บทบาทรัฐกับยุทธศาสตร์การ...

17วารสารเศรษฐศาสตรการเมองบรพา ปท 2 ฉบบท 2

* ผศ.ดร. ชาญชย จตรเหลาอาพร ผอ�านวยการหลกสตรรฐศาสตรมหาบณฑต คณะรฐศาสตร มหาวทยาลยรงสต

บทบาทรฐกบยทธศาสตรการพฒนา

ของสงคโปร

RolesofStateandSingapore’s

Development Strategy

ชาญชยจตรเหลาอาพร*

บทคดยอ

สงคโปรเปนประเทศทยดถอสทธเศรษฐกจแบบทนนยมทเนนการลงทน

และการคาเสร ซงถอเปนอดมการณทางเศรษฐกจพนฐานของประเทศ ลทธ

เศรษฐกจแบบทนนยมภายใตการก�ากบของรฐหรอทอาจเรยกวา ระบบเศรษฐกจ

กงเสร (Semi – Capitalist Economy) ซงเปนการสรางปทสถานทางเศรษฐกจ

แบบรฐน�าผานกลไกของรฐ จนกลายเปนกลจกรทส�าคญส�าหรบการพฒนา

เศรษฐกจและสงคมทใหความเจรญกาวหนาของประเทศสงคโปร

ค�าส�าคญ : การพฒนาของสงคโปร, ระบบเศรษฐกจกงเสร

Abstract

Singapore has been the state accepting the economic capitalism

about the investment and the free trade which the main economic

ideology of Singapore. Semi – Capitalist Economy which the state leads

the development is laiszzer-faire under the state control. This economic

doctrine creates the economic norms in the form of state-led via state

18 วารสารเศรษฐศาสตรการเมองบรพา ปท 2 ฉบบท 2

mechanism, that becomes the main factor for developing economy and

society, and accentuates the progress of Singapore .

Keywords : Singapore’s Development, Semi – Capitalist Economy

บทน�า

บทความนมเปาหมายเพอชใหเหนวา รฐยงสามารถแสดงบทบาทหลกใน

การพฒนาประเทศไดเสมอ แมวาโครงสรางทางการเมองจะเปนระบอบการ

ปกครองประชาธปไตยในแบบตวแทนกตาม โดยสาระส�าคญแบงออกเปน 3

ประเดน ไดแก สงคโปรในอดต รฐกบยทธศาสตรการพฒนาตามแผนพฒนา

ประเทศ ตงแตป ค.ศ.1960 จนถงปจจบน และบทบาทรฐกบการพฒนาทาง

เศรษฐกจ ซงบทความนในทายสดพยายามสะทอนถงการควบคมลทธเศรษฐกจ

แบบทนนยมภายใตการก�ากบของรฐหรอทอาจเรยกวา ระบบเศรษฐกจกงเสร

(Semi – Capitalist Economy) ซงเปนการสรางปทสถานทางเศรษฐกจแบบรฐน�า

ผานกลไกของรฐ จนกลายเปนกลจกรทส�าคญส�าหรบการพฒนาทางเศรษฐกจและ

สงคมใหความเจรญกาวหนาของประเทศสงคโปร

สงคโปรในอดต

การเมองการปกครองสมยนครสงหประถอเปนรฐแรกของสงคโปรใน

ปจจบน ซงยงไมมความส�าคญในทางประวตศาสตรมากนก เพราะถกรกรานจาก

อาณาจกรตาง ๆ ในชวงเวลานนทงมะละกา มชปาหต และสยาม จวบจนกระทง

จนถงยคลาอาณานคมขององกฤษ ซงสงเซอรโทมส สแตมฟอรด บงกเลย ราฟเฟลส

มาส�ารวจและปฏรปจากเมองประมงเลก ๆ จนกลายเปนเมองแหงการคาและการ

เดนเรอ ซงสงผลตอการกอรปโครงสรางทางการเมองตามรปแบบรฐสมยใหม ทงน

ภายหลงสงครามโลกครงท 2 ไดเกดกระแสชาตนยมขนจนผลกดนใหเกดการตอ

ตานองกฤษ ขณะเดยวกนสงคโปรเรมใหความส�าคญกบมาเลเซยมากขน เพราะ

เหนวาการเขารวมกบมาเลเซยสามารถท�าใหสงคโปรไดรบเอกราชตามไปดวย อก

ทงยงเหนวาจะไดประโยชนในดานเศรษฐกจไปพรอมกน จงไดเขารวมกบสหพนธ


มาลายในสมยนายกรฐมนตรลกวนย โดยมาเลเซยเองกพยายามหลกเลยงการรวม

ชาตกบสงคโปรมาโดยตลอดเพราะเกรงปญหาเรองจ�านวนประชาชนเชอสายจน

จะมมากเกนไป แตดวยกลวปญหาภยคอมมวนสต และตองการการถวงดลกบ

รฐอน ๆ จงไดตดสนใจยอมรบสงคโปรเขารวม

ภายหลงการเขารวมสหพนธมาลายไดระยะหนงกพบวา เกดปญหาตาม

มามากมาย สงคโปรจงตดสนใจแยกตวออกมาจากมาเลเซย และแมในระยะแรก

จะประสบปญหาตาง ๆ มากมายกตาม แตสงคโปรกสามารถกาวผานปญหาและ

พฒนาอยางกาวกระโดดในดานเศรษฐกจไดอยางรวดเรว ดวยการก�าหนดและ

ปฏบตตามยทธศาสตรการพฒนาไดอยางมประสทธภาพ เรมตงแต ค.ศ.1960

จนถงปจจบน ตามการทาทายตอปญหาในแตละหวงเวลา และมการจดตงองคการ

ตาง ๆ ใหเขามามสวนรวมในการด�าเนนการตามยทธศาสตรนน ๆ

ในชวง 10 ปกอนทสงคโปรจะประกาศตนเปนสาธารณรฐนน สงคโปรอย

ภายใตการปกครองของรฐบาล 3 ชด ไดแก รฐบาลของนายเดวด มารแชล (David

Marshall) ตงแตป ค.ศ.1955 – 1956 รฐบาลของนายลมยวฮอค (Lim Yew Hock)

