chan thuong so nao

61
Thang xaùm HOUNSFIELD

Upload: ganesa

Post on 30-Jan-2016

18 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

BG CTSN cua thay NQK

TRANSCRIPT

Page 1: Chan Thuong So Nao

Thang xaùm HOUNSFIELD

Page 2: Chan Thuong So Nao

Thang xaùm HOUNSFIELD+1000 xöông ñaëc +200 voâi hoùa nheï

tuyeán tuøng, ñaùm roáimaùu tuï cuõ

+70 +50 : maùu môùi+50 +35: chaát xaùm

+200 +35 +25: chaát traéng+ 25 +10: phuø, hoaïi töû+ 25 +10: phuø, hoaïi töû

O nước +10 � 0 : dòch naõo tuûy- 200 -10

caùc caáu truùc môõ

- 1000 khoâng khí -200

Page 3: Chan Thuong So Nao

KHÁI NiỆM VỀ CỬA SỔ (WINDOWKHÁI NiỆM VỀ CỬA SỔ (WINDOW--WIDTH) WIDTH) VÀ MỰC NGANG GiỮA (LEVELVÀ MỰC NGANG GiỮA (LEVEL))

3 October 31, 2013

Page 4: Chan Thuong So Nao

Cửa sổ mô mềm

W=80, L=35

Cửa sổxương

W=1200,L=300

Page 5: Chan Thuong So Nao

CỬA SỔ TRUNG THẤT CỬA SỔ TRUNG THẤT CỬA SỔ PHỔICỬA SỔ PHỔI

LEVEL=40 , WINDOW=400 LEVEL=LEVEL=40 , WINDOW=400 LEVEL=--600 , WINDOW=1600600 , WINDOW=1600

5 October 31, 2013

Page 6: Chan Thuong So Nao

CÁCH ĐỌC PHIM CT SỌCÁCH ĐỌC PHIM CT SỌ--NÃONÃO::1/1/ ĐẶT PHIM LÊN DÀN ĐÈN XEM PHIM CHO ĐÚNG CÁCHĐẶT PHIM LÊN DÀN ĐÈN XEM PHIM CHO ĐÚNG CÁCH: : chú ý xem chú ý xem

được tên họ bệnh nhân xuôi chiềuđược tên họ bệnh nhân xuôi chiều2/ XEM HÌNH “2/ XEM HÌNH “SCOUT VIEWSCOUT VIEW” ĐỂ BiẾT VỊ TRÍ LÁT CẮT” ĐỂ BiẾT VỊ TRÍ LÁT CẮT

3/ PHÂN BiỆT HÌNH 3/ PHÂN BiỆT HÌNH CỬA SỔ MÔ MỀM VÀ CỬA SỔ XƯƠNGCỬA SỔ MÔ MỀM VÀ CỬA SỔ XƯƠNG..

4/ XEM HÌNH 4/ XEM HÌNH KHÔNG CHÍCH CHẤT TƯƠNG PHẢN (CEKHÔNG CHÍCH CHẤT TƯƠNG PHẢN (CE--) ) TRƯỚCTRƯỚCRỒI MỚI ĐẾN HÌNH CÓ RỒI MỚI ĐẾN HÌNH CÓ CHÍCH CHẤT TƯƠNG PHẢN (CE+)CHÍCH CHẤT TƯƠNG PHẢN (CE+)

6 October 31, 2013

5/ ĐO ĐẬM ĐỘ (TỶ TRỌNG) CỦA MỘT VÙNG HOẶC MỘT TỔN THƯƠNG 5/ ĐO ĐẬM ĐỘ (TỶ TRỌNG) CỦA MỘT VÙNG HOẶC MỘT TỔN THƯƠNG BẰNG NÚT BẰNG NÚT “ROI” (REGION OF INTEREST“ROI” (REGION OF INTEREST) KHI CẦN.) KHI CẦN.

6/ 6/ PHÂN TÍCH CÁC HÌNH CT PHÂN TÍCH CÁC HÌNH CT DỰA VÀO CÁC HiỂU BiẾT VỀ GiẢI PHẪU DỰA VÀO CÁC HiỂU BiẾT VỀ GiẢI PHẪU HỌC CẮT LỚP VÀ VỀ TRIỆU CHỨNG HỌC CT.HỌC CẮT LỚP VÀ VỀ TRIỆU CHỨNG HỌC CT.

7/TỔNG HỢP CÁC DẤU HiỆU BẤT THƯỜNG.7/TỔNG HỢP CÁC DẤU HiỆU BẤT THƯỜNG.

