกนกวา 1 หลกสตรไมได และประจ าหลกสตรตลอดระยะเวลาทจดการศกษา ตามหลกสตรนน

ไมนอยกวา 5 คน และเปนอาจารยประจ าเกนกวา 1 หลกสตรไมได และประจ าหลกสตรตลอดระยะเวลาทจดการศกษาตามหลกสตรนน

2. คณสมบตของอาจารยประจ าหลกสตร

1. คณวฒระดบปรญญาโทตรงหรอสมพนธกบสาขาวชาทเปดสอน 2. คณวฒไมต ากวาปรญญาโทหรอเทยบเทาหรอด ารงต าแหนงทางวชาการ ไมต ากวาผชวยศาสตราจารย อยางนอย 2 คน

ตองท าหนาทเปนอาจารยประจ าหลกสตรทระบไวหลกสตรใดหลกสตรหนงเทานน โดยมคณสมบตเปนอาจารยผรบผดชอบหลกสตร หรออาจารยทปรกษาวทยานพนธ หรออาจารยผสอบวทยานพนธ หรออาจารยผสอน

ตองท าหนาทเปนอาจารยประจ าหลกสตร ทระบไวหลกสตรใดหลกสตรหนงเทานน โดยมคณสมบตเปนอาจารยผรบผดชอบหลกสตร หรออาจารยทปรกษาวทยานพนธ หรออาจารยผสอบวทยานพนธ หรออาจารยผสอน

3. คณสมบตของอาจารยผรบผดชอบหลกสตร

1. คณวฒไมต ากวาปรญญาโทหรอเทยบเทา หรอ 2. ด ารงต าแหนงทางวชาการไมต ากวา ผชวยศาสตราจารย อยางนอย 2 คน

คณวฒไมต ากวาปรญญาเอกหรอเทยบเทา หรอด ารงต าแหนงรองศาสตราจารยขนไป ในสาขาวชานนหรอสาขาวชาทสมพนธกนจ านวนอยางนอย 3 คน

คณวฒไมต ากวาปรญญาเอกหรอเทยบเทา หรอด ารงต าแหนงรองศาสตราจารยขนไป ในสาขาวชานนหรอสาขาวชาทสมพนธกนจ านวนอยางนอย 3 คน

4. คณสมบตของ อาจารยผสอน

1. อาจารยประจ าหรอผทรงคณวฒภายนอกสถาบน มคณวฒปรญญาโทหรอด ารงต าแหนงทางวชาการไมต ากวาผชวยศาสตราจารย ในสาขาวชานนหรอสาขาวชาทสมพนธกน 2. มประสบการณดานการสอน 3. มประสบการณในการท าวจยทไมใชสวนหนงของการศกษาเพอรบปรญญา (งานวจยนนจะตองไมเปนงานวจยทเปนผลงานของนกศกษาทใชในการส าเรจการศกษา)

1. อาจารยประจ าหรอผทรงคณวฒภายนอกสถาบน มคณวฒปรญญาเอกหรอด ารงต าแหนงทางวชาการไมต ากวารองศาสตราจารย ในสาขาวชานนหรอสาขาวชา ทสมพนธกน 2. มประสบการณดานการสอน 3. มประสบการณในการท าวจยทไมใชสวนหนงของการศกษาเพอรบปรญญา (งานวจยนนจะตองไมเปนงานวจยทเปนผลงานของนกศกษาทใชในการส าเรจการศกษา)

5. คณสมบตของ อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลกและอาจารยทปรกษาการคนควาอสระ

1. เปนอาจารยประจ าทมวฒปรญญาเอกหรอด ารงต าแหนงทางวชาการไมต ากวา รองศาสตราจารย ในสาขาวชานนหรอสาขาวชาทสมพนธกน และ 2. มประสบการณในการท าวจยทไมใชสวนหนงของการศกษาเพอรบปรญญา (งานวจยนนจะตองไมเปนงานวจยทเปนผลงานของนกศกษาทใชในการส าเรจการศกษา)

1. เปนอาจารยประจ าทมวฒปรญญาเอกหรอด ารงต าแหนงทางวชาการไมต ากวา รองศาสตราจารย ในสาขาวชานนหรอสาขาวชาทสมพนธกน และ 2. มประสบการณในการท าวจยทไมใชสวนหนงของการศกษาเพอรบปรญญา (งานวจยนนจะตองไมเปนงานวจยทเปนผลงานของนกศกษาทใชในการส าเรจการศกษา)

6. คณสมบตของอาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม (ถาม)

1. เปนอาจารยประจ าหรอผทรงคณวฒภายนอกทมคณวฒปรญญาเอกหรอ ด ารงต าแหนงทางวชาการไมต ากวา รองศาสตราจารย ในสาขาวชานนหรอสาขาวชาทสมพนธกนและ 2. มประสบการณในการท าวจยทไมใชสวนหนงของการศกษาเพอรบปรญญา (งานวจยนนจะตองไมเปนงานวจยทเปนผลงานของนกศกษาทใชในการส าเรจการศกษา)

