risk management مدیریت ریسک مفاهیم و مقدمات. financial engineering & risk...

Risk Management

مدیریت ریسکمفاهیم و مقدمات

Financial Engineering & Risk Management

2

ریسک مالی و مدیریت آن -2


ه$$ای م$$وقعیت از ای مقدم$$ه ریسکی

عمل یا اقدامی که بیش از یک نتیجه به بار آورد

حداقل یکی از نتایج ممکن الوقوع، پیامد های نسبتا نامطلوبی به همراه دارد

تا زمان ملموس شدن نتایج، از حصول هیچ یک از آن ها آگاهی قطعی در دسترس نیست


… تعریف و مفهوم ریسک

احتم$ال تف$اوت ب$ازده واقعی از ب$ازده م$ورد

انتظار

وق$وع احتم$ال و پ$ذیری نوس$ان احتم$ال

روی$دادی ک$ه پیش بی$نی نک$رده ایم و ی$ا احتم$ال

انحراف از چیزی که پیش بینی کرده بودیم.


5

د.دان ريسك را هر گونه نوسانات در هرگونه عايدي مي(1996 )گاليتز

اي ك$ه بتوان$د نتيج$ة كن$د: ه$ر پدي$ده چ$نين مع$رفي مي ريس$ك را اين(2002 )گيلب ش$ود گذار انتظ$ار دارد را منح$رف س$ازد ريس$ك نامي$ده مي حاص$ل از آنچ$ه س$رمايه

ريس$ك را احتم$ال ك$اهش درآم$د ي$ا از دس$ت دادن س$رمايه ( 1998)هي$وب كند تعريف مي

ب$ر اس$اس تع$اريف كمي ارائ$ه ش$$ده، 1952در س$ال اولين ب$ار ه$ري م$اركويتز ب$راي ريس$ك مع$رفي ك$رد. وي ريس$ك را Numerical Index ش$اخص ع$ددي

اي يك متغي$ر تعريف كرد. انحراف معيار چند دوره

دو دیدگاه در مورد تعریف

ريس$$ك ب$$ه عن$$وان نوس$$انات احتم$$الي منفي ب$$ازدهي -2 ریسکاقتصادي در آينده.

ريسك به عنوان هر گونه نوسانات احتمالي بازدهي -1 اقتصادي در آينده.

… تعریف و مفهوم ریسک


6

شود ريسك در زبان چينيان با عالمت زير تعريف مي

باشد. عالمت اول به معني خطر و عالمت دوم به مفهوم فرصت مي

المللي سهام هاي بين شاخص

ادامه: تعریف و مفهوم ریسک


7

شاخص اوراق قرضة شركتي مريل لينچ

ادامه: تعریف و مفهوم ریسک


8

B و Aگذاري دو فرصت بازدهي سرمايه( الفدر شرايط اطمينان

Source: www.Investopedia.com

گذاري در شرايط اطمينان بازدهي سرمايهب(A و شرايط عدم اطمينان براي فرصت B براي فرصت

تعب55ير ريس55ك ب55ه عن55وان معي55ار تصميم گيري


9

تعب5ير ريس5ك ب5ه عن5وان معي5ار ادام5ه: تصميم گيري

سال ریسک بیشتری از اوراق خزانة 20اوراق قرضة دولتی با سررسید باشد. )هر چه مدت دارد و به همین علت بازدهی بیشتری نیز دارا می کوتاه

یابد( دورة سررسید بیشتر شود ریسک افزایش می

رابطة مستقیم بین ریسک و بازده )ریسک بیشتر = بازدهی باالتر ( )ریسک تر( کمتر = بازدهی پایین



10

تعب5ير ريس5ك ب5ه عن5وان معي5ار ادام5ه: تصميم گيري

} S&P 500 اوراق قرضة شرکتی و شاخص و نهایتاهای کوچک. همانطور که به ترتیب سهام شرکت

ریسک افزایش یافته بازدهی نیز افزایش یافته است.



11

ريسك در طول زمان

چه مدت نگهداری هر سهام بیشتر باشد

ریسک کمتر خواهد بود چرا که نوسانات مثبت و

منفی همدیگر را خنثی کنند. می



مديريت ريسك

مديريت ريس5ك فرآين5دي اس5ت ك5ه از طري5ق آن ي5ك س5ازمان ي5ا س5رمايه

گ5ذار5 ب5ا روش5ي بهي5ن5ه در5 مقاب5ل5 ان5واع ري5س5كها5 از خ5ود5 واكنش نش5ان

مي دهد.

