1

¡ÂfiÙÂÚ˜ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ ÛÙÔ ‰È·‚‹ÙË™˘Ó¤ÓÙ¢ÍË Ù‡Ô˘ÙÔ˘ JDRF Hellas – 9 πÔ˘Ï›Ô˘ 2008Τεχνητό πάγκρεας και µεταµόσχευση παγκρεατικών νησιδίων απόεµβρυονικά βλαστοκύτταρα: αυτά είναι τα δύο νέα «όπλα» υπερυ-ψηλής τεχνολογίας τα οποία αναµένεται σύντοµα να ενισχύσουντην θεραπευτική φαρέτρα των γιατρών στη µάχη κατά του νεανι-κού σακχαρώδη διαβήτη.Στα δύο αυτά «όπλα», τα οποία πλέον βρίσκονται ένα στάδιο πριντην τελική τους µορφή και τη χρήση τους σε εκατοµµύρια συναν-θρώπους µας που πάσχουν από την πάθηση, οι ερευνητές και οικλινικοί γιατροί στηρίζουν πολλές ελπίδες για την καταπολέµησητου σακχαρώδη διαβήτη. Μίας πάθησης που αφορά περισσότε-ρους από το 7% των συνανθρώπων µας σε διεθνές επίπεδο και τηςοποίας οι διαστάσεις αυξάνονται αλµατωδώς τα τελευταία χρόνια.Τα παραπάνω επεσήµαναν σε συνέντευξη τύπου η Πρόεδρος τουΕλληνικού τµήµατος του Ιδρύµατος Έρευνας για τον Νεανικό ∆ια-βήτη (JDRF Hellas κα Αγγελική Παπανικόλα, η Επίκουρη Καθηγή-τρια Παν. Αθηνών, Παθολόγος–∆ιαβητολόγος και µέλος του ∆.Σ.του Ιδρύµατος κα Ασηµίνα Μητράκου, η Αναπληρώτρια ∆ιευθύ-ντρια Α’ Παιδιατρικής Κλινικής και Επιστηµονική Υπεύθυνη του ∆ια-βητολογικού Κέντρου του Νοσοκοµείου Παίδων «Π & Α Κυριακού»κα Ανδριανή Βαζαίου και ο Ερευνητικός Υπεύθυνος ΕργαστηρίουΑναπτυξιακής ΒιολογίαςΒλαστοκυττάρων στοΊδρυµα ΙατροβιολογικώνΕρευνών Ακαδηµίας Αθη-νών κ. Αντώνης Γαβαλάς.Στη συνέντευξη παρουσιά-στηκε και το πρόγραµµαδραστηριοτήτων του ελλη-νικού τµήµατος του Ιδρύ-µατος Έρευνας για τοΝεανικό ∆ιαβήτη (JDRF),το οποίο µετέχει ενεργάστις προσπάθειες πρόλη-ψης, καταπολέµησης καιθεραπείας του νεανικούδιαβήτη.Αναφερόµενη στο τεχνητό

πάγκρεας η κυρία Βαζαίου τόνισε ότι το JDRF καταβάλει προσπά-θειες να είναι έτοιµο µέσα στα επόµενα δύο χρόνια. Ακόµη καιεάν αυτός ο δύσκολος στόχος δεν επιτευχθεί τόσο σύντοµα, ηολοκληρωµένη µορφή του τεχνητού παγκρέατος θα είναι έτοιµηµέσα στην επόµενη πενταετία, είπε η κα Βαζαίου.Η κυρία Βαζαίου τόνισε ότι αυτή τη στιγµή έχουν εξελιχθεί πάραπολύ τα συστήµατα συνεχούς καταγραφής γλυκόζης αίµατος, ταοποία επιτρέπουν τη συνεχή αποτύπωση των επιπέδων γλυκόζηςστο αίµα, συµβάλλοντας δραστικά στη ρύθµιση του διαβήτη απότα άτοµα που πάσχουν από το διαβήτη τύπου 1 (νεανικό διαβήτη).Συγκεκριµένα, είπε η κα Βαζαίου, πολύ πρόσφατα κυκλοφόρησεστην αγορά µετρητής συνεχούς καταγραφής γλυκόζης αίµατοςτης εταιρείας Medtronic MiniMed, ο οποίος µετρά τη γλυκόζηαίµατος στον υποδόριο χώρο. Ο ασθενής βλέπει στην οθόνη τοαποτέλεσµα της µέτρησης µε τη βοήθεια τηλεµετρίας. Ο χρόνοςζωής το ηλεκτροδίου είναι 7 ηµέρες. Η τιµή της γλυκόζης είναιεµφανής στην οθόνη σχεδόν τηστιγµή που πραγµατοποιείται ηµέτρηση.Στη συνέχεια η κα Βαζαίουπαρουσίασε τα στοιχεία µελέ-της του ∆ιαβητολογικούΚέντρου του Νοσοκοµείου Παί-δων Π.&Α. Κυριακού από την

∆ƒπª∏¡π∞π∞ ∂∫¢√™∏ ∆√À ¢π∞µ∏∆√§√°π∫√À π∞∆ƒ∂π√À ∆√À ¶∞π¢π∞∆ƒπ∫√À ¡√™√∫√ª∂π√À«ª∏∆∂ƒ∞»∂ƒÀ£ƒ√À ™∆∞Àƒ√À 6, 151 23 – ª∞ƒ√À™π ∆∏§.: 210 6869110, FAX: 210 6869148E-mail: cbartsocas@nurs.uoa.gr© - π¢π√∫∆∏∆∏™ – ∂∫¢√∆∏™ –¢π∂À£À¡∆∏™:Ã∏™∆√™ ™¶. ª¶∞ƒ∆™√∫∞™, √ª√∆. ∫∞£∏°∏∆∏™ ¶∞π¢π∞∆ƒπ∫∏™∂ƒÀ£ƒ√À ™∆∞Àƒ√À 6, 151 23 – ª∞ƒ√À™π ∂¶π∆ƒ√¶∏ ™À¡∆∞•∂ø™:§∂¡π∞ ∞¡∆ø¡π∞¢√À, ∂§π¡∞ °∫π∫∞,¶√¶∏ ¢π∞§À¡∞, ¢π∞°√ƒ∞™∑∞ƒ°∞¡∏™, ∞ª¶∞™ ∫∞¡∆ƒ∂, ª∂§π¡∞ ∫∞ƒπ¶π¢√À, ¡π∫√™ ∫∂º∞§∞™, ™À¡∂ƒ°∞™π∞: ∂§π¡∞ °∫π∫∞, ™√ºπ∞ ª∞¡∂∞,°π∞¡¡∏™ ™∆∞£√¶√À§√™°ƒ∞ªª∞∆∂π∞ ™À¡∆∞•∂ø™: ¡π∫∏ ™¶πƒ∆√À∫∞§§π∆∂áπ∫∏ ∂¶πª∂§∂π∞-∂∫∆À¶ø™∏:ISOGRAMA - Ã. °∞§∞¡∏™Ã∂¢π∞™ª√™-ª∞∫∂∆∆∞: ∞. ∞ƒ°Àƒ∞∫∏Ã√ƒ∏°√™: NOVO NORDISK HELLAS

ISSN 1105-7904-X

√ÎÙÒ‚ÚÈÔ˜-¢ÂΤ̂ÚÈÔ˜ 2008

∆‡¯Ô˜ 69Ô

Από τη Συνέντευξη Τύπου

TA NEA MAS 69 6/10/2008 05:46 ÌÌ ™ÂÏ›‰·1

εφαρµογή του συστήµατος αυτού συνεχώς, για χρονικό διάστηµα2-15 µηνών σε 9 παιδιά, εφήβους και νεαρούς ενήλικες. Σύµφω-να µε τα αποτελέσµατα της µελέτης, η εφαρµογή του συστήµατοςαυτού είχε ως αποτέλεσµα τη σηµαντική µείωση της γλυκοζυλιω-µένης αιµοσφαιρίνης Α1C, καθώς και αντίστοιχη µείωση τωνυπεργλυκαιµικών επεισοδίων. Ιδιαίτερο όφελος είχαν από συν-δυασµό του συστήµατος τα πολύ µικρά παιδιά που παρουσίαζανµεγάλες διακυµάνσεις του σακχάρου αίµατος.Σε ότι αφορά το κλειστό κύκλωµα αντλίας ινσουλίνης, γνωστό σεόλους µας ως τεχνητό πάγκρεας, η κα Βαζαίου παρουσίασε τααποτελέσµατα από µελέτες κορυφαίων ερευνητικών κέντρων τουεξωτερικού (Yale, Cambridge κλπ), τα οποία είναι πολύ ενθαρρυ-ντικά και δείχνουν, ότι η τελειοποιηµένη µορφή του τεχνητούπαγκρέατος θα είναι διαθέσιµη πολύ σύντοµα.Από την πλευρά του ο κ. Γαβαλάς τόνισε ότι είναι εφικτή η κυττα-ρική θεραπεία του διαβήτη καθώς η δηµιουργία παγκρεατικώννησιδίων από εµβρυονικά βλαστοκύτταρα αποτελεί µια πολλάυποσχόµενη εναλλακτική λύση. Όπως είπε ο κ. Γαβαλάς ταεµβρυονικά βλαστοκύτταρα είναι κύτταρα που προέρχονται απότην εσωτερική κυτταρική µάζα των βλαστοκύστεων των σπονδυλω-τών εµβρύων. Είναι ικανά να διαφοροποιηθούν σε όλους τουςιστούς του εµβρύου και µπορούν να διατηρήσουν αυτή την ιδιότη-τα µακροχρόνια ακόµη και σε καλλιέργειες. Επιπλέον, έχουν τηνικανότητα να ανταποκρίνονται κατάλληλα σε σήµατα όπως αυτάπου χρησιµοποιούνται κατά τη διάρκεια της εµβρυικής ανάπτυξης,ώστε να διαφοροποιηθούν σε ένα εύρος εξειδικευµένων κυττά-ρων συµπεριλαµβανοµένων και των παγκρεατικών νησιδίων.Ο κ. Γαβαλάς αναφέρθηκε στις πλέον πρόσφατες ερευνητικές προ-σπάθειες για την δηµιουργία στο εργαστήριο παγκρεατικών νησιδίων,οι οποίες όπως τόνισε µας επιτρέπουν να είµαστε αισιόδοξοι ότι στοάµεσο µέλλον θα µπορούµε να παράγουµε µεγάλες ποσότητες β-κυτ-τάρων από εµβρυονικά βλαστοκύτταρα, τα οποία θα είναι κατάλληλαγια τη θεραπεία του διαβήτη µέσω µεταµοσχεύσεων.Τέλος, η κα Μητράκου αναφέρθηκε στην επιδηµιολογία του νεανι-κού διαβήτη στη χώρα µας και στις προσπάθειες που καταβάλειτο JDRF διεθνώς, καθώς και το ελληνικό τµήµα του στην καταπολέ-µηση της ασθένειας. Σύµφωνα µε τα επιδηµιολογικά δεδοµένα,τόνισε η κα Μητράκου, στη χώρα µας υπάρχουν περισσότερα από4.000 παιδιά µε διαβήτη τύπου 1, ενώ πολύ περισσότεροι είναι οινεαροί ενήλικες που εµφανίζουν την ίδια πάθηση.Από το 1922 που ανακαλύφθηκε η ινσουλίνη είπε ηκα Μητράκου, έχουν συντελεσθεί µεγάλες πρόοδοιστην αντιµετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη, αλλάη οριστική θεραπεία θα προέλθει µόνο µέσα απότην έρευνα. Σήµερα, η οριστική αυτή θεραπείαείναι περισσότερο ορατή από ποτέ και το JDRF έχειπαίξει πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτό, καθώς έχειχρηµατοδοτήσει ερευνητικά προγράµµατα σεκορυφαία κέντρα διεθνώς µε ποσό που αγγίζει το1 δισεκατοµµύριο δολλάρια!Ειδικότερα το ίδρυµα χρηµατοδοτεί την έρευνα για:• Την καλή µεταβολική ρύθµιση και στο πλαίσιοαυτό ανακοίνωσε το πρόγραµµα του ΤεχνητούΠαγκρέατος τον Ιανουάριο 2006• Τη µεταµόσχευση νησιδίων παγκρέατος χωρίςτην ανάγκη ανοσοκαταστολής• Την αύξηση του αποθέµατος του αριθµού τωνκυττάρων που µπορούν να µεταµοσχευθούν(εµβρυικά κύτταρα, πρωτόγονα κύτταρα, κύτταραζώων κλπ)

