1

2

คำนำ

การจดทำแผนปฏบตราชการ พ.ศ. ๒๕๖๓ – ๒๕๖๕ องคการสะพานปลา ไดดำเนนการภายใตพระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด (ฉบบท ๒) พ.ศ.๒๕๖๒ ตามมาตรา ๔ ไดกำหนดใหสวนราชการจดทำแผนปฏบตราชการของสวนราชการนน โดยจดทำเปนแผนหาป ซงตองสอดคลองกบยทธศาสตรชาต แผนแมบท ภายใตยทธศาสตรชาต แผนการปฏรปประเทศ แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต นโยบายของคณะรฐมนตรทแถลงตอรฐสภา และแผนอนทเกยวของ และมาตรา ๙ ไดกำหนดใหการจดทำแผนปฏบตราชการของสวนราชการในระยะแรก ใหจดทำเปนแผนสามป โดยมหวงระยะเวลาตงแตปงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๓ ถงปงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๕

องคการสะพานปลาไดดำเนนการจดทำแผนปฏบตราชการขององคการสะพานปลา ระยะ ๓ ป (พ.ศ.๒๕๖๓ - ๒๕๖๕) โดยมความสอดคลองกบยทธศาสตรชาต แผนแมบท แผนการปฏรปประเทศ แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต แผนอน ๆ ในสวนทเกยวของ นโยบายแนวทางคณะกรรมการองคการสะพานปลา นโยบายและแผนปฏบตงานผอำนวยการองคการสะพานปลา รวมทงเปนกรอบแนวทางในการดำเนนงานตอไป

การจดทำแผนปฏบตราชการขององคการสะพานปลาไดมการทบทวนรายละเอยดของยทธศาสตรชาต แผนแมบทฯ แผนการปฏรปประเทศ และแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๒ (พ.ศ.๒๕๖๐ - ๒๕๖๕) ทเกยวของกบภาคเกษตร

สำนกงานยทธศาสตรและแผนงาน สงหาคม ๒๕๖๒

3

สารบญ หนา

บทนำ ๔ บทท ๑ สถานการณและแนวโนมธรกจประมงของไทย ๑๒ บทท ๒ บทบาทและการดำเนนงานขององคการสะพานปลา ๓๓ ๑. ความเปนมาและพฒนาการ ๓๓ ๒. วตถประสงคในการจดตง ๓๓ ๓. การดำเนนงาน ๓๕ ๔. บทบาทขององคการสะพานปลาในการพฒนาอตสาหกรรมประมง ๓๕ ๕. โครงสรางการบรหารองคการสะพานปลา ๓๖ ๖. ผลการดำเนนงานและฐานะการเงน ๓๗ บทท ๓ การวเคราะหสภาวะแวดลอมของธรกจ ( Industry Analysis ) ๔๕ ๑. การวเคราะหผลกระทบจากปจจยภายนอก (PEST Analysis) ๔๕ ๒. การวเคราะหคแขงและอตสากรรม (Five Forces Analysis) ๔๖ ๓. การวเคราะหสภาพแวดลอมขององคกร (SWOT Analysis) ๔๘ บทท ๔ แผนปฏบตราชการ พ.ศ. ๒๕๖๓ – ๒๕๖๕ ๕๐

- ยทธศาสตรท ๒ เพอเพมชองทางและประสทธภาพการแสวงหารายได ๕๘

บทท ๕ การบรหารความเสยงกบแผนปฏบตราชการ ๗๕ ๑. ประเดนปญหาขององคการสะพานปลา ๗๖ ๒. ระบปจจยเสยงและการกำหนดแผนงาน/โครงการในแผนปฏบตราชการ ๒๕๖๓ – ๒๕๖๕ ๗๖ เพอควบคมความเสยง ๓. การระบกจกรรมในการจดการความเสยง ๘๑

บทท ๖ ความสมพนธของโครงสรางแผนปฏบตราชการกบ Balance Score Card ( BSC ) ๘๓

- ยทธศาสตรชาต แผนแมบทฯ แผนปฏรปประเทศและแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ๕๐ - นโยบายและแนวทางของคณะกรรมการองคการสะพานปลา ๕๑ - ยทธศาสตรท ๑ ยกระดบธรกจสะพานปลาสศนยกลางการขนถายสตวนำและ ๕๘ ตลาดกลางผลตภณฑสตวนำอยางครบวงจรทสามารถแขงขนในระดบสากล

- ยทธศาสตรท ๓ ขยายการสงเสรมอาชพและความเปนอยชาวประมง ๕๘ - ยทธศาสตรท ๔ เสรมสรางระบบการบรหารจดการองคกรดวยเทคโนโลย ๕๘

- ยทธศาสตรท ๕ สงเสรมระบบธรรมภบาลทดขององคกร ๕๙

4

บทท ๗ แผนดานการเงนขององคการสะพานปลา พ.ศ. ๒๕๖๓ – ๒๕๖๕ ๘๕

5

บทนำ

๑. กรอบแนวคดในการจดทำแผนปฏบตราชการ ๒๕๖๓ - ๒๕๖๕ องคการสะพานปลา แผนยทธศาสตร เปนทศทางหรอแนวทางปฏบตตามพนธกจ (Mission) ใหสมฤทธผลตามวสยทศน(Vision) และเปาประสงคขององคกร (Corporate Goal) โดยแผนยทธศาสตรทดจะตองถกกำหนดขนตามวสยทศนขององคการ อนเปนผลผลตทางความคดรวมกนของบคลากรในองคกรทเหนพองกนวาเปนจดหมายปลายทางทองคกรประสงคจะไปใหถงในอนาคต โดยแผนยทธศาสตรจะใชเปนกรอบการดำเนนงาน การจดทำแผนปฏบตการ (Action Plan) การจดทำงบประมาณ และการประเมนผลความสำเรจของการดำเนนงานขององคกรตามเปาหมาย เปาประสงคทกำหนดไว แผนปฏบตราชการ ๒๕๖๓ - ๒๕๖๕ องคการสะพานปลา ฉบบน จดทำขนโดยคำนงถงวตถประสงคในการจดตงอำนาจหนาทและยทธศาสตรของกระทรวงเกษตรและสหกรณ เพอใหการบรหารองคการสะพานปลามทศทางการดำเนนงานทชดเจน ในการสนบสนนภารกจของกระทรวงเกษตรและสหกรณ เพอใหการดำเนนงานขององคการสะพานปลาบรรลเปาหมายอยางมประสทธภาพ สอดรบการเปลยนแปลงภายนอกองคกร ปจจยแหงความสำเรจของแผนปฏบตราชการ ๒๕๖๓ - ๒๕๖๕ นน ตองอาศยความรวมมอของผบรหารและบคลากรทกภาคสวน โดยผบรหารจะตองใหความสำคญกบสนบสนน เชงนโยบาย งบประมาณ และทรพยากรตางๆและบคลากรทรบผดชอบงานจะตองมการตดตามประเมนผล การดำเนนงานตามแผนเปนระยะ เพอทราบความสำเรจของการดำเนนงานในภาพรวม รวมทงสภาพปญหาอปสรรคทเกดขนจากการดำเนนงานตามแผนแมบท เพอใหแผนปฏบตราชการ ๒๕๖๓ - ๒๕๖๕ ทจดทำขนนสามารถเปนเครองมอในการพฒนาองคการสะพานปลามงวสยทศน “ศนยกลางตลาดสตวนำและผลตภณฑประมงไทยมาตรฐานสากล” ๒.วตถประสงคในการจดทำแผนปฏบตราชการ ๒๕๖๓ - ๒๕๖๕ องคการสะพานปลา องคการสะพานปลา ไดจดทำแผนปฏบตราชการ ๒๕๖๓ - ๒๕๖๕ โดยมวตถประสงคดงน ๑. เพอเปนกรอบ แนวทาง ทศทางการพฒนาขององคการสะพานปลา อยางเปนระบบ

๒. เพอประเมนสถานภาพการดำเนนงานขององคการสะพานปลา โดยการวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกและสภาพแวดลอมภายใน ตลอดจนความคาดหวงของผมสวนไดเสย (Stakeholders) ใชเปนแนวทาง ในการกำหนดกรอบ ทศทางการพฒนาองคกร

๓. เพอกำหนดแนวทางการนำแผนยทธศาสตรไปสการปฏบตผานการดำเนนงานตามแผนงาน โครงการ และการตดตามประเมนผล อนนำไปสการพฒนาองคกรอยางมประสทธภาพและประสทธผล ๓. กระบวนการจดทำแผนปฏบตราชการ ๒๕๖๓ - ๒๕๖๕ องคการสะพานปลา การจดทำแผนปฏบตราชการ ๒๕๖๓ - ๒๕๖๕ มขนตอน ดงน ขนตอนท ๑ จดกจกรรมเสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบการจดทำแผนยทธศาสตร ขนตอนท ๒ ประเมนสถานภาพองคกร ขนตอนท ๓ วเคราะหความตองการของผมสวนไดสวนเสย (Stakeholders)

ขนตอนท ๔ จดทำแผนยทธศาสตรองคการสะพานปลา พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๘๐ ขนตอนท ๑ จดกจกรรมเสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบการจดทำแผนยทธศาสตร

6

เพอใหการจดทำแผนปฏบตราชการ ๒๕๖๓ - ๒๕๖๕ มความสมบรณครบถวน สำนกงานยทธศาสตรและแผนงานไดกำหนดกรอบการประชมเชงปฏบตการเพอเปนการเสรมสรางความร ความเขาใจเกยวกบการจดทำแผนยทธศาสตรและเพอใหผบรหารและบคลากรทกระดบทเกยวของกบการดำเนนการตามแผนยทธศาสตรไดระดมความคดเหนในการจดทำแผนยทธศาสตรองคการสะพานปลารวมกนโดยสำนกงานยทธศาสตรและแผนงาน ไดจดการประชมเชงปฏบตการเรอง”บทบาทขององคการสะพานปลาตอการแกไขปญหาการทำประมงของประเทศไทยและการจดทำแผนปฏบตราชการ ๒๕๖๓ - ๒๕๖๕ ระหวางวนท ๑๑ – ๑๒ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๖๒ ณ โรงแรมตวนนา กรงเทพมหานคร ขนตอนท ๒ ประเมนสถานภาพองคกร การประเมนสถานภาพองคกรพจารณาจากอำนาจหนาทตามกฏหมาย โครงสรางขององคกรอตรากำลง สถานการณการประมง สถานภาพขององคการสะพานปลาในอตสาหรรมการการประมง ทงนเพอให การจดแผนยทธศาสตรองคการสะพานปลา พ.ศ.๒๕๖๐ - ๒๕๘๐ ภายใตขอมลทมความถกตอง ครบถวน และเพยงพอทงน ผเขารวมการประชมไดมการทบทวนโอกาส อปสรค จดแขง และจดออน โดยใช SWOT Analysis เพอพจารณาปจจยตางๆทมผลกระทบตอองคการสะพานปลาทงภายในและภายนอกองคกร ภายในสถานการณปจจบน และแนวโนมทจะสงผลกระทบในอนาคต ดงน

จดแขง (Strength) ๑. เปนหนวยงานของรฐ มภารกจเปนสวนสำคญของวงจรธรกจการคาสตวนำ เปนทรจกของ

ชาวประมงและผประกอบการดานการประมงมาอยางยาวนาน ไดรบการสนบสนนดานการเงน และองคความร จากหนวยงานรฐทเกยวของ และยงมสถานภาพเปนทาเทยบเรอประมงขององคการ เปน Port state ทไดรบ การยอมรบจาก EU สามารถทำชองทางการตลาดระหวางรฐตอรฐได มความสำคญของวงจรธรกจการคาสตวนำ ของประเทศ (ชอเสยง)

๒. ทาเทยบเรอสวนใหญตงอยในทำเลทเหมาะสมกบระบบขนถายสตวนำสพนทตลาดสำคญ ทวทงประเทศอยางสะดวกและรวดเรว ทมศกยภาพดานธรกจ มความพรอมในการพฒนาทกดาน (สถานท)

๓. มสถานภาพเปนตลาดการคาสตวนำเสร โดยมการซอขายสนคาสตวนำ ทมราคาเปนไปตามกลไกตลาด (กลไกการตลาด)

๔.มความเชยวชาญ มประสบการณในการใหบรการดานขนถายสนคาสตวนำและช วยเหลอชาวประมงในการใหความรและประกอบอาชพดานการประมง

๕. ทาเทยบเรอประมงมความพรอมในดานสงปลกสรางและสงอำนวยความสะดวกทจำเปนตอการใหบรการขนถายและจำหนายสนคาสตวนำทครบถวน และมระบบสขอนามยทผานมาตรฐานของกรมประมง (โครงสรางพนฐาน)

๖. มสมพนธภาพทดกบชาวประมงและผประกอบกจการการประมงเปนอยางด (องคกร) ๗. มการเตรยมการทจะนำเทคโนโลยการชงนำหนกอตโนมตเพอโปรงใสและยตธรรมตอ

ชาวประมง และผประกอบการแพปลา และมระบบเทคโนโลยการตรวจสอบยอนกลบมาใชเพอสรางความมนใจตอผบรโภค (เทคโนโลย

จดออน (Weakness)

7

๑. องคการสะพานปลา เปนหนวยงานทมการนำรายไดมาใชในการบรหารจดการในแตละป และมผลขาดทนสะสม เปนผลใหในบางโอกาส มรายรบทสามารถหาไดอาจไมสมดลตอรายจายทเกดขน ทำใหองคกรขาดสภาพคลอง สงผลตอการประกอบการธรกจขององคการสะพานปลา

๒ . บคลากรขาดประสทธภาพในการทำงานตอการบรหารจดการองคกรในทก ๆ ดาน และการเปลยนแปลง ของสภาวะธรกจองคการสะพานปลา โดยมสาเหตมาจาก มการพฒนาองคความรอยางเปนระบบและตอเนองนอย การบรณาการการทำงานยงไมทวทงองคกร ในบางงานยงขาดการสบทอดตำแหนงอยางตอเนอง และพนกงานบางสวนยงมทศนคตทไมยอมรบการเปลยนแปลงและไมกระตอรอรนทจะเรยนร ความรใหม ๆ ทเกดขน

๓. ทดนของสวนใหญขององคการสะพานปลา เปนทเชา การใชประโยชนจากการใชพนทยงขาดความชดเจนและการใชประโยชนผมสวนไดสวนเสยในพนทยงไมมประสทธผลมากพอ เจาหนาทยงขาดประสบการณในการเขาไปบรหารจดการและระเบยบขอบงคบเกยวของยงไมเออตอการดำเนนการ ทำใหการพฒนาพนทมความลาชา ไมเปนไปตามแผนและขาดประสทธผลในการดำเนนการ

๔. เนองจากเปนทาเทยบเรอประมงทมอายยาวนาน ทำใหโครงสรางพนฐานบางทาเทยบเรอ ประมงขาดการปรบปรง มอายการใชงานยาวนาน มสภาพทรดโทรม ทำใหไมสามารถนำระบบการบรหารจดการสขอนามยไดอยางเตมประสทธภาพ สะพานปลาและทาเทยบเรอประมงบางแหง ยงขาดความเหมาะสมกบการใชงานจรง/ผใชบรการ

๕. องคการสะพานปลาขาดการประชาสมพนธ ชอเสยง บทบาท ภารกจ ทสรางภาพลกษณ ตอชาวประมง แพปลา และเครอขายทางธรกจอยางตอเนอง

๖. องคการสะพานปลายงไมทนสมยในดานเทคโนโลยทจะดำเนนการในอนาคต ทงในเรองของอปกรณ ระบบ องคความรของพนกงาน ตลอดจนความพรอมของพนกงานในการรองรบการเปลยนแปลงทางเทคโนโลยทเกดขน

๗. มองคความรทสะสมอยมากแตยงขาดการรวบรวมและนำมาใชอยางเปนระบบ โอกาส (Opportunity) ๑.ทำเลทตงของทาเทยบเรอสวนมาก ยงเปนจดยทธศาสตรสำคญทกระจายตวอยตลอดแนว

ชายฝงทะเล ในการขนถายสตวนำ และเปนโอกาสใหองคการสะพานปลาผนวกกบกลมจงหวดได ๒. กฎหมายประมง เออใหองคการสะพานปลาไดมโอกาสพฒนาและปรบปรงทาเทยบเรอประมง

โดยเฉพาะดานสขอนามยใหเปนทาเทยบเรอประมงตนแบบของประเทศและสรางศกยภาพในการเพมรายไดจากคาบรการใหกบองคการสะพานปลา

๓. องคการสะพานปลาเปนตนทางของการขนถายและจำหนายสตวนำจากการทำประมง และการเพาะเลยงของประเทศไทย

๔.นโยบายของรฐ ในการยกระดบมาตรฐานสนคาและสนคาเกษตรปลอดภย เพมประสทธภาพการแขงขนสนคาและผลตภณฑสตวนำ

๕. ระบบคมนาคมขนสงและโลจสตกส เปนโอกาสขององคการสะพานปลา สามารถใหบรการชาวประมงในการกระจายสนคาสตวนำไดมากและเรวขน

8

๖. การสนบสนนนวตกรรมและการใชเทคโนโลยดานสารสนเทศเพอใหสอดคลองกบยทธศาสตร ประเทศไทย ๔.๐ และแผนDE เปดโอกาสใหองคการสะพานปลาไดพฒนาองคกรทงในเรองการหารายได ฐานขอมล และเพมประสทธภาพในการบรหารจดการองค

อปสรรค (Threat) ๑. กฎหมายประมง สงผลกระทบให ผลจบสตวนำของไทยทงในนานนำและนอกนานนำลดลง สงผลตอการใชบรการของชาวประมงทมาใชบรการองคการสะพานปลา ๒. กฎหมายประมงมความซบซอนในดานความเขาใจและการปฏบตของชาวประมง ทำใหในบางครงเกดอปสรรคในการทำงานระหวางชาวประมงกบองคการสะพานปลา ๓. ปจจบนมคแขงทมการพฒนาทาเทยบเรอประมงและแพปลาททนสมยและมมาตรการจงใจ ใหชาวประมงมาใชบรการมากขน ทำใหบางทาเทยบเรอประมงขององคการสะพานปลามชาวประมงมาใชบรการลดลง ๔. ชาวประมงและผประกอบการประมงบางรายไมใหความสำคญในดานการจดการ การดแลรกษาคณภาพสตวนำหลงการจบและทศนคตดานอนรกษทรพยากร ทำใหการปฏบตดานสขอนามยยากขน

ขนตอนท ๓ วเคราะหความตองการของผมสวนไดสวนเสย(Stakeholders)

การจดทำแผนยทธศาสตรครงน ผ เกยวของไดว เคราะหความตองการของผมสวนไดสวนเสย(Stakeholders) ความคาดหวงของผใชบรการ และผเกยวของกบองคการสะพานปลา เปนขอมลประกอบการจดทำแผนยทธศาสตร เพอใหการจดทำมความครอบคลม ครบถวน

ขนตอนท ๔ จดทำแผนปฏบตราชการ ๒๕๖๓ - ๒๕๖๕ องคการสะพานปลา

ในการจดทำแผนยทธศาสตรองคการสะพานปลา พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๘๐ ไดดำเนนการ ดงน ๑. ทบทวนแผนปฏบตราชการ ๒๕๖๓ - ๒๕๖๕ โดยม การทบทวนผลการดำเนนงานตามแผนปฏบตราชการ ๒๕๖๓ - ๒๕๖๕ ผลการดำเนนการตามแผนงาน/โครงการ แผนปฏบตการองคการสะพานปลา พ.ศ.๒๕๖๐ ความไดเปรยบเชงกลยทธ ความทาทายเชงกลยทธ ความเสยง ผมสวนไดสวนเสย เปาหมายและทศทางการดำเนนงานในระยะชวงเวลา พ.ศ.๒๕๖๓ - ๒๕๖๕ กลยทธ แผนงาน

9

10

11

12

13

14

บทท ๑ สถานการณและแนวโนมธรกจประมงของไทย

• บทนำ

อตสาหกรรมประมงของไทยมความสำคญตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ เปนอยางยง ทงนเนองจากอตสาหกรรมประมงไดมบทบาททสำคญตอประเทศ ดงน ๑. สรางรายไดใหแกประเทศ เนองจากประเทศไทยจดอยในประเทศอนดบตนๆของโลกทมผลผลต การประมงสงกอใหเกดรายไดแกสงคมไทยเปนจำนวนมากในแตละป นบไดวาอตสาหกรรมประมงไดมสวนทำใหผลผลตประชาชาตเพมสงขน อนเปนผลทำใหรายไดตอหวของประชาชนไทยเพมขน ๒. กอให เกดการจางงาน เมออตสาหกรรมประมงไดพฒนาขยายตวขน การประมงพาณชยและอตสาหกรรมแปรรปสตวนำรวมถงอตสาหกรรมตอเนองจงมความตองการใชแรงงานเปนจำนวนมาก ทำใหม การจางงานเพมขน ปญหาการวางงานของสงคมไทยไดรบการแกไขไปไดสวนหนง ๓. ผลตอาหารโปรตนจากเนอสตวทมคณภาพสง แตราคาถกใหคนในประเทศไดบรโภคอยางทวถงตลอดมาอยางตอเนอง ๔. นำเขาเงนตราตางประเทศจากการสงออกปละไมนอยกวา ๑๘๐,๐๐๐ ลานบาท สงผลใหประเทศไทยไดเปรยบดลการคาในสวนของดลการคาสนคาสตวนำและผลตภณฑสตวนำไมนอยกวาปละ ๑๐๐,๐๐๐ ลานบาท ๕. กอใหเกดการพฒนาอตสาหกรรมตอเนอง จากการพฒนาอตสาหกรรมประมงไดกอใหเกดการพฒนาอตสาหกรรมในบางกลม เชน อตสาหกรรมการผลตนำแขง อตสาหกรรมการผลตอปกรณและเครองมอเครองใชในการทำประมง เชน เชอก อวน ภาชนะ ฯลฯ การตอและซอมแซมเรอ การขนสง เปนตน ซงอตสาหกรรมเหลานไดกอใหเกดการจางงานและรายไดใหแกประเทศตอไป

อตสาหกรรมประมงมองคประกอบทสำคญ ๓ สวน ประกอบดวยการผลต (การจบสตวนำและ การเพาะเลยงสตวนำ) การแปรรปสตวนำ และการตลาดสตวนำ ดงนน ในการพฒนาอตสาหกรรมประมงจะตองนำองคประกอบทง ๓ สวนมาพจารณารวมกน และจะตองมการพฒนาทกองคประกอบไปพรอมๆ กน อตสาหกรรมประมงจงจะมการพฒนาทแทจรง

• การผลต ประเทศไทยจดเปนประเทศทประสบความสำเรจในดานการพฒนาการประมงจนสามารถตดอนดบตนๆ ของผสงออกสนคาประมง โดยในป ๒๕๕๙ (มกราคม-กนยายน) พบวาผลผลตภณฑมวลรวมของประเทศในภาคประมงมมลคาสงถง ๗๕,๙๙๐ ลานบาท ซงคดเปนรอยละ ๐.๗๒๓ ของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศทงหมดหรอคดเปนรอยละ ๘.๘๔ ของผลตภณฑมวลรวมภาคการเกษตร

15

ตารางท ๑-๑ ผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศ (GDP) ดานการผลต ณ ราคาปจจบน ป พ.ศ. ๒๕๕๔ – ๒๕๕๙

(ม.ค.-ก.ย.) หนวย : ลานบาท

ป พ.ศ. ๒๕๕๔ ๒๕๕๕ ๒๕๕๖ ๒๕๕๗ ๒๕๕๘ ๒๕๕๙ (ม.ค.-ก.ย.)

ผลตภณฑมวลรวมในประเทศ ๑๐,๕๓๙,๔๔๖ ๑๒,๓๔๙,๐๒๖ ๑๒,๙๐๑,๔๙๘ ๑๓,๑๓๒,๒๓๔ ๑๓,๕๓๓,๕๙๖ ๑๐,๕๐๖,๐๔๔ ภาคการเกษตร ๑,๔๐๖,๕๐๔ ๑,๔๒๑,๙๖๔ ๑,๔๖๙,๘๘๙ ๑,๓๔๓,๕๐๓ ๑,๒๓๗,๓๐๙ ๘๖๐,๐๗๑ เกษตรกรรม การลาสตว และปาไม

๑,๒๙๕,๙๐๖ ๑,๓๐๘,๙๐๓ ๑,๓๖๕,๗๓๗ ๑,๒๓๕,๔๑๘ ๑,๑๓๔,๑๔๓ ๗๘๔,๐๘๑

การประมง ๑๑๐,๕๙๘ ๑๑๓,๐๖๑ ๑๐๔,๑๕๒ ๑๐๘,๐๘๕ ๑๐๓,๑๖๖ ๗๕,๙๙๐ นอกภาคการเกษตร ๙,๑๓๒,๙๔๒ ๑๐,๙๒๗,๐๖๒ ๑๑,๔๓๑,๖๐๙ ๑๑,๗๘๘,๗๓๑ ๑๒,๒๙๖,๒๘๗ ๙,๖๔๕,๙๗๓ เหมองแร และยอยหน ๓๘๕,๓๐๕ ๔๘๓,๔๒๕ ๔๙๕,๑๐๓ ๔๙๔,๒๖๕ ๔๒๐,๖๔๒ ๒๙๐,๙๗๕ อตสาหกรรม ๓,๕๘๐,๗๗๗ ๓,๔๗๓,๘๑๘ ๓,๕๗๑,๘๗๖ ๓,๖๒๐,๖๒๓ ๓,๖๔๒,๘๖๗ ๒,๗๘๒,๘๓๓ ไฟฟา กาซ และประปา ๒๙๑,๒๗๒ ๓๒๖,๙๔๒ ๓๕๔,๒๒๑ ๓๗๔,๗๑๐ ๓๙๑,๐๓๕ ๓๑๐,๘๑๔ การกอสราง ๒๖๙,๗๖๒ ๓๔๐,๙๕๖ ๓๔๙,๖๖๘ ๓๓๙,๖๑๔ ๓๗๙,๒๙๓ ๓๐๖,๗๘๐ การคาสงและคาปลก การซอมแซมยานยนต ของใชสวนบคคล และของใชในครวเรอน

๑,๓๕๔,๓๙๙ ๑,๗๗๖,๗๔๐ ๑,๗๙๖,๑๒๑ ๑,๘๖๗,๐๗๐ ๒,๐๔๕,๖๙๗ ๑,๖๖๙,๙๘๘

โรงแรม และภตตาคาร ๕๑๘,๖๑๒ ๔๑๓,๒๙๒ ๔๗๕,๐๐๐ ๔๙๙,๒๙๒ ๕๘๖,๗๕๘ ๕๑๑,๔๔๖ การขนสง การเกบรกษาสนคา และการคมนาคม

๗๑๖,๓๒๑ ๘๕๗,๓๘๐ ๘๙๘,๑๗๖ ๙๒๑,๐๙๓ ๙๘๒,๑๑๘ ๗๖๐,๑๒๐

สถาบนการเงน ๔๘๒,๗๙๘ ๗๔๔,๘๐๐ ๘๖๗,๕๐๘ ๙๕๖,๓๑๖ ๑,๐๓๑,๕๒๑ ๘๓๓,๐๒๔ อสงหารมทรพย การเชา และกจกรรมทางธรกจ

๒๓๙,๙๗๑ ๘๔๐,๒๑๑ ๘๗๒,๗๑๕ ๘๘๒,๔๓๘ ๙๑๐,๗๕๑ ๖๙๑,๘๗๓

การบรหารราชการแผนดน การปองกนประเทศ และการประกนสงคมภาคบงคบ

๔๗๕,๓๙๓ ๗๓๐,๐๕๓ ๗๖๑,๒๖๒ ๘๐๐,๕๓๙ ๘๒๙,๑๗๗ ๖๕๓,๔๑๒

การศกษา ๔๕๙,๘๓๑ ๕๐๘,๐๐๓ ๕๓๔,๔๖๒ ๕๖๒,๓๗๗ ๕๘๘,๘๕๙ ๔๕๔,๔๙๙ งานดานสขภาพ และงานสงคมสงเคราะห