پوي$اتري Klomanكل$ومن ) ب$ا ريس$كهاي جدي$دتر و ( معتق$د اس$ت ك$ه“ س$ازمانها

روب$رو ش$ده ا$ن$د و$ اين $ريس$كها رابط$ه متق$ابل$ي ب$ا $يك$ديگر$ دار$ن$د و وظيف$ه م$ديريت

ريس$ك$ اين اس$ت$ ك$ه$ ب$ا ره$برد$ي ج$امع، $هم$ه$ ري$س$كها$ را شن$اس$ايي و$ كن$ترل كن$د.“

براي م$ديريت ان$واع ريس$كها روش$هاي متف$اوتي وج$ود دارد ك$ه ابت$دا ان$واع ريس$كها

را م$ش$خص مي ك$ن$ترل $آنه$ا گ$يرن$د $و س$پس روش ق$رار مي م$و$رد شناس$ايي

ش$ود$. ب$ر$اي $مث$ال$ ان$عق$اد $قرا$ردا$ده$اي$ مخ$تل$ف بي$ن خري$داران و$ فروش$ندگا$ن و $ي$ا

استفاده$ از بيمه مي $تواند از $روشه$اي مديريت ري$سك باشد

12


مدیریت ریسک

ریس5ک م5دیریت کن5ترلهدف

پیام5دهای ن5امطلوب ناش5ی از

همچ55نین5 و5 ر5یس55ک تحم55ل

دس5تیابی اطمین5ان از ی5افتن

ب5ه فوائ5د پ5ذیرش ریس5ک است.

مدیریت ریسک


14

…مدیریت ریسک

ریسک مالی به شیوه های مختلفی مدیریت می شود:

Diversification استفاده از استراتژی تنوع و تشکیل پرتفوی سهامStrategy

Letter of Credit استفاده از اعتبارات اسنادی در تجارت خارجی(L/C)

Credit Rating ایجاد نظام رتبه بندی اعتباری در ارائه ی اعتبارات(CR)

...

Derivative استفاده از ابزارهای مشتقهInstruments

Portfolio استفاده از بیمه پرتفوInsurance


فرایند مدیریت ریسک

شناسایی

شناسایی

اندازه گیری

اندازه گیری

گزارش دهی

گزارش دهی

کنترلکنترل نظارت

نظارت


فرآيند مديريت ريسك

( شناسايي ريسكRisk Identification) اولين و مهمترين گام در مديريت ريسك، شناخت احتمال بروز

پيشامدهايي است كه فرد يا سازمان را با ضرر و زيان و تغيير در ارزش داراييها مواجه مي كند.

فرآيندي كه به بطور سيستماتيك و پيوسته، اموال، مسئوليت و اشخاص”در معرض ریسک را به محض بروز يا قبل از آن شناسايي مي كند.“

:مشتريان، عرضه كنندگان، رقبا و تنظيم منابع شناسايي ريسك عبارتند از.كنندگان بازار

:ابزارهاي مورد استفاده براي شناسايي ريسك)تنظيم پرسشنامه )چك ليست )نمودار جريان كار )فلوچارت گزارشات مالي )تجزيه و تحليل قراردادهاي سازمان )خريد، فروش و پرسنلي

16



( اندازه گيري ريسكRisk Measurement)

فرآين$د س$نجش ان$دازه ب$القوه خس$ارت ناش$ي از پ$ذيرش ريس$ك و احتم$ال وق$وع

آن ا$ندازه$ گيري ري$سك است$. در وا$قع ر$يسك ناشي $از دو$ بعد $است:)فراواني بروز پيشامدها )تواتر خسارت شدت عواقب و خسارات ناشي از آن ريس5ك = احتم5ال ب5روز ریس5ک× ش5دت اث5رات ناشي از ریسک

براي ان$دازه گ$يري الزم اس$ت اطالع$ات مرب$وط ب$ه خس$ارات احتم$الي، از

ط$ري$ق$ ج$داول$ تو$زي$ع ف$راوا$ني جم$ع آ$وري،$ تحلي$ل و س$پس $جهت $ب$رآ$ورد ض$رر

و$ زي$ا$نه$اي$ اح$تم$ا$ل$ي$ م$ورد$ $اس$ت$فاده$ ق$ر$ا$ر گي$رن$د.$ ب$راي$ $مث$ال$ مح$اس$به $خس$ارات

ب$يمه اي، $نوعي$ انداز$ه گيري $ريسك $محسوب مي$ شوند.

