รายงานผลการวิจัย เรื่อง...

รายงานผลการวจย เรอง

ศกษาการปลกมนเทศญปน 5 พนธ

ส านกงานสงเสรมและพฒนาการเกษตรท ๖ จงหวดเชยงใหม กรมสงเสรมการเกษตร

พ.ศ. 2563

ศกษาการปลกมนเทศญปน 5 พนธ ศรลกษณ กมล1, พงศชย ไชยพเศษ1, สนนาฎ กาญจนเกยรตกล1, ทชาอร ลมงกร1, ธระศกด ศรวชย1 ศราวธ พานทอง1, ณฐณชา นนเต2, สธญญา เจรญทรพย2, ผดงศกด อนอภยพงษ1, สทธานนท ศรวทะ1

และ ธนชกร ค าปน2

บทคดยอ

มนเทศญปน เปนพชทใชน านอย ทนแลงไดด สามารถปลกไดตลอดท งป และเปนพชทมคณคาทางโภชนาการสง เปนทตองการของตลาด กรมสงเสรมการเกษตรไดแนะน าใหเปนพชชนดหนง ส าหรบปลกในชวงฤดแลง แตเกษตรกรยงไมประสบความส าเรจในการปลกมนเทศญปนเทาทควร ส านกงานสงเสรมและพฒนาการเกษตรท 6 จงหวดเชยงใหม จงไดท าการศกษาการปลกมนเทศญปน ทเปนทนยมปลกของเกษตรกร จ านวน 5 พนธ โดยมวตถประสงคเ พอเปนแปลงศกษาเรยนร และไดขอมลวชาการใหกบนกวชาการสงเสรมการเกษตรในการสงเสรมแนะน าเกษตรกรทสนใจปลก มนเทศญปนเปนพชใชน านอยชวงฤดแลง โดยด าเนนการทดลองปลก 2 สถานท เพอใหไดขอมลทถกตองแมนย า ในเดอนมกราคมถงเดอนกรกฎาคม 2563 ผลการศกษา พบวา มนเทศญปน ท ง 5 พนธ เมอน ามาปลกในแปลงเกษตรของส านกงานสงเสรมและพฒนาการเกษตรท 6 จงหวดเชยงใหม และศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชด าร อ าเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม สามารถเจรญเตบโตและใหผลผลตไดตามปกต โดยใหผลผลตระหวาง 2,820 - 3,690 กโลกรมตอไร และมอตราการรอดตายของตนพนธหลงปลกสง (รอยละ 93.75 - 100) และเมอน าขอมลการประเมนความพงพอใจในดานรสชาต เน อสมผส สของเน อหว และผลตอบแทนตอไร มาพจารณาประกอบ สามารถคดเลอกพนธทมลกษณะเหมาะสมส าหรบน าไปสงเสรมแนะน าเกษตรกรทมความสนใจปลกมนเทศญปนเปนพชใชน านอยชวงฤดแลง จ านวน 2 พนธ คอ พนธมวงโอกนาวา และสมโอกนาวา ซงเปนพนธท ใหผลผลตสง มสเน อหวสวย เน อสมผสเหนยวนม รสชาตหวานอรอยเปนทพงพอใจของผประเมน อย ในระดบมากถงมากทสด และใหผลตอบแทนประมาณ 120 ,000 - 151 ,650 บาทตอไร สวนลกษณะประจ าพนธทางสณฐานวทยา โดยภาพรวมคลายคลงกน แตตางกนในรายละเอยดเฉพาะ บางประการ ซงสามารถใชในการจ าแนกพนธได ส าหรบศตรพชทพบสรางความเสยหายใหกบมนเทศญปน คอ ดวงงวงมนเทศ พบเขาท าลายยอดมนเทศญปนโดยการกรดยอดหกพบลง ท าใหมนเทศญปนตองใชเวลาในการสรางยอดใหม จงท าใหตนทถกท าลายเจรญเตบโตชากวาตนปกต นอกจากน ยงเขาท าลายหวมนเทศญปน ท าใหหวมนเทศญปนเปนร เน อหวมรอยต าหน เปนทางคดเค ยวสซดและสด า เมอน าไปบรโภคจะมกลนเหมนและรสขม ไมเปนทตองการของผบรโภค การใชเช อราเมตาไรเซยม โรยไปพรอมกบการใสปยชวงท มการสรางหว (2 เดอนหลงปลก) และกอนเกบเกยว 1 เดอน สามารถปองกนการเขาท าลายของดวงงวงมนเทศไดผลด

ค าส าคญ: มนเทศญปน, พชใชน านอย, ดวงงวงมนเทศ, เช อราเมตาไรเซยม ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1 กลมสงเสรมและพฒนาการผลต ส านกงานสงเสรมและพฒนาการเกษตรท 6 จงหวดเชยงใหม 2 กลมสงเสรมและพฒนาการผลต ส านกงานสงเสรมและพฒนาการเกษตรท 6 จงหวดเชยงใหม ปฏบตหนาท ณ ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชด าร อ าเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม

ค าน า

รายงานผลการวจยฉบบน เปนการรายงานผลทไดจากการศกษาการปลกมนเทศญปน จ านวน 5 พนธ ซ งปลกศกษาในแปลงเกษตรของส านกงานสงเสรมและพฒนาการเกษตรท 6 จงหวดเชยงใหม และแปลงเกษตรทฤษฎใหม ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชด าร อ าเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม ผลการศกษาประกอบดวย อตราการรอดตายของตนพนธหลงปลก ลกษณะประจ าพนธ แมลงศตรพชทพบ ผลผลต คณภาพผลผลต และผลตอบแทนตอไร พรอมท งขอสรปและขอเสนอแนะทไดจากการศกษาวจยในคร งน

ส านกงานสงเสรมและพฒนาการเกษตรท 6 จงหวดเชยงใหม หวงเปนอยางยงวา รายงานผลการวจยฉบบน จะเปนประโยชนตอกรมสงเสรมการเกษตร และนกวชาการสงเสรมการเกษตร ส าหรบใชเปนขอมลประกอบการสงเสรมการปลกพชใชน านอยในชวงฤดแลงใหแกเกษตรกรตอไป

ส านกงานสงเสรมและพฒนาการเกษตรท ๖ จงหวดเชยงใหม กรกฎาคม ๒๕63

สารบญ หนา สารบญตาราง (1) สารบญภาพ (2) หลกการและเหตผล 1 วตถประสงค 1 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1 ขอบเขตการวจย 2 นยามศพท 2 วธการวจย 3 ผลการศกษาวจย 5 สรปผลการวจย 14 ขอเสนอแนะ 15 เอกสารอางอง 16 ภาคผนวก 17 ภาคผนวก ก ภาพแปลงศกษาวจย 18 ภาคผนวก ข ภาพกจกรรมการบนทกลกษณะประจ าพนธ 19 ภาคผนวก ค ภาพกจกรรมการเกบเกยวผลผลต 20 ภาคผนวก ง ภาพกจกรรมการประเมนคณภาพผลผลต 21 ภาคผนวก จ ภาพการจดการศตรพชแบบผสมผสาน (IPM) 22 ภาคผนวก ฉ คณะท างานศกษาวจย 23

