gowego z firmy i sektora finansÓw publicznych · podatkowemu od całości swoich dochodów...

68
I. II. III. spis treści miejsce pożyczka opodatkowanie DLA KSIĘGOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH nr 6(54) CZERWIEC 2019 ISSN 2083-7674 Art. nr 478606 DOCHODOWY NA BIEŻĄCO, TRZEBA WIEDZIEĆ 1. Miejsce opodatkowania emerytury z Włoch ................................................. 2. Ulga na złe długi w podatkach dochodowych .............................................. 3. Pożyczka udzielona spółce z o.o. przez jej udziałowców ............................ 4. Opodatkowanie pożyczki udzielonej spółce jawnej przez jej wspólnika ...... 5. Opodatkowanie wspólnika spółki komandytowej będącego osobą fizyczną WAŻNY TEMAT SCHEMATY PODATKOWE 1. Wstęp ................................................................................................................ 2. Definicja schematu podatkowego .................................................................... 3. Podmioty zobowiązane do raportowania schematów podatkowych ............... 4. Procedura zgłaszania schematów podatkowych ............................................. 5. Raportowanie schematów podatkowych a ochrona tajemnicy zawodowej ..... KOSZTY I. KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW 1. Rozliczanie kontraktów długoterminowych ................................................. 2. Nadpłacony ZUS w kosztach podatkowych ................................................ 3. Nakłady na zaniechany projekt w kosztach ................................................. 4. Wydatki na przyjazdy i noclegi kontrahentów w kosztach podatkowych .... 5. Podatek u źródła - jak obliczyć podstawę opodatkowania ......................... 6. Koszty przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w jednoosobową spółkę z o.o. .................................................................... 7. Jak należy rozliczyć wydatki na pokrycie kosztów badań lekarskich osób zatrudnianych na umowę zlecenia ..................................................... 8. Rozliczanie transakcji pomiędzy odrębnymi firmami współmałżonków ..... 9. Jak rozliczyć transakcje pomiędzy spółką z o.o. a jej wspólnikiem prowadzącym działalność gospodarczą ..................................................... 10. Zasady rozliczenia dotacji otrzymanej ze środków funduszu pracy .......... 11. Zakup towarów na targowisku w PKPiR ..................................................... 12. Ważność umowy podpisanej przez pełnomocnika powołanego przez walne zgromadzenie spółki z o.o. ..................................................... 13. Podróż służbowa pracownika - jakie koszty ............................................... 3 4 4 5 6 8 10 14 15 15 17 18 19 21 22 24 25 27 29 31 33 34 36 dokumentacja MDR koszty podróż dotacja rozliczenie koszty przekształcenie miejsce reprezentacja składki nakłady moment refaktura pożyczka ulga www.ksiegowego.pl

Upload: others

Post on 08-Aug-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

1www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019

I.

II.

III.

spis treści

miejsce

pożyczka

opodatkowanie

DLA KSIĘGOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH

nr 6(54)CZERWIEC 2019ISSN 2083-7674

Art. nr 478606

DOCHODOWY NA BIEŻĄCO, TRZEBA WIEDZIEĆ1. Miejsce opodatkowania emerytury z Włoch .................................................2. Ulga na złe długi w podatkach dochodowych ..............................................3. Pożyczka udzielona spółce z o.o. przez jej udziałowców ............................4. Opodatkowanie pożyczki udzielonej spółce jawnej przez jej wspólnika ......5. Opodatkowanie wspólnika spółki komandytowej będącego osobą fizyczną WAŻNY TEMAT SCHEMATY PODATKOWE1. Wstęp ................................................................................................................2. Definicja schematu podatkowego ....................................................................3. Podmioty zobowiązane do raportowania schematów podatkowych ...............4. Procedura zgłaszania schematów podatkowych .............................................5. Raportowanie schematów podatkowych a ochrona tajemnicy zawodowej .....KOSZTYI. KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW 1. Rozliczanie kontraktów długoterminowych ................................................. 2. Nadpłacony ZUS w kosztach podatkowych ................................................ 3. Nakłady na zaniechany projekt w kosztach ................................................. 4. Wydatki na przyjazdy i noclegi kontrahentów w kosztach podatkowych .... 5. Podatek u źródła - jak obliczyć podstawę opodatkowania ......................... 6. Koszty przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w jednoosobową spółkę z o.o. .................................................................... 7. Jak należy rozliczyć wydatki na pokrycie kosztów badań lekarskich osób zatrudnianych na umowę zlecenia ..................................................... 8. Rozliczanie transakcji pomiędzy odrębnymi firmami współmałżonków ..... 9. Jak rozliczyć transakcje pomiędzy spółką z o.o. a jej wspólnikiem prowadzącym działalność gospodarczą ..................................................... 10. Zasady rozliczenia dotacji otrzymanej ze środków funduszu pracy .......... 11. Zakup towarów na targowisku w PKPiR ..................................................... 12. Ważność umowy podpisanej przez pełnomocnika powołanego przez walne zgromadzenie spółki z o.o. ..................................................... 13. Podróż służbowa pracownika - jakie koszty ...............................................

34456

810141515

1718192122

24

2527

293133

3436

dokumentacja

MDR

koszty

podróż

dotacja

rozliczenie

koszty

przekształcenie

miejsce

reprezentacja

składki

nakłady

moment

refaktura

pożyczka

ulga

www.ksiegowego.pl

Page 2: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

2 czerwiec 2019

IV.

V.

VI.

VII.

VIII.

3739

4042434545

49

51

5254

565560

61

61636668

wspólnik

zwolnienie

renta

rozliczenie

kursy walut

ulga

koszt

odsetki

wspólnik

najem

opodatkowanie

dokumentacja

II. KOSZTY NIEPODATKOWE 1. Zapłata zaległych składek ZUS w kosztach podatkowych ............................ 2. Zapłata za usługę kuponem rabatowym ........................................................PRZYCHODY 1. Przychód wspólnika z tytułu odpłatnego zbycia udziałów w spółce z o.o. .........2. Podatek od przychodów z budynków wynajmowanych częściowo ....................3. Termin rozliczenia korekty ceny w transakcjach z podmiotami powiązanymi ....4. Nota odsetkowa - przychód z tytułu odsetek .......................................................5. Darowizna zorganizowanej części przedsiębiorstwa a obowiązki podatkowe ...AMORTYZACJA1. Skutki podatkowe wyburzenia dotychczasowego budynku gospodarczego i wybudowanie na jego miejscu nowego .............................................................2. Zakup nowych automatycznych drzwi wejściowych przy remoncie biurowca - czy stanowią odrębny środek trwały .................................................................ODLICZENIA, ZWOLNIENIA, ULGI1. Ulga z tytułu wychowywania dziecka - czy przysługuje gdy syn pracował w Niemczech ........................................................................................2. Wydatki na cele mieszkaniowe ............................................................................ZRYCZAŁTOWANE FORMY OPODATKOWANIA1. Najem krótkoterminowy a ryczałt ........................................................................2. Masaż relaksujący - jaka forma opodatkowania .................................................3. Wybór ryczałtu przez wspólników spółki cywilnej ...............................................INNE ROZLICZENIA DOCHODOWEGO1. Wspólnik zagraniczny w spółce komandytowej - zasady rozliczeń podatkowych ..........................................................................2. Prawidłowość złożenia zeznania CIT-8 za pośrednictwem operatora pocztowego .........................................................................................3. Transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi .................................................4. Działalność gospodarcza rencisty z częściową niezdolnością do pracy ............5. Tabela kursów średnich NBP (23 kwietnia - 24 maja 2019) ............................

środek trwały

darowizna

najem

korekta

udziały

kupon

składki

rok 2019

Adres redakcji:

DOCHODOWY

sposób na

Copyright by Forum Media Polska Sp. z o.o.. Publikacja jest chroniona przepisami prawa autorskiego.

Wykonywanie kserokopii lub powielanie inn¹ metod¹ oraz rozpowszechnianie bez zgody Wydawcy

w ca³oœci lub czêœci jest zabronione i podlegaodpowiedzialnoœci karnej. Informacje zamieszczone

w czasopiœmie nie s¹ Ÿród³em prawa. Nie odpowiadamy za treœæ reklam.

Wydawca i miejsce wydania:

Forum Media Polska

ul. Polska 13, 60-595 Poznañ

S¹d Rejonowy Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu

VIII Wydzia³ Gospodarczy KRS

KRS nr 0000037307 REGON 631046924

NIP 781-15-51-223

Kapita³ zak³adowy: 300 000 z³

.

Nak³ad: 2.500 egz.

www. .ksiegowego.plRADA

rabat

Przy zakupie

rocznej

prenumeraty

z kolejnym

naszym tytu³em

otrzymasz

10% rabatu.

W celu zamówienia prenumeraty prosimy o kontakt

telefoniczny pod numerem: 601 061 447

Copyright by Forum Media Polska Sp. z o.o. Publikacja jest chroniona przepisami prawa autorskiego. Wykonywanie kserokopii lub powielanie inn metod oraz rozpowszechnianie bez zgody Wydawcy w ca o ci lub cz ci jest zabronione i podlega odpowiedzialno ci karnej. Informacje zamieszczone w czasopi mie nie s ród em prawa. Nie odpowiadamy za tre reklam.

Redaktor NaczelnaAgnieszka Kołodziejczak

Wydawca: Forum Media Polska Sp. z o.o.ul. Polska 13, 60-595 Poznań

Sąd Rejonowy Nowe Miasto i Wilda w PoznaniuVIII Wydział Gospodarczy KRS

KRS nr 0000037307 REGON 631046924NIP 781-15-51-223

Kapitał zakładowy: 300 000 złNakład: 2500 egz.

Druk: PJN www.ksiegowego.pl

601 061 477

Katarzyna Starosta

Druk: LCL Dystrybucja Sp. z o.o.

Page 3: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

3www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019I. DOCHODOWY NA BIEŻĄCO, TRZEBA WIEDZIEĆ

1. Miejsce opodatkowania emerytury z Włoch

Od dwóch miesięcy jestem na emeryturze, mieszkam w Polsce i uzyskuję eme-ryturę z Włoch (odpowiednik polskiego ZUS). Zastanawiam się, gdzie będzie opodatkowana moja emerytura?

ODPOWIEDŹZgodnie z umową między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem

Republiki Włoskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie po-datków od dochodu i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania, mając miej-sce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, otrzymywana przez nią emerytura z Włoch podlega opodatkowaniu tylko w Polsce.

UZASADNIENIEW myśl art. 3 ust. 1 updof osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na

terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie z dyspozycją art. 3 ust. 1a cytowa-nej ustawy, za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:• posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych

lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub• przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku

podatkowym.Należy mieć na uwadze, że przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b ustawy, stosuje się

z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

W powyższej sprawie, zastosowanie będzie miała umowa zawarta między Rzą-dem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Włoskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zapobie-gania uchylaniu się od opodatkowania, sporządzona w Rzymie dnia 21.06.1985 r.

Zgodnie z art. 18 ww. umowy, z zastrzeżeniem artykułu 19 ustęp 2, emerytury oraz inne podobne świadczenia wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z tytułu jej zatrudnienia w przeszłości będą opodat-kowane tylko w tym Umawiającym się Państwie, w którym ich odbiorca ma stałe miejsce zamieszkania.

Powyższe oznacza, iż otrzymywana przez Panią emerytura z Włoch tj. osobie mającej miejsce zamieszkania w Polsce podlega regulacjom prawa polskiego i pod-lega opodatkowaniu tylko w Polsce, jeżeli jej odbiorca ma w Polsce miejsce za-mieszkania.

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 updof, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podat-ku. Przy czym w art. 35 ust. 1 updof, wskazano iż do poboru zaliczek miesięcznych jako płatnicy są obowiązane osoby prawne i ich jednostki organizacyjne, które do-konują wypłaty emerytur i rent z zagranicy - od wypłacanych przez nie emerytur i rent.

Page 4: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

4 czerwiec 2019

Ulga na złe długi w podatkach dochodowych

Z kolei w ust. 3 cyt. przepisu określono, iż zaliczki (…) za miesiące od stycznia do grudnia ustala się w sposób określony w art. 32 ust. 1-1e, z tym że w przypadku poboru zaliczek od emerytur i rent z zagranicy stosuje się postanowienia umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zawartej z państwem, z którego pochodzą te emerytury i renty.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż mając miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, otrzymywana przez nią emerytura z Włoch podlega opodatkowaniu tylko w Polsce, czyli nie podlega opodatkowaniu we Wło-szech, a to oznacza, iż nie powstaje podwójne opodatkowanie tego dochodu.

Natomiast płatnik (bank) w Polsce powinien od tych należności pieniężnych po-bierać zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.

Milena Wróbel

Podstawa prawna: art. 3 ust. , art. 9 ust. 1, art. 35 ust. 1 i ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych; art. 18 umowy zawartej między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Włoskiej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania, sporządzona w Rzymie dnia 21.06.1985 r.

2. Ulga na złe długi w podatkach dochodowych

Rząd przygotował projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw, który ma na celu ograniczenie zatorów płatniczych. 22 maja 2019 roku projekt został skierowany do Sejmu.

Projekt ten przewiduje wprowadzenie m.in. do podatków dochodowych (PIT i CIT) ulgi na złe długi. Jest to rozwiązanie podobne do mechanizmu funkcjonujące-go w podatku VAT i ma na celu wprowadzenie sankcji za nieregulowanie zobowią-zań w terminie. Wierzyciel, który nie otrzyma zapłaty w ciągu 90. dni od upływu terminu określonego w umowie lub na fakturze, będzie mógł pomniejszyć podstawę opodatkowania o kwotę wierzytelności a dłużnik będzie miał obowiązek podwyż-szenia podstawy opodatkowania o kwotę, której nie zapłacił.

Ulga za złe długi nie będzie przysługiwała jednak w przypadku transakcji po-między podmiotami powiązanym. Nowe przepisy mają zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2020 roku

3. Pożyczka udzielona spółce z o.o. przez jej udziałowcówSpółka z o.o. posiada dość wysokie zadłużenie w stosunku do nadwyżki fi-nansowej każdego miesiąca. Właściciele spółki rozważają sytuację, w której wszyscy którzy uzyskują jakąkolwiek korzyść ze spółki (wynagrodzenie, dy-widendy) będą mogli udzielić pożyczki pieniężnej spółce w kwocie 100.000 zł. Wszyscy udziałowcy spółki to osoby fizyczne nieprowadzące działalności go-spodarczej. Jakie będą skutki podatkowe takich umów dla spółki z o.o.?

ODPOWIEDŹSkutki podatkowe w takim przypadku będą ciążyć na spółce z o.o., która będzie

w umowach pożyczek pieniężnych pożyczkobiorcą. Zastosowanie znajdzie poda-tek od czynności cywilnoprawnych, przy czym podatek PCC będzie płacony przez spółkę tylko wtedy, gdy pożyczki udzieli osoba, która nie jest udziałowcem. Od po-życzek udzielanych zatem przez inne osoby niż udziałowcy niezbędna jest zapła-ta podatku. Zwolnienie natomiast dotyczy pożyczek udzielonych przez wspólnika (udziałowca). W sytuacji, w której udziałowiec spółki z.o.o. pełni funkcję prezesa

Page 5: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

5www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 DOCHODOWY NA BIEŻĄCO, TRZEBA WIEDZIEĆ

zarządu tejże spółki, to pożyczka przez niego udzielona będzie także korzystała ze zwolnienia.

UZASADNIENIEPolskie prawo gospodarcze dopuszcza sytuację, w której przedsiębiorcy, w tym

spółka kapitałowa (tu: spółka z o.o.) mogą zaciągać pożyczki pieniężne poza sys-temem bankowym oraz spółdzielczością bankową. W praktyce działalności gospo-darczej są to głównie pożyczki od udziałowców, które są co do zasady tańsze od pożyczek bankowych (czy też kredytów) oraz innych osób które traktują pożyczkę dla spółki jako lokatę kapitału.

W przypadku zaciągania pożyczek pieniężnych, co do zasady powstaje obo-wiązek podatkowy w ramach podatku od czynności cywilnoprawnych. Obowiązek podatkowy ciąży na podmiocie, który ma status pożyczkobiorcy, a więc w tym przypadku na spółce z o.o.

Ustawodawca dość specyficznie i selektywnie wprowadził opodatkowanie po-życzek udzielanych na rzecz podmiotów gospodarujących. I tak przykładowo, gdy donator fundacji udziela jej pożyczki (pieniężnej czy też rzeczowej) to fundacja jest zobowiązana zapłacić podatek PCC według stawki procentowej 0,5% (art.7 ust.1 pkt 4 u.p.c.c). Dodatkowo należy zauważyć, że obowiązek podatkowy w podatku PCC z tytułu udzielania pożyczki powstaje z datą zawarcia umowy (art.4 pkt 7 u.p.c.c.), a termin wpłaty podatku oraz złożenia deklaracji PPC-3 wynosi 14 dni. Taka sama sytuacja w wystąpi w przypadku innego typu osób prawych, tj. przykła-dowo stowarzyszenia prowadzącego działalność gospodarczą czy spółki akcyjnej.

Jednocześnie ustawodawca w treści art.9 ust.10 lit.i u.p.c.c. wskazuje, iż zwalnia się z opodatkowania … pożyczki udzielane przez wspólnika (akcjonariusza) spółce ka-pitałowej. Powyższy przepis wskazuje zatem, że udzielenie przez wspólnika (udzia-łowca) spółki kapitałowej pożyczki tej spółce, powoduje że spółka nie musi płacić PCC. Jednocześnie należy wskazać, że w sytuacji w której np. udziałowiec spółki z.o.o. pełni funkcję prezesa zarządu tejże spółki, to pożyczka przez niego udzielo-na będzie także korzystała ze zwolnienia.

Mariusz Nowak Podstawa prawna: art.4 pkt.7, art.7 ust.1. pkt 4 oraz art.9 ust.10 lit. i ustawy o PCC.

4. Opodatkowanie pożyczki udzielonej spółce jawnej przez jej wspólnikaSpółka jawna prowadzi działalność w zakresie usług medycznych. Wspólnicy planują wziąć kredyt, każdy na siebie w ramach indywidualnych swoich działal-ności gospodarczych. Kredyt nie będzie celowy. Czy jeśli wspólnicy przezna-czą ten kredyt na zakup lokalu dla spółki sytuacja ta rodzi konsekwencje jeśli chodzi o spółkę? Czy następuje wzrost kapitału założycielskiego i trzeba zrobić aneks do umowy i zapłacić podatek PCC. Jeśli tak to w jakiej wysokości?

ODPOWIEDŹUdzielona przez wspólników pożyczka na rzecz spółki jawnej powinna być

traktowana – zgodnie z przepisami ustawy o podatku od czynności cywilnopraw-nych – jako zmiana umowy spółki. Przy zmianie umowy spółki stosuje się stawkę podatku przewidzianą dla umowy spółki w wysokości 0,5%, a podstawę opodatko-wania przy pożyczce udzielonej spółce przez wspólnika stanowi kwota lub wartość pożyczki. Obowiązek podatkowy przy tego rodzaju czynności powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Page 6: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

6 czerwiec 2019

W tym przypadku pomiędzy wspólnikami a Spółką winny być zawarte umowy pożyczek.

UZASADNIENIECo do zasady zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) oraz

art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) i pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przedmiotem opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych są mię-dzy innymi:• umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,• umowy spółki oraz zmiany tych umów, jeżeli powodują one podwyższenie pod-

stawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Przy czym jak stanowi art. 1 ust. 3 pkt 1 i 2 ustawy w przypadku umowy spółki

za zmianę umowy uważa się:1) przy spółce osobowej, za którą uważa się spółkę cywilną, jawną, partnerską,

komandytową lub komandytowo-akcyjną - wniesienie lub podwyższenie wkła-du, którego wartość powoduje zwiększenie majątku spółki, pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika, dopłaty oraz oddanie przez wspólnika spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania;

2) przy spółce kapitałowej, za którą uważa się spółkę z ograniczoną odpowie-dzialnością, akcyjną lub europejską - podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty;Jak wynika z powyższego umowa pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem

PCC. Przy czym w sytuacji gdy pożyczka udzielona przez wspólnika spółki osobo-wej – w tym przypadku wspólników spółki jawnej - na gruncie ustawy o PCC, czyn-ność ta traktowana jest jako zmiana umowy spółki. Tym samym rozliczenie pożycz-ki na gruncie PCC odbywa się według reguł dotyczących dla zmiany umowy spółki.

Na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnopraw-nych, obowiązek podatkowy przy zmianie umowy spółki powstaje z chwilą doko-nania czynności cywilnoprawnej. Obowiązek podatkowy ciąży na spółce jawnej. Przy czym przy zmianie umowy spółki stosuje się stawkę podatku przewidzianą dla umowy spółki w wysokości 0,5%, a podstawę opodatkowania przy pożyczce udzie-lonej spółce przez wspólnika stanowi kwota lub wartość pożyczki.

Stanowisko takie potwierdza między innymi interpretacja indywidualna Dy-rektora Krajowej Informacji Podatkowej z dnia 30 czerwca 2017 roku, sygn. 0111 KDIB4.4014.126.2017.1.Asz

Kamila Paliwoda-AlejunPodstawa prawna: art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b), art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) i pkt 2, art. 1a pkt 1-2, art. 3 ust. 1 pkt 1, art. 4 pkt 9, art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. d)), art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

5. Opodatkowanie wspólnika spółki komandytowej będącego osobą fizycznąCzy wspólnik spółki komandytowej może być jednocześnie jej pracownikiem? Jak wygląda opłacanie podatków przez wspólnika spółki komandytowej? Czy musi być przedsiębiorcą zarejestrowanym w CEIDG?

ODPOWIEDŹW sytuacji gdy wspólnikiem spółki komandytowej jest osoba fizyczna to:

• osiągane przychody w ramach spółki komandytowej dla jej wspólnika są przy-chodami z działalności gospodarczej;

Opodatkowanie pożyczki udzielonej spółce jawnej przez jej wspólnika

Page 7: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

7www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 DOCHODOWY NA BIEŻĄCO, TRZEBA WIEDZIEĆ

• przychody wspólnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zyskach;

• zasadę tę stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przycho-dów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 updof);

• przychody i koszty łączy się z pozostałymi przychodami i kosztami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 (zasady ogólne – skala podatkowa).Wspólnik spółki komandytowej może pobierać profity z tytułu umowy o pracę,

pod warunkiem że zakres czynności objęty taką umowa nie będzie pozostawać w zakresie działalności spółki, jej reprezentacji bądź prowadzenia spraw spółki. Wspólnik spółki komandytowej nie będzie rejestrować działalności w CEiDG. Reje-stracji bowiem podlega spółka komandytowa, której dokonuje się w KRS.

UZASADNIENIEZasady opodatkowania wspólnika spółki komandytowej będącego osobą fizycz-

ną zostały uregulowane w ustawie z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej updof).

I tak, co do zasady zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 5b ust. 2 updof jeżeli pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzi spółka niebędąca osobą prawną, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, określone na podstawie art. 8 ust. 1, uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3. Powyższe oznacza, że wskazane przychody ustawodawca uznał jako przychody z działalno-ści gospodarczej.

Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 1 updof przychody z udziału w spółce niebędą-cej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udzia-łu) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udzia-łu w zysku (udziału) są równe.

Zatem w sytuacji gdy wspólnikiem spółki komandytowej jest osoba fizyczna to:* osiągane przychody w ramach spółki komandytowej dla jej wspólnika są przy-

chodami z działalności gospodarczej;* przychody wspólnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału

w zyskach;* zasadę tę stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przycho-

dów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat (art. 8 ust. 2 pkt 1 updof);

* przychody i koszty łączy się z pozostałymi przychodami i kosztami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 (zasady ogólne – skala podatkowa).Zgodnie z art. 8 ust. 1a updof przychodów z pozarolniczej działalności gospo-

darczej, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (...) osiąganych przez podatników opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30c, nie łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Powyższe oznacza, że co do zasady dochody osiągnięte przez podatników ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, są opodatkowane na zasadach ogól-

Page 8: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

8 czerwiec 2019

nych. Podatnik jednak – w tym przypadku wspólnik spółki komandytowej będący osobą fizyczną - może wybrać sposób opodatkowania dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c. W tym przypadku jest obowiązany do złożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisem-nego oświadczenia o wyborze tego sposobu opodatkowania do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym został osiągnięty pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu tego roku podatkowego (art. 9a ust. 2 updof).

Co do zasady w sytuacji gdy wspólnik wykonuje na rzecz spółki osobowej pracę, nie ma przeszkód, aby spółka zawarła z nim umowę o pracę. Ważna jest jednak treść samej umowy.

Należy wziąć bowiem pod uwagę treści art. 29 i 39 kodeksu spółek handlowych w myśl, których:1) Każdy wspólnik ma prawo reprezentować spółkę. Prawo wspólnika do reprezen-

towania spółki dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki. Prawa reprezentowania spółki nie można ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich.

2) Każdy wspólnik ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki. Każdy wspól-nik może bez uprzedniej uchwały wspólników prowadzić sprawy nieprzekra-czające zakresu zwykłych czynności spółki. Jeżeli jednak przed załatwieniem sprawy, choćby jeden z pozostałych wspólników sprzeciwi się jej przeprowa-dzeniu, wymagana jest uprzednia uchwała wspólników.Za te czynności wspólnik może oczekiwać jedynie wynagrodzenia w postaci

wypłaty zysku. Dlatego też zgodnie z art. 49 ksh. za prowadzenie spraw spółki wspólnik nie otrzymuje wynagrodzenia.

Powyższe oznacza, że wspólnik spółki komandytowej może pobierać profity z tytułu umowy o pracę, pod warunkiem że zakres czynności objęty taką umowa nie będzie pozostawać w zakresie działalności spółki, jej reprezentacji bądź prowadze-nia spraw spółki - Takie wnioski wynikają z wyroku Sąd Apelacyjnego w Gdańsku z 28 stycznia 2016 r., III AUa 1422/15.

Kamila Paliwoda-AlejunPodstawa prawna: art. 5b ust. 2, art. 8 ust. 1, art. 9a ust. 2, art. 27 ust. 1, art 30c ustawy o podatku dochodo-wym od osób fizycznych; art. 29 i 39 kodeksu spółek handlowych.

II. WAŻNY TEMAT

SCHEMATY PODATKOWE – Mandatory Disclosure Rules MDR

1. WstępZ dniem 1 stycznia 2019 roku do Ordynacji podatkowej dodany został rozdział

11a „Informacje o schematach podatkowych”. Wprowadzenie do przepisów ogól-nego prawa podatkowego nowej instytucji, w postaci obowiązkowego ujawniania informacji o schematach podatkowych stanowi implementację postanowień Dyrek-tywy Rady (UE) 2018/822 z dnia 25 maja 2018 r. zmieniającej dyrektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opo-datkowania w odniesieniu do podlegających zgłoszeniu uzgodnień transgranicz-nych (dalej: Dyrektywa).

