gwalarn octobre 1932 -...

40
GWALARN GWELEDIGEZ MAB KOIVGLIIV lakaet e brezoneg gant ROPARZ HEMOÎV 47 ERE 1932

Upload: duongdan

Post on 07-Feb-2019

234 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

G W A L A R N

GWELEDIGEZ

MAB KOIVGLIIV lakaet e brezoneg

gant R O P A R Z H E M O Î V

4 7 ERE 1932

Page 2: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

GWELEDIGEZ MAB KONGLIN

^ , lakaet e brezoneg gant

ROPARZ HENOIV

gant skoazell troidigez saoznek RVNO MEYER

N.

Page 3: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

E gw;erz e t i Gwa/larn :

D A N E V E I i l i O I T K O Z A I W E R Z O N

1. — Mouladuriou d i s tag

T O N K A D U R B U G A L E T U I R E A N N . — 4 lur .

D I A R M U I D H A G R A I N N E . — 5 lur .

S K R A P A D E G S A O U D K O U A L N G E ( P e n n a d 4 ) 3 lur .

2 . — E niverennou ar gelaouemn

T O N K A D U R B U G A L E L I R (niv . 1 0 ) . — 5 lur .

T O N K A D U R B U G A L E U S N A C ' H (n iv . 1 1 ) . — 6 lur .

S K R A P A D E G S A O U D K O U A L N G E ( P e n n a d o u 1, 2 , 3 ) . — niv. 1 3 : 5 i u r . — niv. 1 5 : 5 lur . — niv. 1 7 : 7 ilur 5 0 . — niv. 1 8 : 7 lur 5 0 . — niv. 1 9 : 7 lur 5 0 .

D A N E V E L L Y A R Z U S S A N T B R E N D A N . — niv. 1 8 : 7 llur 5 0 . — n i v . 1 9 : 7 lur 5 0 . — niv. 2 0 : 7 l u r 5 0 . — niv. 2 1 : 7 lur 5 0 . — niv. 2 2 : 7 l u r 5 0 .

A n holl zanevellou-ise a zo bet t roe t g a n t Hoparz H e m o n nemet an hini diweza

troe t g a n t J . Guillou h a R o n a n K e r m e n e

Page 4: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

Gweledígez Mah Konglin

A R R O U E L O N T E K

Katal M'ab Finguin a oa eur r o u e m a t . Ren a r a e w a r M u m a . E u r c 'hadour bras e o a : brifaot evel eur c'hi, rankles evel eur m a r c ' h . E u n diaoul lontek a oa en e c 'hourlañchenn, hag a zebre gantañ e voued. E u r pemoc 'h hag eur vuoc'h hag eul leue, ha tri-ugent kouign winiz, hag eur gibellad vier ne­vez, ha tregont vi yar-ouez, setu aze e damm kenta, hep menegi eur c'hortozenn all, ken na voe daré e lein. Evit al lein-se, en tu-hont da bep danevell e oa.

A R C ' H L O A R E G P A O U R

H a g en amzer-se e oa o ve va eur c'hloareg bru­det, gouiziek-meurbet, A n i e r M a b Konglin e ano. Ne oa nikun na vije meulet pe flemmet gantañ.

Setu m a teuas c'hoant bras d'ezañ da heulia mi-eher ar varzoniez, h a da zilezel e studí, gant reu-zeudik m a oa e stad e skeud a r ouiziegez. H a g e furchas en e spered da belec'h ez aje war e erger-zadenn varzel kenta. Kavout a reas e vije davet a r roue K a t a L a o a neuze o veaji e n ívac'h M u m a . E n o en dije a bep seurt tammou lipous. R a k íigus ha marnaoniek e o a a r c'hloareg-se.

A r mennad-se a dreuzas e benn eur sadornvez

Page 5: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

— 6 —

d*abardaez, e Roskomman. Neuze e werzas an ne­beut en devoa evit diou gouign winiz hag eur }el-kenn kig-sall koz, g'ant eur roudenn en he c'hreiz. Kement-se a lakaas e-barz e sac*h-levriou. H a g e reas d'ezañ e-unan eur re votou 1er, seizpleget, geli-dia.

H E R B E R C ' H F A L L A R V E N E C ' H

A b r e d e savas antronoz. H a g e stagas e roched être e zivesker, hag e lakaats en-dro d'ezañ e vantell wenn, dalc'het gant eur spilhenn houarn. Dibrada a reas e sac'h-levriou, hag hen s a m m a w a r e gein. Gant e zourn dehou e krogas en e bennbaz skodek kempouezet-mat, Neuze, oc 'h ober a-zehou tro ar vered, e kimiadas diouz e vestr, a istribilhas avie-lou en e gerc'henn.

H a g heñ en hent, ken m'en em gavas e Korkig. en herberc'ht i a r venec'h, nebeut a-raok serr-noz.

Setu a m a n penaos e kavas an herberc'hti : digor an nor warnañ , gant an avel hag an erc 'h hag ar glao o tont e-barz. H a ne oa ket eun t a m m kolo, nag eun tamm ludu, na veze ket kaset gant an avel betek an nor ail dre zindan ar gweleou.

Pallenn a r gwele a oa rollet en eur bern, ha leun a c'houen hag a laou. N'eo ket souez, e gwirionez, rak morse ne veze savet e-pad an noz, na lakaet da heolia e-pad an deiz. A r gibell, enni dour ha mein an derc'hent, a oa e-kichen an nor.

Ne gavas a r c'hloareg nikun da walc'hi e dreid d'ezañ. T e n n a a reas e votou e-unan eta , ha gwal­c'hi e dreid er gibell. H a g e soubas e votou en dour ivez. Skourra a reas e sac'h-levriou ouz an

Page 6: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

— 7 . -

tach er voger. Neuze kregi er pallenn ha leda ane­zañ war e ziouhar, Hogen , ken stank ha traezennou an aod, pe fuîennou an tan, pe steredennou an oabl, pe c'hHzennou eur beurevez miz m a e , e teuas a r c'houen hag al laou da skr aba e zivesker, ken n a vennetô sempla. H a ne zeue den d'e welout na d'e saludi.

Neuze e t iskourras e sac'h-levriou, hag e tennas e saoter, hag e stagas da gana e salmou. K a n a a reas ar salmou, a r raksalmou, an treuzsalmou, a r c 'hensalmou, an enepsalmou hag an dilostsalmou. K a n a a reas a r paterou, ar c'hantikou, an himmou hag ar meulganou. K a n a a reas ken na voe kousket an holl e kêr Gorkig, ha c'hoaz ne zeue den da ver. tan.

A R M E V E L P L A T R E R

E oa Manac'hig , an tad abad, dres о vont d'e wele.

Lavarout a reas d'e vevel : — P a o t r , emezañ, klevout a ran unan bennak en

herbere'hti о kana . H a bez' ez eus unan eno ? — Gwelet e m eus eun den, eme a r mevel, о treuzi

a r porz n'eus ket pell. — Gwelloc'h d'it mont da welout, eme an abad

da gas d'ezañ e lodenn. R e lezirek eo bet evit dont d'he c 'herc 'hat .

Degaset e voe e lodenn. Setu a m a n petra o a : eur banne laez-glas, diou fulenn-dan e-kreiz eun tor-chad plouz kerc 'h , h a diou daouarc'henn fresk.

A r mevel a zeuas betek dor an herbere'hti . A o n ha spont a grogas ennañ o welout an ti du-pod digor-

Page 7: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

— 8

bras . H a g heñ da lakaat e droad w a r an treuzou. o lavarout:

— N'eus gour a m a n ? — Gour 'zo, a respontas M a b Konglin. — Sav 'ta, ha deus da zebri , e m e a r mevel. — Toui a ran , eme Mab Konglin, dre silvidigez

va ene, ne savin ket, ken n'az pezo diskouezet d i n petra ac 'h eus degaset ganit.

