พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงาน

เขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

DECISION – MAKING BEHAVIOR OF ADMINISTRATORS IN BASIC EDUCATION SCHOOLS UNDER KANCHANABURI PRIMARY

EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 4

จนตนา ปานเปย

การคนควาอสระนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา

มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร พ.ศ. 2557

ลขสทธของมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

(1)

พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

DECISION – MAKING BEHAVIOR OF ADMINISTRATORS IN BASIC EDUCATION

SCHOOLS UNDER KANCHANABURI PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 4

จนตนา ปานเปย

การคนควาอสระนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

พ.ศ. 2557 ลขสทธของมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

(2)

หวขอการคนควาอสระ พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานขขตพนทกการศกษาประถมศกษากาญจนบร ขขต 4

ผวจย นางสาวจนตนา ปานขปย ปรญญา ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา การบรหารการศกษา อาจารยทปรกษา ดร.สรยงค ชวนขยน อาจารยทปรกษารวม ดร.นพนธ วรรณขวช คณะกรรมการสอบ

...................................................................... ประธานกรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.วชร ชชาต)

...................................................................... กรรมการ (ดร.สรยงค ชวนขยน)

...................................................................... กรรมการ (ดร.นพนธ วรรณขวช)

...................................................................... กรรมการผทรงคณวฒ (ดร.ชวน ภารงกล)

คณะกรรมการบณฑตศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร อนมตใหการศกษาคนควาอสระ ฉบบนขปนสวนหนกงของการศกษาตามหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา ........................................................ (ดร.ณรงคขดช รตนานนทขสถยร) ประธานคณะกรรมการบณฑตศกษา วนทก 19 ขดอน กนยายน พ.ศ. 2557

(3)

บทคดยอ

หวขอการคนควาอสระ พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

ผศกษาคนควา นางสาวจนตนา ปานเปย ปรญญา ครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา การบรหารการศกษา ปการศกษา 2557 ประธานกรรมการควบคม ดร.สรยงค ชวนขยน กรรมการควบคม ดร.นพนธ วรรณเวช การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาและเปรยบเทยบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จ าแนกตามขนาดสถานศกษาในสถานศกษาขนพนฐาน กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก ครในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จ านวน 262 คน ใชการสมอยางงาย เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ซงมคาความเชอมนเทากบ 0.97 สถตทใชในการวเคราะหขอมลคอ คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน การวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว ทดสอบความแตกตางรายคโดยวธการของเชฟเฟ ผลการศกษาคนควาอสระพบวา 1. พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาในภาพรวมอยในระดบมาก สวนรายดานพบวาอยในระดบมากทกดานเรยงตามล าดบคาเฉลยจากมากไปหานอย คอ การตดสนใจแบบอตตาธปไตย การตดสนใจแบบมสวนรวม และการตดสนใจแบบประชาธปไตย 2. ผลการเปรยบเทยบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา ขนาดเลก ขนาดกลาง และขนาดใหญ โดยภาพรวมและรายดานไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต

ABSTRACT

Independent Study Title DECISION – MAKING BEHAVIOR OF ADMINISTRATORS IN BASIC EDUCATION SCHOOLS UNDER

(4)

KANCHANABURI PRIMARY EDUCATIONAL SERVICE AREA OFFICE 4

Researcher Degree

Miss Jintana Panpia Master of Education

Program Educational Administration Academic Year 2014 Chairman Thesis Advisor Suriyong Chuankayan, Ed.D. Thesis Advisor Nipon Wonnawed, Ed.D. The purposes of this research were to study and compare decision-making behavior of administrators in basic education schools under Kanchanaburi Primary Educational Service Area Office 4 distinguish as school size. The samples group consisted of 262 teachers in basic education schools under Kanchanaburi primary educational service area office 4 selected by multi-stage random sampling. A constructed 5 – level rating scale questionnaire with the reliability 0.97 was used as a tool to collect data. The statistics for data analysis were percentage, means, standard deviation, one way ANOVA and Scheffe. The research findings were as follows:

1. The decision-making behavior of administrators was overall at a high level. All aspects were also at a high level, ranking in the order of mean high to low as absolute decision-making, participation decision-making and democracy decision-making.

2. The comparison Results of decision-making behavior of administrators in basic education schools small-sized, medium-sized and large sized was overall at a high level. All aspects with a statistical no significance

(5)

กตตกรรมประกาศ การศกษาคนควาอสระฉบบน ส าเรจลลวงไดดวยดโดยไดรบความอนเคราะหอยางดยงจาก ดร.สรยงค ชวนขยน ประธานกรรมการควบคม ดร.นพนธ วรรณเวช กรรมการควบคม ทกรณาใหค าปรกษาแนะน าตรวจแกไขขอบกพรองจนท าใหการศกษาคนควาอสระฉบบนเสรจสมบรณ ผวจยขอกราบขอบพระคณไว ณ โอกาสน และขอกราบขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารย ดร.วชร ชชาต ประธานกรรมการการสอบ และ ดร.ชวน ภารงกล กรรมการผทรงคณวฒ ทใหขอเสนอแนะเพมเตม ท าใหการศกษาคนควาอสระฉบบนมความสมบรณถกตองยงขน ผวจยขอขอบพระคณผทรงคณวฒ 3 ทาน คอ นายสจจะ ตระกลราษฎร ผอ านวยการโรงเรยนชมชนบานหลมรง นายอกฤษณ พวงกล ผอ านวยการโรงเรยนบานยางสง และนายเรวต ปานธรรม ผอ านวยการโรงเรยนอนบาลบอพลอย ทกรณาตรวจแกไขเครองมอทใชในการวจย ขอขอบพระคณผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ทกรณาอ านวยความสะดวกในการเกบขอมล ขอขอบคณครอบครว เพอน ๆ ทกคน ตลอดจนคณครทกทานทเปนก าลงใจคอยชวยเหลอตลอดเวลา ประโยชนใดๆ ทเกดขนจากการศกษาคนควาอสระฉบบนขอมอบเปนสงบชาพระคณบดา มารดา ครอาจารย และผมพระคณทกทานทมสวนชวยสงเสรมการศกษาประสทธประสาทสรรพวชาใหเกดแกขาพเจาไดมความรความสามารถอยในสงคมไดอยางเทาทน ขออานสงสแหงพระคณเหลานโปรดดลบนดาลใหทกทานมความสขตลอดไป

จนตนา ปานเปย

(6)

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย (3) บทคดยอภาษาองกฤษ (4) กตตกรรมประกาศ (5) สารบญ (6) สารบญตาราง (8) สารบญแผนภม (9) บทท 1 บทน า 1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1 วตถประสงคของการวจย 4 สมมตฐานของการวจย 4 กรอบแนวคดในการวจย 4

ขอบเขตของการวจย 5 นยามศพทเฉพาะ 6 ประโยชนทไดรบจากการวจย 7 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 9 แนวคดและทฤษฎเกยวกบพฤตกรรมการตดสนใจ 9 ความหมายเกยวกบการตดสนใจ 9 ความส าคญของการตดสนใจ 10 รปแบบพฤตกรรมการตดสนใจ 14 แนวคดและทฤษฎเกยวกบพฤตกรรมการตดสนใจ 16 การบรหารการศกษา 18 ความหมายของการบรหาร 18 ความหมายของการบรหารสถานศกษา 19 บทบาทของผบรหารในการบรหารการศกษา 19 ผบรหารกบการตดสนใจ 21 งานวจยทเกยวของ 25

งานวจยในประเทศ 25 สารบญ

หนา

(7)

งานวจยตางประเทศ 32 สรปกรอบแนวคดในการวจย 39 3 วธด าเนนการวจย 40 ประชากรและกลมตวอยาง 40

เครองมอทใชในการวจย 41 การสรางเครองมอในการวจย 42 การเกบรวบรวมขอมล 43

การวเคราะหขอมล 43 สถตทใชในการวเคราะหขอมล 44 4 ผลการวเคราะหขอมล 45 สญลกษณทใชเสนอผลการวเคราะหขอมล 45

การวเคราะหขอมล 46 ผลการวเคราะหขอมล 46 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ 56 วตถประสงคของการวจย 56 สมมต ฐานการวจย 56 วธด าเนนการวจย 56 สรปผลการวจย 58 อภปรายผลการวจย 59 ขอเสนอแนะ 62 เอกสารอางอง 64ภาคผนวก 70 ภาคผนวก ก รายนามผทรงคณวฒตรวจสอบคณภาพเครองมอทใชในการวจย 71 ภาคผนวก ข หนงสอขอความอนเคราะหเกบขอมล 76 ภาคผนวก ค แบบสอบถามเพอการวจย 78 ประวตผวจย 87

สารบญตาราง

หนา ตารางท 3.1 แสดงจ านวนประชากรและกลมตวอยางครผสอนตามขนาดสถานศกษา

สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 40 4.1 สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามเพศ ประสบการณท างาน และขนาดของสถานศกษา 47 4.2 คาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน ของพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา ตามความคดเหนของครผสอน ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการ

(8)

ศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ในภาพรวม 48 4.3 ผลการวเคราะหระดบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ตามการรบรของคร ในสถานศกษาดานการตดสนใจแบบอตตาธปไตย 48 4.4 ระดบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานสงกดส านกงานเขต พนการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ตามการรบรของครในสถานศกษาดาน การตดสนใจแบบมสวนรวม 50 4.5 ระดบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานสงกดส านกงานเขต พนการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ตามการรบรของครในสถานศกษาดาน การตดสนใจแบบประชาธปไตย 53 4.6 แสดงผลการเปรยบเทยบระดบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขน พนฐาน สงกดส านกงานเขตพนการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 ตามความ คดเหนของครผสอน จ าแนกตามขนาดสถานศกษา โดยภาพรวม 55

สารบญแผนภม

หนา แผนภมท 2.1 กรอบแนวคดในการวจย 39

(9)

1

บทท 1

บทน า ความเปนมาและความส าคญของปญหา การพฒนาประเทศใหเจรญกาวหนาสความมนคงมเสถยรภาพนน การศกษาเปนปจจยทส าคญยงในการพฒนาประเทศทงในดานเศรษฐกจ สงคม การเมอง การจดการศกษาของชาตจะตองสอดคลองกบนโยบายทางดานเศรษฐกจ การเมอง สงคมและวฒนธรรม และมการพฒนาทนตอการเปลยนแปลงทางเทคโนโลยทกาวกระโดดในกระแสโลกอนาคต ประเทศไทยใชแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 (พ.ศ.2555-2559) ยงคงยดหลกการปฏบตตาม “ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง” และขบเคลอนใหบงเกดผลในทางปฏบตทชดเจนยงขนในทกภาคสวน ทกระดบ ยดแนวคดการพฒนาแบบบรณาการเปนองครวมทม “คนเปนศนยกลางการพฒนา” มการเชอมโยงทกมตของการพฒนาอยางบรณาการ ทงมตตวคน สงคม เศรษฐกจ สงแวดลอม และการเมอง เพอสรางภมคมกนใหพรอมเผชญการเปลยนแปลงท เกดขนทงในระดบปจเจก ครอบครว ชมชม สงคม และประเทศชาต ขณะเดยวกน ใหความส าคญกบการมสวนรวมของทกภาคสวนในสงคมในกระบวนการพฒนาประเทศ (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต , 2554, หนา 7) คนไทยปจจบน เมอเทยบอดตยอนหลงไปหลายสบป การศกษาดขน ฉลาดขน เกงขน ใชเทคโนโลยมากขน แตกลบมคณธรรม จรยธรรม จรรยาบรรณแหงวชาชพนอยลง มความสขนอยลง สภาพแวดลอมเสอมโทรมลง ทรพยากรธรรมชาตถกท าลายลงจนเหลอนอยเตมท คนไทยมความเครยดมากขน มความวตกกงวลใจมากขน เปนโรคภยไขเจบชนดตาง ๆ มากขน (ปราชญา กลาผจญ และพอตา บตรสทธวงศ, 2550, หนา 23) ผบรหารสถานศกษาขนพนฐานจงเปนบคลากรทมบทบาทอยางยงในการทจะบรหารสถาบนการศกษาใหประสบความส าเรจ ผบรหารทดตองเปนบคคลคณภาพ เปนผน าทเกงในการบรหารคนและบรหารตน ผบรหารทมความฉลาดทางอารมณ จะเขาใจและสามารถควบคมอารมณของตนเองไดด อกทงยงมความสามารถในการเขาใจอารมณ และหยงรอารมณของผอนได สามารถผสมผสานอารมณของตนเองและผอนเขาดวยกนไดเปนอยางด รวมไปถงการรจกสรางและรกษาความสมพนธกบผอนไดตลอดไป หากผบรหารเขาใจและสามารถปฏบตตามองคประกอบเหลานไดเปนอยางดแลวยอมประสบความส าเรจในการบรหารไดอยางแนนอน (กลยาณ พรมทอง, 2546 , หนา 31-32)

นอกจากนผบรหารตองเปนบคคลทมภาวะผน าสงและสามารถใชภาวะผน าของตนในการระดมทรพยากรบคคลทมความรความสามารถ และในการระดมทรพยากรปจจย ทงปจจยดานเงน วสด และครภณฑตาง ๆ ใหเพยงพอในการด าเนนงานภารกจ และใชทรพยากรเหลานในการปฏบตงานขององคการไดอยางเหมาะสมและมประสทธภาพ (สมาน อศวภม, 2549, หนา 382)

2

ดงนน การบรหารจดการจงจ าเปนตองปรบและพฒนาใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงทเกดขน ผบรหารจะตองสนใจใฝร และพฒนาตนเองตลอดเวลาอยางตอเนอง เพอท าใหการจดการศกษาเกดผลด บรรลวตถประสงค (ธระ รญเจรญ, 2550, หนา 98) นอกเหนอจากความฉลาดทางปญญา (IQ-Intelligence Quotient) ทเรารจกกนมานานแลว ในปจจบน ผบรหารขององคกรชนน า ตองหนมาสนใจในเรองของความฉลาดทางอารมณ (Emotional Quotient–EQ / Emotional Intelligence-EI) ดงเชน โกลแมน (Goleman, 1995, pp. 45-46) ไดชใหเหนวาท าไมความฉลาดทางอารมณจงมความส าคญมากกวาเชาวปญญา โดยกลาว เปนระยะเวลายาวนานทคนเราใหความส าคญกบสมองโดยไมใสใจสงส าคญทชวยสงเสรมความส าเรจในชวต คอกลมของทกษะทางอารมณทสามารถสอนได ไมเหมอนเชาวปญญาทยากแกการสอนและพฒนาความฉลาดทางอารมณชวยอธบายวาท าไมบคคลทมความฉลาดทางปญญาสงไมสามารถประสบความส าเรจในชวต ในขณะทบางคนมความฉลาดทางปญญาธรรมดากลบเปนผประสบความส าเรจในชวตสงสด นอกจากนความฉลาดทางอารมณเปนความสามารถทจะจดการและตรวจสอบอารมณของตนเองทกนาท จงใจตนเองไปยงเปาหมาย เขาใจผอนและจดการกบความขดแยงและสมพนธภาพระหวางบคคลไดเปนอยางด

การทจะใหการบรหารงานมประสทธภาพไดนน ผบรหารจะตองมการพฒนาพฤตกรรมการตดสนใจซงมความส าคญทจะชวยใหเลอกแนวทางทเหมาะสมในการบรหารงานไดในบทบาทของผบรหาร ซงแตละคนอาจใชรปแบบการตดสนใจทแตกตางกนแตตามแนวคดของเวลส (Wells) ไดกลาวถงพฤตกรรมการตดสนใจไว 3 รปแบบ คอ แบบอตตาธปไตย แบบมสวนรวม และแบบประชาธปไตยโดยแตละรปแบบจะมความแตกตางกนในดานความรวมมอของผใตบงคบบญชา ถาผบรหารใชรปแบบการตดสนใจแบบอตตาธปไตยทตดสนใจเองทงหมดผใตบงคบบญชาไมมโอกาสไดเขามามสวนรวม ความรวมมอในการปฏบตงานกจะต าถาเลอกรปแบบการตดสนใจแบบมสวนรวมกจะเปดโอกาสใหผใตบงคบ บญชามสวนรวมในการตดสนใจความรวมมอในการปฏบตงานกจะเพมมากขน และผใตบงคบ บญชาจะเขามามสวนรวมมากทสดในการเลอกการตดสนใจแบบประชาธปไตยทมงเนนการกระจายอ านาจสระดบลาง

เวลส (Wells, 1948, p. 117) มความเชอวา จะท าใหเกดความรวมมอในการปฏบตงานมากทสด และสงผลใหการท างานมประสทธภาพมากยงขนการศกษาเกยวกบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยนประถม ศกษาตามแนวคดของเวลส (Wells) น ยงไมพบวาไดมผใดศกษาวจยมากอนนอกจากมการศกษาวจยโดยใชแนวคดนกบผบรหารวทยาลยการพยาบาลกระทรวงสาธารณสข ซงพบวา สวนใหญของกลมตวอยางเลอกใชพฤตกรรมการตดสนใจแบบประชาธปไตย นอกจากนไดมการศกษาวจยเกยวกบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารท าการศกษาในกลมผบรหารวทยาลยครภาคเหนอโดยใชแนวคดของแทนเนนบวมและ ชมดท (Tennenbaum & Schmidt, 1958)

คคและสเลค (Cook & Slack, 1984, p. 43) กลาววา การใหผรวมงานมสวนรวมในการตดสนใจมากขนเทาไรกจะท าใหการยอมรบการตดสนใจ และมการน าไปสการปฏบต เพอใหบรรลเปาหมายขององคการไดดงนนผบรหารโรงเรยนจงจ าเปนตองมการพฒนาพฤตกรรมการตดสนใจเพอใหการบรหารงานประสบผลส าเรจใหมากทสดจากการศกษายงพบวา การทผบรหารตองการใหผใต บงคบบญชาเกดความพงพอใจในการปฏบตงานใหประสบผลส าเรจ และบรรลเปาหมายของหนวยงานนน การเลอกพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารเปนสงส าคญ ผบรหารควรพจารณาเลอก

3

พฤตกรรมการตดสนใจทสงเสรมใหเกดการมสวนรวมของผใตบงคบ บญชาใหมากทสด ซง เวลส ไดกลาวถงรปแบบการตดสนใจในลกษณะนไววาจะเปนการสรางแรงจงใจใหเกดความพงพอใจในงาน เกดความกระตอรอรน เกดการยอมรบและเตมใจทจะใหความรวมมอในการปฏบตงาน ท าใหผลการด าเนนงานตาง ๆ ภายในองคการมประสทธภาพ และบรรลผลส าเรจตามเปาหมายของหนวยงานไดมากขน

โรงเรยนประถมศกษา ในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 มหนาทใหการศกษาแกเดกภาคบงคบในจงหวดกาญจนบรใหเปนบคคลทส าเรจการศกษาภาคบงคบ ออกไปแลวบรรลตามวตถประสงคและเปาหมายของหลกสตรเปนทยอมรบของสงคมตามเจตนารมณของแผนการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2535 และพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ดงนนเพอใหการด าเนน งานตามภารกจงานหลกของส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาตกระทรวงศกษาธการ น ามาปฏบตใหประสบผลส าเรจตามเปาหมายจงจ าเปนตองมผบรหารโรงเรยนซงเปนผบรหารระดบตนทมความสามารถในการเปนผน า เลอกใชพฤตกรรมการตดสนใจทเหมาะสม เพอใหเกดความรวมมอทดในการด าเนนงานของหนวยงานใหมประสทธภาพมากยงขน

เนองจากปจจบนยงมผบรหารโรงเรยนประถมศกษาจ านวนหนง ยงมพฤตกรรมการตดสนใจทไมเหมาะสมกบสถานการณทเปลยนแปลง ท าใหการท างานขาดประสทธภาพ และไมบรรลผลตามเปาหมายของหนวยงาน แตเปนทนาสงเกตวา กระแสของการปฏรปการศกษาและความตองการมสวนรวมของผรวมงานและชมชน อกทงจะมการกระจายอ านาจการจดการศกษาแบบเบดเสรจ มาสโรงเรยนตามแนวพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มาตรา 39 และรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 มาตรา 78 ทจะตองจดการศกษาไดมสวนผลกดนใหผบรหารโรงเรยนตองปรบเปลยนการบรหารและพฤตกรรมการตดสนใจ ซงการตดสนใจตามล าพงของผบรหาร โรงเรยนยอมมโอกาสผดพลาดสงและอาจกอใหเกดความขดแยงในโรงเรยน ตรงกนขามกบการเปดโอกาสใหผรวมงานไดเขามามสวนรวมในกระบวนการตดสนใจมากขน การท าความเขาใจกบพฤตกรรมการตดสนใจแบบตาง ๆ ทมอยหลากหลาย และประสานความรวมมอในการท างานยอมจะเสรมให งานดานบรหารตามภารกจของผบรหารโรงเรยนม โอกาสพบความส าเรจส งขน (กระทรวงศกษาธการ, 2556)

จากความเปนมาและความส าคญของปญหาดงกลาวขางตน ผศกษาคนควาจงสนใจทจะศกษาพฤตกรรมการตดสนใจการบรหารงานของผบรหารสถานศกษา ในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ตามแนวคดของเวลส (Wells) วาอยในพฤตกรรมใดและจะเปนประโยชนอยางยงทจะไดขอมลพนฐานส าหรบผบรหารโรงเรยนเพอน าไปใชเปนแนวทางพฒนา และปรบเปลยนพฤตกรรมการตดสนใจในการแกไขปญหาตาง ๆ ไดอยางเหมาะสมสามารถท างานใหบรรลเปาหมายของหนวยงานอยางมประสทธภาพตอไป

วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารงานของผบรหารสถานศกษาในสงกด ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

4

2. เพอเปรยบเทยบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา ในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จ าแนกตามขนาดของสถานศกษา

สมมตฐานของการวจย พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ทมขนาดของสถานศกษา มความแตกตางกน

กรอบแนวคดในการวจย

การศกษาวจยครงน ผศกษาคนความงศกษา เรอง พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ซงผศกษาคนควาไดอาศยกรอบแนวคดของเวลส (Wells, 1948, p. 117) ไดกลาวถง รปแบบของพฤตกรรมการตดสนใจแบงออกเปน 3 แบบ คอ แบบอตตาธปไตย (autocratic) แบบมสวนรวม (participative) และแบบประชาธปไตย (democratic) ในแตละรปแบบจะกอใหเกดการมสวนรวม และความรวมมอของบคลากรในการปฏบตงานทแตกตางกนถาผบรหารเลอกใชการตดสนใจแบบอตตาธปไตย การมสวนรวมและความรวมมอในการปฏบตงานจะต า ความรวมมอในการปฏบตงานจะเพมขน ถาใชการตดสนใจแบบมสวนรวมและความรวมมอในการปฏบตงานจะมมากทสด ถาผบรหารเลอกใชการตดสนใจแบบประชาธปไตย และน ามาใชมากเทาไรกจะมผลตอการเปดโอกาสใหบคลากรมสวนรวมในการตดสนใจไดมากขนตามล าดบ ซงจะเกดความรวมมอในการด าเนนงานมากขนเทานน ท าใหประสบผลส าเรจและบรรลตาเปาหมายขององคการไดมากยงขน ขอบเขตของการวจย

การศกษาวจยครงน ผวจยมงศกษาเรอง พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 มขอบเขตครอบคลมประเดนตอไปน

1. ขอบเขตเนอหา การศกษาวจยเรอง พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ทปฏบตหนาทในต าแหนงผบรหารสถานศกษาโดยใชแนวความคดของเวลส (Wells) ซงไดแบงรปแบบของพฤตกรรม การตดสนใจออกเปน 3 แบบคอแบบอตตาธปไตย (autocratic) แบบมสวนรวม (participative) และแบบประชาธปไตย (democratic) โดยการศกษาหาขอมลในดานการบรหารงานทางการศกษา 2. ประชากรและกลมตวอยาง 2.1 ประชากรทใชในการวจยครงนคอ ครผสอนในสถานศกษาจ านวน 818 คน ในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จากสถานศกษา จ านวน 92 โรงเรยน 2.2 กลมตวอยางทใชในการวจยครงนคอ ครผสอนในสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 โดยก าหนดขนาดกลมตวอยาง โดยใชตารางเครจซ

