คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม...

38
1 สำหรับผู้สอนเท่ำนั้น คู ่มือการสอน วำงแผนกำรเงิน ฉบับปัจฉิมนิเทศ Hello Money

Upload: others

Post on 09-Aug-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

1

ส ำหรบผสอนเทำนน

ค มอการสอน

วำงแผนกำรเงน ฉบบปจฉมนเทศ

Hello Money

Page 2: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

2

ส ำหรบผสอนเทำนน

“Toolkits ฉบบนเปนบทเรยนและกจกรรมกำรเรยนร เรอง “วำงแผนกำรเงน ฉบบปจฉมนเทศ” ส ำหรบนกศกษำทก ำลงกำวเขำสวยท ำงำน เพอใหผเรยนไดตระหนกถงควำมส ำคญในเรองของกำรออมกอนใช คดกอนจำย รวมถงสำมำรถวำงแผนกำรเงนได ทงน ผสงตอควำมร (Multiplier) สำมำรถน ำไปปรบใชไดตำมควำมเหมำะสม”

Page 3: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

3

ส ำหรบผสอนเทำนน

คมอเลมน...มอะไรบำง

กอนจะสอน...ตองรอะไร 4

บทเรยน

วำงแผนกำรเงนฉบบปจฉมนเทศ 8

กำรประเมนผล 31

บรรณำนกรม 35

Page 4: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

4

ส ำหรบผสอนเทำนน

กอนจะสอน...ตองรอะไร

วธใชคมอ สวนประกอบของบทเรยน ภำพรวมของเนอหำ

Page 5: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

5

ส ำหรบผสอนเทำนน

1 วธใชคมอ

คมอการสอนเรอง “วางแผนการเงน ฉบบปจฉมนเทศ (Hello Money)” เปนคมอการสอนทจดท าขนเพอใหผเรยนทก าลงจะจบการศกษาตระหนกถงความส าคญของการวางแผนทางการเงน การออมกอนใช และคดกอนจาย

ผถายทอดความรตอ (Multiplier) สามารถใชเนอหาทอยในคมอเลมน และไฟลเอกสารประกอบการบรรยาย (MM08-Hello Money.pptx) เพอใชประกอบการบรรยายและด าเนนกจกรรม โดยใชเวลาทงหมดประมาณ 1 - 1 ชวโมง 30 นาท

ในบทเรยนประกอบดวยกจกรรม 2 สวนไดแก

1. กจกรรม Money Bingo – เปนกจกรรม Bingo ทสอดแทรกเนอหาเรองการใชจาย โดยกจกรรมจะคนดวยการบรรยายเรองวางแผนการเงนเปนระยะ ๆ

2. กจกรรมทำยนสยกำรเงน – เปนแบบทดสอบนสยการเงนเพอใหผเรยนตระหนกถง นสยการใชจายของตนเอง พรอมใหค าแนะน าเบองตนในการวางแผนการเงน

ทงน ผสอนอาจเลาประสบการณ ปญหา อปสรรค ในการจดการเงนในชวงแรกของการเรมท างานของตนเองหรอบคคลอน ๆ รวมไปถงวธแกไขปญหา (หากม) เพอเปนความรเพมเตมใหแกผเรยน นอกจากน ผสอนสามารถศกษาเรองการวางแผนการเงนเพมเตมไดท คมอการสอนเรอง วางแผนการเงน

Page 6: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

6

ส ำหรบผสอนเทำนน

2 สวนประกอบของบทเรยน

Page 7: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

7

ส ำหรบผสอนเทำนน

3 ภำพรวมของเนอหำ

ปญหาหนงของผเรมตนชวตการท างานคอ “เงนไมพอใช” เพราะภาระคาใชจายตาง ๆ ทเพมขนจากชวตการศกษา ไมวาจะเปนคาใชจายเรองการแตงตว การสงสรรค การเขาสงคม หรอแมแตคาใชจายเดนทาง ประกอบกบในวนทยงไมมประสบการณการท างาน เงนเดอนทไดรบอาจ ไมไดมากมาย หากขาดการวางแผนหรอใชจายอยางสมเหตสมผล กจะยงสงผลกระทบตอการเงน ของตนเอง

วธปองกนทดทสดคอ การใชจายในสงทจ าเปน ไมใชจายเกนตว โดยเฉพาะคาใชจายท ตองใชเงนจ านวนมาก จ าเปนตองมการวางแผนใชจาย รวมถงลดหรอเลกพฤตกรรมการใชจายตามใจตนเอง เพอไมใหเกดปญหาการเงนในภายหลง ในขณะเดยวกนกตองสรางนสยการออม โดยใชหลก “ออมกอนใช” และออมอยางสม าเสมอ โดยตงเปาหมายการออมเพอสรางแรงจงใจในการออม

Page 8: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

8

ส ำหรบผสอนเทำนน

บทเรยน เรอง วำงแผนกำรเงน ฉบบปจฉมนเทศ

กจกรรม Money Bingo กจกรรม ทำยนสยกำรเงน

Page 9: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

9

ส ำหรบผสอนเทำนน

วำงแผนกำรเงน ฉบบปจฉมนเทศ

ระยะเวลำ: 1-1.30 ชวโมง

วตถประสงคกำรเรยนร: กำรจดท ำงบประมำณ และกำรบรหำรรำยรบ-รำยจำย ตระหนกวาเรามเงนใชอยางจ ากด รวธการตงเปาหมายและการจดท าแผนการเงนเพอใหบรรลเปาหมายนน รวธการจดท างบประมาณทสอดคลองกบแผนการเงนเพอใหแผนบรรลตามเปาหมายทวางไว รถงความส าคญของการวางแผนการเงนและจดท างบประมาณ เขาใจวารายรบ-รายจายเปนสงทควรบรหารจดการอยางกระตอรอรน เขาใจความส าคญของการจดล าดบคาใชจายเมอมรายไดจ ากด

กำรออม ตระหนกและเขาใจประโยชนของการมเปาหมายและแผนการออม รวธการตงเปาหมายและจดท าแผนการออม เขาใจวาควรออมเงนกอนซอสนคาหรอลงทน เขาใจประโยชนของการมเงนออมทมสภาพคลองและสามารถน าออกมาใชไดงาย เขาใจประโยชนของการมเงนออมเผอฉกเฉนเพอใชจายในยามทเกดเหตการณไมคาดฝน เขาใจวาอาจตองปรบเปลยนแผน เมอเวลาผานไป รวธการปองกนหรอบรรเทาความเสยงโดยการออมเงนเผอฉกเฉน รวธค านวณระยะเวลาในการออมเพอใหมเงนออมเผอฉกเฉนเปน 6 เทาของรายจายจ าเปน

ตอเดอน

สงทตองเตรยม:

กรณทมคอมพวเตอร

1. ไฟลเอกสารบรรยาย MM08-Hello Money.ppt

2. ใบกจกรรม Money Bingo

เนอหำส ำหรบผสอน:

Page 10: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

10

ส ำหรบผสอนเทำนน

เรองเงนของคนเรมท ำงำน

คนสวนมากมกมรายรบแค 1 ครงใน 1 เดอน แตมรายจายเกดขนทกวน ส าหรบคนทก าลงจะจบการศกษาในอนาคตอนใกล อาจพบเจอกบเหตการณเหลาน:

1. ชวงหำงำน คอชวงทยงไมมรายไดจากการท างาน และไมรวาจะใชเวลานานเทาไหรกวาจะไดงาน แตกมคาใชจายทตองจาย เชน คาเสอผา คาเดนทางไปสมครงานหรอสมภาษณ บางคนอาจโชคดมเงนเกบออม หรอบางคนยงมผปกครองใหพงพา มขาวฟร ไมมคาเชาบาน กอาจไมไดเดอดรอนเทากบคนทตองดนรนดวยตนเอง เพอใหเลยงตนเองไดในยามทยงไมไดงาน

