สารบัญ - post booksคำานำาสำาน กพ มพ 7 คำานำาผ...
TRANSCRIPT
คำานำาสำานกพมพ 7
คำานำาผแปล 8
คำานยม 10
บทนำา 19
ภาค 1 จตใจ : รากเหงาของความคด 35
บทท 1 : ขางนอกคอปาดงพงไพร 37
ชววทยาของการแลกเปลยน
บทท 2 : สวนหนงของจตใจ 73
จตวทยาของเงน
บทท 3 : เตมไปดวยหน 113
มานษยวทยาของหน
สารบญ
เงนเปลยนโลก • วนาล เศรษฐกล แปลจากเรอง Coined
Copyright © 2015 by Kabir Sehgal This edition published by arrangement with Grand Central Publishing, New York, New York, USA.
All right reserved. Thai language translation copyright © 2016 by The Post Publishing Public Company Limited
through Tuttle-Mori Agency Co., Ltd. ลขสทธภาษาไทย 2559 : โพสตบกส
เลขมาตรฐานสากลประจำาหนงสอ ISBN 978-974-228-301-8พมพครงท 1 : โพสตบกส, สงหาคม 2559
ขอมลทางบรรณานกรมของสำานกหอสมดแหงชาต เซหกล, คาบร. Coined เงน เปลยนโลก. -- กรงเทพฯ : โพสต, 2559. 456 หนา. 1. เงน. 2. การประหยดและการออม. I. วนาล เศรษฐกล, ผเแปล. II. ชอเรอง. 332.4 ISBN 978-974-228-301-8
ราคา 395 บาท
บรรณาธการบรหาร : ภาน ลอยเกตผชวยบรรณาธการบรหาร : จนทรพร รกทวม
บรรณาธการพเศษ : วาสนา นมนวลผชวยบรรณาธการ : วชรพงษ เจรญผล
พสจนอกษร : กานดา รกธรรมชาต ออกแบบปก : rozazzz
รปเลม : ดรมฯ
ผจดการธรกจสำานกพมพ : สพร พรฤกษงามฝายจดการธรกจสำานกพมพและการตลาด : สทธชย องคลานนท,
กฤษณ เตชะวศษฐพงษ, สงกรานต พสธาสถตย, คณนญา เหลาหมวด, เมษณ หวงอรยกล
จดพมพโดย
บรษท โพสต พบลชชง จำากด (มหาชน)
136 ถนน ณ ระนอง เขตคลองเตย กรงเทพฯ 10110 http://www.postbooksonline.com
จดจำาหนายทวประเทศโดยบรษท ซเอดยเคชน จำากด (มหาชน)
1858/87-90 ถนนบางนา-ตราด แขวงบางนา เขตบางนา กรงเทพฯ 10260โทรศพท 0-2739-8000 โทรสาร 0-2739-8356-9 http://www.se-ed.com
สงวนลขสทธโดย บรษท โพสต พบลชชง จำากด (มหาชน)
หากหนงสอเลมนผลตไมไดมาตรฐาน เชน หนาซำา หนาสลบกน หรอหนาขาดหาย สำานกพมพยนดรบผดชอบเปลยนหนงสอใหมให โปรดสงไปเปลยนไดท
สำานกพมพโพสตบกส บรษทโพสต พบลชชง จำากด (มหาชน) ชน 8 อาคารบางกอกโพสต เลขท 136 ถนน ณ ระนอง เขตคลองเตย กรงเทพฯ 10110 โทร. 0-2616-4623, 0-2616-4621
คำานำาสำานกพมพ
เงนตรามความสมพนธตอคนทกระดบในสงคม เงนตรามพลง
อำานาจ สงผลตออารมณความรสก และผกโยงกบจตวญญาณของผคน
ในหนงสอเลมน คาบร เซหกล ไดชวนใหเราตงคำาถามวาเงน
ไดเขามามบทบาทสำาคญในชวตของคนเราไดอยางไร และพาผอานรวม
แสวงหาความสมพนธระหวางเงนตรากบมนษยชาต โดยนำาเสนอ
ผานมมมองทงประวตศาสตร ชววทยา จตวทยา มานษยวทยา และ
เทววทยา
ผเขยนศกษาอดตและปจจบนของเงน นำาเสนอผานมมมองอน
นาทง และแสดงใหเหนวาเงนจะเปลยนแปลงรปลกษณะไปอยางไร
ในอนาคต และจะสงผลใหสงคมเกดการเปลยนแปลงไปอยางไร
ดวยการวเคราะหอนลมลก ผอานจะเพลดเพลนและไดเปด
มมมองไปกบมตอนหลากหลายของเงนตราในหนงสอเลมน
โพสตบกส
6 Coined เงนเปลยนโลก
ภาค 2 รางกาย : เงนในรปวตถ 151
บทท 4 : แขงและหนก 153
ประวตศาสตรยอของเงนแขง
บทท 5 : บางกชอบแบบออน 193
ประวตศาสตรยอของเงนออน
บทท 6 : กลบสอนาคต 245
อนาคตของเงน
ภาค 3 จตวญญาณ : สญลกษณของคณคา 293
บทท 7 : นกลงทนผใจบญ 295
ศาสนาและเงน
บทท 8 : ความซบซอนฉาบทอง 341
ศลปะบนเงนตรา
บทสงทาย 379
บรรณานกรมคดสรร 387
หมายเหต 396
เกยวกบผเขยน 455
เกยวกบผแปล 456
ไฟแดง
จาการตา
ผมกำาลงจะไปสาย
หญงขอทานรปรางผอมโซไมสวมรองเทากำาลงเดนไปเดนมาอย
หนาแทกซของผมพรอมกบทารกในออมแขน เราสบตากน ผมมองไป
ทางอน อกดานหนง ผมเหนขอทานอกหลายคนกำาลงยนเรยงแถวพรอม
กบชนวช
แปลก
เสยงบนทองถนนผสานอยางกลมกลนกบเสยงสวดเบาๆ จาก
ไกลๆ เสยงสวดอาซาน ซงตอนนถงบทยอยทสาม เตอนใหผมระลก
ถงบทบาทของศาสนาอสลามในเมองน เมองทหลอมรวมผพำานก
เกอบ 10 ลานคนเขาดวยกน
และผมกอยตรงน ทามกลางพวกเขา และหางไกลจากบาน
ไฟเขยว
ไปเลย
บทนำา
คาบร เซหกล 21
สการทำาธรกรรม เคลอนยายจากมอหนงไปยงอกมอหนง แตเงนเปน
มากกวาแคสงทใชแลกเปลยน เมอมองผานเลนสทกวางขน เงนม
บทบาททางสงคม จตใจ ธรรมชาต และแมแตบทบาททางศลปะใน
การแลกเปลยนน
เปนเพราะเงน ผมจงไดพบคนสามคนทผมคงไมมโอกาสไดพบใน
โอกาสอน แมผมจะไมไดเพมพวกเขาเปนเพอนในเฟซบก (อนโดนเซย
เปนหนงในตลาดทใหญทสดของเฟซบก) เงนชวยสรางความสมพนธซง
ไมเคยมอยกอนหนาน เงนกระตนและกำาหนดปฏกรยาโตตอบของเรา
เงนยงกระตนสมองอกดวย การคดถงสงทคาดวาจะไดรบ
กระตนสมองสวนนวเคลยสแอกคมเบนส (nucleus accumbens)
สวนหนงของศนยการใหรางวลในสมอง ความคดเรองการทำาเงนอาจ
ไปกระตนนวเคลยสแอกคมเบนสในสมองของคนขบกบคนขางถนน
ความคดเรองการสญเสยเงน คดวาผมจะถกปลน กระตนสมองสวน
อมกดาลา (amygdala) ศนยความกลวในสมองของผม
เงนมบทบาทโดยธรรมชาตและในเชงววฒนาการ ในระดบ
พนฐานทสด มนษยขบเคลอนไปดวยความจำาเปนและความปรารถนาท
จะมชวตรอด และมนษยทกคนจำาตองแลกเปลยนซงกนและกนเพอการ
มชวตอย ในทางหนง ผโดยสารสคนตางพงพากนและกน ผมตองการ
เดนทาง คนขบตองการคาโดยสาร คนขางถนนตองการเงนจำานวน
หนง และทารกตองการทนอน เงนชวยใหเราไดรบทรพยากรเพอการ
มชวตอย ตงแตอาหารสกคำาไปจนถงสถานทพกผอน ขณะทเงนเปน
สงประดษฐของมนษย แตสงมชวตทกชนดตางพงพาการแลกเปลยนเพอ
การมชวตรอด ตงแตเมนทะเล สาหราย ไปจนถงนกและดอกไม
การแลกเปลยนเปนรากฐานของชวตบนดาวเคราะหดวงน
ในมมนของโลก ในอนโดนเซย นกและดอกไมยงปรากฏบน
เงนอกดวย ในป 1960 ธนาคารอนโดนเซยออกธนบตรรเปยหทม
20 Coined เงนเปลยนโลก
หรอวาไม
“ไปกนเถอะพชาย” ผมกระตนเตอนคนขบ แตเขานงเหยยบ
เบรกอยางแนวแน ขณะทรถคนอนๆ บบแตรเสยงดงลน หญงขอทาน
เดนเขามา ดวยคาดวาจะตองไดยนเสยงเคาะและมองอๆ ผมหนไป
มองทางอน
ประตหนาของรถเปดออก
อม
การประทวงของผมจบลงดวยการทเธอเขามานงพรอมกบปรบ
เครองปรบอากาศ
เราสคน คนขบ คนขางถนน ทารก และผม นงเงยบอยในรถ
ทแลนออกไป เปนการลกพาตวหรอ ถาใช กนบเปนการลกพาตวท
เงยบกรบทสด และเปนระบบระเบยบทสดเทาทเคยเจอ บางทผมนา
จะพลกดไกดบคโลนลแพลเนตของประเทศอนโดนเซย บททวาดวย
การปองกนตวเองอยตรงไหนนะ
เราเรงความเรวเขาทางดวน และเขาสชองถนนสำาหรบรถยนต
ทใชรวมกน แลวผมกเขาใจแจมแจงขนมาทนท
นไมใชการลกพาตว นคอการทำาธรกรรม เพอเงนจำานวนหนง
คนขางถนนทตอนนกลายเปนผโดยสาร ชวยใหคนขบ (และผม) ใช
เลนดวนได เธอคอหนงในผชวยเรงเวลาจำานวนมากของกรงจาการตา
คนเหลานไมสนวาพวกเขาจะไปทไหน คนขบกไมสนเชนกน และใน
บางความรสก ผมกไมสนใจเชนกน
เราตางตามหาสงเดยวกน เราตางมาหาเงน คนขางถนนยนด
ทจะเดนทางสบกโลเมตรเพอเงนไมกรเปยห คนขบแทกซของผม
เดนทางอกรอยกโลเมตรเพอคาโดยสาร และผม หนงหมนกโลเมตร
เพอโอกาสในการลงทน
แรกเรมเงนอาจเปนเพยงเครองมอในการแลกเปลยน ทางเขา
คาบร เซหกล 21
สการทำาธรกรรม เคลอนยายจากมอหนงไปยงอกมอหนง แตเงนเปน
มากกวาแคสงทใชแลกเปลยน เมอมองผานเลนสทกวางขน เงนม
บทบาททางสงคม จตใจ ธรรมชาต และแมแตบทบาททางศลปะใน
การแลกเปลยนน
เปนเพราะเงน ผมจงไดพบคนสามคนทผมคงไมมโอกาสไดพบใน
โอกาสอน แมผมจะไมไดเพมพวกเขาเปนเพอนในเฟซบก (อนโดนเซย
เปนหนงในตลาดทใหญทสดของเฟซบก) เงนชวยสรางความสมพนธซง
ไมเคยมอยกอนหนาน เงนกระตนและกำาหนดปฏกรยาโตตอบของเรา
เงนยงกระตนสมองอกดวย การคดถงสงทคาดวาจะไดรบ
กระตนสมองสวนนวเคลยสแอกคมเบนส (nucleus accumbens)
สวนหนงของศนยการใหรางวลในสมอง ความคดเรองการทำาเงนอาจ
ไปกระตนนวเคลยสแอกคมเบนสในสมองของคนขบกบคนขางถนน
ความคดเรองการสญเสยเงน คดวาผมจะถกปลน กระตนสมองสวน
อมกดาลา (amygdala) ศนยความกลวในสมองของผม
เงนมบทบาทโดยธรรมชาตและในเชงววฒนาการ ในระดบ
พนฐานทสด มนษยขบเคลอนไปดวยความจำาเปนและความปรารถนาท
จะมชวตรอด และมนษยทกคนจำาตองแลกเปลยนซงกนและกนเพอการ
มชวตอย ในทางหนง ผโดยสารสคนตางพงพากนและกน ผมตองการ
เดนทาง คนขบตองการคาโดยสาร คนขางถนนตองการเงนจำานวน
หนง และทารกตองการทนอน เงนชวยใหเราไดรบทรพยากรเพอการ
มชวตอย ตงแตอาหารสกคำาไปจนถงสถานทพกผอน ขณะทเงนเปน
สงประดษฐของมนษย แตสงมชวตทกชนดตางพงพาการแลกเปลยนเพอ
การมชวตรอด ตงแตเมนทะเล สาหราย ไปจนถงนกและดอกไม
การแลกเปลยนเปนรากฐานของชวตบนดาวเคราะหดวงน
ในมมนของโลก ในอนโดนเซย นกและดอกไมยงปรากฏบน
เงนอกดวย ในป 1960 ธนาคารอนโดนเซยออกธนบตรรเปยหทม
20 Coined เงนเปลยนโลก
หรอวาไม
“ไปกนเถอะพชาย” ผมกระตนเตอนคนขบ แตเขานงเหยยบ
เบรกอยางแนวแน ขณะทรถคนอนๆ บบแตรเสยงดงลน หญงขอทาน
เดนเขามา ดวยคาดวาจะตองไดยนเสยงเคาะและมองอๆ ผมหนไป
มองทางอน
ประตหนาของรถเปดออก
อม
การประทวงของผมจบลงดวยการทเธอเขามานงพรอมกบปรบ
เครองปรบอากาศ
เราสคน คนขบ คนขางถนน ทารก และผม นงเงยบอยในรถ
ทแลนออกไป เปนการลกพาตวหรอ ถาใช กนบเปนการลกพาตวท
เงยบกรบทสด และเปนระบบระเบยบทสดเทาทเคยเจอ บางทผมนา
จะพลกดไกดบคโลนลแพลเนตของประเทศอนโดนเซย บททวาดวย
การปองกนตวเองอยตรงไหนนะ
เราเรงความเรวเขาทางดวน และเขาสชองถนนสำาหรบรถยนต
ทใชรวมกน แลวผมกเขาใจแจมแจงขนมาทนท
นไมใชการลกพาตว นคอการทำาธรกรรม เพอเงนจำานวนหนง
คนขางถนนทตอนนกลายเปนผโดยสาร ชวยใหคนขบ (และผม) ใช
เลนดวนได เธอคอหนงในผชวยเรงเวลาจำานวนมากของกรงจาการตา
คนเหลานไมสนวาพวกเขาจะไปทไหน คนขบกไมสนเชนกน และใน
บางความรสก ผมกไมสนใจเชนกน
เราตางตามหาสงเดยวกน เราตางมาหาเงน คนขางถนนยนด
ทจะเดนทางสบกโลเมตรเพอเงนไมกรเปยห คนขบแทกซของผม
เดนทางอกรอยกโลเมตรเพอคาโดยสาร และผม หนงหมนกโลเมตร
เพอโอกาสในการลงทน
แรกเรมเงนอาจเปนเพยงเครองมอในการแลกเปลยน ทางเขา
คาบร เซหกล 23
นกเขยนรหสคอมพวเตอรทธนาคารเพอการลงทนในลอนดอน เพอ
หาเงนมาเปนคาใชจายตางๆ ของเรา ผมไดรบขอเสนอจากสองแหง
คอ เลหแมน บราเธอร และเจ.พ. มอรแกน ผมกอยากจะพดวาผม
