า 2557 ิทยาลัทยาลิลปากรยศ...ค าสาค ญ : ด น/...
TRANSCRIPT
การวเคราะหดนดวยวธ X-ray diffraction (XRD) เพอประยกตใชทางนตวทยาศาสตร
โดย นางสาวสภญญา มากล
วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชานตวทยาศาสตร
บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2557
ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร
สำนกหอ
สมดกลาง
การวเคราะหดนดวยวธ X-ray diffraction (XRD) เพอประยกตใชทางนตวทยาศาสตร
โดย นางสาวสภญญา มากล
วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชานตวทยาศาสตร
บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ปการศกษา 2557
ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร
สำนกหอ
สมดกลาง
FORENSIC ANALYSIS OF SOIL SAMPLES BY THE
X-RAY DIFFRACTION (XRD) METHOD
By
Miss Supinya Makul
A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree
Master of Science Program in Forensic Science
Program of (forensic science)
Graduate School, Silpakorn University
Academic Year 2014
Copyright of Graduate School, Silpakorn University
สำนกหอ
สมดกลาง
บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร อนมตใหวทยานพนธเรอง “การวเคราะหดนดวยวธ X-ray diffraction (XRD) เพอประยกตใชทางนตวทยาศาสตร” เสนอโดย นางสาวสภญญา มากล เปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาวทยาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชานตวทยาศาสตร
……........................................................... (รองศาสตราจารย ดร.ปานใจ ธารทศนวงศ)
คณบดบณฑตวทยาลย วนท..........เดอน.................... พ.ศ...........
อาจารยทปรกษาวทยานพนธ อาจารย ดร.ศรรตน ชสกลเกรยง คณะกรรมการตรวจสอบวทยานพนธ .................................................... ประธานกรรมการ (อาจารย ดร.ศภชย ศภลกษณนาร) ............/......................../.............. .................................................... กรรมการ (อาจารย ดร.ยภาพร สมนอย) ............/......................../.............. .................................................... กรรมการ (อาจารย ดร.ศรรตน ชสกลเกรยง) ............/......................../..............
สำนกหอ
สมดกลาง
ง
55312337 : สาขาวชานตวทยาศาสตร
คาสาคญ : ดน/ X-ray diffraction (XRD)
สภญญา มากล : การวเคราะหดนดวยวธ X-ray diffraction (XRD) เพอประยกตใชทางนตวทยาศาสตร. อาจารยทปรกษา : อ.ดร.ศรรตน ชสกลเกรยง. 75 หนา. วตถประสงคของงานวจยนเพอศกษาลกษณะเฉพาะของตวอยางดนดวยเทคนค X-ray diffraction (XRD) เกบตวอยางดนจานวน ตวอยาง จากสถานทตางๆ ในภมภาคตะวนตกของประเทศไทย โดยตวอยางดนทเกบนนเปนดนไรมนสาปะหลง ดนไรออย ดนจากหนองคลองบง และดนจากไหลทางขางถนน จากดฟแฟรกโตแกรมทวเคราะหได พบวาในดนมธาตซลกอนไดออกไซด (SiO2) และเคโอลไนต (Si4Al4O10(OH)8) เปนองคประกอบในตวอยางดนทงหมดโดยดจากคา Ө ทวเคราะหได อยางไรกตาม ดฟแฟรกโตแกรมทวเคราะหได แสดงรปแบบทแตกตางกนไปของตวอยางดน ผลการศกษาวจยนแสดงใหเหนวา เทคนค XRD อาจนามาใชในการบอกแหลงทมาของดนเพอประโยชนในทางนตวทยาศาสตรได
สาขาวชานตวทยาศาสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ลายมอชอนกศกษา................................................................ ปการศกษา 2557
ลายมอชออาจารยทปรกษา......................................................
สำนกหอ
สมดกลาง
จ
55312337 : MAJOR : FORENSIC SCIENCE
KEY WORD : SOIL/ X-RAY DIFFRACTION ANALYSIS (XRD)
SUPINYA MAKUL : FORENSIC ANALYSIS OF SOIL SAMPLES BY THE
X-RAY DIFFRACTION (XRD) METHOD. THESIS ADVISOR : SIRIRAT
CHOOSAKOONKRIANG,Ph.D.. 75 pp.
The objective of this study is to characterize soil samples by the technique of X-ray
diffraction (XRD). Twenty-seven samples of soil were collected from various locations in the western
region of Thailand. They were soils sampled from the cassava and sugarcane fields, by natural creeks and
ponds and the roadside. Two components namely, silicon dioxide (SiO2) and kaolinite (Si4Al4O10(OH)8)
were identified in the diffractograms of all samples as suggested by their 2Ө values. However, the
diffractograms of each sample displayed a unique peak pattern. The results from this work suggested that
the XRD technique may be used in matching soil sample for forensic purpore.
Program of (Forensic Science) Graduate School, Silpakorn University
Student's signature ................................................................ Academic Year 2014
Thesis Advisor's signature ....................................................
สำนกหอ
สมดกลาง
ฉ
กตตกรรมประกาศ
ในการทาวจยครงนประสบความสาเรจไดเนองจากไดรบความสนบสนนและความชวยเหลอ เปนอยางดยงจากทานอาจารย ดร. ศร รตน ชสกลเกรยง อาจารยทปรกษาวทยานพนธ และทาน อาจารย ดร.ศภชย ศภลกษณนาร ทกรณาเปนทปรกษาในการวางแผนและขอเสนอแนะในการดาเนนงาน ตลอดจนการแกไขปญหาตางๆ ทเกดขน อนเปนประโยชนตอการทาวจย จนทาใหการวจยนมความสมบรณมากขน นอกจากนผวจยขอขอบพระคณคณะกรรมการทกทานเปนอยางสงทไดใหคาแนะนา ชแนะ ตรวจทาน แกไข อนมตจนงานวจยฉบบนสาเรจลลวงไดดวยด ขอขอบคณนายชนม รอดผล เจาหนาทศนยเครองมอวทยาศาสตรและเทคโนโลย คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร ทชวยชแนะเกยวกบเทคนค X-ray Diffraction (XRD) อานวยความสะดวกในการใชอปกรณตางๆ เปนอยางดยง และขอขอบคณนางสาวสารตน ลวนด ทคอยแนะนาการยนเรองเกยวกบเอกสารตางๆ จนทาใหวทยานพนธเลมนเสรจสมบรณ ขอขอบพระคณบดา มารดา ผใหการอบรมเลยงด ทใหโอกาสและสนบสนนเรองการศกษาทดตลอดมา รวมถงญาตพนองทกคนทคอยเปนกาลงใจใหอยางดเสมอมา และสดทายนผวจยขอขอบคณพๆ และเพอนๆ สาขานตวทยาศาสตร รน 8 ทกคน ทคอยชวยเหลอและแนะนา แบงปนประสบการณทดๆ จนทาใหการทาวจยในครงนสาเรจลลวงไปดวยด
สำนกหอ
สมดกลาง
ช
สารบญ หนา บทคดยอภาษาไทย ............................................................................................................................... ง บทคดยอภาษาองกฤษ .......................................................................................................................... จ กตตกรรมประกาศ ................................................................................................................................ ฉ สารบญตาราง ....................................................................................................................................... ฌ สารบญภาพ .......................................................................................................................................... ญ บทท 1 บทนา ......................................................................................................................................... 1 ทมาและความสาคญของงานวจย ...................................................................................... 1 วตถประสงคของงานวจย .................................................................................................. 2 สมมตฐานของงานวจย ...................................................................................................... 2 ขอบเขตของงานวจย .......................................................................................................... 2 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ............................................................................................... 3 2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ .................................................................................................. 4 ดน ..................................................................................................................................... 4 ประเภทของดน ................................................................................................................. 6 สดน ................................................................................................................................... 7 แร ...................................................................................................................................... 10 เครองเอกซเรยดฟแฟรกโตมเตอร ..................................................................................... 15 เอกสารงานวจยทเกยวของ ................................................................................................ 18 3 วสด อปกรณ และวธการศกษา .................................................................................................. 20 วสด อปกรณ...................................................................................................................... 20 ตวอยางดน ................................................................................................................. 20 เครองมอและอปกรณทใชในงานวจย ................................................................................ 26 วธการทดลอง .................................................................................................................... 27 การเกบตวอยางดน .................................................................................................... 27 การเตรยมตวอยางดนเพอศกษาโดยเทคนค X-ray Diffraction (XRD) ...................... 28
สำนกหอ
สมดกลาง
ซ
บทท หนา 4 ผลการศกษา............................................................................................................................... 30 5 อภปราย สรปและขอเสนอแนะ ................................................................................................. 42 อภปรายและสรปผลการวจย ............................................................................................. 42 ขอเสนอแนะ ...................................................................................................................... 43 รายการอางอง ....................................................................................................................................... 44ภาคผนวก ............................................................................................................................................. 47ประวตผวจย ......................................................................................................................................... 75
