CH N ĐOÁN VÀ ĐI U TR Ẩ Ề ỊCH N ĐOÁN VÀ ĐI U TR Ẩ Ề ỊH I CH NG RU T KÍCH THÍCHỘ Ứ ỘH I CH NG RU T KÍCH THÍCHỘ Ứ Ộ

Đ I C NGẠ ƯƠĐ I C NGẠ ƯƠ

1. Đ nh nghĩa:ị1. Đ nh nghĩa:ị

HCRKT là m t r i lo n ch c năng ng tiêu hóa, đ c tr ng ộ ố ạ ứ ố ặ ưHCRKT là m t r i lo n ch c năng ng tiêu hóa, đ c tr ng ộ ố ạ ứ ố ặ ưb i đau b ng và r i lo n nhu đ ng ru t, không kèm theo b t ở ụ ố ạ ộ ộ ấb i đau b ng và r i lo n nhu đ ng ru t, không kèm theo b t ở ụ ố ạ ộ ộ ấkỳ m t b t th ng nào v gi i ph u, t n th ng viêm, ộ ấ ườ ề ả ẫ ổ ươkỳ m t b t th ng nào v gi i ph u, t n th ng viêm, ộ ấ ườ ề ả ẫ ổ ươnhi m trùng ho c kh i u đ i tràng. Vì v y, HCRKT còn có ễ ặ ố ở ạ ậnhi m trùng ho c kh i u đ i tràng. Vì v y, HCRKT còn có ễ ặ ố ở ạ ậtên g i khác là b nh r i lo n ch c năng ru t.ọ ệ ố ạ ứ ộtên g i khác là b nh r i lo n ch c năng ru t.ọ ệ ố ạ ứ ộ

2. D ch t :ị ễ2. D ch t :ị ễ- G p m i l a tu i.ặ ở ọ ứ ổG p m i l a tu i.ặ ở ọ ứ ổ- N /nam ~ 2.4 -3/1.ữN /nam ~ 2.4 -3/1.ữ

C CH B NH SINHƠ Ế ỆC CH B NH SINHƠ Ế Ệ

Là bi u hi n r i lo n v n đ ng c a ng tiêu hoá do:ể ệ ố ạ ậ ộ ủ ốLà bi u hi n r i lo n v n đ ng c a ng tiêu hoá do:ể ệ ố ạ ậ ộ ủ ố R i lo n ch c năng c tr n thành ng tiêu hoá.ố ạ ứ ơ ơ ở ốR i lo n ch c năng c tr n thành ng tiêu hoá.ố ạ ứ ơ ơ ở ố H th ng th n kinh ru t.ệ ố ầ ộH th ng th n kinh ru t.ệ ố ầ ộ Ho t đ ng c a các peptide ng tiêu hoá.ạ ộ ủ ở ốHo t đ ng c a các peptide ng tiêu hoá.ạ ộ ủ ở ố RL ch c năng c tr n:ứ ơ ơRL ch c năng c tr n:ứ ơ ơ

T c đ c a nhu đ ng đ y trong lòng ru t không t l thu n ố ộ ủ ộ ẩ ộ ỷ ệ ậT c đ c a nhu đ ng đ y trong lòng ru t không t l thu n ố ộ ủ ộ ẩ ộ ỷ ệ ậv i s co c t i ch (co th t đo n).ớ ự ơ ạ ỗ ắ ạv i s co c t i ch (co th t đo n).ớ ự ơ ạ ỗ ắ ạ

Táo bón: co th t đo n quá >> nhu đ ng đ yắ ạ ộ ẩTáo bón: co th t đo n quá >> nhu đ ng đ yắ ạ ộ ẩ a l ng: co th t đo n << nhu đ ng đ y Ỉ ỏ ắ ạ ộ ẩa l ng: co th t đo n << nhu đ ng đ y Ỉ ỏ ắ ạ ộ ẩ t ng phân ra nhanh ố t ng phân ra nhanh ố

ru t non ở ộ ru t non ở ộ gi m h p thu niêm m c và gây a l ng.ả ấ ở ạ ỉ ỏ gi m h p thu niêm m c và gây a l ng.ả ấ ở ạ ỉ ỏ

C CH B NH SINHƠ Ế ỆC CH B NH SINHƠ Ế Ệ Hormon peptide:Hormon peptide: Cholecystokinin (CCK): gây ↑ v n đ ng và đau b ng.ậ ộ ụCholecystokinin (CCK): gây ↑ v n đ ng và đau b ng.ậ ộ ụ Magnesufate, ch t béo: ↑ gi i phóng CCK t niêm m c ru t ấ ả ừ ạ ộMagnesufate, ch t béo: ↑ gi i phóng CCK t niêm m c ru t ấ ả ừ ạ ộ

non non tăng và kéo dài tín hi u co c ệ ơ tăng và kéo dài tín hi u co c ệ ơ đau b ng ụ đau b ng ụ kiêng kiêng m .ỡm .ỡ

RL th n kinh ru t:ầ ộRL th n kinh ru t:ầ ộ Ch t P: gây co th t ĐT.ấ ắCh t P: gây co th t ĐT.ấ ắ Polypeptide ru t non (VIP): giãn ĐT.ộPolypeptide ru t non (VIP): giãn ĐT.ộ Somatostatine: đi u hoà s gi i phóng các ch t d n truy n ề ự ả ấ ẫ ềSomatostatine: đi u hoà s gi i phóng các ch t d n truy n ề ự ả ấ ẫ ề

TK này ru t.ở ộTK này ru t.ở ộ S v n chuy n các ch t trong ĐT b ch m ự ậ ể ấ ị ậS v n chuy n các ch t trong ĐT b ch m ự ậ ể ấ ị ậ tr và căng ứ ệ tr và căng ứ ệ

ĐT ĐT gây đau. gây đau.