Schematy podatkowe

Page 9: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

9www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 WAŻNY TEMAT

Celem wprowadzenia przedmiotowych regulacji prawnych są w szczególności:• określenie definicji schematu podatkowego oraz przesłanek raportowania,• wskazanie kręgu podmiotów obowiązanych do przekazywania informacji,• określenie organu podatkowego, do którego będą kierowane informacje,• zakres raportowanych informacji,• sposób i termin raportowania,• konsekwencje karne niewypełnienia tego obowiązku przez podmioty obowiązane.

Jaki jest cel wprowadzenia obowiązku informowania o schematach podatkowych Schematy podatkowe mają umożliwić szybki dostęp organom podatkowym do

informacji o ewentualnych agresywnych działaniach polegających na nadużyciach w związku z planowaniem podatkowym, informacji o promotorach takich schema-tów i podmiotach korzystających z takich schematów. Mają one zniechęcać po-datników jak również ich doradców od wdrażania u podatników uzgodnień, które mogą prowadzić do unikania opodatkowania. Tego rodzaju informacje są niezbęd-ne nie tylko dla zidentyfikowania zagrożeń w zakresie rzetelnego wymiaru podatku ale również mają służyć wyeliminowaniu tworzenia takich konstrukcji faktycznych i prawnych, których celem nadrzędnym jest tzw. agresywna optymalizacja podatko-wa, poprzez podjęcie stosownych działań. Dostęp do właściwych informacji już na etapie opracowania schematów pozwala na poprawę szybkości reagowania i podej-mowania kroków legislacyjnych lub regulacyjnych, w tym na skuteczniejszą ocenę ryzyka podatkowego i lepsze wykorzystanie przez administrację skarbową zasobów w celu ochrony dochodów budżetu państwaz podatków. Administracja podatkowa musi z kolei wdrożyć skuteczne procedury dla jak najlepszego wykorzystania infor-macji przekazywanych przez podatników. Wydatki związanez wdrożeniem tego typu rozwiązań mogą być skompensowane przez oszczędności zasobówz zasto-sowania szybszej i bardziej wydajnej identyfikacji pojawiających się schematów podatkowych.

W dniu 5 czerwca 2018 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej opubli-kowano Dyrektywę Rady (UE) 2018/822 z dnia 25 maja 2018 r.zmieniającą dy-rektywę 2011/16/UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania w odniesieniu do podlegających zgłoszeniu uzgod-nień transgranicznych. Celem Dyrektywy jest zwiększenie przejrzystości i dostępu organów podatkowych do właściwych informacji na wczesnym etapie, co powinno umożliwić organom szybszą i dokładniejszą ocenę ryzyka oraz terminowe podej-mowanie świadomych decyzji w zakresie ochrony dochodów podatkowych państw członkowskich Unii Europejskiej. Jeżeli organy podatkowe będą otrzymywać in-formacje o uzgodnieniach z zakresu potencjalnie agresywnego planowania podat-kowego przed ich wdrożeniem, powinny być w stanie monitorować uzgodnienia i reagować na stwarzane przez nie zagrożenia podatkowe poprzez podjęcie odpo-wiednich kroków w celu ich ograniczenia.

Czym jest schemat podatkowyW uzasadnieniu do zmian w prawie podatkowym wskazano, iż istotnym ar-

gumentem na rzecz wprowadzenia do polskiego porządku prawnego obowiązku raportowania schematów podatkowych i nałożenia obowiązku przekazywania in-formacji o tych schematach na podmioty, które zawodowo zajmują się przygotowy-waniem, oferowaniem i wdrażaniem swoim klientom tych schematów są wnioski z analizy dotychczasowej praktyki w tym obszarze. Zauważyć bowiem należy, że schemat podatkowy może być pewnym rozwiązaniem intelektualnym, wypracowa-

Page 10: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

10 czerwiec 2019

Schematy podatkowe

nym w oparciu o znajomość przepisów prawa podatkowego i praktykę jego stoso-wania. Taki schemat opracowywany jest przez promotora (np. doradcę podatkowe-go) bez uwzględniania informacji uzyskanych od jego klienta. Opracowanie takiego schematu podatkowego następuje przed spotkaniem z klientem i pozyskaniem od niego jakichkolwiek informacji. Mówimy więc tu raczej o schemacie podatkowym jako efekcie rozważań teoretycznych, opracowanym abstrakcyjnie, bez potrzeby pozyskania informacji od przyszłego klienta.

Jak podkreślono w niniejszym uzasadnieniu formą odpowiedzi na dostrzeżoną praktykę jest zastosowanie w projekcie pojęcia schematu podatkowego zredago-wanego w art. 86a § 1 pkt 10 Ordynacji podatkowej oraz zasady raportowaniatego schematu, w ramach których założono obowiązek przekazania informacji z opisem tego uzgodnienia bez podawania danych o korzystających, zgodnie z przyjętym art. 86f § 2 Ordynacji podatkowej.

Rozwiązanie powyższe stanowi odpowiedź na uwagi zgłoszone w trakcie prze-prowadzonych konsultacji podatkowych. Jest ono kompromisem pomiędzy uwa-gami zgłaszanymi przez przedstawicieli samorządów zawodowych dotyczącymi obowiązku poszanowania tajemnicy zawodowej oraz interesem publicznym, prze-jawiającym się w dbałości o stan finansów publicznych. Raportowanie zanonimi-zowanych standaryzowanych schematów podatkowych umożliwi poszanowanie tajemnicy zawodowej przy jednoczesnym zapewnieniu szybkiegodostępu admini-stracji skarbowej do istotnych informacji dotyczących potencjalnegoagresywnego planowania podatkowego.

2. Definicja schematu podatkowegoZgodnie z art. 86a §1 pkt 10 Ordynacji podatkowej schematem podatkowym jest

uzgodnienie, które:a) spełnia kryterium głównej korzyści oraz posiada ogólną cechę rozpoznawczą,b) posiada szczególną cechę rozpoznawczą, lubc) posiada inną szczególną cechę rozpoznawczą.

Według art. 86a §1 pkt 4 Ordynacji podatkowej przez korzyść podatkową rozu-mie się korzyść podatkową w rozumieniu art. 3 pkt 18 lub:a) podwyższenie kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, w rozumie-

niu przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług, do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy,

b) niepowstanie obowiązku lub odsunięcie w czasie powstania obowiązku sporzą-dzania i przekazywania informacji podatkowych, w tym informacji o schema-tach podatkowych.Pod pojęciem korzyści podatkowej w rozumieniu art. 3 pkt 18 rozumie się:

a) niepowstanie zobowiązania podatkowego, odsunięcie w czasie powstania zobo-wiązania podatkowego lub obniżenie jego wysokości,

b) powstanie lub zawyżenie straty podatkowej,c) powstanie nadpłaty lub prawa do zwrotu podatku albo zawyżenie kwoty nadpła-

ty lub zwrotu podatku,d) brak obowiązku pobrania podatku przez płatnika, jeżeli wynika on z okoliczno-

ści wskazanych w lit. a.Pod pojęciem ogólnej cechy rozpoznawczej należy rozumieć właściwość

uzgodnienia polegającą na tym, że spełniony jest co najmniej jeden z poniższych warunków:a) promotor lub korzystający zobowiązali się do zachowania w poufności wobec

osób trzecich, w szczególności wobec innych korzystających, promotorów lub

Page 11: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

11www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 WAŻNY TEMAT

organów podatkowych, sposobu, w jaki uzgodnienie pozwala na uzyskanie ko-rzyści podatkowej,

b) promotor uprawniony jest do otrzymania wynagrodzenia, którego wysokość uza-leżniona jest od wysokości korzyści podatkowej wynikającej z uzgodnienia,

c) promotor uprawniony jest do otrzymania wynagrodzenia uzależnionego od uzy-skania korzyści podatkowej wynikającej z uzgodnienia lub zobowiązał się do zwrotu wynagrodzenia lub jego części, w przypadku gdy korzyść podatkowa nie powstanie lub powstanie w wysokości niższej, niż zakładano,

d) dokonywane w ramach uzgodnienia czynności opierają się na znacznie ujed-noliconej dokumentacji albo przyjmują znacznie ujednoliconą formę, które nie wymagają istotnych zmian w celu wdrożenia schematu u więcej niż jednego korzystającego,

e) podejmowane są celowe czynności dotyczące nabycia spółki przynoszącej stra-ty, zaprzestania głównej działalności takiej spółki i wykorzystywania strat takiej spółki w celu zmniejszenia zobowiązań podatkowych, w tym poprzez przenie-sienie tych strat do podmiotu na terytorium innego państwa lub przyspieszenie wykorzystania tych strat,

f) dochodzi do zmiany kwalifikacji dochodów (przychodów) do innego źródła do-chodów (przychodów) lub zmiany zasad opodatkowania, których skutkiem jest faktycznie niższe opodatkowanie, zwolnienie lub wyłączenie z opodatkowania,

g) czynności prowadzą do okrężnego obiegu środków pieniężnych poprzez zaan-gażowanie podmiotów pośredniczących niepełniących istotnych funkcji gospo-darczych, lub działań, które wzajemnie się znoszą lub kompensują lub prowa-dzą do uzyskania stanu identycznego lub zbliżonego do stanu istniejącego przed dokonaniem tych czynności albo mają inne podobne cechy,

h) obejmuje ono podlegające zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów trans-graniczne płatności pomiędzy podmiotami powiązanymi, a w państwie miejsca zamieszkania, siedziby lub zarządu odbiorcy:- nie nakłada się podatku dochodowego od osób prawnych lub pobiera się

podatek dochodowy od osób prawnych według stawki zerowej lub stawki mniejszej niż 5%,

- płatności te korzystają z całkowitego zwolnienia lub objęte są preferencyjny-mi zasadami opodatkowania,

i) korzystający zobowiązał się, że w przypadku wdrożenia uzgodnienia będzie współpracował z promotorem, który udostępnił uzgodnienie, albo zapłaci pro-motorowi wynagrodzenie lub odszkodowanie,

j) promotor lub korzystający faktycznie respektują co najmniej jedno z zobowią-zań wskazanych w lit. b i c,

k) na podstawie istniejących okoliczności należy przyjąć, że rozsądnie działający promotor lub korzystający, do których nie stosowałyby się obowiązki przewi-dziane w przepisach niniejszego rozdziału, chcieliby, żeby co najmniej jedno ze zobowiązań wskazanych w lit. a-c było faktycznie respektowane.

Pod pojęciem szczególnej cechy rozpoznawczej - rozumie się przez to właści-wość uzgodnienia polegającą na tym, że spełniony jest co najmniej jeden z poniż-szych warunków:a) obejmuje ono podlegające zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów trans-

graniczne płatności pomiędzy podmiotami powiązanymi oraz:- odbiorca płatności nie ma miejsca zamieszkania, siedziby ani zarządu w żad-

nym z państw,

Page 12: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

12 czerwiec 2019

Schematy podatkowe

- odbiorca płatności posiada miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na te-rytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, określo-nych na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisów o podatku dochodowym od osób prawnych,

b) w odniesieniu do tego samego środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej dokonywane są odpisy amortyzacyjne w więcej niż jednym państwie,

c) ten sam dochód lub majątek korzysta z metod mających na celu unikanie po-dwójnego opodatkowania w więcej niż jednym państwie,

d) w ramach uzgodnienia dochodzi do przeniesienia aktywów i określone przez dwa państwa wynagrodzenie z tego tytułu dla celów podatkowych różni się co najmniej o 25%,

e) może skutkować obejściem obowiązku raportowania wynikającego z ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami lub równoważnych ustaw, umów lub porozumień w zakresie automatycznej wy-miany informacji o rachunkach finansowych, włączając umowy lub porozumie-nia z państwami trzecimi lub wykorzystywać brak równoważnych przepisów, umów lub porozumień lub ich niewłaściwe wdrożenie,

f) występuje nieprzejrzysta struktura własności prawnej lub trudny do ustalenia jest beneficjent rzeczywisty z uwagi na wykorzystanie osób prawnych oraz jedno-stek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, konstrukcji lub struktur prawnych:- które nie prowadzą znaczącej działalności gospodarczej z wykorzystaniem

lokalu, personelu oraz wyposażenia wykorzystywanego w prowadzonej dzia-łalności gospodarczej,

- które są zarejestrowane, zarządzane, znajdują się, są kontrolowane lub zało-żone w państwie lub na terytorium innym niż państwo lub terytorium miejsca zamieszkania, siedziby lub zarządu beneficjenta rzeczywistego aktywów bę-dących w posiadaniu takich osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, konstrukcji lub struktur prawnych

- jeżeli nie można wskazać beneficjenta rzeczywistego osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, konstrukcji lub struktur prawnych, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 1 marca 2018 roku o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. poz. 723, 1075, 1499 i 2215 oraz z 2019 r. poz. 125 i 730),

g) wykorzystuje wprowadzone jednostronnie w danym państwie uproszczenie w stosowaniu przepisów związanych z ustalaniem cen transferowych, przy czym nie uważa się za uproszczenie wprowadzone jednostronnie uproszczenia, któ-re wynika bezpośrednio z Wytycznych Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju w sprawie cen transferowych dla przedsiębiorstw wielonarodowych oraz administracji podatkowych, a także innych międzynarodowych regulacji, wytycznych lub rekomendacji w zakresie cen transferowych,

h) dochodzi do przeniesienia praw do trudnych do wyceny wartości niematerial-nych,

i) pomiędzy podmiotami powiązanymi dochodzi do przeniesienia funkcji, ryzy-ka lub aktywów, jeżeli przewidywany roczny wynik finansowy podmiotu prze-noszącego lub podmiotów przenoszących przed odsetkami i opodatkowaniem (EBIT) w trzyletnim okresie po tym przeniesieniu wyniósłby mniej niż 50% prze-widywanego rocznego EBIT, gdyby nie dokonano przeniesienia.

Natomiast pod pojęciem innej szczególnej cechy rozpoznawczej - rozumie się

Page 13: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

13www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 WAŻNY TEMAT

przez to właściwość uzgodnienia polegającą na tym, że spełniony jest co najmniej jeden z poniższych warunków:a) wpływ na część odroczoną podatku dochodowego lub aktywa albo rezerwy

z tytułu podatku odroczonego, wynikający lub oczekiwany w związku z wyko-naniem uzgodnienia u korzystającego jest istotny dla danej jednostki w rozumie-niu przepisów o rachunkowości oraz przekracza w trakcie roku kalendarzowego kwotę 5.000.000 zł,

b) płatnik podatku dochodowego byłby zobowiązany do pobrania podatku prze-kraczającego w trakcie roku kalendarzowego kwotę 5.000.000 zł, jeżeli w od-niesieniu do wypłat należności wynikających lub oczekiwanych w związku z wykonaniem uzgodnienia nie miałyby zastosowania właściwe umowy o unika-niu podwójnego opodatkowania lub zwolnienia podatkowe,

c) dochody (przychody) podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych lub art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, wy-nikające lub oczekiwane w związku z wykonaniem uzgodnienia, przekraczają łącznie w trakcie roku kalendarzowego kwotę 25.000.000 zł,

d) różnica pomiędzy polskim podatkiem dochodowym, który byłby należny w związku z wykonaniem uzgodnienia od korzystającego nieposiadającego sie-dziby, zarządu ani miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, gdyby był on podatnikiem, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lip-ca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych lub art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, a podlega-jącym faktycznej zapłacie podatkiem dochodowym w państwie siedziby, zarządu lub miejsca zamieszkania korzystającego w związku z wykonaniem uzgodnienia, przekracza łącznie w trakcie roku kalendarzowego kwotę 5.000.000 zł.Opisane powyżej skutki jakie zdaniem ustawodawcy mogą powstać w związku

z uzgodnieniem w ramach schematu podatkowego mają doprowadzić do agre-sywnej optymalizacji podatkowej poprzez znaczne zaniżenie zobowiązań podat-kowych lub ich całkowite zniesienie, zwiększenie kwoty podatków podlegających zwrotowi, w tym nadpłat i podatków do zwrotu, wydłużenia okresu odroczenia zapłaty należnego podatku.

Przepisy Ordynacji podatkowej wyróżniają również schematy podatkowe stan-daryzowane oraz schematy podatkowe transgraniczne.

Przez schemat podatkowy standaryzowany rozumie się przez to schemat podat-kowy możliwy do wdrożenia lub udostępnienia u więcej niż jednego korzystające-go bez konieczności zmiany jego istotnych założeń, w szczególności dotyczących rodzaju czynności podejmowanych lub planowanych w ramach schematu podatko-wego – art. 86a §1 pkt 11 Ordynacji podatkowej.

Schematem podatkowym transgranicznym jest uzgodnienie, które spełnia kryte-rium transgraniczne oraz:a) spełnia kryterium głównej korzyści oraz posiada którąkolwiek z ogólnych cech

rozpoznawczych, o których mowa w pkt 6 lit. a-h, lubb) posiada szczególną cechę rozpoznawczą.

Kryterium transgraniczne uważa się za spełnione jeżeli uzgodnienie dotyczy więcej niż jednego państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa człon-kowskiego Unii Europejskiej i państwa trzeciego oraz spełnia co najmniej jeden z poniższych warunków:1) nie wszyscy uczestnicy uzgodnienia mają miejsce zamieszkania, siedzibę lub

zarząd na terytorium tego samego państwa,

Page 14: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

14 czerwiec 2019

Schematy podatkowe

2) co najmniej jeden uczestnik uzgodnienia ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium więcej niż jednego państwa,

3) co najmniej jeden uczestnik uzgodnienia prowadzi działalność na terytorium danego państwa za pośrednictwem zagranicznego zakładu w tym państwie, a uzgodnienie stanowi część albo całość działalności gospodarczej tego zagra-nicznego zakładu,

4) co najmniej jeden uczestnik uzgodnienia prowadzi działalność na terytorium innego państwa nie mając miejsca zamieszkania ani siedziby na terytorium tego państwa oraz nie posiadając zagranicznego zakładu na terytorium tego państwa,

5) uzgodnienie może mieć wpływ na automatyczną wymianę informacji, o której mowa w dziale III ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o wymianie informacji po-datkowych z innymi państwami, lub na wskazanie beneficjenta rzeczywistego w rozumieniu ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pienię-dzy oraz finansowaniu terroryzmu

- z wyjątkiem sytuacji, gdy uzgodnienie dotyczy wyłącznie podatku od wartości dodanej, w tym podatku od towarów i usług, podatku akcyzowego lub ceł, nakła-danych na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej.

3. Podmioty zobowiązane do raportowania schematów podatkowychPodmiotami zobowiązanymi do przekazywania informacji o schemacie podat-

kowym są „promotor”, „korzystający” oraz „wspomagający”.Promotorem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie-

mająca osobowości prawnej, w szczególności doradca podatkowy, adwokat, rad-ca prawny, pracownik banku lub innej instytucji finansowej doradzający klientom, również w przypadku gdy podmiot ten nie posiada miejsca zamieszkania, siedziby ani zarządu na terytorium kraju, która opracowuje, oferuje, udostępnia lub wdraża uzgodnienie lub zarządza wdrażaniem uzgodnienia.

Natomiast korzystający to osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organi-zacyjna niemająca osobowości prawnej, której udostępniane jest lub u której wdra-żane jest uzgodnienie, lub która jest przygotowana do wdrożenia uzgodnienia lub dokonała czynności służącej wdrożeniu takiego uzgodnienia.

W przypadku gdy korzystającym jest spółka wchodząca w skład podatkowej grupy kapitałowej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o po-datku dochodowym od osób prawnych, przepisy dotyczące raportowania schema-tów podatkowych stosuje się odpowiednio.Oznacza to, że w stosunku do spółek wchodzących wskład podatkowej grupy kapitałowej zastosowanie będą miały ana-logiczne zasady raportowania schematów, jak w przypadku do pozostałych korzy-stających, pomimo że w odniesieniu do podatkowej grupykapitałowej podatnikiem jest sama grupa kapitałowa.

Podmiotem wspomagającym jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, w szczególności biegły rewi-dent, notariusz, osoba świadcząca usługi prowadzenia ksiąg rachunkowych, księ-gowy lub dyrektor finansowy, bank lub inną instytucję finansowa, a także ich pra-cownik, która przy zachowaniu staranności ogólnie wymaganej w dokonywanych czynnościach, przy uwzględnieniu zawodowego charakteru działalności, obszaru specjalizacji oraz przedmiotu wykonywanych czynności, podjęła się udzielić, bez-pośrednio lub za pośrednictwem innych osób, pomocy, wsparcia lub porad doty-czących opracowania, wprowadzenia do obrotu, organizowania, udostępnienia do wdrożenia lub nadzorowania wdrożenia uzgodnienia.

Page 15: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

15www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 WAŻNY TEMAT

4. Procedura zgłaszania schematów podatkowychZgodnie z art. 86b §1 Ordynacji podatkowej promotor przekazuje Szefowi Kra-

jowej Administracji Skarbowej informację o schemacie podatkowym w terminie 30 dni:1) od dnia następnego po udostępnieniu schematu podatkowego, 2) od następnego dnia po przygotowaniu do wdrożenia schematu podatkowego lub 3) od dnia dokonania pierwszej czynności związanej z wdrażaniem schematu po-

datkowego - w zależności od tego, które z tych zdarzeń nastąpi wcześniej.

Przez udostępnienie rozumie się:a) oferowanie uzgodnienia korzystającemu, zawarcie umowy, której przedmiotem

jest przekazanie informacji o uzgodnieniu, lub przyjmowanie wynagrodzenia z tytułu przekazania informacji o uzgodnieniu, lub

b) przekazywanie korzystającemu w jakiejkolwiek formie, w tym drogą elektronicz-ną, telefoniczną lub osobiście, informacji o uzgodnieniu, w szczególności po-przez przedstawianie jego założeń.Głównym celem udostępnienia jest zaznajomienie podmiotu korzystającego

z informacją o uzgodnieniu, nawet wówczas gdyby ten nie zdecydował się na skorzy-staniez oferowanego uzgodnienia. Udostępnianiem uzgodnienia jest nie tylko kon-cepcja czy plan działania, który np. może być zwizualizowany w formie graficznej, ale także informacja o pojedynczej czynności lub zespole takich czynności i działań. Udostępnianie uzgodnienia obejmuje sytuacje, w których promotor przekazuje in-formacje w dowolnej formie. Nie jest przy tym konieczne, aby przekazywane infor-macje były szczegółowe, a opis uzgodnienia kompletny. Wystarczającym będzie przedstawienie założeń uzgodnienia, aby uznać, że nastąpiło jego udostępnienie.

Przekazanie informacji może nastąpić w dowolnej formie np. forma pisemna, grafika,prezentacja. Promotor może to uczynić za pomocą dowolnego środka ko-munikacji (np. pocztaelektroniczna, bezpośrednie spotkanie, konferencja).

Natomiast wdrażaniem jest dokonywanie czynności faktycznych lub prawnych umożliwiających wykonanie lub zmierzających do wykonania uzgodnienia, w tym:a) zarządzanie, faktyczne uczestniczenie w podejmowaniu decyzji lub przeprowa-

dzanie czynności związanych z uzgodnieniem, także gdy podejmowanie decyzji lub czynności dotyczy wykonania uzgodnienia przez inny podmiot,

b) pośredniczenie lub udzielanie pomocy w czynnościach związanych z uzgodnie-niem,

c) dokonywanie innych czynności będących elementem uzgodnienia, lubd) oferowanie czynności wskazanych w lit. a-c, zawarcie umowy, której przedmio-

tem są te czynności, lub przyjmowanie wynagrodzenia z tytułu tych czynności lub umowy.Promotor informuje pisemnie korzystającego o NSP (Numer Schematu Podatko-

wego) załączając potwierdzenie nadania NSP, niezwłocznie po jego otrzymaniu.

5. Raportowanie schematów podatkowych a ochrona tajemnicy zawodowej

W przypadku gdy przekazanie przez promotora informacji o schemacie podat-kowym innym niż schemat podatkowy standaryzowany naruszałoby obowiązek zachowania prawnie chronionej tajemnicy zawodowej i promotor nie został zwol-niony przez korzystającego z obowiązku jej zachowania w tym zakresie, promotor niezwłocznie:

Page 16: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

16 czerwiec 2019

Schematy podatkowe

1) informuje pisemnie korzystającego w terminie 30 dni o obowiązku przekazania schematu podatkowego do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej oraz

2) przekazuje korzystającemu dane o treści informacji o schemacie podatkowym, dotyczące tego schematu podatkowego.W przypadku wystąpienia powyższej sytuacji, ale gdy więcej niż jeden promotor

jest obowiązany do przekazania informacji o schemacie podatkowym, promotor wskazany w tym przepisie, równocześnie z poinformowaniem korzystającego, in-formuje pisemnie inne znane mu podmioty obowiązane do przekazania informacji o schemacie podatkowym, że nie przekaże informacji o schemacie podatkowym do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

Nie stanowi naruszenia obowiązku zachowania prawnie chronionej tajemnicy zawodowej:1) przekazanie informacji o schemacie podatkowym w sytuacji, w której przekazu-

jący tę informację został zwolniony z obowiązku jej zachowania;2) przekazanie informacji o schemacie podatkowym standaryzowanym;3) przesłanie do Szefa KAS informacji, o której mowa w § 6.

Według wspomnianego powyżej § 6 promotor, w terminie 30 dni od dnia, w którym poinformował korzystającego lub inne podmioty o obowiązku przekaza-nia informacji o schemacie podatkowym, zawiadamia Szefa Krajowej Administracji Skarbowej o poinformowaniu korzystającego lub innych podmiotów o obowiązku przekazania schematu podatkowego do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, wskazując datę udostępnienia schematu podatkowego lub dokonania czynności związanej z wdrażaniem schematu podatkowego oraz liczbę podmiotów, które po-informował.

Jeżeli promotor lub wspomagający jest obowiązany do zachowania prawnie chronionej tajemnicy zawodowej i nie został zwolniony przez korzystającego z obowiązku jej zachowania, przekazuje on informację o schemacie podatkowym, który jest schematem podatkowym standaryzowanym, a który to schemat nie zawie-ra danych identyfikujących korzystającego, któremu udostępniony został schemat podatkowy, oraz informacji, o których mowa w art. 86f § 1 pkt 11 (dotyczących podmiotów związanych ze schematem podatkowym) i 12 (innych znanych pod-miotów obowiązanych do przekazania informacji o schemacie podatkowym).Infor-macje przekazywane na tej podstawie dostarczać zaś będą Szefowi KAS informacji o samym sposobie osiągania korzyści, które wykorzystane są w danym schemacie.

Jeżeli promotor lub wspomagający nie jest obowiązany do zachowania prawnie chronionej tajemnicy zawodowej lub został zwolniony z obowiązku jej zachowa-nia przez korzystającego, łącznie z informacją o schemacie podatkowym, o której mowa w § 2, przekazuje dane identyfikujące korzystającego, któremu udostępnio-ny został schemat podatkowy i który jest lub był pierwszym podmiotem, któremu udostępnił ten schemat podatkowy, oraz informacje, o których mowa w art. 86f § 1 pkt 11 i 12.