สำนกหอ
สมดกลาง
ฌ
สารบญตาราง
ตารางท หนา . ตวอยางดนจากไรมนสาปะหลงทเกบจากจงหวดตางๆ ........................................................ 20 . ตวอยางดนจากไรออยทเกบจากจงหวดตางๆ ....................................................................... 22 3.3 ตวอยางดนจากไหลทางขางถนนทเกบจากจงหวดตางๆ ...................................................... 23 . ตวอยางดนจากหนอง คลอง บง ทเกบจากจงหวดตางๆ ....................................................... 24 . ตวอยางดนจากทราย, ทรายชาดหาดทเกบจากจงหวดตางๆ ................................................. 25 . เครองมอและอปกรณทใชในการวจย ................................................................................... 26 4.1 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรม XRD ของตวอยางดนไรมนสาปะหลง จงหวดสพรรณบร ........ 31 . ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรม XRD ของตวอยางดนหนอง คลอง บง จงหวดประจวบครขนธ .......................................................................................... 34 . ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรม XRD ของตวอยางทราย จงหวดสมทรสงคราม ........................ 35 4.5 ตารางเปรยบเทยบความแตกตางตาแหนงของดฟแฟรกโตแกรม XRD ของตวอยาง ดนจากไรมนสาปะหลง .......................................................................................... 37 . ตารางเปรยบเทยบความแตกตางตาแหนงของดฟแฟรกโตแกรม XRD ของตวอยาง ดนจากไรออย .......................................................................................................... 38 4.7 ตารางเปรยบเทยบความแตกตางตาแหนงของดฟแฟรกโตแกรม XRD ของตวอยาง ดนจากไหลทางขางถนน ......................................................................................... 39 . ตารางเปรยบเทยบความแตกตางตาแหนงของดฟแฟรกโตแกรม XRD ของตวอยาง ดนจากหนอง คลอง บง ........................................................................................... 40 . ตารางเปรยบเทยบความแตกตางตาแหนงของดฟแฟรกโตแกรม XRD ของตวอยาง ดนทราย .................................................................................................................. 41
สำนกหอ
สมดกลาง
ญ
สารบญภาพ
ภาพท หนา 2.1 องคประกอบของดน ............................................................................................................ 4 2.4 สดสวนการกระจายตวของอนภาคดน ................................................................................. 7 2.6 ระบบมนเซลล ...................................................................................................................... 9 2.7 หลกการของ Bragg’s law ในการคานวณคาการเลยวเบนของรงสเอกซ ............................. 16 2.8 การกาเนดของรงสเอกซ ....................................................................................................... 17 3.1 แผนผงการเกบตวอยางดนไรมนสาปะหลง, ไรออย, หนอง คลอง บง และทราย .............. 27 3.2 แผนผงการเกบตวอยางดนไหลทางขางถนน ........................................................................ 28 3.3 ขนตอนการเตรยมตวอยางดนเพอศกษาโดยเทคนค X-ray Diffraction (XRD) .................... 28 4.1 ดฟแฟรกโตแกรม XRD ของตวอยางดนไรมนสาปะหลง จงหวดสพรรณบร...................... 30 4.2 เปรยบเทยบดฟแฟรกโตแกรม XRD ของตวอยางดนไรมนสาปะหลงของ จงหวดนครปฐม (บน) และจงหวดราชบร (ลาง) ................................................. 32 4.3 ดฟแฟรกแกรม XRD ของตวอยางดนหนอง คลอง บง จงหวดประจวบครขนธ .................. 34 4.4 สเปกตรม XRD ของตวอยางทราย จงหวดสมทรสงคราม ................................................... 35
สำนกหอ
สมดกลาง
1
บทท 1
บทนา
1.1 ทมาและความสาคญของงานวจย
เนองจากปจจบนสงคมไทยไดเกดปญหาทางดานอาชญากรรมขนอยางมากมายและหลายรปแบบ นบวนมแนวโนมของการเกดเหตทรนแรงและซบซอนมากยงขน จากสถตคดอาชญากรรมทเพมมากขนในแตละป ทมใหเหนตามสอตางๆ ไมวาจะเปนคดชวต คดทรพยสน คดอบตเหต เปนตน ซงการเกดคดตางๆ เหลานมปญหาหลกคอ หาผกระทาผดมาลงโทษตามกฎหมายไดยาก ดงนน การตรวจสถานทเกดเหต หาวตถพยานจงเปนสงทสาคญในการเชอมโยงระหวางเหตและผลของขบวนการทางนตวทยาศาสตร (Forensic Science) เพราะการใชความรทางวทยาศาสตรเปนเรองหลกการและเหตผลทพสจนได สามารถนาตวผกระทาผดทแทจรงมาลงโทษตามกฎหมาย และสงทสาคญในการคลคลายคดหาขอเทจจรงสาหรบเจาหนาทตารวจนนคอพยานหลกฐานจากสถานทเกดเหต ซงคดตางๆ ทเกดขนยอมมรองรอยของผกระทาผดตกอยในสถานทเกดเหตอยในรปแบบตางๆ มากมาย เชน ลายนวมอแฝง เสนผม คราบอสจ คราบโลหต รอยเทา รอยรองเทา และเสอผา เปนตน พยานหลกฐานอกชนดหนงทคนทวไปและผกระทาความผดมกมองขามนนคอ ดน ซงในปจจบนดนเปนพยานหลกฐานชนหนงทนาสนใจทสามารถตรวจพบในสถานทเกดเหต ผวจยจงไดเรงเหนความสาคญของดน เนองจากปจจบนนมขาวการฆาขมขนหรอทาอาชญากรรมแลวนาไปทาลายหลกฐานในไรเกษตรกรรมตางๆ หรอเปนแหลงอาพรางของตวคนราย งานวจยนไดทาการเลอกเกบตวอยางดนจากสถานทตางๆ ไดแก ไรมนสาปะหลง ไรออย ไหลทางขางถนน หนอง คลองบง และทราย ทรายชายหาดรมทะเล เนองจากสถานทเหลานเปนสถานทสวนใหญผกระทาความผดมกไปแอบซอนตวหรอไปกอเหตอาพรางคด โดยใชเทคนคการวเคราะหดวยเครอง X-ray diffraction (XRD) เปนเทคนคทวเคราะหสมบตของวสด ทอาศยหลกการเลยวเบนของรงสเอกซทสามารถทา
สำนกหอ
สมดกลาง
2
การวเคราะหตวอยางทเปนของแขงไดและเปนเทคนคทใชตวอยางเพยงเลกนอยและใชเวลาในการวเคราะหไดอยางรวดเรว ซงในงานวจยนเทคนค XRD สามารถบอกแหลงทมาของดนได ดงนน การเกบตวอยางดนทตดกบลอรถ พนรองเทา อาวธเครองมอ และเสอผา เปนตน มาตรวจเปรยบเทยบกบดนทเกบจากสถานทเกดเหตทจะเปนประโยชนกบเจาหนาทตารวจในการเชอมโยงตวผกระทาผดเขากบสถานทเกดเหตและใชเปนพยานหลกฐานในการจบกมผกระทาผดได ดงนนผวจยจงตระหนกถงความสาคญของดนทจะเปนพยานหลกฐานทสามารถใหขอมลสาคญในการหาผกระทาผดมาลงโทษตามกฎหมายได
1.2 วตถประสงคของงานวจย
1. เพอศกษาลกษณะเฉพาะของตวอยางดน ดวยเทคนค X-ray diffraction (XRD) 2. เปรยบเทยบตวอยางดนจากแหลงตางๆ เพอบอกแหลงทมาของดน
1.3 สมมตฐานของการวจย
ตวอยางดนทเกบมาจากสถานทตางกน มองคประกอบของแรธาตในดนทแตกตางกน สามารถตรวจสอบยนยนความแตกตางของแรธาตในตวอยางดนแตละแหงไดโดยเทคนค X-ray diffraction (XRD) แมวาตวอยางดนทตรวจจะมปรมาณนอย
1.4 ขอบเขตของงานวจย
การวจยนเปนการตรวจหาและการพฒนาการเขาคกนระหวางวตถพยานจากสงทสงตรวจ (ตวอยางดน) ทเกบไดจากตวผเสยหายและตวผกระทาผด หรอจากวตถพยานและสถานทเกดเหต เพอตรวจพสจนวาตรงกน และนามาเปนหลกฐานหาผกระทาผดได โดยเลอกเกบตวอยางดนภายในภมภาคตะวนตก ดงน
สำนกหอ
สมดกลาง
3
. ดนไรมนสาปะหลง เกบตวอยางดนจากจงหวดนครปฐม, จงหวดกาญจนบร, จงหวดสพรรณบร, จงหวดราชบร และจงหวดประจวบครขนธ
. ดนไรออย เกบตวอยางดนจากจงหวดนครปฐม, จงหวดกาญจนบร, จงหวดสพรรณบร, จงหวดราชบร, จงหวดเพชรบร และจงหวดประจวบครขนธ
. ดนไหลทางขางถนน เกบตวอยางดนจากจงหวดนครปฐม, จงหวดสพรรณบร, จงหวดราชบร, จงหวดประจวบครขนธ, จงหวดสมทรสงคราม และจงหวดสมทรสาคร
. ดนจากหนอง คลอง บง เกบตวอยางดนจากจงหวดนครปฐม, จงหวดสพรรณบร, จงหวดราชบร, จงหวดประจวบครขนธ, จงหวดสมทรสงคราม และจงหวดสมทรสาคร
. ทราย ทรายชาดหาดรมทะเล เกบตวอยางดนจากจงหวดเพชรบร , จงหวดประจวบครขนธ, จงหวดสมทรสงคราม และจงหวดสมทรสาคร
รวมจานวนทงหมด ตวอยาง ทาการวเคราะหโดยเทคนค X-ray diffraction (XRD)
1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ การวเคราะหดวยเทคนค X-ray diffraction (XRD) เพอบอกแหลงทมาของดน สามารถตรวจ
วเคราะหตวอยางดนเพยงเลกนอยได เพอนามาเปนหลกฐานสาคญในการยนยนหาผกระทาผดมาลงโทษตามกฎหมายได
สำนกหอ
สมดกลาง
4
บทท 2
เอกสารและงานวจยทเกยวของ
2.1 ดน (Soil)
ดน คอ วตถทเกดขนเองตามธรรมชาต จากการสลายตวทางกายภาพ และหน แร รวมกบสารอนทรยทเกดจากการสลายตวของซากพช ซากสตวทผสมคลกเคลากน ซงดนแตละทจะมคณสมบตและลกษณะทแตกตางกนไปตามสภาพของภมอากาศ ภมประเทศและระยะเวลาการกาเนดของดน (มกดา, 2544) ซงสวนประกอบของดนขนอยกบการสลายตวของหนและแร และกระบวนการทางกายภาพและชวภาพสวนประกอบทสาคญ ไดแก อนนทรยวตถ 45%, อากาศ 25%,
นา 25% และอนทรยวตถ 5% (ภาพท 2.1)
ภาพท 2.1 องคประกอบของดน
ทมา : ชดการเรยนรวทยาศาสตรโลกและดาราศาสตร, ดน, เขาถงเมอ พฤษภาคม , เขาถงไดจาก http://www.navy.mi.th/sattahipbase/unit/wfrock/soil.php
สำนกหอ
สมดกลาง
5
. . . อนนทรยวตถหรอแรธาต เปนสวนประกอบทมปรมาณมากทสดในดน ไดมาจากการผพงสลายตวของหนและแร อนนทรยวตถ อยในดนในลกษณะของชนสวนทเรยกวา อนภาคดน ซงมหลายรปทรงและมขนาดแตกตางกนไป แบงไดเปน กลม ไดแก
. . . . กลมอนภาคขนาดทราย (เสนผาศนยกลาง . - . ม.ม.)
. . . . กลมอนภาคขนาดทรายแปง (เสนผาศนยกลาง . - . ม.ม.)
. . . . กลมอนภาคขนาดดนเหนยว (เสนผาศนยกลาง < . ม.ม.)
อนนทรยวตถ หรอ แรธาตในดน เปนสวนทสาคญในการควบคมลกษณะของเนอดน เปนแหลงกาเนดของธาตอาหารพช และเปนแหลงอาหารของจลนทรยดน นอกจากนอนภาคทอยในกลมขนาดดนเหนยวยงเปนสวนทสาคญทสดในการเกดกระบวนการทางเคมตางๆ ในดนดวย
. . . อนทรยวตถในดน ซงครอบคลมตงแตสวนของซากพช ซากสตวทกาลงสลายตว เซลลจลนทรย ทงทมชวตอยและทตายแลว ตลอดจนสารอนทรยทไดจากการยอยสลาย หรอสวนทถกสงเคราะหขนมาใหม
. . . นาในดน หมายถง สวนของนาทพบอยในชองวางระหวางอนภาคดนหรอเมดดน มความสาคญมากตอการปลก และการเจรญเตบโตของพช เนองจากเปนตวชวยในการละลายธาตอาหารตางๆ ในดน และเปนสวนสาคญในการเคลอนยายอาหารพชจากรากไปสสวนตางๆ ของพช
. . . อากาศในดน หมายถง สวนของกาซตางๆ ทแทรกอยในชองวางระหวางเมดดนในสวนทไมมนาอยกาซทพบโดยทวไปในดน คอ กาซไนโตรเจน ) ออกซเจน ) และคารบอนไดออกไซด ) ซงรากพชและจลนทรยดนใชในการหายใจ และสรางพลงงานในการดารงชวต
สำนกหอ
สมดกลาง
6
2.2 ประเภทของดน
ประเภทของดน จะแบงตามลกษณะของเนอดน แบงไดเปน ประเภท คอ
2.2.1 ดนเหนยว เปนดนทมเนอละเอยด จบตวกนหนาแนน เมอเปยกนาจะมความยดหยนไดดจนสามารถปนเปนกอนได แตเมอแหงดนจะแตกตวเปนกอนแขงมาก เปนดนทมชองวางระหวางดนนอย จงทาใหการระบายนาและอากาศไมด แตสามารถอมนาและแลกเปลยนธาตอาหารไดด ซงเหมาะแกการทาเกษตรกรรม เปนดนทมเสนผาศนยกลางเลกกวา . ม.ม.
. . ดนรวน เปนดนทคอนขางมเนอละเอยด เมอเปยกดนจะมความยดหยนไดบาง แตเมอดนแหงดนจะรวมตวกนเปนกอนแตจะไมแขงมาก ดนประเภทนจะมชองวางระหวางเมดดนมาก ทาใหนาซมไดสะดวก แตการอมนานอยกวาดนเหนยว เปนดนทมเสนผาศนยกลางตงแต . - . ม.ม.
. . ดนทราย เปนดนทมลกษณะเมดเดยวๆ สภาพแหง ไมเกาะตวกน เมอเปยกดนประเภทนจะรวมกนเปนกอนแบบหลวมๆ ได ทาใหการระบายนาไดเรวมาก จงไมสามารถกกเกบนาไวได เปนดนทมเสนผาศนยกลางตงแต 0.05-2.0 ม.ม.