สารบญตาราง

หนา ตารางท 1 อตราการรอดตายหลงปลก 1 สปดาห 5 ตารางท 2 อตราการเขาท าลายยอดของดวงงวงมนเทศ หลงปลก 14 วน 11 ตารางท 3 ผลผลตตอไร (กโลกรม) 11 ตารางท 4 จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถามแยกตามเพศชาย-หญง 11 ตารางท 5 จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถามแยกตามชวงอาย 12 ตารางท 6 ระดบความพงพอใจดานรสชาตของมนเทศญปน 5 พนธ 12ตารางท 7 ระดบความพงพอใจดานเน อสมผสของมนเทศญปน 5 พนธ 13 ตารางท 8 ระดบความพงพอใจดานสของเน อหวมนเทศญปน 5 พนธ 13 ตารางท 9 ตนทนการผลตตอไร 14 ตารางท 10 ผลตอบแทนตอไร 14

(1)

สารบญภาพ

หนา ภาพท 1 ลกษณะประจ าพนธเหลองคเอโระ ก = ใบ, ข = ยอด, ค = หว และ ง = เน อหว 5 ภาพท 2 ลกษณะประจ าพนธมวงหวเลย ก = ใบ, ข = ยอด, ค = ดอก, ง = หว และ จ = เน อหว 6 ภาพท 3 ลกษณะประจ าพนธมวงโอกนาวา ก = ใบ, ข = ยอด, ค = ดอก, ง = หว และ จ = เน อหว 7 ภาพท 4 ลกษณะประจ าพนธสมโอกนาวา ก = ใบ, ข = ยอด, ค = ดอก, ง = หว และ จ = เน อหว 8 ภาพท 5 ลกษณะประจ าพนธสมโอกอลอโมะ ก = ใบ, ข = ยอด, ค = ดอก, ง = หว และ จ = เน อหว 9 ภาพท 6 ดวงเตาผกบง 10 ภาพท 7 ลกษณะใบมนเทศญปนทถกดวงเตาผกบงท าลาย 10 ภาพท 8 ดวงงวงมนเทศ 10 ภาพท 9 ลกษณะการท าลายยอดของดวงงวงมนเทศ 10 ภาพท 10 ลกษณะหวมนเทศญปนทถกดวงงวงมนเทศท าลาย ก = ภายนอก ข = ภายใน 10

(2)

1

ศกษาการปลกมนเทศญปน 5 พนธ

ความส าคญและทมาของปญหา มนเทศญปน หรอ มนหวานญปน (Japanese Sweet Potato) เปนมนเทศทน าเขา มาจากประเทศญปน มลกษณะเน อแนน เหนยวนมละเอยด และรสชาตหวานอรอยกวามนเทศไทย มสเปลอกและสเน อหวแตกตางกนไปตามสายพนธ เชน สเหลอง สมวง และสสม เปนพชทใชน านอย ทนแลงไดด สามารถปลกไดตลอดท งป นอกจากน ย งเปนพชท มคณคาทางโภชนาการสง มสารตานอนมลอสระหลายชนด ไดแก แอนโธไซยานน (สารสมวง) และแคโรทนอยด (สารสเหลอง, สม) ซงก าลงเปนกระแสความนยมของผบรโภคทหวงใยสขภาพ และเปนทตองการของตลาดอยางมาก ปจจบนเกษตรกรไทยเรมมการปลกมนเทศญปนมากข น เนองจากขายไดราคาด กโลกรมละ 40 - 45 บาท (ราคาหนาสวน) ประกอบกบ มนเทศ/มนเทศญปน เปนพชชนดหนง ทกรมสงเสรมการเกษตรไดแนะน าใหปลกในชวงฤดแลงทดแทนการท านาปรง เนองจากเปนพช ใชน านอย โดยใชน า 750 ลบ.ม./ไร/ฤดกาลผลต ในขณะทขาวใชน า 1,000 - 1,500 ลบ.ม./ไร/ฤดกาลผลต (กรมสงเสรมการเกษตร, 2559, 2563) แตเกษตรกรยงขาดความรความเขาใจในการปลก การดแลรกษา ลกษณะประจ าพนธ อตราการรอดตายของตนพนธหลงปลก แมลงศตรพชทส าคญ ผลผลต คณภาพผลผลต ตลอดจนตนทนการผลตและผลตอบแทนทไดรบ จงท าใหเกษตรกรไมประสบความส าเรจในการปลกมนเทศญปนเทาทควร เนองจากใหผลผลตนอย ผลผลตไมไดคณภาพ และไมคมคากบการลงทน ส านกงานสงสรมและพฒนาการเกษตรท 6 จงหวดเชยงใหม โดยนายนวนตย พลเคน ผอ านวยการส านกงานสงสรมและพฒนาการเกษตรท 6 จงหวดเชยงใหม ไดใหความส าคญกบปญหาความเดอดรอนของพนองเกษตรกร จงไดมอบหมายใหกลมสงเสรมและพฒนาการผลต ซงมบทบาท/หนาท ในการศกษา วเคราะห พฒนา และประยกตเทคโนโลยการผลตสนคาการเกษตรทเหมาะสม กบพ นท การพฒนาคณภาพสนคาการเกษตร รวมท งการศกษาปจจยทมผลกระทบตอการใช และพฒนาเทคโนโลย ตลอดจนใหค าปรกษา สนบสนนขอมลทางวชาการในการด าเนนงานสงเสรมและพฒนาอาชพของเกษตรกรแกส านกงานเกษตรจงหวด ด าเนนการศกษาทดลองการปลกมนเทศญปนสายพนธทเปนทนยมปลกของเกษตรกร เพอเปนขอมลวชาการใหกบนกวชาการสงเสรมการเกษตร ในการสงเสรมแนะน าเกษตรกรทสนใจปลกมนเทศญปนเปนพชใชน านอยชวงฤดแลง

วตถประสงค 1. เพอเปนแปลงศกษาเรยนรใหแกนกวชาการสงเสรมการเกษตรในดานการปลก การดแลรกษา ลกษณะประจ าพนธ แมลงศตรพชทส าคญ การใหผลผลต และคณภาพผลผลต 2. เพอใหไดขอมลวชาการเบ องตนใหกบนกวชาการสงเสรมการเกษตร ใชเปนขอมลในการสงเสรมแนะน าเกษตรกรทสนใจปลกมนเทศญปนเปนพชใชน านอยในชวงฤดแลง

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1. เปนแหลงเรยนรใหกบเจาหนาทส านกงานสงเสรมและพฒนาการเกษตรท 6 จงหวดเชยงใหม เจาหนาทส านกงานเกษตรจงหวด ส านกงานเกษตรอ าเภอ หรอเกษตรกรทวไป ทมาตดตอราชการ

