การแบงเขตภมอากาศของโลก

1 การแบงเขตภมอากาศโดยอาศยอณหภม

• เปนการแบงเขตภมอากาศทอาศยอณหภมเปนเกณฑ

มววฒนาการมาจากวธการแบงเขตภมอากาศของชาว

กรกโบราณ แบงออกไดเปน 3 เขต ดงน

เขตภมอากาศรอน (Tropic Zone) อยในเขต

ละตจดต า ระหวางละตจด ท 23 องศาเหนอ ถง 23 องศาใต

มอณหภมเฉลยแตละเดอนสงกวา 18 องศาเซลเซยส เปน

เขตทมอากาศรอนตลอดป ไมมฤดหนาว ลกษณะพชพรรณ

ธรรมชาตเปนปาดงดบ (Rainforest)

เขตภมอากาศอบอน (Temperate Zone)อยในเขตละตจดกลางระหวางเขตรอนและเขตหนาว มอณหภมของอากาศเดอนทหนาวทสดเฉลยต ากวา 18 องศาเซลเซยส แตสงกวา –3 องศาเซลเซยส เปนบรเวณทมฤดหนาวและฤดรอนแตกตางกนอยางเหนไดชด พชพรรณธรรมชาตเปนปาสน(Boreal Forest)

เขตภมอากาศหนาว (Polar Zone) อยในเขตละตจดตงแต

66 องศาเหนอ และใต ไปยงขวโลก เปนเขตภมอากาศทไมมฤดรอน

อณหภมของอากาศเฉลยแตละเดอนต ากวา 10 องศาเซลเซยส พช

พรรณธรรมชาตเปนแบบทนดรา (Tundra) อยางไรกตามการจ าแนกเขตภมอากาศโดยอาศยอณหภมเพยง

อยางเดยวยงไมสามารถแสดงถงความแตกตางระหวางพนททเปน

บรเวณทะเลทรายและบรเวณพนททมอากาศชมชนได และไมได

พจารณาถงความใกลไกลจากทะเลแตอยางใด

2 การแบงเขตภมอากาศโดยอาศยหยาดน าฟา

การแบงเขตภมอากาศโดยอาศยหยาดน าฟา เนองจากมการ

พจารณาวาหยาดน าฟาม ความส าคญตอพชพรรณ การระบายน า

ความชน ปรมาณน าผวดนและปรมาณน าใตดนเปนอยางมาก จง

พจารณาถงปรมาณหยาดน าฟา ซงไดแก ปรมาณน าฝน หรอหมะท

ตกลงมาเปนเกณฑในการพจารณา โดย โทมส เอ. แบลร แบง

ออกเปนดงน

2.1 เขตภมอากาศแหงแลง (Arid Zone) ไดแกบรเวณพนทซงม

หยาดน าฟาเลกนอย คอ 0 – 250 มลลเมตรตอป

2.2 เขตภมอากาศกงแหงแลง (Semi - arid Zone) ไดแก

บรเวณพนทซง มหยาดน าฟาตกเบาบาง ระหวาง 250 – 500

มลลเมตรตอป

2.3 เขตภมอากาศกงชมชน (Subhumid Zone) ไดแก

บรเวณพนทซงม หยาดน าฟาตกปานกลาง ระหวาง 500 – 1,000

มลลเมตรตอป

2.4 เขตภมอากาศชมชน (Humid Zone) ไดแกบรเวณพนทซงมหยาดน า

ฟาตกหนกระหวาง 1,000 – 2,000 มลลเมตรตอป

2.5 เขตภมอากาศชมชนมาก (Very Wet) ไดแกบรเวณพนทซงมหยาด

น าฟาตกหนกมาก ตงแต 2,000 มลลเมตรตอป

• อยางไรกตามการจ าแนกเขตภมอากาศโดยอาศยหยาดน าฟาเปนเกณฑ