เลอกเจ.พ. มอรแกนดวยการคาดการณอนนาทงของผมและการ
พจารณาอยางรอบคอบถงความสำาคญทางประวตศาสตรของบรษท
งบดลทมนคง และการบรหารอนชาญฉลาด แตจรงๆ แลวผม
ตดสนใจโดยดจากทตงของสำานกงาน สำานกงานเจ.พ. มอรแกนตงอย
ใจกลางกรงลอนดอน สวนเลหแมนตงอยในคานารวารฟ ยานการเงนทาง
ตะวนออกของลอนดอน และผมกไมตองการนงรถไฟใตดน
ในวนแรก ผมกตระหนกวาผมกำาลงทำางานทธนาคาร การ
ทำางานธนาคารไมไดมอะไรเสยหาย แตมนแคไมใชสงทผมตองการ
ผมตองสวมเสอคอปกแขงและเขยน “ดวยความนบถอ” ลงทายอเมล
ผมจะตองเรยนรวธการใชศพทการเงนและบรหารผบรหารของผม
ทกอยางชางมความเปนบรษทเหลอเกน แตกตางจากสงทผมเคย
วาดหวงไวสำาหรบชวต ผมเตบโตมาโดยตองการจะเปนตวละครใน
เรอง The New New Thing (สงใหมใหม) ของไมเคล ลอส (Michael
Lewis) เรองราวเกยวกบผยงใหญในซลคอนวลเลยอยางจม คลารก
(Jim Clark) และมารค แอนเดรสเซน (Marc Andreessen) แตผม
กลบเพงเดนเขาสสงทผมคดวาจะเปน Liar’s Poker (เกมโปกเกอร
ของคนโกหก)
หลงจากไมกเดอนในลอนดอน และชวงเวลาไมนานใน
ซานฟรานซสโก ผมกถกยายมาประจำาทโตะหนของตลาดเกดใหมท
นวยอรกในป 2008 ผมเปนนายหนาคาหนซงขายหนบรษทในตลาด
กำาลงพฒนาใหกบนกลงทนสถาบนรายใหญอยางกองทนบำานาญ
กองทนรวม และเฮดจฟนดทบรหารสนทรพยนบพนลานดอลลาร
ผมทำางานอยางขยนขนแขง แตลกๆ แลวผมคดวาผมคงจะอยไมนานนก
22 Coined เงนเปลยนโลก
ภาพสงมชวตพนเมอง อยางนกกนปล ไกปาชวา ดอกซอนกลน ดอก
เฟองฟา ในกรณน เงนไมไดเปนเพยงสญลกษณของมลคา แตยงเปน
สญลกษณของสงทมคณคาตอสงคมอนโดนเซย อยางพนธพชพนธ
สตวพนเมอง ตราสญลกษณและคำาขวญของชาต หรอประธานาธบด
ผกอตงประเทศ บนธนบตรรเปยหบางฉบบจะมตราแผนดนของ
อนโดนเซย คอตราพญาครฑปญจศล (Garuda Pancasila) เปนภาพ
นกอนทรเกยวแถบรบบน จรงๆ แลว ครฑคอสญลกษณของพระวษณ
เทพเจาในศาสนาฮนด เปนภาพทประหลาดเมออยบนธนบตรของ
ประเทศซงมประชากรชาวมสลมมากทสดในโลก แตสญลกษณนก
เผยใหเหนถงหนาหนงของประวตศาสตรทางวฒนธรรมของอนโดนเซย
และการทศาสนาฮนดไดเผยแพรมายงประเทศหมเกาะแหงนใน
ครสตศตวรรษทสอง ความจรงแลวสญลกษณนสามารถสบยอนกลบ
ไปถงตำานานของนกอนทรและงทพบในเมโสโปเตเมยโบราณในชวง
สามรอยปกอนครสตกาล มนเปนสญลกษณทแพรกระจายไปทว
ภมภาคตางๆ และวฒนธรรมจำานวนมากไดรบเอาไวในชวงหลาย
พนปทผานมา ตวอยางเชน ดานหลงของธนบตรหนงดอลลารสหรฐ
มรปตราประทบของสหรฐอเมรกา (Great Seal) ซงมนกอนทรอย
ตรงกลาง ปากคาบรบบนทดเหมอนง สญลกษณบนเงนคอฟอสซล
ทางวฒนธรรมทเชอมโยงไปยงอดตของเรา สงเหลานจะเปนปายบอก
ทางใหแกอนาคตของเรา เปนเครองเตอนใจถงคณธรรมทพลเมอง
ควรจะยดถอ
ผมไมเคยตองการทำางานกบธนาคารเพอการลงทน ความจรง
แลว ผมรองไหในวนแรกทไปทำางาน หลงจากจบปรญญาโทจาก
ลอนดอน ผมยายไปเมองมงกาลอร ประเทศอนเดย เพอเรมตนบรษท
ดานการศกษาออนไลนกบเพอน พวกเราเงนหมด ผมจงสมครเปน
คาบร เซหกล 23
นกเขยนรหสคอมพวเตอรทธนาคารเพอการลงทนในลอนดอน เพอ
หาเงนมาเปนคาใชจายตางๆ ของเรา ผมไดรบขอเสนอจากสองแหง
คอ เลหแมน บราเธอร และเจ.พ. มอรแกน ผมกอยากจะพดวาผม
เลอกเจ.พ. มอรแกนดวยการคาดการณอนนาทงของผมและการ
พจารณาอยางรอบคอบถงความสำาคญทางประวตศาสตรของบรษท
งบดลทมนคง และการบรหารอนชาญฉลาด แตจรงๆ แลวผม
ตดสนใจโดยดจากทตงของสำานกงาน สำานกงานเจ.พ. มอรแกนตงอย
ใจกลางกรงลอนดอน สวนเลหแมนตงอยในคานารวารฟ ยานการเงนทาง
ตะวนออกของลอนดอน และผมกไมตองการนงรถไฟใตดน
ในวนแรก ผมกตระหนกวาผมกำาลงทำางานทธนาคาร การ
ทำางานธนาคารไมไดมอะไรเสยหาย แตมนแคไมใชสงทผมตองการ
ผมตองสวมเสอคอปกแขงและเขยน “ดวยความนบถอ” ลงทายอเมล
ผมจะตองเรยนรวธการใชศพทการเงนและบรหารผบรหารของผม
ทกอยางชางมความเปนบรษทเหลอเกน แตกตางจากสงทผมเคย
วาดหวงไวสำาหรบชวต ผมเตบโตมาโดยตองการจะเปนตวละครใน
เรอง The New New Thing (สงใหมใหม) ของไมเคล ลอส (Michael
Lewis) เรองราวเกยวกบผยงใหญในซลคอนวลเลยอยางจม คลารก
(Jim Clark) และมารค แอนเดรสเซน (Marc Andreessen) แตผม
กลบเพงเดนเขาสสงทผมคดวาจะเปน Liar’s Poker (เกมโปกเกอร
ของคนโกหก)
หลงจากไมกเดอนในลอนดอน และชวงเวลาไมนานใน
ซานฟรานซสโก ผมกถกยายมาประจำาทโตะหนของตลาดเกดใหมท
นวยอรกในป 2008 ผมเปนนายหนาคาหนซงขายหนบรษทในตลาด
กำาลงพฒนาใหกบนกลงทนสถาบนรายใหญอยางกองทนบำานาญ
กองทนรวม และเฮดจฟนดทบรหารสนทรพยนบพนลานดอลลาร
ผมทำางานอยางขยนขนแขง แตลกๆ แลวผมคดวาผมคงจะอยไมนานนก
22 Coined เงนเปลยนโลก
ภาพสงมชวตพนเมอง อยางนกกนปล ไกปาชวา ดอกซอนกลน ดอก
เฟองฟา ในกรณน เงนไมไดเปนเพยงสญลกษณของมลคา แตยงเปน
สญลกษณของสงทมคณคาตอสงคมอนโดนเซย อยางพนธพชพนธ
สตวพนเมอง ตราสญลกษณและคำาขวญของชาต หรอประธานาธบด
ผกอตงประเทศ บนธนบตรรเปยหบางฉบบจะมตราแผนดนของ
อนโดนเซย คอตราพญาครฑปญจศล (Garuda Pancasila) เปนภาพ
นกอนทรเกยวแถบรบบน จรงๆ แลว ครฑคอสญลกษณของพระวษณ
เทพเจาในศาสนาฮนด เปนภาพทประหลาดเมออยบนธนบตรของ
ประเทศซงมประชากรชาวมสลมมากทสดในโลก แตสญลกษณนก
เผยใหเหนถงหนาหนงของประวตศาสตรทางวฒนธรรมของอนโดนเซย
และการทศาสนาฮนดไดเผยแพรมายงประเทศหมเกาะแหงนใน
ครสตศตวรรษทสอง ความจรงแลวสญลกษณนสามารถสบยอนกลบ
ไปถงตำานานของนกอนทรและงทพบในเมโสโปเตเมยโบราณในชวง
สามรอยปกอนครสตกาล มนเปนสญลกษณทแพรกระจายไปทว
ภมภาคตางๆ และวฒนธรรมจำานวนมากไดรบเอาไวในชวงหลาย
พนปทผานมา ตวอยางเชน ดานหลงของธนบตรหนงดอลลารสหรฐ
มรปตราประทบของสหรฐอเมรกา (Great Seal) ซงมนกอนทรอย
ตรงกลาง ปากคาบรบบนทดเหมอนง สญลกษณบนเงนคอฟอสซล
ทางวฒนธรรมทเชอมโยงไปยงอดตของเรา สงเหลานจะเปนปายบอก
ทางใหแกอนาคตของเรา เปนเครองเตอนใจถงคณธรรมทพลเมอง
ควรจะยดถอ
ผมไมเคยตองการทำางานกบธนาคารเพอการลงทน ความจรง
แลว ผมรองไหในวนแรกทไปทำางาน หลงจากจบปรญญาโทจาก
ลอนดอน ผมยายไปเมองมงกาลอร ประเทศอนเดย เพอเรมตนบรษท
ดานการศกษาออนไลนกบเพอน พวกเราเงนหมด ผมจงสมครเปน
คาบร เซหกล 25
ในชวงทศวรรษ 1630 จนถงวกฤตดอทคอมในชวงเปลยนผานเขา
สศตวรรษทยสบเอด ผมอานงานเขยนประวตศาสตรอยาง Manias,
Panics, and Crashes (ความคลง ความตนตระหนก และการ
ลมสลาย) ของชารลส คนเดลเบอรเกอร (Charles Kindleberger)
และโรเบรต อาลเบอร (Robert Aliber) และเรอง When Genius
Failed (เมออจฉรยะลมเหลว) ของโรเจอร โลเวนสไตน (Roger
Lowenstein) หนงสอในยคกอนเหลานทำาใหผมยงมความสนใจใน
ประวตศาสตรของเศรษฐกจ และชกนำาผมมาสงานเขยนของนกปรชญา
ทางเศรษฐศาสตรอกครง ไดแก อดม สมธ (Adam Smith), เดวด
รคารโด (David Ricardo), จอหน สจวต มลล (John Stuart Mill),
คารล มารกซ (Karl Marx), จอหน เมยนารด เคนส (John Maynard
Keynes), ฟรดรช ฮาเยก (Friedrich Hayek), เมอรเรย รอธบารด
(Murray Rothbard) และมลตน ฟรดแมน (Milton Friedman)
เมอรวมกนแลว ผมอานหนงสอนบรอยๆ เลมเพอคนหาคำาตอบ
ยงผมอานมากเทาไหร ผมกยงตองการรมากขน
การสบสาวเขาสวกฤตการเงนกระตกใหผมถามคำาถามทกวาง
ยงขน เพราะอะไรเราจงไมสามารถควบคมจดการเงนได มอะไรบาง
อยางเกยวกบเงนททำาใหพวกเรามพฤตกรรมทประหลาดและไรเหตผล
ผมมองหาคำาตอบในขอเขยนของนกเศรษฐศาสตรพฤตกรรมอยาง
แดเนยล คาหเนแมน (Daniel Kahneman), อามอส เวรฟสก (Amos
Tversky) และรชารด ทาเลอร (Richard Thaler) ซงไดศกษาจตวทยา
ของคนเมอพวกเขาตดสนใจทางเศรษฐกจ การวจยของพวกเขานำา
ผมไปสนกเศรษฐศาสตรเชงประสาทอยางไบรอน คนตสน (Brian
Knutson) และพอล กลมเชอร (Paul Glimcher) ผซงศกษาและ
ตความผลการสแกนสมองของผคนในขณะทพวกเขาตดสนใจทางการ
เงน เนองจากการตดสนใจทงหมด รวมถงการตดสนใจทางการเงน
24 Coined เงนเปลยนโลก
แตแลวโลกกเรมสนสะเทอน ขอแรกคอ สำานกงานของ
เจ.พ. มอรแกนในนวยอรกตงอยเหนอสถานแกรนดเซนทรล ดงนน
คณจงรสกไดถงความสนสะเทอนเมอรถไฟแลนเขามา และขอสอง
เลหแมน บราเธอรลม (เชนเดยวกบบรษทอนเดยของผม) และวกฤต
การเงนครงใหญกำาลงจะมาถง ผมมตำาแหนงเฉพาะตว ผมมโตะใน
แถวหนงบนชนการซอขายในตกของธนาคารทกำาลงอยทามกลาง
วกฤต ผมไมไดแคมทนงอยขางสนาม ผมอยในเกม ตอนนนเองผม
ไดตระหนกเชนเดยวกบตอนนวา ผมเปนสวนหนงของประวตศาสตร
ผมตดสนใจทจะอย (และไมถกไลออก)
เนองจากใหมตอตลาดโลก ผมมปญหาในการตดตามขาวสาร
ทเตมไปดวยตวอกษร AIG, AAA, CDS, TARP, VOL, ZIRP
ผมสรางแฟม “SGO” หรอ “Shit Going On” (หายนะทกำาลงเกด)
บนแลปทอปเพอเกบเรองราวทผมจะอานในชวงสดสปดาห ผมรสก
ตกใจกบความเสยหายทวกฤตการเงนไดกอใหเกดขน และเปนเรอง
ยากลำาบากทผมจะทำาความเขาใจวาสงนเกดขนมาตงแตแรกไดอยางไร
ผมนงรถไฟสาย 6 และมองเหนผชายรองไหขณะถอกลองกระดาษใส
อปกรณสำานกงาน ผมจำาไดวาผมดโทรทศนและมองเหนความทกขใน
ดวงตาของชาวอเมรกนผสญเสยบานของพวกเขา เจดปผานมาและใน
ฐานะรองประธานในปจจบน ผมยงคงคนหาความหมายของสงตางๆ
เหลานน
ผมสรางโครงการสวนตวเพอเรยนรเกยวกบวกฤตการเงนและ
รากเหงาสาเหตของสงน ผมเรมตนการเดนทางผจญภยทใชเวลา
หลายปและใหผลลพธออกมาเปนหนงสอเลมน ผมเรมตนโดยอาน
หนงสอเกยวกบวกฤตการเงนและไดเรยนรอยางรวดเรววาในทาง
ประวตศาสตรแลว ความลมเหลวเปนสวนหนงของระบบการเงน
พอๆ กบการเตบโต ตงแตความคลงทวลปทสงผลตอเนเธอรแลนด
คาบร เซหกล 25
ในชวงทศวรรษ 1630 จนถงวกฤตดอทคอมในชวงเปลยนผานเขา
สศตวรรษทยสบเอด ผมอานงานเขยนประวตศาสตรอยาง Manias,
Panics, and Crashes (ความคลง ความตนตระหนก และการ
ลมสลาย) ของชารลส คนเดลเบอรเกอร (Charles Kindleberger)
และโรเบรต อาลเบอร (Robert Aliber) และเรอง When Genius
Failed (เมออจฉรยะลมเหลว) ของโรเจอร โลเวนสไตน (Roger
Lowenstein) หนงสอในยคกอนเหลานทำาใหผมยงมความสนใจใน
ประวตศาสตรของเศรษฐกจ และชกนำาผมมาสงานเขยนของนกปรชญา
ทางเศรษฐศาสตรอกครง ไดแก อดม สมธ (Adam Smith), เดวด
รคารโด (David Ricardo), จอหน สจวต มลล (John Stuart Mill),
