ผลกระทบของนวตกรรมองคกร และ สมรรถนะของบคคลากรตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน บรบทอตสาหกรรมปโตรเคมในประเทศไทย

โดย

นางสาวกาญจนา วงษอสระ

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

วทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารเทคโนโลย

วทยาลยนวตกรรม มหาวทยาลยธรรมศาสตร ปการศกษา 2559

ลขสทธของมหาวทยาลยธรรมศาสตร

ORGANIZATION INNOVATION AND EMPLOYEE COMPETENCY EFFECT TO

SUPPLY CHAIN PERFORMANCE IN PETROCHEMICAL INDUSTRY

OF THAILAND

BY

MISS KANCHANA WONGISSARA

A THESISSUBMITTED IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS

FOR THE DEGREE OF MASTER OF SCIENCE

TECHNOLOGY MAGAGEMENT

COLLEGE OF INNOVATION

THAMMASAT UNIVERSITY

ACADEMIC YEAR 2016

COPYRIGHT OF THAMMASAT UNIVERSITY

(1)

หวขอวทยานพนธ ผลกระทบของนวตกรรมองคกร และ สมรรถนะของบคคลากรตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน บรบทอตสาหกรรมปโตรเคมในประเทศไทย

ชอผเขยน นางสาวกาญจนา วงษอสระ

ชอปรญญา วทยาศาสตรมหาบณฑต

สาขาวชา/คณะ/มหาวทยาลย การบรหารเทคโนโลย วทยาลยนวตกรรม มหาวทยาลยธรรมศาสตร

อาจารยทปรกษาวทยานพนธ ผชวยศาสตราจารย ดร.อรพรรณ คงมาลย

ปการศกษา 2559

บทคดยอ งานวจยนมวตถประสงคเพอศกษาผลกระทบของนวตกรรมองคกร (organization innovation) และสมรรถนะของบคลากร (employee competency) ตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน (supply chain performance) ของอตสาหกรรมปโตรเคมในประเทศไทย ซงมขนตอนในการศกษาวจย ประกอบดวย 4 ขนตอน ไดแก 1) การก าหนดปจจยเพอเตรยมความพรอม ซงปจจยไดมาจาก 2 กระบวนการศกษาคอ การทบทวนวรรณกรรมและ การสมภาษณผเชยวชาญ 2) การพฒนาแบบสอบถาม ม 2 ขนตอน คอ การสรางแบบสอบถาม โดย ท า IOC เพอทดสอบความชดเจนและความถกตองของเนอหา และการทดสอบเบองตนกบกลมน ารอง (Pilot Test) 3) การเกบรวบรวมขอมล จะใชเปนแบบสอบถาม ผานกลมประชากร จ านวน 405 ตวอยาง 4) การวเคราะหขอมล ของกระบวนการในหวงโซอปทาน โดยใชเทคนคการวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจ (Exploratory Factor Analysis - EFA) และ การวเคราะหโมเดลสมการโครงสราง (Structural Equation Model - SEM) ) ผลการวจยระบ วา ป จจ ยด านนวตกรรมองคกร (organization innovation) ประกอบดวย (1) วฒนธรรมองคกร(culture) (2) ระบบสารสนเทศ และ ทรพยากร (IT/resource) (3) โครงสรางองคกร (organizational structure) และ สมรรถนะของบคลากร(employee competency) ประกอบดวย (1) ทกษะ (skill) (2) ทศนคต (attitude) (3) ความร (knowledge) สงผลโดยตรงตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน (supply chain performance) ในอตสาหกรรมปโตรเคม ซงประกอบดวย (1) นวตกรรมกระบวนการ(process innovation) (2) ความนาเชอถอในหวงโซอปทาน (supply chain reliability) ค าส าคญ : นวตกรรมองคกร , สมรรถนะของบคลากร , ประสทธภาพของหวงโซ อปทาน

(2)

Thesis Title ORGANIZATION INNOVATION AND EMPLOYEE

COMPETENCY EFFECT TO SUPPLY CHAIN

PERFORMANCE IN PETROCHEMICAL INDUSTRY

OF THAILAND

Author Miss Kanchana Wongissara

Degree Master of Science

Department/Faculty/University Technology Management

College of Innovation,

Thammasat University

Thesis Advisor Assistant Professor Dr.Orapan Kongmalai

Academic Years 2016

ABSTRACT This paper aims to examine the impacts of organization innovation and employee competency on supply chain performance in the context of petrochemical in Thailand. There are the research process divided into four steps; (1) literature review & expert interview to find the factor that effect to supply chain performance (2) develop a questioinaire by IOC & pilot test method (3) distribuite a survey 500 sample and return 405 dample and (4) analysis and conclusion by EFA & SEM and expert in-depth interview. The result shown that two importance factors affect to supply chain performance are Innovation Organization and Employee Competency. First factor, Innovation Organization have 3 sub factors are (1) Culture (2) IT/ Resource (3) organization structure, second factor, Employee Competency have 3 sub factors are (1) Knowledge (2) Skill (3) Attitude effect to suppy chain performance and the factors of Supply Chain Performance included Innovation Process & Supply Chain Reliability. Keywords : Organization Innovation, Employee Competency, Supply chain

Performance

(3)

กตตกรรมมประกาศ

ผวจยขอขอบพระคณอาจารยทปรกษาวทยานพนธ ผศ.ดร.อรพรรณ คงมาลย ทชวย

ขดเกลา แนะน า และชแนะ ในทกๆเรอง ทงเรองการท างานเปนทม การบรหารโครงการใหส าเรจ ซง

วทยานพนธเลมนถอเปนผลผลตหนงในการบรหารโครงการทส าเรจตามแผนทวางไว รวมทงทาน

ประธานกรรมการสอบ ดร. อญณฐา ดษฐานนท และทานกรรมการสอบ ดร.กฤษณา วสมตะนนทน

ท ใหค าแนะน า แนวทางการปรบปรงและแกไขงานใหวทยานพนธเลมนสมบรณมากย งขน

นอกจากนนขอขอบพระคณคณาจารยทกทานทไดประสทธประสาทความรแกผวจยมา ณ ทน

งานวจยนจะส าเรจลงดวยดไมได หากขาดผอยเบองหลง ขอขอบคณทมโคชทคอย

แนะน า ชวยเหลอ และสอนในเรองการใช program spss และ amos โดยเฉพาะ ออฟ นนท ผง น า

วธ ทคอยใหค าปรกษาแนะน าเพอคณภาพงานวจยทด ขอบคณผบรหาร ทเปนผเชยวชาญในงานวจย

น และพเสาวนย ทชวยกระจายแบบสอบถาม รวมทงพๆ เพอนๆ นองๆทท างานทกทาน ทมสวน

ส าคญในการสนบสนนใหงานวจยส าหรจ ขอบคณเพอนรวมชนเรยน MTT 29 และ MTT 30 ทกคน

ส าหรบความชวยเหลอและก าลงใจทด ขอบคณทกทานทผวจยไดรบความอนเคราะหขอมล และทาน

ทมไดเอยนามทมสวนรวมผลกดนใหงานวจยนส าเรจลลวงภายในระยะเวลาทก าหนด

ทายทสดน ผวจยขอขอบคณก าลงใจจากครอบครว โดยเฉพาะแมเฉลา วงษอสระ และ

พสาว ทคอยเปนหวงเปนใยดแลเรองอาหารการกน และเปนก าลงใจตลอดการท าวจย ขอบพระคณ

จรง ๆ คะ

นางสาวกาญจนา วงษอสระ

(4)

สารบญ หนา

บทคดยอ (1)

ABSTRACT (2)

กตตกรรมมประกาศ (3)

สารบญรปภาพ (7)

สารบญตาราง (8)

บทท 1 บทน า 1

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1

1.2 วตถประสงค 3

1.3 ขอบเขตของงานวจย 3

1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 3

1.5 นยามศพท 3

บทท 2 กรอบแนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของ 5

2.1 บรบทของเรองทศกษา 5

2.1.1 อตสาหกรรมปโตรเคมในประเทศไทย 5

2.1.2 ลกษณะเฉพาะของอตสาหกรรมปโตรเคม 9

(5)

2.2 กรอบแนวคดและทฤษฎ 10

2.2.1 ทฤษฎและแนวคดดานนวตกรรมองคกร (organization innovation) 10

2.2.2 ทฤษฎและแนวคดเรองสมรรถนะ (Competency) 11

2.2.3 การจดการหวงโซอปทาน (Supply chain management) 15

2.3 ทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ 19

2.3.1 การประเมนผลในหวงโซอปทาน (Supply chain performance) 19

2.3.2 สมรรถนะของบคลากร (Employee Competency) 23

2.3.3. นวตกรรมขององคกร (Organization Innovation) 25

2.4 ประมวลการทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ 28

2.4.1 สรปทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ 28

2.4.2 กรอบแนวคดในงานวจย 28

บทท 3 ระเบยบวธวจย 32

3.1 กรอบแนวคดและขนตอนการศกษางานวจย 32

3.2 ประชากรและกลมตวอยาง 34

3.3 เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล 34

3.4 การเกบรวบรวมและการวเคราะหขอมล 35

3.4.1 การเกบรวบรวมขอมล 35

3.4.2 การวเคราะหขอมล 35

3.5 แผนการด าเนนงาน 37

บทท 4 ผลการวจยและอภปรายผล 40

4.1 ผลการวจย 41

4.1.1 การวเคราะหขอมลเบองตน (Pre-survey) 41

4.1.2 การวเคราะหขอมลจาก Full survey 71

(6)

4.1.3 ผลการสมภาษณผเชยวชาญ 97

4.2 ประมวลผลการวจย 101

4.3 อภปรายผลการวจย 102

บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ 105

5.1 สรปผลการวจย 105

5.2 ขอเสนอแนะ 111

5.2.1 ขอเสนอแนะดานบรหาร 111

5.2.2 ขอเสนอแนะดานวชาการ 117

5.3 ขอจ ากดในการวจย 117

รายการอางอง 118

ภาคผนวก 125

ภาคผนวก ก 126

ประวตผเขยน 132

(7)

สารบญรปภาพ ภาพท หนา

ภาพท 2.1 บรบทในอตสาหกรรมปโตรเคม 8 ภาพท 2.2 ภาพแสดงความสมพนธระหวางอตสาหกรรมปโตรเลยมกบปโตรเคม 9 ภาพท 2.3 ภาพแสดงเปนมาและผลของการจดการหวงโซอปทาน 18 ภาพท 2.4 กรอบแนวคดงานวจย (RESEARCH FRAMEWORK) 29 ภาพท 3. 1 แสดงความสมพนธและอธบายความหมายของลกศรในโมเดล 36 ภาพท 4. 1 กระบวนการท างานของซพพลายเชนในอตสาหกรรมปโตรเคม 42 ภาพท 4. 2 ปญหาทพบในกระบวนการท างานของซพพลายเชน ในกลมปโตรเคม 42

ภาพท 4. 3 โมเดลงานวจยเบองตน 52

ภาพท 4. 4 องคประกอบของปจจยนวตกรรมองคกรกอนการวเคราะหปจจยเชงส ารวจ 80

ภาพท 4. 5 องคประกอบของปจจยนวตกรรมองคกรหลงการวเคราะหปจจยเชงส ารวจ 85

ภาพท 4. 6 องคประกอบของปจจยสมรรถนะของบคลากรกอนการวเคราะหปจจยเชงส ารวจ 86

ภาพท 4. 7 องคประกอบของปจจยสมรรถนะของบคลากรหลงการวเคราะหปจจยเชงส ารวจ 89

ภาพท 4. 8 องคประกอบปจจยดานประสทธภาพหวงโซอปทานกอนการวเคราะหปจจยเชงส ารวจ 89

ภาพท 4. 9 องคประกอบปจจยประสทธภาพหวงโซอปทานหลงการวเคราะหปจจยเชงส ารวจ 92

ภาพท 4. 10 สมมตฐานการวจย 94

ภาพท 4. 11 ความสมพนธระหวางตวแปรใน RESEACH MODEL 95

ภาพท 4. 12 แสดงความสมพนธระหวางตวแปร 96

ภาพท 5. 1 นวตกรรมองคกร (organization innovation) 108

ภาพท 5. 2 สมรรถนะของบคลากร (EMPLOYEE COMPETENCY) 108

ภาพท 5. 3 ประสทธภาพของหวงโซอปทาน (SUPPLY CHAIN PERFORMANCE) 109

ภาพท 5. 4 สรปแบบจ าลองโมเดลสมมตฐานและผลการวเคราะหสมการเชงโครงสราง 110

(8)

สารบญตาราง ตารางท หนา ตารางท 2. 1 โครงสรางของดชนชวดและมตทใชในการประเมนประสทธภาพโซอปทาน 21 ตารางท 3. 1 แผนการด าเนนงาน 38 ตารางท 4. 1 ปญหาทพบในแตละกระบวนการในซพพลายเชน 43 ตารางท 4. 2 ปจจยกลมจากการทบทวนวรรณกรรม งานวจยทเกยวของและสมภาษณผเชยวชาญ 50 ตารางท 4. 3 แสดงรายละเอยดของตารางพฒนาค าถาม 52 ตารางท 4. 4 ตารางการทดสอบความถกตองของเนอหาปจจย 64 ตารางท 4. 5 แสดงจ านวนขอค าถามทใชชวดในแตละปจจย 69 ตารางท 4. 6 ผลการทดสอบคาสมประสทธ CRONBACH’S ALPHA 70 ตารางท 4. 7 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม 71 ตารางท 4. 8 ปจจยดานนวตกรรมองคกร (INNOVATION ORGANIZATION) 74 ตารางท 4. 9 ระดบความคดเหนผตอบแบบสอบถามทมตอปจจยดานสมรรถนะของบคลากร 76 ตารางท 4. 10 ระดบความคดเหนผตอบแบบสอบถามทมตอปจจยประสทธภาพหวงโซอปทาน 78 ตารางท 4. 11 คา KMO ของกลมตวแปรดานนวตกรรมองคกร 81 ตารางท 4. 12 ROTATED COMPONENT MATRIX (A) ปจจยนวตกรรมองคกร 81 ตารางท 4. 13 แสดงคา FACTOR LOADING ปจจยดานวฒนธรรมองคกร 83 ตารางท 4. 14 แสดงคา FACTOR LOADING ปจจยดานโครงสรางองคกร 84 ตารางท 4. 15 แสดงคา FACTOR LOADING ปจจยดานไอท และทรพยากรณ 85 ตารางท 4. 16 คา KMO ปจจยสมรรถนะสมรรถนะของบคคลากร 86 ตารางท 4. 17 แสดงคา FACTOR LOADING ปจจยดานความร 87 ตารางท 4. 18 แสดงคา FACTOR LOADING ปจจยดานทกษะ 87 ตารางท 4. 19 แสดงคา FACTOR LOADING ปจจยดานทศนคต 88 ตารางท 4. 20 คา KMO ของกลมตวแปรดานประสทธภาพของหวงโซอปทาน 90 ตารางท 4. 21 ROTATED COMPONENT MATRIX (A) ปจจยประสทธภาพหวงโซอปทาน 90 ตารางท 4. 22 แสดงคา FACTOR LOADING ปจจยดานนวตกรรมกระบวนการ 91 ตารางท 4. 23 แสดงคา FACTOR LOADING ปจจยความนาเชอถอของหวงโซอปทานทเกยวของกบ

ประสทธภาพของหวงโซอปทาน 92

(9)

ตารางท 4. 24 แสดงผลการวเคราะหทางสถตคาความสอดคลอง 93 ตารางท 4. 25 แสดงความสมพนธระหวางตวแปร (PARAMETER) 95 ตารางท 5. 1 การกระจายแบบสอบถามและอตราทไดกลบคนมา 106

1

บทท 1 บทน า

งานวจยเรอง “ผลกระทบของนวตกรรมองคกร และ สมรรถนะของบคคลากรตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน บรบทอตสาหกรรมปโตรเคมในประเทศไทย” เปนงานวจยเชงปรมาณ (quantitative research) ซงมทมาและความส าคญ วตถประสงค ขอบเขตงานวจย ประโยชนทคาดวาจะไดรบ และนยามค าศพทของวจย ดงรายละเอยดตอไปน

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา 1.2 วตถประสงคของงานวจย 1.3 ขอบเขตงานวจย 1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 1.5 นยามค าศพท

1.1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา

ในสภาพการแขงขนทสงขน แตละองคกรตางตองหาวธการสรางความไดเปรยบทางการแขงขน ไมวาจะเปนการลดตนทน หรอการสรางความแตกตางเพอใหบรษทมความไดเปรยบเหนอคแขง และครองใจลกคาไดมากทสด ซงในหวงโซอปทานของอตสาหกรรมปโตรเคมกเชนเดยวกน ตองการการบรณาการเพอลดตนทน และเพมความพงพอใจใหกบลกคา โดยใชระบบการจดการทรพยากรทงในแงของบคลากรทตองมศกยภาพ และในแงขององคกรทตองมการจดการ และสงเสรม เพอกอใหเกด ประสทธภาพ และประสทธผลตอธรกจมากทสด

อตสาหกรรมป โตรเคม เปน อตสาหกรรมทมความส าคญท งในแงของการเปนอตสาหกรรมตนน า ซงกอใหเกดการพฒนาอตสาหกรรมตอเนองทหลากหลาย ใหคนไทยไดใชประโยชนอยางมหาศาล เออประโยชนเชอมโยงกนและกนเปนวงจร ซงผลตภณฑของอตสาหกรรมปโตรเคมกลายเปนหนงปจจยส าคญแหงการด าเนนชวตประจ าวน และพฒนาประเทศของเราไปแลว (จลสารกาซไลนภายใตความรวมมอของ ปตท.กบวชาการดอทคอม) ซงจะเหนไดจากทส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม (สศอ.) (2559) ไดก าหนดใหอตสาหกรรมป โตรเคมเปนหนงในอตสาหกรรมเปาหมาย กลไกขบเคลอนเศรษฐกจ (new engine of growth) ดวย เนองจากอตสาหกรรมปโตรเคม เปนอตสาหกรรมทท ารายไดมหาศาล และท าใหเกดการจางงานในอตราทคอนขางสงโดยเฉลย เมอเทยบกบอตสาหกรรมอน

2

แตทงนอตสาหกรรมปโตรเคมกมคาใชจายในการด าเนนกจการทคอนขางสง และดวยการแขงขนทเพมสงขนทกขณะ รวมทงลกษณะของผลตภณฑสวนใหญเปน commodity ซงจะมองคกรทคอยประกาศราคากลางอย เชน ICIS และ IHS Markit ซงในการซอขาย หรอตกลงท าสญญาซอขายกนทงระยะยาวและระยะสน รวมทงการซอขายเปนครงๆ (spot purchase) เองกตาม จะใชราคาททางหนวยงานเหลานเปนตวก าหนดราคาซอขายกน ดงนนจงตองมการการบรหารจดการตนทน ซงการจดการหวงโซอปทานจะสงผลท าใหตนทนถกลง (Cohen and Lee (1989), Cohen and Moon (1990), Pyke and Cohen (1994))

การจดการหวงโซอปทาน (supply chain management) เปนกจกรรมตลอดหวงโซอปทาน โดยการประสานงานของทกๆหนวยงานทเกยวของ เรมตงแต (1) วางแผน(plan), (2) จดหา (source), (3) การผลต(make/assemble), และ (4) จดสง (delivery/customer) (Stewart, 1995; Gunasekaran et al., 2001).

โดยการเชอมโยงขอมลและเทคโนโลยระหวางผเกยวของทกขนตอนของ Supply chain นนกอใหเกดนวตกรรม เพอลดระยะเวลาของวงจร การพฒนาสนคา ลดวงจรระยะเวลาการเคลอนยายของสนคาและปจจยการผลตแทน “สนคาคงคลง” เพอตอบสนองความตองการของลกคา ลดตนทน และเพม ความพอใจใหแกลกคาอยางมประสทธภาพ อนน าไปสการเพมผลก าไรของกจการไดในทสด จงน ามาสค าถามการวจยทวา อะไรคอปจจยทมผลตอความส าเรจขององคกรในหวงโซอปทาน ของอตสาหกรรมปโตรเคมในประเทศไทย

งานวจยในตางประเทศมการศกษาเกยวกบปจจยความส าเรจ ความรวมมอระหวางองคกรของหวงโซอปทาน (supply chain colabration) Mei Cao, Qingyu Zhang., (2010) การรวมกนในหวงโซอปทาน(suply chain integration) Daniel Prajogo, Jan Olhager., (2011) และการวดประสทธภาพในหวงโซอปทานโดยใชหลก Balance score card (Rajat Bhagwat, Milind Kumar Sharma., (2007) สวนงานวจยภายในประเทศยงไมพบวามการศกษาถงปจจยความส าเรจในหวงโซอปทานของอตสาหกรรมปโตรเคม

ดงนนผวจยจงมความสนใจทจะศกษาธรกจปโตรเคม วาความร ความสามารถ (competency) ของคนทท างานในหวงโซอปทาน (supply chain) ควรมคณลกษณะอยางไร รวมถงองคกรในธรกจปโตรเคม (petrochemical organization) จ าเปนตองสงเสรมหรอมปจจยพนฐานดานใดบาง เพอทจะท าใหการท างานเกดประสทธภาพ และประสทธผลเหนอคแขงได

3

1.2 วตถประสงค

เพอศกษาผลกระทบของนวตกรรมองคกร (organization innovation) และสมรรถนะ

ของบคลากร (employee competency) ตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน (supply chain

performance) ของอตสาหกรรมปโตรเคมในประเทศไทย

1.3 ขอบเขตของงานวจย

งานวจยน มของเขตการศกษาไว ดงน 1.3.1 ขอบเขตดานเน อหาการศกษา ศกษาผลกระทบของนวตกรรมองคกร

(organization Innovation) และ สมรรถนะของบคลากร (employee competency) ทสงผลกระทบ ใหหวงโซอปทานของธรกจปโตรเคม เกดประสทธภาพ และประสทธผล เพอน าไปใชในการปรบปรงและพฒนาการท างาน เพอเพมขดความสามารถ และสรางความไดเปรยบในการแขงขน

1.3.2 ขอบเขตดานประชากรและกลมตวอยางในการศกษาคร งน ไดม งศกษา กระบวนการในหวงโซอปทานของกลมธกจปโตรเคม กลม ปตท ซงถอวาเปนกลมอตสาหกรรมปโตรเคมทใหญทสดในประเทศไทย

1.4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1.4.1 ประโยชนเชงวชาการ

การขยายผลงานวจยทางดานนวตกรรมองคกร (organization Innovation) และดานสมรรถนะบคลากร (employee competency) ในบรบทดานการจดการการหวงโซอปทาน (supply chain management) ในธรกจปโตรเคม

1.4.2 ประโยชนเชงการบรหารงาน เพอใชประกอบการวางแผนและปรบกลยทธส าหรบการเพมประสทธภาพดานการจดการการหวงโซอปทาน (supply chain management) ในธรกจปโตรเคม 1.5 นยามศพท

4

1.5.1 นวตกรรมองคกร (organization innovation) คอ องคกรทมการท าในสงท

แตกตางจากสงเดมทมอยหรอเคยประพฤตปฏบตอย

1.5.2 สมรรถนะ (competency) คอ บคลกลกษณะในตวบคคล ประกอบดวย ความร

(knowledge) ทกษะ (skills) ทศนคต (attitude)

1.5.3 หวงโซอปทาน (supply chain) การใชระบบของหนวยงาน คน เทคโนโลย

กจกรรม ขอมลขาวสาร และทรพยากร มาประยกตเขาดวยกน เพอการเคลอนยายสนคาหรอบรการ

จากผจดหาไปยงลกคา

5

บทท 2 กรอบแนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของ

การศกษาวจยในครงน ผวจยไดท าการศกษาคนควา รวบรวมแนวคดทฤษฎและ

งานวจยทเกยวของ (literature review) เพอใชเปนแนวทางในการศกษาครงน โดยแบงออกเปน 4สวนดงตอไปน

2.1 บรบทของเรองทศกษา 2.1.1 อตสาหกรรมปโตรเคมในประเทศไทย 2.1.2 ลกษณะเฉพาะของอตสาหกรรมปโตรเคม

2.2 กรอบแนวคดและทฤษฎทเกยวของ 2.2.1 ทฤษฎและแนวคดเรองนวตกรรมองคกร (organization innovation) 2.2.2 ทฤษฎและแนวคดเรองสมรรถนะ (competency) 2.2.3 การจดการหวงโซอปทาน (supply chain management)

2.3 ทบทวนงานวจยทเกยวของ 2.3.1 การประเมนผลในหวงโซอปทาน (supply chain performance) 2.3.2 สมรรถนะบคคลากร (employee competency) 2.3.3 นวตกรรมองคกร (organization innovation)

2.4 ประมวลการทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ 2.4.1 สรปทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ 2.4.2 กรอบแนวคดในงานวจย

2.1 บรบทของเรองทศกษา

2.1.1 อตสาหกรรมปโตรเคมในประเทศไทย ปโตรเคม คอ สารประกอบไฮโดรคารบอนจากปโตรเลยมหรอกาซธรรมชาต เชน

เอทลนโพรพลน เบนซน เปนตน อกทงยงรวมไปถงสารอนทรยและสารอนนทรยอกหลายชนด และมทมาจากแหลงอนนอกเหนอจากปโตรเลยม เชน เบนซนและถานหน ดงนนเคมภณฑปโตรเลยม หรอปโตรเคมจงมจ านวนมากมายนบหมนชนด

อตสาหกรรมปโตรเคมเปนอตสาหกรรมทมความส าคญทงในแงของการเปนอตสาหกรรมตนน า ซงกอใหเกดการพฒนาอตสาหกรรมตอเนองทหลากหลาย ใหคนไทยไดใชประโยชนอยางมหาศาล เออประโยชนเชอมโยงกนและกนเปนวงจร ซงผลตภณฑของอตสาหกรรมป

6

โตรเคมกลายเปนหนงปจจยส าคญแหงการด าเนนชวตประจ าวน และพฒนาประเทศของเราไปแลว จลสารกาซไลน ภายใตความรวมมอของ ปตท.กบวชาการดอทคอม ,เปดโลกปโตรเคม, (2554) ซงจะเหนไดจากทส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม สศอ. (2559) ไดก าหนดใหอตสาหกรรมปโตรเคมเปนหนงในอตสาหกรรมเปาหมาย กลไกขบเคลอนเศรษฐกจ (new engine of growth) ดวย เนองจากอตสาหกรรมปโตรเคม เปนอตสาหกรรมทท ารายไดมหาศาล และท าใหเกดการจางงานในอตราทคอนขางสงโดยเฉลย เมอเทยบกบอตสาหกรรมอน

แหลงวตถดบทน ามาใชในการผลตอตสาหกรรมปโตรเคม (petrochemical feedstock, petrochemical raw material) มาจากสารประกอบของไฮโดรคารบอน ทประกอบดวยคารบอนและไฮโดรเจนไดแก ปโตรเลยม รวมถงกาซธรรมชาต น ามน ปโตรเลยม คอนเดนเสท ถานหน รวมไปถงแหลงชวมวล(Biomass Resource) ทมาจากพชอกดวย

กาซธรรมชาต (Natural Gas) เปนไฮโดรคารบอนทอยในสถานะกาซ จดเปนแหลงพลงงานสะอาด จงมอตราการขยายตวทสงแตมขอจ ากดดานการจดเกบและการขนสง เนองจากมสถานะเปนกาซจงจดเกบและขนสงคอนขางยาก ท าใหมตนทนดานนคอนขางสง ดงนนประเทศทใชกาซธรรมชาตเปนแหลงพลงงานหรอเปนวตถดบในอตสาหกรรม ปโตรเคม จงมกเปนประเทศทมแหลงกาซธรรมชาตอยในประเทศหรอเขาถงแหลงกาซไดในราคาถก เชน กาซมเทน กาซอเทน กาซโพรเพน กาซปโตรเลยมเหลว

แกสโซลนธรรมชาต น ามนปโตรเลยมหรอน ามนดบ (Crude Petroleum, Crude Oil) เปนแหลงไฮโดรคารบอนทส าคญทสด มสถานะเปนของเหลว มการใชงานอยางแพรหลายและมปรมาณการใชมากทสดในโลก อกทงใชเปนเชอเพลงส าหรบยานพาหนะ ใช เปนแหลงพลงงานแกท อยอาศยและอตสาหกรรม ผลตภณฑปโตรเลยมจากโรงกลนทนยมน ามาใชเปนวตถดบตงตน ไดแก แนฟทา (Naphtha) เปนวตถดบตงตนปโตรเคมทใชมากทสด โดยสวนใหญแนฟทาจะอยในสายการผลตของโรงกลนเพอใชผลตเปนน ามนเบนซน จะมเพยงบางสวนเทานนทน ามาใชเปนวตถดบตงตนส าหรบโรงงานปโตรเคม

คอนเดนเสท (Condensate) เปนแหลงไฮโดรคารบอนทเปนของเหลว แตผลตจากแหลงกาซธรรมชาต เรยกไดวาเปนน ามนทมาจากหลมกาซธรรมชาตนนเอง องคประกอบสวนใหญจะมขนาดโมเลกลใกลเคยงกบแนฟทา สามารถ

7

น าไปกลนเพอใหไดผลตภณฑปโตรเลยมซงสามารถน ามาใชผลตเปนวตถดบตงตนเพอสงปอนโรงงานปโตรเคมไดเชนกน

ถานหน (Coal) เปนแหลงไฮโดรคารบอนทเปนของแขง มสารประกอบอนนทรยรวมอยด วย ไดแกความชน แรธาต เถา หรออาจมก ามะถนปนอยดวย ปจจบนจะใชเปนเชอเพลงส าหรบผลตกระแสไฟฟาหรอบางประเทศอาจใชเปนสารตงตนส าหรบอตสาหกรรมปโตรเคม เชน ใชผลตเบนซนหรอใชในการผลตเมดพลาสตกพอลไวนลคลอไรดในประเทศจน

อนๆ สารประกอบไฮโดรคารบอนอนๆทมบทบาทเพมขนตามล าดบในภาวะเมอราคาน ามนปโตรเลยมสงขน คอ หนน ามน (Oil Shale) ทรายน ามน (Tar Sand) เชลแกส (Shale Gas) โดยประเภทของอตสาหกรรมปโตรเคมแบงไดเปน 3 ขน ดงน

ผลตภณฑปโตรเคมขนตน สวนใหญผลตจากวตถดบตงตน (Feedstock) ปโตรเลยม โดย มผลตภณฑหลก ทส าคญ 7 ชนด ไดแก กลมเคมซ 1 (C1 Chemistry) เอทลน (Ethylene) โพรพลน (Propylene) บวทาไดอนในซ 4 ผสม (Mixed C4) เบนซน (Benzene) ทอล ว อ น (Toluene) และไซล น (Xylem) ซ งผลตภณฑทงหมดนเปนพนฐานส าคญในการน าไปผลตผลตภณฑเคมอนๆ ส ารวจและผลตปโตรเลยม กาซธรรมชาต คอนเตนเสท น ามนดบ ไฮโดรคารบอน อน โรงแยกกาซธรรมชาต โรงกลนแยกคอนเตนเสท โรงกลนน ามนเชอเพลง วตถดบตงตน วตถดบตงตน วตถดบตงตน เชอเพลง อนๆ ปโตรเคมขนตน สารละลาย น ามนหลอลนพนฐาน คารบอนแบลก ยางมะตอย ก ามะถน โอเลฟนส แอโรแมตกส

ผลตภณฑป โตรเคมขนกลาง ในขนน จะใชผลตภณฑจากอตสาหกรรมป โตรเคมขนตนเปนวตถดบ และผลตภณฑปโตรเลยมขนนจะถกสงไปใชในอตสาหกรรมการผลตขนปลาย ยกตวอยางเชนเอทลนไกลคอลเปนผลตภณฑปโตรเคมขนกลางทไดจากเอทลน หรอสไตรนมอนอเมอรเปนผลตภณฑปโตรเคมขนกลางทผลตจากเบนซนและเอทลน

8

ผลตภณฑปโตรเคมขนปลาย ในการผลตขนนจะใชวตถดบจากอตสาหกรรมป โตรเคมขนตนและขนกลางมาใชผลตเปนผลตภณฑขนปลาย เพอน าไปแปรรปเปนผลตภณฑส าเรจรปหรอกงส าเรจรป

ภาพท 2.1 บรบทในอตสาหกรรมปโตรเคม ทมา : www.pttplc.com (2016)

9

ภาพท 2.2 ภาพแสดงความสมพนธระหวางอตสาหกรรมปโตรเลยมกบปโตรเคม ทมา: ส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม (2016)

2.1.2 ลกษณะเฉพาะของอตสาหกรรมปโตรเคม 1. อสาหกรรมปโตรเคมเปนอตสาหกรรมทมวฏจกร (Life Cycle) มขาขน ขาลง

การขนลงดงกลาวมผลกระทบตอการลงทน โดยวฏจกรทางธรกจดงกลาวเปรยบเสมอนดาบสองคม ดงนน การเตรยมตวเขาสการผลตตองไดจงหวะกบวฏจกรขาขน โรงงานทเขาสการผลตชวงขาขนจะมความสามารถคนเงนตนและดอกเบยตามก าหนดไดดกวาโรงงานทเขาสการผลตตอนขาลงของวฏจกร

2. เปนอตสาหกรรมขนาดใหญ : เนองจากตองประกอบดวยอตสาหกรรมปโตรเคม 3 ขน ซงในแตละขนมขนาดใหญ ใชเงนลงทนสงในตวอยแลว

10

3. ตองใชเงนลงทนสง : อตสาหกรรมปโตรเคมตองอาศยเทคโนโลยในการผลต

และมลคาการกอสรางโรงงานขนาดใหญทใชเมดเงนมหาศาลใชเวลากอสรางนานกวาทบรษทจะสามารถด าเนนการผลต/ขายไดจรง ในขณะทมผแขงขนในตลาดเปนจ านวนมาก ท าใหเกดการแขงขนตดราคาผลตภณฑ ดงนน ผทมตนทนการผลตต า โดยเฉพาะผทเปนเจาของวตถดบ จะเปนผไดเปรยบในการแขงขน (cost-based business)

4. มการแขงขนสง : เนองจากในแตละภมภาค มผผลตเปนจ านวนมากและตางมงขยายธรกจใหครบวงจร รวมทงการขนสงผลตภณฑเมดพลาสตก ซงเปนผลตภณฑขนปลายของอตสาหกรรมกท าไดดวยความสะดวก การแขงขนทางการตลาดจงมสงจากผผลตทมอยทวโลก

5. อตราการใชผลตภณฑปรโตรเคมตออตราการเจรญเตบโตของผลตภณฑมวลรวมภายในประเทศอยสดสวนประมาณ 2 ตอ 1 : การเจรญเตบโตของอตสาหกรรมตางๆ มความเกยวเนองสมพนธกบการขยายตวในอตสาหกรรมปโตรเคม กลาวคอ หากประเทศมอตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจด ประชาชนกจะมฐานะและก าลงซอสงขน อตราการบรโภคสงของเครองใชตางๆ กจะสงขนตามไป

6. เปนอตสาหกรรมทตองพงพาวตถดบซงกนและกน : โดยผลตภณฑของอตสาหกรรมขนตนจะเปนวตถดบของอตสาหกรรมขนกลาง และผลตภณฑของอตสาหกรรมขนกลางจะเปนวตถดบของอตสาหกรรมขนปลาย ดงนน การเตบโตของอตสาหกรรมขนปลายจะสงผลใหเกดการเตบโตของอตสาหกรรมขนกลางและน าไปสการเตบโตของอตสาหกรรมขนตนตามล าดบ โอกาสในการขยายตวของอตสาหกรรมปรโตเคมขนตนจงตองพจารณาจากสถานะของอตสาหกรรมปโตรเคมขนปลาย หรออตสาหกรรมเมดพลาสตก หากอตสาหกรรมเมดพลาสตกมอนตองหยดชะงกลงกจะสงผลกระทบโดยตรงตอผผลตในอตสาหกรรมปโตรเคมขนตนไปดวย 2.2 กรอบแนวคดและทฤษฎ

เนองดวยงานวจยนเปนการศกษาผลกระทบของนวตกรรมองคกร และสมรรถนะของบคลากร ตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน ของอตสาหกรรมปโตรเคมในประเทศไทย โดยจากการคนควาศกษาบทความงานวจยทเกยวของ

2.2.1 ทฤษฎและแนวคดดานนวตกรรมองคกร (organization innovation)

