Öøü ÙødêøÖ úõó÷îêød ì÷ì î ÿîÿõüÙüö ðúÖ ÷Ö îÿÜÙö...

Ref. code: 25595707010053MZD

การวเคราะหตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม (พ.ศ. 2550-2559)

โดย

นางสาวเมธญา ลอมวงศ

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร วารสารศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชาการบรหารสอสารมวลชน คณะวารสารศาสตรและสอสารมวลชน มหาวทยาลยธรรมศาสตร

ปการศกษา 2559 ลขสทธของมหาวทยาลยธรรมศาสตร

Ref. code: 25595707010053MZD

ANALYSIS OF FILM GENRE OF SOCIAL ALIENATION (2007-2016)

BY

MISS MAYTHAYA LOMWONG

A THESIS SUBMITTED IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS

FOR THE DEGREE OF MASTER OF ARTS PROGRAM IN MASS COMMUNICATIONS ADMINISTRATION FACULTY OF JOURNALISM AND MASS COMMUNICATION

THAMMASAT UNIVERSITY ACADEMIC YEAR 2016

COPYRIGHT OF THAMMASAT UNIVERSIT

Ref. code: 25595707010053MZD

(1)

หวขอวทยานพนธ การวเคราะหตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม (พ.ศ. 2550-2559)

ชอผเขยน นางสาวเมธญา ลอมวงศ ชอปรญญา วารสารศาสตรมหาบณฑต สาขาวชา/คณะ/มหาวทยาลย การบรหารสอสารมวลชน

วารสารศาสตรและสอสารมวลชน มหาวทยาลยธรรมศาสตร

อาจารยทปรกษาวทยานพนธ รองศาสตราจารย ดร.สมสข หนวมาน ปการศกษา 2559

บทคดยอ งานวจยเรอง การวเคราะหตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม (พ.ศ.2550-2559) เปนการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) ผวจยมการศกษาและท าความเขาใจโดยมงวเคราะหทตวสาร(Textual Analysis) ซงใชแนวคดเรอง “ความแปลกแยก” (Alienation) และแนวคดเรอง “ตระกลภาพยนตร” (Film Genre) ควบคกบศกษาเอกสาร (Document Analysis) เพอเปนแนวทางในการเขาสปญหาน าวจยและศกษารปแบบความแปลกแยกในภาพยนตรไทย ทงภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแส จากการวเคราะหตวสาร ผวจยไดพบสตรทไดจากการวเคราะหตระกลภาพยนตรแปลกแยก ทงขนบ (Convention) และความแปลกใหม (Invention) โดยใชแนวคดตามหลกของโจ บารเกอร และปเตอร วอลล ทประกอบดวย 7 ขนตอน ไดแก โครงสรางการเลาเรอง ตวละคร แกนความคด ฉาก/การจดวางองคประกอบภาพ การสอความหมายในระดบสญลกษณ วธการเราอารมณของผชม และอดมการณ ซงสตรของภาพยนตรตระกลแปลกแยกไดอธบายความสมพนธกบแนวคดความ แปลกแยก ดวยการใหค านยามความหมายของความแปลกแยก สาเหต การแบงประเภท ผลลพธและ วธจดการกบความแปลกแยก ท าใหผวจยไดทราบถงสภาวะความแปลกแยกทปรากฏในสงคม ผวจยไดแบงขอคนพบจากกรณศกษาภาพยนตรตระกลแปลกแยกเปน 2 สวน ดงรายละเอยดตอไปน สวนแรก การวเคราะหตระกลภาพยนตรแปลกแยก กรณศกษาภาพยนตรกระแสหลก ผวจยไดพบอดมการณเรองการมความรกเพอก าจดความแปลกแยก โดยภาพยนตรทกเรองไดน าเสนอ ตวละครทตกอยในสภาวะแปลกแยก และน าเสนอการมความรกเปนวธทใชก าจดความแปลกแยก ทเกดขน สอดคลองกบแนวคดของ อรค ฟรอมมทกลาวถงวธทขจดความแปลกแยกของปจเจกชน

Ref. code: 25595707010053MZD

(2)

ในยคสมยใหม คอ การสรางความสมพนธดวยการมความรก วธนจงเปนวธทภาพยนตรกระแสหลกน าเสนอใหคนในสงคมจดการกบความแปลกแยกทเกดขน สวนทสอง การวเคราะหตระกลภาพยนตรแปลกแยก กรณศกษาภาพยนตรนอกกระแส ผวจยไดพบอดมการณเรองการมความรกเพอก าจดความแปลกแยก เชนเดยวกบภาพยนตรกระแสหลก แตในสวนของการน าเสนอทางเลอกวธจดการกบความแปลกแยกพบวาหลากหลายกวา ทงการยอมเปลยนแปลงตนเองเพอใหสามารถด ารงอยในสงคมไดอยางปกตสขและการหลกหนออกไปจากสงคม สงทเพมเตมจากภาพยนตรกระแสหลก คอ การน าเสนอวธจดการกบความแปลกแยกดวยการรวมกนลกขนมาเปลยนแปลงหรอท าลายระบบทท าใหมนษยตองตกอยในสภาวะความแปลกแยก และการน าเสนอวธทสะทอนลกษณะของความเปนไทย คอ การปลงและรอเวลาเพอชวยบรรเทาสถานการณความแปลกแยกใหดขน ค าส าคญ: ความแปลกแยก, ตระกลภาพยนตร, ภาพยนตรกระแสหลก, ภาพยนตรนอกกระแส

Ref. code: 25595707010053MZD

(3)

Thesis Title ANALYSIS OF FILM GENRE OF SOCIAL ALIENATION (2007-2016)

Author Miss Maythaya Lomwong Degree Master of Arts Department/Faculty/University Mass Communication Administration Journalism and Mass Communication Thammasat University Thesis Advisor Associated Professor Somsuk Himviman, Ph.D. Academic Year 2016

ABSTRACT

This is a qualitative research aiming to study the issue of alienation and film genre, using textual and document analyses to shed light on the form of alienation as presented in Thai mainstream and independent films during 2007-2016.

The textual analysis reveals the formula derived from the analysis of the alienation film genre both in terms of convention and invention along the lines of Jo Barker and Peter Wall. The formula consists of seven steps: story structure, character, theme, setting/montage, iconography, audience’s emotional response, and ideology. The alienation film formula explains the relationship and the concept of alienation through defining alienation and its causes, categorizing the outcomes, and offering ways and means to manage alienation. It enables the researcher to understand the existence of alienation as it appears in society. The study divides the findings in two parts as follows:

The first part analyzes the alienation film genre by way of case studies of mainstream films. The study finds an ideology in which love is used to replace alienation. Every film presents characters experiencing alienation and introduces love as a way to get out of it in line with Erich Fromm who proposes love as a way to get rid of alienation for modern-day individuals through love-based relationship. This is how mainstream films present to the society as a way to manage alienation.

Ref. code: 25595707010053MZD

(4)

The second part deals with the analysis of alienation film genre through case studies of independent films. Here the study also finds an ideology of love as a means to eliminate alienation just as in mainstream films, but with more options, including the willingness to change oneself in order to live a normal life in society as well as an attempt to escape from society. Features additional to mainstream films include the presentation of ways to manage alienation through a collective action to change or destroy the systems that put people in the state of alienation in the first place and the reflection of Thai characteristics of resignation and waiting for the time to arrive that will relieve the alienation situation.

Keywords: alienation, film genre, mainstream film, independent film

Ref. code: 25595707010053MZD

(5)

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธเลมนส าเรจลลวงได อนดบแรกตองขอขอบคณบคคลทส าคญทสดในชวต คอ คณแม ขอบคณทสงเสยเลยงดลกสาวคนน พรอมทงเสยสละความสขตางๆ เพอใหลกมชวต และมโอกาสทดในการศกษาร าเรยน แมเคยบอกวาแมไมมสมบตอะไรใหลกตดตวเหมอนคนอนๆ มแตการศกษาทจะสนบสนนใหหมวไดรบสงนอยางสงสดเทาทแมจะใหได ซงวนนทกความส าเรจของลก ปรญญาทกใบทลกร าเรยนมา ขอยกคณความดทงหมดใหแม ลกมวนนไดเพราะแมจรงๆ คะ ขอบคณครอบครวเรา ยาย นาเจยบ จบทคอยเปนก าลงใจและรวมสนบสนนทพกพงใหยามเดอดรอน เวลามปญหากคอยชวยกนดแลแกไขอยเสมอ ขอบคณแมคและครอบครวแมคทคอยเปนก าลงใจให หากวนไหนเราสะดดลมแลวไมมมอเธอมาดงเราขนไป เราคงเดนมาไมถงจดหมายปลายทางในวนนไดอกเชนกน ขอบคณมากๆ นะ ขอบคณพตาย นฐฐพนท ทใหโอกาสเดกนอยคนนเสมอ ขอบคณทมความเชอมนในตวนอง และยอมใหนองลางานมาเรยนจนจบปรญญาโทจนได วนนนองท าวทยานพนธเสรจสมบรณแลวคะ ขอบคณ รศ.ดร.สมสข หนวมาน ทปรกษาทเปนเหมอนแสงสวางจดประกายความร ในงานวจย คณความดของผลงานชนนมาจากการเออเฟอความรของอาจารยทปรกษาของผวจยทงหมดเลยคะ ขอบคณประธานและคณะกรรมการทกทานทสละเวลามารวมสรางสรรคผลงานชนน หากไมไดประสบการณความรของอาจารยทชวยแนะแนวทาง ผลงานชนนคงไมส าเรจไดอยางครบถวน ขอบคณพคน ปราบดา หยน ผมอทธพลตอชวตและเปนแรงบนดาลใจส าคญของผวจย ทงๆ ทเกอบจะลมเลกหวขอนไปแลว แตหลงจากไปดภาพยนตรเรอง โรงแรมตางดาว กลบท าใหผวจยเกดแรงบนดาลใจและกลบมาตดสนใจเดนหนาศกษาหวขอนตอ ท ส าคญทสดขอขอบคณคณทองด โสฬส สขม รวมถงทมงานทมสวนเกยวของกบการตดสนใจทท าใหผวจยไดมโอกาสเขาถงไฟลขอมลภาพยนตร วทยานพนธเลมนกลาวไดวามอทธพลมาจากการตดสนใจของพวกพในวนนนจรงๆ คะ ขอบคณมตรสหายเพอนฝงตงแตแกงสาระ แกงใจใจฯ MCA17 MCA18 รวมถงทกรปแบบความสมพนธในชวตทไดผวจยไดพบเจอ ไมวาจะเปนเรองดหรอราย มนตกผลกหลอหลอมใหเปนผวจยในทกวนน และทกสงทกอยางในงานวจยชนนกไดผานการเรยนรมาจากพวกคณทงหมดคะ

นางสาวเมธญา ลอมวงศ

Ref. code: 25595707010053MZD

(6)

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย (1) บทคดยอภาษาองกฤษ (3) กตตกรรมประกาศ (5) สารบญตาราง (13) สารบญภาพ (16)

บทท 1 บทน า 1

1.1 ทมาและความส าคญของปญหา 1

1.2 ปญหาน าวจย 5

1.3 วตถประสงคของการวจย 6

1.4 นยามศพทเชงปฏบตการ 6

1.5 ขอบเขตของการวจย 8

1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 8 บทท 2 แนวคด ทฤษฏ และงานวจยทเกยวของ 9

2.1 แนวคดเรองความแปลกแยก (Alienation) 9

2.2 แนวคดเรองความรกในฐานะทเปนสนคา (Love as a Commodity) 13

2.3 แนวคดเกยวกบการศกษาตระกล (Genre) ของภาพยนตร 16

2.4 แนวคดสญวทยาและการสรางความหมาย (Semiology and Signification) 23

2.5 งานวจยทเกยวของ 24

Ref. code: 25595707010053MZD

(7)

บทท 3 ระเบยบวธวจย 28

3.1 แหลงขอมลทใชในการศกษา 28

3.2 แหลงขอมลและการเกบรวบรวมขอมล 36

3.2.1 แหลงขอมลปฐมภม 36

3.2.2 แหลงขอมลทตยภม 36

3.3 เครองมอทใชในการเกบขอมล 37

3.4 เกณฑทใชในการวเคราะหขอมล 37

3.5 กรอบแนวคดการวจย (Conceptual Framework) 38 บทท 4 การวเคราะหตระกลภาพยนตรแปลกแยกของไทย : กรณศกษาภาพยนตรกระแสหลก 39

4.1 ภาพรวมของภาพยนตรไทยกระแสหลก 40

4.1.1 รถไฟฟา...มาหานะเธอ 40

4.1.2 กวน มน โฮ 42

4.1.3 ฟรแลนซ...หามปวย หามพก หามรกหมอ 44

4.1.4 แฟนเดย... แฟนกนแควนเดยว 46

4.2 การวเคราะหตระกล (Genre) ภาพยนตรตามหลกของ โจบารเกอร และ 48 ปเตอร วอลล

4.2.1 โครงสรางการเลาเรอง (Narratives Structure/features) 48

4.2.1.1 การเรมเรอง (Exposition) 48

(1) ตวละครทอยทามกลางผคนมากมาย แตกลบรสกโดดเดยว 49

(2) ตวละครทไมสามารถเชอมตอกบกฎเกณฑทสงคมก าหนด 52

4.2.1.2 การพฒนาเหตการณ (Rising Action) 52

(1) การเดนเรองดวยความตลกขบขนผสมกบตลกเสยดส 53

(2) การเดนเรองดวยความรกทไมสมหวง 54

4.2.1.3 ขนภาวะวกฤต (Climax) 58

4.2.1.4 ขนภาวะคลคลาย (Falling Action) 60

(1) การเลอกยอมรบและเปลยนแปลงตนเองใหเขากบระบบ 60

(2) การหลกหนความจรงทเกดขน 62

4.2.1.5 ขนการยตเรองราว (Ending) 63

Ref. code: 25595707010053MZD

(8)

(1) สมหวง 63

(2) ผดหวง 65

4.2.2 ตวละคร (Character typology) 66

(1) เพศ 67

(2) อาย 70

(3) อาชพ 70

(4) สถานภาพ 71

4.2.3 แกนความคด (Themes) 71

4.2.4 ฉาก/การจดวางองคประกอบของภาพ (Setting/mise en scene) 74

4.2.4.1 เวลา (Time) 75

(1) ชวงเวลากลางวนทตดกบ 75

(2) ชวงเวลากลางคน 76

4.2.4.2 สถานท (Place) 76

(1) สถานทคนเคย 77

(2) สถานทแปลกใหม 78

4.2.5 การสอความหมายในระดบสญลกษณ (Iconography) 78

4.2.5.1 สญลกษณทางดานภาพ 78

(1) มมกลอง 80

4.2.5.2 ขนาดภาพ 81

(1) ภาพระยะใกล (Close-up/CU) 81

(2) ภาพระยะไกล (Long Shot/LS) 82

4.2.5.3 เทคนคการจดแสง 82

(1) การจดแสงฉากกลางวนใชแสงต า (Low-Key Lighting) 83

(2) การจดแสงนม (Soft light) 83

4.2.5.4 การใชเทคนคตดตอ (Editing) 83

4.2.5.5 สญลกษณทางดานเสยง 84

(1) เสยงจากเครองดนตร 85

(2) เสยงบรรยายของตวละคร 86

(3) เพลงประกอบ 86

4.2.6 วธการเราอารมณของผชม (Audience Appeal) 87

4.2.6.1 อารมณความรกเมอตวละครเชอมตอสายสายสมพนธตดแบบชวคราว 88

Ref. code: 25595707010053MZD

(9)

(1) ความรกทมความสขเหมอนอยในฝน 88

(2) ความรกทเหมอนผกพนกนมานาน 89

4.2.6.2 อารมณตลกขบขนเมอตวละครตองการเสยดสเพอตงค าถามกบสงคม 90

(1) การเลนตลกกบสถานการณในวถชวตประจ าวนทตวละครพบเจอ 90

(2) การเลนตลกกบพฤตกรรมทสงคมก าหนด 91

4.2.6.3 อารมณเศราเมอตวละครตองกลบไปสความแปลกแยก 91

4.2.7 อดมการณในตระกลภาพยนตรแปลกแยก (Ideology) 92

4.2.7.1 นยามของความแปลกแยก 93

4.2.7.2 สาเหตของความแปลกแยก 93

(1) แปลกแยกเพราะไมสามารถปรบตวใหเขากบสงคมได 93

(2) แปลกแยกเพราะสงคมทงใหโดดเดยว 94

4.2.7.3 ประเภทของความแปลกแยก 95

(1) ประเภทความแปลกแยกจากวตถทผลต 96

(2) ประเภทความแปลกแยกจากกระบวนการผลต 96

(3) ประเภทความแปลกแยกจากสงคม 97

(4) ประเภทความแปลกแยกจากตนเอง 97

4.2.7.4 ผลลพธของความแปลกแยก 97

(1) เปลยนแปลง 98

(2) ถดถอย 99

4.2.7.5 วธจดการความแปลกแยก 99

(1) การมความรก 100

(2) ดมแอลกอฮอล 100 บทท 5 การวเคราะหตระกลภาพยนตรแปลกแยกของไทย : กรณศกษาภาพยนตรนอกกระแส 102

5.1 ภาพรวมของภาพยนตรไทยนอกกระแส 103

5.1.1 เมองเหงาซอนรก 103

5.1.2 แมร อส แฮปป, แมร อส แฮปป 105

5.1.3 รกทขอนแกน 106

5.1.4 โรงแรมตางดาว 108

Ref. code: 25595707010053MZD

(10)

5.2 การวเคราะหตระกล (Genre) ภาพยนตรตามหลกของ โจบารเกอร และ 109 ปเตอร วอลล

5.2.1 โครงสรางการเลาเรอง (Narratives structure/features) 109

5.2.1.1 การเรมเรอง (Exposition) 109


(1) การเดนเรองดวยความแปลกแยก 114

(2) การเดนเรองดวยความรกและมตรภาพ 115


(1) ตวละครถกตดขาดจากสายสมพนธทางสงคม 119

(2) ตวละครสามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคมใหม 121


(1) การยอมรบความจรง 123

(2) การดนรนเพอความอยรอด 123

(3) การตอสเพอลางแคน 124


(1) ปลง 126

(2) ตอส 127

(3) การหลกหนความจรงทเกดขน 128

5.2.2 ตวละคร (Character typology) 128

5.2.2.1 เพศ 129

5.2.2.2 อาย 130

5.2.2.3 อาชพ 130

5.2.2.4 สถานภาพ 131


5.2.4 ฉาก/การจดวางองคประกอบของภาพ (Setting/Mise En Scene) 132

5.2.4.1 เวลา (Time) 133

(1) ตวละครพบกบความแปลกแยกในชวงกลางวน 133

(2) ตวละครทบทวนชวตของตนเองในชวงเวลากลางคน 134

5.2.4.2 สถานท (Place) 138

(1) สถานทคนเคย 138

(2) สถานทแปลกใหม 140

Ref. code: 25595707010053MZD

(11)


5.2.5.1 สญลกษณทางภาพ 142

(1) มมกลอง 143

(2) ขนาดภาพ 144

(3) เทคนคการจดแสง 147

(4) การใชเทคนคตดตอ (Editing) 147

(5) สญลกษณทางดานเสยง 148

5.2.6 วธการเราอารมณของผชม (Audience appeal) 151

5.2.6.1 อารมณความรก 152

5.2.6.2 อารมณความแปลกแยก 153


5.2.7.1 นยามของความแปลกแยก 155

5.2.7.2 สาเหตของความแปลกแยก 155

(1) แปลกแยกเพราะไมสามารถปรบตวใหเขากบสงคมได 155

(2) แปลกแยกเพราะสงคมทงใหโดดเดยว 156

5.2.7.3 ประเภทของความแปลกแยก 157

(1) ประเภทความแปลกแยกจากสงคม 158

(2) ประเภทความแปลกแยกจากตนเอง 159

5.2.7.4 ผลลพธของความแปลกแยก 159

(1) แกแคน 160

(2) ถดถอย 160

(3) ยอมตาม 161

5.2.7.5 วธจดการความแปลกแยก 161

(1) การมความรก 162

(2) การท าลาย 162

(3) การปลง 162 บทท 6 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ 164

6.1 สรปผลการวจย 164

6.1.1 โครงสรางการเลาเรอง (Narratives structure/features) 165

Ref. code: 25595707010053MZD

(12)

6.1.1.1 การเรมเรอง (Plot Exposition) 165





6.1.2 ตวละคร (Character Typology) 169


6.1.4 ฉาก/การจดวางองคประกอบของภาพ (Setting/Mise En Scene) 170


6.1.6 วธการเราอารมณของผชม (Audience Appeal) 173


6.2 อภปรายผลงานวจย 176

6.2.1 ความส าคญของการศกษาภาพยนตรตระกลแปลกแยก 176

6.2.2 ความสมพนธระหวางอตสาหกรรมกบภาพยนตรตระกลแปลกแยก 176

6.2.3 ความสมพนธระหวางโลกวชาการกบภาพยนตรตระกลแปลกแยก 177

6.2.4 อดมการณในตระกลภาพยนตรแปลกแยก 180

6.3 ขอเสนอแนะทวไป 183

6.4 ขอเสนอแนะส าหรบงานวจย 184

6.5 ขอจ ากดในงานวจย 184 รายการอางอง 185 ประวตผเขยน 188

Ref. code: 25595707010053MZD

(13)

สารบญตาราง ตารางท หนา

3.1 แสดงรายชอภาพยนตรไทยทมรายไดสงสด 50 อนดบตงแตป พ.ศ. 2550-2559 29 รวมทงสน 50 เรอง

3.2 แสดงรายชอภาพยนตรกระแสหลกทคดเลอกมาศกษาโดยใชแนวคดความแปลกแยก 32 3.3 แสดงรายชอภาพยนตรนอกระแสทคดเลอกมาศกษาโดยใชแนวคดความแปลกแยก 33 3.4 แสดงรายชอภาพยนตรทงหมดทคดเลอกมาศกษาในงานวจย 34 4.1 แสดงขนบการเรมเรอง (Plot Exposition) และการสอความหมายในภาพยนตร 48

แปลกแยกของไทย 4.2 แสดงขนบของการพฒนาเหตการณและการสอความหมายในตระกลภาพยนตร 53

แปลกแยก 4.3 แสดงขนบของขนภาวะวกฤตและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก 58 4.4 แสดงขนบของขนภาวะคลคลายและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก 60 4.5 แสดงขนบของขนการยตเรองราวและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก 63 4.6 แสดงลกษณะทางประชากรศาสตร และการสอความหมายในตระกลภาพยนตร 66

แปลกแยก 4.7 แสดงขนบของแกนความคดและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก 72 4.8 แสดงขนบของฉากเกยวกบเวลาและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก 75 4.9 แสดงขนบของสถานทและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก 77 4.10 แสดงขนบของการสอสารความหมายดวยสญลกษณทางภาพในตระกลภาพยนตร 79

แปลกแยก 4.11 แสดงขนบของการสอสารความหมายดวยสญลกษณทางเสยงในตระกลภาพยนตร 85

แปลกแยก 4.12 แสดงขนบของวธการเราอารมณของผชมและการสอความหมายในตระกลภาพยนตร 88

แปลกแยก 4.13 แสดงการวเคราะหเรองอดมการณทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยก 92 4.14 แสดงการแบงประเภทของความแปลกแยกทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยก 95 4.15 แสดงผลลพธของความแปลกแยกทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยก 98 4.16 แสดงวธจดการกบความแปลกแยกทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยก 99

Ref. code: 25595707010053MZD

(14)

5.1 แสดงขนบการเรมเรอง (Plot Exposition) และการสอความหมายในตระกล 110 ภาพยนตรแปลกแยก

5.2 แสดงขนบของการพฒนาเหตการณ (Rising Action) และการสอความหมาย 114 ในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

5.3 แสดงขนบของขนภาวะวกฤต (Climax) และการสอความหมายในตระกล 119 ภาพยนตรแปลกแยก

5.4 แสดงขนบของขนภาวะคลคลาย (Falling Action) และการสอความหมายใน 122 ตระกลภาพยนตรแปลกแยก

5.5 แสดงขนบของขนการยตเรองราว (Ending) และการสอความหมายของตระกล 125 ภาพยนตรแปลกแยก

5.6 แสดงลกษณะทางประชากรศาสตร และการสอความหมายในภาพยนตรตระกล 129 แปลกแยก

5.7 แสดงขนบของแกนความคดและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก 132 5.8 แสดงขนบของฉากเกยวกบเวลาและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก 133 5.9 แสดงขนบของสถานทและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก 138 5.10 แสดงขนบของการสอสารความหมายดวยสญลกษณทางภาพและการสอความหมาย 142

ในตระกลภาพยนตรแปลกแยก 5.11 แสดงขนบของการสอสารความหมายดวยสญลกษณทางเสยงและการสอความหมาย 148

ในตระกลภาพยนตรแปลกแยก 5.12 แสดงขนบของวธการเราอารมณของผชมและการสอความหมายในตระกลภาพยนตร 151

แปลกแยก 5.13 แสดงการวเคราะหเรองอดมการณทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยก 153 5.14 แสดงการแบงประเภทของความแปลกแยกทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยก 157 5.15 แสดงผลลพธของความแปลกแยกทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยก 160 5.16 แสดงวธจดการกบความแปลกแยกทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยก 161 6.1 สรปขนบการเรมเรอง (Plot Exposition) และการสอความหมายในภาพยนตร 165

กระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม 6.2 สรปขนบการพฒนาเหตการณ (Rising Action) และการสอความหมายในภาพยนตร 166

กระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม 6.3 แสดงขนบของขนภาวะวกฤต (Climax) และการสอความหมายในภาพยนตร 167

กระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม

Ref. code: 25595707010053MZD

(15)

6.4 แสดงขนบของขนภาวะคลคลาย (Falling Action) และการสอความหมายใน 167 ภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยก ในสงคม

6.5 แสดงขนบของขนการยตเรองราว (Ending) และการสอความหมายในภาพยนตร 168 กระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม

6.6 แสดงขนบของตวละครแปลกแยกจากลกษณะทางประชากรศาสตร ในภาพยนตร 169 กระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม

6.7 แสดงขนบของแกนความคดในภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแส 170 ทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม

6.8 แสดงขนบของฉาก/การจดวางองคประกอบของภาพในภาพยนตรกระแสหลก 171 และภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม

6.9 แสดงขนบของฉาก/การจดวางองคประกอบของภาพในภาพยนตรกระแสหลก 172 และภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม

6.10 แสดงขนบของวธการเราอารมณของผชม (Audience appeal)ในภาพยนตร 174 กระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม

6.11 แสดงขนบของอดมการณ (Ideology)ในภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตร 175 นอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม

Ref. code: 25595707010053MZD

(16)

สารบญภาพ

ภาพท หนา 2.1 ค าถามหลกของการศกษาเรอง Genre 17 2.2 ค านยามแบบความสมพนธสามเสาของ Genre 17 3.1 แสดงกรอบแนวคดในการวเคราะหตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะ 38

ความแปลกแยกในสงคม 4.1 โปสเตอรภาพยนตรเรอง รถไฟฟา...มาหานะเธอ 40 4.2 โปสเตอรภาพยนตรเรอง กวน มน โฮ 42 4.3 โปสเตอรภาพยนตรเรอง ฟรแลนซ...หามปวย หามพก หามรกหมอ 44 4.4 โปสเตอรภาพยนตรเรอง แฟนเดย... แฟนกนแควนเดยว 46 4.5 แสดงภาพตวอยางการเรมเรองดวยการแนะน าตวละครหลกในภาพยนตร 50

เรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” 4.6 แสดงภาพตวอยางการเรมเรองดวยการแนะน าตวละครหลกเรอง “แฟนเดยฯ” 51 4.7 แสดงภาพตวอยางการเรมเรองดวยการแนะน าตวละครหลกในภาพยนตร 51

เรอง “กวน มน โฮ” 4.8 แสดงภาพตวอยางการเรมเรองดวยการแนะน าตวละครหลกภาพยนตร 52

เรอง “ฟรแลนซฯ” 4.9 แสดงภาพตวอยางขนบของการพฒนาเหตการณจากการเดนเรองดวยความตลก 54

ภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ” 4.10 แสดงภาพตวอยางขนบของการพฒนาเหตการณดวยการแอบรกของตวละคร 56

ภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” 4.11 แสดงภาพตวอยางขนบของการพฒนาเหตการณดวยการแอบรกของตวละคร 56

จากภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” 4.12 แสดงภาพตวอยางขนบของการพฒนาเหตการณดวยการแอบรกของตวละคร 57

จากภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ” 4.13 แสดงภาพตวอยางขนบของการตดสนใจเรองสายสมพนธของตวละครจาก 59

ภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” 4.14 แสดงภาพตวอยางการตดสนใจเลอกยอมรบความจรงและเปลยนแปลงตนเอง 61

ใหเขากบสงคมภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ”

Ref. code: 25595707010053MZD

(17)

4.15 แสดงภาพตวอยางการตดสนใจเลอกยอมรบความจรงและเปลยนแปลงตนเอง 62 ใหเขากบสงคม ภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ”

4.16 แสดงภาพตวอยางการยตเรองราวทสมหวง ภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” 64 4.17 แสดงภาพตวอยางการยตเรองราวทสมหวง ภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ” 65 4.18 แสดงภาพตวอยางการยตเรองราวทผดหวง ภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” 66 4.19 แสดงภาพตวอยางลกษณะประชากรศาสตรของตวละครทมความแปลกแยก 67

ในภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” และ “แฟนเดยฯ” 4.20 แสดงภาพตวอยางลกษณะประชากรศาสตรของตวละครทมความแปลกแยก 69

เพศชายในภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ” 4.21 แสดงภาพตวอยางลกษณะประชากรศาสตรของตวละครทมความแปลกแยก 69

เพศหญงในภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” 4.22 แสดงภาพตวอยางอาชพตวละครทมความแปลกแยกจากภาพยนตร 71

เรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ”และ “แฟนเดยฯ” 4.23 แสดงภาพตวอยางชวงเวลากลางคนในภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” 76 4.24 แสดงภาพตวอยางมมเฝามองของตวละครทมความตองการจะเชอมตอสายสมพนธ 80

ในภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” 4.25 แสดงภาพตวอยางมมแทนสายตาคนดเมอตวละครยตสายสมพนธทางสงคม 81

ในภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ” และ “รถไฟฟามาหานะเธอ” 4.26 แสดงภาพตวอยางขนาดภาพระยะใกลทตวละครรสกเศราในภาพยนตร 82

เรอง “แฟนเดยฯ” 4.27 แสดงภาพตวอยางขนาดภาพระยะไกลแสดงใหเหนถงสภาวะของตวละครทถกตด 82

สายสมพนธทางสงคมในภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ” และ “รถไฟฟามาหานะเธอ” 4.28 แสดงภาพตวอยางการจดแสงนมเพอแสดงความรสกของตวละครทก าลงมความสข 83

ในภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” 4.29 แสดงภาพตวอยางการใชเทคนคตดตอทแสดงภาพตวละครทขดแยงกบสงคม 84

ในภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ” 4.30 แสดงภาพตวอยางการเราอารมณความรกเมอตวละครเชอมตอสายสายสมพนธตด 89

แบบชวคราวในภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” 4.31 แสดงภาพตวอยางการเราอารมณความรกเมอตวละครเชอมตอสายสายสมพนธตด 90

แบบชวคราวในภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ”

Ref. code: 25595707010053MZD

(18)

4.32 แสดงภาพตวอยางการเราอารมณตลกขบขนกบสถานการณในวถชวตประจ าวนท 90 ตวละครพบเจอในภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ”

4.33 แสดงภาพตวอยางการเราอารมณตลกดวยการเลนตลกกบพฤตกรรมทสงคมก าหนด 91 ในภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ”

4.34 แสดงภาพตวอยางการเราอารมณเศราเมอตวละครตองกลบไปสความแปลกแยก 92 ในภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ”

4.35 แสดงภาพตวอยางสาเหตความแปลกแยกเพราะตนเองไมสามารถปรบตวใหเขา 94 กบสงคมไดในภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ”

4.36 แสดงภาพตวอยางความแปลกแยกจากวตถทผลตในภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ” 96 4.37 แสดงภาพตวอยางความแปลกแยกจากกระบวนการผลตในภาพยนตร 96

เรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” 4.38 แสดงภาพตวอยางความแปลกแยกจากตนเองในภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” 97 4.39 แสดงภาพตวอยางวธการจดการกบความแปลกแยกดวยการมความรก 100

จากภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” 4.40 แสดงภาพตวอยางวธก าจดความแปลกแยกของตวละครในภาพยนตร 100

เรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” 5.1 โปสเตอรภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” 103 5.2 โปสเตอรภาพยนตรเรอง แมร อส แฮปป, แมร อส แฮปป 105 5.3 โปสเตอรภาพยนตรเรอง รกทขอนแกน 106 5.4 โปสเตอรภาพยนตรเรอง โรงแรมตางดาว 108 5.5 แสดงภาพตวอยางการเรมเรองจากการแนะน าตวละครทด ารงอยอยางแปลกแยก 111

ในภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ” 5.6 แสดงภาพตวอยางการเรมเรองจากการแนะน าตวละครทด ารงอยอยางแปลกแยก 112

ในภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว” 5.7 แสดงภาพตวอยางการเรมเรองจากการแนะน าตวละครทด ารงอยอยางแปลกแยก 113

ในภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน” 5.8 แสดงภาพตวอยางการเรมเรองจากการแนะน าตวละครทด ารงอยอยางแปลกแยก 113

ในภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” 5.9 แสดงภาพตวอยางการพฒนาเหตการณจากความแปลกแยกเมอถกผมอ านาจ 115

สงใหท าตามในสงทก าหนดจากภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว”

Ref. code: 25595707010053MZD

(19)

5.10 แสดงภาพตวอยางขนบของการเดนเรองดวยความรกและมตรภาพจากภาพยนตร 116 เรอง “รกทขอนแกน”

5.11 แสดงภาพตวอยางขนบของการเดนเรองดวยความรกและมตรภาพจากภาพยนตร 117 เรอง “แมร อส แฮปปฯ”

5.12 แสดงภาพตวอยางขนบของการเดนเรองดวยความรกและมตรภาพจากภาพยนตร 118 เรอง “เมองเหงาซอนรก”

5.13 แสดงภาพตวอยางขนบของการเดนเรองดวยความรกและมตรภาพจากภาพยนตร 118 เรอง “เมองเหงาซอนรก”

5.14 แสดงภาพตวอยางตวละครถกตดขาดจากสายสมพนธทางสงคมจากภาพยนตร 120 เรอง “แมร อส แฮปปฯ”

5.15 แสดงภาพตวอยางตวละครถกตดขาดจากสายสมพนธทางสงคมจากภาพยนตร 121 เรอง “เมองเหงาซอนรก”

5.16 แสดงภาพตวอยางตวละครถกเชอมตอสายสมพนธทางสงคมใหมจากภาพยนตร 121 เรอง “รกทขอนแกน”

5.17 แสดงภาพตวอยางตวละครสามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคมใหมจากภาพยนตร 122 เรอง “โรงแรมตางดาว”

5.18 แสดงภาพตวอยางการตดสนใจเลอกยอมรบความจรงภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน” 123 5.19 แสดงภาพตวอยางการดนรนเพอความอยรอดภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” 124 5.20 แสดงภาพตวอยางการดนรนเพอความอยรอดภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ” 124 5.21 แสดงภาพตวอยางการปลงตกของตวละครภาพยนตรเรอง “รกนะขอนแกน” 126 5.22 แสดงภาพตวอยางการปลงตกของตวละครภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ” 127 5.23 แสดงภาพตวอยางการตอส จากภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว” 127 5.24 แสดงภาพตวอยางตวละครพบกบความแปลกแยกในชวงกลางวนในภาพยนตร 134

เรอง “แมร อส แฮปปฯ” 5.25 แสดงภาพตวอยางตวละครพบกบความแปลกแยกในชวงกลางวนในภาพยนตร 134

เรอง “โรงแรมตางดาว” 5.26 แสดงภาพตวอยางตวละครทบทวนชวตของตนเองในชวงเวลากลางคนในภาพยนตร 135

เรอง “แมร อส แฮปปฯ” 5.27 แสดงภาพตวอยางตวละครทบทวนชวตของตนเองในชวงเวลากลางคนเรองของเวลา 136

ในภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน”

Ref. code: 25595707010053MZD

(20)

5.28 แสดงภาพตวอยางตวละครทบทวนชวตของตนเองในชวงเวลากลางคนในภาพยนตร 136 เรอง “รกทขอนแกน”

5.29 แสดงภาพตวอยางตวละครทบทวนชวตของตนเองในชวงเวลากลางคนในภาพยนตร 137 เรอง “เมองเหงาซอนรก”

5.30 แสดงภาพตวอยางสถานทคนเคยในภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ” 139 5.31 แสดงภาพตวอยางสถานทคนเคยในภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว” 139 5.32 แสดงภาพตวอยางสถานทคนเคยในภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” 139 5.33 แสดงภาพตวอยางสถานทคนเคยในภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน” 140 5.34 แสดงภาพตวอยางสถานทแตกตางจากชวตประจ าวนในภาพยนตร 140

เรอง “แมร อส แฮปปฯ” 5.35 แสดงภาพตวอยางสถานทแตกตางจากชวตประจ าวนในภาพยนตร 141

เรอง “รกทขอนแกน” 5.36 แสดงภาพตวอยางสถานทแตกตางจากชวตประจ าวนในภาพยนตร 141

เรอง “เมองเหงาซอนรก” 5.37 แสดงภาพตวอยางมมแทนสายตาคนดในภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน” 143 5.38 แสดงภาพตวอยางมมแทนสายตาคนดในภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” 144 5.39 แสดงภาพตวอยางขนาดภาพระยะใกลในภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” 144 5.40 แสดงภาพตวอยางขนาดภาพระยะใกลในภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ ” 145 5.41 แสดงภาพตวอยางขนาดภาพระยะไกลในภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” 145 5.42 แสดงภาพตวอยางขนาดภาพระยะไกลในภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ” 146 5.43 แสดงภาพตวอยางขนาดภาพระยะไกลในภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน” 146 5.44 แสดงภาพตวอยางการจดแสงต าในภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน” 147 5.45 แสดงภาพตวอยางการจดแสงต าในภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปป” 147 5.46 แสดงภาพตวอยางการใชเสยงจากเครองดนตรในภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปป” 149 5.47 แสดงภาพตวอยางการใชเสยงจากเครองดนตรในภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว” 150 5.48 แสดงภาพตวอยางการใชเสยงบรรยากาศประกอบภาพในภาพยนตร 150

เรอง “เมองเหงาซอนรก” 5.49 แสดงภาพตวอยางการเราอารมณความรกดวยการใชเสยงเพลงประกอบในภาพยนตร 152

เรอง “เมองเหงาซอนรก” 5.50 แสดงภาพตวอยางการเราอารมณความแปลกแยกดวยภาพและเสยงในภาพยนตร 153

เรอง “เมองเหงาซอนรก”

Ref. code: 25595707010053MZD

(21)

5.51 แสดงภาพตวอยางสาเหตความแปลกแยกของตวละครทไมสามารถปรบตวใหเขากบ 156 สงคมไดในภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก”

5.52 แสดงภาพตวอยางความแปลกแยกจากสงคมในภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ” 158 5.53 แสดงภาพตวอยางความแปลกแยกจากตนเองในภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว” 159 5.54 แสดงภาพตวอยางวธการจดการกบความแปลกแยกดวยการมความรกจากภาพยนตร 162

เรอง “แมร อส แฮปปฯ”

Ref. code: 25595707010053MZD

1

บทท 1 บทน า

1.1 ทมาและความส าคญของปญหา

ภาพยนตร : ใครมองวาเปนแค “สอบนเทงไรสาระ”? “ภาพยนตร” เปนสอทมชอเรยกในภาษาองกฤษอยหลายค า เชน Motion Picture,

Cinema, Film และ Movie ซงมนยามความหมายวาเปนกระบวนการบนทกภาพดวยฟลม (Film) หรออปกรณอนๆ ทสอดคลองกบเทคโนโลยในแตละยคสมย แลวน าฟลมออกมาฉายเพอถายทอดเรองราวตางๆ ในลกษณะภาพเคลอนไหว (Motion Pictures) โดยเนอหาของภาพยนตรอาจเปนเหตการณทเกดขนจรง หรอเปนเรองราวทมการแสดงเหมอนจรง หรอการสรางภาพจากจนตนาการของผสราง เพอใหผชมเกดอารมณรวมไปกบภาพยนตรในขณะรบชม

ในอดตทศนคตตอ “ภาพยนตร” ในสงคมไทย มกมองวาสอบนเทงไรสาระและไมไดรบ ความสนใจในแวดวงวชาการเทาไรนก เมอพจารณาถงค าวา “Entertainment” ในภาษาองกฤษพบค าทมความหมายใกล เคยงกนอยหลายค า เชน Pleasure Play Enjoy Fun Desire Euphoric Sensation Dramatic และเมอวเคราะหความหมายโดยนยของชดค าเหลาน จะเหนทศนคตความหมายของค าวา “Entertainment” สามารถเปนไดทงดานบวก ดานลบหรอแมกระทงดานกลางๆ (กาญจนา แกวเทพ และคณะ, 2545, น. 10) นนแสดงใหเหนวาสอบนเทงอาจไมไดมความหมายในเชงลบเพยงอยางเดยว

เมอพจารณาความหมายภาษาไทยของค าทเกยวของกบ”ความบนเทง”มค าทมประวต การคนควาดานวชาการและเปนทรจกแพรหลาย คอ ค าวา “สนก” หนาทของค าวา “สนก” นนมหลายประการในสงคมไทย แตผวจยจะหยบยกในประเดนเรองการใหความหมายเชงบวกของค าวา “สนก” ทเกยวของกบสอบนเทง ท าใหพบวา ค านไดรบอทธพลมาจากของรากเหงาของวฒนธรรมไทยทส าคญ คอ พทธศาสนา ทมหลกค าสอนเกยวกบการไมยดตดกบความทกขและการถอนตนเองออกมาจาก ความทกขทเกดขน ท าให “ความสนก”ในการชมสอบนเทงถอเปนการถอนตวเพอผอนคลายจากความทกขวธหนง แสดงใหเหนถงการท าหนาทเชงบวกในแงของการบรโภคสอบนเทง (กาญจนา แกวเทพ และคณะ, 2545, น. 12)

จากทรรศนะขางตนผวจยจงสนใจศกษาสอบนเทงดวยแนวคดเรอง “การท าหนาท” (Function of Entertain) ตามแนวคดของ William Stephenson (1967) พบวา สอบนเทงเปรยบได กบเหรยญ 2 ดาน คอ รกษาระบบดวยการใหความบนเทง และเปลยนแปลงระบบ ดวยการ “เขยา” ภาวะปกตของสงคม (Shake Up Society)

Ref. code: 25595707010053MZD

2

กาญจนา แกวเทพ และคณะ (2545) ไดส ารวจการท าหนาทของสอบนเทงทมตอบคคลและสงคมจากแนวคดดงกลาว พบวา หนงในหนาทส าคญของสอบนเทงทสามารถเปลยนแปลงระบบได คอ การครอบง าทางอดมการณ โดยมงานวจยส าคญทสะทอนอดมการณทแฝงฝงอยในรายการบนเทง เชน การตน Disney เรอง Donald Duck ของ A.Dorfman & A. Matterlart (1975) ทวเคราะหอดมการณทมอยในการตน ซงอาจมองเผนๆ วาเปนแคการตนส าหรบเดกเพอสรางความบนเทงเทานน แตในงานวจยชนนกลบพบวา การตนเรองดงกลาวมคานยมแบบอเมรกนในเรองทนนยมฝงอยใน “เนอหา”และในสวนของ “วธการน าเสนอ” ถอเปนอกหนงองคประกอบส าคญทท าใหเกดการไหลผานของอดมการณไปสประเทศทสาม ดวยการสรางทศนคตทดตออดมการณทนนยมส าหรบคนทวโลก จากงานวจยชนนจงพบวา สอบนเทงสามารถท าหนาทครอบง าอดมการณเพอเปลยนแปลงสงคมได อยางแทจรง

นอกจากการท าหนาทของสอบนเทงทกลาวมาขางตนพสจนใหเหนวาสอบนเทงสามารถ ท าหนาทเพอเปลยนแปลงสงคมไดแลว ก าจร หลยยะพงศ และ สมสข หนวมาน (2552) ไดมการน าเสนอมตพจารณาภาพยนตรไทยในแงมมทหลากหลายทง 5 มต ไดแก มตทางประวตศาสตร มตเทคนคและศลปะภาพยนตร มตดานอตสาหกรรม มตดานผชม และมตความสมพนธเชงสงคมและวฒนธรรม เพอตอกย าใหเหนถงบทบาทและความส าคญของสอภาพยนตรทเปนสวนหนงของสอบนเทง

มตทางประวตศาสตร ภาพยนตรท าหนาทบนทกและน าเสนอภาพประวตศาสตรของประเทศไทย เชน การน าเสนอประวตศาสตรไทยในภาพยนตรแนวประวตศาสตรยอนยค ทงนอาจมการทวงตงถงความจรงของประวตศาสตรในภาพยนตร แต อยางไรกตาม ภาพยนตรยงถอวาเปนชนสวนส าคญหนงของประวตศาสตรอยด

มตเทคนคและศลปะภาพยนตร ภาพยนตรถอไดวาเปนงานทรวมศาสตรและศลปหลายแขนงไวดวยกน ทงเรองภาพ การจดองคประกอบศลป การออกแบบเสอผา การเขยนบทภาพยนตร การแตงเพลง การสรางฉากและองคประกอบอนๆ อกมากมายทท าใหเกดเปนภาพยนตร (สมสข หนวมาน และคณะ, 2558, น. 275) นกวชาการ Ricciotto Canudu (1991) และ Vachel Lidsay (1915) เหนพองวา ภาพยนตรเปนเสมอนศลปะแขนงท 7 เปนศลปะขนสงและสงผลตอมาในการยกระดบแวดวงภาพยนตร (จ าเรญลกษณ ธนะวงนอย, 2548, น. 50, อางถงใน ก าจร หลยยะพงศ, 2556, น. 19)

มตดานอตสาหกรรม ภาพยนตร อตสาหกรรมภาพยนตรไทยถกจดประเภทอยในหมวด “อตสาหกรรมสรางสรรค” เพราะถอเปนอตสาหกรรมขนาดใหญทผลตสนคาทมคณคาและมลคา ในเชงวฒนธรรม การผลตสนคาวฒนธรรมนเปนสงทหลายประเทศใหความสนใจและใชเปน เครองมอ

Ref. code: 25595707010053MZD

3

เศรษฐกจ เพราะสามารถสรางงานและรายไดใหระบบเศรษฐกจของประเทศไดอยางมากมาย (สมสข หนวมาน และคณะ, 2558, น. 276)

มตดานผชม ในทรรศนะของส านกวฒนธรรมศกษาทมอทธพลนบแตปลายศตวรรษท 20 เปนตน กลาววา ผชมมความหลากหลายในการเลอกรบชมสอภาพยนตรตามแตรสนยมและความสามารถ ในการตความหมายภาพยนตรทแตกตางกนตามตนทนทางวฒนธรรม

มตความสมพนธเชงสงคมและวฒนธรรม ในทรรศนะของนกวชาการส านกมารกซสต กลาววา ภาพยนตรซกซอนโลกทศนและอดมการณบางอยาง โดยเฉพาะในรฐสงคมนยมทใชภาพยนตรเปนเครองมอส าคญของการรณรงคทางการเมอง นอกเหนอจากการท าหนาทเชงการเมองแลว ภาพยนตรยงวพากษวจารณสงคม และแสดงถงอตลกษณของชาตทไดรบผลพวงมาจากรากฐานวฒนธรรมไทยในเรองของ ลกษณะ “น าเนา” และ “ความไมสมจรง”

จากมตตางๆ ของภาพยนตรไทยตามทไดกลาวมาขางตน ผสมผสานกบหนาทของสอบนเทงทสามารถเปลยนแปลงระบบสงคม ท าใหผวจยสนใจศกษาเกยวกบสอภาพยนตรไทยในแงมมเรอง การถายทอดอดมการณ ในการเปลยนแปลงระบบสงคมเพอสรางความตระหนกรถงบทบาทการท าหนาทสอบนเทงวาไมไดมบทบาทเปนแคสอ “ไรสาระ”หรอ “น าเนา”เพยงอยางเดยว แตยงสามารถน าไปถายทอดอดมการณเพอเปลยนแปลงระบบสงคมไดอกดวย

การศกษาตระกล (Genre) ส าคญอยางไร? การแบง “ตระกล” เรมขนตงแตสมยกรกโบราณ ยคของอรสโตเตล (Aristotle) ทมการ

จ าแนกประเภทของละครและกวนพนธเปนโศกนาฏกรรม (Tragedy) มหากาพย (Epic) และสขนาฏกรรม (Comedy) แตส าหรบภาพยนตรนน เรมตงแตสมยอตสาหกรรมภาพยนตรทตองการจะแยกประเภท ของภาพยนตรตามรปแบบเนอหา เพอท าใหมความสะดวกในการจดจ าหนาย และเปนเครองรบประกนความส าเรจดานรายไดของภาพยนตร เพราะเมอภาพยนตรตระกลใดตระกลหนงเปนทนยมและท ารายไดสง ผผลตกจะมการผลตซ าภาพยนตรในตระกลนนๆ (กาญจนา แกวเทพ, 2553, น. 406-409)

ตอมาในชวงศตวรรษท 1960 มการตนตวในเรองการศกษาทฤษฎ Genre โดยปจจยหลกเกดจากแรงผลกดนของสถาบนการศกษาและปจจยการผลตของอตสาหกรรมธรกจภาพยนตรในชวงนน ท าใหเหนวาการศกษา Genre มความสมพนธแบบ 3 เสาระหวางสวนประกอบ อตสาหกรรม ตวบท และผผลต/ผชม นอกจากนยงมความส าคญตอกลมบคคลทเกยวของ 3 กลม คอ อตสาหกรรม ผชม และนกวชาการ (ก าจร หลยยะพงศ และ สมสข หนวมาน, 2552, น. 16-17)

ความส าคญตอกลมอตสาหกรรม จะเนนไปในเชงกระบวนการผลตภาพยนตรทท าใหเกดการจดระบบเศรษฐกจของภาพยนตร การสรางความคาดหวงใหผชม การปรบเนอหาใหเขากบ

Ref. code: 25595707010053MZD

4

รปแบบ ทก าหนด การรกระบวนการผลตของฝายผสรางงาน และการพฒนาผลงานใหเกดความ “แปลกใหม” ของตระกลภาพยนตร

ความส าคญตอผชม จะเนนไปทความพงพอใจของการรบชมสอภาพยนตร โดย Genre สามารถก าหนดการรบรและการคาดหวงของผรบสาร การก าหนดการจดระบบแบบแผนใหเขากบรสนยมตนเอง และก าหนดการเลอกตดตามหนงทตนเองชอบและเขาใจเนอหาไดงายขน

ความส าคญตอนกวชาการ เนนไปทการศกษาเพอหาความส าคญของสอภาพยนตรทเปนมากกวาความบนเทง เชน การเขาใจสวนประกอบแตละ Genre การเขาใจกลไกการผลตซ าและ ความแตกตางของ Genre แตละประเภท การเขาใจความหมายเชงสงคมทปรากฏในภาพยนตร และ การเขาใจการแปรเปลยนรปแบบใหมๆ ของ Genre

จากความส าคญทกลาวมาท าใหการวเคราะหความแปลกแยกทน าเสนอผานภาพยนตรไทยในครงน ผวจยไดน าแนวคดเกยวกบการศกษาตระกลของภาพยนตรไทยทง 2 ทศทางมาศกษาภาพยนตรทคดเลอก โดยทศทางแรกเปนแบบ Aesthetic Approach ทศกษาหาความสมพนธของสนทรยะองคประกอบภายในของ Genre และอกทศทางเปนการศกษา Exchange Approach จากส านกมารกซสตและวฒนธรรมศกษา ทศกษาหาความสมพนธระหวาง Genre กบอดมการณผานการวเคราะหความหมายดวยสญวทยา เพอศกษาตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม พ.ศ. 2550-2559 วาม “ขนบ” (Convention) และ “ความแปลกใหม” (Invention) ทแตกตางจากภาพยนตรตระกลอนอยางไร

ความแปลกแยก (Alienation) ในภาพยนตรไทย ความแปลกแยกทมนษยเผชญในยคปจจบนไมใชเปนปญหาใหมทเพงเกดขน หากแต

เปนปญหาทถกคนพบมาชานานแลวในประวตศาสตร โดยเหนไดจากการน า ค าวา “Alienation” ในภาษาองกฤษทเปนค าเกาแกตงแตเดมทมความหมายทางศาสนา คอ ความแปลกแยกทมตอ พระผเปนเจา โดยฌอง ฌาคส รสโซ เปนคนแรกทน าเอาจนตภาพทวาดวยความแปลกแยกนมาใช (ทวป วรดลก, 2545)

ปญหาเรองความแปลกแยกไดรบความสนใจเปนวงกวาง ไมวาจะในทางจตวทยา ปรชญา วรรณคด หรอศลปะ ฯลฯ จะเหนไดวายคสมยปจจบน มกมการน าเสนอตวละครทอยในฐานะปจเจกชน ทมความโดดเดยวแปลกแยกทตางออกมาจากผอน โดยตวละครมกรสกวาตนเองเปนคนแปลกหนา ไมมใครเขาใจ และตนเองกไมอาจเขาใจในสภาวะอนแปลกแยกของตน ฯลฯ โดยมากมกจะปรากฏอยใน นวนยายสมยใหม หรอแมกระทงภาพยนตรยคสมยใหมกพบตวละครทมลกษณะนเชนกน

คารล มารกซ ไดวเคราะหความแปลกแยกทเกดขนวาเกดจากกระบวนการแปรสภาพทกสงทกอยางใหกลายเปนสนคา (Commoditization) แมแต “แรงงานของมนษย” กถกท าให

Ref. code: 25595707010053MZD

5

กลายเปน “สนคา” มารกซแบงประเภทของความแปลกแยก ไว 4 ประเภท (โคเซอร , 2533) คอ ความแปลกแยกจากวตถทผลต ความแปลกแยกจากกระบวนการผลต ความแปลกแยกจากตนเอง และความแปลกแยกจากสงคม

ตอมา อรค ฟรอมม ไดน าแนวคดเรองความแปลกแยกทไดรบอทธพลจาก คารล มารกซ มาผสมผสานกบการใชทฤษฎจตวเคราะหของซกมนด ฟรอยด เพออธบายถงปรากฏการณทมนษยยอมสยบตออ านาจวามสาเหตหลกมาจากการตกอยใน “สภาวะแปลกแยก (Human Alienation)” และขยายความใหเหนถงพฒนาการแตละยคของความแปลกแยก โดยจ าแนกเปน 3 ยค คอ ยคดงเดม/บพกาล (Tribal Age) ยคศกดนา (Feudal Age) และยคสมยใหม (Modern Age) ในสวนของยคสมยใหมจะเหนไดชดวาถงแมมนษยจะเสรภาพมากขน แตกลบรสกแปลกแยกเพมขน จากพฒนาการดงกลาวจงอธบายไดอยางชดเจนวาเสรภาพในยคสมยใหมกลายเปนสาเหตทท าใหมนษยโดดเดยว ทงนฟรอมมจงคนควาและศกษาถงวธทมนษยจะใชหลกหนความแปลกแยก โดยเสนอทางเลอก 2 ทาง (ฟรอมม, 2526) คอ การมเสรภาพทางบวก และการละทงเสรภาพ ซงการละทงเสรภาพ อาจเปนอปสรรคตอการนยามความเปนตวเองหรอการสรางอตลกษณของมนษย จงท าใหการมเสรภาพทางบวกดวยการเชอมตอสายสมพนธทางสงคมดวยความรก ถอเปนค าตอบทดทสดในการจดการกบปญหาความแปลกแยก

ดวยเหตนผวจยจงน าแนวคดความแปลกแยกมาศกษาอดมการณในภาพยนตรเพอหานยาม สาเหต ประเภท ผลลพธและวธจดการกบความแปลกแยกทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยกวา มลกษณะเปนเชนไร

1.2 ปญหาน าวจย

1. การเลาเรองในตระกลภาพยนตรทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคมม

ลกษณะเปนอยางไร 2. การถายทอดอดมการณในตระกลภาพยนตรทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกใน

สงคมมลกษณะเปนอยางไร 3. การสราง “ขนบ” (Convention) และ “ความแปลกใหม” (Invention) ของตระกล

ภาพยนตรทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคมมลกษณะเปนอยางไร

Ref. code: 25595707010053MZD

6

1.3 วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาการเลาเรองในตระกลภาพยนตรทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกใน

สงคม 2. เพอวเคราะหการถายทอดอดมการณในตระกลภาพยนตรทน าเสนอสภาวะความ

แปลกแยกในสงคม 3. เพอศกษาถง “ขนบ” (Convention) และ “ความแปลกใหม” (Invention) ของตระกล

ภาพยนตรทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม

1.4 นยามศพทเชงปฏบตการ ความแปลกแยก หมายถง ภาวะทมนษยแยกออกหางจากธรรมชาตทมความสมพนธ

กบมนษย ซงมผลท าใหมนษยถกลดคณคาของความเปนมนษยลง โดยปจจยหลกเกดจากกระบวนการ แปรสภาพทกสงทกอยางใหกลายเปนสนคา (Commoditization) แมแต “แรงงานของมนษย” กถกท าใหกลายเปน “สนคา”จนท าใหมนษยเกดความรสกแปลกแยกในการด ารงชวตของตนเองในสงคมสมยใหม การใหความหมายของความแปลกแยกทปรากฏในภาพยนตร พบวา นยามของความแปลกแยกจะแสดงถงสภาวะของตวละครปจเจกชนทโดดเดยวเปลยวเหงาและถกตดสายสมพนธทางสงคม

ผวจยจะใชเกณฑการคดเลอกภาพยนตรทมเนอหาความแปลกแยกตามแนวคดของ คารล มารกซ (2533) ทแบงประเภทของความแปลกแยก ไว 4 ประเภท คอ ความแปลกแยกจากวตถทผลต ความแปลกแยกจากกระบวนการผลต ความแปลกแยกจากตนเอง และความแปลกแยกจากสงคม พรอมกบศกษาสาเหต การแบงประเภท ผลลพธและวธจดการกบความแปลกแยก โดยอางองแนวคดของอรค ฟรอมม (2521) ทศกษาถงแนวทางการจดการกบความแปลกแยกดวยการมเสรภาพทางบวก และการละทงเสรภาพ

ตระกลภาพยนตร หมายถง การจดจ าแนกกลมภาพยนตรตามลกษณะเดนหรอเอกลกษณของภาพยนตร โดยมพนฐานจากอตสาหกรรมภาพยนตรท เป นสตรส าเรจ เพอมงสเปาหมายทผชมคาดหวง ในแงของการน าแนวคดของตระกลภาพยนตรมาวเคราะหภาพยนตร จะมเกณฑการวเคราะหเพมเตมทแตกตางจากเกณฑการเลาเรองดวย เชน แกนความคด (Themes) การสอความหมายในระดบสญลกษณ (Iconography) และอดมการณทปรากฏในภาพยนตร โดยในการศกษาครงนจะมงเนนการวเคราะหเพอหา “ขนบ” (Convention) และ “ความแปลกใหม” (Invention) ของตระกลภาพยนตรแปลกแยก

Ref. code: 25595707010053MZD

7

ขนบ หมายถง การจดรปแบบเขาสแบบแผนของตระกล ซงแตละตระกลจะม “ขนบ” ในดานตางๆ เชอมโยงเปนเครอขายส าหรบควบคมผลผลตใหมลกษณะเฉพาะตว หรออกนยหนง คอ ระบบของ “ขนบ” ส าหรบผลตภาพยนตร ซงอาจพจารณาไดจากองคประกอบยอยๆ ของสตร (Formula) ตามหลกของ โจ บารเกอร และปเตอร วอลล ซงประกอบดวย 7 ขนตอนในการวเคราะหตระกลภาพยนตรแปลกแยก ไดแก

1. โครงสรางการเลาเรอง (Narratives Structure/Features) 2. ตวละคร (Character Typology) 3. แกนความคด (Themes) 4. ฉาก/การจดวางองคประกอบของภาพ (Setting/Mise En Scene) 5. การสอความหมายในระดบสญลกษณ (Iconography) 6. วธการเราอารมณของผชม (Audience Appeal) 7. อดมการณ (Ideology) ความแปลกใหม หมายถง ประเภทหรอหมวดหมยอยทแตกออกมาจากขนบและเปน

โครงสรางของสอหรอภาษาในดานทเคลอนไหวและการสรางสรรคทสามารถเปลยนแปลงได ตวอยางเชน ความแปลกใหมของตวละครทถกตดสายสมพนธทางสงคมในภาพยนตรทไมสมหวงในความรก โดยอาจมการสรางสรรคตวละครทแอบรกหรอถกทง เปนตน

อดมการณ หมายถง มตดานอดมการณทปรากฏและแฝงฝงอยในตระกลของภาพยนตร โดยวเคราะหผานสญวทยาทปรากฏในภาพยนตรวาท าหนาทถายทอดอดมการณ ผลตซ าหรอสบทอดอดมการณความแปลกแยกแกสงคมอยางไร เชน ในตระกลภาพยนตรแปลกแยกกระแสหลกมการน าเสนอการจดการกบความแปลกแยกดวยการมความรก ในขณะทภาพยนตรแปลกแยกนอกกระแส มการน าเสนออดมการณในการก าจดความแปลกแยกดวยการตอสเพอเปลยนแปลงระบบ