17


مقياس تواتر خسارت

تواتر خس$ارت، م$يزان احتم$الي اس$ت ك$ه ي$ك موسس$ه ي$ا ش$ركت در طي زم$ان درب$روز آتش اح$تم$ال ب$را$ي مث$ال ز$ي$ان $ش$ود. ي$ك خط$ر مت$حم$ل$ خس$ا$رت و مقاب$ل$

سو$زي و خس$ارات$ ناشي از $آن براي $يك ساختم$ان.

( مقياسهاي تواتر خسارت پروتيProuty:به شرح زيرند ).تقريبا صفر: حادثه اتفاق نخواهد افتاد .ن$اچيز : احتم$ال وق$وع حادث$ه ممكن اس$ت ولي در زم$ان ح$ال اتف$اق نخواهد افتاد .معتدل : حادثه مي تواند گهگاهي درزمان حال و آينده اتفاق بيافتد .قطعي : انتظ$ار مي رود ك$ه حادث$ه ب$ه ط$ور منظم در ح$ال و آين$ده اتفاق بيافتد

پس منظ5ور از ت5واتر خس5ارت، ف5راواني پيش بي5ني ش5ده ب5راي ب5روز ي5ك

پ5يشامد5 و در5 نتيج5ه م5واجهه ب5ا خ5سارا5ت ن5اشي5 ا5ز 5آن تعبير 5مي شود.

18



( كنترل ريسكRisk Control)

)ك5اهش احتم5ال وق5وع منظ$ور از كن$ترل ريس$ك اق$داماتي هس$تند ك$ه ب$ه منظ$ور: ال$ف

،$ ص$ورت مي گيرد. ك5اهش ش5دت خس5اراتو $ب( $پ5ي5ش5امد )5ب5رنام5ه5 ه5اي5 پ5ي5ش5گيري(5

ب$راي ك$اهش احتم$ال ب$روز زي$ان و خس$ارت يع$ني ف$راواني ريس$ك، برنام5ه ه5اي پيش5گيري

ب$ه$ $م$رحل$ه$ اج$ر$ا$ درم$ي $آين$د، م$ان$ن$د: $بر$ن$ا$م$ه ه$اي $ايم$ن$ي، آم$وز$ش$ي، $نوس$ازي $تج$ه$يزات $و ل$واز$م

كار$، $است$فاد$ه ا$ز ا$بزارها$ي مالي$ متنوع $و $انعق$اد$ قرار$د$ادهاي آت$ي و ...

در ط$ول دوره وق$وع حادث$ه ي$ا بع$د از آن اج$را مي ش$ود و برنام5ه ه5اي ك5اهش خس5ارت

ه$دف از $آ$ن ك$اهش $اح$تم$ال$ ض$رر$ و ز$ي$ا$ن، آس$يب $ دي$د$گي و $خس$ارات م$الي و $ج$اني اس$ت.

ا$ن$عقاد $ق$رارداد$ها$ي بيمه$ اي$ و ت$شك$يل پ$ورتفو$ي $سهام از$ جمل$ه اين برنا$مه ها هستند$.

19



برنامه هاي كنترل ريسك براي مقاصد زير طراحي مي شوند:

محافظت از اموال و داراييها و جلوگيري از خسارات مالي

ايمني و سالمت افراد و پيشگيري از آسيب ديدگي

طراحي، توليد و توزيع محصوالت سالم

حفاظت از محيط زيست

با توج$ه ب$ه اق$زايش تقاض$ا ب$راي برنام$ه ه$اي بهداش$تي و ايم$ني كاركن$ان و ن$يز ايم$ني

محصول، كنترل ريسك از اقدامات مهم مديريت ريسك محسوب مي شود.

بخش ج$دايي ناپ$ذير مس$ئوليتهاي م$ديريت اس$ت و ه$دف م5ديريت ايم5ني ام$روزه

آن حذف خطرات يا كنترل آنها تا سطح قابل قبول است.

20


استراتژي هاي مديريت ريسك

،دوري كردن از ريسك و حذف آن

،كاهش اثرات منفي ريسك

پذيرفتن بعضي يا همه پيامدهاي ريسك و

.انتقال ريسك به طرف ديگر است

21


بطور کلی انواع مواجهه با ریسک:

- حذف ريسك1- قبول ريسك2- استقبال از ريسك براي سفته بازي3- گوناگون سازي ريسك4- پوشش ريسك5

22


حذف ريسك

تولي$د كنن$ده ك$ه نگ$ران اف$زايش قيمت م$واد اولي$ه در آين$ده اس$ت ب$ا خري$د آن و

ذخ$يره س$ازي، خ$ود را از نگ$راني نج$ات مي ده$د. اين روش در ص$ورتي مفي$د

اس$ت ك$ه تولي$د كنن$ده مطمئن باش$د ك$ه اوال قيمت م$واد اولي$ه اف$زايش خواه$د

ي$افت ثاني$ا اف$زايش قيمت ب$ه ق$دري اس$ت ك$ه هزينه ه$اي مرب$وط ب$ه ذخ$يره س$ازي

را ج$بران مي كن$د. مثال پااليش$گري ك$ه نگ$ران اف$زايش قيمت نفت خ$ام اس$ت

اقدام به خريد نفت خام و ذخيره سازي آن كند.

