ชุดความรู้...a8 สถานท ท องเท ยวและส...

ชดความร เรอง สถานททองเทยว

และสงอำนวยความสะดวก สำหรบทกคน

(Accessible for All) GSTC : A8 สถานททองเทยวและสงอำนวยความสะดวกสำหรบทกคน สถานททองเทยวและสงอำนวยความสะดวกจะตองอำนวยความสะดวกใหกบบคคลทพพลภาพ หรอผมขอจำกดทางดานสภาพรางกาย ทงน เพอใหพวกเขาสามารถไดรบประโยชนจากการทองเทยวไดอยางทวถง

สารบญ หนา

เนอหา ความหมายของการทองเทยวเพอการเขาถงสำหรบคนทงมวล (Accessible Tourism for All)……………………………………………………………………………………… 1-2 นยามและประเภทของคนพการ.................................................................................................... 3-4 สทธคนพการทสำคญ..................................................................................................................... 5-12 - รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2560.............................................................. 5-6 - พระราชบญญตการฟนฟสมรรถภาพคนพการ พ.ศ. 2534............................................. 6 - กฎกระทรวงฉบบท 3 (พ.ศ. 2537) ออกตามความในพระราชบญญตการฟนฟ สมรรถภาพคนพการ พ.ศ. 2534..................................................................................................... 7 - พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542............................................................... 8 - พระราชบญญตหลกประกนสขภาพแหงชาต พ.ศ. 2545............................................... 9 - พระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคฯภาพชวตคนพการ พ.ศ. 2550 และทแกไข เพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2556....................................................................................................... 9-10 - อนสญญาวาดวยสทธคนพการ พ.ศ. 2551 (Convention on the rights of persons with disabilities: CRPD 2008) ................................................................................... 11 - แผนพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาต ฉบบท 5 พ.ศ. 2560-2564.......................... 12 - ยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (พ.ศ. 2561 – 2580) ........................................................ 12 การทองเทยวสำหรบคนพการ....................................................................................................... 13-18 แนวทางในการพฒนาการทองเทยวเพอการเขาถงสำหรบคนทงมวล......................................... 19-27 Universal Design การออกแบบททกคนสามารถเขาถงและใชประโยชนได............................. 28-30 สงอำนวยความสะดวกบรเวณพนทสาธารณะสำหรบคนพการ................................................... 31 ทวรคนตาบอดในประเทศไทย....................................................................................................... 32-34 อางอง..............................................................................................................................................35-36

1 A8 สถานททองเทยวและสงอำนวยความสะดวกสำหรบทกคน (Access for All)

ความหมายของการทองเทยว เพอการเขาถงสำหรบคนทงมวล (Accessible Tourism for All)

เขาถงไดจาก : http://www.tourismtrust.org/assist-accessible-tourism.php

Taleb Rifai อดตเลขาธการองคการการทองเทยวโลกแหงสหประชาชาต หรอ UNWTO ไดกลาววา การทองเทยวสำหรบคนทงมวล (Tourism for All) ซงบางครงเรยกวา การเขาถงการทองเทยวสำหรบคนทงมวล (Accessible Tourism for All) เปนองคประกอบสำคญของนโยบายการทองเทยวทรบผดชอบและการทองเทยวอยางยงยน ซงเปนทงความจำเปนดานสทธมนษยชนและโอกาสทางธรกจทโดดเดน เหนอสงอนใด การทองเทยวสำหรบคนทงมวลไมไดเพยงเปนประโยชนสำหรบผทมความพการหรอความตองการพเศษเทานน แตยงเปนประโยชนตอพวกเราทกคนดวย


Darcy, S., & Dickson, T. ไดนยามคำวา Accessible Tourism วา การทำใหบคคลทกคนไดรบความเทาเทยมกน มความเสมอภาคในสนคา บรการ และสภาพแวดลอมทออกแบบมาสำหรบนกทองเทยวทกคน รวมถงผสงอาย คนพการ และทารก เชน การเคลอนไหว การมองเหน การไดยน UNWTO ไดนำเสนอผลการศกษาเรอง Manual on Accessible Tourism for All: Principles, Tools and Best Practices – Module I: Accessible Tourism – Definition and Context ว า งานวจยดงกลาว ไดกอใหเกดคำพองความหมายเดยวกบ Accessible Tourism ในประเทศตาง ๆ เชน Inclusive tourism, Adapted tourism, Tourism for All, Barrier Free Tourism (BFT), Easy Access Tourism and Universal Tourism เปนตน เมอครงทประเดนเกยวกบ Accessible Tourism เรมตนขน หลายประเทศมแนวโนมทจะใชคำวา Tourism for All หรอ การทองเทยวสำหรบคนทงมวล โดยมเปาหมายเพอใหบรการดานการทองเทยวและและการเขาถงสภาพแวดลอมททกคนสามารถใชประโยชนไดไมวาจะมความพการหรอไมกตาม แนวคด Tourism for All ปรากฏเปนครงแรกในแคมเปญ Tourism for All ทดำเนนการในสหราชอาณาจกร (UK) เมอปค.ศ. 1989 ซงเปนผลมาจากรายงานทเผยแพรโดย Mary Baker ทใหนยามวา รปแบบการทองเทยวซงมการวางแผน ออกแบบ และพฒนากจกรรมสนทนาการและเวลาวางใหกบนกทองเทยวทกประเภทไมวาสภาพรางกาย สงคม และวฒนธรรมของพวกเขาจะเปนอยางไร


นยามและประเภทของคนพการ คนพการ ตาม พระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ พ.ศ. 2550 หมายถง บคคลซงมขอจำกดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจำวนเนองจากมความบกพรองทางการเหน การไดยน การเคลอนไหว การสอสารจตใจ อารมณ พฤตกรรม สตปญญา การเรยนร หรอความบกพรองอนใด ประกอบกบมอปสรรคในดานตาง ๆ และมความจำเปนเปนพเศษทจะตองไดรบความชวยเหลอดานหนงดานใด เพอใหสามารถปฏบตกจกรรมในชวตประจำวนไดอยางบคคลทวไป ใน ประกาศกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย พ.ศ. 2552 และฉบบท 2 พ.ศ. 2555 ไดระบประเภทและหลกเกณฑความพการไวดงตอไปน 1. ความพการทางการเหน หมายถง การทบคคลมขอจำกดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจำวนหรอการเขาไปมสวนรวมในกจกรรมทางสงคม ซงเปนผลมาจากการมความบกพรองในการเหน ไดแก ตาบอด ตาเหนเลอนราง 2. ความพการทางการไดยนหรอสอความหมาย ความพการทางการไดยน หมายถง การทบคคลมขอจำกดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจำวน หรอการเขาไปมสวนรวมในกจกรรมทางสงคม ซงเปนผลมาจากการมความบกพรองในการไดยน จนไมสามารถรบขอมลผานทางการไดยน ไดแก หหนวก หตง ความพการทางการสอความหมาย หมายถง การทบคคลมขอจำกดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจำวนหรอการเขาไปมสวนรวมในกจกรรมทางสงคม ซงเปนผลมาจากการมความบกพรองทางการสอความหมาย เชน พดไมได พดหรอฟงแลวผอนไมเขาใจ เปนตน 3. ความพการทางการเคลอนไหวหรอทางรางกาย 3.1 ความพการทางการเคลอนไหว หมายถง การทบคคลมขอจำกดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจำวนหรอการเขาไปมสวนรวมในกจกรรมทางสงคม ซงเปนผลมาจากการมความบกพรองหรอการสญเสยความสามารถของอวยวะในการเคลอนไหว ไดแก มอ เทา แขน และขา อาจมสาเหตมาจากอมพาต แขน-ขาออนแรง แขน-ขาขาด หรอภาวะเจบปวยเรอรงจนมผลกระทบตอการทำงานของมอ เทา แขน และขา 3.2 ความพการทางรางกาย หมายถง การทบคคลมขอจำกดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจำวนหรอการเขาไปมสวนรวมในกจกรรมทางสงคม ซงเปนผลมาจากการมความบกพรองหรอความผดปกตของศรษะ ใบหนา ลำตว และภาพลกษณภายนอกของรางกายทเหนไดอยางชดเจน


4. ความพการทางจตใจหรอพฤตกรรม หมายถง การทบคคลมขอจำกดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจำวนหรอการเขาไปมสวนรวมในกจกรรมทางสงคม ซงเปนผลมาจากความบกพรองหรอความผดปกตทางจตใจหรอสมองในสวนของการรบร อารมณ หรอความคด 5. ความพการทางสตปญญา หมายถง การทบคคลมขอจำกดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจำวนหรอการเขาไปมสวนรวมในกจกรรมทางสงคม ซงเปนผลมาจากการมพฒนาการชากวาปกต หรอมระดบเชาวปญญาตำกวาบคคลทวไป โดยความผดปกตนนจะแสดงใหเหนกอนอาย 18 ป 6. ความพการทางการเรยนร หมายถง การทบคคลมขอจำกดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจำวน หรอการเขาไปมสวนรวมในกจกรรมทางสงคมโดยเฉพาะดานการเรยนร ซงเปนผลมาจากความบกพรองทางสมอง ทำใหเกดความบกพรองในดานการอาน การเขยน การคดคำนวณ หรอกระบวนการเรยนรพนฐานอน ๆ ในระดบความสามารถทตำกวาเกณฑมาตรฐานตามชวงอายและระดบสตปญญา 7. ความพการทางออทสตก หมายถง การทบคคลมขอจำกดในการปฏบตกจกรรมในชวตประจำวนหรอการเขาไปมสวนรวมในกจกรรมทางสงคม ซงเปนผลมาจากความบกพรองทางพฒนาการดานสงคม ภาษาและการสอความหมาย พฤตกรรมและอารมณ โดยมสาเหตมาจากความผดปกตของสมอง และความผดปกตนนแสดงกอนอายสองปครง ทงน ใหรวมถงการวนจฉยกลมออทสตกสเปกตรมอน ๆ เชน แอสเปอเกอร (Asperger) ดวย

TIPs ลกษณะของเดกทเปนแอสเปอรเกอร (Asperger) 1. ดานภาษา มการพดและทกษะการใชภาษาอยในเกณฑปกต เดกอาจพดไดถกหลกไวยากรณ แตไมสามารถเขาใจเนอหาทลกซงหรอความหมายโดยนยทแฝงอย 2. ดานสงคม เมอเดกตองมปฏสมพนธกบคนอน ๆ อาจมพฤตกรรมทดแปลกกวาเดกวยเดยวกน เชน ไมคอยมองหนาหรอสบตาเวลาพดคย แยกตวอยคนเดยว ไมรจกการทกทาย อยากรอะไรกจะโพลงออกมา ไมคอยรจกกาลเทศะ ไมสนใจเรองราวของคนอน ขาดความเขาใจหรอเหนใจผอน มกชอบพดซำ ๆ เรองเดม ๆ ทตนเองสนใจ 3. ดานพฤตกรรม เดกจะมความสนใจเฉพาะเรองและชอบทำอะไรซำ ๆ เชน ถาเขามความสนใจอะไรกสนใจมากจนถงขนหมกมน โดยเฉพาะกบเรองทคอนขางมความซบซอน และอาจเปนเรองทคนอนไมสนใจ เชน แผนทโลก วงจรไฟฟา ระบบสรยจกรวาล โดยความสนใจเหลานอาจเปลยนแปลงไดตามกาลเวลา ในบางรายมความไวตอสงเราทมาจากภายนอกคอนขางมากกวาคนทวไป