Promotor ten jest również zobowiązany, w terminie do 30 dni pozakończeniu kwartału, przekazywać Szefowi KAS dane wskazane w art. 86f § 1, które związane z każdym podmiotem, któremu w trakcie tego kwartału udostępnił taki standaryzo-wany schemat podatkowy, wskazując NSP. W tej sytuacji promotor obowiązany jest informować korzystającego o numerze NSP standaryzowanego schematu podatko-wego (art. 86b § 2 Ordynacji podatkowej). Szef KAS może zwrócić się do promotora o uzupełnienie informacji lub wyjaśnieniewątpliwości co do treści przekazywanych informacji (art. 86h § 1 Ordynacji podatkowej).

Page 17: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

17www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW

W przypadku, w którym przekazanie danych, o których mowa powyżej, narusza-łoby obowiązek zachowania prawnie chronionej tajemnicy zawodowej, obowiązek ich przekazania nie obejmuje danych korzystającego oraz danych identyfikujących podmiot uczestniczący określony w § 1 pkt 11 w/w artykułu, który nie zwolnił pro-motora lub wspomagającego z obowiązku zachowania tajemnicy w tym zakresie.

Sławek Strzykalski

III. KOSZTY

I. KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW1. Rozliczanie kontraktów długoterminowychSpółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług budowlanych. Czas realizacji prac waha się od kilku do kilkunastu miesięcy, w niektórych przypadkach realizacja poszczególnych kontraktów przekracza dany rok ob-rotowy spółki. Jak spółka budowlana powinna rozliczać w kosztach kontrakty długoterminowe?

ODPOWIEDŹPrzepisy ustawy o CIT nie zawierają regulacji, określających wprost zasady roz-

liczania w kosztach podatkowych kontraktów budowlanych długoterminowych, dlatego też w tym zakresie spółka powinna kierować się ogólnymi zasadami wy-rażonymi w art. 15 ust. 4 - 4e u.p.d.o.p. Należy przede wszystkim dokonać odpo-wiedniego przyporządkowania wydatków do kosztów bezpośrednich albo kosztów pośrednich. A w związku z tym, że przychody z kontraktów długoterminowych spółka będzie osiąga etapami, koszty bezpośrednie, których nie jest w stanie przy-porządkowa do konkretnych przychodów, powinny by potrącane proporcjonalnie do uzyskanych przychodów z realizacji danego etapu prac w projekcie.

UZASADNIENIEW celu prawidłowego określenia sposobu ujęcia ponoszonych kosztów w ciężar

kosztów uzyskania przychodów konieczne jest określenie charakteru tych kosztów i ocena, czy podlegają one rozliczeniu według zasad właściwych dla kosztów bez-pośrednich (art. 15 ust. 4 u.p.d.o.p.), kosztów pośrednich (art. 15 ust. 4d u.p.d.o.p.), czy też według zasad szczególnych odnoszących się do wybranych rodzajów kosz-tów (np. art. 15 ust. 4g i ust. 4h u.p.d.o.p.).

Przepisy ustawy o CIT nie zawierają definicji kosztów bezpośrednich ani kosz-tów pośrednich. Na gruncie reguł wykładni językowej poprzez koszt bezpośrednio związany z przychodem należy rozumieć wydatek, który ściśle, bez żadnego po-średnictwa powiązany jest z odpowiadającym mu przychodem. W orzecznictwie wskazuje się z kolei, że o zaliczeniu podatkowych kosztów uzyskania przychodów do kategorii kosztów bezpośrednich albo innych niż bezpośrednie decyduje ich relacja do przychodu, jaki mają one obiektywnie zapewnić. Jeżeli dany wydatek od-nosi się do konkretnego przychodu, należy zaliczyć go do bezpośrednich kosztów uzyskania przychodów. W przypadku natomiast, gdy dany wydatek dotyczy szer-szego spektrum aktywności gospodarczej podatnika i nie można go powiązać ze skonkretyzowanym przychodem, zasadna jest jego kwalifikacja do kosztów innych niż bezpośrednio związane z przychodem (por. m.in. wyroki NSA: z 21 stycznia 2015 r., sygn. akt II FSK 338/13 i z 10 sierpnia 2018 r., sygn. akt II FSK 2319/16).

Page 18: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

18 czerwiec 2019

Nadpłacony ZUS w kosztach podatkowych

Wydatki spółki służące w sposób bezpośredni osiąganiu konkretnych przycho-dów (np. koszty materiałów budowlanych, koszty usług podwykonawców) należy zaliczyć do kosztów w momencie, w którym powstanie odpowiadający im przy-chód w związku z realizacją poszczególnych projektów budowlanych. Koszty te jako bezpośrednio związane z uzyskiwanym przychodem stanowią koszty uzy-skania przychodów współmiernie do przychodów, to znaczy proporcjonalnie do osiąganych sukcesywnie przychodów z tytułu wykonania danego etapu prac prze-widzianego w kontrakcie. W odniesieniu do bezpośrednich kosztów uzyskania przychodów znajdują zastosowanie przepisy art. 15 ust. 4, ust. 4b, ust. 4c i ust. 4e u.p.d.o.p., są one potrącalne w roku podatkowym, w którym zostały osiągnięte od-powiadające im przychody (rozliczane na podstawie protokołów zaawansowania prac i wystawianych na podstawie tych protokołów faktur częściowych).

Z uwagi na specyfikę prowadzonej przez spółkę działalności gospodarczej, możliwe jest przypisanie części ponoszonych kosztów do konkretnych projektów budowlanych, generujących przychody, jednak nie można jednoznacznie przypi-sać tych kosztów do poszczególnych etapów realizacji prac budowlanych (chodzi o etapy będące podstawą częściowego rozpoznawania przychodów z projektów budowlanych w trakcie ich realizacji). W takim przypadku konieczne jest zasto-sowanie odpowiedniej metody alokacji kosztów bezpośrednich, która umożliwi rozliczenie tych kosztów do uzyskanych przychodów (np. w oparciu o stopień za-awansowania prac budowlanych, uwzględniając założenia finansowe przyjęte przy podpisywaniu kontraktu z uwzględnieniem ewentualnych korekt).

Przyporządkowanie kosztów może następować w proporcji do stopnia zaawan-sowania robót - w oparciu o alokację kosztów planowanych w ramach danego kontraktu długoterminowego w proporcji, w jakiej pozostaje wartość osiągniętego przychodu z tytułu częściowego wykonania prac narastająco do momentu dokona-nia danego rozliczenia częściowego kontraktu do wartości przychodu zabudżeto-wanego ogółem w ramach danego kontraktu (por. pismo dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 29 kwietnia 2015 r., znak IPPB3/4510-164/15-2/PK1).

Joanna Nowicka Radca Prawny

Podstawa prawna: art. 15 ust. 1, art. 15 ust. 4 - 4e ustawy o pdop.

2. Nadpłacony ZUS w kosztach podatkowych

W maju przedsiębiorca opłacił składki ZUS za kwiecień, maj, czerwiec i lipiec. W jaki sposób może ująć w PKPiR składki ZUS nadpłacone za okres 4 miesięcy do przodu?

ODPOWIEDŹW analizowanej sytuacji Czytelnik może postąpić następująco:

• ująć nadpłacone składki emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe w kosztach, w takiej sytuacji powinien wpisywać ich wartość do księgi podatko-wej w kolumnie 13 „Pozostałe wydatki” pod datą zapłaty lub też

• odliczać je od dochodu, nie ujmując ich w PKPiR.Nadpłaconą składkę na Fundusz Pracy przedsiębiorca uwzględnia poprzez uję-

cie jej w kosztach tj. wartość nadpłaconej składki winien wpisywać do księgi podat-kowej w kolumnie 13 „Pozostałe wydatki”. pod datą jej zapłaty.

Page 19: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

19www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW

UZASADNIENIEUstawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w art. 26

ust. 1 pkt 2 lit a) wskazał, że podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30cb i art. 30da-30f, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 23o, art. 23u, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4-4e, 6 i 21 lub art. 24b ust. 1 i 2, po odliczeniu kwot składek określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń spo-łecznych zapłaconych w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpiecze-nia emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących. Dodatkowo w ust. 13a wskazanego artykułu 26 postanowiono, że wydatki na cele określone w ust. 1 ( ubezpieczenia emerytalne, rentowe, cho-robowe oraz wypadkowe podatnika) podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów lub nie zostały odliczone od dochodów opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30c lub nie zostały odliczone od przychodu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodo-wym albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie.

Powyższe oznacza, że przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą może:* po pierwsze składki zapłacone na własne ubezpieczenie społeczne (emerytalne,

rentowe, chorobowe oraz wypadkowe) zaliczyć do kosztów uzyskania przycho-dów z pozarolniczej działalności gospodarczej bądź też

* po drugie ww. składki odliczyć od dochodów;* ustawa nie wskazuje w jakiej wysokości przedsiębiorca powyższe składki winien

zaliczyć do kosztów podatkowych lub odliczyć od dochodów, stanowi wyłącz-nie o zapłaconych składkach.Biorąc pd uwagę powyższe, Czytelnik może postąpić następująco:

* ująć nadpłacone składki emerytalne, rentowe, chorobowe oraz wypadkowe w kosztach, w takiej sytuacji powinien wpisywać ich wartość do księgi podatko-wej w kolumnie 13 „Pozostałe wydatki” pod datą zapłaty lub też

* odliczać je od dochodu, nie ujmując ich w PKPiRNadpłaconą składkę na Fundusz Pracy przedsiębiorca winien uwzględniać po-

przez ujęcie jej w kosztach tj. koszt tej składki winien wpisywać do księgi podatko-wej w kolumnie 13 „Pozostałe wydatki”. W przypadku Funduszu Pracy ma również zastosowanie art. 23 u st. 1 pkt 55a updof. Powyższe wynika z art. 23 ust. 3d tej ustawy. Zatem przedsiębiorca winien wpisać wartość nadpłaconej składki pod datą jej zapłaty.

Kamila Paliwoda-AlejunPodstawa prawna: art. 23 ust. 1 pkt 55a, art. 26 ust. 1 pkt 2 lit a) i ust. 13a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

3. Nakłady na zaniechany projekt w kosztach

Spółka nie otrzymała umówionego dofinansowania i w związku z tym zanie-chała prac nad dużym projektem informatycznym (opracowywane rozwiązania miały służyć usprawnieniu prowadzonej działalności gospodarczej, a w konse-kwencji - mieć wpływ na osiągane przez spółkę przychody). Czy dotychczas poniesione nakłady spółka może zaliczyć w swoje koszty podatkowe?

ODPOWIEDŹTak, wydatki takie spełniają definicję kosztów uzyskania przychodów z art. 15

ust. 1 u.p.d.o.p., a ponadto nie są objęte katalogiem wydatków niestanowiących

Page 20: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

20 czerwiec 2019

kosztów uzyskania przychodów (art. 16 ust. 1 u.p.d.o.p.). Spółka powinna jednak móc wykazać, że przy zachowaniu należytej staranności i po przeanalizowaniu wszystkich możliwych do zdobycia danych nie mogła przewidzieć, że ponoszone nakłady nie będą przydatne w prowadzonej działalności.

UZASADNIENIENakłady inwestycyjne były ponoszone przez spółkę w celu uzyskania przycho-

dów oraz zachowania ich źródeł. Z uwagi na cele biznesowe spółki, poniesione wydatki były racjonalne i uzasadnione. Jak zauważył WSA w Warszawie w wyroku z 2 grudnia 2010 r. (sygn. akt III SA/Wa 2609/10), „co do zasady, wydatki na syste-my informatyczne, jako warunkujące możliwość funkcjonowania [...], nie mogą być uznane za niemające związku z przychodem. Trudno też takim wydatkom odmó-wić racjonalności. Z doświadczenia życiowego wiadomo, że każde usprawnienie działalności firmy przynosi wymierne korzyści [...]”.

Spółka podjęła decyzja o zaniechaniu kontynuowania prac nad projektem z ra-cji przyczyn, które nie występowały w momencie ponoszenia nakładów inwesty-cyjnych, niezależnych od spółki i niemożliwych do przewidzenia. Działania spółki były na tyle staranne i racjonalne, że nie można jej przypisać zaniechań i zaniedbań, prowadzących w efekcie do powstania straty ekonomicznej z tytułu zaprzestania inwestycji. Przyczyny, dla których spółka zrezygnowała z kontynuowania prac nad projektem informatycznym, wynikają z nieprzewidzianych (w momencie ponosze-nia wydatków) dla niej okoliczności lub takich, którym nie mogłaby zapobiec.

Nie ma w tym przypadku zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 1 lit. b u.p.d.o.p., któ-rego celem jest wyłączenie poszczególnych wydatków bezpośrednio z kosztów uzyskania przychodów w związku z faktem, że podatnik po nabyciu wartości nie-materialnej i prawnej będzie uprawniony do zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów poprzez odpisy amortyzacyjne. W wyniku poniesionych na-kładów inwestycyjnych nie powstały bowiem wartości niematerialne i prawne - na skutek podjęcia decyzji o zaniechaniu dalszych prac nad projektem nie zostały one oddane do używania ani też wprowadzone do ewidencji wartości niematerialnych i prawnych.

Poniesione przez spółkę nakłady nie mogą zostać przypisane do konkretnych przychodów, a zatem będą one stanowić koszty uzyskania przychodów inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami (por. pismo dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 19 kwietnia 2011 r., znak: IPPB5/423-75/11-2/AM).

Zgodnie z art. 15 ust. 4d u.p.d.o.p., koszty uzyskania przychodów inne niż kosz-ty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, które-go dotyczą.

W omawianym przypadku właściwym momentem dla rozpoznania kosztów uzyskania przychodów (gdy projekt informatyczny nie zakończył się powstaniem wartości niematerialnych i prawnych), jest moment podjęcia przez zarząd spółki uchwały o zaniechaniu dalszych prac w tym zakresie i spisaniu poniesionych wy-datków w koszty księgowe.

Joanna Nowicka Radca Prawny

Podstawa prawna: art. 15 ust. 1, art. 15 ust. 4d, art. 16 ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.

Nakłady na zaniechany projekt w kosztach

Page 21: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

21www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW

4. Wydatki na przyjazdy i noclegi kontrahentów w kosztach podatkowychSpółka kapitałowa zajmuje się produkcją towarów spożywczych (słodyczy). Spółka samodzielnie poszukuje punkty sprzedaży na terenie całego kraju. Aby zwiększyć poziom sprzedaży zaprasza do swojej siedziby przedstawicieli sklepów (właścicieli) oraz przeprowadza prezentację szeregu towarów, sprzęt chłodniczy do przechowywania towaru, ale także metody prezentacji i techniki sprzedaży. Czy spółka może zaliczać do kosztów podatkowych działalności gospodarczej wydatki na nocleg oraz przejazdy PKP lub PKS ponoszone na rzecz kontrahentów?

ODPOWIEDŹJeżeli wydatki ponoszone na rzecz kontrahentów mogą przyczynić się do osią-

gnięcia lub zwiększenia poziomu przychodów ze sprzedaży przez spółkę produ-kującą słodycze, to wydatki na nocleg, wyżywienie oraz przejazdy środkami ko-munikacji publicznej (PKP lub PKS) mogą być zaliczone do kosztów podatkowych. Natomiast nie może być tak, że wydatki na rzecz kontrahentów będą miały charak-ter okazałości, a więc będą mieścić się w kategorii kosztów reprezentacji, wyłączo-nych z kosztów podatkowych.

UZASADNIENIEPrzedsiębiorstwa celem zwiększenia poziomu sprzedaży lub zachowania jej po-

ziomu tworzą różne strategie marketingowe. Jedną z nich może być w sensie finan-sowym ponoszenie kosztów noclegów, wyżywienia oraz przejazdów na różnego typu szkolenia, prezentacje, itp. dla kontrahentów oraz potencjalnych kontrahentów.

Z punktu widzenia definicji legalnej kosztu podatkowego w ramach CIT wska-zuje się, że kosztem uzyskania przychodu są koszty poniesione w celu uzyskania lub zachowania czy też zabezpieczenia źródła przychodu (art. 15 ust.1 u.p.d.o.p.). Jeżeli zatem celem strategii marketingowej jest dążenie do zwiększenia przychodu, to można przyjąć, iż wydatki na rzecz kontrahentów będą mogły się przyczynić do osiągania przychodu podatkowego w przyszłości. Jednakże należy pamiętać o tym, że całość kosztów (wydatków) jakie ponosi się na rzecz kontrahentów, muszą być ściśle związane z tworzeniem warunków do osiągania przychodów.

Jednocześnie należy wskazać, że czynnikiem wyłączającym możliwość zali-czania do kosztów wydatków na rzecz kontrahentów może być element okaza-łości, wytworności, wywoływania pozytywnego wrażenia. Ustawodawca wskazał bowiem w treści art.16 ust.1 pkt u.p.d.o.p. iż: Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów …kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi ga-stronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Przy czym należy pamiętać nie zawsze jest tak, że wydatki na usługi gastrono-miczne, żywność, napoje czy też alkohol muszą być zawsze traktowane jako wyraz okazałości, a więc zawsze kosztem reprezentacji. Jeżeli działania w tym zakresie nie mają na celu prezentowania siebie w sposób okazały, to mogą być kosztem podatkowym.

Na istotne znaczenie rozróżniania kosztów na koszty reprezentacyjne i niere-prezentacyjne w kontekście świadczeń na rzecz kontrahentów, ale w celu uzyska-nia przychodów z działalności gospodarczej wskazuje przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora IS w Bydgoszczy z dnia 21.01.2015 r., sygn. ITPB1/415-1065/14/MW: … spotkania nie mają charakteru szczególnie uroczystego, wytwor-

Page 22: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

22 czerwiec 2019

Podatek u źródła - jak obliczyć podstawę opodatkowania

nego czy okazałego, ich celem nie jest okazanie przepychu czy imponowanie kon-trahentom wystawnością, lecz omówienie bieżących spraw biznesowych. Oznacza to, że ponoszenie przedmiotowych wydatków znajduje racjonalne uzasadnienie jako dążenie do osiągania przychodów lub powiększania poziomu przychodów … .

Zatem, wydatki wskazane w pytaniu, w zakresie związanym ze strategią wzrostu sprzedaży za pośrednictwem kontrahentów (sklepów), mogą być w całości uznane za koszty podatkowe, przy czym należy zawsze każdy wydatek oceniać z punktu widzenia spełniania przesłanek kosztów reprezentacji w ramach CIT.

Mariusz NowakPodstawa prawna: art.15 ust.1 oraz art.16 ust.1 pkt 28 ustawy o pdop.

5. Podatek u źródła - jak obliczyć podstawę opodatkowaniaMamy zawartą umowę z niemieckim kontrahentem na wynajem urządzenia przemysłowego. Zgodnie z umową jesteśmy zobowiązani do zapłaty określo-nej w umowie kwoty czynszu bez żadnych potrąceń. Czy w przypadku gdy oprócz zapłaty czynszu kontrahentowi zapłacimy również należy podatek u źródła, przy sporządzeniu deklaracji dotyczących podatku u źródła mamy ubruttowić kwotę należności (stanowi ona bowiem podstawę do naliczenia po-datku) tak aby przy pomnożeniu podstawy opodatkowania i stawki podatku otrzymać kwotę podatku jaką zapłaciliśmy za kontrahenta?

ODPOWIEDŹKlauzula gross-up powinna zawierać zapis, iż w przypadku, gdy na podstawie

polskich regulacji, bądź na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatko-wania, od należności wynikających z umowy powinien zostać potrącony podatek u źródła. Spółka powinna dokonać zwiększenia kwoty należności, w taki sposób, aby wyliczony od tego podatek u źródła obciążał Spółkę, zgodnie z podstawienia-mi umowy. Spółka jest wówczas zobligowana do dokonania płatności ww. podatku z własnych środków, oraz ubruttowienia podstawy wyliczenia podatku o kwotę za-płaconego podatku za kontrahenta.

UZASADNIENIEZgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób praw-

nych podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Pol-skiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, zna-ków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub nauko-wej (know-how)ustala się w wysokości 20% przychodów.

Według ust. 2 powyższego przepisu przepisy ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Zgodnie z art. 12 ust. 3 umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatko-wania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, określenie „należności licen-cyjne” użyte w niniejszym artykule oznacza wszelkiego rodzaju należności płacone za użytkowanie lub prawo do użytkowania wszelkich praw autorskich do dzieła

Page 23: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

23www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW

literackiego, artystycznego lub naukowego, włącznie z filmami dla kin, wszelkiego patentu, znaku towarowego, wzoru lub modelu, planu, tajemnicy technologii lub procesu produkcyjnego lub za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządze-nia przemysłowego, handlowego lub naukowego lub za informacje dotyczące do-świadczenia w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej.

Według art. 12 ust. 1 i ust. 2 umowy należności licencyjne, powstające w Uma-wiającym się Państwie i wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzi-bę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.Jednakże należności licencyjne, o których mowa w ustępie 1 niniejszego artykułu, mogą być także opodatkowane w Umawiającym się Państwie, w którym powstają, i zgodnie z jego ustawodawstwem, ale jeżeli osoba uprawniona do należ-ności licencyjnych ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, to podatek w ten sposób ustalony nie może przekroczyć 5 procent kwoty brutto należności licencyjnych.

Zastosowanie stawki z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo nie pobranie takiego podatku jest możliwe pod warunkiem udokumentowania siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezyden-cji. Przy weryfikacji warunków zastosowania stawki podatku innej niż określona w ustawie o podatku dochodowym, zwolnienia lub warunków niepobrania podat-ku, wynikających z przepisów szczególnych lub umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, płatnik jest obowiązany do dochowania należytej staranności. Przy ocenie dochowania należytej staranności uwzględnia się charakter oraz skalę dzia-łalności prowadzonej przez płatnika – art. 26 ust. 1 ustawy o pdop.

Obowiązujące od 2019 r. regulacje prawne, w tym w szczególności w zakresie możliwości występowania z wnioskiem o zwrot podatku przez płatnika (art. 28b updop), zobowiązują podmiot wypłacający powyższe wynagrodzenie w całości, aby w każdym przypadku gdy Spółka jako płatnik dokona zapłaty podatku z wła-snych środków, w umowie z kontrahentem lub innych dokumentach stanowiących podstawę transakcji zawarł tzw. klauzula gross-up. Klauzula gross-up powinna za-wierać zapis, iż w przypadku, gdy na podstawie polskich regulacji, bądź na podsta-wie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, od należności wynikających z umowy powinien zostać potrącony podatek u źródła, i aby wyliczony od tego podatek u źródła obciążał Spółkę jako płatnika, zgodnie z postawieniami zawarty-mi w umowie, Spółka powinna dokonać zwiększenia kwoty należności stanowiącej wynagrodzenie kontrahenta. Spółka jest wówczas zobligowana do dokonania płat-ności ww. podatku z własnych środków.

Brak powyższego zapisu, w przypadku zapłaty podatku z własnych środków płatnika, może utrudnić ewentualne wystąpienie przez Spółkę z wnioskiem o zwrot tego podatku (np. gdy kontrahent spełniać będzie warunki do zwolnienia z jego poboru).

PrzykładNależność przysługująca kontrahentowi niemieckiemu według umowy wynosi 10.000 zł. Podatek u źródła obliczony jest według stawki 5%, zgodnie z umową o unikaniu podwójnego opodatkowania. W celu ubruttowienia tego wynagrodzenia należy podzielić 10.000 zł przez 0,95 (lub pomnożyć przez 95%), co po zaokrą-gleniu daje kwotę 10.526 zł. Podatek u źródła od ubruttowionego wynagrodzenia wyniesie 526 zł (10.526 zł x 5%).

Sławek Strzykalski

Page 24: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

24 czerwiec 2019

Podstawa prawna: art. 21 ust. 1 pkt 1 i ust. 2, art. 26 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, art. 12 ust. 1 - 3 umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku.

6. Koszty przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w jednoosobową spółkę z o.o.Jednoosobowy przedsiębiorca (prowadzi podatkową księgę przychodów i roz-chodów) zamierza, na podstawie ustawy z dnia 25 marca 2011 roku o ograni-czaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców, przekształcić się w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Zmiana formy prawnej po-woduje, że niezbędne będzie poniesienie wielu wydatków związanych z prze-kształceniem. Jak zatem należy rozliczyć wydatki pomiędzy jednoosobową działalnością gospodarczą a spółką z o.o.?

ODPOWIEDŹWszelkie faktury, które są wystawione na jednoosobową działalność gospodar-

czą a data ich wystawienia jest datą przed wpisem w KRS (przed datą przekształ-cenia) winny być rozliczone w jednoosobowej działalności. Ponadto, gdy zapłata z tytułu jakiegoś typu umowy (np. najmu czy za media) dotyczy daty przed wpisem i po wpisie, to koszt jest poniesiony dla jednoosobowej działalności przy założeniu, że faktura została wystawiona z datą przed wpisem do KRS. Z kolei inne wydatki, które będą poniesione po dacie wpisu do KRS będą obciążały spółkę z o.o.

UZASADNIENIENa wstępie należy wskazać, iż różne formy organizacyjno-prawne prowadzenia

działalności gospodarczej cechują się różnym ryzykiem odpowiedzialności za zo-bowiązania cywilnoprawne i skarbowe. Niewątpliwie jednoosobowa działalność gospodarcza tworzy wysokie ryzyko. W razie niepowodzenia (bankructwa w sensie ekonomicznym) całość zobowiązań przedsiębiorcy (jednoosobowego) przechodzi na jego majątek prywatny.

Ustawodawca w treści art.555 §5 k.s.h.: Przedsiębiorca będący osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz. U. poz. 646, 1479, 1629, 1633 i 2212) – (przedsiębiorca przekształcany) może przekształcić formę prowa-dzonej działalności w jednoosobową spółkę kapitałową (spółkę przekształconą) (przekształcenie przedsiębiorcy w spółkę kapitałową).Jednocześnie istotne dla przekształcanego przedsiębiorcy są następujące przepisy:a) Art. 5841 k.s.h.: Przedsiębiorca przekształcany staje się spółką przekształconą

z chwilą wpisu do rejestru (dzień przekształcenia) – jest to istotny przepis, który ma wpływ na sposób przypisania wydatków na przekształcenie do kosztów po-datkowych.

b) Art. 5842 §1 k.s.h.: Spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obo-wiązki przedsiębiorcy przekształcanego. § 2. Spółka przekształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyzna-ne przedsiębiorcy przed jego przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej.

c) Art. 58413 k.s.h.: Osoba fizyczna, o której mowa w art. 551 §5, odpowiada so-lidarnie ze spółką przekształconą za zobowiązania przedsiębiorcy przekształca-nego związane z prowadzoną działalnością gospodarczą powstałe przed dniem przekształcenia, przez okres trzech lat, licząc od dnia przekształcenia.

Koszty przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w jednoosobową ...