اين روش گرچ$ه ب$ه ظ$اهر ريس$ك تولي$د كنن$ده را ح$ذف مي كن$د ام$ا در حقيقت

تولي$د كنن$ده ب$ا اين اق$دام خ$ود را در مع$رض ريس$ك ديگ$ري ق$رار مي ده$د ك$ه اگ$ر

قيمت م$واد اولي$ه ك$اهش ياب$د، وي دچ$ار هزين$ه س$نگيني خواه$د ش$د و ق$درت

رقابت با توليدكننده هاي ديگر را از دست خواهد داد.

23


قبول ريسك

« ه$ر موق$ع در اين روش توليدكنن$ده ب$ا تكي$ه ب$ر اص$ل

« ا$ق$دام ب$ه خري$د م$وا$د ا$ولي$ه مي $كن$د. در الز$م ب$ود

اين ر$وش ت$أثير تغي$ير $ن$امطلوب $و پي$ش بي$ني نش$ده

قيمت ب$ر هزي$ن$ه تولي$د $و س$ود $از ي$ك $ط$رف و$ امك$ان

س$نجي$ انتق$ال $اف$زا$يش قيمت $ب$ه مص$رف كنن$ده از

ط$رف د$يگر مو$رد مطال$عه و ا$رزي$ابي قرار $مي گيرد.

24


استقبال از ريسك در اين روش تولي$$د كنن$$ده ب$$ا بهين$$ه س$$ازي مجموع$$ه امكان$$ات خ$$ود و پيش بي$$ني آتي قيمت

مي رو$د. بنگ$اهي ریس$کم$ح$ص$ول $خ$ود، $ب$ه ا$مي$د ب$ه$ره$ من$د ش$د$ن$ از $س$و$دها$ي ب$ا$التر$ ب$ه اس$تقب$ال

م$ي تو$ان$د ا$ين ر$و$ش ر$ا اتخ$اذ $ك$ن$د ك$ه اوال $ت$وان م$الي، ص$الحي$ت علم$ي و$ $اج$رايي$ را داش$ته باش$د؛$

$ب$ر$ود$.$ م$ثال $پا$اليش$گر$ي ك$ه$ اح$تم$ا$ل ك$اه$ش ق$ي$مت $نفت خ$ام $را ریس$کثا$ن$ي$ا $آگاه$ا$ن$ه $ب$ه $ا$س$تق$بال $

د$ر$ $آين$د$ه مي$ د$ه$د$ اق$دا$م$ ب$ه $پي$ش ف$ر$وش ف$رآ$ور$د$ه$ $ه$ا$ي$ خ$ود $مي$ ك$ن$د ت$ا$ در$ $آي$ن$د$ه ك$ه ق$يمت$ $نفت

ك$اهش م$ي ي$ا$ب$د بت$وا$ن$د $ب$ا خري$د$ ار$ز$ان$ ت$ر نفت، $فر$آو$رده $ه$اي خ$و$د $را$ $ب$ه$ $قيمت تع$يين$ ش$ده در$

يش$گر ب$ا اتخ$اذ ا$ين حظ$ه ا$ي $ك$س$ب نما$ي$د$. اين $پاال$ ق$ر$ا$رداد$ ب$ه ف$رو$ش $برس$اند$ $و $س$ود $قاب$ل مال$

سياس$ت $ب$ه $ا$س$تق$با$ل ريس$ك مي ر$ود؛$ زي$ر$ا$ ممكن ا$س$ت ق$يمت $نفت$ ب$ر $خالف پيش$ بي$ني اولي$ه$ $

افز$ايش يا$بد$ و در$ ن$تيجه$ $هزينه $ه$اي توليد فر$آ$ورده$ هاي$ $پيش فر$وش رف$ته افز$ايش يابد$.

