รายงานการวจยฉบบสมบรณ

พฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมยางในจงหวดสงขลา เพอรองรบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

Labor movement behavioral in rubber gloves industrial to support AEC in Songkhla Province.

นวทย เอมเอก ดนวศ สวรรณวงศ

ปารฉตร ตด า

รายงานวจยฉบบนไดรบเงนอดหนนการวจยจากงบประมาณกองทนวจย มหาวทยาลยราชภฏสงขลา

พ.ศ. 2557

ชองานวจย พฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบประชาคม เศรษฐกจอาเซยน ผวจย นวทย เอมเอก ดนวศ สวรรณวงศ และปารฉตร ตด า คณะ มหาวทยาลยราชภฏสงขลา ป 2557 บทคดยอ การศกษาน เปนวธการวจยแบบผสมผสานวธการ ทงเชงปรมาณและเชงคณภาพรวมกน (Mixed Method Research) โดยการวจยแบบเรยงตามล าดบ (The Sequential Design) ประชากรการวจยเปนแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา มจ านวนทงสน 13,000 ราย ขนาดของกลมตวอยางของทาโร ยามาเน ทระดบความเชอมน 95 % จ านวนกลมตวอยางเทากบ 390 ตวอยาง แตเพอความสะดวกในการจดเกบขอมล จงเพมจ านวนกลมตวอยางเปน 400 ตวอยาง โดยผวจยใชวธการสมตวอยางแรงงานรายวนจ านวน 400 คนจากแรงงานรายวนจ านวน 15 โรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา โดยการสมตวอยางแบบบงเอญ (Accidental sampling) จากโรงงาน 4 แหง คอโรงงานทมแรงงานมากกวา 2,000 คน จ านวน 2 โรงงาน และโรงงานทมแรงงานนอยกวา 2,000 คน จ านวน 2 โรงงาน จ านวนโรงงานละ 100 ตวอยาง รวมเปน 400 ตวอยาง ในสวนของการวจยเชงคณภาพ ผวจยเกบขอมลจากกลมตวอยางโดยยดวตถประสงคของการวจยเปนหลกใชการสมภาษณเชงลกกบตวแทนผประกอบการในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยาง จ านวน 15 ทาน โดยการสมแบบเจาะจง (Purposive Sampling technique) มวตถประสงคการวจย ดงน 1) เพอศกษาลกษณะทางสงคม และเศรษฐกจของแรงงาน 2) เพอศกษาลกษณะการท างาน และการจางแรงงาน 3) เพอศกษาทศนคตของแรงงาน 4) เพอศกษาความพงพอใจตอการท างาน และแนวโนมการเปลยนแปลงงาน 5) เพอศกษาปญหา อปสรรค ในการท างานของแรงงาน และ 6) เพอศกษาผลกระทบจากการเปดประชาคมเศรษฐกจอาเซยนตอแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC พบวา ปจจยสงผลตอพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบประชาคม เศรษฐกจอาเซยนประกอบดวย 1)ลกษณะทางสงคม และเศรษฐกจของแรงงาน 2) ลกษณะงาน และสภาพแวดลอม 3) ความสมพนธระหวางบคคล 4) ทศนคต และความพงพอใจตอการท างาน 5) รายได มความสมพนธกบแนวโนมการเปลยนงานของแรงงานในอตสาหกรรมยางในจงหวดสงขลา

ก

Research Title Labor movement behavioral in rubber gloves industrial to support AEC in Songkhla Province. Researcher Nawit Amage, Danuvat Suwanvong and Parichat Thudam Faculty Songkhla Rajabhat University Year 2014

Abstract

This research is a mixed methods research. Both quantitative and qualitative together (Mixed Method Research) by using The Sequential Design. Population research is workers in the rubber industry in Songkhla Province. A total of 13,000 workers. The sample size of Taro Yamane a confidence level of 95% of a sample of 390 specimens, but for easy of collecting data storage. Thereby increasing the number of samples is 400 samples. The researchers used a sample of 400 workers daily from daily labor of 15 industrial gloves in Songkhla Province. Use accidental sampling technique to collect questionnaire form 4 rubber industry plant. By separate the factory has a workforce of more than 2000 people at 2 factories and factory workers have less than 2,000 the number 2 factories. 100 people per a plant for a total of 400 samples. For Qualitative Research, the data were collected from a sample based on the objective of the research is primarily used in-depth interviews with representatives of labor, industrial latex gloves for 15 members by using Purposive Sampling technique for collect data. The objective of the research is as follows: 1) study the social and economy factor 2) study character of work and Hiring 3) to study the attitudes of workers 4) to study the satisfaction of workers and Trends to job changes 5) to study the problems of labor and 6) to study the impact of the ASEAN Economic Community to industrial workers in rubber gloves in Songkhla for AEC.

Finding factors affecting the behavior of the labor movement in the tire industry in Songkhla Province to support the community divide to 1) social and economy factor 2) character of work and Hiring factor 3) Interpersonal relation 4) attitudes and satisfaction of work 5) income is important reason with a tendency to change jobs of labor movement behavioral in rubber gloves industrial.

ข

กตตกรรมประกาศ

ขอขอบพระคณ คณะกรรมการและผทรงคณวฒทด าเนนการตรวจโครงรางงานวจย รายงานความกาวหนา และรางรายงานวจยฉบบสมบรณ เพอปรบปรง ตรวจและแกไขขอบกพรองอนเปนประโยชนตอ การวจยเปนอยางดยงมาโดยตลอดจนงานวจยเสรจสมบรณ คณะผวจยซาบซงในความกรณาของทาน และขอขอบพระคณเปนอยางสง มา ณ โอกาสน ขอขอบพระคณ มหาวทยาลยราชภฏสงขลา ทไดมอบทนสนบสนนการท าวจยในครงน และตองขอขอบคณ เจาหนาททเกยวของทกทานของสถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยราชภฏสงขลา ทไดใหค าแนะน า อ านวยความสะดวก และชวยเหลอคณะผวจยมาโดยตลอด ผวจยใครขอขอบพระคณเปนอยางสงในความกรณาของแรงงานในอตสาหรรมถงมอยาง และตวแทนผประกอบการในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยาง ทไดให ความอนเคราะหและความรวมมออยางดในการใหขอมลทเปนประโยชนดวยความตงใจ และกราบขอบพระคณเปนอยางสงในพระคณของบดา มารดา และครอบครว ของคณะผวจย ส าหรบก าลงใจทมใหตลอดมา และขอขอบคณ เพอนๆ พๆ นองๆ ผเกยวของทกทาน ทไดมสวนเกยวของในการใหค าแนะน า ค าปรกษา และชวยเหลอคณะผวจยในประเดนตางๆ เปนอยางดมาโดยตลอด สดทายน ประโยชนและคณคาของรายงานวจยฉบบน คณะผวจยขอมอบเปนบญกศลแกบรรพบรษของคณะผวจยทไดลวงลบไปแลว ทายทสดน หากรายงานวจยฉบบน มขอบกพรองผดพลาดประการใด คณะผวจยขอนอมรบไว และ ขออภยในขอบกพรองและความผดพลาดมา ณ โอกาสนดวย

นวทย เอมเอก ดนวศ สวรรณวงศ ปารฉตร ตด า

ค

สารบญ

หนา

บทคดยอ ก Abstract ข กตตกรรมประกาศ ค สารบญ ง สารบญภาพ ฉ สารบญตาราง ช บทท 1 บทน า 1 ความส าคญและทมาของปญหาการวจย 1 วตถประสงคของการวจย 3 สมมตฐานการวจย 4 ขอบเขตของการวจย 4 ประโยชนทไดรบจากการวจย 4 ค าส าคญของการวจย 4 บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 5 บทท 3 วธด าเนนการวจย 48 การออกแบบการวจย 48 ประชากรและกลมตวอยาง 49 เครองมอทใชในการศกษา 49 การวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวเคราะหขอมล 53 บทท 4 ผลการวจย 55 บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ 82

ง

สารบญ (ตอ)

หนา บรรณานกรม 87 ภาคผนวก 91 ภาคผนวก ก แบบสอบถาม 92 ภาคผนวก ข แบบสมภาษณ 100 ภาคผนวก ค ประวตคณะผวจย 104

จ

สารบญภาพ

หนา

ภาพท 1 จ านวนผวางงาน ประจ าเดอนพฤศจกายน พ.ศ. 2558 7 ภาพท 2 อตราการวางงานรายเดอนเปรยบเทยบป พ.ศ. 2555 – 2558 8 ภาพท 3 ผประกนตนทขนทะเบยนขอรบประโยชนทดแทนกรณวางงาน 9 ภาพท 4 สาเหตทถกเลกจาง 10 ภาพท 5 สาเหตทลาออกจากงาน 10 ภาพท 6 เปรยบเทยบผประกนตนทขนทะเบยนขอรบประโยชนทดแทนกรณวางงาน 11 และการบรรจงาน ม.ค. – พ.ย. 2558 ภาพท 7 ความตองการแรงงานจ าแนกตามหมวดอาชพ เดอนพฤศจกายน ป 2558 11ภาพท 8 แบบจ าลองของ Steers 25 ภาพท 9 การออกแบบวจยแบบเรยงตามล าดบ 48

ฉ

สารบญตาราง

หนา

ตารางท 1 จ านวนและอตราการวางงานรายเดอน เปรยบเทยบป พ.ศ. 2555 – 2558 8 ตารางท 2 ผประกนตนทขนทะเบยนขอรบประโยชนทดแทนกรณวางงานจ าแนก 9 ตามสาเหตการออกจากงานป พ.ศ. 2557- 2558 ตารางท 3 ผประกนตนทขนทะเบยนขอรบประโยชนทดแทน จ าแนกตามสาเหตการออกจากงาน 10 ตารางท 4 ความตองการแรงงานจ าแนกตามหมวดอาชพ 12ตารางท 5 ตารางสรปเปาหมายการเพมสดสวนการถอหนในสาขาบรการส าคญของไทย 34 ตารางท 6 ตารางสรปเปาหมายการเพมสดสวนการถอหนในสาขาบรการอนๆ ของไทย 34 ตารางท 7 ลกษณะทางสงคม และเศรษฐกจของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรม 56 ถงมอยางในจงหวดสงขลา ตารางท 8 ลกษณะทางเศรษฐกจของแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา 59ตารางท 9 ลกษณะงาน พฤตกรรมแรงงาน ลกษณะการจดสนใจในการท างาน 63 และเงอนไขการจางงาน ตารางท 10 ทศนคตในประเดนตางๆ ของแรงงานตอการท างานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยาง 66 ตารางท 11 ความพงพอใจตอการท างาน และแนวโนมการเปลยนงาน 68 ตารางท 12 การวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยดานสงคม เศรษฐกจ และปจจยอนๆ 70 กบแนวโนมการเปลยนงาน ตารางท 13 ปญหา และอปสรรคในการท างานของแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยาง 72 ตารางท 14 ขอเสนอแนะในการท างานของแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยาง 73 ตารางท 15 รายละเอยดของผใหขอมลเพอการสมภาษณเจาะลก 75

ช

1

บทท 1 บทน า

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา อาเซยน (ASEAN) หรอ สมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต เปนองคกรทกอตงขนตาม

ปฏญญากรงเทพ ในวนท 8 สงหาคม 2510 มสมาชกผรวมกอตง 5 ประเทศ ไดแก อนโดนเซย มาเลเซย ฟลปปนส สงคโปร และไทย ในเวลาตอมามสมาชกเพมเตม ไดแก บรไนดารสซาลาม และสมาชกใหมอก 4 ประเทศไดแก กมพชา ลาว พมา และ เวยดนาม ท าใหอาเซยนมสมาชกทงสน 10 ประเทศ โดยมวตถประสงคในการจดตงเพอการสงเสรมการพฒนาเศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรมในภมภาค เพอรกษาเสถยรภาพทางเศรษฐกจและความมนคงในภมภาค และเพอใชเปนเวทในการแกไขปญหาในระดบภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต (กฤตญาภค อนเสร, 2554 : 5 - 6)

ตอมาในป 2546 อาเซยนไดมทศทางทจะรวมมอกนเปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) ภายในป 2558 ทงนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ถอเปนเพยงหนงในสามเสาหลกของประชาคมอาเซยน โดยอกสองเสาหลก คอ ประชาคมความมนคงอาเซยน และประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน และไดมการจดท ากฎบตรอาเซยนเพอการด าเนนงานไปสประชาคมอาเซยนในการทจะรวมตวเปน “ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน” ภายในป 2558 นน กลมประเทศอาเซยนไดจดท าแผนงานในเชงบรณาการในดานเศรษฐกจตาง ๆ หรอพมพเขยว เพอจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน โดยมองคประกอบทส าคญ 4 เรอง ดงน (อภญญา เลอนฉว, 2554)

1. การเปนตลาดและฐานการผลตรวมกน โดยมแนวทางการเคลอนยายแรงงานฝมอ สนคา บรการ การลงทน เงนลงทน โดยทผบรโภคมชองทางในการเลอกสรรสนคาและบรการไดอยางหลากหลายในภมภาคอาเซยน รวมถงประชาชนในอาเซยนสามารถเดนทางในอาเซยนไดอยางเสรมากยงขน มการสงเสรมการรวมกลมส าคญของอาเซยนโดยมการก าหนดระยะเวลา ทงนรวมถงก าแพงภาษทเปนศนย

2. การเพมขดความสามารถดานการแขงขนทางเศรษฐกจอาเซยน โดยก าหนดนโยบายทชวยในการสงเสรมรวมถงทางเศรษฐกจ เชน การแขงขนทางการคา การคมครองผบรโภค ทรพยสนทางปญญา การคา อเลกทรอนกส นโยบายภาษ และการพฒนาโครงสรางพนฐานทางเศรษฐกจ

3. การพฒนาทางเศรษฐกจใหสมาชกในกลมอาเซยนมความเทาเทยมกนโดยพฒนาธรกจขนาดกลางและขนาดยอม การเพมความสามารถของผประกอบการในอาเซยนโดยมโครงการรวมกนของอาเซยน เชน โครงการรเรมเพอการรวมกลมของอาเซยน ในการลดระยะหางระหวางประเทศสมาชก

4. การบรณาการเศรษฐกจของกลมสมาชกเพอใหเขากบเศรษฐกจโลก เปนการสอดประสานเศรษฐกจของประชาคมเศรษฐกจอาเซยนเขากบเศรษฐกจของประเทศอน ๆ เพอใหมนโยบายรวมกน เชน เขตการคาเสรของอาเซยน สรางเครอขายในการผลต หรอจ าหนายในภมภาคเขากบเศรษฐกจโลก

ประเทศในกลมสมาชกอาเซยนมการก าหนดขอตกลงรวมกน (MRAs) ใน 7 สาขา ประกอบดวย สาขาวศวกรรม สถาปตยกรรม พยาบาล การส ารวจ ทนตแพทย แพทย และนกบญช ซงขอตกลงรวมกนสงผลกระทบทางบวก คอ ตลาดแรงงานทใหญขน สรางโอกาสใหแกแรงงานไทยเพมขน สวนทางลบคอ มแรงงานเขามาแขงขนในประเทศมากขนดวย ทงนผลกระทบทางบวกหรอทางลบมากกวานนขนอยกบ ความสามารถของแรงงานของประเทศในกลมสมาชก และการเตรยมแรงงานไทยโดยการพฒนาฝมอแรงงานเพอเขาสตลาดแรงงานของกลมประเทศอาเซยนในอนาคต (ทมา : ส านกมาตรการทางการคา กรมการคาตางประเทศ กระทรวงพาณชย, 2554 : 15)

2

ยางพาราเปนพชเศรษฐกจทส าคญของประเทศไทย ทงในแงการจางงานและการสงออก และดวยภาคใตมศกยภาพในดานท าเลทตงอยในเขตรอนชน สภาพแวดลอมเหมาะสมกบการปลกยางพารามากกวาภาคอนๆ ในประเทศ ทงดน ปรมาณน าฝน ความชนสมพทธ อณหภม ความเรวลม เปนตน ประกอบกบเกษตรกรชาวสวนยางภาคใตมภมปญญา และประสบการณในการท าสวนยางมายาวนาน ท าใหธรกจยางพาราในภาคใตมบทบาทส าคญในการขบเคลอนยางพาราเปนสนคาสงออกของไทยสเวทโลก ตลอดจนสรางอตสาหกรรมตอเนองทเพมมลคาไดอยางหลากหลาย อาท ยางยานพาหนะ ถงมอยาง เปนตน

ประเทศไทยมศกยภาพดานการผลตและเปนผสงออกหลกของโลก ประกอบกบความตองการใชยางพาราของโลกทมรองรบอยางตอเนอง เนองจากยางพาราสามารถน าไปผลตเปนผลตภณฑยางพาราเพอเพมมลคาไดอยางหลากหลายในแงอตสาหกรรมตางๆ เชน อตสาหกรรมรถยนต การแพทย เครองจกร กอสราง เปนตน อยางไรกตาม ไทยยงคงมการผลตยางพาราแปรรปขนตนเปนหลก ดงนน “การสรางมลคาเพม” ใหกบผลผลตยางพาราตงแต “ตนน าจนถงปลายน า” ถอเปนกญแจไขความส าเรจของการด าเนนธรกจทส าคญ เพอรองรบแนวโนมความตองการผลตภณฑทสรางมลคาเพมจากผลผลตยางพารา ในอนาคตทเพมขน ขณะเดยวกนกจะเปนการพฒนาความสามารถในการแขงขนของไทยในเวทโลก เพอรองรบ AEC ในป พ.ศ. 2558

AEC ในภาพรวมจะกอใหเกดประโยชนในการใชฐานการผลตเดยวกน การขยายการสงออก และโอกาสทางการคาสนคาและบรการ ซงจะท าใหเกดการขยายตวทางเศรษฐกจและเปนการเพมรายไดทแทจรง อนเปนการชวยยกระดบความเปนอยของประชาชนในประเทศสมาชกอาเซยน ซงไทยเปนประเทศทมศกยภาพดานยางพารา จงนบเปนโอกาสทดของผประกอบการทมความพรอมในการขยายกจการไปยงประเทศเพอนบาน เพอแสวงหาประโยชนทเพมขนจาก AEC แตผประกอบการกยงคงตองจบตาปจจยเสยงตางๆ ทอาจกระทบตอราคายางพารา ซงจะสงผลตอการด าเนนธรกจได ทงราคาน ามนในตลาดโลก และภาวะเศรษฐกจโลกทยงคงมความทาทายอยมาก

อตสาหกรรมผลตถงมอยางของไทยสามารถท าเงนไดปละกวา 30,000 ลานบาท ถอเปนผผลตและสงออกอนดบ 2 ของโลกรองจากประเทศมาเลเซย ถงมอยางเปนธรกจทมอนาคต เพราะความตองการใชเตบโตขนทงในวงการแพทยและอตสาหกรรมอาหารจากการพฒนามาตรฐานคณภาพสขอนามย แตอปสรรคการแขงขนของอตสาหกรรมถงมอยางของไทยเกดจากสาเหตหลายประการ โดยหลกแลวเกดจากภาครฐไมสนบสนนอยางจรงจง ท าใหธรกจแขงขนยาก เรมจากปญหาเครองจกรในการผลตทลาสมย เครองจกรของไทยสวนใหญเปนรนทผลตถงมอได 6-7 ลานชนตอเดอน ขณะทเครองจกรของมาเลเซยสามารถผลตได 20 ลานชนตอเดอน การเปลยนแปลงเครองจกรเปนการลงทนทมมลคาสงมาก ดงนนโรงานอตสาหกรรมผลตถงมอยางจงเลอกทจะลดตนทนโดยการจางแรงานราคาถก ซงเปนแรงงานตางดาว ท าใหกจการมผลก าไรเพมมากขน จงหวดสงขลา เปนจงหวดทมการตงโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางมากทสดในประเทศไทย เพราะมความไดเปรยบทงทางดานวตถดบ การผลต กาขนสง และแรงงาน ประกอบกบประเทศมาเลเซย ซงเปนผผลตและสงออกถงมอยางอนดบ 1 ของโลก ประสบปญหาขาดแคลนแรงงาน คาแรงงานการผลตราคาสง ท าใหนกลงทนจากตางประเทศยายฐานการผลตมายงประเทศทมแรงงานราคาถกกวาซงกคอ จงหวดสงขลา ประเทศไทย เนองดวยจงหวดสงขลามอาณาเขตตดตอกบประเทศมาเลเซย การคมนาคมขนสงสะดวก โรงงานอตสาหกรรมถงมอยางใชน ายางเปนวตถดบ และใชแรงงานในการผลตเปนหลกไดแก การควบคมการผลต การเตรยมสารเคม และการบรรจภณฑ ท าใหเปนอตสาหกรรมทมความตองการแรงงานสง โดยจงหวดสงขลามโรงงานถงมอยางมากทสดในประเทศไทย แตละโรงงานใชแรงงานการผลตไมนอยกวา 500 คน โดยเฉพาะโรงงานขนาดใหญทใชแรงงานการผลตมากกวา 2,000 คน มมากกวา 3 โรงงาน โดยรวมแลว

3

โรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลามการใชแรงงานการผลตประมาณ 13,000 คน ซงแรงงานทใชใน อตสาหกรรมถ งมอยางมท งแรงงานในทองถ นจ งหวดสงขลา แรงงานจากภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และแรงงานตางดาว ดงนน การศกษาปจจยทมผลตอพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC จงมความจ าเปนเพอใหทราบถงขอเทจจรงตางๆ ไดแก สภาพทางเศรษฐกจและสงคม ลกษณะการจางงาน ลกษณะการท างาน ทศนคตของแรงงานตอการท างาน ความพงพอใจตอการท างาน และแนวโนมการเปลยนงาน ความสมพนธระหวางปจจยดานสงคม เศรษฐกจ และปจจยอนๆ กบแนวโนมการเปลยนงาน ปญหาและอปสรรคในการท างาน และผลกระทบจากการเปดประชาคมเศรษฐกจอาเซยน 1.2 วตถประสงคการวจย

1.2.1 เพอศกษาลกษณะทางสงคม และเศรษฐกจของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC

1.2.2 เพอศกษาลกษณะการท างาน และการจางแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC

1.2.3 เพอศกษาทศนคตของแรงงานตอการท างานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC

1.2.4 เพอศกษาความพงพอใจตอการท างาน และแนวโนมการเปลยนแปลงงานของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC

1.2.5 เพอศกษาปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะในการท างานของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC

1.2.6 เพอศกษาผลกระทบจากการเปดประชาคมเศรษฐกจอาเซยนตอแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC 1.3 สมมตฐานการวจย

1.3.1 สภาพการเคลอนยายแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาสงผลตอพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC

1.3.2 การเคลอนยายแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาสงผลตอพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC 1.4 ขอบเขตของการวจย

1.4.1 ขอบเขตดานกลมเปาหมาย ประชากรทใชในการวจยครงน ใชวธการวจยแบบผสมผสานวธการ ทงเชงปรมาณและเชงคณภาพ

รวมกน (Mixed Method Research) โดยการวจยแบบเรยงตามล าดบ (The Sequential Design) ประชากรการวจยเปนแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา มจ านวนทงสน 13,000 ราย ขนาดของกลมตวอยางของทาโร ยามาเน ทระดบความเชอมน 95 % จ านวนกลมตวอยางเทากบ 390 ตวอยาง แตเพอความสะดวกในการจดเกบขอมล จงเพมจ านวนกลมตวอยางเปน 400 ตวอยาง โดยผวจยใชวธการสมตวอยางแรงงานรายวนจ านวน 400 คนจากแรงงานรายวนจ านวน 15 โรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา โดยการสมตวอยางแบบบงเอญ (Accidental sampling) จากโรงงาน 4 แหง คอโรงงานทมแรงงานมากกวา 2,000 คน จ านวน 2 โรงงาน และโรงงานทมแรงงานนอยกวา 2,000 คน จ านวน 2 โรงงาน จ านวนโรงงานละ 100 ตวอยาง รวมเปน 400 ตวอยาง ในสวนของการวจยเชงคณภาพ ผวจยเกบขอมลจากกลมตวอยางโดยยด

4

วตถประสงคของการวจยเปนหลกใชการสมภาษณเชงลกกบตวแทนแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยาง จ านวน 15 ทาน โดยการสมแบบเจาะจง (Purposive Sampling technique)

1.4.2 ขอบเขตดานระยะเวลาการศกษา ผวจยก าหนดขอบเขตดานระยะเวลาการศกษา ระยะเวลาการท าวจยครงน 1 ป ตงแตเดอนมนาคม

2558 ถงเดอนมนาคม 2559

1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1.5.1 ทราบลกษณะทางสงคม และเศรษฐกจของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC

1.5.2 ทราบลกษณะการท างาน การจางแรงงาน ทศนคต และความพงพอใจตอการท างานในการท างานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC

1.5.3 ทราบแนวโนมการเปลยนแปลงงานของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC

1.5.4 ทราบผลกระทบจากการเปดประชาคมเศรษฐกจอาเซยนตอแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC

1.6 ค าส าคญของการวจย การจางแรงงาน ทศนคต ความพงพอใจ การเปลยนแปลงงาน และประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ผวจยไดทบทวนวรรณกรรมเกยวกบแนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบการศกษาปจจยทมผลตอพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC ในประเดนทศนคตของแรงงานตอการท างาน ความพงพอใจตอการท างาน และแนวโนมการเปลยนงาน ความสมพนธระหวางปจจยดานสงคม เศรษฐกจ และปจจยอนๆ กบแนวโนมการเปลยนงาน ปญหาและอปสรรคในการท างาน และผลกระทบจากการเปดประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ดงน 2.1 ทศนคต 2.1.1 ความหมายของทศนคต ยพนพรรณ ศรวธนนกล (2540) ทศนคต หมายถง ผลรวมทงหมดของมนษยเกยวกบความรสก อคต ความกลวตอบางสงบางอยาง การแสดงออกทางดานการพด เปนความคด และการคดนเปนสญลกษณของทศนคต สามารถวดโดยน าความคดของบคคลตอสอตางๆ และขณะเดยวกน ทศนคตกเปนระดบความมากนอยของความรสกในดานบวก และดานลบทมตอสงหนงซงอาจจะเปนอะไรหลายๆ อยางเชน สงของ บคคล บทความ องคกร ความคด เปนตน ความรสกเหลานสามารถบอกความแตกตางวาเหนดวย หรอไมเหนดวย ชอบหรอไมชอบ และความรสก หรอความเชอ เปนตน ทศนคตเกดจากประสบการณ การเรยนร อทธพลของสงแวดลอม โดยมสาเหตทท าใหเกดทศนคตของบคคลตอสงใดสงหนง มอย 4 ประการ คอ

5

1) ประสบการณเฉพาะอยางซงเปนเหตการณทเกดขนกบตนเอง ท าใหเกดความฝงใจกลายเปนทศนคตของคนคนนน เชน ถาคนนนมประสบการณทดในการตดตอกบบคคลคนหนง คนคนนนกจะมความรสกทดกบบคคลคนนน แตในทางตรงขาม ถามประสบการณทไมด กมแนวโนมทจะไมชอบบคคลคนนน

2) การตดตอสอสารกบบคคลอน ท าใหเกดการรบทศนคตหลายอยางเขาไวโดยไมตงใจ สวนมากจะเปนลกษณะของกลมครอบครว วงศาคณาญาต หรอผทสนทสนมกน

3) รปแบบ หรอการเลยนแบบบคคลอนทเขากระท าจนเกดเปนทศนคตมาก หรอนอย ขนอยกบผเปนรปแบบของเขา มการตอบรบ หรอศรทธา มากนอยเพยงใด

4) องคประกอบของสถาบน หรอองคกร เชน วด โรงเรยน ครอบครว สมาคม สถานทท างาน ซงมสวนชวยใหเกดทศนคตได 2.1.2 การวดทศนคต เรณ เจรญศร (2525) ไดสรปการวดทศนคต ไวเปนประเดนตางๆ ดงน

1) การวดทศนคตเปนการท านายพฤตกรรม การมทศนคตตอสงหนงสงใดของบคคล ยอมเปนการแสดงวา เขามความรเกยวกบสงนนมากนอยเพยงใด และเขามความรสกชอบ หรอไมชอบสงนนเพยงใด ทศนคตของบคคลตอสงนนเปนเครองท านายวา บคคลนนจะมการกระท าตอสงนนไปในทศทางใด ฉะนนการทราบทศนคตของบคคลยอมชวยใหทราบถงการกระท าของบคคลนนได

2) การวดทศนคตเปนการหาทางปองกน และแกไข โดยทวไปบคคลจะมทศนคตหรอ มมมองตอสงใดอยางไรนน เปนสทธของเขา แตบคคลทมทศนคตตอเรองใดเรองหนงแตกตางกนไปในบางเรอง จ าเปนตองตามรบฟงความคดเหนหรอทศนคตของบคคลอนดวย เพอปองกนปญหาขอขดแยงในเรองตางๆ ทแตละบคคลมทศนคตไมสอดคลองกน เพอการอยรวมกนอยางสงบสขในสงคม

3) การวดทศนคตเปนการหาขอสรป เพอเขาใจสาเหตและผล ทศนคตเปรยบเทยบสาเหตภายในทผลกดนบคคลใหกระท าสงตางๆ แตกตางกนออกไป และสาเหตภายในของแตละบคคล ขนอยกบทศนคตตอสงหนงของบคลนนนน โดยอาจไดรบผลกระทบจากสาเหตภายนอกอกสวนหนง ฉะนนการเขาใจอทธพลของสาเหตภายนอกทมตอการกระท าของบคคลตางๆ ไดอยางชดเจน บางกรณจ าเปนตองอาศยการวดทศนคตของบคคลคนนนตอสาเหตภายนอกดวย 2.2 แรงงาน 2.2.1 ความหมายของแรงงาน สมาล ปตยานนท (2539) ไดใหความหมายของแรงงานไววา แรงงานเปนก าลงแรงกาย และก าลงความคดของมนษยซงเปนปจจยการผลตชนดหนง รวมทงเปนทรพยากรทส าคญของระบบเศรษฐกจ การใชค าวาแรงงาน ในบางครงอาจใชในความหมายแคบ หรอใชชเฉพาะวตถประสงค อาจหมายถง ชนชนแรงงาน หรอชนชนกรรมาชพ ซงเปนบคคลทเสนอขายแรงงานตอบคคลอน หรอองคกรธรกจ โดยแรงงานในความหมายนเปนบคคลทมรายไดนอย ปจจบนค าวา แรงงาน ใชกนอยางกวางขวางทวไป ซงครอบคลมในสวนการใชก าลงกาย ก าลงความคดในการประกอบกจกรรมทางเศรษฐกจ และอาจหมายรวมถงประชากรวยท างานทงหมดทเปนก าลงแรงงาน (labor force) หรอ หมายถงแรงงานทท างานเปนรานวน หรอรายชวโมง (Man-day หรอ Man-hour) ทคนจะท างานไดในระยะเวลาหนง สามารถเปลยนแปลงในทางทเพมขน หรอลดลงในระยะเวลาอนสนได 2.2.2 ประเภทของแรงงาน สมเกยรต เพงแกว (2547) ไดแบงประเภทแรงงาน ออกเปน 3 ประเภท ดงน

6

1) แรงงานฝมอ หมายถง ผมความรทางทฤษฎ และปฏบต ทงมความสามารถในงานอาชพ สามารถตดสนใจ และแกไขปญหาทเกดขนในการท างานไดดวยตนเอง

2) แรงงานกงฝมอ หมายถง ผมความรทางทฤษฎ และปฏบต ทงมความสามารถเพยงบางสวนในงานอาชพ เปนผอยในระดบกลางระหวางแรงงานฝมอ และแรงงานไรฝมอ

3) แรงงานไรฝมอ หมายถง ผทท างานโดยใชก าลงกาย ไมจ าเปนตองใชความร ความช านาญ โดยลกษณะงาน จะเปนงานทตองไดรบความแนะน า และสอนงานเพยงเลกนอยกสามารถท างานได 2.2.3 สถานการณแรงงานไทย 2.2.3.1 สถานการณการวางงาน

จากผลการส ารวจของส านกงานสถตแหงชาต ทท าการส ารวจในเดอนพฤศจกายน 2558 ปรากฏวา มก าลงแรงงานประมาณ 38.56 ลานคน เปนผมงานท า 38.11 ลานคน ผวางงานจ านวน 3.46 แสนคน (คดเปนอตราการวางงานรอยละ 0.9) และผรอฤดกาล 9.54 หมนคน เมอพจารณาผวางงานจากประสบการณการท างาน พบวาเปนผทไมเคยท างานมากอน 1.24 แสนคน และเคยท างานมากอน 2.22 แสนคน ในจ านวนผทเคยท างานมากอน เคยท างานอยในภาคการผลตมากทสดจ านวน 1.10 แสนคน รองลงมาอยในภาคการบรการและการคา จ านวน 0.93 แสนคน และภาคเกษตรกรรมนอยทสด จ านวน 0.19 แสนคน (กรมการจดหางาน, ธนวาคม 2558)

ภาพท 1 จ านวนผวางงาน ประจ าเดอนพฤศจกายน พ.ศ. 2558

ทมา : กรมการจดหางาน ธนวาคม 2558 2.2.3.2 สถตอตราการวางงานรายเดอน ป 2555-2558

7

เมอพจารณาสถตอตราการวางงานรายเดอนเปรยบเทยบป พ.ศ. 2555–2558 จะเหนไดวาในชวงตนป อตราการวางงานจะสงทสดและปรบตวลดลงต าสดในชวงปลายป เนองจากโครงสรางการมงานท าของแรงงานยงอยในภาคเกษตรกรรม ซงชวงตนปเปนชวงนอกฤดการเกษตร ท าใหมผวางงานจากภาคเกษตรเพมขน สวนชวงปลายปอตราการวางงานลดลงเนองจากเปนชวงฤดการเกบเก ยวผลผลตในภาคเกษตรกรรม และสถานประกอบการจะเรงผลตสนคาและบรการเพอจ าหนายใหทนในชวงเทศกาลครสตมาสและเทศกาลปใหมท าใหมการจางงานเพมมากขน จ านวนผวางงานจงลดต าลงกวาชวงตนปและกลางป ส าหรบผวางงานในเดอนพฤศจกายน 2558 มผวางงานจ านวน 3.46 แสนคน หรอคดเปนอตราการวางงานรอยละ 0.90 เมอเปรยบเทยบกบชวงเดยวกนของป 2557 ผวางงานเพมขน 1.36 แสนคน คดเปนรอยละ 64.46 อตราการวางงานเพมขนรอยละ 0.4 (จากรอยละ 0.5 เปนรอยละ 0.9) ตารางท 1 จ านวนและอตราการวางงานรายเดอน เปรยบเทยบป พ.ศ. 2555 – 2558

หนวย:แสนคน/อตรารอยละ

ป หนวย

ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. เฉลยทงป

2555 แสนคน 3.1 2.6 2.9 3.8 3.6 2.7 2.3 2.2 2.5 2.2 1.6 1.9 2.6 รอยละ 0.8 0.7 0.7 1.0 0.9 0.7 0.6 0.6 0.6 0.6 0.4 0.5 0.7

2556 แสนคน 2.8 2.4 2.8 3.3 3.0 2.3 3.6 3.2 2.7 2.4 2.7 2.6 2.8 รอยละ 0.7 0.6 0.7 0.9 0.8 0.6 0.9 0.8 0.7 0.6 0.7 0.7 0.7

2557 แสนคน 3.6 3.3 3.4 3.4 3.6 4.5 3.8 2.9 3.1 2.9 2.1 2.2 3.2 รอยละ 0.9 0.9 0.9 0.9 0.9 1.1 1.0 0.7 0.8 0.8 0.5 0.6 0.8

2558 แสนคน 4.0 3.2 3.8 3.2 3.5 3.2 3.9 3.8 3.0 3.3 3.5 รอยละ 1.1 0.8 1.0 0.9 0.9 0.8 1.0 1.0 0.8 0.9 0.9

ทมา : กรมการจดหางาน ธนวาคม 2558 ภาพท 2 อตราการวางงานรายเดอนเปรยบเทยบป พ.ศ. 2555 – 2558

8

ทมา : กรมการจดหางาน ธนวาคม 2558 2.2.3.3 สถานการณการเลกจาง สถตผประกนตนทมาขนทะเบยนขอรบประโยชนทดแทนกรณวางงานเดอนพฤศจกายน 2558 มจ านวน 54,800 คน เมอเปรยบเทยบกบชวงเดยวกนของปกอน พบวาเพมขน จ านวน 9,391 คน หรอเพมขนรอยละ 20.68 โดยผถกเลกจางเพมขน จ านวน 2,915 คน หรอเพมขนรอยละ 53.96 และผทลาออกเพมขน จ านวน 6,476 คน หรอเพมขนรอยละ 16.19 ตารางท 2 ผประกนตนทขนทะเบยนขอรบประโยชนทดแทนกรณวางงานจ าแนกตามสาเหตการออกจากงานป พ.ศ. 2557- 2558

