development of information literacy skills of students in...

รายงานวจย

การพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต

Development of Information Literacy Skills of Students in Higher Education Institutions in the

Three Southern Border Provinces

โดย

นรดา จะปะกยา

ชตมา ค าแกว

ซลฟกอร มาโซ

ไดรบทนอดหนนจากงบประมาณแผนดนประจ าป 2557

มหาวทยาลยราชภฏยะลา

(ก)

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงค เพอศกษาระดบการรสารสนเทศ และเพอคนหาแนวทาง

การพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต

เครองมอทใชในการวจยคอ แบบสอบถามและแบบสมภาษณ โดยแบบสอบถามเกบขอมลจากกลม

ตวอยางทใชในการวจยคอ นกศกษาระดบปรญญาตรจ านวน 387 คน จากสถาบนอดมศกษาในสาม

จงหวดชายแดนภาคใตจ านวน 4 แหง คอ มหาวทยาลยราชภฏยะลา มหาวทยาลยสงขลานครนทร

วทยาเขตปตตาน มหาวทยานราธวาสราชนครนทร และมหาวทยาลยฟาฏอน ผวจยไดน า

แบบสอบถามทผานการทดสอบความเชอถอ (Reliability) ไดคาสมประสทธอลฟาของครอนบาคคอ

0.846 ไปเกบรวบรวมขอมล สถตทใชในการวเคราะหขอมลคอ การแจกแจงความถ คารอยละ

คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน คาทางสถตมธยฐาน และคาพสยระหวางควอไทล ผลการวจยพบวา

นกศกษาของสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต สวนใหญมการรสารสนเทศโดยภาพ

รวมอยในระดบมาก ประกอบดวย 5 องคประกอบ 17 ตวชวด สวนเครองมอทเปนแบบสมภาษณใช

เกบรวบรวมขอมลจากการสมภาษณผเชยวชาญการรสารสนเทศ บรรณารกษหรอผปฏบตงานท

เกยวของกบการรสารสนเทศ เพอน าไปสแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษา

สถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ซงผลการวจยพบวา มจ านวน 9 ประเดน ไดแก ดาน

หลกสตร ดานการจดการเรยนการสอน ดานการสอนการรสารสนเทศ ดานรปแบบการสอน ดาน

วธการสอน ดานการจดกจกรรม ดานการบรหารจดการหลกสตรการรสารสนเทศ ดานนโยบายของ

สถาบนอดมศกษาและหนวยงานทเกยวของ และดานโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศ

ค าส าคญ : การรสารสนเทศ, การพฒนาทกษะการรสารสนเทศ, สถาบนอดมศกษาในสามจงหวด

ชายแดนภาคใต

(ข)

Abstract

The purposes of this research were to investigate the level of information

literacy and to explore the approach of skill development of information literacy of

the students of higher education institutions in the three southern border provinces.

Research instruments used were a questionnaire and an interview. The former

instrument was administered to the sample of 387 undergraduate students of higher

education institutions of the three southern border provinces: Yala Rajabhat

University, Print of Songkhla University, Pattani Campus; Princess of Naradhiwas

University and Fathoni University. The reliability of the questionnaire used in this

research was tested by Cronbach’s Alpha Coefficient of 0.846 for data collection. The

statistics used for the analysis were frequency distribution, percentage, mean,

standard deviation, median and inter quartile range. The results revealed that

students of higher education institutions of three southern border provinces showed

that an overall of information literacy was at a high level which consisted of 5

components and 17 indicators. The latter instrument was used for data collection by

interview from information literacy experts, librarians and operation officers involved

with information literacy for contributing to the approach of skill development of

information literacy of the students in the three southern border provinces. of 9

elements was found as results in the research that are curriculum, teaching and

learning management, teaching of information literacy, teaching model, creating

activities, curriculum management of information literacy, policy of higher education

institutions and related parties and basic structure of information technolog

Keywords : Information literacy, Information literacy skills, Higher education

institutions in the three southern border provinces

(ค)

กตตกรรมประกาศ

การศกษาวจยนแลวเสรจสมบรณได ดวยความกรณาของผเชยวชาญผเชยวชาญดานการร

สารสนเทศ บรรณารกษหรอผปฏบตงานทเกยวกบการรสารสนเทศ ตลอดจนผทมสวนไดสวนเสย ท

ไดใหความอนเคราะหความคดเหนในประเดนทเปนประโยชนตอแนวทางการพฒนาทกษะการร

สารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ขอขอบคณคณะทปรกษา

โครงการวจยในการใหค าปรกษา แนะน า ในการด าเนนการวจยจนแลวเสรจ คณะผวจยจงขอขอบคณ

มา ณ โอกาสน

คณะวจย

(ง)

สารบญ

หนา

บทคดยอ (ก)

Abstract (ข)

กตตกรรมประกาศ (ค)

สารบญ (ง)

สารบญตาราง (ช)

บทท 1 บทน า

1. ความส าคญและทมาของปญหา 1

2. วตถประสงคหลกของโครงการวจย 2

3. ขอบเขตของการวจย 2

4. กรอบแนวคดในการวจย 4

5. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 5

6. นยามศพทเฉพาะ 5

บทท 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ

1. การรสารสนเทศในสถาบนอดมศกษา 6

2. การสงเสรมการรสารสนเทศในสถาบนการศกษา 13

3. การรสารสนเทศกบการเรยนการสอนระดบอดมศกษา 16

4. งานวจยทเกยวของ 25

(จ)

บทท 3 วธการด าเนนการวจย

1. ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย 35

2. เครองมอและการสรางเครองมอทใชในการวจย 37

3. การเกบรวบรวมขอมล 40

4. การวเคราะหขอมลและสถตทใช 40

บทท 4 ผลการวจย

ตอนท 1. ผลการวเคราะหขอมลทวไปของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต

43

ตอนท 2. ผลการวเคราะหระดบการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต

44

ตอนท 3. ผลการวเคราะหประเดนแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต

45

บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ

1. สรปผลการวจย 53

2. อภปรายผลการวจย 55

3. ขอเสนอแนะ 63

บรรณานกรม 65

ภาคผนวก 74

ประวตนกวจย 107

(ฉ)

สารบญตาราง

ตารางท หนา

1 มาตรฐานการรสารสนเทศระดบอดมศกษา 10

2 ประชากรและกลมตวอยางของสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต 36

3 ขอมลทวไปของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต 43

4 ระดบการรสารสนเทศของนกศกษาของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสาม

จงหวดชายแดนภาคใต

45

5 แสดงล าดบความส าคญในแตละประเดนของแนวทางการพฒนาทกษะการร

สารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต

ดานเนอหาและการพฒนาหลกสตร

46



ดานการจดการเรยนการสอน

46

7 แสดงล าดบความส าคญในแตละประเดนของแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดานการสอนการรสารสนเทศ

47



ดานวธการสอน

48

9 แสดงล าดบความส าคญในแตละประเดนของแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดานรปแบบการสอน

48

(ช)

สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท หนา


สารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดาน

การจดกจกรรม

49


สารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดาน

การบรหารจดการหลกสตรการรสารสนเทศ

49

12 แสดงล าดบความส าคญในแตละประเดนของแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดานนโยบายของสถาบนอดมศกษาและหนวยงานทเกยวของ

50

13 แสดงล าดบความส าคญในแตละประเดนของแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดานโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศ

51

1

บทท 1

บทน า

1. ความส าคญและทมาของปญหา

การรสารสนเทศมความส าคญและถอเปนสมรรถนะหลกของบคคลในศตวรรษท 21 ซงม

ขอมลขาวสารหรอสารสนเทศเปนหวใจส าคญและเทคโนโลยสารสนเทศเปนพลงขบเคลอนหรอปจจย

หลกทสงผลใหเกดการปรบเปลยนในสงคม ทงสงคมโลกและสงคมไทย (ชตมา สจจานนท, 2550)

การทรจกแหลงสารสนเทศกวางขวางมากขน ท าใหผใชสามารถคนหาสารสนเทศไดมประสทธภาพ

ยงขนโดยอาศยเทคโนโลยสารสนเทศทเชอมโยงไปยงเวบไซตทวโลกเพอเขาถงแหลงสารสนเทศทตรง

ความตองการของผใช ดงนนจะเหนไดวาแหลงสารสนเทศยอมเปนทพงพาทหาใครเทยบไมได เพราะ

แหลงสารสนเทศเปนทสงเสรมการเรยนทส าคญนอกหองเรยน เปนสวนขยายของหองเรยนเงยบแตม

ชวตชวาปลอดภย ใหบรการและมกฎระเบยบ มบรรยากาศเชญชวนเขาใชคนควาขอมล สารสนเทศ

ทมความสนใจเปนสวนตว แหลงสารสนเทศชวยใหสามารถคนควาหาขอมลทตองการได ชน าทางไปส

แนวทางการแกไขปญหาหรอสงเสรมเสนทางการศกษาทดนบวาเปนแหลงรวมความรทใกลตว ผใช

มากทสดและเปนแหลงทมความทนสมย ใชไดสะดวกรวดเรวและชวยพฒนาใหผเรยนเปนบคคลแหง

การเรยนร ทนตอเหตการณรเทาทนเทคโนโลย เปนการเรยนแบบยงยนดวยตนเองและเปนการเรยนร

ตลอดชวต

การใชสารสนเทศเปนกระบวนการตองชวยเหลอใหผใชสามารถเขาถงสารสนเทศไดอยางม

ประสทธผลและโดยอสระ เปนกจกรรมททางหองสมดจดขนในลกษณะตางๆ การจดใหมการเรยน

การสอนใชสารสนเทศใหกบนกศกษานน เนองจากนกศกษาไมมความสามารถในการเขาใชสารสนเทศ

ไดอยางมประสทธผล ทงนอนเนองมาจากการจดระบบทรพยากรสารสนเทศ รวมทงเครองมอทใช

เพอการสบคนมความซบซอนและมจ านวนมาก ผใชจงอาจไมสามารถคนหาสารสนเทศทตนเอง

ตองการไดหรอบางครงใชเวลามากเกนความจ าเปน และหากมองในมมกวางสามารถกลาวไดวา

การอบรมหรอการสอน การใชหองสมดเบองตนเปนสงจ าเปนส าหรบการเรยนรตลอดชวต (Breivik,

1982) และถอเปนสวนหนงของงานบรการแหลงสารสนเทศ ความส าเรจหรอความลมเหลวของการใช

สารสนเทศจะตองขนอยกบการสนบสนนของบคคลหลายฝายดวยกน การอบรมผใชสารสนเทศได

2

รจกทรพยากรประเภทตางๆ และการใชบรการตางๆ ของแหลงสารสนเทศ เนนทกษะในการคนหา

และการใชเครองมอตางๆ ตลอดจนกลยทธในการคนหาสารสนเทศ เชน การเลอกแหลงทรพยากร

การคนฐานขอมล เทคนคการสบคนฐานขอมล เปนตน ในการอบรมการใชสารสนเทศนเปน

การปฐมนเทศพนฐานทใหนกศกษาทกคนตองรและปฏบตดวยตนเองไดเพราะตองใชแหลงสารสนเทศ

เปนแหลงการเรยนรดวยตนเองแตในปจจบนยงมปญหาขาดความรและทกษะในการใชแหลงคนควา

ใหเกดประโยชน

จากความส าคญ การรสารสนเทศดงกลาวผวจย จงสนใจศกษาการรสารสนเทศของนกศกษา

ของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต เพอน าผลการศกษาทไดไปใชเปน

แนวทางในการพฒนาทกษะการรสารสนเทศใหนกศกษา อกทงยงสามารถน าผลการวจยไปใช

ประโยชนในการเรยนการสอนของรายวชาหรอหลกสตรเกยวกบสารสนเทศทเปดสอนอยใน

สถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตเพอสงเสรมและพฒนาการรสารสนเทศแกนกศกษา

ตอไป

2. วตถประสงคหลกของโครงการวจย

2.1 เพอศกษาระดบการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดน

ภาคใต

2.2 เพอคนหาแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาใน

สามจงหวดชายแดนภาคใต

3. ขอบเขตของการวจย

การวจยเรอง การพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวด

ชายแดนภาคใต ผวจยก าหนดขอบเขตการวจย ดงน

3.1 ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากรทใชในการวจยครงนเปนนกศกษาระดบปรญญาตรทลงทะเบยนเรยนในภาคเรยนท

2 ในปการศกษา 2557 ของสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต

3

3.2 ขอบเขตดานตวแปร ประกอบดวย

3.2.1 ตวแปรอสระ ไดแก

1) เพศ

2) คณะ

3) ชนป

4) ระดบผลการเรยน

5) ประสบการณการเรยนวชาเกยวกบการสบคนสารสนเทศ

3.2.2 ตวแปรตาม

แนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษา

ในสามจงหวดชายแดนใต

3.3 ขอบเขตดานเนอหา

การวจยครงนเปนการศกษาทงเชงปรมาณและเชงคณภาพโดยมงแสวงหาการพฒนา ทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต โดยศกษาการรสารสนเทศทครอบคลมมาตรฐาน 5 ดาน ดงน Association of College and Research Librarian. (2001)

มาตรฐานท 1 การก าหนดชนดและขอบเขตสารสนเทศทตองการใชได มาตรฐานท 2 การเขาถงสารสนเทศไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล มาตรฐานท 3 การประเมนสารสนเทศและแหลงสารสนเทศไดอยางมวจารณญาณ

และบรณาการสารสนเทศทเลอกสรรแลวใหเขากบพนฐานความรเดมของตนได มาตรฐานท 4 การใชสารสนเทศอยางมประสทธภาพ มาตรฐานท 5 การเขาใจเศรษฐกจกฎหมายและสงคมทเกยวเนองกบการใชและการ

เขาถงสารสนเทศ รวมทงใชสารสนเทศอยางมจรยธรรมและถกตองตามกฎหมาย

4

3.4 ขอบเขตดานพนท การวจยครงนไดศกษาจากนกศกษาและผเกยวของกบการพฒนาทกษะการร

สารสนเทศของสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตประกอบดวย 4 มหาวทยาลย คอ 1) มหาวทยาลยราชภฎยะลา 2) มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน 3) มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร และ4) มหา า ฟาฏอน

4. กรอบแนวคดในการวจย

นกศกษาของสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต

1. เพศ 2. คณะ 3. ชนป 4. ระดบผลการเรยน 5. ประสบการณการเรยนเกยวกบ การสบคนสารสนเทศ

การรสารสนเทศของนกศกษา 1. การก าหนดชนดและขอบเขตสารสนเทศ 2. การเขาถงสารสนเทศ 3. การประเมนสารสนเทศ/แหลงสารสนเทศและบรณาการสารสนเทศ 4. การใชสารสนเทศ 5. เขาใจเศรษฐกจกฎหมายและสงคมและใชสารสนเทศอยางมจรยธรรม

แนวทางการพฒนาทกษะการร

สารสนเทศของนกศกษา

สถาบนอดมศกษาในสามจงหวด

ชายแดนภาคใต

5

5. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

5.1 ผลทไดจากการวจยในครงน เปนประโยชนตอหลกสตรสารสนเทศศาสตร คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยราชภฎยะลา สามารถน าผลการวจยไปใชเปนแนวทางในการพฒนา การสอนและการพฒนาหลกสตร เพอสงเสรมและพฒนาทกษะการรสารสนเทศแกนกศกษาตอไป 5.2 ผลการวจยครงนจะเปนแนวทางทสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตใชใน การพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษา เพอใหนกศกษาสามารถเรยนรตลอดชวตอยางยงยนและจะเปนสวนส าคญในการสรางสงคมแหงความรตอไปในอนาคต

6. นยามศพทเฉพาะ

น ก ศ กษ า หม า ยถ ง น ก ศ กษ า ร ะด บป ร ญญา ตร มหา ว ท ย า ล ย ร า ช ภฎยะล า มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร และมหาวทยาลยฟาฏอน ทลงทะเบยนเรยนในภาคเรยนท 2 ในปการศกษา 2557 การรสารสนเทศ (Information literacy) หมายถง ความรความสามารถของนกศกษา ดานการก าหนดชนดและขอบเขตสารสนเทศ ดานการเขาถงสารสนเทศ ดานการประเมนสารสนเทศ/แหลงสารสนเทศและบรณาการสารสนเทศ ดานการใชสารสนเทศ และดานเขาใจเศรษฐกจกฎหมายและสงคมและใชสารสนเทศอยางมจรยธรรม ประสบการณการเรยนวชาเกยวกบการสบคนสารสนเทศ หมายถง นกศกษาทเคยเรยนในรายวชาการศกษาคนควาหรอการใชหองสมด (โดยตรง) หรอ วชาอนๆ ทเกยวของและฝกการคนควา (โดยบรณาการ) สถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต หมายถง สถาบนอดมศกษาของรฐและเอกชนท เปดสอนหลกสตรระดบปรญญาตรในสามจงหวดชายแดนภาคใต จ านวน 4 แหง ประกอบดวย มหาวทยาลยราชภฏยะลา มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร และมหาวทยาลยฟาฏอน แนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศ หมายถง กระบวนการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตทสอดคลองกบหลกการรสารสนเทศ ในทนเนนดานหลกสตร ดานการจดการเรยนการสอน ดานการสอนการรสารสนเทศ ดานรปแบบการสอน ดานวธการสอน ดานการจดกจกรรม ดานการบรหารจดการหลกสตรการรสารสนเทศ ดานนโยบายของสถาบนอดมศกษาและหนวยงานทเกยวของ และดานโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศ

6

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการรสารสนเทศ ความหมาย ความส าคญ ความสามารถและทกษะของผรสารสนเทศ การสงเสรมการรสารสนเทศในสถาบนการศกษา ผวจยไดรวบรวมแนวคด ทฤษฎและเอกสารทเกยวของมาท าการศกษาคนควาและไดท าการประมวลความรในเรองดงตอไปน

1. การรสารสนเทศในสถาบนอดมศกษา

2. การสงเสรมการรสารสนเทศในสถาบนการศกษา

3. การรสารสนเทศกบการเรยนการสอนระดบอดมศกษา

4. งานวจยทเกยวของ

1. การรสารสนเทศในสถาบนอดมศกษา

1.1 ความหมายของการรสารสนเทศ การรสารสนเทศ (Information literacy) พฒนามาจากการรหนงสอ โดยตองมทกษะความสามารถในการอานออก เขยนได คดเลขเปน พอทจะใชชวตอยในสงคมปจจบนได เมอสงคมเขาสสงคมสารสนเทศทมการแขงขนดานขอมล ขาวสารมากขน ท าใหสารสนเทศกลายเปนอ านาจในการตอรองและมผลตอการด าเนนชวตมากขน ถาขาดความรความเขาใจทดตอการเขาถงสารสนเทศและการน าสารสนเทศมาใชสามารถสงผลใหเกดการตดสนใจหรอการแกไขปญหาทถกตองได ดงนนการรสารสนเทศจงขยายขอบเขตความสามารถถงการเขาถงและการประ เมนสารสนเทศ รวมถงการใชสารสนเทศไดอยางถกตองและกฎหมาย สมาคมหองสมดวทยาลยและวจยแหงสหรฐอเมรกา (Association of College and Research Libraries. 2001 : Online) ไดอธบายถงการรสารสนเทศไววา การรสารสนเทศนนเปนรปแบบพนฐานเพอการเรยนรตลอดชวต บคคลทรสารสนเทศคอ บคคลทมความสามารถในการก าหนดขอบเขตของสารสนเทศทจ าเปนตองใชได เขาถงสารสนเทศทตองการไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล ใชวจารณญาณในการประเมนสารสนเทศ เชอมโยงสารสนเทศทไดกบความรทมอยเดม ใชสารสนเทศบรรลตามวตถประสงคทวางไว เขาใจประเดนทางเศรษฐกจ สงคม จรยธรรม กฎหมายและการเมอง

7

1.2 ความส าคญของการรสารสนเทศ

การรสารสนเทศมความส าคญตอความส าเรจของบคคลในดานตางๆ ดงน (ปยะวรรณ ประทมรตน. 2553 : ออนไลน) ไดอธบายวา

1. การศกษาการรสารสนเทศเปนสงจ าเปนส าหรบการศกษาของบคคลทกระดบทง การศกษาในระบบโรงเรยน การศกษานอกระบบโรงเรยน การศกษาตามอธยาศยและการเรยนรตลอดชวต โดยเฉพาะอยางยงการศกษาในปจจบนทเนนผเรยนเปนส าคญ ดงนนบทบาทของผสอนจงเปลยนเปนผใหค าแนะน าชแนะ โดยอาศยทรพยากรเปนพนฐานส าคญ

2. การด ารงชวตประจ าวนการรสารสนเทศเปนสงส าคญยงในการด ารงชวต ประจ าวนเพราะผรสารสนเทศจะเปนผทสามารถวเคราะหประเมนและใชสารสนเทศใหเกดประโยชนสงสดแกตนเองเมอตองการตดสนใจเรองใดเรองหนงไดอยางมประสทธภาพ

3. การประกอบอาชพ การรสารสนเทศมความส าคญตอการประกอบอาชพของ บคคลใดบคคลหนงเพราะบคคลนนสามารถแสวงหาสารสนเทศทมความจ าเปนตอการประกอบอาชพของตนเอง

4. สงคม เศรษฐกจและการเมอง การรสารสนเทศเปนสงส าคญโดยเฉพาะสงคมใน ยคสารสนเทศ (Information Age) บคคลจ าเปนตองรสารสนเทศเพอปรบตนเองใหเขากบสงคม เศรษฐกจและการเมอง เชน การอยรวมกนในสงคม การบรหารจดการ การด าเนนธรกจและการแขงขน การบรหารบานเมองขององคกรหรอประเทศชาตได ดงนนประชากรทเปนผรสารสนเทศจงถอวาเปนทรพยากรทมคามากทสดของประเทศ 1.3 ผรสารสนเทศ

หมายถง บคคลทรวาจะเรยนรไดอยางไร (People who have learned how to

learn) ทงนในป ค.ศ. 1989 สมาคมหองสมดอเมรกน ใหค าจ ากดความของค าวาผรสารสนเทศ คอ ผทสามารถรวาเมอใดสารสนเทศเปนสงจ าเปน สามารถระบแหลงหรอคนหาขอมล สามารถประเมนและใชสารสนเทศไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลและตอมา Campbell (2004) ไดก าหนดไววาผรสารสนเทศ ควรมความสามารถ ดงน

1. มความตระหนกวาสารสนเทศเปนประโยชนตอการตดสนใจและสารสนเทศทถกตองจะชวยใหสามารถท างานไดดขน

2. มความสามารถและรวาจะไดสารสนเทศจากทใดและจะสบคนสารสนเทศไดอยางไร

3. มความสามารถในการประเมนสารสนเทศและแหลงสารสนเทศในฐานะเปนผบรโภคสารสนเทศทมวจารณญาณ

4. มความสามารถในการประมวลสารสนเทศ กลาวคอ สามารถในการคดและ การวเคราะหสารสนเทศ

8

5. มความสามารถในการใชและสอสารสารสนเทศใหบรรลตามวตถประสงคไดอยางมประสทธภาพ

6. มทกษะอนทเกยวของกบการรสารสนเทศ เชน การรคอมพวเตอร การรเทคโนโลยและการสอสาร

ส าหรบทกษะการรสารสนเทศส าหรบนกศกษาระดบอดมศกษา ทควรมปรากฏในหลกสตรการเรยนการสอนในมาตรฐานตางๆ ในระดบปรญญาตร Campbell (2004) ไดก าหนดไว ดงน

1. ตระหนกรวาสารสนเทศทถกตองและสมบรณ (ขอความ ตวเลข ภาพ) เปนพนฐานของการตดสนใจทชาญฉลาดหรอเปนสงทคณคาตอการใช งานกอใหเกดประโยชน สามารถรเรมกระบวนการจดการสารสนเทศ มความเชอมนทจะเอาชนะอปสรรค ปญหา โดยใชความรทคนพบ

2. ตดสนใจไดอยางชดเจนหรอมองเหนแงมมของปญหาทจะแกไขได เชน ก าหนดแนวคดทเหมาะกบปญหา การระดมสมองหรอผงความคด

3. แจกแจงและตดสนใจถงประเภทสารสนเทศทตองการใชงาน เชน ประเภทวสด วธสอสาร ความเขาใจเนอหาสารสนเทศ ผลส าเรจของชนงาน

4. สรางค าถามบนพนฐานทจ าเปน เพอชวยก าหนดเนอหาทตองการ เชน ประสบการณหรอความรเดม กรณศกษา การเรยนรวธการหรอเทคนคทจ าเปน

5. จ าแนกหรอแจกแจง ถงสภาพความเปนจรง ความถกตองและคณคาของแหลงสารสนเทศปฐมภมและทตยภมประเภทตางๆ

6. พฒนากลยทธการคนทประสบผลส าเรจเพอเขาถงเอกสารและสออเลกทรอนกส รวมถงเทคนค การอาน การส ารวจขอมลทคนพบ

7. รวบรวมสารสนเทศจากแหลงทตยภม โดยใชเทคนคทเหมาะสมในการเกบรวบรวมขอมล รวธใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการสบคน เชน อนเทอรเนต เวลดไวดเวบ โปรแกรมคนหา เปนตน

8. จดการและจดเกบสารสนเทศ โดยการใชเทคโนโลยสารสนเทศมาพฒนาฐานขอมล เชน การเขยนอางอง บรรณานกรม ทกษะการจดบนทก การจดการขอมล

9. แปลความ วเคราะหและประเมนคณคา พจารณาความเทยงตรงของสารสนเทศกอนการน าไปใช

10. พฒนาทกษะการตดสนใจ การหยงรและการคาดการณถงลกษณะการใชงานในอนาคต โดยมองในแงมมของสถานการณทแตกตางกน

11. ใชเครองมอทเหมาะสมและมวธการน าเสนอสงทคนพบเพอการสอสารทเหมาะกบสถานการณ

9

12. พฒนากลยทธและเทคนคเพอการเผยแพรผลลพธและการท ารายงาน เชน จดท าเปนแฟมขอมลอเลกทรอนกสทมนามสกล .pdf,.html และอนๆ

13. ปรบแนวคดและพฤตกรรมกลยทธสารสนเทศเพอใชในสถานการณหรอบรบทอนๆ ได

ทกษะการรสารสนเทศกอใหเกดประโยชนตอบคคลหลายประเภท ไดแก การสรางใหเกดกระบวนการเรยนรดวยตนเอง สามารถตงค าถามถงขอสงสยอยางชดเจน มการพฒนาการคดอยางมวจารณญาณและอยางมเหตผล การรสารสนเทศจงถอเปนทกษะพนฐานทจ าเปนและบคคลทกคนควรมเพอความส าเรจในการศกษา การท างานในชวตประจ าวนและการอยในสงคม ทงนผรสารสนเทศซงอาจหมายถงผทมทกษะการรสารสนเทศเชนเดยวกน

1.4 มาตรฐานการรสารสนเทศระดบอดมศกษา

ปจจบนทกประเทศไดใหความสนใจตอสภาพการรสารสนเทศของคนในประเทศและเปนประเดนส าคญในการจดการศกษาและใหความร รวมถงการรณรงคเพอกอใหเกดสภาพการรสารสนเทศของประชาชน ประเทศทใหความสนใจในล าดบตนๆ ไดแก ประเทศสหรฐอเมรกา แคนาดา ออสเตรเลย อาฟรกาใตและประเทศในทวปยโรปตอนเหนอ การด าเนนการในการสงเสรมการรสารสนเทศ ไดแก การเผยแพรเอกสารความรและการฝกอบรมการใชเทคโนโลยสารสนเทศ คร บรรณารกษและบคลากรทเกยวของท างานรวมกนในหลกสตรการเรยนการสอนและตงเปาประสงคผลสมฤทธของการรสารสนเทศของประชาชนทวไปและนกศกษาดวยว ธการสนบสนนในเรองกระบวนการรสารสนเทศอยางเตมท มเอกสารและวธการด าเนนงานทเกยวของกบการรสารสนเทศในประเทศตางๆ ในดานความรความสามารถและทกษะของผรสารสนเทศไวหลากหลายและบางองคกรยงไดก าหนดเปนมาตรฐานความสามารถและทกษะของผรสารสนเทศเพอสงเสรม พฒนาและประเมนการรสารสนเทศของบคคลในบรบทตางๆ ของสงคม เกณฑหรอมาตรฐานความสามารถและทกษะของผรสารสนเทศมทงทก าหนดส าหรบบคคลทวไปและส าหรบนกเรยน นกศกษาโดยเฉพาะและสวนใหญระบความสามารถและทกษะของผรสารสนเทศคลายคลงกนแตอาจม ความแตกตางในรายละเอยดบางประการสามารถสรปเปนตารางท 1 ดงน

13

จากมาตรฐานการรสารสนเทศทไดกลาวมาแลว จะเหนไดวามาตรฐาน ACRL เปนมาตรฐานทก าหนดขนเ พอใช เปนเกณฑหรอมาตรวดความสามารถและทกษะของผ รสารสนเทศในระดบอดมศกษา ในขณะทมาตรฐานการรสารสนเทศอนๆ คอ Australian and New Zealand Institute for Information Literacy เปนมาตรฐานทก าหนดขนส าหรบบคคลทวไป อยางไรกตามแมวามาตรฐานของ ALA และ Australian and New Zealand Institute for Information Literacy จะเปนมาตรฐานการรสารสนเทศ

2. การสงเสรมการรสารสนเทศในสถาบนการศกษา

การสรางใหผเรยนเปนผรสารสนเทศ จ าเปนตองเรมด าเนนการปพนฐานตงแตการศกษาระดบตน (Bruce, 2002) และตอเนองถงระดบอดมศกษาและความรวมมอระหวางคร อาจารยและบรรณารกษ จงจะเกดผลสมฤทธสงสด การทบคคลใดบคคลหนงจะเปนผรสารสนเทศไดอยางดนน จ าเปนตองไดรบการฝกฝนและการตระเตรยมอยางเปนระบบและมมาตรฐาน เพอใหสามารถเรยนรไดดวยตนเอง และสามารถเรยนรไดตลอดเวลาและตลอดชวต บคคลสามารถทจะสรางทกษะการรสารสนเทศได โดยการฝกฝนทกษะดานการสบคนสารสนเทศ การประเมนสารสนเทศ การใชสารสนเทศ และการคดอยางมวจารณญาณ รวมทงตระหนกถงความส าคญของสารสนเทศใน การตอบสนองความตองการในทกดาน UNESCO ไดใหความส าคญของการรสารสนเทศอยางมากและเหนวาเปนเรองส าคญส าหรบการศกษาในทกระดบ และควรมบรรจในหลกสตรการเรยนการสอน (UNESCO, 2008 pp.35-36 ; “Information Literacy”, 2007) ในประเทศตางๆ เชน ประเทศองกฤษ Society of College, National and University Libraries (SCONUL) ไดก าหนดทกษะ 7 ประการในการรสารสนเทศ (The seven headline skills) ในระดบอดมศกษา ประเทศนวซแลนด ไดก าหนดใหทกษะการรสารสนเทศเปนทกษะทส าคญใน 8 ทกษะส าหรบนกเรยน ประเทศสงคโปร กระทรวงการศกษา ไดจดท าคมอชอ Information Literacy Guidelines แนะแนววธการสอน การประเมนผล รวมทงก าหนดมาตรฐานทกษะการรสารสนเทศทพงประสงคส าหรบโรงเรยนและประเทศสหรฐอเมรกา สมาคมหองสมดอเมรกนไดจดท ามาตรฐานการรส าหรบนกเรยน (Information literacy standards for schools) ในป 1998 และมาตรฐานการรส าหรบนกศกษาในระดบอดมศกษา (Information literacy standard for higher education) ในป 2002 เพอใชเปนแนวทางในการพฒนาการเรยนการสอน (Bruce, 2002)

นอกจากการใชมาตรฐานทไดกลาวมาแลว เพอใชเปนแนวทางในการพฒนาการเรยน การสอนในการสงเสรมการพฒนาการรสารสนเทศยงควรมการประเมนในการจดการสงเสรมคณภาพผเรยน เพอตรวจสอบวาการเรยนการสอนทไดด าเนนการตามมาตรฐานนนสามารถพฒนาใหผเรยนมทกษะตามวตถประสงคและเปาหมายทวางไวหรอไม ทงในสวนการเรยนการสอนโดยหองสมด

14

การเรยนการสอนโดยคณาจารย เนองจากการพฒนาทกษะการรสารสนเทศเปนหนาทของสถาบน หองสมด และ คณาจารยทตองพฒนาทกษะรวมกน

2.1 การประเมนการรสารสนเทศ

การประเมน หมายถง กระบวนการใชดลยพนจและหรอคานยมและขอจ ากดตางๆ ในการพจารณาหรอก าหนดคณคาสงตางๆ ตามเกณฑใดเกณฑหนงกอใหเกดสารสนเทศ (เชงคณคา) เพอใหไดมาซงขอมลทเปนประโยชนในการตดสนใจเลอกทางเลอกทดทสด

ศรชย กาญจนวาส (2552) ไดสรปเกยวกบการประเมนไววา การประเมนเปนสงเดยวกบ การวดผลการเรยนรของผเรยน (Measurement-oriented) การประเมนเปนกระบวนการศกษาสงตางๆ โดยใชระเบยบวธวจย (Research-oriented) การประเมนเปนการตรวจสอบ การบรรลผลตามวตถประสงคทก าหนดไว (Objectives-oriented) การประเมนเปนการชวยเสนอสารสนเทศเพอการตดสนใจ (Decision-oriented) การประเมนเปนการสนองสารสนเทศแกผเกยวของทงหลายดวยการบรรยายอยางลมลก (Description-oriented) และสดทายการประเมนเปนการตดสนคณคาของสงทมงประเมน (Judgment-oriented)

การประเมนการรสารสนเทศ คอ การประเมนทกษะการรสารสนเทศของผใชหรอนกเรยน นกศกษาและอาจหมายรวมถงคณาจารยและบรรณารกษ วธการประเมน โดยทวไปมกยดถอมาตามเกณฑมาตรฐานทมการก าหนดไวแลวส าหรบการประเมน เชน มาตรฐานของ Association of College and Research Libraries, Australian and New Zealand Institute for Information Literacy และ Council of Australian University Librarians เปนตน