25


گوناگون سازي ريسك در اين روش تولي$د كنن$ده مي توان$د فع$اليت اقتص$ادي خ$ود را ب$ه گون$ه اي ت$رتيب ده$د

ك$ه ب$توان$د ا$ز م$واد اول$ي$ه گون$اگوني اس$تفاده$ كن$د ب$ه $اين ص$ورت$ ك$ه$ ي$ا تن$وع در تولي$دات

خ$ود اي$ج$اد$ كن$د$ ي$ا از م$وا$د اول$ي$ه گون$اگون $ب$را$ي ي$ك ف$ع$اليت اس$تفاده نماي$د. بن$ابراين

ريس$ك ناش$ي$ از آ$ث$ار $تغي$يرات$ منفي قيمت$ ي$ك م$اده اولي$ه $بخ$اطر$ امك$ان اس$تفاده از

مو$اد اول$يه ديگر خنثي مي $شود$.

:امك$ان اس$تفاده بيش$تر از ي$ك م$اده 1ام$ا اين روش ب$ا مح$دوديتهايي روب$رو اس$ت -

- تن$وع 2اول$ي$ه وج$ود$ ن$د$ارد مانن$د پا$اليش$گر ك$ه تنه$ا م$اده ا$ولي$ه$ او ن$فت $خ$ام اس$ت.

فع$ال$يت ي$ا ايج$ا$د س$اخ$تار تولي$دي ك$ه$ بتوان$د از $م$واد$ اولي$ه گون$اگوني اس$تفاده كن$د

ن$يازمند $سرمايه$ گذاريها$ي سنگ$يني مي ب$اشد.

26


پوشش ريسك

در اين روش تولي$د كنن$ده در واق$ع خ$ود را در مقاب$ل تغي$يرات ن$امطلوب قيمت

ب$يم$ه $مي كن$د مثال پ$االيش$گر$ در ص$ورت پ$ي$ش بي$ني $اف$زايش قيم$ت ن$فت اق$دام ب$ه

پي$ش$ خري$د ن$فت خ$ام م$ي كن$د$ و از اين$ طر$ي$ق خ$ود را در$ $مقاب$ل اف$زايش قيمت

نفت$ در$ آينده پوشش م$ي ده$د.

)اين اس$ت ك$ه در تف5اوت اين روش ب5ا روش س5وم )اس5تقبال از ريس5ك

رو$ش س$وم $تولي$د ك$نن$ده $مو$اج$ه ب$ا ر$يس$ك $ن$يس$ت ب$لك$ه ب$ا $پ$يش ف$روش$ فرآورده ه$اي

م$ي$ رود$ ام$ا$ در اين ر$وش$ توليدكنن$ده ب$ا ريس$ك م$واج$ه$ ری$س$کخ$ود ب$ه اس$تقبا$ل

$بيم$ه م$ي كند.آناست$ و با $پيش $خري$د $مو$اد او$لي$ه، $خ$ود ر$ا د$ر $مق$ابل

27


تعامل ریسک ها در بروز بحران اخیر

ریسک عملیاتی

ریسک بازارریسک نقدینگی

ریسک اعتباری

کاستی در فرایند ها و

رویه ها

کاهش قیمت سهام

هجوم برای بیرون کشیدن

سپرده ها

قصور در بازپرداخت

وام ها


29

ريسك جامع

غير هاي ريسكمالي هاي ريسكمالي

مديريت ريسك

سياسي ريسك

صنعت ريسك

عملياتي ريسك

قوانين و ريسكمقررات

نيروي ريسكانساني

نرخ ارز ريسك

نرخ سود ريسك

اعتباري ريسك

نقدينگي ريسك

سطح عمومي ريسكها قيمت

تغييرات قيمت ريسكسهام

گذاري سرمايه ريسكمجدد

ريسكمنابع

انواع مقابلنمودار ها و رابطة آنها را ريسك

دهد. در اين نشان مياي نمودار ارتباط شبكه

انواع ريسك به مفهوم اي است كه روابط پيچيده

هر يك از انواع ريسك با انواع ديگر دارد.


ریسک های مالی

ریس$ک ه$ای هس$تند ک$ه ب$ه ط$ور مس$تقیم ب$ر س$ودتغی$یرات ک$ه گذارن$د می اث$ر ه$ا ش$رکت آوری ن$وع این ب$روز عث ب$ا توان$د می م$الی قیمت

ریسک میگردد.

30


انواع ریسک های مالیریسک نرخ ارز

به واسطه تغییر در نرخ ارز به وجود مبیآیدعوامل موثر بر نرخ ارز:

- جریان های بازرگانی1اگر صادرات بیشتر از واردات باشد،به دلیل زیاد شدن ارز خارجی در کشور ارزش واحد

پولی کشور تقویت می گردد.- نرخ تورم نسبی2

ارزش پول کشوری که دارای نرخ تورم بیشتری است،کمتر از کشوری است است که نرخ تورم کمتری دارد.)تعادل رقابتی و قابلیت رقابتی بودن محصوالت هر دو کشور شرط

است(- نرخ سود نسبی3

در شرایط اقتصادی ، باال بودن نرخ سود به معنی جذب سرمایه های خارجی است و افزایش پول به مفهوم باال رفتن تورم خواهد بود و بر اساس نظریه برابری قدرت

خرید،کاهش ارزش پول را نیز به همراه خواهد داشت.