หนวย:คน ป สาเหต ม.ค. ก.พ. ม.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย. ต.ค. พ.ย. ธ.ค. รวม

2557 เลกจาง 6,532 5,811 5,154 6,504 5,080 5,771 5,702 4,882 5,384 6,303 5,402 4,504 67,029 ลาออก 33,878 42,460 42,059 45,007 47,031 56,219 45,391 40,824 42,756 40,577 40,007 31,781 507,990 รวม 40,410 48,271 47,213 51,511 52,111 61,990 51,093 45,706 48,140 46,880 45,409 36,285 575,019

2558 เลกจาง 7,810 6,279 5,109 6,395 5,781 6,340 8,381 6,451 7,942 8,434 8,317 ลาออก 37,895 47,802 45,072 46,253 54,718 55,320 49,948 45,704 46,306 42,006 46,483 รวม 45,705 54,081 50,181 52,648 60,499 61,660 58,329 52,157 54,248 50,440 54,800

ทมา : กรมการจดหางาน ธนวาคม 2558 ภาพท 3 ผประกนตนทขนทะเบยนขอรบประโยชนทดแทนกรณวางงาน

9

ทมา : กรมการจดหางาน ธนวาคม 2558 เมอพจารณาผประกนตนทถกเลกจาง สาเหตเนองมาจากนายจางลดจ านวนพนกงาน มากทสด คดเปนรอยละ 41.20 รองลงมาไดแก นายจางปดกจการ คดเปนรอยละ 31.62 สาเหตอนๆ เชน สขภาพไมด หยดกจการชวคราว คดเปนรอยละ 23.44 ไมผานการประเมน/ทดลองงาน คดเปนรอยละ 2.72 มความผด คดเปนรอยละ 0.96 นายจางใชเครองจกรททนสมย คดเปนรอยละ 0.06 ส าหรบผทลาออกจากงาน สาเหตเนองมาจากตองการเปลยนงานมากทสด คดเปนรอยละ 85.42 รองลงมาไดแก สาเหตอนๆ เชน ประกอบธรกจสวนตว ประกอบอาชพอสระ คาขาย ท าไร/ท านา ดแลคนในครอบครว คดเปนรอยละ 6.35 ตองการพกผอน คดเปนรอยละ 4.64 สนสดโครงการ/หมดสญญาจาง คดเปนรอยละ 3.42 เกษยณอาย คดเปนรอยละ 0.11 และไมระบ รอยละ 0.06 โดยผประกนตนทมาขนทะเบยนขอรบประโยชนทดแทนกรณวางงาน เดอนพฤศจกายน 2558 จ านวน 54,800 คน ไดรบการบรรจงาน จ านวน 31,011 คน รอยละการบรรจตอผมาขนทะเบยน 56.59 ตารางท 3 ผประกนตนทขนทะเบยนขอรบประโยชนทดแทน จ าแนกตามสาเหตการออกจากงาน

สาเหตทถกเลกจาง พ.ย. 58

สาเหตทลาออกจากงาน พ.ย. 58

จ านวน รอยละ จ านวน รอยละ นายจางลดจ านวนพนกงาน 3,427 41.20 ตองการเปลยนงาน 39,706 85.04 นายจางปดกจการ 2,630 31.62 ตองการพกผอน 2,157 4.47

ไมผานการประเมน/ทดลองงาน 226 2.72 สนสดโครงการ/หมดสญญาจาง 1,590 3.67

มความผด 80 0.96 เกษยณอาย 51 0.07 นายจางใชเครองจกรททนสมยแทน 5 0.06 ไมระบ 28 0.03 อน ๆ /ไมระบ 1,950 23.44 อน ๆ 2,951 6.72

0

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

พ.ย.57 ธ.ค.57 ม.ค.58 ก.พ.58 ม.ค.58 เม.ย.58 พ.ค.58 ม.ย.58 ก.ค.58 ส.ค.58 ก.ย.58 ต.ค.58 พ.ย.58

5,402 4,504 7,810

6,279 5,109 6,395 5,781 6,340 8,381 6,453 7,942 8,434 8,317

40,007

31,781

37,895

47,802 45,072

46,253

54,718 55,320

49,948

45,704 46,306

42,006

46,483

เลกจาง ลาออก

10

รวม 8,317 100.00 รวม 46,483 100.00 ภาพท 4 สาเหตทถกเลกจาง ภาพท 5 สาเหตทลาออกจากงาน

ทมา : กรมการจดหางาน ธนวาคม 2558 ภาพท 6 เปรยบเทยบผประกนตนทขนทะเบยนขอรบประโยชนทดแทนกรณวางงานและการบรรจงาน ม.ค. – พ.ย. 2558

ทมา : กรมการจดหางาน ธนวาคม 2558 2.2.3.4 ความตองการแรงงาน ความตองการแรงงานเดอนพฤศจกายน 2558 ปรากฏวามสถานประกอบการแจงต าแหนงงานวางมายงหนวยงานของกรมการจดหางาน จ านวน 43,393 อตรา เปนชาย จ านวน 7,943 อตรา หญง จ านวน 3,538 อตรา และไมระบ จ านวน 31,912 อตรา และเมอเปรยบเทยบกบชวงเดยวกนของปกอนพบวาเพมขนจ านวน 4,459 อตรา หรอเพมขน รอยละ 11.45 เมอพจารณาความตองการแรงงานจ าแนกตามประเภทอาชพ พบวาอาชพงานพนฐาน (แรงงานดานการประกอบ แรงงานบรรจภณฑ) มความตองการแรงงานมากทสด จ านวน 12,507 อตรา คดเปนรอยละ 28.82 รองลงมาไดแก พนกงานบรการ พนกงานขายในรานคาและตลาด จ านวน 7,884 อตรา คดเปนรอยละ 18.17 เสมยน เจาหนาท จ านวน 7,553 อตรา คดเปนรอยละ 17.41

11

ภาพท 7 ความตองการแรงงานจ าแนกตามหมวดอาชพ เดอนพฤศจกายน ป 2558

ทมา : กรมการจดหางาน ธนวาคม 2558 ตารางท 4 ความตองการแรงงานจ าแนกตามหมวดอาชพ

หมวดอาชพ 2558 พฤศจกายน

รวม 43,393 1. ผบรหาร ผจดการ 1,127 2. ผประกอบวชาชพดานตางๆ 2,049 3. ชางเทคนคและผปฏบตงานทเกยวของ 6,231 4. เสมยน เจาหนาท 7,553 5. พนกงานบรการ พนกงานขายในรานคาและตลาด 7,884 6. ผปฏบตงานฝมอดานการเกษตรและประมง 252 7. ผปฏบตงานโดยใชฝมอในธรกจตางๆ 2,874 8. ผปฏบตงานในโรงงาน ผควบคมเครองจกรฯ 2,871 9. อาชพงานพนฐาน 12,507 ผฝกงาน 45

ทมา : กรมการจดหางาน ธนวาคม 2558 2.2.3.5 ผลการปฏบตงานทมผลลพธเปนจ านวนเงนเดอนพฤศจกายน 2558

การปฏบต งานทมผลลพธ เปนจ านวนเงนเดอนพฤศจกายน 2558 รวมทงหมดประมาณ 7,679,133,011 บาท (เจดพนหกรอยเจดสบเกาลานหนงแสนสามหมนสามพนสบเอดบาท) โดยจ าแนกเปน 1) การใหบรการจดหางานของกรมการจดหางานในเดอนพฤศจกายน 2558 บรรจงานใหกบผสมครงานได 35,593 คน สรางรายไดใหกบผทไดรบการบรรจงานประมาณ 393,134,227 บาทตอเดอน (คาจางเฉลยในพนทแตละประเภทอาชพคณดวยจ านวนการบรรจงานของเดอนนน ๆ ซงเปนขอมลจากนายจางแจงกรมการจดหางาน) 2) ผลการจดเกบคาธรรมเนยมคนตางดาว ในเดอนพฤศจกายน 2558 มจ านวน 112,998,784 บาท เปนการจดเกบคาธรรมเนยมในการพจารณาการท างานของคนตางดาวทวราชอาณาจกรทใชบรการผานระบบ On-line (ขอมล ณ วนท 26 พฤศจกายน2558) จ าแนกออกเปน 2 กลมใหญ ไดแก

กลมชางฝมอหรอช านาญการ จ านวน 43,038,689 บาท

12

มาตรา 9 ทวไป จ านวน 35,936,419 บาท มาตรา 12 สงเสรมการลงทน จ านวน 7,102,270 บาท

กลมทมใชชางฝมอหรอช านาญการ จ านวน 69,960,095 บาท

มาตรา 9 พสจนสญชาต จ านวน 34,184,770 บาท มาตรา 9 น าเขา จ านวน 19,920,600 บาท

มาตรา 13 ชนกลมนอย จ านวน 8,864,700 บาท มาตรา 13 มต ครม. จ านวน 6,990,025 บาท

2.2.4 สวสดการแรงงาน

กระทรวงแรงงาน (2551) ไดก าหนดความหมายและขอบเขตของสวสดการแรงงานไววา เปนการด าเนนการใดๆ ไมวาดวยนายจาง สหภาพแรงงาน ลกจาง หรอรฐบาล ทมความมงหมายเพอใหลกจางสามารถมระดบความเปนอยทดพอสมควร มความผาสกทงกายและใจ มสขภาพอนามยทด มความปลอดภยในการท างาน มความเจรญกาวหนา มคามมนคงในการด าเนนชวตไมเฉพาะแตตวลกจางเทานน แตหมายรวมถงครอบครวของลกจางดวยการด าเนนการเพอใหมการจดสวสดการขนในสถานประกอบการนน กรมสวสดการและคมครองแรงงาน มภารกจทตองด าเนนการ 3 ประการ กลาวคอ 1) ก าหนดและพฒนารปแบบการจดสวสดการ 2) สงเสรม สนบสนน และด าเนนการใหมการจดสวสดการ และ 3) ปฏบตงานรวมกบ หรอ สนบสนนการท างานของหนวยงานอนทเกยวของ หรอไดรบมอบหมาย

สวสดการแรงงาน แบงออกไดเปน 2 ประเภท คอ 1) สวสดการแรงงานตามทกฎหมายก าหนด สวสดการแรงงานตามทกฎหมายก าหนดเปนสวสดการทไดมการพจารณาแลววา เปนสงจ าเปน

ส าหรบลกจางในสถานประกอบการ โดยเปนกฎหมายทใชบงคบเพอใหสถานประกอบการทมลกจางตงแต 1 คนขนไปตองมการจดสวสดการประเภทน ซงเปนไปตามประกาศกระทรวงมหาดไทยเรอ ง การก าหนดสวสดการเกยวกบสขภาพอนามยส าหรบลกจาง โดยในประกาศฉบบนไดก าหนดรายละเอยด และรปแบบของสวสดการทสถานประกอบการตองจดใหมแกลกจาง โดยสรปมดงน

1.1 นายจาง ตองจดใหมน าสะอาดส าหรบดม หองน า และหองสวมอนถกตองตามสขลกษณะ และมปรมาณเพยงพอแกลกจาง

1.2 นายจางตองจดใหมบรการเพอชวยเหลอลกจาง เมอประสบอนตราย หรอเจบปวย ซงในการปฐมพยาบาล หรอในการรกษาพยาบาลนน ก าหนดใหสถานทท างานทมลกจางตงแต 10 คน ขนไป ตองมปจจยในการปฐมพยาบาล สถานทท างานประเภทอตสาหกรรม นอกจากปจจยในการปฐมพยาบาลตามทกลาวมาแลว ตองจดใหมหองรกษาพยาบาล พยาบาล และแพทย

2) สวสดการแรงงานนอกเหนอจากทกฎหมายก าหนด สวสดการแรงงานนอกเหนอจากทกฎหมายก าหนดเปนสวสดการเพมเตม ทกองสวสดการแรงงานได

น าเสนอเพอเปนทางเลอกส าหรบสถานประกอบการพจารณาจดสวสดการเพมเตมใหกบลกจาง โดยแบงออกเปนหมวดใหญๆ ไดดงน

2.1 สวสดการทมงพฒนาลกจาง ไดแก การสงเสรมการศกษาทงใน และนอกเวลางาน การ

13

จดตงโรงเรยนในโรงงาน การฝกอบรมความรเกยวกบการท างานทงใน และนอกสถานทท างาน การจดใหมหองสมด หรอมมอานหนงสอ เปนตน

2.2 สวสดการทชวยเหลอในคาครองชพ ไดแก การจดตงรานคาสวสดการหรอ สหกรณ รานคา การใหชดท างาน ทพก บรการรถรบ-สง เงนโบนส คาครองชพ เบยขยน คาเขา กะ และการใหเงนชวยเหลอตามโอกาสตางๆ อาทเชน งานแตงงาน งานอปสมบท งานศพ เปนตน 2.3 สวสดการทชวยเหลอดานออมของลกจาง ไดแก สหกรณออมทรพย กองทนส ารอง เลยงชพ 2.4 สวสดการทพฒนาสถาบนครอบครวของลกจาง ไดแก การจดสถานเลยงดบตรของ ลกจาง การชวยคารกษาพยาบาลบคคลในครอบครวลกจาง การชวยเหลอคาเลาเรยน บตร การประกนชวตกลมใหลกจาง 2.5 สวสดการทสงเสรมความมนคงในอนาคต ไดแก เงนบ าเหนจ เงนรางวลท างานนาน สทธในการซอหนของกจการ กองทนฌาปนกจ เงนกเพอสวสดการทพกอาศย 2.6 สวสดการนนทนาการ และสขภาพอนามย ไดแก การทศนศกษา การแขงขนกฬา งาน เลยงสงสรรคพนกงาน การใหความรเกยวกบสขภาพอนามย

2.3 ความพงพอใจ 2.3.1 ความหมาย ความพงพอใจเปนปจจยทส าคญประการหนงทมผลตอความส าเรจของงานทบรรลเปาหมายทวางไวอยางมประสทธภาพ อนเปนผลจากการไดรบการตอบสนองตอแรงจงใจหรอความตองการของแตละบคคลในแนวทางทพงประสงค ความพงพอใจโดยทวไปตรงกบค าในภาษาองกฤษวา Satisfaction และยงมผใหความหมายค าวา “ความพงพอใจ” พอสรปไดดงน คณต ดวงหสด (2537) ใหความหมายไววา เปนความรสกชอบ หรอพอใจของบคคลทมตอการท างานและองคประกอบหรอสงจงใจอน ๆ ถางานทท าหรอองคประกอบเหลานนตอบสนองความตองการของบคคลได บคคลนนจะเกดความพงพอใจในงานขน จะอทศเวลา แรงกาย แรงใจ รวมทงสตปญญาใหแกงานของตนใหบรรลวตถประสงคอยางมคณภาพ Gillmer (1965, 254 – 255 อางถงใน เพญแข ชอมณ 2544 , หนา 6) ไดใหความหมายไววาผลของเจตคตตาง ๆ ของบคคลทมตอองคกร องคประกอบของแรงงาน และมสวนสมพนธกบลกษณะงานและสภาพแวดลอมในการท างานซงความพงพอใจนนไดแก ความรสกมความส าเรจในผลงาน ความรสกวาไดรบการยกยองนบถอ และความรสกวามความกาวหนาในการปฏบตงาน Morse (1955 อางถงใน สนต ธรรมชาต, หนา 24) ไดกลาววา ความพงพอใจในงาน หมายถง ทกสงทกอยางทลดความตงเครยดของผท างานใหนอยลง ถามความตงเครยดมากกจะเกดความไมพงพอใจในการท างาน ความตงเครยดเปนผลรวมจากความตองการของมนษย เมอคราวใดความตองการไดรบการตอบสนองกจะท าใหความเครยดนอยลง ซงเปนผลท าใหเกดความพงพอใจ จากค านยามของ Morse ท าใหมนกวชาการอกหลายทานไดใหความหมายไปในทศทางทคลายคลงกน โดยเนนวาความพงพอใจเกดจากการไดรบการตอบสนอง เชน Hoy and Miskel กลาววา ความพงพอใจเปนความรสกทดตองานซงมกเกยวของกบคณคาและความตองการของบคคลดวย Dessler อธบายความพงพอใจวาเปนระดบความรสกตอ

14

งานเพอความตองการทส าคญของคนเรา เชน ความมสขภาพด มความมนคง มความสมบรณพนสข มพวกพอง มคนยกยองตาง ๆ เหลานไดรบการตอบสนองแลวท าใหมผลตองาน Silmer (1984, 230 อางถงใน ประภาภรณ สรปภา 2544, หนา 9) กลาวไววา ความพงพอใจเปนระดบขนตอนความรสกในทางบวกหรอทางลบของคนทมลกษณะตาง ๆ ของงานรวมทงงานทไดรบมอบหมาย การจดระบบงานและความสมพนธกบเพอนรวมงาน Strauss (1980 อางถงใน เพญแข ชอมณ 2544, หนา 7) ไดใหความหมายความพงพอใจไววา ความพงพอใจหมายถงความรสกพอใจในงานทท าและเตมใจทจะปฏบตงานนนใหบรรลวตถประสงคขององคกร คนจะรสกพอใจในงานทท าเมองานนนใหผลประโยชนทงดานวตถและดานจตใจ ซงสามารถตอบสนองความตองการพนฐานของเขาได 2.3.2 แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบความพงพอใจ Bemard (1968 อางถงใน อ านวย บญศร, 2531) ไดกลาวถง สงจงใจทใชเปนเครองกระตนบคคลใหเกดความพงพอใจในงานไว 8 ประการ คอ 1. สงจงใจทเปนวตถ ไดแก เงน สงของ หรอสภาวะทางกายทใหแกผปฏบตงานเปนการตอบแทน ชดเชย หรอเปนรางวลทเขาไดปฏบตงานใหแกหนวยงานนนมาเปนอยางด 2. สงจงใจทเปนโอกาสของบคคลทมใชวตถ เปนสงจงใจส าคญทชวยสงเสรมความรวมมอในการท างานมากกวารางวลทเปนวตถ เพราะสงจงใจทเปนโอกาสนบคลากรจะไดรบแตกตางกน เชน เกยรตภม การใชสทธพเศษ เปนตน 3. สภาพทางกายทพงปรารถนา หมายถง สงแวดลอมในการปฏบตงาน ไดแก สถานทท างาน เครองมอการท างาน สงอ านวยความสะดวกในการท างานตาง ๆ ซงเปนสงอนกอใหเกดความสขทางกายในการท างาน 4. ผลประโยชนทางอดมคต หมายถง สมรรถภาพของหนวยงานทสนองความตองการของบคคลดานความภาคภมใจทไดแสดงฝมอ การไดมโอกาสชวยเหลอครอบครวตนเองและผอน ทงไดแสดงความภกดตอหนวยงาน 5. ความดงดดใจในสงคม หมายถง ความสมพนธฉนทมตร ถาความสมพนธเปนไปดวยดจะท าใหเกดความผกพนและความพอใจทจะรวมงานกบหนวยงาน 6. การปรบสภาพการท างานใหเหมาะสมกบวธการและทศนคตของบคคล หมายถง การปรบปรงต าแหนงวธท างานใหสอดคลองกบความสามารถของบคลากร 7. โอกาสทจะรวมมอในการท างาน หมายถง การเปดโอกาสใหบคลากรรสกวามสวนรวมในงานเปนบคคลส าคญคนหนงของหนวยงาน มความรสกเทาเทยมกนในหมผรวมงานและมก าลงใจในการปฏบตงาน 8. สภาพของการอยรวมกน หมายถง ความพอใจของบคคลในดานสงคมหรอความมนคงในการท างาน Herzberg (1959, อางถงใน เพญแข ชอมณ 2544 , หนา 19) ไดศกษาทดลองเกยวกบการจงใจในการท างานโดยการสมภาษณวศวกรในเมองพทสเบอรก ประเทศสหรฐอเมรกา ผลการศกษาทดลอง สรปไดวา สาเหตทท าใหวศวกรและนกบญชเกดความพงพอใจและไมพงพอใจในการท างานนนมสององคประกอบคอ 1. องคประกอบกระตน (Motivation Factors) หรอปจจยจงใจ มลกษณะสมพนธกบเรองของงานโดยตรง เปนสงทจงใจบคคลใหมความตงใจในการท างานและเกดความพอใจในการท างาน ปจจยนไดแก

15

1.1 ความส าเรจของงาน หมายถง การทบคคลสามารถท างานไดเสร จสนและประสบผลส าเรจ 1.2 การไดการยอมรบนบถอ หมายถง การทบคคลไดรบการยอมรบนบถอไมวาจากกลมเพอน ผบงคบบญชา หรอจากกลมบคคลอน 1.3 ลกษณะของงาน หมายถง ความรสกทดหรอไมดของบคคลทมตอลกษณะของงาน 1.4 ความรบผดชอบ หมายถง ความพงพอใจทเกดขนจากการทไดรบการมอบหมายใหรบผดชอบงานใหม ๆ และมอ านาจรบผดชอบอยางเตมท 1.5 ความกาวหนาในต าแหนงหนาทการงาน หมายถง การเปลยนแปลงในสถานะหรอต าแหนงของบคลากรในองคกร 2. องคประกอบค าจน (Hygine Factors) หรอปจจยค าจน เปนปจจยทเกยวของกบสงแวดลอมในการท างานหรอสวนประกอบของงาน ท าหนาทปองกนไมใหคนเกดความไมพงพอใจในการท างาน กลาวคอ หากขาดปจจยเหลานจะท าใหเกดความไมพงพอใจในการท างานแตแมวาจะมปจจยเหลานอยกไมอาจยนยนไดวาเปนสงจงใจของผปฏบตงาน ปจจยนไดแก 2.1 เงนเดอน หมายถง ความพงพอใจและไมพงพอใจในเงนเดอนหรออตราการเพมเงนเดอน 2.2 โอกาสทจะไดรบความกาวหนาในอนาคตนอกจากจะหมายถง การทบคคลไดรบการแตงตงโยกยายต าแหนงภายในองคกรแลว ยงหมายถงสถานการณทบคคลสามารถไดรบความกาวหนาในทกษะหรอวชาชพของเขา ดงนนจงหมายถงการทบคคลไดรบสงใหม ๆ ในการเพมพนทกษะทจะชวยเออตอวชาชพของเขา 2.3 ความสมพนธกบผใตบงคบบญชา หมายถง การตดตอไมวาจะเปนกรยาหรอวาจาทแสดงถงความสมพนธอนดตอกน 2.4 สถานะของอาชพ หมายถง ลกษณะของงานหรอสถานะทเปนองคประกอบท าใหบคคลเกดความรสกตองาน เชน การมรถประจ าต าแหนง เปนตน 2.5 ความสมพนธกบผบงคบบญชา หมายถง การตดตอพบปะกน โดยกรยาหรอวาจาแตมไดรวมถงการยอมรบนบถอ 2.6 นโยบายและการบรหารงานขององคกร หมายถง การจดการและการบรหารงานขององคกร 2.7 ความสมพนธกบเพอนรวมงาน 2.8 สถานภาพการท างาน ไดแก สถานภาพทางกายภาพทเออตอความเปนสขในการท างาน 2.9 ความเปนสวนตว หมายถง สถานการณซงลกษณะบางประการของงานสงผลตอชวตสวนตวในลกษณะของผลงานนนเปนองคประกอบหนงทท าใหบคคลมความรสกอยางใดอยางหนงตองานของเขา 2.10 ความมนคงในงาน หมายถง ความรสกของบคคลทมความมนคงของงานความมนคงในองคกร 2.11 วธการปกครองบงคบบญชา หมายถง ความรความสามารถของผบงคบบญชาในการด าเนนงานหรอความยตธรรมในการบรหารงาน

16

สรปไดวา ปจจยจงใจเปนปจจยทกอใหเกดความพงพอใจในการปฏบตงาน สวนปจจยค าจนจะเปนปจจยทปองกนไมใหบคคลเกดความเบอหนายหรอรสกไมพอใจในการท างานซงทฤษฎสององคประกอบของ Herzberg นเชอวาการสนองความตองการของมนษยแบงเปน 2 องคประกอบ คอ องคประกอบท 1 หรอปจจยจงใจทสรางความพงพอใจ เปนความตองการขนสงประกอบดวยลกษณะงาน ความส าเรจของง าน การยอมรบนบถอ การไดรบการยกยองและสถานภาพ สวนองคประกอบท 2 หรอปจจยค าจน หรอองคประกอบทสรางความไมพงพอใจ เปนความตองการขนต า ประกอบดวยสภาพการท างาน การบงคบบญชา ความสมพนธระหวางบคคล นโยบายและการบรหารงาน ความมนคงในงานและเงนเดอน ไมเปนการสรางเสรมบคคลใหปฏบตดขนแตตองด ารงรกษาไวเพอความพงพอใจในขนสงตอไป 2.4 ความคาดหวง 2.4.1 ความหมายของการคาดหวง ไดมผกลาวถงในทรรศนะทแตกตางกนซงจะน ามาเสนอไวโดยสงเขป ดงน Funk และ Wagnalls (1963: 239) ไดกลาวถงความคาดหวงตอการกระท าหรอสถานการณวาเปนความเชอมนทมตอสงใดสงหนงวานาจะเปนอยางทคดไว Hersey และ Blanchard (อางถงใน ณภชนก, 2541: 11) กลาววา ความคาดหวงคอการทบคคลรบรถงการปฎบตทเหมาะสมตามบทบาทของตนเอง และรบรถงบทบาทของบคคลอน และคาดหวงจะเปนตวบอกวาบคคลจะตองปฎบตอยางไรเมออยในสถานการณตาง ๆ Clay (1988:281) ไดกลาวถงความคาดหวงวาเปนความหวงทแรงกลาวาบางสงบางอยางจะเกดขน หรอเปนความเชอวาบางสงบางอยางควรจะเกดขนหรออาจจะเกดขน Mondy และคณะ (1990) ใหความหมายของความคาดหวงวา หมายถง การคาดการณของบคคลตอสงตาง ๆ โดยบคคลจะใชประสบการณทเคยประสบมาเปนปจจยในการก าหนดความคาดหวง พจนานกรมของ Oxford University (2001: 281) ไดใหความหมายของการคาดหวง วาเปน สภาวะทางจต ซงจะเปนความรสกนกคด หรอเปนความคดเหนอยางมวจารณญาณของบคคลทคาดคะเนหรอคาดการณลวงหนาตอบางสงบางอยางวาควรจะม ควรจะเปน หรอควรจะเกดขนจากแนวความคดดงกลาวขางตน พอจะสรปความหมายของความคาดหวงไดวา ความคาดหวงเปนสภาวะทางจตอยางหนงของบคคล ซงเปนความรสกนกคด หรอความคดเหนดวยวจารณญาณเกยวกบการคาดคะเนหรอคาดการณลวงหนาถงสงใดสงหนงวาควรจะม ควรจะเปนหรอควรจะเกดตามความเปนความเหมาะสมตอสถานภาพ หรอสถานการณ ไพฑรย เจรญพนธวงศ (2530: 109) ใหความหมายของการคาดหวงวา หมายถง ความรสกนกคด ถงความเปนไปไดอยางใดอยางหนงของบคคลบนพนฐานของประสบการณเดม ของตนและความรสกของบคคลถงพฤตการณหรอต าแหนงทเหมาะสมของตน หรออาจเปนความรสกถงความเหมาะสมในบทบาทของผอนในองคการหรออกนยหนง ความคาดหวงของบคคลนนเปนความรสกของบคคลตอตนเองอยางหนงวาตนเองควรจะปฏบตอยางไรในสถานการณตางๆ หรอตองานทตนเองรบผดชอบ ความคดดงกลาวยงรวมไปถงการคดถงบคคลอน เชน ผบงคบบญชา ผรวมงานวาบคคลเหลานควรจะแสดงอยางไรเพอใหเกดความสอดคลองกบงาน และต าแหนงของตน แตละคนควรมบทบาทและแสดงบทบาทอยางไร กลาวโดยสรป ความคาดหวง มความหมายโดยรวมวา เปนความรสกนกคด ความคดเหนการรบร การตความ หรอการคาดการณตอสงตาง ๆ ทยงไมเกดขนใหเหนประจกษ พฤตกรรมการแสดงออกของบคคลจะเปนไปเพอการไดรบผลลพธตามทคาดหวงไว

17

2.4.2 แนวคดเกยวกบความคาดหวง Bandura (1977: 84-85) ไดเสนอลกษณะความคาดหวงเกยวกบความสามารถของบคคลเปน 3 มต ไดแก มตทหนงเกยวกบปรมาณของความคาดหวง (magnitude) กลาวคอ ความคาดหวงเกยวกบความสามารถของตนจะแตกตางไปในแตละบคคลในการกระท าพฤตกรรมหนง หรอแตกตางกนในบคคลเดยวกนเมอตองท างานส าเรจถงระดบไหนเมอถกเสนองานทมระดบความยากแตกตางกน มตทสอง เกยวกบการแผขยาย (generality) ความคาดหวงเกยวกบความสามารถของตนอาจจะแผขยายจากสถานการณหนงไปสสถานการณอน ในปรมาณทแตกตางกนไดประสบการณบางอยางไมท าใหความคาดหวงเกยวกบความสามารถของตนแผขยายไปสสถานการณอนได มตทสาม เกยวกบ ความเขมหรอความมนใจ (strength) ถาความคาดหวงเกยวกบความสามารถของตนมความเขมนอยจะท าใหความคาดหวงเกยวกบความสามารถของตนลดนอยลงแตถามความเขมหรอความมนใจมากบคคลจะมความบากบน มานะพยายาม แมวาจะประสบเหตการณทไมสอดคลองกบความหวงบางกตาม การใชความพยายามและความมมานะในการท างาน ความคาดหวงเกยวกบความสามารถของบคคลนน เปนตวก าหนดวาเขาจะตองใชความพยายามมากเทาไรจะตองใชความมมานะพยายามทจะตองเผชญกบอปสรรคตาง ๆ หรอประสบการณทไมพงพอใจไปอกนานเทาใดและการทบคคลใชความพยายาม และความมมานะในการท างานอยางเตมทตลอดเวลา เขากมแนวโนมทจะท างานไดประสบผลส าเรจจะสงหรอต าขนอยกบ ประสบการณทผานมา ระดบผลงานทบคคลก าหนด หรอคาดหมายวาจะท าได ผลตอบแทนหรอความพอใจทจะได โอกาสทจะไดรบผลตอบแทนนน จากแนวคดเกยวกบความคาดหวง สรปไดวาความคาดหวง หมายถง ความรสกนกคด ความตองการ ความมงมน หรอการคาดการณของบคคลตอสงใด สงหนง เพอใหกระท าตามสทธหรอหนาท และความรบผดชอบ เพอใหเปนไปตามหลกเกณฑ ทถกตอง โดยมมาตรฐานของตนเปนเครองวด ซงการประเมนคาของแตละคนทมตอสงใดสงหนงชนดเดยวกน กอาจแตกตางกนไดโดยความคาดหวงของบคคลจะสงหรอต าขนอยกบ 1. ประสบการณทผานมา 2. ระดบผลงานทบคคลก าหนด หรอคาดหมายวาจะท าได 3. ผลตอบแทนหรอความพอใจทจะได 4. โอกาสทจะไดรบผลตอบแทนนน Vroom (1964 อางถงใน สมยศ, 2538: 371-378) ไดใหขอเสนองายๆ วา โดยปกตคนจะพยายามทจะไดประโยชนสงสด กลาวอกนยหนงคนเราจะมทางเลอกหลายทาง และเขากจะเลอกทางทเขาเชอวาจะท าใหเขาไดรบรางวลซงตองการมากทสด เชน การไปท างานกบการอยบาน ถาเขาเชอวาการไมไปท างานหรอการอยกบบานจะน าไปสสงทดมากกวาการไปท างาน เขากจะเลอกการไมไปท างาน เพราะคาดวาจะไดรบผลตอบแทนทเขาตองการมากกวาการไปท างาน องคประกอบของทฤษฎความคาดหวงอย 2 ประเดน คอ

1. การคาดหมายลวงหนาวาจะมสงใดเกดขนบางในการทเขาเลอกกระท าเชนนน กลาว อกนยหนง เปนการประมาณการลวงหนาถงความส าคญของสงทจะเกดขน 2. ทฤษฎนจะรวมถง 2 ปจจย ส าคญ คอ 2.1 ความคาดหมายในอตถประโยชนทจะเกดขน (Expectancy)

18

2.2 คณคาหรอความพอใจหรอความชอบทมตออตถประโยชนนน (Valences) จากทฤษฎความคาดหวง ไดใหขอเสนอ 2 ประการ คอ 1. ท านายการเลอกของคน เชน อาชพ อะไรทคนจะเลอก หรอคนจะใชความพยายามในการท างานมากนอยเพยงใด 2. ท านายทศคตเกยวกบการท างานของคนงาน ผลรวมของ E และ V (EV) จะเปนเครองชวยใหคนตดสนใจวาเขาควรจะเลอกอะไร ถาหากวาทางเลอกบางอยางน าไปสบางสงบางอยางทจะใหอตถาประโยชนหรอผลตอบแทนสง แตเปนสงทเขไมชอบ หรอบางสงบางอยางทเขาชอบและใหผลตอบแทนสง สงทคนงานพจารณาในการท างาน ม 3 ประเดน ดงน 1. ความคาดหมายตอรางวลทเขาจะไดรบ คนเราจะเลอกท าในสงทเขาคดวาเขาจะไดรบอะไร ไมใชเลอกในสงทเขาไดรบรางวลแลวในอดต 2. รางวลจ าเปนจะตองผกพนอยางใกลชด กบพฤตกรรมทองคการตองการ เชน ตรงตอเวลา มความตงใจท างาน การท างานหนกกจะไดรบรางวลอยางเปดเผยและสม าเสมอ 3. ความนยมของคนแตกตางกน รางวลกควรแตกตางกนดวย องคการตาง ๆ จงพยายามทจะสรางผลตอบแทนทใหแกผปฏบตงาน และผลตอบแทนทองคการไดรบใหสอดคลองกน ซงเทคนคนจะชวยเพมระดบของแรงจงใจของคนงานใหสงขน Adams (อางถงใน สมยศ, 2538: 379-380) ไดเสนอเกยวกบความสมพนธของสงทแลกเปลยนกนและกน ซงจะชวยใหเขาใจเกยวกบพฤตกรรมการจงใจมากขนบางครงคนจะม ซงเขาจะใชในการวดวาอะไรทเขาควรท า ทฤษฎนอธบายวา คนจะเลอกทางเลอก ซงมลกษณะ “Fair Exchange” องคประกอบทส าคญของทฤษฎนมดงน 1. reward สงทตอบสนองความตองการ 2. cost กจกรรมตาง ๆ ทเขาจะตองท าเพอไดรบผลประโยชน เชน ความเหนอย ความวตกกงวล 3. outcome หมายถง reward – cost ถาผลลพธเปนบวกกเปนก าไร ถาผลลพธเปนลบกจะเปนขาดทน 4. comparison level คนจะเปรยบเทยบ outcome กบ alternative (ทางเลอก) และ เลอก outcome ทแสดงถง “Fair Exchange” องคประกอบทใชในการเปรยบเทยบนน ไดแก ระดบเพอนรวมงานดวยกน กลาวคอเขาจะมองวาเขาท างานหนกเทาไร และเขาไดรบสงตอบแทนแคไหน และเขาจะเปรยบเทยบกบคนอนๆ ทท างานเหมอนกบเขาถาจะพดในแงของความเทาเทยมกนแลว ถาหากมความแตกตางกนเพยงเลกนอยระหวางสงทมาเปรยบเทยบกน กจะสามารถท านายไดวาคนจะรสกสบายกบสงแวดลอมในการท างาน และกจะไมเปลยนงาน เมอใดกตามทคนงานรสกวา input ทเขาลงทนไปนนมากเกนไป เมอเทยบกบ outcomes และ internal standard เขาจะรสกวาเขาไดรบรางวลต า under reward ซงเปนการไมเปนธรรม ในทสดเขากจะกระท าสงตอไปน 1. ลด input 2. เพม outcome

