แผนบริหารความเสี่ยง¹ผนบริหาร... ·...

แผนบรหารความเสยง

สถาบนสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตร (องคการมหาชน) ปงบประมาณ พ.ศ. 2562

จดทาโดย

คณะทางานบรหารความเสยง สถาบนสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตร (องคการมหาชน)

กนยายน 2561

คานา

การบรหารความเสยงเปนหนาทของทกคนในองคกรตงแตผบรหารจนถงเจาหนาททกระดบ เพราะการบรหารความเสยงทมประสทธภาพ ตองเรมตงแตการก าหนดกลยทธดวยการมองภาพรวมทงหมดขององคกร โดยค านงถงเหตการณหรอปจจยเสยงทสามารถสงผลกระทบตอมลคารวมขององคกร แลวก าหนดแผนการจดการความเสยง เพอใหความเสยงองคกรอยในระดบท สามารถยอมรบและจดการได เพอการสรางหลกประกนทองคกรจะสามารถบรรลเปาหมายทตงไว

คณะท างานบรหารความเสยง สถาบนสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตร (องคการมหาชน) ไดจดท าแผนบรหารความเสยง ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2562 ขน เพอใหผบรหารและผปฏบตการทกฝายมความเขาใจถงกระบวนการบรหารความเสยง สามารถด าเนนการบรหารความเสยงตามกระบวนการบรหารความเสยงทไดก าหนดไวในแผน ซงเปนการลดมลเหตและโอกาสทจะเกดความเสยหาย ใหระดบความเสยงและขนาดของความเสยหายทจะเกดขนอยในระดบทสามารถยอมรบได ประเมนได ควบคมได และตรวจสอบไดอยางมระบบ

แผนบรหารความเสยงน จะบรรลวตถประสงคตามความคาดหวงไดกตอเมอไดมการน าแผนไปสการปฏบตอยางเปนรปธรรมของผบรหารและเจาหนาทผปฏบตงานทกฝาย ทกกลมงาน ทจะใหความรวมมอในการน าไปด าเนนการตอ และหวงเปนอยางยงวาแผนบรหารความเสยงฉบบน จะเปนประโยชนแกการปฏบตงานของบคลากรทเกยวของทกระดบ รวมทงเปนประโยชนตอการพฒนางานของสถาบนฯ ตอไป

คณะท างานบรหารความเสยง สถาบนสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตร (องคการมหาชน) กนยายน 2561

สารบญ

บทนา 4 1. หลกการและเหตผล 4 2. วตถประสงคของแผนบรหารความเสยง 4 3. เปาหมาย 5 4. ประโยชนของการบรหารความเสยง 5 5. นยามความเสยง 6

บทท 2 ขอมลพ นฐานของ สสนก. 7 1. ประวตความเปนมา 7 2. วสยทศน 7 3. ภารกจหลก 7 4. ยทธศาสตร 8 5. โครงสรางหนวยงาน 8

บทท 3 แนวทางการบรหารความเสยง 11 1. แนวทางด าเนนงานและกลไกการบรหารความเสยง 11 2. โครงสรางการบรหารความเสยง 12 3. คณะท างานบรหารความเสยง 14

บทท 4 กระบวนการบรหารความเสยง 15 1. การระบความเสยง 16 2. การประเมนความเสยง 18 3. การจดการความเสยง 22 4. การรายงานและตดตามผล 24 5. การประเมนผลการบรหารความเสยง 24 6. การทบทวนการบรหารความเสยง 24

บทท 5 แผนบรหารความเสยง 25

แผนบรหารความเสยง สถาบนสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตร (องคการมหาชน) ประจ าปงบประมาณ พ.ศ.2562

4

4

บทท 1 บทนา 1. หลกการและเหตผล

การบรหารความเสยงเปนเครองมอทางกลยทธทส าคญตามหลกการก ากบดแลกจการทด ทจะชวยใหการบรหารงานและการตดสนใจดานตางๆ อาท การวางแผน การก าหนดกลยทธ การตดตามควบคม และประเมนผลการปฏบตงาน ตลอดจนการใชทรพยากรตางๆ อยางเหมาะสม มประสทธภาพมากขน และลดการสญเสยและโอกาสทท าใหเกดความเสยหายแกองคกร

ภายใตสภาวะการด าเนนงานของทกๆ องคกรลวนแตมความเสยง ซงเปนความไมแนนอนทอาจจะสงผลกระทบตอการด าเนนงานหรอเปาหมายขององคกร จงจ าเปนตองมการจดการความเสยงเหลานนอยางเปนระบบ โดยการระบความเสยงวามปจจยเสยงใดบางทกระทบตอการด าเนนงานหรอเปาหมายขององคกร วเคราะหความเสยงจากโอกาสและผลกระทบทเกดขน จดล าดบความส าคญของความเสยง ก าหนดแนวทางในการจดการความเสยง และตองค านงถงความคมคาในการจดการความเสยงอยางเหมาะสม

นอกจากน ตามระเบยบคณะกรรมการตรวจเงนแผนดนวาดวยการก าหนดมาตรฐานการควบคมภายใน พ.ศ. 2544 ไดก าหนดใหสวนราชการตองมการประเมนความเสยงและปรบปรงระบบการควบคมภายใน และตามกรอบแนวทางการประเมนองคการมหาชน ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2562 ของส านกงาน ก.พ.ร. ไดก าหนดใหมตวชวดบงคบดานการก ากบดแลกจการและการพฒนาองคกร โดยมตวชวดยอยดานการบรหารความเสยงเปนสวนหนงของเกณฑวดผลตวชวดดงกลาวดวย (องคประกอบท 4)

ดงนนคณะท างานบรหารความเสยง สถาบนสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตร จงไดจดท าแผนบรหารความเสยงของ สสนก. ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2562 ขน ส าหรบใชเปนแนวทางในการบรหารปจจยและควบคมกจกรรม รวมทงกระบวนการด าเนนการตางๆ เพอลดมลเหตของแตละโอกาสทจะท าใหเกดความเสยหาย ใหระดบของความเสยงและผลกระทบทจะเกดขนในอนาคตอยในระดบทสามารถยอมรบ ประเมน ควบคม และตรวจสอบไดอยางมระบบ

2. วตถประสงคของแผนบรหารความเสยง

1) เพอใหผบรหารและผปฏบตงาน เขาใจหลกการ และกระบวนการบรหารความเสยงของ สสนก.

2) เพอใหผปฏบตงานไดรบทราบขนตอน และกระบวนการในการวางแผนบรหารความเสยง

3) เพอใหมการปฏบตตามกระบวนการบรหารความเสยงอยางเปนระบบและตอเนอง

4) เพอใชเปนเครองมอในการบรหารความเสยงของ สสนก.

5) เพอเปนเครองมอในการสอสารและสรางความเขาใจ ตลอดจนเชอมโยงการบรหารความเสยงกบกลยทธของ สสนก.