2. ชวงเรมท ำงำน เปนชวงทก าลงตนเตนกบเงนเดอนกอนแรก และรสกมอสระทางการเงน แตเราตองท างานใหครบเดอนกอนกวาจะไดรบเงนเดอนเดอนแรก นนหมายความวาตองมเงนส ารองไวเปนคาใชจายในแตละวน และตองมใหเพยงพอจนกวาจะไดรบเงนเดอน ไมวาจะเปน คาอาหาร คารถ คาเชาบาน และคาใชจายจ าเปนอน ๆ แตหากมอาชพอสระ กตองวางแผนใหรดกมมากขน เพราะไมรวาจะมรายรบเมอไหร จะเพยงพอตอคาใชจายทจะเกดขนกอนไดรบเงนงวดถดไปหรอไม

3. ชวงเตบโต นอกจากจะเปนชวงเรมสรางความกาวหนาในงานแลว อาจจะเปนชวงพสจนตนเองใหครอบครวเหนวาเราเปนผใหญเตมตว เมอมรายรบ กตองรจกบรหารจดการชวตและการเงนของตนเอง ทงการใหรางวลแกตนเอง เชน ซอของทอยากได เดนทางทองเทยว การใหเงนกอนแรกแกพอแม หรอการแบงเบาภาระคาใชจายในบาน แตกมกจะมคาใชจายทไมไดวางแผนลวงหนามาใหตองจายเสมอ เชน เพอนชวนไปเลยงสงสรรค คาตวคอนเสรต คาใชงานอนเทอรเนตสวนเกน ลวนแตตองใชเงน

4. ชวงกำรงำนมนคง เมอท างานไดระยะหนง ประสบการณเพมมากขน เงนเดอนเพมขน การงานเรมมนคง หลายคนกเรมหาความสะดวกสบาย เชน ท าบตรเครดต ซอสมารตโฟนรนใหม กเงนซอรถ หรอสรางความมนคงใหแกตนเอง เชน กเงนซอบาน ลงทนสรางผลตอบแทนเพอรองรบวยเกษยณ

วำงแผนกำรเงน การวางแผนการเงนฟงดอาจเปนเรองนาเบอ แตหลายคนมกไมรตววา ตนเองวางแผนการเงนในชวตประจ าวนอยแลว เชน การเดนทางทองเทยว กวางแผนวาจะไปอยางไร ไปกวน บางคนกคดเผอวากจกรรมทจะตองท าตงแตตนเชาจนถงเวลาเขานอนจะตองท าอะไรบาง เหลานลวนแตเปนการวางแผนทงนน ซงการวางแผนการเงนอาจเรมจาก 5 ขนตอนงาย ๆ ดงน

1. คดใหรอบ ส ารวจวามรายรบเทาไหรในแตละเดอน และมคาใชจายอะไรบางทเราจะตองจาย โดยแยกรายจายจ าเปนกบไมจ าเปนออกจากกน และคดเผอวาจะมรายจายใดทจะเกดขนในอนาคตกนใกล และตองใชเงนกอนใหญบาง

2. จดสรรเงน ดวารายรบทมนนสามารถรองรบคาใชจายตาง ๆ ไดหรอไม โดยพยายามจดสรรรายไดใหพอกบคาใชจาย โดยเฉพาะคาใชจายทจ าเปน และหากมรายจายกอนใหญทตองจายในอนาคต ใหค านวณจ านวนเงนทตองใชแลวตงเปำหมำยกำรออมเพอคาใชจายกอนนน

Page 11: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

11

ส ำหรบผสอนเทำนน

ซงการวางแผนเกบเงนแตเนน ๆ จะชวยใหไมเปนภาระหนกในภายหลง ยงมเวลาออมนานเทาไหรยงด โดยการตงเปาหมายการออม สามารถท าไดงาย ๆ ดงน

1) ก ำหนดเปำหมำยกำรออม - ระบใหชดเจนวาเปาหมายคออะไร เชน รวาจะม งานรบปรญญาฯ ในอก 4 เดอนขางหนา กใหตงเปาหมายการออมเปน “ออมเงนเพอเตรยมเปนคาใชจายในการรบปรญญา” ซงเปาหมายทดควรเปนไปตามหลก SMART ไดแก Specific – ระบใหชดเจนวาจะท าอะไร เพออะไร Measurable – ตองวดผลได โดยการก าหนดเปนตวเลข Achievable – สามารถท าส าเรจได และรวาตองท าอยางไรใหบรรล

เปาหมาย Realistic – ตองมความเปนไปได ไมใชเรองเพอฝน Time Bound – ก าหนดระยะเวลาทแนชด เพอใหวางแผนไดตามทก าหนด

2) ระบจ ำนวนเงนทตองกำร - ตรวจสอบราคาของสงทตองการ และอาจบวกเพม อกเลกนอยเผอราคามการเปลยนแปลง เชน การออมเงนเพองานรบปรญญา กตองลองค านวณดวามคาใชจายอะไรบาง และตงงบประมาณทคาดวาจะใช เชน คาเชาชดรบปรญญา คาแตงหนา คาเลยงสงสรรค รวมเปนเงน 4,000 บาท

3) ก ำหนดระยะเวลำในกำรออม - ระบใหชดเจนวาตองการเงนจ านวนนนเมอไหร โดยก าหนดเปนจ านวนวน จ านวนเดอน หรอจ านวนปกได เชน อก 4 เดอนขางหนา แตจะตองสอดคลองกบความสามารถในการออมและไมสรางความกดดนแกตนเองจนเกนไป

ตวอยางเปาหมายการออม

3. จดท ำแผนกำรออมอยางงาย โดยท าได ดงน

1) หำจ ำนวนเงนทตองออมตอเดอน เทาไหร โดยน าจ านวนเงนทตองการหารดวยระยะเวลาในการออม เชน จ านวนวนหรอจ านวนเดอน

2) หำวธกำรออมใหไดเงนตำมจ ำนวนทตองออมตอเดอน เชน ลดรายจาย หรอเพมรายได หรอทงลดรายจายและเพมรายได ดวาแตละวธไดเงนจ านวนเทาไร เพยงพอกบเปาหมายทวางไวหรอไม แลวท าเปนแผนการออม ตวอยางแผนการออม

Page 12: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

12

ส ำหรบผสอนเทำนน

4. ใชจำยตำมทจดสรร และออมตำมแผน แมก าหนดเปาหมายและจดท าแผนดเพยงใด

แตถาไมท าตามอยางเครงครด หรอเผลอใจไปกบสงทไมไดอยในแผน กคงยากทจะบรรลเปาหมาย

5. ปรบและเปลยนแผนตำมสถำนกำรณ คอ หมนตรวจสอบเปนระยะวาเปนไปตามแผนหรอไม หากไมเปนไปตามแผนกตองหาสาเหตใหไดวาเกดจากอะไร แลวหาทางแกไขหรอ ปรบแผนใหสอดคลองกบสถานการณทเกดขน

หลกกำรออมเงนใหส ำเรจ การออมสามารถท าไดหลายวธ ผออมอาจเลอกใชวธทถนดและเหมาะสมกบรายรบ-

รายจายของตนเอง แตควรมหลกการออม ดงน

1. ออมกอนใช การจดล าดบวาจะท าอะไรกอนหลงกมความส าคญมาก หากใชเงนกอน ทจะออม มกมเงนเหลอออมนอยกวาทตงใจไวหรออาจไมเหลอออมเลย ออมกอนใชหรอออมทนท เมอรายไดเขามา จงเปนสงทตองท าใหเปนนสย จะชวยใหออมเงนไดตามเปาหมาย

