การวเคราะหโครงสรางความสมพนธระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการ การฝงลกในงาน และความอยดมสขของพนกงานธนาคาร

ณฐาพร จรยะปญญา

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร วทยาศาสตรมหาบณฑต (การพฒนาทรพยากรมนษยและองคการ)

คณะพฒนาทรพยากรมนษย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

2556

1

บทท 1

บทนา

1.1 ทมาและความสาคญของการวจย

ความสขของ ”คน” หรอความอยดมสขเปนสงทมนษยทกคนพงปรารถนา นกปราชญและศาสดาตาง ๆ ลวนสอนวธทาชวตใหมความสขหรอพนทกข และการอยรวมกนดวยความสข รวมถงอวยพรวาอาย วณโณ สขง พลง หรอขอใหทานมความสข (ประเวศ วะส, 2548: 6) นกจตวทยาทศกษาเรองความสข ดเนอร และบสวาส-ดเนอร (Diener and Biswas-Diener, 2555: 35-51) กลาววาแนวคดจตวทยาดงเดมมองความสขเปนสภาพความคดทสบายและสงบ แตนกจตวทยาสมยใหมมองวาความสขเปนสงทมประโยชน และจดการได โดยเปนทเชอวาความสขเกยวโยงกบคณประโยชนตาง ๆ ตงแตการมสขภาพดขน ชวตแตงงานทดขน โอกาสทดขนในการบรรลเปาหมายของแตละคน อายยนกวา ปวยนอยครงกวา เปนตน โดยมงานวจยพบวาความสขในการทางานและการมสขภาพทดสงเสรมใหพนกงานเกดความพยายาม ความทมเท และตงใจในการทางาน และนาไปสการเพมผลประกอบการใหองคการดวย (Grant, Christianson and Price, 2007)

การศกษาความสขหรอความอยดมสขจงกาลงเปนทสนใจของนกวชาการโดยการศกษาความอยดมสขมการจดแบงความอยดมสขเปน 5 ดาน (Rath and Harter, 2010a: 6, 2010b: 1) ไดแก 1) ความอยดมสขทางอาชพ (Career Wellbeing) ความมความสขทางอาชพการงาน 2) ความอยดมสขทางสงคม (Social Wellbeing) ความมสงคมและความรกในชวต 3) ความอยดมสขทางการเงน (Financial Wellbeing) ความอยดมสขทางสถานะการเงน 4) ความอยดมสขทางรางกาย (Physical Wellbeing) ความมสขภาพกายและใจทด พลงงานของรางกายทสามารถทาสงตางๆ ใหผานไปไดและ 5) ความอยดมสขทางสภาพแวดลอม (Community Wellbeing) หรอการมสภาพแวดลอมทดและเหมาะสม การศกษาของรซและฮารเตอร (Rath and Harter, 2010b) บงชวาปจจยทสรางความอยดมสขของพนกงานในองคกร ไดแก การมความมนคงในอาชพ การมเพอนรวมงานทดมหวหนาทใหความเปนธรรม การมคาตอบแทนและสวสดการทเหมาะสม นอกจากน กจกรรมตางๆ ทองคการจดขน เพอสรางเสรมสขภาพใหแกพนกงาน สรางความสมพนธทดหรอสรางเสรมทกษะในดานตางๆ จดไดวาเปนกจกรรมเสรมสรางความอยดมสขทงสน พระมหาวฒชย

2

วชรเมธ (2554: 44) อธบายวากจกรรมทกอยางททาในชวตนนลวนมจดหมายปลายทางอยทความสข การเรยน การทางาน การสงสรรค การมชวตค ฯลฯ เปนกจกรรมสาคญของการดาเนนชวตททาใหเกดความอยดมสข งานวจยของรซและฮารเตอร (Rath and Harter, 2010b) และแอคคอร (Achor, 2012) ยงพบผลของความอยดมสขออกมาชดเจนในการทางานดวยวาทาใหเกดผลดในดานตางๆ ไดแก (1) ผลงานดขนถงรอยละ 31 (2) พนกงานมความคดสรางสรรคเพมขน 3 เทา (3) พนกงานมความรสกผกพนตอองคกรเพมขนอก 10 เทา (4) มพนกงานถงรอยละ 40 ทไดรบการเลอนตาแหนงทสงขน (5) สรางยอดขายเพมขนอกรอยละ 37 และ (6) พนกงานมความพงพอใจในการทางานเพมขนอก 3 เทา ทาใหกลาวไดวาความอยดมสขจงเปนปจจยสาคญทองคการตางๆ ควรพฒนาใหเกดขน

ประเทศไทยไดใหความสาคญของความอยดมสขในประเทศอยางมากดงจะเหนไดจากแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (2546: 1) ใหแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 8 พ.ศ. 2540-2544 ซงเนนการสงเสรมความสข โดยมงหมายใหประชาชนเปนศนยกลางของการพฒนา และใชเศรษฐกจเปนเครองมอชวยพฒนาใหคนมความสขและมคณภาพชวตทดขน ตอมาแผนพฒนาฯ ฉบบปจจบนฉบบ 11 พ.ศ. 2555-2559 เนนวสยทศน “สงคมอยรวมกนอยางมความสข ดวยความเสมอภาคเปนธรรมและมภมคมกนตอการเปลยนแปลง” การปรบเปลยนปรชญาหรอแนวคดการพฒนาใหมกาหนดให “คน” เปนเปาหมายสดทายของการพฒนา

การพจารณาหรอการตรวจวดความสขในประเทศไทยมการสารวจสถานภาพความสขและมมมองการใชชวต ในป พ.ศ. 2554 Gallup Poll ของสหรฐอเมรกาททาการสมภาษณประชากรตวอยางจาก 148 ประเทศทวโลกประมาณ 1,000 คน ทมอายตงแต 15 ปขนไป เกยวกบความสขในการดาเนนชวตประจาวน ความสนกสนานในชวต ผคนเปนมตร รวมถงการยมและหวเราะมากนอยในแตละวน การนอนหลบพกผอนเพยงพอ และความสนใจเรยนรสงใหม ๆ ไดรายงานผลการสารวจทพบในกลมประเทศสมาชกอาเซยนวาประเทศไทยเปนประเทศทมความสขทสด โดยไดคะแนนรอยละ 83 (สานกงานสถตแหงชาต, 2556) สวน World Database of Happiness ไดทาการสารวจในระดบมหภาคโดยวดความสขในประเทศตางๆ ผลการสารวจพบวาประเทศไทยมคาความสขกบการบรณาการงานกบชวตอยในระดบ 6.6 (Veenhoven, 2009) ซงมากกวาหลายประเทศสมาชกอาเซยนอน จงเปนทนาสนใจในการศกษาปจจยทเกยวของกบการอยดมสขของคนไทย โดยเฉพาะของพนกงานททางานในองคการในประเทศไทย ซงปจจบนมการรายงานวาอตราการลาของพนกงานโดยเฉลยในป พ.ศ. 2556 เทากบรอยละ 14 และพนกงาน

3

ระดบปฏบตการมอตราการลาออกทสงทสด (เฮยกรป, ม.ป.ป) ซงสถาบน AMA Enterprise ไดทาวจยเรองของอตราการลาออก โดยสอบถามจากองคการสวนใหญรอยละ 46 บอกวาอตราการลาออกทดนาจะอยในชวงรอยละ 10 (ประคลภ ปณฑพลงกร, 2556)

ปญหาการลาออกเปนปญหาสาคญทองคการตางๆ ตองเผชญอยอยางตอเนอง การฝงลกในงาน (Job Embeddedness) เปนเรองทเกยวของโดยตรงกบการลาออกอยางสมครใจของพนกงานในองคการ มเชลและคณะ (Mitchell, Holtom, Lee, Sablynski and Erez, 2001) กลาววาปญหาการลาออกในงานเปนสงทพบเจอไดบอยในองคการ การเกบรกษาพนกงานใหอยกบองคการเปนเรองทนาสนใจศกษา โดยมเชลและคณะ (Mitchell et al., 2001) เสนอแนะวาการฝงลกในงานเปนโครงสรางใหมทพฒนามาจากโมเดลการลาออกแบบเดม ทโดยเปนทคาดหวงวาการฝงลกในงานสามารถชวยเกบรกษาพนกงาน แทนทลาออกจากงาน ทงนการฝงลกในงานสามารถพจารณาไดใน 3 มต คอ 1) มตความเหมาะสมสอดคลอง (Fit) ขนาดของงานและชมชนทมความเหมอนหรอเหมาะสมสอดคลองกบดานอน ๆ ของบคคลในชวงเวลานน 2) มตความสญเสย (Sacrifice) ความงายในการตดขาดความเชอมโยง เปนความสญเสยอะไรบางอยางถาเกดตองหยดสงนน ๆ ลง และ 3) มตความเชอมโยง (Links) ขนาดในความเชอมโยงของบคคลกบบคคลอนหรอกจกรรม มตทง 3 นมความสาคญเกยวของกบองคการและชมชนทลอมรอบตวบคคลอยเกดเปนตารางเครอขาย งานวจยสวนใหญทเกยวของกบการฝงลกในงานมการอธบายถงความพงพอใจในงาน ความผกพนตอองคการ โอกาสในทางเลอกงาน (Mitchell et al., 2001; Holtom and O’neill, 2004; Swinder, Boswell and Zimmerman, 2011) หรออธบายเกยวกบการบรหารทรพยากรมนษยในองคการ (Wheeler, Harris and Harvey, 2010) ทงหมดทกลาวมาลวนแตเกยวของกบการคงอยของพนกงานในองคการ ซงเปนประเดนทการศกษาครงนใหความสนใจศกษาและพจารณาวามความสมพนธเกยวของกบความอยดมสขในองคการ ปจจยทนาสนใจศกษาพรอมกนไปอกประการหน งคอการถายทอดทางสงคมในองคการ เซกสและแอสฟอรท (Saks and Ashfort, 1996) ศกษาเรองกลยทธการถายทอดทางสงคมทสงผลกระทบในระยะยาวกบการปรบเปลยนของพนกงานใหม พบวาเมอเปลยนบทบาทลกษณะของพนกงานเปลยนไป บงอร โสฬส (2538) ไดนาการถายทอดทางสงคมของกลม (Group Socialization) ของดวซและไรทแมน (Deaux and Wrightsman, 1988) มาอธบายในองคการโดยเสนอขนตอนทตอเนองกนเพอสรางและรกษาความผกพนตอองคการของพนกงาน เรยกวาการถายทอดทางสงคมในองคการ (Organizational Socialization) ซงเปนกระบวนการถายทอดทางสงคมทมความตอเนองตงแตเรมเขาส องคการ จนเกษยณอายของพนกงาน

4

ครอบคลมถงชวงชวตการทางานของพนกงานเชน การปฐมนเทศพนกงานเขาใหม การฝกอบรม การตรยมทกษะและพฒนาความสามารถของพนกงานผานพเลยง การเตรยมตวเกษยณอาย เปนตน แฟลตแมน (Feldman, 1983 อางถงใน บงอร โสฬส, 2538) กลาวถงบทบาทสาคญของการถายทอดทางสงคมในองคการในการเสรมสรางทกษะ ความสามารถ บทบาท การปรบตว และคานยมทเหมาะสม ในขณะเดยวกนและปรบเปลยนคานยมและพฤตกรรมเพอไมใหเกดการทางานผดพลาด โดยเปนการพฒนาทตอเนองและมสอกลาง เชน องคการ ผบรหาร หวหนา เพอนรวมงาน เปนตน ทาหนาทในการถายทอดทางสงคม ทงนโดยมเปาหมายเพอพฒนาทรพยากรมนษยในองคการ เพอใหบคคลเปนคนด คนเกง และเปาหมายทสงไปกวานนคอเพอใหบคลากรคงอยในองคการ ในทนจงสนใจศกษาความเกยวของทสมพนธระหวาง 3 ตวแปรนไดแก ความอยดมสข การฝงลกในงาน และการถายทอดทางสงคมในองคการ ในการมงศกษาพนกงานงานธนาคารทเปนรฐวสาหกจ เนองจากปญหาททกธรกจธนาคารพบคอการเตบโตของธรกจธนาคารไดแกอตราจางงานทเพมขนอยางตอเนอง แตในขณะเดยวกนการลาออกของพนกงานธนาคารในปจจบนมอตราทเพมมากขนเชนกน โดยจากการสารวจอตราการลาออกในตนป พ.ศ. 2556 พบวาธนาคารทมอตราลาออกของพนกงานสงสดตามลาดบคอธนาคารพาณชยเอกชนในหลายแหง และอตราการลาออกนอยทสดเปนธนาคารทเปนรฐวสาหกจ (ดารงเกยรต มาลา, 2556) ซงพจารณาไดวารฐวสาหกจเปนหนวยงานประเภทหนงของรฐบาล ทเปนหนวยงานธรกจทรฐเปนเจาของ ซงอยในความดแลของคณะกรรมการนโยบายรฐวสาหกจกระทรวงการคลง โดยทวไปพนกงานทไดรบบรรจเปนพนกงานของรฐวสาหกจจะมความมนคงสงในการทางาน และมอายงานมาก ทงน ธนาคารออมสนมการปฏรประบบการบรหารงานใหมความทนสมย เปลยนแปลงกระบวนทศนหรอกรอบความคดการบรหารแบบเดมทมงเนนใหความสาคญตอปจจยนาเขาและกฎระเบยบ มาใชวธการบรหารแบบมงผลสมฤทธ (Results Based Management) (ธนาคารออมสน, 2556) และการดาเนนงานภายในองคกรของธนาคารออมสน มการมงเนนการเสรมสรางความเขมแขงขององคกรจากภายในดวยการพฒนาพนกงานใหเปนทงคนดและคนเกง โดยผานกระบวนการตางๆ เชน การใหผลตอบแทนและสวสดการ การใหการศกษาแกพนกงานอยางตอเนอง การปฏบตตอพนกงานอยางเทาเทยม เปนตน ทาใหอตราการลาออกของพนกงานออมสนเมอคดเปนสดสวนมเพยงประมาณรอยละ 0.5 ของพนกงานทงหมด (ธนาคารออมสน, ม.ป.ป) ดงนนการศกษาวาธนาคารออมสนมการสงเสรมใหพนกงานเกดความอยดมสขหรอไมอยางไร และความสาคญทวาความอยดมสขสามารถทาใหองคการเกดผลการปฏบตงานทดของพนกงานและสงผลตอ

5

ประสทธภาพและประสทธผลทดตอองคการดงทไดตงเปาหมายไว โดยเนนศกษาความสมพนธเชงโครงสรางของตวแปรตามทไดจากการประมวลเอกสาร เพอพสจนความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ ซงคาดวาผลวจยนจะเปนประโยชนตอการพฒนาความอยดมสขของพนกงานในองคการทศกษา และสามารถนาไปประยกตใชกบองคการอน ๆ และเปนประโยชนตอนกพฒนาทรพยากรมนษยในองคการ เพอสงเสรมใหพนกงานเกดความพยายาม ความทมเท และตงใจในการทางาน และนาไปสการเพมผลประกอบการใหองคการดวย (Grant, Christianson and Price, 2007) ใหองคการดาเนนตอไปอยางประสบผลสาเรจและเกดความยงยนตอไป 1.2 วตถประสงคของการวจย

การวจยนมวตถประสงคของการวจย ดงน 1) เพอตรวจสอบความเทยงตรงของโครงสรางความสมพนธระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการ การฝงลกในงาน และการอยดมสขของพนกงาน 2) เพอศกษาอทธพลทางตรง อทธพลทางออม และอทธผลรวมของการถายทอดทางสงคมในองคการ และการฝงลกในงาน ทสงผลตอความอยดมสขของพนกงาน 1.3 ประโยชนทไดรบ 1) เปนพนฐานความรและความเขาใจทางดานทรพยากรมนษย เกยวกบการถายทอดทางสงคม การฝงลกในงาน และการเสรมสรางความอยดมสข 2) เปนขอมลพนฐานสาหรบหนวยงาน เพอการวางแผนการถายทอดทางสงคมในองคการ การเสรมสรางการฝงลกในงาน เพอเปาหมายใหเกดความอยดมสขของพนกงานในองคการทเหมาะสมตอไป

6

บทท 2

การประมวลเอกสารงานวจยทเกยวของ

การศกษาครงนมงศกษา ความเกยวของระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการ (Organizational Socialization) การฝงลกในงานของพนกงาน (Job Embeddedness) และความอยดมสข (Wellbeing) ของพนกงานธนาคารออมสน ในทนผวจยไดทาการประมวลเอกสาร และงานวจยทเกยวของกบตวแปรทศกษาในครงน ไดแก ความอยดมสข การถายทอดทางสงคมในองคการ และการฝงลกในงาน ทาใหไดโครงสรางความสมพนธทเปนกรอบแนวคด และสามารถตงสมมตฐานในงานวจยครงน ดงจะไดกลาวในรายละเอยด ดงน

2.1 ความอยดมสข (Wellbeing) 2.1.1 ความหมายของความอยดมสข

2.1.2 องคประกอบของความอยดมสข 2.1.3 ปจจยทเกยวของกบความอยดมสข 2.2 การฝงลกในงาน (Job Embeddedness)

2.2.1 ความหมายของการฝงลกในงาน 2.2.2 องคประกอบของการฝงลกในงาน 2.2.3 การฝงลกในงานกบความอยดมสข

2.3 การถายทอดทางสงคมในองคการ (Organizational Socialization) 2.3.1 ความหมายของการถายทอดทางสงคมในองคการ 2.3.2 แนวคดของการถายทอดทางสงคมในองคการ 2.3.3 ขนตอนการถายทอดทางสงคมในองคการ 2.3.4 การถายทอดทางสงคมในองคการกบความอยดมสข 2.3.5 การถายทอดทางสงคมในองคการกบการฝงลกในงาน 2.4 กรอบแนวคดในงานวจย

7

2.5 สมมตฐานในงานวจย 2.1 ความอยดมสข (Wellbeing)

ในทนจะไดกลาวถงความหมาย องคประกอบ และปจจยทเกยวของกบการอยดมสข โดยมลาดบ ดงน

2.1.1 ความหมายของความอยดมสข นกวชาการหลาย ๆ ทานไดใหความหมายของความอยดมสขไวในทรรศนะทแตกตางกน เชน กลมวจยความอยดมสขในประเทศกาลงพฒนา หรอ WED (Wellbeing in Developing Countries, 2004 อางถงใน ดารณ จงอดมการณ, 2549) ใหความหมายความอยดมสขวา หมายถง การรบรของบคคลเกยวกบสภาพความเปนอยของชวตตนเอง ทประสานกนในหลายมตภายใตบรบทสงคม การใหคณคาของบคคล มาตรฐานความเปนอยในสงคม ความคาดหวง เปาหมายในชวต และความหวงใยทมอยของบคคล คอกซและแมคเกรเกอร (Gough and McGregor, 2007 อางถงใน บวพนธ พรหมพกพง, 2549) ซงทาการวจยความอยดมสขในประเทศกาลงพฒนามองวาความอยดมสขเปนเรองยากทจะนยาม เพราะมความผนแปรไปตามแตละสงคมและวฒนธรรม แตไดเสนอความหมายกวางๆ ไววา หมายถง สภาพแวดลอมทางเศรษฐกจและสงคมทอานวยตอการใชศกยภาพหรอความสามารถของมนษยทมอยในการบรรลคณคาหรอเปาหมายทเขาปรารถนา โดยไมเบยดเบยน ลดทอนความอยดมสขของผ อน ในทรรศนะการบรหารจดการ อมาตยา เซน (Amartya Sen, 1995 อางถงใน พระมหา สทตย อาภาโร และเขมณฏฐ อนทรสวรรณ, 2553) นกเศรษฐศาสตร ใหความหมายของความอยดมสขไวครอบคลมถงบทบาทหนาท (Functioning) วาหมายถงความสามารถทบคคลจะทาได เปนได หรอ บรรลได เชน สามารถทบรรลความไมอดอยาก ไมเปนโรค มสขภาพด ไดรบความอบอน เปนตน โดยความสามารถของผคน (Capabilities) หมายถงความสามารถในการทาบทบาทหนาท (Functioning) ไดหลากหลาย เชน สามารถเลอกอาหารไดหลากหลายประเภท เลอกเสอผาไดเหมาะสม รวมถงความสามารถในการนาความรไปประยกตใชประกอบอาชพ เพอทจะมรายไดเพยงพอตอตนเองและครอบครว สานกคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (2546: 3) ไดใหความหมายของความอยดมสข (Wellbeing) วาหมายถง การมสขภาพอนามยทดทงรางกายและจตใจ มความร มงานทาอยางทวถง มรายไดพอเพยงตอการดารงชวต ม

8

ครอบครวทอบอนมนคง อยในสภาพแวดลอมทดและอยภายใตระบบบรหารจดการทดของภาครฐประเวศ วะส (2548: 18-22) ใหความหมายความอยดมสข หรอความอยเยนเปนสขวาหมายถงการดาเนนวถชวตของคนทงกาย จต สงคม และสงแวดลอมอยางมดลยภาพและถกตองดงาม เปนองครวมจงจะเกดสขภาวะทดทงปจจยภายในและปจจยภายนอก และนาไปสความสมดลของการอยรวมกนอยางสนต ภายใตระบบบรหารจดการทเปนธรรม บวพนธ พรหมพกพง (2555: 7-8) เนนวาความอยดมสขเปนเรองทเกยวของกบระบอบการควบคมการจดการ ซงครอบคลมเอาเรองประชาธปไตยไวดวย โดยเนนการเกอหนนใหเกดสภาวะทมดลยภาพระหวางเสรภาพและใหมความเทาเทยมกน นอกจากนมการใหความหมายในทรรศนะของการปรบมมมอง ดงเชนทวชย เชสงเนน และปยธดา คหรญญรตน (2554) ไดใหความหมายของความอยดมสข โดยการพจารณาดานวตถและจตใจเปนสาคญ ทงนบคคลสามารถปรบเปลยนมมมองใหเปนไปในทางบวกได โดยการคานงถงปจจยทเกยวของและสามารถนาปจจยนนมาปรบใช ซงถอเปนสงสาคญสดของการดารงชวต ทประกอบดวยมตดานสขภาพ มตดานสงคม มตดานเศรษฐกจ และมตดานสงแวดลอม ดงกลาวมานอาจจะสรปความหมายของความอยดมสข ไดวา ความอยดมสขเปนการรบรของบคคลตอวตถ สงของ สภาพแวดลอม และความเปนอย ทเปนไปเชงบวก รวมทงสามารถควบคมจดการใหชวตดาเนนไปไดดวยด 2.1.2 องคประกอบของความอยดมสข นกวชาการตางประเทศ เชน แกสเปอร (Gasper, 2004) ไดแยกองคประกอบของความอยดมสขวาม 6 ดาน คอ (1) ความพงพอใจ (2) การไดรบหรอบรรลในสงทชอบ (3) เสรภาพของการเลอกใชชวต (4) ความมงคง (5) การบรรลถงคณคาบางอยาง ซงเปนอสระหรออยนอกเหนอ จากตวบคคล เชน การมสขภาพด เปนตน และ (6) การถอครองหรอเปนเจาของทรพยากรหรอทรพยสน ทกอใหเกดโอกาส ศกยภาพ หรอความสามารถในการบรรลเปาหมาย โจเซฟ เซน และฟโตช (Joseph, Sen and Fitoussi, 2009) รวมรวบองคประกอบของความอยดมสขบนพนฐานของงานวจยทางวชาการและโครงการพฒนาทวโลก พบวาประกอบดวย (1) มาตรฐานการดารงชวต (รายได รายจาย และความมงคง) (2) สขภาพ (3) การศกษา (4) กจกรรมสวนบคคล รวมไปถงการทางาน (5) การมสวนรวมทางการเมองและธรรมาภบาล (6) ความสมพนธและการเชอมตอทางสงคม (7) สงแวดลอม และ (8) ประเดนดานความเปราะบางทางเศรษฐกจ และทางกายภาพซงมรายละเอยดปลกยอยมากมาย ตอมา รซและฮารเตอร (Rath and Harter, 2010a: 6, 2010b: 1) ไดเสนอองคประกอบของความอยดมสขทเปนสากลวาประกอบดวย 5 ปจจย ดงน (1) ความอยดมสข

9

ทางอาชพ (Career Wellbeing) หมายถง ความอยดมสขในการมอาชพหรอหนาทการงาน ความอยดมสขทางดานอาชพเปนพนฐานสาคญทจะทาใหเกดความอยดมสขในดานอนๆ ตามมา (2) ความอยดมสขทางสงคม (Social Wellbeing) หมายถง การมสงคม มความรก และมเพอนพอง เปนเรองทมผลตอความรสกเปนสขในชวต บคคลทมความอยดมสขทางสงคมจะมความใกลชดทจะชวยพวกเขาใหไปสความสาเรจ มความสขในชวต และมสขภาพทด (3) การอยดมสขทางการเงน (Financial Wellbeing) หมายถง การมสถานะทางการเงนทเหมาะสมกบตนเอง หรอตามสภาพความเปนอย มการจดการสภาพทางการเงนอยางชาญฉลาดและมอสระทางการเงนทจะใชจายในแตละครง (4) ความอยดมสขทางรางกาย (Physical Wellbeing) หมายถง การมรางกายทสมบรณแขงแรง อนเนองมาจากการออกกาลงกายอยางสมาเสมอ เลอกรบประทานอาหารทมประโยชน พกผอนทเพยงพอ เปนตน และ (5) ความอยดมสขทางสภาพแวดลอม (Community Wellbeing) หมายถง การอยอาศยในชมชนและสภาพแวดลอมทมสภาพทด มความปลอดภยในทอยอาศย และมความภาคภมใจตอชมชนทอาศยอย ปจจยทง 5 ของความอยดมสขนอกจากอธบายในบรบทของการใชชวตทวไปของบคคลแลว สามารถอธบายในบรบทขององคการได กลาวคอ (1) ความอยดมสขทางอาชพ เชน การมความเจรญกาวหนาในอาชพ การไดรบการเลอนขนเลอนตาแหนงองคการของตน หรอองคการมการสงเสรมพฒนาพนกงานในเรองทกษะในการทางาน (2) ความอยดมสขทางสงคม เชน การมเพอนรวมงานและผบงคบบญชาทดมนาใจและเปนธรรม การทางานเปนทม องคการมการสงเสรมกจกรรมสมพนธ (3) การอยดมสขทางการเงน เชน องคการมการใหคาตอบแทนทเปนธรรม โปรงใส และสามารถตรวจสอบได องคการมการใหเงนรางวลประจาป (4) ความอยดมสขทางรางกาย เชน องคการของทางมกจกรรมการออกกาลงกายเปนประจา องคการสนบสนนใหมการตรวจสขภาพประจาป (5) ความอยดมสขทางสภาพแวดลอม เชน มความปลอดภยในการปฏบตงาน อปกรณเอออานวยตอการปฏบตงาน สถานทในการทางานมความเหมาะสมตอการปฏบตงาน ในการศกษาองคประกอบของความอยดมสขในประเทศไทยนน ทวชย เชสงเนน และ ปยธดา คหรญญรตน (2554) ไดรวบรวมองคประกอบของความอยดมสข ทมนกวชาการตาง ๆ กลาวไวโดยครอบคลมทกมตของการดารงชวตทเชอมโยงกนอยางเปนองครวม ไมสามารถแยกออกจากกนได ซงประกอบดวย (1) ดานสขภาพอนามย หมายถง ภาวะทปราศจากโรคภยไขเจบอนเกดจากการสรางสขภาวะทสมบรณทงทางรางกาย จตใจ อารมณ และสตปญญา (2) ดานรายไดและการกระจายรายได คอการเสรมสรางการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจทเออประโยชนตอประชาชนใหมฐานะความเปนอยทดขน มอานาจซอเพยงพอตอการดารงชวตทไดมาตรฐาน และ

10

หลดพนจากปญหาความยากจนและมการกระจายรายไดในกลมตางๆ ในสงคมอยางเทาเทยมกน (3) สภาพแวดลอม การอยในสภาพแวดลอมทดยอมสงผลตอสขภาพรางกายและจตใจทด เออตอการประกอบอาชพและการดารงชวตในสงคม รวมถงการมทอยอาศยทมนคง การไดรบบรการสาธารณปโภคทพอเพยงมความปลอดภยในชวตและทรพยสน อนามยสงแวดลอมทด และสงแวดลอมเกอกลคณภาพในการดารงชวต (4) ชวตครอบครว การมความสมพนธทดในครอบครว ประกอบดวยครอบครวทมความรก ความอบอน รบทบาทหนาทของครอบครว มความสมพนธภาพทดตอกน ลดปจจยเสยงของครอบครว สามารถพงตนเองได และมการเกอกลสงคมอยางมคณธรรม ในสวนของสานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (2546: 3-4) ไดจดแบงองคประกอบเปน 3 ดาน คอ (1) ดานความร เปนปจจยทชวยเสรมสรางศกยภาพของคนใหมทกษะความสามารถในการปรบตวไดอยางรเทาทนในสงคมทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว (2) ดานชวตการทางานการทางานจะเปนทมาของรายไดและอานาจซอ ซงนาไปสการสรางความสาเรจและคณภาพชวตทดขน มความมนคงและปลอดภยในชวต และ (3) การบรหารจดการทดของภาครฐ การดแลคนในสงคมใหมสทธและเสรภาพในการดารงชวตมสวนรวมในการพฒนาและตรวจสอบภาครฐ ไดรบการปฏบตทเทาเทยมกนตามกฎหมาย และรฐกบประชาชนมความสมพนธทดตอกน สาหรบองคประกอบของความอยดมสขทเกยวของกบประชาธปไตยและธรรมาภบาลโดยตรงนน บวพนธ พรหมพกพง (2555) สรปเปนองคประกอบหลก ๆ ของความอยดมสขของคนในสงคมวาประกอบดวย (1) คณคาหรอเปาหมาย ทคนในสงคมตองการและสามารถบรรลได (2) ทรพยากร ทจะเอออานวยใหคนในสงคมไดบรรลเปาหมายของตน และ (3) ระบอบการควบคมจดการ เพอทจะจดสรรสงทมคณคาหรอทรพยากรทมอยใหแกกลมคนตาง ๆ ในสงคมใหเปนไปตามกตกา คอ ระเบยบ กฎหมาย และปทสฐานสงคม ดงทกลาวมาจะเหนไดวาการจดองคประกอบของความอยดมสขมหลายมมมอง โดยทองคประกอบหลกๆ ทมนกวชาการตางประเทศและในประเทศไทยกลาวถงคลายคลงกนนน ไดแก การมทรพยสนหรอการกระจายรายได การมสขภาพทด ความสมพนธทดกบบคคลหรอสงคม การอยในสภาพแวดลอมทด รวมทงการบรหารจดการทดของภาครฐหรอธรรมาภบาล (Joseph, Sen and Fitoussi, 2009; สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2546; บวพนธ พรหมพกพง, 2555) ในการศกษาครงนเนนศกษาองคประกอบความอยดมสขในองคการของรซและฮารเตอร (Rath and Harter, 2010a, 2010b) เนองจากเปนแนวคดทอธบายความอยดมสขในองคการไดอยางชดเจน และมผลงานวจยทออกมาคอนขางเดนชดวาเมอพนกงานใน

11

องคการมความอยดมสขจะทาใหเกดประสทธภาพและประสทธผลทดตอองคการ (Rath and Harter, 2010b; Achor, 2012) 2.1.3 ปจจยทเกยวของกบความอยดมสข

การศกษาวจยทผานมา พบวาปจจยเหตทเกยวกบความอยดมสขในองคการมหลายปจจยทมความสมพนธเชงบวกกบความอยดมสข เชน คณภาพชวต (รชน วฒนาสวรรณ, 2551)ความผกพนตอองคการ (Siu, 2002; Jain, Giga and Cooper, 2009) ความพงพอใจในชวต (Park, 2004) ความพงพอใจในงาน (Wright and Bonett, 2007) การฝกอบรม (Paton,1996) ภาวะผ นา (McMurray, Pirola-Merlo, arros and Islam, 2010) รวมทงการสรางบรรยากาศในททางาน (Grant et al., 2007) ปจจยทมความสมพนธเชงลบกบความอยดมสข เชน การลาออกจากงาน (Wright and Bonett, 2007) การวจยนผวจยสนใจศกษาการถายทอดทางสงคมในองคการ ซงครอบคลมการฝกอบรม และการฝงลกในงาน ซงมความเขมขนมากกวาความพงพอใจในงาน โดยคาดวาทง 2 ตวแปรมความเกยวของกบความอยดมสขของพนกงาน ดงทจะไดกลาวถงตอไป

2.2 การฝงลกในงาน (Job Embeddedness) การเกดขนของตวแปรการฝงลกในงาน (Job Embeddedness) ลและมเชล (Lee and Mitchell, 1994) ไดเผยแพรตวแปรการฝงลกในงานทพฒนามาจากโมเดลการลาออกโดยสมครใจของพนกงาน (The Unfolding Model of Turnover) ทนาเสนอถงปจจยททาใหคนออกจากองคกร โดยการฝงลกในงาน (Job Embeddedness) นน มเชลและคณะ (Mitchell et al., 2001) เสนอวาการฝงลกในงานเปนโครงสรางใหมทเกยวของกบการคงอยของพนกงาน ซงแตกตางไปจากโมเดลแบบดงเดม โดยจะสามารถตอบคาถามทถามวา ทาไมคนถงออกจากองคกร และทาไมคนถงอยในองคกร โดยเฉพาะคนทคงอยในองคกรจะมความเกยวของกบความพงพอใจกบงานททา และความผกพนตอองคกร และในการกลบกนเมอคนรสกอยากลาออกจากงานเมอเขาไมมหรอมความพงพอใจและความผกพนตอองคกรนอย การฝงลกในงานเปนตวแปรทไดรบความสนใจเพมมากขน ในการศกษาในครงนมความสนใจศกษาการฝงลกในงาน ซงจะกลาวถงความหมายและองคประกอบของการฝงลกในงานในรายละเอยดตอไป

12

2.2.1 ความหมายของการฝงลกในงาน การฝงลกสามารถอธบายภาพกวางถงกลมทมอทธพลบนการคงอยของพนกงาน แนวคดจากงานวจยทชวยสรางความเขาใจโครงสรางหลกของการฝงลกในงาน 2 แนวคด ไดแก 1) การทดสอบรปภาพการฝงลก (Embedded Figures Test) วทกนและคณะ (Witkin et al., 1962 อางถงใน นลเนตร วระสมบต, 2552) รปภาพการฝงลกเปนรปภาพทใชในการทดสอบเชงจตวทยา ภาพจะถกฝงลกในพนหลง การฝงลกของภาพจะยดตดหรอเชอมโยงกบสงแวดลอมในหลายวธ เปนเครอขายของแรงและการเชอมตอ ซงการตดนอาจหลวมหรอแขงแกรงขนกบหลายปจจย ถาฝงลกกจะมหลายปจจยทแขงแกรงและใกลชด ในทางตรงขามกจะออน 2) ทฤษฎสนามพลง (Field Theory) เลวน (Lewin, 1951) เสนอวาคนมชวงชวตการรบรทเขาใจชวตของตนเองและความเชอมโยงทตดตอรวมกบบคคลอน ซงความเชอมโยงอาจนอย - มาก หรอใกล -หาง มเชลและคณะ (Mitchell et al., 2001) ใหความหมายวา การฝงลกในงาน เปนความเชอมโยงของครอบครวในสงคมทางดานจตใจ และเชอมโยงทางดานการเงนทงภายในงานและภายนอกงาน โดยเฉพาะเพอนและกลม ตอมา ฮอลตนและโอนล (Holtom and O’neill, 2004) นาเสนองานวจยทสนบสนนตวแปรการฝงลกในงานเปนเรองแรกคอ Job Embeddedness: A Theoretical Foundation for Developing a Comprehensive Nurse Retention Plan เปนวจยประเภทเชงประจกษทเกบขอมลจากกลมตวอยางของพนกงานโรงพยาบาล พบวาความฝงลกในงานเปนโครงสรางใหมทไดรบการพฒนาทมเนอหาครอบคลมความสมพนธระหวางนายจางกบลกจางมากกวาการวดความพงพอใจในงานหรอความผกพน ความฝงลกในงานมงการรกษาพนกงาน แตกตางจากโมเดลแบบเดมทเนนการลาออกของพนกงาน ดงนนจดมงหมายสาคญของการฝงลกในงานคอการรกษาคนไวในองคกร แนวคดนนามาอธบายถงการฝงลกในงานวาหมายถง สงทมลกษณะเหมอนตาขายหรอใยแมงมมทโยงใยบคคลใหมาตดบวง คนทมการฝงลกสงหรอยาวนานจะมความเชอมโยงทใกลชดมากมาย (ถามการฝงลกในระดบตากมความแตกตางกน) ยงไปกวานนองคประกอบของสงตาง ๆ อาจมหลากหลายทมวถทแตกตางกนในการฝงลกในงาน ทงน ราเมช (Ramesh, 2007) ไดใหความหมายการฝงลกในงาน (Job Embeddedness) หมายถงผลรวมของบคคล ในการฝงลกในงานเปนความสมพนธของบคคลกบองคการและความสมพนธของบคคลในสงคมหรอชมชน การทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของทไดกลาวขางตน ผ วจยสามารถสรปความหมายของการฝงลกในงาน หมายถง การทพนกงานมความรสกถงความสมพนธระหวางพนกงานกบองคการและสงคม/ชมชน และมอทธพลตอการคงอยของพนกงานในองคการ เพอใหองคการมงรกษาพนกงานไวในองคการ

13

2.2.2 องคประกอบของการฝงลกในงาน มเชลและคณะ (Mitchell et al., 2001) นาเสนอลกษณะวกฤตของการฝงลกในงาน 3 ลกษณะ ไดแก 1) ขอบเขตทงานและสงคมหรอชมชนมความใกลเคยงกบหรอความเหมาะสมสอดคลอง (Fit) กบมมมองดานตาง ๆ ในชวต 2) ความงายตอความสญเสยสงทเชอมโยงไป เปนสงทพนกงานจะสญเสยเมอเขาออกจากงาน โดยเฉพาะอยางยงทางดานกายภาพ เชน ตองมการสญเสยบางสงในการยายเมองหรอยายบาน และ 3) ขอบเขตของพนกงานทมความเชอมโยง (Link) ไปยงบคคลหรอกจกรรมอน ดงนนทง 3 มตดงกลาวเรยกวามตความเหมาะสมสอดคลอง (Fit) มตความสญเสย (Sacrifice) และมตความเชอมโยง (Links) มตดงกลาวสามารถอธบายในรายละเอยดเพมขนได ดงน