ภาพยนตรกระแสหลก หมายถง ภาพยนตรทน าเสนอเนอหาทเนนความพงพอใจของกลมมวลชน มกไดรบความนยมและมเปาหมายในการท า “รายได” ดวยการเขาฉายในโรงภาพยนตรหลก ของประเทศ มการเลาเรองแบบเขาใจงาย ไมซบซอน นกแสดงมกเปนดาราหรอบคคลทมชอเสยง มตนทน ในการสรางและมการจดกระบวนการผลตทเปนระบบ

ภาพยนตรนอกกระแส หมายถง ภาพยนตรทมรปแบบการน าเสนอทแตกตางไปจากกรอบของภาพยนตรทวไป ทงประเดนการน าเสนอเรองและวธการด าเนนเรอง มการฉายจ ากดเฉพาะ โรงภาพยนตร นกแสดงไมเปนทรจก เนองดวยงบประมาณในการผลตทมตนทนต า ลกษณะกระบวนการผลตจะไมคอยมระบบทชดเจน ถงแมจะไมประสบความส าเรจในเรองรายได แตมกจะไดรบค ายกยองเปน “รางวล” จากงานประกวดในเวทระดบชาตและนานาชาต

Ref. code: 25595707010053MZD

8

1.5 ขอบเขตของการวจย

จากการวเคราะหตวบท (Textual Analysis) ของภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะ ความแปลกแยกในสงคม ทจดฉายตงแต พ.ศ. 2550-2559 โดยคดเลอกกลมตวอยางแบบเฉพาะ เจาะจง (Purposive Sampling) โดยใชหลกเกณฑจ าแนกภาพยนตรไทยจากแนวคดความแปลกแยกและความส าเรจในอตสาหกรรม โดยแบงเปนภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแส จ านวนทงสน 8 เรอง ไดแก

1. ภาพยนตรกระแสหลก ซงใชเกณฑลกษณะการน าเสนอเนอหาในประเดนเรองความแปลกแยกและความโดดเดนทางดานรายได ทงหมด 4 เรอง ไดแก รถไฟฟา...มาหานะเธอ, กวน มน โฮ, ฟรแลนซ...หามปวย หามพก หามรกหมอ และแฟนเดย... แฟนกนแควนเดยว

2. ภาพยนตรนอกกระแส ซงใชเกณฑลกษณะการน าเสนอเนอหาในประเดนเรองความแปลกแยกและความโดดเดนทางดานรางวล ทงหมด 4 เรอง ไดแก วนเดอรฟลทาวน, แมร อส แฮปป แมร อส แฮปป, รกทขอนแกน และโรงแรมตางดาว

1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

ประโยชนในทางวชาการ 1. เพอศกษาการเลาเรองและวเคราะหอดมการณในตระกลภาพยนตรทน าเสนอ

สภาวะความแปลกแยกในสงคม 2. เพอเปดโอกาสใหมการศกษาตระกลภาพยนตร (Film Genre) เพอสรางผลงานวจย

เกยวกบภาพยนตรไทยในแงมมอนตอไป ประโยชนในทางวชาชพ 1. เพอสามารถน าความรเกยวกบตระกลภาพยนตรทน าเสนอสภาวะความแปลกแยก

ไปจดการระบบเศรษฐกจของการผลตภาพยนตรไทยใหมประสทธภาพมากขน 2. เพอผผลตสามารถผลตภาพยนตรไทยดวยการน าเสนอแงมมอนๆ นอกเหนอจาก

ความบนเทงแตเพยงอยางเดยว

Ref. code: 25595707010053MZD

9

บทท 2 แนวคด ทฤษฏ และงานวจยทเกยวของ

ในการวจยเรอง “การวเคราะหตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความแปลกแยก

ในสงคม (พ.ศ. 2550-2559)” ผวจยไดน าแนวคดและทฤษฎ 4 เรอง มาใชในการศกษาวเคราะหภาพยนตรไทยทเขาฉายระหวาง พ.ศ. 2550-2559 โดยครอบคลมแนวคดในเรอง “ความแปลกแยก” และ “การวเคราะหองคประกอบในการศกษาตระกลภาพยนตร” เพอใหการวเคราะหขอมลมความหนกแนนและเปนไปอยางมทศทาง โดยแนวคดและทฤษฎทงหมดประกอบดวย

2.1 แนวคดเรองความแปลกแยก (Alienation) 2.2 แนวคดเรองความรกในฐานะทเปนสนคา (Love as a Commodity) 2.3 แนวคดเกยวกบการศกษาตระกล (Genre) ของภาพยนตร 2.4 แนวคดสญวทยาและการสรางความหมาย (Semiology and Signification)

2.1 แนวคดเรองความแปลกแยก (Alienation)

เพราะมนษยสามารถ “ผลต” สงจ าเปนพนฐานในการด ารงชวตอยางปจจยส เชน อาหาร เสอผา ทอย หรอยารกษาโรค เพอตอบสนองความตองการของชวตไดดวยกายและสตปญญาของตนเอง จงถอวามนษยเปน “สตวโลกทรจกการท าการผลต” หรอ Homo Faber ซงท าใหมนษยมจดทแตกตางจากสตวอนทตองใชวธการเกบหาจากธรรมชาต และการผลตของมนษยกอใหเกดความสมพนธระหวางมนษยกบสงของหรอวตถ (Material Production) ประกอบกบขนตอนในกระบวนการผลต มนษยตองกระท ารวมกนกบมนษยคนอนๆ ท าใหเกด “ความสมพนธระหวางมนษย” สงเหลานถอเปน “ลกษณะเชงสงคม” ของธรรมชาตในการผลตของมนษยตามทรรศนะของคารล มารกซ (กาญจนา แกวเทพ และ สมสข หนวมาน, 2551, น. 52)

จนเมอสงคมไดมการเปลยนแปลงจากระบบเกษตรกรรมพงตนเองผสมกบระบบศกดนา กลายมาเปนระบบทนนยมอตสาหกรรม ทเปลยนแปลงทงวธการผลตและวธการจดองคกรของมนษย ไปเปนรปแบบการจางแรงงานและการผลตสนคาเพอจดจ าหนาย ท าใหมนษยถกตดขาดจากสายสมพนธทางธรรมชาตในกระบวนการผลต มนษยจงเกดความรสก “แปลกแยก” กบการด ารงชวตของตนเอง

ค าวา “Alienation” ในภาษาองกฤษ มผแปลเปนภาษาไทยหลายค าไดแก ความแปลกแยก ภาวะแปลกแยก ความหางเหน ความแปลกหนาหรออญภาวะ และเปนค าทเพงรจกแพรหลาย

Ref. code: 25595707010053MZD

10

เมอประมาณครงศตวรรษทผานมา โดยมการศกษาวพากษวจารณกนอยางจรงจงเมอประมาณสองทศวรรษนเอง (จฑารตน เอออ านวย, 2549, น. 261-262)

เฮเกล (Hegel) ใชค าวา “ความแปลกแยก” โดยใหความหมายไว 2 ความหมาย คอ ความแยกหาง (Separation) และความยอมจ านน (Surrender) (Fromm, 1961)

คารล มารกซ (Karl Marx) ไดน าแนวคดเกยวกบความแปลกแยกของเฮเกลมาพฒนา และไดกลาวถงทรรศนะตอความแปลกแยก หรอ Alienation วาเปนสภาวะทมนษยถกครอบง าโดยพลงทมนษยสรางขนมาและมนษยไดเผชญหนากบมนในรปของความแปลกแยก

ทวป วรดลก (2545) กลาวถงสาเหตส าคญในการด ารงอยของความแปลกแยก นนเปนเพราะการก าจดคนงานจากการครอบครองปจจยการผลต ท าใหความแปลกแยกด ารงอยและ ขยายวงกวางขน

คารล มารกซ (Karl Marx) ไดวเคราะหความแปลกแยกทเกดขนในสงคมทมชนชน เชน สงคมทนนยมวาเกดมาจากกระบวนการแปรสภาพทกสงทกอยางใหกลายเปนสนคา (Commoditization) ในกระบวนการน แมแต “แรงงานของมนษย” กถกท าใหกลายเปน “สนคา” ไปดวย ท าใหไดขอสรปส าคญวาสภาวะความแปลกแยกเปนผลลพธทเกดขนจากระบบสงคมทนนยม มารกซไดแบงประเภทของความแปลกแยก ไว 4 ประเภท (โคเซอร, 2533) ดงน

1. ความแปลกแยกจากวตถทผลต เกดขนเมอผลงานหรอวตถทผลตมาจากกระบวนการใชแรงงานกลายเปนวตถแปลกแยกมอ านาจเหนอผผลต ซงโดยปกตแลวธรรมชาตของมนษย จะเปนผผลตทมอ านาจในสงทตนเองผลตและสามารถแสดงออกตอวตถน นไดอยางเตมท แตระบบ ทนนยม ไดท าลายสายสมพนธระหวางผลงานหรอวตถไปจากผผลต โดยวตถกลบกลายมามอ านาจเหนอ การควบคมของผผลต ท าใหผผลตไมมอ านาจในการตดสนใจ ไรความสามารถในการผลต สญเสยโอกาสทจะพฒนาผลผลต ไปจนถงการขาดแคลนปจจยในการด ารงชพ ทรรศนะของ ทวป วรดลก (2545) กลาววา คนงานยงสรางสนคามากขนเทาไร ตวของเขาเองกกลายมาเปนสนคาราคาถกลงยงขน สงเหลานเปนปจจยส าคญทท าใหมนษยเกดความรสกบนทอนและเกดความแปลกแยกจากวตถ เพราะรสกวาสงทตนเองผลตไดกลายไปเปนผลงานของคนอน

2. ความแปลกแยกจากกระบวนการผลต เมอผลผลตของแรงงาน คอ ความแปลกแยก ในสวนของกระบวนการผลตกตองมความแปลกแยกประกอบอยดวย เนองจากมนษยเมอถกแยกออกจากกจกรรมการผลต ไมไดมอ านาจหรอเปนเจาของในสงทตนเองสราง มนษยจงปฏเสธตนเอง และไมพฒนาพลงกายพลงใจในกระบวนการผลต ท าใหผลผลตไมไดมาจากความเตมใจ แตมาจากการถกบงคบ ประกอบกบกจกรรมทางการผลตในระบบทนนยมมลกษณะการแบงงานกนท าและก าหนดภาระหนาทตายตว ท าใหรปแบบของการท างานแตละแผนกซ าซากจ าเจ จงท าใหผลงานทมาจาก

Ref. code: 25595707010053MZD

11

กระบวนการใชแรงงานในระบบทนนยมนน ลดทอนศกยภาพความเปนมนษย และท าใหมนษยรสกแปลกแยกกบกจกรรมการท างานในกระบวนการผลต

3. ความแปลกแยกจากตนเอง จากการทมนษยแปลกแยกจากผลผลตและกระบวนการของการผลตแลว มนษยเองกยงรสกแปลกแยกจากตนเองอกดวย เนองจากในระบบทนนยมนน มนษยไมสามารถพฒนาดานตางๆ ของบคลกภาพตนเองไดอยางเตมท เพราะรสกวางานเปนสงทอยภายนอก (External) ไมใชเปนสวนหนงของธรรมชาตในตว ท าใหเขาไมไดพอใจในงานและปฏเสธตนเองจากงาน ดงนน มนษยจงรสกสบายใจเฉพาะชวงทวางจากการท างานเทานน เนองจากขณะทก าลงท างานเขาจะรสกอางวางแปลกแยก เพราะงานทก าลงท านนไมไดเปนของตวเองแตเปนของบคคลอน

4. ความแปลกแยกจากสงคม เปนภาวะทมนษยแปลกแยกจากสงคมหรอเพอนมนษย เพราะเมอมนษยรสกแปลกแยกจากคนอน คนอนกรสกแปลกแยกจากมนษยเชนเดยวกน อธบายไดวาโดยธรรมชาตวา “มนษย” คอ เผาพนธทมพลงในสงทตวเองท า ไมมใครมาบงคบหรอพลดพรากผลผลตไปจากตวมนษยเองได แตระบบทนนยมท าใหนายทนมเสรภาพสามารถควบคมสนคาและ มอ านาจเหนอมนษยผผลต จงท าใหความสมพนธระหวางเผาพนธมนษยกบมนษยจงแปลกแยก และหางเหนกน

จากการแบงประเภทของความแปลกแยกดงกลาว อรค ฟรอมม (Eric Fromm) นกปรชญาแนวมนษยนยมและนกจตวเคราะหทมชอเสยงของส านกแฟรงคเฟรต ไดน าแนวคดเรองความแปลกแยก ทไดรบอทธพลของคารล มารกซ มาผสมผสานกบการใชทฤษฎจตวเคราะหของซกมนด ฟรอยด อธบายถงปรากฏการณทมนษยยอมสยบตออ านาจวามสาเหตหลกจากการตกอยใน สภาวะแปลกแยก (Human Alienation) โดยฟรอมม ไดสรปสภาวะแปลกแยกไว 3 ขนตอน (กาญจนา แกวเทพ และ สมสข หนวมาน, 2551) ดงน

ภาวะแรก เรมตนทเชอวาเงอนไขของมนษยประกอบดวย ตวเรา และโลกรอบตวเรา ตอมา เมอมพฒนาการสงสมความร เพมมากขนกมการขยายส านกออกไปวาสามารถเอาชนะโลกรอบตวหรอธรรมชาตได และการเอาชนะนนกถอเปนเสรภาพชนดหนงของมนษยทปรารถนาจะหลดพนไปจากกรอบของธรรมชาต สดทาย เมอตอสและยงสลดตวใหมเสรภาพหางไปจากธรรมชาตมากเทาไร มนษยกยงรสกแปลกแยก (Alienated) เพมมากขน

จากขนตอนทกลาวมาฟรอมมไดแบงสภาวะความแปลกแยกทชใหเหนถงหลกความคดทวา ยงเราพยายามเอาชนะและแยกออกไปจากธรรมชาตมากเทาไร เรากยงเกดความแปลกแยกมากขนเทานน เพอความเขาใจทชดเจน ฟรอมมจงไดขยายความใหเหนถงพฒนาการแตละยคของความแปลกแยก โดยจ าแนกเปน 3 ยค (กาญจนา แกวเทพ และ สมสข หนวมาน, 2551) ดงน

Ref. code: 25595707010053MZD

12

- ยคดงเดม/บพกาล (Tribal Age) ในสงคมดงเดมมนษย มนษยจะอางองตนเองกบชนเผาหรอชมชน โดยมสายสมพนธทางสงคมเปนตวหลอเลยง และมสอพนบานดงเดมเปนกลไกสรางความผกพน ท าใหเกดความมนคงจากการสงกดกลม เกดการยอมรบและผกพนกน ในยคนผคนจงไมเกดความรสกแปลกแยก เพราะมสายสมพนธประเพณทรอยรดเอาไว

- ยคศกดนา (Feudal Age) เปนยคทมนษยเรมอยกนเปนหมคณะแตพวกเขาจะรสกถงเสรภาพนอยมาก เพราะความสมพนธทางการผลตและระบบศกดนาไดก าหนดอยางตายตว ถงแมวามนษยในยคนจะขาดเสรภาพ แตมนษยกไมมความรสกโดดเดยวหรอแปลกแยก เนองจากโครงสรางทางสงคมทตายตว ท าใหมนษยไมมความสงสยหรอลงเลวาตนเองตองขนตรงตอนายคนใด

- ยคสมยใหม (Modern Age) เปนยคทมนษยตอสจนมอสระมากขน ภายหลงจากปลดปลอยตนเองออกจากระบบศกดนา มนษยจงมเสรภาพทจะเตบโตและพฒนา มนษยเรมมโอกาสเลอกและมอ านาจเหนอชวตของตนเอง แตในทางกลบกน มนษยกลบรสกแปลกแยกเพมขน ทงกบตนเอง สงคมและธรรมชาตจนหาแกนสารไมเจอ ดวยเหตทมเสรภาพมากขนท าใหมนษยสญเสยความผกพนพงพาเดมๆ ความรสกในเรองของความมนคงและความเปนหมคณะหมดสนไป มนษยเรมสงสยเรองความหมายของชวต และรสกวาชวตไรความส าคญ จงตองหนไปหาอ านาจภายนอกทจะเขามาเตมเตมกบสภาวะความแปลกแยกทเกดขน

จากพฒนาการดงกลาวอธบายไดอยางชดเจนมากขนวา แมมนษยจะมเสรภาพจากอดต มากขน แตเสรภาพนนกกลบกลายเปนสาเหตทท าใหมนษยโดดเดยวมากขนดวย ฟรอมมจงคนควาและศกษาถงวธทมนษยจะสามารถหาความหมายใหกบชวต โดยน าเสนอทางเลอก 2 ทาง คอ

1. การมเสรภาพทางบวก หมายถง ความพยายามทจะเขาไปผกพนกบคนอนอกครง โดยไมทงเสรภาพและบรณภาพของคน ท าไดดวยการเขาไปสมพนธกบคนอนดวยการท างานแบบสรางสรรคและการใชความรก ทงนฟรอมมเรยก สงคมในลกษณะนวาสงคม “มนษยนยม”

2. การละทงเสรภาพ หมายถง การแสวงหาความมนคงดวยการละทงความสามารถใน การคดตดสนใจดวยตนเอง ละทงบรณภาพ เปนทางออกทท าใหมนษยไมสามารถพฒนาตนเอง หรอแสดงออกซงความสามารถไดเตมท แตเปนทางออกทท าใหมนษยไมรสกโดดเดยว ไรความส าคญ และ มชวตทมความหมาย

ทงนฟรอมมไดกลาวถงทรรศนะ เรอง “การคลอยตามแบบหนยนต” (ฟรอมม, 2530) วาเปนกลไกทางจตเพอใหมนษยสามารถกลบมาไดรบความรสกมนคงอกครง ฟรอมมเชอวากลไกชนดน เปนสงทมนษยในปจจบนใชเปนทางออก โดยมนษยทรบในกลไกนจะตองสญเสยความเปนตวเอง ดวยการยอมรบบคลกภาพชนดทวฒนธรรมแบบหนงหยบยนให ท าใหเขากลายเปนมนษยทเหมอนกบมนษยคนอนและเปนอยางทคนอนคาดหวงใหเปน จนความสามารถในการแบงแยกระหวาง”ตวตน” กบโลกมนษยจะหมดไป เพอท าใหความรสกโดดเดยวและความรสกมนคงกลบมาในชวตอกครง

Ref. code: 25595707010053MZD

13

ถงแมวาจะมการน าเสนอแนวทางในการสรางความหมายของชวตใหหลดพนจากความแปลกแยก แตกยงถอวาเปนตวเลอกทไมสมบรณเทาไรนก เพราะตางกมจดออน ดงนน ฟรอมม จงเสนอ วธทสามารถแกปญหาทตอบโจทยและสมบรณแบบทสดของการหลกหนความแปลกแยกนน คอ การรจก “รก”ผอน (ฟรอมม, 2526)

ในการวเคราะหความแปลกแยกของภาพยนตรไทยป พ.ศ. 2550-2559 ผวจยไดน าเกณฑ การวเคราะหอดมการณความแปลกแยกทปรากฏในภาพยนตร โดยแบงเปน 5 รปแบบ ดงน

1. นยามของความแปลกแยก 2. สาเหตของความแปลกแยก 3. การแบงประเภทของความแปลกแยก 4. ผลลพธของความแปลกแยก 5. วธจดการกบความแปลกแยก เมอผลผลตของสอมวลชนอยางภาพยนตรไดกลายมาเปนเวททสะทอนใหเหนถงสภาวะ

แปลกแยกในสงคมยคปจจบน ผวจยจงน าแนวคดเรอง “ความแปลกแยก” มาวเคราะหอดมการณท แฝงมากบการน าเสนอในตระกลภาพยนตรความแปลกแยกวามความหมายอยางไร เพออธบายเกยวกบสภาวะความแปลกแยกทเกดขนในสงคมปจจบน

2.2 แนวคดเรองความรกในฐานะทเปนสนคา (Love as a Commodity)

ความรกถอเปนสงทงดงามทสดของชวต เปนปรากฏการณอยางหนงของธรรมชาต ทแสดงใหเหนถงการทมนษยรจกเออเฟอเผอแผและมความใฝฝนทจะสรางสรรคโลกใหมสนตสข แตในสงคมปจจบน ความรกในยคสมยใหมกลบใหคาน าหนกไปทคนและวตถ จนละเลยบทบาททแทจรงของความรกวามหนาทส าคญอยางไรตอชวตมนษย

ฟรอมม ไดแบงพฒนาการทางสงคมในเรองทรรศนะทมตอความรก เปน 2 ชวงดวยกน (ฟรอมม, 2526) ดงน

1. ความรกในยควคทอเรยน หรอยคทสงคมเครงครดเรองจารตประเพณหรอ ซงสงคมมทรรศนะตอความรกวาไมใชเรองเพยงระหวางคนสองคน และความรกไมใชบนไดไปสการแตงงาน แตการแตงงานเปนบนไดน าไปสความรก จงท าใหความรกตองมบคคลหลายฝายเขามาเกยวของ เชน บดา มารดา ญาตพนองหรอวาแมสอแมชก ทชกน าคหนมสาวทมความเหมาะสมมาแตงงานกน โดยไมตองมความสมครใจ หรอ ความรกใดๆ เลยกได

2. ความรกในยคปลายศตวรรษท 20 ในยคนทรรศนะของความรกเรมมการเปลยนแปลงเปน “การยดความรกเปนสรณะ”ผคนในสงคมตางมความเหนพองตองกนวาความรกเปน

Ref. code: 25595707010053MZD

14

เรองของการหลอมรวมดวงใจสองดวงไวเปนหนงเดยว ซงปจจยทท าใหทรรศนะเกดการเปลยนแปลงอาจจะมาจากการกาวเขาสยคภมปญญา ทกคนเรมมสทธและเสรภาพในการเลอกด ารงชวต จงท าใหสงคมมทรรศนะแบบใหม และเปลยนความส าคญของความรก โดยเนนตวทบคคลทจะรกเปนส าคญ ไมเกยวของกบบคคลอน

เมอน าแนวคดของฟรอมมมาพจารณาแลว จะพบวา ทรรศนะและการใหค านยามเรองความรกเปลยนแปลงไปตามบรบทสงคม ดงเชน ยควคทอเรยน ทรปแบบความรกของคนในสงคม เปนไปตามความตองการของคนรอบขางทเกยวของ แตเมอสงคมเปลยนแปลงเขาสยคใหม ผคนไมยอมรบความเชอเรองความรกเหมอนคนในยคเกา และเปลยนวถชวตใหเขากบยคสงคมสมยใหม ดวยการอพยพไปเปนสวนหนงของวถการผลตในเมองใหญ เพอความเปนอยในชวตทดกวา ท าใหคนในยคสมยใหมตางพงตนเองมากขน บทบาทความส าคญของสถาบนครอบครวมอทธพลตอการด าเนนชวตนอยลงท าใหรปแบบความรกเปลยนไปเปนลกษณะสนองความตองการของ “ปจเจกบคคล” แทน

ดงนน จงไมใชเรองแปลก เมอสงคมเปลยนแปลงสภาวะสมยใหม ความหมายเรองความรกของคนในสงคมจงไดเปลยนตามบรบทของสงคมนนๆ ดวย (วทยา พานชลอเจรญ, 2543)

โครงสรางพนฐานของทนนยมในยคแรกเรมนน สงผลใหความรกทเกดขนเปนความรกจอมปลอม เพราะในระบบทนนยมทมพนฐานเรองเสรภาพทางการเมองนน เปนสวนหนงขอ งเศรษฐกจ ท าใหความสมพนธระหวางบคคลถกตดขาดออกจากกน มนษยไมสามารถก าหนดคณคาของตวเองไดในระบบทนนยม เพราะทนมอ านาจเหนอแรงงานเหนออ านาจของมนษย

ตอมาในยคปจจบนรปแบบของทนนยมไดมการเปลยนแปลงไป โครงสรางสมยใหมมอทธพลตอคนในยคเปนอยางมาก ผลจากการเปลยนแปลงทนนยมเขาสสมยใหม คอ การเพมทน และใหความส าคญกบการลงทนมากกวาเดม จนเกดความตองการเทยมมากขน ท าใหมนษยยงกระหายการครอบครองทงวตถและ “มนษย” ดวยกน มนษยในยคปจจบนตางมองมนษยคนอนๆ เหมอนตอนทมองดสนคา โดยมเงนเปนเครองตราคาและใหคณคา ท าใหการแลกเปลยนเรองความรกเปรยบเหมอนกบการซอขายสนคาหรอขายแรงงาน จนกลายเปนคนในยคปจจบนไดถอยหางออกไปจากความเปนมนษย เพราะถกสงคมก าหนดและถกผกขาดชวตกบโครงสรางของสงคมทมมาตงแตก าเนด

ฟรอมมมความเหนวา ระบบทนนยมในยคสมยใหมนจะสงผลใหคนในสงคมรสกวามอสระและเสรภาพทจะมชวตของตนเองไดอยางเตมท แตไมไดหยดเฉลยวใจวาวถชวตของตนเองนนไดด าเนนไปตามแบบแผนทถกก าหนดขนอยางไมรตว เปนการชน าอยางไมมผน า ฟรอมมเชอวา ภายใตระบบดงกลาว มนษยจะถกท าใหกลายเปนสนคาชนหนงของสงคม โดยมความรทเลาเรยนมาและประสบการณชวตเปนตนทน เพอแสวงหาก าไรจากปจจบนและอนาคตตอไป เมอเปนเชนนนความสมพนธระหวางมนษยกบมนษยจะกลายเปนเรองของคนแปลกหนา เพยงแตว ามนษยพยายามปกปดความรสกตนเองดวยการรกษาวถชวตใหใกลเคยงกนและเหมอนๆ กน เพอความรสกมพวก

Ref. code: 25595707010053MZD

15

มเสถยรภาพและความมนคงในจตใจ ทงๆ ทความจรงแลวมนษยรสกแปลกแยกและเตมไปดวยความรสกอางวางและโดดเดยวในสวนลก (Fromm, 1975, น. 74)

ฟรอมมเหนดวยวานอกจากมนษยจะถกท าใหกลายเปนสนคาชนหนงในสงคมทตลาดเปนตวก าหนดทกสงแลว ความรกของมนษยกถกท าใหกลายเปนสนคาชนดหนงเชนกน โดยรปแบบความสมพนธเชงความรกของมนษยจะด าเนนไปเพอตองการใครสกคนหนงไวคอยเหนพองและสนบสนนสงทตนเองคดหรอกระท าเทานน หรอเพอพสจนคณคาของตนเองดวยการเลอกครกทเหมาะสมคควร

นอกจากนตามทรรศนะของฟรอมมในเรองนยงเหนดวยวา ระบบตลาดจะเขามามบทบาทแมกระทงก าหนดลกษณะทางสงคมของคน โดยฟรอมมเรยกลกษณะทางสงคมนวา “ลกษณะทางการตลาด”ทรรศนะดงกลาวยงเชอวา การทคนๆ หนงจะเลอกใครเปนคนรกนน มปจจยส าคญทางการตลาดของคนทก าลงหมายตาอย ซงหากมลกษณะหรอรสนยมทสอดคลองกบกระแสความนยมของสงคม ยอมมแนวโนมสงทคนๆ นนจะถกเลอกมาเปนคชวต ในขณะเดยวกนหากกระแสนยมของตลาดเปลยนไป คนกพรอมจะแสวงหาคนรกใหมทเทาทนกระแสความนยมตอไปเรอยๆ

ภายใตสงคมทตลาดเปนตวก าหนดทกสงน ทกสงทกอยางจะเหมอนแมพมพ มนษยจะยดถอรปแบบทถกก าหนดมาเปนตนแบบและแสดงทาทตอบสนองไปในทางเดยวกนหมด ดงนน ความรกในรปแบบนจงไมใชความรกทแทจรง แตเปนเพยง “การแลกเปลยนชดของบคลกภาพ” โดยมหลกเกณฑการเปลยน คอ ความคมทนทจะไดมาซงคนรกทมรปรางหนาตาดเปนทยอมรบในสงคม มความสามารถในการเอาใจ รวมทงเขาใจและยอมรบในบคลกภาพของเรา ฟรอมมไดแสดงทรรศนะเกยวกบความรกในยคนวา โครงสรางทางสงคมทกวนนไมไดสงเสรมหรอพฒนาคนใหมความสามารถทจะรก แตกลบสงเสรมใหความรกทกรปแบบมลกษณะเปนความรกเทยมมากกวา

ดงนน ความรกในภาวะหลงสมยใหมตามความคดของฟรอมม คอ ความรกทเปนรปแบบทถกก าหนดมาจากระบบทนนยมและครอบง าชวตของเราอยางไมรตว การทมนษยจะเลอกรกใครสกคน จะตองมเกณฑทางสงคมเขามาเกยวของ เชน เรองของฐานะหรอเกยรตยศศกดศร ซงเกณฑดงกลาวจะเปนตวชวดวาคนสองคนควรคกนหรอไม ทงน ระบบทนนยมจะน าเสนอรปแบบทวาผานสอทกเมอเชอวน และมนษยกจะน ารปแบบดงกลาวไปเปนแนวทางชวตและท าตาม โดยหนาทของสอกเปรยบเสมอนเครองยนยนวา รปแบบความรกทน าเสนอเปนเรองทใครๆ กท ากน เรากตองใชเกณฑดงกลาวเปนตวชวดชวตของเราเชนกน อยางไรกตาม เมอมนษยเลอกคนรกตามรปแบบก าหนดมา ระบบทนนยมกจะก าหนดรปแบบการด าเนนชวตระดบตอมา คนทงสองกจะด าเนนชวตไปตามบทบาทททนนยมขดไว เชน การรบประทานอาหาร การชมภาพยนตรหรอการแตงตว มนษยจะบรโภคตามรปแบบทก าหนดมาใหไปเรอยๆ เพอสนบสนนใหอ านาจของระบบทนนยมตอไป (วทยา พานชลอเจรญ, 2543)

Ref. code: 25595707010053MZD

16

รปแบบความสมพนธเชงความรกของชายและหญงในสงคมไทย ทเปนไปตามแนวคดการคลอยตามแบบหนยนต แนวคดเรองความรกเทยม แนวคดเรองลกษณะทางการตลาดหรอแนวคดเรองการแลกเปลยนชดของบคลกภาพ ซงถกก าหนดโดยสงคมทนนยม โดยมสอภาพยนตรเปน ผถายทอดความจรงเหลาน จงท าใหงานวจยชนนน าแนวคดดงกลาวมาใชเปนกรอบการวนจฉยวธการจดการกบความแปลกแยกดวยการมความรกในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

2.3 แนวคดเกยวกบการศกษาตระกล (Genre) ของภาพยนตร

ค าวา Genre เปนภาษาฝรงเศส แปลใหใกลเคยงกบภาษาองกฤษเปนค าวา “Type” หรอ “Kind” ในภาษาไทยมความหมายวา ประเภท,ชนด หรอ แบบ Genre ถกน ามาประยกตใชในการ จดจ าแนกแบงประเภทของสรรพสงตางๆ เมอน ามาใชกบบรบทภาพยนตรทผวจยศกษา Genre จงถกแปลความหมายวา “ตระกล”

กฤษดา เกดด (2547, น. 6) กลาววา ตระกลภาพยนตร (Film Genre) เปนการจ าแนกภาพยนตรซงเปนทคนเคยของคนด อยางนอยเบองตนถกใชเพอตอบสนองความพยายามในการหาขอสรปสนๆ วาภาพยนตรเรองหนงมลกษณะและเนอหาเปนเชนไร โดยตระกลภาพยนตรเป นการจ าแนกประเภทภาพยนตรโดยยดถอสวนประกอบของเนอหาเปนหลก สวนประกอบดงกลาว ไดแก ลกษณะตวละคร ความขดแยง ฉากเหตการณ แบบแผนของโครงเรองและแกนเรอง

กาญจนา แกวเทพ (2553, น. 398) กลาวถงทมาของแนวความคดในการแบง Genre วามาจากความตองการของมนษยทตองการความมนคงและความแนนอน การก าหนด Genre จงเกดขนเพอสรางความมนใจในการรบชมภาพยนตร เพราะ Genre จะเปนตวชวยใหเราทราบวาภาพยนตร ทดสามารถตอบสนองความตองการของเรามากนอยแคไหน

ไมเพยงแคการศกษาทมาของ Genre จะท าใหเราเขาใจวา Genre คอ อะไร แตผลลพธของการก าหนด Genre กเปนอกสวนหนงทมความส าคญไมแพกน เพราะสามารถท าใหเรามองเหน “จดรวม” และ “จดตาง” ของภาพยนตรแตละประเภท จนสามารถวเคราะหแยกแยะหาเอกลกษณของภาพยนตรในแตละตระกล รวมไปถงเกดการศกษาเพอคนพบตระกลใหมๆ ของภาพยนตรเมอยคสมยเปลยนไปอกดวย

กาญจนา แกวเทพ (2553, น. 401) กลาววา การศกษา Genre จะชวยใหเราเขาใจวาผลงานสอนนเปนประเภทอะไร ผลงานประเภทนนถกสรางขนมาไดอยางไร และผลงานประเภทนนท าบทบาทอะไรตอผรบสาร ดงภาพตวอยาง

Ref. code: 25595707010053MZD

17

ภาพท 2.1 ค าถามหลกของการศกษาเรอง Genre

สอดคลองกบ กฤษดา เกดด (2547, น. 9) ทกลาวถงการศกษาและท าความเขาใจเรอง

ตระกลภาพยนตรวาไมใชเปนเพยงแคการคนหาลกษณะของภาพยนตรเพอใหเปนทรจกในกลมคนดภาพยนตรเทานน แตเปนการบอกใหทราบวาเนอเรองของภาพยนตรเรองนนถกสรางขนมาอยางไร และกระท าหนาทอยางไรตอคนดภาพยนตร

เมอวเคราะหถงสถานการณในยคปจจบนพบวา การแบงประเภท Genre ในสอภาพยนตร มความหลากหลายเพมขน บาง Genre กมการแตกสาขายอยของตนเอง บาง Genre กมปรากฏการณผสมขามสายพนธระหวาง Genre เกาๆ บาง Genre กเกดการแตกตวของ Genre ใหมจาก Genre ตนแบบ (ก าจร หลยยะพงศ และ สมสข หนวมาน , 2552, น. 16) ไดกลาววา การศกษา Genre มความสมพนธกนแบบ 3 เสาระหวางสวนประกอบ 3 สวน คอ อตสาหกรรม-ตวบท-ผผลต/ผชม ดงภาพ

ภาพท 2.2 ค านยามแบบความสมพนธสามเสาของ Genre

ค ำถำมหลกของกำรศกษำ Genre

How they function for audiences

What texts are?

How they are created

genre

ตวบท

อตสำหกรรมผผลต/ผชม

Ref. code: 25595707010053MZD

18

จากภาพไดมการอธบายถงความสมพนธในดานอตสาหกรรมวาจะเปนตวก าหนดรปแบบภาพยนตรใหเปนมาตรฐาน (Standard) เพอทจะมงเปาหมายหวงผลก าไร ในสวนของตวบทจะเปนการพจารณาถงดานเนอหาและรปแบบของภาพยนตรทมระบบเดยวกน ทงในแงของการเลาเรองและเทคนค จนเกดเปน “ขนบ” (Convention) ของภาพยนตรแตละรปแบบ จนพฒนาไปส “ความแปลกใหม” (Invention) ได และในสวนสดทายของผชมทไดรบชมภาพยนตรในรปแบบทตนเองตองการ ท าใหผผลตไดรบผลก าไรจากผชม

สอดคลองกบ John Cawelti (1970) ทน าความคดเรอง ขนบ (Convention) และความแปลกใหม (Invention) มาใชในการนยาม Genre โดยเหนวาในผลผลตดานวฒนธรรมทกชนด จะตองมสวนประกอบทเหมอนหรอคลายคลงกบของเดม แตในเวลาเดยวกนกตองมสวนประกอบท “แปลกใหม” ในสวนประกอบทง 2 น สวนทเรยกวา ขนบ นนท าใหผลผลตวฒนธรรมชนตางๆ ลวนมจดรวมกนและสามารถรวมอยใน Genre เดยวกนได Cawelti เรยกสวนทเปนขนบ นวา “สตร” และไดใหค านยามค าวา “สตร”วาเปนสไตลตามแบบฉบบทมไวเพอจดวางโครงสรางของผลผลตทางวฒนธรรม

เมอเขาใจนยามและความหมายของ Genre แลว ตอมาจะมาพดถงความส าคญตอกลมบคคลทเกยวของ (ก าจร หลยยะพงศ และ สมสข หนวมาน, 2552, น. 17) แบงเปน 3 ฝาย ดงน

1. ฝายอตสาหกรรม - การจดระบบเศรษฐกจของภาพยนตร - การสรางความคาดหวงใหกบผชม - การปรบเนอหาใหเขากบรปแบบทก าหนด - การรกระบวนการผลตของฝายผสรางผลงาน - พฒนาผลงานของตวเองมความแตกตาง จนเกด Genre รปแบบใหม

2. ฝายผชม - ก าหนดการรบรและการคาดหวงของผรบสาร - ก าหนดการจดระบบแบบแผนในการรบชมใหเขากบรสนยมของตนเอง - ก าหนดการเลอกตดตามภาพยนตรทตนเองชอบและท าความเขาใจเนอหาไดงายขน

3. ฝายนกวชาการ / นกวจารณ - เขาใจสวนประกอบของแตละ Genre - เขาใจกลไกการผลตซ าและความแตกตางของ Genre แตละประเภท - เขาใจ “ความหมายเชงสงคม” ทปรากฏในภาพยนตรแตละ Genre - เขาใจเรอง “การแปรเปลยน” ของแตละ Genre

Ref. code: 25595707010053MZD

19

การจดแบงแนวทางการศกษา genre ในการน าทฤษฎตระกลมาเปนแนววเคราะหภาพยนตร A. Hensen et al (1998) และ

Steve Neale (2000), อางถงใน ก าจร หลยยะพงศ และ สมสข หนวมาน (2552, น. 21) ไดแยกแยะวธการศกษา genre เปน 2 ทศทาง คอ

1. Aesthetic Approach ของ Genre โดยสนใจศกษาการผลตซ าขององคประกอบภายในการเลาเรองของภาพยนตร เพอน าไปสการพจารณาความสมพนธระหวาง Genre กบการเลาเรอง ตามหลกของ Jo Barker And Peter Wall (2008) ประกอบดวย 7 ขนตอนในการวเคราะหตระกลภาพยนตรแปลกแยก ไดแก

1.1 โครงสรางการเลาเรอง (Narrative Structure/Features) เปนองคประกอบทส าคญของเรอง เนองจากเปนการล าดบเหตการณอยางตอเนองโดยพฒนาจากความขดแยงทเกดขนโดยแบงขนตอนการเลาเรองได 5 ขนตอน คอ

- การเรมเรอง (Exposition) เปนจดเรมตนในการชกจงความสนใจใหผชมตดตามเรองราวตอไป ซงอาจจะใชการแนะน าตวละคร แนะน าฉากหรอสถานท หรออาจมการเปดประเดนปญหาหรอเผยปมขดแยงเพอใหเรองชวนตดตามการเรมเรองไมจ าเปนตองเรยงตามล าดบเหตการณ อาจเรมจากตอนกลางเรองหรอยอนจากตอนทายเรองไปหาตนเรองกได

- การพฒนาเหตการณ (Rising Action) คอ การทเรองราวด าเนนไปอยางตอเนองและสมเหตสมผล ปมปญหาหรอขอขดแยงเรมทวความเขมขนขนเรอยๆ เหตการณตางๆ ทเกดขน อาจสรางความอดอดใจใหตวละคร ท าใหผชมอยากตดตามเรองราวตอไป

- ขนภาวะวกฤต (Climax) คอ ความขดแยงพงขนสงสดจนถงจดแตกหก และตวละครตกอยในสถานการณทตองตดสนใจอยางใดอยางหนง ซงผชมยากทจะเขาใจไดวาตวละครจะตดสนใจอยางไร

- ขนภาวะคลคลาย (Falling Action) คอ สภาพหลงจากทจดวกฤตไดผานพนไป เนองจากเงอนง าและประเดนปญหาไดรบการเปดเผยหรอขอขดแยงไดรบการขจดออกไป หรอแกไขได แตกยงไมถอวาเปนจดสนสดของเรอง เนองจากตอนทายเรองภาพยนตรอาจปดประเดนอยางสมบรณหรอไมกอาจสรางประเดนใหมมาใหผชมคดตอกเปนได

- ขนการยตเรองราว (Ending) คอ การสนสดของเรองราวทงหมดโดยอาจมการจบไดหลายลกษณะ เชน จบแบบมความสข หรอทงทายไวใหขบคด

1.2 ตวละคร (Character) หมายถง บคคลทมความเกยวของสมพนธกบเรองราวในเรองเลา ดงนน ความส าคญของตวละคร คอ การกระท า (Action) หมายถง สงทตวละครท า ซงผก ากบมหนาทในการเลอกมมภาพ สรางภาพและคดภาพการกระท าของตวละครนนใหสอออกมาในเชงภาพยนตร

Ref. code: 25595707010053MZD

20

1.3 แกนความคด (Theme) คอ หวใจส าคญทเกยวกบการเรองทงหมดท ผ เลาตองการสอสารกบคนด นอกจากนแกนความคดหลก ยงเปนตวคอยยดเรองราวหรอเนอเรองทกสวนขององคประกอบของเรองเขาไวดวยกน ในภาพยนตรบนเทงทวไปอาจมความคดหลกมากกวาหนงความคด ซงเรยกวาความคดรอง มาเปนตวชวยเสรมความคดหลกใหญใหเร องราวมความหนกแนนและชดเจนขน ทงนผสรางภาพยนตรอาจไมบอกเลาใหผชมใหรบรอยางเดนชดจนเกนไป เพอเปดโอกาสใหผชมไดมโอกาสไตรตรองส ารวจความคดของตนเอง เพอสรางจนตนาการและเกดความคดทางสตปญญาเพมขน (รกศานต ววฒนสนอดม, 2546, น. 99-100)

1.4 ฉาก/การจดวางองคประกอบของภาพ (Setting/Mise En Scene) เปนองคประกอบทส าคญของเรองเลาทกประเภท เพราะเหตการณและตวละครไมสามารถด าเนนไปโดยปราศจากพนทได ดงนน ฉากจงมความส าคญในการรองรบและสรางความตอเนองของเหตการณ อกทงยงสามารถบงบอกความหมายบางอยางของเรองหรอผก ากบ ตลอดจนการกระท าของตวละครไดดวย

1.5 การสอความหมายในระดบสญลกษณ (Iconography) หมายถง การสอความหมายผานภาพและเสยง (The Visual & Sound Images) ถอเปนเครองมอในการสรางจนตนาการและอารมณรวมใหแกผชมภาพยนตร ซงม 2 ดาน ดงน

1.5.1 การสอสารผานภาพ (The Visual Image) ภาพจะท าหนาทบอกเลาขอเทจจรง (Factual) สภาพแวดลอม (Environmental) ชวยแปลความหมาย (Interpretative) แสดงสญลกษณ (Symbolic) บอกลกษณะเฉพาะตางๆ (Coupling) ซงสงเหลานจะมผลตอการเชอมตอจนตนาการ อารมณ ความรสกการด าเนนเรอง การสรางความหมายและการรบรความหมายของผชม โดยพจารณาจากคณลกษณะตอไปน

1.5.1.1 มมกลอง (Camera Angles) ในภาพยนตรบนเทงทวไปการตงกลองมไดวางไวแคเฉพาะดานหนาตรงของผแสดงเทานน แตจะท ามมกบผแสดงหรอวตถตลอดทงเรอง ยงกลองท ามมกบผแสดงมากเทาไรกยงสะดดความสนใจมากขนเทานน และการใชมมกลองตองใหสอดคลองกบการเลาเรองในภาพยนตรดวย เหตผลของการเปลยนมมมองใหหลากหลายเพอใชตดตามผแสดง เปดเผย/ปดบงเนอเรอง หรอตวละคร เปลยนมมมองหรอบอกสถานท ในตระกลภาพยนตรแปลกแยก จะเนนการแสดงอารมณการตกอยในสภาวะความแปลกแยกของตวละครทเตมไปดวยความโดดเดยวเปลยวเหงา ซงในภาพยนตรตระกลแปลกแยก พบรปแบบ 2 ประเภท คอ

- มมเฝามอง (Objective Camera Angle) คอ มมแอบมองหรอเฝามองตวละคร เปนมมเดยวกบกลองแตมองไมเหนคนด ซงคนดจะอยหลงกลองโดยผานสายตาของตากลอง มการใชมมเฝามองถายคนแสดงโดยทไมรตวเรยกวา การแอบถาย (Candid

Ref. code: 25595707010053MZD

21

Camera) เพอแสดงถงความปรารถนาของตวละครทตองการจะสานตอความสมพนธกบสงคมเ พอขจดความแปลกแยก

- มมแทนสายตา (Subjective Camera Angle) คอ มมมองสวนตวหรอเรยกวามมแทนสายตา ซงเปนการน าพาคนดเขามามสวนรวมในภาพ ในภาพยนตรตระกลแปลกแยกน ามาใชเมอแสดงความรสกของตวละครทแปลกแยกโดดเดยว หลงจากถกตดสายสมพนธทางสงคม

1.5.1.2 ขนาดภาพ (Size of Shot) การก าหนดภาพแตละชอตในการถายท าภาพยนตรนนมลกษณะส าคญเพราะเปนการใชกลองเพอโนมนาวความสนใจเพอใหเกดความหมายทตองการจะสอสารกบผชม โดยขนาดภาพมหลากหลาย เชน ภาพระยะไกล (Long Shot) ภาพระยะปานกลาง (Medium Shot) และภาพระยะใกล (Close Up) เปนตน

1.5.1.3 เทคนคการจดแสง (Lighting) การจดแสงเปนปจจยส าคญเพอชวยสงเสรมในการจดเรองของการจดองคประกอบภาพ ผก ากบภาพจงไดชอวาเปนศลปนทเขยนภาพดวยแสงและเงาสามารถใหคนดเกดความรสกทางดานอารมณ เชน การจดแสง ในตระกลภาพยนตรแปลกแยกจะใชเทคนคการจดแสงต า ไมสวางจา เพอเนนการสรางอารมณของตวละครทมความแปลกแยกเมอตองอยในสถานทคนชนในการด ารงชวต

1.5.1.4 การใชเทคนคการตดตอ (Editing) การตดตอภาพยนตรนน คอ การตดตอดวยการเปลยน Shot หนงไปยงอก Shot หนงในรปแบบตางๆ โดยการตดตอตองคดลวงหนาไวตงแตการถายท าวาตองการจะตดตออยางไรในแตละชอต ซงมขอพจารณาอย 2 ประเดน คอ จะตดตรงไหน และจะตอเขากบภาพอะไร นอกจากนยงตองพจารณาถงการเชอมตอภาพ วาจะใชวธอะไร เชน การตดชนธรรมดา การใชภาพจางซอน จางเขา/จางออก (รกศานต ววฒนสนอดม, 2545, น. 214-220)

1.5.2 การสอสารผานเสยง (The Sound Image) เสยงมใชจะเปนเพยงสวนประกอบเทานน เพราะเสยงสามารถใชเพอเนนใหภาพนนมความส าคญมากขน และการฟงแมจะจ าไดไมนานแตท าใหเกดจนตนาการไดมากกวา การจ าทเกดจากเสยงทปรากฏในภาพยนตรมหลายประเภท เชน เสยงประกอบทใชสรางบรรยากาศของภาพใหเหมอนจรง หรอการใชเสยงดนตรทสงผลตออารมณความรสกของผชม เปนตน

1.6 วธการเราอารมณของผชม (Audience Appeal) วธในการเราอารมณของผชมนน คอ วธการในการกระตนใหผชมเกดความปรารถนาหรอสามารถดงดดผชมใหเขาถงเปาหมาย ซงในทนคอ การท าใหผชมใหเกดความเขาใจในเนอหาภาพยนตรและตองการชมภาพยนตรทน าเสนอประเดนเรองความแปลกแยก ในการเราอารมณผชมมกประกอบไปดวยองคประกอบส าคญ 2 สวน คอ สวนประกอบทมาจากสญลกษณทางกายภาพและสญลกษณทางเสยง โดยทงสองอยางน เมอ

Ref. code: 25595707010053MZD

22

น ามาใชรวมกนจะกลายเปนองคประกอบทส าคญทมผลตอการรบสารของผชมและท าหนาทผลกดนการเราอารมณของผชมใหประสบความส าเรจ

1.7 อดมการณ (Ideology) การวเคราะหตระกลภาพยนตรแปลกแยกวาท าหนาทใหค าอธบายของสภาวะความแปลกแยกทปรากฏในสงคมวาเปนอยางไร โดยการอธบายจะเรมจากการใหค านยามของความแปลกแยก ไปจนถงการบอกสาเหต ประเภท ผลลพธและวธจดการกบความแปลกแยกทปรากฏในภาพยนตรตระกลแปลกแยก

ในการวเคราะหตระกลภาพยนตรแปลกแยกจากองคประกอบเหลาน นอกจากจะท าใหผวจยสามารถเหน ขนบ (Convention) และ ความแปลกใหม (Invention) ของภาพยนตรในตระกลแลว สงส าคญ คอ ผวจยจะไดคนพบอดมการณของความแปลกแยกวาเปนอยางไร และสะทอนปรากฏการณใดในสงคม ดงนน การศกษาอดมการณจากภาพยนตรจงเปนสงส าคญทตองศกษาและคนควาเปนอยางยง

2. Exchange Approach จะสนใจศกษาความสมพนธระหวางเนอหากบมตสงคมวฒนธรรม โดยจ าแนกเปน กลม “อดมการณ” ทสนใจในมตดานอดมการณทปรากฏในภาพยนตร (Ideological Approach) ซงเปนแนวทางในรปแบบส านกวพากษ (Critical Theory) ตามแนวคดของมารกซสม (Marxism) ทมองวาตวเนอหามการแฝงอดมการณบางอยาง (กาญจนา แกวเทพ, 2553, น. 433) ไดศกษาประเดน ความสมพนธระหวาง Genre กบอดมการณทผานสญญะ ไว 4 แงมม คอ

1) กระบวนการท า Genre บาง Genre ใหกลายเปนอดมการณ ดวย “การใหคณคา” แก Genre ในแตละ Genre ไมเทากน

2) อดมการณแหง Genre (Ideology of Genre) ในกรณนเปนกรณทโครงสรางของGenre แตละ Genre นน จะม “อดมการณบางอยาง” แฝงฝงอย

3) อดมการณทอย ใน Genre (Ideology in Genre) เพราะ Genre เปนตวก าหนดเนอหาและวธการเลาเรอง

4) การตอสดานอดมการณใน Genre ทแฝงมาในรปแบบของ Genre หรอ ตวเนอหาของ Genre แตละประเภททก าหนด “วธเลาเรอง/องคประกอบของการเลาเรอง “ ทสะทอนใหเหนถง “พนทแหงการชวงชงทางอดมการณ”

ผวจยไดน าแนวคดเกยวกบการศกษาตระกล (Genre) ของภาพยนตร มาเปนกรอบทฤษฎสนบสนนการวเคราะหภาพยนตรทมเนอหาความแปลกแยก โดยจะเนนศกษาหาความสมพนธของ Genre กบแนวคดความแปลกแยก เพอหาการพฒนา Genre ใหมของภาพยนตรตระกลความแปลกแยก และวเคราะหเชงลกของ Genre ในการผลตและความหมายเชงสงคมวฒนธรรมวามการฝงอดมการณแนวคดความแปลกแยกในภาพยนตรอยางไร

Ref. code: 25595707010053MZD

23

2.4 แนวคดสญวทยาและการสรางความหมาย (Semiology and Signification)

สญศาสตร ตรงกบภาษาองกฤษวา Semiotics หมายถง การศกษาสญญะ (Signs) และสญลกษณ (Symbols) ในฐานะทเปนองคประกอบของการสอสาร สญวทยาเปนศาสตรหนงในทฤษฎโครงสรางทศกษาเกยวกบระบบของสญลกษณทปรากฏอยในความคดของมนษย

การศกษาเกยวกบสญศาสตรจะเปนการหาความสมพนธระหวางรปสญญะและความหมายสญญะ เพอดวาความหมายถกสรางและถกถายทอดอยางไร

Ferdinand De Saussure (1974) ไดอธบายวาในทกๆ สญญะตองมสวนประกอบทง 2 อยาง องคประกอบแรกคอ รปสญญะ (Signifier) หมายถง สงทปรากฏใหเหนซงเราสามารถรบรผานประสาทสมผส เชน การมองเหนตวอกษร รปภาพหรอการไดยนค าพดทเปลงออกมาเปนเสยง (Acoustic-Image) และองคประกอบทสอง คอ ความหมายสญญะ (Signified) หมายถง ตวทถกใหความหมาย ค านยาม หรอความคดรวบยอด (Concept) เปนแนวคดเชงนามธรรมทเกดขนในใจหรอ ในความคดของผรบสาร โดยความหมายตางๆ ในระบบสญลกษณนนไมเคยเกดขนเองโดยธรรมชาต แตตองเกดจากการท างานกนอยางสมพนธของรปสญญะและความหมายสญญะ ภายในบรบททตางก าหนดความหมายซงกนและกน จากความหมายดงกลาว กาญจนา แกวเทพ (2543) แบงคณสมบตของสญญะทจ าเปน 3 ประการ

1. มรปธรรม สมผสดวยประสาทสมผสทงหา อาจจะเปนภาพ เสยง อกษร ฯลฯ 2. มความหมายมากกวาตวมนเอง 3. ผใชสญญะตองตระหนกวา รปธรรมดงกลาวนนเปนสญญะ คอ เกดจากความตงใจ

ของผสงสารในการสอความหมายบางอยางออกไป Ferdinand De Saussure (1974) สนใจศกษาสญญะโดยพจารณาความสมพนธ

ระหวาง “ตวสญญะ” กบ “วตถทถกอางอง” โดยใหความสนใจการวเคราะหในแงโครงสราง โดยเฉพาะโครงสรางของการเปรยบเทยบ แนวคดส าคญมดงน

- องคประกอบของสญญะ - การเปรยบเทยบสญญะยอยกบสญญะอนๆ ในโครงสรางรวมทงหมด - การเขาใจความหมายของสญญะยอยๆ ตอมา Roland Bathes (1967) นกสญญะวทยา ไดน าแนวคดทางสญญะวทยามาขยาย

ความ และชใหเหนวากระบวนการสรางความหมายนนสามารถตความไดใน 2 ขนตอน - ความหมายโดยอรรถ (Denotative Meaning) เปนการสรางความหมายทเขาใจกน

ตามตวอกษร เปนความหมายทเขาใจตรงกนเปนสวนใหญ และมกเปนทยอมรบกนโดยทวไป

Ref. code: 25595707010053MZD

24

- ความหมายโดยนย (Connotative Meaning) เปนการสรางความหมายทประกอบสรางอยางตรงกนขามกบความหมาย ถกประกอบสรางมาอยางเปนอตวสย ไมวาจะเปนอตวสยในระดบบคคล หรอระดบสงคม

สญญะหรอภาษาเปนระบบอยางหนง หมายความวาหากเราตองการศกษาองคประกอบยอย (Element) ตวใดตวหนง เราจะตองพจารณาองคประกอบยอยในแงความสมพนธกบตวอนๆ

Ferdinand De Saussure (1974) ไดจ าแนกวธการทจะน าเอาสญญะมาจดระบบรหสตางๆ โดยมอย 2 วธใหญๆ คอ Paradigmatic และ Syntagmatic

1. Paradigmatic เปนชดของสญญะทมความหมายเหมอนกน (Set of Signs) โดยทในทก Unit ทอยใน Paradigm เดยวกนนน จะตองมลกษณะบางอยางรวมกน การวเคราะหแบบ Paradigmatic จงใหความสนใจวา สญญะยอยตวใดทถกเลอกออกมาจากกลม Paradigm ทงหมด

2. Syntagmatic เปนวธการประกอบสญญะยอยๆ เขาดวยกนตามล าดบขนตอน (Sequence) เพอใหไดความหมายตามตองการ

จดรวมของ Paradigmatic และ Syntagmatic คอ การจดระบบหรอการประกอบสญญะนน เปนเรองความสมพนธเชงโครงสรางเหมอนกน แตจดตางคอ Paradigmatic จะเปนเรองความสมพนธทเกยวกบการเลอก ในขณะท Syntagmatic จะเปนเรองของความสมพนธทเกยวกบการประสมประสาน

ผวจยไดน าแนวคดเรองสญวทยาและกระบวนการสรางความหมายมาใชเปนเครองมอในการศกษาวเคราะห เพอใหผวจยสามารถคนพบรปแบบความส มพนธระหวาง Genre กบอดมการณความแปลกแยกไดอยางชดเจนมากยงขน โดยสามารถน าหลกแนวคดของทฤษฏมาใชวเคราะหหาความหมาย ทปรากฏในภาพยนตรตระกลแปลกแยกผานรปสญญะ (Signifier) และความหมายสญญะ (Signified) มาใชประกอบการวเคราะหเพอหาความหมายทแทจรงทผสงสารตงใจสอความหมายเรองความแปลกแยก ดงนน ผวจยจงจ าเปนตองน าแนวคดเรองสญวทยาและกระบวนการสรางความหมายมาใชในการวเคราะหเนอหาภาพยนตรเพอท าใหการศกษาครอบคลมและท าใหเกดความเขาใจถงแนวคดความแปลกแยกทปรากฏในสอภาพยนตร

2.5 งานวจยทเกยวของ

จากการคนควาของผวจย พบวา มงานวจยทมผศกษาเกยวของกบงานวจย โดยผวจยจะแบงเนอหาทเกยวของเปน 2 ประเภท คอ

1. งานวจยทเกยวกบแนวคดความแปลกแยก (Alienation) 2. งานวจยทเกยวของกบทฤษฎตระกลภาพยนตร (Genre)

Ref. code: 25595707010053MZD

25

ผวจยไดน างานวจยตางๆ มาศกษาประกอบการวจยไว ดงน งานวจยทเกยวกบแนวคดความแปลกแยก (Alienation) งานวจยเรอง “การสรางความเปนจรงทางสงคมเกยวกบรปแบบความสมพนธเชงความ

รกยคหลงสมยใหมในมวสควดโอเพลงไทยสากล” ของวทยา พานชลอเจรญ ไดศกษาถงรปแบบความสมพนธเชงความรกของยคหลงสมยใหมในมวสควดโอเพลงไทยสากล และศกษากระบวนการสรางความเปนจรงทางสงคมเกยวกบรปแบบความสมพนธผานมวสควดโอเพลงไทยสากล โดยใชแนวคดเรองการสรางความเปนจรงทางสงคม ภาวะยคหลงสมยใหม ความแปลกแยกของมนษย ความรกในฐานะทเปนสนคา สญศกษา และแนวคดเกยวกบมวสควดโอ

การศกษาของวทยา พานชลอเจรญ พบวา รปแบบความสมพนธเชงความรกยคหลงสมยใหมในมวสควดโอเพลงไทยสากลเปนจ านวนทงสน 4 รปแบบ คอ รปแบบความสมพนธแบบไมจรง แบบปฏเสธ แบบวาเหว และแบบแลกเปลยน ส าหรบกระบวนการสรางความเปนจรงเกยวกบรปแบบความสมพนธเชงความรกในมวสควดโอเพลงไทยสากล พบวา ไดมการสรางความเปนจรงผานองคประกอบของมวสควดโอ 7 ประการ ไดแก

1. แกนเรอง ไดพบรปแบบความสมพนธวาเหวมากทสด 2. โครงเรอง แบบแผนโครงเรองมวสควดโอสวนใหญน าเสนอความเปนจรงวาความรก

จะจบลงดวยความไมสมหวง และยงพบดวยวาโครงเรองมวสควดโอจะด าเนนเรองภายใตความขดแยงของแนวคดเบองหลง 3 ประการ คอ ความขดแยงเชงศลธรรม ความขดแยงเชงสถานะและความขดแยงเชงทรรศนะเกยวกบความรก

3. อายของตวละคร ในมวสควดโอไดน าเสนอความเปนจรงวา ชายและหญงสวนใหญ จะเรมมความสมพนธเชงความรกในชวงวย 11-15ป แตเพศหญงจะมชวงวยเกยวของกบความรกทสนกวาดวยชวงวย 26-30 ป

4. อาชพของตวละครพบวา อาชพไมไดเปนอปสรรคในความรก 5. สถานภาพและบทบาทของตวละคร เพศชายเปนผถกกระท าใหเกดทกขจากความ

รกมากกวา 6. ฉากภาพความเปนจรงเกยวกบความรก มการแสดงออกถงความสมพนธเชงความรก

ในพนทสาธารณะมากกวา 7. การแสดงออกของตวละครชายหญงในมวสควดโอมกจะแสดงออกในพนทสาธารณะ

มากกวา มเพยงการแสดงออกในระดบการมเพศสมพนธเทานนทยงปรากฏอยในพนทสวนบคคล ผวจยน างานวจยขางตนเพอมาชวยวเคราะหเนอหาภาพยนตร โดยอางองแนวคดเรอง

ความแปลกแยกและแนวคดการมองความรกเปนสนคา เพอมาใชวเคราะหเนอหาของภาพยนตรทผวจยคดเลอกมาศกษาวาสะทอนอดมการณความแปลกแยกไวอยางไร

Ref. code: 25595707010053MZD

26

งานวจยเรอง “รกโรแมนตกในภาพยนตรผไทย” ของหฤทยรตน ศรจนทรข า ไดศกษาถงรปแบบความรกของผกบมนษย รวมถงการประกอบสรางความจรงทางสงคมและความสมพนธเชงอ านาจระหวางผกบมนษยในภาพยนตรผไทย โดยอาศยแนวคดเรองความรก แนวคดสญวทยาและการสรางความหมาย แนวคดเรองการประกอบสรางความจรงทางสงคม แนวคดการเลาเรองของภาพยนตร แนวคดภาพตวแทน และแนวคดเรองโครงสรางและมนษยในฐานะปจเจกผกระท าการเปนแนวทางในการวเคราะหภาพยนตร