Page 25: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

25www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW

Problem wskazany w pytaniu dotyczy kosztów podatkowych pośrednich. Jako wydatki związane z przekształceniem należy wyróżnić między innymi:a) opłata sądowa za wpis do Rejestru Przedsiębiorców,b) koszty ogłoszenia rejestracji w Monitorze Sądowym i Gospodarczym,c) opłata skarbowa od pełnomocnictwa dla radcy prawnego prowadzącego wpis

do KRS,d) wynagrodzenie radcy prawnego, który przeprowadza od strony prawnej prze-

kształcenie,e) wynagrodzenie notariusza,f) wynagrodzenie biegłego rewidenta oraz inne koszty.

Ogólna definicja kosztów podatkowych jest identyczna dla ustawy PIT i CIT. Na-tomiast ustawodawca nie wskazał żadnych przepisów szczegółowych, które mają rozstrzygać jak należy przypisać wydatki związane z przekształceniem podmiotów. Faktem jest natomiast, że te wydatki, które są ponoszone w celu osiągnięcia, zacho-wania albo zabezpieczenia przychodu i są związane z prowadzoną działalnością mogą być kosztem podatkowym. Jednocześnie kosztem podatkowym są także te wydatki, które mają charakter ogólny, pośredni wobec możliwego do uzyskania przychodu. Zatem wszelkie wydatki związane z przekształceniem są kosztem po-średnim.

Określając, któremu podmiotowi należy przypisać dany rodzaj wydatków moż-na posłużyć się dla jednoosobowego przedsiębiorcy, który ewidencjonuje zdarze-nia gospodarcze za pomocą podatkowej księgi przychodów i rozchodów, przepisa-mi wyrażonymi w art.22 ust.4 i ust.6b u.p.d.o.f.: Koszty uzyskania przychodów są potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione, z zastrze-żeniem ust. 5, 6 i 10. I dalej: Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów w przypadku podatników, o których mowa w ust. 6, z zastrzeżeniem ust. 5e, 6ba, 6bb i 7b, uważa się dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu sta-nowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.

Zatem wszelkie faktury, które są wystawione na jednoosobową działalność go-spodarczą a data ich wystawienia jest datą przed wpisem w KRS (przed datą prze-kształcenia) winny być rozliczone w jednoosobowej działalności. Ponadto, gdy za-płata z tytułu jakiegoś typu umowy (np. najmu czy za media) dotyczy daty przed wpisem i po wpisie, to koszt jest poniesiony dla jednoosobowej działalności. Z kolei inne wydatki poniesione po dacie wpisu do KRS będą obciążały spółkę z o.o.

Mariusz Nowak Podstawa prawna: art. 5841 , art. 5842 i art. 58413 kodeksu spółek handlowych oraz art.22 ust.4 i 6b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

7. Jak należy rozliczyć wydatki na pokrycie kosztów badań lekarskich osób zatrudnianych na umowę zlecenia

Spółka kapitałowa oprócz stałej kadry zatrudnionej na umowę o pracę, bar-dzo często zawiera umowy zlecenia. Spółka jako zleceniodawca uważa, że ze względu na rodzaj świadczonej usługi byłoby dobrze, aby przed podjęciem świadczenia usługi osoby te przeszły badania lekarskie u lekarza medycyny pracy. Czy w związku z tym możliwe jest zaliczenie do kosztów podatkowych spółki z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej wydatków na badania lekarskie (medycyna pracy) dla osób fizycznych zatrudnianych w ramach umo-wy zlecenia?

Page 26: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

26 czerwiec 2019

Jak należy rozliczyć wydatki na pokrycie kosztów badań lekarskich ...

ODPOWIEDŹPrzepisy kodeksu wskazują, że obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie bez-

piecznych i higienicznych warunków pracy, nie tylko osobom zatrudnionym w ra-mach umowy o pracę, ale także dla osób z którymi zawiera się np. umowy zlecenia lub umowy o dzieło. Zatem jeżeli ustawodawca w innym akcie prawnym (tu: ko-deks pracy) takie warunki podmiotom gospodarczym narzuca, to na gruncie prawa podatkowego można przyjąć, że wydatek na lekarza medyny pracy jest kosztem podatkowym w CIT.

UZASADNIENIEPowszechnie przyjmuje się, że wydatki pracodawcy na badania pracowników

(umowa o pracę) u lekarza medycyny pracy są kosztem podatkowym przedsiębior-cy. Powstaje jednakże pytanie czy przedsiębiorca (tu: spółka kapitałowa) ma prawo do zaliczenia do kosztów wydatków na osobę fizyczną, z którą łączy spółkę umowa cywilnoprawna a nie umowa o pracę.

Należy zwrócić uwagę, że w kodeksie pracy ustawodawca wskazał dwa prze-pisy. Otóż w treści art.207 §2 u.k.p.: Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególno-ści pracodawca jest obowiązany: 1) organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Ponadto w art. 304 §1 u.k.p: Pracodawca jest obowiązany zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy, o których mowa w art. 207 § 2, osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie niż sto-sunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, a także osobom prowadzącym w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę na własny rachunek działalność gospodarczą. Ustawodawca wskazuje zatem jasno, że pracodawca (tu: spółka) musi zapewnić bezpieczne i hi-gieniczne warunki pracy osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podsta-wie niż stosunek pracy w zakładzie pracy.

Problem ten można potraktować w sposób rozszerzający. Otóż przykładowo w interpretacji Dyrektora IS w Katowicach z dnia 26.02.2008 r., sygn. IBPB1/415-284/07/MW/KAN-2472/11/07 wskazuje się: … koszty związane z zapewnieniem bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, takich jak np. koszty szkoleń z za-kresu BHP, koszty badań lekarskich wstępnych, okresowych i kontrolnych, koszty środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego stanowią koszty uzyskania przychodów z prowadzonej działalności ponieważ obowiązek ich pono-szenia wynika z Kodeksu pracy.

Mając zatem na uwadze powołane wyżej przepisy można stwierdzić, iż obo-wiązek zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy nie ogranicza się jedynie do osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Dotyczy również osób świadczących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, jeżeli praca ta jest wykonywana w zakładzie pracy lub w miejscu określonym przez pracodawcę. Tak więc wydatki związane z zapewnieniem bezpiecznych i higienicznych warunków pracy osobom wykonującym pracę na podstawie umowy zlecenia będą stanowić dla wnioskodawcy koszt podatkowy na gruncie podatku CIT.

Mariusz Nowak

Podstawa prawna: art.207 §2 i art. 304 §1 ustawy Kodeks pracy oraz art.15 ust.1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Page 27: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

27www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW

8. Rozliczanie transakcji pomiędzy odrębnymi firmami współmałżonkówProwadzimy razem z żoną (ale każdy oddzielnie) działalność w zakresie han-dlu hurtowego i detalicznego kosmetykami (w tym internetowego). W naszej działalności współpracujemy ze sobą. Jeśli np. żona nie ma u siebie na stanie zamówionego przez klienta towaru, a mam go ja, zamawia go u mnie i zleca jego wysyłkę bezpośrednio do klienta. Wówczas ja wystawiam żonie fakturę na sprzedany towar oraz obciążam ją kosztami wysyłki jaką poniosłem w związku z wysyłką towaru do klienta, w drodze refaktury (bez dodatkowej marży). Czy tego rodzaju transakcja jest traktowana jako transakcja pomiędzy podmiotami powiązanymi, do której będą miały zastosowanie przepisy o cenach transfe-rowych? Dotyczy to zarówno sprzedaży kosmetyków jak i refaktury kosztów wysyłki?

ODPOWIEDŹSprzedaż kosmetyków pomiędzy firmą prowadzoną przez męża a firmą prowa-

dzoną przez żonę jest transakcją pomiędzy podmiotami powiązanymi, w rozumie-niu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Również refak-turowanie kosztów przesyłki będzie taką transakcją, bowiem podmiot refakturujący koszty wykonanej usługi traktowany jest jako podmiot świadczący usługę, pomimo że faktycznie jej nie wykonuje.

UZASADNIENIEZ refakturą mamy do czynienia gdy spełnione zostały poniższe przesłanki:

• jej przedmiotem są usługi,• usługa nie jest wykonywana na rzecz podmiotu, na którego wystawiana jest pier-

wotna faktura,• możliwość refakturowania wynika z zawartej między stronami umowy lub in-

nych uzgodnień dotyczących np. wzajemnej współpracy handlowej lub gospo-darczej,

• refakturowanie dokonywane jest bez naliczenia marży ani żadnego podobnego wynagrodzenia przez podmiotu refakturujący,

• faktura (refaktura) wystawiana jest z zastosowaniem takiej samej stawki podatku VAT, jaka została zastosowana na fakturze „pierwotnej” wystawionej przez wy-konawcę usługi.W opracowaniach z zakresu podatku VAT wskazuje się, iż powyższe zasady

zostały wypracowane na gruncie poprzednio obowiązujących przepisów ustawy o VAT. Obecnie instytucja refakturowania nie jest uregulowana w polskich przepi-sach podatkowych.

Zgodnie z art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, w przypadku gdy podatnik, dzia-łając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług w przy-padku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Według art. 23m ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przez podmioty powiązane należy rozumieć:

Page 28: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

28 czerwiec 2019

a) podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co najmniej jeden inny podmiot, lub

b) podmioty, na które wywiera znaczący wpływ:- ten sam inny podmiot lub- małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wy-

wierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot, lubc) spółkę niemającą osobowości prawnej i jej wspólników, lubd) podatnika i jego zagraniczny zakład.

Według ust. 2 pkt 3 powyższego artykułu przez wywieranie znaczącego wpły-wu, o którym mowa w ust. 1 pkt 4 lit. a i b, rozumie siępozostawanie w związku małżeńskim albo występowanie pokrewieństwa lub powinowactwa do drugiego stopnia.

Z powyższych uregulowań prawnych wynika, iż:1) podmiot refakturujący koszty wykonanej usługi traktowany jest jako podmiot

świadczący usługę, pomimo że faktycznie jej nie wykonuje.Oznacza to, iż pod-miot, który dokonuje refakturowania danej usługi jest najpierw usługobiorcą (nabycie usług od podmiotu trzeciego), a następnie usługodawcą (przeniesie-nie kosztów nabycia na podmiot powiązany). W wyniku powyższego działania w postaci odsprzedaży usługi, wystawiana jest faktura, dokumentująca tą od-sprzedaż (refaktura).

2) podmiotem powiązanym jest małżonek,3) przez wywieranie znaczącego wpływu rozumie się również pozostawanie

w związku małżeńskim.Zgodnie z art. 23w ust. 1 i 2 ustawy o pdof podmioty powiązane są obowiązane

do sporządzania lokalnej dokumentacji cen transferowych za rok podatkowy w celu wykazania, że ceny transferowe zostały ustalone na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane.Lokalna dokumentacja cen transferowych jest sporządzana dla transakcji kontrolowanej o charakterze jednorodnym, której war-tość, pomniejszona o podatek od towarów i usług, przekracza w roku podatkowym następujące progi dokumentacyjne:1) 10 000 000 zł - w przypadku transakcji towarowej;2) 10 000 000 zł - w przypadku transakcji finansowej;3) 2 000 000 zł - w przypadku transakcji usługowej;4) 2 000 000 zł - w przypadku innej transakcji niż określona w pkt 1-3.

Uwzględniając przytoczone powyżej normy prawne można stanąć na stanowi-sku, iż sprzedaż kosmetyków pomiędzy firmą prowadzoną przez męża a firmą pro-wadzoną przez żonę jest transakcją pomiędzy podmiotami powiązanymi. Również refakturowanie kosztów przesyłki będzie taką transakcją. Oznacza to, iż w przypad-ku spełnienia przesłanek z art. 23w ust. 1 i 2 ustawy o pdof podmioty powiązane byłyby zobowiązane do sporządzenia dokumentacji cen transferowych.

Jeżeli jednak (głównie ze względu na nie przekroczenie wartości transakcji) podatnicy nie będą zobowiązani do sporządzenia powyższej dokumentacji, to na mocy art. 23o ust. 1 ustawy o pdof, jako podmioty powiązane są obowiązani ustalać ceny transferowe na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowią-zane (zasada stosowania cen rynkowych).

Sławek Strzykalski

Podstawa prawna: art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28.11.2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej; art. 8 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług; art. 23m ust. 1 pkt 4, ust. 2 pkt 3, art. 23o ust. 1, art. 23w ust. 1 i 2ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Rozliczanie transakcji pomiędzy odrębnymi firmami współmałżonków

Page 29: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

29www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019

9. Jak rozliczyć transakcje pomiędzy spółką z o.o. a jej wspólnikiem prowadzącym działalność gospodarcząSpółka wzięła w leasing operacyjny samochód (w roku 2018). Następnie wspól-nicy spółki zmienili zdanie co do prowadzenia działalności i nie dokonali żad-nej operacji gospodarczej w roku 2018. Natomiast jeden ze wspólników spółki założył na siebie działalność gospodarczą, którą prowadził w 2018 r. W ramach działalności korzystał ze wspomnianego samochodu i opłacał raty. Spółka bo-wiem użyczyła mu ten samochód.1. Jakie konsekwencje podatkowe, szczególnie pod względem podatku VAT

obowiązują obydwie strony umowy?2. Jaką sporządzić umowę?3. Czy można zastosować przepisy takie jak dla osób fizycznych; art. 14 ust.2

pkt 1 ustawy o pdof dla spółki, a dla korzystającego art. 11 ust. 2-2b (nieod-płatne świadczenie)?

4. Czy od takiego udostępnienia Spółka powinna zapłacić VAT czy jest zwolnione (obroty do 200.000 zł)?

5. Czy pomimo, że samochód użycza osoba prawna można potraktować wspólnika i osobę fizyczną jako powiązane osoby (w uproszczeniu wspól-nik udostępnia sobie jako osobie fizycznej)?

ODPOWIEDŹJeżeli korzystanie przez wspólnika Spółki z samochodu będzie nieodpłatne (na

podstawie umowy użyczenia) wówczas koszt ponoszony przez Spółkę w postaci czynszu leasingowego płaconego leasingodawcy nie będzie stanowił kosztu uzy-skania przychodu.

Spółka z o.o. i wspólnik spółki muszą tak zawrzeć umowę, aby jej warunki od-powiadały warunkom jakie zostałyby ustalone gdyby zamiast powiązanego więza-mi rodzinnymi wspólnika, kontrahentem była osoba niepowiązana (osoba obca). Zdaniem redakcji lepszym rozwiązaniem jest refaktura kosztu w postaci czynszu leasingowego na wspólnika korzystającego z tego samochodu.

Jeżeli spółka wybrała w roku 2018 zwolnienie z art. 113 ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług i w tym roku nie przekroczyła wartości sprzedaży w kwocie 200.000 zł i nadal korzysta ze zwolnienia podmiotowego w podatku VAT, wówczas nie nalicza podatku VAT od należności przysługujących z tytułu używania samo-chodu.

UZASADNIENIEW przedstawionym problemie poruszono kilka zagadnień dotyczących podatku

dochodowego.Jeżeli umowa zawarta pomiędzy leasingodawcą a Spółką przewiduje możli-

wość oddania przedmiotu leasingu do używania przez osobę trzecią (np. wspólnika spółki), to spółka może oddać do używania samochód wzięty przez nią w leasing operacyjny wspólnikowi Spółki. Forma z jakiej wspólnik będzie korzystał z powyż-szego samochodu, będzie miała wpływ na kwalifikację ponoszonego przez Spółkę kosztu w postaci czynszu leasingowego. Jeżeli korzystanie przez wspólnika Spół-ki z samochodu będzie nieodpłatne (na podstawie umowy użyczenia) wówczas koszt ponoszony przez Spółkę w postaci czynszu leasingowego płaconego leasin-godawcy nie będzie stanowił kosztu uzyskania przychodu. Wynika to z treści art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym kosz-

KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW

Page 30: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

30 czerwiec 2019

Jak rozliczyć transakcje pomiędzy spółką z o.o. a jej wspólnikiem ...

tami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przy-chodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Koszty poniesio-ne w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu. Z treści przedmiotowego przepisu wynika, aby wydatek mógł być kosztem uzyskania przychodu musi istnieć pomiędzy nim a przychodem zwią-zek przyczynowo- skutkowy, czyli mówiąc inaczej poniesiony wydatek musi mieć wpływ na przychód lub na źródło tego przychodu. Oddanie samochodu, w związ-ku z którym Spółka ponosi koszty w postaci rat leasingowych, do nieodpłatnego używania przez jednego ze wspólników nie wygeneruje przychodu, zatem koszt rat leasingowych nie będzie kosztem podatkowym w rozumieniu w/w art. 15 ust. 1 ustawy o pdop.

Jeśli chodzi o powiązania skutkujące ewentualnym spełnieniem obowiązków z zakresu cen transferowych, to uregulowania w tym zakresie zawarte są w rozdzia-le 1a: „Ceny transferowe” w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Z opisu zawartego w pytaniu wynika, iż Spółka użyczyła nieodpłatnie samochód osobie fizycznej, którą jest równocześnie wspólnik spółki tzn. jest os. powiązana ( I grupa )ze spółką. Wskazanie wspólnika jako zaliczonego do grupy I pozwala stwierdzić, iż pomiędzy wspólnikami spółki z o.o. istnieją powiązania rodzinne. Zgodnie z art. 11a ust. 1 pkt 4 i ust. 2 ustawy o pdop ilekroć w niniejszym rozdziale jest mowa o podmiotach powiązanych - oznacza to:a) podmioty, z których jeden podmiot wywiera znaczący wpływ na co najmniej

jeden inny podmiot, lubb) podmioty, na które wywiera znaczący wpływ:

– ten sam inny podmiot lub– małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wy-

wierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot, lubc) spółkę niemającą osobowości prawnej i jej wspólników, lubd) podatnika i jego zagraniczny zakład, a w przypadku podatkowej grupy kapitało-

wej - spółkę kapitałową wchodzącą w jej skład i jej zagraniczny zakład.Przez wywieranie znaczącego wpływu, o którym mowa w ust. 1 pkt 4 lit. a i b,

rozumie się:1) posiadanie bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 25%:

a) udziałów w kapitale lubb) praw głosu w organach kontrolnych, stanowiących lub zarządzających, lubc) udziałów lub praw do udziału w zyskach lub majątku lub ich ekspektatywy,

w tym jednostek uczestnictwa i certyfikatów inwestycyjnych, lub2) faktyczną zdolność osoby fizycznej do wpływania na podejmowanie kluczo-

wych decyzji gospodarczych przez osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, lub

3) pozostawanie w związku małżeńskim albo występowanie pokrewieństwa lub powinowactwa do drugiego stopnia.Z powyższych uregulowań wynika, iż samo występowanie pokrewieństwa lub

powinowactwa oraz pozostawanie w związku małżeńskim traktowane jest jako wy-wieranie znaczącego wpływu.

W myśl art. 11c ust. 1 i 2 ustawy o pdop podmioty powiązane są obowiąza-ne ustalać ceny transferowe na warunkach, które ustaliłyby między sobą podmioty niepowiązane. Jeżeli w wyniku istniejących powiązań zostaną ustalone lub narzu-cone warunki różniące się od warunków, które ustaliłyby między sobą podmioty

Page 31: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

31www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW

niepowiązane, i w wyniku tego podatnik wykazuje dochód niższy (stratę wyższą) od tego, jakiego należałoby oczekiwać, gdyby wymienione powiązania nie istniały, organ podatkowy określa dochód (stratę) podatnika bez uwzględnienia warunków wynikających z tych powiązań.

Z analizy treści przytoczonego powyżej przepisu w powiązaniu do stanu fak-tycznego przedstawionego przez Czytelnika wynika, iż oddanie samochodu do nieodpłatnego używania daje duże prawdopodobieństwo jego zakwestionowanie przez organy podatkowe. Oznacza, to że spółka z o.o. i wspólnik spółki muszą tak zawrzeć umowę, aby jej warunki odpowiadały warunkom jakie zostałyby usta-lone gdyby zamiast powiązanego więzami rodzinnymi wspólnika, kontrahentem była osoba niepowiązana (osoba obca). Lepszym rozwiązaniem jest refaktura kosztu w postaci czynszu leasingowego na wspólnika korzystającego z tego samochodu.

Jeżeli spółka wybrała w roku 2018 zwolnienie z art. 113 ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług i w tym roku nie przekroczyła wartości sprzedaży w kwocie 200.000 zł i nadal korzysta ze zwolnienia podmiotowego w podatku VAT, wówczas nie nalicza podatku VAT od należności przysługujących z tytułu używania samo-chodu przez wspólnika spółki.

Sławek StrzykalskiPodstawa prawna: art. 11a ust. 1 pkt 4 i ust. 2, art. 11c ust. 1 i ust. 2, art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodo-wym od osób prawnych oraz art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług.

10. Zasady rozliczenia dotacji otrzymanej ze środków funduszu pracyOsoba fizyczna prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług trans-portowych oraz handlu samochodami. W ramach dofinansowania ze środków funduszu pracy uzyskała refundację poniesionych kosztów na: kwalifikacje wstępne dla kierowców wykonujących przewóz drogowy (badania lekarskie, badania psychologiczne, egzamin państwowy), kurs prawa jazdy kat C (bada-nia lekarskie, badania psychologiczne, egzamin państwowy). Ustaliliśmy, że uzyskana refundacja stanowi przychód firmy. 1. Mamy wątpliwości czy poniesione wydatki na kwalifikacje wstępne oraz

kurs prawa jazdy właściciela - kat. C mogą być zaliczone do kosztów firmy?2. Czy w przypadku gdy uzyskamy refundację kosztów kwalifikacji wstępnych

oraz kursu prawa jazdy kat. C dla pracownika, wydatki te będziemy mogli zaliczyć do kosztów firmy?

ODPOWIEDŹZdaniem redakcji zarówno:

• wydatki na kwalifikacje wstępne oraz kurs prawa jazdy właściciela – kat. C jak również,

• koszty kwalifikacji wstępnych oraz kursu prawo jazdy kat C dla pracownika mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

UZASADNIENIECo do zasady zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy

o podatku dochodowym od osób fizycznych (updof) przychodem z działalności go-spodarczej są dotacje, subwencje, dopłaty, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 13, i inne nie-odpłatne świadczenia otrzymane na pokrycie kosztów albo jako zwrot wydatków, z wyjątkiem gdy przychody te są związane z otrzymaniem, zakupem albo wy-

Page 32: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

32 czerwiec 2019

Zasady rozliczenia dotacji otrzymanej ze środków funduszu pracy

tworzeniem we własnym zakresie środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, od których, zgodnie z art. 22a-22o, dokonuje się odpisów amortyzacyj-nych. Jak wynika z powyższej definicji, dotacje ze środków funduszy pracy stano-wią przychód z działalności – z wyłączeniem tych, które przeznaczone są na zakup albo wytworzenie majątku trwałego.

Zgodnie z ogólną definicją w zakresie wydatków stanowiących koszty podatko-we zawartą z art. 22 ust. 1 updof kosztami uzyskania przychodów są wydatki po-niesione w celu uzyskania przychodu albo w celu utrzymania lub zabezpieczenia źródła takiego przychodu, z wyłączeniem tych które zostały wymienione w art. 23 ustawy. We wskazanym art. 23 znajduje się bowiem obligatoryjny katalog kosztów niestanowiących kosztów podatkowych.

Wydatki finansowane z dotacji otrzymanej ze środków funduszu pracy można przeznaczyć na:• wydatki związane z nabyciem majątku trwałego – czyli środki trwałe i wartości

niematerialne i prawne,• wydatki związane z nabyciem wyposażenia, materiałów, towarów, usług oraz• pozostałe wydatki związane z działalnością.

Te pierwsze – tj. wydatki na majątek trwały, sfinansowany z dotacji, nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodu. Zgodnie bowiem z art. 23 ust. 1 pkt 45 ustawy – nie uznaje się za koszty uzyskania przychodów odpisów z tytułu zuży-cia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych dokonywanych, według zasad określonych w art. 22a-22o, od tej części ich wartości, która odpo-wiada poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie tych środków lub wartości niematerialnych i prawnych, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym albo zwróconym podatnikowi w jakiej-kolwiek formie.

Jeśli natomiast chodzi o kolejną grupę wydatków – wyposażenie, materiały, to-wary, usługi i pozostałe firmowe wydatki - co do zasady wydatki te mogą stanowić koszty uzyskania przychodu pod warunkiem, że spełniają podstawowe warunki określone w art. 22 ust. 1 updof, tj. zostały poniesione w celu uzyskania przychodu albo w celu utrzymania lub zabezpieczenia źródła takiego przychodu.

Zatem w przypadku przedstawionym przez Czytelnika dla stwierdzenia, czy poniesione wydatki (wydatki na kwalifikacje wstępne oraz kurs prawa jazdy wła-ściciela – kat. C, koszty kwalifikacji wstępnych oraz kursu prawa jazdy kat C dla pracownika) mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, istotne jest ustalenie, czy:* wydatki związane są z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych, zdobywaniem

wiedzy i umiejętności są potrzebne w prowadzonej działalności gospodarczej i mają z nią związek,

* służą tylko podnoszeniu ogólnego poziomu wiedzy i wykształcenia nie związa-nego z działalnością, a więc które co do zasady mają charakter osobisty.W interpretacji indywidualnej Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia

8 września 2016 r., nr ITPB1/4511-550/16-1/JŁ czytamy, że (…) Jako wydatki uza-sadnione racjonalnie i gospodarczo, których poniesienie może przyczynić się do osiągnięcia przychodów ze źródła jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, uznać należy wydatki na kształcenie, które pozwolą podatnikowi nabyć umiejętno-ści i wiedzę niezbędną w prowadzeniu działalności gospodarczej, oraz zwiększyć możliwości pozyskiwania klientów.

Kamila Paliwoda-Alejun

Page 33: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

33www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW

Podstawa prawna: art. 14 ust. 2 pkt 2, art. 22 ust. 1, art. 23 ust. 1 pkt 45 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

11. Zakup towarów na targowisku w Podatkowej Księdze Przychodów i RozchodówPodatniczka prowadzi cukiernię, w której sprzedaje głównie ciasta i torty. Do sporządzania ciast i tortów wykorzystuje owoce i warzywa zakupione na placu targowym, gdzie sprzedającymi są zarówno rolnicy, jak i firmy – producenci krajowi. Sprzedający owoce często nie chcą wystawiać dokumentów sprze-daży, a nawet nie chcą udostępniać swoich danych osobowych. Czy zakup owoców i warzyw podatniczka może dokumentować dowodem wewnętrznym? Na tej podstawie ująć zakupy owoców i warzyw niezbędnych do produkcji ciast w podatkowej księdze przychodów i rozchodów?

