ตอนท ๒

การจดกจกรรมคายวทยาศาสตรของศนยวทยาศาสตรเพอการศกษา

ขอนแกน

ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน เปนสถานศกษาสงกดสำานกงานสงเสรมการศกษานอกระบบและการศกษาตามอธยาศย สำานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ กระทรวงศกษาธการ จดตงขนตามมตคณะรฐมนตร เมอวนท ๑๖ สงหาคม ๒๕๓๗ สถานทตงอยตดกบถนนมตรภาพ อำาเภอบานไผ จงหวดขอนแกน มเนอท ๕๑ ไร ๓ งาน ๙๙.๖ ตารางวา มพนทใหบรการ ๗ จงหวด ไดแก จงหวดขอนแกน อดรธาน เลย หนองบวลำาภ หนองคาย สกลนคร และบงกาฬรวมทงจงหวดทมเขตตดตอใกลเคยงกบอำาเภอบานไผ สามารถเดนทางไปใชบรการไดสะดวก เชน จงหวดมหาสารคาม กาฬสนธ และชยภม โดยศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน มบทบาทหนาทในการสงเสรมและจดการศกษาดานวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงแวดลอม ใหแกประชาชนทวไป รวมทงนกเรยน นกศกษาทงในระบบและนอกระบบโรงเรยน

ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน ไดเปดใหบรการอยางไมเปนทางการ ตงแตป พ.ศ. ๒๕๔๑ โดยจดกจกรรมสงเสรมการศกษาดานวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงแวดลอม อยางตอเนอง ทำาพธเปดอยางเปนทางการ เมอวนท ๑๐ มนาคม ๒๕๔๒ โดยนายธานนทร กรยวเชยร ประธานองคมนตร ผแทนพระองค ศาสตราจารย ดร. สมเดจพระเจาลกเธอ เจาฟาจฬาภรณวลยลกษณ

8

อครราชกมาร เปนประธานในพธเปด ไดดำาเนนการจดกจกรรมทหลากหลายใหแกกลมเปาหมาย ทงทเปนประชาชนทวไป และนกเรยนนกศกษาทงในและนอกระบบโรงเรยน รวมทงการจดกจกรรมคายวทยาศาสตร ซงไดดำาเนนการมาแลวหลายรนตงแตปงบประมาณ ๒๕๔๒ เปนตนมา

ลกษณะการจดกจกรรมคายวทยาศาสตร แบงออกเปน

๒ ลกษณะ คอ

๑. จดในสถานท หมายถง การจดกจกรรมคายโดยใชสถานทของศนยวทยาศาสตรเพอ การศกษาขอนแกน เปนบรเวณสถานทในการจดกจกรรมคาย ลกษณะของพนทมความเหมาะสม และชวยสรางบรรยากาศของการจดคายไดเปนอยางด เพราะมอาคาร ตนไม และปาไม อปกรณนทรรศการภายในอาคารสามารถจดเปนฐานวชาการไดหลากหลาย เชน นทรรศการทองแดนปโตรเลยม นทรรศการโลกของแมลง นทรรศการพระบดาแหงการประดษฐไทย นทรรศการเทคโนโลยทเหมาะสมและเศรษฐกจพอเพยง นทรรศการพชไรดน นทรรศการดาราศาสตรและอวกาศ นทรรศการชวตสตวนำา นอกจากนยงมฐานวชาการทจดสรางไวภายนอกอาคาร เชน ฐานวชาวทยาศาสตรพนฐาน ประกอบไปดวยอปกรณทใหความรดาน

9

วทยาศาสตรพนฐาน และดาราศาสตรพนฐาน เชน รอก แพนดลม จานรวมเสยง นาฬกาแดด ซงฐานวชาการเหลาน ไมสามารถเคลอนยายออกไปใหบรการนอกสถานทได

นอกจากนศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน ยงมเตนทนอนรปโดมทงขนาดเลกและขนาดใหญไวใหบรการสำาหรบเปนทพกแรม สามารถใหบรการไดประมาณ ๑๐๐ - ๑๒๐ คน ตอรน โดยใชเนอทบรเวณสนามหญาดานขางอาคารเปนสถานทสรางคายพกแรม มหองนำาชาย-หญง เพยงพอตอการใหบรการ การจดกจกรรมคายในสถานท มทงคายประเภทพกแรม และคายไป - กลบ แลวแตความตองการของสถานศกษาหรอหนวยงานทมาใชบรการ

10

๒. จดนอกสถานท หมายถง การขอความรวมมอในการใชสถานทจากหนวยงานอนเปน สถานทจดคาย เชน การนำากลมเปาหมายไปจดกจกรรมคายทอทยานแหงชาตภเวยง อทยานแหงชาตภเรอ ปาสงวนแหงชาตภฝอยลม เปนตน และอกลกษณะหนงคอ ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน เคลอนทไปจดคายใหกบหนวยงานหรอสถานศกษาตาง ๆ ทประสานขอความรวมมอมา โดยหนวยงานหรอสถานศกษานน ๆ เปนผจดเตรยมสถานทและเตรยมการในดานตาง ๆ ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน ไปสนบสนนการดำาเนนงานกจกรรมคายใหตามความเหมาะสม เชน การจดฐานวชาการดานวทยาศาสตรพนฐาน ซงจะมรถนทรรศการเคลอนท ๒ คน (จดแสดงนทรรศการบนรถ) และอปกรณวทยาศาสตรพนฐานทสามารถนำาเคลอนยายไปไดอก จำานวนหนง จดกจกรรมการแสดงทางวทยาศาสตร (Science Show) กจกรรมกลมสมพนธและนนทนาการ กจกรรมบรรยายทางวชาการ กจกรรมใหความรเรองดาราศาสตรพนฐาน และตงกลองดดาวชวงกจกรรมภาคคำา

คายทกษะชวตนกศกษา กศน. คายวทยาศาสตรและสงแวดลอม ทอทยานแหงชาตภเรอ จ.เลย ทภฝอยลม อ.หนองแสง จ.อดรธาน

11

คายวทยาศาสตร ทโรงเรยนตาง ๆ คายวทยาศาสตร ท กศน.อำาเภอตาง ๆ

ในการจดคายทกครง ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน มขนตอน วธการจด และเตรยมการเพอใหเหมาะสมกบกลมเปาหมาย และบรรลวตถประสงคของการจดคายแตละรน โดยคำานงถงเรองตาง ๆ ดงตอไปน

เปาหมายการตงเปาหมายของการจดคายแตละครง ไดมการประชม

ปรกษากนตงแตขนการวางแผนการเตรยมการ มการตงเปาหมายไวใหชดเจนวา การจดคายแตละครงตองการใหผเขาคายไดรบประสบการณดานใด เนนความรดานใด เชน ดานวทยาศาสตร เทคโนโลย ดานคณตศาสตร ดานสงแวดลอม หรอบรณาการความรเกยวกบการศกษาอาเซยนผนวกเขากบความรดานวทยาศาสตร เพอเปนการเตรยมความพรอมเขาสประชาคมอาเซยน เปนตน การไดมาซงเปาหมายดำาเนนการโดย มการปรกษาหารอกนกบคณะคร หรอตวแทนนกเรยน นกศกษาทจะมาเขาคาย โดยศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน ไดมการออกแบบสำารวจความตองการของผรบบรการ วามความตองการเนนความรทไดรบไปในทศทางใด โดยใหกรอกขอมลในใบจองคายเพอเลอกหลกสตรคายและกจกรรมการเรยนรไดตามความตองการ ทงนเพอใหตอบสนองเปาหมายความตองการของผรบบรการใหไดมากทสด ปจจบน การดำาเนนงานจด

12

กจกรรมคายของ ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน ไดมการพฒนาใหมหลากหลายหลกสตรเพอใหผรบบรการ ไดเลอกตามความตองการและความสนใจ ดงน