คารล มารกซ (Karl Marx), จอหน เมยนารด เคนส (John Maynard
Keynes), ฟรดรช ฮาเยก (Friedrich Hayek), เมอรเรย รอธบารด
(Murray Rothbard) และมลตน ฟรดแมน (Milton Friedman)
เมอรวมกนแลว ผมอานหนงสอนบรอยๆ เลมเพอคนหาคำาตอบ
ยงผมอานมากเทาไหร ผมกยงตองการรมากขน
การสบสาวเขาสวกฤตการเงนกระตกใหผมถามคำาถามทกวาง
ยงขน เพราะอะไรเราจงไมสามารถควบคมจดการเงนได มอะไรบาง
อยางเกยวกบเงนททำาใหพวกเรามพฤตกรรมทประหลาดและไรเหตผล
ผมมองหาคำาตอบในขอเขยนของนกเศรษฐศาสตรพฤตกรรมอยาง
แดเนยล คาหเนแมน (Daniel Kahneman), อามอส เวรฟสก (Amos
Tversky) และรชารด ทาเลอร (Richard Thaler) ซงไดศกษาจตวทยา
ของคนเมอพวกเขาตดสนใจทางเศรษฐกจ การวจยของพวกเขานำา
ผมไปสนกเศรษฐศาสตรเชงประสาทอยางไบรอน คนตสน (Brian
Knutson) และพอล กลมเชอร (Paul Glimcher) ผซงศกษาและ
ตความผลการสแกนสมองของผคนในขณะทพวกเขาตดสนใจทางการ
เงน เนองจากการตดสนใจทงหมด รวมถงการตดสนใจทางการเงน
24 Coined เงนเปลยนโลก
แตแลวโลกกเรมสนสะเทอน ขอแรกคอ สำานกงานของ
เจ.พ. มอรแกนในนวยอรกตงอยเหนอสถานแกรนดเซนทรล ดงนน
คณจงรสกไดถงความสนสะเทอนเมอรถไฟแลนเขามา และขอสอง
เลหแมน บราเธอรลม (เชนเดยวกบบรษทอนเดยของผม) และวกฤต
การเงนครงใหญกำาลงจะมาถง ผมมตำาแหนงเฉพาะตว ผมมโตะใน
แถวหนงบนชนการซอขายในตกของธนาคารทกำาลงอยทามกลาง
วกฤต ผมไมไดแคมทนงอยขางสนาม ผมอยในเกม ตอนนนเองผม
ไดตระหนกเชนเดยวกบตอนนวา ผมเปนสวนหนงของประวตศาสตร
ผมตดสนใจทจะอย (และไมถกไลออก)
เนองจากใหมตอตลาดโลก ผมมปญหาในการตดตามขาวสาร
ทเตมไปดวยตวอกษร AIG, AAA, CDS, TARP, VOL, ZIRP
ผมสรางแฟม “SGO” หรอ “Shit Going On” (หายนะทกำาลงเกด)
บนแลปทอปเพอเกบเรองราวทผมจะอานในชวงสดสปดาห ผมรสก
ตกใจกบความเสยหายทวกฤตการเงนไดกอใหเกดขน และเปนเรอง
ยากลำาบากทผมจะทำาความเขาใจวาสงนเกดขนมาตงแตแรกไดอยางไร
ผมนงรถไฟสาย 6 และมองเหนผชายรองไหขณะถอกลองกระดาษใส
อปกรณสำานกงาน ผมจำาไดวาผมดโทรทศนและมองเหนความทกขใน
ดวงตาของชาวอเมรกนผสญเสยบานของพวกเขา เจดปผานมาและใน
ฐานะรองประธานในปจจบน ผมยงคงคนหาความหมายของสงตางๆ
เหลานน
ผมสรางโครงการสวนตวเพอเรยนรเกยวกบวกฤตการเงนและ
รากเหงาสาเหตของสงน ผมเรมตนการเดนทางผจญภยทใชเวลา
หลายปและใหผลลพธออกมาเปนหนงสอเลมน ผมเรมตนโดยอาน
หนงสอเกยวกบวกฤตการเงนและไดเรยนรอยางรวดเรววาในทาง
ประวตศาสตรแลว ความลมเหลวเปนสวนหนงของระบบการเงน
พอๆ กบการเตบโต ตงแตความคลงทวลปทสงผลตอเนเธอรแลนด
คาบร เซหกล 27
ความจำาเปนของเงน และชวงความถทหลากหลายของเงน ได
นำาผมไปสคำาถามทกวางยงขนไปอก เพราะเหตใดเงนจงทำาใหโลกน
หมนไป ความหมกมนเรองเงนของผม ซงไมใชการหาเงน แตเปนการ
ทำาความเขาใจเงน มคำาถามนครอบเอาไว คำาถามนคอใจความสำาคญ
ของหนงสอเลมน
คำาจำากดความดงเดมของเงนกคอ สอในการแลกเปลยน
หนวยของบญช และทเกบมลคา เปนไปไดวามทมาจากขอเขยนของ
นกเศรษฐศาสตร วลเลยม สแตนลย เจวอนส (William Stanley
Jevons) ในป 1875 “Money and the Mechanism of Exchange”
(เงนและกลไกในการแลกเปลยน) คำาจำากดความนไดอธบายหนาททาง
เศรษฐกจของเงนไวพอสมควร ในระหวางทผมนงแทกซ รเปยหทำาหนาท
เปนสอในการแลกเปลยน สงของมคาทถกเปลยนมอ เงนยงเปนหนวย
บญชของอนโดนเซย เพราะใหมาตรวดทเปนมาตรฐานสำาหรบบรการ
ทมอบให ซงในกรณนคอการเดนทางดวยแทกซ เราไมไดถกเถยงกน
วาเงน 10,000 รเปยหมคาเทาไหร เงนยงทำาหนาทเปนทเกบมลคา
ซงผมสามารถเกบเอาไวในกระเปาสตางคของผมไดและนำาออกมา
ใชหลงจากนหลายชวโมง สปดาห หรอเปนป และโดยคราวๆ แลว
มนกจะมมลคาคงเดม (เมอไมพจารณาเงนเฟอและพฒนาการอนๆ
ทมผลกระทบตอมลคาของเงนเมอเวลาผานไป)
แตกเชนเดยวกบทประสบการณการนงแทกซของผมแสดงให
เหน เงนไมไดมเฉพาะบทบาททางเศรษฐกจ และคำาจำากดความแบบ
เดมกดจะมขอจำากด เพราะไมไดกลาวถงวธการอนๆ อกมากมายท
เราจะตความเงนได
มมมองทกวางขนนำามาซงคำาจำากดความทกวางขน ผมให
ความหมายกบเงนวาเปนสญลกษณของคณคา สญลกษณทใชเพอ
26 Coined เงนเปลยนโลก
ดวย ตางเกดขนในสมอง ผมจงคนลงไปในงานวจยของนกเศรษฐศาสตร
เชงววฒนาการอยางไฮม โอเฟก (Haim Ofek) ผซงศกษาวธการท
สมองไดพฒนาผานชวงเวลานบพนๆ ป และศกษาวาเงนตราเปน
ผลลพธของกระบวนการววฒนาการหรอไม การคนหาเพอลงลกสง
ผลเปนความกวางขวาง ผมรสกตนตาตนใจมากขนกบวธการมากมาย
ทเราจะทำาความเขาใจเงนได
เหนไดชดวาการมงเนนทวกฤตการเงนอยางเดยว หรอพจารณา
เงนผานเลนสทางเศรษฐศาสตรแบบดงเดมจะทำาใหเรามองเหน
ความหมายของเงนตราทมตอเราในดานตางๆ ทงหมดไดไมถกตอง
นก นอกจากนนโลกกไมไดตองการหนงสอเกยวกบวกฤตการเงนป
2008 เพมอกเลม
เงนกเหมอนกบโนตดนตร ในโนตหนงตว มโนตตวอนๆ
ทกำาลงสนสะเทอนอยในคลนความถอน เพยงแตเราไมไดยน เชน
เดยวกนเงน มอะไรมากกวาทเราจะมองเหนไดในทแรก ยกตวอยาง
เชน เงนจำานวน 2,500 ดอลลาร มความหมายแตกตางออกไปหาก
นำาไปใชเปนรายได รายรบ ภาษ การปลน สนบน เงนทกนเอาไว หรอ
คาธรรมเนยมการบรการทางวชาชพ แมจะเปนเงนจำานวนเดยวกน
ไมวาใครคนหนงจะเกบเงนจำานวน 2,500 ดอลลารเอาไว หรอ
บรจาคใหสภากาชาด กอาจจะเผยใหเหนไดถงคณคา คณลกษณะ
และแมแตความเชอทางศาสนาของคนคนนน เมอพดวาคนคนหนง
จายเงน 250 ดอลลารใหแกแมยายของเขาเพอเปนคาใชจายในการ
ทเธอเตรยมอาหารคำาวนขอบคณพระเจา หากนเปนพฤตกรรมท
ยอมรบได สงนกจะใหความรในเชงมานษยวทยาเกยวกบสงคมนนๆ
เอง บรรทดฐานของตลาดไดเขามาแทนทบรรทดฐานในพนทของ
ครอบครว ในกรณน เงนไดเปลยนแปลงบรรทดฐานทางสงคม และ
ปรบเปลยนพฤตกรรมของมนษย
คาบร เซหกล 27
ความจำาเปนของเงน และชวงความถทหลากหลายของเงน ได
นำาผมไปสคำาถามทกวางยงขนไปอก เพราะเหตใดเงนจงทำาใหโลกน
หมนไป ความหมกมนเรองเงนของผม ซงไมใชการหาเงน แตเปนการ
ทำาความเขาใจเงน มคำาถามนครอบเอาไว คำาถามนคอใจความสำาคญ
ของหนงสอเลมน
คำาจำากดความดงเดมของเงนกคอ สอในการแลกเปลยน
หนวยของบญช และทเกบมลคา เปนไปไดวามทมาจากขอเขยนของ
นกเศรษฐศาสตร วลเลยม สแตนลย เจวอนส (William Stanley
Jevons) ในป 1875 “Money and the Mechanism of Exchange”
(เงนและกลไกในการแลกเปลยน) คำาจำากดความนไดอธบายหนาททาง
เศรษฐกจของเงนไวพอสมควร ในระหวางทผมนงแทกซ รเปยหทำาหนาท
เปนสอในการแลกเปลยน สงของมคาทถกเปลยนมอ เงนยงเปนหนวย
บญชของอนโดนเซย เพราะใหมาตรวดทเปนมาตรฐานสำาหรบบรการ
ทมอบให ซงในกรณนคอการเดนทางดวยแทกซ เราไมไดถกเถยงกน
วาเงน 10,000 รเปยหมคาเทาไหร เงนยงทำาหนาทเปนทเกบมลคา
ซงผมสามารถเกบเอาไวในกระเปาสตางคของผมไดและนำาออกมา
ใชหลงจากนหลายชวโมง สปดาห หรอเปนป และโดยคราวๆ แลว
มนกจะมมลคาคงเดม (เมอไมพจารณาเงนเฟอและพฒนาการอนๆ
ทมผลกระทบตอมลคาของเงนเมอเวลาผานไป)
แตกเชนเดยวกบทประสบการณการนงแทกซของผมแสดงให
เหน เงนไมไดมเฉพาะบทบาททางเศรษฐกจ และคำาจำากดความแบบ
เดมกดจะมขอจำากด เพราะไมไดกลาวถงวธการอนๆ อกมากมายท
เราจะตความเงนได
มมมองทกวางขนนำามาซงคำาจำากดความทกวางขน ผมให
ความหมายกบเงนวาเปนสญลกษณของคณคา สญลกษณทใชเพอ
26 Coined เงนเปลยนโลก
ดวย ตางเกดขนในสมอง ผมจงคนลงไปในงานวจยของนกเศรษฐศาสตร
เชงววฒนาการอยางไฮม โอเฟก (Haim Ofek) ผซงศกษาวธการท
สมองไดพฒนาผานชวงเวลานบพนๆ ป และศกษาวาเงนตราเปน
ผลลพธของกระบวนการววฒนาการหรอไม การคนหาเพอลงลกสง
ผลเปนความกวางขวาง ผมรสกตนตาตนใจมากขนกบวธการมากมาย
ทเราจะทำาความเขาใจเงนได
เหนไดชดวาการมงเนนทวกฤตการเงนอยางเดยว หรอพจารณา
เงนผานเลนสทางเศรษฐศาสตรแบบดงเดมจะทำาใหเรามองเหน
ความหมายของเงนตราทมตอเราในดานตางๆ ทงหมดไดไมถกตอง
นก นอกจากนนโลกกไมไดตองการหนงสอเกยวกบวกฤตการเงนป
2008 เพมอกเลม
เงนกเหมอนกบโนตดนตร ในโนตหนงตว มโนตตวอนๆ
ทกำาลงสนสะเทอนอยในคลนความถอน เพยงแตเราไมไดยน เชน
เดยวกนเงน มอะไรมากกวาทเราจะมองเหนไดในทแรก ยกตวอยาง
เชน เงนจำานวน 2,500 ดอลลาร มความหมายแตกตางออกไปหาก
นำาไปใชเปนรายได รายรบ ภาษ การปลน สนบน เงนทกนเอาไว หรอ
คาธรรมเนยมการบรการทางวชาชพ แมจะเปนเงนจำานวนเดยวกน
ไมวาใครคนหนงจะเกบเงนจำานวน 2,500 ดอลลารเอาไว หรอ
บรจาคใหสภากาชาด กอาจจะเผยใหเหนไดถงคณคา คณลกษณะ
และแมแตความเชอทางศาสนาของคนคนนน เมอพดวาคนคนหนง
จายเงน 250 ดอลลารใหแกแมยายของเขาเพอเปนคาใชจายในการ
ทเธอเตรยมอาหารคำาวนขอบคณพระเจา หากนเปนพฤตกรรมท
ยอมรบได สงนกจะใหความรในเชงมานษยวทยาเกยวกบสงคมนนๆ
เอง บรรทดฐานของตลาดไดเขามาแทนทบรรทดฐานในพนทของ
ครอบครว ในกรณน เงนไดเปลยนแปลงบรรทดฐานทางสงคม และ
ปรบเปลยนพฤตกรรมของมนษย
คาบร เซหกล 29
มาก การจดการกบเงนเปนประเดนหลกในคำาสอนทางศาสนาจำานวน
มาก ในพระธรรมมทธวแปดในสบบท กลาวถงเงนหรอความมงคงใน
รปแบบใดรปแบบหนง การทเงนมสวนกอรางความเชอทางศาสนา
และกระตนวงจรระบบประสาทของเรา แสดงใหเหนถงพลงของเงน
ทมพลวตและมอยทกหนแหงในชวตของเรา เงนกาวเขามาสเกอบ
ทกสวนของชวตเราตงแตการเกด การมอบของขวญใหแกทารกเกด
ใหม ไปจนถงการตาย การรบมรดก จนถงภายภาคหนา การซอความ
เมตตาเพอชวยจตวญญาณ
ผมใหความหมายแกเงนดวยหวเรองรอง ชวตอนรมรวยของเงน
และประวตศาสตรของเงนตรากบมนษยชาต เพอเนนถงอทธพลของ
เงน ผมยงสรางภาพทางชววทยาเพอใชเปนโครงเรองในการจดลำาดบ
ขอเขยนนดวย หนงสอเลมน ชวตของเงนชนนไดรบการแบงเปนสาม
สวนคอ จตใจ รางกาย และจตวญญาณ
ในสวนของจตใจ ผมตงคำาถามวา “ทำาไม” ซงกคอ ทำาไม
เราจงใชเงน ผมตอบคำาถามนโดยใชวชาชววทยา จตวทยา และ
มานษยวทยา ในบทท 1 ผมเดนทางไปยงหมเกาะกาลาปากอสเพอ
คนหาตนกำาเนดของการแลกเปลยน เปนสถานทแปลกประหลาด
ในการเรมตน แตกอนทจะพนจพเคราะหเกยวกบเงน เราจะตอง
เขาใจถงธรรมชาตของการแลกเปลยน บนเกาะเหลาน ผมพบกบ
นกวทยาศาสตรซงสอนผมเกยวกบกระบวนการววฒนาการทาง