การศกษาของนางสาวหฤทยรตน ศรจนทรข า พบวา รปแบบความรกทปรากฏในภาพยนตรผในกลมทมแนวโนมสยบยอมตอโครงสรางทางสงคม มบทสรปวาความรกคอ การเสยสละและปลอยวาง ผในกลมนชวงระยะเวลาแรกกพยายามตอสเพอใหตวเองหลดพนจากความแปลกแยกในโลกหลงความตาย โดยใชคนรกเปนเครองยดโยงจตใจ แตเมอจตใตส านกทเกดจากการควบคมจากระบบปตาธปไตยโดยเฉพาะระบบศาสนาท างาน ทายทสดจงยอมจากไปตามทางของผ

ในขณะทภาพยนตรผกลมแนวโนมตอตานอ านาจโครงสรางสงคมมองความสมพนธความรกในเชงแลกเปลยนจดยนส าคญของผในกลมน คอ การตอสกบอ านาจของโครงสรางสงคม ไมยอมปลดปลอยคนรก มองวาความรกไมใชแคเครองยดเหนยวจตใจทจะเกาะเกยวสายสมพนธทขาดลงในระบบทนนยมเทานน แตความรกเปน “การแลกเปลยน” ทตองมองความคมคา ท าใหตวละครผตองตอสกบอ านาจของโครงสรางสงคมเพอใหตวเองไดรบความพงพอใจดวยเชนกน

นอกจากนในการเลาเรองพบวา ระดบของการสยบยอม หรอตอตานของตวละคร ในแตละชวงมระดบความเขมขนในการสยบยอมหรอตอตานตอโครงสรางทางสงคมทตางกนขนอยกบปจจยภายในจตใจของตวละครผเปนส าคญ แต อยางไรกตาม แมตวละครจะแสดงการตอตานในฐานะผกระท าการมากเพยงใด ทายทสดแลวอ านาจโครงสรางสงคมผานระบบสงคมชายเปนใหญ ทงอ านาจ ศาสนา และอ านาจผานความรกจากผชายกจะเขามาจดการใหผผหญงกลบเขาไปอยในกรอบของสงคมชายเปนใหญเชนเดม

ผวจยน างานวจยขางตนเพอมาศกษาแนวคดการเลาเรองผานภาพยนตร ซงรวมไปถงเรองการใชสญวทยาและการสรางความหมายผานภาพยนตร เพอวเคราะหการใชความรกเพอก าจดความแปลกแยกทปรากฏในสอภาพยนตรตระกลแปลกแยกวามลกษณะเปนอยางไร

งานวจยทเกยวของกบทฤษฎตระกลภาพยนตร (Genre) งานวจยเรอง “การวเคราะหตระกลภาพยนตรผไทย” ของสกลวด สขอนนต ไดศกษา

ถงแนวคดเรอง “ตระกลภาพยนตร” (Film Genre) เพอใหเขาใจถงความสมพนธระหวางตระกลภาพยนตรผไทยทมตอทงผสรางภาพยนตร ผชมภาพยนตรและกระบวนการผลตซ าอดมการณในสงคม

ผลการวจยพบวา ผวจยไดพบสตรทไดจากการวเคราะหตระกลภาพยนตรผไทยทงขนบ (Convention) และความแปลกใหม (Invention) ของตระกลภาพยนตรผไทย อยภายใตเกณฑ

Ref. code: 25595707010053MZD

27

ทง 7 ขนตอน ไดแก โครงสรางการเลาเรอง ตวละคร แกนความคด ฉาก/การจดวางองคประกอบของภาพการสอความหมายในระดบสญลกษณ วธการเราอารมณของผชม และอดมการณ ซงสตรตระกลภาพยนตรผไทยนมบทบาทในการเขาไปก าหนดความคาดหวงของผชมโดยผวจยแบงขอคนพบออกเปน 3 สวน สวนแรกสตรตระกลภาพยนตรผไทยทไดมความสมพนธกบการผลตอดมการณในสงคมไทย โดยอดมการณทผวจยคนพบ แบงออกเปนอดมการณหลก เรองการสบทอดความเชอในเรองผ กบอดมการณทางเลอก ในเรองของการวพากษวจารณสถาบนตางๆ และอดมการณทางเพศสภาพ สวนทสอง พบวา ตระกลภาพยนตรผไทยมบทบาทในการเขาไปก าหนดแนวทางการผลตภาพยนตรผของผก ากบ ดงนน ผผลตจะสามารถใชประโยชนจากสตรตระกลภาพยนตรผไทยไปท านายการรบรของผชมโดยมงเปาหมายในการคาดหวงก าไรจากอตสาหกรรมการผลตหนงผไทย สวนทสาม สตรตระกลภาพยนตรผไทยมความสมพนธกบผชมภาพยนตร โดยมบทบาทการก าหนดความคาดหวงของผชมหนงผไทย ทสามารถสรางสรรคเปลยนแปลงได ซงเปนสงแปลกใหมส าหรบผชม

ผวจยน างานวจยขางตนโดยใชหลกแนวคดเรอง “ตระกลภาพยนตร” เพอเปนแนวทางเขาสปญหาน าวจย พรอมทงน าเกณฑการวเคราะหตระกลภาพยนตรมาปรบใชกบภาพยนตรตระกลแปลกแยกทผวจยเลอกมาศกษา

งานวจยเรอง “การใชอาหารเพอสอความหมายในภาพยนตรคดเฉพาะเรอง “ของลกขณา คมคาย ไดวเคราะหถงกลวธในการใชอาหารเพอสอความหมายในภาพยนตรและเพอวเคราะหองคประกอบของภาพยนตรดงกลาวเพอจะไดทราบวาภาพยนตรทงหมดสามารถจะจดอยในกลมภาพยนตรแนวใหมแนวเดยวกนไดหรอไม

โดยอาศยกรอบแนวคด “กนอยางไรเปนอยางนน” และหลกการจากกฎวาดวยการสมผสเปนพนฐานในการสรางสรรคสอความหมาย องคประกอบภาพยนตรคดเฉพาะเรองทมลกษณะรวมกนในดานมมมอง โครงสราง แนวคดหลก การสรางตวละคร แรงจงใจและฉาก แตองคประกอบตางๆ ดงกลาวอาจมรายละเอยดทแตกตางกนออกไปขนอยกบความแตกตางดานวฒนธรรมของอาหารทน าเสนอและสงทภาพยนตรตองการจะพดถง

ผลการวจยพบวา ภาพยนตรคดเฉพาะเรองมธรรมเนยมแบบแผนและโครงสรางพนฐานทเปนลกษณะเฉพาะรวมกน ซงท าใหสามารถจดอยในกลมของภาพยนตรแนวใหมแนวเดยวกนได

ผวจยน างานวจยขางตนมาศกษาตวอยางการน าภาพยนตรทมเนอหาเดยวกนมาจดประเภทหรอแบงตระกลใหม โดยใชทฤษฎสญญะวทยามาใชในการศกษาท ตวภาพยนตรหรอเนอหาวามความหมายของความแปลกแยกทปรากฏในภาพยนตรนอกเหนอไปจากรปแบบหรอภายนอกทเราเหนผานประสาทสมผสหรอไม เพอใหผวจยไดเขาใจครอบคลมถงระบบของการสอความหมายในภาพยนตร พรอมทงอาศยรหสทางวฒนธรรมประกอบเพอท าใหเขาใจในเรองทศกษาไดอยางชดเจนมากยงขน

Ref. code: 25595707010053MZD

28

บทท 3 ระเบยบวธวจย

จากการศกษาวจย เรอง “การวเคราะหตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความ

แปลกแยกในสงคม (พ.ศ. 2550-2559) เปนการศกษาเพอหา “ขนบ” (Convention) และ “ความแปลกใหม” (Invention) ของรปแบบความแปลกแยกทปรากฏในเนอหาภาพยนตรไทยในชวงป พ.ศ. 2550-2559 โดยผวจยเลอกใชวธการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) เพอใหไดมาซงผลการศกษาดวยการวเคราะหเนอหา / ตวบท (Textual Analysis) ควบคกบศกษาเอกสาร (Document Analysis)

ผวจยศกษาแนวทางการน าเสนอของภาพยนตรไทยทคดเลอกมาในชวงป พ.ศ. 2550 -2559 โดยคดเลอกภาพยนตรทใชศกษาทมเนอหาเกยวกบความแปลกแยก (Alienation) โดยจ าแนกตามความส าเรจในอตสาหกรรม แบงเปนประเภทภาพยนตรกระแสหลก (Mainstream Film) และภาพยนตรนอกกระแส (Independence Film) น าเสนอขอมลดวยการพรรณนาเชงวเคราะห (Descriptive Analysis) ซงมรายละเอยดดงตอไปน

3.1 แหลงขอมลทใชในการศกษา

ในการท าการศกษาวจยครงน ผวจยใชการวเคราะหตวบท (Textual Analysis) จาก

ภาพยนตรไทยทเขาฉายในโรงภาพยนตรตงแตป 2550-2559 ซงมจ านวนภาพยนตรทงหมด 553 เรอง ผวจยจงเลอกกลมตวอยางดวยวธการ Quota จ าแนกภาพยนตรจากความส าเรจในอตสาหกรรม โดยแบงเปนประเภทภาพยนตรกระแสหลกทจ าแนกความส าเรจในอตสาหกรรมดวย “รายได” จ านวน 4 เรอง และภาพยนตรนอกกระแสทจ าแนกความส าเรจในอตสาหกรรมดวย “รางวล” จ านวน 4 เรอง

สาเหตทผวจยเลอกศกษาภาพยนตรไทยตงแตป พ.ศ. 2550-2559 เนองจากยคนถอเปนชวงทมการเปลยนแปลงในสภาวะเศรษฐกจและสงคม ทมความสมพนธกบการเกดรฐประหารของประเทศไทยในป พ.ศ. 2549 ท าใหบรบทสงคมเกดประเดนใหมเรองของการขบเคลอนของโลกธรกจ การใชชวตแบบปจเจกนยม (Individualism) ไดกลายมาเปนกระแสหลก วถชวตของประชาชนไทยในเขตเมองหลวงเปดกวางสโลกาภวตนทางเทคโนโลยและการสอสาร (อนสรณ ธรรมใจ , 2551) ผนวกกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 10 (พ.ศ. 2550-2554) และ ฉบบท 11 (พ.ศ. 2555-2559) มการน าหลกเศรษฐกจพอเพยงมาปรบใช สบเนองจากพฤตกรรมของคนไทยมคานยมและพฤตกรรมเรอง วตถนยมและบรโภคนยมเพมขน จงท าใหผคนกลบมาทบทวนตวเองเกยวกบการพฒนาประเทศตามแนวคดทนสมย ท าใหเกดพนทขานรบ “สอภาพยนตร” พรอมกบมการน าเสนอ

Ref. code: 25595707010053MZD

29

แนวคดแปลกแยกใน สอภาพยนตรไทยทามกลางกระแสเศรษฐกจแบบทนนยมขน ดวยเหตนจงท าใหผวจยเลอกศกษาภาพยนตรในชวงระยะเวลาดงกลาว

เนองจากภาพยนตรไทยมจ านวนมากถง 553 เรอง ผวจยจงไดมการแบงการเลอกกลมตวอยางทจะใชศกษา เปน 2 แบบ ดงน

แบบท 1 ภาพยนตรกระแสหลก ผวจยท าการส ารวจภาพยนตรไทยทออกฉายใน โรงภาพยนตรตงแตป พ.ศ. 2550-2559 ระยะเวลารวมทงหมด 9 ป โดยเกบขอมลจากเวบไซต (วกพเดย 2560) ทคดเลอกภาพยนตรทมรายไดสงสดตงแต 50 ลานบาทขนไป จ านวน 50 อนดบแรก ดงน

ตารางท 3.1 แสดงรายชอภาพยนตรไทยทมรายไดสงสด 50 อนดบตงแตป พ.ศ. 2550-2559 รวมทงสน 50 เรอง

ล าดบ เรอง คายผสราง ป รายได

(ลานบาท) 1 พมาก...พระโขนง จทเอช 2556 1,000

2 ไอฟาย... แตงกว... เลฟย จทเอช 2557 330.59

3 ต านานสมเดจพระนเรศวรมหาราช ภาค 1 องคประกนหงสา

สหมงคลฟลม-พรอมมตร

2550 219.16

4 ต านานสมเดจพระนเรศวรมหาราช ภาค 2 ประกาศอสรภาพ


2550 216.87

5 ต านานสมเดจพระนเรศวรมหาราช ภาค 3 ยทธนาว


2554 203.7

6 ต านานสมเดจพระนเรศวรมหาราช ภาค 4 ยทธหตถ


2557 197.81

7 หลวงพแจส 4G M Mass 65 2559 163.5

8 ATM เออรก เออเรอ จทเอช 2555 152.5 9 รถไฟฟา...มาหานะเธอ จทเอช 2552 145.82

10 ต านานสมเดจพระนเรศวรมหาราช ภาค 4 ศกนนทบเรง


2554 135

11 กวน มน โฮ จทเอช 2553 130

12 สดเขตสเลดเปด M39 2553 125.03

Ref. code: 25595707010053MZD

30

ตารางท 3.1 แสดงรายชอภาพยนตรไทยทมรายไดสงสด 50 อนดบตงแตป พ.ศ. 2550-2559 รวมทงสน 50 เรอง (ตอ)


(ลานบาท)

13 ลดดาแลนด จทเอช 2554 117

14 5 แพรง จทเอช 2552 112.58 15 ต านานสมเดจพระนเรศวรมหาราช

ภาค 6 อวสานหงสา สหมงคลฟลม-

พรอมมตร 2558 111.64

16 แฟนเดย... แฟนกนแควนเดยว จดเอช หาหาเกา 2559 110.58

17 32 ธนวา M39 2552 105.56

18 องคบาก 2 สหมงคลฟลม 2552 102.29 19 คดถงวทยา จทเอช 2557 101

20 คณนายโฮ M39 2555 99.5

21 สาระแนหาวเปง สหมงคลฟลม- ลกษ ฟลม

2552 93.87

22 วงศค าเหลา สหมงคลฟลม- บงไฟ ฟลม

2552 90.27

23 ฟรแลนซ...หามปวย หามพก หามรกหมอ จทเอช 2558 86.07 24 สแพรง จทเอช 2551 85.0

25 ส.ค. ส. สวทต M39 2554 84.72

26 บอดการดหนาเหลยม 2 สหมงคลฟลม- บงไฟ ฟลม

2550 83.90

27 ปดเทอมใหญ...หวใจวาวน จทเอช 2551 80.60 28 Suck Seed หวยขนเทพ จทเอช 2554 80

29 สงเลกเลกทเรยกวา...รก สหมงคลฟลม- เวรคพอยท

2553 80

30 30 ก าลงแจว M39 2554 80

31 เทงโหนง คนมาหาเฮย สหมงคลฟลม 2550 79.68

Ref. code: 25595707010053MZD

31

ตารางท 3.1 แสดงรายชอภาพยนตรไทยทมรายไดสงสด 50 อนดบตงแตป พ.ศ. 2550-2559 รวมทงสน 50 เรอง (ตอ)


(ลานบาท)

32 กานกลวย 2 กนตนา 2552 79.26

33 เมลนรก หมวยยกลอ RS FILMS 2550 78.51 34 หลวงพเทง 2 รนฮาร ารวย พระนครฟลม 2551 78.35

35 แหยมยโสธร 2 สหมงคลฟลม- บงไฟ ฟลม

2552 77.97

36 โปงลางสะดง ล าซงสายหนา RS FILMS 2550 75

37 เมยไหน...ไฟแรงเฟรอ จทเอช 2558 74.12 38 30+ โสด On Sale สหมงคลฟลม-

เวรคพอยท 2554 70

39 รก 7 ป ด 7 หน จทเอช 2555 67.56

40 ชอคโกแลต สหมงคลฟลม 2551 67.34

41 สายลบจบบานเลก จทเอช 2550 67.03 42 ตดสฟด จทเอช 2550 67.03

43 ฝากไว..ในกายเธอ จทเอช 2557 66.93

44 สาระแนสบลอ สหมงคลฟลม- ลกษ ฟลม

2553 66

46 แหยมยโสธร 3 สหมงคลฟลม- บงไฟ ฟลม

2556 64.03

47 ตกก เจาหญงขายกบ สหมงคลฟลม- เวรคพอยท

2553 63

48 แฝด จทเอช 2550 62.18

49 ขนพนธ สหมงคลฟลม 2559 61.74 50 วาเลนไทน สวทต M39 2555 60.20

Ref. code: 25595707010053MZD

32

จากนนผวจยไดคดเลอกกลมตวอยางภาพยนตรทมลกษณะโครงเรองทแตกตางแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive Sampling) โดยใชแนวคดความแปลกแยก เปนเกณฑในการคดเลอกภาพยนตร รวมทงสนจ านวน 4 เรอง ดงน

ตารางท 3.2 แสดงรายชอภาพยนตรกระแสหลกทคดเลอกมาศกษาโดยใชแนวคดความแปลกแยก

ภาพยนตรไทยทคดเลอกมาศกษา (พ.ศ. 2550-2559)

ล าดบ เรอง ป รายได (ลานบาท)

1 รถไฟฟา...มาหานะเธอ 2552 145.82 2 กวน มน โฮ 2553 130

3 ฟรแลนซฯ 2558 86.07

4 แฟนเดย... แฟนกนแควนเดยว 2559 110.58 แบบท 2 ภาพยนตรนอกกระแส ผวจยไดแบงเกณฑคดเลอกภาพยนตรนอกกระแสท

ประสบความส าเรจในอตสาหกรรมทวดดวย “รางวล” ในป พ.ศ. 2550-2559 อางองจากรางวล “ภาพยนตรแหงชาตสพรรณหงส” และรางวลอนๆ จากตางประเทศ พรอมกบใชแนวคดความแปลกแยก คดเลอกเนอหาภาพยนตรทเกยวของ รวมทงสนจ านวน 4 เรอง ดงน

Ref. code: 25595707010053MZD

33

ตารางท 3.3 แสดงรายชอภาพยนตรนอกระแสทคดเลอกมาศกษาโดยใชแนวคดความแปลกแยก

ภาพยนตรไทยนอกกระแสทคดเลอกมาศกษา (พ.ศ. 2550-2559) ล าดบ เรอง ป รางวลทได

1 วนเดอรฟลทาวน

2551 Deauville Asian Film Festival 2008 IndieLisboa International Independent Film Festival 2008 Las Palmas Film Festival 2008 Pusan International Film Festival 2007 Rotterdam International Film Festival 2008 Taipei Film Festival 2008 Thailand National Film Association Awards 2009

2 Mary is happy, Mary is happy

2556 Hamburg Film Festival 2014 Jogja-NETPAC Asian Film Festival 2014 Thailand National Film Association Awards 2014

3 รกทขอนแกน 2558 Asia Pacific Screen Awards 2015 Bildrausch Filmfest Basel 2016 International Cinephile Society Awards 2016 Online Film Critics Society Awards 2015 Pancevo Film Festival 2015

4 โรงแรมตางดาว 2559 Monterrey International Film Festival 2016 รางวลภาพยนตรแหงชาตสพรรณหงส ครงท 26

ทงนจงสรปภาพยนตรทน ามาใชศกษาเปนจ านวนทงสน 8 เรอง โดยแบงเปนภาพยนตร

กระแสหลก จ านวน 4 เรอง และภาพยนตรนอกกระแสจ านวน 4 เรอง ตามตารางดงน

Ref. code: 25595707010053MZD

34

ตารางท 3.4 แสดงรายชอภาพยนตรทงหมดทคดเลอกมาศกษาในงานวจย

รายชอภาพยนตรไทย (พ.ศ. 2550-2559) ทคดเลอกมาศกษาในงานวจย ล าดบ เรอง ป โปสเตอรภาพยนตร

ภาพยนตรกระแสหลก 1 รถไฟฟา...มาหานะเธอ 2552

2 กวน มน โฮ 2553

3 ฟรแลนซ...หามปวย

หามพก หามรกหมอ 2558

Ref. code: 25595707010053MZD

35

ตารางท 3.4 แสดงรายชอภาพยนตรทงหมดทคดเลอกมาศกษาในงานวจย (ตอ)


ภาพยนตรกระแสหลก 4 แฟนเดย... แฟนกน

แควนเดยว

2559

5 วนเดอรฟลทาวน 2551

6 Mary is happy,

Mary is happy 2556

Ref. code: 25595707010053MZD

36

ตารางท 3.4 แสดงรายชอภาพยนตรทงหมดทคดเลอกมาศกษาในงานวจย (ตอ)


ภาพยนตรกระแสหลก 7 รกทขอนแกน 2558

8 โรงแรมตางดาว 2559

3.2 แหลงขอมลและการเกบรวบรวมขอมล 3.2.1 แหลงขอมลปฐมภม

ผวจยไดรวบรวมเนอหาภาพยนตรจากดวดและไฟลภาพยนตร เพอศกษาหาตระกลภาพยนตรทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคมไทยตงแตป พ.ศ. 2550 -2559 จ านวนกลมตวอยางทงสน 8 เรอง เพอน ามาศกษาวาม “ขนบ”และ “ความแปลกใหม” ของภาพยนตรตระกลนวาเปนอยางไร และภาพยนตรทคดเลอกมาศกษาไดมการฝงอดมการณอะไรในภาพยนตรบาง

3.2.2 แหลงขอมลทตยภม เอกสาร ไดแก ขอมลจากหนงสอ เอกสาร บทความ และสงพมพตางๆ ทมเนอหา

เกยวกบภาพยนตรทน ามาศกษาทง 10 เรองและขอมลเอกสารอนๆ ไดแก บทความวจารณภาพยนตร

Ref. code: 25595707010053MZD

37

บทสมภาษณผก ากบเกยวกบภาพยนตร และเรองยอของภาพยนตรทน ามาใชศกษา โดยขอมลสวนนสามารถเกบรวบรวมไดจากรานหนงสอ หองสมด และการเผยแพรผานสอออนไลน

จากนนเมอผวจยไดท าการวเคราะหลกษณะของตระกลภาพยนตรแปลกแยกโดยละเอยดตามเกณฑการวเคราะหแลว ผวจยจะน าขอมลทไดไปวเคราะหหาอดมการณทปลกฝงในภาพยนตรและน ามาประมวลผลเพอศกษาตอไป

3.3 เครองมอทใชในการเกบขอมล

ส าหรบวธการศกษาและการใชเครองมอในการเกบขอมลนน ผวจยไดใชวธวจย เชงคณภาพเปนแนวทางในการศกษา ซงผวจยไดใชเครองมอในการเกบขอมล คอ ดวดหรอไฟลภาพยนตรจ านวนทงหมด 8 เรอง

3.4 เกณฑทใชในการวเคราะหขอมล

ในแงของการวเคราะหเนอหา เกณฑทผวจยใชวเคราะหตระกลภาพยนตร เพอหาขนบและรปแบบแปลกใหมของภาพยนตรตระกลแปลกแยก ผวจยสนใจศกษาการผลตซ าขององคประกอบในภาพยนตร อางองจากแนวคดของโจ บารเกอร และปเตอร วอลล ประกอบดวย 7 ขนตอนหลก คอ โครงสรางการเลาเรอง,ตวละคร, แกนความคด, ฉาก/การจดวางองคประกอบของภาพ, การสอความหมายในระดบสญลกษณ, วธการเราอารมณของผชม และอดมการณ ในสวนของอดมการณจะใชการศกษาความสมพนธระหวางเนอหากบมตสงคมวฒนธรรม อางองจาก กาญจนา แกวเทพ (2553) มาวเคราะห ในประเดนความสมพนธระหวาง genre กบอดมการณทผานสญญะในแงมมของอดมการณแหง genre ทม “อดมการณบางอยาง” แฝงฝงอยในภาพยนตร เพอหาการพฒนา genre ใหมทเกดขนในตระกลภาพยนตรแปลกแยก และวเคราะหเชงลกของ genre ทงในการผลตและความหมายเชงสงคมวฒนธรรมวามการฝงอดมการณความแปลกแยกผานแนวทางสญวทยาในภาพยนตรทคดเลอกมาศกษาวาเปนอยางไร

Ref. code: 25595707010053MZD

38

3.5 กรอบแนวคดการวจย (Conceptual Framework)

ภาพท 3.1 แสดงกรอบแนวคดในการวเคราะหตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม

ขนบ (Convention) และ ความแปลกใหม (Invention)

ของภาพยนตรตระกลแปลกแยก - โครงสรางการเลาเรอง - ตวละคร - แกนความคด - ฉาก/องคประกอบภาพ - การสอความหมายใน ระดบสญลกษณ - การเราอารมณของผชม

ภาพยนตรนอกกระแส ในตระกลแปลกแยก

5. วนเดอรฟลทาวน (2551) 6. แมร อส แฮปปฯ (2556) 7.รกทขอนแกน (2558) 8.โรงแรมตางดาว (2559)

ภาพยนตรกระแสหลก ในตระกลแปลกแยก

1.รถไฟฟามาหานะเธอ(2552) 2. กวน มน โฮ (2553) 3. ฟรแลนซฯ (2558) 4.แฟนเดย ฯ (2559)

อดมการณเรองความแปลกแยก(Alienation)

-นยามความแปลกแยก -สาเหตของความแปลกแยก -ประเภทของความแปลกแยก -ผลลพธของความแปลกแยก -วธจดการกบความแปลกแยก

Ref. code: 25595707010053MZD

39

บทท 4 การวเคราะหตระกลภาพยนตรแปลกแยกของไทย :

กรณศกษาภาพยนตรกระแสหลก ในการวเคราะหภาพยนตรกระแสหลกในตระกลภาพยนตรแปลกแยกของไทยครงน

ผวจยไดใชวธการวเคราะหตวบท (Textual Analysis) โดยเลอกภาพยนตรกระแสหลกทมเนอหาเกยวของกบความแปลกแยก ทงหมด 4 เรองทเขาฉายระหวางป พ.ศ. 2550-2559 ดงน

1. ภาพยนตรเรอง รถไฟฟา...มาหานะเธอ (2552) 2. ภาพยนตรเรอง กวน มน โฮ (2553) 3. ภาพยนตรเรอง ฟรแลนซ...หามปวย หามพก หามรกหมอ (2558) 4. ภาพยนตรเรอง แฟนเดย... แฟนกนแควนเดยว (2559) การวเคราะหตระกลภาพยนตรแปลกแยกในครงน เพอหาสตร (Formula) ทประกอบ

ไปดวย ขนบ (Convention) และ ความแปลกใหม (Invention) ของภาพยนตร ซงผวจยจะใชแนวคดตามหลกของโจ บารเกอร และปเตอร วอลล โดยประกอบดวย 7 ขนตอนในการวเคราะหความแปลกแยกทปรากฏในภาพยนตรกระแสหลก โดยมรายละเอยด ดงตอไปน

1. โครงสรางการเลาเรอง (Narratives structure/features) 2. ตวละคร (Character typology) 3. แกนความคด (Themes) 4. ฉาก/การจดวางองคประกอบของภาพ (Setting/mise en scene) 5. การสอความหมายในระดบสญลกษณ (Iconography) 6. วธการเราอารมณของผชม (Audience appeal) 7. อดมการณ (Ideology)

Ref. code: 25595707010053MZD

40

4.1 ภาพรวมของภาพยนตรไทยกระแสหลก 4.1.1 รถไฟฟา...มาหานะเธอ

ภาพท 4.1 โปสเตอรภาพยนตรเรอง รถไฟฟา...มาหานะเธอ

ผก ากบ : อดสรณ ตรสรเกษม นกแสดงน า : ครส หอวง, ธรเดช วงศพวพนธ คายผผลต : จอกวางฟลม จดจ าหนายโดย : บรษท จเอมเอม ไท หบ จ ากด รายได : 145.82 ลานบาท ปทฉาย : 2552 ตระกล : โรแมนตก-คอมเมด

Ref. code: 25595707010053MZD

41

เรองยอ เหมยล (ครส หอวง) สาวโสดอาย 30 ปประกอบอาชพเซลลขายโซลารเซลลของบรษท

แหงหนงเกดความรสกโดดเดยวแปลกแยกจากกลมเพอนทตางมคกนหมดแลว โดยเฉพาะเพอนสนททก าลงจะทงเธอไปเขาพธแตงงาน ท าใหเหมยลรสกโดดเดยวทตองใชชวตอยตามล าพง จนวนหนงเหมยลได เจอกบ ลง (ธรเดช วงศพวพนธ) วศวกร Maintenance ของบรษทรถไฟฟา BTS ทยงคงสถานภาพโสดและโดดเดยวเหมอนเธอ จงท าใหเหมยลตกหลมรกลงในทนท เหมยลตดสนใจจบผชายกอนเปนครงแรก แตดวยความเปนผหญงทอยในกรอบของสงคมมาตลอด 30ป เหมยลจงหนไปปรกษาเทคนคการจบผชายกบเดกสาวขางบาน แตดวยความหลอสดแสนจะเพอรเฟคของลง ดนท าใหทปรกษาของเหมยลตดสนใจหกหลงหนไปตามจบลงเสยเอง เหมยลจงตองหาวธจดการคแขง จนสดทายคแขงตดสนใจหลกทางใหเธอเดนหนาพฒนาความสมพนธกบลงตอ

นอกจากศตรหวใจทเปนอปสรรคของเหมยลแลว ยงมเรองเวลาการท างานทแตกตางกนของทงค โดยเหมยลเรมงานเชา เลกงานเยน สวนลงเรมงานเยน เลกงานเชา เหมยลพยายามฝาฟนกบอปสรรคทเกดขน โดยไมยอมใหเวลาการท างานทแตกตางกลายมาเปนปญหาในการเรมความสมพนธของทงค เหมยลและลงจงเลอกใชวนหยดพเศษอยางเทศกาลสงกรานตและวนหยดอนๆ มาใชเวลาอยดวยกนกบลง ในขณะทความสมพนธของทงคก าลงพฒนาไปไดด วนหนงเหมยลกลบพบวา ลงจะตองไปเรยนตอทตางประเทศ ท าใหเหมยลรสกเสยใจเปนอยางมาก เมอรวาความสมพนธของเธอกบลง นอกจากจะตองมอปสรรคดานเวลาแลว ยงตองมเรองระยะทางทหางไกลกนอก เธอจงตดสนใจยตความสมพนธทเกดขนดวยเหตผลทเธอคดวาความสมพนธของแฟนทไมไดอยดวยกนกไมตางอะไรกบการทตองอยล าพงคนเดยว หลงจากทเธอไดตดสนใจยตความสมพนธกบลงไป เธอกเสยใจเปนอยางมากทโชคชะตาน าพาคนรกทถกใจแตกไมสามารถท าใหไดคบกน จนเวลาผานไปหลงจากทลงกลบมาจากตางประเทศ ทงสองไดมาบงเอญเจอกนทรถไฟฟา BTS และกลบมาสานสมพนธโดยใชเวลาอยดวยกนอยางมความสขในเทศกาล สงกรานตอกครง

Ref. code: 25595707010053MZD

42

4.1.2 กวน มน โฮ

ภาพท 4.2 โปสเตอรภาพยนตรเรอง กวน มน โฮ ผก ากบ : บรรจง ปสญธนะกล นกแสดงน า : ฉนทวชช ธนะเสว, หนงธดา โสภณ คายผผลต : จอกวางฟลม จดจ าหนายโดย : บรษท จเอมเอม ไท หบ จ ากด รายได : 130 ลานบาท ปทฉาย : 2553 ตระกล : โรแมนตก-คอมเมด เรองยอ

หลงจากท ชายหนม (ฉนทวชช ธนะเสว) ถกแฟนสาวทคบกนมากวา 8 ปทอดทง เนองจากเหตผลทเขายงไมพรอมแตงงาน ชายหนมกใชชวตโดยมเปาหมายเดยว คอ การท าใหแฟนเกากลบมาคนดกบตนเองอกครง การตดสนใจมาเทยวทวรเกาหลในครงนกนบเปนโอกาสหนงทเขาคดวาอาจท าใหไดเจอกบแฟนเกา เพราะทวรนไดจองไวตงแตสมยททงคยงคบกนอย แตเหมอนอะไรๆ กไมเปนใจอยางทคด นอกจากชายหนมจะไมไดเจอกบแฟนเกาแลว เขายงรสกโดดเดยวแปลกแยกจาก

Ref. code: 25595707010053MZD

43

กลมทวรตามรอยซรสทเขามาดวยเพราะทกคนตางมากนเปนคหรอไมกมาเปนครอบครว เหลอแตเขาทมาเพยงล าพงและไมสนกกบโปรแกรมทวรทจดไวเหมอนคนอนๆ จงท าใหเขาตดสนใจออกไปดมแอลกอฮอลนอกบรเวณทพกเพอผอนคลายความรสกอดอด ดวยความทเขาไมรภาษาเกาหล ท าใหเขาไมสามารถสอสารกบแมคาได เขาจงหนมาดมแอลกอฮอลอยางหนก จนไมไดสตและไมสามารถเดนกลบไปทพกของตนเอง

หญงสาว (หนงธดา โสภณ) กลบมาทพกเจอชายหนมนอนหลบอยตรงพน ดวยความสงสาร เธอจงลากชายหนมเขามานอนขางในทพก จนเชาวนรงขนชายหนมรสกตวและพบวา ตนเองไมไดนอนอยทโรงแรม จงขอใหหญงสาวชวยพาตนเองกลบไปทโรงแรมใหทนตามเวลานดของกรปทวร หญงสาวจ าใจตองพาชายหนมไปสง แตเมอไปถงรถทวรกออกไปแลว ชายหนมจงไมมทไปและตดสนใจขอหญงสาวไปเทยวดวย พรอมกบเสนอเงอนไขวาไปเทยวดวยกนโดยไมตองรจกชอกได หญงสาวจงตกลงเพราะเงอนไขตรงใจกบตวเองทไมตองการเทยวกบใครทเปนคนรจก ทงคจงออกเดนทางไปทองเทยวตามสถานทตางๆ ทหญงสาวอยากไป และปดทายดวยการดมแอลกอฮอลจนเมา เชาร งขนแฟนของหญงสาวโทรมาจากประเทศไทยพรอมจบไดวาหญงสาวหลอกตนเองวามาเทยวกบเพอน แตจรงๆ แอบหนมาเทยวเกาหลคนเดยว หญงสาวจงถกแฟนหนมบอกเลก และดวยความเสยใจทถกทง ท าใหเธอตดสนใจท าในสงทตนเองไมเคยท าเมอตอนทคบกบแฟน โดยมชายหนมไปไหนมาไหนเปนเพอน ทงคเกดความรสกดตอกนโดยไมรตว และเมอไดท าความรจกเรองราวในชวตของกนและกนมากขน กเกดความรสกผกพน จนถงวนทชายหนมตองกลบไปเดนทางตอกบกรปทวร ชายหนมตดสนใจไมกลบและขออยเทยวกบหญงสาวตอ จากนนทงคจงเดนทางไปรวมงานแตงงานเพอนเกาหลของหญงสาว ขณะเดยวกนชายหนมกไดเปดเผยความรสกวายงคดถงแฟนเกาอย หญงสาวจงแนะน าใหเขยนโปสการดไปขอแฟนเกาแตงงาน ชายหนมตดสนใจท าตามทหญงสาวบอก แตหลงจากนนไมนานชายหนมกไดทราบขาววาแฟนเกาของตนเองก าลงจะแตงงานกบผชายคนใหม ท าใหชายหนมรสกเสยใจเปนอยางมาก หญงสาวจงคอยดแลและอยเปนเพอนเหมอนทเคาเคยอยเคยงขางเธอ ทงคผดหวงจากเรองๆ ตางจนท าใหตดสนใจเขาไปเลนพนนทคาสโนดวยกน สดทายหญงสาวชนะไดเงนรางวลหลายลาน หญงสาวและชายหนมจงน าเงนไปใชท าอะไรกตามทตนเองอยากท าแตไมเคยมโอกาสไดท าในชวต จนถงวนทตองกลบเมองไทย หญงสาวจงตดสนใจถามถงความรสกของชายหนมวารสกอยางไรกบตนเอง ชายหนมกลบตอบไดอยางไมเตมปากวารกหรอไม ท าใหหญงสาวเขาใจวาความสมพนธของทงคไมสามารถเปนจรงได เพราะทงสองคนตางยงไมรจกกนมากพอทจะคบหาดใจกนเปนครกได แคชอจรงๆ ของแตละคน ยงไมมใครรวาชออะไร ประกอบกบชายหนมไดเจอกบแฟนเกาทตามมาถงเกาหลและบอกวาไดรบโปสการดทชายหนมสงไปขอแตงงานจงตดสนใจมาหาทน ท าใหชายหนมจ าใจตองแยกทางกบหญงสาวและยอมรบวาเรองราวของทงคไมมทางเปนไปได ชายหนมรสกเสยใจเปนอยางมาก

Ref. code: 25595707010053MZD

44

จนเวลาผานไปชายหนมตดสนใจโทรไปเลาความในใจของตนเองผานคลบฟรายเดยถงเรองราวทเกดขนระหวางเขากบหญงสาวท เกาหล และยอมรบวาเมอเวลาผานไปเขาไดทบทวนความรสกตนเองและพบวา เขารสกรกหญงสาว ขณะเดยวกนหญงสาวทก าลงฟงรายการอย เมอไดยนจงรวาเปนเรองของตนเองกรสกดใจทความทรงจ าดๆ ทเกดขนระหวางเขากบเธอยงไมถกลบเลอนไปกบกาลเวลา สดทายกอนชายหนมจะวางโทรศพท เขาจงตดสนใจเปดเผยชอจรงของตนเอง เพอหวงจะไดกลบมาพบกบหญงสาวอกครง

4.1.3 ฟรแลนซ...หามปวย หามพก หามรกหมอ

ภาพท 4.3 โปสเตอรภาพยนตรเรอง ฟรแลนซ...หามปวย หามพก หามรกหมอ

ผก ากบ : นวพล ธ ารงรตนฤทธ นกแสดงน า : ซนน สวรรณเมธานนท, ดาวกา โฮรเน คายผผลต : จอกวางฟลม จดจ าหนายโดย : บรษท จเอมเอม ไท หบ จ ากด รายได : 86.07 ลานบาท ปทฉาย : 2558 ตระกล : โรแมนตก-คอมเมด-ดรามา

Ref. code: 25595707010053MZD

45

เรองยอ ยน (ซนน สวรรณเมธานนท) ชายวย 30 ประกอบอาชพฟรแลนซมอรทชภาพทมงาน

เยอะทสดในประเทศ วนหนงเขาไดพบอปสรรคส าคญตอการท างานทท าใหเขาไมสามารถเอาชนะได นนคอ ผน ทขนลกลามไปทวรางกายของเขา ไมวาผนจะเกดขนเพราะการอดนอนหรอเหตผลอะไรกตาม แตมนคอ สงทรางกายแสดงออกถงความแปลกแยกในรางกายของตนเองทปรากฏขนมาในชวตเขา เขาตดสนใจไปรกษาทรพ.รฐฯ เพราะประหยดคาใชจายมากกวาเมอเทยบกบรพ. เอกชน การรกษาทนท าใหเขาไดเจอกบ หมออม (ดาวกา โฮรเน) หมอเจาของไขทมอายใกลเคยงกบเขา ทรกษาโรคผนดวยความใสใจ จนท าใหเขาเกดความรสกพเศษกบหมอ ถงแมวาเงอนไขในการพบกนระหวางเขากบหมออมจะเปนอปสรรคส าคญในการพฒนาความสมพนธ เพราะเวลาการพบกนของทงค คอ ครงละ 15 นาทตามเวลาตรวจ และเจอหนากนอกครงเมอผานไป 30 วนตามก าหนดการนดดอาการ

ชวงแรกของการรกษา ยนยงคงรบงานตอเนองและไมดแลสขภาพของตนเอง เมอถงเวลานดกพบวา ผนไมลดลง จนท าใหหมออมรสกเสยใจทยนไมดแลตนเอง ยนรบปากวาจะดแลตนเองใหมากขน แตเหมอนโชคชะตาไมเขาขางเมองานชนส าคญทเขารอคอยมาตลอดชวตกดนมาจางเขาใหรบงานในชวงน จงท าใหเขาไมสามารถท าในสงทรบปากกบหมอไวได ยนไมสบายใจจงพยายามหาทางออกดวยการท าทกอยางไปพรอมกน แตผลปรากฏวานอกจากอาการผนไมดขน ยงท าใหงานของเขาไมไดคณภาพตามมาตรฐานอยางทเคยเปน ยนจงเรมรสกวาการรกษาผนกบหมออมเปนสาเหตหนงทท าใหเขาท างานชาลง

หลงจากขอผดพลาดทเกดขน ยนถกยกเลกงานทงหมด จงท าใหเขาไดมเวลาพกผอนอยางเตมท เวลาผานไปไมนานปรากฏวาผนไดลดจ านวนลง และหายไปในทสดเมอยนไมตองอดนอน แตยนกบเศราเพราะตอจากนเขาจะไมไดมาเจอมหมออกแลว เขารสกเสยใจคลายกบอกหก จงท าใหเขาไดทบทวนตวเองและและหาวธการรกษาเมอตกอยสภาวะทโดดเดยวคอ การกลบไปรบงานมาท าใหยงอกครง หลงจากทยนตดสนใจรบงานและอดนอนอยางตอเนอง ยนกลบมามอาการแยกวาเด มถงกบปสสาวะเปนเลอดและหมดสตไป ระหวางทเขาหมดสตท าใหเขาไดทบทวนเกยวกบตนเองและพบวา มเรองส าคญหลายเรองทยงไมไดท ากอนตาย เมอเขาฟนขนเขาจงรบกลบไปหาหมออม เพอขอบคณและเลาเรองส าคญทเขาคนพบระหวางทเดนทางไปพกผอนตามค าแนะน าของหมอ เขาเลาวาสดทายหลงจากผานเหตการณทงหมดทเกดขนในชวต การไปพกผอนครงนนท าใหเขาเรยนรวาชวตยงมเรองส าคญทตองท ามากกวาการอดนอนและท างานไปจนตาย

Ref. code: 25595707010053MZD

46

4.1.4 แฟนเดย... แฟนกนแควนเดยว

ภาพท 4.4 โปสเตอรภาพยนตรเรอง แฟนเดย... แฟนกนแควนเดยว

ผก ากบ : บรรจง ปสญธนะกล นกแสดงน า : ฉนทวชช ธนะเสว, นษฐา จรยงยน คายผผลต : จอกวางฟลม จดจ าหนายโดย : บรษทจดเอช หาหาเกา จ ากด รายได : 110.58 ลานบาท ปทฉาย : 2559 ตระกล : โรแมนตก-ดรามา เรองยอ

เดนชย (ฉนทวชช ธนะเสว) เจาหนาทไอทประจ าออฟฟศวย 30 คนหนงทมตวตนในสายตาของพนกงานคนอนในออฟฟศตอนทอปกรณคอมพวเตอรเสยเทานน ในบรษทไมมใครสนใจจะจ าชอของเดนชยเลยสกคน ท าใหเดนชยรสกแปลกแยกและโดดเดยวทไมม ใครสนใจในตวเขา จนวนหนงเขาไดไปซอม ปรนเตอรใหกบ นย (นษฐา จรยงยน) มารเกตตงสาวสวยพนกงานใหมทสามารถเรยกชอของเขาไดถกตอง ท าใหเดนชยตกหลมรกนยในทนท ถงแมจะชอบนยมากแคไหน แตคนอยาง

Ref. code: 25595707010053MZD

47

เดนชยกท าไดเพยงแคแอบมองและเฝาเกบรายละเอยดของนยอยหาง ๆ เพราะรตวเองดวาไมมวนทคนอยางนยจะหนมามองเขา

วนหนงบรษทของเดนชยไดพาพนกงานไปเทยวเอาทตงทสกรสอรทในฮอกไกโด เดนชยไดมโอกาสขอพรกบระฆงแหงความรก โดยเขาอธษฐานใหมโอกาสไดเปนแฟนกบนยสกหนงครงในชวต และโชคชะตากเหมอนจะเขาขาง นยประสบอบตเหตจากการเลนสกจนหมดสต และมอาการโรคความจ าเสอมชวคราวทเรยกกวาโรค TGA ซงเปนโรคความจ าเสอมทมอาการอยเพยงแค 1 วน เดนชยจงคดวานอาจเปนโอกาสเดยวทคนอยางเขาจะไดเปนแฟนนย เขาจงตดสนใจสวมรอยหลอกนยวาทงคเปนแฟนกน ในตอนแรกนยไมเชอและไมยอมรบวาเธอเปนแฟนกบเดนชยพรอมแสดงทาทรงเกยจเขาอยางเหนไดชด ท าใหเดนชยรสกเสยใจมาก นยรสกผดทแสดงอาการออกไปแบบนน จงเปดใจคยกบเดนชยและตดสนใจใหเดนชยพาไปเทยวเทศกาลหมะตามทเธอเคยวางแผนไว ระหวางการทองเทยวทงคใชเวลาพฒนาความสมพนธดวยกน จนท าใหนยรสกดกบเดนชยดวย จนเมอความสมพนธเรมเกนเลย เดนชยจงสารภาพความจรงวาเขาไมใชแฟนนย นยโกรธเปนอยางมากทถกเดนชยหลอก เธอจงพยายามหาความจรงวาเธอเปนใคร จนท าใหเธอพบความจรงวาเธอคอ เมยนอยของแฟนทคบอยปจจบนและสงทเกดขนทเธอเชอวาเปนอบตเหตในการเลนสกกลบเปนความตงใจของเธอทคดจะจบชวตเมอผดหวงในความรก ถาตอนนนเดนชยไมมาชวยเธอ เธออาจจะไมมชวตรอดมาจนถงตอนน เมอคดไดดงนน ทงคจงปรบความเขาใจและเปดเผยความรสกดๆ ทมใหกนอกครง เดนชยเลาอาการผดปกตในเรองความทรงจ าของนยทพรงนจะลมเรองราวทงหมดทเกดขนในวนน แตจะกลบมาจ าอดตทงหมดไดเหมอนเดม ท าใหนยอดคลปทงไวเพอเปนหลกฐานยนยนความรสกของตนเองทเกดขน ทงคใชเวลาอยดวยกนทงคน จนกระทงนยเผลอหลบไป เดนชยจงตดสนใจลบคลปทนยอดไว แตเกบคลปความทรงจ าของนยในเทศกาลหมะไวใหดตางหนา เชาวนรงขนนยจ าเหตการณทเกดขนไมได เดนชยไดแตแอบมองดวยสถานะทไมรจกกนอยางทเคยเปน จนเมอนยกลบมาท างานทออฟฟศ ท าใหเธอพบวา เดนชยไดลาออกจากทท างานไปแลว ระหวางทเธอก าลงเปดดรปในโทรศพทมอถอท เธอกลบบงเอญพบคลปหนงทอดภาพตอนทเธอมความสขมากในระหวางทเทยวในเทศกาลหมะ นยหยดดคลปนนและรองไหเสยใจกบภาพความทรงจ าทงหมดทเกดขน

Ref. code: 25595707010053MZD

48

4.2 การวเคราะหตระกล (Genre) ภาพยนตรตามหลกของ โจบารเกอร และปเตอร วอลล

4.2.1 โครงสรางการเลาเรอง (Narratives Structure/features) โครงสรางการเลาเรองนบเปนองคประกอบส าคญในการวเคราะหภาพยนตร

เนองจากเปนการล าดบเหตการณของเรอง โดยอาจเรมตงแตการพฒนาเหตการณทามกลางความขดแยงทเกดขนไปจนถงบทสรปของเรอง (Plotting) โดยแบงโครงสรางการเลาเรองได 5 ขนตอน ดงน

4.2.1.1 การเรมเรอง (Exposition) การแสดงพนเพของเรอง เวลา อารมณ ปญหา เพอบอกใหคนดรกอนท

จะพาคนดไปพบกบเรองราวตางๆ หรอเปนการสงสญญาณเพอบอกแนวทางหรอทศทางของเรองทจะด าเนนไป ซงอาจจะใชกลยทธการเลาเรองไดหลายแบบ เชน การแนะน าตวละคร หรอการเปดประเดนขดแยงของเรองใหชวนตดตาม การเรมเรองไมจ าเปนตองเรยงล าดบเหตการณ อาจเรมจากตอนกลางเรองหรอยอนจากทายเรองมากได ขนอยกบการสรางสรรคผลงานของผก ากบ ทงนการเรมเรองในกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 4.1 แสดงขนบการเรมเรอง (Plot Exposition) และการสอความหมายในภาพยนตรแปลกแยกของไทย

ขนบของการเรมเรอง (Plot Exposition)

การสอความหมายในภาพยนตร ตวอยางหนง

การแนะน าตวละคร

เรมตนดวยการแนะน าตวละครหลกของเรองทอยอยางเปลยวเหงาเพราะไมสามารถเชอมตอสายสมพนธกบสงคมได แสดงใหเหนการด ารงอยอยาง แปลกแยกของตวละคร

พบในภาพยนตร ทกเรอง

จากตารางการวเคราะหภาพยนตรกระแสหลกในตระกลแปลกแยก เรม

จากการเรมเรอง ผวจยไดพบลกษณะขนบของการเปดเรองเพยงรปแบบเดยว คอ การเรมเรองดวยการแนะน าตวละคร หมายถง การเปดเรองโดยการ

กลาวแนะน าเกยวกบตวละครหลกของเรองทตองอยอยางเปลยวเหงาเพราะไมสามารถเชอมตอหรอมสายสมพนธรวมกบสงคมได โดยเรมเลาเรองเกยวกบตวละครผานการแนะน าตวละครจากบทพด หรอ

Ref. code: 25595707010053MZD

49

การกระท าของตวละครในสถานการณทเกยวของ ซงถอเปนการปพนฐานของตวละครใหคนดเขาใจเกยวกบตวละครทด ารงอยอยางแปลกแยกของตวละครจากสงคม

ในการวเคราะหภาพยนตรกระแสหลกในตระกลภาพยนตรไทยทมความแปลกแยกครงน ผวจยพบวา ภายใตลกษณะขนบของการเรมเรองดวยการแนะน าตวละคร ภาพยนตรตระกลนยงมการสรางสรรคผลงานทมาจากการแนะน าตวละครดวยรปแบบทหลากหลาย ซงเขาขายในลกษณะของความแปลกใหมทแตกตางกน 2 รปแบบ ซงมรายละเอยดดงตอไปน

(1) ตวละครทอยทามกลางผคนมากมาย แตกลบรสกโดดเดยว เพราะไมสามารถเชอมตอสายสมพนธกบกลมสงคมทตนเองอยได

ยกตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” ทตวละคร “เหมยล” เปนสาวโสดทอยทามกลางกลมเพอนทมแฟนหมดแลว โดยเฉพาะเพอนสนททก าลงอยในพธแตงงาน โดยสญญะของงานแตงงานนน แทนจดเรมตนของการสรางสายสมพนธทางสงคม (Social Relationship) ใหมของมนษย แตตวละครเปนคนเดยวในกลมทไมสามารถเชอมตอความสมพนธกบรปแบบนได เพราะไมเคยมแฟน จงท าใหตวละครรสกแปลกแยกและเลอกดมแอลกอฮอลเพอระงบความแปลกแยกทเกดขน เหนไดจากฉากเรมตนทมการเปดเรองดวยบทสนทนาของเพอนเจาสาวในงานแตงงานวามคนเมาแอลกอฮอลหนกและก าลงจะมาทหองหอ เพอนอกคนจงถามวาเจาบาวหรอเจาสาว แตเพอนคนนนกลบตอบกลบวา “เพอนเจาสาว” เปนการชน าเรองวาบทสนทนานก าลงจะเลาเกยวกบตวละครทอยในงานแตงงานหนงทไมไดเปนเจาบาวหรอเจาสาว จากนนจงเปดตวละครเหมยลทถกแบกมาทหองหอโดยเจาบาวและเจาสาว ดวยฤทธของการดมแอลกอฮอล จงท าใหเหมยลขาดสต ในการควบคมตนเอง และเมอเพอนในกลมพยายามเตอนสตใหกลบบาน เหมยลกลบตอบปฏเสธ

เพอน : เฮย ลกลบบานเถอะ พวกกอยากไปฉลองวาเลนไทนกบผว เหมยล : วาเลนไทนฉลองเมอไรกได นเพอนแตงงานทงทนะเวย จะรบกลบท าไม เพอน : มงไมเคยมแฟน มงไมเขาใจพวกกหรอกวะ

จากบทสนทนานจงแสดงใหเหนถงสภาวะความแปลกแยกของเหมยลทไมสามารถเชอมตอกบกลมสงคมเพอนได เพราะเพอนในกลมทกคนตางมแฟนกนหมดแลว และทกคก าลงจะเตรยมไปฉลองวาเลนไทนกนตอ มแตเหมยลทไมมใครใหไปฉลองวาเลนไทนหรอเกาะเกยวยดโยงความสมพนธใดๆ ดวย นอกจากนภาพยนตรยงบอกขอมลเกยวกบตวละครอกวาเหมยลกบเจาสาวเปนเพอนสนททผกพนกนมาตงแตเดก จงท าใหผวจยวเคราะหไดวาการแตงงานของเพอนสนททก าลงจะไปเรมสายสมพนธของชวตคครงใหม ท าใหเหมยลรสกเหมอนถกตดขาดจากสายสมพนธทางสงคมระหวางเธอกบเพอนทเคยใชเกาะเกยวยดโยงมาตลอดชวต จงท าใหเธอรสกโดดเดยวเปลยวเหงา เมอรวาตนเองก าลงจะถกตดสายสมพนธกบเพอนสนท

Ref. code: 25595707010053MZD

50

ภาพท 4.5 แสดงภาพตวอยางการเรมเรองดวยการแนะน าตวละครหลกในภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ”

นอกจากตวอยางภาพยนตรเรองทกลาวไป ยงพบวา มภาพยนตรเรอง

อนๆ ทใชวธการแนะน าตวละครทอยทามกลางผคนมากมาย แตกลบรสกแปลกแยกโดดเดยว ตวอยางเชน ตวละคร “เดนชย” จากภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” ทเปดเรองดวยภาพของตวละครใสชดแฟนซลองหนยนอยทามกลางพนกงานคนอนๆ ทเดนผานไปผานมาแตไมมใครหนมาทกทายเขาเลยสกคน ประกอบกบการบรรยายของตวละครทเรยกตนเองวาเปน “มนษยลองหน”

เดนชย : ผมเปนมนษยลองหนครบ...มองเหนผมหรอเปลา... แตผมไมไดมพลงพเศษอะไรหรอก ผมจะเลาใหฟงวาผมเปนมนษยลองหนยงไง

เมอวเคราะหสญญะของความหมายเกยวกบมนษยลองหน อาจตความไดถงสภาวะความรสกทไมมตวตนและไมสามารถเชอมตอสายสมพนธใดๆ กบสงคมได ค าวา “ลองหน” อาจหมายถง สภาวะการถกคนสวนใหญมองขามและไมเหนคณคา เหนไดจากบทสนทนาของตวละครทเลาวา

เดนชย : ผมชอเดนชยครบ...ท างานฝายไอทมาตงหลายป…แตพยามยงจ าผมไมไดเลย

ประกอบกบการหยบยกตวอยางสถานการณทเกดขนในสงคมทท างานของตวละครท ตวละครเลาวาพนกงานคนอนๆ ไมสามารถจ าหรอเรยกชอของเขาไดอยางถกตอง จนตวละครตงค าถามขน

เดนชย : ...บางทกสงสยวาชอผมจ ายากขนาดนนเลยหรอ จากตวอยางทยกมาแสดงใหเหนถงสภาวะความแปลกแยกของตวละครท

อยทามกลางผคนมากมายแตไมสามารถเชอมตอกบสงคมในทท างานได จนท าใหตวละครตกอยในสภาวะแปลกแยก

Ref. code: 25595707010053MZD

51

ภาพท 4.6 แสดงภาพตวอยางการเรมเรองดวยการแนะน าตวละครหลกเรอง “แฟนเดยฯ”

อกตวอยางของการเรมเรองดวยการแนะน าตวละคร “ชายหนม” โดยไมระบชอวาเปนใครจากภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ” ทเดนทางไปเทยวเกาหลคนเดยวทามกลางสมาชกทวรตามรอยซรสทมาเปนคหรอเปนครอบครว ประกอบกบตวอกษรบนหนาผากทชายหนมโดนเพอนเขยนแกลงวา “ถกทง”ท าใหกลมสมาชกทวรตางขบขนทเหนตวอกษรบนหนาผากของเขา สญญะอยางหนงทแสดงใหเหนถงสภาวะการถกตดสายสมพนธของตวละครใหอยอยางโดดเดยวและเปลยวเหงา คอ การทเขามาเทยวคนเดยวในกลมทวรและการไมระบชอของตวละครแสดงใหเหนถงสภาวะของตวละครทเปน ปจเจกชนทถกตดขาดจากสายสมพนธทางสงคม เพราะแมแตชอทเปนเรองปกตในการแนะน าตวเพอสรางสายสมพนธทางสงคม ตวละครนกลบไมปรากฏใหคนดรตลอดทงเรอง จงแสดงถงสภาวะของตวละครทโดดเดยวแปลกแยกทามกลางสงคมทอยรอบตว และหลงจากทชายหนมไปถงเกาหล ภาพการถายรปอยางสนกสนานตามสถานททองเทยวของคนในกรปทวร ยงท าใหตวละครเกดความแปลกแยกเพมขน เพราะตนเองมาคนเดยวและไมมใครสนใจทจะสรางสายสมพนธดวย แมแตไกดกไมไดใสใจดแลตวละครเหมอนลกคาคนอน จงท าใหชายหนมรสกโดดเดยว จากสถานการณดงกลาวทยกตวอยางมา ท าใหผวจยเหนถงความแปลกใหมในการเรมเรองดวยการแนะน าตวละครชายหนมทอยทามกลางผคนในกรปทวรทองเทยวมากมายหลายคน แตตวละครกลบไมมการเชอมตอสายสมพนธใดๆ กบสมาชกในกลม จงท าใหตวละครตกอยในสภาวะแปลกแยก

ภาพท 4.7 แสดงภาพตวอยางการเรมเรองดวยการแนะน าตวละครหลกในภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ”

Ref. code: 25595707010053MZD

52

(2) ตวละครทไมสามารถเชอมตอกบกฎเกณฑทสงคมก าหนด ตวอยางเชน ยน จากภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ” ทเปดฉากดวยการ

เถยงกบขอแนะน าจากสาธารณสขทถอเปนตวแทนในการก าหนดกฎเกณฑทางสงคมเรองจ านวนชม.ทเหมาะสมในการนอน โดยสาธารณสขแนะน าใหคนเราควรนอนหลบอยางนอยวนละ 6-8 ชม. แตตวละครแสดงออกถงความแปลกแยกจากกฎเกณฑทสงคมก าหนดดวยบทสนทนาโตแยงวา

ยน : ปญญาออน...คนเราแมงไมตองนอน 2 วนกไดเวย กเนยวนท3 เหนปะยงโอเคอยเลย นไมไดตายนะแตวนท 3 กอยางง รางกายมนฮทนดนง รอมนเยนแปบ ครงทแลวกประมาณนแหละ

ในขณะทพดภาพของเรองกแสดงใหเหนวาตวละครก าลงนอนอยทพนและคยกบตวเองอยางโดดเดยวเพยงล าพง จากการกระท าของตวละครสามารถตความไดวาการจดเรมตนดวยการแนะน าตวละครของเรองนไดแสดงใหเหนถงสภาวะความแปลกแยกของตวละครทอยในบรรยากาศของความแปลกแยกและโดดเดยวภายในหองพกอาศย ไมมการเชอมตอสายสมพนธใดๆ กบสงคมรอบขางและไมสามารถเชอมตอกบกฎเกณฑทสงคมทก าหนดใหนอนหลบวนละ 6-8 ชม. ตวละครจงตกอยในสภาวะแปลกแยก

ภาพท 4.8 แสดงภาพตวอยางการเรมเรองดวยการแนะน าตวละครหลกภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ”

4.2.1.2 การพฒนาเหตการณ (Rising Action) ชวงทมการเกยวพนกบเรองราว ซงด าเนนไปอยางตอเนอง ผชมจะเหน

ความตองการของตวละครชดเจนขน ปมปญหาและความขดแยงเรมทวความรนแรงมากขนเรอยๆ เหตการณตางๆ ทเกดขนจะสรางความอดอดใจใหกบตวละคร จนท าใหเกดอารมณตางๆ เชน ความเครยด อดอด กงวล เศรา เสยใจ เปนตน ซงชวงนจะเนนการเลาเรองไปทตวละครหลกทมปญหาตางๆ ทท าใหเกดปมปญหาและความขดแยง เพอท าใหผชมเกดความสนใจอยากตดตามเรองราวตอไป ทงนการพฒนาเหตการณในกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

Ref. code: 25595707010053MZD

53

ตารางท 4.2 แสดงขนบของการพฒนาเหตการณและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

ขนบของการพฒนาเหตการณ (Rising Action)

การสอสารความหมายในภาพยนตร ตวอยางหนง

1. การเดนเรองดวยความตลกขบขนผสมผสานกบตลกเสยดส

การน าสถานการณตางๆ ทเนนความตลกขบขน ดวยการน าเสนอลกษณะของการเลนตลกกบเรองในชวตประจ าวนเพอสรางความขบขน ผสมผสานกบการเลนตลก เสยดสเพอใหคนดขบคดวพากษวจารณ ถงปญหาความแปลกแยกทเกดขนในสงคม