• Την αναγέννηση (regeneration) των β-κυττάρων-ανατύπωση-αντιγραφή (replication) των β-κυττάρων• Την αυτοανοσία (αντι–CD3)• Όσο για τις επιπλοκές, δοκιµάζονται νέα φάρµακαΕπιπλέον, υπογράµµισε η κα Μητράκου, το JDRF έχει φέρει σεεπαφή κορυφαίους ερευνητές και κρατικά και ιδιωτικά ιδρύµαταπου ασχολούνται µε τη µοριακή βιολογία, τη γενετική, την ανοσο-λογία, τη µεταµόσχευση, µε σκοπό να εντοπιστούν οι τοµείς στουςοποίους απαιτείται περισσότερη έρευνα, ώστε να κατευθυνθεί ηχρηµατοδότηση σε αυτού τους τοµείς.Η κα Μητράκου αναφέρθηκε και στο πρόγραµµα εκδηλώσεων τουΕλληνικού τµήµατος του JDRF για το 2008, το οποίο ξεκίνησε τοΜάιο και θα ολοκληρωθεί το Νοέµβριο µε την ευκαιρία τηςΠαγκόσµιας Ηµέρας κατά του ∆ιαβήτη (14 Νοεµβρίου). Το πρό-γραµµα αποσκοπεί αφενός στο να γνωρίσουν οι νέοι άνθρωποι,που πάσχουν από διαβήτη τύπου 1, τις δυνατότητες που τουςπαρέχει η σύγχρονη τεχνολογία και αφετέρου να διαπιστώσουνστη πράξη ότι µε την κατάλληλη ρύθµιση των επιπέδων γλυκόζηςστο αίµα τους µπορούν να ασκηθούν και να ζήσουν µια εξίσουέντονη ζωή µε όλους τους συνοµηλίκους τους.Η πρώτη εκδήλωση πραγµατοποιήθηκε στις 2-4 Μαΐου στη Κρήτη,όπου 30 άτοµα ηλικίας 15-25 ετών ανέβηκαν ως την κορυφή τουόρους Γκίγκιλο, σε υψόµετρο 2.100 µέτρων. Το συγκεκριµένοβουνό, στο οποίο υπάρχει και το γνωστό οροπέδιο Οµαλός, απο-τελεί το τέλος του Ευρωπαϊκού Μονοπατιού Ε4 που ξεκινά από ταΠυρηναία, διασχίζει ολόκληρη την οροσειρά των Άλπεων καιµέσω της Γιουγκοσλαβίας καταλήγει στη Κρήτη.Η κατοικία των 12 θεών της αρχαιότητας, ο θρυλικός Όλυµπος,αποτελεί τη δεύτερη διαδροµή, στις 12-14 Σεπτεµβρίου. Στο ψηλό-τερο βουνό της χώρας µας θα κάνουν πεζοπορία παιδιά µε δια-βήτη τύπου 1 από τη Θεσσαλονίκη, τη Λάρισα και το Βόλο. Μικρό-τερα παιδιά θα εκπαιδευτούν στην αντιµετώπιση της υπογλυκαι-µίας στα καθηµερινά τους παιχνίδια στις 3-4 Οκτωβρίου στοAdventure Park της Μαλακάσας, ενώ το «οδοιπορικό» θα συνεχι-στεί στις 15 και 16 Οκτωβρίου στα Ιωάννινα. Εκεί, παιδιά από τονοµό Ιωαννίνων µε διαβήτη τύπου 1 θα ασκηθούν στην κωπηλασίακαι µε τη βοήθεια του συστήµατος συνεχούς καταγραφής γλυκό-ζης θα µάθουν να αποφεύγουν την υπογλυκαιµία.Τέλος, το πρόγραµµα του JDRF Hellas για το 2008 θα ολοκληρωθεί

στις 15 Νοεµβρίου µε πεζοπορία σε µοναστήριτου Υµηττού και δενδροφύτευση στο πολύπαθοαπό τις πυρκαγιές βουνό της Αθήνας. Η τελευ-ταία αυτή εκδήλωση θα γίνει µε τη συνεργασίακαι την ενεργό στήριξη του ∆ήµου Υµηττού.

To 68Ô ™˘Ó¤‰ÚÈÔ Ù˘ ADATo 68o Ετήσιο Συνέδριο της Αµερικανικής ∆ια-βητολογικής Εταιρείας (ADA) οργανώθηκε εφέ-τος στο San Francisco της California 6-10 Ιουνί-ου 2008. Μεγάλη ήταν η συµµετοχή (14.000περίπου) επιστηµόνων όλων των κλάδων πουασχολούνται µε τον σακχαρώδη διαβήτη, ενώέντονη ήταν και η παρουσία ελλήνων µε πρωτό-τυπες ανακοινώσεις ή εκθέµατα (posters).Όπως κάθε χρόνο οι περισσότερες επιστηµονι-κές παρουσιάσεις αφορούσαν τον σακχαρώδηδιαβήτη τύπου 2, που άλλωστε είναι και οσυχνότερος. Οι περισσότερες µάλιστα µελέτες

2

TA NEA MAS 69 6/10/2008 05:46 ÌÌ ™ÂÏ›‰·2

που ανακοινώθηκαν αναφέρθηκανστα νέα φάρµακα για την αντιµετώπι-ση του τύπου 2 διαβήτη.Όσον αφορά τα παιδιά και τουςεφήβους το πρόγραµµα ξεκίνησε µεσυζήτηση των κινδύνων καρδιαγγεια-κών επιπλοκών λόγω της πρώιµηςεµφάνισης διαβήτη στα παχύσαρκαπαιδιά και τους εφήβους. Ενδιαφέ-ρουσες ήταν οι οµιλίες του AndrewT. Hattersley για τις σπάνιες µονογο-νιδιακές µορφές διαβήτη και τηνανάγκη ελέγχου για πιθανή διάγνωσησε παιδιά µε µικρές ανάγκες ινσουλί-νης ή σε οικογένειες µε περισσότερααπό ένα προσβεβληµένα άτοµα. Στοίδιο κλίµα ήταν και η οµιλία τουGeorge S. Eisenbarth για τις νεότερεςαπόψεις γενετικών βάσεων του τύπου1 διαβήτη.Χρήσιµη ήταν η ειδική συνεδρία γιατις σχέσεις περιοδοντικής νόσου καιδιαβήτη, ιδιαίτερα µάλιστα για τιςεπιπλοκές της νόσου.Ο προηγούµενος πρόεδρος τηςADA, Larry C. Deeb οργάνωσε πολύενδιαφέρουσα συνεδρία µε θέµα την ασφάλεια των µαθητών µεδιαβήτη στο Σχολείο. Κανείς δεν περίµενε ότι στις Η.Π.Α. θα υφί-στανται προβλήµατα µε την παρακολούθηση των παιδιών στο σχο-λικό περιβάλλον και µάλιστα να υπάρχει ανάγκη για επείγουσατροποποίηση της σχετικής νοµοθεσίας που διαφέρει όµως απόπολιτεία σε πολιτεία. Το γενικό συµπέρασµα ήταν να υπάρξεισυνεργασία όλων των φορέων για νέα νοµοθεσία προκειµένου ναανατραπούν προβλήµατα στην αντιµετώπιση κινδύνων στο σχολικόπεριβάλλον.Επακολούθησαν ενδιαφέρουσες ελεύθερες ανακοινώσεις για τηνανάπτυξη και διαφοροποίηση των β-κυττάρων, από γενετικήςπλευράς. Με τίτλο της συνεδρίας «Προκλήσεις στη Φροντίδα τουΠαιδικού ∆ιαβήτη» ακούστηκαν και πάλι οι γνωστές απόψεις γιατην ανάγκη της πολύ καλής ρύθµισης, αλλά και της επιµονής γιατην ανάληψη του αυτοελέγχου από τα ίδια τα παιδιά και τους εφή-βους.Για τον ρόλο στον Σχηµατισµό και την Λειτουργία των Νησιδίωνµίλησε µε νέα στοιχεία ο Philippe A. Halban και ο Timo Otonkoski.

Χωρίς να παρουσιάσουν εντυ-πωσιακά αποτελέσµατα στηνΠρόληψη και την Παρέµβασηστον Τύπο 1 ∆ιαβήτη µίλησανη Dorothy J. Becker µε επικέ-ντρωση στα βρέφη, ενώ οMark D. Pescovitz έδωσε στοι-χεία για την ανοσοθεραπείατου Τ1Σ∆ και ο Michael J.Haller για τις θεραπείες πουβασίζονται στα ίδια τα κύττα-ρα. Στα τελευταία εντοπίστη-καν και οι εισηγήσεις τωνBernard Thorens, Satya K.Karnik, Kevin D’ Amour µεσυντονίστρια την SusanBonner-Weir και θέµα: «Παρά-γοντας περισσότερα β-κύττα-ρα. Πώς και από Πού;»Αν και δεν είχε άµεση σχέσηµε τον διαβήτη, πολύ χρήσιµηήταν η οµιλία του έλληνακαθηγητή στο ΜΙΤ, Γιάννη Β.Γιαννά µε θέµα: «Αρχές Ανα-γεννήσεως του ∆έρµατος καιτου Νευρικού Ιστού». Η οµιλία

του κ. Γιαννά πλαισιώθηκε από σηµαντικές εισηγήσεις για τηναγγειογένεση και την επούλωση των τραυµάτων.Λίαν ενδιαφέρουσες ήταν και οι εισηγήσεις για την ΕπιγενετικήΡύθµιση της Ενδοµήτριας Αύξησης, ακόµη και για την σηµασία τηςδιατροφής την εγκύου. Εντυπωσιακή ήταν η οµιλία του Matthias G.von Herrath, ο οποίος και βραβεύθηκε µε το βραβείο OutstandingScientific Achievement. Ενώπιον 5.000 ή και περισσοτέρων ακρο-ατών ο von Herrath παρουσίασε τις Ειδικές Ανοσολογικές Παρεµ-βάσεις στον Τύπο 1 ∆ιαβήτη, µε σηµαντικές παρατηρήσεις για τηνπρόληψη ή την αναστολή του διαβήτη στα πειραµατόζωα κυρίως.Αντίθετα, απογοητευτική ήταν η συνεδρία για την Πρόληψη, όπουτα µέχρι στιγµής αρνητικά κλινικά πειραµατικά αποτελέσµατασυνεχίζονται, παρά τα πολυκεντρικά και πολυεθνικά προγράµµαταπου παρουσίασε ο Jay Skyler.Οι πολλές παράλληλες συνεδρίες σε έναν τεράστιο συνεδριακόχώρο ασφαλώς δεν επέτρεψαν την λεπτοµερή παρακολούθησητου συνεδρίου. ∆εν διαφάνηκε όµως κάτι το εντυπωσιακά σηµαντι-κό για τον τύπο 1 διαβήτη στο εφετεινό συνέδριο της ADA.

3

Larry Deeb Γιάννης Γιαννάς Dorothy Becker Jay Skyler

George Eisenbarth

TA NEA MAS 69 6/10/2008 05:46 ÌÌ ™ÂÏ›‰·3

∏ √Ì¿‰· ∂ÚÁ·Û›·˜ ¢È·‚‹ÙËÙ˘ ∂˘Úˆ·˚΋˜ ŒÓˆÛ˘(EU Diabetes Working Group)Η Οµάδα Εργασίας ∆ιαβήτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ιδρύθηκετον Νοέµβριο 2002, από τους Ευρωβουλευτές John Bowis MEPκαι Mary Banotti MEP σε συνεργασία µε το Ευρωπαϊκό Τµήµα της∆ιεθνούς Οµοσπονδίας ∆ιαβήτη (IDF Europe) καιµε την υποστήριξη του τέως Επιτρόπου ΥγείαςDavid Byrne. Ο κύριος αντικειµενικός σκοπός τηςΟµάδας Εργασίας ήταν η συµβολή στον αγώνακατά του διαβήτη µε την συνεργασία παραγό-ντων–κλειδιών, όπως Ευρωβουλευτών, αξιωµατού-χων της Ευρωπαϊκής επιτροπής, εκπροσώπων τωνΧωρών-Μελών, οργανώσεων διαβήτη και εµπειρο-γνωµόνων. Σκοποί της οµάδας είναι η προώθησητων αναγκαίων δραστηριοτήτων, όπως να συµπερι-ληφθεί ο διαβήτης στα ετήσια σχέδια εργασίας τουΠρογράµµατος ∆ηµόσιας Υγείας της ΕυρωπαϊκήςΈνωσης και η ανάπτυξη µίας στρατηγικής κατά τουδιαβήτη στην Ε.Ε, και ένα Συµβούλιο Προτάσεωνγια την πρόληψη, την διάγνωση και τον έλεγχο τουδιαβήτη.Η Ε.Ε. πρέπει να παίξει σηµαντικό ρόλο στην επίλυ-ση του αινίγµατος της πολιτικής διαβήτη (DiabetesAudit 2008, The Policy Puzzle: Europe makingprogress?). Πρόσφατη έρευνα κατέδειξε ότι υπάρ-χουν ακόµη µεγάλες διαφορές στην πρόσβαση καιτα επίπεδα φροντίδας του διαβήτη ανά την Ευρώπηκαι ότι πολλές Χώρες-Μέλη της Ε.Ε. δεν έχουνακόµη αναπτύξει Εθνικό Σχεδιασµό για τον ∆ιαβήτη.