19

3. เปลยน internal standard แตถาเขารสกวา outcomes ทไดรบมากเกนไปเมอเปรยบเทยบกบ input เขากจะเกดความ รสกวาเขาไดรบรางวลสง ( over reward ) ซงเปนการไมเปนธรรม ในทสดเขาจะกระท าสงตอไปน 1. เพม input 2. ลด outcome ( ยอมรบการจายคาจางนอยลง ) 3. เปลยน internal standard ดงนน ขอส าคญ กคอ ถาหากมความสอดคลองกนระหวาง input และ outcome แลวและ คนงานเหนวาเปนสงส าคญตอเขาแลว เขากจะรสกวาเขาไมไดรบความเปนธรรม มการวจยแบบทดลอง โดยใชเงนเดอนเปนเงอนไขพบวา เมอคนงานอยในภาวะ under reward เขากจะลดความพยายามลงเมอคนงานอยในภาวะ over reward เขากจะเพมความพยายามมากขน นอกจากนในการทดลองแบบ incentive plan หรอคาจางตามรายชน พบวา เมอคนรบรวาเขาอยในภาวะ under reward เขากจะลดคณภาพของ output แตถาคนงานรบรวาเขาอยในภาย over reward เขากจะพยายามเพมคณภาพของงาน ดงนน การทคณภาพของ output ตามระบบคาจางเพมหรอลด ขนอยกบการเพมหรอลดความไมเทาเทยมดวย เพราะฉะนนแนวความคดเกยวกบ Equity Theory จะสามารถท านายถงการเปลยนแปลงในแงปรมาณและคณภาพ อนง ผลการวจยพบวา ความรสกไมเปนธรรม ( unequity ) มความสมพนธในทางบวกกบการลาออกจากงาน นอกจากน under reward ยงมผลตอแรงจงใจในการท างานมากกวา over reward แตเมอไรกตามถาหากเขาไดรบ under reward แลว เขามกจะเปลยนพฤตกรรมอยางไรกตาม ถาหากคนใดคนหนงไดรบก าไรจาก reward มากเกนไปกอาจจะตอเผชญกบปญหาความขดแยงกบเพอนรวมงานของเขา กลาวโดยสรป ทฤษฏนแตกตางจาก Expectancy Theory เลกนอย กลาวคอ Equity Theory ใหขอเสนอวา คนจะใชความสามารถ หรอความพยายามในการท างานมากนอยเพยงใดขนอยกบเขาคดวางานนนมความเปนธรรมแคไหน ทฤษฏนมไดแยงวาคนจะตองไดรบรางวลในระดบสงสดดงท Expectancy Theory กลาวไว ดงนน Expectancy Theory จงท านายวาคนจะเลอกท างานทจะน ามาซงรางวลใหเขามากทสดขณะท Equity Theory ท านายวาระดบความสามารถทจะใชนนขนอยกบระดยของความเปนธรรมของรางวลทไดรบ งมขอควรค านง 2 ประการ คอ 1. องคการจะตองใหรางวลแกคนดวยความเปนธรรม เมอคนรสกวาไมไดรบความเปนธรรมเขากจะไมพอใจ อาจจะลดความพยายามหรอลาออกจากงาน 2. สงส าคญในการพจารณาถงความเทาเทยมกนนน คนงานจะมองดรางวลในลกษณะเปรยบเทยบกบคนอนๆ มากกวาทจะใชเกณฑของตนเองคนเดยว กลาวคอ องคการมใชจะใหความส าคญทวา คนเราตองการรางวลแคไหน หากแตองคการจะตองค านงวาคนเราตองการรางวลแคไหนเมอเปรยบเทยบกบคนอนๆ ซงท างานเชนเดยวกบเขา ความส าคญจงอยทการเปรยบเทยบเชงสงคม หรอเปรยบเทยบระหวางบคคลไมใชจ านวนเงนสทธทเขาไดรบ ( absolute amount ) Locke ( อางถงใน สมยศ, 2538: 381-382) ไดใหขอเสนอวา คนงานมเปาหมายทแนนนอน ซงเขาเปนผตงขนเอง และเปาหมายนนมอทธพลตอการท างาน เปนองคประกอบทส าคญ ประกอบดวย

20

intention or conscious goals หมายถง เปาหมายของบคคลทจะบอกใหรวา เขาก าลงตองการอะไร ( ยงเปาไหน ) task goals หมายถง มาตรฐานในการท างาน ซงอาจเปนอนเดยวกบ goals กได goal acceptance หมายถง degree ซงท าให task goal กลายเปน conscious goal goal commitment หมายถง จ านวนของผลก าลงทเขาใชไปเพอบรรลเปาหมาย Locke ใหขอเสนอวา เปาหมายทยากดกวาเปาหมายทงาย แตเปาหมายนนจะตองไดรบการยอมรบจากผปฎบต ดงนน จงคาดหวงไดวาการมสวนรวมในการก าหนดเปาหมาย จะชวยใหเขาท างานอยางมประสทธผลมากกวาเปนเปาหมายทผบรหารเปนผก าหนดแตฝายเดยวเพราะการมสวนรวมควรจะเพม commitment และ acceptance ซงปรากฎวาเปาหมายทก าหนดโดยบคคลจะมพลงมากกวาเปาหมายของกลม และเปาหมายทมผลกระทบตอ intention ของบคคลกเปนสงส าคญตลอดจนเปาหมายทมลกษณะเฉพาะเจาะจง ( specific ) และชดเจนนนมผลกระทบตอแรงจงใจ สวนเปาหมายรวม ( general goal ) เชน “ do your best ” จะไมบรรลผล ทฤษฎนจงแตกตางจาก Expectancy Theory และ Equity Theory กลาวคอ Locke ใหขอคดวา แมสงจงใจหรอรางวลจะมผลตอการยอมรบและการมความรบผดชอบตอหนาทการงานกตามแตกมใชปจจยส าคญ เปาหมายตางหากทเปนปจจยส าคญ การทคนเราจะเปรยบเทยบผลตอบแทนของเขากบคนอนๆ หรอการคาดหวงจะไดรบผลตอบแทนสงสดกตอเมอสงเหลานมผลตอเปาหมาย เปาหมายยงเปนสาเหตของแรงจงใจ มใชรางวลเปนสาเหตดงทเขาใจ จากทกลาวมาขางตน สามารถสรปไดวา ความคาดหวงของคนงานในการปฏบตงานเปนปจจยทมผลตอพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC 2.5 ความผกพนตอองคการ 2.5.1 ความหมายของความผกพนตองอคกร Buchanan (1974: 533) ใหความหมายของความผกพนตอองคการไววา คอ ความรสกเปนพวกเดยวกน และ มความผกพนตอเปาหมายและคานยมขององคการ ซงประกอบดวย 1. ความเปนอนหนงอนเดยวกนกบองคการ (Identification) โดยการเตมใจทจะปฏบตงาน และยอมรบในคานยม และวตถประสงคขององคการ และถอเสมอนหนงวาเปนของตนเชนกน 2. การเขามามสวนรวมในองคการ (Involvement) โดย การเขามามสวนรวมในกจกรรมขององคการตามบทบาทของตนอยางเตมท 3. ความจงรกภกดตอองคการ (Loyalty) เปนความรสกผกพนตอองคการ

Porter (1974: 604) ใหความหมายของความผกพนตอองคการ เปนระดบของความเปนอนหนงอนเดยวกนของสมาชกกบองคการ ซงแสดงใหเหนถงความสมพนธของสมาชกทมตอองคการจาก 1. ความปรารถนาทจะยงคงเปนสมาชกขององคการตอไป 2. ความเตมใจอยางเตมท ในการปฏบตงานใหองคการ

3. ความเชอมน และยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการ Steers (1977: 46) ใหความหมายของค าวาความผกพนตอองคการวาเปนความสมพนธทเหนยวแนนของสมาชกในองคการ และพฤตกรรมทสมาชกในองคการมคานยมทกลมกลนกบสมาชกคนอนโดยแสดงตนเปนอนหนงอนเดยวกบองคการ ซงแสดงออกไดจาก

21

1. ความเชอมน และยอมรบในเปาหมาย และคานยมขององคการ 2. ความเตมใจทจะทมเทความสามารถอยางเตมทเพอองคการ 3. ความตองการทจะคงไวซงความเปนสมาชกภาพในองคการตอไป

Mathis และ Jackson (2002:23) ไดกลาวถงความผกพนตอองคการวาหมายถงระดบความเชอและการยอมรบเปาหมายขององคการของพนกงานและความตองการทจะท างานในองคการ จากผลการวจยพบวาความผกพนตอองคการและความพงพอใจในงานมแนวโนมทมอทธพลซงกนและกน Muchinsky (1993:283) ใหความหมายของความผกพนตอองคการวาเปนการแสดงออกหรอความรสกทสมาชกแตละคนมตอองคการ Spector (1996:236) ใหความหมายของความผกพนตอองคการวา ทศนคตของพนกงานทสอดคลองกนตองานทท าซงมความสมพนธกบความพงพอใจในงานอยางมาก Schultz และ Schultz (1998:268)ใหความหมายของค าวาความผกพนตอองคการวาเปนระดบของความรสกของสมาชกทมตอองคการทเขาท างานอย

2.5.2 ความส าคญของความผกพนตอองคการ ความผกพนตอองคการเปนสงทมความส าคญตอความมประสทธผลขององคการ และยงเปนตวท านายการลาออกของพนกงานไดดกวาความพงพอใจในการท างาน ผทมความผกพนตอองคการสง จะปฏบตงานไดดกวาผทมความผกพนตอองคการต าหรอไมมเลย ซงผลดกจะตกอยกบองคการและผปฏบตการเอง และสงเหลานเปนคณสมบตททกองคการปรารถนาซงยงมนกวชาการอกหลายทานไดกลาวถงความส าคญของความผกพนตอองคการไวดงน ภรณ (2529: 97) กลาวถง ความผกพนตอองคการจะน าไปสผลทสมพนธกนกบความมประสทธผลขององคการ ดงตอไปน 1. พนกงานซงมความรสกผกพนอยางแทจรงตอเปาหมาย และคานยมขององคการ มแนวโนมทจะรวมในกจกรรมขององคการอยในระดบสง 2. พนกงานซงมความรสกผกพนอยางสง มกจะมความปรารถนาอยางแรงทจะคงอยกบองคการตอไป เพอท างานใหบรรลเปาหมายซงตนเองเลอมใสศรทธา 3. พนกงานซงมความรสกผกพนตอองคการ และเลอมใสศรทธาตอเปาหมายขององคการ จะมความผกพนอยางมากตองาน เพราะเหนวางานคอหนทาง ทสามารถท าประโยชนกบองคการใหบรรลถงเปาหมายไดส าเรจ 4. พนกงานซงมความรสกผกพนอยางสงจะเตมใจ ทจะใชความพยายามอยางมากพอ สมควร ในการท างานใหกบองคการ ท าใหผลของการปฏบตงานจะอยในระดบดกวาคนอน Buchanan II (1974: 534) กลาวถงความผกพนตอองคการเปนทศนคตทส าคญอยางยงตอทกองคการ เพราะ 1. เปนตวเชอมระหวางจนตนาการหรอความตองการของสมาชกเขากบเปาหมายขององคการ ท าใหผปฏบตงานมความรสกเปนเจาขององคการ 2. ชวยลดการควบคมจากภายนอก ซงเปนผลมาจากการทสมาชกมความรกและผกพนตอองคการ ของตนมากนนเอง Steers (1977: 48) กลาวถง ความผกพนตอองคการสามารถใชท านายอตราการเขา-ออก จากงานของสมาชกองคการไดดการศกษาเรองความพงพอใจในงานเสยอก เพราะ

22

1. ความผกพนตอองคการ เปนแนวคดซงมลกษณะครอบคลมมากกวาความพงพอใจ ในงาน สามารถสะทอนถงผลโดยทวไปทบคคลสนองตอบตอองคการโดยสวนรวม ในขณะทความพงพอใจสะทอนถงการตอบสนองของบคคลตองานหรอแงใดแงหนงของงานเทานน 2. ความผกพนตอองคการ คอนขางจะมเสถยรภาพมากกวาความพงพอใจ ถงแมวาจะมการพฒนาไปอยางชาๆ แตกจะอยไดอยางมนคง

3. ความผกพนตอองคการ เปนตวชวดทดถงความมประสทธภาพขององคการ

2.5.3 ปจจยทมผลตอความผกพนตอองคการ ในเรองของความผกพนตอองคการ นกวชาการหลายทานไดมการศกษาและตางกพยายาม ทจะหาปจจยทมผลตอความผกพน ถงแมวาทผานมาจะยงไมสามารถหาตวแปรดงกลาวไดอยางสมบรณและครบถวนกตาม แตจากผลส ารวจเอกสารและงานวจยตางๆพบวาตวแปรตางๆ ทถกน ามาใชนน นาสนใจ และสามารถน ามาอธบายความรสกผกพนตอองคการไดเปนอยางด Sheldon (1971: 144) เหนวาองคประกอบทมผลตอความผกพนองคการ คอ 1. ระยะเวลาทใชในการศกษาเพอประกอบอาชพ 2. ความผกพนตอเพอนรวมงาน ซงมสวนผลกดนใหเกดคานยมตออาชพ 3. การพฒนาประสบการณและความสนใจในอาชพ Hrebiniak and Alutto (1972: 566) ตวแปรทใชท านายความผกพนตอองคการไดดทสด คอ 1. ความตงเครยดในบทบาท

2. ระยะเวลาของประสบการณในงานในหนวยงาน 3. ความไมพงพอใจเนองจากความไมรสกกาวหนาในการท างาน

Lee (1971: 213) เหนวา ความผกพนตอองคการเปนผลมาจาก 1. ความตองการประสบความส าเรจในการท างาน 2. ความสมพนธกบผบงคบบญชา 3. ระยะเวลาทปฏบตงานในองคการ Steers (1977: 47) ไดรวบรวมผลการศกษาของนกวชาการหลายทาน แลวน ามาสรางกรอบความคดเพอศกษาถงทมา หรอตวแปรทมอทธพลตอความผกพนตอองคการ และผลทตามมาของการมความผกพนตอองคการไดเสนอแบบจ าลองเกยวกบความผกพนตอองคการ โดยแบงแบบจ าลองออกเปน 3 สวนส าคญ คอ

1. ปจจยก าหนดความผกพนตอองคการ (Antecedents of Commitment) 2. ลกษณะของความผกพนตอองคการ (Commitment) 3. ผลของความผกพนตอองคการ (Outcomes of Commitment)

ภาพท 8 แบบจ าลองของ Steers

ลกษณะสวนบคคล - เพศ - อาย - ระดบการศกษา - สถานภาพสมรส - ระยะเวลาทปฏบตงาน ในองคการ - ระดบต าแหนง

ลกษณะของงาน - ความอสระในการท างาน - ความหลากหลายของงาน - ความเขาใจในกระบวนการ ท างาน - งานทมโอกาสปฏสมพนธ กบผอน - ผลปอนกลบของงาน - ความคาดหวงในโอกาส ความกาวหนา

ประสบการณในงาน - ความรสกวาตนมความส าคญ ตอองคการ - ความมนคงและนาเชอถอของ องคการ - ความคาดหวงทจะไดรบการ ตอบสนองจากองคการ - ทศนคตของบคคลทมตอเพอน รวมงาน และองคการ - ความพงพงไดขององคการ

23

ทมา: Steers (1977: 77) จะเหนวา Steers ไดแสดงปจจยทก าหนดตอความผกพนตอองคการไวอยางชดเจน ซงแบงไดเปน 3 กลม ไดแก 1. ลกษณะสวนบคคล ของผปฏบตงาน (Personal Characteristics) ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา สถานภาพการสมรส ระยะเวลาในการปฏบตงาน และระดบต าแหนง เปนตน 2. ลกษณะของงาน (Job Characteristics) หมายถง ลกษณะงานทผปฏบตงาน รบผดชอบอย ไดแก ความมอสระในการท างาน ความหลากหลายของงาน ความเขาใจในกระบวนการท างาน งานทมปฏสมพนธกบผอน ผลปอนกลบของงาน ความคาดหวงในโอกาสความกาวหนา 3. ประสบการณในงาน (Work Experience) หมายถง สงทบคคลไดรบทราบ และเรยนร เมอเขาไปปฏบตงานในองคการ ไดแก ความรสกวาตนมความส าคญตอองคการ ความมนคงและ นาเชอถอขององคการ ความคาดหวงทจะไดรบการตอบสนองจากองคการ ทศนคตของบคคล ทมตอเพอนรวมงานและองคการ ความพงพงไดขององคการ จากแบบจ าลองของ Steers ดงกลาวมาขางตน สามารถสรปไดวา ปจจยทก าหนดตอความผกพนตอองคการสงผลตอพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา 2.6 อตสาหกรรมถงมอยาง ปจจบนทวโลกมความตองการใชถงมอยางเพมขนอยางตอเนอง โดยเฉพาะทใชในทางการแพทย เนองจากการแพรระบาดของโรคสายพนธใหมเกดขน ท าใหอตราการใชถงมอยางในวงการแพทยมแนวโนมสงขนตามไปดวย นอกจากถงมอทางการแพทยแลว ถงมอทใชในอตสาหกรรมและถงมอทใชในครวเรอน กมความตองการใชเพมขนเชนเดยวกน เนองจากการค านงถงสขภาพอนามยทด เชน การใชถงมอในอตสาหกรรมการผลตอาหารแปรรป การใชภายในครวเรอน เปนตน ปจจบนถงแมไทยจะเปนผผลตและสงออกยางธรรมชาตเปนอนดบหนงของโลก มขอไดเปรยบทางดานวตถดบ แตอยางไรกตาม กระแสความตองการถงมอยางสงเคราะหมมากขน สวนหนงเนองมาจากประเดนการแพโปรตนในยางธรรมชาต ฉะนนในอนาคตสดสวนการใชถงมอยางสงเคราะหอาจมแนวโนมเพมขน ซงอาจสงผลใหมการใชน ายางธรรมชาตทลดลง 2.6.1 ประเภทของถงมอยาง

24

ถงมอยางแบงออกเปน 3 ประเภท ไดแก 1) ถงมอยางทใชในการแพทย ประกอบดวย 1.1 ถงมอยางตรวจโรค ถงมอนจะมชนดแบบทมแปง (Powdered) และไมมแปง (NonPowdered) ถงมอชนดนมความบาง กระชบมอ ความยาวอยแคขอมอ การผลตตองออกแบบใหเหมาะกบการใชงาน คอสวมใสงาย และเปนถงมอทใชครงเดยวแลวทง เพอปองกนการกระจายของเชอโรค ราคาจะถกกวาถงมอทใชในงานศลยกรรม 1.2 ถงมอยางศลยกรรม ถงมอชนดนจะมเนอบาง แขงแรง ยาวถงขอศอก ขนตอนการผลตทส าคญคอกระบวนการฆาเชอ ซงตองใชรงสแกมมา ท าใหมราคาคอนขางแพง การบรรจหบหอจะมความประณตกวาถงมอแบบอน เนองจากตองปลอดเชอ 100% ตองสะดวกเวลาแกะใช และปกตจะไมมการน ากลบมาใชใหม 2) ถงมอยางทใชในงานบาน ถงมอชนดนจะมขนาดใหญ แขงแรงทนทาน เนอหนากวาถงมอยางทใชในการแพทย เนองจากตองสมผสกบน าผงซกฟอก หรอน ายาท าความสะอาดตาง ๆ จะออกแบบใหมอายใชงานไดนาน และมกมการออกแบบใหมสสนสวยงาม สวมใสสบาย นมมอ บรรจหบหออยางประณตสวยงาม เพอดงดดแมบาน เพราะเปนสนคาอปโภคบรโภค ตางจากถงมอทใชในการแพทย 3) ถงมอยางทใชในอตสาหกรรม เชน อตสาหกรรมอาหาร ไฟฟา อเลกทรอนกส ฯลฯ ถงมอประเภทนจะมขนาดใหญ แขงแรง ดเทอะทะ ไมสวยงาม แตตองมความทนทานตอการใชงานในโรงงานอตสาหกรรม การบรรจหบหอไมจ าเปนตองสวยงาม เนองจากไมใชสนคา ส าหรบผบรโภค 2.6.2 กระบวนการผลตถงมอยาง กระบวนการผลตถงมอยางใชเทคนคการจมโดยใชสารชวยน ายางจบตว (coagulant dipping) ซงม หลกการทวไป คอ จมแบบหรอแมพมพ (former) ลงในสารชวยจบตวกอน แลวจงจมแบบทมสารดงกลาว เคลอบผวแลวลงในน ายางคอมพาวด จนเกดการฟอรมเจลยางแบบบางๆ บนผวแบบ แลวจงยกแบบขนจาก น ายางคอมพาวดเ พอผานไปทกระบวนการขนตอไป โดยทวไปถงมอยางม 2 ชนด คอ ชนดทมแปง (powdered gloves) และชนดไมมแปง (powder-free gloves) โดยถงมอชนดทมแปงจะสวมใสไดงายเพราะแปงในถงมอนอกจากจะท าหนาทหลอลนแลว ยงดดซบความชนขณะทเราสวมใสถงมอดวย อยางไรกตามส าหรบผทแพแปงกสามารถเลอกใชถงมอชนดทไมมแปงได 2.6.3 อตสาหกรรมถงมอยาง ประกอบดวย 1) ผประกอบการ จากการส ารวจขอมลผประกอบการถงมอยาง ป 2557 ภายใตโครงการพฒนาระบบฐานขอมลเชงลกอตสาหกรรมผลตภณฑยางและไมยางพารา โดยเรมจากการรวบรวมรายชอผประกอบการฯ จากกรมโรงงานอตสาหกรรม ส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม และศนยวจยและพฒนาอตสาหกรรมยางไทย มผประกอบการถงมอยางทส ารวจไดทงสน 65 ราย เมอแบงขนาดของผประกอบการตามทนจดทะเบยนพบวากวารอยละ 58 ของผประกอบการถงมอยางเปน SME โดยผประกอบการสวนใหญกระจายตวอยในภาคกลางและภาคใตเปนหลกทรอยละ 40 และ 36 ตามล าดบ รองลงมาคอภาคตะวนออกทรอยละ 20 สวนภาคเหนอและภาคตะวนออกเฉยงเหนอมสดสวนทเทากนคอรอยละ 2 ขณะทจ านวนแรงงานสวนใหญกระจายตวอยในภาคใตและภาคตะวนออก คดเปนสดสวนรอยละ 40 และ 32 ตามล าดบ รองลงมาคอ ภาคกลาง ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคเหนอ ทรอยละ 24.2 และ 0.4 ตามล าดบ สาเหตทท าใหมจ านวนแรงงานสวน

25

ใหญอยในภาคใตและภาคตะวนออกเปนหลก เนองจากใกลแหลงวตถดบ คอยางธรรมชาต อกทงภาคใตและภาคตะวนออกมสดสวนจ านวนผประกอบการขนาดใหญอยทรอยละ 46 และ38 ตามล าดบ ขณะทภาคกลางมจ านวนผประกอบการทเปนโรงงานขนาดใหญเพยงรอยละ 23 เทานน 2) สภาวะการผลตและการคา ประเทศไทยมการผลตถงมอยางทง 3 ประเภทคอ ทใชในทางการแพทย ถงมอยางทใชในงานบาน และถงมอยางทใชในอตสาหกรรม โดยในป 2557 ไทยมการผลตถงมอยางดงกลาวทงหมดประมาณ 15,110 ลานค โดยผลผลตถงมอยางของไทยประมาณรอยละ 98 ผลตเพอการสงออก (ประมาณ 14,810 ลานค) และใชในประเทศเพยงรอยละ 2 (ประมาณ 300 ลานค) โดยประเภทถงมอยางทไทยมการผลตและสงออก ซงสวนใหญเปนถงมอทใชในการแพทย หรอคดเปนสดสวนประมาณรอยละ 90 ของถงมอยางทงหมด 3) การสงออกและตลาดสงออก ประเทศไทยเปนประเทศผสงออกถงมอยางเปนอนดบ 2 รองจากมาเลเซย การสงออกถงมอยางของประเทศไทย โดยในป 2557 พบวามการสงออกสงถง 1,105 ลานเหรยญสหรฐ และเมอพจารณาในชวง 6 ปทผานมา พบวาการสงออกถงมอยางของไทยมอตราการเตบโตเฉลยสะสมประมาณรอยละ 11 ถงมอยางสวนใหญถกสงออกไปยงประเทศสหรฐอเมรกา เนองจากการตนตวของการปองกนโรคระบาด รกษาสขอนามย และการขยายตวของสาธารณสข โดยมมลคาการสงออกสงถง 547 ลานเหรยญสหรฐ หรอคดเปนรอยละ 50 ของการสงออกถงมอยางทงหมดของไทย รองลงมาคอเยอรมน และญปน ทรอยละ 8 และ 6 ตามล าดบ 4) การเปรยบเทยบอตสาหกรรมถงมอยางไทยกบมาเลเซยทางดานความสามารถในการแขงขน สามารถแบงประเดนการเปรยบเทยบไดดงน (1) วตถดบ วตถดบหลกทใชในการผลตถงมอยาง คอน ายางธรรมชาต และน ายางไนไตร โดยไทยมขอไดเปรยบในเรองของยางธรรมชาต เนองจากเปนผผลตและสงออกยางธรรมชาตเปนอนดบ 1 ของโลก ขณะทมาเลเซยยงตองน าเขายางธรรมชาตจากไทย เนองจากในอดตมาเลเซยเคยเปนประเทศท ผลตยางพาราสงสดเปนอนดบหนงของโลก แตในปจจบนไดกลายเปนผผลตอนดบสของโลกจากการลดพนทเพาะปลกอนเนองมาจากปจจยตางๆ ทเกดขนในอดตเชน สภาพภมอากาศแปรปรวน การขาดแคลนแรงงาน และรฐบาลออก นโยบายสงเสรมพชเศรษฐกจชนดอนแทน เปนตน ซ งสงผลโดยตรงตอผลผลตยางพาราทลดลงของประเทศ ส าหรบยางสงเคราะห หรอน ายางไนไตรทใชในการผลตถงมอยางนน แมไทยและมาเลเซยจะมการผลตน ายางไนไตรแตกไมเพยงพอตอความตองการ จงตองพงการน าเขาจากตางประเทศ โดยไทยน าเขาน ายางไนไตรจากตางประเทศเฉลย 1,052 เหรยญสหรฐตอตน ขณะมาเลเซยน าเขาน ายางไนไตรจากตางประเทศเฉลย 1,074 เหรยญสหรฐตอตน จากขอมลขางตน จะเหนวาในดานวตถดบหลกของการผลตถงมอยาง ไมวาจะเปนน ายางขน หรอน ายางไนไตร ไทยยงไดเปรยบในเรองของราคาวตถดบทมราคาต ากวาประเทศคแขงคอมาเลเซย โดยเฉพาะในสวนของน ายางขน (2) คาแรงงาน คาแรงขนต าของประเทศไทย คอวนละ 300 บาท ขณะทคาแรงขนต าของมาเลเซยคอ 900 รงกตตอเดอน หรอวนละประมาณ 344 บาท (ท างาน 6 วนตอสปดาห) ดงนนประเทศไทยจงถอวามขอไดเปรยบในเรองคาแรงงาน เนองจากมาเลเซยมคาแรงขนต าสงกวาไทยประมาณรอยละ 14

26

(3) คาพลงงาน (คาแกสหงตม) คาพลงงาน คอคาแกสหงตม ซงเปนตนทนทส าคญอยางหนงในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยาง ซงใชในกระบวนการอบ โดยมาเลเซยมคาแกสหงตมอยท 20 บาทตอกโลกรม ขณะทไทยมคาแกสหงตมอยท 26 บาทตอกโลกรม จะเหนวามาเลเซยมคาตนทนดานแกสหงตมถกกวาไทยอยถงรอยละ 30 (4) คาดชนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ การคาระหวางประเทศและการจดสรรทรพยากรธรรมชาตในระบบเศรษฐกจจะเปนไปอยางมประสทธภาพกตอเมอการผลตและการคาระหวางประเทศตงอยบนพนฐานความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบของระบบเศรษฐกจนนๆ ซงหมายถง ความสามารถของประเทศใดประเทศหนงในการผลตสนคาและบรการดวยตนทนทต ากวาประเทศอนๆ โดยใชหลกของการเปรยบเทยบสวนแบงการสงออกของสนคาชนดหนงจากการสงออกทงหมดของประเทศนนกบสวนแบงของการสงออกสนคาชนดดงกลาวจากการสงออกทงหมดของโลก (5) เทคโนโลยการผลต นอกเหนอจากเรองวตถดบ เทคโนโลย หรอเครองจกรทใชในการผลตถงมอยางกเปนปจจยส าคญอกปจจยหนงส าหรบอตสาหกรรมเนองจาก เครองจกรทมประสทธภาพสงกจะสามารถลดเวลา และตนทนการผลตลงได (6) สวนแบงทางการตลาด มาเลเซยเปนประเทศผผลตและสงออกถงมอยางเปนอนดบ 1 ของโลก โดยมสวนแบงการตลาดในการสงออกในป 2557 สงถง 3,271 ลานเหรยญสหรฐ หรอคดเปนสดสวนรอยละ 51 ของการสงออกทงหมดของโลก รองลงมาคอไทย มการสงออกอยท 1,105 ลานเหรยญสหรฐ หรอคดเปนสดสวนรอยละ 17 โดยทงมาเลเซยและไทย มสหรฐอเมรกาเปนลกคาหลก และมอตราการเตบโตเฉลยสะสมของการสงออกในชวง 6 ปทผานมา ใกลเคยงกนคอทรอยละ 10 และ 11 ตามล าดบ ซงใกลเคยงกบอตราการขยายตวเฉลยของความตองการใชถงมอยางของโลกทรอยละ 10 อยางไรกตามมลคาการสงออกถงมอยางของมาเลเซยยงสงกวาไทยอยมากหรอประมาณ 3 เทาของไทย (7) การวจยและพฒนา เนองจากประเทศมาเลเซยมการวจยและพฒนาผลตภณฑอยางตอเนอง สงผลใหถงมอยางของมาเลเซยมคณภาพสง และตรงตามความตองการของประเทศคคา เชน ถงมอผาตด ถงมอทนการเจาะทะลทใชในโรงงานอตสาหกรรม และการพฒนาถงมอยางทมปรมาณสารโปรตนต าเพอแกปญหาการแพสารโปรตนในถงมอยาง (8) การสงเสรมจากภาครฐ เนองจากรฐบาลมาเลเซยมมาตรการสงเสรมและสนบสนนอตสาหกรรมถงมอยางอยางจรงจงโดยเฉพาะการใหสทธประโยชนดานภาษ เชน การยกเวนภาษน าเขาวตถดบ และภาษน าเขาเครองมอเครองจกรทใชในการผลต รวมถงการจดตง Malaysian Rubber Export Council เพอชวยเหลอผสงออกในการรกตลาดสงออกใหมและขยายตลาดสงออกเดม สงผลใหผสงออกถงมอยางของมาเลเซยสามารถจ าหนายถงมอยางผานตวแทนจ าหนายรายใหญของประเทศคคาไดโดยตรง 2.7 ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

27

อาเซยน (ASEAN) มาจากค าวา Association of South-East Asian Nations แปลวา ประชาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใตซงกระทรวงการตางประเทศใชค าน สวนราชบณฑตยสถานบญญตใชค าวา สมาคมแหงประชาชาตเอเชยตะวนออกเฉยงใต ประกอบดวยชาตในประเทศภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตจ านวน10 ประเทศ สมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใตหรอ ASEAN มจด ก าเนดแรกเรมจากปจจยส าคญของการเมองในภมภาคแถบนทเกดจากระบอบคอมมวนสตในบางประเทศเชน ลาว กมพชา และเวยดนาม เพอมใหเกดการแทรกซมของลทธคอมมวนสตจงสงผลใหเกดการรวมตวของประเทศโลกเสรทมงกอตงเพอสรางความมนคงใหกบภมภาคแรกเรมม 3 ประเทศคอไทย มาเลเซย และสงคโปรกอตงเปนสมาคม ASA (Association of Southeast Asians) ภายหลงมการลงนามในปฏญญากรงเทพฯ(Bangkok Declaration) เมอวนท8 สงหาคม 2510 จดตงเปน ASEANโดยเรมแรกจดตงโดยประเทศสมาชก 5 ประเทศ คอ ไทย มาเลเซย สงคโปร อนโดนเซย และฟลปปนสเรยกวา กลม “Upper 5 Countries” ภายหลงประเทศตาง ๆ ในภมภาคไดเรมสนใจสมครเปนสมาชกสมาคมอาเซยนเพมเตม เรยกวา กลม “ Lower 5 Countries” ประกอบดวย บรไนดารสซาลาม เปนสมาชกเมอ7 มกราคม 2527, เวยดนาม เปนสมาชกเมอ28 กรกฎาคม 2538, ลาวและ พมา เปนสมาชกเมอ 23 กรกฎาคม 2540, และกมพชา เปนสมาชกเมอ30 เมษายน 2542 ท าใหปจจบนสมาชกของสมาคมอาเซยนมจ านวนทงหมด 10 ประเทศ

2.7.1 เปาหมายของประชาคมอาเซยน การจดตงประชาคมอาเซยนนนไดก าหนดเปาหมายในการรวมตวกนของทง 10 ประเทศใหไดภายในป

พ.ศ. 2558 ทงนไดมการก าหนดเปาหมายของความเปนประชาคมอาเซยนโดยแบงออกเปน 3 เสาหลกส าคญ ดงน

1) ประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน (ASEAN Political Security Community: APSC)โดยมงสงเสรมความรวมมอในดานการเมองและดานความมนคงเพอเสรมสรางและธ ารงไวซงสนตภาพและความมนคงของภมภาคเพอใหประเทศในภมภาคอยรวมกนอยางสนตสขและสามารถแกไขปญหาความขดแยงโดยสนตวธทงนเพอรองรบการเปนประชาคมการเมองและความมนคงอาเซยน

2) ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (ASEAN Economic Community: AEC) โดยอาเซยนรวมกลมทางดานเศรษฐกจ เปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยนภายในปพ.ศ. 2553โดยเปาหมายใหมตลาดการคา และฐานการผลตเดยวกน และมการเคลอนยายสนคาการบรการการลงทน การเงนและแรงงานฝมออยางเสร

3) ประชาคมวฒนธรรมอาเซยน (ASEAN Socio Culture Community: ASCC) โดยมงหวงประโยชนจากการรวมตวกนเพอท าใหประชาชนอยดกนดปราศจากโรคภยไขเจบ มสงแวดลอมทดและมความรสกเปนอนหนงอนเดยวกน โดยมความรวมมอเฉพาะดาน (Functional Cooperation) ภายใตสงคมและวฒนธรรมทครอบคลมหลายดานไดแก เยาวชน การศกษาการพฒนาทรพยากรมนษยสทธมนษยชน สาธารณสขวทยาศาสตรและเทคโนโลยสงแวดลอม สตรแรงงาน ขจดความยากจน สวสดการสงคมและการพฒนาวฒนธรรมและสารนเทศกจการพลเรอน การตรวจคนเขาเมองและกงสล ยาเสพตดและการจดการภยพบต โดยมคณะท างานอาเซยนด าเนนความรวมมอในแตละดาน

2.7.2 ประชาคมเศรษฐกจของอาเซยน (AEC)

28

การรวมตวเปนประชาคมเศรษฐกจของอาเซยน มจดมงหมายทจะใหภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตมความมนคง มงคง และสามารถแขงขนกบภมภาคอนๆ ได โดยมงใหเกดการไหลเวยนอยางเสรของสนคา การบรการ การลงทน เงนทน การพฒนาทางเศรษฐกจ และการลดปญหาความยากจนและความเหลอมล าทางสงคมภายในป 2558 มงทจะจดตงใหอาเซยนเปนตลาดเดยวและเปนฐานการผลต หรอ Single market and production base นนคอจะตองมการเคลอนยายปจจยการผลตไดอยางเสร สามารถด าเนนกระบวนการผลตทไหนกได โดยสามารถใชทรพยากรจากแตละประเทศ ทงวตถดบและแรงงานมารวมในการผลต มมาตรฐานสนคา กฎเกณฑ กฎระเบยบเดยวกน โดยจะรเรมกลไกและมาตรการใหมๆ ในการปฏบตตามขอรเรมทางเศรษฐกจทมอยแลว และใหความชวยเหลอแกประเทศสมาชกใหมของอาเซยน คอ กมพชา ลาว พมา และเวยดนาม (CLMV) เพอลดชองวางของระดบการพฒนาและชวยใหประเทศเหลานเขารวมในกระบวนการรวมตวทางเศรษฐกจของอาเซยน รวมทงสงเสรมความรวมมอในนโยบายดานการเงนและเศรษฐกจมหภาค ตลาดการเงน และตลาดเงนทน การประกนภยและภาษอากร การพฒนาโครงสรางพนฐานและการคมนาคม กรอบความรวมมอดานกฎหมาย การพฒนาความรวมมอดานการเกษตร พลงงาน การทองเทยว การพฒนาทรพยากรมนษย โดยการยกระดบการศกษาและการพฒนาฝมอ ทงนอาเซยนไดตกลงทจะเปดเสรดานการคาสนคาและการคาบรการใหเรวขนกวาก าหนดการเดม ในสาขาสนคาและบรการส าคญ 12 สาขา เพอเปนการน ารอง และสงเสรมการ outsourcing หรอการผลตสนคา โดยใชวตถดบและชนสวนทผลตภายในอาเซยน ซงเปนไปตามแผนการด าเนนการเพอมงไปสการเปน AEC และไดมอบหมายใหประเทศตางๆ ท าหนาทรบผดชอบเปนผประสานงานหลก (Country Coordinators) ดงน