2.2.2.1 มตความเหมาะสมสอดคลอง หมายถง การรบรของพนกงานถงความเขากนไดหรอความสบายใจระหวางองคการและเปาหมายของพนกงาน ไดแก ความเขากนไดระหวางคณคาของพนกงาน เปาหมายทางอาชพ และการวางแผนสาหรบอนาคตของพนกงานกบวฒนธรรมขององคการ และเขากนไดกบลกษณะของพนกงาน เชน ความรในงาน ทกษะและความสามารถ เปนตน พนกงานจะพจารณาถงความเหมาะสมสอดคลองของตนเองกบองคการและสงคมแวดลอม ความเหมาะสมสอดคลองยงมากเทาไหรพนกงานจะรสกยดตดกบงานและองคการมากขนเทานน

2.2.2.2 มตความสญเสย หมายถง การรบรถงคาของวตถกายภาพหรอผลประโยชนทางจตใจทพนกงานจะตองสญเสยไปเมอออกจากงาน ยกตวอยางเชน การออกจากองคการจะตองสญเสยสญญาบางอยาง เชน สญเสยเพอนรวมงานทด สญเสยโครงการทนาสนใจ หรอผลตอบแทนตางๆ การมวนพกผอน เปนตน พนกงานทรบรวามความสญเสยเมอออกจากงานมากเทาไหร การออกจากการเปนพนกงานขององคกรจะเปนไปไดยากมากขน (Shaw, Delery, Jenkins and Gupta, 1998)

2.2.2.3 มตความเชอมโยง หมายถง ความสมพนธทเปนทางการและไมเปนทางการระหวางบคคล และองคการหรอบคคลอน การฝงลกแสดงใหเหนถงสายใยทพนเกยวกนของพนกงานและครอบครว ทงดานจตใจ และการเงนทโยงใยทงภายในกลมงานและภายนอกงานรวมทงกลมสงคม และสงแวดลอมทอาศยอย ปจจยความเชอมโยงยงมมากขนระหวางบคคลและเครอขายใยแมงมม แสดงวาพนกงานมความผกพนตองานและองคการมากยงขน แนวความคดความฝงลกในงาน สามารถนาเสนออกมาเปนตาราง ดงตารางท 2.1

14

ตารางท 2.1 มตของการฝงลกในงาน

มต องคการ สงคม/ชมชน ความเหมาะสมสอดคลอง (Fit) ความเหมาะสมสอดคลองกบ

องคการ ความเหมาะสมสอดคลองกบสงคม/ชมชน

ความสญเสย (Sacrifice) ความสญเสยกบองคการ ความสญเสยกบสงคม/ชมชน ความเชอมโยง (Links) ความเชอมโยงกบองคการ ความเชอมโยงกบสงคม/ชมชน แหลงทมา: Holtom and O’Neill, 2004: 18. การศกษาครงน ผ วจยเนนศกษาองคประกอบการฝงลกในงานทง 3 องคประกอบดงกลาว ไดแก ความเหมาะสมสอดคลอง ความสญเสย และความเชอมโยง ในมตขององคการ 2.2.3 การฝงลกในงานกบความอยดมสข ในการศกษางานวจยทเกยวกบการฝงลกในงาน มการศกษาวจยกลมตวอยางหลากหลาย เชน พยาบาล (Holtom and O’Neil, 2004) ขาราชการ (Siddique and Raja, 2011; Bergiel, Nguyen, Clenney and Taylor, 2009) เปนตน โดยงานวจยในตางประเทศมการศกษาและพฒนาตวแปรการฝงลกตลอดมาตงแตป ค.ศ.1994 งานวจยสวนใหญพบวาการฝงลกในงานเปนตวแปรทมความสมพนธเชงลบกบความตงใจลาออกของพนกงาน (Allen, 2006; Bergiel et al., 2009; Siddique and Raja, 2011 and Felps, Mitchell, Hekman, Lee, Holtom and Harman, 2009) การลาออกและการขาดงาน (Lee, Sablynski, Burton and Holtom, 2004) แต Wheeler et al. (2010) ศกษาพบวาการฝงลกในงานททาในองคการมความสมพนธเชงลบกบการตงใจลาออกของพนกงาน สวนการฝงลกในงานทเกยวกบสงคม/ชมชนไมพบความสมพนธเชงลบตอการตงใจลาออกของพนกงาน ซงเปนสมาชกของชมชนนน นอกจากนมงานวจยเกยวกบความสมพนธของความพงพอใจในงาน ความผกพนตอองคการ มเชลและคณะ (Mitchell et al., 2001) และฮอลตนและโอนล (Holtom and O’Neil, 2004) ศกษาพบวาการฝงลกในงานเปนตวทานายการตงใจออกและสมครใจลาออก และความพงพอใจในงาน ความผกพนตอองคการ ทางเลอกงาน และการหางานใหม สไวเดอรและคณะ (Swinder et al., 2011) ศกษาพบความสมพนธเชงลบระหวางการฝงลกในงานกบการหางานหรอ

15

การลาออกจากงาน โดยพบวาเมอพนกงานมความฝงลกในงานและความพงพอใจในงานระดบตาพนกงานจะมโอกาสในการหางานใหมในระดบสง คาลาเทปและคาลาดาส (Karatepe and Karadas, 2012) ศกษาพบวาการฝงลกในงานสามารถเพมผลลพธในการปฏบตงานของพนกงานคอผลการทางานดานการแกปญหาใหลกคาและดานการบรการลกคา ซงเกยวโยงถงการฝกอบรม การใหอานาจ และการใหรางวลแกพนกงาน ผลการศกษาดงกลาวมานไดทาใหผวจยตงสมมตฐานของการศกษาครงนไดวา “การฝงลกในงานมความสมพนธเชงบวกกบความอยดมสขในองคการของพนกงาน” (สมมตฐานท 1) 2.3 การถายทอดทางสงคมในองคการ (Organizational Socialization)

การถายทอดทางสงคมเปนกระบวนการในการพฒนาทรพยากรมนษยเพอใหทรพยากรมนษยในองคการมความสามารถและมศกยภาพในการทางานไดอยางมประสทธภาพ (อาภรณ ภวทยพนธ, 2551) ชชย สมทธไกร (2551: 280-281) ไดกลาวถงการถายทอดทางสงคมวามอทธพลอยางมากตอผลการปฏบตงานและเสถยรภาพขององคการ ซงผลการปฏบตงานของบคลากรขนอยกบระดบความรของพนกงาน พฤตกรรม คานยม และทศนคตของพนกงานทมาจากการไดรบการถายทอดทางสงคม ในทานองเดยวกนเสถยรภาพขององคการเปนสงทสามารถเพมพนหรอลดทอนไดดวยการถายทอดทางสงคมเชนกน หากองคการหนง ๆ สามารถบรรจและถายทอดบคลากรใหมใหเขากบวฒนธรรมองคการไดตดตอกนเปนเวลายาวนาน องคการกจะเสถยรภาพมากขน ทวศกด สทกวาทน (2551: 7-8) กไดระบชดเจนวามกระบวนการพฒนาทรพยากรมนษย มความสาคญและจาเปนในการเพมขดความสามารถของพนกงานอยางตอเนองตลอดเวลา โดยองคการตองใสใจการสรรหาและคดเลอก เพอใหไดพนกงานทมขดความสามารถสง มสตปญญาทจะเรยนรและเพมพนทกษะของตนเองเพมสงขนไปไดในอนาคต องคการตองมระบบการใหรางวล เพอเปนแรงจงใจใหพนกงานทกคนขององคการสนใจเขามามสวนรวมในกระบวนการฝกอบรมและพฒนาบคลากรทองคการจดใหกบพนกงานขององคการในทนจะไดกลาวถงความหมาย แนวคด ขนตอน และปจจยทเกยวของกบการถายทอดทางสงคม ในรายละเอยดตอไป

16

2.3.1 ความหมายของการถายทอดทางสงคมในองคการ การถายทอดทางสงคมในองคการมนกวชาการไดใหความหมายไวคลายคลงกนไว เชน แวน มาเนนและชน (Van Maanen and Schein, 1979) ไดใหความหมายของการถายทอดทางสงคมในองคการ ไววาการถายทอดทางสงคมในองคการเปนกระบวนการทบคคลไดมาซงรปแบบประสบการณของการเรยนรทเชอมโยงกบตาแหนง สถานะและบทบาทของพนกงานในองคการใหมหรอเปนบทบาททเปนโครงสรางสาหรบพนกงานใหมจากพนกงานคนอน ๆ ภายในองคการผานทางการถายทอดทางสงคมในองคการ ในทานองเดยวกนวานส (Wanous, 1992: 187) อธบายวาการถายทอดทางสงคมในองคการเปนกระบวนการทพนกงานเรยนรคานยม บรรทดฐาน ความเชอ ทศนคต และพฤตกรรมทพงปรารถนา โดยนาประสบการณการเรยนรเขาไปเปนสวนหนงในกระบวนการจากการศกษาบคคลอนๆ ภายในองคการ เชาและคณะ (Chao, O’Leary-Kelly, Wolf, Klein and Gardner, 1994) กไดใหความหมายการถายทอดทางสงคมในองคการวาหมายถงการเรยนรทเชอมโยงระหวางองคการกบพนกงาน กลาวไดวาเปนกระบวนการทใหบคคลทเขาไปสองคการเหนถงคานยม ความสามารถ พฤตกรรมทคาดหวง และความรทางสงคมตอมา คนคค และไครทเนอร (Kinicki and Kreitner, 2009) อธบายวาการถายทอดสงคมในองคการเปนกระบวนการทพนกงานเรยนรคณคา บรรทดฐาน และพฤตกรรมการทางานในองคการ ดงกลาวมาน ทาใหสรปความหมายการถายทอดทางสงคมในองคการไดวา หมายถง กระบวนการการเรยนรของบคคลทเขาสองคการ ทาใหบคคลนนเหนถงคานยม บรรทดฐาน ความเชอ ทศนคต และพฤตกรรมทพงปรารถนา โดยนาประสบการณการเรยนรเขาไปเปนสวนหนงในกระบวนการจากการศกษาบคคลอนในองคการ 2.3.2 แนวคดของการถายทอดทางสงคมในองคการ ผวจยไดศกษารปแบบของการถายทอดทางสงคมในองคการ ทาใหสามารถตงขอสงเกตไดวา รปแบบของการถายทอดทางสงคมมาจาก 3 แนวคด ซงประกอบดวยแนวคดเกยวกบการเขาสองคการ (Organizational Entry) แนวคดการพฒนาทรพยากรมนษย (Human Resource Development) และแนวคดการพฒนาอาชพ (Career Development) โดยมรายละเอยดดงตอไปน 2.3.3.1 แนวคดการเขาสองคการ (Organizational Entry) อธบายถงกจกรรมทมความหลากหลายเมอพนกงานใหมเขามาสองคการ โดยกระบวนการเขาสองคการจะพจารณาจากมมมองของทงพนกงานและองคการ บคคลจะเลอกมาสมครงาน องคการกจะเลอกบคคล

17

จากใบสมคร จากนนบคคลจะเลอกจากขอเสนอขององคการ ระยะของการเขาสองคการม 4 ระยะ เรมตนจาก 2 ระยะแรก คอ การสรรหาและการคดเลอก ตอจากนนม 2 ซงระยะทเกดขนตามมาคอการปฐมนเทศและการถายทอดทางสงคม โดยทง 4 ระยะจะอธบายถงมมมองของทงพนกงานและองคการ (Wanous, 1992: 3) แสดงไดดงตารางท 2.2 ตารางท 2.2 การเขาสองคการในมมมองของพนกงานและองคการ

ระยะของการเขาสองคการ มมมอง

พนกงาน องคการ 1. การสรรหา : กระบวนการดงความสนใจรวมกน

- คนหาขอมลเกยวกบตาแหนงงานวาง

- การพจารณาขอมลทถกตองเกยวกบองคการ

- คนหาแหลงทมาของผสมครทมศกยภาพ

- จงใจผสมครกบกลยทธทเหมาะสม

2. การคดเลอก : กระบวนการของการเลอกรวมกน

- เผชญกบการสมภาษณงานและกระบวนการประเมนอน ๆ

- การตดสนใจทจะสมคร - เลอกจากตาแหนงงานทไดนาเสนอ

- ประเมนผ มศกยภาพสาหรบการปฏบตงานและการคงอยของพนกงานในอนาคต

3. การปฐมนเทศ : กระบวนการเรมตน

- เผชญกบความเครยดในการเขาสองคการ

- จดการกบอารมณและขอมลทจาเปนสาหรบพนกงานใหม

4. การถายทอดทางสงคม : กระบวนการการปรบตว

- เขาสขนตอนทวไป - คนหาความสาเรจ

- วางแนวทางกบพนกงานใหมดวยกลยทธตางๆ

- ใชจตวทยาในการจงใจ แหลงทมา: Wanous, 1992: 3.

18

ปราชญา กลาผจญ และพอตา บตรสทธวงศ (2550: 57, 59) ไดอธบายเรองการสรรหาและการคดเลอกวาประกอบไปดวยกระบวนการการสรรหา (Recruitment) และการคดเลอก (Selection) นบเปนขนตอนแรกทมความสาคญตอความสาเรจของการบรหารทรพยากรมนษย องคการจาเปนตองสรรหาบคคลทองคการตองการ มความรความสามารถ รวมทงการมคณธรรมและจรยธรรมทด มารวมทางานกบองคการจดมงหมายของการสรรหา คอ การไดคนทเหมาะสมทสดมาปฏบตหนาทงาน เชน การสอบขอเขยน การสอบสมภาษณ เปนตน พชต เทพวรรณ (2554) ไดกลาวถงภารกจของการจดการทรพยากรมนษยเรองการจดหาทรพยากรมนษย (Acquisition of Human Resource) วาเปนการจดการทรพยากรมนษยในการดาเนนงานอยางหนงทมหนาทจดหาพนกงานทมคณสมบตเหมาะสมตามทองคการตองการอยางเพยงพอ เพอใหสามารถปฏบตภารกจขององคการใหสาเรจลลวงลงไปตามทตงวตถประสงคไว ทงในปจจบนและอนาคต ทงนในการจดหาพนกงานใหไดตามทองคการตองการนน จะตองอาศยการออกแบบงาน การวเคราะหงาน การวางแผนทรพยากรมนษย และการสรรหาการคดเลอก นอกจากกระบวนการสรรหาและคดเลอกพนกงานเขามาทางานในองคการแลว สงสาคญททาใหพนกงานใหมสามารถปรบตวใหเขากบสงคมใหมไดอยางเหมาะสมและอยางรวดเรวทสด คอการปฐมนเทศบคลากร เนองจากการเขามาอยสงคมใหมนนบคลากรใหมอาจจะรสกเควงควาง วตกกงวล และเครยด ซงอาจนาไปสการลาออกจากงานหรอมผลการทางานตากได การปฐมนเทศจะมบทบาททสาคญในการหลอหลอมใหบคลากรใหมมทศนคต คานยม และพฤตกรรมในแบบทองคการตองการ และถอไดวาเปนภาระหนาททสาคญอยางหนงของฝายฝกอบรมหรอฝายทรพยากรมนษยขององคการ และการปฐมนเทศทดจะตองเขาใจหลกการบางอยางทเรยกวา การถายทอดทางสงคม (Socialization) และวฒนธรรมองคการ (Organizational Culture) (ชชย สมทธไกร, 2551: 277-278) 2.3.3.2 แนวคดการพฒนาทรพยากรมนษย (Human Resource Development) การพฒนาทรพยากรมนษยเปนกจกรรมหนงทสาคญในการบรหารทรพยากรมนษยในองคการใหเกดประสทธภาพในการปฏบตงานของพนกงาน การพฒนาบคคลเกดขนเมอจดหาบคคลมาไดแลว หรอมการบรรจลงตาแหนง หรอมการโยกยายเปลยนตาแหนง ตองมการพฒนาบคคล และถอไดวาเปนงานหนงของการบรหารทรพยากรมนษย (สายณห พานช, 2548: 8-9) การพฒนาทรพยากรมนษยเปนการพฒนาความร ทกษะ และทศนคตของพนกงานใหดขน โดยมงเนนใหเกดผลระยะยาวในการเพมประสทธภาพในการทางานของตวบคคล ทมงาน และองคการ พบวาผทมหนาทรบผดชอบดแลงานพฒนาทรพยากรมนษยคอหวหนางานของแตละหนวยงาน และ

19

หนวยงานบคคลหรอจดตงขนมาเปนฝายหรอแผนก ดงนนผบงคบบญชาโดยตรงจะตองเปนบคคลทมหนาทในการนาเครองมอตาง ๆ ของการพฒนาทรพยากรมนษยมาใชในการปรบปรง การเพมประสทธภาพการทางานของพนกงานทเชอมโยงผลผลตทเกดขนของพนกงานตอเนองไปยงผลผลตของทมงาน หนวยงาน และองคการไดในทสด (อาภรณ ภวทยพนธ , 2551) ดงนนกระบวนการทสาคญททาใหเกดการพฒนาทรพยากรมนษยในภาพรวมได คอการพฒนาเปนกระบวนการทกอยางทจะทาใหสงทมอยเปนอยเจรญขน ดขน และเปนประโยชนมากขน ไมวาจะเปนบคคล ระบบงาน องคการ สถานท ทฤษฎ ความรสกนกคด เปนตน ในการพฒนาคนหรอการพฒนาใหมทกษะและความสามารถสงขนมหลายวธ เชน การสอนงาน การประชม การใหการศกษา การฝกอบรม การสมมนา การสงไปดงาน การสงไปศกษาตอ เปนตน ซงการพฒนาทรพยากรมนษยมนกวชาการหลายทานนาเสนอกจกรรมทสาคญในการพฒนาทรพยากรมนษยประกอบดวย 3 กจกรรม (สมคด บางโม, 2551) ไดแก (1) การฝกอบรม ในองคการหลายแหงมกจกรรมการฝกอบรม เพอแกปญหาและอปสรรคอยางใดอยางหนงทสามารถแกไขไดดวยการฝกอบรม การฝกอบรมเปนกระบวนการเพมประสทธภาพในการทางานเฉพาะดานของบคคล โดยมงเพมความร ทกษะ และทศนคต ทจะนาไปสการยกมาตรฐานการทางานใหสงขน ทาใหบคคลมความเจรญกาวหนาในหนาทการงานและองคการบรรลเปาหมายทกาหนดไวหรอเปนการพฒนาพนกงานเพอไวใชปฏบตงานในปจจบน (2) การเรยนร เปนกระบวนการของการไดมาซงความร โดยผานประสบการณทนาไปสการเปลยนแปลงพฤตกรรมของบคคลอยางถาวร (3) การประชม ในองคการจะมการทางานเปนคณะบคคลหรอทางานเปนกลม ซงจาเปนตองมการประชมหรอปรกษากน มความเขาใจตรงกน จงจะทาใหงานสาเรจตามเปาหมายดงนนการประชมเปนการทบคคลตงแต 2 คนขนไปมารวมปรกษาหารอ เพอทากจกรรมใหบรรลวตถประสงคอยางใดอยางหนง และสจตรา ธนานนท (2550: 26) ไดเพมเตมกจกรรมการพฒนาทรพยากรมนษยไวอกคอ (1) การศกษาซงเปนกจกรรมดานการพฒนาคนทไดกาหนดขน เพอเพมพนประสทธภาพการทางานในภาพรวมของพนกงาน ทนอกเหนอจากการเนนเฉพาะงานทกาลงปฏบตอยในปจจบน จดเนนของการจดการศกษาคอ การเตรยมบคคลใหมความพรอมในการทางานตามความตองการขององคการในอนาคต เชน การสงคนไปศกษาตอ การศกษาดงาน เปนตน (2) การพฒนา เปนการกระทาททาใหบางอยางเจรญเตบโตหรอขยายออกเพอใหดกวาเดม สาหรบการพฒนาทรพยากรมนษยจดมงเนนของการพฒนาเพอใหเกดการเปลยนแปลงความตองการขององคการทตองการเจรญเตบโต และมการเปลยนแปลงไมหยดนง การพฒนามความเกยวของกบการจดกจกรรมเพอใหเกดการเรยนรและประสบการณแกบคลากรขององคการ เพอใหมความพรอมทจะปรบปรง

20

เปลยนแปลงความตองการขององคการ ดงนนการพฒนาเปนการเตรยมพนกงานไวสาหรบงานตาแหนงอนๆ ในองคการ อกทงยงเปนการเพมพนทกษะใหแกพนกงานในอนาคต (3) องคการแหงการเรยนร คอสถานทซงบคคลไดขยายขดความสามารถไดอยางตอเนอง เพอกอใหเกดผลลพธทพงประสงคสาหรบพวกเขาอยางแทจรง ซงสงเสรมใหมรปแบบการคดทแปลกใหม และขยายวงกวางออกไป และ (4) การจดการความร เปนกระบวนการในการใชทนทางปญญา เพอกอใหเกดความไดเปรยบในการแขงขนขององคการ ฉะนนการทองคการจะประสบความสาเรจและดาเนนกจกรรมตางๆ ไปไดตองอาศยการจดการความรทด นอกจากน อาภรณ ภวทยพนธ (2552) ไดกลาวถงเครองมอการพฒนาบคลากรวา ประกอบดวย (1) การสอนงาน (Coaching) เปนกระบวนการทผสอนงานใชเพอเสรมสรางและพฒนาพนกงานใหมความร ทกษะ และความสามารถเฉพาะตว ดวยวธการหรอเทคนคตาง ๆ ทวางแผนไวเปนอยางด ทาการสอนใหเปนไปตามแผนงานทกาหนดขน จนสามารถฝกใหพนกงานปฏบตงานตามทสอนใหบรรลเปาหมาย โดยผานกระบวนการปฏสมพนธระหวางผ สอนและพนกงาน โดยปกตผสอนอาจจะเปนผบรหารระดบสง ผบรหารระดบกลาง หรอผบรหารระดบตน และผ ถกสอนงานโดยปกตจะเปนลกนองทอยในทมหรอกลมเดยวกน (2) โปรแกรมพเลยง (Mentoring Program) เปนรปแบบการพฒนาทเนนใหเกดการสรางโอกาสในการมสวนรวม การแกไขปญหา และการกาหนดเปาหมายเพอใหงานบรรลผลสาเรจตามทผบงคบบญชาตองการ เปนการแลกเปลยนระหวางประสบการณของผ ทมความรและความชานาญในงานใหกบผ ทไมมประสบการณหรอมประสบการณไมมาก (3) การทากจกรรม เปนการพฒนาบคลากรทมงเนนใหพนกงานไดปฏบตจรงจากกจกรรมตาง ๆ ทกาหนดขน ซงผบงคบบญชาจะมอบหมายใหพนกงานรบผดชอบกจกรรมทแตกตางกนไป เพอใหพนกงานเกดความรวมมอสามคคกน เกดการแลกเปลยนความคดเหนและมมมองซงกนและกน เกดการเรยนร สงผลใหเกดผลผลตหรอผลการปฏบตงานเพมสงขนตามเปาหมายทกาหนดไว การพฒนาทรพยากรมนษยและการเขาสองคการ แนวคดทงสองครอบคลมอยในเรองการจดการทรพยากรมนษย ซงพชต เทพวรรณ (2554) ไดอธบายไวตามวงจรของการจดการทรพยากรมนษย ประกอบดวย 4 กระบวนการคอ (1) กระบวนการสรรหาคดเลอก เปนการจดหาและคดเลอกทรพยากรมนษยใหตรงกบงาน (2) กระบวนการประเมนผลการปฏบตงาน เปนการจดการผล การปฏบตงานของพนกงานใหเกดประโยชนสงสดกบองคการ (3) กระบวนการใหรางวลและผลตอบแทน เปนการใหรางวลตอบแทนแกความสาเรจทเกดขนกบองคการทงในระยะสนและระยะ

21

ยาว และ (4) กระบวนการฝกอบรมและพฒนา เปนการพฒนาพนกงานใหมความร ทกษะ ความสามารถ และพฤตกรรมทองคการตองการ ดงรปภาพท 2.1 ภาพท 2.1 ตวแบบการจดการทรพยากรมนษยแบบมชแกน (Michigan Model of HRM) แหลงทมา: พชต เทพวรรณ, 2554: 38. 2.3.3.3 แนวคดการพฒนาอาชพ (Career Development) เปนมมมองของพนกงานในองคการทมองวาตนเองตองการความกาวหนาและพฒนาความรความสามารถในอาชพ ถาหากพนกงานเหลานนถงชวงเวลาหนงในการทางานแลวเหนวาตนเองไมสามารถกาวหนาในหนาทการงานได จะเกดความไมพงพอใจและอาจนาไปสการลาออกในทสด ในศตวรรษท 20 บรษทตาง ๆ เลอกรบบคลากรอายนอย ดวยความมงมนวาบคลากรจะยดอาชพในบรษทเดยวนนตลอดไป ผบรหารจะจดการฝกอบรมและใหโอกาสทดแกบคลากรนน ซงจะสงผลใหเกดความจงรกภกดและขยนทางาน (รอบบนส, 2005: 198) ชชย สมทธไกร (2551: 298-303) กลาวถงความสาคญและขนตอนไววาการพฒนาอาชพจะชวยรบประกนวาบคลากรทมความสามารถจะคงอยกบองคการตอไป ชวยใหองคการสามารถดงดดบคคลทมความสามารถสง ชวยสรางภาพลกษณทดใหกบองคการ ชวยใหบคลากรมการพฒนาตนเองและลดความลาสมย โดยจะมขนตอนของการพฒนาการดานอาชพออกเปน 5 ขน คอ (1) ขนคนหา (Exploration) คอชวงเวลาทบคคลเรมคนหาเปาหมาย คานยม และความตองการในชวตของตนเอง และคนหาวาอาชพใดทเหมาะสมกบตนเองมากทสด การคนหาสามารถทาไดหลายรปแบบ เชน การพดคยกบเพอนหรอญาต การอานหนงสอ เปนตน (2) ขนวางรากฐาน (Establishment) บคคลเมอถงชวงเวลาหางาน และไดงานทาเปนครง

การสรรหาและคดเลอก

ระบบการประเมนผลการปฏบตงาน

ผลการปฏบตงาน

รางวลและผลตอบแทน

การฝกอบรม

22

แรก ไดรบความยอมรบจากเพอนรวมงานไดเรยนรจากการทางานจรง และไดรบผลสาเรจ ขนตอนนมกจะเรมตนดวยความรสกไมมนคงและเตมไปดวยความวตกกงวล และมกจะตองเผชญกบปญหาสาคญ 2 ประการ คอ การคนหาอาชพทเหมาะสมกบตนเอง และการแสดงฝมอใหผ อนรบร การคนหาอาชพทเหมาะสมกบตนเองอาจจะเปนสงทใชเวลานาน บางคนอาจจะตองผานการทางานหลายอาชพ แตสาหรบบางคนอาจเรมตนทางานและเกษยณอายในองคการเดยว ดงนนการคนหาอาชพทเหมาะสมกบตนเองอยางละเอยดรอบคอบ จงเปนสงชวยใหขนตอนแหงการวางรากฐานนสาเรจไปอยางราบรน (3) ขนมชฌม (Mid-career) ชวงนบคคลอาจจะมผลการทางานทกาวหนา ทรงตว หรอเรมถดถอยลงกได ดงนนการเพมพนประสทธภาพการทางานใหสงขนอกจงเปนความทาทายของชวงอาชพในขนตอนน ซงจะมความแตกตางกนออกไปในแตละบคคลวาตองการวางแผนความกาวหนาของตนเอง รกษาตาแหนงหรอสงทอยไวเทานน หรอลดตาแหนงและอานาจในการทางานลง (4) ขนปจฉม (Late Career) หรอชวงสดทายของอาชพจะเปนชวงทบคคลผอนคลายลง หรอเปนผ ใหญในททางาน บคคลจะมลกษณะแตกตางกนสาหรบผทอยในจดอมตวในขนมชฌมจะตระหนกวาเขาไมอาจเปลยนแปลงอะไรไดอก สวนผ ทเรมถดถอยตงแตขนมชฌมจะรสกหวาดกลว ไมมความกระตอรอรนในการทางาน และผ ทอยในขนปจฉมแหงอาชพมกจะไมขวนขวายเรยนรสงใหม ๆ อกตอไป และ (4) ขนถดถอย (Decline) เปนขนตอนสดทายของเสนทางอาชพ บคคลจะตองมการปรบตวเพอรบการเปลยนแปลง การทางานจะไมมหนาทความรบผดชอบใด ๆ ดงนนบคคลจะตองคนหาสงทตนเองตองการจะทาในชวงเวลาน เชน งานอดเรก งานกศล เปนตน ทงหมดทกลาวมาสามารถแสดงไดดงภาพท 2.2

23

ภาพท 2.2 ขนตอนของการพฒนาการดานอาชพ

แหลงทมา: ชชย สมทธไกร, 2551: 300. แนวคดของการถายทอดทางสงคมในองคการทไดกลาวมาขางตนจะเหนไดวาการถายทอดทางสงคมเปนเรองทครอบคลมชวงของการทางานของพนกงานในองคการ ซงมหลายกจกรรมทสามารถเรมตนจากแนวคดแรก คอ (1) การเขาสองคการ ประกอบดวยการคดเลอกและการสรรหา การปฐมนเทศ (2) การพฒนาทรพยากรมนษย เชน การฝกอบรม การเรยนร การศกษา การประชม การพฒนา เปนตน และ (3) การพฒนาอาชพ ประกอบดวยขนคนหา ขนวางรากฐาน ขนมชฌม ขนปจฉม และขนถดถอย ซงกระบวนการดงกลาวมลกษณะทเปนลาดบขนและเปนขนตอน โดยทจะกลาวถงรายละเอยดตอไปน 2.3.3 ขนตอนการถายทอดทางสงคมในองคการ การถายทอดทางสงคมในองคการ นกวชาการหลายทานไดศกษาและนาเสนอเปนขนตอนไวหลายมมมอง เชน แฟลตแมน (Feldman, 1981 quoted in Kennedy and Lawton, 1990; Konya and Johnston, 2007) นาเสนอขนตอนการถายทอดทางสงคมในองคการ 3 ขนตอนสามารถอธบายไดคอ ขนตอนท 1 ขนตอนการถายทอดทางสงคมลวงหนา การรบพนกงานใหมเขามายงองคการ การเตรยมตวเพอใหพรอมรบรประสบการณใหมทจะไดพบและเรมมการปรบตว กอนทพนกงานเขามาจะมการหาขอมลเกยวกบองคการกอนเขาทางาน ขนตอนท 2

ผลการ

ปฏบตงาน

ตา

สง

5 10 15 20 45 40 35 30 25 55 50 70 60 75

คนหา

วางรากฐาน

เปลยนจากโรงเรยน

สการทางาน

มชฌม ปจฉม ถดถอย

ไดงาน

ครงแรก

การทางานจะ

ดขนหรอแยลง

ผหลก

ผใหญ

เกษยณ

?

?

24

ขนตอนการปรบพฤตกรรมเปนขนตอนทเรมชวงแรกของพนกงานใหมกบองคการ พนกงานใหมตองเผชญกบการเขาเปนสมาชกใหมในงานและกลมงานกบเปาหมาย เพอปรบเปลยนความคดของพนกงาน ขนตอนท 3 การจดการบทบาทหนาท การรบพนกงานจะพยายามทจะไกลเกลยระหวางความขดแยงในชวตและความตองการความขดแยงในททางาน วานส (Wanous, 1992: 209) นาเสนอขนตอนในกระบวนการการถายทอดทางสงคมม 4 ขนตอนคอ (1) ขนตอนการเผชญหนาและยอมรบความเปนจรงขององคการ ประกอบดวยการยอมรบหรอไมยอมรบองคการทบคคลนนไดคาดหวงไว ความขดแยงระหวางความตองการในงานของบคคลและสถานะขององคการ ความคดเหนหรอมมมองของบคคลนนไดรบการสนบสนนหรอไมไดรบการสนบสนน และถกลงโทษจากองคการ (2) ขนตอนการยอมรบบทบาท การทบคคลไดเรมตนงานใหม การกาหนดบทบาทของบคคลกบเพอนรวมงานและหวหนางาน การเรยนรทจะรบมอกบแรงตานตอการเปลยนแปลง ความสอดคลองระหวางการประเมนผลการปฏบตงานของพนกงานใหมและการประเมนผลการปฏบตงานขององคการ การเรยนรวธการทางานภายในระดบโครงสราง (3) ขนสรางตวตนในบรบทขององคการ เปนการเรยนรรปแบบพฤตกรรมทสอดคลองกบองคการ มการแกไขปญหาความขดแยงในงานระหวางภายนอกงานและภายในงาน มความผกพนในการทางานและถกกระตนจากองคการในการทางานททาทายในปแรกของการทางาน การแสดงออกถงการเปลยนภาพลกษณของตนการมความสมพนธทด และมคานยมใหม (4) ขนตรวจสอบความสาเรจของการถายทอดทางสงคม องคการไดรบความนาเชอถอและความผกพนตอองคการจากพนกงาน มความพงพอใจโดยทวไปสง มความรสกของการไดรบการยอมรบซงกนและกน การมสวนรวมในงานและแรงจงใจในการทางาน มการสงสญญาณระหวางพนกงานใหมและองคการทจะแสดงใหเหนถงการยอมรบซงกนและกน นอกจากนนกวชาการหลายทานทสนใจศกษาการถายทอดทางสงคม โดยบรวเออรส(Lohse, 2008) ไดทาการสงเคราะหกระบวนการถายทอดทางสงคมทนกวชาการหลายทานไดนาเสนอไวคลายคลงกน คอ (1) ชวงการเรยนรจากความคาดหวง การเรยนรแบบนเกดขนกอนทพนกงานจะเรมงานใหมกบองคการ พนกงานจะคนควาหาขอมลเกยวกบบรษทกอนทจะเรมตนทางาน (2) ชวงการพบหรอการเผชญหนาครงแรกเมอพนกงานเขามาทางานในสถานทใหมครงแรก เปนสวนเกยวของกบการเรยนรองคการใหม องคการอาจจะเสนอโปรแกรมทชวยใหพนกงานใหมสามารถเขาถงองคการได (3) ชวงการจดการบทบาท การเปลยนแปลง หรอการยอมรบซงกนและกน เมอพนกงานใหมไดรบการฝกอบรมและไดรบการพฒนาทกษะจะรสกมนใจตอบทบาทหนาทของตน และรสกเหมาะสมกบองคการ พนกงานใหมไมไดถกคาดหวงทจะใหเปนผ เชยวชาญ

25

ตงแตเรมตนจนจบขนตอน จะขนอยกบความแตกตางของแตละคน เชน ความแตกตางของประสบการณ การเรยนร หรอความสามารถในการปรบตวในสถานการณใหม ทงนผ วจยไดรวบรวมการศกษาการสงเคราะหกระบวนการถายทอดทางสงคมของบรวเออรส (Lohse, 2008) ทไดอธบายความแตกตางของกระบวนการทนกวชาการแตละทานอธบายไว แสดงใหเหนถงความแตกตางไดดงภาพท 2.3

ภาพท 2.3 กระบวนการถายทอดทางสงคมในองคการ นอกจากนมการกลาวถงกระบวนการถายทอดทางสงคมในองคการครอบคลมตลอดชวตการทางานโดย บงอร โสฬส (2538) ไดนาการถายทอดทางสงคมในกลมของดวซและไรทแมน (Deaux and Wrightsman, 1988: 428-432) มาอธบายในองคการ เสนอขนตอนทตอเนองของการถายทอดทางสงคมในองคการไว ประกอบดวยการอบรมถายทอดสงคมใน 5 ระยะ 4 จดตด ดงตอไปน ขนท 1 ขนแสวงหาและคดเลอก (Investigation) เปนระยะกอนการเปนสมาชกขององคการ คอ เปนระยะเวลาของการสบเสาะแสวงหา เพอใหรจกและเขาใจกนระหวางองคการกบบคคล เปนชวงทคลายคลงกบการถายทอดสงคมลวงหนาและชวงการเรยนรจากความคาดหวง โดยพนกงานจะตองเตรยมตวสาหรบการไดรบการถายทอดสงคมและวฒนธรรมองคการ ในขณะเดยวกนองคการกมการสรรหาบคคลในการไดมาซงคนด มความเหมาะสมกบการทางานในองคการและมการคดเลอกเปนการกลนกรองขนตน การทบทวนใบสมครและประวตของผสมคร เพอใหไดบคคลทมความร ความสามารถ และคณสมบตทเหมาะสมสอดคลองกบเปาหมายขององคการ อาจจะกระทาโดยการสมภาษณการตรวจสอบอางอง การตรวจสขภาพ การตดสนใจคดเลอกขนสดทาย (มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช, 2544)

ชวงการเรยนรจากความคาดหวง

(Feldman, 1981; Graen, L976; Schein, 1978;Simpson, 1967; Van

Maanen,1976 )

ชวงการพบครงแรก(Feldman, 1976)

หรอชวงการเผชญหนาครงแรก

(Graen, 1976)

ชวงการจดการบทบาท (Feldma, 1976)

ชวงการเปลยนแปลง(Van Maanen,1976)

หรอชวงการยอมรบซงกนและกน (Schein, 1978)

26

ขนท 2 ขนบรรจเขาทางาน (Entry) เปนชวงตดระหวางระยะกอนการเปนสมาชกกบการเปนสมาชกใหม ในขนนองคการมกจดใหมการปฐมนเทศ และอาจมงานเลยงตอนรบพนกงานใหม นอกจากนองคการตองมกจกรรมทเปนการอบรมถายทอดสงคมแบบเปนทางการ เพอชแจงระเบยบ นโยบาย สวสดการตาง ๆ แนะนาบคลากร สถานท เครองมอเครองใช รวมไปถงใหเกดความพรอมในการเปนสมาชกใหม ชชย สมทธไกร (2551) กลาวถงการปฐมนเทศพนกงานใหมควรจะมความวตกกงวลนอยตอการทจะตองเผชญหนากบเพอนรวมงานใหม เจานายใหม สงแวดลอมใหม และงานใหม ในขณะเดยวกนพวกเขากควรจะมความรความเขาใจเกยวกบองคการของตนอยางถกตอง ในกรณศกษาการปฐมนเทศของบรษทเทกซสอนสตรเมนต ทมกระบวนการปฐมนเทศพนกงานใหมอยางผวเผนและการแนะนาตวแกเพอนรวมงาน และมวฒนธรรมในการทดสอบความอดทนบางอยางกบพนกงานใหม ทาใหพนกงานใหมไมสามารถลดความวตกกงวลและความเครยดลงไดทาใหพนกงานลาออกจากบรษท จนมการปรบเปลยนกระบวนการปฐมนเทศใหมความเปนทางการและใหความสาคญมากยงขนทาใหอตราการลาออกจากงานของพนกงานใหมลดลงอยางเหนไดชดเหมอนกบคากลาวทวา การเรมตนทดคอการวางรากฐานทด (ประเวศ วะส, 2551) ขนท 3 ขนเรยนร (Socialization/Learning) เปนชวงระยะการถายทอดทางสงคมทพนกงานใหมและกลมพยายามทจะรวมเขาดวยกน องคการจะมการพยายามทาใหพนกงานใหมรวมเขาดวยกนกบเปาหมายและบรรทดฐานขององคการ โดยมการจดกจกรรม การสอน กระบวนการ ในขณะเดยวกนพนกงานใหมกจะพยายามปรบการทางานของตนใหเขากนไดกบกลมการเรยนรของพนกงานใหมทอาจไดรบการถายทอดทางสงคมอยางเปนทางการหรอไมเปนทางการจากหวหนางาน เพอนรวมงาน และลกนอง ความสาคญของการรวมกนเปนกลมจะมพลงยงใหญกวาผลรวมของการกระทาของแตละบคคลทตางคนตางทา (รอบบนส, 2005: 71) ขนท 4 ขนยอมรบ (Acceptance) เปนจดเปลยนทพนกงานใหมไดกลายเปนสมาชกขององคการอยางเตมตว พนกงานใหมเกดการยอมรบและเปลยนแปลงคานยม ทศนคตใหสอดคลองกบองคการ มความผกพนแนนเฟนกบองคการและบคคลอน ความคลางแคลงใจและความวตกกงวลตอองคการและบคคลในองคการไดหมดไป การอบรมถายทอดทางสงคมทเดนชดคอการผานขอผกพนเรองการทดลองงาน โดยยอมใหเรมมสทธและเสยงเทาเทยมกบบคคลอน ๆ นอกจากนองคการอาจะเรมเปดโอกาสใหรวมรบรขอมลทเปนความลบหรอขอมลทไมเปดเผยตอบคคลภายนอก (Van Maanen and Schein, 1979 อางถงใน บงอร โสฬส, 2538)