๑๙๘,๗๐๕ ๒๐๐,๑๗๐ ๒๐๖,๑๗๕ ๒๑๗,๐๘๓ ๒๒๖,๖๗๓ ๑๗๖,๑๓๕

กจกรรมดานการบรการชมชน สงคมและบรการสวนบคคล

๑๔๙,๓๕๔ ๒๐๘,๖๕๐ ๒๒๖,๐๒๔ ๒๒๘,๕๓๖ ๒๓๒,๗๔๘ ๑๘๒,๕๙๙

ลกจางในครวเรอน ๑๐,๔๔๒ ๒๒,๖๒๒ ๒๓,๒๙๘ ๒๔,๗๗๕ ๒๘,๑๔๘ ๒๑,๔๗๕

ทมา : สวนนโยบายการออมและการลงทนในภาพรวม, สำนกนโยบายการออมและการลงทน, กระทรวงการคลง (Online)

โดยจากขอมลกรมประมง พบวาการจบสตวนำทงหมดในชวงป พ.ศ. ๒๕๔๘-๒๕๕๗ มแนวโนมลดลงอยางตอเนอง ซงสามารถแบงขอมลจำแนกโดยวธการทำประมงออกไดเปน ๒ สวน คอ การจบสตวนำจากธรรมชาต และการเพาะเลยงสตวนำ ทำใหทราบสาเหตสำคญของการลดลงปรมาณสตวนำจากการทำประมงได ในสวนวธการทำประมงทมแนวโนมลดลงอยางชดเจนคอ การจบสตวนำเคมจากธรรมชาต และการเพาะเลยง

16

ชายฝง ซงพบวาการจบสตวนำเคมจากธรรมชาตมปรมาณทลดลงมาก ตงแตป ๒๕๕๐-๒๕๕๑ เปนตนมาและ การเพาะเลยงชายฝงมปรมาณลดลงตงแตป ๒๕๕๖ เปนตนมา

กราฟท ๑-๑ ปรมาณการจบสตวนำเคมและสตวนำจด จำแนกตามวธทำการประมง ป พ.ศ. ๒๕๔๘-๒๕๕๗

ทมา : หนงสอสถตการประมงแหงประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๗, กลมวจยและวเคราะหสถตการประมง ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร กรมประมง, เอกสารฉบบท ๑๑/๒๕๕๙

ทงนปรมาณการจบสตวนำเคมจากธรรมชาตทมลดลงคาดวามสาเหตจากปรมาณสตวนำในทะเลไทยทลดลงซงเกดจากการทำประมงผดกฎหมายหรอ IUU Fishing (Illegal, Unreported and Unregulated Fishing) ขาดความตระหนกถงการทำประมงอยางยงยน ทำใหภาครฐไดมการประกาศใชมาตรการปองกนการทำประมงผดกฎหมายในหลายชองทาง สงผลใหเรอประมงทผดกฎหมายไมสามารถออกทำการประมงไดสะทอนถงตวเลขปรมาณสตวนำทจบไดจากธรรมชาตลดลง ทงนการประกาศใชมาตรการตอตาน IUU Fishing จะสงผลดตอสถานการณทรพยากรสตวนำในทะเลไทยเนองจากเปนการฟนฟทรพยากรทางทะเลในระยะยาวเพอใหเกดความยงยนทางดานประมง ในสวนวธการทำประมงดวยการเพาะเลยงชายฝง พบวาในชวงป ๒๕๕๖ - ๒๕๕๗ เกดปญหาโรคระบาดในธรกจการเพาะเลยงกงแวนดาคอ โรคตายดวน (Early Mortality Syndrome : EMS) ซงทำใหผลผลตการเพาะเลยงกงชายฝงลดลง จากปจจยทงสองจงเปนสาเหตหลกตอการลดลงของปรมาณการผลตสตวนำในภาคประมงไทย

17

๑. การจบสตวนำจากธรรมชาต สตวนำทะเล สถานการณการจบสตวนำทะเลในชวงป พ.ศ. ๒๕๕๐-๒๕๕๗ มแนวโนมลดลงจาก ๒.๐๘ ลานตนในป ๒๕๕๐ ลดลงเหลอ ๘๕๐,๐๐๐ ตนในป ๒๕๕๗ หรอลดลงกวารอยละ ๖๐ (กรมประมง, ๒๕๕๙) สาเหตจากแหลงทรพยากรประมงในทะเลไทยลดลงจากเดมเปนอยางมาก ซงเปนผลมาจากการทำประมงทผดกฎหมายในอดต ทงนการออกมาตรการปองกนการทำประมงทผดกฎหมาย (IUU Fishing) และการดำเนนงานตามแผนแมบทการจดการการประมงทะเลไทยจะเปนการชวยฟนฟทรพยากรประมงในทะเลในอนาคตรวมถงยงเปนการรองรบมาตรฐานการตรวจสอบยอนกลบได (Traceability) ของแหลงทมาวตถดบสนคาสตวนำซงเปนมาตรฐานพนฐานของประเทศคคาสำคญของไทยยงผลดตอภาคการสงออกสนคาประมง

กราฟท ๑-๒ ปรมาณการจบสตวนำเคมจากแหลงนำธรรมชาต จำแนกตามประเภทสตวนำในป พ.ศ.๒๕๕๗

ทมา : หนงสอสถตการประมงแหงประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๗, กลมวจยและวเคราะหสถตการประมง ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร กรมประมง, เอกสารฉบบท ๑๑/๒๕๕๙

สตวนำจด สถานการณการจบสตวนำจดในชวงป พ.ศ. ๒๕๕๐-๒๕๕๗ มแนวโนมลดลงจาก ๒๒๕,๖๐๐ ตนในป ๒๕๕๐ ลดลงเปน ๑๘๑,๘๐๐ ตนในป ๒๕๕๗ (กรมประมง, ๒๕๕๙) ทงนในระหวางชวงระยะเวลาดงกลาวมตวเลขปรมาณสตวนำจากการจบทไมมแนวโนมทแนนอน สะทอนผลจากภยธรรมชาตในชวงปตางๆ เชน ภยนำทวม ภยแลง วาตภยตางๆ หรออบตภยจากมนษย เชน เรอบรรทกนำตาลลมในแมนำ เปนตน สงผลตอความสมบรณของแหลงจบสตวนำจดซงสะทอนในรปตวเลขของปรมาณสตวนำจดทจบจากธรรมชาตในแตละป

18

กราฟท ๑-๓ ปรมาณการจบสตวนำจดจากแหลงนำธรรมชาต จำแนกตามประเภทสตวนำในป พ.ศ.๒๕๕๗

ทมา: หนงสอสถตการประมงแหงประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๗, กลมวจยและวเคราะหสถตการประมง ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร กรมประมง, เอกสารฉบบท ๑๑/๒๕๕๙

๒. การเพาะเลยงสตวนำ การเพาะเลยงชายฝง

สถานการณการเพาะเลยงชายฝงในชวงป พ.ศ. ๒๕๕๐-๒๕๕๗ มแนวโนมลดลงอยางตอเนองจาก ๘๔๕,๓๐๐ ตนในป พ.ศ. ๒๕๕๐ เปน ๔๘๒,๖๐๐ ตนในป พ.ศ. ๒๕๕๗ ทงนพบวาการเพาะเลยงสตวนำชายฝงมปรมาณทลดลงอยางมากในป ๒๕๕๖ จากในป ๒๕๕๕ ทมปรมาณมากถง ๘๑๗,๗๐๐ ตนลดลงเปน ๕๖๑,๕๐๐ ตนในป ๒๕๕๖ (กรมประมง, ๒๕๕๙) สาเหตเกดจากโรคระบาดในกงไดแก โรคตายดวน (Early Mortality Syndrome : EMS) สงผลโดยตรงตอภาคธรกจประมงโดยการเพาะเลยงชายฝง เนองจากโรคระบาด ทเกดขนควบคมไดยาก ผลผลตทไดเสยหายเปนจำนวนมาก ในขณะเดยวกนทผานมาการเพาะเลยงสตวนำชายฝงไดรบการสนบสนนจากภาครฐเพอใหผลผลตทไดทดแทนการจบสตวนำจากธรรมชาต มกา รสนบสนนงานวจยคนควารวมถงสนบสนนเทคโนโลยในการเพาะเลยงใหทนสมยเพอทดแทนการจบสตวนำเคมในทะเลทำใหประสทธภาพในการผลตสงขน คาดวาในอนาคตปรมาณการเพาะเลยงสตวนำเคมจะมแนวโนมเพมสงขนหากสถานการณโรคตายดวนในกงทะเลคลคลาย

กราฟท ๑-๔ ปรมาณเพาะเลยงชายฝงจำแนกตามประเภทสตวนำในป พ.ศ.๒๕๕๗

19

ทมา: หนงสอสถตการประมงแหงประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๗, กลมวจยและวเคราะหสถตการประมง ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร กรมประมง, เอกสารฉบบท ๑๑/๒๕๕๙

การเพาะเลยงสตวนำจด

สถานการณการเพาะเลยงสตวนำจดในชวงป พ.ศ. ๒๕๕๐-๒๕๕๗ มปรมาณการผลตลดลงจาก ๕๒๕,๑๐๐ ตนในป ๒๕๕๐ เปน ๔๑๕,๑๐๐ ตน ในป ๒๕๕๗ (กรมประมง, ๒๕๕๙) ทงนมสาเหตจากภยธรรมชาตทเกดขน เชน ภยนำทวม ภยแลง วาตภยตางๆ เปนตน รวมถงอบตภยจากมนษยเชน เรอบรรทกนำตาลลมในแมนำ เปนตน สงผลใหผลผลตสตวนำทอยในแมนำหรอแหลงนำตางๆ เสยหายเปนจำนวนมาก โดยจากขอมล การเพาะเลยงสตวนำจดพบวากวารอยละ ๔๕.๘ เปนปลานลซงเปนสตวนำเศรษฐกจของไทย ในขณะทปลาดก มปรมาณรอยละ ๒๗.๔ สวนทเหลอเปนปลาตะเพยน ปลาสลด กงกามกราม และปลานำจดอน ๆ

กราฟท ๑-๕ ปรมาณการจบเพาะเลยงสตวนำจดจำแนกตามประเภทสตวนำในป พ.ศ.๒๕๕๗

20

ทมา: หนงสอสถตการประมงแหงประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๗, กลมวจยและวเคราะหสถตการประมง ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร กรมประมง, เอกสารฉบบท ๑๑/๒๕๕๙

21

ตารางท ๑-๒ แสดงอนดบผลผลตประมงจากการจบสตวนำของโลก ๕ ปยอนหลงสถตปรมาณการจบสตวนำของประเทศตาง ๆ ทสำคญทวโลก ป ๒๕๕๓ – ๒๕๕๗ (Catch by country of the world, ๒๐๑๐ – ๒๐๑๔)

ปรมาณ (Quantity) : ๑,๐๐๐ ตน (Ton)

ทมา : หนงสอสถตการประมงแหงประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๗, กลมวจยและวเคราะหสถตการประมง ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร กรมประมง, เอกสารฉบบท ๑๑/๒๕๕๙

ล ำดบท ๑๓

22

• การแปรรป อตสาหกรรมแปรรปสตวนำจดเปนอตสาหกรรมทกอใหเกดการสรางงานและสรางรายไดทสำคญ

ของประเทศ สนคาสตวนำสงออกทำรายไดใหกบประเทศปละไมตำกวา ๑๘๐,๐๐๐ ลานบาทในป ๒๕๕๙ ดวยศกยภาพในการผลตของผประกอบการไทย ซงมความพรอมทงในดานเทคโนโลยกระบวนการผลต การควบคมคณภาพ การจดหาวตถดบ ตลอดจนแรงงานทมคณภาพ ทำใหสนคาสตวนำของไทยไดรบการยอมรบในตลาดตางประเทศในระดบตนๆ และทำใหปรมาณและมลคาการสงออกสนคาสตวนำมแนวโนมเพมขนทกป อตสาหกรรมแปรรปสตวนำจงมบทบาทอยในระดบสากลและระดบทองถน สรางรายไดใหกบประเทศ และกอใหเกดการจางงานภายในประเทศหลายอตรา อกทงสนองความตองการของผบรโภคทงภายในและภายนอกประเทศอยางตอเนองตลอดมา อยางไรกด อตสาหกรรมแปรรปสตวนำกกำลงประสบปญหาในหลาย ๆดานไมวาจะเปนการขาดแคลนวตถดบ ขาดแคลนแรงงาน ตนทนการผลตทงในสวนของคาจ างแรงงาน วตถดบ และคาใชจายดานพลงงาน สงขนอยางตอเนอง ในขณะทมการแขงขนในตลาดสงออกคอนขางรนแรง ทำใหภาครฐตองกำหนดมาตรการสงเสรมสนบสนน ทงในดานการลงทน การจดหาแหลงวตถดบ การจดหาตลาด รวมถงการปรบปรงโครงสรางพนฐานดานการประมง และการแปรรปสตวนำใหมมาตรฐานดานสขอนามยตามขอกำหนดของประเทศคคา

• การตลาดสตวนำ สนคาสตวนำจดเปนแหลงโปรตนทไดรบความนยมจากผบรโภคทวโลก เนองจากมการนำเสนอผลการวจยทแสดงใหเหนถงคณประโยชนในดานตาง ๆ มากมายประกอบกบกระแสการดแลรกษาสขภาพในสงคมปจจบน ทำใหความตองการสนคาสตวนำทวโลกเพมขนอยางรวดเรว สำหรบสถานการณตลาดสตวนำในประเทศ มความเปล ยนแปลงหลายประการทเหนไดชด เชน การเตบโตของตลาดสนคาสตวนำจดจากการเพาะเลยง การกระจายตวของแหลงผลต ทำใหตลาดสตวนำจดกระจายตวอยตามแหลงผลตสำคญ ในขณะทตลาดสตวนำทะเลมการแยกเปนกลมคอนขางชดเจน ไดแก สตวนำสงออกซงจะไดรบการดแลรกษาคณภาพและสงเขาโรงงานแปรรปโดยตรงและสตวนำเพอบรโภคภายในประเทศซงจะมหลากชนด และหลายระดบราคาตามความนยมของผบรโภค ในดานการสงออกตางประเทศ อตสาหกรรมประมงนบเปนอตสาหกรรมทมความสำคญตอเศรษฐกจของประเทศ จากสถตโดยกลมวเคราะหการคาสนคาประมงระหวางประเทศ สะทอนใหเหนวามลคาสงออกสนคาประมงไปยงประเทศตาง ๆ ในป ๒๕๕๙ มปรมาณการสงออกสตวนำสงถง ๑,๓๗๑,๐๒๖.๗๑ ตน คดเปนมลคากวา ๑๘๑,๒๐๙.๕๗ ลานบาทซงนบเปนมลคาทสงและเปนสวนหนงในการผลกดนเศรษฐกจของประเทศ ทงนจากขอมลกลมประเทศคคาทสำคญของไทย (กราฟท ๑.๖-๑.๗) พบวากลมประเทศ APEC (Asia -Pacific Economic Cooperation) มสดสวนการนำเขาสนคาประมงของไทยมากทสด รองลงมาคอกลม NAFTA (North American Free Trade Agreement) โดยเปรยบเทยบจากป ๒๕๕๘ พบวาการสงออกไปยงกลม APEC มมลคาลดลงจาก ๑๔๕,๕๐๒ ลานบาท ในป ๒๕๕๘ เปน ๑๓๐,๔๕๗ ลานบาท ในป ๒๕๕๙ และกลม NAFTA มมลคาลดลงจาก ๕๓,๔๙๖ ลานบาท ในป ๒๕๕๘ เปน ๔๘,๘๒๘ ลานบาท ในป ๒๕๕๙ ทงนขอมลจำแนกตาม

23

ประเทศคคา การสงออกสนคาประมงไปยงประเทศสหรฐอเมรกามสดสวนสงสดถง ๔๐,๖๖๕.๘๑ ลานบาท

(กองประมงตางประเทศ, ๒๕๖๐(Online)) หรอคดเปนรอยละ ๒๒ ของมลคาการสงออกทงหมด ในภาพรวมปรมาณการสงออกสนคาประมงทลดลง มสาเหตหนงจากการผลตสนคาประมงทลดลงจากการประสบปญหาโรคตายดวนในกงและทรพยากรสตวนำในทะเลทลดลงจากการทำประมงผดกฎหมายตามทไดกลาวขางตน แมวาในชวงป ๒๕๕๘ จะอยในชวงฟนตวจากปญหาโรคระบาดดงกลาวแตผลผลตทผลตไดกยงไมสามารถตอบสนองความตองการของตลาดได ทำใหประเทศผนำเขาสนคาประมงของไทย เชน สหรฐอเมรกา หนไปนำเขาสนคาประมงจากประเทศคแขงแทน แตทงนในมมมองสถานการณการคามนษยในภาคประมงพบวาในป ๒๕๕๙ สหรฐอเมรกาไดจดอนดบใหไทยเปนกลมประเทศทมสถานการณคามนษยในระดบทดขนจากเดมทอยในกลมรายแรงทสด (Tier ๓) เปนกลมทตองจบตามอง (Tier ๒) ซงสงผลดตอภาพลกษณแหลงทมาของสนคาประมงไทยในตลาดโลก ดานตลาดในประเทศจนนน ในป ๒๕๕๘ ยงคงมทศทางการเตบโตทด โดยจนมการนำเขาสนคาสตวนำจากไทยมลคาเพมขนเมอเทยบกบป ๒๕๕๗ ในขณะทปรมาณทนำเขาลดลง ผลตภณฑสตวนำ และผลตภณฑทางทะเลของไทยทจนนำเขาลดลงสวนใหญเปนสนคาประเภทปลาและหอย สวนทมการนำเขาเพมมากขนไดแก สนคาประเภทกงและสาหรายปรงรส ซงเปนสนคาทมราคามากกวาประเภทปลาและหอย จงสงผลใหมการเตบโตของมลคาการนำเขาจากไทย (ฝายการเกษตรประจำสถานกงสลใหญ ณ นครกวางโจว, ๒๕๕๙) สวนการสงออกไปยงสหภาพยโรปพบวาในป ๒๕๕๗ กลมสหภาพยโรปไดตดสทธทางภาษ GSP (Generalized System of Preferences) ในสนคาประมงแปรรป (พกด๑๖) ทำใหการสงออกสตวนำไปยงสหภาพยโรปลดลง และในป ๒๕๕๘ สหภาพยโรปยงไดตดสทธทางภาษ GSP ในกลมสนคาสตวนำสด แชเยน แชแขง (พกด๐๓) (ประพนธ โนระด ,๒๕๕๘) ทงนมปจจยดานการไมสนบสนนสนคาทมาจากการทำประมงผดกฎหมายมาเปนหนงในสาเหตการลดลงของปรมาณสตวนำสงออกดวย ตอมาในชวงป ๒๕๕๙ สหภาพยโรปออกกฎระเบยบเพอบรหารจดการปรมาณโควตาการนำเขาสนคาประมง ทไดรบการยกเวนภาษนำเขา สำหรบชวงการนำเขาระหวางวนท ๑ มกราคม ๒๕๕๙ - ๓๑ ธนวาคม ๒๕๖๑ ในลกษณะ First Come First Serve เพอใชแทน EU No.๑๒๒๐/๒๐๑๒ โดยมรายการสนคาประมงทอยภายใตกฎระเบยบใหม ดงน ปลาคอด ปลาเฮด ปลาแอนโชว ปลาเฮอรง กง หมก ซรม (ปอด) และ ทนาลอยด ซงคาดวาจะเปนการชวยสงเสรมการสงออกสนคาประมงไปยงสหภาพยโรปใหมปรมาณทมากขนได (สมาคมอาหารแชแขง, ๒๕๕๙) สวนดานประเทศอนเดยซงเปนหนงในประเทศผผลตสตวนำรายใหญมการคาดการณวาอตสาหกรรมอาหารทะเลของอนเดยในชวงปงบประมาณ ๒๕๕๙/๒๕๖๐ มการขยายตวอยางนอยรอยละ ๑๕ โดยไดประโยชนจากการขาดแคลนผลตสตวนำในตลาดโลก เนองจากผผลตสวนใหญในเอเชยยงไดรบผลกระทบจากสถานการณโรคระบาด (กลมวเคราะหการคาสนคาประมงระหวางประเทศ, ๒๕๕๙) โดยทผานมาการสงออกกงของอนเดยไดรบผลกระทบหนกจากการทสหรฐอเมรกาเพมอตราอากรนำเขากงจากอนเดย ในการทบทวนนโยบายภาษตอบโตการทมตลาด (anti – dumping duties) ประจำปครงท ๑๐ โดยสหรฐอเมรกาไดเพมอตราอากรนำเขากงจากอนเดย จากเดมรอยละ ๑.๙๓ เปนรอยละ ๔.๘๙ ในชวงตงแต ๑ กมภาพนธ ๒๕๕๖ ถง ๓๑ มกราคม ๒๕๕๗ และสำหรบชวง ๑ กมภาพนธ ๒๕๕๘ ถง ๓๑ มกราคม ๒๕๕๙ ขณะเดยวกนองคการอาหาร

24

และยาของสหรฐอเมรกา (FDA) ปฏเสธกงนำเขาจากอนเดย ๕๓ ครง ในชวง มกราคม ถง พฤษภาคม ๒๕๕๙ เพมขนรอยละ ๓๐ จากชวงเดยวกนของปทผาน

กราฟท ๑-๖ กราฟแสดงสดสวนมลคาการสงออกสนคาประมงไทยในป ๒๕๕๘

กราฟท ๑-๗ กราฟแสดงสดสวนมลคาการสงออกสนคาประมงไทยในป ๒๕๕๙

ทมา : ขอมลจดทำกราฟจากกลมวเคราะหการคาสนคาประมงระหวางประเทศ, กองประมงตางประเทศ, กรมประมง (Online)

ปจจยดานราคานำมนในตลาดโลกทสงผลโดยตรงตอตนทนการผลตภาคประมง จากขอมลราคานำมนดบดไบทลดตำลงตงแตชวงปลายป ๒๕๕๗ เนองจากอปทานนำมนของโลกทเพมสงขน โดยมปจจยจากประเทศกลมสมาชกโอเปก (OPEC) คงกำลงการผลตนำมนดบในระดบสงเพอรกษาสวนแบงการตลาดจาก

25

ประเทศนอกกลมโอเปก ในขณะทเศรษฐกจโลกยงคงชะลอตวอย ทำใหเกดภาวะนำมนลนตลาด นอกจากนการยกเลกมาตรการควำบาตรเรองนวเคลยรของประเทศอหรานในกลมชาตมหาอำนาจตะวนตก ทำใหการสงออกนำมนดบของประเทศอหรานเพมขน จงสงผลใหราคานำมนดบทรงตวในระดบทตำอยางตอเนอง ซงการประมงในนานนำไทยมเรอประมงรอยละ ๘๐ เปนเรออวนลากโดยประมาณรอยละ ๗๙ ของตนทนทงหมดเปนคานำมนเชอเพลง (นำมนดเซล) ทำใหปจจยดานราคานำมนทปรบตวลดตำลงเปนผลดตอตนทนการจบสตวนำในภาคประมง แตในป ๒๕๖๐ จากการคาดการณราคานำมนดบเฉลยในตลาดโลกจะอยในชวง ๔๕.๐-๕๐.๐ ดอลลารสหรฐตอบารเรล เพมขนจากป ๒๕๕๙ เนองจากการกำหนดกรอบกำลงการผลตของกลมโอเปก (OPEC) ประกอบกบเศรษฐกจโลกมการฟนตวและขยายตว ทำใหปรมาณความตองการใชนำมนดบเพมขน สะทอนถงราคานำมนดบทจะปรบตวสงขน (สำนกงานเศรษฐกจการเกษตร, ๒๕๕๙) ซงผประกอบการประมงจงควรศกษามาตรการ ในการรบมอตนทนดานราคานำมนดงกลาว

กราฟท ๑-๘ แสดงราคานำมนดบดไบในปพ.ศ. ๒๕๕๖- ๒๕๕๙ (ม.ค.-พ.ย.)

ทมา : ภาวะเศรษฐกจการเกษตรป ๒๕๕๙ และแนวโนมป ๒๕๖๐, สำนกงานเศรษฐกจการเกษตร, กระทรวงเกษตรและสหกรณ, ๒๕๕๙

ดานปญหาเกยวกบกฎระเบยบและขอปฏบตตาง ๆ ทเกยวของกบการคาสตวนำและผลตภณฑสตวนำไปยงตางประเทศ ซงกำหนดใหประเทศคคาตองปฏบตตาม ทำใหเกดขอไดเปรยบเสยเปรยบทางการคา เชน แหลงกำเนดสนคา มาตรการการตรวจสอบกอนการสงสนคา มาตรการดานสขอนามยและสารตกคาง มาตรการภาษตอบโตการทมตลาด ฯลฯ รวมถงสทธทางภาษตางๆอนเกดจากนโยบายสนบสนนการคาระหวาง

26

ประเทศ ซงองคการสะพานปลาเปนหนงหนวยงานทไดรวมสนบสนนภาคประมงเพอดำเนนกจการตามมาตรการตาง ๆ ทไดประกาศใชอยางตอเนอง จากปจจยทกลาวมาขางตนสงผลกระทบทงผลทงดานบวกและดานลบตอปรมาณและมลคาการสงออกสนคาประมง ดงแสดงใน ตารางท ๑-๓ พบวาปรมาณและมลคาสนคาประมงสงออกของไทยในป ๒๕๕๗ - ๒๕๕๙ มแนวโนมทลดลง เปนผลจากการการผลตสนคาประมงทลดลง สาเหตจากทำประมงอยางผดกฎหมาย (IUU Fishing) ไมตระหนกถงการประมงอยางยงยน ในขณะทปรมาณการสงออกกงมแนวโนมทดขนจากการคลคลายสถานการณโรคระบาดซงเปนผลมาจากความรวมมอกนในการแกปญหาของภาครฐและเกษตรกร เชอมนวาดวยศกยภาพในการทำประมงและการผลตสนคาสตวนำแปรรปของไทยหากภาครฐใหการสนบสนนการผลตและสงออกสตวนำอยางตอเนอง จะทำใหอตสาหกรรมประมงมโอกาสหรอแนวโนมขยายตวไดอกมากในอนาคต

ตารางท ๑-๓ ปรมาณและมลคาการสงออกสนคาประมงประเภทตางๆ ป ๒๕๕๗-๒๕๕๙

รายการ ๒๕๕๗ ๒๕๕๘ ๒๕๕๙ ปรมาณ (ตน)

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ (ตน)

มลคา (ลานบาท)

ปรมาณ (ตน)

มลคา (ลานบาท)

กงสดแชเยนแชแขง

๘๑,๓๐๐.๒๑ ๒๙,๒๒๙.๖๖ ๘๓,๗๗๗.๑๘ ๒๔,๙๗๕.๘๐ ๙๙,๗๗๐.๑๘ ๒๙,๕๘๐.๐๐

กงแหง ๗๕๑.๕๓ ๔๗๘.๕๑ ๕๐๘.๖๒ ๓๕๘.๒๗ ๓๔๙.๐๗ ๒๖๙.๐๕ กงตมหรอนง ๑๐.๗๘ ๗.๑๙ ๘.๐๘ ๖.๗๖ ๒.๔๙ ๒.๖๕ กงกระปอง ๑,๐๑๗.๖๐ ๓๙๓.๒๒ ๑,๐๘๗.๘๘ ๓๘๙.๖๒ ๘๑๑.๖๔ ๒๔๖.๗๓ กงปรงแตงหรอทำไวไมใหเสย

๘๓,๙๗๖.๘๒ ๓๔,๘๗๖.๐๐ ๘๖,๓๖๙.๗๖ ๓๑,๗๓๘.๘๖ ๖๘,๓๗๙.๐๐ ๒๖,๓๘๔.๑๓

รวม ๑๖๗,๐๕๖.๙๔ ๖๔,๙๘๔.๕๗ ๑๗๑,๗๕๑.๕๒ ๕๗,๔๖๙.๓๑ ๑๖๙,๓๑๒.๓๘ ๕๖,๔๘๒.๕๖ หมกสดแชเยนแชแขง

๖๒,๙๗๙.๙๖ ๑๑,๓๕๓.๙๓ ๕๕,๓๗๐.๕๔ ๙,๙๐๖.๖๐ ๓๘,๑๔๐.๓๖ ๗,๙๘๐.๖๖

หมกแหง ๘๓๒.๖๘ ๓๘๙.๔๕ ๖๘๙.๘๖ ๒๘๐.๓๔ ๓๗๓.๙๔ ๒๓๔.๙๓

27

ทมา : กลมวเคราะหการคาสนคาประมงระหวางประเทศ กองประมงตางประเทศ กรมประมง (Online)