√ ¯·ÌËÏfi˜ ÁÏ˘Î·ÈÌÈÎfi˜ ‰Â›ÎÙË˜Û˘ÓÙÂÏ› Û ‚ÂÏÙ›ˆÛË Ù˘ Ú‡ıÌÈÛ˘ÛÙÔ˘˜ Ó¤Ô˘˜ Ì ‰È·‚‹ÙË Σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα έρευνας των Εθνικών ΙνστιτούτωνΥγείας των ΗΠΑ, η κατανάλωση τροφών µε χαµηλό γλυκαιµικόδείκτη µειώνει τις διακυµάνσεις των τιµών της γλυκόζης στο αίµακαι βελτιώνει τον γλυκαιµικό έλεγχο.Η Dr. Tonja R. Nansel του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιούκαι της Ανάπτυξης του Ανθρώπου (NICHHD) σχολίασε ότι «όλοι οιµετέχοντες στην έρευνα εφήρµοζαν το εντατικοποιηµένο σχήµαχορήγησης ινσουλίνης (βασικής-bolus) και η κατανάλωση υδαταν-θράκων ήταν προκαθορισµένη. Τα αποτελέσµατα έδειξαν ότι ηδιατροφή µε χαµηλό γλυκαιµικό δείκτη είναι χρήσιµη για τη βελ-τίωση του γλυκαιµικού ελέγχου σε σηµαντικό βαθµό, πολύ καλύτε-ρα από εκείνα της προσεκτικής µέτρησης υδατανθράκων και τωνσυµβατικών σχηµάτων ινσουλινοθεραπείας». Η Dr. Nansel και οισυνεργάτες της σύγκριναν τα αποτελέσµατα γευµάτων υψηλού καιχαµηλού γλυκαιµικού δείκτη εφαρµόζοντας συνεχή καταγραφήτων επιπέδων γλυκόζης αίµατος σε 20 άτοµα µε διαβήτη ηλικίας 7έως 16 ετών. Όλα τα άτοµα εφήρµοζαν το σχήµα ινσουλινοθερα-πείας βασικής bolus, στο οποίο η δόση ινσουλίνης υπολογίστηκεβάσει της κατανάλωσης υδατανθράκων, ενώ εφαρµόσθηκε διορ-θωτικός παράγοντας βάσει των επιπέδων της γλυκόζης στο αίµα.Οι δύο δίαιτες ήταν παρόµοιες σε θερµίδες και µακροδιατροφικά

στοιχεία (υδατάνθρακες, λευκώµατα και λίπη).Τα αποτελέσµατα έδειξαν ότι µε την κατανάλωση διατροφής µεχαµηλό γλυκαιµικό δείκτη, τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίµα ήτανµέσα στα όρια-στόχο των 70-180mg/dl 66% του χρόνου σε σύγκρι-ση µε το 47% του χρόνου µετά κατανάλωση δίαιτας µε υψηλό γλυ-καιµικό δείκτη. Η διαφορά αυτή ήταν στατιστικά σηµαντική.Με την κατανάλωση δίαιτας χαµηλού γλυκαιµικού δείκτη, όλα τα

άτοµα της µελέτης έδειξαν σηµαντικά χαµηλότε-ρη µέση τιµή γλυκόζης αίµατος σε σύγκριση µετην δίαιτα υψηλού γλυκαιµικού δείκτη (137,6 ένα-ντι 184,2mg/dl). Έδειξαν επίσης σηµαντικά χαµη-λότερο δείκτη γλυκόζης αίµατος, ένα µέτρο τηςδιακύµανσης της γλυκόζης αίµατος.∆εν διαπιστώθηκαν σηµαντικές διαφορές µεταξύτων δύο καταστάσεων στην επιφάνεια γλυκόζηςαίµατος κάτω των 70mg/dl ή τον χαµηλό δείκτηγλυκόζης αίµατος. ∆εν υπήρξαν σηµαντικές δια-φορές µεταξύ των δύο διαιτητικών καταστάσεωνκατά τις νυκτερινές ώρες. Η Dr. Nansel επισηµαί-νει ότι η απουσία διαφοράς στις νυκτερινέςπαραµέτρους της γλυκόζης αίµατος υποστηρίζειτην άποψη ότι η δίαιτα χαµηλού γλυκαιµικού δεί-κτη επηρεάζει τη γλυκόζη αίµατος µέσω µειώσε-ως των µεταγευµατικών διακυµάνσεων.Όταν τα επίπεδα της γλυκόζης αίµατος έπιπτανκάτω των 80mg/dl αντιµετωπίζοντο µε 15gr υδα-τανθράκων σε χυµό φρούτων. Αντιµετώπιση τηςγλυκόζης αίµατος κάτω των 80mg/dl συνέβαινεπιο συχνά στην κατάσταση χορήγησης δίαιταςχαµηλού γλυκαιµικού δείκτη (σε 13 άτοµα), παράστην περίπτωση της δίαιτας υψηλού γλυκαιµικούδείκτη (σε 8 άτοµα).

Όπως συµπεραίνει στο άρθρο της στο περιοδικό Diabetes Care(2008;31:695-697) η Dr. Nansel, είναι εµφανές ότι δίαιτα χαµηλούγλυκαιµικού δείκτη µπορεί να µειώσει τις ανάγκες της δόσηςινσουλίνης, βάσει της µεγαλύτερης συχνότητας ελαφρών υπογλυ-καιµικών επεισοδίων που παρατηρήθηκαν και του µεγαλύτερουποσού υδατανθράκων που χορηγήθηκαν ανά µονάδα ινσουλίνηςστη κατάσταση του χαµηλού γλυκαιµικού δείκτη.Σταθερή κατανάλωση δίαιτας χαµηλού γλυκαιµικού δείκτη δύναταινα µειώσει τις ανάγκες ινσουλίνης, ενώ παράλληλα βελτιώνει τηρύθµιση της γλυκόζης αίµατος. Φυσικά, απαιτείται προσοχή στηρύθµιση του σακχάρου και προσαρµογή της δόσης ινσουλίνηςκατά τη µετατροπή σε δίαιτα χαµηλού γλυκαιµικού δείκτη.

∞ÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÔÓÙ·˜ ÙÔÓ ·È‰ÈÎfi ‰È·‚‹ÙËÚÈÓ ·fi 109 ¯ÚfiÓÈ·!Για την θεραπευτική αντιµετώπιση του Τύπου 1 (ινσουλινοεξαρτώ-µενου ή νεανικού) ∆ιαβήτη η ανακάλυψη της ινσουλίνης απόΚαναδούς επιστήµονες το 1922 αποτέλεσε το ορόσηµο, την σωτη-ρία εκατοµµυρίων ατόµων σε ολόκληρη την υφήλιο. Πρέπει όµωςνα αναρωτηθεί ο αναγνώστης, είτε επιστήµων, είτε γονέας ήπάσχων, πώς αντιµετωπίζετο ο διαβήτης στα παιδιά πριν από το1892.Η απάντηση αναζητήθηκε σε βιβλίο, το «Θεραπευτικό Εγχειρίδιον,µετά Συνταγών των Νοσηµάτων Παίδων» υπό Γ.Ι.Τροχάνη, Υφηγη-τού της Παθολογίας των Παίδων, το οποίο διέθεσε ευγενώς ο

4

TA NEA MAS 69 6/10/2008 05:46 ÌÌ ™ÂÏ›‰·4

5

φίλος και αναγνώστης τουδελτίου µας Τάκης Γεωρ-γακόπουλος, Αµ. Επίκ.Καθηγητής της Μαιευτικής& Γυναικολογίας. ΤοΘεραπευτικό Εγχειρίδιοτου Γ. Τροχάνη εκδόθηκεστην Αθήνα το 1899.Όπως τονίζει ο συγγρα-φέας του βιβλίου στονπρόλογό του, υπήρχε«σπάνις βιβλίων θερα-

πευτικών τωνπαιδικών νοσηµάτων,παντελής δε έλλειψις…συνταγολογίου». Τανοσήµατα των παιδιώνπαρατίθενται κατά αλφα-βητική σειρά στο βιβλίοκαι ακολουθούν οι σχετι-κές συνταγές.Ενδιαφέρον έχει το εδά-φιο που είναι αφιερωµέ-νο στον σακχαρώδη δια-βήτη (εικ. 1&2). Συνιστά-ται δίαιτα αποτελούµενηαπό ζωική τροφή, αποφυγή των αµυλωδών ή σακχαρούχων, ιδιαί-τερα δε γάλα αραιωµένο, αυγά, κόκκινο κρασί, ζωµός και κρέας.Από φρούτα και λαχανικά συνιστώνται εκείνα που περιέχουνµικρές ποσότητες σακχάρων ή αµύλου, όπως το σπανάκι, το ραδί-κι, χλωρά όσπρια, λάχανο, σπαράγγια και τα κεράσια. Παράλλη-λα, συνιστώνται τα καρύδια και τα αµύγδαλα.

∆· ηχÙÂÚ· ¡ÔÛÔÎÔÌ›· ¶·›‰ˆÓÙˆÓ ∏.¶.∞.Η επιθεώρηση U.S.News & World Report προέβη προσφάτως στηναξιολόγηση των Νοσοκοµείων Παίδων των Ηνωµένων Πολιτειώνβάσει των παρακάτω κριτηρίων:1. Φήµη. Μετά από απαντήσεις σε ερωτηµατολόγιο 1.100 επιλέ-κτων παιδιάτρων, οι οποίοι συνιστούν την νοσηλεία των πλέονσοβαρών περιπτώσεων.2. Θνησιµότης3. Νοσηλευτική στελέχωση. Ισορροπία µεταξύ αριθµού νοση-λευτριών και ασθενών. Υψηλότερος αριθµός νοσηλευτριών είναιπροτιµότερος.4. Νοσοκοµείο-Μαγνήτης νοσηλευτών. Χαρακτηρίζει το Νοσο-κοµείο που πληροί τα standards του Κέντρου Πιστοποίησης Νοση-λευτριών των Η.Π.Α.5. Προχωρηµένη τεχνολογία. ∆ιάθεση αριθµού υψηλού επιπέ-δου εξοπλισµού διαγνωστικής και θεραπευτικής τεχνολογίας.6. Υπηρεσίες για τους ασθενείς και τις οικογένειες. ∆υνατότη-

τα για διανυκτέρευση γονέων και ύπαρξη διερµηνέων.7. Υπηρεσίες κλινικής υποστήριξης. Ύπαρξη ειδικών οµάδωνφροντίδας, όπως για παράδειγµα, παιδικής αναισθησιολογίαςπαιδιατρικού πόνου, κλπ.8. Μέσος αριθµός νοσηλευοµένων παιδιών. Ο ηµερήσιοςµέσος όρος εσωτερικών ασθενών για τους τελευταίους 12 µήνες.

Ειδικά κριτήρια ίσχυαν για τις επί µέρους παιδιατρικές ειδικότητες.Έτσι η κατάταξη και η βαθµολογία των Νοσοκοµείων Παίδων είναιη εξής:

ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΣΘΕΝΩΝ

1 Ν.Π. Φιλαδέλφειας 100 3382 Ν.Π. Βοστώνης 94 2913 Ν.Π. Cincinnati 67,5 2284 Παιδ. Κέντρο 60,8 153

Johns Hopkins5 Ν.Π. Βρεφών & Παίδων 60,2 153

Rainbow, Cleveland6 Ν.Π.Texas, Houston 57,9 3967 Ν.Π.Denver 52,6 1878 Ν.Π. Seattle 51,8 1919 Ν.Π Los Angeles 50,0 248

10 Ν.Π. Pittsburgh 49,3 21011 Ιατρ. Κέντρο New 48,7 260

York-Presbyterian12 Ν.Π. Lucile Packard, 48,2 174

Stanford

√È ‰ËÌÔÛȇÛÂȘ Ì·˜Κατά το τρίµηνο Ιουλίου–Σεπτεµβρίου 2008 µετείχαµε στις παρα-κάτω επιστηµονικές δηµοσιεύσεις για τον διαβήτη:

— ΚΕΦΑΛΑΣ Ν.: «Αντλίες ινσουλίνης: «Κλειστά συστήµατα χορή-γησης ινσουλίνης». Σακχαρώδης ∆ιαβήτης: Φροντίδα για Όλους2:44-45, 2008 και 3:42-43, 2008.— ΓΚΙΚΑ Ε: «Το αίσθηµα της ηττοπάθειας και η κατάθλιψη στοδιαβήτη τύπου 1», Σακχαρώδης ∆ιαβήτης: Φροντίδα για Όλους2:52-53, 2008.— ΚΑΡΙΠΙ∆ΟΥ ΜΣ: «Γλυκαιµικός δείκτης – Γλυκαιµικό φορτίο καισακχαρώδης διαβήτης». Σακχαρώδης ∆ιαβήτης: Φροντίδα γιαΌλους 3:60-61, 2008.