ยงมขอจ ากดไดแก การจดเขตอากาศหนาวแบบขวโลกไวรวมกบเขต

ทะเลทรายซงมปรมาณหยาดน าฟาตกลงมาในอตราทใกล เคยงกน แตเขต

อากาศหนาวอตราการระเหยจะมนอยกวาอากาศแบบทะเลทรายซงยงมได

ค านงถงอณหภมซงเปนตวการทมผลตออตราการระเหย ดวยเชนกน

ลกษณะพชพรรณธรรมชาตสามารถน ามาเปนองคประกอบในการพจารณาการจ าแนกประเภทของภมอากาศไดโดยพชพรรณธรรมชาตแตละชนดจะมความสมพนธกบองคประกอบของภมอากาศ ซงท าใหพชพรรณเจรญเตบโต และสามารถปรบตวใหเขากบลกษณะภมอากาศได เชน พชตระกลเดยวกนจะขนรวมกนอยอยางหนาแนนในลกษณะอากาศอยางเดยวกน ดงนน บลเมนสตอค (Blumenstock) และธอรนธเวต (Thornthwaite) จงแบงเขตภมอากาศโดยอาศยพชพรรณธรรมชาตเปนเกณฑ และแบงเขตภมอากาศออกเปน 11 เขต ไดแก

3 การแบงเขตภมอากาศโดยใชพชพรรณธรรมชาต

แบงเขตภมอากาศโดยอาศยพชพรรณธรรมชาต 11 เขต • - เขตภมอากาศแบบปาศนยสตร • - เขตภมอากาศแบบปามรสม • - เขตภมอากาศแบบปาละเมาะ • - เขตภมอากาศแบบปาเมดเตอรเรเนยน • - เขตภมอากาศแบบปาไมใบกวาง • - เขตภมอากาศแบบปาสน • - เขตภมอากาศแบบทงหญาสะวนนา • - เขตภมอากาศแบบทงหญาแพร • - เขตภมอากาศแบบทงหญาสเตปป • - เขตภมอากาศแบบทงหญาทะเลทราย • - เขตภมอากาศแบบทนดราและขวโลก

4 การแบงเขตภมอากาศโดยใชมวลอากาศและแนวปะทะอากาศ

การแบงเขตภมอากาศประเภทนจะใชแหลงก าเนดและแนวปะทะของ

มวลอากาศเปนเกณฑ โดยจะน าเอาจดก าเนดการเคลอนทและแนวปะทะ

ของมวลอากาศเปนเกณฑในการพจารณา โดยไมไดค านงวาทตง

แหลงก าเนดวาจะอยบนภาคพนดนหรอพนน า แหลงก าเนดของมวลอากาศ

จะเปลยนแปลงไปตามฤดกาลทมการเปลยนแปลงอณหภมของอากาศ

ความชน และลม

สามารถแบงยอยออกเปนอก 14 เขตภมอากาศ ดงน

• - เขตภมอากาศชนแถบศนยสตร • - เขตภมอากาศชายฝงทะเลทลมสนคาพดเขาฝง • - เขตภมอากาศทะเลทรายเขตรอน • - เขตภมอากาศทะเลทรายชายฝงตะวนตก • - เขตภมอากาศรอนทมฤดฝนสลบกบฤดแลง • - เขตภมอากาศอบอนชน • - เขตภมอากาศชายฝงตะวนตก • - เขตภมอากาศแบบเมดเตอรเรเนยน • - เขตภมอากาศทะเลทรายและสเตปปในเขตละตจดกลาง • - เขตภมอากาศชมชนภาคพนทวป • - เขตภมอากาศภาคพนทวปกงขวโลก • - เขตภมอากาศชายฝงกงขวโลก • - เขตภมอากาศแบบทนดรา • - เขตภมอากาศแบบทงน าแขง