2. ออมอยำงนอย 1 ใน 4 ของรำยได เปนอตราสวนทเราควรจ าใหขนใจและใชทกครง ทมรายไดเขากระเปา โดยสามารถแบงยอยวาออมเพออะไรบางตามความจ าเปนและ ความเหมาะสมกบเปาหมายในชวตหรอตามเหตการณในชวงนน ๆ (ถายงมรายไดนอยแตม รายจายจ าเปนจ านวนมาก อาจเรมออมท 10% ของรายไดกอน)

3. แบงเงนเปนสวน ๆ ตามเปาหมายทตองการใช เชน เงนออมเผอฉกเฉน เงนออม เพอใชหลงเกษยณ เงนออมเพอซอของทอยากได และใชเงนตามวตถประสงคนน ๆ ไมปะปนกน

ทงน ควรเปดบญชส าหรบออมเงนโดยเฉพาะ เพอแยกเงนทตองการออมและเงนส าหรบใชจายออกจากกน และอาจเพมความยากในการถอนเงน เชน ไมท าบตรเดบต หรอฝากเงนไวในบญชทจ ากดจ านวนครงในการถอน (ถาถอนเกนจ านวนครงทก าหนดจะเสยคาปรบ) ยกเวนบญชเงนออมเผอฉกเฉนทจะตองฝากในบญชทถอนงาย

4. สรำงวนยในกำรออม โดยใชเทคนคการออมทสนกสนาน ท าไดงาย เพอสรางแรงจงใจในการออมใหไดตามทตงใจไว เชน

หยอดกระปกกอนออกจากบานวนละ 10 บาท เกบเศษของรายรบไวเปนเงนออม เชน ไดรบเงน 320 บาท กเกบ 20 บาทไวออม

Page 13: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

13

ส ำหรบผสอนเทำนน

เกบเงนทอนไวเปนเงนออม เชน ซอของราคา 280 บาท จายไป 300 บาท ไดรบเงนทอน 20 บาท กน าไปออม ซงแตละคนกสามารถเลอกจายเงนใหเหลอเงนทอนตางกนได

ผกการออมกบพฤตกรรมทชอบท า เชน เลนเกมชวโมงละ 10 บาท ไดแบงก 50 มาเมอไหร กเกบไวไปหยอดกระปก ไมน ามาใช ไมชอบพกเหรยญเพราะมนหนก พอไดเหรยญทอนมากหยอดกระปกใหหมด เกบสวนลดใหเปนเงนออม เชน สนคาราคา 1,000 บาทลดเหลอ 700 บาท

กใหเกบ 300 บาททเปนสวนลดไวเปนเงนออม ซอของไมจ าเปนไปเทาไหร กใหน าเงนมาออมเทานน เชน ถาซอของไมจ าเปน

1,000 บาท กตองออมเงนใหได 1,000 บาท ออมใหพอ ทเหลอใชตามสบาย คอ การตงเปาหมายวาจะออมเดอนละเทาไหร

แลวน าไปออมหรอลงทนเทาทวางแผนไว เงนทเหลอกใชไดตามสบาย ตงค าสงหกเงนเดอนอตโนมตไปฝากเขาบญชเงนออมหรอซอหนสหกรณ

เงนออมทควรม 1. เงนออมเผอฉกเฉน เปนเงนออมกอนแรกททกคนควรออมใหได ควรมอยางนอย

3 - 6 เทาของรายจายจ าเปนในแตละเดอน ทส าคญควรเกบในบญชทเบกถอนไดงาย หากมเหตการณไมคาดฝน กสามารถถอนมาใชไดเลย ทงน ควรแยกจำกบญชเงนเดอน เพอปองกน กำรเผลอดงเงนออมเผอฉกเฉนมำใช

2. ออมไวใชหลงเกษยณ หลายคนอาจมองวาชวตหลงเกษยณยงอกไกล และไมเหนความจ าเปนทจะตองออมเงน แตการออมไวใชหลงเกษยณ ยงเรมตนออมเรวเทาไหร กยงท าใหมอสรภาพทางการเงนไดเรวขน

ตวอยาง ถาเกษยณตอนอาย 60 ป และคาดวาจะมชวตอยถงอาย 90 ป เทากบวา มชวตอยแบบไมท างาน (ไมมรายได) 30 ป หากเรมตนออมเงนตอนอาย 30 ป กจะมระยะเวลำออมเงนเทำกบระยะเวลำทไมมรำยไดหลงเกษยณ และหากอยากเปนอสระ เลกท างานกอน วย 60 ป ระยะเวลาออมเงนเพอใชหลงเกษยณกจะยงสนลง ดงนน จงควรเรมตนออมใหเรวขน

3. ออมเงนลวงหนำส ำหรบรำยจำยกอนโต หากรลวงหนาวาชวงไหนจะมคาใชจาย ทตองใชเงนจ านวนมาก เชน เกบเงนดาวนซอรถ หรอซอคอนโด ควรวางแผนเกบเงนแตเนน ๆ โดยทยอยออมเงนทกเดอนจนเปนกอนใหญ จะไดไมมภาระคาใชจายหนกเกนไป

4. เงนออมเพอกำรลงทน เปนการออมเงนเพอน าไปลงทนใหเงนงอกเงย ซงท าไดตงแตลงทนซอหองแถวหรอเครองมอตาง ๆ เพอใหเชา หรอลงทนในตลาดหลกทรพย ซงการลงทน บางประเภทอาจตองใชเงนกอนในการลงทน และการลงทนมความเสยงทจะสญเสยเงนตน หรอ ไดผลตอบแทนนอยกวาทคาดหวง ผลงทนจงควรพจารณาใหรอบคอบกอนตดสนใจลงทน

Page 14: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

14

ส ำหรบผสอนเทำนน

5. เงนออมเพอของทอยำกได เปนการออมเพอน าเงนไปใชจายในสงทตองการ เชน ทองเทยว ซอเครองเสยง เครองประดบสวย ๆ ซงสวนมากมกเปนรายจายไมจ าเปน ดงนน จงควรออมเงนกอนซอและไมควรกอหนเพอซอของเหลาน แตควรจะตองตงเปาหมายการออมเพอซอของเหลานใหชดเจน และหากออมเงนไมครบ กไมควรซอ

แนะน ำกจกรรม Money Bingo (ส ำหรบผสอน) วตถประสงค: เพอใหเกดกระบวนการเรยนรผานการเลนกจกรรม โดยใหผเรยนเกดความตระหนก หรอเหนความส าคญของการออมกอนใช คดกอนจาย และวางแผนการเงนใหเปน

ภำพรวมกจกรรม เปนการน าเกม Bingo มาประยกตเขากบการบนทกรายรบ-รายจาย โดยมอปกรณการเลนเกม คอ - Presentation ส ำหรบผสอน ไวใชส าหรบการด าเนนกจกรรม ซงออกแบบใหอยใน ไฟลเดยวกนกบทใชบรรยาย เพอใหสะดวกตอการใชงาน โดยจะเรยงล าดบการสอนและการเลนกจกรรมตามล าดบกอน-หลง ผสอนเพยงแคเปดสไลดไปทละหนาตามทเรยงล าดบไว

- ใบกจกรรม ส ำหรบผเรยน ผสอนแจกใบกจกรรมกอนเรมเกม โดยในใบกจกรรม จะประกอบดวย ตาราง Bingo ส าหรบกากบาทหรอวงกลมรอบตวเลข และตาราง Memo ส าหรบบนทกรายรบหรอรายจายททกคนตองบนทกรายการ ไมวาตนเองจะมหมายเลขดงกลาวหรอไมกตาม โดยใบกจกรรมท าคละไว 3 แบบ แตละแบบจะมเลขแตกตางกน และจะ Bingo ไมพรอมกน