5

และมอรแกน (Krejcie & Morgan, 1970, pp. 607-610) ทระดบคาความเชอมนรอยละ 95 โดยใชการสมตวอยางแบบงาย (simple random sampling) ไดกลมตวอยางจ านวน 262 คน 3. ตวแปรทศกษา ไดแก 3.1 ตวแปรตน 3.1.1 ขนาดของสถานศกษา 3.1.1.1 สถานศกษาขนาดเลก 3.1.1.2 สถานศกษาขนาดกลาง 3.1.1.3 สถานศกษาขนาดใหญ 3.2 ตวแปรตาม ไดแก พฤตกรรมการตดสนใจ 3 แบบคอแบบอตตาธปไตย (autocratic) แบบมสวนรวม (participative) และแบบประชาธปไตย (democratic) โดยการศกษาหาขอมลในดานการบรหารงานทางการศกษา นยามศพทเฉพาะ

เพอใหเขาใจความหมายเฉพาะของค าทใชในการวจยครงนตรงกน ผวจยจงไดก าหนดนยามศพทเฉพาะ ดงน

1. พฤตกรรม หมายถง การแสดงออกซงสงเกตเหนได หรอสามารถใชเครองมอวดได 2. การตดสนใจ หมายถง ความคาดหวงของผบรหารโรงเรยนในการเลอกทางปฏบตทเหนวา

ดทสดจากหลาย ๆ ทางเลอก เพอปฏบตใหบรรลวตถประสงคทตองการ และเกดผลทดตอหนวยงาน 3. พฤตกรรมการตดสนใจ หมายถง วธการทผบรหารสถานศกษา เลอกใชในการวนจฉยเรอง

ใดเรองหนง โดยใชกระบวนการคดอยางมเหตผลเพอจะชวยใหการด าเนนงานของสถานศกษาบรรลตามเปาหมายทตงไว แบงออกเปน 3 แบบ คอ การตดสนใจแบบอตตาธปไตย แบบมสวนรวมและแบบประชาธปไตย

3.1 การตดสนใจแบบอตตาธปไตย หมายถง การตดสนใจแบบเผดจการทผบรหารเปนคนตดสนใจเองทงหมด หรอผบรหารรวบอ านาจการตดสนใจแตผเดยว โดยทผใตบงคบบญชาไมไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหน ซงการตดสนใจลกษณะน สวนมากจะวางบทบาทสงการ บงคบยดกฎระเบยบ คอยควบคมดแลก ากบอยางใกลชด มงใหไดผลงานเปนส าคญ ซงจะไดปรมาณงานแตคณภาพและประสทธภาพของงานอาจจะต า จะมการสอสารแบบทางเดยว ปฏสมพนธระหวางบคคลจะมนอย ความรวมมอและการไดรบการยอมรบจากผบงคบบญชาจะต าท าใหประสทธภาพของงานลดลง

3.2 การตดสนใจแบบการมสวนรวม หมายถง การตดสนใจทผบรหารเปดโอกาสใหผใตบงคบบญชาไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหนการด าเนนการตาง ๆ ในองคกร เมอผบรหาร ไดขอคดเหน และขอเสนอแนะหลายแนวทางแลว ผบรหารจะเปนผเลอกแนวทางและตดสนใจในการด าเนนการตางๆ ดวยตนเอง จะมการสอสารกนแบบสองทาง ปฏสมพนธระหวางบคคลจะมมากขน การด าเนนงานจะมงสรางทงสมพนธภาพระหวางบคคลและมงสรางผลงานไปพรอมกน

6

3.3 การตดสนใจแบบประชาธปไตย หมายถง การตดสนใจทผบรหารมอบปญหาใหกลมผใตบงคบบญชาเปนผตดสนใจโดยผบรหารก าหนดขอบเขตการตดสนใจ และมอบใหกลมตดสนใจเองทงหมด เปนการตดสนใจทมงเนนใหเกดสรางสมพนธภาพทดระหวางบคคล ผบรหารจะเปนแคเพยงผคอยควบคมดแลการท างาน โดยอาศยต าแหนงและอ านาจในการสรางแรงจงใจใหบคลากรในหนวยงานท างานรวมกน การตดสนใจตาง ๆ จะด าเนนการโดยกลมกจกรรมจะถกก าหนดขนโดยการปรกษาของกลม มการกระจาย อ านาจสระดบลาง ใหอสระในการตดสนใจเปนการสรางความสมพนธในแนวนอน ซงจะมผลกระตนใหผใตบงคบบญชามสวนรวมในการท างานมากขน เกดความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนมความผกพนกบองคกร และเตมใจทจะท างานใหบรรลตามเปาหมายของหนวยงาน ผลการท างานกมประสทธภาพมากยงขน

4. ผบรหารสถานศกษา หมายถง ผมหนาทควบคมดแลสถานศกษาและบรหารงานภายในโรงเรยน ไดแก ผอ านวยการสถานศกษาขนพนฐาน หรอผรกษาการในต าแหนงผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4

5. ครผสอน หมายถง ขาราชการครทปฏบตหนาทสอนในโรงเรยนของรฐ สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

6. สถานศกษา หมายถง สถานศกษาขนพนฐานทจดการศกษาภาคบงคบและขยายโอกาสทางการศกษาทอยในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 4 และอยในความรบผดชอบของส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาตกระทรวงศกษาธการ

7. ขนาดของสถานศกษา หมายถง จ านวนนกเรยนตามเกณฑของสถานศกษาในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 แบงเปน 3 ขนาด คอ ขนาดเลก ขนาดกลางและขนาดใหญ

7.1 สถานศกษาขนาดเลก หมายถง สถานศกษาทมจ านวนนกเรยนไมเกน 120 คน 1.2 สถานศกษาขนาดกลาง หมายถง สถานศกษาทมจ านวนนกเรยน 121–300 คน 1.3 สถานศกษาขนาดใหญ หมายถง สถานศกษาทมจ านวนนกเรยนตงแต 301 คน

ขนไป 8. ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 หมายถง หนวยงาน

ทางการศกษาทรบผดชอบจดการศกษาภาคบงคบ และขยายโอกาสทางการศกษา ทอยในเขตจงหวดกาญจนบร เขต 4 ม 3 อ าเภอ ไดแก อ าเภอบอพลอย อ าเภอหนองปรอ และอ าเภอเลาขวญ และอยในความรบผดชอบของส านกงานคณะกรรมการการประถมศกษาแหงชาต กระทรวงศกษาธการ ประโยชนทไดรบจากการวจย

1. ผบรหารสามารถน าขอความรจากผลการวจยเปนขอมลในการปรบปรงและพฒนาตนเองใหสามารถบรหารจดการหนวยงานเพอพฒนาคณภาพงานดานการจดการศกษาทสงผลตอการพฒนาผเรยนเปนส าคญ ไดอยางมประสทธภาพและสอดคลองกบนโยบายการปฏรปการศกษา 2. สถานศกษาสามารถน าขอมลความรจากผลการวจยไปใชประโยชนในการก าหนดนโยบายวางแผนและจดแผนปฏบตการเพอพฒนาสถานศกษาไปสมาตรฐานได

7

3. ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 สามารถน าขอความรจากผลการวจยเปนขอมลประกอบการจดท าแผนพฒนาผบรหารสถานศกษาในสงกดและใชเปนแนวทางในการก าหนดพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาได

9

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ การวจยเรอง พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของและไดน าเสนอหวขอดงตอไปน

1. แนวคดและทฤษฎเกยวกบพฤตกรรมการตดสนใจ 2. การบรหารการศกษา 3. งานวจยทเกยวของ

4. สรปกรอบแนวคดในการวจย แนวคดและทฤษฎเกยวกบพฤตกรรมการตดสนใจ

ความหมายเกยวกบการตดสนใจ

จากการศกษาเอกสารเกยวกบการตดสนใจไดมนกวชาการหลายทานไดใหความหมายซงผ

ศกษาสามารถสรปและน าเสนอไว ดงตอไปน ธร สนทรายทธ (2550, หนา 88) ไดกลาววา การตดสนใจเปนกระบวนการหลงจากการ

วเคราะหปญหาแลววาปญหาใดเปนอยางไร ควรจะพจารณาเลอกแกปญหาใด เรยกวากระบวนการตดสนใจ โดยพจารณาทางเลอกและเกณฑในการตดสนใจทดทสดตามทตงไว

พระครโกวทนพการ (2549, หนา 7) ไดกลาววา การตดสนใจเปนกจกรรมทส าคญอยางหนงทเปนการเลอกปฏบตจากหลายทางเลอกและตองกระท าอยตลอดเวลาในชวตประจ าวน ตงแตเรองเลกจนถงเรองใหญ การตดสนใจถอเปนขนตอนหนงในการวางแผน การตดสนใจตองการความรวดเรวดวยการแสดงความคดเหนในชวงเวลาสนและยงเปนสวนหนงในชวตประจ าวนทกคน

บรรยงค โตจนดา (2548, หนา 178) กลาววา การวนจฉยสงการหรอการตดสนใจ หมายถง การทผบรหารหรอผบงคบบญชาพจารณาตดสนใจและสงการในเรองใดเรองหนง การวนจฉยสงการ หรอการตดสนใจเปนเรองทมความส าคญมาก เพราะการวนจฉยสงการจะเปนการเลอกทางเลอกด าเนนการทดทสดในบรรดาทางเลอกหลาย ๆ ทาง

สมคด บางโม (2548, หนา 175) กลาววา การตดสนใจ หมายถง การตดสนใจเล อกทางปฏบตซงมหลายทางเปนแนวปฏบตไปสเปาหมายทวางไว การตดสนใจนอาจเปนการตดสนใจ ทจะกระท าการสงใดสงหนงหรอหลายสงหลายอยาง เพอความส าเรจตรงตามทตงเปาหมายไว ในทางปฏบตการตดสนใจมกเกยวของกบปญหาทยงยากสลบซบซอน และมวธการแกปญหาใหวนจฉยมากกวาหนงทางเสมอ ดงนนจงเปนหนาทของผวนจฉยปญหาวาจะเลอกสงการปฏบตโดยวธใด จงจะบรรลเปาหมายอยางดทสดและบงเกดผลประโยชนสงสดแกองคการนน

10

สนทร พงษใหญ (2549, หนา 23) ไดใหความหมายของการตดสนใจไวว า การตดสนใจเปนวฏจกรของเหตการณ (cycles of events) ตงแตการก าหนดปญหา การวเคราะหปญหาจนถงการวางแผนแกไขปญหาและการประเมนผลทกลาววา การตดสนใจเปนวฏจกรของเหตการณนนกคอ เมอน ากระบวนการตดสนใจไปแกปญหาหนงแลวมกจะมปญหาอยางอนตามมาดวยเสมอ ปญหาทตดตามนอาจเกดขนในชวงใดชวงหนงของกระบวนการแกปญหาและปญหาทเกดขนใหมนตองอาศยการแกปญหาทเปนกระบวนการเชนกน

ฮอย และมสเกล (Hoy & Miskel, 1991, p. 373) กลาววา การตดสนใจ (Decision making) หมายถง กระบวนการในการคดเลอกเพอการปฏบตทมทางเลอกอยหลายทาง และผลลพธมความแตกตางกนในการตดสนใจนจะมขนตอนทเรมตนจากการทไดตระหนกถงปญหา และขนตอนสดทายจะน าไปสการตดสนใจอยางมเหตผล

จากความหมายทกลาวมาแลวขางตน สรปไดวา การตดสนใจ หมายถง กระบวนการคดอยางมเหตผล เพอศกษาปญหา และเกณฑในการประเมนทางเลอกทสามารถแกไขปญหา จงจะสงผลในการท างานในองคการด าเนนไปดวยด และบรรลเปาหมายทตงเอาไวอยางถกตอง

ความส าคญของการตดสนใจ การตดสนใจถอไดวาเปนหวใจขององคการและกระบวนการบรหาร กรฟฟรน (Griffiths,

1959) หรออาจจะกลาวไดวา การตดสนใจเปนหนาททส าคญทสดของผบรหาร โจนส (Johns, 1996) ทงนเพราะวาในการตดสนใจของผบรหารนน จะสงผลกระทบตอความอยรอดขององคการ ดอลเนลล กบสน และอวานซวช (Donnelly Gibson & Ivancevich, 1978) ทเปนเชนนเพราะวา การตดสนใจใด ๆ นนจะมอทธพลตอพฤตกรรมของบคลากรทกฝายในองคการ และเปนการก าหนดทศทางในการด าเนนกจการตางๆ ขององคการ ไมวาจะเปนนโยบายกฎระเบยบตาง ๆ ทจะน าไปใช รวมทงการวางแผนระยะยาวหรอการตดสนใจ ในดานทเกยวกบการจดสรรงบประมาณส าหรบโครงการตาง ๆ เปนตน

ซชเทวา และ โซกาน (Sachdeva & Sogani อางถงใน โสภณ พวงสวรรณ 2546 หนา 23) กลาวไววา ผบรหารจะไมสามารถประสบความส าเรจในการบรหารได หากไมมความสามารถในการตดสนใจ และไมเหนความส าคญของการตดสนใจ ใครบางทเกยวของกบการตดสนใจในองคการมกจะเปนทเขาใจกนโดยทวไปวา ผทเกยวของกบการตดสนใจในองคการกคอ ผบรหารระดบสงสดขององคการนน ๆ ซงหมายถง ผบรหารระดบอน ๆ รองลงไปไมมอ านาจหนาทในการตดสนใจ แตในความเปนจรงแลว ผบรหารทกระดบจะตองเกยวของกบการตดสนใจในการตดสนใจใด ๆ ในองคการนน ผบรหารมกจะไมคอยไดค านงถงการเปดโอกาสใหผรวมงานคนอน ๆ ไดมสวนรวมในการตดสนใจ และทรายไปกวานนกคอเมอผบรหารไดท าการตดสนใจไปแลว มกจะไมบอกเหตผลใหลกนองหร อเพอนรวมงานไดทราบวา ท าไมจงตดสนใจเชนนน ถงแมวาจะเปนหนาทโดยตรงของผบรหารทจะตองท าหนาทตดสนใจโดยถอวาสามารถจะหาขอยต แตถาผบรหารตดสนใจโดยถอวาเปนผมอ านาจหนาทแลวความวนวายและปญหาตางๆ กอาจจะเกดตามขนมาได ถาการตดสนใจของผบรหารอยนอก “ขอบเขตการยอมรบการตดสนใจ” ของลกนอง

11

ชไนเดอร (Schneiders, 1998) เหนวา ผบรหารไมจ าเปนจะตองใหลกนองมสวนรวมในการตดสนใจทก ๆ เรอง เพราะตวลกนองเองกอาจจะไมสนใจทจะรวมในการตดสนใจบางเรองกบผบรหาร ทงนยงไดเสนอแนะถงวธการทผบรหารจะใชเปนหลกการในการพจารณาดวา ควรจะใหลกนองมสวนรวมในการตดสนใจหรอไมโดยการพจารณาทองคประกอบ 2 ประการ คอ ความสนใจและความรความช านาญในเรองนน ๆ ถาลกนองมความสนใจและมความรความช านาญในเรองดงกลาวนอย ผบรหารกไมจ าเปนตองใหลกนองมสวนรวมในการตดสนใจ

ฮอย และ มสเกล (Hoy & Miskel, 1991) มความคดคลายกนกบ ชไนเดอร กลาวคอ ถาลกนองมความสนใจและมความรความช านาญในเรองใดเรองหนงนอย การตดสนใจของผบรหารตอเรองนนจะอยใน “ขอบเขตการยอมรบการตดสนใจ” ทลกนองมตอหวหนา แตถาลกนองมความสนใจและความรความช านาญในเรองใดเรองหนงสงการตดสนใจของผบรหารทไมเปดโอกาสใหลกนองมสวนรวมในการตดสนใจจะอย “นอกขอบเขตการยอมรบการตดสนใจ” ซงหมายความวา การตดสนใจของผบรหารไมเปนทยอมรบของลกนอง

แทนเนนบอมและชมดท (Tannenbaum Robert & Warren H. Schmidt, 1958) มความเหนวาการตดสนใจทเปนระบบนน คอ การตดสนใจทเปนไปตามทฤษฎการใชระบบ (systerm approach) ซงประกอบดวยขนตอนตาง ๆ ดงน

1. การรบรและก าหนดปญหา (recogmition and defning the problem) การรบรปญหามความส าคญตอการตดสนใจในการบรหาร เพราะหากผบรหารไมรบรปญหากจะไมมการพยายามแกปญหาและกจะไมมการตดสนใจเกดขน การรบรปญหาไมเพยงพอแตรอใหปญหาเกดขนเสยกอน แตตองพยายามคาดการณลวงหนาวา นาจะเกดปญหาอะไรบาง

2. การระบปญหา (identifying the problem) เมอรบรปญหาทเกดขนหรอคาดการณไดวาจะมปญหาอะไรเกดขนแลว ยงตองสามารถระบใหชดลงไปวา ปญหาทเกดขนหรอจะเกดขนนนอยตรงไหน ประกอบดวยปญหายอย ๆ อะไรบาง และจ าเปนตองแกไขตรงจดไหนกอนหลงปญหาทเกดขนในองคการในแตละสถานการณนน อาจมมากกวาหนงปญหา และการทจะแกปญหาหลาย ๆ ปญหาไปพรอม ๆ กนนน บางครงอาจมขอจ ากดหลาย ๆ อยางทไมอาจท าไดจ าเปนตองเลอกปญหาทส าคญทสดและเรงดวนมาแกไขกอน ดงนน การระบปญหาตาง ๆ ใหชดเจนจะชวยใหทราบวาควรจะน าปญหาใดมาแกไขกอน

3. การสรางทางเลอกในการแกปญหา (genralization of altenative) เนองจากปญหาตางๆ ทกปญหายอมมหนทางทจะแกไขไดหลาย ๆ ทาง ดงนนการก าหนดทางเลอกตาง ๆ ทเปนไปไดไวหลายๆ ทางจะชวยใหการเปรยบเทยบผลดผลเสยของแตละทางไดชดเจน และท าใหไดทางเลอกทดทเหมาะสมมากขน นอกจากนนการสรางทางเลอกตาง ๆ ในการแกปญหามกมขอจ ากดในเรองความรและประสบการณ ดงนนการเปดโอกาสใหบคคลหลาย ๆ คนจากหลาย ๆ ฝายมสวนในการสรางทางเลอกกจะเปนวธการหนงทจะท าใหไดหลายทางเลอกมาก ๆ

4. การเลอกทางแกปญหา (selection of the altenatives) เมอไดทางเลอกตางๆ ทเปนไปไดแลว ขนตอไปกคอจ าเปนตองตดสนใจเลอกทางใดทางหนง มาด าเนนการแกไขปญหาในทางการบรหารบางครงไมอาจเลอกทใหผลสงสดไดเสมอไป เนองจากมขอจ ากดอยางอนทเปนเงอนไขอย เชน เวลา งบประมาณ ฯลฯ จงจ าเปนตองเลอกทางทใหผลกลาง ๆ แตลดเงอนไขขอจ ากดตาง ๆ

12

ลงไดมาก 5. การด าเนนการประเมนผล (implementation and evaluation) เมอไดตดสนใจ

เลอกทางเลอกใดแกปญหาแลว กด าเนนการวางแผน และด าเนนการแกไขปญหาดงกลาว ตามทางเลอกทไดตดสนใจไปแลว พรอมทงตดตามประเมนผลเมอแกไขสงบกพรองตาง ๆ อนอาจเกดขน การด าเนนการแกปญหาและการประเมนผลนบวา มความส าคญมากในกระบวนการตดสนใจ การตดสนใจเลอกทางเลอกจะดมเหตผลเพยงใดกตาม หากการปฏบตตามทางเลอกไมด าเนนไปอยางรดกมแลว การแกปญหากไมอาจบรรลเปาหมายได ซงแทนเนนบอมและชมดท ไดขยายใหเหนพฤตกรรมการตดสนใจในลกษณะตาง ๆ ของผบรหาร โดยแบงออกเปน 7 แบบ มลกษณะดงน แบบท 1 ผบรหารตดสนใจเองแจงความใหทราบ กรณนผบรหารเปนผพจารณาปญหาเอง โดยการหาทางแกปญหาไวหลาย ๆ ทาง แลวตดสนใจเลอกทางทเหนวานาจะใหผลดทสด จากนนกแจงใหผ ใตบงคบบญชาทราบเพอปฏบตตอไป ผบรหารแบบนอาจค านงถงหรอไมค านงถงวาผใตบงคบบญชาจะมความรสกอยางไร ตอการตดสนใจของเขา แตสงทส าคญคอผบรหารประเภทนจะไมเปดโอกาสใหแกผใตบงคบบญชาไดแสดงความคดเหนใด ๆ หรอใหมสวนรวมในการตดสนใจแตประการใด แบบท 2 ผบรหารตดสนใจแลวเกลยกลอมใหผใตบงคบบญชายอมรบการตดสนใจของตนเอง ในกรณนการตดสนใจเหมอนกบแบบท 1 ทแตกตางออกไปกคอ แทนทจะแจงการตดสนใจของตนเองใหผใตบงคบบญชาทราบ กเปลยนมาเปนใชศลปะในการเกลยกลอมใหผใตบงคบบญชายอมรบการตดสนใจนน เหตทเกลยกลอมเพราะส านกวา อาจมการตอตานเกดขนและพยายามลดการตอตาน โดยชใหเหนวาถากระท าดงทตดสนใจแลวจะเกดประโยชนตอผใตบงคบบญชา และตอองคกรอยางไร แบบท 3 ผบรหารตดสนใจแลวขอความคดเหนจากผใตบงคบบญชา ผบรหารพยายามทจะใหผใตบงคบบญชายอมรบ โดยใหโอกาสผ ใตบงคบบญชาไดรบทราบวาผบรหารคดอยางไรและมความตงใจอยางไร หลงจากทไดอธบายใหผใตบงคบบญชาฟงแลวกใหผใตบงคบบญชาไดสอบถามปญหาทสงสย กรณเชนนจะชวยใหผใตบงคบบญชาไดเขาใจมากขนวาผบรหารตองการท าอะไร แบบท 4 ผบรหารตดสนใจแลวขอแสดงความคดเหนจากผใตบงคบบญชา และผบรหารอาจเปลยนแปลงการตดสนใจใหมไดเมอไดขอมลทดกวา ผบรหารแบบนใหโอกาสแกผใตบงคบบญชาไดมสวนในการทจะใหผบรหารเปลยนแปลงการตดสนใจบาง แตความรเรมและการตดสนใจยงคงอย กบผบรหารกอนการประชมหรอพบปะกนผใตบงคบบญชานน ผบรหารไดตดสนใจมากอนแลวแตยงคดวาอาจเปลยนแปลงได จงใหผใตบงคบบญชาไดแสดงความคดเหนเพอดปฏกรยาทจะเกดขน วาการตดสนใจนนจะกระทบกระเทอนอยางไรบาง และหากขอมลใหมทไดจากผใตบงคบบญชาเหมาะสมเพยงพอผบรหารกอาจเปลยนแปลงการตดสนใจเสยใหมได แบบท 5 ผบรหารเสนอปญหาแลวขอค าแนะน าหรอความคดเหนจากผใตบงคบบญชาและน ามาพจารณาตดสนใจ การตดสนใจแบบนผบรหารเปดโอกาสใหผใตบงคบบญชามสวนในการเสนอความคดเหนเพอแกไขปญหาทผบรหารเสนอ ผบรหารจะเรมดวยการชใหเหนวา ตวปญหา คอ อะไร แลวจงใหผใตบงคบบญชาไดแสดงความคดเหน และเสนอขอมลมาตลอดจนทางเลอกตาง ๆ ในการแกปญหานน แลวน าความคดเหนและขอเสนอตางๆ มาประกอบการพจารณาตดสนใจ แบบท 6 ผบรหารชขอจ ากดแลวผใตบงคบบญชาท าการตดสนใจภายในขอบเขตนน การ

13

ตดสนใจแบบนผบรหารมอบปญหา และขอจ ากดใหแกกลมผใตบงคบบญชาไปท าการตดสนใจโดยทตนเองอาจเปนสมาชกในกลมทรวมพจารณาตดสนใจดวย แบบท 7 ผบรหารมอบใหผใตบงคบบญชาตดสนใจภายในขอบเขตทก าหนด แบบนผบรหารใหความเปนอสระแกผใตบงคบบญชามากทสด โดยใหการตดสนใจแกปญหาเอง แตผบรหารเปนผก าหนดวาใครบางทเปนผตดสนใจเกยวกบปญหานน ๆ และเมอผใตบงคบบญชาตดสนใจอยางไรแลวผบรหารจะยอมรบการตดสนใจนน