6) เพอลดโอกาสและผลกระทบของความเสยงทจะเกดขนกบองคกร


5

5

3. เปาหมาย

1) ผบรหารและผปฏบตงาน มความรความเขาใจเรองการบรหารความเสยง เพอน าไปใชในการด าเนนงานตามยทธศาสตร และแผนปฏบตงานประจ าปใหบรรลตามวตถประสงคและเปาหมายทก าหนดไว

2) ผบรหารและผปฏบตงาน สามารถระบความเสยง วเคราะหความเสยง ประเมนความเสยง และจดการความเสยงใหอยในระดบทยอมรบได

3) สามารถน าแผนบรหารความเสยงไปใชในการบรหารงานทรบผดชอบ

4) เพอพฒนาความสามารถของบคลากรและกระบวนการด าเนนงานภายในองคกรอยางตอเนอง

5) ความรบผดชอบตอความเสยงและการบรหารความเสยงถกก าหนดขนอยางเหมาะสมทวทงองคกร

6) การบรหารความเสยงไดรบการปลกฝงใหเปนวฒนธรรมขององคกร

4. ประโยชนของการบรหารความเสยง

การด าเนนการบรหารความเสยงจะชวยใหผบรหารมขอมลทใชในการตดสนใจไดดยงขนและท าใหองคกรสามารถจดการกบปญหาอปสรรคและอยรอดไดในสถานการณทไมคาดคดหรอสถานการณทอาจท าใหองคกรเกดความเสยหาย

ประโยชนทคาดหวงวาจะไดรบจากการด าเนนการบรหารความเสยง มดงน 1) เปนสวนหนงของหลกการบรหารกจการบานเมองทด การบรหารความเสยงจะชวย

คณะท างานบรหารความเสยงและผบรหารทกระดบตระหนกถงความเสยงหลกทส าคญ และสามารถท าหนาทในการก ากบดแลองคกรไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลมากยงขน

2) สรางฐานขอมลทมประโยชนตอการบรหารและการปฏบตงานในองคกร การบรหารความเสยงจะเปนแหลงขอมลส าหรบผบรหารในการตดสนใจดานตางๆ ซงรวมถงการบรหารความเสยง ซงตงอยบนสมมตฐานในการตอบสนองตอเปาหมายและภารกจหลกขององคกรรวมถงระดบความเสยงทยอมรบได

3) ชวยสะทอนใหเหนภาพรวมของความเสยงตางๆ ทสาคญไดท งหมด การบรหารความเสยงจะท าใหบคลากรภายในองคกรมความเขาใจถงเปาหมายและภารกจหลกขององคกร และตระหนกถงความเสยงส าคญทสงผลกระทบในเชงลบตอองคกรไดอยางครบถวน ซงครอบคลมความเสยงธรรมาภบาล

4) เปนเครองมอทสาคญในการบรหารงาน การบรหารความเสยงเปนเครองมอทชวยใหผบรหารสามารถมนใจไดวาความเสยงไดรบการจดการอยางเหมาะสมและทนเวลา รวมทงเปนเครองมอทส าคญของผบรหารในการบรหารงานและการตดสนใจในดานตางๆ เชน การวางแผนการก าหนดกลยทธ การตดตามควบคมและวดผลการปฏบตงาน ซงสงผลใหการด าเนนงานของสถาบนเปนไปตามเปาหมายทก าหนด และสามารถปกปองผลประโยชน รวมทงเพมมลคาแกองคกร

5) ชวยใหการพฒนาองคกรเปนไปในทศทางเดยวกน การบรหารความเสยงท าใหรปแบบการตดสนใจในระดบการปฏบตงานขององคกรมการพฒนาไปในทศทางเดยวกน เชน การตดสนใจโดยทผบรหารมความเขาใจในกลยทธ วตถประสงคขององคกร และระดบความเสยงอยางชดเจน


6

6

6) ชวยใหการพฒนาการบรหารและจดสรรทรพยากรเปนไปอยางมประสทธภาพและประสทธผล การจดสรรทรพยากรเปนไปอยางเหมาะสม โดยพจารณาถงระดบความเสยงในแตละกจกรรม และการเลอกใชมาตรการในการบรหารความเสยง เชน การใชทรพยากรส าหรบกจกรรมทมความเสยงต าและกจกรรมทมความเสยงสงยอมแตกตางกน หรอการเลอกใชมาตรการแตละประเภทยอมใชทรพยากรแตกตางกน เปนตน

5. นยามความเสยง

5.1 ความเสยง (Risk) ความเสยง หมายถง เหตการณหรอการกระท าใดๆ ทอาจจะเกดขนภายในสถานการณทไม

แนนอน และจะสงผลกระทบหรอสรางความเสยหาย (ทงทเปนตวเงนและไมเปนตวเงน) หรอกอใหเกดความลมเหลว หรอลดโอกาสทจะบรรลวตถประสงคและเปาหมายขององคกร ทงในดานยทธศาสตร การปฏบตงาน การเงน และการบรหาร ซงอาจเปนผลกระทบทางบวกดวยกได โดยวดจากผลกระทบ (Impact) ทไดรบ และโอกาสทจะเกด (Likelihood) ของเหตการณ

ลกษณะของความเสยง สามารถแบงออกไดเปน 3 สวน ดงน 1) ปจจยเสยง คอ สาเหตทจะท าใหเกดความเสยง 2) เหตการณเสยง คอ เหตการณทสงผลกระทบตอการด าเนนงาน หรอ นโยบาย 3) ผลกระทบของความเสยง คอ ความรนแรงของความเสยหายทนาจะเกดขนจากเหตการณเสยง

5.2 การบรหารความเสยง (Risk Management)

การบรหารความเสยง หมายถง กระบวนการทใชในการบรหารจดการปจจย และควบคมกจกรรม รวมทงกระบวนการด าเนนงานตางๆ เพอใหโอกาสทจะเกดเหตการณความเสยงลดลง หรอผลกระทบของความเสยหายจากเหตการณความเสยงลดลงอยในระดบทองคกรยอมรบได

5.3 ระบบบรหารความเสยง (Risk Management System) ระบบบรหารความเสยง หมายถง ระบบการบรหารปจจย และควบคมกจกรรม รวมทง

กระบวนการด าเนนงานตางๆ เพอลดมลเหตของแตละโอกาสทองคกรจะเกดความเสยหาย ใหระดบของความเสยงและผลกระทบทจะเกดขนในอนาคตอยในระดบทองคกรยอมรบได ประเมนได ควบคมได และตรวจสอบไดอยางมระบบ โดยค านงถงการบรรลเปาหมาย ทงในดานกลยทธ การปฏบตตามกฎระเบยบ การเงน และชอเสยงขององคกรเปนส าคญ โดยไดรบการสนบสนนและการมสวนรวมในการบรหารความเสยงจากหนวยงานทกระดบทวทงองคกร


7

7

บทท 2 ขอมลพ นฐานของ สสนก.

1. ประวตความเปนมา พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงหวงใยสถานการณน าของประเทศไทย ไดพระราชทาน

พระราชด ารให Massachusetts Institute of Technology (MIT) เขามามสวนรวมในการวางแผนพฒนาแหลงน ารวมกบ ส านกงานคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชด าร (กปร.) และส านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) โดยจดใหมการพฒนากลไกการรวบรวมขอมลและประสานงานระหวางหนวยงานตางๆ ทเกยวของ เพอจดการกบปญหาน าของประเทศ เกดเปน “โครงการระบบเครอขายเพอการจดการทรพยากรน าแหงประเทศไทย” ขนเมอป 2541 ด าเนนการโดยหนวยปฏบตการวจยและพฒนาเทคโนโลยคอมพวเตอรสมรรถนะสง ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) ไดพฒนาระบบสารสนเทศเชอมตอและเกบรวบรวมขอมลทรพยากรน าลมน าเจาพระยาทงหมดจากหนวยงานตางๆ ทเกยวของ แลวส าเนากระจายขอมลกลบไปใหหนวยงานตางๆ ไดใชขอมลรวมกน ระบบใชไดจรงในป 2545 เกดเปนกลไกในการประสานงาน ประกอบการตดสนใจ และด าเนนการได

ตอมาในป 2547 ไดยกระดบโครงการดงกลาว จดตงเปน “สถาบนสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตร” ภายใตส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย โดยมวตถประสงคเพอเปนสถาบนวจยและพฒนาในดานการจดการสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตรโดยเฉพาะ

จากผลการด าเนนงานมากวา พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหตรา “พระราชกฤษฎกาจดตงสถาบนสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตร )องคการมหาชน (พ .ศ .2551 ” จดตง สถาบนสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตร ขนเปน องคการมหาชน โดยประกาศในราชกจจานเบกษา เลมท 125 ตอนท 138 ก ใหไว ณ วนท 27 ธนวาคม 2561 เปนปท 63 ในรชกาลปจจบน

2. วสยทศน “เปนคลงขอมลและคลงความรททนสมยเพอสนบสนนใหประเทศไทยเกดการบรหารจดการน าอยางมประสทธภาพ และถายทอดขยายผลการใชงานโดยสรางและพฒนาเครอขาย” 3. ภารกจหลก