8/ 8/ ĐƯA RA CHẨN ĐOÁN CT HOẶC NHỮNG CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT ĐƯA RA CHẨN ĐOÁN CT HOẶC NHỮNG CHẨN ĐOÁN PHÂN BIỆT DỰA VÀO BỆNH SỬ VÀ CÁC TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG HOẶC XÉT DỰA VÀO BỆNH SỬ VÀ CÁC TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG HOẶC XÉT NGHIỆM.NGHIỆM.

Page 7: Chan Thuong So Nao
Page 8: Chan Thuong So Nao

Ñoàng ñaäm ñoä (Isodense)

Giaûm ñaäm ñoä (Hypodense)Giaûm ñaäm ñoä (Hypodense)

Taêng ñaäm ñoä (Hyperdense)

Page 9: Chan Thuong So Nao

CỬA SỔ MÔ MỀMCỬA SỔ MÔ MỀMW=80, L=35W=80, L=35

CỬA SỔ XƯƠNGCỬA SỔ XƯƠNGW=1200,L=300W=1200,L=300

Page 10: Chan Thuong So Nao

Phaân bieät tuï maùu ngoaøi maøng cöùng vaø döôùi maøng cöùngkèm theo biến chứng và tiên lượng

Page 11: Chan Thuong So Nao

CHẤN THƯƠNG SỌ NÃOCHẤN THƯƠNG SỌ NÃO(CRANIO(CRANIO--CEREBRAL TRAUMA)CEREBRAL TRAUMA)

Phần 1Phần 1

"People only see what they are prepared to see." "People only see what they are prepared to see."

Ralph Waldo EmersonRalph Waldo Emerson

10/31/2013

BS. NGUYỄN QUANG TRỌNG

BS HÀ THỊ THANH TUYỀN

BS. NGUYỄN QUÝ KHOÁNG

Page 12: Chan Thuong So Nao

Mµng n·oMµng n·o

12

1. Vòm sọ2. Màng cứng

3.Màng nhện4. Màng mềm5. Bán cầu đại não

Khoang ngoài màng cứng (giữa 1-2)

Khoang dưới màng cứng (giữa 2-3)

Khoang dưới nhện ( giữa 3-4)

Page 13: Chan Thuong So Nao

TOÅN THÖÔNG TRONG CHAÁN THÖÔNG SOÏ NAÕO

Nhu moâ naõoMaøng meàm

Maøng nheän

Maøng cöùng

Hoäp soï

Tuï maùu ngoaøi maøng cöùng

Tuï maùu döôùi maøng cöùng

Xuaát huyeát khoang döôùi nheän

Trong truïcNgoaøi truïc

Page 14: Chan Thuong So Nao

Vôõ hoäp soï: Nöùt soï daïng ñöôøng,luùn soï,

daõn khôùp soï, toån thöông phaàn meàm

Toån thöông ngoaøi truïc (extra-axial)

TOÅN THÖÔNG NGUYEÂN PHAÙT

Toån thöông ngoaøi truïc (extra-axial)

-Tuï maùu ngoaøi maøng cöùng

-Tuï maùu döôùi maøng cöùng

-Xuaát huyeát khoang döôùi nheän

Page 15: Chan Thuong So Nao

Toån thöông trong truïc (intra-axial)

-Daäp naõo

-Xuaát huyeát trong naõo

-Toån thöông truïc lan toaû-Toån thöông truïc lan toaû

-Toån thöông chaát xaùm saâu

-Toån thöông cuoáng naõo

-Xuaát huyeát trong naõo thaát

Page 16: Chan Thuong So Nao

-Thoaùt vò naõo

-Nhoài-thieáu maùu naõo do chaán thöông

TOÅN THÖÔNG THÖÙ PHAÙT

-Phuø naõo

-Toån thöông do thieáu oxy naõo, chết não

Page 17: Chan Thuong So Nao

�� Vỡ sọ:Vỡ sọ: 60%60%�� Tổn thương ngoài trục: Tổn thương ngoài trục:

�� EDH (epidural hematoma):EDH (epidural hematoma): <5% <5% �� SDH (subdural hematoma):SDH (subdural hematoma): 15%15%�� SAH (subarachnoid hemorrhage):SAH (subarachnoid hemorrhage): 80%80%

�� Tổn thương trong trụcTổn thương trong trục::�� Tổn thương sợi trục lan tỏa:Tổn thương sợi trục lan tỏa: 50%50%�� Dập vỏ não:Dập vỏ não: 45%45%�� Tổn thương chất xám sâu:Tổn thương chất xám sâu: 05%05%

Tổn thương thân não (brainstem):Tổn thương thân não (brainstem): 05%05%

10/31/2013 17

�� Tổn thương thân não (brainstem):Tổn thương thân não (brainstem): 05%05%�� Xuất huyết não thất/đám rối mạch mạc:Xuất huyết não thất/đám rối mạch mạc: 10%10%

�� Tổn thương thứ phátTổn thương thứ phát::�� Thoát vị não:Thoát vị não: 70%70%�� Thiếu máu não:Thiếu máu não: 40%40%�� Phù não lan tỏa:Phù não lan tỏa: 15%15%�� Chết não:Chết não:

�� Chấn thương không do tai nạn (trẻ bị ngược đãi).Chấn thương không do tai nạn (trẻ bị ngược đãi).�� Tiến triển của máu tụTiến triển của máu tụ..