การตดสนใจมความส าคญตอการบรหารจดการในการบรหารองคกร เพราะการตดสนใจจะสงผลถงแนวทางการด าเนนการวาจะประสบผลส าเรจตามเปาหมายหรอไม นอกจากจะขนอยกบความสามารถของผบรหารแลวยงตองอาศยหลกการ แนวคด รปแบบ วธการตาง ๆ มาใชในการประกอบการตดสนใจดวย ในทางการบรหารการศกษาผบรหารการศกษาจงตองใหความส าคญกบการตดสนใจ เพราะการตดสนใจทดจะมผลถงการบรหารจดการศกษาใหมคณภาพและมประสทธภาพอกดวย รปแบบพฤตกรรมการตดสนใจ พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารนบวาเปนสงส าคญในการบรหารจดการองคกร เนองจากการตดสนใจเปนการเลอกแนวทางปฏบตทางใดทางหนงจากหลาย ๆ ทาง โดยเปนสวนส าคญในการวางแผนขององคกร การทจะเปนผบรหารทตดสนใจอยางชาญฉลาดและมประสทธภาพไดนนจะตองอาศยหลกเกณฑ ความเชอตามหลกทฤษฎและขอมลทดเพยงพอลวนเปนปจจยส าคญและจ าเปนทจะน ามาใชในกระบวนการตดสนใจ (ธร สนทรายทธ, 2550 หนา 91-102)

แทนเนนบม และ ชมดท (Tannenbaum & Schmidt, p. 1958) ไดจดกลมรปแบบการตดสนใจทง 7 รปแบบรวมเขาดวยกนและจดกลมใหมเปน 3 รปแบบ ตามแนวความคดของเวลส ดงนคอ

รปแบบท 1 การตดสนใจแบบอตตาธปไตย (dutocratic) เปนการตดสนใจแบบเผดจการทผบรหารตดสนใจเองทงหมด โดยรวมรปแบบการตดสนใจ แบบท 1 และ 2 ของแทนเนนบม และ ชมดท (Tannenbaum & Schmidt, p. 1958) ทผบรหารตดสนใจเองแลวแจงใหทราบ และการเกลยกลอมใหผใตบงคบบญชา ยอมรบการตดสนใจของตนเอง เวลสไดมองลกษณะการตดสนใจนวา เปนการตดสนใจเผดจการทผบรหารรวมอ านาจการตดสนใจแตผเดยวโดยผใตบงคบ บญชาไมไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหนเลย

รปแบบท 2 การตดสนใจแบบมสวนรวม (participative) เวลสไดรวมรปแบบการตดสนใจ แบบท 3, 4, 5 ของแทนเนนบมและชมดท (Tannenbaum & Schmidt) ทเรมจากการใหผใต บงคบบญชาสอบถามขอสงสยในการตดสนใจและอาจมการเปลยนการตดสนใจของผบรหารเมอไดขอมลทดกวา จากผใตบงคบบญชาและใหผใตบงคบบญชามสวนรวมเสนอขอคดเหนไดบาง เวลส ไดมองลกษณะการตดสนใจในลกษณะน โดยรวมวาเปนการตดสนใจแบบมสวนรวม

รปแบบท 3 แบบประชาธปไตย (democratic) เวลสไดรวมรปแบบการตดสนใจแบบท 6, 7 ของแทนเนนบม และชมดท (Tannenbaum & Schmidt) ทผบรหารมอบปญหาใหกลม

14

ผใตบงคบบญชาเปนผตดสนใจ โดยผบรหารก าหนดขอบเขต การตดสนใจและมอบใหกลมตดสนใจเองทงหมด เวลส ไดมองลกษณะการตดสนใจ ในลกษณะนโดยรวมวาเปนการตดสนใจทมงเนน ใหเกดการสรางสมพนธภาพทดระหวางบคคลผบรหารจะเปนเพยงผคอยควบคมการท างาน โดยอาศยต าแหนงและอ านาจในการสรางแรงจงใจ ใหบคลากรในหนวยงานท างานรวมกน การตดสนใจตาง ๆ จะด าเนนการโดยกลมกจกรรมจะถกก าหนดขนโดยการปรกษาของกลม มการกระจายอ านาจสระดบลาง ใหอสระในการตดสนใจ เปนการสรางความสมพนธในแนวนอน ซงจะมผลกระตนใหผใตบงคบบญชา มสวนรวมในการท างานมากขน เกดความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนมความผกพนกบองคการและมกจะเตมใจทจะท างานเพอใหบรรลเปาหมายขององคการ ผลการท างานกจะมประสทธภาพมากยงขน

ตามแนวความคดของเวลส ไดกลาวถง พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหาร แตละรปแบบจะมความแตกตางกนในดานความรวมมอของผใตบงคบบญชา ถาผบรหารเลอกใชรปแบบการตดสนใจแบบอตตาธปไตยทตดสนใจเองทงหมดกจะไมมการเปดโอกาสใหผใตบงคบบญชาไดมสวนรวม ความรวมมอในการปฏบตงานเพอมงสความส าเรจของงานกจะต า สวนการตดสนใจโดยใชรปแบบการตดสนใจแบบมสวนรวมจะเปดโอกาสใหผใตบงคบ บญชาไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหน และตดสนใจ ความรวมมอในการปฏบตงานกจะมเพมขน และการมสวนรวมของใตบงคบบญชาจะมมากทสด ในรปแบบการตดสนใจแบบประชาธปไตย ทมงเนนการกระจาย อ านาจสระดบลาง โดยทเวลสมความเชอวา จะมผลใหเกดความรวมมอในการปฏบตงาน ผลการท างานจะมประสทธภาพมากยงขนสงทผบรหารตองตระหนกอยเสมอ คอ การบรหารซงหมายถงการตดสนใจเพอใชทรพยากรและประสบการณจากเจาหนาททกคนใหเกดประโยชนสงสด และใหสามารถบรรลตามเปาหมายของหนวยงาน โดยผบรหารจะตองประเมนใหไดวา จะใชพฤตกรรมการตดสนใจแบบใดจงจะเหมาะสม จากนโยบายของกระทรวง ศกษาธการใหมการกระจายอ านาจการจดการศกษามาสโรงเรยนในทกทกดาน ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มาตรา 39 จงท าใหโรงเรยนตองบรหารจดการหมดดวยตนเองใหครอบคลมในทกดานจงจ าเปนตองอาศยความรวมมอจากทกคนในหนวยงานนน การเลอกแบบพฤตกรรมการตดสนใจของกลมผบรหารกจะสงผลตอการพฒนาองคการ โดยผบรหารตองเลอกแบบพฤตกรรมการตดสนใจทจะมงเนนใหเกดความรวมมอใหการท างานใหประสบผลส าเรจ และบรรลเปาหมายขององคการไดมากทสด

ซงในการวจยครงน ผวจยจงเลอกศกษาแบบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารตามกรอบแนวคดของเวลส โดยประเมนพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหาร จากแบบสอบถามทผวจยสรางขนตามแนวคดของเวลสสอบถามเกยวกบวธการทผบรหารเลอกใช ในการพจารณาวนจฉยเรองใดเรองหนง เมอเขามารบงานดานบรหารและมการตดสนใจด าเนนการในกจกรรมทเกยวกบการบรหารมการเปดโอกาสใหผใตบงคบบญชาไดเขามามสวนรวมในการตดสนใจตามขนตอนของกระบวนการบรหารงานตาง ๆ ภายในหนวยงานมากนอยเพยงใด

แนวคดและทฤษฎเกยวกบพฤตกรรมการตดสนใจ

15

แนวคดและทฤษฎเกยวกบพฤตกรรมการตดสนใจ มผแสดงความคดเหนซงพอสรปได

ดงน ลชฟลด (Litchfield, 1956, pp. 3–39) กลาววา การตดสนใจเปนวฎจกรของเหตการณ

(cycles of events) ตงแตการก าหนดปญหา การวเคราะหปญหา จนถงการวางแผนแกไขปญหา และการประเมนผลทวาการตดสนใจเปนวฏจกรของเหตการณนนกคอเมอน ากระบวนการตดสนใจไปแกปญหาหนงแลวมกจะมปญหาอยางอนตดตามมาดวยเสมอ ปญหาทตดตามนอาจเกดขนในชวงใดชวงหนงของกระบวนการแกปญหา และปญหาทเกดขนใหมนตองอาศยการแกปญหาทเปนกระบวนการเชนกน

ไซมอน (Simon, 1956, p. 241) ไดแสดงความคดเหนเกยวกบความมเหตผลในการตดสนใจ (rationality in decision – making) ไววา ในความเปนจรงนน การตดสนใจทมเหตผลสมบรณทสดนนมกจะไมเกดขน เนองจากผท าการตดสนใจมกมขอจ ากดในเรองความร ความสามารถ ตลอดจนขอจ ากดในการเกบรวบรวมขอมลเพอใชในการตดสนใจ นอกจากนนนสยและคานยมในตวผตดสนใจเองกเปนตวแปรส าคญทจะท าใหการตดสนใจเอนเอยงไปทางใดกได ประเดนทเกยวกบปจจยทสงผลตอเหตผลในการตดสนใจนน

แทนเนนบอมและชมดท (Tannenbaum & Schmidt, 1958, pp. 90–91) ไดกลาวไววา ความมเหตผลในการตดสนใจจะมมากนอยเพยงใดนน ขนอยกบตวแปรทเปนแรงดนขบดน (forces) ในการตดสนใจ และปจจยทเปนแรงขบดนตอพฤตกรรมการตดสนใจของผน าหรอผบรหาร ซงมอย 3 ประการ ไดแก แรงขบดนในตวผบรหาร แรงขบดนจากผใตบงคบบญชา และแรงขบดนจากสถานการณแรงขบดนในตวผบรหารในทศนะของแทนเนนบอมและชมดทนน ซงสอดคลองกบ ไซมอน กลาวคอ ประกอบดวย ความร ประสบการณ ทกษะ และคานยมของผบรหาร ตลอดจนความมคตสวนตว และความเชอมนทมตอผบงคบบญชา ลกษณะตาง ๆ เหลาน จะผลกดนใหผบรหารใชวธการตดสนใจอยางใดอยางหนงออกมา กรณทผบรหารยอมจะเลอกใชวธการตดสนใจทมเหตผลหรอเหมาะสมกบสถานการณไดดกวาเมอเปรยบเทยบกบผบรหารอน ๆ แรงขบดนในตวผใตบงคบบญชาในทศนะของแทนเนนบอม และชมดท มอทธพลไมนอยตอการเลอกใชวธการตดสนใจของผบรหาร เนองจากผใตบงคบบญชาแตละคนมความแตกตางกนไมวาในเรองบคลกภาพ หรอความตองการ และผบรหารทดมกค านงถงเรองเหลานอยแลว ดงนนผบรหารจงมกเปดโอกาสใหผใตบงคบบญชามอสระในการตดสนใจ หากเหนวาผใตบงคบบญชามความพรอมและตองการมสวนรวมในการตดสนใจ ดานสถานการณทวไปในทศนะของแทนเนนบอมและชมดทกนบวามความส าคญตอการเลอกใชวธการตดสนใจของผบรหารเชนกน สถานการณดงกลาว ไดแก ลกษณะและขนาดขององคการ ตลอดจนมความสามารถและประสทธภาพในการปฏบตงานของผใตบงคบบญชา อยางองคการทเนนหรอใหความส าคญทระบบราชการมาก เนองจากตองการใหมเอกภาพทางการบรหารนนมกจะมการรวบอ านาจการตดสนใจไวทผบรหารฝายเดยว ขนาดขององคการเองกเปนตวแปรทมความส าคญไมนอย องคการทมขนาดใหญและมการกระจายของหนวยงานยอยออกไปมากๆ มกเปนอปสรรคตอการเปดโอกาสใหบคลากรไดมสวนรวมในการตดสนใจ ประสทธภาพในการท างานของกลมกเปนแรงขบดนส าคญตอพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหาร หากบคลากรและผใตบงคบบญชามความร

16

ความสามารถเพยงพอและรวมกนท างานเปนทมไดเปนอยางด ผบรหารกพรอมทจะเปดโอกาสใหบคลากรเขามามบทบาทในการตดสนใจแกไขปญหาตางๆ ขององคการ นอกจากนนขอจ ากดในเรองของเวลากนบวามความส าคญ ปญหาบางอยางจ าเปนตองไดรบการแกไขโดยเรงดวน ซงผบรหารจ าเปนตองตดสนใจเนองจากไมอาจรอการตดสนใจจากกลมได

แทนเนนบอม (Tannenbaum, 1958, pp. 23-24) มความเหนวา การตดสนใจทเปนระบบนนคอ การตดสนใจทเปนไปตามทฤษฎการใชระบบ (system approach) ซงประกอบดวยขนตอนตาง ๆ ดงน การรบรและก าหนดปญหา (recognition and defining the problem) การรบรปญหามความส าคญตอการตดสนใจในทางการบรหาร เพราะหากผบรหารไมรบรปญหากจะไมมความพยายามแกปญหาและกจะไมมการตดสนใจเกดขน การรบรปญหาไมเพยงพอแตรอใหปญหาเกดขนเสยกอนแตตองพยายามคาดการณลวงหนาวานาจะเกดปญหาอะไรบาง การระบปญหา (identifying the problem) เมอรบรปญหาทเกดขนหรอคาดการณไดวาจะมปญหาอะไรเกดขนแลว ยงตองสามารถระบใหชดลงไปวาปญหาทเกดขนแลว ยงตองสามารถระบใหชดลงไปวาปญหาทเกดขนหรอจะเกดขนอยตรงไหนประกอบดวยปญหายอย ๆ อะไรบาง และจ าเปนตองแกไขตรงจดไหนกอนหลง ปญหาทเกดขนในองคการ ในแตละสถานการณนนอาจมมากกวาหนงปญหา และการทจะแกปญหาหลาย ๆ ปญหาไปพรอม ๆ กนนนบางครงอาจมขอจ ากดหลาย ๆ อยางทไมอาจท าได จ าเปนตองเลอกปญหาทส าคญและเรงดวนมาแกไขกอน ดงนนการระบปญหาตาง ๆ ใหชดเจนจะชวยใหทราบวาควรจะน าปญหาใดมาแกไขกอนหลง การสรางทางเลอกในการแกปญหา (generalization of alternatives) เนองจากปญหาตาง ๆ ทกปญหายอมมหนทางทจะแกไขไดหลาย ๆ ทางดงนน การก าหนดทางเลอกตาง ๆ ทเปนไปไดไวหลาย ๆ ทาง จะชวยใหการเปรยบเทยบผลดผลเสยของแตละทางไดชดเจน และท าใหไดทางเลอกทดทเหมาะสมมากขน นอกจากนนการสรางทางเลอกตาง ๆ ในการแกปญหา มกมขอจ ากดในเรองความร ดงนน การเปดโอกาสใหบคคลหลาย ๆ คน จากหลาย ๆ ฝายมสวนในการสรางทางเลอกกจะเปนวธการหนงทท าใหไดทางเลอกมาก ๆ การเลอกทางแกปญหา (selection of the alternatives) เมอไดทางเลอกตาง ๆ ทเปนไปไดแลว ขนตอไปกคอ การตดสนใจเลอกทางเลอกใดทางเลอกหนงมาด าเนนการแกไขปญหาในทางการบรหารนน บางครงไมอาจเลอกทางทใหผลสงสดไดเสมอไป เนองจากมขอจ ากดอยางอน ๆ ทเปนเงอนไขอยดวย เชน เวลา งบประมาณ ฯลฯ จงจ าเปนตองเลอกทางทจะใหผลสงสดทเปนไปไดดวยการลดเงอนไขขอจ ากด ตาง ๆ ลงใหมากทสด และการด าเนนการและการประเมนผล (implementation and evaluation) เมอไดตดสนใจเลอกทางเลอกใดแกปญหาแลว กด าเนนการวางแผนและด าเนนการแกไขปญหาดงกลาวตามทางเลอกทไดตดสนใจไปแลว พรอมทงตดตามประเมนผลเพอแกไขสงบกพรองตาง ๆ อนอาจเกดขนได การด าเนนการแกไขปญหาและการประเมนผลนบวามความส าคญมากในการตดสนใจเลอกทางเลอกจะดมเหตผลเพยงใดกตาม หากการปฏบตตามทางเลอกไมด าเนนไปอยางรดกมแลว การแกปญหากไมอาจบรรลผลตามเปาหมายไดในการตดสนใจทมเหตผลอยางสมบรณ นอกจากจะขนอยกบปจจยทแรงขบดน ทงสามประการดงทไดกลาวมาแลว ยงจ าเปนตองอาศยขนตอนทเปนระบบดวย กลาวคอ ตองมการวเคราะหหาขอเทจจรง และทางเลอกตาง ๆ ทเปนไปได ตลอดจนพจารณาถงผลดผลเสยของทางเลอกแตละทาง รวมทงผลกระทบตาง ๆ ทอาจเกดขนได จากนนจงพจารณาตดสนใจเลอกทางใดทางหนง

17

การบรหารการศกษา

ความหมายของการบรหาร

ความหมายของการบรหารในฐานะทเปนกจกรรมชนดหนงนนไดมผใหค าจ ากดความไวตาง ๆ กน ดงน สมคด บางโม (2546, หนา 59) ใหความหมายและค าจ ากดความของค าวาการบรหารทสวนใหญมกจะนกถงการบรหารราชการค าศพททใชม 2 ค า คอ การบรหาร (administration) นยมใชกบการบรหารราชการหรอการจดการเกยวกบนโยบายซงศพทบญญตวารฐประสานสนศาสตร (public administration) ค าศพทอกค าหนงคอการจดการ (management) นยมใชกบการบรหารธรกจเอกชนแตอยางไรกตามค าวาการบรหารกบค าวาการจดการใชแทนกนไดและมความหมายเหมอนกน สมคด บางโม (2546, หนา 61) ยงไดกลาวอกวาการบรหารราชการในทางปฏบตขนอยกบความสามารถประสบการณและทกษะของผบรหารแตละคนทจะท างานใหบรรลเปาหมายนบเปนการประยกตความรหลกการและทฤษฎไปสการปฏบตใหเหมาะสมกบสถานการณและสงแวดลอมสามารถโนมนาวและจงใจคนใหรวมแรงรวมใจกนท างานอยางมความสขและงานบรรลเปาหมาย การบรหารจงเปนศลปะอยางหนงบางคนอาจมความสามารถพเศษมพรสวรรคสามารถจดการไดดโดยไมจ าเปนตองไดรบการศกษาอบรมทางดานการบรหารมากอนแตถาบคคลนนไดรบการศกษาอบรมดวยแลวยอมจะท าใหการจดการมประสทธภาพสงยงขนในทางตรงกนขามผบรหารทขาดศลปะไมมความสามารถพเศษมาแตก าเนดหากไดรบการอบรมทางการบรหารยอมจะชวยใหการจดการด าเนนไปดวยดตามสมควรปจจบนเปนทยอมรบกนทวไปวาผทเขารบต าแหนงเปนผบรหารจ าเปนตองไดรบการศกษาอบรมกอนเขาปฏบตหนาทและมการฝกอบรมผบรหารระหวางด ารงต าแหนงเพอเพมพนความรความสามารถในการจดการเรยกวาการฝกอบรมระหวางประจ าการผบรหารทดควรยดถอวาการจดการเปนทงศาสตรและศลปกลาวคอผบรหารควรหมนศกษาหาความรเพมเตมอยเสมอตดตามผลงานการศกษาวจยทฤษฎและหลกวชาการใหม ๆ ตลอดจนพยายามใชความสามารถของตนเองปรบปรงบคลกภาพของตนใหเหมาะสมทจะเปนผน า เฮอรว (Hersey, 1972, p. 3) ใหความหมายวา การบรหารเปนการท างานทใหบคลากรหรอกลมคนด าเนนการใหส าเรจตามเปาหมายขององคการ สรปไดวาการบรหาร เปนกจกรรมส าคญอยางหนงทบคคลหลายคนรวมมอกนด าเนนการเพอพฒนาคนทงทางดานรางกายจตใจอารมณสงคมและสตปญญาใหเปนคนดมคณภาพสามารถประกอบภารกจในสงคมไดอยางมประสทธภาพพอทจะด ารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสข

ความหมายของการบรหารสถานศกษา นกวชาการไดใหความหมายของการบรหารสถานศกษาไวดงน

ธงชย เนองสทธะ (2545, หนา 11) กลาวถงการบรหารสถานศกษาวาโรงเรยนอาจจะแตกตางจากกจการอนบางสวนตองอาศยหลกการดานวชาการมากกวาฉะนนผบรหารและผท

18

เกยวของจงตองท างานดวยความรอบคอบระมดระวงไตรตรองเพอใหกจกรรมของสงคมนบรรลเปาหมายอยางมประสทธภาพ จากทกลาวมาขางตนสรปไดวาการบรหารสถานศกษาเปนการกระตนใหผ รวมงานในสถานศกษาปฏบตงานดวยความเตมใจและสงผลตอประสทธภาพการบรหารงานของสถานศกษาโดยมงหวงใหผเรยนเกดการเรยนรคนหาความสามารถของตนเองตามความถนดและความสนใจเพอใชเปนพนฐานในการประกอบอาชพหรอการศกษาตอการบรหารสถานศกษายงรวมถงกจกรรมต าง ๆของสถานศกษาทบคคลหลายฝายตางรวมมอกนด าเนนการเพอพฒนาเดกและเยาวชนในทกๆดานโดยอาศยกระบวนการตางๆทงทเปนระเบยบแบบแผนและไมเปนระเบยบแบบแผนฉะนนการบรหารสถานศกษาจงเปนการด าเนนงานและการตดสนใจการสงการเพอใหงานทกดานของสถานศกษาบรรลตามวตถประสงคในการจดการศกษามากทสด

บทบาทของผบรหารในการบรหารการศกษา

หนวยงานหรอสถานศกษาจะสามารถด าเนนงานใหไดรบความส าเรจตามจดมงหมายไดนนยอมขนอยกบความสามารถในการบรหารการจดการของผบรหารทจะด าเนนการใหผรวมงานรวมมอกนปฏบตงานใหไดผลตามวตถประสงคอยางมประสทธภาพตามทตงไวดงนน ผบรหารจงจ าเปนตองเขาใจบทบาทอยางชดเจน นวลจตต เชาวกรตพงศ (2545, หนา 48) สรปบทบาทของผบรหารในการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญคอการใหการสนบสนนครซงเปนบคลากรหลกและมบทบาทส าคญในการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ เพราะจะชวยในการปรบเปลยนแนวคดในการจดการเรยนรเมอแนวคดเปลยนการกระท ายอมเปลยนตามไปดวยนอกจากนผบรหารยงมบทบาททส าคญคอ

1. สนบสนนอ านวยความสะดวกตาง ๆ 2. สนบสนนการนเทศการจดการเรยนการสอน 3. ก ากบ ตดตามและประเมนผล นวลจตต เชาวกรตพงศ (2545, หนา 48-53) กลาวถง บทบาทของผบรหารทเกยวของกบ

การปฏรปการเรยนรวามบทบาททส าคญ ผบรหารจ าเปนตองปรบเปลยนวสยทศนเกยวกบการบรหารจดการแบบเดม ทเคยใชเพอตอบรบกบกระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ คอ การบรหารจดการทเนนบคคลเปนส าคญ ซงค านงถงความตองการ ความแตกตาง ความสนใจ ความเอออาทรความตองการมสวนรวมของบคลากรทกคนวสยทศนนสงผลใหผบรหารสามารถปรบพฤตกรรมในการบรหารใหเปนแบบอยางแกคร ซงถายโอนไปถงพฤตกรรมการเรยนการสอนของครทเนนผเรยนเปนส าคญ บทบาทของผบรหารทเออตอบรรยากาศการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญมดงน

1. การพฒนาหลกสตร 2. การจดหาแหลงการเรยนร 3. การวจยในชนเรยน 4. การจดหาสอ วสดอปกรณและเครองมอเครองใช 5. การจดสรรงบประมาณสนบสนน

19

6. การเผยแพรผลงาน 7. การใหขวญก าลงใจ 8. การสนบสนนการนเทศการจดการเรยนการสอน 9. การก ากบ ตดตามและประเมนผล