27

ขนท 5 ขนดารงรกษา (Maintenance) เปนชวงทบทบาทการเจรจาตอรองมความชดเจน ระยะทพนกงานใหมไดรบรองการเปนสมาชกอยางพนกงานอยางสมบรณแลว ยอมสามารถปฏบตงานไดอยางสบายใจ ตามความสามารถ และสามารถปฏบตงานไดอยางอตโนมตดวยความเชยวชาญและคนเคย ในระยะนบคคลอาจละเลยการเรยนรวธการทางานแบบใหม ๆ จงอาจทาใหเกดความผดพลาดในงานได และเกดผลเสยตาง ๆ กบงาน ในขณะเดยวกนองคการกอาจจะมการละเลยในการจดกจกรรมเพมทกษะความรความสามารถใหกบบคคลทอยในระยะดารงรกษาได ดงนนองคกรควรใหสมาชกมสวนรวมในการวางแผนอนาคตกบองคการ การเปดโอกาสแสดงความคดเหนและขอเรยกรองของสมาชก ควรมการจดกจกรรมทเหมาะสมและตอเนอง ขนท 6 ขนหกเห (Divergence) ระยะทพนกงานไดทางานมาชวงเวลาหนง ในการทางานบางครงพนกงานบางคนพบวาบทบาทการเจรจาตอรองของตนไมเปนผลสาเรจ เกดความสมพนธในความสามารถในการทางานไมพฒนา พนกงานไมพงพอใจตอกลม กลมหรอองคการไมอาจตอบสนองความตองการของบคคลไดอกตอไป ทาใหเกดจดเปลยนหรอจดหกเหใหพนกงานมองหางานใหม รสกอยากเปลยนงาน และลาออกจากองคการในทสด การตดสนใจลาออกของพนกงานคอระดบความไมพงพอใจในงานของคนในองคการ ซงอาจเปนการไมพอใจในลกษณะงานโดยตรง หรอสภาพแวดลอมของงาน หรออาจะเปนไดทงสองอยาง และจานวนของสงทดงดดใจจากทางเลอกตางๆ ภายนอกองคการวามมากนอยเพยงใด หากคนในองคการเกดความ ไมพงพอใจในงาน เพราะมจานวนชวโมงการทางานมากเกนไป สถานทอยไกลบานเกนไป กอาจทาใหมองหางานใหมทมจานวนชวโมงการทางานลดลง และมสถานททางานอยใกลบาน (ธงชย สมบรณ, 2549: 177-178) ดงนนการถายทอดทางสงคมในองคการขนดารงรกษาชวยใหสมาชกลดหรอไมมความตองการทจะเปลยนแปลงงาน หรอเปลยนแปลงโยกยายองคการ โดยองคการควรใหการสนบสนนเรองงานในรปแบบตางๆ ทสามารถทาใหพนกงานรสกทาทาย เพมทกษะพนกงาน เปนตน ขนท 7 ขนทบทวน (Resocialization) ระยะทสมาชกทจะพจารณาความตองการทแทจรงของตนเอง ซงถอเปนชวงเวลาทองคการตองใหความพยายามเรยกความผกพนตอองคการกลบมาจากสมาชกทเกดความหกเหและสดทายกลาออกจากองคการ โดยองคการจะใชวธการตาง ๆ เชน การเจรจา ทบทวนบทบาท คยถงปญหา เพอทจะหาจดรวมระหวางองคการและพนกงานตางกพงพอใจกนทง 2 ฝาย ขนท 8 ขนออกจากองคการ (Exit) เมอพนกงานถงจดของการลาออก ระดบความผกพนของพนกงานและกลมจะนอยลงโดยการออกจากองคการอาจจะเปนไปตามวาระ การเกษยณอาย

28

หรอวาระฉกเฉน คอ พนกงานลาออกหรอองคการใหออก สาหรบการเกษยณอาย คอการทองคการไดพจารณาใหคนในองคการพนจากงานเมอมอายถงเกณฑทกาหนดไว จะเกดขนเมอคนในองคการทางานมาถงจดสดทายของเสนทางสายอาชพ (ธงชย สมบรณ, 2549: 178) ทงนการเกษยณอายองคการอาจมการโยกยายบคคลไปอยตาแหนงทมการตดสนใจนอยลง องคการจะมการกาหนดสวสดการ บาเหนจ บานาญแกพนกงานไวแลว มกจกรรมเพอทาใหเกดความทรงจาทดตอกน รวมไปถงการใหพนกงานทอยในขนนเปนตวแบบใหกบพนกงานรนใหมตอไป ขนท 9 ขนจดจาความหลง (Remembrance) เปนระยะทเกยวของกบความสมพนธระหวางพนกงานและกลมทกลายเปนการเคารพนบถอ แมวาความผกพนรบผดชอบตอกนระหวางองคการและพนกงานจะหายไปจนหมดแลว แตอดตททงนาพอใจและไมพอใจยงคงอยในความทรงจาทงในตวบคคลและองคการ และพนกงานใหมรนตอไปสนใจทรบรอดตดงกลาวดวย และมกจะนามาใชประกอบการประเมนองคการ องคการจงควรตระหนกและควรจะกลาวถงอดตของพนกงานทด ทเปนตวแบบทดใหคนรนใหมเจรญรอยตาม กระบวนการอบรมถายทอดทางสงคมทไดกลาวมาขางตนทง 9 ระยะ สามารถแสดงไดรปภาพท 2.4 ภาพท 2.4 กระบวนการอบรมถายทอดสงคมขององคการ แหลงทมา: Deaux and Wrightsman, 1988: 429.

ความรสกผกพนกบองคการ

บรรจ ยอมรบ หนเห ออก

วาทสมาชก แสวงหา

สมาชกใหม เรยนร

สมาชกเตมขน ดารงรกษา

สมาชกใกลฝง ทบทวน

อดตสมาชก จดจา

ระยะเวลา

29

การศกษาครงนผ วจยสนใจศกษาการถายทอดทางสงคมในองคการ โดยใชแนวคดของดวซและไรทแมน (Deaux and Wrightsman, 1988) ซงแสดงกระบวนการถายทอดทางสงคมเปนขนตอนตอเนองตลอดชวตการทางานของพนกงาน

2.3.4 การถายทอดทางสงคมในองคการกบความอยดมสข นกวชาการหลายทานทศกษาตวแปรทเกยวของกบการถายทอดทางสงคม จากโมเดลทง

3 ขนตอนของแฟลตแมน (Feldman, 1981 quoted in Kennedy and Lawton, 1990; Konya and Johnston, 2007) ผลลพธทไดคอ ความพงพอใจแรง จงใจในการทางาน และการมสวนรวมในงาน หรอความผกพนในงาน (Kennedy and Lawton, 1990) ดงภาพท 2.5

ภาพท 2.5 การถายทอดทางสงคม

แหลงทมา: Kennedy and Lawton, 1990: 197.

เซกสและคณะ (Saks, Uggerslev and Fassina, 2006) พบวากลยทธถายทอดทางสงคมในองคการมความสมพนธทางบวกกบการรบรถงความเหมาะสม ความพงพอใจในงาน ความผกพนตอองคการ ผลการปฏบตงาน และการปฐมนเทศ รวมถงพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ สาลาวาตและคณะ (Salavati, Ahmadi, Sheikhesmaeili and Mirzaei, 2011) พบวาความสมพนธอยางมนยสาคญระหวางการถายทอดทางสงคมและการเปนสมาชกทดขององคการในคณะทางานหรอผ ทมการศกษาทสงกวา และยงมการวจยทมผลเปนทยอมรบรวมกนวาตวแปรการถายทอดทางสงคมในองคการมผลบน 5 ปจจยของการเปนสมาชกทดขององคการประกอบดวยพฤตกรรมความสานกในหนาท พฤตกรรมการใหความชวยเหลอ พฤตกรรมทมมารยาท พฤตกรรมการอดทนอดกลน และพฤตกรรมใหความรวมมอ ฟงและคณะ (Fang, Duffy and Shaw, 2011) ไดศกษาโดยการรวบรวมงานวจยของการถายทอดทางสงคมในพนกงานใหมในการจดวางองคการและการพฒนาโมเดลทนทางสงคมของกระบวนการการถายทอดทางสงคมในองคการ โมเดล

การถายทอดทางสงคมลวงหนา

การปรบพฤตกรรม

การจดการบทบาทหนาท

ความพงพอใจ

แรงจงใจในการทางาน

การมสวนรวมในงาน

ความผกพนในงาน

30

ระดบหนวยธรกจ

แสดงใหเหนถง (1) บทบาทของปจจยการถายทอดทางสงคม เชน กลยทธการถายทอดทางสงคมและการเขาควบคมสถานการณของพนกงานใหมททาใหงายขนตอการเปนทนทางสงคม (2) ประสทธผลททาใหเคลอนทของทนทางสงคมสาหรบการปรบตวของพนกงานใหมและความสาเรจทางอาชพ และ (3) คนภายในองคการในการทาใหเกดการปรบตวของพนกงานใหมไดงายขน

นอกจากนงานวจยทนาเสนอถงการบรหารทรพยากรมนษยทเปนเรองสาคญเรองแรกๆ ของขนตอนการถายทอดทางสงคมในองคการทสามารถนามาอธบายถงความอยดมสขของพนกงานได เชน แบพตสท (Baptiste, 2007) พบวาการบรหารทรพยากรมนษย (HRM Practices) มผลกระทบอยางมนยสาคญทางสถตตอความอยดมสขของพนกงานและมแนวโนมเปนเชงบวกมากกวาเชงลบ ภาพรวมในการศกษาคอพฤตกรรมการจดการความสมพนธในรปแบบของการสนบสนนและการพฒนาความไววางใจ และการสงเสรมความอยดมสขของพนกงาน และแวน เด วรเด (Van de Voorde, 2009: 4-5) ศกษาเกยวของกบการบรหารทรพยากรมนษย บรรยากาศในการทางานความอยดมสขของพนกงาน และผลการปฏบตงานในองคการดงภาพท 2.6

ภาพท 2.6 การบรหารทรพยากรมนษย บรรยากาศในการทางาน ความอยดมสขของพนกงาน และผลการปฏบตงานในระดบหนวยธรกจ

แหลงทมา: Van de Voorde, 2009: 5.

การบรหารทรพยากรมนษยเชงกลยทธ

ผลการปฏบตงานของ

องคการ

ความอยดมสขของพนกงาน

- การรบรการบรหารทรพยากรมนษยของพนกงาน - บรรยากาศในการทางาน

ผลการปฏบตงานในแต

ละสวน

31

ในการศกษาเกยวกบการถายทอดทางสงคมในองคการของประเทศไทย อจนา เตมย (2554) ศกษาพบวาการถายทอดทางสงคมในองคการโดยรวมในแตละขนตอนไดแกขนท 1 ขนแสวงหาและคดเลอก ขนท 2 ขนบรรจเขาทางาน ขนท 3 ขนเรยนร และขนท 4 ขนยอมรบและดารงรกษา พบวามความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมการทางานของพนกงานโรงแรมทงโดยรวมและรายดานทง 4 ดาน ไดแก ดานการตดตอสอสาร ดานมนษยสมพนธ ดานความซอสตย และดานการบรการ

การศกษาครงน ซงผวจยสนใจศกษาวาการถายทอดทางสงคมในองคการกบความอยดมสขจาก งานวจยทมปจจยทเกยวของขางตนสามารถทาใหผวจยจงตงสมมตฐานของการศกษาครงนไดวา “การถายทอดทางสงคมในองคการมความสมพนธเชงบวกกบความอยดมสขในองคการของพนกงาน” (สมมตฐานท 2)

2.3.5 การถายทอดทางสงคมในองคการกบการฝงลกในงาน งานวจยศกษาพบวากลวธการถายทอดทางสงคมในองคการมความเปนไปไดททาให

พนกงานใหมเกดการฝงลกอยางกระตอรอรน ไดแก กลวธการถายทอดทางสงคมในองคการหลายแบบ (คอแบบกลม แบบตารางคงท และแบบยอมรบลกษณะเดม) มความสมพนธเชงบวกกบการฝงลกในงานมตองคการ และการฝงลกในงานยงเปนตวแปรคนกลางระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการกบการตงใจลาออกของพนกงาน (Allen, 2006) สวนเซกสและคณะ (Saks et al., 2006) พบวากลยทธถายทอดทางสงคมในองคการมความสมพนธเชงลบกบบทบาททไมชดเจน บทบาทความขดแยง และความตงใจทจะออก ทงนมงานวจยทศกษาเรองการบรหารทรพยากรมนษย ซงเหนวาเปนเรองสาคญอนดบแรกๆ ของการถายทอดทางสงคมในองคการ เชน งานวจยของวลเลอร (Wheeler et al., 2010) พบวาประสทธผลของการบรหารทรพยากรมนษยมความสมพนธเชงบวกกบการฝงลกในงานมตองคการและมตสงคม/ชมชน และมความสมพนธเชงลบกบการตงใจลาออกของพนกงาน โดยมการฝงลกในงานเปนตวแปรคนกลาง และคาลาเทปและคาลาดาส (Karatepe and Karadas, 2012) แสดงใหเหนวาการฝกอบรม การเสรมสรางพลงอานาจ และการใหรางวลมความสมพนธทางบวกตอการฝงลกในงาน อยางไรกตามเบอรเกลและคณะ (Bergiel et al., 2009) พบวา กจกรรมการบรหารทรพยากรมนษย ไดแก การจายคาตอบแทน การสนบสนนจากหวหนางานและโอกาสในการเตบโตในงาน มความสมพนธเชงลบกบการตงใจลาออกจากงานโดยมตวแปรคนกลางคอการฝงลกในงาน และมงานวจยทศกษาเกยวกบความเหมาะสมกบองคการ (Person-

32

Organization Fit) เปนเรองทใกลเคยงกบการฝงลกในงานในมตของความเหมาะสม (Fit) สามารถนามาอธบายความสมพนธระหวางการถายทอดทางสงคมกบความเหมาะสมกบองคการได โดยคเปอร โทมสและคณะ (Cooper-Thomas, Vianen and Anderson, 2004) พบวาการรบรของพนกงานใหมและความเหมาะสมกบองคการจะมความสมพนธมากหลงจากมการถายทอดทางสงคมไปแลว 4 เดอน โดยเปรยบเทยบกบชวงทรบพนกงานเขาสองคการ ดงกลาวมาขางตนนทาใหผ วจยตงสมมตฐานของการศกษาครงนไดวา “การถายทอดทางสงคมในองคการมความสมพนธเชงบวกกบการฝงลกในงานของพนกงาน” (สมมตฐานท 3) 2.4 โครงสรางความสมพนธระหวางตวแปรทศกษา

การประมวลเอกสารทาใหผวจยพบความสมพนธเชงโครงสรางระหวางการถายทอดทาง

สงคมในองคการ การฝงลกในงาน และความอยดมสขของพนกงาน งานวจยทอธบายโดยเรมจากอทธพลของตวแปรการฝงลกในงาน ไดแก การศกษาของลและคณะ (Lee et al., 2004) พบวาการฝงลกในงานในมตองคการสงผลตอการเปนสมาชกทดขององคการและผลการปฏบตงานอยางมนยสาคญทางสถต และฮอลตนและคณะ (Holtom, Burton and Crossley, 2011) ศกษาพบวาการฝงลกในงานเปนตวแปรคนกลางระหวางเหตการณสะเทอนใจเฉยบพลน (Negative Shocks) เชน การเกดขอโตแยงกบหวหนางาน การขอลาออกจากงาน เปนตน กบพฤตกรรมการหางาน พฤตกรรมตอตานการปฏบตงาน และพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ซงการฝงลกในงานสงผลเชงลบตอพฤตกรรมการหางานและพฤตกรรมตอตานการปฏบตงาน และสงผลเชงบวกตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ โดยผานการฝงลกในงานของพนกงาน อยางมนยสาคญทางสถต สาหรบตวแปรการถายทอดทางสงคมในองคการ การศกษาของจรล อนฐตวฒน (2548) ศกษากลวธการถายทอดทางสงคมขององคการทสงผลตอความผกพนในองคการและความพงพอใจในงานสาหรบพนกงานสถาบนการเงนพเศษของรฐทมงศกษากลวธการรเรมของพนกงาน กลวธการถายทอดทางสงคมขององคการ และความแตกตางของบคคลมความเกยวของเชงเหตทางตรงกบผลการถายทอดทางสงคมระยะใกล (ความรเกยวกบองคกร ความรอบรในงาน และความชดเจนในบทบาท) และมความเกยวของเชงเหตทางออมกบผลการถายทอดทางสงคมระยะไกล (ความพงพอใจในงาน และความผกพนในองคการ) พบวากลวธการรเรมของพนกงานทง 4 ตวแปร ประกอบดวย การแสวงหาขอมลจากหวหนางาน การแสวงหาขอมลจากเพอน

33

รวมงาน การสรางความสมพนธกบหวหนางาน และการสรางความสมพนธกบเพอนรวมงาน กลวธการถายทอดทางสงคมขององคการ และความแตกตางของบคคลเฉพาะตวแปร ความเชออานาจในตน และบคลกภาพแสดงตว มอทธพลทางออมตอความพงพอใจในงาน และความผกพนในองคการ โดยมตวแปรสอกลาง คอ ความรเกยวกบองคการ ความรอบรในงาน และความชดเจนในบทบาท เฉพาะบางตวแปรเทานน และงานวจยของฟวสเตท (Filstad, 2012) พบวากลวธการถายทอดทางสงคมในองคการในองคประกอบทางสงคมสงผลเชงบวกตอความผกพนองคการอยางมนยสาคญทางสถต กลาวคอพนกงานใหมทไดรบการพบปะ พดคย หรอแนะนาการทางานจากหวหนางาน และการไดรบการสนบสนนใหใชความรความสามารถอยางเตมทแสดงการผกพนองคการมากกวาพนกงานทไดรบสงดงกลาวนอย งานวจยของคารรและคณะ (Carr, Pearson, Vest and Boyar, 2006) ศกษาโมเดลทถกพฒนาทดสอบความสมพนธ พบวาตวแปรกอนเขาทางานตางๆ ไดแก ความคาดหวงกอนการเขาทางาน คณสมบตทเหมาะสมกบงาน และคานยมทสอดคลองกนเปนตวแปรคนกลางระหวางความสมพนธของประสบการณการกอนเขาทางานของพนกงานกบการรกษาพนกงาน ดงกลาวมานทาใหมองเหนรปแบบความสมพนธเชงโครงสรางระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการกบความอยดมสขทเปนอทธพลทางตรง และอทธพลทางออม โดยมการฝงลกในงานเปนตวแปรคนกลาง และทาใหผ วจยตองการทดสอบสมมตฐานวา “รปแบบโครงสรางความสมพนธระหวางการถายทอดทางสงคมใน การฝงลกในงานองคการ และความอยดมสขของพนกงาน ทสรางขนมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ” (สมมตฐานท 4)

34

2.5 กรอบแนวคดในงานวจย

2.6 สมมตฐานในการวจย

2.3.1 การฝงลกในงานมความสมพนธเชงบวกกบความอยดมสขในองคการของพนกงาน 2.3.2 การถายทอดทางสงคมในองคการมความสมพนธเชงบวกกบความอยดมสขในองคการของพนกงาน 2.3.3 การถายทอดทางสงคมในองคการมความสมพนธเชงบวกกบการฝงลกในงานของพนกงาน 2.3.4 รปแบบโครงสรางความสมพนธระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการ การฝงลกในงาน และความอยดมสของพนกงานทสรางขนมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ

การถายทอดทางสงคมในองคการ - กอนเขาทางานในองคกรปจจบน - เมอเรมเขาทางาน - ในชวงปแรกของการทางาน - ในระหวางการทางาน - ใกลเกษยณอาย

การฝงลกในงาน - ความเหมาะสมสอดคลอง - ความสญเสย - ความเชอมโยง

ความอยดมสข - ความอยดมสขทางอาชพ - ความอยดมสขทางสงคม - ความอยดมสขทางการเงน - ความอยดมสขทางรางกาย - ความอยดมสขทางสภาพแวดลอมในการทางาน

35

บทท 3

วธดาเนนการวจย

การศกษาเรองการวเคราะหโครงสรางความสมพนธระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการ การฝงลกในงาน และความอยดมสขของพนกงานเปนวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) ทเพอใหการศกษาเปนไปตามวตถประสงคทไดกาหนดไว ผวจยไดดาเนนการวจยในขนตอนตางๆ คอ ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย ตวแปรทศกษา นยามปฏบตการของตวแปร เครองมอวดตวแปรและการหาคณภาพของเครองมอ การเกบรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมล และสถตทใชในการวเคราะหขอมล โดยมรายละเอยดดงตอไปน 3.1 ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย 3.2 ตวแปรทศกษาและนยามปฏบตการ 3.3 เครองมอทใชในการศกษา 3.3.1 แบบสอบถามทใชในการศกษา 3.3.2 การหาคณภาพของเครองมอ 3.4 วธการเกบรวบรวมขอมล 3.5 การวเคราะหขอมล 3.1 ประชากรและกลมตวอยางในการวจย ประชากรเปาหมายในการศกษาครงน ไดแก พนกงานของธนาคารออมสน สานกงานใหญ ในกรงเทพมหานคร โดยมขนตอนในการดาเนนการ ดงน

กาหนดขนาดกลมตวอยางโดยคานวณจากสตรของยามาเน (Yamane, 1973 : 727)

36

n = 2N(e)1N

n = จานวนขนาดตวอยางทนอยทสดทตองใช N = ขนาดของประชากรทใชในการศกษาวจย e = คาเปอรเซนตความคลาดเคลอนของกลมตวอยาง

โดยกาหนดใหยอมรบความคลาดเคลอนของกลมตวอยางทรอยละ 5 หรอ 0.05

แทนคา n = 2)2,082(0.0512,082

= 335.53 หรอ 336คน ดงนนกลมตวอยางทไดเทากบ 336 คน การสมตวอยางในการศกษาใชวธการสมแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) โดยจาแนกตามอตรากาลงของหนวยงานสวนกลางจากนนใชว ธการสมแบบงาย (Simple Random) ธนาคารออมสนสวนกลางมสายงานทงหมด 19 สายงาน และสามารถเกบแบบสอบถามไดคนเปนจานวน 16 สายงาน รวมเปน 381 ฉบบ ดงแสดงในตารางท 3.1 ตารางท 3.1 กลมตวอยางในการวจย

สายงาน จานวนพนกงาน จานวนทไดรบแบบสอบถามคน

สายงานขนตรงผ อานวยการธนาคารออมสน 303 25 สายงานตรวจสอบภายใน 145 - สายงานบรหารความเสยง 81 17 สายงานตลาด 60 25 สายงานพฒนาผลตภณฑ เงนฝาก สนเชอ และบรการ 343 29 สายงานการลงทน 90 29 สายงานบรหารเงนและตางประเทศ 69 20 สายงานการเงน 281 - สายงานธรกจสนเชอลกคา SMEs 128 15 สายงานธรกจสนเชอลกคาขนาดใหญและภาครฐ 50 -

37

ตารางท 3.1 (ตอ)

สายงาน จานวนพนกงาน จานวนทไดรบแบบสอบถามคน

สายงานธรกจสนเชอลกคาบคคล 82 23 สายงานสนเชอชมชน 124 24 สายงานปฏบตการสนเชอและบรหารการเงน 165 13 สายงานบรหารหนและกฎหมาย 197 36 สายงานบรหารทรพยสน 247 19 สายงานนโยบายและกลยทธ 108 20 สายงานทรพยากรบคคล 167 18 สายงานวางแผนและพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศ 226 28 สายงานปฏบตการเทคโนโลยสารสนเทศ 235 40

รวม 3,101 381 3.2 ตวแปรทศกษาและนยามปฏบตการ การวจยครงนผวจยทาการศกษาตวแปร การถายทอดทางสงคมในองคการ การฝงลกในงาน และความอยดมสขในองคการ โดยมนยามปฏบตการดงตอไปน 3.2.1 ความอยดมสข หมายถง การรบรของพนกงานตอวตถ สงของ สภาพแวดลอม และความเปนอยทเปนไปเชงบวก โดยพจารณา 5 องคประกอบ ตามแนวคดของรซและฮารเตอร(Rath and Harter, 2010a, 2010b) ไดแก 3.2.1.1 ความอยดมสขทางอาชพ (Career Wellbeing) หมายถง การรบรถงหนาทการงานทเสรมสรางศกยภาพของบคคลใหมทกษะความสามารถในทางานในองคการทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวและพรอมรบมอกบการแขงขนทางเศรษฐกจประกอบดวย การมวสยทศน พนธกจ ยทธศาสตร นโยบาย แผนงาน โครงสรางสายบงคบบญชาทชดเจน ความมนคงในการทางาน ความกาวหนาในอาชพ การสงเสรมและการพฒนาทกษะและความสามารถของ

38

พนกงาน งานเปนทยอมรบของสงคม ความเหมาะสมกบตาแหนงทปฏบตงานอย และการจดโครงการเพอเชดชเกยรตการทางานของพนกงาน 3.2.1.2 ความอยดมสขทางสงคม (Social Wellbeing) หมายถง การรบรถงการมสงคม มความรก และมเพอนพอง เปนความรสกสบายใจ ปลอดโปรงในชวตและการทางานบคคลทมความอยดมสขทางสงคมจะมความใกลชด และไดรบความชวยเหลอและคาแนะนาจากเพอนรวมงานและผบงคบบญชา 3.2.1.3 การอยดมสขทางการเงน (Financial Wellbeing) หมายถง การรบรถงการมสถานะทางการเงนทเหมาะสมกบตนเอง หรอตามสภาพความเปนอย มการจดการสภาพทางการเงนอยางชาญฉลาดและมอสระทางการเงนทจะใชจายในแตละครงประกอบดวย เสถยรภาพทางการเงน คาตอบแทน สวสดการ เงนรางวลประจาป การขนเงนเดอนของพนกงาน เงนชวยเหลอเมอเกดภาวะวกฤต รวมถงการเสรมสรางการออมเงนแกพนกงาน 3.2.1.4 ความอยดมสขทางรางกาย (Physical Wellbeing) หมายถง การรบรถงรางกายทสมบรณแขงแรง ประกอบดวย องคการมนโยบายหรอกจกรรมทสงเสรมใหพนกงานในองคการมสขภาพรางกายทแขงแรง องคการมการสนบสนนใหพนกงานตรวจสขภาพ มการแบงเวลาอยางเหมาะสม องคการมโครงการพฒนาคณภาพชวตของทานและครอบครว 3.2.1.5 ความอยดมสขทางสภาพแวดลอม (Community Wellbeing) หมายถง การรบรตอการอยในองคการทมสภาพแวดลอมด มความปลอดภย และมความภาคภมใจตอองคการ เกดความสขและความผกพนตอองคการประกอบไปดวย ความปลอดภยในการทางาน สถานทมความเหมาะสมและเอออานวยตอการทางาน ความสะดวกสบายในการเดนทางไปทางาน สถานทการทางานเปนระเบยบเรยบรอย เปนสดสวน มพนทเพยงพอตอการทางาน มหองพกผอน/หองรบรองเปนสดสวนและเหมาะสม และมการจดสภาพแวดลอมททาใหเกดความสขในการทางาน 3.2.2 การฝงลกในงาน หมายถง การรบรถงความสมพนธระหวางพนกงานกบองคการและสงคม/ชมชน ทเกยวของกบการคงอยของพนกงานในองคการ โดยใชแบบวดของมเชลและคณะ (Mitchell et al., 2001) เนนการรบร 3 ดาน ไดแก

3.2.2.1 ความเหมาะสมสอดคลอง หมายถง การรบรของพนกงานถงความเขากนไดหรอความสบายใจระหวางองคกรและสภาพแวดลอมของพนกงาน คณคาของพนกงาน

39

เปาหมายทางอาชพ และการวางแผนสาหรบอนาคตของพนกงานทมความเหมาะสมสอดคลองกบวฒนธรรมของบรษท

3.2.2.2 ความสญเสย หมายถง การรบร ถงคาของวตถกายภาพ หรอผลประโยชนทางจตใจทพนกงานจะตองสญเสยไปเมอออกจากงาน

3.2.2.3 ความเชอมโยง หมายถง การรบรถงความสมพนธทเปนทางการและไมเปนทางการระหวางบคคลกบบคคล และบคคลกบองคการ เปนความเชอมโยงทเกยวของกนในหลาย ๆ สงระหวางพนกงาน ครอบครว และสงคม

3.2.3 การถายทอดทางสงคมในองคการ หมายถง การรบรกระบวนการการเรยนรของพนกงานตงแตในขนตอนการเขาสองคการจนถงการลาออกจากองคการ โดยใชแบบวดของทพยวรรณ มงคลดกลากล (2554) ทสรางขนตามแนวคดของดวซและไรทแมน (Deaux and Wrightsman, 1988) ม 5 องคประกอบ ไดแก 3.2.3.1 กอนเขาทางานในองคกรปจจบน หมายถง การรบรของบคคลในระยะกอนการเปนสมาชกขององคการ คอ เปนระยะเวลาของการสบเสาะแสวงหา เพอใหรจก เขาใจ และยอมรบระหวางองคการกบบคคลและเกดความเหมาะสมกนในเปาหมายทวางไวระหวางพนกงานและองคการ โดยบคคลจะมการศกษาขอมลขององคการจากแหลงขอมล ประกอบดวย การรจกองคการมากอนเขาทางานการเตรยมตวหรอฝกงาน การผานขนตอนการคดเลอกเขาทางานการไดรบการชกชวนจากบคคลในองคการใหสมครเขาทางานและการทราบระเบยบปฏบตของกอนเขาทางาน

3.2.3.2 เมอเรมเขาทางาน หมายถง การรบรของพนกงานใหมเขามาสองคการ ประกอบดวย การไดรบคาแนะนาเกยวกบการใชเครองมอตางๆ ทจาเปนในการปฏบตงาน การไดเรยนรจากคมอทแนะนาวธการปฏบตงาน การปฐมนเทศ รวมถงเรยนรงานดวยตนเองและการมผ รหรอหวหนาทสามารถสอบถามทสงสยได

3.2.3.3 ชวงปแรกของการทางาน หมายถง การรบรของพนกงานในชวงปแรกของการทางานในองคการ เปนการรบรเกยวกบเปาหมายและบรรทดฐานขององคการ รวมถงการปรบเปลยนความคดของตนเองใหสอดคลองกบการทางานของตนโดยมกจกรรมการจดฝกอบรม การมอบหมายงานทเหมาะสมกบความรความสามารถมบคคลตนแบบไดรบสทธเทาเทยมกบบคคลอนๆ และมหวหนาคอยดแลและแนะนาการทางาน

40

3.2.3.4 ในระหวางการทางาน หมายถง การรบรของพนกงานวาไดเรยนรเทคนควธการทางานใหมๆ การสงเสรมใหพนกงานไดพฒนาตนเอง มการวางแผนพฒนาพนกงานเปนรายบคคล เขารวมกจกรรมกระชบและรกษาความสมพนธ การมสวนรวมในการกาหนดแผนการปฏบตงานขององคการ การไดเรยนรการทางานในแผนกอนๆ รวมถงรบรวามโอกาสทจะกาวขนไปทางานในตาแหนงงานทสงขน โดยองคการพยายามรกษาพนกงานใหทางานอยกบองคการนานๆ โดยการมอบหมายงานทตองใชความสามารถมากขนตามอายงานการใหความรและแนะนาบคลากรในเรองตางๆ ทาใหรสกวางานททานนมความสาคญตอองคการ 3.2.3.5 ชวงใกลเกษยณอาย หมายถง การรบรของพนกงานเกยวกบการลาออกจากงาน โดยเฉพาะการเกษยณอาย รบรวาองคการไดมการวางแผนนโยบายเกยวกบผ ใกลเกษยณอาย และมกจกรรมเพอทาใหเกดความทรงจาทดตอกน ไดแก การวางแผนเพอเตรยมเกษยณอาย โครงการอบรมสาหรบผ ทจะเกษยณอาย การจดงานเกษยณอายหรอการเลยงสง การสอนงานจากผ ทเกษยณอายไปแลว การกลาวชมเชยบคลากรทเกษยณอายไปแลว และยกยองผเกษยณอายใหเปนแบบอยางทดตอพนกงาน 3.2.4 ปจจยสวนบคคล หมายถง คณลกษณะทางประชากรศาสตรของบคคล ประกอบดวย เพศ อาย ระดบการศกษา สถานภาพ รายไดเฉลยตอเดอน ตาแหนงอายการทางาน และจานวนเพอนรวมงาน/ทมงาน 3.3 เครองมอทใชในการศกษา 3.3.1 แบบสอบถามทใชในการศกษา การศกษาวจยครงนเลอกใชเครองมอวดตวแปรคอแบบสอบถามในการเกบรวบรวมขอมลประกอบไปดวย 4 ฉบบ ไดแก แบบสอบถามขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม แบบสอบถามความอยดมสขในองคการ แบบสอบถามการฝงลกในงาน และแบบสอบถามการถายทอดทางสงคมในองคการ มรายละเอยดดงตอไปน ชดท 1 แบบสอบถามขอมลทวไปของผ ตอบแบบสอบถาม เปนแบบสอบถามแบบเลอกตอบและเตมคาหรอขอความ มจานวน 9 ขอ ประกอบไปดวย เพศ อาย ระดบการศกษา สถานภาพ รายไดเฉลยตอเดอน สายงาน/ฝายงาน ตาแหนงอายการทางาน และจานวนเพอนรวมงาน/ทมงาน

41

ชดท 2 แบบสอบถามความอยดมสขในองคการ หรอแบบสอบถามสภาพการปฏบตงานในธนาคาร โดยผวจยสรางขนตามแนวคดของรซและฮารเตอร (Rath and Harter, 2010a, 2010b) ประกอบกบขอมลทไดจากแบบสอบถามปลายเปดจากการสอบถามเกยวกบความอยดมสขเบองตนจากพนกงานทวไป จานวน 21 ฉบบ นามาเปนกรอบแนวคดในการสรางแบบสอบถาม รวมทงศกษาจากแผนแมบทดานทรพยากรบคคลของธนาคารออมสน ป พ.ศ. 2555-2559 แลวนามาปรบปรงและพฒนาขอคาถามเพอใชในงานวจย มจานวน 30 ขอ แตละขอมมาตรประเมน 5 หนวย ตงแต “จรงทสด” “จรง” “ไมแนใจ” “ไมจรง” “ไมจรงทสด” โดยแบงเปน 5 ดาน ประกอบดวย 1) ความอยดมสขทางอาชพ จานวน 7 ขอ (ขอ 1-7) 2) ความอยดมสขทางสงคม จานวน 6 ขอ (ขอ 8-13) 3) ความอยดมสขทางการเงน จานวน 6 ขอ (ขอ 14-19) 4) ความอยดมสขทางรางกาย จานวน 5 ขอ (ขอ 20-24) 5) ความอยดมสขทางสภาพแวดลอมในการทางาน จานวน 6 ขอ (ขอ 25-30) การตรวจใหคาคะแนน โดย “จรงทสด” มคาคะแนนเทากบ 5 “จรง” มคาคะแนนเทากบ 4 “ไมแนใจ” มคาคะแนนเทากบ 3 “ไมจรง” มคาคะแนนเทากบ 2 และ “ไมจรงทสด” มคาคะแนนเทากบ 1 ดงตารางท 3.2 ตารางท 3.2 ตวอยางแบบสอบถามความอยดมสขในองคการ

ขอความ ระดบ

จรงทสด จรง ไมแนใจ ไมจรง ไมจรงทสด

1. ธนาคารมวสยทศน พนธกจ ยทธศาสตร นโยบาย แผนงาน โครงสรางสายบงคบบญชาทชดเจน

ชดท 3 แบบสอบถามการฝงลกในงาน หรอแบบสอบถามสภาพแวดลอมในการทางาน ในทนเลอกใชแบบวดของมเชลและคณะ (Mitchell et al., 2001) มจานวน 25 ขอ โดยไดทาการแปลแบบสอบถามนเปนภาษาไทย และมการปรบขอคาถามของแบบวดเพอใหเหมาะสมกบกลมตวอยางในการศกษาครงน ซงลกษณะของแบบสอบถามเปนมาตรประเมนคา (Rating Scale) ให

42

ผตอบแสดงความคดเหนเปน 5 ระดบ คอ “จรงทสด” “จรง” “ไมแนใจ” “ไมจรง” และ “ไมจรงทสด” ประกอบดวย 1) ความเหมาะสมสอดคลอง จานวน 9 ขอ (ขอ1-9) 2) ความสญเสย จานวน 8 ขอ (ขอ 10-17) 3) ความเชอมโยง จานวน 8 ขอ (ขอ 18-25) การตรวจใหคาคะแนน โดย “จรงทสด” มคาคะแนนเทากบ 5 “จรง” มคาคะแนนเทากบ 4 “ไมแนใจ” มคาคะแนนเทากบ 3 “ไมจรง” มคาคะแนนเทากบ 2 และ “ไมจรงทสด” มคาคะแนนเทากบ 1 ดงตารางท 3.3 ตารางท 3.3 ตวอยางแบบสอบถามการฝงลกในงาน