กวน มน โฮ รถไฟฟา...มาหานะเธอ ฟรแลนซฯ

2. การเดนเรองดวยความรกทไมสมหวง

การทตวละครถกยตสายสมพนธทางสงคมดวยการถกปฏเสธความรก ท าใหตวละครรสกผดหวงและตองเผชญหนากบความแปลกแยก


จากตารางการวเคราะหภาพยนตรกระแสหลกในชวงพฒนาเหตการณ

(Rising Action) ผวจยไดพบลกษณะขนบของการพฒนาเหตการณ 2 รปแบบ ดงตอไปน (1) การเดนเรองดวยความตลกขบขนผสมกบตลกเสยดส

การใสมขตลกในบทสนทนาของตวละครหรอสถานการณตลกตางๆ ในชวตประจ าวนเพอเดนเรองโดยสรางความขบขนใหคนดไดระบายความคบของใจบางประการทเกบกดไว การเลนตลกแนวนมกจะวพากษวจารณถงปญหาทเกดขนในสงคม โดยวธการน าเสนอจะไมท าใหคนดเครยดจนเกนไป เพอท าใหคนดไดผอนคลายกอน แลวคอยขบคดถงปญหาทเกดขน ตวอยางจากภาพยนตร เรอง “กวน มน โฮ” ทชายหนมและหญงสาวไมรจกกนมากอน ตางก าลงคยโทรศพทกบเพอนของตนเอง ตวละครด าเนนชวตประจ าวนดวยการคยโทรศพทสวนตว แตบทสนทนาของตวละครกลบเหมอนพดคยกนเอง จงท าใหเกดความตลกขบขนในสถานการณจากชวตประจ าวนและตลกเสยดสทเหนภาพของการด ารงอยของคนในสงคมทแมวาจะยนอยพนทเดยวกน แตกลบแสดงความแปลกแยกเหนหางดวยการตางคนตางคยโทรศพทของตนเอง โดยไมสนใจสงคมรอบขาง จากนนเรองด าเนนตอไปทยงสถานการณบนเครองบนทชายหนมกระแทกเบาะหญงสาวทนงอยขางหนา

Ref. code: 25595707010053MZD

54

จนหญงสาวหนมามองดวยความไมพอใจ ท าใหชายหนมหนไปโทษเดกทนงขางๆ วาเปนคนถบเบาะหญงสาว จนเดกรองไหงอแง

ชายหนม : นองไปถบเบาะพเคาเลนท าไมละครบ พเคาตนเลยเหนมยเนย ซนจงเลยนองเนย

เรองยงด าเนนตอไปดวยความตลกขบขน ในสถานการณททกคนเตรยมตวลงจากเครองบนเมอถงเกาหล ชายหนมกแอบขโมยผาหมของเดกทนงขางๆ มากนหนาวใสไปเทยวกบคณะทวร ท าใหเกดภาพของความแปลกแยกของชายหนมทคลมผาหมกนหนาวสชมพเดนไปเดนมาในสถานททองเทยว

จากนนเมอชายหนมตองถายรปใหครกทอยากไดภาพครงตว ชายหนมกลบถายรปครงตวชวงลางตงแตเอวลงไปทเทา จนท าใหครกถงกบยนงงเมอดภาพทชายหนมถายให สถานการณการด าเนนชวตขวางโลกของชายหนมน าพาไปสประเดนการวพากษสงคม เมอกรปทวรไดพานกทองเทยวไปยงสถานทลอคกญแจครก เมอทกคนลอคกญแจเสรจไดโยนทงไปขางลาง ชายหนมกลบถามขนมาวา “นโยนไปไมโดนหวคนขางลางหรอ” ทกคนถงกลบหนมามองหนาชายหนมพรอมกน ท าใหไกดตองเบยงเบนความสนใจโดยการพาลกทวรเดนไปทอนและทงใหชายหนมอยเพยงล าพง วเคราะหจากสถานการณทเกดขนจะเหนวาตวละครไดใชสถานการณตลกในการวพากษสงคมถงการบรหารจดการสถานททองเทยวทนกทองเทยวอาจกอใหเกดผลเสยกระทบตอสงคมได ถายงคงโยนกญแจทงไปยงพนขางลาง

ภาพท 4.9 แสดงภาพตวอยางขนบของการพฒนาเหตการณจากการเดนเรองดวยความตลกภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ”

(2) การเดนเรองดวยความรกทไมสมหวง

การพฒนาเหตการณในเรองของความรกทไมสมหวงของตวละคร ทแสดงใหเหนถงสภาวะการถกตดขาดจากสายสมพนธของสงคมกบตวละคร ซงพบไดในภาพยนตรทเลอกมาศกษาทกเรอง โดยในการเลาเรองจะเรมตนเลาถงความไมสมหวงในความรกของตวละคร

Ref. code: 25595707010053MZD

55

และตวละครพยายามทจะสานตอสายสมพนธระหวางมนษยกบมนษยดวยความรกขนมาอกครง เพอท าใหตวละครไดมประสบการณแบบ “สขอนเปนนรนดร” และหลดพนจากความแปลกแยก ซงความไมสมหวงในความรกของตวละครจะมรปแบบทแตกตางกนขนอยกบเนอหาในแตละเรอง

ในการวเคราะหภาพยนตรกระแสหลกในตระกลภาพยนตรไทยทมความแปลกแยกครงน ผวจยพบวา ภายใตลกษณะขนบของการเดนเรองดวยความรกทไมสมหวงนน ภาพยนตรในตระกลนมการสรางสรรคผลงาน ดวยรปแบบทหลากหลาย ซงเขาขายในลกษณะของความแปลกใหมทแตกตางกน 2 รปแบบ ซงมรายละเอยดดงตอไปน

1. การแอบรกเขาขางเดยว หมายถง การพฒนาความสมพนธในเรองดวยการเรมตนความรกแบบไมสมหวงดวยการแอบรกเขาขางเดยว วเคราะหสญญะของการแอบรกในสวนของการพฒนาเหตการณในเรองแสดงใหเหนถงพฤตกรรมของตวละครทปรารถนาจะสานสายสมพนธกบผอนเพอใหหลดพนจากความแปลกแยก โดยลกษณะของคนทตวละครแอบรก มกจะเปนมรปแบบทแอบชอบคนทเขามาเตมเตมสายสมพนธของตวละครทถกตดออกจากสงคม ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” ทเดนชยแอบหลงรกนย พนกงานฝายมารเกตตง เพราะนยเปนเพยงไมกคนในบรษททสามารถเรยกชอเขาไดอยางถกตอง เดนชยแสดงออกถงความรสกทมตอนยดวยการแอบมองและตดตามชวตของนย จนรรายละเอยดเกยวกบนยทงหมด เหนไดจากค าพดในเรองทเดนชยพดวา

เดนชย : ตงแตนนมา ผมกกลายเปนแฟนพนธแทของนย...ผมรวาสงแรกทเธอท าตอนทมาถงออฟฟศ คอ เยยมชมฟารมของเธอกอน... เธอกนกาแฟแคครงชอนเพราะกลวจะนอนไมหลบ... เธอไมไดชอบเพลงฮตเหมอนคนอนเขา... เธอฝนวาครงหนงในชวตเธอจะตองไปดเทศกาลหมะใหได... เธอเปนคนยมแยมตลอดเวลา... และจะยมมากกวาปกต เวลาทขางในเธอไมไดยมดวย

จากบทพดนวเคราะหไดถงการกระท าของตวละครทแสดงใหเหนถงความปรารถนาในการพยายามเชอมตอความสมพนธกบสงคมดวยการพยายามตามตดชวตของคนทตนเองแอบชอบ และ การกระท านแสดงใหเหนวาตวละครอยากเชอมตอความสมพนธกบคนทแอบชอบเพอท าใหตนเองรสกไมแปลกแยกและสรางความหมายในการด ารงชวตอยตอไป

Ref. code: 25595707010053MZD

56

ภาพท 4.10 แสดงภาพตวอยางขนบของการพฒนาเหตการณดวยการแอบรกของตวละครภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ”

อกตวอยางของพฒนาการของเรองดวยการแอบรกของตวละครจากภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” ทตวละครเหมยลสาวโสดทไมเคยมแฟนมาตลอดชวตไดพบเจอกบชายหนมในฝนทเขามาเตมเตมชองวางของความแปลกแยกของเธอกบสงคมกลมเพอน โดยเรมเรองจากเหมยลเมาจนขบรถชนขางทาง ท าใหเธอไดเจอกบลง จากนนเหมยลจงตดสนใจจะเรมจบผชายเปนครงแรก และเมอเจอลงบนรถไฟฟาระหวางทางกลบบาน เธอจงพยายามเขาไปใกลๆ เพอหวงใหลงทกทาย ตวอยางของสถานการณทงหมดนแสดงใหเหนถงพฒนาการของเรองทด าเนนไปดวยความรกของตวละครทแอบรก เพศตรงขาม ซงการกระท าของตวละครจะแสดงออกตางจากเพศชายเพราะมกรอบสงคมเปนตวก าหนด แตสญญะในการแอบชอบของตวละครยงคงมความหมายเกยวกบสภาวะของตวละครทปรารถนาจะ สานสายสมพนธกบผอน เพอเชอมตอสายสมพนธทถกตดขาดจากสงคม ซงหลงจากทลงหนมาเหนเหมยลกไดกลาวทกทาย ท าใหเหมยลไดมโอกาสพดคยและพฒนาความสมพนธกบลง จนเหมยลรสกอยากมความรกเพอลดความรสกโดดเดยวแปลกแยกของตนเอง

ภาพท 4.11 แสดงภาพตวอยางขนบของการพฒนาเหตการณดวยการแอบรกของตวละครจากภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ”

Ref. code: 25595707010053MZD

57

เชนเดยวกบ ยน ตวละครทมความแปลกแยกจากสงคมจากภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ” ทมพฒนาการเรองการแอบชอบหมออม หมอเจาของไขทคอยรกษาผนทขนตามรางกายของยน สภาวะการแปลกแยกของตวละครในเรองน แสดงใหเหนผานจ านวนผนทขนตามรางกาย ยงตวละครฝนกฎสงคมทก าหนดวาควรนอนวนละ 6-8 ชม.มากเทาไร จ านวนผนกเพมปรมาณขน ท าใหตวละครตองหาวธการรกษาดวยการไปพบหมอ และเมอตวละครไดพบหมอทใสใจสขภาพและความเปนอยของชวตของเขา ท าใหยนแอบชอบหมอ แมการพบกนเ พอสานสมพนธระหวางเขากบหมอจะเกดขนไมเกนครงละ 15 นาทตามเวลาการตรวจรกษาของรพ.รฐฯ และการมา รอพบหมอแตละครงจะท าใหงานของเขาเสรจชาลง แตตวละครกลบรสกมความสขทไดมาเจอหมอและพยายามปรบเปลยนพฤตกรรมการดแลสขภาพของตนเองใหดขนตามค าแนะน าของหมอ วเคราะหวาพฒนาการเรองความรกระหวางตวละครยนกบหมออม ไดกลายมาเปนสงส าคญทท าให ตวละครหนมาเปลยนแปลงตนเองเพอรกษาความแปลกแยกทเกดขน

ภาพท 4.12 แสดงภาพตวอยางขนบของการพฒนาเหตการณดวยการแอบรกของตวละครจากภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ”

2. ถกทง หมายถง การพฒนาความสมพนธในเรองความรกทเกดขนเมอ

ตวละครถกทงใหโดดเดยวและถกตดขาดจากสงคม สภาวะทตวละครยงยดตดอดตทถกทอดทง ไดโคจรมาพบกบสายสมพนธใหมชวคราวทเขามาเตมเตมชองวางของความสมพนธทขาดหายไป ท าใหตวละครไดพฒนาความสมพนธดวยการใชเวลารวมกนอยางใกลชดจนเกดเปนความรกครงใหมเพอรกษาบาดแผลในครงเกา ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ” ทตวละครชายหนมทถกแฟนเกาทงเกดความรสกแปลกแยกจากกรปทวรของตนเอง จงขอตดตามหญงสาวไปเทยวดวย โดยมเงอนไขวาทงคสามารถเทยวดวยกนโดยทไมตองรจกชอกน สญญะของการไมรจกชอแสดงถงพฤตกรรมของตวละครทงคทแสดงถงความเปนปจเจกชน ผยงไมพรอมจะสรางความสมพนธกบใครและไมตองการใหใครมาสรางความสมพนธดวย แตเมอตวละครไดใชเวลารวมกน และเรยนรอปนสยของกนและกน ทงคกลบพบวา ตางคนตางชวยมาเตมเตมความแปลกแยกของกนและกน จนพฒนาเปนสายสมพนธใหม

Ref. code: 25595707010053MZD

58

ทน าไปสความรก แสดงใหเหนถงความตองการของตวละครถกทงทยงมความปรารถนาในการสรางสายสมพนธกบตวละครอนๆ เพอเตมเตมชองวางในสายสมพนธของตนเองทขาดหายไป และการเกดขนของความรกครงใหมจงชวยขจดความแปลกแยกทเกดขน

4.2.1.3 ขนภาวะวกฤต (Climax) ขนท เนอเรองได พฒนาการมาจนถงความขดแยงพงขนสงสดจนถง

จดแตกหก และตวละครตกอยในสถานการณทตองตดสนใจเลอกท าอยางใดอยางหนง ซงผชมยากทจะเขาใจวาตวละครจะตดสนใจยงไง ทงนภาวะวกฤตในกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 4.3 แสดงขนบของขนภาวะวกฤตและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

ขนบของขนภาวะวกฤต (Climax)


การตดสนใจเรองสายสมพนธของตวละคร

ตวละครตองใหค าตอบเกยวกบบทสรปของสายสมพนธทางสงคมทเกดขน


จากตารางการวเคราะหภาพยนตรกระแสหลกในชวงวกฤต ผวจยไดพบ

ลกษณะขนบของภาวะวกฤตเพยงรปแบบเดยว คอ การตดสนใจเรองสายสมพนธของตวละครวาจะใหด าเนนอยหรอยตลง เพอท าใหผชมรสกล าบากใจเหมอนตวละครทตองเผชญกบสถานการณนนๆ ดงรายละเอยดตอไปน

การตดสนใจเรองสายสมพนธของตวละคร หมายถง ตวละครไดผานขนตอนการพฒนาเหตการณ มาจนถงชวงภาวะบบคนทางอารมณและกอใหเกดสถานการณทท าใหตวละครตองตอบค าถามเรองสายสมพนธทเกดขน โดยตวละครตองตดสนใจใหค าตอบเก ยวกบบทสรปของสายสมพนธทางสงคมทเกดขน ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอฯ” ทเหมยลรความจรงวาลงก าลงจะไปเรยนตอตางประเทศ ท าใหตวละครตองกลบมาคดทบทวนถงความสมพนธทเกดขนวาจะสานสายสมพนธทางสงคมระหวางเขากบเธอตอไปหรอไม

Ref. code: 25595707010053MZD

59

ภาพท 4.13 แสดงภาพตวอยางขนบของการตดสนใจเรองสายสมพนธของตวละครจากภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ”

อกตวอยางของการตดสนใจใหค าตอบกบบทสรปสายสมพนธทางสงคม

ของตวละคร จากภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ” เมอชายหนมพบวา แฟนเกากลบมาเพอจะแตงงานกบเขา ท าใหตวละครไดพบความจรงวาสายสมพนธทางสงคมระหวางเขากบแฟนเกายงคงอย จงท าใหตวละครตองตดสนใจยตสายสมพนธกบหญงสาวทเขาไมรจกชอ

สวนในภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” เมอถงเวลาทเดนชยตองเผชญหนากบความจรงวาตนเองโกหกวาเปนแฟนกบนย เดนชยจงตดสนใจสารภาพความจรงเพอยตความสมพนธทเกดขนเพราะไมตองการใหความสมพนธเกนเลย เหนจากบทสนทนาทเดนชยพดวา

เดนชย : ผมมเรองจะสารภาพนะครบ...จรงๆ แลวเราไมเคยมอะไรกนหรอก... แฟนคณนยชอทอป... แตผมไมใชทอป...ผมขอโทษจรงๆ นะครบคณนย ผมไมคดวาเรองจะเลยเถดมาขนาดน ผมชอเดน...จรงๆ แลวผมแคท างานทเดยวกบคณนยและผมกแอบชอบคณนย”

จากค าพดของเดนชยจะแสดงใหเหนถงการตกอยในชวงภาวะวกฤตของเรองทตวละคร ทตองใหค าตอบกบบทสรปของสายสมพนธวาจะโกหกวาเปนแฟนนยเพอสานสมพนธตอหรอตดสนใจบอกความจรงเพอยตความสมพนธ

อกตวอยางของการตดสนใจเรองสายสมพนธจากภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ” ท ตวละครยนไปพบหมออมหลงจากทตนเองรวาผนหายหมดแลว ตวละครตองเผชญหนากบความจรงวาเมอผนหาย เขาจะไมสามารถกลบมาพบหมอไดอกแลว จงท าใหตวละครตองตดสนใจยตสายสมพนธทเกดขนระหวางเขากบหมอ

ผวจยคนพบขนบของภาวะวกฤตในภาพยนตรทศกษาวาเปนเรองของการตดสนใจใหค าตอบกบบทสรปเรองสายสมพนธของตวละครทมความแปลกแยกทตองเผชญหนากบความจรงวาตวละครจะเลอกค าตอบแบบไหนกบสายสมพนธทเกดขน สญญะของการเผชญหนากบความจรงของตวละคร อาจตความไดถงสภาวะของบคคลทมความแปลกแยกจากสงคม จะตองม

Ref. code: 25595707010053MZD

60

ชวงเวลาทตองเผชญหนากบความจรงทเกดขน เมอถงเวลานนบคคลผนนจะตองเปนคนตดสนใจเลอกขอสรปของสายสมพนธวาจะสานตอหรอยตความสมพนธทางสงคมดวยตนเอง

4.2.1.4 ขนภาวะคลคลาย (Falling Action) เปนชวงของการแกปญหา หลงจากตวละครไดผานจดวกฤตไปแลว โดย

ปญหาหรอเงอนง าตางๆ ไดเปดเผยหรอแกไขไดบางสวน แตกยงไมใชจดสนสดของภาพยนตรแตละเรอง เพราะเนองจากตอนทายอาจมการปดประเดนอยางสมบรณหรอไมกสรางประเดนใหมมาทงทายใหผชมไดคดตอ ดงนน ในขนตอนคลคลายของภาพยนตร จะเกยวของกบการคลคลายเรองราวหรอการแกปญหาของความแปลกแยกทเกดขน ทงนการคลคลายเหตการณในกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 4.4 แสดงขนบของขนภาวะคลคลายและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

ขนบของขนภาวะคลคลาย (Falling Action)

การสอสารความหมาย ในภาพยนตร

ตวอยางหนง

1. ยอมรบ ตวละครตดสนใจเปลยนแปลงตนเองใหเขากบระบบ

รถไฟฟาฯ กวน มน โฮ ฟรแลนซฯ

2. หลกหนความจรง ตวละครหนออกไปจากระบบ (Reject) เพอปฏเสธความจรงทเกดขน

แฟนเดยฯ

จากตารางการวเคราะหขนบของขนภาวะคลคลาย ผวจยพบวา ขนคลคลาย

ของภาพยนตรในตระกลภาพยนตรแปลกแยก มลกษณะของขนบอย 2 รปแบบ ดงรายละเอยดตอไปน (1) การเลอกยอมรบและเปลยนแปลงตนเองใหเขากบระบบ

ตวละครตดสนใจยอมรบสภาพความจรงทเกดขนและยอมเปลยนแปลงตนเองใหเขากบคนอนๆ ในสงคมเพอใหสามารถด ารงชวตอยางปกตได การทตวละครเลอกยอมรบความจรงและยอมเปลยนแปลงตนเองใหเขากบสงคมนน แสดงใหเหนถงการทปจเจกชนยอมรบอ านาจของสงคมทเขามาก าหนดตวตน ตวอยางเชน ในภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” เมอเหมยลตดสนใจยอมรบความจรงวาสายสมพนธระหวางเธอกบลงไมสามารถพฒนาตอไปได เหนไดจากบทสนทนาทสามารถน ามาวเคราะหถงค าตอบทเธอเลอก

Ref. code: 25595707010053MZD

61

เหมยล : ฉนเคยคดนะวาผหญงททงผชายอยางคณคงตองบาแนๆ ... แตตอนนชนรแลววากบเคาพดถก...ถาคนเราไมไดอยดวยกนจะเรยกวาแฟนกนไดยงไง...ฉนวาถาเราตองจากกนจรงๆ เราเปนแค คนรจกกนกพอ โชคดนะคะ

จากบทสนทนาเหนไดวาตวละครตดสนใจเลอกยอมรบความจรงและยตสายสมพนธทเกดขนและจากนนกเปลยนแปลงชวตตนเองมาท างานกะกลางคนเพอใหด ารงวถชวตอยางปกตในสงคม

นอกจากนในภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ” กแสดงใหเหนถงการเลอกยอมรบความจรงและเปลยนแปลงตนเองใหเขากบสงคมของตวละครชายหนม จากสถานการณทตวละครชายหนมตดสนใจแนะน าหญงสาวกบแฟนเกาวาเปนคนไทยทมาดวยกน

ชายหนม : ออ...นคนไทยทมาเทยวดวยกน แสดงถงภาวะการยอมรบความจรงในสายสมพนธทเกดขนระหวางชาย

หนมกบหญงสาววาไมสามารถสานสมพนธใหเปนมากกวาแคคนแปลกหนาทมาเทยวดวยกนได และเมอหญงสาวปฏเสธทจะถายรปคดวย ชายหนมกยอมรบโดยไมแสดงทาทคดคานใดๆ แสดงใหเหนวาตวละครยอมรบความจรงทจะยตสายสมพนธท เกดขนกบหญงสาวแปลกหนา และหนกลบไปเปลยนแปลงตนเองมาสานตอสายสมพนธกบแฟนเกา เพอท าใหสามารถกลบไปอยในระบบสงคมอยางปกตได

ภาพท 4.14 แสดงภาพตวอยางการตดสนใจเลอกยอมรบความจรงและเปลยนแปลงตนเองใหเขากบสงคมภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ”

อกตวอยางทปรากฏในภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ” ทตวละครยน

รกษาผนจนหายหมดและรตววาจะไมไดกลบมาพบหมออมอกแลว ยนตดสนใจยอมรบความจร งและเดนออกมาจากหองเพอยตสายสมพนธระหวางเขากบหมออม เหนไดจากบทพดของยนหลงจากออกมาจากหองตรวจ

Ref. code: 25595707010053MZD

62

ยน : เฮย โอเค ไมเปนไร ... เขาใจ ไมเปนไรหรอก กอนไปมงกเผอใจไวแลวไมใชหรอแลวเปนไรเนย ยงไงกไมเจอกนแลวปาววะ...ท าไมอาการแมงเหมอนอกหกตอนป 2 เลย... แลวอยางนมนใชอกหกหรอวะ มนไมใชป าววะ ความสมพนธแบบนแบบเจอกนเดอนละไมกนาท หมอเคากแคตรวจไปตามหนาท...กไมมอะไรมากกวานปาววะ... แลวมนจะเรยกอกหกไดยงไงวะ...

หลงจากทตวละครเลอกยตสายสมพนธ ตวละครกเปลยนแปลงตวเองใหกลบไปอยในสงคมไดอยางปกตดวยการกลบไปรบงานรทชภาพจนไมมเวลานอนและสขภาพกลบมาย าแยเหมอนเดม

ภาพท 4.15 แสดงภาพตวอยางการตดสนใจเลอกยอมรบความจรงและเปลยนแปลงตนเองใหเขากบสงคม ภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ”

จากการยกตวอยางของตระกลภาพยนตรแปลกแยกทน าเสนอการ

คลคลายของเรองดวยการยอมรบความจรงและเปลยนแปลงตนเองใหเขากบสงคม แสดงใหเหนวาปจเจกชนไมมอ านาจในการตอรองกบสงคมมากนก มแตจะตองยนยอมท าตามเปลยนแปลงตนเองใหเขากบระบบ

(2) การหลกหนความจรงทเกดขน ภาวะทตวละครผดหวงจากสายสมพนธทเกดขนและเลอกหลกหนออกไป

จากระบบ การหลกหนความจรงดวยการออกไปจากระบบนนแสดงใหเหนถงปจเจกชนยงคงมอ านาจตอรองกบสงคมดวยการใชตวเลอกอน คอ การหลกหนไปจากความแปลกแยกและโบยบนไปสเสรภาพ โดยไมไดหวงยอนกลบมาเปลยนแปลงสงคมแตอยางใด ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” หลงจากทเดนชยรวานยไมสามารถจ าเรองราวเกยวกบเขาไดเดนชยจงตดสนใจหลกหนปญหาดวยการลาออกจากทท างานเดม เหนไดจากบทสนทนาของเพอนรวมแผนกของเดนชยทพดกบนยวา “...ขอโทษทนะครบชวงนวนๆ ไอหาเดนดนมาลาออกอะไรตอนนไมร...” จากบทสนทนาแสดงใหเหนวาการ

Ref. code: 25595707010053MZD

63

กระท าของเดนชยเลอกหลกหนความจรงดวยการลาออกจากระบบเพอหลกหนความแปลกแยกทเกดขน

4.2.1.5 ขนการยตเรองราว (Ending) เปนขนตอนของการสนสดของเรองราวทงหมด โดยอาจมบทสรปได

หลายลกษณะขนอยกบเนอหาของภาพยนตรนนๆ ทงนการยตเรองราวในกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 4.5 แสดงขนบของขนการยตเรองราวและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

ขนบของขนการยตเรองราว (Ending)

ความแปลกใหม



การจบปญหา ทเกดขน

1. สมหวง ตวละครยอมเปล ยนแปลงตวเองใหเขากบระบบสงคมเพอความสขสมหวง

รถไฟฟา...มาหานะเธอ กวน มน โฮ ฟรแลนซฯ

2. ผดหวง ตวละครไมยอมเปลยนแปลงและทนอยกบความแปลกแยกทเกดขนเพยงล าพง


จากตารางการวเคราะหขนบของขนการยตเรองราว (Ending) ในตระกล

ภาพยนตร แปลกแยกกระแสหลก ผวจยพบวา มการน าเสนอการยตเรองราวดวยการจบปญหาทเกดขน เพอท าใหปจเจกยอมรบทจะด าเนนชวตตอไปในสภาวะแปลกแยก โดยไมเนนใหทกคนลกขนมาเปลยนแปลงระบบ นอกจากน ผวจยยงพบลกษณะความแปลกใหมในการจบปญหาทเกดขนทงหมด 2 รปแบบ ดงรายละเอยดตอไปน

(1) สมหวง การสนสดของภาพยนตรดวยการทตวละคร ยอมเปลยนแปลงตนเองให

เขากบสงคมเพอท าใหสามารถอยในสงคมไดอยางมความสข ตวอยางภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” หลงจากทเวลาผานไป1 ป เหมยลเลอกเปลยนแปลงเวลาการท างานของตนเองเปนชวงเวลากลางคน ท าใหเหมยลไดกลบมาเจอกบลงอกครงบนรถไฟฟา ทงคไดพดคยกนอกครงกอนจะแยกยายกนไปคนละทาง แตในระหวางทางขบวนรถไฟฟาของเหมยลเกดขดของ ทกคนตางโทรศพทหาคนทตนเองรก จนโทรศพทเหมยลดงขนโดยเปนเบอรทไมระบวาเปนใคร

Ref. code: 25595707010053MZD

64

“ฮลโหลคณลใชมย...ไมตองตกใจนะครบ...รถไฟฟามนขดของ...ตอนนก าลงแกไขอยเดยวอกแปบนงกวงไดตามปกตแลว...คณลครบ... สงกรานตนคณลยงวางอยรเปลาครบ”

ปรากฏวาเปนลงทโทรมาหาเหมยลดวยความเปนหวง เหมยลรบตอบวาวางทนท ทนใดนนไฟในรถไฟฟากตดเผยใหเหนวาลงไดยนอยขางๆ เหมยล จากบทสนทนาดงกลาวจงวเคราะหไดวาเรองนยตเรองราวดวยการจบปญหาอยางสมหวง การททงคกลบมาเจอกนและเหมยลกตอบรบค าชวนไปเทยวสงกรานตกบลงอกครง แสดงใหเหนถงการตดสนใจของตวละครทยอมเปลยนแปลงตนเองใหเขากบระบบและสามารถกลบมาอยในสงคมไดอยางมความสข

ภาพท 4.16 แสดงภาพตวอยางการยตเรองราวทสมหวง ภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” อกตวอยางจากภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ” ทตวละครชายหนมเลอก

เปลยนตวเองโดยโทรศพทไปทรายการ “คลบฟรายเดย” ทเปนสญญะแทนการเกาะเกยวรวมกลมของคนทมความเปลยวเหงาทขาดสายสมพนธตางๆ ในชวตจรงเพอเลาเรองราวสายสมพนธของตนเองทเกดขนกบหญงสาวเมอครงทอยเกาหล และสดทายตวละครกตดสนใจยอมทงชอจรงไวตามทดเจแนะน าเพอหวงใหหญงสาวตดตอกลบมา แสดงใหเหนถงการทตวละครยอมเปลยนแปลงตนเองจากตอนแรกทไมเชอในการปรกษาเรองความรกกบคลบฟรายเดย แตตวละครกยอมเปลยนแปลงตนเองใหเขากบสงคมเพอหวงวาจะท าใหไดเจอหญงสาวเพอสานสายสมพนธใหมอกครง และตอนจบหญงสาวทก าลงฟงอยมรอยยมจากทไดฟงเรองของชายหนมนน สามารถตความไดถงภาวะของตวละครทตางกยอมเปลยนแปลงตนเองใหเขากบสงคมเพอหวงจะด ารงชวตอยในระบบสงคมไดอยางสขสมหวง

Ref. code: 25595707010053MZD

65

ภาพท 4.17 แสดงภาพตวอยางการยตเรองราวทสมหวง ภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ” นอกจากนตวอยางจากภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ” กท าใหเหนถงการ

ทตวละครยอมเปลยนแปลงตนเองใหเขากบสงคมเพอท าใหสามารถอยในสงคมไดอยางมความสขสมหวง จากเหตการณทยน ตดสนใจกลบไปทรพ.อกคร งเพอเจอหมอ และเลาเรองทตนเองไดไปพกผอนตามค าแนะน าของหมอ

ยน : ทหมอใหผมไปทะเลนะครบ ผมไปมาจรงๆ นะครบหมอ ไมเคยคดวาจะอยากนงดพระอาทตยเลย แตหมออยากใหผมลองผมกเลยนงด...จรงๆ ผมรสกวาการนงดพระอาทตยมนเสยเวลา แตวนนนไมรท าไมนงดเปนชม. เลยครบหมอ ตอนนนผมรสกแบบมนหายใจสะดวกมากเลยครบและกรสกมความสขจรงๆ กคลายๆ กบทกครงทผมมาเจอหมอ ขอบคณมากนะครบหมอ

จากบทสนทนาท าใหรวาตวละครไดตดสนใจเปลยนแปลงตวเองดวยการออกไปพกผอนตามค าแนะน าของหมอ และท าใหเขาพบวา การเปลยนแปลงในครงนนท าใหเขากลบมาเชอมตอสายสมพนธทางสงคมไดส าเรจ เหนไดจากฉากสดทายทตวละครจบมอกน แสดงใหเหนถงการเปลยนแปลงของตวละครทน าไปสการเปลยนตนเองเพอใหอยในสงคมไดอยางสขสมหวงเชนกน

(2) ผดหวง การสนสดของภาพยนตรดวยการทตวละครตองเจอกบความผดหวง

เพราะไมยอมเปลยนแปลงตนเองใหเขากบระบบ ตวอยางภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” หลงจากทนยจ าเรองราวทเกดขนกบเดนชยไมไดเลย เดนชยจงเลอกหลกหนดวยการลาออกจากทท างานและยอมถกตดขาดจากสายสมพนธทางสงคมดวยตวเขาเอง เหนไดจากการทเขาเลอกลบคลปวดโอทนยอดไวเพอยตสายสมพนธทเกดขน และทงไวแตเพยงคลปทเปนภาพความสขของนยตอนทอยในเทศกาลหมะทซปโปโร วเคราะหจากการกระท าของเดนชยแสดงใหเหนถงภาวะของตวละครทตองยตดวยความผดหวงจากการทตดสนใจหลกหนไมยอมเปลยนแปลงตนเองเพอสานตอสายสมพนธทางสงคม

Ref. code: 25595707010053MZD

66

ภาพท 4.18 แสดงภาพตวอยางการยตเรองราวทผดหวง ภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ”

4.2.2 ตวละคร (Character typology) บคคลทมความเกยวของสมพนธกบเรองราวในเรอง นอกจากนยงหมายรวมถง

บคลกลกษณะตวละคร ไมวาจะเปนรปรางหนาตา หรออปนสยใจคอของตวละคร ในภาพยนตรจะเนนการอธบายพฤตกรรมการกระท าของตวละครทเลาเรองดวยภาพ ทงนการวเคราะหตวละครในกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก จะแบงการว เคราะหตวละครหลกดวยลกษณะทางประชากรศาสตร มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 4.6 แสดงลกษณะทางประชากรศาสตร และการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

ขนบของตวละคร แปลกแยก


ลกษณะทางประชากรศาสตร

1. เพศ

ความแปลกแยกเกดขนกบทกเพศ ทงชายและหญง แสดงถงภาวะความแปลกแยกเกดขนไดกบตวละครไมจ ากดเฉพาะเพศ

พบในภาพยนตรทกเรอง

2. อาย ตวละครแปลกแยกจะมชวงอายเฉลยทประมาณ 30 ป ซงถอเปนอายทเขาสจดเปลยนของชวตทก าหนดในระบบสงคม

รถไฟฟา...มาหานะเธอ แฟนเดยฯ ฟรแลนซฯ

Ref. code: 25595707010053MZD

67

ตารางท 4.6 แสดงลกษณะทางประชากรศาสตร และการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก (ตอ)



3. อาชพ ตวละครเปนชนชนกลาง ทประกอบอาชพอยทามกลางผคนมากมายแตไมสามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคม


4. สถานภาพ สถานภาพโสดแสดงถงภาวะความเปนปจเจกชนของตวละครทรสกเหงาโดดเดยวและมความแปลกแยกจากสงคม


จากขอมลในตารางการวเคราะหลกษณะทางประชากรศาสตรของตว

ละครหลกในตระกลภาพยนตรแปลกแยก ผวจยพบขนบของลกษณะทางประชากรศาสตรทเกดขนทงหมด 4 รปแบบ ดงรายละเอยดตอไปน

(1) เพศ ผวจยไดศกษาภาพยนตรทง 4 เรองและพบวา ตวละครทมความแปลก

แยกและเตมไปดวยความรสกเปลยวเหงาและโดดเดยว สามารถเปนไดทงเพศชายและเพศหญง ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “แฟนเดย” ภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ” และภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ” ทตวละครมความแปลกแยกเปนเพศชาย และภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” ตวละครทมความแปลกแยกเปนเพศหญง

ภาพท 4.19 แสดงภาพตวอยางลกษณะประชากรศาสตรของตวละครทมความแปลกแยกในภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” และ “แฟนเดยฯ”

Ref. code: 25595707010053MZD

68

ในการวเคราะหตวละครในตระกลภาพยนตรแปลกแยก มาศกษาทางดานลกษณะประชากรศาสตรในเรองเพศ ผวจยไดแบงลกษณะของความแปลกใหมเรองเพศของตวละครได 2 รปแบบ คอ

1. เพศชาย เปนเพศของตวละครทพบมากทสดในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

จากกลมภาพยนตรกระแสหลกจ านวน 4 เรอง ขนบของตวละครเพศชายทปรากฏในภาพยนตรพบวา มการน าเสนอตวละครเพศชายทไมสามารถเชอมตอสายสมพนธกบสงคม จงท าใหเกดความแปลกแยก ยกตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” ตวละครเดนชยทเปนตวละครหลกเกดความแปลกแยกเพราะไมสามารถเชอมตอกบสงคมทตนเองอย เหนไดจากบทสนทนาในตนเรองทเขาแตงตวเปนมนษยลองหนในงานปารตบรษทและพดวา “...ผมเปนมนษยลองหนครบ...มองเหนผม รเปลา...” เมอวเคราะหจากบทสนทนาและภาพของตวละครอยในงานปารต จะพบวา ตวละครไมสามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคมกบใครไดเลย ถงแมจะอยทามกลางผคนมากมายในงานปารต

อกตวอยางของตวละครเพศชายทแสดงลกษณะของความแปลกแยกในการไมเชอมตอสายสมพนธทางสงคมจากภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ” ทชายหนมเกดความรสกแปลกแยกเมอไปเทยวกบกลมทวรตามรอยซรสเกาหล โดยความแปลกแยกเรมแสดงใหเหนจากการทตวละครใชผาหมสชมพคลมตวกนหนาวแตกตางจากคนอนในกรปทใสเสอกนหนาวทงหมด ตอมาคอ การไมสนใจถายรปกบสถานทส าคญตามรอยซรสเหมอนสมาชกคนอนๆ รวมไปถงกจกรรมส าคญทนกทองเทยว ตองท าเมอมาเทยวเกาหล คอ การคลองกญแจค ตความสญญะของการคลองกญแจคอ การแสดงออกถงสายสมพนธของครกทเชอมตอกนไดส าเรจและความรกจะคงอยตลอดกาลเหมอนกญแจทคลองกนไวไมมวนหลดออกจากกน การทตวละครไมไดรวมกจกรรมเพราะถกตดขาดจากสายสมพนธดวยการถกทงจากแฟนเกา และยงไมสามารถเชอมตอสายสมพนธกบสงคมใหมได จงแสดงใหเหนถงสภาวะความแปลกแยกทเกดขน

นอกจากตวละครเพศชายจะไมสามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคมได ตวละครเพศชายยงเกดความแปลกแยกเพราะฝาฝนกฎเกณฑของสงคมสวนใหญทก าหนดไว ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ” ทตวละครยนเปนเพศชายทอดนอนและมวแตท างานไมยอมหยด จนรางกายเกดความแปลกแยกดวยการเปนผนขนทงตว สญญะของผนทขนแสดงถงภาวะสวนเกนหรอแปลกแยกของรางกายตนเองทเกดขน รางกายของตวละครตอตานความแปลกแยกดวยการปรากฏผนขนเปนสญญาณเตอน ท าใหตวละครรสกอยในภาวะทไมปกตและตองใสเสอแขนยาวเพอปกปดผนทขนมาเมออยทามกลางผคนในสงคม และเมอตวละครกลบไปพกผอน 6 -8 ชม.ตอวนตามกฎเกณฑของสงคม ผนเหลานนกลบคอยๆ หายไป แสดงใหเหนถงตวละครเพศชายมความแปลกแยกเพราะฝาฝนกฎเกณฑทสงคมก าหนด

Ref. code: 25595707010053MZD

69

ภาพท 4.20 แสดงภาพตวอยางลกษณะประชากรศาสตรของตวละครทมความแปลกแยกเพศชายในภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ”

2. เพศหญง เปนเพศของตวละครทพบรองลงมาในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

จากกลมภาพยนตรกระแสหลก โดยลกษณะของตวละครเพศหญงทมความแปลกแยกในภาพยนตร จะมพฤตกรรมแปลกแยกโดยองจากกลมสงคมเพอน เมอตวละครถกตดสายสมพนธจากกลม ท าใหรสกโดดเดยวและเกดความแปลกแยก ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” เหมยลมความแปลกแยกจากกลมสงคมเพอนททกคนตางมคกนหมดแลว เหนไดจากสถานการณทเปดเพอนสนทของเหมยลลาออกจากทท างานเพอไปใชชวตแตงงาน และเหมยลถกปฏเสธนดเมอชวนเพอนไป ชอปปง ตวละครจงพดกบตนเองวา “นผหญงรอบตวชนก าลงจะแตงงานไปกนหมดแลวหรอ... แลวชนละๆ ” จากบทสนทนาเหนไดวาตวละครเพศหญงทเกดความรสกแปลกแยกเพราะมสาเหตมาจากการทถกตดสายสมพนธออกจากกลมสงคมเพอน

ภาพท 4.21 แสดงภาพตวอยางลกษณะประชากรศาสตรของตวละครทมความแปลกแยกเพศหญงในภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ”

Ref. code: 25595707010053MZD

70

(2) อาย เปนการสอให เหนวาอายของตวละครทมความร สกแปลกแยกใน

ภาพยนตรกระแสหลกนนพบวา เปนชวงอายทจ ากดเฉพาะชวงวย จากการวเคราะหตระกลภาพยนตรแปลกแยก 4 เรองพบวา ตวละครจะมอายอยในชวงกลมวยผใหญ เฉลยอายประมาณ 30 ป โดยตวละครในชวงอายนจะถกตดสายสมพนธจากสงคม ท าใหตวละครตองอย อยางโดดเดยวและมเวลากลบมาคดทบทวนในเรองการใชชวตของตนเองมากขน อาจเปนเพราะในบรบทสงคมไทยไดมการก าหนดคาเฉลยของชวงอาย 30 ปใหเปนชวงวยทมการเปลยนผานของชวต ท าใหตวละครในวยนตองเรมตดสนใจปรบตวใหเขากบสงคม จงท าใหตวละครในภาพยนตรทมอายใกลเคยงกบคาเฉลยดงกลาวเกดความแปลกแยก ตวอยางเชน เหมยล อาย 30 ป จากภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ”, เดนชยอาย 30 ป จากภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” และ ยน อาย 30 ปจากภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ” สวนชายหนม จากเรอง “กวน มน โฮ” ไมไดระบอาย แตวเคราะหจากบรบทในเรองทเขาปฏเสธการแตงงานกบแฟนเกา นาจะอยในชวงวยประมาณ 30 ปเชนกน

(3) อาชพ เปนการสอใหเหนรายละเอยดเบองลกของตวละครวาท าอะไร เพอหา

เลยงตนเองและความสมพนธของตวละครกบสงคมเปนอยางไร ผวจยไดวเคราะหตระกลภาพยนตรแปลกแยกใน 4 เรองพบวา ตวละครจะมลกษณะการประกอบอาชพทหลากหลาย แตลวนเปนอาชพทอยทามกลางผคนมากมาย แตไมสามารถเชอมตอกบสายสมพนธกบสงคมนนได ตวอยางอาชพทเปนงานประจ า เชน “เดนชย”จากภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” พนกงาน IT ของบรษทแหงหนงทไมมใครจ าชอไดและตองปลอมชอเปนคนอนเพอใหไดเปนแฟนกบนางเอก และ “เหมยล” พนกงานฝายขายของบรษทโซลารเซลลแหงหนงทตองมแฟนท างานในชวงเวลากลางคน สวนอาชพอสระอยาง “ยน” ทเปนฟรแลนซมอรทชชอดง ทคอยปรบแตงภาพลบสวสวนเกนของบคคลอน แตไมสามารถลบผนทเกดขนกบตวเองได หรอตวอยางเรอง “กวน มน โฮ” ทชายหนมทท างานอยในรานท านามบตรทเปนอาชพทอยทามกลางชอของผคนมากมาย แตตวละครเองกลบไมรจกชอผหญงทไปเทยวดวย

นอกจากอาชพของตวละครทมความแปลกแยกจะเกยวพนกบการอยทามกลางผคนมากมาย แตไมสามารถเชอมตอสายสมพนธไดแลว ผวจยยงพบวา ตวละครจากทกเรองเปนชนชนกลาง ทประกอบอาชพอยในเมอง สญญะของการทตวละครท างานอยในเมองแสดงถงลกษณะการท างานของปจเจกชนทอาศยอยในตวเมองทมปรมาณคนหนาแนน แตไมมสายสมพนธใดๆ เชอมตอกน ท าใหมนษยทประกอบอาชพตางๆ อยในเมองมกเกดความรสกเปลยวเหงาจากการตกอยในสภาวะแปลกแยก

Ref. code: 25595707010053MZD

71

ภาพท 4.22 แสดงภาพตวอยางอาชพตวละครทมความแปลกแยกจากภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ”และ “แฟนเดยฯ”

(4) สถานภาพ

เปนรายละเอยดทสอถงความสมพนธของตวละคร เพอวเคราะหความแปลกแยกวามความสมพนธกบสถานภาพใดของตวละคร ผวจยไดวเคราะหตระกลภาพยนตรแปลกแยก 4 เรอง พบวา ตวละครทมความแปลกแยกมสถานภาพโสดทกเรอง ตวอยางเชน “เหมยล” จากภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” มสถานภาพโสดตงแตเกดจนถงอาย 30ป, “เดนชย” จากภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” กมสถานภาพโสดเชนกน, “ยน” จากภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ” ถงแมจะเคยมแฟนแตกอกหกไปตงแตตอนป2 ปจจบนโสด และสดทาย “ชายหนม” จากภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ” ทมสถานภาพโสดเชนกน

ดงนน ผวจยจงสรปผลการวเคราะหจากภาพยนตรทคดเลอกมาศกษาพบวา ตวละครทมสถานภาพโสดมกจะมความแปลกแยกกวาตวละครในสถานภาพอนๆ เพราะสถานภาพโสดแสดงถง สายสมพนธของตวละครทถกตดขาดและไรการเกาะเกยวยดโยง จงท าใหตวละครเกดความแปลกแยกและตองทนอยในสงคมอยางโดดเดยวเปลยวเหงา

4.2.3 แกนความคด (Themes) ความคดหลกหรอความคดรวบยอดทผก ากบภาพยนตรตองการน าเสนอ ซงผชม

สามารถคนพบความหมายหรอใจความส าคญของเรองไดจากการสงเกตองคประกอบตางๆ ในการเลาเรอง เชน ตวละคร คานยม ค าพด หรอสญลกษณทปรากฏในเรอง เปนตน นอกจากนแกนความคด คอ ทมาของการมองเหตการณและเขาใจพฤตกรรมของตวละครในเรองผานสายตาตวละครหนง หรอการทผเลามองเหตการณจากวงในใกลชดหรอจากวงนอกในระยะหางๆ ซงแตละจดยนมความเชอทตางกน จดยนในการเลาเรองมความส าคญตอการเลาเรองเพราะจดยนจะมผลตอความรสกของผชมและมผลตอการชกจงอารมณของผเสพเรองเลา (ฉลองรตน ทพยพมาน, 2539, น. 19) ทงนแกนความคดในกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

Ref. code: 25595707010053MZD

72

ตารางท 4.7 แสดงขนบของแกนความคดและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

ขนบของแกนความคด (Themes)


การมความรกเพอขจดความแปลกแยก

การพยายามเชอมตอสายสมพนธดวยความรกของตวละครทมความแปลกแยกกบคนทไมเคยมสายสมพนธใดๆ ดวยกนมากอน แตสามารถเขามาเตมเตมสงทขาดหายได


จากตารางการวเคราะหขนบของแกนความคด (Themes) ผวจยไดพบขนบของ

แกนความคดหลกเพยงรปแบบเดยว คอ การโหยหาความรกเพอขจดความแปลกแยก โดยตวละครทมความ แปลกแยกแสดงออกดวยการพยายามเชอมตอสายสมพนธดวยการมความรกกบคนทไมเคยมสายสมพนธใดๆ ดวยกนมากอน ทงนผวจยไดพบลกษณะความแปลกใหมของแกนความคด 4 รปแบบ คอ

1. หนมฟรแลนซทมความแปลกแยกตกหลมรกหมอสาวทชวยรกษาผนให ตวอยางจากภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ” ทแสดงแกนความคดของภาพยนตรดวยการน าเสนอตวละครทมความแปลกแยกกบตนเองจากการมผนขนทรางกายเมออดนอนอยางตอเนอง จากนนตวละครตองการขจดความแปลกแยกดวยการไปรกษาทโรงพยาบาลและไดพบกบหมออมทคอยชวยรกษาอาการผนใหหาย ระหวางทรกษายนกลบตกหลมรกหมออยางไมรตว จนถงเวลาทยนรตววาไมตองไปหาหมอแลวเนองจากผนทรกษาไดหายไปหมดแลว เขาจงเกดอาการกระวนกระวายใจและรตววาตกหลมรกหมออม จากตวอยางแกนความคดของเรองน วเคราะหไดวาตวละครทแปลกแยกตองการขจดความแปลกแยกดวยการมความรกกบคนอนทไมเคยมสายสมพนธใดๆ เกยวของกนมากอน อยางเชน ยน ฟรแลนซมอรทชทอาศยอยแตในหองเพอท างานฟรแลนซกบหมออมทเปนหมอรกษาผปวยทโรงพยาบาลรฐฯ เมอทงคไดมาเจอกนกสามารถเตมเตมสงทขาดหายไปของตวละครทมความแปลกแยกไดดวยการแนะน าเรองการใชชวตและดแลรกษาสขภาพอยางถกตอง จนท าใหยนกลบมามคณภาพชวตทดอกครง

2. ชายหนมผถกทงตกหลมรกหญงสาวแปลกหนาทมาเทยวเกาหลดวยกนโดยไมรจกชอ ตวอยางจากภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ” ทชายหนมไมมชอไปเทยวกบกรปทวรทเกาหลเพอ หวงจะไดเจอแฟนเกา แตเมอเขามาเทยวกไมไดเจอแฟนเกาและยงรสกแปลกแยกจากกรปทวรทตางมาเปนคหรอมาดวยกนเปนครอบครว จนท าใหเขาไดมาเจอกบหญงสาวทมาเทยวเกาหลคนเดยว

Ref. code: 25595707010053MZD

73

ทงคตดสนใจไปเทยวดวยกนโดยไมรจกชอ จนพฒนาความสมพนธเกดเปนความรก ตวอยางแกนความคดของเรองนวเคราะหไดวาตวละครทแปลกแยกจากสงคมไดพยายามขจดความแปลกแยกดวยการเชอมตอสายสมพนธทางสงคมดวยความรกกบคนทไมเคยมสายสมพนธใดๆ มากอน อยางเชน ชายหนมผถกทงทมาเทยวเกาหลกบกรปทวรตกหลมรกหญงสาวแปลกหนาทมาเทยวเกาหลเพยงล าพง การไดเทยวดวยกนของทงคแสดงการเชอมตอสายสมพนธดานความรกทเกดขนระหวางคนทไมเคยมสายสมพนธใดๆ มากอน แตสามารถเขามาเตมเตมความรสกทขาดหายของกนและกนได จนทายทสดตวละครทแปลกแยกไมมชอกตดสนใจเปดเผยชอของตนเองเพอใหไดเจอกบหญงสาวแปลกหนาอกครง

3. หนมไอทผไมมใครจ าชอไดตกหลมรกพนกงานสาวคนใหมทเรยกชอเขาไดอยางถกตอง ตวอยางจากภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” ทแสดงแกนความคดของภาพยนตรดวยการน าเสนอ ตวละครทมความแปลกแยกกบสงคมทท างานเพราะไมมใครจ าชอหรอเรยกชอตนเองไดอยางถกตอง “เดนชย” รสกแปลกแยกตอสงคมและตนเองทไมมใครเหนคณคาในตวเขา จนเขาไดมาเจอกบนย พนกงานสาวคนใหม ทสามารถจดจ าและเรยกชอเขาไดอยางถกตอง ท าใหเขาหาทางขจดความแปลกแยกดวยการมความรกกบนย เดนชยแอบชอบนยและพยายามตดตามทกอยางทเกยวกบนย จนวนหนงเขาไดมโอกาสเปนแฟนนย ทงคจงไดแสดงออกถงความรสกทมตอกนและความแปลกแยกของเดนชยกถกขจดไปอยางหมดสน ตวอยางแกนความคดของเรองนวเคราะหไดวาตวละครทแปลกแยกจากสงคมและตนเอง พยายามหาทางขจดความแปลกแยกดวยการมความรกกบคนทไมเคยมสายสมพนธดวยอยางนยทเปนพนกงานเพงมาใหมทสามารถจดจ าชอของเขาได แสดงใหเหนวาตวละครเดนชยพยายามเชอมตอสายสมพนธกบคนทไมเคยมสายสมพนธดวยกนมากอน แตสามารถเตมเตมความรสกทขาดหายของเขาดวยการทมองเหนตวตนและยอมรบความรส กแทจรงของเขาโดยมองขามรปลกษณภายนอกออกไปได

4 สาวออฟฟศวยสามสบทโสดมาตลอดชวตตกหลมรกหนมวศวกรรถไฟฟา BTS ทท างานในชวงเวลากลางคน

ตวอยางจากภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” ทแสดงแกนความคดของภาพยนตรดวยการน าเสนอตวละครทมความแปลกแยกอยาง “เหมยล” ทแปลกแยกจากกลมเพอนเพราะเธอไมเคยมแฟนและเพอนสนทก าลงจะหนไปใชชวตแตงงาน ท าใหเธอรสกแปลกแยกและโดดเดยว จนวนหนงไดมาพบรกกบลง วศวกรรถไฟฟาทเพยบพรอมทกอยางและยงไมมแฟน เหมยลตดสนใจจบลงเพอขจดความแปลกแยกของตนเอง จนเมอทงคไดคบกนเหมยลกสามารถขจดความแปลกแยกออกไปได ตวอยางแกนความคดของเรองนวเคราะหไดวาตวละครทแปลกแยกจากสงคมพยายามหาทางขจดความแปลกแยกดวยการมความรกกบคนทตนไมเคยมสายสมพนธอยางสาวออฟฟศขายโซลารเซลลในเวลากลางวนกบวศวกรรถไฟฟาทท างานในชวงเวลากลางคน แตเมอทงค

Ref. code: 25595707010053MZD

74

ไดมาคบกนกสามารถเตมเตมความรสกทขาดหายของตวละครดวยการเชอมตอสายสมพนธกนโดยใชเวลาอยรวมกนในชวงวนหยดของเทศกาลตางๆ

ในการเสนอรปแบบความสมพนธของการมความรกเพอลดความแปลกแยกทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยกนน แสดงใหเหนถงความเปนจรงทวาความสมพนธเชงความรกของมนษยนน เปนกระบวนการทมนษยสรางขนเพอท าใหจตใจและความรสกมนคงไดดวยการน าตนเองไปเกาะเกยวยดโยงกบคนทรก โดยกระบวนการนฟรอมมเรยกวา “การคลอยตามแบบหนยนต” เพอท าใหมนษยหลดพนจากภาวะแปลกแยกเมอไดมความรกกบใครสกคน ทมาของการตกอยในสภาวะนของมนษย เกดขนจากความเปนปจเจกชนสงของมนษยในยคสภาวะหลงสมยใหม จงท าใหมนษยเกดความแปลกแยกและโดดเดยวเพมขน ดงนน การสนสดของภาวะความแปลกแยกในตระกลภาพยนตรแปลกแยกของภาพยนตรกระแสหลกจงเปนการน าเสนอทางเลอกใหมความรกเพอขจดความแปลกแยก ซงเปนค าตอบทดทสดของการไดกลบไปอยในระบบสงคมอยางมเสถยรภาพและพบเจอกบความสขอกครง

4.2.4 ฉาก/การจดวางองคประกอบของภาพ (Setting/mise en scene) ฉากหรอการจดวางองคประกอบภาพเปนองคประกอบทส าคญของภาพยนตร

ทกประเภทเพราะเหตการณและตวละครไมสามารถด าเนนไปโดยปราศจากพนทได ดงนน ฉากจงมความส าคญใน การรองรบและสรางความตอเนองของเหตการณ อกทงยงสามารถบงบอกความหมายบางอยางในเรองของผก ากบ ตลอดจนการกระท าของตวละครไดดวย ฉากกคอ สถานทท เกดเหตการณขนในเรอง ซง การสรางฉากตองใหรายละเอยดเกยวกบสถานทและสภาพแวดลอมเพอใหผชมเกดความคลอยตามและเชอวาเรองนนเกดขนจรง ในภาพยนตรบางเรองผก ากบพยายามใหฉากในเรองเปนโลกจ าลอง ซงอธบายสถานการณทคนเราตองเผชญในโลกความเปนจรง ทงนการวเคราะหฉากในกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

Ref. code: 25595707010053MZD

75

ตารางท 4.8 แสดงขนบของฉากเกยวกบเวลาและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

เวลา (Time)



1. เวลากลางวน ตวละครพบเจอกบความแปลกแยกในชวงเวลากลางวน เมอตอมวถชวตทซ าซากจ าเจ ตดกบความเฉอยเนอยของเหตการณซ าๆ ในแตละวน


2. เวลากลางคน ตวละครทบทวนชวตของตนเองในชวงเวลากลางคนเพอหาวธในการก าจดความแปลกแยก ทเกดขน


จากขอมลในตาราง ผวจยไดวเคราะหหาลกษณะขนบของฉาก (Setting)

จากตวอยางภาพยนตรไทยกระแสหลกทมความแปลกแยกจ านวน 4 เรอง ผวจยพบรปแบบทแตกตางกน 2 รปแบบ ดงรายละเอยดตอไปน

4.2.4.1 เวลา (Time) การสอความหมายของฉากทบอกรายละเอยดเกยวกบเวลาทสะทอนถง

พฤตกรรมของตวละครทแตกตางกน จากการวเคราะหตระกลภาพยนตรแปลกแยกทง 4 เรอง ผวจยไดพบลกษณะของความแปลกใหม 2 รปแบบ ดงน

(1) ชวงเวลากลางวนทตดกบ เวลาในเรองท เกยวพนกบตวละครชวงกลางวน ผวจยพบวา เวลา

กลางวน ตวละครมกตดกบดกของความเฉอยเนอย และเหตการณซ าๆ เดมๆ ททกวนไมแตกตางไปจากเมอวาน และวนพรงนกเหมอนกบวนน จงท าใหตวละครรสกถงความแปลกแยกและรสกโดดเดยวเปลยวเหงา ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” ทตวละครเหมยลตองเดนทางไปท างานในชวงเวลาเชาดวยสภาวะรบเรงและเจอผคนหนาแนนแบบซ าๆ เดมๆ ทกวน หรอ “เดนชย” จากภาพยนตร “แฟนเดยฯ” ทรสกจ าเจกบสภาวะในทท างานทไมมใครสนใจและจ าชอไดถกตอง หรอ “ชายหนม” จากเรอง “กวน มน โฮ” ทรสกเบอและไมเขาพวกกบกลมทวรตามรอยซรส และ “ยน” ทชนกบการท างานอยในหองตลอดเวลา จงท าใหสรปไดวาในเวลาชวงกลางวนตวละครจะเกดความรสกแปลกแยกกบสภาวะทตดกบจ าเจกบวถชวตประจ าวนของตนเอง

Ref. code: 25595707010053MZD

76

(2) ชวงเวลากลางคน เวลาในเรองทเกยวพนกบตวละครชวงเวลากลางคน ผวจยพบวา เวลา

กลางคน จะเปนชวงเวลาทตวละครสามารถพลกสถานการณใหชวตกลบมา มความสขได อางองจากแนวคดทอธบายเรองชวงเวลากลางคน (Night Time) จะเปนชวงเวลาท ปจเจกชนสามารถท าอะไรทแตกตางจากสภาวะปกตในชวตได การไดใชเวลาในชวงกลางคนจะมอสระใหปจเจกชนไดทดลองปรงแตงชวตในแงมมใหม ตวอยางเชน “เหมยล” ตวละครจากภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” ทหลงจากเลกงานในเวลากลางคน เธอมกปรงแตงกจกรรมใหมทสราง สายสมพนธกบลง เชน การซอแวนตากนแดดไปคนให, การแอบไปรอเจอลงทรานวดโอ หรอ การนงแทกซเทยวรอบกรงเทพฯกบลง การทตวละครไดท ากจกรรมแปลกใหมในชวงเวลากลางคนเปรยบเสมอน “หองทดลอง”ของตวละครทสามารถปรงแตงชวตใหมใหหลดพนจากความแปลกแยก

ภาพท 4.23 แสดงภาพตวอยางชวงเวลากลางคนในภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ”

4.2.4.2 สถานท (Place) การสอความหมายของสถานท โดยมรายละเอยดเกยวของกบพฤตกรรม

หรอการแสดงออกของตวละครทเกยวของในประเดนเรองความแปลกแยก ทงนการวเคราะหสถานทในกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

Ref. code: 25595707010053MZD

77

ตารางท 4.9 แสดงขนบของสถานทและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

สถานท (Place) การสอสารความหมายในภาพยนตร ตวอยางหนง 1. สถานทคนเคย เปนสถานททตวละครใชด าเนนชวตประจ าวน

ทวไป ทแสดงถงวถชวตทซ าซากจ าเจ เตมไปดวยความแปลกแยก เปลยวเหงา ไรสายสมพนธเชอมตอทางสงคม

รถไฟฟามาหานะเธอ แฟนเดยฯ ฟรแลนซฯ

2. สถานทแปลกใหม เปนสถานททตวละครไมคนชนและท าใหตวละครไดทบทวนตนเองเพอเปลยนแปลงชวตใหดขน โดยสามารถเปนไดทงตางประเทศและในประเทศ