กตกำกำรเลน

คลายกบการเลนบงโก เพยงแตตวเลขทผสอนจะสมขนมานน ไดถกวางตวเลขไวแลว เพอใหงายในการคมเกม นอกจากนตวเลขแตละตวทสมขนมา จะมรายรบหรอรายจายซอนอยดวย โดยใหผเรยนทกคนบนทกรายการทเปดออกมาในตาราง Memo โดยหากเปนรายรบใหบนทกในชองรายรบ หากเปนรายจายกใหบนทกในชองรายจาย ซงทกคนจะตองบนทกทกรำยกำร แมหมำยเลขของรำยกำรนนจะไมไดอยในใบ Bingo ของตนเอง หากใคร Bingo กอน ถอวารายการใชจายหมดลงทนท ไมตองบนทกรายการจายอกตอไป หากใครยงไม Bingo กตองบนทกรายรบ-รายจายไปเรอย ๆ จนกวาตนเองจะ Bingo

วธกำรด ำเนนกจกรรม

1. ผสอนใชไฟลประกอบการบรรยาย ซงไดจดท าในรปของ Presentation โดยกอนเรมเกมผสอนจะอธบายกตกาและวธการเลนกอน

2. ผสอนเรมตงแตสมหมายเลข โดยการคลกทรปดาวในสไลด เมอไดหมายเลขแลวใหบอกผเรยนใหดในตาราง Bingo ของตนเองวามเลขนนหรอเปลา

3. จากนนใหคลกสไลดไปหนาถดไป เพอดวาเลขนนมรายจายใดซอนอย และบอกใหผเรยนบนทกรายการใน Memo ตามรายการทปรากฏอยในสไลด

4. ท าไปเรอย ๆ ตามสไลดทปรากฏ หากใคร Bingo แลว ผสอนกแจงวาไมตองบนทกรายจายอกตอไป

Page 15: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

15

ส ำหรบผสอนเทำนน

5. ในชวงใกลจะจบเกมจะมชวง Special Bonus ทจะมการสอดแทรกเนอหาการสอนระหวางเลนเกมดวย

6. เมอจบเกม ผสอนใหทกคนรวมรายรบรายจาย และดวาใครตดลบ ใครมเงนเหลอบาง

Page 16: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

16

ส ำหรบผสอนเทำนน

กำรด ำเนนกจกรรมโดยละเอยด: 1. ผสอนเปดไฟลเอกสำรบรรยำย MM08-Hello Money.pptx และแจกใบกจกรรม

MM08-A1: Money Bingo ใหแกผเรยนคนละ 1 ชด ซงใบกจกรรมมทงหมด 3 แบบ แตละแบบจะมตวเลขในชอง Bingo ทตางกน ทงน ผสอนควรพยายามแจกใบกจกรรมใหคละกน โดยแตละแบบจะมสญลกษณอยมมบนดานขวา เพอใหเหนความแตกตาง ดงน

รปแบบ 1 รปแบบ 2 รปแบบ 3

2. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.1: ending is beginning แลวเกรนวา “เคยมคนกลาวไววา

จดสนสดคอจดเรมตน กเหมอนกบวนททกคนเรยนจบ และกเปนวนทหลายคนจะเรมตนสงใหม ๆ ทตางไปจากเดม บางคนอาจไปเรยนตอในระดบทสงขน หรอบางคนจะเขาสการท างาน กจะกลายเปนจดเรมตนใหมของชวตเรา ซงแตกตางไปจากวยเรยนทเรามพอแมคอยใหเงนไวใชจาย แตในชวตการท างาน เราตองใชความรทไดเลาเรยนมาหาเลยงตวเอง ไดรบผลตอบแทนเปนเงนเดอน ซงสวนมากในหนงเดอน เรากมกจะมรายรบแคครงเดยว หรอบางคนอาจมอาชพอสระมรายรบหลายครงในหนงเดอน แตรายจายนนเกดทกวน” ภำพ MM08-P1.1: ending is beginning

3. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.2: ควำมจรงของป 2558 แลวอธบายวา “จากขอมลของ

ส านกงานสถตแหงชาตพบวา ครวเรอนในประเทศไทยมรายไดเฉลยอยท 26,915 บาทตอเดอน ในขณะทมรายจายทจ าเปนตอการด ารงชพเฉลยอยท 21,157 บาทหรอประมาณ 80% ของรายรบนนเอง ซงยงไมรวมคาใชจายแบบซอบานหรอซอทดน กแทบจะมเงนเหลอใชไมถงสนเดอนแลว”

Page 17: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

17

ส ำหรบผสอนเทำนน

“สวนหนสนกเฉลยอยทคนละ 156,770 บาท ฟงดเหมอนนอย แตอยาลมวาเกอบ 80% ของเงนเดอนกถกน าไปใชส าหรบการด ารงชพแลว เงนทจะใชช าระหนกนอยลงไปอก เมอช าระหนนอย ดอกเบยกเพมไมหยด สดทายกจะหมนวนอยในวงวนแหงหนไปเรอย ๆ”

“คงไมมใครอยากมชวตอยในวงวนแหงหน พวกเราทก าลงจะเรมตนชวตการเงนใหม เราจะมชวตการเงนอยางไร ลองมาดกน...”

ภำพ MM08-P1.2: ควำมจรงของป 2558

4. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.3: Money Bingo แลวอธบายวา “ทกคนจะไดรบแจกใบ

กจกรรมเพอเลมเกม Money Bingo ซงในหนาแรกจะประกอบดวย 3 สวนคอ (1) ตาราง Bingo (2) ตาราง Memo ส าหรบใชจดรายการรบและจาย และ (3) ตารางส าหรบสรปรายรบ-รายจาย”

ภำพ MM08-P1.3: Money Bingo

5. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.4: How to แลวอธบายวา “โดยวธการเลนจะคลายกบเกม Bingo คอผสอนจะสมตวเลขขนมาทละหมายเลข หากใครมหมายเลขตรงกบหมายเลขท ถกสมขนมา กใหกากบาทหรอวงกลมทหมายเลขนน หากใครวงกลมหรอกากบาทหมายเลขเรยงครบแถว ไมวาจะแนวนอน แนวตง แนวทแยง ตามภาพ กจะถอวา BINGO แตเกมน มกตกาพเศษจาก bingo ทวไปคอ ทก ๆ หมำยเลขทสมขนมำ จะมเหตกำรณทเปนรำยรบ

Page 18: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

18

ส ำหรบผสอนเทำนน

หรอรำยจำยซอนอยดวย โดยทกคนจะตองบนทกรำยรบและรำยจำยทเกดขนลงใน ใบกจกรรมทตำรำง memo”

ภำพ MM08-P1.4: How to

6. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.5: Memo แลวอธบายดงน

1) ผสอนจะท าการสมหมายเลข สมมตวาไดหมายเลขท 19 กใหผเรยนทกคนดในตาราง Bingo ของตนเองวามเลข 19 หรอไม ถามกใหกากบาทหรอวงกลมไว

2) จากนนผสอนจะเปดปายหมายเลข 19 วา มรายรบหรอรายจายใดซอนอย จากตวอยางน เปนรายการไดรบโบนส 1,000 บาท

3) ผเรยนทกคนน ารายการโบนสทไดรบมาบนทกทชอง Memo โดยบนทกวาโบนส และใสจ านวนเงนทชองรายรบ 1,000 บาท ซงทกคนจะตองบนทกทกรำยกำร แมหมำยเลขของรำยกำรนน จะไมไดอยในใบ Bingo ของตนเอง

4) จากนนผสอนจะสมหมายเลขตอไป โดยสมมตวาไดหมายเลข 1 ผเรยนคนไหนมหมายเลขอยในตารางของตนเอง กใหกากบาทหรอวงกลมไว