2

2. ไดองคความร เกยวกบการปลก การดแลรกษา ลกษณะประจ าพนธ แมลงศตรพช ทส าคญ การใหผลผลต คณภาพผลผลต ตนทนการผลต และผลตอบแทนททไดรบ ส าหรบใชเปนขอมลใหแกนกวชาการสงเสรมการเกษตร น าไปสงเสรมแนะน าเกษตรกรทสนใจปลกมนเทศญปน เปนพชใชน านอยในชวงฤดแลง 3. สามารถคดเลอกพนธมนเทศญปนทมลกษณะเดน เชน ใหผลผลตสง และผลผลต มคณภาพ เปนทตองการของผบรโภค ส าหรบแนะน าเกษตรกรทสนใจปลกมนเทศญปนเปนพชใชน านอยในชวงฤดแลง 4. ไดขอมลวชาการและแนวทางส าหรบใชประกอบการเขยนเอกสารค าแนะน า เรอง “การปลกมนเทศญปน”

ขอบเขตการวจย ท าการศกษาวจยกบมนเทศญปน 5 พนธ ไดแก พนธเหลองคเอโระ มวงหวเลย มวงโอกนาวา สมโอกนาวา และสมโอกอลอโมะ โดยด าเนนการทดลองปลกในพ นทจงหวดเชยงใหม 2 สถานท คอ แปลงเกษตร ส านกงานสงเสรมและพฒนาการเกษตรท 6 จงหวดเชยงใหม อ าเภอหางดงจงหวดเชยงใหม และแปลงเกษตรทฤษฎใหม ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชด าร อ าเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม ในเดอนมกราคมถงเดอนกรกฏาคม 2563

นยามศพท ผวจยไดใหค าจ ากดความหรอความหมายของค า กลมค า โดยไดก าหนดนยามศพททใชในการวจยไวดงน 1. มนเทศญปน หมายถง มนเทศญปน จ านวน 5 พนธ ทใชในการศกษาวจยคร งน ไดแก พนธเหลองคเอโระ มวงหวเลย มวงโอกนาวา สมโอกนาวา และสมโกอลอโมะ 2. พชใชน านอย หมายถง พชทใชน าในการเจรญเตบโตและออกดอกตดผลจนถง เกบเกยวผลผลต นอยกวาขาว (นอยกวา 1,000 ลบ./ไร/ฤดกาลผลต) 3. ฤดแลง หมายถง ชวงทมอากาศแหงและฝนตกนอย เรมต งแตกลางเดอนกมภาพนธถงกลางเดอนพฤษภาคม 4. ดวงงวงมนเทศ หมายถง แมลงศตรพชของมนเทศญปน โดยตวเตมวยจะท าลายยอดของมนเทศญปนหกพบลง และตวหนอนจะท าลายหวและเถามนเทศญปน ท าใหหวมนเทศญปน ทถกท าลายจะมลกษณะหวภายนอกเปนร ภายในเปนทางคดเค ยวมสซดและสด า เมอน าไปบรโภค จะมกลนเหมนและรสขม 5. เช อราไตรโคเดอรมา หมายถง เช อราไตรโคเดอรมา ฮาเซยนม (Trichoderma harzianum) น ามาใชเพอปองกนก าจดเช อราสาเหตโรครากเนาโคนเนา และเช อราชนดอนๆ ทกอโรคกบมนเทศญปน เปนเช อราไตรโคเดอรมา ฮาเซยนม ชนดสดทผลตขยายในเมลดขาวฟาง โดยศนยสงเสรมเทคโนโลยการเกษตรดานอารกขาพช จงหวดเชยใหม 6. เช อราบวเวอเรย หมายถง เช อราบวเวอเรย บาสเซยนา (Beauverria bassiana) น ามาใชเพอปองกนก าจดแมลงศตรพชทเขามาท าลายเถามนเทศญปนเหนอผวดน เชน ดวงเตาผกบง ดวงงวงมนเทศ หนอนชนดตางๆ เปนตน เปนเช อราบวเวอเรย บาสเซยนา ชนดสดทผลตขยายในขาวสกโดยศนยสงเสรมเทคโนโลยการเกษตรดานอารกขาพช จงหวดเชยใหม 7. เช อราเมตาไรเซยม หมายถง เช อราเมตาไรเซยม แอนโซเพลย (Metarhizium anisopliae) น ามาใชเพอปองกนก าจดตวออนและดกแดของดวงงวงมนเทศในดน เปนเช อราเมตาไรเซยม

3

แอนโซเพลย ชนดสดทผลตขยายในขาวสก โดยศนยสงเสรมเทคโนโลยการเกษตรดานอารกขาพช จงหวดเชยใหม

วธการวจย 1. วสดอปกณ 1.1 ยอดพนธมนเทศญปน 5 พนธ ไดแก พนธเหลองคเอโระ มวงหวเลย มวงโอกนาวา สมโอกนาวา และสมโอกอลอโมะ 1.2 เช อราเมตาไรเซยมชนดสด 1.3 เช อราไตรโคเดอรมาชนดสด 1.4 เช อราบวเวอเรยชนดสด 1.5 ปยหมก 1.6 ปยเคม (สตร 15-15-15 และสตร 13-13-21) 1.7 อปกรณการเกษตร (จอบ, บวรดน า, กระบอกฉดน า (foggy) เปนตน)

2. วธการ 2.1 คดเลอกสายพนธมนเทศญปนทเปนทนยมปลกของเกษตรกร จ านวน 5 พนธ จ าแนกตามสของเน อหว ดงน

1) เน อหวสเหลอง ม 1 พนธ คอ พนธเหลองคเอโระ 2) เน อหวสมวง ม 2 พนธ ไดแก พนธมวงหวเลย และมวงโอกนาวา 3) เน อหวสสม ม 2 พนธ ไดแก พนธสมโอกนาวา และสมโอกอลอโมะ

2.2 ด าเนนการปลก โดยท าการเตรยมดนกอนปลกดวยการขดพลกตากดนท งไว 2 สปดาห เพ อก าจ ดว ชพช และศตรพชท อย ในดน จากน นยกแปลงข นส ง 50 เซนตเมตร กวาง 50 เซนตเมตร ยาว 20 เมตร หวานเช อราไตรโคเดอรชนดสด อตรา 1 กโลกรม/แปลง รดน าใหชม น ายอดพนธทผานการแชในน าไตรโคเดอรมานาน 30 นาท ลงปลกเปนแถวเดยว ระยะปลกระหวางตน 30 เซนตเมตร