ตงแตป ค.ศ.1956 – 1959 และรฐบาลของนายลกวนย (Lee Kuan Yew) ผเปน

แกนน�าส�าคญของพรรคกจประชา โดยมนโยบายส�าคญคอการปกครองประเทศ

ในระบอบสงคมนยมประชาธปไตย (Democratic Socialism) กบมนโยบายตอ

ตานลทธคอมมวนสตเนองจากก�าลงแผขยายอทธพลเพมมากขนในเอเชยตะวน

ออกเฉยงใตในขณะนน ทงนพรรคกจประชาไดครองอ�านาจสบทอดมาเปนระยะ

เวลา 4 ทศวรรษตราบจนปจจบน

การเมองสงคโปรนน หลงนายลกวนยลงจากต�าแหนงนายกรฐมนตร

ไดสบทอดอ�านาจผานนายโกะจกตง โดยนายลกวนยถอเปนผน�าเพยงไมกคน

ในเอเชยทยอมลงจากอ�านาจโดยสมครใจเมอถงเวลาอนควร การเปลยนตว

นายกรฐมนตรจงเปนไปอยางราบรนและเรยบรอย เนองจากมการเตรยมการเปน

อยางดกวา 20 ป ส�าหรบการสบทอดอ�านาจจากผน�าทางการเมองรนแรกไปส

ผน�าทางการเมองรนทสอง โดยลกษณะการสรรหาผน�าทางการเมองในสงคโปรนน

พบวาผน�ารนอาวโสของพรรคกจประชาจะเสาะหาบคคลทมความร มการศกษา

สง มความสามารถและมความประพฤตด เขามาเปนสมาชกพรรค แลวสงลงสมคร


รบเลอกตง ตลอดจนฝกฝนสมาชกรนหลงใหท�าหนาทสมาชกรฐสภาทด สวนการ

สบทอดอ�านาจจากนายโกะจกตงไปยงผน�าคนทสาม หรอนายลเซยนลงบตรชาย

ของนายลกวนย ในป ค.ศ.2004 กเปนไปอยางเรยบรอยและนมนวล

บทบาทรฐในดานยทธศาสตรการพฒนานนจะพบวา ระบบการเมองและ

ระบบเศรษฐกจของรฐบาลสงคโปรถอเปนเรองเดยวกน กลาวคอ แมโครงสราง

ทางการเมองจะมรฐบาลทมาจากการเลอกตงตามครรลองประชาธปไตยและ

รฐบาลทเกดขนกมาจากพรรคกจประชาทผกขาดอ�านาจมาอยางยาวนานและ

กสามารถด�าเนนนโยบายด�าเนนธรกจผกขาด ผานองคการหรอหนวยงานทก�ากบ

ของรฐไดเกอบทงหมด ทงในอตสาหกรรมหนกและอตสาหกรรมการบรการ

ขณะเดยวกนยงควบคมสงคมใหอยภายใตการน�าของรฐบาลไดอยางเปนระบบ

อกดวย ดงนน การใหความหมายของค�าวาอสรภาพทางเศรษฐกจในทศนะ

ของผน�าสงคโปรจงแตกตางกบผน�าของประเทศตะวนตกในหลายแงมม ดงเชน

การแสดงสทธในทรพยสน การควบคมแรงงานหรอสหภาพแรงงาน และการ

ด�าเนนธรกจสนทนาการ เปนตน

รฐกบยทธศาสตรการพฒนาตามแผนพฒนาประเทศ ตงแตป

ค.ศ.1960จนถงปจจบน

หลงจากทสงคโปรไดออกจากสหพนธรฐมลายใน ค.ศ.1965 สงคโปร

กลายเปนรฐทมเอกราชอยางสมบรณนบแตนนเปนตนมา และในระยะเวลา

ราว 3 ทศวรรษกสามารถพฒนาเศรษฐกจใหอยในแนวหนาของโลกได ทงนม

หลายปจจยทสงเสรมเกอหนนใหสงคโปรสามารถด�าเนนการพฒนาเศรษฐกจ

ของประเทศใหประสบผลส�าเรจ ทง ๆ ทสงคโปรเองกมขอจ�ากดทางดานพนท

และไมมทรพยากรธรรมชาตมากเหมอนประเทศอน รวมถงยงมความแตกตาง

ในทางเชอชาต ภาษา และวฒนธรรม แตสงคโปรกสามารถขจดขอขดแยงและ

ขอจ�ากดในดานตาง ๆ จนประสบผลส�าเรจ ซงปจจบนสงคโปรมทาเรอน�าลก

ขนาดใหญและทนสมยทสดในโลกประเทศหนง และยงไดเขาไปลงทนในตาง

ประเทศโดยเฉพาะในประเทศไทย ลาว เวยดนาม กมพชาและพมา แมสงคโปร

มประชากรนอยจนตองพงพาแรงงานจากตางชาตในทกระดบ แตสงคโปรเปน


ประเทศทพฒนาแลวประเทศเดยวในเอเชยตะวนออกเฉยงใต และมฐานะทาง

เศรษฐกจและการเงนทมงคงทสดประเทศหนงในโลก

หากแบงชวงการพฒนา ตามสมยการปกครองของนายกรฐมนตร

สงคโปร สามารถจ�าแนกออกเปน 3 สมย ไดแก สมยนายลกวนย 12 สงหาคม

ค.ศ.1965 ถง 28 พฤศจกายน ค.ศ.1990 สมยนายโกะจกตง 28 พฤศจกายน

ค.ศ.1990 ถง 12 สงหาคม ค.ศ.2004 และสมยนายลเซยนลง 12 สงหาคม

ค.ศ.2004 ถงปจจบน

สมยนายลกวนย 12 สงหาคม ค.ศ.1965 ถง 28 พฤศจกายนค.ศ.1990

บารร ชใหเหนวา ในชวง 3 ทศวรรษในฐานะผน�าประเทศของ นายลกวนย

เขาพยายามควบคมทกหนวยงานหรอองคกรตาง ๆ ทยงตดขดหรอไมขบเคลอน

ไปในทศทางทเหมาะสมใหสามารถด�าเนนการไปตามแบบทเขาตองการ ดงทเขา

เคยกลาวไววา “ขาพเจาตองการท�าใหแนใจไดวาปมกดทกปมตองท�างานไดด

แมวาปมเหลานจะใชแคเพยงครงเดยวหรอชวขณะกตาม แตตองท�าใหแนใจได

วามนยงท�างานไดดในทก ๆ เชา และถามนไมท�างานเมอขาพเจาเขาไปใชแลว

กจะตองมใครสกคนรบผดชอบ เพราะขาพเจาไมมความอดทนตอเรองเหลาน”

ซงแสดงใหเหนวานายลกวนยมบคลกภาพของความเปนผน�าทพรอมจะผลกดน

ใหเกดการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา แมจะมความเปนเผดจการแตกใชความ

เขมงวดดงกลาวเพอน�าพาสงคโปรใหกาวพนความลาหลง ดวยเหตนแนวทาง

การพฒนาของรฐบาลนายลกวนยในชวงทศวรรษแรกไดองอาศยหลกการพฒนา

ประเทศตามแบบทเคยกระท�ามาในอดต โดยยดหลกการตามทองกฤษเคยวางไว

อาท การน�าเอาความไดเปรยบในเรองท�าเลทตงของสภาพภมศาสตรและฐานะ

ของการเปนเมองทาเรอพาณชยและศนยกลางทางการคาและการเดนเรอ

เปนแนวทางและสามารถการสงเสรมจงใจการลงทนจากตางประเทศ เพอกอให

เกดการสรางงานและมการจางงานในประเทศ ดงทนายลกวนยไดชใหเหนวา

การแยกประเทศออกจากมาเลเซยเปนสงทดทสด เพราะเปนการเปดตวออกส

โลกภายนอก เพอใหเหนเปนทประจกษวา สงคโปรนนเปนเมองศนยกลางทม


ศกยภาพทางการคาการลงทนสง เปรยบเสมอนเมองหลวงของประเทศนกลงทน

ตะวนตกในอนภมภาคน ดงนน นายลกวนยไดก�าหนดแนวยทธศาสตรการ

พฒนาหลงแยกสงคโปรออกจากมาเลเซยไว 3 ดานใหญ ๆ ไดแก (Barr, 2000,

p. 111; King, 2008, p. 17: p. 37)

ดานแรก เรงการพฒนาใหเปนประเทศอตสาหกรรมในชวงทศวรรษ

1960 โดยรฐบาลสงคโปรจะใหการตอนรบตอนกลงทนชาวตางประเทศทม

ศกยภาพทางดานองคความรทางเทคโนโลยและทางการตลาด เพอผลกดนสนคา

อตสาหกรรมภายในประเทศใหกาวออกไปสการเปนสนคาในระดบนานาชาต

(Lee, 2000, p. 407)

ดานทสอง เนนการสงออกเปนฐานการพฒนา เปนการปรบนโยบาย

รฐทพยายามผลกดนใหสงคโปร เปนฐานการผลตเพอการสงออก (Export – Led

Manufacturing) จงมการพฒนาระบบการขนสง การสอสารและโครงสรางพนฐาน

ทจ�าเปน ตวอยางทส�าคญกคอ การเคลอนยายประชาชนในเขตกมปง (Kampongs)

ไปอยในอาคารชด เพอใชพนทเปนเขตพฒนาอตสาหกรรม ทงนรฐบาลไดเขา

ด�าเนนกจการดานอตสาหกรรมทภาคเอกชนไมสามารถด�าเนนการเองได

โดยเฉพาะอตสาหกรรมทกลาวมาขางตน (King, 2008, pp. 18-20)

ดานทสาม พฒนาระบบเงนทนส�ารองและสนทรพยของรฐ โดยในชวง

ป ค.ศ.1955 ทางกองทนประกนสงคมกลางหรอ Central Provident Fund (CPF)

ไดกอตงขนเพอการเกบเงนรอยละ 10 ของรายไดจากทงฝายนายจางและลกจาง

และจายเพมชนอก รอยละ 5 ในระยะตอมา จนกระทงเปนรอยละ 20 และ 30 ใน

ป ค.ศ.1971 และ 1974 ตามล�าดบ ทงนมการเรยกเกบสงสดในป ค.ศ.1985 มาก

ถงรอยละ 50 และในป ค.ศ.2007 มการเรยกเกบโดยรวมรอยละ 34.5 จ�าแนกเปน

ฝายนายจางรอยละ 14.5 สวนฝายลกจางคดเปนรอยละ 20 โดยจะเหนวา กองทน

ประกนสงคมกลางไดท�าหนาทเปนกองทนรกษาความมงคงทางการเงนใหแกฝาย

ลกจางในรปของบ�านาญส�าหรบผเกษยณอาย เพอไมใหกลายเปนภาระของในรน

ตอไป เพราะรฐบาลสงคโปรมองวา คนแตละชวงอายตองดแลตนเอง การออมถอ

เปนการสรางหลกประกนใหแกทกคนอยางเทาเทยมกน ถอเปนบ�านาญททกคน

ตองไดรบอยางเสมอภาคกน (King, 2008, p. 21: p. 334)