5) จากนนผสอนจะเปดปายหมายเลข 1 ดวา มรายรบหรอรายจายใดซอนอย จากตวอยางน เปนรายการจายคาน าคาไฟ 1,500 บาท

6) ผเรยนทกคนกน ารายการคาน าคาไฟ มาบนทกทชอง Memo โดยใสจ านวนเงน ทชองรายจาย 1,500 บาท หำกใคร Bingo กอน ถอวำรำยกำรใชจำยหมดลงทนท ไมตองบนทกรำยกำรจำยอกตอไป หำกใครยงไม Bingo กตองบนทกรำยรบ-รำยจำยไปเรอย ๆ จนกวำตนเองจะ Bingo”

Page 19: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

19

ส ำหรบผสอนเทำนน

ภำพ MM08-P1.5: Memo

7. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.6: Monthly spending แลวอธบายวา “เมอเกมสนสด

ใหทกคนรวมรายการรบและจายของตนเองและน าไปใสทชอง Monthly Spending เพอดวามรายรบ-รายจายเทาไหร คงเหลอเงนหรอใชเกน”

ภำพ MM08-P1.6: Monthly spending

8. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.7: Money Bingo เพอเรมเลน BINGO และอธบายวา “เรมตน

เกมดวยการใหเงนเดอนแกทกคนกอน ขอใหทกคนบนทกรำยกำรเงนเดอนใน Memo โดยกรอกจ ำนวนเงนทชองรำยรบ 18,000 บำท” เมอทกคนบนทกรายการเสรจแลว ใหผสอนบอกแกผเรยนดงน “กอนทจะสมตวเลข ขอใหผเรยนทกคนหกเงน 10% ของเงนเดอนไวกอน โดยใหบนทกเปนรำยจำยจ ำนวน 1,800 บำท และใหลองคดดวำ เงน 10% ทหกไวน ตองกำรน ำไปท ำอะไรแลวเขยนลงไปในชองรายการ แตถายงคดไมออกในตอนนกคอยเขยนเตมในภายหลงได โดยใหเวนวางไวกอนตามตวอยางในภาพ”

ทงน ผสอนอาจจะก าหนดเงนเดอนใหแตละคนแตกตางกน เชน คนทเกดเดอนนไดรบเงนเดอน 20,000 บาท หรอคนทเรยนสาขาบญชไดรบเงนเดอน 18,000 บาท หรออาจก าหนดใหทกคนเงนเดอนเทากนกได

Page 20: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

20

ส ำหรบผสอนเทำนน

ภำพ MM08-P1.7: Money Bingo

9. จากนนใหผสอนเรมตนเลนเกม ตามล าดบดงน

1) เปดภำพ MM08-P1.8: สมตวเลข แลวคลกเมาส 1 ครง แลวรปดาวจะหยด ทตวเลขอตโนมต

ภำพ MM08-P1.8: สมตวเลข

2) เมอดาวหยดทตวเลขแลว ใหคลกเมาสอก 1 ครง เพอดรายการใชจายทอย ในหมายเลขนน ตามภำพ MM08-P1.9: Mid-Year Sale ดานลาง

Page 21: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

21

ส ำหรบผสอนเทำนน

ภำพ MM08-P1.9: Mid-Year Sale

3) ใหคลกเมาสอก 1 ครง เพอดวธการบนทกรายการใน Memo ตาม ภำพ MM08-

P1.10: บนทกรำยจำย ดานลาง และย าใหทกคนบนทกรำยกำรใน Memo ตำมเหตกำรณทเกดขนแมวำจะไมมตวเลขในใบ Bingo ของตนเองกตำม ท าเชนนไปเรอย ๆ ถาใคร Bingo กถอวาหมดรายจาย ไมตองบนทกรายการจาย อกตอไป

ภำพ MM08-P1.10: บนทกรำยจำย

4) ระหวางการเลน ผสอนอาจถามเปนระยะวา มใคร Bingo แลวหรอยง ทงน จะเรม

มการ BINGO ในเหตการณล าดบท 14 โดยรายละเอยดเหตการณทจะเกดขนมดงน

ล ำดบ เหตกำรณ

หมำยเลข Bingo

เหตกำรณและทำงเลอก

1

28 Mid-Year Sale ลดทงหาง ใหผเรยนเลอกวาจะซอรองเทา หรอเตารด รองเทาลด 50% จาย 1,500 บาท เตารดไอน าลด 40% จาย 900 บาท

2 8 Happy Sunday ซอของใชในซปเปอรมารเกต ทกคนจาย 1,500 บาท

Page 22: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

22

ส ำหรบผสอนเทำนน

ล ำดบ เหตกำรณ

หมำยเลข Bingo

เหตกำรณและทำงเลอก

3

2 จายคาเดนทางไปท างาน ซงเดนทางโดย… รถยนตสวนตวจาย 2,000 บาท รถรบจาง/รถเมล/รถไฟฟาจาย 1,000 บาท

4

11 Mail เปดตจดหมายเจอบลคาน า/คาไฟ/คาโทรศพทมอถอ จาย 1,600 บาท

5

25 Emergency ยางแตก คนทเคยเลอกการเดนทางโดยรถสวนตวจายคาเปลยนยาง 3,000 บาท คนทเลอกรถรบจาง/รถเมล/รถไฟฟา ไมตองจาย

6

31 แฟนเดย: นดออกเดทกบสาวทแอบปง ผหญงไมเสยตงค ผชายจาย 2,000 บาท

7

35 ชดท ำงำนยบ คนทไมไดซอเตารดไอน า จายคาจางรดผา 500 บาท คนทซอเตารดไอน าไมตองจาย

8

1 Facebook Messenger: ไดรบขอความไปเทยวตางจงหวดจากเพอน เลอกวาจะไป หรอไมไป ไป จาย 1,500 บาท ไมไป ไมเสยเงน

9

14 Phone Call เพอนโทรมาชวนท าประกนชวต เลอกวาจะท า หรอไมท า ท า จาย 2,000 บาท ไมท า ไมตองจาย

10

23 Happy Birthday สขสนตวนเกดคนทเกดวนท 23 เพอนทกคนจดปารตเซอรไพรสจายคนละ 400 บาท คนเกดวนท 23 ไมตองจาย

11

33 Emergency: ประสบอบตเหต นอนโรงพยาบาล 1 คน คนทไมไดซอประกนจาย 6,000 บาท คนทซอประกนไมตองจาย

12

18 Mail: ก าหนดการรบปรญญาในอก 4 เดอนขางหนา มคาใชจาย 4,000 บาท มทางเลอกให ดงน หกเงนเกบทนท 4,000 บาท หกเงนเกบทนท 1,000 บาท อกนาน ยงไมตองรบเกบเงน

13 30 โทรศพทมอถอเสย จายคาซอม 1,500 บาท 14

46 มลนธเดกดอยโอกาสขอรบเงนบรจาค บรจาค 100 บาท ไมบรจาค

Page 23: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

23

ส ำหรบผสอนเทำนน

ล ำดบ เหตกำรณ

หมำยเลข Bingo

เหตกำรณและทำงเลอก

15 6 Family Day: ท ากบขาวทานกบครอบครวทบาน จาย 800 บาท 16

41 เทยวแบบชล ๆ กนขนมรานอรอย อพรปลง Facebook จาย 800 บาท

10. เมอมผ BINGO ครบหมดทกคน (เมอมเหตการณล าดบท 16) ใหผสอนเปดภำพ MM08-P1.11: 10% ของเงนเดอน แลวถามผเรยนอกครงวา “เกบ 10% ของเงนเดอนไวท ำอะไร” และใหผเรยนทยงไมไดกรอกวาเงน 10% แรกทหกไว จะน าไปท าอะไร โดยเขยน ลงไปใน Memo

ภำพ MM08-P1.11: 10% ของเงนเดอน

11. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.12: Special Bonus แลวอธบายวา “ตอจากนจะเปน ชวง Special Bonus มาลองดวาใครจะไดรบโบนสพเศษบาง”

ภำพ MM08-P1.12: Special Bonus

12. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.13: เกบเงนรบปรญญำ แลวอธบายวา “ผทเกบเงนเพองาน

รบปรญญาไมวาจะเกบ 4,000 หรอ 1,000 บาท จะไดรบโบนส 1,000 บาท ใครทเกบเงนเพอรบปรญญา กใหบนทกเปนรายรบลงใน Memo ตามภาพดานซายมอของผเรยน

Page 24: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

24

ส ำหรบผสอนเทำนน

สวนใครทไมไดเกบเงนเพองานรบปรญญา กจะไมไดรบโบนส ดงนน กไมตองกรอกอะไร ตามภาพดานขวามอของผเรยน และท าไมคนทเกบเงนเพองานรบปรญญาจงไดโบนส...”