2.3 ดแลรกษา โดยการใหน าหลงจากปลกเชา-เยน ในชวงสปดาหแรกหลงปลก หลงจากน น ใหน าวนละคร งในชวงเชา จนเถามนเทศญปนเล อยคลมเตมแปลงแลวจงเปลยนการใหน าเปนสปดาหละ 2 คร ง และงดการใหน ากอนเกบเกยว 1 เดอน การใสปย จะใสปยหมก อตรา 15 กโลกรม/แปลงหวานรองพ นกอนปลก และปยเคมสตรเสมอ (15-15-15 ) อตรา 15 กรม/ตน ขดฝงกลบบรเวณทรงพม จ านวน 1 คร ง หลงมนเทศญปนอาย 14 วน และปยสตร 13-13-21 อตรา 30 กรม/ตน ใส 2 คร งคร งแรกชวงทมนเทศญปนอาย 2 เดอนหลงปลก (เรมสรางหว) และกอนเกบเกยวผลผลต 1 เดอน เพอบ ารงหวและเพมความหวานใหแกหวมนเทศญปน และจดการศตรพชแบบวธผสมผสาน (Integrated Pest Management; IPM) ไดแก วธเขตกรรม เรมต งแตการเตรยมดน โดยการไถพลกตากดนเพอก าจดวชพช ท าลายแหลงทอยอาศยของแมลงศตรพช และเปนการก าจดเช อโรคทอย ในดนอกดวย วธกล ตดกบดกกาวเหนยวสเหลองในแปลงเพอลดปรมาณประชากรแมลงศตรพชลง และเปนการพยากรณแมลงศตรพชทเขามาในแปลงเพอหาวธการปองกนก าจด ชววธ ใชชวภณฑปองกนก าจดโรคและแมลงศตรพช เชน เช อราไตรโคเดอรมาหวานรองพ นกอนปลกเพอปองกน การเกดโรครากเนา โคนเนา เช อราบวเวอเรย ฉดพนปองกนก าจดดวงเตาผกบง ดวงงวงมนเทศ และเช อราเมตาไรเซยม ผสมปยคลกลงไปในดนชวงทมนเทศญปนเรมสรางหวเพอปองกนก าจดดวงงวงมนเทศ

4

3. การเกบรวบรวมขอมล มดงน 3.1 อตราการรอดตายของตนมนเทศญปน โดยการบนทกจ านวนตนมนเทศญปน ทรอดตายหลงจากปลก 1 สปดาห แลวน ามาค านวณหาอตราการรอดตายเปนรอยละ 3.2 ลกษณะประจ าพนธของมนเทศญปน โดยเกบขอมลลกษณะทางสณฐานวทยา เชน รปรางใบ ขนาดใบ สใบ สยอดออน สเน อหว จ านวนหวตอตน (เถา) เปนตน 3.3 ศตรพชทพบ โดยการส ารวจแมลงศตรพชในแปลงสปดาหละคร ง เพอประเมนชนดของแมลงศตรพชทพบเขาท าลายมนเทศญปน 3.4 ผลผลต หลงจากปลกมนเทศญปน อาย 120 วน ท าการเกบเกยว และชงน าหนกผลผลตของแตละพนธ แลวน าไปค านวณหาผลผลตตอไร มหนวยเปนกโลกรมตอไร 3.5 คณภาพผลผลต ท าการประเมนคณภาพผลผลตทางดานกายภาพ โดยใชแบบสอบถาม มการวดผล แบงเปน 2 สวน ไดแก สวนท 1 ขอมลทวไป ไดแก เพศ อาย ใชวธการหาคาคะแนนเปนจ านวนรอยละ และคาเฉลย สวนท 2 ประเดนความพงพอใจ ไดแก รสชาต เน อสมผส และสของเน อหวมนเทศญปน โดยใชวธหาระดบความคดเหน แบงออกเปน 5 ระดบ ดงน

ระดบความพงพอใจนอยทสด ให 1 คะแนน ระดบความพงพอใจนอย ให 2 คะแนน ระดบความพงพอใจปานกลาง ให 3 คะแนน ระดบความพงพอใจมาก ให 4 คะแนน ระดบความพงพอใจมากทสด ให 5 คะแนน

เกณฑการแปรความหมาย เพอจดระดบคะแนนเฉลย ในชวงคะแนน มดงตอไปน คาคะแนนเฉลย 1.00 – 1.80 แปลความวา มระดบความพงพอใจนอยทสด คาคะแนนเฉลย 1.81 – 2.60 แปลความวา มระดบความพงพอใจนอย

คาคะแนนเฉลย 2.61 – 3.40 แปลความวา มระดบความพงพอใจปานกลาง คาคะแนนเฉลย 3.41 – 4.20 แปลความวา มระดบความพงพอใจมาก คาคะแนนเฉลย 4.21 – 5.00 แปลความวา มระดบความพงพอใจมากทสด

ความกวางของอนตรภาคช นของคาเฉลยมคาเทากบ 0.8 ซงไดมาจากการค านวณโดยการใชสมการทางคณตศาสตร ดงน ความกวางของอนตรภาคช น = คะแนนสงสด – คะแนนต าสด

จ านวนช น 3.6 ตนทนการผลต เกบขอมลตนทนการผลต ไดแก คาทอนพนธ คาเตรยมดน และคาปจจยการผลต (ปยคอก ปยเคม สารปองกนก าจดศตรพช)

4. การวเคราะหขอมลทางสถต ใชสถตเบ องตน ไดแก คาเฉลย และรอยละ

5. ระยะเวลาการวจย เดอนมกราคม – กรกฎาคม 2563

5

ผลการศกษาวจย ผลการศกษาวจย มดงน 1. อตราการรอดตายของมนเทศญปน หลงจากปลก 1 สปดาห เกบขอมลอตราการรอดตาย พบวา มนเทศญป น ท ง 5 พนธ มอตราการรอดตายสง (รอยละ 93.75 – 100.00) โดยพนธมวงหวเลย สมโอกนาวา และสมโอกอลอโมะ มอตราการรอดตายรอยละ 100.00 สวนพนธเหลองคเอโระ และมวงโอกนาวา มอตราการรอดตาย รอยละ 93.75 และ 94.44 ตามล าดบ (ตารางท 1)

ตารางท 1 อตราการรอดตายหลงปลก 1 สปดาห

ล าดบท พนธ จ านวนตนทปลก (ตน)

จ านวนตนทตาย (ตน)

อตราการรอดตาย (รอยละ)

1 เหลองคเอโระ 16 1 93.75 2 มวงหวเลย 25 0 100.00 3 มวงโอกนาวา 18 1 94.44 4 สมโอกนาวา 19 0 100.00 5 สมโอกอลอโมะ 24 0 100.00

2. ลกษณะประจ าพนธ 2.1 เหลองคเอโระ ใบเปนรปหวใจ (cordate) ขอบใบเรยบ (entire) ปลายใบเรยวแหลม (acuminate) ฐานใบรปหวใจ (cordate) ใบออนสเขยวออน ใบแกสเขยว ขนาดใบกวางเฉลย 9.69 เซนตเมตร ยาวเฉลย 9.18 เซนตเมตร ยอดสเขยวออน ทอดยอดและชต งข นสง เถาหรอล าตน สเขยวอมมวง หวรปทรงกระบอกยาว (long oblong) การจดเรยงตวของหวแบบ disperse หวผวสชมพออน เน อหวสเหลองครม มจ านวนหว 5 - 10 หวตอตน เปนพนธทมขนาดหวใหญ และยาวกวาพนธอน (ภาพท 1 ก - ง) แตไมพบการออกดอกในแปลงศกษาวจยคร งน