ภารกจหลกของ สสนก. ตามพระราชกฤษฎกาจดตงสถาบนสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตร (องคการมหาชน) พ.ศ. 2551 มดงน

1) วจยและพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย และฐานขอมล ดานการจดการสารสนเทศทรพยากรน า 2) บรการและเผยแพรผลงานวทยาศาสตร เทคโนโลย และฐานขอมลเพอใหองคการตางๆ น าไปใช

ประโยชนในการบรหารจดการทรพยากรน า 3) สรางเครอขายงานวจยและพฒนา และความรวมมอ ดานการจดการทรพยากรน า ทงในและ

ตางประเทศ 4) ถายทอดเทคโนโลยและสนบสนนการประยกตใชวทยาศาสตรและเทคโนโลยใหกบประชาชนและ

ชมชน


8

8

4. ยทธศาสตร ยทธศาสตรของ สสนก. ประจ าปงบประมาณ พ.ศ. 2562 ประกอบดวยประเดนยทธศาสตร 4

ดาน ดงน

ยทธศาสตรท 1 การวจยและพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย และฐานขอมลดานการจดการสารสนเทศทรพยากรน า

ยทธศาสตรท 2 การใหบรการและเผยแพรผลงานวทยาศาสตร เทคโนโลย และฐานขอมลทพฒนาขน

ยทธศาสตรท 3 การสรางเครอขายงานวจยและพฒนาดานการจดการทรพยากรน า ยทธศาสตรท 4 การถายทอดเทคโนโลย และน าวทยาศาสตรและเทคโนโลยไปประยกตใช

กบประชาชนและชมชน

5. โครงสรางหนวยงาน


9

9

อ ำนำจหนำทของฝำยตำงๆ มดงน ฝายอ านวยการ (๑) ด ำเนนงำนเกยวกบกำรเงน กำรบญช กำรจดซอจดจำง กำรบรหำรพสด และนตกำร

(๒) อ ำนวยควำมสะดวกกำรใชทรพยำกรของอำคำร สถำนท และยำนพำหนะ รวมทงกำรรกษำควำมปลอดภย กำรปองกนภย และกำรระงบอคคภย

(๓) ด ำเนนงำนอนๆ ตำมทไดรบมอบหมำย

ฝายพฒนาเทคโนโลยและดจทล (๑) พฒนาระบบคลงขอมลน าและระบบสารสนเทศ บรหารจดการและใหบรการ (๒) วจยและพฒนาเทคโนโลยดจทล เทคโนโลยสารสนเทศ เทคโนโลยระบบคลงขอมล วทยาการขอมล และระบบฐานความร (๓) วจยและพฒนาเทคโนโลยและเครองมอส าหรบระบบภมสารสนเทศและการส ารวจระยะไกล (๔) พฒนาและบรหารจดการโครงสรางพนฐานระบบเครอขายสารสนเทศ และเทคโนโลย สารสนเทศ (๕) พฒนาเครอขายวจยเทคโนโลยและดจทลรวมกบหนวยงานภายนอก (๖) ด าเนนงานอนๆ ตามทไดรบมอบหมาย

ฝายนวตกรรมสารสนเทศทรพยากรน า

(๑) วจยและพฒนาเทคโนโลยโทรมาตร และเทคโนโลยการตรวจวด รวมทงตดตงและบ ารงรกษา (๒) วจยและพฒนาระบบแบบจ าลองและระบบสนบสนนการตดสนใจเกยวกบสภาพอากาศ สถานการณน า และภมอากาศ (๓) รวบรวม ตรวจสอบ และวเคราะหขอมล สรปและจดท ารายงานสถานการณน า (๔) พฒนาเครอขายวจยดานสารสนเทศทรพยากรน ารวมกบหนวยงานภายนอก (๕) ด าเนนงานพฒนาเทคโนโลย นวตกรรมและงานอนๆ ดานสารสนเทศทรพยากรน า (๖) ด าเนนงานอนๆ ตามทไดรบมอบหมาย

ฝำยจดกำรน ำชมชน (๑) ประยกตใชงานวจย เทคโนโลย และนวตกรรมของสถาบน เพอสรางตวอยางความส าเรจการจดการน าชมชนตามแนวพระราชด ารในเชงพนท (๒) ถายทอดและขยายผลตวอยางความส าเรจการจดการน าชมชนตามแนวพระราชด ารในเชงพนท รวมกบภาครฐ ภาคเอกชน องคกรปกครองสวนทองถน ชมชน และประชาชน (๓) ด าเนนงานอนๆ ตามทไดรบมอบหมาย

ฝำยสงเสรมกำรใชเทคโนโลยและสำรสนเทศทรพยำกรน ำ

(๑) สงเสรมกำรใชระบบคลงขอมลน ำ ระบบสำรสนเทศ และเทคโนโลยของสถำบน เพอกำรเตรยมควำมพรอม (๒) วเครำะหและตดตำมแนวโนมสถำนกำรณน ำเพอสนบสนนกำรตดสนใจอยำงมประสทธภำพ (๓) พฒนำเครอขำยกำรใชเทคโนโลยและสำรสนเทศทรพยำกรน ำ (๔) ด ำเนนงำนอนๆ ตำมทไดรบมอบหมำย

ฝำยโครงกำรพเศษ ประสำนควำมรวมมอ และสอสำรองคกร

(๑) ประสานงานการปฏบตงานสนองพระราชด าร (๒) พฒนาความรวมมอ เพอขยายผล ถายทอดและใหบรการงานวจย เทคโนโลย และนวตกรรม ของสถาบน (๓) ประสานงานความรวมมอตางประเทศเพอสนบสนนการด าเนนงานของสถาบน (๔) สอสาร สรางการรบร และความเขาใจผลงานของสถาบน (๕) ด าเนนงานอนๆ ตามทไดรบมอบหมาย


10

10

ฝำยนโยบำยและยทธศำสตร (๑) ศกษำ วเครำะหและจดท ำยทธศำสตร แผนงำน งบประมำณ ตดตำมประเมนผล และจดท ำรำยงำนผลกำรด ำเนนงำนของสถำบน (๒) พฒนำองคกร พฒนำบคลำกร และบรหำรทรพยำกรบคคล (๓) สนบสนนงำนดำนเลขำนกำรและธรกำรของผอ ำนวยกำรและคณะกรรมกำร (๔) ด ำเนนงำนอนๆ ตำมทไดรบมอบหมำย

หนวยตรวจสอบภำยใน ตรวจสอบกำรด ำเนนงำนภำยในของสถำบน โดยขนตรงตอคณะกรรมกำรตำมขอบงคบคณะกรรมกำรบรหำรสถำบนสำรสนเทศทรพยำกรน ำแและกำรเกษตรวำดวยกำรตรวจสอบภำยใน

ส ำหรบโครงสรำงกำรบรหำรควำมเสยงของ สสนก. ประกอบดวย คณะกรรมกำรบรหำร และ ผสสนก. ซงจะแตงตงคณะท ำงำนบรหำรควำมเสยง เพอด ำเนนกำรเกยวกบกำรบรหำรควำมเสยงของ สสนก. และมคณะอนกรรมกำรตรวจสอบและประเมนผลกำรด ำเนนงำน และหนวยตรวจสอบภำยใน สอบทำนกระบวนกำรบรหำรควำมเสยง และใหขอเสนอแนะเพอพฒนำระบบกำรบรหำรควำมเสยงของ สสนก. (ดรำยละเอยดโครงสรำงกำรบรหำรควำมเสยงของ สสนก. ในบทท 3)


11

11

บทท 3 แนวทางการบรหารความเสยง

1. แนวทางดาเนนงานและกลไกการบรหารความเสยง

1.1 แนวทางดาเนนงาน ในการบรหารความเสยงของ สสนก. แบงเปน 2 ระยะ ดงน

ระยะท 1 การเรมตนและพฒนา 1) ก าหนดนโยบายหรอแนวทางในการบรหารความเสยงของ สสนก. 2) ระบปจจยเสยง และประเมนโอกาส ผลกระทบจากปจจยเสยง 3) วเคราะหและจดล าดบความส าคญของปจจยเสยงจากการด าเนนงาน 4) จดท าแผนบรหารความเสยงของปจจยเสยงทอยในระดบสง (High) และสงมาก