ภำพ MM08-P1.13: เกบเงนรบปรญญำ

13. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.14: วำงแผนกำรเงน แลวอธบายวา “เปนเพราะคนเกบเงน เพอรองรบเหตการณทจะเกดขนในอนาคตนน เปนคนทบรหารจดการเงนทด หรอรจกวางแผนการเงนของตนเอง”

“การวางแผนการเงน สามารถท าไดงาย ๆ แค คดใหรอบ ออมใหครบ ทเหลอกใชจำย ตำมสบำย เรมจาก (1) คดใหรอบ คอดวาแตละเดอนมคาใชจายอะไรบาง หลงจากนนก (2) จดสรรเงนใหพอกบคาใชจาย และหากมคาใชจายกอนโต กใหตงเปาหมายการออม เพอคาใชจายนนไว แลว (3) ท าแผนการออมเพอไปใหถงเปาหมายนน” “เมอมเปาหมาย มแผนแลว กถงเวลาท าตามแผน (4) ออมเงนและใชจายตามแผนทท าไว และหากท าตามแผนแลวรสกกดดน หรอออมไดงาย ๆ กอาจ (5) ปรบแผนใหสอดคลองกบความสามารถของตนเอง”

ภำพ MM08-P1.14: วำงแผนกำรเงน

14. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.15: คดใหรอบ แลวอธบายวา “คดใหรอบไมใชเรองยาก

งายสดกคอ น าปฏทนมาแลวลองจดลงไปวาจะมคาใชจายอะไรทจะเกดขนบาง คาเชา

Page 25: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

25

ส ำหรบผสอนเทำนน

คาน า คาไฟ คาโทรศพท คาดวาจะตองจายเมอไหร กใหจดลงในวนทนน และทส าคญ อยาลมคาอาหารและคาเดนทางทเราตองจายเปนประจ าทกวนดวย ซงจะท าใหเราเหนภาพรวมของคาใชจายในเดอนนนไดชดเจนขน”

ภำพ MM08-P1.15: คดใหรอบ

15. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.16: ออมใหครบ แลวอธบายวา “ออมใหครบ กท าไดโดย

เรมจากตงเปาหมายการออมตามหลก SMART ซงเปนค าภาษาองกฤษทมาจากค าวา Specific, Measurable, Achievable, Realistic และ Time Bound”

“หมายความวา เปาหมายทดจะตอง (1) Specific กคอ ตองระบใหชดเจนวาจะท าอะไร เพออะไร เชน จะออมเงนเพองานรบปรญญาฯ และตอง (2) Measurable กคอตองวดผลได สวนมากจะก าหนดเปนตวเลขหรอจ านวนเงน เชน ออมเงนเพองานรบปรญญา จ านวน 4,000 บาท”

“นอกจากน เปาหมายทดยงตอง (3) Achievable และ (4) Realistic คอสามารถท า ส าเรจไดและมความเปนไปได ไมใชเรองเพอฝน โดยจะตองรวาควรท าอยางไรเพอใหบรรลเปาหมาย ไมใชวาเงนเดอน 18,000 บาทและไมมเงนออมเลย แตมเปาหมายจะไปเทยวทตางประเทศ เปนเวลา 2 อาทตย แบบนกเปนไปไมได”

“สดทายเปาหมายทดจะตองม (5) Time Bound คอ ก าหนดระยะเวลาทแนชดวาจะตองบรรลเปาหมายนเมอไหร เพอจะเปนประโยชนตอการวางแผน เชน ออมเงนเพองานรบปรญญาจ านวน 4,000 บาทภายใน 4 เดอน”

Page 26: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

26

ส ำหรบผสอนเทำนน

ภำพ MM08-P1.16: ออมใหครบ

16. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.17: ตวอยำงเปำหมำยกำรออม แลวอธบายวา “เมอ

ตงเปาหมายแลว กตองจดท าแผนการออม โดยเรมจาก (1) ค านวณดวาตองออมเงนเดอนละเทาไหร โดยน าจ านวนเงนทตองการหารดวยระยะเวลาทตองออม เชน ตองการเงน 4,000 บาทภายในเวลา 4 เดอน กจะตองออมเงนเดอนละ 1,000 บาท”

“หลงจากนน กตอง (2) หาวธการออม โดยดวาสามารถลดรายจาย หรอเพมรายไดสวนไหนไดบาง ซงการลดรายจายมกจะท าไดงายกวาการเพมรายได อยางเชนในภาพตวอยาง เดกในรปภาพเลอกทจะลดคาสงสรรค/คาเสอผา/คาใชจายอน ๆ เพอใหไดมาซงเงนออมเดอนละ 1,000 บาทตอเดอน”

ภำพ MM08-P1.17: ตวอยำงเปำหมำยกำรออม

17. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.18: ทเหลอใชจำยตำมสบำย แลวอธบายวา “การวางแผนการเงนนนท าไดงาย แคคดใหรอบ ออมใหครบ ทเหลอใชจายตามสบาย แตคนเรามกไมไดเปนแบบนน เมอมรายรบ เรากมกน าเงนไปใชจายทนท ซงไมใชวธทดนก”

“(1) เมอมรายรบ สงทเราควรท าคอ (2) หกเงนออมตามแผนการออมทท าไว หลงจากนน (3) หกหรอกนเงนไวส าหรบคาใชจายจ าเปน สดทายแลวจง (4) จะน าเงนไปใชจายได ตามสบาย ซงไมท าใหเราเครงเครยดกบการออมเงนจนเกนไป แตอยาใชเพลนจนอาจกระทบ กบแผนการออมเงนได”

Page 27: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

27

ส ำหรบผสอนเทำนน

ภำพ MM08-P1.18: ทเหลอใชจำยตำมสบำย

18. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.19: ออมเงน แลวอธบายวา “Special Bonus: ผทน าเงน 10%

แรกของเงนเดอนไวเปนเงนออมหรอน าไปลงทน ไดโบนส 1,000 บาท ใครทน าเงนไปออม กใหบนทกเปนรายรบลงใน Memo ตามภาพดานซายมอของผเรยน สวนใครทไมไดออม กจะไมไดรบโบนส ดงนน กไมตองกรอกอะไร ตามภาพดานขวามอของผเรยน และท าไมคนทน าเงนไปออมหรอลงทนจงไดโบนส...”