ชววทยา และการแลกเปลยนนนเปนพนฐานของชวตบนดาวเคราะห
ดวงนไดอยางไร ผมสรปรวบยอดจนถงระดบหนวยของเซลลเพอ
ทำาความเขาใจวา ทำาไมสงมชวตจงแลกเปลยนซงกนและกน และ
เขาสความสมพนธแบบพงพาอาศยกน ซงปกตกเพอใหไดรบอาหาร
และทรพยากรเพอการมชวตรอด ในโลกธรรมชาต พลงงานทำาหนาท
แบบเดยวกบเงน แตในโลกมนษย เงนยงเปนเงนตราแลกเปลยนหลก
28 Coined เงนเปลยนโลก
แสดงถงสงอน มนคอภาวะนามธรรมของสงทมนเปนตวแทน คณคาคอ
ความสำาคญหรอมลคาของอะไรบางอยาง ดงนนเงนจงเปนสญลกษณ
ของบางสงทมมลคาและมความสำาคญ
คำาจำากดความทเรยบงายแตกวางขวางนไมใชสงใหม แตมนชวย
ใหเราขามผานการมองเงนเปนเพยงแคเครองมอทางการเงนอยางเดยว
มนชวยใหเราฟงเสยงในชวงความถอนหลากหลายของเงน และตกรอบ
หวขอตางๆ ทมาปะตดปะตอรวมกนในหนงสอเลมน นอกเหนอจาก
การมองเงนผานเลนสกลองคาไลโดสโคปในหนงสอเลมนแลว เรายง
สามารถทำาความเขาใจเงนในฐานะสญลกษณของคณคา แตละบทจะ
เผยใหเหนเงนผานปรซมของมมมองเชงวเคราะหทแตกตางกนเพอจะ
มองหวขอเดยวกนในแงมมใหม และนนคอเปาหมายของหนงสอเลม
น เพอสรางแนวทางอนหลากหลายเมอครนคดถงเรองเงน
หนงในวธการเหลานกคอ การมองเงนวามชวต เงนมชวต นอน
หลบ หายใจ ปรบตว นนเปนเพราะมนษยอยางเราเปลยนแปลงอย
เสมอ นบตงแตมการสรางเงนขนมา เราไดปรบเปลยนเงนเพอให
ตรงกบความตองการของเราไดดยงขน จากโลหะมคามาสพลาสตก
แตในขณะทเราคดวาเราเปนผกำาหนดรปแบบของเงน เงนกไดกอรป
กอรางพวกเราดวยเชนกน การนำาไฟฟาของผวหนงของเราเพมขนเมอ
คดถงเงน สมองของเราบนทกเงนเอาไวในฐานะตวกระตน ถงขนาด
ทการสแกนสมองของคนทกำาลงจะไดรบโคเคนใหผลไมแตกตางจาก
คนทกำาลงจะไดรบเงน เงนทำากบเราเหมอนกบทพาฟลอฟ (Pavlov)
ทำากบสนขของเขา นนคอความคาดหวงวาจะไดรบการกระตนและ
สรางเงอนไขใหกบสมอง
นกวชาการบางคนเสนอวา เงนอาจจะนำาไปสการสรางหรอ
แพรกระจายของศาสนา เมอเงนเหรยญผลตขนในกรซ อนเดย และ
จน ผนำาอยางพทากอรส พระพทธเจา และขงจอ กมผตดตามจำานวน
คาบร เซหกล 29
มาก การจดการกบเงนเปนประเดนหลกในคำาสอนทางศาสนาจำานวน
มาก ในพระธรรมมทธวแปดในสบบท กลาวถงเงนหรอความมงคงใน
รปแบบใดรปแบบหนง การทเงนมสวนกอรางความเชอทางศาสนา
และกระตนวงจรระบบประสาทของเรา แสดงใหเหนถงพลงของเงน
ทมพลวตและมอยทกหนแหงในชวตของเรา เงนกาวเขามาสเกอบ
ทกสวนของชวตเราตงแตการเกด การมอบของขวญใหแกทารกเกด
ใหม ไปจนถงการตาย การรบมรดก จนถงภายภาคหนา การซอความ
เมตตาเพอชวยจตวญญาณ
ผมใหความหมายแกเงนดวยหวเรองรอง ชวตอนรมรวยของเงน
และประวตศาสตรของเงนตรากบมนษยชาต เพอเนนถงอทธพลของ
เงน ผมยงสรางภาพทางชววทยาเพอใชเปนโครงเรองในการจดลำาดบ
ขอเขยนนดวย หนงสอเลมน ชวตของเงนชนนไดรบการแบงเปนสาม
สวนคอ จตใจ รางกาย และจตวญญาณ
ในสวนของจตใจ ผมตงคำาถามวา “ทำาไม” ซงกคอ ทำาไม
เราจงใชเงน ผมตอบคำาถามนโดยใชวชาชววทยา จตวทยา และ
มานษยวทยา ในบทท 1 ผมเดนทางไปยงหมเกาะกาลาปากอสเพอ
คนหาตนกำาเนดของการแลกเปลยน เปนสถานทแปลกประหลาด
ในการเรมตน แตกอนทจะพนจพเคราะหเกยวกบเงน เราจะตอง
เขาใจถงธรรมชาตของการแลกเปลยน บนเกาะเหลาน ผมพบกบ
นกวทยาศาสตรซงสอนผมเกยวกบกระบวนการววฒนาการทาง
ชววทยา และการแลกเปลยนนนเปนพนฐานของชวตบนดาวเคราะห
ดวงนไดอยางไร ผมสรปรวบยอดจนถงระดบหนวยของเซลลเพอ
ทำาความเขาใจวา ทำาไมสงมชวตจงแลกเปลยนซงกนและกน และ
เขาสความสมพนธแบบพงพาอาศยกน ซงปกตกเพอใหไดรบอาหาร
และทรพยากรเพอการมชวตรอด ในโลกธรรมชาต พลงงานทำาหนาท
แบบเดยวกบเงน แตในโลกมนษย เงนยงเปนเงนตราแลกเปลยนหลก
28 Coined เงนเปลยนโลก
แสดงถงสงอน มนคอภาวะนามธรรมของสงทมนเปนตวแทน คณคาคอ
ความสำาคญหรอมลคาของอะไรบางอยาง ดงนนเงนจงเปนสญลกษณ
ของบางสงทมมลคาและมความสำาคญ
คำาจำากดความทเรยบงายแตกวางขวางนไมใชสงใหม แตมนชวย
ใหเราขามผานการมองเงนเปนเพยงแคเครองมอทางการเงนอยางเดยว
มนชวยใหเราฟงเสยงในชวงความถอนหลากหลายของเงน และตกรอบ
หวขอตางๆ ทมาปะตดปะตอรวมกนในหนงสอเลมน นอกเหนอจาก
การมองเงนผานเลนสกลองคาไลโดสโคปในหนงสอเลมนแลว เรายง
สามารถทำาความเขาใจเงนในฐานะสญลกษณของคณคา แตละบทจะ
เผยใหเหนเงนผานปรซมของมมมองเชงวเคราะหทแตกตางกนเพอจะ
มองหวขอเดยวกนในแงมมใหม และนนคอเปาหมายของหนงสอเลม
น เพอสรางแนวทางอนหลากหลายเมอครนคดถงเรองเงน
หนงในวธการเหลานกคอ การมองเงนวามชวต เงนมชวต นอน
หลบ หายใจ ปรบตว นนเปนเพราะมนษยอยางเราเปลยนแปลงอย
เสมอ นบตงแตมการสรางเงนขนมา เราไดปรบเปลยนเงนเพอให
ตรงกบความตองการของเราไดดยงขน จากโลหะมคามาสพลาสตก
แตในขณะทเราคดวาเราเปนผกำาหนดรปแบบของเงน เงนกไดกอรป
กอรางพวกเราดวยเชนกน การนำาไฟฟาของผวหนงของเราเพมขนเมอ
คดถงเงน สมองของเราบนทกเงนเอาไวในฐานะตวกระตน ถงขนาด
ทการสแกนสมองของคนทกำาลงจะไดรบโคเคนใหผลไมแตกตางจาก
คนทกำาลงจะไดรบเงน เงนทำากบเราเหมอนกบทพาฟลอฟ (Pavlov)
ทำากบสนขของเขา นนคอความคาดหวงวาจะไดรบการกระตนและ
สรางเงอนไขใหกบสมอง
นกวชาการบางคนเสนอวา เงนอาจจะนำาไปสการสรางหรอ
แพรกระจายของศาสนา เมอเงนเหรยญผลตขนในกรซ อนเดย และ
จน ผนำาอยางพทากอรส พระพทธเจา และขงจอ กมผตดตามจำานวน
คาบร เซหกล 31
ในสวนของรางกาย ผมตงคำาถามวา “อะไร” เงนคออะไร
ผมตอบคำาถามนโดยมงเนนไปทรปรางทางกายภาพของเงนในชวง
เวลาตางๆ และอนาคตทอาจเปนไปไดของเงนอกดวย บทท 4 คอ
เรองราวของเงนแขงซงทำาจากโลหะมคา ผมไดเยยมชมหองนรภยเกบ
ทองคำาซงอยใตธนาคารกลางของสหรฐฯ ในกรงนวยอรก และไดเหน
วธการอนซบซอนทรฐบาลใชปกปองดแลโลหะสเหลอง ผมสบเสาะ
ตนกำาเนดของโลหะในฐานะเงนตงแตเมโสโปเตเมยโบราณไปจนถง
อยปตโบราณ ในชวงเวลาเจดรอยปกอนครสตกาล เงนเหรยญไดถก
ประดษฐขนในลเดย และแพรกระจายออกไปยงกรซและดนแดนแถบ
เมดเตอรเรเนยนในศตวรรษตอๆ มา ในสมยอาณาจกรโรมน เหรยญ
ถกเจอปนดวยโลหะมลคาตำาและถกจดการดวยเหตผลทางการเมอง
ในการเปลยนแปลงรปรางทางกายภาพของเงน คนยงไดพยายามจะ
กอรปสงคมและควบคมคนอนๆ
บทท 5 คอเรองราวของเงนออน ซงไมไดเชอมโยงกบโลหะ
ผมคนพบการใชเงนกระดาษในยคเรมแรกในประเทศจนเมอศตวรรษ
ทสบ ใชกนอยางแพรหลายโดยกบไลขานเพอรวมอาณาจกรของ
ตนในชวงศตวรรษทสบสาม แตเงนกระดาษเปนเพยงสวนหนงของ
ระบบเงนตรายคใหม ฝรงเศสในศตวรรษทสบแปดเปนตวอยางของ
การทเงนกระดาษสามารถกระตนเศรษฐกจทกำาลงถดถอย ระบบ
เงนตราของจอหน ลอวอาจจะดำารงอยเพยงสป แตกสามารถฟนคน
ทางการเงนได โดยสวนหนงตองขอบคณเงนออน ระบบการเงนสมย
ใหมพงพาเงนออน ดงนนผมจงสำารวจประวตศาสตรของดอลลาร
อยางสนๆ จนกระทงเลกผกโยงกบทองคำาในป 1971 และอธบาย
วาธนาคารกลางสหรฐและธนาคารตางๆ ทำางานรวมกนเพอสราง
เงนในวนนอยางไร
บทท 6 คอเรองราวของอนาคต สงทด สงทแย และสงท
30 Coined เงนเปลยนโลก
ในการจะจดการกบเงน มนษยตองคดในเชงสญลกษณได ดงนนผมจง
ตามรอยววฒนาการและการขยายตวของสมอง และวธการทรองรอย
แรกของการคดเชงสญลกษณถกคนพบจากภาพเขยนในถำาซงวาดขน
เมอหมนกวาปกอนหนาน
ในบทท 2 ผมเขาไปในสมอง เพอศกษาจตวทยาและประสาท
วทยาศาสตรของการตดสนใจทางการเงน จตใตสำานกทำางานอยาง
เงยบๆ อยภายใตพนผว และตดสนใจทางการเงนแมในขณะทเรา
คดวาเราไมไดทำา ตวอยางเชน สภาพอากาศมผลตอจำานวนเงนทคน
คนหนงใหทปบรกร ประเภทของเพลงทเปดในรานมอทธพลตอชนด
ของไวนทคนซอ และอาจมกระทงยนทกำาหนดใหบางคนมแนวโนมจะ
ตดสนใจทางการเงนทเสยงกวา ความหวงของเศรษฐศาสตรเชงประสาท
ความเกยวพนของประสาทวทยาศาสตรและเศรษฐศาสตร อาจจะบอก
เราไดมากกวาโมเดลทางเศรษฐศาสตรแบบเดมๆ เกยวกบพฤตกรรม
ของมนษย เศรษฐศาสตรเชงประสาทอาจเผยใหเหนไดวาทำาไมเราจง
ใชเงนตงแตแรกเรม หรออยางนอยทสดวธการทเราจะตระหนกได
มากขนถงแรงขบทซอนอยและชนำาการตดสนใจทางการเงนของเรา
ในบทท 3 ผมศกษาสมองของสงคม ภมปญญารวมกนของ
กลมคน นกมานษยวทยาบางคนแยงวาหนคอสงทมมากอนเงน ไมใช
การแลกเปลยน ผมคนพบวธการทหลายวฒนธรรมจดการกบหนทาง
สงคมหรอของขวญ ชาวเมารในนวซแลนด ชาวเกาะโทรบรอนในทะเล
โซโลมอน ชาวควาควทลในแถบตะวนตกเฉยงเหนอของแปซฟก แมแต
พลเมองชาวเนตทใช Napster และ Kickstarter ผมศกษาจดสนสด
ของเศรษฐกจของขวญและจดเรมตนของเศรษฐกจตลาด เมอมลคา
ในตลาดเปนใหญ และทกสงตางมราคา มนอาจนำาไปสดานมดของ
หน เมอหนทางสงคมไดเปลยนรปเปนหนทางตลาด ซงอาจสงผล
เปนการกระทำาทนารงเกยจอยางเชนแรงงานขดหนหรอทาส
คาบร เซหกล 31
ในสวนของรางกาย ผมตงคำาถามวา “อะไร” เงนคออะไร
ผมตอบคำาถามนโดยมงเนนไปทรปรางทางกายภาพของเงนในชวง
เวลาตางๆ และอนาคตทอาจเปนไปไดของเงนอกดวย บทท 4 คอ
เรองราวของเงนแขงซงทำาจากโลหะมคา ผมไดเยยมชมหองนรภยเกบ
ทองคำาซงอยใตธนาคารกลางของสหรฐฯ ในกรงนวยอรก และไดเหน
วธการอนซบซอนทรฐบาลใชปกปองดแลโลหะสเหลอง ผมสบเสาะ
ตนกำาเนดของโลหะในฐานะเงนตงแตเมโสโปเตเมยโบราณไปจนถง
อยปตโบราณ ในชวงเวลาเจดรอยปกอนครสตกาล เงนเหรยญไดถก
ประดษฐขนในลเดย และแพรกระจายออกไปยงกรซและดนแดนแถบ
เมดเตอรเรเนยนในศตวรรษตอๆ มา ในสมยอาณาจกรโรมน เหรยญ
ถกเจอปนดวยโลหะมลคาตำาและถกจดการดวยเหตผลทางการเมอง
ในการเปลยนแปลงรปรางทางกายภาพของเงน คนยงไดพยายามจะ
กอรปสงคมและควบคมคนอนๆ
บทท 5 คอเรองราวของเงนออน ซงไมไดเชอมโยงกบโลหะ
ผมคนพบการใชเงนกระดาษในยคเรมแรกในประเทศจนเมอศตวรรษ
ทสบ ใชกนอยางแพรหลายโดยกบไลขานเพอรวมอาณาจกรของ
ตนในชวงศตวรรษทสบสาม แตเงนกระดาษเปนเพยงสวนหนงของ
ระบบเงนตรายคใหม ฝรงเศสในศตวรรษทสบแปดเปนตวอยางของ
การทเงนกระดาษสามารถกระตนเศรษฐกจทกำาลงถดถอย ระบบ
เงนตราของจอหน ลอวอาจจะดำารงอยเพยงสป แตกสามารถฟนคน
ทางการเงนได โดยสวนหนงตองขอบคณเงนออน ระบบการเงนสมย
ใหมพงพาเงนออน ดงนนผมจงสำารวจประวตศาสตรของดอลลาร
อยางสนๆ จนกระทงเลกผกโยงกบทองคำาในป 1971 และอธบาย
วาธนาคารกลางสหรฐและธนาคารตางๆ ทำางานรวมกนเพอสราง
เงนในวนนอยางไร
บทท 6 คอเรองราวของอนาคต สงทด สงทแย และสงท