Tidd et al. (2005) ไดใหความเหนวา นวตกรรมองคกร เปนส งทสงเสรม

สนบสนนองคกรใหสามารถน าสรางสรรสงใหมๆ สรางความแปลกใหมในตวสนคาและบรการได

11

รวมทงวธการและกระบวนการในการผลตสนคาและบรการ ใหกบลกคาซงสอดคลองกบ Lee Yuan-

Duen and Huan Ming Chang (2008) ทบอกวานวตกรรมชวยใหเกดการพฒนาองคกรในดานตางๆ

ทงกระบวนการภายในและภายนอกองคกร โดยเชอมโยงความสมพนธซงกนและกน เพอน าไปส

ความส าเรจในการจดการนวตกรรมทสามารถสรางความไดเปรยบทางการแขงขนไดในระยะยาว การ

ใหความส าคญกบนวตกรรมในองคกร สามารถสรางโอกาสในการพฒนาได หลายสวนดวยกน คอ การ

พฒ นาด านการจดการ (management development) การพฒ นาด านกลยทธ (strategy

development) การพฒนาศกยภาพของพนกงาน (employee development) การพฒนาสนคา

แ ล ะ บ ร ก า ร (product & service development) ก า ร พ ฒ น า ก ร ะ บ ว น ก า ร (process

development) การพฒนาเครองมอและเทคโนโลย (tool & technology development) การ

พฒนาคคา(supplier development) การพฒนาตลาด(market development) การพฒนาชอง

ท า งก า ร จ ด จ า ห น า ย (distribution development) แ ล ะ ก า ร พ ฒ น า ต ร า ส น ค า (brand

development)

2.2.2 ทฤษฎและแนวคดเรองสมรรถนะ (Competency) การปฏบตหนาทหรอแสดงบทบาทใหเกดประสทธภาพและประสทธผลตาม

ความคาดหวงขององคกรไดนน จะตองมความสามารถหรอ Competence ซงหมายถง ความร (Knowledge) ทกษะ (Skill) ความสามารถ (Abilities) หรอบคลกภาพ (Personality) ของบคคลซงเปนบคลกลกษณะทมอทธพลโดยตรงตอผลการปฏบตงานของคนผนน (Spencer, 1993)

แนวคดนในสมยกอนจะเนนอยทผน าระดบสงขององคกร แตต อมาไดมการก าหนดปจจยความสามารถ (Competency) ของงานดานทรพยากรมนษยขนโดยบรษทตางๆ ไดจากการสมภาษณผบรหารจากฝายตางๆ วามความคาดหวงจากผทปฏบตงานอยางไรบาง แลวน ามาใชในการพฒนาบคคลเพอใหปฏบตงานไดมประสทธภาพสงสดโดยตรงตามความตองการขององคกร

2.2.1.1 ความหมายของ Competency

จากการศกษาแนวคดเกยวกบสมรรถนะนกวชาการจ านวนมากไดใหนยามความหมายของสมรรถนะไว ดงน

หลงจาก McClelland (1973) น าเสนอขอมลการก าหนดความสามารถซงเปนลกษณะสวนบคคลทซอนอยในตวบคคล ซงความสามารถนนสามารถท าใหบคคลนนสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพมากขนหรอดกวาเดม ซงอกนยหนงคอความสามารถทเพมมลคาทาง

12

เศรษฐกจไดอยางชดเจนตอความสามารถของบคคลในการท างานโดยตอมาในป 1993 Spencer และ Spencer ไดใหความหมายสมรรถนะไววา คอทกษะและความสามารถในการกระท าสงทบคคลนนสามารถท าได ซงไดมาจากประสบการณในการท างาน ประสบการณชวต การศกษาหรอการฝกอบรมโดยมทกษะหรอความสามารถทโดนเดนในการด าเนนการบรหารงานไดอยางประสบความส าเรจ (jacobs, 1989) ซงในปเดยวกนนน (hogg b, 1989) ไดใหความหมายของสมรรถนะวาเปนลกษณะของผจดการทน าไปสการแสดงทกษะและความสามารถซงสงผลตอการปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพภายในทท างาน นอกจากนสมรรถนะยงชวยเสรมทกษะและความสามารถในการถายโอนความรจากทหนงไปยงอกทหนงดวย ซงความรและความเขาใจ คณภาพและคณลกษณะ คานยม ความเชอและทศนคตทน าไปสผลการปฏบตงานทมประสทธภาพในบรบท สถานการณหรอบทบาททไดรบกคอสมรรถนะเชนกน woodall & winstanley, (1998) จากการศกษาของ Rothwell (2004) กลาวถงววฒนาการของความสามารถทมงเนนในความแตกตางระหวางนกปฏบตงานทดทสดและประสบความส าเรจทสดเพอเชอมโยงระหวางกลยทธขององคกรการปฏบตงานขององคกรและบคลากร โดยใหความสนใจในวธการพฒนาพนฐานความสามารถทมากยงขน เชน การฝกอบรมและการพฒนาเฉพาะดานของบคลากรซงการพฒนาดงกลาวเปนการสรางความสามารถเฉพาะดานใหกบองคกรโดยปรบปรงวธการปฏบตงานของบคลากรเพอน าไปสการเพมความสามารถหลกขององคกรหากจะมองในสวนของวธการเลอกผสมครงานตามพนฐานความสามารถนนกมความส าคญอยางยงซงผสมครทไดรบการประเมนความสามารถจะไดรบการแตงตงเขาไปในองคกร เพอปฏบตงาน ฝกอบรมและการพฒนาบคลกลกษณะซงความสามารถของตวผสมครงานเปนตวชวยในการตดสนใจเลอกพนกงานเขามาปฏบตหนาทใหตรงตามต าแหนงงาน gaspar, (2012)

ดงนน สามารถสรปไดวาจากการศกษาของนกวชาการทไดกล าวไวนน สมรรถนะเปนสวนหนงของการพจารณาถงความสามารถ คณลกษณะเฉพาะตวบคคล ในการด าเนนงานทไดรบมอบหมายใหบรรลตามเปาหมายทความตองการ ซงความสามารถในการปฏบตงานมาจาก ความร ทกษะ และทศนคต ทน าไปสผลการปฏบตงานทมประสทธภาพภายในองคกรได

2.2.1.2 ประเภทของสมรรถนะ

Katz and Kahn (1986) ไดแบงสมรรถนะออกเปน 4 ประเภทดวยกน คอ 1) สมรรถนะเชงเทคนค (technical/functional competency) คอ ทกษะเฉพาะดานทจ าเปนในการน าไปปฏบตงานใหบรรลตามเปาหมาย โดยจะแตกตางกนตามลกษณะงาน ซงสามารถแยกออกได 2 สวนคอ สมรรถถนะเชงเทคนคหลก (core technical competency) และ สมรรถนะเชงเทคนคเฉพาะ (specific technical competency) 2) สมรรถนะในการบรหาร (managerial competency) คอ ความสามารถดานการบรหารทบคลากรในองคกร จ าเปนตองปฏบตงานใหไดตรง

13

ตามแผนกลยทธทวางไว 3) สมรรถนะสวนบคคล (personal competency) คอบคลกลกษณะของบคคลทท าใหมความสามารถทแตกตางจากคนทวไป 4) สมรรถนะหลก (core competency) คอ บคคลกลกษณะของคนทสามารถสะทอนใหเหนถงความร ทกษะ ทศนคต ความเชอและอปนสยของคนในองคกรทสามารถชวยสนบสนนใหองคกรบรรลตามเปาหมายทวางไวได

Carrol และ McCrackin (1988) ไดแบงสมรรถนะออกเปน 3 ประเภท คอ 1) สมรรถนะหลก (core competency) เปนสมรรถนะทบคลากรทกคนในองคกรตองมเพอจะท าใหองคกรสามารถด าเนนงานไดส าเรจตามวสยทศน พนธกจ เปาหมาย กลยทธ และโครงการ ตอมา คอ 2) สมรรถนะดานการบรหาร (leadership/managerial competency) เปนสมรรถนะทจ าเปนส าหรบบคคลทด ารงต าแหนงผบรหารหรอผน า และ 3) สมรรถนะเฉพาะในสายอาชพ (functional competency) เปนสมรรถนะทบคลากรในแตละต าแหนงงานตองมเพอใชในปฏบตงานใหไดตามหนาทและความรบผดชอบทไดรบมอบหมายไวของแตละต าแหนงงาน ต าแหนงงานทแตกตางกนจะมสมรรถนะเฉพาะในสายอาชพ ซงจะประกอบดวยสมรรถนะเฉพาะในสายอาชพ ของทกต าแหนงในกลมงานเดยวกน (common functional competency) และสมรรถนะเฉพาะในสายอาชพ ของแตละต าแหนงในกลมงานเดยวกน (specific functional competency)

ดงนนสรปไดวา สมรรถนะสามารถแบงออกเปน 2 ประเภทหลก คอ สมรรถนะหลก (core Competency) ซงเปนสมรรถนะทคนในองคกรทกคนตองม เพอใหสามารถปฏบตงานไดตรงตามเปาหมาย เชน การใฝเรยนร มความรบผดชอบ เปนตน ซงอกประเภทหนง คอสมรรถนะตามสายงาน (functional Competency) ซงเปนสมรรถนะทพนกงานในต าแหนงตางๆ ควรมเพอใหงานส าเรจและไดผลลพธตามวตถประสงคทตองการ

2.2.1.3 องคประกอบของสมรรถนะ จากแนวคดความหมายองคประกอบของสมรรถนะทแตกตางกนออกไป

โดย McClelland (1973) ไดอธบายความหมายขององคประกอบของสมรรถนะไว 5 สวน โดยจะกลาวถง ความร (Knowledge) คอ ความรเฉพาะดานของบคคล โดยทกษะ (Skill) คอความสามารถของบคคลในการกระท าสงใดสงหนงไดด เกดจากการฝกปฏบตจนท าใหเกดความช านาญการ ซงทกษะทเกดไดนนมาจากพนฐานความร ความคดเหนของตนเอง (Self-concept) คอ ทศนคตคานยมภาพลกษณของตนเอง และความคดเหน หรอสงทบคคลนนเชอวาตนเองเปนและสามารถท าไดบคลกลกษณะสวนบคคล (Traits) เปนการอธบายถงบคคลผนน เชน เปนคนทนาเชอถอและไววางใจได หรอมลกษณะทเปนผน า เปนตน และแรงจงใจหรอแรงขบภายใน (Motive) ซงท าใหบคคลแสดงพฤตกรรมทมงไปสเปาหมายหรอมงสความส าเรจ สวน Spencer และ Spencer (1993) ไดอธบายความหมายองคประกอบของสมรรถนะไว 5 สวนดวยเชนกน โดยมรายละเอยดดงน ความร (Knowledge) คอ ขอมลทบคคลรวบรวมและสะสมไวในตวบคคล ทกษะ (Skills) คอ ความสามารถท

14

จะแสดงออกมาหรอการท างานโดยทเปนงานทตองใชทกษะทางกายภาพและทกษะทางความคด เหตจงใจ (Motives) คอ สงตางๆ ทบคคลคดค านงถงเปนแรงขบชน า และพฤตกรรมของบคคล ลกษณะเฉพาะ (Traits) คอ ลกษณะทางกายภาพ และลกษณะภายในของบคคลในการตอบสนองความเหนของตนเอง (Self-Concept) คอ ภาพลกษณของตวเอง คณคา ความเชอ ทศนคต หรอคานยมของบคคล

Spencer และ Spencer (1993) ไดกลาววา ความรและทกษะสามารถสงเกตเหนไดและคนหาไดไมยากซงตางกบ Attributes ทอยภายในตวบคคลและตองใชเวลาในการคนหาและมความซบซอนจงไดรวมเหตจงใจ (motives) ลกษณะเฉพาะ (traits) และความเหนของตนเอง (self-concept) เปนคณลกษณะ (attributes) ซงลกษณะเชงพฤตกรรมนนมาจากแรงผลกดนจากภายใน (Motives) ลกษณะเฉพาะ (traits) และ ความเหนของตนเอง (self-concept) ทท าใหแตละบคคลมความแตกตางกน ท าใหแสดงพฤตกรรมในการปฏบตงานทตางกน หากจะกลาวในสวนของคณลกษณะ (attributes) คอการเลอกบคลากรทมลกษณะทเหมาะสมสามารถเขาท างานได เพอใหสามารถปฏบตงานไดเกดประโยชนสงสดตรงตามความสามารถ

McClelland (1973) ไดแบ ง สมรรถนะ (competency) ออกเปน 2 กลมดวยกน คอ 1) สมรรถนะพนฐาน (essential competencies) คอ ความรหรอทกษะพนฐานทจ าเปนของบคคลทตองมเพอใหสามารถปฎบตงานทสงกวาเดมหรอซบซอนได ซงสมรรถนะ(competency) พนฐานเหลาน ไมท าใหบคคลมผลงานทสรางความแตกตางจากบคคลอนได 2) สมรรถนะทมแตกตางจากบคคลอน (differentiating competencies) คอ ความแตกตางเปนปจจยทท าใหบคคลนนมความสามารถและประสทธภาพมากกวาคนอน (spencer et al., 1990) ซงกลมนจะเนนการศกษาดานการใชความร ทกษะ และคณลกษณะอน เชน คานยม ทศนคต เพอเปนตวขบภายในใหสามารถสรางผลงานไดโดดเดนกวาบคลากรทปฏบตงานดวย ภายในองคกรไดและในสวนของ Schoonover Associates ซงเปนสถาบนชนน าดานการพฒนาทรพยากรมนษย ไดมงศกษาและใหความส าคญในสมรรถนะทแตกตางจากบคลากรอน (differentiating competencies) โดยไดอธบายถงความแตกตางในเชงเปรยบเทยบของความร ทกษะ และแรงจงใจ ทศนคต กบสมรรถนะ จากการเปรยบเทยบสมรรถนะและความร ซงสมรรถนะจะหมายถงพฤตกรรมทกอใหเกดผลการปฏบต งานท เปนเลศ (excellent performance) ดงนน ความร (knowledge) ตองไดรบการประยกตหรอน ามาใชกบพฤตกรรม ซงกอใหเกดความส าเรจในปฏบตงาน จงจะถอวาความรนนสามารถเปนสวนหนงของสมรรถนะได ในสวนของทกษะตองเปนทกษะทกอใหเกดผลส าเรจอยางชดเจน และทศนคต กไมใชแรงจงใจหรอทศนคต (motive/attitude) แตเปนแรงขบเคลอนภายในซงท าใหบคคลแสดงพฤตกรรมทมงหวงไปสเปาหมายทวางไว หากจะกลาวโดยสรปจากแนวความคดของ (mcClelland, 1973) และสถาบน Schoonover Associates เชอไดวาความร ทกษะ และแรงจงใจ

15

ทศนคตเพยงอยางเดยวไมสามารถทจะเปนสมรรถนะ (competency) ได แตทกองคประกอบทกลาวมาเปนสวนหนงทจะกอใหเกดสมรรถนะ (competency)

ดงนนกลาวสรปไดวาสมรรถนะ (competency) หมายถง คณลกษณะความสามารถของบคคลทแสดงออกมาในเชงพฤตกรรม ทสงผลตอบคลากรในการปฏบตงานโดยสามารถท าไดตามมาตรฐานหรอสงผลใหองคกรด าเนนกจกรรมไดตรงตามเปาหมายและวตถประสงคทวางไว ซงสามารถวดและสงเกตใหเหนได โดยสมรรถนะในงานวจยนจะแบงออกเปน 1. ความร 2. ทกษะ และ 3.ทศนคต

2.2.3 การจดการหวงโซอปทาน (Supply chain management)

Mentzer et. al. (2001) นยามโซอปทานหรอ Supply Chain วาเปนกลมของธรกจตงแต 3

ธรกจขนไป ทมความเกยวของเชอมโยงของการไหลของสนคา บรการ การเงน และขอมลระหวางกน

โดยเรมต งแตแหลงก าเนดสนคาหรอบรการผานไปยงผบร โภค และไดแบง Supply chain

ออกเปน 3 ระดบ คอ Direct Supply Chain, Extended Supply Chain และ Ultimate Supply

Chain

ระดบท 1 : Basic/Direct Supply Chain

ซงประกอบดวยกลมของบรษท 3 บรษท หรอมากกวาทมความเกยวของกนตงแต

ตนทาง (ผผลต) ไปจนถงปลายทาง (ลกคา) ทงในสวนของการสงผานของสนคา บรการ การเงน

และขอมลทางการคา

ระดบท 2 : Extended Supply Chain

จะเปนการขยาย Basic Supply Chain ใหกวางออกไปอกหนงระดบ โดยจะม

การเพมคนกลางทงในสวนของผผลตและสวนของลกคาขนมา ซงเมอระบบโซอปทานมสมาชกเพม

Supplier

Focal Firm Customer 1.) C

ustomer

16

มากขนดงเชนในระดบทสองน การบรหารจดการโซอปทานกจะมความยงยากและซบซอนมากขน

เนองจากการไหลของขอมลทางการคา (Information flow) จะตองใชเวลานานขนในการสงผาน

จากลกคา (Tier 2) ไปยงผผลต (Tier 2) และขอมลบางสวนกอาจเกดการสญหายหรอมการบดเบอน

ไปจากขอมลทไดรบมาจากลกคาโดยตรง

ระดบท 3 : Ultimate Supply Chain

จะเปน Supply Chain ระดบสงสดท Mentzer ไดใหค าจ ากดความไว คอเปน

กลมของบรษททเกยวของกนทงทอยตนทางและปลายทาง โดยการสงผานสนคา/บรการ จะเรมตน

จากผผลตรายแรกสด (initial supplier) ไปจนถงผบรโภคคนสดทาย (ultimate customer)

จากค านยามของ Mentzer พบวาในทกๆ Supply Chain ทง 3 ระดบนน จะม Focal Firm เปนตวกลางใน Chain นนๆ เสมอ ความหมายของ Focal Firm กคอ บรษททอยใน Supply Chain ทมอ านาจตอรองสงทสดใน Chain นนๆ และจะเหนไดวา ยงระดบของ

INITIAL

SUPPLIER FINANCIAL

PROVIDER

SUPPLIER

FOCAL MARKET

FIRM RESEARCH FIRM

1/3 PARTY LOGISTICS CUSTOMER

SUPPLIER

ULTIMATE

CUSTOMER

Supplier Tier 2

T

Tier 2

Supplier Tier 1

Focal

Firm

Customer

Tier 1

Customer

Tier 2

17

การบรหารโซอปทานสงขนเทาใด จ านวนของบรษททมความเกยวของจะมมากขนเทานน ซงสงผลใหการบรหารโซอปทานมความยงยากมากขน ส าหรบในประเทศไทยสวนใหญแลวการจดการโซอปทานจะอยในระดบ “Basic” และ “Extended” Supply Chain เทานน สวนการจดการโซอปทานในระดบ “Ultimate” Supply Chain นน มเพยงผประกอบธรกจทเปนบรษทขามชาตซงรบเอาการบรหารจดการของบรษทแมจากตางประเทศเขามาใช

Stock และ Lambert ทกลาวไวในป 2544 วา โซอปทานคอ การบรณาการดชนการด าเนนธรกจจากลกคาคนสดทายไปถงผผลตรายแรกทเกยวกบเรองของจดหาวตถดบ สนคา บรการ และขอมลทางการคาทชวยสรางประโยชนสวนเพมใหแกลกคา และผมสวนไดสวนเสยในระบบการคานน โดย Stock และ Lambert ไดก าหนดดชนชวดการด าเนนธรกจ ซงประกอบไปดวยกจกรรมทางการคา 8 กจกรรม ไดแก

Customer Relationship Management

Customer Service Management

Demand Management

Order Fulfillment

Manufacturing Flow Management

Supplier Relationship Management

Product Development and Commercialization

Return จากค านยามของ Stock และ Lambert แลว จะเหนไดวา ความตองการสนคา

บรการ และขอมลทางการคานน เรมมาจากลกคาเปนผดงใหระบบโซอปทานเกดการผลตสนคาขนมา (Pull Strategy) ดวยเหตน จงมค าถามเกดขนวา ในความเปนจรงแลวเราควรทจะเรยกชอวา “โซ อปทาน” (Supply Chain) หรอควรทจะเรยกวา “โซ อปสงค” (Demand Chain) กนแน เนองจากความตองการสนคานนเกดขนมาจากฝงของลกคา ไมใชเกดจากความตองการทจะขายสนคาของฝายผผลต ค านยามของ Council of Logistics Management (CLM) ค านยามทถกน ามาใชอยางกวางขวางกคอของ Council of Logistics Management (CLM) ทวา โซอปทานเปนความสมพนธระหวางการวางแผนและการบรหารกจกรรมตางๆ ทเกยวของกบการจดหา การแปรรป และกจกรรมโลจสตกสทกๆ กจกรรม ซงจะรวมถงการประสานงานกน (Coordination) และการปฏบต/รวมมอกน (Collaboration) ระหวางผจ าหนายวตถดบ ตวกลาง ผใหบรการขนสง และลกคา

18

การจดการหวงโซอปทานเปนปรชญาการจดการทท าใหเกดแนวทางของระบบ เพอใหเหนถงหวงโซอปทานทเปนหนงเดยวมากกวาการเปนกลมทกระจายกนตามหนาทของตวเอง อกนยหนง ปรชญาของการจดการหวงโซอปทานไดขยายแนวคดของพนธมตรในหลายๆ องคกรในการพยายามทจะจดการการไหลทงหมดของสนคาจากซพพลายเออรไปยงลกคาปลายทาง ดงนนการจดการหวงโซอปทานจงมความเชอทวา แตละองคกรทงโดยตรงและโดยออม มผลกระทบตอประสทธภาพโดยรวมของสมาชกในหวงโซอปทานจนถงขนสด รวมทงประสทธภาพโดยรวมของหวงโซอปทาน นอกจากนยงท าใหเกดความสอดคลองของการปฏบตงานทงภายในองคกรและภายนอกองคกรและความสามารถเชงกลยทธทเปนหนงเดยวกน การจดการหวงโซอปทานยงเปนปรชญาบรณาการทสงผลใหสมาชกเหนความส าคญกบการพฒนานวตกรรมเพอสรางความโดดเดน แหลงจดหาทมคณคาตอลกคา โดย Langley และ Holcomb (1992) กลาววา เปาหมายของการจดการหวงโซอปทานควรจะสอดคลองกบทกๆ กจกรรมในหวงโซอปทาน เพอสรางมลคาใหกบลกคา ดงนนขอบเขตของการจดการหวงโซอปทานจงไมไดรวมถงกระบวนโลจสตกสเทานน แตยงหมายรวมถงกระบวนการตงแตสรรหาวตถดบ จนสงมอบสนคาและบรการถงมอลกคา

ภาพท 2.3 ภาพแสดงเปนมาและผลของการจดการหวงโซอปทาน ทมา: JOURNAL OF BUSINESS LOGISTICS, Vol.22, No. 2, 2001 ในงานวจยน จะมงเรองการจดการหวงโซอปทานภายในองคกร ตงแต plan source make และ deliver ทตองสงตอ ผลตภณฑ ขอมล ตางๆใหสวนงานถดไป เพอใหเกด

19

ประสทธภาพในการบรการจดการหวงโซทด สรางความไดเปรยบทางการแขงขน และสรางความพงพอใจใหกบลกคาในทสด 2.3 ทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ

จากการศกษางานวจยเรอง “ผลกระทบของนวตกรรมองคกร และ สมรรถนะของบคคลากรตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน บรบทอตสาหกรรมปโตรเคมในประเทศไทย” โดยไดแบงงานวจยทเกยวของกบหวของานวจยออกเปน 4 กลม ไดแก การประเมนผลในหวงโซอปทาน (supply chain performance) สมรรถนะของบคลากร (competency) ความรวมมอระหวางหนวยงานทเกยวของกนในหวงโซอปทาน (supply chain collaboration) และ นวตกรรมขององคกร (organization Innovation) โดยไดรวบรวมและสรปรายละเอยดงานวจยทไดศกษามาตามรายละเอยดไดดงน

2.3.1 การประเมนผลในหวงโซอปทาน (Supply chain performance)

การประเมนประสทธภาพโซอปทาน (performance measurement in supply

chain) ในชวงทศวรรษทผานมา มการน าเสนอบทความตางๆ ทเกยวของกบทฤษฎ และการ

ปฏบตงานในโซอปทาน แตประเดนทเกยวกบการประเมนประสทธภาพการปฏบตงานในโซอปทานยง

มคอนขางนอย ทงทการประเมนประสทธภาพเปนเครองมอส าคญในการจดการเพอปรบปรงการ

ปฏบตงานขององคกร ชวยใหมการบรหารผลการปฏบตงานอยางเหมาะสม และสามารถใชเปน

เครองมอวดความกาวหนาของการด าเนนงานไดอยางสม าเสมอ ท าใหทราบผลการปฏบตงาน

เปรยบเทยบเปาหมาย เพอใหผบรหารมโอกาสปรบเปลยนกลยทธไดอยางเหมาะสม

ในการจดการโซอปทาน การประเมนประสทธภาพสามารถชวยท าใหเกดความเขาใจ

และรบรถงสถานการณระหวางสมาชกในโซอปทาน นอกจากนยงชวยท าใหทราบถงประสทธผลของ

กลยทธ และระดบความส าเรจในธรกจ จากการทบทวนวรรณกรรมท เกยวกบการประเมน

ประสทธภาพหวงโซอทาน พบวา Beamon (1999) ไดแบงกลมการประเมนประสทธภาพการ

ปฏบตงานออกเปน 2 แบบ ไดแก การวดเชงคณภาพ (qualitative) และการวดเชงปรมาณ

(quantitative) นอกจากนยงจดชนดการประเมนประสทธภาพออกเปน 3 ประเภท คอ ทรพยากร

(resources) ปจจยน าออก(output) และความยดหยน (flexibility) ตอมา Gunasekaran (2001)

พฒนากรอบแนวคดในการประเมนประสทธภาพของโซอทานโดยจ าแนกการประเมนประสทธภาพ

20

ออกเปน 3 ระดบ ไดแก ระดบกลยทธ (strategic) ระดบบรหาร (tactical) และระดบปฏบตการ

(operational) จากนนแบงมตทใชวดประสทธภาพในแตละระดบออกเปน 2 สวน คอการวดผลทเปน

ตวเงน (Financial) และการวดผลทไมเปนตวเงน(non-financial) และไดพฒนากรอบแนวคดในการ

ประเมนประสทธภาพโซอปทานดงกลาวใหอยภายใตกรอบของกจกรรมหลกภายในโซอปทานตาม

แนวคด SCOR Model 4 ประการ คอ การวางแผน(plan) การจดหา(source) การผลต(make) และ

การสงมอบ(deliver) (Gunasekaran,2004)

นอกจากการประเมนประสทธภาพโซอปทานดวยการวดผลเชงคณภาพ และปรมาณ

แลว ยงมงานศกษาทน าเสนอเครองมอทเกยวของกบการประเมนประสทธภาพโซอปทานในลกษณะ

อน Larry(2000) เสนอแนะแนวทางในการประเมนประสทธภาพของโซอปทานไว 5 ชนด ไดแก 1.

การประเมนองคกรแบบสมดล (balance scorecard) 2.แบบจ าลองโซอปทาน (SCOR Model)

3 .The Logistics Scoreboard 4 .ต น ท น ก จก รรม (activity-based costing ; ABC) 5 . ก าร

ว เคราะหม ลคาเพมทางเศรษฐศาสตร (economic value analysis ; EVA) สอดคลองกบท

J.P.CKleijnen, et.al. (2003) ใช Balance Scorecard และ BSC and simulation เปนเครองมอ

ในการประเมนประสทธภาพของโซอปทาน

การวดผลประสทธภาพดวยตวชวดสมรรถนะของโซอปทาน (logistics forum ฉบบ

ท 30 ป 2558 กนยายน-ตลาคม) ตามหลกการของ SCOR Model ซงไดก าหนดไว 5 ดาน ดงน

1. ตวชวดในระบบโซอปทานดานความนาเชอถอ (supply chain reliability

: RL) เปนความสามารถในดานการสงมอบผลตภณฑ/บรการทถกตอง ถก

สถานท ถกตวผรบบรการ (ลกคา) ทนเวลา ภายใตเงอนไขทเหมาะสม

สภาพบรรจภณฑเรยบรอย, ปรมาณครบถวน ตลอดจนเอกสารการสงมอบ

ทเกยวของถกตองสมบรณ โดยวดผลจากการเตมเตมค าสงซอทสมบรณ

2. ต ว ช ว ด ใน ระบ บ โซ อ ป ท าน ด าน ก ารต อบ สน อ ง ( supply chain

responsiveness : RS) เปนระยะเวลา ความรวดเรวในจดหา จดเตรยม

สนคาและบรการใหกบลกคาโดยวดผลจากรอบเวลาของกจกรรมในการ

เตมเตมค าสงซอ

3. ตวชวดในระบบโซอปทานดานความยดหยน (supply chain agility or

flexibility : AG) เปนความสามารถรองรบตอความผนแปรของความ

21

ตองการตลาด ทงการเพม หรอการลดปรมาณความตองการภายในเวลาอน

สนเปนผลการเปลยนแปลงจากปจจยภายนอกทอยเหนอการควบคม เชน

ภยธรรมชาต ผรวมธรกจยกเลกถอนตวจากธรกจ เปนตน โดยวดผลจาก

การปรบตว และความยดหยนของซพพลายเชนตนน าและปลายน า

4. ตวชวดในระบบโซอปทานดานตนทน (supply chain cost : CO) เปน

ตนทนการด าเนนการของระบบโซอปทานวดผลจากตนทนรวมเพอ

ตอบสนองตอความตองการ

5. ตวชวดในระบบโซอปทานดานการจดการสนทรพย (supply chain asset

management : AM) แสดงถงประสทธภาพ/ประสทธผลของการบรหาร

สนทรพยขององคกรเพอใหบรการกบลกคาวดผลจาก รอบเวลาในการ

หมนเวยนเงนสด อตราผลตอบแทนตอสนทรพยถาวร และเงนลงทน

จากการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของกบการประเมนประสทธภาพโซอปทาน

สามารถสรปโครงสรางของดชนวด และมตทใชประเมน ไดตามตาราง 2.1

ตารางท 2. 1 โครงสรางของดชนชวดและมตทใชในการประเมนประสทธภาพโซอปทาน

โครงสรางของดชนวด มต ดชนชวด ทมา

Balance Scorecard Financial perspective, Customer perspective, Internal business perspective, Innovative and learning perspective

- Larry(2000) J.P.C.Kleijnen(2003)

ROF Resource

-Total cost -Distribution costs -Manufacturing costs -Inventory

Beamon(1999)

22

โครงสรางของดชนวด มต ดชนชวด ทมา

Output Flexibility

-Return on investment -Sales -Profit -Fill rate -On-time deliveries -Backorder / Stockout -Customer response time -Manufacturing lead time -Shipping errors -Customer complaints -Volume flexibility -Delivery flexibility -Mix flexibility -New product flexibility

SCOR Supply Chain Reliability Supply Chain Responsiveness Supply Chain Agility or Flexibility

-Delivery on time - Quality -Right place

Larry(2000)

Supply Chain Cost -Cost saving Supply Chain Asset

Management -ROI

ทมา : ผวจย

23

2.3.2 สมรรถนะของบคลากร (Employee Competency) งานวจยในตางประเทศจะมการกลาวถง สมรรถนะ (competency) ในหลายๆ

มมมอง ซงจากทไดศกษางานวจยทเกยวของจะเหนไดวาในปจจบนมการแขงขนทเพมสงขนอยางตอเนองท าใหในแตละองคกรตองมการปรบเปลยนเศรษฐกจฐานความร (knowledge-based economy) เปนสงความส าคญส าหรบองคกรซงสวนใหญขนอยกบคณภาพของทรพยากรบคคลภายในองคกร องคกรจะตองพงพาพนกงานทมสมรรถนะเปนทรพยากรหลก ประสทธภาพการท างานขององคกรไมไดขนอยแคเพยงสมรรถนะของพนกงาน แตยงขนอยกบการประเมนผลและการพฒนาสมรรถนะพนฐานอยางตอเนองเพอตอบสนองการแขงขน เนองดวยสภาพเศรษฐกจและธรกจทเปลยนแปลงไป องคกรควรมความใสใจในเรองสมรรถนะ (competency) ของบคลากรอยางสม าเสมอ การเปลยนแปลงทรวดเรว ความส าเรจทมาจากสมรรถนะไดกลายเปนสวนประกอบทส าคญ ในดานกลยทธของแตละบคลากรและองคกร กระบวนการประเมนสมรรถนะจะชวยใหองคกรพฒนากลยทธไดอยางชดเจนเพอพฒนาขดความสามารถของแรงงาน ซงจะสนบสนนผลการปฏบตงานทประสบความส าเรจของพนกงานภายในองคกร

เทคโนโลยทมการเปลยนแปลงตลอดเวลาและกลยทธการตลาดมบทบาทส าคญในความส าเรจของกลยทธองคกร โดยพยายามทจะเจาะลกเขาไปในแนวคดของของสมรรถนะ เพอตดตามบทบาทการท างานและสถานการณทเปลยนแปลงไป ศกษาปจจยทสงผลตอสมรรถนะ ดงน 1.ความร (Knowledge) ความรในตวบคคล 2.ทกษะ (Skill) ความสามารถในการท าสงใดสงหนงอยางถนดและช านาญ 3.ความคดเหนสวนบคคล (Self-concept) ทศนคต คานยม และความคดเหน หรอและสงทคดวาบคคลนนท าได 4.บคลกลกษณะสวนบคคล (Trait) เปนสงทบงบอกถงบคคลผนน เชน มความนาเชอถอและไววางใจได หรอมลกษณะเปนผน า เปนตน และ 5.แรงจงใจหรอแรงขบภายใน (Motive) ซงการแสดงพฤตกรรมทแตกตางจะมงไปสเปาหมายและใชประโยชนในดานการพฒนาทรพยากรมนษย เพอใหบรรลถงประสทธภาพและประสทธผลในการท างานขององคกรซงเปนบทบาทส าคญในความส าเรจตามเปาหมายขององคกร โดยสมรรถนะสามารถใชเปนกลยทธในการขบเคลอนองคกรได (Chouhan and Srivastava, 2014)

บางงานวจยมงเนนทการพฒนาขดความสามารถและความเปนมออาชพดานเทคโนโลย โดยการน าการเรยนรแบบบรณาการเขามาผนวกกบ ความร ทกษะในดานธรกจ และน ามาเปรยบเทยบกบทฤษฎการถายโอนความร โดยความร ทกษะและทศนคตท ไดรบจากกรอบแนวความคดของกระบวนการบรณาการมความแตกตางกน การเรยนรความเปนมออาชพทแตกตางกนจากกระบวนการความคดจะน าไปสความสามารถในการประกอบอาชพในทสดกลาวคอการบรณาการทงสามสวนดวยความแตกตางยอมสงผลตอความเปนมออาชพ (Liesbeth and Bruijn, 2010)

24

อยางไรกตามบรษททประสบความส าเรจในการผนวกความรดานเทคโนโลยระหวางลกคาและความสามารถขององคกรมารวมกน มแนวโนมทจะสรางนวตกรรมใหมๆ สตลาดมากขน จากการศกษาของการวจยยนยนขอเสนอดานผลกระทบเชงบวกในการคนพบบรบทดานลกคา, เทคโนโลย, และความสามารถองคกร (organizational competencies) ในประสทธภาพการท างานดานนวตกรรมเมอวดผลจากผลตภณฑใหมๆ ทน าออกสตลาด (Chan and Reich, 1998)

สงนแสดงใหเหนวาบรษทแตละบรษทตองการเพมความสามารถขององคกรส าหรบการสรางนวตกรรมผลตภณฑ (product innovation) ทเพมขนอยางแตกตางกน ผบรหารจะตองตดสนใจวาจะใชวธการทส าคญดานนวตกรรมทงสองชนดน นวตกรรมผลตภณฑทเปลยนไปจากเดมอยางสนเชง(radical product innovation)กบนวตกรรมผลตภณฑ(Product Innovation) ทเพมขนจากเดม(incremental product innovation) ในการปรบปรงความสามารถขององคกร (organizational competencies) ภายในองคกรหรอหนวยงานใดๆ ในขนตอนแรกผจดการจะตองพจารณาวธการทจะใชในการกระตนการท างานเปนทมและความเหนยวแนนของทมการสรางทมงานนนจ าเปนตองสรางการผสมผสานระหวางการสรรหาบคลากรทเหมาะกบงานและยงมทกษะทจ าเปนตอการท างาน และการสนบสนนทดจากทมผบรหาร เพราะจะชวยสรางความเขมแขงของทมงาน การใหสมาชกในทมท างานอยางสบายๆ ไมเรงรบมากนก จะชวยกระตนความรสกเสรและจะชวยลดความกดดนจากการท างาน(Birasnav, Albufalasa และ Bader, 2013) ปจจยทงหมดนมความสมพนธทางบวกกบความคดสรางสรรคซงในทางกลบกนมนจะชวยสรางแรงบนดาลใจใหแกพนกงานขององคกรในการคนพบโอกาสส าหรบการสรางนวตกรรม

นวตกรรมเปนเครองมอทมประสทธภาพในการรกษาความไดเปรยบในการแขงขนและการเพมมลคาในกบลกคา ซงหากกลาวถงบทบาทของผน าและกระบวนการจดการความร ในการผลตผลตภณฑ(product innovation)และกระบวนการท างาน(process innovation)แสดงใหเหนวาบทบาทหนาทของผน ามผลตอพฒนากระบวนการท างานภายในองคกร ซงการมสวนรวมของพนกงานในองคกรเปนสงส าคญในการจดการกระบวนการความรเชน การแสวงหาความร การถายโอนความรและการประยกตใชความร โดยองคความรและการประยกตใชสอกลางมผลตอบทบาทในการเปลยนวตกรรมใหสมบรณมากยงขน (Birasnav, Albufalasa และ Bader, 2013)

