โดย นายอภิวัฒน์ ศรศักดา...
TRANSCRIPT
โครงการออกแบบเครองเรอนประเภทลอยตวใหปรบเปลยนรปแบบได : โดยไดแรงบนดาลใจจากลกษณะการพบบรรจภณฑใบตอง
โดย นายอภวฒน ศรศกดา
การคนควาอสระนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศลปมหาบณฑต สาขาวชาการออกแบบผลตภณฑ ภาควชาการออกแบบผลตภณฑ
บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2555
ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร
สำนกหอ
สมดกลาง
โครงการออกแบบเครองเรอนประเภทลอยตวใหปรบเปลยนรปแบบได : โดยไดแรงบนดาลใจจากลกษณะการพบบรรจภณฑใบตอง
โดย นายอภวฒน ศรศกดา
การคนควาอสระนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศลปมหาบณฑต สาขาวชาการออกแบบผลตภณฑ ภาควชาการออกแบบผลตภณฑ
บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2555
ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร
สำนกหอ
สมดกลาง
FREE STANDING FURNITURE DESIGN BE ABLE TO TRANSFER : INSPIRATION BY THE CHARACTERISTIC OF FOLD PACKAGE FROM BANANA LEAF
By Mr. Apiwat Sornsakda
An Independent Study Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree Master of Fine Arts Program in Product Design
Department of Product Design Graduate School, Silpakorn University
Academic Year 2012 Copyright of Graduate School, Silpakorn University
สำนกหอ
สมดกลาง
บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร อนมตใหการคนควาอสระเรอง “ โครงการ ออกแบบเครองเรอนประเภทลอยตวใหปรบเปลยนรปแบบได : โดยไดแรงบนดาลใจจากลกษณะการพบบรรจภณฑใบตอง” เสนอโดย นายอภวฒน ศรศกดา เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศลปมหาบณฑต สาขาวชาการออกแบบผลตภณฑ
สำนกหอ
สมดกลาง
ง
54155349: สาขาวชาออกแบบผลตภณฑ
ค าส าคญ: เครองเรอนประเภทลอยตว/ปรบเปลยนรปแบบ/ลกษณะการพบบรรจภณฑ
ใบตอง
อภวฒน ศรศกดา : โครงการออกแบบเครองเรอนประเภทลอยตวใหปรบเปลยน
รปแบบได : โดยไดแรงบนดาลใจจากลกษณะการพบบรรจภณฑใบตอง อาจารยทปรกษา
การคนควาอสระ : อาจารย อนทรธน ฟารมขาว
การคนควาอสระครงนมจดประสงคเพอศกษาลกษณะการพบของบรรจภณฑใบตองทม
เอกลกษณเฉพาะตว ดวยรปแบบ เทคนค วธการ และน าลกษณะพเศษมาออกแบบเครองเรอน
ประเภทลอยตว การวจยนไดจดท าผลตภณฑตวอยางจากเครองเรอนประเภทเกาอเดยวลอยตวมา
ใชในการออกแบบ ใหมลกษณะทสอถงแรงบนดาลใจจากการพบบรรจภณฑใบตองทสามารถ
ปรบเปลยนรปแบบการใชงานได
ผวจยไดพฒนาผลงานจาก รปแบบการทรงตวของโครงสรางระนาบใบตองททบซอนกน
การบดมวนเขาหากน การสอดคลอง การเหนบหรอซอนสวนปลายของบรรจภณฑใบตอง จง
กอใหเกดการสรางรปทรงใหมขน กลายเปนเครองเรอนทมลกษณะเดนจากเอกลกษณของการพบ
ใบตองทสามารถปรบเปลยนรปแบบได
ภาควชาออกแบบผลตภณฑ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร
ลายมอชอนกศกษา………………………………………… ปการศกษา 2555
ลายมอชออาจารยทปรกษาการคนควาอสระ…………………………….……
สำนกหอ
สมดกลาง
จ
54155349: MAJOR: PRODUCT DESING
KEYWORD: FREE STANDING FURNITURE DESIGN, TRANSFER, FOLD OF
PACKAGE FROM BANANA LEAF
APIWAT SORNSAKDA: PROJECT DESIGN FOR FREE STANDING
FURNITURE DESIGN BE ABLE TO TRANSFER: INSPIRATION BY THE
CHARACTERSITIC OF FOLD PACKAGE FROM BANANA LEAF.INDEPENDENT
STUDY ADVISOR: INTHANU FARROMKAO
The objective of this project in order to study about fold of package from banana
leaf.That has individual about The Format, The Technical, and The Methods and apply to
design the Free Standing Furniture. The project has to create sample product from free
standing chair furniture design. This indicate to inspiration from the fold of package from
banana leaf and able to transfer.
The researcher result to develop from balance format plane structure overlay of
banana leaf. Furl, volution,insertion and hiding tip of package banana leaf. That was
creative the new form. Therefore become to the furniture design the characteristic
identity from the fold of package from banana leaf and able to transfer.
Department of Product Design Graduate School, Silpakorn University
Student’ signature………………………… Academic Year 2012
Independent Student Advisor’s signature …………………………
สำนกหอ
สมดกลาง
ฉ
กตตกรรมประกาศ
การศกษาหลกสตรศลปมหาบณฑต โครงการออกแบบเครองเรอนประเภทลอยตวให
ปรบเปลยนรปแบบได : โดยไดแรงบนดาลใจจากการพบบรรจภณฑใบตอง ส าเรจลลวงดวยด
เพราะไดรบความอนเคราะหความรวมมอจากบคคลหลายทานทไดสละเวลาใหความร ใหค าสง
สอน ใหการแนะน าและขอคดเหนทมคณคาและเปนประโยชนตองานวจยเปนอยางยง
ผวจยขอกราบขอบพระคณ บดามารดา และครอบครว ศรศกดา ทคอยเปนพลง เปน
ก าลงใจ คอยสนบสนนชวยเหลอดานตางๆ ทกขนตอนดวยดเสมอมา
ขอขอบคณอาจารยทปรกษา อาจารย อนทรธน ฟารมขาว ผใหค าปรกษาใหความรให
ค าแนะน าและใหขอเสนอแนะในการท างานวจยสารนพนธใหส าเรจลลวงไปดวยด ขอขอบคณ
คณาจารยภาควชา ออกแบบผลตภณฑทกทานทใหค าแนะน าสงสอนและมอบวชา ความรใน
การศกษาตลอดระยะเวลาทผานมา
สดทายนผวจยขอขอบคณเพอนๆสมยเรยนปรญญาตร และเพอนรวมหลกสตรทกทาน
ส าหรบก าลงใจในการท าวจยและความชวยเหลอในดานตางๆทท าใหการคนควาอสระใน
การศกษาครงนส าเรจลลวงไปดวยด
สำนกหอ
สมดกลาง
ช
สารบญ
บทคดยอภาษาไทย……………………………………………………………………………..……….....
บทคดยอภาษาองกฤษ..……………………………………………………………………………………
กตตกรรมประกาศ…………………………….…………………………………………………………...
สารบญตาราง….…………………………………………………………….…………………………….
สารบญภาพ……..…………………..……………………………………………………………………..
บทท
1 บทน า……………………………………………………………………………………………….
ความเปนมาและความส าคญของปญหา…………………………………………………..
วตถประสงคของการวจย…………………………………………………...………………
ขอบเขตของการวจย…..……………………………………………………………………
นยามศพทเฉพาะ…………………………………………………………………………...
ประโยชนของการวจย………………………………………………………………………
2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ………………………………………………………………........
ขอมลเบองตนเกยวกบเครองเรอน….…………….…….….………………………….……
เครองเรอนประเภทลอยตวกบระยะการใชงาน...……..…………………………..………..
ระยะองศาการมองของเครองเรอนประเภทตดผนง……………………………..…………
ตวอยางเครองเรอนทมลกษณะการพบ……………………………..…………………...…
ประวตความเปนมาของบรรจภณฑจากวสดธรรมชาต……………………………….……
ขอมลเบองตนเกยวกบการออกแบบ……………………………………………….….……
องคประกอบของงานออกแบบ (Elements of Design)……………………………………
สเพอการออกแบบผลตภณฑ…………………………………………...…………….……
หลกการออกแบบ…………………………………………………………………………...
ทฤษฎการออกแบบรปทรง 3มต……………………………………………………………
ขอมลวสดบางชนดทใชในการทดลอง…….………………………………………..……….
หนา
ง
จ
ฉ
ฌ
ญ
1
1
2
3
3
4
5
5
10
18
20
23
37
46
51
51
53
55
สำนกหอ
สมดกลาง
ซ
บทท
3 วธด าเนนการวจย.…………………………………………………………………………………
เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล ………………….…………….……………………
ขนตอนการวเคราะหขอมล……….………….……………………….......…………………
สรป อภปราย ผลการออกแบบ.………………………………………………..……………
4 การออกแบบและพฒนาแบบ….…………………..……………………………..…………….…
5 สรปผลการศกษาและขอเสนอแนะ…………………………...…………..………………………
รายการอางอง………………………………………………………………………………………………
ภาคผนวก…………………………………………………………………………………………………..
ภาคผนวก ก เขยนแบบเพอการผลต…………………………………………………..…………
ภาคผนวก ข ภาพแสดงขนตอนการท าตนแบบ ภาพแสดงตนแบบ……………………...………
ภาคผนวก ค ภาพแสดงการน าเสนองานชนสมบรณ…...…………………………………..……
ตวอยางแบบสอบถามการท าวจย…………………………………………………………………
ประวตผท าวจย………………………………………………………………………………..…..
หนา
61
61
62
79
80
95
96
98
99
104
112
115
119
สำนกหอ
สมดกลาง
ฌ
สารบญตาราง ตารางท หนา
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
ตารางแสดงชนดของผาดบ…………………………………………………………………….
ตารางจ านวนรอยละของกลมเปาหมายจ าแนกตาม เพศ และ อาย…………………………..
ตารางจ านวนรอยละของกลมเปาหมายจ าแนกตามระดบการศกษา อาชพ และรายได….…..
ตารางแสดงจ านวนรอยละของกลมเปาหมายจ าแนกตามประเภทสถานทพกและเหตผลการ
เลอกใช………………………………………………………………….…………………
ตารางจ านวนรอยละของกลมเปาหมายจ าแนกตาม ความถในการเลอกซอเครองเรอนและ
การหาขอมล…………………….………………………………….……………………..
ตารางจ านวนรอยละของกลมเปาหมายจ าแนกตามการตดสนใจ….……………………….…
ตารางจ านวนรอยละของกลมเปาหมายจ าแนกตาม ลกษณะประโยชนใชสอยทตองการ.……
ตารางจ านวนรอยละของกลมเปาหมายจ าแนกตาม ลกษณะพนผวของเกาอและการ
พจารณา.………………………………………………………………………………….
ตารางแสดงรปแบบบรรจภณฑใบตองประเภทหอบรรจ……….………………………………
ตารางแสดงรปแบบบรรจภณฑใบตองประเภทรองรบ……….………………………………..
59
62
63
64
65
66
66
67
72
73
สำนกหอ
สมดกลาง
ญ
สารบญภาพ ภาพท หนา
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
ลกษณะการจดเครองเรอนทมเกาอพกผอนเปนประธาน ……………………………………..
การจดเครองเรอนเปนกลมไวกลางหอง ……………………………………………………….
การจดเครองเรอนใหชดผนง …………………………………………………………………..
การใชงานชนวางโลง …………………………………………………………………………..
ระยะการใชงานลนชกของตตดผนง …………………………………………………………...
ระยะการใชงานลนชกของต เอกสาร …………………………………………………………..
ระดบความสงของเกาอ ………………………………………………………………………..
การนงเกาอสามระยะ ………………………………………………………………………….
ระดบการนงเกาอทวไป ………………………………………………………………………..
ระดบการนงเกาอรบแขก ………………………………………………………………………
ระดบการนงเกาอพกผอน ……………………………………………………………………..
การใชงานเกาอขนาดเลก ……………………………………………………………………..
การใชงานเกาอระดบพนหรอหมอนอง ………………………………………………………..
ระยะการใชงานชดรบแขก ……………………………………………………………………..
ระยะการใชงานโตะท างาน …………………………………………………………………….
ระยะการใชงานโตะทวไปและโตะอาหาร ……………………………………………………...
ระยะการใชงานโตะทวไปและโตะอาหาร ……………………………………………………...
ระยะการใชงานระหวางโตะกาแฟและเกาอนงเลน ……………………………………………
ระยะการมองของสายตากบเครองเรอนประเภทตดผนง ……………………………………...
ฉากกนหองมการใชงานทหลากหลาย …………………………………………………………
ชนวางหนงสอและสตทเปนเหมอนฉากกนหองไปในตว ………………………………………
ฉากกนหองนอนกบชนวางหนงสอ …………………………………………………………….
เครองเรอนทมลกษณะการพบจากกระเปาเปนเกาอ ………………………………………….
เครองเรอนทมลกษณะการพบเกาอและทนอนสวนตว ………………………………………..
เครองเรอนทมลกษณะการพบเปนโคมไฟ …………………………………………………….
เครองเรอนทมลกษณะการพบเปนเกาอ ………………………………………………………
8
8
9
10
11
11
12
12
12
13
13
14
14
14
15
16
17
17
18
19
19
20
21
21
22
22
สำนกหอ
สมดกลาง
ฎ
ภาพท
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
เครองเรอนตดผนงประเภทตกแตง …………………………………………………………….
ลกษณะทวไปของใบกลวย …………………………………………………………………….
การหอขนมสอดไสจากใบตอง …………………………………………………………………
ลกษณะของการหอเมยงจากใบตอง …………………………………………………………..
หอขาวนง จ.เชยงใหม .....................................................................................................
การใชงานของใบตองในการรองรบ ……………………………………………………………
กระทงดอกไมจากใบตอง ……………………………………………………………………...
กระทงดอกลอยจากใบตอง ……………………………………………………………………
พานบายศร ……………………………………………………………………………………
การใชงานของใบเตยในการท าขนม …………………………………………………………..
รปแบบการสานปนโต …………………………………………………………………………
การสานเปนกระเชารองขนมสอดไส …………………………………………………………..
การสานใบมะพราวเพอการใชงาน …………………………………………………………….
บหงาจากใบตาล ………………………………………………………………………………
กลองจากใบตาล…………………………………………………….…………………………
กลองจากใบตาล…………………………………………………….…………………………
ลกษณะตนพอหรอกระพอ…………………………………………..…………………………
การใชงานหอขาวเหนยว เรยก ตมใบพอ…………………………………………….…………
ใบบวหอขาว……………………………………………………………………………………
ฟองอดยางพารา…………………………………………………………………………..……
ฟองอด……………………………………………………………………………………….…
แผนโฟม EVA………………………………………………………………………………..…
ผาแคนวาสและผาฝาย…………………………………………………………………………
ภาพหนงเทยมแผน,พลาสตก PE ,พรมอดเรยบ………………………………………….……
การหาแนวทางจากการพบ รปแบบ 3 มต…………………………………………………..…
แบบราง 3 มตจากระนาบทมขนาดแตกตางกน…………………………………………..……
แบบราง 3 มต พบกระดาษเปนเกาอเอนนอน…………………………………………….……
หนา
23
24
26
26
27
27
28
28
29
30
31
32
33
34
34
35
36
36
37
56
57
58
60
80
81
82
83
สำนกหอ
สมดกลาง
ฏ
ภาพท
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
การทดลองหาจดพบจากการยอยระนาบ………………………………………………………
ภาพแบบราง 2 มต น าเทคนคการจบจบของใบตองมาใชในงาน…………………………...…
แบบราง 3 มต พบเปนเกาอขนาดเลก…………………………………………………….……
การทดลองหาการพบทมลกษณะพเศษจากบรรจภณฑใบตอง…………………………….…
ภาพแบบราง 2 มต มการน าเอาถงมารองรบดานลาง…………………………………………
แบบราง 2 มต คนหาลกษณะเดนของผลตภณฑ………...……………………………………
แบบราง 2 มต………………………………………………..…………………………………
ภาพแบบราง 2 มต ชวงท 4 ตอนปลาย…………………………………..……………………
แบบราง 2 มต และ 3 มต แนวทางตนแบบหลก……………………………………….………
แบบราง 2 มต หาแนวทางตนแบบสวนฐาน……………………………………………...……
แบบราง 2 มต ตนแบบสวนฐานแบบสรป………………………………………………..……
แบบรางสรปสดทายและสวนฐาน……………………………………………………..………
ภาพประกอบขนตอนการท ามอคอพจากกระดาษ……………………….……………………
วสดทใชในการท างาน…………………………………………………………………………
ประกอบการท าชนงานภายใน…………………………………………………………...……
ภาพประกอบการท าชนงานภายในผาทใชบชนงานภายนอก………………………………...
ภาพประกอบการท าชนงานภายในโดยการเยบและใสฟองน า……………………………….
ภาพประกอบการท าชนงานภายนอกชนท 3………………………………………………….
ภาพประกอบการท าชนงานภายในตวยดจบกบทพกแขน……………………………………
ภาพประกอบชนงานสวนฐานใชรองรบเบาะ…………………………………………………
ภาพประกอบชนสวนฐานทเสรจสมบรณ……………………………………………………..
ภาพประกอบชนงานทเสรจสมบรณ…………………………………………………………..
ภาพการลอคของชนงาน………………………………………………………………………
เสนอ ทมา วตถประสงค ขอบเขต ประโยชนทคาดวาจะรบ…………………………………..
เสนอขนาดสดสวน และการใชงาน……………………………………………………………
เสนอแนวคด สทใช และภาพสมบรณของชนงาน…………………………………………….