๑. คายวทยาศาสตร ๒. คายสงแวดลอม๓. คายดาราศาสตร๔. คายนกประดษฐนอย๕. คายวทยาศาสตรสอาเซยน

กลมเปาหมาย

กอนการดำาเนนงานจดกจกรรมคาย ตองรขอมลของกลมเปาหมายโดยละเอยด เชน ภมลำาเนา อาย จำานวนคน ระดบความรพนฐาน ความตองการการศกษา ฯลฯ เพอจะไดเตรยมกจกรรมและเนอหาทางวชาการใหเหมาะสมกบกลมเปาหมายและเกดประโยชนสงสด โดยไดประสานกบหนวยงาน/สถานศกษาทตดตอมาขอเขาคาย และกำาหนดใหจดสงรายชอ จำานวนผรบบรการ ตลอดทงรายละเอยดความตองการดานตาง ๆ มาพรอมกบใบจองคายใหทราบลวงหนากอนทกครง

13

วตถประสงคเมอทราบเปาหมายและกลมเปาหมายแลว ไดมาพจารณากำาหนด

วตถประสงคของกจกรรมคายเพอใหบรรลถงเปาหมายวาในการเขาคายครงนมวตถประสงคอยางไร ตองการใหผเขาคายไดอะไรบาง มการวเคราะหจดประสงคเพอกำาหนดจดประสงคการเรยนร และพฤตกรรมทคาดหวงจากการเขาคาย

กจกรรมการกำาหนดเนอหากจกรรม ไดคำานงถงความตองการของกลม

เปาหมายเปนสำาคญ กจกรรมหลก ๆ ทควรพจารณา คอ๑. สวนของกจกรรมสรางเสรมความร โดยจดในลกษณะฐาน

การเรยนรทางวชาการ ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน มรปแบบการจดฐานการเรยนรอยหลายฐาน แตละฐานไดจดทำาแผนการจดกจกรรมการเรยนรตามเนอหาหลกสตรของสถานศกษา ดงนน การจดกจกรรมคาย แตละครง ผรบบรการจงสามารถเลอกฐานวชาการใหสอดคลองกบวตถประสงค และเหมาะสมกบกลมเปาหมายไดตามความตองการและความสนใจ

๒. สวนของกจกรรมเสรมดานสนทนาการ โดยมจดมงหมายเพอเตรยมความพรอมใหแก

14

กลมเปาหมายกอนทจะเขาสกจกรรมตาง ๆ ทกำาหนดไว กจกรรมนใชสำาหรบการอนเครอง เกรนนำา สรางความคนเคยกนระหวางสมาชกชาวคาย สรางบรรยากาศใหเกดความสนกสนานระหวางการ เขาคาย การทำากจกรรมกระบวนการกลมสมพนธ หรอจดแทรกเขาไวกอนกจกรรมทางวชาการ เปนกจกรรมนำาเขาสบทเรยน การเลอกกจกรรมตองใหเหมาะสมกบกลมเปาหมาย โดยคำานงถงพนฐานเรอง เพศ อาย และระดบการศกษาดวย กจกรรมสนทนาการทสามารถเลอกใชได เชน เพลง เกม และการละเลนตาง ๆ กจกรรมกายบรหาร กจกรรมการแขงขน ฯลฯ

การดำาเนนงาน ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน ดำาเนนงานกจกรรม

คายทกหลกสตร ดงน

15

๑. กอนถงกำาหนดวนจดกจกรรมคาย ไดจดใหมการประชมคณะกรรมการดำาเนนงานอก ครงหนง เพอซกซอมความเขาใจและตรวจสอบความพรอมในแตละดาน ตลอดจนรบทราบปญหาอปสรรค และรวมกนเสนอแนะแนวทางการปองกนและแกไขปญหาทอาจเกดขน

๒. จดกจกรรมตามแผนงานทวางไว โดยใหทกคนทเกยวของยดถอตารางกจกรรมคาย เปนหลก หากมการเปลยนแปลงตองแจงใหทกคนไดรบทราบ

