Çıkar çatışmam bulunmamaktadır
DESCRIPTION
Çok Düşük Doğum Ağırlıklı Doğmuş Çocukların Okul Öncesi Dönemde Solunum Fonksiyonlarının İmpuls Osilometri Yöntemi İle Değerlendirilmesi - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Çok Düşük Doğum Ağırlıklı Doğmuş Çocukların Okul Öncesi Dönemde Solunum Fonksiyonlarının İmpuls Osilometri Yöntemi İle Değerlendirilmesi
Meral Oruç1, Ayla Günlemez1, Zeynep Seda Uyan2, Ayşe Sevim Gökalp1, Nazan Kavas1, Gülcan Türker1, Ayşe Engin Arısoy1
1Kocaeli Üniversitesi Neonatoloji Bilim Dalı2Kocaeli Üniversitesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Dalı
Çıkar çatışmam bulunmamaktadır
GirişYenidoğan yoğunbakımdaki teknolojik ilerlemeler
sonucunda artık daha küçük bebekler yaşatılabilir hale gelmiştir
İmmatür doğan bu bebekler uzun dönem yoğun bakım yatışı gerektirirler ve taburcu olduklarında büyüme-gelişme-beslenme problemleri, nörolojik gelişme gerilikleri, işitme-konuşma sorunları ve solunum sistemine ait sorunlar
gibi pek çok sorun onları bekler
Giriş
Bronkopulmoner displazi (BPD) erken doğan bebeklerin akciğerlerine çok yönlü hasarların net bir sonucudur ve postnatal akciğer büyümesini ve fonksiyonlarını etkiler
Erken doğmuş bebeklerin uzun dönem akciğer fonsiyonlarını değerlendiren pek çok çalışma vardır.
Ancak; bu çalışmalar kooperesyon sorunu nedeniyle çoğunlukla çocukluk ve adölasan dönemini kapsarken geç infantlık dönemi ve okul öncesi dönemdeki çalışmalar sınırlıdır.
Giriş
AmaçÇok düşük doğum ağırlıklı çocukların okul öncesi dönemde
solunum yolları ile ilgili sorunlarını sorgulamak, BPD’nin ciddiyeti ile bu yaşlardaki sorunlar arasındaki ilişkiyi araştırmak
İmpuls osilometri (IOS) yöntemi ile yapılan SFT aracılığıyla erken doğumun ve BPD’nin pulmoner morbiditesini değerlendirmek
SFT sonuçlarını BPD’nin ağırlık dereceleri ile kıyaslamakSemptomu olmayan ancak solunum fonksiyon testleri bozuk
olan hastaları takibe almak
Hasta seçimiÇalışma grubu olarak KOU YYBÜ de yatmış, 2005-2008 yıllarında
1500 gr altında doğmuş prematüreler hasta grubu olarak alındı (86 çocuk)
Bu hastalar BPD geliştiren ve geliştirmeyen grup olarak iki gruba ayrıldı.
BPD gelişenler BPD kriterlerine göre hafif, orta ve ağır olarak sınıflandırıldı.
Kontrol grubu olarak 3-6 yaş arası term doğmuş, solunum yolu hastalığı bulunmayan çocuklar alındı (40 çocuk)
Hasta seçimi Kontrol grubu olarak, Aile veya çocukta wheezing ya da astım olmayan Çocukta allerjik rinit ya da egzema bulunmayan Preterm doğum öyküsü (<37GH), DDA olmayan (<1500
gr), Neonatal MV öyküsü olmayan Evde sigara içilmeyen Obezite ve kas hastalığı olmayan Son 15 gündür üst solunum yolu enfeksiyonu geçirmemiş
sağlıklı çocuklar seçildiAmerican Thoracic Society Lung Function testing:selection of reference values and interpretative strategies Am Rev Resp Dis 1991;144:1202-1218
Yöntem / perinatal verilerHastaların yenidoğan yoğun bakım yatış dosyaları incelendi.Doğum ağırlığı,Gebelik haftası, Doğum öncesi, Doğum bilgileri, Yoğun bakım sürecindeki sorunları ve solunum sistemi ile ilgili
tedavi süreci ayrıntılı olarak incelenip forma kaydedildi.
