1

การวเคราะหปญหาดวย Why - Why Analysis & 5 Why Technique (Problem Solving with Why – Why Analysis)

2

หลกการและเหตผล ❖ การวเคราะหดวยเทคนคท าไม - ท าไม (Why – Why Analysis) คอ “การวเคราะหหาปจจยทเปน

ตนเหตทแทจรง (Root Cause) ซงกอใหเกดผลกระทบหรอปรากฏการณทไมพงประสงคขน (Effect) ดวยวธการอยางเปนระบบและเปนขนตอน โดยไมเกดสภาพการณตกหลนและซ าซอน และไมจนตนาการเอง” ดงนน Why – Why Analysis เปรยบเสมอนการมองเหน “ผลกระทบ” และ “สาเหต” ในบางประเดน แตยงไมดวนสรปทนทวาเกดจากสาเหตใด แตพยายามคนหาขอเทจจรงทถกตองและสอดคลองเพอคนหาวา “สาเหตทแทจรงคออะไร”

❖ ปญหาตาง ๆ ของการท างานในปจจบนมความซบซอนมากขน โดยเฉพาะในกระบวนการท างานภายในโรงงาน (Process in Factory) ซงทกษะการวเคราะหปญหาดวย Why – Why Analysis เปนพนฐานส าคญและมความเหมาะสมกบการแกปญหาในกระบวนการดงกลาวมาก การพฒนาทกษะดงกลาวสงผลใหการแกปญหาเปนไปอยางมหลกเกณฑ มความเปนระบบ มขนตอนและมเหตผลเชงวทยาศาสตร จงนบวาการพฒนาทกษะดงกลาวเปน “การปองกนการแกปญหาแบบไมสมเหตผล” ทเกดจากการนกคดเองของผปฏบตงานไปดวยในตว

❖ การวเคราะหปญหาดวย Why – Why Analysis ใหเกดประสทธภาพตองประกอบไปดวยเทคนค

และขอก าหนด 7 ประการทตองพจารณาดงน • หลกการระดมสมองอยางถกตอง (Brainstorming) • ขอก าหนด 1: ความชดเจนกบปญหา (Specification) • ขอก าหนด 2: การยนยนความถกตองประเภทท 1 (MECE Technique Type I) • ขอก าหนด 3: การยนยนความถกตองประเภทท 2 (MECE Technique Type II) • ขอก าหนด 4: การคนหาถงรากสาเหต (Root Cause with 5 Why Technique) • ขอก าหนด 5: ความสมเหตสมผลแบบแทจรงและไมแทจรง (Reasonableness Cause) • ขอก าหนด 6: การหลกเลยงสาเหตจากสภาพจตใจ (Emotional Cause) • ขอก าหนด 7: การหลกเลยงสาเหตนามธรรม (Abstract Cause)

วตถประสงคของหลกสตร ❖ เพอใหผเรยนเขาใจถงความส าคญของการก าหนดปญหาแบบระบเฉพาะเจาะจง (Specification)

ผานการเรยนรดวยโมเดล “สาเหตและผลกระทบ” (Cause and Effect) และ “ความมเหตผล” (Reasonableness)

❖ เพอใหผเรยนสามารถวเคราะหปญหาดวย Why – Why Analysis ดวยการใชเทคนคและขอก าหนดทจ าเปน 7 ประการ ผานการเรยนรดวยปญหาจรงของผเรยน

3

รายละเอยดเนอหาตามหลกสตร พนฐานความเขาใจของการวเคราะหปญหา

• กจกรรมปรบคลนความถของสมองกอนการเรยนร

• กระบวนการท างานของสมองและพฤตกรรมแกปญหา • จตส านกความเปนเจาของกบการท า Why – Why Analysis • หวใจส าคญของการวเคราะหเพอแกปญหา

สาเหต ผลกระทบ (Cause Effect) ความมเหตผล (Reasonableness)

• ความหมายของการวเคราะหดวย Why – Why Analysis • ความเหมอนและความตางของ Why – Why & Cause and Effect Diagram • Activity I: การระบความชดเจนของปญหา

การเตรยมการเบองตนกอนการวเคราะหปญหา • การวเคราะหสภาพของปญหากบสภาพทควรจะเปน • การวเคราะหสภาพของปญหากบหลกเกณฑและทฤษฎ • ตวอยางการเรยนรการวเคราะหสภาพปญหา • แนวทางพฒนาเบองตนของการวเคราะหสภาพปญหา

เทคนคและขอก าหนดในการท า Why – Why Analysis • หลกการระดมสมองอยางถกตอง (Brainstorming) • ขอก าหนด 1: ความชดเจนกบปญหา (Specification) • ขอก าหนด 2: การยนยนความถกตองประเภทท 1 (MECE Technique Type I) • ขอก าหนด 3: การยนยนความถกตองประเภทท 2 (MECE Technique Type II) • ขอก าหนด 4: การคนหาถงรากสาเหต (Root Cause with 5 Why Technique) • ขอก าหนด 5: ความสมเหตสมผลแบบแทจรงและไมแทจรง (Reasonableness Cause) • ขอก าหนด 6: การหลกเลยงสาเหตจากสภาพจตใจ (Emotional Cause) • ขอก าหนด 7: การหลกเลยงสาเหตนามธรรม (Abstract Cause) • Activity II: การวเคราะห Why – Why Analysis ของผเรยน

เครองมอก าหนดวธการแกปญหาหลงการท า Why – Why Analysis • แผนผงตนไมประเภท How – How Diagram • Activity III: การก าหนดวธแกปญหาหลงการท า Activity II

การพฒนาทกษะการวเคราะหแกปญหาอยางย งยน • การเลอกปญหาในกระบวนการ

• แนวคด “Knowledge is not Understanding”

4

5

6