จากขางตนยอมเหนวา นายลกวนยไดสรางภาพใหเหนวาสงคโปรไดใช

นโยบายแบบเปดประเทศ (Open Door Policy) โดยมงเนนการสงเสรมการผลต

เพอทดแทนการน�าเขา ผานนโยบายทเปดรบการลงทนจากตางชาตในทางธรกจ

การคา และการอตสาหกรรมเพอใหเกดการสรางงานในประเทศสงคโปร และเตรยม

ความพรอมในการปรบเปลยนจากภาคเกษตรกรรมมาสภาคอตสาหกรรมหนกและ

ภาคอตสาหกรรมบรการ ในขณะเดยวกนนายลกวนยกมงมนในการพฒนาระบบ

การศกษาของสงคโปรใหมมาตรฐานจนสามารถสรางบคลากรหรอแรงงานทม

คณภาพสภาคธรกจการคาและภาคอตสาหกรรมตาง ๆ การพฒนาระบบการศกษา

จงเทากบเปนการพฒนาคนใหกลายเปนทรพยากรมนษยทมคณคาเพยงพอส�าหรบ

การพฒนาในดานอน ๆ ตอไป ซงถอเปนยทธศาสตรส�าคญในการวางรากฐานการ

พฒนาในยคตอ ๆ มา อกทงรฐบาลนายลกวนยยงไดใหน�าหนกในเรองของสงออก

(Export Oriented) มากขน ในระหวางป ค.ศ.1971-1980 โดยมงเนนยทธศาสตร

การปรบโครงสรางการพฒนาประเทศใหเปนประเทศอตสาหกรรมอยางเตมตว ดวย

การพฒนาอตสาหกรรมทใชทนและเทคนควทยาการระดบสง รวมทงยงอนญาต

ใหแรงงานตางชาตสามารถเขามาท�างานในภาคอตสาหกรรม กระทงสงผลให

สงคโปรผานพนจากวกฤตการณน�ามนโลกและภาวะเศรษฐกจถดถอยของโลกท

เกดขนในชวงกลางของทศวรรษ 1970 ไดส�าเรจ สวนในชวงสดทาย ระหวางป

ค.ศ.1981-1990 ของรฐบาลนายลกวนย จะพบวา สงคโปรสามารถเขาขนสประเทศ

ผน�าในภมภาคอาเซยน โดยทศวรรษนสงคโปรมเปาหมายทตองการท�าใหตน

เปนประเทศศนยกลางทางการคาระหวางประเทศทมความครบถวนสมบรณ

ในทก ๆ สวน ไดแก อเลกทรอนกส ดานโทรคมนาคม เครองจกร และอตสาหกรรม

ผลตภณฑปโตรเลยม เปนตน อยางไรกดใน ค.ศ.1985 ภาวะเศรษฐกจของสงคโปร

ตองเผชญกบภาวะการถดถอยทางเศรษฐกจ เนองไมสามารถด�าเนนบทบาท

ทางการคาไดอยางมประสทธภาพดงเชนทผานมา รฐบาลนายลกวนยจงปรบ

เปลยนยทธศาสตรการพฒนาเศรษฐกจแนวใหม โดยมงพฒนาอตสาหกรรม

การผลตทตองใชเทคนควทยาการในระดบสง ทงกจการโทรคมนาคมและ

ดานสารสนเทศ ซงผลจากการปรบยทธศาสตรการพฒนาดงกลาวท�าใหการ

พฒนาเศรษฐกจของสงคโปรส�าเรจตามเปาหมายไดอยางด


ขอสงเกตทส�าคญตอการก�าหนดยทธศาสตรการพฒนามาตลอดระยะเวลา

กวา 25 ปภายใตการน�าของนายลกวนยนนจะเหนวา ในระยะแรกนายลกวนยตอง

เผชญกบปญหาทางดานการเมองทงในประเทศและตางประเทศ อกทงตองน�าพา

ประเทศตอส กบวกฤตการณทางเศรษฐกจเปนระยะ ๆ กตาม ในเวลานน

นายลกวนยไดใชการปกครองแบบเผดจการในโครงสรางทางการเมองแบบ

ประชาธปไตยและโครงสรางทางเศรษฐกจแบบชาตนยม เนนการพฒนาทพงพา

ตนเองหรอเลอกทพงพงชาตอน ๆ ใหนอยทสด โดยเฉพาะอยางยงมาเลเซย

แมสงคโปรจะขาดแคลนทรพยากรเพอใชเปนฐานวตถดบในการผลตกตาม

แตสงคโปรกพฒนาศกยภาพทางอตสาหกรรมผานธรกจทเกยวของกบวถชวต

ประจ�าวน โดยเฉพาะเครองอปโภคหรอบรโภค รวมทงระบบสาธารณปการ

เปนหลก อตสาหกรรมเหลานชวยท�าใหเกดการรณรงคใหคนในชาตเหนคณคา

ของการอยรวมกนโดยการพงพงและพงพาคนในชาตดวยกนเอง การจดสรร

ทรพยากรทจ�ากดโดยรฐบาลทควบรวมอดมการณทางการเมองไวกบความอดม

สมบรณทางเศรษฐกจเพอใหคนในชาตด�ารงชพอยได ลวนสงผลใหนายลกวนยได

รบการเลอกตงในสมยตอ ๆ มาไดอยางยาวนาน โดยแนวคดการท�าตามผน�า

ประเทศทเขมแขงและเดดขาดยอมน�าพาประเทศเจรญกาวหนา จนสงผล

ใหประชาชนอยอยางสขไดกลายเปนยทธศาสตรทส�าคญในการบรหารประเทศ

ในชวงแรกของนายลกวนย

การปรบยทธศาสตรภายใตการปกครองแบบชาตนยมเรมแปรเปลยนไปส

ระบบสงคมนยมทางเศรษฐกจขนอยางชา ๆ ในระยะเวลาตอมา เพราะการ เขา

ท�าหนาทบรหารประเทศของนายลกวนยไดสรางบรรทดฐานทางเศรษฐกจแบบรฐ

น�าผานกลไกของรฐ หรอทเรยกไดวาเปน “รฐวสาหกจ” หรอระบบอตสาหกรรมโดย

รฐ ซงสวนใหญจดตงอยในรปของกองทน เชนในกรณของเทมาเสกทลงทนใน

อตสาหกรรมตาง ๆ เปนจ�านวนมาก ทงนรฐวสาหกจในก�ากบของรฐบาลนนจงม

เปนจ�านวนมาก จนกลาวไดวาแรงงานทอยในอตสาหกรรมของสงคโปรกคอคน

สงคโปร หรออกนยหนงนนประชาชนจ�านวนไมนอยกคอลกจางของรฐบาลสงคโปร

นนเอง เนองจากรฐวสาหกจของรฐมหลากหลายรปแบบ และในแตละธรกจกม

นยการผกขาดโดยรฐ รฐวสากจหรอบรษทอตสาหกรรมตาง ๆ ทงทรฐบาลลงทน


ในนามกองทนหรอรวมทนกบบรษททงในและนอกประเทศ จงกลายเปนกลไก

ทส�าคญส�าหรบการพฒนาทางเศรษฐกจและสงคม

อยางไรกตาม มปจจยทงภายในและภายนอกสงคโปรกลายเปนแรง

ผลกดน นายลกวนยเรมตองปรบเปลยนยทธศาสตรการพฒนาแบบสงคมนยม

มาเปนแบบกลไกตลาดมากขน หรอเรยกไดวาเปนการพฒนาทางเศรษฐกจ

ทตกอยภายใตระบบเศรษฐกจกงเสร (Semi – Capitalist Economy) กลาวคอ

โครงสรางทางเศรษฐกจของสงคโปรเขาสตลาดโลกมากขน ซงสอดคลองกบ

พนฐานทางประวตศาสตรของสงคโปร กคอการเปนเมองทาทพรอมรองรบการ

ลงทนจากตางประเทศ ระบบการคาเสรจากอดตจงกลายเปนรากฐานการพฒนา

ใหสงคโปรไดรบการยอมรบจากประเทศคคาหรอบรษทเอกชนของตางประเทศ

แมสงคโปรจะถกปกครองภายใตผน�าทเขมงวดอยางนายลกวนย และมระบบ

เศรษฐกจแบบสงคมนยมทรฐบาลใชรฐวสาหกจไวด�าเนนกจกรรมทางเศรษฐกจ

กตาม แตนายลกวนยกเลอกใชความขดแยงดงกลาวมาเปนจดเดนในการพฒนา

เพราะประการแรก นายลกวนยสามารถเขาควบคมการด�าเนนธรกจของรฐได

โดยตรงผานการผกขาดในนามกองทนหรอรฐวสาหกจ ทรฐบาลสงคโปรหรอ

หนวยงานอน ๆ ของสงคโปรถอหนสวนใหญอย ซงชวยปกปองการแทรกแซง

ของตางชาตไดด อกประการหนงนน การด�าเนนธรกจเสรตามแบบทนนยม

ชวยเสรมภาพลกษณของรฐบาลใหดมความเปนประชาธปไตย สามารถสนบสนน

และรองรบการลงทนจากนกลงทนตางประเทศไดด ทงนการวางบทบาทในฐานะ

พอคาคนกลางในตลาดโลก จงยอมไดรบการรบประกนทงจากประชาธปไตย

ของประเทศ และเสถยรภาพกบความมนคงของรฐบาลไปพรอมกนดวย

สวนประการสดทายนน การพฒนาประเทศใหประชาชนสวนใหญสามารถ

ใชชวตอยดมสขได หรอมคณภาพชวตทดขนยอมสงผลใหนายลกวนยไดรบ

การยอมรบจากประชาชน และสงผลดโดยตรงตอการสนบสนนพรรคกจประชา

ตามไปดวย


สมยนายโกะจกตง 28พฤศจกายน ค.ศ.1990 ถง 12 สงหาคมค.ศ. 2004

ในทศวรรษ 1900 นน ไดเกดการเปลยนแปลงทางการเมองครงส�าคญ

กลาวคอ หลงสงคโปรมการเลอกตงทวไปในป ค.ศ.1990 นายโกะจกตงเขารบ

ต�าแหนงนายกรฐมนตรแทนนายลกวนยเปนครงแรก ถงแมนายโกะจกตงจะม

บคลกภาพในการท�างานทแตกตางจากนายลกวนยกตาม แตรฐบาลนายโกะจกตง

กยงคงรกษาแนวทางการพฒนาสงคโปรในลกษณะเดยวกนกบทเคยเกดขน

ในอดต ดงพบวาในชวงระหวางป ค.ศ.1991-2000 ยทธศาสตรการพฒนา

เศรษฐกจของสงคโปรใหความส�าคญตอการผลตสนคาและบรการในดาน

อตสาหกรรมทใชเทคนควทยาการระดบสง ม งเนนความเชยวชาญช�านาญ

ในการผลตเพอการสงออกและการมงรกษาสภาวะแวดลอม เพอการแขงขนทาง

การคาระดบโลกสวนในระดบภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตและตะวนออกไกล

สงคโปรกด�าเนนนโยบายเพอการแสวงหาตลาดการคาขนาดใหญ และการลงทน

ในโครงการตาง ๆ โดยสงคโปรเหนวา นโยบายเศรษฐกจเชนนเปนประโยชน

ตอตนเอง เนองจากประเทศเหลานนมตลาดขนาดใหญและคาจางแรงงานต�า

ไดแก พมา เวยดนาม และจน เปนตน ยทธศาสตรการพฒนาเศรษฐกจของ

สงคโปรเชนนสะทอนใหเหนวา สงคโปรอยในฐานะทเปนประเทศทพฒนาแลว

จงพรอมทจะแขงขนทงในระดบโลก และพรอมทจะน�าทรพยากรและประโยชน

ทจะไดรบจากประเทศทไปลงทนมาเปนประโยชนของตน

อยางไรกด ในชวงครงหลงของทศวรรษ 1990 ไดมการแขงขนทางการคา

ในระดบสงภายใตระบบการคาเสรสงคโปรใน ค.ศ.1995 ยทธศาสตรการพฒนา

ของสงคโปรจงตองเผชญกบการแขงขนทางการคาตางประเทศ โดยเฉพาะกบ

ประเทศในสมาคมอาเซยนดวยกน โดยเฉพาะอยางยง มาเลเชย ไทย และ

อนโดนเชย จงสงผลใหในชวงระยะเวลานเศรษฐกจของสงคโปรมการชะลอตว

เกดขนโดยอตราคาจางแรงงาน ตนทนการผลต และตนทนการประกอบธรกจ

ตลอดจนคาครองชพมอตราสงขนและมอตราการขยายตวของเศรษฐกจอยใน

ระดบปานกลาง รฐบาลนายโกะจกตงจงตองด�าเนนนโยบายปรบโครงสราง

ทางเศรษฐกจและอตสาหกรรมใหสอดคลองกบสถานการณทเปนอย เพอปรบ


เปลยนใหสงคโปรสามารถบรรลถงความเปนประเทศทพฒนาแลวใน ค.ศ.1996

ใหได โดยยงคงรกษาอตราการขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศใหอยในระดบ

สงอยางตอเนองตอไป ถงแมจะเกดวกฤตการณทางเศรษฐกจในป ค.ศ.1997

หรอทเรยกวา “วกฤตการณทางการเงนในเอเชย (Asian Financial Crisis 1997)”

หรอเรยกทวไปในประเทศไทยวา “วกฤตตมย�ากง” เปนชวงวกฤตการณเงนซงสง

ผลกระทบถงหลายประเทศในทวปเอเชยเรมตงแตเดอนกรกฎาคม ค.ศ.1997

จนกอใหเกดความกลววาจะเกดการลมสลายทางเศรษฐกจทวโลก เนองจาก

การแพรระบาดทางการเงน ทงนวกฤตดงกลาวเรมขนในประเทศไทย เมอคา

เงนบาทลดลงอยางมาก อนเกดจากการตดสนใจของรฐบาลไทย ซงมพลเอก

ชวลต ยงใจยทธ เปนนายกรฐมนตร ปลอยลอยตวคาเงนบาทและตดการองเงน

สกลดอลลารสหรฐ โดยในเวลานน ประเทศไทยมภาระหนสาธารณะซงท�าให

ประเทศอยในสภาพลมละลายกอนหนาการลมสลายของคาเงน และเมอวกฤต

ดงกลาวขยายออกนอกประเทศ คาเงนของประเทศสวนใหญในเอเชยตะวนออก

เฉยงใตและญปนกไดทรดตวลงเชนกน ราคาหนตลาดหลกทรพยจงปรบตว

ลดลงและรวมไปถงราคาสนทรพยอน ๆ และท�าใหหนเอกชนเพมสงขน ผลกระทบ

จากวกฤตการณทางการเงนดงกลาวมผลโดยตรงตอหลายประเทศในเอเชย

โดยเฉพาะไทย อนโดนเซย และเกาหลใต ซงตางไดรบผลกระทบมากทสด

จากวกฤตการณดงกลาว สวนฮองกง มาเลเซย ลาวและฟลปปนสกเผชญกบ

ปญหาคาเงนทรดเชนกน ทงนจน อนเดย ไตหวน สงคโปร บรไนและเวยดนาม

ไดรบผลกระทบนอยกวา เพราะแมวาทกประเทศทกลาวมานจะไดรบผลกระทบ

จากการสญเสยอปสงคและความเชอมนตลอดภมภาคกตาม แตประเทศ

อตสาหกรรมใหมทอยทางเหนอกลบไดรบผลกระทบนอยกวามาก นอกจากน

การแกไขปญหาทเกดขนกองทนการเงนระหวางประเทศ (IMF) ไดกาวเขามา

แสดงบทบาทในการรเรมโครงการมลคา 40,000 ลานดอลลารสหรฐ เพอรกษา

เสถยรภาพของสกลเงนในเกาหลใต ไทย และอนโดนเซย ซงเปนประเทศทไดรบ

ผลกระทบ หนกทสดจากวกฤตการณดงกลาว ทงนผลกระทบจากความลมเหลว

ในการพฒนาทางเศรษฐกจสงผลโดยตรงตอเสถยรภาพทางการเมองในหลาย

ประเทศ อาท ประธานาธบดซฮารโตของประเทศในอนโดนเซยถกบบใหลาออก

จากต�าแหนงเมอวนท 21 พฤษภาคม ค.ศ.1998 หลงจากครองอ�านาจมา


ยาวนาน กวา 30 ป ทามกลางการจลาจลทเกดขนอยางแพรหลาย ซงมาจากการ

เพมขนของราคาสนคาอยางรนแรง อนเปนผลมาจากคาเงนรเปยหออนตวลง

อยางร ายแรง ผลกระทบของวกฤตการณดงกลาวกนเวลาไปจนถงสนป

ค.ศ.1998 ในปเดยวกนนน อตราการเตบโตทางเศรษฐกจของฟลปปนสลดลง

จนเกอบเปนศนย มเพยงสงคโปรและไตหวนเทานนทพสจนแลววาเกอบจะ

ไมไดเปนสวนหนงในวกฤตการณเลย แตทงสองประเทศกยงไดรบผลกระทบ

ไมมากนก โดยสงคโปรนนไดรบผลกระทบมากกวาเนองจากขนาดและทตงทาง

ภมศาสตรทอยระหวางมาเลเซยกบอนโดนเซย จงพบวาในสวนของสงคโปรนน

มผลท�าใหการผลตภาคอตสาหกรรมลดต�าลง อตราการวางงานเพมขน การลงทน

ตางชาตลดนอยลง และการคาระหวางประเทศตกต�า ดงนน สงคโปรจงปรบ

เปลยนโครงสรางทางเศรษฐกจและอตสาหกรรมของประเทศ โดยรฐบาลสงคโปร

มจดมงหมายทจะพฒนาระบบเศรษฐกจใหมความหลากหลายขยายการประกอบ

การ และปรบใหระบบมความใหญโตระดบสากล โดยมงรกษาอตราความเจรญ

เตบโตของระบบเศรษฐกจไวในระดบรอยละ 4-6 โดยไดประกาศแนวทางหลก ๆ

ในการพฒนาเศรษฐกจของประเทศไวดงน (สดา สอนศร และคณะ, 2552, หนา

267-271)