หนา
84
85
86
87
88
89
90
90
92
92
93
94
105
105
106
107
107
108
109
109
110
110
111
113
113
114
สำนกหอ
สมดกลาง
1
บทท 1
บทน ำ
ควำมเปนมำและควำมส ำคญของปญหำ
ในยคทมสงกอสรางเรยกวาอาคารทพกอาศยขนนน มนษยไดสรางวตถเพออ านวยความ
สะดวกตางๆมากมาย และสงอ านวยความสะดวกเหลานไดแพรกระจายเปนลกษณะการใชงานท
แตกตางกนตามภมประเทศ ภมอากาศ วฒนธรรม ประเพณ วถชวต สถานท หรอความแตกตาง
จากวสดทหาไดจากทองถนนนๆ ในประเทศไทยเราเองเครองเรอนกมเอกลกษณทมความแตกตาง
จากประเทศอนเชนกน เครองเรอนจงไดถกคดคนออกแบบเพอใหสอดคลองกบสงเหลาน ดงท
(อดมศกด สารบตร. 2550. หนา 1) กลาววา “เนองจากวฒนธรรมไทยและประเทศในกลม
ตะวนออก และตะวนตกมวฒนธรรมและความเปนอยทแตกตางกนออกไป อนเกดจากศลปะ
วฒนธรรมของแตละชาตไมเหมอนกน ซงบางประเทศนยมการนงนอนบนพน ดวยเหตนเองเครอง
เรอนในอดตของแตละชนชาตจงมความแตกตางกนและมววฒนาการทตางกน” จะเหนไดวาเครอง
เรอนมความสมพนธเกยวของกบกจกรรมการใชงานของมนษย ดงนน การออกแบบเครองเรอนจง
ตองค านงถงการใชงานและความสมประโยชน เครองเรอนบางประเภทมหนาทใชงานหลกจาก
ลกษณะของตวเอง เชน เกาอ กมการใชงานหลกเพอรบน าหนกของมนษย โตะรบประทานอาหารก
มไวรบน าหนกจานชาม อาหาร หรอน าหนกของมนษย ชนวางรองเทากมหนาทรบน าหนกและเกบ
รองเทา เปนตน
(วฒนะ จฑะวภาต. 2553. หนา 12) กลาวไวเกยวกบการออกแบบเครองเรอนวา
“การออกแบบทดขนอยกบการแสดงออกของรปรางทดและการจดวางในต าแหนงทเหมาะสม
ผออกแบบตองค านงถงความสมพนธระหวางเครองเรอน ขนาดของหองและกจกรรมภายในหอง
นนเพอจดวางเครองเรอนใหเกดความสวยงามไดรบประโยชนใชสอยเตมท และสอดคลองกบ
สภาพความเปนอยของผพกอาศย” การจดวางเครองเรอนกบทพกอาศยจงเปนอกกรณท
ผออกแบบตองค านงถงกอนการออกแบบ เพอใหเครองเรอนมความสมประโยชนตอทวาง
สำนกหอ
สมดกลาง
2
การใชงาน สะดวกตอการขนยาย และมความสวยงาม ซงการออกแบบกจะเกยวพนกบผ ท
จะเลอกซอเชนกน
ปจจบนทพกอาศยประเภทหองเชา คอนโด อพารทเมน และทาวโฮม ไดเจรญเตบโตตาม
จ านวนประชากรและความตองการมพนทสวนตวมากขน ทพกอาศยเหลานตางมพนทการใชงาน
แตกตางกนตามการออกแบบ จงท าใหความตองการของผอยอาศยทจะมเครองเรอนภายในหอง
ถกค านงถงในเรองของความคมคา และสมประโยชนมากขนดวย เครองเรอนจงมสวนทท าใหหอง
ดแคบลง หรอลดพนทการใชงานของหองลง เครองเรอนประเภทตดตงกบอาคารกท าใหยากตอ
การเคลอนยายตอเตม ในขณะทปจจบนผใชมความตองการทจะเปลยนแปลงและจดตกแตงหอง
ดวยตวเองมากขน เครองเรอนทไดรบความสนใจประเภทหนง คอเครองเรอนทสามารถถอด
ประกอบได หรอเครองเรอนทมการเปลยนรปแบบการใชงานมากกวาหนงรปแบบ เพราะเครอง
เรอนประเภทนสามารถตอบสนองความตองการของผใชบางกลมทอยากจะมเครองเรอนท
ปรบเปลยนรปแบบไดในเครองเรอนชนเดยว หรอสามารถยอ-ขยายขนาดใหงายตอการขนยาย
บางประเภทสามารถปรบเปลยนเพอน าไปใชนอกสถานทได เรยกไดวาเปนเครองเรอนทสะดวก
ตอการใชงาน เปนตน
จากเนอหาทกลาวมา ท าใหผวจยมแนวคดทจะศกษา พฒนาและออกแบบเครองเรอน
ส าหรบปรบเปลยนรปแบบการใชงานได เพอใหเกดความสมประโยชนตอการใชงาน ดวยการ
น าเอาวธการพบบรรจภณฑจากใบตองทมเอกลกษณมาเปนแรงบนดาลใจในการออกแบบ
วตถประสงคในกำรวจย
1. เพอศกษารปแบบบรรจภณฑจากใบตองจ าแนกลกษณะรปแบบและการใชงาน
2. เพอศกษาทดลองหารปแบบจากการพบบรรจภณฑทจะน าไปใชในงานออกแบบ
3. เพอออกแบบเครองเรอน ทสามารถปรบเปลยนการใชงานไดมากกวาหนงรปแบบ
สำนกหอ
สมดกลาง
3
ขอบเขตในกำรวจย
การวจยนมงเนนการศกษา ทดลอง เพอหาแนวทางการออกแบบเครองเรอนส าหรบ
ปรบเปลยนการใชงานได โดยมขอบเขตการศกษาดงน
1. ขอบเขตดานรปแบบ
- ศกษารปแบบการพบของบรรจภณฑจากใบตองและวสดธรรมชาตบางชนดท
จะน ามาใชในการออกแบบ (เนนบรรจภณฑจากใบตอง)
- ศกษารปแบบของเครองเรอนตามทองตลาดทสามารถเปลยนรปแบบการใช
งานได
2. ขอบเขตดานประโยชนการใชงาน
- เปลยนการใชงานไดมากกวาหนงรปแบบ
- สามารถใชงานไดจรง
3. ศกษาวสด(วสดขนอยกบการทดลอง)
- วสดทมน าหนกเบามความยดหยนบดตวไดและมความแขงแรงในตว
4. ขอบเขตดานความงาม
- ความงามของระนาบและรปทรง
นยำมศพทเฉพำะ
เครองเรอนประเภทลอยตว
ในการวจยนหมายถง วตถ สงของทสามารถเคลอนยายได รองรบกจกรรมการใช
งานของรางกายมนษย (เชนเครองเรอนการนงและเตยงนอน) หรอมไวส าหรบเกบขาวของ
เครองใช ในทนรวมถงเครองเรอนจากการออกแบบทางดานศลปะดวย เรยกวางาน
ประดบตกแตง
สำนกหอ
สมดกลาง
4
ปรบเปลยนรปแบบ
ในการวจยนหมายถง การเปลยนแปลงของรปแบบหนงเปนอกรปแบบหนง
แรงบนดำลใจ
ในการวจยนหมายถง แรงกระตนใหเกดความคด และการกระท าจาก
ภายในจตใจ
กำรพบบรรจภณฑใบตอง
ในการวจยนหมายถง บรรจภณฑจากใบตองทมลกษณะหอหม บรรจ หรอ รองรบ
สนคาเพอไมใหเกดการเสยหาย หรอเพอใหเกดความสวยงาม
ประโยชนทคำดวำจะไดรบ
1. สามารถออกแบบชดเครองเรอนทเปลยนแปลงการใชงานไดมากกวาหนงรปแบบและ
มความเหมาะสมกบพนทใชงาน
2. สามารถออกแบบชดเครองเรอนจากรปแบบและลกษณะการพบของบรรจภณฑ
ใบตองได
3. น าภมปญญาทเกดจากรปแบบการพบ มาใชในงานออกแบบ โดยแสดงใหเหนถงขอ
ไดเปรยบของเทคนคเฉพาะทกระบวนการทางอตสาหกรรมไมสามารถท าได
สำนกหอ
สมดกลาง
5
บทท 2
เอกสารงานวจยทเกยวของ
ขอมลเบองตนเกยวกบเครองเรอน
เครองเรอน
เครองเรอนหรอทเรยกกนในปจจบนวาวาเฟอรนเจอรนน มลกษณะและรปแบบท
แตกตางกนมากมาย แตกไดมผใหความหมายและแบงประเภทไวหลายวธ ทงนผวจยขอใชค า
วาเครองเรอนโดยตลอดเพอใหเกดความเขาใจในหวขอ ทผวจยตงขน
1. การแบงเครองเรอนตามลกษณะทตง ม 2 ประเภท คอ
1.1 เครองเรอนภายนอกอาคาร (Out-door furniture)
เปนเครองเรอนทอยนอกอาคาร เชน สวนสาธารณะ ถนน ทสาธารณะทวไป
เครองเรอนในประเภทน จะมลกษณะททนตอสภาพดนฟาอากาศ และทนตอการท า
กจกรรมของมนษยและสตว ตางๆ เปนตน ท าใหเครองเรอนประเภทน มการใชวสดและ
โครงสรางทแขงแรงเพออายการใชงานทยาวนาน
1.2 เครองเรอนภายในอาคาร (In-door furniture)
เปนเครองเรอนทใชงานในทพกอาศยตางๆ เชน บาน ส านกงาน หรออาคารทวไป
เครองเรอนชนดนเปนประเภททเกยวของกบกจกรรมของมนษยโดยตรง ซงจะตองมความ
ส าพนธกบการใชงานของรางกาย หรอมความสมพนธกบพนทภายในอาคาร เนอทวาง
ทางเดน ขนาดของหองทเหมาะสมกบรางกายของมนษย เปรยบเสมอนกบมนษยเปนจด
ศนยกลางและมเครองเรอนเปนสงแวดลอม
สำนกหอ
สมดกลาง
6
2. การแบงเครองเรอนตามรปรางลกษณะ แบงเปน 3 ประเภท คอ
2.1 ประเภทต (Box-type furniture)
เครองเรอนประเภทนสวนใหญแลวถกใชงานในดานเกบภาชนะสงของตางๆ และ
ตองมการออกแบบเพอใชรบน าหนกภาชนะสงของเหลานดวย สนองความตองการทงดาน
ความสวยงามและประโยชนใชสอย ไดแก ต เตย ตสง ตแบบเปด ตแบบปด ตแขวน
ชนวางของ เปนตน
2.2 ประเภทขา (Leg-type furniture)
เครองเรอนประเภทนจะมการออกแบบเพอการใชงานกบการรบน าหนกของมนษย
ตางๆ โดยตรงสงของและอปกรณตางๆ เปนสงรองลงมา ไดแก เกาอประเภทตางๆ โตะ
ประเภทตางๆ และเตยง เปนตน
2.3 ประเภทบ (Upholstery-type furniture)
เครองเรอนประเภทนจะมโครงสรางภายในประกอบดวย ฟองน า ฟองยาง ใย
สงเคราะห เสนใยตางๆซอนอยภายใน สวนใหญแลวจะใชรองรบน าหนกของมนษย เชน
เกาอบนวมลกษณะตางๆ
3. การแบงเครองเรอนตามลกษณะการตดตง แบงเปน 3 ประเภท คอ
3.1 เครองเรอนประเภทตดตงถาวร (Built-in furniture)
เปนเครองเรอนทถกสรางขนตดกบอาคาร หรอสรางพรอมกบอาคาร
มลกษณะพเศษเฉพาะโดยการออกแบบใหเหมาะสมกบอาคารนนๆ
สำนกหอ
สมดกลาง
7
3.2 เครองเรอนแบบลอยตว (Free standing furniture or movable furniture)
เปนเครองเรอนทสามารถเคลอนยายไดตามความตองการของผใช สวนใหญ
มน าหนกเบา หรออาจถอดประกอบได บางประเภทมลกษณะคลายงานประตมากรรม
มความสวยงามเขามาเกยวของ เชน โตะ เกาอ โซฟา เตยงนอน เปนตน
4. การแบงเครองเรอนตามสถานทใชงาน แบงเปน 4 ประเภท คอ
4.1 เครองเรอนทใชในบานทพกอาศย เชน เกาอ โตะ ต เตยง ชนวางของตางๆ
4.2 เครองเรอนทใชในส านกงาน เชน โตะท างาน โตะในหองประชม เกาอท างาน
ตเกบเอกสาร เปนตน
4.3 เครองเรอนทใชในทชมชน เชน เกาอในสวนสาธารณะ เกาอในชานชาลา
ตไปรษณย เปนตน
4.4 เครองเรอนทใชในหองปฏบตการ เชน เกาอท าฟน เตยงคนไข โตะทดลอง
วทยาศาสตร เปนตน
5. เครองเรอนประเภทตกแตง (Decorative Furniture)
หมายถงเครองเรอนทใชประดบตกแตง บานเรอน อาคาร ส านกงาน เชน ภาพวาด
กรอบรป ฉากกนหอง โคมไฟ พรม ผามาน เครองเซรามค รปปน เปนตน
การจดวางเครองเรอน
การจดวางเครองเรอน (Placement of Furniture) ควรค านงถงพนทการใชงาน พนทวา
มมมองทสวยงาม ปญหาเรองพนทแคบ ควรจดวางเครองเรอนใหเหมาะสมกบสถานท
มหลกการจดวางดงน
1.การจดวางใหมประธาน (Principle Unit) หมายถง การจดวางใหมจดเดน
จดรอง และองคประกอบ ควรจดวางเครองเรอนชนใหญหรอทมรปแบบพเศษไวในทเดน
สะดดตา หรอในทเหมาะสมดลไมเกะกะขวางทางเสรมดวยเครองเรอน
ชนรองลงมาใกลๆกน เพอเนนจดประธานใหดเดน
สำนกหอ
สมดกลาง
8
ภาพประกอบท 1 ลกษณะการจดเครองเรอนทมเกาอพกผอนเปนประธาน
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต http://strikebacktactics.com/forums/index.
เมอ 28/10/2555
2.การจดวางใหเปนกลม (Island Type) หมายถง การจดวางเครองเรอนทงเลก
และใหญไวกลางหอง หรอมมใดมมหนงของหอง ในกรณทบรเวณหองนนมหนาตางมาก
ภาพประกอบท 2 การจดเครองเรอนเปนกลมไวกลางหอง
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต http://strikebacktactics.com/forums/index.
เมอ 28/10/2555
9
3.การจดวางแบบธรรมดา (General Type) หมายถง การจดวางเครองเรอนใหชด
ผนง หรอการจดวางเครองเรอนทมมใดมมหนงของหอง หรอจดวางทแยงมมเพอใหมพนท
ทางเดนกวางขนเพอเพมพนทการใชงาน
ภาพประกอบท 3 การจดเครองเรอนใหชดผนง
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต http://strikebacktactics.com/forums/index.
เมอ 28/10/2555
นอกจากการจดตามหลกการทกลาวมาแลว ยงมการจดตามลกษณะการนงหรอ
วฒนธรรมประเพณอก เชน บางทมการจดวางเครองเรอนใหมการใชงานในระดบเดยวกนกบพน
นงและนอนกบพน หรอบางทอาจจะยกระดบพนขนเพอใหเกดความแตกตางของพนทการใชงาน
สวนใหญจะเปนวฒนธรรมของชาวตะวนออก เชน ในประเทศญป น เปนตน
ขอมลเบองตนเกยวกบการใชงานเครองเรอน
พนฐานของการน าเอาขอมลสมบตทางกายภาพและขนาดสดสวนของรางกายไปใชใน
การออกแบบคอ การหามตทเหมาะสมส าหรบงานออกแบบ ม มต 2 ประเภททจะน าไปใชในการ
ออกแบบได นนคอ
มตเผอ (clearance dimensions) หมายถง การมชองวางทนอยทสดระหวางคนท างาน
กบสถานงาน เชน การควบคม การใชงาน และการบ ารงรกษาเครองจกร ระยะเผอมขนไดโดย
คนรปรางใหญจากกลมประชากรทเปนผ ใช (เชน ขนาดของประตนาจะไดมาจากมตของผใชทม
รปรางใหญทสด)
10
มตเออมถง (reach dimensions) หมายถง ชองวางทมากทสดทยอมไดส าหรบคนทจะ
ควบคมเครองจกร ไดมาจากมตทนอยทสดในกลมผใช (เชน ความสงของคนโยกไดมาจาก
คนทเลกทสด)
เครองเรอนประเภทลอยตวกบระยะการใชงาน
ระยะการใชงานเครองเรอนทผศกษาน ามาเปนขอมลเบองตนน ผศกษาไดเนนการใชงาน
ของเครองเรอนทใชภายในอาคารเปนสวนมาก เพราะเครองเรอนประเภทนมความสมพนธกบการ
ใชงานของมนษยโดยตรงและสอดคลองกบแนวคดทใชในการออกแบบ ผศกษาจงไมไดน าเครอง
เรอนทใชนอกอาคารหรอ สวนรวมมาเปนขอมลดวย โดยจะแบงตาม ประเภทหรอลกษณะการใช
งานของเครองเรอนนนๆ เชน ชนวาง เกาอ โตะขนาดเลก เปนตน
ระยะการใชงานเครองเรอนประเภทต
ภาพประกอบท 4 การใชงานชนวางโลง
11
ระยะท 1 เปนระยะทเกบสงของทจะใชในโอกาสตางๆ ในรอบป เชนผาหมใชในฤดหนาว
ระยะท 2 เปนระยะทเกบสงของทจะใชงานใชสะดวกนานๆครง
ระยะท 3 เปนระยะทใชโดยปกตประจ าวน เปนระยะการทสะดวกกบใชงานมากทสด
ระยะท 4 เปนระยะทเกบสงของทจะใชงานไดสะดวก มน าหนกปานกลาง อาจจะใชงานไมบอยนก
ระยะท 5 เปนระยะทเกบสงของทจะใชงานนานๆครงและมน าหนกมาก
ภาพประกอบท 5 ระยะการใชงานลนชกของตตดผนง
ภาพประกอบท 6 ระยะการใชงานลนชกของตเอกสาร
12
ระยะการใชงานเครองเรอนประเภทเกาอ
ภาพประกอบท 7 ระดบความสงของเกาอ
ความสงของเกาอระดบตางๆนน ขนอยกบการออกแบบใหเขากบการใชงาน เชน เกาอ
ท างานมความเหมาะสมในการใชงาน เกาอนงพกผอนกควรมความสบาย และผอนคลาย เปนตน
ภาพประกอบท 8 การนงเกาอสามระยะ
ภาพประกอบท 9 ระดบการนงเกาอทวไป
13
ภาพประกอบท 10 ระดบการนงเกาอรบแขก
ในการออกแบบเครองเรอนทเปนชดรบแขกควรค านงถงระยะหางหรอการจดวางเพอให
เกดการใชงานทเหมาะสมกบพนทดวย
ภาพประกอบท 11 ระดบการนงเกาอพกผอน
14
ภาพประกอบท 12 การใชงานเกาอขนาดเลก
ภาพประกอบท 13 การใชงานเกาอระดบพนหรอหมอนอง
15
ภาพประกอบท 14 ระยะการใชงานชดรบแขก
ระยะการใชงานเครองเรอนประเภทโตะ
ลกษณะของโตะนนมหลายรปแบบ ขนอยกบพนทการใชงาน เชนโตะหวเตยง โตะรบแขก
โตะรบประทานอาหาร โตะกาแฟ ซงขนาดของโตะจะมเทาใดนนขนอยกบเนอทใชสอยและความ
เหมาะสมกบการใชงาน สวนความสงของหนาโตะตองมความสมพนธกบความสงของเกาอ และ
สรระรางกายของมนษย ผศกษาไดน าภาพเพยงการใชงานทเกยวกบรางกายสวนหนงมาเปนขอมล
เบองตนประกอบการออกแบบดงน
ภาพประกอบท 15 ระยะการใชงานโตะท างาน
16
การใชงานของโตะท างานควรมความสมพนธกบรางกายของมนษย ไมควรมความใหญ
หรอเลกเกนไปและควรมการจดหรอเผอต าแหนงทจะวางอปกรณทเกยวกบการใชงานดวย เชน
หนงสอ หรอลนชกกควรค านงถง การจดเกบและการใชงาน และควรเผอน าหนกอปกรณใหเกด
ความสมดลในการออกแบบ เปนตน
ภาพประกอบท 16 ระยะการใชงานโตะทวไปและโตะอาหาร
17
ภาพประกอบท 17 ระยะการใชงานโตะทวไปและโตะอาหาร
ภาพประกอบท 18 ระยะการใชงานระหวางโตะกาแฟและเกาอนงเลน
18
ระยะองศาการมองของเครองเรอนประเภทตดผนง
เครองเรอนประเภทนสวนใหญจะเปนประเภททใชประดบตกแตง เพราะอยในระดบการ
มองของสายตา เชน โคมไฟตดผนง ภาพแขวนงานศลปะตางๆ ผใชอาจจะมความประสงคทจะ
น าเสนอเครองเรอนประเภทนเพอเปนจดเดนหรอจดดงดดความสนใจตอผพบเหนได ระยะการมอง
หรอการใชงานจงมความส าคญในการใชงานเครองเรอนประเภทน
ภาพประกอบท 19 ระยะการมองของสายตากบเครองเรอนประเภทตดผนง
การใชงานเครองเรอนประเภทลอยตวนนมความหลากหลาย ทงดานของสรระรางกายของ
คนเอเชยกบคนตะวนตก และรปแบบการใชงานกแตกตางกนออกไป ภาพทผศกษาน ามาเปน
ขอมลนจงเปนภาพทมลกษณะของการใชงานโดยรวมเทานน ผศกษาจะไดลงรายระเอยดใน
ขนตอนหรอวสดทเกยวของกบเครองเรอนทจะออกแบบตอไป
ตวอยางเครองเรอนทมประโยชนการใชงานรวมกน
เครองเรอนทมการใชงานรวมกนนนมกเปนเครองเรอนประเภททอยในหองโลงทไมมผนง
กนหรอหองทมพนทการใชงานจ ากด เพราะเปนเครองเรอนทมการใชงานไดหลายรปแบบ
19
ภาพประกอบท 20 ฉากกนหองมการใชงานทหลากหลาย
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต.
http://thedesignhome.com/2011/05/smile-stool-by-fitorio-leksono/
28 กนยายน 2555
ภาพประกอบท 21 ชนวางหนงสอและสตทเปนเหมอนฉากกนหองไปในตว
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต.
http://thedesignhome.com/2011/05/smile-stool-by-fitorio-leksono/
28 กนยายน 2555
20
ภาพประกอบท 22 ฉากกนหองนอนกบชนวางหนงสอ
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต.
http://thedesignhome.com/2011/05/smile-stool-by-fitorio-leksono/
28 กนยายน 2555
จะเหนไดวาการใชงานเครองเรอนใหเกดประโยชนนนอาจท าใหหองเกดพนทวางในการท า
กจกรรมอยางอนดวย และยงเปนการจดรปแบบหองไดอกทางเลอกหนง ส าหรบผ ทมความ
ตองการพนทใชงานเพมเตม
ตวอยางเครองเรอนทมลกษณะการพบ
ปจจบนเครองเรอนประเภทลอยตวทไดรบความนยมชนดหนงคอเครองเรอนทสามารถ
เปลยนแปลงรปแบบใชงานไดมากกวาหนงรปแบบ สามารถใชงานโดยไมสนเปลองหรอกนพนท
ภายในมากนก มความสะดวกตอการเคลอนยาย และอาจจะรวมไปถงความงายตอขนตอนการ
ผลต ผศกษาขอยกตวอยางเครองเรอนประเภททใชงานในการพบหรอเปลยนรปแบบได ดงน
21
ภาพประกอบท 23 เครองเรอนทมลกษณะการพบจากกระเปาเปนเกาอ
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต http://www.archithings.com
28 กนยายน 2555
จากภาพเปนเครองเรอนประเภทเกาอ ทพบเปลยนเปนกระเปาได
ภาพประกอบท 24 เครองเรอนทมลกษณะการพบเกาอและทนอนสวนตว
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต http://strikebacktactics.com/forums/index.