(Extreme) รวมทงปจจยเสยงทอยในระดบปานกลาง (Medium) ทมนยส าคญ 5) สอสารท าความเขาใจเกยวกบแผนบรหารความเสยงใหผปฏบตงานของ สสนก. รบทราบ

และสามารถน าไปปฏบตได 6) รายงานความกาวหนาของการด าเนนงานตามแผนบรหารความเสยง 7) รายงานสรปการประเมนผลความส าเรจของการด าเนนการตามแผนบรหารความเสยง

ระยะท 2 การพฒนาสความยงยน 1) ทบทวนแผนบรหารความเสยงในปทผานมา 2) พฒนากระบวนการบรหารความเสยงส าหรบความเสยงแตละประเภท 3) ผลกดนใหมการบรหารความเสยงทวทงองคกร 4) พฒนาขดความสามารถบคลากรในการด าเนนงานตามกระบวนการบรหารความเสยง

1.2 กลไกการบรหารความเสยง ประกอบดวย 1) ผอานวยการ มหนาทแตงตงคณะท างานบรหารความเสยง สงเสรมใหมการบรหาร

จดการความเสยงอยางมประสทธภาพและเหมาะสม รวมทงพจารณาใหความเหนชอบหรออนมตแผนการบรหารความเสยงเพอน าไปปฏบตตอไป

2) คณะทางานบรหารความเสยง มหนาทด าเนนการใหมระบบการบรหารความเสยง จดท าแผนบรหารความเสยง รายงานและประเมนผลการด าเนนงานตามแผนการบรหารความเสยง รวมทงทบทวนแผนการบรหารความเสยงเพอปรบปรงการด าเนนงานตอไปในอนาคต

3) ผปฏบตงาน หรอเจาหนาทและลกจาง สสนก. มหนาทสนบสนนขอมลทเกยวของใหกบคณะท างานบรหารความเสยง และใหความรวมมอในการปฏบตงานตามแผนบรหารความเสยง


12

12

� ��ำ หำ ำม ยง

อ ำน ย�ำ

ท ำงำน หำ

ำม ยง

ต งำน

พจำรณำใหควำมเห นชอบ อนมตแตงตงคณะท ำงำนบรหำรควำมเสยง

1. ระบปจจยเสยง ประเมนโอกาสและผลกระทบ

2. วเคราะหและจดล าดบความส าคญ

3. จดท าแผนบรหารความเสยง

สนบสนนขอมลทเกยวของ

พจำรณำ เสนอแนะ

ป บตงำนตำมแผนบรหำรควำมเสยง

4. สอสารท าความเขาใจกบผปฏบต

5. รายงาน ประเมนผลการบรหารความเสยง

6. ทบทวนแผนการบรหารความเสยง

2. โครงสรางการบรหารความเสยง

� ม�ำ หำ น�.

อน� ม�ำ ต จ อ แ ม น

อ ำน ย�ำ

ท ำงำน หำ ำม ยง

หน ยต จ อ ภำยใน

ต งำนของ น�.


13

13

หนาทความรบผดชอบตามโครงสราง

โครงสรางการบรหารความเสยง ประกอบไปดวย การก ากบดแล การตดสนใจ การจดท าแผน การด าเนนการ การตดตามประเมนผล และการสอบทาน ซงในแตละองคประกอบมอ านาจหนาทดงน

2.1 คณะกรรมการบรหาร สสนก. 1) สงเสรมใหมการด าเนนงานบรหารจดการความเสยงของ สสนก. 2) ใหความเหนชอบและใหขอเสนอแนะตอระบบและแผนการบรหารจดการความเสยง 3) รบทราบผลการบรหารความเสยงและเสนอแนะแนวทางการพฒนา

2.2 คณะอนกรรมการตรวจสอบและประเมน 1) สงเสรมและสนบสนนใหการบรหารความเสยงเปนสวนหนงของการด าเนนงานเพอเพม

มลคาใหกบองคการ 2) รบทราบผลการบรหารความเสยงและใหขอเสนอแนะเพอพฒนาระบบการบรหารความ

เสยงของ สสนก. 3) ก ากบดแลการพฒนาและการปฏบตตามกรอบการบรหารความเสยง

2.3 ผอานวยการ 1) แตงตงคณะท างานบรหารความเสยงของ สสนก. 2) สงเสรมและตดตามใหมการบรหารความเสยงอยางมประสทธภาพและเหมาะสม 3) พจารณาใหความเหนชอบและอนมตแผนการบรหารความเสยง 4) พจารณาผลการบรหารความเสยงและเสนอแนะแนวทางการพฒนา

2.4 หนวยตรวจสอบภายใน 1) สอบทานกระบวนการบรหารความเสยงของ สสนก. 2) น าเสนอผลการบรหารความเสยงใหคณะอนกรรมการตรวจสอบและประเมนรบทราบ

และใหขอเสนอแนะ

2.5 คณะทางานบรหารความเสยง 1) จดใหมระบบและกระบวนการบรหารความเสยงทเปนระบบมาตรฐานเดยวกนทงองคกร 2) ด าเนนการตามกระบวนการบรหารความเสยง และการปฏบตตามมาตรการลดและ

ควบคมความเสยง 3) รายงานและตดตามผลการด าเนนงานตามแผนการบรหารความเสยงทส าคญ เสนอตอ

ผอ านวยการเพอพจารณา

2.6 ผปฏบตงานของ สสนก. 1) สนบสนนขอมลทเกยวของใหกบคณะท างานบรหารความเสยง 2) ใหความรวมมอในการปฏบตงานตามแผนบรหารความเสยง


14

14

3. คณะทางานบรหารความเสยง

สสนก. ไดมการแตงตงคณะท างานบรหารความเสยง ตามค าสงสถาบนสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตร (องคการมหาชน) ท 15/2561 ลงวนท 2 กรกฏาคม 2561 โดยมองคประกอบและอ านาจหนาท ดงตอไปน

องคประกอบ

1) ผอ านวยการฝายนโยบายและยทธศาสตร หวหนาคณะท างาน

2) ผอ านวยการฝายนวตกรรมสารสนเทศทรยพากรน า ผท างาน

3) ผอ านวยการฝายพฒนาเทคโนโลยและดจตล ผท างาน

4) ผอ านวยการฝายสงเสรมการใชเทคโนโลยและ ผท างาน สารสนเทศทรพยากรน า

5) ผอ านวยการฝายจดการน าชมชน ผท างาน

6) ผอ านวยการฝายโครงการพเศษ ประสานความรวมมอ ผท างาน และสอสารองคกร

7) ผอ านวยการฝายอ านวยการ ผท างาน

8) หวหนางานยทธศาสตรแผนงาน และงบประมาณ ผท างานและเลขานการ

อานาจหนาท

1) จดใหมระบบและกระบวนการบรหารความเสยงทเปนระบบมาตรฐานเดยวกน

2) ปฏบตตามขนตอนการบรหารความเสยง ไดแก การระบความเสยง การประเมนความเสยง การจดท าแผนบรหารความเสยง และการปฏบตตามมาตรการลดและควบคมความเสยง

3) ตดตามและรายงานผลการด าเนนงานตามแผนการบรหารความเสยงตอผสสนก.