๓. จดประชมคณะกรรมการดำาเนนงานและคณะวทยากรประจำาฐานวชาการ ในระหวางการดำาเนนงานกจกรรมคายตามความเหมาะสม เพอรบทราบปญหาอปสรรคและรวมกนหาวธการแกไข

๔. สรป ประเมนผล ภายหลงจากเสรจสนการจดกจกรรมในวนสดทายกอนปดคาย

คาใชจาย ปจจบน ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน ไดมการ

ประกาศจดเกบเงนรายไดของสถานศกษา สำาหรบคาใชจายในการจดกจกรรมคายแตละหลกสตร ขนอยกบระยะเวลาในการเขาคายและจำานวนของผรบบรการ รายละเอยดคาใชจายดไดจากใบจองกจกรรมคาย ( ภาคผนวก หนา ๑๒๔ )

การมอบวฒบตรศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน มอบวฒบตรใหแก

สมาชกชาวคายทมผลการประเมนผานกจกรรมการเรยนรทกคน โดยทำาพธมอบวฒบตรกอนพธปดคายทกครง รวมทงคณะคร-อาจารยจากหนวยงาน/สถานศกษาทมาจดกจกรรมคายจะไดรบมอบวฒบตรทกคน ( ตวอยางวฒบตร ในภาคผนวก หนา ๑๒๖ )

16

คายวทยาศาสตรสอาเซยนการดำาเนนงานคายวทยาศาสตรสอาเซยน ของศนยวทยาศาสตร

เพอการศกษาขอนแกน เปนการบรณาการกจกรรมทางวชาการดานวทยาศาสตร ตามหลกสตรสถานศกษาของศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน และกจกรรมการเรยนรสอาเซยน โดยอาศยรปแบบและแนวทางการจดกจกรรมอาเซยนในสถานศกษามาใชเปนกรอบแนวทางในการดำาเนนงาน เพอใหผสมผสานเขาดวยกนอยางเหมาะสม การออกแบบการจดกจกรรมการเรยนรคายวทยาศาสตรสอาเซยน ยงคงยดหลกการและวธการดำาเนนการจดกจกรรมการเขาคายโดยทวไป ทตงอยบนพนฐานการใหทงความรคความสนกสนานและประสบการณตรงแกผรบบรการ

คายวทยาศาสตรสอาเซยน ไดดำาเนนการจดกจกรรมตามตารางคายวทยาศาสตรสอาเซยน หลกสตร ๒ วน ๑ คน โดยจดภายในสถานทของศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน ซงไดมการพฒนาฐานการเรยนรอาเซยนศกษาเพมขนอก ๑ ฐานการเรยนร ไดวเคราะหเนอหาและกจกรรมเพอใหสอดคลองกบบทบาทหนาทและภารกจหลกในการเปนแหลงเรยนรดานวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอมของศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกน ซงตองใหความสำาคญกบเนอหาและกจกรรมเพอสงเสรมการเรยนรทางดานวทยาศาสตร เทคโนโลย และสงแวดลอมเปนประการสำาคญ สำาหรบ

17

เนอหาการเรยนรอาเซยนศกษา มความจำาเปนทจะตองดำาเนนการใหสอดคลองกบวตถประสงคในการขบเคลอนกจกรรมการเรยนรเกยวกบประชาคมอาเซยน ไดออกแบบกจกรรมการเรยนรและจดประสบการณใหผเรยนไดลงมอปฏบตจรง ซงเปนไปตามแนวทางการจดกจกรรมการเรยนรทผเรยนไดรบประสบการณตรง โดยดำาเนนการในลกษณะคายสรางสรรคทเนนการสรางความตระหนกเรองประชาคมอาเซยน เพอเปนการเตรยมความพรอมในการเขาสประชาคมอาเซยนใหแกผรบบรการ อยางมประสทธภาพและเหมาะสม