TRI U CH NG LÂM SÀNGỆ ỨTRI U CH NG LÂM SÀNGỆ Ứ

G m các tri u ch ng:ồ ệ ứG m các tri u ch ng:ồ ệ ứ RL nhu đ ng ru t, đau b ng, TC ộ ộ ụ RL nhu đ ng ru t, đau b ng, TC ộ ộ ụtoàn thân.toàn thân.

R i lo n nhu đ ng ru t:ố ạ ộ ộR i lo n nhu đ ng ru t:ố ạ ộ ộ- Táo bón.Táo bón.- a l ng.Ỉ ỏa l ng.Ỉ ỏ- Sôi b ng.ụSôi b ng.ụ- B ng tr ng h i.ụ ướ ơB ng tr ng h i.ụ ướ ơ- Chán ăn: nh ng ít khi s t cân.ư ụChán ăn: nh ng ít khi s t cân.ư ụ- RL ch c năng c a th c qu n – d dày: GERDứ ủ ự ả ạRL ch c năng c a th c qu n – d dày: GERDứ ủ ự ả ạ- Đi gi i nhi u l n: không có đái bu t, r t.ả ề ầ ố ắĐi gi i nhi u l n: không có đái bu t, r t.ả ề ầ ố ắ- RL kinh nguy t.ệRL kinh nguy t.ệ- M t ng ho c ng không sâu.ấ ủ ặ ủM t ng ho c ng không sâu.ấ ủ ặ ủ

TRI U CH NG LÂM SÀNGỆ ỨTRI U CH NG LÂM SÀNGỆ Ứ

Đau b ng:ụĐau b ng:ụ V i v trí và đ c đi m đa d ng, không đ c hi u. ớ ị ặ ể ạ ặ ệV i v trí và đ c đi m đa d ng, không đ c hi u. ớ ị ặ ể ạ ặ ệ Ít khi đau v đêm khi n BN ph i t nh gi c.ề ế ả ỉ ấÍt khi đau v đêm khi n BN ph i t nh gi c.ề ế ả ỉ ấ Tri u ch ng toàn thân:ệ ứTri u ch ng toàn thân:ệ ứ Th tr ng bình th ng, không có gày sút cân.ể ạ ườTh tr ng bình th ng, không có gày sút cân.ể ạ ườ Thăm tr c tràng: bóng tr c tràng r ng, không có máu theo ự ự ỗThăm tr c tràng: bóng tr c tràng r ng, không có máu theo ự ự ỗ

tay. Lo i tr HCRKT n u có máu ho c kh i u.ạ ừ ế ặ ốtay. Lo i tr HCRKT n u có máu ho c kh i u.ạ ừ ế ặ ố Các c quan khác không có gì b t th ng.ơ ấ ườCác c quan khác không có gì b t th ng.ơ ấ ườ

PHÂN LO I THEO TRI U CH NG Ạ Ệ ỨPHÂN LO I THEO TRI U CH NG Ạ Ệ ỨC NĂNGƠC NĂNGƠ

Naveau và c ng s phân HCRKT thành 5 nhóm chính tuỳ theo ộ ựNaveau và c ng s phân HCRKT thành 5 nhóm chính tuỳ theo ộ ựbi u hi n c a các tri u ch ng c năng ch y uể ệ ủ ệ ứ ơ ủ ếbi u hi n c a các tri u ch ng c năng ch y uể ệ ủ ệ ứ ơ ủ ế

Nhóm I: đau b ng không kèm RL tính ch t phân.ụ ấNhóm I: đau b ng không kèm RL tính ch t phân.ụ ấ Nhóm II: đau b ng và a l ng.ụ ỉ ỏNhóm II: đau b ng và a l ng.ụ ỉ ỏ Nhóm III: đau b ng và táo bón.ụNhóm III: đau b ng và táo bón.ụ Nhóm IV: đau b ng, a l ng và táo bón xen k .ụ ỉ ỏ ẽNhóm IV: đau b ng, a l ng và táo bón xen k .ụ ỉ ỏ ẽ Nhóm V: a l ng đ n thu n, không kèm đau b ng.ỉ ỏ ơ ầ ụNhóm V: a l ng đ n thu n, không kèm đau b ng.ỉ ỏ ơ ầ ụ Phân lo i này đ n gi n h n so v i tiêu chu n Rome và có giá ạ ơ ả ơ ớ ẩPhân lo i này đ n gi n h n so v i tiêu chu n Rome và có giá ạ ơ ả ơ ớ ẩ

tr th c ti n trong đi u tr . Đ i v i nhóm IV, đi u tr khó khăn ị ự ễ ề ị ố ớ ề ịtr th c ti n trong đi u tr . Đ i v i nhóm IV, đi u tr khó khăn ị ự ễ ề ị ố ớ ề ịh n, đ c bi t đ i v i nh ng b nh nhân quá nh y c m v i ơ ặ ệ ố ớ ữ ệ ạ ả ớh n, đ c bi t đ i v i nh ng b nh nhân quá nh y c m v i ơ ặ ệ ố ớ ữ ệ ạ ả ớthu c.ốthu c.ố