ภำพ MM08-P1.19: ออมเงน

19. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.20: เงนออมเผอฉกเฉน แลวอธบายวา “การจายเงน 10%

แรกของเงนเดอนใหเปนเงนออม เปนรายจายทมคามาก เพราะวาเงนทเราออมไป จะกลบกลายเปนเงนทชวยชวตในยามทเราเจอเหตการณฉกเฉนหรอเหตการณทไมคาดฝนได หรอเงนออมเผอฉกเฉนนนเอง”

“เงนออมเผอฉกเฉนคออะไร...เปนเงนออมทเกบไวใชจายในยามฉกเฉน เชน เจบปวย ประสบอบตเหต หรอตกงาน และอยางนอยจะตองม 3 - 6 เทาของรายจายจ าเปนตอเดอน เชน เรามรายจายจ าเปนเดอนละ 10,000 บาท เรากควรมเงนออมเผอฉกเฉนอยางนอย 30,000 - 60,000 บาท อยางนอยกจะท าใหเรามกนมใชไปไดอก 3-6 เดอน ถาเราตกงาน”

Page 28: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

28

ส ำหรบผสอนเทำนน

“และทส าคญ เงนออมเผอฉกเฉนควรเกบไวแยกจากบญชเงนเดอน เพอไมใหเผลอน าออกไปใช แตกควรเกบไวในบญชเงนฝากแบบออมทรพย หรออาจจะมเอทเอมไวถอนเงนดวย กเพอใหถอนออกมาใชไดสะดวกและทนเวลาเมอเกดเหตฉกเฉน”

ภำพ MM08-P1.20: เงนออมเผอฉกเฉน

20. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.21: เงนออมทควรม แลวอธบายวา “ไมเฉพาะแตเงนออมเผอ

ฉกเฉนเทานนทเราควรม เราควรม (1) เงนออมไวใชจายในยามเกษยณ เกบงาย ๆ ท 5-10% ของรายได ยงเรมเกบเรวเทาไหร กยงมเงนมากเทานน (2) เงนออมเพอซอของทอยากได จะชวยลดการกอหนเมอตองการซอของ (3) เงนออมเพอลงทน ใคร ๆ กอยากลงทน แต อยาลมวา กอนลงทนเราตองมเงน แลวจะน าเงนสวนนนมาจากไหนถาไมใชการออม”

“นอกจากน เมอโตขน เราอาจมหน ไมวาจะเปนหนบาน หนรถ หรอจะเปนหนอะไรกตาม เรากควรออมเงนเพอใชหน เพราะหากจายหนชา ดอกเบยกจะยงบานจนน าปญหาการเงนมาสเราได”

ภำพ MM08-P1.21: เงนออมทควรม

21. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.22: บรจำคเงน แลวอธบายวา “Special Bonus: คนทบรจาค

เงนใหมลนธเดกดอยโอกาสไดรบโบนส 100 บาท ใครทบรจาคกใหบนทกลงใน Memo

Page 29: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

29

ส ำหรบผสอนเทำนน

ตามภาพดานซายมอของผเรยน สวนใครทไมไดบรจาค กไมตองบนทกอะไร แลวท าไมตอง ไดโบนส...?” ภำพ MM08-P1.22: บรจำคเงน

22. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.23: ลดหยอนภำษ แลวอธบายวา “การแบงปนใหแกผอนท

ไมมโอกาสเหมอนกบเรา นอกจากเปนการเออเฟอในฐานะเพอนมนษยแลว คนใหอยางเรา กสขใจ และรฐกยงสนบสนน ดวยการใหหกเปนคาลดหยอนตอนเสยภาษเงนไดบคคลธรรมดาดวย”

23. “เงนบรจาค จะสามารถน ามาหกลดหยอนภาษเงนไดบคคลธรรมดาไดดวย โดยหกเงนบรจาคไดไมเกนรอยละ 10 ของเงนไดหลงหกคาใชจายและคาลดหยอนอน ๆ และหากเปนเงนสนบสนนเพอการศกษา หกลดหยอนได 2 เทาของเงนทบรจาคทจายจรง แตตองไมเกนรอยละ 10 ของเงนไดหลงหกคาใชจายและคาลดหยอนอน ๆ”

“และทส าคญ ตองเปนการบรจาคใหแกองคการสถานสาธารณกศลตามทรฐมนตรประกาศก าหนดในราชกจจานเบกษานะ ไมใชจะบรจาคใหเพอน บรจาคใหสาว ๆ แลวน าไปหกลดหยอนกคงไมได”

ภำพ MM08-P1.23: ลดหยอนภำษ

24. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.24: Monthly Summary แลวอธบายวา “ตอนนกถงเวลารวม

รายรบและรายจาย แลวดวามรายจายเกน หรอวายงมเงนคงเหลอ” โดยผสอนอาจใหรางวล

Page 30: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

30

ส ำหรบผสอนเทำนน

แกผเรยนทมเงนเหลอมากทสด หรออาจใหคนทเหลอเงนตดลบมากทสดเสนอวธเอาตวรอดหากไมมเงนใชจาย

ภำพ MM08-P1.24: Monthly Summary

25. ผสอนอธบายวา “ชวตจรงกไมตางจากในเกมสกเทาไหร รายรบมเขามาไมกครง ทเหลอเปน

รายจายหมด ซงเปนเหตการณททกคนอาจตองเจอในอนาคตอนใกลน อาจจะเจอมากนอยแตกตางกนไป และรายจายในเกมกเปนเพยงตวอยางเทานน เพราะจรง ๆ แลวเรายงมคาอาหาร คาน า คาขนม คาผลไมทกนกนทกวนอก ถาเราใชจายโดยไมไดค านงถงรายรบทม เรากอาจมรายจายมากกวารายรบ และหากเราไมมเงนเกบหรอเงนส ารองกจะตองหยบยมหรอกเงนท าใหเปนหนโดยไมจ าเปน แลวรบางไหม...อะไรจะเกดขนเมอเราเรยนจบ”

26. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.25: เรองเงน ๆ ของคนเรมท ำงำน แลวอธบายวา “เมอเรา เรยนจบ หลายคนกคงตองไป (1) สมครงาน ใบสมครงานสวนมากกมกจะใหกรอก จ านวนเงนทคาดหวง ซงตรงนกจะแตกตางกนไปตามสายอาชพ ระดบการศกษา กตองลองประมาณรายไดของตนเองด โดยพจารณาคณสมบตของตนเองและเทยบกบคนอน ๆ และหากใบสมครผาน กอาจตองซอเสอผาเพอไปสอบอก คงตองเตรยมเงนสวนนไว”

“เมอสอบผาน (2) ไดงาน กตองซอชดท างาน จะใสชดนกศกษาเหมอนเดมกคงไมไดแลว และเมอ (3) เรมท างาน ชวงนกเปนปญหา เพราะกวาเงนเดอนจะออกกสนเดอน กตองคดวาจะน าเงนสวนไหนมาใชจายในชวงน และวนเรมงานกส าคญ บางคนเรมงานหลงวนท 15 กวาจะไดเงนเดอนกเดอนถดไปของการท างาน ขนอยกบวาบรษทมนโยบายจายเงนเดอนยงไง”

“พอ (4) เงนเดอนเดอนแรกออก กมคาใชจายมากมาย คาเชาทพก คาน า คาไฟ คาโทรศพท คาของใชสวนตว อะไรมากมาย และบางคนกถอเคลด เงนเดอนกอนแรกยกใหพอแมหมด การใหเงนพอแมเปนเรองทด แตถาใหพอแมแลว ตองไปขอมาใชจายมากกวาทใหไป กคงจะไมดเทาไหร ดงนน กตองวางแผนใหดวาจะใหพอแมเทาไหร เกบไวใชจายเทาไหรจงจะพอใชจายไปทงเดอน โดยไมเปนภาระพอแมอก”

Page 31: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

31

ส ำหรบผสอนเทำนน

“พอท างานไปเรอย ๆ กเรมมนดสงสรรคเพอนเกา งานรบปรญญา ท างานเหนอย ๆ กอยากพก อยากเทยว บางคนกอยากเทยวในประเทศ บางคนกอยากไปเทยวตางประเทศ เรากควรกนเงนหรอออมเงนสวนหนงไวจายคาใชจายเหลานดวย”