A r mevel a lakaas an diou fulenn-dan a oa e-kreiz an torchad plouz kerc 'h w a r an oaled, a dennas eun torchad all eus a r gwele, a gempennas an diou daouarc'henn en-dro d'an daou dor c h a d , a c'houe-zas w a r a r fulennou, a enaouas an torchadou, hag a ziskouezas d'ezañ e goan.

H a Mab Konglin da g a n a :

Korkig 'zo eur gérig v r a o . Son he c'hleier a zo drant , Enni ez eus traez e-leiz. Met da zebri ne 'z eus ket.

A r mevel a zalc'has soñj m a t eus a r ganaouenn-se, rak l emm e o a e spered. K e m e r a reas a r boued en-dro gantañ, hag ez eas d a flatra d'an tad abad

K O U N N A R A N A B A D

— Ma ! e m e an abad Manac 'h ig , desket e vo a r ganaouenn-se gant a r baotredigou, hag a yelo d'he c 'hana evit ober goap ouzimp. Met kousta a ray d'e ler !

— P e t r a emaoc 'h e soñj ober ? e m e a r mevel. — A n dra -mañ , eme an a b a d : mont betek an den

en deus graet a r ganaouenn-se, tenna e zilhad diou-

Page 8: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

_ 9 —

tan, h a skourjeza anezañ ken na vo roget e gig hag e groe*hen, ha rannet diouz e eskern (arabat , avat , terri e eskern) ; souba anezrañ er stêr ken n'en devo evet e walc 'h eus dour kailharek a r stêr. Neuze degas anezañ en-dro, en noaz-pilh, d'an herberc'ht i . R a gousko eno fenoz, prennet an nor w a r n a ñ sn diavaez, evit na c'hello ket tec'hout, o^ c'hortoz m a vo bodet va c'huzul w a r c ' h o a z h a kuzul menee'h Korkig, da varn anezañ dirak v a C'hrouer ha Sant B a r r , v a sant paeron .

H a g en abeg da bec 'hed orijinel M a b Konglin, ha d'e bec'hedou all ivez, evel-se e voe graet .

B A R N E T D ' A R M A R O

M'anac'hig a savas abred antronoz, hag a vodas kuzul a r venec'h en herberc'ht i . H a g eno ez azez­jont holl w a r ar gweleou en-dro da V a b Konglin.

H a barnet e voe ganto da veza staget ouz a r groaz , evit enor an tad abad h a Sant B a r r hag an Hiz. H a roet e voe d'ezañ da zibab : mont a youl vat gant bennoz, — pe beza diwallet gant nao den ken na varvje ha beza ktoazstaget ez varo .

— Setu aze barnedigez chas , eme V a b Konglin. Koulskoude, mont a rin a ypul vat, evel m a 'z eas va Mestr, Jezuz Krist , d'e Basion.

Siouaz ! d'ar poent-se e voe kaset M a b Konglin da Goad-a l -Lern , ha lakaet eur vouc'hal en e zourn. H e ñ e-unan a drouc 'has prenn e basion, hag a zougas anezañ w a r e gein betek glazenn Korkig. H e ñ e-unan a blantas e groaz. H a n'o doa a r venec'h ken menoz nemet e lakaat d'ar m a r o , kerkent hag echu a r gousperou.

Page 9: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

- lô -

Grit eur vadelez d'in, Manac'hig , eme V a b KongHn, ha c'houi menee'h Korkig !

— Madelez ebet n'ez po diganin, a respontas Manac'hig .

— N'eo ket ar vuhez a c'houlennan d iganeoc 'K , e m e V a b KongHn, chas , laeron, livastred hag hsdlhe-voded m a 'z oc'h ! Ne c'houlennan nemet peadra da eva ha da zebri, hag ivez dilhad d'am gwarezi diouz a r wrez hag ar yenijenn a-raok mervel .

— H a me a lavar d'it, eme Vanac 'h ig , n'ez po ket. Hogen diwezat eo. Evel-se ne vi ket lazet dious­tu. Met lakaet e vi en noaz-pilh, ha staget ouz a r peul-mañ da veza jahinet o c'hortoz ar jahinerez bras warc 'hoaz .

H a g evel-se e voe graet.

A R P E U L B U R Z U D U S

E n o e chômas betek hanternoz. Neuze e teuas da-vetan eun ael Doue war ar peul, hag a stagas da zisplega a r weledigez dirazañ. Keit h a ma vanas an ael war a r peul, e voe re domm evit Mab Konglin Hogen pa bellaas eun tammig betek eur rizenn tost ac 'hano , e voe mat .

D 'ar goulou-deiz ez eas an ael kuit dioutañ. W a r se e savas Mab Konglin eur rimadellig da

zezrevell kement a oa bet diskuliet- d'ezañ. P a sonas kloc'h a r matinezou e teuas an holl ve-

nec 'h en-dro d'ar peul. — Ma ! eme V a n a c h i g , penaos ez a ar bed ganit,

lakepod ? — Mat, mat , a respontas Mab Konglin, rak eur

weledigez am eus bet, ha m a roez d'in eun dale, e kontin d'eoc'h ar pez a m eus gwelet.

Page 10: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

— n

— M a vefe hil A d a m ali ganin, eme Vanac*hig, ne vefe roet d'it dale ebet.

— E gwir, eme a r venec'h, eun dale a vo roet d'ezañ, rak c'hoant hon eus da glevout a r weledigez. Goude se e c'helli e gastiza m a r kerez.

R A K L A V A R A R W E L E D I G E Z

H a g o trei war-du Manac'hig, e komzas M a b Konglin evel-hen :

— Binnig ac 'hanomp, manac 'h meur meulet, gwaz gouiziek, kloareg klodus,

M a b mei, m a b mez, m a b mezeglen, M a b lounez, m a b laez livriz, m a b leue lart, M a b hier, m a b bitailh, m a b bevañs, M a b bas, m a b bara , m a b bevin, M a b bleud, m a b brignen briz, m a b bloneg

blot, M a b silzig, m a b soubenn, m a b stripou, M a b pour, m a b pesk, m a b pouloud, M a b fourmaj, mab frouez, m a b fao-munut. M a b gwin, m a b gwiniz, m a b gwipad, M a b gwispid, m a b gwastell, m a b gwade-

genn, M a b kig, m a b kof kuilh, m a b keusteurenn, M a b kouign, m a b kerc'h, m a b krampouez. M a b yourc'h, m a b yer, m a b yod, M a b houc'h, m a b hili, m a b hiliber, M a b demm, m a b dañvad, m a b dube druz, M a b torz, m a b toaz, m a b tor teo, M a b aval, m a b Abel , m a b A d a m !

Page 11: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

— 12 —

D E R O U A R W E L E D I G E Z

— T e 'gav d'it out speredek, paotr, eme V a n a -c'hig, pa 'c'h eus savet d'am dimegañsi eur roll-gouenn seurt n'eus bet savet evit den biskoaz, ha ne vo biken betek deiz a r V a r n . Hogen ne ran van ebet.

— N'eo ket da zismegañsi a m eus klasket, kloa-reg. e m e V a b KongHn. N'em eus graet nemet dis plega raklavar a r weledigez. H a setu a m a n an derou:

Gwelevusa gweledigez Gwelet gant gwaz. Klevit, kloer : Listri leun a lard, Leviet w a r eul lennad laez, 'Tal eur morad mel.

O roen vat war an dour risklus, E savj omp trevad an tonnou : D a wagennou bier a-builh. Da vezin stripou stank, Fourmaj da fru, Viou da vili.