31


انواع ریسک های مالی...

(ریسک نرخ سودInterest Rate Risk)از تغ$یرات آن در اقتص$اد کن$ونی یکی نرخ س$ود و

عوامل مهم ریسک مالی محسوب می شود.روش ه$ای علمی ب$رای م$دیریت ریس$ک ن$رخ س$ود، اس$تراتژی ه$ای مص$ون س$ازی و تط$ابق دی$رش را

می توان نام برد.

32


…انواع ریسک های مالی

(ریسک نکولDefault Risk)زم5انی رخ می ده5د ک5ه وام گیرن5ده ب5ه علت ع5دم ت5وان 5ی5ا تم5ای5ل ،ب5ه تع5ه5دات 5خ5ود د5ر مقاب5ل وام

دهند5ه و در تا5ریخ سررسی5د عمل نمی5 کند.5ق5انون س5رمایه وج5ود کف5ایت ع5دم و ح5د

5،همگی5 پ5ردا5خت ب5ه س5ازمان ه5ا5ی ورشکس5تهنک5ول کن5ت5رلی 5ریس5ک پی5ش ه5ای س5ازو 5ک5ار

می باشند.

33


(ریسک نقدینگیLiquidity Risk)ریسک نبود وجه نقد جهت بازپرداخت تعهدات است.

ریسک سطح عمومی قیمت ها تورم اصوال باعث افزایش سطح عمومی قیمت

هاشده،بهای تمام شده کلیه نهاده های یک شرکت را افزایش می دهد و در نهایت سطح عملکرد

شرکت را متاثر می سازد. نیز شناخته ریسک قدرت خرید این ریسک به عنوان

می شود.

34



ریسک بازارریسک مربوط به نوسانات قیمت

دارائی های مالی و سهام)مثال (73صفحه

ریسک سرمایه گذاری مجدد74مثال صفحه

35




وام ان$د گرفت$ه ک$ه را ه$ایی پ$ول م$الی ه$ای نه$اد

میدهند.ریس$ک اعتب$اری یع$نی جری$ان نق$دی ک$ه م$ا انتظ$ار

داریم در براب$ر وام ه$ایی ک$ه داده ایم بدس$ت آی$د،احتم$ال

تحق$ق نی$افتن پی$دا کن$د.ممکن اس$ت وام گیرن$دگان موف$ق

به بازپرداخت وام خود نشوند.


ریسک خارج از ترازنامه

یک س$ری فع$الیت ه$ا و خ$دمات نه$اد م$الی در ترازنام$ه منعکس نمی ش$ود و

ان$وا$عی دارد،مث$ل $وامی ک$ه $بان$ک $ه$ا $میدهن$د $و وام تعه$دی$ اس$ت،$ یع$نی$ اگ$ر در

دو$ره معینی $فرد $مراج$عه ک$رد $،$وام$ به ا$و پر$دا$خت ش$ود؛$بر خ$الف $وام فوری

ه$ا ب$رای ش$رکت ه$ا بان$ک اختص$اص می دهن$د.مثال LCیا وق$تی اعتب$ار ی$ا

ش$ر$کتی قص$د $دارد م$وا$د ا$ولی$ه خ$ود ر$ا از ش$رکتی خ$ا$رجی بگ$ی$رد و ش$ر$ایطی $

ب$رای ش$یو$ه$ پ$رد$ا$خت ت$ع$یین ش$ود$.بانک$ $ای$ر$انی عا$م$ل ش$رکت $ای$ر$انی$ و بان$ک$

ا$عتب$ا$ر می ای$رانی$ $گش$ایش خ$ا$رجی $عام$ل ش$ر$کت$ $خ$ارجی می$ $ش$و$د.بان$ک

کن$د،یع$نی ت$عه$د می$ ک$ن$د$ و$ق$تی ک$ا$ال $رس$ید$ پ$ول$ را $ب$ه حس$ا$ب خ$ا$رجی $بری$ز$د $.این$

گش$ا$ی$ش $اعت$ب$ار $ب$ا$ن$ک را $ب$ا $ر$یس$ک$ مو$ا$ج$ه$ می$ $کن$د.چ$و$ن بان$ک $ه$ای $عام$ل $ب$ا $هم

طر$ف میشوند $ و $معامله$ از$ طریق $آن ها $انجام می گیر$د


ریسک ازر خارجی و حاکمیت

ارز ن$رخ ریس$ک را ارز براب$ری ن$رخ تغی$یر از ناش$ی ریس$ک گویند.