28 กนยายน 2555
จากภาพเปนเครองเรอนทพบคลายลกษณะของกลบดอกไม พบเปนทพกหรอทนอนสวนตว
22
ภาพประกอบท 25 เครองเรอนทมลกษณะการพบเปนโคมไฟ
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต http://strikebacktactics.com/forums/index.
28 กนยายน 2555
จากภาพ พบแลวกลายเปนโคมไฟตงโตะ
ภาพประกอบท 26 เครองเรอนทมลกษณะการพบเปนเกาอ
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต.
www.louisvuitton .com
28 กนยายน 2555
23
ภาพประกอบท 27 เครองเรอนตดผนงประเภทตกแตง
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต.
http://thedesignhome.com/2011/05/smile-stool-by-fitorio-leksono
28 กนยายน 2555
ประวตความเปนมาของบรรจภณฑจากวสดธรรมชาต
การใชวสดจากธรรมชาตนนมมาแตโบราณกาล เนองดวยมนษยไดอาศยธรรมชาตในการ
ด ารงชวตมาโดยตลอด ดงนนวสดจากธรรมชาตจงเกยวของกบมนษยตงแตเกดจนตาย ทงในเรอง
ความเชอ การประกอบพธกรรมทางศาสนา และใชในชวตประจ าวน พชบางชนดไดถกใชเปน
เครองมออ านวยความสะดวกตอการใชชวตในการ หอ หรอบรรจ สงของ
(ฉลาดชาย รมตานนท 2534 : 86 – 90 ) กลาวถงวธการ หอ มด รด รอย ไววา “เกยว
เนองมาจากวฒนธรรมการเสาแสวงหาอาหารของมนษยตงแตยคสมยสงคมลาสตวและเกบ
อาหาร กลาวคอ เมอมนษยยคกอประวตศาสตรลาสตวหรอเกบอาหารไดแลว คงจะตองน าพา
อาหารทไดนนกลบมายงทอยอาศย โดยหาวธทสะดวกและงายตอการขนยาย กจกรรมการ หอ มด
รด รอย ดวยวสดทมอยตามธรรมชาตจงนาจะเกดตงแตยคน”
24
จากวตถประสงคทจะใชในการขนยายแลว ยงท าใหเกดกจกรรมการใชงานทเกดประโยชน
ตามมาอกหลายๆดาน ทงเปนทรองรบ หอหมใหอาหารคงรป เพอปรงรสอาหาร ปกปองถนอม
อาหาร เปนตน รปแบบบรรจภณฑเหลานไดถกถายทอดสบตอกนมา โดยกจกรรมทเกดจาก
ขนบธรรมเนยมประเพณ และความเชอทางศาสนา
ใบกลวยหรอใบตอง
การใชงานใบกลวย หรอใบตอง กบวถชวต
- ใบกลวยมลกษณะเปนแผนใบใหญ มความกวางประมาณ 70 - 90
เซนตเมตร ความยาว 1.7 – 2.5 เมตร ปลายใบมน รปใบขอบขนาน โคนใบ
มน และแผนใบมสเขยว
ภาพประกอบท 28 ลกษณะทวไปของใบกลวย
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต.
http://guru.sanook.com/search/knowledge_search.php.
28 กนยายน 2555
25
ในพธทางศาสนา เชน การเทศนมหาชาต และการทอดกฐน มกใชตนกลวยประดบ
ธรรมาสน และองคกฐน
ในการปลกบาน เมอมพธท าขวญยกเสาเอก จะใชหนอกลวยผกมดไวทปลายเสารวมกบ
ตนออย และเมอเสรจพธกจะมการลาตนกลวยและตนออยนน น ามาปลกไวในบรเวณบาน จากนน
ประมาณ 1 ป หรอเมอปลกบานเสรจแลวพรอมอยอาศย กมกลวยไวกนพอด
ในงานศพ ในสมยโบราณ มการน าใบตองมารองศพ กอนน าศพวางลงในโลง ใชในศลปะ
การแทงหยวกไวทเชงตะกอนเวลาเผาศพ สวนใหญใชกาบกลวยตาน เพราะกาบกลวยตาน ขาว
สะอาด ท าใหหยวกทแทงมลวดลายสวยงาม งานแทงหยวกเปนงานทตองท าหลายคนแลวเอามา
ประกอบกน โดยชางผท าตองสลกเปนลายไทยตางๆ เชน กระจงตาออย กระหนกเปลว ครบสงห
แขงสงห รกรอย และเครอเถา
นอกจากนใบตองยงมบทบาทส าคญมากในพธกรรมตางๆ โดยการน ามาท ากระทงใสของ
ใสดอกไม และประดษฐเปนกระทงบายศร วยหนมอายครบบวช ใบตองจากตนกลวยกจะมาใชใน
พธท าบายศรสขวญ หรอขวญนาค และเมอลาสกขา
พอถงคราแยกเรอน ยกเสาเอก กจะใชกลวยในพธท าขวญเสาเอก ทงยงเปนเครองสงเวย
พอถงคราวตายใบตองสวนหนงของตนกลวย กจะถกน ามาพบเปนกรวย ใสธปเทยนลาตาย พอน า
ศพลงโลง พนโลกกตองลองดวยใบกลวยตานอก และถาบงเอญวาคนตายมยศถาบรรดาศกด กาบ
กลวยทถกชาง"แทงหยวก"ดวยลวดลายสวยงามกจะถกน ามาประดบโลงศพและเชงตะกอนอก
เชนกน
26
ประเภทของงานใบตอง
งานใบตองสามารถแบงเปนประเภทตามลกษณะการน าไปใชงานได ดงน
1. ประเภทใชหอหรอบรรจอาหาร ซงงานใบตองประเภทนพบเหนไดโดยทวไปใน
ชวตประจ าวน งานใบตองประเภทใชหอหรอบรรจอาหารไดแก การหอเพอบรรจ การหอแบบ
รองรบตางๆ เชน กระทง ถาดใบตอง และกระเชา
ภาพประกอบท 29 การหอขนมสอดไสจากใบตอง
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต.
http://strikebacktactics.com/forums/index.php?topic=3751.22
เมอ 28/10/2555
ภาพประกอบท 30 ลกษณะของการหอเมยงจากใบตอง
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต.
http://library.cmu.ac.th/ntic/lannafood/detail_lannafood.php?id_food=110
เมอ 28/10/2555
27
ภาพประกอบท 31 หอขาวนง จ.เชยงใหม
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต.
http://www.oknation.net/blog/print.php?id=303202
เมอ 28/10/2555
ภาพประกอบท 32 การใชงานของใบตองในการรองรบ
ทมา : ผวจย. ตลาดน าตลงชน. 15/09/2555
2. ประเภทกระทงดอกไม มหลายรปแบบ ซงในแตละแบบพฒนาและสรางสรรค
ไดอยางสวยงาม กระทงทก ๆ แบบสามารถน าไปใชไดหลายโอกาส เชน ใชเปนเครอง
สกการบชาพระรตนตรย ใชเปนเครองสกการะพระมหากษตรยและพระราชวงศ, ชด
ขนหมาก เปนตน
28
ภาพประกอบท 33 กระทงดอกไมจากใบตอง
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต.
http://www.thaigoodview.com/node/39935?page=0%2C2
เมอ 02/11/2555
3. ประเภทกระทงลอย กระทองลอย คอ ภาชนะส าหรบใสดอกไม ธป เทยน
สงของ ทลอยน าได สวนใหญประดษฐจากใบตองซงใชในเทศกาลวนลอยกระทง
ภาพประกอบท 34 กระทงดอกลอยจากใบตอง
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต.
http://www.tlcthai.com/loykratong
เมอ 02/11/2555
29
4. ประเภทบายศร บายศร คอ ภาชนะทตกแตงสวยงามเปนพเศษ เพอเปนส ารบ
ใสอาหารคาว หวานในพธสงเวยบชาและพธท าขวญตางๆ ทงพระราชพธและพธของ
ราษฎร บายศรหลวง” คอ บายศรทใชในการประกอบราชพธตาง ๆ สวน “บายศรราษฎร”
คอ บายศรทใชส าหรบสามญชนทวไป แตหากจ าแนกตามการน าไปใช สามารถจ าแนกได
หลายแบบ เชน บายศรเทพ, บายศรพรหม, บายศรใหญ, บายศรบลลงก บายศรตน,
บายศรปากชาม เปนตน ดวยบายศรเปนสงส าคญเกยวของกบความเปนความตาย การ
ประดษฐบายศรจงตองระมดระวง ประดษฐองคประกอบตองครบถวน และความ
ระมดระวงการน าไปใชอยางเหมาะสม เพอความเปนมงคลสรสวสดในชวต
ภาพประกอบท 35 พานบายศร
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต. http://www.gotoknow.org/blogs/posts/228996
เมอ 02/11/2555
นอกจากใบตองทใชในการบรรจหอหมและใชในงานประเพณแลว ยงมบรรจภณฑจากใบ
พชตางๆทมเอกลกษณและความสวยงามของการใชงาน ทผศกษาไดหาขอมลมาเปนตวอยางไว
เพอเปนขอมลขางเคยงเพอใชในการออกแบบ เชน ใบเตย ใบพอ ใบมะพราว ใบบว เปนตน
30
ใบเตย
ใบเตยจดเปนพชจ าพวกหญา แตกเปนกอใหญ มเหงาและล าตนอยใตดน มกานและใบท
โผลขนมาเหนอพนดน ใบออกจากล าตน เรยงเวยนรอบล าตนอยางหนาแนน ใบสเขยวรปเรยวยาว
ประมาณ 8-10 นว ปลายใบแหลม ขอบใบเรยบ เมอขยใบสดจะมกลนหอมเยน นยมคนจากใบ
เพอแตงกลนและสเขยวสวยงามในขนมตางๆ
ใบเตยมน ามนหอมระเหยอยในตว คณคาทางอาหารและสรรพคณทมรสหวาน กลนหอม
มสารคลอโรฟลลชวยลดอาการกระหายน า บ ารงหวใจ และชวยท าใหสดชน อกทงมเกลอแร
แคลเซยม และฟอสฟอรส รากใชเปนยาขบปสสาวะ ใชรกษาเบาหวาน ใบเตยสดยงสามารถน ามา
ต าพอกรกษาโรคหด โรคผวหนง ได
การใชงาน นอกจากทกลาวมาใบเตยยงเปนใบพชอกชนด ทมการน ามาเปนบรรจภณฑ
ตางๆ อก เชน
- ใชรองรบขนมตางๆ
- ท าเปนเครองจกสาน ภาชนะ แตไมคอยมความทนทาน
ภาพประกอบท 36 การใชงานของใบเตยในการท าขนม
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต.
http://gotoknow.org/blog/naree-food/214193.
21 มถนายน 2555
31
ใบมะพราว
มะพราวเปนพชทเจรญเตบโตไดดในพนทเขตรอน และเจรญเตบโตไดดในดนรวนปนทราย
มะพราวเปนพชล าตน เดยว ไมมการแผขยายกงกานสาขา ลกษณะล าตนเปนปลองกลมชขนส
ทองฟา เปนพชทมการเจรญเตบโตของชวงอายยาวนาน ในประเทศไทยพบมากตามแถบชายทะเล
จงหวดทางภาคใต
การใชงานของใบมะพราว
- ใชหอรดขนมใสไส และขนมตางๆ
- ใชสานเปนของเลน เชน ตะกรอ
- ใชสานเปนภาชนะหอสงของ หรอ หอเพอรกษาผลไมขณะยงออนๆ
- กานใบใชเสยบกลด
- และยงใชในการประดบตกแตงตามประเพณทางศาสนา
ภาพประกอบท 37 รปแบบการสานปนโต
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต.
http://guru.sanook.com/search/knowledge_search.php.
21 มถนายน 2555
32
ภาพประกอบท 38 การสานเปนกระเชารองขนมสอดใส
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต.
http://guru.sanook.com/search/knowledge_search.php.
21 มถนายน 2555
ใบตาล
ตาล (Asian Palmyra Palm) เปนพนธไมพวกปาลมขนาดใหญ สกล (Genus) Borassus
ในวงศ (Family) Palmae เปนปาลมท แขงแรงมากชนดหนง และเปนปาลมทแยกเพศกนอยคนละ
ตน ตนสงถง 40 เมตร และโตวดผากลางประมาณ 60 ซม. ล าตนเปนเสยนสด าแขงมาก แตไส
กลางล าตนออน บรเวณโคนตนจะมรากเปนกลมใหญ ใบเหมอนพดขนาดใหญ กวาง 1 – 1.5
เมตร มกานเปนทางยาว 1 – 2 เมตร ขอบของทางของกานทงสองขาง มหนามเหมอนฟนเลอยสด า
แขง ๆ และคมมาก โคนกานแยกออกจากกนคลายคมเหลกโอบหมล าตนไว ชอดอกเพศผใหญ
รวมกนเปนกลมคลายนวมอ เราเรยกวานวตาลแตละนวยาวประมาณ 40 ซม. และโตวดผา กลาง
ประมาณ 1.5 – 2 ซม. โคนกลมชอจะมกาน ชอรวมและมกาบแขง ๆ หลายกาบหมโคนกานชออก
ทหนง ชอดอกเพศเมยกคลาย ๆ กน แตนวจะเปนป มปม ป มปมคอดอกทตดนวตาล ดอกหนง ๆ โต
วดผากลางประมาณ 2 ซม. และมกาบแขง ๆ หม แตละดอก กาบนจะเตบโตไปเปนหวจกลกตาล
อกทหนง ผลกลมหรอรปทรงกระบอกสน ๆ โตวดผากลางประมาณ 15 ซม. ผลเปนเสนใยแขงเปน
มน มกมสเหลองแกมด าคล าเปนมนหมหอเนอเยอสเหลองไวภายใน ผลหนง ๆ จะมเมลดใหญแขง
1 – 3 เมลด
33
ภาพประกอบท 39 การสานใบมะพราวเพอการใชงาน
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต.
http://www.gotoknow.org/blogs/posts/220642
02/11/ 2555
การใชงานใบตาล โดยทวไปขนาดของใบตาลจะมขนาดทใหญกวาใบมะพราวเพยงนด
หนอย การใชงานจงไมคอยแตกตางจากใบมะพราวมากนก และขอบของกานมลกษณะเปนหนาม
แหลมการใชงานจงไมนยมน ามาใชในการหอบรรจภณฑ
จากการรวบรวมขอมลทกลาวมานน ภาพรวมของความนยมใชวสดจากธรรมชาตมาเปน
บรรจภณฑ พบวาการใชงานจากใบกลวยหรอใบตองนนมการใชงานมากกวาวสดชนดอน เพราะ
เปนวสดทหางายและเกดทวทกภมภาคของประเทศ ดวยลกษณะของส ความมนวาว และการใช
งานสะดวก ผวจยจงขอเนนการศกษาไปยงบรรจภณฑจากใบกลวยหรอใบตอง วามเทคนคหรอ
วธการใชงานจากการพบอยางไรบาง นอกจากบรรจภณฑธรรมชาตทกลาวมาแลวยงมบรรจภณฑ
อกหลายชนด ทถกใชเพอตอบสนองประโยชนดานตางๆ ทงนผวจยจะไมขอกลาวถง เนองจากอย
นอกขอบเขตของการศกษา
34
ภาพประกอบท 40 บหงาจากใบตาล
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต.
http://www.weddingsquare.com/forum_posts.as
02/11/ 2555
ภาพประกอบท 41 กลองจากใบตาล
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต.
http://top2dawn.blogspot.com/2011/09/blog-post_14.html
02/11/ 2555
35
ภาพประกอบท 42 กลองจากใบตาล
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต.
http://www.thaiinsuranceetc.com/432/
02/11/ 2555
ใบพอ
ชอวทยาศาสตร: Licuala spinosa Thunb.