1.พมา สาขาผลตภณฑเกษตร (Agro-based products) และสาขาประมง (Fisheries)

2.มาเลเซย สาขาผลตภณฑยาง (Rubber-based products) และสาขาสงทอ (Textiles)

and Apparels) 3.อนโดนเซย สาขายานยนต (Automotives) และสาขาผลตภณฑไม (Wood-based

products) 4.ฟลปปนส สาขาอเลกทรอนกส (Electronics) 5.สงคโปร สาขาเทคโนโลยสารสนเทศ (e-ASEAN)และสาขาสขภาพ (Healthcare) 6.ไทย สาขาการทองเทยว (Tourism) และสาขาการบน (Air Travel)

2.7.3 พมพเขยวเพอจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC Blueprint) AEC Blueprint เปนแผนบรณาการงานดานเศรษฐกจใหเหนภาพรวมในการมงไปส AEC ซง

ประกอบดวยแผนงานเศรษฐกจในดาน ตาง ๆ พรอมกรอบระยะเวลาทชดเจนในการด าเนนมาตรการตาง ๆ จนบรรลเปาหมายในป 2558 รวมทงการใหความยดหยนตามทประเทศสมาชกไดตกลงกนลวงหนาเพอสรางพนธสญญาระหวางประเทศสมาชกอาเซยน อาเซยนไดก าหนดยทธศาสตรการกาวไปสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ทส าคญดงน 2.7.3.1 การเปนตลาดและฐานการผลตเดยวกน

การเปนตลาดและฐานการผลตเดยวกน เปนยทธศาสตรส าคญของการจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ซงจะทาใหอาเซยนมความสามารถในการแขงขนสงขน โดยอาเซยนไดก าหนดกลไกและมาตรการใหม ๆ ทจะชวยเพมประสทธภาพการด าเนนมาตรการดานเศรษฐกจทมอยแลว เรงรด

29

การรวมกลมเศรษฐกจในสาขาทมความสาคญล าดบแรก อ านวยความสะดวกการเคลอนยายบคคล แรงงานฝมอ และผเชยวชาญ และเสรมสรางความเขมแขงของกลไกสถาบนในอาเซยน การเปนตลาดและฐานการผลตเดยวกนของอาเซยน ม 5 องคประกอบหลก คอ

(1) การเคลอนยายสนคาเสร (2) การเคลอนยายบรการเสร (3) การเคลอนยายการลงทนเสร (4) การเคลอนยายเงนทนเสรขน (5) การเคลอนยายแรงงานฝมอเสร

2.7.3.2 การเปนภมภาคทมความสามารถในการแขงขน เปาหมายสาคญของการรวมกลมทางเศรษฐกจของอาเซยน คอ การสรางภมภาคทม

ความสามารถในการแขงขนสง มความเจรญรงเรอง และมเสถยรภาพทางเศรษฐกจ ภมภาคทมความสามารถในการแขงขนม 6 องคประกอบหลก ไดแก

(1) นโยบายการแขงขน (2) การคมครองผบรโภค (3) สทธในทรพยสนทางปญญา (IPR) (4) การพฒนาโครงสรางพนฐาน (5) มาตรการดานภาษ (6) พาณชยอเลกทรอนกส

ประเทศสมาชกอาเซยนมขอผกพนทจะน ากฎหมายและนโยบายการแขงขนมาบงคบใช ภายในประเทศ เพอท าใหเกดการแขงขนทเทาเทยมกนและสรางวฒนธรรมการแขงขนของภาคธรกจ ทเปนธรรม น าไปสการเสรมสรางการขยายตวทางเศรษฐกจในภมภาคในระยะยาว 2.7.3.3 การเปนภมภาคทมการพฒนาทางเศรษฐกจทเทาเทยมกน การพฒนาทางเศรษฐกจทเทาเทยมกน ม 2 องคประกอบ คอ

(1) การพฒนาวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SME) (2) ความรเรมในการรวมกลมของอาเซยน (Initiatives for ASEAN Integration: IAI) ความรเรมดงกลาวมจดมงหมายเพอลดชองวางการพฒนา ทงในระดบ SME

และเสรมสรางการรวมกลมของกมพชา ลาว พมา และเวยดนาม ใหสามารถด าเนนการตามพนธกรณและเสรมสราง-ความสามารถในการแขงขนของอาเซยน รวมทงเพอใหประเทศสมาชกอาเซยนทกประเทศไดรบประโยชนจากการรวมกลมทางเศรษฐกจ 2.7.3.4 การเปนภมภาคทมการบรณาการเขากบเศรษฐกจโลก อาเซยนอยในทามกลางสภาพแวดลอมทมการเชอมตอระหวางกนและมเครอขายกบโลกสง

โดยมตลาดทพงพากนและอตสาหกรรมระดบโลก ดงนน เพอใหภาคธรกจของอาเซยนสามารถแขงขนไดในตลาดระหวางประเทศ ทาใหอาเซยนมพลวตรเพมขนและเปนผผลตของโลก รวมทงท าใหตลาดภายในยงคงรกษาความนาดงดดการลงทนจากตางประเทศ อาเซยนจงตองมองออกไปนอกภมภาค อาเซยนบรณาการเขากบเศรษฐกจโลก โดยด าเนน 2 มาตรการคอ

(1) การจดทาเขตการคาเสร (FTA) และความเปนหนสวนทางเศรษฐกจอยางใกลชด (CEP)กบประเทศนอกอาเซยน

(2) การมสวนรวมในเครอขายหวงโซอปทานโลก

30

2.7.3.5 ผลผกพนของ AEC ตอไทย (1) การเคลอนยายสนคาเสร - การยกเลกภาษเหลอ 0% ในป2553 ยกเวน สนคาใน Sensitive List ภาษไมตอง

เปน 0% แตตอง นอยกวา 5% ซงประเทศไทยม 4 รายการ คอ กาแฟ มนฝรง ไมตดดอก มะพราวแหง

- การขจด NTBs จะด าเนนการยกเลกเปน 3 ระยะตามแผนงานขจด NTBs ดงน ชดท 1 : ภายในวนท 1 มกราคม 2551 ซงครอบคลมสนคา 5 รายการหลก ไดแก ล าไย พรกไทย น ามนถวเหลอง ใบยาสบ และน าตาล

ชดท 2 : ภายในวนท 1 มกราคม 2552 ไดแก ปอกระเจา ถาน มนฝรง ชดท 3 : ภายในวนท 1มกราคม 2553 ไดแก ขาว เนอมะพราวแหง มะพราว น ามนมะพราว ชา ถวเหลอง เมลดกาแฟ กาแฟส าเรจรป น านมดบ/นมปรงแตง และนมผงขาดมนเนย

(2) การเคลอนยายบรการเสร มเปาหมาย คอ ลดอปสรรคในการเขาสตลาดในดานตางๆ ลง และเพมสดสวนการ

ถอหนใหกบบคคล/นตบคคลสญชาตอาเซยน ดงน 1) สาขาบรการส าคญ (Priority Integration Sectors: PIS) ไดแก สาขาเทคโนโลย

สารสนเทศ สาขาสขภาพ สาขาการทองเทยว และสาขาโลจสตกส ตารางท 5 ตารางสรปเปาหมายการเพมสดสวนการถอหนในสาขาบรการส าคญของไทย

ป (ค.ศ.) 2551 (2008) 2553 (2010) 2556 (2013) สดสวนการถอหนของนกลงทนอาเซยน

ไมนอยกวา 51% ไมนอยกวา 70% -

สาขาโลจสตกส 49% 51% 70% ทมา: กรมเจรจาการคา กระทรวงตางประเทศ 2558 2) สาขาบรการอน (Non-Priority Services Sector) ครอบคลมบรการทกสาขา

นอกเหนอจากสาขาบรการส าคญ (priority services sectors) และการบรการดานการเงน ทก าหนดเปาหมายการเปดเสรภายในป 2558 (ค.ศ. 2015) ทงน สามารถยกเวนสาขาทออนไหวได ตารางท 6 ตารางสรปเปาหมายการเพมสดสวนการถอหนในสาขาบรการอนๆ ของไทย

ป (ค.ศ.) 2549 (2006) 2551 (2008) 2553 (2010) 2558 (2015)

สดสวนการถอหนของนกลงทน

อาเซยน

30% 49% 51% 70%

ทมา: กรมเจรจาการคา กระทรวงตางประเทศ 2558

31

ในสวนของไทยไดผกพนเปดตลาดทงหมด 143 รายการ ครอบคลมสาขาบรการหลก อาทเชน บรการธรกจ (เชน วชาชพวศวกรรม สถาปตยกรรม และบญช เปนตน) คอมพวเตอรและการสอสาร การกอสราง การจดจ าหนาย (เชน บรการคาสงเครองกฬา และบรการแฟรนไชส เปนตน) การศกษาในทกระดบ บรการดานสขภาพ บรการสงแวดลอม และบรการทองเทยว เปนตน อยางไรกด ไทยยงคงสงวนเงอนไขตางๆ ทเปนไปตามกรอบกฎหมายไทย เชน อนญาตใหตางชาตจากประเทศสมาชกอาเซยนมสทธถอหนในนตบคคลทเขามาประกอบธรกจในประเทศไทยไดไมเกนรอยละ 49 3) สาขาการบรการดานการเงน จะทยอยเปดเสรตามล าดบอยางเปนขนตอน เพอ

รกษาไวซงความ-มนคงทางการเงน เศรษฐกจและสงคม โดยประเทศทมความพรอมสามารถเรมด าเนนการเปดเสรภายในป 2558 (ค.ศ. 2015) ในสาขาทระบไวกอน และประเทศสมาชกทเหลอสามารถเขารวมในภายหลง

(3) การเคลอนยายการลงทนเสร

-ในสาขาอตสาหกรรมทตกลงกนและการใหการปฏบตเยยงคนชาต ซงไทยมเปาหมายด าเนนการภายในป 2553 (สาขายกเวนของไทย เปนไปตามบญชยกเวนภายใตพระราชบญญตการประกอบธรกจของคนตางดาว)

- อยภายในขอบเขตความตกลงวาดวยการลงทนอาเซยนACIA (4) การเคลอนยายเงนทนเสรขน

1) ดานตลาดทน จะเสรมสรางความแขงแกรงในการพฒนาและการรวมตวของ ตลาดทนในอาเซยนโดยสรางความสอดคลองในมาตรฐานดานตลาดทนในอาเซยน ความตกลงส าหรบการยอมรบซงกนและกนในคณสมบตและคณวฒการศกษาและประสบการณของผประกอบวชาชพดานตลาดทน และสงเสรมใหใชตลาดเปนตวขบเคลอนในการสรางความเชอมโยงระหวางกนเองในตลาดทนอาเซยน

2) ดานเงนทนเคลอนยาย จะเปดใหมการเคลอนยายเงนทนทเสรยงขนอยางคอยเปนคอยไปโดยใหสมาชกมมาตรการปกปองทเพยงพอเพอรองรบผลกระทบจากปญหาความผนผวนของเศรษฐกจมหภาค และความเสยงเชงระบบ รวมถงการมสทธทจะใชมาตรการทจ าเปนเพอรกษาเสถยรภาพเศรษฐกจมหภาค (5) การเคลอนยายแรงงานฝมอเสร จะมการบรหารจดการการเคลอนยายหรออ านวยความสะดวกในการเดนทางส าหรบบคคล

ธรรมดาทเกยวของกบการคาสนคา บรการ และการลงทน ใหสอดคลองกบกฎเกณฑของแตละประเทศ โดยอ านวยความสะดวกในการตรวจลงตราและออกใบอนญาตท างานส าหรบผประกอบ วชาชพและแรงงานฝมออาเซยน ทเกยวของกบการคาขามพรมแดน และกจกรรมทเกยวเนองกบการลงทน ทผานมารฐมนตรเศรษฐกจอาเซยนไดลงนามในขอตกลงยอมรบรวมทางวชาชพสาขาตางๆ ไดแก สาขาแพทย ทนตแพทย พยาบาล บรการบญช บรการวศวกร สถาปนก และนกส ารวจ เพออ านวยความสะดวกการเคลอนยายแรงงานฝมอในภมภาคอาเซยน

(6) การด าเนนงานตามความรวมมอรายสาขาอนๆ

32

ไดแก ความรวมมอดานเกษตร อาหารและปาไมความรวมมอดานทรพยสนทางปญญา การพฒนาดานโครงสรางพนฐาน (การคมนาคม เทคโนโลยสารสนเทศ พลงงาน) ความรวมมอดานเหมองแร พาณชยอเลกทรอนกส ความรวมมอดานการเงน ความรวมมอดานวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (SMEs) และการพฒนาเพอการรวมกลมของอาเซยน ( IAI) สวนใหญเปนการด าเนนงานตามแผนงาน/ขอตกลงทไดมการเหนชอบรวมกนไปกอนหนานแลวเชนกน

2.8 งานวจยทเกยวของ นคม จนทรวทร (2536) ไดศกษาเรอง สภาพการท างานและสภาพปญหาแรงงานไทยในภาคนอกวง

เกษตรในแงมมตางๆ โดยมวตถประสงคเพอศกษาผลกระทบจากความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจตอแรงงานไทย ผลการศกษาพบวา ความเจรญกาวหนาทางดนเศรษฐกจทผานมา ไมไดชวยใหผใชแรงงานไดรบผลพวงจากการพฒนาอยางเตมท ตรงกนขามผลการวจยยงไดกลาวถงการเพมขนของสภาพความเดอดรอนตางๆ อาทเชน อบตเหตจากการท างาน การเพมขนของชวโมงท างาน การเพมขนของแรงงานหญง และเดก เมอเกดวกฤตการณทางเศรษฐกจขน ผใชแรงงานกไดรบผลกระทบจากการเลกจาง การลดชวโมงการท างาน และการลดคาจาง จากขอเทจจรงดงกลาวเปนการตอกย าความจรงทวาการเตบโตทางเศรษฐกจทผานมาไมไดตงอยบนพนฐานของความมนคง ฉะนนจงจ าเปนอยางยงทประเทศไทยตองปรบเปลยนกลยทธในการพฒนาเสยใหม โดยการขจดความเหลอมล าของการเตบโตทางเศรษฐกจระหวางชมชนเมอง และชมชนชนบท รฐบาลตองมมาตรการทจะขจดปญหารากฐานของแรงงานไทยทสะสมมาตงแตในอดต

โนร ใจใส (2541) ไดศกษาเรอง สถานการณแรงงานและการจดสวสดการแรงงานในภาคอตสาหกรรมของจงหวดสราษฎรธาน มวตถประสงคเพอตองการทราบสถานการณแรงงาน ซงไดแกลกษณะทวไปของแรงงาน จ านวนแรงงานในสาขาอาชพตางๆ จ านวนแรงงานทจ าแนกตามประเภทอตสาหกรรม จ าแนกตามสถานภาพ เพศ และเขตการปกครองของจงหวดสราษฎรธาน ใชการวจยเชงส ารวจ ซงขอมลทไดสวนใหญมาจากเอกสารของหนวยงานทเกยวของโดยเฉพาะหนวยงานทสงกดกระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม และการส ารวจขอมลจากหลายแหลงเปนตนวา แรงงานในสถานประกอบการ ผประกอบการ หวหนาหนวยงาน ผแทนภาครฐ และผทรงคณวฒในพนท ผลการศกษาพบวา จงหวดสราษฎรธานมประชากรในวยท างานคดเปนรอยละ 56.82 ของประชากรทงหมดของจงหวดสราษฎรธาน ผไมมงานท า คดเปนรอยละ 0.08 ของแรงงานรวม และจ าแนกตามอาชพไดแก อาชพเกษตรกร ประมง มรชจ านวนสงสด คดเปนรอยละ 64.05 นอกจากนนอยในอาชพทเกยวกบการคา ชางฝมอ หรอผปฏบตงานในกระบวนการผลต อาชพเกยวกบการบรการ อาชพเสมยน อาชพนกวชาการ อาชพทเกยวกบการขนสง และอาชพบรหารธรการ และจดด าเนนการกระจายในสดสวนทใกลเคยงกน โดยแรงงานสวนใหญกระจดกระจายอยนอกเขตเทศบาลรอยละ 75.08 ทเหลออยในเขตเทศบาล โดยทมภมล าเนาของแรงงานสวนใหญอยใจชนจงหวดสราษฎรธานรอยละ 71 ระดบการศกษาสวนใหญอยในระดบประถมศกษา วธการจดสวสดการส าหรบแรงงานในภาคอตสาหกรรมของจงหวดสราษฎรธานพบวา มลกษณะการจางงานเปนรายเดอนสวนใหญ รองลงมาเปนการจางรายวน การจางงานเปนรายชนมจ านวนนอย แรงงานสวนใหญพอใจเกยวกบคาจาง การจดสวสดการอนทนอกเหนอจากเงนเดอน มหลายอยาง อาทเชน เงนประกนสงคม คารกษาพยาบาล เสอผา โบนส การอบรมเพอพฒนางาน ในขณะทบางแหงมการจดรถรบ-สง หรอบานพก อาหารกลางวน รานคาสวสดการ เงนกดอกเบ ยต า เปนตน เมอเกดวกฤตตมย ากง ปญหาทพบคอ แรงงานเกดความวตกกลวตกงาน หรอถกเลกจาง หรอไมกกลวโรงงาน หรอบรษทไมมความมนคง ตองขาย หรอปดกจการลง

ภเขยว จนทรสมบรณ (2549) ศกษาปจจยดงดดและปจจยผลกดนในการยายถนเพอขายแรงงานของแรงงานจากนครหลวงเวยงจนทร สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว กลมตวอยางไดแก แรงงานลาว จาก

33

เมองหาดทรายฟอง เมองปากงม และเมองศรโคตรตะบอง จ านวน 400 คน ผลการศกษาพบวา ปจจยดงดดโดยภาพรวมและเปนรายดาน อยในระดบปานกลาง ปจจยผลกดนโดยภาพรวมอยในระดบปานกลาง การเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลย ปจจยดงดดโดยภาพรวมพบวาแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ตามอาย จ านวนสมาชกในครอบครว ระดบการศกษา สถานภาพ อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ตามอาชพและเมองทอาศยอย การเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลย ปจจยผลกดนโดยภาพรวม พบวาแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 ตามรายได ประสบการณไปท างานในประเทศไทย ระดบการศกษา อาชพ และเมองทอาศยอย

เบญจมาศ ศรทอง (2547) ศกษาปจจยทมความส าคญตอการตดสนใจไปท างานทไตหวนของแรงงานไทย โดยผลการศกษาพบวา แรงงานไทยทเคยเดนทางไปท างานทไตหวนสวนใหญเปนแรงงานเพศชายทมอายระหวาง 25 - 30 ปเคยเดนทางไปท างาน 2 ครง ท างานอยไตหวน 3 - 4 ป แรงงานไทยมความพงพอใจขณะท างานทไตหวนเกยวกบประเภทของงานทไดท า สวนอตราเงนเดอนทไดรบแตกตางกน มความพงพอใจโดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 พบวา ปจจยผลกดนรวมมความส าคญตอการตดสนใจอยในระดบปานกลาง ปจจยผลกดนดานเศรษฐกจทผลกดนใหแรงงานไทยตดสนใจไปท างานไตหวนคอ ความตองการรายไดมากกวาทเปนอยในปจจบน ระดบเงนเดอนและอตราคาจางแรงงานทต าเมอเทยบกบตางประเทศ ฐานะทางครอบครวมความยากจน และการวางงาน ปจจยผลกดนดานสงคมทผลกดนใหแรงงานไทยตดสนใจไปท างานไตหวนคอ เหนบคคลอนไปมาแลวมความเปนอยทสะดวกสบายขน สภาพแวดลอมไมนาอย ปจจยผลกดนดานธรรมชาต ทผลกดนใหแรงงานไทยไปท างานไตหวนคอ ทดนท ากนขาดความอดมสมบรณมความแหงแลง ปจจยดงดดรวมมความส าคญตอการตดสนใจอยในระดบมาก ซงปจจยดงดดดานเศรษฐกจ ทดงดดใหแรงงานไทยตดสนใจไปท างานไตหวนคอ ไดรบเงนเดอนและคาจางแรงงานทสง รวาไดรบคาตอบแทนสงในกรณท างานนอกเวลา ปจจยดงดดดานสงคมทดงดดใหแรงงานไทยตดสนใจไปท างานไตหวนคอ ไดรบรความส าเรจของเพอนบานทไปท างานตางประเทศ การไดรบชกชวนหรอแนะน าจากญาตพนองใหสมครหางานกบบรษทจดหางานทเคยไปมาแลว ปจจยดงดดดานธรรมชาตทดงดดใหแรงงานไทยตดสนใจไปท างานไตหวนคอ มสภาพอากาศดมสภาพแวดลอมด ในสวนของแรงงานไทยทไดไปท างานในประเภทงานทแตกตางกน มความพงพอใจกบประเภทงานไมแตกตางกน สวนอตราเงนเดอนทแรงงานไทยไดรบขณะทท างานทไตหวน ท าใหแรงงานไทยมความพงพอใจโดยรวมแตกตางกน คอ แรงงานไทยทไดรบอตราเงนเดอน 20,001 บาทขนไป มความพงพอใจมากกวาแรงงานทไดรบอตราเงนเดอน 15,000 บาทลงมา หรออตราเงนเดอน 15,001 - 20,000 บาท อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 โดยแรงงานไทยทไดรบอตราเงนเดอนทแตกตางกนมปจจยดงดดทงโดยรวม รายไดแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 นกร ภมแสนโคตร (2546) ไดศกษา ปจจยทมผลตอการตดสนใจทจะไปท างานในตางประเทศของแรงงานไทย ศกษาเฉพาะกรณ จงหวดมหาสารคาม ผลการศกษาพบวา ปจจยทมผลตอการตดสนใจยายถนทจะไปท างานในตางประเทศของแรงงานไทยมากทสด คอ คาจางและรายไดทคาดวาจะไดรบ รองลงมาคอ ภาระหนสน สวสดการทคาดวาจะไดรบ การชกชวนจากญาตพนอง คนรจก การวางงาน ประสบการณทจะไดรบ คาใชจายทใชคานยมตองการฝกทกษะและขอมลขาวสารมผลตอการตดสนใจเพอจะไปท างานในตางประเทศนอยทสด ปญหาอปสรรคของการด าเนนงานทส าคญ คอสถานการณของประเทศตนทางยงคงมปจจยผลกดนใหมการอพยพแรงงานสง รฐบาลไทยยงขาดนโยบายและมาตรการระยะสน ระยะยาว ในการปองกนและแกไขปญหากฎหมายคนเขาเมองยงไมสอดคลองกบสถานการณปจจบนเทาทควร เจรญชย ยศบรรดาศกด (2542) ไดศกษา สาเหตการไปท างานในประเทศบรไนของแรงงานไทย ผลการศกษาพบวา ปจจยผลกดนทางดานเศรษฐกจของประเทศไทย อนดบหนงคอ การวางงาน เนองมาจาก

34

เศรษฐกจตกต าท าใหถกเลกจาง รองลงมา คอ รายไดจากการท างานภายในประเทศไมพอเลยงดครอบครว และสดทาย คอ การลาออกจากงานเดมเนองจากกจการเดมไมมความมนคง ปจจยผลกดนทางสงคมของประเทศไทย อนดบหนง คอ ไมตองการเปนภาระตอครอบครวและญาตพนองรองลงมา คอ เพอนบานหรอคนในครอบครวสงเสรมใหเดนทางไปท างานทบรไน และสดทาย คอแรงงานภายในประเทศมจ านวนมากกวาความตองการ ปจจยดงดดทางเศรษฐกจของประเทศบรไน อนดบหนง คอ เชอวาจะท าใหมรายไดสงขน รองลงมา คอ คาจางในทองถนต ากวา เมอเปรยบเทยบกบการไปท างานในประเทศบรไน และสดทายคอ ประเทศบรไนมสภาพทางดานเศรษฐกจดกวาประเทศไทย และการไปท างานในประเทศบรไน จะท าใหมความมนคงกวาการท างานในประเทศไทย ปจจยดงดดทางสงคมของประเทศบรไน อนดบหนง คอ การไปท างานในประเทศบรไนจะท าใหพฒนาฝ มอทกษะและประสบการณในการท างานเพมมากกวาเดม รองลงมา คอ การอยากเรยนรการใชชวตในตางประเทศ และสดทาย คอ ประเทศบรไนมการจดการดานสวสดการแรงงานและใหการคมครองดกวาในประเทศไทย ธระศกด ก าบรรณารกษ (2544) ไดศกษาเรอง ทศนคตของแรงงานไทยตอการท างานในยคโลกาภวตน โดยท าการศกษากลมตวอยางแรงงานอตสาหกรรม และบรการระดบลางทงในองคการทมผประกอบการชาวไทย และชาวตางชาต ซงเปนแรงงานระดบลางจ านวน 2,058 คน ในเขตกรงเทพและเขตปรมณฑล โดยใชเครองมอส ารวจดานความเชอ ทศนคตตอการท างาน และการพฒนาตนเอง ผลการศกษาพบวา ในดานทศนคตของแรงงานตอการพฒนาตนเองในการท างาน แรงงานไทยสวนใหญเชอวา หลงการพฒนาตนเอง ความกาวหนาในการท างาน ความรบผดชอบตอการท างาน มการเรยนรในระดบสงทกดาน และแรงงานบรการทผประกอบการเปนชาวตางชาตเหนวา หลงจากการพฒนาตวเองแลว ความรบผดชอบและการเขาใจกฎเกณฑการท างานจะเพมขน แรงงานอตสาหกรรมและแรงงานบรการทมผประกอบการเปนคนไทย ยงมความพงพอใจตอการเพมขนของรายได และดานอนๆ ความตองการพฒนาตวเองดานอนๆ อยในระดบปานกลางคอนขางสง ยกเวนภาษาองกฤษและคามสามารถในการสอสาร ขณะทแรงงานอตสาหกรรมทมชาวตางชาตเปนผประกอบการมความตองการในการพฒนาตวเองต าเกอบทกดาน แรงงานอตสาหกรรมและบรการทมผประกอบการเปนชาวไทย มทศนคตตอองคประกอบของงานเชน ความซ าซากของงาน ความนาเบอหนายของงาน อย ในระดบต าและคอนขางแย ในขณะทแรงงานอตสาหกรรมทชาวตางชาตเปนผประกอบการจะมทศนคตคอนขางด ประวทย ถาวรชยสทธ (2546) ไดศกษาเรอง ความพงพอใจในการท างานของพนกงานในโรงงานอตสาหกรรมเฟอรนเจอรไมยางพารา มวตถประสงคเพอศกษาระดบความพงพอใจในการท างานของพนกงานในโรงงานเฟอรนเจอร โดยศกษาความสมพนธระหวางระดบความพงพอใจในการท างานกบสถานภาพสว นบคคล ไดแก เพศ อาย วฒการศกษา และระยะเวลาการท างานในบรษท กลมตวอยางทท าการศกษาเปนพนกงานของบรษทจ านวน 152 คน ผลการศกษาพบวา พนกงานมความพงพอใจในการท างานโดยรวมอยในระดบพงพอใจ โดยมความคดเหนเกยวกบปจจยการปฏบตงานในดานคณคา และความส าเรจของงานอยในระดบพงพอใจมาก

ปราณ ยอดตกา (2546) ไดศกษาเรอง การเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมน ายางขน : กรณศกษา อ าเภอสะเดา จงหวดสงขลา โดยมวตถประสงคเพอศกษาลกษณะทางสงคม และเศรษฐกจแรงงานในอตสาหกรรมน ายางขน ลกษณะการเคลอนยายแรงงาน และปจจยทมอทธพลตอการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมน ายางขน ผลกระทบของการเคลอนยายแรงงานทเกดขนตอองคการหลงเกดการเคลอนยายแรงงาน ปญหาและอปสรรคในการท างานในอตสาหกรรมน ายางขน ขอมลทใชในการวเคราะหม 2 สวน คอ 1) ขอมลทตยภม ไดจากแหลงขอมลทเกยวของกบหนวยงานภาครฐและเอกชน ตลอดจนขอมลจากงานวจยทมผ

35

ศกษาไว 2) ขอมลปฐมภม ไดจากการสมภาษณกลมแรงงานเปาหมาย และตวแทนนายจาง ขอมลทไดน ามาวเคราะหเชงพรรณนาโดยอธบายถงลกษณะทวไปทางสงคมและเศรษฐกจของแรงงาน ปจจยทมอทธพลตอการเคลอนยายแรงงาน และผลกระทบทเกดตอองคการและแรงงานหลงเกดการเคลอนยายแรงงาน ผลการศกษาพบวา สภาพทางสงคมของแรงงานในอตสาหกรรมน ายางขน พนทอ าเภอสะเดา จงหวดสงขลา แรงงานสวนใหญเปนแรงงานรายวน เพศชาย อายอยในชวงวยท างาน 26-35 ป ระดบการศกษาประถมศกษา สถานภาพสมรส และพกอาศยอยในบานพกของบรษทเปนหลก ลกษณะทางเศรษฐกจของแรงงานสวนใหญไมมเงนออม และไมมหนสน สวนแรงงานทมหนสนเปนคาใชจายทเกดขนส าหรบการด าเนนชวตประจ าวน สวนทรพยสน หรอสงอ านวยความสะดวกทแรงงานครอบครองมากทสดคอ โทรทศน ปจจยทมอทธพลตอการเคลอนยายแรงงานมากทสดคอ ปจจยดานรายได สภาพแวดลอมการท างาน ความปลอดภยในการท างาน นอกจากนยงพบวา การเปลยนแปลงหลงเกดการเคลอนยายแรงงาน แรงงานมความพงพอใจในงานปจจบนมากกวางานเดม ซงการเปลยนแปลงทเหนไดชดคอ รายได และสภาพแวดลอมการท างานทดขน ผลกระทบจากการเคลอนยายแรงงานแบงไดเปน 2 สวน คอ 1) สวนทเกยวกบพนกงานและครอบครว ผลกระทบของพนกงานคอ ความเปนอย คาครองชพ และคณภาพชวต 2) สวนทเกยวของกบองคการ ผลกระทบทเกดขนคอ ตนทนขององคการทเพมขนจากการรบสมครพนกงานใหม คาใชจายในการฝกอบรมพนกงาน เวลาทใชในการสรรหาคดเลอกพนกงาน รวมไปถงตนทนคาเสยโอกาสตางๆ ในเรองของการผลตเชน ก าลงการผลตทลดลง ยอดผลตไมสามารถควบคมได ความช านาญงานของพนกงาน เปนตน

ปรชย แตนสย (2546) ไดศกษาเรอง คณลกษณะของแรงงานและปจจยทมอทธพลตอการเคลอนยายแรงงานจากภาคการเกษตรสภาคอตสาหกรรม : กรณศกษา อ าเภอเมอง จงหวดตรง มวตถประสงคเพอศกษาสภาพทางสงคม เศรษฐกจของแรงงาน สภาพการท างาน ปจจยทมอทธพลตอการเคลอนยายแรงงาน ผลกระทบและปญหาทเกดขนจากการเคลอนยายแรงงาน โดยเกบขอมลจากแรงงาน 2 กลม คอ กลมทเคลอนยายจากภาคเกษตรสภาคอตสาหกรรม และกลมแรงงานทยงคงท างานอยในภาคเกษตร จ านวนกลมละ 60 ตวอยาง วเคราะหขอมลโดยใชคาเฉลยรอยละ และการทดสอบท (T-test) ผลการศกษาพบวา อายแรงงานภาคเกษตรจะสงกวาแรงงานภาคอตสาหกรรมคอ เฉลย 36.52 และ 28.37 ป ตามล าดบ โดยสวนใหญแรงงานทงสองกลมจบการศกษาระดบประถมศกษาและพกอาศยอยบานตนเอง มการถอครองทดนตอครว เรอนคอนขางนอยคอ เฉลย 5.42 ไร ส าหรบแรงงานในภาคเกษตร และ 3.08 ไร ส าหรบแรงงานในภาคอตสาหกรรม ดานรายไดและคาใชจายทงสองกลมไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต กลาวคอ รายไดเฉลยของแรงงานภาคอตสาหกรรมและภาคเกษตร เทากบ 4.414.33 และ4,933.33 บาทตอครวเรอน ตอเดอน ตามล าดบและคาใชจายของแรงงานภาคอตสาหกรรมและภาคเกษตร เทากบ 4,313.33 และ 5,096.67 บาท ตอครวเรอนตอเดอน ตามล าดบ แรงงานภาคอตสาหกรรมบานพกทอยอาศยกบทท างานหางกนกวา 5 กโลเมตร สภาพการท างานเปนลกจางรายวน โดยตองยนท างานทงวน และอยในทชนแฉะ ซงแตกตางจากแรงงานภาคเกษตรทระยะทางระหวางทพกอาศย กบทท างานหางกนไมเกน 5 กโลเมตร ปจจยส าคญทสงผลใหแรงงานอยในภาคเกษตรเนองจากไมมงานอนทดกวา ประกอบกบความพอใจตอความสมพนธทางสงคม ไดใกลชดพอแม และเปนงานทตกทอดมาจากบรรพบรษ สวนปจจยส าคญทมอทธพลตอการเคลอนยายแรงงานไปสภาคอตสาหกรรมมทงปจจยผลก และปจจยดง ปจจยผลกไดแก ตองการคณภาพชวตทดขน การใชเวลาวางใหเกดประโยชน การมครอบครวขนาดใหญขน ความไมแนนอนของรายได ปจจยดง ไดแก การไดรบสวสดการตางๆ ทดขน การคมนาคมสะดวกขน ไดพบปะเพอนฝงจ านวนมาก และรายไดในภาคอตสาหกรรมดกวาภาคเกษตร ผลกระทบทเกดขน สงผลกระทบตอรายได สภาพแวดลอม ความพอใจในงาน การเปลยนแปลงไปในทศทางทดขน ซงตรงขามกบสงทแลกเปลยนไปเชน เวลาทใหกบครอบครว สขภาพ ความ