TA NEA MAS 69 6/10/2008 05:46 ÌÌ ™ÂÏ›‰·5

6

¡¤· ÈÓÛÔ˘Ï›ÓË ÁÈ· ¯ÔÚ‹ÁËÛË ·fi ÙÔÛÙfiÌ· ÂÊ·ÚÌfi˙ÂÙ·È ÁÈ· ÙËÓ ÚfiÏË„ËÙÔ˘ ∆‡Ô˘ 1 ‰È·‚‹ÙË ÛÙÔ ¶·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔÙ˘ FloridaΕρευνητές του Πανεπιστηµίου της Florida ξεκίνησαν κλινική µελέτηχορήγησης ινσουλίνης από το στόµα για την πρόληψη ή επιβρά-δυνση της εκδήλωσης του τύπου 1 διαβήτη σε άτοµα µε κίνδυνοεµφάνισης της νόσου.Το Κέντρο Επιστηµών Υγείας του Πανεπιστηµίου της Florida είναιένα από τα 14 κέντρα των ΗΠΑ που είναι συνδεδεµένα και συνερ-γάζονται µε γιατρούς που µετέχουν στο δίκτυο TrialNet του Τύπου1 ∆ιαβήτη, µια οµάδα αφοσιωµένων στην κατανόηση, την πρόλη-ψη και την έγκαιρη θεραπεία του τύπου 1 διαβήτη. Η έρευνα αυτήαποτελεί µοναδική ευκαιρία για την πρόληψη του διαβήτη σε συγ-γενείς εν κινδύνω για εµφάνιση τύπου 1 διαβήτη, σύµφωνα µε τονDesmond Schatz, M.D., διευθυντή του ∆ιαβητολογικού Κέντρουτου Πανεπιστηµίου της Florida. Η παρέµβαση αυτή µπορεί να προσφέρει ελπίδες για καθυστέρη-ση της εµφάνισης της νόσου. Έχει υπολογισθεί ότι περίπου 1 µε 2εκατοµµύρια άτοµα µε διαβήτη έχουν τύπο 1 διαβήτη, ο οποίοςόπως είναι γνωστό συµβαίνει όταν λευκοκύτταρα, ζωτικά για τηνάµυνα του οργανισµού κατά των λοιµώξεων, επιτίθενται εναντίοντων ινσουλινοπαραγωγών β-κυττάρων του παγκρέατος. Η ινσουλί-νη που παράγουν τα τελευταία ρυθµίζει τον τρόπο µε τον οποίο οοργανισµός χρησιµοποιεί και αποθηκεύει την γλυκόζη και άλλεςδιατροφικές ουσίες για ενέργεια.Μέχρι σήµερα η έρευνα έχει δείξει ότι το πάγκρεας είναι ευάλω-το, αλλά βραδέως, και ότι περισσότερα από τα µισά των ινσουλι-νοπαραγωγών κυττάρων πρέπει να κατάστραφούν ολοσχερώςπριν το άτοµο αρχίσει να εµφανίζει συµπτώµατα της νόσου, πράγ-µα που µπορεί να διαρκέσει µήνες ή και χρόνια! Η µακρά αυτήπερίοδος πριν από την εµφάνιση των συµπτωµάτων της νόσουπαρέχει ευκαιρία για παρεµβάσεις που θα στοχεύουν στην πρό-ληψη της ανάπτυξης της νόσου.Στη µελέτη, οι ερευνητές του Πανεπιστηµίου της Florida δοκιµά-ζουν αν κάψουλα ινσουλίνης που θα λαµβάνεται µια φορά τηνηµέρα θα µπορεί να προλάβει ή να καθυστερήσει την εµφάνισητύπου 1 διαβήτη σε οµάδα ατόµων µε κίνδυνο για την νόσο.Προηγούµενη δοκιµασία έδειξε ότι η ινσουλίνη από το στόµα µπο-ρεί να καθυστερήσει τον τύπο 1 διαβήτη για περίπου τέσσεραχρόνια σε µερικά άτοµα που έχουν αναπτύξει νησιδιακά αυτοαντι-σώµατα στο αίµα τους. Η παρουσία των αντιπαγκρεατικών αντισω-µάτων προειδοποιεί τους γιατρούς για την καταστροφή των ινσου-λινοπαραγωγών κυττάρων µέχρι και 10 χρόνια πριν από την εγκα-τάσταση συµπτωµάτων και καθορίζει τον µεγαλύτερο κίνδυνο γιατην ανάπτυξη διαβήτη. Ο κίνδυνος για την ανάπτυξη διαβήτη σταεπόµενα πέντε χρόνια είναι µεγαλύτερος από 50% σε ένα άτοµοµε γονίδια υψηλού κινδύνου και όλα τα τρία αυτοαντισώµατα.Πρέπει να σηµειωθεί εδώ ότι µελέτες σε πειραµατόζωα έδειξανότι µε από το στόµα χορήγηση ινσουλίνης µπορεί να προλαµβά-νεται ο τύπος 1 διαβήτης. Μερικοί επιστήµονες µάλιστα πιστεύουνότι µε την εισαγωγή ινσουλίνης µέσω του πεπτικού σωλήνα επέρ-χεται ανοχή, ένας «εφησυχασµός» του ανοσοσυστήµατος.Μέσω του TrialNet αρχικά ανιχνεύονται άτοµα µε κίνδυνο εµφάνι-σης διαβήτη, που είναι συγγενείς πρώτου και δεύτερου βαθµούατόµων µε τύπο 1 διαβήτη. Εξετάζονται επίσης τα ανοσιακά καιµεταβολικά συµβάντα που προηγήθηκαν των συµπτωµάτων τουδιαβήτη.

Σε µια άλλη µελέτη του TrialNet επιχειρείται η αναστολή της δρά-σης του οργανισµού κατά των β-κυττάρων µε rituximab, ένα µονο-κλωνικό αντίσωµα που δεσµεύεται και προσωρινά καταστρέφειµία τάξη ανοσοκυττάρων. Η δοκιµασία του rituximab «επιστρατεύ-ει» ασθενείς µε τύπο 1 διαβήτη που διαγνώσθηκε κατά τους τρειςπροηγούµενους µήνες.

¡¤· ıÂڷ›· ÁÈ· ÙËÓ ·Ó·Ï‹ÚˆÛË‚-΢ÙÙ¿ÚˆÓ ¯ˆÚ›˜ ‚Ï·ÛÙÔ·ÙÙ·Ú·Μία βιοφαρµακευτική εταιρεία, η οποία αναπτύσσει νέες θερα-πευτικές µεθόδους για την πρόληψη, την βελτίωση ή και την ανα-στροφή και των δύο τύπων, 1 και 2, διαβήτη, αναγγέλλει την επιτυ-χία της στην ανάπτυξη σηµαντικού φαρµάκου του Human proIsletPeptide (HIP), ήτοι του Ανθρωπίνου προνησιδιακού πεπτιδίου.Η εταιρεία CureDM (www.curedm.com) σταθεροποίησε µε επιτυ-χία το HIP, βελτιώνοντας την βιοδιαθεσιµότητά του σε πρόσφατεςµελέτες ανταπόκρισης ανάλογα µε τη δόση. Το HIP είναι ανθρώπι-νο πεπτίδιο 14 αµινοξέων, προερχόµενο από ειδικό γονίδιο υπεύ-θυνο για την πλήρωση του παγκρέατος µε νησίδια, τα οποία ωςγνωστόν περιέχουν τα κύτταρα που εκκρίνουν ινσουλίνη, καθώς καιάλλες ορµόνες που είναι απαραίτητες για την πρόληψη διαβήτη.Η CureDM έκανε αίτηση στην FDA και ελπίζει να πάρει έγκριση γιατην έναρξη µελετών σε ανθρώπους στις αρχές του 2009. Με επι-πρόσθετες µελέτες υπολογίζεται πόσο χαµηλή πρέπει να είναι ηχορηγούµενη δόση. Προηγούµενες µελέτες επιβεβαίωσαν ότι ησταθερότητα του HIP δεν επηρέαζε δυσµενώς την αποτελεσµατικό-τητα και απέδειξαν ότι µετά 25 µέρες θεραπείας επετεύχθησανφυσιολογικά επίπεδα γλυκόζης, τα οποία παρέµειναν φυσιολογι-κά και µετά τη διακοπή της θεραπευτικής αγωγής.Το Ανθρώπινο Πεπτίδιο proIslet (HIP) επάγει την διαφοροποίησητων παγκρεατικών προγονικών κυττάρων, τα οποία ούτως ή άλλωςυφίστανται στο πάγκρεας ενηλίκων, σε νέα ινσουλινοπαραγωγάνησίδια. Κάθε νέο νησίδιο περιέχει δεξαµενές β-κυττάρων, πουπαράγουν την ινσουλίνη. Θεωρείται πιθανόν ότι η θεραπεία αυτήθα αποκαταστήσει την ανθρώπινη παγκρεατική λειτουργία χωρίςτην χρήση βλαστοκυττάρων.Η προσέγγιση αυτή της CureDM για την αποκατάσταση νέωνινσουλινοπαραγωγών κυττάρων µέσω νησιδιακής νεογένεσηςδύναται να αναστρέψει και τους δύο τύπους διαβήτη. Στα άτοµαµε τύπο 1 διαβήτη θα απαιτηθεί προθεραπεία µε παράγοντα ανο-σοανοχής για να προστατευθούν τα νέα νησίδια που θα σχηµατι-σθούν από το ΗΙΡ.

DiaPep277® - ∂Ì‚fiÏÈÔ Î·Ù¿ ÙÔ˘ ‰È·‚‹ÙË;Πριν δύο ακριβώς χρόνια η DeveloGen, φαρµακευτική εταιρεία µεέντονη δραστηριότητα στην ανακάλυψη και ανάπτυξη νέων θερα-πευτικών παραγόντων στην αντιµετώπιση µεταβολικών διαταρα-χών, ανακοίνωσε ότι σε συνεργασία µε οµάδα ερευνητών υπότην καθοδήγηση του καθηγητού Irum R. Cohen του Τµήµατος Ανο-σολογίας του Επιστηµονικού Ινστιτούτου Weizmann στο Rehovotτου Ισραήλ, αποκάλυψε τον µοριακό µηχανισµό δράσης µέσωτου οποίου το DiaPep277 καθιερώνει την ρύθµιση του ανοσοσυ-στήµατος.Σε δηµοσίευση στο Journal of Clinical Investigation η ερευνητικήοµάδα του καθηγητού Cohen περιέγραψε πώς η πρωτεΐνη HSP60και ένα µικρό πεπτιδικό τεµάχιό της, το DiaPep277, δύνανται να

TA NEA MAS 69 6/10/2008 05:46 ÌÌ ™ÂÏ›‰·6

7

ενεργοποιήσουν υποοµάδα των Τ-κυττάρων,τα οποία down-regulate τα παθογόνα Τ-κύτ-ταρα που προκαλούν τον διαβήτη. Τα ρυθ-µιστικά Τ-κύτταρα που καλλιεργήθηκαν µεDiaPep277 µετέβαλαν το προφίλ των κυττα-ροκινών, που εκκρίνονται από τα παθογόναΤ-κύτταρα. Οι προφλεγµονώδεις κυτταροκί-νες, οι οποίες είναι καταστρεπτικές για ταινσουλινοπαραγωγά κύτταρα, αντικαθίστα-νται µε κυτταροκίνες, οι οποίες αναστέλ-λουν τις φλεγµονώδεις αντιδράσεις. Με τονµηχανισµό αυτό η ανοσιακή βλάβη ανα-στέλλεται µε τη θεραπεία µε το DiaPep277.Σύµφωνα µε τον καθηγητή Irum R. Cohen τουΤµήµατος Ανοσολογίας του ΕπιστηµονικούΙνστιτούτου Weizmann ανεµένετο ότι µε τηνανάπτυξη της θεραπείας µε DiaPep277, θαεπέρχετο επαγωγή της µεταβολής στο προ-φίλ των κυτταροκινών που ήταν απαραίτητογια να κλείσει η ανοσιακή επίθεση.Είναι γνωστό ότι το DiaPep277 είναι ανοσο-τροποποιητικό συνθετικό πεπτίδιο, το οποίο ηεταιρεία DeveloGen AG, αναπτύσσει απο-κλειστικά για τη θεραπεία του τύπου 1 δια-βήτη. Το προϊόν συµπλήρωσε την ανάπτυξηµελετών φάσης ΙΙ µε καλό προφίλ ασφαλεί-ας και φαίνεται να διατηρεί την ενδογενήπαραγωγή ινσουλίνης σε νεοδιαγνωσµένους ασθενείς µε τύπο 1διαβήτη. Ήδη από το 2006 έχει εισέλθει σε κλινική ανάπτυξηφάσης VI στην Ευρώπη, Ισραήλ και Νότιο Αφρική.Η ανακοίνωση των πρώτων αποτελεσµάτων προκάλεσε πολλέςελπίδες σε οικογένειες µε νεοδιάγνωστο τύπο 1 διαβήτη. Επικοινω-νήσαµε µε γερµανούς συναδέλφους και την Γερµανική ∆ιαβητο-λογική εταιρεία, επειδή η εταιρεία εδρεύει στο Göttingen. Όλοισυνέστησαν αναµονή προκειµένου να υπάρξουν και άλλες θετικέςδηµοσιεύσεις στον ιατρικό τύπο ή ανακοινώσεις σε συνέδρια.∆υστυχώς, πρόσφατη ανακοίνωση στο περιοδικόDiabetes/Metabolism Research and Reviews (2007;23:269-275)αναφέρθηκε σε ελάχιστα θετικά αποτελέσµατα, δηλαδή τουλάχι-στον στη µείωση της δόσης ινσουλίνης ή της HβΑ1C.Γεγονός είναι ότι διαθέτουµε ένα ακόµη ανοσοτροποποιητικό φάρ-µακο µε το οποίο ίσως η επιστήµη καταφέρει να ανατρέψει τηνεξέλιξη του διαβήτη.