• บทบาทขององคการสะพานปลาในการพฒนาตลาดสตวนำ ๑. การพฒนาและปรบปรงสะพานปลาและทาเทยบเรอประมงขององคการสะพานปลาใหเปนไปตามขอกำหนดของประเทศผนำเขาสนคาสตวนำ ๒. การจดตงตลาดกลางสตวนำแหงใหมทไดมาตรฐานดานสขอนามย ในพนททมศกยภาพเพอรองรบผลผลตจากการเพาะเลยงซงมแนวโนมเพมขน ๓. รวมมอกบกรมประมงในการใหความรแกชาวประมงและผประกอบการในดานวชาการดานตาง ๆ เชน การดแลรกษาสตวนำหลงการจบ การดแลรกษาสตวนำระหวางการขนถายและการจำหนายในตลาดสตวนำ เปนตน

หมกแปรรปหรอปรงแตง

๗,๕๓๒.๘๗ ๑,๖๓๒.๕๒ ๖,๘๕๙.๓๖ ๑,๕๓๖.๙๗ ๖,๑๕๔.๑๔ ๑,๓๖๕.๗๐

หมกรมควน ๖.๒๕ ๑.๑๑ ๑.๙๕ ๐.๔๗ ๐.๐๘ ๐.๐๘ รวม ๗๑,๓๕๑.๗๕ ๑๓,๓๗๗.๐๑ ๖๒,๙๒๑.๗๒ ๑๑,๗๒๔.๓๙ ๔๔,๖๖๘.๕๓ ๙,๕๘๑.๓๘ ปลาสดแชเยนแชแขง(รวมตบและไข)

๑๘๔,๐๘๔.๐๒ ๗,๓๓๑.๒๓ ๑๕๐,๖๓๕.๓๙ ๕,๘๙๔.๒๐ ๑๐๒,๘๔๘.๗๘ ๔,๗๑๒.๘๗

เนอปลาสดแชเยนแชแขง

๗๒,๘๕๐.๐๒ ๑๐,๓๑๑.๘๔ ๖๔,๗๓๖.๕๕ ๙,๙๐๒.๐๑ ๕๑,๕๔๖.๖๓ ๘,๓๒๕.๒๗

ปลาแหง ๗๓,๓๘๘.๖๙ ๓,๔๔๖.๑๒ ๕๘,๔๐๐.๗๔ ๓,๑๔๘.๔๘ ๔๖,๑๘๔.๙๒ ๒,๙๗๐.๑๒ ปลามชวตและพนธปลา

๔,๖๒๔.๕๙ ๙๗๕.๔๖ ๔,๔๐๔.๓๒ ๘๘๙.๓๗ ๓,๓๕๒.๓๔ ๗๓๔.๓๖

รวม ๓๓๔,๙๔๗.๓๑ ๒๒,๐๖๔.๖๕ ๒๗๘,๑๗๗.๐๐ ๑๙,๘๓๔.๐๖ ๒๐๓,๙๓๒.๖๖ ๑๖,๗๔๒.๖๓ ทนากระปอง ๕๘๖,๔๖๙.๔๗ ๗๕,๒๗๖.๔๔ ๕๕๑,๕๗๗.๙๐ ๖๖,๑๙๗.๐๖ ๔๔๙,๖๐๑.๐๐ ๕๖,๘๗๕.๙๘ ซารดนกระปอง ๗๑,๕๗๖.๐๖ ๕,๔๘๓.๘๐ ๗๑,๗๐๘.๑๑ ๕,๓๐๑.๕๔ ๔๓,๙๑๘.๐๐ ๓,๓๗๐.๗๔ ปลากระปองอนๆ

๔๘,๖๔๐.๔๖ ๖,๑๖๔.๑๘ ๕๓,๙๖๗.๑๘ ๖,๘๕๗.๕๗ ๓๗,๑๓๕.๘๓ ๔,๘๖๓.๒๗

ปกระปอง ๒,๕๕๗.๖๕ ๑,๔๐๕.๙๖ ๑,๘๐๒.๙๘ ๑,๐๕๓.๘๑ ๑,๒๕๔.๙๖ ๖๒๔.๕๙ อาหารทะเลกระปองอนๆ

๒๒,๗๖๘.๔๖ ๒,๓๒๕.๙๘ ๒๒,๔๕๒.๔๒ ๒,๓๗๔.๘๒ ๑๗,๕๘๐.๘๙ ๒,๐๒๑.๑๐

รวม ๗๓๒,๐๑๒.๑๐ ๙๐,๖๕๖.๓๖ ๗๐๑,๕๐๘.๕๘ ๘๑,๗๘๔.๗๙ ๕๔๙,๔๙๐.๖๙ ๖๗,๗๕๕.๖๘ อาหารสนขและแมวกระปอง

๖๕,๕๒๙.๘๗ ๖,๘๔๕.๕๗ ๖๕,๖๔๗.๐๘ ๖,๘๒๕.๗๙ ๕๗,๙๘๙.๖๔ ๖,๑๕๗.๔๐

ผลตภณฑอาหารทะเลแปรรป

๗๐,๑๙๒.๕๙ ๘,๓๓๑.๔๗ ๖๗,๑๓๗.๘๐ ๘,๑๓๓.๕๕ ๕๐,๐๔๖.๐๓ ๖,๔๑๓.๕๖

ผลตภณฑทนาแปรรป

๙,๐๐๙.๖๒ ๑,๑๗๗.๓๐ ๙,๘๙๒.๓๗ ๑,๒๒๗.๑๗ ๖,๔๗๐.๒๐ ๘๔๘.๔๕

ปทปรงแตงหรอทำไวไมใหเสย

๑,๕๘๔.๔๑ ๓๔๔.๘๒ ๑,๖๖๖.๕๓ ๔๓๓.๐๐ ๑,๓๘๑.๑๓ ๓๒๓.๗๒

รวม ๑๔๖,๓๑๖.๔๘ ๑๖,๖๙๙.๑๗ ๑๔๔,๓๔๓.๗๘ ๑๖,๖๑๙.๕๑ ๑๑๕,๘๘๖.๙๙ ๑๓,๗๔๓.๑๔ สนคาประมงอนๆ

๓๔๑,๖๒๑.๑๗ ๒๐,๕๐๒.๕๑ ๓๒๔,๗๙๘.๔๐ ๒๐,๘๗๘.๔๔ ๒๘๗,๗๓๕.๔๖ ๑๖,๙๐๔.๑๘

รวมทงหมด ๑,๗๙๓,๓๐๕.๗๖ ๒๒๘,๒๘๔.๒๘ ๑,๖๘๓,๕๐๑.๐๐ ๒๐๘,๓๑๐.๕๐ ๑,๓๗๑,๐๒๖.๗๑ ๑๘๑,๒๐๙.๕๗

28

๔. การใหขอมลขาวสารดานการตลาดแกชาวประมง ผประกอบการและผสนใจใหสามารถเขาถงขอมลขาวสารไดอยางมประสทธภาพ

การบรโภค การบรโภคสนคาสตวนำในชวงทศวรรษทผานมามแนวโนมเพมขนอยางตอเนองจากกระแสการดแลสขภาพ แมวาปรมาณการบรโภคสตวนำเฉลยของคนไทยยงอยในอตราคอนขางตำเมอเทยบกบหลาย ๆ ประเทศ โดยมอตราการบรโภคอยระหวาง ๒๕-๓๐ กโลกรม/คน/ป สำหรบปรมาณการบรโภคสนคาสตวนำภายในประเทศ ยงคงมแนวโนมสงขนอยางตอเนอง ขอมลการบรโภคสตวนำของไทย จดทำขนโดยใชขอมลการผลตสตวนำ (จากการจบและการเพาะเลยง) ทสามารถนำมาบรโภคไดทงนำจดและนำเคม นำมารวมกบปรมาณการนำเขาและลบดวยปรมาณการสงออกสนคาสตวนำ ซงปรมาณดงกลาว (สตวนำนำเขาและสงออก) จะตองคดเปนนำหนกสดหรอนำหนกจรง เนองจากการสงออกและนำเขามลกษณะผลตภณฑทแตกตางกนออกไป ทงนรปแบบของผลตภณฑดงกลาวมการเปลยนแปลงตลอดเวลาเพอรองรบความตองการของตลาด อาจจะสงผลใหการคดนำหนกทแทจรงคลาดเคลอนไดจงทำใหตวเลขการบรโภคสตวนำคลาดเคลอนการเกบขอมลการผลตกอาจมความคลาดเคลอนไดเชนกน อาจจะเกดจากไมไดบนทกในขอมล สถต เชนการจบสตวนำทเลยงไวเอง หรอการจบสตวนำจดจากแหลงนำธรรมชาตขนาดเลก ดานการบรโภคสตวนำในตลาดโลก จากการคาดการณการบรโภคสตวนำของทวโลกในอนาคต (ในป ๒๕๗๓) โดยองคการอาหารและเกษตรแหงสหประชาชาต (FAO) พบวาจะมแนวโนมการบรโภคสตวนำตอประชากรทเพมมากขนและมแนวโนมการทำประมงแบบเพาะเลยงมแนวโนมสงขน ซงเปนโอกาสทดในการพฒนาศกยภาพประมงไทยเพอรองรบความตองการบรโภคสนคาสตวนำในตลาดโลกทเพมสงขนอยางตอเนอง

กราฟท ๑-๙ กราฟคาดการณแสดงสดสวนการผลตสตวนำในรปแบบการจบจากธรรมชาตและเพาะเลยงและกราฟคาดการณปรมาณความตองการสนคาสตวนำเพอการบรโภคของโลกตงแตป ๒๕๑๙-๒๕๗๓

ทมา : องคการอาหารและเกษตรแหงสหประชาชาต (FAO) (Online) กราฟท ๑-๑๐ แผนภมคาดการณแสดงสดสวนการบรโภคสตวนำในรปแบบการจบจากธรรมชาตและการ

เพาะเลยงในป ๒๕๗๓

29

ทมา : องคการอาหารและเกษตรแหงสหประชาชาต (FAO) (Online)

• การขนบญชประเทศทไมใหความรวมมอในการตอตานการทำประมงทผดกฎหมาย ไมรายงาน และไรการควบคมจากกลมสหภาพยโรปและผลกระทบ

มาตรการปองกน IUU Fishing สบเนองจากทวโลกไดตระหนกและมความพยายามในการการอนรกษทรพยากรประมงและสงแวดลอมของโลก เพอใหเกด การบรหารจดการและใชประโยชนทรพยากรทางทะเลอยางยงยนอนจะมผลสบเนองไปถงความมนคงทางอาหารสำหรบ ประชากรของโลก องคการระหวางประเทศหลายหนวยงานจงไดเรมเรยกรองใหมการดำเนนการในเรองนอยางเปนรปธรรมองคการอาหารแหงสหประชาชาต (FAO) เปนองคการหนงทเลงเหนความสำคญในเรองน โดยไดกำหนด แผนปฏบตการ ระหวางประเทศ (International Plan of Action : IPOA) ในเรองตาง ๆ ทเหนวามความจำเปนเรงดวน ไดแก IPOA for Reduction Incidental Catch of Sea Birds in Longline Fisheries (IPOA-Sea birds), IPOA for Conservation and Management of Sharks (IPOA-sharks), IPOA of Management for Fishing Capacity (IPOA-Capacity) และ IPOA to Prevent , Deter and Eliminate Illegal, Unreported and Unregulated Fishing (IPOA-IUU) กเปนแผนปฏบตการหนงท FAO ไดกำหนดขนตงแตป ๒๐๐๑ ซงแผนปฏบตการเหลานใชเปนเครองมอใหแกทกประเทศในโลกไดนำไปใชปฏบตในประเทศและภมภาคของตน ซงหลายประเทศในภมภาคตาง ๆ ไดพจารณานำไปปรบใชในระดบภมภาคและประเทศของตนบางแลว สำหรบประเทศไทยยงอยระหวางดำเนนการเพอจดทำ NPOA-IUU แตยงไมแลวเสรจ IPOA-IUU เปนแผนปฏบตการใหแกทกรฐและทกประเทศนำไปปรบใช บนพนฐานความสมครใจ มวตถประสงคเพอปองกน ตอตานและขจดการทำประมงทผดกฎหมาย ขาดการรายงานและไรการควบคม โดยกำหนดมาตรการทมประสทธภาพและโปรงใสใหแตละประเทศรวมทงองคการบรหารจดการประมงในภมภาคตาง ๆ นำไปปฏบต มาตรการตาง ๆ ทกำหนดขนภายใตแผนปฏบตการนมงเนนในเรองมาตรการสำหรบรฐเจาของธง (Flag State Measures) รฐทาเรอ (Port State Measures) รฐชายฝงเจาของทรพยากร (Coastal State Measures) มาตรการทเกยวของในดานการคาระหวางประเทศ (Internationally Agreed Marketing-Related Measures) Flag State Measures รฐเจาของธงตองดำเนนการจดทะเบยนเรอประมงทชกธงของตนทกลำ โดยใหมระบบการจดทะเบยนพก หรอถอนทะเบยนอยางมประสทธภาพ นอกจากนตองเกบรวบรวมขอมลตาง ๆ เกยวกบเรอประมง และการทำประมงของเรอดงกลาวไวอยางครบ ถวน มระบบการออกใบอนญาตการทำ

30

ประมง การพก และถอนใบอนญาตทำการประมง ระบบ VMS เพอตรวจสอบ ตดตามการทำประมงของเรอเหลานน มการใหรายงานขอมลการทำประมงดวย Port State Measures รฐทาเรอควรกำหนดมาตรการใหสอดคลองกบกฎหมายระหวางประเทศในการควบคมเรอประมงเขาเทยบทา ตองมระบบตรวจสอบหลกฐาน การทำประมงของเรอประมงหรอสนคาประมงวามาจากการทำประมง IUU หรอไม และตองปฏเสธการนำเขาสนคาประมงจากเรอประมง IUU หรอทเกยวของกบการ ทำประมง IUU รฐทาเรอควรมระบบการตรวจสอบและเกบขอมลเรอประมง และไมใหความชวยเหลอสนบสนนการดำเนนการตาง ๆ ของเรอประมง IUU เหลาน เชน การเตมนำมน เสบยง การเขาทาขนถายสตวนำททาเรอของรฐตน นอกจากนควรแจงไปยงรฐเจาของธงดวย Coastal State Measures ใหรฐชายฝงเจาของทรพยากรปฏบตและดำเนนการตามกฎหมายทะเล ๑๙๘๒ ในเรองของการอนรกษทรพยากรและสงแวดลอม อยางเครงครด โดยควรกำหนดมาตรการปองกน IUU Fishing โดยควรปรบปรงกฎหมายภายในใหสอดคลองและมประสทธภาพยงขน เชน วางระเบยบการทำประมงภายในรฐตน มระบบ MCS เพอตรวจสอบการทำประมงในนานนำอธปไตย มระบบปองกนและลงโทษการทำประมง IUU Internationally Agreed Marketing-Related Measures รฐควรดำเนนการสอดคลองกบกฎหมายระหวางประเทศในการปองกน IUU โดยปองกนมใหสนคาประมงจากการประมง IUU เขาสตลาด คาขายและขนทาได รฐควรใหความรวมมอกบ RFMOs ทเกยวของ เพอดำเนนมาตรการดานการคาในการตอตาน IUU โดยใหสอดคลองกบกฎระเบยบของ WTO มาตรการดานการคาเพอตอตาน IUU รวมถงควรกำหนดใหสนคาผานการรบรองหรอมเอกสารการจบสตวนำแนบ โดยเอกสารทกำหนดควรเปนทยอมรบและควรพฒนาใหใชระบบอเลคทรอนกสเพอมประสทธภาพและไมเปนอปสรรคทางการคา ควรมมาตรการการหามและควบคมการนำเขา - สงออกสนคา IUU รฐควรปรบปรงระบบตลาดในประเทศตนเพอสามารถสบยอนกลบถงทมาของสตวนำ และผลตภณฑ หากจำเปนอาจตองกำหนดมาตรการทางการคาเฉพาะชนดสตวนำเพอตอตาน IUU Fishing รฐควรใชระบบรหสสนคาซงเปนทยอมรบกนเพอชวยสนบสนนการดำเนนการตาม IPOA ประชาคมยโรปไดสนบสนนมาตรการตาง ๆ ของ IPOA-IUU น จวบจนปจจบนพบวาการปองกน การตอตานและการขจด IUU โดยมาตรการภายใตแผน ปฏบตการ Flag State, Port State และ Coastal State ดงกลาวยงไมประสบผลสำเรจเทาทควร สวนหนงเนองจากเปนการดำเนนการตามความสมครใจ ปจจบนการทำการประมง IUU ยงคงมอยและมการคาขายสนคาประมงทไดจากการประมง IUU อยทวโลก สหภาพยโรปจงไดนำมาตรการทางดานการคามาเปนเครองมอในการควบคมสนคาประมง IUU ไมใหเขาสตลาดประชาคมยโรป ซงเปนตลาดใหญของสนคาประมงโลก อนจะเปนการปองกน ยบยงและขจดการประมง IUU ไดระดบหนง ซงคาดหวงวาเมอประเทศตาง ๆ มการบรหารจดการการทำประมงใหถกตองและมระบบการตรวจสอบและควบคมการทำประมงของตนระบบนจะขยายและชวยปองกน และกำจดการประมง IUU ใหหมดไปได เหตของการขนบญชประเทศทไมใหความรวมมอในการตอตาน IUU Fishing จากกลมสหภาพยโรป (ใบเหลอง) สหภาพยโรปไดออกกฎระเบยบการปองกน ยบยงและขจดการทำประมงทผดกฎหมาย ขาดการรายงานและไรการควบคม (Illegal, Unreported and Unregulated (IUU) Fishing) กำหนดใหประเทศทจะสงออกสนคาประมงทจบจากทะเลไปยงสหภาพยโรป ตองจดทำระบบปองกน ยบยงและขจดการทำประมง IUU และตองมใบรบรองการจบสตวนำ (Catch Certificate) ประกอบการสงออกสตวนำไปยงสหภาพยโรปทกครงเพอรบรองวาผลตภณฑด งกลาวไม ไดมาจากการทำประมงแบบ IUU ซ งกฎระเบยบนมผลบงคบใชต งแต

31

วนท ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๕๓ เปนตนมา ภายใตกฎระเบยบน กรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณไดดำเนนการในการควบคมการทำการประมงของเรอประมงไทยเพอมใหทำการประมงแบบ IUU จดวางระบบการออกใบรบรอง การจบสตวนำ และระบบการตรวจสอบยอนกลบ ภายใตกรอบกฎหมายและระเบยบทมอยเดม และทผานมาสหภาพยโรปไดสงคณะผแทนเขามาตรวจประเมนประเทศไทยในการควบคมการประมงและ IUU และการดำเนนการภายใตกฎระเบยบ IUU ของสหภาพยโรปแลว ๓ ครง คอ เมอเดอนกรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๔ เดอนตลาคม พ.ศ. ๒๕๕๕ และครงลาสดเมอวนท ๘ ตลาคม พ.ศ. ๒๕๕๗ โดยหลงจากการตรวจประเมนครงลาสดของสหภาพยโรปเมอเดอนตลาคม พ.ศ. ๒๕๕๗ (กรมประมง, ๒๕๕๘) เมอวนท ๒๑ เมษายน ๒๕๕๘ สหภาพยโรปไดประกาศแจงเตอนประเทศไทยหรอทเรยกวา ใบเหลอง เกยวกบมาตรการตอตานการทำประมงทผดกฎหมายทเหนวายงไมเพยงพอตอการแกปญหาได ซงไทยมระยะเวลากอนเดอนกรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๘ ในการแกไขปญหาการประมง IUU และดำเนนการ ใหสอดคลองกบกฎระเบยบ IUU ของสหภาพยโรปเพอปลดใบเหลองดงกลาว มฉะนนไทยอาจจะไดรบใบแดงและไมสามารถสงออกสนคาประมงไปยงสหภาพยโรปได อกตอไป ซงถาเปนอยางนนจะสงผลกระทบตอการสงออกสนคาทะเลอยางสง การทำประมง IUU เปนสาเหตสำคญททำใหทรพยากรสตวนำมปรมาณลดลงและทำใหผททำประมงอยางถกกฎหมายตองเสยเปรยบ อกทงยงทำลายระบบนเวศนและทำใหชมชนชายฝงออนแอลง ทงนจากขอมลพบวาผลตภณฑอาหารทะเลทวโลกทมาจากการทำประมง IUU มปรมาณสงถง ๑๑ - ๒๖ ลานตนตอป คดเปนรอยละ ๑๕ ของปรมาณผลตภณฑอาหารทะเลทงหมด หรอคดเปนมลคากวา ๑๐,๐๐๐ ลานดอลลารสหรฐฯ (SCB Intelligence Center, ๒๕๕๘) ประเทศไทยในฐานะผสงออกสนคาประมงรายใหญซงมปรมาณและมลคาการสงออกสนคาสตวนำไปยงสหภาพยโรปจำนวนมาก รฐบาลจงมนโยบายในการแกปญหาดงกลาวเปนการเรงดวน โดยตามรายงานสหภาพยโรปไดเสนอแนะใหไทยปรบปรงแกไขการดำเนนการแกไขปญหาการประมง IUU ดงน (กรมประมง, ๒๕๕๘)

๑. ปรบปรงสาระพระราชบญญตการประมงฉบบใหมของไทย ใหมความสอดคลองกบมาตรการบรหารจดการสากล และควรกำหนดบทลงโทษอยางเหมาะสมและรนแรงเพยงพอ ๒. ปรบปรงรางแผนระดบชาตในการปองกน ยบยงและขจดการทำการประมง IUU (Thailand National Plan of Action to Prevent, Deter and Eliminate Illegal, Unreported and Unregulated Fishing :Thailand NPOA-IUU) เพอใหเหมาะสมกบการทำประมงของไทยและสอดคลองกบแผนการบรหารจดการประมงสากล ๓. เรงรดการตดตงระบบตดตามตำแหนงเรอประมง (Vessel Monitoring System : VMS) โดยเรว โดยเฉพาะเรอประมงนอกนานนำ ๔. เพมความเขมงวดในระบบการตรวจสอบยอนกลบตลอดสายการผลต อยางเขมแขงและมประสทธภาพมากขน

มาตรการการแกไขปญหา IUU ของไทย รฐบาลไดมอบหมายใหกรมประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณไดจดทำแผนปฏบตการแกไขปญหาการประมง IUU ของไทยขน เพอเปนแนวทางในการดำเนนงานทชดเจนใหแกหนวยงานทเกยวของเพอรวมแกไขปญหาการประมง IUU และปลดใบเหลองของสหภาพยโรปในกรอบระยะเวลาทกำหนด โดย แผนปฏบตการ

32

ดงกลาวไดผานความเหนชอบจากคณะกรรมการนโยบายแกไขปญหาการคามนษยและการทำประมงผดกฎหมาย ซงมนายกรฐมนตรเปนประธานการประชมแลวเมอวนท ๗ มกราคม ๒๕๕๘ เพอใหนำไปสการปฏบตตอไป โดยแผนปฏบตการแกไขปญหาการประมง IUU ประกอบดวยแผนงานหลก ๖ แผนงาน (กรมประมง, ๒๕๕๘) ไดแก

๑. การจดทะเบยนเรอประมงและออกใบอนญาตทำการประมง ๒. การควบคมและเฝาระวงการทำประมง ๓. การจดทำระบบตดตามตำแหนงเรอ (VMS) ๔. การปรบปรงระบบการตรวจสอบยอนกลบ (Traceability) ๕. การปรบปรงพระราชบญญตการประมงและกฎหมายลำดบรอง ๖. การจดทำแผนระดบชาตในการปองกน ยบยงและขจดการทำประมงทผดกฎหมาย ขาดการรายงาน และไรการควบคม (NPOA – IUU) เพอใหการแกไขปญหาการทำประมง IUU ของไทยครบถวนสมบรณอยางเปนระบบ จงไดรวม

แผนงานการแกไขปญหาในการจดทะเบยนเรอประมงและออกใบอนญาตทำการประมง และการควบคมและ เฝาระวงการทำประมง ซงเปนปญหาทเกยวของเชอมโยงกบการประมง IUU โดยตรง ไวในแผนงานเพมเตมจากทสหภาพยโรปเสนอแนะไวดวย แผนปฏบตการฯ ดงกลาวขางตนจะสามารถครอบคลมการแกไขปญหาและ การปองกนการทำประมง IUU ของเรอประมงไทยทงภายในนานนำไทยและนานนำตางประเทศ รวมทง การปองกนสนคาสตวนำ IUU จากตางประเทศเขามายงประเทศไทย ทงนการแกปญหา IUU ไดรบการแกอยางตอเนองรวมถงการจดตงศนยบญชาการแกไขปญหาการทำการประมงผดกฎหมายโดยความเหนชอบของคณะรกษาความสงบแหงชาตจงมคำส งใหจดต ง “ศนยบญชาการแกไขปญหาการทำการประมงผดกฎหมาย” (Command Center for Combating Illegal Fishing) เรยกโดยยอวา ศปมผ . (CCCIF) เปนศนยเฉพาะกจขนตรงกบนายกรฐมนตร โดยมผบญชาการทหารเรอเปนผบญชาการศนยบญชาการแกไขปญหาการทำการประมงผดกฎหมาย (ผบ.ศปมผ.) ๑. การจดทะเบยนเรอประมงและออกใบอนญาตทำการประมง ในการแกไขปญหาเรองเรอประมงและเครองมอทำการประมง ใหถกตองตามกฎหมายมความจำเปนทจะตองดำเนนการในเรองของการจดทะเบยนเรอ และการออกใบอนญาตทำการประมง ใหกบเรอประมงของไทยทกลำ โดยการบรณาการปฏบตงานระหวาง กรมประมง กรมเจาทา และกรมการปกครอง จดทะเบยนเรอประมงเพมเตม และออกใบอนญาตทำการประมง ใหถกตองและเปนไปตามกฎหมายทกำหนด (กรมประมง, ๒๕๕๘) ๒. การควบคมและเฝาระวงการทำประมง กรมประมงไดเพมประสทธภาพในการควบคมเฝาระวงการทำประมงในทะเล โดยจดตงศนยบญชาการควบคมเฝาระวงการทำประมง (MCS) ท ส วนกลางและในแตละภมภาคจำนวน ๑๘ ศนย เพอประสานงานในการบรณาการปฏบตงานกบหนวยงานทเกยวของตางๆ นอกจากนยงจดตงศนยควบคมการแจงเขา-ออกของเรอประมง (Port in - Port out) หรอศนย PIPO จำนวน ๒๖ ศนยเพอรบแจงและตรวจสอบเรอประมงขนาดตงแต ๓๐ ตนกรอสขนไปทเขาและออกจากทาเทยบเรอ(กรมประมง, ๒๕๕๘) ซงองคการสะพานปลา ไดมสวนรวมในการจดตงศนยรบแจงเรอเขา-ออก โดยจดจงทงหมด ๑๐ ศนย ไดแก ทตงอยในพนทของสะพานปลาและทาเทยบเรอ ๖ แหงไดแก ทาเทยบเรอประมงนราธวาส ทาเทยบเรอประมงชมพรและหลงสวน

33

สะพานปลาสมทรปราการ ทาเทยบเรอประมงปตตาน สะพานปลานครศรธรรมราช และทาเทยบเรอประมงสตล และตงอยนอกพนทสะพานปลาและทาเทยบเรอประมงจำนวน ๔ ศนยไดแก สะพานปลาสมทรสาคร ทาเทยบเรอ ประมงระนอง ทาเทยบเรอประมงภเกตและทาเทยบเรอประมงสงขลา

รปท ๑-๑ ขนตอนการแจงเรอประมงเขา-ออกทา ของศนย PIPO โดยศป.