36

อสระ ทเปลยนแปลงไปในทางแยลง สวนปญหาทเกดขนไดแก คาจางต า สขภาพไมเอออ านวย เพอนรวมงาน ซงเมอแรงงานตองเจอปญหาเหลานนานๆ เขา จะลาออก หรอไมกแกไขปญหาดวยตนเอง มนตร ชะโนวรรณะ (2546) ไดศกษาเรอง ผลกระทบของการใชแรงงานตางดาวในอตสาหกรรมเกษตรของจงหวดสงขลา โดยมวตถประสงคเพอศกษาถงสถานการณของแรงงานตางดาว สภาพเศรษฐกจและสงคมของแรงงานตางดาว ผลกระทบของการใชแรงงานตางดาวทงในเชงบวก และเชงลบในอตสาหกรรมเกษตรของจงหวดสงขลา โดยใชขอมลจากการตอบแบบสอบถามกบแรงงานตางดาวกลมตวอยางทท างานในอตสาหกรรมยางพาราและอตสาหกรรมอาหารทะเลในจงหวดสงขลา ผลการศกษาพบวา แรงงานตางดาวกลมตวอยางทท างานอยในอตสาหกรรมเกษตรจงหวดสงขลา ม 2 สญชาตคอ พมา และกมพชา มอายอยระหวาง 21-45 ป แรงงานตางดาวไมมการวางแผนครอบครวและการคมก าเนด จงมบตรจ านวนมาก สวนใหญมประสบการณการท างานในประเทศไทยไมนอยกวา 5 ป มทกษะภาษาไทยนอย ไมมความรเกยวกบกฎหมายไทย ระดบการศกษาอยในระดบต า มรายไดอยระหวาง 3,000-5,000 บาทตอเดอน มทพกอาศยฟรโดยนายจางเปนผจดหาให ลกษณะของทพกอาศยโดยสวนใหญไมถกสขลกษณะการใชแรงงานตางดาวกอใหเกดผลกระทบทงเชงบวกและเชงลบ กลาวคอ ในเชงบวกนน กจการสามารถใชแรงงานตา งดาวทดแทนแรงงานไทยทขาดแคลนได ชวยใหกจการด าเนนธรกจตอไปโดยไมหยดชะงกสงผลดตอเศรษฐกจโดยรวมของประเทศ ในสวนของผลกระทบเชงลบนน ท าใหมาตรฐานการท างานและมาตรฐานของสนคาตกต าลง เนองจากแรงงานตางดาวสวนมากเปนแรงงานไรฝมอ มมาตรฐานการท างานต า ดานการศกษาบตรของแรงงานตางดาว แรงงานตางดาวไมไดใหความส าคญกบการศกษาของบตร ซงจะเปนปญหาทางสงคมในระยะยาว และเปนอปสรรคในการพฒนาประเทศดวย ผลกระทบดานภาพลกษณทเกดขนกบองคการ และประเทศไทยในเรองความไมยตธรรมในสงคม มการเอารดเอาเปรยบแรงงานตางดาวดานคาจางแรงงานทต า ความไมปลอดภยในชวตและทรพยสนของแรงงานตางดาวเนองจากการขาดความเอาใจใสดแลจากเจาหนาทบานเมอง นอกจากนยงมผลกระทบทางสงคมจากปญหาการกระท าผดตางๆ ของแรงงานตางดาว ปญหายาเสพตด ปญหาเกยวสขภาพของแรงงงานตางดาว ซงรฐบาลตองรบภาระในการอดหนนการรกษาพยาบาลในโรงพยาบาลของรฐ กรมจดหางานจงหวดสงขลา (2547) ไดศกษาเรอง ภาวการณขาดแคลนแรงงานในจงหวดสงขลา กรณศกษาเฉพาะสถานประกอบการอาหารทะเล และยางพารา โดยมวตถประสงคเพอทราบจ านวนการขาดแคลนแรงงานในจงหวดสงขลา ศกษาความสมพนธระหวางนโยบายของสถานประกอบการกบแรงจงใจในการท างาน ศกษาความสมพนธระหวางคาจาง สภาพแวดลอม สวสดการ และการตดสนใจในการท างานโดยท าการศกษากลมตวอยางสถานประกอบการทมลกจางตงแต 10 คน ขนไป จ านวน 88 แหง และกลมลกจางในฝายผลตจ านวน 948 คน ระหวางวนท 24 สงหาคม – 30 กนยายน 2547 ผลการศกษาพบวา การขาดแคลนแรงงานในจงหวดสงขลา จากการส ารวจกลมตวอยางสถานประกอบการจ านวน 88 แหง ขาดแคลนแรงงาน จ านวน 58 แหง คดเปนรอยละ 69.9 มแรงงานขาดแคลนจ านวน 6,842 คน เปนเพศหญงจ านวน 5,074 คน เพศชายจ านวน 1,168 คน และไมระบเพศจ านวน 600 คน ต าแหนงพนกงานในฝายผลตขาดแคลนแรงงานมากทสด 6,681คน สวนใหญการศกษาอยในระดบมธยมศกษา และต ากวา จ านวน 4,874 คน อายไมระบ จ านวน 3,786 คน ส าหรบผลการส ารวจความพงพอใจในการท างานของลกจางในฝายผลต พบวา โดยรวมมความพงพอใจในระดบปานกลาง ซงสาเหตทพงพอใจเกยวกบสถานทท างาน เนองจากอยใกลกบทพก ขณะทมความพงพอใจเกยวกบเงนเดอนคาจางทเพยงพอตอการด ารงชพในระดบปานกลาง ความสมพนธระหวางนโยบายของสถานประกอบการกบแรงจงใจในการท างาน ความสมพนธระหวางคาจาง สภาพแวดลอม สวสดการ และการตดสนใจในการท างานพบวา ความพงพอใจในคาจาง สภาพแวดลอม และสวสดการ ม

37

ความสมพนธกบการตดสนใจในการท างาน เนองจากแรงงานเปนเรองเกยวกบพฤตกรรมของคน ซงขนอยกบลกษณะเฉพาะตวของแตละบคคล ซงอาจเปลยนแปลงไดตลอดเวลาตามสภาพแวดลอม และความจ าเปน

วชรพงษ อนทรตน (2548) ไดศกษาเรอง ทศนคตของแรงงานตอโรงงานอตสาหกรรมอาหารทะเลแปรรปแชแขง ในอ าเภอเมอง จงหวดสงขลา มวตถประสงคคอ 1) เพอศกษาลกษณะทางเศรษฐกจและสงคมของแรงงานในอตสาหกรรมอาหารทะเลแชแขง 2) เพอศกษาทศนคตของแรงงานตอโรงงานในอตสาหกรรมอาหารทะเลแปรรปแชแขงในมตตางๆ 3) เพอวเคราะหปจจยทมผลกระทบตอระดบทศนคตของแรงงานตอโรงงานอตสาหกรรมอาหารทะเลแปรรปแชแขง 4) เพอศกษาปญหา และอปสรรคของแรงงานในอตสาหกรรมอาหารทะเลแปรรปแชแขง ในอ าเภอเมอง จงหวดสงขลา โดยเกบขอมลในโรงงานอาหารทะเลแปรรปแชแขงจ านวน 3 โรงงาน เปนโรงงานทมจ านวนแรงงานในสวนการผลตมากกวา 500 คน ปรมาณตวอยางทงสน 328 ตวอยาง จากจ านวนประชากรรวม 3.281 คน การวเคราะหใชสถตเชงพรรณนาไดแก คาเฉลย รอยละ การแจกแจงความถ และสถตไคสแควร ผลการศกษาพบวา แรงงานสวนใหญในอตสาหกรรมอาหารทะเลแปรรปแชแขง เปนเพศหญง อายอยในชวง 21-30 ป มสถานภาพสมรส โดยมบตรทมอายนอยกวา 7 ป มการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน มภมล าเนาอยในจงหวดสงขลา นบถอศาสนาพทธ รายไดสวนใหญมาจากการท างานในโรงงานเพยงอยางเดยว มรายไดอยในชวง 4,000-6,000 บาทตอเดอน แรงงานมฐานะครอบครวแบบพออยพอกน แรงงานบางสวนมรายไดนอยกวารายจายสงผลใหเกดภาวะหนสน โดยหนสนทเกดขนเปนหนสนทเกดจากสนเชอเงนผอนเปนหลก มทพกอาศยเปนของตนเอง ลกษณะทท างาน ลกษณะงาน และเงอนไขการจางงาน สวนใหญโดรงงานเปนฝายก าหนดโดยลกษณะงานเปนงานตดแตงแปรรป ผสม ขนรป และบรรจ มมาตรฐานการท างานเนองดวยโรงงานตองยดหลกตางๆ อาท 5ส GMP เปนตน โรงงานจดใหมอปกรณปองกนความปลอดภยในการท างานอาท รองเทาบท และผาปดจมก เปนตน การศกษาดานทศนคตพบวา แรงงานมทศนคตทดดานความมนคงและความมชอเสยงของโรงงาน ความรความสามารถของผบงคบบญชา ปจจยอนๆ ดานทศนคตอยในระดบปานกลาง ปจจยเรองเพศ อาย สถานภาพ ระดบการศกษา ศาสนา รายไดทไดรบ สภาวะหนสน วธรการเดนทางจากทพกอาศยมาโรงงาน อายงาน ชวงเวลาการปฏบตงาน การท างานลวงเวลา และลกษณะการจางงาน ปญหาและอปสรรคทส าคญคอ ปญหาทเกดขนจากหวหน างาน และสวสดการ ซงสงผลตอการปฏบตงานของแรงงาน

อาท ครศากยวงศ (2549) ไดศกษาเรอง แรงงานขามชาตกบผลกระทบทางเศรษฐกจและสงคมบรเวณภาคใตตอนบนของไทย มวตถประสงคเพอตองการศกษาผลกระทบทเกดขน และปจจยทมผลตอเศรษฐกจและสงคมจากการทผประกอบการไทยในบรเวณภาคใตตอนบนใชแรงงานขามชาต กลมตวอยางทใชในการศกษาวจยจ านวน 866 ตวอยาง เครองมอทใชในการรวบรวมขอมลเปนแบบสอบถาม สถตทใชวเคราะหประกอบดวยคารอยละ คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบสมมตฐานดวยคา T-test ผลการศกษาพบวา การทผประกอบการไทยใชแรงงานขามชาตสงผลกระทบตอสงคมบรเวณภาคใตตอนบนของไทยอยางมาก โยเฉพาะการแยงอาชพแรงงานไทย อตราคาจาง การสญเสยเงนตราออกตางประเทศ การจบกมแรงงานเถอน คารกษาพยาบาล การผลกดนแรงงานตางชาตออกนอกประเทศ และการร กษาความปลอดภย และการไมสามารถควบคมแรงงานตางชาตใหอยเฉพาะในพนททก าหนดได ชลดา (2539) ศกษาความผกพนตอองคการของเจาหนาทองคการพฒนาเอกชน ในเขตกรงเทพมหานคร พบวา ความรสกวาองคการเปนประโยชนตอสงคม มความสมพนธกบความผกพนตอองคการอยางมนยส าคญทางเศรษฐกจ และเปนความสมพนธทางบวก กลาวคอ เจาหนาทองคการพฒนาเอกชนทมความรสกวาองคการเปนประโยชนตอสงคมสง กจะมความผกพนตอองคการสง ซงจะมความเชออยาง

38

แรงกลาในการยอมรบเปาหมาย และคานยมขององคการสง มความเตมใจทจะทมเทความพยายามอยางมากในการปฏบตงานเพอผลดขององคการ และมความตองการด ารงสมาชกภาพในองคการสง ชวนชม (2540) ศกษาความผกพนตอองคการของเจาหนาทวเคราะหงบประมาณ ส านกงบประมาณ พบวา เจาหนาทวเคราะหงบประมาณทมอายตางกนมความผกพนตอองคการแตกตางกน ในประเดนความตงใจทจะทมเทความพยายามอยางมากในการปฏบตงาน เพอผลดขององคการ สวนในประเดนความเชออยางแรงกลาในการยอมรบเปาหมายและคานยมขององคการไมพบวามความแตกตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต โดยพบวา เจาหนาทวเคราะหงบประมาณกลมทมสวนรวมในการบรหารสงมความผกพนตอองคการมากกวากลมทมสวนในการบรหารต า ปรยาภรณ (2532) ศกษาความผกพนตอสถาบนของอาจารย สาขาครภณฑ อตสาหกรรม สถาบนเทคโนโลยราชมงคล พบวา ปจจยทเปนตวพยากรณทดทสดตอความผกพน คอ ปจจยดานบคคล ไดแก ความสนใจในงาน เจตคตทมตอระบบราชการ ระดบเงนเดอน และแรงจงใจทจะปฏบตงาน ปจจยดานงานมตวพยากรณทด คอ ความพงพอใจงานทวไป ความกาวหนา มตรสมพนธ ปจจยดานกลมมตวพยากรณทด คอ ความศรทธาตอผบงคบบญชา สมเกยรต (2536) ศกษาความผกพนตอองคการของผบงคบหมวดตระเวณชายแดน พบวา ผบงคบหมวดต ารวจตระเวณชายแดนมความผกพน ตอองคการอยในระดบปานกลาง สวนปจจยสวนบคคล ไดแก อาย และระยะเวลาการปฏบตราชการ ไมมผลตอความผกพนตอองคการ สวนสถานภาพการสมรสเปนปจจยทมผลตอความผกพนตอองคการ โอกาสกาวหนา และการประสบความส าเรจในงานมความสมพนธตอความผกพนตอองคการ ผทมความคาดหวงไดรบการตอบสนองมความโนมเอยงทจะผกพนตอองคการมากกวา จารณ (2537) ศกษาความผกพนตอองคการ ศกษาเฉพาะกรณพนกงานสายงานสนบสนนการปฏบตงาน การทาอากาศยานแหงประเทศไทย พบวา พนกงานสายงานสนบสนนการปฏบตงานมความผกพนตอองคการอยในระดบสง พนกงานทมเพศตางกนมความผกพนตอองคการแตกตางกน สวนพนกงานทมอาย สถานภาพการสมรส อายงาน ระดบการศกษา ต าแหนงงานตางกน มความผกพนตอองคการไมแตกตางกน นนทนา (2538) ศกษาปจจยทมผลตอความผกพนตอองคการ ศกษากรณฝายพฒนาชมชน ส านกงานเขตสงกดกรงเทพมหานคร พบวา นกพฒนาชมชนสวนใหญมความ ผกพนตอองคการในระดบปานกลาง สวนปจจยดานลกษณะงานมผลตอความผกพนตอองคการเรยงตามความส าคญดงน ลกษณะงานททาทาย โอกาสกาวหนาในงาน การมสวนรวมในการบรหารลกษณะงานทหลากหลาย ผลปอนกลบของงาน ความประจกษในงาน ความมอสระในงาน และลกษณะงานทตองสมพนธกบผอน สวนลกษณะบคคลไดแก เพศ อาย สถานภาพการสมรส ระดบการศกษา และระยะเวลาปฏบตงาน ไมมผลตอความผกพนตอองคการ จราวรรณ (2539) ศกษาความผกพนตอองคการ ศกษาเฉพาะกรณการประปานครหลวง พบวา พนกงานการประปานครหลวงมความผกพนตอองคการอยในระดบปานกลาง ความแตกตางเกยวกบลกษณะสวนบคคล เพศ อาย ระดบการศกษา สถานภาพการสมรส ระยะเวลาในการปฏบตงาน และระดบต าแหนง ระยะเวลาในการปฏบตงาน ไมกอใหเกดความแตกตางกนของความผกพนตอองคการ แตความแตกตางเกยวกบลกษณะงาน ไดแก ความมอสระในการท างาน ความหลากหลายของงาน ความมเอกลกษณของงาน งานทมโอกาสปฏสมพนธกบบคคลอนๆ และผลปอนกลบของงาน และความแตกตางเกยวกบประสบการณในงาน ไดแก ความส าคญของตนตอองคการ ความพงพงไดขององคการ ความคาดหวงทจะไดรบการตอบสนองจากองคการ และทศนคตตอเพอนรวมงานและองคการ กอใหเกดความแตกตางกนของความผกพนตอองคการ

39

พรทพย ทบทมทองค า (2540) ศกษาเรอง ความสมพนธระหวางความผกพนกบคณภาพชวตการท างานของขาราชการ มหาวทยาลยธรรมศาสตรจ านวน 293 คน พบวา ขาราชการทงสาย ข และสาย ค ทเปนเพศชาย มระดบความผกพนในองคการ ไมแตกตางจากขาราชการทงสาย ข และสาย ค ทเปนเพศหญง และพบวา ขาราชการสาย ข ทมอายตางกน จะมความผกพนในองคการไมแตกตาง และ ขาราชการสาย ข ทมระยะเวลาปฏบตงานในหนวยงานตางกน จะมความผกพนในองคการแตกตางกน สวนขาราชการสาย ค ทมระยะเวลาปฏบตงานในหนวยงานตางกน จะมความผกพนในองคการไมแตกตางกน เนตนา โพธประสระ (2541) ศกษาปจจยทมอทธพลตอการมสวนรวมและความผกพนตอองคการของพนกงาน : ศกษาเฉพาะกรณ บรษท สทธผล 1919 จ ากด จากกลมตวอยาง จ านวน 140 คน พบวา ปจจยสวนบคคลทมอทธพลและอธบายความผกพนตอองคการไดอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .001 คอ เพศ รงทวา สดแดน (2541) ศกษาเรอง ปจจยทมผลตอความผกพนของนกสงคมสงเคราะหในกรมประชาสงเคราะห กระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม พบวา นกสงคมสงเคราะหมความผกพนตอกรมประชาสงเคราะหในระดบสง โดยพบวา เพศ อาย สถานภาพสมรส ระดบการศกษาสถาบนทส าเรจการศกษาและระยะเวลาทปฏบตงาน ไมมความสมพนธกบความผกพนตอองคการ ศรพงศ อนทวด (2541) ศกษาความสมพนธระหวางทศนคตตอการประเมนผลการปฏบตงาน ทศนคตตอรางวลและความผกพนตอองคการ กรณบรษทเอกชนแหงหนง พบวา เพศ อาย ระดบการศกษา อายงาน ไมมผลตอความผกพนตอองคการ

นงเยาว แกวมรกต (2542) ศกษาเรอง ผลการรบรบรรยากาศองคการทมตอความผกพนตอองคการของพนกงานบคคล ในเขตกรงเทพมหานครและปรมณฑล พบวา อายไมมผลตอความผกพนตอองคของพนกงานบคคล และพบวา ระดบการศกษามผลตอความผกพนตอองคการของพนกงานบคคล โดยพนกงานบคคลทมระดบการศกษาสงกวาจะมความผกพนตอองคการต า และระยะเวลาการปฏบตงานมผลตอความผกพนตอองคการของพนกงานบคคล โดยพนกงานบคคลทมระยะเวลาการปฏบตงานมากกวาจะมความผกพนตอองคการสงกวาพนกงานบคคลทมระยะเวลาการปฏบตงานนอยกวา ศภพร สาครบตร (2542) ศกษาความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถานวทยโทรทศนแหงประเทศไทย ชอง 11 กรงเทพมหานคร พบวา เจาหนาทสถานวทยโทรทศนแหงประเทศไทยชอง 11 กรงเทพมหานคร ทมเพศ อายแตกตางกนมความผกพนตอองคการไมแตกตางกน อรประภากร รตนหรญกร (2542) ศกษาเรอง ความพงพอใจในการท างานและความผกพนองคการของขาราชการกรมอนามย กระทรวงสาธารณสข พบวา เพศ สถานภาพสมรส มความสมพนธกบความผกพนขององคการ อรพนท สขสถาพร (2542) ศกษาความผกพนตอองคการของขาราชการกรมสงเสรมการเกษตร พบวา ขาราชการกรมสงเสรมการเกษตรทมเพศตางกน มความผกพนตอองคการตางกน โดยเพศชายมแนวโนมทจะมความผกพนตอองคการมากกวาเพศหญง และพบวา ขาราชการกรมสงเสรมการเกษตรทมระดบอาย สถานภาพสมรสระยะเวลาในการท างานตางกน มความผกพนตอองคการแตกตางกน และ ทมระดบการศกษาตางกน มความผกพนตอองคการไมแตกตางกน เกศร ครเสถยร (2543) ศกษาความผกพนตอองคการของพนกงานบรษทในเครอเกสร ไมพบวา เพศชายและเพศหญงมความผกพนตอองคการแตกตางกน

ธรสวฒน มานะกจ (2543) ศกษาความผกพนตอองคการ กรณพนกงานบรษทผลตภณฑและวตถกอสราง จ ากด พบวา พนกงานทมสถานภาพสมรสตางกน จะมความผกพนตอองคการไมแตกตางกน

40

สมหมาย ศรทรพย (2543) ศกษาความผกพนตอมหาวทยาลยรามค าแหงของขาราชการ สาย ข พบวา ขาราชการสาย ข มหาวทยาลยรามค าแหงทเปนเพศหญง มระดบความผกพนตอมหาวทยาลยไมแตกตางจากขาราชการสาย ข ทเปนเพศชาย และพบวา อาย สถานภาพสมรส วฒการศกษา ระยะเวลาการปฏบตงาน แตกตางกน มระดบความผกพนตอมหาวทยาลยไมแตกตางกน วศษฐศกด เศวตนนท (2543) ศกษาเรองความผกพนตอองคการของพนกงานธนาคาร ออมสน : ศกษาเฉพาะกรณส านกงานใหญ ไมพบวา พนกงานธนาคารออมสนในส านกงานใหญทมเพศ อาย ระยะเวลาในการท างาน แตกตางกนมความผกพนตอองคการตางกน ศรพร ทรพยพพฒนา (2544) ศกษาปจจยทมผลตอความผกพนตอองคการของพนกงานบรษท ฟจ โฟโต ฟลม (ประเทศไทย) จ ากด พบวา เพศ ระดบการศกษา สถานภาพสมรส และ ระยะเวลาในการปฏบตงาน แตกตางกนมความผกพนตอองคการไมแตกตางกน Angle and Perry (1972: 1-14) ศกษาความสมพนธระหวางระดบความผกพนตอองคการกบประสทธผลขององคการโดยเนนความส าคญของพนกงานระดบปฏบตการส าหรบกลมประชากรทศกษา เปนพนกงานใหบรการของบรษทรถประจ าทาง จ านวน 24 แหง ทางตะวนออกของอเมรกา ผลการวจยพบวา ผหญงมแนวโนมจะมความผกพนตอองคการมากกวาผชาย Hrebiniak and Alutto (1972: 557) ไดศกษาถงความผกพนตอองคการของครโรงเรยนประถมและมธยม จ านวน 2 แหงและพยาบาลในโรงพยาบาล 3 แหงทางตะวนตกของรฐนวยอรก โดยใชตวแปรในการศกษา 2 กลม คอ ตวแปรลกษณะสวนบคคล และตวแปรเกยวกบบทบาท ผลการศกษาพบวา 1) เพศมความสมพนธความผกพนตอองคการ เนองจากผชายและผหญงจะมการรบรเกยวกบการลงทนหรอสงทสญเสย หากจะอยหรอจะออกจากองคการเพอไปท างานทแหงใหมเปนการเสยงมากกวาผชาย ดงนน จงมแนวโนมวาผหญงจะเปลยนงานนอยกวาผชาย 2) สถานภาพการสมรส เปนตวแปรทสามารถจะน ามาพจารณาควบคกน จะพบวาผหญงเปนโสดมแนวโนมเปลยนงานงายกวา ผทเปนหมายหรอแตงงานแลว ซงกลมหลงจะมองวาการเปลยนงานจะกอใหเกดความสญเสยอยางมาก และจะมผลกระทบตอความมนคงในชวต ดงนน จงมแนวโนมจะปฏเสธการเปลยนงาน แมวาจะมทางเลอกใหท าเชนนนกตาม 3) อาย กเปนตวแปรทมผลตอความผกพนตอองคการ เพราะอายเปนปจจยทท าใหเกดการรบรถงทางเลอกในระดบทแตกตางกน ผทมอายสงจะมความรสกวาตนองไมเปนทตองการ หรอเปนทนาสนใจส าหรบองคการอน ดงนน จงเลอกทจะอยองคการเดมตอไป และ 4)การศกษาพบวา ทงครและพยาบาลไมมแผนการศกษาตอ หรอหาความกาวหนาทางการศกษา จะมระดบความผกพนตอองคการสงกวาบคคลทวางแผนจะศกษาตอ หรอแมแตผทยงไมมความแนใจซงอาจอธบายไดวาความปรารถนาทพฒนาความรแสดงใหเหนถงลกษณะของวชาชพนยม (Professionalism) หรอลกษณะของผทนยมการหาความรอยางกวางขวาง (Cosmopolitanism) อนจะท าใหบคคลเหลานมโอกาสเลอกงาน หรอโยกยายงานจากองคการหนงไปอกองคการหนงโดยงาย Buchanun II (1974: 533-546) ไดศกษาเปรยบเทยบความผกพนตอองคการของผบรหารภาคเอกชนและภาครฐบาล และชใหเหนวาตวแปรลกษณะสวนบคคลทเปนตวท านายทดทสดถงระดบความผกพนตอองคการ คอ ความอาวโส (Seniority) หรอระยะเวลาในการท างานใหกบองคการนนเอง กลาวคอ ทงสมาชกในองคการมอายงานมากกยงมความผกพนตอองคการมากเปนล าดบ Sorensen (1985: 235) ศกษากลมบคลากรในโรงพยาบาลทหาร จ านวน 790 คน พบวาไมมความแตกตางระหวางเพศชายและหญง ตอความผกพนตอองคการ Morrow (1987: 330-346) ศกษาพนกงาน จ านวน 2,200 คน พบวา ลกษณะสวนบคคล ไมมความสมพนธกบความผกพนตอองคการ

41

Kauffman (1989: 102) ศกษาพนกงานโรงงานอตสาหกรรมใน Northern Alabama พบวา เพศ อาย ระดบการศกษา ไมมผลตอความผกพนตอองคการ Balfour (1990: 274) ศกษาพนกงานในหนวยงานของรฐบาลรฐฟลอรดา จ านวน 828 คนพบวาลกษณะสวนบคคล คอ ระยะเวลาการท างาน และระดบการศกษา ไมมความสมพนธกบความผกพนตอองคการ Sheldon (1971: 149) ศกษาปจจยทมอทธพลตอความผกพนตอองคการในกลมนกวทยาศาสตรทส าเรจการศกษาระดบปรญญาเอกและปฎบตงานอยในหองทดลอง ผลการวจยปรากฏวา การเกยวของกบสงคม (Social Involvement) กบเพอนรวมงานมอทธพลตอความผกพนตอองคการ Strauss and Sayles (1980: 403) เหนวา ความเปนอสระในการท างานเปนตวก าหนดบรรยากาศการท างานทพงปรารถนาขององคการ ซงเปนปจจยทสมพนธกบความพอใจในงานและความผกพนตอองคการ Witting (1985: 97) ศกษานกศกษาสาขาบรหารธรกจ (MBA) ใน City University of New York จ านวน 270 คน พบวา ระดบความสบสนในบทบาทหนาทมความสมพนธกบความผกพนตอองคการ Glisson (1988: 61-81) ศกษาคนงาน จ านวน 319 คน พบวา ความรบรในลกษณะการท างานมความสมพนธกบความผกพนตอองคการ Dornstein and Matalow (1989: 192-203) ศกษาทหารบกอสราเอล จ านวน 250 คน พบวางานทมลกษณะส าคญนาสนใจ ความมอสระในองคการมความสมพนธตอความผกพนตอองคการ Steers (อางถงใน ธระ, 2532: 29) ใหทศนะวา ลกษณะของงานจะเปนสงหนงทจะบอกถงประสทธผลของงานได ท านองเดยวกบความพอใจในงาน (Job Satisfaction) โดยเขาสรปลกษณะของงานทมอทธพลตอความผกพนตอองคการไววา หมายถง ความทาทายของงาน (Job Satisfaction) ความหลากหลายของงานทรบผดชอบ (Variety) ความมอสระในงาน (Autonomy) และการไดรบมอบหมายงานทชดเจน จะไมท าใหขดแยงในบทบาท (Role Ambiguity) ซงตวแปรตาง ๆ เหลาน Steers ไดมาจากการศกษาความผกพนตอองคการของเจาหนาทโรงพยาบาลจ านวน 382 คน และนกวทยาศาสตรกบวศวกรอก 19 คน และพบวา ตวแปรดงกลาวมความสมพนธกบความผกพนตอองคการ Grusky et al. (อางถงใน ธระ, 2532: 148) พบวา สมาชกในองคการทมความรสกวามความกาวหนาและประสบความส าเรจในงานสงจะเปนปจจยทท าใหเขารสกผกพนกบองคการสง ซงตรขามหากเขาไมมความรสกเชนนน ความผกพนตอองคการกจะนอยลงดวย Stone and Porter (อางถงใน เชาวลต, 2532: 18) ศกษาลกษณะงาน และทศนคตตองานของพนกงานองคการโทรศพททางตะวนออกของสหรฐอเมรกา พบวา ลกษณะงานทพนกงานปฏบตมความสมพนธกบทศนคตทมตองานในเรองอน ๆ เชน คาจาง การเลอนขน เลอนเงนเดอน โดยลกษณะของงานทใชศกษาม 3 มต คอ ความหลากหลายในงาน ความมอสระในงาน และงานทมโอกาสปฏสงสรรคกบผอน Carvell (1970: 212-213) พบวา บรรยากาศขององคการทมมตรภาพไมตรจต นอกจากจะเปนการสนองความตองการทางดานสงคมแลว ยงชวยลดอตราการลาออกและเปลยนงานดวย Hrebiniak and Alutto (1973: 151-176) พบวา องคการทมระบบสงจงใจทดมากเทาใด ผปฏบตงาน ยงมแนวโนมทจะผกพนตอองคการมากขนเทานน สงจงใจในองคการ หมายถง เงนเดอน สวสดการ และผลประโยชนตอบแทนในรปตางๆ รวมถงความกาวหนาในการท างานทองคการสามารถสนองความตองการขนพนฐานของผปฏบตงาน

42

Porter and Steers (1973: 151-176) พบวา หากหนวยงานไมสามารถสรางความรสกมนคงในการท างาน กจะเปนสาเหตใหพนกงานลาออก โอนยายออกไปจากองคการ หรอไมอยากมาท างานโดยการขาดงาน หรอลางานบอยๆ Steers (1977: 28) ท าการวจยพบวา พนกงานโรงงาน 9 ใน 11 แหง อตราการลาออกจากงานมความสมพนธกบความรสกทองคการเปนทพงพงได คอ ความพอใจในเงนเดอน และการเลอนต าแหนง Cho (1988: 237) ศกษาพนกงานโรงงานผลตรถยนต 2 แหง ในประเทศเกาหล พบวา ประสบการณในงานสามารถอธบายระดบความผกพนตอองคการได Lewis (อางถงใน นภาเพญ, 2533: 26) ท าการศกษากบอาจารยของมหาวทยาลยของรฐแถบตะวนตกของสหรฐอเมรกา พบวา อาจารยมความรสกวามหาวทยาลยทตนสอนอยมชอเสยง จงเกดความจงรกภกดตอสถาบน ซงถอเปนมตหนงของความผกพนตอองคการนนเอง Buchanan II (อางถงใน โสภา, 2533: 27) พบวา ความรสกวาตนมความส าคญตอองคการเปนปจจยส าคญในการกอใหเกดความรสกผกพนตอองคการของนกบรหารในวงราชการเปรยบเทยบกบนกบรหารในวงการธรกจพบวานกบรหารในวงการธรกจมความรสกผกพนตอองคการมากกวานกบรหารในวงราชการ เพราะนกบรหารในภาคธรกจมความรสกวาตนมความส าคญตอองคการมากกวานกบรหาร ในวงราชการ

บทท 3 วธการศกษา

การวจยเรอง ปจจยทมผลตอพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC ในการด าเนนการศกษาวจย ผศกษาไดก าหนดแนวทาง ขนตอนและวธการด าเนนการ วจยไวดงน 3.1 การออกแบบการวจย การวจยครงนไดชวธการวจยแบบผสมผสานวธการ ทงเชงปรมาณและเชงคณภาพรวมกน (Mixed Method Research) ซงเปนการออกแบบวจยแบบเรยงตามล าดบ (The Explanatory Sequential Design) ซงลกษณะของขนตอนการวจย แสดงดงภาพ ภาพท 9 การออกแบบวจยแบบเรยงตามล าดบ

การเกบรวบรวมขอมลเชงปรมาณ (Quantitative data collection)

การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ (Analyze the quantitative data)

ผลการวเคราะหขอมลเชงปรมาณ (Quantitative results)

พฒนาทฤษฎเพอการทดสอบ (Develop theory for testing)

43

ทมา : ดดแปลงจาก Creswell and Plano Clark, 2011 3.2 ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรทใชในการวจยครงน ใชวธการวจยแบบผสมผสานวธการ ทงเชงปรมาณและเชงคณภาพรวมกน (Mixed Method Research) โดยการวจยแบบเรยงตามล าดบ (The Sequential Design) ซงเปนการวจยเชงปรมาณกอน ในสวนของประชากรการวจยเปนแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา มจ านวนทงสน 13,000 ราย ขนาดของกลมตวอยางของทาโร ยามาเน ทระดบความเชอมน 95 % จ านวนกลมตวอยางเทากบ 390 กลมตวอยาง ซงการท าวจยเชงปรมาณแรงงานรายวนทใชเปนกลมตวอยางในการวจยครงน ผวจยใชวธการสมตวอยางแรงงานรายวนจ านวน 400 คน เพอความสะดวกในการแบงกลมเกบขอมลจากแรงงานรายวนจ านวน 15 โรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา โดยการสมตวอยางแบบบงเอญ (Accidental sampling) จากโรงงาน 4 แหง คอโรงงานทมแรงงานมากกวา 2,000 คน จ านวน 2 โรงงาน คอ โรงงาน A และ โรงงาน B และโรงงานทมแรงงานนอยกวา 2,000 คน จ านวน 2 โรงงาน คอ โรงงาน C และโรงงาน D จ านวนของตวอยางเปน 400 ตวอยาง และขนาดของกลมตวอยางส าหรบการวจยเชงคณภาพจ านวน 15 ราย โดยการสมแบบเจาะจง (Purposive Sampling technique) ตามวธของเทดด และย (Teddlie and Yu, 2007) โดยใชการสมภาษณเชงลกเพอความถกตอง และสมบรณของขอมล ดงนนกลมตวอยางในการวจยครงน ทงในสวนการวจยเชงปรมาณและคณภาพรวมไดเปนจ านวน 415 ตวอยาง โดยการสมแบบเจาะจง (Purposive Sampling technique) เพอชวยเตมเตมการวจยใหมความสมบรณยงขน 3.3 เครองมอทใชในการศกษา เครองมอทใชในงานวจยนเปนแบบผสมผสานวธการทงเชงปรมาณและเชงคณภาพรวมกน (Mixed Method Research) ในลกษณะการออกแบบวจยแบบเรยงตามล าดบ (The Sequential Design) ซงจะเรมตนจากการวจยเชงปรมาณกอนเพอใหไดขอมลมาประกอบการท าวจยเชงคณภาพ ซงสรางขนจากการศกษาแนวคด ทฤษฎ จากเอกสารและงานวจยทเกยวของทงภาษาไทยและตางประเทศ แลวก าหนดค านยามเชงปฏบตการทวดได จากนนจงสรางแบบสอบถาม ก าหนดเกณฑการใหคะแนน และตรวจสอบคณภาพของแบบสอบถามรวมกบขอมลการวจยเชงคณภาพ การวจยครงนแบงวธการด าเนนการวจยออกเปน 3 ตอน

44

คอตอนท 1 การวจยเชงปรมาณ ตอนท 2 การวจยเชงคณภาพ และตอนท 3 เปรยบเทยบหาความสอดคลองระหวางการวจยเชงปรมาณและการวจยเชงคณภาพ ตอนท 1 การวจยเชงปรมาณ เครองมอทใชส าหรบการวจยเชงปรมาณคอ แบบสอบถาม ซงสรางขนจากการศกษาแนวความคด ทฤษฎจากเอกสารและงานวจยทเกยวของทงภาษาไทยและตางประเทศ แลวก าหนดค านยามเชงปฏบตการทวดได จากนนจงสรางแบบสอบถาม ก าหนดเกณฑการใหคะแนน และตรวจสอบคณภาพของแบบสอบถามและผลการวจยเชงคณภาพเพอสรางแบบสอบถาม มขนตอนดงน 1.การก าหนดค านยามปฏบตการทวดได ผลจากการศกษาแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ ผวจยพบความสมพนธระหวางความสมพนธระหวางปจจยดานสงคม เศรษฐกจ และปจจยอนๆ กบแนวโนมการเปลยนงาน อยางไรกตาม การศกษาเชงประจกษเกยวกบปจจยทมผลตอพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC มจ านวนนอย ดงนนในขนตอนการประเมน และยนยนองคประกอบ ผวจยจงใชหลกการอนมานดวยเหตผลสามารถก าหนดค านยามเชงปฎบตการทวดได (Operationalization) เครองมอเชงปรมาณ การศกษาครงนใชแบบสอบถามในการเกบขอมลเชงปรมาณ แบงแบบสอบถามออกเปน 9 สวน ดงน สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม สวนท 2 ขอมลเกยวกบลกษณะทางสงคม และเศรษฐกจของแรงงาน สวนท 3 ขอมลเกยวกบลกษณะการท างาน และการจางงาน สวนท 4 ขอมลเกยวกบทศนคต ความพงพอใจตอการท างาน และแนวโนมการเปลยนแปลงงาน ของแรงงานตอการท างาน สวนท 5 ขอมลเกยวกบปญหา อปสรรค สวนท 6 ขอมลเกยวกบผลกระทบจากการเปดประชาคมเศรษฐกจอาเซยนตอแรงงาน สวนท 7 ความคดเหนและขอเสนอแนะอน ๆ การสรางแบบสอบถามจะตองตรวจสอบคณภาพและความเทยงตรงของแบบสอบถาม ผวจยไดศกษารปแบบ โครงสราง เนอหา กรอบแนวคดและทฤษฎทเกยวของกบตวแปรส าหรบการวจยโดยการคนควาหาขอมลจากหนงสอ ต ารา วารสาร สงพมพ และงานวจยทเกยวของอนไดแก สภาพทางเศรษฐกจและสงคม ลกษณะการจางงาน ลกษณะการท างาน ทศนคตของแรงงานตอการท างาน ความพงพอใจตอการท างาน และแนวโนมการเปลยนงาน ความสมพนธระหวางปจจยดานสงคม เศรษฐกจ และปจจยอนๆ กบแนวโนมการเปลยนงาน ปญหาและอปสรรคในการท างาน และผลกระทบจากการเปดประชาคมเศรษฐกจอาเซยน เพอสรางแบบสอบถามทสอดคลองกบการวจย และน าแบบสอบถามเสนอใหผเชยวชาญตรวจสอบคาความเทยงตรงดานโครงสราง เนอหา การใชภาษา รวมทงความชดเจนของขอความ เพอใหสอดคลองกบคาดชนความสอดคลองกบวตถประสงคของการศกษา (Index of Item-Objective Congruence: IOC) ของแตละขอค าถาม โดยมเกณฑการใหคะแนนในแตละขอดงน 1 คะแนน หมายถง แนใจวา ขอค าถามนนมเนอหาตรงตามวตถประสงค 0 คะแนน หมายถง ไมแนใจวา ขอค าถามนนมเนอหาตรงตามวตถประสงค -1 คะแนน หมายถง ขอค าถามนนมเนอหาไมตรงตามวตถประสงค จากนน น าแบบสอบถามทผานการตรวจสอบจากผเชยวชาญ มาปรบแกตามค าแนะน า และน าไปทดลองใช (Trial) กบกลมทไมใชกลมตวอยาง จ านวน 30 ชด แลวน ามาทดลองค านวณคาความเชอมน