CH N ĐOÁN XÁC Đ NHẨ ỊCH N ĐOÁN XÁC Đ NHẨ Ị Ch n đoán xác đ nh:ẩ ịCh n đoán xác đ nh:ẩ ị

- Hoàn toàn d a vào các TCLS và lo i tr các b nh khác.ự ạ ừ ệ- Hoàn toàn d a vào các TCLS và lo i tr các b nh khác.ự ạ ừ ệ Ch đ nh soi ĐT toàn b khi:ỉ ị ộCh đ nh soi ĐT toàn b khi:ỉ ị ộ Tri u ch ng m i xu t hi n ho c m i thay đ i tính ch t, không ệ ứ ớ ấ ệ ặ ớ ổ ấTri u ch ng m i xu t hi n ho c m i thay đ i tính ch t, không ệ ứ ớ ấ ệ ặ ớ ổ ấ

đáp ng v i đi u tr tri u ch ng. ứ ớ ề ị ệ ứđáp ng v i đi u tr tri u ch ng. ứ ớ ề ị ệ ứ Có d u hi u báo đ ng: S t cân, thi u máu, phân có máu.ấ ệ ộ ụ ếCó d u hi u báo đ ng: S t cân, thi u máu, phân có máu.ấ ệ ộ ụ ế N i soi ĐT và sinh thi t:ộ ếN i soi ĐT và sinh thi t:ộ ế có giá tr quy t đ nh phân bi t ị ế ị ệ có giá tr quy t đ nh phân bi t ị ế ị ệ

HCRKT v i các b nh lý khác t i ĐT:ớ ệ ạHCRKT v i các b nh lý khác t i ĐT:ớ ệ ạ Trong HCRKT có hình nh n i soi và sinh thi t hoàn toàn bình ả ộ ếTrong HCRKT có hình nh n i soi và sinh thi t hoàn toàn bình ả ộ ế

th ng.ườth ng.ườ N u hình nh n i soi ĐT bình th ng ế ả ộ ườN u hình nh n i soi ĐT bình th ng ế ả ộ ườ v n sinh thi t đ ẫ ế ể v n sinh thi t đ ẫ ế ể

lo i tr viêm ĐT colllagen, viêm ĐT tăng lympho…)ạ ừlo i tr viêm ĐT colllagen, viêm ĐT tăng lympho…)ạ ừ

CÁC XÉT NGHI M Đ CH N ĐOÁN Ệ Ể ẨCÁC XÉT NGHI M Đ CH N ĐOÁN Ệ Ể ẨLO I TRẠ ỪLO I TRẠ Ừ

Tuỳ vào TCLS n i tr i mà quy t đ nh XN gì cho h p lý:ổ ộ ế ị ợTuỳ vào TCLS n i tr i mà quy t đ nh XN gì cho h p lý:ổ ộ ế ị ợ N u a l ng là TC chínhế ỉ ỏN u a l ng là TC chínhế ỉ ỏ XN ch c năng tuy n giáp: lo i tr c ng giáp.ứ ế ạ ừ ườXN ch c năng tuy n giáp: lo i tr c ng giáp.ứ ế ạ ừ ườ Lo i tr viêm tu m n.ạ ừ ỵ ạLo i tr viêm tu m n.ạ ừ ỵ ạ N u táo bón là chính:ếN u táo bón là chính:ế XN ch c năng tuy n giáp: lo i tr suy giáp.ứ ế ạ ừXN ch c năng tuy n giáp: lo i tr suy giáp.ứ ế ạ ừ XN đ ng máu: RLTK th c v t trong ĐTĐ gây táo bón.ườ ự ậXN đ ng máu: RLTK th c v t trong ĐTĐ gây táo bón.ườ ự ậ N u TC đau b ng là chính:ế ụN u TC đau b ng là chính:ế ụ SA b ng: lo i tr u b ng (u tu , u h ch m c treo, u ph n ụ ạ ừ ổ ụ ỵ ạ ạ ầSA b ng: lo i tr u b ng (u tu , u h ch m c treo, u ph n ụ ạ ừ ổ ụ ỵ ạ ạ ầ

ph …), s i, viêm ph n ph , viêm ru t th a…ụ ỏ ầ ụ ộ ừph …), s i, viêm ph n ph , viêm ru t th a…ụ ỏ ầ ụ ộ ừ Soi d dày – tá tràng: phân bi t loét d dày – tá tràng, h i ạ ệ ạ ộSoi d dày – tá tràng: phân bi t loét d dày – tá tràng, h i ạ ệ ạ ộ

ch ng gastrinome.ứch ng gastrinome.ứ

Tiªu chuÈn chÈn ®o¸n IBS ( HCRKT )Tiªu chuÈn chÈn ®o¸n IBS ( HCRKT )Tiªu chuÈn Tiªu chuÈn ROME IROME I