นอกจากน การมสวนรวมของผน าในการแสวงหาความรจากภายนอกและการประยกตใชความรใหมยงชวยในการปรบปรงผลตภณฑ (product innovation)อยางไรกตามกยงมขอจ ากดอยบางประการ ประการแรก การส ารวจบทบาทของผน าและกระบวนการจดการความรทเกบรวบรวมไดจากผบรหารฝายทรพยากรมนษยเทานน ควรส ารวจจากผบรหารในหลายๆมมมอง ประการท สอง การผลตผลตภณฑ (product innovation)และกระบวนการท างาน (Process innovation) มผลตอวตถประสงคขององคกรอยางแนชดหากไดรบการดแลจากผบรหาร อยางไรก

25

ตาม ควรมการจดการความรและความสมพนธในการแสวงหาความร การถายโอนความร และการประยกตใชความรเพอพจารณาศกษาในอนาคตดวย บทบาทของสอกลางของโครงสรางพนฐานในการจดการความรจะเนนทความสมพนธระหวางบทบาทของผน าและการเปลยนแปลงการผลตภณฑ(Product innovation)และกระบวนการท างาน (process innovation)หากจะน า ไป พฒ นาความสามารถในการแขงขนได

2.3.3. นวตกรรมขององคกร (Organization Innovation) น ว ต ก รรมขอ งอ งค ก ร (Organization Innovation) เป น ก ารใช ค ว าม ร

ความสามารถในการบรหารและการจดการ น ามาปรบปรงเปลยนแปลงโครงสรางองคกร รปแบบการท างาน ซงการสรางบรรยากาศและการใหอสระในการท างานแกพนกงานจะกอใหเกดความคดสรางสรรค เกดสงใหมๆ เพอน ามาพฒนาองคกรใหเกดประสทธภาพ โดย Mckeown (2008) กลาววา องคกรทไดรบการปรบปรงหรอเปลยนแปลง ในดานกระบวนการความคด จะกอใหเกดสงใหมๆ สามารถสรางความแตกตางและเปนประโยชนตอองคกร โดยท OECD (2005) ไดกลาววา การน าแนวความคดใหมๆ มาประยกตใชในการพฒนาและปรบปรงกระบวนการผลตสนคา เพอพฒนาสนคาและบรการใหผบรโภค ซงสอดคลองกบ Gibbons (1997) ทวาการน าแนวคดใหมๆ มาพฒนาผลตภณฑ กระบวนการผลตสนคา กระบวนการบรการ รวมถงการบรหารจดการองคกรในรปแบบใหมๆ เพอพฒนาองคกรใหกาวทนคแขง

การสรางนวตกรรมขององคกร (Organization Innovation) โดย Tidd and other (2001) ไดใหองคประกอบของนวตกรรมขององคกร มดงน

1. วสยทศน ภาวะผน า และความเปนนวตกรรม (shared vision, leadership and the will to innovate) เมอมการปรบเปลยนเปาหมายและวสยทศนขององคกรใหม ผน าในองคกร ถอวาเปนสวนส าคญเนองจากผน าตองมวสยทศน สามารถสรางความชดเจนในการท างานสรางกลยทธใหมใหแกพนกงาน สามารถสนบสนนการท างานใหแกพนกงานไดทกภาคสวน ผน าควรมสวนรวมในทกจดของการปฏบตงานตามวตถประสงค และการวางกลยทธขององคกร

2. โครงสรางองคกรทเหมาะสม (appropriate organization structure) ลกษณะโครงสรางทเหมาะสมส าหรบองคกรนวตกรรมจะแตกตางกนออกไปตามแตละองคกรขนอยกบ กลยทธการบรหารงาน การแบงหนาทการท างานใหเหมาะสมกบโครงสรางทรพยากรทมอยกบแนวทางการสรางนวตกรรมขององคกรทแตกตาง องคกรตองใหความส าคญในการเชอมโยงการท างาน ใหสามารถแลกแปลยนองคความร หรอทรพยากรดานอนๆ รวมทงการเรยนรจากภายนอกเพอน ามาประยกตใชภายในองคกรใหเกดประสทธภาพในการท างาน สรางความแตกตางกอใหเกดความไดเปรยบเทยบตอคแขงได

26

3. บคคลส าคญ (key individual) คอ บคคลทมความร ความเชยวชาญในการ ปฏบตท างาน มทกษะในการตดตอสอสาร ทกษะดานปฏสมพนธระหวางบคคลและขามสายงาน มอ านาจหนาท มความสมพนธทงภายในและภายนอกองคกร บคคลเหลานเปนคนส าคญเพราะถอวาเปนแหลงความรขององคกรทน ามาใชในการแกปญหา ในการบรหารจดการภายในองคกร หากสามารถพฒนาบคลากรทมความรความสามารถไดอยางถกวธ องคกรสามารถสรางบ คคลส าคญทเหมาะสมกบงานไดอยางด

4. การฝกอบรมและพฒนา (stretching training and development) เนองจากองคความรและทกษะความเชยวชาญมความส าคญตอการสรางนวตกรรมองคกร ซงการฝกอบรมและพฒนาจงเปนสงทจ าเปนควบคกบบคลากรภายในองคกร การสนบสนนใหเกดความคดสรางสรรคและพฒนาสงใหมใหเกดขนภายในองคกร บคลากรจะตองมทกษะทจ าเปนและมความมนใจทเหมาะสมในกาปฏบตงานการใหความส าคญตอการพฒนากลยทธและฝกอบรม พฒนาทกษะบคลากรในระยะยาว และองคกรจะตองพฒนาและปลกฝงใหบคลากรในองคกรมนสยแหงการเรยนร

5. บรรยากาศทสงเสรมกระบวนความคดสรางสรรค (creative climate) การ สรางบรรยากาศในการท างานทดยอมสงผลตอพฤตกรรมของพนกงานสามารถกอใหเกดความคดรเรมสรางสรรคในการท างานสภาพแวดลอมเปนปจจยหนงทใชในการกระตนการท างาน การสรางบรรยากาศในการท างานใหเกดความคดสรางสรรค เชน โครงสรางองคกร กระบวนการสอสาร ระบบการใหรางวล นโยบายการฝกอบรมการพฒนาและการประเมนผลทเหมาะสม ใหสอดคลองกบวฒธรรมองคกรมากทสด

หากกลาวโดยสรปหวใจส าคญในการสรางนวตกรรมองคกรใหประสบความส าเรจ องคกรควรมสรางความเชอมโยง สรางความสมพนธระหวางทมงานในแตละฝายและองคความรตางๆทงภายในและภายนอกเขาองคกรเขาดวยกน ซงการก าหนดเปาหมาย กลยทธในการด าเนนงาน วธการปฏบตงานขององคกรใหชดเจนและมประสทธภาพ และภายในองคกรควรมการกระตนสรางแรงจงใจในการท างานใหกบบคลากรภายในองคกร โดยใหความส าคญในการท างานในงานทไดรบมอบหมาย มมนษยสมพนธทดในการท างานขามฝายงาน สายงาน เพอใหงานสามารถบรรลไดตามเปาหมายทไดวางไว เปนการสรางคณคาองคกรรวมกนได รวมถงดานผน าควรมวสยทศนและใหการสนบสนนรปแบบการเปลยนแปลงใหมๆ ภายในองคกรใหสอดคลองกบนวตกรรมใหม สนบสนนบคลากรทมความรความสามารถโดยการฝกอบรม สรางความมนใจในการท างานใหกลาคด กลาท า สามารถคดนอกกรอบมความพรอมทจะเรยนรและพฒนาอยางตอเนองและพรอมทจะเปดใจรบฟงความคดเหนของเพอนรวมงาน สามารถประยกตเทคโนโลยใหมๆได โดยท าใหองคกรเกดประโยชนสงสด

27

นวตกรรมองคกรสามารถปลกฝงลงในการปฎบตงานในแตละวน (embedding innovation into the Day Job) การเรมปลกฝงในการท างานจะท าใหเกดความคดสรางสรรคโดย นวตกรรมจะเกดขนตามวฒธรรมองคกร โดยองคกรตองปลกฝงนวตกรรมใหเขากบกระบวนการท างานในแตละวน เพอแทรกซมพฤตกรรมท เปลยนแปลงไปโดยการพฒนาอยางตอเนองในกระบวนการความคดของบคลากรในองคกร

Hay Group (2005) ศกษาวจยเกยวกบ ปจจยในการพฒนาองคกรนวตกรรมควรมคณลกษณะ ความสามารถ รปแบบปฏบตงานและวธการด าเนนการพฒนานวตกรรมภายในองคกรอยางไร ซงการน านวตกรรมใหมเขามาในองคกรถอวาเปนเรองทาทายและมงบประมาณทเกดจากการสรางนวตกรรม ซงปจจยเกยวกบการสรางนวตกรรมขององคกร อาทเชน ภาวะผน าและการเสนอแนะแนวทางลกษณะของผน าทจะประสบความส าเรจในการสรางนวตกรรมองคกร (prevalent leadership) โดยผน าจะตองเรยนรทศทางและมวสยทศนทชดเจนในการออกแบบกลยทธรวมกบบคลากรภายในองคกรและสามารถสรางความสมพนธทดระหวางทมงานได มลกษณะของการสอนงาน เพอพฒนาบคลากรในระยะยาว โดยการสรางนวตกถรรมองคกรใหส าเรจนนตองมสงทเออในการปฏบตงานรวมกน อาทเชน การมอบอ านาจในการท างาน (empowement) เพอใหบคคลนนมความเชอมน มนใจในความสามารถของตนเองมากยงขน ท าใหเหนแนวทางในการปฏบตงานทแตกตางกนไปเนองดวยความสามารถเปนสงทฝงลกใหตวบคคลและมความแตกตางกน เพอใหเขามามสวนรวมในการท างาน (participation) มความเปนทมงาน (teamwork) สงขน รวมดวยวฒนธรรมองคกรและบรรยากาศในการท างานรวมกน สามารถบงบอกถง มาตรฐาน และคานยม หรอสงตางๆ ทท าใหองคกรเกดการเรยนรและมการเปลยนแปลงกระบวนการท างาน (Holder and Matter, 2008) และการท างานเปนทมจะชวยสนบสนนการพฒนาองคกรใหมนวตกรรมได การสรางบรรยากาศในการท างานขององคกรทเปนผน าดานนวตกรรมจะมบรรยากาศทเออตอการเกดความคดสรางสรรค สรางสงใหมๆ ทมประสทธภาพมากกวา จะมความยดหยนใหการยอมรบความคดใหมๆ ทไดจากการพฒนา การก าหนดทศทางในการพฒนา (direction) และการคดรเรม (Initiative) ไดรบการสงเสรมในระดบสง ซงจะสงเสรมนวตกรรมของผบรหารและพนกงานในองคกร (Kuczmarski, 2003)

การสรางกระบวนความคดใหม (generation of ideas) เปนสงเตมเตมในการเปนนวตกรรมภายในองคกร (organizational innovation) ซงองคกรจะตองใหความส าคญกบการลงทนในดานนวตกรรมเพอชวยสนบสนนทรพยากรทสามารถสรางกระบวนความคด รวมถงผบรหารใหการสนบสนนอยางตอเนอง เพอพฒนาบคลากรภายในองคกร จากผลการศกษางานวจยองคกรทเปนผน าดานนวตกรรม พบวา มการลงทนดานงานวจยและพฒนา ท าใหเกดการพฒนาองคกรมากกวาองคกรอน ซงอาจจะรวมถงคแขงทไมกาวทนนวตกรรมดวย โดยองคกรท ไดรบการยอมรบมากทสด จะมการพฒนาความร เพมทกษะและความสามารถของบคลากรภายในองคกรอยาง

28

ตอเนอง รวมดวยการสงเสรมใหมแนวคดเชงนวตกรรม (innovative idea) และการสรางบรรยากาศในการปฏบตงานในองคกรใหสามารถยอมรบและสนบสนน รวมถงเมอเกดผดพลาดในการสรางนวตกรรมองคกรและจะไมมการเอาผดบคคลหรอทมงานทเปนผสรางนวตกรรม (VonStamm, 2008)

การท างานเปนทมขามสายงาน ซงถอเปนรปแบบการท างานขนพนฐานในการพฒนาความคดเชงนวตกรรม ซงองคกรควรจะตองมการสงเสรมใหมการปฏบตงานรวมกน ทงทเปนทางการและไมเปนทางการและการรวมมอกน บคลากรในทมจะตองมการจบเกบความคด (capturing idea) และมผลการปฏบตงานทด โดยสามารถน ากระบวนการความคดใหมๆทไดจากการท างานรวมทมไปเผยแพรใหภายในองคกรเขาใจและรบรกระบวนความคดนนดวย

อยางไรกตามการปฏบตงานใหด าเนนการอยางมประสทธภาพ (effective implementation) ลลวงส าเรจตามความตองการของการเปนองคกรนวตกรรมจะตองมการปรบเปลยนรปแบบวธการใหมๆ ในการด าเนนธรกจ อาทเชน การปรบปรงกลยทธองคกรซงใหไดมาถงการปฏบตงานทมคณภาพ ผลตภณฑ และการบรหารใหรปแบบใหมเพอน าไปสแนวโนมของอนาคต ซงการน ากลยทธไปสตวชวดขององคกรนวตกรรมเพอประเมนความส าเรจในการสรางนวตกรรมจากผลการปฏบตงานและระบบการจายคาตอบแทน โดยองคกรตองเลงเหนความส าคญของระบบการใหรางวลเพอสรางแรงจงใจ (incentive) ในการปฏบตงานในองคกรนวตกรรมอยางเพยงพอ

2.4 ประมวลการทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ

2.4.1 สรปทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ จากการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ พบวาปจจยทสงผลตอ Supply chain

Performanace จะแบงออกเปน 2 กลมใหญ โดย กลมแรกเปนสวนของนวตกรรมองคกร และ กลม

อกกลมหนงคอปจจยทางดาน สมรรถนะของบคลากรทท างานอยในหวงโซอปทาน

2.4.2 กรอบแนวคดในงานวจย โดยจะสรปออกมาเปนกรอบแนวคดวจยดงน

29

ภาพท 2.4 กรอบแนวคดงานวจย (research framework)

ทมา: ผวจย (2559)

จากภาพท 2.4 แสดงใหเหนถงความสมพนธทมอทธพลตอกน ระหวางตวแปรอสระ (independent variable) ประกอบดวย สมรรถนะของบคลากรในหวงโซอปทาน (employee competency) และปจจยทางดานนวตกรรมองคกร (innovatioin organization) และตวแปรตาม (dependent variable) ป ระก อ บ ด ว ย ค ว าม ส า เร จ ข อ งห ว ง โซ อ ป ท าน (supply chain performance) รายละเอยดดงน

1. ตวแปรอสระ (Independent Variable) จากการทบทวนวรรณกรรม ทฤษฎ งานวจยและบทความทเกยวของ สามารถสรป

ไดวาปจจยสมรรถนะของบคลากรในหวงโซอปทาน ประกอบดวย 3 ปจจย คอ สมรรถนะของบคลากรในหวงโซอปทาน (Employee

Competency) ของบคลากรในหวงโซ อปทาน (supply chain competency) ในบรบทของอตสาหกรรมปโตรเคม คอ ลกษณะพนฐานของบคคล สงผลตอประสทธภาพและการปฏบตงานในระดบสงขน ไดแบงสมรรถนะออกเปน 3 ประเภท ประกอบดวย

1) ความร (knowledge) คอ ความรเฉพาะดานของบคลากรในหวงโซอปทาน ต องใช ความรท างเทคน ค (technical knowledge) ตลอดจนความร เช งธ รก จ (business knowledge) และตองพฒนาทกษะดานอนๆ ควบคกนไปดวยเพอใชรวมในโครงการ

2) ทกษะ (Skill) คอ ความสามารถของบคลากรในการกระท าสงใดสงหนงไดด

30

เกดจากการฝกปฏบตจนท าใหเกดความช านาญการ ซงทกษะทเกดไดนนมาจากพนฐานของความรไดรบการสะสมประสบการณในการท างานตามหนางานทตนเองรบผดชอบในหวงโซอปทาน

3) ทศนคต (Attitudes) คอ บคลกลกษณะทมอทธพลโดยตรงตอผลการ ปฏบตงานสามารถปรบตวเขากบงานทไดรบมอบหมาย

นวตกรรมองคกร (Innovation Organization) ในบรบทของ อตสาหกรรมปโตรเคม คอ ปจจยทสงผลตอ สมรรถนะของบคคลการ และหรอสงผลตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน ไดแบงออกเปน 5 ประเภท ประกอบดวย

1) โครงสรางองคกร (organization structure) ท าใหเรารวาองคกรนเปนแบบ Top-down หรอ bottom-up หรอวาเปนในเชงองคกรทมล าดบขนมากๆหรอเปนแนวราบ ซงมผลตอความส าเรจของ Supply chain ในปโตรเคม

2) ผน าองคกรและวศยทศนของผน า (leadership/vision) ผน าเปนผก าหนดวสยทศนขององคกรและทศทาง หรอรปแบบการบรหารของผน าจะเปนตวก าหนดวาองคกรจะมรปแบบไหน เชนแบบ conservative หรอแบบกลาไดกลาเสยเปนตน

3) วฒนธรรมองคกร (vulture) องคกรณแตละองคกรจะมวฒนธรรมแตกตางกนออกไป ซงวฒนธรรมเหลานอาจมผลตอความส าเรจของ Supply chain ในปโตรเคม

4) บรรยากาศในการท างาน (creative climate) บรรยากาศการท างานทสงเสรมใหเกดความคดสรางสรร และไอเดยทจะชวยลดเวลา ลดตนทน ในการะบวนการท าง านใน supply chian ได

5) ระบบสาระทนเทศ เทคโนโลยและเครองมอ (IT system & tools) เปนปจจยส าคญทชวยสรางความไดเปรยบทางการแขงขน เนองจากการจดการขอมลทมอยางเหมาะสม และวเคราะหขอมลไดตรงประเดนและรวดเรวนนเปนเรองส าคญส าหรบองคกรในปจจบน

1) ตวแปรตาม (Dependent Variable) ความส าเรจของหวงโซอปทาน (Supply chain Performance)

ความส าเรจของหวงโซอปทาน (supply chain performance) ในบรบทของอตสาหกรรมปโตรเคม คอ การวดผลวาการด าเนนงานในหวงโซอปทาน วาเกด กระบวนการทางดานนวตกรรม เพอใหลดขนตอนการท างาน (innovation process), เพอใหเกดการคาใชจายทลดลง (cost saving), เพอใหใชทรพยากรใหเกดความคมคามากทสด (asset utization), เพอใหเกดความนาเชอถอและเทยงตรงในหวงโซอปทาน (supply chain reliability) และ ลกคาพงพอใจกบสนคาและบรการ (customer satisfaction) หรอไม

31

ทงนจากการทบทวนวรรณกรรมงานวจยนไดเลอกวธการด าเนนการวจยในรปแบบทเหมาะสมกบกลมประชากร และวตถประสงคของงานวจย เพอใหไดมาซงผลลพธทมความเทยงตรง และมประสทธภาพ โดยการวจยครงนไดเลอกใชสถตซงจะปรากฏอยในบทท 3 ตอไป

32

บทท 3 ระเบยบวธวจย

การศกษางานวจยเรอง “ผลกระทบของนวตกรรมองคกร และ สมรรถนะของ

บคคลากรตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน บรบทอตสาหกรรมปโตรเคมในประเทศไทย” เปนการศกษาภายใตกรอบแนวคดตามทฤษฎสมรรถนะของบคคลากรในหวงโซอปทาน (Supply chain Competency) นวตกรรมองคกร (Organization Innovation) ประสทธภาพประสทธผลของหวงโซอปทานในอตสาหกรรมป โตรเคม (Supply chain performance) เปนการวจย เช งปรมาณ (Quantitative Research) ในลกษณะงานวจยเชงส ารวจ (Exploratory Research) เพอใหการด าเนนการวจยน าไปสค าตอบตามวตถประสงคทตงไว โดยผวจยไดด าเนนการศกษาวจยตามขนตอน ดงน

3.1 กรอบแนวคดและขนตอนการศกษางานวจย 3.2 ประชากรและกลมตวอยาง 3.3 เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล 3.4 การเกบรวบรวมและการวเคราะหขอมล 3.5 แผนการด าเนนงาน

3.1 กรอบแนวคดและขนตอนการศกษางานวจย

3.1.1 กรอบแนวคดในงานวจย ผวจยไดศกษาแนวคดทฤษฎและทบทวนวรรณกรรมงานวจยทเกยวของในเรอง

สมรรถนะของบคคลากรในหวงโซ อปทาน (supply chain competency) นวตกรรมองคกร (organization innovation) ประสทธภาพประสทธผลของหวงโซอปทานในอตสาหกรรมปโตรเคม (supply chain performance) โดยน ามาก าหนดเปนกรอบงานวจย เพอใหทราบถงปจจยทสงผลตอความมประสทธภาพประสทธผลของหวงโซอปทานในอตสาหกรรมปโตรเคม โดยไดแบงองคประกอบหลกในงานวจยออกเปน 3 องคประกอบดวยกน คอ ในสวนแรกเปนองคประกอบของสมรรถนะของบคคลากรในหวงโซอปทาน (supply chain competency) ความร (knowledge) ทกษะ (skills) และทศนคต คณลกษณะสวนบคคล (Attributes) ในสวนทสอง องคประกอบนวตกรรมองคกร (organization innovation) แบ ง เป น 5 องค ป ระกอบ ย อยด วยก น ค อ โครงสร า งองค ก ร (organization structure), ผน าและวสยทศน (leadership/vision), วฒนธรรมองคกร (culture), บรรยากาศในการท างาน (creative climate) และ ระบบสาระทนเทศและทรพยากร (IT &

33

resources) และสวนสดทาย คอ ความส าเรจของหวงโซอปทาน (supply chain performance) ซงประกอบดวย 5 องคประกอบ คอ กระบวนการทางดานนวตกรรม (innovation process), เกดการคาใชจายทลดลง (cost saving), เพอใหใชทรพยากรใหเกดความคมคามากทสด (asset utization), เพอใหเกดความนาเชอถอและเทยงตรงในหวงโซอปทาน (supply chain reliability) และ ลกคาพงพอใจกบสนคาและบรการ (customer satisfaction)

3.1.2 ขนตอนการศกษาวจย

งานวจยเรอง “ผลกระทบของนวตกรรมองคกร (organization innovation) และสมรรถนะของบคลากร (employee competency) ตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน (supply chain performance) ของอตสาหกรรมป โตรเคมในประเทศไทย” เปนการศกษาในองคประกอบทมผลกระทบประสทธภาพ ประสทธผลของ หวงโซอปทานในอตสาหกรรมปโตรเคม ซงในการศกษาครงนมรายละเอยดขนตอนการศกษาวจยประกอบดวย 4 ขนตอนดงน

3.1.2.1 การวเคราะหทมาและความส าคญของปญหา โดยผวจยไดท าการศกษาขอมลขนตอนการท างานในกลมอตสาหกรรมปโตรเคม และผเกยวของในหวงโซอปทาน โดยท าการศกษาเอกสารทเกยวของและสอบถาม บคลากร หวหนางานและผบรหารในหวงโซอปทานของอตสาหกรรมปโตรเคมทตองการศกษา เพอหาขอมลในแตละขนตอนในกระบวนการท างานและน ามาสรปเปนทมาของงานวจยเพอก าหนดขอบเขตและวตถประสงคของงานวจย

3.1.2.2 การก าหนดกรอบแนวคดในงานวจย โดยการทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ ซงไดศกษาแนวคดและทฤษฎเกยวของกบสมรรถนะบคคลากรในหวงโซอปทาน (supply chain competency) นวตกรรมองค กร (organization innovation) ประสทธภ าพประสทธผลของหวงโซอปทานในอตสาหกรรมปโตรเคม (supply chain performance) ไดน ากรอบแนวคดและทฤษฎดงกลาวมาพฒนาเปนกรอบงานวจย

3.1.2.3 การพฒนาเครองมอในงานวจยและแบบสอบถาม จากการทบทวนวรรณกรรมและงานวจยทเกยวของ รวมดวยสมภาษณผเชยวชาญและผทเกยวของในหวงโซอปทานของอตสาหกรรมปโตรเคม ประกอบดวย บคลากรในหนวยงานทเกยวของ ผบรหาร ของหวงโซอปทาน ในอตสาหกรรมปโตรเคม เพอน ามาสรางเครองมอในงานวจยและแบบสอบถาม

3.1.2.4 การว เคราะหและสรปผลวจย การน าขอมลท เกบรวบรวมจากแบบสอบถามมาวเคราะหดวยกระบวนการทางสถตและสรปผลการวจยและขอเสนอแนะ

34

3.2 ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากร (Population) คอ บคลากรทท างานในหวงโซอปทานของอตสาหกรรมปโตรเคมขนตน ขนกลางและขนปลายในประเทศไทย ซงอยใน Cluster ของปโตรเคมทกระทรวงอตสากรรมก าหนดไว

กลมตวอยางทใชในการวจย (sample) เลอกจากบคลากรทท างานในหวงโซอปทานของอตสาหกรรมปโตรเคมขนตน ขนกลางและขนปลาย ในหนวยงานตางๆทอยในหวงโซอปทาน จ านวน 405 ทาน ทไดรบกลบมา โดยแจกแบบสอบถามไปทงหมด 500 ทาน จากกลมบรษทปโตรเคม กลม ปตท 3.3 เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล

การวจยครงนผวจยไดทบทวนวรรณกรรม แนวคด ทฤษฎ ผลงานวจยทเกยวของเพอน ามาสการสรางกรอบแนวคด แลวน ากรอบแนวคดทไดสรางแบบสอบถาม โดยการศกษาครงนเปนการวจยเชงปรมาณ (quantitative research) โดยการใชแบบสอบถาม เปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลจากผทเกยวของในหวงโซอปทานของอตสาหกรรมปโตรเคม โดยแบบสอบถามแบงออกเปน 2 ตอนดงน

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ประกอบดวย เพศ อาย การศกษา ต าแหนงงานในปจจบน ซงเปนขอมลในลกษณะขอเทจจรง (Fact) รวมทงหมด 5 ขอ แตละขอมระดบการวดขอมลดงน

- เพศ เปน สเกลนามก าหนด (nominal scale) - อาย เปน สเกลอนดบ (ordinal scale) - การศกษา เปน สเกลอนดบ (ordinal scale) - ต าแหนงงานในปจจบน เปน สเกลอนดบ (ordinal scale)

ตอนท 2 ความคดเหนเกยวกบปจจยทสงผลตอความมประสทธภาพและประสทธผลของหวงโซอปทาน (supply chain performance) ใชแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคาตอบ (rating scale questions) ซงจดอยระดบการวดขอมลประเภทอนตรภาคชน (interval scale) โดยใหเลอกค าตอบไดเพยงค าตอบเดยว โดยการก าหนดระดบมาตราสวน 5 ระดบ มเกณฑการใหคะแนนดงน

เหนดวยอยางยง 5 คะแนน

35

เหนดวย 4 คะแนน เฉยๆ 3 คะแนน ไมเหนดวย 2 คะแนน ไมเหนดวยอยางยง 1 คะแนน

3.4 การเกบรวบรวมและการวเคราะหขอมล

3.4.1 การเกบรวบรวมขอมล การวจยในครงนเปนการวจยเชงส ารวจ (survey research) เพอศกษา“ปจจย

ทางดานสมรรถนะของบคลากรและดานนวตกรรมองคกรสงผลตอประสทธภาพของหวงโซอปทานในอตสาหกรรมปโตรเคม” โดยมขนตอนการเกบขอมล ดงตอไปน

3.4.1.1 ขอมลปฐมภม (primary data) เปนขอมลทผวจยไดรวบรวมจาก ผทมสวนเกยวของในหวงโซอปทานของกลมอตสาหกรรมปโตรเคม เมอผวจยรวบรวมแบบสอบถามไดทงหมดแลว จะท าการตรวจสอบความถกตองและความสมบรณของแบบสอบถาม เพอท าการวเคราะหขอมลตามขนตอนตอไป

3.4.1.2 ขอมลทตยภม (secondary data) เปนขอมลทไดมาจากการทบทวนวรรณกรรม ทฤษฎและงานวจยทเกยวของ งานวชาการ

3.4.2 การวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลเกยวกบการวจยเรอง “ผลกระทบของนวตกรรมองคกร และ สมรรถนะของบคคลากรตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน บรบทอตสาหกรรมปโตรเคมในประเทศไทย” ซงขอมลทไดรวบรวมมาจากกลมตวอยางไดน ามาประมวลผลทางสถต โดยแบงการวเคราะหขอมลดงน

3.4.2.1 การวเคราะหสถตเชงพรรณนา (descriptive statistics) โดยการแจกแจงความถ (frequency) คารอยละ (percentage) ค านวณคาเฉลย (mean) และคาเบยงเบนมาตรฐาน (standard deviation) เพอแสดงลกษณะทวไปของกลมตวอยาง และเสนอรายละเอยดเพออธบายคาของขอมลผตอบแบบสอบถามในแตละขอ

3.4.2.2 การวเคราะหเชงอนมาน (inferential statistics) โดยเพอใชในการทดสอบความส ม พน ธ ระหว างต วแป รอสระ ( independent variables) และต วแปรตาม (dependent variables) โดยการเชอมความสมพนธระหวางตวแปรทงทางตรง (direct effect) และทางออม (indirect effect) ของตวแปรแฝง (latent variable) เพอใหทราบถงความสมพนธทชดเจน

36

การวเคราะหแบงออกเปน 2 รปแบบ ดงน 1. Exploratory Factor Analysis (EFA) ค อ เ พ อ ให ท ราบ ถ ง โค รงส ร า ง

ความสมพนธของตวแปร ศกษาวาองคประกอบรวมทสามารถอธบายความสมพนธรวมกนระหวางตวแปรตางๆ หากตวแปรใดไมสามารถเขากลมไดจะถกสกดทง รวมทงเปนการยนยนวาสงทเราศกษาจากการทบทวนวรรณ สมภาษณผเชยวชาญมความสอดคลองถกตองและเหมาะสมกบงานวจย

2. Structural Equation Modeling: (SEM) คอ เปนวธการทางสถตทใชในการตรวจสอบความสมพนธระหวางตวแปร โดยอาจวดจากความสมพนธระหวางตวแปรทสงเกตได (Observed Variables) กบตวแปรแฝง (Latent Variables) หรอวดความสมพนธระหวางตวแปรแฝงตงแตสองตวขนไปโดยแสดงความสมพนธและอธบายความหมายของลกศรในแตละจดนนรายละเอยดดงภาพท 3.1

ภาพท 3. 1 แสดงความสมพนธและอธบายความหมายของลกศรในโมเดล ทมา: ผวจย (2559)

สมการเชงโครงสราง Structural Equation Modeling: (SEM) 1) ลกศรเสนสด า จะแสดงถงองคประกอบของสมรรถนะของบคคลากรในหวงโซ

อ ป ท า น (supply chain competency) น ว ต ก ร ร ม อ ง ค ก ร (organization innovation) ประสทธภ าพประสท ธผลของห วงโซ อปทาน ใน อตสาหกรรมป โตรเคม ( supply chain

37

performance) ซงจะเปนลกศรชออกจากปจจยเนองจากเปนองคประกอบ เรยกวา Reflective indicator เปนความสมพนธตามแบบ Factor analysis โดยทในแตละกลองหนงๆ ของตวแปรแฝง จะสงอทธพลตอตวแปรตาม ซงตวแปรเหลานจะผนแปรรวมกน เรยกความสมพนธนวา ตวแบบ มาตรวดชออก (outer-directed measurement model) การศกษาลกษณะนจะเรยกวา Covariance ของตวแปร

2) ลกศรเสนสน าเงน ตวแปรตนทสงผลตอตวแปรตาม ปจจยนวตกรรมองคกร (organization innovation) แ ล ะ ป จ จ ย ท า งด า น ส ม ร ร ถ น ะ ข อ งบ ค ล าก ร (employee competency) สงผลทางตรงตอประสทธภาพของบคลากร (supply chain performance)

3) ลกศรเสนสสม ปจจยนวตกรรมองคกร (organization innovation) สงผลทางออม (indirect effect) กบสมรรถนะของบ คคลากรในห วงโซ อปทาน (supply chain competency) โดยในการวเคราะหสถตทง 2 นนผวจยจะใชโปรแกรมค านวณส าเรจรปคอมพวเตอรในการประมวลผลคาทางสถตเพอวเคราะหขอมล โดยมรายละเอยดดงน

1. การตอบแบบสอบถามจะไดขอมลเกยวกบขอมลทวไปจากบคลากรทท างานในหวงโซอปทานของอตสาหกรรมปโตรเคมขนตน ขนกลางและขนปลาย

2. การตอบแบบสอบถามเกยวกบปจจยทางดานสมรรถนะของบคลากรและดานนวตกรรมองคกรสงผลตอประสทธภาพและประสทธผลของหวงโซอปทานในอตสาหกรรมปโตรเคม จากบคลากรทท างานในหวงโซอปทานของอตสาหกรรมปโตรเคมขนตน ขนกลางและขนปลาย รวมถงผบรหารโครงการและผบรหารระดบสง 3.5 แผนการด าเนนงาน

แผนการด าเนนงานวจยและรายละเอยดกจกรรมในการด าเนนงานวจยสามารถดไดจาก

รายละเอยดดงตารางท 3.1 แผนการด าเนนงานวจย

ตารางท 3. 1 แผนการด าเนนงาน

ระยะเวลาในการด าเนนการวจย

ขนตอนการด าเนนงาน Jun-59

Jul -59

Aug-59

Sep-59

Oct-59

Nov-59

Dec-59

Jan-60

Feb-60

Mar-60

1. เตรยมหวขอวทยานพนธ

1.1 ก าหนดปญหา วตถประสงค และขอบเขตในการศกษา

1.2 ศกษาแนวคดและขอมลทเกยวของ

1.3 บรณาการองคความร

1.4 เขยนเคาโครงวทยานพนธ

1.5 เสนอหวขอและเคาโครงแกอาจารยทปรกษา

1.6 น าเสนอหวขอและเคาโครงวทยานพนธแกวทยาลยฯ

2. วางแผนงานวจย

2.1 ก าหนดประชากรและกลมตวอยาง

2.2 ก าหนดเครองมอทใชในการวจย

2.3 จดท ารายละเอยดและขนตอนระเบยบวธวจย

3. ด าเนนการวจย

3.1 ศกษาคนควาวจยขอมลตางๆ

38

ระยะเวลาในการด าเนนการวจย

ขนตอนการด าเนนงาน Jun-59

Jul -59

Aug-59

Sep-59

Oct-59

Nov-59

Dec-59

Jan-60

Feb-60

Mar-60

3.2 สอบเคาโครงวดผลความกาวหนา (บทท 1 - 3)

3.3 เกบรวบรวมขอมล

4. สอบวดความกาวหนา

5. วเคราะหสรปผลการวจย

6. เขยนรายงานวจย

7. เสนอรายงานวจย

7.1 น าเสนอรายงานวจยใหอาจารยทปรกษาพจารณา

7.2 สอบ Defense งานวทยานพนธ

8. ปรบปรงงานวทยานพนธตามค าแนะน าของกรรมการสอบ

9. น าสงวทยานพนธฉบบสมบรณ

39

40

บทท 4 ผลการวจยและอภปรายผล

การวจยครงน “ผลกระทบของนวตกรรมองคกร และ สมรรถนะของบคคลากรตอ

ประสทธภาพของหวงโซอปทาน บรบทอตสาหกรรมปโตรเคมในประเทศไทย” โดยใชกรณศกษาของกลม PTT Group เนองจากเปนกลมอตสาหกรรมปโตรเคมทใหญทสดในประเทศไทย ซงมก าลงการผลตเกน 50% ของอตสาหกรรม เพอใหการวจยในครงนเปนไปอยางมประสทธภาพ ผวจยไดวเคราะหขอมลจากแบบสอบถามทเกบรวบรวมเบองตน หรอ Pre-survey กอนและสอบถามขอคดเหนจากผเชยวชาญ เพอสรางแบบสอบถามทมความถกตองและเขาใจงายเหมาะสมกบบรบทงานทตองการศกษาจากนนจงไดท าการเกบขอมลแบบ Full-survey อกครงและน าผลการวเคราะหไปสมภาษณความคดเหนของผเชยวชาญในองคกรทศกษา จ านวน 5 ทาน โดยจะแบงขนตอนการวจยตอไปน

4.1 ผลการวจย 4.1.1 การวเคราะหขอมลเบองตน (Pre-survey)

4.1.1.1 การศกษาขอมลเบองตน 4.1.1.2 การพฒนาแบบสอบถาม 4.1.1.3 การทดสอบความชดเจนและความถกตองของเนอหา (Content

Validity) 4.1.1.4 การทดสอบความเทยงตรงของขอมลในแบบสอบถาม (Reliability)