H a ni ha merzout eur m a r z : E u r c'hastell c'houek W a r lez al lenn, Kaeou koaven tro-war-dro, B a r a e bont, H a g e gili graet a gig.

Kig dañvad pep dor, Kig moc'h pep moger ;

Page 12: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

- n -Gwestell gwiniz gwenn P e p lein, pep leur ; * A vorzed vaout F r a m m e t pep fenestr. ' ' • ^

Graet gant kreun kalet P e p treust, pep to. Gant minvig munut, P e p trepas , pep tour ; Dienn en douvez, Piketez er puñs.

Ouz troad an touriou, E u l liorz lipous. Gant bleuniou blazus, i H a deliou druz ; H a g e r porz eur poull, L e u n a besked bleud.

E n ti eun tolpad G w a r d e d kofek kadarn, Stänket o stomok, Skourret w a r o skoaz E u r chadenn chalotez H a silzig sasun.

- H a mestr a r maner Gant e vantell vehin, E wreg eur vandrogenn, 'Vel eur varrikenn. Setu derou drant E u r sorbienn seder !

H a g evel-se e tisplegas dirak menee'h Korkig a r weledigez penn-da-benn. E n doare m a voe lezet e' vuhez gantañ betek antronoz. .

Page 13: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

— 14 — H U N V R E V A N A C ' H I G

Hag antronoz, klevit ar burzud: Manac'hig о tont da vetan : — Chans ac 'h eus, paotr ! emezañ. R a k en noz-

man eo bet diskuliet d'in dre huñvre perziou-dreist^ da weledigez, ha penaos e vo pareet ganti a r roue Katal Mab Finguin.

— Peseurt gopr a vo roet d'in m a 'z an d'e gaout ?

— Daoust ha n'eo ket gopr a-walc'h d'it, eme V a -n'ac'hig, kaout a r vuhez ?

— Ne ran forz, eme V a b Konglin. E m a ñ digor prenester an Neñv d'am degemer, hag an holl dud fidel, eus A d a m hag Abel e vab, betek an hini di-weza a zo aet d'ar Baradoz er m a r e - m a ñ end-eeun, o kana en eur c'hortoz va ene. A n nao urz eus an Neñv, kerubined, serafined hag holl, a zo renket d'am ambroug betek va C'hrouer. P e t r a 'ra se d'in, ha pa 'z afe ar roue Katal , hag an holl dud a V u m a , ha re Gorkig, ha Manac'hig ouspenn, en eur bern holl d'an ifern, pa 'z eo gwir e vin-me a-unan gant an T a d , hag ar Mab, hag ar Spered Glan !

Ma ! eur gopr a voe roet d'ezañ, ha diliammet e voe diouz ar peul.

M A B K O N G L I N E TI P I C H A N

— Pelec'h emañ ar roue ? eme V a b Konglin. — E kastell Pic 'han, mab Maelfind, eme V a n a

c'hig, hag e rankez mont di fenoz. Watr se, Mab Konglin a yeas kuit prim-ha-prim

ken na dizas ti Pic 'han. O tont dirak an ti e lakaas

Page 14: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

— 15 —

en-dro d'ezañ eur bern dilhad berr , seul uheloc'h, seul verroc 'h . H a g heñ ha staga da jestraoui ha da ardaoui e-giz eur furlikin, da c 'hoapaat ha da c'ho-disa, da v r a m m a ha da gana soniou flemmus. H a ni­kun, a-raok na goude, ne ouezas flemm*a eveltañ.

E d o en e wella gant e droiou hag e strobinellou, pa zeuas P ic 'han da welout.

— B r a s da laouenidigez, m a b ar skiant, eme Bi-c 'han. H a koulskoude, ne sedera t a m m ac'hanoun.

— P e r a k out doaniet ? eme V a b Konglin. — H a ne ouzout ket, kloareg, eme Bic'han, emañ

ar roue Kata l hag uhelidi V u m a o tont da zebri a m a n fenoz ? H a daoust pegen rivinus eo m a g a an a r m e a d a-bez, rivinusoc'h c'hoaz eo rei boued da Gâtai nemetken : rivinus e genta pred, rivinusoc'h e genta banvez, hag ar rivinusa-holl e fest kenta. R a k a-benn ar fest-se e rankan dastum eur boezel­lad kerc'h, eur boezellad avalou gouez, hag eur boezellad kouignou.

— Peseurt gopr a roi d'in, eme V a b Konglin, m a ran d'it espern kement-se, hep tenna warnout na w a r da dud droukrañs a r roue ?

— Me a roio d'it eur biz^aoued aour hag eur m a r c ' h kalloc'h kembreat , eme Bic 'han.

— H a petra c'hoaz ? eme V a b Konglin. — Eun dañvad gwenn diouz pep ti h a pep sout

être K a r n ha Korkig. — Mat evel-se, eme V a b Konglin, gant m a vo

kemeret da ouestl hon emgleo rouaned, perc'henned-tir ha barzed : rouaned da redia an dud da rei d'in a r pez a zo dleet, perc'henned-tir da evezia ouz a r re a zastumo va zraou, ha barzed da flemma m a c'hoarier trubard d'in.

Page 15: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

— 16 —

o R U Z A E Z E N T W A R A R M A E N

D o n t a r e a s a r r o u e K a t a l , g a n t a ñ t r o a d e i e n h a

m a r c ' h e i e n w a z e d V u m a . H a g e z a z e z j o n t w a r w e

l e o u , h a m e r c ' h e d h e g a r a t a r e a s w a r o z r o .

E v i t a r r o u e K a t a l , n e o a k e t h a n t e r z i s t a g e t s t o -

i i k e n n e v o t e z m a o a k r o g e z a o u z o u r n d a g a r g a e

c ' h e n o u g a n t a n a v a l o u s t r e w e t w a r g r e c ' h i n e n e

g i c h e n .

H a M a b K o n g l i n h a s t l a k a e v u z e l l o u . H o g e n a r

r o u e n e d a o l a s k e t p i e d .

N e u z e e s a v a s M a b K o n g l i n , h a g h e ñ , k e n p r i m

h a g e u n a e r o u a n t , d a d r e u z a a r s a l d a g e r c ' h a t e u r

p i k o l m a e n a o a e n o d a l e m m a b e g o u h a d r e m m o u

a r c ' h l a v i e r . E s a m m a a r e a s w a r e g e i n h a g e t e u a s

g a n t a ñ d i r a k g w e l e a r r o u e .

H a g e s t a g a s d a r u z a e z e n t w a r a r m a e n .

( H a g h e r v e z l a v a r a r o u i z i e i e n , a n h e n a o u r i e n h a g

a l l e v r i o u , n e v o e d e n e - b a r z a n t i n a g e r - m a e z h a

n a g l e v a s k e t e z e n t o c h o u r i k a t w a r a r m a e n , e v i t

h e m a ñ d a v e z a l u f r - m e u r b e t ) .

C ' H O A R I A N A V A L O U

A r r o u e K a t a l a s a v a s e b e n n .

— S o d i a r e z , m a b a r s k i a n t ? e m e z a ñ .

— N e r a n k e t , e m e V a b K o n g l i n > H o g e n p o a n a

r a d ' i n g w e l o u t r o u e b r a s M u m a , m a b k e n e d u s F i n ­

n i n , d i f e n n e r I w e r z o n a - e n e p K o n n a r C h a n t K a d ,

u r z i e t g a n t D o u e h a g a n d o u a r , o t e b r i e - u n a n - p e n n .

— G w i r , e r n e G a t a l .

H a g e s t l a p a s e u n a v a l d a V - a b K o n g l i n , e n e u r

9anka d a o u e n e v e g .