ทมา : https://www.thairath.co.th/lifestyle/woman/32158


สทธคนพการทสำคญ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2560 มาตรา 4 ศกดศรความเปนมนษย สทธ เสรภาพ และความเสมอภาคของบคคล ยอมไดรบความคมครอง มาตรา 27 บคคลยอมเสมอกนในกฎหมาย มสทธและเสรภาพและไดรบความคมครองตามกฎหมายเทาเทยมกน ชายและหญงมสทธเทาเทยมกน การเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตอบคคล ไมวาดวยเหตความแตกตางในเรองถนกำเนด เชอชาต ภาษา เพศ อาย ความพการ สภาพทางกายหรอสขภาพ สถานะของบคคล ฐานะทางเศรษฐกจหรอสงคม ความเชอทางศาสนา การศกษาอบรม หรอความคดเหนทางการเมองอนไมขดตอบทบญญตแหงรฐธรรมนญหรอเหตอนใด จะกระทำมได มาตรการทรฐกำหนดขนเพอขจดอปสรรคหรอสงเสรมใหบคคลสามารถใชสทธหรอเสรภาพไดเชนเดยวกบบคคลอน หรอเพอคมครองหรออำนวยความสะดวกใหแกเดก สตร ผสงอาย คนพการ หรอผดอยโอกาส ยอมไมถอวาเปนการเลอกปฏบตโดยไมเปนธรรมตามวรรคสาม มาตรา 65 รฐพงจดใหมยทธศาสตรชาตเปนเปาหมายการพฒนาประเทศอยางยงยนตามหลก ธรรมาภบาลเพอใชเปนกรอบในการจดทำแผนตาง ๆ ใหสอดคลองและบรณาการกนเพอใหเกดเปนพลงผลกดนรวมกนไปสเปาหมายดงกลาว การจดทำ การกำหนดเปาหมาย ระยะเวลาทจะบรรลเปาหมาย และสาระทพงมในยทธศาสตรชาตใหเปนไปตามหลกเกณฑและวธการทกฎหมายบญญต ทงน กฎหมายดงกลาวตองมบทบญญตเกยวกบการมสวนรวมและการรบฟงความคดเหนของประชาชนทกภาคสวนอยางทวถงดวย มาตรา 69 รฐพงจดใหมและสงเสรมการวจยและพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย และศลปวทยาการแขนงตาง ๆ ใหเกดความร การพฒนา และนวตกรรม เพอความเขมแขงของสงคมและเสรมสรางความสามารถของคนในชาต มาตรา 71 รฐพงเสรมสรางความเขมแขงของครอบครวอนเปนองคประกอบพนฐานทสำคญของสงคม จดใหประชาชนมทอยอาศยอยางเหมาะสม สงเสรมและพฒนาการสรางเสรมสขภาพเพอใหประชาชนมสขภาพทแขงแรงและมจตใจเขมแขง รวมตลอดทงสงเสรมและพฒนาการกฬาใหไปสความเปนเลศและเกดประโยชนสงสดแกประชาชน รฐพงสงเสรมและพฒนาทรพยากรมนษยใหเปนพลเมองทด มคณภาพและความสามารถสงขน รฐพงใหความชวยเหลอเดก เยาวชน สตร ผสงอาย คนพการ ผยากไร และผดอยโอกาส ใหสามารถดำรงชวตไดอยางมคณภาพ และคมครองปองกนมใหบคคลดงกลาวถกใชความรนแรงหรอปฏบตอยางไมเปนธรรม รวมตลอดทงใหการบำบด ฟนฟและเยยวยาผถกกระทำการดงกลาว


ในการจดสรรงบประมาณ รฐพงคำนงถงความจำเปนและความตองการทแตกตางกนของเพศ วย และสภาพของบคคล ทงน เพอความเปนเปนธรรม

พระราชบญญตการฟนฟสมรรถภาพคนพการ พ.ศ. 2534 มาตรา 14 ใหคนพการซงประสงคจะไดรบสทธในการสงเคราะหการพฒนา และการฟนฟสมรรถภาพคนพการตามพระราชบญญตน ยนขอจดทะเบยนตอนายทะเบยนกลาง ณ สำนกงานคณะกรรมการฟนฟสมรรถภาพคนพการหรอตอนายทะเบยนจงหวด ณ ททำการประชาสงเคราะหจงหวดทตนมภมลำเนาอย ในกรณทคนพการเปนผเยาว คนเสมอนไรความสามารถหรอคนไรความสามารถ หรอในกรณทคนพการสภาพความพการถงขนไมสามารถไปจดทะเบยนดวยตนเองได ผปกครอง ผพทกษ ผอนบาล หรอบคคลทดแลคนพการแลวแตกรณจะยนขอจดทะเบยนแทนกได แตตองนำคนพการหรอหลกฐานวาเปนคนพการไปแสดงตอนายทะเบยนกลางหรอนายทะเบยนจงหวด แลวแตกรณดวย มาตรา 15 คนพการทไดลงทะเบยนตามมาตรา 14 ใหไดรบการสงเคราะห การพฒนาและการฟนฟสมรรถภาพ ดงตอไปน 1. บรการฟนฟสมรรถภาพดวยวธการทางการแพทย และคาใชจายในการรกษาพยาบาล คาอปกรณ เพอปรบสภาพทางรางกาย ทางสตปญญา หรอทางจตใจ หรอเสรมสรางทางสมรรถภาพใหดขนตามทกำหนดในกฎกระทรวง 2. การศกษาตามกฎหมาย วาดวยการศกษาภาคบงคบหรอการศกษาสายอาชพ หรออดมศกษาตามแผนการศกษาแหงชาตตามความเหมาะสม ซงใหไดรบโดยการจดเปนสถานศกษาเฉพาะหรอจดรวมในสถานศกษาธรรมดากได โดยใหศนยเทคโนโลยทางการศกษา ในสงกดกระทรวงศกษาธการใหการสนบสนนตามความเหมาะสม 3. คำแนะนำชแจง และปรกษาเกยวกบการประกอบอาชพ และการฝกอาชพทเหมาะสมกบสภาพของรางกาย และสมรรถภาพทมอยเพอใหสามารถประกอบอาชพได 4. การยอมรบและมสวนรวมในกจกรรมทางสงคม และสงอำนวยความสะดวก และบรการตาง ๆ ทจำเปนสำหรบคนพการ 5. บรการจากรฐ ในการเปนคดความและในการตดตอกบทางราชการ


กฎกระทรวงฉบบท 3 (พ.ศ. 2537) ออกตามความในพระราชบญญตการฟนฟสมรรถภาพคนพการ พ.ศ. 2534 1. ใหคนพการทลงทะเบยนตามมาตรา 14 ไดรบบรการฟนฟสมรรถภาพดวยวธทางการแพทย ดงตอไปน 1.1 การตรวจวนจฉย การตรวจทางหองปฏบตการ และการตรวจพเศษดวยวธอน ๆ 1.2 การใหคำแนะนำปรกษา 1.3 การใหยา 1.4 การศลยกรรม 1.5 การพยาบาลเวชกรรมฟนฟ 1.6 กายภาพบำบด 1.7 กจกรรมบำบด (อาชวบำบด) 1.8 พฤตกรรมบำบด 1.9 จตบำบด 1.10 สงคมสงเคราะห และสงคมบำบด 1.11 การแกไขการพด (อรรถบำบด) 1.12 การฟนฟสมรรถภาพทางการไดยน และการสอความหมาย 1.13 การใหอปกรณ หรอเครองชวยคนพการ 2. ภายใตบงคบขอ 5 คนพการซงรบบรการฟนฟสมรรถภาพดวยวธทางการแพทยจากสถานพยาบาลของกระทรวงสาธารณสข หรอสถานพยาบาลของกระทรวง ทบวง กรม หรอราชการสวนทองถน หรอรฐวสาหกจทกระทรวงสาธารณสขประกาศกำหนด ไมตองเสยคาใชจายในการรกษาพยาบาล และคาอปกรณตามขอ 1 ดงตอไปน 2.1 คาบรการทางการแพทยตามขอ 1 และ 2.2 คาหอง และคาอาหารไมเกนอตราทกระทรวงสาธารณสขกำหนดตลอดเวลาทรบการรกษาพยาบาล 3. ในกรณท คนพการซ งเขารบบรการฟนฟสมรรถภาพด วยวธทางการแพทยจากสถานพยาบาลตามขอ 2 ตองใชอปกรณเทยม อปกรณเสรม หรอเครองชวยคนพการ ใหสถานพยาบาลดงกลาวจดหาอปกรณเทยม อปกรณ เสรม หรอเครองชวยคนพการใหแกคนพการนน และในกรณทสถานพยาบาลไมมอปกรณเทยม อปกรณเสรม หรอเครองชวยคนพการดงกลาว ใหสถานพยาบาลนนขอเบกจากศนยสรนธรเพอการฟนฟสมรรถภาพทางการแพทยแหงชาต กรมการแพทย กระทรวงสาธารณสข


พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มาตรา 10 ระบวา การจดการศกษา ตองจดใหบคคลมสทธ และโอกาสเสมอกน ในการรบการศกษาขนพนฐานไมนอยกวาสบสองปทรฐตองจดใหอยางทวถง และมคณภาพโดยไมเกบคาใชจายการจดการศกษาสำหรบบคคลซงมความบกพรองทางรางกาย จตใจ สตปญญา อารมณ สงคม การสอสาร และการเรยนร หรอมรางกายพการ หรอทพพลภาพ หรอบคคลซงไมสามารถพงตนเองได หรอไมมผดแล หรอดอยโอกาส ตองจดใหบคคลดงกลาวมสทธและโอกาสไดรบการศกษาขนพนฐานเปนพเศษ การศกษาสำหรบคนพการในวรรคสอง ใหจดต งแตแรกเกดหรอพบความพการโดยไม เสยคาใชจาย และใหบคคลดงกลาวมสทธไดรบสงอำนวยความสะดวก สอ บรการ และความชวยเหลออนใดทางการศกษา ตามหลกเกณฑ และวธการทกำหนดในกฎกระทรวง การจดการศกษาสำหรบบคคลซงมความสามารถพเศษ ตองจดดวยรปแบบทเหมาะสมโดยคำนงถงความสามารถของบคคลนน

ทมาภาพ : Newsd เขาถงไดจาก : https://newsd.in/education-remains-a-distant-dream-for-students-with-disabilities-in-tamil-nadu-govt-schools/


พระราชบญญตหลกประกนสขภาพแหงชาต พ.ศ. 2545 มาตรา 5 บคคลทกคนมสทธไดรบบรการสาธารณสขทมมาตรฐานและมประสทธภาพตามทกำหนดโดยพระราชบญญตน คณะกรรมการอาจกำหนดใหบคคลทเขารบการบรการสาธารณสขตองรวมจายคาบรการในอตราทกำหนดใหแกหนวยบรการในแตละครงทเขารบการบรการ เวนแตผยากไรหรอบคคลอนทรฐมนตรประกาศกำหนดไมตองจายคาบรการ ประเภทและขอบเขตของบรการสาธารณสขทบคคลจะมสทธไดรบใหเปนไปตามทคณะกรรมการประกาศกำหนด

พระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ พ.ศ. 2550 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2556 มาตรา 13 (2) สำรวจ ศกษา วเคราะหรวบรวม และเกบรกษาขอมลเกยวกบคนพการ สถานการณคณภาพชวตคนพการ เพอประโยชนตอการปองกน การรกษาการฟนฟสมรรถภาพคนพการ เพอประโยชนตอการปองกน การรกษา การฟนฟสมรรถภาพคนพการ และจดทำแผนงานวเคราะห วจย ตดตาม ประเมนผลตอคณะกรรมการฯ และ (3) จดทำเปนงานเกยวกบการสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการเพอเสนอตอคณะกรรมการฯ มาตรา 20 คนพการมสทธเขาถงและใชประโยชนไดจากสงอำนวยความสะดวกอนเปนสาธารณะตลอดจนสวสดการและความชวยเหลออนจากรฐ ดงตอไปน 1. การบรการฟนฟสมรรถภาพโดยกระบวนการทางการแพทยและคาใชจายในการรกษาพยาบาล คาอปกรณ เครองชวยความพการ และสอสงเสรมพฒนาการ เพอปรบสภาพทางรางกาย จตใจ อารมณ สงคม พฤตกรรม สตปญญา การเรยนร หรอเสรมสรางสมรรถภาพใหดขนตามทรฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสขประกาศกำหนด 2. การศกษาตามกฎหมายวาดวยการศกษาแหงชาตหรอแผนการศกษาแหงชาตตามความเหมาะสมในสถานศกษาเฉพาะหรอในสถานศกษาทวไป หรอการศกษาทางเลอก หรอการศกษานอกระบบ โดยใหหนวยงานทรบผดชอบเกยวกบสงอำนวยความสะดวก สอ บรการ และความชวยเหลออนใดทางการศกษาสำหรบคนพการใหการสนบสนนตามความเหมาะสม 3. การฟนฟสมรรถภาพดานอาชพ การใหบรการทมมาตรฐาน การคมครอง แรงงาน มาตรการเพอการมงานทำ ตลอดจนไดรบการสงเสรมการประกอบอาชพอสระ และบรการสอ สงอำนวยความสะดวก เทคโนโลยหรอความชวยเหลออนใด เพอการทำงานและประกอบอาชพของคนพการ ตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทรฐมนตรวาการกระทรวงแรงงานประกาศกำหนด