4.1.2 การวเคราะหขอมลจาก Full survey 4.1.2.1 การวเคราะหขอมลทวไปดวยสถตเชงพรรณนา 4.1.2.2 การวเคราะหขอมลดวยสถตเชงพรรณนา 4.1.2.3 การวเคราะหปจจยเชงส ารวจ (Exploratory Factor Analysis) 4.1.2.4 การวเคราะหปจจยเชงยนยน (Confirmatory Factor Analysis) 4.1.2.5 การวเคราะหงานวจยดวยวธ Structural Equation Model 4.1.3 ผลการสมภาษณผเชยวชาญ 4.2 ประมวลผลการวจย 4.3 อภปรายผลการวจย

41

4.1 ผลการวจย

4.1.1 การวเคราะหขอมลเบองตน (Pre-survey) การศกษาและวจยครงนท าการศกษาผลกระทบของนวตกรรมองคกร และ

สมรรถนะของบคคลากรตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน บรบทอตสาหกรรมปโตรเคมในประเทศไทย โดยไดท าการศกษาขอมลเบองตนตามกระบวนการ ดงน

4.1.1.1 การศกษาขอมลเบองตน 4.1.1.2 การพฒนาแบบสอบถาม 4.1.1.3 การทดสอบความชดเจนและความถกตองของเนอหา (content Validity) 4.1.1.4 การทดสอบความเทยงตรงของขอมลในแบบสอบถาม (reliability) 4.1.1.1 การศกษาขอมลเบองตน

ในขนตอนการศกษางานวจย เรมจากศกษากระบวนการท างานของซพพลายเชนในอตสาหกรรมปโตรเคม (suppy chain process work flow) รวมทงการสมภาษณ ผเชยวชาญทมประสบการณในบรบททตองการศกษามากกวา 10 ปขนไปและผทด ารงต าแหนงในระดบผบรหารดวยวธการสมภาษณ เช งลก ( in-depth interview) เพอให ไดมาซ งปญหาในกระบวนการท างาน (identified key business flow) ของซพพลายเชนในอตสาหกรรมปโตรเคม และผเกยวของ เชน พนกงานวางแผนเรองของ feed Allocation เพอใหไดประโยชนสงสดกบองคกร พนกงานขาย พนกงานดแลลกคาสมพนธ และพนกงานโลจสตกส เปนตน ซงในกระบวนการของซพพลายเชน (suppy chain process) ในอตสาหกรรมปโตรเคมนน จะตองมการประสานงานระหวางหนวยงานทเกยวเนองกน เพอใหเกดประสทธภาะสงสด ซงจากการศกษาปญหาในเบอตนพบวาปญหาทเกดขนในกระบวนการท างานของ Supply chain เปนปญหาในสวนของคน และ การจดการองคกร ทสงผลตอประมทธภาพของ Supply chain เชน ขาดการประสานงานทดระหวางหนวยงานตงแตตนทางจนไปถงปลายทาง ท าใหเกดความลาชาของสนคา , การทกษะการใชเครองมอในการวเคราะหขอมลทเหมาะสม ท าใหการท างานลาชา และไมมประสทธภาพ กลาวคอ องคกรควรจะมวธการสนบสนนอยางไร เพอใหพนกงานท างานไดอยางมประสทธภาพ และเกดประโยชนสงสด ผวจยไดสรปกระบวนการท างานของซพพลายเชนในอตสาหกรรมปโตรเคม รายละเอยดดงภาพท 4.1

42

ภาพท 4. 1 กระบวนการท างานของซพพลายเชนในอตสาหกรรมปโตรเคม (Supply chain process work flow) ทมา: ผวจย, (2559)

จากนนไดเขาสงเกตการณและไดท าการสอบถามพนกงานในสายงาน Supply chian เพอใหเขาใจถงวธการปฏบตงานและเพอใหไดทมาของปญหาในงานวจยทตองการศกษา โดยสรปเปนปญหาทเกดขนในซพพลายเชน ของปโตรเคม ไดรายละเอยดดงภาพท 4.2 ภาพท 4. 2 ปญหาทพบในกระบวนการท างานของซพพลายเชน ในกลมปโตรเคม (Supply chain problems) ทมา: ผวจย, (2559)

43

จากการศกษาสงเกตการณและไดท าการสอบถามจากบคคลากรในซพพลายเชนอยางละเอยด สามารถระบปญหาในแตละกระบวนการทเกยวเนองกนของ Supply chain ไดดง รายละเอยดดงตารางท 4.1 ตารางท 4. 1 ปญหาทพบในแตละกระบวนการในซพพลายเชน

Items Problem grouping

problem

กลมงานวจย

Know

ledg

e Sk

ill At

titud

e Cu

lture

Or

ganiz

ation

stru

ctur

e IT

syste

m &

Too

l Le

ader

ship/

Vision

Cr

eativ

e Cl

imat

e

1

Demand Planning

ไมสามารถ forecast demand ใหใกลเคยงความเปนจรงได ท าใหเกด over demand หรอไมก under demand

/ / /

/

2 ไมสามารถประสานงานให sales/customer สง Forecast ไดตามเวลา

/ / / /

3 สอสารกบลกคาไมครบถวนหรอไมชดเจน ท าใหไดขอมลเกยวกบ demand ผดพลาด

/ /

4 ขาดความเขาใจในสภาวะภายนอกทควบคมไมได เชน ราคาน ามน ราคาสารเคม ทผนผวน ท าใหเกดความสญเสย ถาไหวตวไมทน

/ /

/

44

Items Problem grouping

problem

กลมงานวจย

Know

ledg

e Sk

ill At

titud

e Cu

lture

Or

ganiz

ation

stru

ctur

e IT

syste

m &

Too

l Le

ader

ship/

Vision

Cr

eativ

e Cl

imat

e

5 ขาดการประสานงานทดระหวางหนวยงานตงแตตนทางจนไปถงปลายทาง ท าใหเกดความลาชาของสนคา

/ / / / /

6 การทกษะการใชเครองมอในการวเคราะหขอมลทเหมาะสม ท าใหการท างานลาชา และไมมประสทธภาพ

/ /

7

Capacity Planning/ Inventory Planning

ไมสามารถจดการกบปญหา ทลกคาสงของ Urgent ท าใหกระทบกบการวางแผน เนองจาก RM ใน Stock มไมเพยงพอ

/

/ / /

8 การก าหนด safety Stock ไมเหมาะสมกบสถานการณปจจบน

/ / / /

9 ขาดทกษะในการใชเครองมอ ตางๆในการวเคราะหขอมลในการวางแผนเกยวกบ Capacity & Inventory

/ /

45

Items Problem grouping

problem

กลมงานวจย

Know

ledg

e Sk

ill At

titud

e Cu

lture

Or

ganiz

ation

stru

ctur

e IT

syste

m &

Too

l Le

ader

ship/

Vision

Cr

eativ

e Cl

imat

e

ไมสามารถใชประโยชนจาก Capacity ของเครองจกรไดเตมท

10

ขาดการประสานงานทดกบหนวยงานทเกยวของในการไดมาซงขอมลทเปนปจจบน อาจท าใหขอมลทมอยไมสอดคลองกบความเปนจรง เชน Feed stock lead time ไม update

/ / / / / /

11

Production Planning/

Production Scheduling

ไมสามารถ Utilize เครองจกร ใหท างานไดเตมประสทธภาพ

/

/ /

12 ไมสามารถควบคม หรอจดการกบปญหาไดดนก เชนเครองจกรเสยท าใหตองเสยเวลานานเกนไปในการซอมและปรบตงเครองจกรใหกลบมาใชได

/ / /

/ /

/

13

ขาดการตรวจสอบ ตรวจเชคทด ท าใหเกดปญหาดานคณภาพ ทงการตรวจสอบ incoming inspection, work on process and Finish good.

/ / / /

/

/

46

Items Problem grouping

problem

กลมงานวจย

Know

ledg

e Sk

ill At

titud

e Cu

lture

Or

ganiz

ation

stru

ctur

e IT

syste

m &

Too

l Le

ader

ship/

Vision

Cr

eativ

e Cl

imat

e

14 ขาดการวเคราะหขอมลเครองจกรทด ท าใหการท า Preventive maintenance ไมเหมาะสม ซงอาจสงผลใหเครองจกร emergency shutdown บอย

/ / / /

/

/

15

Material Planning/

Procurement

ขาดการประสานงานทดกบ Supplier ท าให สนคามาสงไมถกท หรอไมทนตามก าหนด

/

/

/

16 ขาดทกษะการเจรจาตอรอง ทจะท าใหบรษทไดประโยชนสงสด

/ / / /

17 มความรดาน technical ในสนคาหรอบรการทตวเองซอไมมากพอ

/ / / /

18 ไมมความรในสนคาหรอลกษณะเฉพาะของสนคาทตนเองตองซอ

/ / /

19 ขาดความรและ ทกษะ ในการท าสญญาระยะยาว / / / /

20 ไมมความรในการมองถง Total cost ของสนคาทจะซอ ท าใหบางทสนคาทซอมาไมไดถกทสด

/ / / /

47

Items Problem grouping

problem

กลมงานวจย

Know

ledg

e Sk

ill At

titud

e Cu

lture

Or

ganiz

ation

stru

ctur

e IT

syste

m &

Too

l Le

ader

ship/

Vision

Cr

eativ

e Cl

imat

e

21

ไมสามารถจดการกบปญหา ท Planner/ User เปลยนไปเปลยนมา จนสรปงานไดลาชาวาตองซอสนคาประเภทนทจ านวนเทาไร ท าใหการซอสนคาและบรการเปนไปไดชา

/ / / /

/

22

Sales/ Order Management

ไมมแรงจงใจมากพอทจะเพมยอดขาย

/ / /

/

23 ขาดทกษะในการเจรจาและเขาถงลกคาแตละรายทมความแตกตางกน

/ / /

/ /

24 ขาดทกษะในการใชภาษาองกฤษ ในการสอสารกบลกคาตางประเทศ

/ / / /

/

25 ขาดความพยายามในการหาสายเรอ หรอ ISO tank หรอต container ทสามารถ matched กบวนทลกคาตองการได

/ / / / / /

48

Items Problem grouping

problem

กลมงานวจย

Know

ledg

e Sk

ill At

titud

e Cu

lture

Or

ganiz

ation

stru

ctur

e IT

syste

m &

Too

l Le

ader

ship/

Vision

Cr

eativ

e Cl

imat

e

26

ไมสามารถประสานงานกบหนวยงานภายนอกใหเขาใจ requirement หรอ การไดมาซงความเขาใจทถกตองตรงกน เชนรถขนสงสนคา หรอ warehouse (outsource)

/ / / / / /

27 ขาดการใหความรเกยวกบผลตภณฑทดกบ ผใหบรการดานจดสงสนคา ท าใหการ Handling สนคาไมถกตอง

/ / / /

28

ไมสามารถประสานใหสายเรอ หรอ freight forwader หรอ Agent เขาใจใน requrement ไดชดเจน อาจสงผลใหกดความผดพลาดดานเอกสาร และการจดสง

/ / / /

49

Items Problem grouping

problem

กลมงานวจย

Know

ledg

e Sk

ill At

titud

e Cu

lture

Or

ganiz

ation

stru

ctur

e IT

syste

m &

Too

l Le

ader

ship/

Vision

Cr

eativ

e Cl

imat

e

29

Organizatioin factor

ขาดการสนบสนนทเหมาะสมจากบรษทในแงการไดมาซงขอมล ขาวสาร และ แหลงขอมลทเหมาะสม

/ /

30 ขาดเครองมอทใชในการจดการขอมลทด อาจสงผลใหการจดการหวงโซอปทานผดพลาด

/ / / /

31 ขาดแรงจงในในการท างาน อนเนองมาจาก การปรบระดบ หรอการขนเงนเดอน ไมสะทอนผลงานทแทจรง

/

32 ขาดการสอสารขอมลระดบองคกรมายงพนกงานทเหมาะสมในเรองทเปนประเดนปญหา ท าใหเปนปญหาเรอรงได

/ / /

33 ก าหนดชองทางในการสอสาร ไมคอยเหมาะสม / / /

50

ผวจยไดท าการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ (Literature Review) โดยการศกษาคนควารวบรวมแนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของทงในประเทศและตางประเทศ เพอน ามาสงเคราะหและประยกตใชกบบรบทงานวจยทตองการศกษา เพอใชเปนแนวทางในการศกษาครงน ซ งประกอบดวย สมรรถนะของบคลากร (employee competency), นวตกรรมองคกร (organization Innovation), ประสทธภาพของ Supply chain (supply chain performance) และการบรหารซพพลายเชน (supply chain management) รวมถงการสมภาษณผเชยวชาญดวยวธการการสมภาษณแบบไมมโครงสราง (unstructured interview) ทงนเพอใหเหนถงปฏสมพนธระหวางปจจยทางทฤษฎและรปแบบการท างานจรงในองคกรธรกจซงเปนบรบทของงานวจยน

ปจจยจากการศกษาทฤษฎ บทความ และทบทวนวรรณกรรมงานวจยทเกยวของและการสมภาษณผเชยวชาญทคาดวาเปนองคประกอบของกลมตวแปรอสระหรอตวแปรตน ประกอบดวย ปจจยแฝง (latent variable) จ านวน 2 ตว และปจจยสงเกตได (observed variable) จ านวน 8 ตว และกลมตวแปรตาม ประกอบดวย ปจจยแฝง (latent variable) จ านวน 1 ปจจย และปจจยสงเกตได (observed variable) จ านวน 5 ปจจย รายละเอยดดงตารางท 4.2

ตารางท 4. 2 แสดงปจจยองคประกอบของกลมตวแปรตนและตวแปลตามจากการทบทวนวรรณกรรม งานวจยทเกยวของและการสมภาษณผเชยวชาญ Factor Author(s) Innovation Organization

Organization Structure Tidd and other (2001)

Leadership/Vision Tidd and other (2001), Tierney et

al.(1999), Baer and Frese (2003)

Culture Barley (1983), Honey and Mumford (1992)

Creative Climate Tidd and other (2001), Ekvall and

Ryhammer (1999)

IT/Resources Ekvall and Ryhammer (1999)

Employee Competency

Knowledge McClelland D C (1998), Sarmiento et al. (2007), DeSimone, R. L., Werner, J. M. (2012), Bela Banathy (1968), (Boyatzis, 1982), (Spencer, 1993)

Skill

Attitude

Supply chain Performance

Cost saving Larry (2000), J.P.CKleijnen, et.al. (2003), Ganga, Carpinetti (2011), Golrizgashti

51

Factor Author(s)

2014, Gunasekaran et al. (2001), Cho et al. (2012), Chimhamhiwa et al. (2009), Shepherd, Gunter (2012)

Asset Utilization Larry (2000), J.P.CKleijnen, et.al. (2003),

Ganga, Carpinetti (2011), Golrizgashti

2014, Gunasekaran et al. (2001), Cho et

al. (2012), Chimhamhiwa et al. (2009),

Shepherd, Gunter (2012), Altiok and

Ranjan (1995)

Supply Chain Reliability Larry (2000), J.P.CKleijnen, et.al. (2003),

Ganga, Carpinetti (2011), Cho et al. (2012)

Customer satisfaction Larry (2000), J.P.CKleijnen, et.al. (2003),

Ganga, Carpinetti (2011),

Innovation process Larry (2000), J.P.CKleijnen, et.al. (2003),

Gunasekaran et al. (2001), Chimhamhiwa

et al. (2009), Altiok and Ranjan (1995)

จากประเดนปญหาทไดจากการสมภาษณและผานการตรวจทานความตรงเชงเนอหาจากผเชยวชาญและผทด ารงต าแหนงในระดบผบรหารในบรบทงานทศกษารวมดวยการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ (literature review) กรอบทางทฤษฎ สามารถสรปออกมาเปนกรอบแนวคด รายละเอยดดงภาพท 4.3

52

ภาพท 4. 3 โมเดลงานวจยเบองตน ทมา: ผวจย, (2559)

4.1.1.2 การพฒนาแบบสอบถาม ผวจยไดพฒนาแบบสอบถามตามความหมายของตวแปรทไดรบจากการ

ทบทวนวรรณกรรมงานวจยทเกยวของและการสมภาษณผเชยวชาญถงความหมายในบรบทงานวจยโดยมรายละเอยดของขอค าถาม รายละเอยดดงตารางท 4.4 ตารางท 4. 3 แสดงรายละเอยดของตารางพฒนาค าถาม

ตารางพฒนาขอค าถาม ขอค าถาม ปจจย ความหมาย ความหมายในบรบท

งาน ขอท

สวนท 1 : ค าถามเกยวกบขอมลสวนบคคลเกยวกบผตอบแบบสอบถาม

นวตกรรมองคกร (Innovation Organization)

Organization Structure

โครงสรางองคกร แสดงล าดบขน และสายบงคบบญชาของบคลากรในองคกร

โครงสรางองคกร ตองใหความส าคญในการเชอมโยงการท างาน ใหสามารถแลกแปลย

1 องคกรมโครงสรางการท างาน ทไมซบซอน ก าหนดหนาทการท างาน การรบผดชอบ และสายบงคบบญชาทชดเจน

IT

53

ตารางพฒนาขอค าถาม ขอค าถาม

ปจจย ความหมาย ความหมายในบรบทงาน

ขอท

ซงจะระบต าแหนงงาน และฟงกชนการท างาน

นองคความร หรอทรพยากรดานอนๆ รวมทงการเรยนรจากหนวยงานทเชอมโยงกนใน Supply chain เพอใหเกดประสทธภาพในการท างาน

2 องคกรมการ rotate บคลากรระหวางสวนงาน เพอใหเพมความร ความเขาใจในกระบวนการท างานของแตละสวนงานงานใน Supply chain

3 องคกรมโครงสรางการท างานแบบโครงการ (Team project) (เชน การจดตงทมขามสายงานเพอสรางนวตกรรมการท างานเชน Cost saving)

4 องคกรมการก าหนด Career Path ทชดเจนเพอเปน motivation ใหพนกงาน

5 องคกรเปนองคกรแหงการแลกเปลยนความร มระบบในการแลกเปลยนความรภายในหรอนอกองคกร เชน ระบบ KM (Knowledge Management)

Leadership/Vision

ผน าเปนผสรางวสยทศนใหเปน ตวก ากบ ทศทาง ขององคกร

ผน ามตองมการก าหนด Vision/ mision ถายทอดกลยทธและเปาหมายองคกรณ และตองเปน Role model ในการท างานใหกบบคลากร ใน Supply chain เพอใหเกดประสทธภาพ และบรรลเปาหมายขององคกร

6 ผบรหารก าหนด และถายทอด vision/mission และ กลยทธอยางชดเจน

7 ผบรหารแตละระดบสามารถสอสาร ถายทอดนโยบายในสวนทเปน Operation KPI ซง Deploy มาจาก Corporate KPI ใหเขาใจตรงกนทวทงองคกร

8 ผบรหารเปนตนแบบ (Role model) ในการเพมประสทธภาพใหกบองคกร (เชน เปนตนแบบในการลด cost เปนตน)

9 ผบรหารใหการสนบสนนพนกงานอยางเตมทในเรองของนวตกรรมใหมๆ หรอแนวทางตางๆทจะชวยพฒนา Supply

54

ตารางพฒนาขอค าถาม ขอค าถาม

ปจจย ความหมาย ความหมายในบรบทงาน

ขอท

chain ขององคกรใหกาวหนายงขน

Culture คอ "วถการใชชวตรวมกนของคนในองคกร" ซงอาจจะสะทอนผานสงทเปนพฤตกรรม ซงเปนสงทเปนคานยม เปนทศนคตทฝงลกในจตใจ

วฒนธรรมองคกร เปนสงทปลกฝงกนมา วาองคกรจะเปนลกษณะทใหพนกงานเกดการเรยนรอยางตอเนอง ใหกลาคด กลาท า กลาแสดงความคดเหน เพอใหเกดความรวมมอและประสทธภาพใน Supply chain

10 องคกรมวฒนธรรมสงเสรมใหพนกงานมการปรบปรงกระบวนการท างานอยางตอเนอง (Continuous Process Improvement)

11 องคกรมวฒนธรรมทสงเสรมใหเกดการกลาคด กลาแสดงความเหน กลาท า

12 องคกรมวฒนธรรมทสงเสรมใหเกดการมองไปทลกคาเปนหลก (Customer focus)

Creative Climate

บรรยากาศหรอ Climate ในการท างานใน Syupply chain มความเหมาะสมจะสงผลตอการจงใจบคลากรภายในองคกร ใหเกดความคดสรางสรรค

บรรยากาศหรอ Climate ในการท างานใน Syupply chain มความเหมาะสม ยดหยน และระบบสงเสรมการเสนอความคดเชงสรางสรรค โดยมการจดท าระบบใหบคลากรสามารถพฒนาเปนตนแบบ และ น าไปสการใชงานจรงได

13 องคกรมการสรางบรรยากาศทกระตนและสงเสรมใหเกดความคดสรางสรรคใหมๆ (เชน KM, Forum, Workshop เพอ แชรขอมลจาก up stream to down stream เปนตน)

14 องคกรมความยดหยนดานเวลาและสถานทในการท างาน (Work anywhere)

15 องคกรมระบบและกลไกในการเผยแพร, น าแนวคด ไปท าเปนตนแบบและ การขยายผลไปสการใชงานจรง ของ creative idea ในรปแบบตางๆ (เชน ระบบ suggestion system, cost saving, increase efficiency เปนตน)

55

ตารางพฒนาขอค าถาม ขอค าถาม

ปจจย ความหมาย ความหมายในบรบทงาน

ขอท

IT/ Resource ทรพยากร และระบบสารสนเทศ ทจะเปนเครองมอชวยใหการท างานใหเกดประสทธภาพ

ทรพยากรตางๆ เชน ทรพยาการบคคล และระบบสารสนเทศ ทจะเปนเครองมอชวยใหการท างานใน SCM ของกลมปโตรเคม เชน ระบบ IT ทชวยใหการจดเกบและประเมนผลขอมลทมประสทธภาพ และ rial time, แหลงขอมลทมประสทธภาพ เชน ขอมลดานการตลาด ดานราคา feed stock และความผนผวนตางๆ และรวมถงอปกรณมชวยในการท างานไดอยางมประสทธภาพ เชน computer, Printer, teleconferent เปนตน

16 องคกรสนบสนนงบประมาณทางดาน IT และ resource ตางๆ ในการสงเสรมใหเกด High performance ใน Supply chain (เชน PIMS ทปจจบนใชใน up stream และ Picaso ทปจจบนใชใน Down stream)

17 องคกรสนบสนนใหมระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology) ทมประสทธภาพและใชงานงาย (user friendly) อกทงยงตอบสนองในเรองของ Supply Chain Performance Analytic ไดเปนอยางด

สมรรถนะของบคคลากร (Employee Competency)

Knowledge ความรดานตางๆ

Knowledge ความรทเกยวกบกระบวนการด าเนนธรกจ (Business Process) ประกอบดวย ความร

ความรทจ าเปนในการบรหารหวงโซอปทานของปโตรเคม เชน ความรทางดาน Supply chain ในป

18 บคลากรมความรทางดาน Supply chain (เชน Plan, Source, Make, Deliver and Economic) และกาวทนความเปลยนแปลง และความรใหมๆอยเสมอ

56

ตารางพฒนาขอค าถาม ขอค าถาม

ปจจย ความหมาย ความหมายในบรบทงาน

ขอท

เชงเทคนคเฉพาะ ในดานทเกยวกบการท างานในสวนงานทตนเองรบผดชอบ

โตรเคม, ความรในการใชงานระบบ IT, ความรทางดานเทคนค เปนตน

19 บคลากรมความรเชงเทคนคในธรกจปโตรเคม (เชน Product, Rawmat, Feed stock, Spare parts เปนตน)

Skill ทกษะ

Management skill

ทกษะในการบรหารจดการทเปนแนวทางในการปฎบตงานเพอน าไปสความส าเรจ

ทกษะในการบรหารจดการ เชน ทกษะในการวางแผนการท างาน การด าเนนงาน การตดตามและประเมนผลความกาวหนาใน Supply chain

20 บคลากรมทกษะในการบรหารจดการสวนงานทตนรบผดชอบ (เชน การวางแผน การด าเนนกจกรรม การตดตามและการประเมนผล เปนตน)

21 บคลากรมทกษะในการบรหารจดการกระบวนการทมความเกยวของกน ( Vertical & Horizontal) ทงกระบวนกอนหนา และกระบวนการทตอจากตนเอง

22 บคลากรมทกษะในการแกปญหา (Problem Solving) ทงปญหาเฉพาะหนา และปญหาระยะยาวไดด

Technological skill

ทกษะในการใชเทคโนโลย หรอระบบ IT

ทกษะในการใชเทคโนโลย เพอการวางแผนและตดสนใจในบรหาร Supply chain

23 บคลากรมทกษะในการใชระบบ IT ทบรษทจดหาให (เชน SCM management tool, IT database, IT analytical tools)

Forecasting and analytical skill

ทกษะในการประมาณการ และวเคราะหขอมล

ทกษะในการประมาณการทเกยวของ รวมทงการวางแผนและตดสนใจในบรหาร Supply chain

24 บคลากรมทกษะในการคดวเคราะหขอมล และจดท าประมาณการทถกตองเหมาะสมทนกาล (เชน แผนการสงซอ แผนการผลต เปนตน)

57

ตารางพฒนาขอค าถาม ขอค าถาม

ปจจย ความหมาย ความหมายในบรบทงาน

ขอท

Building work relationship Skills

ทกษะในการสรางทม การสนบสนนการท างานซงกนและกน

ทกษะในการสรางทม การสนบสนนการท างานซงกนและกนใน supply chain เชน การสรางความสมพนธเชงบวกและสงเสรมการท างานรวมกนในทมเพอใหบรรลเปาหมายรวมกน และเพอสรางความสมพนธทดกบหนวยงานทเกยวของ

25 บคลากรมทกษะในการบรหารความสมพนธกบผทเกยวของใน Supply chain (เชน Supplier, ฝายตางๆในองคกร และลกคา เปนตน)

Cummunication skill

ทกษะในการสอสาร ทกษะในการสอสาร จะรวมถงภาษาทใชตดตอกบตางประเทศ และรวมถงเทคนคในการสอสารใหเหมาะสมกบประเทศ และบคคลทสอสารดวย เพอทจะไดเขาใจตรงกน

26 บคลากรมทกษะในการเลอกใชภาษาและเทคนคการสอสารทเหมาะสม (เชน คคา เพอนรวมงาน ผบรหาร เปนตน)

Attitude ทศนคต

personality ปจจยดานทศนคตสวนบคคลในการท างานโดยมจดมงหมาย และพนฐานตางกน

ทศนคต/ลกษณะ ของบคลากรใน SCM ในการพฒนาตนเองใหเกดการเรยนร ใหมการเอาใจใส และใฝเรยนร มความคดรเรมสรางสรรค มความกระตนรอรนในการ

27 บคลากรมความกระตอรอรน รบผดชอบในการท างาน และพฒนาตนเองอยางตอเนองเพอบรรลวตถประสงคขององคกร

28 บคลากรมความคดรเรมสรางสรรค (Initiative) เพอบรรลวตถประสงคขององคกร

58

ตารางพฒนาขอค าถาม ขอค าถาม

ปจจย ความหมาย ความหมายในบรบทงาน

ขอท

ท างาน ความอดทน รวมถง การมความยนด/เตมใจและมแรงจงใจในการท างานเพอบรรลวตถประสงคขององคกร

Trust ปจจยดานทศนคตในดานความนาเชอถอ

ในการท างานรวมกนใน Supply chain จะตองมความไวเนอเชอใจการท างานของเพอรวมกน และคนทตดตองานกน

29 บคลากรมความเชอมนในการท างานรวมกบผทเกยวของใน Supply chain (เชน Supplier, ฝายตางๆในองคกร และลกคา เปนตน)

Result oriented ปจจยดานทศนคตในการใหความส าคญกบคณภาพและผลลพธ

ทศนคต / ลกษณะ ของบคลากรใน SCM ในการใหความส าคญกบคณภาพและผลลพธของงานทท าในทกระดบ โดยเฉพาะระดบองคกร

30 บคลากรใหความส าคญกบ Corporate KPI มากกวา Individual KPI ของสวนงานตนเอง

ตวแปรตาม: Supply Chain Performance (หากองคกรสามารถจดการดาน organization และ competency ไดอยางมประสทธภาพ องคกรณจะสามารถ Cost Saving การลดตนทนหรอ

คาใชจาย ทใชในการด าเนนธกรกจ

การลดตนทนหรอคาใชจาย ทใชในการด าเนนการทาง Supply chain ตงแตซอ Rawmaterial, การจดเกบ rawmaterial และ สนคา, การผลตทตรง

31 องคกรสามารถลดตนทนใน Supply chain ไดตามเปาทก าหนดไว

32 องคกรสามารถลด cost ไดอยางตอเนอง

59

ตารางพฒนาขอค าถาม ขอค าถาม

ปจจย ความหมาย ความหมายในบรบทงาน

ขอท

กบความตองการของลกคา, การจดสงสนคาใหลกคา ศงทกๆกระบวนการจะมตนทนในการด าเนนการ การบรหารจดการตนทนไดอยางเหมาะสมและเทาทนกบสถานการณจะชวยใหเกด cost saving

Asset Utilization

การ.ใชประโยชนจากทรพยสนทลงทนไปอยางคมคา

ความสามารถในการใชประโยชนจากทรพยสน อปกรณเครองจกรทลงทนไป ใหเกดประสทธภาพสงสด หรอใหเตม capacity มากทสด ซงใน SCM รวมไปถงการลดสนคาคงคลงดวย

33 องคกรมการใชงานเครองจกร อปกรณ ในการผลต ไดเตม capacity (เชน Sale สามารถขายสนคาไดเตม capacity ของโรงงาน และ Production ผลตสนคาไดเตม capacity เปนตน)

34 บคลากรใน Supply chain สามารถท างานเตมความสามารถ/ ศกยภาพ

Supply Chain Reliability

ความนาเชอถอหวงโซอปทาน

ความสามารถในการปฏบตงานไดตามทคาดหวงไว ซงจะ โฟกสท outcome ของกระบวนการ เชน การจดสงตรงเวลา, ความถกตองของจ านวนและความถกตองของสนคา

35 องคกรสามารถสงมอบผลตภณฑทตรง spec ทลกคาตองการ และคณภาพมความสม าเสมอ (consistency quality)

36 องคกรสามารถสงมอบผลตภณฑไดตรงเวลา ตามทลกคาตองการ

37 องคกรสามารถสงมอบผลตภณฑไดตรงตามจ านวนทลกคาตองการ

60

ตารางพฒนาขอค าถาม ขอค าถาม

ปจจย ความหมาย ความหมายในบรบทงาน

ขอท

Customer Satisfaction & Engagement

ความพงพอใจของลกคา

ความพงพอใจในสนคาและบรการ ถาไดตามทตงความหวงไว ลกคาจะมความพงพอใจ ถาไมไดตามทคาดหวงไวในตอนแรก ลกคาจะไมพงพอใจ ซงความพงพอใจจะสงผลให ลกคาตงทจะซอซ าและเกดความจงรกภกด และเปนจดทท าใหเกดความแตกตางจากผขายรายอน ซงจะรวมไปถงวธการจดการกบปญหาทเกดขน เวลาทลกคาแจงมาดวย

38 ลกคาพงพอใจ (Customer Satisfaction) ในสนคาและบรการ ( เชน คะแนนความพงพอใจสง จากลกคา)

39 ลกคามการบอกตอ และมการซอซ า (Customer Engagement)

40 ลกคาพงพอใจตอการตอบสนอง กรณทเกด Customer Complaint หรอ Non Conformity (NC)

Innovation Process

กระบวนการทางนวตกรรม ซ฿งเปนกระบวนการใหมๆทไดจากการ คด เพอการลด cost และเพอประสทธภาพในการท างาน

นวตกรรมในกระบวนการและการจดการ การคนพบวธการผลตหรอวธการจดการใหมๆ ทท าใหลดขนตอน ลดตนทน แตยงคงมประสทธภาพ ประสทธผลเทาเดม หรอมากขน เชน ท าใหตนทนการผลตลดลง หรอ ระยะเวลาการผลตลดลง

41 องคกรคนพบวธจดการใหมๆ ใน Supply chain ทชวยลดขนตอน (เวลา) เพอสรางความยงยนใหธรกจ

42 องคกรคนพบวธจดการใหมๆ ใน Supply chain ทชวยลดตนทนตางๆ เพอสรางความยงยนใหธรกจ

43 องคกรคนพบวธจดการใหมๆ ใน Supply chain ทชวยปรบปรงประสทธภาพของ Supply chain performance โดยรวม

61

4.1.1.3 การทดสอบความชดเจนและความถกตองของเนอหา (Content Validity) ในการศกษาวจยเรอง ผลกระทบของนวตกรรมองคกร และ สมรรถนะของ

บคคลากรตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน บรบทอตสาหกรรมปโตรเคมในประเทศไทย นนผวจยใชแบบสอบถามเปนเครองมอจงไดเลอกใชการทดสอบความชดเจนและความถกตองของโดยน าแบบทดสอบ IOC ไปปรกษาผ เชยวชาญทอยในงาน Supply chain ของอตสาหกรรมปโตรเคม ทงหมด 5 ทาน เพอท าการพจารณาถงความถกตองดานเนอหาและความเขาใจของขอค าถามและภาษาในแบบสอบถาม ทพฒนาขนมความเทยงตรงของเนอหา ใหครอบคลมในแตละดาน และครอบคลมวตถประสงคของการวจย โดยทสามารถน ามาสรางแบบสอบถามในการวจยตอไป

ขอค าถามมความเทยงตรงคอมคาตงแต 0.6 ขนไป ถาหากมคานอยกวา 0.6 ถอวาขอค าถามขอนนไมมความสอดคลองกบวตถประสงคเชงพฤตกรรม จะตองตดขอค าถามนนออกไปหรอท าการปรบปรงขอค าถามขอนนใหม โดยผลทไดจากการทดสอบความเทยงตรงของเนอหาจากผเชยวชาญนนพบวามทงค าถามทไมผานเกณฑทก าหนดไว และค าถามทผเชยวชาญมองวาควรจะมเพมเขามาดวย ซงตามปจจยดานลางนทไมผานเกณฑทก าหนดม 6 ขอ และปจจยทเพมเขามาม 11 ขอ ดงน ปจจยทไมผานเกณฑทก าหนดคอ

ปจจยทางดานนวตกรรมองคกร (Innovation Organization) ในสวนของวฒนธรรมองคกร (Culture) ขอท 13. องคกรมวฒนธรรมสงเสรมใหพนกงานเรยนรอยางตอเนอง (LEARNING ORGANIZATION) (เชน มการสงเสรมการฝกอบรมและ เพมพลความรทเกยวเนองกบ Supply chain เปนประจ า) ควรไปอยใน Competency มากกวา

ปจจยทางดานนวตกรรมองคกร (Innovation Organization) ในสวนของบรรยากาศในการท างาน (Creative Climate) ขอท 17. องคกรมการระบบและกลไกในการน าแนวคดสรางสรรคของพนกงานไปพฒนาเปนตนแบบ ผลตภณฑใหม กระบวนการใหม (เชน Cost saving เปนตน)3. ปจจยในบรบททเกยวของในการถายโอนความร (Context) ขอท 18. องคกรมการระบบและกลไกในการน าแนวคดสรางสรรคของพนกงานไปสการใชงานจรง

62

ปจจยทางดานนวตกรรมองคกร (Innovation Organization) ในส วนของเท ค โน โลย ส ารสน เท ศและท รพ ยากรต างๆ (IT & Resources) ขอท 20. องคกรมระบบพฒนาบคลากรใหมศกยภาพในการยกระดบ performance ใ น Supply chain ค ว ร ไป อ ย ใ น ส ว น ข อ ง competency

ปจจยทางดานสมรรถนะของบคคลากร (Employee Competency) ในสวนของทกษะ (Skill) ขอท 24. บคลากรมความรในการใชระบบ IT ทบรษทจดหาให ควรยายไปอย Specific tool skill ขอท 29. บคลากรมทกษะในการใชเทคโนโลยเพอตดตามขอมล และแนวโนมทเกยวของ (เชน ราคาน ามน ราคา feed tock Demandของลกคา เปนตน)

และปจจยทเพมเขามาและผานเกณฑมดงน ปจจยทางดานนวตกรรมองคกร (Innovation Organization)

ขอท 4. องคกรมการก าหนด Career Path ท ชด เจนเพอ เป น motivation ใหพนกงาน ขอท 5. องคกรเปนองคกรแหงการแลกเปลยนความร มระบบในการแลกเปล ยนความรภ ายในหรอนอกองค กร เชน ระบบ KM (Knowledge Management)

ปจจยทางดานนวตกรรมองคกร (Innovation Organization) ในสวนของผน า และวสยทศน (Leadership/Vision) ขอท 9. ผบรหารใหการสนบสนนพนกงานอยางเตมทในเรองของนวตกรรมใหมๆหรอแนวทางตางๆทจะชวยพฒนา Supply chain ขององคกรใหกาวหนายงขน