มผ. ทมา : ศนยบญชาการแกไขปญหาการทำการประมงผดกฎหมาย, ๒๕๕๘ (Online)

รปท ๑-๒ แผนทตงศนยปฏบตการ VMS, MCS และ PIPO

ทมา : เอกสารสมมนาการดำเนนงานของภาครฐ ในการแกไขปญหาการทำประมงผดกฎหมาย ขาดการรายงาน และไรการควบคม (IUU Fishing), ดร.วราภรณ พรหมพจน, ๒๕๕๘

๓. การจดทำระบบตดตามตำแหนงเรอ (VMS) การจดตงศนยปฏบตการควบคมและตดตามตำแหนงเรอประมงหรอศนยควบคม VMS โดยมจำนวนเรอเปาหมายรวมประมาณ ๔๗๕ ลำ ทงน ในระยะแรกเรอประมงขนาดมากกวา ๖๐ ตนกรอสขนไป

34

(๓,๕๐๐ ลำ)จะถกกำหนดใหตดตง VMS ภายใตระเบยบขอบงคบของกฎหมายการเดนเรอของกรมเจาทา สวนเรอประมงขนาด ๓๐-๖๐ ตนกรอส (๔,๒๔๐ ลำ) จะถกกำหนดใหตดตง VMS ในระยะตอไปและเพอเพมประสทธภาพในการควบคม กำกบ ดแลแหลงทำประมงของเรอประมง กระทรวงเกษตรและสหกรณจะจดทำระบบเชอมโยงศนยควบคม VMS กบเรอตรวจการประมงจำนวน ๖๐ ลำ เพอใหมความเชอมโยงการปฏบตงานและขอมลระหวางเรอตรวจการประมง-ศนย VMS-ทาเรอ (กรมประมง, ๒๕๕๘) ๔. การปรบปรงระบบการตรวจสอบยอนกลบ (Traceability) กำหนดใหมการจดทำบนทกการทำประมง (Fishing Logbook) และหนงสอกำกบการซอขายสตวนำ (Marine Catch Purchasing Document : MCPD) โดยการออกใบรบรองการจบสตวนำทง ๒ ระบบ นนเรอประมงจะตองมการบนทกขอมลการทำประมงในสมดบนทกการทำประมงและสงผลการบนทกขอมลดงกลาวทกครงทขนถายสตวนำผานทาเทยบเรอประมง โดยจะตองจดสงใหกบเจาหนาทกรมประมง ณ จงหวด ทนำสตวนำขนทา เมอสตวนำขนถายผานทาเทยบเรอประมงและมการขายใหกบแพปลาหรอผรบใด ๆ เจาของเรอประมงหรอผแทนเรอจะตองกรอกรายละเอยดในหนงสอกำกบการซอขายสตวนำ ซงเปนขอมลเกยวกบ ชอเรอประมง ทะเบยนเรอ หมายเลขอาชญาบตร หรอ อ.๖ วนทเรอขนทา ชนดและปรมาณสตวนำ ลายมอชอผแทนเรอซงลงนามในชองผขาย หนงสอกำกบการซอขายฯ จะถกกรอกขอมลและสงตอเปนทอด ๆ จากแพปลาไปยงผรวบรวม และจากผรวบรวมไปยงโรงงาน รวมถงการพฒนาดานตรวจสตวนำใหมศกยภาพในการตรวจเรอประมงตางชาตตามมาตรการของรฐเจาของทาดวยทงนเพอใหการตรวจสอบยอนกลบมประสทธภาพ จำเปนตองความรวมมอกบประเทศคคาทไทยนำเขาวตถดบสตวนำ ในการแลกเปลยนขอมลการทำการประมงของเรอประมงประเทศตนทางรวมทงตรวจสอบความถกตองของขอมลในใบรบรองการจบสตวนำนำเขาและเอกสารการนำเขาอนๆ สวนในกรณทเปนเรอประมงไทยทไปทำการประมงในนานนำตางประเทศ เชน ประเทศปาปวนวกน ไทยจะจดทำขอตกลงกบประเทศปาปวนวกน เพอตรวจสอบขอมลการทำประมงของเรอประมงไทยเหลานนดวย ทงนองคการสะพานปลาไดจดทำโปรแกรมสำเรจรปเพออำนวยความสะดวกตอผประกอบการธรกจประมงในการจดทำหนงสอกำกบการซอขายสตวนำ (MCPD) โดยใชชอโปรแกรม FMO e-MCPD ซงสามารถตดตงและใชงานผานโทรศพทมอถอไดเพอนำมาใชในการบนทก รวบรวม ขอมลการซอขายสตวนำผานทาเทยบเรอประมงและรายงานเขาสระบบตรวจสอบยอนกลบ ตามพระราชกำหนดการประมงพ.ศ. ๒๕๕๘ โดยมศนยปฏบตการกลางอยทสำนกงานใหญ และมศนยภมภาคอยในทตงของสำนกงานสะพานปลาทาเทยบเรอประมงทง ๑๘ แหงขององคการสะพานปลาและเรมใหบรการออกหนงสอกำกบการซอขายสตวนำ (e-MCPD) แกผประกอบการตงแตวนท ๑ กรกฎาคม ๒๕๕๙ ๕. การปรบปรงพระราชบญญตการประมงและกฎหมายลำดบรอง

รฐบาลไดปรบปรงกฎหมายการทำประมงใหมเพอใหมความสอดคลองกบสถานการณปจจบนและไดประกาศใชพระราชบญญตการประมง พ.ศ. ๒๕๕๘ ใหมมาตรการตดตามตรวจสอบเรอประมงไดอยางมประสทธภาพและมแผนบรหารจดการการประมงทไดมาตรฐานสากล พระราชบญญตดงกลาวเรมมผลใชบงคบเมอวนท ๒๗ มถนายน ๒๕๕๘ ในเวลาตอมารฐบาลตองการปรบปรงกฎหมายใหครอบคลมมาตรการตาง ๆ

35

มากยงขน เชน การตรวจสอบเรอประมงไทยททำการประมงทงในนานนำไทยและตางประเทศ และการบรหารจดการการประมงใหมความยงยน จงไดออกพระราชกำหนดการประมง พ.ศ. ๒๕๕๘ ซงมผลใชบงคบตงแตวนท ๑๔ พฤศจกายน ๒๕๕๘ ตอมาในเดอนธนวาคม ๒๕๕๘ สภานตบญญตแหงชาตไดมมตเหนชอบ พระราชกำหนดการประมง พ.ศ. ๒๕๕๘ ( ภาคผนวก ๑.๑ ) และไดมการจดทำกฎหมายลำดบรองเรงดวน ๕๒ ฉบบ เพอใหการบงคบใชกฎหมายตามพระราชกำหนดการประมง พ.ศ. ๒๕๕๘ มประสทธภาพ เชน ประกาศกรมประมงเรองการหามขนถายสตวนำกลางทะเลเปนเวลา ๖ เดอน (สถานเอกอครราชทต ณ กรงบดาเปสต, ๒๕๕๙

(Online)) ซงเปนการประกาศเจตนารมณในการแกปญหาการทำประมงผดกฎหมายของไทยอยางเรงดวน ๖. การจดทำแผนระดบชาตในการปองกน ยบยงและขจดการทำประมงทผดกฎหมาย ขาดการรายงาน และไรการควบคม (NPOA – IUU) National Plan of Action to Prevent, Deter and Eliminate Illegal, Unreported and Unregulated Fishing (NPOA – IUU) เปนแผนการดำเนนการระดบชาตทประเทศไทยควรตองปฏบตในฐานะทเปนรฐเจาของธง ในฐานะรฐเจาของทาเรอและในฐานะรฐชายฝง เพอควบคมและปองกน ยบยงและขจดการทำประมง IUU (กรมประมง, ๒๕๕๘) ในการปฏบตงานในการแกไขปญหา IUU Fishing อยางเปนรปธรรม

36

รปท ๑-๓ โครงสรางกลไกของรฐบาลในการแกปญหา IUU Fishing หลงไดรบใบเหลอง

ทมา : เอกสารสมมนาการดำเนนงานของภาครฐ ในการแกไขปญหาการทำประมงผดกฎหมาย ขาดการรายงาน และไรการควบคม (IUU Fishing), ดร.วราภรณ พรหมพจน, ๒๕๕๘

• บทบาทขององคการสะพานในการใหบรการการแกไขปญหา IUU Fishing

๑. ดำเนนงานภายใตพระราชกำหนดการประมง พ.ศ.๒๕๕๘ ในสวนทเกยวของกบการควบคม เฝาระวงและการสรางระบบการสบคนทมประสทธภาพเพอใหสามารถตรวจสอบแหลงทมาของสตวนำ โดย ๑.๑ จดทะเบยนทาเทยบเรอประมงทกแหงขององคการสะพานปลาใหเปนทาเทยบเรอประมงตามมาตรา ๘๔ ๑.๒ บนทกขอมลสตวนำจากเรอประมงทเขามาใชบรการ เพอใหกรมประมงตรวจสอบตามมาตรา ๘๕ ๑.๓ จดทำหนงสอกำกบการซอขายสตวนำ (Marine Catch Purchasing Document : MCPD ) ตามมาตรา ๙๐ (๓) ๒. พฒนาการจดทำหนงสอกำกบการซอขายสตวนำ (Marine Catch Purchasing Document : MCPD ) ดวยระบบอเลกทรอนกส เปนแอพพลเคชน เรยกวา FMO e–MCPD Application เพอบนทกขอมลสตวนำผานทาจากเรอประมงททำการประมงอยางถกกฎหมายดวย Smart Phone หรอTablet และจดพมพหนงสอกำกบการซอขายสตวนำมอบใหกบผประกอบการในการนำไปเปนหลกฐานในการออกหนงสอรบรองการจบสตวนำ (Catch Certificate) ของกรมประมง เพอประกอบการจดทำเอกสารสงออกสตวนำ โดยขณะนอยระหวางประสานเชอมขอมลกบกรมประมง เพอขอใชฐานขอมลดานการประมง (Fishing Info) ของกรมประมง ในการบนทกขอมลดวย e-MCPD Application

37

รปท ๑-๔ การดาวนโหลดโปรแกรมเพอตดตงโปรแกรมสำเรจรป FMO e-MCPD ผาน google play

ทมา : play.google.com, ๒๕๖๐

๓. สนบสนนการดำเนนงานของกรมประมงภายใตขอตกลงวาดวยรฐเจาของทา (Port State Measures Agreement) โดยมหนวยงานในสงกด ๔ แหงไดแก ทาเทยบเรอประมงระนอง ทาเทยบเรอประมงภเกต ทาเทยบเรอประมงสตล และทาเทยบเรอประมงนราธวาส ไดรบการประกาศใหเปนทาเทยบเรอประมงสำหรบเรอประมงตางชาตเขาเทยบทา ตามประกาศกระทรวงเกษตรและสหกรณ ลงวนท ๗ มนาคม ๒๕๕๙ ซงออกตามมาตรา ๙๕ พระราชกำหนดการประมง พ.ศ.๒๕๕๘ และอยในระหวางการขออนญาตใหมประกาศเพมเตมอก ๒ แหงไดแก ทาเทยบเรอประมงสงขลา และสะพานปลาสมทรสาคร ๔. บรหารจดการสะพานปลาและทาเทยบเรอประมงใหถกสขลกษณะทด ตามมาตรการดานสขอนามยสะพานปลาและทาเทยบเรอประมง มาตรา ๙๘ ของพระราชกำหนดการประมง พ.ศ.๒๕๕๘ ทระบใหกรมประมงจดทำมาตรฐานดานสขอนามยในการจบ การดแลรกษาสตวนำและออกใบรบรองสขอนามยนอกจากนยงเปนหนวยงานทเปนตวแทนของประเทศในการตรวจประเมนสขอนามยสะพานปลาและทาเทยบเรอประมงของคณะกรรมมาธการแหงสหภาพยโรป ซงจะเดนทางมาตรวจประเมนทก ๒ ป ๕. สนบสนนการจดทำระบบตรวจสอบยอนกลบสตวนำ (Traceability) ของศนยปองกนและแกไขปญหาการทำประมงผดกฎหมาย (ศปมผ.) และกรมประมงโดยใหทาเทยบเรอประมงสงขลาเปนหนวยงานนำรองในการทดสอบระบบตรวจสอบยอนกลบสตวนำ และทาเทยบเรอประมงปตตาน และทาเทยบเรอประมงภเกต เปนลำดบตอไป ๖. ใหความรวมมอกบกรมประมง และหนวยงานรฐอนๆ ในการใชพนทของสะพานปลา ทาเทยบเรอประมงขององคการสะพานปลา เปนทตงของหนวยตรวจสอบตามมาตรการของรฐบาล เชน ศนยรบแจงเรอประมงเขา - ออก หรอศนย PIPO ดานตรวจสตวนำ เปนตน

38

บทท ๒ บทบาทและการดำเนนงานขององคการสะพานปลา

๑.ความเปนมาและพฒนาการ แตเดมการขนถายและจำหนายสนคาสตวนำเคมของจงหวดพระนครหรอกรงเทพมหานครในปจจบน มศนยรวมอยทถนนทรงวาด อำเภอสมพนธวงศ การจำหนายสตวนำจดมศนยรวมอยทหวลำโพง รมคลองผดงกรงเกษม สถานททงสองแหงดงกลาวคบแคบและสกปรกทำใหการดำเนนธรกจเปนไปอยางไมสะดวก ในป พ.ศ. ๒๔๙๑ องคการอาหารและเกษตรแหงสหประชาชาต (FAO) ไดสงคณะผเชยวชาญมาศกษาภาวการณประมงของประเทศไทยตามคำรองขอของรฐบาล คณะผเชยวชาญไดเสนอวาระบบตลาดปลาทมอยเดมขาดหลกการดำเนนงานทางวชาการและขาดการสงเคราะหในดานสงคมและเศรษฐกจสมควรทรฐบาลจะเขาดำเนนการแกไขปรบปรงในดานตาง ๆ ๖ ประการ ดงน ๑. บรการเกยวกบการขนสงสตวนำไปสตลาด(การขนสง) ๒. บรการเกยวกบการเกบสนคาสตวนำทสะพานปลา(หองเยน) ๓. การจดระบบประมลสนคาสตวนำ(ตลาดกลางหรอสะพานปลา) ๔. จดองคการใหชาวประมงกยมเงนทนและออมสน(สนเชอการเกษตร) ๕. บรการเกยวกบใหสนเชอเครองมอและอปกรณการประมง(เครองมอและอปกรณการประมง) ๖. บรการเกยวกบการสงเสรมการประมง แนะนำทางวชาการและอนๆ ตลอดจนบรการเกยวกบ การเจบปวย (วชาการและสวสดการ)

เพอดำเนนงานตามแผนพฒนาเศรษฐกจการประมงดานการตลาด กรมประมง กระทรวง เกษตรและสหกรณจงไดจดทำโครงการเสนอรฐบาล เมอรฐบาลรบหลกการและเหนชอบใหดำเนนการแลว กรมประมงจงไดเรมงานในการกอสรางสะพานปลาของรฐขนทรมฝงแมนำเจาพระยา ตำบลยานนาวา อำเภอยานนาวา จงหวดพระนคร ในป พ.ศ. ๒๙๔๖ ตอมาไดมการประกาศใชพระราชบญญตจดระเบยบกจการแพปลา พ.ศ. ๒๔๙๖ เมอวนท ๒๑ มกราคม ๒๔๙๖ อนเปนกฎหมายในการจดตงองคการสะพานปลา โดยจดอยในกลมเกษตรกรรม ๒. วตถประสงคในการจดตง ตามพระราชบญญตจดระเบยบกจการแพปลา พ.ศ. ๒๔๙๖ กำหนดใหจดตง “องคการสะพานปลา”ขน โดยมวตถประสงค ๑. จดดำเนนการและนำมาซงความเจรญของสะพานปลา ตลาดสนคาสตวนำ และอตสาหกรรม การประมง ๒. จดดำเนนการ หรอควบคม และอำนวยบรการซงกจการแพปลา การขนสง และกจการ อนๆ อนเกยวกบกจการแพปลา ๓. จดสงเสรมฐานะ สวสดการ หรออาชพของชาวประมง และบรณะหมบานการประมง ๔. จดสงเสรมสหกรณหรอสมาคมการประมง ๓. การดำเนนงานขององคการสะพานปลา

39

ภารกจเชงสงคม เปนงานในเชงรฐสวสดการ เพอสนบสนนการประกอบอาชพประมง ซงเปนการเกษตรสาขาหนงทมกจะถกมองขาม และไมมหนวยงานของรฐทรบผดชอบโดยตรง ทำใหการพฒนาโครงสรางพนฐาน เพอรองรบอาชพประมงมคอนขางจำกด ในขณะทสนคาประมง จดเปนสนคาสงออกทสำคญ ทำรายไดใหกบประเทศปละกวา ๒๐๐,๐๐๐ ลานบาท อกทงยงเปนอาหารหลกทมคณคาทางโภชนาการ และสงผล ตอคณภาพชวตของประชาชนเคยงคกบกบขาวซงไดรบการดแลจากภาครฐในอนดบตนๆ องคการสะพานปลา ในฐานะท เปนรฐวสาหกจ ซงมลกษณะงานเกยวของใกลชดกบชาวประมงโดยตรง และ มวตถประสงค การดำเนนงานตามพระราชบญญตจดตงองคกรเพอสนบสนนการประกอบอาชพประมง จงไดเปดดำเนนงานสะพานปลาและทาเทยบเรอประมงรวม ๑๘ แหง ตลอดแนวชายฝงทะเลทงในภาคใต ภาคตะวนออก รวมทงกรงเทพมหานคร และปรมณฑล เพอใหบรการแกชาวประมง และผ ประกอบธรกจทเกยวของ เพอใหมสถานทในการประกอบอาชพ รายละเอยดดงน (๑) การจดบรการพนฐานทางการประมง

จดใหมบรการพนฐานเพอรองรบอาชพประมง โดยเฉพาะทาเทยบเรอประมงและตลาดสนคาสตวนำทไดมาตรฐานสากล พรอมสงอำนวยความสะดวกทจำเปน โดยคดคาบรการในอตราตำ และใหบรการแกทกคนอยางเสมอภาค ปองกนการผกขาด รกษาระดบราคาสตวนำใหเปนธรรมแกผซอและผขาย ตลอดจนสงเสรมอาชพประมง ปจจบนองคการสะพานปลาไดเปดดำเนนงานสะพานปลา ๔ แหง และทาเทยบเรอประมง ๑๔ แหง ดงน ๑. สะพานปลากรงเทพ ๒. สะพานปลาสมทรสาคร ๓. สะพานปลาสมทรปราการ ๔. สะพานปลานครศรธรรมราช ๕. ทาเทยบเรอประมงตราด ๖. ทาเทยบเรอประมงอางศลา(ปจจบนใหกลมเกษตรกรทำประมงอางศลาดำเนนการ) ๗. ทาเทยบเรอประมงหวหน ๘. ทาเทยบเรอประมงปราณบร ๙. ทาเทยบเรอประมงชมพร ๑๐. ทาเทยบเรอประมงหลงสวน ๑๑. ทาเทยบเรอประมงสราษฎรธาน ๑๒. ทาเทยบเรอประมงสงขลา ๑ ๑๓.ทาเทยบเรอประมงสงขลา ๒ (ทาสะอาน) ๑๔. ทาเทยบเรอประมงปตตาน ๑๕. ทาเทยบเรอประมงนราธวาส ๑๖. ทาเทยบเรอประมงสตล ๑๗. ทาเทยบเรอประมงภเกต ๑๘. ทาเทยบเรอประมงระนอง

(๒) การพฒนาการประมง

40

ไดแกภารกจในการพฒนาอาชพการทำประมงตลอดจนนำมาซงความเจรญของสะพานปลา และทาเทยบเรอประมง ตลาดกลางสนคาสตวนำและอตสาหกรรมประมง โดยการพฒนาสะพานปลาและ ทาเทยบเรอประมง ซงเปนสถานทขนถายและจำหนายสนคาสตวนำจากเรอประมง ตลาดกลางสนคาสตวนำ นบเปนขนตอนสำคญในการควบคมคณภาพสตวนำ ความเปนธรรมในการซอขายสตวนำ ความสะอาดถ กสขอนามย ตลอดจนความเปนระเบยบเรยบรอย และการใหบรการสงอำนวยความสะดวกตาง ๆ นบเปนสวนหนงทจะชวยในการรกษาคณภาพและทำใหมการใชประโยชนสตวนำอยางคมคา สงเสรมคณภาพสนคาสตวนำของไทยใหมมาตรฐานสากลเปนทยอมรบของตลาดโลก องคการสะพานปลาจงมโครงการทจะพฒนาสะพานปลาและ ทาเทยบเรอประมงทกแหงใหไดมาตรฐานสขอนามยทงในเรองความสะดวกรวดเรวในการขนถาย การดแลรกษาสงแวดลอมและการใหบรการตาง ๆ ทเกยวของ (๓) การสงเสรมการประมง

เปนภารกจสำคญอกสวนหนงตามทกำหนดไวในพระราชบญญตจดระเบยบกจการแพปลา โดยการชวยเหลอสงเสรมฐานะและสวสดการและการประกอบอาชพใหแกชาวประมง รวมถงสนบสนนเงนทนในการดำเนนงานใหแกสมาคมประมง สหกรณประมงและกลมเกษตรกรทำประมงตาง ๆ เงนทนทนำมาชวยเหลอดงกลาวเรยกวาเงนทนสงเสรมการประมง ซงตามพระราชบญญตจดระเบยบกจการแพปลา พ.ศ. ๒๔๙๖ ไดกำหนดใหองคการสะพานปลาแบงเงนคาบรการท เรยกเกบจากผ ประกอบกจการแพปลารอยละ ๒๕ ของคาบรการทเกบไดนำมาใชจายในการสงเสรมการประมงภายใตการควบคมของคณะกรรมการสงเสรมการประมง ภารกจเชงธรกจ เปนการดำเนนงานเพอเพมประสทธภาพในการหารายไดจากทรพยากร ทองคการมอย ทงในดานของทดน ทรพยสน บคลากร ประสบการณ และองคความร รวมถงความเชอถอในฐานะองคกรของรฐ เพอลดการพงพารายไดจากภาคประมงทะเลเชนทเปนมาในอดต และเปนการแกไขปญหาฐานะการเงนในระยะยาว สำหรบการดำเนนงานในเชงธรกจ ไดแก

(๑) การบรหารทรพยสน ไดแกการจดหาประโยชนจากทดน อาคาร และสงปลกสรางในสะพานปลาและทาเทยบเรอ

ประมงตางๆ ทงในรปของการใหเชาและการใหสทธในการเขาทำธรกจจดเปนสวนหนงของการใหบรการและ เปนแหลงรายไดทสำคญ เนองจากสะพานปลา และทาเทยบเรอ ประมงขององคการสะพานปลาจดเปนศนยรวมธรกจประมง ซงจำเปนตองมการประกอบธรกจทเกยวของกน เชน โรงนำแขง หองเยน โรงงานแปรรปสตวนำ อเรอ - คานเรอ เปนตน ไมนบรวมอาคารสำนกงานของผประกอบการแพปลา การใหเชาพนทเพอแปรรปเบองตน บรรจหบหอ หรอแมแตจำหนายเครองมอ อปกรณตางๆ การวางแผนบรหารทรพยสนอยางมประสทธภาพ นอกจากจะเปนการสงเสรมการประกอบธรกจซงสนบสนนและเกยวของกบการประมงแลว ยงมสวนในการพฒนาศกยภาพของพนทและชวยสรางรายได

(๒) การดำเนนงานเชงพาณชยเพอหารายได เปนการดำเนนงานภายใตกรอบภารกจเพอหารายไดเปนคาใชจายในการดำเนนงาน ปจจบน

องคการสะพานปลาดำเนนงานในเชงพาณชยโดยการใหสนเชอแกผประกอบการประมง และเกษตรกรผเพาะเลยงสตวนำ ในการจดหาปจจยการผลต เชน เครองมออปกรณทำประมง การปรบปรงเรอประมง อาหารสตวนำ

41

เปนตน นอกจากนองคการสะพานปลายงมแผนขยายงานดานการจำหนายสนคาและผลตภณฑประมงภายใตเครองหมายการคาขององคการสะพานปลา ๔. บทบาทขององคการสะพานปลาในการพฒนาอตสาหกรรมประมง ในโครงสรางของอตสาหกรรมประมงของไทย จดออนทสดกคอการตลาดสตวนำ ซงหากการตลาดสตวนำไดรบการพฒนาใหดขนกวาในปจจบน อตสาหกรรมประมงของไทยจะเจรญกาวหนายงขนและ ผทอยในอตสาหกรรมนจะไดรบผลประโยชนอยางยตธรรม ทสำคญทสดทรพยากรประมงทมอยจำกดจะถกใชอยางมประสทธภาพ องคการสะพานปลามวตถประสงคหลายประการในการดำเนนงาน แตวตถประสงคหลก คอ การพฒนาการตลาดสตวนำของไทยใหเจรญกาวหนาทดเทยมประเทศทพฒนาแลว เพอใหชาวประมง มฐานะทางเศรษฐกจและสงคมทดขนกวาในปจจบน และทำใหประชาชนไทยไดบรโภคสตวนำทมคณภาพตอบสนองนโยบายรฐบาลในดานอาหารปลอดภย (Food Safety) ในราคาทเปนธรรมตลอดจนยกระดบฐานะของประเทศเปนครวโลกในอนาคต การดำเนนงานขององคการสะพานปลาในปจจบน ทงภารกจเชงสงคมและเชงพาณชย ทงในลวนมสวนชวยทงทางตรงและทางออมในการพฒนาอตสาหกรรมประมงของไทย อาทเชน

(๑) จดสงอำนวยความสะดวกขนพนฐาน (Basic Infrastructure) ตามมาตรฐานสขอนามย สะพานปลาและทาเทยบเรอประมง สำหรบการขนถายสตวนำ การซอขายสตวนำ ตลอดจนพฒนาระบบการซอขายดวยวธการประมล ซงเปนวธทยตธรรมทสดสำหรบผซอและผขายสตวนำ

(๒) สงเสรมการรวมตวของชาวประมง โดยเฉพาะอยางยงชาวประมงพนบาน เพอใหชาวประมงมอำนาจตอรองมากขน องคการสะพานปลาไดจดงบประมาณสำหรบสนบสนนการดำเนนงานของกลมชาวประมง ทงในรปของการใหเปลาและการใหกโดยคดดอกเบยในอตราตำและมระยะเวลาใชเงนตนคนในระยะยาว

(๓) จดสรรเงนสนบสนนการวจยในสาขาวชาการประมงแกนกวจยในสถาบนการศกษาเพอใหไดมาซงขอมลทเปนประโยชนตอการพฒนาเรอและเครองมอทำการประมง

(๔) ใหเงนสนบสนนเปนทนการศกษาแกบตรชาวประมงทมฐานะยากจน (๕) ใหเงนกแกชาวประมงและผประกอบธรกจการประมง (๖) จดสรรงบประมาณสำหรบการพฒนาชมชนประมง โดยมงเนนการพฒนาสงอำนวยความ

สะดวกขนพนฐาน เชน จดหาแหลงนำสะอาด สรางถนน ทางเดนสำหรบชมชนประมง (๗) ปรบปรงคณภาพบรการและสรางความสมพนธทดระหวางผใชบรการไดแกชาวประมงแพปลา

สถาบนชาวประมงและผประกอบการทเกยวของในรปแบบการเปนพนธมตรรวมกนในการพฒนาอาชพ ทเกยวกบการประมง ๕. โครงสรางการบรหารขององคการสะพานปลา๕. โครงสรางการบรหารขององคการสะพานปลา

42

ปจจบนโครงสรำงกำรบรหำรขององคกำรสะพำนปลำเปนไปตำมขอบงคบองคกำรสะพำน

ปลำวำดวยระเบยบบรหำรและแบงสวนงำน พ.ศ. ๒๕๔๐ รำยละเอยดผงแบงสวนงำนดงน ผอ ำนวยกำร ๑ ต ำแหนง รองผอ ำนวยกำร จ ำนวน ๓ ต ำแหนง ไดแก ๑. ดำนบรหำร

๒. ดำนสะพำนปลำและทำเทยบเรอประมง ๓. ดำนพฒนำกจกำรประมง ส ำนกงำนตรวจสอบภำยใน ส ำนกงำนอ ำนวยกำร

ฝำยบรหำรและพฒนำองคกร ประกอบดวย ๔ ส ำนกงำน ไดแก ๑. ส ำนกงำนพฒนำทรพยำกรมนษย ๒. ส ำนกงำนกฎหมำย ๓. ส ำนกงำนเทคโนโลยสำรสนเทศ ฝำยบญชกำรเงน ประกอบดวย ๔ ส ำนกงำน ไดแก ๑.ส ำนกงำนบญช ๒.ส ำนกงำนกำรเงน ๓. ส ำนกงำนบรหำรหน ๔. ส ำนกงำนบรหำรกำรพสด ฝำยสนเชอและบรหำรกำรตลำด ประกอบดวย ๒ ส ำนกงำน ไดแก ๑.ส ำนกงำนสนเชอและบรหำรสนเชอ ๒.ส ำนกงำนบรหำรกำรตลำดและกจกรรมสงคม

ฝำยสงเสรมและโครงกำรพเศษ ประกอบดวย ๒ ส ำนกงำน ไดแก ๑.ส ำนกงำนสงเสรมกำรประมง ๒.ส ำนกงำนบรหำรโครงกำรพเศษ ๓.ส ำนกงำนวจยและพฒนำ

ฝำยยทธศำสตรกำรพฒนำ ประกอบดวย ๔ ส ำนกงำน ไดแก ๑. ส ำนกงำนยทธศำสตรและแผนงำน ๒. ส ำนกงำนตดตำมและประเมนผล ๓. ส ำนกงำนวศวกรรมและสงแวดลอม ๔. ส ำนกงำนสงเสรมกำรประมง

ฝำยสะพำนปลำและทำเทยบเรอประมง ๑ ประกอบดวย ๙ ส ำนกงำน ไดแก ๑. ส ำนกงำนปฏบตกำร ๑ ๒. ส ำนกงำน สะพำนปลำกรงเทพ ๓. ส ำนกงำนสะพำนปลำสมทรสำคร ๔. ส ำนกงำนสะพำนปลำสมทรปรำกำร ๖. ส ำนกงำนทำเทยบเรอประมงตรำด ๗.ส ำนกงำนทำเทยบเรอประมงอำงศลำ ๘.ส ำนกงำนทำเทยบเรอประมงหวหนและปรำณบร ๙. ส ำนกงำนทำเทยบเรอประมงชมพร ๑๐. ส ำนกงำนทำเทยบเรอประมงหลงสวน ๑๑. ส ำนกงำนทำเทยบเรอประมงสรำษฎรธำน ฝำยสะพำนปลำและทำเทยบเรอประมง ๒ ประกอบดวย ๗ ส ำนกงำน ไดแก ๑.ส ำนกงำนสะพำนปลำนครศรธรรมรำช ๒. ส ำนกงำนทำเทยบเรอประมงสงขลำ ๓. ส ำนกงำนทำเทยบเรอประมงปตตำน ๔.