ODPOWIEDŹW przypadku gdy nabywca nie ma możliwości pozyskania dowodu potwier-

dzającego nabycie owoców i warzyw na targowisku winien wystawić dowód wewnętrzny i w sytuacji gdy zakup jest uzasadniony, oraz pozostaje w związku z prowadzoną działalnością dowód ten będzie stanowił podstawę ujęcia w PKPiR. Takie stanowisko potwierdza między innymi Dyrektor IS w Łodzi w interpretacji z 13.10.2015 (IPTPB1/4511-406/15-2/AG)

UZASADNIENIEZgodnie z obowiązującymi przepisami w zakresie prowadzenia PKPiR podstawą

zapisów w księdze są dowody księgowe, którymi są:* faktury, faktury VAT RR, rachunki oraz dokumenty celne, zwane dalej „faktura-

mi”, wystawione zgodnie z odrębnymi przepisami, lub* dokumenty określające zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów lub zwięk-

szenie przychodów na podstawie art. 22p ustawy o podatku dochodowym, za-wierające co najmniej:a) datę wystawienia dokumentu oraz miesiąc, w którym dokonuje się zmniejsze-

nia kosztów uzyskania przychodów lub zwiększenia przychodów,b) wskazanie faktury, a jeżeli nie istniał obowiązek wystawienia faktury, wska-

zanie umowy albo innego dokumentu, stanowiących podstawę do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztów związanych z płatnościami do-konanymi bez pośrednictwa rachunku płatniczego,

c) wskazanie kwoty, o którą podatnik zmniejsza koszty uzyskania przychodów lub zwiększa przychody,

d) podpis osoby sporządzającej dokument, lub* inne dowody, wymienione w § 13 i 14, stwierdzające fakt dokonania operacji

gospodarczej zgodnie z jej rzeczywistym przebiegiem i zawierające co najmniej:a) wiarygodne określenie wystawcy lub wskazanie stron (nazwę i adresy) uczest-

niczących w operacji gospodarczej, której dowód dotyczy,b) datę wystawienia dowodu oraz datę lub okres dokonania operacji gospodar-

czej, której dowód dotyczy, z tym że jeżeli data dokonania operacji gospodar-czej odpowiada dacie wystawienia dowodu, wystarcza podanie jednej daty,

c) przedmiot operacji gospodarczej i jego wartość oraz ilościowe określenie, jeżeli przedmiot operacji jest wymierny w jednostkach naturalnych,

d) podpisy osób uprawnionych do prawidłowego udokumentowania operacji gospodarczych

Page 34: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

34 czerwiec 2019

Zakup towarów na targowisku w Podatkowej Księdze Przychodów i Rozchodów

- oznaczone numerem lub w inny sposób umożliwiający powiązanie dowodu z zapisami księgowymi dokonanymi na jego podstawie.

Jednocześnie na udokumentowanie zapisów w księdze, dotyczących niektórych kosztów (wydatków), mogą być sporządzone dokumenty zaopatrzone w datę i pod-pisy osób, które bezpośrednio dokonały wydatków (dowody wewnętrzne), określają-ce: przy zakupie - nazwę towaru oraz ilość, cenę jednostkową i wartość, a w innych przypadkach - przedmiot operacji gospodarczych i wysokość kosztu (wydatku).

Dowody, o których mowa powyżej mogą dotyczyć między innymi zakupu:• bezpośrednio od krajowego producenta lub hodowcy, produktów roślinnych

i zwierzęcych, nieprzerobionych sposobem przemysłowym lub przerobionych sposobem przemysłowym, jeżeli przerób polega na kiszeniu produktów roślin-nych lub przetwórstwie mleka albo na uboju zwierząt rzeźnych i obróbce po-ubojowej tych zwierząt;

• zakupu od ludności, sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), surowców roślin zielarskich i ziół dziko rosnących leśnych, jagód, owoców leśnych i grzybów leśnych (PKWiU ex 02.30.40.0);

• wartości produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy lub hodowli prowadzonej przez podatnika;Zatem w sytuacji gdy nabywca nie ma możliwości pozyskania dowodu po-

twierdzającego nabycie owoców i warzyw na targowisku winien wystawić dowód wewnętrzny, o którym mowa powyżej i w sytuacji gdy zakup jest uzasadniony, oraz pozostaje w związku z prowadzoną działalnością dowód ten będzie stanowił podstawę ujęcia w PKPiR. Takie stanowisko potwierdza między innymi Dyrektor IS w Łodzi w interpretacji z 13.10.2015 (IPTPB1/4511-406/15-2/AG): w której czyta-my, że (...)zdarza się również, że osoby dostarczające owoce i warzywa nie chcą podać swoich danych osobowych. (...) Jeżeli wystawiane przez wnioskodawcę do-wody wewnętrzne potwierdzające dokonanie transakcji zakupu owoców i warzyw spełniają ww. wymagania określone przepisami rozporządzenia (…), to dopusz-czalnym jest dokumentowanie wydatków związanych z zakupem ww. towarów do-wodami wewnętrznymi, stosownie do § 14 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia (…).

Dowód wewnętrzny musi jednak zawierać dane wskazane w § 14 ust. 1 ww. rozporządzenia, tj. datę i podpisy osób, które bezpośrednio dokonały wydat-ków oraz przy zakupie: nazwę towaru, a także jego ilość, cenę jednostkową i war-tość, by możliwe było ujęcie takiego wydatku w kosztach uzyskania przychodów prowadzonej działalności gospodarczej, na podstawie art. 22 ust. 1 updof

Kamila Paliwoda-Alejun

Podstawa prawna: § 12, 13 i 14 rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, art. 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

12. Ważność umowy podpisanej przez pełnomocnika powołanego przez walne zgromadzenie spółki z o.o.

Czy umowa podpisana przez pełnomocnika powołanego przez walne zgroma-dzenie spółki z o.o. bez wpisu do KRS będzie skuteczna wobec prawa? Czy koszty uzyskania przychodów wygenerowane w związku z taką umową zosta-ną uznane przez urząd?

Page 35: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

35www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019

ODPOWIEDŹUmowa podpisana przez pełnomocnika powołanego przez walne zgromadze-

nie spółki z o.o. w organizacji będzie skuteczna wobec prawa.

UZASADNIENIEJeżeli Spółka z o.o. nie została jeszcze wpisana do KRS, a została zawarta umo-

wa spółki wówczas mamy do czynienia z tak zwaną Spółką z o.o. w organiza-cji, która jest początkową fazą istnienia spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i powstaje jak wskazano powyżej z chwilą zawarcia umowy spółki. Spółka z o.o. w organizacji musi złożyć wniosek o jej rejestrację w KRS najpóźniej w terminie 6 miesięcy od dnia swojego powstania (czyli od dnia podpisania umowy spółki z o.o.). Jeśli tego nie zrobi, umowa spółki ulega rozwiązaniu.

Spółka w organizacji może działać w obrocie gospodarczym tak samo, jak wła-ściwa spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, co oznacza, że spółka w organi-zacji może zwierać umowy, nabywać lub sprzedawać towary bądź usługi, zatrud-niać i zwalniać pracowników, wytaczać procesy przed sądem lub zostać pozwana (art. 11 § 1 Kodeks Spółek Handlowych).

Spółka w organizacji może mieć swój numer NIP, w związku z tym może wy-stawiać faktury za wykonane usługi lub sprzedane towary (art. 17 ust. 1 i 3 – Prawo przedsiębiorców).

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji jest reprezentowana przez zarząd. Dodatkowo taką spółkę może jeszcze reprezentować pełnomocnik powołany uchwałą wspólników. Taki pełnomocnik będzie mógł reprezentować spółki np. w okresie, kiedy nie będzie jeszcze powołanego zarządu. W odróżnieniu bowiem od właściwej spółki z o.o., spółka w organizacji nie musi mieć ustanowio-nego zarządu.

Szczególna zasada reprezentacji obowiązuje w przypadku jednoosobowej spół-ki z o.o. w organizacji, w której jedyny wspólnik jest jednocześnie jedynym człon-kiem zarządu. W takiej sytuacji, jest on uprawniony tylko i wyłącznie do podpisania wniosku o rejestrację spółki w KRS. Wszystkie inne czynności za spółkę może wy-konywać tylko pełnomocnik ustanowiony uchwałą wspólników.

W związku z powyższym umowa podpisana przez pełnomocnika powołanego przez walne zgromadzenie spółki z o.o. w organizacji (czyli nie wpisanej jeszcze do KRS) będzie skuteczna wobec prawa. Odnośnie uznania za koszty uzyskania przychodów wydatków powstałych w związku z taką umową to oprócz ważności (skuteczności) takiej umowy należy pamiętać, że wydatek podlega zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli:• został poniesiony (co do zasady nie ma znaczenia faktyczne zapłacenie, ale po-

niesienie kosztu, czyli wystawienie faktury, ujęcie w księgach),• przez podatnika (nie przez inną osobę),• celem poniesienia kosztu było osiągnięcie przychodów, zachowanie albo za-

bezpieczenie źródła przychodów,• koszt nie został wymieniony w katalogu kosztów niestanowiących kosztów uzy-

skania przychodów.

Wymienione cechy muszą zostać spełnione łącznie. Ewa Malinowska

Podstawa prawna: art. 17 ust. 1 i 3 – Prawo przedsiębiorców, art. 161 § 1 – Kodeks Spółek Handlowych; art. 16 ust. 1 – ustawa o podatkowym od osób prawnych.

KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW

Page 36: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

36 czerwiec 2019

Podróż służbowa pracownika – jakie koszty

13. Podróż służbowa pracownika - jakie koszty

Podatnik wysyła pracowników do innego miasta na kilka/kilkanaście dni. Pła-ci za nocleg pracowników, a pracownicy dojeżdżają na miejsce samochodem pracodawcy. Jakie koszty może zaksięgować, czy dietę 30 zł za dobę czy coś jeszcze? Jak dokumentować podróż służbową? Czy jakieś druki muszą być potwierdzone przez kontrahentów w miejscu docelowym czy niekoniecznie?

ODPOWIEDŹJeżeli pracownik nie ma zapewnionego wyżywienia w trakcie podróżny służbo-

wej wówczas przysługuje mu dieta w wysokości 30 zł na dobę. Wypłacane pracow-nikowi diety są pomniejszane o 25%, jeśli ma on zapewnione śniadanie, tyle samo w przypadku kolacji, oraz 50% w przypadku obiadu. Zatem jeżeli pracownik ma zapewnione wyżywienie dieta się nie należy. Jeżeli pracownik nie ma zapewnione-go noclegu to wówczas dochodzi koszt ryczałtu za każdy nocleg w wysokości 45 zł. (to 150% kwoty diety). Do pozostałych należności, o których zwrot może ubiegać się pracownik należą koszty: parkingu, bilet wstępu na targi, przejazdy autostradą itp.

Pracownik powinien uwzględnić je w rozliczeniu podróży służbowej i właści-wie udokumentować, podpinając pod rozliczenie faktury. Podróż służbową można udokumentować podstawowym wzorem delegacji, nie musi on być potwierdzony przez kontrahentów w miejscu docelowym.

UZASADNIENIENależności z tytułu podróży służbowej zostały uregulowane w art. 775 kodeksu

pracy. Podróżą służbową jest wyjazd zlecony pracownikowi w celu wykonywania zadań służbowych poza miejscem wskazanym w umowie jako stałe miejsce pracy oraz poza miejscowością siedziby pracodawcy. Miejsce wykonywania pracy po-winno być przy tym określone w umowie o pracę.

Minister pracy i polityki społecznej określił w drodze rozporządzenia z 29 stycz-nia 2013 roku wysokość oraz warunki ustalania należności z tytułu podróży służbo-wej przysługujących pracownikom zatrudnionym w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej. Pracodawcy spoza strefy budżetowej warunki wypłaca-nia należności pracownikom powinni określić w układzie zbiorowym pracy, regu-laminie wynagradzania albo w umowie o pracę. Jeżeli warunki te nie zostaną okre-ślone wewnętrznie przez pracodawcę, to stosowane są przepisy rozporządzenia.

Zgodnie z rozporządzeniem pracownik w terminie 14 dni od dnia zakończe-nia podróży służbowej jest zobowiązany do przekazania pracodawcy rozliczenia, do którego załącza dokumenty będące dowodem poniesionych kosztów. Staw-ka diety krajowej wynosi 30 zł. Wypłacane pracownikowi diety są pomniejszane o 25%, jeśli ma on zapewnione śniadanie, tyle samo w przypadku kolacji, oraz 50% w przypadku obiadu. Zatem jeżeli pracownik ma zapewnione wyżywienie dieta się nie należy. Do tego dochodzi jeszcze koszt noclegu, jeśli nie zapewni go praco-dawca. Ryczałt za nocleg to 150% kwoty diety, czyli 45 zł. Łącznie więc wysłanie pracownika na całą dobę poza miejsce świadczenia pracy i bez zapewnienia mu noclegu i wyżywienia kosztuje pracodawcę dodatkowe 75 zł.

Reasumując odbywając podróż służbową, która trwała więcej niż jedną dobę, pracownikowi:• przysługuje pełna dieta za każdy dzień przebywania na wyjeździe służbowym,• przysługuje 50% diety za niepełny dzień, na którym pracownik przebywał nie

dłużej niż 8h,

Page 37: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

37www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019

• przysługuje 100% diety za niepełny dzień przebywania na podróży służbowym, jeżeli trwał dłużej niż 8h.Przepisy rozporządzenia w sprawie podróży służbowych przewidują dla pra-

cownika zwrot kosztów noclegu w hotelu lub innym obiekcie świadczącym takie usługi w wysokości potwierdzonej rachunkiem/fakturą. Jeśli pracownik nie przedło-ży tego typu dokumentów, wówczas otrzymuje tzw. ryczałt za nocleg. Jego wyso-kość stanowi 150% wartości diety, czyli 45 zł.

Ryczałt za nocleg przysługuje tylko, gdy trwał więcej niż 6h i odpoczynek od-bywał się między 21:00 a 7:00. Pracodawca może odmówić wypłacenia ryczałtu za nocleg w przypadku, gdy ten był bezpłatny, odbywał się w czasie przejazdu lub kiedy uzna, że pracownik mógł wrócić w ciągu dnia. Do pozostałych należności, o których zwrot może ubiegać się pracownik należą koszty: parkingu, bilet wstępu na targi, przejazdy autostradą itp. Pracownik powinien uwzględnić je w rozliczeniu podróży służbowej i właściwie udokumentować, podpinając pod rozliczenie faktury.

Podróż służbowa pracownika jest wyjazdem zleconym przez pracodawcę. For-ma takiego zlecenia nie została określona. Brak zastrzeżenia formy pisemnej ozna-cza, że polecenie może zostać wydane także w formie ustnej. Dokument polecenia wyjazdu służbowego w formie pisemnej służy jednak jako dowód odbycia podróży i kosztów z nią związanych, a tym samym jest przydatny dla celów dowodowych.

W praktyce przyjmuje się, że polecenie wyjazdu służbowego powinno zawierać następujące informacje:- dane pracownika,- miejsce rozpoczęcia i zakończenia podróży,- termin wyjazdu,- cel wyjazdu,- określenie środka transportu,- informację, czy pracownik otrzymał zaliczkę na pokrycie kosztów podróży,- podpis osoby upoważnionej.

Biorąc pod uwagę sytuację przedstawioną w pytaniu kosztem podatnika będzie dieta w wysokości 30 zł. jeżeli pracownik nie ma zapewnionego całodniowego wy-żywienia. Ponieważ nocleg jest zapewniony więc nie przysługuje ryczałt za nocleg. Do pozostałych należności, o których zwrot może ubiegać się pracownik należą koszty: parkingu, bilet wstępu na targi, przejazdy autostradą itp. Pracownik powi-nien uwzględnić je w rozliczeniu podróży służbowej i właściwie udokumentować, podpinając pod rozliczenie faktury.

Ewa Malinowska

Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej określa wysokość oraz warunki ustalania należności, które przysługują pracownikowi zatrudnio-nemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu krajowej i zagranicznej podróży służbowej.

II. KOSZTY NIEPODATKOWE

1. Zapłata zaległych składek ZUS w kosztach podatkowych

W poprzednim roku podatkowym Spółka zatrudniała osoby w oparciu o umo-wy zlecenie. Od zawartych umów rozliczyła składkę zdrowotną. Jesteśmy po kontroli ZUS-u, w wyniku której ustalono, że w przypadku zawartych umów winna być naliczona składka społeczna. Opłaciliśmy zaległe składki ZUS, rów-

KOSZTY NIEPODATKOWE

Page 38: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

38 czerwiec 2019

Zapłata zaległych składek ZUS w kosztach podatkowych

nież te w części przypadającej na pracownika. Postanowiono, że Spółka nie będzie dochodziła ich zwrotu. Czy poniesione wydatki Spółka może zaliczyć do kosztów podatkowych?

ODPOWIEDŹZdaniem redakcji Spółka może rozliczyć w kosztach podatkowych zapłacone

składki ZUS, wyłącznie te, które była zobowiązana sfinansować jako płatnik.

UZASADNIENIECo do zasady zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 16 ust. 1 pkt 57a ustawy

o podatku dochodowym od osób prawnych nie uważa się za koszty uzyskania przy-chodów nieopłaconych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek, z zastrze-żeniem pkt 40 oraz art. 15 ust. 4h, określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek. Powyższy przepis ma również zastosowanie do składek na Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych oraz Fundusz Gwa-rantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Oznacza to, że Zlecający - w tym przypadku Spółka - ma prawo uznać w kosz-tach podatkowych opłacone składki ZUS, w tym również składki na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Prawo ujęcia w kosz-tach podatkowych składek ZUS dotyczy jednak części finansowanej z własnych środków tj. części finansowanej przez płatnika.

Zdaniem redakcji Spółka nie może ująć w kosztach podatkowych zapłaconych składek ZUS, w części w której powinny być sfinansowane przez zleceniobiorcę.

Wydatki te bowiem nie spełniają przesłanek zaliczenia ich do kategorii kosztów uzyskania przychodów, określonych w art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p. w myśl, którego za koszty uzyskania przychodów uznaje się wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Stanowisko takie potwierdza WSA w Białymstoku w wyroku z 7 marca 2018 r., nr I SA/Bk 1864/17. W powołanym wyroku Sąd stwierdził, że by uznać dany wyda-tek za koszt uzyskania przychodu konieczne jest spełnienie przez niego trzech wa-runków przewidzianych przez przepis, między innymi poniesione wydatki muszą być w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła.

Natomiast (…) niemożliwe jest przyjęcie, że wydatek w postaci składek zapła-conych w wyniku zobowiązania pokontrolnego przeprowadzonego przez ZUS, był celowym działaniem nakierowanym na osiąganie przez pracowników przychodów. Było to działanie korygujące błędną kwalifikację świadczeń na rzecz pracowni-ków, nie mającym nic wspólnego z wydatkiem racjonalnie i gospodarczo uzasad-nionym. Twierdzenie to jest tym bardziej wiarygodne i trafne gdy się zważy, że skarżąca dokonała zapłaty tej części składek na ubezpieczenie społeczne i składek na ubezpieczenie zdrowotne, w odniesieniu do których ciążył na niej wyłącznie obowiązek ich pobrania z wynagrodzenia pracownika, a nie obowiązek finan-sowania z własnych środków. Analizowane wydatki - skoro nie były ponoszone w celu uzyskania przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przy-chodu - nie mają podstawowej cechy definiującej kategorię podatkową „kosztów uzyskania przychodów”. Dodatkowo Sąd zauważa, że pozbawione podstaw jest twierdzenie o racjonalności wydatków i ich celowości gospodarczej w sytuacji, gdy podmiot ten spełnia cudze zobowiązanie.

Kamila Paliwoda-AlejunPodstawa prawna: art. 15 ust.1, art. 16 ust. 1 pkt 57a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Page 39: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

39www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 KOSZTY NIEPODATKOWE

2. Zapłata za usługę kuponem rabatowymMam problem z ujęciem w kosztach faktury otrzymanej od firmy świadczącej usługi taksówkowe. Faktura wystawiona jest np. na kwotę netto, potem obli-czony jest podatek VAT i co za tym idzie kwota brutto. Następnie zapłacono: Voucherem - ta kwota jest ze znakiem minus i reszta zapłacona przez aplikację już po pomniejszeniu kwoty brutto. Voucher wynika z faktu zamawiania tak-sówki przez aplikację czyli jest to kupon rabatowy. Zatem faktycznie płacimy kwotę pomniejszoną o wartość vouchera. Czy wartość vouchera nie powinna być ujęta w pozostałych przychodach czy może stanowić koszt podatkowy?

ODPOWIEDŹW efekcie posłużenia się przez klienta voucherem, nabywca uzyskał umniejsze-

nie ceny usługi. W konsekwencji wykonanie usługi w zamian za kwotę vouchera było rabatem finansowym.

Wartość bonifikaty (rabatu) obniżyła kwotę należną zbywcy i kupujący w tej części nie poniósł wydatku. Tym samym nie został spełniony jeden z podstawo-wych warunków uznania wydatku za koszt podatkowy zgodnie, z którym kosztem uzyskania przychodów jest taki koszt, który został poniesiony przez podatnika - zo-stał pokryty z zasobów majątkowych podatnika.

Wartość vouchera nie stanowi pozostałych przychodów.

UZASADNIENIECo do zasady o możliwości obciążenia wydatków stanowiących podatkowe

koszty uzyskania przychodów przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych decydują przepisy art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 roku o podat-ku dochodowym od osób prawnych (updop). I tak, zgodnie z art. 15 updop kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Konstrukcja powyższego przepisu daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (nie wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), pod warunkiem, że ten:1) wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością,2) a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu.

Tak więc, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodar-czo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:• został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zo-

stać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,• jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została po-

datnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,• pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,• poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpiecze-

nia źródła przychodów,• został właściwie udokumentowany,• nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1

ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Page 40: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

40 czerwiec 2019

Przychód wspólnika z tytułu odpłatnego zbycia udziałów w spółce z o.o.

W analizowanej sytuacji, w związku z zamówioną usługą taksówki przez aplika-cję klient otrzymał voucher/rabat. Zatem sprzedający zobowiązał się do udzielenia rabatu w wysokości wynikającej z wartości nominalnej vouchera w odniesieniu do transakcji sprzedaży, przy której klient wykorzysta taki voucher. Voucher ten nie został otrzymany przez klienta w zamian za wynagrodzenie i nie jest niczym innym, jak tylko dokumentem inkorporującym zobowiązanie do udzielenia posiadaczowi kuponu w zamian za ten kupon bonifikaty (rabatu) w momencie zakupu usługi. W efekcie posłużenia się przez klienta voucherem, nabywca uzyskał umniejszenie ceny towaru. W konsekwencji wykonanie usługi w zamian za kwotę vouchera jest rabatem finansowym.

W ostateczności należy stwierdzić, że wartość bonifikaty (rabatu) obniżyła kwo-tę należną zbywcy i kupujący w tej części nie poniósł wydatku. Tym samym należy uznać, że nie został spełniony jeden z podstawowych warunków uznania wydat-ku za koszt podatkowy zgodnie, z którym kosztem uzyskania przychodów jest taki koszt, który został poniesiony przez podatnika - został pokryty z zasobów majątko-wych podatnika.

Kamila Paliwoda-AlejunPodstawa prawna: art. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

IV. PRZYCHODY 1. Przychód wspólnika z tytułu odpłatnego zbycia udziałów w spółce z o.o. W 2018 roku nastąpiła sprzedaż udziałów spółki z o.o. Cenę sprzedaży usta-lono na kwotę 976.106 zł, natomiast wartość nominalna udziałów w momen-cie sprzedaży to kwota 315.000 zł. Czy sprzedający może pomniejszyć kwotę sprzedaży udziałów o koszt w wysokości wartości nominalnej udziałów? Czy sprzedaż udziałów wykazuje się w deklaracji PIT-38?

ODPOWIEDŹNa gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odpłatne zbycie

udziałów w spółce z o.o. stanowi dla wspólnika przychód z kapitałów pienięż-nych podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Co do zasady,w takiej sytuacji opodatkowaniu podlega dochód, który stanowi róż-nicę między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów a kosztami uzyskania przychodów. Dochód osób fizycznych osiągnięty z odpłatne-go zbycia udziałów podlega opodatkowaniu stawką 19% (art. 30b updof). Dochodu nie łączymy się z dochodem opodatkowanym na zasadach ogólnych (art. 27 updof) lub też dochodem z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 30c updof).

Zgodnie z art. 45 ust. 1a pkt 1 PIT podatnik musi do 30 kwietnia roku następują-cego po roku podatkowym złożyć odrębne zeznanie na formularzu PIT-38.

UZASADNIENIENa gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odpłatne zbycie

udziałów w spółce z o.o. stanowi dla wspólnika przychód z kapitałów pieniężnych podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W myśl bowiem art. 17 ust. 1 pkt 6 updof za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się między innymi przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spół-dzielni oraz papierów wartościowych.

Page 41: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

41www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 PRZYCHODY

Co do zasady, w takiej sytuacji opodatkowaniu podlega dochód, który stanowi różnicę między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia udziałów a kosztami uzyskania przychodów. Zgodnie bowiem z art. 30b ust. 2 pkt 4 updof dochodem, o którym mowa w ust. 1 (między innymi dochody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji)) , jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) albo udziałów w spółdzielni a kosztami uzyskania przycho-dów określonymi na podstawie art. 22 ust. 1f oraz art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38c,

Jeśli chodzi o koszty uzyskania przychodów to warto zauważyć, że ich wartość ustala się zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38a lub art. 22 ust. 1f.

I tak, na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38 updof nie uważa się za koszty uzy-skania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jed-nak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdziel-ni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, zastrzeżeniem ust. 3e;

Do wydatków na nabycie „zalicza się wszelkie koszta bezpośrednio warunku-jące nabycie tych udziałów [...], bez których poniesienia nie było by skuteczne na-bycie udziałów. Do typowych kosztów warunkujących nabycie udziałów lub akcji zaliczyć należy zapłaconą cenę udziałów lub akcji oraz inne koszty bezpośrednio związane z tym zakupem (opłaty notarialne, prowizje biura maklerskiego itp.) - por. pismo MF z 12.03.2001 r., PB 4/BA-8214-486-94/01).

Zgodnie natomiast z art. 22 ust. 1f updof w przypadku odpłatnego zbycia udzia-łów (akcji) w spółce objętych w zamian za wkład niepieniężny, na dzień zbycia tych udziałów (akcji), koszt uzyskania przychodów ustala się w wysokości:1) określonej zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 7ca albo art. 17 ust. 1 pkt 9 - jeżeli zbywa-

ne udziały (akcje) zostały objęte w zamian za wkład niepieniężny w innej posta-ci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część, w tym również w zamian za wkład niepieniężny w postaci komercjalizowanej własności intelektualnej;

2) przyjętej dla celów podatkowych wartości składników przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, wynikającej z ksiąg i ewidencji, o których mowa w art.24a ust. 1, określonej na dzień objęcia tych udziałów (akcji), nie wyższej jednak niż wartość tych udziałów (akcji) z dnia ich objęcia, określona zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 9.Powyższe oznacza, że przepisy prawa przewidują, iż udziały (akcje) w spółce

z ograniczoną odpowiedzialnością mogą być obejmowane za wkład pieniężny czyli gotówkę, bądź za wkład niepieniężny. W zależności od rodzaju wkładu, w zamian za który obejmowane są udziały (akcje) ustawodawca przewidział odrębne sposoby ustalenia kosztów uzyskania przychodów w razie zbycia tych udziałów (akcji).