การใชประเมนทกษะการรสารสนเทศสามารถท าไดทงกอนเรยนและหลงเรยน โดย การประเมนกอนเรยนเปนการประเมนเบองตนวาผเรยนร/มทกษะอะไรมาบาง และร/มทกษะมากนอยเพยงใด เพอใชวางแผนการพฒนาทกษะการรสารสนเทศ การออกแบบเนอหาวชา การก าหนดวธการเรยนการสอน รวมทงการจดตารางเรยน รวมทงการพฒนาบคลากรเพอการเรยนการสอน โดยมวตถประสงคเพอใหเปนไปตาม ความเหมาะสมกบผเรยนในแตละกลมหรอแตละระดบทไดจาก การประเมน การประเมนกอนเรยนถอวาเปนการด าเนนงานโดยใชวธการตลาดเขามาชวย คอ ท าการศกษาทกษะผใช ผเรยนหรอกลมเปาหมายกอนการจดการเรยนการสอนเพอสามารถตอบสนองตอบและพฒนาทกษะการรสารสนเทศของกลมผใช ผเรยนหรอกลมเปาหมายไดอยางเหมาะสม ส าหรบการประเมนทกษะการรสารสนเทศหลงการเรยนนนเปนการประเมนวาการจดการเพอพฒนาทกษะไมวาจะเปนรปแบบการเรยนการสอนทพฒนาโดยหองสมดหรอการพฒนาจากการเรยน การสอนในหองเรยนในกระบวนวชาตางๆ นน บรรลจดมงหมายทระบไวในหลกสตรหรอรายวชาทสอน รวมทงทกษะโดยรวมของผเรยนในระยะเวลาทเขามาศกษาในสถาบนใดสถาบนหนงสามารถสรางหรอพฒนาใหผเรยนมทกษะการรสารสนเทศทเพยงพอเปนไปตามวตถประสงคเปาหมายทวางไวหรอไม เพอน าผลการประเมนไปใชในการปรบปรงแนวทางการพฒนาการเรยนการส อนเพอพฒนาการเรยนรของผเรยนตอไป (Jones, Gardner, & Zaenglein, 1998)

15

2.2 วธการประเมนการรสารสนเทศ

การประเมนการรสารสนเทศ สามารถประเมนโดยใชวธการเหลาน (Jones & Garder, 1999. 350-355 ; Jones & RiChade, 2005 ; ศรชย กาญจนวาส, 2552) คอ

2.2.1 การประเมนอยางเปนทางการ ไดแก

(1) การประเมนในหองเรยน เปนการประเมนเปนระยะ เพอพจารณาจากผลการเรยนหรอจากการฝกปฏบตในหองเรยน โดยใชแบบทดสอบมาตรฐาน แบบทดสอบทพฒนาขนเองหรอ การทดสอบปากเปลา

(2) การประเมนจากความสามารถพนฐานของผเรยน ทตองการทราบกอนเรยนหรออาจท าในขณะเรยนหรอหลงเรยน เชน การประเมนความสามารถในการใชหองสมด การคนหาสารสนเทศ การใชอนเทอรเนต การสบคนฐานขอมล เปนตน

(3) การประเมนโดยผจางงาน

(4) การส ารวจความพงพอใจของผเรยน

นอกจากนสามารถใชวธการอนๆ เชน การสมภาษณกลมแบบเฉพาะเจาะจง (Focus Group Interview) โดยถามเกยวกบการเรยนร เจตคตและวธทใชในการสอน

2.2.2 การประเมนอยางไมเปนทางการ ไดแก

(1) การประเมนความสามารถดวยตนเอง (Self-Assessment)

(2) การสงเกตพฤตกรรม เชน พฤตกรรมคนหาขอมล วธการแกไขปญหา

(3) การประเมนจากรายงาน ผลงานหรอการบานทนกศกษาท าสงอาจารย

(4) การประเมนโดยใชแบบสอบถาม และแบบทดสอบบนเวบ

ส าหรบแบบประเมนทกษะการรสารสนเทศ ไดมผพฒนาทงทเปนองคกร หนวยงาน สถาบน โดยจะมการจดท าโดยยดมาตรฐานใดมาตรฐานหนงมาใชในการจดท าแบบทดสอบหรอประเมน เชน TARILS (Tool for Real-Time Assessment of Information Literacy Skills) ของ Kent State University ใชส าหรบวดผเรยนระดบมธยมศกษา Programmed de development des competences informationnelles (PDCI) – Outils d’evation, Autodiagnostics et autres ของ Universite du Quebec, Information Literacy Pre-Test ของ Bluegrass Community & Technical College, IRIS-42 ของ Distance Learning Council of Washington ประเทศสหรฐอเมรกา และ Liberal Studies Information Literacy Test 2005 พฒนาโดย Thomas Tredway Library ของ Augustana College ประเทศสหรฐอเมรกา เปนตน

16

3. การรสารสนเทศกบการเรยนการสอนระดบอดมศกษา พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 มการปฏรปทเนนการเนนผเรยนเปนส าคญ

เปนธงน าหรอเปนหวใจส าคญของการปฏรปการศกษา (คณะอนกรรมการปฏรปการเรยนร . 2543 : 1) โดยมสาระส าคญและแนวคดทสงเสรมบทบาทและความส าคญของการรสารสนเทศ และ ความจ าเปนทจะตองสรางและสงเสรมใหผเรยนเปนผรสารสนเทศ ดงน

1. การพฒนาผเรยนใหเปนผรกการอาน ใฝร เกดการเรยนร มความรอบร เรยนรดวยตนเองอยางตอเนอง เรยนรตลอดชวต

2. การสงเสรมความเขมแขงของชมชน ใหชมชนมจดการศกษา อบรม การแสวงหาความร ขอมล ขาวสาร และรจกเลอกสรรภมปญญาและวทยาการตางๆ

3. การวจยและพฒนา การวจยเปนสวนหนงของกระบวนการเรยนร พฒนากระบวนการเรยนการสอนใหมประสทธภาพ รวมทงการสงเสรมใหผสอนสามารถวจยเพอพฒนาการเรยนรทเหมาะสมในแตระดบการศกษา

4. การจดบรรยากาศ สภาพแวดลอม สอการเรยนทเออตอการเรยนรใหเกดขนไดทกเวลาทกสถานท โดยมการประสานความรวมมอกนทกฝาย และใหมการเรยนรจากสอการเรยนการสอน และแหลงวทยาการประเภทตางๆ

5. การสงเสรมการเรยนรตลอดชวตทกรปแบบ ไดแก หองสมดประชาชน พพธภณฑ หอศลป สวนสตว สวนสาธารณะ สวนพฤษศาสตร อทยานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ศนยการกฬาและนนทนาการ แหลงขอมลและแหลงการเรยนรอนๆ

6. การผลต การพฒนาและการใชเทคโนโลยเพอการศกษา ซงครอบคลมแบบเรยน ต ารา หนงสอวชาการ สอสงพมพอน วสด อปกรณ และเทคโนโลยเพอการศกษาอนๆ และประการความส าคญ การพฒนาความรและทกษะของผเรยนในการใชเทคโนโลยเพอการศกษา ตามทระบไวในหมวด 9 มาตรา 66 ดงน

“มาตรา 66 ผเรยนมสทธไดรบการพฒนาขดความสามารถในการใชเทคโนโลยเพอการศกษาในโอกาสแรกทท าได เพอใหมความรและทกษะเพยงพอทจะใชเทคโนโลยเพอการศกษาในการแสวงหาความรดวยตนเองไดอยางตอเนองตลอดชวต”

จากสาระส าคญดงกลาว คณะอนกรรมการปฏรปการเรยนร (2543 : 5,21) ไดน าเสนอแนวคดในการจดกระบวนการเรยนรใหสอดคลองกบยคโลกาภวตน ใหคนไทยมความสามารถใน การใชภาษาทงภาษาไทย และภาษาตางประเทศเพอการสอสารกบสากล ความสามารถในการใชเทคโนโลยสมยใหม เชน คอมพวเตอร อนเทอรเนต ซงเปนประตทจะเปดออกไปสโลกกวาง เพอเขาถงขอมลขาวสารตางๆ และรจกสงเคราะหขอมลขาวสารเหลานนมาใชใหเกดประโยชนกบชวตของตน ครอบครว สงคมและประเทศชาต มโอกาสเรยนรจากแหลงเรยนรรอบตว ทนเหตการณ ทนโลก ทนเทคโนโลย คดวเคราะหแบบวทยาศาสตร คดเปนระบบ กลาวโดยสรป ผ เรยนมทกษะใน

17

การแสวงหาความรจากแหลงเรยนรทหลากหลาย ดงนน การรสารสนเทศจงเปนความจ าเปนและควรก าหนดองคประกอบกลางของหลกสตรการเรยนการสอน การรสารสนเทศเปนสงทเกดขนจากแงมมของการคดอยางมเหตผลดานการศกษาทสบเนองมาจากพฒนาการบรการของหองสมดและการศกษาระดบอดมศกษา ซงสามารถแบงออกเปน 4 สวน คอ การสอนการใชหองสมด การปฏรปการศกษาและการใชแหลงสารสนเทศเพอการเรยนร (สอสงพมพ สอไมตพมพ และสออเลกทรอนกส) การใชเทคโนโลยและการประเมนผล ตนศตวรรษท 21 เปนการเรมตนยคสารสนเทศซงเปนชวงทสารสนเทศและแหลงสารสนเทศไดเพมปรมาณอยางมากและขยายตวอยางรวดเรวเปนเหตใหนกศกษาไมสามารถเรยนรไดอยางตองการในสาขาวชาทก าลงศกษาในสถานศกษา การรสารสนเทศจงเปนสงทจะชวยในเรองทกษะการคดอยางมเหตผล คดอยางมวจารณญาณซงเปนสงจ าเปนของเปนผเรยนตลอดชวตอยางอสระในสถานศกษา มกก าหนดใหนกศกษาเขยนรายงาน ศกษาคนควา วจยหรอต าราซงเปนทกษะพนฐานของการรสารสนเทศแตกยงไมเพยงพอ จ าเปนตองท าเปนคขนานหลกสตรการเรยนการสอนเพอสรางรากฐานทเขมแขงในการศกษาระดบมหาวทยาลย

การรสารสนเทศเปนสงส าคญส าหรบนกศกษาเพราะเปนการสอนถงวธทพสจนแลววา ท าให ของประเทศ จากรายงานการประชมของโบเยอร (Boyer) กลาวถงเรองการปรบปรงการศกษาระดบปรญญาตรไดเสนอแนะวธทใหนกศกษาไดเขารวมอยางจรงจงในการสรางค าถาม การคนควาหรอหาแนวทางเพอท าใหนกศกษามทกษะการเรยนรเชงรก ซงจะท าใหมความรความสามารถในการรสารสนเทศใชเปนเครองมอในการสงเสรมเนอหาวชา นกศกษาตองมความสามารถในการก าหนดวธแสวงหาสารสนเทศดวยตนเองเพอพฒนาวชาชพและเพมความรใหกาวหนายงขน สงเสรมการเรยนรตลอดชวต เปาหมายของสถาบนอดมศกษา คอ การท าใหมนใจวานกศกษาทกคนมความสามารถทางสตปญญา การคดอยางมเหตผลและการคดเชงวเคราะห กระบวนการเรยนรในระดบอดมศกษาเปนพนฐานเพอความกาวหนาในอาชพการงานหรอพลเมองทมความร การรสารสนเทศเปนองคประกอบทส าคญทชวยขยายการเรยนรในหองเรยน การฝกปฏบตโดยการคนควาและแสวงหาสารสนเทศดวยตนเองทจะน าไปสการท างานทมความรบผดชอบเพมขนเพราะนกศกษาตองประเมนคณคา รวบรวม จดการและใชสารสนเทศอยางมประสทธภาพ (Dunn. 2000 : Online)

สถาบนอดมศกษาตางตระหนกถงความส าคญของการรสารสนเทศ ดงนนภารกจหลกของมหาวทยาลย คอ การสรางสงคมสารสนเทศ สงเสรมใหมการเขาถงสารสนเทศ เพอน ามาใชใน การเรยนการสอน และสนบสนนใหมการใชสารสนเทศเพอการสรางความรและงานสรางสรรคอนๆ การปฏรปการศกษาท าใหทกษะการรสารสนเทศมความส าคญมากยงขน การจดการศกษาไดมงใหผเรยนมการเรยนรตอเนองตลอดชวต ความสามารถในการคดเชงวพากษ โดยการใชสารสนเทศเพอการแกปญหาตดสนใจและสรางองคความรไดดวยตนเอง การเรยนการสอนไดเนนผเรยนเปนศนยกลาง โดยการเรยนจากประสบการณตรง ผเรยนมอสระในการเลอกเรองหรอปญหามาศกษาและสามารถคนหาค าตอบไดดวยตนเอง ท าใหผเรยนตองใชทกษะการรสารสนเทศชวยในการเรยนมากยงขน

18

Hepworth (1999) อธบายคณลกษณะของนกศกษาทรสารสนเทศวาเปนบคคลทคาดวาจะตองท าสงเหลานได

1. ตระหนกถงสารสนเทศทถกตองและสมบรณ (ขอความ ตวเลข ภาพ) เปน

พนฐานของการตดสนใจทชาญฉลาดหรอเปนสงทมคณคาตอการใชงานกอใหเกดประโยชน สามารถรเรมกระบวนการจดการสารสนเทศ มความเชอมนทจะเอาชนะอปสรรคหรอปญหาโดยใชความรทคนพบ

2. ตดสนใจไดอยางชดเจนหรอมองเหนแงมมของปญหาทจะแกไข เชน ก าหนด

แนวคดทเหมาะกบปญหา การระดมสมอง

3. แจกแจงและตดสนถงประเภทสารสนเทศทตองการใชงาน เชน ประเภทวสด วธ

สอสาร ความเขาใจเนอหาสารสนเทศ ผลส าเรจของชนงานทคาดหวง

4. สรางค าถามบนพนฐานสารสนเทศทจ าเปน เพอชวยก าหนดสงทตองการ เชน

ประสบการณหรอความรเดม กรณศกษาการเรยนรวธการหรอเทคนคทจ าเปน

5. จ าแนกหรอแจกแจงถงสภาพความเปนจรง ความถกตองและคณคาของแหลง

สรสนเทศปฐมภมและทตยภม

6. พฒนากลยทธการคนทประสบความส าเรจ เพอเขาถงเอกสารและสอ

อเลกทรอนกสรวมเทคนคการอาน การส ารวจขอมลทคนพบ

7. รวบรวมสารสนเทศจากแหลงทตยภม โดยใชเทคนคทเหมาะสมในการเกบ

รวบรวมขอมล รวธใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการสบคน

8. จดการและจดเกบสารสนเทศ เชน การเขยนอางอง บรรณานกรม ทกษะการจด

บนทก การจดการขอมล การสรางฐานขอมล

9. แปลความ วเคราะห สงเคราะหและประเมนคณคา พจารณาความเทยงตรง

ของขอมลกอนการน าไปใช

10. พฒนาทกษะการตดสนใจ หยงร และคาดการณถงลกษณะการใชงานในอนาคต

โดยมองในแงมมของสถานการณทแตกตางกน

19

11. ใชเครองมอทเหมาะสม และมวธการน าเสนอสงทคนพบ เพอการสอสารท

เหมาะกบสถานการณน

12. พฒนากลยทธและเทคนคการเผยแพรผลลพธ และการท างานรายงาน เชน

จดท าเปนแฟมขอมล pdf, html

13. ปรบแนวคดและพฤตกรรม เพอใชในสถานการณหรอเนอหาอนได

3.1 การสอนการรสารสนเทศทวไป

การสอนการรสารสนเทศมววฒนาการมายาวนานโดยเรมจากการปฐมนเทศหองสมด การสอนการใชหองสมดหรอการสอนทางบรรณานกรมจนพฒนามาเปนการสอนการรสารสนเทศในปจจบน (Rader, 1990 : 20) การสอนการรสารสนเทศในสถาบนการศกษามรปแบบการสอนทหลากหลาย คอมการสอนทครอบคลมทงเรองการสอนการใชทรพยากรทงในรปแบบดจตอลและสงพมพ การประเมนความถกตองและความเหมาะสมของเนอหาสารสนเทศ การน าสารสนเทศไปใชประโยชน นอกจากนยงรวมถงความสามารถดานคอมพวเตอรโดยเฉพาะในเรอง การคนคนสารสนเทศ ซงมการกลาวถงลกษณะส าคญของการสอนการรสารสนเทศดงน (สมาน ลอยฟา, 2555 : 51-69)

3.1.1 มขอบเขตทกวางกวาและเหนอกวาการสอนการใชหองสมด คอ การสอน การใชหองสมดจะเนนทกษะการใชหองสมด (Library skills) โดยจะเนนการรจกแหลงทรพยากรและวธการใชหองสมด สวนการรสารสนเทศมเปาหมายคอมงเนนการสรางผเรยนใหเปนผทเรยนรตลอดชวตและใหมทกษะการคดเชงวเคราะหประกอบดวย การใชแหลงทรพยากรตางๆ การแปลความหมาย และการใชประโยชนของสารสนเทศตลอดจนแนวคดและรปแบบในการจดการสารสนเทศ เชน การสอนการรสารสนเทศออนไลน (Online information literacy instruction) จากการทมนษยเราสามารถเขาถงสารสนเทศไดมากขนโดยไมจ ากดพนทและเวลา หองสมดอดมศกษาหลายแหงไดจดใหมการสอนการรสารสนเทศผานอนเทอรเนต ซงเครองมอในการสอนการรสารสนเทศออนไลน ไดแก เวบไซตคมอรวมแหลงสารสนเทศ เชน เวบไซตชแนะแหลงสารสนเทศ เวบไซตบรรณานทศนแหลงสารสนเทศ เปนตน และ เวบไซตชวยสอนการรสารสนเทศ (Information literacy tutorial ) ซงเปนเวบไซตทออกแบบใหโตตอบกบผใชโดยสอนผใชตามแนวคดของการรสารสนเทศและใหความรเกยวกบสารสนเทศเบองตน (ศวราช ราชพฒน. 2547 : 19)

3.1.2 กระบวนการสอนจะเนนการใชแนวคดในการสรางความรความเขาใจดวยตนเอง (Constructivist approach) มากกวาวธการถายทอดความรในรปแบบเดม ซง จราพรรณ สวสดพงษ (2547) ไดกลาวถงกระบวนการสอนการรสารสนเทศโดยการสรางความรความเขาใจวาเปนการสอนการรสารสนเทศขนสง (Advanced instruction) ควรจดในรปการฝกอบรม ซงมงเนนใหผเขารบการฝกอบรมมความรความเขาใจในกระบวนการรสารสนเทศ สามารถน าความรทไดไปใช

20

ประโยชนในการศกษาคนควาวจย อนจะน าไปสการเรยนรสารสนเทศตลอดชวต สามารถแบงประเภทเนอหาในการสอนดงน

1) ความรเกยวกบทรพยากรสารสนเทศ บรการและการเขาถงสารสนเทศในหองสมด เปนการแนะน าใหทราบถงลกษณะเฉพาะของสารสนเทศแตละประเภทวาเปนอยางไรใหขอมลในลกษณะใด บรการทส าคญๆเพอใหผใช สามารถพจารณาเลอกใชไดอยางเหมาะสมกบความตองการ

2) ความรเกยวกบกระบวนการสบคนสารสนเทศจากแหลงตางๆ ทงในหองสมดและแหลงสารสนเทศอนๆบนเครอขายอนเทอรเนต ตงแตเรมตนจนถงการไดเอกสารฉบบเตม

3) ความรเกยวกบเทคนคการสบคนสารสนเทศจากฐานขอมลเฉพาะสาขา อนไดแก ฐานขอมลออนไลน ฐานขอมลวารสารอเลกทรอนกส ฐานขอมลหนงสออเลกทรอนกส โดยแนะน าใหผใชทราบถงวธการเขาถงและกลวธการสบคน การประเมนและการใชสารสนเทศอยางมประสทธภาพ

4) ความรเกยวกบการอางองเอกสาร ไดแก การลงรายการบรรณานกรมเชงอรรถของสารสนเทศประเภทตางๆ ทงทอยในรปสงพมพ และสออเลกทรอนกสโดยเนนใหผใชมความร ความเขาใจ ในการอางองเอกสาร

3.1.3 เนนการบรณาการเรองการรสารสนเทศเขาไวในหลกสตรการศกษา โดยจะตองอยในกระบวนการเรยนตลอดหลกสตร และตองจดใหกบผเรยนทกคนทกระดบ ซง ทรงพนธ เจมประยงค (2547) ไดน าเสนอรปแบบเนอหาทจะปรากฏในหลกสตรไวดงน

1) ทรพยากรและวสดสารสนเทศทจะชวยแนะน าผ ใชใหสามารถใชทรพยากรสารสนเทศไดอยางหลากหลาย

2) การเขาถงสารสนเทศดวยความเขาใจทถกตองเกยวกบขอมลในรายการทรพยากรของสถาบนบรการสารสนเทศ การจดรายการทรพยากร การจดหมวดหม รายการทรพยากรสารสนเทศออนไลน (OPAC) รายการบรรณานกรม ดชนวารสารและฐานขอมลตางๆ

3) การเรยนรและการสบคนสารสนเทศ จะเปนการแนะน าขนตอนตางๆ ในกระบวนการศกษาคนควา วจยและการสบคนสารสนเทศ

4) การเผยแพรสารสนเทศ เปนการแนะน าเนอหาทเกยวของกบวธการน าเสนอสารสนเทศในรปแบบตางๆ ไมวาจะเปนการเขยนบทน าเบองตน เนอหา วรรณกรรมทเกยวของ การอางอง เชงอรรถและการลงรายการบรรณานกรม

3.1.4 การสอนแบบรวมมอ (Cooperative teaching) โดยเนนการสอนในรปของทม (Team teaching approach) บรรณารกษและผสอนในแตละรายวชาตองท างานรวมกนใน

21

การวางแผนและด าเนนการสอนและเปนการสอนทอาศยทรพยากรเปนส าคญ (Resource based learning) โดยเปนการใชทรพยากรทงภายในหองสมด หองสมดในเครอขาย จากฐานขอมลตางๆ และจากชมชน

3.2 การสอนการรสารสนเทศในประเทศไทย

สถาบนการศกษาในประเทศไทยมการสอนการรสารสนเทศโดยมววฒนาการมาจากการสอนการใชหองสมด เดมจะเนนการสอนทกษะในการคนหาและการใชเครองมอตางๆและวธการใชเครองมอตางๆ เพอการเขาถงสารสนเทศโดยมวตถประสงคเพอใหนกศกษารจกวธการใชหองสมด รจกการใชเครองมอชวยคน เชน บตรรายการ ดรรชน เปนตน รวมทงสอนวธการใชหนงสออางองและการเขยนรายงาน ตอมาเมอเทคโนโลยเขามามบทบาทตอหองสมดและสงคมรอบตวโดยเฉพาะระบบสารสนเทศอตโนมตซงระบบดงกลาวไดเปลยนแปลงการจดการสารสนเทศใหผใชสามารถสบคนสารสนเทศไดรวดเรวขน นอกจากนเทคโนโลยยงไดเปลยนแนวคดกระบวนการและวธการดานเอกสารใหม เชน เวลดไวดเวบ เปนตน ดงนนการสอนการใชหองสมดจงไดมการเปลยนแปลงและพฒนาเนอหาใหเหมาะสมกบความเจรญกาวหนาของเทคโนโลยสารสนเทศในปจจบน การสอนการใชหองสมดแนวใหมจะเนนทคณคาของการคนหา การใชสารสนเทศและการประเมนสารสนเทศตลอดจนเทคนคการคดวเคราะห (สมาน ลอยฟา. 2555 : 27) โดยจะเพมเตมเนอหาเกยวกบการคนหา รายการทรพยากรสารสนเทศออนไลน การใชฐานขอมล การใชอนเทอรเนตและไดปรบเปลยนชอวชาจากการสอนการใชหองสมดเปนชออนๆ เชน เทคโนโลยสารสนเทศกบ การคนควา วธการคนหาสารสนเทศและหองสมด การใชหองสมดและทกษะการเรยน สารสนเทศและการศกษาคนควา โดยมขอบขายเนอหาเปนสวนหนงของการรสารสนเทศ และมเปาหมายหลกคอเพอสรางผรสารสนเทศ (ชตมา สจจานนท. 2554 : 57)

การสอนการรสารสนเทศ นอกจากมการเรยนการสอนในหลกสตรแลวหองสมดย งเปนหนวยงานส าคญทมสวนในการสนบสนนการรสารสนเทศของผใชทนยมใหบรการทวไป ไดแก (อารย ชนวฒนาและคณะ. 2555 : 19-28)

3.2.1 การปฐมนเทศการใชหองสมดแกนกศกษาใหม มกจะท าในชวงเปดเทอมภาคเรยนตนเปนการแนะน าสภาพทวไปของหองสมดเกยวกบการด าเนนงาน การบรการ การจดองคกร ระบบการจดทรพยากรสารสนเทศตางๆในหองสมด การน าชมหองสมดโดยบรรณารกษ วดทศนหรอสไลด

3.2.2 การสอนการคนหาสารสนเทศ โดยทวไปใชเวลาประมาณ 1 ชวโมงและจดประชมในรปแบบ การประชมเชงปฏบตการ บรการสอนการคนหาสารสนเทศในชวงพกเทยงหรอ วนเสาร-อาทตย หรอการประชมปฏบตการฐานขอมลอเลกทรอนกส และ การจดบรการสอน การคนหาสารสนเทศตามสาขาวชาเพอสนบสนนการเรยนการสอนตามความตองการของอาจารย

22

3.2.3 การคนฐานขอมลเปนการสอนการคนฐานขอมลเบองตน คอ การเขาถงรายการหองสมดตามทางเลอกในเมนของซอฟทแวรหองสมดอตโนมตเพอคนขอมลในหองสมดโดยเลอกคนจากรายการผแตง ชอเรอง หวเรอง ค าส าคญ เลขเรยกหนงสอ

3.2.4 การคนหาสารสนเทศส าหรบการเขยนรายงาน โดยมการสอนการพฒนาเปาหมายในการคนหาซงเปนสวนหนงของการเขยนรายงานมการแนะน าสงพมพ และแหลงขอมลอเลกทรอนกสใหแกผใช ใหการชวยเหลอในการระบค าส าคญเพอคนหาสารสนเทศทตองการ โดยเนนการคนหาสารสนเทศจากฐานขอมลในรปบรรณานกรม สาระสงเขป และบทความวารสาร

3.2.5 การคนหาขอมลบนอนเทอรเนตโดยการใชโปรแกรมคนหา

3.2.6 บทเรยนส าเรจรป เปนการใหผใชศกษาคนควาดวยตนเอง

3.2.7 โปรแกรมสงเสรมการศกษาคนควา เพอพฒนาการเรยนแกผใชบรการ เชน การแนะแนวการอาน การบรการสารสนเทศทนสมย หรอบรการสารสนเทศส าเรจรปเฉพาะเรองเปนตน

3.2.8 คมอการใชหองสมดเปนเอกสารทแนะน าการใชหองสมด

3.3 การสอนการรสารสนเทศในระดบอดมศกษา

ในปจจบนการเรยนการสอนในระดบอดมศกษาไดมงเนนผเรยนเปนศนยกลาง (Student-centered learning) ซงแนวคดทผเรยนเปนผปฏบตกจกรรมการคนควาหาความรดวยตนเอง และมงใหผเรยนใชกระบวนการสรางความรดวยตนเองโดยผสอนเปนผดแลคอยชวยเหลอใหค าแนะน าเมอมปญหาซงแนวทางการจดการเรยนการสอนดงกลาวจะน าไปสการเรยนรตลอดชวต และการเรยนการสอนในรปแบบนยงเปนการเปดโอกาสใหผเรยนสามารถเรยนรดวยตนเองอยางอสระ โดยการจดกจกรรมการเรยนการสอนสวนใหญเนนทผเรยนเปนส าคญ ผเรยนสามารถพฒนาทกษะและกระบวนการเรยนรดวยตนเองซงผเรยนจะไดรบการกระตนใหเกดกระบวนการคดอยางมวจารณญาณนอกจากนแนวโนมของการจดการเรยนการสอนในระดบอดมศกษายงมงเนนในเรองการเรยนรโดยอาศยทรพยากรเปนส าคญ โดยเนนแหลงความรทผเรยนสามารถศกษาหาความรดวยตนเองและเรยนรไดตลอดเวลา (สมาน ลอยฟา, 2555 : 5)

ดงนนสถาบนอดมศกษาจงใหความส าคญตอการรสารสนเทศและมความพยายามทจะสรางการรสารสนเทศใหเกดขนกบผเรยนเพอชวยใหผเรยนเรยนรอยางอสระและเปนผเรยนรตลอดชวต สถาบนอดมศกษาจะตองรบผดชอบในการสอนการรสารสนเทศ ซงผลของการรสารสนเทศทจะตองเกดกบผเรยนในระดบอดมศกษามดงน (วนชชดา สภควนช. 2547 : 9)

1) เปนการเปลยนแปลงจากรปแบบเดมทผเรยนมลกษณะเปนผตามและรบสารสนเทศจากผสอนไปสผเรยนทมความกระตอรอรน และเปนผควบคมการเรยนรของตนเองมากขน

2) ชวยใหเกดการเรยนรทสอดคลองกบความสามารถและความสนใจของแตละคน

23

3) ผเรยนมความรบผดชอบตอการเรยนรของตนเองเมอไดรบมอบหมาย

4) ผเรยนจะเปนผบรโภคสารสนเทศทมประสทธภาพมากขน และรวาสารสนเทศมการบนทกในสอหลากหลายลกษณะซงแตละรปแบบจะสนองความสนใจทแตกตางกน

5) ผเรยนจะมความคดเชงวเคราะหมากขนโดยเฉพาะเมอตองตดสนใจเกยวกบ การทจะตองใชทรพยากรสารสนเทศตางๆ ในการสอนทกษะการรสารสนเทศใหประสบผลส าเรจนนการรสารสนเทศจะตองได รบการบรณาการเขาไปไวในหลกสตรและตองสอนในกระบวนการรสารสนเทศทงหมด ปจจบนสถาบนอดมศกษาในประเทศไทยไดเรมก าหนดวาการรสารสนเทศเปนสงจ าเปนส าหรบนกศกษาโดยมรปแบบการด าเนนการสอนทมความแตกตางกน เชน การก าหนดใหเปนวชาบงคบแกนกศกษาชนปท 1 ทกคณะวชา ก าหนดเปนวชาบงคบในบางคณะหรอก าหนดเปนวชาเลอก (ชตมา สจจานนท. 2554 : 57) นอกจากน Bruce (Bruce. 2002 : 10) ไดก าหนดหลกเกณฑของการสอนการรสารสนเทศในระดบอดมศกษาไว 7 ประการ

1) การรสารสนเทศจะตองครอบคลมถงความสามารถในการใชเทคโนโลยสารสนเทศเพอการคนควาและตองมความสามารถในการสบคนสารสนเทศไดอยางมประสทธภาพเนองจากการคนควาในปจจบนและอนาคตจะตองอยภายใตสงแวดลอมของเทคโนโลยสารสนเทศ

2) นกศกษาจะตองมความเขาใจเรองแหลงสารสนเทศ โครงสรางและเทคนคการสบคนของแตละแหลงโดยนกศกษาจะตองสามารถใชแหลงสารสนเทศเหลานไดอยางอสระ

3) นกศกษาจะตองเขาใจกระบวนการคนและสามารถน าไปปรบใชในการแสวงหาสารสนเทศและเมอเกดปญหาในการคนนกศกษาสามารถแกไขปญหาได

4) นกศกษาจะตองสามารถควบคมสารสนเทศและจะตองไมตกอยในอทธพลของสารสนเทศ นกศกษาจะตองเปนผเลอกและน าสารสนเทศมาจดโครงสรางใหม ใหเหมาะสมกบการใชประโยชน

5) นกศกษาจะตองสามารถน าสารสนเทศไปสรางความรได

6) นกศกษาจะตองสามารถน าความรทไดรบไปพฒนาตนเองและขยายขอบเขตความรของตนเองได

7) ผลประโยชนขนสดทายทนกศกษาจะไดรบคอ ปญญา

3.4 บทบาทและคณสมบตของผสอนการรสารสนเทศ

บทบาทของผสอนการรสารสนเทศในการสอนทกษะการเรยนรสารสนเทศม ความหลากหลายตามหนาทและความรบผดชอบไมวาจะเปนในฐานะผพฒนาบทเรยน ทงในดานเนอหาและรปแบบหรอในฐานะผสอนโดยตรง ตลอดจนการเปนผก าหนดนโยบายและมาตรฐานทเกยวของกบการจดการเรยนการสอน บทบาทเหลานสะทอนใหเหนความส าคญของผปฏบตงาน

24

สารสนเทศในการพฒนาทรพยากรมนษยชาต อยางไรกตามคณสมบตทส าคญทควรพจารณาส าหรบผปฏบตงานสารสนเทศในอนาคตสามารถจ าแนกไดดงน (ทรงพนธ เจมประยงค. 2547: 22)

3.4.1 ความรดานผใชและการใชสารสนเทศ ความรในดานการศกษาผใชสารสนเทศเปนสงส าคญเบองตนทผปฏบตงานสารสนเทศตองค านงถง ไมวาจะเปนการศกษาพฤตกรรมและความตองการนอกจากนความรดานการใชสารสนเทศยงเปนความรทส าคญทผสอนพงมเพราะตวความรเองในฐานะเปนเนอหาของการสอน และความรดงกลาวยงสามารถน าไปประเมนการใชสารสนเทศ อนจะน าไปสการประเมนเนอหาและการสอนทกษะการรสารสนเทศได

3.4.2 ความรและทกษะในดานการคน เปนทกษะทส าคญประการหนงทจะน าไปส การตอบสนองความตองการสารสนเทศได ผปฏบตงานสารสนเทศตองมความรและความสามารถในการพฒนากลยทธการคนและการใชเครองมอตางๆไดเปนอยางด

3.4.3 ความรและทกษะในดานแหลงสารสนเทศ ความรในดานแหลงสารสนเทศคอการรจกใชแหลงไดอยางเหมาะสม เปนการรวมเอาทกษะในการเลอก ประเมน และบรณาการแหลงสารสนเทศตางๆ เพอน ามาใชใหเหมาะกบความตองการสารสนเทศ

3.4.4 ทกษะเทคโนโลย การใชเทคโนโลยถอเปนสงทหลกเลยงไมได ในการปฏบตงานสารสนเทศในปจจบน ความกาวหนาอยางรวดเรวของการพฒนาทางดานเทคโนโลยท าใหผปฏบตงานตองตนตวและยอมรบการเปลยนแปลงทเกดขนได

3.4.5 ทกษะการสอนและการน าเสนอ ความแตกตางของผใช ชใหเหนถงพนฐานพฤตกรรมและความตองการของผใชในความสามารถส าหรบการเรยนรทแตกตางกน ซงสงผลตอการพฒนา เนอหาและรปแบบของการเรยนการสอนทแตกตางกนไปดวย ในขณะทการน าเสนอถอเปนอกทกษะทควบคไปกบทกษะการสอนทชวยใหการสอนนนประสบผลส าเรจมากยงขน

3.4.6 ทกษะการวจยเพอการประเมน ทกษะการวจยเพอการประเมนเปนทกษะทตองแฝงไวในทกทกษะ คอ เปนการน าทกษะในการวจยไปศกษาปจจยหรอตวแปรตางๆ เพอน าผลทไดมาพฒนา การเรยนการสอนทกษะการเรยนรสารสนเทศนนได