15

15

บทท 4 กระบวนการบรหารความเสยง

กระบวนการบรหารความเสยง เปนกระบวนการทใชในการระบ วเคราะห ประเมน และจดล าดบความเสยงทมผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคในการด าเนนงานขององคกร รวมทงการจดท าแผนบรหารความเสยง โดยก าหนดแนวทางการควบคมเพอปองกนหรอลดความเสยงใหอยในระดบทยอมรบได ซง สสนก. มขนตอนหรอกระบวนการบรหารความเสยง 6 ขนตอนหลก ดงน

1. ระบความเสยง เปนการระบเหตการณใดๆ ทงทมผลดและผลเสยตอการบรรลวตถประสงค โดยตองระบไดดวยวาเหตการณนนจะเกดทไหน เมอใด และเกดขนไดอยางไร

2. ประเมนความเสยง เปนการวเคราะหความเสยง และจดล าดบความเสยง โดยพจารณาจากการประเมนโอกาสทจะเกดความเสยง และความรนแรงของผลกระทบจากเหตการณความเสยง โดยอาศยเกณฑมาตรฐานทไดก าหนดไว ท าใหการตดสนใจจดการกบความเสยงเปนไปอยางเหมาะสม

3. จดการความเสยง เปนการก าหนดมาตรการ หรอแผนปฏบตการในการจดการ และควบคมความเสยงทสง (High) และสงมาก (Extreme) นนใหลดลง ใหอยในระดบทยอมรบได สามารถปฏบตไดจรง และควรตองพจารณาถงความคมคาในดานคาใชจายและตนทนทตองใชลงทนในการก าหนดมาตรการหรอแผนปฏบตการนนกบประโยชนทจะไดรบดวย

4. รายงานและตดตามผล เปนการรายงานและตดตามผลการด าเนนงานตามแผนบรหารความเสยงทไดด าเนนการทงหมดตามล าดบใหฝายบรหารรบทราบและใหความเหนชอบด าเนนการตามแผนบรหารความเสยง

5. ประเมนผลการบรหารความเสยง เปนการประเมนการบรหารความเสยงประจ าป เพอใหมนใจวาองคกรมการบรหารความเสยงเปนไปอยางเหมาะสม เพยงพอ ถกตอง และมประสทธผล มาตรการหรอกลไกการควบคมความเสยง (Control Activity) ทด าเนนการสามารถลดและควบคมความเสยงทเกดขนไดจรงและอยในระดบทยอมรบได หรอตองจดหามาตรการหรอตวควบคมอนเพมเตม เพอใหความเสยงทยงเหลออยหลงมการจดการ (Residual Risk) อยในระดบทยอมรบได และใหองคกรมการบรหารความเสยงอยางตอเนอง

6. ทบทวนการบรหารความเสยง เปนการทบทวนประสทธภาพของแนวการบรหาร ความเสยงในทกขนตอน เพอพฒนาระบบใหดยงขน


16

16

� น�ำ หำ ำม ยงของ น�.

.

ำม ยง

. ม น

ำม ยง

. จด�ำ

ำม ยง .

ำยงำนแ ต ดตำม

. ม น �ำ หำ ำม ยง

.ท ท น

�ำ หำ ำม ยง

1. การระบความเสยง

เปนกระบวนการทผบรหารและผปฏบตงาน รวมกนระบความเสยงและปจจยเสยง โดยตองค านงถงความเสยงทมสาเหตมาจากปจจยทงภายในและภายนอก ปจจยเหลานมผลกระทบตอวตถประสงคและเปาหมายขององคกร หรอผลการปฏบตงานทงในระดบองคกรและระดบกจกรรม ในการระบปจจยเสยงจะตองพจารณาวามเหตการณใดหรอกจกรรมใดของกระบวนการปฏบตงานทอาจเกดความผดพลาดความเสยหายและไมบรรลวตถประสงคทก าหนด รวมทงมทรพยสนใดทจ าเปนตองไดรบการดแลปองกนรกษา ดงนนจงจ าเปนตองเขาใจในความหมายของ “ความเสยง (Risk)” “ปจจยเสยง (Risk Factor)” และ “ประเภทความเสยง” กอนทจะด าเนนการระบความเสยงไดอยางเหมาะสม

1.1 ความเสยง (Risk) หมายถง เหตการณหรอการกระท าใดๆ ทอาจเกดขนภายใตสถานการณทไมแนนอนและจะสงผล

กระทบหรอสรางความเสยหาย (ทงทเปนตวเงนและไมเปนตวเงน) หรอกอใหเกดความลมเหลว หรอลดโอกาสทจะบรรลเปาหมายตามภารกจหลกขององคกร และเปาหมายตามแผนปฏบตงาน


17

17

1.2 ปจจยเสยง (Risk Factor) หมายถง ตนเหต หรอสาเหตทมาของความเสยง ทจะท าใหไมบรรลวตถประสงคทก าหนดไว โดยตอง

ระบไดดวยวาเหตการณนนจะเกดทไหน เมอใด และเกดขนไดอยางไร และท าไม ทงนสาเหตของความเสยงทระบควรเปนสาเหตทแทจรง เพอจะไดวเคราะหและก าหนดมาตรการลดความเสยงในภายหลงไดอยางถกตอง โดยปจจยเสยงแบงได 2 ดาน ดงน

1) ปจจยเสยงภายนอก คอ ความเสยงทไมสามารถควบคมการเกดไดโดยองคกร อาท เศรษฐกจ สงคม การเมอง กฎหมาย คแขง เทคโนโลย ภยธรรมชาต สงแวดลอม

2) ปจจยเสยงภายใน คอ ความเสยงทสามารถควบคมไดโดยองคกร อาท กฎระเบยบ ขอบงคบภายในองคกร วฒนธรรมองคกร นโยบายการบรหารและการจดการ ความร/ ความสามารถของบคลากร กระบวนการท างาน ขอมล/ ระบบสารสนเทศ เครองมอ/ อปกรณ

1.3 ประเภทความเสยง แบงเปน 4 ประเภท ไดแก

1) ความเสยงเชงยทธศาสตร (Strategic Risk) หมายถง ความเสยงทเกยวของกบ กลยทธ เปาหมาย พนธกจ ในภาพรวมขององคกร ทอาจกอใหเกดการเปลยนแปลงหรอการไมบรรลผลตามเปาหมายในแตละประเดนยทธศาสตรขององคกร

2) ความเสยงดานการปฏบตงาน (Operational Risk) เปนความเสยงทเกยวของกบประเดนปญหาการปฏบตงานประจ าวน หรอการด าเนนงานปกตทองคกรตองเผชญเพอใหบรรลวตถประสงคเชงกลยทธ ความเสยงดานน อาท การปฏบตงานไมเปนไปตามแผนปฏบตงานโดยไมมผงการปฏบตงานทชดเจน หรอไมมการมอบหมายอ านาจหนาทความรบผดชอบ บคลากรขาดแรงจงใจในการปฏบตงาน

3) ความเสยงดานการเงน (Financial Risk) เปนความเสยงทเกยวของกบการบรหารและควบคมทางการเงนและการงบประมาณขององคกรใหเปนไปอยางมประสทธผล ผลกระทบการเงนทเกดจากปจจยภายนอก อาท ขอบงคบเกยวกบรายงานทางการเงนของหนวยงานทเกยวของ ไดแก กรมบญชกลาง ส านกงานการตรวจเงนแผนดน ส านกงบประมาณ รวมทง การจดสรรงบประมาณไมเหมาะสม

4) ความเสยงดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ (Compliance Risk) เปนความเสยงทเกยวของกบประเดนขอกฎหมาย ระเบยบ การปกปองคมครองผรบบรการหรอผมสวน ไดเสย การปองกนขอมลรวมถงประเดนทางดานกฎระเบยบอนๆ

การระบความเสยงควรเรมดวยการแจกแจงกระบวนการปฏบตงานทจะท าใหบรรลวตถประสงค ทก าหนดไว แลวจงระบปจจยเสยงทมผลกระทบตอกระบวนการปฏบตงานนนๆ ท าใหเกดความผดพลาด ความเสยหาย และเสยโอกาสปจจยเสยงนนควรจะเปนตนเหตทแทจรงเพอทจะสามารถน าไปใชประโยชนในการหามาตรการลดความเสยงในภายหลงได ทงนการระบความเสยง สามารถด าเนนการไดหลายวธ อาท จากการวเคราะหกระบวนการท างาน การวเคราะหทบทวนผลการปฏบตงานทผานมา การประชมเชงปฏบตการ การระดมสมอง การเปรยบเทยบกบองคกรอน การสมภาษณ แบบสอบถาม


18

18

2. การประเมนความเสยง การประเมนความเสยงเปนกระบวนการทประกอบดวย การวเคราะห การประเมน และการจดระดบ