C¸c triÖu chøng liªn tôc x¶y ra Ýt nhÊt trong 3 th¸ng:C¸c triÖu chøng liªn tôc x¶y ra Ýt nhÊt trong 3 th¸ng:

1. §au bông hoÆc khã chÞu gi¶m ®i sau ®¹i tiÖn, liªn quan 1. §au bông hoÆc khã chÞu gi¶m ®i sau ®¹i tiÖn, liªn quan víi thay ®æi sè lÇn vµ tÝnh chÊt ph©n.víi thay ®æi sè lÇn vµ tÝnh chÊt ph©n.

2. §¹i tiÖn thay ®æi bÊt th­êng x¶y ra trong 25% thêi gian 2. §¹i tiÖn thay ®æi bÊt th­êng x¶y ra trong 25% thêi gian

((≥ 3 th≥ 3 th¸ng)ng)

▪ ▪ Thay ®æi sè lÇn ®¹i tiÖn.Thay ®æi sè lÇn ®¹i tiÖn.

▪ ▪ Thay ®æi d¹ng ph©nThay ®æi d¹ng ph©n (láng - t¸o - lu©n phiªn).(láng - t¸o - lu©n phiªn).

▪▪ C¶m gi¸c ®¹i tiÖn thay ®æiC¶m gi¸c ®¹i tiÖn thay ®æi (rÆn, gÊp, c¶m gi¸c ®i ch­a hÕt (rÆn, gÊp, c¶m gi¸c ®i ch­a hÕt ph©n)ph©n)

▪▪ Ph©n cã nhµyPh©n cã nhµy

▪ ▪ Ch­íng bông ®Çy h¬i.Ch­íng bông ®Çy h¬i.

Tiªu chuÈn cña rome II: 1999Tiªu chuÈn cña rome II: 1999 ®au bông, khã chÞu ë bông 12 tuÇn/ n®au bông, khã chÞu ë bông 12 tuÇn/ n¨m, cã 2 trong m, cã 2 trong

3 triÖu chøng3 triÖu chøng ▪ ▪ Bít ®i sau ®¹i tiÖnBít ®i sau ®¹i tiÖn ▪ ▪ KÕt hîp thay ®æi hKÕt hîp thay ®æi h××nh d¸ng ph©nnh d¸ng ph©n ▪ ▪ KÕt hîp thay ®æi sè lÇn ®i ngoµiKÕt hîp thay ®æi sè lÇn ®i ngoµi TriÖu chøng gióp thªm chÈn ®o¸nTriÖu chøng gióp thªm chÈn ®o¸n ▪ ▪ Sè lÇn ®¹i tiÖn (>3 lÇn /ngµy, <3 lÇn / tuÇn)Sè lÇn ®¹i tiÖn (>3 lÇn /ngµy, <3 lÇn / tuÇn) ▪ ▪ Ph©n: láng, cøngPh©n: láng, cøng ▪ ▪ ®¹i tiÖn: r¾n ch­a hÕt ph©n, véi vµng®¹i tiÖn: r¾n ch­a hÕt ph©n, véi vµng ▪ ▪ Ph©n cã nhµyPh©n cã nhµy ▪ ▪ Bông ch­íng h¬i, nÆng.Bông ch­íng h¬i, nÆng.

Tiªu chuÈn cña rome IIITiªu chuÈn cña rome III ®au bông t¸i diÔn hoÆc khã chÞu ë bông Ýt nhÊt 3 ®au bông t¸i diÔn hoÆc khã chÞu ë bông Ýt nhÊt 3

ngµy trong 1 th¸ng, 3 th¸ng gÇn nhÊt, kÌm theo cã Ýt ngµy trong 1 th¸ng, 3 th¸ng gÇn nhÊt, kÌm theo cã Ýt nhÊt 2 trong 3 ®Æc ®iÓm saunhÊt 2 trong 3 ®Æc ®iÓm sau

▪ ▪ DÔ chÞu sau ®¹i tiÖnDÔ chÞu sau ®¹i tiÖn ▪ ▪ Thay ®æi hThay ®æi h××nh d¸ng ph©nnh d¸ng ph©n ▪ ▪ Thay ®æi sè lÇn ®i ngoµiThay ®æi sè lÇn ®i ngoµiKh«ng ph¸t hiÖn nhKh«ng ph¸t hiÖn nh÷÷ng triÖu chøng bÊt th­êng cña c¬ thÓ ng triÖu chøng bÊt th­êng cña c¬ thÓ

Tiªu chuÈn trªn ®Çy ®ñ trong 3 th¸ng gÇn víi nhTiªu chuÈn trªn ®Çy ®ñ trong 3 th¸ng gÇn víi nh÷÷ng ng triÖu chøng ®Çu tiªn Ýt nhÊt 6 th¸ng tr­íc khi chÈn ®o¸ntriÖu chøng ®Çu tiªn Ýt nhÊt 6 th¸ng tr­íc khi chÈn ®o¸n