ชอวงศ: PALMAE
ชอสามญ: Fan Palm
ชอทองถน: พอ
ถนก าเนด: ทางภาคใตของไทย มาเลเซย อนโดนเซย
ลกษณะวสย: ปาลม
ลกษณะ: เปนปาลมพนเมองทมอยทวไปในประเทศไทยล าตนมลกษณะเปนสง ประมาณ 15 - 20
ฟต ใบเปนรปพด กานใบยาวเลกมใบยอยแตกออกจากกน และแตกออกจากจดเดยวกน ทกาน
ใบแตละใบจะมใบยอยประมาณ 12 - 18 ใบ ตามใบยอยจะมรอยจบ ปลายใบตด ใบยอยยาว
ประมาณ 1 ฟต และกวาง 4-5 นว ใบสเขยวเขมเมอเจรญเตบโตไปสกระยะหนงจะเกดหนอตาม
บรเวณโคนตนมากมาย เจรญเตบโตไดดในทโลงแจง สามารถปลกในสนามหญาเพอใหมนแตกกอ
เปนพมหรอจะท าเปนสวนหยอมกได
ประโยชน: ไมประดบ สวยงาม
การขยายพนธ: เพาะเมลด
36
ภาพประกอบท 43 ลกษณะตนพอหรอกระพอ
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต.
http://www.kasetporpeang.com/forums/index.php?topic=2591.48
02/11/2555
ภาพประกอบท 44 การใชงานหอขาวเหนยว เรยก ตมใบพอ
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต.
http://www.oknation.net/blog/dinpong/2012/10/29/entry-1
เมอ 28/10/2555
37
ใบบว
ภาพประกอบท 45 ใบบวหอขาว
ทมา : เขาถงจากอนเทอรเนต.
http://www.bikemodel.com/webboard_995116_2790_th?pn=50
28/10/2555
ขอมลเบองตนเกยวกบการออกแบบ
ความหมายของการออกแบบ
เดล จ เคลฟเวอร (Dale G. Cleaver1972) ไดใหค าจ ากดความเกยวกบการ
ออกแบบวา “เปนการจดวธหรอการจดองคประกอบของแบบใหมคณคาทางสนทรยภาพ
ซงผออกแบบอาจจะใชจดงานใหมชวงจงหวะ มความสมดลในการทรงตว และมความงาม
ในสดสวนทด
ขอควรค านงในการออกแบบ
1. การออกแบบตองมความยดหยนอยในตว (Flexibility) ตองปรบตวใหม
ความยดหยนเพอตอบรบเทคโนโลย และความตองการทเปลยนไปมาของลกคา เพอเปน
การเพมสวนแบงการตลาด และท าใหเกดแบรนด (Brand) ดวยการเสนอสนคาและบรการ
ทแตกตางจากคนอน
38
2. การออกแบบควรมการสอสารทดกบผใช เพอชวยใหสนคาหรอผลตภณฑ
นนมพลง และดงดดความสนใจของผ ซอทามกลางสนคาคแขงทมอยมากมาย ทงจากใน
ประเทศและตางประเทศ เชน รปทรงทสอสารถงหนาทและประโยชนใชสอยของ
ผลตภณฑนน ๆ ทงน การออกแบบตองตอบสนองปจจยอน ๆ ดวย เชน การผลต
ตลอดจนวฒนธรรมขนบธรรมเนยมประเพณของผ ซอ เปนตน
3. การออกแบบควรค านงความเปนเอกลกษณ ของแตละวฒนธรรม
ทผสมผสานกนเปนผลตภณฑใหมทมเอกลกษณ และสามารถใชงานไดจรงในยคปจจบน
การรวมกนของวฒนธรรมทตางกนไมจ าเปนตองกอใหเกดความขดแยงเสมอไป แตยงคง
กอใหเกดความคดสรางสรรคอกดวย
4. การออกแบบเพอใหเกดความหมายทางจตใจ (Spiritualism) สามารถ
ท าไดโดยน าสญลกษณบางอยางของชวตประจ าวนหรอผลตภณฑในอดตมาผสมผสาน
กนในปจจบน เปนการออกแบบโดยการน าของทมอยแลวในอดตมาเปลยนแปลงรปทรง
ใหเหมาะกบวถชวตในปจจบน ตวอยางเชน พรมปพนแบบพนเมองทมอยดงเดม สามารถ
น าไปประดบตกแตงเปนทประดบผนง เปลยนแปลงรปทรง สสน เพอใหกบยคและ
สมยนยม
5. การออกแบบผลตภณฑโดยมแนวความคดอนรกษสงแวดลอม
ใชพลงงานธรรมชาตนอยทสด หรอออกแบบใหผลตสงทเปนขยะนอยทสด
6. การออกแบบผลตภณฑทดแลวจะชวยลดความวนวายและเครงเครยด
ความตลกขบขนจะเปนจดขายทดในตวผลตภณฑ ความตลกขบขนในผลตภณฑไม
จ าเปนตองเกดจากการออกแบบทมหนาทประโยชนใชสอยมากมาย แตผลตภณฑจะตอง
มการสอสารทด และมความเชอมโยงกบความรสกของผใช โดยอาจน าเทคนคการผลต
หรอแนวทางออกแบบตาง ๆ มาผสมผสานกน ตวอยางเชน ไมกวาด จะท าอยางไรใหด
นาใช ซงการออกแบบในแนวทางน เปนการหาประสบการณใหม ๆ ใหกบลกคา
สำนกหอ
สมดกลาง
39
อยางไรกด การน าความตลกขบขนมาใชในการออกแบบกอาจเปนผลเสยได คอ เมอตลก
มากเกนไปจะท าใหผ ซอรสกเบอไดเชนกน
7. การออกแบบทใชความมชอเสยงของบคคลเปนสงลอใจ
ผลงานการออกแบบของนกออกแบบทมชอเสยง จะสามารถดงดดความสนใจของลกคา
ไดด แมราคาของผลตภณฑจะมราคาสงกตาม
8. การออกแบบทตองสงเกตความเคลอนไหวของแฟชน เพอคนหา
แนวโนมของผลตภณฑ และควรค านงถงการน าแนวโนมทไดจากแฟชนไปใชกบ
สภาวะแวดลอมของผใชดวย เพราะบางครง รปแบบผลตภณฑอาจใหมเกนไปจนไม
สามารถเชอมโยงกบการรบรหรอความเขาใจของผ ซอได หรออาจไมเขากบการน าไปใช
ประโยชนของผใชไดอยางเหมาะสม
9. การออกแบบผลตภณฑหรอสนคา ทใหสามารถน าไปใชประโยชน
ไดหลากหลายวตถประสงค และควรตองมความเรยบงายอยดวย อยางไรกด
ยคทมการออกแบบตามแนวความคดการใชหลายวตถประสงคมากนน ท าใหผ ซอ
เรมเบอ และอยากไดผลตภณฑทแสดงถงเอกลกษณของตน จงเกดแนวความคดของการ
น างานลกษณะของงานหตถกรรมมาผสมผสาน เพอใหผลตภณฑมคณลกษณะโดดเดน
เฉพาะตว และยงท าใหผลตภณฑมความยดหยนตอรสนยมสวนตวของกลมเปาหมาย
ดวย การผลตซงเปนงานกงหตถกรรม ชวยเพมคณคาใหกบผลตภณฑนน ๆ ซงเปนทนยม
มากในยโรปในการออกแบบในลกษณะน เพอใหเปนของทมชนเดยว มคณคา การ
ออกแบบสงใดใหแตกตางไปจากเดม การตกแตงแตเพยงเลกนอยหรอเพยงแคลายเสนส
กจะท าใหผลตภณฑมความแปลกใหม ดงนน สจงกลายเปนวตถดบทส าคญอนหนงของ
การออกแบบ นอกจากน การน ารปกราฟฟกหนาคนมาใชในการออกแบบผลตภณฑ
กเปนวธหนงทเรมไดรบความนยมอกครง เนองจากสามารถตอบรบความตองการและ
รสนยมของกลมเปาหมายยอย ๆ ในตลาดได
สำนกหอ
สมดกลาง
40
การศกษาทฤษฎและหลกการออกแบบผลตภณฑ จะเปนวธฝกความคดสรางสรรคใน
การออกแบบใหมคณสมบตเดน สรางความแตกตาง โดยค านงถงการเลอกใชวสด ปจจยการผลต
ทมอยในทองถนไดอยางเหมาะสมจนเกดเปนผลงานออกแบบทมความเปนเอกลกษณเฉพาะตว
โดยมหลกการออกแบบดงน
1. หนาทใชสอย
หนาทใชสอยถอเปนหลกการออกแบบผลตภณฑทส าคญทสด เปนอนดบแรกท
ตองค านงผลตภณฑทกชนดตองมหนาท ใชสอยถกตองตามเปาหมายทตงไว คอ
สามารถตอบสนองความตองการของผใชไดอยางมประสทธภาพและสะดวกสบาย
ผลตภณฑนนถอวามประโยชนใชสอยด (HIGH FUNCTION) แตถาหากผลตภณฑใดไม
สามารถสนองความตองการไดอยางมประสทธภาพผลตภณฑนนกจะถอวามประโยชนใช
สอยไมดเทาทควร (LOW FUNTION) ส าหรบค าวาประโยชนใชสอยด (HIGH
FUNCTION) นน ดลต รตนทศนย ( 2528 : 1) ไดกลาวไววา เพอใหงายแก การเขาใจ
ขอใหดตวอยางการออกแบบมดหนผกแมวามดหนผกจะมประสทธภาพในการหนผกให
ขาดไดตามความตองการ แตจะกลาววา มดนนมประโยชนใชสอยด (HIGH
FUNCTION) ยงไมได จะตองมองคประกอบอยางอนรวมอกเชน ดามจบของมดนน
จะตองมความโคงเวา ทสมพนธกบขนาดของมอผใช ซงจะเปนสวนทกอใหเกดความ
สะดวกสบายในการหนผกดวย และภายหลงจากการใชงานแลวยงสามารถท าความ
สะอาดไดงาย การเกบและบ ารงรกษาจะ ตองงายสะดวกดวย ประโยชนใชสอยของมด
จงจะครบถวนและสมบรณ เรองหนาทใชสอยนบวาเปนสงทละเอยดออนซบซอนมาก
ผลตภณฑบางอยางมประโยชนใชสอยตามทผคนทวๆ ไปทราบเบองตนวา มหนาทใช
สอยแบบน แตความละเอยดออนทนกออกแบบไดคดออก มานนไดตอบสนองความ
สะดวกสบายอยางเตมท เชน มดในครวมหนาทหลกคอใชความคมชวยในการหน สบ แต
เราจะเหนไดวามการออกแบบมดทใชในครวอยมากมายหลายแบบหลายชนดตาม
สำนกหอ
สมดกลาง
41
ความละเอยดในการใชประโยชนเปนการเฉพาะทแตกตางเชน มดส าหรบปอกผลไม มด
แลเนอสตว มดสบกระดก มด มดหนผก เปนตน ซงกไดมการออกแบบลกษณะ
แตกตางกนออกไปตามการใชงาน ถาหากมการใชมดอยชนดเดยวแลวใชกน ทกอยาง
ตงแตแลเนอ สบกระดก หนผก กอาจจะใชได แตจะไมไดความสะดวกเทาทควร หรอ
อาจไดรบอบตเหตขณะทใชได เพราะไมใชประโยชนใชสอยทไดรบการออกแบบมาใหใช
เฉพาะอยาง การออกแบบเกาอกเหมอนกน หนาทใชสอยเบองตนของเกาอ คอใช
ส าหรบนง แตนงในกจกรรม ใดนงในหองรบแขก ขนาดลกษณะรปแบบเกาอกเปนความ
สะดวกในการนงรบแขก พดคยกน นงรบประทานอาหาร ขนาดลกษณะเกาอกเปน
ความเหมาะสมกบโตะอาหาร นงเขยนแบบบนโตะเขยนแบบ เกาอกจะมขนาดลกษณะ
ทใชส าหรบการนงท างานเขยนแบบ ถาจะเอาเกาอรบแขกมาใชนงเขยนแบบ กคงจะ
เกดการเมอยลา ปวดหลง ปวดคอ แลวนงท างานไดไมนาน ตวอยางดงกลาวตองการ
ทจะพดถงเรองของหนาทใชสอยของผลตภณฑวา เปนสงทส าคญและละเอยดออนมาก
ซงนกออกแบบจ าเปนอยางยงทจะตองศกษาขอมลอยางละเอยด
2. ความปลอดภย
สงทอ านวยประโยชนไดมากเพยงใด ยอมจะมโทษเพยงนน ผลตภณฑทใหความ
สะดวกตางๆ มกจะเกดจากเครองจกรกลและเครองใชไฟฟา การออกแบบควรค านงถง
ความปลอดภยของผใช ถาหลกเลยงไมได กตองแสดงเครองหมายไวใหชดเจนหรอม
ค าอธบายไว ผลตภณฑส าหรบเดก ตองค านงถงวสด ทเปนพษเวลาเดกเอาเขาปากกด
หรออม นกออกแบบจะตองค านงถงความปลอดภยของผใชเปนส าคญ มการออกแบบ
บางอยาง ตองใชเทคนคทเรยกวาแบบธรรมดา แตคาดไมถงชวยในการใหความ
ปลอดภย เชน การออกแบบหวเกลยววาลว ถงแกส หรอป มเกลยว ใบพดของพดลม
จะมการท าเกลยวเปดใหยอนศรตรงกนขามกบเกลยวทวๆ ไป เพอความปลอดภย
สำนกหอ
สมดกลาง
42
ส าหรบคนทไมทรายหรอเคยมอไปหมนเลนคอ ยงหมนกยงขนแนน เปนการเพมความ
ปลอดภยใหแกผใช
3. ความแขงแรง
ผลตภณฑจะตอง มความแขงแรงในตวของผลตภณฑ หรอโครงสรางเปนความ
เหมาะสมในการทนกออกแบบรจกใชคณสมบตของวสดและจ านวน หรอปรมาณของ
โครงสราง ในกรณทเปนผลตภณฑทจะตองมการรบน าหนก เชน โตะ เกาอ ตองเขาใจ
หลกโครงสรางและการรบน าหนก อกทงตองไมทงเรองของความสวยงามทางศลปะ
เพราะมปญหาวา ถาใชโครงสรางใหมากเพอความแขงแรง จะเกดสวนทางกบความงาม
นกออกแบบจะตองเปนผดงเอาสงสองสงนเขามาอยในความพอดใหได สวนความ
แขงแรงของตวผลตภณฑเองนนกขนอย ทการออกแบบรปรางและการเลอกใชวสด และ
ประกอบกบการศกษา ขอมลการใชผลตภณฑวา ผลตภณฑดงกลาวตองรบน าหนกหรอ
กระทบกระแทกอะไร หรอไมในขณะใชงานกคงตองทดลองประกอบการออกแบบไปดวย
แตอยางไรกตาม ความแขงแรงของโครงสรางหรอตวผลตภณฑ นอกจากเลอกใช
ประเภทของวสด โครงสรางทเหมาะสมแลวยงตองค านงถงความประหยดควบคกนไปดวย
4. ความสะดวกสบายในการใช
นกออกแบบตองศกษาวชากายวภาคเชงกลเกยวกบสดสวน ขนาด และ
ขดจ ากดทเหมาะสมส าหรบอวยวะสวนตางๆ ในรางกายของมนษยทกเพศ ทกวย ซงจะ
ประกอบดวยความรทางดานขนาดสดสวนมนษย (ANTHROPOMETRY) ดาน
สรรศาสตร (PHYSIOLOGY) จะท าใหทราบ ขดจ ากด ความสามารถของอวยวะสวน
ตางๆ ในรางกายมนษย เพอใชประกอบการออกแบบ หรอศกษาดานจตวทยา
(PSYCHOLOGY) ซงความรในดานตางๆ ทกลาวมาน จะท าใหนกออกแบบออกแบบ
และก าหนดขนาด (DIMENSIONS) สวนโคง สวนเวา สวนตรง สวนแคบของผลตภณฑ
ตางๆ ไดอยางพอเหมาะกบ รางกายหรออวยวะของมนษยทใช กจะเกดความ
สำนกหอ
สมดกลาง
43
สะดวกสบายในการใชการไมเมอยมอหรอ เกดการลาในขณะทใชไปนานๆ ผลตภณฑท
จ าเปนอยางยงทตองศกษาวชาดงกลาว กจะเปนผลตภณฑทผใชตองใชอวยวะรางกาย
ไปสมผสเปนเวลานาน เชน เกาอ ดาม เครองมอ อปกรณตางๆ การออกแบบภายในหอง
โดยสารรถยนต ทมอจบรถจกรยาน ป มสมผสตางๆ เปนตน ผลตภณฑทยกตวอยางมาน
ถาผใชผใดไดเคย ใชมาแลวเกดความไมสบายรางกายขน กแสดงวาศกษากายวภาค
เชงกลไมดพอแต ทงนกตองศกษาผลตภณฑดงกลาวใหดกอน จะไปเหมาวาผลตภณฑ
นนไมด เพราะผลตภณฑบางชนดผลตมาจากประเทศตะวนตก ซงออกแบบโดยใช
มาตรฐานผใชของชาวตะวนตก ทมรปรางใหญโตกวาชาวเอเชย เมอชาวเอเชยน ามาใช
อาจจะไมพอดหรอหลวม ไมสะดวกในการใชงาน นกออกแบบจงจ าเปนตองศกษา
สดสวนรางกายของชนชาต หรอเผาพนธทใชผลตภณฑเปนเกณฑ
5. ความสวยงาม
ผลตภณฑในยคปจจบนนความสวยงามนบวามความส าคญ ไมยงหยอนไปกวา
หนาทใชสอยเลย ความสวยงามจะเปนสงทท าใหเกดการตดสนใจ ซอเพราะประทบใจ
สวนหนาทใชสอยจะดหรอไมตองใช เวลาอกระยะหนงคอใชไปเรอยๆ กจะเกด
ขอบกพรองในหนาทใชสอยใหเหนภายหลง ผลตภณฑบางอยางความสวยงามกคอ
หนาทใชสอยนนเอง เชน ผลตภณฑของทระลก ของโชวตกแตงตางๆ ซงผ ซอเกดความ
ประทบใจในความสวยงามของผลตภณฑ ความสวยงามจะเกดมาจาก สงสองสง
ดวยกนคอ รปราง (FORM) และส (COLOR) การก าหนดรปรางและส ในงานออกแบบ
ผลตภณฑไมเหมอนกบการก าหนด รปราง ส ไดตามความนกคดของจตรกรทตองการ
แตในงานออกแบบผลตภณฑเปนในลกษณะศลปะอตสาหกรรม จะท าตามความชอบ
ความรสกนกคดของนกออกแบบแตเพยงผ เดยวไมได จ าเปนตองยดขอมลและกฎเกณฑ
ผสมผสานรปรางและสสนใหเหมาะสม ดวยเหตของความส าคญของรปรางและสทม
ผลตอผลตภณฑ นกออกแบบจงจ าเปนอยางยง ทจะตองศกษาวชา ทฤษฏหรอหลก
สำนกหอ
สมดกลาง
44
การออกแบบและวชาทฤษฏส ซงเปนวชาทางดานของศลปะแลวน ามาประยกตผสานใช
กบศลปะทางดานอตสาหกรรมใหเกดความกลมกลน
6. ราคาพอสมควร
ผลตภณฑทผลตขนมาขายนนยอมตองมขอมลดาน ผบรโภคและการตลาดทได
คนควาและส ารวจแลว ผลตภณฑยอม จะตองมการก าหนดกลมเปาหมายทจะใชวาเปน
คนกลมใด อาชพฐานะเปนอยางไร มความตองการใชสนคาหรอผลตภณฑนเพยงใด นก
ออกแบบกจะเปนผก าหนดแบบผลตภณฑ ประมาณราคาขายใหเหมาะสมกบ
กลมเปาหมายทจะซอไดการจะไดมา ซงผลตภณฑทมราคาเหมาะสมกบผ ซอนน กอยท