อทย บญประเสรฐ (2546, หนา 24) กลาววา ผด ารงต าแหนงผบรหารสถานศกษานน โดยภาพรวมแลวจะมภาระหลกทส าคญ 3 ดาน ดวยกน คอ 1. ภาระดานการบรหารงานภายในของสถานศกษา ซงมงานวชาการและกจการนกเรยนเปนงานหลก จากนนกจะเปนงานการเงนและการงบประมาณ งานบรหารบคคล งานบรหารทวไป ฯลฯ 2. ภาระดานการพฒนาสถานศกษาและการพฒนามาตรฐานและคณภาพการศกษาของโรงเรยน หรอของสถานศกษา ซงมกจกรรมดานการประกนคณภาพเปนงานพนฐาน และมงานดานการพฒนาอน ๆ ประกอบ ซงจะตองมการวางแผน มการก าหนดการด าเนนงานใหสอดคลองกบบรบททางการศกษา สอดคลองกบความตองการของชมชนและสงคมทมการเปลยนแปลงอยเสมอ 3. ภาระดานการประสานงานและการตดตอกบหนวยงานภายนอกสถานศกษา ทงในระดบชมชน หนวยงานตนสงกด หนวยงานอน ภายนอกในระดบทองถน ระดบภมภาค ระดบประเทศ และระดบนานาชาต ภาระงานทง 3 ดานดงกลาวน ลวนมความส าคญและมผลโดยตรงตอการบรหารจดการและพฒนาการศกษาของสถานศกษา และสะทอนถงความร ความสามารถ ความเปนนกบรหารระดบมออาชพ (professional) ของตวผบรหารหรอผอ านวยการทงสน โดยเฉพาะในการด าเนนงานใหบรรลตามเปาหมายของการปฏรปการศกษาไทย และการทมการปฏรประบบราชการไทยด าเนนคขนานไปพรอมกน ซงจะมการเปรยบเทยบและสะทอนใหเหนถงฝมอและผลงานไดชดเจนมากขน การท างานของผบรหารสถานศกษานนดจะสลบซบซอนขนกวาเดม จงตองการความเปนนกบรหารมออาชพทมทงความร ความสามารถทางการบรหาร และความเปนผน าทางวชาการในการบรหารการศกษาคอนขางสงมากกวาทเคยเปนอยแตเดม

จากนกวชาการและสถาบนทางการศกษาไดเสนอบทบาทของผบรหารสถานศกษา สรปไดวา บทบาทของผบรหารสถานศกษา คอ ผน านโยบาย แนวคดและวสยทศนทเป น

ประโยชนลงสการปฏบต ตองมความเปน ผน าทางวชาการ เปนผประสานงาน สงการ ควบคม ตดสนใจแกปญหาและประเมนเกยวกบงานในสถานศกษาในทกดานเพอใหการด าเนนงานภายในสถานศกษาเปนไปดวยความราบรน

ผบรหารกบการตดสนใจ

การด าเนนงานใด ๆ ภายในองคการ ตองอาศยบคลากรทท างานใน 2 ลกษณะ คอ งานในระดบปฏบตการและงานในระดบบรหาร ในทนจะกลาวถงงานในระดบของการบรหารโดยเฉพาะผบรหารซงมหนาทรบผดชอบในการวางแผน การจดการองคการ การอ านวยการ การประสานงาน และการควบคมงาน จะมลกษณะงานและหนาทความรบผดชอบแตกตางกนไปตามระดบของผบรหาร

20

ดวย เชน ผบรหารระดบปฏบตการจะมหนาทดแลการปฏบตงานของบคลากรในระดบปฏบตการซงเปนหนาทสวนใหญของบรษท ผบรหารในระดบน ไดแก หวหนางาน ผจดการแผนก ซงจะดแลใหงานในแตละวนด าเนนไปตามนโยบายขององคการ ผบรหารในระดบกลวธจะมหนาทวางแผนในระยะสน ดแลการท างานของหวหนางาน การจดสรรทรพยากรตาง ๆ ทมอยในองคการใหเหมาะสมเพอควบคมใหงานตาง ๆ บรรลวตถประสงคตามทองคการก าหนดไว สวนผบรหารในระดบกลยทธจะมหนาทก าหนดแผนและนโยบายระยะยาวขององคการซงจะสงผลกระทบตอทงองคการในอนาคต

วรญญา ตนบรนทรทพย (2545, หนา 5) ไดกลาวถง ผบรหารกบการตดสนใจในองคการ ไวดงน

1. หนาทของผบรหารกบการตดสนใจ ผบรหารขององคการไมวาจะเปนผบรหารระดบปฏบตการ ระดบกลวธ หรอระดบกลยทธตางมโอกาสประสบกบสถานการณหรอปญหาในหลายลกษณะซงตองท าการตดสนใจเมอผบรหารเหลานนท าหนาททางการบรหาร ในเรองการวางแผน (planning) การจดองคการ (organizing) การอ านวยการ (directing) การประสานงาน(coordinating) และการควบคมงาน (controlling) ซงหนาทดงกลาวเกดขนกบผบรหารในทกระดบ และเปนเหตใหผบรหารตองท าการตดสนใจในงานและสถานการณหลาย ๆ อยางทแตกตางกนไปตามระดบของการบรหาร จงท าใหสามารถแบงการตดสนใจออกตามระดบของการบรหารไดเชนกน

2. ระดบของการตดสนใจ ผบรหารขององคการในระดบตาง ๆ ลวนมหนาททางการบรหารทส าคญๆ แตจะแตกตางกนกเพยงในเรองของลกษณะงาน อ านาจหนาท และความรบผดชอบ เนองจากระดบของการตดสนใจเกยวของและสมพนธกบระดบของการบรหารจงท าใหลกษณะของการตดสนใจในระดบตางๆ ของการบรหารแตกตางกน กลาวคอ การตดสนใจระดบกลยทธเปนการตดสนใจทมผลในระยะยาวตอองคการสวนใหญทงองคการ การตดสนใจระดบกลวธเปนการตดสนใจทมผลตอสวนใดสวนหนงขององคการซงเปนสวนยอยอยภายใตการตดสนใจระดบกลยทธ และการตดสนใจระดบปฏบตการเปนการตดสนใจทมผลตอการปฏบตงานและกจกรรมตาง ๆ ทเกดขนแตละวนภายในองคการ

3. คณลกษณะของสารสนเทศตามขอบเขตของการตดสนใจ การตดสนใจในระดบตาง ๆ มประเดนปญหาใหตดสนใจในลกษณะทหลากหลายซงแตละประเดนตองการสารสนเทศเพอใชประกอบในการตดสนใจทไมเหมอนกนผบรหารทกระดบภายในองคการจงมหนาทและความรบผดชอบแตกตางกนไปโดยมเปาหมายรวมกนเพอท าใหองคการสามารถด ารงอยไดอยางมนคง มประสทธภาพ และมความสามารถในการแขงขน และเนองจากผบรหารมหนาทหลายประการในการบรหารอนเปนเหตใหผบรหารในระดบตาง ๆ ตองท าการตดสนใจ เพราะวาการตดสนใจนนเปนการเลอกทางเลอกทสมเหตสมผลมากทสดจากทางเลอกทมอยหลาย ๆ ทางเลอก โดยปกตผบรหารในองคการทกคนตองตดสนใจในการท างานอยตลอดเวลา

วคเตอร เอช. วรม และ ฟลลป ดบบลว เยตตน (Vroom & Yetton, 1993, p. 67) ไดเสนอวธการตดสนใจของผบรหารไวดงน

1. ผบรหารตดสนใจเอง โดยใชขอมลทมอย 2. ผบรหารตดสนใจเอง โดยหาขอมลเพมเตมจากผใตบงคบบญชา 3. ผบรหารปรกษาหารอ รวมกบผใตบงคบบญชา เปนรายบคคล แลวพจารณาตดสนใจดวย

21

ตนเอง 4. ผบรหารปรกษาหารอรวมกบ กลมผใตบงคบบญชาแลวพจารณาตดสนใจ ดวยตนเอง โดย

อาจจะยอมหรอไมยอมใหความเหนกลม มอทธพลตอการตดสนใจ 5. ผบรหารประชมปรกษา และประเมนทางเลอกรวมกบ กลมผใตบงคบบญชาแลวท าการ

ตดสนใจโดยใชความเหนคลองกน โรเบอรท แทนเนนบม และ วารเรน เอช ชมดท (Tannanbaum & Schmidt, 1958, p. 62)

ไดอธบายเกยวกบทฤษฎวาดวย ความตอเนองของพฤตกรรม การตดสนใจ และรปแบบการตดสนใจของผบรหารไวทงหมด 7 รปแบบ ดงน

รปแบบท 1 ผบรหารตดสนใจเองแลวแจงใหทราบ กรณน ผบรหารเปนผพจารณาปญหาเอง โดยการเปนผหาทางแกไขปญหาหลาย ๆ ทาง แลวเลอกตดสนใจทางทเหนวาดทสด จากนนกแจงใหผใตบงคบบญชาทราบเพอด าเนนการตอไป ผบรหารแบบนอาจจะค านงถงหรอไมค านงถงผใตบงคบบญชาวาจะมความรสกอยางไรตอการตดสนใจของเขา แตสงทส าคญทสด กคอผบรหารประเภทนจะไมเปดโอกาสใหแกผใตบงคบบญชารวมแสดงความคดเหนหรอมสวนรวมในกระบวนการตดสนใจแตประการใด วธการทจะท าใหบงเกดผลในทางปฏบตกคอการใชอ านาจบงคบ

รปแบบท 2 ผบรหารตดสนใจแลวพยายามกระตน เกลยกลอม ใหผใตบงคบบญชายอมรบในการตดสนใจของตนเอง ในกรณเชนน กระบวนการตดสนใจเปนไปตามรปแบบท 1 แตแตกตางออกไป กคอ แทนทจะประกาศ หรอแจงผลการตดสนใจของเขาตอผใตบงคบบญชาโดยตรงกจะเปลยนเปนการใชศลปะในการเกลยกลอมผใตบงคบบญชาเสยกอน เหตทเกลยกลอมกเพราะตระหนกวาอาจจะมการตอตานเกดขน และพยายามลดการตอตานโดยชใหเหนวาถากระท าตามทเขาตดสนใจแลวจะเกดประโยชนแกผใตบงคบบญชาอยางไร

รปแบบท 3 ผบรหารตดสนใจแลว ขอความเหนจากผใตบงคบบญชา แตไมเปลยนแปลงการตดสนใจ ผบรหารแบบนพยายามทจะใหผใตบงคบบญชายอมรบ โดยใหโอกาสผใตบงคบบญชาไดฟงความคดเหนของตนเองวาคดอยางไร และมความตงใจอยางไรหลงจากทไดอธบายใหผใตบงคบบญชาฟงแลว กใหผใตบงคบบญชาสอบถามไดถงปญหาทยงสงสย กรณเชนนจะชวยใหผใตบงคบบญชาไดเขาใจมากขนวาผบรหารตองการจะท าอยางไร จงจะส าเรจผลได

รปแบบท 4 ผบรหารตดสนใจ แลวขอความเหนจากผใตบงคบบญชา แลวอาจเปลยนแปลงการตดสนใจได ผบรหารแบบนใหโอกาสผใตบงคบบญชามสวนรวมในการทจะใหผบรหารเปลยนแปลงการตดสนใจบาง แตความคดรเรมและการพจารณาตดสนใจยงคงอยกบผบรหารโดยกอนทจะประชมหรอพบปะกบผใตบงคบบญชา ผบรหารไดพจารณาตดสนใจมากอนแลว แตยงคดวาอาจเปลยนแปลงได ฉะนนจงไดน าเสนอตอผใตบงคบบญชากอนเพอดปฎกรยาทจะเกดขนวาการตดสนใจจะกระทบกบผใตบงคบบญชาหรอไม ผบรหารจะใหผใตบงคบบญชาพจารณาใหความเหน แตการตดสนในขนสดทายยงเปนของผบรหารเอง

รปแบบท 5 ผบรหารเสนอปญหาแลว ขอค าแนะน าหรอความคดเหน และขอเสนอแนะจากผใตบงคบบญชาแลวน ามาพจารณาตดสนใจเอง กรณแบบนไมใชผบรหารตดสนใจเองมากอน แลวจงน ามาเสนอตอทประชมของผใตบงคบบญชา แตจะเปนโอกาสทผใตบงคบบญชามสวนรวมในการเสนอขอคดเหนเพอแกปญหา ผบรหารจะเรมตนอธบายถงตวปญหาวาเปนอยางไร กลม

22

ผใตบงคบบญชาทงหลายมหนาทใหความเหน เพราะถอวาความรและประสบการณของผเกยวของจะท าใหเกดประโยชนในการแกปญหา เมอมขอเสนอแนะหลาย ๆ ทางแลวผบรหารจะเปนคนตดสนใจเลอกทางทเหนวาดทสด

รปแบบท 6 ผบรหารชขอจ ากดแลว ใหผใตบงคบบญชาเปนผตดสนใจ ภายในขอบเขตนน แบบนผบรหารจะมอบปญหาใหแกกลมผใตบงคบบญชาเปนผตดสนใจโดยตวเองอาจเปนสมาชกในกลมดวย อยางไรกตามผบรหารจะเปนผอธบายปญหาและก าหนดขอบเขตของการตดสนใจ

รปแบบท 7 ผบรหารอนญาตใหผใตบงคบบญชาตดสนใจท าภายในขอบเขต ทก าหนดแบบนเปนแบบทกลมผใตบงคบบญชามอสระมากขน โดยกลมเปนผคดคนหาทางแกปญหาหลายๆ ทางเอง แตผบรหารเปนผก าหนดวากลมทจะแกปญหานนมใครบาง เมอกลมตดสนใจแลวอยางไรผบรหารกจะตองยอมรบ

การตดสนใจทง 7 รปแบบของแทนเนนบมและชมดท (Tannenbaum & Schmidt) นจะเหนวา การตดสนใจรปแบบท 1 และ 2 ผบรหารจะเปนผตดสนใจเองทงหมด และในรปแบบตอๆมากเรมใหผใตบงคบบญชาหรอผรวมงานเขามามสวนรวม จนกระทงถงรปแบบท 7 จะเปนแบบทใหผใตบงคบบญชาหรอผรวมงานไดเขามามสวนรวมมากทสด แนวคดนเปนไปในลกษณะสอดคลองกนโดยวธการตดสนใจของผบรหารเกอบทกรปแบบ มความสมพนธกบผใตบงคบบญชาเพราะเปนพฤตกรรมในดานยนยอมใหผใตบงคบบญชา หรอผรวมงานมสวนรวมมากนอยแตกตางกนไป การใหโอกาสแกสมาชกทกคนเขาตดสนใจนน นอกจากจะท าใหเกดความถกตองในการตดสนใจแลว ยงเกดความรอบคอบเนองจากมความสมบรณของขอมลดวย

จากความหมายทกลาวมาแลวขางตนสรปไดวา การตดสนใจของผบรหารนนเปนสงส าคญมากไมวาจะเปนผบรหารระดบปฏบตการ ระดบกลวธ และระดบกลยทธ ตางกมหนาทและความรบผดชอบในการตดสนใจเพอแกปญหาตาง ๆ ซงการบรหารองคการโดยรวมแลวจะเกยวของกบการตดสนใจของผบรหารทมการวเคราะหอยางถถวนดแลว งานวจยทเกยวของ งานวจยในประเทศ

ผวจยไดรวบรวมงานวจยทเกยวของภายในประเทศ ดงน ปราศรย แกวสวาง (2546) ไดวจยเรอง การศกษาการตดสนใจแบบมสวนรวมในการ

บรหารงานโรงเรยนของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดคณะกรรมการการศกษาเอกชน เขตการศกษา 1 ผลการวจยพบวา ผบรหารมความเหนเกยวกบการตดสนใจแบบใหมสวนรวมในการบรหารงานโรงเรยนโดยรวมของงานวชาการ งานกจการนกเรยน งานบคลากร งานอาคารสถานท และงานความสมพนธชมชน อยในแบบ 5 คอ ผบรหารใหคร ในโรงเรยนทกคนมสวนรวมในการตดสนใจ ผบรหารมความเหนเกยวกบการตดสนใจแบบใหมสวนรวมในการบรหารงานโรงเรยน

23

โดยรวมของงานธรการการเงนและพสด อยในแบบ 4 คอ ผบรหารหารอกบครในโรงเรยนเปนกลมแลวตดสนใจเอง ผบรหารทมวฒการศกษาระดบปรญญาตรกบสงกวาปรญญาตร มการตดสนใจแบบใหมสวนรวมตอการบรหารงานโรงเรยนโดยรวมและแตละงานไมแตกตางกน และไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว ยกเวนงานกจการนกเรยนเปนงานทมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว และผบรหารมระยะเวลาการด ารงต าแหนงผบรหารโรงเรยน นอยกวา 5 ป กบ 5 ปขนไป มการตดสนใจแบบใหมสวนรวมตอการบรหารงานโรงเรยนโดยรวมและแตละงานไมแตกตางกน และไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว

พทกษ แพทยผล (2546) ไดศกษาเรอง การมสวนรวมของครในการตดสนใจสงการในการบรหารโรงเรยนของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงานการประถมศกษาอ าเภอบานบง จงหวดชลบร ผลการวจยพบวา การมสวนรวมของครในการตดสนใจสงการในการบรหารโรงเรยนของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา โดยรวมอยในระดบปานกลาง รายดานอยในระดบมาก 1 ดาน คอการบรหารงานวชาการ และอยในระดบปานกลาง 5 ดาน การมสวนรวมของครชายกบครหญงในการตดสนใจสงการในการบรหารโรงเรยนของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา โดยรวมและรายดานแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต ยกเวนดานการบรหารงานอาคารสถานท แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (p<.05) การมสวนรวมของครทมประสบการณมาก กบครทมประสบการณนอยในการตดสนใจสงการในการบรหารโรงเรยนของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา โดยรวมและรายดานแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต (p<.05) และการมสวนรวมของครในการตดสนใจในการสงการในการบรหารโรงเรยนของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาจ าแนกตามประเภททโรงเรยนเปดท าการสอน โดยรวมและรายดาน มความแตกตางกนอยางไมมนยส าคญทางสถต

พมผกา แดงสวรรณ (2546) ไดศกษารปแบบการตดสนใจทมอทธพลตอประสทธผลของการบรหารงานของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา จงหวดเพชรบร พบวา ระดบรปแบบการตดสนใจของผบรหาร และประสทธผลของการบรหารงานของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาจงหวดเพชรบร ในภาพรวมอยในระดบมาก และเมอพจารณารอบดาน พบวา อยในระดบมาก ทกดาน คอ ผบรหารเสนอปญหาแลวขอค าแนะน าประกอบการตดสนใจ ในดานงานบคลากรรปแบบการตดสนใจทมอทธพล คอ ผบรหารเสนอปญหาแลวขอค าแนะน าประกอบการตดสนใจและผบรหารชขอจ ากดแลวใหผใตบงคบบญชาตดสนใจในดานงานกจการนกเรยน รปแบบการตดสนใจทมอทธพล คอ ผบรหารเสนอปญหาแลวขอค าแนะน าประกอบการตดสนใจและผบรหารมอบใหผใตบงคบบญชาตดสนใจในขอบเขตทก าหนด ในดานงานธรการและการเงน รปแบบการตดสนใจทมอทธพล คอ ผบรหารตดสนใจเองแลวแจงใหทราบในดานงานอาคารสถานท รปแบบการตดสนใจทมอทธพล คอ ผบรหารเสนอปญหาแลวขอค าแนะน าประกอบการตดสนใจ ในดานงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน รปแบบการตดสนใจทมอทธพล คอ ผบรหารเสนอปญหาแลวขอค าแนะน าประกอบการตดสนใจและผบรหารชขอจ ากดแลวใหผใตบงคบบญชาตดสนใจ

ชลต ระหวางบาน (2547) ไดศกษาพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทนกเรยนมผลสมฤทธตางกน กรณศกษาจงหวดเพชรบร โดยการวจยแยกได 2 แบบ ดงน คอ แบบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยนทนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสง และ พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยนทนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงและต า เครองมอท

24

ใชในการวจยเปนแบบสอบถามเกยวกบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารตามแนวคดของแทนเนนบอม และชมดท พบวา แบบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยนทนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงและต า ทงในภาพรวมและเมอพจารณารายดาน พบวาเปนแบบผบร หารและครรวมกนตดสนใจ และ พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยนทนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงและต า ทงในภาพรวมและเมอพจารณารายดาน แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01

วราภรณ ไวยากรณ (2547) ไดศกษาเรองพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารกบขวญในการปฏบตงานของครโรงเรยนเอกชน จงหวดสระบร พบวา พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารในดานการบรหารงานวชาการ คอ ทกคนมสวนรวมในการตดสนใจโดยผบรหาร ใชการอภปรายรวมกบกลมผใตบงคบบญชามากทสด ดานการบรหารงบประมาณผบรหารท าการตดสนใจดวยตนเอง โดยใชขอมลทมอยมากทสด ดานการบรหารงานบคคล ผบรหารท าการตดสนใจดวยตนเอง โดยปรกษาผใตบงคบบญชาเปนรายบคคลมากทสด สวนดานงานบรหารทวไป ทกคนมสวนรวมในการตดสนใจ โดยผบรหารใหการอภปรายรวมกบผใตบงคบบญชามากทสด ยกเวนงานทตองเกยวของกบการใชงบประมาณผบรหารท าการตดสนใจดวยตนเอง โดยใชขอมลทมอยมากทสด

สรยะ ชาตชนบท (2547) ไดศกษาพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารงานของผบรหารโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาขอนแกน เขต 1-5 ผลการศกษาพบวา ผบรหารสวนใหญมพฤตกรรมการบรหารเปนแบบท 5 คอ ทกคนมสวนรวมในการตดสนใจ โดยผบรหารประชมอภปรายแลวเสนอทางเลอกรวมกบผใตบงคบบญชาทกคน แลวตดสนใจโดยใชความคดเหนทไดรวมกน เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานการบรหารงานวชาการและดานการบรหารงานทวไปผบรหารมพฤตกรรมการตดสนใจโดยสวนใหญเปนแบบท 5 สวนดานการบรหารงบประมาณและดานการบรหารงานบคคล ผบรหารมพฤตกรรมการตดสนใจโดยสวนใหญเปนแบบ 4 คอ ผบรหารตดสนใจดวยตนเองโดยอภปรายปญหารวมกบผใตบงคบบญชาทกคน เมอเปรยบเทยบพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารงานใน 4 ดาน จ าแนกตามวฒการศกษา ประสบการณในการบรหารงานและขนาดโรงเรยน พบวา พฤตกรรมการตดสนใจแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

อนชย โหมดประดษฐ (2547) ไดศกษาวธการตดสนใจการบรหารวชาการของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน เขตพนทการศกษาฉะเชงเทรา เขต 1 วาการตดสนใจดวยตนเองสวนใหญเลอกปฏบตการบรหารวชาการทสอดคลองกนในระดบสง ไดแก การสงเสรมและสนบสนนงานวชาการแกบคคล ครอบครว องคกร หนวยงานและสถาบนอนทจดการศกษา การนเทศการศกษา การพฒนาระบบการประกนคณภาพภายในสถานศกษา เปรยบเทยบวธการตดสนใจการบรหารวชาการของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานเขตพนทการศกษาฉะเชงเทรา เขต 1 ในดานเพศ วฒการศกษา และขนาดสถานศกษา พบวาวธ การตดสนใจการบรหารวชาการของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานในแตละดานไมแตกตางกน น าเสนอแนวทางการด าเนนการบรหารงานวชาการของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน เขตพนทการศกษาฉะเชงเทรา เขต 1 ในรปแบบทเปนเชงระบบจากกรอบแนวคด PDCA จารย สขม (2548) ไดวจยพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยน สงกดเทศบาล เขตภมภาคตะวนตก ผลการวจยพบวา ผบรหารสวนใหญใชวธการตดสนใจโดยแบบวธการกลมในการบรหารวชาการ งานกจการนกเรยนและงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน สวนงานบคลากร