3.4.7 การยอมรบการเปลยนแปลง ถอเปนคณสมบตของผปฏบตงานสารสนเทศในยคปจจบน ทตองเผชญกบการขบเคลอนขององคความร และการพฒนาในดานตางๆซงคณลกษณะของการเปนผทมความยดหยนนนสามารถท าใหการพฒนาเปนไปอยางรวดเรว

3.4.8 การเปนผเรยนรตลอดชวต การพฒนาทกษะการเรยนรสารสนเทศจะไมเกดประสทธผลสงสด หากผสอนไมมลกษณะของการเปนผเรยนรตลอดชวต คอ หากผสอนไมตระหนกถงประโยชนอนแทจรงทเกดขนจากการเรยนรตลอดชวต คอ หากผสอนไมตระหนกถงประโยชนอนแทจรงทเกดขนจากการเรยนรตลอดชวตแลว อาจสงผลตอตวเนอหาของการสอนตลอดจนทศนคตของผเรยนได ดงนน ทกษะทส าคญทสด ส าหรบการเปนผสอนทกษะการเรยนรสารสนเทศ คอ การเรยนรและตดตามขาวสารอยางตอเนอง

25

เปาหมายสงสดของการสอนทกษะการเรยนรสารสนเทศ คอ การใหผเรยนเปนผทมทกษะสารสนเทศ และสามารถน าทกษะทไดไปใชในการศกษา การท างาน และใชในชวตประจ าวนได โดยการก าหนดเปาหมายนนจะเนนทผเรยนเปนส าคญ ดงนนเปาหมายทส าคญในการสอนการรสารสนเทศคอ

1) ก าหนดความตองการสารสนเทศได

2) เขาถงสารสนเทศทตองการไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล

3) ประเมนสารสนเทศและแหลงสารสนเทศได

4) น าสารสนเทศทเลอกไปประยกตใชกบองคความรเดม

5) น าสารสนเทศไปใชเพอวตถประสงคตางๆ ไดอยางมประสทธภาพ

6) เขาใจถงประเดนปญหาทางเศรษฐกจ กฎหมาย และสงคมทมผลตอการใชสารสนเทศสามารถเขาถงและใชสารสนเทศอยางมคณธรรมและถกตองตามกฎหมาย

จากการสอนการรสารสนเทศสรปไดวา การสอนการรสารสนเทศนนผสอนมงเนนทจะใหผเรยนสามารถเขาใจและตระหนกถงความส าคญของสารสนเทศ ตระหนกรความตองการสารสนเทศสรางค าถามจากสารสนเทศทคนได ตลอดจนสามารถเขาถง เลอก และประเมนสารสนเทศจากแหลงตางๆ ได บทบาทและคณสมบตของผสอนการรสารสนเทศจงมความส าคญกบการสอนการรสารสนเทศอกดวย

4. งานวจยทเกยวของ

4.1 งานวจยในประเทศ

งานวจยเกยวกบการรสารสนเทศในประเทศไทยมพฒนาการตามพฒนาการขององคความรทเกยวของ โดยเฉพาะบรรณารกษศาสตรและสารสนเทศศาสตรและการศกษาและความเปน สหวทยาการขององคความร งานวจยในอดตมงใหความส าคญในเรองการอาน การใชหองสมด / การใชสารสนเทศ/ทรพยากรสารสนเทศ/บรการหองสมด การวจยเกยวกบการคนหา การคนคน สารสนเทศ ซงเปนกระบวนการหรอขนตอนหนงของการรสารสนเทศและเมอหองสมดมการพฒนาสการเปนหองสมดดจทลไดมความสนใจศกษาในดานพฤตกรรมการแสวงหาสารสนเทศ การประเมน ความสามารถในการใชสารสนเทศและมการศกษาวจยทครอบคลมการรสารสนเทศเพมมากขน ในประเทศไทยจากการส ารวจงานวจยทเกยวของกบการรสารสนเทศพบวาไดรบ ความสนใจเพมมากขน มงานวจยทเกยวของกบการรสารสนเทศโดยตรงของกลมนกศกษาระดบบณฑตศกษา (สารณ อ ามาตยวงศ. 2555) นกศกษาระดบปรญญาตร (เดชดนย จยชม, ฤทยชนน สทธชย และ อมจต เลศพงษสมบต. 2556 ; พฒนาพร เทยมเมอง. 2554 ; มยร ยาวลาศ. 2553 ; องคณา แวซอเหาะ

26

และ สธาทพย เกยรตวานช. 2553 ; สพศ ศรรตน. 2553 ; นรดา จะปะกยา. 2552 ; บหลน กลวจตร. 2554 ; อารย เพชรหวน. 2552) การพฒนาทกษะการรสารสนเทศ (สจจารย ศรชย. 2552) การสอนการรสารสนเทศ (ปารชาต เสารยะวเศษ. 2556) การสงเสรมการรสารสนเทศ (สจรา ธงงาม. 2547) นอกจากนนมงานวจยอนๆ ทมวตถประสงคและประเดนการวจยท เกยวของกบกระบวนการของการรสารสนเทศ การเขาถงสารสนเทศ การก าหนดค าคน การใช รายการเขาถงแบบออนไลน การคนคนรายการทางบรรณานกรม การใชสารสนเทศ ทกษะการใชหองสมด/สารสนเทศ การประเมนสมรรถนะสารสนเทศ และมงานวจยอกจ านวนหนงทก าลงด าเนนการเกยวกบการรสารสนเทศในบรบทตางๆ งานวจยเกยวกบการรสารสนเทศของนกเรยน โดยเนนประเทศไทยมงานวจยทเกยวของของตางประเทศซงครอบคลมประเทศไทยในประเดนความร ความเขาใจ และบทบาทของครผสอนและครบรรณารกษกบการรสารสนเทศ การรสารสนเทศของนกเรยน การสงเสรมการรสารสนเทศ การสอนการรสารสนเทศ การจดกจกรรมสงเสรมการรสารสนเทศมาตรฐานและตวชวด การรสารสนเทศของนกศกษาดงน

เดชดนย จยชม, ฤทยชนน สทธชย และ อมจต เลศพงษสมบต (2556 : บทคดยอ) ไดศกษาเรอง การแสวงหาสารสนเทศเพอการศกษาและการรสารสนเทศมาตรฐานทเกยวของกบการแสวงหาสารสนเทศ ของนกศกษาในระดบปรญญาตรมหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทรมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาการแสวงหาสารสนเทศเพอการศกษาตามตวแบบพฤตกรรมการแสวงหาสารสนเทศ 2) ศกษาระดบการรสารสนเทศจาก 2 มาตรฐานทเกยวของกบการแสวงหาสารสนเทศ และ 3) ศกษาความสมพนธระหวางระดบของการแสวงหาสารสนเทศ และระดบการรสารสนเทศ จาก 2 มาตรฐานทเกยวของกบการแสวงหาสารสนเทศ ของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยนราธวาส ราชนครนทร กลมตวอยางทใชในการศกษาไดแก นกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร ทงเพศชายและเพศหญง ทกชนป จ านวน 312 คน ซงผวจยใชแบบสอบถามและแบบทดสอบในการเกบขอมล วเคราะหขอมลโดยใชสถตคาเฉลย คารอยละ คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน และคาสมประสทธ สหสมพนธเพยรสน ผลการวจยพบวา 1) นกศกษามการแสวงหาสารสนเทศเพอการศกษาตามตวแบบพฤตกรรมการแสวงหาสารสนเทศ โดยรวมอยในระดบมาก ( X = 3.63) 2) นกศกษามการรสารสนเทศจาก 2 มาตรฐานทเกยวของกบการแสวงหาสารสนเทศ คะแนนรวม อยในระดบปานกลาง (รอยละ 49.37) และ 3) การแสวงหาสารสนเทศมความสมพนธกบระดบการรสารสนเทศจาก 2 มาตรฐานทเกยวของกบการแสวงหาสารสนเทศในทศทางบวก อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

ปารชาต เสารยะวเศษ (2556 : บทคดยอ) ไดศกษาเรอง รปแบบการสอนการรสารสนทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏในประเทศไทย จ านวน 398 คน จากมหาวทยาลยราชภฏจ านวน 8 แหง ผลการวจยพบวา นกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏในประเทศไทย สวนใหญมการรสารสนเทศโดยภาพรวมอยในระดบมาก และการรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏในประเทศไทย ประกอบดวย 5 องคประกอบ 17 ตวชวด รวมทงพบวา ปจจยทเกยวกบการรสารสนเทศโดยภาพรวม ไดแก คณะ ประสบการณ การเรยนการใชหองสมด ประสบการณการคนสารสนเทศ และวตถประสงคการคน และพบวารปแบบการสอนการรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร เรยกวา “TAEPE Model” ประกอบดวย 1)

27

การก าหนดภาระงานและแหลงสารสนเทศ (Task Definition and Identify Potential Sources) 2) การเขาถงสารสนเทศ (Accessing) 3) การประเมนและสงเคราะหสารสนเทศ (Evaluation and Synthesis) 4) การน าเสนอสารสนเทศ (Presentation) หมายถง การน าสารสนเทศใหมไปสอสารกบผอนไดอยางเหมาะสม และจดท าเปนรปแบบใหมเพอเผยแพร และ 5) จรยธรรมในการใชสารสนเทศ (Ethically and Legally to Use)

พฒนาพร เทยมเมอง (2554 : บทคดยอ) ไดศกษาเรอง ระดบการรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลตะวนออก วทยาเขตจกรพงภวนารถ จ านวน 359 คน ผลการวจยพบวา 1) นกศกษามการรสารสนเทศจากการเขาใชบรการหองสมดนอยทสด เนองจากไมเคยเขาใชบรการหองสมดของมหาวทยาลย เพราะนกศกษาสวนใหญจะสบคนขอมลจากอนเทอรเนตมากทสด รองลงมาคอ สบคนจากหนงสอ หนงสอพมพและวารสาร และสวนใหญมความรเกยวกบวธการใชหองสมดจากการเรยนรายวชาเกยวกบการใชหองสมดในระดบมธยมศกษา และมความรเกยวกบการเขยนรายงานจากการเรยนรายวชาเกยวกบการเขยนรายงานและการใชหองสมดของมหาวทยาลย 2) ความสามารถดานการรสารสนเทศ พบวา นกศกษามความสามารถดานการรสารสนเทศในมาตรฐานท 5 ความสามารถประยกตสารสนเทศใหมและสารสนเทศทมอยเดม เพอสรางแนวคดใหมหรอสรางความเขาใจใหมได ดานสามารถน าสารสนเทศทไดรบมาวเคราะหและสรางความรใหมไดตามตองการในระดบปานกลาง รองลงมาคอ มาตรฐานท 6 ความสามารถใชสารสนเทศดวยความเขาใจและยอมรบประเดนทางวฒนธรรม เศรษฐกจ กฎหมาย และสงคมทแวดลอมดวยการใชสารสนเทศ โดยมความคดเหนวากฎหมายลขสทธมความส าคญทจะปฏบตตามในระดบปานกลาง และมาตรฐานท 1 ความสามารถในการตระหนกถงความตองการสารสนเทศ ดานความสามารถรวบรวมขอมลเบองตนโดยการสอบถามผร (เชน อาจารย, บรรณารกษ ฯลฯ) เพอใหเกดความรความเขาใจในเรองทตองการศกษาคนควาในระดบปานกลาง เมอเปรยบเทยบความสามารถดานการรสารสนเทศตาม เพศ ชนป และสาขาวชา พบวา นกศกษาทมเพศตางกนมความสามารถดานการรสารสนเทศไมแตกตางกน ซงไมสอดคลองกบสมมตฐาน สวนนกศกษาทอยชนปและสาขาวชาทตางกน มความสามารถดานการรสารสนเทศทแตกตางกนซงสอดคลองกบสมมตฐาน

มยร ยาวลาศ (2553 : บทคดยอ) ไดศกษาเรอง ระดบการรสารสนเทศของนกศกษาปรญญาตร ชนปท 1 มหาวทยาพายบ จ าแนกตามกลมสาขาวชา ประสบการณในการเร ยนและการใชหองสมด จ านวน 302 คน ผลการวจยพบวา 1) นกศกษาปรญญาตรชนปท 1 มหาวทยาลยพายบ มระดบการรสารสนเทศโดยรวมอยในระดบนอย โดยมทกษะการเขาถงสารสนเทศทตองการอยางมประสทธภาพและประสทธผลอยในระดบนอยทสด 2) นกศกษาทศกษาในกล มสาขาวชาตางกน มระดบการรสารสนเทศอยางมนยส าคญไมแตกตางกน โดยมนกศกษากลมสาขาวชาวทยาศาสตรสขภาพ ระดบการรสารสนเทศระดบปานกลาง นกศกษากลมสาขาวชามนษยศาสตรและสงคมศาสตร สาขาวชาบรหารธรกจ สาขาวชาพาณชยศาสตร สาขาวชาบญช สาขาวชา การจดการ สาขาวชาการทองเทยว สาขาวชาเศรษฐศาสตร สาขาวชาศลปกรรมศาสตร วจตรศลปและประยกตศลป และสาขาวชาวทยาศาสตรกายภาพ มระดบการรสารสนเทศระดบนอย

28

องคณา แวซอเหาะ และ สธาทพย เกยรตวานช (2553 : บทคดยอ) ไดศกษาเรอง การรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนครจ านวน 460 คน ผลการวจยพบวา 1) นกศกษาสวนใหญมการรสารสนเทศโดยรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา นกศกษามความสามารถทกดานอยในระดบปานกลาง โดยดานทนกศกษามความสามารถสงสด คอ ความสามารถทเขาถงสารสนเทศไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล รองลงมาคอ ความสามารถก าหนดขอบเขตของสารสนเทศทตองการได และความสามารถประเมนสารสนเทศและแหลงสารสนเทศไดอยางมวจารณญาณ และบรณการสารสนเทศไดเลอกใหเขากบพนฐานความรเดมได 2) นกศกษาทศกษาในคณะตางกน มการรสารสนเทศแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 3) นกศกษาทมประสบการณในการเรยนรายวชาทเกยวกบการรสารสนเทศ เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา นกศกษาทมประสบการณใน การเรยนรายวชาทเกยวกบการรสารสนเทศมความสามารถดานความสามารถก าหนดขอบเขตของสารสนเทศทตองการได ดานความสามารถในการเขาถงสารสนเทศอยางมประสทธภาพและประสทธผล ดานความสามารถประเมนสารสนเทศและแหลงสารสนเทศไดอยางมวจารณญาณ และบรณาการสารสนเทศทไดเลอกใหเขากบพนฐานความรเดมได และดานความสามารถเขาใจประเดนทางเศรษฐกจ กฎหมายและสงคมทเกยวเนองกบการการใชและการเขาถงสารสนเทศ รวมทงใชสารสนเทศอยางมจรยธรรมและชอบดวยกฎหมาย แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยนกศกษาทมประสบการณในการเรยนในรายวชาทเกยวกบการรสารสนเทศมการรสารสนเทศทกดานมากกวานกศกษาทไมมประสบการณ

สพศ ศรรตน (2553 : บทคดยอ) ไดศกษาเรอง การรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสงขลา จ านวน 786 คน ผลการวจย พบวา 1) นกศกษาระดบปรญญาตร คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสงขลารสารสนเทศอยในระดบปานกลาง โดยดานทนกศกษาระดบปรญญาตร คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสงขลารสารสนเทศมากทสดคอ ดานการก าหนดชนดและขอบเขตสารสนเทศ รสารสนเทศอยในระดบปานกลาง รองลงมาคอดานการประเมนสารสนเทศ ดานเขาถงสารสนเทศ ดานการใชสารสนเทศตามหลกจรยธรรมและกฎหมาย 2) นกศกษาระดบปรญญาตร คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสงขลา ทก าลงศกษาชนปตางกน สาขาวชาตางกน มประสบการณในการรสารสนเทศตางกน ใชบรการของส านกวทยบรการตางกน รสารสนเทศ แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.01 สวนนกศกษาระดบปรญญาตร คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏสงขลา ทมเพศตางกน มระดบผลการเรยนตางกน รสารสนเทศไมแตกตางกน

นรดา จะปะกยา (2552 : บทคดยอ) ไดศกษาเรอง การรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตรชนปท 1 มหาวทยาลยราชภฏยะลา จ านวน 297 คน ผลการวจยพบวา 1) นกศกษาม การรสารสนเทศโดยรวมทง 5 มาตรฐานในระดบปานกลาง รายดานพบวา นกศกษามการรสารสนเทศในมาตรฐานท 1 และ 5 ในระดบสง และมการรสารสนเทศในมาตรฐานท 2,3 และ 4 ในระดบปานกลาง 2) เปรยบเทยบสารสนเทศตามตวแปร พบวา 2.1) นกศกษาตางคณะกนมการรสารสนเทศโดยรวมไมแตกตางกน รายดานพบวา นกศกษาตางคณะกนมการรสารสนเทศในมาตรฐานท 2 แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.001 รายค พบวา นกศกษาจาคณะวทยาการ

29

จดการมการรสารสนเทศแตกตางจากคณะครศาสตรอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 สวนคอนๆ ไมแตกตางกน 2.2) นกศกษาทส าเรจการศกษาจากโรงเรยนตางกน คอ ก.โรงเรยนในสงกดกรมสามญเดม ข. โรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลาม และ ค. โรงเรยนอนๆ (เทศบาล, อาชวศกษา) มการรสารสนเทศโดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทระดบ 0.01 รายดานพบวา การรสารสนเทศในมาตรฐานท 1,2,4 และ 5 มความแตกตางกนทระดบ 0.01 รายคพบวา นกศกษาทส าเรจการศกษาจากโรงเรยนประเภท ข. มการสารสนเทศตางจากนกศกษาทส าเรจการศกษาจากโรงเรยนประเภท ค. ในมาตรฐานท 1 และ 4 ทระดบ 0.05 ตางจากนกศกษาจากอก 2 กลมทระดบ 0.05 และในมาตรฐานท 2 ตางจากนกศกษาจากโรงเรยนประเภท ก. ในมาตรฐานท 5 ทระดบ 0.05 สวนมาตรฐานท 3 พบวา มความแตกตางกนทระดบ 0.05 และตางจากนกศกษาทส าเรจการศ กษาจากโรงเรยนประเภท ค. อยางมนยส าคญทระดบ 0.01 2.3) นกศกษาทส าเรจการศกษาจากจงหวดตางกนมการรสารสนเทศโดยรวมไมแตกตางกน รายดานพบวา นกศกษาจากจงหวดตางกนมการรสารสนเทศในมาตรฐานท 1 แตกตางกนอยางมนยส าคญทระดบ 0.05 และเมอพจารณาเปนรายคพบวา ในมาตรฐานท 1 นกศกษาจากโรงเรยนในจงหวดอนๆ ในภาคใต มการรสารสนเทศแตกตางจากนกศกษาทส าเรจการศกษาจากโรงเรยนในสามจงหวดชายแดนภาคใตทระดบ 0.05 สวนมาตรฐานอนๆ ไมแตกตางกน 2.4) นกศกษาทมระดบผลการเรยนแตกตางกน (ระดบต ากวา 2.00 ระดบ 2.00-2.99 และ ระดบสงกวา 3.00) มการรสารสนเทศโดยรวมแตกตางกนอยางมนยส าคญทระดบ 0.05 รายดาน พบวา นกศกษาทมระดบผลการเรยนแตกตางกนมการสารสนเทศในมาตรฐานท 1 และ 3 แตกตางกนอยางมนยส าคญทระดบ 0.05 ในมาตรฐานท 4 และ 5 แตกตางกนอยางมนยส าคญทระดบ 0.01 และเมอพจารณาเปนรายค พบวา ในมาตรฐานท 1 และ 3 นกศกษาทมระดบผลการเรยนมากกวา 3.00 มการรสารสนเทศแตกตางจากนกศกษาทมระดบผลการเรยนระหวาง 2.00-2.99 ทระดบ 0.05 ในมาตรฐานท 4 และ 5 นกศกษาทมระดบผลการเรยนมากกวา 3.00 มการรสารสนเทศแตกตางจากนกศกษาทมระดบผลการเรยนระหวาง 2.00-2.99 ทระดบ 0.01 และ 2.5) นกศกษาทมและไมมประสบการณในการเรยนรายวชาเกยวกบการใชหองสมดทงจากโรงเรยนมธยมศกษาและในมหาวทยาลยมการรสารสนเทศโดยรวมและรายดานไมแตกตางกน

ภนดา แกวมณ (2552 : บทคดยอ) ไดศกษาเรอง การรสารนเทศของนสตระดบปรญญาตรชนปท 1 มหาวทยาลยมหาสารคาม ในดานการก าหนดสารนเทศทตองการ การเขาถงสารนเทศ การประเมนสารนเทศและการใชสารนเทศ รวมถงปญหาในการเขาถงสารนเทศ ผลการวจยพบวา นสตระดบปรญญาตรชนปท 1 มหาวทยาลยมหาสารคาม มการรสารนเทศโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาความสามารถตามเกณฑ 4 ดาน พบวา นสตมความสามารถในระดบมากทง 4 ดานการก าหนดสารนเทศทตองการ การเขาถงสารนเทศ การประเมนสารนเทศและการใชสารนเทศ ส าหรบปญหาในการเขาถงสารนเทศ พบวา นสตประสบปญหาในระดบปานกลางและนอย โดยปญหาทมคาเฉลยสงสด คอ นสตคนหาหนงสอบนชนไมพบแตผลการสบคนแจงสถานะวาหนงสออยบนชน

สจจารย ศรชย (2552 : บทคดยอ) ไดศกษาเรอง การพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาในสถาบนอดมศกษาของรฐ โดยไดศกษาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษา ปญหาและความตองการในการพฒนาการรสารสนเทศ สภาพการด าเนนงานและปญหารวมถงปจจยทสนบสนน

30

และขดขวางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษา เพอหาแนวทางในการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาในสถาบนอดมศกษาของรฐจ านวน 270 คน และสมภาษณผบรหารระดบนโยบายจ านวน 9 คน และผบรหารระดบปฏบตจ านวน 42 คน ผลการวจยพบวา 1) นกศกษาโดยเฉลยมการรสารสนเทศอย ในชวงคะแนนระหวาง 51 -60 คะแนน 2) ผลการศกษาสภาพ การด าเนนงานของผบรหารสถาบนอดมศกษาของรฐในการพฒนาทกษะการรสารสนเทศพบวา ม การด าเนนการในระดบมาก 4 เรอง คอ กรใหความส าคญของการรสารสนเทศวาเปนทกษะทจ าเปนในการศกษาและเรยนรตลอดชวต (รอยละ 85.7) การจดปฐมนเทศการใชห องสมดและฝกอบรม การสบคนขอมล (รอยละ 78.2 เทากน) และหองสมดมบรรณารกษทรบผดชอบ การพฒนาทกษะ การรสารสนเทศของนกศกษาโดยตรง (รอยละ 76.2) และพบวาสถานทตงของสถาบนอดมศกษาและรปแบบการบรหารจดการสงผลตอการด าเนนงานเพอพฒนาทกษะการร สารสนเทศ (p<0.05) 3) การศกษาความตองการพฒนาทกษะการรสารสนเทศในระดบมาก 5 เรอง ไดแก การใชฐานขอมลเฉพาะสาขาวชาทตนศกษา (รอยละ 45.2) ทรพยากรสารสนเทศและแหลงสารสนเทศประเภทตางๆ (รอยละ 39.6) การใชโปรแกรมคนหา (รอยละ 38.1) การสบคนฐานขอมลออนไลน (รอยละ 38.5) และการสบคนขอมลระดบสง (รอยละ 37.0) 4) การศกษาปญหาการพฒนาทกษะการรสารสนเทศ พบวา สภาพการด าเนนงานไมสงผลตอการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาแตขนาดของสถาบนอดมศกษาสงผลตอการพฒนาการรสารสนเทศ (p<0.05) คอ นกศกษาจากสถาบนขนาดใหญประสบปญหาคอนขางนอย (รอยละ 33.9) ปญหาทนกศกษาประสบคอนขางมากคอ ความเพยงพอของจ านวนทรพยากรสารสนเทศทใหบรการในสถาบน (รอยละ 31.5) พบความแตกตางระหวางรปแบบการบรหารจดการของสถาบนอดมศกษาสงผลตอปญหาดานทรพยากรและแหลงสารสนเทศ (p<0.05) นกศกษาทมประสบการณการเรยนรายวชาการรสารสนเทศตางกน จะประสบปญหาดานสภาพแวดลอมในการสงเสรมการเรยนรสารสนเทศแตกตางกน (p<0.001) และประสบการณการเรยนรายวชาคอมพวเตอรเบองตนเปนปจจยทสงผลตอปญหาเกยวกบการรสารสนเทศของนกศกษาทง 4 ดานแตกตางกน (p<0.001) 6) ผลการศกษาปจจยทขดขวางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของผบรหาร 3 ประการ (p<0.05) คอ ขอจ ากบเกยวกบการท างานเปนทมเพอพฒนาการรสารสนเทศของนกศกษา การเรยนการสอนในสถาบนอดมศกษาทเนนการสอนเนอหา (Content based instruction) มากกวาสอนวธการหาความร/วธการเรยนร และหลกสตรดานการรสารสนเทศของสถาบนอดมศกษาไมมการปรบปรงตามชวงระยะเวลาทเหมาะสม ผลการประชมระดมสมองผเชยวชาญ เพอพจารณาและใหขอเสนอแนะตอรางแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาน าไปสแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาทสถาบนอดมศกษาของรฐและหนวยงานทเกยวของด าเนนการจ านวน 10 ประเดน ไดแก นโยบายการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษา โครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศ หองสมดสถาบนอดมศกษา การเรยนการสอนทพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษา ความรวมมอ หลกสตร ผสอน ปจจยดานการบรหาร ผเรยน และวธการ/กจกรรมทพฒนาทกษะการรสารสนเทศ

ประภาส พาวนนท (2551 : บทคดยอ) ไดศกษาเรอง การรสารสนเทศของนกศกษามหาวทยาลยรามค าแหง จ านวน 1,000 คน ผลการวจย พบวา แหลงเรยนรของมหาวทยาลยทนกศกษาใชบรการสวนใหญ คอ ส านกหองสมดกลาง โดยสวนใหญใชบรการหองอานหนงสอทวไป

31

และหองอานหนงสอพมพและวารสาร นกศกษาสวนใหญไดใชบรการอนเทอรเนตจากรานอนเทอรเนต รองลงมาคอ บานและหอพก และสถานศกษาทใหบรการโดยส านกหอสมดและสถาบนคอมพวเตอร เพออานและตดตามขาวสารทวไป และเพอหาขอมลเสรมการเรยน ทกษะการรสารสนเทศทนกศกษาสวนใหญไดใชทวไป คอ ความรเกยวกบอนเทอรเนต รองลงมา คอ ความรเกยวกบสาสรสนเทศเสรชเอนจน (search engine) หวเรองการคนควาและเขยนรายงานวชาการเวบบราวเซอร (web browser) และกฎหมายการใชคอมพวเตอร/อนเทอรเนต ตามล าดบ นกศกษาสวนใหญไดรบความรและทกษะการรสารสนเทศจากการศกษาดวยตนเอง รองลงมา คอ การเรยนรในวชาทเกยวของ การเรยนรจากเวบไซตทวไป การเรยนรจากเพอน การลองผดลองถกตามล าดบ นกศกษามความเขาใจการรสารสนเทศโดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณารายดาน พบวา นกศกษามความเขาใจการรสารสนเทศในระดบมากทกดาน คอ ดานการศกษาคนควาและสารสนเทศ ดานแหลงและการเขาถงสารสนเทศ และดานพฤตกรรมและจรยธรรมการใชสารสนเทศตามล าดบ อยางไรกตามนกศกษาตองการพฒนาความรและทกษะการรสารสนเทศโดยรวมในระดบมาก และการเปรยบเทยบการรสารสนเทศ พบวา นกศกษาทมภมล าเนาในเขตกรงเทพมหานคร มความเขาใจการรสารสนเทศโดยรวมมากกวานกศกษาทมภมล าเนาในสวนภมภาค นอกจากนยงพบวานกศกษาทมกลมอาย ชนป พนฐานการศกษาเดมและสถานภาพการเรยนและการท างานตางกนมการรสารสนเทศแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05

4.2 งานวจยในตางประเทศ

Singh & Others (2005) ศกษาพฒนาการการรสารสนเทศผานหองสมดโรงเรยนในประเทศกลมเอเชยตะวนออกเฉยงใตโดยใชแบบสอบถามและแบบส ารวจเปนเครองมอ ผใหขอมลหลกคอผบรหารโรงเรยน ครผสอน และครบรรณารกษ ผลการวจย พบวา ความรความเขาใจเกยวกบความหมายของการรสารสนเทศแตกตางกนไป และเปนทตระหนกโดยทวไปวาการรสารสนเทศมความส าคญ และครประถมศกษามความตระหนกมากทสด ครบรรณารกษไดรบการฝกอบรมเกยวกบการรสารสนเทศนอย รปแบบการสรางเสรมการรสารสนเทศคอการบรณาการในรายวชา การสอนหรอการปฐมนเทศโดยหองสมด หองสมดโรงเรยนและครบรรณารกษมบทบาทในการสอนการรสารสนเทศนอย สองประเทศในจ านวนเจดประเทศ ครผสอนสอนการรสารสนเทศในหองสมด และในอกหาประเทศด าเนนการโดยเปนกจกรรมเสรมหลกสตร ปญหาอปสรรคส าคญในการสอนการรสารสนเทศ คอ การขาดแคลนครบรรณารกษทมคณภาพ ครบรรณารกษขาดการฝกอบรม ทรพยากรสารสนเทศ เทคโนโลย เครองมออปกรณมไมเพยงพอ งานวจยนมขอเสนอแนะตอรฐบาลของแตละประเทศตอองคการยเนสโก ตอสหพนธระหวางประเทศวาดวยสมาคมหองสมดและสถาบนหรออฟลา และสมาคมหองสมดโรงเรยนระหวางประเทศ ในการรณรงคใหการรสารสนเทศเปนทตระหนกในภมภาค มการพฒนาหลกสตรและสอการสอนการรสารสนเทศ การจดประชมเชง ปฏบตการ การจดฝกอบรมเพอพฒนาครบรรณารกษเพอน าไปขยายผลตอและใหสมาคมวชาชพในแตละประเทศ และโดยเฉพาะกระทรวงศกษาธการด าเนนการก าหนดเปนนโยบายในการพฒนาการรสารสนเทศและสนบสนนการพฒนาหองสมดโรงเรยน

32

Brown & Krumholz (2002) ท าการประเมนการรสารสนเทศของนกศกษามหาวทยาลยโอคลาโฮมา (The University of Oklahoma) โดยใชแบบทดสอบกลมตวอยางเปนนกศกษาจ านวน 12 คนโดยใชมาตรฐานความสามารถทางการรสารสนเทศในระดบอดมศกษาของสมาคมหองสมดวทยาลยและวจยแหงสหรฐอเมรกาเปนแนวทางในการประเมนผลการวจยพบวา นกศกษามความสามารถในการประเมนคณภาพสารสนเทศและมวธการคนหาสารสนเทศไดตรงกบความตองการโดยสามารถเพมกลยทธตางๆ ในการคนหาสารสนเทศไดซงแสดงใหเหนวานกศกษาใชวธการทหลากหลายในการคนหาสารสนเทศอยางไรกตามนกศกษาบางคนมความเหนวาการทจะคดเลอกค าศพทเฉพาะทางนนเปนสงทยากนกศกษาไมมความสามารถในการก าหนดค าส าคญวล หรอค าทเกยวของและประสบความลมเหลวในการคดเลอกสารสนเทศจากแหลงทเหมาะสม Caravello et all. (2001) ประเมนการรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยแคลฟอรเนย (The University of California) จ านวน453 คน โดยใชแบบสอบถามและแบบทดสอบเพอวดทกษะหรอความรของนกศกษาวามความรหรอทกษะเกยวกบการใชทรพยากรสารสนเทศ และการสบคนสารสนเทศผลการวจยพบวา ระดบความรความสามารถและทกษะการรสารสนเทศเกยวกบการใชทรพยากรสารสนเทศและการสบคนสารสนเทศออนไลน โดยรวมของนกศกษาแตกตางกน และระดบการรสารสนเทศโดยทวไปทไดจากการประเมน พบวา นกศกษารอยละ 45.5 มการรสารสนเทศในระดบต า นกศกษารอยละ 52.0 ไมสามารถบอกแหลงเพอคนหาสารสนเทศไดและนกศกษารอยละ 62.0 ไมสามารถบอกวธการเขยนบรรณานกรมอางองบทความวารสารไดเมอเปรยบเทยบตามตวแปรทศกษา พบวา 1. นกศกษาทใชหองสมดบอยไดคะแนนจากการตอบแบบทดสอบสงกวานกศกษาทใชหองสมดนอย 2. นกศกษาทเรยนวชาการใชหองสมด มระดบการรสารสนเทศสงกวานกศกษาทไมเคยเรยนวชาการใชหองสมด 3. นกศกษาชนปท 4 ไดคะแนนในการตอบแบบทดสอบสงกวานกศกษาชนปอนๆ และไมพบความแตกตางระหวาง ชนปท1 ปท2 และปท3 4. นกศกษาสาขามนษยศาสตร ไดคะแนนในการตอบแบบทดสอบสงกวานกศกษาสาขาสงคมศาสตรและสาขาวทยาศาสตร 5. นกศกษาทใชฐานขอมลหนงสอมากไดคะแนนในการตอบแบบทดสอบสงกวานกศกษาทใชฐานขอมลนอย สวนค าถามอนๆ ทนกศกษาตอบวาไมทราบและไมมความรในเรองดงกลาวคอ การประเมนเวบไซต การระบแหลงทอยของสารสนเทศ การเขยนบรรณานกรมอางองหนงสอและบทความวารสาร การใชตรรกบลน การคนหาขอมลจากโอแพค และการพจารณาเนอเรองโดยดจากเลขเรยกหนงสอ Hartman (2001) ศกษาการรสารสนเทศของนกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยแบลลาราท (The University of Ballarat) โดยวธการสมภาษณกลมแบบเฉพาะเจาะจง (Focus Group Interview) ใชแบบสอบถามแบบปลายเปดผลการวจยพบวา นกศกษาตอบวาทกษะในการรสารสนเทศมความส าคญและมความคดเหนวาโปรแกรมการสอนการรสารสนเทศน ามาใชประโยชนได