30 Coined เงนเปลยนโลก
ในการจะจดการกบเงน มนษยตองคดในเชงสญลกษณได ดงนนผมจง
ตามรอยววฒนาการและการขยายตวของสมอง และวธการทรองรอย
แรกของการคดเชงสญลกษณถกคนพบจากภาพเขยนในถำาซงวาดขน
เมอหมนกวาปกอนหนาน
ในบทท 2 ผมเขาไปในสมอง เพอศกษาจตวทยาและประสาท
วทยาศาสตรของการตดสนใจทางการเงน จตใตสำานกทำางานอยาง
เงยบๆ อยภายใตพนผว และตดสนใจทางการเงนแมในขณะทเรา
คดวาเราไมไดทำา ตวอยางเชน สภาพอากาศมผลตอจำานวนเงนทคน
คนหนงใหทปบรกร ประเภทของเพลงทเปดในรานมอทธพลตอชนด
ของไวนทคนซอ และอาจมกระทงยนทกำาหนดใหบางคนมแนวโนมจะ
ตดสนใจทางการเงนทเสยงกวา ความหวงของเศรษฐศาสตรเชงประสาท
ความเกยวพนของประสาทวทยาศาสตรและเศรษฐศาสตร อาจจะบอก
เราไดมากกวาโมเดลทางเศรษฐศาสตรแบบเดมๆ เกยวกบพฤตกรรม
ของมนษย เศรษฐศาสตรเชงประสาทอาจเผยใหเหนไดวาทำาไมเราจง
ใชเงนตงแตแรกเรม หรออยางนอยทสดวธการทเราจะตระหนกได
มากขนถงแรงขบทซอนอยและชนำาการตดสนใจทางการเงนของเรา
ในบทท 3 ผมศกษาสมองของสงคม ภมปญญารวมกนของ
กลมคน นกมานษยวทยาบางคนแยงวาหนคอสงทมมากอนเงน ไมใช
การแลกเปลยน ผมคนพบวธการทหลายวฒนธรรมจดการกบหนทาง
สงคมหรอของขวญ ชาวเมารในนวซแลนด ชาวเกาะโทรบรอนในทะเล
โซโลมอน ชาวควาควทลในแถบตะวนตกเฉยงเหนอของแปซฟก แมแต
พลเมองชาวเนตทใช Napster และ Kickstarter ผมศกษาจดสนสด
ของเศรษฐกจของขวญและจดเรมตนของเศรษฐกจตลาด เมอมลคา
ในตลาดเปนใหญ และทกสงตางมราคา มนอาจนำาไปสดานมดของ
หน เมอหนทางสงคมไดเปลยนรปเปนหนทางตลาด ซงอาจสงผล
เปนการกระทำาทนารงเกยจอยางเชนแรงงานขดหนหรอทาส
คาบร เซหกล 33
อธบายเอาไว เราบงชถงอารยธรรมนไดจากสญลกษณบนเหรยญ
ซงคนพบจากซากปรกหกพง สญลกษณ ศลปะ ชวยยกระดบเงนส
สถานะเงนตราทมคณคา นอกจากนยงแสดงถงอตลกษณของชาตและ
ประวตศาสตรทางวฒนธรรม งานของผมทำาใหผมเดนทางมากกวา
700,000 ไมลไปยงประเทศกำาลงพฒนามากกวายสบหาประเทศ
ตงแตตรกจนถงไทย แอฟรกาใตจนถงศรลงกา ผมใชเวลาวางพบปะ
กบนกสะสมเหรยญ ผมถามพวกเขาวาเหรยญอนไหนทจะเปนตวแทน
ของประเทศไดดทสด และสญลกษณบนเหรยญเหลานมความหมาย
อยางไร หนงสอเลมนเรมตนดวยคำาอธบายทางประวตศาสตรของศลปะ
เชงสญลกษณในถำายคหนเกา และจบลงดวยการทองไปในภมภาค
ตางๆ ซงผมไดตความความคดสรางสรรคทพบจากศลปะของเงนตรา
หนงสอเลมนไมไดสรางทฤษฎทยงใหญ และไมไดใหมมมอง
เฉพาะทใหมเอยม แตเปนการสงเคราะหงานของบคคลอนๆ ตาม
รายละเอยดทใหไวในบรรณานกรมทคดสรรมา และผมขอขอบคณ
บคคลเหลานน จรงๆ แลวมหวขอจำานวนนบไมถวนทผมจะรวมเขาไว
ดวยได หรอประเดนทผมไดเลอกมาอาจจะไดรบการคนควาใหลกซง
ยงกวานกได แตละบทสามารถเปนหวขอของหนงสอทงเลมได แตผม
ตงใจใหทกบทจดประกายความอยากรของคณ ไมใชสนองความอยากร
วกฤตการเงนจดประกายความใครรและเปดมมมองของผมท
มตอเงน ทำาใหผมตองคดถงหวขอเกาแกนในแงมมใหมๆ ทำาใหผม
ไดยนเสยงความถทแตกตางออกไปของเงน คตพจนของนกดนตร
ชนคร ดคเอลลงตน ทวา “ไมมกรอบ” กลายมาเปนคาถาประจำา
ใจของผม การคนหาของผมทำาใหผมศกษาเงนจากเซลลไปจนถง
ชมชน จากชวตจนถงความตาย จากจตวญญาณภายในไปจนถง
นอกโลก ผมลบเลอนเสนแบงระหวางวทยาศาสตร สงคมศาสตร
และมนษยศาสตร ผมเดนทางขามซกโลกไปกวายสบหาประเทศ
32 Coined เงนเปลยนโลก
นาทง ถาโลกตองประสบกบกลยคทางเศรษฐกจ เราอาจหนกลบ
ไปใชสนคาและบรการ ในวกฤตเศรษฐกจป 2008 ราคาของทองคำา
พงทะยาน หลายคนหนกลบไปหาการแลกเปลยน มการแลกเปลยน
โภคภณฑแทนการใชเงน ถาโลกหลกเลยงหายนะได มความเปนไปได
วาเงนจะอยในรปแบบพลาสตกและมองไมเหนมากขน ในกลมตลาด
เกดใหม บตรเครดตนนขาดแคลนแตโทรศพทมอถอมอยมากมาย
อนาคตของเงนจะปรากฏใหเหนเมอโทรศพทมอถอกลายเปนวธ
การชำาระเงนทคนนบพนลานทวโลกนยมใช อนาคตของเงนอาจจะ
คลายกบนยายวทยาศาสตร คอการเกดขนของ “กระเปาเงนระบบ
ประสาท” ซงทกคนตอสายเขากบวงจรทจะทำาใหคนเราสามารถซอ
ขายความคดและพลงงานได
ในสวนของจตวญญาณ ผมตงคำาถามวา “อยางไร” เราควร
ใชเงนอยางไร ผมตอบคำาถามนโดยหนไปหาแขนงวชามนษยศาสตร
เชน ศาสนาและศลปะ เงนไมไดเปนเพยงสญลกษณของมลคา
แตยงเปนสญลกษณของคณคาของเรา โดยขนอยกบวธการทเงน
ถกใชและแสดงออก ในบทท 7 ผมเนนวาศาสนาหลกๆ มคำาสอน
จำานวนมากถงวธการจดการกบเงนอยางไรบาง ผมกลาวถงคำาสอน
จากคมภรไบเบล โทราห กรอาน และพระเวท เมอกลาวถงความ
มงคงทางวตถ คมภรทงหมดนดเหมอนจะมตรรกะทางจตวญญาณ
ทวา นอยคอมาก หรอ จงรจกพอ ยกตวอยางเชน พระเยซสงสอน
คนรวยใหขายทรพยสมบตทางโลกและตดตามพระองค ในศาสนา
ฮนด เมอผานประสบการณของอรรถะ หรอความเพลดเพลนทาง
วตถแลว คนคนหนงจงจะตระหนกถงความจำาเปนทจะตองละทงสง
เหลานนและบรรลถงโมกษะ หรอความหลดพน
ในบทท 8 ผมเดนทางพรอมกบนกโบราณคดไปยงชนบทของ
บงกลาเทศเพอคนหาอารยธรรมทสญหายไป ซงครงหนงปโตเลมเคย
คาบร เซหกล 33
อธบายเอาไว เราบงชถงอารยธรรมนไดจากสญลกษณบนเหรยญ
ซงคนพบจากซากปรกหกพง สญลกษณ ศลปะ ชวยยกระดบเงนส
สถานะเงนตราทมคณคา นอกจากนยงแสดงถงอตลกษณของชาตและ
ประวตศาสตรทางวฒนธรรม งานของผมทำาใหผมเดนทางมากกวา
700,000 ไมลไปยงประเทศกำาลงพฒนามากกวายสบหาประเทศ
ตงแตตรกจนถงไทย แอฟรกาใตจนถงศรลงกา ผมใชเวลาวางพบปะ
กบนกสะสมเหรยญ ผมถามพวกเขาวาเหรยญอนไหนทจะเปนตวแทน
ของประเทศไดดทสด และสญลกษณบนเหรยญเหลานมความหมาย
อยางไร หนงสอเลมนเรมตนดวยคำาอธบายทางประวตศาสตรของศลปะ
เชงสญลกษณในถำายคหนเกา และจบลงดวยการทองไปในภมภาค
ตางๆ ซงผมไดตความความคดสรางสรรคทพบจากศลปะของเงนตรา
หนงสอเลมนไมไดสรางทฤษฎทยงใหญ และไมไดใหมมมอง
เฉพาะทใหมเอยม แตเปนการสงเคราะหงานของบคคลอนๆ ตาม
รายละเอยดทใหไวในบรรณานกรมทคดสรรมา และผมขอขอบคณ
บคคลเหลานน จรงๆ แลวมหวขอจำานวนนบไมถวนทผมจะรวมเขาไว
ดวยได หรอประเดนทผมไดเลอกมาอาจจะไดรบการคนควาใหลกซง
ยงกวานกได แตละบทสามารถเปนหวขอของหนงสอทงเลมได แตผม
ตงใจใหทกบทจดประกายความอยากรของคณ ไมใชสนองความอยากร
วกฤตการเงนจดประกายความใครรและเปดมมมองของผมท
มตอเงน ทำาใหผมตองคดถงหวขอเกาแกนในแงมมใหมๆ ทำาใหผม
ไดยนเสยงความถทแตกตางออกไปของเงน คตพจนของนกดนตร
ชนคร ดคเอลลงตน ทวา “ไมมกรอบ” กลายมาเปนคาถาประจำา
ใจของผม การคนหาของผมทำาใหผมศกษาเงนจากเซลลไปจนถง
ชมชน จากชวตจนถงความตาย จากจตวญญาณภายในไปจนถง
นอกโลก ผมลบเลอนเสนแบงระหวางวทยาศาสตร สงคมศาสตร
และมนษยศาสตร ผมเดนทางขามซกโลกไปกวายสบหาประเทศ
32 Coined เงนเปลยนโลก
นาทง ถาโลกตองประสบกบกลยคทางเศรษฐกจ เราอาจหนกลบ
ไปใชสนคาและบรการ ในวกฤตเศรษฐกจป 2008 ราคาของทองคำา
พงทะยาน หลายคนหนกลบไปหาการแลกเปลยน มการแลกเปลยน
โภคภณฑแทนการใชเงน ถาโลกหลกเลยงหายนะได มความเปนไปได
วาเงนจะอยในรปแบบพลาสตกและมองไมเหนมากขน ในกลมตลาด
เกดใหม บตรเครดตนนขาดแคลนแตโทรศพทมอถอมอยมากมาย
อนาคตของเงนจะปรากฏใหเหนเมอโทรศพทมอถอกลายเปนวธ
การชำาระเงนทคนนบพนลานทวโลกนยมใช อนาคตของเงนอาจจะ
คลายกบนยายวทยาศาสตร คอการเกดขนของ “กระเปาเงนระบบ
ประสาท” ซงทกคนตอสายเขากบวงจรทจะทำาใหคนเราสามารถซอ
ขายความคดและพลงงานได
ในสวนของจตวญญาณ ผมตงคำาถามวา “อยางไร” เราควร
ใชเงนอยางไร ผมตอบคำาถามนโดยหนไปหาแขนงวชามนษยศาสตร
เชน ศาสนาและศลปะ เงนไมไดเปนเพยงสญลกษณของมลคา
แตยงเปนสญลกษณของคณคาของเรา โดยขนอยกบวธการทเงน
ถกใชและแสดงออก ในบทท 7 ผมเนนวาศาสนาหลกๆ มคำาสอน
จำานวนมากถงวธการจดการกบเงนอยางไรบาง ผมกลาวถงคำาสอน
จากคมภรไบเบล โทราห กรอาน และพระเวท เมอกลาวถงความ
มงคงทางวตถ คมภรทงหมดนดเหมอนจะมตรรกะทางจตวญญาณ
ทวา นอยคอมาก หรอ จงรจกพอ ยกตวอยางเชน พระเยซสงสอน
คนรวยใหขายทรพยสมบตทางโลกและตดตามพระองค ในศาสนา
ฮนด เมอผานประสบการณของอรรถะ หรอความเพลดเพลนทาง
วตถแลว คนคนหนงจงจะตระหนกถงความจำาเปนทจะตองละทงสง
เหลานนและบรรลถงโมกษะ หรอความหลดพน
ในบทท 8 ผมเดนทางพรอมกบนกโบราณคดไปยงชนบทของ
บงกลาเทศเพอคนหาอารยธรรมทสญหายไป ซงครงหนงปโตเลมเคย
ภาค 1จตใจ
รากเหงาของความคด
34 Coined เงนเปลยนโลก
ผมสำารวจอดตและฝนถงอนาคตของเงน หนงสอเลมนนำาเสนอภาพ
ของเงนตราในมตทหลากหลายและในสหสาขาวชาผานชวงเวลา
ตางๆ ทงยงพยายามจะชวยใหคณเกดความเขาใจอยางลกซงตอ
ประวตศาสตรของเงน เพอจะแสดงวาเงนยงคงกอรปกอรางอนาคต
ของพวกเราในวถทางทมกจะไมเปนทรบรกนอยางไรบาง ผมหวงวา
หนงสอเลมนจะเปดมมมองของคณตอเงนใหกวางขน และชวยใหคณ
สรางสรรควถใหมๆ เมอคณคดถงเงน
ภาค 1จตใจ
รากเหงาของความคด
34 Coined เงนเปลยนโลก
ผมสำารวจอดตและฝนถงอนาคตของเงน หนงสอเลมนนำาเสนอภาพ
ของเงนตราในมตทหลากหลายและในสหสาขาวชาผานชวงเวลา
ตางๆ ทงยงพยายามจะชวยใหคณเกดความเขาใจอยางลกซงตอ
ประวตศาสตรของเงน เพอจะแสดงวาเงนยงคงกอรปกอรางอนาคต
ของพวกเราในวถทางทมกจะไมเปนทรบรกนอยางไรบาง ผมหวงวา
หนงสอเลมนจะเปดมมมองของคณตอเงนใหกวางขน และชวยใหคณ
สรางสรรควถใหมๆ เมอคณคดถงเงน
บทท 1ขางนอกคอปาดงพงไพร
ชววทยาของการแลกเปลยน
ผมเกบหวขอคำาถามไวตรงหนาผมตลอดเวลา
และรอคอยกระทงอรณรงคอยๆ เผยตว ทละเลกทละนอย
จนกระทงสวางแจมชดเตมตา
-ไอแซค นวตน 1
แตคนกมโอกาสอยเสมอทจะไดรบความชวยเหลอ
จากพนองของเขา
-อดม สมธ 2
แตตนออนกาฝากจำานวนมากทเตบโตอยใกลกนบนกงเดยวกน
กอาจจะกลาวไดอยางถกตองวาตอสกน
แตเมอกาฝากแพรกระจายออกไปโดยหมนก
การดำารงอยของมนจงขนอยกบเหลานก
และอาจกลาวโดยอปมาไดวาตองตอสกบไมผลอนๆ
-ชารลส ดารวน 3
คาบร เซหกล 39
(1) Great Rift Valley - หบเขารอยเลอนขนาดใหญ เปนรอยแยกยาวตอเนอง
ขนาดยาวทสดในโลก พาดผาน 19 ประเทศ
ผมเรมตนการคนหารากเหงาของเงนในสถานทแปลกประหลาด
สถานททผมเรมตนการคนหาเพอทำาความเขาใจเงนนาจะเปนท
เกรตรฟตวลเลย(1) ในแอฟรกาตะวนออก เพอคนหาสงประดษฐทนำา
มาใชเปนเงนตรา และเปนททมการคนพบฟอสซลของมนษยยคเรม
แรกจำานวนมาก หรอทางตะวนตกของตรกซงครงหนงเคยเปนทตงของ