43

ส ำนกงำนทำเทยบเรอประมงนรำธวำส ๕. ส ำนกงำนทำเทยบเรอประมงสตล ๖. ส ำนกงำนทำเทยบเรอประมงภเกต ๗.ส ำนกงำนทำเทยบเรอประมงระนอง

๖. ผลการดำเนนงานและฐานะการเงน

๖.๑ การใหบรการขนถายและจำหนายสตวนำ สะพานปลาและทาเทยบเรอประมงขององคการสะพานปลามเรอประมง และรถสงสตวนำเขาใชบรการ คดเปนปรมาณและมลคาสตวนำ รายละเอยดดงน

ตารางท ๒.๑ ปรมาณมลคาและการขนสงสตวนำผานหนวยงานขององคการสะพานปลา

ปงบประมาณ สนคาสตวนำ ยานพาหนะนำเขา (เทยว)

ปรมาณ (ตน) มลคา (ลานบาท) เรอประมง รถยนต ๒๕๕๗ ๒๕๕๘ ๒๕๕๙ ๒๕๖๐ ๒๕๖๑

๓๙๕,๑๓๘ ๓๓๘,๓๑๓ ๒๙๓,๘๔๗ ๒๕๗,๐๓๔ ๒๗๙,๒๐๘

๑๖,๖๗๙ ๑๗,๘๓๗ ๑๖,๓๖๖ ๑๕,๗๗๐ ๑๑,๘๕๐

๓๓,๕๕๕ ๓๑,๒๓๕ ๓๓,๔๑๘ ๓๖,๒๔๒ ๓๘,๙๙๔

๓๑,๙๖๕ ๒๑,๙๙๔ ๑๕,๒๓๗ ๑๕,๗๓๐ ๑๒,๓๙๒

ผลการดำเนนงานในการใหบรการขนถายและจำหนายสตวนำระหวางปงบประมาณ ๒๕๕๗ – ๒๕๖๑

มแนวโนมลดลงอยางตอเนอง โดยในปงบประมาณ ๒๕๕๗ มปรมาณสนคาสตวนำ ๓๙๕,๑๓๘ ตน ลดลงเหลอ ๒๗๙,๒๐๘ ตน ในปงบประมาณ ๒๕๖๑ ทงนเนองจากไดรบผลกระทบจากพระราชกำหนดประมงพ.ศ.๒๕๖๐ และราคานำมนดเซลทเพมสงขนอยางตอเนอง ทำใหชาวประมงไมสามารถแบกรบภาระตนทนทสงขนจนตองหยดออกทำการประมงเปนจำนวนมาก ซงปรากฏตามสถตเรอประมงและรถยนตนำเขาในปงบประมาณ ๒๕๕๗ จำนวน๓๓,๕๕๕ เทยว และ ๓๑,๙๖๕ เทยว ลดลงเหลอในปงบประมาณ ๒๕๖๑ จำนวน ๓๘,๙๙๔ เทยว และ ๑๒,๓๙๒ เทยว ตามลำดบ

44

ตารางท ๒.๒ ตารางสถตปรมาณ มลคาการ และการขนถายสนคาสตวนำขององคการสะพานปลา ป ๒๕๖๑ จำแนกตามหนวยงาน

หนวยงาน ปรมาณ มลคา ยานพาหนะนำเขา ยานพาหนะนำออก กก. บาท เรอ รถ รถ

สป.กรงเทพฯ ๑๗,๘๗๘,๙๙๙ ๑,๐๑๑,๕๐๙,๒๒๗ - ๔,๘๖๔ ๑๙๗,๕๓๔ สป.สมทรปราการ ๑๖,๓๘๒,๒๒๐ ๗๗๔,๑๑๕,๗๒๖ ๑,๑๗๓ - ๒,๕๙๘ สป.สมทรสาคร ๓๗,๔๖๘,๘๑๖ ๘๕๐,๓๗๒,๒๙๐ ๔,๖๔๕ - ๑๗,๗๕๖ สป.นครศรธรรมราช ๔,๙๙๖,๓๓๑ ๒๗๒,๕๖๓,๕๖๘ ๖๐๘ ๒๐ ๘๔๑ ทร.หวหน - - - - - ทร.ชมพร ๑๙,๕๑๑,๘๖๘ ๓๓๖,๗๓๘,๗๗๒ ๔,๒๘๐ - ๔,๙๔๓ ทร.สราษฏรธาน ๒,๕๗๒,๓๐๗ ๔๖,๔๒๑,๒๒๕ ๔๐๐ ๔๐๘ ๔๐๘

ทร.ปตตาน ๑๐๑,๔๐๗,๖๕๗ ๕,๒๕๑,๖๐๒,๕๑๓ ๘,๗๒๘ ๕,๖๘๔ ๕,๗๕๙ ทร.สตล ๔,๔๙๓,๗๕๘ ๑๖๔,๘๕๖,๙๑๐ ๔๒๔ ๕๘๕ ๙๓๐ ทร.ภเกต ๒๙,๒๙๐,๙๗๑ ๑,๗๕๒,๓๑๙,๖๖๕ ๗,๔๒๑ ๔๒๔ ๑๕,๑๘๓ ทร.ระนอง ๑๔,๕๗๒,๕๒๕ ๖๓๔,๓๒๑,๗๓๕ ๑,๒๐๐ - ๔,๗๗๗ ทร.สงขลา - - - - - ทร.สงขลา(ทาสะอาน) ๒๒,๔๙๒,๙๘๓ ๕๘๕,๘๑๒,๗๐๑ ๗,๑๖๑ ๔๐๗ ๖๔,๔๖๐ ทร.หลงสวน ๖,๒๖๙,๘๕๘ ๑๐๐,๖๘๕,๑๖๑ ๒,๒๙๑ - ๑,๕๒๘ ทร.นราธวาส ๑,๘๗๐,๖๙๙ ๖๙,๓๙๒,๑๒๕ ๖๒๒ - ๖๕๑

รวมทงสน ๒๗๙,๒๐๘,๙๙๒ ๑๑,๘๕๐,๗๑๑,๖๑๘ ๓๘,๙๙๔ ๑๒,๓๙๒ ๓๑๗,๓๖๘

หมายเหต : ๑.สะพานปลากรงเทพ รวมปรมาณสนคาสตวนำทะเลและนำจด ๒. ทาเทยบเรอประมงปราณบร ทาเทยบเรอประมงสงขลา (ยกเวนทาเทยบเรอทาสะอาน) ทาเทยบเรอประมงตราด ไมมการขนถายสตวนำ ๓. ทาเทยบเรอประมงอางศลา อยในระหวางกอสรางปรบปรง ๔. ทาเทยบเรอประมงหวหน อยในระหวางกอสรางปรบปรง

45

แผนภาพท ๑ : กราฟแสดงปรมาณและมลคาสตวนำผานสะพานปลาและทาเทยบเรอประมงของ อสป. ตงแตป ๒๕๔๗-๒๕๕๙ (ต.ค. – ก.ย.)

๖.๒ ฐานะทางการเงน ผลการดำเนนงานขององคการสะพานปลาระหวางปงบประมาณ ๒๕๕๗-๒๕๖๑ คอนขางผนผวน สาเหตสำคญเกดจากรายไดจากการดำเนนงานมแนวโนมลดลง เนองจากภาวการณประมงซบเซาจากปญหาการควบคมการทำประมงผดกฏหมาย IUU Fishing และนำมนดเซลมราคาสงขนอยางตอเนอง ทำใหตนทนการทำประมงสงขน ชาวประมงบางสวนหยดทำการประมง ทำใหมผเขาใชบรการนอยลง ในขณะทรายจายขององคการสะพานปลามแนวโนมสงขนมาก โดยเฉพาะคาใชจายดานบคลากร สงผลใหในปงบประมาณ ๒๕๕๗ องคการสะพานปลามผลการดำเนนงานขาดทนถง ๑๕.๓๙ ลานบาท

ฐานะทางการเงนขององคการสะพานปลา (งบดลและงบกำไรขาดทน) และการวเคราะหฐานะการเงนขององคการสะพานปลา ระหวางป ๒๕๕๗-๒๕๖๑ เปนดงน

รายงานการเงนขององคการสะพานปลาป ๒๕๕๗-๒๕๖๑ งบดล

หนวย:ลานบาท รายการ ๒๕๕๗ ๒๕๕๘ ๒๕๕๙ ๒๕๖๐ ๒๕๖๑

สนทรพย - สนทรพยหมนเวยน - เงนสดและเงนฝากธนาคาร ๒๔.๐๙ ๓๗.๑๕ ๕๒.๑๒ ๕๒.๕๑ ๔๘.๓๐

46

- ลกหนเงนโครงการพฒนาการประมงสทธ ๒๕.๔๖ ๑๕.๔๐ ๖.๗๕ ๑๓.๐๐ ๒๐.๖๑ - ลกหนคาจำหนายสนคาสตวนำสทธ ๐.๓๐ - - - - - ลกหนโครงการซอขายสนคาสตวนำสทธ ๒.๓๙ ๐.๘๔ ๐.๙๐ ๐.๓๗ ๐.๒๗ - ลกหนเงนกกองทนสวสดการ ๓๑.๕๗ ๒๘.๖๒ ๓๐.๕๒ ๓๑.๙๐ ๓๓.๗๘ - เงนลงทน ๗๗.๘๖ ๗๐.๓๔ ๑๔๑.๗๒ ๑๖๔.๗๖ ๑๒๕.๗๒ - สนคาคงเหลอ ๐.๑๔ ๐.๐๖ ๐.๑๖ ๐.๐๖ ๐.๐๑๖

- วสดคงเหลอ ๐.๔๔ ๐.๔๗ ๐.๓๑ ๐.๓๐ ๐.๒๙

- สนทรพยหมนเวยนอน ๒๐.๓๓ ๒๕.๗๕ ๑๕.๗๓ ๑๕.๖๔ ๒๓.๒๑

- รวมสนทรพยหมนเวยน ๑๘๒.๕๘ ๑๗๘.๖๖ ๒๔๘.๒๔ ๒๗๘.๕๖ ๒๕๒.๒๐ - สนทรพยไมหมนเวยน - เงนลงทนระยะยาว - อสงหารมทรพยเพอการลงทน

๑๓๘.๑๗

๒๕.๐๓

๑๙๔.๓๘

๒๓.๔๓

๑๐๗.๑๐

๒๒.๖๓

๗๔.๕๖ ๒๑.๘๔

๗๓.๓๒

- ทดน อาคาร และอปกรณ ๓๕๘.๖๕ ๕๐๒.๔๕ ๖๒๘.๖๗ ๖๙๖.๖๓ ๗๘๓.๕๔

- เงนมดจำและเงนประกน ๐.๒๔ ๐.๒๔ ๐.๒๔ ๐.๒๙ ๐.๓๒ - รวมสนทรพยไมหมนเวยน ๕๒๒.๑๐ ๗๒๐.๕๒ ๗๕๘.๖๖ ๗๙๗.๙๒ ๘๘๒.๔๙

รวมสนทรพย ๗๐๔.๖๘ ๘๙๙.๑๙ ๑๐๐๖.๙๑๑ ๑,๐๗๖.๔๙ ๑,๑๓๔.๖๙ หนสนและสวนทน - หนสนหมนเวยน - เจาหนการคา - รายไดรบลวงหนา

๒.๓๓ ๐.๙๖

๐.๗๒ ๑.๒๐

๐.๙๘ ๑.๔๒

๐.๐๙ ๒.๕๑

๐.๑๓ ๑.๔๐

- คาใชจายคางจาย ๒๑.๗๘ ๒๓.๑๒ ๒๕.๓๒ ๒๔.๘๕ ๒๒.๗๕ - เงนรบฝาก ๘.๙๔ ๖.๘๑ ๕.๖๖ ๕.๒๘ ๗.๘๖ - เงนยมทนสงเสรมการประมง - ๒.๐๐ - - - - หนสนหมนเวยนอน ๓๐.๒๓ ๒๕.๐๐ ๒๕.๘๑ ๑.๗๖ ๑.๕๗ - รวมหนสนหมนเวยน ๖๔.๒๓ ๕๘.๙๐ ๕๙.๑๙ ๒๙.๒๒ ๒๕.๘๕

- หนสนไมหมนเวยน - รายไดรอการรบร ๒๓.๓๓ ๙๐.๑๘ ๘๗.๐๑ ๘๘.๔๓ ๖๐.๓๔ - รายไดจากการรบรบรจาค ๒๖๐.๗๓ ๔๐๖.๘๐ ๕๓๒.๓๔ ๖๐๗.๘๖ ๗๐๐.๓๓ - ภาระผกพนตามโครงการผลประโยชนพนกงาน

- ๔๐.๐๕ ๔๑.๘๘ ๓๙.๙๐ ๔๐.๑๕

- กองทนสงเคราะหผปฏบตงาน ๑๔๔.๘๓ ๑๔๙.๒๘ ๑๓๗.๗๔ ๑๒๖.๘๒ ๑๑๘.๗๑

- รวมหนสนไมหมนเวยน ๔๖๙.๖๐ ๖๘๖.๓๑ ๗๘๙.๙๗ ๘๙๔.๕๑ ๙๕๓.๐๖

รวมหนสน ๕๓๓.๘๒ ๗๔๕.๒๑ ๘๕๘.๑๖ ๙๒๓.๗๓ ๙๗๘.๙๑

สวนของทน - ทน ๑๖.๗๖ ๑๖.๗๖ ๑๖.๗๖ ๑๖.๗๖ ๑๖.๗๖ - กองทนสวสดการ ๔๒.๗๐ ๔๔.๑๐ ๔๕.๐๕ ๔๖.๖๐ ๔๙.๐๙ - กำไรสะสม ๑๑๑.๔๑ ๙๓.๑๒ ๘๖.๙๔ ๘๙.๔๑ ๘๙.๙๔ รวมสวนของทน ๑๗๐.๘๖ ๑๕๓.๙๘ ๑๔๘.๗๕ ๑๕๒.๗๖ ๑๕๕.๗๘

47

รวมหนสนและสวนของทน ๗๐๔.๖๘ ๘๙๙.๑๙ ๑,๐๐๖.๙๑ ๑,๐๗๖.๔๙ ๑,๑๓๔.๖๙

งบกำไรขาดทน หนวย:ลานบาท

รายการ ๒๕๕๗ ๒๕๕๘ ๒๕๕๙ ๒๕๖๐ ๒๕๖๑

รายได - รายไดจากคาบรการและคาธรรมเนยม - รายไดจากการจำหนายสตวนำ - รายไดจากการจำหนายเครองยนตใชเชอเพลง LPG - รายไดจากการจำหนายนำมนลดราคาชวยเหลอชาวประมง - รายไดจากการจำหนายสตวนำและผลตภณฑฯ - รายไดจากการจำหนายสตวนำและผลตภณฑFMO - รายไดจากสำนกงานรวบรวมกระจายสนคาสตวนำ -รายไดคาเชาอาคารและทดน(รวมคาเชาทอน) - รายไดกองทนสวสดการ - รายไดอน

รวมรายได

๗๕.๑๗ ๙.๒๖

- -

๕.๔๕ - -

๕๔.๒๔ ๑.๘๐

๔๔.๗๕ ๑๙๐.๖๗

๗๕.๕๕ ๐.๙๘

- -

๔.๐๖ - - -

๑.๗๔ ๑๑๓.๒๔ ๑๙๕.๕๗

๗๘.๒๓

- - -

๖.๙๗ - - -

๑๘.๗ ๑๐๗.๒๒ ๑๙๔.๒๙

๗๔.๒๒

- - -

๓.๔๘ - - -

๑.๘๐ ๑๒๕.๖๖ ๒๑๐.๒๐

๘๒.๒๔

- - -

๒.๕๙ - - -

๑.๘๑ ๑๒๓.๕๖ ๒๐๕.๕๖

คาใชจาย - คาใชจายในการดำเนนงานและบรหาร - ตนทนจำหนายสตวนำ - ตนทนจำหนายเครองยนตใชเชอเพลง LPG - ตนทนจำหนายนำมนลดราคาชวยเหลอชาวประมง - ตนทนจำหนายโครงการซอขายสตวนำและผลตภณฑฯ - ตนทนจำหนายสตวนำและผลตภณฑFMO - ตนทนสำนกงานรวบรวมกระจายสนคาสตวนำ - เงนโอนเปนทนสงเสรมการประมง - คาใชจายกองทนสวสดการ - ดอกเบยจาย - คาเสอมราคา - คาเสอมราคมอสงหารมทรพยเพอการลงทน - คาใชจายอน

รวมคาใชจาย

๑๖๕.๕๒

๙.๑๗ - -

๔.๘๕ - -

๒.๐๒ ๐.๙๔

- ๒๑.๒๓

- ๒.๓๓

๒๐๖.๐๖

๑๖๓.๐๐

๐.๙๖ - -

๓.๓๓ - -

๒.๔๒ ๑.๐๔ ๐.๐๖

๒๑.๖๑ ๐.๗๙ ๓.๑๙

๑๙๖.๔๐

๑๕๘.๖๗

- - -

๖.๒๐ - -

๒.๒๙ ๐.๗๙ ๐.๐๔

๒๓.๔๔ ๐.๗๙ ๓.๔๙

๑๙๕.๗๑

๑๕๗.๘๙

- - -

๓.๑๑ - -

๒.๓๓ ๐.๘๓ ๐.๐๔

๒๖.๔๕ ๐.๗๙ ๙.๒๕

๒๐๑.๑๘

๑๖๕.๘๙

- - -

๒.๒๗ - -

๒.๔๓ ๑.๑๕ ๐.๐๔

๓๑.๔๒ ๐.๗๙ ๓.๒๕

๒๐๗.๗๗

48

กำไร (ขาดทน) สทธ (๑๕.๓๙) (๐.๘๓) (๑.๔๒) ๑.๘๓ ๒.๔๗

หมายเหต งบการเงนปบญช ๒๕๖๐-๒๕๖๑ ยงไมผานการรบรองจาก สตง. การวเคราะหฐานะการเงน ในปบญช ๒๕๕๙ อสป. มสนทรพยรวม ๙๗๕.๓๔ ลานบาท และหนสนรวม ๘๒๐.๒๒ ลานบาท โดยดานสนทรพยรวมประกอบดวยสนทรพยหมนเวยน ๓๗๓.๐๕ ลานบาท และสนทรพยไมหมนเวยน ๕๒๖.๑๔ ลานบาท เมอเทยบกบปบญช ๒๕๕๘ สนทรพยรวมเพมขน คดเปนรอยละ ๒๐.๐๖ เปนผลมาจากทดน อาคารและอปกรณ ในขณะทหนสนรวม ประกอบดวยหนสนหมนเวยน ๕๘.๘๙ ลานบาท เมอเทยบกบปบญช ๒๕๕๘ ลดลงรอยละ ๙.๕๙ เปนผลมาจาก เงนรบฝาก สวนหนสนไมหมนเวยน ๖๘๖.๓๒ ลานบาท เมอเทยบกบปบญช ๒๕๕๘ เพมขนรอยละ ๑๓.๓๘ เปนผลมาจากรายไดรอการรบร รายไดจากการรบบรจาครอการรบร และกองทนสงเคราะหผปฏบตงาน • ความสามารถในการทำกำไร ในป ๒๕๕๙ อสป. มผลกำไรสทธ ๑ .๐๕ ลานบาท โดยมรายไดรวม ๑๙๕ .๕๖ ลานบาท เพมขนจากในปบญช ๒๕๕๘ รอยละ ๒.๕๖ และคาใชจายรวม ๑๙๖.๔๑ ลานบาท ซงลดลงจากปบญช ๒๕๕๘ คดเปนรอยละ ๔.๖๘ นอกจากนนเมอพจารณากาไรจากการดำเนนงานกอนหกคาเสอมราคา รายจายตดบญช และดอกเบยจาย (EBITDA) จะพบวา มคาเทากบ ๐.๔๗ ลานบาท เพมขนจากปบญช ๒๕๕๘ ซงมคาเทากบ -๑๓.๐๗ ลานบาท โดยรายไดจากการจำหนาย สตวนำลดลง ๘.๒๘ ลานบาท หรอลดลงรอยละ ๘๙.๔๒ และรายไดจากคาบรการและคาธรรมเนยม เพมขน ๐.๓๘ ลานบาท หรอเพมขนรอยละ ๐.๕๐ รายไดอน เพมขน

49

๑๔.๒๕ ลานบาท หรอเพมขนรอยละ ๑๔.๓๙ สวนดานคาใชจาย มตนทนการจาหนายสตวนาลดลงในอตราทใกลเคยงกนกบรายไดการจาหนายสตวนำ และคาใชจายในการดำเนนงานและบรหาร ลดลง ๒.๔๖ ลานบาท หรอลดลงรอยละ ๑.๔๙ จงทำให อสป. มผลการดำเนนงานทเพมขนเมอเทยบกบปบญช ๒๕๕๘ ในสวนของ EBITDA และมผลการดำเนนงานทดขนในสวนของกำไรสทธ

• สภาพคลอง ในชวงปบญช ๒๕๕๙ สภาพคลองของ อสป. ยงคงมสภาพคลองทสง และมแนวโนมของอตราสวนสภาพคลองทดขน โดยมอตราสวนสภาพคลองดขนกวาในป ๒๕๕๘ จากเดม ๖.๓๓ มาเปน ๖.๘๙ ในป ๒๕๕๘ โดยทอตราเงนทนหมนเวยนสทธลดลงจากป ๒๕๕๘ ทประมาณ ๓๑๔.๑๖ ลานบาท เปน ๓๐๐.๙๔ ลานบาท ในป ๒๕๕๙

50

• ประสทธภาพในการประโยชน จากสนทรพย

ผลการดำเนนงานปบญช ๒๕๕๙ อสป.มความสามารถในการทำกำไรดขนกวาปทผานมาใชเลกนอย โดยมผลกำไรสทธจานวน ๑.๐๕ ลานบาท เพมขนจากปทผานมา ๑.๐๕ ลานบาท ทำใหอตราผลตอบแทนตอสนทรพยรวม (ROA) เทากบรอยละ ๐.๑๑ และอตราผลตอบแทนตอผถอหน (ROE) เทากบรอยละ ๐.๖๗

• ความสามารถในการชำระหน ผลการดำเนนงานปบญช ๒๕๕๙ อสป. มหนสนรวมเพมขนจากปบญช ๒๕๕๘ ๑๔๗.๖๖ ลานบาท คดเปนรอยละ ๒๔.๗๑ สวนของสนทรพยรวมเพมขน ๑๕๒.๒๘ ลานบาทคดเปนรอยละ ๒๐.๓๓ และรวมสวนของทนเพมขน ๒.๖๓ ลานบาท คดเปนรอยละ ๑.๗๔ สงผลใหอตราสวนหนสนตอสวนของทน (Debt to Equity) เทากบ ๕.๒๙ เทา ซงเพมขนเมอเปรยบเทยบกบปบญช ๒๕๕๘ ท ๔.๘๔ เทา และอตราสวนหนสนตอเงนทนทงหมด (Debt Ratio) เทากบ ๐.๘๔ ซงเพมขนเมอเปรยบเทยบกบปบญช ๒๕๕๘ ท ๐.๘๓ เทา

51

52

บทท ๓ การวเคราะหสภาวะแวดลอมทางธรกจ

๑. การวเคราะหผลกระทบจากปจจยภายนอก (PEST Analysis) ๑.๑ ปจจยดานการเมอง (Politics) ๑.๑.๑ สถานการณทางการเมองในปจจบน ภายใตการปกครองของคณะรกษาความสงบแหงชาต ซงสามารถจดตงรฐบาลทมเสถยรภาพ ทำใหอตราการเตบโตทางเศรษฐกจสงกวาในชวงปทผานมา อยางไรกด ภาคเอกชนยงมขอกงวลเกยวกบตนทนการผลต ทงในเรองการปรบคาจาง แรงงาน และแนวโนมอตราดอกเบยทสงขน ๑.๑.๒ ปญหาความไมสงบในพนทจงหวดชายแดนภาคใตทำใหเกดผลกระทบทงทางตรงและทางออมกบการประกอบอาชพประมง และธรกจตอเนองทงในพนทจงหวดดงกลาว และจงหวดใกลเคยง โดยเฉพาะจงหวดปตตาน ซงเปนศนยกลางของธรกจประมงในเขตภาคใตตอนลาง และเปนทตงของทาเทยบเรอประมงปตตานขององคการสะพานปลาซงในอดตเคยมปรมาณสนคาสตวนำเปนอนดบตน ๆ แตปจจบนปรมาณสนคาลดลงเกอบ ๕๐%

๑.๒ ปจจยดานเศรษฐกจ (Economics) ๑.๒.๑ ภาวการณประมงซบเซา จากปจจยดานลบหลายประการ ไดแก ปญหาราคานำมน

ในตลาดโลกทสงขนอยางตอเนอง ในขณะทนำมนจดเปนตนทนหลกคดเปนสดสวนกวารอยละ ๕๐ ของตนทนการทำประมงโดยรวม ทำให ไดรบผลกระทบคอนขางรนแรง เรอประมงบางสวนตองหยดเปนการชวคราว หรอเลกกจการ สงผลกระทบถงอตสาหกรรมตอเนอง ทงในดานปจจยการทำประมง และดานทใชวตถดบจากการประมง นอกจากนปญหาทรพยากรประมงลดลงในทกภมภาคของโลก กทำใหตองใชเวลาในการทำประมงนานขน แตผลผลตประมงลดลง ซงเปนผลตอเนองไปถงการทประเทศตางๆ พยายามสรางเงอนไขในการอนญาตใหเรอประมงจากประเทศอนเขาทำประมง

๑.๒.๒ ภาวะเศรษฐกจโลก จากปญหาดานการเมอง การลงทน ในหลายๆประเทศทำใหอตราการเตบโตทางเศรษฐกจตำกวาทแตละประเทศประมาณการไวในขณะทคาครองชพสงขนจากราคานำมนทกระทบตนทนในทกอตสาหกรรม มผลตอเนองถงอตราเงนเฟอซงสงขนตามลำดบ

๑.๒.๓ การสงออก สถานการณการสงออกสนคาสตวนำมการแขงขนสงโดยเฉพาะจากประเทศในภมภาคเดยวกน ไดแก จนและเวยดนาม ประกอบกบประเทศผนำเขาสำคญ ๆ เชน สหรฐอเมรกา สหภาพยโรป และญปน มกฎระเบยบทเขมงวดทำใหตองอาศยการเจรจาทางการคาอยางตอเนองเพอลดปญหาทอาจเกดขน