Yöntem / taburculuk sonrası veriler
Solunum sistemi ile ilgili şikayetleri, bulguları ve hastane yatışları,
RSV proflaksisi, evde sigara içimi, ailede astım ve atopi öyküsü açısından ayrıntılı öykü
alınarak demografik veriler not edildi.
Yöntem / taburculuk sonrası veriler
Hastaların fizik muayeneleri yapıldı, boy ve kiloları ölçülerek büyüme eğrileri değerlendirildi.
Solum fonksiyon testleriIOS cihazı ile solunum fonksiyon
testleri yapıldıSFT en az iki haftadır solunum yolu
enfeksiyonu geçirmemiş ve son 24 saattir bronkodilatör kullanmamış hastalara yapıldı.
Test çocuk oturur pozisyonda normal nefes alıp verirken bir burun klipsi kullanılarak yapıldı
Ani değişikliklerin olmadığı 20 saniyelik regüler bir solunum süreci ile en azından 3 ölçüm alınarak değerlendirildi.
En iyi test istatistiklere veri olarak kayıt edildi.
KONTROL BPD OLMAYAN
PREMATÜRE
BPD OLAN
PREMATÜRE
SAYI(n=) 40 49 37
CİNSİYET (K/E) 21/19 27/22 18/19
BOY (cm) (± SD) 109,15± 23,1 102,53 ±8,17 103,89± 7,96
KİLO (Kg) (± SD) 18 ±2,75 16,69 ±2,97 17,68 ±3,43
Kontrol ve çalışma grubunun antropometrik verileri
Bulgular
BulgularHastanede yatış dönemi
86 Hastanın 51’i K(%59.3), 35’i E(%40.7)Ortalama GH: 30.2±2.28 hafta (min 24.4, maks 35 hafta) Ortalama DA: 1165±246 gr (min 640, maks 1500 gr)Hastaların %23.2’si (n=20) SGA, %76.4’ü AGA (n=66)Hastanede yatış süresi ortalama 48.55 ±25.16 gün (min7,
maks 127 gün)
Bulgularhastanede yatış dönemi
36.haftada oksijen ihtiyacına göre yapılan değerlendirmede:
20 hasta hafif BPD,14 hasta orta BPD,3 hasta ise ağır BPD olarak tespit edildi.
BPD olmayan (n=49) HAFIF BPD (n=20)ORTA-AGIR BPD (n=17) TOPLAM HASTA
p-degeri
Gestasyon yası(hafta) 31.37 ± 1.63 28.94 ± 2.19 28.42 ± 2.1 30.22 ± 2.28 ,000 ***Doğum ağılığır(gram) 1277.96 ± 212.07 1068 ± 209.7 953.53 ± 191.8 1165 ± 246.3 ,000 ***SGA 14 (49) 2 (20) 4 (17) 20 (86) ,257 Surfaktan(var) 25 (49) 19 (20) 17 (17) 61 (86) ,000 ***Pozitif basınçlı ventilasyon_(var) 6 (49) 11 (20) 12 (17) 29 (86) ,000 ***