ขอความ ระดบ

จรงทสด จรง ไมแนใจ ไมจรง ไมจรงทสด

1.ทานชอบเพอนรวมงานในหนวยงานของทาน

ชดท 4 แบบสอบถามการถายทอดทางสงคมในองคการ หรอแบบสอบถามการเรยนรในองคการ เลอกใชแบบสอบถามของทพยวรรณ มงคลดกลากล (2554) ทสรางขนตามแนวคดของดวซและไรทแมน (Deaux and Wrightsman, 1988) ไดมการปรบขอคาถามใหเหมาะสมกบกลมตวอยางในการศกษาครงนจานวน 32 ขอ ซงลกษณะของแบบสอบถามเปนมาตรประเมนคา (Rating Scale) ใหผตอบแสดงความคดเหนเปน 5 ระดบ คอ “จรงทสด” “จรง” “ไมแนใจ” “ไมจรง” และ “ไมจรงทสด” โดยแบงเปน 5 ตอน ประกอบดวย 1) กอนเขาทางานในองคกรปจจบน จานวน 6 ขอ (ขอ 1-5) 2) เมอเรมเขาทางาน จานวน 5 ขอ (ขอ 6-10) 3) ในชวงปแรกของการทางาน จานวน 6 ขอ (ขอ 11-16) 4) ในระหวางการทางาน จานวน 12 ขอ (ขอ 17-27) 5) ใกลเกษยณอาย จานวน 4 ขอ (ขอ 28-32)

43

การตรวจใหคาคะแนน โดย “จรงทสด” มคาคะแนนเทากบ 5 “จรง” มคาคะแนนเทากบ 4 “ไมแนใจ” มคาคะแนนเทากบ 3 “ไมจรง” มคาคะแนนเทากบ 2 และ “ไมจรงทสด” มคาคะแนนเทากบ 1 ดงตารางท 3.4 ตารางท 3.4 ตวอยางแบบสอบถามการถายทอดทางสงคมในองคการ

ขอความ ระดบ

จรงทสด จรง ไมแนใจ ไมจรง ไมจรงทสด

1. ทานเคยรจกธนาคารนมากอนเขาทางาน

3.3.2 การหาคณภาพของเครองมอ การหาคณภาพของเครองมอทใชในการศกษาครงน ผวจยไดดาเนนการตามขนตอนในการตรวจสอบ ดงตอไปน 3.3.2.1 ศกษาคนควาจากเอกสาร ทฤษฎ แนวคด ความหมาย และงานวจยทเกยวของกบการถายทอดทางสงคมในองคการ การฝงลกในงาน และความอยดมสขในองคการ เพอประมวลองคประกอบของตวแปร เพอใชในการศกษาวจยครงน 3.3.2.2 ตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาของแบบสอบถาม และตรวจการใชภาษา การแปลความหมาย และความเหมาะสมกบกลมตวอยางในการวจย โดยจดทาแผนผงแบบวดครอบคลมองคประกอบของตวแปรตามแนวคดทฤษฏทประมวลมา แลวนาแบบสอบถามทสรางขนใหอาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบและผานคณะกรรมการทปรกษาวทยานพนธ รวมทงหวหนางานเพอตรวจสอบและปรบปรงแกไข 3.3.2.3 ตรวจสอบคาอานาจจาแนกและคาความเชอมนดวยการวเคราะหรายขอ หาคาอานาจจาแนก โดยทดสอบคาท (t-test) และหาคาความเชอมน (Reliability) โดยวธการหาคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) โดยนาแบบสอบถามไปทดสอบกบกลมบคคลทมลกษณะใกลเคยงกบกลมตวอยาง (Pilot Test) จานวน 30 คน แบบสอบถามความอยดมสขมขอคาถามทมคาอานาจจาแนกและความสมพนธถงระดบนยสาคญทางสถต 24 ขอ และมคาความเชอมนของแบบวดทงฉบบเทากบ 0.959 โดยมคาความเชอมนในรายองคประกอบหรอรายดาน ไดแก 1) ความอยดมสขทางอาชพเทากบ .590 2) ความ

44

อยดมสขทางสงคมเทากบ .886 3) ความอยดมสขทางการเงนเทากบ .522 4) ความอยดมสขทางรางกายเทากบ 0.810 และ 5) ความอยดมสขทางสภาพแวดลอมในการทางานเทากบ .801 แบบสอบถามเกยวกบการฝงลกในงานมขอคาถามทมคาอานาจจาแนกและความสมพนธถงระดบนยสาคญทางสถต 23 ขอ และมคาความเชอมนของแบบวดทงฉบบเทากบ 0.971 โดยมคาความเชอมนในรายองคประกอบหรอรายดาน ไดแก 1) ความเหมาะสมสอดคลองเทากบ .837 2) ความสญเสยเทากบ .759 และ 3) ความเชอมโยงเทากบ .763 แบบสอบถามเกยวกบการถายทอดทางสงคมในองคการมขอคาถามทมคาอานาจจาแนกและความสมพนธถงระดบนยสาคญทางสถต 32 ขอ และมคาความเชอมนของแบบวดทงฉบบเทากบ 0.963 โดยมคาความเชอมนในรายองคประกอบหรอรายดาน ไดแก 1) กอนเขาทางานในองคกรปจจบนเทากบ .669 2) เมอเรมเขาทางานเทากบ .711 3) ในชวงปแรกของการทางานเทากบ .864 4) ในระหวางการทางานเทากบ .777 และ 5) ใกลเกษยณอายเทากบ .964 (ดคาสถตของแบบวดในภาคผนวก ข) 3.4 วธการเกบรวบรวมขอมล ผวจยทาหนงสอขอความอนเคราะหในการตอบแบบสอบถามจากคณะพฒนาทรพยากรมนษย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร ถงฝายสอสารองคกรของธนาคารออมสน เพอขอทาการศกษาวจยทธนาคารออมสน สานกงานใหญและไดรบขอมลเกยวกบจานวนพนกงานธนาคารออมสน สานกงานใหญ ตาแหนงพนกงานระดบ 2-7 พบวามจานวนทงสน 336 คน เมอทาการแจกแบบสอบถาม โดยแบงแบบสอบถามออกเปนสายงานจานวน 19 สายงาน และไดกลบคนมาจานวนทงสน 381 ฉบบ 16 สายงาน จากนนทาการตรวจสอบความถกตองของการกรอกขอมลในแบบสอบถาม เพอนามาวเคราะหขอมลตอไป ในการลงขอมลในโปรแกรมสาเรจรปทางสถตมการตรวจสอบขอมลใหแนใจวาขอมลนนถกตองตามแบบสอบถามทผ ตอบไดลงไว ซงพบวาแบบสอบถามสวนใหญมการกรอกขอมลครบถวนถกตอง มบางฉบบทมขอคาถามบางขอทไมไดทาการกรอกขอมล ผวจยจงไดกาหนดโดยใชคาสง Replace Missing Values โดยเลอกใชคา Median ของผตอบแทนขอมลทขาดหายไป เพราะในการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนและการวเคราะหโมเดลสมการโครงสราง ตองใชขอมลทครบถวนขาดหายไมได เพอการวเคราะหขอมลในขนตอนตางๆ เปนไปไดอยางสมบรณ

45

3.5 การวเคราะหขอมล เมอผ วจยไดรบแบบสอบถามกลบคนและไดทาการตรวจสอบความถกตองและความครบถวนกอนลงขอมลในโปรแกรมสาเรจรปทางสถต จากนนทาการลงขอมล ตรวจสอบขอมล และจดการขอมลทขาดหายตามขอตกลงของการวเคราะหดวยโปรแกรมวเคราะหโมเดลสมการโครงสราง เพอการวเคราะหตอไปโดยแบงการวเคราะหเปน 3 สวน ไดแก 1) การวเคราะหขอมลเบองตน 2) การวเคราะหเพอตรวจสอบขอตกลงเบองตนของสถต และ 3) การวเคราะหเพอตอบสมมตฐานการวจย มรายละเอยดการวเคราะห ดงน 3.5.1 การวเคราะหขอมลเบองตนของขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม เปนการวเคราะหเพออธบายลกษณะของกลมตวอยาง ไดแก คารอยละ (Percentage) และคาเฉลย (Mean) สาหรบการวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรการวจยเปนขอมลทไดจากแบบสอบถามทเปนแบบประมาณคา (Rating Scale) สถตทใชการวเคราะหขอมลเบองตน ไดแก คาเฉลย (Mean) คาเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) คาสมประสทธการกระจาย (Coefficient of Variation) คาสงสด (Min) คาตาสด (Max) คาความเบ (Skewness) คาความโดง (Kutosis) เพอศกษาลกษณะทวไปของกลมตวอยางและการกระจายของขอมลทอยในเกณฑปกต

3.5.2 การว เคราะหเ พอตรวจสอบขอตกลงเบองตนของสถต การมตวแปรทมความสมพนธการสงเกนไปคอคาความสมพนธเกนกวา 0.8 (Stevens, J., 2009; กรช แรงสงเนน, 2554: 59) ทาใหเกดภาวะรวมเสนตรงพห (Multicolinearity) โดยการหาคาสหสมพนธแบบ เพยรสน แสดงใหเหนถงความสมพนธระหวางตวแปรตางๆ เพอใชเปนขอมลพนฐานในการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน และวเคราะหโมเดลสมการโครงสราง หากตวแปรคใดทมความสมพนธกนสงเกนกวา 0.8 ผวจยจะตดตวแปรนนออก

3.5.3 การวเคราะหเพอตอบสมมตฐานการวจย ในทนไดทาการวเคราะหสถตโดยลาดบ ดงน

3.5.3.1 การวเคราะหความสมพนธระหวางตวแปรการถายทอดทางสงคมในองคการ การฝงลกในงาน และความอยดมสข เพอทาใหทราบความสมพนธระหวางตวแปร โดยการหาคาสมประสทธสหสมพนธเพยรสน (r)

3.5.3.2 การวเคราะหองคประกอบเชงสารวจ (Exploratory Factor Analysis: EFA) เพอจดกลมขอคาถามของแบบสอบถามทสรางขนใหม สาหรบการวจยนคอแบบสอบถามการฝงลกในงานทง 3 องคประกอบ ไดแก 1) ความเหมาะสมสอดคลอง 2) ความสญเสย และ 3)

46

ความเชอมโยง ผลการวเคราะหทาใหเกดองคประกอบใหมเปน 4 องคประกอบ และทาการตงชอองคประกอบใหเหมาะสม ไดแก 1) ความเหมาะสมสอดคลองทางสงคม 2) ความเหมาะสมสอดคลองทางการทางาน 3) ความสญเสย และ 4) ความเชอมโยงทงนการจดกลมขอคาถามใหม เพอนาไปวเคราะหองคประกอบเชงยนยนขนท 2 ตอไป 3.5.3.3 การหาความสมพนธระหวางตวแปรในโมเดลสมการโครงสรางตามสมมตฐานการวจย เพอทดสอบโมเดลททาการศกษาเปรยบเทยบกบขอมลเชงประจกษ ไดแก การวเคราะหองคประกอบเชงยนยน (Confirmatory Factor Analysis: CFA) เพอตรวจสอบความตรงเชงโครงสรางของโมเดลการวดตวแปรแฝง 3 ตว คอ ความอยดมสข การฝงลกในงาน และการถายทอดทางสงคมในองคการ และการวเคราะหโมเดลสมการโครงสราง (Structural Equation Modeling : SEM) เพอระบความสมพนธเชงซอนระหวางตวแปร

ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนจะแสดงคาดชนตางๆ ไดแก คาความเชอถอได (Composite/Construct Reliability: CR) และคาความผนแปรทสกดไดเฉลย (Average Variance Extract: AVE) โดยท CR ไมควรตากวา 0.60 คา AVE ไมควรตากวา 0.50 (Fornell and Larker, 1981; ยทธ ไกยวรรณ, 2556)

การตรวจสอบความตรงของโมเดล ถาโมเดลไมมความตรง ผ วจยจะปรบโมเดลแลววเคราะหใหม การปรบแกไขขอเสนอแนะของโปรแกรมโดยพจารณาจากดชนปรบรปแบบ (Modification Indices) และพนฐานทางทฤษฎทศกษามาจากเอกสารและงานวจยทเกยวของจนกวาจะไดโมเดลทมความตรง โดยการพจารณาความสอดคลองกลมกลนของโมเดลกบขอมลเชงประจกษใชเกณฑดชนตามขอสรปไดดงตารางท 3.5 ตารางท 3.5 คาสถตทตรวจสอบ และเกณฑระดบความกลมกลน คาสถตวดระดบความ

กลมกลน สญลกษณ วตถประสงค เกณฑระดบ

ความกลมกลน คาสถตไค-สแควร (Chi-square)

2 เพอยนยนสมมตฐานศนย คอ โมเดลมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ

p > .05

คาสถตไค-สแควร / คาองศาอสระ

2 /df ตรวจสอบวาโมเดลมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ

2 /df< 3

47

ตารางท 3.5 (ตอ) คาสถตวดระดบความ

กลมกลน สญลกษณ วตถประสงค เกณฑระดบความ

กลมกลน ดชนรากกาลงสองเฉลยของคาความตางโดยประมาณ (Root Mean Square Error of Approximation)

RMSEA เพอบอกคาความคลาดเคลอนของโมเดลในรปของรากของคาเฉลยกาลงทสองของความคลาดเคลอนโดยประมาณ โดยมคาระหวาง 0 – 100

<0.05 = สอดคลองด 0.05-0.08 = พอใชได 0.08-0.10 = ไมคอยด >0.10 = สอดคลองไมด

คาดชนชวดระดบกลมกลน (Goodness of Fit Index)

GFI เพอวดระดบความกลมกลนมคาระหวาง 0 – 1.00

>.90

ดชนชวดความกลมกลนเชงเปรยบเทยบ (Comparative Fit Index)

CFI เพอวดระดบความกลมกลนเปรยบเทยบมคาระหวาง 0 – 1.00

> .95

แหลงทมา: เสร ชดแชม, 2547: 28-30.; ยทธ ไกยวรรณ, 2556: 157-161.

48

บทท 4

ผลการศกษา

ผลการศกษาวจยเรอง การวเคราะหโครงสรางความสมพนธระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการ การฝงลกในงาน และความอยดมสขของพนกงานในครงน ซงไดดาเนนการวเคราะหขอมลตามขนตอนตางๆ สามารถแยกนาเสนอผลการวเคราะหขอมลเปน 6 สวน ไดแก 1) ผลการวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยาง 2) ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรในการวจย 3) ผลการวเคราะหองคประกอบเชงสารวจ 4) ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรทใชในการวจย 5) ผลวเคราะหความตรงของโมเดลการวด 6) ผลการวเคราะหโครงสรางความสมพนธระหวางตวแปร และ 7) ผลการทดสอบสมมตฐาน โดยมรายละเอยด ดงน 4.1 ผลการวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยาง 4.2 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรการวจย 4.3 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงสารวจ 4.4 ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรทใชในการวจย 4.5 ผลวเคราะหความตรงของโมเดลการวด

4.6 ผลการวเคราะหโครงสรางความสมพนธระหวางตวแปร 4.7 ผลการทดสอบสมมตฐาน

4.1 ผลการวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยาง ผลการวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยางจานวน 381 คน (ดงตารางท 4.1) สามารถแสดงรายละเอยดได ดงน

49

4.1.1 เพศ กลมตวอยางในการศกษาครงนประกอบดวยเพศหญงมจานวนมากกวาเพศชาย เพศหญงมจานวน 219 คน คดเปนรอยละ 57.5 และเพศชายจานวน 162 คน คดเปนรอยละ 42.5

4.1.2 อาย กลมตวอยางสวนใหญมอายระหวาง 31-40 ปจานวน 123 คน คดเปนรอยละ 32.3 อายระหวาง 20-30 ปจานวน 118 คน คดเปนรอยละ 31.0 อายระหวาง 41-50 ป จานวน 112 คน คดเปนรอยละ 29.4 อายมากกวา 50 ปจานวน 27 คน คดเปนรอยละ 7.1 และมอายนอยกวา 20 ปจานวน 1 คน คดเปนรอยละ 0.3 ตามลาดบ

4.1.3 ระดบการศกษา กลมตวอยางสวนใหญมการศกษาระดบปรญญาตร จานวน 263 คน คดเปนรอยละ 69 ระดบการศกษาสงกวาปรญญาตร จานวน 117 คน คดเปนรอยละ 30.7 และอนปรญญาตรหรอเทยบเทา จานวน 1 คน คดเปนรอยละ 0.3 ตามลาดบ

4.1.4 สถานภาพ กลมตวอยางสวนใหญมสถานภาพสมรส จานวน 226 คน คดเปนรอยละ 59.3 สถานภาพโสด จานวน 149 คน คดเปนรอยละ 39.1 และสถานภาพหมาย/หยาราง จานวน 6 คน คดเปนรอยละ 1.6 ตามลาดบ

4.1.5 รายไดเฉลยตอเดอนกลมตวอยางสวนใหญมรายไดเฉลยตอเดอนระหวาง 15,000-30,000 บาท จานวน 140 คน คดเปนรอยละ 36.7 รายไดเฉลยตอเดอนระหวาง 40,001-55,000 บาท จานวน 93 คน คดเปนรอยละ 24.4 รายไดเฉลยตอเดอนระหวาง 30,001-40,000 บาท จานวน 88 คน คดเปนรอยละ 23.1 รายไดเฉลยตอเดอนระหวาง 55,001-60,000 บาทจานวน 30 คน คดเปนรอยละ 7.9 รายไดเฉลยตอเดอน ระหวาง มากกวา 60,001 บาทขนไปจานวน 28 คน คดเปนรอยละ 7.3 และมรายไดเฉลยตอเดอนนอยกวา 15,000 บาท จานวน 2 คน คดเปนรอยละ 0.5 ตามลาดบ

4.1.6 สายงาน/ฝายงาน กลมตวอยางสวนใหญอยสายงานปฏบตการเทคโนโลยสารสนเทศ จานวน 40 คน คดเปนรอยละ 10.5 สายงานบรหารหนและกฎหมาย จานวน 36 คน คดเปนรอยละ 9.4 สายงานการลงทนสายงานวางแผนและพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศสายงานธรกจสนเชอลกคาบคคลและสายงานพฒนาผลตภณฑ เงนฝาก สนเชอ และบรการ มจานวนเทากน คอ 29 คน คดเปนรอยละ 7.6 สายงานสนเชอชมชนและสายงานการตลาด จานวน 24 คน คดเปนรอยละ 6.3 สายงานนโยบาย และกลยทธ จานวน 21 คน คดเปนรอยละ 5.5 สายงานบรหารเงน และตางประเทศ จานวน 20 คน คดเปนรอยละ 5.2 สายงานบรหารทรพยสน จานวน 19 คน คดเปนรอยละ 5.0 สายงานทรพยากรบคคลและสายงานขนตรงผ อานวยการธนาคารออมสน จานวน 18 คน คดเปนรอยละ 4.7 สายงานบรหารความเสยงจานวน 17 คน คดเปนรอยละ

50

4.5 สายงานธรกจสนเชอลกคา SMEs จานวน 15 คน คดเปนรอยละ 3.9 และสายงานปฏบตการสนเชอและบรหารการเงนจานวน 13 คน คดเปนรอยละ 3.4 ตามลาดบ 4.1.7 ตาแหนง กลมตวอยางสวนใหญเปนพนกงานระดบ 5 จานวน 109 คน คดเปนรอยละ 28.6 พนกงานระดบ 6 จานวน 105 คน คดเปนรอยละ 27.6 พนกงานระดบ 7 จานวน 79 คน คดเปนรอยละ 20.7 พนกงานระดบ 4 จานวน 69 คน คดเปนรอยละ 18.1 พนกงานระดบ 3 จานวน 16 คน คดเปนรอยละ 4.2 และอนๆ คอลกจาง จานวน 3 คน คดเปนรอยละ 0.8 ตามลาดบ 4.1.8 อายการทางาน กลมตวอยางสวนใหญมอาย 16-20 ป จานวน 108 คน คดเปนรอยละ 28.3 อายนอยกวา 5 ป จานวน 91 คน คดเปนรอยละ 23.9 อาย 11-15 ป จานวน 76 คน คดเปนรอยละ 19.9 อาย 5-10 ป จานวน 59 คน คดเปนรอยละ 15.5 และอาย 21 ปขนไป จานวน 47 คน คดเปนรอยละ 12.3 ตามลาดบ

4.1.9 จานวนเพอนรวมงาน/ทมงาน กลมตวอยางสวนใหญทรายงานวามจานวนเพอนรวมงานหรอทมงานมากกวา 21 คน จานวน 265 คน คดเปนรอยละ 69.6 สวนทมเพอนรวมงานหรอทมงาน 16-20 คน มจานวน 53 คน คดเปนรอยละ 13.9 มเพอนรวมงานหรอทมงาน 11-15 คน จานวน 47 คน คดเปนรอยละ 12.3 คน และมเพอนรวมงานหรอทมงาน 6-10 คน มจานวน 16 คน คดเปนรอยละ 4.2 ตามลาดบ ตารางท 4.1 ขอมลทวไปของกลมตวอยางแสดงเปนจานวนและรอยละ

ขอมลทวไปของกลมตวอยาง จานวน (n=381) รอยละ เพศ

ชาย หญง

162 219

42.5 57.5

อาย นอยกวา 20 ป 20-30 ป 31-40 ป 41-50 ป มากกวา 50 ป

1

118 123 112 27

.3

31.0 32.3 29.4 7.1

51

ตารางท 4.1 (ตอ)

ขอมลทวไปของกลมตวอยาง จานวน (n=381) รอยละ ระดบการศกษา

อนปรญญาตรหรอเทยบเทา ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร

1

263 117

.3

69.0 30.7

สถานภาพ โสด สมรส

หมาย/หยาราง

149 226 6

39.1 59.3 1.6

รายไดเฉลยตอเดอน นอยกวา 15,000 บาท 15,000-30,000 บาท 30,001-40,000 บาท 40,001-55,000 บาท 55,001-60,000 บาท มากกวา 60,001 บาทขนไป

2

140 88 93 30 28

.5

36.7 23.1 24.4 7.9 7.3

สายงาน/ฝายงาน สายงานบรหารความเสยง สายงานทรพยากรบคคล สายงานปฏบตการสนเชอและบรหารการเงน สายงานธรกจสนเชอลกคา SMEs สายงานบรหารเงนและตางประเทศ สายงานบรหารทรพยสน สายงานการลงทน สายงานนโยบายและกลยทธ สายงานสนเชอชมชน สายงานตลาด

17 18 13 15 20 19 29 21 24 24

4.5 4.7 3.4 3.9 5.2 5.0 7.6 5.5 6.3 6.3

52

ตารางท 4.1 (ตอ)

ขอมลทวไปของกลมตวอยาง จานวน (n=381) รอยละ สายงานวางแผนและพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศ สายงานปฏบตการเทคโนโลยสารสนเทศ สายงานบรหารหนและกฎหมาย สายงานขนตรงผ อานวยการธนาคารออมสน สายงานธรกจสนเชอลกคาบคคล

สายงานพฒนาผลตภณฑ เงนฝาก สนเชอ บรการ

29 40 36 18 29 29

7.6 10.5 9.4 4.7 7.6 7.6

ตาแหนง พนกงานระดบ 3 พนกงานระดบ 4 พนกงานระดบ 5 พนกงานระดบ 6 พนกงานระดบ 7 อนๆ

16 69

109 105 79 3

4.2

18.1 28.6 27.6 20.7 .8

อายการทางาน นอยกวา 5 ป 5 – 10 ป 11 – 15 ป 16 – 20 ป 21 ปขนไป

91 59 76

108 47

23.9 15.5 19.9 28.3 12.3

จานวนเพอนรวมงาน/ทมงาน 6 – 10 คน 11 – 15 คน 16 – 20 คน มากกวา 21 คน

16 47 53

265

4.2

12.3 13.9 69.6

53

4.2 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรการวจย 4.2.1 องคประกอบของความอยดมสข ความอยดมสขวดไดจาก 5 องคประกอบ ไดแก 1) ความอยดมสขทางอาชพ 2) ความอยดมสขทางสงคม 3) ความอยดมสขทางการเงน 4) ความอยดมสขทางรางกาย และ 5) ความอยดมสขทางสภาพแวดลอมในการทางาน ผลการวเคราะหสถตพนฐานแสดงวาทง 5 ตวบงชมคาเฉลยเทากบ 4.16 โดยเรยงลาดบจากมากไปนอย ไดแก ความอยดมสขทางอาชพ ความอยดมสขทางการเงน ความอยดมสขทางสงคม ความอยดมสขทางสภาพแวดลอมในการทางาน และความ

อยดมสขทางรางกาย ( = 4.47, 4.16, 4.07, 4.01, 3.98 ตามลาดบ) เมอพจารณาคาสมประสทธการกระจาย (CV) ของตวบงชทกตวมคาอยระหวาง 5.15 –7.04 ซงไมแตกตางกนมากนก เมอพจารณาความเบและความโดงพบวา ตวบงชสวนใหญมคาความเบเปนบวก ซงเปนลกษณะการแจกแจงของขอมลแบบเบขวาเลกนอย ยกเวนความอยดมสขทางดานอาชพทมคาความเบเปนลบ แสดงวาคาเฉลยของตวบงชแตละตวคอนขางตา สวนคาความโดงของตวบงชมคาเปนบวกทกตว ซงเปนลกษณะความสงโดง แสดงวาตวบงชมการกระจายของขอมลนอย (รายละเอยดดงตารางท 4.2) 4.2.2 องคประกอบของการฝงลกในงาน การฝงลกในงานวดไดจาก 3 องคประกอบ ไดแก 1) ความเหมาะสมสอดคลอง 2) ความสญเสย และ 3) ความเชอมโยง ผลการวเคราะหสถตพนฐานแสดงวาทง 3 ตวบงชมคาเฉลยเทากบ 4.05 โดยเรยงลาดบจากมากไปนอย ไดแก ความสญเสย ความเหมาะสมสอดคลอง และความ

เชอมโยง ( = 4.07, 4.06, 4.00 ตามลาดบ) เมอพจารณาคาสมประสทธการกระจาย (CV) ของตวบงชทกตวมคาอยระหวาง 4.43 – 6.14 ซงไมแตกตางกนมากนก เมอพจารณาความเบและความโดงพบวา ตวบงชทกตวมคาความเบเปนบวกทกตว ซงเปนลกษณะการแจกแจงของขอมลแบบเบขวาเลกนอย สวนคาความโดงของตวบงชมคาเปนบวกทกตว ซงเปนลกษณะความสงโดง แสดงวาตวบงชมการกระจายของขอมลนอย (รายละเอยดดงตารางท 4.2) 4.2.3 องคประกอบของการถายทอดทางสงคมในองคการ การถายทอดทางสงคมในองคการวดไดจาก 5 องคประกอบ ไดแก 1) กอนเขาทางานในองคกรปจจบน 2) เมอเรมเขาทางาน 3) ในชวงปแรกของการทางาน 4) ในระหวางการทางานและ

54

5) ใกลเกษยณอาย ผลการวเคราะหสถตพนฐานแสดงวาทง 5 ตวบงชมคาเฉลยเทากบ 4.04 โดยเรยงลาดบจากมากไปนอย ไดแก ในระหวางการทางาน ใกลเกษยณอาย ในชวงปแรกของการทางาน เมอเรมเขาทางาน และกอนเขาทางานในองคกรปจจบน ( = 4.23, 4.08, 4.06, 4.01, 3.57 ตามลาดบ) เมอพจารณาคาสมประสทธการกระจาย (CV) ของตวบงชสวนใหญไดแก เมอเรมเขาทางานในชวงปแรกของการทางานในระหวางการทางาน และใกลเกษยณอาย มคาอยระหวาง 4.73 – 6.37 ซงไมแตกตางกนมากนก ยกเวนกอนเขาทางานในองคกรปจจบน ทมคาสมประสทธการกระจายมากกวาตวแปรอนคอ 12.60 (รายละเอยดดงตารางท 4.2) ตารางท 4.2 คาสถตพนฐานของตวแปรการวจย

ตวแปร คาสถตของกลมตวอยาง (N = 381)

S.D. CV(%) Min Max SK KU ความอยดมสข 1. ความอยดมสขทางอาชพ 2. ความอยดมสขทางสงคม 3. ความอยดมสขทางการเงน 4. ความอยดมสขทางรางกาย 5. ความอยดมสขทางสภาพแวดลอมในการทางาน

รวม

4.47 4.07 4.16 3.98 4.01

4.16

.23 .22 .22 .28 .26

5.15 5.40 5.29 7.04 6.48

3.71 3.33 3.50 3.00 2.83

5.00 5.00 5.00 5.00 5.00

-.262 2.875 1.289 .829

1.384

.593

9.016 2.234 4.422 6.618

การฝงลกในงาน 1. ความเหมาะสมสอดคลอง 2. ความสญเสย 3. ความเชอมโยง

รวม

4.06 4.07 4.00 4.05

.18 .25 .23

4.43 6.14 5.75

3.67 3.50 3.25

5.00 5.00 5.00

2.994 1.187 2.028

10.322 3.592 6.984

การถายทอดทางสงคมในองคการ 1. กอนเขาทางานในองคกรปจจบน

2. เมอเรมเขาทางาน

3. ในชวงปแรกของการทางาน

4. ในระหวางการทางาน

5. ใกลเกษยณอาย รวม

3.57 4.01 4.06 4.23 4.08 4.04

.45 .25 .20 .20 .26

12.60 6.23 4.93 4.73 6.37

3.20 3.40 3.67 3.64 3.40

5.00 5.00 5.00 5.00 5.00

1.328 1.975 3.240 .943

2.889

1.433 6.898 10.401 2.727 7.230

55

4.3 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงสารวจ

องคประกอบการฝงลกในงานในการทบทวนเอกสารและทฤษฎทเกยวของสามารถแบงเปน 3 องคประกอบไดแก 1) ความเหมาะสมสอดคลอง 2) ความสญเสย และ 3) ความเชอมโยง ผวจยไดวเคราะหองคประกอบเชงสารวจ (Exploratory Factor Analysis) ของตวแปรการฝงลกในงาน เพอทาการสารวจองคประกอบเพอนาไปวเคราะหองคประกอบเชงยนยนไดตอไป การสรางองคประกอบใหมจากการวเคราะหองคประกอบเชงสารวจ แบงองคประกอบใหมไดเปน 4 องคประกอบ ไดแก 1) ความเหมาะสมสอดคลองทางสงคมจานวน 4 ขอ (ขอคาถามท 1-3 และ 12) 2) ความเหมาะสมสอดคลองทางการทางาน จานวน 8 ขอ (ขอคาถามท 4-10 และ 15) 3) ความสญเสย จานวน 4 ขอ (ขอคาถามท 13, 14, 16 และ 17) และ 4) ความเชอมโยง จานวน 7 ขอ (ขอคาถามท 18-24) ดงตารางท 4.3 ตารางท 4.3 คานาหนกปจจย (Factor Loading) หลงจากหมนแกน (Rotated Component

Matrix) ของการฝงลกในงาน

องคประกอบ component ความเหมาะสมสอดคลองทางสงคม 1 2 3 4

1. ทานชอบเพอนรวมงานในหนวยงานของทาน .877 2. ทานกบเพอนรวมงานมลกษณะทคลายคลงกน .862 3. ทานใชทกษะและความสามารถของทานในการทางานไดอยางเปนด .607 12. ทานรสกวาคนสวนใหญในททางานใหความเคารพทานอยางมาก .305

ความเหมาะสมสอดคลองทางการทางาน 1 2 3 4 6. คานยมของทานเปนไปในทศทางเดยวกบธนาคาร .778 8. ทานรสกวาททางานเปรยบเสมอนบานหลงทสองของทาน .770 10. ธนาคารแหงนมความหมายและมคณคาตอทานอยางมาก .738 7. ทานรสกดกบความกาวหนาและพฒนาการทางอาชพของทาน .709 9. ทานครนคดเกยวกบงานหรอการทางานใหดขนอยเสมอ .679 15. ทานทางานในธนาคารแหงนจนเปนทรจกวาทานเปนตวแทนของธนาคาร .650 5. ทานชอบหนาทความรบผดชอบของทานในธนาคารน .640 4. ทานมแนวคดการทางานทสอดคลองกบวฒนธรรมของธนาคาร .452

56

ตารางท 4.3 (ตอ)

องคประกอบ component ความสญเสย 1 2 3 4

17. ทานคดวาทานจะทางานทธนาคารนจนเกษยณ .887 16. ธนาคารใหผลประโยชนหลายดานททานไมอาจละทงไปได .768 13. ทานจะสญเสยอยางมากถาทานออกจากธนาคารททาอยน .548 14. ทานมโอกาสอยางมากทจะไดเลอนตาแหนงใหสงขน .206

ความเชอมโยง 1 2 3 4 24. ธนาคารสงเสรมใหบคลากรและสมาชกในครอบครวของบคลากรรจก

กนและมความสมพนธตอกน .799

21. ทานสามารถตดตอสอสารกบหวหนาหรอผบงคบบญชาทสงขนไปไดงาย .773 18. ทานมความสมพนธทดกบเพอนรวมงาน .766 23. สมาชกในครอบครวของทานมความภาคภมใจในหนาทการงานของทาน .738 19. ทานมเครอขายทเขมแขงในการทางานของทาน .734 20. ทานมความผกพนกบงานททาอยนอยางมาก .638 22. ทานมการพบปะสงสรรคกบบคลากรของธนาคารนอกเวลางานอยเสมอ .631

4.4 ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรทใชในการวจย การวเคราะหสถตแบบหลายตวแปรสวนมากจะเกดปญหาเชงเทคนคทเกดจากตวแปรอยางนอย 2 ตวแปรมความสมพนธระหวางกนสงเกนไป ซงสงผลใหผลการวเคราะหถดถอยพหเกดความคลาดเคลอนจากความเปนจรงสง เรยกความสมพนธลกษณะนวา Multicollinearity จงตองมการวเคราะห Multicollinearity ระหวางตวแปร โดยพจารณาคาสมประสทธสหสมพนธของตวแปรทนามาวเคราะหในโมเดล เกณฑการพจารณาคอหากคตวแปรทมความสมพนธกนสง (คาความสมพนธเกนกวา 0.8) ในทางสถตสรปไดวาคตวแปรนนมแนวโนมเปนตวแปรตวเดยวกน (Stevens, 2009: 75; กรช แรงสงเนน, 2554: 59) ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธพบวาความสมพนธระหวางตวแปรทกคมคาสมประสทธสหสมพนธระหวาง 0.053 -0.729 ซงเปนคาความสมพนธทตากวา 0.8 สามารถสรปไดวาตวแปรทนามาวเคราะหองคประกอบเชงยนยน เพอตรวจสอบความตรงเชงโครงสรางหรอวเคราะหความสมพนธเชงสาเหตได และไมมปญหาการมความสมพนธระหวางกนสงเกนไป แสดงไวในตารางท 4.4

57

ตารางท 4.4 คาสมประสทธสหสมพนธของตวแปร (n = 831)

ตวแปร WB1 WB2 WB3 WB4 WB5 OSo1 OSo2 OSo3 OSo4 OSo5 JE1 JE2 JE3 JE4 WB1 - WB2 .231** - WB3 .340** .577** - WB4 .347** .610** .486** -

WB5 .298** .674** .556** .715** - OSo1 .053 .603** .397** .434** .498** - OSo2 .235** .548** .466** .509** .539** .620** - OSo3 .191** .624** .510** .514** .549** .571** .667** - OSo4 .235** .411** .430** .407** .443** .191** .328** .414** - OSo5 .120** .716** .468** .479** .524** .578** .547** .672** .405** - JE1 .290** .334** .412** .341** .464** .316** .397** .367** .205** .359** - JE2 .280** .646** .524** .607** .636** .604** .651** .720** .468** .729** .440** - JE3 .471** .410** .401** .575** .502** .317** .401** .396** .302** .392** .360** .522** - JE4 .276** .665** .592** .543** .611** .507** .560** .595** .357** .587** .479** .632** .488** -

หมายเหต: * p < .05, ** p < .01, WB1 = ความอยดมสขทางอาชพ, WB2 = ความอยดมสขทางสงคม, WB3 = ความอยดมสขทางการเงน, WB4 = ความอยดมสขทางรางกาย, WB5 = ความอยดมสขทางสภาพแวดลอมในการทางาน, OSo1 = กอนเขาทางานในองคกรปจจบน, OSo2 = เมอเรมเขาทางาน, OSo3 = ชวงปแรกของการทางาน, OSo4 = ระหวางการทางาน, OSo5 = ใกลเกษยณอาย, JE1= ความเหมาะสมสอดคลองทางสงคม, JE2= ความเหมาะสมสอดคลองทางการทางาน, JE3= ความสญเสย, JE4 = ความเชอมโยง

57

58

4.5 ผลวเคราะหความตรงของโมเดลการวด การตรวจสอบความตรงหรอความสอดคลองของโมเดล ซงเปนโมเดลสมมตฐานทางทฤษฎวามความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษหรอไม โดยการตรวจสอบจากการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนขนท 1 เพอใหการวเคราะหโมเดลสมการโครงสรางมความสอดคลองและกลมกลนกบขอมลตอไป โดยมเกณฑพจารณาไดจากคา P-value ทไมมนยสาคญทางสถต คาดชนวดระดบความกลมกลนเปรยบเทยบ (CFI) คาดชนรากของคาเฉลยกาลงสองของการประมาณคาความคลาดเคลอน (RMSEA) คาดชนชวดระดบความกลมกลน (GFI) ถาโมเดลทไดไมมความสอดคลอง ผวจยจะปรบโมเดลแลววเคราะหใหม โดยการปรบแกไขขอเสนอแนะทโปรแกรมรายงานหลงจากคานวณ พจารณาจากดชนปรบรปแบบ (Modification Indices) และพนฐานทางทฤษฎทผ วจยศกษาจากเอกสารและงานวจยทเกยวของจนกวาโมเดลจะมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ ทงนสามารถอธบายโมเดลในงานวจยไดดงน 4.5.1 ผลการวเคราะหความตรงของโมเดลความอยดมสขในองคการ การวเคราะหองคประกอบเชงยนยนขนท 1 วเคราะหตวบงช 5 ตวแปร ไดแก 1) ความอยดมสขทางอาชพ 2) ความอยดมสขทางสงคม 3) ความอยดมสขทางการเงน 4) ความอยดมสขทางรางกาย และ 5) ความอยดมสขทางสภาพแวดลอมในการทางานพจารณาตามสถตทใชตรวจสอบความตรงของโมเดล ไดแก คา Chi-square( 2 ) = 500.349, df = 226,p = .000, CMIN/df = 2.214, GFI = .908 และ RMSEA = .057 นอกจากนยงมสถตทใชตรวจสอบวาขนาดตวอยางมากพอทจะยอมรบสมมตฐานหรอไม คอ HOELTER 0.05 (ระดบนยสาคญทางสถต 0.05) ถาคา HOELTER >200 จะถอวาขนาดตวอยางมากพอ ในทน HOELTER = 200 ซงไมมากพอทจะยอมรบสมมตฐานดงนนคา P-value ควรมคามากกวา .05 ผวจยจงใชการทดสอบ Bootstrapping ในการแกปญหาโมเดลไมสอดคลอง (เมอคา p = .000) โดยใหโปรแกรมทาการสมเลอกขอมลทมอย ทาการขยายขอมลทมมากขน โดยจะทาการทาขอมลซา เพอทดสอบวาจานวนขอมลทมมากขนจะสงผลตอคาสถตทไดทาการทดสอบไวกอนหนาน ทงนมขอสงเกตคอ การใชโปรแกรม Amos เพอการวเคราะหคาสถตตองการจานวนขอมลตวอยางทมาก หากยงมจานวนมากแลว จะสงผลใหการคานวณมความแมนยาขน (กรช แรงสงเนน, 2554: 136) พบวาเมอเพมตวอยางจานวน 626 คน ทาใหคา Bollen-Stine Bootstrap P-value เทากบ .687 สรปไดวาการเพมจานวนขอมลตวอยางมผลตอการสอดคลองของโมเดล แสดงไดดงภาพท 4.1