A. Osborn. Diagnostic Neuroradiology. 1994 (modified)

Page 18: Chan Thuong So Nao

�� Vỡ sọ:Vỡ sọ: 60%60%�� Tổn thương ngoài trục: Tổn thương ngoài trục:

�� EDH (epidural hematoma):EDH (epidural hematoma): <5% <5% �� SDH (subdural hematoma):SDH (subdural hematoma): 15%15%�� SAH (subarachnoid hemorrhage):SAH (subarachnoid hemorrhage): 80%80%

�� Tổn thương trong trục:Tổn thương trong trục:�� Tổn thương sợi trục lan tỏa:Tổn thương sợi trục lan tỏa: 50%50%�� Dập vỏ não:Dập vỏ não: 45%45%�� Tổn thương chất xám sâu:Tổn thương chất xám sâu: 05%05%

Tổn thương thân não (brainstem):Tổn thương thân não (brainstem): 05%05%

10/31/2013 18

�� Tổn thương thân não (brainstem):Tổn thương thân não (brainstem): 05%05%�� Xuất huyết não thất/đám rối mạch mạc:Xuất huyết não thất/đám rối mạch mạc: 10%10%

�� Tổn thương thứ phát:Tổn thương thứ phát:�� Thoát vị não:Thoát vị não: 70%70%�� Thiếu máu não:Thiếu máu não: 40%40%�� Phù não lan tỏa:Phù não lan tỏa: 15%15%�� Chết não:Chết não:

�� Chấn thương không do tai nạn (trẻ bị ngược đãi).Chấn thương không do tai nạn (trẻ bị ngược đãi).�� Tiến triển của máu tụ.Tiến triển của máu tụ.

A. Osborn. Diagnostic Neuroradiology. 1994 (modified)

Page 19: Chan Thuong So Nao

VỠ SỌVỠ SỌ(SKULL FRACTURE)(SKULL FRACTURE)

�� Vỡ sọ gặp ở khoảng 60% bệnh nhân chấn thương Vỡ sọ gặp ở khoảng 60% bệnh nhân chấn thương sọ nãosọ não..

�� 50% trường hợp vỡ sọ có tổn thương não kết hợp.50% trường hợp vỡ sọ có tổn thương não kết hợp.�� Tuy vậy khoảng Tuy vậy khoảng 30% bệnh nhân chấn thương sọ 30% bệnh nhân chấn thương sọ

10/31/2013 19

�� Tuy vậy khoảng Tuy vậy khoảng 30% bệnh nhân chấn thương sọ 30% bệnh nhân chấn thương sọ não nặng không có vỡ sọ,não nặng không có vỡ sọ, do vậy phim X quang sọ do vậy phim X quang sọ não không có ý nghĩa gì trong chẩn đoán chấn não không có ý nghĩa gì trong chẩn đoán chấn thương sọ não.thương sọ não.

�� 10% bệnh nhân chấn thương sọ não nặng có tổn 10% bệnh nhân chấn thương sọ não nặng có tổn thương Cthương C1 1 hoặc Choặc C22 kết hợp.kết hợp.

A.Osborn et al. La Radiologie de poche-Cerveau.00-04

A. Osborn. Diagnostic Neuroradiology. 1994

Page 20: Chan Thuong So Nao

VỠ SỌVỠ SỌ(SKULL FRACTURE)(SKULL FRACTURE)

�� Vỡ sọ nứt (linearVỡ sọ nứt (linear) thường kết hợp với tụ máu ngoài màng ) thường kết hợp với tụ máu ngoài màng cứng (cứng (EDH) hoặc tụ máu dưới màng cứng (SDHEDH) hoặc tụ máu dưới màng cứng (SDH) hơn vỡ sọ ) hơn vỡ sọ lún (depressed).lún (depressed).