ภาพท 1 ลกษณะประจ าพนธเหลองคเอโระ ก = ใบ, ข = ยอด, ค = หว และ ง = เน อหว

ก ข

ง ค

6

2.2 มวงหวเลย ใบเปนรปหวใจ (cordate) ขอบใบเรยบ (entire) ปลายใบเรยวแหลม (acuminate) ฐานใบรปหวใจ (cordate) ใบออนสเขยวออน ใบแกสเขยว ขนาดใบกวางเฉลย 9.03 เซนตเมตร ยาวเฉลย 8.87 เซนตเมตร ยอดสเขยวออน ทอดยอดและชต งข นเลกนอย เถาหรอล าตนสเขยวอมมวง ออกดอกเปนชอ 4 - 9 ดอก บรเวณซอกใบ กานดอกยาวเฉลย 18.30 เซนตเมตร ดอกเปนดอกสมบรณเพศ (perfect flower) มท งดอกตวผและดอกตวเมย อยในดอกเดยวกน กลบเล ยงม 5 กลบ สเขยวอมเหลอง กลบดอกสมวงออน ม 5 กลบเชอมตดกน เปนรประฆง (bell - shaped) เกสรตวผม 5 อน ดอกบานเตมทมขนาดเสนผาศนยกลางเฉลย 4.50 เซนตเมตร และยาวเฉลย 3.9 เซนตเมตร หวรปทรงกระบอกยาว (long oblong) ปลายหวเรยวแหลม การจดเรยงตวของหวแบบ very disperse หวผวสมวง เน อหวสมวงเขม มจ านวนหว 4 - 8 หวตอตน (ภาพท 2 ก – จ)

ภาพท 2 ลกษณะประจ าพนธมวงหวเลย ก = ใบ, ข = ยอด, ค = ดอก, ง = หว และ จ = เน อหว

ก

ค ง

ข

จ

7

2.3 มวงโอกนาวา ใบเปนรปหวใจ (cordate) ขอบใบเปนแฉก (parted) ม 3 แฉก ปลายใบแหลม (acute) ฐานใบรปตงห (auriculate) ใบออนสเขยวออน ใบแกสเขยว ขนาดใบกวางเฉลย 13.29 เซนตเมตร ยาวเฉลย 11.20 เซนตเมตร ยอดสเขยวอมมวง ทอดยอดและชต งข นสง เถาหรอล าตนสเขยวอมมวง ออกดอกเปนชอ 3 - 11 ดอก บรเวณซอกใบ กานดอกยาวเฉลย 22.30 เซนตเมตร ดอกเปนดอกสมบรณเพศ (perfect flower) มท งดอกตวผและดอกตวเมย อยในดอกเดยวกน กลบเล ยงม 5 กลบ สมวงอมเขยว กลบดอกสมวงออนม 5 กลบ เชอมตดกน เปนรประฆง (bell - shaped) มขนาดดอกใหญกวาพนธอน เมอดอกบานเตมทมขนาดเสนผาศนยกลางเฉลย 5.10 เซนตเมตร และยาวเฉลย 4.10 เซนตเมตร หวรปทรงยาวร (long elliptic) หวทายแหลม การจดเรยงตวของหวแบบ open cluster หวผวสมวงเทา เน อหวสมวงออน มจ านวนหว 5 - 15 หวตอตน (ภาพท 3 ก – จ)

ภาพท 3 ลกษณะประจ าพนธมวงโอกนาวา ก = ใบ, ข = ยอด, ค = ดอก, ง = หว และ จ = เน อหว

ก ข

ค ง จ

8

2.4 สมโอกนาวา ใบเปนรปใบหอก (lanceolate) ขอบใบเปนแฉก (parted) ม 3 แฉก แฉกใบกลางยาว ปลายใบเรยวแหลม (acuminate) ใบออนสเขยว ใบแกส เขยวเขม ขนาดใบกวางเฉลย 13.80 เซนตเมตร ยาวเฉลย 12.68 เซนตเมตร ยอดสมวง ทอดยอดและชข นเลกนอย เถาหรอล าตนสเขยวออน ออกดอกเปนชอ 2 - 4 ดอก บรเวณซอกใบ กานดอกยาวเฉลย 8.90 เซนตเมตร ดอกเปนดอกสมบรณเพศ (perfect flower) มท งดอกตวผและดอกตวเมย อยในดอกเดยวกน กลบเล ยงม 5 กลบ สเหลองอมเขยว กลบดอกสมวงออน ม 5 กลบเชอมตดกน เปนรประฆง (bell - shaped) ดอกบานเตมทมขนาดเสนผาศนยกลางเฉลย 4.40 เซนตเมตร และยาวเฉลย 4.00 เซนตเมตร เกสรตวผม 5 อน หวรปทรงร (elliptic) ปลายแหลม การจดเรยงตวของหวแบบ closed cluster หวผวสชมพออน เน อหวสสม มจ านวนหว 6 - 15 หวตอตน (ภาพท 4 ก - จ)

ภาพท 4 ลกษณะประจ าพนธสมโอกนาวา ก = ใบ, ข = ยอด, ค = ดอก, ง = หว และ จ = เน อหว

ค ง

ก ข

จ

9

2.5 สมโอกอลอโมะ ใบเปนรปใบหอก (lanceolate) ขอบใบเปนแฉก (parted) ม 3 แฉก แฉกใบกลางยาว ปลายใบเรยวยาวคลายหาง (caudate) ใบออนสเขยว ใบแกสเขยวเขม ขนาดใบกวางเฉลย 11.90 เซนตเมตร ยาว 12.18 เซนตเมตร ยอดสมวง ทอดยอดและชข นเลกนอย เถาหรอล าตนสเขยวออน ออกดอกเปนชอ 1 - 5 ดอก บรเวณซอกใบ กานดอกส น มความยาวเฉลย 4.80 เซนตเมตร ดอกเปนดอกสมบรณเพศ (perfect flower) มท งดอกตวผและดอกตวเมย อยในดอกเดยวกน กลบเล ยงม 5 กลบ สเหลองอมเขยว กลบดอกเชอมตดกนเปนรประฆง (bell - shaped) ดอกบานเตมทมขนาดเสนผาศนยกลางเฉลย 4.30 เซนตเมตร และยาวเฉลย 4.00 เซนตเมตร เกสรตวผม 5 อน หวรปทรงกระบอก (oblong) ปลายหวมตง การจดเรยงตวของหวแบบ open cluster หวผวสชมพออน เน อหวสสม มจ านวนหว 5 - 12 หวตอตน (ภาพท 5 ก - จ)