Koryoamionit_(var) 4 (49) 5 (20) 4 (17) 13 (86) ,119 Antenatalsteroid_(var) 40 (49) 12 (20) 14 (17) 66 (86) ,132 Sigara_(var) 6 (49) 3 (20) 4 (17) 13 (86) ,538 RDS_(var) 27 (49) 18 (20) 17 (17) 62 (86) ,000 ***İlk24saatte maxsimum oksijen ihtiyacı % 44.29 ± 14.25 70.5 ± 20.38 70.29 ± 23.35 55.52 ± 21.9 ,000 ***
Oksijen süre (gün) 6.41 ± 5.37 42.75 ± 15.92 83.53 ± 34.07 30.1 ± 34.98 ,000 ***Mekanik ventilasyon_(var) 35 (49) 20 (20) 17 (17) 72 (86) ,002 ***IMV (gün) 1.06 ± 1.51 8.9 ± 9.01 13.24 ± 11.39 5.29 ± 8.36 ,000 ***NIMV (gün) 0.9 ± 1.18 4.2 ± 4.48 8.41 ± 6.6 3.15 ± 4.71 ,000 ***CPAP (gün) 1.1 ± 1.50 3.75 ± 2.22 5.47 ± 3.02 2.58 ± 2.71 ,000 ***Sepsis erken_var 5 (49) 8 (20) 11 (17) 24 (86) ,000 ***Sepsis gec_var 17 (49) 17 (20) 16 (17) 50 (86) ,000 ***PDA_var 1 (49) 9 (20) 3 (17) 13 (86) ,000 ***İnhalebronkodilatatör(var) 0 (49) 15 (20) 17 (17) 32 (86) ,000 ***İnhalesteroid_(var) 0 (49) 15 (20) 17 (17) 32 (86) ,000 ***Postnatal steroid_(var) 0 (49) 4 (20) 8 (17) 12 (86) ,000 ***Muayene yaşı (ay) 56 ± 12.79 57.45 ± 13.32 54.29 ± 9.39 56 ± 12.24 ,776 Yatıs süre(gün) 32.18 ± 14.11 63.95 ± 14.31 77.59 ± 22.59 48.55 ± 25.16 ,000 ***Boy (cm) 102.53 ± 8.17 104.7 ± 9.23 102.94 ± 6.69 103.12 ± 8.12 ,606 Kilo (kg) 16.69 ± 2.97 18.22 ± 4.23 17.14 ± 2.83 17.14 ± 3.3 ,269 ***: p<0.01; **: p<0.05; *: p<0.10 RDS(respiratuar distress sendromu),IMV(aralıklı) zorunlu ventilasyon),NIMV(nazal aralıklıt zorunlu ventilasyon,CPAP(sürekli positif hava yolu basıncı),PDA(patent ductus arteriosis
Hastaların demografik verileri
BULGULAR Taburculuk sonrası izlem
Eve oksijen taburculuk:14 hasta (%16.3)Hastaların 39’una (%45.3) palivimuzab uygulanmış Taburculuktan sonra ilk iki yılda 39 (%19.76) hastada
akciğer sorunu nedeniyle yatışHastaların %34.9’unda (n=30) evde sigara içimi mevcut
Solunum Semptomları BPD Olmayan
(n=49)
BPD
(n=37)
p
Yılda >5 solunum şikayeti (kişi) 4 5 0,42
Astım Tanısı (kişi) 3 3 0,729
İnhaler İlaç Kullanım(kişi) 4 14 0,001***
Montelukast Kullanımı (kişi) 4 5 0,42
Hastanede Yatış (kişi) 11 17 0,020***
Palivizumap Proflaksisi (kişi) 10 29 0,000***
Kontrole gelen hastaların taburculuk sonrası solunum semptomları
İOS86 hastanın 72’si testi yapabildi3y 21/84y 29/05y 24/46y 12/1 test yapamadı.
Kontrol grubundan3y 114y 75y 66y 8 hasta test yaptı.