การจาแนกดนชวยใหเราเขาใจถงคณสมบตของดนประเภทตางๆ ไดแก ความสามารถในการกกเกบนาและการถายเทพลงงานความรอน ซงสามารถนาไปใชประโยชนในทางเกษตรกรรม และวศวกรรม เปนตน
สำนกหอ
สมดกลาง
7
ภาพท 2.4 สดสวนการกระจายตวของอนภาคดน
ทมา : ชดการเรยนรวทยาศาสตรโลกและดาราศาสตร, ดน, เขาถงเมอ พฤษภาคม , เขาถงไดจาก http://www.navy.mi.th/sattahipbase/unit/wfrock/soil.php
2.3 สดน (Soil Color) (ยงยทธ และคณะ, )
สดน เปนสมบตทางกายภาพทสามารถมองเหนไดดวยตาเปลา ตามปกตอนภาคแรในดนมกไมมสหรอมกมสจาง (ยกเวนแรสเขมบางชนด) สดนจงมกจะเปลยนแปลงตามสภาพแวดลอมและองคประกอบอนๆ เชน ปรมาณของอนทรยวตถ และออกไซดของเหลก เชน หากดนมฮวมส (humus) มาก ดนจะมสดาหรอนาตาลเขม ถาดนมออกไซดของเหลกเคลอบผวอนภาคมาก ดนจะมสแดงหรอเหลอง ถาในขบวนการกาเนดดนทาใหมการสะสมของแคลเซยมหรอแมกนเซยมคารบอเนตมาก ดนจะมสขาว เปนตน สของดนขนอยกบสภาวะบางประการของดน เชน สภาวะนาขง จะทาใหดนมสเทาหรอสนาเงน สภาวะระบายนาไดด ดนจะมสแดงหรอสเหลอง แตเมอเปนสภาวะนาขงและสภาวะนาระบายไดดเกดขนสลบกนเสมอ ดนจะมจดประ (mottle) คอ มจดสเหลองหรอสแดงบนพนสเทา ดนทมสเทาหรอสเขยวมะกอกอมเทา (gray, grayish olive) ปกตจะบงบอกถงสภาพรดวซ (reducing condition) สภาพทคอนขางชนเปยก ซงเปนผลจากปจจบนหรออดต เชน ในอดตสภาพพนทนนอาจอยในสภาพเปยกทมกระบวนการรดกชนเกดขนและสารประกอบแร
สำนกหอ
สมดกลาง
8
เหลกยงคงอยในสภาพรดวซอย ยงไมมการเปลยนรปไปเปนรปสภาพออกซไดซ โดยปกตชนดนบนสดจะมสตงแตสนาตาล นาตาลเขมดา แลวแตปรมาณของอนทรวตถทเพมขนหรอกระบวนการฮวมฟเคชน (humification) ทเกดขนในปฏกรยาดนและปรมาณประจบวกกมอทธพลตอสดนเชนเดยวกน ในดนกรดทมแคลเซยมและอนทรยวตถตา จะมผลทาใหดนมสซด แตถาดนมปรมาณแคลเซยมและโซเดยมสงแมวาอนทรยวตถตาสดนจะเปนสคลากได บางครงสคลาของดนอาจเกดจากสารประกอบแมงกานสไดออกไซด (manganese dioxide) ทมอยในดนขณะนนหรออาจเกดจากสารคารบอนทไดจากการเผาไหม ดนทมสจางหรอคอนขางขาวเกดจากการเคลอนยายของสารประกอบเหลกออกไปจากดนทาใหหลงเหลอสารประกอบพวกควอรตเฟลสปารและเคโอลไนต ทาใหดนมลกษณะเปนสจางได (ชยรตน, ) การบอกสดนโดยใชคาพดมกกอใหเกดความเขาใจผดไดมาก โดยเฉพาะเปนสผสมซงเกดจากการผสมระหวางแมส ตงแต สเปนตนไป เพอนหลกเลยงความสบสนดงกลาว จงมการกาหนดสดนเปนรหส (color code) รหสสดนของระบบมนเซลล (Munsell system) ประกอบดวยตวเลข ชด เขยนเรยงเปนลาดบทแนนอน คอ Hue, Value และ Chroma (ยงยทธ และคณะ, ) . . สสน (Hue) คอ สดงเดม (primary color) ซงเดนชดของดน สเดม คอ สของแสงอาทตยในชวงคลนทตามนษยมองเหนได (visible light) เหมอนสรง (rainbow color) ทหกเหโดยปรซม สาหรบดนสดงเดมจะมความผนแปรของคา hue ตงแต R ซงหมายถงสแดง % จนถง Y ซงหมายถงสผสมระหวางเหลองและแดง โดยมสดสวนของสเหลอง % และสแดง
% สของดนทพบมากจะม hue ประมาณ YR ซงหมายถงสดสวนผสม % ของสเหลอง และ %ของสแดง
. . คาส (Value) หมายถง ความจาง (lightness) ของส สดงเดมเดยวกนอาจปรากฏแกสายตาเปนสตางกนไดขนกบความเขม จางของสคาของ value ผนแปรจากความจางตาสดเทากบศนย หมายถง เปนสดา จนถงระดบความจางสงสดเทากบ หมายถง สขาว
. . คารงค (Chroma) หมายถง ความบรสทธหรอความเขมขนหรอความแรงของสดงเดม คาของ chroma อาจผนแปรตงแต - แตโดยทวไปคา chroma ของดนมกไมเกน chroma ตาสดเทากบศนย จะทาใหสดงเดมปรากฏเปนหลายส นบตงแตสขาว สเทาจนถงสดาถาคา chroma
เพมขน ความบรสทธหรอความชดเจนของสดงเดม (hue) จะเพมขน ทงนสปรากฏจะออกมาเปน
สำนกหอ
สมดกลาง
9
เชนใดยงขนกบคาของ value ในขณะนนดวย ตวอยางของรหสสดน เชน YR / ตวเลข YR
คอคาสสน (hue) หรอสดงเดม เลข หมายถง คาส (value) หรอความจางของ hue และเลข หมายถงคารงค (chroma) หรอความบรสทธของ hue ซงถาตรวจสอบจากสมดสดนของมนเซลล (Munsell soil color book) แลว จะพบวาเปนสนาตาล
ภาพท 2.6 ระบบมนเซลล
ทมา : พมพเพญ พรเฉลมพงศ, ระบบมนเซลล, เขาถงเมอ 10 พฤษภาคม , เขาถงไดจาก http://www.foodnetworksolution.com/wiki/word/ /munsel-color-system
สำนกหอ
สมดกลาง
10
. แร (Minerals) (ยงยทธ และคณะ, )
แร คอ สารประกอบอนนทรยทเกดขนเองโดยตามธรรมชาต ทมสถานะเปนของแขง ซงมคณสมบตทางเคม มโครงสรางเปนผลกเรยงตวกนอยางเปนระเบยบ เกดจากกระบวนการทางอนทรย แรสามารถแบงตามการเกดไดเปน ชนด ใหญๆ คอ
. . . แรปฐมภม (Primary minerals) หมายถง แรทเยนตวหรอตกผลกจากหนหนด (magma) โดยตรง เชน แรควอรต, ไมกา, เฟลดสปาร เปนตน สามารถพบแรเหลานในดนได โดยในดนมกพบแรปฐมภมในอนภาคขนาดทราย (sand) และทรายแปง (silt)
. . . แรทตยภม (Secondary minerals) เกดจากการผพงของแรปฐมภมทมความคงทนตา แลวตกตะกอนหรอตกผลกใหม เชน แรดนเหนยวซลเกตและเหลกออกไซดในดนจะพบแร ทตยภมมากในอนภาคขนาดดนเหนยว (clay) แตในบางกรณกอาจพบในขนาดทรายแปงดวย แรทพบมากในดน คอ แรประกอบหน (rock forming mineral) ปกตในดนแรเหลานอาจจะมลกษณะผนแปรไปจากเดมบางหรออาจจะเปนแรทสงเคราะหขนมาใหม หลงจากสลายตวไปแลวกได แรในดนทสาคญและพบอยเสมอๆ ไดแก
. . . ควอรต (quartz, ) แรควอรตบรสทธจะไมมสและใสเหมอนแกว แตถามสงเจอปนผสมอย จะมสแตกตางกนออกไปมากมาย มความแขงมาตราฐานเทากบ ประกายแบบแกวแตก และไมมรอยแตกธรรมชาต เมอเปนผลกจะมลกษณะเปนแทงหกเหลยมแบบแทงดนสอดา แรควอรตมชอเรยกมากมาย เชน เขยวหนมาน, โปงขาม เปนตน แรนเปนองคประกอบทสาคญของหนตะกอนประเภทหนทราย หรอหนแปรประเภทหนควอรตไซดและหนไนส ในหนอคนจะพบมากในหนประเภทแกรนตและไรโอไลต ในดนแรควอรตเปนองคประกอบหลกของอนภาคดนขนาดทรายและขนาดทรายแปง เปนแรทมความทนทานตอการสลายตวมาก รปรางของอนภาคควอรตเปนเหลยมคมหรอกลมมน จะเปนเครองบงชทดถงสภาพและประเภทการเกดของดนได ถาเกดจากการพดพาและทบถมโดยนาไกลจากตนกาเนดจะมรปรางกลมมนมาก ถาไมไดถกพดพาไกลจากแหลงตนกาเนด ควอรตจะยงคงมเหลยมคมอยมาก ถาอนภาคเลกจนถงขนาดทรายแปง ลกษณะอาจแสดงไดไมชดเจน
. . . เฟลดสปาร (feldspar group, ) หรอ แรฟนมา เปนสารประกอบอะลมโนซลเกตของโพแทสเซยม โซเดยม และแคลเซยม ( X ในสตรรวมของ
สำนกหอ
สมดกลาง
11
เฟลดสปาร คอ ธาตตางๆ เหลาน) แรนมกเกดรวมกบควอรตในหนอคน แรเฟลดสปารมสขาวทบหรอขาวขนแบบชามกระเบอง มรอยแตกธรรมชาตอย ทางและมความแขงมาตราฐานเทากบ แรนมอยในดนเปนปรมาณนอย ทงนเนองจากเปนแรทสลายตวทางดานเคมไดงายทสดแรหนง โดยทาปฎกรยากบนาหรอกรดคารบอนกไดด เมอสลายตวแลวจะเปนดนเหนยว แรเฟลดสปารแบงออกได ประเภทใหญๆ คอ โพแทสเซยมสปาร ( ) และโซดาไลม เฟลดสปา ร ( )
. . . ไมกา (mica group) แรไมกาเปนสารประกอบทคอนขางซบซอนของอะลมโนซลเกตโดยมธาตโพสแทสเซยม แมกนเซยม และเหลก เปนสวนประกอบทสาคญของแรกลมน ไมกาพบอยทวไปในดนและหนหลายๆ ชนด ในดนจะพบเปนแผนเลกบางๆ อยทวไปหรอในอนภาคขนาดทรายแปง ในหนอคนไมกาเปนแรประกอบทสาคญซงพบอยทวไปเหนไดชดเจนในหนจาพวกแกรนต ไดโอไรด ในหนตะกอนจะพบไมกามากในหนประเภททมอนภาคขนาดละเอยด เชน หนดนดาน (shale) เมอถกเปลยนแปลงเปนหนแปรจะมไมกามากยงขน เพราะแรดนเหนยวถกเปลยนไปเปนไมกา เชน ในพวกหนฟลไลด (phylite) หรอไมกาชสต (mica schist) แรไมกามลกษณะพเศษทสาคญคอเปนแผนบางใสๆ รวมตวเปนปก ซงสามารถลอกออกเปนแผนบางๆ ได ไมกามความแขงมาตราฐานอยระหวาง . - . ถาพบเปนผลกชดเจนจะมลกษณะเปนแผนบางรปหกเหลยม
2.3.2.4 แคลไซต ( calcite, ) และ โดโลไมต (dolomite, ) แรชนดนมสวนประกอบทสาคญคอ พวกคารบอเนตและเปนองคประกอบหลกของหนตะกอนประเภทหนปนและหนแปร ประเภทหนออน (marble) ในหนประเภทอนจะมอยในลกษณะเปนแรประกอบ (accessory mineral) โดยเกดเปนสายแร (vein) หรออาจจะเคลอบแรประเภทอนกได แคลไซตเปนแรทมอยมากทสด และสาคญทสดในกลมแรทมองคประกอบเปนคารบอเนต เมอเปนองคประกอบของหนปนมกจะมวตถอน ๆ เจอปนอยมาก ทาใหมสตางๆ เชน เขยว, นาตาล หรอปกตมกเกดเปนผลกซงมรปรางตางๆ ออกไป มสขาวหรอขาวใส ซงอาจจะเหมอนแรควอรต แตแคลไซตมรอยแตกธรรมชาตทชดเจนมาก 3 ทาง ทามม 75˚ ซงกนและกน และมความแขงมาตรฐานเทากบ 3 ซงออนกวาแรควอรตมาก นอกจากนยงสามารถตรวจอนมลคารบอเนตไดงาย โดยหยดกรดเกลอเจอจางลงไปบนแรชนดนจะเกดฟองฟ ของ
สำนกหอ
สมดกลาง
12
คารบอนไดออกไซด เมอเกดในสภาพของหนมารล (marl) ประกอบดวยแรทตยภม คอ แคลเซยมคารบอเนตรวมกบอนภาคดนเหนยว โดยทวไปแคลไซตจะสลายตวไดงายมาก โดยจะสลายตวเมอเกดปฏกรยากบนาทมคารบอเนตละลายอย เกดเปนแคลเซยมไบคารบอเนต ซงจะละลายไปกบนาหรออาจจะไปตกผลกใหมในบรเวณอนๆ แคลไซตเมอสลายตวจะใหแคลเซยมซงเปนธาตอาหารของพชทสาคญ โดโลไมต แคลเซยมในแคลไซตอาจถกแทนทโดยแมกนเซยมทาใหเกดโดโลไมตหรอทาใหหนปนขาวธรรมดาเปลยนเปนหนปนโดโลไมต (dolomitic limestone) โดโลไมตละลายยยากกวาแคลไซต และจะไมเกดฟองฟ กบกรดเกลอเจอจาง นอกจากจะอนใหรอนหรอบดใหละเอยด นอกจากนนโดโลไมตยงแขงกวาแคลไซตเลกนอย (ความแขง 3.5-5)