จากตารางแสดงขนบของสถานทและการสอความหมายในภาพยนตร

ผวจยไดพบลกษณะความแปลกใหมของฉากทเกยวกบสถานท 2 รปแบบ คอ (1) สถานทคนเคย

สถานทคนเคย หรอฉากทตวละครใชด าเนนชวตประจ าวน ซงฉากการด าเนนชวตประจ าวน จะถกน ามาสะทอนชวตของตวละครของทตองเจอกบสถานการณทซ าซากจ าเจในสถานทนนๆ ผวจยพบวา สถานทคนเคยทตวละครอาศยอย คอ กรงเทพฯ มการน าเสนอภาพของความวนวาย แออด เตมไปดวยผคนแตไรสายสมพนธทเชอมตอกน ท าใหตวละครด ารงชวตอยดวยความเปลยวเหงาและแปลกแยก เพราะมแตการแขงขนแกงแยงกน ฉากทใชในสถานทคนเคยจะสะทอนเกยวกบวถชวตของตวละครทเปนชนชนกลางทอาศยอยในเมอง เชน ฉากออฟฟศ ฉากหองท างาน ฉากการจราจรบนทองถนน ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” สถานทคนเคยของตวละคร คอ ฉากการจราจรในเมองทแมวาตวละครจะขนรถตโดยสารทมคนตอควมากมายแตกไมมการเชอมตอสายสมพนธระหวางกน บางครงกเกดการแขงขนแกงแยงเพอใหตวเองไดขนรถกอน, ภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” ฉากทตวละครคนเคยคอ ฉากออฟฟศทสะทอนมมมองของตวละครในฝาย IT วาถงแมจะท างานมาหลายปแตกไมมใครจ าชอได แมแตยามยงขอดบตรประชาชนกอนเขาตกทกครง, ภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ” ทตวละครเปนมอรทชภาพคนหลายคนในจอคอมพวเตอร แตกไมเคยรจกหรอเหนตวจรงของใครสกคน จากตวอยางทยกมาผวจยพบวา ขนบของการน าเสนอสถานทในภาพยนตรทเปนสถานทคนเคยจะใหความหมายถง สถานททตวละครอยทามกลางผคนมากมาย แตไรสายสมพนธเชอมตอกน

Ref. code: 25595707010053MZD

78

(2) สถานทแปลกใหม สถานทแปลกใหม หรอฉากทตวละครไมคนชนกบสถานทนนๆ จะถก

น ามาใชในเรองเพอท าใหตวละครไดมโอกาสทบทวนตนเองและเลอกท าในสงทไมเคยท ามากขนเมออยในสถานทนนๆ เพราะการไปตางทจากวถชวตประจ าวนและความคนเคย จะท าใหตวละครตองเรมปรบตวเขากบสงคมใหมอกครง ในภาพยนตรทผวจยน ามาศกษา มกจะเหนวาการเปลยนแปลงสถานทในชวตประจ าวนของตวละคร มผลท าใหการกระท าของตวละครเปลยนแปลงและเกดความคดใหมเพมขน โดยฉากทใชจะประกอบไปดวย ฉากตางประเทศ เชน ฉากสถานททองเทยวตางๆ ในประเทศเกาหลจากภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ” อยางเชน ฉากในผบทตวละครกลาเตนอยางหลดโลกจนไดรบเสยงปรบมอ, ฉากคาสโนทตวละครไดลองเสยงดวงจนไดรางวล, ฉากหมะทตวละครยอมเปลอยกายทามกลางหมะแลวกระโดดดวยความดใจ, ฉากสถานทเทยวตางๆ ในญปน จากภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ”อยางเชน ฉากในรพ.ทเดนชยตดสนใจปลอมเปนแฟนนย, ฉากหบเขานรกทเดนชยไดสบตานยครงแรก, ฉากในรานขายของทเดนชยเปดเผยความรสกทมตอนย , ฉากในโบสถทเดนชยตดสนใจขอนยแตงงาน จะเหนไดวาเมอตวละครเปลยนจากสถานทคนชนไปอยทแปลกใหมในตางประเทศ ตวละครมกจะเกดการทบทวนตวเองและรสกกลาลองท าอะไรใหมๆ เพอเตมเตมสงทขาดหายไปในชวต ตวละครจงกลาตดสนใจทจะเปลยนแปลงความคดหรอการกระท าไดงายกวาการอยในสถานททตนเองคนชน นอกจากฉากตางประเทศทปรากฏในภาพยนตร กยงมฉากทถกออกแบบเพอใหตวละครไดมเวลาทบทวนตนเองดวยเชนกน ตวอยางเชน ฉากทองฟาจ าลองทท าใหตวละครไดทบทวนตวเองถงการเชอมตอสายสมพนธกบคนทตนเองชอบดวยการอยในสถานททจ าลองชวงเวลากลางคนมาอยในชวงเวลากลางวน หรอฉากในโรงพยาบาลรฐฯ จากภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ” ทท าใหตวละครไดมเวลาหยดพกจากการท างานทเรงดวน มารอคอยควหองตรวจเพอเชอมตอสายสมพนธกบหมออม

4.2.5 การสอความหมายในระดบสญลกษณ (Iconography) นอกเหนอจากการเลาเรองในภาพยนตรแลว วธทสามารถวเคราะหความแปลก

แยกใหกลายเปนสญญะ ขนอยกบเทคนคตางๆ ในภาพยนตร โดยสญลกษณทปรากฏในภาพยนตรจะถอเปนเครองมอในการสรางจนตนาการและอารมณรวมใหแกผชมภาพยนตร มอย 2 ดานดวยกน คอ การใชเทคนคทางภาพและเทคนคดานเสยง (สมสข หนวมาน, 2544, น. 52)

4.2.5.1 สญลกษณทางดานภาพ การสอสารความหมายดวยภาพเพอบอกเลาขอเทจจรง (Factual)

สภาพแวดลอม (Environmental) ช วยแปลความหมาย ( Interpretative) แสดงสญลกษณ (Symbolic) บอกลกษณะเฉพาะตางๆ (Coupling) ซงสงเหลานจะมผลตอการเชอมตอจนตนาการ

Ref. code: 25595707010053MZD

79

อารมณ ความรสกและการด าเนนเรอง การสรางความหมายและการรบรความหมายของผรบสาร (ฉลองรตน ทพยพมาน, 2539, น. 19)

ตารางท 4.10 แสดงขนบของการสอสารความหมายดวยสญลกษณทางภาพในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

ขนบของการสอสารในระดบสญลกษณ (Iconography)



สญลกษณทางภาพ 1. มมกลอง

มมเฝามองจะถกน ามาใชแสดงความปรารถนาทจะเชอมตอสายสมพนธกบสงคมของตวละครทมความแปลกแยก

รถไฟฟามาหานะเธอ แฟนเดยฯ

มมแทนสายตาคนดถกน ามาใชแทนสายตาผชมเพอใหเขาไปมสวนรวมกบสถานการณความแปลกแยกทเกดขนกบตวละคร


2. ขนาดภาพ

ภาพระยะใกลทใชเมอตองการใหคนดเขาไปส ารวจความรสกของตวละครทตดกบอยในสภาวะแปลกแยก


ภาพระยะไกลเพอแสดงใหเหนถงสภาวะตวละครเมอถกตดขาดจากสายสมพนธทางสงคม


3. การจดแสง

การจดแสงฉากกลางวนใชแสงต า (Low-Key Lighting) พรามว เพอแสดงใหเหนถงภาวะ ของตวละครทตกอยในสภาวะแปลกแยก

รถไฟฟามาหานะเธอ แฟนเดยฯ ฟรแลนซ

การจดแสงนม (soft light) แสดงถงความ โรแมนตกออนโยนเมอตวละครหลดพนจาก ความแปลกแยก

รถไฟฟามาหานะเธอ แฟนเดยฯ กวน มน โฮ

4. การใชเทคนคตดตอ

เทคนคการตดสลบภาพสงคมกบตวละคร เมอตองการชใหเหนวาตวละครตกอยในสภาวะ ความแปลกแยก


Ref. code: 25595707010053MZD

80

จากขอมลในตาราง ผวจยไดวเคราะหลกษณะขนบการสอความหมายในระดบสญลกษณของลกษณะทางดานกายภาพจากภาพยนตรตระกลแปลกแยกทง 4 เรอง จนไดพบลกษณะขนบทส าคญ 4 รปแบบ ดงรายละเอยดตอไปน

(1) มมกลอง การวางมมกลองใหสอดคลองกบการเลาเรอง ยงวางมมกลองใหท ามม

กบผแสดงมากเทาไรกยงท าใหผชมสะดดความสนใจมากขนเทานน เหตผลของการเปลยนมมมองใหหลากหลายเพอใชตดตามผแสดง เปดเผยหรอปดบงเนอเรอง หรอตวละคร เปลยนมมมอง บอกสถานท เนนอารมณหรออนๆ ขนอยกบการสอความหมายของผก ากบ ในสวนของภาพยนตรทเลอกมาศกษา ผวจยพบมมกลองทแสดงความหมายของความแปลกแยก 2 ประเภท ดงน

1. มมเฝามอง (Objective Camera Angle) หมายถง มมแอบมองหรอเฝามองตวละครและเหตการณทก าลงเกดขน เปนมมเดยวกบกลองแตมองไมเหนคนด ซงคนดจะอยหลงกลองโดยผานสายตาของตากลอง มการใชมมเฝามองถายคนแสดงโดยทไมรตวเรยกวา การแอบถาย (Candid Camera) เพอแสดงถงความปรารถนาของตวละครทตองการจะสานต อความสมพนธกบสงคมเพอขจดความแปลกแยกทเกดขน ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” ในฉากทตวละครเดนชย ตกหลมรกนย แสดงใหเหนมมเฝามองของตวละครทแทนความหมายแอบชอบ และแฝงนยยะของการปรารถนาจะสายสมพนธกบบคคลทตวละครเฝามองดวย และตวอย างจากภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” ทมมเฝามองไดถกน ามาใชกบตวละครเหมยลทแอบมองลงบนรถไฟฟาบทเอสเพออยากจะเชอมตอสายสมพนธทางสงคมและขจดความรสกแปลกแยกของตนเอง

ภาพท 4.24 แสดงภาพตวอยางมมเฝามองของตวละครทมความตองการจะเชอมตอสายสมพนธในภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ”

2. มมแทนสายตาคนด (Subjective Camera Angle) หมายถง

มมมองสวนตวหรอเรยกวา มมแทนสายตา ซงเปนการน าพาคนดเขามามสวนรวมในภาพดวย ผวจย

Ref. code: 25595707010053MZD

81

ไดพบขนบของการน าเสนอมมแทนสายตาของคนดในภาพยนตรตระกลแปลกแยกเมอน ามาใชแสดงความรสกของตวละครทตดกบ หลงจากถกตดสายสมพนธดวยการทอดทงหรอปลอยใหรสกโดดเดยวเปลยวเหงา ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ” ทมมมแทนสายตาของคนดเพอใหเหนความรสกของตวละครทเสยใจจากการยตสายสมพนธกบหมอเมอทราบวาผนหายและจะไมไดกลบมาเจอหมออก หรอภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” ทแสดงภาพแทนสายตาคนดทเหนตวละครเสยใจทตองยตสายสมพนธทางสงคมกบคนทตนเองชอบ เมอรวาเขาจะตองไปเรยนตอทตางประเทศ

ภาพท 4.25 แสดงภาพตวอยางมมแทนสายตาคนดเมอตวละครยตสายสมพนธทางสงคมในภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ” และ “รถไฟฟามาหานะเธอ”

4.2.5.2 ขนาดภาพ การก าหนดภาพแตละชอตในการถายท าภาพยนตรนนมลกษณะส าคญ

เพราะเปนการใชกลองเพอโนมนาวความสนใจเพอใหเกดความหมายทตองการจะสอสารกบผชม โดยขนาดภาพทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยกทปรากฏเดนๆ ม 2 รปแบบ ดงน

(1) ภาพระยะใกล (Close-up/CU) เปนภาพทเหนบรเวณศรษะและใบหนาของผแสดง มรายละเอยดท

ชดเจน สวนใหญเนนความรสกของผแสดงทางแววตาและสหนา ภาพระยะใกลจะน าคนดเขาไปส ารวจตวละครอยางใกลชดเมออยในความรสกเศราของตวละครทไมสามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคมเพอขจดความแปลกได ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” ภาพระยะใกลของเดนชยกบนยทก าลงเศราและพยายามท าใจยอมรบวาวนพรงนเมอความทรงจ าของนยกลบมา ความสมพนธของทงคจะไมเปนเหมอนเดม ผวจยพบวา โดยสวนมากภาพระยะใกลจะถกน ามาใชกบตวละครทแสดงอารมณและความรสกเศราเมอตกอยในสภาวะแปลกแยก

Ref. code: 25595707010053MZD

82

ภาพท 4.26 แสดงภาพตวอยางขนาดภาพระยะใกลทตวละครรสกเศราในภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ”

(2) ภาพระยะไกล (Long Shot/LS) เปนภาพทมขนาดไมแนนอนตายตว บางครงเรยกภาพกวาง (Wide

Shot) เวลาใชอาจมความหมายตงแตภาพระยะไกลมาก (ELS) จนถงภาพระยะไกล (LS) ในภาพยนตรตระกลแปลกแยกจะเลอกภาพระยะไกลมาใช เมอตองการแสดงใหเหนถงสภาวะของตวละครทถกตดสายสมพนธทางสงคม หรอความรสกทตวละครแปลกแยกจากสงคม ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ”ทมการถายภาพระยะไกลเมอตวละครถกตดขาดจากสายสมพนธทางสงคมจากหมอทรกษาไข เพราะเมอผนหาย หมอไดแจงวาไมตองกลบรกษาอก หรอตวอยางจากภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ”ทถายภาพระยะไกลเมอตวละครรวาคนทชอบจะตองไปเรยนตอตางประเทศ

ภาพท 4.27 แสดงภาพตวอยางขนาดภาพระยะไกลแสดงใหเหนถงสภาวะของตวละครทถกตดสายสมพนธทางสงคมในภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ” และ “รถไฟฟามาหานะเธอ”

4.2.5.3 เทคนคการจดแสง การจดแสงเพอชวยสงเสรมในการจดองคประกอบภาพในภาพยนตร

การจดแสงในภาพยนตรสามารถใชแหลงแสงจากทใดกไดในการถายท า ไมวาจะเปนแสงจากไฟบาน

Ref. code: 25595707010053MZD

83

แสงนออน ไฟถนน แสงธรรมชาตจากดวงอาทตย ซงในภาพยนตรตระกลแปลกแยกทเลอกมาศกษา ผวจยพบเทคนคการจดแสงทเกยวของ 2 ประเภท ดงน

(1) การจดแสงฉากกลางวนใชแสงต า (Low-Key Lighting) เมอตวละครอยในชวงเวลากลางวน เทคนคการจดแสงมกจะเลอกใชการ

จดแสงต า ทมๆ ไมสวางจา เพอเนนการสรางอารมณของตวละครทมความแปลกแยกเมออยในสถานทคนเคยในการด ารงชวต เชน ออฟฟศ บาน หองนอน

(2) การจดแสงนม (Soft light) การจดแสงทไมกระทบกบ Subject โดยตรงแตผานการสะทอนแสง เพอ

ท าใหภาพทมแสงและเงาตดกนอยางแผวเบาเพอท าใหเกดภาพทนมนวลขน การจดแสงนมมกจดเพอเนนความโรแมนตกของบรรยากาศโดยรอบ เพอสงเสรมความรสกของตวละครทก าลงมความสขทสามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคมและหลดพนจากความแปลกแยกได ตวอยางเชน ในเร อง “แฟนเดยฯ” มการใชแสงนม เมอตวละครไดใชเวลาอยดวยกนทเทศกาลหมะ เพอใหคนดรสกถงชวงเวลาพเศษทตวละครมความรกและความทรงจ าสวยงามนาประทบใจ

ภาพท 4.28 แสดงภาพตวอยางการจดแสงนมเพอแสดงความรสกของตวละครทก าลงมความสขในภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ”

4.2.5.4 การใชเทคนคตดตอ (Editing)

การเปลยน Shot หนงไปยงอก Shot หนงในรปแบบตางๆ ในภาพยนตรตระกลแปลกแยก ผวจยพบวา มการใชวธการตดตอแบบตอเนอง (Continuity Cutting) คอ การตดตอทใชในภาพยนตรปกตสวนใหญ ทตดเลาองคประกอบทกอยางสมพนธกน ไดแก ต าแหนง ทศทาง การมอง และการเคลอนไหวของผแสดง องคประกอบภาพ เวลา พนท แสง เงา ส ทงหมดมความตอเนองกนอยางมเหตผลระหวางชอตตอชอตเพอใหเหนลกษณะการด าเนนเรองทเขาใจงาย ไมซบซอน และการตดสลบเชอมตอภาพตวละครทขดแยงกบสงคม เมอตวละครตกอยในสภาวะความแปลกแยก

Ref. code: 25595707010053MZD

84

ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ” ทเปดภาพกรปทวรโยนกญแจทง ในสถานททองเทยวอยางมความสข ตดสลบกบภาพความรสกแปลกแยกของตวละครชายหนมทอยในเหตการณนน

ภาพท 4.29 แสดงภาพตวอยางการใชเทคนคตดตอทแสดงภาพตวละครทขดแยงกบสงคมในภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ”

4.2.5.5 สญลกษณทางดานเสยง

การน าเสยงมาใชเพอสอสารความหมายโดยเนนใหภาพและบรรยากาศในภาพยนตรมความส าคญขน โดยเสยงทปรากฏในภาพยนตรจะมหลากหลายประเภท เชน ดนตร , บทเพลงและเสยงประกอบ เชน หากเปนหนงรกกจะมดนตรและเนอเพลงทเกยวเนองกบความรก (ก าจร หลยยะพงศ และ สมสข หนวมาน, 2552, น. 179) สวนเสยงประกอบ จะน ามาใชสรางบรรยากาศของภาพใหเหมอนจรง และเสยงดนตรจะสงผลตออารมณความรสกของผชม จากการศกษาภาพยนตรในตระกลแปลกแยกทง 4 เรอง พบวา ความสมพนธของภาพและเสยงในภาพยนตรทกเรองมความสมพนธสอดคลองกน คอ ภาพและเสยงจะปรากฏขนพรอมกนเพอสนบสนนใหผชมเกดอารมณคลอยตามเมอตวละครมความรสกแปลกแยก ทงนการวเคราะหสญลกษณทางดานเสยงในกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

Ref. code: 25595707010053MZD

85

ตารางท 4.11 แสดงขนบของการสอสารความหมายดวยสญลกษณทางเสยงในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

ขนบของการสอสารในระดบสญลกษณ (Iconography)



สญลกษณทางเสยง 1. เสยงจากเครองดนตร

การใชเสยงเพอท าใหผชมเกดความเขาใจความรสกเศราของตวละครเมอถกยตสายสมพนธทางสงคม

รถไฟฟามาหานะเธอ แฟนเดยฯ ฟรแลนซฯ

2. เสยงบรรยาย การใชเสยงบรรยายความรสกของตวละครเพอแสดงใหเหนโลกของตวละคร ทแปลกแยกจากสายสมพนธในสงคม

รถไฟฟามาหานะเธอ ฟรแลนซฯ แฟนเดยฯ

3. เพลงประกอบ การใชเพลงมาประกอบเพอท าใหผชมเขาใจถงชวงเวลาแหงความสขของตวละครทเกดขนเมอเชอมตอสายสมพนธทางสงคมไดส าเรจ

แฟนเดยฯ กวน มน โฮ

จากขอมลในตาราง ผวจยไดวเคราะหหาลกษณะขนบการสอความหมาย

ในระดบสญลกษณ (Iconography) ของลกษณะทางดานเสยงจากภาพยนตรตระกลแปลกแยกทง 4 เรอง จนไดลกษณะขนบทส าคญ 3 รปแบบ ดงรายละเอยดตอไปน

(1) เสยงจากเครองดนตร คอ เสยงดนตรทกชนดทงทเปนดนตรของไทยและตางประเทศ สวนมาก

จะน ามาใชเพอสรางบรรยากาศและแสดงความรสกของตวละครในฉาก โดยสวนมากเสยงทใชจะเปนเสยงทมจงหวะหรอดนตรทแสดงออกถงความโดดเดยวเปลยวเหงา หรอความเศราผดหวง ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” ทมการใสเสยงเพอสรางความรสกเศราเสยใจของตวละครเหมยลเมอรวาลงจะไปเรยนตอตางประเทศ หรอตวอยางจากภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ” ตอนทชายหนมหยบชปทตกจากพนมามองแลวรองไหเสยใจหลงจากกลบมาถงสนามบนทเมองไทย กมเสยงดนตรประกอบคลอกบภาพเพอสรางบรรยากาศแสดงความเสยใจของตวละคร

Ref. code: 25595707010053MZD

86

(2) เสยงบรรยายของตวละคร คอ การเลาความคดของตวละครผานการบรรยายหรอเลาเรองดวยเสยง

บรรยายของตวละครเอง วธการเลาดวยเสยงบรรยายนจะแสดงใหเหนถงภาวะการสรางโลกของตวละครใหมทแตกตางจากการสอสารกบคนในสงคม แสดงถงภาวะภายในของตวละครทแปลกแยกจากคนอนๆ ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ” ขณะทตวละครท างานอยทหองเพยงล าพง ตวละครจะคยกบตวเองดวยการใชเสยงบรรยายของตวละคร หรอ ภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” ทเหมยลคยกบตวเองวาจะดเหมาะสมหรอไมทตนเองเปนฝายหญงแลวจะเดนเขาไปทกผชายกอน

(3) เพลงประกอบ คอ การน าเพลงทเขากบเนอหาของภาพยนตรมาใชประกอบ เพอสราง

บรรยากาศและท าใหผชมเกดอารมณรวมหรอเขาใจความหมายในภาพยนตร โดยสวนมากเพลงทน ามาใช มกจะใชใหเขากบภาพของตวละครทอยในหวงของความรกทหอมหวานเมอเชอมตอสายสมพนธทางสงคมไดส าเรจ ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” ตอนทเดนชยกบนยมความสขดวยกนในเทศกาลหมะ หรอตวอยางจากภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ” ทมการน าเพลงมาใชประกอบตอนทชายหนมและหญงสาวไปเทยวดวยกนทสกรสอรท

นอกจากการน าเพลงมาใชประกอบอารมณของตวละครแลว ภาพยนตรบางเรองยงมการน าเพลงทมความหมายเกยวกบเรองราวของภาพยนตรทน าเสนอความหมายเกยวของกบความแปลกแยกดวย ตวอยางเชน เพลง “โปรดสงใครมารกฉนท” ของศลปน อนสตงค จากภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” ทเมอวเคราะหจากเนอเพลงทเรมวา “จะตองเหงากนอกนานไหม ตองนงถอนใจอกกครง...” แสดงถงสภาวะความแปลกแยกโดดเดยวของตวละครทรสกเปลยวเหงา และเฝารอการเชอมตอสายสมพนธกบใครสกคน จากเนอเพลงทวา “คอยปลอบตวเองวาตองมสกวนทเจอคนทเขาจรงใจ” และทอนฮคทไดกลาววา “โปรดสงใครมารกฉนท อยอยางนมนหนาวเกนไป...อยากจะรรกแทมนเปนเชนไร มจรงใชไหม...โปรดสงใครมาเปนคกน ทไมท าใหฉนเดยวดาย...ชวยมาท าใหฉนเขาใจและไดรกใครกบเขาสกครง” จากเนอเพลงนวเคราะหไดถงความรสกของตวละครทเชอวาการมความรกจะชวยขจดความโดดเดยวและหลดพนจากสภาวะความแปลกแยกทเกดขนกบตนเองได

เพลง “ยนดทไมรจก” ของ “ทเวนตไฟว อาวเวอรส”ทน ามาใชประกอบภาพยนตรจากเรอง “กวน มน โฮ” ทเนอเพลงเรมตนวา “ไมรวาเธอเปนใคร ไมรวาฉนเปนใคร...ไมรวาโลกความจรงของเรานนเปนอยางไร...สงทส าคญทสดอาจไมส าคญเทาไร เทาวนทเราไดเจอ ไดคยไดอยใกลกน” แสดงถงตวละครปจเจกชนทตางมทมาทแตกตางและรสกแปลกแยกตอกน แตสงเหลานนไมส าคญเมอทงคไดมาเชอมตอสายสมพนธกน จากนนเนอเพลงบอกตอวา “ใหเธอลมโลกท

Ref. code: 25595707010053MZD

87

กวางใหญ ลมมนไปใหเหลอแคเพยงเรา” หมายถง การทใหปจเจกชนลมสงคมทเคยก าหนดเรองกฎเกณฑตางๆ แลวหนมาสนใจทการสรางสายสมพนธดวยการมความรกตอกน จากเนอเพลงในทอน “ยนดทไมรจก ไมรจก แครวารกกพอใจ” แสดงวธการท าลายความแปลกแยกดวยการมความรก คอ ค าตอบทดทสด

เพลง “วนหนง” ของ “ชาต สชาต”ทน ามาใชประกอบภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” ทแสดงถงความแปลกแยกของตวละครผานเนอหาของเพลงดงน “วนหนงตนขนมาดวยความรสกใหม ...โลกทมองชางสวยกวาเดมมากมาย...ตงแตฉนไดเจอเธอ” ตความเนอเพลงไดวาตวละครทมความแปลกแยกตนขนมาและพบกบสายสมพนธใหมของชวตแลวรสกวาชวตมคาและไมรสกแปลกแยกอกตอไป “สมผสของเธอ...ท าใหฉนกลายเปนคนพเศษ...ไออนของเธอ... แทรกในสวนลกของวญญาณ” หมายถง การเขามาเตมเตมของสายสมพนธใหมทท าใหความแปลกแยกหายไป และท าใหตวละครรสกมคณคามากขน พรอมบทสรปของสายสมพนธทตวละครอยากใหเปน คอ “เธอคอ ฝนทเปนจรง ทใจของฉนคนนใฝหามานาน เธอมความรกทคงอยไปชวกาล จบมอฉนใหนาน เพราะฉนเปนของเธอ...” หมายถง บทสรปของตวละครทตองการมความรกนรนดรทจะชวยใหตวละครไมตองกลบไปสความแปลกแยกอกตอไป

4.2.6 วธการเราอารมณของผชม (Audience Appeal) วธในการเราอารมณของผชมนน คอ วธการในการกระตนใหผชมเกดความ

ปรารถนาหรอสามารถดงดดผชมใหเขาถงเปาหมาย ซงในทนคอ ท าใหผชมเกดความเขาใจในเนอหาภาพยนตรและตองการชมภาพยนตรทน าเสนอประเดนเรองความแปลกแยก ในการเราอารมณผชมมกประกอบไปดวยองคประกอบส าคญ 2 สวน คอ สวนประกอบทมาจากสญลกษณทางกายภาพและสญลกษณทางเสยง โดยทงสองอยางนเมอน ามาใชรวมกนจะกลายเปนองคประกอบทส าคญทมผลตอการรบสารของผชมและ ท าหนาทผลกดนการเราอารมณของผชมใหประสบความส าเรจ และวธการเราอารมณทแตกตางกนนน จะมการเนนสญลกษณทางภาพและเสยงทตางกนดวย เชน การเราอารมณใหเกดความรก ภาพและเสยงทน ามาใชประกอบจะตองไปในทศทางเดยวและท าใหคนดรสกประทบใจกบความรกทเกดขน เปนตน ทงนการวเคราะหวธการเราอารมณของผชมในกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

Ref. code: 25595707010053MZD

88

ตารางท 4.12 แสดงขนบของวธการเราอารมณของผชมและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

ขนบของวธการเราอารมณของผชม



1. อารมณความรกเมอ ตวละครเชอมตอสาย สมพนธตดแบบชวคราว

การเราอารมณใหผชมรสกถงความรกโรแมนตก ทเกดขนเมอตวละครเชอมตอสายสมพนธทางสงคมไดส าเรจ


2. อารมณตลกขบขนเมอตวละครตองการเสยดสตงค าถามกบสงคม

การเราอารมณใหผชมรสกตลกและแทรกการตงค าถามกบปญหาของความแปลกแยกในสงคม

กวน มน โฮ รถไฟฟามาหานะเธอ

3. อารมณเศราเมอตวละครตองกลบไปสความแปลกแยก

การเราอารมณเศราเพอใหผชมรสกสงสารตวละครทตองกลบไปเผชญหนากบความแปลกแยก


จากขอมลในตาราง ผวจยไดวเคราะหหาลกษณะขนบของวธการเรา

อารมณของผชมจากภาพยนตรตระกลแปลกแยกทง 4 เรอง พบลกษณะขนบทส าคญ 3 รปแบบ ดงรายละเอยดตอไปน

4.2.6.1 อารมณความรกเมอตวละครเชอมตอสายสายสมพนธตดแบบชวคราว การเราอารมณของผชมใหรสกถงความรกทกอตวขนของตวละครทงค

ถงแมจะเกดในชวงเวลาสนๆ แตกเปนความสขแสนวเศษทเกดขนเม อตวละครทมความแปลกแยกสามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคมส าเรจ โดยการเราอารมณของผชมทภาพยนตรน ามาใชจะเปนรปแบบสญลกษณทางภาพและเสยงทแสดงใหเหนถงชวงเวลาพเศษทเกดขนกบตวละครในระยะชวครงชวคราวเปรยบไดเหมอนกบตกอยในหวงของความฝน ผวจยไดพบลกษณะความแปลกใหมของฉากทเกยวกบการเราอารมณดวยความรก 2 รปแบบ

(1) ความรกทมความสขเหมอนอยในฝน การเราอารมณของความรกดวยการมฉากทตวละครไดใชเวลาอยรวมกน

เปรยบเหมอนกบการตกอยในหวงเวลาแหงความฝน โดยสญลกษณภาพทใช จะแสดงใหเหนถงความสมพนธของตวละครทเหมอนกบอยในโลกใบนเพยงแคสองคน ประกอบกบการใชเทคนคการตดตอภาพทท าใหเหตการณในเรองเคลอนไหวชาลง และมการน าเพลงและเสยงดนตรมาขบขานความโร

Ref. code: 25595707010053MZD

89

แมนตกในฉากเพอเราอารมณใหคนดรสกถงความรกของตวละคร ต วอยางเชน ภาพยนตรเรอง “ แฟนเดยฯ” ทตวละครสามารถเชอมตอสายสมพนธระหวางกนไดส าเรจตอนทอยในปราสาทหมะ และจงหวะททงคไดท ากจกรรมตางๆ รวมกนเตมไปดวยรอยยมและเสยงหวเราะทแสดงถงความสขของคนทงค พรอมกบการน าเพลง “ฝนล าเอยง” ของแจ ดนพล มาใชเราอารมณคนดเพอตอกย าถงความสขสงสดทเกดขนในชวงเวลานนและเปรยบความรสกนเหมอนการตกอยในความฝนและการถวลหาอดตทโหยหา (Nostalgia)

ภาพท 4.30 แสดงภาพตวอยางการเราอารมณความรกเมอตวละครเชอมตอสายสายสมพนธตดแบบชวคราวในภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ”

(2) ความรกทเหมอนผกพนกนมานาน

การเราอารมณความรกเมอตวละครสามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคมและรสกผกพนเหมอนเจอคนทคนเคยรจกกนมานาน โดยสญลกษณภาพทใชจะเนนการสานสมพนธอนดของตวละคร พรอมกบเสยงดนตรประกอบทแสดงถงการเรมตนสงดๆ ทจะน าไปสการสานตอความสมพนธในอนาคต ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ” ทเราอารมณความรกระยะสนของคนแปลกหนาทไดมาเทยวดวยกนและผกพนกนโดยใชเวลาไมนาน ในภาพยนตร เมอตวละครสามารถเชอมตอสายสมพนธของความรกไดส าเรจ จงเกดเปนภาพแหงความสขของทงคทท ากจกรรมรวมกนทสกรสอรท และการน าเพลง “รกไมตองการเวลา” ของหนนา หนงธดา มาประกอบความรสกของตวละครเพอชวยเราความรสกรกโรแมนตกของคนดใหเพมมากขนและแสดงถงความสมพนธทผกพนกนดวยระยะเวลาไมนาน

Ref. code: 25595707010053MZD

90

ภาพท 4.31 แสดงภาพตวอยางการเราอารมณความรกเมอตวละครเชอมตอสายสายสมพนธตดแบบชวคราวในภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ”

4.2.6.2 อารมณตลกขบขนเมอตวละครตองการเสยดสเพอตงค าถามกบสงคม การเราอารมณของผชมดวยการใสความตลกในสถานการณหรอมขตลก

ในบทสนทนา เพอท าใหคนดเกดรสกขบขนทไดหวเราะระบายความคบของใจบางประการทถกเกบกดไวออกมา ซงการเลนตลกแบบนจะเสยดสวถชวตประจ าวนของปจเจกชนและวพากษวจารณปญหาสงคมทเกดขน ดวยการเรมตนใหคนดหวเราะผอนคลาย จากนนจะทงประเดนใหคนดไดน าประเดนนนไปขบคด ผวจยไดพบลกษณะความแปลกใหมทเกยวกบการเราอารมณดวยความตลก 2 รปแบบ

(1) การเลนตลกกบสถานการณในวถชวตประจ าวนทตวละครพบเจอ การทตวละครตองเผชญกบสถานการณตางๆ ในวถชวตประจ าวนทสราง

ความขดแยงกบความตองการของตวละคร ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” ทเหมยลเมาคางจากการดมแอลกอฮอลในงานแตงเพอนและเมอเหมยลมาถงทบรษท เสยงเพลงดงขน ท าใหพนกงานทกคนตองลกขนเตน รวมทงตวเหมยลเองกตองเตนทงๆ ทยงคลนไสอย เหมยลพยายามควบคมกลนความคลนไส จนสดทายทนไมไหวเผลออวกใสเจาของบรษท

ภาพท 4.32 แสดงภาพตวอยางการเราอารมณตลกขบขนกบสถานการณในวถชวตประจ าวนท ตวละครพบเจอในภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ”

Ref. code: 25595707010053MZD

91

(2) การเลนตลกกบพฤตกรรมทสงคมก าหนด การทตวละครเลอกเลนตลกกบการเปลยนแปลงแบบแผนทพฤตกรรม

ของสงคมเปนผก าหนด เชน ผชายตองใสกางเกงและไมแตงหนา แตสดทายการเลนตลกกเปลยนแปลงแบบแผนพฤตกรรมเพอใหเกดความรสกตลก ตวอยางเชน ในภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ” ทตวละครชายหนมไปนงรอหญงสาวลองชด จนท าใหเขาอยากลองใสดบาง จงเกดเปนภาพตลกเมอตวละครชายหนมใสชดเดยวกบหญงสาว แตงหนาจดเตมพรอมเสยงเพลงสไตลเกาหลทชวยเราอารมณใหคนดตลกขบขน

ภาพท 4.33 แสดงภาพตวอยางการเราอารมณตลกดวยการเลนตลกกบพฤตกรรมทสงคมก าหนดในภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ”

4.2.6.3 อารมณเศราเมอตวละครตองกลบไปสความแปลกแยก การสรางสถานการณเพอเราอารมณใหผชมรสกถงอารมณเศราและนา

เหนใจของตวละครในภาพยนตร เมอตวละครไมสามารถสานตอความสมพนธทางสงคมไดส าเรจ และตองกลบไปตกอยในสภาวะความแปลกแยกอกครง โดยมการเนนการสอสญลกษณทางภาพดวยการน าเสนอภาพระยะใกลเพอแสดงใหเหนอารมณของตวละครทเกดความรสกเศราอยางชดเจน และการใชเสยงเงยบหรอเสยงดนตรทเปนความเศราและโดดเดยวมาเราอารมณของคนดใหเขาใจถงอารมณและความรสกของตวละคร ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” ทผชมจะรสกเหนใจตวละครเดนชย เมอตอนก าลงเดนทางกลบจากญปน เดนชยหนไปมองปราสาทหมะทถกท าลายไป เปรยบไดกบความรสกของตวละครททมเททกอยางใหคนรกมความสข แตสดทายไมพอทจะท าใหสามารถสานตอสายสมพนธทางสงคมได ตวละครจงตองกลบไปโดดเดยวและรสกแปลกแยกอกครง หรอตวอยาง “เหมยล” จากภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” ทตวละครเสยใจผดหวงเมอรวาลงก าลงจะตองไปเรยนตอทตางประเทศ และตนเองไมสามารถจะคบกบแฟนทไมไดอยดวยกนได จงท าใหตวละครแสดงออกถงความเศราเพอท าใหคนดรสกเหนใจตวละครทตองกลบไปเผชญกบความแปลกแยกและโดดเดยวอกครง

Ref. code: 25595707010053MZD

92

ภาพท 4.34 แสดงภาพตวอยางการเราอารมณเศราเมอตวละครตองกลบไปสความแปลกแยกในภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ”

4.2.7 อดมการณในตระกลภาพยนตรแปลกแยก (Ideology)

อดมการณ (Ideology) หมายถง การวเคราะหตระกลภาพยนตรแปลกแยกวาท าหนาทใหค าอธบายของสภาวะความแปลกแยกทปรากฏในสงคมวาเปนอยางไร โดยการอธบายจะเรมจากการใหค านยามของความแปลกแยก ไปจนถงการบอกสาเหต ประเภท ผลลพธและวธจดการกบความแปลกแยกทปรากฏในภาพยนตรตระกลแปลกแยก ทงนการว เคราะหอดมการณในกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 4.13 แสดงการวเคราะหเรองอดมการณทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

อดมการณเรอง ความแปลกแยก



1. นยามของความแปลกแยก

การใหความหมายของสภาวะทตวละครเปนปจเจกชนทโดดเดยวเปลยวเหงาและถกตดสายสมพนธจากสงคม


2. สาเหตของความแปลกแยก ตวละครถกตดขาดจากสายสมพนธทางสงคม เพราะไมสามารถปรบตวเขากบสงคมได


3. ประเภทของความแปลกแยก ความแปลกแยกทเกดขนกบตวละครในรปแบบตางๆ ขนอยกบวถชวตของตวละคร ทตกอยในสภาวะแปลกแยก


Ref. code: 25595707010053MZD

93

ตารางท 4.13 แสดงการวเคราะหเรองอดมการณทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยก (ตอ)




4. ผลลพธของความแปลกแยก ผลของความแปลกแยกทสรางผลลพธให ตวละคร “ถดถอย”หรอ “เกยวของ” กบระบบสงคม


5. วธจดการความแปลกแยก ตวละครสรางความหมายของชวตเพอท าใหหลดพนจากความแปลกแยก


จากขอมลในตารางอดมการณ ไดอธบายถงความแปลกแยกจากตระกล

ภาพยนตรแปลกแยกทง 4 เรองโดยผวจยไดพบลกษณะทส าคญของความแปลกแยก 5 รปแบบดงรายละเอยดตอไปน

4.2.7.1 นยามของความแปลกแยก การใหความหมายของความแปลกแยก ทปรากฏในภาพยนตร โดยผวจย

ไดพบวา ภาพยนตรไดน าเสนอนยามของความแปลกแยกวาเปนสภาวะของตวละครทเปนปจเจกชนทโดดเดยว เปลยวเหงา และถกตดสายสมพนธจากสงคม สญญะของความรสกโดดเดยวเปลยวเหงาของตวละครในภาพยนตร แสดงถงการตกอยในสภาวะความแปลกแยกของปจเจกชนทอยในสงคม ตวอยางเชน “เดนชย” พนกงาน IT ทไมมใครในบรษทจดจ าชอจรงได, “เหมยล” จากภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” ผหญงโสดวยสามสบทเปนคนเดยวในกลมทยงไมเคยมแฟน , “ชายหนม” ทไมมใครรจกชอเลอกไปเทยวกบทวรตามรอยซรสเพยงคนเดยว และ “ยน” มอรทชภาพชอดงทคอยปรบแตงใบหนาของคนอนทอดนอนจนผนขนเตมตว

4.2.7.2 สาเหตของความแปลกแยก การเลาเหตผลหรอทมาวาท าไมตวละครถงตกอยในสภาวะความแปลก

แยก โดยเหตผลตองมความนาเชอถอและจบตองไดเพอท าใหผชมเขาใจและเหนใจกบการกระท าของตวละคร ผวจยไดพบความแปลกใหมเกยวกบสาเหตความแปลกแยก 2 รปแบบ ดงน

(1) แปลกแยกเพราะไมสามารถปรบตวใหเขากบสงคมได ตวละครแสดงถงสาเหตของความแปลกแยกท เกดขนผานการเลา

เกยวกบบรบทสงคมทตวละครไดพบเจอและแสดงใหเหนวาตนเองไมสามารถปรบตนเองใหเขากบสงคมทอยได ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ” ทตวละครชายหนมไมสามารถปรบตวให

Ref. code: 25595707010053MZD

94

เขากบบรบทสงคมขณะไปเทยวกบกรปทวรทประเทศเกาหล วเคราะหจากสถานการณทชายหนมสงอาหารกบแมคาเกาหล จากบทสนทนา “อา...what is this? Chicken or Pig?” แมคาพยกหนา “No..No…chicken or pig? Or beef มอมอ” พรอมท าทากางปกเหมอนไก เอามอแตะจมกคลายหมและท านวเหมอนเขาคลายวว แตแมคายงคงพยกหนาทกค าพรอมกบสอสารเปนภาษาเกาหลทตวละครฟงไมเขาใจ จนตวละครพดวา “แมง...ใชทกอยางเลยเวย” เมอตวละครก าลงตกรบประทาน แมคาหยบรปหนาปกนตยสารยนให แลวชเพอบอกวาอาหารทกนคอ เนอสนข เมอเหนดงนน ตวละครชายหนมถงกบส าลกอาหารทกนออกมา จากสถานการณในเรองท าใหเหนถ งสาเหตของความแปลกแยกทเกดขนกบตวละครชายหนมคอ การไมสามารถปรบตวกบสภาพแวดลอมของประเทศเกาหลได จงท าใหตวละครเกดความแปลกแยก

ภาพท 4.35 แสดงภาพตวอยางสาเหตความแปลกแยกเพราะตนเองไมสามารถปรบตวใหเขากบสงคมไดในภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ”

(2) แปลกแยกเพราะสงคมทงใหโดดเดยว

ตวละครแสดงถงสาเหตทเกดความแปลกแยกวามาจากการทตวละครถกทงใหอยอยางโดดเดยวในสงคมทตนเองอย ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” ทตวละครเดนชย เลาถงความรสกเมออย ในทท างานวาตนเองจะมความส าคญตอเมอคนอนมปญหาเรองคอมพวเตอร ถงทกคนจะเรยกหาเขาใหชวยเหลอ แตไมมใครสนใจชวนเขาไปเทยวหลงเลกงาน ยกเวนวาตองชวนเพอเปนมารยาท จากบทสนทนาของตวละครทเลาวา “นานๆ ทถงจะมคนชวนผมไปไหนมาไหนบาง แตกชวนดวยเหตผลเดยว...ไมชวนเสยไมได” ตวละครรสกวาถกทงใหโดดเดยวจากสงคมเหนไดจากบทสนทนา “แตกดเหมอนไมมใครใสใจอยากจะคยกบผมจรงๆ หรอกครบ คนทผมคยไดทสดกมแตคอมพวเตอรนแหละครบ มนเปนเพอนทดทสดของผม สงอะไรไปกไดอยางนน...” จงท าใหสรปถงสาเหตของความแปลกแยกทตวละครเดนชยไดเจอคอ การทเขาถกสงคมทท างานทงใหรสกโดดเดยว

Ref. code: 25595707010053MZD

95

อกตวอยางจากภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” ทตวละครเหมยลเกดความแปลกแยกเพราะถกทกคนทงใหโดดเดยวเปลยวเหงา เหนไดจากบทสนทนาตอนทเหมยลพดกบเปดเพอนสนทวา “...ชนเหงาอะ ชนกนขาวคนเดยวมาเกอบสองเดอนแลวนะเวย...ถามแฟนแลวเคาไมวางมากนขาวกบเราเลย...ไมมเวลาไปไหนมาไหนกบเรา แลวจะมแฟนท าไมวะ...” จากบทสนทนานพบวา ตวละครเหมยลเกดความรสกแปลกแยกเพราะถกกล มสงคมรอบตวทงใหโดดเดยวเพราะไมไดมแฟนหรอแตงงานเหมอนกลมสงคม

4.2.7.3 ประเภทของความแปลกแยก การแบงประเภทของความแปลกแยกโดยพจารณาภาพรวมและแนวคด

เรองความแปลกแยก ทงนการวเคราะหประเภทความแปลกแยกในกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 4.14 แสดงการแบงประเภทของความแปลกแยกทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

ประเภทของ ความแปลกแยก



1. แปลกแยกจากวตถทผลต

ตวละครยอมใหวตถทผลตมอ านาจเหนอการควบคมของตนเอง จนท าใหตวละครเกดความรสกแปลกแยกกบวตถทผลต

ฟรแลนซฯ

2. แปลกแยกจากกระบวน การผลต

ตวละครยอมใหระบบการท างานซ าซากจ าเจ ลดทอนศกยภาพความเปนมนษย และท าใหตวละครรสกแปลกแยกกบกระบวนการผลต

รถไฟฟา...มาหานะเธอ แฟนเดยฯ ฟรแลนซฯ

3. แปลกแยกจากสงคม ตวละครยอมใหความคาดหวงของสงคมหรอสงทสงคมก าหนดมอ านาจเหนอการกระท าของตนเอง จงท าใหตวละครเกดความรสกแปลกแยกกบสงคม

กวน มน โฮ รถไฟฟา...มาหานะเธอ แฟนเดยฯ

4. แปลกแยกจากตนเอง

ตวละครรสกวาตนเองไมมอ านาจหรอคณคา ทจะท าใหใครเหนความส าคญ จงท าใหเกดความรสกแปลกแยกกบตนเอง

แฟนเดยฯ ฟรแลนซฯ กวน มน โฮ

Ref. code: 25595707010053MZD

96

จากตารางแสดงการแบงประเภทของความแปลกแยกทปรากฏในภาพยนตรไทย ผวจยไดพบประเภทของความแปลกแยก 4 รปแบบ ดงตอไปน

(1) ประเภทความแปลกแยกจากวตถทผลต พจารณาจากวตถหรอผลงานทถกผลตจากตวละครท าลายสายสมพนธ

ระหวางผลงานกบผผลต โดยวตถหรอผลงานกลบมอ านาจเหนอตวละคร ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ” ยนมอาชพเปนฟรแลนซทสามารถเลอกรบงานและประกอบอาชพไดอยางอสระ แตยนกบปลอยใหงานมอ านาจเหนอตนเองดวยก าหนดสงทเรงท าใหเขาตองอดนอน จงเกดความแปลกแยกทเหนไดชด คอ ผนทขนไปทวรางกาย

ภาพท 4.36 แสดงภาพตวอยางความแปลกแยกจากวตถทผลตในภาพยนตรเรอง “ฟรแลนซฯ”

(2) ประเภทความแปลกแยกจากกระบวนการผลต พจารณาจากการอยในกจกรรมกระบวนการผลตของตวละครทกอใหเกด

ความรสกวาไมมอ านาจและปฏเสธตนเองจากการพฒนาฝมอในกระบวนการผลต ประกอบกบการแบงงานทกอใหเกดความซ าซากจ าเจ และลดทอนศกยภาพความเปนมนษย จงท าใหตวละครเกดความแปลกแยกจากเมอเวลาอยในทท างาน ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง รถไฟฟามาหานะเธอ “เหมยล” หลกเลยงการไปท างานเพราะรสกเบอหนายทตองเดนทางไกล และถกเจานายขมขวาจะยายไปขายเสอชนในแทนแผงโซลารเซลล จงท าใหเหมยลไมมความสขและเกดความแปลกแยกเมออยในทท างาน

ภาพท 4.37 แสดงภาพตวอยางความแปลกแยกจากกระบวนการผลตในภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ”

Ref. code: 25595707010053MZD

97

อกตวอยางจากภาพยนตรเรองแฟนเดยฯ ทท าใหเหนวาตวละครรสก

แปลกแยกจากกระบวนการผลต คอ “เดนชย” พนกงานฝายไอททเลาถงบทบาทการท างานของ ตวละครวาตนเองจะมความส าคญตอเมอคอมพวเตอรของคนอนเสย

(3) ประเภทความแปลกแยกจากสงคม พจารณาจากพฤตกรรมหรอความรสกของตวละครทรสกแปลกแยกกบ

สงคมหรอสถานททตนเองอย โดยไมจ ากดเฉพาะแคในสถานทท างาน แตอาจจะเปนสถานทตางๆ ทตวละครไมคนเคยและท าใหตวละครรสกแปลกแยกจากสงคมได ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ” ทชายหนมมทาทแปลกแยกจากคนในกรปทวรเกาหลตามรอยซรส โดยมพฤตกรรมไมสนใจกจกรรมตามรอยซรสททวรจดให รวมไปถงการออกไปรบประทานอาหารนอกโรงแรมและไมสามารถสอสารกบคนขายอาหารชาวเกาหลใหรเรองได จงท าใหตวละครเกดความรสกแปลกแยกจากสงคม

(4) ประเภทความแปลกแยกจากตนเอง พจารณาจากพฤตกรรมหรอความรสกของตวละครทรสกแปลกแยกกบ

ตวเองเมอมองวาตนเองไมมคณคาหรอตวตนใดๆ ในสงคม ตวอยางเชน เรอง “แฟนเดยฯ” ทตวละครเดนชยเกดความรสกแปลกแยกจากตนเองทไมเคยมใครใหความส าคญในการจ าชอได หรอแมกระทงวนเกดกไมมใครมาอวยพรแสดงความยนดจงท าใหเคารสกวาตนเองไมมตวตนและอยในสงคมแบบไรคา จงท าใหเกดความแปลกแยกกบตนเอง

ภาพท 4.38 แสดงภาพตวอยางความแปลกแยกจากตนเองในภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ”

4.2.7.4 ผลลพธของความแปลกแยก พฤตกรรมของตวละครทสอถงความแปลกแยกทเกดขนกบตวละคร โดย

มการแสดงออกทแตกตางกนทงรปแบบพฤตกรรมหรอความคดของตวละครทอย ในสภาวะแปลกแยก โดยการกระท านนจะเกยวโยงบนเสนตอเนองทโยงระหวางขวของ “การถดถอย” และ “การเขา

Ref. code: 25595707010053MZD

98

เกยวของ” ทงนการวเคราะหผลลพธของความแปลกแยกในกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 4.15 แสดงผลลพธของความแปลกแยกทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

ผลลพธของ ความแปลกแยก



1. เปลยนแปลง

ตวละครเปลยนแปลงพฤตกรรมใหเปนไปตามทสงคมก าหนดเพอใหอยในสงคมไดตอไป

กวน มน โฮ ฟรแลนซฯ รถไฟฟา...มาหานะเธอ

2. ถดถอย ตวละครปลอยใหความแปลกแยกด าเนนอย โดยตนเองเลอกถอยหางออกไป


จากตารางทแสดงถงผลลพธของความแปลกแยกทปรากฏในภาพยนตร

ไทย ผวจยไดพบผลของความแปลกแยกทแบงเปน 2 รปแบบ รายละเอยดดงตอไปน (1) เปลยนแปลง

ตวละครตดสนใจยนยอมและเปลยนแปลงการกระท าหรอพฤตกรรมของตนเองใหเขากบทสงคมสวนใหญก าหนด ตวอยางเชน ในเรอง “กวน มน โฮ” ท ตวละครชายหนมตดสนใจกลบประเทศไทยพรอมกบแฟนเกา ทงๆ ทรสกชอบหญงสาวทไปเทยวดวย แตเพราะเปนคนแปลกหนาทไมเคยรจกกนมากอนจงท าใหเขาเลอกยตความสมพนธ จากตวอยางจะเหนวาตวละครเลอกเปลยนแปลงตนเองตามคานยมของสงคมทก าหนด

ชายหนม : ผมขอโทษอะ ผมไมคดวาเรองมนจะ... หญงสาว : เฮย ไมตองอธบายหรอก ฉนเขาใจ ถากลบไปเจอกนกทกกนดวยละกนนะ ชายหนม : แปลวาเราจะไมเจอกนอกแลวใชมย หญงสาว : เราจะเจอกนไปอกเพออะไร เรากแคคนอกหกสองคนมาเจอกนทเมองนอก

หนาวๆ เหงาๆ ไอความรสกทเกดขนทงหมดอะ เราอาจจะคดไปเองกได คณจะรไดยงไงวามนจรง คณบอกเองไมใชหรอวาไอความรกน าเนาเหมอนในหนงมนไมมจรงหรอก

Ref. code: 25595707010053MZD

99

(2) ถดถอย ตวละครเลอกทจะยอมถอยหางดวยการเกบตวเพอ ลดชองวางระหวาง

สงคมความเปนจรงกบสงคมทตวละครคด โดยตวละครแสดงออกถงภาวะถดถอยดวยการหลกหน ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “แฟนเดย” ทตวละครเดนชยยอมถอยออกจากความสมพนธท เกดขนระหวางเขากบนยดวยการตดสนใจลาออกจากทท างานและลบคลปทบนทกความทรงจ าของนย

เดนชย : ทจรงแลวผมควรจะปลอยใหนยลมทกอยางไปเหมอนวนนนมนไมเคยเกดขน แตผมไมอยากใหนยลมรอยยมของเธอในวนนน เพราะมนเปนยมทตรงกบความรสกของเธอจรงๆ

4.2.7.5 วธจดการความแปลกแยก แสดงถงวธการจดการกบปญหาของตวละครเพอท าใหหลดพนจากความ

แปลกแยก อางองจากการศกษาและคนควาจากแนวคดอรค ฟรอมม ทศกษาหาวธทมนษยจะหนไปจากสภาวะความแปลกแยกดวยการพยายามสรางความหมายใหกบชวต โดยผ วจยไดน าแนวคดดงกลาวมาใชประกอบการศกษาและไดพบวธจดการกบความแปลกแยกทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 4.16 แสดงวธจดการกบความแปลกแยกทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

วธจดการกบ ความแปลกแยก



1. การมความรก ตวละครเลอกวธการจดการกบความแปลกแยกทปรากฏในชวต ดวยการพยายามเขาไปสานสมพนธกบคนอนดวยการมความรก


2. การดมแอลกอฮอล ตวละครเลอกจดการกบความแปลกแยกทปรากฏในชวต ดวยการดมแอลกอฮอลเพอท าใหลมความแปลกแยกไปชวขณะ

รถไฟฟา...มาหานะเธอ กวน มน โฮ

จากตารางทแสดงถงวธจดการกบความแปลกแยกทปรากฏในภาพยนตร

ตระกลแปลกแยก โดยผวจยไดพบผลของความแปลกแยกทปรากฏในภาพยนตร 2 รปแบบ คอ

Ref. code: 25595707010053MZD

100

(1) การมความรก ความพยายามทจะเขาไปผกสมพนธกบคนอนดวยการเขาไปแสดงออก

ถงความจรงใจและปรารถนาดดวยการใหความรก อางองตามทรรศนะของ อรค ฟรอมม ทน าเสนอวธทจะสรางความหมายใหกบชวตเพอลดความแปลกแยก ดวยการมงเขาไป สานสมพนธดวยการมความรกกบคนอนอกครง ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ” ทเดนชยสวมรอยเปนแฟนนย เพอดแลและพาไปเทยวสถานทตางๆ ตามทนยอยากไป

ภาพท 4.39 แสดงภาพตวอยางวธการจดการกบความแปลกแยกดวยการมความรกจากภาพยนตรเรอง “แฟนเดยฯ”

(2) ดมแอลกอฮอล

ตวละครเลอกดมแอลกอฮอลเพอท าใหลมความแปลกแยกไปชวขณะ ทงๆ ทตวละครกรวาการเมามายจากฤทธแอลกอฮอลเปนเพยงการลบความรสกชวคราว แตตวละครกเลอกท าเพอใหหลดจากความแปลกแยก ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “กวน มน โฮ” ทตวละครชายหนมเลอกออกไปดมแอลกอฮอลยามดกจนเมาเมอตองการขจดความแปลกแยกทเกดขนเมอตนเองไมเขากบกรปทวร หรออกตวอยางจากภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ” ทตวละครเหมยลดมไวนจนเมาในพธแตงงานของเพอนสนทเพอหลกหนความเศรา เมอรวาจะตองสญเสยสายสมพนธระหวางตนเองกบเพอนสนท

ภาพท 4.40 แสดงภาพตวอยางวธก าจดความแปลกแยกของตวละครในภาพยนตรเรอง “รถไฟฟามาหานะเธอ”

Ref. code: 25595707010053MZD

101

ผลการศกษาทไดจากการวเคราะหตระกลภาพยนตรแปลกแยก กรณศกษาตระกลภาพยนตรกระแสหลกดวยการวเคราะหตวบท (Textual Analysis) พบอดมการณหลกทผวจยคนพบจากการศกษา คอ อดมการณเรองการมความรกเพอก าจดความแปลกแยก โดยภาพยนตรทกเรองน าเสนอตวละครทตกอยในสภาวะแปลกแยกทถอเปนสภาวะปกตในชวตของปจเจกชนยคสมยใหม และไดน าเสนอวธทใชก าจดความแปลกแยกทเกดขนดวยการมความรกสอดคลองกบแนวคดของอรค ฟรอมม ทกลาวถงวธทสามารถขจดความแปลกแยกทเกดขนกบปจเจกชนในยคสมยใหม คอ การเชอมตอสายสมพนธดวยการมความรก วธนจงเปนวธทภาพยนตรกระแสหลกไดน าเสนอใหคนในสงคมจดการกบความแปลกแยกทเกดขนในชวต ท าใหเหนถงอดมการณทแฝงมากบการน าเสนอเนอหาในภาพยนตรวาการมความรกจะชวยเยยวยาและจดการกบสภาวะความแปลกแยกของผคนในยคสมยใหม

การน าเสนออดมการณความแปลกแยกผานภาพยนตรกระแสหลกพบวา มทางเลอกกบการจดการกบความแปลกแยกไมหลากหลายเทาไรนก เพราะสงทภาพยนตรกระแสหลกน าเสนอมเพยงแคการยอมเปลยนแปลงตนเองเพอใหสามารถด ารงอยในสงคมไดอยางมความสข อาจจะมการน าเสนอวธการหลกหนออกไปจากสงคม แตกไมไดกลาวถงชะตากรรมวาจะพบกบความสขในชวตหรอไม สดทายภาพยนตรกระแสหลกกลาวถงคนทเลอกหลกหนออกไปจากระบบวาตองเยยวยารกษาความแปลกแยกดวยตนเอง

Ref. code: 25595707010053MZD

102

บทท 5 การวเคราะหตระกลภาพยนตรแปลกแยกของไทย :

กรณศกษาภาพยนตรนอกกระแส

ในการวเคราะหตระกลภาพยนตรแปลกแยกของไทยในครงน ผวจ ยไดใชวธการวเคราะหตวบท (Textual Analysis) วเคราะหภาพยนตรไทยนอกกระแส ทงหมด 4 เรองทเขาฉายระหวางป พ.ศ. 2550-2559 ดงน

1. ภาพยนตรเรอง เมองเหงาซอนรก (2551) 2. ภาพยนตรเรอง แมร อส แฮปป, แมร อส แฮปป (2556) 3. ภาพยนตรเรอง รกทขอนแกน (2558) 4. ภาพยนตรเรอง โรงแรมตางดาว (2559) การวเคราะหตระกลภาพยนตรแปลกแยกในครงน เพอหาสตร (Formula) ทประกอบ

ไปดวย ขนบ (Convention) และ ความแปลกใหม (Invention) ของภาพยนตร ซงผวจยจะใชแนวคดตามหลกของโจ บารเกอร และปเตอร วอลล โดยประกอบดวย 7 ขนตอนในการวเคราะหความแปลกแยก ทปรากฏในภาพยนตรนอกกระแส โดยมรายละเอยด ดงตอไปน

1. โครงสรางการเลาเรอง (Narratives Structure/Features) 2. ตวละคร (Character Typology) 3. แกนความคด (Themes) 4. ฉาก/การจดวางองคประกอบของภาพ (Setting/Mise En Scene) 5. การสอความหมายในระดบสญลกษณ (Iconography) 6. วธการเราอารมณของผชม (Audience Appeal) 7. อดมการณ (Ideology)

Ref. code: 25595707010053MZD

103

5.1 ภาพรวมของภาพยนตรไทยนอกกระแส

5.1.1 เมองเหงาซอนรก

ภาพท 5.1 โปสเตอรภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก”

ผก ากบ : อาทตย อสสรตน นกแสดงน า : ศภสทธ แกนแสน, อญชล สายสนทร จดจ าหนายโดย : บรษท ปอบ พคเจอรส จ ากด ตระกล : โรแมนตก-ดรามา ปทฉาย : 2551 รางวล : ภาพยนตรแหงชาต สพรรณหงส ครงท 18 พ.ศ. 2551

ชมรมวจารณบนเทง ครงท 17 พ.ศ. 2551 เฉลมไทยอวอรด ครงท 6 พ.ศ. 2551 Deauville Asian Film Festival 2008 IndieLisboa International Independent Film Festival 2008 Las Palmas Film Festival 2008

Ref. code: 25595707010053MZD

104

เรองยอ ตน (ศภสทธ แกนเสน) สถาปนกหนมจากกรงเทพฯ ตดสนใจยายมาคมงานทรสอรท

แหงใหมในเมองตะกวปา เมองเลกๆ รมชายฝงทะเลอนดามนทไดรบผลกระทบจากคลนสนามใน ป พ.ศ. 2547 ตนยายมาท างานทนดวยเหตผลทแทจรง คอ การหลกหนจากความผดหวงเรองความรกและวถชวตทวนวายในกรงเทพฯ ในชวงทยายมาท างานทน ตนพกอยทโรงแรมเกาแกแหงหนงในตวเมอง ท าใหเขาไดพบกบ นา (อญชล สายสนทร) หญงสาวผดแลทพก ตนรสกแปลกแยกกบสงใหมรอบตวเมอมาอาศยอยทน เขารสกสบสนกบความรสกของตวเองเพราะตอนอยในทกรงเทพฯ เขากรสกแปลกแยกกบความสบสนวนวายของวถชวตในเมอง แตเมอยายมาอยทเม องน เขากรสกแปลกแยกกบสถานทใหมและเกดความไมคนชนในฐานะแขกผมาเยอนอกเชนกน เมออยทไหนกรสกถงความแปลกแยก ตนจงพยายามด ารงชวตอยในเมองนใหได ดวยการออกไปท างานและสรางสายสมพนธทางสงคมกบผคนรอบตว โดยเรมท าความรจกกบนา หล งจากททงคไดใชเวลารวมกนและแลกเปลยนวถชวตทเปลยวเหงา ท าใหทงคพฒนาความสมพนธอยางลกซงมากขน หลงจากนนไมนาน นาเรมรสกไมสบายใจเมอคนในสงคมรอบตวเรมจบตามองความสมพนธทเกดขนระหวางตนกบเธอ เธอรสกวาความสมพนธกบคนนอกไมเหมาะสมกบสงคมทเธออย จงท าใหนาตองการปลกตวออกหางจากตนและแสดงทาทเปนนยวาอยากยตความสมพนธทเกดขน คนหนงหลงจากททงคไดมสมพนธลกซง ตนรสกถงภาวะความแปลกแยกทรนแรงเพมขนประกอบกบการกอกวนจากกลมวยรนทองถนกรนแรงไมแพกน จงท าใหตนแอบโทรศพทไปขอคนดกบแฟนเกาและตดสนใจจะกลบกรงเทพฯ แตกอนทตนจะไดกลบไป ตนถกลอบท ารายจนเสยชวตจากฝมอของกลมนองชายนาทเปนอนธพาล แสดงใหเหนถงสภาวะความแปลกแยกทเกดขนน าไปสการสญเสยถงชวต หลงจากนนไมนานนองชายกกลบมาชวยนาดแลโรงแรมของครอบครวอยางทพอแมตงใจไว