I tak, w przypadku zbycia udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością objętych w zamian za wkład pieniężny – koszty uzyskania przychodu należy ustalić w oparciu o art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem przy obliczaniu dochodu ze sprzedaży udziałów kosztami uzyskania przy-chodu będą wydatki na pierwotne objęcie udziałów, a także wszelkie koszta bezpo-średnio warunkujące nabycie tych udziałów [...], bez których poniesienia nie było by skuteczne nabycie udziałów (opłaty notarialne, prowizje biura maklerskiego itp.)

Natomiast w przypadku odpłatnego zbycia udziałów objętych w zamian za wkład niepieniężny, koszt uzyskania przychodów ustala się w wysokości:1. nominalnej wartości objętych udziałów z dnia ich objęcia, lub

Page 42: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

42 czerwiec 2019

Podatek od przychodów z budynków wynajmowanych częściowo

2. wartości przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, wynikającej z ksiąg przedsiębiorstwa określonej na dzień objęcia tych udziałów, nie wyższej jednak niż ich wartość nominalna z dnia objęcia, gdy wkładem jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana części (art. 22 1f updof).Dochód osób fizycznych osiągnięty z odpłatnego zbycia udziałów podlega opo-

datkowaniu stawką 19% (art. 30b updof). Dochodu nie łączymy się z dochodem opodatkowanym na zasadach ogólnych (art. 27 updof) lub też dochodem z pozarol-niczej działalności gospodarczej (art. 30c updof).

Zgodnie z art. 45 ust. 1a pkt 1 updof podatnik musi do 30 kwietnia roku następu-jącego po roku podatkowym złożyć odrębne zeznanie na formularzu PIT-38.

Kamila Paliwoda-AlejunPodstawa prawna: art. 17 ust. 1 pkt 6 i pkt 9, art. 22 1f, art. 23 ust. 1 pkt 38 i 38a , art. 30b ust. 2 pkt 4, art.30c, art. 45 ust. 1a pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

2. Podatek od przychodów z budynków wynajmowanych częściowoWłasnością spółki jest kilka budynków z przeznaczeniem na wykorzystanie biurowe, magazynowe, przemysłowe, są one wykorzystywane na potrzeby wła-sne i wynajmowane tylko częściowo. W jaki sposób spółka powinna obliczać podatek od przychodów z budynków (chodzi o limit 10 mln zł)?

ODPOWIEDŹUstalając przychód w podatku od przychodów z budynków spółka powinna

w pierwszej kolejności ustalić proporcję powierzchni oddanej do użytkowania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, do całkowitej powierzchni użytkowej każdego budynku odrębnie (zgodnie z art.24b ust. 6 u.p.d.o.p.), a następnie dokonać sumowania tak ustalonych wartości i od sumy przychodów z poszczególnych budynków odjąć kwotę 10 mln zł, zgodnie z art. 24b ust. 9 u.p.d.o.p.

UZASADNIENIEW wyniku nowelizacji ustawy o CIT, od 1 stycznia 2019 r. minimalnym podat-

kiem dochodowym zostały objęte wszystkie nieruchomości - budynki, niezależnie od ich klasyfikacji (m.in. mieszkalne, niemieszkalne, biurowe, przemysłowe, maga-zynowe) położone na terytorium Polski, jeśli generują przychody z najmu, dzierża-wy lub innej umowy o podobnym charakterze (art. 24b ust. 1 u.p.d.o.p.).

Z zakresu tego podatku są wyłączone jedynie przychody z budynków miesz-kalnych, jeśli zostały oddane do używania w ramach rządowych (samorządowych) programów dotyczących budownictwa społecznego, przy spełnieniu warunków określonych w ustawie (art. 24b ust. 2 u.p.d.o.p.). Ponadto ustawodawca wskazał, że nie ustala się przychodu od środka trwałego będącego budynkiem, który sta-nowi własność albo współwłasność podatnika oraz został oddany w całości albo w części do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze, w przypadku, gdy łączny udział oddanej do używania powierzchni użytkowej budynku nie przekracza 5% całkowitej powierzchni użyt-kowej tego budynku (art. 24b ust. 7 u.p.d.o.p.).

Podstawę opodatkowania stanowi suma przychodów (ustalona wartość po-czątkowa podlegającego opodatkowaniu środka trwałego) z poszczególnych bu-dynków, pomniejszona o kwotę 10 mln zł (art. 24b ust. 9 u. p.d.o.p.). Przychód

Page 43: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

43www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 PRZYCHODY

w podatku od przychodów z budynków, od którego odejmowana jest kwota wolna, powinien być uprzednio obliczony z uwzględnieniem udziału procentowego wy-najmowanych powierzchni.

Co istotne - ustawodawca z zakresu tego podatku nie wyłączył przychodów z budynków, w których pomieszczenia wynajmowane są na godziny lub poszcze-gólne dni w danym miesiącu (szerz. zob. pismo dyrektora Krajowej Izby Skarbowej z 26 kwietnia 2019 r., znak 0111-KDIB1-2.4010.37.2019.1.MS).

Jak już wspomniano, warunkiem kwalifikującym budynek do objęcia podatkiem na podstawie art. 24b u.p.d.o.p., poza warunkiem własności lub współwłasności, położenia na terytorium RP, jest jego oddanie w całości albo w części do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze. W przypadku gdy budynek został oddany w najem (dzierżawę) w części, przychód ustala się proporcjonalnie do udziału powierzchni wynajętej (dzierżawionej) w całkowitej powierzchni użytkowej tego budynku. Proporcję ustala się na pierwszy dzień każdego miesiąca, a w miesiącu, w którym środek trwały został wprowa-dzony do ewidencji - na dzień wprowadzenia środka trwałego do ewidencji. Przy czym czas, na jaki zawarto umowę najmu, jest pozbawiony znaczenia - w kalkulacji ujmuje się nawet powierzchnię wynajętą na kilka godzin lub dni w danym miesią-cu, jeśli powierzchnia ta objęta jest umową najmu (dzierżawy) na pierwszy dzień miesiąca.

WSA w Bydgoszczy w wyroku z 13 listopada 2018 r. (sygn. akt I SA/Bd 604/18) potwierdził, że przy obliczaniu podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od przychodu ze środka trwałego będącego budynkiem nie należy uwzględniać części wspólnych, w przypadku których nie jest możliwe ustalenie, jaka ich część dotyczy wynajmowanej powierzchni.

Tak samo w przypadku, gdy dany środek trwały - będący budynkiem biurowym sklasyfikowanym w Klasyfikacji Środków Trwałych jako „budynek biurowy” - jest wykorzystywany wyłącznie lub w głównym stopniu na własne potrzeby podatnika, wówczas taki podatnik nie ma obowiązku naliczania podatku dochodowego od osób prawnych od przychodów z tytułu własności tego środka trwałego (por. wyrok WSA w Gdańsku z 19 września 2018 r., sygn. akt I SA/Gd 769/18).

Joanna Nowicka Radca Prawny

Podstawa prawna: art. 24b ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, art. 2 ustawy z 15 czerwca 2018 r., o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o po-datku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

3. Termin rozliczenia korekty ceny w transakcjach z podmiotami powiązanymi Pomiędzy naszą spółką a spółką, z którą jesteśmy powiązani kapitałowo za-wierane są transakcje handlowe na sprzedaż towarów i usług. Co pewien okres sprawdzamy transakcje pod kątem rynkowości zastosowanych cen. W przy-padku gdy stwierdzone zostanie że zastosowana cena jest nie rynkowa, do-konywana jest ich korekta. Czy korekta kosztów lub przychodów w związku z dostosowaniem cen do wysokości cen rynkowych uwzględniana być powin-na w okresie rozliczeniowym, w którym otrzymano dokumenty korygujące?

Page 44: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

44 czerwiec 2019

Termin rozliczenia korekty ceny w transakcjach z podmiotami powiązanymi

ODPOWIEDŹDokonanie korekty cen transferowych poprzez zmianę wysokości uzyskanych

przychodów lub poniesionych kosztów uzyskania przychodów, możliwe jest po łącznym spełnieniu wszystkich warunków wymienionych w art. 11e ustawy o po-datku dochodowym od osób prawnych. W przypadku otrzymania dokumentów korygujących ceny transferowe, które skutkują zmianą wysokości uzyskanych przy-chodów lub poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zmiany te ujmuje się w okresie którego one dotyczą. Wynika to z treści art. 12 ust. 3l oraz art. 11e pkt 5 w/w ustawy.

UZASADNIENIEZgodnie z art. 11e ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych podatnik

może dokonać korekty cen transferowych poprzez zmianę wysokości uzyskanych przychodów lub poniesionych kosztów uzyskania przychodów, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:1) w transakcjach kontrolowanych realizowanych przez podatnika w trakcie roku

podatkowego ustalone zostały warunki, które ustaliłyby podmioty niepowiązane;2) nastąpiła zmiana istotnych okoliczności mających wpływ na ustalone w trakcie

roku podatkowego warunki lub znane są faktycznie poniesione koszty lub uzy-skane przychody będące podstawą obliczenia ceny transferowej, a zapewnienie ich zgodności z warunkami, jakie ustaliłyby podmioty niepowiązane, wymaga dokonania korekty cen transferowych;

3) w momencie dokonania korekty podatnik posiada oświadczenie podmiotu po-wiązanego, że podmiot ten dokonał korekty cen transferowych w tej samej wy-sokości, co podatnik;

4) podmiot powiązany, o którym mowa w pkt 3, ma miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo w państwie lub na tery-torium, z którym Rzeczpospolita Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz istnieje podstawa prawna do wymiany informacji podatko-wych z tym państwem;

5) podatnik potwierdzi dokonanie korekty cen transferowych w rocznym zeznaniu podatkowym za rok podatkowy, którego dotyczy ta korekta.Łączne spełnienie powyższych warunków pozwala na dokonanie korekty cen

transferowych w zakresie uzyskanych przychodów lub poniesionych kosztów uzyskania przychodów. Należy podkreślić, iż ustawodawca uzależnił dokonanie korekty cen transferowych posługując się niedookreślonym pojęciem „istotnych okoliczności”. Posłużenie się powyższym określeniem jako warunku dokonania ko-rekty, daje organowi podatkowemu w przypadku ewentualnej kontroli możliwość zakwestionowania zasadności dokonanej korekty. Jednakże zakwestionowanie za-sadności dokonanej korekty wymagać będzie od organu podatkowego rzeczowego uzasadnienia swojego stanowiska z powołaniem się na określone dla tego warunku materiały dowodowe.

Podatnik przed dokonaniem korekty ceny transferowej będzie musiał posiadać potwierdzenie, że druga strona transakcji również dokonała korekty w tej samej wysokości.

Stosownie do treści art. 12 ust. 3j ustawy o pdop, jeżeli korekta przychodu nie jest spowodowana błędem rachunkowym lub inną oczywistą omyłką, korekty doko-nuje się poprzez zmniejszenie lub zwiększenie przychodów osiągniętych w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca lub, w przypadku braku faktury, inny dokument potwierdzający przyczyny korekty.Jednakże na mocy

Page 45: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

45www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 PRZYCHODY

art. 12 ust. 3l ustawy o pdop przepisów ust. 3j i 3k nie stosuje się do:1) korekty dotyczącej przychodu związanego ze zobowiązaniem podatkowym,

które uległo przedawnieniu;2) korekty cen transferowych, o której mowa w art. 11e.

Oznacza to, iż w przypadku otrzymania dokumentów korygujących ceny trans-ferowe, które skutkują zmianą wysokości uzyskanych przychodów lub poniesio-nych kosztów uzyskania przychodów, zmiany te ujmuje się w okresie, którego one dotyczą. Niniejsze stanowisko potwierdza przytoczony powyżej pkt 5 art. 11e usta-wy o pdop, według którego podatnik zobowiązany jest do potwierdzenia dokonania korekty cen transferowych w rocznym zeznaniu podatkowym za rok podatkowy, którego dotyczy ta korekta.

Sławek StrzykalskiPodstawa prawna: art. 11e, art. 12 ust. 3j i ust. 3l ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

4. Nota odsetkowa - przychód z tytułu odsetekProwadzę działalność gospodarczą na zasadach ogólnych. Wystawiłem notę odsetkową dla kontrahenta w maju b.r. Czy odsetki te powinienem wpisać do księgi podatkowej pod datą wystawienia noty odsetkowej czy w dacie kiedy je otrzymam na rachunek bankowy od kontrahenta?

ODPOWIEDŹPrzychód z tytułu otrzymanych odsetek za zwłokę w zapłacie należności należy

wpisać do księgi pod datą ich otrzymania, a nie wystawienia noty odsetkowej.

UZASADNIENIEZasadniczo przychodami z działalności gospodarczej są kwoty należne choćby

nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont (art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Natomiast w przypadku odsetek, które również stanowią przychód stosujemy za-sadę wynikającą z art. 14 ust. 3 pkt. 2 ww ustawy, tzn. iż do przychodów podatko-wych nie zalicza się kwot naliczonych, lecz nieotrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek.

Zatem dopiero jeśli kontrahent wpłaci na konto odsetki można dokonać zapisu w księdze w dacie otrzymania odsetek w kolumnie 8 „Pozostałe przychody”: war-tość otrzymanych odsetek.

Ewa MalinowskaPodstawa prawna: art. 14 ust. 1, art. 14 ust. 3 pkt. 2 ustawy o pdof.

5. Darowizna zorganizowanej części przedsiębiorstwa a obowiązki podatkowe

Chciałbym przekazać synowi w formie darowizny część zorganizowanego przedsiębiorstwa. Jak, to wygląda na płaszczyźnie podatków VAT, od spadków i darowizn, podatku dochodowego od osób fizycznych, w przypadku przekaza-nia składników przedsiębiorstwa w postaci towarów handlowych, wyposażenia oraz środków trwałych i budynku (amortyzowane) czy spowoduje konieczność wyłączenia ich wartości lub odpisów amortyzacyjnych dokonywanych do dnia darowizny? Czy syn otrzymawszy darowiznę będzie mógł dokonywać odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych nabytych w drodze darowizny?

Page 46: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

46 czerwiec 2019

Darowizna zorganizowanej części przedsiębiorstwa a obowiązki podatkowe

ODPOWIEDŹNatomiast darowizna objęta jest podatkiem od spadków i darowizn. Niemniej,

zwolnione od podatku jest nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych w dro-dze darowizny, otrzymane od osób należących do I grupy podatkowej. Syn zalicza-ny jest do I grupy podatkowej. Warunkiem zwolnienia od podatku jest zgłoszenie otrzymanej darowizny naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego czyli, od dnia dokonania darowizny.

Darowizna przedsiębiorstwa nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Jed-nakże powinna być dokonana przed likwidacją firmy, ponieważ likwidacja dzia-łalności wiąże się z koniecznością opodatkowania składników majątku podatkiem VAT odliczonym przy ich zakupie. Po dokonaniu darowizny remanent likwidacyjny przedsiębiorstwa wykaże stan „zero”.

W przypadku darowizny zorganizowanej części przedsiębiorstwa obejmującej składniki:• towary handlowe - konieczne jest wyłączenie ich wartości z kosztów podatko-

wych,• wyposażenia - nie ma konieczności pomniejszania kosztów podatkowych

o wydatki poniesione na ich nabycie• środków trwałych i budynku - jeśli odpisy amortyzacyjne odpowiadały okresowi

używania w działalności gospodarczej, to nie podlegają korekcie.Syn, może kontynuować odpisy amortyzacyjne wartości otrzymanych nieodpłat-

nie składników majątku, tylko jeśli były w ten sposób rozliczane wcześniej u dar-czyńcy. Darowizna zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie podlega podatkowi dochodowemu od osób fizycznych po stronie obdarowanego,

UZASADNIENIEPodatek od spadków i darowizn

Podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne wła-sności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, min. tytułem darowizny.

Zwalnia się jednak od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli min. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obo-wiązku podatkowego, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku.

Obowiązek podatkowy powstaje min. przy nabyciu w drodze darowizny z chwi-lą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego.

Podatek od towarów i usługDarowizna przedsiębiorstwa nie podlega przepisom ustawy o podatku od towa-

rów i usług, o czym stanowi art. 6 ust. 1 tej ustawy. Niemniej, należy pamiętać, że w związku z zakończeniem działalności konieczne jest sporządzenie remanentu likwidacyjnego przez darczyńcę. A likwidacja działalności wiąże się z konieczno-ścią opodatkowania towarów własnej produkcji i towarów, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów podatkiem VAT odliczonym przy ich zakupie. Zatem, zasadnym byłoby zlikwidowanie firmy po dokonaniu darowizny.

Page 47: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

47www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 PRZYCHODY

W tym miejscu słusznym wydaje się przytoczenie stanowiska NSA (wyrok z 28.10.2011 r., I FSK 1660/10) „na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, istnieje szczególne rozwiązanie, niezależne od unormowań zawartych w Ordynacji podatkowej, regulujące prawa i obowiązki następców prawnych, w sytuacji daro-wania osobie fizycznej firmy dotąd prowadzonej przez inną osobę fizyczną. Unor-mowanie to, zawarte w art. 6 ust. 1 ustawy o VAT, stanowi lex specialis wobec rozwiązań zawartych w Ordynacji podatkowej. W konsekwencji podatnik, który nabył przedsiębiorstwo i nadal je prowadzi, może korzystać z uprawnień służących zbywcy tego przedsiębiorstwa, a w szczególności nadal może dokonywać odliczeń podatku naliczonego z faktur wystawionych przez zbywcę”.

Ustawa o VAT reguluje konieczność dokonywania przez nabywcę korekty VAT naliczonego od zakupów towarów i usług (dokonanych przez zbywcę), które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych, oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amor-tyzacji. W przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w art.91 ust. 1-8 jest dokonywana przez nabyw-cę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa, o czym stanowi art. 91 ust. 9 ustawy o VAT.

Podatek dochodowy od osób fizycznychW myśl przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej

updof) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych wart.23 ustawy.

Zatem, kosztem uzyskania przychodów będą wszelkie wydatki, których ponie-sienie pozostaje w związku przyczynowo-skutkowym z uzyskaniem (zwiększeniem) przychodu z danego źródła, bądź też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodów. Nie mniej jednak wydatki te nie mogą znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust.1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

Stosownie do treści art. 23 ust. 1 pkt 11 updof, nie uważa się za koszty uzyska-nia przychodów darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju, z tym że kosztem uzyska-nia przychodów są koszty wytworzenia lub cena nabycia produktów spożywczych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku od towarów i usług, przekazanych na rzecz organizacji pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy o działalności pożytku publicznego, z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje.

Mając na uwadze powyższe należałoby stwierdzić, że poniesione wydatki na zakup towarów handlowych i materiałów, które uprzednio zostały zaksięgowa-ne w księgach i odniesione w koszty uzyskania przychodów prowadzonej przez Czytelnika działalności gospodarczej, w momencie ich nieodpłatnego przekazania (darowizny) na rzecz syna tracą u Czytelnika cechę poniesienia ich w celu osią-gnięcia, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, o której mowa w art. 22 ust. 1 ww. ustawy. Wydatki te nie mogą więc stanowić kosztów uzyska-nia przychodów darczyńcy- Z chwilą dokonania darowizny towarów handlowych i materiałów Czytelnik powinien zatem dokonać korekty kosztów.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 49 updof, nie uważa się za koszty uzyskania przy-chodów wydatków poniesionych na zakup zużywających się stopniowo rzeczo-wych składników majątku przedsiębiorstwa, niezaliczanych zgodnie z odrębnymi przepisami do środków trwałych – w przypadku stwierdzenia, że składniki te nie

Page 48: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

48 czerwiec 2019

Darowizna zorganizowanej części przedsiębiorstwa a obowiązki podatkowe

są wykorzystywane dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, lecz służą celom osobistym podatnika, pracowników lub innych osób, albo bez uzasadnienia znajdują się poza siedzibą przedsiębiorstwa.

Powyższe wskazuje, że darowizna wykorzystywanych w działalności składni-ków majątku niezaliczonych do środków trwałych (tj. wyposażenia) nie skutkuje ko-niecznością skorygowania kosztów uzyskania przychodów w związku z uprzednim zaliczeniem do tych kosztów, wydatków poniesionych na nabycie tych składników. Jeżeli podatnik wykaże, że darowane składniki majątku były faktycznie wykorzy-stywane w działalności gospodarczej i przyczyniły się do osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, to ma prawo wydatki na ich nabycie pozostawić w kosztach uzyskania przychodów, mimo nieodpłatnego przekazania ich innej osobie.

Wyłączenie z kosztów podatkowych wydatków może zatem mieć miejsce jedy-nie wówczas, jeżeli składnik majątku podatnika nie jest wykorzystywany dla celów działalności prowadzonej przez podatnika, lecz służy osobistym celom osób fizycz-nych lub bez uzasadnienia znajduje się poza siedzibą podatnika.

Zatem, w sytuacji gdy przedmiotem darowizny będą, wykorzystywane w dzia-łalności gospodarczej, składniki zaliczane do zużywających się stopniowo skład-ników majątku (tj. wyposażenie), wówczas Czytelnik nie będzie zobowiązany do dokonania korekty kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie z treścią z art. 22 ust. 8 ww. ustawy, kosztem uzyskania przycho-dów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z art. 22a-22o, z uwzględnieniem art. 23. Zgodnie z art. 22a ust. 1 ustawy o podatku dochodo-wym od osób fizycznych, amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 22c, stano-wiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:• budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,• maszyny, urządzenia i środki transportu, • inne przedmioty,- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospo-darczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umo-wy określonej w art. 23a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

W myśl art. 22h ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycz-nych, odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem art. 22k, po-cząwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji (wykazu), z zastrzeżeniem art. 22e, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyj-nych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwida-cji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których, zgodnie z art. 23 ust. 1, nie uważa się za koszty uzyska-nia przychodów.

W przypadku darowizny środków trwałych i budynku – darowizna jako jedna z form zbycia wyznacza datę zakończenia dokonywania odpisów amortyzacyj-nych. Nie powoduje jednak konieczności jakichkolwiek ich korekt. Odpisy nali-czone w okresie używania składnika majątku na potrzeby działalności pozostają kosztem uzyskania przychodu u darczyńcy. Ostatniego odpisu amortyzacyjnego

Page 49: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

49www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019

dokonywanego od wartości początkowej amortyzowanego środka trwałego, który następnie zostaje darowany, można dokonać za miesiąc, w którym darowizna zo-stała dokonana.

Zatem, w przypadku opisanym przez Czytelnika zaliczone w poczet kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne od środków trwałych i budynku do-konane do dnia darowizny pozostają tym kosztem. Ponadto należy zauważyć, że w związku z dokonaną darowizną środki trwałe nie będą wykorzystywane dla celów działalności gospodarczej Czytelnika, a forma darowizny jest nieodpłatną formą zbycia, brak więc będzie podstaw do zaliczania w ciężar kosztów uzyskania przychodów niezamortyzowanej wartości środków trwałych oraz wartości niema-terialnych i prawnych.

Reasumując, Czytelnik, będzie zobowiązany do skorygowania kosztów zaku-pów towarów handlowych, które nie zostały sprzedane lub zużyte, a wejdą w skład darowanej zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Darowizna zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie będzie natomiast zobowiązywała Czytelnika do doko-nania korekty kosztów uzyskania przychodów w przypadku wyposażenia i odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych i budynku dokonanych do dnia darowizny.

Warto również podkreślić, że darowizna zorganizowanej części przedsiębior-stwa nie podlega podatkowi dochodowemu od osób fizycznych po stronie obdaro-wanego. Syn, może kontynuować odpisy amortyzacyjne wartości otrzymanych nie-odpłatnie składników majątku, tylko jeśli były w ten sposób rozliczane wcześniej u darczyńcy.

Paulina MatuszewskaPodstawa prawna: art. 1 i art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 roku o podatku od spadków i darowizn, art. 6 ust. 1, art. 14 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług, art. 22, art. 43, ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

V. AMORTYZACJA

1. Skutki podatkowe wyburzenia dotychczasowego budynku gospodarczego i wybudowanie na jego miejscu nowego Spółka z o.o. jest właścicielem budynku o przeznaczeniu gospodarczym, który stanowi siedzibę, natomiast część budynku jest przeznaczona na magazyny i sklep firmowy. Budynek podlega amortyzacji a wartość umorzenia wynosi na obecny moment około 50% wartości początkowej budynku. Spółka chce jednakże wyburzyć użytkowany budynek i wybudować nowy, ale parterowy i z materiałów tańszych, ale energooszczędnych. Jakie będą skutki podatkowe (co do kosztów podatkowych) wyburzenia i nowej inwestycji rzeczowej?

ODPOWIEDŹJeżeli przyjmiemy, że likwidacja środka trwałego nie będzie związana ze zmianą

rodzaju działalności, to nieumorzona (niezamortyzowana) część wartości począt-kowej środka trwałego „starego” budynku może stanowić koszt podatkowy w CIT. Nowobudowany budynek będzie odrębnym środkiem trwałym, a odpisy amorty-zacyjne będą stanowić koszty podatkowe. Podatnik musi jednakże każdorazowo ocenić, czy likwidacja danego środka trwałego nie mieści się w pojęciu zmiany rodzaju działalności.

AMORTYZACJA

Page 50: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

50 czerwiec 2019

UZASADNIENIEŚrodek trwały, który jest zaliczony do ewidencji środków trwałych oraz wartości

niematerialnych i prawnych podlega amortyzacji. W pytaniu wskazuje się, że budy-nek obecnie użytkowany jest już w części (około 50%) umorzony, co oznacza że wcześniej dokonywano odpisów amortyzacyjnych. W przypadku częściowego za-mortyzowania środka trwałego (tu: budynku) pozostaje „wartość resztowa” określana jako „niezamortyzowana część wartości początkowej netto środka trwałego”. Taka wartość powstaje zawsze w sytuacji, gdy dokonuje się likwidacji środka trwałego.

W pytaniu wskazuje się jednakże, że w miejscu obecnego budynku ma powstać całkowicie nowy, a więc ma dojść do fizycznej likwidacji środka trwałego. Po-wstawać może zatem pytanie czy likwidacja budynku nie będzie mieścić się w ra-mach przepisów wyrażonych w treści art.16 ust.1 pkt. 6 u.p.d.o.p.: Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów …strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności.

W omawianym przypadku wyburzenie budynku nie jest związane ze zmianą rodzaju działalności, lecz stanowi element rozwoju ekonomicznego (większy budy-nek i większy magazyn) i element racjonalności ekonomicznej (niższe koszty ogrze-wania). Przyjąć zatem należy, że nieumorzona (niezamortyzowana) część wartości początkowej budynku może być uznana jako koszt podatkowy.