ประการแรก ขยายสายสมพนธภายนอกประเทศ เพอใหสอดรบกบ

กระแสโลกาภวตน โดยด�าเนนการคาพหภาคภายใตกรอบขององคการการคาโลก

การรวมมอระดบภมภาคและการท�าขอตกลงเขตการคาเสรแบบทวภาค

ประการทสอง รกษาไวซงความสามารถในการแขงขนและความ

ยดหยน โดยแบบภาระเรองภาษและกองทนเงนสะสมคาครองชพใหนอยทสด

ปรบใหตลาดแรงงานและระบบคาจางมความยดหยนมากขน และก�าหนดราคา

คาใชจายในการผลตใหอยในระดบทสามารถแขงขนได

ประการทสาม สงเสรมการประกอบการและบรษทตาง ๆ ของชาว

สงคโปรเอง โดยกระตนใหประชาชนสรางนวตกรรมใหม ๆ ปรบปรงใหบรษทตาง ๆ

สรางธรกจและใชแนวคดใหม ๆ ใหตดตอตลาดสงออกใหม ๆ และขยายฐาน

เศรษฐกจ

ประการทส ขยายภาคอตสาหกรรมและภาคบรการ ยกระดบงานของ

ภาคทงสอง โดยปรบปรงความสามารถทจะแขงขนดานตนทน พฒนาใหกลม


แรงงานมฝมอพอเพยง และพฒนาขดดานความสามารถดานใหม ๆ สราง

อตสาหกรรมใหม ๆ

ประการทหา พฒนาทรพยากรมนษย โดยลงทนดานการศกษา ชวย

อบรมและยกระดบผใชแรงงานและเปดรบผเชยวชาญจากทวโลก เพอมาเพมพน

ไวในกลมผเชยวชาญชาวสงคโปรเอง

ทงนผลลพธของยทธศาสตรการพฒนาดงกลาวไมเหนผลชดเจนในสมย

รฐบาลนายโกะจกตง เพราะตองเผชญกบวกฤตการณอน ๆ อกหลายดาน เชน

ภาวะถดถอยทางเศรษฐกจในยโรปและอเมรกาในป ค.ศ.2001 และเหตการณ

การกอวนาศกรรมโดยผกอการรายทตกเวลดเทรดของสหรฐอเมรกา เมอวนท 11

เดอนกนยายนในปนน สวนในป ค.ศ. 2003 กเผชญกบปญหาเรองโรคซารส

ทก�าลงแพรระบาดอย และปญหาความปนปวนในการเมองโลกจากการท�า

สงครามของสหรฐอเมรกาในอรก แตภายใตรฐบาลใหมของนายลเซยนลง

มาตรการดงกลาวเรมเหนผล ดงพจารณาไดจากอตราความเจรญเตบโตทาง

เศรษฐกจทสงกวาเปาทตงไวโดยมอตรารอยละ 8.3 6.4 และ 7.9 ในป ค.ศ. 2004

ค.ศ. 2005 และ ค.ศ. 2006 ตามล�าดบ

อยางไรกตาม เมอพจารณาจากกขางตน แมนายโกะจกตงจะเนน

ย�าวา การพฒนานนสมพนธกบระดบผลตภณฑมวลรวมประชาชาต (Gross

Domestic Product – GDP) ซงรวมถงการมการวจยกบการพฒนา (Research

and Development) อยางเพยงพอ ไปพรอม ๆ กนกบทกษะ ความร กบการ

ประยกตใช และรวมถงการมนวตกรรมทมสมรรถนะอยางมากพอ ซงลวนเปน

มาตรถงระดบความเปนอสระทางเศรษฐกจของประเทศกตาม โดย โลว กลบ

มองวา สงคโปรไดกลายเปนประเทศพฒนาแลวตามตวชวดทประเทศตะวนตก

ก�าหนดไวกจรง แตในอกดานหนงของความเปนจรงดงกลาว ถามองเฉพาะ

ตวชวดทางเศรษฐกจจะพบวา สงคโปรสะทอนภาพใหเหนถงระดบการพฒนา

ทกาวไปไกลกวาประเทศพฒนาแลวทงหลาย แตมขอสงเกตทส�าคญกคอ การ

พฒนาของเศรษฐกจของสงคโปรยงคงสมพนธกบการพงพงกบระบบเศรษฐกจ

โลกอย เพราะมหลายปจจยทสะทอนถงการพงพงทางเศรษฐกจของสงคโปร

ไดแก ระดบความสมพนธของบรษทขามชาต (Multi – National Corporations –


MNCs) ความไรอสรภาพในการพงพงมลคาสนคาการสงออกของบรษทขามชาต

สมรรถนะในการเปนผประกอบการของภาคธรกจขนาดกลางและขนาดยอม

(SME Sector) การขยายขอบขายการวจยกบการพฒนาดวยตนเอง ระดบการ

ศกษา และทกษะความสามารถของแรงงานสงคโปรทมอยอยางจ�ากด (King,

2008, p. 25; Low, 1998, p. 376)

ภาพการพฒนาทางเศรษฐกจจงขนอยกบรฐบาลเปนส�าคญ บทบาทของ

ภาคเอกชนในทองถนหรอเอกชนของสงคโปรจงยงไมสามารถตงอยบนฐาน

การพฒนาดวยตนเองเหมอนกบเขตเศรษฐกจทเปนทนนยมโดยเอกชนจรง ๆ

และแมในสมยรฐบาลนายโกะจกตงจะสอบผาน หรอประสบความส�าเรจจาก

ปรากฏการณทางเศรษฐกจในป ค.ศ.1997 ไดกตาม แตความเปนจรงในอก

ดานหนงกลบสะทอนใหเหนวา ภาคเอกชนสงคโปรกลบมไดเขารวมการทดสอบ

แตอยางใด จนกลาวไดวารฐบาลสงคโปรในชวงเวลานนกคอ เสอเกราะเหลก

สมองกล ซงท�าหนาทคด แกไข และปกปองสงคโปรในทกดาน

สมยนายลเซยนลง12สงหาคมค.ศ. 2004ถงปจจบน

ยทธศาสตรการพฒนาสมยรฐบาลนายลเซยนลงนน นายลเซยนลง

ไดแถลงตอประชาชนในโอกาสวนชาตสงคโปร (National Day Rally Speech)

เมอวนท 21 สงหาคม ค.ศ. 2005 ไวโดยสรปวา ทศทางในการพฒนาประเทศ

และการด�าเนนนโยบายตางประเทศ โดยในดานการตางประเทศนน สงคโปร

จะใหความส�าคญในการสงเสรมความสมพนธกบประเทศอาเซยน (โดยเฉพาะ

มาเลเซยและอนโดนเซย) รวมทงกบประเทศมหาอ�านาจส�าคญ ๆ ไดแก

สหรฐอเมรกา จน ญปน อนเดย สหภาพยโรป และออสเตรเลย นอกจากนน

จะใหความส�าคญกบการรวมตวทางเศรษฐกจของอาเซยน และการแกไขปญหา

การกอการราย ส�าหรบนโยบายภายในประเทศ โดยสงคโปรจะมงเนนเรองการ

ปรบตวทางเศรษฐกจเพอใหทนตอการเปลยนแปลงของโลก รวมทงใหความส�าคญ

กบการสงเสรมนวตกรรม การประกอบการ การวจยและการพฒนา (Innovation,

Enterprise and R&D) ส�าหรบดานสงคม จะใหความส�าคญกบการขยายโอกาส

ทางการศกษาใหกบประชาชน การดแลคนชราและผทมรายไดต�า รวมทงการสง

เสรมวฒนธรรมดานบรการเพอใหสงคโปรมลกษณะของเมองทมความเปนสากล


นอกจากนในหลายโอกาสยงพยายามชใหเหนวา นายลเซยนลงมความประสงค

ทจะพฒนาสงคโปรใหเปนสงคมทโปรงใส (Transparent Society) และเปดกวาง

(Open Society) มากขน โดยจะด�าเนนการอยางคอยเปนคอยไป ทงนจะค�านง

ถงคานยมทเปนคณลกษณะเฉพาะของประเทศ (อาท การเปนพหสงคมทมความ

แตกตางดานเชอชาตและศาสนา) มากกวาการน�าระบบเสรนยมประชาธปไตย

ของตะวนตกมาปรบใช เพราะเหนวาประเดนเรองศาสนาและความแตกตางทาง

เชอชาตเปนเรองทมความละเอยดออนในสงคมสงคโปร ในสวนของประเดน

ทางดานเศรษฐกจการคานน ถงแมสงคโปรตองเผชญกบประเดนทาทายส�าคญ

สามประการ ไดแก การแขงขนจากประเทศในภมภาค การมประชากรกลมผสง

อายในจ�านวนเพมขนในขณะทอตราการเกดของประชากรลดลง และการปรบ

โครงสรางในภาคการผลต ซงเนนการผลตเพอการสงออกกตาม เดอนตลาคม

ค.ศ. 2005 นายลมองเคยง รฐมนตรวาการกระทรวงการคาและอตสาหกรรม

สงคโปร ไดแถลงตอรฐสภาเกยวกบแนวทางยทธศาสตรเพอเพมผลผลตในภาค

อตสาหกรรมการผลต ซงมสดสวนเปนรอยละ 27.7 ของผลตภณฑมวลรวม

ภายในประเทศใน 15 ปขางหนา ไดแก (1) การเพมงบประมาณดานการวจย

และการพฒนา จากรอยละ 2.1 ของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศเปน

รอยละ 3 โดยเนน 3 สาขา ไดแก วทยาศาสตรชวภาพ (Biomedical Sciences)

เทคโนโลยสงแวดลอมและน�า (Environmental and Water Technologies)

และสอดจตล (Interactive and Digital Media) (2) การสงเสรมการจดท�าความ

ตกลงทางเศรษฐกจกบประเทศตาง ๆ ทงในรปแบบของความตกลงการคาเสร

ทวภาค ความตกลงเพอสงเสรมการลงทน ความตกลงวาดวยการยกเวนภาษ

ซอนและความตกลงการรบรองมาตรฐานรวม เพอขยายชองทางทางการคาและ

การลงทนใหกบภาคเอกชนสงคโปร (3) การขยายการผลตในสาขาอตสาหกรรม

ส�าคญ ๆ อาท อเลกทรอนกส เคมภณฑ และวทยาศาสตรชวภาพ และพฒนา

สาขาอตสาหกรรมใหม ๆ อาท นาโนเทคโนโลย สอดจตล เทคโนโลยสงแวดลอม

และพลงงานทดแทน และ (4) การขยายการคาและการลงทนไปยงตลาดใหม ๆ

อาท จน อนเดย ตะวนออกกลาง ซงมบรษท Government Investment

Corporation (GIC) และ Temasek Holdings ซงรฐบาลเปนผถอหนมบทบาท

ส�าคญในการขยายตลาดดงกลาว (กระทรวงการตางประเทศ, 2554)


บทบาทรฐกบการพฒนาทางเศรษฐกจสงคโปรเปนประเทศทยดถอสทธเศรษฐกจแบบทนนยมทเนนการลงทน

และการคาเสรเปนอดมการณทางเศรษฐกจเปนพนฐานของประเทศ อนเปนผล

มาจากการสรางชาตสงคโปรในชวง 3 ทศวรรษของนายลกวนย แมวาในทาง

สงคมสงคโปรเปนประเทศทมความหลากหลายทางเชอชาตศาสนา การศกษา

และวฒนธรรม ทเรยกกนวาพหทางสงคม (Pluralistic Society) กตาม ลทธ

เศรษฐกจแบบทนนยมภายใตการก�ากบของรฐหรอทอาจเรยกวา ระบบเศรษฐกจ

กงเสร (Semi-Capitalist Economy) ซงเตบโตมาจากพฒนาการทางอตสาหกรรม

ผานธรกจตาง ๆ ในรปแบบของรฐวสาหกจ ซงเปนการสรางปทสถานทาง

เศรษฐกจแบบรฐน�าผานกลไกของรฐ จนกลายเปนกลจกรทส�าคญส�าหรบ

การพฒนาทางเศรษฐกจและสงคม หรอถอไดวาเปนยทธศาสตรพนฐานส�าคญ

ในการพฒนาทางเศรษฐกจและสงคม การพฒนาความเจรญกาวหนาของ

ประเทศสงคโปร ภายใตอทธพลทนนยมแบบเสรดงกลาว กระบวนการทาง

เศรษฐกจของประเทศด�าเนนไปภายใตกลยทธส�าคญคอ การทรฐ/ รฐบาลเขาไป

มบทบาทส�าคญในการก�าหนด แทรกแซง และควบคมการด�าเนนกจกรรม

ทางเศรษฐกจในดานตาง ๆ ทงในดานการลงทนและปรบปรงดานโครงสราง

พนฐาน การสงเสรมการลงทนจากตางชาต การสงเสรมการแขงขนทางการคา

ระหวางประเทศ การพฒนาก�าลงคน และการจดหาสภาพแวดลอมทางธรรมชาต

และทางสงคม ภายใตกลยทธเหลาน รฐบาลสงคโปรเองยงมความตนตวและ

มความพรอมตอการด�าเนนกจกรรมทางเศรษฐกจ พรอมทจะปรบเปลยนวธการ

และเขามาแกไขปญหาอปสรรคและควบคมดแลใหด�าเนนกจกรรมทางเศรษฐกจ

ทกสงทกอยางเปนไปอยางเรยบรอย

กลไกส�าคญของรฐบาลสงคโปรท�าหนาทการก�าหนดเปาหมายแผนพฒนา

และทศทางตลอดจนควบคมการน�านโยบายของการพฒนาเศรษฐกจของรฐบาล

สงคโปรไดบรรลผลกคอ “สภาพฒนาการเศรษฐกจ” (Economic Development

Board) ซงเปนหนวยราชการทกอตงขนมาตงแต ค.ศ.1960 โดยในทศวรรษการ

บรหารราชการของรฐบาลนายโกะจกตงนน ไดมงเนนการสรางความหลากหลาย

ทางอตสาหกรรมและการบรการ สบตอจากรฐบาลนายลกวนยอยางเปนระบบ


และกระท�าอยางตอเนอง โดยอตราความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจสงคโปร

โดยเฉลยสงราวรอยละ 5 ใน ค.ศ.1999 ทเปนเชนน เพราะภาคการผลตทส�าคญ

ของเศรษฐกจสงคโปรคอ ภาคอตสาหกรรมดานอเลกทรอนกสและดานเคมภณฑ

ทงนสนคาออกทส�าคญของสงคโปร คอ อปกรณ และผลตภณฑดานกจการ

โทรคมนาคมและดานคอมพวเตอร

อกสวนหนงของระบบเศรษฐกจของสงคโปรนนตองพงพากบตลาด

เศรษฐกจระหวางประเทศ โดยมปจจยส�าคญในการท�าใหสงคโปรประสบความ

ส�าเรจทางเศรษฐกจไดกคอ ประสทธภาพของรฐบาลสงคโปรในการวางแผน

และการบรหารจดการเศรษฐกจของประเทศ ใหเอออ�านวยตอการลงทนของ

บรรดานายทนตางชาตและบรษทขามชาต โดยการพฒนาโครงสรางพนฐาน

การใหสทธพเศษทางภาษ การพฒนาศกยภาพทางสงคมและเสถยรภาพทาง

การเมองของรฐบาล และระบบการเมองของสงคโปรเองทพรอมจะใหองคกร

หรอหนวยงานของรฐมอสระในการรวมทน หรอลงทนในอตสาหกรรมหรอ

กจกรรมทางเศรษฐกจขนาดใหญกบตางประเทศ และทด�าเนนการดวยตนเอง

อยางไรกตามสงคโปรไดอาศยความไดเปรยบทางสภาพภมศาสตรและ

การเปนทาเรอพาณชยทส�าคญ เปนปจจยหนงในการพฒนาเศรษฐกจใหเจรญ

ในระหวาง ค.ศ.1960-1973 โดยในชวง 13 ปน อตราการเตบโตทางเศรษฐกจ

เฉลยรอยละ 10 ตอป ทงในชวงทศวรรษ 1950-1960 การพฒนาเศรษฐกจ

ไดผล โดยมอตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจเฉลยเพยงรอยละ 5.4 ตอป

แตในชวงหลง ค.ศ.1974 อตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจไดลดลงเหลอ

ราวรอยละ 6 ตอป ทงนเพราะไดรบผลกระทบจากภาวะเศรษฐกจตกต�าของโลก

ในชวงกลางทศวรรษ 1970 สวนใน ค.ศ.1983 อตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ

เฉลยรอยละ 7.9 และไดเพมสงขนถงรอยละ 8.2 ใน ค.ศ.1984 อนเปนผล

มาจากการแพรขยายตวทางเศรษฐกจอยางกวางขวางในระบบเศรษฐกจของ

สหรฐอเมรกา รายไดประจ�าปเฉลยตอบคลากรประมาณ 14,595 เหรยญสงคโปร

ซงปรากฏวา ชาวสงคโปรมรายไดตอบคลากรสงเปนอนดบท 27 ของโลก

นบจากประเทศทงมวล 171 ชาต


นอกจากปจจยดานภมศาสตรและเปนเมองทาพาณชยแลว ปจจย

อกประการหนงทสนบสนนใหการพฒนาเศรษฐกจของสงคโปรประสบผลส�าเรจ

กคอ การด�าเนนนโยบายพฒนาเศรษฐกจอยางมประสทธภาพ โดยค�านงถง

จดแขงจดออนของสงคโปรไปตามสถานการณทางเศรษฐกจทเปลยนแปลงไป

แตละขณะ กลาวโดยล�าดบคอ สงคโปรเรมการพฒนาเศรษฐกจอยางจรงจง

โดยการจดตงสภาพฒนาเศรษฐกจ (Economic Development Board – EDB)

ใน ค.ศ.1960 เพอรบผดชอบงานดานการวางแผนและสงเสรมการพฒนา

ดานการอตสาหกรรม รวมทงการสงเสรมการลงทนจากตางประเทศและก�าหนด

ทศทางการพฒนา ตลอดจนนโยบายการฝกอบรมเพอพฒนาก�าลงคนรองรบ

อตสาหกรรมใหม ๆ อกดวย บทบาทของสภาพฒนาเศรษฐกจ ทเปนแกนกลาง

ในการวางแผนพฒนาเศรษฐกจของประเทศ ดงดดการลงทนจากตางชาต และ

ระดมทรพยากรจากตางประเทศเพอการสรางโครงสรางพนฐาน (Infrastructure)