2.3.2.5 ไพไรต (pyrite, ) แรไพไรตเปนแรทมอยจานวนนอย โดยปกตเกดเปนแรประกอบในหนหลายๆ ชนด รวมทงในดนดวย แรนมกเกดเปนผลกกอนสเหลยมเลกๆ สเหลองทอง ดนตะกอนนาเคมททบถมใหมๆ มกมไพไรตอยมาก ซงเมอถกออกซไดซจะใหกรดซลฟวรกและเมอมมากจะทาใหความเปนกรดเพมขนไดอยางสง ลกษณะเชนนเปนลกษณะสาคญของดนประเภทดนเปรยว เชน ชดดนองครกษ ชดดนรงสต เปนตน
2.3.2.6 อะพาไทต (apatite, (F, Cl, OH) แรอะพาไทตเกด อยในหนหลายชนด แตในลกษณะเปนแรประกอบเทานน และมปรมาณนอยมาก มความสาคญโดยทเปนแหลงทมาของธาตฟอสฟอรส ปกตแลวดนมกจะขาดแรประเภทน ในประเทศไทยถงแมจะพบแหลงแรดงกลาวอยไมมากนก แตกพบแหลงหนฟอสเฟตทเกดจากมลคางคาวอยบางตามถาหนปน แรอะพาไทตธรรมดามสเขยวแก และมความแขงมาตรฐานเทากบ 5 เมอเกดเปนแหลงแรจะเปนพวกหนฟอสเฟต (phosphate rock) ซงมประโยชนอยางยงสาหรบใชทาปย
2.3.2.7 ยปซม (gypsum, O) ยปซมเปนแรทเกดจากการตกตะกอน เชนจากนาทะเลเปนแรทละลายนาได และเมอสลายตวแลวกจะเกดขนมาใหมไดอก ดงนนในดนจงอาจมแรพวกนอยได ถาวตถกาเนดดนเกยวของกบทะเลหรอในบรเวณทมการชะละลายตา เชน บรเวณทมฝนตกนอย คอ เขตทะเลทราย ซงมอากาศแหงแลง ยปซมมสขาวหรอไมมส และเปนแรทออนสามารถขดไดดวยเลบมอ เพราะมความแขงมาตรฐานเทากบ 2 มรอยแตกธรรมชาตทชดเจน 1 ทาง และไมชดเจนอก 1 ทาง รปรางทเกดแตกตางกนออกไป สวนมากเปน
สำนกหอ
สมดกลาง
13
ผลกชดเจน ความแตกตางจากแคลไซต ทสาคญนอกจากความแขงแรงกคอ จะไมมปฏกรยาเกดฟองฟ กบกรดเกลอเจอจาง
2.3.2.8 เฮไลต (halite, NaCl) เฮไลตหรอเกลอ พบในธรรมชาต ถาบรสทธไมมสแตอาจจะพบวามสเหลอง แดง เทา หรอนาตาลได เมอมสงเจอปน แสงผานได เปราะ มรอยแตกตามธรรมชาต 3 ทาง ความแขง 2-2.5 ความถวงจาเพาะ 2-3 มรสเคม ถาทงไวในสภาพธรรมชาตจะดดความชนและละลาย เฮไลตทพบในดนอาจเกดจากตะกอนนาเคม ถาพบในบรเวณทเปนตอนในทวป อาจไดจากชนหนทมการสะสมเกลออยแลว และไดรบอทธพลของนาใตดน ทาใหมการขนมาสผวและสะสมในดน เชน การพบดนเคมในภาคตะวนออกเฉยงเหนอของประเทศไทย เปนตน
2.3.2.9 แรดนเหนยว (clay mineral) แรประเภทนมองคประกอบเปนพวกอะลมโนซลเกตทซบซอนมขนาดอนภาคเลกมาก สวนใหญเลกกวา 2 ไมโครเมตร (ขนาดดนเหนยว) มโครงสรางเปนแผนหรอชนซอน ๆ กน บางครงจงเรยกวา layer silicate clays เนองจากแรชนดนมขนาดเลกมาก ดงนนการตรวจสอบจงจาเปนตองใชเครองมอพเศษ เชน เครองมอวเคราะหการเลยงเบนของรงสเอกซ (X-ray Diffraction, XRD) หรอเครองมอวเคราะหความแตกตางเชงความรอน (Differentail thermal analysis, DTA) แรดนเหนยวสามารถแบงออกได 2 พวก ใหญๆ คอ แรดนเหนยวซลเกต (Silicate clay) และแรดนเหนยวเซสควออกไซต (Sesquioxide clay) แรดนเหนยวซลเกต เปนสารประกอบอะลมโนซลเกตทสลบซบซอนแบงยอยไดหลายชนดทสาคญ คอ เคโอลไนต (Kaolinite), มอนตมอรโอไนต (Montmorillonite), เวอรมคไลต (Vermiculite) และอลไลต (Illite) สาหรบแรดนเหนยวเซควสออกไซต มเหลกและอะลมนมออกไซตเปนองคประกอบหลก โดยทวไปแรดนเหนยวพวกนจะมสแดงหรอเหลอง เนองจากอทธพลของเหลก และมความเหนยวนอยกวาแรดนเหนยวซลเกต
2.3.2.9.1 เคโอลไนต (kaolinite, )) โครงสรางของเคลโอไนตประกอบดวยแผนซลกา (silica sheet) หนงแผนประกบทบแผนอะลมนา (alumina
sheet) อกหนงแผน โดยทซลกาและอะลมนารวมเกาะออกซเจนตวเดยวกนในดานทประกอบเขาหากน จงทาใหแผนทงสองประสานเขากนเปนผลกแร ผลกของเคโอลไนตจะขยายตวออกในแนวระนาบไดโดยไมจากด รปของแผนผลกเปนรปหกเหลยมมขอบ เรยงซอนกนเปนชนๆ แตละชนของโครงสรางทเรยงซอนทบกนมความหนา 7 องสตรอม หลบระหวางแผนถกยดดวยพนธะไฮโร
สำนกหอ
สมดกลาง
14
เจน (hydrogen bone) ซงเกดขนระหวางอะตอมออกซเจนของแผนซลกาและอะตอมไฮโดรเจนของแผนอะลมนาระหวางโครงสรางทอยตดกน แรดนเหนยวทมสตรโครงสรางและสตรเคมเชนเดยวกบเคโอลไนต ไดแก ฮอนโลไซต (holloysite) และดกไคร (dickite) แรดนเหนยวกลมนแตกตางกนทการเรยงซอนกนของหนวยผลกทประกอบกนเปนอนภาคของดนเหนยวเทานน (ชยรตน, 2539)
2.3.2.9.2 สเมกไต (Smectite) โครงสรางของส เมกไตประกอบดวยแผนซลกาสองแผนและแผนอะลมนาหนงแผนสอดอยระหวางกลางระหวางแผนซลกาทงสอง ซลกาและอะลมนาอะตอมในแผนเหลานนตางเกาะยดออกซเจนรวมกนประกอบกนเปนแผนสเมกไต จงมกเรยกดนเหนยวชนดนวา 2:1 type clay ซงผลกจะเชอตอกนในแนวระดบและซอนกนเปนชนๆ แผนโครงสรางและหลบระหวางแผนซอนทบกนมความหนา 9-12 องสตรอม ไมมพนธไฮโดรเจนยดระหวางแผนซลกา เพราะหลบดายบนและดานลางตางมออกซเจน ซงเปนของซลกาทงนน จงไมเกดพนธะไฮโดรเจน แตเกด oxygen-oxygen linkage ขนแทน แรดนเหนยวกลมนมพนผวดดซบโมเลกลของนาและแคตไอออนไดมาก
2.3.2.9.3 อลไลต (illite, มองคประกอบของผลกคลายกบสเมกไตมากและมโครงสรางทวๆ ไปเหมอนกน ดงนนจงเปนกลม 2:1 type clay แตแตกตางกนทระยะระหวางผลกโดยจากขอบบนของแผนโครงสรางบนถงขอบบนของแผนลางถดลงมามระยะคงทเทากบ 10 องสตรอม ไมสามารถยดหดไดเหมอนสเมกไต บางครงจงเรยกแรดนเหนยวกลมนวา กลมไมยดตว (nonexpanding lattice) สาเหตทอลไลตไมยดตวเพราะซลกาอะตอมในแผนซลกาบางสวนถกแทนทดวยอะลมนาอะตอมและประจทเหลอคางอย เนองจากการแทนทถกดดยดชดเชยทาใหเปนกลางโดยโพแทสเซยมไอออน เขามาทาใหประจลบทคางอยเปนกลางเขามาฝงตวอยในระหวางหลบภายในชองรปหกเหลยมของแผนซลกาของผลกทซอนกนอยขางบนและขางลาง มผลทาใหหลบระหวางแผนผลกของแรดนเหนยวขยายและหดตวไมไดเมอดนเปยกหรอแหง แคตไอออนตางๆ กแทรกซมเขาไปยดกบพนทผวภายในหลบไมได ดงนนสมบตตางๆ ของอลไลตจงอยระหวางสมบตของสเมกไตและเคโอลไนต
2.3.2.10 ฮมาไทต (hematite, ) ฮมาไทตเกดขนไดงายจากการสญเสยนาของแรไลมอไนตหรอแรอนๆ เปนตวสาคญในการใหสแดงหรอนาตาลแดงแกดนและแกหนท
สำนกหอ
สมดกลาง
15
สลายตว สวนมากจะเกดรวมกบแรไลมอไนต โดยเฉพาะอยางยงในสวนทเปนอนภาคดนเหนยว แตฮมาไทตอาจจะพบในดนโดยมขนาดอนภาคใหญๆ เชน ขนาดกรวด ทราย หรอแตเพยงสารเคลอบหรอสารเชอมวสดอนๆ กได แรฮมาไทตมความแขงไมแนนอน (ตงแต 1-6) และจะหนก (ความถวงจาเพาะประมาณ 5 ) ปกตจะเกดรวมอยกบไลมอไนต โดยเปนตวสาคญในการใหสแดงและเหลองในดน รวมทงตามผวหนาของหนและแรทเรมสลายตว ในดนทวๆ ไป ถาพบแรฮมาไทตจะแสดงถงสภาพทคอนขางแหง และมออกซเดชนสงและสวนมากจะแสดงถงความมอายของดน ดวยการมสแดงตลอดหนาตดของดน
2.4 เครองเอกซเรยดฟแฟรกโตมเตอร (X-ray diffractometer ; XRD)
X-ray diffractometer (XRD) เปนเครองมอ ทใชในการวเคราะหสมบตของวสด โดยอาศยหลกการเลยวเบนของรงสเอกซ สามารถทาการวเคราะหไดทงสารประกอบทมอยในสารตวอยาง และนามาใชศกษารายละเอยดเกยวกบโครงสรางผลกของสารตวอยางไดอกดวย ในผลกของตวอยางแตละชนด จะมขนาดของ Unit Cell ทไมเทากน ทาให Pattern ของการเลยวเบนรงสเอกซ ทออกมาไมเทากน ทาใหเราสามารถหาความสมพนธของสารประกอบตางๆ กบ Pattern การเลยวเบนของรงสเอกซได ซงจะทาใหเราทราบวา ในตวอยางนนๆ มสารประกอบอะไรอยบาง
นอกจากน ผลการวเคราะหของ XRD จะสามารถหาองคประกอบของตวอยางไดแลวนน ยงสามารถคานวณหาขนาดอนภาคของแตละ Unit cell, ความเครยดของตวอยาง, คาความเปนผลกของตวอยางไดอกดวย นอกจากน ยงสามารถทาการวเคราะห องคประกอบของฟลมบาง และคานวณคาความหนาของชนฟลมบาง ไดอกดวย
การนาเทคนค X-ray diffraction มาใชในการวเคราะหดนในสวนทเปนผลกจะใชลาแสงของ monochromatic x-ray ตกกระทบกบผวของผลกทมมตกกระทบทเหมาะสม รงสเอกซ บางสวนจะเกดการเลยวเบน (diffract) รงสบางสวนจะกระจดกระจายและผานทะลลงไปยงผวชนทสองของผลกทตาลงไป จะเกดการเลยวเบนของรงสเอกซอกครงและรงสเอกซ บางสวนกจะทะลลงไปยงผวผลกชนทสาม จะเกดการเลยวเบนของรงสเอกซ เชนนไปเรอยๆ ซงสามารถอธบายและเขยนเปนสมการ (ดงรปท . ) ตามกฎของ เซอร ดบบลว เอซ แบรกส นกฟสกสชาวองกฤษ ทอาศยหลกการทางฟสกสโดยการเลยวเบนโดยใชรงสเอกซ XRD เพอใชอธบายโครงสรางของผลก เมอ
สำนกหอ
สมดกลาง
16
ตกกระทบเขากบรงสเอกซ ดวยมมตกกระทบทแตกตางกน โดยระยะหางและความยาวคลนเปลยนแปลงไป
ภาพท 2.7 หลกการของ Bragg’s law ในการคานวณคาการเลยวเบนของรงสเอกซ
ทมา : เกยรตพงษ ไดการ, หลกการการเลยวเบนของรงสเอกซ, เขาถงเมอ พฤษภาคม ,
เขาถงไดจาก http://www.mfu.ac.th/center/stic/index.php/x-ray-analysis-instrument-menu/item/ -
สำนกหอ
สมดกลาง
17
sin θ = =
d sin θ = QS = SP
QS+SP = 2d sin θ
nλ = QS+SP nλ = 2d sin θ
โดยกาหนดให ดงน
λ = ความยาวคลนของรงสเอกซ
θ = มมตกกระทบระหวางรงสเอกซกบระนาบในผลก
d = ระยะหางระหวางระนาบในผลก
n = ลาดบการเลยวเบนโดยเปนเลขจานวนเตม
ภาพท 2.8 การกาเนดของรงสเอกซ
ทมา : WILSON (1987), XRD, accessed May 10, 2014, available from http://www.vijai-
rid.com/x-ray% technic.htm