ปจจยทางดานนวตกรรมองคกร (Innovation Organization) ในสวนของวฒนธรรมองคกร (Culture)

63

ขอท 10. องคกรมวฒนธรรมสงเสรมใหพนกงานมการปรบปรงก ร ะบ วน ก ารท า ง าน อ ย า งต อ เน อ ง (Continuous Process Improvement) ขอท 12. องคกรมวฒนธรรมทสงเสรมใหเกดการมองไปทลกคาเปนหลก (Customer focus)

ปจจยทางดานนวตกรรมองคกร (Innovation Organization) ในส วนของเท ค โน โลย ส ารสน เท ศและท รพ ยากรต างๆ (IT & Resources) อท 21. องค ก รสน บ สน น ให ม ระบบ เทค โน โลย ส ารสน เท ศ (Information Technology) ทมประสทธภาพและใชงานงาย (user friendly) อ ก ท ง ย ง ต อ บ ส น อ ง ใน เร อ ง ข อ ง Supply Chain Performance Analytic ไดเปนอยางด

ปจจยทางดานสมรรถนะของบคคลากร (Employee Competency) ในสวนของทกษะ (Skill) ขอท 26. บคลากรมทกษะในการบรหารจดการกระบวนการทมความเกยวของกน ( Vertical & Horizontal) ทงกระบวนกอนหนา และกระบวนการทตอจากตนเอง ขอท 27. บคลากรมทกษะในการแกปญหา (Problem Solving) ทงปญหาเฉพาะหนา และปญหาระยะยาวไดด ขอท 28. บคลากรมทกษะในการใชระบบ IT ทบรษทจดหาให (เชน SCM management tool, IT database, IT analytical tools)

ปจจยทางดานประสทธภาพของซพพลายเชน (Supply Chain Performance) ข อท 45. ล กค าม ก ารบ อกต อ แ ล ะม ก ารซ อ ซ า (Customer Engagement) ขอท 49. องคกรคนพบวธจดการใหมๆ ใน Supply chain ทชวยปรบปรงประสทธภาพของ Supply chain performance โดยรวม

ผวจยท าการตดขอค าถามดงกลาว รายละเอยดดงตารางท 4.4

64

ตารางท 4. 4 ตารางการทดสอบความถกตองของเนอหาปจจย ขอท ขอค าถาม ประมาณคาความคดเหนของผเชยวชาญคนท

1 2 3 4 5 คาIOC

แปลผล

สวนท 1 : ค าถามเกยวกบขอมลสวนบคคลเกยวกบผตอบแบบสอบถาม

นวตกรรมองคกร (Innovation Organization)

1 องคกรมโครงสรางการท างาน ทไมซบซอน ก าหนดหนาทการท างาน การรบผดชอบ และสายบงคบบญชาทชดเจน

0 1 1 1 1 0.8 ผาน

2 องคกรมการ rotate บคลากรระหวางสวนงาน เพอใหเพมความร ความเขาใจในกระบวนการท างานของแตละสวนงานงานใน Supply chain

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

3 องคกรมโครงสรางการท างานแบบโครงการ (Team project) (เชน การจดต งทมขามสายงานเพอสรางนวตกรรมการท างานเชน Cost saving)

1 1 1 0 1 0.8 ผาน

4 องคกรมการก าหนด Career Path ทชดเจนเพอเปน motivation ใหพนกงาน

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

5 องคกรเปนองคกรแหงการแลกเปลยนความร มระบบในการแลกเปลยนความรภายในหรอนอกองคกร เชน ระบบ KM (Knowledge Management)

0 1 1 1 1 0.8 ผาน

6 ผบรหารก าหนด และถายทอด vision/mission และ กลยทธอยางชดเจน

0 1 1 1 1 0.8 ผาน

7 ผบรหารแตละระดบสามารถสอสาร ถายทอดนโยบายในส วนท เป น Operation KPI ซ ง Deploy มาจาก Corporate KPI ใหเขาใจตรงกนทวทงองคกร

0 1 1 1 1 0.8 ผาน

8 ผ บ รห าร เป นต นแบบ (Role model) ในการเพ มประสทธภาพใหกบองคกร (เชน เปนตนแบบในการลด cost เปนตน)

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

9 ผบรหารใหการสนบสนนพนกงานอยางเตมทในเรองของนวตกรรมใหมๆหรอแนวทางตางๆทจะชวยพฒนา Supply chain ขององคกรใหกาวหนายงขน

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

65

ขอท ขอค าถาม ประมาณคาความคดเหนของผเชยวชาญคนท

1 2 3 4 5 คาIOC

แปลผล

10 องคกรมวฒนธรรมสงเสรมใหพนกงานมการปรบปรงกระบวนการท างานอย างต อ เน อ ง (Continuous Process Improvement)

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

11 องคกรมวฒนธรรมทสงเสรมใหเกดการกลาคด กลาแสดงความเหน กลาท า

0 1 1 1 1 0.8 ผาน

12 องคกรมวฒนธรรมทสงเสรมใหเกดการมองไปทลกคาเปนหลก (Customer focus)

1 1 1 1 1 0.8 ผาน

13 องคกรมวฒนธรรมสงเสรมใหพนกงานเรยนรอยางตอเน อง (LEARNING ORGANIZATION) (เชน มการสงเสรมการฝกอบรมและ เพมพลความรทเกยวเนองกบ Supply chain เ ป น ป ร ะ จ า ) ค ว ร ไ ป อ ย ใ น Competency มากกวา

-1 -1 -1 1 1 -0.2 ไมผาน

14 องคกรมการสรางบรรยากาศทกระตนและสงเสรมใหเก ดความคดสรางสรรค ใหมๆ (เชน KM, Forum, Workshop เพอ แชรขอมลจาก up stream to down stream เปนตน)

0 1 1 1 1 0.8 ผาน

15 องคกรมความยดหยนดานเวลาและสถานท ในการท างาน (Work anywhere)

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

16 องคกรมระบบและกลไกในการเผยแพร, น าแนวคด ไปท าเปนตนแบบและ การขยายผลไปสการใชงานจรง ของ creative idea ในรปแบบต างๆ (เชน ระบบ suggestion system, cost saving, increase efficiency เปนตน)

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

17 องคกรมการระบบและกลไกในการน าแนวคดสรางสรรคของพนกงานไปพฒนาเปนตนแบบ ผลตภณฑใหม กระบวนการใหม (เชน Cost saving เปนตน)

-1 -1 -1 -1 -1 -1.0 ไมผาน

18 องคกรมการระบบและกลไกในการน าแนวคดสรางสรรคของพนกงานไปสการใชงานจรง

-1 -1 -1 -1 -1 -1.0 ไมผาน

66

ขอท ขอค าถาม ประมาณคาความคดเหนของผเชยวชาญคนท

1 2 3 4 5 คาIOC

แปลผล

19 องคกรสนบสนนงบประมาณทางดาน IT และ resource ตางๆ ในการสงเสรมใหเกด High performance ใน Supply chain (เชน PIMS ทปจจบนใชใน up stream และ Picaso ทปจจบนใชใน Down stream)

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

20 องคกรมระบบพฒนาบคลากรใหมศกยภาพในการยกระดบ performance ใน Supply chain ควรไปอยในสวนของ competency

-1 -1 -1 -1 -1 -1.0 ไมผาน

21 องคกรสนบสนนใหมระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology) ทมประสทธภาพและใชงานงาย (user friendly) อกทงยงตอบสนองในเรองของ Supply Chain Performance Analytic ไดเปนอยางด

1 1 1 1 0 0.8 ผาน

สมรรถนะของบคคลากร (Employee Competency) 22 บคลากรมความรทางดาน Supply chain (เชน Plan,

Source, Make, Deliver and Economic) และก าวทนความเปลยนแปลง และความรใหมๆอยเสมอ

0 1 1 1 1 0.8 ผาน

23 บคลากรมความรเชงเทคนคในธรกจปโตรเคม (เชน Product, Rawmat, Feed stock, Spare parts เป นตน)

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

24 บคลากรมความรในการใชระบบ IT ทบรษทจดหาให ควรยายไปอย Specific tool skill

-1 -1 -1 -1 -1 -1.7 ไมผาน

25 บคลากรมทกษะในการบรหารจดการสวนงานทตนรบผดชอบ (เชน การวางแผน การด าเนนกจกรรม การตดตามและการประเมนผล เปนตน)

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

26 บคลากรมทกษะในการบรหารจดการกระบวนการทมค วาม เก ย ว ข อ งก น ( Vertical & Horizontal) ท งกระบวนกอนหนา และกระบวนการทตอจากตนเอง

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

27 บคลากรมทกษะในการแกปญหา (Problem Solving) ทงปญหาเฉพาะหนา และปญหาระยะยาวไดด

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

67

ขอท ขอค าถาม ประมาณคาความคดเหนของผเชยวชาญคนท

1 2 3 4 5 คาIOC

แปลผล

28 บคลากรมทกษะในการใชระบบ IT ทบรษทจดหาให ( เ ช น SCM management tool, IT database, IT analytical tools)

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

29 บคลากรมทกษะในการใชเทคโนโลยเพอตดตามขอมล และแนวโนมทเกยวของ (เชน ราคาน ามน ราคา feed tock Demandของลกคา เปนตน)

-1 -1 -1 -1 1 -0.6 ไมผาน

30 บคลากรมทกษะในการคดวเคราะหขอมล และจดท าประมาณการทถกตองเหมาะสมทนกาล (เชน แผนการสงซอ แผนการผลต เปนตน)

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

31 บคลากรมทกษะในการบรหารความสมพนธกบผทเกยวของใน Supply chain (เชน Supplier, ฝายตางๆในองคกร และลกคา เปนตน)

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

32 บคลากรมทกษะในการเลอกใชภาษาและเทคนคการสอสารทเหมาะสม (เชน คคา เพอนรวมงาน ผบรหาร เปนตน)

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

33 บคลากรมความกระตอรอรน รบผดชอบในการท างาน และพฒนาตนเองอยางตอเนองเพอบรรลวตถประสงคขององคกร

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

34 บคลากรมความคดรเรมสรางสรรค ( Initiative) เพอบรรลวตถประสงคขององคกร

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

35 บคลากรมความเชอมนในการท างานรวมกบผทเกยวของใน Supply chain (เชน Supplier, ฝายตางๆในองคกร และลกคา เปนตน)

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

36 บคลากรใหความส าคญกบ Corporate KPI มากกวา Individual KPI ของสวนงานตนเอง

0 0 1 1 1 0.6 ผาน

Supply Chain Performance (หากองคกรสามารถจดการดาน organization และ competency ไดอยางมประสทธภาพ องคกรณจะสามารถ 37 องคกรสามารถลดตนทนใน Supply chain ไดตามเปา

ทก าหนดไว 1 1 1 1 1 1.0 ผาน

38 องคกรสามารถลด cost ไดอยางตอเนอง 1 1 1 1 1 1.0 ผาน

68

ขอท ขอค าถาม ประมาณคาความคดเหนของผเชยวชาญคนท

1 2 3 4 5 คาIOC

แปลผล

39 องคกรมการใชงานเครองจกร อปกรณ ในการผลต ไดเตม capacity (เชน Sale สามารถขายสนคาไดเตม capacity ของโรงงาน และ Production ผลตสนคาไดเตม capacity เปนตน)

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

40 บ ค ล ากร ใน Supply chain ส าม ารถท า งาน เต มความสามารถ/ ศกยภาพ

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

41 องคกรสามารถสงมอบผลตภณฑทตรง spec ทลกคาตองการ และคณภาพมความสม าเสมอ (consistency quality)

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

42 องคกรสามารถสงมอบผลตภณฑไดตรงเวลา ตามทลกคาตองการ

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

43 องคกรสามารถสงมอบผลตภณฑไดตรงตามจ านวนทลกคาตองการ

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

44 ลกคาพงพอใจ (Customer Satisfaction) ในสนคาและบรการ ( เชน คะแนนความพงพอใจสง จากลกคา)

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

45 ลกค ามการบอกตอ และมการซ อซ า (Customer Engagement)

1 1 0 1 1 0.8 ผาน

46 ลกคาพงพอใจตอการตอบสนอง กรณทเกด Customer Complaint หรอ Non Conformity (NC)

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

47 องคกรคนพบวธจดการใหมๆ ใน Supply chain ทชวยลดขนตอน (เวลา) เพอสรางความยงยนใหธรกจ

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

48 องคกรคนพบวธจดการใหมๆ ใน Supply chain ทชวยลดตนทนตางๆ เพอสรางความยงยนใหธรกจ

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

49 องคกรคนพบวธจดการใหมๆ ใน Supply chain ทชวยป ร บ ป ร ง ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ ข อ ง Supply chain performance โดยรวม

1 1 1 1 1 1.0 ผาน

69

ผวจยไดน าค าแนะน าจากผเชยวชาญมาท าการปรบปรงแกไขและตดขอค าถามทไมผานเกณฑ และเพมขอค าถามทผานเกณฑความเหนชอบจากผเชยวชาญแลว โดยไดแบบสอบถามทไดจากการทบทวนวรรณกรรม งานวจยทเกยวของและการสมภาษณผเชยวชาญ ทน าไปใชในการเกบขอมลจากกลมประชากร รายละเอยดดงตารางท 4.5 ตารางท 4. 5 แสดงจ านวนขอค าถามทใชชวดในแตละปจจย

ค าถามชวดปจจยดาน ขอค าถามชวด ตวแปรอสระหรอตวแปรตน(Independent Variable)

นวตกรรมองคกร (Innovation Organization) 17 ขอ ปจจยดานโครงสรางองคกร (Organization Structure) 5 ขอ

ปจจยดานผน าและวสยทศน (Leadership/Vision) 4 ขอ ปจจยดานวฒนธรรมองคกร (Culture) 3 ขอ ปจจยดานบรรยากาศในการท างาน (Creative Climate) 3 ขอ ปจจยดานเทคโนโลยสารสนเทศและทรพยากรตางๆ (IT/ Resource) 2 ขอ

สมรรถนะของบคคลากร (Employee Competency) 13 ขอ ปจจยดานความร (Knowledge) 2 ขอ ปจจยดานทกษะ (Skill) 7 ขอ

ปจจยดานทศนคต (Attitude) 4 ขอ ตวแปรตาม(Dependent Variable)

ประสทธภาพของซพพลายเชน (Supply Chain Performance) 13 ขอ ปจจยดานการประหยดคาใชจาย (Cost Saving) 2 ขอ

ปจจยดานการใชประโยชนสงสดจากทรพยสน (Asset Utilization) 2 ขอ ปจจยดานความนาเชอถอในหวงโซอปทาน (Supply Chain Reliability) 3 ขอ

ปจจยดานความพงพอใจของลกคา และความความจงรกภกด (Customer Satisfaction & Engagement)

3 ขอ

ปจจยดานนวตกรรมกระบวนการ (Innovation Process) 3 ขอ

ขอค าถามทงหมด 38 ขอ ขอค าถามทถกตด 6 ขอ

ขอค าถามทเพมขน 11 ขอ ขอค าถามทเหลอทงสน 43 ขอ

70

4.1.1.4 การทดสอบความเทยงตรงของขอมลในแบบสอบถาม (Reliability) ผวจยไดท าการทดสอบความเทยงตรงของขอมลในแบบสอบถาม

(Reliability) โดยน าแบบสอบถามไปทดสอบกบกลมทดสอบทมลกษณะใกลเคยงตวอยาง (Pilot Test) จ านวน 30 ตวอยาง จากนนน ามาหาคาสมประสทธ Cronbach’s Alpha โดยยอมรบการทดสอบเมอคาสมประสทธ Cronbach’s Alpha ทคาเทากบหรอมากกวา 0.7 (Cronbach, 1970) รายละเอยดดงตารางท 4.6

ตารางท 4. 6 ผลการทดสอบคาสมประสทธ Cronbach’s Alpha

ค าถามชวดปจจย Items Mean SD Realiability Crinbach's

Alpha นวตกรรมองคกร (Innovation Organization) 17 3.49 0.77 0.956

Organization Structure 5 3.29 0.748 0.957

Leadership/Vision 4 3.68 0.679 0.956

Culture 3 3.67 0.784 0.956

Creative Climate 3 3.38 0.804 0.957

IT/ Resource 2 3.42 0.826 0.956 สมรรถนะของบคคลากร (Employee Competency) 13 3.53 0.646 0.956

Knowledge 2 3.50 0.601 0.956

Skill 7 3.42 0.673 0.956

Attitude 4 3.66 0.664 0.957

Supply Chain Performance 13 3.88 0.679 0.956

Cost Saving 2 4.52 0.540 0.957

Asset Utilization 2 3.65 0.733 0.956

Supply Chain Reliability 3 3.91 0.748 0.958

71

ค าถามชวดปจจย Items Mean SD Realiability Crinbach's

Alpha

Customer Satisfaction & Engagement 3 3.75 0.716 0.956

Innovation Process 3 3.55 0.660 0.956

คาความเชอมนโดยรวม 43 3.63 0.698 0.956

ผลจากการหาคาสมประสทธ Cronbach’s Alpha ของแตละปจจยอยในชวง

0.956 ถง 0.958 และคาความเทยงตรงของชดขอมลแบบสอบถามเทากบ 0.956 ซงสามารถกลาวสรปไดวาแบบสอบถามทไดสรางขนมความเทยงตรงของขอมลในแบบสอบถาม (Reliability)สงกวาทเกณฑก าหนดไว จงพจารณาไดวาแบบสอบถามมความเทยงตรงทดสามารถน าไปใชในการส ารวจความคดเหนจากกลมประชากรทใชในการวจยนได

4.1.2 การวเคราะหขอมลจาก Full survey 4.1.2.1 การวเคราะหขอมลดวยสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics)

ผวจยท าการวเคราะหขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถามดวยสถตเชงพรรณา (Descriptive Statistics) ประกอบดวย 2 สวนคอ การวเคราะหขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม และการวเคราะหระดบความคดเหนของกลมตวอยาง

(1) การวเคราะหขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม สถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) เปนสถต เพอนามาใชอธบายคณลกษณะของขอมลท วไปของผตอบแบบสอบถาม ขอมลทวไปประกอบไปดวย 5 ขอ ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา สายงานปจจบน และประสบการณท างานในปโตรเคม โดยตารางดานลางแสดงคาความถ (Frequency) คารอยละ (Percent) และ คารอยละสะสม (Cumulative Percent) ของผทตอบแบบสอบถามงานวจยจ านวน 405 คน

ตารางท 4. 7 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

เพศ จ านวน (คน) รอยละ รอยละสะสม

ชาย 236 58.3 58.3

72

หญง 169 41.7 100.0

อาย จ านวน (คน) รอยละ รอยละสะสม

21 – 25 ป 28 6.9 6.9

26 – 30 ป 66 16.3 23.2

31 – 35 ป 113 27.9 51.1

36 – 40 ป 75 18.5 69.6

41 – 45 ป 65 16.0 85.7

46 ปขนไป 58 14.3 100.0

ระดบการศกษา จ านวน (คน) รอยละ รอยละสะสม

ต ากวาระดบปรญญาตร 71 17.5 17.5

ระดบปรญญาตร 191 47.2 64.7

ระดบปรญญาโท 142 35.1 99.8

ระดบปรญญาเอก 1 .2 100.0

สายงานในปจจบน จ านวน (คน) รอยละ รอยละสะสม

สายงานขายและการตลาด (Sales & Marketing) 56 13.8 13.8

สายงานวางแผน (Planning) 71 17.5 31.4

สายงานผลต (Production) 77 19.0 50.4

สายงานจดหา (Procurement) 56 13.8 64.2

สายงานโลจสตกและคลงสนคา (Logistic & Warehouse) 58 14.3 78.5

อนๆ 87 21.5 100.0

ประสบการณท างานในปโตรเคม จ านวน (คน) รอยละ รอยละสะสม

1-4 ป 77 19.0 19.0

5-9 ป 133 32.8 51.9

10-14 ป 84 20.7 72.6

15 ป ขนไป 111 27.4 100.0

73

จากตารางท 4.7 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถามจากบคคลากร

ในหวงโซอปทาน ในอตสาหกรรมปโตรเคม โดยกลมตวอยางเปนกลมปตท จ านวน 405 คน จ าแนกไดดงน

เพศ จากกลมตวอยางสวนใหญเปนเพศชาย จ านวน 236คน คดเปนรอยละ 58.30 และ เพศหญง จ านวน 169 คน คดเปนรอยละ 41.70

อาย จากนกศกษากลมตวอยางสวนใหญ อาย 31 – 35 ป จ านวน 113 คน คดเปนรอยละ 27.90 รองลงมา อาย 36 – 40 ป จ านวน 75 คน คดเปนรอยละ 18.50 อาย 26 – 30 ป จ านวน 66 คน คดเปนรอยละ 16.30 อาย 41 – 45 ป จ านวน 65 คน คดเปนรอยละ 16.00 อาย 46 ปขนไป จ านวน 58 คน คดเปนรอยละ 14.30 และสดทายคอ อาย 21 – 25 ป จ านวน 28 คน คดเปนรอยละ 6.90

ระดบการศกษา จากกลมตวอยางสวนใหญมระดบการศกษา

ปรญญาตร จ านวน 191 คน คดเปนรอยละ 47.20 รองลงมาคอระดบการศกษาปรญญาโท จ านวน 142 คน คดเปนรอยละ 35.10 ระดบการศกษา ต ากวาปรญญาตร จ านวน 71 คน คดเปนรอยละ 17.50 และสดทายคอระดบการศกษาปรญญาเอก จ านวน 1 คน คดเปนรอยละ 0.20

สายงานในปจจบน จากกลมตวอยางสวนใหญอยในสายงานสายงานผลต จ านวน 77 คน คดเปนรอยละ 19.00 รองลงมาอยในสายงานสายงานวางแผน จ านวน 71คน คดเปนรอยละ 17.50 สายงานสายงานขายและการตลาด จ านวน 56 คน คดเปนรอยละ 13.80 สายงานจดหา จ านวน 56 คน คดเปนรอยละ 13.80 และสดทายคอ สายงานอนๆ จ านวน 87 คน คดเปนรอยละ 21.50

ประสบการณท างานในปโตรเคม จากกลมตวอยางสวนใหญมประสบการณท างานระหวาง 5-9 ป จ านวน 133 คน คดเปนรอยละ 32.80 รองลงมามประสบการณท างาน 15 ปขนไป จ านวน 111 คน คดเปนรอยละ 27.40 ประสบการณท างานระหวาง 10 – 14 ป จ านวน 84 คน คดเปนรอยละ 20.70 สดทายมอายงาน 1 – 4 ป จ านวน 77 คน คดเปนรอยละ 19.00

(2) การวเคราะหระดบความคดเหนของกลมตวอยาง ผวจยด าเนนการวเคราะหระดบความคดเหนของกลมตวอยางดวย

สถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistic) โดยพจารณาจากคาเฉลย (Means) เพอใหทราบระดบความคดเหนของประชากรในงานวจย และคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation: S.D.) ซงเปนคาทแสดงถงการกระจายของขอมล ซงผลการวเคราะหระดบความคดเหนมรายละเอยดดงน

74

ตารางท 4. 8 ปจจยดานนวตกรรมองคกร (Innovation Organization)

ปจจยดานนวตกรรมองคกร (Innovation Organization) ระดบความคดเหน

Mean S.D. ระดบ

ปจจยดานโครงสรางองคกร (Organization Structure) องคกรมโครงสรางการท างาน ทไมซบซอน ก าหนดหนาทการท างาน การ

รบผดชอบ และสายบงคบบญชาทชดเจน 3.659 .8516 มาก

องคกรมการ rotate บคลากรระหวางสวนงาน เพอใหเพมความร ความ

เขาใจในกระบวนการท างานของแตละสวนงานงานใน Supply chain 3.440 .8869 มาก

องคกรมโครงสรางการท างานแบบโครงการ (Team project) (เชน การ

จดตงทมขามสายงานเพอสรางนวตกรรมการท างานเชน Cost saving) 3.585 .8622 มาก

องคกรมการก าหนด Career Path ทชดเจนเพอเปน motivation ให

พนกงาน 3.452 .8650 มาก

องคกรเปนองคกรแหงการแลกเปลยนความร มระบบในการแลกเปลยน

ความรภายในหรอนอกองคกร เชน ระบบ KM (Knowledge

Management)

3.701 .8004 มาก

รวม 3.567 .8532 มาก

ปจจยดานผน า/วสยทศน (Leadership/Vision) ผบรหารก าหนด และถายทอด vision/mission และ กลยทธอยางชดเจน

3.807 .7429 มาก

ผบรหารแตละระดบสามารถสอสาร ถายทอดนโยบายในสวนทเปน

Operation KPI ซง Deploy มาจาก Corporate KPI ใหเขาใจตรงกนทว

ทงองคกร

3.741 .6854 มาก

ผบรหารเปนตนแบบ (Role model) ในการเพมประสทธภาพใหกบองคกร

(เชน เปนตนแบบในการลด cost เปนตน) 3.652 .7896 มาก

ผบรหารใหการสนบสนนพนกงานอยางเตมทในเรองของนวตกรรมใหมๆ

หรอแนวทางตางๆทจะชวยพฒนา Supply chain ขององคกรใหกาวหนา

ยงขน

3.677 .7490 มาก

รวม 3.719 .7417 มาก

ปจจยดานวฒนธรรมองคกร (Culture)

75

ปจจยดานนวตกรรมองคกร (Innovation Organization) ระดบความคดเหน

Mean S.D. ระดบ องคกรมวฒนธรรมสงเสรมใหพนกงานมการปรบปรงกระบวนการท างาน

อยางตอเนอง (Continuous Process Improvement) 3.763 .6880 มาก

องคกรมวฒนธรรมทสงเสรมใหเกดการกลาคด กลาแสดงความเหน กลาท า 3.840 .7422 มาก

องคกรมวฒนธรรมทสงเสรมใหเกดการมองไปทลกคาเปนหลก

(Customer focus) 3.854 .7251 มาก

รวม 3.819 .7184 มาก

ปจจยดานบรรยากาศการท างานทสงเสรมใหเกดความคดสรางสรรค (Creative Climate)

องคกรมการสรางบรรยากาศทกระตนและสงเสรมใหเกดความคด

สรางสรรคใหมๆ (เชน KM, Forum, Workshop เพอ แชรขอมลจาก

Upstream to Downstream เปนตน)

3.681 .7738 มาก

องคกรมความยดหยนดานเวลาและสถานทในการท างาน (Work

anywhere) 3.447 .9493

มาก

องคกรมระบบและกลไกในการเผยแพร, น าแนวคด ไปท าเปนตนแบบและ

การขยายผลไปสการใชงานจรง ของ creative idea ในรปแบบตางๆ (เชน

ระบบ suggestion system, cost saving, increase efficiency เปนตน)

.7658 .7658

มาก

รวม 3.584 .8297 มาก

ปจจยดานไอท/ทรพยากร (IT/ Resource) องคกรสนบสนนงบประมาณทางดาน IT และ resource ตางๆ ในการ

สงเสรมใหเกด High performance ใน Supply chain (เชน PIMS ท

ปจจบนใชใน Upstream และ PICASO ทปจจบนใชใน Downstream)

3.704 .7683 มาก

องคกรสนบสนนใหมระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (Information

Technology) ทมประสทธภาพและใชงานงาย (user friendly) อกทงยง

ตอบสนองในเรองของ Supply Chain Performance Analytic ไดเปน

อยางด

3.689 .7784

มาก

รวม 3.696 .7733 มาก

76

จากขอมลทแสดงในตารางขางตน แสดงใหความคดเหนของผตอบแบบสอบถามทมตอปจจยดานนวตกรรมองคกร (Organization Innovation) พบวา ปจจยดานปจจยดานโครงสรางองคกร(Organization Structure) มระดบความคดเหนอยในระดบ มาก โดยมคาเฉลย (Mean) เทากบ 3.567 คาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 0.8532 ปจจยดานผน า/วสยทศน (Leadership/Vision) มระดบความคดเหนอยในระดบ มาก โดยมคาเฉลย (Mean) เทากบ 3.719 คาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 0.7417 ปจจยดานวฒนธรรมองคกร (Culture) มระดบความคดเหนอยในระดบ มาก โดยมคาเฉลย (Mean) เทากบ 3.819 คาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 0.7184 ปจจยดานบรรยากาศการท างานทสงเสรมใหเกดความคดสรางสรรค (Creative Climate) มระดบความคดเหนอยในระดบ มาก โดยมคาเฉลย (Mean) เทากบ 3.584 คาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 0.8297 และ ปจจยดานไอท/ทรพยากร (IT/ Resource) มระดบความคดเหนอยในระดบ มาก โดยมคาเฉลย (Mean) เทากบ 3.696 คาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 0.7733 ตารางท 4. 9 การวเคราะหระดบความคดเหนของผตอบแบบสอบถามทมตอปจจยดานสมรรถนะของบคลากร

สมรรถนะของบคคลากร (Employee Competency) ระดบความคดเหน

Mean S.D. ระดบ ความรตางๆ (Knowledge)

บคลากรมความรทางดาน Supply chain (เชน Plan, Source, Make,

Deliver and Economic) และกาวทนความเปลยนแปลง และความร

ใหมๆอยเสมอ

3.620 .7166 มาก

บคลากรมความรเชงเทคนคในธรกจปโตรเคม (เชน Product, Raw mat,

Feed stock, Spare parts เปนตน) 3.773 .7090 มาก

รวม 3.696 .7128 มาก

ทกษะ (Skill)

บคลากรมทกษะในการบรหารจดการสวนงานทตนรบผดชอบ (เชน การ

วางแผน การด าเนนกจกรรม การตดตามและการประเมนผล เปนตน) 3.802 .6336 มาก

บคลากรมทกษะในการบรหารจดการกระบวนการทมความเกยวของกน (

Vertical & Horizontal) ทงกระบวนกอนหนา และกระบวนการทตอจาก3.691 .6683 มาก

77

สมรรถนะของบคคลากร (Employee Competency) ระดบความคดเหน

Mean S.D. ระดบ ตนเอง

บคลากรมทกษะในการแกปญหา (Problem Solving) ทงปญหาเฉพาะ

หนา และปญหาระยะยาวไดด 3.699 .6808 มาก

บคลากรมทกษะในการใชระบบ IT ทบรษทจดหาให (เชน SCM

management tool, IT database, IT analytical tools) 3.536 .7557 มาก

บคลากรมทกษะในการคดวเคราะหขอมล และจดท าประมาณการทถกตอง

เหมาะสมทนกาล (เชน แผนการสงซอ แผนการผลต เปนตน) 3.738 .6970 มาก

บคลากรมทกษะในการบรหารความสมพนธกบผทเกยวของใน Supply

chain (เชน Supplier, ฝายตางๆในองคกร และลกคา เปนตน) 3.721 .7201 มาก

บคลากรมทกษะในการเลอกใชภาษาและเทคนคการสอสารทเหมาะสม

(เชน คคา เพอนรวมงาน ผบรหาร เปนตน) 3.714 .6652 มาก

รวม 3.700 .6887 มาก

ทศนคต (Attitude)

บคลากรมความกระตอรอรน รบผดชอบในการท างาน และพฒนาตนเอง

อยางตอเนองเพอบรรลวตถประสงคขององคกร 3.760 .6925 มาก

บคลากรมความคดรเรมสรางสรรค (Initiative) เพอบรรลวตถประสงคของ

องคกร 3.659 .6875 มาก

บคลากรมความเชอมนในการท างานรวมกบผทเกยวของใน Supply

chain (เชน Supplier, ฝายตางๆในองคกร และลกคา เปนตน) 3.719 .6673 มาก

บคลากรใหความส าคญกบ Corporate KPI มากกวา Individual KPI ของ

สวนงานตนเอง 3.590 .7834 มาก

รวม 3.682 .7077 มาก

จากขอมลทแสดงในตารางขางตน แสดงใหความคดเหนของผตอบ

แบบสอบถามทมตอสมรรถนะของบคคลากร (Employee Competency) พบวา ปจจยดานความร (Knowledge) มระดบความคดเหนอยในระดบ มาก โดยมคาเฉลย (Mean) เทากบ 3.696 คาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 0.7128 ปจจยดานทกษะ (Skills) มระดบความคดเหนอยในระดบ

78

มาก โดยมคาเฉลย (Mean) เทากบ 3.700 คาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 0.6887 และปจจยดานทศคต (Attitude) มระดบความคดเหนอยในระดบ มาก โดยมคาเฉลย (Mean) เทากบ 3.682 คาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 0.7077

ตารางท 4. 10 การวเคราะหระดบความคดเหนของผตอบแบบสอบถามทมตอปจจยดานประสทธภาพของหวงโซอปทาน

ประสทธภาพของหวงโซอปทาน(Supply Chain Performance) ระดบความคดเหน

Mean S.D. ระดบ

ประหยดตนทน (Cost Saving) องคกรสามารถลดตนทนใน Supply chain ไดตามเปาทก าหนดไว 3.662 .7187 มาก

องคกรสามารถลด cost ไดอยางตอเนอง 3.719 .7070 มาก

รวม 3.690 .7128 มาก

การใชประโยชนจากทรพยสนตางๆ (Asset Utilization) องคกรมการใชงานเครองจกร อปกรณ ในการผลต ไดเตม capacity (เชน

Sale สามารถขายสนคาไดเตม capacity ของโรงงาน และ Production

ผลตสนคาไดเตม capacity เปนตน)

3.840 2.1217

บคลากรใน Supply chain สามารถท างานเตมความสามารถ/ ศกยภาพ 3.756 .7155 มาก

รวม 3.756 .7155 มาก

ความเชอถอได ของหวงโซอปทาน (Supply Chain Reliability) ลกคาคอกระบวนการถดไปในหวงโซอปทาน องคกรสามารถสงมอบผลตภณฑทตรง spec ทลกคาตองการ และคณภาพ

มความสม าเสมอ (consistency quality) 3.923 .6649 มาก

องคกรสามารถสงมอบผลตภณฑไดตรงเวลา ตามทลกคาตองการ 3.988 .6428 มาก

องคกรสามารถสงมอบผลตภณฑไดตรงตามจ านวนทลกคาตองการ 4.000 .6563 มาก

รวม 3.970 .6547 มาก

ความพงพอใจและความผกพนตอสนคาและบรการ(Customer Satisfaction & Engagement)

ลกคาพงพอใจ (Customer Satisfaction) ในสนคาและบรการ ( เชน

คะแนนความพงพอใจสง จากลกคา) 3.877 .6818 มาก

ลกคามการบอกตอ และมการซอซ า (Customer Engagement) 3.840 .6611 มาก

ลกคาพงพอใจตอการตอบสนอง กรณทเกด Customer Complaint หรอ 3.862 .6970 มาก

79

ประสทธภาพของหวงโซอปทาน(Supply Chain Performance) ระดบความคดเหน

Mean S.D. ระดบ Non Conformity (NC)

รวม 3.859 .6800 มาก

กระบวนการใหมๆ(Innovation Process) องคกรคนพบวธจดการใหมๆ ใน Supply chain ทชวยลดขนตอน (เวลา)

เพอสรางความยงยนใหธรกจ 3.704 .6866 มาก

องคกรคนพบวธจดการใหมๆ ใน Supply chain ทชวยลดตนทนตางๆ

เพอสรางความยงยนใหธรกจ 3.711 .6951 มาก

องคกรคนพบวธจดการใหมๆ ใน Supply chain ทชวยปรบปรง

ประสทธภาพของ Supply chain performance โดยรวม 3.728 .7073 มาก

รวม 3.714 .6963 มาก

จากขอมลทแสดงในตารางขางตน แสดงใหความคดเหนของผตอบ

แบบสอบถามทมตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน(Supply Chain Performance) พบวา ปจจยดานประหยดตนทน (Cost Saving) มระดบความคดเหนอยในระดบ มาก โดยมคาเฉลย (Mean) เทากบ 3.690 คาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 0.7128 ปจจยดานการใชประโยชนจากทรพยสนตางๆ (Asset Utilization) มระดบความคดเหนอยในระดบ มาก โดยมคาเฉลย (Mean) เทากบ 3.756 คาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ .7155 ปจจยดานความเชอถอได ของหวงโซอปทาน (Supply Chain Reliability) มระดบความคดเหนอยในระดบ มาก โดยมคาเฉลย (Mean) เทากบ 3.970 คาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 0.6547 ปจจยดานความพงพอใจและความผกพนตอสนคาและบรการ(Customer Satisfaction & Engagement) มระดบความคดเหนอยในระดบ มาก โดยมคาเฉลย (Mean) เทากบ 3.859 คาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 0.6800 และปจจยดานกระบวนการใหมๆ(Innovation Process) มระดบความคดเหนอยในระดบ มากโดยมคาเฉลย (Mean) เทากบ 3.714คาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) เทากบ 0.6963

4.1.2.2 การวเคราะหขอมลดวยปจจยเชงส ารวจ (Exploratory Factor Analysis:

EFA)

80

การวเคราะหปจจยเชงส ารวจ (Exploratory Factor Analysis - EFA)