ภาพท 5 ลกษณะประจ าพนธสมโอกอลอโมะ ก = ใบ, ข = ยอด, ค = ดอก, ง = หว และ จ = เน อหว

ง ค จ

ก ข

10

3. แมลงศตรพชทพบ จากการส ารวจแมลงศตรพชสปดาหละคร ง พบวา แมลงศตรพชทพบเขาท าลายมนเทศญปน ม 2 ชนด คอ ดวงเตาผกบง (ภาพท 6) พบเขาท าลายใบมนเทศญปนต งแตหลงปลก 1 สปดาห โดยกดกนใบมนเทศญปนเปนรพรน (ภาพท 7) และดวงงวงมนเทศ (ภาพท 8) พบเขาท าลายมนเทศญปนชวงเวลาเดยวกบดวงเตาผกบง โดยกรดยอดมนเทศญปนหกพบลง (ภาพท 9) ซงการท าลายจะแตกตางกนในแตละพนธ โดยพบวาพนธเหลองคเอโระ เปนพนธทดวงงวงมนเทศชอบท าลายยอดมากทสด มอตราการเขาท าลายรอยละ 37.5 (ตารางท 2) นอกจากดวงงวงมนเทศ จะท าลายยอดมนเทศแลวยงเขาท าลายหว ท าใหหวเปนร เน อหวมรอยต าหนเปนทางคดเค ยวสซดและสด า (ภาพท 10 ก - ข) รสชาตขม ไมเปนทตองการของผบรโภค

ภาพท 6 ดวงเตาผกบง ภาพท 7 ลกษณะใบมนเทศญปนทถกดวงเตาผกบงท าลาย

ภาพท 8 ดวงงวงมนเทศ ภาพท 9 ลกษณะการท าลายยอดของดวงงวงมนเทศ

ภาพท 10 ลกษณะหวมนเทศญปนทถกดวงงวงมนเทศท าลาย ก = ภายนอก ข = ภายใน

ข ก

11

ตารางท 2 อตราการเขาท าลายยอดของดวงงวงมนเทศ หลงปลก 14 วน

ล าดบท พนธ จ านวนตนทปลก (ตน)

จ านวนตนทถกท าลาย (ตน)

อตราการท าลาย (รอยละ)

1 เหลองคเอโระ 16 6 37.5 2 มวงหวเลย 25 2 8.0 3 มวงโอกนาวา 18 1 5.6 4 สมโอกนาวา 19 0 0.0 5 สมโอกอลอโมะ 24 0 0.0

4. ผลผลต จากการสมเกบขอมลผลผลตตอไรทอาย 120 วนหลงปลก พบวา มนเทศญปนพนธทมเน อหวสสมจะใหผลผลตสงกวาพนธทมเน อหวสมวง และสเหลอง โดยพนธสมโอกนาวา ใหผลผลตสงสด 3,690 กโลกรมตอไร รองลงมา คอ สมโอกอลอโมะ มวงโอกนาวา เหลองคเอโระ และมวงหวเลย ซงใหผลผลต 3,440, 3,360, 3,280 และ 2,820 กโลกรมตอไร ตามล าดบ (ตารางท 3)

ตารางท 3 ผลผลตตอไร (กโลกรม)

ล าดบท พนธ ผลผลตตอไร (กโลกรม) 1 เหลองคเอโระ 3,280 2 มวงหวเลย 2,820 3 มวงโอกนาวา 3,360 4 สมโอกนาวา 3,690 5 สมโอกอลอโมะ 3,440

5. คณภาพผลผลต จากการประเมนคณภาพผลผลต โดยใชแบบสอบถาม มผตอบแบบสอบถามจ านวนท งส น 26 คน โดยจ าแนกขอมลออกเปน 2 สวน ดงน สวนท 1 ขอมลทวไป 1) เพศ ผตอบแบบประเมนความพงพอใจคณภาพของผลผลตมนเทศญปน แปลงศกษาการปลกมนเทศญปน ส านกงานสงเสรมและพฒนาการเกษตรท 6 จงหวดเชยงใหม สวนใหญรอยละ 57.7 เปนเพศหญง และรอยละ 42.3 เปนเพศชาย (ตารางท 4)

ตารางท 4 จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถามแยกตามเพศชาย-หญง n = 26

เพศ จ านวน (ราย)

รอยละ

1) ชาย 11 42.3 2) หญง 15 57.7

12

2) อาย ผตอบแบบประมนความพงพอใจคณภาพของผลผลตมนเทศญปน แปลงศกษาการปลกมนเทศญปน ส านกงานสงเสรมและพฒนาการเกษตรท 6 จงหวดเชยงใหม มอายมากกวา 50 ป มากทสดรอยละ 34.6 รองลงมาคอ อายระหวาง 31 - 40 ป รอยละ 30.8 อายนอยกวา 31 ป รอยละ 23.1 และอายระหวาง 41 – 50 ป รอยละ 11.5 ตามล าดบ (ตารางท 5)

ตารางท 5 จ านวนและรอยละของผตอบแบบสอบถามแยกตามชวงอาย n = 26

อาย จ านวน (ราย)

รอยละ

นอยกวา 31 ป 6 23.1 31 – 40 ป 8 30.8 41 – 50 ป 3 11.5 มากกวา 50 ป 9 34.6 อายมากทสด = 59 ป อายนอยทสด = 27 ป อายเฉลย = 41.65 ป

สวนท 2 ประเดนความพงพอใจ 1) รสชาต ผตอบแบบประมนความพงพอใจคณภาพของผลผลตมนเทศญปน แปลงศกษาการปลกมนเทศญปน ส านกงานสงเสรมและพฒนาการเกษตรท 6 จงหวดเชยงใหม มระดบความพงพอใจดานรสชาตของมนเทศญปน สรปไดวา ผตอบแบบสอบถาม มความพงพอใจ เรยงล าดบ ในแตละพนธ ดงน มความพงพอใจมาก จ านวน 3 พนธ ไดแก พนธสมโอกนาวา มวงโอกนาวา และ สมโอกอลอโมะ พอใจปานกลาง จ านวน 2 พนธ ไดแก พนธมวงหวเลย และเหลองคเอโระ (ตารางท 6)

ตารางท 6 ระดบความพงพอใจดานรสชาตของมนเทศญปน 5 พนธ n = 26

พนธ ระดบความพงพอใจ

จ านวน/รอยละ คาเฉลย การแปรผล มากทสด มาก ปานกลาง นอย นอยทสด

เหลองคเอโระ 6 (23.1)

4 (15.4)

9 (34.6)

5 (19.2)

2 (7.7)

3.26 ปานกลาง

มวงหวเลย 2 (7.7)

10 (38.5)

10 (38.5)

3 (11.5)

1 (3.8)


มวงโอกนาวา 8 (30.8)

9 (34.6)

7 (26.9)

2 (7.7)