33

นอยนกศกษามความสบสนในการระบทรพยากรสารสนเทศภายในหองสมดและความรเกยวกบการใชเครองมอชวยคนหาสารสนเทศเมอถามถงแหลงสารสนเทศทเกยวของและคาดวาตนเองจะใชคออนเทอรเนตคอมพวเตอรสวนทรพยากรสารสนเทศทนกศกษาไมคดจะใชคอบทความวารสารทกษะทนกศกษาคดวาจ าเปนตองใชในมหาวทยาลยแหงนโดยเรยงตามล าดบความส าคญคอ 1. ทกษะทางคอมพวเตอร 2. ทกษะการใชหองสมด และ3. ทกษะในการคดวเคราะหส าหรบค าถามเกยวกบการปฐมนเทศการใชหองสมดนกศกษาทงหมดตอบวาเปนสงทดและมขอเสนอแนะวาควรมการแนะน าทรพยากรสารสนเทศบางประเภททเกยวของกบสาขาทนกศกษาเรยนเมอใหนกศกษาเรยงล าดบความส าคญของทกษะการรสารสนเทศนกศกษาเรยงล าดบดงน การใชสารสนเทศอยางมประสทธภาพ การประเมนสารสนเทศ การระบแหลงสารสนเทศ การรวาสารสนเทศใดทจ าเปนตองใช ขอมลทไดจากการสมภาษณพบวานกศกษามทกษะพนฐานในการศกษาคนควาแตเมอพจารณาถงความรในการใชค าในการคนหาสารสนเทศพบวานกศกษายงขาดความรในการคดค าคน Black (2000) ประเมนการรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตรชนปท 1 - 4 วทยาลยเซนตโรส (The Saint Rose College) จ านวน 100 คนโดยยดตามวตถประสงคการรสารสนเทศของสมาคมหองสมดวทยาลยและวจยแหงสหรฐอเมรกาเครองมอทใชเปนแบบทดสอบชนดเลอกตอบและชนดปลายเปดผลการวจยพบวานกศกษาสวนใหญ (รอยละ 80) ไมมความรเรองการยมระหวางหองสมดไมเขาใจเรองลขสทธการตรวจสอบความถกตองของเวบเพจการคนหาดวยเลขเรยกหนงสอและการการใชไปรษณยอเลกทรอนกสนกศกษาใหความเชอถอและใชสารสนเทศทคนพบจากเวบมากกวาทจะใชแหลงสารสนเทศทเปนสงพมพไมเขาใจความแตกตางระหวางหนงสอและวารสารโดยเฉพาะอยางยงไมเขาใจวาควรใชเครองมอชนดใดในการคนหาสารสนเทศส าหรบคะแนนทไดจากการทดสอบการรสารสนเทศเทากบรอยละ 61นกศกษาชนปท 1-4 มคะแนนเฉลยไมแตกตางกน Seaman (2000) ศกษาการรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตรปท 1มหาวทยาลยแหงรฐและสถาบนโพลเทคนคแหงเวอรจเนย (Virginia Polytechnic Institute and State University) มวตถประสงคเพอศกษาการรวบรวมและการใชสารสนเทศของนกศกษาในขณะทเรยนอยในมหาวทยาลยเปนการวจยเชงคณภาพโดยศกษากบนกศกษาปรญญาตรชนปท 1 จ านวน 9 คน ในภาคเรยนท 2 ป ค.ศ. 2000 โดยยดมาตรฐานการรสารสนเทศในระดบอดมศกษาของสมาคมหองสมดวทยาลยและวจยแหงสหรฐอเมรกาเปนแนวทางในการศกษาเครองมอทใชเปนแบบสมภาษณผลการวจยพบวานกศกษาขาดความรความเขาใจเกยวสารสนเทศและการใชสารสนเทศซงผลทไดจากการศกษาน าไปใชในการออกแบบและพฒนาการสอน การใชหองสมดแกนกศกษาชนปท 1 ตอไป จากขอมลงานวจยทงในและตางประเทศทเกยวของกบการพฒนาทกษะและการรสารสนเทศจะเหนไดวา การพฒนาทกษะการรสารสนเทศมความส าคญและจ าเปนตอบคคลใน การก าหนดความตองการสารสนเทศการใชกลยทธการคนการก าหนดแหลงทมทรพยากรการประเมนและการท าความเขาใจสารสนเทศการตความสารสนเทศตลอดจนการสอสารสารสนเทศซงถอเปนพนฐานส าหรบการเรยนรตลอดชวตนบวามความส าคญตอการประสบความส าเรจของบคคลในหลายๆ ดาน อาทในดานการศกษาดานเศรษฐกจคณภาพชวตและความเปนพลเมองทดในสงคมประชาธปไตยอกทงการพฒนาทกษะการรสารสนเทศยงเปนวถแหงการมอ านาจของบคคลใน

34

สงคมสารสนเทศอกดวยประชากรทเปนผรสารสนเทศจงถอวาเปนทรพยากรทมคณคามากทสดของประเทศในยคน สถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตทเปดการเรยนการสอนในระดบปรญญาตรถอเปนหนวยงานหลกทมความส าคญในการสรางเยาวชนทมคณภาพโดยการสรางทกษะการรสารสนเทศดงกลาวใหเกดขนกบผเรยนเพอชวยใหผเรยนกลายเปนผทเรยนรอยางอสระและเรยนรอยางตอเนองตลอดชวต โดยการพฒนาทกษะการรสารสนเทศผนวกเขากบหลกสตรทกรายวชาหรอจดสอนเปนรายวชาซงตองสรางความรวมมอกนระหวางคณะวชาผสอนบรรณารกษและผบรหารโดยครผสอนและคณะวชาตองสรางเนอหาส าหรบการเรยนรโดยเรมตนทการส ารวจความไมรและน าเสนอค าแนะน าวาควรท าอยางไรเมอตองการหาสารสนเทศทตองการและพฒนาการรสารสนเทศใหผเรยนตอไป บรรณารกษหองสมดควรรวมมอกนประเมนและคดสรรแหลงทจะสรางความรส าหรบรายวชาตางๆ ใหบรการบ ารงรกษาสะสมและสรางวธการเขาถงสารสนเทศทตองการไดตลอดจนผบรหารควรใหการสนบสนนและสรางโอกาสแหงความรวมมอสงเสรมและพฒนาบคลากรพรอมทงใหการสนบสนนงานวจยทเกยวของกบการพฒนาทกษะการรสารสนเทศใหเกดการพฒนากนอยางตอเนอง

35

บทท 3

วธด าเนนการวจย

ระเบยบวธการวจยส าหรบการศกษาการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตครงน ประกอบดวยวธด าเนนการวจย 2 ขนตอน คอ

ขนตอนท 1 เปนวจยเชงปรมาณ โดยการส ารวจเกยวกบระดบการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต เพอเขาใจสภาพการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต โดยใชแบบสอบถาม

ขนตอนท 2 เปนวจยเชงคณภาพ เพอคนหาแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต โดยใชวธการสมภาษณ และผวจยไดก าหนดขนตอนในการด าเนนการวจยตามล าดบ ดงน

1. ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย

2. เครองมอและการสรางเครองมอทใชในการวจย

3. การเกบรวบรวมขอมล

4. การวเคราะหขอมลและสถตทใช

ขนตอนท 1 ศกษาระดบการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต

1. ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย

ประชากรทใชในการวจยครงนเปนนกศกษาระดบปรญญาตรทลงทะเบยนเรยนในภาคเรยนท 2 ในปการศกษา 2557 ของสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต จ านวน 12,654 คน (กองบรการการศกษา มหาวทยาลยราชภฏยะลา. 2557 ; งานทะเบยนและสถตนกศกษามหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน. 2557 ; กองสงเสรมวชาการและงานทะเบยน มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร. 2557 และส านกบรการการศกษา มหาวทยาลยฟาฎอน. 2557)

36

จากสตร n = N

1 + N (e)2

เมอ n = ขนาดของกลมตวอยาง

N = ขนาดของประชากรทงหมดทศกษา จ านวน 12,654 คน

e = คาความคลาดเคลอนของตวอยาง โดยมใหไดไมเกนรอยละ 5 เทากบ 0.05

แทนคาในสตร ขนาดตวอยาง = 12,654

1+12,654 (0.05)2

n = 12,654

1+12,654 (0.0025)

n = 12,654

1+31.63

n = 12,654

31.63

ขนาดตวอยาง = 387

ตารางท 2 ประชากรและกลมตวอยางของสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต

ชอมหาวทยาลย ประชากร กลมตวอยาง มหาวทยาลยราชภฏยะลา 3,757 115 มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน 2,272 70 มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร 3,557 109 มหาวทยาลยฟาฏอน 3,068 93

รวม 12,654 387

กลมตวอยางในการวจยครงนไดสมตวอยาง โดยใชวธการสมแบบหลายขนตอน และไดก าหนดสมแตละขนตอน ดงตอไปน ครงท 1 สมคณะของแตละมหาวทยาลย โดยใชวธการสมอยางงาย ผลการสมปรากฏวา มหาวทยาลยราชภฏยะลา คณะครศาสตร, มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน คณะ

37

มนษยศาสตรและสงคมศาสตร, มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย และมหาวทยาลยฟาฏอน คณะอสลามศกษาและนตศาสตร ครงท 2 สมสาขาวชาในแตละคณะทเลอกมาตามขนตอนครงท 1 ผลปรากฏวา มหาวทยาลยราชภฏยะลา คณะครศาสตร สาขาวชาการศกษาปฐมวยและสาขาก ารสอนอสลามศกษา, มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร สาขาวชาการจดการทรพยากรสารสนเทศและองคการและสาขาวชามลายศกษา, มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย สาขาวชาวทยาศาสตรทวไป และสาขาวชาชววทยาศาสตรประยกต และมหาวทยาลยฟาฏอน คณะอสลามศกษาและนตศาสตร สาขาวชาอสลามศกษาและสาขาวชานตศาสตร ครงท 3 สมชนปในแตละคณะและสาขาทไดเลอกตามขนตอนครงท 2 ผลปรากฏวา ไดนกศกษาชนปท 2 มหาวทยาลยราชภฏยะลา คณะครศาสตร สาขาวชาการศกษาปฐมวยและสาขาการสอนอสลามศกษา, นกศกษาชนปท 3 มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร สาขาวชาการจดการทรพยากรสารสนเทศและองคการและสาขาวชามลายศกษา, นกศกษาชนปท 1 มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย สาขาวชาวทยาศาสตรทวไป และสาขาวชาชววทยาศาสตรประยกต และนกศกษาชนปท 4 มหาวทยาลยฟาฏอน คณะอสลามศกษาและนตศาสตร สาขาวชาอสลามศกษาและสาขาวชานตศาสตร ครงท 4 สมนกศกษาในแตละชนปทไดจากการสมครงท 3 ตามจ านวนทไดระบไวในตารางท 2 ของแตละมหาวทยาลยทไดก าหนด 2. เครองมอและการสรางเครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจยครงนไดแก แบบสอบถาม ทผวจยสรางขนตามขนตอนดงน 2.1 ศกษาวรรณกรรมทเกยวของกบการรสารสนเทศจากหนงสอ วารสาร เอกสารและ

งานวจยทเกยวของกบการรสารสนเทศทงภาษาไทยและภาษาตางประเทศตามมาตรฐานการรสารสนเทศของสมาคมหองสมดมหาวทยาลยและหองสมดวจยแหงสหรฐอเมรกา (Association of College and Research Library: ACRL) ซงมทงหมด 5 มาตรฐาน โดยผวจยไดพจารณาคดเลอกมาตรฐานและดชนชวดทเหมาะสมกบสภาพหองสมดและการเรยนการสอนของสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ศกษาเนอหาวชาทมการเรยนการสอนเกยวของกบการรสารสนเทศ มาตรฐานและดชนชวดทคดเลอกมานนเหมาะสมทจะวดโดยการใชแบบทดสอบ ไดแก ดชนชวดทอยภายใตมาตรฐานท 1, 2, 3 และ 5 ดงน

มาตรฐานท 1 ความสามารถในการก าหนดชนดและขอบเขตสารสนเทศทตองการไดมาตรฐานท 2 ความสามารถในการเขาถงสารสนเทศทตองการอยางมประสทธภาพและประสทธผล มาตรฐานท 3 ความสามารถในการประเมนสารสนเทศและแหลงทมาอยางมวจารณญาณ มาตรฐานท 4 ความสามารถดานการใชสารสนเทศตามหลกจรยธรรมและกฎหมาย โดยผวจยไดปรบจากมาตรฐานท 5 มาเปนมาตรฐานท 4 เพอใหมความสอดคลองและตอเนองกบมาตรฐานอนๆ

38

2.2 ศกษาทฤษฎการวดผล เพอน ามาก าหนดจดมงหมายในการสรางแบบสอบถามการรสารสนเทศ พรอมทงวเคราะหเนอหา และจดประสงคเชงพฤตกรรม

2.3 สรางแบบสอบถามการรสารสนเทศ เปนแบบปรนย ชนดเลอกตอบ ม 4 ตวเลอก มระบบการใหคะแนนตอบถกได 1 คะแนน ตอบผดได 0 คะแนน โดยออกตามตวดรรชนชวดในแตละมาตรฐาน ไดขอสอบครงแรกจ านวน 56 ขอ แยกตามมาตรฐานการรสารสนเทศทง 5 ดาน ดงน

2.3.1 ดานการก าหนดชนดและขอบเขตสารสนเทศทตองการใชได จ านวน 11 ขอ 2.3.2 ดานเขาถงสารสนเทศทตองการใชไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล

จ านวน 16 ขอ

2.3.3 ดานการประเมนสารสนเทศและแหลงสารสนเทศไดอยางมวจารณญาณ และบรณาการสารสนเทศทเลอกสรรแลวใหเขากบพนฐานความรเดมของตนได จ านวน 10 ขอ

2.3.4 ดานการใชสารสนเทศอยางมประสทธภาพเพอบรรลวตถประสงค จ านวน 10 ขอ 2.3.5 ดานสามารถเขาใจเศรษฐกจและสงคมทเกยวเนองกบการใชและการเขาถงสารสนเทศ รวมทงใชสารสนเทศอยางมจรยธรรมและถกตองตามกฎหมาย จ านวน 9 ขอ 2.4 การหาคณภาพของเครองมอ ขนแรกเปนการหาความตรงของขอสอบ (content validity) โดยใหผเชยวชาญชวยพจารณาขอสอบแตละขอวาสอดคลองกบตวดรรชนชวดของมาตรฐานแตละดานหรอไม โดยใหผเชยวชาญเลอกตอบ 3 ค าตอบคอ สอดคลอง ไมสอดคลอง และไมแนใจ หากตอบไมแนใจ จะมชองส าหรบผเชยวชาญใหขอเสนอแนะในการปรบปรงขอสอบ น าผลการพจารณาของผเชยวชาญมาใหคะแนนแลวหาคาเฉลยความสอดคลองของขอสอบแตละขอ โดยก าหนดเกณฑในการใหคะแนน ดงน

+1 ส าหรบค าตอบในชอง มความสอดคลอง 0 ส าหรบค าตอบในชอง ไมมความสอดคลอง -1 ส าหรบค าตอบในชอง ไมแนใจ

เกณฑคาความสอดคลองทผาน ก าหนดไว ตงแต 0.50 ขนไป ผลการหาคาความสอดคลองพบวา ขอสอบทมคาความสอดคลองระหวาง 0.60-1.00 ม

จ านวน 50 ขอ มคาความสอดคลอง 0.40 มจ านวน 4 ขอ ซงทง 4 ขอ ผเชยวชาญไดเสนอแนะใหปรบปรง ผวจยปรบปรงตามค าแนะน า และน าขอสอบทง 4 ขอมาใช สวนอก 2 ขอ มคาความสอดคลอง 0.20 จงตดออก ไดจ านวนขอสอบทงหมด 54 ขอ หลงจากนนน าแบบทดสอบไปหาคาความเทยง

2.5 น าแบบสอบถามไปทดลองใช (Try out) กบกลมตวอยางทไมเปนกลมเดยวกบกลมตวอยางของการศกษาครงน โดยทดลองเกบขอมลกบนกศกษาระดบปรญญาตรมหาวทยาลยราชภฏสงขลา จ านวน 30 คน

2.6 น าแบบทดสอบมาตรวจใหคะแนน แลวน าไปตรวจหาคาความยากงาย พบวา ขอสอบทง 54 ขอ มคาความยากงายระหวาง 0.20 - 0.80 ซงถอวาผานเกณฑทงหมด จากนนจงหาคาอ านาจจ าแนกของขอสอบแตละขอ โดยใชเทคนควธแบงครง (split-half) พบวามขอสอบจ านวน 4 ขอ มคา

39

อ านาจจ าแนกต า คอมคาระหวาง (-0.13) – (0.13) จงตดออกเหลอขอสอบทน าไปใชจรง จ านวน 46 ขอ จ าแนกตามรายมาตรฐานทง 5 ดาน ดงน

2.6.1 ดานการก าหนดชนดและขอบเขตสารสนเทศทตองการใชได จ านวน 6 ขอ 2.6.2 ดานเขาถงสารสนเทศทตองการใชไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล

จ านวน 13 ขอ

2.6.3 ดานการประเมนสารสนเทศและแหลงสารสนเทศไดอยางมวจารณญาณ และบรณาการสารสนเทศทเลอกสรรแลวใหเขากบพนฐานความรเดมของตนได จ านวน 11 ขอ

2.6.4 ดานการใชสารสนเทศอยางมประสทธภาพเพอบรรลวตถประสงค จ านวน 9 ขอ

2.6.5 ดานสามารถเขาใจเศรษฐกจและสงคมทเกยวเนองกบการใชและการเขาถง

สารสนเทศรวมทงใชสารสนเทศอยางมจรยธรรมและถกตองตามกฎหมาย จ านวน 7 ขอ

2.7 วเคราะหหาความเชอมนของแบบสอบถาม โดยใชโปรแกรมส าเรจรป โดยน าแบบทดสอบทแกไขแลวสงใหผเชยวชาญไดตรวจสอบ กอนน าไปทดลองใชกบนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏสงขลา จ านวน 30 คน เพอหาคาความเทยงของแบบทดสอบโดยใช KR-21 ของคเดอรรชารดสน (Kuder Richardson) พบวา ไดคาความเชอมนทงฉบบเทากบ 0.84 แยกตามรายดาน ดงน

2.7.1 ดานการก าหนดชนดและขอบเขตสารสนเทศทตองการใชได ไดคาความ เชอมนเทากบ 0.78

2.7.2 ดานเขาถงสารสนเทศทตองการใชไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล 0.89

2.7.3 ดานการประเมนสารสนเทศและแหลงสารสนเทศไดอยางมวจารณญาณ และ บรณาการสารสนเทศทเลอกสรรแลวใหเขากบพนฐานความรเดมของตนได ไดคาความเชอมนเทากบ 0.77

2.7.4 ดานการใชสารสนเทศอยางมประสทธภาพเพอบรรลวตถประสงค ไดคาความ เชอมนเทากบ 0.79 2.7.5 ดานสามารถเขาใจเศรษฐกจและสงคมทเกยวเนองกบการใชและการเขาถงสารสนเทศรวมทงใชสารสนเทศอยางมจรยธรรมและถกตองตามกฎหมาย ไดคาความเชอมน 0.88

2.8 ไดแบบสอบถามการรสารสนเทศของนกศกษาเพอเตรยมเกบขอมลจรง โดยแบบสอบถามมเนอหา 2 ตอน ดงน

2.8.1 ตอนท 1 ขอมลทวไป มลกษณะเปนส ารวจรายการ เพอสอบถามขอมลทวไป ของนกศกษา ประกอบดวยค าถามจ านวน 5 ขอ เกยวกบเพศ คณะ ชนปทศกษา ระดบผลการเรยน และประสบการณในการเรยนวชาเกยวกบการสบคนสารสนเทศ

40

2.8.2 ตอนท 2 การรสารสนเทศของนกศกษามลกษณะเปนแบบทดสอบแบบปรนย ชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก มระบบการใหคะแนนตอบถกได 1 คะแนน ตอบผดได 0 คะแนน จ านวน 1 ฉบบ มขอสอบจ านวน 50 ขอ ประกอบดวย ดานการก าหนดชนดและขอบเขตสารสนเทศทตองการใชได จ านวน 9 ขอ ดานเขาถงสารสนเทศทตองการใชไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล จ านวน 15 ขอ ดานการประเมนสารสนเทศและแหลงสารสนเทศไดอยางมวจารณญาณ และบรณาการสารสนเทศทเลอกสรรแลวใหเขากบพนฐานความรเดมของตนได จ านวน 9 ขอดานการใชสารสนเทศอยางมประสทธภาพเพอบรรลวตถประสงค จ านวน 9 ขอ และดานสามารถเขาใจเศรษฐกจและสงคมทเกยวเนองกบการใชและการเขาถงสารสนเทศรวมทงใชสารสนเทศอยางมจรยธรรมและถกตองตามกฎหมาย จ านวน 8 ขอ 3. การเกบรวบรวมขอมล

การเกบขอมลโดยใชแบบสอบถาม ด าเนนการดงน 3.1 ตดตอมหาวทยาลยทเปนกลมตวอยาง จ านวน 4 แหง เพอขออนญาตเกบขอมล โดย

ผวจยท าหนงสอขออนญาตเกบรวบรวมขอมลสงใหกบผบรหารมหาวทยาลย และแนะน าตวพรอมชแจงวตถประสงคของการวจย วธการเกบรวบรวมขอมล และกลมตวอยางทใชในการวจยใหกบบคคลทเกยวของทราบ พรอมทงนดหมายวน และเวลาทผวจยจะออกไปเกบขอมล

3.2 เกบขอมลตามแบบสอบถาม ผวจยไดออกเกบขอมลตามวนและเวลาทไดนดหมายไว โดยผวจยไดแนะน าตวพรอมชแจงวตถประสงคของการวจยใหกลมตวอยางเขาใจ แลวจงขออนญาตเกบรวบรวมขอมลโดยแจกแบบสอบถามจนครบ จ านวน 387 ชด หลงจากนนน าแบบสอบถามทงหมดมาตรวจสอบความสมบรณถกตอง เพอน าไปประมวลผลและวเคราะหขอมลทางสถตตอไป 4. การวเคราะหขอมลและสถตทใช

ผวจยไดวเคราะหขอมล โดยด าเนนการตามล าดบดงน 4.1 ตรวจสอบความสมบรณของแบบสอบถาม และคดเลอกเอาเฉพาะแบบสอบถามทมความ

สมบรณ 4.2 วเคราะหขอมลทวไป โดยวธหาคาจ านวน และรอยละ 4.3 วเคราะหระดบการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดน

ภาคใตโดยรวมและรายดานทง 5 ดาน ท าการวเคราะหโดยวธหาคาเฉลย และคาเบยงเบนมาตรฐาน แตเนองจากคะแนนของแตละดานไมเทากน ผวจยจงน าคะแนนแตละดานมาค านวณเปนคารอยละ เพอใหเปนฐานคะแนนทเปนมาตรเดยวกน และด าเนนการแปลความหมายดงตอไปน

คะแนนต ากวารอยละ 50.00 หมายถง มการรสารสนเทศระดบต า คะแนนระหวางรอยละ 50.01 - 75.00 หมายถง มการรสารสนเทศระดบปาน

กลาง คะแนนระหวางรอยละ 75.01 - 100.00 หมายถง มการรสารสนเทศระดบมาก

41

ขนตอนท 2 การคนหาแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต 2.1 เทคนคการวจย

ผวจยใชวธการสมภาษณจากกลมผเชยวชาญดานการรสารสนเทศเพอ คนหาแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต 2.2 ประชากร

ประชากรในการศกษาคอ ผเชยวชาญดานการรสารสนเทศทมบทความ ตพมพ เขยนเอกสารต ารา สอน ท าวจย ทปรกษาวทยานพนธเกยวกบการรสารสนเทศ บรรณารกษ หรอ ผปฏบตงานทเกยวกบการรสารสนเทศ ผวจยใชวธการสมแบบเฉพาะเจาะจง ไดกลมตวอยางจ านวน 8 คน ซงประกอบดวย

1. มหาวทยาลยราชภฏยะลา จ านวน 2 คน

2. มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน จ านวน 2 คน

3. มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร จ านวน 2 คน

4. มหาวทยาลยฟาฏอน จ านวน 2 คน

2.3 เครองมอทใชในการวจย

ในการศกษาแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ผวจยน าผลการวจยเชงปรมาณคอ ระดบการรสารสนเทศมาวเคราะหและสรปเพอสรางเครองมอในการเกบขอมลเปนแนวค าถาม ดงน

แนวค าถามส าหรบผเชยวชาญดานการรสารสนเทศไดจากผลการวจยเชงปรมาณ ไดแก ระดบการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดงนนในการพจารณาเ พอคนหาแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต โดยมประเดนค าถาม ไดแก ดานหลกสตร ดานการจดการเรยนการสอนดานการสอนการรสารสนเทศ ดานรปแบบการสอน ดานวธการสอน ดานการบรหารจดการหลกสตรการรสารสนเทศ ดานนโยบายของสถาบนอดมศกษาและหนวยงานทเกยวของ และดานโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศ

42

2.4 การเกบขอมล

2.4.1 ตดตอกลมผ เชยวชาญทเกยวของกบการรสารสนเทศทง 4 มหาวทยาลย

2.4.2 ด าเนนการสมภาษณผเชยวชาญตามวนและเวลาทไดก าหนด จากนนน าเสนอผลการวจยขนตอนท 1 เพอใหผเชยวชาญทราบและเหนระดบการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต และสมภาษณผเชยวชาญตามประเดนทไดก าหนดไว

2.5 การวเคราะหขอมล

จากขอมลทไดมาทงสองสวนทงในเชงปรมาณซงเปนการศกษาระดบการร สารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ตลอดจนขอมลเชงคณภาพทไดจากการสมภาษณผ เชยวชาญน ามาสงเคราะหเพอคนหาแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ทใหสอดคลองกบมาตรฐานทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาอยางแทจรง

43

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ซงมวธด าเนนการวจย 2 ขนตอน โดยขนตอนแรกเปนการวจยเชงส ารวจ (Survey Research) เพอศกษาระดบการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต สวนขนตอนทสองเปนการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) โดยใชเทคนคการสมภาษณ (Interviews) เพอคนหาแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ผวจยน าเสนอผลการวเคราะหขอมลออกเปน 3 ตอน ดงน ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลทวไปของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต นกศกษาของสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตทตอบแบสอบถามจ านวน 387 คน คดเปนรอยละ 100 ผลการวเคราะหเกยวกบขอมลพนฐานสวนตว พบวา นกศกษาสวนใหญเปนเพศหญง จ านวน 268 คน (รอยละ 67.6) ก าลงศกษาอยคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร จ านวน 93 คน (รอยละ 23.6) ชนปท 2 จ านวน 166 คน (รอยละ 41.7) มระดบผลการเรยนต ากวา 2.75 จ านวน 275 คน (รอยละ 69.6) และมประสบการณการเรยนเกยวกบการสบคนสารสนเทศ จ านวน 365 คน (รอยละ 92.5) ดงปรากฏในตารางท 3 ตารางท 3 ขอมลทวไปของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต

ขอมลทวไปของนกศกษา จ านวน รอยละ

1.เพศ ชาย 119 30.7

หญง 268 69.3

รวม 387 100.00

2. คณะทศกษา วทยาศาสตรและเทคโนโลย 115 29.7 มนษยศาสตรและสงคมศาสตร 136 35.2 คณะอสลามศกษาและนตศาสตร 57 14.7 ครศาสตร 79 20.4

รวม 387 100.00

44

ตารางท 3 ขอมลทวไปของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต (ตอ)

3. ชนปทศกษา ชนปท 1 115 29.7 ชนปท 2 79 20.4 ชนปท 3 136 35.2 ชนปท 4 57 14.7

รวม 387 100.00

4. ระดบผลการเรยน ต ากวา 2.75 267 69.0 ตงแต 2.76 ขนไป 120 31.0

รวม 387 100.00

5. ประสบการณการเรยนเกยวกบการสบคนสารสนเทศ มประสบการณ 357 92.2

ไมมประสบการณ 30 7.75

รวม 387 100.00

ตอนท 2 ผลการวเคราะหระดบการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต การศกษาการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจ งหวดชายแดนภาคใต ประกอบดวย 5 มาตรฐาน ใชค าถาม 46 ขอ จ าแนกเปนมาตรฐานท 1 ค าถามจ านวน 6 ขอ มาตรฐานท 2 ค าถามจ านวน 13 ขอ มาตรฐานท 3 ค าถามจ านวน 11 ขอ มาตรฐานท 4 ค าถามจ านวน 9 ขอ และมาตรฐานท 5 ค าถามจ านวน 7 ขอ ผลการวเคราะหพบวา นกศกษ าของสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต มการรสารสนเทศโดยรวมอยในระดบมาก คดเปนรอยละ 49.5 เมอพจารณาการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตจ าแนกตามรายมาตรฐานพบวา มาตรฐานท 1 นกศกษาสวนใหญมความสามารถก าหนดชนดและขอบเขตสารสนเทศทตองการในระดบปานกลาง คดเปนรอยละ 58.8 มาตรฐานท 2 นกศกษาสวนใหญมความสามารถเขาถงสารสนเทศทตองการใชไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล ในระดบปานกลาง คดเปนรอยละ 53.0 มาตรฐานท 3 นกศกษาสวนใหญมความสามารถประเมนสารสนเทศ และแหลงสารสนเทศไดอยางมวจารณญาณและบรณาการสารสนเทศทเลอกสรรแลวใหเขากบพนฐานความรเดมของตน ในระดบมาก คดเปนรอยละ 61.1 มาตรฐานท 4 นกศกษาสวนใหญมความสามารถใชสารสนเทศอยางมประสทธภาพ เพอบรรลวตถประสงคทก าหนดไว ในระดบปานกลาง คดเปนรอยละ 61.8 และมาตรฐานท 5 นกศกษาสวนใหญสามารถเขาใจเศรษฐกจ กฎหมาย

45

และสงคมทเกยวเนองกบการใชและการเขาถงสารสนเทศ รวมทงใชสารสนเทศอยางมจรยธรรมและถกตองตามกฎหมาย ในระดบปานกลาง คดเปนรอยละ 50.5 ดงปรากฏในตารางท 4 ตารางท 4 ระดบการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต

ระดบการรสารสนเทศ X S.D. รอยละ แปล

ความหมาย 1. ดานการก าหนดชนดและขอบเขตสารสนเทศ

ทตองการใชได (6 คะแนน) 4.05 1.12 58.80 ปานกลาง

2. ดานเขาถงสารสนเทศทตองการใชไดอยางม ประสทธภาพและประสทธผล (13 คะแนน)

9.16 2.17 53.0 ปานกลาง

3. ดานการประเมนสารสนเทศและแหลงสารสนเทศ ไดอยางมวจารณญาณ และบรณาการสารสนเทศ ทเลอกสรรแลวใหเขากบพนฐานความรเดมของตนได (11 คะแนน)

7.75 2.31 61.1 มาก

4.