�� Vỡ sọ lún thường kết hợp với tổn thương nhu mô não.Vỡ sọ lún thường kết hợp với tổn thương nhu mô não.�� Vỡ tách khớp sọ (khớp sọ >4mm) thường gặp ở trẻ emVỡ tách khớp sọ (khớp sọ >4mm) thường gặp ở trẻ em, có , có

10/31/2013 20

�� Vỡ tách khớp sọ (khớp sọ >4mm) thường gặp ở trẻ emVỡ tách khớp sọ (khớp sọ >4mm) thường gặp ở trẻ em, có , có thể tổn thương xoang tĩnh mạch gây tụ máu ngoài màng thể tổn thương xoang tĩnh mạch gây tụ máu ngoài màng cứng.cứng.

�� Vỡ nền sọ Vỡ nền sọ thường kết hợp tổn thương mạch máu, dây thần thường kết hợp tổn thương mạch máu, dây thần kinh sọ não.kinh sọ não.

�� Vỡ sọ có thể gây gây Vỡ sọ có thể gây gây tụ khí trong não (pneumocephalus) tụ khí trong não (pneumocephalus) hoặc rò dịch não tủy.hoặc rò dịch não tủy.

A.Osborn et al. La Radiologie de poche-Cerveau.00-04

A. Osborn. Diagnostic Neuroradiology. 1994

Page 21: Chan Thuong So Nao

10/31/2013 21A. Osborn. Diagnostic Neuroradiology. 1994.

Vỡ sọ nứt kết hợp tụ khí ngoài màng cứng (pneumocephalus).

Vỡ sọ nứt kết hợp tụ máu dưới

màng cứng.

Page 22: Chan Thuong So Nao

Vỡ sọ lún kết hợp dập vỏ não. Vỡ sọ lún kết hợp xuất huyết dưới nhện.

10/31/2013 22

Page 23: Chan Thuong So Nao

VỠ SỌVỠ SỌ(SKULL FRACTURE)(SKULL FRACTURE)

�� Vỡ nền sọ không phải lúc Vỡ nền sọ không phải lúc nào cũng tìm thấy được. nào cũng tìm thấy được. Lâm sàng chảy dịch não Lâm sàng chảy dịch não tủy qua đường mũi (CSF tủy qua đường mũi (CSF

10/31/2013 23

rhinorrhoea), chảy máu tai, rhinorrhoea), chảy máu tai, trên hình ảnh trên hình ảnh hiện diện hiện diện chảy máu xoang bướm chảy máu xoang bướm thì thì phải nghĩ đến vỡ nền sọ phải nghĩ đến vỡ nền sọ cho dù ta không tìm được cho dù ta không tìm được đường vỡ.đường vỡ.

Page 24: Chan Thuong So Nao

10/31/2013 24

Page 25: Chan Thuong So Nao

�� Vỡ sọ:Vỡ sọ: 60%60%�� Tổn thương ngoài trục: Tổn thương ngoài trục:

�� EDH (epidural hematoma):EDH (epidural hematoma): <5% <5% �� SDH (subdural hematoma):SDH (subdural hematoma): 15%15%�� SAH (subarachnoid hemorrhage):SAH (subarachnoid hemorrhage): 80%80%

�� Tổn thương trong trục:Tổn thương trong trục:�� Tổn thương sợi trục lan tỏa:Tổn thương sợi trục lan tỏa: 50%50%�� Dập vỏ não:Dập vỏ não: 45%45%�� Tổn thương chất xám sâu:Tổn thương chất xám sâu: 05%05%

Tổn thương thân não (brainstem):Tổn thương thân não (brainstem): 05%05%

10/31/2013 25

�� Tổn thương thân não (brainstem):Tổn thương thân não (brainstem): 05%05%�� Xuất huyết não thất/đám rối mạch mạc:Xuất huyết não thất/đám rối mạch mạc: 10%10%

�� Tổn thương thứ phát:Tổn thương thứ phát:�� Thoát vị não:Thoát vị não: 70%70%�� Thiếu máu não:Thiếu máu não: 40%40%�� Phù não lan tỏa:Phù não lan tỏa: 15%15%�� Chết não:Chết não:

�� Chấn thương không do tai nạn (trẻ bị ngược đãi).Chấn thương không do tai nạn (trẻ bị ngược đãi).�� Tiến triển của máu tụ.Tiến triển của máu tụ.

A. Osborn. Diagnostic Neuroradiology. 1994 (modified)

Page 26: Chan Thuong So Nao

TỤ MÁU NGOÀI MÀNG CỨNGTỤ MÁU NGOÀI MÀNG CỨNG(EPIDURAL HOẶC EXTRADURAL HEMATOMA)(EPIDURAL HOẶC EXTRADURAL HEMATOMA)

�� Tần suấtTần suất: gặp ở : gặp ở < 5% bệnh nhân chấn thương < 5% bệnh nhân chấn thương sọ não.sọ não.