وق$تی بان$ک ای$رانی ب$ه بان$ک آمریک$ایی وام می ده$د،ب$ا این خط$ر

مو$اج$ه$ اس$ت ک$ه $ح$اکمیت$ در $آمر$یک$ا$ ع$وض ش$ود،ب$ه این ن$وع

ریسک $،ری$سک ک$شوری$ یا حاک$میت گو$یند.


ریسک مدیریتتص5میمات نادرس5ت م5دیران اج5رائی ش5رکت تبع5ات من5فی ه5ا و م5وسس5ات می5 توان5د

برا5ی ی5ک ساز5م5ان5 به5 دن5ب5ال دا5ش5ته با5شد.ریسک سیاسی

و اح5زاب و مق5ررات و ق5وانین تغی5یر و بازرگ55ان5ی تج55ارت5 مال5ی55ات ق55انو5ن

مواردی از این قبیل

39

انواع ریسک های غیر مالی...


ریسک صنعت براث5ر ک5ه گ5ذاری ب5ازدهی س5رمایه نوس5انات

ی5ک در تغی5یرات و خ5اص وق5ایع ی5ا اتفاق5ات صنعت خاص محتمل است.

چرخه عمر صنعتمسائل زیست محیطیمالیات محصوالت یک صنعت...

40



ریسک قوانین و مقرراتق5وانین در تغی5یرات علت ب5ه ریس5ک این مختل5ف در ی5ک جامع5ه اقتص5ادی ب5ه وج5ود

می آید.لغو مجوز تولید یک محصولتغییر تعرفه واردات کاالی خارجی

41




از ناش$ي غ$يرمنتظره زي$ان از عبارتس$ت عملي$اتي ريس$ك خطا$ه$اي انس$اني، $تقلب، $ب$روز اش$كال$ در روش$هاي $انج$ام$ ك$ار، ض$عف$ و $فرس$و$دگي $فن$او$ري $و ي$ا ع$وا$م$ل ب$ير$وني$. اهميت و ن$قش ريس$ك$ عم$لي$ات$ي $بي$ش$تر $د$ر$ فع$اليت$ $بانكه$ا$ $پر$رن$گ مي$ش$و$د $چ$را $ك$ه ا$س$تف$ا$دة ب$انكه$ا از$ سي$س$تمهاي ش$بكها$ي و$ ن$رما$فزار$ه$اي$ مخ$تل$ف ب$ر$وز م$ال$ي اس$ت $و از س$اي$ر $ن$ه$اد$ه$ا$ي ت$ر$ م$رات$ب$ گ$س$ترد$ه ب$ه$ چ$ه و$ ن$ير$وي $ان$س$اني س$يس$تمه$ا $)چ$ه در$ $اين نقص$ي ه$رگون$ه

فنآوري( موجب بروزخسارتها و زيانهاي هنگفتي ميگردد.

هنگامیک$ه ی$ک س$ازمان عملی$ات خ$ود را ب$ه خ$وبی انج$ام ندهند.ب$هط$ور کلی$ ی$ا$ سیس$تم د$اخلی $ و روش ه$ای انج$ام $ک$ار ب$ه$ درس$تی

ت$عریف$ نشده$ اند و$ یا $بدرست$ی اجرا$ نمی ش$وند.


منابع ریسک عملیاتیاطالع5ات فن5اوري سيس$تم، ريس5ك در اش$كال ش$امل :

وي$ر$وس اين$ترن$تي، داد$هه$اي نادر$س$ت، خط$وط$ ارتب$اطي ض$عيف و... .

روي$ه ه$اي اس$تخدام، گروهك$اري غ$ير ريس5ك من5ابع انس5اني :متخصص، سياست

. ... تعطيالت كاري وريس$كي ك$ه طي آن داراييه$اي ريس5ك ص5دمه ب5ه داراييه5ا :

آس$يب دي$ده م$و$جب اي$ج$اد $وقف$ه در$ ام$ر ت$ج$ارت مي$ش$ود.$ آس$يب مم$ك$ن است $ناشي ا$ز آت$ش سوز$ي$، سيل$ يا $زمين ل$رزه $باشد.

مش5تريان ب5ا رواب5ط مق$ررات، ريس5ك در تغي$يرات :مطالب$ات، رض$ايت مش$تري، دع$اوي حق$وقي و... . ريس$كهاي م$ذك$ور ي$ا $از س$وي$ ش$ركت $پذير$فت$ه ميش$وند$. ي$ا $ش$ركت ا$ز آنه$ا

اجتناب ميكند.