ความเสยง ทมผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคของกระบวนการท างานของหนวยงานหรอขององคกร ซงประกอบดวย 4 ขนตอน ดงน

2.1 การกาหนดเกณฑการประเมนมาตรฐาน เปนการก าหนดเกณฑทจะใชในการประเมนความเสยง ไดแก ระดบโอกาสทจะเกดความเสยง

(Likelihood) ระดบความรนแรงของผลกระทบ (Impact) และระดบของความเสยง (Degree of Risk) โดยคณะท างานบรหารความเสยงไดก าหนดหลกเกณฑในการใหคะแนน ระดบโอกาสทจะเกดความเสยง (Likelihood) และระดบความรนแรงของผลกระทบ (Impact) ไว 5 ระดบ คอ นอยมาก นอย ปานกลาง สง และสงมาก ดงน

หลกเกณฑการใหคะแนนโอกาสทจะเกดความเสยงและความรนแรงของผลกระทบ

ประเดนทพจารณา ระดบคะแนน

1 = นอยมาก 2 = นอย 3 = ปานกลาง 4 = สง 5 = สงมาก

โอกาสทจะเกดความเสยง

ความถในการเกดเหตการณหรอขอผดพลาดในการปฏบตงาน (เฉลย : ป ครง)

5 ป ครง 2-3 ป ครง 1 ป ครง 1-6 เดอน ครง ไมเกน 5 ครง ป

1 เดอน ครง หรอมากกวา

โอกาสทจะเกดเหตการณ นอยทสด นอย ปานกลาง สง สงมาก

ความรนแรงของผลกระทบ

มลคาความเสยหาย < 1 หมนบาท 1 – 5 หมนบาท

5 หมนบาท – 2 แสนบาท

2 แสนบาท – 1 ลานบาท

> 1 ลานบาท

อนตรายตอชวต เดอดรอน ร าคาญ

บาดเจบเลกนอย

บาดเจบ ตองรกษา

บาดเจบสาหส อนตรายถงชวต

ผลกระทบตอภาพลกษณ/การด าเนนงานของหนวยงาน

นอยมาก นอย ปานกลาง สง สงมาก


19

19

สวนระดบของความเสยง (Degree of Risk) จะพจารณาจากความสมพนธระหวาง โอกาสทจะเกดความเสยง และผลกระทบของความเสยงตอองคกร วาจะกอใหเกดความเสยงในระดบใด โดยไดก าหนดเกณฑไว 4 ระดบ ไดแก สงมาก สง ปานกลาง และต า

ความ

รนแร

งของ

ผลกร

ะทบ

5

4

3

2

1

1 2 3 4 5


2.2 การประเมนโอกาสและผลกระทบของความเสยง เปนการน าความเสยงและปจจยเสยงแตละปจจยทระบไวมาประเมนโอกาส (Likelihood) ทจะเกด

เหตการณความเสยงตางๆ และประเมนระดบความรนแรงของผลกระทบหรอมลคาความเสยหาย (Impact) จากความเสยง เพอใหเหนถงระดบของความเสยงทแตกตางกน ท าใหสามารถก าหนดการควบคมความเสยงไดอยางเหมาะสม ซงจะชวยใหสามารถวางแผนและจดสรรทรพยากรไดอยางถกตองภายใตงบประมาณ ก าลงคน หรอเวลาทมจ ากด โดยอาศยเกณฑมาตรฐานทก าหนดไวขางตน ซงมขนตอนด าเนนการ ดงน

1) พจารณาโอกาส ความถ ในการเกดเหตการณตางๆ (Likelihood) วามโอกาส ความถทจะเกดนนมากนอยเพยงใด ตามเกณฑมาตรฐานทก าหนด

2) พจารณาความรนแรงของผลกระทบของความเสยง (Impact) ทมผลตอหนวยงานวามระดบความรนแรง หรอมความเสยหายเพยงใด ตามเกณฑมาตรฐานทก าหนด

2.3 การวเคราะหความเสยง เมอพจารณาโอกาส ความถทจะเกดเหตการณความเสยง (Likelihood) และความรนแรงของ

ผลกระทบ (Impact) ของแตละปจจยเสยงแลว ใหน าผลทไดมาพจารณาความสมพนธระหวางโอกาสทจะเกดความเสยง และผลกระทบของความเสยง วากอใหเกดระดบของความเสยงในระดบใด

ระดบความเสยง = โอกาสในการเกดเหตการณตางๆ x ความรนแรงของเหตการณตางๆ (Likelihood x Impact) ซงจดแบงเปน 4 ระดบ สามารถแสดงเปนแผนภมความเสยง (Risk Profile) แบงพนทเปน 4 สวน ซงใชเกณฑในการจดแบง ดงน

1) ระดบความเสยงต า (Low) คะแนนระดบความเสยง 1 – 5 คะแนน โดยทวไปความเสยงในระดบนใหถอวาเปนความเสยงทไมมนยส าคญตอการด าเนนงาน ความเสยงทเกดขนนนสามารถยอมรบไดภายใตการควบคมทมอยในปจจบน ซงไมตองด าเนนการใดๆเพมเตม

งมำ�

ง

ำน� ำง

ต ำ


20

20

2) ระดบความเสยงปานกลาง (Medium) คะแนนระดบความเสยง 6 – 10 คะแนน ยอมรบความเสยงได แตตองมแผนควบคมความเสยง

3) ระดบความเสยงสง (High) คะแนนระดบความเสยง 11 – 16 คะแนน ตองมแผนลดความเสยง เพอใหความเสยงนนลดลงใหอยในระดบทยอมรบได

4) ระดบความเสยงสงมาก (Extreme) คะแนนระดบความเสยง 17 – 25 คะแนน ตองมแผนลดความเสยงและประเมนซ า หรออาจตองถายโอนความเสยง

แผนภมความเสยง (Risk Profile)

ความ

รนแร

งของ

ผลกร

ะทบ

5 5 10 15 20 25

4 4 8 12 16 20

3 3 6 9 12 15

2 2 4 6 8 10

1 1 2 3 4 5

1 2 3 4 5


งมำ�

ง

ำน� ำง

ต ำ

แผนบรหารความเสยง สถาบนสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตร (องคการมหาชน) ประจ าปงบประมาณ พ.ศ.2562 21

การประเมนความเสยง ปงบประมาณ 2562 สถาบนสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตร )องคการมหาชน(

ความเสยง ผลกระทบ/

ความเสยหายทอาจเกดข น

ปจจยเสยง /สาเหต ประเภทความ

เสยง โอกาส/ความถ

ผลกระทบ/ความรนแรง

คะแนน ความเสยง

ระดบ ความเสยง

ผรบผดชอบ

1. ความปลอดภยของเจาหนาทในการเดนทางปฏบตงาน

- อาจเกดความไมปลอดภยตอชวตและทรพยสน

- กรณทตองปฏบตงานนอกสถานท นอกเวลาท าการ ท าใหมความเสยงในการเดนทาง - อาคารส านกงานใหม อยในทตงและ

สภาพแวดลอมทอาจไมปลอดภยตอการเดนทางของพนกงาน

ดานการปฏบตงาน

5 5 25 สงมาก นย. ,อน.

2. การไมสามารถยายไปปฏบตงาน ณ ส านกงานใหม กอนสญญาเชาพนทอาคารบางกอกไทย ทาวเวอร จะสนสด

- เจาหนาทไมมสถานทปฏบตงานชวคราว - สสนก. ตองจายคาปรบ

กรณไมสามารถปรบพนทเชาอาคารบางกอกไทยฯ ใหกลบสสภาพเดมกอนสนสดสญญาเชาอาคาร (วนท 31 ม.ค. 2562)

- การสงมอบอาคารส านกงานใหมมความลาชากวาแผนทก าหนด - ตองด าเนนการปรบพนทเชาอาคาร

บางกอกไทยฯ ใหกลบสสภาพเดมกอนสนสดสญญาเชาอาคาร (วนท 31 ม.ค. 2562)


5 5 25 สงมาก อน.