25

งานธรการ การเงนบญช พสดและงานอาคารสถานท ผบรหารโรงเรยนสวนใหญใชวธการตดสนใจแบบปรกษาหารอ สวนความสมพนธระหวางสถานภาพดานเพศ ประสบการณในต าแหนงผบรหาร สาขาวชาทส าเรจการศกษา และขนาดของโรงเรยน พบวา ขนาดของโรงเรยนมความสมพนธกบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยนในการบรหารงานกจการนกเรยนและงานอาคารสถานท อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 จ าลอง มากประมล (2548) ศกษาความสมพนธระหวางพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารงานวชาการของผบรหารกบประสทธภาพทมงานในโรงเรยนสงกดส านกงานการประถมศกษา จงหวดพระนครศรอยธยา ผลการวจย พบวา ผบรหารโรงเรยนสวนใหญและในภาพรวมมพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารงานในลกษณะตดสนใจดวยตนเอง ประสทธภาพของทมงานในโรงเรยนสวนใหญและในภาพรวมอยในระดบมาก ความสมพนธระหวางพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยนกบประสทธภาพทมงานในโรงเรยนในภาพรวม ไมมความสมพนธกนทระดบนยส าคญ 0.05 ซงไมเปนไปตามสมมตฐานทตงไว ปกรณกตต มวงประสทธ (2548) ไดศกษาพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเชยงใหม เขต 2 พบวา ผบรหารสวนใหญเลอกใชพฤตกรรมการตดสนใจแบบท 5 คอ ผบรหารบอกถงปญหาใหกบกลมผ ใตบงคบบญชารวมกนสรางและประเมนทางเลอกและพยายามทจะใหมความเหนพองในการแกปญหา บทบาทของผบรหารจะเปนประธานผประสานใหเกดการอภปรายและรกษาใหอยในประเดนปญหาและสรางความมนใจวาประเดนส าคญๆ ไดรบการอภปราย อาจเปนผใหขอมลและเสนอความคดเหนโดยไมพยายามใหกลมตองยอมรบแนวทางของตนและเตมใจยอมรบและด าเนนการแกไขปญหาตามทไดรบการสนบสนนจากทงกลมเมอเปรยบเทยบพฤตกรรมการตดสนใจระหวางความคดเหนของผบรหารและคร พบวา ครสวนใหญมความคดเหนสอดคลองกบผบรหารวาพฤตกรรมการตดสนใจทผบรหารเลอกใชในการบรหารงานในรปแบบท 5 ดวยเชนกน รชน เจรญมาก (2548) ไดศกษารปแบบพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารงานของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาลพบร รปแบบพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารงานของผบรหารสถานศกษาทใชในการตดสนใจบรหารงานของสถานศกษา ในงาน 4 ดาน คอดานบรหารงานวชาการ ดานบรหารงบประมาณ ดานบรหารงานบคคลและดานบรหารทวไป ใชรปแบบพฤตกรรมท 4 มากทสด คอ ใหผใตบงคบบญชามสวนรวมพจารณาปญหาเปนกลมแลวใหผบรหารตดสนใจ และเมอศกษาความสมพนธระหวาง รปแบบพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารงาน 5 ดาน พบวา ต าแหนงหนาทมความสมพนธกบรปแบบพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารงานทวไปของผบรหารสถานศกษาอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 แตไมมความสมพนธกบการบรหารงานวชาการ งานงบประมาณและงานบคลากร

สนทร พงษใหญ (2549) ไดวจยเรองพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเพชรบรเขต 2 ผลการวจยพบวา ระดบพฤตกรรมการตดสนใจในภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก เมอเปรยบเทยบพฤตกรรมการตดสนใจ จ าแนกตามอาย ระดบการศกษา ต าแหนงและประสบการณในการท างาน รวมทงขนาดของโรงเรยน พบวา แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 2 ดาน คอ ดานอายกบระดบการศกษา สวนดาน

26

ประสบการณในการท างานและขนาดโรงเรยนไมแตกตางกน และเมอเปรยบเทยบรายค พบวา ดานอายในการบรหารทวไปแตกตางกนเพยงดานเดยว สวนระดบการศกษาแตกตางกน 2 ดาน คอ งานบรหารงานบคลากรและงานบรหารทวไป

อนงค แสงแกว (2548) ไดศกษาพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน เขตพนทการศกษาสมทรสงคราม และความแตกตางของพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน เขตพนทการศกษาสมทรสงคราม เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามเกยวกบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารตามแนวคดของ แทนเนนบอมและ ชมดท พบวา 1. พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ในเขตพนทการศกษาสมทรสงครามอยในระดบมาก 5 แบบ เรยงตามคาเฉลยดงน แบบท 7 ผบรหารมอบใหผใตบงคบบญชาตดสนใจเอง แบบท 6 ผบรหารชขอจ ากดแลวใหผใตบงคบบญชาท าการตดสนใจภายในขอบเขตนน แบบท 5 ผบรหารเสนอปญหาแลวขอค าแนะน าหรอความคดเหนจากผใตบงคบบญชาแลวน ามาพจารณาตดสนใจ แบบท 1 ผบรหารตดสนใจเองแลวแจงใหทราบ แบบท 4 ผบรหารตดสนใจแลวขอความคดเหนจากผใตบงคบบญชาและผบรหารเปลยนแปลงการตดสนใจใหมไดเมอไดขอมลทดกวาและอยในระดบปานกลาง 2 แบบ เรยงตามล าดบดงน แบบท 2 ผบรหารตดสนใจแลวเกลยกลอมใหผใตบงคบบญชายอมรบการตดสนใจของตนเอง และแบบท 3 ผบรหารตดสนใจแลวขอความคดเหนจากผใตบงคบบญชาแตไมเปลยนแปลงการตดสนใจ 2. พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ในเขตพนทการศกษาสมทรสงครามเมอจ าแนกตามเพศ อาย วฒการศกษา และระยะเวลาในการด ารงต าแหนงผบรหารสถานศกษาไมแตกตางกน

ปกรณกตต มวงประสทธ (2549) ไดศกษาเรอง พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเชยงใหม เขต 2 ผลการวจยพบวา พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเชยงใหมเขต 2 ผบรหารสวนใหญเลอกใชพฤตกรรมการตดสนใจแบบท 5 คอ ผบรหารบอกถงปญหาใหกบกลมผใตบงคบบญชารวมกนสรางและประเมนทางเลอก และพยายามทจะใหมความเหนพองในการแกปญหา บทบาทของผบรหารจะเปนประธานผประสานใหเกดการอภปราย และรกษาใหอยในประเดนปญหา และสรางความมนใจวาประเดนส าคญ ๆ ไดรบการอภปราย อาจเปนผใหขอมลและเสนอความคดเหนโดยไมพยายามใหกลมตองยอมรบแนวทางของตน และเตมใจยอมรบและด าเนนการแกไขปญหาตามทไดรบการสนบสนนจากทงกลม ซงสามารถสรปทง 4 ดาน ดงน งานบรหาร ดานวชาการ รอยละ 51.10 งานบรหารดานงบประมาณ รอยละ 43.46 งานบรหารดาน บรหารงานบคคล รอยละ 38.50 และงานบรหารดานงานการบรหารทวไป รอยละ 49.89 เปรยบเทยบพฤตกรรม การตดสนใจระหวางความคดเหนของผบรหาร และครโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเชยงใหม เขต 2 พบวา ครสวนใหญมความคดเหนสอดคลองกบผบรหารวา พฤตกรรมการตดสนใจทผบรหารเลอกใชในการบรหารงาน คอ พฤตกรรมการตดสนใจแบบท 5 คอผบรหารบอกถงปญหาใหกบกลมผใตบงคบบญชารวมกนสราง และประเมนทางเลอกและพยายามทจะใหมความเหนพองในการแกปญหา บทบาทของผบรหารจะเปนประธาน ผประสานใหเกดการอภปราย และรกษาใหอยในประเดนปญหา และสรางความมนใจวาประเดนส าคญ ๆ ไดรบการอภปราย อาจเปนผใหขอมลและเสนอความคดเหนโดยไมพยายามใหกลมตองยอมรบแนวทางของตน และเตมใจยอมรบและด าเนนการแกไขปญหาตามทไดรบการสนบสนน

27

จากทงกลม โดยสรป ดานงานวชาการ รอยละ 49.97 ดานบรหารงานบคคล รอยละ 38.46 และ ดานบรหารทวไป รอยละ 43.94 ส าหรบดานงบประมาณ พบวาครสวนใหญ รอยละ 35.20 มความคดเหนขดกบผบรหารวาพฤตกรรมการตดสนใจทผบรหารเลอกใชในการบรหารงานดานงบประมาณ คอ พฤตกรรมการตดสนใจโดยแบบท 4 คอ ผบรหารบอกถงปญหาใหกบกลมผใตบงคบบญชา และสอบถามความคดเหน จากนนจงตดสนใจ ซงอาจเปนการตดสนใจทสะทอนหรอไมสะทอนความคดเหนของผใตบงคบบญชากได พระครโกวทนพการ (2549, หนา 52) ไดศกษาเรองพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา จงหวดเชยงราย พบวา ผบรหารโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนกสามญศกษา จงหวดเชยงราย สวนใหญมพฤตกรรมการตดสนใจในวธท 5 คอ ผบรหารจะใหผใตบงคบบญชามสวนรวมพจารณาปญหาและตดสนใจ ผบรหารจะรบการตดสนใจและน าไปปฏบตโดยใหผรวมตดสนใจรบผดชอบและสนบสนนเตมท และใชวธท 2 คอ ตดสนใจโดยผบรหารคนเดยวภายหลงทไดรบขอมลจากผใตบงคบบญชานอยทสด สวนกจกรรมการบรหารงานความสมพนธระหวางโรงเรยนกบชมชน ทผบรหารโรงเรยนใชพฤตกรรมการตดสนใจโดยวธท 5 การรวมกจกรรมกบชมชนในงานประเพณวฒนธรรมของชมชน พงษพชญ ดอนเหนอ (2550) ไดศกษาเรองการศกษากระบวนการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานจงหวดรอยเอด ผลการวจยพบวา การศกษาเปรยบเทยบกระบวนการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ทมประสบการณในการบรหารสถานศกษาต ากวา 5 ป 5-10 ป และมากกวา 10 ป ขนไป มกระบวนการตดสนใจ โดยรวมไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ไมแตกตางกนทกดาน คอ มกระบวนการตดสนใจ ดานการระบปญหา การระบขอจ ากดของปจจย การพฒนาทางเลอกการวเคราะหทางเลอก การเลอกทางเลอกทดทสด การน าผลการตดสนใจไปปฏบต การสรางระบบควบคมและประเมนผล ไมแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต องคณา นาสาร (2551) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางความฉลาดทางอารมณและพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาอบลราชธาน เขต 3 ผลการวจยพบวา ผบรหารสถานศกษาขนพนฐานมพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารโดยใชลกษณะอภปรายปญหารวมกบกลมผใตบงคบบญชาแลวพจารณาตดสนใจดวยตนเอง โดยอาจจะยอมหรอไมยอมใหความเหนของกลมมอทธพลตอการตดสนใจ ผลการเปรยบเทยบพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหาร ของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน โดยจ าแนกตาม เพศ ประสบการณบรหาร และขนาดโรงเรยน พบวาไมแตกตางกน เจรญศกด ค าพฒ (2552) ไดศกษาเรองพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารงานของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเชยงราย เขต 2 ผลการวจยพบวา ผบรหารสถานศกษาสวนใหญมพฤตกรรมการตดสนใจ คอ ผบรหารเสนอปญหาแลวขอขอแนะน าหรอความคดเหนจากผใตบงคบบญชาแลวน ามาประกอบการพจารณาในการตดสนใจดวยตนเอง สวนรปแบบทผบรหารสถานศกษาสถานศกษาใชพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารงานในสถานศกษานอยทสด คอ ผบรหารตดสนใจเองแลวประกาศใหผใตบงคบบญชาทราบส าหรบการทดสอบความสมพนธระหวางผบรหารสถานศกษาทมประสบการณการบรหารงานในสถานศกษาทแตกตางกน พบวา

28

ผบรหารสถานศกษาในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเชยงราย เขต 2 ทมประสบการณการบรหารงานแตกตางกนมพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารงาน ไมแตกตางกนหรอประสบการณการบรหารของผบรหารทแตกตางกนไมมความสมพนธกบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารมความสมพนธกนอยางมนยส าคญทางสถต เสนห อศวมงคล (2552) ไดศกษาเรองพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาพะเยา เขต 1 ผลการวจยพบวา ดานทมากทสด คอ การตดสนใจแบบมสวนรวม คอ การตดสนใจทผบรหารเปดโอกาสใหผใตบงคบบญชาไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหน แลวผบรหารจะเปนผเลอกแนวทางและตดสนใจดวยตนเอง รองลงมา คอ การตดสนใจแบบประชาธปไตย คอ การตดสนใจทผบรหารใหผใตบงคบบญชามสวนรวมพจารณาปญหาและตดสนใจ ผบรหารจะรบการตดสนใจและน าไปปฏบตโดยใหผรวมตดสนใจรบผดชอบและสนบสนนเตมทและการตดสนใจแบบอตตาธปไตย คอ การตดสนใจทผบรหารตดสนใจเองทงหมด โดยทผใตบงคบบญชาไมไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหน พรทพภา แกนเรอง (2553) ไดศกษาเรองความพรอมในการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน ของโรงเรยน สงกดเทศบาลเมอง จงหวดปทมธาน ผลการศกษา พบวา ในภาพรวมอยในระดบมากเมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานการกระจายอ านาจมระดบความพรอมมากทสด รองลงมา คอดานการตรวจสอบและถวงดลดานการบรหารตนเอง ดานการบรหารแบบมสวนรวมและดานการคนอ านาจการจดการศกษา ใหประชาชน ตามล าดบ ครทมประสบการณการท างานประสบการณการอบรมและขนาดของโรงเรยนทปฏบตงานตางกนมความคดเหนความพรอมในการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานในภาพรวมไมแตกตางกน

พพฒนพงศ พรมจนทร (2554) ไดศกษาเรองสมรรถนะของผบรหารสถานศกษาตามการรบรของครผสอน ในอ าเภอเมองนครพนม ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครพนม เขต 1 ผลการวจยพบวา สมรรถนะของผบรหารสถานศกษาตามการรบรของครผสอน โดยรวมอยในระดบ มากทกดาน เมอพจารณาเปนรายดานพบวา ดานทมคาเฉลยสงสด คอ ดานการประกนคณภาพการศกษา ดานทมคาเฉลยต าสด คอ ดานการบรหารดานธรการ การเงน พสดและอาคารสถานท เปรยบเทยบประสบการณในการปฏบตงานและขนาดของโรงเรยน พบวา โดยรวมและรายดานไมแตกตางกน ยกตนนท หวานฉ า (2555) ไดศกษาเรองการบรหารสถานศกษากบประสทธผลของโรงเรยนในอ าเภอคลองหลวง สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาปทมธาน เขต 1 ผลการวจยพบวา การบรหารการศกษา และประสทธผลของโรงเรยน อยในระดบมาก ทงโดยรวมและรายดาน และความสมพนธระหวางการบรหารสถานศกษากบประสทธผลของโรงเรยน พบวาโดยภาพรวม มความสมพนธกนในระดบมาก กนกพชญ ศรสข (2556) ไดศกษาเรองสภาพ ปญหา และแนวทางการพฒนาการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานของสถานศกษาในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 5 ผลการวจยพบวา โดยภาพรวมอยในระดบมาก การเปรยบเทยบสถานภาพต าแหนงในโรงเรยนและขนาดของสถานศกษากบสภาพปญหาการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน พบวาสภาพปญหาการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานเมอเปรยบเทยบกบสถานภาพในโรงเรยน และขนาดของโรงเรยน

29

ภาพรวมไมแตกตางกน การบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานตองค านงถงคอ แนวทางการบรหารจดการศกษา ตองใชกระบวนการบรหารแบบมสวนรวมของผทมสวนเกยวของอยางจรงจงโดยเปดโอกาสใหเขามารวมคด รวมตดสนใจรวมปฏบต รวมตดตาม ประเมนผล และรวมรบผดชอบ จะท าใหการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานประสบผลส าเรจ มประสทธภาพและประสทธผลยงขน จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ จะพบวา การบรหารงานในโรงเรยนเพอใหประสบผลส าเรจและเปนไปตามเปาหมายของหนวยงานไดเปนอยางดนน ผบรหารจะตองท าใหเกดความรวมมอในการท างานของบคลากรใหสามารถด าเนนงานใหประสบผลส าเรจตามเปาหมาย โดยมการสงเสรมใหผใตบงคบบญชาไดมสวนรวมในการตดสนใจเกยวกบการบรหารงานภายในองคการอยางเตมใจ ซงตองอาศยการเลอกรปแบบการตดสนใจของผบรหารทเหมาะสมกบบคคลและสถานการณ รวมถงความร ความสามารถและประสบการณของผบรหาร งานวจยตางประเทศ งานวจยจากตางประเทศทเกยวของกบทกษะทางการบรหารงานม ดงน

แทนเนนบอม และชมดท (Tannenbaum & Schmidt, 1958, pp. 234-244) ไดศกษาวจยภาวะตอเนองของผน าและพฤตกรรมในการบรหารงานของผน า จ าแนกแบบของ พฤตกรรมการตดสนใจของผน า ไดดงน

1. ผน าตดสนใจและประกาศใหทราบภายหลง 2. ผน าโนมนาวเพอขยายความคดในกรณทตองการลดหยอนปฏกรยาการตอตานจาก

ผใตบงคบบญชา 3. เสนอความคดเหนใหโอกาสผใตบงคบบญชาเพอประกาศการตดสนใจของผน า 4. ผน าเสนอความคดยอมใหเปลยนแปลงไดบาง แตการตดสนใจอยทผน าเชนเดม 5. ผน าเสนอปญหา ขอค าแนะน าและตดสนใจ 6. ก าหนดขอบเขตและเกณฑการตดสนใจแลวใหกลมรวมพจารณาตดสนใจภายในเกณฑท

ก าหนด 7. ผน าอนญาตใหกลมตดสนใจเอง ภายใตขอบเขตอ านาจหนาททไดรบมอบหมาย

ลนควส (Lundquist, 1982, p. 4231-A) ไดศกษาวจยกระบวนการของอาจารยใหญและ ผบรหารโรงเรยนมธยมศกษา ในชานเมอง ซคาโก สหรฐอเมรกา สรปไดวา ในกระบวนการตดสนใจ 5 ขน ประกอบดวย

ขนท 1 คอ การตดสนใจสงการ พบวา ผบรหารมกยดตนเองในการวเคราะหปญหา ขนท 2 ในการตดสนใจสงการดานหาทางเลอกเพอแกปญหา พบวา มหลกฐานนอยมากท

แสดงใหเหนวา ไดมการหาทางเลอกจากหลายๆ ทางเลอก ขนท 3 เปนขนการวเคราะหเปรยบเทยบทางเลอกตาง ๆ เนองจากไมมการหาทางเลอก

จากหลาย ๆ ทางเลอก ดงนน การตดสนใจสงการจงค านงเฉพาะในดานงบประมาณ เวลา และระเบยบกฎหมายตาง ๆ เทานน

ขนท 4 ในการคนหาทางเลอกตามแผนทจะน าไปปฏบต จะไมมกระบวนการตดสนใจสง

30

การอยางมแบบแผนและขนตอนแตอยางใด ขนท 5 การประเมนผลทางเลอกทเกดจาการตดสนใจสงการ ใชวธการประเมนจากเกณฑ

ทตงขนตามความคดของผบรหารแตละคน โดยไมมหลกเกณฑแนนอนแตประการใด อล (Il, 1983, p. 2172-A) ไดท าการศกษากระบวนการตดสนใจสงการเกยวกบนโยบายของ

การบรหารของรฐบาลกลางของประเทศเกาหล ผวจยไดก าหนดจดมงหมายไว 2 ประการ ไดแก 1. เพอวเคราะหระบบการตดสนใจสงการในประเดนเกยวกบนโยบายทางดานการศกษาใน

สวนทเกยวกบปจจยน าเขา (input) และผลทเกด (output) 2. เพอสรปประเดนปญหาและขอจ ากดบางประการเกยวกบกระบวนการตดสนใจสงการของ

รฐบาลกลางเกาหล จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของจะเหนไดวา การบรหารงานในหนวยงาน

เพอใหประสบผลส าเรจ และเปนไปตามเปาหมายของหนวยงานไดเปนอยางดนน ผบรหารจะตองท าใหเกดความรวมมอในการท างานของบคลากรใหสามารถด าเนนงานใหประสบผลส าเรจตามเปาหมาย โดยมการสงเสรมใหผใตบงคบบญชาไดมสวนรวมในการตดสนใจเกยวกบการบรหารงานภายในองคการ ซงตองอาศยการเลอกรปแบบการตดสนใจของผบรหารรวมดวย โดยตามความคดของเวลส ไดแบงพฤตกรรมการตดสนใจเปน 3 รปแบบ คอ แบบอตตาธปไตย(autocratic) แบบมสวนรวม (participative) และแบบประชาธปไตย (democratic) โดยมการมสวนรวมจะมมากทสดถาผบรหารเลอกใชการตดสนใจแบบประชาธปไตยซงจะสงเสรมใหเกดความรวมมอในการท างานทมงเนนใหผใตบงคบบญชามสวนรวมมากทสดจะเปนสงทจะกระตนใหเกดความรสกทพงพอใจ และมกจะเตมใจท างานเพอใหเกดผลส าเรจและบรรลเปาหมายขององคการไดมากขน

มน (Moon, 1983, p. 67) ไดเสนอผลงานวจยเกยวกบการตดสนใจสงการในลกษณะของการใหเพอนรวมงานมสวนรวมในการตดสนใจทางการศกษา สรปไดดงน

1. การเปดโอกาสใหมสวนรวมในการก าหนดนโยบายเปนองคประกอบทส าคญในการสรางขวญในการท างานของผใตบงคบบญชา

2. การมสวนรวมในการตดสนใจสงการมผลในทางบวกกบความพงพอใจในการท างานของผใตบงคบบญชาเปนรายบคคล

3. โดยทวไปผใตบงคบบญชาชอบผบรหารผทเปดโอกาสใหผใตบงคบบญชา มสวนรวมในการตดสนใจสงการ

4 . โดยความเปนจรง ผใตบงคบบญชามไดคาดหวงทจะมสวนรวมในการตดสนใจสงการในทกๆ เรอง และในท านองเดยวกน ถามสวนรวมมากเกนไป กอาจท าใหเกดความเสยหายได

5. การมสวนรวมในการตดสนใจมล าดบของมน ซงเปลยนแปรไปตามสถานการณ 6. บทบาทหนาทของผบรหาร และผใตบงคบบญชาในการตดสนใจสงการจ าเปนตองเปลยน

แปรไปตามธรรมชาตของปญหา 7. องคประกอบภายนอกและองคประกอบภายใน มผลกระทบตอระดบของการมสวนรวมใน

การตดสนใจสงการโดยผใตบงคบบญชา 8. เพอทจะชวยใหการตดสนใจสงการในทางบวกเปนไปไดมากทสด และในทางลบใหไดนอย

ทสด ผบรหารจ าเปนตองตอบค าถามในลกษณะตอไปน

31

8.1 ภายใตเงอนไขอะไรทผใตบงคบบญชามสวนรวมในการตดสนใจสงการ 8.2 ภายใตขอบเขตอะไรและอยางไร ควรใหผใตบงคบบญชาไดมสวนรวมในการตดสนใจ 8.3 การตดสนใจสงการในลกษณะกลมควรเปนไปในลกษณะใด 8.4 บทบาทอะไร ทถอวา มประสทธภาพสงสดส าหรบผบรหาร เรแมน (Rahman, 1985, p. 1448-A) ไดท าการศกษาการมสวนรวมในการตดสนใจสงการ

ของผบรหารมหาวทยาลยในซาอดอารเบย โดยการศกษารายกรณ ศกษาการตดสนใจสงการเกยวกบงาน 3 ประเภท คอ การตดสนใจเมอผใตบงคบบญชาเสนอขนมา การตดสนใจเกยวกบงานประจ า และการตดสนใจทผบรหารมความคดสรางสรรคขนมาเอง ผลการวจยสรปวา การมสวนรวมในการตดสนใจสงการของผบรหารเกยวกบงานทง 3 แบบ แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 และผบรหารระดบสงมสวนรวมในการตดสนใจสงการมากกวาผบรหารระดบต ากวา

ฮอกแลนด (Hoagland, 1985, p. 3550-A) ไดท าการศกษาการตดสนใจของผบรหารและครโรงเรยนมธยมในรฐอลลนอยส (Illinois) สหรฐอเมรกาพบวา อาย ประสบการณในการท างานมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตเกยวกบกระบวนการตดสนใจของคร และผบรหารโรงเรยนมธยม

เจนเนท (Janet, 1986, p. 1802-A) ไดศกษาเปรยบเทยบการตดสนใจสงการแบบมสวนรวมและไมมสวนรวมโดยใชการตดสนใจตามแนวคดของ Vroom และ Yetton กลมตวอยางประกอบดวยผบรหารในวทยาลยจ านวน 108 คน ปรากฏวา ผบรหารรอยละ 74 เหนดวยกบการมสวนรวมในการตดสนใจสงการของผบรหารและผลการวจย สรปวา การตดสนใจสงการของผบรหารไมย ดแบบใดแบบหนงตายตวแตจะปรบเปลยนไปตามสถานการณ และการเปดโอกาสใหผใตบงคบบญชาเขามามสวนรวมในการตดสนใจผบรหารจะไมค านงถงอาย ประสบการณ เพศ สาขาวชา หรอการอยรวมสถาบนเดยวกน สวนผบรหารเพศหญงและเพศชาย ใชแบบการตดสนใจไมแตกตางกน

ฟอเลอร (Fowler, 1986, p. 3204-A) ไดศกษาความสมพนธระหวางการมสวนรวมในการตดสนใจสงการกบขวญและก าลงใจในการท างานของคร-อาจารย ในโรงเรยนประถมศกษาในรฐเซาวอสเทรน (Southeastern) เกยวกบงานบรหารการศกษา 5 ดาน คอ ดานหลกสตร ดานกจกรรมนกเรยน ดานบคลากร ดานทรพยากร และดานความสมพนธกบชมชน ผลการวจยพบวา การมสวนรวมในการตดสนใจสงการมความสมพนธในทางบวกกบขวญก าลงใจในการท างาน และครอาจารยในโรงเรยนทเปดโอกาสใหมสวนรวมในการตดสนใจสงการ มขวญและก าลงใจในการท างานแตกตางกน