ریسک نیروی انسانیدر متبه5ر انس5انی ن5یروی ب5ا ه5ای شرکت مش5کل ب5ا آن5ان دادن دس5ت از ص5ورت

مواجه می شوند.

44



ریسک های موسسات مالی

Technological or

operational risk

Technological or

operational risk

Market risk

Market risk

Credit risk

Credit risk

Interest rate riskInterest rate risk

Insolvency risk

Insolvency risk

Foreign exchange rate risk

Foreign exchange rate risk

Liquidity risk

Liquidity risk

Country risk or

sovereign risk

Country risk or

sovereign risk

Off-balance

sheet risk

Off-balance

sheet risk


1بازل مدیریان بانک های مرکزی کشور های بزرگ جهان در شهر 1988در سال

بازل همدیگر را مالقات کردندو الزامات حداقل سرمایه را برای بانک ها .تدوین نموردند

مدیریان بانک های مرکزی کشور های بزرگ جهان در شهر 1988در سال بازل همدیگر را مالقات کردندو الزامات حداقل سرمایه را برای بانک ها

.تدوین نموردند

بازل نیز معروف شدو در سال 1988این گردهمایی به عنوان پیمان سال مورد تائید قرار گرفت10 توسط قانوان کشور های گروه 1992

در نظر گرفته میشود2بازل هم اکنون به عنوان نسخه قدیمی بازل


2بازل اس55555ت الزم ح5داقلی مق5دار از س5رمایه بان5ک پوش55ش ب55رای زی5ان ه5ایی ک5ه ا ریس55ک زناحی55ه و اعتب5اری ه5ای عملی5اتی و ب5ازار جری555ان در ه55ای فع55الیت ک55ا و کس55ب می رایج55555اد ش55555ود،کن55555ار ت5ا گذاش5ته ش5ود و بان55ک بق55ای فع55الیت ادام55ه تض55555مین آن

شود.

ب555ه رکن این اه55رمی عن55وان و تق5ویت جهت اتک55ای ق55ابلیت سیس555555555555تم از بانک5555داری افش55ای طری55ق وض55عیت به55تر ریس5ک و س5طوح بان55ک س55رمایه میکندب55ه عم55ل ک55ه ای گون55ه و ص555555نعت گ5ذار س5رمایه بتوانن555د به555تر ق55درت س55طح پ5رداخت دین ی5ک تخمین را بان5ک

زنند.

جهت رکن این این اس5ت تض5مین ک5ه بان5ک ه5ا فراین5د را دقی55ق ه55ای دنب5ال کنن5د،ریس5ک از را هایش555ان اتک5ا قاب5ل روش5ی و بگیرن55د ان55دازه ک55افی س55رمایه جهت مح5افظت از بانک55داری جامع55ه مقاب5ل در بزرگ5تر ع555555555555555وارض سیس555555555تماتیک ک5ه ه5ایی ریس5ک متحم5ل می ش5وند

نگه دارند.

رکن اول:الزام کفایت سرمایه

رکن دوم:بازبینی نظارتی

رکن سوم:انظباط بازار


م$دل س$ازی ریس$ک تکام$ل درج$ه های مورد نظر کمیته بال


ریسک بازار


ریسک نقدینگی


س$ال گ$زارش در ب$ال م$ديريت ١٩٩٨كميت$ة پ$يرامون خ$ود

درص$نعت$ كالن ك$ه $زيانه$اي عن$وان $ك$رد عملي$ا$تي ريس$ك$

ب$انك$داري $از ض$عفهاي ن$ظ$ار$ت دا$خلي ي$ا ع$دم $پ$ير$وي از $روي$ه

ه$اي$ مو$ج$ود م$ر$ب$وط ب$ه$ نظ$ا$رت$ د$ا$خلي ن$اش$ي ش$ده$ ان$د. از$ اين

ارتق$اي $ك$يفيت$ ك$اه$ش $ري$س$كهاي$ $عمل$ي$اتي$،$ را$ه به$ترين$ رو$

ك$ه $ذه$ن $م$دي$را$ن مي$ش$و$د اق$دام $م$و$جب اي$ن$ م$دير$يت$ $اس$ت.$

ريس$ك$هاي برك$ن$ت$رل بي$ش$تر $بتو$ا$نن$د و$ ش$د$ه ر$يس$ك $آزا$دت$ر

اعتباري و بازاري تمركز نمايند.

risk management مدیریت ریسک مفاهیم و مقدمات. financial engineering & risk...

Documents