18

ตารางคายวทยาศาสตรสอาเซยน หลกสตร ๒ วน ๑ คน

ณ ศนยวทยาศาสตรเพอการศกษาขอนแกนอำาเภอบานไผ จงหวดขอนแกน

-------------------------------------------------------------------------------

วนท หนง

๐๘.๓๐ น. - เดนทางจากสถานศกษา ถงศนยวทยาศาสตรเพอการศกษา ขอนแกน อำาเภอบานไผ จงหวดขอนแกน

๐๘.๓๐ ๐๙– .๓๐ น. - รายงานตว / ปฐมนเทศ / พธเปด๐๙.๓๐ ๑๐– .๐๐ น. - กจกรรมละลายพฤตกรรม / สราง

ความคนเคย๑๐.๐๐ ๑๐– .๓๐ น. - ทดสอบกอนเรยน๑๐.๓๐ ๑๒– .๐๐ น. - ตะลยแหลงทองเทยวเชง

วทยาศาสตร ๒ ฐาน ( แบง ๓ กลม เขาฐานการเรยนร

วทยาศาสตรแบบเวยนฐาน ใชเวลาฐาน ๆ ละ ๔๕ นาท เรอง โลกของ

แมลง ปโตรเลยม พระบดาแหงการประดษฐไทย )

๑๒.๐๐ ๑๓– .๐๐ น. - รบประทานอาหารกลางวน๑๓.๐๐ ๑๓– .๓๐ น. - กจกรรมนนทนาการ๑๓.๓๐ ๑๔– .๑๕ น. - ตะลยแหลงทองเทยวเชง

วทยาศาสตร ๑ ฐาน

19

๑๔.๑๕ ๑๕– .๓๕ น. - ทองโลกอาเซยน ๑๕.๓๕ ๑๖– .๓๐ น. - ฐานวชาชวตชาวคาย ( การใชชวต

อยรวมกนในคาย )๑๖.๓๐ ๑๘– .๐๐ น. - ภารกจสวนตว / รบประทานอาหาร

เยน๑๘.๐๐ ๑๙– .๐๐ น. - การแสดงของนกเรยน/นกศกษา (

กลมประเทศอาเซยน )๑๙.๐๐ ๒๐– .๐๐ น. - ทองอวกาศ ( โปรแกรม Starry

Night – ระบบสรยะ) / กจกรรมสองกลองดดาว๒๐.๓๐ ๒๑– .๐๐ น. - สวดมนต / ไหวพระ / เขานอน

วนท สอง

๐๕.๓๐ ๐๗– .๓๐ น. - ออกกำาลงกาย / พฒนาคาย / ภารกจสวนตว

๐๗.๓๐ ๐๘– .๐๐ น. - รบประทานอาหารเชา๐๘.๐๐ ๐๘– .๓๐ น. - พฒนาจต ( ศาลาวดโพธศรโสภณ

)๐๘.๓๐ ๐๙– .๐๐ น. - กจกรรมนนทนาการ๐๙.๐๐ ๑๒– .๐๐ น. - กจกรรมแรลลอาเซยน * ( ๕

กจกรรม ๆ ละ ๓๕ นาท )๑๒.๐๐ ๑๓– .๐๐ น. - รบประทานอาหารกลางวน๑๓.๐๐ ๑๓– .๓๐ น. - กจกรรมนนทนาการ๑๓.๓๐ ๑๔– .๓๐ น. - กจกรรมการแสดง Science

Show “ สรางระบบคด ปลกจตวทยาศาสตร ”

๑๔.๓๐ ๑๕– .๐๐ น. - ทดสอบหลงเรยน๑๕.๐๐ ๑๕– .๓๐ น. - ประเมนผล / มอบวฒบตร / พธปด

20

๑๕.๓๐ น. - เดนทางกลบ

หมายเหต ตารางนอาจเปลยนแปลงไดตามเหมาะสม * กจกรรมแรลลอาเซยน

๑. ตามหาอาเซยน ๒. รวมพลงอาเซยน ๓. อดรอยรวอาเซยน

๔. จตกรอาเซยน ๕. ใบคำาอาเซยน