การแบงเขตภมอากาศแบบเคปเปน

Köppen

climate

classification

การแบงเขตภมอากาศแบบเคปเปน

การแบงเขตภมอากาศแบบเคปเปน โดย ดร.วลาดเมอร เคปเปน

(Wladimir Koppen) นกภมอากาศวทยาชาวเยอรมน-รสเซย ไดคดระบบ

การแบงเขตภมอากาศขนในป ค.ศ. 1918 โดยใชขอมลอณหภมของอากาศ

และปรมาณน าฝนเฉลยในรอบปหรอรายเดอนเปนเกณฑในการจ าแนก แต

มไดใชขอมลความกดอากาศ ทศทางลม และพายเขามาประกอบการ

พจารณา โดยแบงเขตภมอากาศของโลกออกเปน 5 กลม โดยใชตวอกษร

ภาษาองกฤษตวใหญ ไดแก A B C D และ E แทนกลมภมอากาศ ดงน

A แทนกลมภมอากาศรอนและชมชน ไมมฤดหนาว อณหภมปานกลางของอากาศทก เดอนสงกวา 18 องศาเซลเซยส ปรมาณน าฝนตกไมนอยกวา 875 มลลเมตรตอป และใชตวอกษรภาษาองกฤษตวใหญและตวเลกแทนลกษณะภมอากาศยอยๆ ดงน สญลกษณอกษรตวท 2 ของกลม A• f ทกๆ เดอนหยาดน าฟารวมจะมคา 6 เซนตเมตร หรอมากกวา • m มฤดแลงสนๆ หยาดน าฟารวมของเดอนทแหงแลงทสดจะมคาต ากวา 6เซนตเมตร แตจะมคาเทาหรอมากกวา 10 – ( R / 25) ( R หมายถง คาของหยาดน าฟารวมตลอดปทมหนวยเปเซนตเมตร) • w แหงแลงในฤดหนาว ปรมาณหยาดน าฟารวมของเดอนทแหงแลงทสดจะ มคานอยกวา 10 – (R / 25) • S แหงแลงในฤดรอน แตจะพบอยนอยมากในเขตอากาศแบบ A

B แทนกลมภมอากาศแหงแลง อตราการระเหยของน ามากกวาปรมาณน าฝนทตกลงมา

ศกยภาพการระเหยของน ามจ านวนจ ากด กลมนใชปรมาณน าฝนเปนเกณฑในการพจารณา ความแหงแลงหรอความชมชนมากหรอนอยก าหนดไดจากสตรขางลางน R < 2T + 28 เมอปรมาณน าฝนรอยละ 70 หรอมากกวาตกในชวง 6 เดอนท อณหภมสงทสด R < 2T เมอปรมาณน าฝนรอยละ 70 หรอมากกวาตกในชวง 6 เดอนท อณหภมต าสด R < 2T + 14 เมอชวงเวลาไมถงครงปมฝนตกรอยละ 70 หรอมากกวา R หมายถง หยาดน าฟารวมตอปมหนวยเปนเซนตเมตร T หมายถง อณหภมเฉลยตลอดปมหนวยเปนองศาเซลเซยส สญลกษณอกษรตวท 2 ของกลม B • S สเตปปหรอกงแหงแลง • W ทะเลทราย • h คาเฉลยของอณหภมตลอดปเทากบ 18 องศาเซลเซยส หรอสงกวา• k คาเฉลยของอณหภมตลอดปต ากวา 18 องศาเซลเซยส

C แทนกลมภมอากาศอนและชมชนในละตจดกลาง ในฤดหนาวอากาศอบอนคอนขางเยน อณหภมเดอนทหนาวทสดโดยเฉลยต ากวา 18 องศาเซลเซยส แตสงกวา - 3 เซลเซยส เปนเขตภมอากาศ ทมทงฤดหนาวและฤดรอนปรากฏอยางเดนชด สญลกษณอกษรตวท 2 ของกลม C • w เดอนทหยาดน าฟาตกมากทสดในฤดรอนจะมคามากกวาเดอนทแหง แลงทสดในฤดหนาวอยางนอย 10 เทา • S เดอนทหยาดน าฟาตกมากทสดในฤดหนาวจะมคามากกวาเดอนทแหง แลงทสด ในฤดรอนอยางนอย 3 เทา หยาดน าฟาทตกในเดอนทแหง แลงทสดจะมคาต ากวา 4 เซนตเมตร • f หยาดน าฟาทตกลงมาทกเดอนจะมคาเกนกวา 3 เซนตเมตร สญลกษณอกษรตวท 3 ของกลม C• a เดอนทอบอนทสดจะมอณหภมเฉลยสงกวา 22 องศาเซลเซยส และ อยางนอย 4 เดอน ทอณหภมของอากาศตองสงกวา 10 องศาเซลเซยส • b ไมมเดอนใดเลยทอณหภมของอากาศสงกวา 22 องศาเซลเซยส แต อยางนอย 4 เดอน ทมอณหภมเฉลยสงกวา 10 องศาเซลเซยส • c 1 ถง 3 เดอน อณหภมเฉลยสงกวา 10 องศาเซลเซยส