โฮกแลนด (Hoagland, 1985, p. 3550-A) ศกษาความคดเหนของผบรหารและคร-อาจารย โรงเรยนมธยมศกษาเกยวกบกระบวนการมสวนรวม ในการตดสนใจสงการของผบรหารโรงเรยน โดยมงเปรยบเทยบทศนะของคร-อาจารย และผบรหารในเรองการมสวนรวมในการตดสนใจและความพงพอใจในบทบาท โดยศกษาจากผบรหารและคร อาจารย ในรฐอลลนอยส ผลการศกษาพบวา ผบรหารและคร อาจารย ทมอายประสบการณในการท างานและขนาดของโรงเรยนทแตกตางกนมทศนะเกยวกบการมสวนรวมในการตดสนใจสงการแตกตางกน

ล (Li, 1992, p. 3144-A) ไดท าการวจยศกษากระบวนการของการตดสนใจของผบรหารโรงเรยน มธยมศกษาตอนปลาย ในประเทศใตหวน โดยการศกษาความคดเหนของผบรหารวามการตดสนใจอยางไร ทงนพจารณาทงเพศ วย การศกษา และต าแหนงหนาท ซงการศกษาจากกลมผบรหาร 573 คน จากโรงเรยนมธยมศกษาในใตหวน ผลการวจยพบวา เพศ และการศกษามผลตอ

32

ผบรหารทงในดานสวนบคคลและองคการ ระดบการศกษาและองคประกอบสวนบคคล อทธพลจากวฒนธรรมมความสมพนธในทางตรงขามระดบการศกษากบวธการตดสนใจมความสมพนธกน

ดอนเดอโร (Dondero, p. 1993–A) ไดศกษาการจดการโรงเรยนทอาศยโรงเรยนเปนฐานระดบการมสวนรวมในการตดสนใจของคร ประสทธผลของโรงเรยนและความพงพอใจในงานผลการวจยพบวา การจดการโรงเรยนทอาศยโรงเรยนเปนฐานมการจดโปรแกรมโรงเรยนทครออกแบบเพอปรบปรงการศกษา โดยการเพมอสระภาพในการปกครองตนเองของคณะบคลากรโรงเรยนเพอการตดสนใจ ซงมผลกระทบโดยตรงตอโรงเรยนแตละแหงประสบการณและงานวจยในหนวยงานเอกชนเสนอแนะวา เมอลกจางไดรบความรบผดชอบตอการตดสนใจทส าคญๆ และมความสขมรอบคอบ การใชอ านาจการท างานขององคกรจะมประสทธภาพมากยงขน การมสวนรวมในกระบวนการตดสนใจ มการเกยวของสมพนธกบจ านวนตวแปรในดานบวกรวมทงการเพมขวญก าลงใจในตวลกจางและความพงพอใจขอสญญาผกมดขององคกรและการประสานงาน

วรม และ เยทตอน (Vroom & Yetton, 1993, p. 13) ไดจ าแนกการตดสนใจเปน 5 แบบ คอ แบบอตตาธปไตย (autocratic) 2 แบบ แบบปรกษาหารอ (consultative) 2 แบบ และแบบตดสนใจโดยกลม (group) ดงน

1. แบบอตตาธปไตย I (autocratic I หรอ AI) เปนการตดสนใจ โดยการแกปญหา หรอ ตดสนใจเองดวยขอมลทมอยในขณะนน

2. แบบอตตาธปไตย II (autocratic II หรอ AII) เปนการตดสนใจโดยการหาขอมลทจ าเปนจากผใตบงคบบญชา อาจบอกหรอไมบอกปญหากบผบงคบบญชาขณะถามขอมลแลว ตดสนใจแกปญหาเอง บทบาทของผใตบงคบบญชามเพยงใหขาวสารทจ าเปนในการตดสนใจ เทานน ไมไดประเมนทางเลอกเพอแกปญหา

3. แบบปรกษาหารอ I (consultative I หรอ CI) เปนการตดสนใจโดยการปรกษาหารอปญหากบผใตบญชาหรอเหนวาเหมาะสมและเปนสวนตว แยกฟงความคดเหนและค าแนะน าจากแตละคนแลวตดสนใจเอง โดยอาจใชหรอไมใชความคดเหนและค าแนะน าจากผใตบงคบบญชา

4. แบบปรกษาหารอ II (consultative II หรอ CII) เปนการตดสนใจโดยการปรกษาหารอกบผใตบงคบบญชาเปนกลม รวบรวมความคด และค าแนะน ามาพจารณาแลวตดสนใจเอง โดยอาจใชหรอไมใชความเหนและค าแนะน าของกลมกได

5. แบบกลม I (group I หรอ GI) เปนการตดสนใจปรกษาปญหากบกลมแลวรวมกนหาทางเลอกและประเมนทางเลอก พยายามใหไดขอยตเพอการแกไขรวมกน ทงนบทบาทของผน าเปนประธานทประชม โดยไมใหตนเองมอทธพลหรอไมท าใหกลมยอมรบวธของตนเอง แตใหการยอมรบดวยการเสนอของกลม ตามความคดเหนของวรมและเยตตอนนน ผบรหารสามารถเลอกแบบการตดสนใจไดทง 5 แบบ ขนอยกบสถานการณและสงส าคญ คอ ผบรหารตองมความสามารถในการวเคราะหสถานการณ และเลอกแบบของการตดสนใจไดอยางเหมาะสม เพอเปนการพจารณาแบบของการเลอกการตดสนใจทถกตอง องเกอร (Unger, 1994, pp. 135-143) ท าการวจย เรองความสมพนธระหวางโอกาสในการมสวนรวมในการตดสนใจของครในโรงเรยนทมผบรหารตางเพศกน ทงนเพอดความสมพนธระหวาง

33

เพศของผบรหารกบโอกาสมสวนรวมในการตดสนใจสงการของคร อาจารย และบทบาทในการตดสนใจสงการของผบรหารทมขนาดโรงเรยนแตกตางกน เพศตางกน และประสบการณในการท างานของผบรหาร วธด าเนนการวจยใชแบบส ารวจโดยใชกลมตวอยางเปนครอาจารย 592 คน จากโรงเรยน 63 โรงเรยนแยกเปนผบรหารหญง 32 โรงเรยน ผบรหารชาย 31 โรงเรยน ไดรบแบบสอบถามกลบคนคดเปนรอยละ 78 ผลการวจยพบวา โรงเรยนทมผบรหารชาย ครในโรงเรยนมโอกาสในการมสวนรวมในการตดสนใจมากกวาโรงเรยนทมผบรหารหญงโอกาสมสวนรวมในการตดสนใจสงการของครไมมความสมพนธกบประสบการณการท างานของผบรหารและโอกาสมสวนรวมของครในโรงเรยนขนาดเลกมความสมพนธกบขนาดโรงเรยนอยางมนยส าคญทางสถตระดบ.05 ครอวฟอรด (Crawford, 1994, pp. 299-427) ไดท าการวจยเรองระดบการตดสนใจสงการ ทศนะของผบรหารตอการมสวนรวมการตดสนใจของครอาจารย เปนการศกษาการมสวนรวมของครอาจารย ตามความคดเหนของผบรหารในเทกซส โดยครอบคลมงานโรงเรยนจดมงหมายขององคการ หลกสตร การเงน การจดการองคการ และการจดแบงงาน วธด าเนนการวจยใชเทคนคเดลฟาย (delphi technique) โดยใชแบบสอบถามกบผบรหาร 4 รอบ รอบแรกสอบถามความคดเหนและทศนคตในการแบงความรบผดชอบใหครอาจารยเกยวกบงานในโรงเรยน รอบท 2 สอบถามเกยวกบระดบในการมสวนรวมในการตดสนใจสงการในภารกจทผบรหารโรงเรยนรบผดชอบ รอบท 3 และรอบท 4 ใชแบบสอบถามทปรบปรงมาเปนล าดบ สอบถามซ าเพอดความเทยงตรงของเนอหาและการตอบแบบสอบถาม ผลการวจยพบวา ในดานก าหนดความมงหมาย ผบรหารควรใหการสนบสนนครอาจารยใหมสวนรวมในการก าหนดจดมงหมายและการแบงงานในองคการ อยในระดบสง โดยเฉพาะจดมงหมายเกยวกบงานวชาการ และการใชบคลากรใหเกดประโยชนสงสดในการปรบปรงการเรยนการสอน ในดานการจดองคการผบรหารควรจะสนบสนนบคลากรอยในขอบเขต ผบรหารสวนมากอดอดทจะใหครอาจารยมสวนรวมตดสนใจเกยวกบการเงน งบประมาณ ซงเปนสวนทสรางความขดแยงในองคกร จอหนสน (Johnson, 1996, p. 342) ท าการวจยเรองภาวะผน ากบการตดสนใจสงการของผบรหารโรงเรยนทนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสง และนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนต า ในรฐเทกซส กลมประชากรทใช คอ โรงเรยนมธยมในรฐเทกซส จ านวน 36 โรงเรยน โดยคดเลอกโรงเรยนทมระดบการเรยนของนกเรยนสงและต า ใชแบบทดสอบมาตรฐานของรฐโดยแบงเปนระดบสง 18 โรงเรยนและระดบต า 18 โรงเรยน แบบการตดสนใจสงการของผบรหารและการจดองคการแบบรปนย (formalization) และองคการแบบรวมอ านาจ (centralization) ถกน ามาใชวเคราะหเพอดความสมพนธของตวแปรทมผลตอผลสมฤทธของนกเรยน การรวบรวมขอมลใชวธส ารวจความคดเหน วเคราะหจากเอกสารงานวจย วเคราะหจากกฎระเบยบและวนยครและใชการสมภาษณ ผบรหาร และการสงเกตการณท างานในโรงเรยน ผลการวจยพบวา มความแตกตางอยางมนยส าคญระหวางโรงเรยน ซงเปนไปตามสมมตฐาน และโรงเรยนทมรปแบบการจดองคการด ผบรหารจะมบทบาทการเปนผน าทางวชาการ มกจะใหความส าคญตองานวชาการและจะเปนผน าทางวชาการ สวนโรงเรยนทมระดบผลสมฤทธต า มกจะเกดจากการควบคมดแลของผบรหารทไมมประสทธภาพ มาซอน (Mason, 2004) ศกษาความฉลาดทางอารมณ: การศกษาสมภาษณผบรหารสตร

34

สามทาน ถงการปฏบตทสมพนธกบการตดสนใจในประเดนทส าคญ 3 ประการ คอ “นโยบายไมมเดกหลงเขา” “โรงเรยนปลอดภยจากสารเสพตด” และ “การตดสนใจจากฐานขอมล” การศกษาครงนสนบสนน EQ วาเปนสวนหนงของประสบการณและเปนสวนหนงของการรสกในชวตประจ าวนของผบรหารทงสามทาน ซงมความเชอมนวา EQ เปนสวนหนงในการประสบผลส าเรจดานการศกษา ผทมต าแหนงในระดบสงจะแสดงใหเหนถงการม EQ มากกวา

ผลจากการศกษานชวยใหผน าเหนแนวทางในการบรหารจดการทหลากหลาย ซงปจจยส าคญคอความฉลาดทางอารมณทชวยพฒนาสความเปนมออาชพ ทงชวยใหผน าเหนคณคาของความแตกตางทางวฒนธรรมของลกจาง ในขณะเดยวกน การพฒนาทหลากหลายจะชวยใหผน าไดพฒนาความฉลาดทางอารมณดวย

ปเตอร (Peter, 2007) ศกษาเรองวฒภาวะทางอารมณและการตดสนใจ: ความเขาใจและการควบคมอารมณไดชวยใหคนประสบผลส าเรจในชวต ผลการวจยพบวา ความฉลาดทางอารมณมผลตอพฤตกรรมและสขภาพ กลาวคอ การมเหตผลในการใชอารมณ (การเขาใจและการควบคมอารมณ) เพอการตดสนใจและการปฏบตตนเพอน าไปสการมสขภาพทด การพฒนาความฉลาดทางอารมณและสขภาพดเหมอนวาเปนกจกรรมทกระตนการท างานชวยใหคนเราใชความเขาใจในตนเองน าไปสทศทางทถกตอง ชวยใหการตดสนใจทดขนและพฒนาแนวปฏบตตนเพอการมสขภาพทด (อาท การยอมรบและด าเนนชวตดวยการมสขภาพทด การควบคมน าหนก)

สรปงานวจยทงในประเทศและตางประเทศพบวา หนวยงานทางการศกษายอมตองการผบรหารทสามารถบรหารงานและมการประสาน งานมงไปสคณภาพของงานใหทนตอการเปลยนแปลงของสงคมและสงแวดลอมดงนนผวจยจงมความสนใจทจะศกษาเกยวกบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 เพอจะใชเปนขอมลพนฐานส าหรบกลมผบรหารทกระดบโดยเฉพาะผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ซงเปนกลมผบรหารระดบตนไดพฒนาและสงเสรมใหมการใชรปแบบการตดสนใจในการแกไขปญหาตางๆไดอยางเหมาะสม และน าไปปรบบทบาทของตนในการเปนผน า ในการปรบเปลยนระบบการท างาน ใหทนกบสถานการณทเปลยนแปลงไปใหมากยงขน สรปกรอบแนวคดในการวจย

จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ ผวจยสนใจทจะศกษาวจย พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา ตามแนวคดของเวลส (Wells) ไดแบงพฤตกรรมการตดสนใจเปน 3 รปแบบ คอ แบบอตตาธปไตย (autocratic) แบบมสวนรวม (participative) และแบบประชาธปไตย (democratic) โดยสรางเปนกรอบแนวคดในการวจยได ดงแผนภมท 2.1 ดงน กรอบแนวคดในการวจย

ขนาดของสถานศกษา

สถานศกษาขนาดเลก สถานศกษาขนาดกลาง สถานศกษาขนาดใหญ

พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา

1. แบบอตตาธปไตย 2. แบบมสวนรวม 3. แบบประชาธปไตย

35

แผนภมท 2.1 กรอบแนวคดในการวจย

บทท 3

วธด าเนนการวจย

การศกษาเรองพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 4 ผศกษาไดด าเนนการศกษาตามล าดบดงน

1. ประชากรและกลมตวอยาง 2. เครองมอทใชในการวจย 3. การสรางเครองมอทใชในการวจย 4. การเกบรวบรวมขอมล 5. การวเคราะหขอมล 6. สถตทใชในการวเคราะหขอมล

ประชากรและกลมตวอยาง

1. ประชากรทใชในการศกษาครงน คอครผสอนในสถานศกษา จ านวน 818 คน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 4

2. กลมตวอยาง คอ ครผสอนในสถานศกษาจ านวน 262 คน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 4 ไดจากการใชตารางเครจซและมอรแกน (Krejcie & Morgan, 1970, pp. 607-610) ทระดบคาความเชอมนรอยละ 95 โดยวธการสมอยางงาย (simple random

36

sampling) ไดกลมตวอยางจ านวน 262 คน ปรากฏดงตารางท 3.1

ขนาดของสถานศกษา ประชากร (คน) กลมตวอยาง (คน)

สถานศกษาขนาดเลก 315 172 สถานศกษาขนาดกลาง 173 120 สถานศกษาขนาดใหญ 330 177

รวม 818 262 ทมา (สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4, 2556) เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลในการศกษาวจยครงน เปนแบบสอบถาม ไดแบงออกเปน 2 ตอน คอ

ตอนท 1 เปนแบบสอบถามขอมลสวนบคคล ประกอบดวยค าถามเกยวกบเพศ ประสบการณ ในการท างาน และขนาดของสถานศกษา

ตอนท 2 เปนแบบสอบถามพฤตกรรมการตดสนใจ ของผบรหารสถานศกษาทผวจยไดศกษาและไดสรางขนมาจากการศกษาคนควาโดยวดพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา ซงใชแนวความคดของเวลส ทแบงพฤตกรรมการตดสนใจออกเปน 3 ประเภท คอ แบบอตตาธปไตย แบบมสวนรวม และแบบประชาธปไตย ซงมจ านวนค าถามทสมพนธและครอบคลมกบพฤตกรรมการตดสนใจทง 3 แบบ ทงหมด 45 ขอ ซงมลกษณะแบบสอบถามทเปนการสอบถามเกยวกบ วธการทผบรหารเลอกใชในการพจารณาวนจฉยเรองใดเรองหนงเมอเขามารบงานดานบรหาร และมการตดสนใจด าเนนการในกจกรรมทเกยวกบการบรหารในแตละขอมากนอยเพยงใด โดยเรยงอนดบขอทเลอกใชจากนอยทสด ไปจนถงมากทสด โดยไดก าหนดความหมายระดบการมสวนรวมตอพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารงานของผบรหารสถานศกษาไว ดงน

5 หมายถง ผบรหารมอบหมายใหผใตบงคบบญชาตดสนใจระดบของการเปดโอกาสใหมสวนรวมในการตดสนใจมากทสด

4 หมายถง ผบรหารและผใตบงคบบญชารวมกนตดสนใจระดบของการเปดโอกาสใหมสวนรวมในการตดสนใจมาก

3 หมายถง ผบรหารตดสนใจเองโดยอาศยขอมลทไดจากผใตบงคบบญชามาประกอบในการพจารณาตดสนใจระดบของการเปดโอกาสใหมสวนรวมในการตดสนใจตาง ๆ

2 หมายถง ผบรหารตดสนใจเองโดยเปดโอกาสใหผใตบงคบบญชาซกถามไดระดบของการเปดโอกาสใหมสวนรวมในการตดสนใจนอย

1 หมายถง ผบรหารตดสนใจเองและแจงใหผใตบงคบบญชาทราบหรอน าไปปฏบตระดบของการเปดโอกาสใหมสวนรวมในการตดสนใจนอยทสด

37

การสรางเครองมอในการวจย

ผวจยไดด าเนนการสรางและพฒนาเครองมอตามขนตอนดงตอไปน 1. ศกษาเอกสาร ต ารา และงานวจยทเกยวของกบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาเพอก าหนดเปนกรอบแนวคดในการวจย

2. น ากรอบแนวคดเกยวกบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา น ามาสรางเครองมอเปนแบบสอบถาม

3. ก าหนดประเดนค าถามทจะสอบถามตามกรอบแนวความคด 4. สรางขอค าถามประเดนใหครอบคลมตามกรอบแนวคดทก าหนด 5. น าขอค าถามทสรางขนเสนออาจารยทปรกษาและควบคมภาคนพนธ เพอตรวจสอบ

ความชดเจนของค าถาม เพอใหขอเสนอแนะเพอการปรบปรงแกไขในขอบกพรอง 6. น าเครองมอทปรบปรงแกไขแลวใหผทรงคณวฒ จ านวน 3 ทาน ตรวจสอบความตรง (validity) เพอหาความสอดคลองในดานโครงสราง ความเทยงตรงในดานเนอหา ความเหมาะสม ความชดเจนและความถกตองของการใชภาษาแลวน ามาหาคาดชนความสอดคลองของเครองมอ (index of item objectives congruence: IOC) โดยพจารณาความเทยงตรงจากดชนความสอดคลอง คอ เกณฑคาดชนความสอดคลองมคาเทากบหรอมากกวา 0.5 ขนไปจงถอวาขอค าถามนนมความเทยงตรงตามเนอหา 7. น าเครองมอทแกไขปรบปรงแลวและผานการเหนชอบจากอาจารยทปรกษาและควบคมการศกษาคนควาอสระ เสนอผทรงคณวฒ จ านวน 3 ทาน เพอพจารณาตรวจสอบความตรง ดานเนอหา (content validity) และความเหมาะสมในการใชภาษา โดยวเคราะหหาคาดชนความสอดคลองของขอค าถามกบลกษณะเฉพาะกลมพฤตกรรม (index of item objective congruence: IOC) คดเลอกขอความทมคาดชนความสอดคลองมากกวา 0.50 8. รวบรวมขอเสนอแนะทไดจากผทรงคณวฒ โดยน ามาพจารณาปรบปรงและแกไขแบบสอบถามตามขอเสนอแนะ และจดท าแบบสอบถามใหถกตองอกครงหนงตามความเหนของอาจารยทปรกษาและควบคมการศกษาคนควาอสระ 9. น าแบบสอบถามทผทรงคณวฒไดเสนอแนะมาปรบปรงแกไข โดยพจารณารวมกบอาจารยทปรกษาการศกษาคนควาอสระ เพอใหไดเครองมอทมคณภาพเหมาะสมและเชอถอไดน าไปทดลองใช (tryout) กบผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ทไมใชกลมตวอยาง 30 คน 10. น าแบบสอบถามททดลองใชเพอ วเคราะหหาคาความเชอมน (reliability) โดยวธ การหาคาสมประสทธแอลฟา (-coefficient) ของครอนบค (Cronbach) ไดคาสมประสทธความ

38

เชอมนทงฉบบ เทากบ 0.97 11. น าผลทไดมาพจารณาปรบปรงแบบสอบถาม ตามความเหนชอบของอาจารยทปรกษา

การศกษาคนควาอสระ และน าไปใชเพอรวบรวมขอมลโดยจดท าแบบสอบถามฉบบสมบรณ การเกบรวบรวมขอมล

ผวจยไดด าเนนการรวบรวมขอมลตามล าดบดงน 1. น าหนงสอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมล จากส านกงานบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร ถงผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 เพอใหผศกษาคนควาอสระไดเกบขอมล 2. ผวจยด าเนนการสงแบบสอบถามทางไปรษณยและประสานงานทางโทรศพทในการตดตามเกบแบบสอบถามจากส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 โดยตนเอง โดยผศกษาคนควาอสระสงแบบสอบถามไปยงสถานศกษาเพอแจกใหกบครในโรงเรยนทเปนกลมตวอยาง ไดรบแบบสอบถามกลบมาจ านวน 262 ชด คดเปนรอยละ 100 การวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลส าหรบการวจยในครงน ผวจยด าเนนการวเคราะหขอมลดงตอไปน 1. น าแบบสอบถามทไดรบตอบคนจากโรงเรยนมาตรวจสอบความถกตองและมความสมบรณในการตอบ 2. น าขอมลทไดจากแบบสอบถามทงหมดมาจดระเบยบขอมล ลงรหส และท าการวเคราะหขอมลดวยเครองคอมพวเตอร โดยใชโปรแกรมส าเรจรปทางสถต 3. วเคราะหขอมลเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม วเคราะหโดยการแจกแจงความถ (frequency) และหาคารอยละ (percentage) 4. วเคราะหขอมลระดบปฏบต โดยน ามาหาคาเฉลย ( x ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) จ าแนกเปนรายขอ รายดาน และรวมทกดาน โดยใชเกณฑการแปลความหมายของ เบสต ดงน คาเฉลย 4.51–5.00 หมายถง มพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา มากทสด คาเฉลย 3.51–4.50 หมายถง มพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา มาก คาเฉลย 2.51–3.50 หมายถง มพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา ปานกลาง คาเฉลย 1.51–2.50 หมายถง มพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา นอย คาเฉลย 1.00–1.50 หมายถง มพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา นอยทสด

5. การเปรยบเทยบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา จ าแนกตามขนาดของสถานศกษาโดยการทดสอบแบบ One–Way ANOVA สถตทใชในการวเคราะหขอมล

39

การวเคราะหขอมลในการวจยไดใชสถตในการศกษา ดงน 1. สถตพนฐาน 1.1 คารอยละ 1.2 คาเฉลย 1.3 สวนเบยงเบนมาตรฐาน 2. สถตทใชในการหาคณภาพของเครองมอทใชในการวจย 2.1 คาความเทยงตรงของเนอหา โดยค านวณคาดชนความสอดคลอง 2.2 คาความเชอมนของแบบสอบถามทงฉบบ โดยค านวณคาสมประสทธ แอลฟาของครอนบค 3. สถตทใชในการทดสอบสมมตฐาน ใช One - Way ANOVA

45

บทท 4

ผลการวเคราะหขอมล

การวจย เรองพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 มวตถประสงคเพอศกษาพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 และเปรยบเทยบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา ในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จ าแนกตามขนาดของสถานศกษา ซงการน าเสนอผลการวเคราะหขอมลในการศกษาคนควาอสระครงน จะน าเสนอสญลกษณทใชในการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล และการวเคราะหขอมล แลวจงน าเสนอผลการวเคราะหขอมลในรปตารางประกอบค าบรรยาย ดงน สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล เพอความสะดวกและเขาใจตรงกน ในการน าเสนอผลการวเคราะหขอมล ผวจยไดน าเสนอสญลกษณในการแปลความหมายขอมล ดงน แทน คาคะแนนเฉลยของกลมตวอยาง (mean) S.D. แทน คาสวนเบยงเบนมาตรฐานของกลมตวอยาง (Standard Deviation)