Page 16: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

_ 17 _

(Ha setu an taol-madelez kenta en doa graêt abaoe triouec'h miz m a edo an diaoul lontek en e c 'hourlanchenn) .

— Gwelloc'h daou dra eget unan er ouiziegez ( eme V a b Konglin.

Katal a stlapas d'ezañ eun aval all. — Niver an Dreinded ! eme V a b Konglin. Rei a reas d'ezañ unan. — Pevar levr an Aviel ! Stlepel a reas unan. — P e m p levr Moizez ! ^ Teurel a reas unan. — A r c'henta penn-niver a zo eniiañ e geitran-

nou : c'houec'h, rak e hanter 'zo tri hag e drederenn daou !

Strinka a reas unan. — A r seiz tra diouganet a-zivout Doue w a r an

douar : e Engehentadur, e C'hinivelez, e Stagidigez ouz a r Groaz, e Sebeliadur, e Skourjezidigez, e Bi-gnidigez d'an Neñv, e Azezidigez en tu dehou d'an T a d , m a teuy ac 'hano da varn ar re veo hag a r re varo .

Rei a reas unan. — A n eiz gwenvidigez ! Stlepel a reas unan. — Nao urz rouantelez an Neñv ! Teurel a reas unan,.

J — Urz an Denelez, an dekvet, prins madelezus meurbet !

Strinka a reas unan. — Niver diglok an Ebestel goude a r pec'hed ! Rei a reas unan. — Niver klok an Ebestel goude a r pec'hed, evito

da endevout dilezet o Aotrou !

Page 17: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

— 18 —

Stiepel a reas unan. — A n £rec*h en tu-hont da bep trec'h, an niver

peurglok : Krist hag e Ebestel ! — Dre Sant B a r r , eme Gatal, emaout o vont d'am

lonka me va-unan, m a r kendalc'hez evel-se ! H a g heñ da strinka an holl avalou, krec'hin hag

all, ken na voe na korn na leur na gwele en ti na voe ket goloet ganto. Ne oa ket tostoc'h an avalou da V a b Konglin eget d'ar re all. Hogen pelloc'h e oant diouz ar roue Katal .

Y U N A R R O U E

Kounnar a grogas e Katal. Gwaska a reas e gein ouz kostez an ti, ken na voe na treust, na peul, na kebr, na tamm koad na kolo na voe ket dilec'hiet gantañ.

H a g ec'h azezas goude. — Arabat d'it milliga ac'hanoun, roue ! eme V a b

Konglin. — Perak ec'h eus graet evel-se ? eme Gatal. — N'eo ket hep abeg, a respontas Mab Konglin

Dec'h ez eus bet tabut etrezoun ha menee'h Korkig, ha gouzañvet em eus abalamour d'it. Mont a riri kuit bremañ. Hogen, me az ped, gra d'in eur va­delez a-raok m a 'z afen.

— Da laza eo a rafen, eme Gatal , m a vefen boas da laza kloer. Ne vern, roet e vo d'it ar pez a c'hou-lenni.

— Rei a rez d'in da c'her a roue ? eme V a b Konglin.

— Toui a ran, eme Gatal, e vo sevenet da c'hoant. — Ma ! eme V a b Konglin, setu ; milliget oun bet

Page 18: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

1

— Í 9 —

\ \ gant menec*h Korkig. Me a c'houlenn bremañ m a

yuni-te a-gevret ganin fenoz, da lemel a r villigadenn diwarnoun.

— Siouaz, m a b ar skiant ! eme Gatal , kement tra all az po m a r kerez : eur vuoc'h diouz pep buorz, eun oñsad digant pep perc'henn-ti, eur vantell diouz pep iliz, ha da voued diganin keit ha m a vo va merour o tastum an holl draou-se. M'hen tou Doue, gwelloc'h d'in ez afe ganit kement tra a zo e Mu­m a , eus ar c'hornog d'ar reter hag eus ar c'hreisteiz d'ar c'hreisnoz, eget chom eun nozvez hep debri tamm.

— E n ano va C'hrouer, eme V a b Konglin, ne fell d'in kaout netra nemet ar pez am eus goulennet. Eun den paour oun, h a n'em eus teñzor ebet nemet an Neñv, ha w a r an douar-mañ va barzoniez ha va furnez. H a kollet e vo va ene da virviken m a n'oun ket saveteet ganit diouz milligadenn ar ve­nec'h.

— Graet e vo d'it da c'houlenn neuze, eme Gatal-Hogen biskoaz ne voe roet, ha ne vo biken, eun dra poaniusoc'h da rei.

Y u n a a reas Katal en noz-se, ha Mab Kone^lin a yunas ivez.

A N E I L Y U N .

Ik A-raok tarz-an-deizi setu Pic'han, mestr an ti. o sevel.

— Da belec'h ez ez ? eme V a b Konqlin. — D a aoz'a boued d'an holl dud, eme Bic'han. — Ne ri ket, avat, eme V a b Konglin. Yunet hon

eus en noz-mañ. Da eo d'imp kaout eur brezegenn goude hor y un.

Page 19: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

- 2 0 - í

Gortoz a rejont betek ar bcure. D*ar beure, an holl a savas. Mab Konglin a zi

goras an ti, a walc'has e zaouarn, a gemeras e sac'h-levriou, a dennas e saoter dioutañ, hag a stagas da . brezegenni.

(Hag hervez lavar ar ouizieien, an henaourien hag al levriou, ne voe den, uhel pe izel, na skuilhas daerou o selaou prezegenn V a b Kongl in) .

P a voe echu ar brezegenn, e voe lavaret ar peden­nou evit ar roue : d'ezañ da gaout hir vuhez, d'ezañ da ren eürus war e vro hag e sujidi. Lavaret e voe ivez pedennou evit an douarou, a r meuriadou, ar rann vro, evel m a vez lavaret atao war-lerc'h eur brezegenn.

— Ma ! Penaos emañ an traou hizio ganit ? eme V a b Konglin d'ar roue.

— Fall , fall ! a respontas Katal . Biskoaz gwa-soc'h !

— N'eo ket souez, eme V a b Konglin, gant eun diaoul o turlutal e-barz da c'hourlañchenn Î Yunet ec'h eus, e velato !

— H a goude ? eme ar roue. — Goude ! Peogwir n'eus bet nemedomp hon-

daou o yuna en nozvez tremenet, ret e vo d'imp holl gwitibunan yuna fenoz.

— T a v 'ta en ano Doue ! eme Gatal . Rak evit d'an arnodenn genta beza bet kalet, seiz gwech ka-letoc'h e vo an eil. /Í

— Ma ! eme V a b Konglin, ret e vo d'it kaout ka­lon.

H a g evel-se e yunas Katal en eil nozvez, hag an holl c'hoskoriad gantañ.

Page 20: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

— 21 —

M E R Z E R I N T I A R R O U E

E - p a d an noz e savas Mab Konglin. — Kousket out, P i c 'han ? emezañ. — N'oun ket, a respontas P ic 'han . T r u e z a r a d'in

gwelout Kata l evel m'emañ, ha - ne c'hellan mui kousket na debri na c'hoarzin.

— Sav ! e m e V a b Konglin. K a e da gerc 'hat kig-m o c ' h saourus, kig-bevin tener h a kig-dañvad sa sun. K a s ivez ganit mel hag holen w a r eur plad luir arc 'hant gwenn, ha pevar ber koad-kelvez d inamm.