0 (0.0)

3.88 มาก

สมโอกอลอโมะ 3 (11.5)

12 (46.2)

5 (19.2)

5 (19.2)

1 (3.8)

3.42 มาก

สมโอกนาวา 11 (42.3)

8 (30.8)

4 (15.4)

2 (7.7)

1 (3.8)

4.00 มาก

13

2) เน อสมผส ผตอบแบบสอบถาม มความพงพอใจดานเน อสมผสมากทสด จ านวน 1 พนธ ไดแก พนธมวงโอกนาวา พงพอใจมาก จ านวน 3 พนธ ไดแก พนธสมโอกนาวา สมโอกอลอโมะ และมวงหวเลย และพอใจปานกลาง จ านวน 1 พนธ ไดแก พนธเหลองคเอโระ (ตารางท 7)

ตารางท 7 ระดบความพงพอใจดานเน อสมผสของมนเทศญปน 5 พนธ n = 26




9 (34.6)

6 (23.1)

3 (11.5)

4 (15.4)



14 (53.8)

9 (34.6)

1 (3.8)

1 (3.8)

3.50 มาก


8 (30.8)

3 (11.5)

0 (0.0)

0 (0.0)

4.46 มากทสด


10 (38.5)

9 (34.6)

2 (7.7)

0 (0.0)

3.69 มาก


10 (38.5)

6 (23.1)

2 (7.7)

1 (3.8)

3.76 มาก

3) ส ผตอบแบบสอบถาม มความพงพอใจดานสของเน อหวมากทสด จ านวน 2 พนธ ไดแก พนธมวงโอกนาวา และสมโอกนาวา พอใจมาก จ านวน 2 พนธ ไดแก พนธสมโอกอลอโมะ และมวงหวเลย และพอใจปานกลาง จ านวน 1 พนธ ไดแก พนธเหลองคเอโระ (ตารางท 8)

ตารางท 8 ระดบความพงพอใจดานสของเน อหวมนเทศญปน 5 พนธ n = 26




6 (23.1)

9 (34.6)

6 (23.1)

4 (15.4)



15 (57.7)

3 (11.5)

2 (7.7)

0 (0.0)

3.96 มาก


3 (11.5)

1 (3.8)

1 (3.8)

0 (0.0)



10 (38.5)

8 (30.8)

0 (0.0)

0 (0.0)

4.00 มาก


12 (46.2)

2 (7.7)

1 (3.8)

0 (0.0)


14

6. ตนทนการผลต เนองจากการทดลองน ตนทนการผลตสวนใหญเกดจากความรวมมอรวมแรงกนของเจาหนาทในส านกงาน และไดรบความอนเคราะหปจจยการผลตจากหนวยงานภายใตสงกดส านกงานสงเสรมและพฒนาการเกษตรท 6 จงหวดเชยงใหม ดงน น จงใชขอมลตนทนการผลต ทกรมสงเสรมการเกษตร (2559) ไดรายงานไว แสดงในตารางท 9 และเมอน าขอมลผลผลตของ มนเทศญปนท ง 5 พนธ จากตารางท 3 มาค านวณผลตอบแทนตอไร โดยใชราคาซ อขายในตลาดไทชวงเดอนมกราคม - มถนายน ป 2563 อยทกโลกรมละ 60 - 65 บาท จะใหผลตอบแทนประมาณ 154,800 - 225,450 บาทตอไร และราคาซ อขายหนาสวนอยทกโลกรมละ 40 - 45 บาท จะใหผลตอบแทนประมาณ 98,400 - 151,650 บาทตอไร (ตารางท 10)

ตารางท 9 ตนทนการผลตตอไร

รายการตนทนการผลต ราคา (บาท/ไร) 1. คาทอนพนธมนเทศญปน 10,000 2. คาเตรยมดน 1,800 3. คาปจจยการผลต - - ปยคอก 500 - ปยเคม 900 - สารปองกนก าจดศตรพช 1,200

รวมตนทน 14,400 ทมา: กรมสงเสรมการเกษตร, 2559

ตารางท 10 ผลตอบแทนตอไร

ล าดบท พนธ ผลตอบแทนตอไร (บาท) (ราคาตลาดไท)

ผลตอบแทนตอไร (บาท) (ราคาหนาสวน)

1 เหลองคเอโระ 182,400 - 198,800 116,800 - 133,200 2 มวงหวเลย 154,800 - 168,900 98,400 - 112,500 3 มวงโอกนาวา 187,200 - 204,000 120,000 - 136,800 4 สมโอกนาวา 207,000 - 225,450 133,200 - 151,650 5 สมโอกอลอโมะ 192,000 - 209,200 123,200 - 140,400

สรปผลการวจย จากผลการวจย สามารถสรปได ว า มนเทศญป น ท ง 5 พนธ เม อน ามาปลก ในแปลงเกษตรของส านกงานสงเสรมและพฒนาการเกษตรท 6 จงหวดเชยงใหม และศนยศกษา การพฒนาหวยฮองไคร อนเนองมาจากพระราชด าร อ าเภอดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม สามารถเจรญเตบโตและใหผลผลตไดตามปกต โดยใหผลผลตระหวาง 2,820 - 3,690 กโลกรมตอไร และมอตราการรอดตายของตนพนธหลงปลกสง (รอยละ 93.75 - 100) และเมอน าขอมล การประเมนความพงพอใจในดานรสชาต เน อส มผส ส ของเน อห ว และผลตอบแทนตอไร มาพจารณาประกอบ สามารถคดเลอกพนธทมลกษณะเหมาะสมส าหรบน าไปสงเสรมแนะน า

15

เกษตรกรทมความสนใจปลกมนเทศญปนเปนพชใชน านอยชวงฤดแลง จ านวน 2 พนธ คอ พนธมวงโอกนาวา และสมโอกนาวา ซงเปนพนธทใหผลผลตสง มสเน อหวสวย เน อสมผสเหนยวนม รสชาตหวานอรอย เปนทพงพอใจของผประเมนอยในระดบมากถงมากทสด และใหผลตอบแทนประมาณ 120,000 - 151,650 บาทตอไร สวนลกษณะประจ าพนทางสณฐานวทยา โดยภาพรวมคลายคลงกน แตตางกนในรายละเอยดเฉพาะบางประการ ซงสามารถใชในการจ าแนกพนธได ส าหรบศตรพชทพบสรางความเสยหายใหกบมนเทศญปน คอ ดวงงวงมนเทศ พบเขาท าลายยอด มนเทศญปน โดยการกรดยอดหกพบลงท าใหมนเทศญปนตองใชเวลาในการสรางยอดใหม จงท าให ตนทถกท าลายเจรญเตบโตชากวาตนปกต นอกจากน ยงเขาท าลายหวมนเทศญปน ท าใหหว มนเทศญปนเปนร เน อหวมรอยต าหนเปนทางคดเค ยวสซดและสด า เมอน าไปบรโภคจะมกลนเหมน และรสขม ไมเปนทตองการของผบรโภค การใชเช อราเมตาไรเซยม โรยไปพรอมกบการใสปย ชวงทมการสรางหว (2 เดอนหลงปลก) และกอนเกบเกยว 1 เดอน สามารถปองกนการเขาท าลายของดวงงวงมนเทศไดผลด