ดานการใชสารสนเทศอยางมประสทธภาพเพอ บรรลวตถประสงค (9 คะแนน)

6.30 2.00 61.8 ปานกลาง

5. ดานสามารถเขาใจเศรษฐกจและสงคมทเกยวเนอง กบการใชและการเขาถงสารสนเทศ รวมทงใช สารสนเทศอยางมจรยธรรมและถกตองตาม กฎหมาย (7 คะแนน)

4.55 1.88 50.5 ปานกลาง

รวม (คะแนนเตม 46 คะแนน) 31.83 7.24 49.5 มาก

ตอนท 3 ผลการวเคราะหประเดนแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต หลงจากการสมภาษณผเชยวชาญแลว ไดท าการสรปประเดนทส าคญทผเชยวชาญไดน าเสนอ โดยน าแตละประเดนมาท าเปนแบบสอบถาม ซงผเชยวชาญแตละคนใหน าหนกความส าคญในประเดนตางๆ โดยการสรปผลจากการวเคราะหขอมลจะพจารณาจากคาทางสถตมธยฐาน (Median) คาทไดตองไมต ากวา 3 และคาพสยระหวางควอไทล (Inter quartile rang : IR) ไมสงกวา 1.5 จะถอวาใชได ดงปรากฏในตารางท 5-13

46

ตารางท 5 แสดงล าดบความส าคญในแตละประเดนของแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดานเนอหาและการพฒนาหลกสตร

ขอท ดานเนอหาและการพฒนาหลกสตร Median IR ล าดบ 1 ควรมเนอหาครอบคลมมาตรฐานการรสารสนเทศระดบอดมศกษา 5.00 0.00 1 2 ครอบคลมการเรยนรพนฐานการใชเทคโนโลยสารสนเทศ 5.00 1.00 2 3 พฒนาศกยภาพผเรยนดานสมรรถนะการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

เพอการเรยนรสารสนเทศ 5.00 1.00 2

4 มการบรณาการเทคโนโลยสารสนเทศกบหลกสตรการรสารสนเทศ 5.00 1.00 2 5 ควรมการปรบปรงหลกสตรการรสารสนเทศตามระยะเวลาทเหมาะสม 5.00 1.00 2 6 พฒนาหลกสตรทสามารถใช e-learning / distance learning 5.00 0.25 1 7 มรายวชาการรสารสนเทศเชงลก เชน การเขยนทางวชาการ 5.00 1.00 2

จากตาราง 5 พบวา ผเชยวชาญไดใหล าดบความส าคญในแตละประเดนของแนวทาง การพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดานเนอหาและการพฒนาหลกสตร ประกอบดวย ควรมเนอหาครอบคลมมาตรฐานการรสารสนเทศระดบอดมศกษา มการพฒนาหลกสตรทสามารถใช e-learning / distance learning ครอบคลม การเรยนรพนฐานการใชเทคโนโลยสารสนเทศ พฒนาศกยภาพผเรยนดานสมรรถนะการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการเรยนรสารสนเทศ มการบรณาการเทคโนโลยสารสนเทศกบหลกสตรการรสารสนเทศ ควรมการปรบปรงหลกสตรการรสารสนเทศตามระยะเวลาทเหมาะสม และมรายวชาการรสารสนเทศเชงลก เชน การเขยนทางวชาการ ตารางท 6 แสดงล าดบความส าคญในแตละประเดนของแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดานการจดการเรยนการสอน

ขอท ดานการจดการเรยนการสอน Median IR ล าดบ

1 ควรเปดสอนเปนรายวชาการรสารสนเทศ 5.00 0.75 4 2 ควรเปนรายวชาทอยในกลมศกษาทวไปและนกศกษาทกคณะตองเรยน 5.00 1.00 5 3 มหนวยกตหรอเปนวชาบงคบ 5.00 1.00 1 4 เปนรายวชาพนฐานหรอเสรมเขาไปในหลกสตร 4.50 1.00 3 5 ควรมการน าการรสารสนเทศมาเปนสมรรถนะเพอวดผเรยน 5.00 0.00 6 6 จ านวนนกศกษาตอรายวชาไมควรจะมมากเกนไป 5.00 0.00 2

47

จากตารางท 6 พบวา ผเชยวชาญไดใหล าดบความส าคญในแตละประเดนของแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดานการจดการเรยน การสอน ประกอบดวย มหนวยกตหรอเปนวชาบงคบ จ านวนนกศกษาตอรายวชาไมควรจะมมากเกนไป เปนรายวชาพนฐานหรอเสรมเขาไปในหลกสตร ควรเปดสอนเปนรายวชาการรสารสนเทศ ควรเปนรายวชาทอยในกลมศกษาทวไปและนกศกษาทกคณะตองเรยน และควรมการน าการรสารสนเทศมาเปนสมรรถนะเพอวดผเรยน ตารางท 7 แสดงล าดบความส าคญในแตละประเดนของแนวทางการพฒนาทกษะการร สารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดานการสอนการรสารสนเทศ

ขอท ดานการสอนการรสารสนเทศ Median IR ล าดบ 1 สอนใหรวธการคนหาความร การวเคราะหและสงเสรมใหม

การเรยนรดวยตนเอง 5.00 1.00 1

2 ควรบรณาการการท าแบบฝกหดและการบานโดยใชเครองมอตางๆ เชน Document processor, Spreadsheet, Database, Browser, และ E-mail 5.00 1.00

3

3 ควรพฒนาการเรยนการสอนทเนนนกศกษาเปนศนยกลาง 5.00 0.25 2 4 ควรจดการเรยนรเปนแบบบรณาการ โดยใชรปแบบการเรยนรท

หลากหลาย เชน Cooperative Learning, ICT-based learning, Project-based Learning, Research-based Learning 5.00 1.00

2

จากตารางท 7 พบวา ผเชยวชาญไดใหล าดบความส าคญในแตละประเดนของแนวทาง

การพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดาน การสอนการรสารสนเทศ ประกอบดวย สอนใหรวธการคนหาความร การวเคราะหและสงเสรมใหม การเรยนรดวยตนเอง ควรพฒนาการเรยนการสอนทเนนนกศกษาเปนศนยกลาง ควรจดการเรยนรเปนแบบบรณาการ โดยใชรปแบบการเรยนรทหลากหลาย เชน Cooperative Learning, ICT-based learning, Project-based Learning, Research-based Learning และควรบรณาการการท าแบบฝกหดและการบานโดยใชเครองมอตางๆ เชน Document processor, Spreadsheet, Database, Browser, และ E-mail

48

ตารางท 8 แสดงล าดบความส าคญในแตละประเดนของแนวทางการพฒนาทกษะ การรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดานรปแบบการสอน ขอท ดานรปแบบการสอน Median IR ล าดบ

1 ควรน าการรสารสนเทศมาบรณาการเขาไปในเนอหากบทกรายวชา 5.00 1.00 1 2 เนนผเรยนเปนส าคญ 5.00 1.00 1 3 มการสอนซอฟตแวรเสรมใหเรยนร 5.00 1.00 1 4 มการสอนทางไกลโดยใชสอสารสนเทศ 5.00 1.00 1 5 เนนความสามารถเกยวกบการใชสารสนเทศ 5.00 1.00 4 6 มรปแบบการสอนแบบฝกปฏบต เชน โครงงาน การศกษาคนควาดวยตนเอง 5.00 0.25 2 7 มการจดท า Exit Exam 5.00 0.75 3 8 มแบบทดสอบประเมนทกษะการรสารสนเทศทเปนขอสอบมาตรฐาน 5.00 1.00 1

จากตารางท 8 พบวา ผเชยวชาญไดใหล าดบความส าคญในแตละแสดงล าดบความส าคญ

ในแตละประเดนของแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดานรปแบบการสอน ประกอบดวย ควรน าการรสารสนเทศมาบรณาการเขาไปในเนอหากบทกรายวชา เนนผเรยนเปนส าคญ มการสอนซอฟตแวรเสรมใหเรยนร มการสอนทางไกลโดยใชสอสารสนเทศ มแบบทดสอบประเมนทกษะการรสารสนเทศทเปนขอสอบมาตรฐาน มรปแบบการสอนแบบฝกปฏบต เชน โครงงาน การศกษาคนควาดวยตนเอง มการจดท า Exit Exam และเนนความสามารถเกยวกบการใชสารสนเทศ

ตารางท 9 แสดงล าดบความส าคญในแตละประเดนของแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดานวธการสอน ขอท ดานวธการสอน Median IR ล าดบ

1 ควรสอนโดยประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศ 5.00 0.25 1 2 เนนการสบคนและศกษาขอมลดวยตนเอง 5.00 0.25 1 3 ควรน าแนวคดการรสารสนเทศมาบรณาการกบเทคโนโลยสารสนเทศในทกๆ

กระบวนการ 5.00 1.00 2

4 ควรมการปรกษารวมกนระหวางหองสมดและหลกสตร/ผสอน 5.00 1.00 2

จากตารางท 9 พบวา ผเชยวชาญไดใหล าดบความส าคญในแตละประเดนของทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดานวธการสอน ประกอบดวย ควรสอนโดยประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศ เนนการสบคนและศกษาขอมลดวยตนเอง ควรน าแนวคดการรสารสนเทศมาบรณาการกบเทคโนโลยสารสนเทศในทกๆ กระบวนการ และควรมการปรกษารวมกนระหวางหองสมดและหลกสตร/ผสอน

49

ตารางท 10 แสดงล าดบความส าคญในแตละประเดนของแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศ ของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดานการจดกจกรรม

ขอท ดานการจดกจกรรม Median IR ล าดบ 1 ควรมการอบรมระยะสน (Training Course) 5.00 0.75 2 2 การวจยสถาบนเพอศกษาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษากอนเขา

เรยน 5.0 0.75 3

3 ควรมความรวมมอระหวางหองสมดและอาจารยผสอน 5.00 1.0 1 4 มการอบรมและแนะน าการใชฐานขอมลอยางตอเนอง 5.00 1.00 2

จากตารางท 10 พบวา ผเชยวชาญไดใหล าดบความส าคญในแตละประเดนของแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดานการจดกจกรรมประกอบดวย ควรมความรวมมอระหวางหองสมดและอาจารยผสอน ควรมการอบรมระยะสน (Training Course) มการอบรมและแนะน าการใชฐานขอมลอยางตอเนอง และการวจยสถาบนเพอศกษาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษากอนเขาเรยน ตารางท 11 แสดงล าดบความส าคญในแตละประเดนของแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศ ของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดานการบรหารจดการหลกสตรการรสารสนเทศ

ขอท ดานการบรหารจดการหลกสตรการรสารสนเทศ Media

n IR

ล าดบ

1 ผบรหาร/อาจารย/บรรณารกษ ทรบผดชอบวชาศกษาทวไป ควรท าความเขาใจกบแนวคดนใหชดเจน

5.00 1.00

2

2 มหาวทยาลยควรสนบสนน/สรางบรรยากาศในมหาวทยาลยใหเปนองคกรทใหความส าคญตอสารสนเทศ

5.00 1.00

1

3 สรางความเขาใจตอหลกสตรการรสารสนเทศของนกศกษาใหชดเจน 5.00

0.00

1

จากตารางท 11 พบวา ผเชยวชาญไดใหล าดบความส าคญในแตละประเดนของทางการพฒนา ทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดานการบรหาร จดการหลกสตร การรสารสนเทศ ประกอบดวย มหาวทยาลยควรสนบสนน/สรางบรรยากาศใน มหาวทยาลยใหเปนองคกรทใหความส าคญตอสารสนเทศ สรางความเขาใจตอหลกสตรการรสารสนเทศ ของนกศกษาใหชดเจน และผบรหาร/อาจารย/บรรณารกษ ทรบผดชอบวชาศกษาทวไป ควรท า ความเขาใจกบแนวคดนใหชดเจน

50

ตารางท 12 แสดงล าดบความส าคญในแตละประเดนของแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดานนโยบายของสถาบนอดมศกษาและหนวยงานทเกยวของ

ขอท ดานนโยบายของสถาบนอดมศกษาและหนวยงานทเกยวของ Median IR ล าดบ 1 ควรก าหนดเปนนโยบายของสถาบนอดมศกษาทใหความส าคญกบ

การรสารเทศและมการน าไปสการปฏบตอยางจรงจงและเปนรปธรรมมากขน

5.00 0.00 1

2 การก าหนดหนวยกตของรายวชาตางๆ ทน าการรสารสนเทศไปบรณาการวาควรมชวโมงบรรยายและปฏบตการจ านวนเทาใดจงจะเหมาะสม และก าหนดใหเปนวชาบงคบ มทงภาคทฤษฎและปฏบต

5.00 1.00 4

3 สถาบนอดมศกษาควรจดสภาพแวดลอมทพฒนาการรสารสนเทศของนกศกษา เชน หองสมดมทรพยากรสารสนเทศของทกหลกสตรอยางเพยงพอและทนสมย

5.00 1.00 2

4 สถาบนอดมศกษา ควรสงเสรมใหเกดวฒนธรรมองคกรในดาน การใชสารสนเทศ (วฒนธรรมสารสนเทศ) การใช e-office ในมหาวทยาลยเพอการตดตอประสานงานและเผยแพรสารสนเทศ

5.00 1.00 2

5 สถาบนอดมศกษาควรมการด าเนนงานในลกษณะศนยพฒนาการรสารสนเทศหรอมหนวยงานทดและแตละคณะหรอตงเปนศนยหรอส านก

5.00 0.00 1

6 สถาบนอดมศกษาควรมนโยบายสนบสนนใหหลายฝายมบทบาทรวมกนและมหลายหนวยงานทเกยวของ เชน ศนยคอมพวเตอร หองสมด

5.00 0.75 2

7 สถาบนอดมศกษาควรจดสรรงบประมาณอยางเหมาะสมหรอตอหวนกศกษาอยางเหมาะสม

5.00 0.35 1

จากตารางท 12 พบวา ผเชยวชาญไดใหล าดบความส าคญในแตละประเดนของแนวทาง การพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดานนโยบายของสถาบนอดมศกษาและหนวยงานทเกยวของ ประกอบดวย ควรก าหนดเปนนโยบายของสถาบนอดมศกษาทใหความส าคญกบการรสารเทศและมการน าไปสการปฏบตอยางจรงจงและเปนรปธรรมมากขน สถาบนอดมศกษาควรมการด าเนนงานในลกษณะศนยพฒนาการรสารสนเทศหรอมหนวยงานทดและแตละคณะหรอตงเปนศนยหรอส านก สถาบนอดมศกษาควรจดสรรงบประมาณอยางเหมาะสมหรอตอหวนกศกษาอยางเหมาะสม สถาบนอดมศกษาควรจดสภาพแวดลอมทพฒนาการรสารสนเทศของนกศกษา เชน หองสมดมทรพยากรสารสนเทศของทกหลกสตรอยางเพยงพอและทนสม ย

51

สถาบนอดมศกษา ควรสงเสรมใหเกดวฒนธรรมองคกรในดานการใชสารสนเทศ (วฒนธรรมสารสนเทศ) การใช e-office ในมหาวทยาลยเพอการตดตอประสานงานและเผยแพรสารสนเทศ สถาบนอดมศกษาควรมนโยบายสนบสนนใหหลายฝายมบทบาทรวมกนและมหลายหนวยงานทเกยวของ เชน ศนยคอมพวเตอร หองสมด และการก าหนดหนวยกตของรายวชาตางๆ ทน าการรสารสนเทศไปบรณาการวาควรมชวโมงบรรยายและปฏบตการจ านวนเทาใดจงจะเหมาะสม และก าหนดใหเปนวชาบงคบ มทงภาคทฤษฎและปฏบต

ตารางท 13 แสดงล าดบความส าคญในแตละประเดนของแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดานโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศ ขอท ดานโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศ Median IR ล าดบ

1 จดใหมความพรอมทางดานโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศทด สมบรณ และมเสถยรภาพ

5.00 1.00 2

2 มชองทางเพอการเขาถงสารสนเทศไดอยางหลากหลาย 5.00 1.00 3 3 ควรมระบบเครอขายภายในสถาบนและมจ านวนคอมพวเตอรและ

จดบรการทเพยงพอ 5.00 1.00 1

4 ควรมบรการ wireless สามารถใชคอมพวเตอรไดทกจด 5.00 1.00 2 5 ควรมสารสนเทศทเปนอเลกทรอนกสทสามารถเขาถงไดงาย 5.00 1.00 3 6 มฐานขอมลทครอบคลมกบสาขาทเปดสอนในสถาบนอดมศกษา 5.00 1.00 3 7 ควรก าหนดแผนกลยทธของมหาวทยาลยเกยวกบโครงสรางพนฐาน

เทคโนโลยสารสนเทศอยางชดเจน 5.00 1.00 5

8 ควรน าเทคโนโลยสารสนเทศไปใชเพอการเรยนการสอน ชวยใหเรยนร และสงเสรมการเรยนรตลอดชวตมากขน

5.00 1.00 3

จากตารางท 13 ผเชยวชาญไดใหล าดบความส าคญในแตละประเดนของแนวทางการพฒนา ทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดานโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศ ประกอบดวย ควรมระบบเครอขายภายในสถาบนและมจ านวนคอมพวเตอรและจดบรการทเพยงพอ จดใหมความพรอมทางดานโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศทด สมบรณ และมเสถยรภาพ ควรมบรการ wireless สามารถใชคอมพวเตอรไดทกจด มชองทางเพอการเขาถงสารสนเทศไดอยางหลากหลาย ควรมสารสนเทศทเปนอเลกทรอนกสทสามารถเขาถงไดงาย มฐานขอมลทครอบคลมกบสาขาทเปดสอนในสถาบนอดมศกษา ควรน าเทคโนโลยสารสนเทศไปใชเพอการเรยนการสอน ชวยใหเรยนร และสงเสรมการเรยนรตลอดชวตมากขน และควรก าหนดแผนกลยทธของมหาวทยาลยเกยวกบโครงสรางพนฐานเทคโนโลยสารสนเทศอยางชดเจน

52

บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยเรอง การพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตครงน เปนการศกษาระดบการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต และแนวทางการพฒนาทกษะการรสารส นเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต เพอเปนประโยชนตอนกศกษาของสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตในการจดการเรยนการสอนการรสารสนเทศไดอยางเหมาะสม ใหผเรยนสามารถเรยนรดวยตนเองตลอดชวต เพอน าไปสการพฒนาทกษะการรสารสนเทศทสอดคลองกบมาตรฐานสากลตอไป 1. วตถประสงคของการวจย

1.1 เพอศกษาระดบการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต 1.2 เพอคนหาแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต 2. ระเบยบวธวจย ขนตอนท 1 เปนการวจยเชงปรมาณ โดยใชแบบสอบถามกบนกศกษาระดบปรญญาตรของสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ประกอบดวย มหาวทยาลยราชภฏยะลา มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร และมหาวทยาลยฟาฏอน ใชสถตพนฐานไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน เพอศกษาระดบการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต (วตถประสงคขอท 1) ขนตอนท 2 เปนการวจยเชงคณภาพ โดยการสมภาษณผเชยวชาญดานการรสารสนเทศ บรรณารกษหรอผปฏบตงานทเกยวกบการรสารสนเทศ ใชวธการสมแบบเฉพาะเจาะจง จ านวนทงสน 8 คน จากนนสรปองคความรทไดจากการสมภาษณเพอเขยนรายงานในเชงขอมลคณภาพ เพอคนหาแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต (วตถประสงคขอท 2)

53

3. สรปผลการวจย การวจยครงน สามารถสรปผลการวจยออกเปน 3 สวน ดงน สวนท 1 ขอมลทวไปของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ผลการวจย พบวา นกศกษาของสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตทตอบแบบสอบถามจ านวน 395 คน คดเปนรอยละ 100 สวนใหญเปนเพศหญง จ านวน 268 คน (รอยละ 67.6) ก าลงศกษาอยคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร จ านวน 93 คน (รอยละ 23.6) ชนปท 2 จ านวน 166 คน (รอยละ 41.7) มระดบผลการเรยนต ากวา 2.75 จ านวน 275 คน (รอยละ 69.6) และมประสบการณการเรยนเกยวกบการสบคนสารสนเทศ จ านวน 365 คน (รอยละ 92.5) สวนท 2 ระดบการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ผลการวจยในภาพรวม พบวา การรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต (คะแนนเตม 46 คะแนน) มการรสารสนเทศเฉลย 31.83 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 7.24 มการรสารสนเทศโดยรวมอยในระดบมาก (ตงแต 33 คะแนนขนไป) คดเปนรอยละ 49.5 เมอจ าแนกตามรายมาตรฐาน พบวา มาตรฐานท 1 นกศกษาสวนใหญมความสามารถก าหนดชนดและขอบเขตสารสนเทศทตองการในระดบปานกลาง (คะแนนระหวาง 8-9 คะแนน จากคะแนน 11 คะแนน) คดเปนรอยละ 58.8 มาตรฐานท 2 นกศกษาสวนใหญมความสามารถเขาถงสารสนเทศทตองการไดอยางมประสทธภาพ และประสทธผล ในระดบต า (คะแนนระหวาง 5-6 จากคะแนน 16 คะแนน) คดเปนรอยละ 38.93 มาตรฐานท 3 นกศกษาสวนใหญมความสามารถประเมนสารสนเทศ และแหลสารสนเทศไดอยางมวจารณญาณและบรณการสารสนเทศทเลอกสรรแลวใหเขากบพนฐานความรเดมของตนได ในระดบต า (คะแนนระหวาง 3-4 จากคะแนน 10 คะแนน) คดเปนรอยละ 41.37 มาตรฐานท 4 นกศกษาสวนใหญมความสามารถใชสารสนเทศอยางมประสทธภาพ เพอบรรลวตถประสงคทก าหนดไว ในระดบต า (คะแนนระหวาง 1-2 คะแนน จากคะแนน 6 คะแนน) คดเปนรอยละ 41.37 มาตรฐานท 5 นกศกษาสวนใหญสามารถเขาใจเศรษฐกจกฎหมายและสงคมทเกยวเนองกบการใชและการเขาถงสารสนเทศ รวมทงใชสารสนเทศอยางมจรยธรรมและถกตองตามกฎหมาย ในระดบปานกลาง (คะแนนระหวาง 3-5 คะแนน จากคะแนน 7 คะแนน) คดเปนรอยละ 65.0 สวนท 3 แนวทางการพฒนาทกษะการรสารเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต จากการศกษาแนวทางการพฒนาทกษะการรสารเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ไดใชผเชยวชาญดานการรสารสนเทศ บรรณารกษหรอผปฏบตงานทเกยวกบการรสารสนเทศ ในดานหลกสตร ดานการจดการเรยนการสอน ดานการสอนการรสารสนเทศ ดานรปแบบการสอน ดานวธการสอน ดานการจดกจกรรม ดานการบรหารจดการหลกสตรการร

54

สารสนเทศ ดานนโยบายของสถาบนอดมศกษาและหนวยงานทเกยวของ และดานโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศ ซงมผลการศกษาดงตอไปน

ดานเนอหาและการพฒนาหลกสตร พบวา ควรมเนอหาครอบคลมมาตรฐานการรสารสนเทศระดบอดมศกษา มการพฒนาหลกสตรทสามารถใช e-learning / distance learning ครอบคลมการเรยนรพนฐานการใชเทคโนโลยสารสนเทศ พฒนาศกยภาพผเรยนดานสมรรถนะ การใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการเรยนรสารสนเทศ มการบรณาการเทคโนโลยสารสนเทศกบหลกสตรการรสารสนเทศ ควรมการปรบปรงหลกสตรการรสารสนเทศตามระยะเวลาทเหมาะสม และมรายวชาการรสารสนเทศเชงลก เชน การเขยนทางวชาการ

ดานการจดการเรยนการสอน พบวา มหนวยกตหรอเปนวชาบงคบ จ านวนนกศกษาตอรายวชาไมควรจะมมากเกนไป เปนรายวชาพนฐานหรอเสรมเขาไปในหลกสตร ควรเปดสอนเปนรายวชาการรสารสนเทศ ควรเปนรายวชาทอยในกลมศกษาทวไปและนกศกษาทกคณะตองเรยน และควรมการน าการรสารสนเทศมาเปนสมรรถนะเพอวดผเรยน

ดานการสอนการรสารสนเทศ พบวา สอนใหรวธการคนหาความร การวเคราะหและสงเสรมใหมการเรยนรดวยตนเอง ควรพฒนาการเรยนการสอนทเนนนกศกษาเปนศนยกลาง ควรจดการเรยนร เปนแบบบรณาการ โดยใชรปแบบการเรยนรทหลากหลาย เชน Cooperative Learning, ICT-based learning, Project-based Learning, Research-based Learning และควรบรณาการการท าแบบฝกหดและการบานโดยใชเครองมอตางๆ เชน Document processor, Spreadsheet, Database, Browser, และ E-mail

ดานรปแบบการสอน พบวา ควรน าการรสารสนเทศมาบรณาการเขาไปในเนอหากบทกรายวชา เนนผเรยนเปนส าคญ มการสอนซอฟตแวรเสรมใหเรยนร มการสอนทางไกลโดยใชสอสารสนเทศ มแบบทดสอบประเมนทกษะการรสารสนเทศทเปนขอสอบมาตรฐาน มรปแบบการสอนแบบฝกปฏบต เชน โครงงาน การศกษาคนควาดวยตนเอง มการจดท า Exit Exam และเนนความสามารถเกยวกบการใชสารสนเทศ

ดานวธการสอน พบวา ควรสอนโดยประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศ เนนการสบคนและศกษาขอมลดวยตนเอง ควรน าแนวคดการรสารสนเทศมาบรณาการกบเทคโนโลยสารสนเทศในทกๆ กระบวนการ และควรม การปรกษารวมกนระหวางหองสมดและหลกสตร/ผสอน

ดานการจดกจกรรม พบวา ควรมความรวมมอระหวางหองสมดและอาจารยผสอน ควรมการอบรมระยะสน (Training Course) มการอบรมและแนะน าการใชฐานขอมลอยางตอเนอง และการวจยสถาบนเพอศกษาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษากอนเขาเรยน

ดานการบรหารจดการหลกสตรการรสารสนเทศ พบวา มหาวทยาลยควรสนบสนน/สรางบรรยากาศในมหาวทยาลยใหเปนองคกรทใหความส าคญตอสารสนเทศ สรางความเขาใจตอหลกสตรการรสารสนเทศของนกศกษาใหชดเจน และผบรหาร/อาจารย/บรรณารกษ ทรบผดชอบวชาศกษาทวไป ควรท าความเขาใจกบแนวคดนใหชดเจน

ดานนโยบายของสถาบนอดมศกษาและหนวยงานทเกยวของ พบวา ควรก าหนดเปนนโยบายของสถาบนอดมศกษาทใหความส าคญกบการรสารเทศและมการน าไปสการปฏบตอยางจรงจงและเปนรปธรรมมากขน สถาบนอดมศกษาควรมการด าเนนงานในลกษณะศนยพฒนาการร

55

สารสนเทศหรอมหนวยงานทดและแตละคณะหรอตงเปนศนยหรอส านก สถาบนอดมศกษาควรจดสรรงบประมาณอยางเหมาะสมหรอตอหวนกศกษาอยางเหมาะสม สถาบนอดมศกษาควรจดสภาพแวดลอมทพฒนาการรสารสนเทศของนกศกษา เชน หองสมดมทรพยากรสารสนเทศของทกหลกสตรอยางเพยงพอและทนสมย สถาบนอดมศกษา ควรสงเสรมใหเกดวฒนธรรมองคกรในดานการใชสารสนเทศ (วฒนธรรมสารสนเทศ) การใช e-office ในมหาวทยาลยเพอการตดตอประสานงานและเผยแพรสารสนเทศ สถาบนอดมศกษาควรมนโยบายสนบสนนใหหลายฝายมบทบาทรวมกนและมหลายหนวยงานทเกยวของ เชน ศนยคอมพวเตอร หองสมด และการก าหนดหนวยกตของรายวชาตางๆ ทน าการรสารสนเทศไปบรณาการวาควรมชวโมงบรรยายและปฏบตการจ านวนเทาใดจงจะเหมาะสม และก าหนดใหเปนวชาบงคบ มทงภาคทฤษฎและปฏบต

ดานโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศ พบวา ควรมระบบเครอขายภายในสถาบนและมจ านวนคอมพวเตอรและจดบรการทเพยงพอ จดใหมความพรอมทางดานโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศทด สมบรณ และมเสถยรภาพ ควรมบรการ wireless สามารถใชคอมพวเตอรไดทกจด มชองทางเพอการเขาถงสารสนเทศไดอยางหลากหลาย ควรมสารสนเทศทเปนอเลกทรอนกสทสามารถเขาถงไดงาย มฐานขอมลทครอบคลมกบสาขาทเปดสอนในสถาบนอดมศกษา ควรน าเทคโนโลยสารสนเทศไปใชเพอการเรยนการสอน ชวยใหเรยนร และสงเสรมการเรยนรตลอดชวตมากขน และควรก าหนดแผนกลยทธของมหาวทยาลยเกยวกบโครงสรางพนฐานเทคโนโลยสารสนเทศอยางชดเจน 4. อภปรายผลการวจย การพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต มประเดนส าคญในการอภปราย ดงน 4.1 ระดบการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ผลการวจยภาพรวม พบวา การรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต โดยภาพรวมนกศกษามระดบการรสารสนเทศในระดบมากสอดคลองกบผลการวจยของปารชาต เสารยะวเศษ (2556) ; ภนดา แกวมณ (2552) ; สจจารย ศรชย (2552) ; ประภาส พาวนนท (2551) ทพบวา นกศกษาสวนใหญมการรสารสนเทศโดยภาพรวมอยในระดบมาก เมอวเคราะหเปนรายมาตรฐาน พบวาม 4 มาตรฐานทนกศกษามระดบการรสารสนเทศอยในระดบ ปานกลางคอ มาตรฐานท 1, มาตรฐานท 2, มาตรฐานท 4 และมาตรฐานท 5 สอดคลองกบผลการวจยของปารชาต เสารยะวเศษ (2556) ; พฒนาพร เทยมเมอง (2554) ; องคณา แวซอเหาะ และ สธาทพย เกยรตวานช (2553) ; สพศ ศรรตน (2553) ; นรดา จะปะกยา (2552) สจจารย ศรชย (2552) ทพบวา นสต/นกศกษามทกษะการรสารสนเทศในระดบปานกลาง ทงนอาจเนองมาจากความแตกตางของเนอหาการสอนการรสารสนเทศในวชาหองสมดกบการร สารสนเทศของแตละมหาวทยาลยทมเนอหาครอบคลม ในเรองการเขาถงสารสนเทศ การประเมนสารสนเทศ และการใชสารสนเทศ โดยดานการเขาถง สารสนเทศ มการสอนในเรองการระบปญหาและขอบเขตของสารสนเทศ ประเภทและรปแบบของ แหลงสารสนเทศ การระบแหลงและการคนคนสารสนเทศ

56

โดยสอนชองทางในการเขาถงสารสนเทศ การก าหนดกลยทธในการคน เทคนคการคนตาง ๆ เชน เทคนคการตดค า การใชแบบตรรกะบลน การจ ากดผลการคน การใชค ากวางกวา ค าแคบกวา เปนตน การคนหาสารสนเทศโดยใชเครองมอชวยคนตางๆ ทงทเปนสงพมพและอเลกทรอนกส นอกจากนประสบการณของนกศกษา นนคอในปจจบนทกคนอย ในโลกแหงเทคโนโลยสารสนเทศ นอกเหนอจากความรทไดการเรยนในหองเรยนแลวนน นกศกษาจะไดรบประสบการณจากภายนอกหองเรยน เชนประสบการณในการใชอนเทอรเนตหรอฐานขอมลตาง ๆ ทหองสมดบอกรบ และค าแนะน าการใชของหองสมด เพราะฉะนนกลาวไดวา ความรสวนหนงนน นกศกษาไดมาจาก การเรยนวชาหองสมดกบการรสารสนเทศ และอกสวนหนงมาจากประสบการณของนกศกษาเอง มาตรฐานท 3 พบวา นกศกษามการรสารสนเทศอยในระดบมาก (คาคะแนนอยระหวาง 8-11 และคาเฉลย 7.75) เมอพจารณาจากคาคะแนนประกอบคาเฉลย อาจเปนไปไดวานกศกษาสวนใหญประสบการณการเรยนเกยวกบการสบคนสารสนเทศ ท าใหนกศกษามทกษะในการเขาถงสารสนเทศในระดบมาก ทงนอาจจะเปนเพราะวา สถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต มการสอนรายวชาทเกยวกบสารสนเทศ โดยมการสอนในเรองเกณฑทใชในการประเมนสารสนเทศ ดานการใชสารสนเทศ มการสอนในเรองเกยวกบกฎหมายและจรยธรรมในการใช สารสนเทศ การเขยนรายงาน และการเขยนบรรณานกรม สวนการสอนวชาหองสมดกบการรสารสนเทศของสถาบนอดมศกษาทวไปกมการสอนเนอหาเกยวกบการรสารสนเทศ โดยสอนในเรองชองทางใน การเขาถงสารสนเทศ การคนหาสารสนเทศ ทงทเปนสงพมพโอแพค ฐานขอมล และอนเทอรเนต ซงกลาวไดวาเนอหาทสอนนเปนเพยงบางสวนในดานการเขาถงสารสนเทศเทานน จงกลาวไดวาวชาหองสมดกบการรสารสนเทศ ยงขาดเนอหาเกยวกบการรสารสนเทศในหลายประเดน นนคอ การสอนเกยวกบการระบปญหาและขอบเขตของ สารสนเทศ ประเภทและรปแบบ ของแหลงสารสนเทศ และบางเรองสอนเพยงความรพนฐานเทานน เชน ความรเกยวกบค าส าคญ ความรเกยวกบหวเรองและเทคนคการคนหาตางๆ ในดานการใชสารสนเทศ สอนเกยวกบการเขยน ซงสอดคลองกบ ภนดา แกวมณ (2552) พบวา นสตมทกษะการรสารสนเทศในระดบมาก และไมสอดคลองกบผลการวจยของ องคณา แวซอเหาะ และ สธาทพย เกยรตวานช (2553) ; นรดา จะปะกยา (2552) ; สจจารย ศรชย (2552) ; สพศ บายคายคม และ ขวญชฎล พศาลพงศ (2550) ; Kurbanoglu (2003) ทพบวา นสต/นกศกษามทกษะการรสารสนเทศอยในระดบปานกลาง อาจเปนเพราะวานกศกษาขาด ความเขาใจถงหลกเกณฑในการประเมนแหลงสารสนเทศและสารสนเทศ แตนกศกษาสามารถเขาถงทตองการได ดงนนเมอนกศกษาสามารถสบคนและไดสารสนเทศทตองการไดแลว จงคดวาประสบความส าเรจในการสบคนสารสนเทศจงท าใหละเลยทจะกลบไปตรวจสอบความถกตอง ความนาเชอถอ รวมทงความทนสมยของสารสนเทศทไดมา 4.2 แนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต จากการสมภาษณผเชยวชาญดานการรสารสนเทศ บรรณารกษหรอผปฏบตงานทเกยวกบการรสารสนเทศ เพอให ไดมาซ งแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ผวจยไดสรปสาระส าคญตามประเดนทไดมา ดงน

57

1.ดานเนอหาและการพฒนาหลกสตร ในดานเนอหาของหลกสตรการรสารสนเทศ หลกสตรการรสารสนเทศควรมเนอหาครอบคลม

มาตรฐานการรสารสนเทศระดบอดมศกษา ทงในสวนของวธการประเมน วธคดกรองใหไดขอมลทมคณภาพ ทกษะในการจบประเดน การวเคราะห การสงเคราะห ซงสอดคลองกบ Association of College and Research Libraries – ACRL (2000) ไดก าหนดมาตรฐานการรสารสนเทศส าหรบการศกษา ประกอบดวย มาตรฐานทส าคญในการรสารสนเทศของผเรยน ตวชวดความส าเรจเพอเปนการประกนคณภาพของนกศกษาและบณฑตอนเปนผลผลตจากสถาบนอดมศกษาวาเปนผรสารสนเทศ ตลอดจนครอบคลมการเรยนรพนฐานการใชเทคโนโลยสารสนเทศ พฒนาศกยภาพผเรยนดานสมรรถนะการใชเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเพอการเรยนรและบรณาการเทคโนโลยสารสนเทศกบหลกสตรการรสารสนเทศ โดยมหลกสตรภาคปฏบตทใชกรณศกษาจรงหรอสามารถน าไปใชในชวตประจ าวนในลกษณะของบรณาการได ซงสอดคลองกบ มาตรฐานการรสารสนเทศของ American Library Association – ALA (1989) ในขอมาตรฐานท 9 นกศกษาทไดชอวาเปนผเกอกลตอสงคมอยางแทจรง เพอชมชนการเรยนรและสงคมการรสารสนเทศ จะตองมสวนรวมกบกลมทมการตดตามและสรางสารสนเทศไดยางมประสทธผล สวนในดานการพฒนาหลกสตร ควรมการปรบปรงหลกสตรการรสารสนเทศตามระยะเวลาทเหมาะสม มการพฒนาหลกสตรทสามารถใช e-learning / distance learning มากขน หรอควรมรายวชาการรสารสนเทศในเชงลก เชน การเขยนทางวชาการ หรอมหลกสตรการรสารสนเทศเปนรายวชาเลอกเพอใหนกศกษาสามารถศกษาในทางลกดานการรสารสนเทศ เพอใหสามารถน าความรไปประยกตใชในการพฒนางานเขยนทางวชาการหรอวชาชพของตน และสามารถน าไปประยกตใชในศาสตรของตนเองไดอยางมประสทธภาพ

ดงนน จงสรปไดวา การพฒนานกศกษาใหมทกษะการรสารสนเทศไดนน สถาบนการศกษาสามารถด าเนนการไดในหลายลกษณะ ไดแก การจดเนอหาเกยวกบการรสารสนเทศเขาไปผนวกในหลกสตรทกรายวชาการจดสอนเปนรายวชา (ALA, 1998 ; CAUL, 2001) สถาบนการศกษาบางแหงไดจดท ารายวชาการรสารสนเทศเปนรายวชาบงคบส าหรบนกศกษาระดบปรญญาตร (Chan, 2003) บางแหงไดจดรวมอยในรายวชาภาษา วชาสมมนา และวชาโครงงาน

2. ดานการจดการเรยนการสอน ในดานการจดการเรยนการสอนของหลกสตรการรสารสนเทศ ควรเปดสอนเปนรายวชาการ