4. การยอมรบและมสวนรวมในกจกรรมทางสงคม เศษฐกจ และการเมองอยางเตมท และมประสทธภาพบนพนฐานแหงความเทาเทยมกบบคคลทวไป ตลอดจนไดรบสงอำนวยความสะดวกและบรการตาง ๆ ทจำเปนสำหรบคนพการ 5. การชวยเหลอใหเขาถงนโยบาย แผนงาน โครงการ กจกรรม การพฒนา และบรการอนเปนสาธารณะ ผลตภณฑทมความจำเปนตอการดำรงชวต การชวยเหลอทางกฎหมายและการจดหาทนายความวาตางแกตางคด ใหเปนไปตามระเบยบทคณะกรรมการกำหนด 6. ขอมลขาวสาร การสอสาร บรการโทรคมนาคม เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร และเทคโนโลยสงอำนวยความสะดวกเพอการสอสารสำหรบคนพการทกประเภท ตลอดจนบรการสอสาธารณะจากหนวยงานของรฐหรอเอกชนทไดรบงบประมาณสนบสนนจากรฐ ตามหลกเกณฑ วธการและเงอนไขทรฐมนตรวาการกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารกำหนดในกฎกระทรวง 7. บรการลามภาษามอตามระเบยบทคณะกรรมการกำหนด 8. สทธทจะนำสตวนำทาง เครองมอหรออปกรณนำทาง หรอเครองชวยความพการใด ๆ ตดตวไปในยานพาหนะหรอสถานทใด ๆ เพอประโยชนในการเดนทาง และการไดรบสงอำนวยความสะดวกอนเปนสาธารณะ โดยไดรบการยกเวนคาบรการ คาธรรมเนยม และคาเชาเพมเตมสำหรบสตว เครองมอ อปกรณ หรอเครองชวยความพการดงกลาว 9. การจดสวสดการเบยความพการ ตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการกำหนดในระเบยบ 10. การปรบสภาพแวดลอมทอยอาศย การมผชวยคนพการ หรอการจดใหมสวสดการอนตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการกำหนดในระเบยบผชวยคนพการ ใหมสทธไดรบการลดหยอนหรอยกเวนคาบรการ คาธรรมเนยม ตามระเบยบทคณะกรรมการกำหนด คนพการทไมมผดแลคนพการมสทธไดรบการจดสวสดการดานทอยอาศยและการเลยงดจากหนวยงานของรฐ ในกรณทมสถานสงเคราะหเอกชนจดทอยอาศยและสวสดการใหแลว รฐตองจดเงนอดหนนใหแกสถานสงเคราะหเอกชนนน ตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการกำหนดในระเบยบ ผดแลคนพการมสทธไดรบบรการใหคำปรกษา แนะนำ ฝกอบรมทกษะ การเลยงด การจดการศกษา การสงเสรมอาชพและการมงานทำ ตลอดจนความชวยเหลออนใด เพอใหพงตนเองไดตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรมการกำหนดในระเบยบ คนพการและผดแลคนพการมสทธไดรบการลดหยอนภาษหรอยกเวนภาษ ตามทกฎหมายกำหนด องคกรเอกชนทจดใหคนพการไดรบสทธประโยชนตามมาตราน มสทธไดรบการลดหยอนภาษหรอยกเวนภาษเปนรอยละของจำนวนเงนคาใชจายตามทกฎหมายกำหนด


เขาถงไดจาก : https://nearsay.com/c/542712/538624/3-main-duties-of-a-sign-language-interpreter

อนสญญาวาดวยสทธคนพการ พ.ศ. 2551 (Convention on the rights of persons with disabilities: CRPD 2008) สาระสำคญของอนสญญาฉบบน คอ ขจดการเลอกปฏบตตอคนพการในทกรปแบบทงในดานกฎหมาย การปกครอง และการปฏบตตาง ๆ รวมถงการกำหนดมาตรการทเหมาะสมเพอประกนการเขาถงและใชประโยชนไดอยางเทาเทยมกน ในสวนสภาพแวดลอมทางกายภาพ ขนสง ขอมลขาวสาร และบรการสาธารณะ การยอมรบความเทาเทยม การศกษา การเขาทำงาน การรกษาพยาบาล การประกนสทธ และโอกาสทจะมสวนรวมทางการเมองอยางเทาเทยมกบบคคลทวไป โดยสวนท 4 พนธกรณทวไป กำหนดใหรฐภาคทจะประกนและสงเสรมในการทำใหสทธมนษยชนและเสรภาพขนพนฐานของคนพการทงปวงกลายเปนจรงอยางเตมท โดยปราศจากการเลอกปฏบตในรปแบบใด ๆ บนพนฐานจากความพการ (f) ดำเนนการหรอสงเสรมการวจยและพฒนาสนคา บรการ เครองมอ และสงอำนวยความสะดวก ทออกแบบอยางเปนสากล ตามทกำหนดไวในนยามของอนสญญาน โดยควรใหมการดดแปลงนอยทสดและเกดคาใชจายตำทสดเทาทจะเปนไปได เพอใหตรงกบความตองการของคนพการ เพอสงเสรมการจดใหมและใชประโยชน และเพอสงเสรมการออกแบบทเปนสากลในการพฒนามาตรฐานและแนวทาง (g) สงเสรมการจดใหมและการใชเทคโนโลยใหม รวมถงเทคโนโลยสารสนเทศ และการสอสารเครองชวยในการเคลอนไหว อปกรณและเทคโนโลยสงอำนวยความสะดวกตอคนพการ


แผนพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาต ฉบบท 5 พ.ศ. 2560 – 2564 แผนพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาต ฉบบท 5 พ.ศ. 2560 – 2564 ไดกำหนดวสยทศนไววา “คนพการเขาถงสทธไดจรง ดำรงชวตอสระในสงคมอยเยนเปนสขรวมกนอยางยงยน” ภายใตยทธศาสตรแหงความเทาเทยม (Equal) ไดแก เสรมพลงคนพการและองคกรดานคนพการใหมศกยภาพและความเขมแขง (Empowerment) พฒนาคณภาพการบรหารจดการ ขจดการเลอกปฏบต เพอใหคนพการเขาถงสทธไดจรง (Quality Management) เสรมสรางความเขาใจและเจตคตเชงสรางสรรคตอคนพการและความพการ (Understanding) สรางสภาพแวดลอมและบรการสาธารณ ะท ท กคนเข าถ งและใชประโยชน ได (Accessibility) และสงเสรมการบรณาการเครอขายและสรางการมสวนรวมเพอพฒนาคณภาพชวตคนพการอยางยงยน (Linkage) โดยเฉพาะยทธศาสตรท 3 เสรมสรางความเขาใจและเจตคตเชงสรางสรรคตอคนพการและความพการ (Understanding) กลยทธท 1 สนบสนนและพฒนาองคความร งานวจย นวตกรรม และเทคโนโลยสงอำนวยความสะดวกในทกมตทเกยวของกบการพฒนาคณภาพชวตคนพการ โดยใหมการจดทำแผนการวจยและนวตกรรมดานการพฒนาคณภาพชวตคนพการ และขบเคลอนสการปฏบตใหประสบความสำเรจและเกดผลไดอยางเปนรปธรรม

ยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (พ.ศ. 2561 - 2580) ยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป (พ.ศ. 2561 – 2580) เปนกรอบการพฒนาระยะยาวเพอใหบรรลวสยทศน “ประเทศไทยมความมนคง มงคง ยงยน เปนประเทศพฒนาแลว ดวยการพฒนาตามปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” โดยประกอบดวยยทธศาสตรในการขบเคลอน 6 ยทธศาสตรดวยกน ซงยทธศาสตรทเกยวของกบการพฒนาคนพการ คอ ยทธศาสตรท 3 การพฒนาและเสรมสรางศกยภาพคน มแนวทางในการขบเคลอน ไดแก พฒนาศกยภาพคนตลอดชวงชวตใหสนบสนนการเจรญเตบโตของประเทศ สรางเสรมใหคนมสขภาวะทด สรางความอยดมสขของครอบครวไทยใหเออตอการพฒนาคน เสรมสรางบทบทของสถาบนครอบครวในการบมเพาะจตใจใหเขมเขง ยทธศาสตรท 4 ยทธศาสตรดานการสรางโอกาสความเสมอภาคและเทาเทยมกนทางสงคม มแนวทางในการขบเคลอนทสำคญ ไดแก สรางความมนคงและการลดความเหลอมลำทางดานเศรษฐกจและสงคมการพฒนาระบบบรการและระบบบรหารจดการสขภาพ การสรางสภาพแวดลอมและนวตกรรมทเออตอการดำรงชวตในสงคมสงวย และสรางความเขมแขงของสถาบนทางสงคม ทนทางวฒนธรรม และความเขมแขงของชมชน


การทองเทยวสำหรบคนพการ

ทมาภาพ : Pawel Libera and Calvert Trust Exmoor เขาถงไดจาก : https://www.mountaintrike.com/blog/tourism-for-all


บทความเรอง การทองเทยวสำหรบคนพการ : ความทาทายสำหรบอตสาหกรรมการทองเทยวไทย โดย กลยา สวางคง ไดนำเสนอแนวคดเกยวกบการทองเทยวเพอตอบสนองการเขาถงไดของคนพการ ใน 4 ประเดนหลก คอ 1. คนพการและการทองเทยวสำหรบคนพการในกระแสโลก จากงานวจยของ Otilia Maria Bordeianu (2015) ระบวา ประชากรกวา 650 ลานคนทวโลกมชวตอยกบความพการ ซงหากนบจำนวนประชากรทงหมดทไดรบผลกระทบ หรอตองมสวนเกยวของกบคนพการแลว จะมจำนวนกวา 2,000 ลานคน หรอประมาณหนงในสามของประชากรโลก ทงน เมอผนวกกบการทการทองเทยวไดรบการยอมรบวาเปนกจกรรมทชวยสงเสรมคณภาพชวตของผคน เพราะมสวนชวยใหเกดความภาคภมใจตวเอง ทำใหคนพการสามารถปรบตวในสงคมได (Daniels, Rodgers & Wiggins, 2005) และคนพการยงคงมความตองการเดนทางทองเทยว จงสงผลใหคนพการออกเดนทางมากขน ไมเพยงเทาน การทองเทยวสำหรบคนพการยงมผลตอการเดนทางของสมาชกในครอบครวและคนรอบขางดวย เพราะคนพการจะไมเดนทางลำพง ทำใหนกทองเทยวกลมคนพการเปนนกทองเทยวกลมใหมทมความนาสนใจ และนบเปนความทาทายของอตสาหกรรมการทองเทยวอกดวย 2. มลคาทางการตลาดของกลมนกทองเทยวคนพการ ผลการศกษาของ The Open Door Organization (2002) ซงเปนองคกรทจดการการทองเทยวสำหรบคนพการในสหรฐอเมรกา แสดงใหเหนถงมลคาการใชจายเงนของคนพการในอตสาหกรรมการทองเทยวของสหรฐอเมรกาในป พ.ศ. 2545 ซงมมลคาถง 13.6 พนลานเหรยญสหรฐ ในขณะทคนพการในประเทศแคนาดามกำลงในการใชจายมากกวา 25 พนลานเหรยญ สวนในสหราชอาณาจกร คนพการทเปนผใหญจำนวน 10 ลานคนมกำลงในการใชจายมากกวา 80 พนลานปอนดตอป สำหรบในสหภาพยโรปมนกทองเทยวพการประมาณ 134 - 267.9 ลานคน สรางรายไดใหกบการทองเทยวประมาณ 83 - 166 พนลานยโรตอป ทงน ในงานวจยของ Bowtell (2015) ไดมการพยากรณมลคาของอตสาหกรรมการทองเทยว สำหรบคนพการในยโรปตงแต ปค.ศ. 2005 - 2025 เอาไว ดงแสดงในตาราง


