วั�สดุ�อุ�ปกรณ์�และเคร��อุงมื�อุ

วั�สดุ�อุ�ปกรณ์� • ขดุยาจุ�ดุก�นย�งที่��มื�สาร d – allethrin 0.3% w/w จุ�านวัน 1

กล�อุง• ขดุยาจุ�ดุก�นย�งที่��มื�สาร citronella oil 3% w/w จุ�านวัน 1 กล�อุง• ขดุยาจุ�ดุก�นย�งที่��มื�สาร pynamin Forte 0.2 % w/w จุ�านวัน 1 กล�อุง• ขดุยาจุ�ดุก�นย�งที่��มื�สาร esbiothrin 0.1 % w/w จุ�านวัน 1

กล�อุง• ไมื ข�ดุไฟ จุ�านวัน 1 กล�อุง• ถุ�งพลาสติ%กใส จุ�านวัน 50 ถุ�ง• หน�งยาง จุ�านวัน 50 เส น• สารละลาย ether จุ�านวัน 10 ล(กบาศก�

เซนติ%เมืติร

เคร��อุงมื�อุ

• ชุ�ดุอุ�ปกรณ์�จุ�บย�ง จุ�านวัน 3 ชุ�ดุ

• กล อุงสเติอุร%โอุ จุ�านวัน 1 อุ�น

• ติ( แชุ�เย.น จุ�านวัน 1 อุ�น

• เข.มืเข��ย จุ�านวัน 3 อุ�น

วั�ธี�ดุ��เนิ�นิก�รทดุลอุง

ข�/นติอุนขอุงการที่�าโครงงาน

ชุ�วังระยะเวัลา2550 25

51พ.ค.

มื�.ย.

ก.ค.

ส.ค.

ก.ย.

ต.ค.

พ.ย.

ธี.ค.

มื.ค.

1.การก�าหนดุป0ญหาที่��จุะที่�าการศ2กษา2.วัางแผนงานการที่ดุลอุง3.ที่�าการที่ดุลอุงติามืแผนงานที่��ไดุ วัางไวั 4.น�าผลการที่ดุลอุงที่��ไดุ มืาวั%เคราะห�และสร�ป5.จุ�ดุที่�าเล�มืโครงงาน

ตอุนิท�� 1: ก�รจั�บย�งท��มื�เก�ะพ�กท��อุ�ส�สมื�คร

เมื��อุย�งมืาเกาะพ�กที่��ผ( ที่�าการที่ดุลอุง ให น�าชุ�ดุอุ�ปกรณ์�จุ�บย�งที่��เติร�ยมืไวั มืา จุ�บย�ง โดุยใชุ หลอุดุแก วัคลอุบไวั ที่��ติ�วัย�ง

น�ามื�อุมืาป5ดุที่��ปากหลอุดุแล วัสอุดุหลอุดุแก วัเข าไปในติ�วั

แก วัที่��มื�ฝาเป5ดุไวั

ตอุนิท�� 2 : ก�รจั��แนิกย�งแต"ละชนิ�ดุโดุยวั�ธี�ส�ณ์ฐ�นิวั�ทย�

น�าย�งที่��ไดุ จุากการจุ�บไปวัางยาสลบอุ�เที่อุร�

น�าไปวัางไวั ในถุาดุแก วั ก�อุนน�าไปส�อุงดุ(ดุ วัยกล อุงสเติอุร%โอุ

ตอุนิท�� 3 : วั�ธี�ค��นิวัณ์ร&อุยละก�รป'อุงก�นิย�ง

ค��นิวัณ์ไดุ&จั�ก ส)ตร

% Repellency =

ผลก�รทดุลอุง

Table1 : ร&อุยละก�รป'อุงก�นิย�งภ�ยในิเวัล� 2 ช��วัโมืงขอุงส�รอุอุกฤทธี�/ในิย�ขดุก�นิย�ง

ผลก�รทดุลอุง

ชนิ�ดุขอุงส�รอุอุกฤทธี�/ช�ดุ

ควับค�มืD –

allethrin

Citronella oil

Esbiothrin

Pynamin Forte

ค�าเฉล��ย 55 26 32 7 33

ร อุยละการป8อุงก�นย�ง

53 42 73 40

หมื�ยเหต� ค�าเฉล��ยหมืายถุ2งค�าเฉล��ยจุากจุ�านวันย�งที่��มืาเกาะพ�กที่��ไดุ มืาจุากวั%ธี�ส��มืแบบ Latin Mean Square

Graph1: ร&อุยละก�รป'อุงก�นิย�งขอุงย�ขดุก�นิย�ง

0

10

20

30

40

50

60

ชุ�ดุควับค�มื D –allethrin

Citronellaoil

Esbiothrin PynaminForte

ย�ขดุก�นิย�ง

ค"�เฉล

��ยขอุงย

�ง

* พ%จุารณ์าแยกชุน%ดุขอุงย�ง

Table2 : ร&อุยละก�รป'อุงก�นิย�งภ�ยในิเวัล� 2 ช��วัโมืงขอุงส�รอุอุกฤทธี�/ในิย�ขดุก�นิย�ง