�� 50% bệnh nhân có “khoảng tỉnh”.50% bệnh nhân có “khoảng tỉnh”.

10/31/2013 26

�� >95% tổn thương một bên.>95% tổn thương một bên.

�� >95% ở trên lều >95% ở trên lều (thường gặp nhất ở vùng (thường gặp nhất ở vùng thái dươngthái dương--đính).đính).

�� Hiếm khi băng qua khớp sọ Hiếm khi băng qua khớp sọ (sutural line),nơi (sutural line),nơi màng cứng bám rất chắc vào xương).màng cứng bám rất chắc vào xương).

Page 27: Chan Thuong So Nao
Page 28: Chan Thuong So Nao

Hình thaáu kính loài hai maët, taêng ñaäm ñoä,Hình thaáu kính loài hai maët, taêng ñaäm ñoä,Giôùi haïn roõ, ñaëc bieät bôûi caùc khôùp soïGiôùi haïn roõ, ñaëc bieät bôûi caùc khôùp soï

Page 29: Chan Thuong So Nao

TỤ MÁU NGOÀI MÀNG CỨNGTỤ MÁU NGOÀI MÀNG CỨNG(EPIDURAL HOẶC EXTRADURAL HEMATOMA)(EPIDURAL HOẶC EXTRADURAL HEMATOMA)

�� Cơ chếCơ chế: : Chấn thương sọ, xé Chấn thương sọ, xé rách động mạch màng rách động mạch màng não giữa (middle meningeal artery) (90%) hoặc não giữa (middle meningeal artery) (90%) hoặc xoang tĩnh mạch (10%). xoang tĩnh mạch (10%). Máu tụ tại khoang ngoài Máu tụ tại khoang ngoài màng cứng (epidural space) tạo thành hình ảnh lồi hai màng cứng (epidural space) tạo thành hình ảnh lồi hai mặt kinh điển (biconvexmặt kinh điển (biconvex--shaped).shaped).

10/31/2013 29A.Osborn et al. Handbook of Neuroradiology. 1996.

Page 30: Chan Thuong So Nao

-Chạy vượt qua nếp màng não (liềm,lều não)

-Thöôøng keát hôïp vôùi nöùt soï cuøng beân vaø tuï maùu döôùimaøng cöùng ñoái beân (90%)

TỤ MÁU NGOÀI MÀNG CỨNG(EPIDURAL HOẶC EXTRADURAL HEMATOMA)

Page 31: Chan Thuong So Nao

Atlas of topographical and applied human anatomy E Pernkopf

Page 32: Chan Thuong So Nao

TỤ MÁU NGOÀI MÀNG CỨNGTỤ MÁU NGOÀI MÀNG CỨNG(EPIDURAL HOẶC EXTRADURAL HEMATOMA)(EPIDURAL HOẶC EXTRADURAL HEMATOMA)

HÌNH ẢNH TRÊN CTHÌNH ẢNH TRÊN CT::�� 90% trường hợp có vỡ sọ.90% trường hợp có vỡ sọ.�� 20% trường hợp có bóng khí trong sọ20% trường hợp có bóng khí trong sọ..�� Khối ngoài trục (extraKhối ngoài trục (extra--axial mass): mặt ngăn cách axial mass): mặt ngăn cách

10/31/2013 32

�� Khối ngoài trục (extraKhối ngoài trục (extra--axial mass): mặt ngăn cách axial mass): mặt ngăn cách (interface) (interface) chất xámchất xám--chất trắng bị đẩy lệchchất trắng bị đẩy lệch..

Page 33: Chan Thuong So Nao

TỤ MÁU NGOÀI MÀNG CỨNGTỤ MÁU NGOÀI MÀNG CỨNG(EPIDURAL HOẶC EXTRADURAL HEMATOMA)(EPIDURAL HOẶC EXTRADURAL HEMATOMA)

�� 2/3 thấu kính lồi tăng đậm độ2/3 thấu kính lồi tăng đậm độ

�� 1/3 trường hợp có vùng trung tâm giảm đậm 1/3 trường hợp có vùng trung tâm giảm đậm độ, điều này chứng tỏ đang chảy máu độ, điều này chứng tỏ đang chảy máu (Dấu (Dấu hiệu xoáy nước).hiệu xoáy nước).

10/31/2013 33A.Osborn et al. La Radiologie de poche-Cerveau.00-04

Page 34: Chan Thuong So Nao

TỤ MÁU NGOÀI MÀNG CỨNGTỤ MÁU NGOÀI MÀNG CỨNG(EPIDURAL HOẶC EXTRADURAL HEMATOMA)(EPIDURAL HOẶC EXTRADURAL HEMATOMA)

10/31/2013 34

Biconvex shaped, swirl sign, pneumocephalus, subfalcine herniation. A. Osborn. Diagnostic Neuroradiology. 1994.