ตารางแสดงภาพรวมมลคาทางการตลาดของการทองเทยวสำหรบคนพการในยโรป (ค.ศ. 2005 – 2025)

ขอมล ปค.ศ. 2005 ปค.ศ. 2025

ความตองการการเขาถง (รวมทกประเภทของการพการ)

123,761,185 159,726,936

คาเฉลยคาใชจาย/ หว/ ครง 618 ยโร 792 ยโร รายไดทางการทองเทยว* 53.5 พนลานยโร 88.6 พนลานยโร รายไดทางการทองเทยว** 80.3 พนลานยโร 132.8 พนลานยโร รายไดทางการทองเทยว*** 160.6 พนลานยโร 265.6 พนลานยโร

*กรณทนกทองเทยวคนพการเดนทางโดยลำพง **กรณทนกทองเทยวคนพการเดนทางพรอมกบเพอนและครอบครว (คำนวณคาเฉลยของผรวมเดนทางท 0.5) ***กรณนกทองเทยวคนพการเดนทางพรอมกบเพอนและครอบครว (คำนวณคาเฉลยนของผรวมเดนทางท 2)

สำหรบนกทองเทยวคนพการในระบบการทองเทยวของประเทศไทยแมจะยงไมมตวเลขยนยนจำนวนทแนนอน รวมทงไมมตวเลขสนบสนนในเชงเศรษฐกจถงมลคาทางการตลาดของนกทองเทยวกลมน แตประเดนทนาสนใจ คอ คนพการยงคงตองการเดนทางทองเทยว จำนวนคนพการทเพมขนอยางชดเจนยำใหเหนวาความตองการการทองเทยวสำหรบคนพการยอมตองสงขนดวยเชนกน (Ozogul & Baran, 2016) ทงน จำนวนคนพการในประเทศไทยทอยในวยทำงาน มสงถงรอยละ 47.82 ตวเลขนแสดงใหเหนถงจำนวนคนพการทมศกยภาพในการเดนทางและกำลงในการใชจาย (Ministry of Social Development and Human Security, 2016) 3. ปญหาและอปสรรคของคนพการในการเดนทางทองเทยว ถงแมจะมแผนพฒนาการทองเทยวทเกยวของกบคนพการ มการจดตงองคกรตาง ๆ เพอชวยเหลอคนกลมนใหไดรบสทธทางสงคมอยางเทาเทยมกบคนปกต แตประเดนทนาสนใจ คอ มคนพการจำนวนเทาใดทมโอกาสเขารวมกจกรรมทางการทองเทยว Touche Ross (1993) ไดอธบายวาในยโรปนนคนพการจำนวน 8 ลานคน เดนทางทองเทยวไปตางประเทศอยางนอยปละครง ในขณะทคนพการ 15 ลานคน มการเดนทางทองเทยวในประเทศ และคนพการมากกวา 22 ลานคน เขารวมกจกรรมทางการทองเทยวประเภท one day trip อยางไรกด ในหลายประเทศ โอกาสทางการทองเทยวและการเขาพกของคนพการกลบถกจำกดเปนอยางมากดวยสงอำนวยความสะดวกทไมเออตอการใชชวตของพวกเขา Ounvijit, Sirisarn & Rongsa-ad (2014) ไดอธบายการเดนทางของคนพการไววา สำหรบคนพการทางจตใจ พฤตกรรม สตปญญา และการเรยนรนน การออกเดนทางเปนเรองลำบาก ดงนน การตดสนใจเดนทางทองเทยวจงเปนเรองของครอบครว ในขณะท คนพการประเภทอน ๆ จะพยายามชวยเหลอตวเอง และสามารถเดนทางทองเทยวดวยตวเองได


ทงน สามารถแยกประเดนปญหาและอปสรรคในการเดนทางของคนพการทมความสามารถเดนทางทองเทยว ดวยตวเองออกไดดงน 1) คนพการทางการเคลอนไหว เปนกลมคนทสามารถเขาถงขอมลทางการทองเทยวไดเปนอยางด แตมปญหาอปสรรคในการเดนทาง การเขาถงแหลงทองเทยว ทพก และสงอำนวยความสะดวก เนองจากระบบการคมนาคมขนสงและสาธารณปโภคตาง ๆ ไมไดถกออกแบบมาเพอรองรบคนพการทางการเคลอนไหวหรอคนทตองใชรถเขนในการเขาถง (Siriwong & Saengdaeng, 2011; Daniels, Rodgers & Wiggins, 2005) 2) คนพการทางการไดยน เปนกลมคนทมความสามารถในการเดนทางทองเทยวไดดวยตวเอง แตปญหาสำคญคอคนทวไปมกไมตระหนกถงความพการของคนกลมน ทำใหไมมการหยบยนความชวยเหลอในดานตาง ๆ โดยปญหาหลกทคนกลมนตองพบคอเรองของระบบการสอสาร เชน ประกาศเลอนเวลาทสนามบนหรอสถานรถไฟ และประกาศขอมลตาง ๆ ในแหลงทองเทยว เพราะคนพการทางการไดยนตองรบขอมลผานสอทเปนภาษามอและสญลกษณเทานน ทำใหโอกาสในการรบรขอมลขาวสารนอยลงและอาจเกดอนตรายไดงายจากการไมไดยนเสยงสญญาณเตอนภยตาง ๆ (Mamon, 2015 & Hersh, 2016) 3) คนพการทางการมองเหน เปนกลมคนทสามารถชวยเหลอตวเองในการเดนทางไดในระดบ หนง แตยงมอปสรรคในการเขาถงขอมลทางการทองเทยว การตองการการดแลทถกตอง รวมทงสงอำนวย ความสะดวกทเหมาะสม เชน แผนทหรอปายบอกทางทเปนอกษรเบรลล ทางเดนสำหรบคนพการทางสายตา เสยงเตอนและปมอกษรเบรลลในสถานทตาง ๆ (Boonmeesrisa-nga, Samaswat, Promtakaew, Yimlamai, Kienwong, Pattanachaidamrong & Vessavanichakul, 2014; Blades, Ungar, & Spencer, 1999) นอกเหนอจากการไมมสงอำนวยความสะดวกทเหมาะสมสำหรบคนพการแตละประเภทแลว การขาดบคลากรทมความรความเขาใจในการใหบรการยงเปนสาเหตททำใหคนพการบางสวนตดสนใจไมเดนทางทองเทยวอกดวย (Ozogul & Baran, 2016) ขอมลนสอดคลองกบผลการวจยของ Gillovic & McIntosh (2015) ทแสดงใหเหนถงความลมเหลวของอตสาหกรรมการทองเทยวนวซแลนดในการรบรความสำคญของ ตลาดนกทองเทยวคนพการ ทง ๆ ทมขอมลททำใหทราบถงมลคาของตลาดนและมการออกกฎขอบงคบทเขมแขง แตตลาดนกทองเทยวกลมนยงคงไมไดรบความสนใจเทาทควร เพราะยงมความเขาใจผดของผประกอบการ และการขาดการบรการทเหมาะสม


ทมาภาพ : ฉตรกมล ปยจารพร

4. แนวทางการดำเนนงานของผประกอบการในอตสาหกรรมการทองเทยว ความนาสนใจของนกทองเทยวกลมน คอ พลงในการใชจายเพอใหเขาถงสงทตองการ โดยคาใชจายในการเดนทางทองเทยวของนกทองเทยวคนพการจะทวคณเสมอ เนองจากนกทองเทยวกลมนตองมผทรวมเดนทางไปดวยทกครง ดงนน หากผประกอบการยงคงทำไดเพยงผลตภณฑและบรการทตอบสนองนกทองเทยวทว ๆ ไป กจะไมสามารถเจาะกลมนกทองเทยวกลมนได และจะตองพบกบการแขงขนเพอแยงชงลกคาในตลาดเดมทเขมขนขนเรอย ๆ อก ดวย (Gillovic & McIntosh, 2015) จากรายงานการประชม ITB Berlin Convention 2012 ระหวางวนท 7-9 มนาคม พ.ศ. 2555 มการบรรยายถงศกยภาพทางการตลาด ความทาทาย และแนวคดสำหรบการจดการการทองเทยวแบบปราศจากอปสรรคสำหรบคนทงมวลไว โดยมประเดนทนาสนใจสำหรบผประกอบการดงน 1) การจดทำคมอการทองเทยวเพอคนทงมวล เพอใหมนใจไดวานกทองเทยวทกคนจะสามารถเขาถงขอมลและเดนทางไปยงจดหมายปลายทางได 2) การจดการอบรมบคลากรในอตสาหกรรมการทองเทยวเพอรองรบการใหบรการนกทองเทยวทกกลม 3) การออกแบบเพอคนทงมวล (Design for All) ทตองคำนงถงโครงสรางและความสะดวก สบายของนกทองเทยวทกคน 4) การรวมมอกนของผประกอบการในอตสาหกรรมการทองเทยวทไมควรจะตองใชกฎหมายบงคบแตตองใชวธการเปลยนความเขาใจของทกคนให เหนถงความสำคญของนกทองเทยวกลมน (International Tourism Cooperation Division Department of Tourism, 2012)


นอกจากน งานวจยของ Ozogul & Baran (2016) ยงมการแนะนำปจจยทสามารถนำไปใช ในการปรบปรงบรการตาง ๆ ของผประกอบการในอตสาหกรรมการทองเทยวเพอตอบสนองนกทองเทยวกลมน โดยแยกปจจยออกเปน 3 กลมหลก ๆ คอ 1) สงอำนวยความสะดวกตาง ๆ ในการทองเทยว ทงในระหวางการเดนทาง แหลงทองเทยว ทพก และรานอาหาร 2) การเขาถงขอมลทางการทองเทยว ทงขอมลออนไลน และขอมลทสามารถจบตองได เชน แผนพบ โบรชวร ปายบอกทาง 3) นโยบายหรอกฎเกณฑตาง ๆ เชน นโยบายการฝกอบรมพนกงานในสถานประกอบการ กฎเกณฑการปรบปรงสภาพทางกายภาพเพอรองรบคนพการ