Hasta ve kontrol grubunun solunum fonksiyon test sonuçları IOS Kontrol (n=40) Hasta (n=72) p-degeri
Ortalama SD Ortalama SD
R5act kPa/(L/s) 1,002 0,273 1,198 0,334 ,002 ***
R10act kPa/(L/s) 0,82 0,195 0,943 0,24 ,006 ***
R20act kPa/(L/s) 0,725 0,151 0,801 0,202 ,040 **
x5act kPa/(L/s) -0,215 0,196 -0,227 0,185 ,749
X10act (!) kPa/(L/s) -0,177 0,104 -0,277 0,299 ,001 ***
X20act kPa/(L/s) -0,043 0,073 -0,102 0,081 ,000 ***
resfrek (!) 1/s 24,36 10,73 29,83 11,67 ,000 ***
z5act kPa/(L/s) 1,04 0,284 1,243 0,306 ,001 ***
(!) Kruskal-Wallis testi ile hesaplanmistir.***: p<0.01; **: p<0.05; *: p<0.10
IOS parametreleri bakımından hasta grubunda rezistans daha yüksek, reaktans daha düşük olarak tespit edildi
IOS(3-4 yaş) Kontrol (n=18)BPD olmayan
Prematüre (n=26) p-degeri
Ortalama SD Ortalama SD
R5act kPa/(L/s) 1,004 0,26 1,278 0,241 ,002 ***
R10act kPa/(L/s) 0,839 0,189 1,005 0,173 ,005 ***
R20act kPa/(L/s) 0,734 0,151 0,855 0,163 ,030 **x5act kPa/(L/s) -0,275 0,186 -0,305 0,135 ,905 x10act kPa/(L/s) -0,189 0,099 -0,264 0,087 ,013 **
x20act kPa/(L/s) -0,057 0,069 -0,125 0,074 ,002 ***
resfrek 1/s 22,35 3,88 29,77 11,17 ,001 ***
z5act kPa/(L/s) 1,052 0,28 1,318 0,245 ,002 ***
***: p<0.01; **: p<0.05; *: p<0.10
3-4 yaş grubunda BPD olmayan hasta grubunun kontrol grubu ile karşılaştırılması
3-4 yaşta BPD olmayan grupla kontrol grubu karşılaştırıldığında R5, R10, R20, X10, X20, Res Frek, Z5 değerleri arasındaki fark anlamlı tespit edildi.
IOS(3-4 YAŞ)Kontrol (n=18) BPD (n=16)
p-degeriOrtalama SD Ortalama SD
R5act kPa/(L/s) 1,004 0,26 1,366 0,402 ,009 ***
R10act kPa/(L/s) 0,839 0,189 1,058 0,264 ,010 ***
R20act kPa/(L/s) 0,734 0,151 0,89 0,228 ,035 **
x5act kPa/(L/s) -0,275 0,186 -0,208 0,171 ,147
x10act kPa/(L/s) -0,189 0,099 -0,287 0,134 ,035 **
x20act kPa/(L/s) -0,057 0,069 -0,137 0,089 ,005 ***
resfrek 1/s 22,35 3,88 37,45 13,79 ,000 ***
z5act kPa/(L/s) 1,052 0,28 1,391 0,403 ,011 **
3-4 yaş grubunda BPD olan hata grubu ile kontrol grubunun karşılaştırılması
3-4 yaş grubunda BPD’li grupla kontrol grubu karşılaştırıldığında R5, R10, R20, X10, X20, Res Frek, Z5 değerleri arasındaki fark anlamlı tespit edildi.
IOS(3-4 YAŞ) BPD (n=16) BPD olmayan(n=26) P-değeri
Ortalama
SD Ortalama SD
R5act kPa/(L/s) 1.366 0,402 1,278 0,241 0,453
R10act kPa/(L/s 1.058 0,264 1,005 0,173 0,453
R20act kPa/(L/s 0,89 0,228 0,855 0,163 0,679
X5act kPa/(L/s -0,208 0,171 -0,305 0,135 0,041**
X10act kPa/(L/s -0,287 0,134 -0,264 0,087 0,484
X20act kPa/(L/s -0,137 0,089 -0,125 0,074 0,650
Refrek 1s 37,45 13,79 29,77 11,17 0,046**
Z5act kPa/(L/s 1,391 0,403 1,318 0,245 0,501
3-4 yaş grubunda BPD olan ve BPD olmayan hasta grubunun karşılaştırılması
3-4 yaşta BPD olan ve BPD olmayan grup karşılaştırıldığında X5, Res Frek değerleri arasındaki fark anlamlı tespit edildi.