F แทน คาสถตทใชทดสอบเพอเปรยบเทยบคาเฉลยมากกวา 2 กลม Sig แทน ระดบนยส าคญทางสถต

การวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมล น าเสนอผลในรปตารางตามล าดบโดยแบงการวเคราะหออกเปน 3 ตอน ดงน

46

ตอนท 1 การวเคราะหขอมลสถานภาพของผตอบแบบสอบถามโดยการการวเคราะหแจกแจงความถ (frequency) และคารอยละ (percentage)

ตอนท 2 การวเคราะหระดบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาตามความคดเหนของครผสอนในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 โดยการวเคราะหคาเฉลย และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน

ตอนท 3 การเปรยบเทยบระดบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบรเขต 4 จ าแนกตามขนาดสถานศกษา โดยการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว และทดสอบความแตกตางคาเฉลยเปนรายคดวยวธ ผลการวเคราะหขอมล

ตอนท 1 สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม ผลการวเคราะหขอมลสถานภาพของผตอบแบบสอบถามครผสอนสงกดส านกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จ านวน 262 คน จ าแนกตามเพศ ประสบการณท างาน และขนาดของสถานศกษา ใชการวเคราะหแจกแจงความถ และคารอยละ แสดงในตารางท 4.1 ตารางท 4.1 สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม จ าแนกตามเพศ ประสบการณท างาน และขนาด ของสถานศกษา

สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม จ านวน รอยละ เพศ ชาย

หญง

122 140

46.60 53.40

รวม 262 100.00 ประสบการณท างาน

47

จากตารางท 4.1 พบวา ผตอบแบบสอบถามจ านวน 262 คน จ าแนกเปนเพศชายรอยละ

46.60 และเพศหญงรอยละ 53.40 มประสบการณท างาน 11-20 ป มากทสด คดเปนรอยละ 60.70 รองลงมามประสบการณท างาน 1-10 ป คดเปนรอยละ 22.50 และประสบการณท างาน 20 ปขนไปนอยทสด คดเปนรอยละ 16.80 สถานศกษาขนาดเลก คดเปนรอยละ 45.00 สถานศกษาขนาดกลาง คดเปนรอยละ 30.50 สถานศกษาขนาดใหญ คดเปนรอยละ 24.50

ตอนท 2 ระดบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

การวเคราะหระดบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาตามความคดเหนของครผสอน ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 โดยหาคาเฉลย ( ) คาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ปรากฏผลดงตารางท 4.2-4.5

ตารางท 4.2 คาเฉลย คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน ของพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหาร สถานศกษาตามความคดเหนของครผสอน ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกด ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ในภาพรวม

พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาในภาพรวม

S.D. ระดบพฤตกรรมการตดสนใจของ

ผบรหารสถานศกษา

1. การตดสนใจแบบอตตาธปไตย 2. การตดสนใจแบบมสวนรวม 3. การตดสนใจแบบประชาธปไตย

4.12 4.11 3.97

0.48 0.51 0.58

มาก มาก มาก

รวมเฉลย 4.07 0.47 มาก จากตารางท 4.2 พบวา พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาตามความคดเหนของครผสอนในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร

1-10 ป 11 – 20 ป 20 ป ขนไป

59 159 44

22.50 60.70 16.80

รวม 262 100.00 ขนาดของสถานศกษา สถานศกษาขนาดเลก สถานศกษาขนาดกลาง สถานศกษาขนาดใหญ

118 80 64

45.00 30.50 24.50

รวม 262 100.00

48

เขต 4 อยในระดบมาก ( = 4.07, S.D. = 0.47) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาอยในระดบมากทกดาน เรยงล าดบคาเฉลยจากมากไปหานอย ดงน การตดสนใจแบบอตตาธปไตย ( = 4.12, S.D. = 0.48) การตดสนใจแบบมสวนรวม ( = 4.11, S.D. = 0.51) การตดสนใจแบบประชาธปไตย ( = 3.97, S.D. = 0.58) ตามล าดบ

ตารางท 4.3 ผลการวเคราะหระดบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ตามการรบร ของครในสถานศกษา ดานการตดสนใจแบบอตตาธปไตย

พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา

ดานการตดสนใจแบบอตตาธปไตย S.D. ระดบปฏบต

1. เมอมปญหาใดๆ ผบรหารเปนผตดสนใจเองแลวแจงใหผรวมงานทราบภายหลง

3.94

0.74

มาก

2. ผบรหารเปนผตดสนใจโดยมงผลส าเรจของงานมากกวาความพงพอใจของคร

3.98

0.77

มาก

3. ผบรหารมความละเอยดรอบคอบในการตดสนใจแกปญหาตางๆ ดวยตนเอง

4.08

0.82

มาก

ตารางท 4.3 (ตอ)

พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา ดานการตดสนใจแบบอตตาธปไตย S.D. ระดบปฏบต

4. ผบรหาร เช อม นว าความส า เรจของการบรหารสถานศกษาขนอยกบการตดสนใจของผบรหารแตเพยงผเดยว สวนผรวมงานเปนผปฏบต

4.02

0.75

มาก 5. ผบรหารจะไมถามความเหนหรอขอมลจากครกอน

ตดสนใจ

4.04

0.73

มาก 6. ผบรหารจะหาแนวทางทคดวาดทสดในการตดสนใจ

แกปญหาตางๆ ดวยตนเอง

4.15

0.74

มาก 7. ผบรหารจะพจารณาปญหาตางๆ ของสถานศกษาดวย

ตนเอง

4.27

0.77

มาก 8. ผบรหารจะลงโทษครหากไมเหนดวยหรอตอตานการ

ตดสนใจของผบรหาร

4.21

0.72

มาก 9. ผบรหารจะบอกถงผลเสยทครจะไดรบหากไมเหนดวย

กบการตดสนใจของผบรหาร

4.06

0.78

มาก 10. เมอผบรหารตดสนใจไปแลวมกจะเกดความกงวลวา

49

อาจจะถกตอตานจากเพอนรวมงาน 4.14 0.75 มาก 11. ผบรหารจะบอกถงประโยชนทโรงเรยนจะไดรบอน

เนองมาจากการตดสนใจของผบรหาร

4.19

0.70

มาก 12. ผบรหารเชอมนวาการตดสนใจของตนจะเกดผลดได

นนจะตองท าใหครเหนดวยกอน

4.25

0.73

มาก 13. ผบรหารจะมศลปะในการพดโนมนาวจตใจครทไมเหน

ดวยตอการตดสนใจของตน

4.12

0.76

มาก 14. ผบรหารมกจะเลอกใชวธการประชมและชแจงในท

ประชมหากพบวามผตอตานการตดสนใจของตน 4.23

0.62

มาก

รวมเฉลย 4.12 0.48 มาก

จากตารางท 4.3 พบวา พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ตามการรบรของครในสถานศกษาดานการตดสนใจแบบอตตาธปไตย โดยภาพรวมอยในระดบมาก ( =4.12, S.D.=0.48) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา การตดสนใจแบบอตตาธปไตย อยในระดบมาก เรยงล าดบตามคาเฉลยจากมากไปนอยสามล าดบแรก คอ ผบรหารจะพจารณาปญหาตางๆ ของสถานศกษาดวยตนเอง ( =4.27, S.D.=0.77) รองลงมาคอ ผบรหารเชอมนวาการตดสนใจของตนจะเกดผลดไดนนจะตองท าใหครเหนดวยกอน ( =4.25, S.D.=0.73) และผบรหารมกจะเลอกใชวธการประชมและชแจงในทประชมหากพบวามผตอตานการตดสนใจของตน ( =4.23, S.D.=0.62) ส าหรบขอทมคาเฉลยต าสด คอ เมอมปญหาใด ๆ ผบรหารเปนผตดสนใจเองแลวแจงใหผรวมงานทราบภายหลง ( =3.94, S.D.=0.74) ตามล าดบ

ตารางท 4.4 ระดบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงาน เขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ตามการรบรของครในสถานศกษา ดานการตดสนใจแบบมสวนรวม

พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา ดานการตดสนใจแบบมสวนรวม S.D. ระดบปฏบต

1. ผบรหารเปนผ เสนอขอตดสนใจของตนแลวขอความเหนจากคร

4.05

0.76

มาก

2. เมอตดสนใจเรองใดเรองหนงไปแลวผบรหารจะเปดโอกาสใหครซกถามขอสงสย

4.05

0.67

มาก

3. ผบรหารจะอธบายถงความคด ความตงใจของตนในการตดสนใจ เพอใหครรบฟง

4.13

0.73

มาก

4. ผบรหารรบฟงขอเสนอแนะของคร เพอใชในการตดสนใจอกครงหนง

4.19

0.78

มาก

50

5. ผบรหารเปดโอกาสใหครวพากษวจารณการตดสนใจของผบรหารได

4.13

0.76

มาก

6. ผบรหารจะยอมรบฟงความคดเหนของผอนแตเรองการตดสนใจเรองตาง ๆ ผบรหารจะรบผดชอบแตเพยงผเดยว

4.13

0.77

มาก

ตารางท 4.4 (ตอ)

พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา

ดานการตดสนใจแบบมสวนรวม S.D. ระดบปฏบต

7. ผบรหารจะไมยอมเปลยนแปลงการตดสนใจแมจะมผคดคานแตกยอมรบฟงเหตผล

4.22

0.63

มาก

8. ผบรหารตองการเพยงใหคร เขาใจเหตผลในการตดสนใจของตนเทานน

4.15

0.73

มาก

9. แมผบรหารจะตดสนใจแลวแตกยงเสนอขอตดสนใจของตนตอผรวมงานเพอแนะน าขอทดไปใช

4.18

0.69

มาก

10. ผ บ ร ห า รจ ะแจ ง ต อ คร ว า แม ก า รต ด ส น ใ จอ าจเปลยนแปลงไดแตอ านาจการตดสนใจขนสดทายยอมเปนของผบรหารเอง

4.18

0.74

มาก 11. เมอพบวาครตอตานหรอไมเหนดวย ผบรหารจะแจงให

ท ร า บว า ก า รต ด ส น ใ จท ท า ไ ปแล ว น น อ า จจ ะเปลยนแปลงไดบาง

4.26

0.67

มาก 12. เมอตดสนใจเรองใดเรองหนงไปแลวผบรหารจะแจงตอ

ครทราบภายหลงเพอดปฏกรยาวาจะตอตานหรอไม 4.10

0.66

มาก

13. เมอตดสนใจแลวผบรหารมกจะกงวลวาการตดสนใจในเรองนน ๆ จะมผลกระทบตอครคนใด

4.07

0.73

มาก

14. ผบรหารมกจะพดเสมอวาการใหความเหนเปนหนาทของคร แตการตดสนใจเปนอ านาจของผบรหาร

4.03

0.72

มาก

15. ผบรหารเสนอปญหาตอครแลวขอขอเสนอแนะน าไปตดสนใจ

3.94

0.82

มาก

16. แม จ ะต ด ส น ใ จ ม าแล ว แต ผ บ ร ห า ร ก ย ง ร บ ฟ งขอเสนอแนะของครไดอก

4.15

0.70

มาก

17. ผบรหารน าขอเสนอแนะทดจากครไปเปลยนแปลงการ

51

ตดสนใจของตนเอง 4.09 0.75 มาก

ตารางท 4.4 (ตอ)

พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา ดานการตดสนใจแบบมสวนรวม S.D. ระดบปฏบต

18. กอนตดสนใจผบรหารจะใชวธการน าเสนอปญหาในทประชมแลวเปดโอกาสใหครแสดงความคดเหนอยางหลากหลายแลวน าความเหนทดทสดไปใชตดสนใจ

4.11

0.76

มาก 19. ผบรหารเชอมนวาความรและประสบการณของครม

ประโยชนอยางยงตอการตดสนใจของผบรหาร

4.11

0.74

มาก 20. กอนตดสนใจผบรหารจะตองขอความเหนจากคร 3.94 0.84 มาก

รวมเฉลย 4.11 0.51 มาก

จากตารางท 4.4 พบวา พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ตามการรบรของครในสถานศกษา ดานการตดสนใจแบบมสวนรวม อยในระดบมาก ( = 4.11, S.D. = 0.76) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน อยในระดบมากทกขอเรยงล าดบคาเฉลยจากมากไปหานอยสามอนดบแรก คอ เมอพบวาครตอตานหรอไมเหนดวย ผบรหารจะแจงใหทราบวาการตดสนใจทท าไปแลวนนอาจจะเปลยนแปลงไดบาง ( = 4.26, S.D. = 0.67) รองลงมาคอ ผบรหารจะไมยอมเปลยนแปลงการตดสนใจแมจะมผคดคานแตกยอมรบฟงเหตผล ( = 4.22, S.D. = 0.63) และผบรหารรบฟงขอเสนอแนะของคร เพอใชในการตดสนใจอกครงหนง ( = 4.19, S.D. = 0.78) ส าหรบขอทมคาเฉลยต าสด คอ ผบรหารเสนอปญหาตอครแลวขอขอเสนอแนะน าไปตดสนใจ ( = 3.94, S.D. = 0.84)

ตารางท 4.5 ระดบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขต พนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ตามการรบรของครในสถานศกษา ดาน

52

การตดสนใจแบบประชาธปไตย

พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา ดานการตดสนใจแบบประชาธปไตย S.D. ระดบปฏบต

1. ผบรหารคดวาการใหครมสวนรวมในการตดสนใจจะท าใหปญหาอปสรรคในการบรหารสถานศกษาลดลงได

4.05

0.82

มาก

2. ในการตดสนใจและด าเนนงานผบรหารจะก าหนดขอบเขต

เชนก าหนดงบประมาณใหแลวถงมอบหมายใหคร

4.05 0.81

มาก

3. ผบรหารเปนผชขอจ ากดในการตดสนใจแลวใหครเปนผตดสนใจโดยตนเองอาจเปนสมาชกกลมดวย

4.01

0.74

มาก

4. ผบรหารจะไมตดสนใจเรองตาง ๆ ดวยตนเองแตจะมอบหมายใหคณะครกลมใดกลมหนงตดสนใจ

4.23

0.78

มาก

5. ผบรหารจะเปนสมาชกในกลมเพอรวมกนตดสนใจดวย 3.89 0.79 มาก 6. ผบรหารจะระบชอครทจะชวยตดสนใจแทนผบรหาร 3.87 0.97 มาก 7. ผบรหารตดสนใจโดยมงความสมพนธอนดกบคร 3.73 0.96 มาก 8. เมอผบรหารเปนผมอบหมายใหคณะครท าหนาทในการ

ตดสนใจเรองใดแลวผบรหารจะท าตามขอตกลงของกลม

3.82

0.94

มาก 9. เมอกลมทไดรบมอบหมายชวยกนระดมความคดและเลอก

ทางทดทสดในการตดสนใจแลวและไดน าเสนอผบรหาร

ผบรหารจะเหนชอบและปฏบตตามมตของกลม

3.83

0.86

มาก 10. ผบรหารจะมอบหมายใหครปฏบตงานไปตามทกลม

ตดสนใจวางแผน

4.20

0.61

มาก 11. ครทกคนมอสระในการตดสนใจโดยน าขอเสนอแนะของ

แตละคนใหผบรหารทราบแลวตดสนใจ

4.05

0.72

มาก รวมเฉลย 3.97 0.58 มาก

จากตารางท 4.5 พบวา พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ตามการรบรของครในสถานศกษา ดานการตดสนใจแบบประชาธปไตย อยในระดบมาก ( =3.97, S.D.=0.58) เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน อยในระดบมากทกขอเรยงล าดบคาเฉลยจากมากไปหานอยสามอนดบแรก คอ ผบรหารจะไมตดสนใจเรองตางๆ ดวยตนเองแตจะมอบหมายใหคณะครกลมใดกลมหนงตดสนใจ ( =4.23, S.D.=0.78) รองลงมา ผบรหารจะมอบหมายใหครปฏบตงานไปตามทกลมตดสนใจวางแผน ( =4.20, S.D.=0.61) และผบรหารคดวาการใหครมสวนรวมในการตดสนใจจะท าใหปญหาอปสรรคในการบรหารสถานศกษาลดลงได

53

( =4.05, S.D.=0.82) ส าหรบขอทมคาเฉลยต าสด คอ ผบรหารตดสนใจโดยมงความสมพนธอนดกบคร ( =3.73, S.D.=0.96) ตามล าดบ

ตอนท 3 การวเคราะหเปรยบเทยบระดบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ตามความคดเหนของครผสอนจ าแนกตามขนาดสถานศกษา

ผลการวเคราะหขอมล การเปรยบเทยบระดบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารใน

สถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ตามความคดเหนของครผสอน โดยวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว (one–way ANOVA) และทดสอบความแตกตางของคาเฉลยเปนรายค โดยวธของเชฟเฟ (Scheffe) เปนภาพรวม และรายดานน าเสนอขอมลในรปตารางประกอบค าบรรยาย ปรากฏผลดงตารางท 4.6

ตารางท 4.6 แสดงผลการเปรยบเทยบระดบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา ขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ตามความคดเหนของครผสอน จ าแนกตามขนาดสถานศกษา โดยภาพรวม

พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา

ขนาดสถานศกษา F Sig. ขนาดเลก ขนาดกลาง ขนาดใหญ

S.D. S.D. S.D. 1. กา รต ด ส น ใ จแบบ

อตตาธปไตย

4.10

0.49

4.12

0.45

4.16

0.50

0.42

0.660 2. การตดสนใจแบบม

สวนรวม

4.11

0.53

4.14

0.44

4.08

0.56

0.29

0.751 3 . ก า รต ดส น ใ จ แบบ

ประชาธปไตย

3.99

0.56

4.03

0.48

3.88

0.69

1.37

0.257

54

รวมเฉลย 4.06 0.48 4.10 0.41 4.04 0.52 0.29 0.751

จากตารางท 4.6 พบวา พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ตามความคดเหนของครผสอน ในสถานศกษาทมขนาดแตกตางกน โดยภาพรวมและรายดาน ไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต

56

บทท 5

สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยเรอง พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ผ วจยขอน าเสนอสาระส าคญตามล าดบดงน วตถประสงคของการวจย สมมตฐานการวจย วธการด าเนนการวจย สรปผลการวจย อภปรายผลการวจย และขอเสนอแนะตามล าดบ ดงน วตถประสงคของการวจย การศกษาวจยครงน มวตถประสงค ดงน

1. เพอศกษาพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารงานของผบรหารสถานศกษาในสงกด ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

2. เพอเปรยบเทยบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา ในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จ าแนกตามขนาดของสถานศกษา สมมตฐานการวจย พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ทมขนาดของสถานศกษา มความแตกตางกน วธการด าเนนการวจย การวจยเรอง พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 เปนการวจยเชงพรรณนา มวธการด าเนนการวจย ดงน

ประชากรและกลมตวอยาง

การวจยเรอง พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 เปนการศกษาคนควาอสระเชงพรรณนา มวธการด าเนนการศกษาคนควาอสระ ดงน

57

1. ประชากรและกลมตวอยาง ประกอบดวย 1.1 ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก ครผสอนในสถานศกษาจ านวน 818 คน ในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จากสถานศกษา จ านวน 92 โรงเรยน 1.2 กลมตวอยางทใชในการวจยครงนคอครผสอนในสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 โดยก าหนดขนาดกลมตวอยาง โดยใชตารางเครจซและมอรแกน (Krejcie & Morgan, 1970, pp. 607-610) ทระดบคาความเชอมนรอยละ 95 โดยใชการสมตวอยางแบบงาย (simple random sampling) ไดกลมตวอยางจ านวน 262 คน 2. เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามเรองพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 แบงออกเปน 2 ตอน ดงน ตอนท 1 เปนแบบสอบถามขอมลสวนบคคล ประกอบดวยค าถามเกยวกบเพศ ประสบการณ ในการท างาน และขนาดของสถานศกษา จ านวน 3 ขอ

ตอนท 2 เปนแบบสอบถามพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาทผวจยไดศกษาและไดสรางขนมาจากการศกษาคนควาโดยวดพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา ซงใชแนวความคดของเวลส ทแบงพฤตกรรมการตดสนใจออกเปน 3 ประเภท คอ แบบอตตาธปไตย แบบมสวนรวม และแบบประชาธปไตย ซงมจ านวนค าถามทสมพนธและครอบคลมกบพฤตกรรมการตดสนใจทง 3 แบบ ค าถามเปนมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ จ านวน 45 ขอ 3. การเกบรวบรวมขอมล 3.1 ขอหนงสอขอความอนเคราะหจากส านกบณฑตศกษามหาวทยาลยราชภฏกาญจนบรถงผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 เพอขออนญาตเกบขอมลขาราชการครในสถานศกษาสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 3.2 ขอหนงสอขอความอนเคราะหจากผอ านวยการเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ถงผอ านวยการสถานศกษาเพอขอใหครทเปนกลมตวอยางตอบแบบสอบถามพรอมแนบแบบสอบถามเทากบจ านวนขาราชการทเลอกเปนกลมตวอยาง 3.3 ผวจยท าการประสานงานทางโทรศพทในการตดตามเกบแบบสอบถามจากโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

3.4 ผวจยเกบแบบสอบถามทโรงเรยนในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ดวยตนเอง 4. การวเคราะหขอมล ในการวจยครงนวเคราะหขอมลโดยเครองคอมพวเตอร โดยใชโปรแกรมส าเรจรป SPSS for Windows โดยใชสถตในการวเคราะหดงน ตอนท 1 การวเคราะหขอมลเกยวกบสถานภาพของผตอบแบบสอบถาม วเคราะหโดยการแจกแจงความถ และหาคารอยละ

58

ตอนท 2 การวเคราะหขอมลระดบปฏบต โดยน ามาหาคาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน จ าแนกเปนรายขอ รายดาน และรวมทกดาน และท าการเปรยบเทยบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา จ าแนกตามเพศ ประสบการณท างาน และขนาดของสถานศกษา ทดสอบสมมตฐานจ าแนกตามเพศโดยการทดสอบแบบท (t-test) ส าหรบกลมตวอยาง การวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว (one–way ANOVA) ทมากกวา 2 กลม และทดสอบความแตกตางรายคโดยวธการของเชฟเฟ (Scheffe) สรปผลการวจย การวจยเรอง พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษากาญจนบร เขต 4 ปรากฏผลตามวตถประสงคของการวจย และไดขอคนพบตามสมมตฐาน ดงน

1. สถานภาพของผตอบแบบสอบถาม สวนใหญ เปนเพศหญง รอยละ 53.40 มประสบการณท างานระหวาง 11-20 ป จ านวน รอยละ 60.70 มขนาดของสถานศกษาขนาดเลก จ านวน รอยละ 45.00

2. พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาอยในระดบมากทกดาน เรยงล าดบคาเฉลยจากมากไปหานอย คอ การตดสนใจแบบอตตาธปไตย การตดสนใจแบบมสวนรวม และการตดสนใจแบบประชาธปไตย 2.1 พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ดานการตดสนใจแบบอตตาธปไตย โดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา การตดสนใจแบบอตตาธปไตย อย ในระดบมาก เรยงล าดบตามคาเฉลยจากมากไปนอยสามล าดบแรก คอ ผบรหารจะพจารณาปญหาตางๆ ของสถานศกษาดวยตนเอง รองลงมาคอ ผบรหารเชอมนวาการตดสนใจของตนจะเกดผลดไดนนจะตองท าใหครเหนดวยกอน และผบรหารมกจะเลอกใชวธการประชมและชแจงในทประชมหากพบวามผตอตานการตดสนใจของตน

2.2 พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ดานการตดสนใจแบบมสวนรวม อยในระดบมาก เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน อยในระดบมากทกขอเรยงล าดบคาเฉลยจากมากไปหานอยสามอนดบแรก คอ เมอพบวาครตอตานหรอไมเหนดวย ผบรหารจะแจงใหทราบวาการตดสนใจทท าไปแลวนนอาจจะเปลยนแปลงไดบาง รองลงมาคอ ผบรหารจะไมยอมเปลยนแปลงการตดสนใจแมจะมผคดคานแตกยอมรบฟงเหตผล และผบรหารรบฟงขอเสนอแนะของคร เพอใชในการตดสนใจอกครงหนง

2.3 พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ดานการตดสนใจแบบประชาธปไตย อยในระดบมาก เมอ