1. เปนอาจารยประจ าหรอผทรงคณวฒภายนอกทมคณวฒปรญญาเอกหรอ ด ารงต าแหนงทางวชาการไมต ากวา รองศาสตราจารย ในสาขาวชานนหรอสาขาวชาทสมพนธกนและ 2. มประสบการณในการท าวจยทไมใชสวนหนงของการศกษาเพอรบปรญญา (งานวจยนนจะตองไมเปนงานวจยทเปนผลงานของนกศกษาทใชในการส าเรจการศกษา)

(ราง) ตวบงชการประกนคณภาพการศกษาภายใน ของส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

เกณฑการประเมน ตร โท เอก 7. คณสมบต ของอาจารยผสอบวทยานพนธ

1. อาจารยประจ าและผทรงคณวฒภายนอกสถาบน ทมคณวฒปรญญาเอกหรอ ด ารงต าแหนงทางวชาการไมต ากวา รองศาสตราจารย ในสาขาวชานนหรอสาขาวชาทสมพนธกนและ 2. มประสบการณในการท าวจยทไมใชสวนหนงของการศกษาเพอรบปรญญา (งานวจยนนจะตองไมเปนงานวจยทเปนผลงานของนกศกษาทใชในการส าเรจการศกษา)

1. อาจารยประจ าและผทรงคณวฒภายนอกสถาบน ทมคณวฒปรญญาเอกหรอ ด ารงต าแหนงทางวชาการไมต ากวา รองศาสตราจารย ในสาขาวชานนหรอสาขาวชาทสมพนธกนและ 2. มประสบการณในการท าวจยทไมใชสวนหนงของการศกษาเพอรบปรญญา (งานวจยนนจะตองไมเปนงานวจยทเปนผลงานของนกศกษาทใชในการส าเรจการศกษา)

8. การตพมพเผยแพรผลงานของผส าเรจการศกษา

(เฉพาะแผน ก เทานน) ตองเปนรายงานสบเนองฉบบเตมในการประชมทางวชาการ (proceedings) หรอวารสารหรอสงพมพวชาการซงอยในรปแบบเอกสารหรอ สออเลกทรอนกส

วารสารหรอสงพมพวชาการทมกรรมการภายนอกมารวมกลนกรอง (peer review) ซงอยในรปแบบเอกสาร หรอ สออเลกทรอนกส

9. ภาระงานอาจารยท ปรกษาวทยานพนธและการคนควาอสระในระดบบณฑตศกษา

วทยานพนธ อาจารย 1 ตอ นกศกษา 5 คน การคนควาอสระ อาจารย 1 ตอ นกศกษา 15 คน หากเปนทปรกษาทง 2 ประเภท ใหเทยบสดสวนนกศกษาทท าวทยานพนธ 1 คน เทยบเทากบนกศกษาทคนควาอสระ 3 คน

วทยานพนธ อาจารย 1 ตอ นกศกษา 5 คน

10. อาจารยทปรกษาวทยานพนธและการคนควาอสระในระดบบณฑตศกษามผลงานวจยอยางตอเนองและสม าเสมอ

อยางนอย 1 เรองในรอบ 5 ป (งานวจยนนจะตองไมเปนงานวจยทเปนผลงานของนกศกษาทใชในการส าเรจการศกษา)

อยางนอย 1 เรองในรอบ 5 ป (งานวจยนนจะตองไมเปนงานวจยทเปนผลงานของนกศกษาทใชในการส าเรจการศกษา)

11. การปรบปรงหลกสตรตามรอบระยะเวลาทก าหนด

ตองไมเกน 5 ป (จะตองปรบปรงใหเสรจและอนมต/ใหความเหนชอบโดย สภามหาวทยาลย/สถาบน เพอใหหลกสตรใชงานในปท 6) หมายเหต ส าหรบหลกสตร 5 ป ประกาศใชในปท 7 หรอหลกสตร 6 ป ประกาศใชในปท 8)

ตองไมเกน 5 ป (จะตองปรบปรงใหเสรจ และอนมต/ใหความเหนชอบโดยสภามหาวทยาลย/สถาบน เพอใหหลกสตรใชงานในปท 6)

ตองไมเกน 5 ป (จะตองปรบปรงใหเสรจและอนมต/ใหความเหนชอบโดยสภามหาวทยาลย/สถาบน เพอใหหลกสตรใชงานในปท 6)

12. การด าเนนงานใหเปนไปตามตวบงชผลการด าเนนงานเพอการประกนคณภาพหลกสตรและการเรยนการสอนตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต

ตวบงช TQF ขอ 1-5 ตองด าเนนการทกตว

ตวบงช TQF ขอ 1-5 ตองด าเนนการทกตว

ตวบงช TQF ขอ 1-5 ตองด าเนนการทกตว

รวม เกณฑ 5 ขอ เกณฑ 12 ขอ เกณฑ 12 ขอ

เกณฑการประเมน ผาน และไมผาน หากไมผานเกณฑฯ ขอใดขอหนง ถอวาหลกสตรไมไดมาตรฐาน (คะแนนเปนศนย)

ทมา : เอกสารประกอบการประชาพจารณ รางเกณฑการประกนคณภาพการศกษาภายในรอบใหม (พ.ศ. 2558-2562) ฉบบประชาพจารณ วนท 24 เมษายน 2557

ส ำนกงำนประกนคณภำพ ไดจดประชมคณะอนกรรมกำรในกำรด ำเนนงำนจดท ำรำยงำนกำรประเมนคณภำพกำรศกษำของมหำวทยำลยเกษตรศำสตร ประจ ำปกำรศกษำ 2556 ครงท 2/2557 ณ หองประชม 8 ชน 2 อำคำรสำรนเทศ 50 ป วนองคำรท 27 พฤษภำคม พ.ศ. 2557 มรองอธกำรบดฝำยประกนคณภำพ เปนประธำนอนกรรมกำรฯ องคประกอบท 1 7 8 และ 9 โดยมผเขำรวมประชมจ ำนวนทงสน 24 คน วนศกรท 30 พฤษภำคม พ.ศ. 2557 มรองอธกำรบดฝำยวชำกำร เปนประธำนอนกรรมกำรฯ องคประกอบท 2 3 และ 6 โดยมผเขำรวมประชมจ ำนวนทงสน 41 คน วนพฤหสบดท 5 มถนำยน พ.ศ. 2557 โดยมรองอธกำรบดฝำยวจย เปนประธำนอนกรรมกำรฯ องคประกอบท 4 และ 5 โดยมผเขำรวมประชมจ ำนวนทงสน 29 คน

ส ำนกงำนประกนคณภำพ รบกำรตรวจประเมนคณภำพภำยใน (Peer Review) หนวยงำนในส ำนกงำนอธกำรบด ประจ ำปกำรศกษำ 2556 เวลำ 13.30-16.00 น. ณ หองประชม 1 ส ำนกงำนประกนคณภำพ ชน 9 อำคำรสำรนเทศ 50 ป มก. ซงมคณะกรรมกำรประเมน จ ำนวน 4 ทำน โดยมนำงพมพจนทร นมหอม ผทรงคณวฒภำยนอก เปนประธำนกรรมกำรฯ

ส ำนกงำนประกนคณภำพ ไดจดประชมเชงปฏบตกำรเพอพจำรณำระบบงำน และโครงรำงองคกร (OP) ในวนจนทรท 16 มถนำยน พ.ศ. 2557 เวลำ 09.30-16.30 น. ณ หองประชมก ำพล อดลวทย ชน 2 อำคำรสำรนเทศ 50 ป มก. เพอท ำควำมเขำใจในเกณฑ EdPEx ทง 7 หมวด และท ำควำมเขำใจสภำพแวดลอม และระบบงำนทส ำคญขององคกรทตองม โดยมผเขำรวมประชมจ ำนวนทงสน 46 คน

ส ำนกงำนประกนคณภำพ ไดจดประชมแลกเปลยนกลยทธดำนกำรวจยทไดจำกผลกำรวเครำะหดวยโปรแกรม SciVal ในวนพธท 18 มถนำยน พ.ศ. 2557 เวลำ 09.00-16.30 น. ณ หองประชมก ำพล อดลวทย ชน 2 อำคำรสำรนเทศ 50 ป มก. เพอขบเคลอนงำนวจยทมงสกำรจดอนดบมหำวทยำลย โดยใหคณะ และหนวยงำนทมภำรกจวจยด ำเนนกำรวเครำะหตนเองดำนกำรวจย โดยใชขอมลจำกโปรแกรม SciVal เพอเปนสำรสนเทศในกำรก ำหนดกลยทธดำนกำรวจยทสรำงกำรยอมรบในวงกำรวชำกำรระดบนำนำชำต โดยมผเขำรวมประชมจ ำนวนทงสน 64 คน

จดท ำโดย งำนวเครำะหขอมลและสำรสนเทศ ส ำนกงำนประกนคณภำพ มก. ทปรกษำ รองอธกำรบดฝำยประกนคณภำพ ผอ ำนวยกำรส ำนกงำนประกนคณภำพ กองบรรณำธกำร บคลำกรส ำนกงำนประกนคณภำพ มก. สำมำรถแสดงควำมคดเหนและใหขอเสนอแนะเพมเตมไดท www.qa.ku.ac.th หรอ โทร. 0 2942 8299 ภำยใน 4923-24 ตอ 41-43