Degaset e voe d'ezañ kement-se. H'ag heñ da lakaat eun davañjer lien ouz e zar­

greiz, hag eur boned lien war e benn, da enaoui eun tantad onn pevarzouUek, pevarribouliek, pevarc 'hos-teziek, hep moged, mogidell na fulad, ha da gem­penn t a m m o u kig ramzel dreist-lavar w a r a r be-riou, ken buan hag eun heizez, pe eur wennili, pe avel an nevez-amzer e-kreiz miz meurz. Sanka a reas a r mel hag an holen e-barz pep t a m m , ken akuit m a ne gouezas ket diouz an tammou kig p a voent lakaet da drei peadra da vouga tan eur gan­tol : hogen a r chu g hag ar saour a oa enno a yeas betek a r c'hreiz.

— P e t r a 'zo ezomm c'hoaz > e m e Bic 'han. — Kerdin ha funiou ! eme V a b Konglin. Kerdin ha funiou a voe roet d'ezañ ha d 'ar re

greñva e-touez a r vrezelourien. H a g i da dapout krog er roue Kata l , a voe ereet en doare-se ouz kos-tez an ti. H a pell amzer e voe M a b Konglin o peurs-taga a r funiou gant krapou ha strapennou.

W a r se e teuas e-barz an ti, e bevar ber w a r e skoaz, betek al lec'h m a edo K a t a l . Sanka a reas a r

Page 21: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

— 2 2 —

beriou er gwele, dindan sell ar roue, hag ez eas en e gluch. Neuze, o tenna e gontell diouz e c'houriz, e troue'has eur jelkenn eus an tamm a oa an tosta d'ezañ. Souba a reas ar jelkenn er mel a oa war ar piad 'arc'hant.

— Enor d'it, roue ! eme V a b Konglin. Hag e lakaas ar jelkenn en e e'henou d'ezañ e-

unan. Troue'ha a reas eur jelkenn ail, à soubas er mel

ivez. Hag oc'h ober d'ezi tremen dirak genou ar roue, e tebras anezi en hevelep giz.

— Troue'h eur jelkenn d'in, mab ar skiant ! a grias Katal.

— Hag a rin ! eme V a b Konglin. Hag e reas an hevelep tro adarre . — Pegeit e pado evel-se. kloareg ? eme Gatal. — Eur penn'adig c'hoaz, eme V a b Konglin. T e

ac'h eus debret kement a dammou lipous e-pad da vuhez, ma n'ec'h eus mui ezomm eus netra. Emaoun o vont da zebri an nebeud a zo aman di-razoun.

Yudal ha blejal a reas Katal neuze, ha goure'he-menn laza ar c'hloareg. Hogen nikun ne sentas.

— Ma I eme V a b Konglin, eur weledigez am eus bet. O vont d'hen displega d'it emaoun.

— Ne fell ket d'in, eme Gatal, klevout da wele­digez !

— Displeget e vo d'it koulskoude, eme V a b Kon­glin.

Hag heñ da zisplega e weledigez, en eur lakaat diou pe deir jelkenn gi^ a-gevret en e e'henou an holl amzer.

Page 22: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

— 2Й -

K E N D A L C ' H A R W E L E D I G E Z : A N T A S ­M A N T A B E G U S

K a n a a reas M a b Konglin derou e weledigez evel m'en doa hen kanet dirak menee'h Korkig.

Neuze e kendalc 'has : — E d o n astennet w a r eur gwele kaer , emezaü,

gant eur stel kaer , postou alaouret h a gwerzidi a r e m , p a glevis eun dra bennak evel eur vouez о tont betek ennoun. Hogen ne respontis ket : re vat e oan er gwele, r e bounner e oa va hun.

W a r se e lavaras a r vouez : — T a o l evez, M a b Konglin, pe hep dale e vi beu­

zet en hilienn ! A n t r o n o z abred pa savis ha p a 'z is betek a r puñs

da walc'hi va daouarn, e welis eur pikol tasmant о tostaat ouzin :

— M a ! a lavaras d'in. — M a ! a respontis d'ezañ. — M a ! emezíañ, hailhon m a 'z out ! Me eo en

deus lavaret d'it en nozvez tremenet teurel evez rak an hilienn. Hogen e gwir e oa ;

L a v a r o u t diwall da unan tonket, O b e r goap d'eur c 'hlasker-bara, Skei eur m a e n gant eur wezenn, Hiboudi da unan bouzar, Sanka eur skourr e-barz an traez, K a n n a eun dervenn gant an dourn, Suna mel diouz gwriziou eun ivinenn, Klask a m a n n e lochenn eur c'hi, L e i n a diwar eur bebrenn, Dastum gloan diwar gein eur c 'havr ,

Page 23: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

Setu,

— 24 —

alia ac'hanout.

M A D E L E Z A N T A S M A N T

— Me a gav d'in, emezoun, ez eo kalet da re bech.

— Perak ? eme an Tasmant. — N'an'avezan ket piou out, nag a belec'h e teuez.

Perak e selaoufen ouzit ? — Gwir, eme an Tasmant. Me a lavaro d'it eta :

Stambouc'h eo va ano, hag e teuan eus Krugell ar Boued.

— Peseurt kelou, emezoun, a zegasez ac'hano ?

Planta eur saez en eur peul-maen, Mirout ouz eur gazeg da loufa, Ouz eur c'hast da ribodal, Lakaat dour en eur ridell, P e holen war eur raosklenn, Diskulia eur c'hevrin d'eur plac'h, Goulenn ali eun inosant, Kaout eur c'horf hep eur penn, P e eur penn hep eur c'horf, Lakaat eul leanez da gloc'her, Eun den lik en eur gador-eskob, Kaout eur bobl hep eur roue, P e eur roue hep eur bobl, Roefivat en eur vag distur, Derc'hel eun ti hep maouez, H a d a war ar roc'h, Sevel a-enep eur varn, Dismegansi an Aviel, Kentelia an Enepkrist.

eme an Tasmant, ar pez a zo bet klask

Page 24: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

- 2S -

— Kelou laouen, e m e an T a s m a n t , hogen diaes da glevout d'an neb n'eo ket digor-mat e galon.

— H a penaos 'ta ? emezoun. — N'eo ket tenn d a lavarout, eme an T a s m a n t :

neb a glev v a c'helou a rank kaout eur stomok le­dan eus al ledana, ennañ pealec 'h da lakaat tri na­vedad pennad-debri , tri navedad pennad-eva, tri na< vedad pennad-chaokat , ha tri navedad pennad-treuza-boued, — pep pennad ennañ p e a d r a da rei о gwalc 'h da gant den.

— P a n'eo ket ken brstô-se va stomok, emezañ, lavar d'in petra ober .

— Setu, e m e an T a s m a n t : kae da beniti a r Me-zeg-Sorser. E n o e vo roet d'it ilboued da zeb,ri ke­ment a c'hell c 'hoantaat da galon pe da c'hourlan­chenn. E n o e vo lufret da zent gant meuziou m a r ­zus a bep seurt. E n o e koazo da velkoni, hag e vo hilliget da deod kenkoulz ha da fronellou. Boemet e vo da ziweuz gant died eus an dibad, gant m a ­gadur tener ha blot a raio vad d'az korf hep ober droug d'az ene. K a e eta da gaout a r Mezeg-Sorser, ha Beknat Muzellek, merc 'h B a e t a n a r Marlonk, e wreg.

— Mont a rin, emezoun. Hogen , da genta, laka eun aviel e m c 'herc 'henn.

— A galon vat, e m e an T a s m a n t . H a g e skourras w a r va skoaz eun aviel fourmaj

koz, о lavarout* w a r n a ñ eur bater , da virout na vije taget gant an naon neb a oa gantañ an aviel-se.

Neuze e tiskouezas d'in an hent, о капа : — A r c'hig-sall blazus d'az tiwall, Mab Konglin î — A r c 'hoaven melen d'az tiwall, Mab Konglin ! — A r gaoteriad yod d'az tiwall, M a b Konglin ! H a g e kimiadis dioutañ.