แนวทางในการพฒนาการทองเทยว เพอการเขาถงสำหรบคนทงมวล UNWTO (2013) ไดมการแนะนำมาตรการท เหมาะสมเพอใหมนใจวาคนพการสามารถเขาถงสภาพแวดลอมทางกายภาพ การขนสง ขอมล การสอสาร ระบบคอมพวเตอร เทคโนโลยสารสนเทศ การสอสาร รวมถงบรการและสงอำนวยความสะดวกตาง ๆ เพอสาธารณประโยชนในเขตเมองรวมทงเขตชนบทและชายฝง Accessible Tourism ตองอยในหวงโซการทองเทยว การเชอมโยงระหวางเวบไซตบรการ และกจกรรมทงหมดตองไดรบการวางแผนและผานการทดสอบอยางด องคประกอบของหวงโซการทองเทยวรวมถง 1. การจดการแหลงทองเทยว หนวยงานทมหนาทในการบรหารจดการแหลงทองเทยว ควรมการดำเนนการในดาน Accessible Tourism และอธบายถงเหตผลท Accessible Tourism เปนสงจำเปน ทงในระดบชมชนทองถนและระดบเมอง หนวยงานทเกยวของจะตองพจารณาถงสงอำนวยความสะดวก โครงสรางพนฐาน และระบบคมนาคมขนสงทจำเปนตอการพฒนา พยายามหลกเลยงการสงเสรมสถานททองเทยวหรอทพกในพนททไมสามารถเดนทางเขาไปทองเทยว หรอสามารถเชอมตอกบสถานททองเทยวอน ๆ ได 2. ขอมลสารสนเทศและการโฆษณา (การเตรยมตว ขอมลสารสนเทศ และการจอง) เอกสารดานการทองเทยวและเอกสารสงเสรมการทองเทยว ควรระบเกยวกบการบรการและสงอำนวยความสะดวกทสามารถเขาถงไดใหชดเจน มการใชสญลกษณทเปนสากลและเขาใจงาย รวมถงควรระบวธการตดตอสถานประกอบการผานสอทสามารถเขาถงได (โทรศพท ขอความ โทรสาร หรออเมล) บรเวณจดรบ - สงนกทองเทยวในแหลงทองเทยวควรมการนำเสนอเกยวกบรายการดานการบรการทงหมดสำหรบนกทองเทยวพการ รวมถงสงอำนวยความสะดวกสำหรบการซอมแซมและการเปลยนขาเทยม อปกรณคลนกสตวแพทยสำหรบสนขนำทาง ผใหบรการ และผจดจำหนายบรการทางการแพทย ระบบการจองตาง ๆ ควรมขอมลทชดเจนเกยวกบระดบของสงอำนวยความสะดวกทรองรบ Accessible Tourism รวมถงการสอสาร ประชาสมพนธ และการโฆษณาเกยวกบการบรการสำหรบนกทองเทยวพการหรอทมความบกพรอง โดยนำเสนอขอมลทถกตอง และอำนวยความสะดวกนกทองเทยวเหลานนตงแตในขนตอนการจองดวยวธทเหมาะสม


เขาถงไดจาก : http://nwadacenter.org/factsheet/accessible-parking-employment-accommodation-practical-guide-employers

3. สภาพแวดลอมและสถาปตยกรรม 1) บรเวณพนทจอดรถสวนบคคล (Parking) ควรมพนทจอดรถพเศษพรอมแสดงสญลกษณทเหมาะสมสำหรบยานพาหนะของคนพการหรอผทมความคลองตวนอย สำหรบบรเวณทางเขา - ออก/ รบ - สง ของอาคารหรอสถานททองเทยวรวมทงทจอดรถ ควรไดรบการตรวจสอบอยเสมอ เพอปองกนไมใหผใชทไมไดเปนคนพการหรอคนทมปญหาเกยวกบการเคลอนไหวเขามาใชบรการ นอกจากน จดรบ – สงดงกลาว ควรมระยะทางใกลทางเขาอาคารหรอสถานททองเทยวมากทสดเทาทจะเปนไปได เพอทจะสามารถอำนวยความสะดวกในการมาถง ทงน พนทจอดรถสวนบคคลควรกวางพอสำหรบผโดยสารทมความพการ เพออำนวยความสะดวกในการขนถายผโดยสารพการหรอมปญหาดานการเคลอนไหวระหวางรถและรถเขนคนพการ และจะตองตงอยในจดทผใชวลแชร ไมคำ หรอขาเทยม ไมจำเปนตองเดนวนรอบรถยนต นอกจากน ในบรเวณทางเขาถนนไปยงอาคารหรอสถานททองเทยว ควรปลอดภยสำหรบคนเดนเทาทงหมด 2) การสอสาร (Communication) การใชภาษามอ เครองหมายอกษรเบรลล และวธอน ๆ วธการและรปแบบการสอสารดงกลาวควรไดรบการยอมรบจากผใชงาน สงอำนวยความสะดวก โทรศพท และระบบสอสารสาธารณะอน ๆ (อนเทอรเนต โทรสาร) จะตองไดรบการออกแบบและใหบรการแกประชาชนเพอใหทกคนสามารถใชงานไดโดยไมตองกงวลถงความสง ปญหาการเคลอนไหว หรอปญหาทางประสาทสมผส 3) ปาย (Signage) ขอมลสำคญตาง ๆ เคานเตอรเชคอน และเคานเตอรขาย ควรมการระบไวอยางชดเจนดวยสญลกษณทเขาใจงายซงมขนาดและสทเหมาะสม ควรมชองหรอพนทซงไดสงวนไวสำหรบคนพการหรอผทมปญหาดานการเคลอนไหว และควรอยใกลบรเวณทางเขามากทสด ปายประกาศควรเปนทงภาพ (ตวอกษรบนหนาจออเลกทรอนกสหรอหนาจอขนาดใหญ) และเสยง (เสยงนำมากอน) ตลอดจนสามารถใชเทคโนโลยทเหมาะสมกบประเภทตาง ๆ ของคนพการและผมปญหาดานการเคลอนไหว สญญาณเตอนไฟ


ไหมควรมทงสญญาณภาพและเสยง เครองหมายของทางออกฉกเฉนตองมความชดเจนและมแสงสวางเพยงพอ สถานทตาง ๆ มแผนทแสดงจดนดพบและการอพยพ 4) การเคลอนทในแนวนอน (Horizontal movement) ควรมมาตรการทมประสทธภาพเพอใหมนใจวาคนพการและผมปญหาดานการเคลอนไหวจะสามารถเดนทางไปรอบ ๆ สถานททองเทยวดวยความเปนอสระ ทสำคญทสด ทางเดนหลกและทางเดนยอย ๆ ควรเปนอสระจากอปสรรคทางกายภาพ และมความกวางขวาง เพอใหผใชวลแชรสามารถเคลอนทผานไปได 5) การเคลอนทในแนวตง (Horizontal movement) โครงสรางอาคารทมหลายชนควรมลฟตทขนาดเพยงพอสำหรบนกทองเทยวทใชวลแชรเพอเขาและเคลอนยายไดอยางงายดาย ควรออกแบบและตดตงโดยเฉพาะสำหรบบคคลดงกลาว และเหมาะสมกบคนตาบอด (เชน ตำแหนงของปมควบคมควรมปายอกษรเบรลลทงในรปแบบลายลกษณอกษรและแบบเสยง) ควรตดตงระบบฉกเฉนทสามารถใชงานไดเหมาะสมกบผบกพรองทางการไดยน ในสวนของบนไดและทางลาด ควรอยในระดบเดยวกน รวมถงทางลาดเขาลฟตหรอลฟตยกพนดวย 6) สงอำนวยความสะดวกเกยวกบสขอนามยสาธารณะ (Public hygiene facilities) ในบรเวณทตงของหองสขาควรมโถสวมและอางลางมอทคนพการและผมปญหาดานการเคลอนไหวสามารถใชบรการได โดยคำนงถงดานมตและอปกรณชวยดานเทคนคทจำเปนสำหรบการเคลอนทระหวางรถเขนและสวนตาง ๆ ของหองสขา นอกจากน ควรคำนงถงพนทใชสอยตาง ๆ ของหองนำและอางลางมอ ตลอดจนกลไกการทำงานของกอกนำ ควรมระบบเพอใหผทอยในหองนำสามารถหาและใชสญญาณไฟฉกเฉนและสวตชได 7) คาใชจาย (Cost) ตองไมเพมอตราคาบรการสำหรบลกคาทมความพการ แมวาจะมคาใชจายเพมเตมทจำเปนในการจดหาบรการและสงอำนวยความสะดวกสำหรบคนพการและผทมปญหาดานการเคลอนไหวกตาม คาใชจายในการดำเนนการควรจะรวมอยในงบประมาณสำหรบการบำรงรกษาหรองานปรบปรงทวไป

เขาถงไดจาก : https://www.calgarytransit.com/accessible-transit


4. การเดนทาง (Modes of transport) 1) พาหนะสวนตว รวมถงพาหนะเชา รถประจำทาง รถโคช รถแทกซ รถราง รถไฟ เคเบลคาร เรอขามฟาก เรอโดยสาร และเรอสวนตว ควรไดรบการออกแบบเพอใหการเคลอนทของคนพการเกดความปลอดภยสะดวกสะบาย ขอมลทใหไวแกผโดยสารกอนหรอระหวางการเดนทางควรคำนงถงความตองการของผทมความพการทางประสาทสมผสและตองมรปแบบเปนภาพและเสยง ขอมลสำหรบผโดยสารและขนตอนการอพยพในกรณฉกเฉนควรมรปแบบอนรวมถงภาษามอและขอความ 2) สถาน อาคารผโดยสาร และสงอำนวยความสะดวกทเกยวของ (Stations, passenger terminals, and related facilities) ผโดยสารทมความพการและผทมปญหาดานการเคลอนไหว ควรสามารถเขาถงบรการขนสงทงหมดจากสถานทกสถานและสงอำนวยความสะดวกอน ๆ ทเกยวของ ตวอาคารควรอยในระดบเดยวกน (เชน ระดบเดยวกบวลแชร) หรอตดตงทางลาดเมอมการเปลยนแปลงระดบ รวมถงทางลาดเขาลฟตหรอลฟตยกพน ขอมลทใหไวทงหมดควรคำนงถงความตองการของผทมอาการทางประสาทสมผส ดงนนขอมลตองอยในรปแบบภาพและเสยง ทงสองประเภทจะตองเปดเผยตอสาธารณชนเพอใหขอมลสามารถรบรไดในสภาพแวดลอมทดทสด ปราศจากอปสรรคในแงของเสยงรบกวนจากภายนอก แสงสวาง และความคมชดระหวางภาพและพนหลง ขอมลดงกลาวควรปรากฏอยในชองทางอน ๆ ในการสอสาร (เวบไซตหรอแอปพลเคชนสำหรบโทรศพทมอถอ) นกทองเทยวพการทสามารถเดนเทาได ควรไดรบสญญาณไฟจราจรพรอมสญญาณเสยงหรอภาพ เพอใหคนทมความบกพรองในการมองเหนหรอการไดยนสามารถขามถนนไดอยางปลอดภย การเขาถงการขนสงควรทำไดโดยงายทสดเทาทจะเปนไปได และควรมการบรการใหความชวยเหลอเมอจำเปน ผใชวลแชรทตองการใชเกาอเอนกประสงคพเศษ (เชน ไปยงหองโดยสารเครองบน) ควรจะสามารถทำไดอยางสะดวกทสดเทาทจะเปนไปได ทงน วลแชรควรไดรบการดแล จดเกบ และขนสงเพอใหคนพการและผมปญหาดานการเคลอนไหวสามารถใชการไดทนทเมอมาถงจดหมายปลายทางหรอจดผานแดน 3) ทางสญจรหลก (Major thoroughfares) ซงรวมถงถนนหลวงและทางดวน ควรมจดแวะพกชวคราวเปนระยะ ๆ และควรมสงอำนวยความสะดวกและบรการ รวมทงหองสขาและโทรศพทฉกเฉนทสามารถเขาถงไดสำหรบทกคน โดยเฉพาะอยางยงนกทองเทยวทมความพการและคนพการดานการเคลอนไหว 5. บรการทพก อาหาร และการประชม 1) ทพก ควรมการพฒนาหองสำหรบคนพการรวมถงผมปญหาดานการเคลอนไหว โดยมจำนวนหองตามความเหมาะสม หองพกดงกลาวควรมการตดตงอปกรณตาง ๆ ททำใหคนพการสามารถใชประโยชนไดโดยไมตองขอความชวยเหลอ และมบรเวณทตงในจดทสะดวกตอมาตรการอพยพและเสนทางไปยงทางออกฉกเฉน หองเหลานควรไดรบการออกแบบเพอใหผใชบรการสามารถเคลอนทไปรอบ ๆ เพอคนหาสงอำนวยความสะดวก การบรการ และอปกรณสอสารไดอยางเปนอสระ รวมถงหองนำ ระเบยง หรอพนทกลางแจงทอยตดกน (ถาม) รวมถงผใชบรการสามารถขอความชวยเหลอดานเทคนคทจำเปน เพอใหสามารถเขาพกไดอยางปลอดภยและสะดวกสบาย โดยควรคำนงถงการออกแบบตามหลกการของ Universal Design