ภาพท 4.1 ก คาพบวาคานาห0.92 คานา0.85 คานาห0.65 คานาห0.81 และคา(Community

การวเคราะหอ

าสถตและคาหนกองคประหนกองคประหนกองคประกหนกองคประกานาหนกองคy) อยระหวาง

องคประกอบ

ความเชอถอะกอบของตวแะกอบของตวกอบของตวแปกอบของตวแปคประกอบของ 0.37 - 0.91

59

บเชงยนยนขน

อของโมเดลแแปรความอยแปรความอยปรความอยดปรความอยดองตวแปรควา

ตามลาดบ

นท 1 ของควา

บบวดความอดมสขทางอายดมสขทางสงดมสขทางการดมสขทางรางามอยดมสขท

ามอยดมสข

อยดมสข ทงาชพ (Careerงคม (Social)รเงน (Financกาย (Physicทางสภาพแว

5 ตวแปรr) อยระหวาง) อยระหวาง

cial) อยระหวาcal) อยระหวาวดลอมในกา

สงเกตไดง 0.32 – ง 0.55 - าง 0.29 - าง 0.41 - ารทางาน

60

คาความเชอถอไดของแบบวด โดยพจารณาจากคาความเชอถอได (Composite/ Construct Reliability: CR) และคาความผนแปรทสกดไดเฉลย (Average Variance Extract: AVE) โดยท CR ไมควรตากวา 0.60 คา AVE ไมควรตากวา 0.50 พบวาคาความเชอถอไดทอยในเกณฑทเหมาะสม ไดแก ความอยดมสขทางรางกาย (Physical) ความอยดมสขทางอาชพ (Career) ความอยดมสขทางสภาพแวดลอมในการทางาน (Community) และความอยดมสขทางสงคม (Social) (CR = 0.712, 0.722, 0.873, 0.899 ตามลาดบ) ยกเวนความอยดมสขทางการเงน (Financial) (CR = 0.590) สาหรบคา AVE พบวาความอยดมสขทางสงคม (Social) และความอยดมสขทางสภาพแวดลอมในการทางาน (Community) (AVE = 0.550, 0.602 ตามลาดบ)ซงอยในเกณฑทเหมาะสม ยกเวนความอยดมสขทางการเงน (Financial) ความอยดมสขทางรางกาย (Physical) และความอยดมสขทางอาชพ (Career) (AVE = 0.235, 0.343, 0.434 ตามลาดบ) แสดงไดตามตารางท 4.5 ตารางท 4.5 คาสถตและคาความเชอถอไดของโมเดลการวดความอยดมสข ตวแปรสงเกต

ได องคประกอบ

ภายใน คานาหนก

องคประกอบ ( )

คาความเชอถอได

(CR)

คาความผนแปรทสกดไดเฉลย (AVE)

career career1 career2 career3 career4

0.32 0.80 0.92 0.40

0.722

0.434

social social8 social9 social10 social11 social12 social13

0.85 0.85 0.78 0.83 0.76 0.55

0.899

0.602

61

ตารางท 4.5 (ตอ) ตวแปรสงเกต

ได องคประกอบ

ภายใน คานาหนก

องคประกอบ ( )

คาความเชอถอได

(CR)

คาความผนแปรทสกดไดเฉลย (AVE)

financial financial14 financial15 financial16 financial17 financial19

0.52 0.29 0.42 0.65 0.47

0.590

0.235

physical physical20 physical21 physical22 physical23 physical24

0.61 0.50 0.53 0.41 0.81

0.712

0.343

community community25 community26 community27 community28 community29 community30

0.84 0.86 0.37 0.76 0.55 0.91

0.873

0.550

รวม 0.826 การวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของความอยดมสข โดยนาตวแปรสงเกตไดแตละรายการไปรวม เพอวเคราะหความเหมาะสมของโมเดลแบบวดตวแปร แลวนาเสนอคาสถต เพอประเมนผลโมเดลตามเกณฑการพจารณา พบวาคา Chi-square( 2 ) = 6.777, df = 3, p = 0.079, CMIN/df = 2.259, GFI = .993 และ RMSEA = .058 จากคาสถตทาใหโมเดลมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ ดงนนสรปไดวาโมเดลความอยดมสขมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษทกาหนดไวในระดบทยอมรบได ดงภาพท 4.2

ภาพท 4.2 ก 4.5 กาการวเคราะห1) ความเหสญเสย และChi-square(= .072 เตรวจสอบวานยสาคญทาHOELTER=ในการแกปญอย ทาการขยขนจะสงผลอAmos เพอกสงผลใหการจานวน 290 จานวนขอมล

การวเคราะหอ

5.2 ผลการวารวเคราะหองหองคประกอบมาะสมสอดคะ 4) ความเ ( 2 ) = 519.นองจากโมเดาขนาดตวอยาางสถต 0.05) =152 ไมมากพญหาโมเดลไมยายขอมลทมอยางไรตอคาการวเคราะหครคานวณมคว คน ทาใหคลตวอยางมผล

องคประกอบ

วเคราะหควางคประกอบเชบเชงสารวจ (คลองทางสงคชอมโยง พจา.173, df = 1ดลทสรางขนางมากพอทจ ถาคา HOELพอทจะยอมรมสอดคลอง (มมากขน โดยสถตทไดทากคาสถตตองกวามแมนยาข า Bollen-Stiลตอการสอด

62

บเชงยนยนขอ

ามตรงของโมชงยนยนขนท (Exploratory คม 2) ควาารณาตามสถ75,p = .000นไมมความสอะยอมรบสมมLTER > 200 รบสมมตฐานเมอคา p = ยจะทาการทาการทดสอบไวารจานวนขอน (กรช แรงสne Bootstrดคลองของโม

องความอยดม

มเดลการฝง 1 ของแบบว Factor Anามเหมาะสมสถตทใชตรวจส0, CMIN/df =อดคลองกบขมตฐานหรอไม จะถอวาขนาน ดงนนผวจย.000) โดยใหาขอมลซา เพวกอนหนาน ทมลตวอยางทสงเนน, 2554ap P-valueเดล แสดงได

มสข

งลกในงาน ดตวแปรการnalysis) ไดองสอดคลองทาสอบความตร= 2.967, GFI ขอมลเชงประม ในทนใช HOาดตวอยางมายจงใชการทดโปรแกรมทาพอทดสอบวาทงนมขอสงเกทมาก หากยง4: 136) พe เทากบ .85ดงภาพท 4.3

รฝงลกในงาน งคประกอบใหางการทางานรงของโมเดล = .902 และะจกษ ผวจยจOELTER 0.0ากพอ ในโมเดสอบ Bootsการสมเลอกาจานวนขอมกตคอ การใชโงมจานวนมาพบวาเมอเพม55 สรปไดวา3

ผวจยทาหม ไดแก 3) ความไดแก คา ะ RMSEA จงทาการ05 (ระดบดลนมคา trapping ขอมลทมลทมมากโปรแกรม กแลว จะมตวอยางาการเพม

ภาพท 4.3 ก คาพบวาคานาหSocial) อยรเหมาะสมสอของตวแปรกองคประกอบตามลาดบ

การวเคราะหอ

าสถตและคาหนกองคประระหวาง 0.48อดคลองทางการฝงลกในงาบของตวแปรก

องคประกอบ

ความเชอถอขะกอบของตวแ8 - 0.86 คาการทางาน (Fานดานความการฝงลกในง

63

บเชงยนยนขน

ของโมเดลแบแปรการฝงลกานาหนกองคFit Work) อยมสญเสย (Sacงานดานความ

นท 1 ของการ

บบวดการฝงกในงานดานประกอบของยระหวาง 0.5crifice) อยระมเชอมโยง (L

ฝงลกในงาน

ลกในงาน ทงเหมาะสมสองตวแปรการฝ59 - 0.85 คาะหวาง 0.26 -Links) อยระ

น

ง 4 ตวแปรดคลองทางสฝงลกในงานดานาหนกองค- 0.81 และคะหวาง 0.58

สงเกตไดสงคม (Fit ดานความคประกอบคานาหนก8 - 0.83

64

คาความเชอถอไดของแบบวดการฝงลกในงาน พจารณาจากคาความเชอถอได (Composite/Construct Reliability: CR) และคาความผนแปรทสกดไดเฉลย (Average Variance Extract: AVE) โดยท CR ไมควรตากวา 0.60 คา AVE ไมควรตากวา 0.50 พบวาคานาหนกองคประกอบของตวบงชทกดานมคา CR มากกวา 0.60 ไดแก การฝงลกในงานดานความสญเสย (Sacrifice) การฝงลกในงานดานเหมาะสมความสอดคลองทางสงคม (Fit Social) การฝงลกในงานดานความเหมาะสมสอดคลองทางการทางาน (Fit Work) และการฝงลกในงานดานความเชอมโยง (Links) (CR = 0.645, 0.798, 0.894, 0.912 ตามลาดบ) ซงอยในเกณฑทเหมาะสม สาหรบคา AVE พบวาการฝงลกในงานดานความเหมาะสมสอดคลองทางสงคม (Fit Social) การฝงลกในงานดานความเหมาะสมสอดคลองทางการทางาน (Fit Work) และการฝงลกในงานดานความเชอมโยง (Links) (AVE = 0.509, 0.516, 0.598 ตามลาดบ) ซงอยในเกณฑทเหมาะสม ยกเวนการฝงลกในงานดานความสญเสย (Sacrifice) (AVE = 0.342) ดงตารางท 4.6 ตารางท 4.6 คาสถตและคาความเชอถอไดของโมเดลการวดการฝงลกในงาน ตวแปรสงเกต

ได องคประกอบ

ภายใน คานาหนก

องคประกอบ ( )

คาความเชอถอได

(CR)

คาความผนแปรทสกดไดเฉลย (AVE)

fit social fit1 fit2 fit3 sacrifice12

0.86 0.82 0.62 0.48

0.798 0.509

fit work fit work4 fit work5 fit work6 fit work7 fit work8 fit work9 sacrifice10 Sacrifice15

0.66 0.71 0.78 0.78 0.67 0.59 0.85 0.69

0.894 0.516

65

ตารางท 4.6 (ตอ) ตวแปรสงเกต

ได องคประกอบ

ภายใน คานาหนก

องคประกอบ ( )

คาความเชอถอได

(CR)

คาความผนแปรทสกดไดเฉลย (AVE)

sacrifice Sacrifice13 Sacrifice14 Sacrifice16 Sacrifice17

0.81 0.66 0.45 0.26

0.645 0.342

links links18 links19 links20 links21 links22 links23 links24

0.78 0.83 0.79 0.75 0.58 0.80 0.83

0.912 0.598

รวม 0.787 การวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของโมเดลความอยดมสข โดยนาตวแปรสงเกตไดแตละรายการไปรวม เพอวเคราะหความเหมาะสมของโมเดลแบบวดตวแปร แลวนาเสนอคาสถต เพอประเมนผลโมเดลตามเกณฑการพจารณา พบวาคา Chi-square ( 2 ) = 1.504, df = 2, p = .471, CMIN/df = .752, GFI = .998และ RMSEA = .000 จากคาสถตทาใหโมเดลมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ ดงนนสรปไดวาโมเดลการฝงลกในงานมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษทในระดบทยอมรบได ดงภาพท 4.4

ภาพท 4.4 ก 4.5 กาองคการ ทากเขาทางาน 3ตามสถตทใชp = .000, มากกวา .05สถตทใชตรว0.05 (ระดบในทน HOELBootstrappiทาการสมเลวาจานวนขอขอสงเกตคอ หากยงมจานพบวาเมอเพสรปไดวาการ

การวเคราะหอ

5.3 ผลการวารวเคราะหองการวเคราะห3) ชวงปแรกขชตรวจสอบคCMIN/df =

5 จงทาใหยอมวจสอบวาขนบนยสาคญทาLTER = ing ในการแกอกขอมลทมออมลทมมาก การใชโปรแกนวนมากแลว มตวอยางจารเพมจานวนข

องคประกอบ

เคราะหควางคประกอบเชตวบงช 5 ตวของการทางาวามตรงของโ2.399, GFIมรบสมมตฐานาดตวอยางมางสถต 0.05)182 ซงไมมกปญหาโมเดลอย ทาการขยขนจะสงผลอกรม Amos เพ จะสงผลใหกานวน 87 คนขอมลตวอยา

66

บเชงยนยนขอ

ามตรงของโมชงยนยนขนท วแปร ไดแก 1าน 4) ระหวาโมเดล ไดแก I = .900 แลานหลกและโมมากพอทจะย ถาคา HOEมากพอทจะยลไมสอดคลอยายขอมลทมอยางไรตอคพอการวเคราการคานวณมน ทาใหคา Boางมผลตอการ

งการฝงลกใน

มเดลการถา 1 ของแบบว

1) กอนเขาทาางการทางาน คา Chi-squละ RMSEA มเดลมความสยอมรบสมมตELTER > 20ยอมรบสมมตองกลมกลน (มมากขน โดยาสถตทไดทาาะหคาสถตตอมความแมนยollen-Stine รสอดคลองขอ

นงาน

ายทอดทางสดตวแปรการางานในองคกนและ 5) ใกลare ( 2 ) = = .061 เมอสอดคลองกลตฐานหรอไม00 จะถอวาขตฐานดงนนผ เมอคา p = .จะทาการทาาการทดสอบองการจานวนาขน (กรช แรBootstrap Pองโมเดล แสด

สงคมในองครถายทอดทางกรปจจบน 2ลเกษยณอาย= 667.027, dอคา p-value ลมกลน นอกจม ในทนใช Hขนาดตวอยา วจยจงใชกา000) โดยใหโาขอมลซา เพบไวกอนหนานขอมลตวอยรงสงเนน, 25P-value เทาดงไดดงภาพท

คการ

งสงคมใน) เมอเรมพจารณา

df = 278, ควรมคาจากนยงมOELTER างมากพอ รทดสอบ โปรแกรมอทดสอบาน ทงนมยางทมาก 54: 136) ากบ .957 ท 4.5

ภาพท 4.5 ก คาตวแปรสงเก(Investigateของการทางาระหวาง 0.33

การวเคราะหอ

าสถตและคากตไดพบวาคe) อยระหวางาน (Socializ3–0.79 และใ

องคประกอบ

ความเชอถอคานาหนกองง 0.35–0.89 zation) อยระใกลเกษยณอ

67

เชงยนยนขน

อของโมเดลแงคประกอบขเมอเรมเขาทะหวาง 0.59–าย (Resocia

นท 1 ของการ

บบวดการถาของตวแปรกางาน (Entry

–0.88 ระหวาalization) อย

ถายทอดทาง

ายทอดทางสกอนเขาทางา) อยระหวาง างการทางานระหวาง 0.79

งสงคมในองค

สงคมในองคกานในองคกร 0.31–0.94 ชน (Maintena9- 0.93 ตาม

คการ

การ ทง 5 รปจจบน ชวงปแรกnce) อยลาดบ

68

คาความเชอถอไดของแบบวดการฝงลกในงาน พจารณาจากคาความเชอถอได (Composite/Construct Reliability: CR) และคาความผนแปรทสกดไดเฉลย (Average Variance Extract: AVE) โดยท CR ไมควรตากวา 0.60 คา AVE ไมควรตากวา 0.50 พบวาคานาหนกองคประกอบของตวบงชทกดานมคา CR มากกวา 0.60 ไดแก ระหวางการทางาน (Maintenance) กอนเขาทางานในองคกรปจจบน (Investigate) ชวงปแรกของการทางาน (Socialization) เมอเรมเขาทางาน (Entry) และใกลเกษยณอาย (Resocialization) (CR = 0.827, 0.843, 0.858, 0.881, 0.960 ตามลาดบ) ซงอยในเกณฑทเหมาะสม สาหรบคา AVE พจารณาตามเกณฑ พบวา ชวงปแรกของการทางาน (Socialization) กอนเขาทางานในองคกรปจจบน (Investigate) เมอเรมเขาทางาน (Entry) และใกลเกษยณอาย (Resocialization) (AVE = 0.506, 0.536, 0.620, 0.828 ตามลาดบ) ซงอยในเกณฑทเหมาะสม ยกเวนในระหวางการทางาน (Maintenance) (AVE = 0.393) อธบายไดตามตารางท 4.7 ตารางท 4.7 คาสถตและคาความเชอถอไดของโมเดลการวดการถายทอดทางสงคมในองคการ ตวแปรสงเกต

ได องคประกอบ

ภายใน คานาหนก

องคประกอบ ( )

คาความเชอถอได

(CR)

คาความผนแปรทสกดไดเฉลย (AVE)

investigate investigate1 investigate2 investigate3 investigate4 investigate5

.80

.83

.89

.35

.66

0.843

0.536

entry entry6 entry7 entry8 entry9 entry10

.73

.91

.94

.31

.86

0.881

0.620

69

ตารางท 4.7 (ตอ) ตวแปรสงเกต

ได องคประกอบ

ภายใน คานาหนก

องคประกอบ ( )

คาความเชอถอได

(CR)

คาความผนแปรทสกดไดเฉลย (AVE)

socialization socialization11 socialization12 socialization13 socialization14 socialization15 socialization16

.59

.59

.73

.67

.88

.77

0.858

0.506

maintenance maintenance17 maintenance18 maintenance22 maintenance23 maintenance24 maintenance25 maintenance26 maintenance27

.76

.79

.36

.33

.72

.50

.62

.74

0.827

0.393

resocialization resocialization28 resocialization29 resocialization30 resocialization31 resocialization32

.79

.93

.93

.93

.96

0.960

0.828

รวม 0.887 การวเคราะหองคประกอบเชงยนยนของโมเดลการถายทอดทางสงคมในองคการ โดยนาตวแปรสงเกตไดแตละรายการไปรวม เพอวเคราะหความเหมาะสมของโมเดลแบบวดตวแปร แลวนาเสนอคาสถต เพอประเมนผลโมเดลตามเกณฑการพจารณา พบวาคา Chi-square ( 2 ) =

3.601, df = โมเดลมความสงคมในองคภาพท 4.6

ภาพท 4.6 ก สรเพอตดขอคาความสมพนสมมตฐาน แ 4.6 ผลการ กาลกในงาน ทโมเดลทางเลสอดคลองกล

3, p = .308,มสอดคลองกคการมความส

การวเคราะหอ

รปไดวาผ วจยาถามทไมเหนธกนสงเกนไและทดสอบส

รวเคราะหโ

ารวเคราะหโคสงผลตอควาลอกแบบท 1 ลมกลนกบขอ

, CMIN/df = กลมกลนกบขสอดคลองกลม

องคประกอบ

ยไดทาการทดมาะสมออก ไป (Multicollมมตฐานทได

โครงสรางค

ครงสรางควาามอยดมสขข และโมเดอมลเชงประจ

70

1.200, GFI ขอมลเชงประมกลนกบขอม

เชงยนยนขอ

ดสอบเครอง มการตรวจสinearity) ดตงไว ซงจะไ

ความสมพน

มสมพนธระหของพนกงาน ลทางเลอกแกษ โดยพจา

= .996 และ จกษ สามารถมลเชงประจก

งการถายทอ

มอโดยใชกาสอบความสมเพอความเหไดกลาวถงตอ

นธระหวาง

หวางการถาย ผวจยไดทากแบบท 2 จารณาตามเกณ

RMSEA = .0ถสรปไดวาโมกษในระดบท

ดทางสงคมใน

รวเคราะหองมพนธระหวามาะสมสาหอไป

งตวแปร

ยทอดทางสงการสรางโมเดากนนทาการณฑทเหมาะส

023 จากคาสมเดลการถายยอมรบได แส

ในองคการ

งคประกอบเางตวแปรสงเรบการทดสอ

คมในองคกาดลตงแตโมเดรปรบโมเดลใสม อธบายได

สถตทาใหยทอดทางสดงไดดง

เชงยนยน เกตไดทมอบโมเดล

าร การฝงดลเรมตน หมความดงน

71

4.6.1 โมเดลเรมตน โครงสรางความสมพนธระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการ การฝงลกในงาน และความอยดมสขของพนกงาน พบวาโมเดลเรมตนมคา Chi-square ( 2 ) = 465.941, CMIN/df = 6.297, p = .000, RMSEA = .118, GFI = .842, CFI = .888 แสดงใหเหนวาโมเดลไมมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ แสดงวาเสนทางความสมพนธระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการ (Organizational Socialization) กบความอยดมสข (Wellbeing) และเสนทางความ สมพนธระหวางการฝงลกในงาน (Job Embeddedness) กบความอยดมสข (Wellbeing) ทง 2 คไมมนยสาคญทางสถต (p = .848, p = .416 ตามลาดบ) (ดภาพท 4.7) 4.6.2 โมเดลทางเลอกแบบท 1 เนองจากโมเดลเรมตนมคาพจารณาตามเกณฑทไมสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ จงไดทาการปรบโมเดลโดยโปรแกรมไดเสนอคาสาหรบการปรบโมเดล (Modification Indices) ดวยการลากเสนความสมพนธเชอมระหวางคาความคลาดเคลอนของตวแปรทมความผนแปรรวมกนเปนจานวนมาก เมอปรบโมเดลเรมตนจนถงโมเดลทางเลอกแบบท 1 มคา Chi-square ( 2 )= 58.974, CMIN/df = 1.371, p = .053, GFI = .976, CFI = .995, RMSEA = .031 แสดงวาโมเดลไมมความแตกตางกบขอมลเชงประจกษ หรอคาสถตทไดจากการวเคราะหโมเดลโครงสรางความสมพนธมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ แตเมอคานาหนกองคประกอบของการถายทอดทางสงคมในองคการกบความอยดมสขมคาเปนลบ ( = -.05) แสดงวาการไดรบถายทอดทางสงคมมากขนสงผลใหพนกงานมความอยดมสขลดลง ซงไมสอดคลองกบทฤษฎทไดทบทวนเอกสารและงานวจยทผานมา และไดนาองคประกอบความอยดมสขทางอาชพออกจากโมเดล ทาใหโมเดลมคาทดมากยงขนและทาใหเสนทางความสมพนธระหวางตวแปรมนยสาคญทางสถต (ดภาพท 4.8) 4.6.3 โมเดลทางเลอกแบบท 2 โมเดลทางเลอกแบบท 2 เปนการปรบโมเดล โดยตดเสนทางความสมพนธระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการกบความอยดมสข เนองจากคานาหนกองคประกอบมคาเปนลบ (= -.05) และนาองคประกอบของความอยดมสขทางดานอาชพออก ซงทาใหโมเดลมการวเคราะหสมการโครงสรางความสมพนธทอยในเกณฑเหมาะสมมคา Chi-square ( 2 ) = 58.935, CMIN/df = 1.371, p = .053, RMSEA = .031, GFI = .976, CFI = .995 แสดงวาไมมความ

แตกตางกบความสมพนธ

ภาพท 4.7 โฝ

หมายเหต:

.

บขอมลเชงปธมความสอด

Chi-sq

โมเดลสมการฝงลกในงาน

.70

.5

.2

.49

ระจกษ หรอดคลองกลมกล

quare( 2 )=RMSEA =

รโครงสรางควและความอย แสดงเสน แสดงเสน

.76

.89 1

26 .8

.58

72

อคาสถตทไลนกบขอมลเ

= 465.941, C= .118, GFI =

วามสมพนธระยดมสขของพนนความสมพนนความสมพน

.96

1.

.93

.82 .82

.52

80 .27

.68

ดจากการวเเชงประจกษอ

CMIN/df = 6= .842, CFI =

ะหวางการถานกงาน (โมเดนธทไมมนยสานธทมนยสาคญ

-.07

.00

.88

.80

.78

7 .60

.67

เคราะหโมเดอยางด (ดงแส

.297, p = .0= .888

ายทอดทางสงดลเรมตน) าคญทางสถตญทางสถตทร

8 .05 .83 .76 .78 .83

0

.64

ดลสมการโคสดงในภาพท

000

งคมในองคกา

ต ระดบ .01

.0

4

ครงสราง 4.9)

าร การ

0

.57 .66

.70

.68

ภาพท 4.8 โ

หมายเหต:

.

Chi-s

โมเดลสมการฝงลกในงาน

.68

.49

.2

.46

square( 2 )RMSEA =

รโครงสรางคว และความอย แสดงเสน แสดงเสน

.73

.89 9

24 .8

.54

73

= 58.974, C= .031, GFI =

วามสมพนธระยดมสขของพนความสมพนนความสมพน

.97

.9

.95

.84 .82

.51

80 .26

.67

CMIN/df = 1.= .976, CFI =

ะหวางการถานกงาน (โมเดนธทไมมนยสานธทมนยสาคญ

-.05

98

.8

.77

.76

6 .58

.71

371, p = .05= .995

ายทอดทางสงดลทางเลอก าคญทางสถตญทางสถตทร

7 .05 .82 .76 .75 .83

8

.59

53

งคมในองคกา1) ต ระดบ .01

.0

9

าร การ

0

.57 .66

.69

.68

ภาพท 4.9 โ

หมายเหต:

.

Chi-s

โมเดลสมการฝงลกในงาน

.68

.49

.2

.47

quare( 2 ) RMSEA =

รโครงสรางคว และความอย แสดงเสน แสดงเสน

.73

.89 9

24 .8

.54

74

= 58.935, C= .031, GFI =

วามสมพนธระยดมสขของพนความสมพนนความสมพน

.97

.9

.95

.84 .82

.51

80 .26

.67

CMIN/df = 1.= .976, CFI =

ะหวางการถานกงาน (โมเดนธทไมมนยสานธทมนยสาคญ

93

.8

.77

.76

6 .58

.71

.371, p = .05= .995

ายทอดทางสงดลทางเลอก าคญทางสถตญทางสถตทร

7 .82 .76 .75 .83

8

.59

53

งคมในองคกา2) ต ระดบ .01

9

าร การ

.57 .56

.69

.68

75

4.7 ผลการทดสอบสมมตฐาน ผลการวเคราะหโครงสรางความสมพนธระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการ การฝงลกในงาน และความอยดมสขของพนกงาน สามารถสรปผลการทดสอบสมมตฐานของงานวจย โดยลาดบดงน 4.7.1 ผลการทดสอบสมมตฐานท 1 สมมตฐานท 1 ทวาการฝงลกในงานมความสมพนธเชงบวกกบความอยดมสขในองคการของพนกงาน ผลการวเคราะหสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสนระหวางการฝงลกในงานกบความอยดมสข พบวาการฝงลกในงานมความสมพนธเชงบวกกบความอยดมสขอยางมนยสาคญทางสถต (r = .803, p < .01) ซงแสดงวาพนกงานทมการฝงลกในงานมากมความอยดมสขในองคการมาก และพนกงานทมการฝงลกในงานนอยมความอยดมสขนอยดวย ผลทพบจงสนบสนนสมมตฐานท 1 ทงนพบความสมพนธเชงบวกในทกองคประกอบระหวางการฝงลกในงานกบความอยดมสขอยางมนยสาคญทางสถต ยกเวนบางองคประกอบของความอยดมสขทางอาชพ กลาวคอ 1) การฝงลกในงานดานความเหมาะสมสอดคลองทางสงคม มความสมพนธเชงบวกกบความอย ดมสขในแตละองคประกอบ คอ ทางสงคม ทางการเงน ทางรางกาย และทางสภาพแวดลอมในการทางาน (r = .358, .456, .323, 425 ตามลาดบ, p < .01) และยงมความสมพนธเชงบวกกบความอยดมสขทางอาชพ (r = .127, p < .05) 2) การฝงลกในงานดานความเหมาะสมสอดคลองทางการทางาน มความสมพนธเชงบวกกบความอยดมสขในแตละองคประกอบ คอ ทางสงคม ทางการเงน ทางรางกาย และทางสภาพแวดลอมในการทางาน (r = .673, .594, .623, .678 ตามลาดบ, p < .01) แตไมมความสมพนธทถงระดบนยสาคญทางสถตกบความอยดมสขทางอาชพ 3) การฝงลกในงานดานความสญเสย มความสมพนธเชงบวกกบความอยดมสขแตละองคประกอบ คอ ทางอาชพ ทางสงคม ทางการเงน ทางรางกาย และทางสภาพแวดลอมในการทางาน (r = .381, .350, .419, .538, .453 ตามลาดบ, p < .01) 4) การฝงลกในงานดานความเชอมโยง มความสมพนธเชงบวกกบความอยดมสขแตละองคประกอบ คอ ทางสงคม ทางการเงน ทางรางกาย และทางสภาพแวดลอมในการทางาน (r =

76

.665, .634, .543, .611 ตามลาดบ, p < .01) แตไมมความสมพนธทถงระดบนยสาคญทางสถตกบความอยดมสขทางอาชพ 4.7.2 ผลการทดสอบสมมตฐานท 2 สมมตฐานท 2 ทวาการถายทอดทางสงคมในองคการมความสมพนธเชงบวกกบความอยดมสขในองคการของพนกงาน ผลการวเคราะหสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสนระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการกบความอยดมสข พบวาการถายทอดทางสงคมในองคการมความสมพนธเชงบวกกบความอยดมสขอยางมนยสาคญทางสถต (r = .723, p < .01) ซงแสดงวาพนกงานทไดรบการถายทอดทางสงคมในองคการมากมความอยดมสขในองคการมาก และพนกงานทไดรบการถายทอดทางสงคมในองคการนอยมความอยดมสขในองคการนอยดวย ผลทพบจงสนบสนนสมมตฐานท 2 ทงนพบความสมพนธเชงบวกในทกองคประกอบระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการกบความอยดมสขอยางมนยสาคญทางสถต ยกเวนบางองคประกอบของความอยดมสขทางอาชพ กลาวคอ

1) การถายทอดทางสงคมในองคการชวงกอนเขาทางานในองคกรปจจบน มความสมพนธเชงบวกกบความอยดมสขแตละองคประกอบ คอ ทางสงคม ทางการเงน ทางรางกาย และทางสภาพแวดลอมในการทางาน (r = .603, .492, .434, .498 ตามลาดบ, p < .01) และยงพบวามความสมพนธเชงลบกบความอยดมสขทางอาชพ (r = -.197, p < .05) 2) การถายทอดทางสงคมในองคการชวงเมอเรมเขาทางาน มความสมพนธเชงบวกกบความอยดมสขแตละองคประกอบ คอ ทางสงคม ทางการเงน ทางรางกาย และทางสภาพแวดลอมในการทางาน (r = .548, .528, .509, .539 ตามลาดบ, p < .01) แตไมมความสมพนธทถงระดบนยสาคญทางสถตกบความอยดมสขทางอาชพ 3) การถายทอดทางสงคมในองคการชวงปแรกของการทางาน มความสมพนธเชงบวกกบความอย ดมสขแตละองคประกอบ คอ ทางสงคม ทางการเงน ทางรางกาย และทางสภาพแวดลอมในการทางาน (r = .624, .551, .514, .549 ตามลาดบ, p < .01) แตไมมความสมพนธทถงระดบนยสาคญทางสถตกบความอยดมสขทางอาชพ

4) การถายทอดทางสงคมในองคการชวงระหวางการทางาน มความสมพนธเชงบวกกบความอยดมสขแตละองคประกอบ คอ ทางสงคม ทางการเงน ทางรางกาย และทางสภาพแวดลอม

77

ในการทางาน (r = .660, .590, .630, .653 ตามลาดบ, p < .01) แตไมมความสมพนธทถงระดบนยสาคญทางสถตกบความอยดมสขทางอาชพ 5) การถายทอดทางสงคมในองคการชวงใกลเกษยณอาย มความสมพนธเชงบวกกบความอยดมสขแตละองคประกอบ คอ ทางสงคม ทางการเงน ทางรางกาย และทางสภาพแวดลอมในการทางาน (r = .716, .517, .479, .524 ตามลาดบ, p < .01) และยงมความสมพนธเชงลบกบความอยดมสขทางอาชพ (r = -.133, p < .01) 4.7.3 ผลการทดสอบสมมตฐานท 3 สมมตฐานท 3 ทวาการถายทอดทางสงคมในองคการมความสมพนธเชงบวกกบการฝงลกในงานของพนกงาน ผลการวเคราะหสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสนระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการกบการฝงลกในงาน พบวาการถายทอดทางสงคมในองคการมความสมพนธเชงบวกกบการฝงลกในงานอยางมนยสาคญทางสถต (r = .760, p < .01) ซงแสดงวาพนกงานทไดรบการถายทอดทางสงคมในองคการมากมการฝงลกในงานมาก และพนกงานทไดรบการถายทอดทางสงคมในองคการนอยมการฝงลกในงานนอยดวย ผลทพบจงสนบสนนสมมตฐานท 3 ทงนพบความสมพนธเชงบวกในทกองคประกอบระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการกบการฝงลกในงานอยางมนยสาคญทางสถต กลาวคอ 1) การถายทอดทางสงคมในองคการชวงกอนเขาทางานในองคกรปจจบน มความสมพนธเชงบวกกบการฝงลกในงานแตละองคประกอบ คอ ความเหมาะสมสอดคลองทางสงคม ความเหมาะสมสอดคลองทางการทางาน ความสญเสย และความเชอมโยง (r = .294, .600, .284, .507 ตามลาดบ, p < .01) 2) การถายทอดทางสงคมในองคการชวงเมอเรมเขาทางาน มความสมพนธเชงบวกกบการฝงลกในงานแตละองคประกอบ คอ ความเหมาะสมสอดคลองทางสงคม ความเหมาะสมสอดคลองทางการทางาน ความสญเสย และความเชอมโยง (r = .348, .656, .364, .595 ตามลาดบ, p < .01) 3) การถายทอดทางสงคมในองคการชวงปแรกของการทางาน มความสมพนธเชงบวกกบการฝงลกในงานแตละองคประกอบ คอ ความเหมาะสมสอดคลองทางสงคม ความเหมาะสมสอดคลองทางการทางาน ความสญเสย และความเชอมโยง (r = .390, .737, .371, .577 ตามลาดบ, p < .01)

78

4) การถายทอดทางสงคมในองคการชวงระหวางการทางาน มความสมพนธเชงบวกกบการฝงลกในงานแตละองคประกอบ คอ ความเหมาะสมสอดคลองทางสงคม ความเหมาะสมสอดคลองทางการทางาน ความสญเสย และความเชอมโยง (r = .323, .737, .371, .587 ตามลาดบ, p < .01) 5) การถายทอดทางสงคมในองคการชวงใกลเกษยณอาย มความสมพนธเชงบวกกบการฝงลกในงานแตละองคประกอบ คอ ความเหมาะสมสอดคลองทางสงคม ความเหมาะสมสอดคลองทางการทางาน ความสญเสย และความเชอมโยง (r = .405, .740, .322, .587 ตามลาดบ, p < .01)

79

ตารางท 4.8 คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสนของตวแปรหลงจดองคประกอบใหม

ตวแปร WB1 WB2 WB3 WB4 WB5 WBรวม JE1 JE2 JE3 JE4 JEรวม OSo1 OSo2 OSo3 OSo4 OSo5 OSoรวม

WB1 1 WB2 -.084 1 WB3 .131* .616** 1 WB4 .178** .610** .574** 1 WB5 .042 .674** .626** .715** 1

WBรวม 1 JE1 .127* .358** .456** .323** .425** 1 JE2 .023 .673** .594** .623** .678** .451** 1 JE3 .381** .350** .419** .538** .453** .311** .474** 1 JE4 .003 .665** .634** .543** .611** .476** .669** .439** 1 JEรวม .803** 1 OSo1 -.197* .603** .492** .434** .498** .294** .600** .284** .507** 1 OSo2 .038 .548** .528** .509** .539** .348** .656** .364** .560** .620** 1 OSo3 -.087 .624** .551** .514** .549** .390** .723** .334** .595** .571** .667** 1 OSo4 .018 .660** .590** .630** .653** .323** .737** .371** .577** .523** .602** .679** 1 OSo5 -.133** .716** .517** .479** .524** .405** .740** .322** .587** .578** .547** .672** .651** 1 OSoรวม .723** .760** 1

หมายเหต: * p < .05, ** p < .01, WB1 = ความอยดมสขทางอาชพ, WB2 = ความอยดมสขทางสงคม, WB3 = ความอยดมสขทางการเงน, WB4 = ความอยดมสขทางรางกาย, WB5 = ความอยดมสขทางสภาพแวดลอมในการทางาน, OSo1 = กอนเขาทางานในองคกรปจจบน, OSo2 = เมอเรมเขาทางาน, OSo3 = ชวงปแรกของการทางาน, OSo4 = ระหวางการทางาน, OSo5 = ใกลเกษยณอาย, JE1= ความเหมาะสมสอดคลองทางสงคม, JE2 = ความเหมาะสมสอดคลองทางการทางาน, JE3= ความสญเสย, JE4 = ความเชอมโยง

79

80

4.7.1 ผลการทดสอบสมมตฐานท 4 ผลการวเคราะหรปแบบโครงสรางความสมพนธระหวางการถายทอดทางสงคมใน

องคการ การฝงลกในงาน และความอยดมสของพนกงาน ทสรางขนวามความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษหรอไม อยางไร พบวาผลการวเคราะหรปแบบโครงสรางความสมพนธทอยในเกณฑเหมาะสม มคา Chi-square ( 2 ) = 58.935, CMIN/df = 1.371, p = .053, RMSEA = .031, GFI = .976, CFI = .995 แสดงวาโมเดลทสรางขนมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ ผลทพบจงสนบสนนสมมตฐานท 4