อาณาจกรลเดย ทซงคาดวาเงนเหรยญไดประดษฐขนในศตวรรษทเจด
กอนครสตกาล แตการทผมจะเรมตนการคนหาในสถานทเหลานนก
คงจะเหมอนกบการเขาสเกมเบสบอลในอนนงทแปด นาซา (NASA)
คำานวณวาในชวงเวลานบพนๆ ปทมนษยดำารงอย มคนรนตางๆ
นบไดแปดรอยชวคน ในจำานวนน กวาหกรอยอาศยอยในถำา และม
คนรนทายๆ ไมกรนทไดเหนตวอกษรพมพ4 พดอกอยางหนงกคอ
มนษยดำารงอยในชวงเวลา 0.004 เปอรเซนตของประวตศาสตรโลก5
ผมเดนทางมายงสถานทแหงน ซงมนษยยคใหมเขามาเกยวของดวย
นอยกวา ทนผมสามารถเฝาดตนกำาเนดการแลกเปลยนของสงมชวต
ผมอยในมหาสมทรแปซฟก ใกลเสนศนยสตร หางจากชายฝง
เอกวาดอร บนเรอยนตซงมชออยางเหมาะเจาะวาเดสทน (Destiny-
พรหมลขต) ทกำาลงโตคลน ผมกำาลงเดนทางไปเกาะอซาเบลา
สวนหนงของหมเกาะกาลาปากอส เพอพบกบเรเชล
ผมมเหตผลในการเลอกเกาะเหลาน นเปนหมเกาะเดยวกนท
ใหแรงบนดาลแกชารลส ดารวน ในการคดทฤษฎววฒนาการโดยการ
คดสรรตามธรรมชาต เขาเขยนไวในหนงสอ กำาเนดสปชส (On the
Origin of Species) วา การเดนทางบนเรอหลวงบเกล และการเฝา
สงเกตหมเกาะกาลาปากอสจะ “ใหความกระจางเกยวกบตนกำาเนด
38 Coined เงนเปลยนโลก
อาวคกคกไปดวยกจกรรมใตนำา เมอสงโตทะเลและปลาหลากสสน
พงตวผานผมไป กระแสนำาเยนโอบรอบตวเมอผมแหวกวายออกไป
สมหาสมทร ผมหมนตวและมงหนาไปยงรอยแยกแคบๆ ทไดรบแสง
อาทตยมากกวาเพอหาจดทอนขน แตเทาของผมกลบครดกบกอนหน
ขรขระ ผมจงหยดนง และรอคอย ผมเกาะหนภเขาไฟสดำาซงปกคลม
ไปดวยสาหรายลนๆ แลวผมกมองเหนมน
การคนหาเพอทำาความเขาใจตนกำาเนดของเงนเรมตนใตนำา
ผมไมไดกำาลงมองหาขาวของทถกปลนสะดมมาในเรอโจรสลดทจม
อยใตนำา แตเปนสมบตอกประเภทหนง เพอนของผมสดลมหายใจลก
และดำาลกสบเอดฟตลงไปยงพนของสนหน ทนนเธอกอบวตถเลกๆ
สเขยวเหมอนสธนบตรดอลลารขนมา เธอขนมาทผวนำาและวายมา
หาผมเพอใหผมมองดมนไดใกลๆ
“นคอสงทเรากำาลงมองหา” เธอพด
เธอจะตองรแน เพราะระบบนเวศทางทะเลคอแขนงวชาทเธอ
เชยวชาญ
เพอนของผมชอเรเชล กตตแมน และสำาหรบเธอแลว เรองน
ไมเกยวกบเงน
“ไมมใครสนใจวทยาศาสตรเพราะเงน” เธอพดพรอมกบหวเราะ
“ฉนกไมไดมเงนมากในตอนเรมตน”
เรเชลเตบโตในไรในพรนซจอรจเคานตทเวอรจเนย ทนนเธอใช
เวลาสวนใหญอยนอกบาน อยกบธรรมชาต สมผสกบสงตางๆ “ตอน
เปนเดก ฉนรสกทงกบธรรมชาตและอยากจะเขาใจโลกของธรรมชาต
มากขน” ตอนนเธออายยสบปลายๆ กำาลงจะไดรบปรญญาเอกดาน
นเวศวทยาจากมหาวทยาลยนอรทแคโรไลนาทแชปเพลฮล เธอจะ
ชวยผมทำาความเขาใจโลกและเงนมากขน
แตในการจะเรยนรจากเธอ ผมจะตองเดนทางไปกบเธอ
คาบร เซหกล 39
(1) Great Rift Valley - หบเขารอยเลอนขนาดใหญ เปนรอยแยกยาวตอเนอง
ขนาดยาวทสดในโลก พาดผาน 19 ประเทศ
ผมเรมตนการคนหารากเหงาของเงนในสถานทแปลกประหลาด
สถานททผมเรมตนการคนหาเพอทำาความเขาใจเงนนาจะเปนท
เกรตรฟตวลเลย(1) ในแอฟรกาตะวนออก เพอคนหาสงประดษฐทนำา
มาใชเปนเงนตรา และเปนททมการคนพบฟอสซลของมนษยยคเรม
แรกจำานวนมาก หรอทางตะวนตกของตรกซงครงหนงเคยเปนทตงของ
อาณาจกรลเดย ทซงคาดวาเงนเหรยญไดประดษฐขนในศตวรรษทเจด
กอนครสตกาล แตการทผมจะเรมตนการคนหาในสถานทเหลานนก
คงจะเหมอนกบการเขาสเกมเบสบอลในอนนงทแปด นาซา (NASA)
คำานวณวาในชวงเวลานบพนๆ ปทมนษยดำารงอย มคนรนตางๆ
นบไดแปดรอยชวคน ในจำานวนน กวาหกรอยอาศยอยในถำา และม
คนรนทายๆ ไมกรนทไดเหนตวอกษรพมพ4 พดอกอยางหนงกคอ
มนษยดำารงอยในชวงเวลา 0.004 เปอรเซนตของประวตศาสตรโลก5
ผมเดนทางมายงสถานทแหงน ซงมนษยยคใหมเขามาเกยวของดวย
นอยกวา ทนผมสามารถเฝาดตนกำาเนดการแลกเปลยนของสงมชวต
ผมอยในมหาสมทรแปซฟก ใกลเสนศนยสตร หางจากชายฝง
เอกวาดอร บนเรอยนตซงมชออยางเหมาะเจาะวาเดสทน (Destiny-
พรหมลขต) ทกำาลงโตคลน ผมกำาลงเดนทางไปเกาะอซาเบลา
สวนหนงของหมเกาะกาลาปากอส เพอพบกบเรเชล
ผมมเหตผลในการเลอกเกาะเหลาน นเปนหมเกาะเดยวกนท
ใหแรงบนดาลแกชารลส ดารวน ในการคดทฤษฎววฒนาการโดยการ
คดสรรตามธรรมชาต เขาเขยนไวในหนงสอ กำาเนดสปชส (On the
Origin of Species) วา การเดนทางบนเรอหลวงบเกล และการเฝา
สงเกตหมเกาะกาลาปากอสจะ “ใหความกระจางเกยวกบตนกำาเนด
38 Coined เงนเปลยนโลก
อาวคกคกไปดวยกจกรรมใตนำา เมอสงโตทะเลและปลาหลากสสน
พงตวผานผมไป กระแสนำาเยนโอบรอบตวเมอผมแหวกวายออกไป
สมหาสมทร ผมหมนตวและมงหนาไปยงรอยแยกแคบๆ ทไดรบแสง
อาทตยมากกวาเพอหาจดทอนขน แตเทาของผมกลบครดกบกอนหน
ขรขระ ผมจงหยดนง และรอคอย ผมเกาะหนภเขาไฟสดำาซงปกคลม
ไปดวยสาหรายลนๆ แลวผมกมองเหนมน
การคนหาเพอทำาความเขาใจตนกำาเนดของเงนเรมตนใตนำา
ผมไมไดกำาลงมองหาขาวของทถกปลนสะดมมาในเรอโจรสลดทจม
อยใตนำา แตเปนสมบตอกประเภทหนง เพอนของผมสดลมหายใจลก
และดำาลกสบเอดฟตลงไปยงพนของสนหน ทนนเธอกอบวตถเลกๆ
สเขยวเหมอนสธนบตรดอลลารขนมา เธอขนมาทผวนำาและวายมา
หาผมเพอใหผมมองดมนไดใกลๆ
“นคอสงทเรากำาลงมองหา” เธอพด
เธอจะตองรแน เพราะระบบนเวศทางทะเลคอแขนงวชาทเธอ
เชยวชาญ
เพอนของผมชอเรเชล กตตแมน และสำาหรบเธอแลว เรองน
ไมเกยวกบเงน
“ไมมใครสนใจวทยาศาสตรเพราะเงน” เธอพดพรอมกบหวเราะ
“ฉนกไมไดมเงนมากในตอนเรมตน”
เรเชลเตบโตในไรในพรนซจอรจเคานตทเวอรจเนย ทนนเธอใช
เวลาสวนใหญอยนอกบาน อยกบธรรมชาต สมผสกบสงตางๆ “ตอน
เปนเดก ฉนรสกทงกบธรรมชาตและอยากจะเขาใจโลกของธรรมชาต
มากขน” ตอนนเธออายยสบปลายๆ กำาลงจะไดรบปรญญาเอกดาน
นเวศวทยาจากมหาวทยาลยนอรทแคโรไลนาทแชปเพลฮล เธอจะ
ชวยผมทำาความเขาใจโลกและเงนมากขน
แตในการจะเรยนรจากเธอ ผมจะตองเดนทางไปกบเธอ
คาบร เซหกล 41
อาหาร เพราะปลาสลดหนกแขงขนกบเมนทะเล บางครงปลาสลดหน
จะคาบหนามของเมนทะเลและเอามนไปไวทอนใหหางจากสาหราย7
แตนเปนตวอยางของการทสงมชวตหนงไดประโยชนจากการสญเสย
ของสงมชวตอน
ในการจะหาตวอยางของการพงพาอาศยซงกนและกน เมอการ
แลกเปลยนของสงมชวตทแตกตางกนสองชนดใหประโยชนกบทงค
ผมแคตองดำาลงไปและมองไปรอบๆ เตาทะเลซงมเสนผาศนยกลาง
ของกระดองกวางสองฟตเกาะนงอยบนหนภเขาไฟ มนยนขาออกมา
เพอทปลาแรดหาตวจะไดกนปรสตทอยบนนน และทำาความสะอาด
เตาไปพรอมกน หากปลอยไวอยางนน ปรสตอาจทำาใหเกดเพรยง
แคลเซยมคารบอเนตบนกระดองเตา ซงปกตแลวไมไดเปนอนตราย
แตกทราบกนวามเพรยงบางสายพนธทสามารถเปนอนตรายได
ในสถานทำาความสะอาดบางแหง ปลาทำาความสะอาดถงกบวายเขาไป
ในปากของปลาตวใหญกวา เพอทมนจะไดเอาปรสตจากบรเวณทเขา
ถงยากออกมาได
เรเชลอธบายใหผมฟงวา การพงพาอาศยซงกนและกนเปน
องคประกอบทสำาคญยงของระบบนเวศทางทะเล เนองจากสงมชวต
จำานวนมากพงพาอาศยกนเพอจะมชวตรอดและสบเผาพนธ เธอเลา
ใหผมฟงถงการแลกเปลยนระหวางปะการงและสาหรายโซอแซน
เทลล (zooxanthellae) แมวาจะสงเกตดวยตาเปลาไดยาก แตเธอ
กอธบายใหผมฟง ปะการงสรางโครงแขงดวยการปลอยแคลเซยม
คารบอเนตออกมา ซงจะกอตวเปนแนวปะการงทกลายเปนแหลงท
อยอาศยของสงมชวตสายพนธตางๆ ในทะเลจำานวนนบพน โซอแซน
เทลลเปนสาหรายขนาดเลกทอาศยอยในเนอเยอของปะการง จาก
กระบวนการหายใจระดบเซลล ปะการงสรางคารบอนไดออกไซด
โซอแซนเทลลใชคารบอนไดออกไซดในการสงเคราะหแสง ผลพลอยได
40 Coined เงนเปลยนโลก
ของสปชส ความลกลบในความลกลบทงปวง”6 การเดนทางออก
สำารวจหมเกาะกาลาปากอสอาจจะใหความกระจางบางประการ
เกยวกบรากเหงาของเงนดวยกได โดยเฉพาะธรรมชาตของการ
แลกเปลยน
วนนเปนวนทงดงามสมบรณแบบภายใตทองฟากวางสฟา
พรอมลมมหาสมทรทชวยบรรเทาความรอน เรเชลมาพบผมททาเรอ
โดยสวมหมวกเบสบอลแคโรไลนาบลยเอนซ เสอยดสเดยวกน กางเกง
ขาสนสดำา และแวนกนแดด เธออยทกาลาปากอสในฐานะสวนหนง
ของโครงการวจยเพอศกษาชวตทางทะเลในระบบนเวศปาโกงกาง
เราเดนทอดนองไปตามถนนทเตมไปดวยทราย เมอเวลาผานไป
สามสบหานาท บทเรยนของผมกเรมตนขน
“การแลกเปลยนเกดขนทกหนทกแหงบนเกาะเหลาน” เรเชล
พด “ตงแตดานลางของหวงโซอาหารจนถงดานบน”
ดงนนเราจงเรมตนกนทดานลาง
เราเดนผานปาโกงกาง ผานสงโตทะเลทกำาลงนอนหลบ
(และกองอของมน) นกบบเทาสฟาบนผานเหนอศรษะของเราไป
เดนผานอกวนาทะเลประมาณสามสบกวาตว จนมาถงกอนชาเดอแปรลา
อาวเลกๆ ทางตะวนออกเฉยงใตของเกาะอซาเบลา เราสวมหนากาก
ดำานำาและตนเปด แลวดำาลงไป
เมอเรเชลโผลขนเหนอผวนำา เธอกมเมนทะเลสเขยวแบบ
สธนบตรดอลลารอยในองมอ เธออธบายใหผมฟงเกยวเมนทะเล
แตผมหาเองไมเจอ ผมไดรบประโยชนจากความเชยวชาญของเธอ
นคงจะเปนบทเรยนแรกของผมเกยวกบการแลกเปลยนทเกดขนใน
กาลาปากอส เมนทะเลตองการพลงงานเพอการมชวตรอด ดงนน
มนจงกนสาหราย เมนทะเลเปนสตวกนพชและกนสาหรายเพอถาย
โอนพลงงานใหตวเอง มนไมใชสงมชวตชนดเดยวทกนสาหรายเปน
คาบร เซหกล 41
อาหาร เพราะปลาสลดหนกแขงขนกบเมนทะเล บางครงปลาสลดหน
จะคาบหนามของเมนทะเลและเอามนไปไวทอนใหหางจากสาหราย7
แตนเปนตวอยางของการทสงมชวตหนงไดประโยชนจากการสญเสย
ของสงมชวตอน
ในการจะหาตวอยางของการพงพาอาศยซงกนและกน เมอการ
แลกเปลยนของสงมชวตทแตกตางกนสองชนดใหประโยชนกบทงค
ผมแคตองดำาลงไปและมองไปรอบๆ เตาทะเลซงมเสนผาศนยกลาง
ของกระดองกวางสองฟตเกาะนงอยบนหนภเขาไฟ มนยนขาออกมา
เพอทปลาแรดหาตวจะไดกนปรสตทอยบนนน และทำาความสะอาด
เตาไปพรอมกน หากปลอยไวอยางนน ปรสตอาจทำาใหเกดเพรยง
แคลเซยมคารบอเนตบนกระดองเตา ซงปกตแลวไมไดเปนอนตราย
แตกทราบกนวามเพรยงบางสายพนธทสามารถเปนอนตรายได
ในสถานทำาความสะอาดบางแหง ปลาทำาความสะอาดถงกบวายเขาไป
ในปากของปลาตวใหญกวา เพอทมนจะไดเอาปรสตจากบรเวณทเขา
ถงยากออกมาได
เรเชลอธบายใหผมฟงวา การพงพาอาศยซงกนและกนเปน
องคประกอบทสำาคญยงของระบบนเวศทางทะเล เนองจากสงมชวต
จำานวนมากพงพาอาศยกนเพอจะมชวตรอดและสบเผาพนธ เธอเลา
ใหผมฟงถงการแลกเปลยนระหวางปะการงและสาหรายโซอแซน
เทลล (zooxanthellae) แมวาจะสงเกตดวยตาเปลาไดยาก แตเธอ
กอธบายใหผมฟง ปะการงสรางโครงแขงดวยการปลอยแคลเซยม
คารบอเนตออกมา ซงจะกอตวเปนแนวปะการงทกลายเปนแหลงท
อยอาศยของสงมชวตสายพนธตางๆ ในทะเลจำานวนนบพน โซอแซน