ขอเสนอแนะ 1. เนองจากวามนเทศญปนเปนพ นทสรางหวในดน ดงน นดนทเหมาะสมส าหรบ การปลกมนเทศญปน ควรเปนดนทมโครงสรางรวนซย มการระบายน า และถายเทอากาศด 2. การเตรยมดน ควรมการไถพลกตากดนท งไวอยางนอย 1 สปดาห เพอก าจดวชพช ไขและตว ออนของแมลงศตร พช และโรคพชทสะสมอย ในดน และควรมการไถพรวนดน ใหรวนซย ยกรองแปลงข นสงอยางนอย 50 เซนตเมตร กวาง 50 เซนตเมตร ความยาวข นอยกบสภาพพ นท 3. ยอดพนธทจะน ามาปลกลงแปลง ควรไดจากตนทมอายไมนอยกวา 45 วน เนองจากเปนยอดพนธทมความสมบรณ มการสะสมอาหารเตมทแลว เวลาน าไปปลกจะแขงแรง และเจรญเตบโตไดเรว ยอดพนธควรมความยาวประมาณ 25 - 30 เซนตเมตร และควรแชโคนยอดพนธในน าท งไว 3 วน 2 คน เพอกระตนใหรากแตกออกมากอนทจะน าไปปลก การปลกควรมการใชไมปลายแหลม แทงน ารองไปกอน แลวจงน ายอดพนธปกลงไปตาม เพอปองกนการบอบช าของโคนยอดพนธ ซงจะท าใหยอดพนธเนาตายได ใชระยะปลกระหวางตน 30 เซนตเมตร ปลกเปนแถวเดยว ซงจะท าใหมนเทศญปนสรางหวไดด เตมประสทธภาพรอบทศทางของพมตน 4. หลงจากปลกไปแลว 2 เดอน ซงจะเปนระยะทมนเทศญปนเรมสรางหว ควรม การตลบเถาข นบนแปลงเพอปองการสรางหวตรงบรเวณขอทเล อยสมผสกบดน ซงจะสงผลใหผลผลตของเถาหลกไมไดคณภาพ มขนาดหวเลก ไมสมบรณ และควรมการใสปยบ ารงหวในระยะน ดวย เชน ปยสตร 13-13-21 เปนตน 5. ควรมการปองกนก าจดดวงงวงมนเทศดวยชวภณฑ ซงมความปลอดภยตอผบรโภค และเปนมตรกบสงแวดลอม เชน เช อราเมตาไรเซยม ชวงทมการสรางหว (อาย 2 เดอนหลงปลก) และกอนเกบเกยว 1 เดอน โดยใสไปพรอมกบการใหปย ซงเปนวธทสามารถปองกนการเขาท าลายของดวงงวงมนเทศไดผลด

16

เอกสารอางอง

กรมสงเสรมการเกษตร. 2559. “การปลกพชใชน านอย” เอกสารค าแนะน าท 6. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด. 46 น.

. 2563. “พชใชน านอยทเหมาะสมตอการเพาะปลกชวงฤดแลง” เอกสารค าแนะน าท 2. (อดส าเนา)

ตลาดไท. 2563. มนญปน. แหลงทมา : https://talaadthai.com/product- search/result? page=2&per_page=30&subcat_id=7310. 5 มถนายน 2563.

สถาบนวจยพชสวน กรมวชาการเกษตร. ไมปรากฏปทพมพ. เทคโนโลยการปลกมนเทศ. แหลงทมา : file:///C:/Users/2017-3-16/Desktop/มนเทศ.pdf. 16 พฤษภาคม 2563.

สถาบนวจยและพฒนาพ นทสง (องคการมหาชน). 2561. การปลกมนเทศญปนบนพ นทสง. แหลงทมา: https://hkm.hrdi.or.th/knowledge/detail/308. 16 พฤษภาคม 2563.

ส านกวจยการอนรกษปาไมและพนธพช. 2558. คมอการจ าแนกชนดพนธไมแบบลกษณะเดนเฉพาะ. แหลงทมา: http://www.dnp.go.th/botany/PDF/publications/Plant_ Identification_Handbook.pdf. 16 พฤษภาคม 2563.

https://hkm.hrdi.or.th/knowledge/detail/308

17

ภาคผนวก

18

ภาคผนวก ก ภาพแปลงศกษาวจย

แปลงเกษตร ส านกงานสงเสรมและพฒนาการเกษตรท 6 จงหวดเชยงใหม

แปลงเกษตรทฤษฎใหม ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชด าร

19

ภาคผนวก ข ภาพกจกรรมการเกบขอมลลกษณะประจ าพนธ

20

ภาคผนวก ค ภาพกจกรรมการเกบเกยวผลผลต

21

ภาคผนวก ง ภาพกจกรรมการประเมนคณภาพผลผลต

22

ภาคผนวก จ ภาพการจดการศตรพชแบบผสมผสาน (IPM)

ไถพลกตากดน (วธเขตกรรม) และตดกบดกกาวเหนยวสเหลอง (วธกล)

การใชชวภณฑในการปองกนก าจดโรคและแมลงศตรพช (ชววธ)

23

ภาคผนวก ฉ คณะท างานศกษาวจย

ทปรกษา นายนวนตย พลเคน ผอ านวยการส านกงานสงเสรมและพฒนาการเกษตรท 6

จงหวดเชยงใหม คณะท างาน

นางสาวศรลกษณ กมล ผอ านวยการกลมสงเสรมและพฒนาการผลต ประธาน คณะท างาน

นายพงศชย ไชยพเศษ นกวชาการเกษตรช านาญการพเศษ คณะท างาน นางสนนาฎ กาญจนเกยรตกล นกวชาการเกษตรช านาญการพเศษ คณะท างาน

นางทชาอร ลมงกร นกวชาการเกษตรช านาญการพเศษ คณะท างาน นายธระศกด ศรวชย นกวชาการเกษตรช านาญการ คณะท างาน

นางสาวณฐณชา นนเต นกวชาการเกษตรปฏบตการ คณะท างาน นายผดงศกด อนอภยพงษ นกวชาการเกษตร คณะท างาน นายสทธานนท ศรวทะ นกวชาการสงเสรมการเกษตร คณะท างาน นายธนชกร ค าปน นกวชาการสงเสรมการเกษตร คณะท างาน

นายศราวธ พานทอง นกวชาการเกษตรปฏบตการ เลขานการ คณะท างาน

นางสาวสธญญา เจรญทรพย นกวชาการเกษตรปฏบตการ ผชวยเลขานการ คณะท างาน

รายงานผลการวิจัย เรื่อง...

Documents