∆Ô ËÌÂÚÔÏfiÁÈfi Ì·˜Το προσωπικό του ∆ιαβητολογικού Ιατρεί-ου της Παιδιατρικής Κλινικής «ΜΗΤΕΡΑ»µετείχε κατά τους µήνες Ιούλιο-Σεπτέµ-βριο 2008 στις παρακάτω εκδηλώσεις:

o 4 – 6 Ιουλίου 2008 (Σαντορίνη). Επι-στηµονική συνάντηση µε θέµα: «ΙνσουλίνηΟρµόνη της Ζωής – 2008». Μετείχε ωςοµιλήτρια η ψυχολόγος κ. Ελίνα Γκίκα.o 15 Ιουλίου 2008 (Βρυξέλλες). Συνά-ντηση της Οµάδας εργασίας για τον ∆ια-βήτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Ευρω-κοινοβούλιο. Θέµα της συνάντησης ήταν:«Living with diabetes in Europe – How toimprove quality of life» (Ζώντας µε διαβή-τη στην Ευρώπη – Πως θα βελτιωθεί ηποιότητα ζωής).Σκοπός της συνάντησης ήταν η επέκτασητης αναγνώρισης του σηµαντικού αυτούπροβλήµατος και η πίεση στην Επιτροπή(Commission) να αναπτύξει ξεκάθαρηΣτρατηγική ∆ιαβήτη της ΕΕ, όπως υποστη-ρίζουν οι Προτάσεις του Συµβουλίου τηςΕΕ για την Πρόληψη του ∆ιαβήτη, τηνΈγκαιρη ∆ιάγνωση και Φροντίδα, µέσω

της προωθήσεως σοβαρών µέτρων, όπως της εφαρµογής ΕθνικούΣχεδιασµού για τον ∆ιαβήτη, προγραµµάτων πρωτογενούς καιδευτερογενούς ανίχνευσης κλπ. Στην εκδήλωση παραβρέθηκανειδικοί επιστήµονες και άτοµα µε διαβήτη από τις διάφορες χώρες– µέλη της ΕΕ, οι οποίοι και εξήγησαν τι σηµαίνει να ζεις µε δια-βήτη στην Ευρώπη και τα προβλήµατα που αναφύονται στην αντι-µετώπισή του. Παραβρέθηκαν επίσης εκπρόσωποι του Ευρωκοινο-βουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ανταλλαγή απόψε-ων και ενηµέρωση για τις δραστηριότητες της ΕΕ, που συνδέονταιµε την αντιµετώπιση της επιδηµίας διαβήτη.Ως οµιλητές µετείχαν ο Ευρωβουλευτής Georgs Andréjevs, MEP,Συµπρόεδρος της Οµάδας Εργασίας ∆ιαβήτη της Ε.Ε. και οEberhard Standl, Πρόεδρος της IDF Europe. Λεπτοµέρειες για τηνσηµερινή κατάσταση του ∆ιαβήτη στην Ευρώπη έδωσε ο MichaelHall, από την IDF Europe. Επακολούθησαν πολυάριθµες παρεµβά-σεις από εκπροσώπους συλλόγων πασχόντων από διαβήτη καιεισήγηση του Επιτρόπου Huebel για το τι µπορεί να κάνει η ΕΕ. Την

Το Ευρωκοινοβούλιο

Από την εκδήλωση στο Ευρωκοινοβούλιο (15 Ιουλίου 2008)

TA NEA MAS 69 6/10/2008 05:46 ÌÌ ™ÂÏ›‰·7

Ελληνική Οµοσπονδία ∆ιαβήτη (ΕΛΟ∆Ι) εκπροσώπησε ο κ. Χρ. Σ.Μπαρτσόκας, ο οποίος και αναφέρθηκε στα πρόσφατα προβλή-µατα που ανέκυψαν µε τρία σχολεία, την άρνηση δύο ιδιωτικώντραπεζών να προσλάβουν άτοµα µε διαβήτη και την ανεπαρκήχορήγηση αντιδραστηρίων από ορισµένα ταµεία. Ο Ευρωβουλευ-τής Georgs Andréjevs, MEP, έκλεισε την εκδήλωση µε την παρου-σίαση συµπερασµάτων και προτάσεων.o 27 Σεπτεµβρίου 2008 (Αθήνα). 6η Παιδιατρική Μετεκπαιδευτι-κή Ηµερίδα της Παιδιατρικής Κλινικής «ΜΗΤΕΡΑ» σε συνεργασίαµε το Children’s Hospital της Βοστώνης. Μεταξύ των οµιλητών ο κ.Νικ. Κεφαλάς µε θέµα: «Πλησιάζοντας στη θεραπεία του τύπου 1διαβήτη».o 30 Σεπτεµβρίου – 3 Οκτωβρίου 2008 (Αθήνα). 14ο Πανελ-λήνιο Συνέδριο Εσωτερικής Παθολογίας. Εισήγηση του κ. Χ.Σ.Μπαρτσόκα µε θέµα: «Γενετική βάση του Σακχαρώδους ∆ιαβήτη».

ºÈÏÔÙÂÏÈÎfi˜ ‰È·‚‹Ù˘ – 42∏ ¢ËÌÔÎÚ·Ù›· Ù˘ Gabon ÙÈÌ¿ ÙÔ ˙‡ÁÔ˜ CoriO Karl Ferdinand Cori (1896-1984) και η Gerty Theresa Radnitz Cori(1896-1957) σπούδασαν ιατρική στο Γερµανικό Πανεπιστήµιο τηςΠράγας και µετανάστευσαν στις ΗΠΑ το 1922. Σύντροφοι στηζωή υπήρξαν και σύντροφοι στο εργαστήριο της Βιοχηµείας. Ηέρευνά τους, µάλιστα, στο Πανεπιστήµιο Washington, στο SaintLouis των ΗΠΑ, αποτέλεσε βασική συµβολή στη θεραπεία του δια-βήτη. Το ζεύγος Cori συνέθεσε το γλυκογόνο στο εργαστήριο καιπαρέσχε τον τρόπο κατανόησης γιατο πώς η γλυκόζη µετατρέπεται σεγλυκογόνο και αποθηκεύεται στουςµυς και το ήπαρ για µελλοντικήχρήση από τον οργανισµό. Η διαδι-κασία αυτή είναι γνωστή ως οκύκλος Cori.Στους Carl και τη Gerty Cori απονε-µήθηκε το 1947 το βραβείο Nobelτης Ιατρικής και της Φυσιολογίας«για την ανακάλυψη της πορείαςτης καταλυτικής µετατροπής τουγλυκογόνου». Η Gerty Cori ήταν ηπρώτη αµερικανίδα και η τρίτηπαγκοσµίως γυναίκα που τιµήθηκεµε βραβείο Nobel επιστηµών.Η ∆ηµοκρατία της Gabon εξέδωσε

σειρά γραµµατοσήµων για την 100ή επέτειο του βραβείου Nobel.Ο Carl και η Gerty Cori εκπροσωπούνται σε δύο γραµµατόσηµατων 125 φράγκων µε το προφίλ του Alfred Nobel στο βάθος.

∞‡ÍËÛË Ù˘ Û˘¯ÓfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘ Ù‡Ô˘ 1‰È·‚‹ÙË Û Ôχ ÌÈÎÚ¤˜ ËÏÈ˘Σύµφωνα µε στοιχεία που συλλέγονται στην Ευρώπη και σε άλλεςχώρες διαπιστώνεται συνεχής αύξηση της συχνότητας του τύπου 1διαβήτη στα πρώτα έτη ζωής. Εδώ, πρέπει να επισηµανθούν δύοσηµαντικά στοιχεία. Πρώτο στοιχείο είναι ότι πιθανώς η αύξησηαφορά παιδιά των οποίων ο διαβήτης θα εµφανιζόταν πολύαργότερα, πριν από 20 ή 30 χρόνια. Παιδιά µε διάγνωση διαβήτηπριν από το πέµπτο έτος σήµερα, ενδεχοµένως να είχαν διαγνω-σθεί µετά το 5ο έτος ή και αργότερα. ∆εύτερο στοιχείο είναι ότιακόµη ο διαβήτης στη βρεφική ηλικία παραµένει σπάνιος. Πρό-σφατη µελέτη στη Γερµανία διαπίστωσε ότι µεταξύ των ετών 1987και 1993 µόνο 3 στα 1.100 παιδιά πασχόντων γονέων είχαν εµφα-νίσει κλινικό διαβήτη πριν από τα 2 χρόνια (το νεότερο ήταν 13µηνών).Σύµφωνα µε τον Edwin Gale, MD, Καθηγητή της ∆ιαβητολογικήςΙατρικής στο Πανεπιστήµιο του Bristol στην Αγγλία, στην περιοχήτης Οξφόρδης κατά την πρόσφατη 10ετία διπλασιάσθηκε ο αριθ-µός των παιδιών µε εµφάνιση διαβήτη σε ηλικία κάτω των 5 ετών.Στη Σουηδία ο ρυθµός διαγνώσεων διαβήτη σε παιδιά 0-4 ετών.Όπως διαπιστώνει το ευρωπαϊκό πρόγραµµα EURODIAB ACE η

χαµηλότερη συχνότητα διαβήτη(3,2 περιπτώσεις ανά 100.000 παι-δικού πληθυσµού) ήταν στη FYROMκαι η υψηλότερη στη Φιλλανδία(40,2 περιπτώσεις ανά 100.000παιδιά). 6,3% ήταν η αύξηση στιςηλικίες 0-4 ετών, 31% στα παιδιά5-9 ετών και 2,4% στα παιδιά 10-14 ετών. Οι περισσότεροι επιστήµονες συµ-φωνούν ότι οι αιτίες του διαβήτηβασίζονται σε περιβαλλοντικάαίτια και τον τρόπο ζωής. Μεταξύτων υπόπτων παραγόντων οι θεω-ρίες εντοπίζονται σε ιογενείς λοι-µώξεις της µητέρας κατά τηνεγκυµοσύνη, ιογενείς λοιµώξεις

8

TA NEA MAS 69 6/10/2008 05:46 ÌÌ ™ÂÏ›‰·8

του βρέφους, πρώιµη εισαγωγή πρωτεϊνών στηδιατροφή του βρέφους, µεγάλη ηλικία τηςµητέρας, stress στον µεταβολισµό λόγω τουµεγάλου µεγέθους των βρεφών, ψυχολογικόstress και ακόµη η απουσία παρασίτων, όπωςοι οξύουροι, οι οποίοι στο παρελθόν προσέ-βαλαν τον µεγαλύτερο αριθµό παιδιών καιφαίνεται ότι τα προστάτευαν από συγκεκριµένανοσήµατα. Οποιοσδήποτε ή όλοι από τουςπαραπάνω παράγοντες, ίσως και µερικοί πουδεν τους υποψιαζόµεθα, πιθανώς αποτελούνµέρος ενός «επιτρέποντος περιβάλλοντος»για τον τύπο 1 διαβήτη, το οποίο δεν υφίστατοστο παρελθόν.Οι ερευνητές ελπίζουν να έλθουν απαντήσειςαπό τις κυριότερες δοκιµασίες πρόβλεψης καιπρόληψης όπως η TEDDY (Περιβαλλοντικοίκαθοριστές διαβήτη στους νέους), BABYDIAB,TRIGR (∆οκιµασία για τη µείωση του ινσουλινο-εξαρτώµενου διαβήτη σε γενετικά προδιατεθει-µένους), DAISY (Μελέτη της διαβητικής αυτοα-νοσίας στους νέους), ABIS (Όλα τα βρέφη στη Σουηδία), DIPP(Πρόγραµµα παρέµβασης και πρόληψης του διαβήτη) και PANDA(Προβλεπτική εκτίµηση της διαβητικής αυτοανοσίας στα νεογνά).Είµεθα βέβαιοι ότι ένα βρέφος πάσχει από τύπο 1 διαβήτη ανεµφανίσει διαβήτη; Τα νεογνά ή τα πολύ µικρά βρέφη µπορεί ναπάσχουν από µοναδική, συνήθως παροδική, µορφή υπεργλυκαι-µίας που ονοµάζεται «νεογνικός διαβήτης». Η κληρονοµική αυτήκατάσταση δεν έχει σχέση µε τον αληθή τύπο 1 διαβήτη. Αν και οτύπος 1 διαβήτη µπορεί να εµφανισθεί σε βρέφη νεαρότερης ηλι-κίας των 5 µηνών, φαίνεται πολύ απίθανο να συµβεί.Ο τύπος 1 διαβήτη βασικά είναι το ίδιο νόσηµα στα µικρότερα,αλλά και στα µεγαλύτερα παιδιά. Είναι αποτέλεσµα αυτοάνοσηςαντίδρασης µε την οποία καταστρέφονται τα ινσουλινοπαραγωγάβ-κύτταρα των νησιδίων του παγκρέατος. Τα αίτια είναι και γενετι-κά, αλλά και περιβαλλοντικά, µε τα γονίδια ως υπόστρωµα καιτους περιβαλλοντικούς παράγοντες να προκαλούν την αυτοάνο-ση αντίδραση. Τα πρώτα σηµεία του διαβήτη είναι η εµφάνισηαυτοαντισωµάτων στο αίµα, ουσιαστικά αντισωµάτων κατά τηςινσουλίνης, των νησιδίων και άλλων φυσιολογικών λευκωµάτωντου οργανισµού, τα οποία κατά λάθος φαίνονται ξένα στο ανο-σιακό σύστηµα. Τα επόµενα σηµεία είναι ανεπάρκεια ινσουλίνης,υπεργλυκαιµία και τέλος κλινικός διαβήτης.Αν και το νόσηµα είναι ίδιο, τα πολύ νεαρά παιδιά µε τύπο 1 δια-βήτη διαθέτουν µοναδικά χαρακτηριστικά.Γενετική. Παιδιά µε εµφάνιση του διαβήτη πριν από το 5ο έτος,συνήθως διαθέτουν τον συνδυασµό προδιαθεσικών γονιδίων HLAυψηλού κινδύνου για τύπο 1 διαβήτη, DR3 και DR4, σε συχνότηταµεγαλύτερη από τα παιδιά πάνω από 5 ετών, τα οποία συνήθωςφέρουν µόνο ένα από αυτά τα γονίδια ή ακόµη και προστατευτικόγονίδιο. Σύµφωνα µε την Φιλλανδική µελέτη DiMe, που υποστηρί-χθηκε οικονοµικά από το JDRF αφού συγκρίθηκαν προδιαθεσικάγονίδια στα παιδιά µε τύπο 1 διαβήτη κάτω των 2 ετών, µεταξύ 2και 4,9 ετών και µεταξύ 5 και 14,9 διαπιστώθηκε ότι: Το ένα τρίτο των παιδιών κάτω των 5 ετών έφεραν τον συνδυασµόυψηλού κινδύνου, έναντι 22% στα µεγαλύτερα παιδιά. Επιπλέον,17% των παιδιών κάτω των 2 ετών είχαν προστατευτικά γονίδια,ενώ 20% στη µεσαία οµάδα και 27% στα άνω των 5 ετών έφερανπροστατευτικά γονίδια. Παρόµοια αποτελέσµατα έφερε στο φωςέρευνα στο Κέντρο Barbara Davis στο Denver των ΗΠΑ, όπου σε