Page 35: Chan Thuong So Nao

TỤ MÁU NGOÀI MÀNG CỨNGTỤ MÁU NGOÀI MÀNG CỨNG(EPIDURAL HOẶC EXTRADURAL HEMATOMA(EPIDURAL HOẶC EXTRADURAL HEMATOMA))

10/31/2013 35

Tụ máu ngoài màng cứng hai bên (5% trường hợp).

Tụ máu ngoài màng cứng phối hợp với các tổn thương khác

Page 36: Chan Thuong So Nao

�� Vỡ sọ:Vỡ sọ: 60%60%�� Tổn thương ngoài trục: Tổn thương ngoài trục:

�� EDH (epidural hematoma):EDH (epidural hematoma): <5% <5% �� SDH (subdural hematoma):SDH (subdural hematoma): 15%15%�� SAH (subarachnoid hemorrhage):SAH (subarachnoid hemorrhage): 80%80%

�� Tổn thương trong trục:Tổn thương trong trục:�� Tổn thương sợi trục lan tỏa:Tổn thương sợi trục lan tỏa: 50%50%�� Dập vỏ não:Dập vỏ não: 45%45%�� Tổn thương chất xám sâu:Tổn thương chất xám sâu: 05%05%

Tổn thương thân não (brainstem):Tổn thương thân não (brainstem): 05%05%

10/31/2013 36

�� Tổn thương thân não (brainstem):Tổn thương thân não (brainstem): 05%05%�� Xuất huyết não thất/đám rối mạch mạc:Xuất huyết não thất/đám rối mạch mạc: 10%10%

�� Tổn thương thứ phát:Tổn thương thứ phát:�� Thoát vị não:Thoát vị não: 70%70%�� Thiếu máu não:Thiếu máu não: 40%40%�� Phù não lan tỏa:Phù não lan tỏa: 15%15%�� Chết não:Chết não:

�� Chấn thương không do tai nạn (trẻ bị ngược đãi).Chấn thương không do tai nạn (trẻ bị ngược đãi).�� Tiến triển của máu tụ.Tiến triển của máu tụ.

A. Osborn. Diagnostic Neuroradiology. 1994 (modified)

Page 37: Chan Thuong So Nao

TỤ MÁU DƯỚI MÀNG CỨNGTỤ MÁU DƯỚI MÀNG CỨNG(SUBDURAL HEMATOMA)(SUBDURAL HEMATOMA)

�� Cơ chếCơ chế: Sự giảm tốc đột ngột gây căng và : Sự giảm tốc đột ngột gây căng và xé rách xé rách tĩnh mạch cầu nối vỏ não, nơi chúng băng ngang tĩnh mạch cầu nối vỏ não, nơi chúng băng ngang khoang dưới màng cứng,khoang dưới màng cứng, hình thành máu tụ giữa hình thành máu tụ giữa màng cứng và màng nhện.màng cứng và màng nhện.

10/31/2013 37A.Osborn et al. Handbook of Neuroradiology. 1996.

Page 38: Chan Thuong So Nao

-Ñoái beân vôùi chaán ñoäng-Khoâng nöùt soï-Caùc tt phoái hôïp ( tieân löôïng)-Töû vong cao

Page 39: Chan Thuong So Nao

TỤ MÁU DƯỚI MÀNG CỨNGTỤ MÁU DƯỚI MÀNG CỨNG(SUBDURAL HEMATOMA)(SUBDURAL HEMATOMA)

�� Tần suất: Tần suất: gặp ở 15% bệnh nhân chấn thương sọ não.gặp ở 15% bệnh nhân chấn thương sọ não.�� Bệnh nhân Bệnh nhân không có “khoảng tỉnhkhông có “khoảng tỉnh”.”.�� 15% tổn thương hai bên.15% tổn thương hai bên.�� >95% ở trên lều >95% ở trên lều (thường gặp nhất ở vùng trán(thường gặp nhất ở vùng trán--đính).đính).