3. การปรบตวรบมอภยดานความมนคงปลอดภยไซเบอร

- กรณเกดภยคกคามทางไซเบอร อาจกอใหเกดความเสยหายตอขอมลของหนวยงาน

- ยงไมมการด าเนนการเพอเฝาระวง ปองกน รบมอ และลดความเสยงจากภยคกคามทางไซเบอร


3 4 12 สง พด.

RM1


การประเมนความเสยง ปงบประมาณ 2562 สถาบนสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตร )องคการมหาชน(

ความเสยง ผลกระทบ/

ความเสยหายทอาจเกดข น

ปจจยเสยง /สาเหต ประเภทความ

เสยง โอกาส/ความถ


คะแนน ความเสยง

ระดบ ความเสยง

ผรบผดชอบ

4. การบรหารโครงการเงนนอกประมาณ

- การบรหารโครงการเงนนอกงบประมาณโดยไมมแนวทางการก าหนดวงเงนคาใชจายทชดเจนมโอกาสท าใหรายไดหลงหกคาใชจายนอยกวาทคาดการณไว

- ไมมแนวทาง หลกเกณฑในการก าหนดงบประมาณโครงการ เพอใหทกฝายใชอางองในการก าหนดงบประมาณโครงการทด าเนนงานรวมกบภาคเอกชน

ดานการเงน 4 3 12 สง อน.และทกฝาย

RM1


23

23

3. การจดการความเสยง

เปนการก าหนดแนวทางตอบสนองความเสยง ซงมหลายวธและสามารถปรบเปลยนใหเหมาะสมกบสถานการณ ขนอยกบดลยพนจของผรบผดชอบ แตทงนวธการจดการความเสยงตองคมคากบการลดระดบผลกระทบทเกดจากความเสยงนน โดยทางเลอกหรอวธการจดการความเสยง ประกอบดวย 4 แนวทางหลก คอ

1) การยอมรบ (Take) หมายถง การทความเสยงนนสามารถยอมรบไดภายใตการควบคมทมอย ซงไมตองด าเนนการใดๆ อาท กรณทมความเสยงในระดบไมรนแรงและไมคมคาทจะด าเนนการใดๆ ใหขออนมตหลกการรบความเสยงไวและไมด าเนนการใดๆ แตควรมมาตรการตดตามอยางใกลชดเพอรองรบผลทจะเกดขน

2) การลดหรอควบคมความเสยง (Treat) หมายถง การลดโอกาสทจะเกดขน หรอลดความเสยหาย โดยการจดระบบการควบคม หรอเปลยนแปลงขนตอนบางสวนของกจกรรมหรอโครงการทน าไปสเหตการณทเปนความเสยง เพอใหมการควบคมทเพยงพอและเหมาะสม อาท การปรบปรงกระบวนการด าเนนงาน การจดอบรมเพมทกษะในการท างานใหกบพนกงาน และการจดท าคมอการปฏบตงาน

3) การหยดหรอหลกเลยงความเสยง (Terminate) หมายถง ความเสยงทไมสามารถยอมรบและตองจดการใหความเสยงนนไปอยนอกเงอนไขการด าเนนงาน โดยมวธการจดการความเสยงในกลมน อาท การหยดหรอยกเลกการด าเนนงานหรอกจกรรมทกอใหเกดความเสยงนน

4) การถายโอนความเสยง (Transfer) หมายถง ความเสยงทสามารถโอนไปใหผอนได อาท การท าประกนภย ประกนทรพยสน กบบรษทประกน การจางบคคลภายนอกหรอการจางบรษทภายนอกมาจดการในงานบางอยางแทน เชน งานรกษาความปลอดภย

เมอเลอกวธการหรอมาตรการทเหมาะสมทจะใชจดการความเสยงแลว ตองมการจดท าแผนบรหารความเสยงเพอก าหนดมาตรการหรอแผนปฏบตการในการจดการและควบคมความเสยงทสง (High) และสงมาก (Extreme) นนใหลดลง ใหอยในระดบทยอมรบได สามารถปฏบตไดจรง และใหสามารถตดตามและประเมนผลการจดการความเสยงนนได รวมทงตองพจารณาถงความคมคาในดานคาใชจายและตนทนทตองใชลงทนในการก าหนดมาตรการหรอแผนปฏบตการนนกบประโยชนทจะไดรบดวย


การจดการความเสยง ปงบประมาณ 2562 สถาบนสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตร )องคการมหาชน(

ความเสยง วธจดการความเสยง รายละเอยดการจดการ ทางเลอกทเหมาะสม ผรบผดชอบ

ความเสยงดานการปฏบตงาน )Operational Risk)

1. ความปลอดภยของเจาหนาทในการเดนทางปฏบตงาน

การหลกเลยงความเสยง ไมควรหลกเลยงความเสยงน การลดหรอควบคมความเสยง 1. ผลกดนใหมหลกเกณฑและมาตรการในการอานวยการใหเกดความ

ปลอดภยในการปฏบตงาน และช แจงทาความเขาใจตอพนกงาน 2. ดาเนนการตอเนองใหมการประกาศใชระเบยบคณะกรรมการวาดวย

เงนทดแทนจากการปฏบตงาน

การลดหรอควบคมความเสยง นย. อน.

การรบความเสยงไวเอง ไมควรรบความเสยงไวเอง การถายโอนความเสยง ไมควรถายโอนความเสยง

2. การไมสามารถยายไปปฏบตงาน ณ ส านกงานใหม กอนสญญาเชาพนทอาคารบางกอกไทยทาวเวอรจะสนสด

การหลกเลยงความเสยง ไมควรหลกเลยงความเสยงน การลดหรอควบคมความเสยง จดทาแผนสารองในการปฏบตงาน ณ สถานทปฏบตงานชวคราว กอน

สานกงานใหมแลวเสรจ และช แจงทาความเขาใจตอพนกงาน การลดหรอควบคมความเสยง อน.


3. การปรบตวรบมอภยดานความ มนคงปลอดภยไซเบอร

การหลกเลยงความเสยง ไมควรหลกเลยงความเสยงน

การลดหรอควบคมความเสยง ประเมนชองโหวและภยคกคามดานสารสนเทศของหนวยงาน และจดท ามาตรการหรอการด าเนนการเพอเฝาระวง ปองกน รบมอ และ ลดความเสยงจากภยคกคามทางไซเบอร

การลดหรอควบคมความเสยง พด.


RM2


การจดการความเสยง ปงบประมาณ 2562 สถาบนสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตร )องคการมหาชน(

ความเสยง วธจดการความเสยง รายละเอยดการจดการ ทางเลอกทเหมาะสม ผรบผดชอบ

ความเสยงดานการเงน (Financial Risk)

4.การบรหารโครงการเงนนอกประมาณ

การหลกเลยงความเสยง ไมควรหลกเลยงความเสยงน

การลดหรอควบคมความเสยง จดท าเกณฑการจดเกบคาบรการ การลดหรอควบคมความเสยง อน.และทกฝาย การรบความเสยงไวเอง ไมควรรบความเสยงไวเอง การถายโอนความเสยง ไมควรถายโอนความเสยง

RM2


26

26

4. การรายงานและตดตามผล

หลงจากจดท าแผนบรหารความเสยงและมการด าเนนงานตามแผนแลว จะตองมการรายงานและตดตามผลเปนระยะ เพอใหเกดความมนใจวาไดมการด าเนนงานไปอยางถกตองและเหมาะสม โดยมเปาหมายในการตดตามผล คอ เปนการประเมนคณภาพและความเหมาะสมของวธการจดการความเสยง รวมทงตดตามผลการจดการความเสยงทไดมการด าเนนการไปแลววาบรรลผลตามวตถประสงคของการบรหารความเสยงหรอไม โดยหนวยงานตองสอบทานดวา วธการบรหารจดการความเสยงใดมประสทธภาพดกใหด าเนนการตอไป หรอวธการบรหารจดการความเสยงใดควรปรบเปลยน และน าผลการตดตามไปรายงานใหฝายบรหารทราบตามแบบรายงานทไดกลาวไวขางตน ทงนกระบวนการสอบทานอาจก าหนดขอมลทตองตดตาม หรออาจท า Check List การตดตาม พรอมทงก าหนดความถในการตดตามผล โดยสามารถตดตามผลไดใน 2 ลกษณะ คอ