Incident x-ray
มม = theta
Diffracted x-ray
Ө O
d
Q P
d S
T
ส
ำนกหอสมดกลาง
18
2.5 เอกสารงานวจยทเกยวของ
ในป ค.ศ. Janssen และคณะ ทาการศกษาดนเหนยวสาหรบเปรยบเทยบสดน ซงไดพฒนาวธการสกดสดสวนของแรดนเหนยวจากตวอยางดน โดยใชเขมฉดยาดดสารแขวนลอยทเปนตวอยางดนจนเตมเขมฉดยาแลวถายสารแขวนลอยตวอยางดนใสขวดแกวอก โดยมกระดาษกรองวางอยบนปากขวด หลงจากนนนากระดาษกรองไปอบทอณหภม องศาเซลเซยส และนามาเปรยบเทยบสดนกบสมดเทยบส (Munsell color chart) ซงวธนเปนวธทงาย รวดเรว และทาใหตวอยางดนเปนเนอเดยวกน ในการวเคราะหสของดนได
ในป ค.ศ. Junger ทาการศกษาตวอยางดนเพอใชเปนประโยชนในการประเมนความแมนยาการวเคราะหวตถพยานจากตวอยางดน เพอกาหนดคณภาพของปจจยในการคดกรองวตถพยาน ในการศกษานไดศกษาตวอยางดน ตวอยาง จากพนททตางกน ไดแก เกาะ หาดทราย และลาดจอดรถ ซงรวมทงหมด ตวอยาง โดยนาตวอยางทงหมดมาทาการวเคราะหสของดน และการกระจายของอนภาคดนและแร ชนด พบวาตวอยางดนทนามาวเคราะหสของดนสามารถบอกความแตกตางของดนแตละพนทไดเกนครง และตวอยางดนทนามาวเคราะหการกระจายของอนภาคดนและแรกสามารถบอกความแตกตางของดนแตละพนทไดเชนกน ในป ค.ศ. Sugita และ Marumo ทาการศกษาสของตวอยางดนเพอใชในการจาแนกดนทางนตวทยาศาสตร จากตวอยาดน ตวอยาง จากพนททภมประเทศเปนเถา ภเขาไฟ หรอจากดนทเกดจากตะกอนทบถม แลวทาการวดสดนโดยเปรยบเทยบกบ Munsell color chart หลงจากกาจดปจจยตางๆ ทมผลตอสของดน ประกอบดวยความชน อนทรยวตถ และเหลกออกไซด โดยนาตวอยางดนไปตากใหแหง แลวหยดนาใหความชนแกดน ทาลายอนทรยวตถกาจดออกไซด และเผาดนใหเปนเถา หลงจากกาจดปจจยตางๆ เหลานนแลวกทาการเปรยบเทยบสดนพบวา สของแรดนเหนยวหลงจากทาลายอนทรยวตถและกาจดเหลกออกไซดสามารถใชบอกความแตกตางของตวอยางดนได % ทมาจากบรเวณตางกนได และการวดสหลงจากเผาเถาไมสามารถใชบอกความแตกตางของตวอยางดนแตละบรเวณได
ในป ค.ศ. Chazottes และคณะ ทาการศกษาวเคราะหขนาดของอนภาคดนในสถานการณจาลองโดย วเคราะหสถานการณจาลองคดอาชญากรรมเกดขน สถานท โดยเกบตวอยางดนจากพนรองเทาบท รองเทากฬา และกระดาษทชช (ตวอยางดนตองสงสย) มาเปรยบเทยบกบตวอยางดนเดมทรองเทาและกระดาษทชชทไปสมผสมา (ตวอยางดนควบคม) โดยทาการวเคราะหหาปรมาณอนภาคของตวอยางดนแตละกลม วเคราะหหาเปอรเซนตของอนภาคดนทแบงตามกลมขนาดของดน และทาการวเคราะหทางสถตเพอตรวจสอบดนทตองสงสยกบดน
สำนกหอ
สมดกลาง
19
ควบคมมความแตกตางกนหรอไมในทางสถต ซงการกระจายตวของอนภาคดนจาก สถานทมความแตกตางกนโดยสถานท มกลมขนาดอนภาคขนาดใหญ (มากกวา มลลเมตร) และขนาดเลก (นอยกวา มลลเมตร) ในขณะทสถานท มกลมขนาดอนภาคปานกลางเปนสวนใหญ จากการศกษาตวอยางดนจาก สถานท มความแตกตางกนไดอยางชดเจน อาจจะนามาใชเปนประโยชนในทางนตวทยาศาสตรได
ในป ค.ศ. Ruffell และ Wiltshire ทาการวเคราะหหาชนดและปรมาณของแรในตวอยางดนดวยเทคนค X-ray diffraction (XRD) กบ Quantitative X-ray diffraction (QXRD) เพอประโยชนในทางนตวทยาศาสตร ในการศกษานไดทาการเกบตวอยางดนมาจากรองของดอกยางรถยนตจากสถานทเกดเหต สถานท ทาการวเคราะหดวยเทคนค XRD พบวาเปนการวเคราะหทสามารถบงบอกถงชนดและความแตกตางของแรทอยในตวอยางดนจาก สถานทได แตเมอทาการวเคราะหดวยเทคนค QXRD พบวาซงเปนการวเคราะหหาปรมาณหรอสดสวนของแรชนดตางๆ ในตวอยางดนได พบวาไมสามารถบงบอกถงความแตกตางสดสวนของแรธาตในทง 2 สถานทได
สำนกหอ
สมดกลาง
20
บทท 3
วสด อปกรณ และวธการศกษา
3.1 วสดอปกรณ
3.1.1 ตวอยางดน
จากการวจยนไดทาการศกษาตวอยางดนในสถานทแตกตางกน ดงน
ตารางท . ตวอยางดนจากไรมนสาปะหลงทเกบจากจงหวดตาง ๆ
สถานทเกบตวอยางดนไรมนสาปะหลง แผนท
1. ตาบลทงบว อาเภอกาแพงแสน จงหวดนครปฐม
2. ตาบลหนองปรอ อาเภอหนองปรอ
จงหวดกาญจนบร
สำนกหอ
สมดกลาง
21
3. ตาบลบางตะเคยน อาเภอสองพนอง
จงหวดสพรรณบร
4. ตาบลหนองกระทง อาเภอปากทอ จงหวดราชบร
5. ตาบลหนองตาแตม อาเภอปราณบร จงหวดประจวบครขนธ
สำนกหอ
สมดกลาง
22
ตารางท . ตวอยางดนจากไรออยทเกบจากจงหวดตางๆ
สถานทเกบตวอยางดนไรออย แผนท
1. ตาบลทงบว อาเภอกาแพงแสน จงหวดนครปฐม
2. หนองปรอ อาเภอหนองปรอ จงหวดกาญจนบร
3. ตาบลบางตะเคยน อาเภอสองพนอง จงหวดสพรรณบร
4. ตาบลหนองกระทง อาเภอปากทอ จงหวดราชบร
5. ตาบลบางจาก อาเภอเมอง จงหวดเพชรบร
สำนกหอ
สมดกลาง
23
6. ตาบลหนองตาแตม อาเภอปราณบร
จงหวดประจวบครขนธ
ตารางท . ตวอยางดนจากไหลทางขางถนนทเกบจากจงหวดตางๆ
สถานทเกบตวอยางดนไหลทางขางถนน แผนท
1. ตาบลทงบว อาเภอกาแพงแสน จงหวดนครปฐม
2. ตาบลบางตะเคยน อาเภอสองพนอง จงหวดสพรรณบร
3. ตาบลหนองกระทง อาเภอปากทอ จงหวดราชบร
4. ตาบลหนองตาแตม อาเภอปราณบร จงหวดประจวบครขนธ
สำนกหอ
สมดกลาง
24
5. ตาบลแมกลอง อาเภอเมองสมทรสงคราม จงหวดสมทรสงคราม
6. ตาบลมหาชย อาเภอเมองสมทรสาคร จงหวดสมทรสาคร
ตารางท . ตวอยางดนจากหนอง คลอง บงทเกบจากจงหวดตางๆ
สถานทเกบตวอยางดนหนอง คลอง บง แผนท
1. ตาบลทงบว อาเภอกาแพงแสน จงหวดนครปฐม
2. ตาบลบางตะเคยน อาเภอสองพนอง จงหวดสพรรณบร
3. ตาบลหนองกระทง อาเภอปากทอ จงหวดราชบร
สำนกหอ
สมดกลาง
25
4. ตาบลหนองตาแตม อาเภอปราณบร จงหวดประจวบครขนธ
5. ตาบลแมกลอง อาเภอเมองสมทรสงคราม จงหวดสมทรสงคราม
6. ตาบลมหาชย อาเภอเมองสมทรสาคร จงหวดสมทรสาคร
ตารางท . ตวอยางทราย ทรายชายหาดทเกบจากจงหวดตางๆ
สถานทเกบตวอยางดนทราย ทรายชายหาด แผนท
1. หาดชะอา ตาบลชะอา ตาบลชะอา จงหวดเพชรบร
2. ตาบลหนองตาแตม อาเภอปราณบร จงหวดประจวบครขนธ
สำนกหอ
สมดกลาง
26
3. ตาบลแมกลอง อาเภอเมองสมทรสงคราม จงหวดสมทรสงคราม
4. ตาบลมหาชย อาเภอเมองสมทรสาคร จงหวดสมทรสาคร
. เครองมอและอปกรณทใชในการวจย
ตารางท 3.6 เครองมอและอปกรณทใชในการวจย
เครองมอและอปกรณ แหลงทมา
X-Ray Diffraction Analysis บรษท Rigaku รน Miniflexll
ครกหน/สาก
สำนกหอ
สมดกลาง
27
ถงซบใส/จานกระดาษ
. วธการทดลอง
3.3.1 การเกบตวอยางดน
การเกบตวอยางดนจากไรมนสาปะหลง, ไรออย, ไหลทางขางถนน, หนอง คลอง บง และทราย จากจงหวดตางๆ เกบตวอยางดนจากพนทนนๆ แบบสม โดยตขอบเขตพนทในการเกบๆ พนทละ จด ทระยะหางจดละ m (ดงภาพท . ) เกบโดยใชชอนหรอพลวเลกตกตวอยางดนทระดบความลกจากหนาดนประมาณ - cm จดละประมาณ g และนาตวอยางดนทเกบแตละจดมารวมกนแลวใสถงซปใสปดปากถงใหสนทเพอนาไปสขนตอนตอไป
ภาพท 3.1 แผนผงการเกบตวอยางดนไรมนสาปะหลง, ไรออย, หนอง คลอง บง และทราย
50 m
สำนกหอ
สมดกลาง
28
การเกบตวอยางดนไหลทาง ขางถนน ทาการเกบตวอยางดนตามแนวไหลทาง จากจงหวดตางๆ โดยเกบตวอยางดนตามแนวยาวของไหลทาง เกบพนทละ จด ทระยะหางจดละ m (ดงภาพท . ) เกบโดยใชชอนหรอพลวเลกตกตวอยางดนทระดบความลกจากหนาดนประมาณ
- cm จดละประมาณ g และนาตวอยางดนทเกบแตละจดมารวมกนแลวใสถงซปใส ปดปากถงใหสนทเพอนาไปสขนตอนตอไป
50 m 50 m 50 m 50 m
ภาพท 3.2 แผนผงการเกบตวอยางดนไหลทางขางถนน
3.2.2 การเตรยมตวอยางดนเพอศกษาโดยเทคนค X-ray Diffraction (XRD)
นาตวอยางดนทเกบมาทงหมดตากแดดใหแหงเปนระยะเวลา สปดาห เมอตวอยางดนแหงแลวนามาบดใหละเอยด โดยเตรยมตวอยางดนเพอสขนตอน XRD ดงน นาตวอยางดนทบดละเอยดใสในแทนบรรจตวอยาง แลวใชแทนโลหะกดตวอยางใหตดแนนกบแทนบรรจ เกลยตวอยางสวนทเกนออก จากนนนาแทนบรรจตวอยางไปวางทแทนวางตวอยางของเครอง XRD เพอทาการวเคราะห (ดงภาพท . )
ภาพท . ขนตอนการเตรยมตวอยางดนเพอศกษาโดยเทคนค X-ray Diffraction (XRD)
เกบตวอยางดนจากสถานทตางๆ นาตวอยางดนทงหมดมาตากแดดใหแหง
นาตวอยางดนทแหงมาบดใหละเอยด นาตวอยางดนทบดละเอยดไปวเคราะหดวยเครอง XRD
สำนกหอ
สมดกลาง
29
สภาวะของเครองมอทใชในการทดลอง คอ เครอง X-ray diffraction บรษท Rigaku รน Miniflexll โดยทาการสแกนท θ ตงแต - ˚ ดวยอตราเรว ˚ ตอนาท สเปกตรมทไดเปนการพลอตระหวางคา Intensity (Cps.) ในแกน Y และคามม -theta (deg.) ในแกน X มาทาการวเคราะหขอมลตวอยางดนจากผลสเปกตรมทได โดยการเปรยบเทยบสเปกตรมของตวอยางดนแตละสถานท
สำนกหอ
สมดกลาง
30
บทท
ผลการศกษา
จากการศกษาตวอยางดนจากดนจากไรมนสาปะหลง ดนจากไรออย ดนจากไหลทาง ขางถนน ดนจากหนอง คลอง บง และดนทราย จากจงหวดทตางกน รวมทงหมด ตวอยาง มาวเคราะหดวยเทคนค X-ray diffraction (XRD) เพอศกษาเทคนคทใชจาแนกตวอยางดนจากแหลงตางๆ เพอบอกถงแหลงทมาของดน ไดผลการศกษาเปนดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดน โดยเปนการพลอตกราฟระหวางคา Intensity (cps) ในแกน Y และคามม 2Ө (deg.) ในแกน X (ดงภาพท . )
ภาพท . ดฟแฟรกโตแกรม XRD ของตวอยางดนไรมนสาปะหลง จงหวดสพรรณบร
สำนกหอ
สมดกลาง
31
ตารางท . ตาแหนง 2Ө ของตวอยางดนไรมนสาปะหลงจงหวดสพรรณบร