ชนิ�ดุขอุงย�ง ร&อุยละก�รป'อุงก�นิย�งD – allethrin

Citronella oil

Esbiothrin

Pynamin Forte

Cx. gelidus 77.26 71.24 94.48 85.95

Cx. Tritaeniorhynchus

53.33 93.33 90 66.67

Cx. vishnui 90.91 54.55 100 63.64

Cx. Quinquefasciatus

100 80 60.24 40

Ae. Aegypti 100 -50 100 0

* พ%จุารณ์าแยกชุน%ดุขอุงย�ง

Graph2: ร&อุยละก�รป'อุงก�นิย�งขอุงย�ขดุก�นิย�ง

-60

-40

-20

0

20

40

60

80

100

120

ชุน%ดุขอุงย�ง

ร อุยล

ะการป

8อุงก�น

D – allethrin

Citronella oil

Esbiothrin

Pynamin Forte

สร�ปก�รทดุลอุง

สร�ปผลก�รทดุลอุง

ก�รวั�เคร�ะห�ค"�ควั�มืแตกต"�ง

งานวั%จุ�ยน�/เป:นเปร�ยบเที่�ยบควัามืสามืารถุในการป8อุงก�นย�งขอุงสารอุอุกฤที่ธี%<ในยาขดุก�นย�งภาคสนามืโดุยการศ2กษาวั%จุ�ยขอุง Birley และคณ์ะ(1987) พบวั�า ในภาคสนามืที่��เมื�อุงล%เวัอุร�พ(ล ประเที่ศอุ�งกฤษ สารอุอุกฤที่ธี%< Esbiothrin 0.1 % w/w มื�ร อุยละการป8อุงก�นย�ง 84% โดุยมืากกวั�ายาขดุก�นย�งที่��ไมื�มื�สารอุอุกฤที่ธี%<ที่��มื�ร อุยละการป8อุงก�นย�ง 39% ขอุง Yap และคณ์ะ (1990) พบวั�า ในภาคสนามืที่��ประเที่ศมืาเลเซ�ย สารอุอุกฤที่ธี%< 0.28% D-allethrin มื�ร อุยละการป8อุงก�นย�ง 70.9 โดุยมืากกวั�ายาขดุก�นย�งที่��ไมื�มื�สารอุอุกฤที่ธี%<ที่��มื�ร อุยละการป8อุงก�นย�ง 29% และขอุง Apiwat Tawatsin และคณ์ะ (2001) พบวั�าสารอุอุกฤที่ธี%< citronella oil มื�ร อุยละการป8อุงก�นย�ง Ae. Aegypti 100% และร อุยละการป8อุงก�นย�ง Cx. quinquefasciatus 100%

สร�ปผลก�รทดุลอุง

ก�รวั�เคร�ะห�ค"�ควั�มืแตกต"�ง

จุากการที่ดุลอุงพบย�งภายในโรงเร�ยนมืห%ดุลวั%ที่ยาน�สรณ์�ที่��มื�จุ�านวันมืากที่�/งหมืดุ 5 species ค�อุ Cx. gelidus Cx. vishnui Cx. tritaeniorhynchus Cx. quinquefasciatus และ Ae. Aegypti จุากการเปร�ยบเที่�ยบการป8อุงก�นย�งขอุงสารอุอุกฤที่ธี%<ในยาขดุก�นย�งพบวั�าสารอุอุกฤที่ธี%< Esbiothrin 0.1 % w/w มื�ร อุยละการป8อุงก�นย�ง 3 ชุน%ดุส(งส�ดุ ค�อุ ย�ง Cx. gelidus 94.48% ย�ง Cx. vishnui 100% และย�ง Ae. Aegypti 100 % สารอุอุกฤที่ธี%< Citronella oil 3% w/w มื�ร อุยละการป8อุงก�นย�ง Cx. tritaeniorhynchus ส(งส�ดุ ค�อุ 93.33 % สารอุอุกฤที่ธี%< D – allethrin 0.3% w/w มื�ร อุยละการป8อุงก�นย�ง 2 ชุน%ดุส(งส�ดุค�อุ ย�ง Cx. quinquefasciatus 100 % และย�ง Ae. Aegypti 100 %

มืาติรฐานขอุงอุงค�การอุนามื�ยโลกระบ�วั�ายาขดุก�นย�งที่��มื�ประส%ที่ธี%ภาพควัรมื�ร อุยละการป8อุงก�นย�งติ�/งแติ�ร อุยละ 50 ดุ�งน�/น Esbiothrin และ D-allethrin มื�ประส%ที่ธี%ภาพในการป8อุงก�นย�งในสถุานที่��และเวัลาดุ�งการที่ดุลอุง

ข&อุเสนิอุแนิะ

จุากผลการที่ดุลอุงผล%ติภ�ณ์ฑ์�ยาขดุก�นย�งมื�ผลดุ�งเชุ�นผลการที่ดุลอุงเฉพาะในชุ�วังเวัลาที่��ที่�าการที่ดุลอุงเที่�าน�/นค�อุ 20.00 -21.00 น . เน��อุงจุากย�งจุะมื�ชุ�วังเวัลาในการหาอุาหารที่��ติ�างก�น ดุ�งน�/นการที่ดุลอุงน�/จุ2งไมื�สามืารถุครอุบคล�มืถุ2งย�งที่�กชุน%ดุ ถุ าเป:นย�งชุน%ดุอุ��นนอุกเหน�อุจุากการที่ดุลอุงจุะติ อุงมื�การที่�าการที่ดุลอุงติ�อุไปในพ�/นที่��และเวัลาที่��เหมืาะสมืก�บย�งชุน%ดุน�/นๆ