µελέτη 1.322 παιδιών, τα 49% αυτών που είχανδιαγνωσθεί πριν από το 5ο έτος διέθεταν τονσυνδυασµό γονιδίων υψηλού κινδύνου.Οι συγγενείς πρώτου βαθµού ενός µικρούπαιδιού µπορεί να έχουν µεγαλύτερη προδιά-θεση για τύπο 1 διαβήτη.Αντισώµατα. Ακόµη και η µορφή της αυτοα-νοσίας µπορεί να διαφέρει στα βρέφη. Στηµελέτη DiMe της Φινλανδίας, τα κάτω των 2ετών παιδιών µε διαβήτη είχαν τους υψηλότε-ρους τίτλους αυτοαντισωµάτων κατά τηςινσουλίνης και των νησιδίων του παγκρέατος.Μάλιστα το 50% αυτής της οµάδας ήταν θετι-κά και για τους 4 τύπους αυτοαντισωµάτωνπου µετρήθηκαν έναντι 42% στη µεσαία οµάδακαι 27% στα άνω των 5 ετών. Γενικά, θεωρείταιότι η εικόνα των αντισωµάτων αντανακλά τηνβαρύτητα της ανοσιακής επίθεσης κατά των β-κυττάρων και τοιουτοτρόπως προβλέπει τηνπορεία της εξέλιξής της σε κλινικό διαβήτη.Όσο ενωρίτερα ένα παιδί γίνεται θετικό για

αυτοαντισώµατα, τόσο πιο γρήγορη θα είναι εξέλιξη της νόσου.Ασφαλώς, τα αντισώµατα δεν είναι πάντα αξιόπιστοι προβλεπτές. Ο Dr. M. Rewers αναφέρει περίπτωση βρέφους 9 µηνών µε υψηλάεπίπεδα πολλών αντισωµάτων, το οποίο δεν είχε εµφανίσει διαβή-τη µέχρι το 10ο έτος ζωής. Μπορεί να µεσολαβήσει µακρύ διά-στηµα για την εµφάνιση του διαβήτη. Και µερικά παιδιά που είναιθετικά για πολλαπλά αντισώµατα, πιθανόν δεν θα εµφανίσουνποτέ διαβήτη!Εµφάνιση της νόσου. Συχνά, η εµφάνιση του κλινικού διαβήτη σεπολύ νεαρά άτοµα είναι ταχύτερη και βαρύτερη απ’ ότι στα µεγα-λύτερα παιδιά. Τα πρώιµα συµπτώµατα δίψας και υπερβολικήςδιούρησης µπορεί να υπάρχουν µόνο λίγες ηµέρες πριν το βρέ-φος καταστεί πολύ άρρωστο. ∆υστυχώς, η διάγνωση σ’ αυτό τοβραχύ διάστηµα είναι απίθανη λόγω του ότι η πολυουρία ή και ηπολυδιψία δεν αξιολογούνται σε ένα βρέφος. Οι έµετοι, η αφυ-δάτωση, δυσχερής αναπνοή, κώµα, ακόµη και θάνατος, µπορεί νασυνοδεύονται από την ανάπτυξη διαβητικής κετοξέωσης, ως συνέ-πεια υπερβολικής υπεργλυκαιµίας. Τα συµπτώµατα αυτά επειδήείναι κοινά και σε άλλες καταστάσεις, όπως στο άσθµα, τη γρίπ-πη, την πνευµονία ή την µηνιγγίτιδα, µπορεί να καθυστερήσουν τηνδιάγνωση του τύπου 1 διαβήτη.Πορεία της νόσου. Η πρώιµη φάση της εµφάνισης του διαβήτηείναι ταχύτερη και πιο επιθετική στα νεαρά παιδιά. Σύµφωνα µετον καθηγητή Johnny Ludvigsson, χάνουν πολύ ταχύτερα την λει-τουργία των β-κυττάρων. Όσο µικρότερα, τόσο πιο γρήγοραχάνουν την υπολειµατική λειτουργία των β-κυττάρων. Αυτή η απώ-

λεια λειτουργίας εξηγεί την ασταθή φύσηστην έναρξη της νόσου. Όταν τα παιδιά

είναι 8 ή 10 ή 14 ετών κατά την διάγνω-ση, τείνουν να διαθέτουν υπολειµατι-

κή έκκριση ινσουλίνης µερικέςφορές για αρκετά χρόνια, µεαποτέλεσµα ο διαβήτης τους ναείναι σταθερότερος και ευκολό-

τερος στη ρύθµιση. Τα µικρότεραπαιδιά χάνουν την λειτουργία των β-

κυττάρων συχνά µέσα σε 6-12 µήνες.Συνεπώς, έχουν περισσότερο ασταθή

επίπεδα γλυκόζης στο αίµα.

9

Edwin Gale

TA NEA MAS 69 8/10/2008 12:51 ÌÌ ™ÂÏ›‰·9

7Ô ¶·ÓÂÏÏ‹ÓÈÔ ™˘Ó¤‰ÚÈÔ ∂§. √. ¢π.18-19 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ 2008Σκαφιδιά Ηλείας, Ξενοδοχείο Aldemar Olympian Village

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣακχαρώδης διαβήτης: Η πορεία προς την απελευθέρωση

Σάββατο 18/10/08

17:00Έναρξη - Προσφωνήσεις

17:30 – 19:00Συνεδρία Ι Προεδρείο: Αικ ∆άκου-Βουτετάκη, Μ. Βασιλείου

• ∆υνατότητες και όρια των νέων θεραπευτικών µέσων στην αντιµετώπιση του Σ.∆.Σωτήρης Α. Ράπτης

• Stress και Σακχαρώδης ∆ιαβήτης Γ. Χρούσος

• Προοπτική στη χρήση βλαστοκυττάρωνΑ.Γαβαλάς

• Τι νεότερο στην έρευνα του ∆ιαβήτηΑ. Μητράκου

19:00 – 19:30∆ιάλειµµα

19:30 – 21:00Συνεδρία ΙΙΠροεδρείο: Α. Τσατσούλης, Π. ∆ηµητρούκας

• Υπογλυκαιµία – ∆ιαβητική κετοξέωσηΒ. Σπηλιώτη

• ∆ιαβητική αµφιβληστροειδοπάθειαΓεωργία Χρούσου

• ∆ιαβητικό πόδιΗ. Μυγδάλης

21:00 ∆είπνο – Gala

Κυριακή 19/10/08

9:00 – 11:00Αθλητικές δραστηριότητες παιδιών και εφήβωνΣυντονίστριες: Α. Μητράκου, Χ. Πλαστήρα

9:00 – 11:00Ελεύθερη συζήτηση µε τους ειδικούς

Συντονιστές: Ν. Κεφαλάς, ∆. Χιώτης

11:00 – 12:20Συνεδρία ΙΙΙΠροεδρείο: Γ. Κουκούλης, Σ. Μανέα

• Τι σηµαίνει σωστή διατροφή στο παιδί, τον έφηβο και τον ενήλικαΠ. Μαντά Αιµ Παπακωνσταντίνου

• Συγκρούσεις και συνεργασία στις οικογένειες των παιδιών και εφήβων µε Σ.∆.Μ. Λιακοπούλου

12:20 – 12:45∆ιάλειµµα

12:45 – 14:30Συνεδρία ΙVΠροεδρείο: Χρ. Μπαρτσόκας, Ιω. Πατσάκης

Προγράµµατα Ινσουλινοθεραπείας Αντλίες ΙνσουλίνηςΧρ. ΚανακάΜ. ΠαπαδοπούλουΧρ. ΖούπαςΑ. Παππάς

Λήξη συνεδρίου

14:30Γεύµα

16:00Αναχώρηση των πούλµαν από το ξενοδοχείο Aldemar

∆Ô ∂Ú¢ÓËÙÈÎfi ¶ÚfiÁÚ·ÌÌ· ÙÔ˘ JDRFΠαρά την περικοπή των ερευνητικών δαπανών, το JDRF σε συνερ-γασία µε τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας των ΗΠΑ (ΝΙΗ) προγραµµά-τισαν τα ερευνητικά σχέδια τους για το προσεχές έτος στους εξήςτοµείς:1. Πρόληψη του Τύπου 1 ∆ιαβήτηΜε 30.000 νέες περιπτώσεις τύπου 1 διαβήτη στις ΗΠΑ κάθε έτος,είναι απαραίτητο, για να είναι δυνατή η πρόληψή του, να γίνουνγνωστοί οι περιβαλλοντικοί παράγοντες που τον προκαλούν,

10

∆√ ∂§§∏¡π∫√ ∆ª∏ª∞ ∆√À ¢π∂£¡√À™ π¢ƒÀª∞∆√™ ∂ƒ∂À¡∞™ ¡∂∞¡π∫√À ¢π∞µ∏∆∏∂Ú˘ıÚÔ‡ ™Ù·˘ÚÔ‡ 6, 151 23 – ª·ÚÔ‡ÛÈ∆ËÏ./Fax: 210-6869148, www.jdrf.org.gr

TA NEA MAS 69 6/10/2008 05:46 ÌÌ ™ÂÏ›‰·10

καθώς και τα γονίδια. Είναι γνωστό ότι το 80% των νεοδιαγνωσκό-µενων ατόµων µε διαβήτη δεν έχουν κληρονοµικό ιστορικό τηςνόσου.2. Αναστροφή του νεοδιαγνωσµένου ∆ιαβήτη∆υστυχώς, µε τη διάγνωση του τύπου 1 διαβήτη, έχει επέλθεισοβαρή αυτοάνοση καταστροφή των περισσότερων ινσουλινοπα-ραγωγών κυττάρων του παργκρέατος. ∆υστυχώς, από έλλειψη πόρων τα ΝΙΗ είναι υποχρεωµένα νααναβάλουν ή να αναστείλουν ερευνητικά προγράµµατα, όπως τοTrialNet, το Anti-CD3, το Gleevec και το “Powermix”, που φαίνεταινα ξεκινούν ύφεση του τύπου 1 διαβήτη.3. Ανάπτυξη κυτταροθεραπείας του διαβήτη τύπου 1Η θεραπεία του τύπου 1 διαβήτη απαιτεί την αντικατάσταση ινσου-λινοπαραγωγών κυττάρων µε µεταµόσχευση ή αναγέννηση. Έχειήδη γίνει µεγάλη πρόοδος στη µεταµόσχευση ινσουλινοπαραγω-γών κυττάρων, αλλά δυστυχώς δεν υφίστανται αρκετοί δωρητέςνησιδίων για την θεραπεία όλων των παιδιών.Οι ερευνητές έχουν προσφάτως αναπτύξει λεπτοµερή γνώση τηςανάπτυξης των φυσιολογικών β-κυττάρων και έχουν αποκαλύψειπολλαπλά µονοπάτια µε τα οποία σχηµατίζονται τα β-κύτταραστον οργανισµό. Έχουν αναγνωρισθεί µάλιστα τα γονίδια πουρυθµίζουν την αύξηση, την διαφοροποίηση και αναπαραγωγή τωνβ-κυττάρων.4. Ερευνητική εκπαίδευση παιδοενδοκρινολόγωνΚαθώς τα ευρήµατα από την βασική έρευνα µεταφράζονται σε

νέες θεραπείες πρόληψης ήαναστροφής του τύπου 1

διαβήτη, είναι επιτακτι-κή η ανάγκηεκπαίδευσης τηςεπόµενης γενεάςτων κλινικώνερευνητών, που

θα δοκιµάσουν τιςπερισσότερα υποσχόµε-νες θεραπείες σε κλινι-κές µελέτες. Είναι κρί-σιµη και σηµαντική η

µετεκπαίδευση των παι-δοενδοκρινολόγων στην

έρευνα του διαβήτη.

Μέλος του µεγαλύτερου Οµίλου Παροχής Υπηρεσιών Υγείας στηνΕλλάδα και έναν από τους µεγαλύτερους στην ΝοτιοανατολικήΕυρώπη αποτελεί πλέον η Παιδιατρική Κλινική ΜΗΤΕΡΑ.

Σας παραθέτουµε απόσπασµα της ∆ήλωσης του ∆ιευθύνοντοςΣυµβούλου του ΜΗΤΕΡΑ και Προέδρου της Εκτελεστικής Επιτρο-πής των Νοσοκοµείων ΜΗΤΕΡΑ & ΛΗΤΩ, κ. Αλέξη Κοµνηνού, στοEditorial του Περιοδικού Art of Life & Health:

«…Το καλοκαίρι του 2008 ήταν για εµάς ξεχωριστό, γιατί εκτόςαπό την διαρκώς συνεχιζόµενη δηµιουργική µας δραστηριότητα,ολοκληρώσαµε την υλοποίηση ενός µεγάλου σχεδίου.

Έτσι µε µεγάλη χαρά σας ανακοινώνουµε την διεύρυνση του Οµί-λου µας, που υπό την επωνυµία «Όµιλος ΥΓΕΙΑ», εκτός από τηνΓενική, Μαιευτική/Γυναικολογική & Παιδιατρική Κλινική ΜΗΤΕΡΑ καιτο Μαιευτήριο ΛΗΤΩ, συµπεριλαµβάνει και το ∆ιαγνωστικό &Θεραπευτικό Κέντρο Αθηνών Υγεία, τα Κυπριακά ΝοσοκοµείαΑχίλλειον Λεµεσού και Ευαγγελισµός Πάφου, το Hygeia HospitalTirana, τον Τουρκικό Όµιλο SAFAK, την Εταιρεία Φύλαξης Βλαστο-κυττάρων SteamHealth, το Πολυιατρείο LetoLAb στον Πειραιά καιτις Εταιρείες Προµήθειας Ιατροτεχνολογικού και ΦαρµακευτικούΥλικού Y-Logimed και Y-Pharma.