เปนเครองมอทชวยในการวเคราะหความสมพนธของกลมตวแปร ในแตละองคประกอบ โดยจะจดกลม

ตวแปรทมความสมพนธกนไวในกลมเดยวกน และตดตวแปรทไมส าคญออกไป และ/หรอ ก าหนดจด

กลมตวแปรขนมาใหม เทคนคนท าใหสามารถอธบายโครงสรางความสมพนธของตวแปรตางๆ ทอยใน

ปจจยเดยวกนไดชดเจนยงขน ผานการพจารณาและวเคราะหวาปจจยนนๆ ควรมกองคประกอบ อก

ทง ความนาเชอถอ ของการจดกลมตวแปรทถกพฒนาขนมานน สามารถยนยนไดจากคาสมประสทธ

อลฟา (Coefficient Alpha)

ทงน ในการวเคราะหวาปจจยนนๆ ควรประกอบไปดวยกองคประกอบนน

จะใชหลก เกณ ฑ ในการว เคราะหป จจย เช งส ารวจ (Exploratory Factor Analysis - EFA) 2

หลกเกณฑ คอ 1.คา Eigen Values ของ แตละปจจย ตองมากกวา 1.00 และ 2. คา Factor loading

ตองมคา มากกวา 0.50

ในงานวจยน แบงขนตอนในการวเคราะหปจจยเชงส ารวจ เพอวเคราะห

ความสมพนธของปจจยทางดานนวตกรรมองคกรและสมรรถนะของบคลากร ตอประสทธภาพของหวง

โซอปทาน: บรบทกลม ปตท ประกอบดวย ปจจยดานนวตกรรมองคกร (Organization Innovation)

สมรรถนะของบคลากร (Employee Competency) และประสทธภาพของหวงโซอปทาน (Supply

chain Performance)

กลมปจจยดานนวตกรรมองคกร (Organization Innovation)

ภาพท 4. 4 องคประกอบของปจจยนวตกรรมองคกรกอนการวเคราะหปจจยเชงส ารวจ

น วตกรรมองค กร (Organization Innovationr) เม อท าการ

วเคราะหปจจยดวยวธการหมนแกนดวยวธ Varimax พบวา ทกปจจยมคา Kaiser-Meyer-Olkin Measure (KMO) ซงผลการวเคราะหเทากบ 0.946 ซงมคามากกวา 0.50 และเขาใกล 1 มากแสดงให

81

เหนวาในการใชเทคนคการวเคราะหปจจยเชงส ารวจนนมความเหมาะสมกบขอมลทมอย ประกอบกบผลการทดสอบ Bartlett's Test of Sphericity ควรมคาทางสถตอยางมนยส าคญ (Sig.<0.05) ซงผลการทดสอบพบวา มคา Significant ไดมคาเทากบ 0.000 ซงนอยกวา 0.05 แสดงถงความมนยส าคญทางสถตจงสามารถสรปไดวาขอมลทมอยนนมความเหมาะสมทจะใชเทคนคการวเคราะหปจจยเชงส ารวจ (Exploratory Factor Analysis) (กรช แรงสเนน, 2554) ตารางท 4. 11 คา KMO และ Bartlett’s test of sphericity ของกลมตวแปรดานนวตกรรมองคกร

KMO and Bartlett’s Test

Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy. 0.946

Bartlett's Test of Sphericity Approx. Chi-Square 3988.303 Df 136

Sig. 0.000

ทงน จากผลการการวจยแสดง Rotated Component Matrix(a)

ของกลมปจจยตวแปรอสระ (Independent Variable) ทเปนคาน าหนกของการจดองคประกอบจากการหมนแกนดวยวธ Varimax โดยการพจารณาจากคา Rotated Component ของขอค าถามในแตละขอตามรายละเอยด

ตารางท 4. 12 Rotated Component Matrix (a) ปจจยนวตกรรมองคกร (Organization Innovation)

Organization Innovation Component

1 2 3

องคกรมวฒนธรรมทสงเสรมใหเกดการกลาคด กลาแสดงความเหน กลาท า

.737

องคกรมวฒนธรรมทสงเสรมใหเกดการมองไปทลกคาเปนหลก

(Customer focus) .729

องคกรมวฒนธรรมสงเสรมใหพนกงานมการปรบปรงกระบวนการ

ท างานอยางตอเนอง (Continuous Process Improvement) .719

ผบรหารก าหนด และถายทอด vision/mission และ กลยทธอยาง .713

82

Organization Innovation Component

1 2 3

ชดเจน

ผบรหารเปนตนแบบ (Role model) ในการเพมประสทธภาพใหกบ

องคกร (เชน เปนตนแบบในการลด cost เปนตน) .705

ผบรหารใหการสนบสนนพนกงานอยางเตมทในเรองของนวตกรรม

ใหมๆหรอแนวทางตางๆทจะชวยพฒนา Supply chain ขององคกร

ใหกาวหนายงขน

.696

ผบรหารแตละระดบสามารถสอสาร ถายทอดนโยบายในสวนทเปน

Operation KPI ซง Deploy มาจาก Corporate KPI ใหเขาใจตรงกน

ทวทงองคกร

.690

องคกรมการสรางบรรยากาศทกระตนและสงเสรมใหเกดความคด

สรางสรรคใหมๆ (เชน KM, Forum, Workshop เพอ แชรขอมลจาก

Upstream to Downstream เปนตน)

.649

องคกรมการ rotate บคลากรระหวางสวนงาน เพอใหเพมความร

ความเขาใจในกระบวนการท างานของแตละสวนงานงานใน Supply

chain

.807

องคกรมการก าหนด Career Path ทชดเจนเพอเปน motivation ให

พนกงาน .710

องคกรมโครงสรางการท างาน ทไมซบซอน ก าหนดหนาทการท างาน

การรบผดชอบ และสายบงคบบญชาทชดเจน .633

องคกรเปนองคกรแหงการแลกเปลยนความร มระบบในการ

แลกเปลยนความรภายในหรอนอกองคกร เชน ระบบ KM

(Knowledge Management)

.610

องคกรมโครงสรางการท างานแบบโครงการ (Team project) (เชน

การจดตงทมขามสายงานเพอสรางนวตกรรมการท างานเชน Cost

saving)

.573

องคกรสนบสนนงบประมาณทางดาน IT และ resource ตางๆ ในการ

สงเสรมใหเกด High performance ใน Supply chain (เชน PIMS ท .822

83

Organization Innovation Component

1 2 3

ปจจบนใชใน Upstream และ PICASO ทปจจบนใชใน

Downstream)

องคกรสนบสนนใหมระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (Information

Technology) ทมประสทธภาพและใชงานงาย (user friendly) อก

ทงยงตอบสนองในเรองของ Supply Chain Performance Analytic

ไดเปนอยางด

.804

องคกรมความยดหยนดานเวลาและสถานทในการท างาน (Work

anywhere) .613

องคกรมระบบและกลไกในการเผยแพร, น าแนวคด ไปท าเปนตนแบบ

และ การขยายผลไปสการใชงานจรง ของ creative idea ในรปแบบ

ตางๆ (เชน ระบบ suggestion system, cost saving, increase

efficiency เปนตน)

.590

ปจจยดานวฒนธรรมองคกร (Culture) ทเกยวของกบนวตกรรม

องคกร ประกอบดวยตวแปรทงหมด 8 ประเดน ซงเปนมมมองของกลมตวอยางทมตอนวตกรรมองคกร (Organization Innovation) ตามตารางท 4.13

ตารางท 4. 13 แสดงคา Factor Loading ปจจยดานวฒนธรรมองคกร (Culture)

Organization Innovation Culture

Item Factor Loading

องคกรมวฒนธรรมทสงเสรมใหเกดการกลาคด กลาแสดงความเหน กลาท า .737

องคกรมวฒนธรรมทสงเสรมใหเกดการมองไปทลกคาเปนหลก (Customer focus) .729

องคกรมวฒนธรรมสงเสรมใหพนกงานมการปรบปรงกระบวนการท างานอยางตอเนอง

(Continuous Process Improvement) .719

ผบรหารก าหนด และถายทอด vision/mission และ กลยทธอยางชดเจน .713

ผบรหารเปนตนแบบ (Role model) ในการเพมประสทธภาพใหกบองคกร (เชน เปน .705

84

ตนแบบในการลด cost เปนตน)

ผบรหารใหการสนบสนนพนกงานอยางเตมทในเรองของนวตกรรมใหมๆหรอแนวทางตางๆท

จะชวยพฒนา Supply chain ขององคกรใหกาวหนายงขน .696

ผบรหารแตละระดบสามารถสอสาร ถายทอดนโยบายในสวนทเปน Operation KPI ซง

Deploy มาจาก Corporate KPI ใหเขาใจตรงกนทวทงองคกร .690

องคกรมการสรางบรรยากาศทกระตนและสงเสรมใหเกดความคดสรางสรรคใหมๆ (เชน KM,

Forum, Workshop เพอ แชรขอมลจาก Upstream to Downstream เปนตน) .649

Note : = 4.881, Variance Explained = 28.713 Percent

ปจจยดานโครางสรางองคกรท เกยวของกบนวตกรรมองคกร

ประกอบดวยตวแปรทงหมด 5 ประเดน ซงเปนมมมองของกลมตวอยางทมตอนวตกรรมองคกร (Organization Innovation) ตามตารางท 4.14 ตารางท 4. 14 แสดงคา Factor Loading ปจจยดานโครงสรางองคกร (Organization Struture)

Organization Innovation Structure

Item Factor Loading

องคกรมการ rotate บคลากรระหวางสวนงาน เพอใหเพมความร ความเขาใจในกระบวนการ

ท างานของแตละสวนงานงานใน Supply chain

.807

องคกรมการก าหนด Career Path ทชดเจนเพอเปน motivation ใหพนกงาน .710

องคกรมโครงสรางการท างาน ทไมซบซอน ก าหนดหนาทการท างาน การรบผดชอบ และสาย

บงคบบญชาทชดเจน .633

องคกรเปนองคกรแหงการแลกเปลยนความร มระบบในการแลกเปลยนความรภายในหรอ

นอกองคกร เชน ระบบ KM (Knowledge Management) .610

องคกรมโครงสรางการท างานแบบโครงการ (Team project) (เชน การจดตงทมขามสายงาน

เพอสรางนวตกรรมการท างานเชน Cost saving) .573

Note : = 3.269 , Variance Explained = 19.229 Percent

85

ปจจยดานไอท และทรพยากรณ (IT/Resources) ทเกยวของกบนวตกรรมองคกรประกอบดวยตวแปรทงหมด 4 ประเดน ซงเปนมมมองของกลมตวอยางทมตอนวตกรรมองคกร (Organization Inovation)ตามตารางท 4.15

ตารางท 4. 15 แสดงคา Factor Loading ปจจยดานไอท และทรพยากรณ (IT/Resources)

Organization Innovation Creative Climate

Item Factor Loading

องคกรสนบสนนงบประมาณทางดาน IT และ resource ตางๆ ในการสงเสรมใหเกด High

performance ใน Supply chain (เชน PIMS ทปจจบนใชใน Upstream และ PICASO ท

ปจจบนใชใน Downstream)

.822

องคกรสนบสนนใหมระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology) ทม

ประสทธภาพและใชงานงาย (user friendly) อกทงยงตอบสนองในเรองของ Supply

Chain Performance Analytic ไดเปนอยางด

.804

องคกรมความยดหยนดานเวลาและสถานทในการท างาน (Work anywhere) .613

องคกรมระบบและกลไกในการเผยแพร, น าแนวคด ไปท าเปนตนแบบและ การขยายผลไปส

การใชงานจรง ของ creative idea ในรปแบบตางๆ (เชน ระบบ suggestion system,

cost saving, increase efficiency เปนตน)

.590

Note : = 2.704 , Variance Explained = 15.904 Percent

ภาพท 4. 5 องคประกอบของปจจยนวตกรรมองคกรหลงการวเคราะหปจจยเชงส ารวจ

ก ล ม ป จ จ ย ด า น ส ม ร ร ถ น ะ ข อ งบ ค ค ล า ก ร ( Employee

Competency)

86

ภาพท 4. 6 องคประกอบของปจจยสมรรถนะของบคลากรกอนการวเคราะหปจจยเชงส ารวจ

ปจจยสมรรถนะของบคคลากร (Employee Competency) ดวย

วธการหมนแกนดวยวธ Varimax พบวา ทกปจจยมคา Kaiser-Meyer-Olkin Measure (KMO) ในทกปจจยมากกวา 0.50 และการทดสอบ Bartlett's Test of Sphericity ควรมคาทางสถตอยางมนยส าคญ (Sig.<0.05) ซงผลการทดสอบพบวา ในทกปจจยมคา Significant ไดมคาเทากบ 0.00 ดงตารางท 4.16

ตารางท 4. 16 คา KMO และ Bartlett's Test of Sphericity ปจจยสมรรถนะสมรรถนะของบคคลากร (Employee Competency)

Competency Factor คา KMO. Bartlett's Test of Sphericity

Chi-Square Df Sig.

ปจจยดานความร (Knowledge) 0.500 186.585 1 0.000

ปจจยดานทกษะ (Skills) 0.921 1727.327 21 0.000

ปจจยดานทศคต (Attitude) 0.791 686.730 6 0.000

ทงน จากผลการการวจยแสดง Rotated Component Matrix(a) ของกลมปจจยตวแปรอสระ (Independent Variable) ทเปนคาน าหนกของการจดองคประกอบจากการหมนแกนดวยวธ Varimax โดยการพจารณาจากคา Rotated Component ของขอค าถามในแตละขอตามรายละเอยด ดงน

87

ปจจยดานความร (Knowledge) ประกอบดวยตวแปรทงหมด 2ประเดน ซงเปนมมมองของกลมตวอยางทมตอสมรรถนะของบคลากร (Employee Competency) ตามตารางท 4.17

ตารางท 4. 17 แสดงคา Factor Loading ปจจยดานความร (Knowledge) Employee Competency Knowledge

Item Factor Loading

บคลากรมความรทางดาน Supply chain (เชน Plan, Source, Make, Deliver and

Economic) และกาวทนความเปลยนแปลง และความรใหมๆ อยเสมอ .897

บคลากรมความรเชงเทคนคในธรกจปโตรเคม (เชน Product, Raw mat, Feed stock,

Spare parts เปนตน) .897

Note : = 1.609 , Variance Explained = 80.453 Percent

ปจจยดานทกษะ (Skills) ประกอบดวยตวแปรทงหมด 7 ประเดน ซง

เปนมมมองของกลมตวอยางทมตอสมรรถนะของบคลากร (Employee Competency) ตามตารางท 4.18

ตารางท 4. 18 แสดงคา Factor Loading ปจจยดานทกษะ (Skills)

Expert Competency Coaching and Customer Focus

Item Factor Loading

บคลากรมทกษะในการบรหารความสมพนธกบผทเกยวของใน Supply chain (เชน

Supplier, ฝายตางๆในองคกร และลกคา เปนตน)

.849

บคลากรมทกษะในการคดวเคราะหขอมล และจดท าประมาณการทถกตองเหมาะสมทน

กาล (เชน แผนการสงซอ แผนการผลต เปนตน)

.840

บคลากรมทกษะในการแกปญหา (Problem Solving) ทงปญหาเฉพาะหนา และปญหา

ระยะยาวไดด

.830

บคลากรมทกษะในการเลอกใชภาษาและเทคนคการสอสารทเหมาะสม (เชน คคา เพอน .814

88

Expert Competency Coaching and Customer Focus

รวมงาน ผบรหาร เปนตน)

บคลากรมทกษะในการบรหารจดการกระบวนการทมความเกยวของกน ( Vertical &

Horizontal) ทงกระบวนกอนหนา และกระบวนการทตอจากตนเอง

.809

บคลากรมทกษะในการใชระบบ IT ทบรษทจดหาให (เชน SCM management tool, IT

database, IT analytical tools)

.789

บคลากรมความรทางดาน Supply chain (เชน Plan, Source, Make, Deliver and

Economic) และกาวทนความเปลยนแปลง และความรใหมๆ อยเสมอ

.785

Note : = 4.668 , Variance Explained = 66.689 Percent

ปจจยทางดานทศนคต (Attitude) ประกอบดวยตวแปรทงหมด 4

ประเดน ซงเปนมมมองของกลมตวอยางทมตอสมรรถนะของบคลากร (Employee Competency) ตามตารางท 4.19

ตารางท 4. 19 แสดงคา Factor Loading ปจจยดานทศนคต (Attitude)

Employee Competency Attitude

Item Factor Loading

บคลากรมความคดรเรมสรางสรรค (Initiative) เพอบรรลวตถประสงคขององคกร .863

บคลากรมความเชอมนในการท างานรวมกบผทเกยวของใน Supply chain (เชน Supplier,

ฝายตางๆในองคกร และลกคา เปนตน) .850

บคลากรมความกระตอรอรน รบผดชอบในการท างาน และพฒนาตนเองอยางตอเนองเพอ

บรรลวตถประสงคขององคกร .835

บคลากรใหความส าคญกบ Corporate KPI มากกวา Individual KPI ของสวนงานตนเอง .760

Note : = 2.742 , Variance Explained = 68.550 Percent

89

ภาพท 4. 7 องคประกอบของปจจยสมรรถนะของบคลากรหลงการวเคราะหปจจยเชงส ารวจ

กลมปจจยดานประสทธภาพของหวงโซอปทาน (Supply chain

performance)

ภาพท 4. 8 องคประกอบของปจจยดานประสทธภาพของหวงโซอปทานกอนการวเคราะหปจจยเชงส ารวจ

ประสทธภาพของหวงโซอปทาน (Supply chain performance) เมอท าการวเคราะหปจจยดวยวธการหมนแกนดวยวธ Varimax พบวา ทกปจจยมคา Kaiser-Meyer-Olkin Measure (KMO) ซงผลการวเคราะหเทากบ 0.923 ซงมคามากกวา 0.50 และเขาใกล 1 มากแสดงใหเหนวาในการใชเทคนคการวเคราะหปจจยเชงส ารวจนนมความเหมาะสมกบขอมลทมอย ประกอบกบผลการทดสอบ Bartlett's Test of Sphericity ควรมคาทางสถตอยางมนยส าคญ (Sig.<0.05) ซงผลการทดสอบพบวา มคา Significant ไดมคาเทากบ 0.000 ซงนอยกวา 0.05 แสดงถงความมนยส าคญทางสถตจงสามารถสรปไดวาขอมลทมอยนนมความเหมาะสมท จะใชเทคนคการวเคราะหปจจยเชงส ารวจ (Exploratory Factor Analysis) (กรช แรงสเนน, 2554)

90

ตารางท 4. 20 คา KMO และ Bartlett’s test of sphericity ของกลมตวแปรดานประสทธภาพของหวงโซอปทาน

KMO and Bartlett’s Test Kaiser-Meyer-Olkin Measure of Sampling Adequacy. 0.946

Bartlett's Test of Sphericity Approx. Chi-Square 4050.021

Df 66

Sig. 0.000

ทงน จากผลการการวจยแสดง Rotated Component Matrix(a)

ของกลมปจจยตวแปรอสระ (Independent Variable) ทเปนคาน าหนกของการจดองคประกอบจากการหมนแกนดวยวธ Varimax โดยการพจารณาจากคา Rotated Component ของขอค าถามในแตละขอตามรายละเอยด ตารางท 4. 21 Rotated Component Matrix (a) ปจจยประสทธภาพของหวงโซอปทาน (Supply chain performance)

Supply chain performance Component

1 2

องคกรคนพบวธจดการใหมๆ ใน Supply chain ทชวยปรบปรงประสทธภาพของ

Supply chain performance โดยรวม .843

องคกรคนพบวธจดการใหมๆ ใน Supply chain ทชวยลดตนทนตางๆ เพอสราง

ความยงยนใหธรกจ .831

องคกรสามารถลดตนทนใน Supply chain ไดตามเปาทก าหนดไว .803

องคกรสามารถลด cost ไดอยางตอเนอง .800

องคกรคนพบวธจดการใหมๆ ใน Supply chain ทชวยลดขนตอน (เวลา) เพอสราง

ความยงยนใหธรกจ .783

บคลากรใน Supply chain สามารถท างานเตมความสามารถ/ ศกยภาพ .683

องคกรสามารถสงมอบผลตภณฑไดตรงเวลา ตามทลกคาตองการ .864

91

Supply chain performance Component

1 2

องคกรสามารถสงมอบผลตภณฑไดตรงตามจ านวนทลกคาตองการ .860

องคกรสามารถสงมอบผลตภณฑทตรง spec ทลกคาตองการ และคณภาพมความ

สม าเสมอ (consistency quality) .834

ลกคาพงพอใจตอการตอบสนอง กรณทเกด Customer Complaint หรอ Non

Conformity (NC) .695

ลกคาพงพอใจ (Customer Satisfaction) ในสนคาและบรการ ( เชน คะแนนความ

พงพอใจสง จากลกคา) .668

ลกคามการบอกตอ และมการซอซ า (Customer Engagement) .656

ปจจยดานนวตกรรมกระบวนการ (Innovation process) ท

เกยวของกบประสทธภาพของหวงโซอปทาน(Supply chain performance) ประกอบดวยตวแปรทงหมด 6 ประเดน ซงเปนมมมองของกลมตวอยางทมตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน(Supply chain performance) ตามตารางท 4.22 ตารางท 4. 22 แสดงคา Factor Loading ปจจยดานนวตกรรมกระบวนการ (Innovation process)

Supply chain performance Innovation process

Item Factor Loading

องคกรคนพบวธจดการใหมๆ ใน Supply chain ทชวยปรบปรงประสทธภาพของ Supply

chain performance โดยรวม .843

องคกรคนพบวธจดการใหมๆ ใน Supply chain ทชวยลดตนทนตางๆ เพอสรางความยงยนให

ธรกจ .831

องคกรสามารถลดตนทนใน Supply chain ไดตามเปาทก าหนดไว .803

องคกรสามารถลด cost ไดอยางตอเนอง .800

องคกรคนพบวธจดการใหมๆ ใน Supply chain ทชวยลดขนตอน (เวลา) เพอสรางความยงยน

ใหธรกจ .783

บคลากรใน Supply chain สามารถท างานเตมความสามารถ/ ศกยภาพ .683

Note : = 4.640, Variance Explained = 38.663 Percent

92

ปจจยดานความนาเชอถอของหวงโซ อปทานท เกยวของกบประสทธภาพของหวงโซอปทาน ประกอบดวยตวแปรทงหมด 6 ประเดน ซงเปนมมมองของกลมตวอยางทมตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน(Supply chain Performance) ตามตารางท 4.23

ตารางท 4. 23 แสดงคา Factor Loading ปจจยดานความนาเชอถอของหวงโซอปทานทเกยวของกบประสทธภาพของหวงโซอปทาน (Supply chain reliability)

Supply chain Performance Supply chain reliability

Item Factor Loading

องคกรสามารถสงมอบผลตภณฑไดตรงเวลา ตามทลกคาตองการ .864

องคกรสามารถสงมอบผลตภณฑไดตรงตามจ านวนทลกคาตองการ .860

องคกรสามารถสงมอบผลตภณฑทตรง spec ทลกคาตองการ และคณภาพมความสม าเสมอ

(consistency quality) .834

ลกคาพงพอใจตอการตอบสนอง กรณทเกด Customer Complaint หรอ Non Conformity

(NC) .695

Note : = 4.082 , Variance Explained = 34.019 Percent

ภาพท 4. 9 องคประกอบของปจจยดานประสทธภาพของหวงโซอปทานหลงการวเคราะหปจจยเชงส ารวจ

จากการวเคราะหองคประกอบเชงส ารวจ (Exploratory Factor Analysis : EFA) ทกกลมตวแปรสามารถสรปแบบจ าลองส าหรบงานวจยได

4.1.2.3 การวเคราะหโมเดลงานวจยดวยวธ Structural Equation Modeling :

SEM

93

การวเคราะหโมเดลสมการโครงสราง (Structural Equation Modeling: SEM) แสดงใหเหนถงการพฒนากรอบแนวคดและแบบจ าลองในขนสดทาย เปนวธการทางสถตทใชในการตรวจสอบความสมพนธระหวางตวแปร ซงในการวเคราะหสมการเชงโครงสรางนนจะถกยอมรบไดเมอโมเดลนนมคาความเหมาะสมของโมเดล (Goodness-of-fit) โดยดชนชวดโมเดลทจะท าใหเกดความสอดคลองพอเพมาะพอด (Fit) นน ตองประกอบดวยดชนชวดจากคาทางสถตทประกอบดวย CMIN/DF < 3 , GFI > 0.90, AGFI > 0.90 และ RMSEA < 0.05 (Hallak, Brown and Lindsay, 2002; Arbuckle, 2005; Hair, et.al, 2005; Hox, 2007; Reynolds and Taylor. 2011) แ ล ะพจารณาจากผลทไดจาการวเคราะหตามสมมตฐานทตงไว โดยพจารณาคา Regression Weight ในสวนของคาทางสถต p-value ตามเกณฑทางสถตทระดบนยส าคญ ***p<0.001, **p<0.01, *p<0.05

ตารางท 4. 24 แสดงผลการวเคราะหทางสถตคาความสอดคลอง

สถต เกณฑมาตรฐาน ผลการวเคราะห

ทางสถต

เอกสารอางอง

CMIN/df นอยกวา < 3 1.064

Hallak, Brown and Lindsay, (2002);Arbuckle,

(2005); Hair, et.al, (2005), T.M.Bechger (2011)

GFI มากกวา > 0.9

0.922

Hallak, Brown and Lindsay, (2002);Hox,

(2007);Reynolds and Taylor. (2011), Graham

Brown Noel J. Lindsay (2012)

AGFI มากกวา > 0.9

0.901

Hallak, Brown and Lindsay, (2002);Hox,

(2007);Reynolds and Taylor. (2011),

T.M.Bechger (2011)

RMSEA นอยกวา < 0.05

0.013

Mackinnon et. al (1999), Hallak, Brown and

Lindsay, (2002);Hox, (2007); Hussey and Eagan,

(2007)

หลงจากวเคราะหปจจยเชงส ารวจ (Exploratory Factor Analysis) เพอให

ทราบถงปจจยและกลมของตวแปรดานความเสยงทงในสวนของตวแปรอสระ และตวแปรตาม ดงท

94

แสดงในภาพท 4.7 ทถกจดองคประกอบตามการวเคราะหทางสถตทประกอบไปดวย 5 ปจจยตามสมมตฐานของการศกษาและวจยหลงการวเคราะหปจจยเชงส ารวจ ดงตอไปน

ภาพท 4. 10 สมมตฐานการวจย

สมมตฐานทใชในการศกษาและวจยเพอทดสอบความส าคญในตวแปรดาน

ผลกระทบของนวตกรรมองคกร และสมรรถนะของบคลากร ทสงผลตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน: บรบทอตสาหกรรมปโตรเคม ประกอบดวย

สมมตฐานท1(H1): ผลกระทบมรการด าเนนงานดานนวตกรรมองคกร (Organization Innovation) สงผลตอสมรรถนะของบคลากร (Employee Competency)

สมมตฐานท 2(H2): ผลกระทบในการด าเนนงานดานนวตกรรมองคกร (Organization Innovation) ส ง ผ ล ต อ ป ร ะ ส ท ธ ภ าพ ข อ งห ว ง โซ อ ป ท าน (Supply Chain Performance)

สมมตฐานท 3(H3): ผลกระทบในการด าเนนงานดานสมรรถนะของบคคลากร (Employee Competency) ส ง ผ ล ต อ ป ร ะ ส ท ธ ภ าพ ข อ งห ว ง โซ อ ป ท าน (Supply Chain Performance)

95

ผวจยไดแบบจ าลองงานวจยและสมมตฐานทไดจากการวเคราะหปจจยเชงส ารวจ (Exploratory Factor Analysis: EFA) มาว เคราะห โมเดลสมการเช งเสน (Structural Equation Modeling: SEM) เพอยนยนแบบจ าลองวามความนาเชอถอหรอไม โดยพจารณาระดบนยสาคญ จากคา p-value ซงควรมคานอยกวา 0.05

นอกจากน ยงควรมคาน าหนกสมพนธมาตรฐาน (Standardized Regression Weights) นอยกวา 1.00 ผลการปรบแบบจ าลองโดยโปรแกรมทางสถตขนสง สามารถน ามาแสดงความสมพนธระหวางตวแปรไดดงตารางท 4.39

ภาพท 4. 11 ความสมพนธระหวางตวแปรใน reseach model

ตารางท 4. 25 แสดงความสมพนธระหวางตวแปร (Parameter)

Hypothesis ความสมพนธระหวางตวแปร คาน าหนกมาตรฐาน

P

H1 Employee Competency <--- Organization Innovation 0.856 *** H2 Supply Chain Performance <--- Organization Innovation 0.284 ***

H3 Supply Chain Performance <--- Employee Competency 0.668 ***

คาทางสถต p-value ตามเกณฑทางสถตทระดบนยส าคญ ***p<0.001, **p<0.01, *p<0.05

96

จากการวเคราะหดวยเทคนคแบบจ าลองสมการเชงโครงสราง (Structural Equation Model: SEM) เพอทดสอบโมเดลในเชงประจกษทแสดงผลกระทบทงทางตรงและทางออมในตวปจจยท ในการศกษาผลกระทบของนวตกรรมองคกรณ และสมรรถนะของบคลากร ตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน: บรบทอตสาหกรรมปโตรเคม ซงด าเนน ดงทกลาวในขางตน สามารถแสดงความสมพนธระหวางตวแปรสามารถแสดงไดดงภาพท 4.12

CMIN = 750.287 df = 705 P = 0.115 CMIN/df = 1.064 GFI = .922 AGFI = .901 RMSEA = .013 Note: ***p<0.001, **p<0.01, *p<0.05 ภาพท 4. 12 แสดงความสมพนธระหวางตวแปร

4.1.2.4 ผลการทดสอบสมมตฐานการวจย สรปผลการทดสอบความสมพนธระหวางตวแปรสงเกตได (Observed

Variable) และตวแปรแฝง (Latent Variable) สามารถตอบสมมตฐานงานวจยได ดงน ผลการทดสอบสมมตฐานท 1 (H1): ผลกระทบมรการด าเนนงานดาน

นวตกรรมองคกร (Organization Innovation) สงผลตอสมรรถนะของบคลากร (Employee Competency) สามารถอธบายผลกระทบทเกดขนได รอยละ 73 (R2 = .73) โดยมคาน าหนกสมพนธ

มาตรฐาน (Standardized Coefficients หรอ Beta: β) เทากบ 0.856***

97

ผลการทดสอบสมมตฐานท 2(H2): ผลกระทบในการด าเนนงานดานนวตกรรมองคกร (Organization Innovation) สงผลตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน (Supply Chain Performance) สามารถอธบายผลกระทบทเกดขนได รอยละ 85 (R2 = .85) โดยมคาน าหนก

สมพนธมาตรฐาน (Standardized Coefficients หรอ Beta: β) เทากบ 0.284*** ผลการทดสอบสมมตฐานท 3(H3): ผลกระทบในการด าเนนงานดาน

สมรรถนะของบคคลากร (Employee Competency) สงผลตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน (Supply Chain Performance) สามารถอธบายผลกระทบทเกดขนได รอยละ 85 (R2 = .85) โดยม

คาน าหนกสมพนธมาตรฐาน (Standardized Coefficients หรอ Beta: β) เทากบ 0.668***

4.1.3 ผลการสมภาษณผเชยวชาญ ในการศกษาวจยคร งน ผ ว จ ย ไดท าการสมภาษณ ผ เช ยวชาญ เพม เต ม

นอกเหนอจากการส ารวจความเหน และวเคราะหผลทางสถต เพอเปนการรวมรวมขอเสนอแนะและตอยอดการวเคราะหผลทางสถต ใหน าไปสการเสนอแนะประเดนเชงการบรหารจดการในการเพมประสทธภาพในหวงโซอปทาน (supply chain performance) ดวยการขอความเหนจากผเชยวชาญทท างานในหวงโซอปทาน (expert) ในบรบทอตสาหกรรมปโตรเคม กบผเชยวชาญ ในดาน การวางแผนการผลต (production planning), การวางกลยทธดานการจดซอ (strategy sourcing), การจดการดานความเหมาะสมทางดานโลจสตกส (loistic operation & optimization), การขายและการตลาด (sales and marketing) และ การดแลลกคาสมพนธ(customer services) รวมทงสน 5 ทาน

ผเชยวชาญไดใหความเหนในประเดนของปจจยทางดานนวตกรรมองคกร และสมรรถนะของบคลากร ตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน: บรบทอตสาหกรรมปโตรเคมในประเทศไทย ซงสามารถสรปความเหนของผเชยวชาญ ไดดงน

4.1.3.1 ปจจยทางดานนวตกรรมองคกร (Organization Innovation)

ปจจยดานวฒนธรรมองคกร (Culture) ผเชยวชาญ เหนดวย กบปจจยนทมความส าคญมากทสด สอดคลองกบ

ผลการวเคราะหทางสถต เนองจาก วฒนธรรมเปนสงทตองใชเวลาในการสงสมมาเปนระยะเวลาหน ง จนกระทงกลายมาเปนสงคนทอยรวมกนนนปฏบต หรอแสดงออกมาคลายๆกน ไมใชเรองทจะเปลยนแปลงไดงายๆ ดงนนวฒนธรรมองคกร นบวาเปนสงส าคญทจะน าไปสการสรางสรรคผลงานของ

98

บคลากรตางๆ ใหมประสทธภาพ เชน องคกรมวฒนธรรมใหกลาคด กลาท า กลาแสดงความคดเหน โดยคนทแสดงความคดเหนจะเปนคนทไดรบการชนชม มากกวาทจะถกมองวาเสนอความคดเหนไมด ท าใหเกดวฒนะธรรมททกคนจะกลาเสนอความคดตาง เพอกอใหเกดประโยชนสงสด เปนตน อกทง ผเชยวชาญยงใหความเหนวาเพมเตมวา เมอองคกร มวฒนธรรมทดแบบนแลว จะสงผลท าใหพนกงานกลาทจะเสนอไอเดย และเกดความคดสรางสรรค ซงบคลากรกจะมความภาคภมใจในตนเองตามมาดวย ซงสงผลดตอองคกร เพราะเมอบคลากรรสกภาคภมใจในผลงานตนเอง และไดรบการยอมรบนน กจะผกพนธองคกรมากขน และอยกบองคกรเดมนานขน และผเชยวชาญยงใหความเหนวาเพมเตมวาวฒนธรรมทดยงสงผลใหเกดทศนคตดดของบคลากรอกดวย จนน ามาสการเพมประสทธภาพในการท างานในหวงโซอปทานทเพมมากขนดวย

ปจจยดานไอทและทรพยากรณ (IT & Resources) ผเชยวชาญ เหนดวย กบปจจยนทมความส าคญรองลงมาเปนอนดบทสอง

เนองจาก เครองมอ (tool) ทจะท าใหการท างานในหวงโซอปทาน สอดคลองรอยเรยงกนไดอยางมประสทธภาพนนกจะหนไมพนระบบสารสนเทศ (IT) และทรพยากรทจ าเปน ซงหมายรวมทง Hardware Software และทรพยากรบคคลดวย ซงถาขาดเครองมอทชวยในการท างานนแลวกจะสงผลให การท างานในหวงโซอปทานเกดการสะดด อาจเกดขอผดพลาดตางๆมากขน และเกดความลาชาในการท างาน ท าใหไมสามารถ สงมอบสนคาและบรการไดทนตามทลกคาตองการ จนไมวสามารถแขงขนในตลาดไดในทสด

ปจจยดานโครงสรางองคกร (Organization Structure) ผเชยวชาญ เหนดวย กบปจจยน สอดคลองกบผลการวเคราะหทางสถต

เนองจาก โครงสรางองคกรเปนสงทก าหนดแนวทางการท างานของบรษท เชนถาองคกรไหนทมล าดบขนมากๆ กจะสงผลใหการท างานคอนขางชา แตกจะเนนความถกตอง มขนมตอน และงานคอนขางละเอยด ซงอาจจะท าใหไมทนตอภาวะตลาด ในโลกการแขงขนทสงขน แตในทางกลบกน ถาองคกรคอนขางเปนแนวราบ การท างานกจะคอนขางเรว ทนตอภาวะตลาดปจจบน แตกอาจจะไมละเอยดมากนก เปนตนซงโดยมากโครงสรางองคกรในปจบนจะคอนขางเปนแบบผสมผสานคอมทงแบบแนวราบ และแนวลก ขนอยกบลกษณะงาน และความส าคญของงาน โดยจะท าใหไมพลาดโอกาสทางการตลาด และในบางงานทตองละเอยดรอบคอบ กอาจจะตองจดตงทมเฉพาะกจส าหรบเรองนนๆ ไป

99

สรปความเหนของผเชยวชาญจากการสมภาษณ พบวา ความเหนของผเชยวชาญเปนไปในทศทางเดยวกน โดยผเชยวชาญ เหนดวย กบผลการวเคราะหทางสถต เนองจากสงทมความส าคญทสดของนวตกรรมองคกรณ คอ การมวฒนธรรมองคกรทด อนกอใหเกดการพฒนาสงอนๆตามมา ไมวาจะเปน ทกษะและความร จนน ามาสการมประสทธภาพในการท างานในหวงโซอปทานทด