Nghiªn cøu bÖnh sinh vµ theo râi l©m sµng tÇn xuÊt Nghiªn cøu bÖnh sinh vµ theo râi l©m sµng tÇn xuÊt ®au vµ khã chÞu ë bông Ýt nhÊt trong 2 ngµy/ 1 tuÇn lµ ®au vµ khã chÞu ë bông Ýt nhÊt trong 2 ngµy/ 1 tuÇn lµ tiªu chuÈn quyÕt ®Þnhtiªu chuÈn quyÕt ®Þnh

Nh÷ng ®iÓm kh c cña ROME IIINh÷ng ®iÓm kh c cña ROME III so víi ROME II so víi ROME II

Tiªu chuÈn ®au bông ®­îc ®Æt tr­íc tiªu chuÈn Tiªu chuÈn ®au bông ®­îc ®Æt tr­íc tiªu chuÈn khã chÞu ë bôngkhã chÞu ë bông

C¸c triÖu chøng Ýt nhÊt 3 ngµy/ 1th¸ng, trong 3 C¸c triÖu chøng Ýt nhÊt 3 ngµy/ 1th¸ng, trong 3 th¸ng gÇn nhÊtth¸ng gÇn nhÊt

Thêi gian cã c¸c triÖu chøng : 6 th¸ngThêi gian cã c¸c triÖu chøng : 6 th¸ng TriÖu chøng ®au bông cã thÓ chØ gi¶m hoÆc TriÖu chøng ®au bông cã thÓ chØ gi¶m hoÆc

mÊt ®i sau khi ®i ®¹i tiÖnmÊt ®i sau khi ®i ®¹i tiÖn Tiªu chuÈn lo¹i trõ c¸c bÖnh lý thùc thÓ lµ quan Tiªu chuÈn lo¹i trõ c¸c bÖnh lý thùc thÓ lµ quan

trängträng Tiªu chuÈn ROME III dÔ ¸p dông h¬n trong thùc Tiªu chuÈn ROME III dÔ ¸p dông h¬n trong thùc

tÕ l©m sµngtÕ l©m sµng

ĐI U TRỀ ỊĐI U TRỀ Ị

Đi u tr bao g m:ề ị ồĐi u tr bao g m:ề ị ồ Ch đ ăn h p lý.ế ộ ợCh đ ăn h p lý.ế ộ ợ Ch đ sinh ho t h p lý.ế ộ ạ ợCh đ sinh ho t h p lý.ế ộ ạ ợ Thu c đi u tr tri u ch ng.ố ề ị ệ ứThu c đi u tr tri u ch ng.ố ề ị ệ ứ Tâm lý li u pháp.ệTâm lý li u pháp.ệ

TÂM LÝ LI U PHÁPỆTÂM LÝ LI U PHÁPỆ

T o đ c s tin c y trong m i quan h gi a BN và ạ ượ ự ậ ố ệ ữT o đ c s tin c y trong m i quan h gi a BN và ạ ượ ự ậ ố ệ ữth y thu c.ầ ốth y thu c.ầ ố

Ki n nh n l ng nghe b nh nhân.ễ ẫ ắ ệKi n nh n l ng nghe b nh nhân.ễ ẫ ắ ệ Gi i thích cho BN hi u tiên l ng kh quan c a b nh ả ể ượ ả ủ ệGi i thích cho BN hi u tiên l ng kh quan c a b nh ả ể ượ ả ủ ệ

đ BN yên tâm, b t lo l ng v b nh t t.ể ớ ắ ề ệ ậđ BN yên tâm, b t lo l ng v b nh t t.ể ớ ắ ề ệ ậ Gi i thích b nh không tr m tr ng: ả ệ ầ ọGi i thích b nh không tr m tr ng: ả ệ ầ ọ Nh ng b nh nhân có stress: nên g p chuyên gia tâm ữ ệ ặNh ng b nh nhân có stress: nên g p chuyên gia tâm ữ ệ ặ

lý, luy n t p th d c, gi i trí…ệ ậ ể ụ ảlý, luy n t p th d c, gi i trí…ệ ậ ể ụ ả

CH Đ ĂNẾ ỘCH Đ ĂNẾ Ộ

Ăn nhi u x , u ng nhi u n c: ↓ đau, ↓ táo bón.ề ơ ố ề ướĂn nhi u x , u ng nhi u n c: ↓ đau, ↓ táo bón.ề ơ ố ề ướ Không u ng đ u ng có gas: do làm tăng sinh h i ố ồ ố ơ ởKhông u ng đ u ng có gas: do làm tăng sinh h i ố ồ ố ơ ở

ru t.ộru t.ộ Ăn ch m, nhai k : h n ch khí nu t vào d dày ậ ỹ ạ ế ố ạĂn ch m, nhai k : h n ch khí nu t vào d dày ậ ỹ ạ ế ố ạ ↓ ↓

tr ng h i, ↓ s giãn đ t ng t c a ng tiêu hoá ướ ơ ự ộ ộ ủ ốtr ng h i, ↓ s giãn đ t ng t c a ng tiêu hoá ướ ơ ự ộ ộ ủ ố h n ch kích thích co bóp ĐT ạ ếh n ch kích thích co bóp ĐT ạ ế ↓ s l n đ i ti n và ố ầ ạ ệ ↓ s l n đ i ti n và ố ầ ạ ệgi m đau.ảgi m đau.ả