หองพกและโครงสรางพนฐานของทพกควรมระบบเตอนภยทเหมาะสำหรบผทหหนวก และมการสอสารประสานงานกนระหวางแผนกตอนรบและหองพก

ทมาภาพ : Tune Hotel Westminster เขาถงไดจาก : http://londonhotelsinsight.com/2010/12/01/accessible-rooms-unveiled-at-tune-westminster/

2) สถานประกอบการเกยวกบอาหารและเครองดม ควรมสงอำนวยความสะดวกทคนพการและผมปญหาดานการเคลอนไหวสามารถเขาถงไดโดยคำนงถงความสะดวกในการเขาถงจากดานนอก เฟอรนเจอรทออกแบบมาเพอวลแชร เคานเตอรทระดบความสงตาง ๆ หองสขาทสามารถเขาถงได เปนตน เมนอาหารควรมตวเลอกเพมเตมสำหรบผทแพอาหารหรอควบคมอาหารชนดตาง ๆ เชน ผปวยโรคเบาหวาน บคคลทมภาวะแพกลเตน ฯลฯ สงอำนวยความสะดวกเหลานควรไดรบการทำเครองหมายไวอยางถกตองเพอความสะดวก นอกจากน เมนอาหารควรเขยนใหเขาใจงาย มการใชอกษรเบรลล หรอรปแบบใด ๆ ทเหมาะสมในการใหบรการคนพการ (เวบหรอแอปพลเคชนสำหรบคอมพวเตอรพกพา) 3) พนทในการจดประชม นอกจากแนวทางขางตนซงสามารถนำมาปรบใชไดแลว (ทางเขาหองนำ โทรศพท ปาย ลฟต ทจอดรถ ฯลฯ ) สถานทจดประชมยงควรมทนงพเศษหรอบรเวณทซงสงวนไวสำหรบผใชวลแชร และหฟงพเศษและ/ หรอเสยง สงอำนวยความสะดวกสำหรบผทบกพรองทางการไดยน ควรมการดำเนนการเพอใหมนใจวาขอมลภาพและเสยงไดรบการเสรมดวยคำอธบายเกยวกบเสยงและคำบรรยายและ/ หรอภาษามอตามความตองการ


6. กจกรรมเชงวฒนธรรม (พพธภณฑ โรงภาพยนตร โรงละคร ฯลฯ) 1) หนวยงานทรบผดชอบในการดำเนนการและสงเสรมกจกรรมทางวฒนธรรมในแหลงทองเทยวหรอสถานประกอบการควรใชมาตรการทเหมาะสมทงหมดเพอใหมนใจวาคนพการสามารถเขาถงสวนแสดงและกจกรรมทางวฒนธรรมทสามารถมสวนรวมพฒนาและใชประโยชนจากศกยภาพดานความคดสรางสรรค ศลปะ และภมปญญา 2) พพธภณฑและสงกอสรางดานการทองเทยวอน ๆ เจาของหรอผจดการของพพธภณฑและอาคารอน ๆ ทมความสนใจในประวตศาสตร วฒนธรรม และศาสนา ควรแกไขปญหาในการเขาถงแนวนอน หรอแนวตง การทำทางลาดหรอทางยกโดยพจารณาตามความเหมาะสม ขอมลทใหไวควรคำนงถงความตองการของผมาเยอนทหหนวกและตาบอด ดงนน ขอมลทงหมดควรมทงในรปแบบเขยนและเสยง พนกงานบรการลกคาตองมการฝกอบรมเพอใหสามารถสอสารกบคนหหนวก ในกรณทสถานทมขนาดใหญ ควรมบรการสำหรบรถเขนหรออปกรณอน ๆ สำหรบผเขาชมทมปญหาดานการเคลอนไหว 3) โรงภาพยนตร ควรมทนงพเศษหรอพนททสงวนไวสำหรบผใชวลแชรและหฟงพเศษและ / หรอสงอำนวยความสะดวกสำหรบผบกพรองทางการไดยน ควรมการดำเนนการเพอใหมนใจวาขอมลภาพและเสยงไดรบการเพมเตมดวยคำอธบายดวยเสยงและคำบรรยายและ/ หรอภาษามอตามความเหมาะสม

เขาถงไดจาก : http://med.runawaytoparadise.com/ship/access/#venues

7. กจกรรมการทองเทยวอน ๆ กจกรรมการทองเทยวอน ๆ หนวยงานทรบผดชอบในการทำกจกรรมนนทนาการ สนทนาการ และการกฬาตองมมาตรการทเหมาะสมเพอใหคนพการสามารถเขารวมกจกรรมไดอยางเทาเทยม


ทมาภาพ : Tourism for All เขาถงไดจาก : https://www.visitportugal.com/en/content/accessible-beach

8. พนกงาน พนกงานในสถานททองเทยวมบทบาทสำคญในการลดอปสรรคทอาจเกดขนในการเขาถงหรอลดปญหาทคาดไมถง ดงนน การฝกอบรมเพอเพมความรความความเขาใจเกยวกบคนพการและผมปญหาดานการเคลอนไหว จะสามารถลดอปสรรคในการทองเทยวสำหรบคนพการได พนกงานของสถานประกอบการทองเทยวและบรการทเกยวของควรเตรยมพรอมทจะสอสารทำความเขาใจและตอบสนองความตองการของลกคาพการและผมปญหาดานการเคลอนไหว ภายใตอนสญญาสหประชาชาตวาดวยสทธของคนพการ พ.ศ. 2549 พนกงานควรไดรบการฝกอบรมเกยวกบสทธของคนพการเพอใหความชวยเหลอและบรการตาง ๆ ทไดรบการรบรองจากสทธเหลานอยางเหมาะสม นอกจากน เพอเปนการรวมกนตรวจสอบบรการทจำเปนสำหรบคนพการ และทำหนาทอธบายการดำเนนงานในดานดงกลาวของแหลงทองเทยวซงมการออกแบบมาสำหรบลกคาทมความพการ ควรมพนกงานทรวธสอสารกบบคคลทมความพการทางประสาทสมผสอกดวย พนกงานควรไดรบการฝกอบรมเพอปฏบตตอคนพการดวยความสภาพและมประสทธภาพ ใหขอมลทครบถวนเกยวกบการบรการและสงอำนวยความสะดวกทพรอมใชงาน และอำนวยความสะดวกในการเขาถงการบรการทไมสามารถเขาถงได พนกงานควรใหขอมลทสามารถเขาถงไดสำหรบคนพการเกยวกบอปกรณชวยการเคลอนยาย อปกรณทางเทคนค และเทคโนโลยอำนวยความชวยเหลอ รวมถงเทคโนโลยใหม ๆ ตลอดจนขอมลเฉพาะและเหมาะสมเกยวกบบรการทมอยในโรงแรมและบรการภายนอก ควรมบรการคมอสำหรบนกทองเทยว และลามภาษามออาชพเพออำนวยความสะดวกในการเขาถงแหลงทองเทยวและสงอำนวยความสะดวกอน ๆ เจาหนาทรกษาความปลอดภยในสถานประกอบการทองเทยวและยานพาหนะทรองรบและขนสงคนพการควรมใหบรการ (รวมถงวลแชร) รายชอหองพกทบคคลดงกลาวใชเพอเปนขอมลกรณเกดเหตฉกเฉน


พนกงานควรไดรบการฝกอบรมเพออพยพคนพการในกรณฉกเฉน การฝกซอมฉกเฉนควรดำเนนการเปนประจำตามกฎหมายและขอบงคบทกำหนด The Official tourist board for England (2015) หรอ VisitEngland หนวยงานทไดรบทนสนบสนนจาก Department for Digital, Culture, Media & Sport (DCMS) ของประเทศองกฤษ ไดมการออกแนวทางปฏบตการพฒนาแหลงทองเทยว Accessible Tourism โดยใชชอวา A guide to creating accessible destinations โดยมจดมงหมายเพอสรางการรบรถงปรมาณงานและทรพยากรทตองบรหารจดการ คมอนมงเนนไปทการทำงานรวมกน ดงน สวนท 1 ทำความเขาใจวานกทองเทยวตองการอะไร การเดนทางของนกทองเทยวเปนอยางไร และองคกรแหลงทองเทยว (Destination Organization : DO) สามารถสนบสนนนกทองเทยวกลมดงกลาวไดอยางไรบาง นกทองเทยวทมความพการหรอมปญหาดานการเคลอนไหว มความตองการในการเดนทางทองเทยวเฉกเชนเดยวกนกบนกทองเทยวทวไป นนคอเหตผลวาทำไมนกทองเทยวเหลานถงคนหาสถานททองเทยวทจะไปและคนหาขอมลทางเลอกตาง ๆ ประกอบการตดสนใจในการเลอกสถานททองเทยวนน ทงการเดนทาง ทพก และความเปนไปไดในการเดนทางในสถานททองเทยวน นกอนจะจบทรป และแบงปนประสบการณกบเพอนและคนอน ๆ สำหรบผสงอายและคนพการ การคนหาแหลงทองเทยวทเหมาะสมอาจตองใชเวลามากขน ถงแมวาในการเดนทางจะมความยากงายแตกตางกนไปขนอยกบความตองการของแตละบคคล แตโดยทวไปแลวนกทองเทยวเหลานนตางมความตองการบางสงบางอยางทคลายคลงกน โดยเฉพาะเกยวกบการเดนทาง ปาย การขนสงสาธารณะ การตอนรบอยางอบอนจากพนกงานทรบทราบเกยวกบความพการ และความตองการขอมลทถกตองและเชอถอได จากขอมลการสำรวจเกยวกบความคดเหนของนกทองเทยวในปค.ศ. 2015 จากเวบไซต Euan’s Guide แสดงใหเหนวาขอมลเกยวกบทจอดรถ หองนำ และพนกงาน เปนขอมลสำคญทนกทองเทยวตองการรบทราบประกอบการตดสนใจเดนทางทองเทยว สวนท 2 VisitEngland ไดจดทำเครองมอทเปนประโยชนเพอแกไขปญหาทเรยกวา สามเสาหลก ของ Accessible Tourism (Three pillars of accessible tourism) ซงประกอบไปดวย 1) การบรการนกทองเทยว (Customer Service) การเรยนรเกยวกบความพการผานการฝกอบรมจะชวยใหมทกษะและความร รวมถงความเขาใจเกยวกบลกษณะของความพการโดยทวไป และถองแทมากขน รวมถงภาษาทเหมาะสมในการสอสาร และขอแนะแนวในเชงปฏบต 2) สงอำนวยความสะดวก (Facilities) การจะทำใหแหลงทองเทยวสามารถรองรบ Accessible Tourism ไดไมจำเปนจะตองลงทนมหาศาลเพอทำใหทกอยางเปนไปอยางอตโนมต เนองจากคนพการทใชวลแชรมเพยง 6% ของจำนวนคนพการทงหมด องคความรจากชองทางตาง ๆ เชน VisitEngland Easy Does ทำใหเราสามารถปรบปรงสถานททองเทยวโดยใชตนทนทถกกวา เชน การใชการสนเตอน การใชขอความขนาดใหญ หรอการใชสนขนำทาง เปนตน