นอกจากนพบวาการถายทอดทางสงคมในองคการ การฝงลกในงาน มอทธพลในการทานายความอยดมสขในองคการ ซงสามารถอธบายไดดงน 4.7.2.1 ผลการวเคราะหอทธพลในการทานายตวแปรความอยดมสข มคาสมประสทธการทานาย (R2) = .87 หรอรอยละ 87 และความอยดมสขไดรบอทธพลทางตรง (DE) จากการฝงลกในงานมคาเทากบ .93 ซงมคาเปนบวก พบวาการฝงลกในงานสงผลทางตรงเชงบวกกบความอยดมสขอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 แสดงวาเมอพนกงานมการฝงลกในงานมากจะสงผลใหพนกงานมความอยดมสขมากขน 4.7.2.2 ผลการวเคราะหอทธพลในการทานายตวแปรการฝงลกในงาน มคาสมประสทธการทานาย (R2) = .95 หรอรอยละ 95 และการฝงลกในงานไดรบอทธพลทางตรง (DE) จากการถายทอดทางสงคมในองคการมคาเทากบ .97 ซงมคาเปนบวก พบวาการถายทอดทางสงคมในองคการสงผลทางตรงเชงบวกกบการฝงลกในงานอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 แสดงวาเมอพนกงานไดรบการถายทอดทางสงคมในองคการมากจะสงผลใหพนกงานมการฝงลกในงานมากขน นอกจากนยงพบวาการถายทอดทางสงคมในองคการสงผลทางออมตอความอยดมสข (IE = .90) โดยมการฝงลกในงานเปนตวแปรคนกลาง สาหรบการถายทอดทางสงคมในองคการนน ผลการวเคราะหไมพบความแตกตางอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 แสดงวาการถายทอดทางสงคมในองคการไมพบอทธพลในการทานายความอยดมสขในองคการของพนกงาน (ดงแสดงในตารางท 4.9 ตารางท 4.10 และตารางท 4.11)

81

ตารางท 4.9 ขนาดอทธพลในโมเดลสมการโครงสรางความสมพนธการถายทอดทางสงคมในองคการ การฝงลกในงาน ทสงผลตอความอยดมสขของพนกงาน

ตวแปรทานาย ขนาดอทธพลทางตรง การฝงลกในงาน การถายทอดทางสงคมในองคการ

.95*

.87*

หมายเหต: p < .05 ตารางท 4.10 คานาหนกองคประกอบของโมเดลสมการโครงสรางความอยดมสข การฝงลกใน

งาน และการถายทอดทางสงคมในองคการ

ตวแปรสงเกตได นาหนกองคประกอบ SE t R2 ความอยดมสข

1. ความอยดมสขทางสงคม 2. ความอยดมสขทางการเงน 3. ความอยดมสขทางรางกาย 4. ความอยดมสขทางสภาพแวดลอมในการทางาน

.82** .76** .75** .83**

-

.052

.061

.065

-

16.358 16.128 18.518

.68 .57 .56 .69

การฝงลกในงาน 1. ความเหมาะสมสอดคลองทางสงคม 2. ความเหมาะสมสอดคลองทางการทางาน 3. ความสญเสย 4. ความเชอมโยง

.49** .89** .51** .76**

.041 .065 .067

-

10.170 18.559 9.947

-

.24 .80 .26 .58

การถายทอดทางสงคมในองคการ 1.กอนเขาทางานในองคกรปจจบน

2. เมอเรมเขาทางาน

3. ในชวงปแรกของการทางาน

4. ในระหวางการทางาน

5. ใกลเกษยณอาย

.68** .73** .82** .84** .77**

-

.040

.046

.066

.045

-

14.708 14.185 13.865 14.388

.47 .54 .67 .71 .59

R2 ของสมการโครงสรางการถายทอดทางสงคมในองคการและการฝงลกในงานทมตอความอยดมสข = 86.9%

หมายเหต: – คอ คาพารามเตอรบงคบ

82

ตารางท 4.11 อทธพลทางตรง (Direct Effects : DE) อทธพลทางออม (Indirect Effects : IE) และอทธพลโดยรวม (Total Effects : TE) ของการถายทอดทางสงคม และการฝงลกในงานทสงผลตอความอยดมสขของพนกงาน

ตวแปร การฝงลกในงาน ความอยดมสข

DE IE TE DE IE TE การถายทอดทางสงคมในองคการ 0.97 - 0.97 - 0.90 0.90 การฝงลกในงาน - - - 0.93 - 0.93

83

บทท 5

สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การศกษาวจยเรอง การวเคราะหโครงสรางความสมพนธระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการ การฝงลกในงาน และความอยดมสขของพนกงานเปนการศกษาในลกษณะของการศกษาความสมพนธเชงสาเหต (Causal Relationship) เพอศกษารปแบบโครงสรางความสมพนธระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการ การฝงลกในงาน และความอยดมสขของพนกงานวาสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ กลมตวอยางทใชในการวจยครงนคอ พนกงาน ธนาคารออมสน (สานกงานใหญ) จานวน 381 คน ประกอบไปดวยพนกงานปฏบตการระดบ 2-7 แบงตามสายงานของธนาคาร ใชวธสมตวอยางอยางแบบแบงชน (Stratified Random Sampling) โดยใชสายงานเปนเกณฑในการแบงชน หลงจากนนใชวธการสมแบบงาย (Simple Random) เกบขอมลโดยใชแบบสอบถามจานวน 4 ฉบบ ไดแก 1) แบบสอบถามขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม 2) แบบสอบถามความอยดมสขในองคการ 3) แบบสอบถามการฝงลกในงาน และ 4) แบบสอบถามการถายทอดทางสงคมในองคการ โดยผวจยไดนาแบบสอบถามไปทดสอบกบกลมบคคลทมลกษณะใกลเคยงกบกลมตวอยางจานวน 30 คน (Pilot Test) มาวเคราะหคาความเทยงดวยคาสมประสทธแอลฟาครอนบาค (Cronbach’s Alpha Cofficient) พบวาคาความเชอมนของแบบสอบถามทนาไปทดสอบในแตละแบบวดมคาความเชอมนอยระหวาง 0.959-0.971 ซงมความเหมาะสมทจะนาไปใช จากนนนาแบบสอบถามฉบบนมาปรบปรงและพฒนาตามขอเสนอแนะของผ เชยวชาญใหเหมาะสมกอนทจะนาไปเกบรวบรวมขอมลตอไป ผลการวเคราะหขอมลในการวจยครงนแบงเปน 7 สวน ไดแก 1) ผลการวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยาง เพอดลกษณะของขอมลในการแจกแจงและการกระจายตวของตวแปรในการศกษา 2) ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรในการวจย 3) ผลการวเคราะหองคประกอบเชงสารวจ เพอจดองคประกอบขอคาถามทเหมาะสมและไมเหมาะสมใหม ใหสามารถนาไปวเคราะหองคประกอบเชงยนยนขนตอไปได 4) ผลการวเคราะหคาสมประสทธ

84

สหสมพนธระหวางตวแปรทใชในการวจย เพอตรวจสอบความสมพนธระหวางตวแปรทศกษา 5)ผลวเคราะหความตรงของโมเดลการวดในการวเคราะหความสอดคลองกลมกลนกนกบขอมลเชงประจกษ โดยการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน (Confirmatory Factor Analysis: CFA) 6) ผลการวเคราะหโครงสรางความสมพนธระหวางตวแปร (Structural Equation Modeling: SEM) เพอศกษาโครงสรางความสมพนธระหวางการฝงลกในงานและการถายทอดทางสงคมในองคการทสงผลความอยดมสขของพนกงานในองคการ และ 7) ผลการทดสอบสมมตฐานในงานวจยเพอตอบสมมตฐานทไดตงไว

5.1 สรปผลการวจย ผลการวจยในการศกษาครงน สามารถสรปผลการวจยไดดงน 5.1.1 ผลการวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยาง ผลการว เคราะหลกษณะของกลมตวอยางพบวา ผ ตอบมลกษณะคละกนคอ ประกอบดวยหญงและชายจานวนใกลเคยงกน (รอยละ 57.5 และ 42.5 ตามลาดบ) มอายกระจายตงแต 20 ถง 50 ปมอายการทางานในทกระดบตงแตนอยกวา 5 ปจนถง 21 ปขนไป มตาแหนงในหลายระดบ ทางานในแผนกตางๆ หลากหลายตามเปาหมายทวางไว นอกจากนพบวาผตอบสวนใหญมการศกษาระดบปรญญาตร (รอยละ 69) สถานภาพสมรส (รอยละ 59) และรายไดเฉลยตอเดอน 15,000 ถง 30,000 บาท (รอยละ 36.7) 5.1.2 ผลการวเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปรทใชในการวจย 5.1.2.1 ความอยดมสขประกอบไปดวย 5 องคประกอบ ไดแก 1) ความอยดมสขทางอาชพ 2) ความอยดมสขทางสงคม 3) ความอยดมสขทางการเงน 4) ความอยดมสขทางรางกาย และ 5)ความอยดมสขทางสภาพแวดลอมในการทางาน พบวาคาเฉลยของความอยดมสขทางอาชพมมากทสดรองลงมาคอความอยดมสขทางการเงน ความอยดมสขทางสงคม ความอยดมสขทางสภาพแวดลอมในการทางาน และความอยดมสขทางรางกาย ตามลาดบ เมอพจารณาคาสมประสทธการกระจาย (CV) ของตวแปรทกตว พบวามคาอยในระดบทไมแตกตางกน คอความอยดมสขทางรางกายมการกระจายขอมลมากทสด รองลงมาคอความอยดมสขทางสภาพแวดลอม

85

ในการทางาน ความอยดมสขทางสงคม ความอยดมสขทางการเงน และสดทายคอความอยดมสขทางอาชพ ตามลาดบ 5.1.2.2 การฝงลกในงานประกอบไปดวย 3 องคประกอบ ไดแก 1) ความเหมาะสมสอดคลอง 2) ความสญเสย และ 3) ความเชอมโยง พบวาคาเฉลยของการฝงลกในงานดานความสญเสยมมากทสด รองลงมาคอการฝงลกในงานดานความเหมาะสม และการฝงลกในงานดานความเชอมโยงมคานอยทสด ตามลาดบ เมอพจารณาคาสมประสทธการกระจาย (CV) ของตวแปรทกตว พบวามคาอยในระดบทไมแตกตางกนมากนก โดยการฝงลกในงานดานความสญเสยมคามากทสด รองลงมาคอการฝงลกในงานดานความเชอมโยง และการฝงลกในงานดานความเหมาะสมสอดคลอง ตามลาดบ 5.1.2.3 การถายทอดทางสงคมในองคการประกอบดวย 5 องคประกอบ ไดแก 1) กอนเขาทางานในองคกรปจจบน 2) เมอเรมเขาทางาน 3) ในชวงปแรกของการทางาน 4) ในระหวางการทางานและ 5) ใกลเกษยณอาย พบวาคาเฉลยทมากทสดคอในระหวางการทางาน รองลงมาคอใกลเกษยณอาย ในชวงปแรกของการทางาน เมอเรมเขาทางาน และกอนเขาทางานในองคกรปจจบน ตามลาดบ เมอพจารณาคาสมประสทธการกระจาย (CV) ของตวแปรทกตว พบวามคาอยในระดบทไมแตกตางกนมากนก คอเมอเรมเขาทางานในชวงปแรกของการทางานในระหวางการทางาน และใกลเกษยณอาย ตามลาดบ ยกเวนกอนเขาทางานในองคกรปจจบนทมคาสมประสทธการกระจายมากกวาตวแปรอน 5.1.3 ผลการวเคราะหองคประกอบเชงสารวจ การวเคราะหองคประกอบเชงสารวจของตวแปรการฝงลกในงาน จากการทบทวนเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการฝงลกในงานประกอบไปดวย 3 องคประกอบ ไดแก 1) ความเหมาะสมสอดคลอง 2) ความสญเสย และ 3) ความเชอมโยง เมอพจารณาจากคานาหนกปจจย (Factor Loading) พบวาสามารถแบงองคประกอบใหมไดเปน 4 องคประกอบ ไดแก 1) ความเหมาะสมสอดคลองทางสงคม 2) ความเหมาะสมสอดคลองทางการทางาน 3) ความสญเสย และ 4) ความเชอมโยง โดยมการจดขอคาถามใหม เพอใหเกดความเหมาะสมในการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน และการวเคราะหโครงสรางความสมพนธระหวางตวแปร

86

5.1.4 ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธระหวางตวแปรทใชในการวจย ผลการวเคราะหคาสมประสทธสหสมพนธระหวางความอยดมสข การฝงลกในงาน และการถายทอดทางสงคมในองคการ พบวาคาสมประสทธสหสมพนธมคาอยระหวาง 0.053 - 0.729 โดยพบองคประกอบยอยทมความสมพนธแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถต และมคาสมประสทธระหวางตวแปรทเปนความสมพนธทางบวกทงหมด ยกเวนคความสมพนธของการถายทอดทางสงคมในองคการในชวงกอนเขาทางานในองคกรปจจบนกบความอยดมสขทางอาชพเปนคทมความสมพนธทไมแตกตางจากศนยอยางมนยสาคญทางสถต สรปวาคาสมประสทธสหสมพนธในการวจยครงนมคาตากวา 0.8 สามารถนามาวเคราะหองคประกอบ เพอตรวจสอบความตรงเชงโครงสรางหรอวเคราะหความสมพนธเชงสาเหตได การวเคราะหความสมพนธแบบเพยรสนระหวางตวแปร หลงจากการจดองคประกอบใหม พบวาความสมพนธเชงบวกระหวางการฝงลกในงานกบความอยดมสข (r = .803) ระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการกบความอยดมสข (r =.723) ระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการกบการฝงลกในงาน (r = .760) สรปไดวาพนกงานทไดรบการฝงลกในงานมากจะมความอยดมสขในองคการมาก พนกงานทไดรบการถายทอดทางสงคมในองคการมากจะมความอยดมสขในองคการมาก และพนกงานทไดรบการถายทอดทางสงคมในองคการมากจะมการฝงลกในงานมาก

5.1.5 ผลการวเคราะหโครงสรางความสมพนธระหวางตวแปร การวเคราะหโครงสรางความสมพนธระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการ การฝงลกในงาน และความอยดมสข ผลการวเคราะหพบวาโมเดลมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ โดยพจารณาคา Chi-square( 2 )= 58.935, CMIN/df = 1.371, p = .053, RMSEA = .031, GFI = .976, CFI = .995 แสดงวาโมเดลมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ จงสนบสนนสมมตฐานทตงขนและสามารถสรปไดวาการฝงลกในงานมอทธพลทางตรงเชงบวกกบความอยดมสข ( = .93, R2 = .87) การถายทอดทางสงคมในองคการมอทธพลทางตรงเชงบวกกบการฝงลกในงาน ( = .97, R2 = .95) แตไมพบอทธพลระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการกบความอยดมสขของพนกงาน โดยพบวาการถายทอดทางสงคมในองคการมอทธพลทางออมตอความอยดมสข (IE = .90) โดยมการฝงลกในงานเปนตวแปรคนกลาง

87

5.2 อภปรายผลตามสมมตฐาน ในทนจะไดอภปรายผลการศกษาตามลาดบสมมตฐานทตงไวแตละขอ โดยมรายละเอยดดงตอไปน 5.2.1 สมมตฐาน 1 : การฝงลกในงานมความสมพนธเชงบวกกบความอยดมสขในองคการของพนกงาน ผลการศกษาพบวาการฝงลกในงานมความสมพนธเชงบวกกบความอยดมสขในองคการของพนกงานธนาคารอยางมนยสาคญทางสถต อธบายไดวาพนกงานมการฝงลกในงานมากจะสงผลใหมความอยดมสขมากขนไปดวย ผลการศกษานมความสอดคลองกบผลการศกษาทผานมาในดานความพงพอใจในงาน ความผกพนตอองคกร และพฤตกรรมการลาออกจากองคการ และสอดคลองกบงานวจยของมเชลและคณะ (Mitchell et al., 2001) ฮอลตนและโอนล (Holtom and O’Neil, 2004) และสไวเดอรและคณะ (Swinder et al., 2011) ทพบวาการฝงลกในงานสามารถทานายการลาออกของพนกงานได โดยขนอยกบความพงพอใจในงาน ความผกพนตอองคการของพนกงาน และโอกาสในการเลอกงาน เชน พนกงานมความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการมากมความฝงลกในงานมาก และรสกอยากลาออกจากองคการนอยลง 5.2.2 สมมตฐาน 2 : การถายทอดทางสงคมในองคการมความสมพนธเชงบวกกบความอยดมสขในองคการของพนกงาน ผลการศกษาพบวาการถายทอดทางสงคมในองคการมความสมพนธเชงบวกกบความอยดมสขอยางมนยสาคญทางสถต แสดงวาพนกงานทไดรบการถายทอดทางสงคมในองคการมากจะมความอยดมสขมากขน ซงสอดคลองกบทฤษฎงานวจยทผานมาทวากลยทธการถายทอดทางสงคมในองคการมความสมพนธทางบวกกบการรบรถงความเหมาะสม ความพงพอใจในงาน ความผกพนตอองคการ ผลการปฏบตงาน และการปฐมนเทศ รวมถงพฤตกรรมการเปนสมาชกทด (Saks et al., 2006) หรอเรองทเกยวกบการบรหารทรพยากรมนษย (HRM Practices) เชน การรบรถงการบรหารทรพยากรมนษยของพนกงาน วามความสมพนธเชงบวกกบความอยดมสขของพนกงาน (Baptiste, 2007; Van de Voorde, 2009: 4-5) เนองจากการถายทอดทางสงคมในองคการเปนกระบวนการตอเนองทชวยใหพนกงานเปนสมาชกทดขององคการ สามารถปรบตว

88

เรยนร พฒนา เตรยมพรอมรบมอกบการเปลยนแปลง พนกงานทไดรบการถายทอดทางสงคมในองคการมาก จงเปนพนกงานทมความอยดมสขในการทางานมาก 5.2.3 สมมตฐาน 3 : การถายทอดทางสงคมในองคการมความสมพนธเชงบวกกบการฝงลกในงานของพนกงาน ผลการศกษาพบวาการถายทอดทางสงคมในองคการมความสมพนธเชงบวกกบการฝงลกในงานอยางมนยสาคญทางสถต แสดงวาพนกงานทไดรบการถายทอดทางสงคมในองคการมาก มการฝงลกในงานมากขน สอดคลองกบงานวจยทพบวากลยทธการถายทอดทางสงคมในองคการทาใหพนกงานใหมเกดการฝงลกอยางกระตอรอรน และมความสมพนธเชงบวกกบการฝงลกในงานอยางมนยสาคญทางสถต (Allen, 2006) หรองานวจยทศกษาเรองเกยวกบการบรหารทรพยากรมนษย เชน การฝกอบรม การใหรางวลแกพนกงาน เปนตน พบวามความสมพนธเชงบวกกบการฝงลกในงาน (Wheeler et al., 2010; Karatepe and Karadas, 2012) ซงการถายทอดทางสงคมในองคการเปนกระบวนการทตอเนองและยาวนานตลอดชวงของการเปนพนกงานในองคการ เมอพนกงานอยในองคการจะไดรบการถายทอดทางสงคมตางๆ มากขน เชน การฝกอบรม การเรยนรในงาน ความสมพนธระหวางบคคล ทาใหเกดความผกพนหรออยากทจะอยกบองคการนนๆ อยางยาวนาน จงสามารถทาใหการฝงลกในงานเกดมากขนตามลาดบ 5.2.4 สมมตฐาน 4 : รปแบบโครงสรางความสมพนธระหวางการถายทอดทางสงคมใน การฝงลกในงาน องคการ และความอยดมสของพนกงาน ทสรางขนมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ ผลการศกษาพบวาโครงสรางความสมพนธระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการ การฝงลกในงาน และความอยดมสของพนกงาน ทสรางขนมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษอยางมนยสาคญทางสถต ผลคาสมประสทธการทานาย (R2) ทพบแสดงดวยวา 5.2.4.1 การถายทอดทางสงคมในองคการมอทธพลทางตรงเชงบวกตอการฝงลกในงาน แสดงวาพนกงานทไดรบการถายทอดทางสงคมในองคการเกดการฝงลกในงานตามไปดวย สอดคลองกบชชย สมทธไกร (2551: 280-281) กลาวถงการถายทอดทางสงคมวาองคการหนงๆ สามารถบรรจและถายทอดบคลากรใหมใหเขากบวฒนธรรมองคการไดตดตอกนเปนเวลายาวนาน ซงสงผลใหองคการเสถยรภาพมากขนดวย และทวศกด สทกวาทน (2551) กลาววาระบบการจดการทรพยากรมนษยจาเปนตองมกระบวนการพฒนาทรพยากรมนษย เ พอเ พมขดความสามารถของพนกงานอยางตอเนองตลอดเวลา ซงการถายทอดทางสงคมเปนขนตอนทสงท

89

องคการจดกระทาใหแกพนกงานเมอเขามาเปนพนกงาน เชน การสรรหาและคดเลอกบคคล การปฐมนเทศพนกงาน การจดกจกรรม การฝกอบรม การวางแผนรายบคคล จนกระทงจนถงวาระเกษยณของพนกงาน (Wanous, 1992; Lohse, 2008; บงอร โสฬส, 2538) และสอดคลองกบงานวจยของฮอลตนและคณะ (Holtom et al., 2011) ศกษาพบวาการฝงลกในงานเปนตวแปรคนกลางระหวางเหตการณชอค (Negative Shocks) ซงสงผลเชงลบตอพฤตกรรมการหางานและพฤตกรรมตอตานการปฏบตงาน และสงผลเชงบวกตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ โดยผานการฝงลกในงานของพนกงาน อยางมนยสาคญทางสถต แสดงวาพนกงานทไดรบเหตการณบางอยาง เชน การไมเหนดวยกบหวหนางาน พนกงานอยากลาออกจากงาน เปนตน โดยผานการฝงลกในงาน ทาใหพนกงานมพฤตกรรมการหางานใหมและตอตานการปฏบตงาน แตเมอพนกงานมการฝงลกในงานมาก จะสงผลใหเกดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ผลทพบทสนบสนนวาพนกงานทไดรบการถายทอดทางสงคมเปนระยะๆ อยางตอเนองจะเกดการเปลยนแปลงบางอยาง เชน เกดความผกพนตอองคการ การไดรบผลตอบแทนทพงพอใจ ความสมพนธทดกบเพอนรวมงาน เปนตน ถาองคการสามารถรกษาระดบของความรสกผกพนของพนกงานกบองคการได จะทาใหระดบความผกพนเกดขนอยางยาวนาน ตลอดอายการทางานของพนกงาน ซงเปนการฝงลกในงานพรอมกนไป 5.2.4.2 การฝงลกในงานมอทธพลทางตรงเชงบวกตอความอยดมสขของพนกงาน นนคอพนกงานทมการฝงลกในงานจะทาใหพนกงานมความอยดมสขในองคการดวย สอดคลองกบทฤษฎของมเชล และคณะ (Mitchell et al., 2001) ทอธบายถงการคงอยในงานโดยการเกดความรสกฝงลกและยดตดกบองคการของพนกงาน 3 องคประกอบ ไดแก 1) ความเหมาะสมสอดคลอง เปนการรบรของพนกงานถงความเขากนไดระหวางตวบคคลกบองคการ ยงพนกงานมความเหมาะสมสอดคลองกบงาน องคการ หรอบคคล มากเทาไหรการยดตดกบงานกมากขนเทานน 2) ความเชอมโยง เปนความสมพนธทเปนทางการและไมเปนทางการระหวางบคคลหรอองคการ เชน เพอนรวมงาน หวหนางาน เมอพนกงานทมความสมพนธทดและมการเชอมยงมากขนจะทาใหพนกงานมความผกพนตองานและองคการมากยงขน และ 3) ความสญเสย คอการรบรถงการไมอยากจะสญเสยบางอยางเมอตองออกจากองคการน เชน สญเสยเพอนรวมงานทดหรอผลตอบแทนพเศษ เปนตน การคงอยของพนกงาน รวมไปถงการรสกเหมาะสมเขากนไดกบองคการและความรสกเชอมโยงจงทาใหพนกงานเกดความรสกผกพนตอองคการ การยดตดกบองคการ เกดเปนการฝงลกในงานขน

90

5.2.4.3 การถายทอดทางสงคมในองคการมอทธพลทางออมตอความอยดมสขในองคการ โดยผานการฝงลกในงาน ผลทพบนแสดงวาการถายทอดทางสงคมในองคการยงไมเพยงพอทจะทาใหเกดความอยดมสข หากแตตองผานการเสรมสรางการฝงลกในงาน อาจดวยเปาหมายของการถายทอดทางสงคมในองคการเนนทความรสกตองาน เชน ความผกพน จงเกดการฝงลกในงาน แตไมไดเกดความอยดมสขในงาน

5.3 ขอเสนอแนะ การศกษาวจยครงน ผวจยมขอเสนอแนะในการนาผลวจยไปใช และขอเสนอแนะในการวจยครงตอไปดงน 5.3.1 ขอเสนอแนะในการนาผลวจยไปใช ผลการวจยทพบวาการถายทอดทางสงคมในองคการสามารถทาใหเกดความอยดมสขได โดยผานการฝงลกในงาน สามารถอธบายไดดงน 5.3.1.1 ผบรหารธนาคาร หรอผ ทมสวนเกยวของควรสนบสนนใหความสาคญกบการสรางความอยดมสขของพนกงานในองคการ โดยการถายทอดทางสงคมในองคการ ซงธนาคารออมสนมวธการถายทอดทางสงคมในองคการ เชน ดานการพฒนาบคลากร โดยการจดทาแผนพฒนารายบคคล บรหารจดการคนเกงคนด โครงการพฒนาบคลากร การฝกอบรมทางอเลกทรอนกส มการเตรยมพฒนาพนกงานใหมในสายงานตางๆ การเตรยมความพรอมและพฒนาผ สบทอดตาแหนงทางการบรการจดการ เปนตน ซงมการวางแผนการถายทอดทางสงคมทชดเจนจากการกาหนดวสยทศนดานทรพยากรมนษยทวา “บรหารจดการทรพยากรมนษย ทมงเนนการพฒนาองคกรและบรหารทรพยากรมนษยควบคกบการเสรมสรางคณภาพชวต ความผกพนองคกร และธรรมาภบาล เพอขบเคลอนยทธศาสตรของธนาคารไดอยางมประสทธภาพ” ผลการศกษาทพบวาการถายทอดทางสงคมในองคการ ทาใหเกดความฝงลกในงาน และเกดความอยดมสขไดนน เกดจากพนกงานทไดรบการถายทอดทางสงคมทชดเจนดงทกลาวขางตน และขอคนพบจากงานวจยทพบวาพนกงานทมความฝงลกในงาน ทาใหเกดความอยดมสขของพนกงานได ดงนนธนาคารควรใหความสาคญตอการทาใหพนกงานเกดการรบรหรอความรสกถงความเหมาะสมสอดคลองระหวางพนกงานกบองคการหรอพนกงานอนๆ ความสมพนธทดระหวางเพอน

91

รวมงานหรอองคการ ความรสกไมอยากสญเสยสงตางๆ เมอตองออกจากงาน เชน คาตอบแทนหรอสวสดการทด ตาแหนงงานทด เปนตน เพอทาใหเกดความอยดมสขของพนกงานไดมากยงขน 5.3.1.2 นกพฒนาทรพยากรมนษยและองคการ สามารถนาผลการวจยครงน เปนพนฐานความรความเขาใจเกยวกบการถายทอดทางสงคมในองคการ การฝงลกในงาน และความอยดมสขของพนกงาน นาขอมลทไดจากผลการวจยไปประยกตใชกบองคการอนๆ ทมความเกยวของกบตวแปรทศกษาในงานวจยน เชน องคการทตองการใหพนกงานเกดการฝงลกในงาน อาจจะนาขนตอนการถายทอดทางสงคมในองคการไปปรบใชอยางตอเนอง เชน การสรรหาและคดเลอกบคคล การจดปฐมนเทศแกพนกงานใหม การจดกจกรรมพฒนาพนกงาน การใหบคคลเรยนรงานใหมๆ การเตรยมความพรอมในการเกษยณอาย เปนตน ทาใหเกดความอยดมสขของพนกงานในองคการได 5.3.1.3 องคความรทไดรบการผลการวจยในครงนทเกยวกบการถายทอดทางสงคมในองคการ การฝงลกในงาน และความอยดมสขของพนกงาน โดยมกระบวนการหรอขนตอนทสามารถทาใหพนกงานเกดความอยดมสขไดจากการใหความสาคญของการถายทอดทางสงคมในองคการทวาเปนการทาใหพนกงานสามารถเปนสวนหนงกบองคการได ใหพนกงานเหนถงคณคา บรรทดฐาน และพฤตกรรม (Kinicki and Kreitner, 2009) โดยผานขนตอนการถายทอดทางสงคมในองคการตงแตเขามาในองคการจนกระทงหมดวาระการทางาน เชน การไดรบการปฐมนเทศ ซงพนกงานใหมเกดความกงวลใจทจะเรมทางานรวมกบเพอนรวมงาน และผ บงคบบญชาใหม เมอพนกงานใหมไดรบการปฐมนเทศอยางเปนทางการและองคการใหความสาคญใหมาก ทาใหอตราการลาออกจากงานของพนกงานใหมลดลงอยางเหนไดชด ดงเชนคากลาวทวาการเรมตนทดคอการวางรากฐานทด (ประเวศ วะส, 2551) หรอการพดคย ใหงานททาทายเมอพนกงานมความเบอหนายอยากทจะเปลยนแปลงงาน องคการควรใหการสนบสนนในเรองงานใหมๆ ทสามารถทาใหพนกงานเกดความรสกทาทาย เปนตน ทงนเมอพนกงานไดรบการถายทอดทางสงคมในองคการมากขนเทาไหร การฝงลกในงานกมมากขนตามเทานน ซงพนกงานจะเกดรสกอยากอยในองคการตอไป โดยพนกงานจะเกดความรสกเหมาะสมสอดคลองตองานททา มความสมพนธระหวางบคคลกบองคการ รวมทงเกดความรสกไมอยากสญเสยงานทตนทาอย เมอพนกงานมการฝงลกในงานมากขนกสงผลใหเกดความอยดมสขของพนกงานในองคการมากขน และยงมผลลพธททาใหองคการไดประโยชน เชน พนกงานเกดความพงพอใจในงาน เปนตน ดงนนองคการควรใหความสาคญกบการถายทอดทางสงคมในองคการ เปนการวางรากฐานทด

92

ใหกบพนกงานและองคการ ทาใหพนกงานทางานกบองคการไดอยางยาวนานและมความสขในงานททา เพอใหเกดประสทธภาพและประสทธผลทดตอองคการ 5.3.2 ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 5.3.2.1 ในการวจยครงนผวจยไดศกษาเฉพาะพนกงานของสถาบนการเงนทเปนรฐวสาหกจเทานน ดงนนในการวจยครงตอไปควรจะศกษาวจยในบรบทอนๆ เชน สถาบนการเงนทเปนเอกชน เพอใหสามารถเปรยบเทยบความแตกตางของผลการศกษาหรอตรวจสอบวาผลการวจยของโครงสรางความสมพนธระหวางการถายทอดทางสงคมในองคการ การฝงลกในงาน และความอยดมสขของพนกงานสามารถนาไปใชไดในวงกวาง (Generalization) ในบรบทอนๆ 5.3.2.2 การวจยครงนทาการศกษากบกลมตวอยางทเปนพนกงานธนาคารออมสนทงหมด 381 คน ดงนนการวจยครงตอไป ควรมการใชวธการ Cross-Validate เพอศกษาเพมในกลมตวอยางเดยวกนแตมลกษณะแตกตางกนในการตรวจสอบความถกตองของโมเดล เชน การนาลกษณะทแตกตางกนของพนกงานทมกลมเพศชายและหญง ความแตกตางของลกษณะทางจต ความแตกตางกนตามกลมอายวาสามารถรบการถายทอดทางสงคม และเกดการฝงลก ตลอดจนอยดมสขตางกนหรอไม 5.3.2.3 ผลการวเคราะหโครงสรางความสมพนธระหวางตวแปรทมคาสง อาจจะเนองจากความสมพนธระหวางขอคาถามของตวแปรในสวนของแบบสอบถามการฝงลกในงาน และความอยดมสข อาจจะมการซอนทบกนของขอคาถามบางขอทมความคลายคลงกน ดงนนในการวจยครงตอไปควรพจารณาขอคาถามใหเหมาะสมมากยงขน และการศกษานเปนการรวบรวมผลการวเคราะหขอมลทเนนดานการวจยเชงปรมาณเทานน ควรมการเนนการวจยเชงคณภาพ เชน การสงเกต การสมภาษณ ควบคกนไปดวย เพอใหไดขอมลเชงลกและสนบสนนผลการวจยทไดจากวจยเชงปรมาณทาใหงานวจยนมคณคาและสมบรณมากยงขน 5.3.2.4 การวเคราะหผลโครงสรางความสมพนธระหวางตวแปรดวยการใชโปรแกรม Amos ซงเปนโปรแกรมทวเคราะหจานวนตวแปรตามกลมตวอยาง จากงานวจยทศกษาน พบปญหาในการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนขนท 1 ทวามจานวนตวแปรเปนขอคาถามมากเกนจานวนกลมตวอยางทเหมาะสม ดงนนจงควรมการนาโปรแกรมวเคราะหสถตอนๆ มาวเคราะหเปรยบเทยบ เชน โปรแกรม LISREL Mplus และ HLM เพอดประสทธภาพในการวเคราะหขอมล

93

โครงสรางความสมพนธของแตละโปรแกรมวาเหมอนหรอแตกตางกนอยางไร เพอเปนประโยชนในการวจยครงตอไป

94

บรรณานกรม กอปรกมน ถมยา. 2554. การศกษาวฒนธรรมองคการ การถายทอดทางสงคมในองคการ

กบความผกพนตอองคการของวศวกรในโรงงานผลตอปกรณอเลกทรอนกสแหงหนง. การคนควาอสระ คณะพฒนาทรพยากรมนษย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

กรช แรงสงเนน. 2554. การวเคราะหปจจยดวย Spss และ Amos เพอการวจย. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน.

จรล อนฐตวฒน. 2548. กลวธการถายทอดทางสงคมขององคการทสงผลตอความผกพนในองคการและความพงพอใจในงานสาหรบพนกงานสถาบนการเงนพเศษของรฐ. วารสารพฤตกรรมศาสตร. 11, 1: 145-164.

ชตกาญจน เปาทย. 2553. การศกษาระดบความสขในการทางานของพยาบาล กรณศกษา

พยาบาลโรงพยาบาลศรราช. การคนควาอสระ คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยศลปากร.

ชชย สมทธไกร. 2551. การฝกอบรมบคลากรในองคการ. กรงเทพฯ: สานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ดารณ จงอดมการณ. 2549. สขภาพองครวม : วธวทยาสความอยดมสขของประชาชน. คนวนท 4 พฤษภาคม 2556 จาก http://www.huso.kku.ac.th/thai/hsJournal /journal/23-2.pdf

ดารงเกยรต มาลา. 2556. "สมองไหล" โจทยใหญแบงกไทย. คนวนท 14 กรกฎาคม 2556 จากhttp://m.posttoday.com/article.php?id=243169&channel_id=6000

ดเนอร, เอด และ บสวาส-ดเนอร, โรเบรต. 2555. ความสขปลดลอกสความมงคงทางจต.

แปลจาก Happiness : Unlocking the Mysteries of Psychological Wealth. โดย ชยวฒน และชลลดา คประตกล. กรงเทพฯ: สวนเงนมมา.

ทวชย เชสงเนน และปยธดา คหรญญรตน. 2554. ความอยดมสขและปจจยทเกยวของของผสงอายทเปนสมาชกสมาคมขาราชการบาเหนจบานาญและผสงอาย จงหวดขอนแกน. ศรนครนทรเวชสาร. 26: 192-194.

ทวศกด สทกวาทน. 2551. การจดการทรพยากรมนษยเชงกลยทธ. กรงเทพฯ: ทพเอน เพรส.

95

ทพยวรรณ มงคลดกลากล. 2554. บทบาทของการถายทอดทางสงคมในองคการและจตลกษณะมงอนาคตควบคมตนทเกยวของกบความผกพนตอองคการและพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพยาบาลวชาชพ. วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

ธงชย สมบรณ. 2549. การบรหารและจดการมนษยในองคการ. กรงเทพฯ : ปราชญสยาม. ธนาคารออมสน. 2556. จลสารออมสน. คนวนท 10 พฤษภาคม 2556 จากhttp://www.gsb

.or.th/media/ebook.php ธนาคารออมสน. ม.ป.ป. ภารกจ. คนวนท 28 มถนายน 2557 จาก http://www.gsb.or.th/csr

/mission/ นภสร ปญจเชษฐกล. 2553. การศกษาความสมพนธระหวางการถายทอดทางสงคมใน

องคการกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ: กรณศกษาบรษทเชอรว เคมคอล จากด (มหาชน). สารนพนธ คณะพฒนาทรพยากรมนษย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

นลเนตร วระสมบต. 2552. การคงอยของแพทยในโรงพยาบาลชมชนของประเทศไทย.วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

บงอร โสฬส. 2538. การพฒนาทรพยากรมนษย: ความเปนมาและกระบวนการทควรจะเปน. วารสารพฒนบรหารศาสตร. 1: 67-86.

บวพนธ พรหมพกพง. 2549. ความอยดมสข: แนวคดและประเดนศกษาวจย. วารสารมนษยศาสตรและสงคมศาสตร. 23, 2: 1-31.

บวพนธ พรหมพกพง. 2555. ความอยดมสขเกยวของกบประชาธปไตยอยางไร. คนวนท 6 พฤษภาคม 2556 จาก http://www.wesd.net/doc/news/1362376622.pdf

ปราชญา กลาผจญ และ พอตา บตรสทธวงศ. 2550. การบรหารทรพยากรมนษย. กรงเทพฯ: ขาวฟาง.

ประคลภ ปณฑพลงกร. 2556. อตราการลาออกของพนกงานควรเปนเทาไหร. คนวนท 28 มถนายน 2557 จาก http://prakal.wordpress.com/2013/08/26/อตราการลาออกของพนกงาน-3/

ประเวศ วะส. 2548. มรรค 12 สประเทศไทยอยเยนเปนสข. นนทบร: สานกงานปฏรประบบสาธารณสขแหงชาต.

ประเวศ วะส. 2551. กรนกลบความสข. กรงเทพฯ: กรน-ปญญาญาณ.

96

ปรญญา สตยธรรม. 2550. ความพงพอใจในการปฏบตงานของพนกงานกรณศกษา:

บรษท วาย เอช เอส อนเตอรเนชนแนล จากด. สารนพนธ คณะพฒนาทรพยากรมนษย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาตร.

พระมหาสทตย อาภาโร และเขมณฏฐ อนทรสวรรณ. 2553. ตวชวดความสข : กลยทธการ

สรางและการใชเพอชมชนเปนสข. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: สถาบนเสรมสรางการเรยนรเพอชมชนเปนสข.

พระมหาวฒชย วชรเมธ. 2554. ธรรมะตนยาเมนท 3 สตรสาเรจของชวต. กรงเทพฯ: อมรนทรธรรมะ.

พชต เทพวรรณ. 2554. การจดการทรพยากรมนษยเชงกลยทธ: แนวคดและกลยทธเพอ

ความไดเปรยบทางการแขงขน. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน. พเชษฐ เชยเอยม. 2550. การถายโอนการเรยนรในการฝกอบรม กรณศกษากลมวงขนาย.