รสารสนเทศ (ทงนขนกบบรบทของสถาบนอดมศกษา) ควรเปนรายวชาทอยในกลมวชาศกษาทวไป และนกศกษาทกคณะตองเรยน มหนวยกตหรอเปนวชาบงคบ เปนรายวชาพนฐานหรอเสรมเขาไปในหลกสตร ในกรณทไมเปดสอนเปนรายวชา ควรมการการรสารสนเทศมาเปนสมรรถนะเพอวดผเรยน ซงถอวาเปนทกษา จากแนวคด KSA (K=Knowledge, S=skill, A=attribute) ในหลกสตรทง 3 ดาน และจ านวนนกศกษาตอรายวชาไมควรจะมมากเกนไป สอดคลองกบ พรชล อาชวอ ารง และคณะ (2543) ทไดกลาววา รปแบบการเรยนการสอนทพฒนาทกษะการรสารสนเทศของผเรยน ไดแก 1) การเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนศนยกลาง (student centered learning) โดยเนนการสบคนและแสวงหาสารสนเทศ เพอเปนรากฐานในการใฝร ใหผเรยนเกดการเรยนรดวยตนเองอยางอสระ 2) การจดการเรยนรโดยใชแหลงขอมลเปนฐาน (resource-based learning) 3) การเรยนการสอนโดยใชปญหาเปนฐาน (problem-based learning) และ 4) การจดกระบวนการเรยนการสอนในลกษณะ

58

ทมงเนนการวจย การฝกทกษะการคดอยางมวจารณญาณ การคดสรางสรรค และการคดแกปญหา เพอน าไปสการสรางความรดวยตนเอง นอกจากน Strege (1996) พบวา วธการสอนแบบคดวเคราะห (Critical pedagogy) เปนวธการทเหมาะสมทบรรณารกษควรใชสอนเกยวกบการรสารสนเทศใหแกนกศกษา อนง ในการเรยนการสอนการรสารสนเทศควรม การประเมนผลการเรยนรดวย (Schultz, 1995)

3. ดานการสอนการรสารสนเทศ ในดานการสอนการรสารสนเทศ การสอนการรสารสนเทศจะตองปรบวธการสอนใหนกศกษา

ตกปลาเปน คอ สอนใหรวธการคนหาความร การวเคราะหและสงเสรมใหมการเรยนรดวยตนเอง ควรบรณาการการท าแบบฝกหดและการบานโดยใชเครองมอตางๆ เชน Document processor, Spreadsheet, Database, Browser, และ E-mail ควรพฒนาการเรยนการสอนทเนนนกศกษาเปนศนยกลางใหนกศกษารจกวเคราะหและคนควาดวยตนเอง โดยพฒนาใหนกศกษามการรสารสนเทศตงแตตน และพฒนาอยางตอเนอง ควรจดการเรยนรเปนแบบบรณาการ (Integrated Learning Model) ทบรณาการทงการพฒนาทกษะเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร กระบวนการคด คณธรรม จรยธรรม จรรยาบรรณวชาชพเขากบการเรยนรเนอหาสาระของแตละสาขาวชา ซงสอดคลองกบ University of Calgary (2000) ทไดอธบายวา ผสอนตองมการบรณาการการรสารสนเทศในการเรยนการสอนของหลกสตรทกสาขาวชา และพบวาผสอนควรสอนแบบบรณาการการรสารสนเทศเขาไปในทกรายวชาทสอน และจากการศกษาของวนชชดา สภควนช (2547) พบวาการบรณาการการรสารสนเทศเขาไปในกระบวนการสอนรายวชาภาษาองกฤษท าใหผ เรยนมระดบการรสารสนเทศสงขน ท าใหไดเรยนรเนอหาของบทเรยนทมความหลากหลาย และไดคนควาความรจากแหลงตางๆ ท าใหผเรยนไดรบความรใหมๆ นอกจากนสอดคลองกบมหาวทยาลยคาลการ ประเทศแคนาดา ซงมการสอนการรสารสนเทศโดยบรณาการกบรายวชาตางๆ โดยสามารถใชรปแบบการเรยนรทหลากหลาย เชน Cooperative Learning, ICT-based learning, Project-based Learning, Research-based Learning ฯลฯ ซงอาจารยผสอนควรกระตนและสงเสรมใหนกศกษามการคนควาดวยตนเองอยเสมอ นอกจากนการสรางใหผเรยนเปนผรสารสนเทศ จ าเปนตองเรมด าเนนการปพนฐานตงแตการศกษาระดบตน (Bruce, 2002) และตอเนองถงระดบอดมศกษาและความรวมมอระหวางคร อาจารยและบรรณารกษ จงจะเกดผลสมฤทธสงสด การทบคคลใดบคคลหนงจะเปนผรสารสนเทศไดอยางดนน จ าเปนตองไดรบการฝกฝนและการตระเตรยมอยางเปนระบบและมมาตรฐาน เพอใหสามารถเรยนรไดดวยตนเอง และสามารถเรยนรไดตลอดเวลาและตลอดชวต บคคลสามารถทจะสรางทกษะการรสารสนเทศได โดยการฝกฝนทกษะดานการสบคนสารสนเทศ การประเมนสารสนเทศ การใชสารสนเทศ และการคดอยางมวจารณญาณ รวมทงตระหนกถงความส าคญของสารสนเทศในการตอบสนองความตองการในทกดาน UNESCO ไดใหความส าคญของการรสารสนเทศอยางมากและเหนวาเปนเรองส าคญส าหรบการศกษาในทกระดบ และควรมบรรจในหลกสตรการเรยนการสอน (UNESCO, 2008 pp.35-36 ; “Information Literacy”, 2007)

59

4. ดานรปแบบการสอน ในดานรปแบบการสอน ควรน าการรสารสนเทศมาบรณาการเขาไปในเนอหากบทกรายวชา อยในบรบทของการใชงานจรง สอดคลองกบมหาวทยาลยนานาชาตฟลอรดา (The Florida International University, 2002) มหาวทยาลยโรดไอแลนด (University of Rhode Island, 2000) โดยก าหนดใหมรายวชาการรสารสนเทศเปน 1 รายวชา และมหาวทยาลยในประเทศไทยหลายแห งท ม ก า รก าหนดว ช าการ ร ส า รสน เทศ เป น 1 ในว ช าบ ง ค บ ให ก บน กศ กษ า (มหาวทยาลยขอนแกน, 2544 ; มหาวทยาลยบรพา, 2545 ; มหาวทยาลยมหาสารคาม, 2546 ; มห าว ท ย า ล ย ส ง ข ล า นค ร นท ร , 2 5 44 ; ม ห า ว ท ย าล ย ศ ร น ค ร น ท ร ว โ ร ฒ , 2 5 46 ; มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2546 ; มหาวทยาลยเชยงใหม, 2544 ; มหาวทยาลยรามค าแหง, 2546) รปแบบการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ ซงสอดคลองกบ สมาน ลอยฟา (2555 : 5) ทไดกลาววา ในปจจบนการเรยนการสอนในระดบอดมศกษาไดมงเนนผเรยนเปนศนยกลาง (Student-centered learning) ซงแนวคดทผเรยนเปนผปฏบตกจกรรมการคนควาหาความรดวยตนเอง และมงใหผเรยนใชกระบวนการสรางความรดวยตนเองโดยผสอนเปนผดแลคอยชวยเหลอใหค าแนะน าเมอมปญหาซงแนวทางการจดการเรยนการสอนดงกลาวจะน าไปสการเรยนรตลอดชวต และการเรยน การสอนในรปแบบนยงเปนการเปดโอกาสใหผเรยนสามารถเรยนรดวยตนเองอยางอสระ โดยการจดกจกรรมการเรยนการสอนสวนใหญเนนทผเรยนเปนส าคญ ผ เร ยนสามารถพฒนาทกษะและกระบวนการเรยนรดวยตนเองซงผเรยนจะไดรบการกระตนใหเกดกระบวนการคดอยางมวจารณญาณนอกจากนแนวโนมของการจดการเรยนการสอนในระดบอดมศกษายงมงเนนในเรองการเรยนรโดยอาศยทรพยากรเปนส าคญ โดยเนนแหลงความรทผเรยนสามารถศกษาหาความรดวยตนเองและเรยนรไดตลอดเวลา มการสอนซอฟตแวรเสรมใหเรยนร และมการสอนทางไกลโดยใชสอสารสนเทศเพมขนไดงายขน ใหผเรยนไดคดอยางเปนระบบและประเมนแหลงสารสนเทศไดอยางมประสทธภาพ รปแบบการสอนควรเนนความสามารถเกยวกบการใชสารสนเทศ มรปแบบการสอนแบบฝกปฏบต เชน โครงงาน การศกษาคนควาดวยตนเอง ชวยพฒนาใหนกศกษามการรสารสนเทศเพมขน และเรยนรไดเรว มการจดท า Exit Exam เพอวดสมรรถนะทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ และการรสารสนเทศของบณฑต มแบบทดสอบประเมนทกษะการรสารสนเทศทเปนขอสอบมาตรฐาน ม การออกใบรบรองโดยหนวยงานของมหาวทยาลย สอดคลองกบมหาวทยาลยเซนทรลควนสแลนด (Central Queensland University, 2001) ทมรปแบบการสอนการรสารสนเทศผานเวบไซต นอกจากนนมหาวทยาลยปตรา มาเลเซย (University Putra Malaysia, 2000) ทมโปรแกรมการรสารสนเทศเพอชวยใหผใชหองสมดสามารถคนหาสารสนเทศไดอยางมประสทธภาพ โดยฝกอบรมใหนกศกษาเปนกลมๆ ละ 10 คน หรอ มากกกวานน ทงนผบรหารควรมนโยบายผลกดนใหมแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศทหลากหลาย สามารถสงเสรมและเออใหนกศกษามทกษะการรสารสนเทศทถกตอง ครบถวน และมประสทธภาพ 5. ดานวธการสอน

ในดานวธการสอน ไมควรสอนแบบเดมทเนนการบรรยาย ควรสอนโดยประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศ เปนเครองมอใหเขากบกระบวนการเรยนรซงเปนการรสารสนเทศ เนน การสบคน ศกษาขอมลดวยตนเอง ซงสอดคลองกบ Dunn, 2000, (Online) ทไดกลาววา การฝก

60

ปฏบตโดยการคนควาและแสวงหาสารสนเทศดวยตนเองทจะน าไปสการท างานทมความรบผดชอบเพมขนเพราะนกศกษาตองประเมนคณคา รวบรวม จดการและใชสารสนเทศอยางมประสทธภาพ ผสอนควรน าแนวคดการรสารสนเทศมาบรณาการกบเทคโนโลยสารสนเทศในทกๆ กระบวนการ จงตองพฒนาผสอนไปดวย เพราะเมอผสอนไดมการถายทอดไปยงนกศกษา นกศกษากจะพฒนาทกษะการรสารสนเทศเพมขน ผสอนคอยใหค าแนะน าและปรกษาในการเรยนรดวยตนเองจากแผนพบหรออนเทอรเนต โดยการมอบหมายงานคนควาใหนกศกษาและสงงานทตองใชสารสนเทศมากขน โดยการมอบหมายใหไปท ารายงาน การบาน โครงงาน หรอชนงานดานการคนควาดวยตนเองนอกชนเรยน หลงจากนนกมการประเมนและใหขอคดเหน (Comment) มการเรยนแบบอบรมเชงปฏบตการ มแบบฝกหด และมการประเมนบทเรยน หรอ ในการสอนควรมการปรกษารวมกนระหวางหองสมดและภาควชาบรรณารกษศาสตรหรอสารสนเทศศาสตรของสถาบนระหวางอาจารยผสอนวชาตางๆ กบบรรณารกษหรอมการเรยนการสอนในหองสมด ทบวงมหาวทยาลย (2541 : 23) ไดกลาววา หองสมดสถาบนอดมศกษาเปนปจจยทส าคญประการหนงในดานการสนบสนนการเรยนการสอน เพอใหการศกษามคณภาพ ซงทบวงมหาวทยาลยไดประกาศเปนนโยบายและแนวปฏบตเกยวกบหองสมดสถาบนอดมศกษาไววา สถาบนอดมศกษาพงจดปจจยเกอหนนเพอสงเสรมการเรยนรของนกศกษาอยางมคณภาพและประสทธภาพ มอาคารสถานททเอออ านวยตอการจดการเรยนการสอนในหลายรปแบบ เชน แบบกลมใหญ กลมเลก และแบบศกษาคนควาดวยตนเอง มหองสมด ต ารา หนงสอ วารสารทงภาษาไทยและภาษาตางประเทศ มเครองคอมพวเตอร สอการเรยนการสอนและวสดอปกรณทเอออ านวยตอการสบคนและเสาะแสวงหาความรจากทงภายในและภายนอกประเทศ มอาณาบรเวณและบรรยากาศทเสรมสรางความคดสรางสรรคและ การใฝรใฝเรยนของนกศกษาใน การพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษา หองสมดสถาบนอดมศกษามบทบาททส าคญในฐานะเปนแหลงเรยนรของสถาบนอดมศกษา ซงนกศกษาใชในการศกษาคนควา หองสมดสถาบนอดมศกษาท าหนาทเปนแหลงรวบรวมทรพยากรสารสนเทศทสอดคลองกบการเรยนการสอนในหลกสตรทสถาบนอดมศกษาแตละแหงเปดสอน ดงนนหองสมดสถาบนอดมศกษาจงควรมเปาหมายทชดเจนในการพฒนานกศกษาใหเปนผรสารสนเทศโดยจดด าเนนการจดกจกรรมตางๆ ทหลากหลายอยางตอเนอง และเหมาะสมกบระดบของนกศกษาและพฤตกรรมสารสนเทศของนกศกษา โดยรวมมอกนระหวางหนวยงานและผทเกยวของในการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาอยางจรงจง 6. ดานการจดกจกรรม ในดานการจดกจกรรมอนๆ ทจะชวยพฒนาทกษะการรสารสนเทศ ควรพฒนาทกษะการรสารสนเทศใหกบนกศกษาเพมขน โดยอาศยเทคโนโลยสารสนเทศเปนพนฐาน ทงนเพราะการรสารสนเทศเปนเครองมอส าคญในการจดการความร ควรมการอบรมระยะสน (Training Course) เพอพฒนาทกษะการรสารสนเทศในเรองใหมๆ เพมเตม ควรมการวจยสถาบนเพอการศกษาทกษะของนกศกษากอนเขาเรยน ถาหากมทกษะดงกลาว อาจไมตองลงทะเบยนเรยนในรายวชาการรสารสนเทศ ควรมความรวมมอระหวางหองสมดและอาจารยผสอน และมการอบรมแนะน าการใชฐานขอมลอยางตอเนองและมการประเมนผลดวย สอดคลองกบมหาวทยาลยปตรา มาเลเซย (University Putra Malaysia, 2000) ทมโปรแกรมการรสารสนเทศเพอชวยใหผใชหองสมดสามารถคนหาสารสนเทศไดอยางมประสทธภาพ โดยฝกอบรมใหนกศกษาเปนกลมๆ ละ 10 คน หรอ

61

มากกวานน และจากการศกษางานวจยทเกยวของ พบวา หองสมดสถาบนอดมศกษามบทบาททส าคญในการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษา หองสมดควรใหประสบการณทดในการใชหองสมด ใหผใชมประสบการณทพอเพยง และภายใตความชวยเหลอของบรรณารกษ หองสมดสามารถชวยพฒนาทกษะดานการตระหนกถงสารสนเทศทตองการในการอานท าความเขาใจหรอ การน าไปสการสบคนสารสนเทศทกวางขน ซงการแนะน าจากการคนพบสารสนเทศเปนวธการชวยกระตนความอยากรและชแนะวธการตางๆ ส าหรบการศกษาวจยตอไป (Hibberson, 2002) 7. ดานการบรหารจดการหลกสตรการรสารสนเทศ ในดานการบรหารจดการหลกสตรการรสารสนเทศ ผบรหารทรบผดชอบวชาศกษาทวไป ควรท าความเขาใจกบแนวคดนใหชดเจน รวมถงอาจารยและบรรณารกษ เพอน าไปสการปฏบตใน การพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาอยางแทจรง มหาวทยาลยควรสนบสนน/สรางบรรยากาศในมหาวทยาลยใหเปนองคกรทใหความส าคญตอสารสนเทศ และสรางความเขาใจตอหลกสตรการรสารสนเทศของนกศกษาใหชดเจน ซงสอดคลองกบแนวคดทวา การพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาจะประสบผลส าเรจไดตองอาศยความรวมมอระหวางอาจารยและบรรณารกษ (Costantino, 2003 ; Julien & Boon 2004 ; Charbonneau and Croatt-Moore, 2006) การสรางความรวมมอระหวางคณะวชา ผสอน บรรณารกษ และผบรหาร (ALA, 1998 ; CAUL, 2001) โดยครผสอนและคณะวชาสรางเนอหาส าหรบการเรยนร โดยเรมตนทการส ารวจความไมร และเสนอค าวาแนะน าวาควรท าอยางไร เมอตองการหาสารสนเทศทตองการและพฒนาการรสารสนเทศใหผเรยน บรรณารกษควรรวมมอกนประเมนและคดสรรแหลงทจะสรางความรส าหรบรายวชาตางๆ และใหบรการ บ ารงรกษา สะสม และพฒนาวธการเขาถงสารสนเทศ สวนผบรหารควรสนบสนนและสรางโอกาสแหงความรวมมอและพฒนาบคลากร พรอมทงสนบสนนงานวจยทเกยวของใหเกดการพฒนาตอไป 8. ดานนโยบายของสถาบนอดมศกษาและหนวยงานทเกยวของ ในดานนโยบายของสถาบนอดมศกษาและหนวยงานทเกยวของ สถาบนอดมศกษาควรก าหนดนโยบายตางๆ ไดแก ควรก าหนดเปนนโยบายของสถาบนอดมศกษาทใหความส าคญกบ การรสารเทศและมการน าไปสการปฏบตอยางจรงจงและเปนรปธรรมมากขน การก าหนดหนวย กตของรายวชาตางๆ ทน าการรสารสนเทศไปบรณาการวาควรมชวโมงบรรยายและปฏบตการจ านวนเทาใดจงจะเหมาะสม และก าหนดใหเปนวชาบงคบ มทงภาคทฤษฎและปฏบต สถาบนอดมศกษาควรจดสภาพแวดลอมทพฒนาการรสารสนเทศของนกศกษา เชน หองสมดมทรพยากรสารสนเทศของทกหลกสตรอยางเพยงพอและทนสมย สถาบนอดมศกษาควรสงเสรมใหเกดวฒนธรรมองคกรในดาน การใชสารสนเทศ (วฒนธรรมสารสนเทศ) การใช e-office ในมหาวทยาลยเพอการตดตอประสานงานและเผยแพรสารสนเทศ สถาบนอดมศกษาควรมการด าเนนงานในลกษณะศนยพฒนาการรสารสนเทศหรอมหนวยงานทดและแตละคณะหรอตงเปนศนยหรอส านก เพอใหเกดประโยชนอยางทวถงในการพฒนาการรสารสนเทศ โดยมหลกสตรคขนานทดแลโดยหนวยงานเฉพาะใหนกศกษาเรยนไดตามความสะดวกและความสนใจหรอมกระบวนการพฒนานกศกษาใหมการรสารสนเทศ สถาบนอดมศกษาควรมนโยบายสนบสนนใหหลายฝายมบทบาทรวมกนและมหลายหนวยงานทเกยวของ เชน ศนยคอมพวเตอร หองสมดควรจดกจกรรมตางๆ เพอเสรมหลกสตรการร

62

สารสนเทศ ซงสอดคลองกบ Hibberson (2002) ทไดกลาววา หองสมดสถาบนอดมศกษามบทบาททส าคญในการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษา หองสมดควรใหประสบการณทดในการใชหองสมด ใหผใชมประสบการณ ทพอเพยง และภายใตความชวยเหลอของบรรณารกษ หองสมดสามารถชวยพฒนาทกษะดานการตระหนกถงสารสนเทศทตองการในการอานท าความเขาใจหรอ การน าไปสการสบคนสารสนเทศทกวางขน ซงการแนะน าจากการคนพบสารสนเทศเปนวธการชวยกระตนความอยากรและชแนะวธการตางๆ ส าหรบการศกษาวจยตอไป และสถาบนอดมศกษาควรจดสรรงบประมาณอยางเหมาะสมหรอตอหวนกศกษาอยางเหมาะสม ซงสอดคลองกบ Julien & Boon, 2004; Kasowitz-Scheer & Pasqualoni, 2004) การพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาควรไดรบการสนบสนนดานงบประมาณอยางเหมาะสมและเพยงพอ เนองจากการพฒนาทกษะการรสารสนเทศส าหรบนกศกษานนจ าเปนตองอาศยเทคโนโลยสารสนเทศเพอเปนเครองมอในการจดการและเขาถงสารสนเทศทรพยากรสารสนเทศประเภทตางๆ การสมครสมาชกเพอเขาใชฐานขอมลวชาการ ซงราคามแนวโนมทสงขนรวมถงการจดสรรงบประมาณเพอสนบสนนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนใหเปนผรสารสนเทศ ดงนนหากผบรหารสถาบนอดมศกษาเหนความส าคญและตระหนกวาสถาบนอดมศกษามบทบาทในการพฒนาผเรยนใหเปนผมทกษะเพอการเรยนรตลอดชวต กจะสนบสนนงบประมาณในการพฒนาทกษะการรสารสนเทศในลกษณะตางๆ อยางเหมาะสม เชน งบประมาณในการจดซอทรพยากรสารสนเทศ งบประมาณเพอการสมครสมาชกในการเขาใชฐานขอมลเฉพาะสาขาวชา งบประมาณในการจดกจกรรมพฒนาผเรยนใหเปนผรสารสนเทศ ซงอาจจดสรรใหแกหนวยงานทเกยวของ เชน หองสมดสถาบนอดมศกษา ศนยคอมพวเตอร สวนกจการนกศกษา หรอหนวยพฒนานกศกษา เปนตน

กลาวโดยสรปไดวา การทจะพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาในสถาบนอดมศกษาใหส าเรจไดนนควรเรมจากการทสถาบนอดมศกษาและหนวยงานทเกยวของในสถาบนอดมศกษาแตละแหงเหนความส าคญของการรสารสนเทศและเขาใจวาการรสารสนเทศเปนทกษะทจะพฒนาคนใหเปนผทเรยนรตลอดชวตได ทงนเพราะการพฒนาทกษะการรสารสนเทศเปนการเตรยมคนในระยะยาว สถาบนอดมศกษาจงควรก าหนดเปนวสยทศนของสถาบน และก าหนดเนอหาสาระเรองนไวในนโยบายของสถาบนอดมศกษา ซงสอดคลองกบท Julien & Boon (2004) กลาวไววา ตองม การจดท าแผนและนโยบายเรองการพฒนาการรสารสนเทศอยางชดเจน สถาบนอดมศกษาในประเทศตางๆ ไดแก สหรฐอเมรกาออสเตรเลย สงคโปร และจน ไดใหความส าคญตอการรสารสนเทศและ การพฒนาทกษะการรสารสนเทศ ใหแกผเรยน ดงตวอยางของมหาวทยาลยในออสเตรเลยทไดบรณาการเรองการรสารสนเทศไวในแผนของมหาวทยาลยหลายแหง เชน โปรแกรมการรสารสนเทศเพอการศกษาทางไกลของมหาวทยาลยควนสแลนด (University of Queensland) นโยบายของมหาวทยาลย Ballarat ไดระบวา การรสารสนเทศเปนกญแจสความส าเรจของการศกษาระดบอดมศกษาและมหาวทยาลยวลองกอง (University of Wollongong) ไดมรายงานความกาวหนาของการบรณาการการรสารสนเทศไวในหลกสตรการศกษา โดยทการรสารสนเทศไดปรากฏอยในเอกสารนโยบายของมหาวทยาลยและระบถงการน าไปสวธปฏบตอยางชดเจน (Lipu, 2003) รวมถงการมแผนปฏบตการในการสงเสรมการรสารสนเทศอยางเปนทางการ (action plan) (Costantino, 2003) นอกจากนควรมการก าหนดหวขอการพฒนาการรสารสนเทศเปนนโยบายหนง

63

ของการศกษาระดบอดมศกษาทน าไปสการประกนคณภาพการศกษาของประเทศอกดวย (Jager and Nassimbeni, 2005) 9. ดานโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศ ในดานโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศ สถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตควรด าเนนงานตางๆ ไดแก จดใหมความพรอมทางดานโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศทด สมบรณ และมเสถยรภาพ เพอรองรบและพฒนาเทคโนโลยใหมๆ ใหนกศกษาสามารถใชและมชองทางเพอการเขาถงสารสนเทศไดอยางหลากหลาย โดยควรมระบบเครอขายภายในสถาบนและมจ านวนคอมพวเตอรและจดบรการทเพยงพอใหนกศกษาเขาถงไดงาย ควรมบรการ wireless สามารถใชคอมพวเตอรไดทกจด สามารถรองรบการใชงานของผใชจ านวนมากและเออตอผใช ควรมสารสนเทศทเปนอเลกทรอนกสทสามารถเขาถงไดงาย และมฐานขอมลทครอบคลมกบสาขาทเปดสอนในสถาบนอดมศกษา โดยโครงสรางพนฐานเทคโนโลยสารสนเทศท าใหสามารถเขาถงตวขอมลไดเรว สามารถพฒนาการรสารสนเทศของนกศกษาใหไดผลด และสถาบนอดมศกษาควรก าหนดแผนกลยทธของมหาวทยาลยเกยวกบโครงสรางพนฐานเทคโนโลยสารสนเทศอยางชดเจน ซงควรน าเทคโนโลยสารสนเทศไปใชเพอการเรยนการสอน ชวยใหเรยนร และสงเสรมการเรยนรตลอดชวตมากขน หากสถาบนอดมศกษามโครงสรางพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศทด กยอมจะสงผลถงการพฒนาการรสารสนเทศของนกศกษาดวย (Bruce, 2002) ทงนเพราะโครงสรางพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศเปรยบเสมอนชองทางทท าใหผใชสารสนเทศสามารถเขาถงสารสนเทศประเภทตางๆ ไดอยางรวดเรว การทสถาบนอดมศกษามเครอขายสารสนเทศทมประสทธภาพ มฐานขอมลทางวชาการทหลากหลาย มสงอ านวยความสะดวกทเกยวของกบเทคโนโลยสารสนเทศทเหมาะสมและเพยงพอ กจะชวยใหสถาบนอดมศกษานนสามารถจดการเรยนการสอนหรอกจกรรมทพฒนานกศกษาใหมทกษะทางคอมพวเตอรและสามารถพฒนาใหเปนผรสารสนเทศได 5. ขอเสนอแนะ 5.1 ขอเสนอแนะเชงวชาการ เพอใหการน าผลการวจยไปใชอยางคมคา ผวจยมขอเสนอแนะเพอใหเกดการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต ดงน 5.1.1 สถาบนอดมศกษาควรก าหนดหนวยงานทรบผดชอบและก าหนดโครงสราง การบรหารจดการภายในของสถาบนอดมศกษา เพอพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาอยางครอบคลมตามเปาหมายและวสยทศนของสถาบนทเกยวของกบการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษา 5.1.2 สถาบนอดมศกษาควรรวมมอกบหนวยงานภายนอกในการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษา ตามบทบาทและหนาทของหนวยงานนนๆ 5.1.3 หองสมดสถาบนอดมศกษา คณะวชา หลกสตร และหนวยงานภายในมหาวทยาลย ควรมบทบาทรวมในการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาอยางจรงจง ทงนเพราะทงสองหนวยงานนจดเปนหนวยงานหลกทเกยวของกบการพฒนาคณภาพทางวชาการของบณฑต

64

5.2 ขอเสนอแนะส าหรบการวจย ในการวจยเพอการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตครงตอไป ผวจยมขอเสนอแนะ ดงน 5.2.1 ควรมการวจยเพอส ารวจการรบรและความเขาใจเกยวกบบทบาทของหองสมดสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตเพอการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษา และน าผลการวจยไปวางแผนพฒนาบคลากรหองสมดสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต 5.2.2 ควรมการวจยเพอศกษาแนวทางการบรณาการเนอหาการรสารสนเทศในรายวชาของหลกสตร สาขาวชาตางๆ ในระดบอดมศกษา และมความตอเนองจากรายวชาส าหรบนกศกษาชนปท 1-4

ตารางท 1 มาตรฐานการรสารสนเทศระดบอดมศกษา

Association of College and Research Libraries – ACRL (2000)

American Library Association – ALA (1989)

Australian and New Zealand Institute for Information Literacy (2004)

Council of Australian University Librarians (2000)

มาตรฐานท 1 นกศกษาผรสารสนเทศสามารถบอกลกษณะและขอบเขตของสารสนเทศทตองการได

มาตรฐานท 1 นกศกษาทไดชอวาเปนผรสารสนเทศ ตองมความสามารถทจะเขาถงสารสนเทศไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล

มาตรฐานท 1 ผรสารสนเทศรถงความตองการสารสนเทศและก าหนดขอบเขตความตองการสารสนเทศได

มาตรฐานท 1 ผรสารสนเทศรถงความตองการสารสนเทศและก าหนดขอบเขตความตองการสารสนเทศได

มาตรฐานท 2 นกศกษาผรสารสนเทศ สามารถเ ข า ถ ง ส า ร ส น เ ท ศ ท ต อ ง ก า ร ไ ด อ ย า ง มประสทธภาพและประสทธผล โดยดชนชวด

มาตรฐานท 2 นกศกษาทไดชอวาเปนผรสารสนเทศ ตองมความเชยวชาญและมวจารณญาณในการประเมนสารสนเทศ

มาตรฐานท 2 ผรสารสนเทศสามารถเขาถงสา รสนทศได อย า งม ป ระส ทธ ภ าพและประสทธผล

มาตรฐานท 2 ผรสารสนเทศสามารถเ ข า ถ ง ส า ร ส น เ ท ศ ไ ด อ ย า ง มประสทธภาพและประสทธผล

มาตรฐานท 3 นกศกษาผรสารสนเทศ ประเมนสารสนเทศและแหล งสารสนเทศอย างมวจารณญาณและรวมสารสนเทศทคดเลอกไวเขาเปนความรของตนโดยดชนชวด

มาตรฐานท 3 นกศกษาทไดชอวาเปนผรสารสนเทศ ตองใชสารสนเทศอยางถกตองและสรางสรรค

มาตรฐานท 3 ผรสารสนเทศสามารถประเมนคณคาสารสนเทศและแหลงสารสนเทศอยางมวจารณญาณและบรณาการสารสนเทศทเลอกสรรแลวเขากบความรเดม

มาตรฐานท 3 ผรสารสนเทศสามารถประเมนคณคาสารสนเทศและแหลงสารสนเทศอยางมวจารณญาณและบรณาการสารสนเทศทเลอกสรรแลวเขากบความรเดม

มาตรฐานท 4 นกศกษาผรสารสนเทศสามารถใชสารสนเทศเพอบรรลวตถประสงคไดอยางมประสทธภาพไดดวยตนเอง โดยดชนชวด

มาตรฐานท 4 นกศกษาท ไดชอวาเปนผเรยนรอยางอสระดวยการรสารสนเทศและตดตามสารสนเทศทเกยวของกบความสนใจของตนเอง

มาตรฐานท 4 ผรสารสนเทศสามารถาจดหมวดหม เกบรวบรวม ถายโอนและรางสารสนเทศทรวบรวมไดหรอผลตขนมาใหมได

มาตรฐานท 4 ผรสารสนเทศสามารถจดหมวดหม เกบรวบรวม ถายโอนและรางสารสนเทศทรวบรวมไดหรอผลตขนมาใหมได

10

ตารางท 1 (ตอ)



Australian and New Zealand Institute for Information Literacy (2004)


มาตรฐานท 5 นกศกษาผรสารสนเทศ เขาใจปจจยทางเศรษฐกจ ทางกฎหมายและทางสงคม เขาใจถงการใชสารสนเทศในกรณตางๆ อยางมศลธรรมและอยางถกกฎหมาย โดยดชนชวด

มาตรฐานท 5 นกศกษาท ไดชอวาเปนผเรยนรอยางอสระดวยการรสารสนเทศ ดวยการน าวรรณกรรมและสารสนเทศไปประยกตใชในการสรางสรรคดานอนๆ ดวย

มาตรฐานท 5 ผรสารสนเทศควรขยาย ตกรอกหรอวางโครงรางหรอสรางสรรคความรใหม โดยบรณาการจากความรเดมและความรใหมเปนของตนหรอของกลมได

มาตรฐานท 5 ผรสารสนเทศควรขยาย ตกรอบหรอวางโครงรางหรอสรางสรรคความรใหม โดยบรณาการจากความรเดม และความรใหมเปนของตนหรอของกลมได

- มาตรฐานท 6 นกศกษาทไดชอวาเปนผเรยนรอยางอสระดวยการรสารสนเทศและไขวควา เพอใหเกดความสามารถในการคนคนสารสนเทศและสรางความร

มาตรฐานท 6 ผรสารสนเทศมความเขาใจบรบททางวฒนธรรม เศรษฐกจ กฎหมายและส ง คม เก ย ว เน อ งก บการ ใช ก า ร เ ข า ถ งสารสนเทศ รวมท ง ใชสารสนเทศอยางมจรยธรรม ชอบดวยกฎหมายและเคารพสทธตางๆ

มาตรฐานท 6 ผรสารสนเทศมความเขาใจบรบทางวฒนธรรม เศรษฐกจ กฎหมาย และสงคม เกยวเนองกบการใช การเขาถงสารสนเทศ รวมทงใชสารสนเทศอยางมจรยธรรม ชอบดวยกฎหมายและเคารพสทธตางๆ

- มาตรฐานท 7 นกศกษาทไดชอวาเปนผเกอกลตอสงคมอยางแทจรง เพอชมชนการเรยนรและสงคมการเรยนรสารสนเทศ จะตองยอมรบถงความส าคญของ

- มาตรฐานท 7 ผรสารสนเทศควรตระหนกถงการเรยนรตลอดชวต และการมสวนรวมของพลเมองนนจ าเปนตองมการรสารสนเทศ

11

ตารางท 1 (ตอ)



Australian and New Zealand Institute for Information Literacy

(2004)


- สารสนเทศทมตอสงคมระบอบประชาธปไตย - - - มาตรฐานท 8 นกศกษาทไดชอวาเปนผเกอกล

ตอสงคมอยางแทจรง เพอชมชนการเรยนรและสงคมการเรยนรสารสนเทศ จะตองฝกปฏบตตนใหมพฤตกรรมทมมารยาทและจร รย าบร รณเก ย ว ก บ ส าร สน เทศและเทคโนโลยสารสนเทศ

- -

- มาตรฐานท 9 นกศกษาทไดชอวาเปนผเกอกลตอสงคมอยางแทจรง เพอชมชนการเรยนรและสงคมการรสารสนเทศ ตองมสวนรวมกบกลมทมการตดตามและสรางสารสนเทศไดยางมประสทธผล

- -

12

65

บรรณานกรม

กองบรการการศกษา. (2557). สถตจ านวนนกศกษาทลงทะเบยน ประจ าปการศกษา2557 ภาค

เรยน 2. มหาวทยาลยราชภฏยะลา. สบคนเมอวนท 15 มนาคม 2558. เขาถงไดจากhttp://eduservice.yru.ac.th/newweb/index.php?type=2557&type2=2&button=+++++%E0%B8%95%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%87++++&name=mis&file=studentre.