59

พจารณาเปนรายขอ พบวา พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน อยในระดบมากทกขอเรยงล าดบคาเฉลยจากมากไปหานอยสามอนดบแรก คอ ผบรหารจะไมตดสนใจเรองตาง ๆ ดวยตนเองแตจะมอบหมายใหคณะครกลมใดกลมหนงตดสนใจ รองลงมา คอ ผบรหารจะมอบหมายใหครปฏบตงานไปตามทกลมตดสนใจวางแผน และผบรหารคดวาการใหครมสวนรวมในการตดสนใจจะท าใหปญหาอปสรรคในการบรหารสถานศกษาลดลงได

3. การเปรยบเทยบระดบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ในสถานศกษาทมขนาดแตกตางกน โดยภาพรวมและรายดาน ไมมความแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถต อภปรายผลการวจย จากผลการศกษาพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 มประเดนส าคญทจะน ามาอภปรายแบงเปน 2 ตอน คอ พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน และเปรยบเทยบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน จ าแนกตามขนาดสถานศกษา ดงตอไปน

1. พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 โดยภาพรวมอยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะวาผบรหารมพฤตกรรมการตดสนใจทกดานไดด เพราะวากฎหมายทเกยวของกบการจดการศกษาทงพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545 พระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. 2547 พระราชบญญตสภาครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. 2546 ก าหนดใหมขอบงคบครสภาวาดวยมาตรฐานวชาชพและจรรยาบรรณของวชาชพ พ.ศ. 2548 ซงก าหนดคณสมบตของผบรหารสถานศกษา ประกอบกบการเขาสต าแหนงของผบรหารสถานศกษาเตรยมความพรอมตามหลกสตรทก าหนด จงท าใหผบรหารสถานศกษามพฤตกรรมการตดสนใจในระดบมาก ซงสอดคลองกบงานวจยของ พมผกา แดงสวรรณ (2546) ไดศกษารปแบบการตดสนใจทมอทธพลตอประสทธผลของการบรหารงานของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา จงหวดเพชรบร พบวา ระดบรปแบบการตดสนใจของผบรหาร และประสทธผลของการบรหารงานของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาจงหวดเพชรบร ในภาพรวมอยในระดบมาก สอดคลองกบงานวจยของ สนทร พงษใหญ (2549) ไดวจยเรองพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเพชรบรเขต 2 ผลการวจย พบวา ระดบพฤตกรรมการตดสนใจในภาพรวมและรายดานอยในระดบมาก และสอดคลองกบงานวจยของ อนงค แสงแกว (2548) ไดศกษาพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน เขตพนทการศกษาสมทรสงคราม และความแตกตางของพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน เขตพนทการศกษาสมทรสงคราม พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ในเขตพนทการศกษาสมทรสงครามอยในระดบมาก สวนพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา เปนรายดาน สามารถอภปรายไดดงน

60

1.1 พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ดานการตดสนใจแบบอตตาธปไตย ระดบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาโดยภาพรวมอยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะวา ผบรหารมความรความสามารถในกระบวนการคดและการตดสนใจอยางมเหตผล สามารถแกปญหาไดตามเปาหมายดวยตนเองอยางถกตอง ซงการตดสนใจแบบอตตาธปไตยท าใหผบรหารตดสนใจไดงายมากยงขน ซงสอดคลองกบผลการวจยของ จ าลอง มากประมล (2548) ศกษาความสมพนธระหวางพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารงานวชาการของผบรหารกบประสทธภาพทมงานในโรงเรยนสงกดส านกงานการประถมศกษา จงหวดพระนครศรอยธยา ผลการวจยพบวา โดยภาพรวมอยในระดบมาก และสอดคลองกบผลการวจยของ พระครโกวทนพการ (2549, หนา 52) ไดศกษาเรองพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยนพระปรยตธรรม แผนกสามญศกษา จงหวดเชยงราย ผลการวจยพบวา โดยภาพรวมอยในระดบมาก และสอดคลองกบผลการวจยของ องคณา นาสาร (2551) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางความฉลาดทางอารมณและพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาอบลราชธาน เขต 3 ผลการวจยพบวา โดยภาพรวมอยในระดบมาก

1.2 พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ดานการตดสนใจแบบมสวน รวม ระดบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาโดยภาพรวมอยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะวา ผบรหารเปดโอกาสใหผใตบงคบบญชาไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและตดสนใจ ซงการตดสนใจแบบมสวนรวมชวยใหการปฏบตงานมประสทธภาพมากยงขน ซงสอดคลองกบผลการวจยของ วราภรณ ไวยากรณ (2547) ไดศกษาเรองพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารกบขวญในการปฏบตงานของครโรงเรยนเอกชน จงหวดสระบร ผลการวจยพบวา โดยภาพรวมอยในระดบมาก สอดคลองกบผลการวจยของ สรยะ ชาตชนบท (2547) ไดศกษาพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารงานของผบรหารโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาขอนแกน เขต 1-5 ผลการศกษาพบวา โดยภาพรวมอยในระดบมาก และสอดคลองกบผลการวจยของเสนห อศวมงคล (2552) ไดศกษาเรองพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาพะเยา เขต 1 ผลการวจยพบวา โดยภาพรวมอยในระดบมาก

1.3 พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน ดานการตดสนใจแบบประชาธปไตย ระดบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาโดยภาพรวมอยในระดบมาก ทงนอาจเปนเพราะวา การกระจายอ านาจสระดบลางใหอสระในการตดสนใจชวยสรางสมพนธภาพทดระหวางบคคล ผบรหารเปนเพยงผคอยควบคมการท างาน ซงการตดสนใจแบบประชาธปไตยมผลกระตนใหผรวมงานเกดความรสกเปนอนหนงอนเดยวกนมความผกพนกบองคการ ซงสอดคลองกบผลการวจยของ จารย สขม (2548) ไดวจยพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเร ยน สงกดเทศบาล เขตภมภาคตะวนตก ผลการวจยพบวา โดยภาพรวมอยในระดบมาก สอดคลองกบผลการวจยของ รชน เจรญมาก (2548) ไดศกษารปแบบพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารงานของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาลพบร ผลการวจยพบวา โดยภาพรวมอยในระดบมาก และสอดคลองกบผลการวจยของ ปกรณกตต มวงประสทธ (2548) ไดศกษาเรอง พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยนสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเชยงใหม เขต 2 ผลการวจยพบวา โดยภาพรวมอยในระดบมาก

61

2. การเปรยบเทยบพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 จ าแนกตามขนาดสถานศกษา พบวา ครผสอนในสถานศกษาขนาดเลก ขนาดกลาง และขนาดใหญ มการรบรตอพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา โดยภาพรวมและรายดาน ไมมความแตกตางกน ทงนอาจเปนเพราะวา ผบรหารสถานศกษามวฒทางการบรหารการศกษามความรในทฤษฎและหลกการบรหารมาแลว นอกจากนยงตองผานการพฒนาตามหลกสตรทคณะกรรมการขาราชการครไดก าหนดไวทกคน ท าใหผบรหารไดเรยนรและไดประสบการณ นอกจากนนยงมการประชมอบรมสมมนาเปนระยะ ซงท าใหผบรหารพฒนาพฤตกรรมการตดสนใจอยตลอดเวลา ซงสอดคลองกบผลวจยของ สนทร พงษใหญ (2548) ไดวจยเรองพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเพชรบรเขต 2 ผลการวจยพบวา พฤตกรรมการตดสนใจ จ าแนกตามขนาดของโรงเรยนไมแตกตางกน สอดคลองกบผลการวจยของ องคณา นาสาร (2551) ไดศกษาเรองความสมพนธระหวางความฉลาดทางอารมณและพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาอบลราชธาน เขต 3 ผลการวจยพบวา พฤตกรรมการตดสนใจในการบรหาร ของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน โดยจ าแนกตาม เพศ ประสบการณบรหาร และขนาดโรงเรยนไมแตกตางกน สอดคลองกบผลการวจยของ พพฒนพงศ พรมจนทร (2554) ไดศกษาเรองสมรรถนะของผบรหารสถานศกษาตามการรบรของครผสอน ในอ าเภอเมองนครพนม ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครพนม เขต 1 ผลการวจยพบวา โดยภาพรวมและรายดานไมแตกตางกน และสอดคลองกบผลการวจยของ กนกพชญ ศรสข (2556) ไดศกษาเรองสภาพ ปญหา และแนวทางการพฒนาการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานของสถานศกษาในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 5 ผลการวจยพบวา โดยภาพรวมอยในระดบมาก การเปรยบเทยบสถานภาพต าแหนงในโรงเรยนและขนาดของสถานศกษากบสภาพปญหาการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน พบวาสภาพปญหาการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐานเมอเปรยบเทยบกบสถานภาพในโรงเรยน และขนาดของโรงเรยนภาพรวมไมแตกตางกน ขอเสนอแนะ จากผลการวจยเรอง พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 โดยภาพรวมอยในระดบมากทกดาน สวนขอทมคาเฉลยในระดบมากล าดบสดทายของแตละดาน ไดแก ดานการตดสนใจแบบอตตาธปไตย เรอง เมอมปญหาใดๆ ผบรหารเปนผตดสนใจเองแลวแจงใหผรวมงานทราบภายหลง ดานการตดสนใจแบบมสวนรวม เรอง ผบรหารเสนอปญหาตอครแลวขอขอเสนอแนะน าไปตดสนใจ ดานการตดสนใจแบบประชาธปไตย เรอง ผบรหารตดสนใจโดยมงความสมพนธอนดกบคร จากผลการวจยดงกลาว ผวจยมขอเสนอแนะดงน

62

1. ขอเสนอแนะจากผลการวจย

1.1 ผบรหารระดบสง ควรน าขอมลพนฐานจากการศกษาคนควาอสระ ครงนไปสงเสรม

และพฒนาใหผบรหารโรงเรยน มการใชแบบพฤตกรรมการตดสนใจทเหมาะสม และสนบสนนใหผบรหารโรงเรยนประถมศกษามการใชพฤตกรรมการตดสนใจ ทเปดโอกาสใหไดเขามามสวนรวมในการบรหารงาน ใหมากยงขน ทงนเพอใหงานนโยบายการปฏรปการศกษา ทง 4 ดานของส านกงานการประถมศกษาแหงชาต และการปฏรปการศกษาตามแนวพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 ประสบผลส าเรจตามเปาหมายทวางไว

1.2 ผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ควรไดปรบบทบาทของตนเอง ในการเปนผน าใหเหมาะสมยงขนและปรบระบบการท างานใหทนตอสถานการณทเปลยนแปลงไป

1.3 ผบรหารโรงเรยนประถมศกษา ควรใชระบบการบรหารงานแบบกระจายอ านาจสรางความเขมแขงใหทมงาน โดยเปดโอกาสใหทกคนในหนวยงาน ไดท างานของตนเองอยางเตมความสามารถ และไดมโอกาสแสดงความคดเหน และรบรเรองตาง ๆ ของหนวยงานรวมกนซงจะท าใหผบรหารไดพฒนางานใหมคณภาพ และประสทธภาพมากขน

1.4 ผบรหารควรน าผลการศกษาในครงนไปพฒนางานทางดานการจดการโดยเชญวทยากรทประสบความส าเรจมาใหความรแกบคลากร

2. ขอเสนอแนะส าหรบการท าวจยครงตอไป

2.1 ศกษาพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหาร ครผสอน ในสถานศกษาขนพนฐาน สงกด ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

2.2 ศกษาพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหาร ในดานการกระจายอ านาจในสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

2.3 ศกษาพฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยนทสงผลตอระดบคณภาพของโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

64

เอกสารอางอง

กนกพชญ ศรสข. (2556). สภาพ ปญหา และแนวทางการพฒนาการบรหารโดยใชโรงเรยนเปน ฐานของสถานศกษาในสงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาขอนแกน เขต 5. ปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยมหาสารคาม.

กระทรวงศกษาธการ. (2551). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พ.ศ. 2551. กรงเทพมหานคร.

กลยาณ พรมทอง. (2546). ความสมพนธระหวางความฉลาดทางอารมณกบภาวะผน าการ เปลยนแปลงของผบรหารในวทยาลยพลศกษา. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

จารย สขม. (2548). พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยน สงกดเทศบาล เขตภมภาค ตะวนตก. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลย ราชภฏนครปฐม.

จ าลอง มากประมล. (2548). พฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารงานวชาการของผบรหารกบ ประสทธภาพทมงานในโรงเรยนสงกดส านกงานการประถมศกษา จงหวดพระนครศรอยธยา. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏพระนครศรอยธยา.

เจรญศกด ค าพฒ. (2552). พฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารงานของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาเชยงราย เขต 2. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย.

ชลต ระหวางบาน. (2547). พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาทนกเรยนม ผลสมฤทธตางกน. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร.

ธงชย เนองสทธะ. (2554). ทกษะการบรหารของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดส านกงาน การประถมศกษาอ าเภอสตหบ จงหวดชลบร. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยบรพา.

ธร สนทรายทธ. (2550). การบรหารจดการความเสยงทางการศกษา. กรงเทพมหานคร: เนตกลการพมพ.

ธระ รญเจรญ. (2550). ความเปนมออาชพในการจดและบรหารการศกษายคปฏรปการศกษา. กรงเทพมหานคร: ขาวฟาง.

นวลจตต เชาวกรตพงศ และคณะ. (2545). ชดฝกอบรมผบรหารประมวลสาระการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ. กรงเทพมหานคร: ภาพพมพ.

บรรยงค โตจนดา. (2548). องคการและการจดการ. กรงเทพมหานคร: รวมสาสน. ปกรณกตต มวงประสทธ. (2548). พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยน สงกดส านกงาน

เขตพนทการศกษาเชยงใหม เขต 1. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยเชยงใหม.

65

ปราชญา กลาผจญ และพอตา บตรสทธวงศ. (2550). การบรหารทรพยากรมนษย. กรงเทพมหานคร: ขาวฟาง.

ปราศรย แกวสวาง. (2546). การศกษาการตดสนใจแบบมสวนรวมในการบรหารงานโรงเรยนของ ผบรหารโรงเรยนประถมศกษา สงกดคณะกรรมการการศกษาเอกชน เขต 1. สารนพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

พงษพชญ ดอนเหนอ. (2550). การศกษากระบวนการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน จงหวดรอยเอด. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏสรนทร.

พรทพภา แกนเรอง. (2553). ความพรอมในการบรหารโดยใชโรงเรยนเปนฐาน ของโรงเรยน สงกด เทศบาลเมอง จงหวดปทมธาน. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

พระครโกวทนพการ. (2549). พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยนพระปรยตธรรมแผนก สามญศกษาจงหวดเชยงราย. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฎเชยงราย.

พทกษ แพทยผล. (2546). การมสวนรวมของครในการตดสนใจสงการในการบรหารโรงเรยนของ ผบรหารโรงเรยนประถมศกษาสงกดส านกงานการประถมศกษาอ าเภอบานบง. ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยบรพา.

พพฒนพงศ พรมจนทร. (2554). สมรรถนะของผบรหารสถานศกษาตามการรบรของครผสอน ใน อ าเภอเมองนครพนม ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษานครพนม เขต 1. ปรญญาครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยนครพนม.

พมผกา แดงสวรรณ. (2546). รปแบบการตดสนใจทมอทธพลตอประสทธผลของการบรหารงาน ของผบรหารโรงเรยนประถมศกษา. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา สถาบนราชภฏเพชรบร.

ยกตนนท หวานฉ า. (2555). การบรหารสถานศกษากบประสทธผลของโรงเรยนในอ าเภอคลอง หลวง สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาปทมธาน เขต 1. วทยานพนธ ครศาสตรอตสาหกรรม สาขาเทคโนโลยการบรหารการศกษา มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร.

รชน เจรญมาก. (2548). รปแบบพฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารงานของผบรหารสถานศกษา สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาลพบร. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร.

วรญญา ตนบรนทรทพย. (2545). การตดสนใจกบองคการ. กรงเทพมหานคร: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

วราภรณ ไวยากรณ. (2547). พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารกบขวญในการปฏบตงานของคร

66

โรงเรยนเอกชน จงหวดสระบร. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

สมคด บางโม. (2548). องคการและการจดการ. กรงเทพมหานคร: วทยพฒน สมาน อศวภม. (2549). การบรหารการศกษาสมยใหม: แนวคด ทฤษฎ และการปฏบต.

อบลราชธาน: อบลกจออฟเซทการพมพ. ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4. (2556). แผนปฏบตการปงบประมาณ

2556. กาญจนบร: ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4 ส านกงานคณะกรรมการการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2554). สรปสาระส าคญ แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบทสบเอด พ.ศ. 2555-2559. กรงเทพมหานคร: ครสภา. สนทร พงษใหญ. (2549). พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาในสงกดส านกงานเขต

พนทการศกษาเพชรบร เขต 2. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏเพชรบร.

สรยะ ชาตชนบท. (2547). พฤตกรรมการตดสนใจในการบรหารงานของผบรหารโรงเรยน สงกด ส านกงานเขตพนทการศกษาขอนแกน เขต 1-5. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏเลย.

เสนห อศวมงคล. (2552). พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารโรงเรยน สงกดส านกงานเขตพนท การศกษาพะเยา เขต 1. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย.

โสภณ พวงสวรรณ. (2546). การตดสนใจแบบมสวนรวมของผบรหาร. วารสารบรหารการศกษา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

อนงค แสงแกว. (2548). พฤตกรรมการตดสนใจของผบรหารสถานศกษาขนพนฐานเขตพนท การศกษาสมทรสงคราม. สารนพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยศลปากร.

อนชย โหมดประดษฐ. (2547). การศกษาวธการตดสนใจการบรหารวชาการของผบรหาร สถานศกษาขนพนฐาน เขตพนทการศกษาฉะเชงเทรา เขต 1. วทยานพนธครศาสตร มหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร.

องคณา นาสาร. (2551). ความสมพนธระหวางความฉลาดทางอารมณและพฤตกรรมการตดสนใจ ในการบรหารของผบรหารสถานศกษาขนพนฐาน สงกดส านกงานเขตพนทการศกษาอบลราชธาน เขต 3. วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน.

อทย บญประเสรฐ. (2546). การบรหารจดการสถานศกษาโดยใชโรงเรยนเปนฐาน. กรงเทพมหานคร: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Cooke, S., & Slack, N. (1984). Making management decision. London: Prentice - Hal. Crawford, P. M. (1994). decision–making at school level: A delphi study of

67

principals attitudes toward teacher participation in site base decision – making. Texas: East Texas State University.

Dondero, G. M. (1993). School – based management, teacher’s decisional participation levels, school effectiveness, and satisfaction. Dissertation Abstracts International.,

Donnelly, J. H., Jr., Gibson & J. L., Ivancevich., J.M. (1978). Fundamentals of Management. (3rd ed). Dallas, Texas: Business Publisher.

Fowler, M. B. (1986). The relationship between teacher perceived participation in educational decision making and teacher morale in selected elementary schools in targeted southeastern state. Dissertation Abstracts International.,

Goleman, D. (1995). Emotional intelligence: Why it can matter more than IQ. New York: Bantam Books.

Griffiths, D. E. (1959). Administrative theory. New York: Appleton–Century Crofts. Hersey, P., & Blanchard, K. H. (1972) Management of organizational Behavior.

Englewood cliffs, New Jersey: Prentice-Hall.

Hoagland, J. L. (1985). Principals and teachers perceptions of teacher participation in the decision–making process in public secondary school with and without a collective bargaining contract. Dissertation Abstracts International.,

Hoy, W. N., & Miskel, C. G. (1991). Educational Administration. New York: McGraw-Hill.

Il, Cho. (1983). A study of the administrative decision-making process for educational policies in the Korean central government. Dissertation Abstracts International., 43, p. 2172-A.

Janet, P. E. P. (1986). Comparisons of decision – making styles florida community and junior college department, chairpersons and division directors. Dissertation Abstracts International.,

Johns, G. (1996). organizational behavior. 4th ed.. New York: Harper Collins. Johnson, et al. (1996). When shared decision making works: A 3 years

longitudinal study. American Educational Research., Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for

research activities. Educational and Psychological Measurement., Li, A. (1992). A study of current school administrator decision–making

68

process of public senior high school in Taiwan (China). Dissertation Abstracts International.,

Litchfield, E. H. (1956). Notes on a general theory of administration. Administrative Science Quarterly.,

Lundquist, M. B. (1982). An analysis of the decision-making process among selected middle management executives. Dissertation Abstracts International.,

Mason, L. G. (2004). Emotional intelligence : An interview study of three female administrators’ decision-making processes in response to contemporary issues. Ph.D. Dissertation Indiana University of Pennsylvania.

Moon., (1983). The construction of a conceptual framework for teacher participation in school. Kentucky: University of Kentucky.

Peter, P. C. (2007). Emotional reasoning and decision making: Understanding and regulating emotions that serve people’s goals. Ph.D. Dissertation Virginia Polytechnic Institute and State University.

Rahman, Alnajim Saad Abdul. (1985). Administrators participation in the decision process: A case study of king Faisal university in Saudi Arabia. Dissertation Abstracts International.,

Schneiders, A. G., Zusman, M., & Singer, K. P. (1998). Exercise therapy compliance in low back pain patients.

Simon, A. L. (1956). A study of selected factors related to job satisfaction of beginning full-time instructiors in southern Baptist four-year liberal arts colleges. Dissertation Abstracts International.,

Tannenbaum, R. , & Warren H. S. (1958). How to choose a leadership pattern. Harvard Business Review.,

Unger, P. K. (1994). The relationship between teacher participation of their opportunity for involvement in decision – making and the gender of principal. Virginia: University of Virginia.

Vroom, V. H., & Yetton, P. W. (1993). Leadership and decision - making. Pittsburgh: University of Pittsburgh Press.

Wells., (1948). The structure and function of communication in society. New York: Institute for Religious and Social Studies.

70

ภาคผนวก

71

ภาคผนวก ก

รายนามผทรงคณวฒตรวจสอบคณภาพเครองมอ

รายนามผทรงคณวฒตรวจสอบเครองมอวจย

1. ชอ–นามสกล นายสจจะ ตระกลราษฎร ต าแหนง ผอ านวยการโรงเรยน วฒการศกษา ครศาสตรมหาบณฑต (ค.ม.) สาขา การบรหารการศกษา สถาบน มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร สถานทท างาน โรงเรยนชมชนบานหลมรง อ าเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

72

2. ชอ–นามสกล นายอกฤษณ พวงกล

ต าแหนง ผอ านวยการโรงเรยน วฒการศกษา ครศาสตรมหาบณฑต (ค.ม.) สาขา การบรหารการศกษา สถาบน มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร สถานทท างาน โรงเรยนบานยางสง อ าเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

3. ชอ–นามสกล นายเรวต ปานธรรม ต าแหนง ผอ านวยการโรงเรยน วฒการศกษา ศกษาศาสตรมหาบณฑต (ศษ.ม.) สาขา การบรหารการศกษา สถาบน มหาวทยาลยสโขทยธรรมมาธราช สถานทท างาน โรงเรยนอนบาลบอพลอย

อ าเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษากาญจนบร เขต 4

73

74

75

ภาคผนวก ข หนงสอขอความอนเคราะหเกบขอมลวจย

76

77

ภาคผนวก ค แบบสอบถามเพอการวจย

87

ประวตผวจย

ชอ-นามสกล นางสาวจนตนา ปานเปย วน เดอน ปเกด 12 มกราคม 2524 สถานทเกด จงหวดกาญจนบร ทอย 178 หม 3 ต าบลหนองกม อ าเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร ต าแหนงหนาทการงาน ครโรงเรยนบานหนองหวา สถานทท างานปจจบน โรงเรยนบานหนองหวา ต าบลชองดาน อ าเภอบอพลอย จงหวดกาญจนบร รหสไปรษณย 71160 โทรศพท 087-0700704 ประวตการศกษา พ.ศ. 2536 ประถมศกษาปท 6 โรงเรยนวดทงมะสง (มตรภาพท 9) พ.ศ. 2539 มธยมศกษาปท 3 โรงเรยนวดทงมะสง (มตรภาพท 9) พ.ศ. 2542 ประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) วทยาลยอาชวศกษากาญจนบร จงหวดกาญจนบร พ.ศ. 2544 ประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) วทยาลยอาชวศกษากาญจนบร จงหวดกาญจนบร พ.ศ. 2548 ครศาสตรบณฑต (ค.บ.) วชาเอกคอมพวเตอรศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร พ.ศ. 2557 ครศาสตรมหาบณฑต (ค.ม.) สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร จงหวดกาญจนบร