สารนพนธ คณะพฒนาทรพยากรมนษย สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร. มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. 2544. การจดการองคการและทรพยากรมนษย. นนทบร:

สานกพมพมหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช. ยทธ ไกยวรรณ. 2556. การวเคราะหโมเดลสมการโครงสรางดวย AMOS. กรงเทพฯ:

สานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย. รชน วฒนสวรรณ. 2551. ความสมพนธของคณภาพชวตกบความอยดมสขของขาราชการ

และพนกงานองคการบรหารสวนจงหวดสมทรสงคราม. การศกษาอสระ วทยาลยการปกครองทองถน มหาวทยาลยขอนแกน.

รอบบนส, สตเฟน พ. 2005. พฤตกรรมองคการ. แปลจาก Organizational Behavior. โดยรงสรรค ประเสรฐศร. พมพครงท 9. กรงเทพฯ: เพยรสน เอดดเคชน อนโดไชนา.

ศรนนท กตตสขสถต, เฉลมพล แจมจนทร, กาญจนา ตงชลทพย และจรมพร โหลายอง. 2556. คณภาพชวต การทางาน และความสข. กรงเทพฯ: ธรรมดาเพรส.

สมคด บางโม. 2554. เทคนคการฝกอบรมและการประชม. กรงเทพฯ: วทยพฒน. สายณห พานช. 2548. การฝกงานในหนาท. กรงเทพฯ: วชน สมารท. สจตรา ธนานนท. 2550. การพฒนาทรพยากรมนษย. กรงเทพฯ: Prantawan Publishing &

Printing. สวมล ตรกานนท. 2553. การวเคราะหตวแปรพหในงานวจยทางสงคมศาสตร. กรงเทพฯ:

โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

97

สานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน. 2553. กระแสคน กระแสโลก. กรงเทพฯ: ไอเดยสแควร.

สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. 2546. ความอยดมสขของคนไทย : 5 ปหลงวกฤตเศรษฐกจ. นนทบร: เพชรรงการพมพ.

สานกงานสถตแหงชาต. 2556. รวยแลวสขจรงหรอ. คนวนท 14 กรกฎาคม 2556 จาก http://www.nic.go.th/gsic/e-book/happiness/happiness.pdf

เสร ชดแชม. 2547. การวเคราะหองคประกอบเชงยนยน. วารสารการวจยและวดผลการศกษา. 2, 1: 15-42.

อจนา เตมย. 2554. การถายทอดทางสงคมในองคการ จตลกษณะ คณภาพชวตการทางานและพฤตกรรมการทางานของพนกงานโรงแรมในกรงเทพมหานคร.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สถาบณบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

อาภรณ ภวทยพนธ. 2551. กลยทธการพฒนาทรพยากรมนษย. กรงเทพฯ: เอชอารเซนเตอร. อาภรณ ภวทยพนธ. 2552. การจดทาแผนพฒนาบคลากรรายบคคล. กรงเทพฯ: เอชอาร

เซนเตอร. เฮยกรป. ม.ป.ป. เผยผลสารวจเงนเดอนและการจายโบนส. คนวนท 20 มถนายน 2557

จาก http://www.haygroup.com/th/press/details.aspx?id=40744 Achor, S. 2012. Positive Intelligence. Harvard Business Review. 2012 (January-

February). Retrieved July 4, 2013 from http://www.nationalspeakers.com/ speakers//uploads/IqcyVTCAtvRccQxL8PrKx.pdf

Allen, D.G. 2006. Do Organizational Socialization Tactics Influence Newcomer Embeddedness and Turnover?. Journal of Management. 32: 237-256.

Baptiste, N.R. 2007. Tightening the Link between Employee Wellbeing at Work and Performance. Management Decision. 46, 2: 284-309.

Bergiel, E.B.; Nguyen, V.Q.; Clenney, B.F. and Taylor, S.G. 2009. Human Resource Practies, Job Embeddedness and Intention to Quit. Management Research

News. 32, 3: 205-219. Carr, J.C.; Pearson, A.W.; Vest, M.J. and Boyar, S.L. 2006. Prior Occupational

Experience, Anticipatory Socialization, and Employee Retention. Journal of

Management. 32, 3: 343-359.

98

Chao, G.T.; O’Leary-Kelly, A.M.; Wolf, S.; Klein, H.J. and Gardner, P.D. 1994. Organizational Socialization: Its Content and Consequences. Journal of

Applied Psychology. 79, 5: 730-743. Cooper-Thomas, H.D.; Vianen, A.V. and Anderson, N. 2004. Changes in Person-

Organization Fit: The Impact of Socialization Tactics on Perceived and Actual P-O Fit. European Journal of Work and Organizational Psychology. 13, 1: 52-78.

Deaux, K. and Wrightsman, L.S. 1988. Social Psychology. 5th ed. California: Brook/Cole.

Fang, R.; Duffy, MK. and Shaw, J.D. 2011. The Organizational Socialization Process : Review and Development of a Social Capital Model. Journal of Management. 37, 1: 127-152

Felps, W.; Mitchell, T.R.; Hekman, D.R.; Lee, T.M.; Holtom, B.C. and Harman, W.S. 2009. Turnover Contagion: How Coworkers’ Job Embeddedness and Job Search Behaviors Influence Quitting. Academy of Management Journal. 52, 3: 545-561.

Filstad, C. 2012. Organizational Commitment through Organizational Socialization Tactics. Journal of Workplace Learning. 23, 6: 376-390.

Fornell, C. and Larker, G.D. 1981. Evaluating Structural Equation Models with Unobservable Variables and Measurement Error. Journal of Marketing

Research. 32, 3: 39-50. Gasper, D. 2004. Human Well-being: Concepts and Conceptualizations. Retrieved

July 29, 2014 from http://www.wider.unu.edu/publications/working-papers/discussion-papers/2004/en_GB/dp2004-006/

Grant, A.M.; Christianson, M.K. and Price, R.H. 2007. Happiness, Health, or Relationships? Managerial Practices and Employee Well-Being Tradeoffs. Academy of Management Perspectives. 21: 51-63.

99

Holtom, B.C. and O’neill, B.S. 2004. Job embeddeness: A Theoretical Foundation for Developing a Comprehensive Nurse Retention Plan. The Journal of Nursing

Administration. 34, 5: 216-227. Holtom, B.C.; Burton, J.P. and Crossley, C.D. 2011. How Negative Affectivity

Moderates the Relationship Between Shocks, Embeddedness and Worker Behaviors. Journal of Vocational Behavior. 80: 434-443.

Jain, A.K.; Giga, A.I. and Cooper, C.L. 2009. Employee Wellbeing, Control and Organizational Commitment. Leadership & Organization Development Journal. 30, 3: 256-273.

Joseph, E.; Sen, A.K. and Fitoussi, J.P. 2009. Report by the Commission on the

Measurement of Economic Performance and Social Progress. Retrieved July 15, 2013 from http://www.stiglitz-sen-fitoussi.fr/documents/rapport_ anglais.pdf

Karatepe, O.M and Karadas, G. 2012. The Effect of Management Commitment to Service Quality on Job Embeddedness and Performance Outcomes. Journal

of Business Economics and Management. 13, 4: 614-636. Kennedy, J.E. and Lawton, L. 1990. Organizational Socialization and Gender

Differences in Students at Work. Delvelopments in Business Simulation &

Experiential Exercise. 17: 197. Kinicki, A. and Kreitner, R. 2009. Organizational Behavior: Key Concepts, Skills & Best

Practices. New York: McGraw-Hill. Konya, S.H and Johnston, R. 2007. Organizational Culture: Anticipatory Socialization

and Intelligence Analysts. Retrieved June 8, 2013 from https://www.cia.gov/ library/center-for-the-study-of-intelligence/csi-publications/books-and-monographs/analytic-culture-in-the-u-s-intelligence-community/chapter_8_ organizculture.htm#_ftn6

Lee, T.W. and Mitchell, T.R. 1994. An Alternative Approach: The Unfolding Model of Voluntary Employee Turnover. Academy of Management Review. 19, 1: 51-89.

100

Lee, T.W.; Sablynski, C.J.; Burton, J.P. and Holtom, B.C. 2004. The Effects of Job Embeddedness on Organizational Citizenship, Job Performance, Volitional Absences, and Voluntary Turnover. Academy of Management Journal. 47, 5: 711-722.

Lewin, K. 1951. Field Theory in Social Science: Selected Theoretical Papers. New York: Harper.

Lohse, K. 2008. The Organizational Entry of a New College President : Twenty-Four

Months of Sensemaking and Socialization. Doctoral dissertation, Boston College.

McMurray, A.J.; Pirola-Merlo, A.; Sarros, J.C. and Islam, M.M. 2010. Leadership, Climate, Psychological Capital, Commitment, and Wellbeing in a Non-profit Organization. Leadership & Organization Development Journal. 31, 5: 436-457.

Mitchell, T.R.; Holtom, B.C.; Lee, T.W.; Sablynski, C.J. and Erez, M. 2001. Why People Stay: Using Job Embeddedness to Predict Voluntary Turnover. Academy of

Management Journal. 44: 1102-1121. Park, N. 2004. The Role of Subjective Well-Being in Positive Youth Development.

ANNALS, AAPSS. 591: 25-39. Paton, D. 1996. Training Disaster Workers: Promoting Wellbeing and Operational

Effectiveness. Disaster Prevention and Management. 5, 5: 11 - 18. Rath, T. and Harter, J. 2010a. Wellbeing the Five Essential Elements. New York:

Gallup Press. Rath, T. and Harter, J. 2010b. The Economics of Wellbeing. New York: Gallup Press. Remesh, A. 2007. Replicating and Extending Job Embeddedness Across Cultures :

Employee Turnover in India and the United States. Doctoral dissertation, University of Maryland.

Saks, A.M. and Ashfort, B.E. 1996. Socialization Tactics: Longitudinal Effects on Newcomer Adjustment. Academy of Management Journal. 39, 1: 149-178.

101

Saks, A.M.; Uggerslev, K.L. and Fassina, N.E. 2006. Socialization Tactics and Newcomer Adjustment: a Meta-analytic Review and Test of a Model. Journal

of Vocational Behavior. 70: 413-446. Salavati, A.; Ahmadi, F.; Sheikhesmaeili, S. and Mirzaei, M. 2011. Effects of

Organizational Socialization (OS) on Organizational Citizenship Behavior (OCB). Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business. 3, 5: 395-410.

Shaw, J.D.; Delery, J.E.; Jenkins, G.D. and Gupta, N. 1998. An Organization-Level Analysis of Voluntary and Involuntary Turnover. Academy of Management

Journal. 41: 511-525. Siddique, Y. and Raja, N.S. 2011. Government Employees Turnover Related to Job

Embeddedness. Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in

Business. 3, 8: 226-234. Siu, Oi-ling. 2002. Occupational Stressors and Well-being among Chinese Employees:

The Role of Organizational Commitment. Applied Psychology an International

Review. 51, 4: 527-544. Stevens, J. 2009. Applied Multivariate Statistics for The Social Sciences. New York:

Taylor & Francis Group. Swinder, B.W.; Boswell, W.R. and Zimmerman, R.D. 2011. Examining the Job Search-

Turnover Relationship: The Role of Embeddedness, Job Satisfaction, and Available Alternatives. Journal of Applied Psychology. 96, 2: 432-441.

Yamane, T. 1973. Statistics : an Introductory Analysis. New york: Harper & Row. Van de Voorde, K. 2009. HRM, Employee Well-being and Organizational Performance:

A Balanced Perspective. Retrieved September 4, 2013 from http:// www.psynip.nl/website-openbaar-documenten-sector-arbeid-organisatie/ p_vandevoorde.pdf

Van Maanen, J. and Schein, E. H. 1979. Toward a Theory of Organizational

Socialization, Research in Organizational Behavior. Greenwich, Connecticut: JAI Press.

102

Veenhoven, R. n.d. Happiness in Nations (2000-2009). World Database of Happiness, Erasmus University Rotterdam, The Netherlands. Retrieved May 1, 2013 from http://worlddatabaseofhappiness.eur.nl

Wanous, J.P. 1992. Organizational Entry: Recruitment, Selection, Orientation and

Socialization of Newcomers. Reading, Mass: Addison-Wesley. Wheeler, A.R; Harris, K.J. and Harvey, P. 2010. Moderating and Mediating the HRM

Effectiveness-Intent to Turnover Relationship: The Roles of Supervisors and Job Embeddedness. Journal of Managerial Issues. 22, 2: 182-196.

Wright, T. A. and Bonett, D.G. 2007. Job Satisfaction and Psychological Well-Being as Nonadditive Predictors of Workplace Turnover. Journal of Management. 33: 141-160.

103

ภาคผนวก

104

ภาคผนวก ก แบบสอบถามเพอการวจย

คาชแจง

1. แบบสอบถามฉบบนมวตถประสงคเพอศกษาการเรยนร สภาพแวดลอมในการทางานและสภาพการทางานในธนาคารออมสน เพอประโยชนทางดานวชาการและการประยกตใชในการพฒนาทรพยากรมนษยขององคการตอไป 2. การวจยนเปนสวนหนงของการศกษาในระดบมหาบณฑต การพฒนาทรพยากรมนษยและองคการ 3. ขอความกรณาทานตอบคาถามในแบบสอบถามชดนทกขอตามความเปนจรงของทานมากทสด คาตอบของทานจะนามาใชเพอวเคราะหและแสดงผลโดยรวมเทานน ไมแสดงผลรายบคคล จงไมมผลกระทบใด ๆ ตอตวทานหรอตอหนวยงาน 4. แบบสอบถามชดนแบงออกเปน 4 ตอน ดงน ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2 แบบสอบถามสภาพการปฏบตงานในธนาคาร ตอนท 3 แบบสอบถามสภาพแวดลอมในการทางาน ตอนท 4 แบบสอบถามการเรยนรในองคการ ขอขอบคณในความอนเคราะหทตอบแบบสอบถามของทานมา ณ โอกาสนเปนอยางสงโปรดตอบและสงแบบสอบถามคนใหคณอารยา ศรมณฑก ผ จดการสาขาเทสโกโลตสทายาง ภายใน 2 สปดาห หากมขอคาถามใดๆ หรอประสงคสงแบบสอบถามคนโดยตรงกรณาตดตอผวจยตามทตดตอขางลางน

ขอแสดงความนบถอ ณฐาพร จรยะปญญา

คณะพฒนาทรพยากรมนษย อเมล : jariyapanya@gmail.com

โทร : 084-100-7107

105

ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

คาชแจง โปรดทาเครองหมาย ลงในชอง ทตรงกบความเปนจรงของทานมากทสดเพยงคาตอบเดยว 1. เพศ ชาย หญง

2. อาย นอยกวา 20 ป 20-30 ป 31-40 ป 41-50 ป มากกวา 50 ป

3. ระดบการศกษา นอยกวามธยมศกษา อนปรญญาตรหรอเทยบเทา ปรญญาตร สงกวาปรญญาตร

4. สถานภาพ โสด สมรส หมาย/หยาราง

5. รายไดเฉลยตอเดอน นอยกวา 15,000 บาท 15,000-30,000 บาท 30,001-40,000 บาท 40,001-55,000 บาท 55,001-60,000 บาท มากกวา 60,001 บาทขนไป

6. สายงาน/ฝายงาน โปรดระบ ...................................................................................

7. ตาแหนง พนกงานระดบ 2 พนกงานระดบ 3 พนกงานระดบ 4 พนกงานระดบ 5 พนกงานระดบ 6 พนกงานระดบ 7 อนๆ โปรดระบ ..................................................................

8. อายการทางาน นอยกวา 5 ป 5 – 10 ป 11 – 15 ป 16 – 20 ป 21 ปขนไป

9. จานวนเพอนรวมงาน/ทมงาน 1 – 5 คน 6 – 10 คน 11 – 15 คน 16 – 20 คน มากกวา 21 คน

106

ตอนท 2 แบบสอบถามสภาพการปฏบตงานในธนาคาร

คาชแจง โปรดอานขอความแตละขอ และทาเครองหมาย ลงในชองทางขวามอทตรงกบระดบความคดเหนหรอความรสกของทานมากทสดเพยงคาตอบเดยว จรงทสด หมายถง ขอความนนเปนจรงทสดสาหรบทาน จรง หมายถง ขอความนนเปนจรงสาหรบทาน ไมแนใจ หมายถง ขอความนนเปนจรงบางไมจรงบางสาหรบทาน ไมจรง หมายถง ขอความนนไมเปนจรงสาหรบทาน ไมจรงทสด หมายถง ขอความนนไมเปนจรงเลยสาหรบทาน

ขอความเกยวกบตวทาน และธนาคารททานทางานอย

จรงทสด

จรง ไม

แนใจ ไมจรง

ไมจรงทสด

1. ธนาคารมวสยทศน พนธกจ ยทธศาสตร นโยบาย แผนงาน โครงสรางสายบงคบบญชาทชดเจน

2. งานของทานมความมนคง

3. ทานมองเหนความกาวหนาในหนาท

4. ธนาคารของทานมการสงเสรมใหพนกงานมการพฒนาตนเองในการทางาน เชน ทนการศกษาตอ การอบรมเพอเพมทกษะ เปนตน

5. งานของทานเปนอาชพทสงคมยอมรบ

6. ทานมความเหมาะสมกบตาแหนงทปฏบตงานอย

7. ธนาคารมการเชดชเกยรตการทางานทดของพนกงาน

8. ทานมทมงานทดในการทางาน

9. ทานไดรบความชวยเหลอและคาแนะนาจากเพอนรวมงานและผบงคบบญชา

107

ขอความเกยวกบตวทาน และธนาคารททานทางานอย

จรงทสด

จรง ไม

แนใจ ไมจรง

ไมจรงทสด

10. ผบงคบบญชาของทานใหความเปนกนเองกบลกนองด

11. ทานไดรบความรวมมอในการทางานจากเพอนรวมงาน

12. ทานสามารถทางานไดหลากหลายหนาท จงสามารถสลบเปลยนการทางานกบเพอนรวมงานไดถาจาเปน

13. ทานไดรบขาวสารของธนาคารอยางครบถวน

14. ทานไดรบคาตอบแทนทเหมาะสมกบปรมาณงานของทาน

15. ธนาคารใหสวสดการและสทธประโยชนทดและเหมาะสมแกทาน

16. ธนาคารมการพจารณาเพอเลอนขนเงนเดอนใหทานอยางเหมาะสม

17. ธนาคารมกจกรรมเสรมสรางการออมเงนและการลงทนทเหมาะสมแกพนกงาน

18. ธนาคารชวยเหลอพนกงานเมอเกดภาวะวกฤต เชน อทกภย วาตภย เปนตน

19. ทานสามารถจดการดานการเงนของทานไดอยางสมดล

20. ธนาคารจดกจกรรมตาง ๆ เพอสรางเสรมสขภาพกายใจใหกบพนกงาน เชน การออกกาลงกาย การนงสมาธ เปนตน

21. งานของทานไมไดทาใหทานเกดความเครยดมากเกนไป

108

ขอความเกยวกบตวทาน และธนาคารททานทางานอย

จรงทสด

จรง ไม

แนใจ ไมจรง

ไมจรงทสด

22. ทานสามารถจดแบงเวลาใหกบการทางานและเวลาอยกบครอบครวไดอยางเหมาะสม

23. ทานมเวลาเพอออกกาลงกายหรอรวมกจกรรมเพอสขภาพทดเปนประจา

24. ทานรสกวามคณภาพชวตทดในการทางานในธนาคารแหงน

25. ธนาคารของทานสนบสนนเรองความปลอดภยในการทางานใหกบพนกงาน

26. ทานไดรบการสนบสนนอปกรณสานกงานทเออตอการทางานครบถวน

27. ทานมความสะดวกสบายในการเดนทางไปทางาน

28. สถานทการทางานของทานเปนระเบยบเรยบรอย เปนสดสวน มพนทเพยงพอตอการทางาน

29. ธนาคารมหองพกหรอหองรบรองใหพนกงานไดใชอยางเหมาะสม

30. ธนาคารมการจดสภาพแวดลอมททาใหพนกงานทางานไดอยางมความสข

109

ตอนท 3 แบบสอบถามสภาพแวดลอมในการทางาน

คาชแจง โปรดอานขอความและทาเครองหมาย ลงในชองททานคดวาตรงกบระดบความคดเหนของทานทมากทสดเพยงคาตอบเดยว จรงทสด หมายถง ขอความนนเปนจรงมากทสดสาหรบทาน จรง หมายถง ขอความนนเปนจรงสาหรบทาน ไมแนใจ หมายถง ขอความนนเปนจรงบางไมจรงบางสาหรบทาน ไมจรง หมายถง ขอความนนไมเปนจรงสาหรบทาน ไมจรงทสด หมายถง ขอความนนไมจรงเลยสาหรบทาน

ขอความเกยวกบตวทาน และธนาคารททานทางานอย

จรงทสด

จรง ไม

แนใจ ไมจรง

ไมจรงทสด

1. ทานชอบเพอนรวมงานในหนวยงานของทาน 2. ทานกบเพอนรวมงานมแนวคดคานยมทคลายคลงกน

3. ทานใชทกษะและความสามารถของทานในการทางานไดอยางเปนด

4. ทานมแนวคดการทางานทสอดคลองกบวฒนธรรมของธนาคาร

5. ทานชอบหนาทความรบผดชอบของทานในธนาคารน

6. คานยมของทานเปนไปในทศทางเดยวกบธนาคาร

7. ทานรสกดกบความกาวหนาและพฒนาการทางอาชพของทาน

8. ทานรสกวาททางานเปรยบเสมอนบานหลงทสองของทาน

9. ทานคอยคดปรบปรงเปลยนแปลงเกยวกบงานหรอการทางานใหดขนอยเสมอ

110

ขอความเกยวกบตวทาน และธนาคารททานทางานอย

จรงทสด

จรง ไม

แนใจ ไมจรง

ไมจรงทสด

10. ธนาคารแหงนมความหมายและมคณคาตอทานอยางมาก

11. การทางานในธนาคารนทานไดรบคาตอบแทน ททานพอใจ

12. ทานรสกวาคนสวนใหญในททางานใหความเคารพทานเปนอยางด

13. ทานไมเคยคดจะลาออกจากธนาคารททาอยน

14. ทานมโอกาสทจะไดเลอนตาแหนงใหสงขน

15. ทานทางานในธนาคารแหงนจนเปนทรจกวาทานเปนตวแทนของธนาคาร

16. ธนาคารใหผลประโยชนหลายดานททานไมอาจละทงไปได

17. ทานคดวาทานจะทางานทธนาคารนจนเกษยณ

18. ทานมความสมพนธทดกบเพอนรวมงาน

19. ทานมเครอขายทเขมแขงในการทางานของทาน

20. ทานมความผกพนกบงานททาอยนอยางมาก

21. ทานสามารถตดตอสอสารกบหวหนาหรอผบงคบบญชาทสงขนไปไดงาย

22. ทานมการพบปะสงสรรคกบบคลากรของธนาคารนอกเวลางานอยเสมอ

23. สมาชกในครอบครวของทานมความภาคภมใจในหนาทการงานของทาน

111

ขอความเกยวกบตวทาน และธนาคารททานทางานอย

จรงทสด

จรง ไม

แนใจ ไมจรง

ไมจรงทสด

24. ธนาคารสงเสรมใหบคลากรและสมาชกในครอบครวของบคลากรรจกกนและมความสมพนธตอกน

25. ทานมกนางานกลบมาทาทบาน

112

ตอนท 4 แบบสอบถามการเรยนรในองคการ

คาชแจง โปรดอานขอความแตละขอ และทาเครองหมาย ลงในชองททานคดวาตรงกบระดบความคดเหนของทานทมากทสดเพยงคาตอบเดยว จรงทสด หมายถง ขอความนนเปนจรงมากทสดสาหรบทาน จรง หมายถง ขอความนนเปนจรงสาหรบทาน ไมแนใจ หมายถง ขอความนนเปนจรงบางไมจรงบางสาหรบทาน ไมจรง หมายถง ขอความนนไมเปนจรงสาหรบทาน ไมจรงทสด หมายถง ขอความนนไมจรงเลยสาหรบทาน

ขอความเกยวกบตวทาน และธนาคารททานทางานอย

จรงทสด

จรง ไม

แนใจ ไมจรง

ไมจรงทสด

ดานท 1 กอนเขาทางานในองคกรปจจบน 1. ทานเคยรจกธนาคารนมากอนเขาทางาน

2. ทานสามารถคนหาขอมลของธนาคาร เพอการเตรยมตวสมครเขาทางานทธนาคารน

3. ทานผานขนตอนการคดเลอกเขาทางาน

4. ทานไดรบการชกชวนจากบคคลในธนาคารใหสมครเขาทางาน

5. ธนาคารใหทานเขาฝกงานกอนรบเปนพนกงานของธนาคารน

ดานท 2 เมอเรมเขาทางาน 6. ทานไดรบคาแนะนาเกยวกบการทางานและการใชเครองมอตางๆ ทจาเปนในการปฏบต

7. ธนาคารไดใหคมอทแนะนาวธการปฏบตงานและกฎระเบยบของธนาคาร เพอใหทานสามารถนามาใชเปนแนวทางในการทางาน

113

ขอความเกยวกบตวทาน และธนาคารททานทางานอย

จรงทสด

จรง ไม

แนใจ ไมจรง

ไมจรงทสด

8. ทานไดรบการปฐมนเทศอยางเปนทางการจากธนาคาร

9. ทานเรยนรงานดวยตนเองตงแตวนแรกทเขาทางาน

10. เมอมคาถามขอสงสยทานสามารถสอบถามผ ร (หวหนาหรอเพอนรวมงาน) ได

ดานท 3 ในชวงปแรกของการทางาน 11. ธนาคารไดจดฝกอบรมเพอใหทานสามารถเรยนรงานมากขน

12. ทานไดรบมอบหมายงานทเหมาะสมกบความรความสามารถของทาน

13. ทานมบคคลในธนาคารเปนตนแบบททานสามารถดาเนนรอยตามได

14. ธนาคารไดจดกจกรรมเพอใหทานรจกคนเคยกบเพอนรวมงานมากขน

15. เมอไดบรรจเขาทางานทานไดรบทราบสทธและประโยชนของการเปนพนกงาน

16. หวหนาคอยดแลและแนะนาการทางานใหแกทาน

ดานท 4 ในระหวางการทางาน 17. ธนาคารจดใหทานเรยนรเทคนควธการทางานใหมๆ

18. ธนาคารมการสงเสรมใหทานไดพฒนาตนเอง เชน การไปดงานหรอการอบรมในเรองททานสนใจ

114

ขอความเกยวกบตวทาน และธนาคารททานทางานอย

จรงทสด

จรง ไม

แนใจ ไมจรง

ไมจรงทสด

19. ธนาคารมการวางแผนพฒนาพนกงานเปนรายบคคล (Individual Development Performance)

20. ธนาคารไดจดกจกรรมใหบคลากรไดกระชบและรกษาความสมพนธอยางสมาเสมอ

21. ทานมสวนรวมในการกาหนดแผนการปฏบตงานของหนวยงานของทาน

22. ธนาคารสงเสรมใหบคลากรไดเรยนรการทางานในแผนกอนๆ ดวย

23. ทานไดรบการเตรยมตวเพอทางานในตาแหนงงานทสงขน

24. ธนาคารพยายามจงใจเพอรกษาพนกงานใหทางานอยกบธนาคารนานๆ

25. ทานไดรบมอบหมายงานทตองใชความสามารถมากขนตามอายงาน

26. ทานไดรบการฝกอบรมเปนระยะๆ ทาใหไดรบความรในเรองตางๆ เชน รปแบบการทางานทสะดวกขน การลดความเครยดในการทางาน การจดการความขดแยง

27. ธนาคารทาใหทานรสกวางานททานทานนมความสาคญตอธนาคาร

ดานท 5 ใกลเกษยณอาย 28. ธนาคารไดใหบคลากรมสวนรวมในการวางแผนเพอเตรยมเกษยณอาย

29. ธนาคารไดจดโครงการอบรมทเปนประโยชนสาหรบผ ทจะเกษยณอาย

115

ขอความเกยวกบตวทาน และธนาคารททานทางานอย

จรงทสด

จรง ไม

แนใจ ไมจรง

ไมจรงทสด

30. ธนาคารของทานจดงานเกษยณอายใหกบบคลากรทเกษยณอายหรอบคลากรทจะออกจากธนาคาร

31. มการเชญบคลากรทเกษยณอายหรอออกจากธนาคารไปแลว มาพบปะ พดคย หรอเปนทปรกษาใหกบธนาคาร

32. ทานไดแบบอยางทดจากบคลากรของธนาคารทเกษยณหรอออกจากงานไปแลว

ขอทานโปรดตรวจสอบวา ไดตอบคาถามทกขอครบถวนสมบรณแลว

ขอขอบคณในความรวมมออนดยงของทาน

116

ภาคผนวก ข การทดสอบเครองมอทใชในการวจย

แบบสอบถามเกยวกบความอยดมสข เมอทดสอบกบกลมบคคลทมลกษณะใกลเคยงกบกลมตวอยางจานวน 30 คน ปรากฏวามขอคาถามทมคาอานาจจาแนกและความสมพนธถงระดบนยสาคญทางสถต 24 ขอ และมคาความเชอมนของแบบวดทงฉบบเทากบ 0.959 ดงตารางท 1 ตารางท 1 คาอานาจจาแนกรายขอ (คา t) และคาสมประสทธสหสมพนธระหวางรายขอกบ

คะแนนรวมของทงแบบวด (คา r) ของแบบวดความอยดมสขในองคการ

ความอยดมสขทางอาชพ ทศทาง t t sig r เลอก 1. ธนาคารมวสยทศน พนธกจ ยทธศาสตร นโยบาย แผนงาน โครงสรางสายบงคบบญชาทชดเจน

+ 2.500 0.021 0.201

2. งานของทานมความมนคง + 0.778 0.443 0.161 3. ทานมองเหนความกาวหนาในหนาท + -0.78 0.939 0.033

4. ธนาคารของทานมการสงเสรมและใหพนกงานมการพฒนาตนเองในการทางาน เชน ทนการศกษาตอ การอบรมเพอเพมทกษะ เปนตน

+ 2.435 0.023 0.407

5. งานของทานเปนอาชพทสงคมยอมรบ + 5.701 0.000 0.580

6. ทานมความเหมาะสมกบตาแหนงทปฏบตงานอย + 4.942 0.000 0.687

7. ธนาคารมการเชดชเกยรตการทางานทดของพนกงาน + 13.784 0.000 0.805 ความอยดมสขทางสงคม ทศทาง t t sig r เลอก

8. ทานมทมงานทดในการทางาน + 4.566 0.000 0.657

9. ทานไดรบความชวยเหลอและคาแนะนาจากเพอนรวมงานและผบงคบบญชา

+ 0.092 0.000 0.635

10. ผบงคบบญชาของทานมความเปนกนเองไดด + 6.325 0.000 0.574

11. ทานไดรบความรวมมอในการทางานจากเพอนรวมงาน + 5.327 0.000 0.765

12. ทานสามารถทางานไดหลากหลายหนาท หรอสามารถแลกงานกบเพอนรวมงานได

+ 1.648 0.132 0.577

117

ตารางท 1 (ตอ)

ความอยดมสขทางการเงน ทศทาง t t sig r เลอก 13. ธนาคารมการสอสารทดและทวถงกบทาน + 1.862 0.091 0.604

14. ธนาคารใหคาตอบแทนทเหมาะสมกบปรมาณงานของทาน + 4.726 0.001 0.845

15. ธนาคารใหสวสดการและสทธประโยชนทดและเหมาะสม + 5.701 0.000 0.717

16. ธนาคารมการพจารณาเพอเลอนขนเงนเดอนใหทานอยางเหมาะสม

+ 3.571 0.000 0.895

17. ธนาคารมกจกรรมเสรมสรางการออมเงนและการลงทนทเหมาะสม

+ 4.726 .001 0.881

18. ธนาคารชวยเหลอพนกงานเมอเกดภาวะวกฤต เชน อทกภย วาตภย เปนตน

+ 9.220 0.000 0.689

19. ทานสามารถจดการดานการเงนของทานไดอยางสมดล + 5.292 0.001 0.877 ความอยดมสขทางสขภาพกายและใจ ทศทาง t t sig r เลอก

20. ธนาคารจดกจกรรมตาง ๆ ใหกบพนกงาน เชน การออกกาลงกาย การนงสมาธ เปนตน

+ 2.970 0.016 0.694

21. งานไมไดทาใหทานเกดความเครยดมากเกนไป + 3.470 0.006 0.668

22. ทานแบงเวลาระหวางการทางานและเวลาอยกบครอบครวอยางเหมาะสม

+ 2.454 0.033 0.713

23. ทานสามารถแบงเวลาเพอออกกาลงกายหรอรวมกจกรรมเพอสขภาพทดเปนประจา

+ 3.470 0.006 0.758

24. ทานรสกวามคณภาพชวตทดในการทางานในธนาคารแหงน + 3.571 0.006 0.794 ความอยดมสขทางสภาพแวดลอมในการทางาน ทศทาง t t sig r เลอก

25. ธนาคารของทานสนบสนนเรองความปลอดภยในการทางานใหกบพนกงาน

+ 3.162 0.013 0.899

26. สถานททางานของทานมการจดสถานท แสงสวาง อณหภม และอปกรณสานกงานทเออตอการทางาน

+ 4.726 0.001 0.758

27. ทานมความสะดวกสบายในการเดนทางไปทางาน + 3.190 0.009 0.679

28. สถานทการทางานเปนระเบยบเรยบรอย เปนสดสวน มพนทเพยงพอตอการทางาน

+ 1.835 0.104 0.744

29. ธนาคารมหองพกผอน/หองรบรองเปนสดสวนและเหมาะสม + 1.261 0.240 0.518

30. ธนาคารมการจดสภาพแวดลอมททาใหพนกงานทางานไดอยางมความสข

+ 4.000 0.004 0.901

118

แบบสอบถามเกยวกบการฝงลกในงาน เมอทดสอบกบกลมบคคลทมลกษณะใกลเคยงกบกลมตวอยางจานวน 30 คน ปรากฏวามขอคาถามทมคาอานาจจาแนกและความสมพนธถงระดบนยสาคญทางสถต 23 ขอ และมคาความเชอมนของแบบวดทงฉบบเทากบ 0.971 ดงตารางท 2 ตารางท 2 คาอานาจจาแนกรายขอ (คา t) และคาสมประสทธสหสมพนธระหวางรายขอกบ

คะแนนรวมของทงแบบวด (คา r) ของแบบวดการฝงลกในงาน

ความเหมาะสมสอดคลอง ทศทาง t t sig r เลอก 1. ทานชอบเพอนรวมงานในหนวยงานของทาน + 3.452 0.002 0.675 2. ทานกบเพอนรวมงานมลกษณะทคลายคลงกน + 2.230 0.057 0.652 3. ทานใชทกษะและความสามารถของทานในการทางานไดอยางเปนด

+ 4.583 0.003 0.924

4. ทานมแนวคดการทางานทสอดคลองกบวฒนธรรมของธนาคาร + 7.000 0.000 0.935 5. ทานชอบหนาทความรบผดชอบของทานในธนาคารน + 3.760 0.004 0.786 6. คานยมของทานเปนไปในทศทางเดยวกบธนาคาร + 7.000 0.000 0.935 7. ทานรสกดกบความกาวหนาและพฒนาการทางอาชพของทาน

+ 11.533 0.000 0.738

8. ทานรสกวาททางานเปรยบเสมอนบานหลงทสองของทาน + 12.522 0.000 0.849 9. ทานครนคดเกยวกบงานหรอการทางานใหดขนอยเสมอ + 7.860 0.000 0.855

ความสญเสย ทศทาง t t sig r เลอก 10. ธนาคารแหงนมความหมายและมคณคาตอทานอยางมาก + 11.533 0.000 0.728 11. การทางานในธนาคารนทานไดรบคาตอบแทนมากกวาองคกรทอน ๆ

+ 3.513 0.001 0.611

12. ทานรสกวาคนสวนใหญในททางานใหความเคารพทานอยางมาก

+ 3.416 0.011 0.861

13. ทานจะสญเสยอยางมากถาทานออกจากธนาคารททาอยน + 3.760 0.004 0.740 14. ทานมโอกาสอยางมากทจะไดเลอนตาแหนงใหสงขน + 3.760 0.004 0.664 15. ทานทางานในธนาคารแหงนจนเปนทรจกวาทานเปนตวแทนของธนาคาร

+ 4.583 0.003 0.924

16. ธนาคารใหผลประโยชนหลายดานททานไมอาจละทงไปได + 3.416 0.011 0.924 17. ทานคดวาทานจะทางานทธนาคารนจนเกษยณ + 8.641 0.000 0.788

119

ตารางท 2 (ตอ)

ความเชอมโยง ทศทาง t t sig r เลอก17. ทานคดวาทานจะทางานทธนาคารนจนเกษยณ + 8.641 0.000 0.788 18. ทานมความสมพนธทดกบเพอนรวมงาน + 3.888 0.001 0.675 19. ทานมเครอขายทเขมแขงในการทางานของทาน + 7.000 0.000 0.935 20. ทานมความผกพนกบงานททาอยนอยางมาก + 11.533 0.000 0.769 21. ทานสามารถตดตอสอสารกบหวหนาหรอผบงคบบญชาทสงขนไปไดงาย

+ 7.860 0.000 0.786

22. ทานมการพบปะสงสรรคกบบคลากรของธนาคารนอกเวลางานอยเสมอ

+ 8.030 0.000 0.810

23. สมาชกในครอบครวของทานมความภาคภมใจในหนาทการงานของทาน

+ 3.373 0.002 0.567

24. ธนาคารสงเสรมใหบคลากรและสมาชกในครอบครวของบคลากรรจกกนและมความสมพนธตอกน

+ 7.000 0.000 0.935

25. ทานมกนางานกลบมาทาทบาน + 1.378 0.179 0.123

แบบสอบถามเกยวกบการถายทอดทางสงคมในองคการ เมอทดสอบกบกลมบคคลทม

ลกษณะใกลเคยงกบกลมตวอยางจานวน 30 คน ปรากฏวามขอคาถามทมคาอานาจจาแนกและความสมพนธถงระดบนยสาคญทางสถต 32 ขอ และมคาความเชอมนของแบบวดทงฉบบเทากบ 0.963 ดงตารางท 3

ตารางท 3 คาอานาจจาแนกรายขอ (คา t) และคาสมประสทธสหสมพนธระหวางรายขอกบ

คะแนนรวมของทงแบบวด (คา r) ของแบบวดการถายทอดทางสงคมในองคการ

กอนเขาทางานในองคกรปจจบน ทศทาง t t sig r เลอก 1. ทานเคยรจกธนาคารนมากอนเขาทางาน + 5.433 0.000 0.706 2. ทานมการเตรยมตวหรอฝกงานเพอสมครเขาทางานทธนาคารน + 2.716 0.011 0.533 3. ทานผานขนตอนการคดเลอกเขาทางาน + 8.641 0.000 0.808 4. ทานไดรบการชกชวนจากบคคลในธนาคารใหสมครเขาทางาน + 4.683 0.000 0.514 5. ทานไดทราบระเบยบปฏบตของธนาคารกอนเขาทางาน + -1.626 0.144 -0.062