3) ขอมลสารสนเทศ (Information) ขอมลทถกตองและทนสมยเปนสงสำคญสำหรบนกทองเทยวทมอายมากและคนพการ การสำรวจโดย Euan’s Guide ในปพ.ศ. 2558 พบวา 54% ของนกทองเทยวคนพการจะเปลยนใจเดนทางไปทใหม ๆ หากไมสามารถหาขอมลเกยวกบการเขาถง (Access) แหลงทองเทยวได และ 86% มแนวโนมทจะกลบไปยงสถานทเดมทสามารถเดนทางเขาถงไดอยางสะดวกสะบาย (Good accessibility) VisitEngland's Speak Up! เปนคำแนะนำทละขนตอนสำหรบธรกจเกยวกบการตลาด Accessible Tourism เชน การใชภาพและภาษา ใหคำแนะนำเกยวกบเวบไซต การพมพ และการสอสารทางโทรศพท และการใช PR สอสงคมฟอรมหนวยงาน และผประกอบการทองเทยว นอกจากนยงใหคำแนะนำเกยวกบคำศพทและปาย สวนท 3 การทำงานรวมกบภาคเครอขาย หากจะสามารถพฒนา Accessible Tourism ในแหลงทองเทยวไดสำเรจ จะตองมการทำงานรวมกบภาคเครอขายในแหลงทองเทยว โดยการเรมตนคอการระบองคประกอบทสำคญของการเดนทางของลกคาในแหลงทองเทยว จากนนมการกำหนดหนวยงานทรบผดชอบ ระบอปสรรคทนกทองเทยวจะพบในแตละขนตอน ซงหนวยงานทรบผดชอบดงกลาวอาจเปนหนวยงานประเภทใดกได เชน รถไฟ บรษทนำเทยว บรษทรถโดยสาร ฯลฯ สวนท 4 ดวาองคกรแหลงทองเทยว (Destination Organization: DO) มสวนชวยในการเขาถงไดอยางไร คนพการและผสงอายตองการขอมลมากกวาทจะสามารถตดสนใจได ขอมลตองหาไดงาย โปรดจำไววานกทองเทยวกลมดงกลาวมกจะเดนทางในวนหยดและเดนทางเปนหมคณะ การจองตาง ๆ มกทำโดยเพอนและครอบครว หากไมสามารถเปนแหลงทองเทยวทถกเลอกได จะทำใหสญเสยโอกาสในการสรางรายไดเปนจำนวนมาก ดงนน ควรมการอปเดตขอมลและขอมลตองเชอถอได ควรมการตรวจสอบแหลงขอมลและความนาเชอถอของขอมลเปนระยะ ๆ มการรบฟงความคดเหนจากนกทองเทยวเพออปเดตขอมล นกทองเทยวทกคนทมความบกพรองทางรางกายมความตองการทแตกตางกนและมระดบความคาดหวงแตกตางกน แมวากลมคนพการสวนใหญจะเปนผใชวลแชร แตกถอเปนนกทองเทยวกลมทมความตองการขอมลเปนอยางยง สภาการทองเทยวอยางยงยนโลก (Global Sustainable Tourism Council - GSTC) ไดมการกำหนดเกณฑการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน (Global Sustainable Tourism Criteria) โดยเกณฑดงกลาวมการนำเสนอประเดนการพฒนาแหลงทองเทยวอยางยงยนผานเกณฑขอ A8 (Access for All) วา สถานททองเทยวและสงอำนวยความสะดวกจะตองอำนวยความสะดวกใหกบบคคลทพพลภาพ หรอผมขอจำกดทางดานสภาพรางกาย ทงน เพอใหพวกเขาสามารถไดรบประโยชนจากการทองเทยวไดอยางทวถง โดย GSTC แนะนำตวชวดความสำเรจในการพฒนาหลกเกณฑขอ A8 ดงน 1) มนโยบายสงเสรมการอำนวยความสะดวกใหกบบคคลทพลภาพ หรอทมขอจำกดทางดานสภาพรางกายใหสามารถเขาถงสถานททองเทยวทมความสำคญทางธรรมชาตและวฒนธรรม ตลอดจนสงอำนวยความสะดวกไดอยางเหมาะสม 2) มการออกแบบสงอำนวยความสะดวกสำหรบบคคลทพลภาพทคำนงถงความกลมกลนกบสถานททองเทยว


Universal Design การออกแบบททกคนสามารถเขาถง และใชประโยชนได อารยสถาปตย (Universal Design) เกดขนเปนครงแรกในสหรฐอเมรกา เนองจากจำนวนของคนพการมมากขน และสงของเครองใชทมอยกเปนอปสรรคสำหรบคนเหลานน ดงนน ในปค.ศ. 1990 สมาคมมาตรฐานแหงชาตของสหรฐอเมรกา จงไดออก The American Disabilities Act ขน เพอกำจดอปสรรคตอคนพการ โดยรบรองสทธของคนพการใหทดเทยมกบคนทวไป แตกฎหมายนยงไมไดใชกบสนคาหรอบรการทกอยาง ผรเรมแนวคดการออกแบบเพอคนทงมวล คอ Ronald L. Mace ศาสตราจารยมหาวทยาลยนอรทแคโรไลนา ประเทศสหรฐอเมรกา ซงเปนคนพการ โดยไดเรมตนทดลอง ออกแบบ ดดแปลงของใชสวนตวของตนเอง หลงจากนนไดนำหลกการนมาใชสำหรบการพฒนาออกแบบผลตภณฑสำหรบคนพการ และตอยอดจนเปนการออกแบบผลตภณฑเพอคนทงมวล โดยเนนความทดเทยมของบคคลทกคนทสามารถใชผลตภณฑ/ บรการทออกแบบอยางเดยวกนได อนจะเปนสวนชวยลดความแปลกแยก/ แตกตางของบคคลในสงคม องคการสหประชาชาต (United Nations: UN) พยายามเผยแพรและสงเสรมแนวคดในเรองอารยสถาปตยเพอใหคนพการไดรบสงอำนวยความสะดวกในการดำรงชวตในอาคารและสงแวดลอมตามโครงการ Promotion of Non - Handicapping Physical Environment for Disabled Persons เดอนธนวาคม ค.ศ. 1995 ไดมการเผยแพรหลกการของอารยสถาปตย เวอรชน 101 (Universal Design Version 1.1) และพฒนาเปนเวอรชน 2.0 ออกเผยแพรเมอเดอนเมษายน ค.ศ. 1997 เปนการออกแบบสงแวดลอม การสรางสถานทและสงของตาง ๆ เพอใหทกคนทอยในสงคม สามารถใชประโยชนจากสงตาง ๆ ไดอยางเตมทและเทาเทยมกน โดยไมตองมการดดแปลงพเศษหรอเฉพาะเจาะจงเพอบคคลกลมใดกลมหนง


หลก 7 ประการของการออกแบบเพอทกคน อารยสถาปตย เปนแนวความคดสากลทองคการสหประชาชาตไดพยายามเผยแพรและสงเสรม จากแนวความคดเดมเพอใหคนพการไดรบสงอำนวยความสะดวกในการดำรงชวตในอาคารและสงแวดลอมตามโครงการ Promotion of Non-Handicapping Physical Environment for Disabled Persons และไดมการพฒนาตามลำดบเปน Accessible Design, Adaptable Design, Barrier Free Design, Design for all และ Inclusive Design ซงในทสดกเปนทยอมรบโดยทวไปในหลกการของ อารยสถาปตย ซงประกอบดวยหลก 7 ประการ ไดแก 1. ทกคนใชไดอยางเสมอภาคเทาเทยมกน (Equitable Use) การออกแบบทเปนประโยชนและตรงความตองการของคนทกกลม ทกคนในสงคมใชงานไดอยางเทาเทยมกน ไมแบงแยกและเลอกปฏบต การออกแบบสรางความเทาเทยมกนในการใชสอยของผใชทอายตางกนและตางความสามารถ เชน การออกแบบเคานเตอรทมความสงตางระดบ สำหรบใหบรการผทใชวลแชรหรอเดกสามารถใชงานไดอยางสะดวก

ทมาภาพ : Turisme de Barcelona เขาถงไดจาก : http://blog.barcelonaguidebureau.com/accessible-barcelona-tourism-for-disabled-travellers/


2. มความยดหยน ปรบเปลยนการใชงานได (Flexible Use) การออกแบบทรองรบความสามารถทหลากหลายของแตละบคคล สามารถปรบเปลยนการใชงานได สะดวกทงการใชงานมอขวาหรอมอซาย อำนวยความสะดวกใหผใชสามารถปรบเปลยนการใชงานตามการเคลอนไหวของตนเอง 3. ใชงานและเขาใจงาย (Simple and Intuitive Use) การออกแบบเรยบงาย สามารถใชงานงาย โดยไมตองคำนงถงประสบการณ ความร ภาษา หรอระดบความชำนาญของผใช เชน บตรโทรศพททมรอยเวา เพอใหคนตาบอดไดรบสมผสรไดวาจะตองใสดานไหนเขาไปในเครองโทรศพทหรอเครองอานบตร ซงเปนมาตรฐานของ JIS (Japanese Industrial Standards) และการใชรปภาพเพอการคดแยกขยะ เปนตน 4. การสอความหมายทเขาใจงาย ขอมลชดเจน (Perceptible Information) การสอสารขอมลทจำเปนในการออกแบบไดอยางมประสทธภาพโดยไมคำนงถงสภาพแวดลอมหรอความสามารถทางประสาทสมผสของผใช ใหขอมลทเขาใจงาย ไมจำเปนตองอาศยการรบรทางรางกายทมากเกนไป การออกแบบควรมปายสญลกษณ หรอสทตดกบสภาพแวดลอมโดยรอบ แนะนำการใชงานหลากหลายรปแบบ เชน รปภาพแสดงการใชสขภณฑ อกษรเบรลล เสยงประกอบ เปนตน 5. การออกแบบทเผอการใชงานทผดพลาดได/ ระบบปองกนอนตราย (Tolerance for Error) การออกแบบทสามารถลดอนตรายจากอบตเหตและผลกระทบทไมพงประสงคหรอการกระทำทไมไดตงใจ มระบบปองกนความผดพลาดในการใชงาน/ มผลกอใหเกดอนตรายนอยทสด การออกแบบควรลดอนตราย หรออบตเหตทเกดขนไดโดยไมตงใจ หรอเตรยมอปกรณเพอใหเกดความปลอดภยไว เชน กรรไกรทมปลอกสวม แตสามารถตดกระดาษ และใชงานไดปกต พนผวตางสมผสไวกอนถงทางลาด ราวจบ เปนตน 6. ใชแรงนอย (Low Physical Effort) การออกแบบทสามารถนำมาใชอยางมประสทธภาพสะดวกสบายและไมเกดความเมอยลา สะดวกและไมตองออกแรงมาก เชน เครองชวยถอดและเสยบปลก ซงเพยงแคบบหรอกดทปลายของอปกรณ กจะชวยใหดนปลกไดงาย เปนตน 7. มขนาดและพนทเหมาะสมกบการเขาถงและใชงานได (Size and Space for Approach and Use) มขนาดทเหมาะสมและมพนทสำหรบการเขาถงและการใชงาน โดยไมคำนงถงขนาดรางกาย ทาทาง หรอการเคลอนไหวของผใช มองเหนไดชดเจน ไมวาจะยนหรอนงบนรถเขน สะดวกในการใชงานทงการเออม การจบ โดยปราศจากเงอนไขของขอจำกดทางรางกายหรอการเคลอนไหว เชน ขนาดของหองนำทเหมาะสมกบคนพการ ออกแบบใหเหมาะสมตอการใชวลแชร มขนาดพนทเพยงพอสำหรบหมนหรอกลบรถเขนไดภายในหองนำ เปนตน