๑.๒.๔ ผลกระทบตออตสาหกรรมภาคการประมงของไทย ภายใตประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN ECONOMIC COMMUNITY : AEC)

ตามทประเทศในสมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต หรออาเซยนไดรวมลงนามในปฏญญาเซบวาดวยการเรงรดการจดตง ASEAN ECONOMIC COMMUITY (ACE) ใหเรวขนอก ๕ ป จากเดมป พ.ศ. ๒๕๖๓ เปนภายในป พ.ศ. ๒๕๕๘ โดยมเปาหมาย เปนตลาดและฐานการผลตเดยวรวมกนโดยสามารถเคลอนยายสนคา บรการ การลงทน เงนทน และแรงงานมฝมออยางเสร ซงจะมผลกระทบตอองคการ

53

สะพานปลาในภาคสวนทเกยวของกบสนคาประมงของประเทศไทยจากมาตรการใน AEC ทเกยวของไดแก มาตรการปรบประสานมาตรฐานและกฎระเบยบดานเทคนค มาตรการเปดเสรดานการคาสนคาและการคาบรการภายใตแผนงานการรวมกลมทางเศรษฐกจในสาขานำรอง ๑๒ สาขา ซงมสนคาประมงเปนสวนหนงของสาขา นำรอง มาตรการปรบประสานดานคณภาพและมาตรฐาน การรบรองความปลอดภยของอาหารและมาตรการจดทำระบบการรบรองคณภาพสนคาใหเปนมาตรฐานเดยวกน ตลอดจนมาตรการเสรมสรางควารมมนคงดานอาหารภายในภมภาคอาเซยน ผลกระทบทเกดขนกบอตสาหกรรมการประมงของประเทศไทย โดยภาพรวมคอ ๑. การผลตสนคาดานการประมงจะตองถกควบคมมาตรฐานสากลและเทคนคการผลตอยางเขมงวดมากขน ทำใหตองมการพฒนาเทคนควธในการผลตและการควบคมคณภาพใหไดมาตรฐานตามทอาเซยนกำหนด ๒. ทำใหเกดการเคลอนยายวตถดบและสนคามากขน ทำใหหนวยงานรฐวสาหกจทเกยวของตองแสวงหาความรวมมอและสรางเครอขายการผลตระหวางประเทศสมาชกอาเซยนตลอดจนเปนปจจยสนบสนนการดำเนนงานตามภารกจขององคกรไดอยางเหมาะสม ๓. การเสรมสรางความมนคงดานอาหารภายในภมภาคอาเซยน มวตถประสงคเพอเสรมสรางความมนคงดานอาหารในระยะยาว และพฒนาคณภาพชวตของเกษตรกรในอาเซยน รฐวสาหกจทเกยวของจะมบทบาทเปนกลไกสำคญของภาครฐในการสนบสนนใหบรรลผลสำเรจตามวตถประสงคทอาเซยนกำหนด

๑.๓ ปจจยดานสงคมและสงแวดลอม (Social and Technology) ๑.๓.๑ การใหความสำคญกบการดแลคณภาพสนคาสตวนำ โดยเฉพาะปลาประเภทตาง ๆ

ไดรบการยอมรบวาเปนอาหารทดตอสขภาพ ลดความเสยงจากภาวะไขมนในเลอดสง ซงเปนสาเหตสำคญททำใหเกดโรคหลายอยางทเปนอนตรายถงชวต ทำใหอาหารทใชปลาเปนวตถดบ รวมถงผลตภณฑแปรรปตาง ๆ ไดรบความนยมในหมคนรนใหมทใหความสำคญกบการดแลสขภาพ

๑.๓.๒ มาตรฐานสขอนามยในการดแลสตวนำ จากการทสนคาสตวนำเปนสนคาทเนาเสยไดงาย และมโอกาสไดรบการปนเปอนสง ประกอบกบประเทศผนำเขามมาตรการดานสขอนามยการดแลรกษาสตวนำทเขมงวด ทำใหมาตรฐานสขอนามยในการดแลรกษาสนคาสตวนำมความสำคญ และเขมงวดมากขน ทงน ภาครฐจะตองเลงเหนความสำคญและยอมทมเทงบประมาณเพอยกระดบมาตรฐานสขอนามยทงระบบ เนองจากเปนเรองทตองใชงบประมาณลงทนสง โดยเฉพาะในสวนของระบบโครงสรางพนฐาน

๑.๓.๓ ปญหาอณหภมสงขนของโลก ซงกอใหเกดผลกระทบทงในดานการเปลยนแปลงของภมอากาศ อณหภมของนำทะเล สงผลตอการดำรงชวตของสตวนำทะเล ทำใหแหลงการทำประมงและปรมาณสตวนำเปลยนแปลงไป

๑.๓.๔ การดแลรกษาสงแวดลอม ปญหาสงแวดลอมจดเปนเรองทประชาคมโลกในปจจบนใหความสำคญเปนอยางมาก ในขณะทกจกรรมท เกยวของกบการทำประมงและการซอขายสตวนำ เปนสาเหตใหเกดมลภาวะหลายอยางกบสงแวดลอมโดยเฉพาะเรองกลน และนำเสยการดแลในเรองดงกลาวจงเปนสงจำเปน แมวาจะทำใหมภาระคาใชจายเพมมากขน ๒. การวเคราะหคแขงและอตสาหกรรม (Five Forces Analysis) ๒.๑ ขอจำกดในการเขาสธรกจ

54

๒.๑.๑ ขอจำกดทางกฎหมาย ตามมาตรา ๘ ของพรบ.จดระเบยบกจการแพปลา พ.ศ. ๒๔๙๖ กำหนดใหการจดตงสะพานปลาและการดำเนนงานสะพานปลาอยในความดแลขององคการสะพานปลาทำใหการทเอกชนจะเขาสธรกจดานตลาดกลางสตวนำ และทาเทยบเรอประมงในลกษณะทองคการสะพานปลาดำเนนการอยดเสมอนจะมขอจำกดทางกฎหมาย แตในทางปฏบต ขอจำกดดงกลาวไมมผลมากนก เนองจากการใชอำนาจตามพรบ.เปนของอธบดกรมประมง และไมไดมการกำหนดบทลงโทษทชดเจน ประกอบกบมการกำหนดขอยกเวนกรณทเปนสหกรณประมง ๒.๑.๒ ขอจำกดดานการลงทน เนองจากลกษณะของธรกจ เปนการใหบรการสถานท และสงอำนวยความสะดวกขนพนฐาน ซงจำเปนตองใชเงนลงทนเบองตนดานสงปลกสราง เชน ทาเทยบเรอ โรงคลม โรงประมล โครงสรางพนฐาน รวมทงระบบสขอนามยฯลฯ คอนขางสง ในขณะทผลตอบแทนทจดเกบจากการใหบรการไมคมกบการลงทนทำใหมผทำธรกจประเภทและขนาดเดยวกบองคการสะพานปลานอยราย ๒.๒ ความรนแรงของการแขงขน การแขงขนในธรกจสะพานปลาทาเทยบเรอประมงและตลาดกลางสตวนำ ในลกษณะทองคการสะพานปลาดำเนนการอยจดวาคอนขางตำ เนองจากลกษณะของการใหบรการมทมาจากนโยบายรฐบาลในการจดระเบยบดานสถานท และสขอนามยของตลาดสตวนำ ทำใหภาพลกษณขององคการสะพานปลาในฐานะหนวยงานของรฐทใหบรการแกบคคลทวไปคอนขางชดเจน สรางความมนใจใหแกชาวประมงและผประกอบธรกจวาเปนบรการทมความเปนสาธารณะอกทงผลตอบแทนของธรกจไมสงมากและมขอกำหนดดานมาตรฐานสขอนามยซงมตนทนสงทำใหผทำธรกจดานนสวนใหญเปนผทอยในอาชพประมง การคาสตวนำหรอมธรกจเกยวเนองกบการประมง ซงมเปาหมายในการใหบรการลกคาในเครอขายของตน

๒.๓ ความเสยงจากธรกจททดแทน หากพจารณาในแงของธรกจทดแทน อาจกลาวไดวามอยหลายประเภท ทงในสวนของทาเทยบเรอและแพปลาเอกชน ตลาดสตวนำขนาดเลกทตงกระจายอยตามแหลงเพาะเลยงหรอชมชนประมง รวมถงทาเทยบเรอขององคกรสวนทองถนและผรวบรวมสตวนำจากแหลงผลตสงตรงสหองเยนและโรงงานแปรรป

๒.๔ อำนาจตอรองของลกคา ผเขาใชบรการสะพานปลาและทาเทยบเรอประมงขององคการสะพานปลาประกอบดวย

๓ กลม ใหญๆ กลมแรกไดแก เจาของสตวนำซงอาจเปนชาวประมง เกษตรกรผเพาะเลยงสตวนำหรออาจเปนผรวบรวมสตวนำจากแหลงประมงเพอสงจำหนาย กลมท ๒ ไดแก แพปลา ซงทำหนาทเปนผจำหนายสตวนำและกลมทสาม ไดแก ผซอ ซงมทงเพอนำไปจำหนายตลาดยอยในพนท สงไปจำหนายจงหวดอนๆ หรอสงเขาหองเยนและ โรงงานแปรรป ในลกคาหลก ๓ กลม กลมทองคการสะพานปลาใหความสำคญมากทสด ไดแก กลมชาวประมง และเจาของสตวนำหรอเกษตรกร ซงตองไดรบการสงเสรมและสนบสนนในการประกอบอาชพตามภารกจหลกขององคการสะพานปลา ทำใหการจดเกบคาธรรมเนยมและคาบรการตางๆ อยในอตราคอนขางตำ เพอไมใหเกดผลกระทบดานตนทนดำเนนการ ในขณะทกลมผประกอบกจการแพปลาจดเปนกลมทมบทบาทมากทสด เนองจากเปนกลไกสำคญในการซอขายสตวนำ ทงน ราคาสตวนำจะขนอยกบคณภาพ ขนาด อปสงค และอปทาน เปนสำคญ นอกจากน การทแพปลาสวนใหญมขอตกลงผกพนกบเจาของสตวนำ ทงในเรองของการ

55

ออกทนสำรองในการทำประมง การจายคาสตวนำใหกอนไดรบชำระจากผซอ ทำใหเกดระบบกลมเรอในสงกด สามารถเจรจาตอรอง สรางเงอนไขทงกบชาวประมง และกบองคการสะพานปลา สำหรบกลมผซอ จดเปนกลมทคอนขางอสระและมอำนาจตอรองมากพอสมควร โดยเฉพาะในสนคาสตวนำประเภททเปนวตถดบ ทงในกลมโรงงานแปรรป และกลมโรงงานปลาปน ซงจะเปน ผกำหนดราคาวตถดบ อยางไรกด ในสวนของผซอรายยอยอำนาจตอรองมไมมากนกอาจมขอผกพนกบแพปลาเนองจากมการซอขายในระบบเครดต แตในระยะหลงเมอแพปลาประสบปญหาไมไดรบชำระคาสตวนำและ ตองรบผดชอบชำระใหกบเจาของสตวนำเปนจำนวนเงนคอนขางสง ทำใหมการซอขายในรปเงนสดมากขนและ ผซอจะใหความสำคญกบชนด ขนาด คณภาพและราคาของสตวนำทตองการ

๒.๕ อำนาจตอรองของกลมผใหบรการในพนท กลมผใหบรการในพนท ไดแก ผจำหนายนำแขงลกจางคดเลอก และขนถายสตวนำ ผใหบรการเครองมออปกรณตางๆ เปนตน จดเปนกลมทมความสำคญเชนกน เนองจากเปนองคประกอบสวนหนงของตนทนในขนตอนการซอขายสตวนำ แตกลมผประกอบการเหลานสวนใหญอยในการควบคม กำกบ ดแลขององคการสะพานปลา ซงมการกำหนดราคา หรออตราคาบรการมาตรฐานไวทำใหไมมอำนาจตอรองมากนก ๓. การวเคราะหสภาวะแวดลอมขององคกร (SWOT Analysis) การวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส และอปสรรคขององคกรเปนขนตอนสำคญในการกำหนดยทธศาสตรใหเหมาะสม องคการสะพานปลาไดพจารณาความสมพนธระหวางการประเมนสถานภาพของสภาพแวดลอมภายในระหวางจดแขงและจดออนตลอดจนสภาพแวดลอมภายนอกระหวางโอกาสและอปสรรคดงน

จดแขง (Strength) ๑. เปนหนวยงานของรฐ มภารกจเปนสวนสำคญของวงจรธรกจการคาสตวนำ เปนทรจกของ

ชาวประมงและผประกอบการดานการประมงมาอยางยาวนาน ไดรบการสนบสนนดานการเงน และองคความร จากหนวยงานรฐทเกยวของ และยงมสถานภาพเปนทาเทยบเรอประมงขององคการ เปน Port state ทไดรบการยอมรบจาก EU สามารถทำชองทางการตลาดระหวางรฐตอรฐได มความสำคญของวงจรธรกจการคาสตวนำ ของประเทศ (ชอเสยง)

๒. ทาเทยบเรอสวนใหญตงอยในทำเลทเหมาะสมกบระบบขนถายสตวนำสพนทตลาดสำคญ ทวทงประเทศอยางสะดวกและรวดเรว ทมศกยภาพดานธรกจ มความพรอมในการพฒนาทกดาน (สถานท)

๓. มสถานภาพเปนตลาดการคาสตวนำเสร โดยมการซอขายสนคาสตวนำ ทมราคาเปนไปตามกลไกตลาด (กลไกการตลาด)

๔.มความเชยวชาญ มประสบการณในการใหบรการดานขนถายสนคาสตวนำและชวยเหลอชาวประมงในการใหความรและประกอบอาชพดานการประมง

56

๕. ทาเทยบเรอประมงมความพรอมในดานสงปลกสรางและสงอำนวยความสะดวกทจำเปนตอการใหบรการขนถายและจำหนายสนคาสตวนำทครบถวน และมระบบสขอนามยทผานมาตรฐานของกรมประมง (โครงสรางพนฐาน)

๖. มสมพนธภาพทดกบชาวประมงและผประกอบกจการการประมงเปนอยางด (องคกร) ๗. มการเตรยมการทจะนำเทคโนโลยการชงนำหนกอตโนมตเพอโปรงใสและยตธรรมตอ

ชาวประมง และผประกอบการแพปลา และมระบบเทคโนโลยการตรวจสอบยอนกลบมาใชเพอสรางความมนใจตอผบรโภค (เทคโนโลย

จดออน (Weakness) ๑. องคการสะพานปลา เปนหนวยงานทมการนำรายไดมาใชในการบรหารจดการในแตละป

และมผลขาดทนสะสม เปนผลใหในบางโอกาส มรายรบทสามารถหาไดอาจไมสมดลตอรายจายทเกดขน ทำใหองคกรขาดสภาพคลอง สงผลตอการประกอบการธรกจขององคการสะพานปลา

๒. บคลากรขาดประสทธภาพในการทำงานตอการบรหารจดการองคกรในทกๆดานและ การเปลยนแปลง ของสภาวะธรกจองคการสะพานปลา โดยมสาเหตมาจาก มการพฒนาองคความรอย างเปนระบบและตอเนองนอย การบรณาการการทำงานยงไมทวทงองคกร ในบางงานยงขาดการสบทอดตำแหนงอยางตอเนอง และพนกงานบางสวนยงมทศนคตทไมยอมรบการเปลยนแปลงและไมกระตอรอรนทจะเรยนรความรใหม ๆทเกดขน

๓. ทดนของสวนใหญขององคการสะพานปลา เปนทเชา การใชประโยชนจากการใชพนทยงขาดความชดเจนและการใชประโยชนผมสวนไดสวนเสยในพนทยงไมมประสทธผลมากพอ เจาหนาทยงขาดประสบการณในการเขาไปบรหารจดการและระเบยบขอบงคบเกยวของยงไมเออตอการดำเนนการ ทำให การพฒนาพนทมความลาชา ไมเปนไปตามแผนและขาดประสทธผลในการดำเนนการ

๔. เนองจากเปนทาเทยบเรอประมงทมอายยาวนาน ทำใหโครงสรางพนฐานบางทาเทยบเรอ ประมงขาดการปรบปรง มอายการใชงานยาวนาน มสภาพทรดโทรม ทำใหไมสามารถนำระบบการบรหารจดการสขอนามยไดอยางเตมประสทธภาพ สะพานปลาและทาเทยบเรอประมงบางแหง ยงขาดความเหมาะสมกบการ ใชงานจรง/ผใชบรการ

๕. องคการสะพานปลาขาดการประชาสมพนธ ชอเสยง บทบาท ภารกจ ทสรางภาพลกษณตอชาวประมง แพปลา และเครอขายทางธรกจอยางตอเนอง

๔.นโยบายของจงหวดในการจดระเบยบสถานทประกอบการของชมชนในจงหวดทหนวยงานขององคการสะพานปลาตงอย เปนโอกาสทองคการสะพานปลาสามารถใชพนทและสงปลกสรางของสะพานปลาและทาเทยบเรอประมงทมอยเขารวมดำเนนการเชงบรณาการกบจงหวดเพอกอใหเกดรายไดและใชทรพย สน ทมอยอยางเตมศกยภาพ

๖. องคการสะพานปลายงไมทนสมยในดานเทคโนโลยทจะดำเนนการในอนาคต ทงในเรองของอปกรณ ระบบ องคความรของพนกงาน ตลอดจนความพรอมของพนกงานในการรองรบการเปลยนแปลงทางเทคโนโลยทเกดขน

โอกาส (Opportunity)

57

๑.ทำเลทตงของทาเทยบเรอสวนมาก ยงเปนจดยทธศาสตรสำคญทกระจายตวอยตลอดแนวชายฝงทะเล ในการ ขนถายสตวนำ และเปนโอกาสใหองคการสะพานปลาผนวกกบกลมจงหวดได

๒. กฎหมายประมง เออใหองคการสะพานปลาไดมโอกาสพฒนาและปรบปรงทาเทยบเรอ ประมง โดยเฉพาะดานสขอนามยใหเปนทาเทยบเรอประมงตนแบบของประเทศและสรางศกยภาพในการเพมรายไดจากคาบรการใหกบองคการสะพานปลา

๓. องคการสะพานปลาเปนตนทางของการขนถายและจำหนายสตวนำจากการทำประมงและการเพาะเลยงของประเทศไทย

๔.นโยบายของรฐ ในการยกระดบมาตรฐานสนคาและสนคาเกษตรปลอดภย เพมประสทธภาพการแขงขนสนคาและผลตภณฑสตวนำ

๕. ระบบคมนาคมขนสงและโลจสตกส เปนโอกาสขององคการสะพานปลา สามารถใหบรการชาวประมงในการกระจายสนคาสตวนำไดมากและเรวขน

๖. การสนบสนนนวตกรรมและการใชเทคโนโลยดานสารสนเทศเพอใหสอดคลองกบยทธศาสตร ประเทศไทย ๔ .๐ และแผนDE เปดโอกาสใหองคการสะพานปลาไดพฒนาองคกรทงในเรองการหารายได ฐานขอมล และเพมประสทธภาพในการบรหารจดการองค

อปสรรค (Threat) ๑. กฎหมายประมง สงผลกระทบให ผลจบสตวนำของไทยทงในนานนำและนอกนานนำลดลง สงผลตอการใชบรการของชาวประมงทมาใชบรการองคการสะพานปลา ๒. กฎหมายประมงมความซบซอนในดานความเขาใจและการปฏบตของชาวประมง ทำใหในบางครงเกดอปสรรคในการทำงานระหวางชาวประมงกบองคการสะพานปลา ๓. ปจจบนมคแขงทมการพฒนาทาเทยบเรอประมงและแพปลาททนสมยและมมาตรการจงใจใหชาวประมงมาใชบรการมากขน ทำใหบางทาเทยบเรอประมงขององคการสะพานปลามชาวประมงมาใชบรการลดลง ๔. ชาวประมงและผประกอบการประมงบางรายไมใหความสำคญในดานการจดการ การดแลรกษาคณภาพสตวนำหลงการจบและทศนคตดานอนรกษทรพยากร ทำใหการปฏบตดานสขอนามยยากขน

58

บทท ๔ แผนปฏบตราชการ ๒๕๖๓ - ๒๕๖๕

องคการสะพานปลา

พระราชกฤษฎกาวาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด (ฉบบท ๒) พ.ศ.๒๕๖๒ ตามมาตรา ๔ ไดกำหนดใหสวนราชการจดทำแผนปฏบตราชการของสวนราชการนน โดยจดทำเปนแผนหาป ซงตองสอดคลองกบยทธศาสตรชาต แผนแมบท ภายใตยทธศาสตรชาต แผนการปฏรปประเทศ แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต นโยบายของคณะรฐมนตรทแถลงตอรฐสภา และแผนอนทเกยวของ และมาตรา ๙ ไดกำหนดใหการจดทำแผนปฏบตราชการของสวนราชการในระยะแรก ใหจดทำเปนแผนสามป โดยมหวงระยะเวลาตงแตปงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๓ ถงปงบประมาณ พ.ศ.๒๕๖๕

องคการสะพานปลาไดดำเนนการจดทำแผนปฏบตราชการขององคการสะพานปลา ระยะ ๓ ป (พ.ศ.๒๕๖๓ - ๒๕๖๕) โดยมความสอดคลองกบยทธศาสตรชาต แผนแมบท แผนการปฏรปประเทศ แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต แผนอน ๆ ในสวนทเกยวของ นโยบายแนวทางคณะกรรมการองคการสะพานปลา และแผนปฏบตงานผอำนวยการองคการสะพานปลา รวมทงเปนกรอบแนวทางในการดำเนนงานตอไป

การจดทำแผนปฏบตราชการขององคการสะพานปลาไดมการทบทวนรายละเอยดของยทธศาสตรชาต แผนแมบทฯ แผนการปฏรปประเทศ และแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๒ (พ.ศ.๒๕๖๐ - ๒๕๖๕) ทเกยวของกบภาคเกษตร สรปไดดงน

ยทธศาสตรชาต แผนแมบทฯ แผนการปฏรปประเทศ และแผนพฒนาฯ ฉบบท ๑๒ ทเกยวของกบกระทรวงเกษตรและสหกรณ

๑. ยทธศาสตรชาต (แผนระดบ ๑) เกยวของ ๕ ยทธศาสตร จากทงหมด ๖ ยทธศาสตร ดงน ๑.๑ ยทธศาสตรชาตดานความมนคง ๑.๒. ยทธศาสตรชาตดานการสรางความสามารถในการแขงขน ๑.๓ ยทธศาสตรชาตดานการสรางโอกาสและความเสมอภาคทางสงคม ๑.๔ ยทธศาสตรชาตดานการสรางการเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรตอสงแวดลอม ๑.๕ ยทธศาสตรชาตดานการปรบสมดลและพฒนาระบบการบรหารจดการภาครฐ

๒. แผนแมบทภายใตยทธศาสตรชาต (แผนระดบ ๒) เกยวของ ๑๖ ฉบบ จากทงหมด ๒๓ ฉบบ ดงน ๒.๑ ความมนคง ๒.๒ การตางประเทศ ๒.๓ การเกษตร ๒.๔ การทองเทยว ๒.๕ พนทและเมองนาอยอจฉรยะ ๒.๖ โครงสรางพนฐาน ระบบโลจสตกส และดจทล ๒.๗ ผประกอบการและวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอมยคใหม ๒.๘ เขตเศรษฐกจพเศษ

59

๒.๙ พลงทางสงคม ๒.๑๐ เศรษฐกจฐานราก ๒.๑๑ การเตบโตอยางยงยน ๒.๑๒ การบรหารจดการนำทงระบบ ๒.๑๓ การบรการประชาชนและประสทธภาพภาครฐ ๒.๑๔ การตอตานการทจรตและประพฤตมชอบ ๒.๑๕ กฎหมายและกระบวนการยตธรรม ๒.๑๖ การวจยและพฒนานวตกรรม

๓. แผนการปฏรปประเทศ (แผนระดบ ๒) เกยวของ ๘ ฉบบ จากทงหมด ๑๑ ฉบบ ๓.๑ การเมอง ๓.๒ การบรหารราชการแผนดน ๓.๓ กฎหมาย ๓.๔ เศรษฐกจ ๓.๕ ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ๓.๖ สาธารณสข ๓.๗ สงคม ๓.๘ พลงงาน

๔. แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑๒ (พ.ศ.๒๕๖๐-๒๕๖๕) (แผนระดบ ๒) เกยวของ ๙ ยทธศาสตร จากทงหมด ๑๐ ยทธศาสตร ดงน

๔.๑ ยทธศาสตรท ๒ การสรางความเปนธรรมและลดความเหลอมลำในสงคม ๔.๒ ยทธศาสตรท ๓ การสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจและแขงขนไดอยางยงยน ๔.๓ ยทธศาสตรท ๔ การเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอมเพอการพฒนาอยางยงยน ๔.๔ ยทธศาสตรท ๕ การเสรมสรางความมนคงแหงชาตเพอการพฒนาประเทศสความมงคงและยงยน ๔.๕ ยทธศาสตรท ๖ การบรหารจดการในภาครฐ การปองกนการทจรตประพฤตมชอบ และธรรมาภบาล ในสงคมไทย ๔.๖ ยทธศาสตรท ๗ การพฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกส ๔.๗ ยทธศาสตรท ๘ การพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย วจย และนวตกรรม ๔.๘ ยทธศาสตรท ๙ การพฒนาภาค เมอง และพนทเศรษฐกจ ๔.๙ ยทธศาสตรท ๑๐ ความรวมมอระหวางประเทศเพอการพฒนา

นโยบายและแนวทางของคณะกรรมการองคการสะพานปลา

๑) ดานการพฒนาสะพานปลาและทาเทยบเรอประมง ๑.๑ การจดทำแผนแมบท/ผงแมบทสะพานปลาและทาเทยบเรอประมง ๑.๒ มาตรฐานสขอนามยของสะพานปลาและทาเทยบเรอประมง ๑.๓ การนำระบบเทคโนโลยมาเพมประสทธภาพในกา1รจดเกบรายได

60

๑.๔ การบรณาการรวมกบหนวยงานตางๆ ๑.๕ การกระจายความรบผดชอบ

๒) ดานธรกจ ๒.๑ การจดแผนแมบทดานธรกจของสะพานปลาและทาเทยบเรอประมง(เปนรายแหง)และภาพรวม ๒.๒ เรงรดการปรบปรงระเบยบองคการสะพานปลา วาดวยหลกเกณฑการจดหาผลประโยชนทสะพานปลา และทาเทยบเรอประมง พ.ศ.๒๕๔๗ ๒.๓ การยกระดบธรกจขององคการสะพานปลา โดยเนนดานการตลาด ๒.๔ การพฒนาสนทรพยขององคการสะพานปลาใหเกดประโยชนสงสด

๓) ดานการสงเสรม ๓.๑ การจดการ/ใหความชวยเหลอกบชาวประมง ในบรเวณพนทใกลเคยงกบสะพานปลาและทาเทยบเรอประมง ๓.๒ การใหความชวยเหลอ/สงเสรม เครองมอและอปกรณการทำประมง ทไมทำลายทรพยากรธรรมชาต

๔. ดานการบรหารจดการองคกร ๔.๑ มงเนนการเปนองคกรแหงการเรยนร และการนำเทคโนโลยสารสนเทศมาชวยในการบรหารจดการองคกร ๔.๒ การจดระบบความกาวหนาในสายอาชพ (Career Path) ๔.๒ มงเนนการพฒนาดานการบรหารงานบคคล ดานการสงเสรมการประมง และดานเทคโนโลยสารสนเทศ

61

62

นโยบายและแผนปฏบตงานผอำนวยการองคการสะพานปลา

กรอบแนวคดยทธศาสตร

มงเนนใหเกดการพฒนาทงในรปแบบทางการเงนและไมใชทางการเงน เพอสรางความแขงแกรง และเพมมลคาใหกบองคกร ภายใตความหมาย “Gifts คอ พรสวรรค”

๑. Growth Green : การเตบโตทเปนมตรกบสงแวดลอม ๒. Innovation : สงใหมทเกดขนจากการใชความร และความคดสรางสรรคทมประโยชน

ตอเศรษฐกจและสงคม ๓. Financial Management : การบรหารการเงน ๔. Transform : การเปลยนแปลง ๕. Special Project : โครงการพเศษ

63

ยทธศาสตร ตวชวด เปาประสงค เปาหมาย Growth Green ๑. CSR ส ง เส ร ม ให ช า ว ป ร ะ ม ง ใน

