buying green

1

Kupujte zeleno!

Prirunik o zelenoj javnoj nabavi

Drugo izdanje

Europska komisija

2

Vana obavijest

Ovaj je prirunik okvirni dokument slubi Komisije i ni na koji ga se nain ne moe smatrati

obvezujuim za tu instituciju. Treba napomenuti i da je sadraj prirunika podloan razvoju prava EU-

a, kao i reviziji direktiva o javnoj nabavi i sudskoj praksi Suda Europske unije. On predstavlja

trenutano stanje u rujnu 2011.

Europe Direct je sluba koja vam pomae pronai odgovore na pitanja o Europskoj uniji.

Besplatni telefonski broj (*):

00 800 6 7 8 9 10 11

(*) Pojedini mobilni operateri ne doputaju pristup brojevima 00 800 ili moda naplauju te pozive.

Vie informacija o Europskoj uniji dostupno je na internetu (http://europa.eu).

Kataloki podaci navedeni su na kraju ove publikacije.

Luxembourg: Ured za publikacije Europske unije, 2011.

ISBN: 978-92-79-19930-1

doi: 10.2779/74936

Europska unija, 2011.

Aurirani podaci za drugo izdanje prirunika prikupljeni su u okviru Ugovora br. 07.0307/2010/579463/SER/Cl izmeu Europske komisije i Meunarodnog vijea za lokalne inicijative za zatitu okolia (ICLEI)

Umnoavanje je doputeno samo uz navoenje izvora.

Fotografije na naslovnici: The Flying Dutchman/istockphoto.com, dobrinov/istockphoto.com, Stephan

Khler (ICLEI)

http://europa.eu.int/citizensrights/signpost/about/index_en.htm#note1#note1http://istockphoto.com/http://istockphoto.com/

3

Sadraj

Uvod ........................................................................................................................................................ 5

Zelena javna nabava: osnove ................................................................................................................ 10

Poglavlje 1. Primjena zelene javne nabave ........................................................................................... 11

1.1. Politika zelene javne nabave ................................................................................................. 11

1.2. Odreivanje prioriteta i ciljeva zelene javne nabave ............................................................ 12

1.3. Osposobljavanje i smjernice .................................................................................................. 14

1.4. Izvori kriterija za zelenu javnu nabavu .................................................................................. 15

1.5. Praenje i revizija zelene javne nabave ................................................................................. 18

1.6. Umreavanje .......................................................................................................................... 19

Poglavlje 2. Postupak javne nabave ...................................................................................................... 20

2.1. Uvod ........................................................................................................................................... 20

2.2. Osnovna naela javne nabave .................................................................................................... 20

2.3. Odabir postupka ......................................................................................................................... 21

2.4. Savjetovanje s tritem ............................................................................................................... 22

2.5. Priprema poslovnog modela za zelenu javnu nabavu ................................................................ 24

2.6. Ugovor ili okvirni sporazum? ...................................................................................................... 26

Poglavlje 3. Odreivanje zahtjeva ugovora ........................................................................................... 27

3.1. Definiranje predmeta ................................................................................................................. 27

3.2. Tehnike specifikacije povezane s okoliem............................................................................... 30

3.3. Odreivanje materijala i proizvodnih metoda ........................................................................... 33

3.4. Uporaba alternativnih ponuda ................................................................................................... 35

3.5. Uporaba znakova za okoli i kriterija za zelenu javnu nabavu ................................................... 35

3.6. Provjera sukladnosti ................................................................................................................... 37

Poglavlje 4. Odabir dobavljaa i pruatelja usluga ................................................................................ 39

4.1. Uvod ........................................................................................................................................... 39

4

4.2. Kriteriji za iskljuenje .................................................................................................................. 39

4.3. Kriteriji za odabir ........................................................................................................................ 40

Poglavlje 5. Ocjenjivanje ponuda .......................................................................................................... 44

5.1. Opa pravila za dodjelu ugovora ................................................................................................ 44

5.2. Primjena kriterija za dodjelu ugovora povezanih s okoliem ..................................................... 47

5.3. Izraun trokova ivotnog ciklusa ............................................................................................... 50

Poglavlje 6. Odredbe o izvrenju ugovora ............................................................................................. 54

6.1. Pravila kojima se ureuju odredbe o izvrenju ugovora ............................................................ 54

6.2. Odredbe o izvrenju ugovora za nabavu robe ............................................................................ 55

6.3. Odredbe o izvrenju ugovora za izvoenje radova ili usluga ..................................................... 55

6.4. Praenje sukladnosti s ugovorom ............................................................................................... 57

Poglavlje 7. Kljuni sektori zelene javne nabave ................................................................................ 58

7.1. Zgrade .................................................................................................................................... 58

7.2. Usluge prehrane i ugostiteljstva ........................................................................................... 59

7.3. Elektrina energija ................................................................................................................. 60

7.4. Drvo ....................................................................................................................................... 61

Prilog A Mjerodavno zakonodavstvo i politike ................................................................................... 64

5

Uvod Zelena javna nabava definirana je u Komunikaciji Europske komisije Javna nabava za bolji okoli kao

postupak pri kojem javna tijela nastoje naruivati robu, usluge i radove koji tijekom svojeg ivotnog

ciklusa imaju manji uinak na okoli od robe, usluga i radova s istom osnovnom funkcijom koje bi

inae naruili.1

Zelena javna nabava dobrovoljni je instrument, to znai da pojedinane drave lanice i javna tijela

mogu sami odluiti u kojim e ga razmjerima provoditi. Moe se primijeniti na ugovore iznad i ispod

praga za primjenu direktiva EU-a o javnoj nabavi.2

Ovaj je prirunik osmiljen kao pomo javnim tijelima u uspjenom planiranju i provedbi zelene javne

nabave. U njemu se na praktian nain objanjavaju mogunosti koje se nude u zakonodavstvu

Europske unije i razmatraju se jednostavni i uinkoviti pristupi u pripremi ugovora povoljnijih za

okoli. Iz praktinih razloga prirunik slijedi logiku i strukturu postupka javne nabave. U njemu se

navode i mnogi stvarni primjeri ekoloke kupnje koju su provela javna tijela u cijelom EU-u.3

Ovaj je prirunik sastavljen za javna tijela, ali mnoge ideje i pristupi jednako su relevantni za

poduzea. Njime bi se trebalo pomoi i dobavljaima i pruateljima usluga posebno manjim

poduzeima (MSP-ovi) da bolje razumiju zahtjeve povezane s okoliem koji se sve vie pojavljuju u

javnim natjeajima.

Mnoga javna tijela u Europi u svojim odlukama o nabavi provode ne samo zelenu javnu nabavu, ve i

odrivu javnu nabavu te tako obuhvaaju kriterije koji se odnose na okoli i socijalne kriterije. U ovom

se priruniku posebno razmatraju aspekti okolia u natjeajnom postupku. Europska je komisija 2011.

objavila prirunik Kupujmo na drutveno osvijeten nain: prirunik za socijalnu osvijetenost u javnoj

nabavi.4

Zato kupovati zeleno?

Javna su tijela glavni potroai u Europi i svake godine potroe 2 bilijuna EUR (to je 19 % BDP-a EU-

a). Ako na temelju svoje kupovne moi odaberu robu, usluge i radove s manjim utjecajem na okoli,

mogu znaajno doprinijeti lokalnim, regionalnim, nacionalnim i meunarodnim ciljevima odrivosti.

Primjeri zelenih javnih nabava

energetski uinkovita raunala

uredski namje