Page 25: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

— 26

W A R - D U TI A R M E Z E G S O R S E R

Kerzout a ris, eme V a b Konglin, prim, buan, herrek, taer, c'hoantus, e-giz eul louarn yaouank n tostaat d'eur c'hraoü, pe eur vran o plava war eur c'horf, pe eun demm en eur segaleg e mezeven. H a daoust d'in da veza savet va roched ken uhel ha va gouriz, kelienenn ebet, na mouienn, na fubuenn ne vroudas va reor, kement a diz a oa warnoun, ha me o nijal dreist d'ar pradou, d'ar c'hoadou ha d'al lanneier.

Evel-se e tizis eur porz war ribl eul lenn. E n o e welis dirazoun eur vagig vehin, kalefatet a soav, pouloud he zostou, lard-teuz he diaraog, amann hec'h aros, mel-askourn he zoulledou, morzedou-houc'h he roenvou. E u r gaer a vagig evit gwir !

H a ni ha roenvat war gein ec'hon Lenn al Laez-M int in, a-dreuz tonnou bouilhons, dreist gwagennou laez-glas, poullou-tro hilienn, e-biou da 'aberiou chu-fere, koadou glizennek a sun-kig, eien laez-ribod, inizi fourmaj, reier kreun koz, pennou-tir kaouled. traezennou druzoni. Ken na zeuas a-wel bro al Lei-na-Abred, ha peniti ar Mezeg-Sorser war an uhel.

A R P E N I T I

— Sellit 'ta, eme ar Mezeg-Sorser, piou 'zo ahont o tont davedomp ! Ma n'eo ket Mab Konglin, an den yaouank gouiziek-se, eur paotr c'houek, spere-dek, fur, habask, helavar, hegarat, plijus-kenañ e gomzou hag e zoareou ! Greomp d'ezañ degemer mat !

Burzudus, e gwir, e oa ar peniti. Eur peuliad kig-

Page 26: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

— 27 —

moc'h a oa tro-war-dro . A n nor-dal a oa graet e soav, warni eur silzigenn da vorailh.

H a m e h a bounta w a r an nor-se ha skei anezi e-barz . Dirazoun e kavis eun eil dor, graet e bloneg glan gwenn-kann. H a m e ha planta enni va dek ivin ruz-lintrus, ha tremen.

Gwelout a ris a r porzier : eur paotr kaer anvet A m a n n m a b L a r d , gant e s?andalennou tonenn, e vo-dreou morzed-voc'h, e doneg kilhevardon, e c'hou­riz kroc'hen eog, e gabell yod-kerc'h, hag e c'hou-zougenn stripou.

Dindanañ e v a r c ' h kig-sall, gant e baoiou fars bre-set hag e garnou b a r a kras, foasiou e ziouskouarn, boullou mel e zaoulagad, dienn en e fronellou ha tellesk e lost ; w a r e gein eun dibr bloneg flour, eur c 'har tel ounner e harnez, felc'h eun dañvad koz e wakol, gant eur c'hloc'hig fourmaj stag outi.

E dourn a r m'arc'heger e oa eur foet, ouz e ober nao gwadegenn warn-ugent. H a pep takenn a goueze w a r an douar eus beg pep gwadegenn a vije bet peadra , gant hanter eur wastell, da vaga eur beleg.

— Digor d'in an diabarz ! emezoun d'ar porzier. — Deus ! emezañ. O vont e-barz e welis servijerien ar Mezeg-Sorser

o kempenn an ti hag o stlepel a bep seurt loustoni druz er-maez. Kinklet e oa a r sal vras gant stripou eus al leur betek al lein. N'em boa ket lakaet mat va zroad War an treuzou m a sankis en eur gwelead amann gwenn betek begou va diouskouarn. Bec'h o devoe eiz gwaz krenva an ti ouz va zenna ac 'hano

Kaset e voen neuze dirak ar Mezeg-Sorser.

Page 27: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

— 28 —

— A z pez truez ouzin ! emezoun. — E n ano Fourmaj ! emezañ, te a zo liou fall w a r

da zremm. Siouaz ! Liou ar c'hleñved eo: melen da zaouarn, dluzet da ziweuz, glas-louet da zaoulagad. Distardet eo da gigennou; savet int war da dal ha da ivinou. Taget out bet gant an teir gwrac*h, Naon, Merventi ha Dienez. Eul lagad dizakr en deus paret warnout. E u r walenn drastus he deus gwasket ac'hanout. N'emaout tamm ebet henvel ouz eul leue maget-mat, gant eur c'heginer mat . Lavaret e vefe kentoc'h eur paotr savet gant Diouer e ti ar Re-Nebeut !

—Gwir, emezoun, grevus eo va c'hleñved, ha bras ar c'hoant a m eus da b a r e a I

— L a v a r d'in, petra 'santez, paotr ? eme ar Me­zeg-Sorser.

— Setu, emezoun, a r pez a r a d'in dizeria war va zreid ha koueza er velkoni hag al leziregez: ka-rantez an dinell vat, kasoni an dinell dreut, ar c'hoant leina abred, köazadur a r c'hig, al lontegez hag ar varnaoniegez; ar sec'hed hag an naon a zo ouz va c'hrigna noz-deiz, pa n'em eus morse a-walc'h da zebri na da eVa; krezni ha diherber-c'hiusted an dud, en doare m a 'z oun eur bec'h evi­doun va-unan, ha karet gant nikun. A n naonegez, gant he feder c'hevrenn warn-ugent, an anken ha pizder ar binvidien, setu va rann. O I ma vefe meu-ziou burzudus ar bed-hoU dirazoun, m a c'hellfen evit eur wech kaout va gwalc'h !

— Me 'lavar, eme ar Mezeg Sorser, ez eo eur gwall gleñved ! G w a neb a vez taget gantañ: an

S K I A N T A R M E Z E G - S O R S E R

Page 28: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

— 29 —

— H a b r e m a ñ , M a b Konglin, e m e a r Mezeg-Sor ser, d'it a r meuziou g w e l l a . h a saourusa a zo er b e d ;

Kig -moc 'h fresk, Lounezi lart, D a ñ v a d bervet^ A b e g rendael an a r m e o u , — bevin-sasun, L ip-e -bao an uhelidi, — mezeglen, Louzou an droug-skevent, — kig-sall koz, C'hoant eur p lac 'h yaouank koz, — laez fresk, F r i k a d u r eur rouanez, — k'arotez, Riskl eun ostiz, — bier, H a r p a r c'horaiz , — kilhog y a r , T a d a r spoum, — biorc 'h nevez, Dudi eur beleg, — kaol-dantek.

dcn-se ne bado ket pell ! P a *z eo gwir, lavât, out deut betek v a feniti, m e a roio d'it eul louzou az p a r e o da viken.

— P e t r a eo ? emezoun. — N'eo ket tenn d a lavarout : o tont d 'ar gêr fe­

noz, kae betek a r p u n s ; gwalc 'h d a zaouarn ha da zent h a krib da vleo. Neuze, kae da d o m m a dirak eun tantad kempennet -mat , na re uhel, n a r e izel, n a r e v r a s , n a re vihan. R a vo lakaet dindanout eul leuegen blevek er biz d'an oaled. Neuze r a zeuio eur p lac 'h fur, lirzin, kenedek davedout. D'ezi da rei d'it neuze tri zamm^ d a zebri, pep t a m m kement hag eur vi yar-ouez. A n tammou-se a rankez lonka en eur st laka da j'avedou, hag en eur ruilha d a zaou­lagad e-barz da glopenn.