จากภาพและตารางท . เปนตวอยางดฟแฟรกโตแกรมทไดจากการวเคราะหดวยเทคนค XRD โดยในตารางจะเปนรายละเอยดของแตละพครวมทง -theta และคา d ความสงของพคโดยพบวาดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนแตละสถานทมพคหลกสวนใหญขนในตาแหนงท 12°,
21°, 25°, 27°, 35°, 43°, และ ° ซงคาดวาจะเปนสารประกอบของแรธาตซลกอนไดออกไซด ( ) และ เคโอลไนต ( ( )) ซงเปนองคประกอบหลกของดน (G.T.Saleiro, J.N.F.
Holand, 2012 :395) และ -theta ทตาแหนงอนๆ จะแตกตางกนไปตามองคประกอบของดนแตละสถานท
จากการวเคราะหตวอยางดนไรมนสาปะหลง ไรออย ไหลทาง ขางถนน หนองคลองบง และทราย จากแหลงตางๆ ทศกษาดวยเทคนค XRD ไดผลดงภาพทแสดงในภาคผนวก ซงพบวา ดฟแฟรกโตแกรมของดนแตละสถานทมตาแหนง 2-theta ทแตกตางกน (ดงภาพท 4.2-4.6)
No. 2-theta (deg) d (ang.) Height (cps) FWHM (deg)1 11.95(15) 7.40(9) 149(32) 5.61(19)
2 20.853(9) 4.2563(19) 682(67) 0.167(18)
3 26.644(6) 3.3428(8) 3170(145) 0.179(5)
4 29.39(4) 3.037(4) 147(31) 0.31(4)
5 36.518(14) 2.4585(9) 288(44) 0.145(14)
6 39.476(12) 2.2808(7) 305(45) 0.102(12)
7 42.6596 2.1177 145.868 0.17885
8 50.142(16) 1.8178(6) 328(47) 0.18(2)
9 54.79(5) 1.6742(15) 92(25) 0.37(9)
10 59.972(13) 1.5412(3) 292(44) 0.183(16)
11 67.750(7) 1.38196(12) 213(38) 0.089(18)
12 68.355(5) 1.37119(9) 432(54) 0.158(13)
สำนกหอ
สมดกลาง
32
ภาพท . เปรยบเทยบดฟแฟรกโตแกรม XRD ของตวอยางดนไรมนสาปะหลงของ จงหวดนครปฐม (บน) และจงหวดราชบร (ลาง)
จากรปท 4.2 จะเหนไดวาตาแหนงดฟแฟรกโตแกรม XRD ของตวอยางดนไรมนสาปะหลงทเกดขนมความแตกตางกน โดยตาแหนง 2-theta ทพบเฉพาะจงหวดนครปฐมแตไมพบในจงหวดราชบร คอ 19.8021°, 27.5432°, 29.5313° และ 34.9261° (deg.) สวนตาแหนง 2-theta
ทพบเฉพาะจงหวดราชบรแตไมพบในจงหวดนครปฐม คอ 40.3003°, 45.8°, 55.3193°, 67.7367°
และ 73.5136° (deg.) พบวามมตกกระทบ 2-theta ของตวอยางดนแตละสถานทและความสงของพคไมเทากน ซงอาจจะเกดจากลกษณะทางกายภาพของดนแตละสถานททมความแตกตางกนหรออาจเกดจากปจจยภายนอก เชน การปรบปรงดน การใชปยเคม ปยอนทรย เปนตน ลกษณะของตวอยางดนทเกบมาวเคราะห สงเกตเหนดวยตาเปลาพบวาดนแตละพนทนนมสและเนอดนทแตกตางกน ซงสของดนเปนปจจยสาคญทสามารถบงบอกถงแรทเปนองคประกอบภายในดน ทาใหประเมนลกษณะทางกายภาพและทางเคมบางอยางได เชน ดนจากไรมนสาปะหลง ไรออย และดนจาก
สำนกหอ
สมดกลาง
33
หนอง คลอง บง สวนใหญจะมสนาตาล นาตาลเขมถงดา แสดงถงวาดนนนมอนทรยวตถอยในดนมาก ซงเปนดนทเกดจากการผพงสลายตวของหนและแร ลกษณะเนอดนมอนภาคเกาะกนอยางหนาแนนเปนกอน ไมซย สามารถอมนาไดด แตการระบายนาไดไมด จงทาใหมนาทวมขง ดนจากไหลทางขางถนน สวนใหญมสขาวถงเทา แสดงวาดนอาจมาจากวตถตนกาเนดจาพวก หน แรทมสจาง โดยลกษณะเนอดนสวนใหญจะเปนหน มสวนทเปนเนอดนเปนสวนนอย ดนทราย ทรายชายหาดรมทะเลมสเหลองขาว เนอรวนซย มการถายเทและระบายนาไดด เพราะเปนดนทไมอมนา (กรมพฒนาทดน, 2545) จงอาจเปนผลทาใหตวอยางดนทเกบมาวเคราะหดวยวธ XRD มตาแหนง 2-theta ทแตกตางกน และแรธาตทเปนองคประกอบภายในแตกตางกน
สำนกหอ
สมดกลาง
34
ภาพท . ดฟแฟรกโตแกรม XRD ของตวอยางดนหนอง คลอง บง จงหวดประจวบครขนธ
ตารางท . ตาแหนง 2Ө ของตวอยางดนหนอง คลอง บง จงหวดประจวบครขนธ
No. 2-theta (deg) d (ang.) Height (cps) FWHM (deg)1 11.56(16) 7.65(10) 76(22) 3.61(15)
2 20.875(5) 4.2518(10) 642(65) 0.144(10)
3 26.704(4) 3.3355(5) 4477(173) 0.159(3)
4 29.420(11) 3.0335(11) 290(44) 0.176(14)
5 31.016(11) 2.8810(10) 739(70) 0.205(9)
6 36.56(2) 2.4556(14) 246(40) 0.17(2)
7 39.495(14) 2.2798(8) 231(39) 0.138(14)
8 41.224(10) 2.1881(5) 204(37) 0.099(14)
9 42.512(10) 2.1247(5) 276(43) 0.128(10)
10 46.0106 1.97095 223.204 0.175506
11 50.148(12) 1.8176(4) 472(56) 0.18(2)
12 51.16(2) 1.7842(7) 119(28) 0.15(6)
13 54.93(3) 1.6702(9) 108(27) 0.30(8)
14 59.990(13) 1.5408(3) 278(43) 0.193(14)
15 68.33(5) 1.3716(9) 122(29) 0.72(4)
สำนกหอ
สมดกลาง
35
ภาพท . ดฟแฟรกโตแกรม XRD ของตวอยางทราย จงหวดสมทรสงคราม
ตารางท . ตาแหนง 2Ө ของตวอยางทราย จงหวดสมทรสงคราม
No. 2-theta (deg) d (ang.) Height (cps) FWHM (deg)1 20.850(7) 4.2569(14) 1406(97) 0.153(5)
2 26.633(3) 3.3442(4) 7328(221) 0.148(2)
3 27.439(9) 3.2478(11) 1531(101) 0.149(7)
4 29.5745 3.01798 467.852 0.158747
5 30.80(11) 2.901(10) 86(24) 0.56(9)
6 36.574(9) 2.4549(6) 412(52) 0.153(10)
7 39.468(10) 2.2813(6) 379(50) 0.150(10)
8 40.267(17) 2.2378(9) 202(37) 0.151(15)
9 42.432(17) 2.1285(8) 346(48) 0.159(16)
10 45.7(2) 1.983(8) 38(16) 1.13(19)
11 50.130(9) 1.8182(3) 658(66) 0.150(12)
12 54.907(17) 1.6708(5) 248(41) 0.18(2)
13 59.972(7) 1.54121(17) 499(58) 0.159(8)
14 63.94(3) 1.4547(6) 82(23) 0.23(4)
15 67.756(7) 1.38184(12) 381(50) 0.166(7)
16 68.133(10) 1.37512(18) 445(54) 0.269(11)
17 73.0(4) 1.295(7) 21(12) 1.2(4)
18 75.8511 1.25323 236.386 0.166149
สำนกหอ
สมดกลาง
36
จากภาพและตารางท . ดฟแฟรกแกรมทไดมากจากการวเคราะหดวยเทคนค XRD ของตวอยาง ดนหนอง คลอง บง พบวานอกจากพค ทคาดวา เ ปนพค ท เ กดจากแรธา ตซลกอนไดออกไซด ( ) และเคโอลไนต ( ( )) ในตวอยางดนนนาจะมพคทเกดจากแรธาตเฟสปาร ( ) อลไลต (illite) และไมกา (mica) ซงเปนโครงสรางของแรดนเหนยว (G.T.Saleiro, J.N.F. Holand, : ) แตไมสามารถระบตาแหนง 2-theta ไดแนชด
จากภาพท . และ . พบวาเมอทาการเปรยบเทยบตาแหนงของดฟแฟรกโตแกรม XRD ทเกดขนจากการรน 2-theta เทากบ ถง deg. พบวารปแบบดฟแฟรกโตแกรม XRD ของตวอยางดนหนอง คลอง บง จากจงหวดประจวบครขนธ และทราย จากจงหวดสมทรสงคราม พบตาแหนงพค -theta ท 11.56°, 29.420°, 31.016°, 46.0106°, 51.16° และ . ° (deg.) ปรากฏดฟแฟรกโตแกรม XRD ของตวอยางดนหนอง คลอง บง จากจงหวดประจวบครขนธ แตไมปรากฏในดฟแฟรกโตแกรม XRD ของตวอยางทราย จากจงหวดสมทรสงคราม สวนตาแหนง -theta ท 27.439°,
30.80°, 40.267°, 45.7°, 63.94°, 67.756°, 73.0° และ 75.8511° (deg.) ปรากฏดฟแฟรกโตแกรม XRD ของตวอยางทราย จากจงหวดสมทรสงคราม แตไมปรากฏในดฟแฟรกโตแกรม XRD ของตวอยางดนหนอง คลอง บง จากจงหวดประจวบครขนธ และเมอนาดฟแฟรกโตแกรมทไดจากการวเคราะหตวอยางดนทง ตวอยาง จากสถานทตางๆ มาเปรยบเทยบรปแบบดฟแฟรกโตแกรมพบวา ตวอยางดนแตละสถานทมดฟแฟรกโตแกรมทแตกตางกน คอ ตาแหนงของดฟแฟรกโตแกรมแตกตางกนมมตกกระทบ -theta ของแตละสถานทแตกตางกนและความสงของพคจะไมเทากนเนองจากมองคประกอบหลกภายในดนทมอนนทรยวตถทแตกตางกน โดยเปรยบเทยบรปแบบของตาแหนงพคทปรากฏในตวอยางดนแตละสถานท (ดงตารางท . - . )
สำนกหอ
สมดกลาง
37
ตารางท . ตารางเปรยบเทยบความแตกตางตาแหนง 2Ө ของดนจากไรมนสาปะหลง
ดนไรมนสาปะหลง ตย./ตน. นครปฐม กาญจนบร สพรรณบร ราชบร ประจวบฯ
1 − − 11.9492 − −
2 19.8021 − − − − 3 20.8993 20.8728 20.8532 20.8563 20.8448
4 26.6714 26.6658 26.6444 26.6446 26.6259
5 27.5432 − − − −
6 29.5313 − 29.3897 − − 7 34.9261 − − − − 8 36.5568 36.5491 36.5176 36.5556 36.5442
9 39.5059 39.5093 39.4764 39.4787 39.4634
10 − 40.3238 − 40.3003 40.3114
11 42.44 42.4988 42.6596 42.4553 42.4494
12 − 45.7975 − 45.8 45.7698
13 50.1959 50.1596 50.1417 50.1699 50.1441
14 54.8637 54.938 54.7855 54.9083 54.8695
15 − 55.3602 − 55.3193 − 16 60.0096 59.9999 59.9725 59.9728 59.9572
17 − − 67.7499 67.7367 67.7556
18 68.3324 68.3483 68.3553 68.1714 68.172
19 − − − 73.5136 75.6124
สำนกหอ
สมดกลาง
38
ตารางท . ตารางเปรยบเทยบความแตกตางตาแหนง 2Ө ดนจากไรออย
ดนไรออย ตย./ตน. นครปฐม กาญจนบร สพรรณบร ราชบร เพชรบร ประจวบฯ
1 − − − − 10.5429 − 2 19.6917 − 19.6961 19.7912 − − 3 20.8868 20.7677 20.7938 20.7938 20.8107 20.7913
4 26.6865 26.5591 26.5678 26.5823 26.5862 26.5904
5 − − − − − 27.5
6 − − − 34.7618 − − 7 36.5995 36.4823 36.4464 36.5549 36.5211 36.4938
8 39.5456 39.6277 − 39.4681 39.4057 39.4387
9 − 40.2409 − 40.5851 − 40.2312
10 42.5088 42.3833 − 42.3993 42.3958 42.423
11 − 45.7544 − 45.7273 − 45.7662
12 50.1277 50.0702 50.0975 50.1188 50.0966 50.0981
13 54.8692 54.8051 54.8003 54.9421 54.8076 54.8293
14 60.0322 59.9081 59.9384 59.9447 59.9403 59.9243
15 − − − − 67.696 67.7221