4.1.3.2 ปจจยสมรรถนะของบคคลากร (Employee Competency)

ปจจยดานทกษะ (Skills) ผ เชยวชาญ เหนดวย กบปจจยดานทกษะทมความส าคญมากทสด

เนองจาก อตสาหกรรมปโตรเคมเปนอตสาหกรรมหนก ดงนนบคลากรทท างานในหวงโซอปทานจะตองใชทกษะในงานทตนเองรบผดชอบคอนขางมาก เนองจากการ Operate เครองจกรหรอ อปกรณ ทงดาน Hardware และ Software ตางๆมความซบซอนและถาเกดความสญเสยขนมา อาจจะท าใหสงผลตอชวตและเกดความเสยหายทงแงของตวเงน หรอภาพลกษณองคกรณคอนขางมาก ดงนน จงสงผลใหปจจยดานทกษะ (Skills) มความส าคญอยางมากส าหรบบคลากรในปโตรเคม

ปจจยดานทศคต (Attitude) ผเชยวชาญ เหนดวย กบปจจยนทมความส าคญรองลงมา เนองจาก

ทศนคตคอปจจยพนฐานทส าคญในการทจะพฒนาสงอนๆตามมา ไมวาจะเปน ความ ความขยน รบผดชอบ ความซอสตย ความมวนย หรอเรยกอกอยางหนงคอทศนคตเชงบวก จนน าไปสการพฒนากระบวรการ ระบบงานตางๆ ใหมประสทธภาพ อกทง ผเชยวชาญยงใหความเหนวาเพมเตมวา เมอพนกงานมทศนคตทด ปฏบตตนด จะสงผลใหตนเองดมความนาเชอถอตามมาดวย และเปนภาพลกษณทดตอองคกรดวย

ปจจยดานความร (Knowledge) ผ เช ยวชาญ เหนดวย กบป จจยน ท มความส าคญนอยท ส ด อน

เนองมาจากความรเปนสงทพนกงานสามารถเรยนรเพมเตมได หากพนกงานเองมทศนคตทดในการท างานและตองการจะพฒนาตนเองอยตลอดเวลา ในทางกลบกน หากพนกงานมความรทดเลศ ครบถวนทกประการ แตขาดทศนคตทดในการท างาน ไมหมนทจะพฒนาตนเอง ไมใฝเรยนร ไมแสวงหาความรใหม สกวนซงเมอเวลาผานไป ความรทมอยกจะลาสมย โดยเฉพาะศาสตรและสายงานในหวงโซอปทานทตนเองรบผดชอบอยนน ในแตละงานกจะมความรทออกมาใหมๆ ไมวาจะเปน

100

ความรดานโลจสตก Incoterm ทมการ update อย เรอยๆ และยงมความร เกยวกบการตลาด ผลตภณฑ และอนๆอกมากมายทจะตองคอยเรยนรเสรม และเพมเตมอยตลอดเวลา

4.1.3.3 ประสทธภาพของหวงโซอปทาน (Supply chain performance)

ผเชยวชาญ เหนดวย กบปจจยน เนองจาก ปจจยนเปนปจจยทเกดจาก ปจจยตางๆทกลาวมาขางตน ซงการทจะมประสทธภาพของหวงโซอปทานไดนนตองมาจากปจจยทางดานนวตกรรมองคกร กลาวคอองคกรจะตองสรางวฒนะธรรมทด เชนการสงเสรมใหบคลากรกลาคด กลาท า กลาแสดงความคดเหน หรอ ใหมองลกคาของเราเปนส าคญ ในทนลกคาจะเปนทงลกคาภายในองคกรทไดรบการบรการจากกระบวนการกอนหนาและลกคาภายนอก ผทซอสนคาจากบรษทดวย และปจจยทางดานสมรรถนะของบคลากร ทจะตองมทศนคตในการท างานทด มทกษะความช านาญในการงาน และมความรในสงทตนเองท า รวมถงรผลกระทบของกระบวนการใน Supply cain ทงกอนหนาและกระบวนการทตอจากตนเองดวย โดยสามารถชวดไดจาก การมนวตกรรมกระบวนการออกมาเพอชวยลดตนทนและลดเวลาในการท างานลง และความนาเชอถอของ Suppoly chain ในทกๆกระบวนการกอใหเกดประสทธภาพของหวงโซอปทาน

ปจจยดานนวตกรรมกระบวนการ (Innovation Process) ผ เชยวชาญ เหนดวย กบปจจยน เนองจาก ภายใตค าวานวตกรรม

กระบวนการนนเกดจากการทบคลากรไดคดหาวธหรอกระบวนการใหมๆเพอใหเกดประสทธภาพทดในหวงโซอปทาน กลาวคอจะชวยลดขนตอนการท างานทไมจ าเปนออก หรอชวยลดคาใชจายทไมจ าเปน หรอมหารใชผลตภณฑทดแทนทท าใหตนทนลดลง และ/หรอผลตภณฑมประสทธภาพมากขน โดยวธเหลานนจะชวยสรางความไดเปรยบทางการแขงขนได

ป จจ ยด านความน า เช อถ อ ในห วงโซ อปทาน (Supply chain reliability)

ผเชยวชาญ เหนดวย กบปจจยน เนองจาก ในหวงโซอปทานการชวดวาประสทธภาพจะดหรอไมนน จะตองมองในมมของลกคาทไดรบผลกระทบจากกระบวนการทเรารบผดชอบ ซงถากระบวนการกอนหนา กระบวนการทเราด าเนนการอยเปนไปตามแผนทวางไว กระบวนการตอไปกจะไดรบขอมล ผลตภณฑ และบรการ ทถกตอง ตรงเวลา ตรงตามจ านวนทตองการ ท าใหเกดความนาเชอถอในกระบวนการของหวงโซอปทานได และท าใหลกคาภายนอกเกดความเชอมนในทสด

101

4.2 ประมวลผลการวจย

จากการวเคราะหผลทางสถตและการสมภาษณผเชยวชาญ ผลการศกษาสามารถน ามาประมวลผล เพอเสนอแนะประเดนในการน าไปปรบใชในการบรหารจดการซพพลายเชน(Suppy chain) ในอตสาหกรรมปโตรเคม ใหมประสทธภาพสงสด จนน าไปสการสรางความไดเปรยบในการแขงขน โดยมรายละเอยด ดงน

ป จจยท ส งผลกระทบตอประสทธภ าพของห วงโซ อปทาน (Supply chain Performance) ประกอบดวย

ปจจยแรก ปจจยสมรถนะของบคลากร (employee competency) ซงเปนปจจยทสงผลมากทสด โดยสมรรถนะทส าคญ ไดแก ทกษะ ทกษะในการท างานในสวนงานของหวงโซอปทาน ตงแตทกษะในการเจรตอรอง ทงของสายงานขาย สานงานจดซอ ทกษะในการตดตอสอสารในทกๆขนตอนของหวงโซอปทาน ทกษะในการคดวเคราะห แกปญหา รวมถงทกษะในการใชเครองมอตางๆทจะชวยใหกระบวนการตอจากเราไดรบสนคาและบรการทดทสด เพอใหไดมาซงความพอใจของลกคาใหมากทสด รองลงมา คอ ทศคต อนเปนพนฐานของแตละบคคล และ สดทายคอ ความร

ปจจยทสอง ปจจยนวตกรรมองคกร (organization innovation) ซงเปนปจจยทสงผลรองลงมา โดยนวตกรรมองคกรทส าคญ ไดแก วฒนธรรมองคกร โครงสรางองคกร และเทคโนโลยสารสนเทศ ทรพยากรตางๆ ซงองคกรจะเปนทศทางใดเกดจากการสงสม หลอหลอมจากผบรหารทก าหนดแนวทาง รปแบบการท างาน จนกลายมาเปน สงททกคนปฏบตกน และคดเหมอนๆกน เรยกวาวฒนธรรมองคกร โครงสรางขององคกรณกเปนสวนหนงทจะท าใหองคกรเปนลกษณะอยางไร และ สวนทขาดไมไดคอระบบสารสนเทศ และทรพยากรตางๆทจะท าใหการท างานมประสทธภาพมากขน

โดยทงสองปจจยขางตนนจะสงผลกระทบตอประสทธภาพในหวงโซอปทาน (Supply chain Performance) ทประกอบไปดวย 1) นวตกรรมกระบวนการ (Innovation Process) ทมความส าคญยงทท าใหเกดการพฒนาอยางตอเนอง และสรางความยงยนของธรกจได ไดแก การลดกระบวนการทซ าซอน ไมจ าปนออกไปกจะชวยลดตนทน และลดเวลาในการท างานลง รวมถงกอใหเกดความสามารถในการแขงขนไดดวย เปนตน 2) ความนาเชอถอในหวงโซอปทาน (Supply chain reliability) ซงกมความส าคญไมแพกน เพราะการทจะสรางความนาเชอถอไดนนตองมาจากการทเราท างานออกมาแลวไดผลเหมอนเดมซ าๆ จนลกคามนใจ

102

ทงนปจจยทางดานนวตกรรมองคกร (organization innovation) ยงสงผลกระทบตอ สมรรถนะของบคลากร (employee competency) อยางมากดวย เพราะการทจะสรางใหบคลากรเกดทกษะ ทศนคตทด และความรตางๆทจะสงผลใหเกดพฤตกรรมเชงบวกไดนน จะตองอาศยการเพาะบมโดยมวฒนธรรมองคกร ชวยหลอหลอมเปนหลกดวย

ซงสามารถสรปไดวาประสทธภาพของหวงโซอปทานจะไมเกดประสทธภาพและประสทธผลอยางสงสดหากไมมการวางรากฐานดานนวตกรรมองคกรทด ทจะสงผลใหเกดสมรรถนะทดของบคลากร และเกดประสทธภาพในหวงโซอปทานในทสด 4.3 อภปรายผลการวจย

ในการศ กษ าวจ ย เร อ ง “ผลกระทบของนวตกรรมองค กร (organization innovation) และสมรรถนะของบคลากร (employee competency) ตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน (supply chain performance) ของอตสาหกรรมปโตรเคมในประเทศไทย” ผวจยไดท าการวเคราะห กบทฤษฎ บทความ เอกสารวจย และงานวจยทเกยวของ เพอน ามาประกอบการอภปรายผลเพมเตม อนใหไดมาซง ประเดนเชงการบรหารจดการในการเพมประสทธภาพในกระบวนการท างานของหวงโซอปทาน (supply chain performance) อนมความครอบคลมเหมาะสม ชดเจน สอดคลองกบบรบทกรณศกษา

ทงน ผวจยท าการสมภาษณกบผเชยวชาญ (expert panel) เพอน ามาประกอบการวเคราะหและเสนอแนะประเดนเชงกลยทธ ในการเพมประสทธภาพในกระบวนการท างานของหวงโซอปทาน (supply chain performance) รายละเอยดดงตอไปน

4.3.1 เพอทราบปจจยทางดานนวตกรรมองคกร (organization innovation) และสมรรถนะของบคลากร (employee competency) ทสงผลตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน (supply chain performance) ในบรบทของอตสาหกรรมปโตรเคม

ผลการวเคราะห พบวา สมรรถนะของบคลากร (Employee competency) เปนปจจยท ส งผลตอประสทธภาพของห วงโซ อปทาน (supply chain performance) เน องจาก สมรรถนะเปนสงทมความจ าเปนยง และเปนรากฐานในตวของบคคลทสามารถเชอมโยงความเปนเหตและผลเขากบการปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ ซงสอดคลองกบ Boyatzis(1982) ไดกลาวไววา สมรรถนะเปนลกษณะพนฐานของบคคลทประกอบดวย ทกษะ ความคด อปนสย แรงจงใจ ตางๆ หรอบทบาททางสงคม องคความร ทบคคลจ าเปนทจะตองใชในการปฏบตงานเพอใหไดมาซงผลงานท

103

ด ทมประสทธภาพสงกวามาตรฐาน หรอ เปาหมายทก าหนด และ Lei, Hitt, and Bettis (1996) และ Tippins and Sohi (2003) ทกลาวเพมเตมตรงกนอกวา สมรรถนะเปนสงส าคญทชวยเพมและพฒนาการสรางความไดเปรยบในการแขงขนได โดยสมรรถนะไมใชแคสงทสามารถสรางขนไดในทนท แตตองมการสะสมมาจากประสบการณ การเรยนร ทผานมาในอดตของแตละบคคล

อยางไรกตาม สมรรถนะของบคลากร (employee competency) ประกอบดวย

ทกษะ ไดแก ทกษะในการคดวเคราะห วางแผน และแปลผล ได จนน าไปสการคาดคะเนทแมนย าได เพอใหการด าเนนกจกรรมตางๆ ในกระบวนการของ Supply chain เปนไปอยางเชอมโยง สอดคลอง และ ไดประโยชนสงสด ซงในอตสาหกรรมปโตรเคมเปนอตสาหกรรมหนก ทมกระบวนการผลตทใชเครองจกรเปนหลก เพราะฉนนบคลากรจะตองมความช านาญในการ operate เครองจกร เปนอยางด เพราะความสญเสยและความเสยหายนนคอนขางมาก ตองมทกษะในการใชเทคโนโลย/ระบบ ทบรษทมอยใหเกดประโยชนสงสดเพอมาสนบสนนการท างานใหมประสทธภาพ ทกษะในการบรหารจดการกระบวนการทมความเกยวของกนในหวงโซออปทาน เพอใหงานไมสะดด ทกษะในการตดตามและประเมนผลในงานทตนเองรบผดชอบ ทกษะในการโนมนาว/เจรจาเพอลดความขดแยงและแกไขปญหา ทกษะในการสอสาร เจรจาตอรองกบคนทอยในกระบวนการกอนหนาและกระบวนการถดไป

ทศนคต ไดแก ความคดรเรมสรางสรรค ความกระตอรอรน ความรบผดชอบในการท างานเพอใหบรรลวตถประสงคและเพอพฒนาตนเองอยางตอเนอง มความเชอมนในการท างานรวมกบผทเกยวของใน Supply chain ซงทศนคตเชงบวกสงผลใหการท างานในหวงโซอปทานเกดประสทธภาพ โดยบคลากรจะพยายามคดหากระบวนการ ขนตอนการท างานใหเรวขน หาวธการลดคาใชจาย เพอจะใหลกคาพงพอใจมากขน เอง เพราะเปนความตองการภายในทอยากจะลอง อยากจะรวาท าอยางไรถงจะไดผลลพธทดออกมา

ความร ไดแก ความรเกยวกบกระบวนการด าเนนธรกจ (Business Process) ของธรกจปโตรเคม และความร เชงเทคนค ในงานทรบผดชอบ ความรเกยวกบกระบวนการของหวงโซอปทานตงแตการวางแผน หาแหลงซอวตถดบ ผลต จนกระทงสงถงมอลกคา (plan, source, make, deliver) บคลากรทท างานใหกระบวนการนตองรวากระบวนการถดไปจะไดผลกระทบอยางไรดวย และตองรวาสภาพเศรษฐกจ(economic) ในปจจบนเปนอยางไร รวมถงมแนวโนมในอนาตคอยางไร และกาวทนความเปลยนแปลง ตดตามความรใหมๆ อยเสมอดวย

104

ปจจยดานนวตกรรมองคกร (organization innovation) การคด เพอหากระบวนการ

ใหมๆ เขามาในการบรหารองคกรใหเกดประสทธภาพ และแขงขนได ซงตรงกบ OECD (2005) ทได

กลาววา การน าแนวความคดใหมๆ มาประยกตใชในการพฒนาและปรบปรงกระบวนการผลตสนคา

เพอพฒนาสนคาและบรการใหผบรโภค และสอดคลองกบ Gibbons (1997) ทวาการน าแนวคดใหมๆ

มาพฒนาผลตภณฑ กระบวนการผลตสนคา กระบวนการบรการ รวมถงการบรหารจดการองคกรใน

รปแบบใหมๆ เพอพฒนาองคกรใหกาวทนคแขง ซงนวตกรรมองคกรสงผลตอ สมรรถนะของบคลากร

และ ประสทธภาพของหวงโซอปทาน กลาวคอ วสยทศนของผบรหารเปนตวก าหนด ทศทาง ของ

องคกร ซงแนวคดและวธการท างานทถกหลอหลอมมาเปนระยะเวลาหนงจะกลายเปนวฒนธรรม

องคกร ซงเปนสงส าคญทก าหนดวธการท างาน แนวคด และรปแบบการท างานขององคกร Hay

Group (2005) ซงจะสงผลตอทศนคตของบคลากรดวย เทคโนโลยและทรพยากรททางองคกรจดใหม

ขนจะชวยท าใหการท างานในทกๆกระบวนการของหวงโซอปทานมประสทธภาพเพมมากขน ทงน

ขนอยกบทกษะ และความร รวมทงทศนคต และแนวคดทตองการพฒนางานใหเกดประสทธภาพดวย

โครงสรางองคกรและการก าหนดรปแบบการบงคบบญชา กเปนสวนทสงผลกระทบตอการท างาน ซง

ส าหรบงานทตองการความรวดเรวในการตดสนใจ สายงานบงคบบญชาอาจจะตองเปนรปแบบ

โครงสรางทไมมล าดบขนมากนก เพราะอาจท าใหไมทนตอเหตการณ ทภาวะตลาดคอนขางผนผวน

และเปลยนแปลงอยางรวดเรว

105

บทท 5 สรปผลการวจยและขอเสนอแนะ

การศกษาเรอง “ผลกระทบของนวตกรรมองคกร(organization innovation) และสมรรถนะของบคลากร(employee competency) ทสงผลตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน(supply chain performance) ในบรบทของอตสาหกรรมปโตรเคม ในประเทศไทย” มวตถประสงคเพอทราบปจจยทสงผลกระทบตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน (supply chain performance) ของธรกจปโตรเคมในประเทศไทย ขอบเขตงานวจยครงน ศกษาผลกระทบของนวตกรรมองคกร (organization innovation) และสมรรถนะของบคลากร (employee competency) ทสงเสรม ใหหวงโซอปทานของธรกจปโตรเคม เกดประสทธภาพ และประสทธผล เพอน าไปใชในการปรบปรงและพฒนาการท างาน เพอเพมขดความสามารถ และสรางความไดเปรยบในการแขงขน โดยกลมตวอยางในการศกษาครงน ไดมงศกษา กระบวนการในหวงโซอปทานของกลมธกจปโตรเคม กลม ปตท ซงถอวาเปนกลมอตสาหกรรมปโตรเคมทใหญทสดในประเทศไทย โดยประกอบดวย โดยเนอหาในบทสรปผลการศกษา และขอเสนอแนะซงแบงออกเปน 4 สวน ดงน

5.1 สรปผลการวจย 5.2 ขอเสนอแนะ

5.2.1 ขอเสนอแนะดานบรหาร 5.2.2 ขอเสนอแนะดานวชาการ

5.3 ขอจ ากดในการวจย

5.1 สรปผลการวจย จากการศกษาครงน ไดท าการศกษาขอมลทตยภม จากเอกสาร หนงสอ วารสารทาง

วชาการ ฐานขอมลออนไลน นวตกรรมองคกร (organization innovation) สมรรถนะของบคลากร (employee competency) และประสทธภาพของหวงโซอปทาน (supply chain performance)

รวมถงบรบทใกลเคยงทมความเกยวของ เพอศกษาผลกระทบของนวตกรรมองคกร และสมรรถนะของบคลากร ตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน ของอตสาหกรรมปโตรเคมในประเทศไทย จากนนน าขอมลท ไดไปท าการทดสอบความถกตองของเนอหา (content validity) จากผเชยวชาญทอยในบรบททศกษา ไดแก ผบรหาร และ ผเชยวชาญ ทมความเกยวของในบรบทของ

106

งานวจยจ านวน 5 ทาน ดวยวธการสมภาษณเชงลก (in depth interview) ทงนผเชยวชาญไดใหความเหนและมการปรบปรงทงเพม ยายขอไปปจจยอน ตดออก และแยกขอ เพอความชดเจนของขอค าถามในขนตอไป

เมอไดปจจยทผานการตรวจสอบ และปรบปรงจากผเชยวชาญแลวจงออกแบบสอบถามเพอเกบขอมลจากกลมตวอยาง โดยแบงเปน 2 สวน คอ สวนขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถามและกลมทค าถามทเจาะลกเรองทเกยวกบงานวจย หลงจากนนน าไปด าเนนการทดสอบความเชอถอ (reliability) หรอ Pilot Test กบกลมทดสอบจ านวน 30 คน ซงมลกษณะทใกลเคยงกนกลมตวอยางทใชในการวจย ซงจากผลการวเคราะหคา Cronbach’s Alpha รวมเทากบ 0.957 ซงมากกวา 0.7 แสดงวาแบบสอบถามทจะน ามาใชในการเกบขอมลนนมความนาเชอถอและสามารถยอมรบไดตามทฤษฎของ Cronbach (1970)

จากนน ไดจดท าแบบสอบถามและกระจายแบบสอบถามไปยงกลมเปาหมาย โดยการลงพนทเพอเกบขอมลดวยตนเอง และ รวมทงสงผานไปทางกลมบคลากรทท างานใหหวงโซอปทานของกลมปโตรเคม ซงประชากรทน ามาเปนกลมตวอยางของ การวจยในครงน คอ บคลากรทท างานในหวงโซอปทานของอตสาหกรรมปโตรเคม กลม ปตท โดยท าการสมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ตามหลกการประมาณคาพารามเตอรดวยวธไลคลฮดสงสด (Maximum Likelihood) ดงนน จงตองใชจ านวนตวอยางขนาดใหญ ผวจยจงใชสตรของ Lindeman, Merenda and Gold (1980) ทระบวาการวเคราะหสถตประเภทพหตวแปรควรก าหนดตวอยางประมาณ 20 เทาของตวแปร สงเกตได ส าหรบงานวจยนมตวแปรสงเกตไดทงหมด 13 ตว เมอคณกบ 20 เทา ดงนนกลมตวอยางทเหมาะสมกบงานนนคอ 260 ตวอยาง แต เพอปองกนความคลาดเคลอนความสมบรณ ของแบบสอบถามผวจยไดกระจายแบบสอบถามจ านวน 500 ชด ทงนแบบสอบถามไดรบกลบคนมา และมความสมบรณจ านวนทงสน 405 ชด คดเปนรอยละ 81 ของแบบสอบถามทงหมด แสดงดงตารางท 5.1

ตารางท 5. 1 การกระจายแบบสอบถามและอตราทไดกลบคนมา

Target Group Target Actual % Actual Marketing 90 56 62.2 Planning 90 71 78.9

Production 90 77 85.6 Procurement 90 56 62.2

107

Target Group Target Actual % Actual

Warehouse & Logistic 90 58 64.4 Other 50 87 174.0

Total 500 405 81.00

หมายเหต ตรงกลม other ไดรบกลบมาเกนจากจ านวนทตงเปาเนองจากในแตละสายงานทสงแบบสอบถามไปนนจะมสายงานอน ทอยรวมกนดวย ท าใหไดรบแบบสอบถามกลบมาจากสวนนมากกวาเปาทตงไว แตอยางไรกด ยงเปนกลมบคลากรทท างานในกลมปโตรเคมอย และทวาจรงๆแลวกเปนหนวยงานท สนบสนนใหงานหลกของหวงโซอปทานเกดประสทธภาพทงสน ดงนนผวจยจงน ามาวเคราะหผลดวย

จากนนน าขอมลทไดมาท าการวเคราะหผลทางสถตในขนตอนถดไปโดยใชสถตเชงพรรณนา ไดแก รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน อกทงใชสถตเชงอนมาน ไดแก การวเคราะหปจจยเชงส ารวจ (Exploratory Factor Analysis), และการวเคราะหแบบจ าลองสมการเชงโครงสราง (SEM) ตามขอมลดงตอไปน

เพอใหบรรลวตถประสงคของการวจยเมอท าการเกบและส ารวจขอมลโดยแบบสอบถามแลวนนน ามาท าการทดสอบความเหมาะสม และความสมพนธของโมเดลดวยการวเคราะหปจจยเชงส ารวจ (Exploratory Factor Analysis : EFA) จากการวเคราะหปจจยโดยวธการหมนแกนดวยวธ Varimax ท าใหสามารถสรปปจจยได ทงหมด 3 ปจจย (8 ตวแปร) โดยผลการวเคราะหทางสถตทได คอ คา Kaiser-Meyer-Olkin Measure (KMO) โดยในทกปจจยมคา KMO มากกวา 0.50 ซงมากกวา 0.5 และมคาเขาใกล 1 มากแสดงใหเหนวาในการใชเทคนคการวเคราะหปจจยเชงส ารวจนนมความเหมาะสมกบขอมลทมอย ประกอบกบผลการทดสอบ Bartlett's Test of Sphericity ซงเปนสารตรวจสอบสมมตฐานเมตรกสหสมพนธของกลมตวอยางวา ตวแปรในแตละตวนนมความเปนอสระตอกนอยางสมบรณ ดงนน การทดสอบ Bartlett's Test of Sphericity มคาเทากบ 0.000 ซงมคานอยกวา 0.05 แสดงถงความมนยส าคญทางสถตจงสามารถสรปไดวาขอมลทมอยนนมความเหมาะสมทจะใชเทคนคการวเคราะหปจจยเชงส ารวจ (Exploratory Factor Analysis) (กรช แรงสเนน, 2554) ซงสามารถสรปและพฒนาออกเปนกรอบแนวคดในการวจยได และเกดเปนโมเดลดานนวตกรรมองคกร ประกอบดวย วฒนธรรมองคกร (culture) เทคโนโลยสารสนเทศ/ ทรพยากร(IT & resource) และ โครงสรางองคกร (organization structure)

108

ภาพท 5. 1 นวตกรรมองคกร (organization innovation)

ปจจยดานนวตกรรมองค (organization innovation) จากการทบทวนวรรณกรรม

และงานวจยทเกยวของมองคประกอบจ านวน 5 องคประกอบ และผลจากการวเคราะหเทคนคปจจยเชงส ารวจ (Exploratory Factor Analysis: EFA) โดยการน าขอค าถามทงหมด 17 ขอค าถาม มาท าการวเคราะหเพอจดกลม พบวาทกขอค าถามมคาทางสถตผานเกณฑมาตรฐาน แตไดมการจดกลมองคประกอบใหม เหลอ 3 องคประกอบ ไดแก วฒนธรรมองคกร(Culture) เทคโนโลยสารสนเทศ/ ทรพยากร (IT/resources) และ โครงสรางองคกร (organization structure) แตมจ านวนขอค าถามเทาเดม โดยมคา Factor Loading มากกวา 0.5 มผลการวเคราะหทางสถตทได คอคา Kaiser-Meyer-Olkin Measure (KMO) เท า ก บ 0.946 ซ ง ม า ก ก ว า 0 .5 แ ล ะค า Bartlett's Test of Sphericity ม ค า Significant เท ากบ 0 .000 ซ งน อยกว า 0 .005 และม ค า Total Variance Explained เทากบ รอยละ 63.86

โมเดลดานสมรรถนะของบคลากร ประกอบดวย ทกษะ (Skill) ทศนคต(Attitude) และ ความร (Knowledge)

ภาพท 5. 2 สมรรถนะของบคลากร (employee competency)

ปจจยดานสมรรถนะของบคลากร (employee competency) จากการทบทวนวรรณกรรม งานวจยทเกยวของและจากการสมภาษณผเชยวชาญ พบวา มองคประกอบจ านวน 3

109

องคประกอบ และผลจากการวเคราะหเทคนคปจจยเชงส ารวจ (Exploratory Factor Analysis: EFA) โดยการวเคราะหแยกแตละองคประกอบโดย องคประกอบแรกคอ

ความร (knowledge) ม 2 ขอค าถาม มคา Factor Loading มากกวา 0.5 มผลการวเคราะหทางสถตทได คอคา Kaiser-Meyer-Olkin Measure (KMO) เทากบ 0.500 ซงเทากบ 0.5 และคาBartlett's Test of Sphericity มคา Significant เทากบ 0.000 ซงนอยกวา 0.005 และมคา Total Variance Explained เทากบ รอยละ 80.453

ทกษะ (Skill) 7 ขอค าถาม มคา Factor Loading มากกวา 0.5 มผลการวเคราะหทางสถตทได คอคา Kaiser-Meyer-Olkin Measure (KMO) เทากบ 0.921 ซงมากกวา 0.5 และคาBartlett's Test of Sphericity มคา Significant เทากบ 0.000 ซงนอยกวา 0.005 และมคา Total Variance Explained เทากบ รอยละ 66.689 ทศนคต (Attitude) 4 ขอค าถาม มคา Factor Loading มากกวา 0.5 มผลการวเคราะหทางสถตทได คอคา Kaiser-Meyer-Olkin Measure (KMO) เทากบ 0.791 ซงมากกวา 0.5 และคาBartlett's Test of Sphericity มคา Significant

เทากบ 0.000 ซงนอยกวา 0.005 และมคา Total Variance Explained เทากบ รอยละ 68.550

โมเดลดานประสทธภาพของหวงโซอปทาน ประกอบดวย นวตกรรมกระบวนการ (process innovation) และ ความนาเชอถอของหวงโซอปทาน (supply chain reliability)

ภาพท 5. 3 ประสทธภาพของหวงโซอปทาน (supply chain performance)

จากการทบทวนวรรณกรรม และงานวจยท เกยวของมองคประกอบจ านวน 5

องคประกอบ และผลจากการวเคราะหเทคนคปจจยเชงส ารวจ (Exploratory Factor Analysis: EFA) โดยการน าขอค าถามทงหมด 13 ขอค าถาม มาท าการวเคราะหเพอจดกลม พบวามขอค าถามทไมผานเกณฑ อย 1 ขอคอ A_UTI1 ซงไดท าการตดออก และไดมการจดกลมองคประกอบใหม เหลอ 2 องคประกอบ ไดแก นวตกรรมกระบวนการ(process innovation) และ ความนาเชอถอในหวงโซอปทาน (supply chain reliability) และมจ านวนขอค าถามเหลอ12 ขอ โดยมคา Factor Loading มากกวา 0.5 มผลการวเคราะหทางสถตทได คอคา Kaiser-Meyer-Olkin Measure (KMO) เทากบ

110

0.923 ซงมากกวา 0.5 และคาBartlett's Test of Sphericity มคา Significant เทากบ 0.000 ซงนอยกวา 0.005 และมคา Total Variance Explained เทากบ รอยละ 72.682

สรปผลแบบจ าลองโมเดลสมมตฐานตามเทคนคการวเคราะหสมการเชงโครงสราง (Structural Equation Model: SEM)

CMIN/DF = 1.064 GFI = 0.922 AGFI = 0.901 RMSEA = 0.013 Note: ***p<0.001, **p<0.01, *p<0.05

ภาพท 5. 4 สรปแบบจ าลองโมเดลสมมตฐานและผลการวเคราะหสมการเชงโครงสราง ทมา: ผวจย, (2559)

ผลการศกษาพบวา 1. ความสมพนธระหวางตวแปรอสระ ( Independent Variable) กบตวแปรตาม

(Dependent Variable) ปจจยดานนวตกรรมองคกร (organization innovatioin) สงผลกระทบตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน (supply chain performance) อยางมนยส าคญ ทสามารถเออตอการกอใหเกดประสทธภาพในหวงโซอปทาน ความสมพนธเชงตรงในรปแบบ Path analysis สงถงรอยละ 85

111

2. องคประกอบดานนวตกรรมองคกร (organization innovatioin) สงผลตอ ปจจยดานสมรรถนะของบคลากร (employee competency) อยางมนยส าคญ สามารถอธบายไดสงถง รอยละ 73 โดยปจจยดานนวตกรรมองคกร ทสามารถเออตอการกอใหเกดสมรรถนะของบคลากรมากทสด คอวฒนธรรมองคกร (Culture) เทคโนโลยสารสนเทศ/ทรพยากรณ (IT/ resources) และ โครงสรางองคกร ตามล าดบ

3. องคประกอบดานสมรรถนะของบคลากร (employee competency) สงผลกระทบตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน (supply chain performance) อยางมนยส าคญ สามารถอธบายความสมพนธในรปแบบ Path analysis รอยละ 85 โดยปจจยดานสมรรถนะของบคลากร ทสามารถเออตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน (supply chain performance) คอทกษะ (skill) ทศนคต (Attitute) และ ความร (knowledge) ตามล าดบ

5.2 ขอเสนอแนะ

5.2.1 ขอเสนอแนะดานบรหาร ส าหรบภาคธรกจ ทกวนนเกดการแขงขนอยตลอดเวลา และสงขนเรอยๆ ไมเวน

แมกระทงอตสาหกรรมขนาดใหญ ทใชเงนลงทนสง อยางธรกจปโตรเคม ซงถามาดผลตภณฑแลวสวนใหญกเปน Commodity ไมใช Specialty ท าใหการแขงขนขนอยกบราคาเปนหลกดวย ซงการทจะสรางความไดเปรยบทางการแขงขนไดนนจะไดมาจากการลดตนทนเปนหลก โดยการบรหารกระบวนการตงแตรบ order จนกระทง สงสนคาถงมอลกคา หรอเรยกเปนภาษาธรกจวา การจดการหวงโซ อปทาน (Supply Chain Management) ซงเปนกจกรรมตลอดหวงโซอปทาน โดยการประสานงานของทกๆหนวยงานทเกยวของ เรมตงแต (1) วางแผน(plan), (2) จดหา (source), (3) ก า ร ผ ล ต (make/assemble), แ ล ะ (4 ) จ ด ส ง (delivery/customer) (Stewart, 1 9 9 5 ; Gunasekaran et al., 2001).