เทลลเปนสาหรายขนาดเลกทอาศยอยในเนอเยอของปะการง จาก
กระบวนการหายใจระดบเซลล ปะการงสรางคารบอนไดออกไซด
โซอแซนเทลลใชคารบอนไดออกไซดในการสงเคราะหแสง ผลพลอยได
40 Coined เงนเปลยนโลก
ของสปชส ความลกลบในความลกลบทงปวง”6 การเดนทางออก
สำารวจหมเกาะกาลาปากอสอาจจะใหความกระจางบางประการ
เกยวกบรากเหงาของเงนดวยกได โดยเฉพาะธรรมชาตของการ
แลกเปลยน
วนนเปนวนทงดงามสมบรณแบบภายใตทองฟากวางสฟา
พรอมลมมหาสมทรทชวยบรรเทาความรอน เรเชลมาพบผมททาเรอ
โดยสวมหมวกเบสบอลแคโรไลนาบลยเอนซ เสอยดสเดยวกน กางเกง
ขาสนสดำา และแวนกนแดด เธออยทกาลาปากอสในฐานะสวนหนง
ของโครงการวจยเพอศกษาชวตทางทะเลในระบบนเวศปาโกงกาง
เราเดนทอดนองไปตามถนนทเตมไปดวยทราย เมอเวลาผานไป
สามสบหานาท บทเรยนของผมกเรมตนขน
“การแลกเปลยนเกดขนทกหนทกแหงบนเกาะเหลาน” เรเชล
พด “ตงแตดานลางของหวงโซอาหารจนถงดานบน”
ดงนนเราจงเรมตนกนทดานลาง
เราเดนผานปาโกงกาง ผานสงโตทะเลทกำาลงนอนหลบ
(และกองอของมน) นกบบเทาสฟาบนผานเหนอศรษะของเราไป
เดนผานอกวนาทะเลประมาณสามสบกวาตว จนมาถงกอนชาเดอแปรลา
อาวเลกๆ ทางตะวนออกเฉยงใตของเกาะอซาเบลา เราสวมหนากาก
ดำานำาและตนเปด แลวดำาลงไป
เมอเรเชลโผลขนเหนอผวนำา เธอกมเมนทะเลสเขยวแบบ
สธนบตรดอลลารอยในองมอ เธออธบายใหผมฟงเกยวเมนทะเล
แตผมหาเองไมเจอ ผมไดรบประโยชนจากความเชยวชาญของเธอ
นคงจะเปนบทเรยนแรกของผมเกยวกบการแลกเปลยนทเกดขนใน
กาลาปากอส เมนทะเลตองการพลงงานเพอการมชวตรอด ดงนน
มนจงกนสาหราย เมนทะเลเปนสตวกนพชและกนสาหรายเพอถาย
โอนพลงงานใหตวเอง มนไมใชสงมชวตชนดเดยวทกนสาหรายเปน
คาบร เซหกล 43
และเปนสวนสำาคญของชวตบนโลก เรามกจะไมสงเกตสงน จากการ
เรมตนของชวต เมออสจเจอกบไข จนถงชวงทาย เมอหนอนแทะกน
ซากศพ มการแลกเปลยนเกดขนเสมอ
แนใจไดเลยวามความแตกตางระหวางการแลกเปลยนทเกดขน
ระหวางมนษย และการแลกเปลยนทเกดขนทามกลางสงมชวตอนๆ
ความแตกตางกคอ สมองของมนษยทำาใหเราตระหนกถงการแลกเปลยน
สมองทำาใหเราคดอยางมยทธวธเกยวกบการแลกเปลยน เมอสมองของ
มนษยสามารถคดในเชงสญลกษณ เราจงมองเหนมลคาทมความเปน
ไปไดในสงตางๆ โภคภณฑอยางเชน เกลอ ขาวบารเลย และโกโกคอ
เงนตราในรปแบบเรมแรก เมอมนษยเรมผลตไดมากกวาทจะบรโภคได
ขาวบารเลยหนงกำามอทเกนมาจงกลายเปนสงทจะนำามาซอขายเพอ
ใหไดมาซงสงอน สวนเกนกลายเปนสญลกษณของมลคา มลคาจะ
เปนทประจกษเมอถกแลกเปลยนกบสงอน นจงกลายมาเปนเงนตรา
เปนเรองงายทจะทำาความเขาใจการถายโอนพลงงานทเกดขน
ในการแลกเปลยนโภคภณฑอนทรยหนงกบสงอนๆ เมอสงนนไดรบการ
บรโภคตามธรรมชาตอยางเชนอาหาร ไมมใครปฏเสธวาความตองการ
พลงงานทำาหนาทเปนตวเรงปฏกรยาตวแรกของการแลกเปลยนระหวาง
สงมชวตสายพนธตางๆ ทงมนษยและไมใชมนษย อกครงทความ
แตกตางอยทมนษยสามารถซอขายพลงงานอยางมยทธวธ โดยมองเหน
มลคาเชงสญลกษณ และเปลยนใหเปนมลคาทประจกษได มนษยใน
ยคแรกทซอขายอาหารอยางเชนเนอและขาวบารเลยกำาลงแลกเปลยน
พลงงาน แตอยในรปแบบใหม การทมนษยเราแลกเปลยนโภคภณฑ
ทมพลงงานสงดวยวธการทรอบคอบยงขน ชใหเหนถงธรรมชาตของ
มนษยทมววฒนาการ
ไฮม โอเฟก (Haim Ofek) นกเศรษฐศาสตรเชงววฒนาการ
ไดตงคำาถามไวในหนงสอเลมสำาคญของเขาคอ Second Nature
42 Coined เงนเปลยนโลก
จากการสงเคราะหแสงคอออกซเจนและสารประกอบอนทรยทให
พลงงาน ซงปะการงตองการ8 โซอแซนเทลลใหอาหารแกปะการง
ปะการงใหทพกพงแกโซอแซนเทลล
การคนหาเพอทำาความเขาใจเงนของผมเรมตนโดยการถามวา ทำาไม
เราจงตองใชเงนมาตงแตทแรก หากจะใชการอปมาอปไมยเทยบกบ
เบสบอลของผมอกครง พดไดวาเปนเรองยากทจะระบวตถประสงค
ของเบสบอลเพยงแคมองทไมต เปาหมายของเบสบอลคอทำาคะแนน
จากการวงใหไดมากกวาอกทมหนง ไมตเปนเครองมอเพอชวยใหบรรล
เปาหมายน คลายคลงกน ธนบตรดอลลารกเปนเครองมอทอำานวย
ความสะดวกในการแลกเปลยน
ในระดบพนฐานทสด มนษยแลกเปลยนกบมนษยอกคนหนง
เพอใหไดมาซงสงทเราตองการเพอจะมชวตรอด อยางเชนอาหาร
และทพกอาศย ขณะทเงนเปนสงประดษฐของมนษย สงมชวตทก
ชนดตางแลกเปลยนเพอจะมชวตรอด เราในฐานะมนษยตองพงพา
สงมชวตอนๆ เพอจะมสขภาพแขงแรง อยางเชนจลนทรยทพบบน
ผวหนงและในปากของเรา จลนทรยนบรอยลานลานอาศยอยในลำาไส
ของเรา แบคทเรยทอยทนนชวยยอยสารอาหาร เผาผลาญพลงงาน
และสงเคราะหวตามน แบคทเรยในลำาไสของเรายงกำาจดแบคทเรย
ปรสตดวย9 ลำาไสของเราใหทอยแกแบคทเรย และแบคทเรยกชวย
ใหเรามสขภาพด
หากจะใชสำานวนแบบ ดร. ซส การแลกเปลยนเกดขนบนเรอ
กบแพะ ในกระทอม และในลำาไส(2) การแลกเปลยนเกดขนทกหนแหง
(2) สำานวนแบบ ดร. ซส นกเขยนหนงสอเดก คอการใชภาษาแบบคลองจอง
ตนฉบบคอ on a boat, with a goat, in a hut, and in the gut
คาบร เซหกล 43
และเปนสวนสำาคญของชวตบนโลก เรามกจะไมสงเกตสงน จากการ
เรมตนของชวต เมออสจเจอกบไข จนถงชวงทาย เมอหนอนแทะกน
ซากศพ มการแลกเปลยนเกดขนเสมอ
แนใจไดเลยวามความแตกตางระหวางการแลกเปลยนทเกดขน
ระหวางมนษย และการแลกเปลยนทเกดขนทามกลางสงมชวตอนๆ
ความแตกตางกคอ สมองของมนษยทำาใหเราตระหนกถงการแลกเปลยน
สมองทำาใหเราคดอยางมยทธวธเกยวกบการแลกเปลยน เมอสมองของ
มนษยสามารถคดในเชงสญลกษณ เราจงมองเหนมลคาทมความเปน
ไปไดในสงตางๆ โภคภณฑอยางเชน เกลอ ขาวบารเลย และโกโกคอ
เงนตราในรปแบบเรมแรก เมอมนษยเรมผลตไดมากกวาทจะบรโภคได
ขาวบารเลยหนงกำามอทเกนมาจงกลายเปนสงทจะนำามาซอขายเพอ
ใหไดมาซงสงอน สวนเกนกลายเปนสญลกษณของมลคา มลคาจะ
เปนทประจกษเมอถกแลกเปลยนกบสงอน นจงกลายมาเปนเงนตรา
เปนเรองงายทจะทำาความเขาใจการถายโอนพลงงานทเกดขน
ในการแลกเปลยนโภคภณฑอนทรยหนงกบสงอนๆ เมอสงนนไดรบการ
บรโภคตามธรรมชาตอยางเชนอาหาร ไมมใครปฏเสธวาความตองการ
พลงงานทำาหนาทเปนตวเรงปฏกรยาตวแรกของการแลกเปลยนระหวาง
สงมชวตสายพนธตางๆ ทงมนษยและไมใชมนษย อกครงทความ
แตกตางอยทมนษยสามารถซอขายพลงงานอยางมยทธวธ โดยมองเหน
มลคาเชงสญลกษณ และเปลยนใหเปนมลคาทประจกษได มนษยใน
ยคแรกทซอขายอาหารอยางเชนเนอและขาวบารเลยกำาลงแลกเปลยน
พลงงาน แตอยในรปแบบใหม การทมนษยเราแลกเปลยนโภคภณฑ
ทมพลงงานสงดวยวธการทรอบคอบยงขน ชใหเหนถงธรรมชาตของ
มนษยทมววฒนาการ
ไฮม โอเฟก (Haim Ofek) นกเศรษฐศาสตรเชงววฒนาการ
ไดตงคำาถามไวในหนงสอเลมสำาคญของเขาคอ Second Nature
42 Coined เงนเปลยนโลก
จากการสงเคราะหแสงคอออกซเจนและสารประกอบอนทรยทให
พลงงาน ซงปะการงตองการ8 โซอแซนเทลลใหอาหารแกปะการง
ปะการงใหทพกพงแกโซอแซนเทลล
การคนหาเพอทำาความเขาใจเงนของผมเรมตนโดยการถามวา ทำาไม
เราจงตองใชเงนมาตงแตทแรก หากจะใชการอปมาอปไมยเทยบกบ
เบสบอลของผมอกครง พดไดวาเปนเรองยากทจะระบวตถประสงค
ของเบสบอลเพยงแคมองทไมต เปาหมายของเบสบอลคอทำาคะแนน
จากการวงใหไดมากกวาอกทมหนง ไมตเปนเครองมอเพอชวยใหบรรล
เปาหมายน คลายคลงกน ธนบตรดอลลารกเปนเครองมอทอำานวย
ความสะดวกในการแลกเปลยน
ในระดบพนฐานทสด มนษยแลกเปลยนกบมนษยอกคนหนง
เพอใหไดมาซงสงทเราตองการเพอจะมชวตรอด อยางเชนอาหาร
และทพกอาศย ขณะทเงนเปนสงประดษฐของมนษย สงมชวตทก
ชนดตางแลกเปลยนเพอจะมชวตรอด เราในฐานะมนษยตองพงพา
สงมชวตอนๆ เพอจะมสขภาพแขงแรง อยางเชนจลนทรยทพบบน
ผวหนงและในปากของเรา จลนทรยนบรอยลานลานอาศยอยในลำาไส
ของเรา แบคทเรยทอยทนนชวยยอยสารอาหาร เผาผลาญพลงงาน
และสงเคราะหวตามน แบคทเรยในลำาไสของเรายงกำาจดแบคทเรย
ปรสตดวย9 ลำาไสของเราใหทอยแกแบคทเรย และแบคทเรยกชวย
ใหเรามสขภาพด
หากจะใชสำานวนแบบ ดร. ซส การแลกเปลยนเกดขนบนเรอ
กบแพะ ในกระทอม และในลำาไส(2) การแลกเปลยนเกดขนทกหนแหง
(2) สำานวนแบบ ดร. ซส นกเขยนหนงสอเดก คอการใชภาษาแบบคลองจอง
ตนฉบบคอ on a boat, with a goat, in a hut, and in the gut
คาบร เซหกล 45
เชงกายภาพ โภคภณฑทเนาเปอยไดจงหลกทางใหกบสงทไมเนาเปอย
อยางเชนเครองมอทำาการเกษตร อาวธ และอญมณ ซงทงหมดนทำา
หนาทเปนเงนตราในยคแรกเรม มนษยไดเหนคณคาเชงสญลกษณ
ของเครองมอเหลาน พวกมนสามารถนำาไปแลกเปลยนกบสงมคา
อนๆ ได เมอสมองของมนษยมความซบซอนยงขน และเมออารยธรรม
มความซบซอนยงขน จงเกดความจำาเปนทจะตองมเครองมอสากล
และเปนมาตรฐานเพออำานวยความสะดวกในการแลกเปลยนให
กวางขวางยงขน เครองมอนนกคอเงน
นบเปนทฤษฎทนาทง ทการแลกเปลยนเปนสวนหนงของลำาดบ
ขนในววฒนาการของเรา และในทสดแลว เงนคอผลลพธของการ
แลกเปลยน ทฤษฎของโอเฟกกระตนใหผมครนคดถงคำาอธบายทาง
ชววทยาแบบอนวาทำาไมเราจงใชเงนตงแตในทแรก หากตองการเขาใจ
พนฐานของเงน ผมจะตองเรยนรถงตนกำาเนดของการแลกเปลยน
เรมตนนานมาแลวกอนทเงนจะไดรบการประดษฐขน หรอมนษยจะทอง
อยบนโลกน สงมชวตแลกเปลยนซงกนและกนเพอจะมชวตรอด
ประมาณสามพนแปดรอยลานปกอน สญญาณแรกของชวตไดปรากฏ
ขน นนคอโพรแครโอตเซลลเดยว (prokaryote) อยางเชนแบคทเรยท
ไมมนวเคลยส สองพนปกอนหนาน ยแครโอตหลายเซลลปรากฏขน
(eukaryote) เซลลเหลานประกอบกนขนเปนรา พช สตว และคน
ยแครโอตกอตวขนจากการพงพาอาศยซงกนและกน ยแครโอตพฒนา
ขนเมอโพรแครโอตหนงกนโพรแครโอตอกเซลลเขาไป แตแทนทจะ
ถกทำาลาย เซลลทเลกกวาจะตดอยตลอดไปในฐานะโครงสรางพเศษ
ทถกเรยกวาออรแกเนลล (organelle) เหมอนกบแขกทมาเยยมบาน
แลวไมยายออกไป
44 Coined เงนเปลยนโลก
(ธรรมชาตทสอง) วา “การแลกเปลยนเปนสงทเกดขนในชวงเรมแรก
ของววฒนาการของมนษย หรอเปนเพยงสงประดษฐใหมของอารยธรรม
ยคใหม”10 เขากลาวถงความเปนไปไดทการแลกเปลยนนนเปนแรงขบ
เชงววฒนาการ สงมชวตทแลกเปลยนกนมแนวโนมจะมชวตรอดและ
สบเผาพนธไดมากกวา และสงตอ “คณลกษณะของการแลกเปลยน”
ไปยงรนตอไป การแลกเปลยนหรอการทำางานรวมกนเปนขอไดเปรยบ
ในเชงววฒนาการ และมหลกฐานทนาเชอวาคนทมสงคมจะมชวต
ยนยาวกวาจรงๆ11 ในชวงทายของหนงสอ โอเฟกใหเหตผลวาการ
แลกเปลยนของมนษยอาจจะเปนความตอเนองและความกาวหนา
ของการแลกเปลยนทพบในสงมชวตยคแรกสด พฒนาการของการ
แลกเปลยนจากจลนทรยไปจนถงอาณาจกรสตว เผาพนธมนษย