10/31/2013 39

�� >95% ở trên lều >95% ở trên lều (thường gặp nhất ở vùng trán(thường gặp nhất ở vùng trán--đính).đính).�� Với Với trẻ bị ngược đãi trẻ bị ngược đãi thì thường thì thường tụ máu dưới màng cứng hai tụ máu dưới màng cứng hai

bên, cạnh liềm não.bên, cạnh liềm não.�� Băng qua khớp sọ (sutural line) nhưng không bao giờ băng Băng qua khớp sọ (sutural line) nhưng không bao giờ băng

qua liềm não.qua liềm não.�� Tuyø tuï maùu caáp, baùn caáp hay maõn maø Tuyø tuï maùu caáp, baùn caáp hay maõn maø ñaäm ñoä khaùc nhau ñaäm ñoä khaùc nhau

A. Osborn. Diagnostic Neuroradiology. 1994.

Page 40: Chan Thuong So Nao

TỤ MÁU DƯỚI MÀNG CỨNGTỤ MÁU DƯỚI MÀNG CỨNG

�� Khối ngoài trục (extraKhối ngoài trục (extra--axial mass): mặt ngăn cách axial mass): mặt ngăn cách (interface) (interface) chất xámchất xám--chất trắng bị đẩy lệchchất trắng bị đẩy lệch..

�� Hình liềm (crescent shapedHình liềm (crescent shaped) (Lưu ý: tụ máu mạn ) (Lưu ý: tụ máu mạn tính có thể có hình thấu kính hai mặt lồi). tính có thể có hình thấu kính hai mặt lồi).

�� 60% tăng đậm độ, 40% có đậm độ hỗn hợp.60% tăng đậm độ, 40% có đậm độ hỗn hợp.

10/31/2013 40

Page 41: Chan Thuong So Nao

TỤ MÁU DƯỚI MÀNG CỨNGTỤ MÁU DƯỚI MÀNG CỨNG(SUBDURAL HEMATOMA)(SUBDURAL HEMATOMA)

10/31/2013 41

SDH cấp SDH mạn, nhiều lứa tuổi

Andrew Downie. Tutorial: CT in Head Trauma.

Page 42: Chan Thuong So Nao

TỤ MÁU DƯỚI MÀNG CỨNGTỤ MÁU DƯỚI MÀNG CỨNG

�� Tiên lượng của tụ máu dưới màng cứng thường xấu Tiên lượng của tụ máu dưới màng cứng thường xấu (70% tử vong).(70% tử vong).

�� Tiên lượng xấu khi Tiên lượng xấu khi đường giữa bị đẩy lệch > 20mmđường giữa bị đẩy lệch > 20mm..

�� Thường tử vong khi thể tích Thường tử vong khi thể tích khối máu tụ > 10% thể khối máu tụ > 10% thể tích não.tích não.

10/31/2013 42

Page 43: Chan Thuong So Nao

XUAÁT HUYEÁT

TRONG NAÕO THAÁTTHAÁT

(Intraventricular hemorrhage)

Page 44: Chan Thuong So Nao

--Hình lieàm lan roängHình lieàm lan roäng--Khoâng toân troïng khôùpKhoâng toân troïng khôùp--Toân troïng lieàm vaø leàuToân troïng lieàm vaø leàu--Hieäu öùng choaùn choã Hieäu öùng choaùn choã raát nhieàuraát nhieàu--Caùc tt phoái hôïp.Caùc tt phoái hôïp.

Page 45: Chan Thuong So Nao

Hai beân 15 % , Treû bò ñaùnh ñaäpHai beân 15 % , Treû bò ñaùnh ñaäp

Page 46: Chan Thuong So Nao

Tieâm caûn quang neáu nghi ngôøTieâm caûn quang neáu nghi ngôø

Page 47: Chan Thuong So Nao

TỤ MÁU DƯỚI MÀNG CỨNG CẤPTỤ MÁU DƯỚI MÀNG CỨNG CẤP

10/31/2013 47

SDH cấp, tăng đậm độ. SDH cấp, đậm độ hỗn hợp (đang chảy máu).

A.Osborn et al. Handbook of Neuroradiology. 1996.

Page 48: Chan Thuong So Nao

TỤ MÁU DƯỚI MÀNG CỨNG MẠNTỤ MÁU DƯỚI MÀNG CỨNG MẠN

10/31/2013 48

SDH mạn tính, hai bên. Bên (T) có hình liềm, giảm đậm

độ. Bên (P) có hình thấu kính lồi với mức dịch-dịch.

A.Osborn et al. Handbook of Neuroradiology. 1996.

SDH mạn tính calci hóa.

Page 49: Chan Thuong So Nao

TIẾN TRIỂN CỦA MÁU TỤTIẾN TRIỂN CỦA MÁU TỤTRÊN CTTRÊN CT

10/31/2013 49A.Osborn et al. Handbook of Neuroradiology. 1996.