“พอ (5) ท างานสกพก หนาทการเงนกเรมมนคง กเรมใชบตรเครดต กตองเตรยมเงนไวใชคน บางคนกอยากมรถ มบาน กเรมกเงน และสงทมกจะมาคกบการกเงนคอ การค าประกนใหเพอน ซงตองระวงเปนอยางมาก เพราะการค าประกนจะท าใหเรามหนาทจายหนแทนเพอน หากผใหกไมสามารถเกบเงนจากเพอนเราได”

“จากภาพคดวา ชวงไหนนาจะเปนชวงทนากงวลใจทสด ค าตอบคอ ตงแตเรยนจบจนไปถงวนทเงนเดอนออกเดอนแรก เพราะจะเปนชวงทไมมรายรบเลยแตรายจายยงคงมอยเรอย ๆ การวางแผนการเงนในชวงน จงเปนชวงทเราควรใสใจมากทสด และพอมเงนแลว กอยาลมคดใหรอบ ออมกอนใช เพอชวตทางการเงนทดในอนาคต”

ภำพ MM08-P1.25: เรองเงน ๆ ของคนเรมท ำงำน

27. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.26: ทำยนสยกำรเงน แลวอธบายวา “แลวการทเราใชจาย

อยทกวนน รกนบางรเปลาวา...เรามนสยการเงนอยางไร ลองเปดเอกสารในหนาท 3 แลวลองตอบค าถามด เมอท าเสรจแลว ลองนบดวา เราตอบขอไหนมากทสด แลวไปดนสย ทางการเงนของเราในหนาสดทาย แตทงน จะตองเลอกขอทตรงกบเราใหมากทสด เพยงขอเดยว”

หากเวลาไมพอ ผสอนอาจใหผเรยนกลบไปท าเองทบาน แตหากมเวลาพอและมของรางวล อาจมอบของรางวลใหแกคนทมนสยแบบ “มนษยกรป c’s – จายแบบเครยด ๆ” เพอใหผอนคลายการใชเงน หรออาจมอบของรางวลใหแกคนทมนสยแบบ “มนษยกรป a’s – จายไมยง” เพอเปนก าลงใจในการควบคมเงนของตนเอง หรออาจมอบของรางวลใหแก คนทมนสยแบบ “มนษยกรป b’s – จายแบบชงใจ” เพอใหรกษาความดของตนเองตอไป

Page 32: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

32

ส ำหรบผสอนเทำนน

ภำพ MM08-P1.26: ทำยนสยกำรเงน

ทงน หากมเวลาเหลอ ผสอนอานค าถามทละค าถาม โดยเปดภาพจากเอกสารประกอบ การสอน แลวเฉลยนสยของแตละกรปโดยใชรปภาพ ดงน

ภำพ MM08-P1.27: ค ำถำมทำยนสยกำรเงน ภำพ MM08-P1.28: ค ำถำมทำยนสยกำรเงน (ตอ)

ภำพ MM08-P1.29: นสยกำรเงนของคณ

28. ผสอนเปดภำพ MM08-P1.30: สรป Hello Money แลวสรปการบรรยายประกอบ

กจกรรมวา “ชวตพลกผนไดงาย เพราะเมอเรมมเงน กเรมมความอยากใชเงนเพอตอบสนองความตองการของตนเอง ซงหากไมรจกบรหารจดการเงนทดแลว กอาจพบเจอปญหาเงนไมพอใช เงนขาดมอไดงาย จนตองกอหน และตดอยในวงวนของหน”

Page 33: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

33

ส ำหรบผสอนเทำนน

“แตวนนเปนวนแหงการเรมตน ชวตการเงนอยในมอเราแลว แคเรารจกวางแผนการเงน ดวยหลกการงาย ๆ คดใหรอบ ออมใหครบ ทเหลอใชจำยตำมสบำย ซงเราทกคนท าได”

ภำพ MM08-P1.30: สรป Hello Money

Page 34: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

34

ส ำหรบผสอนเทำนน

กำรประเมนผล

วธกำรประเมนผล ตวอยำงใบประเมนผล เฉลยค ำตอบใบประเมนผล

Page 35: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

35

ส ำหรบผสอนเทำนน

1 วธกำรประเมนผล

ระยะเวลำ: 5 - 10 นาท

สงทตองเตรยม: 1. ใบประเมนผลตามจ านวนผเรยน

กำรด ำเนนกจกรรมโดยละเอยด: 1. แจกแบบประเมนใหแกผเรยน 2. ใหเวลาในการท าแบบประเมน 5 – 10 นาท 3. เกบแบบประเมนพรอมตรวจสอบวาผเรยนกรอกแบบประเมนครบทกขอหรอไม 4. น าแบบประเมนมาวเคราะห โดยเกณฑการประเมนคอผเรยนตอบแบบสอบถาม

ถกเกน 70%

Page 36: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

36

ส ำหรบผสอนเทำนน

2 ตวอยำงใบประเมนผล

Page 37: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

37

ส ำหรบผสอนเทำนน

3 เฉลยค ำตอบใบประเมนผล

1. ขอใดเปนเปาหมายทางการเงนทด a. มรายรบเดอนละ 18,000 บาท จะออมเงนทกวน b. มรายรบเดอนละ 20,000 บาท จะออมเงนเดอนละ 2,000 บาทเปนเวลา 1 ป เพอซอ

คอมพวเตอร c. มรายรบเดอนละ 30,000 บาท จะออมเงนเดอนละ 29,500 บาท d. มรายรบเดอนละ 50,000 บาท จะออมเงนวนละ 5 บาทเพอซอบานราคา 10 ลานบาท

2. บคคลในขอใด ไมควรน ามาเปนแบบอยางในการบรหารเงน a. เพชรจดรายการคาใชจายทจะเกดขนในอนาคต พรอมกนเงนไวจายสวนนนเมอมรายรบ b. พลอยอยากไดกระเปา จงตงเปาหมาย ท าแผนการออมเพอซอ และท าตามแผนอยาง

เครงครด c. ไพลนซอรองเทาใหมทนทเมอมรายรบ เพราะกลวจะน าเงนไปใชอยางอน d. บษราคมหกเงนออมเดอนละ 2,000 บาทตงแตเรมท างานเพอเปนเงนออมเผอฉกเฉน

3. เงนออมประเภทใด เปนเงนออมททกคนตองม a. เงนออมเพอปลดหน b. เงนออมเผอฉกเฉน c. เงนออมเพอลงทน d. เงนออมเพอซอของทอยากได

4. น าหวานตองการออมเงนเพอซอนาฬการาคา 3,500 บาทใหไดภายใน 5 เดอน หากน าหวานตองการออมเงนในกระปกออมสนทกเดอน เดอนละเทา ๆ กน น าหวานควรออมเงนเดอนละเทาไหรเพอใหมเงนจ านวน 3,500 บาทพอดในเดอนท 5

a. 300 บาท b. 500 บาท c. 700 บาท d. 800 บาท

Page 38: คู่มือการสอน1 ส ำหร บผ สอนเท ำน น ค ม อการสอน วำงแผนกำรเง นฉบ บป จฉ มน

38

ส ำหรบผสอนเทำนน

บรรณำนกรม

ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย. (2553). การบรหารการเงนสวนบคคล. กรงเทพฯ: ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย.

ธนาคารแหงประเทศไทย. (2016). รรอบเรองการเงน. กรงเทพฯ: ธนาคารแหงประเทศไทย.

Australian Securities and Investment Commission. (2012). Managing Your Money. Australia: Australian Securities and Investment Commission.

Commission for Financial Capability. (2014). Set Your Goals. New Zealand: Commission for Financial Capability.

Securities and Exchange Board of India. (2011). Financial Education for Middle Income. Mumbai: Securities and Exchange Board of India.

The Investor Education Center. (2014). Financial Planning. Hong Kong: The Investor Education Center.