IOS (5-6 yaş)KONROL (n=22) BPD (n=13)
p-degeriOrtalama SD Ortalama SD
R5act kPa/(L/s) 1 0,288 0,994 0,381 ,357
R10act kPa/(L/s) 0,804 0,203 0,85 0,169 ,260
R20act kPa/(L/s) 0,718 0,155 0,705 0,124 ,946
x5act kPa/(L/s) -0,165 0,194 -0,227 0,114 ,314
x10act kPa/(L/s) -0,167 0,109 -0,217 0,104 ,065 *
x20act kPa/(L/s) -0,033 0,076 -0,067 0,065 ,054 *
resfrek 1/s 26 13,97 26,14 10,34 ,167
z5act kPa/(L/s) 1,03 0,292 1,084 0,256 ,290
***: p<0.01; **: p<0.05; *: p<0.10
5-6 yaş grubunda BPD olan hasta grubu ile kontrol grubunun karşılaştırılması
5-6 yaşta BPD olan grupla kontrol grubu karşılaştırıldığında X10, X20 değerlerinde p değerinin küçüldüğü ancak istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı tespit edildi.
IOS 5-6 yaşKONROL (n=22) BPD olmayan
(n=17) p-degeriOrtalama SD Ortalama SD
R5act kPa/(L/s) 1 0,288 1,081 0,242 ,178
R10act kPa/(L/s) 0,804 0,203 0,818 0,275 ,384
R20act kPa/(L/s) 0,718 0,155 0,715 0,226 ,471
x5act kPa/(L/s) -0,165 0,194 -0,129 0,25 ,892
x10act kPa/(L/s) -0,167 0,109 -0,332 0,581 ,082 *
x20act kPa/(L/s) -0,033 0,076 -0,061 0,071 ,131 resfrek 1/s 26 13,97 25,8 8,23 ,183
z5act kPa/(L/s) 1,03 0,292 1,117 0,232 ,174
***: p<0.01; **: p<0.05; *: p<0.10
5-6 yaş grubunda BPD olmayan hasta grubu ile kontrol grubunun karşılaştırılması
5-6 yaşta BPD olmayan grupla kontrol grubu karşılaştırıldığında X10 değerlerinin prematüre grubunda daha negatif olduğu, ancak istatistiksel olarak anlamlı bir fark olmadığı tespit edildi.
IOS (5-6 YAŞ) BPD (n=13) BPD olmayan
(n=17) p-degeriOrtalama SD Ortalama SD
R5act kPa/(L/s) 0,994 0,381 1,081 0,242 ,904
R10act kPa/(L/s) 0,85 0,169 0,818 0,275 ,873
R20act kPa/(L/s) 0,705 0,124 0,715 0,226 ,575
x5act kPa/(L/s) -0,227 0,114 -0,129 0,25 ,447
x10act kPa/(L/s) -0,217 0,104 -0,332 0,581 ,734
x20act kPa/(L/s) -0,067 0,065 -0,061 0,071 ,795
resfrek 1/s 26,14 10,34 25,8 8,23 ,841
z5act kPa/(L/s) 1,084 0,256 1,117 0,232 ,779
***: p<0.01; **: p<0.05; *: p<0.10
5-6 yaş grubunda BPD olan ve BPD olmayan grubun karşılaştırılması
5-6 yaşta BPD olan grupla BPD olmayan grup karşılaştırıldığında IOS parametreleri benzer bulundu
IOS( 3-6 YAŞ)BPD (n=29) BPD olmayan
(n=43) p-degeriOrtalama SD Ortalama SD
R5act kPa/(L/s) 1,199 0,429 1,198 0,258 ,969
R10act kPa/(L/s) 0,965 0,247 0,928 0,237 ,892
R20act kPa/(L/s) 0,807 0,208 0,797 0,201 ,744
x5act kPa/(L/s) -0,217 0,146 -0,233 0,208 ,223
x10act kPa/(L/s) -0,256 0,124 -0,292 0,373 ,672
x20act kPa/(L/s) -0,106 0,085 -0,099 0,079 ,844
resfrek 1/s 32,38 13,43 28,15 10,16 ,274