การเลอกใชชนดหรอเกรดของวสด และเลอกวธการผลตทงายรวดเรว เหมาะสม อยางไร
กด ถาประมาณการออกมาแลว ปรากฏวา ราคาคอนขางจะสงกวาทก าหนดไว กอาจจะ
มการเปลยนแปลงหรอพฒนาองคประกอบดานตางๆ กนใหม แตกยงตองคงไวซงคณคา
ของผลตภณฑนน เรยกวาเปนวธการลดคาใชจาย
7. การซอมแซมงาย
หลกการนคงจะใชกบผลตภณฑ เครองจกรกล เครองยนต เครองใชไฟฟาตางๆ
ทมกลไกภายในซบซอน อะไหลบางชนยอมตองมการเสอมสภาพ ไปตามอายการใชงาน
หรอการใชงานในทางทผด นกออกแบบยอมทจะตองศกษาถงต าแหนงในการจดวาง
กลไกแตละชนตลอดจนนอตสกร เพอทจะไดออกแบบสวนของฝาครอบบรเวณตางๆ ให
สะดวก ในการถอดซอมแซมหรอเปลยนอะไหลงาย
8. วสดและวธการผลต
ผลตภณฑอตสาหกรรมทผลตดวยวสดสงเคราะห อาจมกรรมวธการเลอกใช
วสดและวธผลตไดหลายแบบ แตแบบหรอวธใดถงจะเหมาะสมทสด ทจะไมท าใหตนทน
การผลตสงกวาทประมาณ ฉะนน นกออกแบบคงจะตองศกษาเรองวสด และวธผลตให
สำนกหอ
สมดกลาง
45
ลกซง โดยเฉพาะวสดจ าพวกพลาสตกในแตละชนด จะมคณสมบตทางกายภาพท
ตางกนออกไป เชน มความใส ทนความรอน ผวมนวาว ทนกรดดางไดด ไมลน เปนตน ก
ตองเลอกใหคณสมบตดงกลาวใหเหมาะสม กบคณสมบตของผลตภณฑทพง มยงในยค
สมยน มการรณรงค ชวยกนพทกษสงแวดลอมดวยการ ใชวสดทน ากลบหมนเวยนมาใช
ใหม กยง ท าใหนกออกแบบยอมตองมบทบาทเพมขนอกคอ เปนผชวยพทกษ
สงแวดลอมดวยการเลอกใชวสดทหมนเวยนกลบมาใชใหมได ทเรยกวา รไซเคล
9. การขนสง
นกออกแบบตองค านงถงการประหยดคาขนสง การขนสงสะดวกหรอไม
ระยะใกลหรอระยะไกลกนเนอทในการขนสงมากนอยเพยงใด การขนสงทางบกทางน า
หรอทางอากาศตองท าการบรรจหบหออยางไร ถงจะท าใหผลตภณฑไมเกดการเสยหาย
ช ารด ขนาดของตคอนเทนเนอร บรรทกสนคาหรอเนอททใชในการขนสงมขนาด กวาง
ยาว สง เทาไหร เปนตน หรอในกรณทผลตภณฑทท าการออกแบบมขนาดใหญ โตยาว
มาก เชน เตยง หรอพดลมแบบตงพน นกออกแบบกควรทจะค านงถงเรองการขนสง
ตงแตขนตอนของการออกแบบกนเลย คอ ออกแบบใหมชนสวน สามารถถอดประกอบได
งาย สะดวก เพอท าใหหบหอมขนาดเลกสดสามารถบรรจได ในลงทเปนขนาดมาตรฐาน
เพอการประหยดคาขนสง เมอผ ซอซอไปกสามารถทจะขนสง ไดดวยตนเองน ากลบไป
บานกสามารถประกอบชนสวนใหเขารปเปนผลตภณฑ ไดโดยสะดวกดวยตนเอง
เรองหลกการออกแบบผลตภณฑทไดกลาวมาทง 9 ขอนเปนหลกการทนกออกแบบ
ผลตภณฑตองค านงถงเปนหลกการทางสากลทไดกลาวไวในขอบเขตอยางกวาง ครอบคลม
ผลตภณฑไวทวทกกลมทกประเภท ในผลตภณฑแตละชนดนนอาจจะไมตองค านงหลกการ
ดงกลาวครบทกขอกได ขนอยกบความซบซอนของผลตภณฑหรอผลตภณฑ บางชนดกอาจจะ
ตองค านงถงหลกการดงกลาวครบถวนทกขอ เชน ออกแบบผลตภณฑไวแขวนเสอ กคงจะเนน
หลกการดานประโยชนใชสอย ความสะดวกในการใชและความสวยงามเปนหลก คงจะไมตอง
สำนกหอ
สมดกลาง
46
ไปค านงถงดานการซอมแซม เพราะไมมกลไกซบซอนอะไร หรอการขนสง เพราะขนาดจ ากดตาม
ประโยชนใชสอยบงคบ เปนตน ในขณะทผลตภณฑบางอยาง เชน ออกแบบผลตภณฑรถยนต
กจ าเปนทนกออกแบบจะตองค านงถงหลกการออกแบบผลตภณฑครบทง 9 ขอ
องคประกอบและการออกแบบผลตภณฑ
งานออกแบบทดคอ การแสดงออกถงคณสมบตพเศษของมนษยทจะสรางสรรคงานโดย
ใชประสบการณ ความสามารถทจะรวบรวมและปรบปรงสงตาง ๆ ใหดขนเพอตอบสนองความ
ตองการของผบรโภคใหไดเปนอยางด
องคประกอบของงานออกแบบ (Elements of Design)
การศกษาดานการออกแบบจะขาดความเขาใจเรององคประกอบและโครงสรางของงาน
ออกแบบไมได เพราะสงเหลานจะเสรมสรางใหสามารถออกแบบได เหมาะสมนาด งดงาม และม
ความกลมกลน เปนทนาสนใจและพงพอใจตอผพบเหน องคประกอบของการออกแบบ
ประกอบดวย
เสน (Line)
ความหมายของเสนคอ การน าจดมาเรยงตอกน หรอหมายถงจดหลาย ๆ จดท
เคลอนไหวในพนทวาง หรอบรเวณวางบนระนาบผวของสงตาง ๆ และทงรองรอยไวใหเหน
ได เสนอาจเกดจากการกระท าอยางอน เชน รอยกรดของมด หรอของมคม รอยพกน การ
ขดเขยนดวยปากกา ดนสอ เสนเปนองคประกอบทสามารถน ามาสรางเปนรปราง รปทรง
ทแสดงในงานศลปะทกประเภท เสนแตละเสนมลกษณะและใหความหมายทแตกตางกน
เชน เสนตรง ใหความรสกสงบ มนคง เสนโคง ใหความรสกนมนวล ออนหวาน สวยงาม
เสนเฉยงหรอเสนทแยง ใหความรสกเคลอนไหว แสดงความเราได เสนในลกษณะตาง ๆ
เมอน ามาประกอบกน ชวยท าใหเปนรปรางและลวดลายได เชน ลายไทย ใชเสนโคง
สำนกหอ
สมดกลาง
47
เสนตรงทแสดงมตของผลตภณฑ ใชกบงานเขยนแบบเพอการผลตรปราง รปทรงทแสดง
ถงความสวยงาม ทนสมยของผลตภณฑทก ๆ ชนด
รปราง รปทรง (Shape & Form)
รปรางและรปทรงเกดจากการลากเสนทครบวงจรในการออกแบบมกจะพด
ควบคกน แตจะมความแตกตางกนทรปราง จะม 2 มต และรปทรง จะม 3 มต เหมอนกบ
การฉายไฟไปทวตถแลวเกดมาตกทอดไปทพนหรอฉาก ลกษณะทปรากฏถอวาเปนรปราง
เพราะมความกวางกบความยาวในระนาบแบน สวนวตถถอวาเปนรปทรง 3 มต คอม
ความกวาง ความยาวและความลกทงรปรางและรปทรงถอเปนองคประกอบในการ
ออกแบบ จ าแนกไดเปน 3 ประเภท
1. รปเรขาคณต เปนรปทเกดจากการสรางดวยเครองมอ ไดแก รปวงกลม วงร
สามเหลยม สเหลยม หลาย ๆ เหลยม รปรางในลกษณะนจะมความแขง
กระดาง ความมระเบยบ เหมาะกบงานออกแบบทตองการความแขงแรง
เครงครด ระบบการผลตทแมนย า เชน งานกอสราง โครงสราง
2. รปธรรมชาต เปนรปทเกดจากการน าความงามในธรรมชาตมาใชในการ
ออกแบบ ไดแก คน สตว พช มาสรางแรงบนดาลใจใหกบนกออกแบบ วธการ
น ารปราง รปทรงจากธรรมชาตมาใชในงานออกแบบอาจน ามาใชโดยตรง
ดวย การถายภาพหรอดดแปลงใหมสวนคลายดวยการวาดเสน ระบายสให
เหมอนจรงหรอรางภาพแตเพยงลายเสนภายนอก งานออกแบบทใชรปทรง
ธรรมชาตอาจเปนของใชทวไป เครองประดบตกแตงรางกาย ตกแตงอาคาร
ฯลฯ
3. รปอสระ เปนรปรางทไมแนนอนหรอเปนรปราง รปทรงทนกออกแบบใช
จนตนาการสรางขนอยางอสระโดยการคดค านง หรอแมแตการดดแปลง
รปราง รปทรงจากธรรมชาตมาใชในการออกแบบ นกออกแบบควรเลอก
สำนกหอ
สมดกลาง
48
รปรางหนง เชน เลอกรปรางจากธรรมชาตกไมควรน ารปรางอนมาใช เพราะ
จะเกดการขดแยงกน งานออกแบบผลตภณฑตองน ารปราง รปทรงตาง ๆ มา
เปนแรงบนดาลใจในการออกแบบ เชน ผลตภณฑของเลนส าหรบเดกเลก จะ
ใชรปราง หรออาจเรยกวารปแบบทงาย ๆ เหมาะกบกลมเปาหมายคอ เดก
เปนรปรางรปทรงทไมสลบซบซอน หรอรปราง รปทรงจากธรรมชาตมาใชใน
การออกแบบ เชน รปรางของผลไม การตน หรอถาเปนผลตภณฑ
เครองประดบตกแตง เครองเรอนกจะใชรปราง รปทรงทมความกลมกลนกน
ของเสนสาย และขนาดทเหมาะสมกบผใช การออกแบบผลตภณฑ
จ าเปนตองค านงถงการใชรปราง รปทรงเพอใหเกดความสวยงาม ตลอดจน
ความพงพอใจของผพบเหนทเปนทงกลมเปาหมาย และไมใชกลมเปาหมาย
ทวาง, ชองวาง (Space)
หมายถงระยะหรอพนททอยระหวาง หรออยลอมรอบสวนทเปนรปรางหรอรปทรง
ทงในแนวระนาบและแนวลกของภาพ ทวางหรอชองวาง เปนองคประกอบทมองไมเหน
เปนพนททเหลอจากรปราง อาจกลาวไดวารปรางสามารถรบรไดดวยการมอง ทวางรบร
และรสกความหมายตามพจนานกรม หมายถง
1. ระยะระหวางวตถตงแต 2 ชนดขนไป
2. ระยะระหวางขอบเขตของบรเวณตาง ๆ
3. พนทหรอบรเวณใดบรเวณหนงทแยกตวออกจากบรเวณโดยรอบ สงท
ลอมรอบวตถตาง ๆ ทวางสามารถน าไปใชประโยชนทางการออกแบบ
4. ใชเปนพนทส าหรบสรางความสมพนธระหวางองคประกอบทางการออกแบบ
พบในงานออกแบบผลตภณฑทกชนด
5. ท าใหองคประกอบทางการออกแบบเดนชดขน งานโครงสราง สถาปตยกรรม
สำนกหอ
สมดกลาง
49
6. ใชเปนพนทแสดงความสมพนธระหวางภาพกบพนภาพ ใชกบงานออกแบบ
ทางการพมพงานออกแบบทตองการความสมพนธของทวางอยางมาก
ไดแก งานออกแบบกราฟก สถาปตยกรรม ตกแตงภายใน ออกแบบลวดลาย
ลายผา งานออกแบบผลตภณฑ
ผวสมผส (Texture)
ลกษณะผวภายนอกของวตถเปนสงแรกทเรามองเหน นบเปนการสมผสไดดวยตา
วาผวของวตถนนมผวหยาบ ขรขระ ละเอยด ผวมน ผวดาน ซงจะชกน าไปสความรสกตาง
ๆ ของผพบเหน เชน ผวหยาบ ขรขระ ใหความรสกไมนาสมผส แตถาผวเรยบมน ให
ความรสกวาวตถนนมคณคา การออกแบบพนผวนอกจากจะใหเหมาะสมกบหนาทใช
สอยแลวยงตองค านงถงความสวยงาม ใหสมพนธกบรปราง รปทรง เพราะความงามมผล
ตอจตใจของผพบเหน การออกแบบผลตภณฑใหความส าคญกบการเลอกผวสมผสของ
วสด เปนตวก าหนดมลคาของผลตภณฑ เชน การเลอกใชวสดสทอง แสดงถงความหรหรา
ของผลตภณฑ ท าใหดมคณคาและมราคา
ส (Color)
เปนองคประกอบส าคญอยางหนงของงานศลปะและเปนองคประกอบทมอทธพล
ตอความรสก อารมณ และจตใจไดมากกวาองคประกอบอน ๆ ในชวตของมนษยความ
เกยวของสมพนธกบสตาง ๆ อยางแยกไมออก โดยทสจะใหประโยชนในดานตาง ๆ เชน
ใชจ าแนกสงตาง ๆ เพอใหเหนชดเจนใชในการจดองคประกอบเพอใหเกดความสวยงาม
กลมกลน เชน การออกแบบของใชในครวเรอน เครองประดบ เสอผา เครองแตงกาย การ
จดตกแตงบาน ฯลฯใชในการจดกลม คณะ ดวยการใชสตาง ๆใชในการสอความหมาย
เปนสญลกษณหรอใชบอกเลาเรองราว
สำนกหอ
สมดกลาง
50
ใชในการสรางสรรคศลปะ เพอใหเกดความสวยงาม บรรยายภาพใหสมจรง และ
นาสนใจเปนองคประกอบในการมองเหนสงตาง ๆ ของมนษย
วธการเลอกใชส
การเลอกใชสสามารถน าความรในเชงจตวทยามาผสมผสานกบการใชสในเชง
สญลกษณ ดงน
ด า ขาว เทา เปนการใชสรวมกนเพยง 3 ส ท าใหเกดความรสกจรงจง หนกแนน
ในการออกแบบผลตภณฑทตองการแสดงถงความแขงแกรง หรอแสดงถงผวสมผสของ
วสดอยางตรงไปตรงมาจะนยมใชสโทนน
สเอกรงค เปนการใชสใดสหนงเพยงสเดยว แตเพมระดบความเขมของสโดยการ
เตมสขาว หรอสด า เพอใหสออนหรอเขมขน ท าใหไดโครงสทเรยบงาย เบาสบาย ด
คลาสสก เหมาะกบการออกแบบผลตภณฑ เครองใชในส านกงาน เครองตกแตงอาคาร
เครองเรอน ฯลฯ
สขนทหนงหรอกลมแมส คอการใชเฉพาะส 3 ส คอ แดง เหลอง น าเงน ท าใหได
งานออกแบบทตนเตน สนกสนาน ผลตภณฑทตองการใหเหนเดนชด สดใส เชน เครอง
เลนของเดก
สขนทสองหรอกลมสผสม เปนสทเกดจากการผสมของแมส คอ เขยว สม มวง
งานออกแบบทใชสกลมนดสะดดตา มพลง และท าใหเกดการเคลอนไหว เชน ผลตภณฑ
เครองดม
สตรงขามหรอสคประกอบ เปนสทอยตรงขามกนในวงลอส ไดแก สเหลองกบสมวง สเขยว
กบสแดง สสมกบสน าเงน งานออกแบบทใชสกลมนจะใหความรสกตนเตน นาสนใจ
สำนกหอ
สมดกลาง
51
สเพอการออกแบบผลตภณฑ
สกอใหเกดความสวยงาม และชวยดงดดความสนใจตอผบรโภค เกดความสะดดตาตอผ
พบเหน บงบอกถงความหมายและประโยชนใชสอยของผลตภณฑนน ๆ การก าหนดความหมาย
ดวยสเปนการใชงานทนอกเหนอจากการใชสเพอการตกแตง แตเปนการก าหนดของนกออกแบบ
และความนยมของสภาวะตลาดในปจจบน
อทธพลของสทมตอผลตภณฑ
ทางดานขนาด
สออน ท าใหผลตภณฑดใหญขน สเขม ท าใหผลตภณฑดเลกลง
ทางดานน าหนก
สออน ท าใหผลตภณฑเบา สเขม ท าใหผลตภณฑหนก
ทางดานความแขงแรง
สออน ท าใหเกดความรสกแขงแรงมาก สเขม ท าใหเกดความรสกบอบบาง
หลกการออกแบบ
หลกการออกแบบ เปนการน าองคประกอบพนฐานมาจดรวบรวมเขาดวยกนอยางเปน
ระบบ ไดแก เสน รปราง รปทรง ส ทวาง พนผว ใหเกดคณคาทางความงามโดยอาศยหลกการทาง
ทศนศลป ดงน
1. การเนนจดสนใจ เปนการสรางจดสนใจในงานออกแบบใหมลกษณะพเศษเพอ
ใชเปนเครองดงดดความสนใจ ซงท าไดหลายอยาง เชน
2. การเนนดวยขนาด นกออกแบบสามารถสรางงานใหมขนาดทเลก หรอใหญ
เปนพเศษ เพอใหผพบเหนตนตาตนใจ หรอสงเกตเหนไดชดเจน
สำนกหอ
สมดกลาง
52
3. การเนนดวยรปราง รปทรง ควรออกแบบรปรางใหมลกษณะแปลก แตกตาง
จากงานออกแบบทมอยทวไป เพราะผลตภณฑทมลกษณะการใชงานเหมอน ๆ กน อาจ
ท าใหผใชรสกเบอ แตถามความแปลกใหม ท าใหเกดความแตกตางหรอเกดการขดแยงกน
บางจะท าใหรสกตนเตน เชน เกาอ 3 ขา หมอหงขาวสเหลยม พดลมแนวตง ทวจอแบน
ฯลฯ
4. การเนนดวยส นกออกแบบสามารถใชสเพอสรางความนาสนใจไดหลาย
ลกษณะ เชน การใชสตางวรรณะในปรมาณทตางกน โดยใชสรอน 20% สเยน 80% หรอ
ใชสตรงขามกน เชน สแดง 20% เขยว 60% มวง 20% หรอ มวง 20% เหลอง 50% สม
30% การใชสในการออกแบบผลตภณฑขนอยกบวตถประสงค การใชงานใหสอดคลอง
กบจตวทยา การใชสดวย
การเนนจดสนใจ จะเปนการเนนจดใดจดหนงเพอใหเหนความส าคญ เพราะถา
มจดสนใจหลาย ๆ อยางอาจท าใหการออกแบบลมเหลว เพราะจะหาจดเดนไมได ภาพ
รวมอาจไมชดเจน ขาดเอกลกษณของความเปนผน าในตวชนงาน
ความสมดล ในงานออกแบบผลตภณฑความสมดลเปนเรองของความงาม
ความนาสนใจ และความมนคง ซงสามารถสรางงานในดานรปราง รปทรง ส โดยนก
ออกแบบจะก าหนดหรอจดวางองคประกอบใหมขนาด สดสวน น าหนก ใหเทากนเพอ
กอใหเกดความรสกมนคงเปนทางการ เชน การออกแบบเกาอทม 4 ขา หรอออกแบบ
ผลตภณฑใด ๆ ทมสองขางทเทากน เรยกสมดลแบบนวา สมดลแบบสมมาตร แตนก
ออกแบบอาจตองการหลกเลยงความจ าเจดวยการออกแบบเกาอ 3 ขา ซงกสามารถท าได
ดวยการเฉลยน าหนก ต าแหนงขา ใหรบน าหนกได ซงการออกแบบนเรยกวาสมดลแบบ
อสมมาตร นยมใชกบการออกแบบทตองการใหเกดความรสกเคลอนไหว ไมเปนทางการ
และไมนาเบอ