เครอขายกวา ๒๐,๐๐๐ ราย

แล ะธ รก จ ท เก ย ว ข อ งก ว า

๑๐,๕๐๐ ราย เพมสมรรถนะ

และศกยภาพในการทำอาชพ

ประมง ทงในเรองการหารายได

(ก ารปล อยส น เช อ เพ อการ

พฒนาตนเอง)

ดแลชาวประมงและรกษาสงแวดลอม

๒. สขอนามย ส ะพ าน ป ล าแ ล ะท า เท ย บ

เรอประมงทอยในการบรหาร

จดการขององคการสะพานปลา

ตองเปนสะพานปลาและทา

เท ยบ เร อป ระม งห ล กท ได

มาตรฐานสขอนามยทรฐบาล

กำหนด

๓. ECO Efficiency ทำใหสะพานปลาและทาเทยบ

เรอประมงขององคการสะพาน

ปลามประสทธผลในการรกษา

และดแลสงแวดลอม

Innovation ๑. ดานหารายได มาตรการหรอนวตกรรมใหมใน

ก าร พ ฒ น าก ารห าร าย ได

คาธรรมเนยม และการใชพนท

โดยใชระบบดจทลมาสนบสนน

พฒนาระบบ เทคโนโลยสารสนเทศ

๒. ดานการปฏบต งาน

เปนนวตกรรมในการบรหาร

จดการองคกร ใหมประสทธผล

พฒนาระบบ เทคโนโลยสารสนเทศ

64

โด ยการ ใช ระบ บ ด จ ท ล ม า

สนบสนนการดำเนนงานหรอ

ลดรายจาย

Financial ๑. การทำรายไดอยางยงยน

มการเตบโตของรายไดในธรกจ

ใหม และพนท ใชประโยชน

เพมขน

ขาดทน กำไร

65

ยทธศาสตร ตวชวด เปาประสงค เปาหมาย Transform ๑ . ก า ร พ ฒ น า

บคลากร บรณางานใหมความสอดคลอง

๑. การเพมสมรรถนะบคลากร

(Competency)

๒. ตวชวดบคลากรรายบคคล

(KPI)

๓. ลกษณะงานบคลากร (Job

Specification : JS)

พฒนาบคลากร

๒ . Core Business Enabler

๑. การกำกบดแลทดและการนำ

องคกร

๒. การวางแผนเชงกลยทธ

๓. การบรหารความเสยงและ

การควบคมภายใน

๔. การมงเนนลกคาและผมสวน

ไดสวนเสย

๕. การพฒนาเทคโนโลยดจทล

๖. การบรหารทนมนษย

๗ . ก า รจ ด ก ารค ว าม ร แ ล ะ

นวตกรรม

๘. การตรวจสอบภายใน

๓ . ก า ร ป ร บ ป ร งโครงสรางองคกร

พฒนารปแบบการบรหารจดการ

องคกรใหมประสทธภาพมาก

ยงขน

๔ . ก า ร ป ร บ ป ร ง พรบ., ระเบยบ ขอบงคบ

พฒนารปแบบการบรหารจดการ

องคกรใหมประสทธภาพมาก

ยงขน

๕. ระบบธรรมาภบาล

พ ฒ น าค ณ ธ รรม แ ล ะค ว าม

โป ร งใสของพน กงาน ในการ

ดำเนนงานขององคกร

66

ยทธศาสตร ตวชวด เปาประสงค เปาหมาย Special Project ๑. โครงการพฒนา

สะพานปลากรงเทพ ๑. เปนศนยกลางตลาดสนคา

สตวนำและผลตภณฑประมง

ต าม ม าต ร ฐ าน ส าก ล ข อ ง

ประเทศไทย

๒. เปนสถานททองเทยวและ

ศนยกลางอาหารครบวงจรของ

กรงเทพฯ

๓. สงเสรมการประมงพนบาน

และ เศรษ ฐก จฐาน รากตาม

นโยบายรฐบาล

๔. เปนพนทสาธารณะรมแมนำ

เจาพระยาใหกบคนในชมชน

เมอง

๕. ๕. เปนแหลงเรยนรตนแบบการ

ดำเนนงาน(Role Model) ใหกบ

ธรกจสตวน ำหรอธรกจแบบ

เดยวกนของประเทศไทย

พฒนาโครงการ เพอเพมรายได

๒. โครงการพฒนาธ ร ก จ ท า เ ท ย บเรอประมงอางศลา

๑. ปรบปรงทำเทยบเรอประมง

อ ำ ง ศ ล ำ ให ไ ด ม ำต ร ฐ ำน

มำตรฐำนควำมปลอดภยของ

ก รม เจ ำท ำแ ล ะม ำต รฐำน

สขอนำมย (Hygiene Fishing

Port) ของกรมประมงเพอใช

เปนทำเทยบเรอหลกในกำรบร

67

ณำกำรแกปญหำประมง IUU

รวมกบกรมประมง กรมเจำทำ

และ ศป.มผ. ตำม พรก.กำร

ประมง ๒๕๕๘

๒. ใหบรกำรขนถำยสนคำสตว

น ำท ได จำกกำรท ำป ระมง

พนบำนและประมงพำณชยท

ถกกฎหมำยในนำนน ำของ

จงหวด

ยทธศาสตร ตวชวด เปาประสงค เปาหมาย ชลบ รแ ล ะจงห วด ชำย ฝ ง

ตะวนออก ๓. พฒนำทำเทยบเรอและตลำดประมงอ ำงศลำเพ อรองรบกำร จ ำหนำยสนคำสตวน ำและผลตภณฑประมงทมคณภำพของชำวประมงและผคำสตวน ำทเดอดรอน ๔ . ย ก ร ะ ด บ ม ำ ต ร ฐ ำ นส ขอน ำมย และแก ป ญ ห ำผลกระทบสงแวดลอมจำกกำรขนถำยสนคำสตวน ำของทำเท ย บ เรอ ต ำม พ รก .ก ำรประมง พ.ศ. ๒๕๕๘ ๕ . ยกระดบ รำย ได อ ำชพชำวประมงพนบำน ประมงพำณชยและผคำสตวน ำในชมชนอำงศลำและ จ.ชลบร ๖ . ส ง เส รม เศ รษ ฐกจก ำรทอ งเท ยวใน จ .ชลบ รและจงหวดใกลเคยง

พฒนาโครงการ เพอเพมรายได

68

๓. โครงการพฒนาธ ร ก จ ท า เ ท ย บเรอประมงหวหน

๑. พฒนาทดนในพนททาเทยบเรอประมงหวหน โดยใหเอกชนเปนผลงทน ๒. ใหเกดการพฒนาทรพยสนจากทรพยสนทมอย

สำหรบการจดทำยทธศาสตร กลยทธ แผนงานและโครงการตางๆขององคการสะพานปลา ไดดำเนนการโดยเชอมโยงวสยทศน พนธกจ กบยทธศาสตรชาต ๒๐ ป แผนแมบท แผนการปฏรปประเทศ แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต แผนอน ๆ ในสวนทเกยวของ นโยบายแนวทางคณะกรรมการองคการสะพานปลา และแผนปฏบตงานผอำนวยการองคการสะพานปลา ดงน

วสยทศน “ศนยกลางการขนถายและตลาดสตวนำทไดมาตรฐานสากล”

พนธกจ ๑. บรหารจดการสะพานปลา ตลาดสนคาสตวนำและผลตภณฑสตวนำทถกกฎหมายได มาตรฐานสขอนามยและเปนธรรม โดยจดใหมสถานทขนถายและจำหนายสตวนำทไดมาตรฐานสขอนามย รวมถงระบบตลาดทเปนธรรม พรอมสงอำนวยความสะดวกทจำเปน เพอใหบรการแกชาวประมง ผประกอบการ และผบรโภค ๒. เพมประสทธภาพการจดหารายได และบรหารฐานะการเงนทมนคงขององคกร โดยการเพมประสทธภาพในการหารายไดจากการดำเนนงานตามภารกจ และการบรหารจดการทรพยสนทมอยใหเกดประโยชน

๓. พฒนาระบบการบรหารจดการองคกรดวยเทคโนโลยใหมประสทธภาพ โดยการเพมขดความสามารถบรหารจดการ พฒนาศกยภาพบคลากรในองคกร รวมถงการพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศ

๔. สนบสนนสงเสรมความร เทคโนโลย และอาชพใหแกชาวประมง เปนการชวยเหลอโดยใชเงนทนสงเสรมการประมง เพอสงเสรมฐานะ สวสดการ การประกอบอาชพ และบรณะหมบานประมง รวมถงสนบสนนเงนทนในการดำเนนงานใหกบสถาบนการประมงตางๆ การสนบสนนงานวจยดานประมง และการใหทนการศกษาแกบตรชาวประมง ยทธศาสตรองคการสะพานปลา ประกอบดวย ๕ ยทธศาสตร ดงน

ยทธศาสตรท ๑ ยกระดบธรกจสะพานปลาสศนยกลางการขนถายสตวนำและตลาดกลางผลตภณฑสตวนำอยางครบวงจรทสามารถแขงขนในระดบสากล

การพฒนาตลาดและผลตภณฑประมงไทยมาตรฐานสากล เปนยทธศาสตรทมงเนนในการยกระดบสนคาและผลตภณฑประมงไทยสมาตรฐานสากลตงแตดานโครงสรางพนฐานของตลาดสตวนำและ ทาเทยบเรอประมงทจะตองไดมาตรฐานดานสขอนามยตลอดจน การขนถายและการดแลรกษาสตวนำทจะตองไดมาตรฐานสขอนามยเชนกน นอกจากนยงตองใหความสำคญกบการสงเสรมการทำประมงทถกกฏหมายและยงยนตลอดจน เสรมสรางเขมแขงใหแก ชาวประมง สถาบนประมง ตลอดจนธรกจทเกยวของ เพอใหยทธศาสตรน

69

สามารถขบเคลอนตามนโยบายของรฐบาลและกระทรวงเกษตรและสหกรณ ในดานการสรางความสามารถ ในการแขงขนและการเพมประสทธภาพการผลตและยกระดบมาตรฐานสนคาตามลำดบ

ยทธศาสตรท ๒ เพอเพมชองทางและประสทธภาพการแสวงหารายได การยกระดบขดความสามารถในการบรหารจดการองคกร เปนการดำเนนงานในเชงบรณาการท

จะตองยกระดบองคกรในดานตางๆ ไดแก การเพมประสทธภาพในทางธรกจ การเพมขดความสามารถใน การบรหารจดการองคกร ซงจะตองมการบรหารจดการทงดานการประยกตนวตกรรมทพฒนาอยางรวดเรวทเหมาะสมกบองคกร การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชอยางมประสทธภาพและประสทธผล การพฒนาทรพยากรบคคลการประชาสมพนธองคกร การพฒนาเพอเพมประสทธภาพทางธรกจขององคกร ในการบรหารจดการอสงหารมทรพยใหเกดประโยชนสงสด การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชกบการจดเกบรายได เปนตน ยทธศาสตรท ๓ ขยายการสงเสรมอาชพและความเปนอยชาวประมง

เปนภารกจสำคญอกสวนหนงตามทกำหนดไวในพระราชบญญตจดระเบยบกจการแพปลา โดยการชวยเหลอสงเสรมฐานะและสวสดการและการประกอบอาชพใหแกชาวประมง รวมถงสนบสนนเงนทนในการดำเนนงานใหแกสมาคมประมง สหกรณประมงและกลมเกษตรกรทำประมงตาง ๆ เงนทนทนำมาชวยเหลอดงกลาวเรยกวาเงนทนสงเสรมการประมง ซงตามพระราชบญญตจดระเบยบกจการแพปลา พ.ศ. ๒๔๙๖ ไดกำหนดใหองคการสะพานปลาแบงเงนคาบรการทเรยกเกบจากผประกอบกจการแพปลารอยละ ๒๕ ของคาบรการทเกบไดนำมาใชจายในการสงเสรมการประมงภายใตการควบคมของคณะกรรมการสงเสรมการประมง ยทธศาสตรท ๔ เสรมสรางระบบการบรหารจดการองคกรดวยเทคโนโลย การยกระดบขดความสามารถในการบรหารจดการองคกร เปนการดำเนนงานในเชงบรณาการทจะตองยกระดบองคกรในดานตางๆ ไดแก การเพมประสทธภาพในทางธรกจ การเพมขดความสามารถในการบรหารจดการองคกร ซงจะตองมการบรหารจดการทงดานการประยกตนวตกรรมทพฒนาอยางรวดเรวทเหมาะสมกบองคกร การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชอยางมประสทธภาพและประสทธ ผล การพฒนาทรพยากรบคคล การประชาสมพนธองคกร การพฒนาเพอเพมประสทธภาพทางธรกจขององคกร ในการบรหารจดการอสงหารมทรพยใหเกดประโยชนสงสด การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชกบการจดเกบรายได เปนตน ยทธศาสตรท ๕ สงเสรมระบบธรรมภบาลทดขององคกร

สรางแผนการจดการความเสยงทดเพอใหการบรหารงานเปนไปอยางมประสทธภาพควรปรบปรงกระบวนการใหบรการ การจดการขอรองเรยนจากผรบบรการ และผมสวนไดสวนเสย รวมทงนำระบบ ITA มาปรบใชควรพฒนาบคลากรใหมความรและสมรรถนะสอดคลองตามแผนยทธศาสตรประเทศไทย ๔.๐

ยทธศาสตรองคการสะพานปลา กำหนดไว ๕ ยทธศาสตร ดงน ๑. ยทธศาสตรยกระดบธรกจสะพานปลาสศนยกลางการขนถายตลาดสตวนำและตลาดกลางผลตภณฑสตวนำอยางครบวงจรทสามารถแขงขนไดในระดบสากล ๑) กลยทธเรงรดการปรบปรงพฒนาโครงสรางพนฐานใหเปนมาตรฐานสากล ๒) กลยทธพฒนาระบบการใหบรการตลาดสตวนำและผลตภณฑอยางมมาตรฐานสากล ๓) กลยทธพฒนาระบบขนสงและระบบ Supply Chain ดวยเทคโนโลยททนสมยตามมาตรฐานสากล ๒. ยทธศาสตรเพอเพมชองทางและประสทธภาพการแสวงหารายได

70

๑) กลยทธพฒนาประสทธภาพการตลาดองคกร ๒) กลยทธพฒนาประสทธภาพการเกบรายไดคาธรรมเนยมและคาเชาใหเพมขน ๓) กลยทธพฒนาพฒนาและขยายโอกาสหารายไดจากทรพยสนใหมาก

๓. ยทธศาสตรขยายการสงเสรมอาชพและความเปนอยชาวประมง ๑) กลยทธสงเสรมการใชองคความรดานธรกจประมง ๒) กลยทธสงเสรมและยกระดบการพฒนาอาชพชาวประมงและธรกจทเกยวของ ๓) กลยทธพฒนาเครอขายชาวประมง

๔. ยทธศาสตรเสรมสรางระบบการบรหารจดการองคกรดวยเทคโนโลย ๑) กลยทธยกระดบและพฒนาบคลากรใหมขดความสามารถเพมขน ๒) กลยทธเพมประสทธภาพการบรหารจดการดวยเทคโนโลยสมยใหมทงระบบอยางครบวงจร ๓) กลยทธสรางมลคาเพมใหกบผลตภณฑสตวนำ และเพมชองทางการบรหารจดการทมประสทธภาพ ตลอดโซอปทาน ๔) กลยทธพฒนาระบบตดตามและตรวจสอบยอนกลบของผลตภณฑทงโซอปทาน เพอสรางความเชอมน ใหกบคคาและผบรโภค

๕. ยทธศาสตรสงเสรมระบบธรรมภบาลทดขององคกร ๑) กลยทธพฒนาคณธรรมและความโปรงใสในการดำเนนงานของหนวยงาน ๒) กลยทธพฒนากระบวนการใหบรการ/การจดการขอรองเรยนจากผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ๓) กลยทธพฒนาบคลากรใหมความรและสมรรถนะสอดคลองตามแผนยทธศาสตรชาต

71

๖๐

72

๖๑

73

๖๒

74

๖๓

75

76

๖๔

77

78

๖๗

๖๖

79

80

๖๘

81

แผนปฏบตราชการ ๒๕๖๓ - ๒๕๖๕ องคการสะพานปลา ประกอบไปดวย ๕ ยทธศาสตร ดงน ยทธศาสตรท ๑ ยกระดบธรกจสะพานปลาสศนยกลางการขนถายสตวนำและตลาดกลาง

ผลตภณฑสตวนำอยางครบวงจรทสามารถแขงขนไดในระดบสากล การพฒนาการตลาดสตวนำ จดเปนภารกจหลกขององคการสะพานปลา ซงไดมการดำเนนงานมา

อยางตอเนอง อยางไรกดในปจจบน ซงมการเปลยนแปลงสภาวะแวดลอมอยตลอดเวลาทำใหองคการสะพานปลาตองปรบแผนการดำเนนงานเพอรองรบสถานการณดงกลาว โดยการพฒนาอาจแยกไดเปนสองสวนใหญๆ ไดแก การพฒนาสงปลกสราง สงอำนวยความสะดวกตางๆ หรอดาน hardware และการพฒนาดานการบรหารจดการระบบตลาด ตลอดจนระบบขอมลขาวสารตางๆหรอ software โดยองคการสะพานปลาไดกำหนดแผนงานและโครงการในป ๒๕๖๒ (ทบทวนเดอนธนวาคม ๒๕๖๒) ประกอบดวย กลยทธภายใตยทธศาสตรดงน กลยทธท ๑.๑ เรงรดการปรบปรงพฒนาโครงสรางพนฐานใหเปนมาตรฐานสากล กลยทธท ๑.๒ พฒนาระบบการใหบรการตลาดสตวนำและผลตภณฑอยางมมาตรฐานสากล กลยทธท ๑.๓ พฒนาระบบขนสงและระบบ Supply Chain ดวยเทคโนโลยททนสมยตามมาตรฐานสากล ซงประกอบไปดวยจำนวน ๘ โครงการ ๑) โครงการพฒนาสะพานปลากรงเทพ ๒) โครงการปรบปรงประสทธภาพการบรหารจดการระบบสขอนามย ๓) โครงการปรบปรงโครงสรางพนฐานสขอนามยทาเทยบเรอประมงชมพร ๔) โครงการกอสรางและปรบปรงระบบผลตนำสะอาด ๕) โครงการกอสรางและปรบปรงระบบบำบดนำเสย ๖) โครงการพฒนาทาเทยบเรอประมงปตตาน ๗) โครงการพฒนาเครองมอและอปกรณขนถายสตวนำ ๘) โครงการกอสรางทจอดรถทาเทยบเรอประมงภเกต ยทธศาสตรท ๒ เพมชองทางและประสทธภาพการแสวงหารายได จากการทรายไดหลกจากการดำเนนงานดานการใหบรการสถานทขนถายและจำหนายสตวนำมแนวโนมลดลงตามภาวะประมงในสถานการณปจจบน ทำใหองคการสะพานปลาตองกำหนดกลยทธในการหารายไดเพมจากกจกรรมอนๆ ในธรกจทเกยวเนองกบอตสาหกรรมประมงในบรเวณพนทสะพานปลาและทาเทยบเรอประมงตางๆ เชน กอสรางอาคารแพปลา , ใหเชาพนทแปรรปสนคาสตวนำ และเชาพนทโรงนำแขงสำหรบรกษาคณภาพสตวนำ โดยกำหนดแผนงานและโครงการภายใตกลยทธรายละเอยด ดงน กลยทธท ๒.๑ พฒนาประสทธภาพการตลาดองคกร กลยทธท ๒.๒ พฒนาประสทธภาพการเกบรายไดคาธรรมเนยมและคาเชาใหเพมขน กลยทธท ๒.๓ พฒนาและขยายโอกาสหารายไดจากทรพยสนใหมากขน ซงประกอบไปดวยจำนวน ๒ โครงการ ๑) โครงการพฒนาพนทสะพานปลาสมทรปราการ

82

๒) โครงการประชาสมพนธเพอสรางภาพลกษณองคการสะพานปลา ยทธศาสตรท ๓ ขยายการสงเสรมอาชพและความเปนอยชาวประมง เพอสงเสรมการทำประมงถกกฎหมาย สความอยางยงยน พรอมลดปญหา สรางภาพลกษณ โครงการนจะเปนการพฒนาความร ยกระดบใหกบกลมเปาหมายใหเลงเหนความสำคญและความจำเปนของกฎหมาย โทษ ขอกำหนดและประโยชนตางๆ จากพระราชบญญตการประมง พ.ศ.๒๕๕๘ พระราชกำหนดการประมง พ.ศ.๒๕๕๘ เปนการปรบเปลยน พฒนา ยกระดบ สะพานปลาและทาเทยบเรอประมง ใหเปนสถานทขนถายสนคาสตวนำทไดมาตรฐาน EU โดยมงหวงใหสะพานปลาและทาเทยบเรอประมงขององคการสะพานปลาทกเปนทยอมรบทงตลาดสงออกและผบรโภคภายในประเทศ เปนหนงในวตถประสงคการดำเนนงานทกำหนดในพระราชบญญตจดระเบยบกจการแพปลา พ.ศ.๒๔๙๖ ไดแก การจดสงเสรมฐานะ สวสดการหรออาชพของชาวประมง จดเปนภารกจเชงสงคมซงองคการสะพานปลาใหความสำคญและดำเนนการมาอยางตอเนอง ทงกบกลมชาวประมงและผประกอบการธรกจประมงตางๆ ประกอบดวย ๒ กลยทธ กลยทธท ๓.๑ สงเสรมการใชองคความรดานธรกจประมง กลยทธท ๓.๒ สงเสรมและยกระดบการพฒนาอาชพชาวประมงและธรกจทเกยวของ กลยทธท ๓.๓ พฒนาเครอขายชาวประมง ซงประกอบไปดวยจำนวน ๖ โครงการ ๑) โครงการอบรมสงเสรมความรการทำประมงถกกฎหมายอยางยงยน ๒) โครงการรกษสงแวดลอมกบองคการสะพานปลา ๓) โครงการอบรมสงเสรมความรมาตรฐานสขอนามยสะพานปลาทาเทยบเรอประมง ๔) โครงการสนคาประมงถกกฎหมายตรวจสอบยอนกลบไดปลอดภยจากสารฟอรมาลน ๕) โครงการสนเชอสงเสรมอาชพการประมงอยางถกกฎหมาย (โครงการ ๑๖) ๖) โครงการสนบสนนเงนทนเพอจดตลาดประมงพนบานอำเภอหวหน ยทธศาสตรท ๔ เสรมสรางระบบการบรหารจดการองคกรดวยเทคโนโลย การยกระดบขดความสามารถในการบรหารจดการองคกร เปนการดำเนนงานในเชงบรณาการทจะตองยกระดบองคกรในดานตางๆ ไดแก การเพมประสทธภาพในทางธรกจ การเพมขดความสามารถในการบรหารจดการองคกร ซงจะตองมการบรหารจดการทงดานการประยกตนวตกรรมทพฒนาอยางรวดเรวทเหมาะสมกบองคกร การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาใชอยางมประสทธภาพและประสทธผล การพฒนาทรพยากรบคคล การประชาสมพนธองคกร การพฒนาเพอเพมประสทธภาพทางธรกจขององคกร ในการบรหารจดการอสงหารมทรพยใหเกดประโยชนสงสด การนำเทคโนโลยสารสนเทศมาประยกตใชกบการจดเกบรายได เปนตน และเปนการดำเนนการเพอสนบสนนการปฏบตงานตามพนธกจใหมประสทธภาพมากขนและเปนไปตามนโยบายทกระทรวงการคลงกำหนดรายละเอยด ดงน กลยทธท ๔.๑ ยกระดบและพฒนาบคลากรใหมขดความสามารถเพมขน กลยทธท ๔.๒ เพมประสทธภาพการบรหารจดการดวยเทคโนโลยสมยใหมทงระบบอยางครบวงจร กลยทธท ๔.๓ สรางมลคาเพมใหกบผลตภณฑสตวนำ และเพมชองทางการบรหารจดการทมประสทธภาพ ตลอดโซอปทาน

83

กลยทธท ๔.๔ พฒนาระบบตดตามและตรวจสอบยอนกลบของผลตภณฑทงโซอปทาน เพอสรางความเชอมน ใหกบคคาและผบรโภค ซงประกอบไปดวยจำนวน ๗ โครงการ ๑) แผนพฒนาบคลากร (Individual Development Plan : IDP) ประจำป ๒๕๖๓ ๒) โครงการปรบปรงมาตรฐานกำหนดตำแหนง (Job Specification) ของพนกงานองคการสะพานปลา ๓) โครงการพฒนาระบบฐานขอมลและการบรหารจดการองคกร (KM) ๔) โครงการทบทวนคมอการกำหนดทกษะ ความร ความสามารถ และคณลกษณะทจำเปนตองาน (Competency) ขององคการสะพานปลา ประจำป ๒๕๖๒ ๕) โครงการสงเสรมเพมพนความรความสามารถของคณะกรรมการองคการสะพานปลา ๖) โครงการบรหารและพฒนาศนยขอมลขนาดใหญ (Big Data) ๗) โครงการบรหารจดการเพอสรางมลคาเชงเศรษฐศาสตร (EVM) ปงบประมาณ ๒๕๖๓ ยทธศาสตรท ๕ สงเสรมระบบธรรมภบาลทดขององคกร สรางแผนการจดการความเสยงทดเพอใหการบรหารงานเปนไปอยางมประสทธภาพ ควรปรบปรงกระบวนการใหบรการ การจดการขอรองเรยนจากผรบบรการ และผมสวนไดสวนเสย รวมทงนำระบบ ITA มาปรบใชควรพฒนาบคลากรใหมความรและสมรรถนะสอดคลองตามแผนยทธศาสตรประเทศไทย ๔.๐ กลยทธท ๕.๑ พฒนาคณธรรมและความโปรงใสในการดำเนนงานของหนวยงาน กลยทธท ๕.๒ พฒนากระบวนการใหบรการ/การจดการขอรองเรยนจากผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย กลยทธท ๕.๓ พฒนาบคลากรใหมความรและสมรรถนะสอดคลองตามแผนยทธศาสตรชาต รวมจำนวน ๑ โครงการ ๑) โครงการใหความรเกยวกบผลประโยชนทบซอน และการสงเสรมคณธรรมจรยธรรมในหนวยงาน

84

แผนการดำเนนงานโครงการตาม แผนปฏบตราชการ ๒๕๖๓ - ๒๕๖๕ องคการสะพานปลา

โครงการตามแผนปฏบตราชการ ๒๕๖๓ – ๒๕๖๕ ๒๕๖๓ ๒๕๖๔ ๒๕๖๕ ยทธศาสตรท ๑ ยกระดบธรกจสะพานปลาสศนยกลางการขนถายสตวนำและตลาดกลางผลตภณฑสตวนำอยางครบวงจรทสามารถแขงขนไดในระดบสากล

๑. โครงการพฒนาสะพานปลากรงเทพ ๒. โครงการปรบปรงประสทธภาพการบรหารจดการระบบสขอนามย ๓.โครงการปรบปรงโครงสรางพนฐานสขอนามยทาเทยบเรอประมงชมพร ๔.โครงการกอสรางและปรบปรงระบบผลตนำสะอาด ๕.โครงการกอสรางและปรบปรงระบบบำบดนำเสย ๖. โครงการพฒนาทาเทยบเรอประมงปตตาน ๗. โครงการพฒนาเครองมอและอปกรณขนถายสตวนำ ๘. โครงการกอสรางทจอดรถทาเทยบเรอประมงภเกต ยทธศาสตรท ๒ เพมชองทางและประสทธภาพการแสวงหารายได ๑.โครงการพฒนาพนทสะพานปลาสมทรปราการ ๒. โครงการประชาสมพนธเพอสรางภาพลกษณองคการสะพานปลา ยทธศาสตรท ๓ ขยายการสงเสรมอาชพและความเปนอยชาวประมง

๑.โครงการอบรมสงเสรมความรการทำประมงถกกฎหมายอยางยงยน

๒. โครงการรกษสงแวดลอมกบองคการสะพานปลา ๓. โครงการอบรมสงเสรมความรมาตรฐานสขอนามยสะพานปลาทาเทยบเรอประมง