16 68.265 68.2402 68.0552 68.1458 68.1045 68.0932
17 − − − − 73.3974 73.4547
18 − 75.6154 − − 75.5891 −
สำนกหอ
สมดกลาง
39
ตารางท . ตารางเปรยบเทยบความแตกตางตาแหนง 2Ө ของดนจากไหลทางขางถนน
ดนไหลทางขางถนน ตย/ตน นครปฐม สพรรณบร ราชบร ประจวบฯ สมทรสงคราม สมทรสาคร
1 − 12.4043 − − − − 2 20.8147 20.8111 20.8663 20.9383 20.8283 20.8265
3 26.6085 26.5716 26.6898 26.7307 26.6271 26.629
4 27.4325 − 27.9787 27.8125 27.8191 − 5 − 29.3634 29.4654 29.5107 29.3913 29.4009
6 − − 31.0264 31.0363 30.9492 30.9501
7 − − − 33.75 − − 8 − 35.1563 − 35.4688 − − 9 36.5192 36.7188 36.6611 36.6152 36.5699 36.7188
10 39.4588 39.8438 39.5219 39.5578 39.4422 39.4711
11 40.2508 − − 41.2271 41.1815 41.1324
12 42.3911 42.5 42.4757 42.6563 − 42.3859
13 − − 43.2294 − 43.2645 43.4375
14 45.6518 − − 45.4688 − 45.1563
15 − − 46.0106 46.0938 − − 16 − 47.6563 47.766 − 47.5181 47.5346
17 − 48.9063 48.7234 − 48.5066 48.5107
18 − 50.1081 50.1912 50.211 50.1293 50.0882
19 50.1002 − 50.5669 50.6269 50.626 50.4511
20 − − 51.1185 51.1556 51.0722 51.0647
21 54.8163 − − 55.1563 − − 22 − − − − − − 23 59.9421 59.9717 60.0367 60.0419 60.0115 59.94
24 64.0609 − − − − − 25 67.716 − − 67.8091 67.7397 − 26 68.1087 68.2824 68.1535 68.1742 68.1155 68.2978
สำนกหอ
สมดกลาง
40
ตารางท . ตารางเปรยบเทยบความแตกตางตาแหนง 2Ө ดนจากรมหนอง คลอง บง
ดนหนอง คลอง บง ตย./ตน. นครปฐม สพรรณบร ราชบร ประจวบฯ สมทรสงคราม สมทรสาคร
1 − 8.8298 − − − − 2 10.1274 − − 11.5639 11.2188 11.733
3 − 15.8511 − − − − 4 − 19.8115 19.9877 − 19.5764 − 5 20.8333 20.8447 20.8207 20.8751 20.7722 20.8663
6 26.6201 26.6269 26.5961 26.7043 26.5376 26.6904
7 27.8191 27.4378 − − − − 8 29.5745 − − 29.42 − 29.5579
9 30.2128 − − − − − 10 31.1702 − − 31.0157 − 31.0652
11 − 34.976 − − − − 12 36.5505 36.4578 36.5219 36.5622 36.4422 36.611
13 39.4595 39.4813 39.4336 39.4952 39.7872 39.4943
14 40.2818 − 40.2907 41.2237 − − 15 42.4461 42.36 42.4056 42.5124 42.3404 42.6596
16 45.8511 45.8131 45.92 46.0106 46.0106 − 17 50.105 50.1414 50.1006 50.1477 50.0191 50.1906
18 − − − 51.1552 − − 19 54.8556 54.8244 54.8812 54.928 54.6787 54.8518
20 59.9618 59.9246 59.9444 59.99 59.8323 60.0502
21 64.0508 − − − 64.0225 − 22 67.7355 − 67.7224 − − 67.8344
23 68.1253 68.1782 68.1218 68.3312 68.2295 68.1521
24 73.428 − − − − −
สำนกหอ
สมดกลาง
41
ตารางท . ตารางเปรยบเทยบความแตกตางตาแหนง 2Ө ของทราย
ดนทราย ตย./ตย. เพชรบร ประจวบฯ สมทรสงคราม สมทรสาคร
1 − 10.9 − − 2 20.9528 20.8574 20.8501 20.8657
3 26.7546 26.6467 26.6332 26.6429
4 27.5875 27.4392 27.4859
5 − − 29.5745 − 6 − − 30.8 − 7 36.6399 36.5635 36.5742 36.537
8 39.528 39.4779 39.4682 39.4672
9 40.3993 40.3086 40.2671 40.2978
10 42.5659 42.4669 42.4315 42.4488
11 45.9283 45.7956 45.7079 45.7963
12 50.2536 50.1704 50.1302 50.1602
13 54.9472 54.9064 54.9068 54.9064
14 − 55.3857 − − 15 60.0811 59.9923 59.9721 59.9841
16 − 64.0666 63.9431 64.0784
17 67.8573 67.7629 67.7564 67.7667
18 68.2699 68.1666 68.1331 68.1483
19 − − 73.0021 − 20 − 75.6698 75.8511 −
สำนกหอ
สมดกลาง
42
บทท
อภปรายและสรปผลการศกษา
. อภปรายและสรปผลการวจย
จากการศกษาวเคราะหตวอยางดนจากไรมนสาปะหลง ไรออย ไหลทางขางถนน หนอง คลอง บง และทราย จากจงหวดตางๆ ในภมภาคตะวนตก รวมทงหมด 27 ตวอยาง วเคราะหดวยเทคนค X-ray diffraction (XRD) แลวนาผลดฟแฟรกโตแกรมทไดจากการวเคราะหมาเปรยบเทยบ เพอศกษาเทคนคทใชจาแนกตวอยางดนจากแหลงตางๆ เพอบอกถงแหลงทมาของดน พบวา
ตวอยางดนจากแหลงตางๆ ทศกษาวเคราะหดวยเทคนค XRD พบวา ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนจากไรมนสาปะหลง, ไรออย, ไหลทาง ขางถนน, หนอง คลอง บง และทราย มตาแหนงทแตกตางกนไปแตละสถานท เนองจากคณสมบตทางกายภาพของดนแตละสถานทตางกนและการปรบปรง ปองกน แกไขดนแตละสถานทตางกน เชน มวธการปรบปรงบารงดนใหดขนโดยใชปยเคม ปยอนทรย หรอใชปยทง 2 ชนด และการใชสารปรบปรงดน เชน ฟอสโฟยปซมหรอปนไลน และแรตางๆ เพอแกปญหาการแผนแขงบนผวดนและเพอเพมผลผลตทางการเกษตร (กรมพฒนาทดน, 2545) ซงปจจยเหลาอาจมผลทาใหตวอยางดนทเกบมาวเคราะหดวยเทคนค XRD มตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมทแตกตางกน จงทาใหงานวจยนสามารถจาแนกตวอยางดนจากสถานทตางๆ เพอบอกถงแหลงทมาของดนได ซงสอดคลองกบงานวจยของ Ruffell และ Wiltshire ( ) ทาการวเคราะหหาชนดและปรมาณของแรในตวอยางดนดวยเทคนค X-ray diffraction (XRD) กบ Quantitative X-ray diffraction (QXRD) เพอประโยชนในทางนตวทยาศาสตร ในการศกษานไดทาการเกบตวอยางดนมาจาดรองของดอกยางรถยนตจากสถานทเกดเหต สถานท ทาการวเคราะหดวยเทคนค XRD พบวา เปนการวเคราะหทสามารถบงบอกถงชนดและความแตกตางของแรทอยในตวอยางดนจาก สถานทได และทาการวเคราะหดวยเทคนค QXRD พบวาเปนการวเคราะหหา
สำนกหอ
สมดกลาง
43
ปรมาณหรอสดสวนของแรชนดตางๆ ในตวอยางดนได แตไมสามารถบงบอกถงความแตกตางของตวอยางดนทมาจาก สถานทได
การวเคราะหตวอยางดนดวยเทคนค X-ray diffraction (XRD) สามารถทาการวเคราะหบงบอกถงชนดขององคประกอบทมอยในตวอยางดน เปนเทคนคทใชตวอยางเพยงเลกนอย และเวลาทใชในการวเคราะหรวดเรว ขนตอนการเตรยมตวอยางทใชในการวเคราะหไมซบซอน แตเทคนคนไมสามารถวเคราะหหาปรมาณในสารตวอยางได ซงเหมาะสาหรบในการวเคราะหหาสารประกอบในตวอยางดน จากการวเคราะหตวอยางดนจากสถานทตางๆ
. ขอเสนอแนะ
ศกษาวธการเกบตวอยางดนทแตกตางกนหรอเกบจากภมภาคอนๆ เพอจะไดเกดความแตกตางของการจาแนกดนได
สำนกหอ
สมดกลาง
44
รายการอางอง
กรมพฒนาทดน. (2545). สมบตของดน. เขาถงเมอ 30 เมษายน 2558. เขาถงไดจาก http://osl .ldd.go.th/easysoils/s_property.htm
กรมทรพยากรธรณ. (2550). ควอรต. เขาถงเมอ 17 มกราคม. เขาถงไดจาก http://th.wikipedia.org/
ควอรต
กรมทรพยากรธรณ. (2550). แคลไซต. เขาถงเมอ 17 มกราคม. เขาถงไดจาก
http://th.wikipedia.org/wiki/แคลไซด
กรมพฒนาทดน. (2545). ดนและปยมนสาปะหลง. เขาถงเมอวนท 30 เมษายน. เขาถงไดจาก http://www.ldd.go.th/menu_Dataonline/G /G _ .pdf
เกยรตพงษ ไดการ. (2556). หลกการการเลยวเบนของรงสเอกซ. เขาถงเมอ 10 พฤษภาคม. เขาถงไดจาก http://www.mfu.ac.th/center/stic/index.php/x-ray-analysis-instrument-menu/item/87-
จนทรจรา สทอง. (2551). “การวเคราะหเอกลกษณของดนสาหรบเปนหลกฐานประกอบในทางนตวทยาศาสตร”. วทยานพนธมหาบณฑต สาขานตวทยาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร
ชดการเรยนรวทยาศาสตรโลกและดาราศาสตร. (2545). ดน. เขาถงเมอ 10 พฤษภาคม. เขาถงไดจาก http://www.navy.mi.th/sattahipbase/unit/wfrock/soil.php
พมพเพญ พรเฉลมพงศ. (2552). ระบบมนเซลล. เขาถงเมอ พฤษภาคม. เขาถงไดจาก http://www.foodnetworksolution.com/wiki/word/ /munsel-color-system
มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค. (2532). การกาเนดดน. เขาถงเมอ 10 พฤษภาคม. เขาถงไดจาก http://elearning.nsru.ac.th/web_elearning/soil/lesson_2_3.php
มกดา สขสวสด. (2544). ความสมบรณของดน. พมพครงท 1. กรงเทพฯ: โอ.เอส พรนเฮาท
สำนกหอ
สมดกลาง
45
ยงยทธ โอสถสภา และคนอน ๆ. (2541). ปฐพวทยาเบองตน. พมพครงท . กรงเทพฯ: สานกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร
รศ.ดร.วสทธ พสทธอานนท. (2532). เฟลดสปาร. เขาถงเมอ 17 มกราคม. เขาถงไดจาก http://th.wikipedia.org/wiki/เฟลดสปาร
วฒนา สารศร. (1977). แรในดน. เขาถงเมอ 12 พฤศจกายน. เขาถงไดจาก https://soilformation.wordpress.com
ศรณญา อยสข. (2556). “การวเคราะหแปงผดหนาโดยเทคนค Gas Chromatography (GC) และ X-ray Diffaction (XRD) สาหรบการประยกตใชทางนตวทยาศาสตร”. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขานตวทยาศาสตร บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร
ศนยเครองมอวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยแมฟาหลวง. (2555). X-ray Diffactometer (XRD). เขาถงเมอ 10 พฤษภาคม 2557, เขาถงไดจาก http://www.mfu.ac.th/center/stic/index.php/x-ray-analysis-instrument-menu/item/87-