H n ch các ch t kích thích: café, thu c lá, gia v cay, ạ ế ấ ố ịH n ch các ch t kích thích: café, thu c lá, gia v cay, ạ ế ấ ố ịchua, r u, bia…ượchua, r u, bia…ượ

ĐI U TR TH ĐAU B NGỀ Ị Ể ỤĐI U TR TH ĐAU B NGỀ Ị Ể Ụ THU C CH NG CO TH T CH N L C TRÊN C TR N:Ố Ố Ắ Ọ Ọ Ơ ƠTHU C CH NG CO TH T CH N L C TRÊN C TR N:Ố Ố Ắ Ọ Ọ Ơ Ơ Mebeverine (Duspatalin): giãn c nh ng không có td ph ơ ư ụMebeverine (Duspatalin): giãn c nh ng không có td ph ơ ư ụ

anticholinergic. 2 viên x 2 – 3 l n/ngày.ầanticholinergic. 2 viên x 2 – 3 l n/ngày.ầ Trimebutine (Debridat): ch ng co th t c tr n. 1 viên x 3 ố ắ ơ ơTrimebutine (Debridat): ch ng co th t c tr n. 1 viên x 3 ố ắ ơ ơ

l n/ngày.ầl n/ngày.ầ Papaverin: 0.25 – 0.5 g/ngày.Papaverin: 0.25 – 0.5 g/ngày. Thu c ch n canxi: li u tuỳ lo iố ẹ ề ạThu c ch n canxi: li u tuỳ lo iố ẹ ề ạ Phloroglucinol (Spasfon): 2 viên x 3 l n/ngày.ầPhloroglucinol (Spasfon): 2 viên x 3 l n/ngày.ầ Dicyclomide hydrochloride: 20 – 40 mg x 4 l n/ngày.ầDicyclomide hydrochloride: 20 – 40 mg x 4 l n/ngày.ầ THU C H NG TH N:Ố ƯỚ ẦTHU C H NG TH N:Ố ƯỚ Ầ Thu c bình th n l i nh : Midazolam, Diazepam: 5 mg/ngày.ố ả ạ ẹThu c bình th n l i nh : Midazolam, Diazepam: 5 mg/ngày.ố ả ạ ẹ Thu c ch ng tr m c m 3 vòng: Zoloft, Aminotryptiline.ố ố ầ ảThu c ch ng tr m c m 3 vòng: Zoloft, Aminotryptiline.ố ố ầ ả Hypnotherapy.Hypnotherapy.

ĐI U TR THU C TH TÁO BÓN Ề Ị Ố ỂĐI U TR THU C TH TÁO BÓN Ề Ị Ố Ể NHÓM TĂNG KH I L NG PHÂN:Ố ƯỢNHÓM TĂNG KH I L NG PHÂN:Ố ƯỢ Psyllium:Psyllium: là m t lo i ch t x t nhiên, phân hu b i các VK lên ộ ạ ấ ơ ự ỷ ở là m t lo i ch t x t nhiên, phân hu b i các VK lên ộ ạ ấ ơ ự ỷ ở

men ru t.ở ộmen ru t.ở ộ+ Tác d ng ph : đ y h i, tr ng b ng.ụ ụ ầ ơ ướ ụ+ Tác d ng ph : đ y h i, tr ng b ng.ụ ụ ầ ơ ướ ụ+ C n u ng nhi u n c đ tránh gây t c ru t.ầ ố ề ướ ể ắ ộ+ C n u ng nhi u n c đ tránh gây t c ru t.ầ ố ề ướ ể ắ ộ+ Li u t i đa 20 g/ngày.ề ố+ Li u t i đa 20 g/ngày.ề ố Methylcellulose:Methylcellulose: là ch t x cellulose bán t ng h p.ấ ơ ổ ợ là ch t x cellulose bán t ng h p.ấ ơ ổ ợ+ Có kh năng ch ng s phân hu c a các VK lên men ĐT nên ả ố ự ỷ ủ ở+ Có kh năng ch ng s phân hu c a các VK lên men ĐT nên ả ố ự ỷ ủ ở

không gây tr ng h i.ướ ơkhông gây tr ng h i.ướ ơ+ Li u t i đa: 20 g/ngày.ề ố+ Li u t i đa: 20 g/ngày.ề ố NHU N TRÀNG TH M TH U:Ậ Ẩ ẤNHU N TRÀNG TH M TH U:Ậ Ẩ Ấ Magnesium hydroxide: 15 – 30 ml/l n x 2 l n/ngày.ầ ầMagnesium hydroxide: 15 – 30 ml/l n x 2 l n/ngày.ầ ầ Magnesium citrate: 150 – 300 ml/ngày.Magnesium citrate: 150 – 300 ml/ngày.