คณะอนกรรมการปฏรปการเรยนร. (2543). ปฏรปการเรยนรผเรยนส าคญทสด. พมพครงท 5.

กรงเทพฯ : ครสภาลาดพราว.

จราพรรณ สวสดพงษ. (2547). เทคนคและวธการสบคนสารสนเทศ. เชยงใหม : ส านกหอสมด

มหาวทยาลยเชยงใหม

ชตมา สจจานนท (2554). การรสารสนเทศการสอนและการวจย. วารสารหองสมด, 14 (กนยายน- ธนวาคม) : 50-61.

เดชดนย จยชม, ฤทยชนน สทธชย และ อมจต เลศพงษสมบต. (2556). การแสวงหาสารสนเทศเพอ

การศกษาและการรสารสนเทศมาตรฐานทเกยวของกบการแสวงหาสารสนเทศของนกศกษาในระดบปรญญาตร. วารสารมหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทร, 5 (มกราคม-เมษายน) : 79-92.

ทรงพนธ เจมประยงค. (2547). หองสมดกบทกษะการเรยนรสารสนเทศ. วารสารหองสมด, 48

(มกราคม) : 15-30.

ทบวงมหาวทยาลย. (2543). วสยทศนอดมศกษาแนวความคดในการพฒนาอดมศกษาของ

ประเทศ. กรงเทพฯ : ส านกวางแผนและพฒนา ทบวงมหาวทยาลย.

นรดา จะปะกยา. (2552). การรสารสนเทศขอนกศกษาระดบปรญญาตรชนปท 1 มหาวทยาลย

ราชภฏยะลา. ยะลา : คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏยะลา.

บหลน กลวจตร. (2554). "การรสารสนเทศของนกศกษาชนปท 1 คณะอกษรศาสตร มหาวทยาลย

ศลปากร". วารสารอกษรศาสตร มหาวทยาลยศลปากร 33,2.

66

ประภาส พาวนนท. (2551). รายงานการวจยเรองการสอนการใชหองสมดและทกษะสารนเทศใน

มหาวทยาลยของรฐ. กรงเทพฯ : คณะมนษยศาสตร มหาวทยาลยรามค าแหง.

ปารชาต เสารยะวเศษ. (2556). รายวจยเรองรปแบบการสอนการรสารสนเทศของนกศกษาระดบ

ปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏในประเทศไทย. กรงเทพฯ : คณะมนษยศาสตรและ

สงคมศาสตร.

ปยะวรรณ ประทมรตน. (2553). การรสารสนเทศ : ทกษะทจ าเปนส าหรบการเรยนรตลอดชวต

(Information Literacy : Essential Skills for life – long learners. เขาถงไดจาก

www.2.udru.ac.th/ill500105/article%201%.doc

พรชล อาชวอ ารง และคณะ (2543). โครงการน ารอง : การศกษาและพฒนาทกษะการคดเพอ

ปลกฝงคานยมเศรษฐกจพอเพยงตามแนวพระราชด ารกรณศกษาภาคตะวนตกและภาคเหนอตอนลาง.กรงเทพฯ : คณะครศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย. (โครงการรวมมอระหวาง คณะครศาสตรจฬาลงกรณมหาวทยาลย และส านกงานคณะกรรมการพเศษเพอ ประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชด ารท าเนยบรฐบาล.

พฒนาพร เทยมเมอง. (2554). การรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลย

เทคโนโลยราชมงคลตะวนออก วทยาเขตจกรพงษภวนารถ. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลตะวนออก.

ภนดา แกวมณ. (2552). การรสารนเทศของนสตระดบปรญญาตรชนปท 1 มหาวทยาลย

มหาสารคาม. ปรญญาอกษรศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาบรรณารกษศาสตรและสารนเทศศาสตร ภาควชาบรรณารกษศาสตร คณะอกษรศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

มยร ยาวลาศ. (2553). ระดบการรสารสนเทศของนกศกษาปรญญาตร ชนปท 1 มหาวทยาลย พายพ การคนควาแบบอสระ. วทยานพนธปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาสารสนเทศศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเชยงใหม.

มหาวทยาลยขอนแกน. ส านกวชาศกษาทวไป. (2544). รายละเอยดของรายวชา 000130 ทกษะ การรสารสนเทศ. สบคนเมอ 22 มกราคม 2558 จาก http://www.genedu.kku.ac.th/ course/ooo130.doc

http://www.2/

http://www.genedu.kku.ac.th/

67

มหาวทยาลยบรพา. (2545). บทเรยนชวยสอนการใชหองสมด. สบคนเมอวนท 12 มกราคม 2558.

จากhttp://www.lib.buu.ac.th/tutorial/index/html.

มหาวทยาลยมหาสารคาม. ส านกวทยบรการ. (2546). Information Literacy การรสารสนเทศ.

สบคนเมอ 5 มกราคม 2557. http://www.msu.ac.th/index.php?deflab=20

มหาวทยาลยรามค าแหง. (2546). การเรยนการสอน. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยรามค าแหง.

มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ส านกหอสมดกลาง. (2546). โปรแกรมแนะน าเพอการศกษา

คนควา. สบคน 5 กรกฎาคม 2557. จาก

option=com_content&task=view&id=36&itemid=75

วนชชดา สภควนช. (2547). การบรณาการการรสารสนเทศในกระบวนการสอนรายวชา

ภาษาองกฤษของนกศกษาระดบปรญญาตรชนปท 3 สถาบนเทคโนโลยราชมงคล วทยาเขตกาฬสนธ. รายงานการศกษาอสระศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาบรรณารกษศาสตรและสารสนเทศศาสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน.

ศรชย กาญจนวาส. (2552) ทฤษฎการประเมน. พมพครงท 7. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหง

จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศวราช ราชพฒน. (2547). การสอนการรสารสนเทศทางเวบไซตของหองสมด. วทยานพนธบณฑต

วทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน.

สถตจ านวนนกศกษาทลงทะเบยนเรยนประจ าปการศกษา. (2557). ปตตาน : ส านกบรการ

การศกษา มหาวทยาลยฟาฎอน.

สมาน ลอยฟา และคณะ. (2555) พฤตกรรมการรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร

มหาวทยาลยขอนแกน. วารสารสารสนเทศศาสตร. 30 (มนาคม) : 51-69.

http://lib.swu.ac.th/index.php?option=com_content&task=view

68

สรปภาพรวมจ านวนนกศกษาของวทยาเขตปตตาน จ าแนกตามระดบการศกษาของแตละป

การศกษา. (2557). งานทะเบยนและสถตนกศกษา มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขต

ป ต ต า น . ส บ ค น เ ม อ 20 ม น า ค ม 2558. เ ข า ถ ง ไ ด จ า ก http://regist.pn.psu.ac.th/studentsum/stdsum_home.php

สจจารย ศรชย. (2552). การพฒนาทกษะการรรสารสนเทศของนกศกษาในสถาบนอดมศกษาของ

รฐ. ปรญญาปรชญาดษฎบณฑต สาขาสารสนเทศศกษา บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยขอนแกน.

สารณ อ ามาตยวงศ. (2555). การรสารสนเทศของนกศกษาระดบบณฑตศกษมหาวทยาลยสโขทย

ธรรมาธราชวารสารสโขทยธรรมาธราช. 26 (1) (มกราคม – มถนายน) 106-122.

สจรา ธงงาม. (2547). สภาพการสงเสรมการรสารสนเทศใหแกนกเรยนในโรงเรยนทเปดสอนชวง

ชนท 3 ถงชวงชนท 4 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษารอยเอด. การศกษาคนควาอสระ. มหาสารคาม : มหาวทยาลยมหาสารคาม.

สพศ บายคายคม และ ขวญชฎล พศาลพงศ (2550). การรสารสนเทศของนสตระดบปรญญาตร

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตศรชา. วทยานพนธปรญญาศลปศาสตร สาขาวชาบรรณารกษศาสตรและสารสนเทศศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน.

สพศ ศรรตน. (2553). การรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร คณะครศาสตร

มหาวทยาลยราชภฏสงขลา. สงขลา : มหาวทยาลยราชภฏสงขลา.

องคณา แวซอเหาะ และ สธาทพย เกยรตวานช. (2553). การรสารสนเทศของนกศกษาระดบ

ปรญญาตร มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร . กรงเทพฯ : มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร.

อสลนดา แดมอง. (2558). จ านวนนกศกษา มหาวทยาลยนราธวาสราชนครนทรระดบปรญญาตร

ประจ าปการศกษา 2557. นราธวาส : กองสงเสรมวชาการและงานทะเบยน มหาวทยาลย

นราธวาสราชนครนทร.

69

อารย ชนวฒนาและคณะ. 2555. พฤตกรรมการรสารสนเทศของนสต มหาวทยาลยศรนครนทร

วโรฒ. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

อารย เพชรหวน. (2552). รายงานการวจยเรอง ทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาระดบ ปรญญาตรวทยาลยเซาธอสทบางกอก. กรงเทพ : คณะบรหารธรกจ วทยาลยเซาธอสทบางกอก

American Library Association. (1998). Presidential committee on information

literacy (Final Report). Chicago : American Library Association.

Association of College and Research Libraries – ACRL. (2001). Information literacy

Competency standards of higher education. Retrived January 25, 2014 from http://www.ala/acrl/ilstandarddlo.html

Association of College and Research Library (2000). Information Literacy

Competency Standard for Higher Education. Retrived March 31, 2014. from http://www.ala.org/ ala/mgrps/divs/acrl/standards/

informationliteracycompetency.cfm.

Australian and New Zealand Institute for Information Literacy (2004). Australia and

NewZealand institute for information literacy framework : Principles, standard and practice. Retrieved July 18, 2014. from http://www.anzil.org/index.htm.

Black, Steve. (2000). “Results of Assessment of Information Literacy at the

College of Saint Rose” Retrieved March 31, 2010, from http://www.strose.edu/ Library/bi/infolitres.htm#discussion.

Breivik. (1982). Student Learning in the Information Age. S.I. : American Council on

Education.

70

Brown , Cecelia and Krumholz, Lee R. (2002). “Intergrating Information Literacy into

the Science Curriculum” College & Research Libraries 63, 1: 111- 123.

Bruce, Christine Susan. (2002). Information Literacy as a Catalyst for Educational

Change : A Background Paper. Retrieved April 17, 2015, from http://www.nclis.gov./libinter/Infolicont&meet/papers/bruce-fullpaper.pdf.

Campbell. S. W. (2004). Defining Information Literacy in the 21 century. In

Education andResearch 70th IFLA general conference and council 22-27 August 2004. Retrieved April 19, 2015. from www.ifla.org/DV/ifla70/prog04htm.

Caravello, Patti S., et al. (2001). “Information Competence at UCLA : Report of a

Survey Project” Retrieved March 31, 2010, from http://www.library.ucla.edu/ infocompetence/info_comp_report01.

CAUL. (2001). Information Literacy Standard. Canberra : Councils of Australian

University Librarians.

Central Queensland University. (2001). Information Literacy at CQU. Retrieved Jan 7,

2014. from http://www.lib.cqu.edu.au/finding/compass/home.htm.

Chan, Sai-noi. (2003). Making Information Literacy a Compulsory Subject for

Undergraduates : The Experience of the University of Malaya. World Library and Information Congress : 69th IFLA General Conference and Council, 1-9 November 2014, Berlin, 1-11.

Charbonneau, D.H., Croatt-Moore C.F., Healy A., & Marks, E. (2006). Collaboration

Addresses Information and Education Needs of an Urban Public Health Workforce. Journal of the Medical Library Association, 95(3), 352-354.

http://www.nclis.gov./libinter/

http://www.library.ucla.edu/

71

Costantino, Connie Ellen. (2003). Stakeholders’ perceptions of the importance of

Information Literacy competencies within undergraduate education. Ph.D. Dissertation, Alliant International University, San Diego.

Council of Australian University Librarians. (2000). Information Literacy Standards.

Canberra : Australia.

Dunn, Kathleen. (2000). Assessing Information Literacy Skills in the California State

University : A Progress Report. The Journal of Academic Librarianship, 28(1), 26-35.

Florida International University. (2002). Information Literacy at FIU. Retrived Febuary

9, 2015, http://www.fiu.edu/library/ili.index.html#anchor4298548.

Hartman, Elizabeth (2001) “Understanding of Information Literacy : The

Perceptions of First Year Undergraduate Students at the University of Ballarat” Retrieved October 3, 2010, frohttp://www.1.infotrac.galegroup.com.

Hepworth , Mark. (1999). “A study of undergraduate information literacy and

skills : the inclusion of information literacy and skills in the undergraduate curriculum” Retrieved October 3, 2010, from http//www.ifla.org/ IV/ifla65/papers/107-124e.htm.

Hibberson, Ruth Anne. (2002). Information Literacy and library support in

distributed learning at Royal Roads University (British Columbia). Master thesis in Distributed Learning, Royal Roads University.

Information Literacy Model. (2007). Retrived 17 April, 2015. from

http://shambell.net/pages/Learning/infolit/InfoLitMod.

http://www.1.infotrac.galegroup.com/

http://shambell.net/pages/

72

Jager, K., Nassimbeni, M. & Underwood, P. (2015). Library Studies at the University

of Cape Town: an Historical Overview. Cape Town : University of Cape Town.

Jones, A. I. Gardner, C., & Zaenglein, J. I. (1998). Desperately seeking standards.

KnowledgeQuest, 26 (3), 38-42.

Jones, E. A., & RiChade, S. (2005). NPEC sourcebook an assessment : Definitions

and assessment methods for communication, leadership, information literacy, quantitative. Reasoning, and quantitative skills. Washington, DC : National Postsecondary Education Cooperative. Retrived October 1, 2014, from http://nces.ed.gov/pubsearch/pubsinfo.asp?pubid=2005832.

Julien, H. and Boon, S. (2004). Assessing instructional outcomes in Canadians

academic libraries. Library and Information Science Research, 26 (2), 121-139

Kasowitz-Scheer & Pasqualoni, (2004). Information Literacy Instruction in Higher

Education : Trends and Issues. ERIC Digest. Retrieved 17, 2015, fromhttp://www.ericdigests.org/2003-1/information.htm.

Kurbanoglu S. Serap. (2003). Self-efficacy : a concept closely linked to information

literacy and lifelong learning. Journal of Documentation, 59 (6), 635-646.

Rader, Hannelore B. (1990). Information Literacy in the Undergraduate Curriculum.

LibraryTrend. 44 (2) , 23-39.

Schultz, Carole Lynn. (1995). Development of Information Literacy course for

Community College student. Ph.D. Dissertation, Virginia Polytechnic Institute and State University.

http://www.ericdigests.org/

73

Seaman, Nancy H. (2000). Information Literacy : A study of Freshmen Student’s

perceptions,with Recommentations. Ph.D, Dissertation Virginia Polytechnic Institute and State University.

Strege, Karen Rae. (1996). Using critical pedagogy to improve library instruction.

Ph.D, Dissertaition, Gongaza University, Washington.

UNESCO (2008). Information Literacy. Retrived February 10, 2015.

http://portal.unesco.org/ci/en/cv.php.

University of Calgary. (2000). Information Literacy Group. Retrieved July, 16, 2014,

from http://www.Ucalgary.ca/library/II.G/action.html.

University Putra Malaysia. (2000). Information Literacy Program. Retrieved August,

28, 2014. from http://www.lib.ump.edu.my/inflite.html.

http://portal.unesco.org/

74

ภาคผนวก ก

การหาคณภาพเครองมอ

75

ตารางวเคราะหดชนความสอดคลองของแบบทดสอบการรสารสนเทศของนกศกษา สถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต

1. ดานการก าหนดชนดและขอบเขตสารสนเทศทตองการใชได

ขอสอบ ความเหนของผเชยวชาญ (คนท)

รวม IOC ผลการพจารณา 1 2 3 4 5

ขอ1 0 1 0 1 0 2 0.40 ปรบปรง ขอ2 0 1 1 1 0 3 0.60 คดเลอกไว ขอ3 0 0 1 1 1 3 0.60 คดเลอกไว ขอ4 1 0 1 1 1 4 0.80 คดเลอกไว ขอ5 1 1 1 1 1 5 1.00 คดเลอกไว ขอ6 1 1 1 0 1 4 0.80 คดเลอกไว ขอ7 0 1 1 1 0 3 0.60 คดเลอกไว ขอ8 1 1 1 1 1 5 1.00 คดเลอกไว ขอ9 -1 0 0 0 0 -1 -0.20 คดออก ขอ10 0 0 1 1 1 3 0.60 คดเลอกไว ขอ11 0 0 1 1 1 3 0.60 คดเลอกไว ขอ12 0 0 1 1 1 3 0.60 คดเลอกไว ขอ13 0 1 1 1 1 4 0.80 คดเลอกไว ขอ14 0 1 1 1 0 3 0.60 คดเลอกไว

76

2. ดานการเขาถงสารสนเทศไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล



ขอ 1 0 1 0 1 1 3 0.60 คดเลอกไว ขอ 2 0 1 0 1 1 3 0.60 คดเลอกไว ขอ 3 0 1 1 0 1 3 0.60 คดเลอกไว ขอ 4 1 1 1 1 0 4 0.80 คดเลอกไว ขอ 5 1 0 0 1 1 3 0.60 คดเลอกไว ขอ 6 1 0 1 1 1 4 0.80 คดเลอกไว ขอ 7 0 0 1 0 1 2 0.40 ปรบปรง ขอ 8 1 1 1 0 1 4 0.80 คดเลอกไว ขอ 9 1 1 1 0 1 4 0.80 คดเลอกไว ขอ 10 1 1 1 0 1 4 0.80 คดเลอกไว ขอ 11 1 1 1 0 1 4 0.80 คดเลอกไว ขอ 12 1 1 1 1 1 5 1.00 คดเลอกไว ขอ 13 0 0 1 1 1 3 0.60 คดเลอกไว ขอ 14 0 1 1 1 1 4 0.80 คดเลอกไว ขอ 15 1 1 1 1 1 5 1.00 คดเลอกไว ขอ 16 1 1 1 1 1 5 1.00 คดเลอกไว ขอ 17 1 1 1 1 1 5 1.00 คดเลอกไว

77

3. ดานการประเมนสารสนเทศและแหลงสารสนเทศไดอยางมวจารณญาณ และบรณาการ สารสนเทศทเลอกสรรแลวใหเขากบพนฐานความรเดมของตนได



ขอ 1 0 0 1 1 1 3 0.60 คดเลอกไว ขอ 2 0 1 1 0 1 3 0.60 คดเลอกไว ขอ 3 0 1 1 0 1 3 0.60 คดเลอกไว ขอ 4 1 1 0 1 0 3 0.60 คดเลอกไว ขอ 5 1 1 0 1 0 3 0.60 คดเลอกไว ขอ 6 0 1 0 0 1 2 0.40 ปรบปรง ขอ 7 1 1 1 1 1 5 1.00 คดเลอกไว ขอ 8 1 1 1 1 1 5 1.00 คดเลอกไว ขอ 9 0 1 1 1 1 4 0.80 คดเลอกไว ขอ 10 0 1 1 1 1 4 0.80 คดเลอกไว ขอ 11 0 1 1 1 1 4 0.80 คดเลอกไว ขอ 12 1 0 1 1 1 4 0.80 คดเลอกไว ขอ 13 1 1 1 1 1 5 1.00 คดเลอกไว ขอ 14 0 1 0 0 1 2 0.40 คดออก ขอ 15 1 0 0 0 1 2 0.40 ปรบปรง ขอ 16 1 1 0 1 1 4 0.80 คดเลอกไว ขอ 17 0 1 0 1 1 3 0.60 คดเลอกไว ขอ 18 0 1 0 1 0 2 0.40 ปรบปรง

78

4. ดานการใชสารสนเทศอยางมประสทธภาพ



ขอ 1 1 1 1 1 1 5 1.00 คดเลอกไว ขอ 2 1 1 1 1 1 5 1.00 คดเลอกไว ขอ 3 1 1 1 1 1 5 1.00 คดเลอกไว ขอ 4 1 1 1 1 1 5 1.00 คดเลอกไว ขอ 5 1 1 1 1 1 5 1.00 คดเลอกไว ขอ 6 1 1 1 1 1 5 1.00 คดเลอกไว

79

5. ดานการเขาใจเศรษฐกจกฎหมายและสงคมทเกยวเนองกบการใชและการเขาถงสารสนเทศ รวมทงใชสารสนเทศอยางมจรยธรรมและถกตองตามกฎหมาย



ขอ 1 0 1 0 1 1 3 0.60 คดเลอกไว ขอ 2 0 1 0 1 1 3 0.60 คดเลอกไว ขอ 3 0 1 1 0 1 3 0.60 คดเลอกไว ขอ 4 1 1 1 1 0 4 0.80 คดเลอกไว ขอ 5 1 0 0 1 1 3 0.60 คดเลอกไว ขอ 6 1 0 1 1 1 4 0.80 คดเลอกไว ขอ 7 0 0 1 0 1 2 0.40 ปรบปรง ขอ 8 1 1 1 0 1 4 0.80 คดเลอกไว ขอ 9 1 1 1 0 1 4 0.80 คดเลอกไว ขอ 10 1 1 1 0 1 4 0.80 คดเลอกไว ขอ 11 1 1 1 0 1 4 0.80 คดเลอกไว ขอ 12 1 1 1 1 1 5 1.00 คดเลอกไว ขอ 13 0 0 1 1 1 3 0.60 คดเลอกไว ขอ 14 0 1 1 1 1 4 0.80 คดเลอกไว ขอ 15 1 1 1 1 1 5 1.00 คดเลอกไว

80

ตารางวเคราะหวเคราะหหาคาความยากงาย (p) และคาอ านาจจ าแนก (r) ของแบบทดสอบการรสารสนเทศของนกศกษา สถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต

1. ดานการก าหนดชนดและขอบเขตสารสนเทศทตองการใชได

ขอท กลมสง กลมต า ผลรวม ความ

ยากกงาย อ านาจ จ าแนก

ผลการ พจารณา

ขอ1 12 8 20 0.67 0.27 คดเลอกไว

ขอ2 12 10 22 0.73 0.13 คดออก

ขอ3 13 5 18 0.60 0.53 คดเลอกไว

ขอ4 12 8 20 0.67 0.27 คดเลอกไว

ขอ5 12 5 17 0.57 0.47 คดเลอกไว

ขอ6 13 7 20 0.67 0.40 คดเลอกไว

ขอ7 12 5 17 0.57 0.47 คดเลอกไว

ขอ8 8 6 14 0.47 0.13 คดออก

ขอ9 11 5 16 0.53 0.40 คดเลอกไว

ขอ10 9 3 12 0.40 0.40 คดเลอกไว

ขอ11 12 7 19 0.63 0.33 คดเลอกไว

ขอ12 11 4 15 0.50 0.47 คดเลอกไว

ขอ13 12 9 21 0.70 0.20 คดเลอกไว

81

2. ดานการเขาถงสารสนเทศไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล




ขอ1 13 8 21 0.70 0.33 คดเลอกไว ขอ2 14 9 23 0.77 0.33 คดเลอกไว ขอ3 8 3 11 0.37 0.33 คดเลอกไว ขอ4 13 8 21 0.70 0.33 คดเลอกไว ขอ5 13 3 16 0.53 0.67 คดเลอกไว ขอ6 10 5 15 0.50 0.33 คดเลอกไว ขอ7 9 4 13 0.43 0.33 คดเลอกไว ขอ8 8 3 11 0.37 0.33 คดเลอกไว ขอ9 10 3 13 0.43 0.47 คดเลอกไว ขอ10 13 9 22 0.73 0.27 คดเลอกไว ขอ11 10 5 15 0.50 0.33 คดเลอกไว ขอ12 11 3 14 0.47 0.53 คดเลอกไว ขอ13 10 4 14 0.47 0.40 คดเลอกไว ขอ 14 10 12 22 0.73 -0.13 คดออก ขอ 15 8 5 13 0.43 0.20 คดเลอกไว ขอ 16 11 3 14 0.47 0.53 คดเลอกไว ขอ 17 8 4 12 0.40 0.27 คดเลอกไว

R

R

82

3. ดานการประเมนสารสนเทศและแหลงสารสนเทศไดอยางมวจารณญาณ และบรณาการ สารสนเทศทเลอกสรรแลวใหเขากบพนฐานความรเดมของตนได




ขอ1 8 3 11 0.37 0.33 คดเลอกไว ขอ2 10 3 13 0.43 0.47 คดเลอกไว ขอ3 8 2 10 0.33 0.40 คดเลอกไว ขอ4 9 3 12 0.40 0.40 คดเลอกไว ขอ5 8 4 12 0.40 0.27 คดเลอกไว ขอ6 9 3 12 0.40 0.40 คดเลอกไว ขอ7 9 5 14 0.47 0.27 คดเลอกไว ขอ8 8 3 11 0.37 0.33 คดเลอกไว ขอ9 9 3 12 0.40 0.40 คดเลอกไว ขอ10 12 4 16 0.53 0.53 คดเลอกไว ขอ11 10 3 13 0.43 0.47 คดเลอกไว ขอ12 12 2 14 0.47 0.67 คดเลอกไว ขอ13 12 5 17 0.57 0.47 คดเลอกไว ขอ 14 12 3 15 0.50 0.60 คดเลอกไว ขอ 15 8 3 11 0.37 0.33 คดเลอกไว ขอ 16 10 2 12 0.40 0.53 คดเลอกไว ขอ 17 11 2 13 0.43 0.60 คดเลอกไว

R

83

4. ดานการใชสารสนเทศอยางมประสทธภาพ




ขอ 1 7 2 9 0.30 0.33 คดเลอกไว ขอ 2 10 2 12 0.40 0.53 คดเลอกไว ขอ 3 9 3 12 0.40 0.40 คดเลอกไว ขอ 4 10 5 15 0.50 0.33 คดเลอกไว ขอ 5 12 6 18 0.60 0.40 คดออก ขอ 6 9 3 12 0.40 0.40 คดเลอกไว ขอ 7 11 3 14 0.47 0.53 คดเลอกไว

นอยทสด 0.77 0.67 นอยทสด 0.30 0.20

RR

84

5. ดานการเขาใจเศรษฐกจกฎหมายและสงคมทเกยวเนองกบการใชและการเขาถงสารสนเทศ รวมทงใชสารสนเทศอยางมจรยธรรมและถกตองตามกฎหมาย




ขอ1 13 8 21 0.70 0.33 คดเลอกไว ขอ2 14 9 23 0.77 0.33 คดเลอกไว ขอ3 8 3 11 0.37 0.33 คดเลอกไว ขอ4 13 8 21 0.70 0.33 คดเลอกไว ขอ5 13 3 16 0.53 0.67 คดเลอกไว ขอ6 10 5 15 0.50 0.33 คดเลอกไว ขอ7 9 4 13 0.43 0.33 คดเลอกไว ขอ8 8 3 11 0.37 0.33 คดเลอกไว ขอ9 10 3 13 0.43 0.47 คดเลอกไว ขอ10 13 9 22 0.73 0.27 คดเลอกไว ขอ11 10 5 15 0.50 0.33 คดเลอกไว ขอ12 11 3 14 0.47 0.53 คดเลอกไว ขอ13 10 4 14 0.47 0.40 คดเลอกไว ขอ 14 10 12 22 0.73 -0.13 คดออก ขอ 15 8 5 13 0.43 0.20 คดเลอกไว

R

R

85

ภาคผนวก ข

เครองมอทใชในการวจย

86

เลขทแบบทดสอบ

แบบทดสอบเพอการวจย

เรอง การพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต

ค าชแจงในการตอบแบบทดสอบ

1. แบบทดสอบน จดท าขน เ พอวดระดบการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต โดยแบบทดสอบแบงออกเปน 2 ตอน ดงน

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบทดสอบ ตอนท 2 แบบทดสอบการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต 2. แบบทดสอบนมจ านวน 46 ขอ 46 คะแนน 3. ใชเวลาท าแบบทดสอบ 50 นาท

ค านยาม การรสารสนเทศ (Information literacy) หมายถง ความรความสามารถของนกศกษาเกยวกบสารสนเทศในลกษณะดงตอไปนคอ

1. นกศกษาผรสารสนเทศสามารถก าหนดชนดและขอบเขตของสารสนเทศทตองการได ชดเจน

2. นกศกษาผรสารสนเทศสามารถเขาถงสารสนเทศทตองการไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล สามารถระบประเภทและรปแบบตลอดจนการก าหนดกลยทธการสบคน และด าเนนการคนหาโดยใชวธการตางๆได

3. นกศกษาผรสารสนเทศสามารถประเมนสารสนเทศและแหลงทมาไดอยางมวจารณญาณ รวมทงสามารถเชอมโยงสารสนเทศทไดรบการคดเลอกไวเขากบพนฐานความรเดมทตนเองมอยได

4. นกศกษาผรสารสนเทศสามารถใชสารสนเทศอยางมประสทธภาพ 5. นกศกษาผรสารสนเทศสามารถเขาเศรษฐกจกฎหมายและสงคมทเกยวเนองกบการใชและการเขาถงสารสนเทศ รวมทงใชสารสนเทศอยางมจรยธรรมและถกตองตามกฎหมาย

87

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบทดสอบ

ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ลงใน [ ] หนาขอความทตรงกบความเปนจรง

เกยวกบตวทาน

1. เพศ [ ] 1. ชาย [ ] 2. หญง 2. ทานก าลงศกษาอยชนปท [ ] 1. ปท 1 [ ] 2. ปท 2 [ ] 3. ปท 3 [ ] 4. ปท 4 [ ] 5. ปท 5 3. ทานก าลงศกษาในสาขาวชาใด [ ] 1. คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร [ ] 2. คณะครศาสตร

[ ] 3. คณะวทยาการจดการ [ ] 4. คณะวทยาศาสตรเทคโนโลยและการเกษตร [ ] 5. คณะศกษาศาสตร [ ] 6. คณะศลปกรรมศาสตร

[ ] 7. คณะวทยาการสอสาร [ ] 8. คณะรฐศาสตร [ ] 9. วทยาลยอสลามศกษา [ ] 10. คณะพยาบาลศาสตร [ ] 11. คณะแพทยศาสตร [ ] 12. คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร [ ] 13. คณะเกษตรศาสตร

[ ] 14. คณะวศวกรรมศาสตร [ ] 15. คณะศลปศาสตร [ ] 16. คณะอสลามศกษาและนตศาสตร

88

[ ] 17. คณะศลปศาสตรและสงคมศาสตร 4. ทานมผลการเรยน (เกรดเฉลย G.P.A.) ในเทอมทผานมาเทาใด [ ] 1. ต ากวา 2.00 [ ] 2. 2.00 – 2.75

[ ] 3. 2.76 ขนไป 5. ทานเคยเรยนวชาเกยวกบการใชหองสมดหรอการสบคนสารสนเทศตอไปน

หรอไม [ ] 1. สารสนเทศเพอการศกษาคนควา [ ] 2. ภาษาองกฤษเพอการสอสารและการสบคน [ ] 3. ภาษาไทยเพอการสอสารและการสบคน [ ] 4. สารสนเทศเพอการเรยนรตลอดชวต [ ] 5. ไมเคยเรยน ตอนท 2 แบบทดสอบการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต

ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ในขอททานเหนวาถกตองทสดเพยงขอเดยว

ขอ 1. หากตองการขอมลเกยวกบ “การผลตปยชวภาพ” ควรคนจากแหลงสารสนเทศใด ก. สถาบนทกษณคดศกษา สงขลา ข. หองสมดประชาชน ค. พพธภณฑการเกษตร ง. ศนยสารสนเทศสถาบนวจยเพอการผลต ขอ 2. นกศกษาจะเลอกขอใดตอไปนเพอใหไดสารสนเทศทสอดคลองและตรงกบความ ตองการเกยวกบ “เขาพระวหาร” ก. ความคดเหนของประชาชนทโพสตลงทายขาว ข. ความคดของรฐมนตรวาการกระทรวงการตางประเทศ ค. เวบไซตทเกยวของกบเขาพระวหารทงหมด ง. หนงสอพมพทกฉบบทลงขาวเขาพระวหารในรอบสปดาหทผานมา

89

ขอ 3. ขอใดคอแนวคดหลกในการคนหาสารสนเทศเกยวกบ“ ผลกระทบของการแพรระบาดโรคไขหวดใหญสายพนธใหม 2009” ก. โรคไขหวดใหญสายพนธใหม 2009 ข. เศรษฐกจไทย ค. โรคระบาด ง. ผลกระทบ อานขอความตอไปนแลวตอบค าถาม ขอ 4 1. การออกก าลงกายมประโยชน 2. มผลงานวจยของกรมสขภาพจต พบวาการทบคคลทมอาย 60 ปขนไปออกก าลง กายทกวนจะท าใหมอายยนเพมขนอก 10 ป ขอ 4. จากขอความขางตนสรปไดวาอยางไร ก. ผสงอายชอบออกก าลงกาย ข. การออกก าลงกายชวยใหอายยน ค. ผสงอายควรออกก าลงกายทกวน ง. การออกก าลงกายมประโยชน ขอ 5. หากตองการขอมลสารสนเทศทเปนทางการเพอประกอบการเขยนรายงาน นกศกษา จะเลอกขอใด ก. บทวจารณขาวในหนงสอพมพมตชน ข. บทวเคราะหขาวตางประเทศในรายการโทรทศน ค. บทวเคราะหหนงสอไดรบรางวลซไรตในวารสารสกลไทย ง. บทสรปผลงานวจยเรองลมน าทะเลสาบสงขลา ขอ 6. หวขอใดตอไปนไมเกยวกบการศกษาทางไกล ก. วทยกระจายเสยงเพอการศกษา ข. การเรยนการสอนออนไลน ค. การศกษาทางเลอก ง. วทยโทรทศนเพอการศกษา