120

ตารางท 3 (ตอ) 6. ธนาคารรบทานเขามาฝกงานกอนรบเปนพนกงานในธนาคารน จรง

+ 3.631 0.001 0.704

เมอเรมเขาทางาน ทศทาง t t sig r เลอก 7. ทานไดรบคาแนะนาเกยวกบการใชเครองมอตางๆ ทจาเปนในการปฏบต

+ 7.000 0.000 0.953

8. ธนาคารไดใหคมอทแนะนาวธการปฏบตงานเพอใหทานสามารถนามาใชแนวทางในการทางาน

+ 6.715 0.000 0.672

9. ทานไดรบการปฐมนเทศอยางเปนทางการจากธนาคาร + 8.722 0.000 0.877 10. ทานเรยนรงานดวยตนเองตงแตวนแรกทเขาทางาน + 3.214 0.011 0.645 11. เมอมคาถามขอสงสยทานสามารถสอบถามผ ร (หวหนาหรอเพอนรวมงาน) ได

+ 6124 0.000 0.818

ในชวงปแรกของการทางาน ทศทาง t t sig r เลอก 12. ธนาคารไดจดฝกอบรมเพอใหทานสามารถเรยนรงานมากขน + 7.860 0.000 0.733 13. ทานไดรบมอบหมายงานทเหมาะสมกบความรความสามารถของทาน

+ 12.522

0.000 0.878

14. ทานมบคคลในธนาคารเปนตนแบบททานสามารถดาเนนรอยตามได

+ 4.886 0.000 0.747

15. ธนาคารไดจดกจกรรมเพอใหทานรจกคนเคยกบเพอนรวมงานมากขน

+ 7.860 0.000 0.902

16. เมอไดบรรจเขาทางาน ทานไดรบสทธเทาเทยมกบเพอนรวมงาน

+ 7.860 0.000 0.902

17. หวหนาคอยดแลและแนะนาการทางานใหแกทาน + 7.860 0.000 0.902 ในระหวางการทางาน ทศทาง t t sig r เลอก

18. ธนาคารจดใหทานเรยนรเทคนควธการทางานใหมๆ + 3.416 0.011 0.805 19. ธนาคารมการสงเสรมใหทานไดพฒนาตนเอง เชน การไปดงานหรอการอบรมในเรองททานสนใจ

+ 4.583 0.003 0.794

20. ธนาคารมการวางแผนพฒนาพนกงานเปนรายบคคล (Individual Development Performance)

+ 1.234 0.255 0.437

21. ธนาคารไดจดกจกรรมใหบคลากรไดกระชบและรกษาความสมพนธอยางสมาเสมอ

+ 4.583 0.003 0.900

121

ตารางท 3 (ตอ) 22. ทานมสวนรวมในการกาหนดแผนการปฏบตงานของหนวยงานของทาน

+ 4.583 0.003 0.900

23. ธนาคารสงเสรมใหบคลากรไดเรยนรการทางานในแผนกอนๆ ดวย

+ 4.583 0.003 0.900

24. ทานมโอกาสทจะกาวขนไปทางานในตาแหนงงานทสงขนได + 3.760 0.004 0.637 25. ธนาคารพยายามรกษาพนกงานใหทางานอยกบธนาคารนานๆ

+ 7.860 0.000 0.840

26. ทานไดรบมอบหมายงานทตองใชความสามารถมากขนตามอายงาน

+ 3.556 0.008 0.801

27. ธนาคารของทานไดมการใหความรและแนะนาบคลากรในเรองตาง ๆ เชน การจดการความขดแยง การลดความเครยดในการทางาน หรอการมคณภาพชวตทด

+ 7.000 0.000 0.953

28. ธนาคารทาใหทานรสกวางานททานทานนมความสาคญตอธนาคาร

+ 3.416 0.011 0.805

29. ธนาคารไดมการประกาศใหทกคนในธนาคารทราบเกยวกบบคคลทมความสาคญกบธนาคารหรอทาประโยชนใหกบธนาคาร

+ 4.583 0.003 0.900

ใกลเกษยณอาย ทศทาง t t sig r เลอก 30. ธนาคารไดใหบคลากรมสวนรวมในการวางแผนเพอเตรยมเกษยณอาย

+ 7.484 0.000 0.774

31. ธนาคารไดจดโครงการอบรมทเปนประโยชนสาหรบผ ทจะเกษยณอาย

+ 3.130 0.015 0.790

32. ธนาคารของทานจดงานเกษยณอายใหกบบคลากรทเกษยณอายหรอบคลากรออกจากธนาคาร

+ - - 0.919 -

33. ไดมการเชญบคลากรทเกษยณอายหรอออกจากธนาคารไปแลว มาเปนผสอนงานหรอทปรกษาใหกบธนาคาร

+ 6.614 0.000 0.733

34. ทานเคยไดยนบคลากรในธนาคารกลาวชมเชยบคลากรทออกไปแลว

+ 9.063 0.000 0.794

35. ทานไดแบบอยางทดจากบคลากรของธนาคารทเกษยณหรอออกจากงานไปแลว

+ 12.522 0.000 0.850

* ขอ 32 ไมสามารถหาคาได เนองจากมคาเบยงเบนมาตรฐาน (S.D) เปนศนย

122

ภาคผนวก ค ผลการวเคราะหนอกเหนอสมมตฐาน

1. ผลการวเคราะหพนกงานทมกลมอายตางกนมความอยดมสข การฝงลกในงาน และการถายทอดทางสงคมทแตกตางกนโดยการแบงอายออกเปนกลม ไดแก 1) กลมตา(นอยกวา 31 ป) 2) กลมกลาง (31 – 40 ป) และ 3) กลมสง (40 ป ขนไป) ผลการวเคราะหขอมลพบวาพนกงานทมกลมอายแตกตางกนมการฝงลกในงาน และความอยดมสขไมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตสาหรบการถายทอดทางสงคมในองคการพบวากลมอายทแตกตางกนไดรบถายทอดทางสงคมในองคการทแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ดงตารางท 1 ตารางท 1 ผลการวเคราะหความแปรปรวนระหวางความแตกตางของการถายทอดทางสงคมใน

องคการ การฝงลกในงาน และความอยดมสข ตามอาย

ตวแปรทศกษา อาย จานวน คาเฉลย F P การถายทอดทางสงคมในองคการ

รวม

นอยกวา 31 ป 31 – 40 ป 40 ป ขนไป

119 123 139 381

31.23 32.28 36.48 100

6.05* .003

การฝงลกในงาน

รวม

นอยกวา 31 ป 31 – 40 ป 40 ป ขนไป

119 123 139 381

31.23 32.28 36.48 100

2.93 .055

ความอยดมสข

รวม

นอยกวา 31 ป 31 – 40 ป 40 ป ขนไป

119 123 139 381

31.23 32.28 36.48 100

2.14 .119

หมายเหต : * p < .05

123

เมอพจารณาพบวากลมอายตางๆ ไดรบถายทอดทางสงคมในองคการทแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถต จงไดทดสอบความแตกตางเปนรายคดวยวธของ Scheffe พบวากลมอายตางๆ ทไดรบถายทอดทางสงคมในองคการแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 มจานวน 2 ค ไดแก 1) กลมตา (อายนอยกวา 31 ป) มการไดรบถายทอดทางสงคมในองคการมากกวากลมสง (อาย 40 ปขนไป) และ 2) กลมกลาง (อาย 31-40 ป) ไดรบถายทอดทางสงคมในองคการมากกวากลมสง (อาย 40 ปขนไป) แสดงวาพนกงานทมอายนอยกวา 31 ป และอาย 31-40 ป ไดรบการถายทอดทางสงคมมากกวาพนกงานทมอาย 40 ปขนไป ดงตารางท 2 ตารางท 2 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยการถายทอดทางสงคมในองคการระหวางกลมอายตางกน

โดยสถตแบบเชฟเฟ (Scheffe’)

อาย นอยกวา 31 ป 31 – 40 ป 40 ป ขนไป

116.24 115.93 115.23 นอยกวา 31 ป 31 – 40 ป 40 ป ขนไป

116.24 115.93 115.23

- .32 -

2.49* 2.17*

-

หมายเหต : * p < .05 2. ผลการวเคราะหความแปรปรวนของพนกงานทมสถานภาพตางกนมความอยดมสข การฝงลกในงาน และการถายทอดทางสงคมทแตกตางกนโดยการแบงเปน 1) โสด 2) สมรส และ 3) หมาย/หยาราง ผลการวเคราะหขอมลพบวาพนกงานทมสถานภาพแตกตางกนมความอยดมสข การฝงลกในงาน และการถายทอดทางสงคมในองคการแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ดงตารางท 3

124

ตารางท 3 ผลการวเคราะหความแปรปรวนระหวางความแตกตางของการถายทอดทางสงคมในองคการ การฝงลกในงาน และความอยดมสข ตามสถานภาพ

ตวแปรทศกษา สถานภาพ จานวน คาเฉลย F P

การถายทอดทางสงคมในองคการ

รวม

โสด สมรส

หมาย/หยาราง

149 226

6 381

39.11 59.32 1.57 100

9.38* .000

การฝงลกในงาน

รวม

โสด สมรส

หมาย/หยาราง

149 226

6 381

39.11 59.32 1.57 100

3.15* .044

ความอยดมสข

รวม

โสด สมรส

หมาย/หยาราง

149 226

6 381

39.11 59.32 1.57 100

3.58* .029

หมายเหต : * p < .05 เมอพจารณาพบวาสถานภาพตางๆ มความอยดมสข การฝงลกในงาน และการถายทอดทางสงคมในองคการทแตกตางกนทอยางมนยสาคญทางสถต จงไดทดสอบความแตกตางเปนรายคดวยวธของ Scheffe พบวาสถานภาพตางกนมการฝงลกในงานการถายทอดทางสงคมในองคการ และความอยดมสขทแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 โดยอธบายไดดงน 1) ตวแปรการฝงลกในงานเมอทดสอบเปนรายค ไมพบความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 2) ตวแปรการถายทอดทางสงคมในองคการเมอทดสอบเปนรายค พบวาสถานภาพตางๆ ทไดรบถายทอดทางสงคมในองคการแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 มจานวน 2 ค ไดแก สถานภาพหมาย/หยารางไดรบถายทอดทางสงคมในองคการมากกวาสถานภาพโสด และสถานภาพสมรส

125

3) ตวแปรความอยดมสข เมอทดสอบเปนรายค พบวาสถานภาพตางๆ ทมความอยดมสขแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 มจานวน 2 ค ไดแก สถานภาพหมาย/หยารางมความอยดมสขมากกวาสถานภาพโสด และสถานภาพสมรส ดงตารางท 4 ตารางท 4 ผลการเปรยบเทยบคาเฉลยการถายทอดทางสงคมในองคการ การฝงลกในงาน และ

ความอยดมสขระหวางสถานภาพตางกน โดยสถตแบบเชฟเฟ (Scheffe’)

สถานภาพ

โสด สมรส หมาย/หยาราง

การฝงลกในงาน

การถายทอดทางสงคมในองคการ

ความอยดมสข

การฝงลกในงาน

การถายทอดทางสงคมในองคการ

ความอยดมสข

การฝงลกในงาน

การถายทอดทางสงคมในองคการ

ความอยดมสข

93.75 116.06 112.18 92.97 114.45 112.03 96.50 124.33 117.18

การถายทอดทางสงคมในองคการ

โสด สมรส หมาย/หยาราง

116.06 114.45 124.33

-

1.61 -

8.27* 9.89*

- การฝงลกในงาน

โสด สมรส หมาย/หยาราง

93.75 92.97 96.50

-

.78 -

2.76 3.53

- ความอยดมสข

โสด สมรส หมาย/หยาราง

112.18 112.03 117.18

-

.15 -

5.31* 5.47*

-

หมายเหต : * p < .05 3. ผลการวเคราะหความแปรปรวนของพนกงานทมกลมระดบการศกษาตางกนมความอยดมสข การฝงลกในงาน และการถายทอดทางสงคมทแตกตางกนโดยการแบงระดบการศกษาออกเปน 2 กลม ไดแก กลมตา (อนปรญญาตรหรอเทยบเทาและปรญญาตร) และกลมสง (สงกวาปรญญาตร) ผลการวเคราะหในภาพรวมไมพบความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ

126

.05 แสดงวาระดบการศกษาแตกตางกนมความอยดมสข การฝงลกในงาน และการถายทอดทางสงคมทไมแตกตางกน 4. ผลการวเคราะหความแปรปรวนของพนกงานทมกลมรายไดเฉลยตางกนมความอยดมสข การฝงลกในงาน และการถายทอดทางสงคมทแตกตางกนโดยการแบงระดบการศกษาออกเปน 2 กลม ไดแก กลมตา (นอยกวา 40,001 บาท) และกลมสง (40,001 บาทขนไป) ผลการวเคราะหในภาพรวมพบความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 แสดงวาระดบการศกษาทแตกตางกนมความอยดมสข การฝงลกในงาน และการถายทอดทางสงคมทแตกตางกน (F = .007, F = .001, F = .020 ตามลาดบ) อธบายไดวาพนกงานทมรายไดเฉลยนอยกวา 40,001 บาท ไดรบการถายทอดทางสงคมในองคการและมการฝงลกในงานมากกวาพนกงานทมรายไดเฉลย 40,001 บาท ขนไป แตจะมความอยดมสขมากกวารายไดนอยกวา 40,001 บาท 5. ผลการวเคราะหความแปรปรวนของพนกงานทมกลมตาแหนงงานตางกนมความอยดมสข การฝงลกในงาน และการถายทอดทางสงคมทแตกตางกนโดยการแบงตาแหนงงานออกเปน 2 กลม ไดแก กลมตา (พนกงานระดบ 2-6) และกลมสง (พนกงานระดบ 6 ขนไป) ผลการวเคราะหในภาพรวมไมพบความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 แสดงวาระดบตาแหนงงานทแตกตางกนมความอยดมสข การฝงลกในงาน และการถายทอดทางสงคมทไมแตกตางกน 6. ผลการวเคราะหความแปรปรวนของพนกงานทมกลมอายการทางานตางกนมความอยดมสข การฝงลกในงาน และการถายทอดทางสงคมทแตกตางกนโดยการแบงอายการทางานออกเปน 2 กลม ไดแก กลมตา (นอยกวา 15 ป) และกลมสง (16 ปขนไป) ผลการวเคราะหในภาพรวมพบความแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 แสดงวาอายการทางานทแตกตางกนมความอยดมสข การฝงลกในงาน และการถายทอดทางสงคมทแตกตางกน (F = .000, F = .000, F = .000 ตามลาดบ) อธบายไดวาพนกงานทมอายการทางานนอยกวา 15 ป ไดรบการถายทอดทางสงคมในองคการ มการฝงลกในงาน และมความอยดมสขมากกวาพนกงานทมอายการทางาน 16 ป ขนไป ดงตารางท 5

127

ตารางท 5 ผลการวเคราะหความแตกตางของการถายทอดทางสงคมในองคการ การฝงลกในงาน และความอยดมสข ระหวางพนกงานทมระดบการศกษา รายไดเฉลยตอเดอน ตาแหนง และอายการทางานตางกน

การถายทอดทางสงคมใน

องคการ การฝงลกในงาน ความอยดมสข

S.D F S.D F S.D F ระดบการศกษา

1.ปรญญาตรและตากวา 2. สงกวาปรญญาตร

115.46 114.72

6.53 6.13

.425

93.27 93.45

4.00 4.94

1.044

111.96 112.66

4.66 5.61

1.371

รายไดเฉลยตอเดอน 1. นอยกวา 40,001 บาท 2. 40,001 บาท ขนไป

115.82 114.24

6.72 5.82

7.290*

93.44 93.16

4.70 3.62

10.512*

112.05 112.37

5.39 4.29

5.423*

ตาแหนงงาน 1. พนกงานระดบ 2-6 2. พนกงานระดบ 6 ขนไป

115.57 114.88

6.80 5.97

2.197

93.20 93.47

4.52 4.07

2.320

111.77 112.59

4.86 5.07

1.222

อายการทางาน 1. นอยกวา 15 ป 2. 16 ปขนไป

116.36 113.59

7.52 3.77

38.176*

93.71 92.77

5.17 2.47

35.842*

112.36 111.91

5.83 3.35

21.301*

หมายเหต : * p < .05

ตารางท 6 การวเคราะหคาสหสมพนธแบบเพยรสนรายคขอคาถามระหวางความอยดมสขกบการฝงลกในงาน

ขอคาถาม

WB1 WB2 WB3 WB4 WB5 WB6 WB7 WB8 WB9 WB10 WB11 WB12 WB13 WB14 WB15 WB16 WB17 WB18 WB19 WB20 WB21 WB22 WB23 WB24 WB25 WB26 WB27 WB28 WB29 WB30

JE1 .007 .166** .182** -.039 .167** .224** .137** .096 .042 .152** .154** .256** .138** -.151** .196** .403** .382** -.075 .137** .169** .193** .176** .147** .212** .353** .320** .152** .321** .078 .270** JE2 .056 .169** .196** .095 .163** .203** .147** .162** .121* .121*. .133** .261** .149** .050 .161** .404 .368** .031 .108* .146** .245** .141** .142** .202** .375** .347** .165** .165** .314** .098 JE3 .000 .059 .112* -.060 .256** .202** .146** .196** .222** .274** .246** .258** .223** .191** .274** .437** .265** -.024 .169** .148** .198** .171** .113* .353** .343** .378** .123* .123* .312** .158** JE4 -.037 -.023 .078 .108* .295** .257** .211** .377** .337** .277** .314** .469** .470** .527** .185** .304** .404** .026 .175** .324** .343** .228** .230** .536** .562** .652** .229** .426** .457** .660* JE5 -.263** .035 .075 .032 .229** .348** .225** .299** .267** .414** .330** .411** .375** .242** .216** .268** .417** -.094 .299** .400** .345** .415** .276** .393** .524** .486** .267** .440** .368** .529* JE6 -.212** .002 .043 .063 .390** .405** .179** .450** .394** .513** .380** .476** .523** .384** .183** .233** .341** .020 .303** .510** .373** .438** .274** .651** .438** .435** .282** .437** .341** .575** JE7 -.249** -.030 .011 .072 .298** .396** .180** .369** .386** .503** .419** .595** .554** .428** .187** .263** .478** .053 .315** .498** .312** .426** .214** .597** .428** .511** .199** .504** .364** .603** JE8 -.152** .037 .096 .113* .234** .324** .187** .271** .357** .425** .254** .352** .388** .257** .233** .285** .260** .058 .239** .412** .287** .342** .208** .496** .360** .324** .268** .386** .241** .392** JE9 -.220** .025 .003 .100 .340** .366** .214** .234** .394** .460** .342** .470** .473** .246** .249** .202** .378** .037 .351** .385** .211** .321** .195** .512** .436** .351** .185** .433** .312** .443** JE10 -.256** .028 -.005 .141** .440** .415** .280** .420** .427** .574** .304** .533** .574** .445** .274** .344** .436** .021 .353** .596** .332** .401** .323** .661** .615** .574** .307** .491** .393** .610** JE11 -.224** -.079 -.029 .133** .438** .376** .204** .501** .601** .623** .608** .662** .593** .520** .231** .367** .451** .078 .292** .474** .331** .407** .236** .774** .560** .629** .315** .507** .482** .694** JE12 .031 -.070 .029 .083 .358** .203** .132** .209** .558** .535** .440** .333** .334** .240** .157** .269** .316** .095 .280** .289** .182** .226** .112* .520** .334** .369** .233** .302** .201** .484** JE13 -.136** .218** .278** .245** .342** .290** .159** .298** .337** .402** .324** .423** .467** .276** .141** .332** .508** -.105* .241** .398** .598** .405** .493** .437** .557** .490** .452** .436** .296** .469** JE14 -.105* .026 .104* .060 .292** .297** .184** .267** .362** .494** .318** .265** .412** .214** .215** .290** .348** .014 .313** .395** .311** .329** .279** .429** .440** .323** .301** .369** .236** .392** JE15 -.149** .010 .035 .133** .355** .369** .215** .382** .441** .479** .381** .433** .519** .384** .233** .279** .374** .056 .275** .421** .345** .300** .290** .533** .520** .434** .287** .394** .362** .490** JE16 -.042 .248** .233** .178** .116* .193** .158** .103* .114* .153** .137** .246** .195** .144** .239** .208** .243** -.019 .190** .235** .248** .258** .241** .209** .294** .270** .116* .203** .174** .248** JE17 .005 .388** .416** .391** .073 .127* -.015 .096 .040 .071 .044 .087 .123* .134** .049 .164** .157** -.039 .105* .116* .329** .228** .368** .073 .173** .108* .260** .056 .101* .065 JE18 -.266** .049 .040 .113* .381** .351** .306** .359** .423** .472** .457** .594** .525** .393** .237** .402** .512** .061 .319** .408** .281** .402** .223** .520** .562** .525** .258** .445** .428** .595** JE19 -.219** .035 .043 .071 .362** .315** .315** .352** .412** .536** .444** .480** .592** .417** .270** .315** .477** -.001 .386** .396** .375** .368** .290** .519** .520** .444** .216** .371** .396** .599** JE20 -.225** .085 .032 .079 .375** .336** .320** .407** .314** .428** .388** .513** .434** .397** .307** .393** .515** .038 .282** .464** .323** .375** .281** .553** .518** .515** .246** .398** .282** .522** JE21 -.110* -.046 .027 .056 .351** .266** .264** .273** .476** .434** .374** .425** .467** .428** .190** .307** .401** .066 .245** .413** .311** .264** .256** .448** .510** .467** .243** .275** .384** .481** JE22 -.145** .065 .065 .079 .209** .179** .198** .330** .271** .290** .250** .368** .299** .201** .248** .328** .456** .024 .224** .353** .324** .334** .270** .424** .367** .402** .269** .331** .297** .414** JE23 -.188** -.035 -.096 .059 .457** .273** .224** .339** .439** .572** .476** .391** .515** .644** .241** .239** .310** .017 .282** .348** .136** .234** .188** .553** .438** .475** .162** .217** .341** .484** JE24 -.077 -.047 -.009 .043 .352** .251** .197** .436** .516** .460** .475** .470** .435** .543** .259** .419** .376** .083 .211** .353** .202** .312** .161** .608** .473** .581** .185** .331** .336** .548** JE25 -.131* -.072 -.083 .103* .166** .218** .134** .168** .204** .252** .182** .196** .176** .177** .154** .025 .130* .191** .180** .288** .063 .064 .052 .225** .143** .188** .083 .145** .129* .189**

หมายเหต : * p < .05, ** p < .01

128

ตารางท 7 การวเคราะหคาสหสมพนธแบบเพยรสนรายคขอคาถามระหวางความอยดมสขกบการถายทอดทางสงคมในองคการ

ขอคาถาม

WB1 WB2 WB3 WB4 WB5 WB6 WB7 WB8 WB9 WB10 WB11 WB12 WB13 WB14 WB15 WB16 WB17 WB18 WB19 WB20 WB21 WB22 WB23 WB24 WB25 WB26 WB27 WB28 WB29 WB30

OSo1 -.216** -.098 -.114* -.055 .305** .149** .096 .227** .456** .497** .417** .375** .416** .392** .243** .307** .273** -.046 .234** .269** .180** .268** .108* .547** .347** .416** .120* .383** .253** .423**

OSo2 -.215** .030 .023 .064 .280** .258** .171** .258** .415** .439** .367** .446** .448** .375** .296** .373** .389** -.013 .243** .401** .301** .299** .195** .488** .527** .563** .213** .478** .348** .530** OSo3 -.307** -.143** -.119* -.010 .386** .252** .118* .374** .525** .564** .485** .516** .520** .558** .235** .272** .322** -.017 .279** .360** .227** .359** .149** .617** .408** .558** .199** .372** .379** .560**

OSo4 -.297** -.098 -.066 -.044 .271** .208** .092 .196** .314** .309** .240** .326** .287** .179** .128* .157** .236** -.069 .251** .258** .166** .180** .071 .276** .278** .259** .089 .233** .227** .300**

OSo5 -.418** -.099 -.095 -.099 .406** .280** .153** .356** .478** .559** .451** .434** .425** .411** .217** .330** .272** -.183** .234** .373** .217** .379** .235** .532** .337** .425** .279** .358** .327** .434** OSo6 -.161** -.025 -.035 .043 .305** .324** .224** .271** .386** .419** .456** .493** .456** .429** .192** .299** .392** .068 .248** .442** .244** .293** .176** .467** .532** .569** .196** .448** .320** .501** OSo7 -.204** .085 -.042 .073 .377** .394** .220** .365** .427** .499** .416** .507** .466** .426** .265** .324** .405** .097 .321** .538** .243** .369** .222** .593** .555** .596** .188** .426** .207** .478** OSo8 -.157** .039 -.034 .040 .364** .318** .234** .319** .415** .485** .406** .451** .454** .363** .298** .346** .396** .018 .339** .485** .264** .362** .196** .578** .584** .581** .187** .491** .295** .506** OSo9 -.123* .112* .128* .126* .092 .128* .035 .172** .191** .188** .170** .246** .224** .220** .158** .147** .240** -.131* .107* .190** .221** .213** .297** .236** .218** .224** .244** .150** .170** .236** OSo10 -.253** .028 -.050 .041 .390** .267** .283** .376** .394** .435** .380** .565** .567** .384** .232** .334** .565** .020 .372** .467** .322** .408** .223** .530** .570** .567** .152** .477** .309** .575** OSo11 -.164** -.005 -.018 .048 .308** .282** .209** .310** .406** .393** .318** .400** .404** .275** .235** .360** .452** .023 .279** .397** .227** .279** .194** .441** .485** .404** .151** .372** .238** .413** OSo12 -.131* .059 .118* .149** .289** .391** .233** .342** .277** .395** .259** .350** .504** .204** .245** .337** .400** .001 .290** .525** .379** .351** .309** .408** .505** .351** .309** .457** .271** .403** OSo13 -.290** -.075 -.105* .058 .369** .260** .114* .262** .446** .580** .369** .334** .405** .297** .192** .258** .294** -.012 .291** .428** .173** .223** .177** .535** .442** .405** .250** .339** .290** .446** OSo14 -.339** .025 -.030 .111* .307** .299** .155** .338** .194** .288** .089 .385** .386** .248** .147** .214** .367** .079 .255** .523** .273** .246** .271** .438** .388** .348** .219** .352** .271** .400** OSo15 -.403** -.149** -.118* .037 .480** .365** .231** .335** .549** .636** .479** .540** .580** .421** .223** .321** .353** .028 .325** .464** .198** .335** .193** .656** .512** .472** .241** .338** .375** .509** OSo16 -.266** -.128* -.157** .009 .407** .213** .126* .379** .447** .472** .261** .273** .443** .456** .148** .210** .177** .027 .291** .354** .093 .212** .099 .487** .240** .235** .134** .183** .228** .375** OSo17 -.248** -.123* -.080 .045 .352** .345** .185** .345** .450** .458** .411** .588** .555** .518** .206** .332** .390** .076 .265** .472** .216** .337** .145** .605** .450** .555** .161** .442** .406** .569** OSo18 -.254** -.108* -.069 .055 .411** .294** .171** .383** .496** .468** .459** .598** .565** .572** .196** .255** .428** .031 .267** .411** .344** .342** .271** .617** .495** .601** .222** .450** .492** .635** OSo19 .267** .017 .054 .184** -.220** -.003 -.072 -.179** -.197** -.267** -.202** -.078 -.132** -.156** -.138** -.193** -.029 .360** -.019 .058 -.007 -.155** -.136** -.183** -.005 -.072 -.143** .000 -.066 -.086 OSo20 .176** -.049 .015 .212** -.122* -.010 -.047 -.146** -.108* -.124* -.060 -.006 .001 -.016 -.105* -.216** .001 .307** .043 -.006 -.038 -.163** -.096 -.089 .051 -.020 -.141** -.063 -.010 -.039 OSo21 .185** -.054 .029 .202** -.141** .032 -.084 -.055 -.067 -.135** -.067 -.032 -.007 .045 -.111* -.201** -.026 .318** .029 .042 -.046 -.169** -.072 -.102* -.001 -.067 -.088 -.068 .023 -.024 OSo22 -.094 .009 .147** .142** .092 .250** .097 .153** .161** .250** .188** .240** .246** .128* .145** .165** .335** -.006 .246** .323** .224** .214** .217** .257** .278** .246** .214** .232** .117* .325** OSo23 -.182** .008 .081 .140** .147** .296** .132** .278** .318** .233** .269** .415** .348** .266** .094 .120* .328** .063 .220** .370** .277** .217** .331** .241** .349** .280** .301** .285** .340** .392** OSo24 -.245** .063 .097 .103* .247** .375** .229** .318** .333** .367** .323** .559** .485** .280** .220** .281** .549** .025 .348** .546** .394** .380** .312** .449** .602** .599** .235** .545** .377** .600** OSo25 -.247** .124* .053 .157** .161** .370** .176** .409** .190** .234** .140** .412** .413** .397** .127* .124* .410** .065 .249** .554** .303** .272** .359** .329** .415** .381** .226** .318** .293** .450** OSo26 -.283** .136** .107* .105* .286** .396** .237** .521** .301** .393** .331** .509** .512** .382** .202** .305** .385** -.024 .308** .499** .369** .401** .358** .535** .480** .441** .268** .436** .321** .480** OSo27 -.360** -.017 -.024 .047 .365** .357** .214** .482** .350** .541** .425** .533** .499** .445** .213** .286** .373** -.037 .353** .525** .267** .401** .280** .626** .391** .425** .213** .391** .257** .503**

129

ตารางท 7 (ตอ)

ขอ

คาถาม WB1 WB2 WB3 WB4 WB5 WB6 WB7 WB8 WB9 WB10 WB11 WB12 WB13 WB14 WB15 WB16 WB17 WB18 WB19 WB20 WB21 WB22 WB23 WB24 WB25 WB26 WB27 WB28 WB29 WB30

OSo28 -.275** -.102* -.055 .044 .369** .278** .187** .463** .438** .521** .513** .541** .506** .452** .225** .359** .375** -.032 .235** .387** .248** .339** .188** .672** .399** .506** .236** .395** .309** .511** OSo29 -.274** -.158** -.111* .018 .439** .283** .198** .427** .587** .670** .558** .541** .509** .422** .235** .352** .414** -.008 .301** .430** .256** .382** .166** .691** .513** .545** .220** .434** .296** .545** OSo30 -.262** -.165** -.096 .001 .442** .299** .163** .411** .532** .678** .539** .488** .492** .407** .235** .364** .313** .009 .260** .449** .212** .397** .127* .667** .461** .492** .234** .420** .262** .493** OSo31 -.193** -.112* -.091 .038 .426** .276** .133** .429** .592** .653** .599** .620** .547** .454** .245** .323** .316** .032 .297** .389** .269** .380** .149** .709** .437** .471** .230** .466** .317** .513** OSo32 -.208** -.158** -.073 .036 .463** .283** .177** .427** .551** .701** .558** .541** .545** .422** .255** .352** .384** .010 .319** .430** .256** .357** .166** .724** .477** .509** .235** .402** .270** .579**

หมายเหต : * p < .05, ** p < .01 130

ตารางท 8 การวเคราะหคาสหสมพนธแบบเพยรสนรายคขอคาถามระหวางการฝงลกในงานกบการถายทอดทางสงคมในองคการ ขอ

คาถาม JE1 JE2 JE3 JE4 JE5 JE6 JE7 JE8 JE9 JE10 JE11 JE12 JE13 JE14 JE15 JE16 JE17 JE18 JE19 JE20 JE21 JE22 JE23 JE24 JE25

OSo1 .170** .133** .486** .389** .309** .433** .507** .374** .503** .412** .439** .274** .250** .221** .277** .192** .015 .244** .370** .352** .234** .215** .468** .396** .201** OSo2 .312** .340** .561** .550** .513** .425** .543** .379** .462** .451** .440** .257** .367** .259** .384** .244** .103* .339** .398** .385** .336** .260** .385** .390** .164** OSo3 .093 .058 .400** .549** .475** .505** .537** .368** .494** .515** .539** .290** .260** .203** .295** .173** .041 .439** .430** .417** .333** .295** .538** .494** .200** OSo4 .059 .059 .173** .219** .285** .274** .277** .256** .251** .275** .264** .162** .299** .189** .203** .227** .031 .211** .267** .270** .229** .201** .230** .191** .063 OSo5 .132** .079 .316** .302** .336** .462** .435** .420** .421** .492** .492** .273** .297** .300** .296** .109* .042 .357** .362** .411** .337** .243** .483** .425** .153** OSo6 .174** .177** .379** .509** .480** .477** .550** .422** .394** .500** .484** .191** .381** .286** .306** .187** .092 .313** .368** .395** .341** .226** .434** .432** .166** OSo7 .253** .260** .420** .370** .418** .581** .520** .430** .571** .680** .539** .332** .337** .327** .436** .277** .084 .425** .452** .573** .335** .257** .573** .524** .257** OSo8 .246** .192** .536** .510** .488** .567** .554** .488** .645** .662** .565** .363** .383** .385** .425** .288** .078 .375** .481** .514** .372** .326** .558** .551** .241** OSo9 .089 .103* .153** .222** .199** .238** .229** .198** .198** .254** .234** .097 .240** .086 .192** .162** .184** .166** .240** .272** .184** .175** .240** .195** .065 OSo10 .261** .202** .343** .484** .471** .496** .584** .370** .540** .570** .554** .259** .371** .267** .350** .287** .089 .518** .549** .542** .392** .302** .542** .538** .200** OSo11 .305** .283** .284** .321** .217** .285** .409** .336** .453** .403** .432** .326** .307** .351** .295** .117* -.004 .297** .319** .336** .333** .124* .336** .421** .086 OSo12 .269** .181** .234** .293** .380** .444** .434** .400** .484** .474** .424** .231** .433** .467** .439** .175** .112* .286** .377** .284** .389** .265** .284** .261** .140** OSo13 .229** .232** .334** .213** .300** .463** .452** .456** .454** .574** .525** .485** .373** .392** .497** .071 .080 .307** .426** .420** .340** .204** .528** .482** .238** OSo14 .175** .236** .192** .336** .232** .529** .346** .301** .359** .619** .456** .159** .319** .203** .395** .169** .091 .318** .337** .441** .264** .333** .401** .330** .223** OSo15 .161** .127* .360** .418** .400** .539** .608** .565** .634** .672** .687** .462** .376** .380** .502** .181** .077 .496** .528** .488** .455** .304** .600** .551** .225** OSo16 -.086 -.055 .273** .254** .200** .505** .403** .441** .542** .566** .436** .354** .149** .314** .415** .139** .058 .290** .470** .371** .319** .099 .588** .421** .227** OSo17 .083 .105* .261** .511** .373** .509** .699** .428** .533** .546** .600** .237** .289** .162** .313** .226** .004 .473** .399** .423** .308** .339** .461** .561** .158** OSo18 .058 .054 .304** .520** .310** .477** .589** .377** .505** .593** .645** .275** .382** .277** .440** .214** .063 .414** .477** .508** .432** .312** .585** .571** .181** OSo19 -.139** .024 -.139** -.057 -.052 -.105* -.110* -.088 -.194** -.144** -.164** -.057 -.086 -.066 -.001 -.042 .001 -.170** -.160** -.166** -.116* -.058 -.271** -.189** .095 OSo20 -.188** -.103* -.134** -.016 -.020 -.096 -.054 -.121* -.103* -.060 -.084 -.065 -.087 -.038 .016 -.026 .021 -.090 -.013 -.118* -.037 -.006 -.073 -.106* .122* OSo21 -.196** -.048 -.153** .041 -.029 -.076 -.082 -.082 -.166** -.079 -.065 -.037 -.099 -.035 .112* -.045 .038 -.091 -.021 -.139** -.006 -.021 -.076 -.089 .134** OSo22 .179** .141** .267** .228** .454** .341** .365** .256** .245** .260** .212** .232** .301** .277** .324** .063 .083 .126* .268** .223** .151** .195** .113* .111* .141** OSo23 .108* .187** .108* .262** .242** .242** .237** .218** .182** .292** .284** .206** .259** .259** .316** .093 .115* .255** .271** .219** .346** .145** .183** .201** .099

131

ตารางท 8 (ตอ)

ขอ

คาถาม JE1 JE2 JE3 JE4 JE5 JE6 JE7 JE8 JE9 JE10 JE11 JE12 JE13 JE14 JE15 JE16 JE17 JE18 JE19 JE20 JE21 JE22 JE23 JE24 JE25

OSo24 .310** .284** .367** .459** .512** .466** .626** .375** .459** .485** .437** .221** .394** .348** .382** .220** .097 .372** .396** .382** .335** .294** .302** .352** .121* OSo25 .067 .218** .059 .277** .281** .471** .354** .193** .227** .540** .316** .042 .266** .193** .395** .166** .131* .260** .338** .429** .251** .191** .429** .241** .223** OSo26 .225** .208** .297** .336** .402** .544** .454** .310** .342** .576** .462** .072 .387** .402** .426** .229** .161** .338** .395** .420** .267** .301** .383** .319** .156** OSo27 .116* .054 .345** .308** .422** .570** .516** .413** .474** .674** .517** .211** .299** .397** .447** .198** .104* .352** .413** .477** .239** .285** .555** .369** .250** OSo28 .187** .087 .393** .401** .355** .494** .564** .456** .446** .577** .696** .349** .399** .334** .491** .200** .071 .361** .384** .525** .285** .446** .487** .549** .206**

OSo29 .220** .180** .506** .376** .468** .581** .569** .508** .523** .639** .655** .527** .459** .433** .581** .168** .042 .366** .460** .601** .379** .334** .527** .551** .218**

OSo30 .183** .098 .453** .322** .453** .601** .550** .518** .505** .651** .634** .479** .428** .447** .525** .158** .048 .353** .378** .545** .330** .294** .508** .533** .184** OSo31 .149** .083 .468** .359** .394** .625** .569** .516** .603** .651** .704** .494** .396** .403** .622** .186** .022 .360** .421** .527** .326** .290** .527** .520** .213** OSo32 .220** .128* .506** .418** .468** .662** .529** .537** .561** .708** .688** .592** .438** .487** .620** .168** .028 .366** .494** .564** .379** .334** .564** .518** .229**

หมายเหต : * p < .05, ** p < .01

132

ประวตผวจย ชอ ชอสกล นางสาวณฐาพร จรยะปญญา ประวตการศกษา นเทศศาสตรบณฑต มหาวทยาลยกรงเทพ ปทสาเรจการศกษา พ.ศ. 2554 ประสบการณทางาน พ.ศ. 2557-ปจจบน เจาหนาทบรหารงานทวไป สานกบรหารพนทอนรกษท 3 (บานโปง)