Στόχος µας είναι ένας και προφανής: Η παροχή ολοκληρωµένωνκαι ποιοτικών υπηρεσιών υγείας στη Γυναίκα, το Παιδί, την Οικογέ-νεια, σ’ ένα ευρύτερο και διαρκώς εξελισσόµενο παγκοσµιοποιη-µένο περιβάλλον…»

11

Η Πρόεδρος του Ελληνικού Τµήµατος του JDRF Αγγελική Παπανικόλα µε τηνΚατερίνα Νικολάκη, Γεν. Γραµµατέα

www.mitera.gr

TA NEA MAS 69 6/10/2008 05:46 ÌÌ ™ÂÏ›‰·11

∆· ¡¤· Ù˘ ¶Ô‰ÔÛÊ·ÈÚÈ΋˜ √Ì¿‰·˜Ù˘ ¶·È‰È·ÙÚÈ΋˜ ∫ÏÈÓÈ΋˜ ª∏∆∂ƒ∞

Εδώ και 1 χρόνο έχει συγκροτηθεί η Ποδοσφαιρική Οµάδα τηςΠαιδιατρικής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ, η οποία αποτελείται από ∆ιοικητι-κό Προσωπικό του ΜΗΤΕΡΑ και του ΛΗΤΩ.Βασικοί στόχοι της οµάδας είναι η σύσφιξη των διαπροσωπικώνσχέσεων µεταξύ των συναδέλφων και η δηµιουργική αξιοποίησητου ελεύθερου χρόνου τους, καθώς και η διοργάνωση φιλανθρω-πικών ποδοσφαιρικών αγώνων, µε το στόχο την παροχή βοήθειαςσε παιδιά που την έχουν πραγµατικά ανάγκη.Η σύσταση της οµάδας πριν από ένα χρόνο συνοδεύτηκε µε τηνσυµµετοχή της και την κατάκτηση της 2ης θέσης σε τουρνουά, πουδιοργάνωσε η οµάδα του Αετού Ανωγείων Κρήτης, στα πλαίσια4ηµερου εκδηλώσεων για τα παιδιά, όπου συµµετείχε ιατρική απο-στολή της Παιδιατρικής µας Κλινικής.Φέτος στα πλαίσια της προετοιµασίας της, για τις επερχόµενεςαγωνιστικές υποχρεώσεις, η οµάδα µας έδωσε φιλικό αγώνα µετην οµάδα του 11880, κερδίζοντας την µε 5-4.Ακόµη, βασιζόµενη στην ιδέα τριών Γιάννηδων (Σταθόπουλος απόΜΗΤΕΡΑ και Πλακοµιχελάκης & Κωστάκος από Marfin-Egnatia

Bank), η οµάδα της Παιδιατρικής Κλινικής προσκάλεσε την αντί-στοιχη του δικτύου Τραπεζών Marfin Egantia Bank στον 1ο φιλικόαγώνα µεταξύ Νοσοκοµείων και Τραπεζών του Οµίλου της MIG. Οαγώνας έληξε ισόπαλος µε 1-1, αλλά η πιο αξιοσηµείωτη στιγµήτου παιχνιδιού ήταν το πνεύµα αλληλεγγύης, συµπαράστασης καισυναδελφικότητας που επέδειξε ο νοσηλευτής Σπύρος Παππάς,του Γ’ Χειρουργείου του ΜΗΤΕΡΑ, ο οποίος κατά τον τραυµατισµότου Γιώργου Καλαργυρού, υπαλλήλου του καταστήµατος Συγγρού240, της Marfin Egantia Bank, παράτησε ουσιαστικά τον αγώνα καιέσπευσε προς αρωγή του τραυµατία, βοηθώντας τον να εξέλθειαπό το γήπεδο και παρέχοντάς του τις πρώτες βοήθειες.Ελπίζουµε ο συγκεκριµένος φιλικός αγώνας να αποτελέσει τονπρώτο µίας σειράς ποδοσφαιρικών αναµετρήσεων µεταξύ οµά-δων εταιρειών της ΜΙG, στα πλαίσια κάποιου Πρωταθλήµατος.Σύντοµα θα ανακοινωθεί το επίσηµο αγωνιστικό πρόγραµµα τηςοµάδας του ΜΗΤΕΡΑ, στα πλαίσια του Πρωταθλήµατος Οργανι-σµών & Φορέων Υγείας (www.everygame.gr).

∂Áη›ÓÈ·O Υπουργός Υγείας κ. ∆ηµήτρης Αβραµόπουλος εγκαινίασε τηνΠαιδοκαρδιοχειρουργική Κλινική ΜΗΤΕΡΑ - Τη δηµιουργία προ-γράµµατος υπηρεσιών Υγείας για οικονοµικά ασθενείς συµπολί-τες µας, ανακοίνωσε ο Αντιπρόεδρος της ΜIG και του ΥΓΕΙΑ, κ.Ανδρέας ΒγενόπουλοςΤην Πέµπτη 12 Ιουνίου 2006 πραγµατοποιήθηκαν τα εγκαίνια τηςπρώτης Ιδιωτικής Παιδοκαρδιοχειρουργικής Κλινικής στην Ελλάδα, ηοποία είναι η µοναδική που εντάσσεται σε Παιδιατρικό Νοσοκοµείο.Με τη λειτουργία της νέας υπερσύγχρονης Κλινικής, µία επένδυσηπου άγγιξε τα 6 εκατοµµύρια ευρώ, εξοικονοµείται ένα πολύµεγάλο ποσό για τα ∆ηµόσια Ασφαλιστικά Ταµεία, ανοίγονταςνέες προοπτικές στο ευρύτερο σύστηµα Υγείας, δήλωσε ο Πρόε-δρος των ∆ιοικητικών Συµβουλίων ΥΓΕΙΑ-ΜΗΤΕΡΑ, κ. ΚωνσταντίνοςΣταύρου, στη διάρκεια των εγκαινίων της Παιδοκαρδιοχειρουργι-κής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ.Από την πλευρά του ο Υπουργός Υγείας, κ. ∆ηµήτρης Αβραµό-πουλος, ο οποίος τέλεσε τα εγκαίνια της νέας Κλινικής, δήλωσε,µεταξύ άλλων, ότι «Η παρουσία όλων µας σε αυτόν τον χώροαπόψε υποδηλώνει την κοινή απόφαση, βούληση κα θέλησηπαράλληλα µε τη βελτίωση και αναβάθµιση του ∆ηµόσιου Συστή-µατος Υγείας που είναι ο βασικός πυλώνας της υγείας στη χώραµας, να στηρίζουµε και τις πρωτοβουλίες που αναπτύσσονται απότον ιδιωτικό τοµέα». Ο Υπουργός πρόσθεσε ότι «Μπορούµε πλέον να αντιµετωπίζουµε

µέσα στη χώρα µας το σύνολο των περιστατικών που χρήζουνεπεµβατικής παιδοκαρδιοχειρουργικής φροντίδας. Χαίροµαι ειλι-κρινά που ένας δυναµικός επιχειρηµατικός όµιλος προτάσσει τηνΕταιρική Κοινωνική Ευθύνη, υπερβαίνοντας το στόχο του, που είναιη κερδοφορία και συµβάλλει στην αναβάθµιση του κοινωνικούµας πολιτισµού».Ο κ. Αβραµόπουλος κατέληξε λέγοντας ότι «η άµιλλα ανάµεσαστο δηµόσιο και ιδιωτικό τοµέα, µόνο καλά αποτελέσµατα µπορείνα αποφέρει, συµβάλλοντας έτσι στην αµοιβαία βελτίωση τωνπροσπαθειών και παρεχόµενων υπηρεσιών Υγείας».Τη λειτουργία από το Σεπτέµβριο ενός πολύ µεγάλου και οικονοµι-κά δυνατού Ιδρύµατος, το οποίο θα συνεισφέρει στην αντιµετώπισηπεριστατικών που διαφορετικά δεν θα µπορούσαν να αντιµετωπι-στούν, προκειµένου να σωθούν ζωές, προανήγγειλε ο Αντιπρόε-δρος της ΜΙG και του ΥΓΕΙΑ κ. Ανδρέας Βγενόπουλος.

12

Η Οµάδα της Παιδιατρικής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ, αποτελούµενοι από εργαζόµε-νους του ΜΗΤΕΡΑ και του ΛΗΤΩ σε πλήρη παράταξη. Στη µέση διακρίνεται ηΥποδιευθύνουσα της Κλινικής µας, κυρία Ελένη Μαργέλη.

Παίκτες της οµάδας της Παιδιατριακής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ και του 11880. Στηµέση διακρίνονται η προϊσταµένη προσωπικού του 11880 κυρία ∆ώρα Ροκάκαι ο υπεύθυνος διοργάνωσης του Πρωταθλήµατος Οργανισµών & ΦορέωνΥγείας, κ. Γιάννης Σταθόπουλος

TA NEA MAS 69 6/10/2008 05:46 ÌÌ ™ÂÏ›‰·12

Πρόκειται για ένα ολοκληρωµένο πρόγραµµα υπηρεσιών Υγείας,pro bono, για τους οικονοµικά ασθενέστερους, προκειµένου ναέχουν τη δυνατότητα πρόσβασης στις υπηρεσίες του Οµίλου ΥΓΕΙΑ. Αναφορικά µε την ίδρυση της Παιδοκαρδιοχειρουργικής ΚλινικήςΜΗΤΕΡΑ είπε χαρακτηριστικά ότι «Η ίδρυσή της δε γίνεται γιαοικονοµικούς λόγους, είναι µία προσφορά στην κοινωνία και τηνπατρίδα µας».Στην τελετή απηύθυνε χαιρετισµό και ο ∆ήµαρχος Αµαρουσίου κ.Γεώργιος Πατούλης, ο οποίος, µεταξύ άλλων, εξήρε το έργο τηςΠαιδιατρικής Κλινικής δηλώνοντας ότι, «στα διοικητικά όρια τηςπόλης µας προάγεται η Υγεία µέσα από καινοτόµες ενέργειεςανθρώπων που έχουν εµπειρία στο χώρο αυτό». Τα εγκαίνια της Παιδοκαρδιοχειρουργικής Κλινικής ΜΗΤΕΡΑ τέλεσεο Υπουργός Υγείας µε τη µικρή Μαρία, το πρώτο παιδί που χει-ρουργήθηκε µε επιτυχία στη νέα Κλινική. Την τελετή τίµησαν µε τηνπαρουσία τους, µεταξύ άλλων, ο πρώην Υφυπουργός Υγείας κ.Αθανάσιος Γιαννόπουλος, Βουλευτές και εκπρόσωποι της πολιτικήςκαι πολιτειακής ηγεσίας του τόπου, ο εκπρόσωπος της Πρέσβειραςτης Σερβίας στην Ελλάδα και το πριγκιπικό ζεύγος της Γιουγκοσλα-βίας καθώς και Πρόεδροι Συλλόγων και Σωµατείων για τα παιδιά.Στo επόµενο τεύχους «Τα Νέα Μας» θα βρείτε αναλυτικό αφιέρω-

µα για την ΠαιδοΚαρδιοΧειρουργική Κλινική ΜΗΤΕΡΑ, µε παρου-σίαση των χώρων της Κλινικής και δηλώσεις από τους Επιστηµονι-κούς ∆ιευθυντές της.

∂ÈÛΤ„ÂȘ ºÔÈÙËÙÒÓ Î·È ™Ô˘‰·ÛÙÒÓÛÙÔ ª∏∆∂ƒ∞• Το ΜΗΤΕΡΑ ανέκαθεν ανταποκρίνεται στο αίτηµα φοιτητώνΙατρικής και Σχολών Παραϊατρικών Ειδικοτήτων για ενηµέρωσηπάνω σε επιστηµονικά θέµατα, καθώς και σε θέµατα επαγγελµατι-κού προσανατολισµού.

• Έτσι σε συνεργασία µε τις ενδιαφερόµενες Σχολές διοργανώ-νει ενηµερωτικές συναντήσεις και οµιλίες για τους σπουδαστές,που διεξάγονται από ∆ιοικητικά Στελέχη του ΜΗΤΕΡΑ και από Εξει-δικευµένο Επιστηµονικό Προσωπικό της Γενικής, τηςΜαιευτικής/Γυναικολογικής και της Παιδιατρικής Κλινικής του.• Οι πρόσφατες επισκέψεις σπουδαστών στο ΜΗΤΕΡΑ ήταναπό οµάδα Φοιτητών της Ιατρικής, την Σχολή του ΚΑΤ και τοΙΕΚ Ιπποκράτειος.

13

Ο Υπουργός Υγείας κ. ∆ηµήτρης Αβραµόπουλος µε τη µικρή Μαρία εγκαινιά-ζουν τη νέα Παιδοκαρδιοχειρουργική Κλινική ΜΗΤΕΡΑ, παρουσία των κκ.: (απόαριστερά) Αντιπρόεδρο της ΜΙG και του ΥΓΕΙΑ κ. Ανδρέα Βγενόπουλο, ∆ήµαρ-χο Αµαρουσίου κ.Γεώργιο Πατούλη, Πρόεδρο των ∆.Σ. ΥΓΕΙΑ–ΜΗΤΕΡΑ κ.Κων-σταντίνο Σταύρου και τον Βουλευτή Αθανάσιο Γιαννόπουλο (στο βάθος)

Γενικό πλάνο από την ενηµέρωση σπουδαστών ιατρικών και παραιατρικώνσχολών από ∆ιοικητικό και Επιστηµονικό Προσωπικό του ΜΗΤΕΡΑ

TA NEA MAS 69 6/10/2008 05:47 ÌÌ ™ÂÏ›‰·13

14

• Η ανταπόκριση των παιδιών στο κάλεσµατων Σχολών ήταν ενθουσιώδης και µεταφρά-στηκε σε µεγάλη προσέλευση, όπως επίσης καιοι εντυπώσεις που είχαν από τις συναντήσειςτους µε τους ανθρώπους του ΜΗΤΕΡΑ, καθώςενηµερώθηκαν για πολύ σηµαντικά θέµατα σεσχέση µε το µελλοντικό τους εργασιακό περι-βάλλον στα Νοσοκοµεία.• Το ΜΗΤΕΡΑ θα συνεχίσει να ανταποκρίνεται θετικά σε ανάλογααιτήµατα, και θα συνεχίσει να βρίσκεται κοντά στις δραστηριότη-τες των φοιτητών, σ’ αυτή την τόσο δηµιουργική και κρίσιµη για τηνεπαγγελµατική τους εξέλιξη, περίοδο της ζωής τους.