สงอำนวยความสะดวก บรเวณพนทสาธารณะสำหรบคนพการ ทนงสำหรบคนพการ เวลาไปสถานทสาธารณะตาง ๆ มกจะมทนงพเศษสำหรบคนพการเอาไวเพอคอยอำนวยความสะดวกในกรณทคนพการตองใชพนทบรเวณดงกลาว อาท บรเวณโรงพยาบาลกจะมทนงสำหรบคนพการทเมอขนจากลฟตมากสามารถนงรอพบแพทยหรอยนบตรนดตาง ๆ ทจอดรถสำหรบคนพการ โดยสวนมากจะเปนการเวนพนทโดยมการทำเครองหมายเฉพาะเอาไวใหในบรเวณทจะทำใหคนพการสะดวกตอการใชบรการสถานทตาง ๆ อาท สถานทราชการ หางสรรพสนคา โดยมกจะทำพนทจอดรถคนพการไวใกลกบทางเขาออกเพอสะดวกในการเดนทางมาทำธระ ทางลาด มไวเพอใหคนพการทมปญหาเรองการเดนหรอเรองสายตาสามารถใชทางลาดเพอเดนทางไดอยางสะดวกสบาย ไมจำเปนตองกาวเปนขนบนไดเพราะอาจทำใหเกดสะดดพลาดลมได สวนมากมกจะเหนตามรถไฟฟา หางสรรพสนคา หรอทางเดนทวไปทมการจดสรรไวใหสำหรบคนพการ หองนำสำหรบคนพการ คนพการหลายๆ คนไมสามารถใชหองนำแบบเดยวกบคนปกตได ดวยขอจำกดดานพนท ความสะดวกสบาย หองนำคนพการจงมกจะมขนาดใหญกวาปกตเพอเปนการเผอใหวลแชรสามารถเขาไปได มราวจบ หรอบางททำไวแบบไมมกลอนประตเผอวาหากเกดอบตเหต คนทอยดานนอกจะไดเขาไปชวยเหลอไดทน พนผวสมผสเฉพาะ ใชกบคนพการทางสายตา จะเหนวาเวลาคนเหลานใชไมเทา บอยครงทพวกเขาไมสามารถรบรไดวาทางตรงนมทางกาวขน กาวลง หรอสามารถเดนไดหรอไม การมพนผวสมผสเฉพาะ เชน พนทเปนปมหลายปมขนมาจะทำใหคนพการทางสายตารบรไดวาจะสามารถเดนไปทางไหนไดบาง บนไดเลอนสำหรบคนพการ มกเหนตามรถไฟฟาหรอหางสรรพสนคาบางแหงทจะมบนไดเลอนเฉพาะสำหรบคนพการ โดยอาจเปนรถนงใหขนลงไดไปจนถงจดหมาย หรอบนไดเลอนแบบพเศษทเหมาะสมกบคนพการทกคน


ทวรคนตาบอดในประเทศไทย Nutty’s Adventures ไดรบการสนบสนนจากสำนกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) เพอเขารวมงานเจรจาธรกจในงาน World Travel Market (WTM) ณ กรงลอนดอน ประเทศองกฤษ เมอปพ.ศ. 2559 ผลจากการเขารวมดงกลาว ทำใหมองเหนโอกาของประเทศไทยในการพฒนาเสนทางเพอคนตาบอดเพอรองรบชาวองกฤษทมความตองการเดนทางเขามาเทยวในประเทศไทย ปพ.ศ. 2560 ไดมการจดกจกรรม FAM trip (Familiarization Trip) โดยเชญผประกอบการธรกจนำเทยวท เปนค เจรจาธรกจในงาน ซงรวมถงบรษท Seable Holidays มาสำรวจเสนทางทองเทยวทงในภาคเหนอและภาคใต หลงจากนน บรษท Seable Holidays กไดนำเสนทางทไดจากการสำรวจไปเสนอขายใหกบมลนธผพการทางสายตาในประเทศองกฤษ เพอเดนทางมาทองเทยวในประเทศไทย ตอมาปพ.ศ. 2561 ประเทศไทยไดมโอกาสตอนรบคณะนกทองเทยวตาบอดจากประเทศองกฤษจำนวน 12 คน ทเดนทางมาทองเทยวในประเทศไทยเปนเวลา 11 วน ระหวางวนท 11 - 21 กมภาพนธ พ.ศ. 2561 โดยเดนทางไปยง 8 จงหวดทวประเทศ ไดแก กรงเทพมหานคร พระนครศรอยธยา เชยงใหม พะเยา ภเกต พงงา พทลง และตรง ซงในครงนน นายวระศกด โควสรตน อดตรฐมนตรวาการกระทรวงทองเทยวและกฬา เปนตวแทนของประเทศไทยใหการตอนรบและแสดงความขอบคณทคณะฯ ดงกลาวไดเลอกประเทศไทยเปนจดหมายปลายทางในการทองเทยวทอง โดยรายการนำเทยวมดงน วนท 1 : เดนทางมาถงประเทศไทย - กรงเทพฯ เดนทางถงสนามบน กรงเทพฯ เขาทพกและพกผอนตามอธยาศย รบประทานอาหารเยนทรานอาหารทองถน วนท 2 : กรงเทพฯ ชมวดโพธ ทประดษฐานพระพทธไสยาส ทงยงเปรยบเสมอนมหาวทยาลยแหงแรกของประเทศไทย โดยเฉพาะศาสตรการนวดแผนไทย และสมผสการนวดแผนไทยโบราณ (หากมเวลา) และปากคลองตลาด เดนทางตอไปยงจงหวดพระนครศรอยธยา เขาพกท โรงแรม วาสนา ดไซด โฮเทล และรบประทานอาหารเยนบนเรอสำเภาไมสก วนท 3 : พระนครศรอยธยา ชมอทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยา เชน วดหนาพระเมร รบประทานอาหารกลางวนทรานอาหารทองถนพรอมเครองดมนำมะพราวสด กลบเขาโรงแรมและพกผอนตามอธยาศย กอนออกเดนทางดวยรถไฟไปยงจงหวดเชยงใหม


วนท 4 : พระนครศรอยธยา - เชยงใหม เดนทางถงจงหวดเชยงใหม เกบสมภาระเขาทพกทโรงแรมรตนา และเดนทางตอไปยงปางชาง ชวงเยน เดนชมไนทบารซารและรบประทานอาหารสตรทฟด

ทมาภาพ : Nutty’s Adventures เขาถงไดจาก : https://www.nutty-adventures.com/tour-for-blind/

วนท 5 : เชยงใหม - พะเยา ชวงเชา เดนชมวดเกาในเมองเชยงใหม ตอจากนนเดนทางไปยงบานดอกบว จงหวดพะเยา ใชเวลาในการเดนทางประมาณ 1 – 1.30 ชวโมง พบชาวบานและเขาพกทโฮมสเตย รบประทานอาหารกลางวนรวมกบชาวบานในชมชน วนท 6 : บานดอกบว ทำกจกรรมทองเทยวชมชนทบานดอกบว หมบานทไดรบรางวลชนะเลศระดบประเทศตามประกวดผลงานตามแนวปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ประเภทชมชน เรยนรการทำงานหตกรรมของหมบาน ลองสานสมไกแบบงาย ๆ วนท 7 : บานดอกบว - พทลง ชมวดกลางเขา หลงจากนนเดนทางกลบไปยงจงหวดเชยงใหมเพอตอเครองไปยงภาคใต นงรถตอไปยงจงหวดพทลง ใชเวลาประมาณ 4 ชวโมง ถงจงหวดพทลงประมาณ 17.00 น. เขาทพกและพกผอนตามอธยาศยท ศวา รอยล โฮเตล วนท 8 : พทลง เรยนรวฒนธรรมของชาวใต เชน การทำกลองโพน หนงตะลง เครองแตงกายโนรา รบประทานอาหารกลางวนท Bamboo Garden เรยนรเกยวกบการเพาะปลกพชสำคญ รวมกจกรรมตาง ๆ ในตลาด นำชมโดยไกดทองถน



วนท 9 : พทลง – เกาะสกร เดนทางโดยรถยนตไปททาเรอ ใชเวลาประมาณ 1.30 ชวโมง หลงจากนน ลงเรอเฟอรรเพอขามไปเกาะสกร นงรถตกตกทองถนตอไปยง ญาตา รสอรท แอรด สปา เชคอนเขาทพกและพกผอนตามอธยาศย ทานสามารถเดนชมชายหาดและวายนำทสระนำอนได วนท 10 : พกผอนบนเกาะสกร พกผอนตามอธยาศยบนเกาะสกร วนท 11 : เกาะสกร - ตรง/ ภเกต เดนทางตอไปยงสนามบนจงหวดภเกต ใชเวลาเดนทางประมาณ 5 ชวโมง เดนทางกลบประเทศโดยสวสดภาพ



อางอง

เนอหา 1. การทองเทยวของผพการทางการเคลอนไหวในสงคมไทย (2553) โดย พทกษ ศรวงศ และปทมอร เสงแดง 2. การทองเทยวสำหรบคนพการ : ความทาทายสำหรบอตสาหกรรมการทองเทยวไทย (2560) โดย กลยา สวางคง 3. การศกษาศกยภาพขององคประกอบพนฐานของแหลงทองเทยวเพอการเขาถงสำหรบคนทงมวล (Accessible Tourism for all) ในเขตเทศบาลเมองแมเหยะ อ.เมองเชยงใหม จงหวดเชยงใหม (2561) โดย ชชวาล มวงพรวน 4. กฎหมายเพอคนพการไทย : รแลวไดอะไร (2554) โดย รศ.พญ.อภชนา โฆวนทะ 5. คมอการออกแบบเพอทกคน (2558) โดย รศ.ไตรรตน จารทศน 6. คมอการออกแบบสภาพแวดลอมสำหรบคนพการ และคนทกวย (พมพครงท 4 ฉบบปรบปรง) โดย สำนกสงเสรมศกยภาพและสทธ สำนกงานสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาต กระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย 7. ประกาศกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย เรอง ประเภทและหลกเกณฑความพการ (2552) 8. ประกาศกระทรวงการพฒนาสงคมและความมนคงของมนษย เรอง ประเภทและหลกเกณฑความพการ (ฉบบท 2) พ.ศ. 2555 (2555) 9. แผนการวจย นวตกรรมและเทคโนโลย เพอการพฒนาคณภาพชวตคนพการ พ.ศ. 2561-2564 (2561) โดย กรมสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ 10. พระราชบญญตการฟนฟสมรรถภาพคนพการ พ.ศ. 2534 (2534) 11. พระราชบญญตสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการ พ.ศ. 2550 (2550) 12. พระราชบญญตหลกประกนสขภาพแหงชาต พ.ศ. 2545 (2545) 13. ระเบยบคณะกรรมการสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาตวาดวยหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขการใหสมปทาน จดสถานทจำหนายสนคาหรอบรการจดจางเหมาชวงงานหรอจางเหมาบรการโดยวธกรณพเศษ ฝกงาน หรอจดใหมอปกรณหรอสงอำนวยความสะดวก ลามภาษามอ หรอใหความชวยเหลออนใดแกคนพการหรอผดแลคนพการ พ.ศ. 2558 (2558) 14. ระเบยบคณะกรรมการสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตคนพการแหงชาตวาดวยหลกเกณฑและวธการใหสมปทาน จดสถานทจำหนายสนคาหรอบรการ จดจางเหมาชวงงาน ฝกงาน หรอใหการชวยเหลออนใดแกคนพการหรอผดแลคนพการ พ.ศ. 2552 (2552)


15. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2560 (2560) 16. สทธคนพการตามกฎหมายทสำคญ โดย กระทรวงแรงงาน เขาถงไดจาก http://www.mol.go.th/employee/low_disabilitie 17. อารยสถาปตย (2557) โดย นางสาวพรวท โควคชาภรณ สำนกวชาการ สำนกงานเลขาธการวฒสภา 18. ACCESSIBLE THAILANDTOURS 2020 TOURISM FOR ALL (2562) By Nutty’s Adventures 19. Accessible Tourism: Sharing the Benefits of Travel with Everyone เขาถงไดจาก https://www.trainingaid.org/news/accessible-tourism-travel-for-everyone 20. Global Sustainable Tourism Council Criteria for Destinations (2013) by GSTC 21. Tourism for All promoting universal accessibility เขาถงไดจาก https://www.tatreviewmagazine.com/article/tourism-for-all-promoting-universal-accessibility/ 22. ภาพปก : Wounded Hero trek to Nepal by Pankaj Pradhananga.

ผจดทำ พ.ศ. 2562 ศนยแหงความเปนเลศดานการทองเทยวอยางยงยน (ศทย.) องคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน (องคการมหาชน)

เรยบเรยง นางสาวฉตรกมล ปยจารพร

ชุดความรู้...a8 สถานท ท องเท ยวและส...

Documents