สำนกหอ
สมดกลาง
53
ความเปนเอกภาพ ในการออกแบบควรแสดงความเปนอนหนงอนเดยวกนใน
ดานวตถประสงค แนวความคดเพอน าเสนอดวยรปราง รปทรง ความเปนเอกภาพมผล
ตอการแสดงพลงของงานออกแบบ สามารถดงดดความสนใจและการจดจ าไดของผ
พบเหน
ทฤษฏการออกแบบรปทรง 3 มต
งานออกแบบ 3 มต: งานออกแบบถกพฒนาขนไปตามสงแวดลอมของชวตทมไดมองแค
ผนภาพอกตอไป ความกวางยาวไมสามารถสรางวตถได จะตองมความสงหรอความลก เพอแสดง
มตของรปทรงตามแนวนอน ตามแนวตง ทสรางองคประกอบของรปดานตาง ๆไดแก รปดานหนา
รปดานหลง ดานซาย ดานขวา และรปดานบน เหลานเปนสงแสดงรปลกษณะทางกายภาพท
สามารถจบตองได บอกขนาดสดสวน ความเลก-ใหญ ใกล-ไกล ความสมพนธทมตอหนวยรปทรง
ดวยกน รวมถงทศนะภาพในมมมองตาง ๆ ทสรางอารมณ และความรสก มาตรวด การใชสอย
และคณคาทางความงาม เพอความสมบรณของภาพและรปทรง ทสามารถตรวจสอบได โดย
กระบวนของงาน 3 มตแลว ยงตองอาศยการคด การรางแบบ และการออกแบบตอเนองจากงาน
ออกแบบ 2 มต เปนพนฐานส าคญ สวนเพมเตมในองคประกอบทตองน าเสนอสความเปน 3 มต ก
คอ สวนของโครงสราง เปนปจจยรวมคดกอนการสรางสรรคงานเปนรปธรรม ตอไป “ความหมาย”
และการสอความหมายในรปแบบตาง ๆจดเปนมตท 4 รวมกบมตอน ๆ เชน การเคลอนไหวและท
ลง ในมตท 5 การสรางอารมณซาบซง ความสะเทอนใจ และความพศวง ในมตท 6 ผานกาลเวลา
การเปลยนแปลง ความไมสนสด
1. โครงสรางพนฐานของรปทรง 3 มต
1.1 ทศทางของรปทรง รปทรง 3 มตใดกตามไมวาจะประกอบจากจด เสน ระนาบ
หรอปรมาตร จะแสดงรปทรงในสดสวน กวาง-ยาว-สง หรอหนา-ลก ความเขาใจในเรอง
ทศทาง เปนพนฐานเบองตนของการออกแบบรปทรง ประกอบดวยทศทาง 3ลกษณะ คอ
สำนกหอ
สมดกลาง
54
1.1.1 ทศทางในแนวตง
1.1.2 ทศทางในแนวนอน
1.1.3 ทศทางในแนวขวาง
รปทรงทประกอบจากเสน ทศทางในแนวตงแสดงการเคลอนทในลกษณะขน ลง
ทศทางในแนวนอน แสดงการเคลอนทในลกษณะไปทางซาย ขวา ทศทางในแนวขวางแสดงการ
เคลอนทในลกษณะเดนหนา และถอยหลง
รปทรงทประกอบจากระนาบ ทศทางในแนวตงแสดงการเคลอนทในลกษณะไป
ทางซายและ ขวาทศทางในแนวนอนแสดงการเคลอนทในลกษณะขน ลง ทศทางในแนวขวาง
แสดงการเคลอนทในลกษณะเดนหนา และถอยหลง
รปทรงทประกอบเปนปรมาตร ทศทางในแนวตงแสดงการเคลอนทในลกษณะเดนหนา
และถอยหลง ไป ทศทางในแนวนอนแสดงการเคลอนทในลกษณะ ขน ทศทางในแนวขวาง แสดง
การเคลอนทในลกษณะทางซายและ ขวา
2. องคประกอบพนฐานของการออกแบบรปทรง 3 มต
ในการออกแบบ 3 มต มองคประกอบ 4 ประการ ทน ามาใชเพอการออกแบบ กคอ
2.1 องคประกอบทางความคด ไดแก จด เสน ระนาบ ปรมาตร
2.2 องคประกอบทางการมองเหนหรอทศนะภาพ ไดแก รปราง ขนาด
สและผวสมผส
2.3 องคประกอบทางความสมพนธ ไดแก ต าแหนง ทศทาง บรเวณวาง
และแรงศนยถวง
2.4 องคปรกอบทางโครงสราง ไดแก
สำนกหอ
สมดกลาง
55
2.4.1 โครงสรางสวนยอด แสดงเปนจด
2.4.2 โครงสรางสวนขอบ แสดงเปนเสน
2.4.3 โครงสรางสวนผวหนา แสดงเปนระนาบ
เมอทง 3 สวนนประกอบกนโดยมวลรวมแลว จะเกดรปทรง 3 มตทมโครงสรางความงาม
ทางศลปะของจด เสน ระนาบ รปทรง และปรมาตร รวมกบองคประกอบทางความคด และ
องคประกอบทางการมองเหนหรอทศนะภาพ (ท าใหงานโครงสรางมความสมบรณ
โครงสรางระนาบ
โครงสรางระนาบ คอ การประอบกนของหนวยรปทรงจากรประนาบ ดวยแนวทางของการ
จดระบบโครงสรางแบบชด ตามแนวตงหรอนอน
1. ระนาบ คอ รปทรงทแสดงสดสวนกวางและยาวเดนชด ไมเนนสวนของความ
ลก มคณสมบตเปนผนแผน เรยกวา หนวยรปทรงระนาบ เชน ระนาบรปทรงเรขาคณต
ระนาบรปทรงจากธรรมชาต ระนาบรปทรงอสระ ระนาบรปทรงนามธรรม เปนตน
2. รปทรงจากระนาบ โครงสรางของปรมาตรทประกอบขนดวยชนของระนาบ
ระนาบแตละอนกคอ หนวยรปทรง มเนอหาเปนไปตามเรอง และแนวเรองดวยรปลกษณะ
แตกตางกนไป ชนของระนาบประกอบจากระนาบรปทรงตงแต 2 หนวยขนไป จดเรยงชด
ตามแนวตง หรอแนวนอน ดวยระเบยบวธของ ความซ า ความคลายคลง หรอ การลดหลน
หรอหมายถงระยะ ของจงหวะ การประกอบหนวยโครงสรางปรมาตรรปทรงนนเอง
ขอมลวสดบางชนดทใชในการทดลอง
ในเบองตนนผศกษาไดน าขอมลของวสดทมคณสมบตทใกลเคยงและเปนขอมลวสดทใช
เกณฑของขอบเขต และแนวโนมทจะใชในการท างาน ซงอาจเปนขอมลทมการเปลยนแปลงไดตาม
รปแบบและลกษณะการพบของบรรจภณฑ
สำนกหอ
สมดกลาง
56
ใชวสดทมความยดหยนในการพบบดตวพลาสตกชนดแปรรป เชน วสดหมเบาะ จะ
เปนพวกฟองน า ฟองยางพารา ใยสงเคราะห หนงเทยม วสดเหลานมคณสมบตตามตองการทจะ
ใชในการศกษา ทดลอง เพอทจะคนหาวสดทจะสามารถตอบรบประโยชนจากการพบ ทใชในการ
ออกแบบ
ฟองอดยางพารา
ภาพประกอบท 46 ฟองอดยางพารา
ทมา. เขาถงจากอนเทอรเนต
http://www.bedchaijaroen.com/three/index.php 5/11/2012
คณสมบตทเปนเอกลกษณ
ผลตจากจากฟองยางพาราธรรมชาตแท 100% เกรด A โดยไมมการผสมสารเคมและสาร
สงเคราะหจากยาง ซงชวยใหมนใจไดวา เปนผลตภณฑทปราศจากสารพษและสารตกคางซงอาจ
กอใหเกดปญหาตอสขภาพทงในระยะสนและระยะยาว
มความยดหยนและทนทานทสด เมอเทยบกบผลตภณฑประเภทเดยวกนซงผลตจากวสด
ชนดอน สามารถใชงานไดอยางตอเนองและเปนเวลายาวนาน โดยไมเกดการทรดตวแตกมขอเสย
คอราคาคอนขางสง
57
ฟองอด
ฟองอดพย100%มอายการใชงาน 15ป มขอดกวาทฟองยางพาราคอ เมอใชงานในระยะ
ยาวมากๆทนอนฟองอดจะไมหลดเปนผงหรอเปนขย หมอนทฟองยางพาราธรรมชาตแตทฟอง
ยางพารากมขอดกวาฟองอดตรงทมความยดหยนสงสปรงตวดและคนตวเรวฟองยางพาราหากใช
ผาหมเนอหนาหรอมการเยบหอหมทดกมอายการใชงานไดยาวนานนบ10ป
ฟองอดPU100% จะแตกตางจากทนอนฟองอดทวไป เนองจากฟองอดPU100%ใชฟอง
ยางโพลยรเทน100%และมความหนาแนนสงโดยการน ามาบดใหเปนชนเลกๆแลวคอยอดเปนกอน
หรอทเลอกวากอนฟองอดพย100%ซงจะใหความแนนหนบแตใหความยดหยนสามารถโคงงอหรอ
มวนไดและกลบคนสสภาพเดมจะไมมลอยหกหรอลอยพบ สวนฟองอดทวไปอาจจะใชยาง
สงเคราะหอยางอนน ามาบดผสมกนเชนอาจจะน าฟองยางพอมาบดผสมอยางนเปนตนซงจะท าให
กอนฟองอดมคณภาพดอยลงไปแตจะท าใหราคาประหยดกวา
ฟองอด100%จะตองพบหรอมวนไดเมอกางออกจะตองไมมรอยหกหรอรอยพบฟองอด
ไมใชยางพาราฟองยางพาราอดคอการน าเศษยางพารามาบดใหเปนชนเลกๆแลวน ามาอดเปน
แผนตามความหนาทตองการฟองอดคอฟองยางสงเคราะห(หรอฟองยางโพลยรเทน)ท าจากการ
น าเอาเศษของฟองยางสงเคราะหมาบดเปนชนเลกๆแลวน ามาอดเปนกอนและตดขนาดความหนา
ตามตองการ
ภาพประกอบท 47 ฟองอด
ทมา.เขาจากอนเทอรเนต
http://www.bedchaijaroen.com/three/index.php
28/11/12
58
โครงการวจยชนนมการออกแบบผลตภณฑขนเพอการใชงานเปนหลกและตามดวยความ
สวยงาม จงมความเกยวเนองกบขอมลของพนทการใชงาน รปแบบการจดวางเครองเรอน ทฤษฎ
ของรปทรง ส ระนาบ และแนวคดตางๆตามขอมลทรวบรวมมา เพอทจะใชเปนกรอบแนวความคด
และขอบเขตในการออกแบบชดเครองเรอนส าหรบการใชงานตามความแตกตางแตละพนทหรอใช
งานในพนทจ ากด โดยไดแรงบนดาลใจจากการศกษาลกษณะการพบบรรจภณฑจากใบตอง มาใช
ในการออกแบบ
แผนโฟม EVA
ภาพประกอบท 48 แผนโฟม EVA
คณสมบตพเศษ
เอทลนไวนลอะซเตดหรออวเอ (ethylene vinyl acetate - EVA) เปนโพลเมอรชนดหนงได
จากการท าโพลเมอรไรเซชน (polymerization)ของสารเอทลนโมโนเมอร (ethylene monomer)
กบสารไวนลอะซเตดโมโนเมอร (vinyl acetate monomer - VAM)
อวเอไดถกน ามาประยกตใชในอตสาหกรรมหลายแขนง อาท การบรรจหบหอ พนรองเทา
ของเลนเดก ฉนวนหมกนไฟฟา อปกรณการแพทยทใชครงเดยวทง เปนตน
59
ขอด: อวเอมความนม น าหนกเบา ทนทาน สามารถปมเปนลวดลายตางๆไดดวยระบบ
Hot Press และ Cold Press ผสมทกอยางทเปนผงเพอเพมคณสมบตตางๆ เชน นม
แขงแรง ยดหยน มสสดใส
ขอจ ากด: ส าหรบการใชงานภายนอก สจะซดกอนทวสดจะเสอมคณภาพ และไมสามารถ
เตมกลนหอมได
ผาดบ
ผาดบ: คอผาทมาจากดายดบ และยงไมผานกระบวนการใดๆมาเลย เหมาะส าหรบ
น าไปใชตดเยบเปนถงผา ท าใหดเปนธรรมชาต มหลายแบบ ขนอยกบความถของเสนดาย และ
ลายททอ
ผาแคนวาส : คอผาททออยางหนา และผานกระบวนการฟอกมาแลว เหมาะส าหรบน าไปใช
ตดเยบเปนถงผา อกทงเนอผายงมหลากสสนทสดสวย ใหเลอกใชตามความตองการ
ตารางชนดของผาดบ
ชนดผาดบ ลกษณะผาดบ รปผาดบ ความกวาง 9 ปอนด เปนผาบางคลายผา
มง มองเหนเปนตาขายถ มความทนทาน ไมบางจนขาดไดงาย คลายผาสาล
56 นว (140 cm)
62 นว (157.5 cm)
12 ปอนด เปนผาจะหนากวาผา 9 ปอนด ผาจะเนอทบกวา มความหนาประมาณผาเขยนปาย
47 นว (119 cm) 56 นว (142 cm) 62 นว (157.5 cm)
ชนดผาดบ ลกษณะผาดบ รปผาดบ ความกวาง
60
15 ปอนด เปนผาทมความหนาระดบกลาง แขงแรง เนอหยาบ
เลกนอย
56 นว (140 cm)
ผาลายสอง เปนผาทมลายเปน แนวทแยงมม มความละเอยด เนอแนน นยมใชท ากระเปาผาดบ ตดกางเกง ท า
เสอผา
48 นว (119 cm)
แคนวาส (canvas)
เปนผาดบเนอหนาแนนคลาย
กระสอบ เหมาะท ากระเปา รองเทา
และอนๆ
45 นว (114 cm)
ตารางท 1 ตารางแสดงชนดของผาดบ ทมา http://www.phadib.com/kindprice.html 7 กมภาพนธ 2555
ผาแคนวาส
ภาพประกอบท 49 ผาแคนวาสและผาฝาย
ผาแคนวาส : คอผาทออยางหนา ผานกระบวนการฟอก เนอผามหลากสสน มความ
ทนทาน เหมาะส าหรบน าไปใชตดเยบเปนถงผา
61
บทท 3
วธด ำเนนงำนวจย
ขนตอนกำรรวบรวมขอมลในกำรวจย
1. รวบรวมเอกสารงานวจยทเกยวของ ขอมลจากเอกสาร สงพมพ สอทางอนเตอรเนต
ทเกยวกบการออกแบบชดเครองเรอนรปแบบตางๆ บรรจภณฑจากใบตอง บรรจภณฑจากใบเตย
ใบตาล ใบมะพราว ใบพอ ใบบว
2. ขอมลภาคสนาม เกบขอมลดานภาพถาย เกยวกบวธการตางๆในการพบบรรจภณฑ
และรปแบบบรรจภณฑจากใบตอง และบรรจภณฑจากวสดธรรมชาตชนดอน
3. ประชากรกลมตวอยาง กลมวยเรมท างานและวยท างาน จ านวน 30 คน ไมแบงเพศ
อายระหวาง 25-35 ป มทพกอาศยประเภท อพาทเมน คอนโด และทาวนโฮม มการจดรปแบบ
เครองเรอนในลกษณะแตกตางกน หรอมการจดตกแตงหองทตางกน
เครองมอในกำรวจย
1. ใชการสงเกตเบองตน
ศกษาและถายภาพ เกยวกบรปแบบการพบหรอวธการพบ ทใชกบบรรจภณฑ
ใบตอง หรอการพบบรรจภณฑ ชนดอน แลวแบงแยกตาม รปรางรปทรง วธการพบ
2. การทดลอง
โดยการศกษาลกษณะทางกายภาพและวธการพบขนรปของบรรจภณฑ โดย
ใชวสดพนฐาน เชน กระดาษ ใชทดลองพบเพอหาแนวทางตามขอบเขตของการศกษา
ใหเหมาะสมกบหลกการและแนวคดในการออกแบบ
3. ใชแบบสอบถาม
วจยเชงปรมาณ(Quantitative Research) การศกษาวจยครงน ไดใชการวจย
เชงปรมาณในรปแบบการส ารวจ โดยการใชแบบสอบถามเปนเครองมอในการวจย
หลงจากมตนแบบผลตภณฑแลว เพอแกไขและพฒนาไปสแบบทสมบรณมากยงขน
สำนกหอ
สมดกลาง
62
ขนตอนกำรวเครำะหขอมล
ขอมลทไดจากการสอบถามความคดเหนโครงการออกแบบเครองเรอนประเภทลอยตว
ใหเปลยนรปแบบได: โดยไดรบแรงบนดาลใจจากลกษณะการพบบรรจภณฑใบตองโดยเสนอการ
วเคราะหดงน ตอนท 1 แบบสอบถามขอมลทวไปของผท าแบบทดสอบ
ตอนท 2 ขอมลเกยวกบทพกอาศย
ขอมล รำยละเอยด จ ำนวนคน รอยละ
เพศ ชาย
หญง
รวม
26
24
50
52
48
100
อาย 20-30 ป 12 24
30-40 ป 23 46
มากกวา 40 ป 15 30
รวม 50 100
จากตารางท 2 พบวา เปาหมายสวนใหญเปนเพศชาย จ านวน 26 คน คดเปนรอยละ 52
ของกลมเปาหมาย เพศหญง จ านวน 24 คน คดเปนรอยละ 48 ของกลมเปาหมาย สวนใหญอยใน
ชวง30-40 ป จ านวน 23 คน คดเปนรอยละ 46 ของกลมเปาหมาย
ตารางท 2 ตารางจ านวนรอยละของกลมเปาหมายจ าแนกตาม เพศ และ อาย
สำนกหอ
สมดกลาง
63
ขอมล รำยละเอยด จ ำนวนคน รอยละ
ระดบการศกษา อนปรญญา 1 2
ปรญญาตร 32 64
ปรญญาโท 17 34
ปรญญาเอก 0 0
รวม 50 100
อาชพ นกศกษา 4 8
รบราชการ/ รฐวสาหกจ 5 10
พนกงานบรษทเอกชน 20 40
คาขาย 2 4
ธรกจสวนตว 19 38
แมบาน 0 0
อนๆ 0 0
รวม 50 100
20,001-30,000 บาท 26 52
30,001-40,000 บาท 8 16
40,001 บาทขนไป 6 12
รวม 50 100
ตารางท 3 ตารางจ านวนรอยละของกลมเปาหมายจ าแนกตามระดบการศกษา อาชพ และรายได
สำนกหอ
สมดกลาง
64
จากตารางท 3 พบวา กลมเปาหมายสวนใหญระดบการศกษาปรญญาตร จ านวน 32 คน
คดเปนรอยละ 64 ของกลมเปาหมาย รองลงมาคอระดบการศกษาปรญญาโท จ านวน17 คนคด
เปนรอยละ 34 ของกลมเปาหมาย ประกอบอาชพพนกงานบรษทเอกชน จ านวน 20 คน คดเปน
รอยละ 40รองลงมาคอ ประกอบธรกจสวนตว จ านวน 19 คน คดเปนรอยละ 38 ของ
กลมเปาหมาย รายไดสวนใหญอยประมาณ 20,001-30,000 บาท จ านวน 26 คน คดเปนรอยละ
52 ของกลมเปาหมาย
ขอมล รำยละเอยด จ ำนวนคน รอยละ
ประเภทสถำนทพก คอนโดมเนยม/อาคารชด 34 68
อพารทเมน/หองเชา 7 14
หอพกบานเดยวทาวเฮาส 4 8
คอนโดมเนยม/อาคารชด 5 10
รวม 50 100
เหตผลกำรเลอก
เครองเรอน
ยายทอยอาศยใหม 4 8
ซอโดยไมตงใจ (เหนแลวชอบ) 4 8
ตองการเครองเรอนใหม หรอ
เปลยนเครองเรอนใหม
5 10
เปลยนแปลงจ านวนสมาชกใน