Dla wyjaśnienia należy wskazać, że gdy wyburzenie budynku ma związek ze zmianą rodzaju działalności, to ta część wartości początkowej netto budynku, która nie została jeszcze zaliczona do kosztów podatkowych, w dacie likwidacji nie bę-dzie kosztem podatkowym.

Przykład Spółka kapitałowa użytkuje budynek, który podlega amortyzacji. Spółka postano-wiła, że wyburzy budynek a w jego miejscu wybuduje halę do gry w halową piłkę nożną. W takim przypadku mamy do czynienia ze zmianą rodzaju działalności, a zatem ta część nieumorzonej (niezamortyzowanej) wartości początkowej budyn-ku nie będą mogły być uznane jako koszty podatkowe.

Z kolei nowobudowany budynek, będzie całkowicie nowym środkiem trwałym - w fazie budowy środkiem trwałym w budowie. Po zakończeniu budowy, wartość początkowa zostanie ustalona w oparciu o definicję kosztu wytworzenia. W art.16 g ust.1 u.p.d.o.p.: Za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niemate-rialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust.2–14, uważa się: …w razie wytworzenia we własnym zakresie koszt wytworzenia. I dalej, w treści art.16g ust.4 u.p.d.o.p.: Za koszt wytworzenia uważa się wartość, w cenie nabycia, zużytych do wytwo-rzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi, i inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych. Do kosztu wytworzenia nie zalicza się: kosztów ogólnych zarządu, kosztów sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania.

REASUMUJĄC:a) w sytuacji gdy likwidacja środka trwałego nie jest związana ze zmianą rodza-

ju działalności gospodarczej, nieumorzona część wartości początkowej środka

Skutki podatkowe wyburzenia dotychczasowego budynku gospodarczego ...

Page 51: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

51www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 AMORTYZACJA

trwałego jest kosztem podatkowym,b) nowy budynek jest odrębnym środkiem trwałym, który można amortyzować,

a odpisy zaliczać do kosztów podatkowych.Mariusz Nowak

Podstawa prawna: art.16 ust.1 pkt 6 oraz art.16g ust.1 i 4 ustawy o pdop.

2. Zakup nowych automatycznych drzwi wejściowych przy remoncie biurowca - czy stanowią odrębny środek trwałyW ramach remontu wejścia do biurowca zamontowane zostały nowe automa-tycznie rozsuwane drzwi wejściowe. Wartość drzwi wyniosła 16.000 zł netto (bez podatku VAT) i będą one używane przez okres dłuższy niż jeden rok. Czy nowe drzwi wejściowe należy zaliczyć do wartości początkowej budynku, w którym zostały one zamontowane czy też należy je uznać za odrębny środek trwały i ująć w ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych i praw-nych i dokonywać od nich odpisów amortyzacyjnych?

ODPOWIEDŹW przypadku urządzenia w postaci automatycznie rozsuwanych drzwi wejścio-

wych będziemy mieli do czynienia z odrębnym od budynku środkiem trwałym, bo-wiem jak wynika z opisu stanu faktycznego zawartego w pytaniu Czytelnika, speł-niają one warunki określone w art. 16a ust. 1 ustawy o pdop. A tym samy należałoby je ująć w ewidencji jako odrębny środek trwały i przy zastosowaniu odpowiedniej stawki amortyzacyjnej dokonywać od jego wartości początkowej odpisów amorty-zacyjnych.

UZASADNIENIEW myśl art. 16a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych amor-

tyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, stanowiące własność lub współwła-sność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:1) budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,2) maszyny, urządzenia i środki transportu,3) inne przedmioty- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez po-datnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodar-czą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Zgodnie z art. 16f ust. 3 ustawy o pdop odpisów amortyzacyjnych dokonuje się zgodnie z art. 16h-16m, gdy wartość początkowa środka trwałego albo wartości niematerialnej i prawnej w dniu przyjęcia do używania jest wyższa niż 10.000 zł. W przypadku gdy wartość początkowa jest równa lub niższa niż 10.000 zł, podat-nicy, z zastrzeżeniem art. 16d ust. 1, mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 16h-16m albo jednorazowo w miesiącu oddania do używania tego środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej, albo w miesiącu następnym.

Stosownie do treści art. 16h ust. 1 pkt 1 oraz art. 16i ust. 1 ustawy o pdop odpi-sów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środka trwałego przy zastosowaniu stawek określonych w wykazie stawek amortyzacyjnych.

Z powyższych regulacji prawnych wynika, iż z środkiem trwałym mamy do czy-nienia w przypadku gdy jest to np. urządzenie:a) stanowiące własność lub współwłasność podatnika,

Page 52: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

52 czerwiec 2019

Ulga z tytułu wychowywania dziecka – czy przysługuje gdy syn pracował w Niemczech

b) kompletne i zdatne do użytku,c) o wartości początkowej wyższej od 10.000 zł i okresie używania w prowadzonej

działalności gospodarczej dłużej niż jeden rok.Koszt nabycia lub wytworzenia środka trwałego jest ujmowany w kosztach po-

datkowych w drodze dokonywanych odpisów amortyzacyjnych, obliczanych przy zastosowaniu odpowiedniej stawki amortyzacyjnej.

Od każdego ze środków dokonuje się odpisów amortyzacyjnych, przy zasto-sowaniu stawek amortyzacyjnych określonych w Wykazie stawek amortyzacyj-nych (stanowiącym załącznik nr 1 do ustawy o podatku dochodowym od osób fi-zycznych), który to wykaz odwołuje się do symbolu KŚT zawartego w Klasyfikacji Środków Trwałych. Jak wynika z objaśnień wstępnych do powyższej KŚT, jest ona usystematyzowanym zbiorem obiektów majątku trwałego służącym m.in. do ce-lów ewidencyjnych, ustaleniu stawek odpisów amortyzacyjnych oraz badań staty-stycznych.W Klasyfikacji Środków Trwałych za podstawową jednostkę ewidencji przyjmuje się pojedynczy element majątku trwałego spełniający określone funkcje w procesie wytwarzania wyrobów i świadczenia usług. W nielicznych przypadkach dopuszcza się w ewidencji przyjęcie za pojedynczy obiekt - obiektu zbiorczego, którym może być np. zespół przewodów rurociągowych lub zespół latarni jednego typu użytkowanych na terenie zakładu, ulicy osiedla, systemy komputerowe itp.

Z Komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 24 stycznia 2005 roku w sprawie trybu udzielania informacji dotyczących standardów klasyfi-kacyjnych (Dz. Urz. GUS Nr 1, poz. 11), wynika, iż zasadą jest, że zainteresowany podmiot sam klasyfikuje prowadzoną działalność, swoje produkty (wyroby i usługi), towary, środki trwałe i obiekty budowlane, według zasad określonych w poszcze-gólnych klasyfikacjach i nomenklaturach, wprowadzonych rozporządzeniami Rady Ministrów lub stosowanych bezpośrednio na podstawie przepisów Wspólnoty Euro-pejskiej. W razie wątpliwości zainteresowany może zwrócić się o wydanie opinii do Ośrodka Interpretacji Standardów Klasyfikacji Urzędu Statystycznego.

Opierając się na przytoczonych powyżej normach prawnych można byłoby przyjąć, iż w przypadku urządzenia w postaci automatycznie rozsuwanych drzwi wejściowych będziemy mieli do czynienia z odrębnym od budynku środkiem trwa-łym, bowiem jak wynika z opisu stanu faktycznego zawartego w pytaniu Czytelnika, spełniają one warunki określone w art. 16a ust. 1 ustawy o pdop. A tym samy nale-żałoby je ująć w ewidencji jako odrębny środek trwały i przy zastosowaniu odpo-wiedniej stawki amortyzacyjnej dokonywać od jego wartości początkowej odpisów amortyzacyjnych.

Sławek StrzykalskiPodstawa prawna: art. 16a ust. 1, art. 16f ust. 3, art. 16h ust. 1 pkt 1 oraz art. 16i ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych

VI. ODLICZENIA, ZWOLNIENIA, ULGI

1. Ulga z tytułu wychowywania dziecka – czy przysługuje gdy syn pracował w Niemczech

Wspólnie z żoną wychowujemy 20 letniego, studiującego syna który w trak-cie wakacji pracował w Niemczech. W tym czasie zarobił około 1.500 euro. Czy w związku z tym postąpiliśmy prawidłowo nie korzystając z ulgi na syna

Page 53: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

53www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 ODLICZENIA, ZWOLNIENIA, ULGI

w rocznym PIT za 2018 rok? Mimo wszystko nie jesteśmy przekonani czy do-chód syna wpływa na prawo do ulgi i tym samym czy możliwe będzie skorygo-wanie zeznania w tym zakresie?

ODPOWIEDŹRodzicom pełnoletniego, studiującego dziecka, którego dochód ze pracy wy-

konywanej w Niemczech wyniósł 1500 euro tj. około 6400 zł zł, ulga z tytułu wychowywania dziecka nie przysługuje. Bez znaczenia pozostaje metoda unikania podwójnego opodatkowania jaka ma do nich zastosowanie (tj. metoda wyłączenia z progresją czy też metoda proporcjonalnego odliczenia

Zdaniem Ministersta Finansów nawet, gdy dochód dziecka uzyskany zagrani-cą nie jest w Polsce opodatkowany, winien być wliczony do limitu który wynosi 3089 zł (556,02 zł / 18 x 100).

Tym samym postąpiliście Państwo prawidłowo, nie korzystając z ulgi w zezna-niu rocznym za 2018 rok.

UZASADNIENIERodzice, którzy wykonują w danym roku podatkowym władzę rodzicielską, oso-

ba, która pełni funkcję opiekuna prawnego (jeżeli dziecko z nią zamieszkuje) lub też rodziny zastępcze sprawujące opiekę nad dzieckiem na podstawie decyzji sądu lub umowy zawartej ze starostą, mogą skorzystać z tzw. ulgi prorodzinnej.

Zgodnie z art. 27f ust. 1 updof, od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:1. wykonywał władzę rodzicielską;2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie

orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.Natomiast z treści art. 27f ust. 6 w powiązaniu z art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, wynika iż

odliczenie kwoty określonej w ust. 2 przysługuje również podatnikowi, który utrzy-mywał dzieci pełnoletnie:• bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały

zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,• do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w prze-

pisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświaty (...) , jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej. Kwota ta wynosi 3089 zł (556,02 zł / 18 x 100). A zatem, jak wynika z powyższych uregulowań prawnych, aby móc skorzystać

z ulgi, o której mowa w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych na pełnoletnie dziecko, należy m.in. utrzymywać w roku podatkowym pełnoletnie dziecko do ukończenia 25 roku życia, uczące się w szkołach ściśle przez ustawę określonych, które w roku podatkowym nie uzyskało dochodów, do których stosuje się zasady opodatkowania, określone w art. 27 lub art. 30b, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz staw-ki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej, o której mowa

Page 54: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

54 czerwiec 2019

Wydatki na cele mieszkaniowe

w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej. W 2018 r. wysokość ww. dochodu wynosiła 3 089 zł.

Z kolei w prawie podatkowym wyróżnia się dwie metody unikania podwójnego opodatkowania: metodę wyłączenia z progresją i metodę proporcjonalnego odli-czenia. Zostały one uregulowane w art. 27 updof, i tym samym dochody zagranicz-ne podlegają opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27.

Należy zauważyć, że jeżeli nawet dochody uzyskane za granicą są zwolnione z opodatkowania, to stosownie do normy zawartej w art. 27 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wpływają bądź mogą mieć wpływ na opodatko-wanie dochodów uzyskanych w Polsce.

Dlatego też należy uznać, że art. 6 ust. 4 updof, obejmuje zarówno dochody uzyskane w Polsce, jak i za granicą (i to bez względu na to, jaka metoda unikania podwójnego opodatkowania ma do nich zastosowanie).

W świetle powyższego osiągnięty przez Państwa dziecko dochód w wysokości 1500 euro, oznacza iż nie została spełniona jedna z przesłanek warunkujących możliwość skorzystania z omawianej ulgi i w konsekwencji nie przysługiwało Pań-stwu prawo do dokonania odliczenia od podatku na podstawie art. 27f ww. ustawy.

Milena WróbelPodstawa prawna: art. 6 ust. 4, art. 27f ust. 1, art. 27f ust. 6 ustawy o pdof.

2. Wydatki na cele mieszkaniowe

Osoba fizyczna na własnym gruncie planuje umieścić dwa barakowozy w celu wynajęcia ich na cele mieszkalne ekipom budowlanym. Działka, w niedale-kiej przyszłości zostanie podzielona. Jej część zostanie sprzedana a środki zostaną przeznaczone na spłatę kredytu na zakup tej działki (działka zastała zakupiona pod budowę własnego domu jednorodzinnego). Za pozostałe środki będzie budowany dom jednorodzinny, który musi zostać rozliczony w ciągu trzech lat. Czy spłata kredytu może zostać uznana zgodnie z jego przeznacze-niem na własne cele mieszkaniowe?

ODPOWIEDŹŚrodki przeznaczone na cele mieszkaniowe czyli m.in. na spłatę kredytu oraz

odsetek od tego kredytu - muszą pochodzić ze sprzedaży nieruchomości przezna-czonej na budowę domu jednorodzinnego. Istotne jest również, aby spłacany kre-dyt zaciągnięty był przed dniem uzyskania przychodu ze sprzedaży i aby kredyt ten zaciągnięty był przez osobę, która uzyskuje przychód ze sprzedaży. Z opisanego przez Czytelnika w pytaniu stanu faktycznego wynika, iż kredyt na zakup działki został zaciągnięty przez niego przed datą uzyskania środków finansowych ze sprze-daży jej części. Tym samym spełnione zostały przesłanki z art. 21 ust. 25 ustawy o pdof.

UZASADNIENIEZgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

źródłami przychodów są odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2: a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego

oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, c) prawa wieczystego użytkowania gruntów, d) innych rzeczy,

Page 55: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

55www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 ODLICZENIA, ZWOLNIENIA, ULGI

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw mająt-kowych określonych w lit. a–c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Według art. 30e ust. 1 w/w ustawy od dochodu z odpłatnego zbycia nierucho-mości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a–c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zby-cia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalony-mi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw – ust. 2 powyższego artykułu.

Stosownie natomiast do treści art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o pdof wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw ma-jątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczyno-wi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli po-cząwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zby-cia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Jednocześnie ustawodawca uznał, że za wydatki poniesione na cele, mieszka-niowe uważa się:1) wydatki poniesione na:

a) nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w ta-kim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użyt-kowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b) nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c) nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczy-stego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę bu-dynku mieszkalnego,

d) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budyn-ku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e) rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne wła-snego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkal-nego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym pań-stwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej;

Page 56: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

56 czerwiec 2019

Najem krótkoterminowy a ryczałt

2) wydatki poniesione na: a) spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągnię-

tego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a–c, na cele określone w pkt 1,

b) spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągnię-tego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a–c, na spłatę kredytu (pożyczki), o którym mowa w lit. a,

c) spłatę każdego kolejnego kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a–c, na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w lit. a lub b

- w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzi-bę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, z za-strzeżeniem ust. 29 i 30.

Jednocześnie w myśl ust. 29 w/w artykułu w przypadku gdy kredyt (pożyczka), o którym mowa w ust. 25 pkt 2 lit. a–c, stanowi część kredytu (pożyczki) przezna-czonego na spłatę również innych niż wymienione w tych przepisach zobowiązań kredytowych (pożyczkowych) podatnika, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki przypadające na spłatę kredytu (pożycz-ki) określonego w ust. 25 pkt 2 lit. a–c oraz zapłacone odsetki od tej części kredytu (pożyczki), która proporcjonalnie przypada na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w ust. 25 pkt 2 lit. a–c.

Z wykładni treści art. 21 ust. 25 pkt 2 ustawy o pdof wynika, iż wydatkiem po-niesionym na cele mieszkaniowe są spłata kredytu oraz odsetek od kredytu zacią-gniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia na cel określony w pkt 1. W niniejszym przypadku ważny jest moment uzyskania przychodu i poniesienia wydatku. Środki przeznaczone na cele mieszkaniowe czyli m.in. na spłatę kredytu oraz odsetek od tego kredytu - muszą pochodzić ze sprze-daży nieruchomości przeznaczonej na budowę domu jednorodzinnego. Istotne jest również, aby spłacany kredyt zaciągnięty był przed dniem uzyskania przychodu ze sprzedaży i aby kredyt ten zaciągnięty był przez osobę, która uzyskuje przychód ze sprzedaży. Z opisanego przez Czytelnika w pytaniu stanu faktycznego wynika, iż kredyt na zakup działki został zaciągnięty przez niego przed datą uzyskania środ-ków finansowych ze sprzedaży jej części. Tym samym spełnione zostały przesłanki z art. 21 ust. 25 ustawy o pdof.

Sławek Strzykalski Podstawa prawna: art. 10 ust. 1 pkt 8, art. 21 ust. 25 pkt 2, art. 21 ust. 1 pkt 131, art. 30e ust. 1 ustawy o po-datku dochodowym od osób fizycznych.

VII. ZRYCZAŁTOWANE FORMY OPODATKOWANIA

1. Najem krótkoterminowy a ryczałt

Prowadzę działalność gospodarczą. Posiadam też prywatny majątek - lokale użytkowe, które wynajmuję prywatnie i płacę podatek ryczałtowy 8,5%. Obec-

Page 57: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

57www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 ZRYCZAŁTOWANE FORMY OPODATKOWANIA

nie planuję wynająć mieszkanie. Wynajmę na dłuższy czas administratorowi, który będzie wynajmował na zasadzie krótkoterminowych najmów. Czy mogę w dalszym ciągu rozliczać się ryczałtem 8,5%? Czy VAT rozliczam jako VAT zwolniony – najem mieszkalny?

ODPOWIEDŹJeżeli najem mieszkania nie będzie w przypadku Czytelnika najmem krótkoter-

minowym, wówczas będzie on mógł opodatkować przychody zarówno z najmu lokali użytkowych jak i lokalu mieszkalnego zryczałtowanym podatkiem dochodo-wym przy zastosowaniu stawki 8,5%, w przeciwnym przypadku stawka zryczałto-wanego podatku od przychodów z najmu lokalu mieszkalnego wyniesie 17%.

Najem krótkoterminowy nie może skorzystać ze zwolnienia z podatku VAT, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o podatku od towarów i usług. Tego rodzaju usługi zalicza się do świadczeń sklasyfikowanych jako usługi związane z zakwate-rowaniem. Wyjątek stanowić będą podatnicy korzystający ze zwolnienia w podatku VAT ze względu na nie przekroczenie w danym roku podatkowym obrotów w wy-sokości 200.000 zł.

UZASADNIENIEWedług art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycz-

nych źródłami przychodów są najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składni-ków na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.

W myśl art. 9a ust. 6 w/w ustawy dochody osiągane przez podatników ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6, są opodatkowane na zasadach określonych w ustawie, chyba że podatnicy wybiorą opodatkowanie w formie ryczałtu od przy-chodów ewidencjonowanych, na zasadach określonych w ustawie o zryczałtowa-nym podatku dochodowym.

Zgodnie z art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od nie-których przychodów osiąganych przez osoby fizyczne ustawa reguluje opodatkowa-nie zryczałtowanym podatkiem dochodowym niektórych przychodów (dochodów) osiąganych przez osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalno-ści gospodarczej. Natomiast w myśl art. 2 ust. 1a ustawy o podatku zryczałtowanym osoby fizyczne osiągające przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, mogą opłacać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.

Art. 8 ustawy o podatku zryczałtowanym zawiera uregulowania dotyczące sytu-acji, których zaistnienie skutkuje wyłączeniem z opodatkowania w formie ryczałtu. Jednakże zgodnie z art. 6 ust. 1a przychody uzyskane z tytułu umowy najmu, pod-najmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, o któ-rych mowa w ust. 1a, podlegają opodatkowaniu w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych również, jeżeli są uzyskiwane przez podatników, o których mowa w art. 8 ust. 1.

Źródłem przychodów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 może być zarówno najem lokali użytkowych jak i mieszkalnych. Podkreślić jednak należy, iż w przy-padku gdy przedmiotem najmu jest lokal mieszkalny dla możliwości zastosowania

Page 58: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

58 czerwiec 2019

Masaż relaksujący - jaka forma opodatkowania

opodatkowania w formie ryczałtu przychodów z najmu istotne znaczenie ma fakt, czy jest to najem długoterminowy czy też krótkoterminowy. Bowiem w przypadku najmu krótkoterminowego w postaci szeregu cyklicznie powtarzalnych okresowo, w sposób zorganizowany i ciągły czynności, podejmowanych w celach zarobko-wych i które zawierają elementy definicji działalności gospodarczej, uzyskiwane w ten sposób przychody w ocenie organu podatkowego noszą znamiona usług związanych z zakwaterowaniem na krótkie pobyty i jako przychody z tego rodzaju usług winien zaliczyć do źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o pdof i opodatkować w sposób przewidziany dla tego źródła przychodów. Oznacza to również brak prawa zastosowani do przychodów z usług wynajmu mieszkań stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych w wysokości 8,5%. W przypadku wyboru zryczałtowanej formy opodatkowania i spełnienia warun-ków uprawniających do opodatkowania przychodów w tej formie właściwą stawką, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. e ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, będzie stawka 17% ryczałtu. Powyższe potwierdza interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 1 czerwca 2016 r. sygn. ILPB1/4511-1-156/16-4/TW.

Podsumowując, jeżeli najem mieszkania nie będzie w tym przypadku najmem krótkoterminowym, wówczas będzie on mógł opodatkować przychody zarówno z najmu lokali użytkowych jak i lokalu mieszkalnego zryczałtowanym podatkiem dochodowym przy zastosowaniu stawki 8,5%, w przeciwnym przypadku stawka zry-czałtowanego podatku od przychodów z najmu lokalu mieszkalnego wyniesie 17%.

Jeśli chodzi o podatek od towarów i usług, to zgodnie z art 43 ust. 1 pkt 36 usta-wy o podatku od towarów i usług zwalnia się z podatku usługi w zakresie wynaj-mowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub czę-ści nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe. Najem krótkoterminowy nie może jednak skorzystać ze zwolnienia z podatku VAT. Tego rodzaju usługi zalicza się do świadczeń sklasyfikowanych jako usługi związane z zakwaterowaniem. Wyjątek stanowić będą podatnicy korzystający ze zwolnienia w podatku VAT ze względu na nie przekroczenie w danym roku podatkowym obro-tów w wysokości 200.000 zł.

Sławek Strzykalski

Podstawa prawna: art. 9a ust. 6 i art. 10 ust. 1 pkt 3 i 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, art. 1 pkt 2, art. 2 ust. 1a, art. 6 ust. 1a, art. 8 ust. 1, art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. e i pkt 3 lit. a ustawy o zryczałtowa-nym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

2. Masaż relaksujący - jaka forma opodatkowania

Mam zamiar wykonywać usługi masażu relaksującego. Nie wiem czy wybrać opodatkowanie w formie ryczałtu czy karty podatkowej.

ODPOWIEDŹWybór formy opodatkowania związany jest między innymi z rozmiarem prowa-

dzonej działalności gospodarczej. Im mniejsze rozmiary działalności tym prostsza forma opodatkowania. Prowadząc działalność w zakresie wykonywania usług ma-sażu relaksacyjnego można rozliczać się w formie ryczałtu albo karty podatkowej. Obie formy są nieskomplikowane.

UZASADNIENIEWykonywanie masażu relaksacyjnego mieści się w grupie PKD 96.04.Z Działal-

ność usługowa związana z poprawą kondycji fizycznej. Podklasa ta obejmuje dzia-

Page 59: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

59www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 ZRYCZAŁTOWANE FORMY OPODATKOWANIA

łalność usługową łaźni tureckich, saun i łaźni parowych,solariów, salonów odchu-dzających, salonów masażu itp. mająca na celu poprawę samopoczucia. Podklasa ta nie obejmuje masaży i terapii leczniczych, sklasyfikowanych w 86.90.A,

W przypadku uzyskiwania przychodów z działalności usługowej stawka ryczał-tu wynosi 8,5 %. Ustawodawca wymaga w tym przypadku ewidencjonowania przy-chodów. Podatek jest bowiem uzależniony od tej wielkości.

Zgodnie z ustawą o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przy-chodów osiąganych przez osoby fizyczne podatnicy oraz spółki, których wspól-nicy są opodatkowani w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, są obowiązani posiadać i przechowywać dowody zakupu towarów, prowadzić wykaz środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oraz, odrębnie za każ-dy rok podatkowy, ewidencję przychodów, zwaną dalej „ewidencją”.

Prowadząc działalność na ryczałcie można zatrudniać pracowników (nie ma limitu zatrudnienia), ale nie można wydatków na zatrudnienie (pensje, ZUS) uwzględnić w kosztach. Przy tej formie opodatkowania nie można rozliczać żad-nych kosztów.

Podatnik jest zobowiązany za każdy miesiąc obliczyć ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i uiścić go na rachunek urzędu skarbowego w terminie do 20 następnego miesiąca, a za miesiąc grudzień przed upływem terminu określonego na złożenie zeznania.

W przypadku podatników rozpoczynających prowadzenie działalności mogą oni obliczać ryczałt od przychodów ewidencjonowanych i wpłacać go na rachunek urzędu skarbowego w terminie do dnia 20 następnego miesiąca po upływie kwarta-łu, za który ryczałt ma być opłacony, a za ostatni kwartał roku podatkowego - przed upływem terminu określonego na złożenie zeznania.

Reasumując obowiązki ryczałtowca to prowadzenie ewidencji przychodów, posiadanie i przechowywanie dowodów zakupu towarów, prowadzenie wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Opłacanie ryczałtu miesięcznie bądź kwartalnie oraz złożenie zeznania rocznego.

Najmniej skomplikowaną formułą jest karta podatkowa. Nie wymaga się tu bo-wiem prowadzenia ewidencji przychodów i kosztów ponieważ podatek nie jest uzależniony od tych zmiennych. Miesięczny podatek jest ustalany przez naczelni-ka urzędu skarbowego, który kieruje się rodzajem i zakresem prowadzonej działal-ności gospodarczej, liczbą zatrudnionych pracowników, a także liczbą mieszkań-ców miejscowości, w której działalność jest prowadzona. Wykonywanie masażu relaksacyjnego mieści się grupie 88 usługi kosmetyczne załącznika nr 4.

Jeśli prowadzisz działalność opodatkowaną w formie karty podatkowej, jesteś zwolniony od obowiązku prowadzenia ksiąg i składania zeznań podatkowych. Karta podatkowa zwalnia również z konieczności wpłacania zaliczek na poda-tek dochodowy. Masz obowiązek wydawać na żądanie klienta rachunki i faktu-ry, stwierdzające sprzedaż wyrobu, towaru lub wykonanie usługi. Ich kopie należy przechowywać w okresie pięciu lat podatkowych, licząc od końca roku, w którym wystawiono rachunek lub fakturę.