1) การตดตามผลเปนรายครง (Separate Monitoring) เปนการตดตาม ตามรอบระยะเวลาทก าหนด เชน ทก 3 เดอน 6 เดอน 9 เดอน หรอทกสนป เปนตน

2) การตดตามผลในระหวางการปฏบตงาน (Ongoing Monitoring) เปนการตดตามทรวมอยในการด าเนนงานตางๆ ตามปกตของหนวยงาน

5. การประเมนผลการบรหารความเสยง

คณะท างานบรหารความเสยง จะตองท าสรปรายงานผลและประเมนผลการบรหารความเสยงประจ าปตอคณะกรรมการบรหาร สสนก. เพอใหมนใจวา สสนก. มการบรหารความเสยงเปนไปอยางเหมาะสม เพยงพอ ถกตอง และมประสทธผล มาตรการหรอกลไกการควบคมความเสยงทด าเนนการ สามารถลดและควบคมความเสยงทเกดขนไดจรงและอยในระดบทยอมรบได หรอตองจดหามาตรการหรอตวควบคมอนเพมเตม เพอใหความเสยงทยงเหลออยหลงมการจดการ อยในระดบทยอมรบได และใหองคกรมการบรหารความเสยงอยางตอเนองจนเปนวฒนธรรมในการด าเนนงาน

6. การทบทวนการบรหารความเสยง

การทบทวนแผนบรหารความเสยง เปนการทบทวนประสทธภาพของแนวการบรหารความเสยงในทกขนตอน เพอการปรบปรงและพฒนาแผนงานในการบรหารความเสยงใหทนสมยและเหมาะสมกบการปฏบตงานจรงเปนประจ าทกป


27

27

บทท 5 แผนบรหารความเสยง

ในปงบประมาณ 2562 สสนก. ไดด าเนนการวเคราะหและจดท าแผนบรหารความเสยงเพอเตรยมการรองรบสภาวะการเปลยนแปลงทจะเกดขน โดยพจารณาทบทวนจากรายงานผลการด าเนนงานบรหารความเสยงของปงบประมาณ 2561 รวมถงขอเสนอแนะจากคณะกรรมการบรหาร สสนก. และคดเลอกความเสยงในระดบปานกลางขนไปจนถงความเสยงในระดบสงมาก เพอก าหนดมาตรการหรอแผนปฏบตการในการจดการและควบคมความเสยงทสงมาก (Extreme) และสง (High) นนใหลดลงมาอยในระดบทยอมรบได ส าหรบความเสยงในระดบปานกลาง (Medium) กมมาตรการควบคม เพอปองกนไมใหเกดผลกระทบตอเปาหมาย ซงการด าเนนการตามมาตรการลดความเสยงไดพจารณาถงความคมคาในดานคาใชจายและตนทนทตองใช กบประโยชนทจะไดรบดวย โดยแผนบรหารความเสยงประจ าปงบประมาณ 2562 ของ สสนก. มองคประกอบทส าคญ ดงน

1) วธการด าเนนงาน (กจกรรมการควบคม จดการความเสยง) 2) ผรบผดชอบ (ฝายหรอกลมงาน) ในแตละกจกรรมของแผนบรหารความเสยง 3) งบประมาณทใชด าเนนการ 4) ก าหนดระยะเวลาด าเนนการของแผนงานนน

โดยมรายละเอยดแผนบรหารความเสยงของ สสนก. ตามแบบ RM3


แผนบรหารความเสยง ปงบประมาณ 2562 สถาบนสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตร )องคการมหาชน(

ความเสยง ระดบ

ความเสยง กจกรรมการควบคม/

จดการความเสยง วตถประสงค

ระยะเวลาดาเนนการ

ผลสาเรจทคาดหวง งบประมาณ

(บาท) ผรบผดชอบ

ระดบความเสยงทคาดหวง ภายหลงดาเนนการจดการความเสยง โอกาส/ความถ


คะแนน รวม

ความเสยงดานการปฏบตงาน (Operational Risk) 1. ความปลอดภยของ

เจาหนาทในการเดนทางปฏบตงาน

25 - ผลกดนใหมหลกเกณฑและมาตรการในการอ านวยการให เกดความปลอดภยในการปฏบตงาน และชแจงท าความเขาใจตอพนกงาน - ด าเนนการตอเนองใหมการ

ประกาศใชระเบยบคณะกรรมการวาดวยเงนทดแทนจากการปฏบตงาน

เพอใหพนกงาน สสนก. มความปลอดภยในการเดนทาง และการปฏบตมากขน และ มมาตรการเยยวยากรณเกดความสญเสยอนเนองจากการปฏบตงาน

พ.ย.-ธ.ค.2561

ต.ค.2561 –ก.ย.2562

- มหลกเกณฑและมาตรการในการอ านวยการให เกดความปลอดภยในการปฏบตงานแกพนกงาน - มระเบยบวาดวยเงน

ทดแทนจากการปฏบตงานรองรบกรณทเกดความสญเสยอนเนองจากการปฏบตงาน

- นย. อน. 2 3 6

2. การไมสามารถยายไปปฏบตงาน ณ ส านกงานใหม กอนสญญาเชาพนทอาคารบางกอกไทยทาวเวอรจะสนสด

25 - จดท าแผนส ารองในการปฏบตงาน ณ สถานทปฏบตงานชวคราว กอนส านกงานใหมแลวเสรจ และชแจงท าความเขาใจตอพนกงาน

เพอเตรยมพรอมใหการปฏบตงานเปนไปอยางตอเนองในระหวางทส านกงานใหมยงไมแลวเสรจ

พ.ย.2561-ม.ค.2562

- มแผนเตรยมการปฏบตงาน ณ สถานทปฏบตงานชวคราวเพอใหพนกงานสามารถปฏบตงานและใหบรการไดอยางตอเนอง

- อน. 5

1

5

RM3


แผนบรหารความเสยง ปงบประมาณ 2562 สถาบนสารสนเทศทรพยากรน าและการเกษตร )องคการมหาชน(

ความเสยง ระดบ

ความเสยง กจกรรมการควบคม/

จดการความเสยง วตถประสงค

ระยะเวลาดาเนนการ

ผลสาเรจทคาดหวง งบประมาณ

(บาท) ผรบผดชอบ

ระดบความเสยงทคาดหวง ภายหลงดาเนนการจดการความเสยง โอกาส/ความถ


คะแนน รวม

3. การปรบตวรบมอภยดานความมนคงปลอดภยไซเบอร

สง การประเมนชองโหวและภยคกคามดานสารสนเทศของหนวยงาน (กย.62)

จดท ามาตรการหรอการด าเนนการเพอเฝาระวง ปองกน รบมอ และ ลดความเสยงจากภยคกคามทางไซเบอร (ม.ย.63)

ทบทวนระบบการส ารองขอมลใหมประสทธภาพ (ม.ย.63)

เพอเฝาระวง ปองกน รบมอ และ ลดความเสยงจากภยคกคามทางไซเบอรทงจากภายในและภายนอกประเทศ

ก.ย.62- ม.ย.63

ลดความเสยงดานภยคกคามดานสารสนเทศของหนวยงาน

มมาตรการหรอการด าเนนการเพอเฝาระวง ปองกน รบมอ และลดความเสยงจากภยคกคามทางไซเบอร

1,500,000

พด. 1 4 4

ความเสยงดานการเงน (Financial Risk) 4. การบรหารโครงการ

เงนนอกประมาณ สง จดท าเกณฑการจดเกบคาบรการ

และประกาศใช เพอให สสนก. มหลกเกณฑในการก าหนดวงเงนงบประมาณโครงการททกฝายใชรวมกน

พ.ค.-ก.ย.62 มหลกเกณฑในการก าหนดงบประมาณโครงการ

- อน. และทกฝาย

1 4 4

RM3

แผนบริหารความเสี่ยง¹ผนบริหาร... ·...

Documents