K I M I A D A R M E Z E G - S O R S E R

Page 29: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

Teñzor eun tiegez, — yod-kerc'h, Perc'henniez eur voger, — karteUou moc'h. Perlez eun ti, — viou yer. P'en devoe roet d'in an holl draou-se da zebri,

ar Mezeg-Sorser a roas d'in da eva : — Dal, emezañ, eur bannac'h war-c'horre ar

boued, eur bannac'hig hepken, peadra da derri sec'hed ugent den : laez diennek, laez dizienn, laez livriz, laez trenk, laez kaouled, laez tarzet, laez tro, laez a ranker chaok'at, laez a ra e-barz ar gorzail­henn eun trouz e-giz eun tourz o viejal, en doare ma lavar ar banne kenta d'ar banne diweza: (( M'hen tou d'it, ki galous, ma tiskennez d'an traoñ, me a savo d'an nec'h, rak n'eus ket a lec'h evidomp hon-daou er c'hastell-mañ ».

Hag evel-se, Mab Konglin, dieub e vezi diouz pep kleñved, nemet unan, kleñved ar furien hag an dud jentil : ar foerell.

A m a n ez echu ar weledigez.

T E C ' H A N D I A O U L L O N T E K

O klevout an danevell-mañ ha roll an holl draou lipous-se, an diaoul lontek a oa oc'h ober e reuz e gourlañchenn ar roue ne voe ket evit padout gant ar c'hoantegez. Ken na zeuas er-maez eus penn ar roue, en eur lipat e. vuzellou.

E d o Mab Konglin keit-se 'atao o souba an tammou kig er mei hag oc'h ober d'ezo tremen dirak genou ar roue a-raok o lonka e-unan.

. E u r wech evel-se, setu ma lammas Mab ar Val­loz er-maez, hag o sanka e grabanou en tamm kig a oa e dourn ar c'hloareg, e tec'has gantañ a-dreuz d'an oaled, betek dindan ar gaoter.

Page 30: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

— 31 -

P A R E I D I G E Z A R R O U E

— Bervit laez-mintin hag amann fresk evit a r roue, eme V a b Konglin.

Evel-se e voe graet. E u r gwele a voe kempennet neuze evit Katal , w a r

eun dorchenn dumek, ha sonerien ha c'hoarierien a zidu'as anezañ betek serr-noz.

E n nozvez-se e kouskas an holl. Antronoz e savas ar roue, hag e lakaas e zourn

war e zremm : kement hag eun aval e oa pep gli zenn warni.

H a troet e voe 'ax gaoter warnañ. — Doue ha Berc 'hed r a vezint trugarekaet ! eme

V a b KongHn, en eur stlaka palv eun dourn w a r e e'henou hag egile war genou a r roue.

— Petra 'zo d'ober bremañ ? eme B i c h a n . — Eun dra aes-meurbet, eme V a b Konglin. R a

vo kaset er-maez eus an ti-mañ kement den a zo e-barz, kement loen hag ivez an aour, an arc 'hant ha pep tra a dalvoudegez.

(Hag hervez lavar ar ouizieien, ne chômas ket en ti peadra da dalvezout troad eur c'houil, nemet evel just ar gaoter hag an diaoul e -barz ) .

Neuze e voe serret an ti ha pevar mell tantad enaouet aman hag ahont. P a ne voe mui anezañ nemet un tour ruz o flamma hag o flammina, e sail­has an diaoul war an nein.

— Serrit ho kenou holl ! eme V a b Konglin. — M'hen tou, eme an diaoul, e-barz da c'henou-fce.

M'ab Konglin, eo e karfen mont. Hogen, peogwir ez out eun den Doue, ne rin ket.

Hag e lammas e-touez pobl an ifern.

Page 31: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

— 32 —

Mab Konglin a voe roet d'ezañ e c'hopr : eur vuoc'h diouz pep buorz, eun oñsad digant pep I^erc'henn-ti, eur vantell diouz pep iliz, eur bizaoued aour, eur marc 'h kalloc'h kembreat, eun dañvad gwenn diouz pep ti ha pep sout être Korkig ha Karn .

P E R Z I O U A R W E L E D I G E Z

Pep skouarn ra glevo, pep teod r a lavaro an istor-mañ, a zo bet danevellet gant an henaourien hag ar ouizieien ha lakaet dre skrid el levriou evel ma voe displeget gant an Ael d a V a b Konglin.

Tregont perz a zo d'ar weledigez-mañ. Setu darn anezo :

Neb en deus he selaouet ne glevo netra glac'htirus e-pad bloaz.

A n dud nevez a glev anezi da zeiz o eured o devo eun hêr a-raok en em zispartia.

A n ti nevez a vo displeget ennañ kent eun istor ail bennak, korf maro ebet n e vo douget er-maez eus an ti-se ; ne vo dienez na berrentez ennañ biken ; ha ne vo ket distrujet gant an tan.

Neb a zispleg a n istor-mañ e n devo da c'hopr : eur vuoc'h du ha gwenn skouarnet-ruz, eur roched lien nevez hag eur vantell c'hloan gant he spilhenn, digant eur roue, pe eur rouanez, pe daou bried, p e eur merour, pe eun denjentil bennak.

F I N I T

Page 32: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

Diskleríadur

ardaoui v . ober ardou pe orbidou. aviel an « aviolou » a veze lakaet © kerc'henn Mab

Konglin a oa pennad-ou eus ar Skritur Sakr^ skxivet en oun doare ispisial, gwriet e tammou mezer ruz, ha binniget gant eur beleg. Tal-vezout a r.aent da draezou enep-hud.

biorc'h g. eun doare bier. i

briifaot ag . lontek.

kaal-dantek as. eun doare kaol, dantek o deliou.

kartei g.-iCHi tamm bras (a gig, h. a . ) .

kebr g.-OU an treust a zoug koadach eun doenü. keitrann. gg.-ou unan eus rannou eun dra trouc'het e

lod enn ou in gal ,

kiavier Hester klao. .

krap g . - O U bac'b pe klocbed bras.

dluzet ag*. brizellet evel eun dluz. i

fars breset fars ennañ sukr ha viou. foas g.-ioil doare kouign, a vez debret peurliesa gant

silzig hag amann.

fufentl gg.-ou, fulad eHienenn. ^

galOUS ag . taget gant ar c'hal.

gwípad g. laez glas. mab ar skiant pe « mab ar ouiziegez » (a mic lé-

g i n d ) . Evel-se e komzer d'eur c'hloareg.

Page 33: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

— 34 —

mab ar valloz ( m a c mallachtaiaa) an diaoul.

manifragenn gg.-ed maouez teo.

mol debret e veze ar mel, e-giz temz-boued, gant a r c'hig (Notennou diwaT-benn ar Grelted koz, Penntad X , eil mouladur, p. 5 0 ) .

saoter g.-iou levr salmou.

sout g g.-ou kraou-deñved.

Strapenn gg.-ou bac'b da s taga al loened.

tellesk g. doaire ibezin mat da zebri.

toulled g.-ou al llagaienn a zalc'li ar roeñv war speu­renn eur vag.

torchad g.-ou torcli .

turlutal V. trei^distrei dibaouez.

Page 34: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

Notennou L E V R I O U S K O L

lîrnail eun nebeut kcvredigeziou o paouez en em glevout evil eiiib.iiiji levriou-skol brezonek-gallek. Eur menez mal, hep mar. lía koulskoude, rei d'imi) anzav ne domp ket krenn a-du gant ar iiienoz-se. N'eus digarez ebet, a gredomp, evit ober gant ar galleg, zoken skoaz-ouz-skoaz gant ar brezoneg. Ma vije bet al levriou c brezoneg hepken, gant pebez plijadur hor bije roet hon asanl hag hoi- skoazell î

'Ne vern penaos, chañs val d'an embregerez nevez. Al levr kerda da veza inoulei, hini an Ao. Bozec, a c'heller fizi-out e vo I a i V o u d u s - m c ui be t,

Evil gouzout hiroo h, skriva d'an Ao. L e Clec'h, person Koa­dou, die \A>ngamp.