Ref. code: 25595707010053MZD

105

5.1.2 แมร อส แฮปป, แมร อส แฮปป

ภาพท 5.2 โปสเตอรภาพยนตรเรอง แมร อส แฮปป, แมร อส แฮปป

ผก ากบ : นวพล ธ ารงรตนฤทธ นกแสดงน า : พชชา พนพรยะ, ชนนกานต เนตรจย จดจ าหนายโดย : บรษท ปอบ พคเจอรส จ ากด ตระกล : ดรามา ปทฉาย : 2556 รางวล : ภาพยนตรแหงชาต สพรรณหงส ครงท 23 พ.ศ. 2557

HamburgFilmFestival 2014 Jogja-NETPAC Asian Film Festival 2014

เรองยอ เรองเลาของ แมร (พชชา พนพรยะ) เดกสาวมธยมปลายคนหนงทเลาเรองของตวเอง

โดยเนอหาประกอบสรางจากทวตเตอรจ านวน 410 ทวตของแมร มาโลน เรองราวเกยวกบการด าเนนชวตในรวโรงเรยนประจ าแหงหนง วธการเลาเรองเปนเพยงการหยบยกบางสวนของเหตการณในชวตมาเลา ดวยวธการเลาเรองทเหนอจรงและรปแบบของล าดบเวลาไมปะตดปะตอกน เรมตนจากวนเปดเทอมสดทายของโรงเรยนทเธอกบซร (ชนนกานต เนตรจย) เพอนสนทตดสนใจท าหนงสอรน ท าใหแมรตองไปขอเงนทนกบอาจารย และถายรปเพอนๆ ใหครบทกคน แมรตามหาแรงบนดาลใจใน

Ref. code: 25595707010053MZD

106

การท าหนงสอรนประกอบกบการตามหาเพอนในชนเรยนเพอมาถายรปใหครบ ระหวางนนแมรไดพบกบเอมผชายตางโรงเรยน เธอรสกชอบเขาทนทและตดสนใจสารภาพรก แตสดทายกลบถกปฏเสธอยางไรเยอใย จนท าใหแมรรสกเสยใจเปนอยางมาก ซรเพอนสนทไดแตคอยอยปลอบใจแมร และพยายามท าใหแมรกลบมาเขมแขงอกครง แตหลงจากนนไมนานแมรกพบความจรงทนาเศรากวาเดมวาซรเสยชวตกะทนหนจากอบตเหตรถชนในขณะทก าลงขามถนนเพอไปเอาของมาใหแมร แมรรสกเสยใจเปนอยางมากและจมอยในความเศราทชวตถกตดขาดจากสายสมพนธทางสงคม แมรอยกบตวเองระยะหนงจนรสกวาอาการของความแปลกแยกเรมทวความรนแรงเพมขน แมรจงตดสนใจไปขอค าปรกษากบอาจารยทหองพยาบาล ท าใหแมรไดพบกบการรกษาทแปลกประหลาด ซงนอกจากจะรกษาอาการของแมรไมหาย เธอยงรสกถงความแปลกแยกเพมขน แมรเรมมพฤตกรรมกาวราวและควบคมตนเองไมได จนตองถกอาจารยลงโทษดวยการขงในหองมด หลงจากนนเมอเวลาผานไปจนแมรเรยนจบ แมรจงตดสนใจปลอยวางและเกบเรองราวความทกขทผานมาไวเปนเพยงความทรงจ า เพอมงหนาเขาสการใชชวตของตนเองในสงคมตอไป

5.1.3 รกทขอนแกน

ภาพท 5.3 โปสเตอรภาพยนตรเรอง รกทขอนแกน

ผก ากบ : อภชาตพงศ วระเศรษฐกล นกแสดงน า : เจนจรา พงศพศ, บลลพ ลอมนอย และจรนทรภทรา เรองรมย จดจ าหนายโดย : บรษท คก เดอะ แมชชน ฟลม จ ากด

Ref. code: 25595707010053MZD

107

ตระกล : ดรามา,แฟนตาซ ปทฉาย : 2558 รางวล : Asia Pacific Screen Awards 2015

Bildrausch Filmfest Basel 2016 Chlotrudis Awards 2017 International Cinephile Society Awards 2016 Online Film Critics Society Awards 2015 Pancevo Film Festival 2015

เรองยอ

ปาเจน (เจนจรา พงศพศ) หญงวยเกษยณผโดดเดยวอดตพยาบาลทหนมารบหนาทเปนอาสาสมครของโรงพยาบาลในพนทเฉพาะกจทเคยเปนโรงเรยนประจ าชมชนมากอน เนองดวยสภาวะ ไมปกตของทหารในจงหวดทมอาการปวยดวยการหลบใหลอยางไมทราบสาเหต จงท าใหหนวยงานทเกยวของตองเปลยนพนทโรงเรยนเกาใหเปนโรงพยาบาลเพอรองรบทหารทปวยเปนจ านวนมาก ปาเจนคอยดแล อฐ (บลลพ ลอมนอย) หนงในทหารหนมทปวยดวยการหลบใหลไมมสาเหต ทกคนในพนทตางเลาขานกนไปตางๆ นานาถงอาการผดปกตของทหารในหมบาน จนวนหนงปาเจนไดรความจรงจาก สงศกดสทธประจ าหมบานวาเหตผลททหารตางหลบใหลนน จรงๆ แลวเปนเพราะพนทของโรงพยาบาลเคยเปนเขตพนทพระราชวงในยคโบราณมากอน และเจาทกเปนวญญาณกษตรยนกรบทก าลงดดพลงจากทหารทหลบใหลไปท าศกสงคราม ท าใหปาเจนพยายามหาทางสอสารกบอฐ โดยใช เกง (จรนทรภทรา เรองรมย) รางทรงผมญาณพเศษทสามารถสอสารกบทหารในรางหลบใหลได หลงจากสอสารกบอฐได ท าใหปาเจนไดรเกยวกบการด ารงชวตอยของอฐในโลกอกมตหนงทเกดขนในพนทเดยวกน และเมอปาเจนสามารถเชอมตอในโลกอกมตททบซอนกบโลกปจจบนได ท าใหปาเจนรสกมความสขมาก แตปาเจนกรวาสงทเกดขนไมใชความจรงส าหรบตนเอง อฐจงแนะน าวธทท าใหปาเจนไดพบกบความจรงดวยการเพงตามองกวางๆ จะไดเหนความจรง สดทายปาเจนตดสนใจเพงสายตากวางมองโลกปจจบนทเธออย จงท าใหเธอเขาใจโลกมากขนและตระหนกไดถงความแตกตางของโลกปจจบนกบโลกอกมต ท าใหสดทายปาเจนปลงและยอมรบวาอฐจะยงหลบใหลตอไปอกนาน

Ref. code: 25595707010053MZD

108

5.1.4 โรงแรมตางดาว

ภาพท 5.4 โปสเตอรภาพยนตรเรอง โรงแรมตางดาว ผก ากบ : ปราบดา หยน นกแสดงน า : วสพล เกรยงประภากจ, สรพล พนพรยะ, ประภามณฑล เอยมจนทร คทรยา เทพชาตร และวษณ ลขตสถาพร จดจ าหนายโดย : บรษท 185 ฟลม อเควเตอร โปรเจค จ ากด ตระกล : ไซไฟ, ระทกขวญ ปทฉาย : 2559 รางวล : ภาพยนตรแหงชาต สพรรณหงส ครงท 26 พ.ศ. 2559

Monterrey Film Festival 2016

เรองยอ เรองราวเกดขนทโรงแรมมานรดแหงหนงทมการเลาผานตวละคร 5 ชวต เรมจาก ตล

(วสพล เกรยงประภากจ) ชายหนมอดตนกแสดงเดกชอดงทมความเชอวาตนเองสามารถสอสารกบมนษยตางดาวได หายตวไปจากบานและก าลงรอค าสงเพอปฏบตการอะไรบางอยาง ตอมาเปนเรองของ โสภณ (สรพล พนพรยะ) เสยใหญทภายนอกดดมรสนยม แตกลบไปรอรบ ไลลา (ประภามณฑล

Ref. code: 25595707010053MZD

109

เอยมจนทร) เดกนกเรยนสาวทท าอาชพขายบรการมาเปนเครองตอบสนองอารมณทางเพศสดแปลกประหลาดของเขา ไมเพยงแคการชอบใชก าลงบงคบขเขญและการแสดงออกในพฤตกรรมทางเพศทผดปกต เสยยงสนใจเพอนของไลลาคอ วคก (คทรยา เทพชาตร) ทไลลาเสนอชอขนมาเมอตนเองรสกกลวจนทนไมไหว เสยจงตกลงและสงใหไลลาโทรหาวคกใหมาทโรงแรม เมอวคกมาถงทงคไดรวมกนหลอกเสยวาจะมารวมสนกท ากจกรรมทางเพศ แตปรากฏวาทงคตางชวยกนรมมดเสยและแกแคนเสยในสงทเคยทารณกบเธอและเพอนเรองราวสดทายเกยวกบตวละคร ทศ (วษณ ลขตสถาพร) พนกงานประจ าโรงแรมมานรดทรบจางอดวดโอการมเพศสมพนธของเสยกบไลลาในโรงแรม โดยตวเขามความฝนวาอยากเปนคนควงกระบองไฟเพราะไดเงนดและมสาวเยอะ วนหนงเมอทง 5 คน ไดมาอยในโรงแรมมานรดแหงน จงพบวา มเหตการณประหลาดเหนอจรงเกดขน ตลสามารถสอสารกบมนษยตางดาวไดและมพละก าลงสามารถก าจดทศทหวงเขามาจบเขาไปแลกเงนรางวลน าจบ หลงจากนนตลกเขามาชวยไลลากบวคกทก าลงจะพลาดพลงจากเสยและสงใหทงครบหนออกไป สดทายเดกสาวทงสองจงหนออกไปจากโรงแรมมานรดอยางปลอดภย และมนษยตางดาวยงคงมอ านาจพเศษแฝงอยในโรงแรมมานรด

5.2 การวเคราะหตระกล (Genre) ภาพยนตรตามหลกของ โจบารเกอร และปเตอร วอลล

5.2.1 โครงสรางการเลาเรอง (Narratives structure/features) โครงสรางการเลาเรองนบเปนองคประกอบส าคญในการวเคราะห

ภาพยนตร เนองจากเปนการล าดบเหตการณของพลอตเรอง โดยเรมตงแตการพฒนาเหตการณจนถงบทสรปของเรอง โครงสรางการเลาเรองโดยแบงเปน 5 ขนตอน ดงน

5.2.1.1 การเรมเรอง (Exposition) การแสดงพนเพของเรอง เวลา อารมณ ปญหา เพอบอกใหคนดรกอนท

จะพาคนดไปพบกบเรองราวตางๆ หรอเปนการสงสญญาณเพอบอกแนวทางหรอทศทางของเรองทจะด าเนนไป การเรมเรองไมจ าเปนตองเรยงล าดบเหตการณ อาจเรมจากตอนกลางเรองหรอยอนจากทายเรองมากได ขนอยกบการสรางสรรคผลงานภาพยนตรของผก ากบแตละคน ทงนการเรมเรองในกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

Ref. code: 25595707010053MZD

110

ตารางท 5.1 แสดงขนบการเรมเรอง (Plot Exposition) และการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

ขนบของการเรมเรอง (Plot Exposition)

การสอความหมายในภาพยนตร ตวอยางหนง

การแนะน าตวละคร เรมเรองดวยการแนะน าตวละครหลกของเรองท ไมสามารถเชอมตอสายสมพนธกบสงคมได เพอแสดงใหเหนถงการด ารงอยอยางแปลกแยกของตวละคร


จากตารางการวเคราะหภาพยนตรนอกกระแสในตระกลภาพยนตร

แปลกแยก เรมจากการเรมเรอง (Plot exposition) ผวจยไดพบลกษณะขนบของการเปดเรองเพยงรปแบบเดยว คอ

การเปดเรองจากการแนะน าตวละคร หมายถง การเปดเรองโดยการกลาวแนะน าตวละครหลกทมความแปลกแยกจากสงคมทตนเองอย โดยเรมเรองดวยการแนะน าตวละครหลกของเรองทไมสามารถเชอมตอสายสมพนธกบสงคมได เพอแสดงใหเหนถงการด ารงอยอยางแปลกแยกของตวละคร ตวอยางเชน “แมร” จากภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ” ทเปดเรองแนะน าตวละครดวยภาพสถานการณของตวละครทก าลงวงไลตามแสง Magic Hour เพอถายรป แตเมอไปไมทนเวลา ตวละครกเลอกทจะปฏเสธการถายดวยแสงปกตเหนไดจากบทสนทนากบซร ดงน

ซร : ถายๆ ไปเถอะ แมร : ไมไดอะ แสงมนไมไดจรงๆ ซร : ถายๆ ไปเหอะ แมร : ถาไม magic hour รปมนกไมสวยอะดวะ ซร : กสวยทกสภาพแสง ... มงเนยอกและ รอแสงรอท าไมวะ แมร : จะถายกตองถายดๆ ปาววะมง ซร : มนกเหมอนกนอะ จะตางกนตรงไหนวะ แมร : ตางกนเวยมงดรปถาเปน magic hour แมงสวยกวานเยอะ

จากบทสนทนาจะเหนถงความแปลกแยกของตวละครทไมยอมถายรปกบแสงอนๆ ทไมใชแสง Magic Hour ในขณะทซรไมสนใจและบอกแมรวาแสงทกแสงกเหมอนกน เมอวเคราะหจากบทสนทนาเหนไดวาตวละครแมรมความแปลกแยกในการไมปรบตวเขากบสงคม จากการเรมเรองจะเหนไดวาการแนะน าตวละครจะเกยวกบพฤตกรรมความแปลกแยกในการใชแสง

Ref. code: 25595707010053MZD

111

ถายรป สอดคลองกบการเลาเรองผานภาพดวยความเรวชาทแตกตางในชอตเรมตนทแมรกบซรตางรบวงไปหาแสง Magic Hour เพอสอความหมายในการเลาผานภาษาภาพยนตรใหคนดเหนถงการด ารงอยอยางแปลกแยกของตวละคร

ภาพท 5.5 แสดงภาพตวอยางการเรมเรองจากการแนะน าตวละครทด ารงอยอยางแปลกแยกในภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ”

นอกจากตวอยางภาพยนตรทกลาวไป ยงพบวา มภาพยนตรเรองอนๆ ทเรมเรองดวยการแนะน าตวละครทตกอยในสภาวะความแปลกแยกเชนกน ตวอยางเชน การเปดฉากดวยการอานขาวการหายตวไปและลกษณะอาการแปลกประหลาดของ “ตล” หนงในตวละครจากภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว”

“...คณตลไดหายไปจากบานเกอบสองอาทตยแลว และในงานแถลงขาวคณแมหรอวาคณนดกไดบอกวาการหายตวไปของคณตล ในครงน นาจะมาจากการกระท าของคณตลเอง ไมไดถกลกพาตวตามทเปนขาวหรอวาถกท ารายแตอยางใด และอาจจะเปนอาการผดปกตทคณแมอางวาเปนอาการจตหลอน ซงเรองทงหมดนอาจจะฟงดแลวเหลอเชอ เพราะวาตลอดระยะเวลาทผานมาคณตลไม ไดมอาการหรอแสดงทาทมจตหลอนแตอยางใด ในขณะทแฟนๆ เขาใจวาการทคณตลหายหนาไปนาจะมาจากการทคณตลไปเลาเรยนศกษาตอเพอใหเลาเรยนใหจบ ไมคดวาจะเปนอาการทเรยกวาตวเองเปนมนษยตางดาว ...”

จากรายงานของผสอขาวไดเรมเรองจากการแนะน าตวละครทหายตวไปจากบาน และ บงบอกลกษณะอาการของความแปลกแยกของตวละครกบสงคม ดวยการหายตวไปดวยตนเองและการบอกวาตนเองเปนมนษยตางดาว

ตอมาภาพยนตรเรองนยงแนะน าตวละครอกคดวยการเชอมเสยงการเลาเรองจากบทสมภาษณของตวละครแรก โดยเปดตวละคร “โสภณ” เสยใหญทขบรถเบนซรนเกาก าลงนงดขาวในทว ทตดรถยนตขณะทไปรอรบไลลาเดกสาวจากรวโรงเรยนเพอพาไปทโรงแรมมานรด

Ref. code: 25595707010053MZD

112

และเมอไลลาขนมาบนรถไมมการสนทนาดวยค าพดใดๆ กบเสย จนเมอเสยชวนคยไลลากตอบบทสนทนาแคเปนมรรยาท แสดงใหเหนถงสภาวะความแปลกแยกของสายสมพนธระหวางตวละครไลลากบเสย และหลงจากนน ไลลากคยโทรศพทกบเพอนตลอดทาง จนท าใหเสยแสดงอาการไมพอใจทตนเองไมไดรบการสนใจ พอ ไลลาพดจาไมสภาพกบเพอน เสยจงหนไปปดโทรศพทมอถอและตบหนาไลลา

ไลลา : โห...อเหย! เสย : (หนไปตบหนาไลลา) เปนเดก...อยาพดจาหยาบคาย

จากนนไลลาจงนงนงอยบนรถโดยไมพดจา ภาพการน าเสนอตวละครทงคนงอยบนรถ คนเดยวกนแตไมมปฏสมพนธใดๆ ตอกน มแตความนงเงยบสะทอนถงภาวะความแปลกแยกทไมม การเชอมตอสายสมพนธทางสงคมอยางแทจรง วเคราะหการกระท าของเสยมาจากการทเสยมองชวตของไลลาเปนเหมอนสนคา ทเมอใชเงนครอบครองกสามารถจะท าอะไรกบไลลากได แมแตการตบหนา สญญะของ “เงน” ทเสยใชซอบรการไลลาแสดงถงภาวะทตวละครไลลาตองตกอยใตอ านาจของวตถมากกวาสายสมพนธของมนษย จงท าใหการเชอมตอสายสมพนธทางสงคมถกตดขาด ภาพการน าเสนอเหตการณในฉากนจงเปนการเรมเรองดวยการแนะน าตวละครไลลาทเกดความแปลกแยกเมออยกบเสย

ภาพท 5.6 แสดงภาพตวอยางการเรมเรองจากการแนะน าตวละครทด ารงอยอยางแปลกแยกในภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว”

ตวอยางถดไปจากภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน” ทเปดเรองดวยการแนะน าตวละครเชนกน เรมดวยการแนะน า “ปาเจน” ทไมไดเปนบคลากรปจจบนของรพ. แตเดนไปทวทงรพ.ดวยลกษณะคนเคยกบผคนและสถานท ประกอบกบการใชไมเทาค ายนระหวางทเดนเนองจากการผดปกตของเทาสองขางทมขนาดไมเทากน แสดงใหเหนถงความแปลกแยกโดดเดยวของตวละครทปรากฏขนในการเรมเรอง ประกอบกบการกระท าของตวละครทเลอกดแลทหารทปวยอย ทงๆ ทตนเองไมไดมความสมพนธเกยวของกบทหารคนน เมอวเคราะหจากสถานการณจงท าใหพบวา

Ref. code: 25595707010053MZD

113

ปาเจนตกอยในสภาวะแปลกแยกเพราะถกตดขาดจากสงคมหลงปลดเกษยณจากการเปนพยาบาล ท าใหปาเจนพยายามหาวธเชอมตอกบสงคมดวยการเลอกกลบมาดแลทหารเพอหวงจะท าใหสายสมพนธของตนเองกบสงคมกลบมาสปกตและก าจดความเปลยวเหงาทเกดขนกบตนเองหลงเกษยณ

ภาพท 5.7 แสดงภาพตวอยางการเรมเรองจากการแนะน าตวละครทด ารงอยอยางแปลกแยกในภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน”

ตวอยางสดทายจากภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” ทเปดฉากดวยภาพตวละครตนลงจากรถมาเตมน ามนรถและยนจองมองโรงแรมทพกตรงหนา กอนจะตดสนใจเดนเขาไปตดตอเขาพกจากบทสนทนาของตนทพดวา “หวดดครบ มหองวางมยครบ” แสดงถงสถานะของตวละครทอยในฐานะผมาเยอนคนใหมและมความตองการหาทพกอาศยเพออยชวคราว และหลงจากทตวละครขนของขนมาไวทหองพก ตนจงไดเดนส ารวจสถานทใหมและยนมองบรรยากาศของสถานทนนดวยความรสกทแปลกแยก และเมอวเคราะหถงสภาวะของความแปลกแยกทเกดขนกบตวละครพบวา การยายมาอยในสถานทใหมและสงคมใหม ท าใหตวละครไมสามารถปรบตวได จงท าใหตวละครเกดความรสกแปลกแยก

ภาพท 5.8 แสดงภาพตวอยางการเรมเรองจากการแนะน าตวละครทด ารงอยอยางแปลกแยกในภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก”

Ref. code: 25595707010053MZD

114

5.2.1.2 การพฒนาเหตการณ (Rising Action) ชวงทมการเกยวพนกบเรองราว ซงด าเนนไปอยางตอเนอง ผชมจะได

เหนการน าพาตวละครหนงภายใตสถานภาพหนงมา แปรสภาพใหอยในสถานภาพใหมหรอตวตนใหม และปมปญหาและความขดแยงจะชดเจนขน โดยเหตการณตางๆ เกดขนจะสรางความรสกบางอยางใหกบตวละคร จนท าใหเกดอารมณตางๆ เชน ความเครยด อดอด กงวล เศรา เสยใจ เปนตน ทงนการพฒนาเหตการณในกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 5.2 แสดงขนบของการพฒนาเหตการณ (Rising Action) และการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก ขนบของการพฒนาเหตการณ

(Rising Action) การสอสารความหมายในภาพยนตร ตวอยางหนง

1. การเดนเรองดวยความแปลกแยก

ตวละครตองเผชญหนากบความ แปลกแยกเมอถกใหท าตามในสงท ผมอ านาจก าหนด

โรงแรมตางดาว

2. การเดนเรองดวยความรกและมตรภาพ

ตวละครพยายามเชอมตอกบสงคมดวยการสรางความรกและมตรภาพเพอก าจดความแปลกแยก

แมร อส แฮปปฯ เมองเหงาซอนรก รกทขอนแกน

จากตารางการวเคราะหภาพยนตรนอกกระแสในชวงพฒนาเหตการณ

(Rising Action) ผวจยไดพบลกษณะขนบของการพฒนาเหตการณ 2 รปแบบ ดงตอไปน (1) การเดนเรองดวยความแปลกแยก

การพฒนาเหตการณของเรองราวดวยการทตวละครตองเผชญหนากบความแปลกแยกทเกดขนเพราะถกใหปฏบตตามทผมอ านาจก าหนด ตวอยางเชน ไลลาทถกเสยโสภณระบายอารมณดวยการขเขญบงคบจตใจในหองหนงของโรงแรมมานรด เหนไดจากบทสนทนาทคลายกบค าสงบงคบใหไลลาท าตามในสงทตนเองบอก

เสย : ไหนยดแขนออกมาตรงๆ และท าทาเหมอนจะบน...ดมาก...พลกตวขนซ...ชาๆ กางแขนออกตรงๆ อยางเกา...ด...นงๆ นะเหลายงไมหมดนะจะ...อยาท าเหลาชนหก...ชนโกรธจรงๆ นะ

Ref. code: 25595707010053MZD

115

จากบทสนทนาของเสยทพดกบไลลาเผยใหเหนถงสภาวะของตวละครไลลาทตองเผชญกบความแปลกแยกทเขมขนขนเมอตนเองตองตกเปนเหยอและถกบงคบใหเปนเครองมอรองรบการระบายอารมณของเสย ประกอบกบภาพการลวนลามทางเพศและการใชอ านาจในการถอดเสอผาของ ไลลาออก การแสดงสหนาและอารมณของไลลาเผยใหเหนความรสกกล ากลนฝนทนทตวละครถกบบบงคบใหท าตามผมอ านาจ เพราะตกอยในสภาวะทขดขนไมได ชใหเหนถงการพฒนาเรองวาตวละครจะตองเผชญกบความแปลกแยกทรนแรงเมอถกผมอ านาจก าหนดใหท าตามสงทตองการ

ภาพท 5.9 แสดงภาพตวอยางการพฒนาเหตการณจากความแปลกแยกเมอถกผมอ านาจสงใหท าตามในสงทก าหนดจากภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว”

(2) การเดนเรองดวยความรกและมตรภาพ การพฒนาเหตการณในเรองของความรกและมตรภาพ ทแสดงใหเหนถง

พฤตกรรมของตวละครทปรารถนาจะสานสายสมพนธกบสงคมเพอใหตนเองหลดพนจากความแปลกแยก ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน” ปาเจน หาวธตดตอสอสารกบทหารทนอนหลบใหลไมไดสต โดยเรมจากการฝกจตตามค าแนะน าของหมอ แตเมอไมส าเรจ ปาเจนกพยายามตดตอดวยการเชดตวสมผสรางกายกบทหารท าใหอฐรสกตวขนมาพรอมกบการสานสมพนธระหวางตวละครดวยการแนะน าตวของปาเจน

ปาเจน : ขอยเปนอาสาสมคร เหนเคาบอกเธอไมมญาตบ อฐ : ผมร ผมไดยนชอตอนผมหลบ ปาเจน : ถางนเธอกคงรจกพแลวสนะ

จากบทสนทนาเหนไดถงการเรมตนพฒนาสายสมพนธของตวละครทเกดขนวามความสมพนธทดตอกน และจากนนเมอตวละครไปนงกนขาวและเปดเผยเรองเกยวกบตนเอง กยงท าใหสายสมพนธของตวละครเชอมตอถงกนมากขน แตเมออปสรรคการหลบใหลแบบไมรตวเกดขน ท าใหปาเจนตองหาวธอนในการเชอมตอสายสมพนธ ปาเจนจงใชวธสอสารผานเกงทเปน

Ref. code: 25595707010053MZD

116

รางทรง และท าใหอฐไดพาปาเจนไปรจกกบโลกอกมตหนง เหนไดจากบทสนทนาของตวละครอฐในรางเกงทก าลงแนะน าพระราชวงทพระราชาของตนเองอย

อฐ : เนยเรามาถงหองโถงใหญละ มการประดบระยบระยบไปหมดเลย แตยงมอกหลายหองนะปา

ปาเจน : น กลวยไมของปา น...ชมรมผสงอายนะเคาจดใหปลก ตนใครตนมนรดน ากนเอาเอง คนแกจะไดมอะไรท า...นไงกลวยไมตนของปา เหนมยชอของปาเจนจรา พงพศ

จากบทสนทนาจะเหนถงการเชอมตอของความสมพนธทอยตางมตของสถานทกน ทงในหองโถงของพระราชวงของตวละครอฐทหารผหลบใหล กบมตโลกปจจบนของปาเจนทยนยนดวยภาพวาเหนดอกกลวยไมทปาเจนลงมอปลก การกระท าของทงคแสดงใหเหนถงการเชอมตอสายสมพนธของตวละครทมความแปลกแยกตางมต ท าใหเหนถงพฒนาการดานความรกและมตรภาพของตวละครทท าใหสามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคมดวยกนได

ภาพท 5.10 แสดงภาพตวอยางขนบของการเดนเรองดวยความรกและมตรภาพจากภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน”

อกตวอยางของการพยายามเชอมตอสายสานสมพนธกบสงคม จาก

ภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ” ทตวละครหลงรกผชายตางโรงเรยน โดยเรมจากบทสนทนาของเอมทคยกบแมรครงแรกทรานขายโตเกยว “เธอเราชอเอมนะ เรายงไมมแฟน” และหลงจากนนแมรกตกหลมรก โดยมอาการนอนไมหลบและหวใจเตนแรง พรอมกบตวละครปรกษาเรองความรกทเกดขนกบเพอนสนทอยางซร

แมร : พรงนเอาไงดวะมง ซร : นมงจะรอถงพรงนอกหรอ กลบบานไปมงกสระไดแลวเปลา แมร : กหมายถง เรองเอม

Ref. code: 25595707010053MZD

117

จากบทสนทนาแสดงใหเหนถงการพฒนาของเรองทแมรหาวธพยายามจะสานสมพนธกบเอมในวนรงขน แมรเอาแตทบทวนตวเองและทายทสดกตดสนใจจะเดนหนาตอเพอเชอมตอสายสมพนธดวยวธการเปดเผยความรสกของตนเองทมตอเอม จากตวอยางทยกมาแสดงใหเหนถงการพฒนาของเรองทตวละครเลอกสรางความรกและมตรภาพกบคนอนๆ เพอท าใหหลดพนจากความแปลกแยก

ภาพท 5.11 แสดงภาพตวอยางขนบของการเดนเรองดวยความรกและมตรภาพจากภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ”

ตวอยางสดทายจากภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” ทตนสถาปนก

หนมทก าลงปรบตวใหเขากบความแปลกแยกทเกดขนเมอยายมาอยในสถานทใหม ตนพยายามหาทางเชอมตอความสมพนธกบนาคนพนททเปนผดแลโรงแรมทเขามาพกอาศยชวคราว ดวยการเรมทกทายพดคยเพอสรางสายสมพนธเมอขบรถมาเจอนาทถนน

ตน : คณนา...ไปไหนมาครบ นา : คณตน...จายตลาดมาคะ ตน : ซออะไรมาละ นา : ซอสมคะ อามาตองกนสมตอนบายๆ ตน : แตงโมไมใชหรอครบ นา : พอดวนนสมไมคอยสวย กเลยซอแตงโมมาแทน ตน : ครบ แตงโมดดนะครบ นา : ไมไปท างานหรอคะ ตน : ก าลงจะแวะไปหาลกคาวาจะแวะกนขาวกอน ไปดวยกนไหม นา : ไปไมไดคะ ตองรบกลบไปเกบผา ตน : ถางนกครงหนาแลวกน

Ref. code: 25595707010053MZD

118

บทสนทนาแสดงใหเหนถงความตองการพยายามผกมตรของตนทแสดงถงความใสใจในตวผทสนทนาดวยการสนใจกบรายละเอยดในสงทนาพด พรอมกบขอโอกาสในการเชอมตอสายสมพนธดวยการชวนไปกนขาวและถงแมจะถกปฏเสธจากนา แตตนกไมยอมแพดวยการทงทายประโยควาครงหนากแลวกน เพอสอความหมายถง การแสดงความตองการทจะด าเนนการเชอมตอสายสมพนธกบนาอกครง

ภาพท 5.12 แสดงภาพตวอยางขนบของการเดนเรองดวยความรกและมตรภาพจากภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก”

จากนนไมนาน การพฒนาของเรองกแสดงใหเหนถงความสมพนธของตว

ละครดวยการทตนเขามามสวนรวมในกจกรรมการเกบผาของนาทเปรยบเสมอนวถชวตประจ าวนทตนไดท าความรจก จนท าใหนารสกประทบใจและตดสนใจไปกนขนมกบตนหลงจากทตนกลบมาจากกรงเทพฯ และลงทายการเปดโอกาสในการเชอมตอความสมพนธเมอตนตดสนใจจบนาตอนอยบนรถและหลงจากนนทงคกพฒนาความสมพนธดวยการออกไปขมอเตอรไซคดวยกน

ภาพท 5.13 แสดงภาพตวอยางขนบของการเดนเรองดวยความรกและมตรภาพจากภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก”

Ref. code: 25595707010053MZD

119

5.2.1.3 ขนภาวะวกฤต (Climax) ขนท เนอเรองไดพฒนาการมาจนถงความขดแยงพงขนสงสดถงจด

แตกหก และตวละครตกอยในสถานการณทตองเผชญหนาและตดสนใจเลอกท าอยางใดอยางหนง ทงนภาวะวกฤตในกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 5.3 แสดงขนบของขนภาวะวกฤต (Climax) และการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

ขนบของขนภาวะวกฤต (Climax)


1. ตวละครถกตดขาดจากสายสมพนธทางสงคม

ตวละครถกตดขาดจากสงคมดวยการขอยตความสมพนธหรอถกใชก าลงขมขท าราย

แมร อส แฮปปฯ เมองเหงาซอนรก โรงแรมตางดาว

2. ตวละครเชอมตอสายสมพนธทางสงคมใหม

ตวละครสามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคมในมตใหมไดส าเรจ

รกทขอนแกน โรงแรมตางดาว

จากตารางการวเคราะหภาพยนตรนอกกระแสในชวงวกฤต (Climax)

ผวจยไดพบลกษณะขนบของภาวะวกฤต 2 รปแบบ ดงรายละเอยดตอไปน (1) ตวละครถกตดขาดจากสายสมพนธทางสงคม

การทตวละครไมสามารถเชอมตอสายสมพนธกบสงคมไดดวยการถกขอยตความสมพนธหรอใชก าลงขมขท าราย ซงคนดจะไดเหนถงสภาวะของตวละครทตกอยในสภาวะความแปลกแยกอกครง ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ” ทตวละครแมรตดสนใจสารภาพความรสกชอบกบเอมแตถกปฏเสธความรสกและตดสายสมพนธทตวละครพยายามเชอมตอดวย

แมร : คอ เราจะบอกวาต งแตแรกท เหนเธอเราหยดมองเธอไมไดเลย ท าไมความรสก

เอม : เราไมไดชอบเธอ... เราขอโทษนะ จากบทสนทนาตวอยางแสดงใหเหนถงภาวะวกฤตของตวละครแมรท

ตองพบเจอกบความผดหวงเมอถกตดสายสมพนธจากคนทแอบชอบ จงท าใหเธอรสกโดดเดยว แปลกแยกและถกทอดทง หลงจากนนภาพยนตรไดเพมสภาวะการถกตดขาดจากสายสมพนธทางสงคมของแมรดวยการเพมการสญเสยอยางไมมวนกลบของซรเพอนสนทดวยอบตเหตรถชน ยงท าใหแมร

Ref. code: 25595707010053MZD

120

ตองเผชญกบความแปลกแยกและโดดเดยวอยางสงสดทตองสญเสยสายสมพนธทางสงคมทงหมดทหลอเลยงการด ารงชวตของตวเอง

ภาพท 5.14 แสดงภาพตวอยางตวละครถกตดขาดจากสายสมพนธทางสงคมจากภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ”

อกตวอยางของตวละครทถกตดขาดจากสายสมพนธทางสงคม ในภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” เมอนาแสดงทาทอยากยตความสมพนธในบทสนทนาระหวางนากบตนขณะทนอนอยดวยกนในทงหญา

ตน : อะไรหรอ นา : เมอวานคนทตลาดเคามอง ตน : อยาไปสนใจ นา : เคานนทาเราดวย ตน : เคากพดไปเรอย นา : นารจกคนพวกนมาตงแตเดก บางคนเปนเพอนปา นาอยากอยเงยบๆ ไม

อยากใหเปนแบบน วเคราะหจากบทสนทนาของตวละครนาทกลาวถงภาวะไมสบายใจใน

การเชอมตอสายสมพนธกบตน เปนเพราะนารสกกงวลกบสงคมทมองวาตนเปนคนนอกพนท และกลาวถงความตองการจะยตความสมพนธกบตนโดยพดวาอยากอยเงยบๆ และไมอยากเปนแบบน ค าพดนจงถอวาเปนจดเรมตนทนาแสดงออกถงความตองการในการยตความสมพนธ สอดคลองกบฉากถดมาทตนเขาไปกอดนาขณะทก าลงท าความสะอาดหองอย นาขดขนและเดนหนออกไป

ตน : ผมคดถงคณ นา : (ผละตวออก) เดยวมคนเหน

จากตวอยางทยกมาท าใหเหนวกฤตของตนทก าลงจะถกตดสายสมพนธ เนองจากการเปนคนนอกพนท จากการกระท านท าใหตนกลบสความแปลกแยกและโดดเดยวอกครง

Ref. code: 25595707010053MZD

121

ภาพท 5.15 แสดงภาพตวอยางตวละครถกตดขาดจากสายสมพนธทางสงคมจากภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก”

(2) ตวละครสามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคมใหม หมายถง ภาวะทตวละครสามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคมไดส าเรจ

แตเปนสงคมใหมทท าใหตวละครมความสข สญญะของการน าเสนอสงคมใหมในภาพยนตร อาจวเคราะหไดถงโลกยโธเปยใหมทปราศจากความแปลกแยกของผคนในสงคม ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน” ปาเจนสามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคมกบอฐทอยอกมตเวลาหนงผานรางทรงชอเกง และอฐพาปาเจนไปยงส ารวจสถานทในอกมตทอฐอย ภาวะสะทอนสถานการณในเรองชใหเหนถงการเชอมตอสายสมพนธของตวละครไดประสบความส าเรจ เพราะตวละครสามารถเชอมสายสมพนธขามมตและอยในสงคมใหมไดอยางมความสข

ภาพท 5.16 แสดงภาพตวอยางตวละครถกเชอมตอสายสมพนธทางสงคมใหมจากภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน”

อกตวอยางของตวละครทสามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคมใหม ในภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว” เมอตลสามารถสอสารกบมนษยตางดาวได และเตรยมรอท าภารกจอะไรบางอยาง วเคราะหไดจากทาทางของตลทแสดงใหเหนถงภาวะการเชอมตอรางกายของตนเองกบมนษยตางดาว แสดงใหเหนถงภาวะวกฤตของตวละครทสามารถเชอมตอสายสมพนธทาง

Ref. code: 25595707010053MZD

122

สงคมใหมได สญญะของการอยในโลกสงคมใหม คอ การทตวละครสรางหรอแสวงหาโลกยโธเปยเพอท าใหตนเองอยในสงคมไดอยางไมแปลกแยก

ภาพท 5.17 แสดงภาพตวอยางตวละครสามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคมใหมจากภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว”

5.2.1.4 ขนภาวะคลคลาย (Falling Action)

เปนชวงของการแกปญหา หลงจากตวละครไดผานจดวกฤตไปแลว โดยปญหาหรอเงอนง าตางๆ ไดเปดเผยหรอแกไขไดบางสวน แตกยงไมใชจดสนสดของภาพยนตรแตละเรอง ทงนภาวะคลคลายในกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 5.4 แสดงขนบของขนภาวะคลคลาย (Falling Action) และการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

ขนบของขนภาวะคลคลาย

(Falling Action)



1. ยอมรบความจรง ตวละครเรยนรและยอมรบความจรงวาไมสามารถเชอมตอสายสมพนธกบสงคมได

รกทขอนแกน

2. ดนรนเพอความอยรอด ตวละครพยายามหาทางเชอมตอสานสมพนธกบผอนเพอความอยรอด

เมองเหงาซอนรก แมร อส แฮปปฯ

3. ตอสเพอลางแคน ตวละครตอสกบตนเหตทท าใหเกดความแปลกแยก


Ref. code: 25595707010053MZD

123

จากตารางการวเคราะหขนบของขนภาวะคลคลาย (Falling Action) ผวจยพบวา ขนคลคลายของภาพยนตรท เล อกมาศกษามลกษณะของขนบอย 3 รปแบบ ดงรายละเอยดตอไปน

(1) การยอมรบความจรง ตวละครตดสนใจยอมรบความจรงวาไมสามารถเชอมตอสายสมพนธกบ

สงคมไดและยอมกลบไปเผชญหนากบความแปลกแยกตามล าพงอกครง ตวอยางในภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน” หลงจากทปาเจน ตวละครหลกไดเชอมตอสายสมพนธระหวางโลกสองมตไดส าเรจ ท าใหปาเจนรสกมความสขทไดรบการเยยวยารกษาบาดแผลของตนเอง เหนไดจากฉากทปาเจนและอฐ (รางทรงเกง) เดนไปดสถานทตางๆ ในปาและเปดเผยความรสกในใจของกนและกน

ภาพท 5.18 แสดงภาพตวอยางการตดสนใจเลอกยอมรบความจรงภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน”

หลงจากนนปาเจนรวาตนเองตองกลบมาเผชญหนากบโลกความเปนจรง

เธอจงพยายามมองหาความจรงและพบวา อฐยงคงจะอยในอกมตหนงและไมมทางกลบมาอย ในมตเดยวกบเธอได ปาเจนจงปลงและยอมรบกบชวตของตนเองทตองเผชญกบความแปลกแยกตามล าพงตอไป

(2) การดนรนเพอความอยรอด ตวละครหาทางเชอมตอสานสมพนธกบผอนเพอความอยรอดของและ

หลดพนจากการกลบไปอยในสภาวะความแปลกแยก ตวอยางใน ภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” หลงจากทตนรสกถงสภาวะไมปกตในการสานสมพนธกบนา ท าใหเขารวาก าลงจะถกตดสายสมพนธสงคมจากทน จงท าใหเขาพยายามตดตอกลบไปหาแฟนเกาเพอกลบไปเชอมตอสายสมพนธกบสงคมเดมทหลกหนมาอกครง

Ref. code: 25595707010053MZD

124

ภาพท 5.19 แสดงภาพตวอยางการดนรนเพอความอยรอดภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก”

อกตวอยางของตวละครทดนรนเพอความอยรอดในภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ” ทตวละคร แมรหลงจากพบวา ตนเองถกตดสายสมพนธจากเอมผชายทแอบชอบและซรเพอนสนททสดในชวตไดเสยชวตไป แมรพยายามดนรนเพอความอยรอดดวยการไปปรกษาอาจารยทหองพยาบาล และเลาถงเหตการณและความรสกแปลกๆ ทเกดขนกบตนเองใหอาจารยฟง

ภาพท 5.20 แสดงภาพตวอยางการดนรนเพอความอยรอดภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ”

(3) การตอสเพอลางแคน ตวละครตดสนใจตอสกบตนเหตของสภาวะแปลกแยก หลงจากทถกท า

รายจนเปนอนตรายตอชวตเพอหวงทจะยนหยดอยในสงคมไดอยางเปนปกต นยยะของตวละครแสดงใหเหนถงการพยายามเปลยนแปลงความจรงในสงคมดวยวธแบบใหม ตวอยางเชน ในภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว” ทไลลาถกท าใหตกเปนเหยอระบายอารมณทางเพศของเสย ไลลารสกวาตนเองตกอยในอนตราย จงหาทางออกจากสถานการณนดวยการขอใหเสยพาเพอนมารวมสนกดวย

ไลลา : เฮยไมอยากเอาทเดยวสองคนบางหรอ เสย : เธอนกวาชนไมเคยหรอ หาคนพรอมๆ กนชนกควบมาแลว ไลลา : หนมเพอนคนนง มนสวยนะเฮย พอดมนรอนเงน มนอยากรวมสนกกบเรา

Ref. code: 25595707010053MZD

125

หลงจากนนไลลาและวคกตางรวมมอลกขนสกบเสย พรอมกบสงสอนและปฏบตกบเสยเหมอนทเสยปฏบตกบตนเองเพอใหเสยไดรสกภาวะการเปนผถกกระท า เหนไดจากบทสนทนาเมอเสยสบถค าหยาบคายใสไลลาและไลลาสวนกลบพรอมตบหนาสงสอนเสยอยางรนแรง

ไลลา : เปนผใหญทดไมควรพดจาหยาบคาย 5.2.1.5 ขนการยตเรองราว (Ending)

เปนขนตอนของการสนสดเรองราวทงหมด โดยอาจมบทสรปไดหลายลกษณะขนอยกบเนอหาของภาพยนตรนนๆ ทงนการยตเรองราวกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 5.5 แสดงขนบของขนการยตเรองราว (Ending) และการสอความหมายของตระกลภาพยนตรแปลกแยก

ขนบของขนการยตเรองราว (Ending)

ความแปลกใหม



การจบปญหาทเกดขน 1. ปลง ตวละครรสกปลงตกและทนอยกบความแปลกแยกอยางไมมทางหลกเลยง

รกทขอนแกน แมร อส แฮปปฯ

2. แกแคน ตวละครลกขนตอสกบความไมถกตองของสงคม เพอขจดความ แปลกแยกและเปลยนแปลงระบบใหดขน


3. หลกหน ตวละครตดสนใจหลกหนออกไปจากระบบเพอปฏเสธความจรงทเกดขน

เมองเหงาซอนรก

จากตารางการวเคราะหขนบของขนการยตเรองราว (Ending) ผวจย

พบวา บทสรปของภาพยนตรทเลอกมาศกษา คอ การจบปญหาทเกดขน และนอกจากน ผวจยยงพบลกษณะความแปลกใหมในการจบปญหาทเกดขนทงหมด 3 รปแบบ ดงรายละเอยดตอไปน

Ref. code: 25595707010053MZD

126

(1) ปลง การสนสดของภาพยนตรดวยการทตวละครยอมรบกบความแปลกแยกท

เกดขนดวยการไมแสดงทาทหรอเปลยนแปลงพฤตกรรมใดๆ เพอใหสามารถด ารงอยในสงคมไดปกตตอไป ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “รกนะขอนแกน” ทปาเจนเรมมความสขมากจนเหมอนอยในความฝน และตดสนใจวาตนเองตองกลบมาอยกบความจรงใหได

ปาเจน : พคดวาพอยในความฝนนะ พอยากจะตนนะอฐ อฐ : งนปากลมตาโตๆ สอยางนนะ

จากนนเมอมาถงตอนจบของเรองจะเหนปาเจนไปนงมองพนทกอสรางทมเดกเลนฟตบอลพรอมกบท าทาลมตากวางเพอมองหาความจรงทเกดขนกบพนททตนเองอย

ภาพท 5.21 แสดงภาพตวอยางการปลงตกของตวละครภาพยนตรเรอง “รกนะขอนแกน”

อกตวอยางในภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ” ทตวละครแมรแสดง

ถงสภาวะการยอมรบสภาพทเกดขนในชวตตนเองและกลบไปใชชวตดวยการตกอย ในสภาวะแปลกแยกอกครง เหนไดจากสถานการณของเรองทแมรกลบไปถายรปเพอนลงหนงสอรนในชวงเวลา Magic Hour อกครง และถงแมวาตวละครจะแสดงใหเหนถงการหลกหนจากสถานการณนนๆ หรอพยายามเชอมตอความสมพนธใดๆ กบใครกตาม สดทายตวละครกพบวา ไมมวธไหนจะท าใหเธอกาวขามผานความโดดเดยวในชวงเวลานได ตวละครจงตดสนใจปลงกบความแปลกแยกทเกดขน และปลอยใหเวลาเยยวยารกษาทกอยาง เหนไดจากบทสนทนาทตวละครพดกบแมตอนกลบมาอยทบานหลงเรยนจบจากโรงเรยน

แม : จะท าอะไรตอเนย แมร : ไมรอะแม ท าอะไรกได แม : คดๆ มาเลย แมร : เดยวนะแมรอแปบนง

Ref. code: 25595707010053MZD

127

ภาพท 5.22 แสดงภาพตวอยางการปลงตกของตวละครภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ”

(2) ตอส ตวละครลกขนตอสกบความไมถกตองของสงคม เพอขจดความแปลก

แยกและเปลยนแปลงระบบใหดขน ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว” ท “ไลลา” กบ “วคก” ลกขนรวมมอกนตอสกบเสยทใชอ านาจกดขผอน ดวยการจบมดและทรมานเสยให สาสมกบสงทท า เชนเดยวกบ “ตล” หนงในตวละครของเรองทมความแปลกแยกกบสงคมดวยการเชอวาตนเองคอ มนษยตางดาว ไดกลายเปนผทชวยเหลอสองสาวใหพนจากเสยและก าจดคนทมพฤตกรรมไมดอยาง “ทศ”พนกงานประจ าโรงแรมทปลอยใหอ านาจของเงนครอบง าตนเอง ดวยการยอมใหใครจางท าผดอะไรกไดเพอแลกกบเงน และเมอทศตดสนใจจะเขาไปจบตลสงต ารวจเพอแลกกบเงนรางวลน าจบ ตลจงใชพลงอ านาจพเศษก าจดทศจนเสยชวต วเคราะหจากสถานการณท าใหเหนถงการตอสของตวละครสองกลม ทงตวแทนของวยรนหญงคอ ไลลากบวคก และวยท างานอยางตลทพยายามจะหาหนทางตอสกบความแปลกแยกหรออ านาจทางสงคมทครอบง า ทเปนสาเหตทท าใหตวละครเกดความแปลกแยกกบสงคม และการลงทายดวยภาพการตอสและการเอาชนะแสดงใหเหนผลลพธในการตอสกบความแปลกแยกวา ถาทกคนรวมมอกนตอสกสามารถเอาชนะความแปลกแยกและอยรอดในสงคมตอไปได

ภาพท 5.23 แสดงภาพตวอยางการตอส จากภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว”

Ref. code: 25595707010053MZD

128

(3) การหลกหนความจรงทเกดขน ภาวะทตวละครผดหวงจากสายสมพนธท เกดขนและเลอกหลกหน

ออกไปจากระบบ การหลกหนความจรงดวยการออกไปจากระบบนนแสดงใหเหนถงปจเจกชนยงคงมอ านาจตอรองกบสงคมดวยการใชตวเลอกอน คอ การหลกหนไปจากความแปลกแยกและโบยบนไปสเสรภาพ โดยไมไดหวงยอนกลบมาเปลยนแปลงสงคมแตอยางใด ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” หลงจากทตนรวานาตองการตดสายสมพนธกบตนเอง และเรมมปญหากบคนทองถน ตนจงตดสนใจโทรไปหาแฟนเกาเพอขอคนด และเมอแฟนเกาตอบตกลง ตนพรอมตกลงยายกลบไปอยทกรงเทพฯทนท วเคราะหไดจากบทสนทนาของตนกบแฟนเกาทางโทรศพท

ตน : ฮลโหล...ยงใชเบอรเดม...ไอน าบอกมา อยาไปวามน...บานใหมเปนไงบาง...กด...ไมไดเลนดนตรมานานแลว... กลบไปยายจกรยานยง ไมอยากจะเกบไว...ไมไดไปไหน...ยายงานแลว ลงมาทใต...อยในรถ ก าลงจะไป... กลบไปหาไดไหม...โอเคนะเดยวกลบไปหา...ขอบคณนะทรบสาย

จากบทสนทนาวเคราะหไดวาตนตองการหลกหนความแปลกแยกดวยการยายถนทอยอาศยกลบไปสจดเรมตน เมอตนเองไมสามารถปรบตวเขากบสงคมทอยใหมได ตนจงตดสนใจหาทางออกดวยการหลกหนจากความแปลกแยกในพนท แตจดจบของตวละครในภาพยนตรนแตกตางจากเรองอนๆ เพราะถงแมวาตวละครไดตดสนใจหลกหนจากความแปลกแยก แตระบบกไมปลอยใหตวละครไดท าตามใจปรารถนา เพราะกอนทตวละครจะไดกลบไปยงกรงเทพฯ ตวละครถกลกพาตวไปฆาโดยกลมนองชายของนา และถกน าศพไปอ าพรางดวยการลอยทงไปในแมน ากอนทตวละครจะไดหนกลบไปท าตามใจทปรารถนาและหลดพนจากความแปลกแยก ว เคราะหนยยะของการเลาเรองทตวละครหลกถกฆาตกรรมกอนไดจดการกบความแปลกแยกทเกดขน สะทอนความจรงในสงคมวาบางครงการหลกหน อาจไมใชค าตอบทดทสดในการจดการกบความแปลกแยกทเกดขน

5.2.2 ตวละคร (Character typology) บคคลทสมพนธกบเรองราวในเรอง นอกจากนยงหมายรวมถงบคลกลกษณะตว

ละคร ไมวาจะเปนรปรางหนาตา หรออปนสยใจคอของตวละคร ในภาพยนตรจะเนนการอธบายพฤตกรรมการกระท าของตวละครทเลาเรองดวยภาพ ทงนผวจยไดแบงการวเคราะหตวละครดวยลกษณะทางประชากรศาสตรกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

Ref. code: 25595707010053MZD

129

ตารางท 5.6 แสดงลกษณะทางประชากรศาสตร และการสอความหมายในภาพยนตรตระกลแปลกแยก



ลกษณะทางประชากรศาสตร

1. เพศ

ความแปลกแยกเกดขนกบทกเพศ ทงชายและหญงทมความอางวางโดดเดยว และถกตดสายสมพนธจากสงคม


2. อาย ความแปลกแยกเกดขนกบคนหลายวย ตงแตวยเรยนจนถงวยเกษยณ ถาขาดการเชอมตอกบสงคมกสามารถเกดความแปลกแยกในชวตได


3. อาชพ อาชพทอยทามกลางคนมากมายแตเตมไปดวยความรสกอางวางโดดเดยวจะท าใหเกดความแปลกแยก


4. สถานภาพ สถานภาพโสดและความเปนปจเจกชนของตวละครสงผลใหตวละครรสกโดดเดยวแปลกแยก

แมร อส แฮปป โรงแรมตางดาว เมองเหงาซอนรก

จากขอมลในตารางการวเคราะหลกษณะทางประชากรศาสตรของตวละครใน

ภาพยนตรทมความแปลกแยก ท าใหผวจยพบขนบของลกษณะทางประชากรศาสตรทเกดขนทงหมด 4 รปแบบ ดงรายละเอยดตอไปน

5.2.2.1 เพศ ในการใหความหมายแปลกแยกของเพศของตวละคร ผวจยไดศกษา

ภาพยนตรทง 4 เรองและพบวา ตวละครทมความแปลกแยก สามารถเปนไดทงเพศชายและเพศหญง ตวอยางเชน “ตน” สถาปนกเพศชายจากกรงเทพฯทตดสนใจหนความรกทผดหวงไปคมงานกอสรางท อ.ตะกวปา จากภาพยนตรเรองเมองเหงาซอนรก, “แมร” นกเรยนหญงชนมธยมปลายในโรงเรยนแหงหนงทสญเสยความสมพนธจากคนทแอบชอบและเพอนสนท จากภาพยนตรเรองแมร อส แฮปปฯ , “ปาเจน” หญงสาวอดตพยาบาลวยเกษยณทมความโดดเดยวเปลยวเหงาจนตองกลบมาดแลทหารทนอนหลบใหลอยางไมรสาเหต จากภาพยนตรเรองรกทขอนแกน และ “ไลลา” นกเรยนหญงทสวมบทบาทเดกขายบรการทางเพศเพอมาแกแคนเสยทท ารายเพอนตนเองจนบาดเจบสาหสจาก

Ref. code: 25595707010053MZD

130

ภาพยนตรเรองโรงแรมตางดาว ผวจยไดพบวา ตวละครทมความแปลกแยกสามารถเปนไดทงเพศชายและเพศหญง แตลกษณะส าคญนอกเหนอจากเรองเพศ คอ ทกตวละครในภาพยนตรตระกลแปลกแยกไมวาจะเปนเพศใดกตาม ตองมความรสกอางวางโดดเดยวจากการถกตดขาดสายสมพนธทางสงคม และตวละครเกดความแปลกแยก

5.2.2.2 อาย เปนการสอใหเหนวาอายของตวละครทมความรสกแปลกแยกนนจะ

พบวา เปนชวงอายทไมจ ากดเฉพาะชวงวย จากการวเคราะหภาพยนตรนอกกระแสทเลอกมาศกษา พบวา การน าเสนออายของตวละครทแปลกแยกอยในชวงวยทหลากหลาย ตงแตวยเรยนจนถงวยเกษยณ จงท าใหผวจยเหนวาตวละครทมความแปลกแยกในภาพยนตรนอกกระแส สามารถเกดขนไดในหลายชวงวยไมจ ากดเฉพาะอาย โดยอาจจะเรมเกดขนตงแตอายในวยเรยนอยางตวละคร “แมร” ในภาพยนตรเรองแมร อส แฮปปฯ และ “ไลลา”ในภาพยนตรเรองโรงแรมตางดาว หรออาจจะเปนอายในชวงวยท างานอยาง “ตน” สถาปนกหนม จากภาพยนตรเรองเมองเหงาซอนรก และอาจจะเปนอายหลงวยเกษยณอยาง “ปาเจน” ในภาพยนตรเรองรกทขอนแกน กอาจเกดความแปลกแยกได แตสงทเชอมตอของวยตางๆ กบตวละครทแปลกแยก คอ ตวละครในชวงอายตางๆ ทมความแปลกแยกจะตองถกตดสายสมพนธจากสงคมดวยสถานการณตางๆ ท าใหตวละครตองพบเจอกบความเปลยนแปลงทท าใหตนเองรสกโดดเดยวและแปลกแยก

5.2.2.3 อาชพ เปนการสอใหเหนรายละเอยดเบองลกของตวละครวาท าอะไรเพอหา

เลยงตนเองและความสมพนธของตวละครกบสงคมเปนอยางไร ผวจยพบวา ตวละครทแปลกแยกจะมลกษณะการประกอบอาชพทหลากหลาย โดยเปนอาชพทอยทามกลางผคนมากมาย แตกลบเตมไปดวยความรสกอางวางและแปลกแยกเพราะไมสามารถเชอมตอสายสมพนธกบสงคมนนได ตวอยางเชน “แมร” จากภาพยนตรเรองแมร อส แฮปปฯ ทตวละครรสกโดดเดยวจากการอกหกและสญเสยเพอนสนทไป ตอให แมรจะมเพอนในโรงเรยนมากมาย แตแมรกยงรสกโดดเดยวและไมสามารถเชอมตอความสมพนธกบใครในโรงเรยนไดอก , “ไลลา” จากภาพยนตรเรองโรงแรมตางดาว ทแมจะอยทามกลางเพอนๆ ในสงคมโรงเรยน แตไมอาจเชอมตอสายสมพนธทางสงคมได เพราะตนเองมความลบเรองการแกแคนเสยอย ประกอบกบอาชพทท าใหไลลาไดเขามาถงเสย เปนอาชพสาวขายบรการยงท าใหไลลาไมสามารถจะเชอมตอกบใครในสงคมไดอยางปกต จงท าใหไลลารสกแปลกแยกและโดดเดยว, “ตน” จากภาพยนตรเรองเมองเหงาซอนรก ประกอบอาชพสถาปนกทยายมาคมงานทอ.ตะกวปา ในขณะทตนไปคมงานกอสราง เขาอยทามกลางคนงานทเปนลกนองแตกลบรสกแปลกแยกทไมสามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคมไดเพราะเขาไมใชคนทองถน เปนเพยงคนกรงเทพฯทถกมองในสายตาวาเปนคนนอก จงท าใหระหวางการท างาน ท าใหเขารสกอางวางโดดเดยว

Ref. code: 25595707010053MZD

131

และสดทายตวละคร “ปาเจน” ทเปนอดตพยาบาลทเกษยณแลว เมอกลบมาทท างานเดมกรสกแปลกแยกเพราะไมไดท างานอยางทเคยท าอกตอไป ปาเจนไมสามารถปฏบตหนาทกบคนไขเตยงตางๆ ไดเหมอนพยาบาลเชนเดม ท าใหปาเจนรสกแปลกแยกทไมสามารถเชอมตอสายสมพนธกบสงคมไดอยางเตมท

5.2.2.4 สถานภาพ เปนรายละเอยดทสอถงความสมพนธของตวละคร เพอวเคราะหความ

แปลกแยกวามความสมพนธกบสถานภาพใดของตวละคร โดยผวจยพบวา ตวละครทมความแปลกแยกอยในสถานภาพโสดและมความเปนปจเจกชนทสงผลใหตวละครเกดความรสกแปลกแยก ตวอยางเชน “แมร” จากภาพยนตรเรองแมร อส แฮปปฯทตวละครยงไมเคยมความรกและเกดการตกหลมรกผชายครงแรกหนารานโตเกยว ท าใหพบวา ตวละครอยในสถานภาพโสดและอปนสยของตวละครมความเปนปจเจกชนสงเหนไดจากตอนทเพอนจดปารตตอนรบหลงกลบมาจากปารส แมรไปแอบอยในหองน า เพราะไมอยากรวมปารต แสดงใหเหนถงความเปนปจเจกชนของตวละคร , “ไลลา” จากภาพยนตรเรอง โรงแรมตางดาวทยงโสดเชนกน ดวยบทสนทนาทคยกบวกกเพอนสาวถ งเรองความรก และพบวา ตวละครยงโสดอย, “ตน” จากภาพยนตรเรองเมองเหงาซอนรก ทตวละครเพงถกตดขาดความสมพนธจากแฟนเกา จงท าใหอยในสถานภาพโสดเมอยายมาอยทอ.ตะกวปา ประกอบกบค าพดของตวละครทบอกเลาถงความเปนปจเจกชนของตนเองในมมมองเร องการยายมาท างานทตางจงหวดวาตนเองไมมพนธะและไมอยากรบกวนบานนองสาวทมครอบครวแลว จงแสดงใหเหนถงสถานภาพโสดของตวละครอยางชดเจน

ดงนน ผวจยจงสรปผลการวเคราะหจากภาพยนตรทคดเลอกมาศกษาพบวา ตวละครของภาพยนตรในตระกลแปลกแยก มกจะมลกษณะส าคญคอ ตวละครถกตดสายสมพนธจากสงคม และเกดความรสกอางวางโดดเดยว จนท าใหตวละครพยายามหาทางขจดความแปลกแยกดวยวธตางๆ เพอท าใหชวตกลบไปเปนอยางปกตสข

5.2.3 แกนความคด (Themes) ความคดหลกหรอความคดรวบยอดทผก ากบภาพยนตรตองการน าเสนอ ซงผชม

สามารถคนพบความหมายหรอใจความส าคญของเรองไดจากการสงเกตองคประกอบตางๆ ในการเลาเรอง เชน ตวละคร คานยม ค าพด หรอสญลกษณทปรากฏในเรอง เปนตน นอกจากน แกนความคด คอ ทมาของการมองเหตการณและเขาใจพฤตกรรมของตวละครในเรองผ านสายตาตวละครใดละครหนง หรอการทผเลามองเหตการณจากวงในใกลชดหรอจากวงนอกในระยะหางๆ ซงแตละจดยนมความเชอทตางกน จดยนในการเลาเรองมความส าคญตอการเลาเรองเพราะจดยนจะมผลตอความรสกของผชมและมผลตอการชกจงอารมณของผเสพเรองเลา (ฉลองรตน ทพยพมาน, 2539, น.