45

(Reliability) ของแบบสอบถามทงฉบบ และรายขอ โดยใชคาสมประสทธแอลฟา ครอนบาค (Cronbach Alpha Coefficient) และน าแบบสอบถามจากการทดลองดงกลาว มาปรบปรงแกไขใหเปนแบบสอบถามฉบบสมบรณเพอน าไปเกบรวบรวมขอมลส าหรบกลมตวอยางการวจยจรง ตอนท 2 การวจยเชงคณภาพ การวจยเชงคณภาพใชตอบวตถประสงคการวจย ควบคไปกบการวจยเชงปรมาณ โดยเปนการศกษาขอมล ขอเทจจรงและมมมองของปจจยทมผลตอพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC และชวยใหผลการวจยมความลมลกมากกวาการใชการวจยเชงปรมาณเพยงอยางเดยว การวจยเชงคณภาพในครงนใชรปแบบการศกษาเชงพรรณนาวเคราะห มขนตอนดงน 1.การเกบขอมล ผวจยเกบขอมลจากกลมตวอยางจ านวน 15 คน โดยยดวตถประสงคของการวจยเปนหลก 2.การรวบรวมขอมล ผวจยด าเนนการรวบรวมขอมลจากแหลงขอมลทแตกตางกน 2 แหลงไดแก ขอมลจากการสมภาษณ ขอมลจากการสงเกต เพอการตรวจสอบขอมล และชวยเตมเตมขอมลทไดใหมความสมบรณยงขน โดยวธการรวบรวมขอมลมขนตอน ดงน 1) การรวบรวมขอมลจากการสมภาษณ ในการสมภาษณใชการสมภาษณเจาะลกแบบกงโครงสราง โดยเลอกผใหขอมล (Key Informants)ซงเปนบคคลทสามารถใหขอมลระดบลกได ประกอบดวยเจาของโรงงานอตสาหกรรมถงมอยาง ประธานสมาคมน ายางขนแหงประเทศไทย ผจดการโรงงานอตสาหกรรมถงมอยาง ผจดการฝายบคคลโรงงาน ตวแทนลกจางในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยาง โดยกอนการสมภาษณผวจยด าเนนการเปนขนตอน ดงน 1.1 ขนเตรยมแบบสมภาษณ ในขนนผวจยไดเตรยมแบบสมภาษณเพอสมภาษณกลมตวอยางจ านวน 2 คน เปนเบองตน ผใหขอมลไดแก นกวชาการช านาญการกรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย ส านกงานเขตภาคใต และอาจารยประจ ามหาวทยาลยในพนทจงหวดสงขลาทเกยวของกบการเรยนการสอนและฝกอบรมดานการจดการโรงงานอตสาหกรรมซงมประสบการณการท างานในหนวยงานไมนอยกวา 5 ป ขณะสมภาษณผวจยไดขออนญาตบนทกเสยงและจดบนทกยอ และสรปผลการสมภาษณออกมาเปนลายลกษณอกษร และสงกลบไปใหผใหขอมลเพอตรวจสอบความถกตองของขอมล และปรบแกไขแบบสมภาษณอกครง เพอความถกตอง และครบถวนของการไดขอมลเชงคณภาพ 1.2 ขนสมภาษณเจาะลกแบบกงโครงสราง ในขนนผวจยใชแบบสมภาษณเชงลกทไดปรบแกไขในการสมภาษณกลมตวอยาง จ านวน 15 ทาน โดยผวจยยนหนงสอขอความรวมมอในการท าวจยกบฝายบคคล หรอหนวยงานทเกยวของเพอขออนญาตเกบขอมลดวยการสมภาษณเจาะลก นดวนสมภาษณ และไปสมภาษณตามวน-เวลาทนดหมาย กอนเรมสมภาษณผวจยจะแนะน าตวพรอมแสดงบตรประจ าตวพนกงานมหาวทยาลย กลาวถงวตถประสงคและความส าคญของการวจย รวมทงผวจยขออนญาตผใหสมภาษณเพอบนทกเทปค าสมภาษณและจดบนทกยอ ระยะเวลาการสมภาษณแตละครงใชเวลาประมาณ 30-50 นาท ขนอยกบประเดนและผใหสมภาษณเปนหลก เมอสนสดการสมภาษณ ผสมภาษณจะสอบถามความคดเหนเพมเตมถงประเดนอนๆ ทมความนาสนใจ พรอม

46

กลาวขอบคณในความรวมมอ และขออนญาตเกบขอมลเพมเตมในครงตอไปในกรณทมประเดน หรอขอโตแยงใหม 1.3 ขนตอนการจดระเบยบทางกายภาพขอมลการสมภาษณ การจดระเบยบทางกายภาพขอมลเปนขนตอนการถอดเทปบนทกเสยงและการบรรณาธกรขอมล และการจดเกบขอมล ผวจยจะถอดเทปบนทกเสยงค าสมภาษณทนทหลงการเกบขอมลเสรจสนในแตละครง นอกจากนหากมกรณการพาดพงบคคลอน หรอองคกรอน ผวจยจะใชการสรปความแทนโดยยงคงเนอความเดมและความหมายเดม ในการจดเกบขอมลเปนขนตอนทผวจยพมพขอมลจากการสมภาษณทไดจากการถอดเทปบนทกเสยง และการบรรณาธกรขอมลดวยโปรแกรมไมโครซอฟตเวรด แยกบนทกเปนแฟมเอกสารหมายเลข 1-8 โดยก าหนดรหสขอมลจากล าดบการสมภาษณ 2) การรวบรวมขอมลจากการสงเกต ผวจยใชการสงเกตแบบมสวนรวมโดยสงเกตในประเดนตางๆ ไดแก เวบไซตของหนวยงานเกยวกบขอมลการเปดประชาคมเศรษฐกจอาเซยน วาเปนแบบคงทหรอ แบบพลวต และปายประชาสมพนธของหนวยงาน เปนตน 3.การอธบายรายละเอยด ในขนตอนน ผวจยจะอธบายรายละเอยดขอมลทไดจากการสมภาษณเจาะลกแบบกงโครงสราง ขอมลการสงเกต และขอมลจากขอค าถามปลายเปดเพอใหเกดความชดเจนยงขน 4.การวเคราะหขอมลเชงคณภาพ ในการวเคราะหขอมลทไดจากการสมภาษณเจาะลก และค าถามปลายเปดจากแบบสอบถามทผานขนตอนการจดระเบยบทางกายภาพขอมลแลว การวเคราะหขอมลเชงคณภาพ (Miles and Huberman, 1999) ม 3 ขนตอน ดงน 1) การลดทอนขอมล การลดทอนขอมลเปนกระบวนการเลอก การใหความสนใจ การลดความซบซอน และการปรบรปของค าสมภาษณทไดบนทกไวเปนลายลกษณอกษร หรอการจดบนทกยอจากขนตอนการเกบขอมลใหมความกระชบและเปนระเบยบ (ชาย โพธสตา, 2547) โดยผวจยอาน และจบประเดนจากบนทกค าสมภาษณและจดบนทกยอ เมอผวจยพบประเดนทมความส าคญหรอเกยวของกบกรอบแนวคดการวจย ค าถามการวจย ผวจยก าหนดรหส และลงรหสขอความในวล หรอประโยคทมประเดนส าคญเพอจดระเบยบขอมลใหเปนกลมเดยวกน (Patton, 2002) นอกจากน ผวจยตองบนทกสรปยอความคดเหนตางๆ จากการวเคราะหเพอก าหนดเปรแนวทางการเชอมโยงขอมล แบบแผนการแสดงขอมล หรอการหาขอสรป (Miles and Huberman, 1999) 2) การแสดงขอมล การแสดงขอมลเปนการจดระเบยบขอมลทไดจากการเกบขอมล หรอขอมลทไดก าหนดรหสและลงรหสขอความเพอใหอยในรปแบบทงายตอการท าความเขาใจจากกรอบของรหสทก าหนดไวกอนหนาน หลงจากนนผวจยน าเอาขอมลมาท าประกอบการท ากรอบแนวความคดการวจย 3) การหาขอสรป ผลการตรวจสอบขอมลโดยสรปจากการวเคราะห สงขอสรปไปใหผสมภาษณตรวจสอบความถกตองอกครงเพอเปนการยนยนผล หากขอสรปทไดยงมขอทวงตงจากผใหสมภาษณ หรอขาดความสมบรณ ผวจยจะด าเนนการในขนตอนการลดทอนขอมล การแสดงขอมล หรอการเกบขอมลเพมเตมจนกวาจะไดขอมลทมความสมบรณ หรออมตวตามวตถประสงคการวจย

47

โดยเครองมอเชงคณภาพ การศกษาครงนใชแบบสมภาษณในการเกบขอมลเชงคณภาพ โดยใชแบบสมภาษณกงโครงสราง ซงกอนน าเสนอแบบสมภาษณไปใชงานจรง ผวจยไดใหผทรงคณวฒเพอตรวจสอบรปแบบ ประเดนเนอหา โครงสราง และจรยธรรม เพอความถกตอง และเหมาะสม ด าเนนการปรบปรงแกไขประเดนเนอหา และอนๆ เพอใหสอดคลองกบวตถประสงคของการวจย และน าแบบสมภาษณไปใชสมภาษณเกบขอมลเชงลกจากกลมตวอยางการวจยจรง ซงแบบสมภาษณแบงออกเปน 9 สวน ดงน สวนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม สวนท 2 ขอมลเกยวกบลกษณะการท างาน และการจางงาน สวนท 3 ขอมลเกยวกบทศนคต ความพงพอใจตอการท างาน และแนวโนมการเปลยนแปลง งาน ของแรงงานตอการท างาน สวนท 4 ขอมลเกยวกบการจดการปญหา อปสรรคในการท างาน สวนท 5 ขอมลเกยวกบผลกระทบจากการเปดประชาคมเศรษฐกจอาเซยนตอแรงงาน สวนท 6 ความคดเหนและขอเสนอแนะอน ๆ 3.4 การวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวเคราะหขอมล 3.4.1 การวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรทใชในการวจย โดยการวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรสงเกตไดทใชวเคราะหแบบจ าลองสมการโครงสรางของกลมตวแปรทมอทธพลตอปจจยทมผลตอพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC เพอใหทราบลกษณะการแจกแจงของตวแปรโดยใชคาสถตพนฐานไดแก คาเฉลยเลขคณต ( X ) คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน Standard Diviation: S.D.) คาสงสด (Maximum: Max) คาต าสด (Minimum: Min) คาความเบ (Skewness: Sk) และคาความโดง (Kurtosis: Ku) 3.4.2 การวเคราะหขอมลเพอตอบค าถามตามวตถประสงคของการวจย แบงออกเปน 3 ประเดน คอ 1) การวเคราะหแบบจ าลองการวด ซงประกอบดวย การระบความเปนไปไดคาเดยวของแบบจ าลอง การตรวจสอบความกลมกลนของแบบจ าลองกบขอมลเชงประจกษ ความตรงของแบบจ าลอง และความเชอมนเชงโครงสรางของแบบจ าลอง 2) การวเคราะหแบบจ าลองสมการโครงสราง ซงนอกจากจะวเคราะห เชนเดยวกบแบบจ าลองการวดเกยวกบการระบความเปนไปไดคาเดยวของแบบจ าลอง การตรวจสอบความกลมกลนของแบบจ าลองกบขอมลเชงประจกษ ความตรงของแบบจ าลอง และความเชอมนเชงโครงสรางของแบบจ าลองแลว ยงมการน าเสนอผลการวเคราะหคาสมประสทธอทธพล และผลการทดสอบสมมตฐานการวจยขอท H1-H7 3) การวเคราะหขอมลแบบผสมผสานเชงปรมาณ และคณภาพ เพอวเคราะหองคประกอบทมอทธพลตอปจจยทมผลตอพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC การวจยเรอง ปจจยทมผลตอพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC ใชวธการวจยแบบผสมผสานวธการ ทงเชงปรมาณและเชงคณภาพรวมกน (Mixed Method Research) ซงเปนการออกแบบวจยแบบเรยงตามล าดบ (The Explanatory Sequential Design) ซงลกษณะของขนตอนการวจย จะเหนไดวา จ านวนกลมตวอยางการวจยเชงปรมาณ จ านวน 400 ตวอยาง และจ านวน 15 ทาน ในสวนของการสมภาษณเชงลกในการวจยเชงคณภาพ จะชวยเตมเตมการวจยใหมความสมบรณยงขน

48

บทท 4 ผลการวจย

การน าเสนอผลการวจยเกยวกบปจจยทมผลตอพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมถง

มอยาง ในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC มวตถประสงคเพอศกษาท าความเขาใจลกษณะทางสงคม เศรษฐกจ ลกษณะการท างาน การจางแรงงาน ทศนคตของแรงงาน ความพงพอใจตอการท างาน แนวโนมการเปลยนแปลงงานของแรงงาน ความสมพนธระหวางปจจยดานสงคม เศรษฐกจ และปจจยอนๆ กบแนวโนมการเปลยนงานของแรงงาน ปญหา อปสรรค ขอเสนอแนะในการท างานของแรงงานและผลกระทบจากการเปดประชาคมเศรษฐกจอาเซยนตอแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC ไดอยางเหมาะสมโดยการวจยนใชวธการวจยแบบผสมวธ (Mixed-Methods Research) ในลกษณะของการออกแบบแบบเรยงตามล าดบ (The Sequential Design) การวเคราะหขอมลเรมตนจากการวจยเชงปรมาณกอนเพอใหไดขอมลมาประกอบการท าวจยเชงปรมาณ ซงสรางขนจากการศกษาแนวคด ทฤษฎ จากเอกสารและงานวจยทเกยวของทงภาษาไทยและตางประเทศ แลวก าหนดค านยามเชงปฏบตการทวดได จากนนจงสรางแบบสอบถาม ก าหนดเกณฑการใหคะแนน และตรวจสอบคณภาพของแบบสอบถามรวมกบขอมลการวจยเชงคณภาพ โดยแบงออกเปน 1) ลกษณะทางสงคม และเศรษฐกจของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถง

49

มอยางในจงหวดสงขลา 2) ลกษณะการท างาน และการจางงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา 3) ทศนคตของแรงงานตอการท างานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา 4) ความพงพอใจตอการท างาน และแนวโนมการเปลยนแปลงของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา 5) ความสมพนธระหวางปจจยดานสงคม เศรษฐกจ การเปดประชาคมอาเซยน และปจจยอนๆ กบแนวโนมการเปลยนงานของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา 6) ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะในการท างานของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา โดยมรายละเอยดดงน 4.1 ลกษณะทางสงคม และเศรษฐกจของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา 4.1.1 ลกษณะทางสงคม

ลกษณะทางสงคมของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา ไดท าการศกษาในประเดนเกยวกบเรองเพศ อาย สถานภาพสมรส บตร จ านวนบตร จ านวนสมาชกในครอบครว ศาสนา ระดบการศกษา และภมล าเนา โดยมรายละเอยด ดงน

ตารางท 7 ลกษณะทางสงคม และเศรษฐกจของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา

รายการ จ านวน รอยละ

เพศ (n = 400) 100

ชาย 150 37.5

หญง 250 62.5

อาย (ป) (n = 400) 100

15-22 ป 89 22.25

23-35 ป 210 52.5

36-50 ป 75 18.75

50 ป ขนไป 26 6.5

ศาสนา (n = 400) 100

พทธ 315 78.75

อสลาม 85 21.25

ศรสต 0 0

อนๆ 0 0

50

ระดบการศกษา (n = 400) 100

ประถมศกษา 73 18.25

มธยมศกษาตอนตน 170 42.5

มธยมศกษาตอนปลาย 88 22

ปวช., ปวส. หรออนปรญญา 45 11.25

ปรญญาตร 24 6

ปรญญาตรขนไป 0 0

สถานภาพสมรส (n = 400) 100

โสด 148 37

สมรส 220 55

หยาราง หรอมาย 32 8

บตร (n = 400) 100

ม 254 63.5

ไมม 146 36.5

อายของบตร (ป) (n = 254) 100

นอยกวา 6 ป 80 31.5

7-13 ป 112 44.09

14-19 ป 50 19.69

20 ป ขนไป 12 4.72

จ านวนบตรตอครวเรอน (คน) (n = 254) 100

1 คน 121 47.65

2 คน 82 32.28

3 คน 25 9.84

4 คน 20 7.87

4 คน ขนไป 6 2.36

จ านวนสมาชกในครอบครว (คน) (n = 400) 100

นอยกวา 3 คน 95 23.75

4-7 คน 212 53

8-11 คน 71 17.75

51

12 คน ขนไป 22 5.5

ภมล าเนา (n = 400) 100

ภาคเหนอ 18 4.5

ภาคกลาง 30 7.5

ภาคอสาน 70 17.5

ภาคใต 282 70.5 1) เพศ แรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา สวนใหญเปนเพศหญง 250 ราย คดเปน

รอยละ 62.5 ของกลมตวอยาง และแรงงานเพศชาย จ านวน 150 ราย คดเปนรอยละ 37.5 โดยแรงงานเพศฃายสวนมากท างานในฝายการผลตถงมอยาง ในขณะทเพศหญง สวนใหญท างานในสวนการบรรจถงมอยางลงกลองถงมอยาง (บรรจภณฑ) เนองจากเปนงานทตองการความละเอยดในการนบ และจดเรยงถงมอ

2) อาย อายของแรงงานสวนมาก อยในวยท างาน คอ ชวงอาย 23-35 ป จ านวน 210 ราย คดเปนรอยละ

52.5 และรองลงมา อยในชวงวยรน คอ อาย 15-22 ป จ านวน 89 ราย คดเปนรอยละ 22.25 อยในวยกลางคน คอชวงอาย 36-50 ป จ านวน 75 ราย คดเปน 18.75 และอายมากกวา 50 ป จ านวน 26 ราย คดเปนรอยละ 6.5

3) ศาสนา แรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา สวนใหญนบถอศาสนาพทธ จ านวน 315 ราย คดเปนรอยละ 78.75 ของกลมตวอยางทงหมด และรองลงมานบถอศาสนาอสลาม จ านวน 85 ราย คดเปนรอยละ 21.25 4) ระดบการศกษา แรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา สวนใหญส าเรจการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน เปนสดสวนมากทสด จ านวน 170 ราย คดเปนรอยละ 42.5 ของกลมตวอยางทงหมด และรองลงมาคอ จบการศกษาระดบมธยมศกษาตอนปลาย จ านวน 88 ราย คดเปนรอยละ22 ประถมศกษา จ านวน 73 ราย ปวช.,ปวส. และอนปรญญา จ านวน 45 ราย ปรญญาตร จ านวน 24 ราย คดเปนรอยละ 18.25, 11.25 และ 6 ตามล าดบ 5) สถานภาพสมรส แรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา สวนใหญมสถานภาพสมรส จ านวน 220 ราย คดเปนรอยละ 55 สถานภาพโสด จ านวน 148 ราย คดเปนรอยละ 37 และสถานภาพหยาราง หรอมาย จ านวน 32 รายคดเปน รอยละ 8 6) บตร แรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา ทไมมบตร จ านวน 146 คน คดเปนรอยละ 36.5 และแรงงานทมบตรมจ านวน 254 คน คดเปนรอยละ 63.5 โดยอายของบตรของแรงงาน สวนมากอยในชวงอาย 7-13 ป จ านวน 112 คน คดเปนรอยละ 44.09 อายบตรตงแตแรกเกดจนถง 6 ป จ านวน 80 คน

52

คดเปนรอยละ 31.50 จ านวนของบตรตอครวเรอน สวนมากแรงงานมบตรจ านวน 1 คน จ านวน 121 คน คดเปนรอยละ 47.65121 และมจ านวนบตรจ านวน 2 คน จ านวน 82 คน คดเปนรอยละ 32.28 ตามล าดบ 7) จ านวนสมาชกในครอบครว แรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา มจ านวนสมาชกในครอบครว สวนใหญอยในชวง 4-7 คน จ านวน 212 คน คดเปนรอยละ 53 และนอยกวา 3 คน จ านวน 95 คน คดเปนรอยละ 23.75 8) ภมล าเนา แรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา สวนใหญมภมล าเนาอยภาคใต จ านวน 282 คน คดเปนรอยละ 70.5 นอกนนมาจากภาคอสาน 70 ราย ภาคกลาง 30 ราย และภาคเหนอ 18 ราย คดเปนรอยละ 17.5, 7.5 และ 4.5 ตามล าดบ 4.1.2 ลกษณะทางเศรษฐกจ ลกษณะทางเศรษฐกจของแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา ศกษาเกยวรายไดหลก รายไดเสรม เงนออม หนสน ทรพยสน ทอยอาศย โดยมรายละเอยดการศกษาแตละประเดน ดงน ตารางท 8 ลกษณะทางเศรษฐกจของแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา

รายการ จ านวน รอยละ

อาชพเสรม (n=400) 100

ม 69 17.25

ไมม 331 82.75

ลกษณะอาชพเสรม (n=69) 100

คาขาย และธรกจบรการ 40 57.97

เกษตรกรรม 29 42.03

อนๆ 0 0

รายไดจากอาชพหลก (บาท : เดอน) (n=400) 100

นอยกวา หรอเทากบ 5,000 บาท 205 51.25

5,001-7,000 บาท 110 27.5

7,100-10,000 บาท 60 15

10,000 บาท ขนไป 25 6.25

รายไดจากอาชพเสรม (บาท : เดอน) (n=69) 100

53

นอยกวา หรอเทากบ 5,000 บาท 20 28.99

5,001-7,000 บาท 23 33.33

7,100-10,000 บาท 15 21.74

10,001 บาท ขนไป 11 15.94

รายไดรวมของครอบครว (บาท : เดอน) (n=400) 100

นอยกวา หรอเทากบ 10,000 บาท 248 62

10,001-15,000 บาท 85 21.25

15,001-20,000 บาท 49 12.25

20,001 บาท ขนไป 18 4.5

เงนออม (n=400) 100

ม 81 20.25

ไมม 319 79.75

จ านวนเงนออม (บาท : เดอน) (n=81) 100

นอยกวา หรอเทากบ 3,000 บาท 44 54.32

3,001-7,000 บาท 26 32.1

7,001-10,000 บาท 11 13.58

10,001 บาท ขนไป 0 0

หนสน (n=400) 100

ม 331 82.75

ไมม 69 17.25

ประเภทของหนสน (n=331) 100

สนเชอเงนผอน 212 64.05

เงนกในระบบ 51 15.41

เงนกนอกระบบ 30 9.06

ท าเกษตรกรรม 21 6.34

ใชหน 15 4.54

อนๆ 2 0.6

ทอยอาศย (n=400) 100

บานตนเอง 225 56.25

54

บานเชา 78 19.5

บานพกของกจการ 87 21.75 อนๆ 10 2.5

ทรพยสนทม * (n=400) 100

โทรทศน 315 78.75

รถจกรยานยนต 212 53

ตเยน 158 395

บานตนเอง 225 56.25

เครองเสยง 190 47.5

ทดน 150 37.5

เครองซกผา 180 45

อนๆ 30 7.5

วตถประสงคของการกยม (n=331) 100

ใชจายในครอบครว 230 69.49

ใชจายเกยวกบบาน 62 18.73

ผอนรถยนต รถจกรยานยนต 30 9.06

เพอลงทน 5 1.51

อนๆ 4 1.21 หมายเหต * ผตอบ สามารถตอบไดมากกวา 1 ขอ

1) รายไดหลก รายไดหลกของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาสวนใหญไดมาจากการ

ท างานในโรงงานอตสาหกรรมนอยกวา หรอเทากบเดอนละ 5,000 บาท จ านวน 205 คน คดเปนรอยละ 51.25 รองลงมารายไดอยในชวง 5,100 – 7,000 บาท จ านวน 110 คน คดเปนรอยละ 27.5 รายได 7,001-10,000 บาท จ านวน 60 คน คดเปนรอยละ 15 และมรายไดมากกวา 10,000 บาทตอเดอน จ านวน 25 คน คดเปนรอยละ 6.25

2) อาชพเสรม ลกษณะอาชพเสรม และรายไดจากอาชพเสรม จากการส ารวจพบวา แรงงานมอาชพเสรมนอยมาก เพยง 69 คน คดเปนเพยงรอยละ 17.25 ของ

ตวอยางทงหมด โดยลกษณะของอาชพเสรมนน สวนมากจะเปนการคาขายและธรกจบรการตางๆ เชน ขายเสอผา ขายตนไม ขายเบเกอร เปนตน จ านวน 40 คน คดเปนรอยละ 57.97 ท เหลอท าอาชพเกษตรกรรมเปนอาชพเสรม จ านวน 29 คน คดเปนรอยละ 42.03 ส าหรบรายไดจากอาชพเสรม สวนใหญอยในชวง 5,000-7,000 บาท จ านวน 23 คน คดเปนรอยละ 33.33

55

3) รายไดของครอบครว สวนใหญรายไดของครอบครวนอยกวา หรอเทากบ 10,000 บาทตอเดอน จ านวน 248 คน คดเปน

รอยละ62 ของตวอยางทงหมด ทเหลออยในชวง 10,001-15,000 บาทตอเดอน จ านวน 85 คน คดเปนรอยละ 21.25 รายไดของครอบครวอยในชวง 15,001-20,000 บาทตอเดอน จ านวน 49 คน คดเปนรอยละ 12.25 รายไดมากกวา 20,001 บาทตอเดอน จ านวน 18 คน คดเปนรอยละ 4.5

4) เงนออม และจ านวนเงนออม แรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาสวนใหญไมมเงนออม จ านวน 319 คน

คดเปนรอยละ 79.75 ในขณะทมเงนออม จ านวน 81 คน คดเปน 20.25.ในสวนของการออมเงนสวนใหญออมนอยกวา หรอเทากบเดอนละ 3,000บาท จ านวน 44 คน คดเปนรอยละ 54.32 และออมเงนเดอนละ 3,001-7.000 บาท จ านวน 26 คน คดเปนรอยละ 32.10

5) หนสน ประเภทของหนสน และวตถประสงคของการกยม แรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาสวนใหญมหนสน จ านวน 331 คน คด

เปนรอยละ 82.75 โดยประเภทของหนสนแบงเปนสนเชอเงนผอน 212 คน เงนกในระบบ 51 คน เงนกนอกระบบจ าวน 30 คน และอนๆ คดเปนรอยละ64.05 15.41 และ 9.06 ตามล าดบ สวนวตถประสงคของการกยมสวนใหญใชในการใชจายในครอบครว จ านวน 230 คน คดเปนรอยละ 69.49 คาใชจายเกยวกบบาน 62 คน ผอนรถยนต รถจกยานยนต 30 คนคดเปนรอยละ 18,73 และ 9.06 ตามล าดบ สวนทเหลอใชเพอการลงทนทางดานเกษตรกรรม ใชหนเดมทมอย ซอทดน คาเลาเรยน และซออปกรณไฟฟาในครอบครว

6) ทรพยสน แรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาสวนใหญมโทรทศน จ านวน 315 คน

รถจกรยานยนต 212 คน บาน 225 คน เครองเสยง 190 คน คดเปนรอยละ 78.75 53 56.25 และ 47.5 ตามล าดบ สวนทรพยสนอนๆ ทมไดแก เครองซกผา และทดน จะเหนไดวาโทรทศน รถจกรยานยนต และตเยนเกอบทกครอบครวตองมเพอการรบรขาวสาร การเดนทาง และเพอการเกบรกษาอาหาร

7) ทอยอาศย แรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาสวนใหญมบานเปนของตนเอง จ านวน

225 คน คดเปนรอยละ 56.25 อยบานเชา จ านวน 78 คน อยบานพกของกจการ 87 คน และอนๆ จ านวน 10 คน คดเปนรอยละ 19.5 21.75 และ 2.5 ตามล าดบ

56

4.2 ลกษณะการท างาน และการจางงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยาง ผลการศกษาสวนนประกอบดวยลกษณะงานทท า ลกษณะการท างาน การจางลวงเวลาท างาน ลกษณะการจายคาจาง สภาพแวดลอมในการท างาน ปญหากบเพอนรวมงาน และสวสดการตางๆ ของบรษท มรายละเอยดในประเดนตางๆ ดงน ตารางท 9 ลกษณะงาน พฤตกรรมแรงงาน ลกษณะการจดสนใจในการท างาน และเงอนไขการจางงาน

รายการ จ านวน รอยละ

งานทรบผดชอบ (n=400) 100

งานบรรจภณฑ 280 70

งานควบคมเครองจกรเพอการผลต 52 13

งานขนยาย จดเกบ วตถดบ และผลตภณฑ 25 6.25

สวนผสมสารเคม 21 5.25

ตรวจสอบคณภาพการผลต 12 3

สวนเบามอ 10 2.5

ชวงเวลาการท างาน (n=400) 100

รายวน (8.00-17.00 น.) 241 60.25

พนกงานระบบ 3 กะ (8 ชวโมงตอกะ) 120 30

พนกงานระบบ 2 กะ (12 ชวโมงตอกะ) 39 9.75

การจางลวงเวลาท างาน (n=400) 100

ม 311 77.75

ไมม 89 22.25

ลกษณะการจายคาจาง (n=400) 100

จายรายวน 0 0

จายรายสปดาห (ทก 7 วน) 0 0

จายรายปกษ (ทก 15 วน) 400 100

จายรายเดอน (ทก 30 วน) 0 0

ปญหากบเพอนรวมงาน (n=400) 100

ม 56 14

57

ไมม 344 86

สภาพแวดลอมในการท างาน * (n=400) 100

สถานทท างานมฝน สารเคม 189 47.25

สถานทท างานมเสยงดง 211 52.75

สถานทท างานรอน 258 64.5

สถานทท างานเยน 25 6.25

อนๆ 13 3.25

สวสดการของกจการ * (n=400) 100

หองพยาบาล 290 72.5

โบนส 210 52.5

เบยขยน 188 47

เครองแบบในการท างาน 341 85.25

คาคลอดบตร 256 64

การตรวจสขภาพประจ าป 311 77.75

ทพก 202 50.5

กฬา และกจกรรมตางๆ 303 75.75

อปกรณปองกนความปลอดภย 180 45

คารกษาพยาบาล 135 33.75

หองสมด 85 21.25

คาเลาเรยนบตร 52 13

บรการรถรบ-สง 93 23.25

คายานพาหนะ 42 10.5

อาหารกลางวน 68 17

อนๆ 22 5.5 หมายเหต * ผตอบ สามารถตอบไดมากกวา 1 ขอ

1) งานทรบผดชอบ แรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาสวนใหญอยในสวนงานบรรจภณฑ 280

คน คดเปนรอยละ 70 ของตวอยางทงหมด สงทรองลงมาคองานควบคมเครองจกรเพอการผลต 52 คน และสวนงานขนยาย จดเกบ วตถดบ และผลตภณฑ 25 คน คดเปนรอยละ 13 และ 6.25 ตามล าดบ ทงนงาน

58

ควบคมเครองจกรเพอการผลต แลงานขนยาย จดเกบ วตถดบ และผลตภณฑ จะเปนแรงงานเพศชาย สวนงานบรรจภณฑและงานตรวจสอบคณภาพจะใชแรงงานเพศหญง

2) ชวงเวลาการท างาน ลกษณะการท างานของแรงงานโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาสวนใหญท างาน

รายวนคอ เขางาน 8.00 น. และเลกงาน 17.00 น. จ านวน 241 คน คดเปนรอยละ 60.25 และเปนพนกงานระบบ 3 กะ (8 ชวโมงตอกะ) จ านวน 120 คน คดเปนรอยละ 30 สวนทเหลอท างานแบบพนกงานระบบ 2 กะ (12 ชวโมงตอกะ) จ านวน 39 คน คดเปนรอยละ 9.75

3) การท างานลวงเวลา การท างานของแรงงานโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาสวนใหญมการจางลวงเวลา

จ านวน 311 คน คดเปนรอยละ 77.75 ท าใหแรงงานมรายไดเพมขน นอกเหนอจากรายไดรบทไดรบ สาเหตทมการจางลวงเวลาเนองจากตองการชดเชยแรงงานทมวนหยดในวนนนๆ และเพอสงสนคาใหไดทนตามความตองการของลกคา

4) ลกษณะการจายคาจาง การจายคาจางพบวา แรงงานทงหมดจากตวอยางโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา

ไดรบการจายคาจางเปนรายปกษ งวดละ 15 วน เปนรอยละ 100ของตวอยางทงหมด 5) สภาพแวดลอมในการท างาน

การท างานของแรงงานโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาสวนใหญ สถานทท างานม ฝน สารเคม จ านวน 189 คน คดเปนรอยละ 47.25 ท างานในสถานททมเสยงดง 211 คน คดเปนรอยละ 52.75 ท างานในสถานทรอน จ านวน 258 คน คดเปนรอยละ 64.5 และทเหลอท างานในสถานทเยน และอนๆ เนองจากโรงงานถงมอยางตองใชสารเคมในการผลต จงเกดฝน สารเคม ความรอน เสยงด ง แตทงนโรงงานมการตรวจวดและควบคระดบของสารเคม ฝน ความรอน เสยง ตองไมเกนตามทกฎหมายก าหนด และไมเปนอนตรายตอพนกงาน

6) ปญหากบเพอนรวมงาน สวนใหญแรงงานโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาไมมปญหากบเพอนรวมงาน

จ านวน 344 คน คดเปนรอยละ86 เพอนรวมงานเปนปจจยหนงทส าคญ ในการท าใหพนกงานท างานทโรงงานนนไดยาวนานขน โดยเพอนพนกงานอาจมาจากการท างานในหนาท แผนก ฝายเดยวกน จงท าใหพนกงานมปญหานอย

7) สวสดการของกจการ สวสดการของกจการมสวนส าคญในการดงดดใจใหพนกงานท างานรวมกบกจการไดนานขน จาก

การศกษาพบวา สวนใหญแรงงานโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาจะมสวสดการหองพยาบาล 290 คน โบนส 210 คน เบยขยน 188 คน เครองแบบในการท างาน 314 คน คาคลอดบตร 256 คน การตรวจสขภาพประจ าป 311 คน ทพก 202 คน กฬาและ กจกรรมตางๆ 303 คน อปกรณปองกนความปลอดภย 180 คน คดเปนรอยละ 72.5 52.5 47 85.25 64 77.75 50.5 75.75 และ 45 ตามล าดบ ทเหลอจะเปนคารกษาพยาบาล หองสมด คาเลาเรยนบตร บรการรถรบ-สง คายานพาหนะ อาหารกลางวน และอนๆ 4.3 ทศนคตของแรงงานตอการท างานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยาง ทศนคตของแรงงานตอการท างานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางมผลตอการตดสนใจในการท างาน หรอเปลยนงานใหมของพนกงาน ผวจยไดท าการศกษาทศนคตของแรงงานในประเดนตางๆ ไดแก ดานลกษณะ

59

งานและสภาพแวดลอม ดานการบงคบบญชา ดานความสมพนธระหวางบคคล ดานอาชวอนามย ดานคาตอบแทน ผลประโยชน และสวสดการ ผลการศกษามรายละเอยด ดงน ตารางท 10 ทศนคตในประเดนตางๆ ของแรงงานตอการท างานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยาง รายการ คะแนนเฉลย ระดบทศนคต ดานลกษณะงาน และสภาพแวดลอม 1.กจการททานท างานมความมนคงสง 2. ต าแหนงงานททานท าอย มโอกาสกาวหนา 3. สถานทท างานไมมความเสยงตอตวทาน 4. การท างานไมสงผลตอการเจบปวย