ซงผลการวจยนพบวาปจจยทมความส าคญทจะขบเคลอนให เกดการบรหารจดการหวงโซอปทานทดไดนนจะตองมาจาก 2 ปจจยทส าคญคอ (1) องคกรทตองมการจดการ และสนบสนน ทงทางดานการสงเสรมใหเกด วฒนธรรมองคกรทด สนบสนนเรองของระบบสารสนเทศ และทรพยากร รวมทงตองมการก าหนดโครงสรางองคกรทเหมาะสม และ (2) บคลากรทตองมสมรรถนะ ทงทางดานทกษะ ทศนคต และความร เพอใหเกดประสทธภาพ และประสทธผลตอธรกจมากทสด

112

ดงนน องคกรตางๆ โดยเฉพาะอยางยงกบอตสาหกรรมปโตรเคม จงควรก าหนดแนวทางในการเพมประสทธภาพของหวงโซอปทาน เพอหอใหเกดการไดเปรยบทางการแขงขน ซงรายละเอยดมดงน การก าห น ด แน วท างใน ก ารพ ฒ น าน วต ก รรมอ งค ก ร (organization innovation) นวตกรรมในองคกร คอ สงใหม ๆ คดใหม ท าใหม เพอแกไข ปองกนปญหา เพอพฒนาองคกร การจะเกดนวตกรรมในองคกรได ตองอาศยผน าทมวสยทศนคอ ตองสนบสนนการเปลยนแปลง ตองไมขดขวางการเปลยนแปลง และสนบสนนใหกลาคด กลาท า ซงเปนการเพมประสทธภาพและขดความสามารถของการจดการองคกรใหสงขน ซงจากผลวจยพบวานวตกรรมองคกรณประกอบดวยปจจยส าคญทสงเสรมใหเกดสมรรถนะของบคลากรและประสทธภาพของหวงโซอปทาน ดงน (1) วฒนธรรมองคกร(culture) (2)เทคโนโลยสารสนเทศ/ ทรพยากร (IT/resources) และ (3)โครงสรางองคกร (organization structure) ซงมความส าคญตามล าดบ โดยแนวทางในการพฒนานวตกรรมองคกรณกจะไลตามล าดบความส าคญ มดงน

ขอเสนอแนะเรองวฒนธรรมองคกร (culture) จากผลการวจยขางตน วฒนธรรมองคกรเปนสงทส าคญทสดทสงผลใหองคการเกด

นวตกรรม การทองคกรจะสรางวฒนธรรมใหมไดนนไมใชเรองงายเพราะตองใชเวลาและความมงมนจรงจงของผน าทจะสงผลใหเกดการเปลยนแปลงวฒนธรรมองคกรได ดงน นผน าจะเปนตวขบเคลอนส าคญ ทางผวจยจงมขอเสนอแนะในการสรางวฒธรรมองคกร ดงน

1. ผน าก าหนดให เรอง innovation เปน core value ขององคกร เพอแสดงความมงมนทจะเปลยนแปลง

2. ผน าเปน Role model ในการเปลยนแปลง โดยการกลาคด กลาท า กลาเปลยนแปลง โดยผน าไมไดมองแค CEO หรอ MD เพยงอยางดยว ยงหมายรวมถง manager ทกระดบทจะน าพาผตามให เปลยนแปลงไปในทางทสรางสรรดวย

3. หลงจากทก าหนด ให Innovation หรอ การกลาคด กลาท า สรางสรรค สงทดกวา เขามาเปนหนงใน core value ขององคกรณแลวนน ทางองคกรณจะตองท าการประชาสมพนธอยางจรงจง และ ตอเนอง อาจจะเปนการจดท า campaign หรอ project ขนมากระตนใหพนกงานรจก core value ตวน

113

4. มการใหรางวลทเปนแบบตวเงน และไมเปนตวเงน กบคนทสงผลงาน หรอสามารถหาวธการท างานทชวยลดขนตอนทไมจ าเปน หรอชวยลดเวลาในการท างานลง รวมถงลดคาใชจายลงได

5. มการจด campaign อยางตอเนองทกป เพอใหเกดเปนนสย หรอ culture สงผลใหคนในองคกรสามารถท างานไดอยางมประสทธภาพ

6. องคกรจะตองใช core value ซงจะมเรองของ innovation อยดวยนน ในการประเมนผลงานของพนกงานดวย

ขอเสนอแนะเรองเทคโนโลยสารสนเทศและทรพยากร (IT/resources) จากผลการวจยเทคโนโลยสารสนเทศและทรพยากร (IT/resources) มความส าคญ

รองลงมาจาก วฒนธรรมองคกร ซงเปนททราบกนอยแลววา ในการท างานในโลกปจจบนน หรอสรางสรรคสงใหม ตองมเครองมอ หรอระบบสารสนเทศเขามาชวยดวย เพอใหเกดการจดการขอมล สนคา และบรการ ทเหมาะสม และมประสทธภาพ ดงนน ระบบสารสนเทศและ ทรพยากรตางๆ รวมถงคน ซงเปนพรพยากรทจ าเปนทสดนน ทางองคกรจะตองด าเนนการดงน

1. องคกรจะตองจดหาบคคลากรใหเหมาะสมกบปรมาณงาน เพราะถาจ านวนบคลากรนอยเกนไปกจะท าใหไมมเวลามาท างาน Analytic หรอเสนอความคดสรางสรรค หรอท า project เพอลดเวลา ลดขนตอน ได แตถามากเกนไปกจท าใหอยใน comfort zone จะไมรวาจะตองลดขนตอนอยางไร เพราะงานนอยอยแลว

2. องคกรจะตอง จดหาระบบสารสนเทศและอปกรณตางๆทเหมาะสมกบลกษณะงาน เพอจะใชเปนเครองมอในการท างานและวเคราะหงานตางๆ ไดอยางรวดเรวและทนตอคแขง และเรองของเทคโนโลยกบนวตกรรมกหนกนไมพน แทบจะเปนเรองเดยวกน คอตองมเทคโลโลยเขามา Support สงผลใหเกดนวตกรรม เชนทกวนนทกบรษทจะตองมระบบ ERP (enterprise resource planning) เพอใชเปน tools ในการท างานทง supply chain เพอชวยใหงานเกดประสทธภาพ และรวดเรว ตรวจสอบได เปนตน

ขอเสนอแนะเรองโครงสรางองคกร (organization structure)

114

เรองโครงสรางองคกร กเปนปจจยหนงทมความส าคญ ดงนนทางผวจยมองวาทางองคกรจะตอง re-organize เรองของโครงสรางใหมความรวดเรวในการตดสนใจ หรอมการใหอ านาจในการตดสนใจในงานบางงานทตองตดสนใจรวดเรว เพอใหทนภาวะตลาดในสถานการณนนๆ โดย องคกรจะตอง

1. ประเมนลกษณะงาน และก าหนดสทธ หรออ านาจใหกบต าแหนงงานทจ าเปนตองมระยะเวลาในการตดสนใจเขามาบบคนมากและมผลกระทบกบบรษท ดงตารางเปนตวอยางการประเมนงานจดซอ Feed stock ดงตาราง โดยหาแนวทางทเหมาะสมดวย

งานจดซอ Feed stock (raw materail หลก ทตองใชในการผลต) ซงราคาคอนขางผนผวนมาก ถาใหอ านวจอนมตเปนวงเงน บางครงจะเกนอ านวจอนมตของกรรมการผจดการ แลวจะท าใหซอ Feed ไมทนกบราคาขาขน ทตองรอ BOD อนมต ดงนนจงตองเปลยนเปนการใหอ านาจตามปรมาณ Feed ทซอแทน

การใหอ านาจในการอนมตการสงซอ เดม ก าหนดเปนวงเงน

ใหม ก าหนดเปนปรมาณ

(Volume)

กรรมการผจดการ <50 ลานบาท <3,000MT ผจดการฝายจดซอ <30 ลานบาท <1,500MT

ผจดการสวนจดซอ <10 ลานบาท <800MT

ซงในการประเมนนควรท าใหครบทกกระบวนการ เพอใหครอบคลมทกงาน และ

การใหอ านาจการอนมตทเหมาะสมน จะสงผลใหเกดการท างมานทรวดเรว ทนเหตการณ และแขงขนได

1. ส าหรบโครงสรางองคกรไหนทดมล าดบการท างานทเปนแนวตงหลายชนมากเกนไปกควรจะ จดโครงสรางใหมใหสามารถท างานไดกระชบมากขนดวย

โดยการปรบปรงนวตกรรมองคกรณ ด งกล าวก เพอท จะพฒนา ปรบปรง

เปลยนแปลง ใหบคลากรและหวงโซออปทานเกดประสทธภาพสงสด ตามหลกของ balance score card ซงจะตองมองใหครบทาง 4 ดานคอ (1) มตทางดานการเงน (financial metrics) (2) การมองไปท กระบวนการภายใน (internal Business perspective) (3) การมองไปท ล กค า (customer

115

perspective) และ (4) การมองไปทกระบวนการสรางนวตกรรมและ การเรยนร (innovation & Learning perspective) โดยการพฒนาในแตละดานจะสงผลใหดานอนๆดข นดวย ซงเปนการปรบปรงอยางตอเนอง

การก าหนดแนวทางในการพฒนาบคลากร (Employee Competency) จากผลการวจยพบวา ทกษะ (Skill) เปนองคประกอบทส าคญทสดในปจจย

สมรรถนะของบคลากร รองลงมาคอ ทศนคต (attitude) และ ความร (knowledge) ดงนนทางผวจยมองวาทกษะ (skill) จะตองถกพฒนาเปนอนดบแรก โดยตองมขอเสนอแนะ ดงน แนวทางการพฒนาทกษะ (skill)

1) ก าหนดวาในแตละสายงานในหวงโซอปทานจะตองม ทกษะ อะไรบาง แลวประเมนเบองตนวาบคลากรทท างานอยนนม ทกษะ และความรตามทองคกรก าหนดหรอไม

2) วางแผนการฝกอบรมใหบคลากร ตามทกษะ ทขาดหายไป โดยตองค านงถงล าดบความส าคญ จ าเปน เรงดวนเปนหลก และวางแผนทงระยะสน และระยะยาว

3) ท าการฝกอบรม โดยอาจะมหลายวธ เชน on the job training โดยหวหนางานหรอพเลยง, การอบรมจากหนวยงานทเกยวของ, การอบรมหลกสตรจากทสถาบนทนาเชอถอจดขน การอบรมทาง online และอนๆ ขนอยกบความเหมาะสม

4) ตดตามและวดผล องคกรตองก าหนดวาจะวดผลอยางไร วาบคลากรจะมทกษะ ความรตามทองคกรก าหนดไว โดยอาจมการประเมนผลการฝกอบรม หรอตง KPI ทสะทอนถงทกษะ ความร ในเรองนนๆ

ตวอยางการก าหนดทกษะของงานจดซอ ทกษะทจ าเปนส าหรบงานจดซอ

ประเมนวาปจจบนบคลากรทอยในต าแหนงนนม skill ตามทบรษทคาดหวงไวหรอไม (score 1-5)

แผนการฝกอบรมเรงดวน

แผนการพฒนาระยะยาว

การประเมนผล

Supplier relationship management skill

3 วางแผนเพอพฒนาอยางตอเนองภายใน 1

หลงการฝกอบรม และ เมอแสดงพฤตกรรม

116

ทกษะทจ าเปนส าหรบงานจดซอ

ประเมนวาปจจบนบคลากรทอยในต าแหนงนนม skill ตามทบรษทคาดหวงไวหรอไม (score 1-5)

แผนการฝกอบรมเรงดวน

แผนการพฒนาระยะยาว

การประเมนผล

ป

Negotiation skill 2 ตองพฒนาเรงดวนภายใน 3 เดอน

วางแผนเพอพฒนาซ า ภายใน 1 ป

หลงการฝกอบรมของแตละละครง และ เมอแสดงพฤตกรรม

Cost analysis skill 2 ตองพฒนาเรงดวนภายใน 3 เดอน

วางแผนเพอพฒนาซ า ภายใน 1 ป

หลงการฝกอบรม ของแตละครง และ เมอแสดงพฤตกรรม

Communication skill

4 วางแผนเพอพฒนาอยางตอเนองภายใน 1 ป

หลงการฝกอบรม และ เมอแสดงพฤตกรรม

Forcasting skill 1 ตองพฒนาเรงดวนภายใน 1 เดอน

วางแผนเพอพฒนาซ า ภายใน3 เดอน

หลงการฝกอบรม และ เมอแสดงพฤตกรรม โดยตองประเมนอยางใกลชด

ส าหรบเรองของ ทศนคตนน จะเกดจากตวบคคล โรเจอร (Roger , 1978 : 208

– 209 อางถงใน สรพงษ โสธนะเสถยร , 2533 : 122) ไดกลาวถง ทศนคต วา เปนดชนชวา บคคลนน คดและรสกอยางไร กบคนรอบขาง วตถหรอสงแวดลอมตลอดจนสถานการณตาง ๆ โดย ทศนคต นนมรากฐานมาจาก ความเชอทอาจสงผลถง พฤตกรรม ในอนาคตได ดงนนการทจะสรางทศนะคตทด จะตองมาจากตวเองบคลากรเองสวนหนง และสงแวดลอมตลอดจนสถานการณตาง ๆ ในองคกร อกสวนหนง ซงองคกรจะตองสรางวฒนธรรมองคกรทสงเสรมใหเกด ทศนคตของบคลากรไปในเชงบวก ซงการทบคลากรมทศนคตทดตอองคกร เพอน

117

รวมงาน หวหนางาน และงานทท าแลวนน จะท าใหบคลากรเกดการอยากเรยนรงาน เกดทกษะตางๆตามมาดวย แนวทางในการพฒนาทศนคตทด กเปนแนวทางในการสรางนวตกรรมองคกรทดนนเอง

5.2.2 ขอเสนอแนะดานวชาการ

จากการศกษาบทความทเกยวของ เพอหาปจจยทางดานนวตกรรมองคกรและสมรรถนะของบคลากร ทสงผลตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน ในอตสาหกรรมปโตรเคม กรณศกษา กลม ปตท ท าใหเหนชองวางของการวจย ทจะสามารถตอยอดจากงานวจยนไดอกหลายแงมม คอ

1. สามารถศกษางานวจยน โดยการเปรยบเทยบ กบกลมอตสาหกรรมปโตรเคมอน เพอใหทราบปจจยทแตกตางกน เชนปจจยเกยวกบองกร

2. สามารถศกษางานวจยน โดยศกษาในบรบทของอตสากรรมอน ทไมใชปโตรเคม

5.3 ขอจ ากดในการวจย

1. กลมประชากรในการศกษาครงน ยงไมครอบคลมทงภาคอตสาหกรรม อกทงยงมต าแหนงทมความหลากหลายอาจเกดอคตในการใหขอมล

2. การศกษาและวจยควรขยายไปยงกลมอตสาหกรรมปโตรเคมอน เพอน าผลทไดมาเปรยบเทยบระหวางภาคอตสาหกรรม และเพมโอกาสในการแขงขนของธรกจ

118

รายการอางอง หนงสอและบทความในหนงสอ กรช แรงสงเนน. (2554). การวเคราะหปจจยดวย SPSS และAMOS เพอการวจย. กรงเทพฯ: ซเอด

ยเคชน. กลยา วานชยบญชา. (2552). สถตสาหรบงานวจย. (พมพครงท 6). กรงเทพฯ: ธรรมสาร. กลยา วานชยบญชา. (2552). หลกสถต. พมพครงท 10. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย บทความวารสาร ส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม (สศอ.) กระทรวงอตสาหกรรม โทรศพท 0 2202 4274, 0 2202

4284 โทรสาร 0 2644 7023 Website : http://www.oie.go.th/ เปดโลกปโตรเคม Petrochemical encyclopedia.-- กรงเทพฯ : บรษท ปตท. จ ากด (มหาชน) ,

2554. จลสารกาซไลน ภายใตความรวมมอของ ปตท.กบวชาการดอทคอม ส านกงานเศรษฐกจอตสาหกรรม 75/6 ถนนพระรามท 6 เขตราชเทว กรงเทพฯ 10400 webmaster:

0-2202-3917 Book Arbuckle, J.L. (2005), Amos 6.0 User’s Guide, Chicago, IL: SPSS Inc. Group, Hay. (2003). Using Competencies to Identify High Performers: An Overview of

the Basics. Hay Group Headquarters: Philadelphia. Hay Group. 2005. The Innovative Organization: Lessons Learned from Most Admired

Companies. Hay Insight Selections. Harvard University. (Ed.) Harvard competency dictionary. Boston, MA: Harvard

University. Spencer, L.M. & Spencer, S.M. (1 9 9 3 ) . Competence at Work: Models for Superior

Performance. New York: John Wiley & Sons.

119

Organisation for Economic Co-operation and Development. (2 0 0 5 ) . Measuring Globalisation: OECD Economic Globalisation Indicators. Organisation for Economic Co-operation and Development

Articles A. Gunasekaran , C. Patel , E. Tirtiroglu , (2001) "Performance measures and metrics in

a supply chain environment", International Journal of Operations & Production Management, Vol. 21 Iss: 1/2, pp.71 - 87

Archie Lockamy III Kevin McCormack, (2004),"Linking SCOR planning practices to supply chain performance; An exploratory study", International Journal of Operations & Production Management, Vol. 24 Iss 12 pp. 1192 – 1218

A. De Toni , S. Tonchia , (2001) "Performance measurement systems - Models, characteristics and measures", International Journal of Operations & Production Management, Vol. 21 Iss: 1/2, pp.46 - 71

Beamon, B. M. (1999). "Measuring supply chain performance." International journal of operations & production management 19(3): 275-292.

Bhagwat, R., & Sharma, M. K. (2007). Performance measurement of supply chain management: A balanced scorecard approach. Computers & Industrial Engineering, 53(1), 43-62. doi: 10.1016/j.cie.2007.04.001

Boyatzis, R. (1982). The Competent Manager. New York: John Wiley Banathy, B. (1968). Instructional Systems. Palo Alto, California: Fearon Publishers. Cao, M. and Q. Zhang (2011). "Supply chain collaboration: Impact on collaborative

advantage and firm performance." Journal of Operations Management 29(3): 163-180.

Christopher Westland J. (2010). Lower bounds on sample size in structural equation modeling. Electronic Commerce Research and Applications, 9(6), 476-487

Choprva, sunil, and Peter Meindl, 2001, “Supply Chain Management: Strategy,Planning

and Operations”, Upper Saddle River,NJ:Prentice-Hall,Inc.

120

Cohen, M. A., & Lee, H. L. (1989). Resource deployment analysis of global manufacturing and distribution networks. Journal of manufacturing and operations management, 2(2), 81-104.

Cohen, M. A., & Moon, S. (1990). Impact of production scale economies, manufacturing complexity, and transportation costs on supply chain facility networks. Journal of Manufacturing and Operations Management, 3(4), 269-292.

Craig Shepherd, Hannes Günter, (2006) "Measuring supply chain performance: current research and future directions", International Journal of Productivity and Performance Management, Vol. 55 Iss: 3/4, pp.242 - 258

Dauber, D., et al. (2012). "A configuration model of organizational culture." Sage Open: 2158244012441482.

Dubois, D., & Rothwell, W. (2 0 0 4 ). Competency-based or a traditional approach to training. Training and development, 46-58.

Dennis Reynolds and Jim Taylor. (2011). Validating a DEA-based menu analysis model using structural equation modeling. International Journal of Hospitality Management 30 (2011), 584–587

DeSimone, R. L., Werner, J. M. (2012). Human Resource Development. Mason, OH.: South-Western College Pub.

Ekvall. G., & Ryhammer, L.(1999) The Creative Climate: Its determinants and effect at a Swedish University, Creativity research Journal, 12, 303-310

Eric W.T. Ngai, Dorothy C.K. Chau, , T.L.A. Chan (2010) The Journal of Strategic Information Systems, Volume 20, Issue 3, September 2011, Pages 232-249

Fawcett, S. E., et al. (2006). "Organizational commitment and governance for supply chain success." International Journal of Physical Distribution & Logistics Management 36(1): 22-35.

Ganeshan, Ram and Terry P. Harrison, 1995, ” An Introduction to Supply Chain Management”,http://mason.wm.edu/faculty/ganeshan_r/documents/intro_supply_chain.pdf

121

Gaspar Robert (2012). A Study on the Perception of Human Resource Executives On Competency Mapping for the Superior Results. International Journal of Social Science Tomorrow, 1(8).

Grajam, G. (2005). Supply Chain Management: An International Journal, Emerald. Gibbons, A. (1997). Innovation and the Developing System of Knowledge Production,

University of Sussex. Gunasekaran, A., Patel, C., & McGaughey, R. E. (2004). A framework for supply chain

performance measurement. International Journal of Production Economics, 87(3), 333-347. doi: 10.1016/j.ijpe.2003.08.003

Green, K. W., Inman, R. A., Birou, L. M., & Whitten, D. (2014). Total JIT (T-JIT) and its

impact on supply chain competency and organizational performance. International Journal of Production Economics, 147, 125-135. doi: 10.1016/j.ijpe.2013.08.026

Hollmann, J. K. and B. G. Elliott (2006). "Core competencies, expectations and career path for an estimating professional." AACE International Transactions: DE11.

Honey, P. & Mumford, A. (1982) Manual of Learning Styles London: P Honey JM Werner, RL DeSimone (2011), “Human Resource Development” Kim, S. W. (2009). An investigation on the direct and indirect effect of supply chain

integration on firm performance. International Journal of Production Economics, 119(2), 328-346. doi: 10.1016/j.ijpe.2009.03.007

Kenneth W. Green Jr.a, 1, R.Anthony Inmanb, Laura M. Birouc, 2, Dwayne Whittend 3, Total JIT (T-JIT) and its impact on supply chain competency and organizational performance, Volume 147, Part A, January 2014, Pages 125–135

Kleijnen, J. P. C. (2003). Supply Chain Simulation: A Survey. (Center Discussion Paper; Vol. 2003-103). Tilburg: Operations research.

Kaplan, R. S. and D. P. Norton. 2 0 0 1 . The Strategy-Focused Organization: How Balanced Scorecard Companies Thrive in the New Business Environment. Boston, MA: Harvard Business School Press

122

Kaplan, R.S. and Norton, D.P. 1992, "The balanced scorecard--measures that drive performance.", Harvard business review, vol. 70, no. 1, pp. 71-79

Katz, D., & Kahn, R. L. (1978). The social psychology of organizations, 2nd Ed. New York: John Wiley & Sons

Larry Lapide, 2000, “What About Measuring Supply Chain Performance?”, Achieving

Supply Chain Excellence through Technology, Volume 2, April 15, 2000.

Le Deist, F. D. and J. Winterton (2005). "What is competence?" Human resource development international 8(1): 27-46.

Li, S., et al. (2006). "The impact of supply chain management practices on competitive advantage and organizational performance." Omega 34(2): 107-124.

McKeown, M. 2008. The truth about innovation. Prentice Hall, Old Tappan, New Jersey, USA.

Maloni, M.J. & Benton, W.C. 1 9 9 7 , "Supply chain partnerships; opportunities for operations research", forthcoming in European Journal of Operation Research.

Mentzer, J.T., DeWitt, W., Keebler, J.S., Min, S., Nix, N.W., Smith, C.D., Zacharia, Z.G., 2001, "Defining supply chain management", Journal of Business Logistics, Vol. 22 No.2, pp.1-25

Milind Kumar Sharma, Rajat Bhagwat, (2007) "An integrated BSC‐AHP approach for supply chain management evaluation", Measuring Business Excellence, Vol. 11 Iss: 3, pp.57 - 68

MARKUS BAER* AND MICHAEL FRESE (2003) Innovation is not enough: climates for initiative and psychological safety, process innovations, and firm performance, J. Organiz. Behav. 24, 45–68 (2003)

McClelland, D. C. (1973). Testing for competence rather than for" intelligence.". American psychologist, 28(1), p. 1.

Ngai, E. W. T., Chau, D. C. K., & Chan, T. L. A. (2011). Information technology, operational, and management competencies for supply chain agility: Findings from case studies. The Journal of Strategic Information Systems, 20(3), 232-249. doi: 10.1016/j.jsis.2010.11.002

123

Porter, Michael. "What is Strategy, Harvard Business Review, November-December." (1996).

Rai, A., et al. (2006). "Firm performance impacts of digitally enabled supply chain integration capabilities." MIS quarterly: 225-246.

Ren, T. 2008, "Application of supply chain performance measurement based on SCOR model", 2008 International Conference on Wireless Communications, Networking and Mobile Computing, WiCOM 2008, 12 October 2008 through 14 October 2008.

Sherman, D. (2005). "The innovative organization: lessons learned from most admired companies." Hay Insight Selections, April.

Spekman, R. E., et al. (2002). "Supply chain competency: learning as a key component." Supply Chain Management: An International Journal 7(1): 41-55.

Stewart, G., 1995. Supply chain performance benchmarking study reveals keys to supply chain excellence. Logistics Information Management 8 (2), 38–44.

Stephen R. Barley (1983) “Semiotics and the Study of Occupational and Organizational Cultures”. Vol. 28, No. 3, Organizational Culture (Sep., 1983), pp. 393-413

Tan, K. C. (2001). "A framework of supply chain management literature." European Journal of Purchasing & Supply Management 7(1): 39-48.

Tidd, J., Pavitt, K., & Bessant, J. (2001). Managing innovation (Vol. 3). Chichester: Wiley. Tierney P, Farmer SM, Graen GB.(1999) An examination of leadership and employee

creativity: the relevance of traits and relationships. Personnel Psychology 1999;52:591–620.

Winterton, J., et al. (2006). Typology of knowledge, skills and competences: clarification of the concept and prototype, Office for Official Publications of the European Communities Luxembourg.

Woodall and Winstanley (1998 ) maintain competency as -the skills, knowledge and understanding, qualities and attributes, sets of values, beliefs and attitudes

124

which lead to effective managerial performance in a given context, situation or

role‖

125

ภาคผนวก

126

ภาคผนวก ก แบบสอบถาม

แบบสอบถาม เรอง “ปจจย ทางดานนวตกรรมองคกร (Organization Innovation) และสมรรถนะของบคลากร (Employee Competency) ตอความส าเรจขององคกรในหวงโซอปทาน (Supply Chain Performance)

ของอตสาหกรรมปโตรเคมในประเทศไทย กรณศกษา PTT Group

ค าชแจง

1. แบบสอบถามนเปนสวนหนงของงานวทยานพนธระดบบณฑตศกษา หลกสตรวทยาศาสตรบณฑต สาขาวชาการบรหา ร

เทคโนโลย วทยาลยนวตกรรม มหาวทยาลยธรรมศาสตร

วตถประสงค แบบสอบถามนจดท าขนเพอศกษาปจจย ดานความร ความสามารถของบคลากร (Employee competency) และ

ทางดานการจดการองคกร (Organization Management) ตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน (Supply Chain) ของธรกจปโตร

เคม ทงนผลทไดจากแบบสอบถามผวจยจะน าไปเปนแนวทางเพอใชประกอบการวางแผนและปรบกลยทธส าหรบการเพม

ประสทธภาพดานการจดการการหวงโซอปทาน (Supply Chain Management) ในธรกจปโตรเคม

2. แบบสอบถามชดนแบงออกเปน 2 สวน ดงน

สวนท 1 แบบสอบถามเกยวกบขอมลทวไปของผตอบแบบถาม

สวนท 2 แบบสอบถามแสดงความคดเหนเรองปจจยทสงผลตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน (Supply Chain Performance)

ของธรกจปโตรเคม

กรณาท าเครองหมาย √ ลงในชอง ทตรงกบความคดเหนและขอเทจจรงของทานมากทสด

5 มากทสด ส าคญมากทสด มากกวา 80% 4 มาก ส าคญมาก (61% - 80%) 3 ปานกลาง ส าคญปานกลาง (41% - 60%) 2 นอย ส าคญนอย (20% - 40%) 1 นอยมาก ส าคญนอยทสด (นอยกวา 20%)

3. หากทานมขอสงสยเกยวกบแบบสอบถาม กรณาตดตอผวจย นางสาวกาญจนา วงษอสระ หมายเลขโทรศพท: 081-830-7709 E-mail: Kanchana.mtt29@gmail.com

ผวจยขอขอบพระคณในความอนเคราะหของทานทกรณาสละเวลาอนมคา

เพอแสดงความคดเหนในแบบสอบถามมา ณ ทนดวย

ขอขอบพระคณ

127

1. เพศ

ชาย หญง

2. อาย

21 – 25ป 26 – 30 ป 31 – 35 ป

36 – 40 ป 41 – 45ป 46 ปขนไป

3. ระดบการศกษา

ต ากวาระดบปรญญาตร ระดบปรญญาตร

ระดบปรญญาโท ระดบปรญญาเอก

4. สายงานในปจจบน

สายงานขายและการตลาด (Sales & Marketing)

สายงานวางแผน (Planning)

สายงานผลต (Production)

สายงานจดหา (Procurement)

สายงานคลงสนคา (Warehouse)

สายงานโลจสตก (Logistic)

อนๆ โปรดระบ…………………………………………

5. ประสบการณท างานในปโตรเคม

1-4 ป 5-9 ป

10-14 ป 15 ปขนไป

สวนท 1 : ค าถามตอไปนเกยวของกบขอมลสวนตวของทาน กรณาท าเครองหมาย หรอเตมขอความ ลงในชองวางทตรงกบความเหนของทาน

มากทสดทก าหนดไวในแตละขอ กรณาตอบทกขอ

128

สวนท 2 แบบสอบถามแสดงความคดเหนเรองปจจยทสงผลตอประสทธภาพของหวงโซอปทาน (Supply Chain) ของธรกจปโตรเคม วตถประสงค: งานวจยมวตถประสงคเพอศกษาปจจย ทางดานนวตกรรมองคกร (Organization Innovation) และสมรรถนะของบคลากร (Employee Competency) ตอความส าเรจขององคกรในหวงโซอปทาน (Supply Chain Performance) ของอตสาหกรรมปโตรเคมในประเทศไทย

ค าอธบาย : ขอใหทานใหความคดเหนวา ทานคดวาปจจยเหลานใน PTT group มอยมากนอยแคไหนในหวงโซอปทาน (Supply

Chain) ของธรกจปโตรเคม กรณาท าเครองหมาย ในชอง ทตรงกบความเหนของทานมากทสด (กรณาตอบทกขอ)

ข ค าถาม มากทสด (5)

มาก

(4)

ปานกลาง (3)

นอย

(2)

นอยทสด (1)

นวตกรรมองคกร (Innovation Organization)

Organization Structure

1. องคกรมโครงสรางการท างาน ทไมซบซอน ก าหนดหนาทการท างาน การรบผดชอบ และสายบงคบ

บญชาทชดเจน 5 4 3 2 1

2. องคกรมการ rotate บคลากรระหวางสวนงาน เพอใหเพมความร ความเขาใจในกระบวนการท างาน

ของแตละสวนงานงานใน Supply chain 5 4 3 2 1

3. องคกรมโครงสรางการท างานแบบโครงการ (Team project) (เชน การจดตงทมขามสายงานเพอ

สรางนวตกรรมการท างานเชน Cost saving) 5 4 3 2 1

4. องคกรมการก าหนด Career Path ทชดเจนเพอเปน motivation ใหพนกงาน 5 4 3 2 1

5. องคกรเปนองคกรแหงการแลกเปลยนความร มระบบในการแลกเปลยนความรภายในหรอนอก

องคกร เชน ระบบ KM (Knowledge Management) 5 4 3 2 1

ผน า/วสยทศน (Leadership/Vision) 6. ผบรหารก าหนด และถายทอด vision/mission และ กลยทธอยางชดเจน 5 4 3 2 1

7. ผบรหารแตละระดบสามารถสอสาร ถายทอดนโยบายในสวนทเปน Operation KPI ซง Deploy มา

จาก Corporate KPI ใหเขาใจตรงกนทวทงองคกร 5 4 3 2 1

8. ผบรหารเปนตนแบบ (Role model) ในการเพมประสทธภาพใหกบองคกร (เชน เปนตนแบบในการ 5 4 3 2 1

129

ข ค าถาม มากทสด (5)

มาก

(4)

ปานกลาง (3)

นอย

(2)

นอยทสด (1)

ลด cost เปนตน)

9. ผบรหารใหการสนบสนนพนกงานอยางเตมทในเรองของนวตกรรมใหมๆหรอแนวทางตางๆทจะชวย

พฒนา Supply chain ขององคกรใหกาวหนายงขน 5 4 3 2 1

วฒนธรรมองคกร (Culture)

10. องคกรมวฒนธรรมสงเสรมใหพนกงานมการปรบปรงกระบวนการท างานอยางตอเนอง (Continuous

Process Improvement) 5 4 3 2 1

11. องคกรมวฒนธรรมทสงเสรมใหเกดการกลาคด กลาแสดงความเหน กลาท า 5 4 3 2 1

12. องคกรมวฒนธรรมทสงเสรมใหเกดการมองไปทลกคาเปนหลก (Customer focus) 5 4 3 2 1

บรรยากาศการท างานทสงเสรมใหเกดความคดสรางสรรค (Creative Climate) 13. องคกรมการสรางบรรยากาศทกระตนและสงเสรมใหเกดความคดสรางสรรคใหมๆ (เชน KM,

Forum, Workshop เพอ แชรขอมลจาก Upstream to Downstream เปนตน) 5 4 3 2 1

14. องคกรมความยดหยนดานเวลาและสถานทในการท างาน (Work anywhere) 5 4 3 2 1

15. องคกรมระบบและกลไกในการเผยแพร, น าแนวคด ไปท าเปนตนแบบและ การขยายผลไปสการใช

งานจรง ของ creative idea ในรปแบบตางๆ (เชน ระบบ suggestion system, cost saving,

increase efficiency เปนตน)

5 4 3 2 1

ไอท/ทรพยากร (IT/ Resource)

16. องคกรสนบสนนงบประมาณทางดาน IT และ resource ตางๆ ในการสงเสรมใหเกด High

performance ใน Supply chain (เชน PIMS ทปจจบนใชใน Upstream และ PICASO ทปจจบน

ใชใน Downstream)

5 4 3 2 1

17. องคกรสนบสนนใหมระบบเทคโนโลยสารสนเทศ (Information Technology) ทมประสทธภาพและ

ใชงานงาย (user friendly) อกทงยงตอบสนองในเรองของ Supply Chain Performance

Analytic ไดเปนอยางด

5 4 3 2 1

สมรรถนะของบคคลากร (Employee Competency) ความรตางๆ (Knowledge)

18. บคลากรมความรทางดาน Supply chain (เชน Plan, Source, Make, Deliver and Economic)

และกาวทนความเปลยนแปลง และความรใหมๆอยเสมอ 5 4 3 2 1

130

ข ค าถาม มากทสด (5)

มาก

(4)

ปานกลาง (3)

นอย

(2)

นอยทสด (1)

19. บคลากรมความรเชงเทคนคในธรกจปโตรเคม (เชน Product, Raw mat, Feed stock, Spare

parts เปนตน) 5 4 3 2 1

ทกษะ (Skill) 20. บคลากรมทกษะในการบรหารจดการสวนงานทตนรบผดชอบ (เชน การวางแผน การด าเนนกจกรรม

การตดตามและการประเมนผล เปนตน) 5 4 3 2 1

21. บคลากรมทกษะในการบรหารจดการกระบวนการทมความเกยวของกน ( Vertical & Horizontal)

ทงกระบวนกอนหนา และกระบวนการทตอจากตนเอง 5 4 3 2 1

22. บคลากรมทกษะในการแกปญหา (Problem Solving) ทงปญหาเฉพาะหนา และปญหาระยะยาวได

ด 5 4 3 2 1

23. บคลากรมทกษะในการใชระบบ IT ทบรษทจดหาให (เชน SCM management tool, IT

database, IT analytical tools) 5 4 3 2 1

24. บคลากรมทกษะในการคดวเคราะหขอมล และจดท าประมาณการทถกตองเหมาะสมทนกาล (เชน

แผนการสงซอ แผนการผลต เปนตน) 5 4 3 2 1

25. บคลากรมทกษะในการบรหารความสมพนธกบผทเกยวของใน Supply chain (เชน Supplier, ฝาย

ตางๆในองคกร และลกคา เปนตน) 5 4 3 2 1

26. บคลากรมทกษะในการเลอกใชภาษาและเทคนคการสอสารทเหมาะสม (เชน คคา เพอนรวมงาน

ผบรหาร เปนตน) 5 4 3 2 1

ทศนคต (Attitude)

27. บคลากรมความกระตอรอรน รบผดชอบในการท างาน และพฒนาตนเองอยางตอเนองเพอบรรล

วตถประสงคขององคกร 5 4 3 2 1

28. บคลากรมความคดรเรมสรางสรรค (Initiative) เพอบรรลวตถประสงคขององคกร 5 4 3 2 1

29. บคลากรมความเชอมนในการท างานรวมกบผทเกยวของใน Supply chain (เชน Supplier, ฝาย

ตางๆในองคกร และลกคา เปนตน) 5 4 3 2 1

30. บคลากรใหความส าคญกบ Corporate KPI มากกวา Individual KPI ของสวนงานตนเอง 5 4 3 2 1

Supply Chain Performance : หากองคกรสามารถจดการดาน organization และ competency ไดอยางมประสทธภาพ จะสามารถ

ประหยดตนทน (Cost Saving)

131

ข ค าถาม มากทสด (5)

มาก

(4)

ปานกลาง (3)

นอย

(2)

นอยทสด (1)

31. องคกรสามารถลดตนทนใน Supply chain ไดตามเปาทก าหนดไว 5 4 3 2 1

32. องคกรสามารถลด cost ไดอยางตอเนอง 5 4 3 2 1

การใชประโยชนจากทรพยสนตางๆ (Asset Utilization)

33. องคกรมการใชงานเครองจกร อปกรณ ในการผลต ไดเตม capacity (เชน Sale สามารถขายสนคา

ไดเตม capacity ของโรงงาน และ Production ผลตสนคาไดเตม capacity เปนตน) 5 4 3 2 1

34. บคลากรใน Supply chain สามารถท างานเตมความสามารถ/ ศกยภาพ 5 4 3 2 1

ความเชอถอได ของหวงโซอปทาน (Supply Chain Reliability) โดยลกคาคอกระบวนการถดไป (internal & external customer)

35. องคกรสามารถสงมอบผลตภณฑทตรง spec ทลกคาตองการ และคณภาพมความสม าเสมอ

(consistency quality) 5 4 3 2 1

36. องคกรสามารถสงมอบผลตภณฑไดตรงเวลา ตามทลกคาตองการ 5 4 3 2 1

37. องคกรสามารถสงมอบผลตภณฑไดตรงตามจ านวนทลกคาตองการ 5 4 3 2 1

ความพงพอใจและความผกพนตอสนคาและบรการ(Customer Satisfaction & Engagement)

38. ลกคาพงพอใจ (Customer Satisfaction) ในสนคาและบรการ ( เชน คะแนนความพงพอใจสง จาก

ลกคา) 5 4 3 2 1

39. ลกคามการบอกตอ และมการซอซ า (Customer Engagement) 5 4 3 2 1

40. ลกคาพงพอใจตอการตอบสนอง กรณทเกด Customer Complaint หรอ Non Conformity (NC) 5 4 3 2 1

กระบวนการใหมๆ(Innovation Process) 41. องคกรคนพบวธจดการใหมๆ ใน Supply chain ทชวยลดขนตอน (เวลา) เพอสรางความยงยนให

ธรกจ 5 4 3 2 1

42. องคกรคนพบวธจดการใหมๆ ใน Supply chain ทชวยลดตนทนตางๆ เพอสรางความยงยนใหธรกจ 5 4 3 2 1

43. องคกรคนพบวธจดการใหมๆ ใน Supply chain ทชวยปรบปรงประสทธภาพของ Supply chain

performance โดยรวม 5 4 3 2 1

132

ประวตผเขยน

ชอ นางสาวกาญจนา วงษอสระ วนเดอนปเกด 19 สงหาคม 2522 ต าแหนงงาน เจาหนาทจดซออาวโส ผลงานทางวชาการ

ผลกระทบของนวตกรรมองคกร และ สมรรถนะของบคลากร ตอประสทธภาพของหวงโซ อปทาน ของอตสาหกรรมปโตรเคม ในประเทศไทย

ประสบการณท างาน 2546 – ISO coordinator

บรษท เจรญโภคภณฑปโตรเคมจ ากด

2548 – เจาหนาทจดซอ

บรษท อนนออส เอบเอส (ประเทศไทย)

2556 – เจาหนาทจดซออาวโส

บรษทไทยอทอกซเลท จ ากด