ยคหนเกา และผคาในวอลลสตรท เผยใหเหนถงความกาวหนาอน
นาทงของแรงขบในเชงววฒนาการ
โอเฟกสงเกตเหนรปแบบของวธการ ทสงมชวตสายพนธเดยวกน
แลกเปลยนกน ตวอยางเชน มดกบมนษย ทงคตางพงพาสมาชก
ทเปนแรงงานในการทำางานใหสำาเรจอยางมประสทธภาพ สมาชก
บางสวนในสายพนธเดยวกนหาอาหารและบางสวนเลยงดผเยาว
สงมชวตแตละรายทรบผดชอบสวนใดสวนหนงของงานขนาดใหญ
กลายมาเปนผเชยวชาญในดานนน ผเชยวชาญสรางเครองมอเฉพาะ
เพอจะทำางานไดสำาเรจ
ในกรณของมนษย เราตระหนกวาการแลกเปลยนเพม
โอกาสในการมชวตรอดของเรา การตระหนกนจะนำาไปสการสราง
เครองมอทเกอหนนการรวมมอกน บางทอาจจะเพอเอาชนะสงม
ชวตสายพนธอนๆ อกดวย ในทแรกเครองมอเหลานจะนำาไปใชเพอ
ทำางานงายๆ ใหสำาเรจ แตความสามารถของสมองในการคดเชง
สญลกษณชวยใหมนษยไดเหนวาเครองมอเหลานเปนมากกวาวตถ
คาบร เซหกล 45
เชงกายภาพ โภคภณฑทเนาเปอยไดจงหลกทางใหกบสงทไมเนาเปอย
อยางเชนเครองมอทำาการเกษตร อาวธ และอญมณ ซงทงหมดนทำา
หนาทเปนเงนตราในยคแรกเรม มนษยไดเหนคณคาเชงสญลกษณ
ของเครองมอเหลาน พวกมนสามารถนำาไปแลกเปลยนกบสงมคา
อนๆ ได เมอสมองของมนษยมความซบซอนยงขน และเมออารยธรรม
มความซบซอนยงขน จงเกดความจำาเปนทจะตองมเครองมอสากล
และเปนมาตรฐานเพออำานวยความสะดวกในการแลกเปลยนให
กวางขวางยงขน เครองมอนนกคอเงน
นบเปนทฤษฎทนาทง ทการแลกเปลยนเปนสวนหนงของลำาดบ
ขนในววฒนาการของเรา และในทสดแลว เงนคอผลลพธของการ
แลกเปลยน ทฤษฎของโอเฟกกระตนใหผมครนคดถงคำาอธบายทาง
ชววทยาแบบอนวาทำาไมเราจงใชเงนตงแตในทแรก หากตองการเขาใจ
พนฐานของเงน ผมจะตองเรยนรถงตนกำาเนดของการแลกเปลยน
เรมตนนานมาแลวกอนทเงนจะไดรบการประดษฐขน หรอมนษยจะทอง
อยบนโลกน สงมชวตแลกเปลยนซงกนและกนเพอจะมชวตรอด
ประมาณสามพนแปดรอยลานปกอน สญญาณแรกของชวตไดปรากฏ
ขน นนคอโพรแครโอตเซลลเดยว (prokaryote) อยางเชนแบคทเรยท
ไมมนวเคลยส สองพนปกอนหนาน ยแครโอตหลายเซลลปรากฏขน
(eukaryote) เซลลเหลานประกอบกนขนเปนรา พช สตว และคน
ยแครโอตกอตวขนจากการพงพาอาศยซงกนและกน ยแครโอตพฒนา
ขนเมอโพรแครโอตหนงกนโพรแครโอตอกเซลลเขาไป แตแทนทจะ
ถกทำาลาย เซลลทเลกกวาจะตดอยตลอดไปในฐานะโครงสรางพเศษ
ทถกเรยกวาออรแกเนลล (organelle) เหมอนกบแขกทมาเยยมบาน
แลวไมยายออกไป
44 Coined เงนเปลยนโลก
(ธรรมชาตทสอง) วา “การแลกเปลยนเปนสงทเกดขนในชวงเรมแรก
ของววฒนาการของมนษย หรอเปนเพยงสงประดษฐใหมของอารยธรรม
ยคใหม”10 เขากลาวถงความเปนไปไดทการแลกเปลยนนนเปนแรงขบ
เชงววฒนาการ สงมชวตทแลกเปลยนกนมแนวโนมจะมชวตรอดและ
สบเผาพนธไดมากกวา และสงตอ “คณลกษณะของการแลกเปลยน”
ไปยงรนตอไป การแลกเปลยนหรอการทำางานรวมกนเปนขอไดเปรยบ
ในเชงววฒนาการ และมหลกฐานทนาเชอวาคนทมสงคมจะมชวต
ยนยาวกวาจรงๆ11 ในชวงทายของหนงสอ โอเฟกใหเหตผลวาการ
แลกเปลยนของมนษยอาจจะเปนความตอเนองและความกาวหนา
ของการแลกเปลยนทพบในสงมชวตยคแรกสด พฒนาการของการ
แลกเปลยนจากจลนทรยไปจนถงอาณาจกรสตว เผาพนธมนษย
ยคหนเกา และผคาในวอลลสตรท เผยใหเหนถงความกาวหนาอน
นาทงของแรงขบในเชงววฒนาการ
โอเฟกสงเกตเหนรปแบบของวธการ ทสงมชวตสายพนธเดยวกน
แลกเปลยนกน ตวอยางเชน มดกบมนษย ทงคตางพงพาสมาชก
ทเปนแรงงานในการทำางานใหสำาเรจอยางมประสทธภาพ สมาชก
บางสวนในสายพนธเดยวกนหาอาหารและบางสวนเลยงดผเยาว
สงมชวตแตละรายทรบผดชอบสวนใดสวนหนงของงานขนาดใหญ
กลายมาเปนผเชยวชาญในดานนน ผเชยวชาญสรางเครองมอเฉพาะ
เพอจะทำางานไดสำาเรจ
ในกรณของมนษย เราตระหนกวาการแลกเปลยนเพม
โอกาสในการมชวตรอดของเรา การตระหนกนจะนำาไปสการสราง
เครองมอทเกอหนนการรวมมอกน บางทอาจจะเพอเอาชนะสงม
ชวตสายพนธอนๆ อกดวย ในทแรกเครองมอเหลานจะนำาไปใชเพอ
ทำางานงายๆ ใหสำาเรจ แตความสามารถของสมองในการคดเชง
สญลกษณชวยใหมนษยไดเหนวาเครองมอเหลานเปนมากกวาวตถ
คาบร เซหกล 47
หลายเซลลทงหมด
สวนแหงการพงพาอาศยซงกนและกนการอภปรายเกยวกบการพงพาอาศยซงกนและกนดเหมอนจะไม
สมบรณ หากไมไดรวมสงทถกคนพบระหวางสงมชวตหลายเซลลสอง
ชนด นนคอแมลงและพช แนนอนวาพชบางชนดอยางเชนแรกวดและ
หญาพงพาลมมากกวาแมลงในการแพรละอองเกสร แตนนกไมไดม
ประสทธภาพ พชเหลานตองผลตละอองเกสรจำานวนมากเพอทลม
จะไดพดพาไปยงดอกไมทเหมาะสมอยางเพยงพอ
พชตองการแมลงในการแพรพนธ แมลงตองการพชเพอเปน
อาหาร ดอกไมโฆษณาดวยกลนหอมและสสนสดใสเพอเชญชวนแมลง
รวมถงนกและคางคาวใหมาเยยมเยอน ดอกไมใหนำาหวาน ซงเปนผล
จากแสงอาทตย ตวอยางของนำาหวานในดอกไมแสดงใหเหนถงปรมาณ
ของนำาตาลตงแต 18 เปอรเซนตจนถง 68 เปอรเซนต นำาหวานซง
มแซกคาไรด โปรตน กรดอะมโน และเอนไซม ใหพลงงานแกแมลง
เพอดำารงชวต ผงเปลยนนำาหวานใหกลายเปนนำาผง ซงหลกการกคอ
พลงงานทถกเกบรกษาเอาไว เหมอนกบเครองกำาเนดพลงงานสำารอง
ทเปดใชในระหวางฤดหนาวเมอดอกไมรวงโรย
ผงไมไดตองการเฉพาะนำาหวาน แตยงตองการสารอาหารทเกบ
ไวในกรดอะมโนในเกสร เกสรสรางขนโดยอบเรณของดอกไมและเปน
ตวผสมพนธเพศผ ผงจำานวนมากจากผงสองหมนหาพนสายพนธใช
นำาหวานและเกสรเปนสารอาหารประเภทเดยวสำาหรบตวออน ผงมขน
ทตวซงชวยเกบเกสร เกสรถกเกบไวในคอรบคลา ซงเปนทเกบเกสร
ประเภทหนงทตดอยกบขาหลงของผง ผงขนสงเกสรแบบเดยวกบท
บรษทขนสงจดสงสนคาดวน ขอกำาหนดทางการคาของดอกไมกคอ
ฉนใหอาหารแกเธอ เธอสงของใหฉน
46 Coined เงนเปลยนโลก
ออรแกเนลลทพดถงนคอไมโทคอนเดรย (mitochondria)
นกชววทยาคาดวามนเคยเปนโพรแครโอต ไมโทคอนเดรยคลาย
กบโพรแครโอตและเพมปรมาณในแบบเดยวกน โดยแบงตวจาก
เซลลทใหญกวาอยางเปนอสระ ซงหมายความวามนมความเปน
กงอสระ แตมนพงพาเซลลเพอใหไดรบโปรตนจำานวนมาก12 ในท
สดไมโทคอนเดรยกสญเสยความสามารถทจะมชวตอยนอกเซลลท
ใหญกวา ครอบครวรบแขกเขามาเปนสวนหนง ตองขอบคณทมนก
ทำางานบานบางอยาง
หนงในงานเหลานนกคอ การใหอาหารแกครอบครว ไมโท
คอนเดรยใหพลงงานแกเซลลทใหญกวา มนมเยอหมเซลลสองชน
ซงกเหมอนกบผนงบาน เยอหมเซลลหนงถกหอหมเพอปกปอง
บรเวณพนผว ดงนนมนจงผลตพลงงานไดมากขนในรปของอะดโนซน
ไตรฟอสเฟต (adenosine triphosphate – ATP) สงมชวตทกชนด
ตองการพลงงานเพอสบเผาพนธและดำารงชวต อะดโนซน ไตรฟอสเฟต
สงตอพลงงานจากอาหารไปยงเซลล เปนโมเลกลทพบในเซลลของ
สงมชวตทงหมด แบบเดยวกบปะการงและโซอแซนเทลล เซลลให
ทพกพงและไมโทคอนเดรยใหพลงงาน
ทฤษฎเกยวกบการสรางยแครโอตเปนทรจกกนในชอซมไบโอ
เจเนซส (symbiogenesis) การรวมตวของเซลลสองเซลลเพอสราง
หนงเซลล และสงนกอธบายพนฐานของชวตบนโลก นกพฤกษศาสตร
ชาวรสเซย บอรส มเคยโลวช โคโซ-โพลอนสก (Boris Mikhaylovich
Kozo-Polyansky) ไดเสนอแนวคดเกยวกบซมไบโอเจเนซสเปนครง
แรกในชวงตนศตวรรษทยสบ13 ซงเปนคำาอธบายทมเหตมผลและได
รบการยอมรบอยางกวางขวางวา เปนวธการทยแครโอตไดพฒนา
ขน ทฤษฎของโคโซ-โพลอนสกกลาวเปนนยวา การพงพาอาศยซง
กนและกน หรอการทำางานรวมกน เปนรากฐานชวตของสงมชวต
คาบร เซหกล 47
หลายเซลลทงหมด
สวนแหงการพงพาอาศยซงกนและกนการอภปรายเกยวกบการพงพาอาศยซงกนและกนดเหมอนจะไม
สมบรณ หากไมไดรวมสงทถกคนพบระหวางสงมชวตหลายเซลลสอง
ชนด นนคอแมลงและพช แนนอนวาพชบางชนดอยางเชนแรกวดและ
หญาพงพาลมมากกวาแมลงในการแพรละอองเกสร แตนนกไมไดม
ประสทธภาพ พชเหลานตองผลตละอองเกสรจำานวนมากเพอทลม
จะไดพดพาไปยงดอกไมทเหมาะสมอยางเพยงพอ
พชตองการแมลงในการแพรพนธ แมลงตองการพชเพอเปน
อาหาร ดอกไมโฆษณาดวยกลนหอมและสสนสดใสเพอเชญชวนแมลง
รวมถงนกและคางคาวใหมาเยยมเยอน ดอกไมใหนำาหวาน ซงเปนผล
จากแสงอาทตย ตวอยางของนำาหวานในดอกไมแสดงใหเหนถงปรมาณ
ของนำาตาลตงแต 18 เปอรเซนตจนถง 68 เปอรเซนต นำาหวานซง
มแซกคาไรด โปรตน กรดอะมโน และเอนไซม ใหพลงงานแกแมลง
เพอดำารงชวต ผงเปลยนนำาหวานใหกลายเปนนำาผง ซงหลกการกคอ
พลงงานทถกเกบรกษาเอาไว เหมอนกบเครองกำาเนดพลงงานสำารอง
ทเปดใชในระหวางฤดหนาวเมอดอกไมรวงโรย
ผงไมไดตองการเฉพาะนำาหวาน แตยงตองการสารอาหารทเกบ
ไวในกรดอะมโนในเกสร เกสรสรางขนโดยอบเรณของดอกไมและเปน
ตวผสมพนธเพศผ ผงจำานวนมากจากผงสองหมนหาพนสายพนธใช
นำาหวานและเกสรเปนสารอาหารประเภทเดยวสำาหรบตวออน ผงมขน
ทตวซงชวยเกบเกสร เกสรถกเกบไวในคอรบคลา ซงเปนทเกบเกสร
ประเภทหนงทตดอยกบขาหลงของผง ผงขนสงเกสรแบบเดยวกบท
บรษทขนสงจดสงสนคาดวน ขอกำาหนดทางการคาของดอกไมกคอ
ฉนใหอาหารแกเธอ เธอสงของใหฉน
46 Coined เงนเปลยนโลก
ออรแกเนลลทพดถงนคอไมโทคอนเดรย (mitochondria)
นกชววทยาคาดวามนเคยเปนโพรแครโอต ไมโทคอนเดรยคลาย
กบโพรแครโอตและเพมปรมาณในแบบเดยวกน โดยแบงตวจาก
เซลลทใหญกวาอยางเปนอสระ ซงหมายความวามนมความเปน
กงอสระ แตมนพงพาเซลลเพอใหไดรบโปรตนจำานวนมาก12 ในท
สดไมโทคอนเดรยกสญเสยความสามารถทจะมชวตอยนอกเซลลท
ใหญกวา ครอบครวรบแขกเขามาเปนสวนหนง ตองขอบคณทมนก
ทำางานบานบางอยาง
หนงในงานเหลานนกคอ การใหอาหารแกครอบครว ไมโท
คอนเดรยใหพลงงานแกเซลลทใหญกวา มนมเยอหมเซลลสองชน
ซงกเหมอนกบผนงบาน เยอหมเซลลหนงถกหอหมเพอปกปอง
บรเวณพนผว ดงนนมนจงผลตพลงงานไดมากขนในรปของอะดโนซน
ไตรฟอสเฟต (adenosine triphosphate – ATP) สงมชวตทกชนด
ตองการพลงงานเพอสบเผาพนธและดำารงชวต อะดโนซน ไตรฟอสเฟต
สงตอพลงงานจากอาหารไปยงเซลล เปนโมเลกลทพบในเซลลของ
สงมชวตทงหมด แบบเดยวกบปะการงและโซอแซนเทลล เซลลให
ทพกพงและไมโทคอนเดรยใหพลงงาน
ทฤษฎเกยวกบการสรางยแครโอตเปนทรจกกนในชอซมไบโอ
เจเนซส (symbiogenesis) การรวมตวของเซลลสองเซลลเพอสราง
หนงเซลล และสงนกอธบายพนฐานของชวตบนโลก นกพฤกษศาสตร
ชาวรสเซย บอรส มเคยโลวช โคโซ-โพลอนสก (Boris Mikhaylovich
Kozo-Polyansky) ไดเสนอแนวคดเกยวกบซมไบโอเจเนซสเปนครง
แรกในชวงตนศตวรรษทยสบ13 ซงเปนคำาอธบายทมเหตมผลและได
รบการยอมรบอยางกวางขวางวา เปนวธการทยแครโอตไดพฒนา
ขน ทฤษฎของโคโซ-โพลอนสกกลาวเปนนยวา การพงพาอาศยซง
กนและกน หรอการทำางานรวมกน เปนรากฐานชวตของสงมชวต