ครวเรอน
7 14
ตองการทจะซอเครองเรอน
รปแบบ หรอ สไตลใหมๆ
30 60
รวม 50 100
ตารางท 4 ตารางแสดงจ านวนรอยละของกลมเปาหมายจ าแนกตามประเภทสถานทพกและเหตผลการเลอกใช
สำนกหอ
สมดกลาง
65
จากตารางท 4 พบวา เปาหมายสวนใหญอาศยอยในคอนโดมเนยม/อาคารชด จ านวน 34
คน คดเปนรอยละ 68 ของกลมเปาหมาย รองลงมาคอ อพารทเมน/หองเชา จ านวน 7 คน คดเปน
รอยละ14 และเหตผลในการตดสนใจเลอกซอเครองเรอนมากทสดคอ ตองการทจะซอเครองเรอน
รปแบบ หรอสไตลใหมๆ จ านวน 30 คน คดเปนรอยละ 60 ของกลมเปาหมาย
ขอมล รำยละเอยด จ ำนวนคน รอยละ
ควำมถในกำรซอเครองเรอน 2 - 3 ปครง 23 46
4 - 5 ปครง 20 40
6 - 7 ปครง 3 6
8 - 9 ปครง 3 6
ไมเคย 1 2
รวม 50 100
กำรคนควำหำขอมล โทรทศน 5 10
ใบปลว แผนพบโฆษณา 10 20
แคตตาลอกสนคา 2 4
งานนทรรศการ 4 8
หนงสอ หรอ นตยสาร 14 28
เวบไซต หรอ อนเตอรเนต 13 26
ครอบครว หรอ ญาตพนอง 2 4
รวม 50 100
ตารางท 5 ตารางจ านวนรอยละของกลมเปาหมายจ าแนกตาม ความถในการเลอกซอเครองเรอนและการหาขอมล
สำนกหอ
สมดกลาง
66
จากตารางท 5 และ 6 พบวา ความถในการซอเครองเรอนทมากทสดอยท 2-3 ครงตอป
จ านวน 23 คน คดเปนรอยละ 46 ของกลมเปาหมาย ซงคนควาหาขอมลในการซอสวนใหญจาก
เวบไซต หรอ อนเตอรเนต จ านวน 13คน คดเปนรอยละ 26 และสวนใหญตดสนใจเลอกซอเอง
โดยตรง จ านวน 44 คน คดเปนรอยละ 88 ของกลมเปาหมาย
ขอมล รำยละเอยด จ ำนวนคน รอยละ
ลกษณะประโยชนใชสอย
ทตองกำร
มความแขงแรง ทนทาน 5 10
การออกแบบททนสมย 16 32
เคลอนยายไดงาย 2 4
สามารถพบเกบได 1 2
functionในการใชงานทหลากหลาย 14 28
มรปแบบแปลกและสะดดตา 12 24
อนๆ 0 0
รวม 50 100
ขอมล รำยละเอยด จ ำนวนคน รอยละ
การตดสนใจ
ตดสนใจเอง 44 88
ไมไดตดสนใจเอง 6 12
รวม 50 100
ตารางท 6 ตารางจ านวนรอยละของกลมเปาหมายจ าแนกตามการตดสนใจ
ตารางท 7 ตารางจ านวนรอยละของกลมเปาหมายจ าแนกตาม ลกษณะประโยชนใชสอยทตองการ
สำนกหอ
สมดกลาง
67
ขอมล รำยละเอยด จ ำนวนคน รอยละ
ลกษณะพนผวของเกำอ สเดยว 6 12
ลวยลายกราฟฟก 6 12
ลวดลายดอกไม 3 6
อนๆ 20 40
รวม 50 100
เครองเรอนสไตลใหมๆท
พจำรณำเปนอนดบแรก เครองเรอนลกษณะ Free from เชน
Bean bag
5 10
เครองเรอนทมเทคนครปแบบใหม
เชน รปแบบจากการจกรสาน
12 24
เครองเรอนทสามารถปรบเปลยน
รปแบบได
19 38
เครองเรอนทมรปรางและรปทรงเปน
ศลปะ มเอกลกษณ
14 28
รวม 50 100
จากตารางพบวาลกษณะใชสอยทเปาหมายนยมเลอกมากทสดกคอ การออกแบบท
ทนสมย จ านวน 16 คน คดเปนรอยละ 32 รองลงมาคอ เลอกจาก functionในการใชงานท
หลากหลาย จ านวน 14 คน คดเปนรอยละ 28 และอยากใหเปนพนผวอนๆมากกวา จ านวน 20 คน
รอยละ 80 ของกลมเปาหมาย ซงพจารณาเครองเรอนทสามารถปรบเปลยนรปแบบไดเปนอนดบ
แรก จ านวน 19 คน คดเปนรอยละ 38 ของกลมเปาหมายทงหมด
ตารางท 8 ตารางจ านวนรอยละของกลมเปาหมายจ าแนกตาม ลกษณะพนผวของเกาอและการพจารณา
สำนกหอ
สมดกลาง
68
รปแบบกำรจดวำงเครองเรอนและกำรวเครำะหขอดขอเสย
1. กำรจดวำงใหมประธำน เปนการจดวางใหมจดเดน จดรอง และองคประกอบ ควรจด
วางเครองเรอนชนใหญหรอทมรปแบบพเศษไวในทเดน หรอในทเหมาะสมดลไมเกะกะขวางทาง
แลวเสรมดวยเครองเรอนชนรองลงมาใกลๆกน เพอเนนจดประธานใหดเดน และควรมเครองเรอน
ชนเลกชนนอยใหอยในกลม หรอในมมทเหมาะสม จะชวยสงเสรมใหสถานทนนหรอภายในหองนน
สวยงามลงตว ทงนเครองเรอนประเภทนควรมความนาสนใจ ทางดานความ สวยงาม รปแบบ หรอ
ความแปลกแตกตางจากเครองเรอนทมภายในหอง การจดวางรปแบบนควรศกษาหาความร
ทางดานการจดองคประกอบศลปดวย
ขอดของการจดวางใหมประธาน
- ชวยใหเครองเรอนมความสวยงามเกดความโดดเดน สะดดตา
- ชวยใหผอยอาศยไดปรบเปลยนรปแบบการจดวางเองได และยงบงบอก
ถงรสนยมของการจดตกแตงหองอกทางหนงดวย
ขอเสยของการจดวางใหมประธาน
- ตองมพนทในการจดวาง เพอใหเกดมมมองทางสายตาทสวยงาม
ตอเครองเรอน หองทมขนาดพนทแคบ อาจไมสามารถใชการจดรปแบบ
ไดสมประโยชนมากนก
2. กำรจดวำงใหเปนกลม การจดวางเครองเรอนทงเลกและใหญไวกลางหอง หรอมมใด
มมหนงของหอง ในกรณทบรเวณหองนนมหนาตางมาก หรอมผนงเปนกระจกรอบโดยจดวางให
พนทดานผนงเปนทางเดน
สำนกหอ
สมดกลาง
69
ขอดของการจดวางแบบเปนกลม
- ชวยใหเกดพนทวาง หรอเกดทางเดน ส าหรบการใชงานบรเวณ
รอบนอกเครองเรอน
- สะดวกตอระยะการใชเครองเรอน
ขอเสยของการจดวางแบบกลม
- ท าใหเครองเรอนไมมจดเดนหรอจดสนใจ
- ขนาดและลกษณะของเครองเรอนทจดไวกลางหองท าใหไมม
ความสบายทางสายตา
3. กำรจดวำงแบบธรรมดำ คอการจดวางเครองเรอนใหชดผนง หรอการจดวางเครอง
เรอนทมมใดมมหนงของหอง หรอจดวางทแยงมมใหมพนททางเดนกวางขนเพอเพมพนทการใช
งาน สวนใหญแลวจะเปนเครองเรอนประเภทต หรอประเภทตกแตง
ขอดของการจดวางแบบชดผนง
- ชวยใหมพนทส าหรบใชงานกลางหอง
- มความเรยบงายเปนระเบยบ
ขอเสยของการจดวางแบบชดผนง
- ยากตอการท าความสะอาดตามซอกมม
- ยากตอการเคลอนยาย
สำนกหอ
สมดกลาง
70
วเครำะหเครองเรอนประเภทลอยตว
เครองเรอนประเภทลอยตวเปนเครองเรอนทสามารถเคลอนยายไดตามความตองการของ
ผใช สวนใหญจะมน าหนกเบา หรออาจถอดประกอบได บางประเภทมลกษณะคลายงาน
ประตมากรรม มความสวยงามเขามาเกยวของ เครองเรอนประเภทนมอยทวไป เชน โตะ ต เกาอ
โซฟา เตยงนอน เปนตน
เครองเรอนลอยตวสวนมากจะถกสรางขนอยางเรยบรอยเพอใหมองดสวยงามไดครบทก
ดาน ชางจงจ าเปนตองท าใหเครองเรอนนนเรยบรอยสวยงามในทกๆดาน อาจยกเวนเครองเรอน
ลอยตวบางชนทก าหนดใหดานหลงชดกบผนง ซงจะชวยใหราคาของเครองเรอนนนไมสงจนเกนไป
ขอดของเครองเรอนประเภทประเภทลอยตว
- ขอดของเฟอรนเจอรลอยตวคอการขนยายสะดวก
- ความมอสรเสรในการตกแตงตามใจเจาของเขาบาน
- เปนจดเดนทคอยโชวความสวยงามใหกบบาน
ขอเสยของเครองเรอนประเภทประเภทลอยตว
- จะมรปแบบซ าๆ เพราะผลตครงละจ านวนมากจากโรงงาน
- ตอเตมสวนประกอบตางๆไมไดมากนก
สำนกหอ
สมดกลาง
71
วเครำะหเครองเรอนทมกำรใชงำนหลำยรปแบบ
ปจจบนเครองเรอนประเภทลอยตวทเปลยนแปลงรปแบบใชงานไดมากกวาหนงรปแบบ
ไดรบความนยมมากขน ดวยประโยชนทหลากหลายและผใชกมสวนรวมในการใชงาน สามารถ
ปรบรปแบบเองได ใชงานโดยไมสนเปลองหรอกนพนทภายในมาก สามารถใชงานไดดกบพนท
แคบ สะดวกตอการเคลอนยายจดเกบ และอาจจะรวมไปถงความงายตอขนตอนการผลต แตขอด
ขอเสยของเครองเรอนประเภทนกมอยเชนเดยวกน ผศกษาจะใหขอดขอเสยไวดงน
ขอดของเครองเรอนประเภทปรบเปลยนรปแบบได
- สามารถใชงานไดหลากหลายรปแบบในชนเดยว มปฏสมพนธกบผใช
- ใชงานโดยไมสนเปลองหรอกนพนท
- สะดวกตอการเคลอนยายจดเกบ
- บางรปแบบอาจงายตอกระบวนการทางอตสาหกรรม
วเครำะหบรรจภณฑใบตอง
บรรจภณฑจากใบตองนนมอยมากมายหลายชนดตามภมภาค ตามทองถน กมรปแบบ
และวธการทแตกตางกนออกไป แตการใชงานกจะมลกษณะเหมอนกนไมแตกตางกนมากนก โดย
ผศกษาไดแบงตามลกษณะการใชงาน ดงน
1 การใชงานเพอบรรจอาหาร
1.1 ประเภทบรรจ
1.2 ประเภทรองรบ
สำนกหอ
สมดกลาง
72
รปแบบบรรจภณฑ
ชอ ภำพประกอบ ลกษณะส ำคญ
ประเภทหอบรรจ
ขนมเทยน
มการซอน การเหนบเพอเกดการผนกใหอยทรง
ขาวตมมด
มตอกมดรอบใบตองชนนอก
ขนมสอดไส
มการจบจบทงสองขางเขาหากน มใบมะพราวหอทบตรงกลาง กลดดวยไมไผ หรอกานมะพราว
ขนมกลวย
-
สงขยาหอใบตอง
ลกษณะการหอคลายขนมสอดไส
ตารางท 9 ตารางแสดงรปแบบบรรจภณฑใบตองประเภทหอบรรจ
73
รปแบบบรรจภณฑ
ชอ ภาพประกอบ ลกษณะส าคญ
ประเภทรองรบ
ขนมตาล
มการจบจบดานขาง
ขนมชนหอดวยกระทงใบตอง
มการจบจบสมม กลดดวยกานมะพราว
กระทงเรอดนกน
มรปทรงเดนคลายเรอ
กระทงทรงกลมดนกน
-
ขนมเขง
คลายการหอกระทงสมม มการจบจบสมม กลดดวยกานมะพราว
ตารางท 10 ตารางแสดงรปแบบบรรจภณฑใบตองประเภทรองรบ
74
รปแบบบรรจภณฑ
ชอ ภาพประกอบ ลกษณะส าคญ
ประเภทรองรบ
รองรบอาหารประเภทอนๆ
มลกษณะคลายกระทงสมม
จากตารางจะเหนวาบรรจภณฑจากใบตองนนมการใชงานอยางหลากหลาย มลกษณะ
รปแบบแตกตางกนตามการใชงาน บางประเภทมความนาสนใจของวธการและรปแบบทเปน
เอกลกษณ สามารถน ามาใชในการออกแบบตามแนวคดได
บรรจภณฑใบตองทน าเสนอนเปนเพยงการใชงานบรรจภณฑทใชกนทวไปในทองตลาด
สามารถหาไดงาย และเปนเพยงสวนหนงของการน าตวอยางทนาสนใจมาวเคราะห ยงมบรรจ
ภณฑทมาจากใบตองอกหลากหลายทผวจยไมสามารถน าเสนอไดหมด เพราะใบตองเปนพชทม
ทวทกภมภาคของประเทศไทย มการใชงานทแตกตางกนตามทองถน รปแบบจงแตกตางกน
ออกไป แตสงทมเหมอนกนของการใชงานใบตอง คอ เอกลกษณการหอ การจบจบ การรด การ
รอย การเหนบ การซอนใบ เอกลกษณเหลานไดผานการกระท าทเรยกวา “กระบวนการสราง
รปทรงใหมจากระนาบ” น าไปสประโยชนเพอการใชงาน
75
ขอสงเกตจำกลกษณะทำงกำยภำพในกำรพบ
จากการทผศกษาไดคนขอมลเกยวกบรปแบบการพบจากใบตองและใบพชชนดอน พบวา
การพบใบตองขนเพอใชงานนนจะตองประกอบดวยขอมลทดานลางน และผศกษาไดแบงแนวทาง
ทจะใชเปนขอมลในการออกแบบ เปนแผนภมล าดบชนไว 3 ขอ คอ
1. เกดรปทรงจากการสรางขนใหมของระนาบ
2. จากรปทรงเลกหลายรปทรงประกอบเขาดวยกนเปนกลม
3. เกดจงหวะของเสนในพนผวจากการพบ บด มวน ของระนาบ
ทง 3 ขอนจะน าไปสการแยก วธการ ลกษณะ รปแบบ และเปนผลใหเกดทศทางการใช
วสดในการออกแบบ
76
แผนภมล ำดบขน
1. เกดรปทรงจากการสรางขนใหมของระนาบ
เกดรปทรงใหม
ระนาบ 2 มต เปนเรขาคณตมลกษณะการพบเหมอนการพบ
กลองบรรจภณฑ เกดรปทรงและมทวางการใชงาน
ทงแบบรองรบและแบบบรรจ
77
2. จากรปทรงเลกหลายรปทรงประกอบเขาดวยกนเปน กลม
การทบซอนของรปทรงเลก
โดยการพบแบบจบจบ
การประกอบรปทรงหลายรปทรงเปนรปทรงใหม
78
3. เกดจงหวะของเสนในพนผวจากการพบ บด มวน ของระนาบ
ลกษณะของเสนบนพนผวใบตอง
79
ขนตอนกำรออกแบบและพฒนำผลตภณฑ
เมอไดขอมลจากการทดลองและวเคราะหแนวทางดานรปแบบแลวกใชทฤษฎทเกยวของ
และเลอกเทคนค วธการ ทมความสอดคลองกบวตถประสงคมาใชเปนแนวทางในการออกแบบ
จดท าตนแบบ เพอใชในการท าแบบประเมนหรอแบบสอบถาม น าขอมลทไดจากแบบสอบถาม
กลบมาพฒนาผลตภณฑ ใหเกดความสมบรณมากยงขน
สรป อภปรำย ผลกำรออกแบบ
น าเสนอในรปแบบสาระนพนธ เอกสารงานวจย และการแสดงผลงาน
ระยะเวลำในกำรด ำเนนงำน
จากเดอน พฤศจกายน ถง เดอน มนาคม รวมเวลาทใชในการท าสาระนพนธครงน
คอ 5 เดอน
ปฏทนกำรด ำเนนงำน
ล าดบ
แผนการด าเนนงาน
พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. ม.ค. 1 การส ารวจและเกบรวบรวม
ขอมล X
2 การวเคราะห/สงเคราะหขอมล
X X
3 การทดลองแบบรางผลตภณฑ(งานสองมต) และ (งานสามมต)
X X
4 พฒนางานสามมต/ตนแบบขนาดยอ
X X
5 การท าตนแบบ X
80
บทท 4
การออกแบบและการพฒนาแบบ
จากการน าเสนอขอมลทมาของแรงบนดาลใจจากการออกแบบเครองเรอนประเภท
ลอยตว การวเคราะหขอมลจากลกษณะการพบบรรจภณฑใบตอง และวเคราะหขอมล
แบบสอบถาม เพอน ามาใชในการทดลองรปแบบเครองเรอนประเภทลอยตว ทงในรปแบบ
แบบราง 2 มต และแบบราง 3 มต เพอ สรปแนวทางของตนแบบผลตภณฑ และขอเสนอแนะ
การท าแบบรางทงสองแบบนน ผวจยไดท าการทดลองพรอมกนทงสองแนวทางเพอหา
รปแบบของผลตภณฑใหไดหลากหลายรปแบบ แบงเปนการท าแบบรางทงหมด 4 ชวงดวยกน
ดงน
การท าแบบรางชวงท 1 คนหาแนวทางจากวสดทมความเปนไปไดทน ามาใชในการออกแบบ
ภาพประกอบท 50 ภาพหนงเทยมแผน,พลาสตก PE ,พรมอดเรยบ
81
วสดทใชงานไดกบการออกแบบในชวงแรกนยงไมมความแขงแรงและมความพเศษในการ
น าเสนอ แตวสดบางชนดกยงสามารถน ามาใชงานในการท าแบบรางตอไปได คอ พลาสตกแผน
PE และพรมอดเรยบ ทยงมคณสมบตการยดตวอย
ภาพประกอบท 51 การหาแนวทางจากการพบ รปแบบ 3 มต
การขนรปจากระนาบสเหลยม สามารถสรางรปทรงทมโครงสรางทแขงแรงได วสดทใชตอง
มความแขงแรงดวย เชน แผนไม
82
ภาพประกอบท 52 แบบราง 3 มตจากระนาบทมขนาดแตกตางกน
ท าใหไดรปทรงทเปลยนแปลงไปตามขนาดของระนาบ มขอด คอ เกดรปแบบของเครอง
เรอนหลากหลายรปแบบ เชน โตะขนาดเลก มานง เกาอเอนนอน แตรปทรงทไดยงมความแขงของ
เหลยมมม รปแบบยงไมสามารถแสดงออกถงความงามของระนาบและยงไมสอถงความบนดาลใจ
จากใบตอง
การท าแบบรางชวงท 2
ลกษณะการตดทอนระนาบทท าใหเกดรปทรงเหลยมจากการทดลองชวงแรกเปน
เอกลกษณของใบตองซงน าการจบจบของใบตองเขามาใชในบางสวน
83
ภาพประกอบท 53 แบบราง 3 มต พบกระดาษเปนเกาอเอนนอน
84
เกาอพบเอนนอนน มการปรบเปลยนรปแบบจาก การเปนเสอปนงแบบธรรมดาพบตาม
รอย ใหเปนเกาอเอนนอน รปแบบทไดสามารถตอบสนองความคดไดบางสวน จะเหนจากการทม
การจบจบ ทบรเวณพนกพงหลง และสวนพบขา จากโมเดลยงไมสามารถขนชนงานได เพราะ
ขอเสยคอ อาจน าไปสการใชวสดทมความแขงแรงเพอรบน าหนกตว เปนผลใหวสดทใช อยนอก