๔. โครงการสนคาประมงถกกฎหมายตรวจสอบยอนกลบไดปลอดภยจากสารฟอรมาลน

๕. โครงการสนเชอสงเสรมอาชพการประมงอยางถกกฎหมาย (โครงการ ๑๖) ๖. โครงการสนบสนนเงนทนเพอจดตลาดประมงพนบานอำเภอหวหน

85

แผนการดำเนนงานโครงการตาม แผนปฏบตราชการ ๒๕๖๓ - ๒๕๖๕ องคการสะพานปลา

โครงการตามแผนปฏบตราชการ ๒๕๖๓ – ๒๕๖๕ ๒๕๖๓ ๒๕๖๔ ๒๕๖๕ ยทธศาสตรท ๔ เสรมสรางระบบการบรหารจดการองคกรดวยเทคโนโลย ๑ แผนพฒนาบคลากร (Individual Development Plan : IDP) ประจำป ๒๕๖๓

๒. โครงการปรบปรงมาตรฐานกำหนดตำแหนง (Job Specification) ของพนกงานองคการสะพานปลา

๓. โครงการพฒนาระบบฐานขอมลและการบรหารจดการองคกร (KM) ๔. โครงการทบทวนคมอการกำหนดทกษะ ความร ความสามารถ และคณลกษณะทจำเปนตองาน (Competency) ขององคการสะพานปลา ประจำป ๒๕๖๒

๕. โครงการพฒนาระบบฐานขอมลและการบรหารจดการองคกร (KM)

๖. โครงการบรหารและพฒนาศนยขอมลขนาดใหญ (Big Data)

๗. โครงการบรหารจดการเพอสรางมลคาเชงเศรษฐศาสตร (EVM) ยทธศาสตรท ๕ สงเสรมระบบธรรมภบาลทดขององคกร ๑. โครงการใหความรเกยวกบผลประโยชนทบซอน และการสงเสรมคณธรรมจรยธรรมในหนวยงาน

86

บทท ๕ แผนบรหารความเสยงกบแผนปฏบตราชการป ๒๕๖๓ - ๒๕๖๕

ประเดนปญหาขององคการสะพานปลา การดำเนนงานขององคการสะพานปลามประเดนความเสยงทตองนำมาพจารณาในการบรหารจดการความเสยงจำแนกตามประเภทความเสยงออกเปน ๔ ดาน ดงน

๑) ความเสยงดานกลยทธ (Strategy Risk) โดยระบปจจบนความเสยง คอ “การดำเนนงานตามแผนปฏบตการประจำปไมไดตามเปาหมาย” ทงน เนองจากแผนปฏบตงานประจำปทหนวยงานรฐวสาหกจจะตองมการดำเนนการเพอใหเปนไปตามภารกจในการจดตงองคกรตามพระราชบญญต จดระเบยบกจการแพปลา พ.ศ. ๒๔๙๖ เปนไปตามวสยทศนขององคกรในแผนปฏบตราชการ ตลอดจนเปนการดำเนนงานตามตวชวดในบนทกขอตกลงการประเมนผลงานของรฐวสาหกจท ใหความสำคญกบความสำเรจอยางมประสทธภาพและประสทธผลในการดำเนนงานตามแผนปฏบตการของรฐวสาหกจในแตละป

๑.๑ การวเคราะหสาเหตของปจจยเสยง สาเหตหลกของปจจยเสยงทำใหการดำเนนงานตามแผนปฏบตการประจำปไมไดตาม

เปาหมาย ประกอบดวยดวยสาเหตสำคญดงน ๑. เจาหนาททรบผดชอบโครงการขาดความเอาใจใสในการดำเนนงาน ๒. ผรบผดชอบโครงการมเวลาทมาบรหารโครงการไมเพยงพอ ๓. การคาดการทางเศรษฐกจทเกยวของกบโครงการมความคลาดเคลอน ๔. เจาหนาททเกยวของกบโครงการขาดการประสานงานกนเอง

b. ระดบความรนแรงของปจจยเสยง ดานกลยทธ (Strategy Risk) : การดำเนนงานตามแผนปฏบตการประจำป ๒๕๖๐ ไมไดตามเปาหมาย ระดบความรนแรงสง ๑. ดานการดำเนนการ (Operational Risk) : ความเสยงดานเทคโนโลยสารสนเทศไมสามารถใชงานได ระดบความรนแรงสง ๒. ดานการเงน (Financial Risk) : ๑ . กำไรสทธภาพรวมองคกรไมเปนไปตามเปาหมาย ระดบความรนแรงปานกลาง ๒. การเบกจายงบลงทนตำกวาเปาหมาย ระดบความรนแรงสง ๓. ดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบตางๆ (Compliance Risk) : สะพานปลาและทาเทยบเรอประมงตองมการดำเนนงานไดเปนไปตามเปาหมายพระราชกำหนดประมง พ.ศ. ๒๕๕๘ ในสวนของมาตรฐานสขอนามย ระดบความรนแรงปานกลาง

c. การบรหารจดการความเสยง การบรหารจดการความเสยงสามารถดำเนนการสรปไดดงน

87

๑. กำหนดผรบผดชอบโครงการ ๒. จดทำระบบตดตามผลการดำเนนงาน โดยประสานงานกบคณะทำงานการบรหารความเสยง และคณะอนกรรมการบรหารความเสยง มการรายงานรายเดอน รายไตรมาส และรายป ๓. มการจดประชมอยางนอยไตรมาสละ ๑ ครง เพอตดตมปญหาอปสรรค และรายงานสถานภาพความเสยง ๔. จดสมมนาเชงปฏบตการใหกบเจาของความเสยงและผ เกยวของ เพอใหตระหยนกถงผลกระทบ และความเชอมโยงของความเสยงนกบเจาของความเสยงอยางชดเจน ๕. กำหนดใหมการประเมนความเสยงและการวเคราะหผลกระทบความผนผวนทางเศรษฐกจไวทกโครงการ

๒) ความเสยงดานการดำเนนการ (Operational Risk) โดยระบปจจยเสยง คอ “ความเสยงดานระบบเทคโนโลยสารสนเทศไมสามารถใชงานได” ทงนเนองจากปจจบนองคการสะพานปลาไดมงเนนปรบปรงและพฒนาการบรหารจดการองคกร โดยนำระบบเทคโนโลยสารสนเทศมาใชงานในดานตาง ๆ อยางตอเนอง เชน การจดทำระบบ MIS การจดทำระบบการตรวจสอบยอนกลบสตวนำ (e-MCPD) ตลอดจนการปฏบตงานของหนวยงานตางๆ เพอนำสการเปนองคการสะพานปลา ๔.๐ ตามนโยบายของรฐบาลทมงเนนใหประเทศไทยสยคประเทศไทย ๔.๐ ดงนนระบบเทคโนโลยสารสานเทศขององคการสะพานปลาจงตองเปนระบบทมประสทธภาพและประสทธผลสามารถสนบสนนการปฏบตงานขององคการสะพานปลาไดอยางตอเนอง

๒.๑ การวเคราะหสาเหตของปจจยเสยง สาเหตหลกของปจจยเสยงดานระบบเทคโนโลยสารสนเทศไมสามารถใชงานได

ประกอบดวยสาเหตสำคญ ดงน ๑. ปญหาจากผใชงาน ๒. ฮารดแวรและซอฟแวรใชงานไมไดตามประสทธภาพ ๓. การแฮกซระบบ และการโจมตของไวรส ๔. ผดแลระบบไมสามารถบรหารจดการระบบไดอยางตอเนอง

b. ระดบความรนแรงของปจจยเสยง ๑. ดานกลยทธ (Strategy Risk) : การดำเนนงานตามแผนปฏบตการประจำป ๒๕๖๐ ไมไดตามเปาหมาย ระดบความรนแรงสง ๒. ดานการดำเนนการ (Operational Risk) : ความเสยงดานเทคโนโลยสารสนเทศไมสามารถใชงานได ระดบความรนแรงสง

88

๓. ดานการเงน (Financial Risk) : ๑ . กำไรสทธภาพรวมองคกรไมเปนไปตามเปาหมาย ระดบความรนแรงปานกลาง ๒. การเบกจายงบลงทนตำกวาเปาหมาย ระดบความรนแรงสง ๔. ดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบตางๆ (Compliance Risk) : สะพานปลาและทาเทยบเรอประมงตองมการดำเนนงานไดเปนไปตามเปาหมายพระราชกำหนดประมง พ.ศ. ๒๕๕๘ ในสวนของมาตรฐานสขอนามย ระดบความรนแรงปานกลาง

c. การบรหารจดการความเสยง การบรหารจดการความเสยงสามารถดำเนนการ สรปไดดงน ๑. ประชมชแจงวางแผนการดำเนนงาน และมอบหมายความรบผดชอบ ๒. จดทำระบบตดตามผลการดำเนนงาน และรายงานผลรายเดอน รายไตรมาส และรายป ๓. จดใหมการประชมอยางนอย ๑ ครง/ไตรมาส เพอตดตามปญหา และอปสรรค ๔. มการประชมเรงรดการดำเนนงาของทกกจกรรม และสรางความตระหนกในการรบผดชอบ

๓) ความเสยงดานการเงน (Financial Risgh) ความเสยงดานการเงน (Financial Risgh) ขององคการสะพานปลา โดยระบปจจยเสยงประกอบดวย ๒ ปจจยเสยง คอ

๓.๑ ปจจยเสยงกำไรสทธภาพรวมองคกรไมเปนไปตามเปาหมาย การำดำเนนงานของรฐวสาหกจในการสรางความมนคงในดานฐานะการเงนของ

องคกรใหสามารถเลยงองคกรได ไมเปนภาระใหแกรฐบาลในการเขามาประคบประคององคกรใหอยรอด ตลอดจนองคกรรฐวสาหกจตองมความเขมแขงในการเปนเครองมอหรอกลไกรฐบาลในการขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศสความมนคง มงคง และยงยน ควบคกนไปกบการบรหารจดการทดของหนวยงานรฐวสาหกจนนๆ ดวย ผลการดำเนนงานขององคการสะพานปลาในอดตทผานมาตองประสบปญหา การดำเนนงานทตำกวาเปาหมายทกกำหนดไวมาโดยตลาอด สงผลใหในบางปมผลการดำเนนงานกำไรเลกนอย หรอประสบภาวะขาดทนแตไมมากนก จงตองนำประเดนความเสยงนมาบรหารความเสยงอยางเปนรปธรรม เพอยกระดบฐานะการเงนขององคการสะพานปลา และนำไปสความเขมแขงของหนวยงานสามารถปฏบตภารกจไดตอไปอยางมประสทธภาพและประสทธผล

๓.๑.๑ การวเคราะหสาเหตของปจจยเสยง ๑) ปรมาณสตวนำไมสอดคลองกบแผนทวางไว สงผลตอรายได

คาธรรมเนยมสตวนำผานทาและคาบรการตางๆ ทองคการสะพาน ปลาจดเกบเปนรายไดหลกไมเปนไปตามเปาหมาย

๒) การบรหารรายจายไมเปนไปตามแผน ๓) โครงการลงทนดานรายไดมความลาชา

89

๔) การบรหารสนทรพยไมเปนไปตามแผน ๕) คาใชจายหมวดไฟฟาในพนทพเศษชายแดนภาคใตไมสามารถ

ควบคมได เชน ทาเทยบเรอประมงปตตาน ทาเทยบเรอประมง นราธวาส

๓.๑.๒ ระดบความรนแรงของปจจยเสยง ๑) ดานกลยทธ (Strategy Risk) : การดำเนนงานตามแผนปฏบตการ

ประจำป ๒๕๖๐ ไมไดตามเปาหมาย ระดบความรนแรงสง ๒) ดานการดำเนนการ (Operational Risk) : ความเสยงดาน

เทคโนโลยสารสนเทศไมสามารถใชงานได ระดบความรนแรงสง ๓) ดานการเงน (Financial Risk) : ๑. กำไรสทธภาพรวมองคกรไม

เปนไปตามเปาหมาย ระดบความรนแรงปานกลาง ๒. การเบกจาย งบลงทนตำกวาเปาหมาย ระดบความรนแรงสง

๔) ดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบตางๆ (Compliance Risk) : สะพานปลาและทาเทยบเรอประมงตองมการดำเนนงานไดเปนไปตามเปาหมายพระราชกำหนดประมง พ.ศ. ๒๕๕๘ ในสวนของมาตรฐานสขอนามย ระดบความรนแรงปานกลาง

๓.๑.๓ การบรหารจดการความเสยง ๑) ตดตามเรงรดกจกรรมหรอโครงการทกอใหเกดรายได ๒) จดทำมาตรการควบคมคาใชจายทไมเหมาะสม ๓) จดทำรายงานทางการเงนทเปนปจจบน และประมาณการแนวโนม

ณ สนปงบประมาณเปนรายเดอน รายไตรมาส ๔) ตดตามและรายงานคาใชจายทผนแปรกบรายไดเปนรายเดอนและ

รายไตรมาส ๕) จดทำมาตรการเรงรดการเบกจายคาใชจายทผนแปรกบรายไดให

เปนไปตามแผนงาน ๓.๒ ปจจยเสยงการเบกจายงบลงทนตำกวาเปาหมาย การเบกจายงบลงทนของรฐวสาหกจเปนประเดนทรฐบาลไดมอบเปนนโยบายสำคญใหทกหนวยงานตองเรงรดดำเนนการเบกจายงบลงทนตามเปาหมายทรฐบาลกำหนด ทงนเนองจากรฐบาลเลงเหนถงความจำเปนทจะตองใหรฐวสาหกจมสวนในการกระตนเศรษฐกจของประเทศตามนโยบาย ของรฐบาล จงเปนภารกจสำคญทองคการสะพานปลาจะตองดำเนนการใหเปนไปตามนโยบาย แตในดาน ผลการดำเนนงานทผานมาองคการสะพานปลาจะมการเบกจายงบลงทนทตำกวาเปาหมายของรฐบาล องคการสะพานปลาจงตองนำประเดนปจจยเสยงนมาบรหารความเสยงอยางจรงจงใหเกดประสทธภาพและประสทธผลในการเบกจายงบลงทนในปตอไปตามเปาหมายของรฐบาลดงกลาว

90

๓.๒.๑ การวเคราะหสาเหตปจจยเสยง ๑) การจดซอจดจางลาชากวาแผนทกำหนด ๒) มการปรบเปลยนรปแบบรายละเอยดระหวางการกอสราง ๓) คณะกรรมการตรวจรบงานจางขาดความรความเขาใจอยางเพยงพอ

ในการตรวจรบ ๔) ความลาชาจากสภาพภมประเทศและภมอากาศ ๕) ฝายพสดมภาระงานจำนวนมากทำใหเกดความลาชาตอการเบกจาย ๖) ผยนประมลงานขาดคณสมบตครบถวนตามเกณฑทกำหนด ๗) ผรบจางทงงานไมพรอมในการปฏบตตามสญญาจาง ๘) ปญหาของความไมสงบในพนทชายแดนภาคใต ๓.๒.๒ ระดบความรนแรงของปจจยเสยง

๑) ดานกลยทธ (Strategy Risk) : การดำเนนงานตามแผนปฏบตการ ประจำป ๒๕๖๐ ไมไดตามเปาหมาย ระดบความรนแรงสง

๒) ดานการดำเนนการ (Operational Risk) : ความเสยงดาน เทคโนโลยสารสนเทศไมสามารถใชงานได ระดบความรนแรงสง

๓) ดานการเงน (Financial Risk) : ๑. กำไรสทธภาพรวมองคกรไม เปนไปตามเปาหมาย ระดบความรนแรงปานกลาง ๒. การเบกจาย งบลงทนตำกวาเปาหมาย ระดบความรนแรงสง

๔) ดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบตางๆ (Compliance Risk) : สะพานปลาและทาเทยบเรอประมงตองม การดำเนนงานไดเปนไปตามเปาหมายพระราชกำหนดประมง พ.ศ. ๒๕๕๘ ในสวนของมาตรฐานสขอนามย ระดบความรนแรงปานกลาง

๓.๒.๓ การบรหารจดการความเสยง ๑) โครงการลงทนตองมความพรอมทกดานกอนเสนอขออนมต

งบประมาณ ๒) จดทำแผนการจดซอจดจางทมประสทธภาพ ๓) จดทำ TOR ทถกตองชดเจน ๔) เรงรดแกไขปญหาจากรายงานของผควบคมงาน ๕) บรหารสญญาใหมประสทธภาพ ๔) ความเสยงดานการปฏบตตามกฎหมายระเบยบขอบงคบตางๆ (Compliance Risk)

ความเสยงดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบตางๆ โดยระบปจจยเสยงคอ “สะพานปลาและ ทาเทยบเรอประมงตองมการดำเนนการใหเปนไปตามพระราชกำหนดการประมง พ.ศ. ๒๕๕๘ ในสวนของมาตรฐานสขอนามย” ทงนเนองจากตามพระราชกำหนดการประมง พ.ศ. ๒๕๕๘ ไดกำหนดใหการกำเนนงาน

91

ทเกยวของกบสะพานปลาและทาเทยบเรอประมงท งในสวนของหนวยงานของรฐ และเอกชนจะตองไดมาตรฐานสขอนามยตามทกรอบประมงกำหนด องคการสะพานปลาจงตองตระหนกถงความจำเปน ทตองบรหารความเสยงนใหเปนไปตามกฎหมายทเกยวของ ตลอดจนเปนหนวยงานตนแบบทมการดำเนนงานสะพานปลาและทาเทยบเรอประมงทไดมาตรฐานสากลของประเทศ

๔.๑ การวเคราะหสาเหตของปจจยเสยง ๑) ไมสามารถดำเนนการไดตามแบบประเมนสขลกษณะสะพานปลา

ทาเทยบเรอและตลาดกลาง ๒) ผประกอบการไมใหความรวมมอ ๓) ผบรหารสะพานปลาและทาเทยบเรอประมงบางแหงไมใหความสำคญ ๔) บางหนวยงานในบางครงมปรมาณสตวนำเกนขดความสามารถในการ

รองรบของทาเทยบเรอ ๕) เจาหนาทมความเขาใจในระบบการตรวจประเมนไมครบถวน ชดเจน และ

หรอขาดความตระหนกทถกตองตามทกำหนด ๔.๒ ระดบความรนแรงของปจจยเสยง

๑) ดานกลยทธ (Strategy Risk) : การดำเนนงานตามแผนปฏบตการประจำป ๒๕๖๐ ไมไดตามเปาหมาย ระดบความรนแรงสง ๒) ดานการดำเนนการ (Operational Risk) : ความเสยงดานเทคโนโลย สารสนเทศไมสามารถใชงานได ระดบความรนแรงสง ๓) ดานการเงน (Financial Risk) : ๑. กำไรสทธภาพรวมองคกรไมเปนไปตาม เปาหมาย ระดบความรนแรงปานกลาง ๒. การเบกจายงบลงทนตำกวา

เปาหมาย ระดบความรนแรงสง ๔) ดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบตางๆ (Compliance

Risk) : สะพานปลาและทาเทยบเรอประมงตองม การดำเนนงานไดเปนไป ตามเปาหมายพระราชกำหนดประมง พ.ศ. ๒๕๕๘ ในสวนของมาตรฐาน สขอนามย ระดบความรนแรงปานกลาง

๔.๓ การบรหารจดการ ๑) สะพานปลาและทาเทยบเรอประมงขององคการสะพานปลา มการ

ดำเนนงานใหเปนไปตามมาตรฐานสขอนามย ๒) ตดตาม และจดทำรายงานการปฏบตงานดานสขอนามย ๓) จดทำคมอการปฏบตการดานสขอนามยของสะพานปลาและทาเทยบ

เรอประมง ๔) ดำเนนการปรบปรงตามขอสงเกตของเจาหนาทตรวจประเมนของกรม

ประมง

92

๕) ผรบผดชอบหนวยงาน จดทำแผนปรบปรงหนวยงานทงในรยะสน ระยะ ปานกลาง และระยะยาว

93

94

๘๑

95

๘๒

96

บทท ๖ ความสมพนธของแผนปฏบตราชการกบ Balance Score Card

เมอพจารณาแผนปฏบตราชการประจำป ๒๕๖๓ - ๒๕๖๕ ในมมมองของ Balance Score Card พบวามการใหความสำคญกบมมมองดานลกคามากกวาดานอนๆ ทงน เปนไปตามภารกจในการจดตงองคกรซงมวตถประสงคทกำหนดไวในพระราชบญญตจดระเบยบกจการแพปลา พ.ศ. ๒๔๙๖

นอกจากน ในสวนของมมมองดานการเงน กมการใหความสำคญกบการเพมประสทธภาพการหารายได เพอแกไขปญหาฐานะการเงน โดยไมไดละเลยในเรองของกระบวนการภายใน และการเรยนรและเตบโต ซงจะชวยสนบสนนใหการดำเนนงานตามแผนทวางไวประสบความสำเรจ

97

98

99

บทท ๗ แผนดานการเงนขององคการสะพานปลา

พ.ศ. ๒๕๖๓ – ๒๕๖๕ สวนท ๒ : ขอมลแสดงฐานะการเงน (ขอมลประกอบงบกำไรขาดทน)

๑. บทวเคราะหผลการดำเนนงานปทผานมา ในระยะหลายปทผานมาการดำเนนงานขององคการสะพานปลาประสบปญหาอยางตอเนอง ทำใหผลประกอบการมแนวโนมลดลง โดยมสาเหตสำคญไดแก ๑. รายไดจากการดำเนนงานหลกมแนวโนมลดลง แมวาองคการสะพานปลาไดมการขยายงานดานธรกจเพอเปนการสรางรายไดเพม แตยงไมสามารถสรางรายไดใหเปนไปตามเปาหมาย ในขณะทรายไดกวารอยละ ๘๐ ขององคการสะพานปลามาจากการดำเนนงานของสะพานปลา/ทาเทยบเรอประมงตางๆ ซงสวนใหญ ไดแก รายไดจากการจดเกบคาบรการ คาธรรมเนยมตางๆ และรายไดจากการบรหารทรพยสน ไดแก คาเชาอาคารและทดนเพอประกอบธรกจทเกยวของกบการประมงในพนทของสะพานปลา/ทาเทยบเรอประมงตางๆ เปนเหตใหรายไดสวนใหญขององคการสะพานปลาขนอยกบภาวการณประมงเปนหลก และมแนวโนมลดลงอยางตอเนองจากภาวะประมงซบเซา ซงมสาเหตจากปจจยภายนอกตางๆ ดงน ๑) ทรพยากรสตวนำในประเทศเสอมโทรมจากการทำประมงมากเกนไป (Overfishing) ๒) การทำประมงนอกนานนำ มปญหาเกยวของกบขอตกลงและกฎระเบยบตางๆ ทไมเออตอการลงทนของผประกอบการของไทย ๓) การสงออกสนคาสตวนำไดรบผลกระทบจากปญหาเศรษฐกจซบเซาทวโลก ๔) ราคานำมนดเซลสงขนอยางตอเนอง ทำใหชาวประมงประสบภาวะขาดทน ตองหยดทำการประมงจำนวนมาก ๕) ความไมสงบในจงหวดชายแดนภาคใต ทำใหปรมาณธรกจในพนทลดลง ๒. ปญหาพนทธรกจลดลงของสะพานปลากรงเทพ จากการทสะพานปลากรงเทพซงเปนหนวยสรางรายไดสำคญ ตองสงคน พนท ใช งานประมาณครงหน งให กบสำนกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรยเจาของทดน โดยพนทดงกลาวสวนใหญเปนพนทธรกจ ไดแก สวนทเปนโรงคลมจำหนายสตวนำ และอาคารแพปลา ทำใหมปญหาในการจดเกบรายได มผลกระทบคอนขางรนแรงตอผลการดำเนนงานในภาพรวมขององคการสะพานปลาโดยเฉพาะในป ๒๕๕๕ เปนตนมา ๓. คาใชจายสงขน ท งในสวนของคาใชจายดานบคลากรจากการปรบขนคาจาง คาตอบแทนตามนโยบายรฐบาล และการปรบเพมคาจางประจำป รวมถงภาระคาใชจายดานการดแลมาตรฐานสขอนามยสะพานปลาและทาเทยบเรอประมง ไดแก คาใชจายในการผลตนำสะอาดลางสตวนำ คาใชจายเกยวกบระบบบำบดนำเสย ทำใหองคการสะพานปลามตนทนการดำเนนงานในสวนนเพมขน ไมนบรวมถงคาใชจายในการซอมแซม บำรงรกษาอาคาร สงปลกสรางในหนวยงานตางๆ ซงสวนใหญมอายการใชงานมาเปนระยะเวลานาน ในขณะทการบำรงรกษาเปนไปอยางจำกด เนองจากขาดแคลนงบประมาณ

100

๔. แผนการหารายไดเพมไมเปนไปตามเปาหมาย แมวาในปทผานมาองคการสะพานปลาจะมโครงการหารายไดเพมจากการบรหารทรพยสนในสะพานปลา/ทาเทยบเรอประมงตางๆ หลายโครงการ ตวอยางเชน การพฒนาทดนบานพกพนกงานททาเทยบเรอประมงหวหน การการกอสรางอาคารพาณชยยกกรรมสทธททาเทยบเรอประมงชมพร เปนตน แตโครงการสวนใหญไมสามารถสรางรายไดตามเปาหมาย เนองจากมอปสรรคในการดำเนนโครงการ ในขณะทการดำเนนงานดานธรกจ โดยเฉพาะโครงการจดสงสนคาสตวนำและผลตภณฑสตวนำแปรรปใหกบกรมราชทณฑไมเปนไปตามแผนทวางไวจากการเปลยนแปลงนโยบายของกรมราชทณฑ ๒. หลกเกณฑและสมมตฐานปปจจบน และปลวงหนา

องคการสะพานปลา ใชหลกเกณฑและสมมตฐานปปจจบนและปลวงหนา ในการจดทำงบประมาณป ๒๕๖๓ โดยพจารณาจากผลการดำเนนงานป ๒๕๖๒ ทผานมา และประมาณการรายไดตามแผนหารายไดเพมของแตละหนวยงาน และแผนงานโครงการทสำคญ เชน โครงการศนยกลางคาสตวนำกรงเทพ ,โครงการพฒนาศกยภาพสะพานปลาทาเทยบเรอประมงตางๆ สวนคาใชจายใชเกณฑตามภาวะ คาครองชพทเพมขนโดยเฉพาะหมวดเงนเดอน และหมวดสาธารณปโภค แตยงคงยดหลกประหยดตามความจำเปนในสวนทดำเนนการได สำหรบประมาณการในป ๒๕๖๓ – ๒๕๖๕ ประมาณการรายได และคาใชจายเพมขน ประมาณ ๕% แตทงนจะพจารณาความเปนไปไดในแตละรายการประกอบการพจารณาดวย

101

ประมาณการงบกำไรขาดทน ปงบประมาณ ๒๕๖๓ - ๒๕๖๕

หนวย:ลานบาท

หมายเหต ๑. ป ๒๕๖๓ เปนตวเลขตามงบประมาณประจำป ๒๕๖๓ ทตงไวเปนปฐาน ๒. รายได -รายจายแผนงานใหบรการ เพมขน ๕ %ทกๆป ๓. รายได –รายจายแผนงานดำเนนธรกจ/โครงการ เพมขน ๑๐ %ทกๆป

รำยกำร ๒๕๖๓ ๒๕๖๔ ๒๕๖๕ รำยได - แผนงำนใหบรกำร - แผนงำนด ำเนนธรกจ/โครงกำร - กองทนสวสดกำร รวมรายได

256.954 10.905 1.844

269.703

269.955 10.948 1.936 282.839

281.532 11.145 2.033 294.710

คำใชจำย - แผนงำนใหบรกำร - แผนงำนด ำเนนธรกจ/โครงกำร - กองทนสวสดกำร รวมคาใชจาย

242.028 10.098 1.803

253.929

254.666 10.138 1.683

266.487

264.375 10.320 1.767

276.462 ก าไร(ขาดทน)สทธ 15.774 16.352 18.248

102

103

องคการสะพานปลา ๑๔๙ เจรญกรง ๕๘ ยานนาวา สาทร กรงเทพฯ ๑๐๑๒๐ โทรศพท ๐-๒๒๑๒-๔๔๙๐ โทรสาร ๐-๒๒๑๒-

๕๘๙๙

Fish Marketing Organization ๑๔๙ Charoen Krung Road ๕๘, Yannawa, Sathorn District, Bangkok.

Tel. (๖๒๒) ๒๑๒ - ๔๔๙๐ , Fax: (๖๖๒) ๒๑๒-๕๘๙๙ Internet: www.fishmarket.co.th