ĐI U TR THU C TH TÁO BÓN Ề Ị Ố ỂĐI U TR THU C TH TÁO BÓN Ề Ị Ố Ể Đ NG KÉM H P THU:ƯỜ ẤĐ NG KÉM H P THU:ƯỜ Ấ Lactulose (Duphalac): 15 – 30 ml/l n x 2 l n /ngày.ầ ầLactulose (Duphalac): 15 – 30 ml/l n x 2 l n /ngày.ầ ầ R u đ ng (Manitol, Sorbitol): 15 – 30 ml/l n x 2 l n/ngày.ượ ườ ầ ầR u đ ng (Manitol, Sorbitol): 15 – 30 ml/l n x 2 l n/ngày.ượ ườ ầ ầ Polyethylene glycol và đi n gi i (Fortrans): 17 – 36 g/l n x 2 ệ ả ầPolyethylene glycol và đi n gi i (Fortrans): 17 – 36 g/l n x 2 ệ ả ầ

l n/ngày.ầl n/ngày.ầ Các lo i đ ng d b lên men b i VK ĐT ạ ườ ễ ị ở ởCác lo i đ ng d b lên men b i VK ĐT ạ ườ ễ ị ở ở gây tr ng h i ướ ơ gây tr ng h i ướ ơ

không nên CĐ v i BN có TC tr ng b ng và đ y h i.ớ ướ ụ ầ ơkhông nên CĐ v i BN có TC tr ng b ng và đ y h i.ớ ướ ụ ầ ơ CÁC TÁC NHÂN PROKINETIC:CÁC TÁC NHÂN PROKINETIC: tác d ng v i “ĐT tr ”.ụ ớ ơ tác d ng v i “ĐT tr ”.ụ ớ ơ Trimebutine (Debridat): Li u 1 viên x 3 l n/ngàyề ầTrimebutine (Debridat): Li u 1 viên x 3 l n/ngàyề ầ Metoclopramid (Primperan): 5 mg/l n x 3 l n/ngày.ầ ầMetoclopramid (Primperan): 5 mg/l n x 3 l n/ngày.ầ ầ Domperidone (Motilium, Peridys): 5 mg/l n x 3 l n/ngày, tr c ầ ầ ướDomperidone (Motilium, Peridys): 5 mg/l n x 3 l n/ngày, tr c ầ ầ ướ

ăn 30’ăn 30’ Cisapride (Prepusid): 10 – 20 mg/l n x 4 l n/ngày.ầ ầCisapride (Prepusid): 10 – 20 mg/l n x 4 l n/ngày.ầ ầ Tegaserod (Zelmac): 6 mg/l n x 2 l n/ngày.ầ ầTegaserod (Zelmac): 6 mg/l n x 2 l n/ngày.ầ ầ

ĐI U TR TH A L NG LÀ Ề Ị Ể Ỉ ỎĐI U TR TH A L NG LÀ Ề Ị Ể Ỉ ỎCHÍNHCHÍNH

CÁC Đ NG D NG C A THU C PHI N:Ồ Ạ Ủ Ố ỆCÁC Đ NG D NG C A THU C PHI N:Ồ Ạ Ủ Ố Ệ Imodium:Imodium: li u b t đ u 4 mg (u ng sau đ i ti n) sau đó 2mg sau ề ắ ầ ố ạ ệ li u b t đ u 4 mg (u ng sau đ i ti n) sau đó 2mg sau ề ắ ầ ố ạ ệ

m i l n đ i ti n l ng. Li u t ng có th t i 16 mg/ngày.ỗ ầ ạ ệ ỏ ề ổ ể ớm i l n đ i ti n l ng. Li u t ng có th t i 16 mg/ngày.ỗ ầ ạ ệ ỏ ề ổ ể ớ Lomotil:Lomotil: 1 viên/l n x 4 l n/ngày.ầ ầ 1 viên/l n x 4 l n/ngày.ầ ầ CHOLESTYRAMINE (QUESTRAN)CHOLESTYRAMINE (QUESTRAN)

Gi m a l ng do g n v i acid m t, làm tăng thành ph n acid ả ỉ ỏ ắ ớ ậ ầGi m a l ng do g n v i acid m t, làm tăng thành ph n acid ả ỉ ỏ ắ ớ ậ ầm t trong phân và kích thích tái h p thu ru t. Li u 1 gói x 3 ậ ấ ở ộ ềm t trong phân và kích thích tái h p thu ru t. Li u 1 gói x 3 ậ ấ ở ộ ềl n/ngày (tr c ăn).ầ ướl n/ngày (tr c ăn).ầ ướ

CH N KÊNH CANXI:ẸCH N KÊNH CANXI:Ẹ Nifidipine, verapamil:Nifidipine, verapamil: kích thích s h p thu niêm m c, làm ự ấ ở ạ kích thích s h p thu niêm m c, làm ự ấ ở ạ

ch m nhu đ ng ru t do gi m s c co bóp ru t. Li u l ng ậ ộ ộ ả ứ ở ộ ề ượch m nhu đ ng ru t do gi m s c co bóp ru t. Li u l ng ậ ộ ộ ả ứ ở ộ ề ượtuỳ lo i.ạtuỳ lo i.ạ