ขอบเขตการทดลอง
ภาพประกอบท 54 การทดลองหาจดพบจากการยอยระนาบ
85
เปนการน าลกษณะของการพบกระดาษ โอรกามมาใชในการทดลอง ท าใหผลงานม
ลกษณะเปนเหลยมมมนอยลง และเปนโครงสรางเลก ซอนโครงสรางใหญ แตความแขงแรงอาจลด
นอยลงดวย
1 2
3 4
ภาพประกอบท 55 ภาพแบบราง 2 มต น าเทคนคการจบจบของใบตองมาใชในงาน
จากภาพประกอบท 55 (1) เปนการแบงรองพบ มาจากลกษณะการพบ ของบรรจภณฑ
ประเภทกลองตาง ๆ โดยมความเปนระนาบ แบนราบกอน แลวพบตามรอย ใหมลกษณะตามภาพ
ท 2กจะมการจบจตรงพนกพง และ ทพกขา สวนภาพท 55 (4) เปนการพฒนารปแบบ ใหมรอยพบ
ทรองรบน าหนก
86
ภาพประกอบท 56 แบบราง 3 มต พบเปนเกาอขนาดเลก
ในการออกแบบโมเดล 3 มต ชนน ไดน าเอาลกษณะการพบการจบจบจากกระทงใบตอง
มาแสดงใหเหนไดชดเจนมากขน ระนาบเหลยมมมจะถกพฒนาท าใหมลกษณะโคงมนมากขน แต
การเชอมตดกนของชนงานจะเปนไปไดยาก และสงผลไปถงการใชงานของผบรโภค
87
การท าแบบรางชวงท 3
ภาพประกอบท 57 การทดลองหาการพบทมลกษณะพเศษจากบรรจภณฑใบตอง
จากภาพประกอบเปนการยอนกลบไปคนหาแนวทางจาก การพบ เพอมองหา รปแบบ
และลกษณะทจะน ามาใชในการออกแบบอกครง ซงมทงการทดลองในรปแบบ 2 และ 3 มต ทงน
การทดลองทเกดขนจากการท าแบบราง สงผลใหการทดลองทเปนการพบโมเดลแบบ 3 มต ไดถกลดความส าคญลง และใหความส าคญกบแบบรางทเปน 2 มตมากขน เพอใหเกดความ
หลากหลายของความคด แลวจงไปตอยอด จากแบบรางทมความเปนไปไดทจะขนแบบตอไป
88
ภาพประกอบท 58 ภาพแบบราง 2 มต มการน าเอาถงมารองรบดานลาง
จากแบบรางชวงทหนง น ามาพฒนาตอ เพอหาวธการทจะสามารถรองรบน าหนกของผ
ใชได โดยการน าเอาลกษณะบนเบก (bean bag) มารองรบดานลางของชนงาน วธการนจะท าให
ปญหาของการรบน าหนกนอยลง และจะท าใหโครงสรางของการพบชนงานดานบนทเปนระนาบได
ใชวสดทเบาขนดวย แตความงามของชนงานในการท าแบบรางชวงนหายไป
การท าแบบรางชวงท 4
ชวงนจะมการเลอกลกษณะพเศษของเทคนคมาใชเปนจดเดนในการออกแบบเหมอนทท า
มาแลวในชวงการท าแบบราง ท 1-3 เชน การมวน การสอด การกลดการซอน การเหนบ การท า
แบบรางชวงท 4 นเปนแนวทางเดนชดทสด จงเปนชวงทสามารถท าแบบรางไดหลากหลาย และ
ขอบเขตทชดเจนมากขน
89
1 2
3 4ภาพประกอบท 59 ภาพแบบราง 2 มต คนหาลกษณะเดนของผลตภณฑ
จากภาพท 59 (1) มการน าเสนอรปแบบการพบใหเหนชดเจน แบบดานขวาลาง มการน า
การกลดของไมทกลดใบตอง มาใชเปนเอกลกษณทชดเจนอกแบบ
จากภาพท 59 (2) มการจบจบในชวงของการพบของชวงตอทพนกพงกบทนง และใชสายเปนตว
เลอนเขา ออก เพอปรบระดบจากดานหลง
จากภาพท 59 (3) เปนแนวคดแบบรางมการสรางสรรคใหเกนความเปนจรงโดยใช การ
สรางสรรคทางศลปะเขามาออกแบบ
จากภาพท 59 (4) เปนแนวคดแบบรางมการสรางสรรคโดยการพบใหเปนจบรวมกนแลว
ใชการมดแบบขาวตมมด เปนเกาอขนาดเลก เมอคลออก จะเปลยนเปนเบาะปกบพน
90
ภาพประกอบท 60 แบบราง 2 มต
ตวบนและลางดานซายน าลกษณะการกลดบรรจภณฑใบตอง มาใชเปนตวยดใหเปน
รปทรงเกาอมพนกพง
1 2
3 4
ภาพประกอบท 61 ภาพแบบราง 2 มต ชวงท 4 ตอนปลาย
91
ภาพประกอบท61 (1, 2) เปนการท าแบบรางหาสวนทเปนตวฐานใชรองรบชนงาน และหาสวนทจะ
มาตอเตมใหเขากบแบบราง
ภาพประกอบท61 (3 , 4) แบบรางชวงสดทายทใชเปนแนวทางในการออกแบบ ซงแบบ
รางนยงคงตองพฒนาตอจากค าแนะน าจากอาจารยทปรกษาเหนควรใหมฐานรองรบตวชนงาน
และใหท าแบบรางฐานทสอดคลองและเขากบตวชนงายสามารถกลมกลนและเขากบรปแบบ
ชนงานดานบนได
92
ภาพประกอบท 62 แบบราง 2 มต และ 3 มต แนวทางตนแบบหลก
จากภาพประกอบชวงสดทายน เมอไดแบบทตรงกบแนวความคด กไดท าการพฒนาตอ
โดยการลงในรายละเอยดทจะใชสรางตนแบบ และหาแบบรางสวนฐานมาประกอบใหเปนสวน
เดยวกนกบดานบนโดยเมออยดวยกนแลวตองมความสวยงามและเปนสวนหนงของดานบน
ภาพประกอบท 63 แบบราง 2 มต หาแนวทางตนแบบสวนฐาน
93
จากภาพประกอบ เปนการหาแนวทางจากแบบราง สวนฐานทใชรวมกบดานบน
ภาพประกอบท 64 แบบราง 2 มต ตนแบบสวนฐานแบบสรป
จากภาพประกอบ เปนแบบรางสรป สวนฐานทจะใชในการท าตนแบบ มการออกแบบใหม
สวนทโคงรบกบดานบน และมสวนยดกบชนดานบนทสรางขนเฉพาะในผลตภณฑน วสดทใช
ผวจยเลอกเปนวสดประเภทไมจรงทมความเปนธรรมชาตเขามามสวนรวมกบงาน ใชสไมทออน
และแสดงลวดลายไม
94
แบบรางสรปสดทาย
จากการพฒนาทดลองแบบรางทง 2 และ 3 มตนน ไดขอเสนอแนะแบบรางทมความ
สมบรณ ทจะสามารถขยายโมเดล 3 มต มรปแบบตามภาพ
ภาพประกอบท 65 แบบรางสรปสดทายและสวนฐาน
95
บทท 5
สรปผลและขอเสนอแนะ
การวจยเรองการออกแบบเครองเรอนประเภทลอยตวจากแรงบนดาลใจบรรจภณฑใบตอง ผออกแบบไดน าลกษณะพเศษของบรรจภณฑใบตอง มาใชในการออกแบบ น าระนาบของใบตอง
ทเปนความเดนชด น ากระบวนการมวน การเหนบ การสอดสาน ใหเกดแรงดงทตรงขาม เพอรบ
แรงจากน าหนกผใช โดยท าการออกแบบใหสามารถปรบเปลยนรปแบบได ผ วจยไดเลอกทจะ
ออกแบบเครองเรอนลกษณะลอยตวประเภทเกาอ จากเกาอพกแขน ปรบตามรปแบบเปน เกาอ
เอนนอน และใหผลตภณฑมความรสกถงทมาของแรงบนดาลใจจากการพบบรรจภณฑใบตอง
จากการวจยในครงนท าใหเกดผลตภณฑใหม เปนรปแบบเกาอ ทมาจากการเหนบ การ
สอดขด ของใบตองจนเกดรปทรงทแปลกใหม สามารถสรางความโดดเดนภายในบาน ทพกอาศย
ทตองการความเปลยนแปลง สามารถตอบสนองความตองการของผใชทอยากไดเครองเรอนทเปน
เอกลกษณสามารถปรบเปลยนรปแบบได ตวผลตภณฑยงสามารถถอดแยกไดสองชน ระหวางตว
ชนงาน กบตวฐาน เพอความสะดวกในการจดเกบและขนยาย
ขอเสนอแนะ
ผศ.ดร. ลย กานตสมเกยรต: เพมเตมในสวนความแขงแรงของชนงานสวนบน เพอรบ
น าหนกในการปรบเปลยนรปแบบ
ผศ.ดร. รฐไท พรเจรญ: เพมความแขงแรงสวนฐานของผลตภณฑ บรเวณขาหลงทงสอง
ดาน ใหมเดอยตอจดประกบไม เพอความแขงแรงในการรบน าหนก
อ.อนทรธน ฟารมขาว: เพมเตมกระบวนการคดใหสมบรณ เกยวกบขอควรค านงถง
กระบวนการผลตในจ านวนมาก การจดเกบและขนสงผลตภณฑ
ส าหรบผ ทมความสนใจทจะศกษาตอ หรอน าแนวทางทผวจยท าขนไปพฒนาตอ อาจ
พฒนาตามขอเสนอแนะของคณะกรรมการ หรออาจน าแรงบนดาลใจไปพฒนาเปนผลตภณฑท
ใกลเคยงจากผวจย
สำนกหอ
สมดกลาง
96
รายการอางอง
กตต อนทรานนท. การยศาสตร (Ergonomics): ส านกพมพแหงจฬาลงกรณ
มหาวทยาลย.2548.เกยวกบใบตอง [ออนไลน]. เขาถงเมอ 8 ตลาคม 2555. เขาถงไดจาก
http://kasineepuipui.wordpress.com.
เกยวกบใบตอง [ออนไลน]. เขาถงเมอ 8 ตลาคม 2555. เขาถงไดจาก
http://www.thaigoodview.com/node/39935?page=0%2C2.
เกยวกบใบตอง [ออนไลน]. เขาถงเมอ 8 ตลาคม 2555. เขาถงไดจาก
http://elearningcvc.freetzi.com/page2.php.
เกยวกบการพบใบตอง [ออนไลน]. เขาถงเมอ 8 ตลาคม 2555. เขาถงไดจาก
http://www.thaigoodview.com/node/50367.
เกยวกบการพบบรรจภณฑไทย [ออนไลน]. เขาถงเมอ 8 ตลาคม 2555. เขาถงไดจาก
http://www.thaiinsuranceetc.com/432/.
เกยวกบการจดวางเครองเรอน [ออนไลน]. เขาถงเมอ 10 ตลาคม 2555. เขาถงไดจาก
http://www.thaigoodview.com/node/47882.
เกยวกบการจดวางเครองเรอน [ออนไลน]. เขาถงเมอ 10 ตลาคม 2555. เขาถงไดจาก
http://www.kssfurniture.com.
ทฤษฏการออกแบบรปทรง [ออนไลน]. เขาถงเมอ 24 พฤษจกายน 2555. เขาถงไดจาก
http://www.faed.mju.ac.th/download/storage/08-12/141-2-.pdf
เลอสม สถาปตานนท. องคประกอบ:สถาปตยกรรมพนฐาน. กรงเทพฯ: อลลายด พรนเตอรส.
2543.
เสาวนตย แสงวเชยร. ออกแบบตกแตง. กรงเทพ:โอเดยนสโตร. 2535.
ภทราวด ศรวรรณ. ความรพนฐานงานออกแบบตกแตงภายใน. ปทมธาน: สกายบกส. 2553.
วชรนทร จรงจตสนทร. หลกการและแนวคดการออกแบบผลตภณฑ. กรงเทพฯ:
แอปปาพรนตง กรป. 2548.
สำนกหอ
สมดกลาง
97
วฒนะ จฑะวภาต. ศลปะการออกแบบตกแตงภายใน. (พมพครงท 4) กรงเทพฯ:
วทยพฒน, 2553.
วสดแผนโฟม EVA [ออนไลน]. เขาถงเมอ 24 พฤษจกายน 2555. เขาถงไดจาก
http://www.evafoamstore.com.
วสดผาดบ [ออนไลน]. เขาถงเมอ 24 พฤษจกายน 2555. เขาถงไดจาก
http://www.phadib.com/kindprice.html.
วรรณ สหสมโชค. ออกแบบเฟอรนเจอร. กรงเทพ: สมาคมสงเสรมเทคโนโลย ไทย–ญป น. 2549.
หลกการออกแบบผลตภณฑ [ออนไลน]. เขาถงเมอ 12 ธนวาคม 2555. เขาถงไดจาก
http://netra.lpru.ac.th/~weta/ch-2/index.html.
หลกการออกแบบผลตภณฑ [ออนไลน]. เขาถงเมอ 12 ธนวาคม 2555. เขาถงไดจาก
http://product.exteen.com/20070401/entry-4.
อรศร ปาณนท. ทวางทางสถาปตยกรรม.
อดมศกด สารบตร. ออกแบบเฟอรนเจอร. (พมพครงท 2) กรงเทพฯ:โอ.เอส.พรนตงเฮาส. 2550.
อภสทธ ไลสตรไกล. รายงานการวจยหบหอจากวสดธรรมชาต: การศกษาเพอการออกแบบ
และอนรกษ. กรงเทพฯ:โอ.เอส. พรนตงเฮาส. 2552
สำนกหอ
สมดกลาง
ภาคผนวก
ภาคผนวก ก
เขยนแบบเพอการผลต
100
101
102
103
ภาคผนวก ข
ภาพแสดงขนตอนการท าตนแบบ ภาพแสดงตนแบบ
105
ภาพประกอบท 66 ภาพประกอบขนตอนการท ามอคอพจากกระดาษ
ภาพประกอบท 67 วสดทใชในการท างาน
106
ภาพประกอบท 68 ประกอบการท าชนงานภายใน
107
ภาพประกอบท 69 ภาพประกอบการท าชนงานภายในผาทใชบชนงานภายนอก
ภาพประกอบท 70 ภาพประกอบการท าชนงานภายในโดยการเยบและใสฟองน า
108
ภาพประกอบท 71 ภาพประกอบการท าชนงานภายนอกชนท 3
109
ภาพประกอบท 72 ภาพประกอบการท าชนงานภายในตวยดจบกบทพกแขน
ภาพประกอบท 73 ภาพประกอบชนงานสวนฐานใชรองรบเบาะ
110
ภาพประกอบท 74 ภาพประกอบชนสวนฐานทเสรจสมบรณ
ภาพประกอบท 75 ภาพประกอบชนงานทเสรจสมบรณ
111
1 2
3 4
ภาพประกอบท 76 ภาพระบบลอคของชนงาน
ภาคผนวก ค
ภาพแสดงการน าเสนองานชนสมบรณ
113
ภาพประกอบท 77 เสนอ ทมา วตถประสงค ขอบเขต ประโยชนทคาดวาจะรบ
ภาพประกอบท 78 เสนอขนาดสดสวน และการใชงาน
114
ภาพประกอบท 79 เสนอแนวคด สทใช และภาพสมบรณของชนงาน
115
แบบสอบถามประกอบการวจย แบบสอบถามแสดงความคดเหนเพอเปนขอมลในการวเคราะหประเมนผลการวจย
โครงการออกแบบเครองเรอนประเภทลอยตวใหเปลยนรปแบบได : โดยไดรบแรงบนดาลใจจากลกษณะการพบบรรจภณฑใบตอง
ตอนท 1 ขอมลเบองตน เพศ
ชาย หญง
อาย 20-30 ป 30-40 ป มากกวา 40 ป
การศกษา
อนปรญญา ปรญญาตร ปรญญาโท ปรญญาเอก
อาชพ นกศกษา รบราชการ/ รฐวสาหกจ พนกงานบรษทเอกชน คาขาย ธรกจสวนตว แมบาน อนๆ...............................
รายไดเฉลยตอเดอน ต ากวา 10,000 บาท 10,001-20,000 บาท 20,001-30,000 บาท 30,001-40,000 บาท 40,001 บาทขนไป
116
ประเภทสถานทพกอาศย คอนโดมเนยม/อาคารชด อพารทเมน/หองเชา หอพกบานเดยว ทาวเฮาส
ตอนท 2 ขอมลเกยวกบทพกอาศย อะไรคอเหตผลทคณเลอกซอเครองเรอน มากทสด ยายทอยอาศยใหม
ซอโดยไมตงใจ (เหนแลวชอบ)
ตองการเครองเรอนใหม หรอ เปลยนเครองเรอนใหม
เปลยนแปลงจ านวนสมาชกในครวเรอน
ตองการทจะซอเครองเรอนรปแบบ หรอ สไตลใหมๆ
คณซอเฟอรนเจอรบอยแคไหน
2 - 3 ปครง
4 - 5 ปครง
6 - 7 ปครง
8 - 9 ปครง
ไมเคย
คณคนหาขอมล หรอ ความคดเกยวกบ เครองเรอนจากไหน (เลอกค าตอบไดมากกวา หนง ขอ)
โทรทศน
ใบปลว แผนพบโฆษณา
แคตตาลอกสนคา
งานนทรรศการ
หนงสอ หรอ นตยสาร
เวบไซต หรอ อนเตอรเนต
ครอบครว หรอ ญาตพนอง
117
ในทพกอาศยของทานมเกาอหรอไม
ม จ านวน…………..ตว ไมม
ทานเปนผตดสนใจเลอกซอเกาอดวยตนเองหรอไม
ใช ไมใช
เหตผลททานเลอกซอเกาอส าหรบพกผอนตวใหม
อนเกาช ารด
ตกแตงหองใหม
ตองการปรบเปลยนการใชงาน
ซอเนองจากเหนแลวถกใจ
อนๆ
ลกษณะประโยชนใชสอยส าหรบเกาอส าหรบพกผอนททานตองการ
มความแขงแรง ทนทาน
การออกแบบททนสมย
เคลอนยายไดงาย
สามารถพบเกบได
functionในการใชงานทหลากหลาย
มรปแบบแปลกและสะดดตา
อนๆ
118
ลกษณะวสดของเกาอส าหรบการพกผอนททานตองการ
ไม
โลหะ
พลาสตก
ผา
ลกษณะพนผวของเกาอส าหรบการพกผอนททานตองการ
สเดยว
ลวยลายกราฟฟก
ลวดลายดอกไม
อนๆ
รปแบบเกาอส าหรบการพกผอนททานตองการ
เกาอส าเรจรป
เกาอพบ
เกาอรปทรงอสระ
เกาอนอน
โซฟา
หากทานตองเลอกเครองเรอนรปแบบสไตลใหมๆเขามาใชในบาน ทานจะพจารณาเครองเรอนชนด
ใดตอไปนเปนอนดบแรก
เครองเรอนลกษณะ free from เชน Bean bag
เครองเรอนทมเทคนครปแบบใหม เชน รปแบบจากการจกรสาน
เครองเรอนทสามารถปรบเปลยนรปแบบได
เครองเรอนทมรปรางและรปทรงเปนศลปะ มเอกลกษณ
119
ประวตผวจย
ชอ-สกล นายอภวฒน ศรศกดา
ทอย 145/1 หม 9 ต.บานฝาง อ.บานฝาง จ.ขอนแกน 40270
Email [email protected]
ประวตการศกษา
2550 ส าเรจการศกษาจาก ศลปกรรมศาสตรบณฑต(ศป.บ.) สาขาวชาจตรกรรม
คณะศลปกรรมศาสตร มหาวทยาลยมหาสารคาม
2555 ศกษาตอระดบ ปรญญาศลปะมหาบณฑต สาขาวชาออกแบบผลตภณฑ
คณะมณฑนศลป มหาวทยาลยศลปากร