Page 50: Chan Thuong So Nao

TIẾN TRIỂN CỦA MÁU TỤTIẾN TRIỂN CỦA MÁU TỤTRÊN CTTRÊN CT

10/31/2013 50

SDH cấp SDH bán cấp SDH mạn SDH mạn+chảy máu cấp

Page 51: Chan Thuong So Nao

�� Vỡ sọ:Vỡ sọ: 60%60%�� Tổn thương ngoài trục: Tổn thương ngoài trục:

�� EDH (epidural hematoma):EDH (epidural hematoma): <5% <5% �� SDH (subdural hematoma):SDH (subdural hematoma): 15%15%�� SAH (subarachnoid hemorrhage):SAH (subarachnoid hemorrhage): 80%80%

�� Tổn thương trong trục:Tổn thương trong trục:�� Tổn thương sợi trục lan tỏa:Tổn thương sợi trục lan tỏa: 50%50%�� Dập vỏ não:Dập vỏ não: 45%45%�� Tổn thương chất xám sâu:Tổn thương chất xám sâu: 05%05%

Tổn thương thân não (brainstem):Tổn thương thân não (brainstem): 05%05%

10/31/2013 51

�� Tổn thương thân não (brainstem):Tổn thương thân não (brainstem): 05%05%�� Xuất huyết não thất/đám rối mạch mạc:Xuất huyết não thất/đám rối mạch mạc: 10%10%

�� Tổn thương thứ phát:Tổn thương thứ phát:�� Thoát vị não:Thoát vị não: 70%70%�� Thiếu máu não:Thiếu máu não: 40%40%�� Phù não lan tỏa:Phù não lan tỏa: 15%15%�� Chết não:Chết não:

�� Chấn thương không do tai nạn (trẻ bị ngược đãi).Chấn thương không do tai nạn (trẻ bị ngược đãi).�� Tiến triển của máu tụ.Tiến triển của máu tụ.

A. Osborn. Diagnostic Neuroradiology. 1994 (modified)

Page 52: Chan Thuong So Nao

XUẤT HUYẾT KHOANG DƯỚI NHỆN XUẤT HUYẾT KHOANG DƯỚI NHỆN (SUBARACHNOID HEMORRHAGE)(SUBARACHNOID HEMORRHAGE)

�� Tần suấtTần suất: gặp ở : gặp ở 80% bệnh nhân chấn thương 80% bệnh nhân chấn thương sọ não.sọ não.

�� Cơ chếCơ chế: do : do vỡ các tĩnh mạch khoang dưới vỡ các tĩnh mạch khoang dưới nhện.nhện.

10/31/2013 52

nhện.nhện.

�� Chấn thương Chấn thương là nguyên nhân thường gặp là nguyên nhân thường gặp nhất của xuất huyết khoang dưới nhện, nhất của xuất huyết khoang dưới nhện,

�� Vỡ phình mạch não là Vỡ phình mạch não là nguyên nhân khác ít nguyên nhân khác ít gặp hơn.gặp hơn.

Page 53: Chan Thuong So Nao
Page 54: Chan Thuong So Nao

10/31/2013 54

Page 55: Chan Thuong So Nao

XUẤT HUYẾT KHOANG DƯỚI NHỆN XUẤT HUYẾT KHOANG DƯỚI NHỆN (SUBARACHNOID HEMORRHAGE)(SUBARACHNOID HEMORRHAGE)

�� CTCT: Tăng đậm độ ở : Tăng đậm độ ở khoang dưới nhện và các khoang dưới nhện và các bể dịch não tủy.bể dịch não tủy. Đặc biệt lưu ý đến vùng Đặc biệt lưu ý đến vùng thung lũng Sylvius và bể gian cuống nãothung lũng Sylvius và bể gian cuống não..

10/31/2013 55

Page 56: Chan Thuong So Nao
Page 57: Chan Thuong So Nao

Xuất huyết vùng cạnh liềm não có thể tạo ra dấu hiệu delta giả (pseudodelta sign): xuất huyết dưới màng cứng hoặc xuất huyết khoang dưới nhện tạo nên hình delta tăng đậm độ với CT không chích thuốc (đừng lầm với thuyên tắc xoang TM).

10/31/2013 57

Page 58: Chan Thuong So Nao

XUẤT HUYẾT KHOANG DƯỚI NHỆNXUẤT HUYẾT KHOANG DƯỚI NHỆN(SUBARACHNOID HEMORRHAGE)(SUBARACHNOID HEMORRHAGE)

Giả xuất huyết khoang dưới nhện (pseudo-SAH) có thể gặp ở các trường hợp phù não

10/31/2013 58

nặng, não trở nên rất giảm đậm độ, lúc này khoang dưới nhện trở nên tăng đậm độ một cách tương đối.

SDH (các mũi tên) và phù não lan tỏa cả hai bán cầu

Page 59: Chan Thuong So Nao
Page 60: Chan Thuong So Nao
Page 61: Chan Thuong So Nao

CẢM ƠN QUÝ ANH CHỊ ĐÃ CHÚ Ý THEO DÕI