Podatek po pomniejszeniu o zapłaconą składkę na ubezpieczenie zdrowotne jest odprowadzany na rachunek urzędu skarbowego w terminie do 7. dnia każdego miesiąca za miesiąc ubiegły, a za grudzień – w terminie do dnia 28 grudnia roku podatkowego.

W przypadku rozliczania w formie karty podatkowej, nie ma możliwości kwar-talnych wpłat na podatek dochodowy. Kartowicze nie mogą zatrudnić więcej niż

Page 60: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

60 czerwiec 2019

Wybór ryczałtu przez wspólników spółki cywilnej

5 osób. Co więcej, wszystkie osoby muszą być zatrudnione na podstawie umowy o pracę (chyba że chodzi o tzw. usługi specjalistyczne). Przy tej formie opodatko-wania nie możesz uwzględniać żadnych kosztów.

Reasumując jeżeli usługi masażu relaksacyjnego zamierzać wykonywać we wła-snym zakresie bez zatrudniania dodatkowo pracowników to najprościej jest pro-wadzić taką działalność na karcie podatkowej.

Ewa Malinowska

Podstawa prawna: art. 12 ust. 3 lit. b, art. 15, art. 21 ust. 1, ust. 1 a, ust. 1 b, art. 23 ust. 1 pkt 1, art. 30 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

3. Wybór ryczałtu przez wspólników spółki cywilnejDwóch wspólników zakłada spółkę cywilną. Chcemy rozliczać się w formie ry-czałtu. Czy każdy z nas osobno powinien zgłosić do urzędu skarbowego wybór formy opodatkowania czy to spółka cywilna zgłasza wybraną formę opodatko-wania?

ODPOWIEDŹOświadczenie o wyborze opodatkowania przychodów z pozarolniczej działal-

ności gospodarczej w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych składa każdy wspólnik oddzielnie.

UZASADNIENIEZgodnie z ustawą o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych

przychodów osiąganych przez osoby fizyczne pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na dany rok podatkowy podatnik składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszka-nia podatnika, do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym, albo do końca roku podatko-wego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnął w grudniu roku podatkowego.

Powyższe oświadczenie w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki składają wszyscy wspólnicy naczelnikom urzędów skarbowych właściwym według miejsca zamieszkania każdego ze wspólników.

Wspólnicy spółki cywilnej osób fizycznych mogą także złożyć oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na podstawie przepisów ustawy o CEIDG (we wniosku CEIDG-1 zaznacza się opo-datkowanie ryczałtem).

Należy pamiętać, że złożone oświadczenie, będzie dotyczyć lat kolejnych, chy-ba że podatnik w kolejnym roku podatkowym w terminie do 20 dnia miesiąca na-stępującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód złoży oświadcze-nie, że wybiera opodatkowanie na zasadach ogólnych, podatkiem liniowym lub do 20 stycznia złoży oświadczenie, że wybiera opodatkowanie w formie karty podat-kowej.

Ewa Malinowska

Podstawa prawna: art. 9 ust. 1, ust. 1 b, ust. 1c, ust. 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne

Page 61: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

61www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019VIII. INNE ROZLICZENIA DOCHODOWEGO

1. Wspólnik zagraniczny w spółce komandytowej - zasady rozliczeń podatkowychDo spółki komandytowej przystąpił nowy zagraniczny wspólnik (Niemiec). Na jakich zasadach należy opłacać podatek dochodowy od osób prawnych i ja-kich formalności dopełnić?

ODPOWIEDŹPodatnikiem spółki komandytowej nie jest spółka, tylko jej poszczególni wspól-

nicy. Dochody zagranicznego wspólnika polskiej spółki komandytowej podlegają opodatkowaniu w Polsce, wspólnik taki musi uzyskać polski Numer Identyfikacji Podatkowej (NIP).

UZASADNIENIEW przypadku spółki komandytowej podatnikiem - stosownie do art. 5 u.p.d.o.p.

- są jej wspólnicy. Osoby fizyczne, jeśli nie mają na terytorium RP miejsca zamiesz-kania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów), które osiągają na terytorium RP (jest to tzw. ograniczony obowiązek podatkowy, określony w art. 3 ust. 2a u.p.d.o.f.).

Za dochody (przychody) osiągane na terytorium RP uważa się w szczególności dochody (przychody) z m.in. działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium RP (art. 3 ust. 2b pkt 3 u.p.d.o.f.). A jak potwierdził WSA w Warszawie w wyroku z 3 sierpnia 2017 r. (sygn. akt III SA/Wa 2847/16), jeżeli spółka osobowa jako pod-miot transparentny pod względem podatkowym prowadzi działalność w państwie, w którym jest zorganizowana, to wspólnik tej spółki posiada w tym państwie „za-kład” i podlega w nim opodatkowaniu od zysków osiągniętych poprzez ten „zakład”.

Powyższe pozostaje zgodne z Umową między Rzecząpospolitą Polską a Re-publiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w za-kresie podatków od dochodu i od majątku, podpisaną w Berlinie 14 maja 2003 r. Z uwagi bowiem na fakt, że nowy wspólnik spółki komandytowej jest rezydentem Niemiec i w Polsce posiada ograniczony obowiązek podatkowy, kwestie opodat-kowania dochodów uzyskanych z tytułu uczestnictwa w spółce osobowej należy rozpatrywać z uwzględnieniem tejże Umowy (por. pismo dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 12 lipca 2016 r., znak IPPB1/4511-684/16-2/MT).

Podmiot, który jest podatnikiem polskiego podatku dochodowego, ma obowią-zek uzyskać i posługiwać się Numerem Identyfikacji Podatkowej (NIP).

Joanna Nowicka Radca Prawny

Podstawa prawna: art. 5 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, art. 3 ust. 2a i ust. 2b pkt 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych; ustawa z 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników; Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisana w Berlinie 14 maja 2003 r. (Dz.U. z 2005 r. Nr 12, poz. 90)

2. Prawidłowość złożenia zeznania CIT-8 za pośrednictwem operatora pocztowego

Jesteśmy małą wspólnota mieszkaniową, która w terminie do końca marca wy-słała za pośrednictwem operatora pocztowego zeznanie CIT-8. Przed kilkoma

Page 62: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

62 czerwiec 2019

dniami otrzymaliśmy wezwanie z urzędu wskazujące na nieprawidłową for-mę zeznania, zobowiązano nas również do złożenia rozliczenia elektronicznie. W jaki sposób mamy wywiązać się z ciążącego na nas obowiązku, gdy nie posiadamy podpisu elektronicznego? Czy możemy zlecić to zadanie innemu podmiotowi?

ODPOWIEDŹOd 1 stycznia 2019 roku zeznanie podatkowe o wysokości osiągniętego docho-

du (poniesionej straty) w roku podatkowym CIT-8 składa się wyłącznie elektronicz-nie. Deklaracja CIT-8 musi zostać podpisana podpisem kwalifikowanym. Podatnicy podatku CIT, którzy nie posiadają jeszcze podpisu elektronicznego mogą zlecić wysyłkę np. biuru rachunkowemu. Wymaga to jednak wcześniejszego przekazania pełnomocnictwa do wysyłki deklaracji na formularzu UPL-1.

UZASADNIENIEW myśl art. 27 ust. 1c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych na

podatnikach podatku dochodowego od osób prawnych spoczywa obowiązek skła-dania zeznań podatkowych o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej stra-ty) w roku podatkowym za pomocą środków komunikacji elektronicznej zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej.

Od 1 stycznia br. obowiązek ten dotyczy wszystkich podatników niezależnie od tego, dla jakiej liczby osób fizycznych pełnią funkcję płatnika.

Przypomnijmy, iż do końca 2018 roku, podatnicy CIT pełniący jednocześnie funkcję płatnika dla nie więcej niż 5 osób lub nie pełniący w ogóle funkcji płatnika mieli możliwość składania zeznań w formie dokumentu papierowego.

Wspomniana zmiana formy składania CIT wynika ze zmiany art. 45ba ustawy z dnia 26 lipca 1991 o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z któ-rą roczne informacje i deklaracje dotyczące osób fizycznych składa się urzędowi skarbowemu za pomocą środków komunikacji elektronicznej, zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej.

W myśl powyższego od 1 stycznia przestała funkcjonować podstawa prawna – do której odwołuje się art. 27a ustawy o CIT tj. uprawniająca do rozliczenia podatku dochodowego od osób prawnych w formie papierowej. Co oznacza, że na podatniku CIT spoczywa obowiązek opatrzenia rozliczenia podatkowego CIT-8 własnym kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub wyznaczenie w tym celu pełnomocnika.

Należy mieć na uwadze, że w sytuacji problemu z podpisaniem zeznania za po-mocą kwalifikowanego podpisu (brak podpisu) możliwe jest zlecenie tej czynności innemu podmiotowi działającemu w imieniu i na rzecz podatnika np. biuru rachun-kowemu. Zgodnie bowiem z art. 80a Ordynacji podatkowej, jeżeli odrębne ustawy nie stanowią inaczej, deklaracja, w tym deklaracja składana za pomocą środków komunikacji elektronicznej, może być podpisana także przez pełnomocnika podat-nika, płatnika lub inkasenta.

Pełnomocnictwo do podpisywania deklaracji oraz zawiadomienie o odwołaniu tego pełnomocnictwa składa się organowi podatkowemu właściwemu w sprawach podatku, którego dana deklaracja dotyczy - w formie dokumentu elektronicznego; składane jest do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.

Z kolei rozporządzenie Ministra Finansów określa wzór pełnomocnictwa do podpisywania deklaracji składanej za pomocą środków komunikacji elektronicznej tj. UPL-1 oraz wzór zawiadomienia o jego odwołaniu czyli OPL-1.

Prawidłowość złożenia zeznanie CIT-8 za pośrednictwem operatora pocztowego

Page 63: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

63www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019

A zatem mając na uwadze nie posiadanie przez Państwa podpisu kwalifikowane-go, rozwiązaniem które zminimalizuje koszty oraz pozwoli na wywiązanie się z cią-żącego obowiązku złożenia rozliczenia CIT-8 w formie dokumentu elektronicznego jest złożenie pełnomocnictwa do podpisywania deklaracji elektronicznych innemu podmiotowi, który prześle zeznanie w Państwa imieniu.

Milena WróbelPodstawa prawna: art. 80a ustawy Ordynacja podatkowa, art. 27 ust. 1c ustawy o pdop.

3. Transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymiSpółka z o.o. mająca dwóch właścicieli (osoby fizyczne) kupuje 100% udziałów w drugiej spółce z o.o. stając się jej jedynym udziałowcem. Prezesem obu spół-ek będzie ta sama osoba fizyczna. 1. Czy spółka matka ma jakieś ograniczenia co do zawierania transakcji, umów

ze spółką córką?2. Czy każda transakcja zawarta między spółkami staje się kosztem/przycho-

dem w całości odpowiednio po każdej ze stron? Nie spodziewamy się ob-rotów wymuszających przygotowania cen transferowych, chodzi bardziej o możliwość zaliczenia w koszty usług świadczonych przez córkę dla matki (zakładam, że transakcje będą wyceniane w cenach rynkowych i na takich samych zasadach [upustach] jak dla innych odbiorców zewnętrznych)? Czy w tej sytuacji występuje podobne zjawisko jak w transakcjach pomiędzy wspólnikiem spółki cywilnej i spółką cywilną?

3. Czy dokumentacja transakcyjna wobec matki ma być podpisywana przez osobę trzecią upoważnioną/wyznaczoną do ich podpisywania z ramienia „córki” jeżeli nabywcą będzie „matka” - czy ta sama osoba fizyczna będąca w obu organach osobą reprezentującą może prawnie skutecznie podpisy-wać obustronnie dokumenty?

ODPOWIEDŹW przypadku spółek powiązanych zarówno kapitałowo jak i osobowo, nie ist-

nieją prawne przeciwwskazania do zawierania między nimi transakcji handlowych. Oznacza to, że w wyniku zawarcia transakcji pomiędzy takimi spółkami powstałe przychody będą przychodami podatkowymi, a poniesione koszty kosztami uzyska-nia przychodów w przypadku spełnienia przesłanek z art. 15 ust. 1 ustawy o podat-ku dochodowym od osób prawnych.

Zarówno w Kodeksie spółek handlowym jak i w Kodeksie cywilnym nie ma przepisu, który zabraniałby wprost reprezentowania przy zawarciu umowy dwóch spółek przez tę samą będącą członkiem zarządu lub wspólnikiem uprawnionym do reprezentacji. W każdym przypadku, gdy te same osoby reprezentują jednocześnie dwie spółki (lub więcej) należy sprawdzić czy z treść czynności prawnej nie wyni-ka, iż możliwe jest naruszenie interesów którejkolwiek z tych spółek.

UZASADNIENIEKodeks spółek handlowych rozróżnia dwa rodzaje spółek:

1) spółki osobowe, do których należą spółka jawna, spółka partnerska, spółka ko-mandytowa i spółka komandytowo-akcyjna oraz

2) spółki kapitałowe, do których należą spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i spółka akcyjna.Z chwilą wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego spółka kapitałowa nabywa

osobowość prawną.

INNE ROZLICZENIA DOCHODOWEGO

Page 64: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

64 czerwiec 2019

Czym jest osobowość prawna? To cecha podmiotu, nadawana mu przez przepisy Kodeksu cywilnego albo przez inne ustawy, pozwalająca przyjąć pewnego rodzaju fikcję prawną, według której daną jednostkę można uznać za odrębną osobę tzw. osobę prawną, posiadającą zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych. Zgodnie z art. 33 Kodeksu cywilnego osobowość prawną posiada Skarb Państwa oraz jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną. Osobowość prawną jednostka organizacyjna uzyskuje z chwilą wpisu do odpowiedniego rejestru, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.

Raz uzyskana osobowość prawna stanowi o istnieniu danej osoby prawnej. Jej utrata następuje z chwilą wykreślenia osoby prawnej z odpowiedniego rejestru, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej. Utrata osobowości prawnej jest jednoznaczna z zakończeniem istnienia osoby prawnej.

Z powyższego wynika zatem że każda spółka z ograniczoną odpowiedzialno-ścią wpisana do krajowego rejestru sądowego jest osobą prawną, a tym samy może stać się podmiotem praw i obowiązków w związku z tworzeniem, zmianą lub zno-szeniem stosunków prawnych poprzez np. dokonywanie określonych czynności prawnych (umów).

Kodeks spółek handlowych zawiera definicję spółki dominującej, zgodnie z któ-rą ze spółką handlową mamy do czynienia w przypadku, gdy spółka: a) dysponuje bezpośrednio lub pośrednio większością głosów na zgromadzeniu

wspólników albo na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik albo użytkow-nik, bądź w zarządzie innej spółki kapitałowej (spółki zależnej), także na pod-stawie porozumień z innymi osobami, lub

b) jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków zarzą-du innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależ-nej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub

c) jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków rady nadzorczej innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdziel-ni zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub

d) członkowie jej zarządu stanowią więcej niż połowę członków zarządu innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), lub

e) dysponuje bezpośrednio lub pośrednio większością głosów w spółce osobowej zależnej albo na walnym zgromadzeniu spółdzielni zależnej, także na podsta-wie porozumień z innymi osobami, lub

f) wywiera decydujący wpływ na działalność spółki kapitałowej zależnej albo spółdzielni zależnej, w szczególności na podstawie umów określonych w art. 7.Natomiast spółką powiązaną według Kodeksu jest spółka kapitałowa, w której

inna spółka handlowa albo spółdzielnia dysponuje bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 20% głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadze-niu, także jako zastawnik lub użytkownik, albo na podstawie porozumień z inny-mi osobami lub która posiada bezpośrednio co najmniej 20% udziałów albo akcji w innej spółce kapitałowej.

W myśl art. 6 § 1 K.s.h. spółka dominująca ma obowiązek zawiadomić spółkę kapitałową zależną o powstaniu stosunku dominacji w terminie dwóch tygodni od dnia powstania tego stosunku, pod rygorem zawieszenia wykonywania prawa głosu z akcji albo udziałów spółki dominującej reprezentujących więcej niż 33% kapitału zakładowego spółki zależnej.

W przypadku spółek powiązanych zarówno kapitałowo jak i osobowo, nie ist-nieją prawne przeciwwskazania do zawierania między nimi transakcji handlowych. Oznacza to, że w wyniku zawarcia transakcji pomiędzy takimi spółkami powstałe

Transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi

Page 65: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

65www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019

przychody będą przychodami podatkowymi, a poniesione koszty kosztami uzyska-nia przychodów w przypadku spełnienia przesłanek z art. 15 ust. 1 ustawy o podat-ku dochodowym od osób prawnych.

Jednakże przepisy Kodeksu zawierają szczególne uregulowania dotyczące trans-akcji zawieranych pomiędzy spółką a członkami zarządu spółki. W myśl art. 210 § 1 K.s.h. w umowie między spółką a członkiem zarządu oraz w sporze z nim spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgroma-dzenia wspólników. W przypadku gdy wszystkie udziały spółki przysługują jedy-nemu wspólnikowi albo jedynemu wspólnikowi i spółce, a wspólnik ten jest zara-zem jedynym członkiem zarządu, przepisu § 1 nie stosuje się. Czynność prawna między tym wspólnikiem a reprezentowaną przez niego spółką wymaga formy aktu notarialnego. O każdorazowym dokonaniu takiej czynności prawnej notariusz za-wiadamia sąd rejestrowy, przesyłając wypis aktu notarialnego - § 2 niniejszego ar-tykułu. Celem powyższej regulacji jest wyeliminowanie nadużyć, w szczególności naruszających interesy spółki. W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 2010 r., sygn. IV CSK 413/09, podkreślono, że nie jest konieczne, aby sprzeczność inte-resów pomiędzy spółką a członkiem zarządu rzeczywiście występowała, wystarczy bowiem potencjalna kolizja interesów. W innym wyroku Sądu Najwyższego z dnia 9 września 2010 r., sygn. I CSK 679/09, wskazano, iż art. 210 § 1 k.s.h. ma chronić spółkę, jej wspólników i wierzycieli przed niekorzystnymi dla spółki decyzjami jej zarządu (likwidatorów); dlatego przepis ten ma zastosowanie, kiedy podmioty te występują po przeciwnych stronach sporu sądowego albo po przeciwnych stronach umowy. Przytoczony powyżej przepis nie określa skutków, jakie wystąpią w przy-padku zachowania się przez adresatów tego przepisu niezgodnie z dyspozycją nor-my prawnej zawartej w tym przepisie. Skutki prawne zachowania sprzecznego z art. 210 K.s.h. określa art. 58 § 1 Kodeksu cywilnego, w myśl którego czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nie-ważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy.

W przypadku gdy zawarcie umowy pomiędzy spółką a jej członkiem zarządu dotyczy umowy pożyczki, to zgodnie z treścią art. 15 § 1 Kodeksu spółek handlo-wych zawarcie przez spółkę kapitałową umowy kredytu, pożyczki, poręczenia lub innej podobnej umowy z członkiem zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, prokurentem, likwidatorem albo na rzecz którejkolwiek z tych osób wymaga zgody zgromadzenia wspólników albo walnego zgromadzenia, chyba że ustawa stanowi inaczej. Zawarcie powyższej umowy bez zgody zgromadzenia wspólników albo walnego zgromadzenia jest w myśl art. 17 § 1 w/w kodeksu nieważne. Zgoda może być wyrażona przed złożeniem oświadczenia przez spółkę albo po jego złożeniu, nie później jednak niż w terminie dwóch miesięcy od dnia złożenia oświadczenia przez spółkę. Potwierdzenie wyrażone po złożeniu oświadczenia ma moc wsteczną od chwili dokonania czynności prawnej - § 2 niniejszego artykułu.

Oczywiście powyższe uregulowania dotyczą czynności zawieranych pomiędzy spółką a członkiem zarządu tej spółki jako osoby fizycznej.

Kodeks cywilny w art. 108 stwierdza, iż pełnomocnik nie może być drugą stroną czynności prawnej, której dokonywa w imieniu mocodawcy, chyba że co innego wynika z treści pełnomocnictwa albo, że ze względu na treść czynności prawnej wyłączona jest możliwość naruszenia interesów mocodawcy. Przepis ten stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy pełnomocnik reprezentuje obie strony. Z powyż-szego przepisu może zatem wynikać, iż ta sama osoba może bez najmniejszych wątpliwości podpisać jedną umowę w imieniu dwóch spółek, gdyż przepisy tego

INNE ROZLICZENIA DOCHODOWEGO

Page 66: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

66 czerwiec 2019

wprost nie zakazują. Art. 108 k.c. odnosi się bowiem do pełnomocnika, a nie człon-ka zarządu.

Jednakże Sąd Najwyższy w swoich orzeczeniach stanął na stanowisku, iż możli-we jest zastosowanie powyższego przepisu kodeksu cywilnego do transakcji pomię-dzy spółkami reprezentowanymi przez te same osoby. W uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 30 maja 1990 roku, sygn. akt. III CZP 8/90 sąd stwierdził, iż dopuszczalna jest możliwość stosowania w drodze analogii przepi-sów o pełnomocnictwie do czynności podejmowanych w charakterze organu osoby prawnej. Wyrażono w nim pogląd, że osoba fizyczna działająca jako organ osoby prawnej nie może być drugą stroną czynności prawnej, której dokonuje w imieniu tego podmiotu, chyba że ze względu na treść czynności prawnej wyłączona jest możliwość naruszenia interesów.

W innym wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 lipca 2009 roku, sygn. akt II CSK 41/09 sąd stwierdził, iż nie można wykluczyć zastosowania art. 108 k.c. w sytu-acji, w której dochodzi do czynności prawnej pomiędzy dwoma jednoosobowymi spółkami z o.o., których jedynym wspólnikiem jest ta sama osoba fizyczna, repre-zentowanymi przez tego samego wspólnika, będącego zarazem jedynym członkiem zarządu obu spółek. W takiej sytuacji łatwo może dojść do kolizji interesów spółek i ewentualnych wierzycieli, a dokonywane czynności prawne mogą pozostać poza jakąkolwiek kontrolą. Nie ma podstaw, aby rozciągać stosowanie art. 108 k.c. na każdą sytuację, w której w składzie organów reprezentujących spółki pojawia się ta sama osoba fizyczna.

Orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazuje zatem, że zarówno w Kodeksie spółek handlowym jak i w Kodeksie cywilnym nie ma przepisu, który zabraniałby wprost reprezentowania przy zawarciu umowy dwóch spółek przez tę samą będą-cą członkiem zarządu lub wspólnikiem uprawnionym do reprezentacji. W każdym przypadku, gdy te same osoby reprezentują jednocześnie dwie spółki (lub więcej) należy sprawdzić czy z treść czynności prawnej nie wynika, iż możliwe jest naru-szenie interesów którejkolwiek z tych spółek.

Sławek StrzykalskiPodstawa prawna: art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, art. 15 § 1, art 210 § 1 Kodeksu spółek handlowych, art. 108 Kodeksu cywilnego.

4. Działalność gospodarcza rencisty z częściową niezdolnością do pracyOsoba na rencie z częściowa niezdolnością do pracy chce założyć działalność usługową (sprzedaż kurczaków z food tracka), zatrudnić osobę. Czy są jakieś limity przychodowe lub dochodowego, które spowodują „zabranie” renty? Czy musi kogoś zatrudnić skoro jest na rencie czy może sama sprzedawać?

ODPOWIEDŹCo do zasady pobieranie renty z tytułu niezdolności do pracy nie stanowi oko-

liczności wyłączającej możliwość prowadzenia działalności gospodarczej przez rencistę. Nie ma przeciwwskazań również aby osoba pobierała jednocześnie rentę z tytułu niezdolności do pracy i prowadziła działalność gospodarczą.

UZASADNIENIECo do zasady pobieranie renty z tytułu niezdolności do pracy nie stanowi oko-

liczności wyłączającej możliwość prowadzenia działalności gospodarczej przez rencistę.

Działalność gospodarcza rencisty z częściową niezdolnością do pracy

Page 67: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

67www.DOCHODOWY.ksiegowego.pl

6(54)/2019 INNE ROZLICZENIA DOCHODOWEGO

W myśl przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FU Społecznych:1) za osobę całkowicie niezdolną do pracy uznaje się osobę, która utraciła zdol-

ność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.2) za osobę częściowo niezdolną do pracy uznaje się osobę, która w znacznym stop-

niu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdol-

ność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu (art. 12 ust. 1 ww. ustawy). Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (art. 12 ust. 2 ustawy).

Co do zasady nie ma przeciwwskazań również aby osoba pobierała jednocze-śnie rentę z tytułu niezdolności do pracy i prowadziła działalność gospodarczą. Powyższe uprawnienie wynika z ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

Orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, ustalone na podstawie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych i orzeczenie leka-rza orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ustalone na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z FUS, są traktowane równorzędnie. Wymienione wyżej przepisy nie ograniczają osobom, spełniającym warunki w nich określone, upraw-nień do podjęcia działalności gospodarczej.

Prawo do emerytury lub renty będzie ulegać zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu w razie osiągania przez świadczeniobiorcę przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego oraz z tytułu służby - art. 104 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FU Społecznych.

Przy czym za działalność podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego uważa się m. in. prowadzenie pozarolniczej działalności, nawet jeżeli w stosunku do przedsiębiorcy wyłączony jest obowiązek ubezpieczenia społecznego z uwagi na ustalenie prawa do emerytury lub renty bądź z uwagi na podleganie temu obo-wiązkowi z innego tytułu (art. 104 ust. 2 i 4 u.e.r.).

Zgodnie z art. 104 ust. 1a ustawy w przypadku emerytów i rencistów prowadzą-cych pozarolniczą działalność za przychód z tytułu działalności podlegającej obo-wiązkowi ubezpieczenia społecznego uważa się przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych. Zawieszenie prawa do emerytury lub renty powoduje osiąganie przychodu w kwocie wyższej niż 130% przeciętnego miesięcznego wy-nagrodzenia za kwartał kalendarzowy,

Natomiast w razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70% prze-ciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszo-nego przez Prezesa GUS, nie wyżej jednak niż 130% tej kwoty, świadczenie ulega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, nie większą jednak niż kwota maksymalnego zmniejszenia obowiązująca w dniu 31 grudnia 1998 r. w wysokości:1) 24% kwoty bazowej obowiązującej przy ostatniej waloryzacji w 1998 roku

- dla emerytury lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy;2) 18% kwoty bazowej, o której mowa w pkt 1 - dla renty z tytułu częściowej nie-

zdolności do pracy;3) 20,4% kwoty bazowej, o której mowa w pkt 1 - dla renty rodzinnej, do której

uprawniona jest jedna osoba.Kamila Paliwoda-Alejun

Podstawa prawna: art. 12 ust. 1 i ust. 2, art. 104 ust. 1, ust.1a, ust.2 i ust.4 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Page 68: GOWEGO Z FIRMY I SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH · podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez wzgl ędu na miejsce położenia źródeł przychodów. Z kolei zgodnie

68 czerwiec 2019

5. Tabela kursów średnich NBP (23 kwietnia – 24 maja 2019)