Ref. code: 25595707010053MZD

132

19) ทงนผวจยไดวเคราะห แกนความคดของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 5.7 แสดงขนบของแกนความคดและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

ขนบของแกนความคด (Themes)


ความแปลกแยกของปจเจกชนในรปแบบตางๆ

ความแปลกแยกตอสงคมเมอถงชวง เปลยนผานของวย

แมร อส แฮปปฯ

ความแปลกแยกตอสงคมเมอเปลยน ถนทอยอาศย


ความแปลกแยกกบการด ารงชวตของคน ในสงคม

โรงแรมตางดาว รกทขอนแกน

จากตารางการวเคราะหขนบของแกนความคด ผวจยไดพบขนบของแกน

ความคดหลกเพยงรปแบบเดยว คอ การพบเจอกบความแปลกแยกของปจเจกชนในรปแบบตางๆ โดยสถานการณและ ตวละครทพบเจอกบความแปลกแยกจะมรปแบบทแตกตางกน แตตวละครยงคงอยในสถานภาพทถกตดขาดจากสายสมพนธทางสงคม และมความรสกแปลกแยกและโดดเดยว จนไมสามารถด าเนนชวตไดอยางปกต

ในการเสนอรปแบบของความแปลกแยกทปรากฏในภาพยนตรนน แสดงใหเหนถงความเปนจรงวาความแปลกแยกปรากฏอยทวไปในชวตประจ าวนของสงคม วธทท าใหหลดพนจากความแปลกแยกในภาพยนตรทน าเสนอประกอบไปดวยวธทหลากหลาย เชน การปลงตกยอมรบ จากภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ”และ “รกทขอนแกน” หรออาจจะเปนการน าตนเองไปเกาะเกยวยดโยงกบคนรกในภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” และสดทายวธการลกขนมาตอสเพอเอาชนะความแปลกแยก จากภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว” เปนตน

5.2.4 ฉาก/การจดวางองคประกอบของภาพ (Setting/Mise En Scene) ฉากหรอการจดวางองคประกอบภาพเปนองคประกอบทส าคญของภาพยนตรทก

ประเภท เพราะเหตการณและตวละครไมสามารถด าเนนไปโดยปราศจากพนทได ดงนน ฉากจงมความส าคญในการรองรบและสรางความตอเนองของเหตการณ อกทงยงสามารถบงบอกความหมายบางอยางในเรองของผก ากบ ตลอดจนการกระท าของตวละครไดดวย ฉากกคอ สถานททเกดเหตการณ

Ref. code: 25595707010053MZD

133

ขนในเรอง ซงการสรางฉากตองใหรายละเอยดเกยวกบสถานทและสภาพแวดลอมเพอใหผชมเกดความคลอยตามและเชอวาเรองนนเกดขนจรง ในภาพยนตรบางเรองผก ากบพยายามใหฉากในเรองเปนโลกจ าลอง ซงอธบายสถานการณทคนเราตองเผชญในโลกความเปนจรง ทงนผวจยไดวเคราะหฉากเกยวกบเวลากรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 5.8 แสดงขนบของฉากเกยวกบเวลาและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

เวลา (Time) การสอสารความหมายในภาพยนตร ตวอยางหนง

1. เวลากลางวน ตวละครพบเจอกบความแปลกแยกในชวงเวลากลางวน เมอตองแสดงวถชวตทซ าซากจ าเจ


2. เวลากลางคน ตวละครทบทวนชวตของตนเองในชวงเวลากลางคนเพอหาวธในการก าจดความแปลกแยก ทเกดขน

แมร อส แฮปปฯ รกทขอนแกน เมองเหงาซอนรก

จากขอมลในตาราง ผวจยไดวเคราะหหาลกษณะขนบของฉาก (Setting) จาก

ตวอยางภาพยนตรไทยนอกกระแสทมความแปลกแยกจ านวน 4 เรอง ผวจยพบรปแบบทแตกตางกน 2 รปแบบ ดงรายละเอยดตอไปน

5.2.4.1 เวลา (Time) การสอความหมายของฉากเรองเวลาท เกยวของกบตวละครและ

ความสมพนธ โดยจากการวเคราะหภาพยนตรทง 4 เรอง ผวจยไดพบลกษณะของความแปลกใหมของฉาก 2 รปแบบ ดงน

(1) ตวละครพบกบความแปลกแยกในชวงกลางวน จากการวเคราะหภาพยนตรทง 4 เรอง ผวจยพบวา เวลากลางวนเปน

ชวงเวลาทตวละครตองด าเนนชวตเกยวของกบสงคมรอบตว ไมวาจะเปนการท างาน การเรยน ฯลฯ การแสดงวถชวตซ าๆ จ าเจทแสดงออกถงลกษณะ “การตดกบ” ในชวงเวลากลางวนของตวละคร ท าใหเกดความรสกแปลกแยกโดดเดยว ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ” ทตวละครเปนนกเรยนของโรงเรยนแหงหนง ในชวงเวลากลางวน ตวละครจะตองพบเจอกบสงซ าซากจ าเจทกวนอยทโรงเรยนและเดนผานไปผานมาตรงทางรถไฟ

Ref. code: 25595707010053MZD

134

ภาพท 5.24 แสดงภาพตวอยางตวละครพบกบความแปลกแยกในชวงกลางวนในภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ”

หรอตวอยางของตวละครจากภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว” ทแสดงออกถงการด าเนนอยในวถชวตทซ าซากและการเกดภาวะตดกบในชวงเวลากลางวน เชน ไลลาทถกเสยไปรบมาจากโรงเรยนและตองมาเผชญกบภาวะการตดกบเมอตกเปนเหยอในการระบายอารมณทางเพศของตวละครเสย และ ทศ พนกงานประจ าโรงแรมมานรดทสดเบอกบกจกรรมในแตละวนทตองท างานซ าๆ เดมๆ โดยทศเลอกคยโทรศพทในชวงเวลาวางงานเพอสานสมพนธกบหญงสาวทดแทนความเบอหนายซ าซากจ าเจทเกดขนในชวต

ภาพท 5.25 แสดงภาพตวอยางตวละครพบกบความแปลกแยกในชวงกลางวนในภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว”

(2) ตวละครทบทวนชวตของตนเองในชวงเวลากลางคน หมายถง ในชวงเวลากลางคน ตวละครมกจะไดมเวลาในการทบทวนชวต

หรอปรงแตงวถชวตใหมเพอก าจดความแปลกแยกโดยการเชอมตอสายสมพนธทางสงคม ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “แมร อสแฮปปฯ” ทตวละครแมรตนเตนจนนอนไมหลบทจะไปบอกความรสกของตนเองกบผชายทแอบชอบ พรอมทงหยบกระดาษมาซอมค าพดทจะไปพด

Ref. code: 25595707010053MZD

135

แมร : มง ตอนไปบอกเคาเอาค าวาเหนหรอมองขนกอนดวะ ซร : มงกบอกๆ เคาไปเหอะ มนกเหมอนกนแหละ

วเคราะหจากบทสนทนาจงเหนวาแมรเลอกทบทวนความรสกตนเองในชวงกลางคน กอนทจะน าความรสกไปบอกเพอนสานสมพนธกบคนทแอบชอบในวนรงขน แสดงใหเหนถงตวละครทมเวลาในการปรงแตงชวตใหมในชวงกลางคน เพอหวงการสรางสายสมพนธใหมกบเหตการณทจะเกดในวนรงขน

ภาพท 5.26 แสดงภาพตวอยางตวละครทบทวนชวตของตนเองในชวงเวลากลางคนในภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ”

หรอแมกระทงเวลาทแมรตองทบทวนถงเรองอดตและความทรงจ าตางๆ

ทผานมา เพอหาทางแกไขชวตใหดขน แมรกเลอกใชเวลาในชวงกลางคนเพอทบทวนความรสกตวเองและตดสนใจเลอกทางเดนชวตของวนพรงนดวยวธใหม เหนไดจากสถานการณทแมรออกแบบปกหนงสอรน และตดสนใจเอารปเอมมาเผาทง ดวยนยยะการเลอกทจะตดสายสมพนธกบเอมจากชวต

อกตวอยางของตวละครทบทวนชวตของตนเองในชวงเวลากลางคนจากภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน” ทตวละครปาเจนไดออกไปทานขาวกบอฐในตลาดโตรง จากบทสนทนาท าใหตนเองไดทบทวนชวตในความสมพนธกบสามฝรงของตนเอง และสานสมพนธ ใหมดวยการเปดเผยเรองตนเองกบอฐเพมขน

อฐ : ปาแลวแฟนปาละ ปาเจน : เคากเปนทหารเหมอนเธอแหละ แตคนละกองมาจากอเมรกานะ อฐ : โห ยนดดวยปา ปาเจน : กไมรสนะ เพราะวาภาษาองกฤษชนแยมากเลย เราเจอกนบนอนเตอรเนต

กพมพไป เปดดกไป ตอนนนนะมเวลาไง จนทกวนนคยกบแกกยงไมคอยจะรเรองเลยวาแกพดวาอะไร

Ref. code: 25595707010053MZD

136

ภาพท 5.27 แสดงภาพตวอยางตวละครทบทวนชวตของตนเองในชวงเวลากลางคนเรองของเวลาในภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน”

หลงจากทตวละครกลบมาจากโรงหนง ตวละครไดเดนไปทโรงเรยนและระหวางทางไดผานปาและพบค าสอนบางอยางทพนวา “ในหมมนษย คนทประเสรฐคอ คนทถกฝกแลว” จากนนจงเดนผานเขาไปยงซากหองเรยนเกาและนงลงโทรศพทหาใครบางคนและทบทวนเรองบางอยางในสถานทหองเรยนเกา

ปาเจน : Honey I’m the only one who are wait here. I just remembered a homework I forgot sent to a teacher long years ago ... ขอยกบฮมนคอ ตวอหยง ตอนนมนลอยอย ในหวขอย ในหวใจขอย

วเคราะหถงบทสนทนาของตวละครพบวา ตวละครไดใชเวลานงทบทวนความทรงจ าในอดตและความรสกทก าลงเกดขนกบตนเอง แสดงใหเหนถงขอสรปของการทบทวนชวตของตวละครมกจะเกดขนในชวงเวลากลางคน

ภาพท 5.28 แสดงภาพตวอยางตวละครทบทวนชวตของตนเองในชวงเวลากลางคนในภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน”

ตวอยางสดทายจากภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” ทแสดงใหเหนถงการทบทบทวนชวตของตนเองในชวงเวลากลางคนเพอสรางความสมพนธทางสงคมใหม จาก

Ref. code: 25595707010053MZD

137

เหตการณทตนกลบไปกรงเทพฯและไดยอนกลบมาทอ.ตะกวปาอกครง นาจงเขาไปทกทายเมอเหนรถตนทจอดอยหนารานกาแฟในชวงเวลากลางคน

นา : คณกลบมาจรงๆ ดวย นาคดวาคณจะไมกลบมาแลว ตน : ท าไมคณคดอยางนน นา : กคนอนๆ เคาบอกวาจะกลบมาแตกไมมใครกลบมาเลย เคาคงไปเจอทอนท

ดกวามงคะ ตน : ไปประชมแคอาทตยเดยว เบอจะตายอยแลว รถกตด คนกเยอะ กรงเทพฯ นา : มแตคนเคาอยากอยกรงเทพฯกน คณกลบมาอยากอยบานนอก

วเคราะหจากบทสนทนาเหนไดวาชวงเวลาท พดคยกน ท าใหตนไดทบทวนเกยวกบตนเองในระยะเวลาทอยทกรงเทพฯและพบวา ตนเองไมมความสขกบการอยในเมองหลวง นอกจากนนยงมอกบทสนทนาทแสดงถงการทตวละครไดทบทวนความเหงาของตนเองและเชอมตอสายสมพนธเพอขจดความแปลกแยก

นา : แลวไมเหงาหรอคะอยคนเดยวแบบน ถาเปนนาเหงาตายเลย ตน : กไมเหงาอะไรนะ คนเราจะเหงาถงคนเยอะหรอคนนอยกเหงาได คณไม

เหงาหรอ นา : ไมหรอกคะ นานะมทงอามาอาตแลวไหนจะงานทโรงแรมอก ตนนกไมออก

หรอกคะวาวนๆ นงนางานยงขนาดไหน ท าอะไรไดแปบนงกเยนแลว ไมมเวลาเหงาหรอกคะ

ภาพท 5.29 แสดงภาพตวอยางตวละครทบทวนชวตของตนเองในชวงเวลากลางคนในภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก”

Ref. code: 25595707010053MZD

138

5.2.4.2 สถานท (Place) การสอความหมายของสถานททมความสมพนธกบ ตวละครในเรองความ

แปลกแยก ซงผวจยพบลกษณะความแปลกใหมของฉากทเกยวกบสถานท ทงนผวจยไดวเคราะหฉากเกยวกบสถานทกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยกมรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 5.9 แสดงขนบของสถานทและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

สถานท (Place)



1. สถานทคนเคย เปนสถานททตวละครใชด าเนนชวตประจ าวนทวไปทแสดงใหเหนถงการ “ตดกบ”อยทใดทหนงของตวละคร


2. สถานทแปลกใหม เปนสถานททตวละครไมคนชนกบสถานทนนๆ ท าใหตวละครไดทบทวนการกระท าของตนเอง

แมร อส แฮปปฯ รกทขอนแกน เมองเหงาซอนรก

จากตาราง ผวจยพบความแปลกใหมของฉากท เกยวกบสถานท 2

รปแบบ คอ (1) สถานทคนเคย

สถานทคนเคย หรอฉากทตวละครใชด าเนนชวตประจ าวน ซงฉากการด าเนนชวตประจ าวนจะถกน ามาสะทอนชวตของตวละคร จากการวเคราะหภาพยนตรแปลกแยกทง 4 เรอง พบวา ตวละครเมออยในสถานทคนเคย จะมลกษณะเหมอนตดกบอะไรบางอยางในชวต ฉากทน ามาใชเลามกประกอบไปดวยสถานททเปนหองเลกๆ อาจมทางเดนคบแคบ และถกลอมรอบดวยสงตางๆ ทบงบอกถงลกษณะการตดกบ เชน มมหนาตกโรงแรมมานรด มมหนาทางเขาหองของโรงแรม มานรด มมทางเขาตกโรงเรยน มมหนาตกโรงแรมทพก สวนสถานทภายในจะประกอบไปดวย หองในโรงแรมมานรด หองนอน หองผปวย ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว” สถานทคนเคยของตวละคร คอ โรงแรมมานรด, ภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ” ฉากทตวละครคนเคยคอ หองนอนในโรงเรยนและดาดฟาของตกโรงเรยน , ภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” น าเสนอภาพในฉากหองพกและดาดฟาของโรงแรม และภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน” ฉากทตวละครคนเคยคอ ในหองผปวยขางเตยงของนายทหารชออฐ ทกๆ ฉากทเปนสถานทคนเคยจะถกน าเสนอ

Ref. code: 25595707010053MZD

139

ภาพผานการเลาเรองวถชวตของตวละครทซ าซากจ าเจและตดอยในวงวนของสถานทเพอสะทอนถงความแปลกแยกของตวละคร

ภาพท 5.30 แสดงภาพตวอยางสถานทคนเคยในภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ”

ภาพท 5.31 แสดงภาพตวอยางสถานทคนเคยในภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว”

ภาพท 5.32 แสดงภาพตวอยางสถานทคนเคยในภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก”

Ref. code: 25595707010053MZD

140

ภาพท 5.33 แสดงภาพตวอยางสถานทคนเคยในภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน”

(2) สถานทแปลกใหม สถานทแปลกใหม หรอฉากทตวละครไมคนชนกบสถานทนนๆ จะถก

น ามาใชในเรองเพอเปนสถานททท าใหตวละครไดมโอกาสทบทวนตนเอง เพราะการไปสถานทแตกตางจากวถชวตประจ าวนและความคนเคยนน จะท าใหตวละครเปดรบและปรบตวเขากบสงคมใหมไดมากกวาการอยในสถานทเดม ตวอยางในภาพยนตรทน ามาศกษาเรอง “แมร อส แฮปปฯ” ตวละครแมรเลอกเขาปาเพอไปหาไอเดยในการท าหนงสอรน

ซร : เขาปาเนยนะ.... แคหาแรงบนดาลใจนะเวย แมร : กงานกมนคอนเซปชวลนหวา

วเคราะหจากบทสนทนาจะเหนไดวาแมรรตววาการหาไอเดยใหมๆ หรอสรางแรงบนดาลใจจะตองมาจากการเปลยนแปลงสถานทในการใชชวต แมรจงตดสนใจเขาปาเพอท าใหไดมโอกาสทบทวนตวเองในสถานทแปลกใหม

ภาพท 5.34 แสดงภาพตวอยางสถานทแตกตางจากชวตประจ าวนในภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ”

Ref. code: 25595707010053MZD

141

อกตวอยางจากภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน” ปาเจนกเลอกไปสถานทแปลกใหมจากชวตประจ าวน ไมวาจะเปนการชวนอฐไปทานขาวทตลาดโตรงและปดทายดวยการไปดหนง เพอเชอมตอสายสมพนธครงใหมไดงายขน

ภาพท 5.35 แสดงภาพตวอยางสถานทแตกตางจากชวตประจ าวนในภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน”

ตวอยางสดทายจากภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” ทตวละครตน

กบนาไดไป สานสมพนธกนในสถานทใหม ท าใหตวละครไดทบทวนเกยวกบความสมพนธทเกดขน เชน ฉากขบรถมอเตอรไซคไปยงสะพานกลางปา

ภาพท 5.36 แสดงภาพตวอยางสถานทแตกตางจากชวตประจ าวนในภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก”

5.2.5 การสอความหมายในระดบสญลกษณ (Iconography) นอกเหนอจากการเลาเรองในภาพยนตรแลว อกวธทจะสามารถวเคราะหความ

แปลกแยกทปรากฏในภาพยนตร คอ การวเคราะหเทคนคตางๆ ในภาพยนตร โดยสญลกษณทางเทคนคตางๆ ทปรากฏในภาพยนตร จะถอเปนเครองมอในการสรางจนตนาการและอารมณรวมใหแกผชมภาพยนตร ซงมอย 2 ดานดวยกน คอ การใชเทคนคดานภาพและเทคนคดานเสยง (สมสข หนวมาน, 2544, น. 52)

Ref. code: 25595707010053MZD

142

5.2.5.1 สญลกษณทางภาพ การสอสารความหมายดวยภาพเพอบอกเลาขอเทจจรง (Factual)

สภาพแวดลอม (Environmental) ชวยแปลความหมาย (Interpretative) แสดงสญลกษณ (Symbolic) บอกลกษณะเฉพาะตางๆ (Coupling) ซงสงเหลานจะมผลตอการเชอมตอจนตนาการ อารมณ ความรสกและการด าเนนเรอง การสรางความหมายและการรบรความหมายของผรบสาร (ฉลองรตน ทพยพมาน, 2539, น. 19) ทงนผวจยไดวเคราะหสญลกษณทางภาพกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 5.10 แสดงขนบของการสอสารความหมายดวยสญลกษณทางภาพและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

ขนบของการสอสารใน

ระดบสญลกษณ

(Iconography)


สญลกษณทางภาพ

1. มมกลอง

มมแทนสายตาคนดถกน ามาใชแทนสายตาผชมใหเขาไปอยในสถานการณเดยวกบตวละครทรสกถงความแปลกแยก

รกทขอนแกน เมองเหงาซอนรก


การใชภาพระยะใกล (Medium-Shot) ทมความชดลกในระดบตนเพอขบเนน “การตดกบ” ของตวละครทตกอยใน สภาวะแปลกแยก


การใชภาพระยะไกล (Long-Shot) เพอแสดงใหเหนถงสภาวะของตวละครทแปลกแยก เมอถกตดขาดจากสายสมพนธทางสงคม

พบในภาพยนตร

Ref. code: 25595707010053MZD

143

ทกเรอง


การจดแสงฉากกลางวนใชแสงต า (Low-Key Lighting) อมครมและพรามว สะทอนสภาวะของตวละครทตกอยในสภาวะแปลกแยก



การใชเทคนคการตดตอดวยการทงภาพเปนระยะเวลานานเพอแสดงใหเหนถงลกษณะของตวละครทมความแปลกแยก


จากขอมลในตาราง ผวจยไดวเคราะหหาลกษณะขนบการสอความหมายในระดบสญลกษณของลกษณะทางดานกายภาพจากภาพยนตรทง 4 เรอง จนไดลกษณะขนบทส าคญ 4 รปแบบ ดงรายละเอยดตอไปน

(1) มมกลอง การวางมมกลองใหสอดคลองกบการเลาเรอง ผวจยพบมมกลองท

น ามาใชเพอสอความหมายของภาพยนตรตระกลแปลกแยกทเดนชด คอ มมแทนสายตา (Subjective Camera Angle) ซงเปนมมทน าพาคนดเขามามสวนรวมในภาพยนตร เมอตองการแทนความรสกของตวละครทโดดเดยวเปลยวเหงา ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน” ทมมมแทนสายตาของคนดเพอใหเหนความรสกของปาเจนทอยในโรงพยาบาลดวยความรสกโดดเดยวเปลยวเหงา

ภาพท 5.37 แสดงภาพตวอยางมมแทนสายตาคนดในภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน”

หรอภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” ทแสดงใหเหนความรสกความแปลกแยกของตวละครเมอไปยงสถานทกอสรางทตนเองตองไปคมงาน โดยมมกลองจะแทนสายตาของคนดทยนอยขางหลงตวละครเพอท าใหคนดรบรถงความรสกของตวละครทมความแปลกแยกกบสถานท

Ref. code: 25595707010053MZD

144

ภาพท 5.38 แสดงภาพตวอยางมมแทนสายตาคนดในภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก”

(2) ขนาดภาพ การก าหนดภาพในการถายท าภาพยนตรนนมลกษณะส าคญ เพราะเปน

การใชกลองเพอโนมนาวความสนใจเพอใหเกดความหมายทตองการจะสอสารกบผชม โดยขนาดภาพทปรากฏในภาพยนตรมหลากหลาย แตในประเดนเรองความแปลกแยก มขนาดภาพทสอความหมายเดนชด อย 2 รปแบบ ดงน

1. ภาพระยะใกล (Close-up/CU) เปนภาพทเหนบรเวณศรษะและใบหนาของผแสดง มรายละเอยดทชดเจนขน เชน รวรอยบนใบหนา น าตา สวนใหญเนนความรสกของ ผแสดงทางแววตาและสหนา ภาพทน ามาใชจะเปนภาพระยะใกลทน าคนดใหเขาไปส ารวจความรสกของตวละครอยางใกลชดเมอตวละครตกอยในสภาวะแปลกแยก ตวอยางเชน ในภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” เมอตวละครตนเดนออกมาส ารวจพนทใหมทดาดฟาของโรงแรมทเขายายมาพกอาศย ขนาดภาพระยะใกลท าใหเหนถงสหนาและอารมณความแปลกแยกและไมคนชนกบพนท คลายกบการเปน “คนนอก” ทก าลงท าความรจกกบสถานทใหม

ภาพท 5.39 แสดงภาพตวอยางขนาดภาพระยะใกลในภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก”

Ref. code: 25595707010053MZD

145

อกตวอยางการน าเสนอภาพระยะใกลจากภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ” ทน าเสนอภาพความรสกของตวละครทมความแปลกแยกกบสงคม หลงจากผานเรองราวการสญเสยสายสมพนธทางสงคมจากเพอนและคนทแอบชอบ จงท าใหตวละครรสกแปลกแยกและคดวาไมอาจลมความทรงจ าแหลานไปได การน าเสนอภาพระยะใกลน ท าใหคนดเขาใจอารมณของตวละครทตองเผชญกบความแปลกแยกและรบรถงความทกขจากความแปลกแยกทเกดขนกบตวละคร

ภาพท 5.40 แสดงภาพตวอยางขนาดภาพระยะใกลในภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ ”

2. ภาพระยะไกล (Long Shot/LS) เปนภาพทมขนาดไมแนนอน

ตายตว บางครงเรยกภาพกวาง (Wide Shot) เวลาใชอาจมความหมายตงแตภาพระยะไกลมาก (ELS) จนถงภาพระยะไกล (LS) ซงเปนภาพขนาดกวางแตสามารถเหนรายละเอยดของฉากหลงและผแสดงมากขนเมอเปรยบเทยบกบภาพระยะไกลมาก หรอเรยกวา Full Shot เปนภาพกวางเหนผแสดงเตมตว ตงแตศรษะจนถงสวนเทา ในภาพยนตรเลอกภาพระยะไกลมาใช เมอตองแสดงใหเหนถงสภาวะทางสงคมทตวละครถกตดสายสมพนธ หรอความรสกทตวละครแปลกแยกจากสงคม ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” ทน าเสนอภาพตวละครยนอยในระยะไกล โดยมฉากหลงเปนบานเกาของนา เพอแสดงใหเหนถงความแปลกแยกของตวละครกบพนททมความหมายวาคนนอกไมอาจเปนหนงเดยวกบคนในพนทได

ภาพท 5.41 แสดงภาพตวอยางขนาดภาพระยะไกลในภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก”

Ref. code: 25595707010053MZD

146

อกตวอยางจากภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ” เมอตวละครแมร

เปดเผยความรสกชอบตอเอมและถกปฏเสธสายสมพนธ ตวละครจงรสกผดหวง จงแยกตวออกไปอยอยางโดดเดยวและเกดความรสกแปลกแยกตอสงคมทไมสามารถเชอมตอสายสมพนธกบคนทชอบได ภาพการยนหนหลงอยางโดดเดยวของแมรในระยะไกล แสดงใหเหนถงสภาวะแปลกแยกทตวละครรสก

ภาพท 5.42 แสดงภาพตวอยางขนาดภาพระยะไกลในภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ”

อกตวอยางจากภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน” แสดงถงความแปลก

แยกของตวละครจากสงคม ภาพระยะไกลของปาเจนทก าลงนงมองเดกเลนฟตบอลกนในสนามฟตบอลทอยในระหวางการกอสราง แสดงใหเหนถงความแปลกแยกของตวละครทก าลงนงมองดเดกรนใหมก าลงเลนฟตบอลกนอยางสนกสนาน แตตวละครนงอยนอกพนทสนามดวยอากปกรยาเพงมองเพอคนความเปนจรง สะทอนนยยะมมมองทางการเมองภายในจงหวดขอนแกนทตวละครก าลงวเคราะหหาความจรงทเกดขน

ภาพท 5.43 แสดงภาพตวอยางขนาดภาพระยะไกลในภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน”

Ref. code: 25595707010053MZD

147

(3) เทคนคการจดแสง การจดแสงเปนปจจยส าคญทชวยสงเสรมในเรองการจดองคประกอบ

ภาพ ซงในตระกลภาพยนตรแปลกแยกทเลอกมาศกษา ผวจยพบเทคนคการจดแสงดวยการจดฉากกลางวนโดยใชแสงต า (Low-Key Lighting) ทมลกษณะการจดแสงต า อมครม ไมสวางจา เผยใหเหนความพรามวและไมชดเจน เปรยบเสมอนการตกอย ในสภาวะความแปลกแยกของตวละคร ตวอยางเชน ในภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน” จะเหนไดวาการจดแสงในชวงเวลากลางวนเมอปาเจนอยในโรงพยาบาล สะทอนอารมณของตวละครเมอตกอยในสภาวะความแปลกแยก

ภาพท 5.44 แสดงภาพตวอยางการจดแสงต าในภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน”

อกตวอยางจากภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ” ทการจดแสงของเรองมลกษณะทเปนแสงต าสะทอนสภาวะของตวละครทตกอยในสภาวะแปลกแยก

ภาพท 5.45 แสดงภาพตวอยางการจดแสงต าในภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปป”

(4) การใชเทคนคตดตอ (Editing) การตดตอภาพยนตรนนคอ การตดตอโดยการเปลยน Shot หนงไปยง

อก Shot หนงในรปแบบตางๆ โดยการตดตอตองเตรยมลวงหนาไวแลวตงแตการถายท าวาตองการตดตออยางไรในแตละ Shot ซงมขอพจารณาอย 2 ประเดน คอ จะตดตรงไหนและจะตอกบภาพ

Ref. code: 25595707010053MZD

148

อะไร นอกจากนยงตองพจารณาการเชอมตอภาพดวยวธอะไร เชน ตดชนธรรมดา การใชภาพจางซอน จางเขา จางออก หรอการกวาดภาพ (รกศานต ววฒนสนอดม, 2545, น. 214-220) ในภาพยนตรทผวจยศกษาพบวา มการใชวธการตดตอแบบ Shot ยาวๆ ใหคนดเกดความสงบเงยบเพอสงเกตตวละครทมความแปลกแยก ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน” ฉากทเปดตวละครปาเจนอยางชดเจน คอ ฉากทปาเจนเดนไปทหอง โดยคนดจะเหนตงแตภาพเฟรมเปลาทงยาวไปจนถงปาเจนเดนหนหลงผานไป แสดงความตอเนองของภาพใหเกดความสงบเงยบเพอใหคนดไดสงเกตถงความแปลกแยกของตวละครในทวงทาการเดนทใชไมเทาค ายนประกอบกบขนาดเทาทไมเทากน ซงแสดงถงความ แปลกแยกทางรางกายของตวละคร หรอในชวงฉากกอนจบเรองทตวละครนงมองเดกเลนบอลในสนามฟตบอลทอยในระหวางการกอสราง และตดสลบภาพหนาของปาเจนพยายามลมตากวางๆ เพอมองตนจากฝนและมองหาความจรง ในฉากนจะเหนเทคนคการตดตอททงทายลกษณะทาทางปาเจนลมตามองหาความจรง Shot ยาวๆ กอนปดจบ เพอใหคนดไดเหนถงลกษณะของตวละครทก าลงรสกแปลกแยก

(5) สญลกษณทางดานเสยง การน าเสยงมาใชเพอสอสารความหมายโดยเนนใหภาพและบรรยากาศ

ในภาพยนตรมความส าคญขน โดยเสยงทปรากฏในภาพยนตรจะมหลากหลายประเภท เชน ดนตร, บทเพลงและเสยงประกอบ จากการศกษาตระกลภาพยนตรแปลกแยก ผวจยพบวา มการน าสญลกษณทางดานเสยงมาใชสนบสนนอารมณของตวละครเพอท าใหผชมรสกคลอยตามถงบรรยากาศความแปลกแยกทปรากฏขนกบตวละคร ทงนผวจยไดวเคราะหสญลกษณทางเสยงกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 5.11 แสดงขนบของการสอสารความหมายดวยสญลกษณทางเสยงและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก ขนบของการสอสารใน

ระดบสญลกษณ (Iconography)


สญลกษณทางเสยง 1. เสยงจากเครองดนตร

การใชเสยงดนตรเพอเนนความรสกเศราของ ตวละครทตกอยในสภาวะแปลกแยก

แมร อส แฮปปฯ โรงแรมตางดาว

2. เสยงบรรยากาศ การใชเสยงบรรยากาศของสถานทเพอท าให เมองเหงาซอนรก

Ref. code: 25595707010053MZD

149

คนดรสกถงความแปลกแยกของตวละคร รกทขอนแกน

3. เพลงประกอบ การใชเพลงประกอบเพมความเขมขนของฉาก เพอท าใหผชมเกดความรสกแปลกแยกเชนเดยวกบตวละคร


จากขอมลในตาราง ผวจยไดวเคราะหหาลกษณะขนบการสอความหมาย

ในระดบสญลกษณ (Iconography) ของลกษณะทางดานเสยงจากตระกลภาพยนตรแปลกแยก จนไดลกษณะขนบทส าคญ 3 รปแบบ ดงรายละเอยดตอไปน

1. เสยงจากเครองดนตร คอ เสยงดนตรทกชนดทน ามาใชเพอสรางบรรยากาศและความรสกของตวละคร โดยดนตรทน ามาใชจะสะทอนความรสกแปลกแยกและโดดเดยวของตวละคร ตวอยางเชนภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ” ทตวละครแมรรสกโดดเดยวเมอน าดอกไมไปวางไวอาลยตรงพนททซรเสยชวต จะมเสยงเครองดนตรเปยโนประกอบสะทอนอารมณเศราของตวละครทสญเสยเพอนสนทไป

ภาพท 5.46 แสดงภาพตวอยางการใชเสยงจากเครองดนตรในภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปป”

อกตวอยางจากภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว” ทใชเสยงเครองดนตร

บรรเลงเพลงคลาสสคสะทอนอารมณความแปลกแยกของตวละครไลลา หลงจากทถกยตสายสมพนธกบเสยทใชความรนแรงตบหนาและเพลงยงสะทอนอารมณแปลกแยกของตวละครทตองทรมานกบการถกบงคบใหสมผส ทอวยวะเพศของเสย

Ref. code: 25595707010053MZD

150

ภาพท 5.47 แสดงภาพตวอยางการใชเสยงจากเครองดนตรในภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว” 2. เสยงบรรยากาศ คอ การน าเสยงบรรยากาศสถานทจรงมาปรบแตง

เพอใชประกอบความรสกของตวละครสอดคลองกบภาพทน าเสนอ โดยเสยงบรรยากาศทใชจะสะทอนถงความเปลยวเหงาและโดดเดยว ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” ทมการน าเสยงบรรยากาศยามเชาทประกอบดวยเสยงแมลงและเสยงนกรองแสดงใหเหนถงบรรยากาศเปลยวเหงาในเมอง

ภาพท 5.48 แสดงภาพตวอยางการใชเสยงบรรยากาศประกอบภาพในภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก”

3. เพลงประกอบ คอ การน าเพลงประกอบท เขากบ เนอหาของ

ภาพยนตรมาใชเพอสรางบรรยากาศและท าใหผชมเกดอารมณรวมหรอเขาใจความหมายทปรากฏในภาพยนตร โดยเพลงทน ามาใชจะแทนความหมายความโดดเดยวเปลยวเหงาของตวละครในเรอง ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” ทใชเพลง 20202 ของศลปน ธร ไชยเดช มาประกอบการเลาเรอง โดยสวนหนงของเนอเพลง มรายละเอยดดงน

อาจเปนเพราะรกทสดใจ หากแตเปนรกไมสมใจ อาจเปนเพราะเทใหหมดใจ หากแตไมร ไมสาใจ

Ref. code: 25595707010053MZD

151

ใจโดนดงคลนซด แลวพดไปไกลสดตา ใจโดนดงลมพด แลวพดไปไกลสดฟา ไมหวนคนมา อารมณนอยๆ ของคนเดยวดาย ไมคดเคยท ารายใคร กบใจนอยๆ ทลมลงไป ไมหวงใหใครใหคน แคเพยงเธอใหอยางนนอยคนเดยว จะนอนหลบฝนอยคนเดยว แคคนๆ นนแคคนเดยว ไมยอมตน

วเคราะหเนอเพลงจะเหนไดถงความโดดเดยวเปลยวเหงาและความผดหวงจากการถกตดสายสมพนธของตวละคร “... อาจเปนเพราะรกทสดใจ หากแตเปนรกไมสมใจ...” ทแสดงใหเหนถงความผดหวงในเรองความรกของตวละคร ประกอบกบการบรรยายเกยวกบความรสกของตวละครทมความ โดดเดยวและปรารถนาจะเชอมตอสายสมพนธใหคงอยไปเปน “รกนรนดร” จากเนอหาของเพลง “... อารมณนอยๆ ของคนเดยวดาย ไมคดเคยท ารายใครกบใจนอยๆ ทลมลงไป ไมหวงใหใครใหคน...” จงท าใหการน าเพลงมาประกอบบรรยายถงความรสกของตวละครทมเกดความโดดเดยวเปลยวเหงาและมงหวงเชอมตอสายสมพนธทางสงคมดวยการมความรกเพอก าจดความแปลกแยกทเกดขน

5.2.6 วธการเราอารมณของผชม (Audience appeal) วธในการเราอารมณของผชมนน คอ วธการในการกระตนใหผชมเกดความ

ปรารถนาหรอสามารถดงดดผชมใหเขาถงเปาหมาย ซงในทนท าใหผชมเกดความเขาใจในเนอหาภาพยนตรและตองการชมภาพยนตรเหลานอยางตงใจ ในการเราอารมณผชมใหเกดเปนอารมณตางๆ มกประกอบดวยองคประกอบ 2 สวน คอ สวนประกอบทมาจากสญลกษณทางกายภาพและสญลกษณทางเสยง โดยทงสองอยางนเมอน ามาใชรวมกนจะกลายเปนองคประกอบส าคญทมผลตอการรบสารของผชม ทงนผวจยไดวเคราะหวธการเราอารมณของผชมในกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 5.12 แสดงขนบของวธการเราอารมณของผชมและการสอความหมายในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

ขนบของวธการเราอารมณของผชม


1. อารมณความรกเมอตวละครเชอมตอสายสายสมพนธ

การเราอารมณใหผชมรสกถงความรก โรแมนตกทเกดขนเมอตวละครสามารถ


Ref. code: 25595707010053MZD

152

ตดแบบชวคราว เชอมตอสายสมพนธทางสงคมในระยะเวลาชวคราว

รกทขอนแกน

2. อารมณความแปลกแยก การเราอารมณใหผชมรสกถงความ แปลกแยกเมอตวละครถกตดสายสมพนธ

เมองเหงาซอนรก แมร อส แฮปปฯ โรงแรมตางดาว

จากขอมลในตาราง ผวจยไดวเคราะหหาลกษณะขนบของวธการเรา

อารมณของผชมจากตระกลภาพยนตรแปลกแยกทง 4 เรอง พบลกษณะขนบทส าคญ 2 รปแบบ ดงรายละเอยดตอไปน

5.2.6.1 อารมณความรก การเราอารมณของผชมใหรสกถงอารมณความรก โรแมนตกเมอตวละคร

สามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคมตด และก าจดความแปลกแยกได โดยการเราอารมณจะแสดงใหเหนถงการกระท าของตวละครทมความสมพนธใกลชดคลายกบการมความรก โรแมนตกในระยะเวลาเพยงชวคราว ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” ทการเราอารมณความรกของตวละครจะมการใชเพลงประกอบฉากทตวละครเชอมตอสายสมพนธทางสงคมตดและขบรถมอเตอรไซคไปเทยวดวยกน ประกอบการใชภาพเลาเรองทน าเสนอถงความรกทสวยงามโดยมพนหลง เปนภาพบรรยากาศธรรมชาต

ภาพท 5.49 แสดงภาพตวอยางการเราอารมณความรกดวยการใชเสยงเพลงประกอบในภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก”

Ref. code: 25595707010053MZD

153

5.2.6.2 อารมณความแปลกแยก การใชเทคนคการเลาเรอง ทงสญลกษณภาพและเสยงในการน าเสนอ

อารมณของตวละครเพอเราใหผชมรสกถงอารมณแปลกแยกของตวละครหลงจากทถกตดสายสมพนธทางสงคม โดยการน าเสนอภาพตวละครทอยอยางโดดเดยวเปลยวเหงาทามกลางผคนหรอบรรยากาศทตวละครไมเปนสวนหนงกบพนทนนๆ ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” เมอตวละครรสกวาถกตดสายสมพนธ ตวละครจงเลอกเดนไปทวชายหาดเพยงล าพงโดยมเสยงคลนกระทบฝงประกอบภาพเพอแสดงใหเหนถงการตกอยในสภาวะความแปลกแยกของตวละคร กบสถานการณทเกดขน

ภาพท 5.50 แสดงภาพตวอยางการเราอารมณความแปลกแยกดวยภาพและเสยงในภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก”

5.2.7 อดมการณในตระกลภาพยนตรแปลกแยก (Ideology) อดมการณ (Ideology) หมายถง การวเคราะหตระกลภาพยนตรแปลกแยกวาท า

หนาท ใหค าอธบายของสภาวะความแปลกแยกทปรากฏในสงคมวาเปนอยางไร โดยการอธบายจะเรมจากการใหค านยามของความแปลกแยก ไปจนถงการบอกสาเหต ประเภท ผลลพธและวธจดการกบความแปลกแยกทปรากฏในภาพยนตรตระกลแปลกแยก ทงนการวเคราะหอดมการณในกรณของตระกลภาพยนตร แปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 5.13 แสดงการวเคราะหเรองอดมการณทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยก



1. นยามของความแปลก การใหความหมายของตวละครทตกอยในสภาวะ พบในภาพยนตร

Ref. code: 25595707010053MZD

154

แยก

ความแปลกแยก มความโดดเดยว เปลยวเหงา เมอตวละครถกตดสายสมพนธจากสงคม

ทกเรอง

2. สาเหตของความแปลกแยก

พฤตกรรมหรอการกระท าของตวละครทท าใหถกตดขาดจากสายสมพนธทางสงคม เมอไมสามารถปรบตวเขากบสงคมได


3. ประเภทของความแปลกแยก

การจดประเภทของความแปลกแยกทเกดขนจากบรบทสงคมสมยใหมของตวละครทมความแปลกแยกจากสงคมและตนเอง


Ref. code: 25595707010053MZD

155

ตารางท 5.13 แสดงการวเคราะหเรองอดมการณทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยก (ตอ)



4. ผลลพธของความแปลกแยก

การแสดงออกของตวละครทสอถงความแปลกแยกเกยวโยงกบ “การถดถอย” และ “การเขาเกยวของ”


5. วธจดการความแปลกแยก

การจดการกบความแปลกเพอท าใหหลดพนจากความแปลกแยก


จากขอมลในตารางอดมการณไดท าหนาทอธบายถงความแปลกแยกใน

ภาพยนตรนอกกระแสทคดเลอกมาศกษาทง 4 เรองโดยผวจยไดพบลกษณะทส าคญของความแปลกแยก 5 รปแบบ ดงรายละเอยดตอไปน

5.2.7.1 นยามของความแปลกแยก การใหความหมายของความแปลกแยกทปรากฏในภาพยนตร โดยผวจย

ไดพบวา ภาพยนตรไดน าเสนอนยามของความแปลกแยกวาเปนสภาวะของตวละครเปนปจเจกชนผโดดเดยว เปลยวเหงา และถกตดสายสมพนธทางสงคม ตวอยางเชน “ตล”อดตดาราเดกทเชอวาตนเองเปนมนษยตางดาว และ “ไลลา” เดกนกเรยนหญงทมแผนแกแคนเสยทมาซอบรการจากภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว”, “ตน” สถาปนกผหนความรกจากกรงเทพฯไปคมงานอยทตะกวปา จากภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก”และ “แมร” เดกนกเรยนหญงทรสกโดดเดยว เมอสญเสยความสมพนธกบคนรกและเพอนสนท จากภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ” และสดทาย “ปาเจน” หญงวยเกษยณทกลบมาเปนอาสาสมครเพอดแลทหารคนหนงทไมไดมความสมพนธเกยวของก บตนเอง จากภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน”

5.2.7.2 สาเหตของความแปลกแยก การบอกเลาเกยวกบพฤตกรรมหรอการกระท าของตวละครทท าใหถกตด

ขาดจากสายสมพนธทางสงคม เพอท าใหผชมเขาใจและเหนใจ ในความรสกของตวละคร ผวจยไดพบความแปลกใหมเกยวกบสาเหตความแปลกแยก 2 รปแบบ คอ

(1) แปลกแยกเพราะไมสามารถปรบตวใหเขากบสงคมได ตวละครแสดงถงสาเหตของความแปลกแยกทเกดขนกบตวละครผาน

การเลาถงบรบทสงคมทตวละครไดพบเจอและ ไมสามารถปรบตนเองใหเขากบสงคมใหมทอยได

Ref. code: 25595707010053MZD

156

ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” ทตนเพงยายไปท างานทอ.ตะกวปาครงแรกและยงไมสามารถปรบตวกบสงคมทองถนของทนนได จงท าใหตนรสกแปลกแยกดไดจากบทสนทนาของตนกบเพอนรวมงาน

เพอน : ...วาแตวาคณพกทไหน ตน : อยในเมองพ เพอน : ฮะ ท าไมคณไมหาทพกใกลๆ แถวนละ ตน : มนแพง เพอน : โห นแตงตวออกจะหลอขนาดน คนกรงเทพฯไมนามปญหากบราคาทพก

ผมคดวาเมองเลกๆ แบบนผมไมแนใจวาคณจะอยไดรเปลานะ มนนาเบอ ตน : ผมชอบนะ มนเงยบดอะ

วเคราะหจากบทสนทนาระหวางตนกบเพอนรวมงานจะเหนวาตนเพงมาใหม และมลกษณะการแตงตวและวถชวตแตกตางกบคนทองถน จงท าใหเพอนรวมงานทเปนคนทองถนถงกลบกลววาตน จะอยเมองเลกๆ ทแสนนาเบออยางนไมได ความแปลกแยกของตนจงมทมาจากสาเหตของการไมสามารถปรบตวใหเขากบสงคมทอยใหมได

ภาพท 5.51 แสดงภาพตวอยางสาเหตความแปลกแยกของตวละครทไมสามารถปรบตวใหเขากบสงคมไดในภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก”

(2) แปลกแยกเพราะสงคมทงใหโดดเดยว

ตวละครแสดงถงสาเหตทเกดความแปลกแยกวามาจากการทถกทงใหอยอยางโดดเดยวในสงคม ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ” ทตวละครแมรรสกโดดเดยวแปลกแยก จนตองไปเลาอาการแปลกๆ ทเกดขนกบตนเองใหอาจารยทหองพยาบาลฟง

แมร : อาจารยคะคอ อาการมนแบบ หวมนแปลกๆ นะคะ มนคดอะไรกไมรอะคะ อาจารย : อม กธรรมดานะ ไมมอะไรผดปกต แมร : หนเหมอนแบบคอนโทรลอะไรไมไดเลยอะคะ

Ref. code: 25595707010053MZD

157

อาจารย : อม ปกตคนเรามนกควบคมอะไรไมไดหรอกนะ บางทครกเปน… ครรวาหนเศรานะ แตยงไงคนเราตองนอนใหครบ 8 ชม.นะจะ แลวโลกกจะกลบมาสดใสเหมอนเดม

วเคราะหจากบทสนทนาระหวางแมรกบครหลงทแมรได เผชญกบสถานการณตางๆ ในชวต ทงอกหกจากความรกและสญเสยเพอนสนทคนส าคญไป ท าใหสภาวะทางจตใจของแมรไมปกต แมรมความเศราเปนอยางมากและไมรจะไปปรกษาใครไดเพราะเธอสญเสยสายสมพนธทางสงคมกบเพอนสนทคนส าคญอยางซรไปแลว ท าใหแมรรสกแปลกแยกเพราะถกทงใหโดดเดยว

5.2.7.3 ประเภทของความแปลกแยก การแบงประเภทของความแปลกแยก โดยพจารณาจากแนวคดเรอง

ความแปลกแยก ทงนการวเคราะหประเภทของความแปลกแยกในกรณของภาพยนตรนอกกระแสจะมความแตกตางกบภาพยนตรกระแสหลก โดยการน าเสนอเนอหาของภาพยนตรจะมงเนนประเดนการน าเสนอปญหาของระบบสงคม ทงในแงการเมองและเศรษฐกจ ท าใหการแบงประเภทของความแปลกแยกจะมงเนนประเภทความแปลกแยกจากสงคมและตนเอง ตามรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 5.14 แสดงการแบงประเภทของความแปลกแยกทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

ประเภทของ ความแปลกแยก

การสอสารความหมายทปรากฏในหนง ตวอยางหนง

1. แปลกแยกจากสงคม ตวละครรสกแปลกแยกตอกฎเกณฑของสงคมทถกก าหนดใหปฏบตตามผมอ านาจมากกวา


2. แปลกแยกจากตนเอง ตวละครรสกวาตนเองโดดเดยว ไรทพงหรอสายสมพนธใดๆ ใหเกาะเกยวยดโยง จงเกดความ แปลกแยกจากตนเอง


จากตารางแสดงการแบงประเภทของความแปลกแยกทปรากฏใน

ภาพยนตรไทย ผวจยไดพบประเภทของความแปลกแยกเพยง 2 รปแบบ ดงตอไปน

Ref. code: 25595707010053MZD

158

(1) ประเภทความแปลกแยกจากสงคม พจารณาจากพฤตกรรมหรอความรสกของตวละครทรสกแปลกแยกกบ

สงคม โดยวจยพบความแปลกใหมของประเภทความแปลกแยกจากสงคม 4 รปแบบ ดงน 1. ความแปลกแยกจากการยายถนทอยใหม หมายถง ตวละครเกด

ความแปลกแยกเมอตองยายถนทอยอาศยใหม ท าใหตวละครไมสามารถเชอมตอสายสมพนธกบสงคมในสถานทใหมได จงเกดความรสกแปลกแยก จากตวอยาง ภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” ทแสดงใหเหนถงตวละคร “ตน”สถาปนกทยายถนทอยจากกรงเทพฯมาท างานอยทอ.ตะกวปา เมอยายมาทใหม จงเกดความรสกแปลกแยกกบสถานท จนเกดความเปลยวเหงาทไมสามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคมได เพราะคนในพนทตางมองวาเขาเปน “คนนอก” สญญะของความเปนคนนอก ตความไดถงความ แปลกแยกจากการแบงกลมทางสงคมทมการแบงคนพนทเปนคนใน และคนตางถนเปนคนนอก

2. ความแปลกแยกจากการไมท าตามกฎระเบยบของสงคม หมายถง ตวละครเกดความแปลกแยกกบสงคม เมอไมยอมท าตามกฎระเบยบทสงคมก าหนดไว ท าใหตวละครเกดความแปลกแยก จากตวอยางภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ” ทตวละครเถยงกบอาจารยเรองการท าหนงสอรน และตวละครถกอาจารยต าหนทละเมดกฎระเบยบของโรงเรยนทก าหนดไว

แมร : นอาจารยท าหนงสอรนทหนคดไวพงหมดแลว อาจารยรตวรเปลา อาจารย : เราไมอนญาตใหเธอแสดงความเหนนะ ลมไปแลวหรอ

วเคราะหจากบทสนทนา เมอแมรเถยงกบอาจารยทถอเปนตวแทนผคมกฎระเบยบทางสงคมในโรงเรยน และถกอาจารยลงโทษเมอแสดงความคดเหนดวยการจบแมรขงไวในหองมด จงท าใหสายสมพนธทางสงคมของแมรถกตดขาด ท าใหตวละครรสกแปลกแยกจากสงคมเมอละเมดกฎทโรงเรยนก าหนด

ภาพท 5.52 แสดงภาพตวอยางความแปลกแยกจากสงคมในภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ”

Ref. code: 25595707010053MZD

159

(2) ประเภทความแปลกแยกจากตนเอง พจารณาจากพฤตกรรมหรอความรสกของตวละครทรสกแปลกแยกกบ

ตวเองเมอเรมมองวาตนเองไมมคณคาหรอมความส าคญใดๆ ตอสงคม จงท าใหตวละครรสกถงความแปลกแยกจากตนเอง ตวอยางเชน ในภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว” ทตวละครตลหายออกไปจากบานดวยตนเองและเชอวาตนเองเปนมนษยตางดาว วเคราะหถง นยยะของการหนออกไปจากบานแสดงถงความแปลกแยกจากตวเองทมองวาตนเองไมมความส าคญกบครอบครวจงหนออกไปจากบานทอยอาศย ประกอบกบการเชอวาตนเองเปนมนษยตางดาว ยงแสดงถงน าหนกของตวละครทพจารณาวาตนเองไมมคณคาพอทจะอยทงในบานและสงคมของโลกใบน ท าใหตวละครหนออกไปเพอตองการหาทางตดตอสอสารและท าภารกจบางอยางกบคนในสงคมอนหรอมนษยตางดาวเพอสรางคณคาใหกบตนเอง นยยะของการคดวาตนเองเปนมนษยตางดาว สะทอนถงความแปลกแยกของตนเองทเชอวามอกโลกทเหนคณคาของตวเขาและจะท าใหเขาสามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคมไดมากกวาการอาศยอยในโลกปจจบน

ภาพท 5.53 แสดงภาพตวอยางความแปลกแยกจากตนเองในภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว”

5.2.7.4 ผลลพธของความแปลกแยก พฤตกรรมของตวละครทสอถงความแปลกแยกทเกดขน โดยตวละครจะ

มการแสดงออกในรปแบบทแตกตางกนทงพฤตกรรมและความคดโดยการกระท านนจะเกยวโยงบนเสนตอเนองทโยงระหวางขวของ “การถดถอย” และ “การเขาเกยวของ” ทงนการวเคราะหผลลพธของความแปลกแยกในกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

Ref. code: 25595707010053MZD

160

ตารางท 5.15 แสดงผลลพธของความแปลกแยกทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

ผลลพธของ ความแปลกแยก

การสอสารความหมายในหนง ตวอยางหนง

1. แกแคน

ตวละครมงท าลายลางระบบทกอใหเกดความแปลกแยกดวยการตดสนใจแกแคน


2. ถดถอย ตวละครยอมจ านนดวยการถอนตวออกจากระบบสงคมดวยการปลงมากกวาการยอมท าตามหรอโตกลบ

รกทขอนแกน แมร อส แฮปปฯ เมองเหงาซอนรก

3. ยอมตาม ตวละครยนยอมท าตามตอหนาสาธารณชนดวยการมความรก เพอท าใหสอดคลองกบระบบ


จากตารางทแสดงถงผลลพธของความแปลกแยกทปรากฏในตระกล

ภาพยนตรแปลกแยก ผวจยไดพบผลของความแปลกแยกทแบงเปน 3 รปแบบ รายละเอยดดงตอไปน (1) แกแคน

ตวละครมงกระท าเพอท าลายระบบดวยการด าเนนกจกรรมตอตาน คดคานประทวงหรอแกแคน ตวอยางเชน ในเรอง “โรงแรมตางดาว” ตวละครไลลากบวคกรวมกนแกแคนเสยดวยการทรมานทงรางกายและจตใจเพอตนเองและเพอนทเคยถกท ารายจากเสย การทตวละครตดสนใจมาแกแคนแสดงถงผลลพธของความแปลกแยกทตวละครไดรบจากสงคมและตวผลกดนใหตวละครตองการท าลายระบบทงดวยการแกแคน เพอท าใหตวเองอยในสงคมไดโดยไมตองตกอยในสภาวะความแปลกแยกอกตอไป

(2) ถดถอย ตวละครเลอกทจะยอมถอยหางดวยการเกบตวเพอ ลดชองวางระหวาง

สงคมของความเปนจรงกบสงคมทตวละครคดวาดฝนไว โดยตวละครจะแสดงถงพฤตกรรมทดมทาทปลงตกกบชวตและยอนกลบไปนกถงความทรงจ าทมความสขหรอภาพฝนเพอหลอเลยงใหตนเองอยในสงคมตอไปได ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน” เมอปาเจนคนพบความจรงของสาเหตททหารหลบไมยอมตน จงท าใหปาเจนไดแตยอมถอยหางใหสงเหลานนและนงลงเพงมองหาความจรง หรอตวอยางจากภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” เมอตวละครตน ตดสนใจยอมถอยออกจาก

Ref. code: 25595707010053MZD

161

ความสมพนธทเกดขนระหวางตนเองกบนาดวยการตดสนใจโทรหาแฟนเกา และบอกวาจะยายกลบไปหาทกรงเทพฯ เพอลดความแปลกแยกทเกดขนในฐานะทเปนคนนอกพนท

(3) ยอมตาม ตวละครแสดงทาทยนยอมตอหนาสาธารณชนวาสามารถเชอมตอสาย

สมพนธดวยการมความรก เพอท าใหสอดคลองกบระบบและอยตอไปในสงคมไดอยางมความสข ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “เมองเหงาซอนรก” เมอตวละครตนเรมรสกถงความแปลกแยกกบการเปนคนนอกทเกดขน จงสรางความสมพนธทางสงคมเชอมตอกบนาทเปนคนทองท เพอใหสามารถก าจดความแปลกแยกและอยในสงคมตางถนตอไปได แตสงทท าใหเหนชดวาตนไมไดรสกพเศษอะไรกบนา เมอตวละครตดสนใจโทรไปขอคนดกบแฟนเกาและสญญาวาจะกลบไปหาทกรงเทพฯ โดยไมสนความสมพนธทเกดขนกบนา จงสรปไดวาทผานมาตวละครใชวธการยอมตามเพอท าใหสามารถอยในสงคมได

5.2.7.5 วธจดการความแปลกแยก แสดงถงวธการจดการกบปญหาของตวละครเพอท าใหหลดพนจากความ

แปลกแยก อางองจากการศกษาและคนควาของอรค ฟรอมม ทศกษาหาวธทมนษยจะสามารถสรางความหมายใหกบชวต เพอหนไปจากสภาวะความแปลกแยก ทงนการวเคราะหวธจดการความแปลกแยกในกรณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก มรายละเอยดทแสดงในตารางตอไปน

ตารางท 5.16 แสดงวธจดการกบความแปลกแยกทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยก

วธจดการกบ ความแปลกแยก

การสอสารความหมายในหนง ตวอยางหนง

1. การมความรก ตวละครเลอกวธการจดการกบความแปลกแยกทปรากฏในชวต ดวยการพยายามเขาไปเชอมตอสายสมพนธกบคนอนเพอไมใหตนเองรสกแปลกแยกโดดเดยว

รกทขอนแกน เมองเหงาซอนรก แมร อส แฮปปฯ

2. การท าลาย ตวละครเลอกวธการจดการกบความแปลกแยกทปรากฏในชวต ดวยการท าลายระบบทเปนตนเหตทท าใหเกดความแปลกแยก


3. การปลง ตวละครเลอกวธการปลงและรอเวลาท าใหการตกอยในสภาวะความแปลกแยกบรรเทาความรนแรง

รกทขอนแกน แมร อส แฮปปฯ

Ref. code: 25595707010053MZD

162

จากตารางทแสดงถงวธจดการกบความแปลกแยกทปรากฏในตระกลภาพยนตรแปลกแยก ผวจยไดพบวธการจดการความแปลกแยกทปรากฏในภาพยนตร 3 รปแบบ คอ

(1) การมความรก ตวละครเลอกวธการจดการกบความแปลกแยกทปรากฏในชวต ดวยการ

พยายามเขาไปเชอมตอสายสมพนธกบคนอนเพอไมใหตนเองรสกแปลกแยก โดดเดยว ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ” ทตวละครแมรแอบชอบนกเรยนชายตางโรงเรยน จงตดสนใจไปสารภาพรกเพอสานตอสายสมพนธทางสงคมและท าใหตวละครก าจดความแปลกแยกทเกดขนในชวต

ภาพท 5.54 แสดงภาพตวอยางวธการจดการกบความแปลกแยกดวยการมความรกจากภาพยนตรเรอง “แมร อส แฮปปฯ”

(2) การท าลาย

ตวละครเลอกวธการจดการกบความแปลกแยกทปรากฏในชวต ดวยการท าลายระบบทเปนตนเหตทท าใหเกดความแปลกแยก ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “โรงแรมตางดาว” ทไลลากบวคกแกแคนและหวงท าลายเสยทท าใหเธอและเพอนเกดความรสกแปลกแยกจากสงคม

(3) การปลง ตวละครเลอกวธการจดการกบความแปลกแยกดวยการปลงและรอให

เวลาชวยท าใหการตกอยในสภาวะความแปลกแยกบรรเทาความรนแรง ตวอยางเชน ภาพยนตรเรอง “รกทขอนแกน” หลงจากทปาเจนกลบมาสโลกปจจบน ปาเจนกมานงมองเดกเลนฟตบอลทสนามดวยการเพงตามองเพอท าใหเหนความจรง นยยะของการนงมองและใชสายตาเพอเพงหาความจรงสะทอนการจดการกบความแปลกแยกดวยการปลงและรอเวลาเพอหวงใหชวยบรรเทาสภาวะความแปลกแยกทเกดขน

ผลการศกษาท ไดจากการวเคราะหตระกลภาพยนตรแปลกแยก กรณศกษาตระกลภาพยนตรนอกกระแสดวยการวเคราะหตวบท (Textual Analysis) พบอดมการณหลกทผวจยคนพบจากการศกษามทงความเหมอนและความแตกตางกบภาพยนตรกระแสหลก ใน

Ref. code: 25595707010053MZD

163

สวนทเหมอน จะเปนเรองการน าเสนออดมการณเรองการมความรกเพอก าจดความแปลกแยกและการหลกหน ในขณะทความแตกตางพบวา มภาพยนตรนอกกระแสบางเรอง น าเสนอประเดนความแปลกแยกในเชงอดมการณทางการเมองเพอมงเนนการลกขนมาตอตานระบบมากกวาภาพยนตรกระแสหลก การน าเสนอวธจดการกบความแปลกแยกมความหลากหลายมากกวาแคการยอมเปลยนแปลงตนเองเพอใหเขากบระบบสงคมสวนใหญ มการน าเสนอทางเลอกทงการลกขนตอตานเพอเปลยนแปลงหรอท าลายระบบทท าใหมนษยตองตกอยในสภาวะความแปลกแยก นอกจากนยงมการน าเสนอวธทสะทอนลกษณะของความเปนไทย คอ การปลงและรอเวลาใหชวยบรรเทาสถานการณใหดขนในอนาคต รวมไปถงผลลพธของการจดการปญหาความแปลกแยกดวยการหลกหนวาอาจจะมปจจยอนทท าใหการหลกหนไมใชค าตอบทดทสดในการแกปญหาเมอตกอยในสภาวะแปลกแยก