L I Z I R I D I A N K E T

Daou vandad, kasel d'imp war-dro an 8 a viz eost, a zo bel dianket gant ar post. Setu aman ar pez hon eus gellet gouzout diw^ar o fenn :

100 lur, eus Brest (mandad niv. 457). 10 lur, eus Sant-Brieg (mandad niv. 845). An arc'hant a zo bet paeet dlmp, hogen hep ano ar gafierien.

An Ao. G.

B R E Z O N E G A R V U G A L E

l^oi'ou miz eosl : an Ao. des Déserts : 10 1. — Saout : 50 1. — en holl : 60 1.

Levriou kaset : Penmarc'h : 95 1. — S. Gwazeg : 50 1. — en holl : 145 1.

Chom a rae er c'hei", d'ar c'henta a wengolo : 600 1. ;i0.

K A N I M A D I G G W A L A R N

Profou miz eost : Mona Sohier : 10 1.

holl : 210 1.

Moraer : 200 1. - - en

Page 35: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

Nevez - embannet

COURS ÉLÉMENTAIRE DE DRETON gant ROPARZ HEMOIV

Prlz (dre ar post) : 12 Inr

Al levremi genta hepke» : 3 lor Al levrennoa 2, 3, 4 : 9 lur

E GWERZ E TI «' GWALARIV "

Page 36: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

Diwar ar 15 a viz HERE 1932 :

K A N N A D I G G W A L A R N

Kazetenn nevez e brezoneg

aes da gompren

Eun niverenn bep miz

Ma fell d'eoc'h kaout plijadur a-hed ar bloaz, Iakaît dioustu hoc'h ano evit kaout ar C'han-nadig nevez.

Savet eo bet evidoc'h, n'eus forz pâou oc'h, koz pe yaouank, paour pe binvidik.

Skrivet e vo en eun doare aes da gompren, e brezoneg evel ma vez komzet war ar maez.

Ennan e vo imajou kaer, hag e-leiz.

Ennan e vo keleîer a bep seurt traou dudlus, traou kentelius, traou fentus.

Priz ar c'houmanant-bloaz D E K LUR

(Brolou estren : 15 lur)

Page 37: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

NIVERENN MIZ H E R E 1 9 3 ^

KANNADIG G W A L A R N

K E L E I E R AR MIZ

Kontadenn :

AR VLEIZEZ

AN E L E K T R I 8 I T E HAG AL LABOUR-DOUAR

G. AR YANN, EUR B E A J O U R A VREIZ

DRE AR VRO

PAJENN AR MERC'HED

PAJENN AR VUGALE

A-ZEHOU HAG A - G L E I Z

FENTIGELLOU

HOR B O E 8 T - L I Z I R I

Page 38: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

J . Kerrien. -J . M. Synge.

Roparz Hemon. — Diviet.

T. G. Murray.

1926

A R R O C ' H T O U L L . — Diviet. W A R A ^ \ R G H D ' A R x M O R . — 2 lur r25

1927

- A N A O T R O U B T M B O C ^ H E T E B R E I Z .

N E V E Z - A M Z E R . 4 lur, 4 lur.„ TONKADUR BUGALE TUIREANN. -

G. Th. Rotman. — PRINSEZIG AN DOUR. Diviet. G E R I A D U R G A U L E K - B R E Z O N E K A G O ] R F x \ ; D U R E Z .

Diviet.

Aeschulos. 12 lur.

B . Potter.

1 9 2 8

PROMETHEJUS BRBE'T, AR BERSED.

P E R AR C'HONIKL. 1 lur. G. Th. Rotman. H . Andersen. —

~ PRINSEZIG EN DEUR. — 5 lur. PLAC'HIG VIHAN AR MOR. — 3 lur 60.

Roparz Hemon. — GERIADURIG-DOURN BREZONEK-GALLEK.

Roparz Hemon. 3 lur.

AR SIMBOL. -

lur. YEZADUR B E R R AR BREZONEG.

0 lur 50

1929

Meven Mordiern. -— ISTOR AR BED, levrenn I. — 14 lur. M. Gourlaouen. — L E V R AL LOENED. — 1 lur 75. A. Blok. ~ AR PLAC'H DIANAV. 4 lur. G. Th. Rotman.

— 5 lur. NIJADENN AN AOTROU SKANVIG.

A. Brizeug. — TELBNN ARVOR, FURNEZ BREIZ. ^ 6 lur. Roparz Hemon. REIZSKRIVADUR AR BREZONEG. —

3 lur. . . . .

Page 39: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

E J n G i " t > a . n n a d L i i r » i o i x O ^ ^ a l a m

1930

Meven Mordiern. — ISTOR AR BED, levrenn II. — 10 lur. MARVAILHOU AR VRETONED. — Diviet. ENKLASK DIWAR-BENN STAD AR BREZONEK E 1928.

— 4 lur. GERIADURIG ESPERANTEK-BREZONEK. — 4 lur. Roparz Hemon.

— 2 lur 50. EUN DRO E KEMBRE (Gwalarn 24).

1931

Abeozen. PEVAR MARVAILH. 3 lur. Roparz Hemon. ^ EUR BREIZAD OC'H ADKAVOUT

BREIZ. — 15 lur. OWEN HA LUNET. — 3 lur. DIARMUID HA GRAINNE. — 5 lur. Tanguy Malemanche. — AR BAGANIZ. — 10 lur. Sei Chonagon. — NOTENNOU AR GOUBENNER. 3 lur. Roparz Hemon. — LINA. AN TAN E TI KERNASPREDEN

(peziou-c'hoari). — 4 lur. Boccaccio. — AR MARVAILHER ITALIAT. — 5 lur.

1932

Meavenn. — IWERZON DISHUAL, SKOL S. ENDA. — 4 lur. X . de Langlais. — KANOU EN NOZ. — 10 lur. D. K. Kongar. — AR WAZIG. — 3 lur. Y. Drezen. — AN DOUR EN-DRO D'AN INIZI. — 4 lur. Meavenn. — PA C'HOUEZ AVEL WALARN. — 5 lur. Meven Mordiern. — ISTOR AR BED, levrenn III. — 8 lur. Hoffmann. — AN TASMANT DIMEZET. — 4 lur.

M o u l e r e z 17, ru d ' A l g e s i r a s , B r e s t . Ar Merour : Y . L E D R É K E N

Page 40: GWALARN OCTOBRE 1932 - mnesys-viewer.archives-finistere.frmnesys-viewer.archives-finistere.fr/accounts/mnesys_cg29/datas/... · — Petr emaoc'a soñh eobej r ?em e ar mevel. —

G A L A « . 3V

Kelc'hgelaouenn lennegel miziek krouet e 1925

Reiner : Roparz Hemon

Koumanantou : 30 lur ar bloaz (broiou estren : 35 lur) .

Chomlec'hiou: pep kouma»na»nter a gemm e chomlec'h e-doug e vloavez-koumanant a die kas pevar real evit ar mizou.

Daurnshridou : an dournskridou a die beza skri­vet gaoït an dournskriverez pe skrivet sipis-meurbet, war eun tu hepken eur ar folleain, gant kalz a lec'h être al linennou. An dournskridou ne vezont ket kaset en-dro d'an oberourien.

Kasa^ennou: ipep tra, — lizer, pakad pe ar­c'hant, — a die beza kaset d'ar renerez pe d'ar mererez hep ano den ehetj, ha d'ar chomlec'h-mafi hepken :

G W A L A R N

Boite Postale 75

BREST

(C.€. 96-38, Rennes)

Priz : 4 Lu r