และทรพยากรมนษย จงท�าใหสงคโปรสามารถผลตสนคาอตสาหกรรมทม

คณภาพแขงขนในตลาดในโลกได ทงนรฐบาลสงคโปรไดจดแบงพนททมอย

อยางจ�ากดจดตงเปนยานอตสาหกรรมใหญ ๆ ไมนอยกวา 18 แหง ซงสวนใหญ

อยดานใตของเกาะ นคมอตสาหกรรมใหญทสด คอ นคมอตสาหกรรมจรอง

เมองจรองมโรงงานอตสาหกรรมหลายประเภท ไมนอยกวา 500 โรงงาน และม

ทาเรอน�าลกส�าหรบขนถายสนคาอกดวย

ในแงของนโยบายเศรษฐกจของพรรคกจประชาซงครองต�าแหนงเปน

รฐบาลนบแต ค.ศ.1959 นน มลกษณะแบบทนนยมเสรทเนนความอยดกนดของ

ประชาชน การสงเสรมและพฒนาอตสาหกรรม และการประกนสงคม กลาวโดย

สรปกคอภายใตขอจ�ากดในดานทรพยากรธรรมชาตและประชากร แตมขอจ�ากด

ไดเปรยบในดานสภาพภมศาสตรทเหมาะสมส�าหรบการเปนทาพาณชยม

ประชาชนมคณภาพ ประกอบกบการพฒนาอตสาหกรรมเพอการสงออก โดยสง

เสรมการลงทนจากตางประเทศทงในดานโครงสรางพนฐานและการพฒนา

ทรพยากรก�าลงคนใหมความช�านาญเพอรองรบอตสาหกรรมแบบใหม ๆ นนนลวน

เปนยทธศาสตรพนฐานทส�าคญในการพฒนาเศรษฐกจของสงคโปรใหประสบผล

ส�าเรจทดเทยมกบประเทศอตสาหกรรมอน ๆ


ในอกดานหนงนน หากเปรยบเทยบกนระหวางสงคโปรกบฮองกง จะพบ

วาทง 2 เขตเศรษฐกจนเจรญเตบโตอยางรวดเรวนบแตทศวรรษ 1960 แตม

ขอสงเกตวา ฮองกงมการใชเงนทนเพอการลงทนไดดกวาสงคโปร กลาวคอ

ระหวางป ค.ศ.1960 ถง 1985 ฮองกงมอตราการออมและการลงทนรอยละ 20

ของ GDP และเพมมากขนถงรอยละ 41.6 ในป ค.ศ.1985 และรอยละ 51.5

ในป ค.ศ. 2000 โดยในป ค.ศ. 2004 รายงานของเอสแอนดพ (Standard

& Poor) ชใหเหนวา กลยทธการลงทนของสงคโปรถกจ�ากดไวแคเพยงรอยละ

1.7- 4.0 ในชวง ค.ศ.1993-2004 เมอเปรยบเทยบกบฮองกงในชวงเวลาเดยวกน

ทมการลงทนมากถงรอยละ 6.1 จงท�าใหฮองกงมอตราการเจรญทางเศรษฐกจ

เหนอกวาสงคโปร ซง โลว สรปใหเหนวา ปญหาดงกลาวสะทอนถงการผลกดน

ใหแรงงานชาวสงคโปรขาดแรงกระตนทางจตวทยาทอยากจะเขามาขบเคลอน

กจกรรมทางเศรษฐกจดวยตนเอง ดงทแตกตางจากชาวฮองกงทมทศนคตในเชง

สรางสรรคดวย เพราะร สกวาเปนอสระทจะเขาไปมสวนรวมในการผลกดน

การพฒนาดวยตนเอง การถกควบคมหรอก�ากบโดยรฐมากเกนไป จงยอมสงผล

ใหผประกอบการเอกชนของสงคโปรขาดการตนตวตามไปดวย และสงผลกระทบ

โดยตรงตอจ�านวนผลตผลหรอสนคาทควรจะมมากกวาน (Peebles and Pater,

2002, p. 275; Low, 1998, p. 34)

สาเหตทท�าใหสงคโปรขาดประสทธภาพในการลงทนนน คง ชใหเหนวา

จ�าเปนอยางยงตองพจารณาถงกลไกการควบคมการลงทนของรฐ เนองจากเปน

ผประกอบการรายใหญของสงคโปร โดยเพราะสององคกรส�าคญ ไดแก Temasek

Holdings หรอกลมกองทนเทมาเสก กบบรรษทการลงทนของรฐบาลสงคโปร

หรอ “Government of Singapore Investment Corporation – GIC” ซงโดยนยน

รวมถงกองทนแบงความมงคงสงสดหรอ “Sovereign Wealth Fund – SWF” ดวย

เพราะเปรยบเสมอนเปนแขนขาของบรรษทการลงทนของรฐบาลสงคโปร

ในประเทศตาง ๆ มากกวา 20 ประเทศ ซงมมลคามากกวาลานลานดอลลาร

สหรฐอเมรกา ดงจะพบวา จากบญชรายรบของธรกจภายในสนทรพยกล ม

เทมาเสกและบญชเงนสดของกลมธรกจเทมาเสก แมมมลคาเพมขนไมมากนก

นบตงแตป ค.ศ. 2006 ถง 2013 แตกแสดงถงการปดกนโอกาสแกภาคเอกชน


สงคโปร ดงนนจงยากทจะท�าใหธรกจเอกชนของสงคโปรสามารถเสรมสราง

ศกยภาพเขาไปลงทนทงในและตางประเทศไดดวยตนเอง เนองจากถกจ�ากด

โดยรฐผานองคกรของรฐบาลสงคโปรมากเกนความจ�าเปนเมอเปรยบเทยบ

กบฮองกง เพราะแมจะถกควบคมและก�ากบดแลจากสาธารณรฐประชาชนจน

ซงมระบอบการเมองการปกครองและโครงสรางทางเศรษฐกจกตาม (King, 2008,

p. 45; Temasek Holdings (Private) Limited, 2014)

อกสาเหตหนงทท�าใหสมรรถนะในการลงทนของรฐลมเหลว เกดขนจาก

การคาดการณในการลงทนทผดพลาด ดงกรณของนางโฮชง (Ho Ching) ภรรยา

ของนายลเซยนลง รฐมนตรประจ�าส�านกนายกรฐมนตรในขณะนน ซงด�ารง

ต�าแหนงผอ�านาจการฝายบรหารของเทมาเสก ไดตดสนใจซอกจการในเครอ

ชนวตร (Shin Corp) ของ พ.ต.ท.ทกษณ ชนวตร นายกรฐมนตรของไทย ในป

ค.ศ. 2006 ดวยมลคากวา 2 พนลานดอลลารสหรฐอเมรกา และตอมาเกดการ

ชมนมประทวงใชความรนแรงระหวางรฐกบผชมนม และตามมาดวยการรฐประหาร

ขนในประเทศไทยในวนท 19 กนยายน 2006 เนองจากคนไทยไมยอมรบการซอ

กจการดงกลาวระหวางเทมาเสกกบ พ.ต.ท.ทกษณ จงสงผลท�าใหเกดการ

ตอตานการสนบสนนสนคาในเครอชนวตรทงหมด เชน โทรทศน สายการบน

การเงน และธรกจทางดานเทคโนโลยตาง ๆ รวมทงการสอสาร ซงสงผลก�าไร

จากบรษทอนทถอหนเทาเทยมกนกบเทมาเสก จากเดมทมมลคา 12.8 พนลาน

ดอลลารสงคโปร ในป ค.ศ. 2006 ลดลงเหลอเพยง 9.1 พนลานดอลลารสงคโปร

ในป ค.ศ. 2007 หรอคดเปนอตราการลดลงมากถงรอยละ 29 จากมลคาการซอ

ในชวงแรก (King, 2008, p. 51)

ปรากฏการณดงกลาวทคลายคลงกน ไดเกดขนอกครงในประเทศ

อนโดนเซยใน ค.ศ.2007 ซงเปนการเขาถอหนในบรษทอนโดแซทและเทลคมเซล

(Indosat and Telkomsel) ซงเปนบรษทโทรคมนาคมขนาดใหญของอนโดนเซย

โดยมการสวนแบงการตลาดมากถงรอยละ 80 ซงศาลอนโดนเซยตดสนให

เทมาเสกตองถกปรบ 3 พนลานดอลลารสหรฐ เนองจากละเมดกฎหมายการ

ผกขาดของอนโดนเซย สวนในอกกรณนน ใน ค.ศ. 2008 เทมาเสกขาดทน

มากถง 1.3 พนลานดอลลารสหรฐ จากการลงทนมากถง 1.9 พนลานดอลลาร


สหรฐอเมรกา ในเดอนกรกฎาคม ป ค.ศ.2007 แตมลคาหนกลบลดลงถง

รอยละ 38 ในชวง 9 เดอน และลงทนอก 5 พนลานดอลลาร ในเมอรรลล ลนซ

ในป ค.ศ. 2007 แตมลคาหนกลบลดลงถงรอยละ 11 ดงนน ผลการวเคราะหทาง

การเงนชใหเหนถงวกฤตการลงทนของเทมาเสกในสถาบนการเงนของตะวนตก

(King, 2008, p. 51)