Ref. code: 25595707010053MZD

164

บทท 6 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยเรอง “การวเคราะหตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกใน

สงคม” ผวจยไดใชวธการวเคราะหตวบท (Textual Analysis) ซงเปนการวเคราะหภาพยนตรไทยทงหมด 8 เรอง โดยแบงเปนประเภทรปแบบภาพยนตรทศกษา 2 แบบ ดงน

1. ภาพยนตรกระแสหลก ไดแก ภาพยนตรเรอง รถไฟฟามาหานะเธอ , กวน มน โฮ, ฟรแลนซ...หามปวย หามพก หามรกหมอ และแฟนเดย... แฟนกนแควนเดยว

2. ภาพยนตรนอกกระแส ไดแก ภาพยนตรเรอง เมองเหงาซอนรก, แมร อส แฮปป... แมร อส แฮปป, รกทขอนแกน และโรงแรมตางดาว

ผวจยเรมจากการวเคราะหหาสตร (Formula) ทงขนบ (Convention) และความแปลกใหม (Invention) ของตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความแปลกแยก โดยใชแนวคดตามหลกของ โจ บารเกอร และ ปเตอร วอลล ทประกอบดวย 7 องคประกอบ ไดแก โครงสรางการเลาเรอง (Narratives Structure/Features) ตวละคร (Character Typology) แกนความคด (Themes) ฉาก/การจดวางองคประกอบของภาพ (Setting/Mise En Scene) การสอความหมายในระดบสญลกษณ (Iconography) วธการเราอารมณของผชม (Audience Appeal) และอดมการณ (Ideology) เพอใหไดสตรทงขนบและความแปลกใหมของตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกมาวเคราะหและท าความเขาใจอดมการณความแปลกแยกทปรากฏในภาพยนตรตระกลแปลกแยก

อยางไรกตาม ในบทนผวจยไดน าขอคนพบจากการวเคราะหตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความแปลกแยก ทงภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสมาสรปผลเพอน าเสนอตามวตถประสงคของงานวจย จากนนจงท าการอภปรายผลจากขอคนพบทไดรบ โดยใชแนวคดและงานวจยทเกยวของมาเปนกรอบในการอธบาย พรอมทงน าเสนอประเดนการศกษาทนาสนใจส าหรบงานวจยในอนาคตโดยมรายละเอยดดงตอไปน

6.1 สรปผลการวจย

ในการศกษา”การวเคราะหตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม” ในครงนมวตถประสงคเพอศกษาการเลาเรองในภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม รวมถงวเคราะหอดมการณ และศกษาถง “ขนบ” (Convention) และ “ความแปลก

Ref. code: 25595707010053MZD

165

ใหม” (Invention) ของตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม ซงผลทไดจากการศกษาและสรปผลเปนไปตามรายละเอยดในตารางตอไปน

6.1.1 โครงสรางการเลาเรอง (Narratives structure/features)

6.1.1.1 การเรมเรอง (Plot Exposition) บทสรปจากการศกษาตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความ

แปลกแยกในสงคมครงน ผวจยพบวา ขนบของการเรมเรองของภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสมการน าเสนอรปแบบเดยวกน จงสรปรายละเอยดในตารางตอไปน

ตารางท 6.1 สรปขนบการเรมเรอง (Plot Exposition) และการสอความหมายในภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม

มตของ Genre

ขนบ ภาพยนตร กระแสหลก

ภาพยนตร นอกกระแส

การเรมเรอง

การแนะน า ตวละคร

เรมตนแนะน าตวละครหลกของเรองทอยอยางเปลยวเหงาเพราะไมสามารถเชอมตอสายสมพนธกบสงคมได แสดงใหเหนการด ารงอยอยางแปลกแยกของตวละคร

6.1.1.2 การพฒนาเหตการณ (Rising Action)

บทสรปจากการศกษาตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคมครงน ผวจยพบวา ขนบของการพฒนาเหตการณของภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสมความเหมอนและแตกตางกน จงสรปรายละเอยดในตารางตอไปน

Ref. code: 25595707010053MZD

166

ตารางท 6.2 สรปขนบการพฒนาเหตการณ (Rising Action) และการสอความหมายในภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม


ขนบ ภาพยนตรกระแสหลก ภาพยนตรนอกกระแส

การพฒนาเหตการณ

1. เดนเรองดวยความตลก

การพฒนาเหตการณทเนนความตลกขบขนผสมกบความตลกเสยดสเกยวกบความแปลกแยกของตวละครทปรากฏในสงคม

2. เดนเรองดวยความแปลกแยก

การพฒนาเหตการณทตวละครตองเผชญหนากบความแปลกแยกเมอถกบงคบใหท าตามสงทสงคมก าหนด

3. เดนเรองดวยความรก

การพฒนาเหตการณทตวละครมความรกทไมสมหวงและพยายามเชอมตอสายสมพนธทางสงคมดวยการมความรก

การพฒนาเหตการณทตวละครตกอยในสภาวะแปลกแยกและพยายามเชอมตอกบสงคมดวยการมความรก

6.1.1.3 ขนภาวะวกฤต (Climax)

บทสรปจากการศกษาถงบทบาทของตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม ผวจยพบวา ขนบของการสรางขนภาวะวกฤตของภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสมรปแบบเดยวกน จงสรปรายละเอยดในตารางตอไปน

Ref. code: 25595707010053MZD

167

ตารางท 6.3 แสดงขนบของขนภาวะวกฤต (Climax) และการสอความหมายในภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม


ขนบ

ภาพยนตรกระแสหลก ภาพยนตรนอกกระแส

ขนวกฤต การเชอมตอสายสมพนธทางสงคมของตวละคร

ตวละครตองใหค าตอบของบทสรปการเชอมตอสายสมพนธทเกดขน

ตวละครถกตดขาดจากสายสมพนธทางสงคม

ตวละครเชอมตอสายสมพนธทางสงคมใหม

6.1.1.4 ขนภาวะคลคลาย (Falling Action)

บทสรปจากการศกษาถงบทบาทของตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม ผวจยพบวา ขนบของการสรางขนภาวะคลคลาย ผวจยพบวา ขนบภาวะคลคลายของภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสมความแตกตางกน จงสรปรายละเอยดในตารางตอไปน

ตารางท 6.4 แสดงขนบของขนภาวะคลคลาย (Falling Action) และการสอความหมายในภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม


ขนบ


ขนภาวะ คลคลาย

1. ยอมรบ ตวละครยอมเปลยนแปลงตนเองใหเขากบระบบเพอเชอมตอสายสมพนธกบสงคม

ตวละครยอมรบความจรงวาไมสามารถเชอมตอสายสมพนธกบสงคมได

2. ดนรน ตวละครหาทางเชอมตอสายสมพนธกบผอนเพอก าจดความแปลกแยก

Ref. code: 25595707010053MZD

168

ตารางท 6.4 แสดงขนบของขนภาวะคลคลาย (Falling Action) และการสอความหมายในภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม (ตอ)


ขนบ


3. ตอส ตวละครตอสกบตนเหตทท าใหเกดความแปลกแยก

4. หลกหนความจรง ตวละครหนออกไปจากระบบ (Reject) เพอปฏเสธความจรงทเกดขน

6.1.1.5 ขนการยตเรองราว (Ending)

บทสรปจากการศกษาถงบทบาทของตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม ผวจยพบวา ขนบของการยตเรองราว ผวจยพบวา ขนบการยตเรองราวของภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสมรปแบบเดยวกน จงสรปรายละเอยดในตารางตอไปน

ตารางท 6.5 แสดงขนบของขนการยตเรองราว (Ending) และการสอความหมายในภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม


ขนบ


ขนการยตเรองราว

การจบปญหาทเกดขน

ตวละครยอมเปลยนแปลงตนเองใหเขากบระบบสงคมเพอความสขสมหวง

ตวละครหลกหนความแปลกแยกทเกดขน ตวละครปลงตกและทนอยกบ

ความแปลกแยก ตวละครลกขนตอสเพอขจด

ความแปลกแยก

Ref. code: 25595707010053MZD

169

6.1.2 ตวละคร (Character Typology) บทสรปจากการศกษาถงบทบาทของตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะ

ความแปลกแยกในสงคม ผวจยพบขนบของตวละครตามลกษณะประชากรศาสตรของภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสปรากฏผลทเหมอนและแตกตางกน จงสรปรายละเอยดในตารางตอไปน

ตารางท 6.6 แสดงขนบของตวละครแปลกแยกจากลกษณะทางประชากรศาสตร ในภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม




ลกษณะทางประชากร ศาสตร

1. เพศ

ความแปลกแยกเกดขนกบทกเพศ ทงชายและหญงทมความอางวางโดดเดยวและถกตดสายสมพนธจากสงคม

2. อาย ตวละครแปลกแยกจะมชวงอายเฉลยทประมาณ 30 ป ซงถอเปนอายทเขาสจดเปลยนของชวตตามทสงคมก าหนด

ความแปลกแยกเกดขนกบคนหลายวยทขาดการเชอมตอกบสงคม

3. อาชพ ตวละครเปนชนชนกลางทมอาชพอยทามกลางผคนมากมายแตไมสามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคมและเตมไปดวยความรสกอางวางโดดเดยว

4. สถานภาพ สถานภาพโสดแสดงถงภาวะความเปนปจเจกชนของ ตวละครทเกดความเหงาโดดเดยวและรสกแปลกแยก จากสงคม

6.1.3 แกนความคด (Themes)

บทสรปจากการศกษาถงบทบาทของตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม ผวจยพบขนบแกนความคด (Themes) ของภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสปรากฏผลรปแบบเดยวกน จงสรปรายละเอยดในตารางตอไปน

Ref. code: 25595707010053MZD

170

ตารางท 6.7 แสดงขนบของแกนความคดในภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม




แกนความคด วธการก าจดความแปลกแยก

การมความรก

การหลกหนจากความแปลกแยก การปลงและหวงวา

เรองราวในอนาคตจะดขน การตอสเพอเปลยนแปลง

สงคมรปแบบใหม

6.1.4 ฉาก/การจดวางองคประกอบของภาพ (Setting/Mise En Scene)

บทสรปจากการศกษาถงบทบาทของตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม ผวจยพบขนบของฉาก/การจดวางองคประกอบของภาพ (Setting/Mise En Scene) ม 2 รปแบบ คอ เวลา (Time) ซงประกอบดวยชวงเวลากลางวนและกลางคน และสถานท (Place) ซงประกอบดวยสถานทคนเคยและสถานทแตกตางจากชวตประจ าวนของภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสปรากฏรปแบบเดยวกน จงสรปรายละเอยดในตารางตอไปน

Ref. code: 25595707010053MZD

171

ตารางท 6.8 แสดงขนบของฉาก/การจดวางองคประกอบของภาพในภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม


ขนบ ภาพยนตรกระแสหลก ภาพยนตรนอกกระแส

เวลา (Time) ชวงกลางวน ตวละครพบเจอกบความแปลกแยกในชวงเวลากลางวน เมอตองพบเจอกบวถชวตประจ าวนทซ าซากจ าเจ

ชวงกลางคน ตวละครไดทบทวนชวตและทดลองปรงแตงชวตอกมมขนมาใหมเพอก าจดความแปลกแยกทเกดขน

สถานท (Place)

สถานทคนเคย

สถานททตวละครใชด าเนนชวตประจ าวนทวไปทแสดงถงวถชวตทซ าซากจ าเจ “ตดกบ”อยทใดทหนง เตมไปดวยความเปลยวเหงา ไรสายสมพนธเชอมตอกบสงคม

สถานทแปลกใหม สถานททตวละครไมคนชนและท าใหตวละครไดทบทวนตนเองเพอเปลยนแปลงชวตใหดขน โดยสามารถเปนสถานททงในประเทศและตางประเทศ

6.1.5 การสอความหมายในระดบสญลกษณ (Iconography)

บทสรปจากการศกษาถงบทบาทของตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม ผวจยพบขนบของการสอความหมายในระดบสญลกษณ ผวจยพบวา มขนบของการสอความหมายในระดบสญลกษณทแตกตางกน คอ สญลกษณทางดานภาพ และสญลกษณทางดานเสยงของภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแส จงสรปรายละเอยดในตารางตอไปน

Ref. code: 25595707010053MZD

172

ตารางท 6.9 แสดงขนบของฉาก/การจดวางองคประกอบของภาพในภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม


ขนบ


สญลกษณทางดานภาพ

1. มมกลอง

มมเฝามองจะถกน ามาใชแสดงความปรารถนาทจะเชอมตอสายสมพนธทางสงคมของตวละครทมความแปลกแยก

มมแทนสายตาคนดถกน ามาใชแทนสายตาของผชมเพอชกจงใหเขาไปมสวนรวมกบสถานการณความแปลกแยกทเกดขนกบตวละคร


การใชภาพระยะใกล เมอตองการใหคนดเขาไปส ารวจความรสกของตวละครทตกอยในสภาวะแปลกแยก

การใชภาพระยะไกลเพอแสดงใหเหนถงสภาวะของตวละครทแปลกแยกเมอถกตดขาดจากสายสมพนธ ทางสงคม


การจดแสงฉากกลางวนใชแสงต า (low-key lighting) อมครมและพรามว สะทอนสภาวะของตวละครทตกอยในสภาวะแปลกแยก การจดแสงนม (soft light) แสดงถงความโรแมนตกของตวละครเมอหลดพนจากความแปลกแยก


การใชเทคนคการตดตอดวยการตดสลบภาพสงคมกบตวละคร เมอตองการชใหเหนวาตวละครตกอยในสภาวะความแปลกแยก

การใชเทคนคการตดตอดวยการทงภาพชอตยาวเพอแสดงใหเหนถงลกษณะของตวละครทมความแปลกแยก

Ref. code: 25595707010053MZD

173

ตารางท 6.9 แสดงขนบของฉาก/การจดวางองคประกอบของภาพในภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม (ตอ)


ขนบ


สญลกษณทางดานเสยง

1. เสยงจากเครองดนตร การใชเสยงดนตรเพอเนนความรสกเศราของตวละครทถกยตสายสมพนธทางสงคมและตกอยในสภาวะแปลกแยกโดดเดยว

2. เสยงบรรยากาศ

การใชเสยงบรรยากาศของสถานทเพอท าใหผชมรสกถงความแปลกแยกของตวละคร

3. เพลงประกอบ การใชเพลงประกอบเพอท าใหผชมเขาใจความสขของตวละครทเกดขนเมอเชอมตอสายสมพนธทางสงคมไดส าเรจ

การใชเพลงประกอบเพมความเขมขนของฉาก เพอท าใหผชมเกดความรสกแปลกแยกเชนเดยวกบตวละคร

4. เสยงบรรยายตวละคร การใชเสยงบรรยายความรสกของตวละครเพอแสดงใหเหนโลกของตวละครทแปลกแยกจากสายสมพนธในสงคม

6.1.6 วธการเราอารมณของผชม (Audience Appeal)

บทสรปจากการศกษาถงบทบาทของตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม ผวจยพบขนบของวธการเราอารมณของผชม (Audience Appeal) ผวจยพบวา มขนบของการเราอารมณของผชมของภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสปรากฏผลทเหมอนและแตกตางกน จงสรปรายละเอยดในตารางตอไปน

Ref. code: 25595707010053MZD

174

ตารางท 6.10 แสดงขนบของวธการเราอารมณของผชม (Audience appeal)ในภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม


ขนบ


วธการเราอารมณของ

ผชม

1. อารมณความรกเมอตวละครเชอมตอสายสมพนธตดแบบชวคราว

การเราอารมณใหผชมรสกถงความรกโรแมนตกทเกดขนเมอตวละครสามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคมในระยะเวลาชวคราว

2. อารมณตลกขบขนเมอตวละครตองการเสยดสเพอตงค าถามกบสงคม

การเราอารมณใหผชมรสกตลกเพอแทรกการตงค าถามกบปญหาของความแปลกแยกในสงคม

3. อารมณเศราเมอตวละครตองกลบไปสความแปลกแยก

การเราอารมณเศราเพอใหผชมรสกสงสารตวละครทตองกลบไปเผชญหนากบความแปลกแยกอกครง

4. อารมณความแปลกแยก

การเราอารมณใหผชมรสกถงความแปลกแยกเมอตวละครถกตดสายสมพนธ

6.1.7 อดมการณในตระกลภาพยนตรแปลกแยก (Ideology)

บทสรปจากการศกษาถงบทบาทของตระกลภาพยนตรไทยทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม ผวจยพบขนบของอดมการณ ( Ideology) ของภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสปรากฏผลทมรปแบบเดยวกน จงสรปรายละเอยดในตารางตอไปน

Ref. code: 25595707010053MZD

175

ตารางท 6.11 แสดงขนบของอดมการณ (Ideology)ในภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม


ขนบ


อดมการณ 1. นยามของความแปลกแยก

การใหความหมายของตวละครทตกอยในสภาวะความแปลกแยก มความโดดเดยว เปลยวเหงา เมอตวละครถกตดสายสมพนธจากสงคม

2. สาเหตของความแปลกแยก

ตวละครมความแปลกแยกเพราะไมสามารถปรบตวเขากบสงคมได และถกสงคมทงใหโดดเดยว เปลยวเหงาเพยงล าพง

3. ประเภทของความแปลกแยก

ตวละครแปลกแยกจากวตถ กระบวนการผลต สงคมและตนเอง

ตวละครแปลกแยกจาก สงคมและตนเอง

4. ผลลพธของความแปลกแยก

ผลของความแปลกแยกทสรางผลลพธใหตวละคร เปลยนแปลงใหสอดคลองกบสงคมหรอถดถอยออกไปจากสงคม

ผลของความแปลกแยกทสรางผลลพธใหตวละคร แกแคนมงท าลายลางระบบ เปลยนแปลงใหสอดคลองกบสงคมหรอถดถอยออกไปจากสงคม

5. วธจดการความแปลกแยก

ตวละครแสดงถงวธการจดการกบความแปลกแยกดวยการมความรก และการดมแอลกอฮอล

ตวละครแสดงถงวธการจดการกบความแปลกแยกดวยการมความรก การแกแคนและการปลง

Ref. code: 25595707010053MZD

176

6.2 อภปรายผลงานวจย

6.2.1 ความส าคญของการศกษาภาพยนตรตระกลแปลกแยก การศกษาในครงนผวจยเลอกศกษาภาพยนตรในฐานะทเปนพนทส าคญในการ

แสดงออกใหเหนถง “อ านาจ” ในการประกอบสรางสนทรยะและโลกทศน (ก าจร หลยยะพงศ และ สมสข หนวมาน, 2552, น. 252) โดยศกษาตามแนวคดเรอง “ตระกลหนง” 2 ทศทาง คอ Aesthetic Approach ทศกษาหาความสมพนธของสนทรยะองคประกอบภายในของ Genre และ Exchange Approach ทศกษาหาความสมพนธระหวาง Genre กบอดมการณผานการวเคราะหความหมายดวยสญวทยา ผวจยไดเลอกศกษาภาพยนตรไทยในป พ.ศ. 2550-2559 เพราะเปนยคทมการเปลยนแปลงสภาวะเศรษฐกจและสงคม ทมความสมพนธกบการเกดรฐประหารในประเทศไทยในป พ.ศ. 2549 ท าใหผคนกลบมาทบทวนตวเองเกยวกบการพฒนาประเทศตามแนวคดทนสมย และเกดพนทขานรบ “สอภาพยนตร” ทมการน าเสนอแนวคดความแปลกแยกในระบบเศรษฐกจแบบทนนยมขน และเนองจากจ านวนภาพยนตรไทยในยคดงกลาวมจ านวนมาก ผวจยจงเลอกศกษาภาพยนตรตระกลแปลกแยกโดยคดเลอกกลมตวอยางทใชศกษาเปน 2 แบบ คอ กลมภาพยนตรกระแสหลกและกลมภาพยนตรนอกกระแส โดยใชเกณฑในการคดเลอกความส าเรจของรปแบบภาพยนตรทแตกตางกนดวยการวด “รายได”จากภาพยนตรกระแสหลก และการวดดวย “รางวล” จากภาพยนตรนอกกระแส

ผลของการศกษากลมตวอยางของภาพยนตรไทยทง 2 แบบ แสดงใหเหนถงความเหมอนและแตกตางของกลวธในการเลาเรองของภาพยนตร ทงในมตสนทรยะและอดมการณทถายทอดผานการน าเสนอภาพยนตรตระกลแปลกแยก

นอกจากน ผวจยไดวเคราะหการศกษาภาพยนตรตระกลแปลกแยกเกยวกบความส าคญ 2 ดาน ดานแรก อตสาหกรรม จะเนนไปในเชงการศกษาถงกระบวนการผลตภาพยนตรทท าใหเกดการจดระบบเศรษฐกจของภาพยนตร การปรบเนอหาใหเขากบรปแบบทก าหนด และการพฒนาผลงานใหเกดความ “แปลกใหม” ในตระกลภาพยนตร

และดานความส าคญตอโลกวชาการ เนนไปทการศกษาเพอหาความส าคญของสอภาพยนตรทเปนมากกวาความบนเทง เชน การเขาใจสวนประกอบแตละ Genre การเขาใจขนบและความแปลกใหมของ Genre และการเขาใจการแปรเปลยนรปแบบของ Genre

6.2.2 ความสมพนธระหวางอตสาหกรรมกบภาพยนตรตระกลแปลกแยก จากการพจารณาอตสาหกรรมภาพยนตรไทยในยคปจจบน โดยเจาะลกมาทกรณ

ภาพยนตรตระกลแปลกแยก ผวจยไดแบงการศกษาเปน 2 ประเภท คอ ภาพยนตรกระแสหลก และภาพยนตรนอกกระแส โดยรปแบบความสมพนธระหวางอตสาหกรรมกบภาพยนตรตระกลแปลกแยกกระแสหลก จะมกระบวนการผลตภาพยนตรทท าใหเกดการจดระบบเศรษฐกจของภาพยนตรดวย

Ref. code: 25595707010053MZD

177

งบประมาณทสงกวาภาพยนตรนอกกระแส เพราะมการจดการอยางเปนระบบและมนกแสดงทเปนดาราทมชอเสยง จงท าใหภาพยนตรตระกลแปลกแยกกระแสหลกสรางความคาดหวงจากผชมกลมใหญไดมากกวา ดวยงบประมาณการถายท าทสงกวาจงสามารถยกระดบการถายท าภาพยนตรใหนาสนใจมากขน เชน การมงบประมาณทเพยงพอตอการถายท าภาพยนตรทตางประเทศ หรอการมงบประมาณในการวาจางดาราทมชอเสยงมาดงดดผชม ในสวนของการปรบเนอหาใหเขากบรปแบบทก าหนด ภาพยนตรกระแสหลกยงตองปรบเนอหาเพอใหเขากบรปแบบทก าหนดมากกวาภาพยนตรนอกกระแส เพราะการน าเสนอภาพยนตรกระแสหลกจะตองถกใจคนหมมาก จงท าใหการสรางสรรคเนอหายงไมเปนอสระและเขากบรปแบบทก าหนดของตระกลแปลกแยกทงหมด แตกตางจากภาพยนตรนอกกระแสทสามารถสรางเนอหาไดอยางอสระและออกแบบภาพยนตรใหเขากบรปแบบทก าหนดไดโดยไมตองค านงถงความพงพอใจของคนดสวนมาก ในสวนของการพฒนาผลงานใหเกดความ “แปลกใหม” ภาพยนตรกระแสหลกจะมการพฒนาผลงานใหเกดความแปลกใหมไดนอยกวาภาพยนตรนอกกระแส เพราะการจดฉายภาพยนตรกระแสหลกจะตองยดโยงกบรายไดทเปนตววดผลความส าเรจของภาพยนตร จงท าใหโอกาสในการทดลองพฒนางานทมความแปลกใหมเกดขนนอยกวาภาพยนตรนอกกระแส จะเหนตวอยางของภาพยนตรกระแสหลกในตระกลแปลกแยก จะมการผสมผสานรปแบบของตระกลภาพยนตรประเภทโรแมนตก ดรามา และคอมเมด แตภาพยนตรนอกกระแสจะมการสรางสรรคความแปลกใหมของการผสมผสานตระกลมากกวา ทงภาพยนตรโรแมนตก แฟนตาซ ดรามา ไซไฟ ระทกขวญ ฯลฯ รวมไปถงภาษาภาพยนตรทเลาเรอง ภาพยนตรกระแสหลกจะมการใชภาษาหนงในการน าเสนอเนอหาทไมซบซอนมาก เมอเปรยบเทยบกบภาพยนตรนอกกระแส

6.2.3 ความสมพนธระหวางโลกวชาการกบภาพยนตรตระกลแปลกแยก การศกษาความสมพนธเพอหาความส าคญของสอภาพยนตรในโลกวชาการ

ผวจยไดคนพบการเกดขนของตระกลภาพยนตรแปลกแยกทมการสราง “ขนบ” และ “ความแปลกใหม” ทมลกษณะเฉพาะ ดงน

1. โครงสรางการเลาเรอง ประกอบดวยขนตอนตางๆ 5 รปแบบ ทงการเรมเรอง การพฒนาเหตการณ ภาวะวกฤต ภาวะคลคลาย และการยตเรองราว เมอน าองคประกอบของการเลาเรองในตระกลภาพยนตรแปลกแยกจากภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสมาเปรยบเทยบพบวา การเรมเรองมรปแบบเดยวกน มจดเดนในการแนะน าตวละครทมความรสกโดดเดยวเปลยวเหงา ไมสามารถเชอมตอสายสมพนธกบสงคมได สญญะของความโดดเดยวเปลยวเหงา จงถอเปนรปแบบหนงของการแสดงออกของตวละครเมอตกอยในสภาวะแปลกแยก สวนการพฒนาเหตการณจะมความแตกตางกนทภาพยนตรกระแสหลกจะมขนบการเดนเรองดวยความตลกและความรก สวนภาพยนตรนอกกระแสจะมขนบการเดนเรองดวยความแปลกแยกและความรก เมอวเคราะหความแตกตางพบวา การน าเสนอขนบการเดนเรองของภาพยนตรนอกกระแสจะไมเดนเรอง

Ref. code: 25595707010053MZD

178

ดวยความตลก อาจเปนเพราะพนฐานการรบชมภาพยนตรของผชมและผผลตภาพยนตรนอกกระแสมความแตกตางจากภาพยนตรกระแสหลก โดยผชมภาพยนตรกระแสหลกของสงคมในยคปจจบน จะนยมดภาพยนตรในตระกลตลกมากกวาตระกลอนๆ จงท าใหขนบการด าเนนเรองของภาพยนตรทงสองประเภทแตกตางกน ในสวนการเดนเรองดวยความรก พบวา ภาพยนตรตระกลแปลกแยกจะมการน าเสนอเรองการพยายามเชอมตอสายสมพนธดวยการมความรก ขนภาวะวกฤตกจะมรปแบบเดยวกนเกยวกบเรองการเชอมตอสายสมพนธทางสงคมของตวละคร ขนภาวะคลคลาย มวธการน าเสนอทแตกตางกนอยางเหนไดชด โดยภาพยนตรกระแสหลก จะน าเสนอเรองการคลคลายปญหาความแปลกแยกดวยการยอมเปลยนแปลงตนเองเพอใหอยในสงคมไดอยางปกตสขกบการหลกหนออกไปจากสงคม แตภาพยนตรนอกกระแสไดมการน าเสนอการคลคลายปญหาดวยการทตวละครพยายามดนรนหาทางออกเพอความอยรอดดวยวธทแตกตาง รวมไปถงการลกขนมาตอสลางแคนท าลายระบบทเปนสาเหตของความแปลกแยก สวนสดทายขนบของการยตเรองราวจะเปนรปแบบการจบปญหาเรองความแปลกแยกทเกดขน โดยมรปแบบความแปลกใหมทแตกตางกน

เมอวเคราะหการน าเสนอของภาพยนตรทงสองประเภท ท าใหเหนถงความแตกตางของการน าเสนอแนวคดความแปลกแยกในภาพยนตรกระแสหลก ทมงเนนการน าเสนอวธจดการกบความแปลกแยกของคนในสงคม ดวยการพยายามน าเสนอใหคนดคลอยตามระบบ จนยอมปรบเปลยนพฤตกรรมเพอด ารงชวตอยในระบบสงคมอยางเปนระเบยบเรยบรอย ตางจากภาพยนตรนอกกระแสทมการน าเสนอวธจดการกบความแปลกแยก ดวยการลกขนตอส เพอพยายามเปลยนแปลงระบบสงคมใหดขน

2. ตวละคร ในตระกลภาพยนตรแปลกแยก ใชรปแบบการวเคราะหขนบลกษณะทางประชากรศาสตร 4 ประเภท คอ เพศ อาย อาชพ และสถานภาพ ในการวเคราะหขนบจากภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแส ผวจยไดพบวา ความแปลกแยกเกดขนไดกบทกเพศ ไมจ ากดเฉพาะเพศใดเพศหนง รวมไปถงอาชพและสถานภาพทตวละครตกอยในสภาวะแปลกแยก มกจะประกอบเปนอาชพทอยทามกลางผคนมากมาย แตไมสามารถเชอมตอสายสมพนธกบสงคมได สอดคลองกบสถานภาพโสดทแสดงถงสภาวะความเปนปจเจกชนของตวละครทตองพบเจอกบความรสกเหงา โดดเด ยว แปลกแยกจากสงคมสมยใหม การสรางตวละครตามลกษณะทางประชากรศาสตรของภาพยนตรทงสองรปแบบมลกษณะไปในทศทางเดยวกน สะทอนภาพสงคมในยคปจจบนทพบวา มนษยรสกถงความแปลกแยกวามอยจรงและใกลตวจนกลนไปกบวถชวตประจ าวน แตลกษณะทแตกตางกนของการน าเสนอในภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแส คอ ประเดนเรองอาย ทภาพยนตรกระแสหลกจะน าเสนออายทมความแปลกแยกโดยเฉลยอาย 30 ป เพราะอายในชวงวยนสงคมก าหนดวาเปนวยทก าลงมงเขาสจดเปลยนของชวต การจบประเดนของภาพยนตรกระแสหลกจงมกจะยดกฎเกณฑทางสงคมสวนใหญในการก าหนดการสรางตวละครของ

Ref. code: 25595707010053MZD

179

ภาพยนตร เพราะท าใหคนดมความรสกรวมไดงายกวา แตกตางจากภาพยนตรนอกกระแสทน าเสนอตวละครทมความแปลกแยกโดยไมจ ากดเฉพาะชวงวย อาจมตงแตวยเรยนไปจนถงวยเกษยณ สะทอนความแปลกแยกในมมมองนอกกระแสวามความหลากหลายและไมจ ากดเฉพาะวยใดวยหนง

3. แกนความคดของตระกลภาพยนตรแปลกแยก พบวา ทงภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสตางน าเสนอขนบรปแบบแกนความคดเดยวกน ดวยการน าเสนอปญหาของความแปลกแยกและวธการก าจดความแปลกแยก สงทแตกตางกน คอ ภาพยนตรนอกกระแสจะมการน าเสนอวธก าจดความแปลกแยกทหลากหลายกวาการมความรก ทงการปลงและการลกขนมาตอสเพอท าลายลางระบบทกอใหเกดความแปลกแยก

4. ฉาก / การจดวางองคประกอบของภาพของตระกลภาพยนตรแปลกแยก พบวา มลกษณะเดยวกนทงภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแส พบวา ลกษณะเวลาชวงกลางวน ตวละครจะตองพบเจอกบความแปลกแยกเพราะตองทนกบวถชวตทซ าซากจ าเจ แตชวงเวลากลางคน ตวละครจะไดทบทวนชวตและปรงแตงชวตใหมเพอหาทางขจดความแปลกแยกทเกดขน สวนของเรองสถานทจะสอดคลองกบชวงเวลากลางวนทตวละครจะพบเจอกบความแปลกแยกในสถานทคนเคยทมการด าเนนชวตประจ าวนทซ าซากจ าเจ แตกตางจากสถานทแปลกใหมทมผลท าใหตวละครไดทบทวนเปลยนแปลงชวตตนเองใหดขน ซงเมอพจารณาถงมตของความสมพนธระหวางประเทศทภาพยนตรกระแสหลกไดน าเสนอ เชน ญปน เกาหล แฝงความหมายบางประการ ในแงของการคนพบอกดานหนงของตนเองเมออยในพนทตางถนตางวฒนธรรม รวมถงการพฒนาความสมพนธในเรองความรก ภาพยนตรกระแสหลกไดน าเสนอความหมายของการด ารงชวตอยตางแดนเพยงชวคราว มผลท าใหเกดการเชอมตอสายสมพนธระหวางมนษยงายกวาภาวะปกต

5. การสอความหมายในระดบสญลกษณของตระกลภาพยนตรแปลกแยก พบวา มความคลายคลงกน ในสวนของสญลกษณภาพพบวา ภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสมการน าเสนอมมกลองทชกจงคนดใหเขาไปมสวนรวมกบสถานการณความแปลกแยกของตวละคร ทงมมเฝามองและมมแทนสายตา ขนาดภาพมการเลาทงภาพระยะไกลเพอใหเหนสภาวะของตวละครทถกตดสายสมพนธจากสงคม และภาพระยะใกลเมอตองการใหคนดรบรถงความรสกของตวละครทตกอยในสภาวะความแปลกแยก การจดแสงมลกษณะการจดแสงต าเพอสะทอนสภาวะของตวละครทตกอยในสภาวะแปลกแยก และมการจดแสงนมในภาพยนตรกระแสหลกเมอตวละครสามารถหลดพนจากสภาวะแปลกแยกดวยความรก การใชเทคนคตดตอ มการตดสลบภาพสงคมกบตวละครเพอแสดงใหเหนความแปลกแยกของตวละครทโดดเดยวเมออยทามกลางสงคมในภาพยนตรกระแสหลก และมการทงภาพชอตยาวใหเหนลกษณะตวละครทมความแปลกแยกในภาพยนตรนอกกระแส สวนสญลกษณทางเสยง มการใชเสยงจากเครองดนตรเพอเนนความรสกเศรา เมอตวละครถกตดสายสมพนธทางสงคมและตกอยสภาวะแปลกแยก มการใชเสยงเพลงประกอบเพอท าใหคนดเขาใจ

Ref. code: 25595707010053MZD

180

ความรสกของตวละคร ในสวนความแตกตางพบวา ภาพยนตรกระแสหลก มการใชเสยงตวละครบรรยายความรสกตนเอง เพอท าใหเหนถงโลกของตวละครทแปลกแยกจากสายสมพนธในสงคม สวนภาพยนตรนอกกระแสมการใชเสยงบรรยากาศของสถานทบรรยายความรสกแปลกแยกของต วละคร

6. วธการเราอารมณผชม ของตระกลภาพยนตรแปลกแยก จะมการเราอารมณใหผชมรสกถงความรกโรแมนตกเมอตวละครสามารถเชอมตอสายสมพนธทางสงคมไดส าเรจในระยะเวลาชวคราว โดยการใชภาพและเสยงเพลงประกอบ ภาพยนตรกระแสหลกจะเนนการเราอารมณความตลกขบขนและอารมณเศรา แตภาพยนตรนอกกระแสจะเราอารมณเหงาใหผชมรสกถงความแปลกแยก เมอตวละครถกตดสายสมพนธทางสงคม

เมอน าขอมลทไดจากการวเคราะหการเลาเรองของภาพยนตรตระกลแปลกแยกทง 8 เรอง มาพจารณาตามเกณฑการศกษาตระกลของภาพยนตรและแนวคดความแปลกแยก ท าใหสรปไดวาภาพยนตรทน ามาศกษามธรรมเนยมแบบแผนและโครงสรางพนฐานทเปนลกษณะเฉพาะรวมกนทงในดานโครงสรางการเลาเรอง, ตวละคร แกนความคด, ฉาก/การจดวางองคประกอบของภาพ, การสอความหมายในระดบสญลกษณ และวธการเราอารมณของผชม จงท าใหภาพยนตรทงหมดสามารถจดอยในภาพยนตรตระกลเดยวกนได ท าใหเกดตระกลใหมของภาพยนตรในยคปจจบน คอ ตระกลภาพยนตรแปลกแยก

6.2.4 อดมการณในตระกลภาพยนตรแปลกแยก ส าหรบผลการศกษาอดมการณในงานวจยเรอง “การวเคราะหตระกลภาพยนตรไทย

ทน าเสนอสภาวะความแปลกแยกในสงคม” ครงน สบเนองมาจากผวจยตองการศกษา “ภาพยนตร” ในแงมมของการท าหนาทสอบนเทงวาไมไดมบทบาทเปนแคสอ “ไรสาระ” หรอ “น าเนา” เพยงอยางเดยว โดยอางองจากแนวคดการท าหนาทสอบนเทงของ William Stephenson (1967) ทกลาววา สอบนเทงเปรยบไดกบเหรยญ 2 ดาน คอ การรกษาระบบดวยการใหความบนเทง และเปลยนแปลงระบบดวยการเขยาภาวะปกตของสงคม จงท าใหผวจยพบอดมการณทปรากฏในภาพยนตรตระกลแปลกแยก โดยมการแบงขนบของอดมการณไว 5 ประเภท ดงน

1. นยามของความแปลกแยก ทงภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแส มการอธบายความหมายของความแปลกแยกในภาพยนตรเปนรปแบบเดยวกนวาเปนการน าเสนอสภาวะของตวละครทตกอยในสภาวะแปลกแยก โดยการแสดงออกถงความรสกทโดดเดยวเปลยวเหงา เพราะถกตดสายสมพนธจากสงคม

2. สาเหตของความแปลกแยก ทงภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแส มการอธบายความหมายของความแปลกแยกในภาพยนตรรปแบบเดยวกน ดวยการเลาถงเหตผลทตวละครไมสามารถเชอมตอกบสายสมพนธทางสงคมได

Ref. code: 25595707010053MZD

181

3. ประเภทของความแปลกแยก จากการแบงประเภทของความแปลกแยก อางองทรรศนะของคารล มารกซ ทแบงประเภทของความแปลกแยกออกเปน 4 แบบ ทงความแปลกแยกจากวตถ ความแปลกแยกจากกระบวนการผลต ความแปลกแยกตนเอง และความแปลกแยกจากสงคม ผวจยไดพบขนบของการวเคราะหประเภทความแปลกแยกของภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสวามรปแบบทแตกตางกน โดยภาพยนตรกระแสหลกจะปรากฏความแปลกแยกทกประเภท สวนภาพยนตรนอกกระแสจะปรากฏเฉพาะประเภทความแปลกแยกจากตนเองและสงคม เพราะการน าเสนอประเดนความแปลกแยกในภาพยนตรนอกกระแส จะมงการจดประเดนและตงค าถามกบระบบสงคม จงท าใหการเลาเรองของภาพยนตรนอกกระแสมการน าเสนอเนอหาทมงเนนการผลกดนใหผชมเกดความคดทแตกตางออกนอกระบบ มากกวาการมงเนนใหยนยอมท าตามระบบ

4. ผลลพธของความแปลกแยก ทงภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสมการน าเสนอผลลพธของความแปลกแยกทแตกตางกน ภาพยนตรกระแสหลกจะแสดงใหเหนถงผลลพธของความแปลกแยกทเนนการกระท าใหตวละครยอมเปลยนแปลงตนเองใหสอดคลองกบสงคมเพอการมชวตอยอยางมความสขหรอถาจะหลกหนออกไปจากสงคมกตองเยยวยาความแปลกแยกดวยตนเอง สวนภาพยนตรนอกกระแสแสดงใหเหนถงผลลพธของตวละครทลกขนมาตอสแกแคนมงท าลายลางระบบ เพอหวงจะท าใหเกดรปแบบระบบสงคมใหม หรอการปลงและรอคอยใหเวลาเยยวยาทกอยางใหดขน และมการน าเสนอการหลกหนดวยเชนกน แตวธการเลาแตกตางกบภาพยนตรกระแสหลก

5. วธจดการความแปลกแยก ทงภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแสม การน าเสนอวธการจดการความแปลกแยกทแตกตางกน โดยภาพยนตรกระแสหลกจะมการน าเสนอการมความรกเพอขจดความแปลกแยก สอดคลองกบแนวคดของอรค ฟรอมมและการดมแอลกอฮอลเพอลดความแปลกแยกในระยะเวลาชวคราว สวนภาพยนตรนอกกระแส จะน าเสนอวธการจดการกบความแปลกแยกทหลากหลาย ดวยการมความรก ปลง หลกหนและการลกขนมารวมกนตอสเพอท าลายลางระบบสงคมทเปนตนเหตของปญหาความแปลกแยก

อภปรายผลการศกษาพบวา สอดคลองกบแนวคดการท าหนาทสอบนเทงของ William Stephenson (1947) ทกลาวถงการท าหนาทของสอบนเทงวาทมทงการรกษาระบบดวยการใหความบนเทงและการเปลยนแปลงระบบดวยการเขยาภาวะปกตของสงคม ผลการศกษาพบวา ภาพยนตรกระแสหลกมแนวโนมในการน าเสนอเนอหาภาพยนตรทรกษาหรอออมชอมกบระบบ ในขณะทภาพยนตรนอกกระแส แมจะมการน าเสนอเนอหาทรกษาหรอออมชอมกบระบบในระดบหนง แตกตงค าถามเพอสรางความเปลยนแปลงกบสภาวะแปลกแยกในสงคมดวยเชนกน

Ref. code: 25595707010053MZD

182

นอกจากนผวจยไดคนพบอดมการณทแฝงฝงไวในโครงสรางการเลาเรองของภาพยนตร โดยอดมการณทผวจยคนพบ คอ อดมการณเรองการมความรกเพอขจดความแปลกแยก สอดคลองกบแนวคดของ อรค ฟรอมม ทน าเสนอวธการจดการกบความแปลกแยกดวยการเชอมตอสายสมพนธทางสงคมดวยการมความรก การน าเสนอตวละครทตกอยในสภาวะแปลกแยกในภาพยนตรสะทอนภาวะปกตของปจเจกชนในยคสมยใหมทพยายามมความสมพนธเชงความรกเพอท าใหจตใจและความรสกมนคงดวยการน าตนเองไปเกาะเกยวยดโยงกบคนทรก กระบวนการนฟรอมมเรยกวา “การคลอยตามแบบหนยนต” เพอท าใหตนเองหลดพนจากภาวะแปลกแยก ดงนน การสนสดภาวะความแปลกแยกดวยการมความรกจงถอเปนค าตอบทดทสด

นอกจากการน าเสนอวธการจดการกบความแปลกแยกดวยการมความรกตามทรรศนะของ อรค ฟรอมมแลว อดมการณในภาพยนตรยงมการน าเสนอวธอนๆ ทท าใหตวละครสามารถหลดพนจากความแปลกแยกได เชน การหนออกไปจากสงคม ปลง หรอการลกขนมาตอส ซงภาพยนตรไดมการน าเสนอทางเลอกของการจดการกบความแปลกแยกทหลากหลาย พรอมทงแสดงผลลพธทแตกตางกนใหคนดเหนและทงทายใหคนดเลอกวธจดการกบความแปลกแยกดวยวธทเหมาะสมกบตนเอง

อดมการณความแปลกแยกในเนอหาภาพยนตรสะทอนวถชวตของผคนในสงคมยคสมยใหมทตองเผชญหนากบความแปลกแยกในชวตมากขน ผลของความแปลกแยกจากการถกตดสายสมพนธทางสงคมนน สงผลกระทบเปนวงกวางและกอใหเกดความเสยหายในการด ารงชวต ผวจยพบวา สาเหตหลกของความแปลกแยกนน มทมาจากระบบทนนยมทก าหนดรปแบบการด าเนนชวตและครอบง าชวตมนษยอยางไมรตว สภาวะทเปนจรงของคนในสงคมไดรบอทธพลครอบง าจากอดมการณของระบบ ซงถอเปนตวการส าคญทท าใหเกดปญหาความแปลกแยกขน

เมอวเคราะหถงวธจดการกบความแปลกแยก อางองจากอรค ฟรอมม ไดกลาววา ลทธมารกซ คอ การศกษาแนวคดมนษยนยมทมจดมงหมายหลกเพอพฒนาศกยภาพมนษยอยางสมบรณ ศนยกลางแนวความคดของมารกซ กคอ มนษย การศกษาเรองมนษยมเปาหมายเพอตองการจะเหนมนษยไดรบการปลดปลอยจากการครอบง าโดยผลประโยชนทางวตถ ปลดปลอยจากคกซงมนษยไดสรางขนเอง แมกระทงผลงานใหญของมารกซ คอ เรองทน การศกษาเรองทนกเ พอทจะเขาใจวาท าไมมนษยจงอยในอาการพการทงรางกายและจตใจอยในสงคมทนนยม ท าไมมนษยจงอยในสภาวะทเตมไปดวยความแปลกแยก (ปรชา เปยมพงศสานต, 2526, น. 17-18) การศกษาตามแนวคดดงกลาวสอดคลองกบการอภปรายผลของผวจยทวเคราะหถงปรากฏการณความแปลกแยกในสงคมยคปจจบนวามสาเหตหลกจากระบบสงคมทนนยมทท าใหเกดความแปลกแยก

จากนนผวจยจงน าแนวคดความแปลกแยกมาอภปรายถงแนวทางการจดการกบความแปลกแยกทเกดขนในสงคมยคปจจบน พบวา การแกไขปญหาความแปลกแยก จะตองแกท

Ref. code: 25595707010053MZD

183

ความสมพนธของบคคลในสงคม และตวปจเจกชน สอดคลองกบแนวคดของอรค ฟรอมมทน าเสนอวธการมความรกเพอขจดความแปลกแยก โดยถอเปนสวนหนงของการพยายามเชอมตอสายสมพนธของคนในสงคมอกครง

แตหากผคนในสงคมปจจบนไมสามารถมความรกเพอก าจดความแปลกแยกได แนวคดมนษยนยมไดเสนอทศทางสงคมในอนาคตไวอยางชดเจน กลาวคอ สงคมใดสงคมหนงกตาม ถามสภาพไรมนษยธรรมมากขน กจะท าใหมนษยในสงคมเจบปวดหนกมากขน การครอบง าทางอดมการณอาจท าใหมนษยด ารงอยได แตจตใตส านกของมนษยตองไมพอใจแนนอน และความไมพอใจจะเปนปจจยส าคญทปลกใหมนษยลกขนมาเปลยนแปลงสงคมในทสด (ปรชา เปยมพงศสานต, 2526, น. 20) เมอความแปลกแยกไดกอตวขนมาใกลชดกบการด ารงชวตของมนษยมากขน วนใดวนหนงมนษยอาจจะตองลกขนมาตอสเพอเปลยนแปลงดวยการเปนผก าหนดประวตศาสตร โดยการลกขนตอสเพอเปลยนแปลงสงคมนน จะตองเกดหลงจากทมนษยส านกไดวาการเปลยนแปลงจะน าพามนษยไปสสงคมทดขน ผวจยจงไมแปลกใจทการน าเสนอภาพยนตรตระกลแปลกแยกในยคปจจบน ไดรบผลตอบรบดและสามารถดงดดความสนใจจากผชมเปนวงกวางมากขน นยยะส าคญของการยอมเสยเงนของคนในสงคมเพอเขาไปซอความบนเทงทแฝงแนวคดความแปลกแยกโรงภาพยนตรนน สะทอนบทบาทการท าหนาทของสอบนเทงวาสอบนเทงไมไดเปนแคสอทน าเสนอแตเรองไรสาระอกตอไป หากแตเปนการแสดงใหเหนการท าหนาทของส อทเขยาภาวะปกตของสงคม ดวยการจดประเดนใหคนดตระหนกรถงปญหาความแปลกแยกทมนษยก าลงเผชญหนาในยคปจจบนวามนษยก าลงซมซบรปแบบการด าเนนชวตทระบบทนนยมไดเปนผก าหนด ทกการกระท าของมนษยจะกระท าเพอสนบสนนใหอ านาจของระบบทนนยมด าเนนตอไป และมนษยจะตองตกอยในสภาวะแปลกแยกอยางไมมทสนสด หากไมมจตส านกทจะลกขนมาตอสเพอเปลยนแปลงสระบบสงคมใหมใหดกวาเดม

6.3 ขอเสนอแนะทวไป

จากการศกษาในครงน พบวา ภาพยนตรไทยเปนสอทมความส าคญและนาสนใจ เพราะไมเพยงแคท าหนาทรกษาระบบดวยการใหความบนเทงในชวตประจ าวน แตยงท าหนาทเปลยนแปลงระบบดวยการ “เขยา” ภาวะปกตของสงคม เหนไดชดจากการศกษาภาพยนตรตระกลแปลกแยกทมการแฝงอดมการณความแปลกแยกตอตานระบบเศรษฐกจทนนยม จงท าใหผวจยมความเหนวาควรน าสอภาพยนตรมาศกษาในเชงวชาการมากขน โดยการศกษาควรมงเนนศกษาทงสอภาพยนตรกระแสหลกและภาพยนตรนอกกระแส เพอชวยยกระดบหนาทของสอภาพยนตรไทยใหไมจ ากดวาเปนแค “สอบนเทงไรสาระ” แตกลบกลายเปนสอบนเทงทมคณคาแกการศกษาในเรองของการท า

Ref. code: 25595707010053MZD

184

หนาทสอทสามารถเปลยนแปลงระบบสงคมได เพอเปนแหลงขอมลทมคณภาพใหแกประชาชนและผทมความสนใจศกษาสอภาพยนตรไทยตอไป

6.4 ขอเสนอแนะส าหรบงานวจย

1. จากการวจยครงนพบวา การน าทฤษฎตระกลภาพยนตร (Film Genre) มาวเคราะห

ภาพยนตรในตระกลแปลกแยกนนสามารถน ามาศกษาภาพยนตรตระกลอนๆ ไดอกหลายรปแบบ เชน ภาพยนตรแอคชน ภาพยนตรตลก ฯลฯ เพอศกษาหาขนบและความแปลกใหมเฉพาะของภาพยนตรไทยในตระกลนนๆ และศกษาอดมการณหลกทแฝงมากบภาพยนตรวาสมพนธกบบรบทสงคมไทยอยางไร

2. จากการวจยในครงนพบวา นอกจากการศกษาตระกล (Genre) ในสอภาพยนตรไทยแลว ในการวจยครงหนาควรมการน าขนบและความแปลกใหมของความแปลกแยกทไดจากสอภาพยนตรไทยไปเปรยบเทยบกบการวเคราะหสอภาพยนตรตระกลแปลกแยกของตางประเทศ เพอหาความเหมอนและความแตกตางของภาพยนตรตระกลแปลกแยกในระดบนานาชาต เพอน ามาพฒนาวจยสอภาพยนตรไทยในตระกลแปลกแยกตอไป

3. จากการวจยในครงพบวา ควรมการศกษาผผลต (Producer) ในฐานะผสงสาร (Sender) ถงกระบวนการสรางความหมายของอดมการณในตระกลภาพยนตรแปลกแยก เพอน ามาเปรยบเทยบกบการวเคราะหตวบท (Textual Analysis) วามความสมพนธกนอยางไร

4. จากการวจยในครงพบวา ควรมการศกษาผชม (Audience) ทอยในสงคมเมองหรอใชชวตอยทามกลางสงคมแปลกแยกในฐานะผรบสาร (Receiver) วาหลงจากทไดรบชมภาพยนตรในตระกลแปลกแยกแลวมความคดเหนอยางไร เพอน ามาวเคราะหหาความสมพนธระหวางผชม ผผลตและเนอหา

6.5 ขอจ ากดในงานวจย

1. การวจยในครงนพบวา ภาพยนตรนอกกระแสทมแนวคดแปลกแยกนนมการจ ากดในการเขาถงขอมล เชน ภาพยนตรบางเรองยงไมไดจดจ าหนาย หรอ มนายทนเปนเจาของลขสทธ จงท าใหการน าภาพยนตรนอกกระแสมาศกษายงมขอจ ากดในการเขาถงขอมล

2. การวจยในครงนพบวา ควรมการสมภาษณผก ากบภาพยนตรทศกษาเพมเตม เพอใหการศกษาเปนไปอยางกวางขวางและครอบคลมรายละเอยดในการวเคราะหภาพยนตรตระกลแปลกแยก

Ref. code: 25595707010053MZD

185

รายการอางอง หนงสอและบทความในหนงสอ กฤษดา เกดด. (2547). ประวตศาสตรภาพยนตรการศกษาวาดวย 10 ตระกลส าคญ. กรงเทพฯ:

พมพค า. กฤษดา เกดด. (2550). วจารณหนงไทย รวมบทวพากษภาพยนตรไทย 2540-2549. กรงเทพฯ:

มหาวทยาลยรงสต. กฤษดา เกดด. (2559). ภาพยนตรวจารณ. กรงเทพฯ: เดอะไรทเตอรซเครท. กาญจนา แกวเทพ และ สมสข หนวมาน. (2551). สายธารนกคดทฤษฎเศรษฐศาสตรการเมองกบ

สอสารศกษา. กรงเทพฯ: ภาพพมพ. กาญจนา แกวเทพ และคณะ. (2545). สอบนเทง: อ านาจแหงความไรสาระ. กรงเทพฯ: ออล อเบาท

พรนท. กาญจนา แกวเทพ. (2541). การวเคราะหสอแนวคดและเทคนค. กรงเทพฯ: อนฟนต เพรส. กาญจนา แกวเทพ. (2541). การศกษาสอมวลชนดวยทฤษฎวพากษ: แนวคดและตวอยางงานวจย.

กรงเทพฯ: ภาพพมพ. กาญจนา แกวเทพ. (2553). แนวพนจใหมในสอสารศกษา. กรงเทพฯ: ภาพพมพ. ก าจร หลยยะพงศ และ สมสข หนวมาน. (2552). หลอน รก สบสน ในหนงไทย ภาพยนตรไทยใน

รอบสามทศวรรษ (พ.ศ. 2520-2547) กรณศกษาตระกลหนงผ หนงรก และหนงยคสมยใหม. กรงเทพฯ: ศยาม.

ก าจร หลยยะพงศ. (2556). ภาพยนตรกบการประกอบสราง: สงคม ผคน ประวตศาสตร และ ชาต. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

กตตศกด สวรรณโภคน. (2529). หนงคลาสสค. กรงเทพฯ: โรงพมพหองภาพสวรรณ. จฑารตน เอออ านวย. (2549). จตวทยาสงคม. กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. ทวป วรดลก. (2545). ปรชญาวาดวยความแปลกแยก (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: มลนธเดก. บญรกษ บญญะมาลา. (2533). ศลปะแขนงทเจดเพอวฒนธรรมแหงการวจารณภาพยนตร. กรงเทพฯ:

เมดทราย. ประวทย แตงอกษร. (2541): มาท าหนงกนเถอะ. กรงเทพฯ: แพรว เอนเตอรเทน. ปรชา เปยมพงศสานต. (2526). ความแปลกแยกและปญหามนษยธรรมในระบบสงคมนยม.

กรงเทพฯ: ดอกหญา. ฟรอมม, อรค. (2526). รก: ศลปะทแทจรง. แปลโดย สชมพ. กรงเทพฯ: ปยฝาย.

Ref. code: 25595707010053MZD

186

มยร ด ารงเชอ. (2535). วจารณหนงทศนะใหม. ปทมธาน: เจนเดอรเพรส. เยาวนนท เชฏฐรตน. (2534): ประวตศาสตรภาพยนตร. กรงเทพฯ: ณ ฌาน. ลวอส เอ. โคเซอร. (2533). แนวความคดทฤษฎทางสงคมวทยา ตอนคารล มารกซ

(จามะร พทกษวงศ, ผแปล). กรงเทพฯ: ส านกพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร. สมสข หนวมาน และคณะ. (2558). ธรกจสอสารมวลชน. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร สญญา สญญาววฒน. (2547). ทฤษฎสงคมวทยา: เนอหาและแนวการใชประโยชนเบองตน.

กรงเทพฯ: ส านกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. สทธากร สนตธวช, มโนธรรม เทยมเทยบรตน, ไกรวฒ จลพงศธร, กอง ฤทธด, และ ณฐพรรณ

แยมแขไข. (2547). เดยวดายอยางโรแมนตก: โลกของหวองกาไว. กรงเทพฯ: วงศสวาง การพมพ.

อรค ฟรอมม. (2521). รก: ศลปะทแทจรง (สชมพ, แปลและเรยบเรยง). กรงเทพฯ: ปยฝาย. อรค ฟรอมม. (2530). หนไปจากเสรภาพ (สมบต พศสะอาด, ผแปล). กรงเทพฯ: มลนธโกมลคมทอง. อบลรตน ศรยวศกด. (2536). อารมณขนในสอมวลชน. กรงเทพฯ: เอช ท พ เพรส. วทยานพนธ ชโลทร โพยมยล. (2552). ความรกและกระบวนการสรางความหมายความรกในตระกลภาพยนตร

ไทย. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). จฬาลงกรณมหาวทยาลย, คณะนเทศศาสตร. ชศร งามประเสรฐ. (2541). การแอบมองและจองดทปรากฏในภาพยนตร. (วทยานพนธปรญญา

มหาบณฑต). จฬาลงกรณมหาวทยาลย, คณะนเทศศาสตร, สาขาวชาการสอสารมวลชน. มโน วนเวฬสต. (2554). การวเคราะหประเดนการเมองในภาพยนตรไทยรวมสมย. (วทยานพนธ

ปรญญามหาบณฑต). จฬาลงกรณมหาวทยาลย, คณะนเทศศาสตร, สาขาวชาการภาพยนตร. วนณ พลสมบต. (2555). การวเคราะหภาพยนตรอเมรกนประเภทโรแมนตก คอมเมด ระหวางป ค.ศ.

1900 ถง 2010. (วทยานพนธปรญญาปรญญามหาบณฑต). จฬาลงกรณมหาวทยาลย, คณะนเทศศาสตร, สาขาวชาการภาพยนตร.

วทยา พานชลอเจรญ.(2543). การสรางความเปนจรงทางสงคมเกยวกบรปแบบความสมพนธเชง ความรกยคหลงสมยใหมในมวสควดโอเพลงไทยสากล. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). จฬาลงกรณมหาวทยาลย, คณะนเทศศาสตร.

สกลวด สขอนนต. (2553). การวเคราะหตระกลหนงผไทย. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). มหาวทยาลยธรรมศาสตร, คณะวารสารศาสตรและสอสารมวลชน, สาขาสอสารมวลชน.

Ref. code: 25595707010053MZD

187

สทธชย แกวจนดา. (2545). การวเคราะหประเภทและโครงสรางการเลาเรองของภาพยนตรไทยในปพ.ศ. 2544. (รายงานโครงการเฉพาะบคคลปรญญามหาบณฑต). มหาวทยาลยธรรมศาสตร, คณะวารสารศาสตรและสอสารมวลชน.

สออเลกทรอนกส คนมองหนง. (2559). โนตสนๆ ถง “โรงแรมตางดาว” (Motel Mist). สบคนเมอวนท 4 มถนายน

2560, จาก https://konmongnangetc.com/tag/%E0%B9%82%E0%B8%A 3%E0%B8%87%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%95%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%A7/

เอสร ไทยตระกลพานชย. (2559). บทวจารณภาพยนตร: การเมองไทยในภาวะโคมาใน ‘รกทขอนแกน’. สบคนเมอวนท 4 มถนายน 2560, จาก http://isaanrecord.com/ 2016/05/11/%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%88%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%93%E0%B9%8C%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%9E%E0%B8%A2%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%A3%E0%B9%8C-%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B9%80%E0%B8%A1/

แอดหม Scores: 4 หมครง. (2560). Wonderful Town (2007). .. อยากมรกแบบ ไมตองแอบรก. สบคนเมอวนท 4 มถนายน 2560, จาก https://en-gb.facebook.com/SeatNoE12/ posts/966353180166119:0

Ian Freer. (2555). Film Studies 101: The 30Camera Shots Every Film Fan Needs To Know. สบคนเมอวนท 4 มถนายน 2560, จาก http://www.empireonline.com/ movies/features/film-studies-101-camera-shots-styles/

New York Film Academy (2558). 12 of the Most Popular Camera Shots all Actors Should Know. สบคนเมอวนท 4 มถนายน 2560, จาก https://www.nyfa.edu/ student-resources/12-most-popular-camera-shots-actors-should-know/

Ref. code: 25595707010053MZD

188

ประวตผเขยน ชอ นางสาวเมธญา ลอมวงศ วนเดอนปเกด 30 ธนวาคม 2532 วฒการศกษา ปการศกษา 2555: อกษรศาสตรบณฑต

(ศลปการละคร) จฬาลงกรณมหาวทยาลย ต าแหนง Co-Producer แผนกละคร

บรษท มเดย สตดโอ จ ากด

ประสบการณท างาน 2559-2560: Administrative Officer แผนกละคร บรษท มอนทาจ เอนเทอรเทนเมนท จ ากด 2558-2559: Project Trainee บรษท ซเอมโอ จ ากด (มหาชน) 2555-2557: ครเอทฟ แผนกรายการซทคอม บรษท เวรคพอยท เอนเทอรเทนเมนท จ ากด (มหาชน)

Öøü ÙødêøÖ úõó÷îêød ì÷ì î ÿîÿõüÙüö ðúÖ ÷Ö îÿÜÙö...

Documents