3.43 2.52 2.98 2.71

ดปานกลาง ดปานกลาง ดปานกลาง ดปานกลาง

ดานการบงคบบญชา 1. ผบงคบบญชาเอาใจใสดแลทานด 2. ผบงคบบญชามการมอบหมายงานทชดเจนตรงตามภาระงาน 3. ผบงคบบญชาใชเหตผล และมความยตธรรม 4. ผบงคบบญชาสามารถควบคมอารมณ และแสดงออกอยางเหมาะสม

3.29 3.49 3.33 3.24

ดปานกลาง ดปานกลาง ดปานกลาง ดปานกลาง

ดานความสมพนธระหวางบคคล 1. กจการมการใหความชวยเหลอระหวางเพอนรวมงานเปนอยางด 2. กจการมการใหความชวยเหลอระหวางเพอนรวมงานและหวหนางาน 3. กจการมกจกรรมรวมกนเพอกระชบความสมพนธระหวางแผนก 4. แรงงานสมพนธของกจการ มสวนชวยใหทานไดรบความยตธรรม

3.11 3.05 3.37 3.02

ดปานกลาง ดปานกลาง ดปานกลาง ดปานกลาง

ดานความปลอดภย และอาชวอนามย 1.กจการม อปกรณปองกนความปลอดภยใหแกผปฏบตงานอยางเหมาะสม และเพยงพอ 2. กจการสงเสรมความร และสนบสนนเรองความปลอดภยในการท างานอยางตอเนอง 3. มการใหการบรการรกษาพยาบาลทเหมาะสม 4. มการฝกอบรมความปลอดภยอยางตอเนอง

3.40

3.53

3.19 3.26

ดปานกลาง

ด

ดปานกลาง ดปานกลาง

ดานคาตอบแทน ผลประโยชน และสวสดการ 1.ทานพอใจในเงนเดอน หรอคาจางททานไดรบ 2. ทานพอใจในวนหยด วนลา ทกจการก าหนดเอาไวให 3. ทานพอใจในคาลวงเวลา ทกจการก าหนดให 4. ทานพอใจในสวสดการตางๆ ทกจการจดให เชน ทพก ชดพนกงาน

2.57 2.98 2.90 3.16

ดปานกลาง ดปานกลาง ดปานกลาง ดปานกลาง

ดานการเปดเสรการเคลอนยายแรงงานฝมอในประชาคมอาเซยน 1. การเคลอนยายแรงงานฝมออยางเสรในอาเซยน 2. ใบอนญาตท างานส าหรบผประกอบวชาชพ 3. แรงงานฝมออาเซยนทเกยวของกบการคาขามพรมแดน และกจกรรมทเกยวเนองกบการลงทน

2.52 2.71 2.90

ดปานกลาง ดปานกลาง ดปานกลาง

60

1) ดานลกษณะงาน และสภาพแวดลอม แรงงานมทศนคตดานลกษณะงาน และสภาพแวดลอมระดบดปานกลางในทกประเดนเกยวกบความมนคงของกจการ มคะแนนเฉลยสงสด ท 3.43 เนองจากการส ารวจท าการสอบถามแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางขนาดใหญ 2 โรงงาน ซงมความมนคงสง จงท าใหแรงงานมทศนคตทคอนขางดเกยวกบเรองความมนคง ในประเดนโอกาสกาวหนาในต าแหนงงานทท า มคะแนนอยท 2.52 ความเสยงของงานทสงผลตอตวพนกงาน อยทคะแนน 2.98 และความเจบปวยจากการท างาน อยทคะแนน 2.71 2) ดานการบงคบบญชา แรงงานมทศนคตดปานกลางเกยวกบการมอบหมายงานทชดเจนตรงตามภาระงาน มคะแนนเฉลย 3.49 เนองจากการท างานของแรงงานรายวนสวนใหญ ไมมความสลบซบซอน การเอาใจใสดแลของผบงคบบญชา คะแนน 3.29 การใชเหตผล และมความยตธรรม คะแนน 3.33 การควบคมอารมณ และแสดงออกอยางเหมาะสมของผบงคบบญชา คะแนน 3.24 3) ดานความสมพนธระหวางบคคล แรงงานมทศนคตดปานกลางเกยวกบการใหความชวยเหลอของกจการระหวางเพอนรวมงาน โดยมคะแนนเฉลย 3.11 ระหวางเพอนรวมงานและหวหนางานคะแนนเฉลย 3.05 การมกจกรรมรวมกนเพอกระชบความสมพนธระหวางแผนก และกจการ 3.37 และการมแรงงานสมพนธของกจการ มสวนชวยใหไดรบความยตธรรม คะแนนเฉลย 3.02 4) ดานความปลอดภย และอาชวอนามย แรงงานมทศนคตทดกบกจการทมการสงเสรมความร และสนบสนนเรองความปลอดภยในการท างานอยางตอเนองโดยมคะแนนเฉลย 3.53 กจการมอปกรณปองกนความปลอดภยใหแกผปฏบตงานอยางเหมาะสม และเพยงพอ คะแนนเฉลย 3.40 การใหการบรการรกษาพยาบาลทเหมาะสม คะแนนเฉลย 3.19 และการฝกอบรมความปลอดภยอยางตอเนอง คะแนนเฉลย 3.26 5) ดานคาตอบแทน ผลประโยชน และสวสดการ แรงงานมทศนคตดปานกลางเกยวกบเงนเดอน หรอคาจางโดยมคะแนนเฉลย 2.57 วนหยด วนลาทกจการก าหนด 2.98 คาลวงเวลาทกจการก าหนดให คะแนนเฉลย 2.90 สวสดการตางๆ คะแนนเฉลย 3.16 6) ดานการเปดเสรการเคลอนยายแรงงานฝมอในประชาคมอาเซยน แรงงานมทศนคตดปานกลางเกยวกบการเปดเสรการเคลอนยายแรงงานฝมอในประชาคมอาเซยน คะแนนเฉลย 2.52 ใบอนญาตท างานส าหรบผประกอบวชาชพแรงงานฝมอ คะแนนเฉลย 2.71 และแรงงานฝมออาเซยนทเกยวของกบการคาขามพรมแดน และกจกรรมทเกยวเนองกบการลงทนคะแนนเฉลย 2.90 4.4 ความพงพอใจตอการท างาน และแนวโนมการเปลยนงานของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยาง ความพงพอใจตอการท างาน ของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลามผลตอการตดสนใจในการท างาน หรอแนวโนมการเปลยนงานใหมของพนกงาน ผวจยไดท าการศกษาความพงพอใจตอการท างาน และแนวโนมการเปลยนงานในประเดนตางๆ ไดแก ความพอใจตอการท างาน แนวโนมการเปลยนงาน สาเหตการเปลยนงานใหม และสาเหตการไมเปลยนงานใหม ผลการศกษามรายละเอยด ดงน ตารางท 11 ความพงพอใจตอการท างาน และแนวโนมการเปลยนงาน

61

รายการ จ านวน รอยละ ความพอใจตอการท างาน (n=400) 100 พอใจมาก 75 18.75 พอใจปานกลาง 213 53.25 พอใจนอย 82 20.5 ไมพอใจ 30 7.5 แนวโนมการเปลยนงาน (n=400) 100 เปลยน 78 19.5 อาจจะเปลยน 291 72.75 ไมเปลยน 31 7.75 สาเหตการเปลยนงานใหม * (n=400) 100 ตองการรายไดทดกวา 315 78.75 เบองานทท าอย 80 20 สภาพแวดลอมการท างานไมด 60 15 สวสดการนอยเกนไป 115 28.75 ปญหาสขภาพจากการท างาน 51 12.75 ไมมคาลวงเวลา 110 27.5 กฎระเบยบ เขมงวดเกนไป 42 10.5 ไปท าสวน ท านา ตามฤดกาล 51 12.75 งานทท าอยหนกเกนไป 30 7.5 งานไมปลอดภย 25 6.25 มปญหากบเพอนรวมงาน 31 7.75 มปญหากบหวหนางาน 22 5.5 เปลยนตามเพอน 55 13.75 สาเหตการไมเปลยนงานใหม * (n=400) 100 หวหนาด 72 18 เพอนรวมงานด 301 75.25 งานทท าอย ไมหนก 45 11.5 ชอบงานทท าอย 211 52.75 ใกลบาน 325 81.25 มภมล าเนาอยทน 340 85 สวสดการด 53 13.25 รายไดดอยแลว 33 8.25 ยงไมมงานอนทถกใจ 157 39.25 มเงนลวงเวลา 80 20 กฎระเบยบ ไมเขมงวดจนเกนไป 32 8 งานมความปลอดภย 110 27.5

62

สภาพแวดลอมการท างานด 128 32 หมายเหต * ผตอบ สามารถตอบไดมากกวา 1 ขอ 1) ความพอใจตอการท างาน

แรงงานมความพอใจตอการท างานในระดบปานกลาง จ านวน 213 คน คดเปนรอยละ 53.25 เนองจากสถานประกอบการโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางไดใหคาจาง และสวสดการในระดบทพออยได ถงแมวาจะไมไดรบเทาทแรงงานตองการทงหมด สวนทเหลอมพอใจนอย 82 คน พอใจมาก 75 คน และไมพอใจ 30 คน คดเปนรอยละ 20.5 18.75 และ 7.5 ตามล าดบ 2) แนวโนมการเปลยนงาน

แรงงานมแนวโนมอาจจะเปลยนงานคอนขางสง จ านวน 291 คน คดเปนรอยละ 72.75 เปลยนงาน 78 คน และไมเปลยนงาน 31 คน คดเปนรอยละ 19.5 และ 7.75 ตามล าดบ 3) สาเหตการเปลยนงานใหม

สาเหตหลกทแรงงานตองการเปลยนงานใหมคอ ตองการรายไดทดกวาเดม จ านวน 315 คน คดเปน รอยละ78.75 เนองมาจากรายไดไมเพยงพอกบรายจายท าใหเกดจากการผอนคาสนคา กเงนเพอน ามาใชจายในครอบครว แรงงานจงตองการรายไดทเพมขน และรองลงมาคอ สวสดการนอยเกนไป 115 คน ไมมงานลวงเวลา 110 คน คดเปนรอยละ 28.75 และ 27.5 ตามล าดบ 4) สาเหตการไมเปลยนงานใหม

สาเหตหลกทแรงงานไมตองการเปลยนงานใหมคอ แรงงานมภมล าเนาอยทน 340 คน คดเปนรอย ละ 85 ใกลบาน 325 คนรอยละ 81.25 ชอบงานทท าอย 211 คน รอยละ 52.75 สวนสาเหตอนๆ ไดแก ยงไมมงานอนทถกใจ สวสดการด รายไดด มงานลวงเวลา มความปลอดภย เพอนรวมงาน และสภาพแวดลอมการท างานด 4.5 ความสมพนธระหวางปจจยดานสงคม เศรษฐกจ และปจจยอนๆ กบแนวโนมการเปลยนงาน การวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยดานสงคม เศรษฐกจ และปจจยอนๆ กบแนวโนมการเปลยนงานพบวา ปจจยทางดานสงคมคอ การศกษา และเศรษฐกจคอ รายได มความสมพนธกบแนวโนมการเปลยนงานทระดบนยส าคญทางสถต ณ ระดบ = 0.1 อกทงการวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยอนๆ กบแนวโนมการเปลยนงานพบวา ปจจยอนๆ ไมมความสมพนธกบแนวโนมการเปลยนงานทระดบนยส าคญทางสถต ตารางท 12 การวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยดานสงคม เศรษฐกจ และปจจยอนๆ กบแนวโนมการเปลยนงาน

ปจจย คา χ2 ระดบนยส าคญทางสถต 0.05

ปจจยทางสงคม เพศ อาย สถานภาพสมรส บตร ระดบการศกษา

2.633 8.39 4.164 1.591 7.767

NS NS NS NS *

63

ภมล าเนา 2.091 NS ปจจยทางเศรษฐกจ รายไดหลก รายไดเสรม รายไดของครอบครว

10.835 5.057 4.568

*

NS NS

ปจจยอนๆ การจางลวงเวลา ประเภทการจางงาน สภาพแวดลอมในการท างาน สถานทท างานมฝน สารเคม สถานทท างานมเสยงดง สถานทท างานรอน สถานทท างานเยน สวสดการของกจการ โบนส เบยขยน

0.494 8.541

1.597 1.004 1.307 2.508

0.888 0.871

NS NS

NS NS NS NS

NS NS

หมายเหต * หมายถง มนยส าคญทางสถต ณ ระดบ = 0.1 NS หมายถง Non Significance

1) ระดบการศกษา แรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา สวนใหญส าเรจการศกษาระดบ

มธยมศกษาตอนตน เปนสดสวนมากทสด จ านวน 170 ราย คดเปนรอยละ 42.5 ของกลมตวอยางทงหมด และตลาดแรงงานยงมความตองการแรงงานทมพนฐานความร ดงนนการเปลยนงานจงเกดขนไดงาย

2) รายไดหลก แรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา สวนใหญมรายไดหลกจากคาจางในการ

ท างาน แตรายไดหลกทไดรบคอนขางนอยคอ นอยกวา หรอเทากบเดอนละ 5,000 บาท จ านวน 205 คน คดเปนรอยละ 51.25 ท าใหไมพอตอรายจาย สงผลใหมการกหนยมสนเพอน ามาใชจายในครอบครว เพอแกปญหาดงกลาว แรงงานทมรายไดนอยจงมแนวโนมทจะเปลยนงานใหม หากงานใหมมคาตอบแทนทดกวางานเดม 4.6 ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะในการท างานของแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยาง 4.6.1 ปญหา อปสรรคในการท างานของแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยาง นกวจยไดท าการศกษาปญหาดานตางๆ ของแรงงานไดแก คาจาง หวหนางาน เพอนรวมงาน ลกษณะงาน และความปลอดภยในสถานทท างาน ผลการศกษามรายละเอยด ดงน

64

ตารางท 13 ปญหา และอปสรรคในการท างานของแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยาง รายการ จ านวน รอยละ ปญหาดานจางงาน (n=400) 100 ไมมปญหา 110 27.5 มปญหา 290 72.5 คาจาง ไมพอกบรายจาย 228 57 คาจาง ไมมการปรบ 45 11.25 ไมมงานลวงเวลา 17 4.25 หวหนางาน (n=400) 100 ไมมปญหา 318 79.5 มปญหา 82 20.5 ไมสภาพ ใชอารมณ 71 17.75 ไมตดตามงาน 11 2.75 เพอนรวมงาน (n=400) 100 ไมมปญหา 352 88 มปญหา 48 12 มความขดแยง 39 9.75 ไมใหความชวยเหลอ 9 2.25 ลกษณะงาน (n=400) 100 ไมมปญหา 365 91.25 มปญหา 35 8.75 งานหนกเกนไป 22 5.5 การยายงาน 13 3.25 ความปลอดภยของสถานทท างาน (n=400) 100 ไมมปญหา 322 80.5 มปญหา 78 19.5 ฝน ละออง เสยงดง และรอน 51 12.75 สารเคม 27 6.75

1) คาจาง แรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา สวนใหญมปญหาเรองคาจาง จ านวน

290 คน คดเปนรอยละ 72.5 แบงเปนประเดนปญหาคอ คาจางไมพอกบรายจาย จ านวน 228 คน คาจางไมมการปรบ 45 คน และไมมงานลวงเวลา 17 คน คดเปนรอยละ 57 11.25 และ 4.25 ตามล าดบ

2) หวหนางาน สวนใหญไมมปญหากบหวหนางาน จ านวน 318 คน คดเปนรอยละ 79.5 มเพยง 82 คน ทมปญหากบหวหนางาน โดยประเดนปญหากบหวหนางานคอ ไมสภาพ ใชอารมณ 71 คน คดเปนรอยละ 17.75 และไมตดตามงาน 11 คน คดเปนรอยละ 2.75

3) เพอนรวมงาน

65

สวนใหญไมมปญหากบเพอนรวมงาน จ านวน 352 คน คดเปนรอยละ 88 มเพยง 48 คน ทมปญหา กบเพอนรวมงาน โดยประเดนปญหากบเพอนรวมงาน คอ มความขดแยง 39 คน คดเปนรอยละ 9.75 และไมใหความชวยเหลอ 9 คน คดเปนรอยละ 2.25

4) ลกษณะงาน แรงงานสวนใหญไมมปญหากบลกษณะงานทท า จ านวน 365 คน คดเปนรอยละ 91.25 มเพยง 35

คน ทมปญหากบลกษณะงานทท า โดยประเดนปญหากบลกษณะงานทท า คอ งานหนกเกนไป 22 คน คดเปนรอยละ 5.5 และการยายงาน 13 คน คดเปนรอยละ 3.25

5) ความปลอดภยของสถานทท างาน แรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา สวนใหญไมมปญหากบความปลอดภย

ของสถานทท างาน จ านวน 322 คน คดเปนรอยละ 80.5 มเพยง 78 คน ทมปญหากบความปลอดภยของสถานทท างานโดยประเดนปญหากบความปลอดภยของสถานทท างานคอ ฝน ละออง เสยงดง และรอน 51 คน คดเปนรอยละ 12.75 และสารเคม 27 คน คดเปนรอยละ 6.75 4.6.2 ขอเสนอแนะในการท างานของแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยาง จากการวจยมขอเสนอแนะจากแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางไดแก คาจาง การจางลวงเวลา คาเดนทาง สภาพแวดลอมในการท างาน และการบรหารจดการ ผลการศกษามรายละเอยด ดงน ตารางท 14 ขอเสนอแนะในการท างานของแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยาง รายการ จ านวน รอยละ คาจาง (n=85) 100 ไมม 37 43.5 ม 48 56.5 ขอเสนอแนะ ตองการคาจางเพมขนตามคาครองชพทสงขน 45 93.8 ควรมการปรบเพมคาจางตามอายงานทเพมขน 3 6.2 การจางลวงเวลา (n=85) 100 ไมม 70 82.4 ม 15 17.6 ขอเสนอแนะ ตองการใหการจางลวงเวลาอยางตอเนอง 15 17.6 คาเดนทาง (n=85) 100 ไมม 74 87.1 ม 11 12.9 ขอเสนอแนะ ตองการใหกจการสนบสนนคาพาหนะในการเดนทางเชน คาน ามนรถ 11 12.9 สภาพแวดลอมในการท างาน (n=85) 100 ไมม 79 92.9 ม 6 7.1

66

ขอเสนอแนะ จดสถานทท างานใหมความปลอดภยมากขน 5 5.88 สถานทท างานตองมการดแลรกษาความสะอาด 1 1.17 การบรหารจดการ (n=85) 100 ไมม 80 94.1 ม 5 5.9 ขอเสนอแนะ ตองการใหผบรหารใหความส าคญกบแรงงานมากขน 4 4.7 ตองการใหแรงงานสมพนธมบทบาทมากขนในการเปนตวแทนลกจาง เจรจากบนายจาง 1 1.17

1) คาจาง

แรงงานมขอเสนอแนะดานคาจาง 48 คน คดเปนรอยละ 56.5 ไดแก ตองการคาจางเพมขนตามคา ครองชพทสงขน 45 คน คดเปนรอยละ 93.8 และควรมการปรบเพมคาจางตามอายงานทเพมขน 3 คน คดเปนรอยละ 6.2

2) การจางลวงเวลา แรงงานมขอเสนอแนะดานการจางลวงเวลา 15 ราย คดเปนรอยละ 17.6 ตองการใหมการจาง

ลวงเวลาอยางตอเนอง 3) คาเดนทาง

แรงงานมขอเสนอแนะดานคาเดนทาง 11 คน คดเปนรอยละ 12.9 ตองการใหตองการใหกจการ สนบสนนคาพาหนะในการเดนทางเชน คาน ามนรถ

4) สภาพแวดลอมในการท างาน แรงงานมขอเสนอแนะดานสภาพแวดลอมในการท างาน 6 คน คดเปนรอยละ 7.1 ตองการใหจด

สถานทท างานใหมความปลอดภยมากขน 5 คน คดเปนรอยละ 5.88 และสถานทท างานตองมการดแลรกษาความสะอาด 1 คน คดเปนรอยละ 1.17

5) การบรหารจดการ แรงงานมขอเสนอแนะดานการบรหารจดการ 5 คน คดเปนรอยละ 5.9 ตองการใหผบรหารให

ความส าคญกบแรงงานมากขน 4 คน คดเปนรอยละ 4.7 และตองการใหแรงงานสมพนธมบทบาทมากขนในการเปนตวแทนลกจาง เจรจากบนายจาง 1 คน คดเปนรอยละ 1.17 ตอนท 2 ผลการวจยเชงคณภาพ

67

ผลการวจยเชงคณภาพ ไดจากการสมภาษณเจาะลกตวแทนฝายบคคลของกจการโรงงาน อตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา จ านวน 15 ทาน โดยผวจยใชการสมภาษณเจาะลกแบบกงโครงสราง (Semi-Structured Interview) ในชวงเดอนกนยายน ป พ.ศ. 2558 ถงเดอนกมภาพนธ ป พ.ศ. 2559 การน าเสนอผลการวเคราะหเชงคณภาพในครงนจะน าเสนอปจจยทมผลตอพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน โดยมรายละเอยดดงน ตารางท 15 รายละเอยดของผใหขอมลเพอการสมภาษณเจาะลก ล าดบ ต าแหนง เพศ อาย ประสบการณ

การท างาน (ป) ระดบการศกษา

1 ผจดการโรงงาน ชาย 37 15 ปรญญาโท

2 ผจดการโรงงาน หญง 45 22 ปรญญาตร 3 เจาของกจการ ชาย 32 10 ปรญญาโท

4 ผจดการฝายบคคล ชาย 56 33 ปรญญาตร

5 ผจดการฝายบคคล ชาย 35 12 ปรญญาตร

6 เจาของกจการ หญง 42 17 ปรญญาโท

7 ผจดการฝายบคคล หญง 62 40 ปรญญาตร

8 ผจดการโรงงาน ชาย 39 18 ปรญญาตร

9 เจาของกจการ ชาย 43 21 ปรญญาตร 10 เจาของกจการ ชาย 47 25 ปรญญาตร

11 ผจดการโรงงาน ชาย 45 20 ปรญญาโท

12 ผจดการโรงงาน ชาย 55 25 ปรญญาโท

13 ผจดการฝายบคคล ชาย 52 22 ปรญญาตร

14 ผจดการฝายบคคล ชาย 48 23 ปรญญาโท

15 เจาของกจการ ชาย 57 26 ปรญญาตร

1. ลกษณะทางเศรษฐกจของแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา จากการสมภาษณกลมตวอยางเกยวกบปจจยทมผลตอพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน พบวาลกษณะทางเศรษฐกจของแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา ศกษาเกยวกบรายไดหลก รายไดเสรม เงนออม หนสน ทรพยสน ทอยอาศย โดยมรายละเอยดการศกษาแตละประเดน ดงน

1) รายไดหลกของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาสวนใหญไดมาจาก การท างานในโรงงานอตสาหกรรม สอดคลองกบขอคดเหนของตวแทนฝายบคคล ดงน

68

ผใหสมภาษณทานท 1 ใหความส าคญกบรายไดหลกของแรงงานในการประกอบการ เปนอยางมากโดยกลาววา “การจางงานนน กจการควรค านงถงการจายคาจางทมความเหมาะสมกบความรความสามารถของแรงงาน โดยตงอยบนพนฐานของคาครองชพทมความเหมาะสมกบสถานการณ ณ ปจจบนแรงจงใจในการประกอบการธรกจ มความส าคญและความจ าเปนมากในการด าเนนการธรกจในปจจบน” สอดคลองกบความคดเหนของผใหสมภาษณทานท 2 ทวา“รายไดหลกของแรงงานทไดรบจากการท างานในแตละวน ควรเปนคาจางทเหมาะสมกบงานทท า และพอส าหรบกาเลย งดครอบควของแรงงานทานนนได” ในขณะทผใหสมภาษณทานท 3 มงเนนในเรองการพฒนารปแบบการจดสวสดการและการจายคาตอบแทนทเหมาะสมกบสภาวะการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมทางธรกจ โดยกลาววา “อตสาหกรรมถงมอยางในปจจบนมการแขงขนกนอยางรนแรงทงเรองคณภาพสนคา การแขงขนในเวทโลก การจางงานทมประสทธภาพเปนอกสวนหนงทจ าเปนกบกจการ ดงนนคาจางทจะใหแกแรงงานตองเหมาะสมกบสภาพเศรษฐกจ ณ ปจจบน” ผลจากการสมภาษณกลมตวแทนฝายบคคลจงกลาวโดยสรปไดวา รายไดหลกของแรงงานเปนปจจยหนงทมอทธพลตอพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

2) อาชพเสรม ลกษณะอาชพเสรม และรายไดจากอาชพเสรม โดยลกษณะของอาชพเสรมนน สวนมากจะเปนการคาขายและธรกจบรการตางๆ และอาชพเกษตรกรรม สอดคลองกบขอคดเหนของตวแทนฝายบคคล ดงน

ผใหสมภาษณทานท 4 กลาววา “แรงงาน ท าอาชพเสรม เนองจากพวกเขาอยากมรายได เพม เนองจากรายไดหลกจากการท างานในโรงงานเพยงอยางเดยวไมเพย งพอตอการจบจายใชสอย” สอดคลองกบความคดเหนของผใหสมภาษณทานท 6 ทวา “อาชพเสรมของแรงงาน ท าใหชวตความเปนอยของแรงงานดขน แตบางครงการน าเอาขนม ของกนมาขายในโรงงาน กผดกฎระเบยบของกจการเหมอนกน” ในขณะทผใหสมภาษณทานท 7 มองวา “อาชพเสรม เปนเรองของแรงงานแตละคน สามารถท าไดไมผด แตตองไมกระทบตองานหลก และเวลาในการท างานโดยปกต”ผลจากการสมภาษณกลมตวแทนฝายบคคลจงกลาวโดยสรปไดวา แรงงานของโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางพยายามทจะมอาชพเสรม เพอหารายไดเพมจากรายไดหลกจากการท างาน 3) รายไดของครอบครว สวนใหญรายไดของครอบครวมาจากการท างานของสามและภรรยา ซงถาเปนครอบครวขนาดใหญ แรงงานตองมภาระเลยงดบดามารดา และผสงอายของครอบครวเพมขนอกดวย สอดคลองกบขอคดเหนของตวแทนฝายบคคล ดงน

ผใหสมภาษณทานท 5 มองวา “สงคมปจจบนเปนสงคมทเปนคอบครวเดยว ซงประ กอบดวยพอ แม และลก รายไดของครอบครวมาจากการท างานของพอและแม เพยงพอตอการใชชวตอยางประหยด” สอดคลองกบความคดเหนของผใหสมภาษณทานท 8 ทวา“คาครองชพในสงคมปจจบนน ท าใหปรมาณเงนในกระเปามมลคาลดนอยลง ดงนนแตละคอบครวตองพยายามลดคาใชจาย และหารายไดเพม เพอใหครอบครวสามารถด ารงอยในสงคมยคปจจบนนได” ในขณะทผใหสมภาษณทานท 10 กลาววา “กจการมงเนนใหพนกงานมองสาเหตของปญหา วเคราะหปญหาอยางรอบคอบ ชดเจน พรอมคดวเคราะหแนวทางในการแกไขปญหารวมกน ไมใชพยายามหารายไดเสรมจากการคาขาย แตควรมงมนตงใจท างานหลกอยางเตมความสามารถ ” ผลจากการสมภาษณกลมตวแทนฝายบคคลจงกลาวโดยสรปไดวา แรงงานของโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางควรพยายามทจะควบคมรายจาย และหารายไดเพม 4) เงนออม และจ านวนเงนออม แรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาสวนใหญไมมเงนออม สอดคลองกบขอคดเหนของตวแทนฝายบคคล ดงน

69

ผใหสมภาษณทานท 2 มองวา “เงนออม เปนสงจ าเปน พนกงานควรมเงนออมเพอใช ในอนาคต แตปจจบนมปญหาเรองการปลอยเงนก และการเลนแชรในโรงงาน ซงเปนการแกไขปญหาทางการเงนทผดรปแบบ แตฝายบคคลกยงไมสามารถด าเนนการจดการปญหาเรองนได” สอดคลองกบความคดเหนของผใหสมภาษณทานท 8 ทวา“การออมเงน เปนสงจ าเปน เพราะไมรวาอนาคตขางหนาจะเปนอยางไร แตแรงงานของกจการไมมเงนออม แถมยงมภาวะหนสนเกนรายได ตอนนทางกจการก าลงจะจดตงกลมสจจะออมทรพยขน เพอแกไขปญหาหนนอกระบบของพนกงาน” ในขณะทผใหสมภาษณทานท 10 กลาววา “หนสน ท าใหเงนออมลดนอยลง เนองจากพนกงานโดยสวนมากมคานยมเปนหนอนาคต จบจายใชสอยใชเงนเกนตว อยาวาแตเงนออมเลย เงนใชหนเจาหนกมไมพอ นถอเปนปญหาใหญทกจการตองด าเนนการแกไขอยางเรงดวน” ผลจากการสมภาษณกลมตวแทนฝายบคคลจงกลาวโดยสรปไดวา เงนออม และจ านวนเงนออม เปนสงทมความส าคญและจ าเปนตอแรงงานของโรงงานอตสาหกรรมถงมอยาง 5) หนสน ประเภทของหนสน และวตถประสงคของการกยม แรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาสวนใหญมหนสน แบงเปนสนเชอเงนผอน เงนกในระบบ เงนกนอกระบบ ซงการกยมสวนใหญใชในการใชจายในครอบครว บาน และผอนสนคารถยนต รถจกยานยนต สอดคลองกบขอคดเหนของตวแทนฝายบคคล ดงน ผใหสมภาษณทานท 3 มองวา “พนกงานควรสรางวนยทางการเงน ไมใชคดแตเรองการก การยมเงนมาซอของ โดยไมไดคดวาตนเองจะสามารถชดใชราคาคาสนคาและบรการทตนเองซอมาไดไหม” ในขณะทผใหสมภาษณทานท 6 เสนอความคดเหนวา “การกยมเงนเปนเรองไมด ควรเลอกซอ เลอกใชของใหเหมาะสมกบฐานะทางการเงนของตนเอง” สอดคลองกบความคดเหนของผใหสมภาษณทานท 9 ทวา “พนกงานควรศกษาเรองอตราดอกเบยเงนก และเลอกกยมในสวนทตนเองสามารถจดการปดยอดได ไมควรสรางภาระทางการเงนในระยะยาว”ผลจากการสมภาษณกลมตวแทนฝายบคคลจงกลาวโดยสรปไดวา หนสน ประเภทของหนสน และวตถประสงคของการกยม เปนเรองทแรงงานควรมรปแบบและระบบการจดการทเหมาะสม 6) แรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาสวนใหญมโทรทศน จ านวน รถจกรยานยนต บาน เครองเสยง สวนทรพยสนอนๆ ทมไดแก เครองซกผา และทดน จะเหนไดวาโทรทศน รถจกรยานยนต และตเยนเกอบทกครอบครวตองมเพอการรบรขาวสาร การเดนทาง และเพอการเกบรกษาอาหาร สอดคลองกบขอคดเหนของตวแทนฝายบคคล ดงน ผใหสมภาษณทานท 2 มองวา “ทรพยสนเงนทางเปนของด หากหามาใชมาเกบไว กไมเสยหาย แตไมควรสรางความล าบากและภาระทางการเงนใหแกตนเองและครอบครว” สอดคลองกบความคดเหนของผใหสมภาษณทานท 4 ทวา “การมโทรทศน รถจกรยานยนต เปนสงชวยผอนคลายวนพกผอน แตไมควรจะซอหามาในราคาทแพงเกนความสามารถในการจายคางวด คนเราตองมระเบยบทางการเงนไมยงงนไมมโอกาสเจรญกาวหนา” ผลจากการสมภาษณกลมตวแทนฝายบคคลจงกลาวโดยสรปไดวา ทรพยสนเปนสงควรม แตไมควรสรางทรพยสนโดยการกอหนยมเงนคนอนมาซอ

2. ลกษณะการท างาน และการจางงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยาง 1) สวสดการของกจการมสวนส าคญในการดงดดใจใหพนกงานท างานรวมกบกจการไดนานขน

สวสดการหองพยาบาล โบนส เบยขยน เครองแบบในการท างาน คาคลอดบตร การตรวจสขภาพประจ าป ทพก กฬาและ กจกรรมตางๆ อปกรณปองกนความปลอดภย ทเหลอจะเปนคารกษาพยาบาล หองสมด คาเลา

70

เรยนบตร บรการรถรบ-สง คายานพาหนะ อาหารกลางวน และอนๆ สอดคลองกบขอคดเหนของตวแทนฝายบคคล ดงน

ผใหสมภาษณทานท 6 มองวา “สวสดการเปนสงส าคญ และจ าเปนมากในการดงดดให พนกงานท างานกบกจการ แตการก าหนดสวสดการและการคมครองแรงงงานทจงใจใหพนกงานตองมการศกษาราคาตลาด” ในขณะทผใหสมภาษณทานท 7 เสนอความคดเหนวา “สวสดการเปนการลงทนทคอนขางสง และระยะยาว ฉะนนกจการควรเลอกด าเนนการแตเฉพาะตามทกฎหมายก าหนดเทานน” ผลจากการสมภาษณกลมตวแทนฝายบคคลจงกลาวโดยสรปไดวา สวสดการของกจการมสวนส าคญในการดงดดใจใหพนกงานท างานรวมกบกจการไดนานขน 3. ทศนคตของแรงงานตอการท างานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยาง 1) ดานลกษณะงาน และสภาพแวดลอม ทศนคตดานความมนคงของกจการ โอกาสกาวหนาในต าแหนงงานทท า ความเสยงของงานทสงผลตอตวพนกงาน สอดคลองกบขอคดเหนของตวแทนฝายบคคล ดงน ผใหสมภาษณทานท 10 มองวา “สภาพแวดลอมในการท างาน ท าใหพนกงานมความสขในการท างาน เพราะแตละวน พนกงานตองอยทท างานไมนอยกวา 8 ชวโมง บรรยากาศทท างานทด ท าใหพนกงานรกองคการ อยากมาท างานทกวน” ในขณะทผใหสมภาษณทานท 12 เสนอความคดเหนวา “ความมนคงของกจการ เปนสาเหตประเดนแรกๆ ทพนกงานทานนนเลอกเขามาท างานกบกจการ” สอดคลองกบความคดเหนของผใหสมภาษณทานท 15 ทวา “พนกงานทกคนตองการโอกาสกาวหนาในต าแหนงงานทท า”ผลจากการสมภาษณกลมตวแทนฝายบคคลจงกลาวโดยสรปไดวา ลกษณะงาน และสภาพแวดลอม ทศนคตดานความมนคงของกจการ สงผลโดยตรงตอทศนคตของแรงงานตอการท างานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยาง 2) ดานการบงคบบญชา การมอบหมายงานทชดเจนตรงตามภาระงาน การเอาใจใสดแลของผบงคบบญชา การใชเหตผล และมความยตธรรม การควบคมอารมณ และแสดงออกอยางเหมาะสมของผบงคบบญชา สงผลตอทศนคตของแรงงานตอการท างานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางสอดคลองกบขอคดเหนของตวแทนฝายบคคล ดงน ผใหสมภาษณทานท 8 มองวา “การบงคบบญชา การมอบหมายงานทชดเจนตรงตามภาระงาน เปนการสงเสรมใหพนกงานวเคราะหปญหาทตองเผชญอยางรอบคอบ ศกษาขอมลทงกอน ระหวาง และหลงการด าเนนงาน มเปาหมายชดเจน ประเมนคณภาพการด าเนนงานสม าเสมอ” สอดคลองกบความคดเหนของผใหสมภาษณทานท 12 ทวา“การแสดงออกอยางเหมาะสมของผบงคบบญชา เปนการสงเสรมใหพนกงานสรางสรรค สรางนวตกรรมหรอวธการใหมๆ ในการท างานอยเสมอ” ในขณะทผใหสมภาษณทานท 13 กลาววา “การบงคบบญชาทด เปนการทกจการมงสงเสรมการพฒนาขดความสามารถในการจดการกบปญหา แกไขปญหาและการพฒนาการปฏบตงานของพนกงานอยางตอเนอง โดยเนนการบรณาการความร ทกษะ ความสามารถของทมงานคณภาพ” ผลจากการสมภาษณกลมตวอยางผประกอบการ จงกลาวโดยสรปไดวา การบงคบบญชา การมอบหมายงานทชดเจนตรงตามภาระงาน การเอาใจใสดแลของผบงคบบญชา การใชเหตผล และมความยตธรรม การควบคมอารมณ และแสดงออกอยางเหมาะสมของผบงคบบญชา สงผลตอทศนคตของแรงงานตอการท างานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยาง 3) ดานการเปดเสรการเคลอนยายแรงงานฝมอในประชาคมอาเซยน