z5act kPa/(L/s) 1,253 0,373 1,236 0,257 ,848
***: p<0.01; **: p<0.05; *: p<0.10
Tüm hasta grubunda BPD olan ve BPD olmayan grubun karşılaştırılması
Tüm hasta grubunda BPD olan prematürelerle olmayanlar karşılaştırıldığında BPD olmanın test sonuçlarını kötüleştirmediği görüldü
IOS
BPD (Orta + Agir) (n=12)
BPD olmayan (n=43)
p-degeriOrtalama SD Ortalam
a SD
R5act kPa/(L/s) 1,303 0,443 1,198 0,258 ,466
R10act kPa/(L/s) 1,004 0,31 0,928 0,237 ,563
R20act kPa/(L/s) 0,822 0,264 0,797 0,201 ,968
x5act kPa/(L/s) -0,175 0,133 -0,233 0,208 ,095 *
x10act kPa/(L/s) -0,277 0,119 -0,292 0,373 ,268
x20act kPa/(L/s) -0,127 0,099 -0,099 0,079 ,323
resfrek 1/s 30,6 13 28,1 10,2 ,460
z5act kPa/(L/s) 1,322 0,439 1,236 0,257 ,576
***: p<0.01; **: p<0.05; *: p<0.10
Orta-ağır BPD’li grup ile BPD olmayan grubun değerlendirilmesi
Orta –ağrı BPD’li grup ile BPD olmayan grup karşılaştırıldığında IOS parametreleri benzer bulundu
IOS
EVDE SIGARA ICILEN (n=26)
EVDE SIGARA ICILMEYEN (n=47) p-
degeriOrtalama SD Ortalama SD
R5act kPa/(L/s) 1,199 0,258 1,198 0,371 ,904
R10act kPa/(L/s) 0,942 0,186 0,943 0,267 ,940
R20act kPa/(L/s) 0,761 0,225 0,823 0,188 ,576
x5act kPa/(L/s) -0,219 0,23 -0,231 0,157 ,608
x10act kPa/(L/s) -0,3 0,1 -0,3 0,4 ,641
x20act kPa/(L/s) -0,1 0,076 -0,103 0,084 ,913
resfrek 1/s 29,84 11,78 29,82 11,73 ,936
z5act kPa/(L/s) 1,238 0,261 1,245 0,331 ,917
***: p<0.01; **: p<0.05; *: p<0.10
Prematüre grupta evde sigara içilen ve içilmeyen hastaların IOS sonuçları
Evlerinde sigara içimi olan çocukların test sonuçları ile evlerinde sigara içilmeyen çocukların sonuçları arasında anlamlı bir fark bulunmadı
Bulgular
Palivizumab uygulanan ve uygulanmayan hastaların İOS sonuçları arasında fark saptanmadı
Solunum problemleri nedeni ile hastane yatışı olan ve olmayan hastaların İOS sonuçları arasında da bir fark tespit edilmedi
SonuçİOS sonuçları değerlendirildiğinde; prematüre doğan
çocukların term doğanlara göre daha yüksek rezistansa ve daha düşük reaktansa sahip olduğu görüldü
3-4 yaş grubunda BPD’li grup ve BPD olmayan grup ayrı ayrı kontrol grubu ile karşılaştırıldığında R5, R10, R20, X10, X20, Res Frek, Z5 değerleri arasında anlamlı fark tespit edildi. 5-6 yaş grubunda ise bu farkın ortadan kalktığı görüldü
SonuçBPD olan ve olmayan grup karşılaştırıldığında 3-4 yaşta
X5 değerleri farklı iken 5-6 yaşta bu farkın azaldığı görüldü
BPD’nin etkisini daha iyi değerlendirmek için ‘ağır BPD’li vakaların daha çok sayıda olduğu çalışmalara ihtiyaç vardır
TEŞEKKÜRLER…