æ˘¯·ÁˆÁ›· Î·È ˘Á›·Η ΠΕΑΝ∆ και το Ελληνικό Τµήµα του Ιδρύµατος Έρευνας Νεανι-κού ∆ιαβήτη µετείχαν σε κρουαζιέρα µε τον παραπάνω τίτλο ανάτο Αιγαίο 19-22 Σεπτεµβρίου 2008. Μαζί µε την διασκέδαση καιτην επίσκεψη στη Μύκονο, Έφεσο, Πάτµο, Κνωσό και Σαντορίνη ηµεγάλη παρέα που απετελείτο από τη νεολαία της ΠΕΑΝ∆, µαζί

µε την δραστήρια πρόεδρό της ΣόφηΜανέα άκουσε τις οµιλίες του κ. Χ. Μπαρτσόκα («∆ιαβήτης στηνπαιδική ηλικία») και κ. Ηλ. Μυγδάλη («Σακχαρώδης ∆ιαβήτης: Επι-δηµία στον σύγχρονο κόσµο») και είχε την ευκαιρία να συζητήσειαπορίες και προβλήµατα από την καθηµερινή αντιµετώπιση τουδιαβήτη.

√ÚÂÈ‚·Û›· ÛÙÔÓ ŸÏ˘ÌÔΤο ελληνικό τµήµα του ∆ιεθνούς Ιδρύµατος Έρευνας για το Νεα-νικό ∆ιαβήτη JDFR Hellas (Juvenile Diabetes Research Foundation)οργάνωσε πεζοπορία για παιδιά µε διαβήτη από την ΒόρειοΕλλάδα µε τελικό στόχο την κατάκτηση της κατοικίας των αρχαιο-ελληνικών θεών, της κορυφής του Ολύµπου, έτσι ώστε να αφυπνί-σουν την κοινή γνώµη , να δοκιµάσουν καινούργια τεχνολογία καιθεραπείες και τέλος να ευαισθητοποιήσουν τον κόσµο για το έργοκαι το όραµα του JDRF.

Η πρόκληση – πρόσκληση έγινε και η ΠΕΑΝ∆ ανταποκρίθηκε µεεπιτυχία…

Στις 13 Σεπτεµβρίου 24 παιδιά και νέοι από τη Θεσσαλονίκη καιτον Βόλο ηλικίας από 10-40 ετών µε Σακχαρώδη ∆ιαβήτη τύπου 1,υπό την παρακολούθηση του συστήµατος συνεχούς καταγραφήςγλυκόζης Guardian για την αντιµετώπιση της υπογλυκαιµίαςτους,πάντα υπό την επίβλεψη των ιατρών κ. Ασηµίνας Μητράκου(επίκουρης καθηγήτριας Παθολογίας της Θεραπευτικής κλινικήςΠανεπιστηµίου Αθηνών και µέλος του ∆Σ του JDRF HELLAS) και της

Στιγµιότυπα από την επιβίβαση και τις οµιλίες«Ψυχαγωγία και Υγεία»

συνέχεια στη σελ. 16

MÂÛÔÁ›ˆÓ 24, 115 27 Aı‹Ó·, TËÏ.: 210 7796660, www.peand.gr

∂-mail: peand@live.com

TA NEA MAS 69 6/10/2008 05:47 ÌÌ ™ÂÏ›‰·14

15

ªÈ· ·ÁÎfiÛÌÈ· ΛÓËÛË ÁÈ· Ó· …·ÏÏ¿ÍÔ˘ÌÂÙÔ ‰È·‚‹ÙË

Η Novo Nordisk το Changing Diabetes Bus, που ταξιδεύει σε όλατα µήκη και πλάτη της γης µεταφέροντας το µήνυµα ότι ο διαβή-της µπορεί να αντιµετωπιστεί µόνο µε την ενηµέρωση.

«Changing Diabetes Bus»

Η Novo Nordisk, παγκόσµιος ηγέτης στην φροντίδα του διαβήτη,ταξιδεύει και στην Ελλάδα για να ενηµερώσει για το διαβήτη. Τοταξίδι της ενηµέρωσης πραγµατοποιείται εδώ και δύο χρόνια σεόλο τον κόσµο. Είναι µια από τις πιο φιλόδοξες πρωτοβουλίες τηςNovo Nordisk για να βελτιώσει την πληροφόρηση για το διαβήτη.

Είναι γενικά παραδεκτό ότι ο γενικός πληθυσµός έχει ανάγκηεκπαίδευσης γιατί ο διαβήτης µπορεί να επηρεάσει τον καθέναµας σε οποιαδήποτε χρονική στιγµή και για αυτό οι επιλογές τουτρόπου ζωής µπορούν να διαδραµατίσουν σηµαντικό ρόλο στηνπρόληψή του. Στη Novo Nordisk είµαστε δεσµευµένοι να συνδρά-µουµε στην εκπαίδευση όσο το δυνατόν περισσότερων ανθρώπων.

Η κινητή µονάδα έχει ήδη επισκεφθεί πολλές χώρες στην Ευρώπη(∆ανία, Γερµανία, Γαλλία, Βέλγιο, Ολλανδία, Ιρλανδία, ΜεγάληΒρετανία), την Ασία (Κίνα, Ιαπωνία, Ινδία), την Αυστραλία και τηΒόρειο Αµερική (Ηνωµένες Πολιτείες και Καναδά).

Τον Σεπτέµβριο του 2008, θα βρίσκεται στη Ρώµη, ακολούθως θαεπισκεφθεί αρκετές πόλεις στην Ισπανία και αναµένεται να φτάσει

στην Ελλάδα το δεύτερο δεκαπενθήµερο του Οκτωβρίου. Θα επι-σκεφθεί 16 έως 19 Οκτωβρίου τη Θεσσαλονίκη, 20 Οκτωβρίου τοΒόλο, 21 έως 28 Οκτωβρίου την Αθήνα και 29 έως 30 Οκτωβρίουτην Πάτρα.

¢Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ÂÓÙfi˜ ÙÔ˘ §ÂˆÊÔÚ›Ԣ

Το λεωφορείο και τα µηνύµατά του είναι ενδιαφέροντα για κάθε επι-σκέπτη. Όλοι οι επισκέπτες µπορούν να µάθουν κάτι νέο για το δια-βήτη και την επείγουσα ανάγκη για την αλλαγή του. Όλοι µπορούννα επισκεφθούν το Λεωφορείο, άτοµα µε ή χωρίς διαβήτη, επαγγελ-µατίες υγείας και πολιτικοί, δηµοσιογράφοι και επίσηµες αρχές.

Κάθε γωνία του λεωφορείου παρουσιάζει ένα σηµαντικό θέµαστην πάλη ενάντια στο διαβήτη και οι µεγάλες τηλεοπτικές οθό-νες, οι υπολογιστές και η δυνατότητα για µια µέτρηση γλυκόζηςαίµατος και του δείκτη µάζας σώµατος θα κρατήσουν ζωντανό τοενδιαφέρον των επισκεπτών.

Η κινητή µονάδα έχει µήκος 20 και πλάτος 6 µέτρα όταν είναι σεπλήρη ανάπτυξη ενώ το ύψος της δεν ξεπερνά τα 4 µέτρα.

Τέσσερα σηµεία ενδιαφέροντος1. Μέτρηση περιφέρειας µέσης.2. Μέτρηση τιµής γλυκόζης αίµατος από ειδικευµένο προσωπικό.3. «Γωνιά των παιδιών» µε δυνατότητα ζωγραφικής και άλλωνδραστηριοτήτων.4. «Γωνιά ενηµέρωσης» µε προσωπικό που ενηµερώνει το κοινόγια τα 4 βήµατα που θα «αλλάξουν» το διαβήτη.

TA NEA MAS 69 6/10/2008 05:47 ÌÌ ™ÂÏ›‰·15

κ. Ανδριανής Βαζαίου (Αναπληρώτριας ∆ιευθύντριας Α’ Παιδια-τρικής κλινικής και υπεύθυνης ∆ιαβητολογικού Κέντρου του Νοσο-κοµείου Παίδων Π & Α Κυριακού) ξεκίνησαν από την θέση Πριόνιαακολουθώντας το καλά σηµατοδοτηµένο Ευρωπαϊκό Μονοπάτι Ε4και µετά από 4 ώρες υπό την συνεχή καθοδήγηση του ΟρειβατικούΣυλλόγου Λιτοχώρου µε αρχηγό τον κ Ολύµπιο Παπαδηµητρίου-του οποίου το Λιτόχωρο είναι ιδιαίτερα πατρίδα- και τον 6χρονογιο του έφθασαν µέσα από µια διαδροµή µοναδικής οµορφιάςστο κυριότερο καταφύγιο του Ολύµπου, «Σπήλιος Αγαπητός»(υψόµετρο 2.100m). Εκεί γευµάτισαν, ήπιαν το διάσηµο τσάι Ολύ-µπου, θαύµασαν την πανοραµική θέα από το «µπαλκόνι» του κατα-φυγίου και συνειδητοποίησαν πόσο δίκιο είχαν οι αρχαίοι επι-γραµµατογράφοι όταν κατέγραφαν ότι Το µεν σώµα ενί γη κείται,ψυχή δ' εν Ολύµπω.Αφού αναπλήρωσαν τις δυνάµεις τους ξεκίνησαν το ταξίδι τηςεπιστροφής το οποίο διήρκεσε περίπου 2,5 ώρες.Η θέα ήταν µαγευτική. Σε όλη την διαδροµή οι οξιές, τα έλατα καιτα διάφορα είδη πεύκων µας προστάτευαν από τις ξαφνικές µετα-βολές του καιρού. ∆εν πρέ-πει να λησµονηθεί ο απρό-βλεπτος χαρακτήρας τουκαιρού τον οποίο υποµείναµεκαρτερικά, δεδοµένου ότιξεκινήσαµε µε συννεφιά,ιδρώσαµε από τις ζεστέςαχτίδες του ήλιου στο κατα-φύγιο ενώ µουσκέψαµε απότο µπουρίνι κατά την επι-στροφή µας.Στον γυρισµό µας περίµενε ηπλούσια φιλοξενία του∆ηµάρχου Λιτοχώρου κ Τσι-φοδήµου στο εστιατόριοΓαστροδρόµιο µε τις πιο εκλε-κτές γεύσεις της περιοχής.Οι ιατροί κ Μουσλέχ, καΣόµαλη και κ Τσιάντας καθώςκαι ο Νίκος Φιλίππου από τηνΘεσσαλονίκη συµπαραστάθη-καν σε κάθε βήµα της διοργά-νωσης και ήταν πάντα κοντάστα παιδιά τους που παρακο-λουθούν κι εκπαιδεύουν µεάριστο τρόποΗ ΠΕΑΝ∆, το πιο δραστήριοσωµατείο στα θέµατα τουΝεανικού ∆ιαβήτη, εκπροσω-πήθηκε από την πρόεδροΣόφη Μανέα, τον αντιπρόε-δρο ∆ηµήτρη Σακκά, τηνγραµµατέα Σοφία Τζαλαβρά,και τα µέλη της Μαρία Συκιώ-του και Νίκο Ταλαίπωρο.Παράλληλα µας δόθηκε ηευκαιρία να έρθουµε σεεπαφή µε τον σύλλογο ∆ιαβη-τικών Θεσσαλονίκης, ναανταλλάξουµε απόψεις και ναπροωθήσουµε την συνεργασίαµεταξύ των δύο σωµατείων.

Σαν συµπέρασµα κρατήσαµε ότι όταν συνεργαζόµαστε όλοι µαζί(πάσχοντες, γιατροί, τεχνολογία) µπορούµε να πετύχουµε πολλά καιπως όταν θέσουµε ένα στόχο (όπως την κορυφή ενός βουνού) µπο-ρούµε να τον πετύχουµε χωρίς ο διαβήτης να αποτελεί εµπόδιο ήάλλοθι. ∆είξαµε ότι το αληθινό πρόβληµα δεν είναι αν µπορούµε νακατακτήσουµε την κορυφή αλλά το πως. Η εκδήλωση πραγµατοποιήθηκε υπό την αιγίδα του ΥπουργείουΥγείας και Κοιν. Αλληλεγγύης, του φιλόξενου ∆ήµου Λιτοχώρουκαι της Ορειβατικής Οµάδας ΕΟΣ Λιτοχώρου που συνόδευσε ταπαιδιά στο βουνό και την υποστήριξη της Medtronic Foundation,Novo Nordisk (Diabetes Care), Abbott, Nestle και HBH.Το JDRF HELLAS οργανώνει στις αρχές Οκτωβρίου αθλητική δρα-στηριότητα στο Adventure Park στη Μαλακάσα. Όποια παιδιά µεΣακχαρώδη ∆ιαβήτη τύπου 1 θέλουν να περάσουν µια µέρα στονπαιδότοπο και να εκπαιδευτούν στην αντιµετώπιση της υπογλυκαι-µίας στα καθηµερινά τους παιχνίδια µπορούν να επικοινωνήσουνµε τους θεράποντες ιατρούς τους.

∆ηµήτρης Σακκάς

16

συνέχεια από τη σελ. 14

TA NEA MAS 69 6/10/2008 05:47 ÌÌ ™ÂÏ›‰·16