90

ขอ 7. หากนกศกษาตองการสารสนเทศททนสมย ในเวลาอนรวดเรว นกศกษาจะเลอกใชแหลงขอมลใดตอไปน

ก. เวบไซต ข. หนงสออเลกทรอนกส ค. หนงสอ ง. ซด-รอม ขอ 8. หากตองการบทความเกยวกบการศกษาทเนนงานวจย นกศกษาจะเลอกขอใด ก. วารสารสงขลานครนทร ฉบบสงคมศาสตรและมนษยศาสตร ข. วารสารการศกษาไทย ค. วารสารการศกษาปฐมวย ง. วารสารวฏจกรการศกษา ขอ 9. แหลงสารสนเทศใด ใหขอมลเกยวกบภมปญญาทองถนภาคใตมากทสด ก. มหาวทยาลยราชภฏยะลา ข. มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตาน ค. มหาวทยาลยทกษณ ง. พพธภณฑสถานแหงชาต ขอ 10. หากไดรบมอบหมายใหคนหาขอมลเรอง “สนคา OTOP ในสามจงหวดชายแดนภาคใต” ในเวลาจ ากดนกศกษาจะเลอกขอใด ก. สบคนจากหนาจอโอแพคของหองสมด ข. ขอสมภาษณกลมแมบานสนคา OTOP ค. คนหาจากหนงสอสารานกรมวฒนธรรมภาคใต ง. สบคนจากเวบไซตของจงหวด ขอ 11. จากหนงสอ 4 รายการตอไปน หากนกศกษาตองการคนความหมายของค าวา “การศกษานอกระบบ” นกศกษาจะเลอกสารสนเทศขอใด เพราะเหตใด

1. ปทานกรมการศกษาของ ชนนทรชย อนทราภรณ และ สวทย หรณยกาณต พ.ศ. 2548 2. พจนานกรมศพทศกษาศาสตร ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2551 3. อธบายศพทการศกษาและความรสาขาวชาตางๆ ของ วทยากร เชยงกล พ.ศ. 2546

91

4. ประมวลศพทบญญตวชาการศกษา ของ กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ พ.ศ. 2527

ก. เลอกเลม 1 เพราะมผแตงถง 2 คน ข. เลอกเลม 2 เพราะผแตงมความนาเชอถอมากกวา ค. เลอกเลม 3 เพราะไดศพทในสาขาอนประกอบดวย ง. เลอกเลม 4 เพราะผแตงเกยวของกบการศกษาโดยตรง ขอ 12. นกศกษาจะใชวธใดในการสอนเรอง “เทคนคการสอนภาษาองกฤษชน ประถมศกษา” ใหสนกและนกเรยนสนใจ ก. ขอทดลองสอนดวยตนเองในโรงเรยนประถมศกษา ข. อานต าราเทคนคการสอนภาษาองกฤษหลายๆ เลม ค. สงเกตการณสอนของครภาษาองกฤษดเดน ง. ศกษาจากวซด ทน าเสนอพาวเวอรพอยตเรอง English teaching techniques ขอ 13. นกศกษาใชวธการใดเพอใหไดขอมลเกยวกบพรรคการเมองไทยทมในหองสมด

ของมหาวทยาลย ก. สบคนจากเวบไซตของมหาวทยาลย ข. สบคนจากโอแพคของหองสมดมหาวทยาลย ค. สบคนจากฐานขอมลออนไลน ง. สบคนจากกเกลดอทคอม

92

ขอ 14. จากหนาจอโอแพคของหองสมดมหาวทยาลย หากนกศกษาตองการสบคน เรอง “การสอน” ใหไดเนอหาทสมบรณทสด นกศกษาควรจ ากดการสบคนจากคใด

ก. หวเรอง และ ค าคน ข. ทวไป และ ค าคน ค. ค าคน และ ทงหมด ง. หวเรอง และ ทงหมด ขอ 15. จากหนาจอดงกลาว หากนกศกษาตองการเรองราวเกยวกบ“ฯพณฯ วนมหะมด

นอร มะทา” นกศกษาจะเลอกชองทางใดในการเขาถงสารสนเทศ ก. ค าส าคญ ข. ชอเรอง ค. หวเรอง ง. ชอผแตง

93

ขอ 16. จากขอมลขางลางถานกศกษาตองการสบคนเรอง “การศกษาในระดบ

มหาวทยาลย” สามารถคนไดจากหวเรองใด

ก. การศกษาหลงมธยมศกษา ข. การศกษาขนอดมศกษา ค. การศกษาขนสง ง. การศกษามหาบณฑต ขอ 17. การตดค าในขอใดเมอใชคนแลวท าใหไดผลการสบคนจากทงค าวา Evaluation,

Evaluate ก. Eva* ข. Evalu* ค. Evaluat* ง. Evaluation*

การศกษาขนอดมศกษา(Education, Higher) แบงตามชอภมศาสตร

UF การศกษาขนสง การศกษาดษฎบณฑต การศกษาบณฑต การศกษามหาบณฑตอดมศกษา BT การศกษาหลงมธยมศกษา RT สถาบนอดมศกษา NT การขยายมหาวทยาลย UF ใชโยงค าทไมใชเปนหวเรอง BT ใชโยงหวเรองอนทสมพนธกนแตมเนอหากวางกวา RT ใชโยงหวเรองอนทสมพนธกนแตมเนอหาเทากน NT ใชโยงหวเรองอนทสมพนธกนแตมเนอหาแคบกวา

94

ขอ 18. นกศกษาจะใชวธการใดเพอใหไดมาซงพระราชบญญตการศกษาฉบบสมบรณ อยางรวดเรวทสด ก. สบคนจาก โอแพค หองสมดมหาวทยาลย ข. สบคนจาก เวบไซต กระทรวงศกษาธการ ค. สบคนจาก ฐานขอมลออนไลน ทมในหองสมดมหาวทยาลย ง. สบคนจาก ฐานขอมลซด-รอม ขอ 19. นกศกษาจะใชวธการใดเพอใหไดมาซงวทยานพนธ ฉบบเตม (Full Text) เรอง

“การใช อนเทอรเนตของนกเรยนชนประถมปท 6” ซงมในฐานขอมลหองสมดมหาวทยาลยราชภฏ เชยงใหม

ก. สบคนจากฐานขอมล CD-ROM ข. สบคนจากฐานขอมลThaiLis ค. สบคนจากหนาจอ OPAC ง. สบคนจากหนา Google ขอ 20. จากหนา Homepage ขางลาง หากตองการขอมลทเฉพาะเจาะจง โดยสามารถ

จ ากดขอบเขต ในการสบคนได ควรเลอกชองทางใด

ก. ดใจจงคนแลวเจอเลย (I’m Feeling Lucky) ข. คนหาดวย google (Google Search)

ค. การคนหาขนสง (Advanced Search) ง. การตงคา (Preferences)

95

ขอ 21. ตองการคนขอมลเกยวกบ ภมปญญาของชาวบานในการใชสมนไพรรกษาโรค โดยใชค าคน “ภมปญญาไทย” ปรากฏวาไมพบผลลพธ นกศกษาจะใชค าคนอนใดแทนเปนครงแรก ก. ภมปญญาพนเมอง ข. ภมปญญาชนบท ค. ภมปญญาทองถน ง. สมนไพร ขอ 22. จากหนาจอการสบคน โอแพค ของหองสมด มหาวทยาลย หากนกศกษาตองการ

จ ากดขอบเขตในการสบคนตองคลกทสญลกษณใด

ก.

ข.

ค.

ง.

96

ขอ 23. สมพรปวยและตองนอนพกรกษาตวอยทบานตางจงหวด ซงบานของสมพรมคอมพวเตอร เชอมตออนเทอรเนตได และตองการใหสมศรชวยสงขอมลจากการจดบนทกค าบรรยายใน ชนเรยนไปให เพอจะไดอานตดตามการเรยนไดทน สมศรควรจะใชวธการใด

ก. สแกนหนาตางๆ ของสมดจดค าบรรยาย บนทกท าเปนพดเอฟไฟล สงแนบไปกบอเมล

ข. น าสมดจดค าบรรยายไปถายเอกสาร แลวสงไปใหทางไปรษณยโดยวธอเอมเอส ค. พมพขอความจากสมดจดค าบรรยายลงในเวรด บนทกท าเปนพดเอฟไฟลสงแนบ

ไป กบอเมล ง. อานขอความจากสมดจดค าบรรยายลงในเทปคาสเสต แลวสงทางไปรษณยโดย วธอเอมเอส ขอ 24. หนงสอ 3 รายการตอไปน สามารถจดระบบไวภายใตหวเรองใด 1. การจดการศกษาส าหรบเดกทม ความสามารถพเศษ 2. การฟนฟสมรรถภาพของเดกตาบอด 3. ความบกพรองทางการไดยน ก. โสตศกษา

ข. การศกษาพเศษ ค. การบกพรองทางการไดยน

ง. เดกพเศษ

ขอ 25. ขอมลทางบรรณานกรมตอไปนเปนของสงพมพประเภทใด

พงศธร มหาวจตร. (2551). “ การจดกจกรรมเสรมสรางทกษะ กระบวนการทาง

คณตศาสตร โดยบรณาการกบทองถน”. วชาการ. 11,2 (เม.ย.-ม.ย.) : 24-29

ก. บทความในหนงสอ ข. บทความในวารสาร

ค. บทความในหนงสอพมพ ง. บทความออนไลน

97

ขอ 26. จากโจทยขอ 25 ขอใดเปนการอางองนามปทถกตอง ก. พงศธร มหาวจตร. (11,2).

ข. พงศธร มหาวจตร. (2551:24-29). ค. พงศธร มหาวจตร. (2551).

ง. พงศธร มหาวจตร. (เม.ย.-ม.ย. 2551). ขอ 27. เมอนกศกษาสบคนขอมลจากฐานขอมลโดยใชเครองคอมพวเตอรทใหบรการใน

หองสมด วธการใดทไมควรน ามาใชในการจดการขอมลของนกศกษา ก. บนทกขอมลลง My Document ข. บนทกขอมลลง Handy Drive ค. สงพมพขอมลลงกระดาษ ง. บนทกขอมลลง My Document แลวสง E-mail ถงตนเอง อานบทความและตอบค าถาม ขอ 28-30 กจวตรในชวตประจ าวนของมนษยเกยวของกบเทคโนโลยสารสนเทศมากขน จนด

เหมอนวาเปนปจจยส าคญอยางหนงทท าใหมนษยไดรบความสะดวกสบาย และประสบความส าเรจในการท างานดานตาง ๆ แมโดยเนอแทเทคโนโลยสารสนเทศจะเปนระบบทมนษยคดคนขนมาเพอสรางประโยชนหลากหลายดาน เชน การศกษา การสอสาร การเกษตร การพาณชย เปนตน แตเทคโนโลยสารสนเทศกยงสรางปญหาใหเกดขนแกมนษยไดเชนกน ปญหาทเกดขนไมใชอยทตวเทคโนโลยสารสนเทศ แตอยทตวคนทคดคนหรอผน าไปใช หากน าไปใชเปนเครองมอในการท าสงทไมเปนประโยชนหรอไมสรางสรรคกจะกอใหเกดปญหาทสงผลเสยหายแกสงคมไดอยางมาก มาตรการททกสงคมตองน ามาทบทวนเพอใชควบคมกระบวนการใชเทคโนโลยสารสนเทศมอย 2 ประการ ประการแรก คอ จรยธรรม เพอใชเปนหลกในการประพฤตปฏบตตน และควบคมกระบวนการคดคนและการใชศาสตรใหอยในกรอบของความถกตองดงาม ประการทสอง คอกฎหมาย เปนมาตรการทเปนรปธรรมทสงคมน ามาใชควบคมกระบวนการคดคน และการใชศาสตรเพอมใหลวงละเมดสทธอนชอบธรรมของกนและกน ถาหากละเมดกจะถกลงโทษตามกระบวนการทางกฎหมายตอไป

98

ขอ 28. ประเดนหลกของบทความขางตนคออะไร ก. จรยธรรมในการใชเทคโนโลย

ข. การใชเทคโนโลย ค. การสอสาร

ง. สทธอนชอบธรรมในการใชเทคโนโลย ขอ 29. แนวคดส าคญของบทความนคออะไร ก. การมจรยธรรมและไมละเมดลขสทธในการใชเทคโนโลย ข. การใชเทคโนโลยในชวตประจ าวน ค. การละเมดลขสทธเปนการผดจรยธรรม ง. ประโยชนจากการใชเทคโนโลย ขอ 30. จากบทความขางตนสงคมใชมาตรการใดในการควบคมกระบวนการใชเทคโนโลย

สารสนเทศ ก. จรยธรรมและการศกษา

ข. จรยธรรมและกฎหมาย ค. จรยธรรมและคณธรรม

ง. จรยธรรมและการสอสาร ขอ 31. ระหวางเวบไซตตอไปนขอใดใหขอมลเกยวกบสถตไขหวดใหญสายพนธใหม 2009

ไดอยางนาเชอถอทสด ก. www.moph.co.th

ข. www.moph.go.th ค. www.moph.com

ง. www.moph.or.th

ขอ 32. ถาตองการคนบทความวชาการเกยวกบเรอง “การผลตเครองนวดขาว” ควรคนจากขอใด ก. ขอมลจากหนงสอพมพไทยรฐ

ข. ขอมลจากวารสารเนชนสดสปดาห ค. ขอมลจากวารสารเทคโนโลยชาวบาน

ง. ขอมลจากแผนพบทแทรกมาในหนงสอ

http://www.moph.or.th/

99

ขอ 33. สารานกรมชอใดทใหเรองราวเกยวกบ “อบราฮม ลนคอลน” ไดกวางขวางและ ครอบคลมมากทสด ก. Great Soviet Encyclopedia

ข. Americana Encyclopedia ค. Britannica Encyclopedia ง. World Book Encyclopedia

ขอ 34. จากการอานบทความขางตน ถาตองการท ารายงานเรอง “ครวทยาศาสตรดเดน” หนงสอเลมใดทนกศกษาควรอานเพมเตม ก. กลยทธการสอนของครมออาชพ ข. ครดเดน ผสงเสรมและพฒนาการใชภาษาไทยประจ าป 2542 ค. 272 แนวคดการท าโครงงานวทยาศาสตร ง. การสอนแบบสบสวนสอบสวน (The Inquiry Method)

อานบทความขางลาง แลวตอบค าถามขอ 35 – 37

ผศ.สนทร โสตถพนธ ครวทยาศาสตรดเดน สาขาชววทยา คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร จ.สงขลา

ในฐานะตวแทนครวทยาศาสตรดเดนทวประเทศ เปดเผยวา ระบบการศกษาแบบเกาไมเหมาะกบการเรยนของเดกไทยปจจบน ควรปรบหลกสตรและเปลยนวธการสอนใหเหมาะสมกบนกเรยน จากเดมทเนนเนอหาในแบบเรยนมาเปนการสอนทเนนการปฏบตจรง ตามความหมายของวทยาศาสตรคอ กระบวนการคนพบความรเกยวกบธรรมชาตโดยองความนาเชอถอ มกฎเกณฑกลาวอาง ใชปญญาสรางโอกาสใหรจกการอาน คดตามและลงมอปฏบต

ฝกใหเดกสงเกตตงสมมตฐานและทดลองดวยตนเอง สอนเสรมเรองรอบตวเพมเตมจากวชาปกตเพอสงเสรมการคด โดยอาจสอนแบบสบสวนเพอใหเดกสนกกบการเรยน การหาค าตอบจากโจทย สวนรฐบาลควรสนบสนนการพฒนาความรบคลากรและเครองมอประกอบการเรยนการสอนเพอใหเดกไดพฒนาขดความสามารถสการแขงขนระดบโลกได

แหลงขอมล/รวบรวม เรยบเรยง : นสพ.ไทยรฐ ฉบบวนท 27 ตลาคม 2549 ปรบปรงขอมล : 27ตลาคม 2547 พฒนา และน าเสนอ : น.ส.นภา แยมวจ/น.ส.จฤมนต ผลมะเดอ กลมพฒนาระบบสารสนเทศ ศนยเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร สป. ศธ.โทร. 02281 98909 02626 5643-44 ตอ 41 โทรสาร 22272 9241

mailto:[email protected]

http://www.moe.go.th/main2/article/article_newspaper/น.ส.จฤมนต%20ผลมะเดอ

100

ขอ 35. นกศกษาคดวาบทความนเชอถอไดหรอไม เพราะเหตใด ก. ได เพราะมการอางองบคคลทนาเชอถอ ข. ได เพราะเปนบทความในหนงสอพมพไทยรฐซงมยอดจ าหนายมากทสด ค. ไมได เพราะไมมขอมลเปรยบเทยบ ง. ไมได เพราะเนอหาสนเกนไป ขอ 36. ขอใดตอไปนเปนเทคนคการสอนทสอดคลองกบแนวคดในบทความ ก. ครใหนกเรยนทกคนน าถวเขยวมาเพาะ สงเกตการเปลยนแปลงและเขยน

รายงานสง ข. ครใหนกเรยนเขยนรปของพชลมลกชนดใดชนดหนงและวาดสวนประกอบตางๆ ค. ครใหนกเรยนเขยนภาพตนไมทนกเรยนชอบทสด ง. ครใหนกเรยนเขยนชอตนไมทปลกในบรเวณบานของตนเอง

อานบทความขางลาง แลวตอบค าถามขอ 37-38 “ในปจจบนนมการโฆษณาสนคาบหร ทโรงงานยาสบผลตออกมาทางหนงสอพมพ วทยและ โทรทศนกนอยางกวางขวาง ผลของการโฆษณานยอมมอทธพลจงใจเยาวชนใหเสพตดบหร

กน มากขนอยางไมมปญหา จงเปนเรองทนาคดวา ถงเวลาแลวหรอยงทควรจะมการควบคม

สนคา บหร เพอลดการเสพตดบหรในหมเดกและเยาวชนใหนอยลงทางออม”

ขอ 37. ใจความส าคญของบทความนกลาวถงเรองอะไร ก. สงเสพตดทนาควบคม

ข. ผลของการโฆษณาบหร ค. การโฆษณาบหร

ง. การควบคมการโฆษณาบหร ขอ 38. นกศกษาจะเลอกขอใดเพอสนบสนนบทความขางตนใหสมบรณยงขน ก. บหรกบการสงคมสงเคราะห

ข. ผสบรายใหม ค. มะเรงปอด

ง. มาเลกสบบหรกนเถอะ

101

ขอ 39. หากมการสมมนาในหวขอแนวทางการลดภาวะโลกรอน ขอใดควรปฎบต ก. แสดงความเหนวาเคยท ากจกรรมใดทชวยลดภาวะโลกรอนมาบาง ข. สอบถามผเขารวมสมมนาวาภาวะโลกรอนคออะไร ค. เสนอแนะในการจดกจกรรมและรปแบบของการสมมนาในครงตอไป ง. เสนอแนะการแตงกายใหเขากบสภาวะโลกรอน ขอ 40. หากนกศกษาตองการทราบความคดเหนของผอ านวยการโรงเรยนมธยมศกษาใน

จงหวดสงขลาตอ แนวคดในการปฏรปการศกษาในแงมมตางๆ เพอน าไปเสนอแนะตอผบรหารระดบสงขนไปไดรบทราบ นกศกษาจะใชวธการใดเพอใหไดขอมลเชงลกดทสด ก. ขอสมภาษณแบบเผชญหนาผอ านวยการโรงเรยนทนกเรยนมสถตสอบเรยนตอ

ไดมากๆสก 10 แหง ข. ใชแบบสอบถาม ตงค าถามตางๆ เกยวกบประเดนการปฏรปการศกษา แลวสง

ใหผอ านวยการโรงเรยนทกแหงในสงขลาตอบ ค.ขอสมภาษณแบบเผชญหนาผอ านวยการโรงเรยนขนาดใหญ/ใหญพเศษ 5 แหง ขนาดกลาง/เลก 5 แหง ง. ขอสมภาษณทางโทรศพทผอ านวยการโรงเรยนขนาดใหญ สก 10 แหง ตอไปนเปนตวอยางบรรณานกรมทายเลมของหนงสอ เรอง การพฒนาหลกสตรและการ สอน ของ บญชม ศรสะอาด ขอ 41. ถาตองการศกษาผลงานของบญชม ศรสะอาด เพมเตมควรท าอยางไร ก. ศกษาเพมเตมทโรงพมพมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ มหาสารคาม ข. ศกษาเพมเตมหนงสอและบทความทแตงโดย บญชม ศรสะอาด ฉบบพมพใหม ลาสด ค. ศกษาเพมเตมทเวบไซต http://www. watpon.com ง. ศกษาเพมเตมจาก หนงสอ เรอง การพฒนาครในการวจยเพอปรบปรงและพฒนา ผเรยน

บญชม ศรสะอาด. (2549). การวจยเบองตน. มหาสารคาม : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ____________. (2549). การพฒนาการวจยโดยใชรปแบบ. คนคนวนท 20 มนาคม 2549 จาก http://www.watpon.com ____________. (2547). การพฒนาครในการวจยเพอปรบปรงและพฒนาผเรยน.

มหาสารคาม : มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

102

ขอ 42. พฤตกรรมของบคคลใดไดรบการยกเวนวา ไม เปนการละเมดลขสทธ ก. นกศกษาถายเอกสารค าบรรยายของอาจารยทแจกใหในชนเรยนไปขายใหกบ

เพอน ๆ ข. นกศกษาถายเอกสารภาพถายในหนงสอศลปะ เพอท าปกหนงสอรน ค. เจาของคายเทปน าเพลงเกาของนกรองในคายมาท าใหม โดยไมไดแจงใหผแตง เพลงและนกรองทราบกอน

ง. นายทอมอดส าเนาละครจากโทรทศนแลวน ามาเปดชมทบทวนอกครงเพอน าไป เขยนบทวจารณลงนตยสาร ขอ 43. สาธต เจาหนาทบรการโสตทศนศกษาส าเนา (Copy) ซดสารคดเพอใหนกศกษาใช

บรการในหองสมดไดอยางทวถง พฤตกรรมดงกลาวถอเปนการละเมดลขสทธหรอไม เพราะเหตใด

ก. ไมละเมด เพราะท าโดยไมหวงผลก าไร ข. ไมละเมด เพราะท าเพอเผยแพรขอมลในหองสมดเทานน ค. ละเมด เพราะไมไดขออนญาตเจาของงาน ง. ละเมด เพราะเปนการคดลอกขอมลซ าหลายครง ขอ 44. การน าผลงานของผอนมาประกอบการอางองควรปฏบตอยางไร ก. สรปขอความเปนค าพดของตนเอง ข. ใสเครองหมาย “………………..” ขอความทคดลอกมา ค. เขยนอางองในเนอหา ง. เขยนอางองในเนอหาและมบรรณานกรมทายเรอง ขอ 45. รปแบบการอางองจากบทความวารสารขอใดถกตอง

ก. รงสรรค สกนทา. (2543). “การรสารสนเทศ : ขดความสามารถทจ าเปนเพอ การเรยนรตลอดชวต” วารสารครศาสตร. 28, 3 (มนาคม-มถนายน) : 17-24 ข. การรสารสนเทศ : ขดความสามารถทจ าเปนเพอการเรยนรตลอดชวต. (2543). รงสรรค สกนทา. วารสารครศาสตร. 28, 3 (มนาคม-มถนายน) : 17-24 ค. รงสรรค สกนทา. วารสารครศาสตร. 28, 3 (มนาคม-มถนายน 2543) : 17-24. “การรสารสนเทศ : ขดความสามารถทจ าเปนเพอการเรยนรตลอดชวต”

ค. รงสรรค สกนทา. (28, 3). “การรสารสนเทศ : ขดความสามารถทจ าเปนเพอ การเรยนรตลอดชวต” วารสารครศาสตร. (มนาคม-มถนายน 2543) : 17-24

103

***ขอขอบคณททานไดเสยสละเวลาอนมคาเพอตอบแบบทดสอบน***

ขอ 46. นกศกษาควรปฏบตอยางไรเมอน าภาพจากอนเทอรเนตมาประกอบการอางอง ก. ระบทมาไวใตภาพ

ข. ระบทมาไวในสารบญภาพ ค. กลาวขอบคณไวในค าน า ง. ระบทมาไวในบรรณานกรม

104

เฉลยแบบทดสอบ การพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใต

ขอสอบ เฉลย ขอสอบ เฉลย ขอ 1 ง ขอ 26 ค ขอ 2 ค ขอ 27 ก ขอ 3 ก ขอ 28 ก ขอ 4 ข ขอ 29 ก ขอ 5 ง ขอ 30 ข ขอ 6 ค ขอ 31 ค ขอ 7 ก ขอ 32 ข ขอ 8 ก ขอ 33 ค ขอ 9 ข ขอ 34 ข ขอ 10 ง ขอ 35 ง ขอ 11 ข ขอ 36 ก ขอ 12 ค ขอ 37 ก ขอ 13 ข ขอ 38 ข ขอ 14 ง ขอ 39 ก ขอ 15 ค ขอ 40 ข ขอ 16 ข ขอ 41 ค ขอ 17 ค ขอ 42 ก ขอ 18 ข ขอ 43 ค ขอ 19 ข ขอ 44 ข ขอ 20 ง ขอ 45 ก ขอ 21 ก ขอ 46 ง ขอ 22 ก ขอ 23 ข ขอ 24 ข ขอ 25 ข

105

ภาคผนวก ค

แบบสมภาษณ

106

1. ทานคดวาแนวทางการพฒนาทกษะการรสารสนเทศของนกศกษาสถาบนอดมศกษาในสามจงหวดชายแดนภาคใตในดานตางๆ ดงตอไปน ควรเปนอยางไร ?

1.1 ดานหลกสตร

1.2 ดานการจดการเรยนการสอน

1.3 ดานการสอนการรสารสนเทศ

1.4 ดานรปแบบการสอน

1.5 ดานวธการสอน

1.6 ดานการจดกจกรรม

1.7 ดานการบรหารจดการสตรการรสารสนเทศ

1.8 ดานนโยบายของสถาบนอดมศกษาและหนวยงานทเกยวของ 1.9 ดานโครงสรางพนฐานเทคโนโลยสารสนเทศ

107

ประวตนกวจย

หวหนาโครงการ 1) ชอ-สกล (ภาษาไทย) : นางนรดา จะปะกยา ชอ -นามสกล (ภาษาองกฤษ) : Mrs. Nureeda Japakeeya 2) รหสประจาตวประชาชน : 3 9410 00268 07 8 3) ต าแหนงปจจบน : อาจารยประจ าสาขาวชาสารสนเทศศาสตร คณะมนษยศาสตรและ สงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏยะลา 4) หนวยงานและสถานทอยทตดตอไดสะดวก: บานเลขท 11/2 หมท 8 ต าบลสะเตงนอก อ าเภอเมอง จงหวดยะลา โทรศพท 0-8189-88402 e-mail : [email protected] 5) ประวตการศกษา

ปทจบ ระดบปรญญา

(ตร โท เอก)

อกษรยอ ปรญญา

สาขาวชา วชาเอก ชอสถาบน ประเทศ

2542 ปรญญาตร ศศ.บ. บรรณารกษศาสตรและสารนเทศศาสตร

บรรณารกษศาสตรและสารนเทศศาสตร

มหาวทยาลย สงขลา

นครนทร

ไทย

2550 ปรญญาโท ศศ.ม. บรรณารกษศาสตรและสารนเทศศาสตร


มหาวทยาลย สงขลา

นครนทร

ไทย

6) สาขาวชาการทมความช านาญ บรรณารกษศาสตรและสารนเทศศาสตร การวจยมนษยศาสตร การวจยเชงคณภาพและ ปรมาณ การสบคนฐานขอมลออนไลน และการอางองในงานวชาการ 7) ประสบการณทเกยวของกบการบรหารงานวจย 7.1 หวหนาโครงการ นรดา จะปะกยา และคณะ. (2558). แนวทางการพฒนาหองสมดปญญาภรมยของ ส านกวทยบรการและเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏยะลา. ส านกวทยบรการและเทคโนโลยสารสนเทศ มหาวทยาลยราชภฏยะลา.

108

นรดา จะปะกยา. (2556). แนวทางการพฒนาแหลงสารสนเทศเพอสงเสรม การเรยนรตลอดชวตของโรงเรยนเอกชนสอนศาสนาอสลาม ในสามจงหวดชายแดนภาคใต. คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏ ยะลา. นรดา จะปะกยา. (2555). แนวโนมการจดบรการหองสมดในทศวรรษหนาของ มหาวทยาลยราชภฏเขตภมศาสตรภาคใต. คณะมนษยศาสตรและ สงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏยะลา. นรดา จะปะกยา. (2552). การรสารสนเทศของนกศกษาระดบปรญญาตร มหาวทยาลยราชภฏยะลา. คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏยะลา. นรดา จะปะกยา. (2547). “การใชสารสนเทศเพอการท าสารนพนธของนกศกษา มหาวทยาลยอสลามยะลา.” วทยานพนธปรญญาศลปศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยสงขลานครนทร.

7.2 นกวจยรวม ฝายประเมน โครงการเสรมสราง “สนตสขภายใตอตลกษณและวถวฒนธรรม” และความตองการของประชาชน. (2557) หลกสตรประกาศนยบตรชนสง การเสรมสรางสงคมสนตสข สถาบนพระปกเกลา. ฝายประเมน โครงการสะพานเพอเสรมสรางประชาธปไตย. (2555). ผลการประเมน ความเขมแขงของภาคประชาสงคมทมผลตอการพฒนาประชาธปไตย : กรณศกษาภาคประชาสงคมในจงหวดยะลา. คณะมนษยศาสตรและ สงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏยะลา. อบดลรอซะ วรรณอาล และคณะ. (2554). โครงการการวจยเพอจดทาขอเสนอดาน ยทธศาสตรการพฒนาทอยอาศยในจงหวดชายแดนภาคใต : กรณศกษา จงหวดยะลา กรงเทพฯ : การเคหะแหงชาต. สฮยลา บนสะมะแอและคณะ. (2553). ทศนคตของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏ ยะลา ทมตอการเรยนภาษามลาย. สถาบนวจย มหาวทยาลยราชภฏยะลา. สนทร ปยวสนตรและคณะ. (2550). โครงการวจยการพฒนาหนงสอสงเสรมการอาน ชดพหภาษา. สานกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.).

109

นกวจยรวมคนท 1

1) ชอ - นามสกล (ภาษาไทย) : นางสาวชตมา ค าแกว ชอ -นามสกล (ภาษาองกฤษ) : Miss Chutima Camkaew 2) เลขหมายบตรประจาตวประชาชน : 3 9599 00519 44 9 3) ต าแหนงปจจบน : อาจารยประจ าสาขาวชาสารสนเทศศาสตร คณะมนษยศาสตรและ สงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏยะลา 4) หนวยงานและสถานทอยทตดตอไดสะดวก : 63 ถนนเวฬวน ซอย 6 ต าบลสะเตง อ าเภอเมอง จงหวดยะลา 95000 โทรศพท 0-8605-78285 e-mail: [email protected] 5) ประวตการศกษา





2549 ปรญญาตร ศศ.บ. บรรณารกษศาสตรและสารนเทศศาสตร


มหาวทยาลยราชภฏ บาน

สมเดจเจาพระยา

ไทย

2554 ปรญญาโท กศ.ม. เทคโนโลยการศกษา

เทคโนโลยการศกษา

มหาวทยาลย ศรนครนทร

วโรฒ

ไทย

6) สาขาวชาการทมความช านาญ -การสรางสรรคสอเทคโนโลยทางการศกษา - นวตกรรมทางการศกษา - บรรณารกษศาสตรและสารนเทศศาสตร - การพฒนางานวจย 7) ประสบการณทเกยวของกบการบรหารงานวจย 7.1 หวหนาโครงการ ชตมา คาแกว และคณะ. (2557). การรสารสนเทศของนกศกษาในสถาบนอดม ศกษา 3 จงหวดชายแดนภาคใต. ยะลา : คณะมนษยศาสตรและ สงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏยะลา.

110

7.2 นกวจยรวม วรากร แซพนและชตมา ค าแกว. (2558). ศกษาสภาพปญหาการเรยนการสอน ภาษาจนของนกเรยนโรงเรยนมธยมศกษาในจงหวดยะลา. คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏยะลา. วรากร แซพนและชตมา ค าแกว. (2559). การสรางบทเรยนแอพพลเคชน เรองทกษะการใช ภาษาจนเบองตนสาหรบนกศกษาในสามจงหวด ชายแดนภาคใต. คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลย

นกวจยรวมคนท 2

1) ชอ - นามสกล (ภาษาไทย) : นายซลฟกอร มาโซ ชอ -นามสกล (ภาษาองกฤษ) : Mr. Sulfeekor Maso 2) เลขหมายบตรประจาตวประชาชน : 3 9506 00280 36 1 3) ต าแหนงปจจบน : อาจารยประจ าหลกสตรพฒนาพฒนาชมชนคณะมนษยศาสตรและ สงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏยะลา 4) หนวยงานและสถานทอยทตดตอไดสะดวก : 22 หมท 3 ต าบลยโป อ าเภอเมอง จงหวดยะลา 95000 โทรศพท 0-8929-9418 e-mail: [email protected] 5) ประวตการศกษา





2542 ปรญญาตร ศศ.บ. รฐศาสตร การบรหารรฐกจ

มหาวทยาลยรามค าแหง

ไทย

2547 ปรญญาโท ศศ.ม. สงคมศาสตรเพอการพฒนา

สงคมศาสตรเพอการพฒนา

มหาวทยาราชภฏยะลา

ไทย

111

6) สาขาวชาการทมความช านาญ รฐศาสตร การวจยสงคมศาสตร การวจยเชงคณภาพและปรมาณ และการวจยแบบมสวนรวม 7) ประสบการณทเกยวของกบการบรหารงานวจย 7.1 หวหนาโครงการ ซลฟกอร มาโซ. (2547). การมสวนรวมของชมชนในการอนรกษแมน าสายบร. วทยานพนธปรญญา ศลปศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยราชภฏยะลา. 7.2 นกวจยรวม ซลฟกอร มาโซและคณะ. (2542). อาหารพนบานและวฒนธรรมการบรโภคในชมชน. ส านนกงาน กองทนสนบสนนการวจย (สกว.) ซลฟกอร มาโซและคณะ. (2543). ผกพนบานเสรมความเขมแขงของชมชน . ส านกงาน กองทนสนบสนนการวจย (สกว.) ซลฟกอร มาโซและคณะ. (2545). ภมปญาในการบรหารจดการองคกรชมชนสายบร (โครงการ สงเสรมเกษตรยงยนของเกษตรรายยอย ภมนเวศนลมน าสายบร) . มลนธเกษตรกรรม ยงยนแหงประเทศไทย. ซลฟกอร มาโซและคณะ. (2548). การอนรกษและใชประโยชนจากความหลากหลายทางชวภาพ ในลมแมน าปตตาน. ส านกงานนโยบายและแผนทรพยากรธรรมชาต กระทรวงทรพยากร และสงแวดลอม. ซลฟกอร มาโซและคณะ. (2551). การตอบรบจากภาคประชาชนตอการจดตงศนยกลางอสลาม ศกษานานาชาตในสามจงหวดชายแดนภาคใต. ส านกงานการอดมศกษา. ซลฟกอร มาโซและคณะ. (2551). บทบาทเยาวชนระดบอดมศกษาเพอพฒนากระบวนการ ยตธรรมในพนทจงหวดชายแดนภาคใต. กระทรวงยตธรรม.

development of information literacy skills of students in...

Documents