ĐI U TR TH A L NG LÀ Ề Ị Ể Ỉ ỎĐI U TR TH A L NG LÀ Ề Ị Ể Ỉ ỎCHÍNHCHÍNH

SACCHAROMYCES BOULARDII (Utra – levure):SACCHAROMYCES BOULARDII (Utra – levure):

- Li u 1 viên x 4 l n/ngày.ề ầ- Li u 1 viên x 4 l n/ngày.ề ầ ANPHA2-ADRENERGIC AGONIST:ANPHA2-ADRENERGIC AGONIST: (clonidine) (clonidine)

- Kích thích s h p thu d ch và đi n gi i đ ng th i làm ch m nhu ự ấ ị ệ ả ồ ờ ậ- Kích thích s h p thu d ch và đi n gi i đ ng th i làm ch m nhu ự ấ ị ệ ả ồ ờ ậđ ng ru t.ộ ộđ ng ru t.ộ ộ

ONDANSETRON:ONDANSETRON:

- Là antagonist c a Receptor 3 serotonine : ủ- Là antagonist c a Receptor 3 serotonine : ủ- Tác d ng: làm ch m nhu đ ng ru t và gi m a l ng.ụ ậ ộ ộ ả ỉ ỏ- Tác d ng: làm ch m nhu đ ng ru t và gi m a l ng.ụ ậ ộ ộ ả ỉ ỏ OCTRETIDE:OCTRETIDE:

- Gi m a l ng, ch đ nh cho nh ng BN a l ng do ↑ phát tri n VK ả ỉ ỏ ỉ ị ữ ỉ ỏ ể- Gi m a l ng, ch đ nh cho nh ng BN a l ng do ↑ phát tri n VK ả ỉ ỏ ỉ ị ữ ỉ ỏ ể ru t (h u qu c a tr phân do gi m nhu đ ng ru t). Làm ở ộ ậ ả ủ ứ ệ ả ộ ộ ru t (h u qu c a tr phân do gi m nhu đ ng ru t). Làm ở ộ ậ ả ủ ứ ệ ả ộ ộ

ch m v n t c mi ng – manh tràng BN có TC a l ng là ậ ậ ố ệ ở ỉ ỏch m v n t c mi ng – manh tràng BN có TC a l ng là ậ ậ ố ệ ở ỉ ỏchính.chính.

ĐI U TR Đ Y B NG, TR NG H IỀ Ị Ầ Ụ ƯỚ ƠĐI U TR Đ Y B NG, TR NG H IỀ Ị Ầ Ụ ƯỚ Ơ

Mebeverine (Duspatalin):Mebeverine (Duspatalin): 2 viên x 2 – 3 l n/ngày.ầ 2 viên x 2 – 3 l n/ngày.ầ Montrorillonite beidellitique (Bedelix):Montrorillonite beidellitique (Bedelix): 1 gói x 3 l n/ ầ 1 gói x 3 l n/ ầ

ngày.ngày. Than hoThan ho t: carbosylane.ạt: carbosylane.ạ

ĐI U TR ĐAU H U MÔN - TR C TRÀNGỀ Ị Ậ ỰĐI U TR ĐAU H U MÔN - TR C TRÀNGỀ Ị Ậ Ự

Là h u qu c a RL phân kéo dài, ít g p trong ậ ả ủ ặLà h u qu c a RL phân kéo dài, ít g p trong ậ ả ủ ặHCRKT.HCRKT.

C n phân bi t c n trĩ c p gây đau, đ c bi t hay x y ra ầ ệ ơ ấ ặ ệ ảC n phân bi t c n trĩ c p gây đau, đ c bi t hay x y ra ầ ệ ơ ấ ặ ệ ảkhi có a l ng ho c táo bón.ỉ ỏ ặkhi có a l ng ho c táo bón.ỉ ỏ ặ

Ngâm h u môn vào n c m.ậ ướ ấNgâm h u môn vào n c m.ậ ướ ấ Gi m đau nhóm paracetamol.ảGi m đau nhóm paracetamol.ả Gây tê Lidocain vào đám r i TK vùng h v d i ố ạ ị ướGây tê Lidocain vào đám r i TK vùng h v d i ố ạ ị ướ

h ng d n c a ch p CLVT n u các thu c gi m đau ướ ẫ ủ ụ ế ố ảh ng d n c a ch p CLVT n u các thu c gi m đau ướ ẫ ủ ụ ế ố ảkhông hi u qu .ệ ảkhông hi u qu .ệ ả

N u kèm theo trĩ, dùng ph i h p các thu c đi u tr trĩ.ế ố ợ ố ề ịN u kèm theo trĩ, dùng ph i h p các thu c đi u tr trĩ.ế ố ợ ố ề ị

Tài li u tham kh oệ ảTài li u tham kh oệ ả

1. Drossman DA, Camilleri M, Mayer EA,Whitehead WE. AGA technical review on irritable bowel syndrome. Gastroenterology 2002;123:2108-31.

2. Spiller R, Aziz Q, Creed F, et al. Guidelines on the irritable bowel syndrome: mechanisms and practical management. Gut 2007;56:1770-98.