71

การเคลอนยายแรงงานฝมออยางเสร เปนการบรหารจดการการเคลอนยาย หรออ านวยความสะดวกในการเดนทางส าหรบบคลธรรมดาทเกยวของกบการคาสนคา บรการ และการลงทน ใหสะดวกและสอดคลองกบกฎเกณฑของแตละประเทศ อ านวยความสะดวกในการตรวจลงตรา และออกใบอนญาตท างานส าหรบผประกอบวชาชพ และแรงงานฝมออาเซยนทเกยวของกบการคาขามพรมแดน และกจกรรมทเกยวเนองกบการลงทน สอดคลองกบขอคดเหนของผประกอบการดงน ผใหสมภาษณทานท 14 มองวา “ผลกระทบจากการเคลอนยายแรงงานฝมออยางเสร มองเปนเชงบวกเพราะจะมเพมโอกาสในการไดใชแรงงานฝมอจากตางชาต ในอตราการจางทถกกวาการจางแรงงานฝมอไทยโดยผานการจางเหมาชวง” ในขณะทผใหสมภาษณทานท 12 มองวา “ผลกระทบจากการเคลอนยายแรงงานฝมออยางเสร มองเปนเชงบวกเพราะจะมการใชแรงงานพมา อตราคาจางถกกวาการจางแรงงานไทย อกทงแรงงานพมาขยน และมความอดทนในการท างานสงกวาแรงงานไทย” สอดคลองกบความคดเหนของผใหสมภาษณทานท 11 ทวา “ผลกระทบจากการเคลอนยายแรงงานฝมออยางเสร มองเปนเชงบวกเพราะแรงงานตางดาวเชน พมา กมพชา และอนโดนเซย มอตราคาจางถกกวาการจางแรงงานไทย ” ในขณะทผใหสมภาษณทานท 7 มองวา “ผลกระทบจากการเคลอนยายแรงงานฝมออยางเสร มองเปนเชงบวกเพราะแรงงานตางดาวเชน พมา กมพชา และลาว มอตราคาจางถกกวา อดทน สงาน และขยนกวาการจางแรงงานไทย” สอดคลองกบความคดเหนของผใหสมภาษณทานท 9 ทวา “ผลกระทบจากการเคลอนยายแรงงานฝมออยางเสร มองเปนเชงบวกเพราะแรงงานตางดาวมคาแรงถกกวา ท างานหนกไดมากกวา เรยกรองนอยกวาการจางแรงงานไทย” ในขณะทผใหสมภาษณทานท 10 มองวา “ผลกระทบจากการเคลอนยายแรงงานฝมออยางเสร มองเปนเชงบวกเพราะการจางงานแรงงานตางดาวมอตราคาจางถกกวา ขยน อดทน สงานกวาการจางแรงงานไทย” สอดคลองกบความคดเหนของตวแทนฝายบคคลทานท 10 ทวา “ผลกระทบจากการเคลอนยายแรงงานฝมออยางเสร มองเปนเชงบวกเพราะแรงงานตางดาวมคาแรงถกกวา ไมเรยกรองสวสดการ ขยน และมความรบผดชอบสงกวาแรงงานไทย”ผลจากการสมภาษณกลมตวอยางตวแทนฝายบคคลจงกลาวโดยสรปไดวา การเคลอนยายแรงงานฝมออยางเสรตามกฎระเบยบปฏบตของของประชาคมเศรษฐกจอาเซยนเปนปจจยหนงทมทศนคตของแรงงานตอการท างานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยาง 4.ความพงพอใจตอการท างาน และแนวโนมการเปลยนงานของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยาง

1) ความพอใจตอการท างาน สถานประกอบการโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางไดใหคาจาง และ สวสดการในระดบทพออยได ถงแมวาจะไมไดรบเทาทแรงงานตองการทงหมด สงผลตอความพงพอใจตอการท างาน และแนวโนมการเปลยนงานของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางสอดคลองกบขอคดเหนของตวแทนฝายบคคล ดงน

ผใหสมภาษณทานท 3 มองวา “พนกงานมความพอใจตอการท างาน และคาจางมความ เหมาะสมกบความสามารถ และทกษะการท างานของพนกงาน” ในขณะทผใหสมภาษณทานท 7 เสนอความคดเหนวา “ความพงพอใจในการท างาน ไมใชมองแคประเดนเรองการจางงาน เงนเดอน สวสดการ ควรดเพมในประเดนการท างานเปนทม และโอกาสความกาวหนาทางวชาชพดวย” สอดคลองกบความคดเหนของผใหสมภาษณทานท 9 ทวา “ถาพนกงานพงพอใจในงานทเขาท า เขาจะไมเปลยนทท างาน เพราะทท างานนนเปรยบเหมอนครอบครว เหมอนบานหลงท 2 ของพนกงาน”ผลจากการสมภาษณกลมตวแทนฝายบคคลจงกลาวโดยสรปไดวา ความพอใจตอการท างานเกดจากความผกพน ความรกองคการของพนกงาน

72

2) แนวโนมการเปลยนงาน แรงงานมแนวโนมอาจจะเปลยนงานคอนขางสง โดยสาเหตการเปลยนงานใหมคอ ตองการรายไดทดกวาเดม เนองมาจากรายไดไมเพยงพอกบรายจายท าใหเกดจากการผอนคาสนคา กเงนเพอน ามาใชจายในครอบครว แรงงานจงตองการรายไดทเพมขน และสาเหตการไมเปลยนงานใหมคอ แรงงานมภมล าเนาอยทน ใกลบาน ชอบงานทท าอย ยงไมมงานอนทถกใจ สวสดการด รายไดด มงานลวงเวลา มความปลอดภย เพอนรวมงาน และสภาพแวดลอมการท างานด ซงสงผลตอความพงพอใจตอการท างาน และแนวโนมการเปลยนงานของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางสอดคลองกบขอคดเหนของตวแทนฝายบคคล ดงน ผใหสมภาษณทานท 11 มองวา “สาเหตการเปลยนงานใหมคอ แรงงานตองการรายไดทดกวาเดม” สอดคลองกบความคดเหนของผใหสมภาษณทานท 15 ทวา“รายไดไมเพยงพอกบรายจายท าใหเกดแรงงานเลอกเปลยนทท างาน เพอหารายไดเพมมากขนส าหรบการผอนคาสนคา กเงนเพอน ามาใชจายในครอบครว” ในขณะทตวแทนฝายบคคลทานท10 กลาววา “สภาพแวดลอมการท างานด สวสดการด รายไดด มงานลวงเวลา เปนปจจยส าคญทท าใหพนกงานไมเปลยนงาน” ผลจากการสมภาษณกลมตวอยางผประกอบการ จงกลาวโดยสรปไดวา สภาพแวดลอมการท างานด เพอนรวมงานทด รายไดด ซงสงผลตอความพงพอใจตอการท างาน และแนวโนมการเปลยนงานของแรงงานตอการท างานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยาง

ตอนท 3 ผลการเปรยบเทยบหาความสอดคลองระหวางผลการวจยเชงปรมาณ และเชงคณภาพ

พบวา การวจยเชงปรมาณ ซงสรางขนจากการศกษาแนวคด ทฤษฎ จากเอกสารและงานวจยทเกยวของทงภาษาไทยและตางประเทศ แลวก าหนดค านยามเชงปฏบตการทวดได จากนนจงสรางแบบสอบถาม ก าหนดเกณฑการใหคะแนน และตรวจสอบคณภาพของแบบสอบถามรวมกบขอมลการวจยเชงคณภาพ โดยแบงออกเปน 1) ลกษณะทางสงคม และเศรษฐกจของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา 2) ลกษณะการท างาน และการจางงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา 3) ทศนคตของแรงงานตอการท างานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา 4) ความพงพอใจตอการท างาน และแนวโนมการเปลยนแปลงของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา 5) ความสมพนธระหวางปจจยดานสงคม เศรษฐกจ การเปดประชาคมอาเซยน และปจจยอนๆ กบแนวโนมการเปลยนงานของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา 6) ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะในการท างานของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา ผลการวจยเชงปรมาณ และผลการวจยเชงคณภาพในรปแบบเชงพรรณนาวเคราะหสรางค าอธบายเหตการณ หรอปรากฏการณทเกยวของกบพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ผลการเปรยบเทยบมความสอดคลองกนสงจากการผสานขอมลทงในเชงปรมาณ และเชงคณภาพ

บทท 5 สรปผลการวจย และขอเสนอแนะ

การวจยเรอง ปจจยทมผลตอพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวด

สงขลา มวตถประสงคการวจย ดงน 1) เพอศกษาลกษณะทางสงคม และเศรษฐกจของแรงงาน 2) เพอศกษาลกษณะการท างาน และการจางแรงงาน 3) เพอศกษาทศนคตของแรงงาน 4) เพอศกษาความพงพอใจตอการ

73

ท างาน และแนวโนมการเปลยนแปลงงาน 5) เพอศกษาความสมพนธระหวางปจจยดานสงคม เศรษฐกจ และปจจยอนๆ กบแนวโนมการเปลยนงาน 6) เพอศกษาปญหา อปสรรค ในการท างานของแรงงาน และ 7) เพอศกษาผลกระทบจากการเปดประชาคมเศรษฐกจอาเซยนตอแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาเพอรองรบ AEC โดยมเครองมอทใชในงานวจยนเปนแบบผสมผสานวธการทงเชงปรมาณและเชงคณภาพรวมกน (Mixed Method Research) ในลกษณะการออกแบบวจยแบบเรยงตามล าดบ (The Sequential Design) ซงจะเรมตนจากการวจยเชงปรมาณกอนเพอใหไดขอมลมาประกอบการท าวจยเชงคณภาพ ซงสรางขนจากการศกษาแนวคด ทฤษฎ จากเอกสารและงานวจยทเกยวของทงภาษาไทยและตางประเทศ แลวก าหนดค านยามเชงปฏบตการทวดได จากนนจงสรางแบบสอบถาม ก าหนดเกณฑการใหคะแนน และตรวจสอบคณภาพของแบบสอบถามรวมกบขอมลการวจยเชงคณภาพ การวจยครงนแบงวธการด าเนนการวจยออกเปน 3 ตอน คอตอนท 1 การวจยเชงปรมาณ ตอนท 2 การวจยเชงคณภาพ และตอนท 3 เปรยบเทยบหาความสอดคลองระหวางการวจยเชงปรมาณและการวจยเชงคณภาพ ซงประชากรการวจยเปนแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา มจ านวนทงสน 13,000 ราย ขนาดของกลมตวอยางของทาโร ยามาเน ทระดบความเชอมน 95 % จ านวนกลมตวอยางเทากบ 390 กลมตวอยาง เพอความสะดวกในการเกบขอมล จงปรบจ านวนแบบสอบถามขนเปน 400 ชด ในสวนของการวจยเชงคณภาพ ผวจยเกบขอมลจากกลมตวอยางโดยยดวตถประสงคของการวจยเปนหลกใชการสมภาษณเชงลกกบตวแทนแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยาง จ านวน 15 ทาน โดยการสมแบบเจาะจง (Purposive Sampling technique) เพอชวยเตมเตมการวจยใหมความสมบรณยงขน 5.1 สรปผลการวจย

การศกษาปจจยทมผลตอพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา ใชวธการวจยแบบผสมวธ (Mixed-Methods Research) ในลกษณะของการออกแบบแบบเรยงตามล าดบ (The Sequential Design) ซงการท าวจยเชงปรมาณแรงงานรายวนทใชเปนกลมตวอยางในการวจยครงน ผวจยใชวธการสมตวอยางแรงงานรายวนจ านวน 400 คนจากแรงงานรายวนจ านวน 15 โรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา โดยการสมตวอยางแบบบงเอญ (Accidental sampling) จากโรงงาน 4 แหง คอโรงงานทมแรงงานมากกวา 2,000 คน จ านวน 2 โรงงาน คอ โรงงาน A และ โรงงาน B และโรงงานทมแรงงานนอยกวา 2,000 คน จ านวน 2 โรงงาน คอ โรงงาน C และโรงงาน D จ านวนของตวอยางเปน 400 ตวอยาง และขนาดของกลมตวอยางส าหรบการวจยเชงคณภาพจ านวน 15 ราย โดยการสมแบบเจาะจง (Purposive Sampling technique) ตามวธของเทดด และย (Teddlie and Yu, 2007) โดยการสมภาษณเชงลกเพอความถกตอง และสมบรณของขอมล ดงนนกลมตวอยางในการวจยครงน ทงในสวนการวจยเชงปรมาณและคณภาพรวมไดเปนจ านวน 415 ตวอยาง สวนการวเคราะหใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive statistic) ไดแก คาเฉลยรอยละ การแจกแจงความถ และสถตเชงปรมาณ (Quantitative statistic) ไดแก สถตไคสแควร (Chi-Square: χ2 ) 5.1.1 ลกษณะทางสงคม และเศรษฐกจของแรงงาน

แรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา สวนใหญ เปนเพศหญง อายของแรงงานสวนมาก อยในวยท างาน คอ ชวงอาย 23-35 ป สวนใหญมสถานภาพสมรส คดเปนรอยละ 55 มบตรมจ านวน 254 คน คดเปนรอยละ 63.5 โดยอายของบตร สวนมากอยในชวงอาย 7-13 ป จ านวน 112 คน คดเปนรอยละ 44.09 จ านวนสมาชกในครอบครว สวนใหญอยในชวง 4-7 คน สวนใหญนบถอศาสนาพทธ จ านวน 315

74

ราย คดเปนรอยละ 78.75 ส าเรจการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน รอยละ 42.5 มภมล าเนาอยภาคใต ไดแก จงหวดสงขลา พทลง และนครศรธรรมราช แรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางสวนใหญมรายไดจากการท างานในโรงงานอตสาหกรรมนอยกวา หรอเทากบเดอนละ 5,000 บาท รอยละ 51.25 สวนใหญอาศยรายไดหลกในการเลยงชพ มอาชพเสรมนอยมาก เพยงรอยละ 17.25 อาชพเสรมนน สวนมากจะเปนการคาขายและธรกจบรการตางๆ เชน ขายเสอผา ขายตนไม ขายเบเกอร เปนตน สวนอาชพเกษตรกรรมมเพยงเลกนอย ส าหรบรายไดจากอาชพเสรม สวนใหญอยในชวง 5,000-7,000 บาท รายไดของครอบครวนอยกวา หรอเทากบ 10,000 บาทตอเดอน รอยละ62 สวนใหญไมมเงนออม รอยละ 79.75 ปรมาณเงนออมนอยกวา หรอเทากบเดอนละ 3,000บาท มหนสน รอยละ 82.75 แบงเปนสนเชอเงนผอน เงนกในระบบ และเงนกนอกระบบ วตถประสงคของการกยมเพอใชในการใชจายในครอบครว คาใชจายเกยวกบบาน ผอนรถยนต รถจกยานยนต สวนทเหลอใชเพอการลงทนทางดานเกษตรกรรม ใชหนเดมทมอย ซอทดน คาเลาเรยน และซออปกรณไฟฟาในครอบครว ทรพยสนทแรงงานม ไดแก โทรทศน รถจกรยานยนต บาน เครองเสยง ตามล าดบ แรงงานสวนใหญมบานเปนของตนเอง อยบานเชา บานพกของกจการ 5.1.2 ความคดเหนของแรงงานตอลกษณะสถานทท างาน

งานทรบผดชอบของแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาสวนใหญอยใน สวนงานบรรจภณฑ รอยละ 70 สวนใหญท างานรายวน ชวงเวลาตงแต 8.00 - 17.00 น. รอยละ 60.25 มการจางลวงเวลา รอยละ 77.75 ท าใหแรงงานมรายไดเพมขน นอกเหนอจากรายไดรายวนทไดรบ ลกษณะการจายคาจาง จายเปนรายปกษ งวดละ 15 วน สถานทท างานมฝน สารเคม เสยงดง และรอน แรงงานสวนมากไมมปญหากบเพอนรวมงาน มสวสดการหองพยาบาล โบนส เบยขยน เครองแบบในการท างาน คาคลอดบตร การตรวจสขภาพประจ าป สวสดการทพก อปกรณปองกนความปลอดภย ทเหลอจะเปนคารกษาพยาบาล หองสมด คาเลาเรยนบตร บรการรถรบ-สง คายานพาหนะ อาหารกลางวน และอนๆ 5.1.3 ทศนคตในประเดนตางๆ ของแรงงานตอโรงงาน จากผลการศกษาสามารถสรปทศนคตออกเปนประเดนตางๆ ไดดงน 1) ดานลกษณะงาน และสภาพแวดลอม แรงงานมทศนคตดานลกษณะงาน และสภาพแวดลอมระดบดปานกลางเกยวกบความมนคงของกจการ โอกาสกาวหนาในต าแหนงงานทท า ความเสยงของงานทสงผลตอตวพนกงาน และความเจบปวยจากการท างาน 2) ดานการบงคบบญชา แรงงานมทศนคตดปานกลางเกยวกบการมอบหมายงานทชดเจนตรงตามภาระงาน การเอาใจใสดแลของผบงคบบญชา การใชเหตผล และมความยตธรรม การควบคมอารมณ และแสดงออกอยางเหมาะสมของผบงคบบญชา 3) ดานความสมพนธระหวางบคคล แรงงานมทศนคตดปานกลางเกยวกบการใหความชวยเหลอของกจการระหวางเพอนรวมงาน ระหวางเพอนรวมงานและหวหนางาน การมกจกรรมรวมกนเพอกระชบความสมพนธระหวางแผนก และกจการ การมแรงงานสมพนธของกจการ มสวนชวยใหไดรบความยตธรรม 4) ดานความปลอดภย และอาชวอนามย

75

แรงงานมทศนคตทดกบกจการทมการสงเสรมความร และสนบสนนเรองความปลอดภยในการท างานอยางตอเนอง กจการมอปกรณปองกนความปลอดภยใหแกผปฏบตงานอยางเหมาะสม และเพยงพอ การใหการบรการรกษาพยาบาลทเหมาะสม และการฝกอบรมความปลอดภยอยางตอเนอง 5) ดานคาตอบแทน ผลประโยชน และสวสดการ แรงงานมทศนคตดปานกลางเกยวกบเงนเดอน หรอคาจาง วนหยด วนลาทกจการก าหนด คาลวงเวลาทกจการก าหนดให และสวสดการตางๆ 6) ดานการเปดเสรการเคลอนยายแรงงานฝมอในประชาคมอาเซยน แรงงานมทศนคตดปานกลางเกยวกบการเปดเสรการเคลอนยายแรงงานฝมอในประชาคมอาเซยน ใบอนญาตท างานส าหรบผประกอบวชาชพแรงงานฝมอ และแรงงานฝมออาเซยนทเกยวของกบการคาขามพรมแดน และกจกรรมทเกยวเนองกบการลงทน 5.1.4 ความพงพอใจตอการท างาน และแนวโนมการเปลยนงาน แรงงานมความพอใจตอการท างานในระดบปานกลาง มแนวโนมอาจจะเปลยนงานคอนขางสง รอยละ 72.75 สาเหตหลกทแรงงานตองการเปลยนงานใหมคอ ตองการรายไดทดกวาเดม รอยละ78.75 เนองมาจากรายไดไมเพยงพอกบรายจายท าใหเกดจากการผอนคาสนคา กเงนเพอน ามาใชจายในครอบครว แรงงานจงตองการรายไดทเพมขน และมแรงงานบางสวนไมตองการเปลยนงานใหม เนองจากมภมล าเนาอยทน ใกลบาน รอยละ 81.25 และสวนสาเหตอนๆ ไดแก ยงไมมงานอนทถกใจ สวสดการด รายไดด มงานลวงเวลา มความปลอดภย เพอนรวมงาน และสภาพแวดลอมการท างานด 5.1.5 ปจจยทมผลตอแนวโนมการเปลยนงาน ปจจยดานสงคม เศรษฐกจ และปจจยอนๆ กบแนวโนมการเปลยนงานพบวา ปจจยทางดานสงคมคอ การศกษา และเศรษฐกจคอ รายได มความสมพนธกบแนวโนมการเปลยนงาน เนองจากแรงงานในโรงงานอตสาหกรรมสวนใหญส าเรจการศกษาระดบมธยมศกษาตอนตน ตลาดแรงงานยงมความตองการแรงงานทมพนฐานความร ดงนนการเปลยนงานจงเกดขนไดงาย และรายไดหลกทไดรบจาการท างานคอนขางนอยคอ นอยกวา หรอเทากบเดอนละ 5,000 บาท ท าใหไมพอตอรายจาย สงผลใหมการกหนยมสนเพอน ามาใชจายในครอบครว เพอแกปญหาดงกลาว แรงงานทมรายไดนอยจงมแนวโนมทจะเปลยนงานใหม หากงานใหมมคาตอบแทนทดกวางานเดม โดยมความสมพนธ ณ ระดบนยส าคญทางสถตท = 0.1อกทงการวเคราะหความสมพนธระหวางปจจยอนๆ กบแนวโนมการเปลยนงานพบวา ปจจยอนๆ ไมมความสมพนธกบแนวโนมการเปลยนงานทระดบนยส าคญทางสถต 5.1.6 ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะในการท างาน

จากการศกษาพบวา แรงงานสวนใหญมปญหาเรองคาจาง รอยละ 72.5 แบงเปนประเดนปญหาคอ คาจางไมพอกบรายจาย คาจางไมมการปรบ และไมมงานลวงเวลา ไมมปญหากบหวหนางานและเพอนรวมงาน ไมมปญหากบความปลอดภยของสถานทท างาน แรงงานมขอเสนอแนะเกยวกบคาจางวา ควรปรบคาจางเพมขนตามคาครองชพทสงขน และการรบเพมคาจางตามอายงานทเพมขน ตองการใหมการจางลวงเวลาอยางตอเนอง สนบสนนคาพาหนะในการเดนทางเชน คาน ามนรถ ตองการใหผบรหารใหความส าคญกบแรงงานมากขน 5.2 ขอเสนอแนะ

76

จากการศกษาปจจยทมผลตอพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา แนวโนมการเปลยนงาน ท าใหทราบความตองการของแรงงานเพอใชในการบรหารจดการแรงงานส าหรบโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางและหนวยงานอนๆ สามารถสรปขอเสนอแนะเกยวกบการบรหารจดการแรงงานส าหรบผประกอบการอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลา ดงน 1) ดานความปลอดภย (Safety) โรงงานอตสาหกรรมถงมอยางควรจดสถานทท างาน รวมถงเครองจกร และเครองมอในการท างาน ใหเหมาะสมกบลกษณะงานใหมความปลอดภยแกแรงงาน นอกจากนควรมการฝกอบรมดานการจดการความปลอดภยในการท างานโรงงานอยางตอเนองเชน การใชอปกรณปองกนความปลอดภยอยางถกตองและเหมาะสมไดแก การใชหนากากกนสารเคม การใชผาปดจมกในการปองกนฝนละออง เปนตน 2) ดานขวญก าลงใจ (Moral) โรงงานอตสาหกรรมถงมอยางควรสรางขวญ และก าลงใจในการท างานใหแกแรงงานไดแก การจดสวสดการตางๆ ทเพมมกขน นอกเหนอจากรายไดหลกทไดรบเพอลดคาใชจาย อาทเชน บรการรถรบสง คายานพาหนะ การเลยงอาหารกลางวน เปนตน อกทงควรมการใหคาจางสวนตางตามอายการท างาน เพอเปนการดงดดใจใหแรงงานท างานกบอตสาหกรรมยาวนานมากขน และควรมการจดใหท างานลวงเวลาอยางตอเนอง 3) ดานความสมพนธ (Relationship) จากผลการศกษาพบวา ความสมพนธระหวางแรงงานกบเพอนรวมงาน และหวหนางานอยในระดบทด ซงความสมพนธทดจะสงผลตอการตดสนใจไมเปลยนงานของแรงงาน ดงนนโรงงานอตสาหกรรมถงมอยางควรสงเสรมและสนบสนนใหเกดความสมพนธอนดระหวางแรงงานดวยกน และระหวางแรงงานกบหวหนางานไดแก กจกรรมสงเสรมการท างานเปนทม การแขงกฬาภายในกจการ เปนตน นอกจากน ควรจดใหมการฝกอบรมหวหนางานเกยวกบทกษะการบรหารจดการแรงงาน และจตวทยาบคคล เพอลดความขดแยงทอาจจะเกดขนระหวางหวหนางานกบแรงงาน 4) ดานจรยธรรม (Ethics) แตละวนแรงงานใชเวลาอยในโรงงานไมนอยกวาวนละ 8 ชวโมง และตองอยรวมกบเพอนรวมงานคนอนๆ อกเปนจ านวนมาก ผบรหาร และหวหนางานตองมคณธรรม และจรยธรรมในการบรหารแรงงาน ตองมความเปนธรรมในการบงคบบญชา รวมถงการลงโทษ เพอใหพนกงานไดรบความเปนธรรมเสมอกน นอกจากน ควรสนบสนนใหแรงงานสมพนธมบทบาทมากขน ในการใหความชวยเหลอแรงงานในดานการเจรจากบผบรหาร หรอตวแทนฝายนายจาง 5.3 ขอจ ากดของการวจย ผวจยมขอจ ากดเกยวกบการใหความรวมมอในการใหขอมลของแรงงานรายวน เนองจากผใหขอมลมภารกจงานทตองท าอยางตอเนอง ซงหากตองตอบแบบสอบถามระหวางเวลาการท างานจะสงผลกระทบตอการท างานของแรงงาน ท าใหไดรบความรวมมอคอนขางจ ากด และตองใชระยะเวลานานกวาทก าหนดในการเกบรวบรวมขอมล และในสวนของการสมภาษณเชงลกกบตวแทนฝายบคคลของกจการโรงงานอตสาหกรรมถงมอยาง มขอจ ากดทางดานเวลา และการใหขอมล เนองจากหลายๆ กจการมองวา เรองการบรหารจดการแรงงานภายในกจการเปนความลบ ซงขอมลทไดไมครบถวนในคราวแรกทลงพนทสมภาษณ จ าเปนตองลงพนทรอบท 2 ในบางกจการเพอสมภาษณขอขอมลเพมเตม 5.4 ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป

77

จากการศกษาปจจยทมผลตอพฤตกรรมการเคลอนยายแรงงานในอตสาหกรรมถงมอยางในจงหวดสงขลาในครงน มขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป ในประเดนดงน 1) การใชแรงงานตางดาว กบปญหาสงคม 2) ราคาพชผลการเกษตรทผนผวน สงผลตอการเคลอนยายแรงงานจากภาคเกษตรกรรมสภาคอตสาหกรรม 3) กลยทธผลตอบแทนในการท างานสรางแรงจงใจใหเกดการเคลอนยายแรงงานของภาคอตสาหกรรม

87

บรรณานกรม สถาบนวจยยาง กรมวชาการเกษตร http://www.rubbercenter.org/index.php/thairubberindustry/statistic-th สถตยางประเทศไทย http://tdri.or.th/books/1028/ เกศร ครเสถยร. 2543. ความผกพนตอองคการของพนกงาน: กรณศกษาบรษทในเครอเกษร, กรงเทพมหานคร: วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. จารณ วงศค าแนน. 2537. ความผกพนตอองคการ: ศกษาเฉพาะกรณพนกงานสายงานสนบสนน การปฏบตงาน การทาอากาศยามแหงประเทศไทย. วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. จราวรรณ หาดทรายทอง. 2539. ความผกพนตอองคการ: ศกษากรณการประปานครหลวง. วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ชลลดา สทธวรรณ. 2539. ความผกพนตอองคการของเจาหนาทองคการพฒนาเอกชนในเขต กรงเทพมหานคร. กรงเทพมหานคร: วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลย เกษตรศาสตร. ชวนชม กจพนธ. 2540. ความผกพนตอองคการของเจาหนาทวเคราะหงบประมาณส านก งบประมาณ. วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. เชดชย คงวฒนกล, ร.ต.ต. 2535. ปจจยพยากรณความผกพนตอองคการของปลดอ าเภอ. กรงเทพมหานคร: วทยานพนธปรญญาโท, จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ทพวรรณ ศรคณ. 2542. คณภาพชวตในการท างานกบความผกพนตอองคการ: ศกษากรณ บรรษทบรหารสนทรพยสถาบนการเงน. กรงเทพมหานคร: วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

ธรสวฒน มานะกจ. 2543. ความผกพนตอองคการ: ศกษากรณพนกงานบรษทผลตภณฑและวตถกอสราง จ ากด. กรงเทพมหานคร: วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

นงเยาว แกวมรกต. 2542. ผลของการรบรบรรยากาศองคการทมตอความผกพนตอองคการ ของพนกงานบคคล ในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล. กรงเทพมหานคร: วทยานพนธ ปรญญาโท, มหาวทยาลยธรรมศาสตร. นนทนา ประกอบกจ. 2538. ปจจยทมผลตอความผกพนตอองคการ: ศกษากรณฝายพฒนา ชมชนส านกงานเขตสงกดกรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยธรรมศาสตร. เนตนา โพธประสระ. 2541. ปจจยทมอทธพลตอการมสวนรวมและความผกพนตอองคการ ของพนกงาน : ศกษาเฉพาะกรณบรษทสทธผล 191 จ ากด , กรงเทพมหานคร: วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. ปรยาภรณ วงศอนตรโรจน. 2532. ความผกพนตอสถาบนของอาจารยในสาขาอตสาหกรรม สถาบนเทคโนโลยราชมงคล. วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร. พรทพย ทบทมทองค า. 2540. การศกษาความสมพนธระหวางความผกพนกบคณภาพชวต การท างานของขาราชการมหาวทยาลยธรรมศาสตร. กรงเทพมหานคร: วทยานพนธ

88

ปรญญาโท, มหาวทยาลยรามค าแหง. รงทวา สดแดน. 2541. ปจจยทมผลตอความผกพนของนกสงคมสงเคราะหในกรม ประชาสงเคราะห

กระทรวงแรงงานและสวสดการสงคม กรงเทพมหานคร. กรงเทพมหานคร: วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ภรณ มหานนท. 2529. การประเมนผลประสทธผลขององคการ. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพโอเดยนสโตร. วศษฐศกด เศวตนนท. 2543. ความผกพนตอองคการของพนกงานธนาคารออมสน: ศกษา เฉพาะกรณส านกงานใหญ. กรงเทพมหานคร: วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลย เกษตรศาสตร ศรพงศ อนทวด. 2541. การศกษาความสมพนธระหวางทศนคตตอการประเมนผลการปฏบต งาน ทศนคตตอรางวล และความผกพนตอองคการ: กรณศกษาบบรษทเอกชนแหงหนง. กรงเทพมหานคร: วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยธรรมศาสตร. ศรพร ทรพยพพฒนา. 2544. ปจจยทมผลตอความผกพนตอองคการของพนกงานบรษทฟจ โฟโต ฟลม (จ ากด). กรงเทพมหานคร. วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลย เกษตรศาสตร. ศภพร สาครบตร. 2542. ความผกพนตอองคการของเจาหนาทสถานวทยโทรทศนแหงประเทศไทยชอง 11

กรงเทพมหานคร. กรงเทพมหานคร: วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

สมเกยรต ธรรมนยาย. พ.ต.อ. 2536. ความรสกผกพนตอองคการของผบงคบหมวดต ารวจ ตระเวณชายแดน. วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. สมหมาย ศรทรพย. 2543. การศกษาความผกพนตอมหาวทยาลยรามค าแหงของขาราชการ สาย ข. กรงเทพมหานคร: วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยรามค าแหง. อรประภากร รตนหรญกร. 2542. ความพงพอใจในการท างานและความผกพนองคการของ ขาราชการกรมอนามย กระทรวงสาธารณสข. กรงเทพมหานคร: วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. อรพนท สขสถาพร. 2542. ความผกพนตอองคการ: ศกษากรณกรมสงเสรมการเกษตร. กรงเทพมหานคร: วทยานพนธปรญญาโท, มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. Anderson, J. C., & Gerbing, D. W. (1988). Structural equation modeling in practice: A review and recommended two-step approach. Psychological Bulletin, 103(3), 411-423. Buchanan II, B. 1974. “Building Organizational Commitment: The Socialization of Managers in Work Organization”. Administrative Science Quarterly. 19 (March 1974): 533-546. Balfour, D.L. 1990. Individual and Organization: Modeling Commitment in Public Organization. Unpublished Doctoral Dissertation, The Florida State University. Carvell, F. 1970. Human Relation in Business. London: Macmillan. Creswell, J. W. 2014. Research design: qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Thousand Oaks: SAGE Publications.

89

Cho, N. 1988. Organizational Lag. Employee Commitment and Organizational Performance: A comparative Study of Two Korean Automobile Plants. Pennsylvania: Unpublished Doctoral Dissertation, University of Pennsylvania. Dornstein, M. and Y. Matalow. 1989. “A Comprehensive Analysis of the Predictors of Organizational Commitment: A Study of voluntary Army Personnel in Israel”. Journal of Vocational Behavior. 2 (June 1989): 192-203. Glisson, C. 1988. “Predictors of Job Satisfaction and Organizational Commitment in Human Service Organizations”. Administrative Science Quarterly. 33 (March 1988): 61-81. Grusky , O. 1996. “Career Mobility and Organizational Commitment”. Administrative Science Quarterly. 10 (June 1966): 489. Hrebiniak, L. and J.A. Alutto. 1972. “Personal and Role-Related Factor in the Development of Organizational Commitment”. Administrative Science Quarterly. 17 (December 1972): 555-572. Hauffman, N.L. 1989. The Effects of Conflict Settlement Process on the Expressed Degrees of Organizational Commitment Denton. Unpublished Doctoral Dissertation, University of North Texas. Lewis, L. 1967. “On Prestige and Loyalty of University Faculty”. Administrative Science Quarterly. 11(March 1967): 629. Marshall, C., & Rossman, B. G. 2011. Designing Qualitative Research. (5th ed). Massachusetts: SAGE Publications. Mathis,R.L.and Jackson,J.H.2002 Human Resource Management : Essential Perspectives.

Ohio:South Western College Publishing. Morrow, P.C. 1987. “Work Commitment and Job Satisfaction Over Three Career Stage”. Journal of Vocation Behavior. 24 (July 1980) : 330-346. Muchinsky, P.M. 1993. Psychology Applied to Work: An Introduction to Industrial and Organizational Psychology. California: Cole Publishing Co. Porter, L.W. and R.M. Steers. 1973. “Organizational Work and Personal Factors in Employee Turnover and Absenteeism”. 80 (September 1973): 151-176. Schumacker, R. E., & Lomax, R. G. (2010). A beginner’s guide to structural equation modeling (3rd ed.). New York: Routledge. Schreiber, J. B., Nora, A., Stage, F. K., Barlow, E. A. & King, J.(2006). Reporting Structural Equation Modeling and Confirmatory Factor Analysis Results: A Review, The Journal of Educational Research, 99(6), 323-337. Schultz, D.P. and S.E. Schultz. 1998. Psychology and Work Today : An Introduction to Industrial and Organizational Psychology. (7 th ed.) . New Jersey : Prentice – Hall, Inc. Sheldon, M.E. 1971. “Investment and Involvement as Mechanism Predicting Commitment

90

to the Organizational”. Administrative Science Quarterly. 16 (June 1971): 143. Sorensen, W.B. 1985. A Causal Model of Organization Commitment Job Satisfaction. Nursing Personnel Military Hospital. Iowa: Unpublished Doctoral Dissertation, University of Iowa. Spector, P.E. 1996. Industrial and Organizational Psychology : Research and practice. New York : John Wiley & son, Inc. Steers, R.M. 1977. “Antecedents and Outcomes of Organizational Commitment”. Administrative Science Quarterly. 22 (March 1977): 46-56. Stone, E.F. and W.P. Porter. 1975. Motivation and Work Behavior. New York: McGraw-Hill. Strauss, G. and L.R. Sayles. 1980. Personnel: The Human Problems of Management. Englewood Cliffs, New Jersey: Prentice-Hall. Witting, U.K. 1985. Determinants and Consequences of Organization Commitment: A Comparison Between Value Commitment and Continuance Commitment. New York: Unpublished Doctoral Dissertation. City University of New York