D กลมภมอากาศชมชนในเขตละตจดกลาง ในฤดหนาวอากาศหนาวเยนอยางรนแรง อณหภม

ของเดอนทหนาวทสดโดยเฉลยต ากวา –3 องศาเซลเซยส แตเดอนทอบอนทสดจะมอณหภมเฉลยสงกวา 10 องศาเซลเซยส สญลกษณอกษรตวท 2 ของกลม D w เดอนทหยาดน าฟาตกมากทสดในฤดรอนจะมคามากกวาเดอนทแหง แลงทสดในฤดหนาวอยางนอย 10 เทา S เดอนทหยาดน าฟาตกมากทสดในฤดหนาวจะมคามากกวาเดอนทแหงแลงทสด ในฤดรอนอยางนอย 3เทา หยาดน าฟาทตกในเดอนทแหงแลงทสดจะมคาต ากวา 4 เซนตเมตร f หยาดน าฟาทตกลงมาทกเดอนจะมคาเกนกวา 3 เซนตเมตร สญลกษณอกษรตวท 3 ของกลม Da เดอนทอบอนทสดจะมอณหภมเฉลยสงกวา 22 องศาเซลเซยส และ อยางนอย 4 เดอน ทอณหภมของอากาศตองสงกวา 10 องศาเซลเซยส b ไมมเดอนใดเลยทอณหภมของอากาศสงกวา 22 องศาเซลเซยส แตอยางนอย 4 เดอน ทมอณหภมเฉลยสงกวา 10 องศาเซลเซยส c 1 ถง 3 เดอน อณหภมเฉลยสงกวา 10 องศาเซลเซยสงd อณหภมเฉลยเดอนทหนาวทสดต ากวาหรอเทากบ -38 องศาเซลเซยส

E กลมภมอากาศขวโลก ไมมฤดรอน อณหภมเฉลยของเดอนท

อบอนทสดต ากวา 10 องศาเซลเซยส

สญลกษณอกษรตวท 2 ของกลม E

T อณหภมเฉลยของเดอนทอบอนทสดสงกวา 0 องศา

เซลเซยส แตต ากวา 10 องศาเซลเซยส

F อณหภมเฉลยของเดอนทอบอนทสดเทากบ 0 องศา

เซลเซยสหรอต ากวา

1. เขตภมอากาศแบบรอนชน ( Humid Tropical Climate “ A ” )

1.1 เขตภมอากาศแบบปารอนชน ( Tropical Rain Forest Climate “ Af ” )

2. เขตภมอากาศแหงแลง ( Dry Climate “ B ” )

2.1 เขตภมอากาศแบบทะเลทราย ( Desert Climate “ BWh” , “BWk” )

2. เขตภมอากาศแหงแลง ( Dry Climate “ B ” )

2.2 เขตภมอากาศแบบสเตปป ( Steppe Climate “ BSh” , “BSk” )

3. เขตภมอากาศแบบอบอนชน ( Humid Mesothermal Climate “ C” )

3.1 เขตภมอากาศแบบเมดเตอรเรเนยน ( Mediterranean Climate “Csa” ,“Csb ” )

3. เขตภมอากาศแบบอบอนชน ( Humid Mesothermal Climate “ C” )

3.2 เขตภมอากาศชมชนกงเขตรอน ( Humid Subtropical Climate “Cfa” ,“Cwa” )

3. เขตภมอากาศแบบอบอนชน ( Humid Mesothermal Climate “ C” )

3.3 เขตภมอากาศชายฝงตะวนตก( Marine West Coast Climate “Cfb” ,“Cfc” )

4. เขตภมอากาศแบบเยนชน ( Humid Microthermal Climate “ D” )

4.1 เขตภมอากาศชมชนภาคพนทวปทรอนในฤดรอน ( Humid Continental Hot Summer Climate “ Dfa” , “Dwa” )

4. เขตภมอากาศแบบเยนชน ( Humid Microthermal Climate “ D” )

4.2 เขตภมอากาศชมชนภาคพนทวปทอบอนในฤดรอน ( Humid Continental Mild Summer Climate “ Dfb” , “Dwb” )

4. เขตภมอากาศแบบเยนชน ( Humid Microthermal Climate “ D” )

4.3 เขตภมอากาศกงขวโลกภาคพนทวป ( Continental Sub-Arctic Climate “ Dfc” ,“Dwc”, “Dfd” และ “Dwd” )

5. เขตภมอากาศแบบขวโลก ( Polar Climate “ E ” )

5.1 เขตภมอากาศแบบทนดรา( Tundra Climate “ ET ” )

5.5 เขตภมอากาศแบบขวโลก ( Polar Climate “ E ” )

5.2 เขตภมอากาศแบบพดน าแขง( Ice Cap Climate “ EF ” )

6. เขตภมอากาศเขตทสง ( Highland Climate “ H ” )

ตารางแบงเขตภมอากาศ

ตารางแบงเขตภมอากาศ

ตารางแบงเขตภมอากาศ