จากกรณตวอยางขางตน ไดบงชใหเหนวากลยทธการคาและการลงทน

ของรฐบาลสงคโปรผานเทมาเสก โดยยกใหฝายบรหารในรปคณะกรรมการ

บรหารนน ไมกอใหเกดประสทธภาพในการสรางการเตบโตทางดานการคาไดด

เทาทควร แมจะสามารถด�าเนนกจการในภาพรวมไดผลก�าไรกตาม แตกแสดง

ใหเหนถงการตดสนใจทมความผดพลาดอยดวยเชนกน ดงแตกตางกบการใช

กลยทธการบรหารทางธรกจในโลกการคาเสรโดยแทจรง ทยงคงตองเปดกวางให

กลไกลทางธรกจหรอภาคเอกชนควรเขาด�าเนนการเอง เพราะนอกจากจะชวย

กระจายความเสยงแลว ยงถอวาเปนการปลดปลอยใหกลมนกธรกจไดเรยนร

และมประสบการณทพรอมจะเดนดวยตนเองไปในอนาคต ซงประเดนนอาจ

กลายเปนปญหาทใหญโตขน หากรฐบาลสงคโปรลดบทบาทตนเองไปใน

อนาคตได

นอกจากน พเบลและพาเทอร ไดชใหเหนวา รฐบาลยงคงมบทบาท

ตอการด�าเนนกจกรรมทางเศรษฐกจ โดยทหนวยงานตาง ๆ ของรฐบาลสงคโปร

ลวนเชอมโยงกบธรกจการคาตาง ๆ ซงแตกตางกบฮองกง อาทในเรองของธรกจ

ดานสนทนาการ ซงฮองกงจะปลอยใหเอกชนด�าเนนแตในสวนสงคโปรกลบ

ลงทนในฐานะผประกอบการเกอบทงหมด นอกจากนรฐบาลยงถอครองทดน

มากถงรอยละ 72 โดยพระราชบญญตการเขาถอสทธ ซงเปนกฎเกณฑเกยวกบ

สทธในทรพยสนนน จากกรณการใชอ�านาจรฐของส�านกงานทดนของสงคโปร

(Singapore Land Authority) ไดจายเงนเพยง 1 ดอลลารสงคโปรเพอเขายด

พนท 200 ตารางเมตร ของโบสถแหงหนงเพอแปลงสภาพใหกลายเปนทจอดรถ

ไดจ�านวน 17 คน ทงนส�านกงานทดนสงคโปรไดปฏเสธทจะจายคาชดเชยจาก

โครงการดงกลาว จงถอไดวาพระราชบญญตฉบบนเปนเครองมอเชงสญญะ

แสดงถงอ�านาจรฐทละเลยถงสทธหรออสรภาพของเอกชนในการเขาถอครอง


ทรพยสน หรอในอกกรณหนงเกยวกบการควบคมภาคแรงงานของรฐ จะพบวา

พรรคกจประชาไดจ�ากดอสรภาพของคนงานสงคโปรในการตอสเพอปกปองผล

ประโยชนตวเอง โดยการเขาแทรกแซงสหภาพแรงงาน ท�าใหสหภาพแรงงาน

ตกอยภายใตอาณตของรฐบาล การประทวงหรอรวมถงการนดหยดงานกลาย

เปนสงทตองหาม ดวยเหตนรฐบาลจงสามารถควบคมทกภาคสวนใหตกอย

ภายใตการก�ากบของรฐไดอยางเขมแขง สนบสนนตอระบบธรกจผกขากโดยรฐ

(Peebles and Wilson, 2002, p. 67; Bhaskaran, 2003, p. 33: p. 38; King,

2008, p. 167)

จากตวอยางทงหมดขางตน สรปใหเหนวา ระบบการเมองและระบบ

เศรษฐกจของรฐบาลสงคโปรถอเปนเรองเดยวกน กลาวคอ แมโครงสรางทาง

การเมองจะมรฐบาลทมาจากการเลอกตงตามครรลองประชาธปไตย และรฐบาล

ทเกดขนกมาจากพรรคกจประชาทผกขาดอ�านาจมาอยางยาวนานและกสามารถ

ด�าเนนนโยบายด�าเนนธรกจผกขาดผานองคการหรอหนวยงานทก�ากบของรฐ

ไดเกอบทงหมด ทงในอตสาหกรรมหนกและอตสาหกรรมการบรการ ขณะเดยวกน

ยงควบคมสงคมใหอยภายใตการน�าของรฐบาลไดอยางเปนระบบอกดวย ดงนน

การใหความหมายของค�าวาอสรภาพทางเศรษฐกจในทศนะของผน�าสงคโปร

จงแตกตางกบผน�าของประเทศตะวนตกในหลายแงมม ดงเชน การแสดงสทธ

ในทรพยสน การควบคมแรงงานหรอสหภาพแรงงาน และการด�าเนนธรกจ

สนทนาการ เปนตน


บรรณานกรม

กระทรวงการตางประเทศ. (2554). วนทคนขอมล 12 มถนายน 2556, เขาถงได

จาก http://www.mfa.go.th/ main/th/world/70/10249%E0%B8%AA%

E0%B8%B2%E0%B8%98%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%

93%E0%B8%A3%E0%B8%B1%E0%B8%90%E0%B8%AA%E0%

B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%84%E0%B9%82%E0%B8%9B%E

0%B8%A3%E0%B9%8C.html.

ปญญาสร จรญโกศล. (2557). รบมอAECดวยแนวทางของสงคโปร. กรงเทพฯ:

ตนคด.

วราภรณ จลปานนท. (2554). การเมองในสงคโปร(PoliticsinSingapore).

กรงเทพฯ: โรงพมพมหาวทยาลยรามค�าแหง.

ววฒน เอยมไพรวน. (2554). “การเมองการปกครองของสาธารณรฐสงคโปร”. ใน

เอกสารประกอบการเรยนการสอนมหาวทยาลยสโขทยธรรมธราช.

นนทบร: โรงพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

สดา สอนศร และคณะ. (2552). เอเชยตะวนออกเฉยงใต:การเมองเศรษฐกจ

และการตางประเทศ หลงวกฤตเศรษฐกจ 2540-2550. กรงเทพฯ:

โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

อภวนทน อดลยพเชฏฐ. (2556). ชดอาเชยน“ในมตประวตศาสตรประวตศาสตร

สงคโปร”. กรงเทพฯ: ดานสทธาการพมพ.

Barr, M. (2000). LeeKuanYew:theBeliefsBehindtheMan. Surrey: Curzon.

Bello, W. & Rosenfeld, S. (1990). Dragons in Distress: AsianMiracle

Economies in crisis. London: Penguin.

Bhaskaran, M. (2003).ReinventingtheAsiaModel:theCaseofSingapore.

Singapore: Eastern University Press.

Cato Institute. (2007). Economic Freedom of the World 2007. Washington

DC: Cato Institute.


Ho, E. L. & Ee, C. Y. W. & Ramdas, K. (2013). Changing Landscape of

Singapore:OldTensions,NewDiscoveries. Singapore: NUS PRESS.

Junjia, Y. (2013). “Migrant Landscapes: A Spatial Analysis of South Asian

Male Migrants in Singapore”. in ChangingLandscapeofSingapore:

OldTensions,NewDiscoveries. Singapore: NUS PRESS.

King, R. (2008). The SingaporeMiracles, Myth and Reality. Western

Australia: Insight Press.

Lee, K. Y. (2000). FromThirdWorldtoFirst. Singapore: time Media.

Low, L. (1998). ThePoliticalEconomyofaCityState. Singapore: Oxford

University Press.

Noorashikin, A. R. (2013). “Growing Old Singapore: Social Constructions

of Old Age and the Landscapes of the Elderly”. in Changing Landscape

ofSingapore:OldTensions,NewDiscoveries. Singapore: NUS PRESS.

Peebles, G. & Wilson, P. (2002). Economic Growth and Development in

Singapore. Cheltenham: Edward Elgar Publishing.

TemasekHoldings(Private)Limited. (2014). Retrieved June 12, 2014, form

http://www.temasek.com.sg /investorrelations/ financialhighlights/

groupfinancials.

Transparency International [TI]Report for 1998-2007. (n.d.). Retrieved

June 12, 2014, form www.transparency.org.

Trewewan, C. (1994). ThePoliticalEconomyofSocialControlinSingapore.

Britain: Macmillan.

Wright, M. (2006). DisposableWomenandOtherMythsofGlobalCapitalism.

New York and London: Routledge.

บทบาทรัฐกับยุทธศาสตร์การ...

Documents