xrd.html
Chazottes, V., Brocard, C. and Peyrot, B. ( ). “Particle size analysis of soils under simulated
scene of crime conditions: the interest of multivariate analyses”. Journal of Forensic Science International. , - .
Denise Alves Fungaro and Mauro Valério da Silva. (2014). “Utilization of Water Treatment Plant
Sludge and Coal Fly Ash in Brick Manufacturing”. Journal of Forensic Science. 85, 83-
88.
Janssen, D.W., Ruhf W.A. and Prichard, W.W. (1983). “The Use of Clay for Soil Color
Comparisons”. Journal of Forensic Science. 28, 773-776.
Junger, E.P. (1996). “Assessing the Unique Characteristics of close Proximity Soil sample: Just
How Useful Is Soil Evidence?”. Journal of Forensic Science. 41, 27-34.
สำนกหอ
สมดกลาง
46
Lionel Wolberger. (2009). Clay Minerals And Soil Structure. เขาถงเมอ ธนวาคม, เขาถงได จาก http://www.slideshare.net/lwolberg/clay-minerals-and-soil-structure
Ruffell, A. and Wiltshire, P. (2004). “Conjunctive use of quantitative and qualitative X-ray
diffraction analysis of soils and rocks for forensic analysis”. Journal of Forensic Science International. 145, 13-23.
Saleiro, G. T.; Holanda, J. N. F. (2012). “Processing of red ceramic using a fast-firing cycle”.
Journal of Forensic Science International. 395, 393-399.
Sugita, R. and Marumo, Y. (1996). “ Validity of color examination for forensic soil
identification”. Journal of Forensic Science International. 83, 201-210.
WILSON (1987). XRD. accessed May 10. available from http://www.vijai-rid.com/x-
ray%20technic.htm
สำนกหอ
สมดกลาง
สำนกหอ
สมดกลาง
48
ภาพท 1 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไรมนสาปะหลง จงหวดนครปฐม
ตารางท 1 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไรมนสาปะหลง จงหวดนครปฐม
สำนกหอ
สมดกลาง
49
ภาพท 2 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไรมนสาปะหลง จงหวดกาญจนบร
ตารางท 2 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไรมนสาปะหลง จงหวดกาญจนบร
สำนกหอ
สมดกลาง
50
ภาพท 3 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไรมนสาปะหลง จงหวดสพรรณบร
ตารางท 3 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไรมนสาปะหลง จงหวดสพรรณบร
สำนกหอ
สมดกลาง
51
ภาพท 4 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไรมนสาปะหลง จงหวดราชบร
ตารางท 4 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไรมนสาปะหลง จงหวดราชบร
สำนกหอ
สมดกลาง
52
ตารางท 5 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไรมนสาปะหลง จงหวดประจวบครขนธ
ตารางท 5 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไรมนสาปะหลง จงหวดประจวบครขนธ
สำนกหอ
สมดกลาง
53
ภาพท 6 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไรออย จงหวดนครปฐม
ตารางท 6 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไรออย จงหวดนครปฐม
สำนกหอ
สมดกลาง
54
ภาพท 7 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไรออย จงหวดกาญจนบร
ตารางท 7 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไรออย จงหวดกาญจนบร
สำนกหอ
สมดกลาง
55
ภาพท 8 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไรออย จงหวดสพรรณบร
ตารางท 8 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไรออย จงหวดสพรรณบร
สำนกหอ
สมดกลาง
56
ภาพท 9 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไรออย จงหวดราชบร
ตารางท 9 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไรออย จงหวดราชบร
สำนกหอ
สมดกลาง
57
ภาพท 10 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไรออย จงหวดเพชรบร
ตารางท 10 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไรออย จงหวดเพชรบร
สำนกหอ
สมดกลาง
58
ภาพท 11 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไรออย จงหวดประจวบครขนธ
ตารางท 11 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไรออย จงหวดประจวบครขนธ
สำนกหอ
สมดกลาง
59
ภาพท 12 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไหลทางขางถนน จงหวดนครปฐม
ตารางท 12 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไหลทางขางถนน จงหวดนครปฐม
สำนกหอ
สมดกลาง
60
ภาพท 13 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไหลทางขางถนน จงหวดสพรรณบร
ตารางท 13 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไหลทางขางถนน จงหวดสพรรณบร
สำนกหอ
สมดกลาง
61
ภาพท 14 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไหลทางขางถนน จงหวดราชบร
ตารางท 14 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไหลทางขางถนน จงหวดราชบร
สำนกหอ
สมดกลาง
62
\
ภาพท 15 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไหลทางขางถนน จงหวดประจวบครขนธ
ตารางท 15 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไหลทางขางถนน จงหวดประจวบครขนธ
สำนกหอ
สมดกลาง
63
ภาพท 16 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไหลทางขางถนน จงหวดสมทรสงคราม
ตารางท 16 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไหลทางขางถนน จงหวดสมทรสงคราม
สำนกหอ
สมดกลาง
64
ภาพท 17 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไหลทางขางถนน จงหวดสมทรสาคร
ตารางท 17 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนไหลทางขางถนน จงหวดสมทรสาคร
สำนกหอ
สมดกลาง
65
ภาพท 18 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนหนอง คลอง บง จงหวดนครปฐม
ตารางท 18 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนหนอง คลอง บง จงหวดนครปฐม
สำนกหอ
สมดกลาง
66
ภาพท 19 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนหนอง คลอง บง จงหวดราชบร
ตารางท 19 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนหนอง คลอง บง จงหวดราชบร
สำนกหอ
สมดกลาง
67
ภาพท 20 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนหนอง คลอง บง จงหวดสพรรณบร
ตารางท 20 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนหนอง คลอง บง จงหวดสพรรณบร
สำนกหอ
สมดกลาง
68
ภาพท 21 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนหนอง คลอง บง จงหวดประจวบครขนธ
ตารางท 21 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนหนอง คลอง บง จงหวดประจวบครขนธ
สำนกหอ
สมดกลาง
69
ภาพท 22 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนหนอง คลอง บง จงหวดสมทรสงคราม
ตารางท 22 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนหนอง คลอง บง จงหวดสมทรสงคราม
สำนกหอ
สมดกลาง
70
ภาพท 23 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนหนอง คลอง บง จงหวดสมทรสาคร
ตารางท 23 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนหนอง คลอง บง จงหวดสมทรสาคร
สำนกหอ
สมดกลาง
71
ภาพท 24 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนทราย จงหวดเพชรบร
ตารางท 24 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนทราย จงหวดเพชรบร
สำนกหอ
สมดกลาง
72
ภาพท 25 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนทราย จงหวดประจวบครขนธ
ตารางท 25 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนทราย จงหวดประจวบครขนธ
สำนกหอ
สมดกลาง
73
ภาพท 26 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนทราย จงหวดสมทรสงคราม
ตารางท 26 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนทราย จงหวดสมทรสงคราม
สำนกหอ
สมดกลาง
74
ภาพท 27 ดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนทราย จงหวดสมทรสาคร
ตารางท 27 ตาแหนงดฟแฟรกโตแกรมของตวอยางดนทราย จงหวดสมทรสาคร
สำนกหอ
สมดกลาง
75
ประวตผวจย
ชอ – สกล นางสาวสภญญา มากล ทอย เลขท หม ถนนสระนารายณ ตาบลชยบาดาล อาเภอชยบาดาล จงหวดลพบร ประวตการศกษา
พ.ศ. สาขาชววทยา คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยมหาสารคาม ประวตการทางาน พ.ศ. – ปจจบน โรงพยาบาลตลาการเฉลมพระเกยรต สานกงานศาลยตธรรม ตาแหนง นกปฏบตการวทยาศาสตร
สำนกหอ
สมดกลาง